Upload
guest84bace3
View
1.271
Download
2
Embed Size (px)
DESCRIPTION
mogelijkheden tot financiering na de kredietcrisis
Citation preview
Einde Kredietcrisis? Einde Kredietcrisis? Hoe nu verder. Hoe nu verder.
Oostendorp, Otten, Van Boekel Accountants en Belastingadviseurs
Pieter van RijbroekPieter van RijbroekWijchen 11 december 2008Wijchen 11 december 2008
Van Rijbroek Financieel AdviesVan Rijbroek Financieel AdviesEen onmisbare schakel in zakelijke financieringenEen onmisbare schakel in zakelijke financieringen
AgendaAgenda
• VoorstellenVoorstellen• Gevolgen KredietcrisisGevolgen Kredietcrisis• Pijlers onder een aanvraagPijlers onder een aanvraag• Bekeken vanuit ondernemersoogpuntBekeken vanuit ondernemersoogpunt• OverheidsregelingenOverheidsregelingen• Aanvullende regelingen Aanvullende regelingen • Van Rijbroek Financieel AdviesVan Rijbroek Financieel Advies• Een voorbeeldEen voorbeeld• Vragen Vragen
Van Rijbroek Financieel AdviesVan Rijbroek Financieel AdviesEen onmisbare schakel in zakelijke financieringenEen onmisbare schakel in zakelijke financieringen
Pieter van RijbroekPieter van Rijbroek
• Afkomstig uit een ondernemersgezin Afkomstig uit een ondernemersgezin • Afgeronde agrarische HBO en Universitaire Afgeronde agrarische HBO en Universitaire
opleidingopleiding• Post HBO opleiding Financial PlanningPost HBO opleiding Financial Planning• 17 jaar ervaring in landbouwkundig 17 jaar ervaring in landbouwkundig
onderzoekonderzoek• 10 jaar bancaire ervaring10 jaar bancaire ervaring• Sinds 1 januari zelfstandig adviseur Sinds 1 januari zelfstandig adviseur
gespecialiseerd in bancaire adviezengespecialiseerd in bancaire adviezen
Van Rijbroek Financieel AdviesVan Rijbroek Financieel AdviesEen onmisbare schakel in zakelijke financieringenEen onmisbare schakel in zakelijke financieringen
Effecten van de kredietcrisis:Effecten van de kredietcrisis:
• Solvabiliteit Banken is erg zwakSolvabiliteit Banken is erg zwak• Angst regeert. Onderling vertrouwen herstelt Angst regeert. Onderling vertrouwen herstelt traagtraag• Leningen worden opgezegdLeningen worden opgezegd• Rente-opslagen zijn verhoogd; hogere marge Rente-opslagen zijn verhoogd; hogere marge bankenbanken• ‘‘Besmette’ bedrijven worden geweerdBesmette’ bedrijven worden geweerd• Rente daalt gestaag vanwege recessieangstRente daalt gestaag vanwege recessieangst• Overheid huilt met de wolven meeOverheid huilt met de wolven mee
Van Rijbroek Financieel AdviesVan Rijbroek Financieel AdviesEen onmisbare schakel in zakelijke financieringenEen onmisbare schakel in zakelijke financieringen
• Renteverschil 1mnds en 3mnds Euribor is hoog Renteverschil 1mnds en 3mnds Euribor is hoog
• Banken doen aan ‘cherrypicking’Banken doen aan ‘cherrypicking’
• Startersfinancieringen worden moeilijkerStartersfinancieringen worden moeilijker
• Sterk groeiende bedrijven bieden onvoldoende Sterk groeiende bedrijven bieden onvoldoende zekerheid. Banken zijn terughoudend. zekerheid. Banken zijn terughoudend.
