Wyroby przemysłowe, dobra konsumpcyjne i farmaceutyki podstawą rozwoju gospodarczego Europy Środkowej

Jak radzą sobie największe firmy w regionie? Które branże są motorem wzrostu?

Warszawa, 2 września 2015 r.

Prezentacja wyników badania największych firm

w Europie Środkowej

2

1. Sytuacja makroekonomiczna regionu

2. Które kraje rozwijają się najszybciej?

3. W których sektorach odnotowano największe wzrosty przychodów?

4. Które branże straciły, a które zyskały?

5. Ożywienie czy dalsza stabilizacja?

6. Jak wygląda sytuacja w sektorze bankowym i ubezpieczeniowym?

7. Zrównoważony rozwój w liczbach

8. Dlaczego zrównoważony rozwój ma znaczenie?

9. Podsumowanie

Agenda

©2015 Deloitte Poland

3

• To już dziewiąta edycja badania największych przedsiębiorstw Europy Środkowej.

• W tym roku zestawienie obejmuje 18 krajów Europy Środkowej oraz Ukrainę.

• Analizujemy przychody największych przedsiębiorstw za 2014 rok oraz I kwartał 2015 roku wyrażone w euro po kursie średnim z danego okresu.

• W przypadku największych banków regionu bierzemy pod uwagę aktywa, a w przypadku spółek ubezpieczeniowych składkę przypisaną brutto.

• Prezentowane średnie zmiany zostały wyznaczone poprzez wyliczenie mediany zmian.

Metodologia badania


©2015 Deloitte Poland 4

Kontynuacja nieznacznego wzrostu w spółkach regionu…

• Rok 2014 był okresem umiarkowanego wzrostu gospodarczego w Europie Środkowej. Średni wzrost PKB dla krajów CE wyniósł 1,6%.

• W 2014 roku, trzy z pięciu największych gospodarek regionu (Polska, Węgry, Czechy) rozwijały się dynamiczniej niż w 2013 roku.

• Znaczne przyspieszenie PKB na Węgrzech (wzrost 3,6% względem 1,1% w 2013 roku). Podobny dynamiczny wzrost w Czechach (2,0% względem spadku o 0,9% w 2013 roku).

• Polska gospodarka odnotowała wzrost popytu wewnętrznego o 4,9% oraz eksportu o 5,2% w 2014 roku.

Źródło: NBP, EIU

Zmiana PKB 2013 rok Zmiana PKB 2014 rok

SerbiaChorwacja

EstoniaBiH

BułgariaŁotwa

SłowacjaSłowenia

LitwaMacedonia

UkrainaCzechy

RumuniaPolskaWęgry

-8% -6% -4% -2% 0% 2% 4% 6%

2.5%-1.1%

0.8%1.2%

0.9%4.1%

0.9%-1.1%

3.3%3.1%

0.0%-0.9%

3.5%1.6%

1.1%

SerbiaChorwacja

EstoniaBiH

BułgariaŁotwa

SłowacjaSłowenia

LitwaMacedonia

UkrainaCzechy

RumuniaPolskaWęgry

-8% -6% -4% -2% 0% 2% 4% 6%

-1.8%-0.4%

0.8%1.1%

1.7%2.4%2.4%2.6%2.9%

3.8%

-6.8%2.0%

2.8%3.4%3.6%

Źródło: NBP, EIU

5

…które nie znalazło bezpośredniego odzwierciedlenia we wzroście średnich przychodów wyrażonych w euro

• Mediana wzrostu przychodów wyrażonych w euro wyniosła w 2014 roku 0,3% (względem braku zmiany w 2013 roku).

• Największe gospodarki regionu CE wykazywały symbolicznie wyższy średni wzrost przychodów niż w roku 2013, wpływ na to miał m.in. rosnący popyt wewnętrzny oraz eksport do krajów Europy Zachodniej.

• Na tle rocznej dynamiki przychodów w 2014 roku najlepiej wypada Rumunia (5,3%), reprezentowana przez 46 spółek, a następnie Polska (2,8%). Rozwój polskich spółek wynikał m.in. ze wzrostu popytu wewnętrznego na poziomie 4,9% oraz eksportu o 5,2% w 2014 roku.


Średnia roczna dynamika przychodów w 2013 i 2014 roku (w EUR)

Ukraina Serbia Słowacja Bułgaria Estonia Węgry Czechy Łotwa Słowenia Średnia Chorwacja Litwa Polska Rumunia-25.0%

-20.0%

-15.0%

-10.0%

-5.0%

0.0%

5.0%

10.0%

0.0%

3.9%

-0.5%-2.1%

1.7%

-0.7% -1.5%

-4.6%

-1.3% 0.0%

1.2%

6.0%

1.5%

4.7%

-21.2%

-3.5%-2.1% -1.4%

-0.4% -0.3%

0.0% 0.1% 0.2% 0.3% 0.5% 0.8%2.8%

5.3%

Mediana wzrostu przychodów 2013 w EUR Mediana wzrostu przychodów 2014 w EUR Źródło: Analiza Deloitte


Wzrost średnich przychodów w walutach lokalnych

• Mediana zmiany przychodów w walutach lokalnych wyniosła 3,1% jednak w wyniku deprecjacji walut lokalnych w stosunku do euro przychody wyrażone we wspólnej walucie wzrosły jedynie o 0,3%.

