Ikerketako Errektoreordetza
202008k
2008ko jardueren memoria
Ikerkuntzarako Zerbitzu Orokorrak –SGIker‐
2008ko jardueren memoria
Ikerkuntzarako Zerbitzu Orokorrak (SGIker)
UPV/EHU
Ikerketako Errektoreordetza
Errektoregoaren eraikina
Sarriena auzoa z/g
Leioa, 48940‐ Bizkaia
Telefonoa: 946015050
Faxa: 946013550
GURE ESKER ONA HONAKOEI:
Hezkuntza eta Zientzia Ministerioa (MEC) FEDER eta FSE laguntza programak
Eusko Jaurlaritza Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Saila Zientzia Politikarako Zuzendaritza
1
AURKIBIDEA
1. Zuzendariaren aurkezpena 4
2. Sarrera 5
3. Prozesuen gestioa 6
4. Baliabideak 8
4.1. Gestio‐arloa 8
4.1.1. Ekonomia‐gestioko atala 9
4.1.2. Kalitateko eta berrikuntzako atala 9
4.1.3. I+G+Bko jardueren emaitzei jarraipena egiteko atala 9
4.1.4. Informazio gordailuen gestio eta kontrola egiteko atala 9
4.2. Zientzia‐arloa 10
4.2.1. Materialak eta azalerak 10
4.2.2. Biomedikuntza eta bioteknologia 12
4.2.3. Ingurumena 13
4.2.4. Gizarte zientziak eta historia eta geografia zientziak. 14
4.2.5. Berme teknologikoa 14
4.2.6. Ororen zerbitzuak 14
5. 2008ko Plangintza Estrategikoa 15
5.1. 2007an finkatutako helburuen lorpena 16
5.1.1‐Azpiegitura. SGIker unitate berriak 16
5.1.2‐Giza Baliabideak hartzea 16
5.1.3.‐Prestakuntza 17
5.1.4.‐Informazio gordailuak 17
5.1.5.‐Kalitatea 18
5.1.6.‐Ezagutza hedatzea 18
6. Ikerketa emaitzen azterketa eta jarraipena 19
6.1. Argitalpen zientifikoak 26
6.2. Ikerketa proiektuak 29
6.3. Doktorego‐tesiak 30
6.4. Patenteak 31
6.5. Ondorioak 33
2
7. SGIker‐en ikusgaitasuna gizartean. Kultur zientifikoa sustatzea. 33
7.1. Web orria 33
7.1.1. Web orriaren helbide aldaketa 33
7.1.2. Web orria nazioarteko bihurtzea 34
7.1.3. Web orrian atal berriak sortzea 34
7.1.4. Bisiten jarraipena 34
7.1.4.1. Datu orokorrak 34
7.1.4.2. Bisiten denborazko eboluzioa 35
7.1.4.3. Bisiten jatorria 35
7.1.4.4. Gehien bisitaturiko orriak 36
7.1.4.5. Bisiten iturriak 36
7.2. SGIker komunikabideetan 36
7.2.1. Prentsa idatzia eta digitala 36
7.2.2. Telebista 37
7.2.3. Irratia 37
8. Ekonomi analisia 38
9. Kalitate arloa 42
9.1. Gestio ereduaren jarraipena. 42
9.1.1. UNE‐EN‐ISO 9001:2008 arauarekin bat datorren kalitate‐sistema 42
9.1.2. Zerbitzu bakoitzean ezarritako tarifak 44
9.1.3. Batzorde zientifiko‐teknologikoak 46
9.2. Ebaluazio atala 46
9.2.1. Azpiegitura 46
9.2.2. Funts bibliografikoak hornitzeko 2008ko laguntzak 49
9.2.3. UPV/EHUko doktorego aurreko ikertzaileak prestatzeko laguntzak 51
10. Ebaluazioa eta hobetzeko ekintzak 53
10.1. Erabiltzaileen gogobetetze neurriak 53
10.1.1. 2008ko gogobetetze inkestaren emaitzak 53
10.1.2. Prestakuntza eskaintzaren jarraipena 59
10.2. Hobetzeko proposamenak eta konpondutako arazoak 67
10.2.1. Hobetzeko proposamenak 67
10.2.2. Gorabeherak eta desadostasunak 69
10.3. Hobetzeko ekintzak 71
11. Etorkizunerako plana: Plataforma Teknologikoa 72
3
12. Esker onak 72
13. Irudien xehetasunak 73
1. eranskina. Prozesuak eta azpi‐prozesuak SGIKer‐etan 74
2. eranskina. UPV/EHUko azpiegituretako 2008ko deialdia 78
3. eranskina. Funts bibliografikoak hornitzeko 2008ko laguntzak 81
4. eranskina. Prestakuntza‐bidean dauden ikertzaileen 2008ko deialdia 82
5. eranskina. Gogobetetze inkestaren analisi estatistikoa. 84
4
1.‐ ZUZENDARIAREN AURKEZPENA
Maribel Arriortua Marcaida irakaslea
SGIker‐eko zuzendaria
Gaur egun ikerketa eta berrikuntza herrialde baten garapen sozioekonomikorako gakoak dira. Testuinguru horretan, unibertsitatea aurrerapen sistemaren giltzarria da, bereziki, ezagutzak gizartera eraman eta balioa emateko. Modu horretan, ekonomia tradizionaletik ezagutzan oinarritutako ekonomia aurreratuago baterako bidea erraztu nahi da.
