Балаларға арналған рухани-танымдық журнал 6/2010

Қымбатты оқырман! Сен қолыңа «Шарапат» журналының 30-санын

ұстап отырғаныңды қуана хабарлаймыз. Осы журнал арқылы саған және басқа

оқырмандарға жауған баталары үшін

Жаратқанға мың да бір шүкір!

ҚУАНЫШ Ақмамыққа орап даланы,Қыс келіп жетті көрікті.Айналаның бәріне,Кигізді әппақ бөрікті.

Ауланы басты омбы қар,Әкешім жүр жол ашып.Жанына келдім мен дағы,Күректі бер деп таласып.

Екі адам енді қойсын ба,Қарды үйдік төбе ғып.Тыным таппай тасыдық,Шанаға салып кеме ғып.

ҚУАНЫШтЫ хАбАрНазерке РАМАЗАН

Жоғарыда, аспанда,Дәріптейді Тәңірді.Әуенімен тамашаШақыруда бәріңді.

Қуанышты хабар бұл,Құдай бізді таңдады.Адамдардың жоқ шығар,Бұдан артық арманы.

Дүниеде қуанышты,Тек Құдайдан табасың.Ізінен ерсең Исаның,Көктегі үйге барасың. Айтарым достарым,Басқаны тастағын.Исамен бір болып,Жаңа өмір бастағын.

Исаны таныңдар,Жұмаққа барыңдар.Мәңгілік өмірден,Үлесті алыңдар.

Ша

рап

ат 6

/201

0

2

Үйілген қардан балалар,Сырғанақ жасай бастады.Жарыса жүріп су тасып,Үстіне құйып тастады.

Қуанып жүрген оларға,Қарап тұрдым ойланып.«Еңбекқор қол» туралы,Тәңірдің сөзін ойға алып.

Ұйықтар кезде бөлмеме,Отбасы толық жиылды.Көмекші берген Тәңірге,Алғыс айтып сиынды!

Айман ҚЫЗЫЛБӨРІКОВА

КөмеКШі

3

Ша

рап

ат 6

/201

0

Исаның туылу күніне сыйлықАйман НҰРҚАЙДАРҚЫЗЫ

Көкті тастап жерге келген,Шынайы сенім берген,Исаны қуантқым келеді.Шақырсаң жүрекке енетін,Жаныңа бітпес нәр беретін,Исаны қуантқым келеді.

Сүрінсең айыптап жатпайтын,Ауырсаң емдеп, баптайтын,Исаны қуантқым келеді.Жаныңды ұғына білетін,Қиналсаң демеп жүретін,Исаны қуантқым келеді.

Ешкімді алалап бөлмейтін,Шындықтан басқаға көнбейтін,Исаны қуантқым келеді.Уәдеге берік боп қалатын,Жұмаққа жетелеп баратын,Исаны қуантқым келеді.

Сөзіне күмәнсіз сенгенде,Көз жазбай ізіне ергенде,Исаны қуанта аламын.Қорықпай кездесер жәйттарға,Өзгеге куәлік айтқанда,Исаны қуанта аламын.

Қол жайып алдында тұрғанда,Еркіне мойнымды бұрғанда,Исаны қуанта аламын.Жұмсаған жағына барғанда,Мейірімге жүрегім толғанда,Исаны қуанта аламын.

Соңынан адаспай ергенім,Көктегі үйіне келгенім,Исаға ең ғажап сыйлығым!Жанымның бостандық алғаны,Жұмақтың төріне барғаны,Исаға ең ғажап сыйлығым!

Жаратқанды сүйіңдер, бар әділдері,Иеміз аман сақтайды адалдарды...

Забур 30:24 (Забур 50:19; Марқа

12:33 аяттарды да қараңыз)

Исаның туылу күніне сыйлық

ҚҚұдай - ққуанышымменің біз Құдай туралы ойлағанда, Оны көз ал-

дымызға қалай елестетеміз? Балаларға арналған Киелі кітаптың бірінші беттерінде бейнеленген суретке ұқсатамыз ба? Жоқ, біз Құдайдың ондай емес екенін білеміз. Ол бұлт үстінде немесе жарқыраған аспан тағындапатша тәжін киіп отырған ақсақал да емес. Біз, тіпті, Құдайды көз алдымызға елестете де алмаймыз, сондықтан да Құдай Киелі кітапта Өзін көбінесе қасиетте-рімен бейнелейді, осы-лайша Ол бізге Өзінің қандай екенін білдіргісі келеді.

Мысалы, Құдай Өзі Мұсаға былай дейді:«Мен – сені сауықтыру-шы Құдайыңмын». Яғни, егер ауырып қалсақ, онда бірінші кезектемінәжатта Құдайдан көмек сұрауға тиіспіз. Соданкейін ғана дәрігерге баруымыз керек. Сонда Құдайдың Өзі қолын басымызға қойып, бізді сауықтырып жатқанын көз алдымызға елестетеміз. Өзін көз алдымызға елестете алмағанымызбен, Оның қатысын айқын сезінеміз. Мысалы, Киелі кітаптан Исаның: «Мен ізгі Бағушымын: ізгі бағушы өз қойлары үшін өмірін қияды», – деген сөздерін оқығанда, Оның айқышта біз үшін Өз өмірін қиғанын елестете аламыз. Біздің күнәмізді Ол Өз мойнына алғанын білеміз. Соны ойлағанда жүрегіміз алғысқа кенеледі. Тағы да біз адасып қалған қойын іздеп жүрген Ізгі Бағушыны көз алдымызға елестетеміз. Мұны біз Киелі кітаптан оқимыз. Кейде өзіміздің сол адасып қалған қойға ұқсайтынымызды түсінеміз. Егер жолдан шығып кетсек, Оның бізді іздейтінін білеміз. Ол бізді ешқашан тастап кетпейді.Киелі кітапта Құдай біздерге Өзіне тән басқа да көптеген қырларынан көрінеді.

Забур жазушының мына бір сөздерін тыңдап көріңдерші. «Сонда Саған арналған құрбандық үстеліне, Әрі шаттығым мен рахатымның көзіне – Уа, Құдайым, Өзіңнің алдыңа бара-мын, жетігенмен Саған, Құдайым, мақтан ай-тамын» (Забур 42:4). Бұл жерде Құдайды қуаныш пен шаттықтың Құдайы деп атайды!

Қуаныш пен көңіл көтеруді іздеген адамдар не істемейді десеңші! Көңілдерін көтеру үш-

ін олардың бармаған жерлері қалмайды. Әдетте, мұндай көңіл көтерулерден кейін адам өзін өте нашар сезінеді. Саған мұндай сезім таныс па? Жоқ?Онда, жақсы. Ал егер таныс болса, сен меніңне туралы айтып тұрға-нымды білесің. Осын-

дай азап шегіп жүрген маскүнемдер мен нашақорларды көргенде жаның ашиды, аздап көңіл көтеріп, қуанышқа кенелмек болған олар нәтижесінде қорқынышқа, азап пен ауруға, күнә мен түңілуге душар болды. Құдай мұндай жолда нағыз қуаныштың болмайтынын айтады.

Оның Өз балаларына арналған ұлы уәделері жазылған Киелі кітапты оқығанда, Оны мадақтап әндер айтқанда және қауымда мінәжат еткен кездерімізде біздің жүректеріміз сөзбен айтып жеткісіз қуанышқа кенеледі. Бұл бүкіл әлемді Жаратушы, Құтқарушымыз Құдайдың Өзімен қарым-қатынас қуанышы. Ол біздің жүрегімізді Өзінің тыныштығына, Киелі Рухына кенелтеді, сондықтан да біз тек Оған ғана жүгініп, шынайы қуанышты тек Содан ғана сұрағанды қалаймыз: Ол – біздің қуанышымыз бен шаттығымыздың Құдайы!