• Największa rozbieżność przychodów w obu walutach widoczna jest w przypadku Ukrainy (18,6% wzrostu w porównaniu do spadku o 21,2% w euro).

Średnia roczna dynamika przychodów w walutach lokalnych w 2013 i 2014 roku

Ukraina Serbia Słowacja Bułgaria Estonia Węgry Czechy Łotwa Słowenia Średnia Chorwacja Litwa Polska Rumunia-10.0%

-5.0%

0.0%

5.0%

10.0%

15.0%

20.0%

25.0%

3.2% 3.5%

-0.5%-2.1%

1.7%2.7%

2.1%

-4.6%

-1.3%

2.0% 1.9%

6.0%

2.1%

3.9%

18.6%

0.6%

-2.1% -1.4%-0.4%

3.6%

5.8%

0.1% 0.2%

3.1%1.3% 0.8%

2.3%

5.9%

Mediana wzrostu przychodów 2013 w walutach lokalnych Mediana wzrostu przychodów 2014 w walutach lokalnych Źródło: Analiza Deloitte

7

Wśród najliczniej reprezentowanych sektorów relatywnie wysokim wzrostem przychodów wyróżniał się sektor wyrobów przemysłowych

• Wzrost sektora wyrobów przemysłowych o 3,1% wynika z dobrej kondycji spółek motoryzacyjnych, których przychody wyrażone w euro wzrosły o 6,5%. Branża motoryzacyjna w ramach rankingu odpowiada za 39% przychodów największych firm na Słowacji, 23% w Czechach, 18% na Węgrzech i 8% w Polsce.

• Branża dóbr konsumpcyjnych rosła głównie za sprawą sprzedawców hurtowych rozwijających swoje sieci w regionie (wzrost o 3,1% w euro).

• Wpływ na sektor dóbr konsumpcyjnych miała również dobra kondycja branży AGD. Produkcja przedsiębiorstw powiązanych z międzynarodowymi koncernami wzrosła w Polsce o 13%.

• Spadek przychodów spółek z sektora energii i zasobów naturalnych w wyniku spadku cen energii i surowców (60% spółek zanotowało niższe przychody). Mediana zmiany przychodów w euro - spadek o 3,4%.

• Kolejny rok z rzędu odnotowaliśmy medianę wzrostu w sektorze farmaceutyków oraz ochrony zdrowia, głównie za sprawą dobrych wyników Polskich spółek farmaceutycznych (mediana wzrostu 12%). Liderem branży w regionie pod względem liczby reprezentantów w Top 500 są Węgry (6 na 17 spółek).


Średnia zmiana przychodów w EUR w ujęciu rocznym 2014 oraz 2013 rok

Źródło: Analiza Deloitte

Sektor publiczny

Energia i zasoby naturalne

Technologie, media i telekomunikacja

Średnia

Farmaceutyki i ochrona zdrowia

Dobra konsumpcyjne i transport

Wyroby przemysłowe

Rynek nieruchomości

-20.0% -15.0% -10.0% -5.0% 0.0% 5.0% 10.0%

-4.5%

-3.4%

-2.7%

0.3%

2.0%

2.3%

3.1%

4.8%

-3.1%

-1.8%

-4.9%

0.0%

2.6%

1.1%

2.9%

-15.7%

Mediana wzrostu przychodów w EUR 2013 Mediana wzrostu przychodów w EUR 2014

8

Wyniki za I kwartał 2015 wskazują na poprawę sytuacji

• Średnia zmiana przychodów spółek z rankingu za pierwszy kwartał 2015 była dodatnia i wyniosła 1,7% w porównaniu do spadku o 3,1% w I kw. 2014 r.

• 55% przedsiębiorstw w pierwszym kwartale 2015 roku odnotowało wzrost przychodów w porównaniu do pierwszego kwartału 2014 roku (40%).

• Wyniki badania największych spółek po I kw. 2015 wskazują na ożywienie w badanych spółkach, za wyjątkiem sektora energii i zasobów naturalnych oraz sektora publicznego.

• Odwrócenie trendu odnotował sektor nieruchomości, farmaceutyków i ochrony zdrowia oraz technologii, mediów i telekomunikacji (TMT).


Źródło: Analiza Deloitte

Średnia zmiana przychodów w EUR w ujęciu kwartalnym I kw. 2015 do I kw. 2014

Energia i zasoby naturalne

Sektor Publiczny

Średnia




Wyroby przemysłowe


-20.0% -15.0% -10.0% -5.0% 0.0% 5.0% 10.0% 15.0%

-4.9%

-3.5%

1.7%

2.3%

2.5%

2.7%

6.6%

12.6%

-8.3%

-12.1%

-3.1%

-6.0%

-13.1%

1.6%

0.6%

-0.3%

Mediana wzrostu przychodów w EUR (Q1 2014) Mediana wzrostu przychodów w EUR (Q1 2015)


Reprezentacja zestawienia

• W 2014 roku suma przychodów największych przedsiębiorstw CE spadł o 1,8% do poziomu 682 mld EUR (694 w 2013 roku).