Ezagutza zientifikoa gizarteko bestelako eragileetara helarazteko hainbat bide daude, esaterako, argitalpen zientifikoak, patenteak zein lizentziak edo enpresa berriak sustatzea eta sortzea (spin‐off) Aldi berean, hedapen hori zientzia eta teknika‐alorretatik nahiz alor akademikotik bultzatutako eta egiaztatutako kontzeptu, balio edo iritziak sektore ezberdinen artean zabalduaz nahiz prestakuntza eskainiaz ere egin daiteke.
Sistema osatzen duten eragileak mota askotakoak badira ere, Ikerkuntzarako Zerbitzu Nagusiek (SGIker) ikertzaile guztiei lanak burutzeko beharrezkoak zaizkien baliabideak eskaintzen dizkie: hala tresneria zientifiko‐teknologikoa nola goi mailako aholkularitza tekniko eta zientifikoa.
Zerbitzu Orokorreko azpiegiturak unibertsitateek eta, oro har, ikerketa zentroek dituzten baliabide garrantzitsuak dira. Azpiegitura hauei esker komunitate zientifikoak dituen beharrei erantzuna ematen zaie, ikerketa arloa edozein dela ere: zientzia hutsak, ingeniaritza, medikuntza, giza zientziak, artea edo gizarte zientziak.
UPV/EHUk SGIker‐etan punta‐puntako azpiegitura zientifiko‐teknologikoa nahiz adituak izateko apustua egin du eta horrek, asko lagundu du bere izen ona zabaltzen, nazio zein nazioartean. Izan ere, lehiakortasuna testuinguru orokorrean ulertu behar da eta argi dago lehiakortasun hori ikerkuntza bikaintasunaren bidez soilik lor daitekeela.
5
2.‐ SARRERA
Bere sorreratik ohiko lez, SGIKer‐ek epe zehatz batean gauzatutako jardueren memoria txostena egiten dute. Lehenengo memoria 2002. urtearen eta 2006. urtearen artekoa zen eta bigarrenak aldiz, 2007. urtean xedatutako helburu eta lorpenak biltzen zituen. Oraingoan, 2008. urteari dagokion memoria aurkezten dugu.
2002. urtean sortu zenetik gaurdaino, SGIker‐ak positiboki garatu dira baliabide ekonomiko nahiz zientifiko‐teknologikoei zein langileei dagokionean. Ipinitako helburuak lortu egin dira eta hori ondo osatutako eta motibatutako lan talde baten ahalegin eta lanari esker izan da.
Egun, SGIKer‐etako langile gehienak doktoreak dira. Ataletako azpiegiturak erabiliaz, langile hauek dira ikerketak aurrera eramatea ahalbidetzen dutenak. Ikerketa hauetan, UPV/EHUko kideez gain, SGIker‐etan ustea jarri duten ikerkuntzarako bestelako erakunde publiko zein pribatutako kideek ere parte hartzen dute.
Dokumentu honetan SGIker unitateek egindako lana deskribatzen da. 2004‐2008 urteen artean egindako ikerketa ekintzez gain honakoak ere azaltzen dira: etekin zientifikoa (ukigarria) eta gizartearen kultur zientifikoari egindako ekarpena (ukiezina). Bestalde, 2008. urteko helburuen lorpena ebaluatu eta 2009. urterako xedeak ere zehazten dira.
Azkenik, ebaluazioaren ondorioz eta ISO 9001 arauak ezartzen dituen prozedurekin bat eginik, hobetzeko ekintzak zehaztu dira.
6
3.‐ PROZESUEN GESTIOA
Zuzendaritzaren ustez, kalitatea da SGIKer‐en elementu bereizgarri eta balio‐sortzailea. Gure atalek zientziaren eta teknikaren arloan emandako laguntzak, batetik, eta ezagutzaren hedapenak, bestetik, honako bermeak ematen ditu: bikaintasuna eta konfiantza gure erabiltzaileei emandako emaitza eta datuetan.