Болат ҚАҺАРМАН

Ша

рап

ат 6

/201

0

4

менің атым Ақтолқын. Осыдан көптеген жылдар бұрын, 14 жасымда «Шығыс сәулесі» баспасына алғаш рет хат жазып балаларға арналған әңгіме

кітаптар сұрадым. Көп ұзамай жауап хат пен кітап, жур-налдар алып өте қатты қуанғаным есімде. Ал әкем өте қарсы болатын, сол кітаптардың барлығын өртеп мені және анамды қатты сөгіп ұрысты. Осы жағдайдан кейін менің Құтқарушымыз Исаға деген сенімім де, сүйіспеншілігім де арта түсті. «Шығыс сәулесінен» үзбей хаттар алып тұрдым. Сол хаттардың бірінде Айман апай қазақ тілінде балаларға арналған рухани журнал шығарғылары келетінін жазып, сол үшін сиынуды өтінді және журналды қалай атайтындықтарын ойластырып жүргендерін айтты. Жылдар жылжып өтіп жатты. Мен мектепті бітіріп Алматыға оқуға келдім. Қауымға баруды тоқтатып, оқуға толық беріліп кеттім. Бір күні түс кезінде сабақтан келе жатқанымда шаң-тозаң басып жерде жатқан (талай жаңбырдың астында қалғаны көрініп тұр еді) журналды көрдім. Қолыма алып қарасам «Шарапат» журналы екен. Парақтап қарағанда бұл баяғы мен сиынған журнал екенін сездім. Сол кездегі сиынуларым бірден есіме түсті. Мен өзім сиынған алғашқы журналымды қоқыс арасынан тауып алғаныма қатты өкіндім. Оны қағып-қағып әр бетін парақтап көзіме жас ала оқыдым. Анама қоңырау шалып біз сиынған журнал «Шарапат» деп аталып жарыққа шығыпты деп сондай риза болдым. Қазір «Шарапатты» қызыға, қуана оқимын. Есейіп кетсем де мен үшін ол қымбат болып қала береді. Содан кейін қауымға қайта барып, тәубеге келдім. 2009 жылы тамыз айында шомылдыру рәсімінен өтіп, Құтқарушым Иса Мәсіхпен мәңгілік келісім шарт жасадым. Қазір екі сіңілім де «Шарапатты» сүйіп оқиды. Кіші сіңілім «Шығыс Сәулесіне» хат жазып, сурет салып жіберіп едім, жауап келмеді деп қатты қапаланып ренжіді. Ақтолқын, неге олар маған жауап жазбады деп жылап та алды. Мен оған сенің хатың оларға жетпеген. Хатыңды алса олар сөзсіз жауап жазатынына сенімдімін деп оны жұбаттым. Қымбатты балалар, Құдай бізге Мәсіхке сенуді ғана емес, Ол үшін азап шегуді де белгіледі. Тек соңына дейін сенімді болған әр адам уәделі Аспан патшалығына кіреді. Біздің Құтқарушымыз Иса Мәсіх даңқтала берсін. Сәлеммен «Шарапаттың» оқырманы Ақтолқын.

Құдай дұғама жауап бердіҚұдай дұғама жауап бердіКуәлік

5

Ша

рап

ат 6

/201

0

Қатысушылар: Жүргізуші, Самсон, Саламон және жұлдыз зерттеуші Иосиф ағай. Жүргізуші: Самсон, Саламон және Иосиф ағай – жақсы достар. Самсон мен Саламон Киелі жерге саяхатқа барып қайтты. Енді олар Иосиф ағайларымен кездесуге келе жатыр.Иосиф ағай: О, келіп қалдыңдар ма!Самсон: Шалом, Иосиф ағай! Біз қайтып оралдық!Иосиф ағай: Сәлеметсіңдер ме, балалар! Бұл бір күтпеген қуаныш болды! Үйге кіріңдер! Әрине, сендердің маған айтар әңгімелерің көп болар. Қалай барып

қайттыңдар? Самсон мен Саламон: Өте жақсы барып қайттық!Саламон: Біз көптеген қызықты жайттарды көрдік. Иса дүниеге келген жерден

бастап, Оның қабіріне дейін бәрін-бәрін көрдік!Самсон: Бірден сізге келген себебіміз: қоятын сұрағымыз бар.Иосиф ағай: Ол қандай сұрақ?Саламон: Жолбасшылар бізге Иса дүниеге келген кездегі жұлдыздардың орналасу-

ын анықтаған бір обсерватория туралы айтты. Сіз осы туралы бізге анығырақ айтып берер деп ойладық.

Иосиф ағай: Иә, сендер маған жақсы ой салдыңдар. Тоқтай тұрыңдар, мен сендер-ге қызықты бір нәрсені көрсетейін... Тек оның қайда тұрғанын таба алсам бол-ды... (Иосиф ағай заттарының арасын қарап жүреді де, қыш кестені алып шығады).

Самсон: О! Жазуы бар кесте ме!Иосиф ағай: Бұл Евфраттағы Сиппар обсерваториясындағы белгілі қыш кестенің

көшірмесі. Бұл кестенің жасалғанына 2000 жылдан астам уақыт болды. Саламон: Сіз онда не жазылғанын білесіз бе?Иосиф ағай: Бұл бабылдық сына жазу. Мұнда біздің эрамызға дейінгі жетінші

ғасырдағы маңызды астрономиялық өзгерістер жазылған. Сол жылдың аты шулы ғылыми жаңалығы...

Самсон: Ол қандай аты шулы жаңалық?Иосиф ағай: Балықтар шоқжұлдызында Юпитер мен Сатурн ғаламшарлары

түйісті. Олар әр түні аспанда көрініп, бір-бірінен үш градустан алыстамай, он күн бойы қатарласа қозғалып жүрді. Сол жылы олар үш рет: мамыр, қыркүйек және желтоқсан айларында бір-бірлерімен жанасты.

Самсон: Екі ғаламшар бір-бірімен жанасты ма? Иосиф ағай: Иә, белгілі екі ғаламшар. Әрине, олар кестеде жұлдыздар деп атала-

ды. Юпитер – бұл «патша» жұлдызы. Ол аспанда біздің эрамызға дейінгі 7-жылдың 16-жұлдызында Балықтар шоқжұлдызында көрінді. Сол жерде ол яһудилер жұлдызы – Сатурнмен «кездесті». Сол кезде астрологтар яһудилердің ұлы Патшасы – бүкіл әлемнің Патшасы дүниеге келді деп шешті.

Саламон: Қызық екен! Бізге бұл туралы айтпады. Бірақ, біздің жыл санауымыз Мәсіхтің дүниеге келген кезінен басталмаушы ма еді?

Иосиф ағай: Жоқ. Бұл біздің күнтізбеміз бойынша кейіннен солай деп есептеле бастады. Киелі кітапта Иса Август патша мен Ұлы Иродтың заманында дүниеге

келді деп жазылған ғой. Ал Ирод біздің эрамыздан бұрынғы төртінші жылы қайтыс болған. Бұл туралы біз Киелі кітаптан оқи аламыз. Шығыстық ғұламалар бетке алып жүрген жұлдыз туралы тек Матай жазған Ізгі хабарда ғана айты-лады. Самсон, Матай жазған Ізгі хабардың екінші тарауын оқып жіберші.

Хадиша ҒАЛЫМБетлехем

жұлдызыҚойылым

Ша

рап

ат 6

/201

0

6

Самсон: (оқи бастайды) «Иса Иродтың патшалық құрған заманында Яһудея аймағындағы Бетлехем қалашығында дүниеге келді. Біраздан кейін Иерусалимге Шығыстан жұлдыз санаушы ғұламалар келіп...»

Иосиф ағай: Бұл ғұламалар 1200 шақырым жер жүріп келді. Бұл ара қашықтықты көз алдарыңа елестетіп көріңдерші! Оны жүріп өтуге бірнеше ай уақыт кетті.

Саламон: Сірә, олар түйелерге мініп келген болар. Ал олар Шығыстың қай елінен келді екен?

Иосиф ағай: Ефраттағы сансыз көп ғибадатханалары бар көне Бабылдан келді деп сеніммен айтуға болады. (Самсонға әрі қарай оқы деп белгі береді).

Самсон: «Яһудилердің жаңа туған Патшасы қайда? Біз Оның жұлдызының шығыстан туып, жарқырағанын көріп, Оған ізет білдіру үшін келдік», – дейді. Ирод патша мұны естігенде қатты абыржып, онымен бірге Иерусалимің бүкіл халқы да мазасызданды...»

Саламон: Мен бұған сенемін. Ирод имансыз адам болды, адамдардың бәрі оның қатігездігінен қорқатын.

Самсон: «Патша елдің барлық басты діни қызметкерлері мен дін мұғалімдерін жи-нап алып, оларға: «Мәсіх қай жерде дүниеге келуге тиіс?», – деген сұрақ қойды. Олар былай деп жауап берді: «Яһудея аймағындағы Бетлехемде дүниеге келуге тиіс. Себебі (Миха) пайғамбар Құдайдың мына сөздерін жазып қалдырды: «Ал сен, Яһудеяның жеріндегі Бетлехем, еліңнің басты қалаларының арасындағы ең маңызсызы емессің: сенен менің халқым Исраилді бағатын Көсем шығады». Сонда Ирод жат жерлік ғұламаларды астыртын шақырып алып, жұлдыздың аспанда қашан көрінгені туралы сұрап, біліп алды...»