• Wzrost sumy przychodów sektora wyrobów przemysłowych o 1,3 p.p. w wyniku wzrostu reprezentacji sektora o 4 spółki.

• Progowa wartość przychodów zapewniająca miejsce wśród 500 największych firm wyniosła w 2014 roku 459 mln EUR w porównaniu do 477 mln EUR w 2013 roku.

Źródło: Analiza Deloitte* Dane skorygowane

Suma przychodów największych spółek na liście największych przedsiębiorstwmld EUR

0

50

100

150

200

250

300

350

400

450

500

550

600

650

700

750

666

23%

21%

40% 525

26%

21%

40%

627

25%

23%

40%

24%

24%

42%

694

27%

23%

41%

682

10% 8% 6%7% 6% 5% 5%

2008 2009 2010 2011 2012 2013* 2014

28%

24%

39%

707

24%

24%

41%

724


Sektor publiczny

Energetyka i zasoby naturalne

Wyroby przemysłowe




10

Reprezentacja ilościowa poszczególnych sektorów w Top 500


Udział ilościowy największych spółek według sektorów

• Wśród najliczniejszych sektorów reprezentacja branż dóbr konsumpcyjnych i transportu oraz wyrobów przemysłowych wzrosła o 4 spółki, głównie dzięki wynikom spółek z Polski, Czech i Węgier. Liczba spółek z tych branż wynosi odpowiednio 176 i 124.

• W 2014 wzrost reprezentacji (o 4 spółki) odnotował sektor przemysłowy, który ma 25% udziału w zestawieniu.

• Reprezentacja branży budowlanej jest najmniej liczna, jedynie 1% spółek w rankingu.

0%

75%

25%

100%

50%

2014

6%

25%

28%

35%

2013*

7%

24%

28%

34%

2012

7%

26%

30%

32%

2011

7%

26%24%

33%

28%

2009

9%

20%

29%

34%

2008

10%

23%

30%

30% 30%

2010

7%

30%

Energetyka i zasoby naturalne


Sektor publiczny




Wyroby przemysłowe


11

Zauważalne tendencje stagnacyjne w największych krajach regionu

• Ożywienie gospodarcze w 2010 roku, po załamaniu w 2009 roku.

• Stopniowe wyhamowanie wzrostów w kolejnych latach.

• Przychody przedsiębiorstw ukraińskich odnotowały największe amplitudy przychodów.

• Nieznaczny wzrost przychodów w 2014 (za wyjątkiem Ukrainy).

• Polska i Rumunia jedynymi krajami które notują wzrosty średnich przychodów w ostatnich 5 lat.


Historyczna średnia zmiana przychodów spółek z największych krajów regionu

16%

3%6%

17%16%

-28%

-18%

-13%

-7%

-16%

30%

9%

5%7%

16%

24%

17%

9%

4%

9%

16%

0%3%

-1%

3%0%

5%

-1%-2%

1%

-21%

5%

0%

0%3%

-30

-25

-20

-15

-10

-5

0

5

10

15

20

25

30

Polska Rumunia UkrainaWęgryCzechy

20142009 2011 20122008 20132010 Źródło: Analiza Deloitte

12

Zauważalne wyhamowanie w największych sektorach

• Wyraźna tendencja wyhamowania wzrostów w latach 2012-2014.

• Branża produkcji przemysłowej jest najbardziej zmienna i wrażliwa na sytuację makroekonomiczną.

• Sektory wyrobów przemysłowych oraz dóbr konsumpcyjnych oraz transportu jedynymi które wykazywały dodatnie wyniki w ostatnich 5 latach.

• Średnie przychody branży TMT, zdominowanej przez tradycyjne spółki telekomunikacyjne, w ostatnich latach systematycznie maleją o 3-4% rocznie.


Historyczna średnia zmiana przychodów spółek z najliczniej reprezentowanych sektorów

7%

15%

18%20%

8%

-12%

-9%

-2%

-17%

-22%

1%

8%8%

13%

23%

-3%

7%6%

12%

17%

-3%

5%

0%

3%4%

-4%

1%3%

-2%

3%

-3%

2%2%

-3%

3%

-25

-20

-15

-10

-5

0

5

10

15

20

25

Wyroby przemysłowe Farmaceutyki i ochrona zdrowiaEnergetyka i zasoby naturalne Dobra konsumpcyjne i transport Technologie, media i telekomunikacja

Źródło: Analiza Deloitte20112009 2012 2013 20142008 2010

13

Dominacja 5 krajów w regionie

• W okresie 2009-2014 liczba spółek reprezentowanych przez największe kraje pozostaje na poziomie powyżej 70% miejsc w Top 500 największych firm regionu.

• Zauważalny jest spadkowy trend liczby spółek z Ukrainy (ok. 22% mniej w porównaniu do roku poprzedniego).

• Największy wzrost liczby spółek zanotowaliśmy wśród Polskich spółek (o 8 sztuk).

• Systematyczny, ale nieznaczny wzrost znaczenia pozostałych krajów (wzrost o 8 spółek w ostatnich dwóch latach).