• Bedrijven met ‘liquiditeitsproblemen’ worden de Bedrijven met ‘liquiditeitsproblemen’ worden de dupedupe
• Vastgoedfinancieringen worden lastigerVastgoedfinancieringen worden lastiger
Van Rijbroek Financieel AdviesVan Rijbroek Financieel AdviesEen onmisbare schakel in zakelijke financieringenEen onmisbare schakel in zakelijke financieringen
Gevolgen van de kredietcrisisGevolgen van de kredietcrisis
Van Rijbroek Financieel AdviesVan Rijbroek Financieel AdviesEen onmisbare schakel in zakelijke financieringenEen onmisbare schakel in zakelijke financieringen
Van Rijbroek Financieel AdviesVan Rijbroek Financieel AdviesEen onmisbare schakel in zakelijke financieringenEen onmisbare schakel in zakelijke financieringen
Crisis schaadt vertrouwen in bankenCrisis schaadt vertrouwen in banken
Van Rijbroek Financieel AdviesVan Rijbroek Financieel AdviesEen onmisbare schakel in zakelijke financieringenEen onmisbare schakel in zakelijke financieringen
Waar draait het om bij Waar draait het om bij financieringen?financieringen?
• OndernemerschapOndernemerschap
• Sector (economische situatie; risicospreiding Sector (economische situatie; risicospreiding bankier)bankier)
• Verliesrisico (voor de bank) Verliesrisico (voor de bank)
• BetalingscapaciteitsratioBetalingscapaciteitsratio
• Gecorrigeerd eigen vermogenGecorrigeerd eigen vermogen
Van Rijbroek Financieel AdviesVan Rijbroek Financieel AdviesEen onmisbare schakel in zakelijke financieringenEen onmisbare schakel in zakelijke financieringen
OndernemerOndernemer
De vent (vrouw) is de tent!De vent (vrouw) is de tent!
• Vertrouwen (ondernemer en de sector)Vertrouwen (ondernemer en de sector)• Visie (Ondernemingplan)Visie (Ondernemingplan)• Ondernemerschap Ondernemerschap • Creatief en DynamischCreatief en Dynamisch• Technische kennisTechnische kennis
Van Rijbroek Financieel AdviesVan Rijbroek Financieel AdviesEen onmisbare schakel in zakelijke financieringenEen onmisbare schakel in zakelijke financieringen
Betalingscapaciteit ratioBetalingscapaciteit ratio
• Exploitatieprognose van ondernemer en Exploitatieprognose van ondernemer en eventueel andere deskundigeneventueel andere deskundigen
• Sluitende cashflow prognoseSluitende cashflow prognose Ondernemer moet aan zijn verplichtingen kunnen Ondernemer moet aan zijn verplichtingen kunnen
voldoenvoldoen Continuiteit moet gewaarborgd zijnContinuiteit moet gewaarborgd zijn
• Banken kijken (te)veel naar verledenBanken kijken (te)veel naar verleden
• Snelgroeiende bedrijven moeilijk te Snelgroeiende bedrijven moeilijk te financieren financieren
Van Rijbroek Financieel AdviesVan Rijbroek Financieel AdviesEen onmisbare schakel in zakelijke financieringenEen onmisbare schakel in zakelijke financieringen
ZekerhedenZekerheden
• Harde zekerheden: steenhardHarde zekerheden: steenhard
• Zachte zekerheden: boterzachtZachte zekerheden: boterzacht
Immateriele activa (geen waarde muv visquota) Immateriele activa (geen waarde muv visquota)
(ondergraven de zekerheidspositie van de bank(ondergraven de zekerheidspositie van de bank
Van Rijbroek Financieel AdviesVan Rijbroek Financieel AdviesEen onmisbare schakel in zakelijke financieringenEen onmisbare schakel in zakelijke financieringen
Aansprakelijk vermogen = Aansprakelijk vermogen = garantievermogengarantievermogen
== eigen vermogeneigen vermogen+ + stille reservesstille reserves+ + voorzieningen (mits aantastbaar)voorzieningen (mits aantastbaar)+ + aansprakelijk vermogen in priveaansprakelijk vermogen in prive+ + achtergestelde leningenachtergestelde leningen-/--/- immateriele activaimmateriele activa-/- -/- rc-verhouding DGArc-verhouding DGA (aantasten liquiditeitspostie)(aantasten liquiditeitspostie)
Van Rijbroek Financieel AdviesVan Rijbroek Financieel AdviesEen onmisbare schakel in zakelijke financieringenEen onmisbare schakel in zakelijke financieringen
Resultaat:Resultaat:
Bank berekent het verliesrisico van de klant =>Bank berekent het verliesrisico van de klant =>Via faillisementskans (Pd) en het Via faillisementskans (Pd) en het totaal verlies van de post (Lgd) inclusief kostentotaal verlies van de post (Lgd) inclusief kosten
Dit resulteert in: EL-percentage = verliespercentage Dit resulteert in: EL-percentage = verliespercentage in procenten van het totale obligoin procenten van het totale obligo
=> Indeling in risicoklassen=> Indeling in risicoklassen
Van Rijbroek Financieel AdviesVan Rijbroek Financieel AdviesEen onmisbare schakel in zakelijke financieringenEen onmisbare schakel in zakelijke financieringen
Conclusie:Conclusie:
• Zekerheden en aansprakelijk vermogen bepalen Zekerheden en aansprakelijk vermogen bepalen voor een belangrijk deel de te hanteren rente-voor een belangrijk deel de te hanteren rente-opslag.opslag.