Helburu hori lortu nahian, UNE‐EN‐ISO 9001:2008 nazioarteko arauarekin bat datorren Kalitatearen Gestiorako Sistema garatu dugu, eta horixe da gure zerbitzuaren erabiltzaileen premiak eta eskariak guztiz asebetetzeko erabiltzen dugun tresna.
Honakoak dira SGIKer‐en kalitate‐parametro orokorrak:
• Gure zerbitzuak gure erabiltzaileen zehaztapen eta premiak asetzeko eta gainditzeko sortzen dira eta euren baldintza guztiak betetzen ditugu, bai eta lege eta araudiei jarraituz zerbitzuan ezarri beharreko betekizunak ere, erakundearenak berarenak barne.
• SGIKer‐etako teknikari eta administrazioko langileek dituzten betekizun eta beharrei erantzuna emateko, prestakuntza egokia eta beharrezko informazio guztia ematen diegu, eta, hartara, batetik, beren lana kalitatekoa izatea lortzen dugu eta, bestetik, eskaintzen ditugun zerbitzuetan kalitatea gailentzeko konpromisoa bere egiten dute.
• Etengabeko hobekuntzaren kontzeptua gogoan izaten dugu beti ataletako gestio prozesu guztietan, batez ere, erabiltzaileengan eragina daukatenean. Abiapuntua hori izanik, helburuak kalitateko zerbitzua eskaintzea eta kanpoko erakunde publiko zein pribatuak gugana hurbiltzeko aukera posible egitea dira.
• Azkenik, gure elementu estrategikoak hauexek izan behar dute: ondo egindako lana, zerbitzuko fase guztietan banan‐banako arreta eskaintzea, teknologia hoberenak erabiltzea eta berrikuntzarako ekintzak aurrera eramateko konpromisoa izatea. Hau guztia betetzen bada, zerbitzua nazioarteko bihurtu ahalko da eta, horretaz gain, zientziaren eta teknologiaren arloan egiten dugun lana epe luzera aintzat hartua izango da.
Bikaintasuna lortzeko bidean, eta modu estrategikoan kokatu ahal izateko, erakundeek erabakitzen dute kalitatearen gestiorako zein eredu integratuko dituzten. Asmo handiko helburu hau lortzeko SGIKer‐ek ISO 9000 arauak jarraitzen dituzte. UNE‐EN‐ISO 9001 arauak prozesuetan oinarritutako ikuspegia zehazten du, modu horretan bezeroen baldintzak beteaz euren gogobetetzea asetzeko ikuspegia definituaz.
Martxan dauden ekintza ugariak gestionatu ahal izateko, abian jartzen ari garen Kalitatearen Gestiorako Sistemaren barnean SGIker Prozesuen Mapa sortu dugu (ikus 1. irudia). Modu horretan, prozesu eta prozeduren maila ezberdinen barnean agertzen diren ekintzek balore‐katea osatzen laguntzen dute bi mailatan: batetik, zerbitzu zientifiko‐teknikoak ematerakoan eta, bestetik, ezagutza zientifikoaren sorkuntzan (ikus 1. eranskina).
7
SGIker prozesu orokorren mapa aurkezten da jarraian.
1. irudia‐ Ikerkuntzarako Zerbitzu Nagusien (SGIKer) prozesuen mapa
Ikerku
ntzarako
Zerbitzu Nagusien (SGIKer) p
rozesuen
map
a
Kam
poko
ba
liabi
deak
Bar
ruko
ba
liabi
deak
Erab
iltza
ilea
pozi
k da
go
Kal
itate
po
litik
aK
udea
keta
-he
lbur
uak
Bal
iabi
de-
horn
ikun
tza
ER
AB
IKI E
STR
ATE
GIK
OA
K
Kud
eake
taad
iera
zlea
k
PR
04
HORN
ITZA
ILEEN
KUDEA
KETA
PR
05
EROSKETAK ETA
ZERB
ITZU
AK
PR
08 EKIPO
AK
MANTENTZEA
PR
09 BARN
EKO
PRESTA
KUNTZA
PR
12
FAKTURA
TU ETA
KO
BRATZEA
PR
01ZERB
ITZU
AK
HED
ATZEA
PR
02
ERABILTZA
ILEEKIKO
KO
MUNIKAZIOA
PR
03
ZERB
ITZU
ARE
N
ESKA
INTZA ETA
AURR
EKONTU
A
PR
07 LA
GINA
ETA
ERRE
GISTR
OA
PR
10
TRATA
TZEA
ETA
ANALIZA
TZEA
PR
11 IN
TERP
RETA
TU
ETA ONDORIOAK
ATERA
TZEA
EU
STE
PR
OZE
SU
AK
PR
13
IKASTARO
AK
DISEINATZEA
PR
14
PRESTA
KUNTZA‐
IKASTARO
A
PR
15
IKASTARO
EN
TXOSTEN
AK
ZER
BIT
ZUK
O P
RO
ZES
UA
K
INFO
RM
AZI
OA
INFO
RM
AZI
OA
Erab
iltza
ilea
PR
06 TEKNIKA
ETA M
ETODOEN
DISEINUA
2008
ko A
bend
ua
8
4.‐ BALIABIDEAK
Ikerkuntzarako Zerbitzu Nagusien antolakuntza‐egitura honakoa da:
2. irudia. SGIker organigrama.