Udział ilościowy spółek z poszczególnych krajów w Top 500 w ujęciu historycznym

97 113 98 104 99 104 107

3432 38 37 35 45 46

52 39 43 50 51 41 32

60 63 68 58 62 68 66

69 73 80 84 87 80 79

188 180 173 167 166 162 170

0

50

100

150

200

250

300

350

400

450

500

20142013*20122011201020092008

Ukraina

Czechy

Polska

Rumunia

Pozostałe kraje

Węgry


14

Niewielki wzrost sumy aktywów banków TOP 50 w 2014


Suma aktywów banków TOP 50 (mld EUR)

2008 2009 2010 2011 2012 2013* 2014500.00

550.00

600.00

650.00

700.00

613595

627 627

668679

694

• W 2014 roku banki kontynuowały stabilny wzrost - suma aktywów banków z listy TOP 50 wzrosła o 2,3%.

• Mediana wzrostu dla 50 największych banków wyniosła 4,2% w porównaniu do 3 razy niższego wzrostu w ubiegłym roku (1,3%).

• 33 spośród 50 analizowanych instytucji finansowych odnotowało wzrost aktywów w 2014 roku (29 w 2013 roku).

• Podobnie jak w ubiegłym roku najliczniejszą reprezentację wśród największych banków ma Polska, której udział w liście wynosi 30%. Kolejnymi krajami są Czechy i Węgry z równym udziałem na poziomie 14%.

• Największe średnie wzrosty aktywów osiągnęły banki w Polsce oraz w Bułgarii (odpowiednio 10,1% oraz 18,2%).


15

Struktura Top 50 banków według państw


Procentowy udział krajów w TOP 50 (wg liczby spółek) w 2013 roku


Procentowy udział krajów w TOP 50(wg wartości aktywów) w 2013 roku

Procentowy udział krajów w TOP 50(wg wartości aktywów) w 2014 roku

Litwa

Rumunia

6%

Słowacja

Czechy

6%Chorwacja

Węgry

4%

14%

12%

Ukraina

8%

Polska

14%

30%

Litwa

2%Ukraina

5%Chorwacja5%

Słowacja6%

Rumunia 8%

Węgry11%

Czechy

21%

Polska38%

4%Chorwacja5%

Ukraina

Słowacja6%

7%Rumunia

Węgry11%

Czechy

20%

Polska41%

Litwa

2%

8%

6%

Litwa

Czechy

4%

Słowacja

Ukraina

6%

12%

Węgry

Rumunia

14%

14%

Chorwacja30%

Polska

16

Dominacja Polski i Czech w sektorze ubezpieczeniowym

• W 2014 roku średni spadek składki przypisanej brutto dla ubezpieczycieli wyniósł 1,7%. Oznacza to dalszy, lecz niższy średni spadek w porównaniu do 2013 roku (spadek o 3,0%).

• W liście TOP 50 ubezpieczycieli ponad połowa spółek (30 instytucji) odnotowała spadek składki przypisanej brutto (zwiększenie liczby spadkowych spółek o 9 w porównaniu do roku 2013).

• Ponad połowa ubezpieczycieli w rankingu pochodzi z Polski i Czech.


Suma składki przypisanej brutto TOP 50 (mld EUR)

2008 2009 2010 2011 2012 2013* 20140

5

10

15

20

25

30 27.7

21.3 21.623.5 24.4

23.1 23.3

EUR mld


17

Struktura Top 50 spółek ubezpieczeniowych według państw

©2015 Delotte Poland



Procentowy udział krajów w TOP 50(wg sumy składki) w 2013 roku

Procentowy udział krajów w TOP 50(wg sumy składki) w 2014 roku

Czechy

22%

Polska32%

Chorwacja

4%Słowacja

8%

Rumunia 8%

Słowenia 10%

Węgry

12%

Chorwacja

2%Słowacja

6%Rumunia

3%Słowenia

9%

Węgry 8%

Czechy

22%

Polska48%

9%Słowenia

WęgryPolska

21%

Czechy

8% 49%

Słowacja2%

Chorwacja

6%Rumunia

3%

8%

8%

Chorwacja

Słowacja

Słowenia

4%

Rumunia

12%22%

10%

Polska

Węgry

32%

Czechy

18

Dlaczego zrównoważony rozwój ma znaczenie?


„Zrównoważony rozwój to nie przelotna moda czy też dodatek do działalności biznesowej, to model biznesowy, który po prostu należy wcielić w życie” – uważa Jacek Krawiec, prezes PKN Orlen

45% badanych przez Ethical Corporation powiedziało, że integrowanie działań CSR/ zrównoważonego rozwoju z codziennymi działaniami w firmie to jest priorytet na 2015, kolejnymi są wzmacnianie kultury organizacyjnej z uwzględnieniem zrównoważonego rozwoju oraz innowacyjność.

Źródło: Ethical Corporation

inwestorów stwierdza, że obecny poziom ujawniania informacji pozafinansowych przez spółki jest niewystarczający.

78% inwestorów stwierdza, że dane finansowe i pozafinansowe powinny być silniej zintegrowane.