Иосиф ағай: Бұл жерде жұлдыз санаушылар немесе ғұламалар патшаға Юпитердің көрінетін дәл уақытын айтып берген болуы керек.

Самсон: «Барып, осы Бала туралы мұқият сұрастырып біліңдер, Оны тапқан соң маған хабарлаңдар! Мен де барып, Оған ізет білдірейін, – деп оларды Бетлехемге жіберді. Ғұламалар патшаны тыңдап алып, жолға шығып кетті. Міне, қызық! Өздері бұрын Шығыста көрген жұлдыз алдарында жылжып отырып, ең соңында Нәресте жатқан жердің үстіне тоқтады...» Иосиф ағай, әлгі екі жұлдызды еске ала отырып, жұлдыздың тоқтағанын қалай түсіндіруге бола-ды?

Иосиф ағай: Сендер бұған таңданып тұрсыңдар ма?! Ғаламшарлар Жерден алыстағанда немесе оған жақындағанда бір орында тұрғандай болып көрінеді. Бұл жайтты осылай түсіндіруге болады, бірақ Құдай үшін жұлдызды тоқтатып қою қиын емес қой.

Самсон: «... Жұлдызды байқаған олардың қуаныштары қойындарына сыймады. Үйге кіргенде анасы Мәриямның қасындағы Нәрестені көрген ғұламалар жерге жүгіне кетіп, Оған иіліп ізет білдірді. Содан олар алып келген сандықшаларын ашып, Сәбиге сый-тартуларын: алтындарын, ладан мен мүр атты хош иісті заттарын ұсынды...»

Саламон: Мұнда мал қорасы емес, үй делінген ғой.Иосиф ағай: Бұл арада біраз уақыттың өткенін, олар енді үйінде тұрып жатқанын

білдіреді. Ғұламалар сыйлықтарын өте лайықтап әкелген: алтын – патшаға, ла-дан – діни қызметкерге, ал мүр – азап шегу мен өлімнің белгісі ретінде ұсынылды.

Самсон: «Мұнан кейін түстерінде көрген аяндағы «Иродқа қайта оралмаңдар!» деген ескертпеге сай ғұламалар өз елдеріне басқа жолмен жүріп кетті».

Иосиф ағай: Ғұламалар көрген жұлдыз аспандағы көрнекті шындық болды – бұл Құдайдың берген белгісі болатын. Ғұламалар тек ғылыммен айналысып қана қойған жоқ, олар Құдайдың осы белгісін де түсіне білді. Олар яһудилердің жаңа туылған Патшасына бастарын иіп тағзым етті. Біздердің де қазіргі замандағы белгілерді түсіне алғанымыз жақсы болар еді.

Саламон: Сізге үлкен рахмет, Иосиф ағай! Көріскенше! Олар қоштасып, кетеді.Суретін салған Эльмира МИРАСОВА

7

Ша

рап

ат 6

/201

0

Ша

рап

ат 6

/201

0

8

Желтоқсанның жиырма бесінші күні Ринат Иса Мәсіхтің Туылу мейрамына сәйкес келетін өзінің туылған

күнін тойлайтын. Қауымдағы танитын адамдардың бәрі:«Сенің жолың болды, Иса Мәсіхпен бір күнде туыпсың!» – дейтін. Ал Ринатты бұл жайт аса қуантпайтын,

себебі бұл күні оған бір-ақ сыйлық – не Мәсіхтің туылу күні құрметіне, немесе туылған күніне арнап берілетін-ді.Осы Туылу мейрамы қарсаңында Ринаттың көңіл-күйі

айтарлықтай болмады. Анасының айтуына қарағанда, Туылу мейра-мы құрметіне және Ринаттың туылған күніне арнап екі сыйлық жасауға

ақшалары жетпейді. Егерде Туылу мейрамы құрметіне сыйлық қаласа, оған бір қалта әр түрлі кәмпиттер тиеді, ал өз туылған күні құрметіне сыйлық алғысы келсе, бір ойыншық беріледі. Ринат әбден жыларман болды. Әдеттегідей, оның тағы да жолы болмады. Қос мейрамға ол қуана алмай, көңілі бұзылып отырды да қалды. Өзінен кіші қарындастары мен інілері асыр сала ойнап, қатты шу-ласып жатты. «Біздің жанұяда балалардың көптігінен бе, әйтеуір ұдайы ақшаға жарымаймыз» – деп Ринат қамыға ойлады.

– Нұрбол сияқты бір үйдің жалғыз ұлы болсам ғой, шіркін, бәрі де маған тиесілі болар еді, сыйлықтар да көп болар еді.

Ринат балалардың шуылынан есіктің қоңырауы шалынғанын естімей қалды. Бөлмеге анасы кіріп келіп:

– Ринат, саған Нұрбол келіп тұр, қыдыруға барасың ба? – Әрине, барам!

Ринат орнынан ұшып тұрды. Оған керегі де осы еді! Досы оны түсінеді, жанұядағы жалғыз бала болуды армандағаныңды ата-анаңа айтып көр, олар бірден «Өзімшілсің, олай деуге аузың қалай барады, олар сенің туған бауырларың ғой» деп жазғыра жөнеледі. Ол жедел киініп, далаға шыққанда қақпа-

ның жанында жыларман болып тұрған Нұрболды көрді. – Сәлем! Сенің келгенің қандай жақсы болды! – деді бірден

Ринат оған.– Сәлем! – деп міңгірлей сәлемдесті Нұрбол.

– Саған не болған?– Менің ата-анам Туылу мейрамында мейрамханаға

баратындықтарын айтып, менің сол күні ертерек

ПеріштелерЛәйлә ШЫНТАЙ

9

Ша

рап

ат 6

/201

0

ұйықтауға жатуымды бұйырды. Оларды жақсы көрмеймін, олар өз бастарының қамын ойлайды! Егерде менің кішкентай қарында-сым, не інішегім болса ғой, біз үйде бірге қалар едік, мейрамханаларына өздері кете берсін... Ал мен жалғызбын! Сендерге қандай жақсы! Отбасыларың үлкен.

– Бірақ... – деп даусын абыржи соза сөйледі, –Ринат – Саған әрқашан мол сыйлықтар береді, сыйлықтың бәріне тек жалғыз өзің иесің.

– Иә, олар маған сыйлық жасайды, ал өздері кетіп қалады, менімен бірге болу оларды зеріктіріп жібереді! Маған да олармен болу көңілсіз! – деп жылап жіберді Нұрбол. – Ал сенің ата-анаң сендермен бірге болуға әрқашан уақыт табады, сендер көпсіңдер, бір-біріңмен ойнап, уақытты қызықты өткізесіңдер!

Достар қар басқан көшемен баяу жүріп келе жатты. Нұрболды Ринат қатты аяп кетті. Өзін жаңа ғана бейшара санаған күңгірт ойы әп-сәтте сейіліп жоқ болды. Ол досына бар ынтасымен жәрдем бергісі келді. Бірақ қалай жәрдем беру керек екенін әзірше білмеді. Кенеттен Ринат анасының күллі мұқтаждарыңды Құдайға айтып сұраңдар деген сөздерін есіне алды.

– Нұрбол өзіңе керектіні Құдайдан сұрағың келе ме? Менің анам адамдардың шынайы игіліктері үшін сұраған өтініштерін Құдай әр кез орындайды дейді.

– Менің де әкем мен шешем сенің ата-анаң секілді болғанын қалаймын. Мені де қауымға апарып тұрса деймін.

– Қане, Құдайдан осыны сұрайық. – Ал сен не сұрағың келеді? – Мен бе... Мен туылу Мейрамында маған періштенің

қонаққа келуін қалаймын. Менің анам кеше бір пайғамбардың өмірі жайлы оқып берді. Оған періште келген. Мен періштелердің адамдарға келіп көрінгендері жайлы көп естідім. Сондықтан кеше періштені қатты көргім келді. Енді бүгінгі тілегім сол періште келіп маған нағыз бақыттың не екенін ұғындырса екен деймін.

– Неге сен мұны қаладың?– Оны саған түсіндіру қиын. Қаладым, болды.

Ша

рап

ат 6

/201

0

10

– Жарайды сұрайық. Ал, қалай сұраймыз? – Бізге сиыну қажет. Достар аялдап тұра қалды да, дәл көшеде сиына бастады.