Egungo SGIker langileen artean 39 goi mailako tekniko, 2 administrazio‐laguntzaile eta lanbide heziketako 6 titulatu daude. Guztiek, UPV/EHUko hiru campusetako SGIker unitateen 23 zerbitzutan lan egiten dute. Ondoren arlo bakoitza aurkeztuko dugu, zehaztuaz zein diren sortuak dauden atalak eta zein sortzeko prozesuan daudenak. Aldi berean, euren funtzioen deskribapen motz bat ere emango da.
4.1.‐ GESTIO‐ARLOA
SGIker atalen gestio‐administratiboa egiten du. Atal hauez osatua dago:
• Ekonomia‐gestioko atala
• Kalitateko eta berrikuntzako atala
• I+G+Bko jardueren emaitzei jarraipena egiteko atala
• Informazio gordailuen gestio eta kontrola egiteko atala
SGIker Zuzendaria
Ekonomia‐gestioko atala
Gestio‐arloa Zientzia ‐arloa
Kalitateko eta berrikuntzako
I+G+B+Ko jardueren emaitzei jarraipena egiteko
Informazio gordailuen gestio eta kontrola egiteko
Ebaluazio atala ISO arauak ziurtatzedo atala
Materialak eta Azalerak
Biomedikuntza eta Bioteknologia
Oroen Zerbitzuak
Berme Teknologikoa
Gizarte Zientziak
Ingurumena
Historia eta Geografia Zientziak
9
4.1.1.‐ EKONOMIA‐GESTIOKO ATALA
Bere zeregin nagusia SGIker‐en aurrekontuak administratzea da. Horretarako, bere kontabilitate ekonomikoaz arduratzen da eta baita hornitzaileei ordaintzeaz ere. Teknikoa: Beatriz Fernández doktorea e‐maila: [email protected] Administraria: Ana Aketxe lizentziatua e‐maila: [email protected]
4.1.2.‐ KALITATEKO ETA BERRIKUNTZAKO ATALA
4.1.2.1.‐Ebaluaziorako atala Atal honek Ikerketako Errektoreordetzak aurkezten dituen deialdien (azpiegiturari, bekei, eta abarri dagozkienak) kanpoko ebaluazioa kudeatzen du. Bestalde, atal honek Hezkuntza eta Zientzia Ministerioari (lehen MEC zena, oraingo Zientzia eta Berrikuntza Ministerioa) egiten zaizkion eskaera berriak ere gestionatzen ditu, bai azpiegitura bai langileenak. Teknikoa: Iñaki Echeverria lizentziatua e‐maila: [email protected] Administraria: Inmaculada Fernández andrea e‐maila:[email protected] 4.1.2.2.‐ISO arauak egiaztatzeko atala SGIker unitateek ISO kalitate arauak betetzeko beharrezkoak dituzten prozesu eta prozedurak jartzen ditu martxan. Teknikoa: Iñaki Gil doktorea e‐maila: [email protected]
4.1.3.‐ I+G+Bko JARDUEREN EMAITZEI JARRAIPENA EGITEKO ATALA
Datu ekonomikoak ez dira nahikoa atal baten jarduera eta errendimendua ebaluatu ahal izateko. Aldi berean, ikerkuntza‐jardueratik eratorritako ukiezinei (ekoizpen zientifikoa, ikerketa proiektuak, tesiak, patenteak, eta abar) jarraipena egin behar diegu. Ikuspegi horretatik, nazioartean izen ona duten gordailu zientifiko eta teknikoen datuak aztertu (Web of Science) eta Biblio/Webmetriako metodologia berrienak aintzat harturik adierazle berriak diseinatzen dira. Teknikoa: Fátima Pastor doktorea e‐maila: [email protected]
4.1.4.‐ INFORMAZIO GORDAILUEN GESTIO ETA KONTROLA EGITEKO ATALA
Ikerkuntza‐jarduerarekin harremana duen informazio guztia hedatu eta analizatzeko funtsezko aplikazioa da Ikertu On‐Line, eta oso moldakorra gainera. Erreminta hau hiru hizkuntzetan dago, hots, euskaraz, gaztelaniaz eta ingelesez eta eraginkorra izan dadin egunero gaurkotzea nahitaezkoa da. Atal honetatik lan hauez gain honakoak ere egiten dira: on‐line bidez hedatzeko aukera ematen duten metodo berrien (bisita birtualak, katalogoak, eta abar.) eta paperezko hedatze ekintza tradizionalagoen (txostenak, dosierrak, memoriak, publizitateko esku‐paperak eta dokumentu ofizialak) bilaketa egiteko. Ikerketako Errektoreordetzak burututako ekintzen datuak gehituaz, informazio gordailuen diseinua, mantentzea eta gestioa ere egiten da. Teknikoa: Iñaki Echeverria lizentziatua e‐maila: [email protected] Aipatu ditugun bi administrariek, aurrez izendatutako unitateetan lan egiteaz gain, lau gestio‐atalei ere laguntza eskaintzen diete.