92%

Nowa definicja społecznej odpowiedzialności (CSR) zaproponowana przez Komisję Europejską pokazuje, że podstawową wymiarem odpowiedzialności każdej organizacji, w tym firmy, jest odpowiedzialność za swój wpływ na otoczenie. Może to być wpływ zarówno pozytywny jak i negatywny w obszarze gospodarczym, społecznym, ochrony środowiska naturalnego. Mierzenie wpływu, może być istotnym narzędziem odziaływania na opinię, w tym postrzeganie firmy przez kluczowych interesariuszy (np. klientów, polityków, regulatorów, członków społeczności lokalnej).

Źródło: Komisja Europejska

19

Zrównoważony rozwój w liczbach


GospodarkaSpołeczeństwo

Środowisko

110 115 120 125 130 135 140122

135137

Pyt. 1: Czy firma mierzy obecnie wpływ swojej działalności biznesowej na następujące obszary?

L. firm, które mierzą wpływ N =286

Raport zintegrowany

Raport wg GRI

Raport pozafinansowy

0 20 40 60 80 100 120

28

42

109

Pyt. 2: Czy firma planuje raportować dane pozafinansowe za 2015 r. lub już raportuje pozafinansowo?

L. firm raportujących pozafinansowo N =286

• W tym roku po raz pierwszy zadaliśmy firmom pytania z obszaru zrównoważonego rozwoju. Na oba pytania odpowiedziało ok. 57% firm z Top 500.

• Jedna czwarta spółek z zestawienia mierzy swój wpływ na środowisko (137), społeczeństwo (135) i gospodarkę (122). W stosunku wszystkich 500 firm procentowo kształtują się następująco: 27,4% firm deklaruje, że mierzy wpływ na środowisko, 27% na społeczeństwo i 24,4% na gospodarkę.

• Ponad jedna piąta spółek (109) raportuje pozafinansowo lub zamierza raportować dane pozafinansowe za 2015 r., z czego 42 firm robi to lub zamierza robić wg raportu GRI, a 28 sporządza lub będzie sporządzać raport zintegrowany.

• Na świecie powstało ponad 160 raportów zintegrowanych według międzynarodowych wytycznych IIRC w 26 krajach od momentu ogłoszenia tych wytycznych w 2011 r. Z tego 31 raportów zintegrowanych sporządziły firmy sektora finansowego.

20

Mierzenie wpływu – podstawą decyzji dot. zrównoważonego rozwoju i decyzji biznesowych


23

27

30

11

8

Dobra konsumpcyjne i transportEnergetyka i zasoby naturalneWyroby przemysłoweSektor publicznyRynek nieruchomościTechnologie, media i telekomunikacja

BH

Łotwa

Litwa

Serbia

Rumunia

Węgry

Polska

Słowacja

Ukraina

Czechy

0 5 10 15 20 25

1

1

1

1

2

4

19

19

21

21

L. firm mierzących wpływ w 3 kategoriach• 90 spółek z Top 500 zadeklarowało, że mierzy swój wpływ we wszystkich 3 kategoriach, z czego 30 firm produkuje dobra

przemysłowe, 27 to koncerny energetyczne, a 23 produkuje dobra konsumpcyjne. Najczęściej pochodzą z Czech (21), Ukrainy (21), Słowacji (19) i Polski (19).

• Mierzenie wpływu pozwala firmom świadomie nim zarządzać, prowadzić dialog z otoczeniem oraz wspierać rozwój inicjatyw społecznych. Dzięki temu mogą lepiej zrozumieć oczekiwania i potrzeby otoczenia, a tym samym uwzględniać je w swoich decyzjach biznesowych. W ten sposób mogą maksymalizować korzyści oraz minimalizować negatywne skutki prowadzenia działalności, jak również skutecznie zarządzać ryzykami.

N =90

21

Czechy, Polska i Węgry – liderami raportów pozafinansowych


BH

Litwa

Rumunia

Łotwa

Ukraina

Słowacja

Węgry

Polska

Czechy

0 5 10 15 20 25 30 35 400

1

2

2

6

1

5

6

5

1

1

1

0

5

2

22

10

1

2

3

4

9

10

13

27

40

Firmy, które zamierzają raportować dane pozafinansowe za 2015 r. lub już teraz prowadzą sprawozdawczość pozafinansową

Raport pozafinansowy Raport wg GRI Raport zintegrowany• 109 firm z Top 500 raportuje pozafinansowo lub planuje sporządzić raport pozafinansowy za 2015 r., z czego 40 firm pochodzi

z Czech, 27 w Polski i 13 z Węgier.

• 42 firmy raportują pozafinansowo lub będą to robić zgodnie ze standardem GRI, co świadczy o ich profesjonalnym podejściu do raportowania pozafinansowego. Z tego grona najwięcej firm jest w Polsce – 22.