Біраз серуендегеннен кейін, ертең тағы да кездесіп, алған әсерлері жайлы бір-бірімен бөліспек болды.

Келесі күні Нұрбол досына жетіп келді: – Ринат, менің өтініштерім орындала бастады.

– Не орындала бастады, – деп түсінбеді Ринат.– Менің ата-анам Туылу Мейрамын сендермен бірге өткізуіме

рұқсат етті. Жыл сайын дәл осы мейрам күні олар маған сендермен бірге болуға рұқсат етпей, мені алыс бір жаққа алып кететін. Өйткені

сендерге қосылып кетеді деп қорқатын. Бүгін өзіммен бірге қалаған ойыншықтарымды да ала келіп, тойдан кейін қалып, сендермен бірлесіп

ойнауыма да келісімдерін берді. Сендерге қалаған ойыншық тарымды қалдырып кетуіме де болады деді. – Ал мен дұғама әлі жауап ала қойған жоқпын, – деп көңілсіз жауап берді Ри-нат.

Өзі ішінен: «Құдай Нұрболды менен көбірек жақсы көретін шығар», – деп ойлады. Әрине, Ринат өз сыйлығын әдеттегідей шыршаның түбінен тауып алды, бірақ оны періште емес, ата-аналары тауып алсын деп әдейі жасырып қоятын.

Бір сағаттан соң анасына мейрам алдында үй жиыстыруға жәрдемдесіп жа-тып, Ринат есікте қоңырау шалынғанын естіді. Есікті ашып сырт-қа шыққан кез-де ол таңданып тұрып қалды: қақпаның алдында қолында әдемі орауышқа ораған сыйлығы бар бір бейтаныс кішкене қыз тұрды.

– Туылу Мейрамыңмен! – деп ол сыйлықты Ринатқа ұсынды.– Сен қателесіп қалған жоқсың ба? Мен сенімен таныс емеспін ғой, – деп

Ринат қатты сасып қалды. – Иә, біз таныс емеспіз, бірақ не себептен екенін білмеймін, саған бір

сыйлық жасағым келді. Іні-қарындастарыңмен бөліс, сендер жанұяларыңда көп баласыңдар ғой.

– Иә, жетеуміз, үйге кір. – Жоқ, мен асығыспын.

Ринат қақпа алдында сыйлықты ұстаған күйі түсіне алмай ұзақ тұрды. Ақыры үйге кірген кезде Ринаттың қолындағы әдемі ораудағы сыйлықты көріп інілері,

қарындастары оны қызыға қоршап алды. Орауды ашқан кезде ішінен үш ойыншық машина, үш қуыршақ шықты. Ринат машинаның ең үлкенін өзіне қалдырды да,

қалғанын інілеріне берді. Ал қуыршақтарды кішкене қарындастары қуана-қуана бөліп алды.

– Ринат бұл қайдан келген сыйлық? – деп таңдана сұрады анасы. – Қымбат зат-тар ғой.

– Маған бұларды жаңа ғана бір кішкене бейтаныс қыз келіп беріп кетті. – Түсінсем бұйырмасын.

– Мен де түсінбедім, – деді Ринат машинасын құшақтап тұрып, қалғандары мәз-мейрам болып ойыншықтармен ойнап жатты. Қонақтарды қарсы алуға бәрі дайын болғанда, есікте тағы да қоңырау шалын-

ды. Ринат есікті ашуға ұмтылды. Қақпа алдында бір қарт әжей тұр екен, өзі бей-таныс.

– Сендердің үйлеріңде бүгін балалар жиналады дейді ғой? – Иә, кіріңіз!

11

Ша

рап

ат 6

/201

0

– Жоқ, кетуім керек, маған мынау бір затты сендерге беруді тапсырды, – деді де бір ораманы Ринаттың қолына ұстатты.

– Үлкен рахмет, анамның қолына тапсырайын ба? – Бұл сыйлық бәріңе. – Үлкен рахмет! Не деген өзгеше мейрам! Бейтаныс адам-

дар келіп сыйлықтар тапсырып жатыр, – деп Ринат қуаныштан өзін қоярға жер таппады.

– Ринат Нұргүл апайды неге үйге шақырмадың? – деді анасы– Сен ол кісіні танимысың? – деп сұрады Ринат. – Иә, ол басқа қауымнан, бірақ араласып тұрамыз. Неге кірмеді? – Асығыспын деді.– Не себепті келгенін айтты ма? – Сыйлықтар беріп кетті. «Сыйлық» дегенді естігенде сәбилер ойындарын қоя салып, жүгіріп

келді. Аналары орауды ашқан кезде ішінен жұқа оралған екі орама шыға келді. Біреуінде әдіпке орнатып, әдемі әріптермен бояп, жазылған сөздер шықты: «Құдайға ұнамды өмір сүріп, барға қанағат ету зор ру-хани байлыққа жеткізеді» (1Тим 6:6). Анасы жазылғанды дауыстап, екі қайта оқып шығып, былай деді:

– Иә, бұл бүгінгі күні біз үшін өте маңызды. – Екіншісінде не бар екен? – деп балалар қызыға үңілді. Аналары ора-

маны ашқанда: – Менің армандаған кітабым ғой! – деп Ринат дауыстап жіберді.

– Иә, бұл қолға түсе бермейтін кітап екен, кәне балалар, біз күтпеген осы сыйлықтар үшін Құдайға алғыс айтайық.

– Тағы да мына нәрселер бар екен, – деп, Камшат орамадан кішірек шоколадтарды алып шықты.

– Сендерді де құр қалдырмапты, – деп анасы қуанып, балаларды дұға етуге шақырды.

– Мама, біз неге Құдайға алғыс айтуымыз керек, сыйлықтардың бәрін бізге адамдар алып келді ғой! – деп таңдана сұрады Ринат.

– Егерде жүректеріне сыйлық әкелуді Құдай салмағанда, олардың бір де біреуі мұны істеу керегін білмес еді!

Бәрі де тізелерін бүгіп, Құдайға алғыс айтты. Ал Ринатта мынадай ой болды: «Әрине бұл өте керемет болды, бірақ періште келмеді ғой. Мүмкін күн батқанша келер». Біраздаң соң балалар да жиналып қалды. Олар дайындап келген тақпақтарын айтып, бірлесіп Құдайды мадақтау әндерін шырқады. Нұрбол өмірінде алғаш рет мәсіхшілер мейрамына қатысты. Оған бәрі қатты ұнап, өзін сондай бақытты сезінді. Оның көңілінде тағы бір жақсы тілегі бар еді, бірақ осы тілегінің орындалуы үшін, біраз уақыт қажет екенін түсінді. Ал Ринат болса періштенің келуін күні бойы күтті, бірақ оның бұл тілегі орындалмады. Кешкісін бүкіл отбасы Құдайға сиыну үшін тізелерін бүккен кезде, ол әкесіне мына сауалды қойды:

– Әке, сен қалай ойлайсың, адам өзін қалайша бақытты сезіне алады? – Cенің осы сауалыңа бүгін сый ретінде жауап Құдайдан берілді емес

пе, – деді әкесі.– Ол қандай жауап? Әкесі әдіпке орнатылып әсем бояулармен

көркемдеп жазылған сөзді көрсетіп былай деді:

Ша

рап

ат 6

/201

0

12

– Бақытты адамдар дегеніміз – ісін адал атқарып, қайырымды істер жаcап, Құдайдың бергеніне шүкіршілік етіп жүргендер.