10
4.2.‐ ZIENTZIA‐ARLOA
SGIker‐ak unitate funtzionalez osatuak daude eta UPV/EHUko hiru campusetan kokatzen dira. Unitate hauek ondoko zientzia‐arloetan antolatzen dira:
• Materialak eta azalerak
• Biomedikuntza eta bioteknologia
• Ingurumena
• Berme teknologikoa
• Gizarte zientziak eta historia eta geografia zientziak
• Ororen zerbitzuak
Jarraian aipatuko ditugu unitate bakoitzak egiten dituen ekintza nagusiak eta zein diren bere ekipamendu eta teknikariak. Informazio zabalagoa www.ehu.es/SGIker estekan.
4.2.1.‐ MATERIALAK ETA AZALERAK
Polimeroen analisia Mikroskopia elektronikoko teknikak erabilita, polimeroen laginak tratatu eta analizatzen espezializatuta dagoen unitatea da. Gaur egun polimeroei aplikatutako materialen zientziak, honakoen arteko harremanak aztertzen ditu: material polimerikoen lorpen‐prozesuen, egituren eta azken propietateen arteko harremanak. Zerbitzuan laginak tratatzeko material osagarria ere badago (krioultramikrotomia, lehortzea, eta abar) Teknikoa: José Ramos doktorea e‐maila: [email protected] Laser tresna Laser laborategi bereziak nanosegundoetako hainbat laser dauzka (exzimero laserrak, Nd: YAG, VIS‐UBan sintoniza daitezkeen koloragarrien sistemak, eta abar) eta pultsu ultralaburren sistema bat ere bai, femtosegundoko laserra alegia. Nanosegundoko eta femtosegundoko laserraren aplikazioek interes estrategiko eta oinarrizkoa daukate. Halaber, aplikazio horien erabilpena zabala da zientzia eta teknologiako arlotan; esaterako, espektroskopian, fisikan, materialen teknologian eta aplikazio industrialetan (mikromekanizatua, azaleren nanoegituraketa, eta abar) Teknikoa: Raúl Montero lizentziatua e‐maila: [email protected] Geokronologia eta Geokimika Isotopikoa Unitate honetan ikertzaileentzat produktu natural eta sintetikoen oinarrizko analisiak nahiz analisi isotopikoak egiten dira. Eskaria eginez gero, jarraian aipatzen direnak ere analiza daitezke: elementu handiak eta aztarnak (REE eta HFSE barne); anioien (F‐, Cl‐, NO2‐, Br‐, NO3‐, PO4
3‐, SO42) nahiz katioien determinazioak ( eta Rb, Sr, Sm, Nd, U eta Pbren
isotopo kontzentrazio eta harremanen analisiak. Hau datazio erradiometriko nahiz trazatzaile izateko helburuarekin egiten da material anitzetan: arrokak, mineralak, mea metalikoak, aleazio arkeologikoak, fosilak, ur gozoak edo oso gatzatuak, arroka‐ilea, zepak, iragazkiak, hezur‐hondakinak, hortzak, eta abar. Teknikoak: Sonia García de Madinabeitia doktorea e‐maila: [email protected] Javier Rodríguez doktorea e‐maila: [email protected]
11
Makroportaera‐ Mesoegitura‐ . Nanoteknologia Unitate honetan polimero berrien honako portaerak analizatzen dira: portaera mekanikoa, termikoa, biskoelastikoa, elektrikoa, erreologikoa eta dinamika molekularra. Era berean, euren osaera AFM mikroskopia eta mikroskopia fokukidearen bidez ere analizatzen da. Teknikoa: Loli Martín lizentziatua e‐maila: [email protected] Neurri magnetikoak Zerbitzua honakoek osatzen dute: magnetometroek (Faraday eta SQUID) eta spin‐elektronikoko erresonantziaren espektometroek (X eta Q bandak). Hauekin material magnetikoen, magnetohigagaitzen, supereroaleen, beiren edo lurrez dopatuta daudenen portaera magnetikoak aztertzen dira. Teknikoa: Iñaki Orue doktorea e‐maila: [email protected] Mössbauer Mössbauer espektroskopia nanomaterialen karakterizaziorako erabiltzen da (arkeologia, ferriten azterketa, trantsizio‐tenperatura altuko supereroaleak, eta abar), Hori laborategiko gune guztien kutsadura eta dosimetria kontrolatuaz eta monitorizatuaz egiten da. Teknikoa: Estibaliz Legarra lizentziatua (Zientzia eta Berrikuntza Ministerioaren ebaluazio‐prozesuan) Mikroskopia Elektronikoa eta Materialen Mikroanalisia Materialen Mikroskopiarako Zerbitzuak azpiegitura egokia dauka materialen mikroegiturazko karakterizazioa egiteko, hala lagin masiboetan (ekortze‐mikroskopia elektronikoa eta mikroanalisia) nola lagin meheetan (transmisio‐mikroskopia elektronikoa eta mikroanalisia). Teknikoak: Sergio Fernández doktorea e‐maila: [email protected] Gabriel Alejandro López doktorea