• Een goede rentabiliteit kan het banciar comfort Een goede rentabiliteit kan het banciar comfort snel laten verbeteren => renteopslagen zijn te snel laten verbeteren => renteopslagen zijn te hoog. Belangrijk herziening van de positie na hoog. Belangrijk herziening van de positie na enkele jaren.enkele jaren.
• In Basel ll is de solvabilteitseis aangescherpt.In Basel ll is de solvabilteitseis aangescherpt. • NIB Capital biedt perspectieven voor innovatieve NIB Capital biedt perspectieven voor innovatieve
bedrijvenbedrijven
Van Rijbroek Financieel AdviesVan Rijbroek Financieel AdviesEen onmisbare schakel in zakelijke financieringenEen onmisbare schakel in zakelijke financieringen
Basel ll en de toegepaste Basel ll en de toegepaste rentestructuurrentestructuur
RisicoRisico laaglaag gemgem hooghoog
SolvabiliteitseisSolvabiliteitseis 2%2% 8%8% 14%14%
(gewenst rendement bank op EV stel 25%)(gewenst rendement bank op EV stel 25%)
WinstdekkingWinstdekking0,5%0,5% 2,0%2,0% 3,5%3,5%
KostendekkingKostendekking 0,2%0,2% 0,2%0,2% 0,2%0,2%
RentedekkingRentedekking 3,65%3,65% 3,65%3,65% 3,65%3,65%
TariefTarief 4,35%4,35% 5,85%5,85% 7,35%7,35%
Van Rijbroek Financieel AdviesVan Rijbroek Financieel AdviesEen onmisbare schakel in zakelijke financieringenEen onmisbare schakel in zakelijke financieringen
Waar haalt de bank zijn inkomsten Waar haalt de bank zijn inkomsten uit:uit:
• (afsluit)provisies op financieringen en verzekeringen(afsluit)provisies op financieringen en verzekeringen• (Risico) opslag op rente(Risico) opslag op rente• Provisie op rentederiviaten (tot 40% kosten)Provisie op rentederiviaten (tot 40% kosten)• BetalingsverkeerBetalingsverkeer• Oversluiten leningenOversluiten leningen• Leasecontracten Leasecontracten
Effect: wat de ene hand geeft neemt de andere weer terug!Effect: wat de ene hand geeft neemt de andere weer terug!
Van Rijbroek Financieel AdviesVan Rijbroek Financieel AdviesEen onmisbare schakel in zakelijke financieringenEen onmisbare schakel in zakelijke financieringen
Overige aandachtspunten:Overige aandachtspunten:
• Mogelijkheden tot switchen in rentetypeMogelijkheden tot switchen in rentetype• Aflossingsverplichtingen en toekomstige plannenAflossingsverplichtingen en toekomstige plannen• Vrijheid om van financier te wisselenVrijheid om van financier te wisselen• Verplichting tot verzekeringen Verplichting tot verzekeringen • Prive betrokkenheid (hoofdelijkheid bij BV)Prive betrokkenheid (hoofdelijkheid bij BV)• Krediet op RC (hoogte; vorm)Krediet op RC (hoogte; vorm)
• Zorg ten allen tijde voor een goede registratie ter onderbouwing en verbetering van uw bedrijfsvoeringZorg ten allen tijde voor een goede registratie ter onderbouwing en verbetering van uw bedrijfsvoering• Maak een meerjarenplan voor de toekomstMaak een meerjarenplan voor de toekomst• Analyseer dit jaarlijks en stel het bij Analyseer dit jaarlijks en stel het bij • Streef naar realiseerbare doelstellingenStreef naar realiseerbare doelstellingen• Wees kritisch op het aanbod van uw bankier Wees kritisch op het aanbod van uw bankier • Vraag tijdig deskundig advies (Goedkoop is duurkoop)Vraag tijdig deskundig advies (Goedkoop is duurkoop)• Speel tijdig in op innovatieve ontwikkelingenSpeel tijdig in op innovatieve ontwikkelingen• Let op uw organisatiestructuurLet op uw organisatiestructuur
Van Rijbroek Financieel AdviesVan Rijbroek Financieel AdviesEen onmisbare schakel in zakelijke financieringenEen onmisbare schakel in zakelijke financieringen
Wat is voor een ondernemer Wat is voor een ondernemer van belang?van belang?