– Әй, білмеймін... – деп күмәнді дауыспен үнін созалаң шығара сөйледі Ринат. Сиынудан кейін бәрі ұйықтауға кетті де, ал Ринат болса дөңбекшіп көпке

дейін ұйқтай алмай, періштенің келуін күтті. Бірақ періште келмеді. Ақыры Ринат ұйқыға кетіп, бір түс көрді. Түсінде қараңғы бір қиырдан жүрекке жағымды, жұмсақ да-уыспен айтылған мынадай сөздерді естіді:

– «Менің саған жіберген сыйлығым мен періштелерім үшін алғыс айтпадың?» – «Қай Періштелер үшін?» – «Мен саған екі періштемді жібердім ғой». – «Оларды мен көрген жоқпын». – «Сыйлықтарды солардың қолынан алдың емес пе?» – «Олар кәдімгі адамдар ғой»

– «Оларды жіберген Менмін, періштелер менің елшілерім. Сен сұрадың, Мен саған жібердім. Ал сен рахмет айтпадың. Мені жақсы көрмейді деп ойла

дың». – «Кешірші, мен періштелер жарқырап қана келеді екен деп ойладым...» – «Басқалардың жанарынан сүйіспеншілік пен мейірімділіктің ұшқынын

көре алмайтындар періштелерді көруге де қабілетсіз». – «Рахмет Саған, Тәңір, өтінішіме жауап қайтарғаныңды енді ғана түсіндім».Ринат ояна салып төсегінен ұшып тұрды. Далаға жарық түскен екен. Ол жедел киінді де Нұрболмен осы қуаныш жайлы бөлісуге жүгіре жөнелді. Көше бойымен Ринатқа Нұрбол да қарсы жүгіріп келе жатты. – Ринат менің де ата-анам кеше қауым жиынында болыпты. – Мүмкін емес! – Мен де солай ойлағам. Кеше олар мейрамханаға барған. Достарымен сол жерге кірген кезде төбелес басталып, милиция шақыртқан. Ал менің

ата-анам достарымен ақылдасқан да басқа бір күні келіп, көңіл көтермек болып шешкен. Қайтып келе жатып қауымның тұсынан өткенде анам мейрам

жайлы есіне алып, әкеме кіре кетейік деп, ұсыныс жасайды. Әкем оған келіседі. Осылайша олар мейрамхананың орнына қауымнан бір-ақ шыққан.

Қауым оларға қатты ұнаған! – Менің де тілегім орындалды! – деп досына салтанатпен жария-

ла лады Ринат. – – Періштені көрдің бе?! – деп күмән-

дана сұрады Нұрбол. – Бір емес, екеуін!

Суретін салған Жүніс ЫБРАЫМОВ

13

Ша

рап

ат 6

/201

0

туылу МеРекесі Сөзжұмбақ

Көлденеңінен: 1. Яһудея аймағының астанасы, Дәуіттің бүкіл Исраилге патшалық құрған қаласы (Матай 2:1 сілтемеде).2. Құдай Нұхқа не жаса деп бұйырды ( Жар.баст. 6:9–14)). 3. Адам-ата мен Хауа-ананың екінші ұлы (Жар. баст. 4:1, 2). 4. Құдайдың жанып жатқан бұтадан аян берген пайғамбары (Мыс. шығу 3:1–7).5. Ишаяның әкесі (Ишая 1:1). 6. Нұхтың баласы (Жар. баст. 5:32). 7. Аян кітабындағы жеті қауымның бірі (Аян 2:8). 8. Пауыл жол сапарын қамтамасыз етуін Титке тапсырған заң қызметкері (Тит 3:13).10. Тірідей аспанға алынған адам (Жар. баст. 5:1–24). 11. Буняминнің ұлы (Жар. баст. 46:21). 12. Парсы патшасы, тұтқындағы иудейлерге Иерусалимге қайтуға рұқсат берді және ғибадатхана тұрғызуға қаражат бөлді

(Ездра 1–6-тарау). 13. ...Ысқақ Жақыпты шақырып алып, оған батасын беріп, былай деп өсиет айтты: “Сен қанахандық әйелге

_________!” (Жар. баст. 28:1). 15. Мардоқайға өшіккен Парсы патшасы Артақсеркістің бас уәзірі (Естер 3:1, 2). 16. Жақып пен Лияның үшінші ұлы (Жар. баст. 29:34). 17. ______, Исраилдің бар ұрпақтары, Иемізді құрметтей беріңдер! (Забур 21:24). 18. Жақияны өлтіруге бұйрық берген аймақ әкімі (Мат. 14:1-11).19. Әділ шешімдеріңді ________ Сені дәріптеймін таза жүрекпен (Забур 118:7). 20. Пұт құдай Бағалдың 450 абызын бәсекеге шақырған пайғамбар (3Пат. 18). 21. Пауылдың Ізгі хабарды уағыздаудағы үшінші сапарында серік болған мәсіхші (Ел. іст. 19). 22. Ерттелген тұлпар не қой бастар ______ Әскерін жинап аттанған патша (Нақ. сөз. 30:31). Тігінен:9. Пауылдың досы және серігі, олар күнделікті нанын шатыр тігумен табатын (Рим. 16:3). 14. Клавдийден кейін таққа отырған Рим императоры. Римдік мәсіхшілерді қатты қудалаумен әйгілі болды. (2Тім. 0:1).

Құраған Назерке РАМАЗАН

Суретін салған Жүніс ЫБРАЫМОВ

торкөздерді дұрыс

толтырсаң, тігінен

берілген қызыл

торкөздің ішінен

қуанышты хабар-

ды оқисың!

                    Ғұламаларға астауда жатқан             Нәресте Исаға келетін жолды               табуына көмектес

Суретін салған Лариса ГОРОШКО

лаБИРИнтШ

ара

пат

6/2

010

14

1. Иса қайда туылды? Кімдер айтып береді. Барлық бала біле ме? Білгені жақсы себебі.

2. Хан сарайында емес, Перзентханада жатпады. Сабан төселген ақырда, Әлемге аян жатқаны.

3. Иса туылған кезде, Кімдер болды қасында? Қай қалада туылды, Мезгілін айта аласың ба?

4. Бетлехемде туылды, Түн мезгілі болғанда. Қорада тұрған мал куә, Малшылар көрді барғанда.

5. Анасының аты кім? Бұл дүниеге әкелген. Өмірі жайлы айтып бер, Құтылды ма қатерден?

6. Күйеуге әлі шықпаған, Пәк қыз Мәриям анасы. Өлімнен қайта тірілді, Сенгендер Оның баласы.

7. Тағы да бар сұрағым, Қазір қайда тұрады?

8. Аспан мәңгі мекені, Жерге келді жоспармен. Жұмақта бірге болады, Өзіне сенген достармен.

9. Дұғамды қабыл ала ма? Оған баруға бола ма?

10. Есту үшін дұғаңды, Туылды жерде сол үшін. Жүректі ашып, шақырсаң, Береді әркез қол ұшын.

Суретін салған Жүніс ЫБЫРАЙЫМОВ

Айман ҚЫЗЫЛБӨРІКОВА

15

Ша

рап

ат 6

/201

0

Балалардың диалогы

Ша

рап

ат 6

/201

0

16

тәңірд

і шын қастерлеу

17

Ша

рап

ат 6

/201

0

нақыл 10:27 қастерлеу ғұмырды

ұзартар

Ша

рап

ат 6

/201

0

18

Бір нәрестеБір нәресте

19

Ша

рап

ат 6

/201

0

6 парақ қағаз дайында, оны үлгіде көрсетілгендей тура ортасынан бүкте. Оларға жобалаған суретті сал және суреттегі нұсқа бойымен қырық. Келесі бетін түрлі-түсті

қағазбен немесе фольгамен салынған суреттің көлеңкесі сияқты етіп суреттің түсіне ұқсас түспен желімде.

Дайындап болғаннан кейін жоғарғы жағына иненің көмегімен жіп өткізіп шыршаға іліп қой.

Суретін салған Инна КОЗИНА

Зина АЛТАЕВА

Сыйлық қағаздар және безендіру

қолөНер

Ша

рап

ат 6

/201

0

20

21

Ша

рап

ат 6

/201

0

Дайындық: Қатты қағаздан 21 кәртішке қиып алу қажет. Оның бір бетіне сұрақ, ал екінші бетіне жауабын жазу керек. Бір кәртішкеге ештеңе жазылмай, ол қалған кәртішкелердің бетін жауып тұрады.

Ойынға қажетті заттар: кішкентай текше (кубик) және әр ойыншыға бір фишкадан.

Ойын тәртібі: Ойыншылар кезекпен текшені лақтырады да, оның түскен ұпайы бойынша фишкаларын жылжытып отырады. Жұлдызшаға жеткен ойыншы үстіңгі кәртішкені алып, оның сұрағына жауап береді. Дұрыс жауап берген жағдайда ол текшесін тағы да лақтырады, ал жауабы дұрыс болмаса – 2 жүріс артқа жүреді. Кәртішке басқа кәртішкелердің қабатының астына қойылады. Нысанаға бірінші болып жеткен ойыншы жеңімпаз болып есептеледі.Сұрақтар:1. Мәриямның тұрған қаласы қалай аталады?

(Назарет).2. Мәриямның күйеуінің аты кім? (Жүсіп).3. Оның Нәрестені дүниеге әкелетінін айту

үшін Құдай Мәриямға кімді жіберді? (Періштені).

4. Мәриямға Исаның дүниеге келетінін хабарлаған періштенің аты кім? (Жәбірейіл).

5. Мәриям мен Жүсіп Бетлехемге не үшін барды? (Халық санағына қатысу үшін).