• Liczba spółek raportujących pozafinansowo powinna znacznie wzrosnąć w związku z wejściem w życie w 2017 r. dyrektywy UE, która nakazuje największym organizacjom raportowanie danych pozafinansowych i informacji dotyczących różnorodności (Dyrektywa 2014/95/UE ws. ujawniania informacji niefinansowych i informacji dotyczących różnorodności przez niektóre duże jednostki oraz grupy)

22

Branża finansowa wyróżnia się poziomem zaawansowania w obszarze zrównoważonego rozwoju, zarówno przy mierzeniu wpływu,…


Środowisko

Gospodarka

Społeczeństwo

0 5 10 15 20 25 30

15

24

25

Banki

L. banków, które mierzą wpływ N=38

Środowisko

Gospodarka

Społeczeństwo

0 5 10 15 20 25 30

6

15

14

Ubezpieczyciele

L. ubezpieczycieli, którzy mierzą wpływN=31

LitwaPolskaWęgry

RumuniaUkraina

SłowacjaCzechy

0 1 2 3 4 5 6 7 8

24

233

47

Banki

Społeczeństwo Gospodarka Środowisko

Polska

Słowacja

Czechy

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 102

0

4

1

4

9

2

4

9Ubezpieczyciele

Gospodarka Społeczeństwo Środowisko

• 76% banków i 60% towarzystw ubezpieczeniowych z 50 największych instytucji bankowych i ubezpieczeniowych w Europie Środkowej i na Ukrainie odpowiedziało na pytania o zrównoważony rozwój.

• Wśród instytucji, które odpowiedziały na pierwsze pytanie, wpływ na społeczeństwo mierzy 25 banków i 14 ubezpieczycieli, a wpływ na gospodarkę – odpowiednio 24 i 15.

• Instytucje finansowe najczęściej mierzące wpływ pochodzą głównie z Czech i Słowacji.

23

… jak i deklaracji dotyczących raportowania pozafinansowego


Raport zintegrowany

Raport wg GRI


0 5 10 15 20 25 30

614

26Banki

L. banków raportujących pozafinansowo

Raport zintegrowany

Raport wg GRI


0 5 10 15 20 25 30

4

5

12

Ubezpieczyciele

L. ubezpieczycieli raportujących pozafinansowo

Słowacja

Ukraina

Litwa

Rumunia

Węgry

Czechy

Polska

0 1 2 3 4 5 6 7 8

1

1

2

3

5

7

7

1

1

2

0

2

2

2

1

3

6Banki

Raport pozafinanosowy Raport GRIRaport zintegrowany

Rumunia

Polska

Czechy

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

1

3

1

2

2

1

2

9Ubezpieczyciele

Raport pozafinanosowy Raport GRI Raport zintegrowany

• 26 największych banków i 12 ubezpieczycieli raportuje pozafinansowo lub zamierza to robić za 2015 r. Najczęściej pochodzą z Czech, Polski i Węgier. Wg standardu GRI raportuje pozafinansowo lub zamierza raportować za 2015 r. 14 banków (z czego 6 z Polski) oraz 5 ubezpieczycieli (po 2 z Czech i Polski)

• Większość banków i ubezpieczycieli z zestawienia zostanie objętych Dyrektywą 2014/95/UE tak więc wprowadzenie raportowania pozafinansowego już teraz pozwoli im przygotować się do nowych obowiązków sprawozdawczych.

• Raportowanie pozafinansowe wiąże się z większą transparentnością organizacji, wzmocnieniem jej relacji z klientami oraz większym zrozumieniem priorytetów strategicznych firmy przez inwestorów.

24

Społeczności lokalne, środowisko i pracownicy – główne obszary społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw wg CEO z Europy Środkowej


ANGAŻOWANIE SPOŁECZNOŚCI LOKALNYCH „Ważna jest dla nas polityka dobrego sąsiedztwa.To daje nam przyzwolenie na prowadzenie naszych operacji.”

KGHM

BEZPIECZEŃSTWO „Istotnym zagadnieniem pozostaje bezpieczeństwo – związane ze stabilnością finansową,ale przede wszystkim z cyberprzestrzenią. Podejmując działania myślimy przede wszystkim o kliencie mając na uwadze rozwój gospodarczy.”

PKO BP

ŚRODOWISKO „Grupa ČEZ jest w pełni świadoma swojej odpowiedzialności za środowisko naturalne społeczności lokalnych na obszarach, gdzie prowadzimy naszą działalność.”

ČEZ

PRACOWNICY„Zamierzamy umacniać relacje z najważniejszymi naszymi interesariuszami,będziemy dalej rozwijać nasz kodeks etyki oraz pracować na rzecz wzmocnienia kapitału ludzkiego. Szczególnie zależy nam na rozwijaniu tych kompetencji pracowników, które są niezbędne do prowadzenia konkurencyjnej i skierowanej na potrzeby klienta spółki.”

PKP SA

25

Jak zachęcić firmy do wdrożenia zasad zrównoważonego rozwoju?


KORZYŚCI PŁYNĄCE ZE ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU „Największą zachętą jest pozytywny wpływ strategii zrównoważonego rozwoju na efektywność firmy i społeczne uznanie jej wysiłków na rzecz tej koncepcji. Obecnie przedsiębiorstwa nie mogą się rozwijać bez tego ostatniego. Dlatego koncepcja zrównoważonego jest częścią naszej codziennej działalności.”

Jeronimo Martins

WEWNĘTRZNA MOTYWACJA „Wewnętrzna motywacja jest dla nas najważniejszym czynnikiem przy wdrażaniu naszej strategii CSR. Wierzymy, że przyniesie to korzyści spółce i społecznościom lokalnym. Największą zachęta na rzecz dalszej transformacji będzie większe uznanie naszej działalność z zakresu zrównoważonego rozwoju ze strony klientów tak, by zawracali większą uwagę na aspekty CSR przy wyborze produktu lub usługi.”