• Bedrijfsrisico Bedrijfsrisico
• Renterisico Renterisico
• Privé aansprakelijkheidPrivé aansprakelijkheid
• ReserveringscapaciteitReserveringscapaciteit
Van Rijbroek Financieel AdviesVan Rijbroek Financieel AdviesEen onmisbare schakel in zakelijke financieringenEen onmisbare schakel in zakelijke financieringen
Wat is voor een ondernemer van Wat is voor een ondernemer van belang?belang?
• Bedrijfsrisico = ondernemersrisicoBedrijfsrisico = ondernemersrisico
Van Rijbroek Financieel AdviesVan Rijbroek Financieel AdviesEen onmisbare schakel in zakelijke financieringenEen onmisbare schakel in zakelijke financieringen
Wat is voor een ondernemer van Wat is voor een ondernemer van belang?belang?
•Renterisico Renterisico
Variabel: af te dekken met een rentederivaatVariabel: af te dekken met een rentederivaat
Vast: kies voor variatie in rentevastperiodenVast: kies voor variatie in rentevastperioden
Van Rijbroek Financieel AdviesVan Rijbroek Financieel AdviesEen onmisbare schakel in zakelijke financieringenEen onmisbare schakel in zakelijke financieringen
Wat is voor een ondernemer Wat is voor een ondernemer van belang?van belang?
Privé aansprakelijkheidPrivé aansprakelijkheid
Van Rijbroek Financieel AdviesVan Rijbroek Financieel AdviesEen onmisbare schakel in zakelijke financieringenEen onmisbare schakel in zakelijke financieringen
Bij ondernemen in een ‘zwaar weer Bij ondernemen in een ‘zwaar weer periode’ kan het raadzaam zijn de periode’ kan het raadzaam zijn de aansprakelijkheden in de huidige aansprakelijkheden in de huidige
ondernemingsvorm nog eens onder de ondernemingsvorm nog eens onder de loep te nemen.loep te nemen.
Groente & Fruit: 27 oktober 2008Groente & Fruit: 27 oktober 2008
Wat is voor een ondernemer van Wat is voor een ondernemer van belang?belang?
• ReserveringscapaciteitReserveringscapaciteit
‘ ‘ Voldoende’ reserves opbouwen om een Voldoende’ reserves opbouwen om een tegenvallende periode op te vangentegenvallende periode op te vangen
Banken stellen vaak aanvullende eisen aan solvabiliteitBanken stellen vaak aanvullende eisen aan solvabiliteit
Van Rijbroek Financieel AdviesVan Rijbroek Financieel AdviesEen onmisbare schakel in zakelijke financieringenEen onmisbare schakel in zakelijke financieringen
Na de kredietcrisis: wat is wijsheid:Na de kredietcrisis: wat is wijsheid:
• Zorg ten allen tijde voor een goede registratie ter Zorg ten allen tijde voor een goede registratie ter onderbouwing en verbetering van uw bedrijfsvoeringonderbouwing en verbetering van uw bedrijfsvoering
• Maak een meerjarenplan voor de toekomstMaak een meerjarenplan voor de toekomst• Analyseer dit jaarlijks en stel het bij Analyseer dit jaarlijks en stel het bij • Streef naar realiseerbare doelstellingenStreef naar realiseerbare doelstellingen• Wees kritisch op het aanbod van de bankier Wees kritisch op het aanbod van de bankier • Vraag tijdig deskundig advies (Goedkoop is duurkoop)Vraag tijdig deskundig advies (Goedkoop is duurkoop)• Speel tijdig in op innovatieve ontwikkelingenSpeel tijdig in op innovatieve ontwikkelingen• Let op de organisatiestructuurLet op de organisatiestructuur
Van Rijbroek Financieel AdviesVan Rijbroek Financieel AdviesEen onmisbare schakel in zakelijke financieringenEen onmisbare schakel in zakelijke financieringen