6. Халық санағын жүргізу туралы заңды кім шағарды? (Август патша).

7. Періштелерді көргенде кімдер қорқып кетті? (Малшылар).

8. Періште малшыларға не айтты? (Қорықпаңдар! Мен сендерге үлкен қуаныш жариялаймын, ол қуаныш барлық халыққа да ортақ: бүгін Дәуіттің қаласында сендердің Құтқарушыларың дүниеге келді, Ол – Иеміз Иса Мәсіх!)

9. Малшылар аспаннан тағы нені көрді? (Көктің әскерлері – көптеген періштелерді көрді).

10. Періштенің сөзін естіген малшылар не істеді? (Бетлехемге барды).

11. Малшылар жаңа туылған Құтқарушыны қандай белгілері арқылы таныды? (Жөргектер және ақыр).

12. Нәрестені көргеннен кейін малшылар не істеді? (Олар Құдайды құрметтеп, Оны мадақтады).

13. Иса дүниеге келген кезде Яһудеяда кім патша болып тұрды? (Ирод).

14. Нәрестені көру үшін алыстан келгендер кімдер? (Ғұламалар).

15. Ғұламалар қайдан келді? (Шығыстан).16. Ғұламаларға жолды көрсетіп отырған белгі

(Жұлдыз).17. Ғұламалар Нәрестені қай жерден табамыз

деп ойлады? (Иерусалимдегі Ирод патшаның сарайынан).

18. Исаның дүниеге келгені туралы хабар кімнің мазасын кетірді? (Ирод патша мен бүкіл Иерусалим халқының).

19. Кітапшылар Исаның дүниеге келгенін қайдан білді? (Пайғамбарлықтардан).

20. Ғұламалар жаңа туылған нәрестеге не алып келді? (Сыйлықтар: алтын, ладан және мүр атты хош иісті зат).

Суретін салған Жүніс ЫБЫРАЙЫМОВ

Туылу мерекесіне арналған ойын

Туылу мерекесінеарналған ойын

Сапа

рдың

басы

Межелі жер

Ша

рап

ат 6

/201

0

22

ГолландияГолландияда мерекеге даярлық қараша айынан бастап-ақ басталып

кетеді. Әулие Николай мерекесіне үш апта қалған кезде, сенбі күні Синт Николас кемемен Испаниядан Голландияға келіп, қалалар мен селоларды аралайды-мыс. Ол өз уақытында балалар мен кедейлерге көп қайырымдылық жасаған епископ Николайдың құрметіне діни қызметкердің киімін киіп жүреді. Кемеде көптеген сыйлықтар мен оның көмекшілері – қара Питтер болады. Бұлар – Синта Николастың қара киім киінген көмекшілері. Балалар сол күннен бастап әр түн сайын есіктің алдына етіктерінің бір сыңарын шығарып қояды. 5-желтоқсанға дейін Синта Николас әр күн сайын дерлік сол етіктерге сыйлық қалдырып кетеді.5-желтоқсанда Синта Николас кемесіне мініп елден кетеді. Сондықтан да 5- желтоқсан Голландияда сыйлықтар тарату күні болып саналады. Туылу мерекесінде балалар сыйлықтар алмайды, сондықтан олардың ақырдағы Нәресте туралы ойланып, Исаның дүниеге біз үшін келгеніне қуануларына уақыттары болады.

ШвецияШвецияда мереке Люсия күні – 13-желтоқсаннан басталады.

Люсия деп жарық әкелушіні атайтын болғандықтан, оның басында шырағдандар орнатылған тәж болады. Қазіргі күндері Швецияда балалар адамдарға қуаныш сыйлау үшін бастарына шырағдан қойылған тәждер киіп алып, балалар мен қарттар үйлеріне барады. Туылу мерекесі қарсаңындағы сыйлықтар тарату күні – көптен күткен қуанышты күн. Адамдардың бәрі швед Аяз Атасы – Юлтомтенің келуін күтеді. Кешкі астан кейін барлық отбасы шыршаның маңайына жиналып, оның келуін күтеді. Кенет шуылдаған дыбыстар естіледі де, сыртқы есік ашылып, әлдекім сыйлық толы қапты үйдің ішіне лақтырып жібереді де «Юлклапп» деп айқайлайды. Бұл – отбасы сыйлықтарды таратып ала беруге болады деген белгі.

Түрлі елдердегі Туылу мерекесін атап өту рәсімдері

Корнелия МАК

23

Ша

рап

ат 6

/201

0

1Сен олардың еСімдерін білеСің бе?Сен олардың еСімдерін білеСің бе?

Жауабы: 1Патш. 25

Суретін салған Лариса ГОРОШКО

Жауабы: Жар. баст. 30:12-13; 49:20; лұқа 2:36-38

Жауабы: матай 2 Жауабы: Рут 1–4

2

3 4

Эльвира ҚАҺАРМАН

Оның есімі «әке қуанышы» дегенді білдіреді. Ол Мағон деген елсіз аймақта тұратын бір өте бай және қатігез адамның әйелі болды. Ол Дәуіттің сарбаздарын тамақтандырудан бас тартқан күйеуін патшаның қаһарынан құтқарып қалды. Күйеуі қайтыс болған соң, оның даналығы мен сұлулығына тәнті болған Дәуіт оны өзіне әйел етіп алды.

Оның есімі «бақытты, бата қонған» дегенді білдіреді. Жақыптың жетінші ұлы. Жақып оған топырағы құнарлы өлкеде өмір сүретін боласың деп батасын берген. Ғибадатханада Исаның дүниеге келгені үшін Құдайды мадақтаған Анна пайғамбардың арғы атасы.

Оның есімі грекшеден аударғанда «батырдың ұрпағы» дегенді білдіреді. Біздің эрамызға дейінгі 40–4 жылдардағы Яһудеи патшасы. Рим өкіметін жанын сала қолдаған. Яһудилік патшаның дүниеге келгенінен қатты қауіптеніп, Бетлехемдегі екі жасқа дейінгі балалардың

бәрін өлтіруге бұйрық берген.

Оның есімі «маған ұнамды» дегенді білдіреді. Ашаршылық кезінде күйеуімен және екі бала-сымен бірге Бетлехемнен кетіп, Моаб жеріне көшіп барған. Арада көп жылдар өткенде күйеуі мен балаларын сонда жерлеп, келіндерінің бірін ертіп Бетлехемге қайтып оралған. Дәуіттің түп әжесі.

Ша

рап

ат 6

/201

0

24

25

Ша

рап

ат 6

/201

0

Балалардың ұйықтайтын бөлмесіне кірген ана-лары таңырқап тұрып қалды. Төсек үстінде ойыншықтар жатыр, ал Болат өзі төсегінде

жоқ болып шықты. – Болат? – деп дауыстады анасы. Үн жоқ.– Болат қайдасың? Жауап орнына тұншыға

сықылықтаған күлкі естілді.Анасы көрпені ашса – ешкім жоқ. Бірақ күлкі төсек

астынан естілетін сияқты. Кенет сол жақтан ұйпа-ланған қара шашты бас көрінді.

– Ой, Болат! – деп анасы еріксіз күліп жіберді.– Қане, төсегіңе жат! Ұйықтайтын уақыт болды! Болат ойыншықтарының ортасына жайлана отыра

кетті. Анасы оған ән салып берді де:– Ал енді сиынайық, – деді.– Мүмкін бүгін сиынғың келетін шығар? – Болат келіспей басын шайқады.– Онда сен Құдайдың өзіңе істеген бір

жақсылығын есіңе түсіріп, Оған алғыс ай-тарсың? Немесе бір өтінішің бар болар?

– Іім ... – деп Болат ойланып қалды. Бүгінгі ауа-райының тамаша болып,

достарыммен бау-бақшаның ішінде үйшік жасағаным үшін алғыс айту керек пе? Ой, жоқ, анамның өзі бірдеңе айтсын.

– Өзің сиыншы. Анасы күлімсіреп:– Балам, сиынуда еш қиындық жоқ. Құдаймен

әкеңмен немесе менімен сөйлескендей сөйлесе бер. Себебі Ол – біздің көктегі Әкеміз. Жарайды, бүгін енді кеш, саған ертең түсіндірейін, – деді де, анасы сиына бастады:

– Көктегі Әке, Болатты жарылқап, түннен аман шығара гөр! Ертең ертеңгілік ұйқысынан дені сау, көңілді оянсыншы! Аумин!

Келесі күні түске жуық Болат есіктен аптыға сөйлеп кірді.