Orange

STABILNOŚĆ LEGISLACYJNA „W Europe południowej i wschodniej życzylibyśmy sobie bardziej przewidywalnych ram politycznych i legislacyjnych, zarówno na poziomie unijnym, jak i krajowym. Tak strategiczne polityki jak m.in. energia, ochrona środowiska, infrastruktura oraz inne kluczowe dla naszej działalności obszary zmieniają się zbyt często, co wpływa negatywnie na podejmowanie długoterminowych decyzji inwestycyjnych, w tym decyzji z zakresu zrównoważonego rozwoju.”

Petrol, Słowenia

26

Które firmy osiągają największe sukcesy w obszarze zrównoważonego rozwoju?


Znajomość potrzeb i

oczekiwań interesariuszy

Wartości firmowe

Zespół i spójne

zarządzanie

Sukces

Edukacja interesariuszy, w tym klientów

Spójność działań CSR z działalnością

biznesową

Dokładne zrozumienie

koncepcji zrównoważonego

rozwoju

Konsekwentna realizacja

długoterminowych strategii

zrównoważonego rozwoju

Świadomość wpływu

organizacji na bliższe i dalsze

otoczenie

Źródło: Analiza Deloitte na podstawie cytatów prezesów: Tauron, Orlen, PKO BP, PKP SA, Siemens (CZ)

27

Jakie bariery stoją na drodze zrównoważonego rozwoju?


„Najważniejsze są powszechne zmiany w świadomości ludzi. W Europie najpierw byliśmy zachłyśnięci industrializacją, dopiero potem zdaliśmy sobie sprawę z wpływu przemysłui na środowisko, i na otoczenie społeczne.”

KGHM

„Jedną z głównych barier przy wdrażaniu koncepcji społecznej odpowiedzialności biznesu jest niezrozumienie istoty CSR i brak wiedzy nt. wynikających z niej korzyści.”

Jeronimo Martins

„Budowanie świadomości w organizacji jest największym wyzwaniem. Żeby odnieść sukces, trzeba zbudować zespół, poświęcić na to swój czas oraz przeanalizować wnioski płynące z dotychczasowej działalności. Ponadto nasz system prawny i regulacyjne jest tak odległy od idei zrównoważonego rozwoju, co powoduje, że firmy nie są w stanie wdrożyć zasad zrównoważonego rozwoju do swoich modeli biznesowych.”

PGNiG

Świadomość ludzi- to główna bariera wg prezesów z Polski

Zmienne otoczenie regulacyjne - to główna bariera wg prezesów z Europy Środkowej

„W Czechach firm mają utrudnioną działalność ze względu na stale zmieniające się prawo wpływające na zrównoważony rozwój. Chcielibyśmy być częściej włączani w prace grup roboczych, które przygotowują zmiany legislacyjne. Zależy na dialogu między administracją rządową a firmami, które później muszą wdrażać wprowadzone przez rząd przepisy.”

ČEZ (Czechy)

„Główną przeszkodą na drodze firm do wdrożenia zasad zrównoważonego rozwoju są ramy prawne, które zmieniają się zdecydowanie zbyt często. Żeby firma mogła rozwijać się w sposób zrównoważony, potrzeba przewidywalności i stabilności otoczenia regulacyjnego i gospodarczego.”

Allianz (Rumunia)

„Często nasze problemy wynikają z naszego przestarzałego podejścia do zrównoważonego rozwoju. Borykamy się również z niestabilnymi politycznym i legislacyjnym otoczeniem oraz niepewną sytuacją gospodarczą. Dlatego Grupa Petrol wzięła sobie do serca motto „róbmy tyle, ile możemy.” Co oznacza, że realizujemy nasze cele z zakresu zrównoważonego rozwoju, pomimo często niesprzyjającego otoczenia.”

Petrol (Słowenia)

28

Podsumowanie

• Największe spółki z regionu Europy Środkowej i Ukrainy odnotowały w 2014 roku symboliczny wzrost przychodów (0,3% wobec 0% w 2013).

• Wzrost przychodów dla 52% spółek zakwalifikowanych do rankingu (49,8% w 2013 roku).

• Suma przychodów 500 największych przedsiębiorstw spadła w porównaniu do 2013 roku o 1,8% do poziomu 682 mld EUR.

• Wzrosty w sektorach: wyrobów przemysłowych, dóbr konsumpcyjnych i transportu oraz farmaceutyków i ochrony zdrowia.

• Wzrost w sektorze wyrobów przemysłowych głównie spowodowany dobrą kondycją spółek motoryzacyjnych.

• Odbicie wyników sektora budowlanego po słabych wynikach w 2013 (średni wzrost przychodów o 4,8%).

• Spadek przychodów w sektorze energii i zasobów naturalnych o 3,4%.

• Stabilny wzrost sumy aktywów największych banków regionu o 2,3% (2,8% w 2013 roku).

• Wyhamowanie w sektorze ubezpieczeniowym - średni spadek składki przypisanej brutto o 1,7% (w 2013 roku spadek o 0,8%).