Aanvullende RegelingenAanvullende Regelingen::
• Min EZ: BBMKBMin EZ: BBMKB• Min Landbouw BorgstellingstellingsfondsMin Landbouw Borgstellingstellingsfonds
• RabobankRabobank– StimuleringsleningStimuleringslening– Groei- en innovatieleningGroei- en innovatielening
• INGING– Doorgroei- en overname kredietDoorgroei- en overname krediet– Mid Corporate Mezzanine FondsMid Corporate Mezzanine Fonds
• ABN AmroABN Amro– VermogensleningVermogenslening
Van Rijbroek Financieel AdviesVan Rijbroek Financieel AdviesEen onmisbare schakel in zakelijke financieringenEen onmisbare schakel in zakelijke financieringen
Borgstellingsbesluit MKBBorgstellingsbesluit MKB
• Starters (max €150.000,-) 1:4Starters (max €150.000,-) 1:4
• Bedrijfsborgstellingskrediet (max Bedrijfsborgstellingskrediet (max €1.500.000,-) 1:1 €1.500.000,-) 1:1
• Innovatie Borgstelling (max € 1.500.000,-) 1:2Innovatie Borgstelling (max € 1.500.000,-) 1:2
Uiteindelijke risico ligt bij de bankierUiteindelijke risico ligt bij de bankier
Van Rijbroek Financieel AdviesVan Rijbroek Financieel AdviesEen onmisbare schakel in zakelijke financieringenEen onmisbare schakel in zakelijke financieringen
Vereisten:Vereisten:
• Gebrek aan zekerheden Gebrek aan zekerheden
• Prive betrokkenheid (borgtocht)Prive betrokkenheid (borgtocht)
• Looptijd 6-12 jaar (uitstel aflossing Looptijd 6-12 jaar (uitstel aflossing mogelijk) mogelijk)
• Garantieprovisie verschuldigd (oplopend Garantieprovisie verschuldigd (oplopend tot 3,6%)tot 3,6%)
Van Rijbroek Financieel AdviesVan Rijbroek Financieel AdviesEen onmisbare schakel in zakelijke financieringenEen onmisbare schakel in zakelijke financieringen
• Bij bedrijfsopvolging / uitbreidingBij bedrijfsopvolging / uitbreiding• Indien financiering op een normale bancaire Indien financiering op een normale bancaire
manier niet mogelijk ismanier niet mogelijk is• Tussen € 100.000 en € 500.000 (max. 50 % van Tussen € 100.000 en € 500.000 (max. 50 % van
financiering)financiering)• Achtergestelde leningAchtergestelde lening• Max looptijd 15 jaar (mogelijkheid eerste 5 jaar Max looptijd 15 jaar (mogelijkheid eerste 5 jaar
niet aflossen)niet aflossen)• Gecorrigeerd aansprakelijk vermogen: max. 25 % Gecorrigeerd aansprakelijk vermogen: max. 25 %
na verstrekkingna verstrekking• Aanvullend op BB MKB of BFAanvullend op BB MKB of BF• Garantieprovisie 1% (i.p.v. 3,6% BB MKB)Garantieprovisie 1% (i.p.v. 3,6% BB MKB)
Van Rijbroek Financieel AdviesVan Rijbroek Financieel AdviesEen onmisbare schakel in zakelijke financieringenEen onmisbare schakel in zakelijke financieringen
Rabo StimuleringsleningRabo Stimuleringslening
Rabobank groei en innovatielening Rabobank groei en innovatielening (agrarisch)(agrarisch)
• Bij diepte investering welke niet op de normale Bij diepte investering welke niet op de normale bancaire manier gefinancierd kan wordenbancaire manier gefinancierd kan worden
• Max. € 1.000.000 (max. 50% van de financiering)Max. € 1.000.000 (max. 50% van de financiering)• Max. looptijd 10 jaar (evt. eerste 2 jaar niet Max. looptijd 10 jaar (evt. eerste 2 jaar niet