– Мама, сен білесің бе, біз бүгін «Д» әріпін оқып үйрендік, яғни «доп» емес пе?

Ертең мектепке доп алып баруыма бола ма?Анасы күліп жіберді:

– Иә, апара ғой. Мен қарсы емеспін.

1-тарау Құралай ГАЙДАР

«Көктегі Әкеміз» дұғасы жәнеБолат

Ша

рап

ат 6

/201

0

26

Сандуғаш, осынша көп ыдыстарды бірден көтерме.Сандуғаш – Болаттың қарындасы, анасына жуылған

таза ыдыстарды орнына қоюға жәрдем беріп тұрған ол:– Мен де мектепке доп алып барғым келеді, – деді. – Сен бар болғаны төрт-ақ жастасың, саған әлі ерте,

болмайды.– Иә, саған, болады!Аналары олардың таласын тоқтатып:– Тек тату балаларға ғана мен қазір дәмді тоқаштан

беремін. Оны жемес бұрын «Д» әріпін тағы да есімізге түсіреміз, мәселен – «дұға».

Түс ауған кезде Болат үй тапсырмасын орындау керек-тін. Бірінші допты бояудан бастайды. Бұл өте ке-ремет! Сонан соң түгел бір жол «Д» әрпін жазу керек. Бұл енді қиындау.

– Мама, жазып жатқан әріптерім әдемі ме?– Иә, бәрі де бірегей әдемі шығып жатыр, жарайсың

балам! – деді анасы дәптерге қарап. – Мама, маған бірнәрсе оқып бересің бе?– Іім ... Одан да мен саған бір әңгіме айтып берейін.

Мәселен – «Д» әрпі жайында, «дұға» деген сөзге қатысты. Анасы Болатпен диванға жайланып отырды. Сандуғаш та келіп екеуінің жанына жайғасты.

– Сен екеуіміздің ұйықтар алдындағы дұғамыз есіңде ме? – деп анасы Болаттан сұрады.

– Иә, есімде, бірақ мен мүлде түсінбеймін, Құдайменқалайша әкеммен сөйлескендей сөйлесуге болады?

Құдай өте алыста, аспанда...Аз ойланған анасы былай деді:– Біз Құдайды аспанда дейміз, солай десек те, Оның

адам көзіне көрінбес әлемде өмір сүретінін түсінеміз. Біздің көзге көрінетін осы дүние секілді, көзге көрінбейтін дүниенің де бар екені хақ. Тек біз оны әдеттегі көзімізбен көрмейміз. Ол дүниені Құдайға барған кезде ғана көретін боламыз.

Болат анасының сөзін бөліп жіберді:– Бірақ Иса Мәсіх жер бетінде, адамдардың арасында

өмір сүрмеді ме? Көктегі көрінбейтін емес, нағыз адам еді ғой?

Анасы күлімсіреді:– Иә, Иса нағыз адам еді және де Ол былай дейді:

«Мені таныңдар сонда, нағыз Құдайды білетін боласыңдар».

– Қалайша?– Себебі Иса – Құдайдың Ұлы. – Мен де сендердің қыздарыңмын! – деп шаттана

сөйледі Сандуғаш.– Дұрыс, – деп жауап берді анасы, – міне, көрдіңдер

ме, менімен жай әншейін сөйлесіп отыра берулеріңе бо-лады.

– Иә, еш қиындығы жоқ. Ойымызға келгенді бүкпесіз еркін айта береміз.

– Иса да Құдаймен осылайша сөйлесті ме? – деп сұрады Сандуғаш.

– Иә, – деп жауап берді анасы. Міне, Оның Құдай Әкемен қарапайым сөйлесуі

дұға деп аталады. – Иса да Құдаймен «Әке» деп сөйлесті ме? Анасы

басын изеді.– Иә, солай десек те болады. Ол «Әке» деген сөзді

басқа тілде «Абба» деп айтқан. Сол кездегі адамдар осы сөзге өте таңырқаған. Иса халыққа әр қайсыңда Құдайдың ұлдары немесе қыздары болуға толық

мүмкіндік бар дегенде, осы сөзді таңдана қабылдаған адамдар көп болған.

– Енді мен де Құдайды Әкем деп атай аламын ба? – деп Болат көңілдене сұрады. Осы ойынан оның қуанышы қойнына сыймай кетті. Олай болса, Құдайға сиынудың еш қиындығы жоқ екен ғой...

Көктегі Әкеміз!Сенің киелі есімің қастерлене берсін,

Патшалығың осында орнасын!Сенің еркің көкте орындалғандай,

Жер бетінде де орындала берсін!Күнделікті нанымызды бүгін де бере гөр.

Бізге күнә жасағандарды кешіргеніміздей, Сен де күнәларымызды кешіре гөр.

Азғырылуымызға жол бермей,Жамандықтан бізді сақтай гөр.

(Патшалық, құдірет пен ұлылықМәңгі-бақи Сенікі. Аумин.)

27

Ша

рап

ат 6

/201

0

27

(Жалғасы бар)

ҚАСИетті От Бірақ гереролар басқа нәрселерге де сенеді. Олардың кейбірі отқа және өздерінің өмірден өткен

ата-бабаларына табынады. Отты қасиетті деп санайтындықтан от сөніп қалса, онда көп ұзамай бүкіл тайпалары қазаға ұшырайды деп сенеді. Олардың ырым-дары бойынша пияздың қабығын жерге тастауға болмайды, оны қасиетті отқа тастау қажет. Адамдар егіздерге, көк аспанға және өздерінің көсемдерінің бетіне тура қарамауға тиіс. Осы және тағы басқа да тиым салулар гереролардың көңілдеріне қорқыныш ұялатады.

Егер де мәсіхшілікті қабылдаған адамдар қасиетті отқа табынудан бас тартса, тайпа ақсақалдары қатты ашуланады. Жас жұбайлар – Альфонс пен Поппи өз үйлену тойларында қасиетті отқа табынудан бас тартты. «Біз бір мезгілде Мәсіхке де шайтанға да қызмет ете алмаймыз. Тек Исаға ғана бағыныштымыз», – деді олар.

Мүмкін, олар да 1945 жылы Мәсіх туралы ізгі хабар айту үшін Оңтүстік Африкаға аттанған жарлы малшы-гереро Анания Хьямухона секілді батыл адамдар шығар. Хьямухона – алғашқы уағызшы-гереро, оның жүрегі қуанышқа және Исаға деген сүйіспеншілікке толы болды.

АғАШтАН СұрА Гереро халқы Африканың оңтүстік-батысындағы

Намибияда тұрады. Олар алғашқы адамдар алғашқы еркек пен әйел омумборомбонг ағашы-нан шыққан деп есептейді. Бұл гереролар мал- дарын жаятын құрғақ тропикалық ормандарда өсетін, бұталары тарам-тарам көпжылдық ағаш.

Еркекті Макуру деп атаған, ол барлық адам-дардың әкесі деп есептеледі, ал оның

әйелін Камунгунду деп атайды. Тіпті, қазірдің өзінде гереролар омумборомбонг ағашының жа-

нынан өткенде оған тағзым етіп, бұталараның арасына шөп тығады, оған сұрақтар қояды да, дауыстарын

өзгертіп өздері жауап береді. Олар өз құдайлары Карунга бір мезгілде барлық жерлерде

бола алады және адамдардың жаны болады, өлген кезде жанда-ры көкке ұшып кетеді деп сенді. Гереролар тек жақсы істер істеп,

Карунганың алдына жаңбыр тамшысындай таза болып барғылары келеді. Олар Карунга адамдарды жаман істеріне бола жазалау үшін

жер бетіне ұлы топан суды жіберді деп есептейді. Мәсіхшілер келіп, оларға Жаратушы Құдай, Адам ата мен Хауа ана, Нұхтың кезіндегі Бүкіләлемдік топан су, адамдардың өмірін жаңартып, оны таза ететін Иса

Мәсіх жайлы айтқан кезде бұған сенулері қиын болған жоқ.

Джил ДЖОНСТОН

Ша

рап

ат 6

/201

0

28

немесе омумборомбонг ағашының балаларыГерероларГерероларнемесе омумборомбонг ағашының балалары

Гереролар үшін мінәжат ет

Иеміз Иса!

1. Гереролардың жүректерінде өзіңмен танысуға тілектері оянуына түрткі болу үшін олардың тұратын жеріне мұғалімдер жібер.

2. мектептерде Сенің сөзіңді уағыздайтындар балаларға оларды қалай сүй етініңді

және тұрмысы нашар, ба- қытсыздыққа ұшыра ған не-

месе әлденеден қорқа-тындарға қамқор болып жү-ре тініңді түсіндірулеріне көмектес.