• Wzrost średnich przychodów wyrażonych w euro w I kwartale 2015 roku o 1,7% rok do roku.

• Wskaźnik PMI dla polskiego przemysłu utrzymujący się na poziomie ponad 50 punktów.

• Niestabilna sytuacja geopolityczna na Ukrainie oraz sytuacja w Grecji stwarzają ryzyko dla kontynuacji stabilnego wzrostu.


29

Podsumowanie

• W 2015 r. po raz pierwszy do ankiety, na podstawie której powstaje zestawienie 500 największych spółek regionu oraz 100 instytucji finansowych, zostały dołączone pytania z zakresu zrównoważonego rozwoju. Odpowiedziało na nie 57 proc. firm z Top 500 oraz 76 proc. banków i 60 proc. towarzystw ubezpieczeniowych.

• Jedna czwarta spółek z zestawienia mierzy swój wpływ na gospodarkę, społeczeństwo i środowisko. Najczęściej pochodzą z Czech, Ukrainy, Słowacji i Polski.

• Ponad jedna piąta największych środkowoeuropejskich firm (109) deklaruje, że prowadzi jakąś formę sprawozdawczości pozafinansowej lub planuje raportować dane pozafinansowe za 2015 r. Najwięcej takich organizacji jest w Czechach (40), Polsce (27) i na Węgrzech (13).

• 42 firmy raportują lub będą to robić zgodnie ze standardem GRI, co świadczy o ich profesjonalnym podejściu do raportowania pozafinansowego. Z tego grona najwięcej firm jest w Polsce – 22.

• Liczba firm raportujących pozafinansowo powinna znacznie wzrosnąć w ciągu dwóch najbliższych lat w związku z wejściem w życie od 2017 r. Dyrektywy 2014/95/UE. Regulacja ta zobowiązuje do prowadzenia takiej formy sprawozdawczości m.in. spółki giełdowe, banki i inne duże jednostki zainteresowania publicznego w Unii Europejskiej, które zatrudniają co najmniej 500 osób i mają sumę bilansową powyżej 20 mln EUR lub obroty netto powyżej 40 mln EUR.

• Sektor finansowy wyróżnia się na tle poziomem zaawansowania w obszarze zrównoważonego rozwoju, zarówno przy mierzeniu wpływu, jak i raportowaniu pozafinansowym. Wpływ na społeczeństwo mierzy 25 banków i 14 ubezpieczycieli, a wpływ na gospodarkę – odpowiednio 24 i 15. Ponad połowa największych banków – 26 – i 12 ubezpieczycieli raportuje dane pozafinansowe lub zamierza to zrobić za 2015 r. Najczęściej pochodzą one z Czech, Polski i Węgier.

• W Europie Środkowej i na Ukrainie 28 firm, 6 banków i 4 ubezpieczycieli sporządza lub będzie sporządzić raport zintegrowany za 2015 r. Od 2011 na świecie powstało ponad 160 raportów zintegrowanych według międzynarodowych wytycznych IIRC. Z tego 31 raportów zintegrowanych sporządziły firmy sektora finansowego.


30

Kontakt


• Tomasz OchrymowiczPartner Zarządzający w dziale Doradztwa Finansowego+48 (22) 511 04 [email protected]

• Patryk DarowskiWicedyrektor, Doradztwo Finansowe+48 (22) 511 04 [email protected]

• Irena PicholaPartner, Lider Zespołu ds. Zrównoważonego Rozwoju w Polsce i Europie Środkowej+48 Tel. 502 184 [email protected]

mailto:[email protected]



31

Deloitte refers to one or more of Deloitte Touche Tohmatsu Limited, a UK private company limited by guarantee, and its network of member firms, each of which is a legally separate and independent entity. Please see www.deloitte.com/pl/about for a detailed description of the legal structure of Deloitte Touche Tohmatsu Limited and its member firms.

In Poland, the services are provided by Deloitte Advisory sp. z o.o., Deloitte Polska Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp.k., Deloitte Doradztwo Podatkowe sp. z o.o., Deloitte PP sp. z o.o., Deloitte Polska Sp. z o.o., Deloitte Strategy and Research Sp. z o.o., Deloitte Consulting S. A., Deloitte Legal, Pasternak, Korba i Wspólnicy Kancelaria Prawnicza sp. k., Deloitte Services sp. z o.o. (jointly referred to as “Deloitte Poland) which are affiliates of Deloitte Central Europe Holdings Limited. Deloitte Poland is one of the leading professional services organizations in the country providing services in audit, tax advisory, legal, strategic and technology consulting, as well as enterprise risk management and financial advisory through over 1300 national and specialized expatriate professionals.

This communication contains general information only, and none of Deloitte Touche Tohmatsu Limited, its member firms, or their related entities (collectively, the “Deloitte Network”) is, by means of this communication, rendering professional advice or services. No entity in the Deloitte Network shall be responsible for any loss whatsoever sustained by any person who relies on this publication.

@2015 Deloitte Poland

Economy & Finance

Wyroby przemysłowe, dobra konsumpcyjne i farmaceutyki podstawą rozwoju gospodarczego Europy Środkowej