aflossen)aflossen)• Kan aanvullend op stimuleringsleningKan aanvullend op stimuleringslening• Garantieprovisie 1% (i.p.v. 3% BF)Garantieprovisie 1% (i.p.v. 3% BF)• Bij rechtspersoon privé-betrokkenheid van 25% Bij rechtspersoon privé-betrokkenheid van 25%
(i.p.v. hoofdelijk bij BF(i.p.v. hoofdelijk bij BF
Van Rijbroek Financieel AdviesVan Rijbroek Financieel AdviesEen onmisbare schakel in zakelijke financieringenEen onmisbare schakel in zakelijke financieringen
ING Doorgroei en overname kredietING Doorgroei en overname krediet
• Achtergestelde lening Achtergestelde lening
• Basis voor verdere financieringBasis voor verdere financiering
• Rentevaste lening tot maximaal € Rentevaste lening tot maximaal € 500.000,-500.000,-
• Looptijd van maximaal 7 jaarLooptijd van maximaal 7 jaar
• Uitstel van aflossing is mogelijkUitstel van aflossing is mogelijk
Van Rijbroek Financieel AdviesVan Rijbroek Financieel AdviesEen onmisbare schakel in zakelijke financieringenEen onmisbare schakel in zakelijke financieringen
ING Mid Corporate Mezzanine FondsING Mid Corporate Mezzanine Fonds
• In combinatie Met BBMKB of BF 20% BAV In combinatie Met BBMKB of BF 20% BAV te halente halen
• Minimaal € 750.000 / max. € 5.000.000 Minimaal € 750.000 / max. € 5.000.000
• Achtergestelde lening Achtergestelde lening
• Looptijd van maximaal 7 jaarLooptijd van maximaal 7 jaar
Van Rijbroek Financieel AdviesVan Rijbroek Financieel AdviesEen onmisbare schakel in zakelijke financieringenEen onmisbare schakel in zakelijke financieringen
Wat heb ik te bieden:Wat heb ik te bieden:
• Adviseur in financieringsvraagstukkenAdviseur in financieringsvraagstukken• Zowel bancair, bbz alsook participatiemijenZowel bancair, bbz alsook participatiemijen• Verzorging van een volledige aanvraag of Verzorging van een volledige aanvraag of onderdelenonderdelen• Onafhankelijk van de bankier Onafhankelijk van de bankier • Kwaliteit: no cure no payKwaliteit: no cure no pay• Heldere kostenstructuur: uurtariefHeldere kostenstructuur: uurtarief
Van Rijbroek Financieel AdviesVan Rijbroek Financieel AdviesEen onmisbare schakel in zakelijke financieringenEen onmisbare schakel in zakelijke financieringen
Interessant bij:Interessant bij:
• BedrijfsovernameBedrijfsovername• Diepte-investeringenDiepte-investeringen• Innovatieve ontwikkelingenInnovatieve ontwikkelingen• (Acute) liquiditeitsproblemen(Acute) liquiditeitsproblemen• DoorstartfaseDoorstartfase
. .
Van Rijbroek Financieel AdviesVan Rijbroek Financieel AdviesEen onmisbare schakel in zakelijke financieringenEen onmisbare schakel in zakelijke financieringen
Vragen?Vragen?
Van Rijbroek Financieel AdviesVan Rijbroek Financieel AdviesEen onmisbare schakel in zakelijke financieringenEen onmisbare schakel in zakelijke financieringen
Voor een prettige en voortvarende Voor een prettige en voortvarende samenwerkingsamenwerking
Van Rijbroek Financieel AdviesVan Rijbroek Financieel AdviesLechstraat 5Lechstraat 5
6674 AV Herveld6674 AV Herveld
Tel: 06 13 58 53 86 Tel: 06 13 58 53 86 E-mail: E-mail: [email protected]@vanrijbroek-advies.nlInternet: Internet: www.vanrijbroek-advies.nlwww.vanrijbroek-advies.nl
Van Rijbroek Financieel AdviesVan Rijbroek Financieel AdviesEen onmisbare schakel in zakelijke financieringenEen onmisbare schakel in zakelijke financieringen