3. Киелі кітап мектептерінде

оқитын герероларға тайпа-ластарын өзіңе сенім артуға және Сенің Сөзің бойынша өмір сүруге үйретулеріне көмектес.

4. Гереро халқына олардың өмірін тек өзің ғана тазарта алатыныңды және көкке тек Сен арқылы ғана бара ала-тынын көрсет.

5. Гереро халқының қасиетті отқа және қайтыс болған туыстарының әруақтарына табынудың қате және қауіпті екенін түсінулеріне көмектес.

6. Көптеген адамдарға өзің ту-ралы ізгі хабар айтып жүрген Анания үшін рахмет. өзге гереролардың да Сенің Патшалығыңның құрылы-сына ат салысудың қандай тамаша екенін түсінулері-

не көмектес.

СОғЫС ЖәНе бейбітШіліК1904 жылы Намибияда сұрапыл соғыстар

жүріп жатты. Сол кезде 70 мың гереро қырылып кетіп, тек 20 мыңдайы ғана тірі қалды. Соғыстан шеккен зардаптарды қалпына келтіру үшін көп уақыт қажет болды. Бірақ, қазір гереролардың саны XX ғасырдың басындағы деңгейіне қайта жетті. Олардың басым көпшілігі Шығыс Намибиядағы гереро жерінде тіршілік етеді, ал қалғандары – ел астанасы Виндхухтың маңында тұрады. Әйелдері бастарына үлкен қалпақ, үстілеріне тобықтарына дейін жететін ұзын көйлек киіп жүреді. Көйлектері бұдан жүз жыл бұрын сол елде тұрған уағызшы әйелдерді еске түсіреді.

Жаңа Өсиетті алғашқы уағызшылар гереро тіліне аударды, ал Киелі кітап тек 1988 жылы ғана олардың тіліне толықтай аударылды. Ге-реролар Көне Өсиетті оқып, өлген ата-бабаларының әруақтарына табынудың күнә екенін түсінулері үшін мінәжат ет. Қасиетті отқа да табынатындарына қарамастан, гереролардың көпшілігі өздерін мәсіхшілерміз деп есептейді.

Суретін салған Елена МИХАЙЛОВА-РОДИНА

29

Ша

рап

ат 6

/201

0

Жау

аб

ы

Айман НҰРҚАЙДАРҚЫЗЫ

Қыс келіп қуантты,Сырғанақ тебеміз.Қарменен зырлайтын,Атшана жегеміз.

Қанша аяз болса да,Далада ойнаймыз.Шымыр боп өсеміз,Қызыққа тоймаймыз.

Мезгілі жеткенде,Қыс жылжып қашады.Қырларды жайқалған,Қызғалдақ басады.

Құс қайта оралып,Мал шығар өріске.Дайындық жұмысы,Басталар егісте.

Жайқалған жаз келсе,Сөмкені тастаймыз.Қыдырып жан-жаққа, Ағыла бастаймыз.

Жаңа дос табамыз,Уақыт тез өтеді.Ақырын жылыстап,Күз келіп жетеді.

Егіндік алқапты,Оратын кез келді.Толтырып бақшаны,Жемісін жер берді.

Жаңа күш жігермен,Мектепке барамыз.Бір сынып жоғарлап,Есейіп қаламыз.

Жетті жыл аяғы,Тәңірге алғыс айтайық.Жердегі уақыт біткенде,Көктегі үйге қайтайық!

Жыл мезгілдері

Жау

аб

ы

Ша

рап

ат 6

/201

0

30

Жау

аб

ы

13-бет: СӨЗЖҰМБАҚ: Көлденеңінен: 1. ... Иерусалим. 2. Кеме. 3. Әбіл. 4. Мұса.

5. Амос. 6. Япші. 7. Ізмір. 8. Зена. 10. Енох. 11. Ард. 12. Кир. 13. Үйленбе. 15. Аман. 16. Леуі. 17. Иә. 18. Ирод. 19. Үйренгенде. 20. Ілияс. 21. Гай. 22. Серке.

Тігінен: 9. Ақила. 14. Нерон. Қуанышты хабар: ИЕМІЗ МӘСІХ ДҮНИЕГЕ КЕЛДІ!

24-бет: 1. Әбигел. 2. Ашир. 3. Ирод. 4. Нағима.32-бет: ЖҰЛДЫЗША: 1. Назарет. 2. Ирод. 3. Көсем. 4. Миха. 5.

Періште. 6. Ізет. 7. Мәсіх. 8. Отыз. 9. Әкемнің. 10. Анна. 11. Шимон.12. Қана. 13. Нікөдем. 14. Леуі. 15. Сегіз. 16. Хауа. ИСА МӘСІХТІҢ ТУЫЛУ МЕРЕКЕСІМЕН!

Шарапат 6/2010Балаларға арналған

рухани-таныМдық журнал

Журнал 2005 жылдыңшілде айынан бастап шығады

Қараша 6 (30) 2010Меншік иесі«Литера-М».Бас редакторы Қызылбөрікова А.

Журнал Қазақстан Республикасының Мәдениет, ақпарат және келісім министрлігінде10. 10. 2009 жылы тіркелген№10445-ж куәлігі берілген.

Таралымы - 5 000 дана Жылына 6 рет шығады

Журнал материалдарын көшіріп басу үшінміндетті түрде редакцияның рұқсаты керек.

МеКен-жайыМыЗ: 050031 Алматы қаласып/ж 68 «ШығыС СӘУЛЕСІ»Ақсай 1, үй 1, пәтер 40e-mail: Liokaz@capost.orgТел.: +7 (727) 223 87 61 www.tabisu.kz

есеп шот нөмірі:РНН 600200020998ИИК KZ256010131000011815МФО 190551601АОФ Нарбанка № 139900БИК HSBKKZKX

Қазақстан ГАЖОрталығы АҚ баспаханасында басылады. Жароков көшесі, 210 а

Жау

аб

ы

Аң, құстардың, даланың,Әсем суретін салатын.Ұштала берсін қаламы,Жанәділдей баланың.

Суреттерді салған Жанәділ САМСИДИНОВАқтау қаласы

31

Ша

рап

ат 6

/201

0

1 3

14

21

2

25

9

1. Мәриямға Жәбірейіл періште қай қалада келді? (Лұқа 1:26).

2. Иса дүниеге келген заманда билік құрған патша? (Мат. 2:1).

3. Иса туралы пайғамбарлық сөз: «Ал, сен, Яһудеяның жеріндегі Бетлехем, еліңнің ба-сты қалаларыңның арасындағы ең маңыз-сызы емессің: сенен Менің халқым Исраил-ді бағатын ________ шығады (Мат. 2:6).

4. Исаның дүниеге келуі туралы алдын ала айтқан пайғамбар (Мат. 2:5).

5. Малшылар Исаның туылғаны жайлы қуанышты хабарды қалай естіді?

(Лұқа 2:8 – 10). 6. ... нәрестені көрген ғұламалар жерге жүгіне

кетіп, Оған иіліп _____ білдірді (Матай 2:11).7. Періштелердің хабары: «Бүгін Дәуіттің

қаласында сендердің Құтқарушыларың дүниеге келді, Ол – Иеміз _________!»

(Лұқа 2:11).8. Иса Өз қызметін бастағанда жасы шамамен

нешеде болды? (Лұқа 3:23).9. Исаның әке-шешесіне берген жауабы:

«Менің _______ ісімен шұғылданғаным жөн, әлде мұны білмедіңіздер ме? (Лұқа 2:49).

10. Ғибадатханада Құтқарушыны таныған қарт пайғамбар (Лұқа 2:25–35).

11. Ғибадатханада Құтқарушыны таныған қарт пайғамбар (Лұқа 2:36–38).

12. Иса алғашқы кереметін қай қалада жаса-ды? (Жохан 2:1–11).

13. Исаға түнде келген яһуди елінің басшысы (Жохан 3:1, 2).

14. Салық жинаушы болған Исаның шәкірті (Лұқа 5:27, 28).

15. Исаны нешінші күні сүндеттеді? (Лұқа 2:21).16. Адамзат атаулының түп анасы (Жар. баст. 4:20).

Сұрақтарға жауап бер, содан кейін көк түспен боялып, сандар қойылған әріптерді ретімен астыңғы бос торкөзге жаз. Сонда сен құттықтауды оқисың.

ЖҰ

ЛД

ЫЗ

ША

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16

17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27