e‐maila: [email protected] María Luz Fernández lizentziatua e‐maila: [email protected] X izpiak X Izpien Zerbitzu Nagusiak jakintza‐arlo ezberdinetako oinarrizko ikerketan eta ikerketa aplikatuan laguntza eskaintzen du. Bi ataletan antolatuta dago: Arroka eta Mineralen Azterketarako Atalak jarraian aipatzen diren materialen azterketa mineralogikoa eta geokimikoa egiten du: arrokak, mineralak, zoruak, industriarako eta eraikuntzarako materialak eta interes arkeologikoa eta paleontologikoa duten hondarrak Laginak prestatzeko eta materialak aztertu ahal izateko beharrezkoa den ekipamendua dauka, hots, azterketa petrografikoak, fluoreszentziakoak edo X izpi bidezko difrakzio eta buztin‐frakzioren azterketa bidezkoak egiteko. Molekula eta Materialen Azterketarako Atala: baldintza askoren pean, monokristal edo polikristal formako material organiko zein inorganikoen egiturazko azterketa egiten du. Zerbitzuak monokristalen difrakziozko datuak hartuta, tamaina ertaineko egitura kristalinoak ebazteko aukera ematen du. Teknikoak: Javier Sangüesa doktorea e‐maila: [email protected] Aitor Larrañaga doktorea e‐maila: aitor.larrañ[email protected] Pablo Vitoria doktorea e‐maila: [email protected] Erresonantzia magnetiko nuklearra (EMN) Zerbitzu honek molekula organiko eta organometalikoen, biomolekulen, materialen, gehigarrien, aztarnen eta horrelakoen egiturazko azterketa egiten du. Hori osagaien determinazio kualitatibo eta kuantitatiboaren bidez
12
egiten du. Halaber, material horien tenperaturatik abiatuta, prozesu dinamikoen eta egiturazko aldaketen azterketa egin daiteke. Egungo gailuek nukleo ezberdinak aldi berean behatzea ahalbidetzen dute. Horien artean hauek: 1H, 13C, 19F, 31P, 29Si, eta abar. EMN zerbitzua hiru campusei dagozkien hiru atalek osatzen dute. Teknikoak José Ignacio Miranda doktorea e‐maila: [email protected] María Isabel Collado doktorea e‐maila: [email protected]
Ignacio Santos doktorea e‐maila: [email protected]
4.2.2.‐ BIOMEDIKUNTZA ETA BIOTEKNOLOGIA Animaliategia Animaliategia Zerbitzua UPV/EHUko hiru campusetan dago. Ikertzaileek ikerketak egiteko behar dituzten animaliak beraien eskura jartzen ditu. Batik bat arratoiak, saguak, xenopusak eta zebra‐arrainak eskaintzen dira. Animalia hauez gain, karraskariak ere hazten ditu. Teknikoak: Gloria Lete lizentziatua e‐maila: [email protected]
Natalia Miguens lizentziatua e‐maila: [email protected] Laura Ansótegui lizentziatua e‐maila: [email protected]
Ofizialak: María Teresa Fuentes lizentziatua e‐maila: [email protected] Almudena Ramos lizentziatua e‐maila: [email protected] Garbiñe Aspilche lizentziatua e‐maila: [email protected] Miren Arantza Alejo lizentziatua e‐maila: [email protected] Juan Carlos de la Cruz lizentziatua e‐maila: [email protected]
ADN bankua Banku honek ADN laginen bilduma zabala jartzen du ikertzaileen eskura. Ahaidetasun biologikoko frogak eta bestelako saiakuntza genetikoak (ADN satelitea, mitokondriala, eta abar) ere egiten ditu. Lortutako informazioaren analisi estatistikoa egiteko datu baseak dauzka zerbitzu honek. Teknikoak: Maite Alvarez doktorea e‐maila: [email protected] Miguel Ángel Alfonso doktorea e‐maila: [email protected] Burmuinen bankua Unitate honek giza burmuinen lagin biologikoak eskaintzen dizkie ikertzaileei. Aldi berean, gizakien nerbio sistema zentraleko gaixotasunen neurobiologi ikerketak egiten ditu. Teknikoa: Leyre Urigüen doktorea (Zientzia eta Berrikuntza Ministerioaren ebaluazio‐prozesuan) Genomika: gene‐adierazpena Eskala handiko adierazpen genikoaren azterketek arazo biologikoak ikuspegi globaletik aztertzea posible egiten du. Horretarako, oligonukleotidoen edo DNA osagarrien dentsitate altuko mikroarray bidezko teknologiak erabiltzen ditu. Horrek erregulazio geniko normal eta patologikoaren azterketan itzelezko bultzada sorrarazi du, esaterako, honako alor hauetan: gizakien biologian, animalien biologian, landareen biologian eta biologia mikrobianoan. Prozesu fisiologiko eta patologiko zehatzetara lotzen diren geneen identifikazioa ere egin daiteke.
Teknikoa: Irantzu Bernales doktorea e‐maila: [email protected]
13
Genomika: sekuentziazioa eta genotipo‐analisia Sekuentziazio eta Genotipo‐analisiaren Unitateak honako baliabideak ditu: langile kualifikatuak, ADNaren sekuentziazio automatikoa eta genotipo‐analisia egiteko teknika eta ekipamendu gorenak eta laborategiko praktika onetarako gomendioak jarraituaz diseinatutako laborategi berri bat. Ikertzaileei eskaintzen dizkien zerbitzuak hauek dira: ADNaren sekuentziazioa eta genotipo‐analisia, RFLPak, STRak edo mikrosateliteak, SNPak edo CNVak, eta abar. Teknikoa: Irati Miguel lizentziatua e‐maila: [email protected] Biomedikuntzako Mikroskopia Analitikoa eta Bereizmen Handikoa Zerbitzuaren helburua honako hau da: lagin biologikoen egitura mikroskopikoaren ikusmenezko analisia egiteko beharrezkoak diren ekipamendu, laguntza tekniko nahiz prestakuntza espezializatua ematea.
Atal honek punta‐puntako sei mikroskopio elektroniko dauzka eta baita laginak prestatzeko fluxu‐zitometro bat eta material osagarria ere. Teknikoak: Ricardo Andrade doktorea e‐maila: [email protected] Alejandro Díez doktorea e‐maila: [email protected] Ion Arluzea doktorea (lankidea) e‐maila: [email protected] Proteomika Unitate honetan, lehenik, masa‐espektrometroaren bidez proteinak analizatu eta, ondoren, proteina horiek datu base espezifiko batean (bioinformatika) egiaztatzen dira. Zelularen egoeraren arabera, genoma bakar batek proteina ezberdinak eman ditzake eta, aldi berean, beharrizanen arabera, proteina hauek aldatu egin daitezke. Genoma bakar batetik proteoma ezberdinak lor ditzakegu. Teknikoa: Kerman Aloria doktorea e‐maila: [email protected] Erradioisotopoak Zerbitzu honek erradiazio ionizatzaileen metrologia burutzen du segurtasun osoz. Zehatzagoak izateko, Isotopoen Analisirako Laborategiak, ingurumenaren kutsadura erradioaktiboko detektoreen bidez, kapsula gabeko erradioisotopoen manipulazioa eta analisia bideratzen du. Horretaz gain, erradiazioen neurketa eta, orokorrean, erradiazio iturrien karakterizazioa posible egiten du. Azkenik, kapsula gabeko iturriek sortzen dituzten hondakin erradiaktiboak biltzen ditu.
4.2.3.‐ INGURUMENA
Fitotroia eta Negutegia Zerbitzu honetan, hazkunde eta inkubazio baldintza askoren pean, landare‐laborantza egiten da substratu mota ezberdinekin (hidroponikoa, zoruak, substratu‐hazkundea) . Esan beharra dago ere, ingurumen‐parametro hauek kontrolpean edukitzen direla: atmosferikoak (tenperatura, argitasuna, hezetasuna, eta abar), edafikoak (zoruaren hezetasuna, gazitasuna, eta abar) eta baita nutrizio‐baldintzak ere. Fitotroiei esker muturreko baldintza klimatikoak simula daitezke. Adibidez, hotzeko muturreko baldintzak (chillinga), tenperatura altuak, fotoinhibizio baldintzak, lehortea, aldaketa klimatikoa, eta abar. Bestalde, landare‐ehunetan katioi, anioi inorganiko eta azido organikoen determinazio analitikoak egiten dira. Teknikoa: Azucena González doktorea e‐maila: [email protected]
14
4.2.4.‐ GIZARTE ZIENTZIAK ETA HISTORIA ETA GEOGRAFIA ZIENTZIAK. KARTOGRAFIA ETA INFORMAZIO GEOGRAFIKOKO SISTEMEN ZERBITZUA
Unitate honetan lursail espezifikoen edo eskualde osoen azterketa kartografikoa egiten da. Kartografia tradizionalaz gain, teledetekzioa ere burutu daiteke.
4.2.5.‐ BERME TEKNOLOGIKOA
Tresneria zientifikoa SGIker‐en ekipamendu zientifiko eta teknologikoa egoera onean mantentzea da bere zeregina. Horretaz gain, eskaera eginez gero, saiakuntzetarako zirkuitu espezifikoak ere egiten ditu eta baita pieza txikien mekanizazio bereziak ere. Aldi berean, ekipamendu txikiak erosten ditu SGIker atalentzat eta UPV/EHUko Kontratazio eta Erosketen Zerbitzuarekin elkarlanean inbentarioa tramitatzen du. Azkenik, ekipamenduei buruzko datu basea eguneratu eta SGIker web orria mantentzen du. Teknikoa: David de Cos doktorea e‐maila: [email protected] Multiespektroskopia Akoplatuen Laborategi Berezia (MAKLAB) Zerbitzu honetan FTIR espektroskopia eta mikroskopia molekularren (RAMAN fokukidea, FTIR, SEM) bidezko azterketa kualitatiboak burutzen dira besteak beste alor hauetako ikerketetan: Lurraren Zientziak, Ingurumena, Historiaurrea, Arte Ederrak eta Materialen Zientziak. Teknikoa: Kepa Castro doktorea e‐maila: [email protected] Analisien Zerbitzu Nagusia Zerbitzu hau bi ataletan banatuta dago eta matrize ezberdinetan osagai organiko zein inorganikoen neurketa analitikoak egiten dira. Horretarako teknika hauek erabiltzen ditu: ICP teknikak, xurgapen atomikoa eta likido‐ zein gas‐kromatografia. Bere aplikazio eremuak aldiz honako hauek dira: farmazia, elikadura, ingurumena, ondare artistikoa, industria ekoizpena, geologia eta abar. Teknikoak: María Carmen Sampedro doktorea e‐maila: [email protected] Alicia Sánchez Ortega doktorea e‐maila: [email protected] Juan Carlos Raposo doktorea e‐maila: [email protected] Beatriz Abad doktorea e‐maila: [email protected] Luis Javier Bartolomé doktorea e‐maila:[email protected]
4.2.6.‐ OROREN ZERBITZUAK
Ikerketari Aplikaturiko Informatika Zerbitzu honek, batetik, aholkularitza eskaintzen du HPCan (High Performance Computing) eta ikerketarako informatikan eta, bestetik, kalkulu zientifiko trinkorako baliabideak ematen ditu (konputaziorako klusterra). Teknikoak: Eduardo Ogando doktorea e‐maila: [email protected] José María Mercero doktorea e‐maila: [email protected] Rocío Carrillo lizentziatua e‐maila: [email protected]
15
5.‐ 2008KO PLANGINTZA ESTRATEGIKOA
5.1.‐ 2007AN FINKATUTAKO HELBURUEN LORPENA
2007an hurrengo urterako zenbait helburu zehaztu ziren honako alorretan:
• Azpiegitura. SGIker unitate berriak
• Giza baliabideak hartzea
• Prestakuntza
• Informazio gordailuak
• Kalitatea
• Ezagutza hedatzea Sei alor hauetan zehaztuta zeuden ekintza guztiak bete direla esan dezakegu nahiz eta badiren 2008an amaitzeko astirik eman ez duten zenbait. Horiek 2009an zehar amaituko dira. 3. irudian ikus daiteke 2008rako ipinitako helburuak zenbateraino bete diren.
3. irudia SGIker helburuen lorpen maila 2008an.
16
5.1.1.‐ AZPIEGITURA. SGIKER UNITATE BERRIAK
Ekintza Betetze‐maila 2009an jarraipena izango du
SGIker unitate berriak lekuz aldatzea edo sortzea Arabako Campuseko Ikerkuntza eta Ikasketa Aurreratuen Gune berrian (IIAG) .
%100 Bai
Bizkaiko Campuseko I+G eraikin berrian SGIker gunea diseinatzea
%50 Bai
UPV/EHUtik kanpoko deialdietan lortutako azpiegitura zientifiko‐teknologikoak kokatzea
%100 Bai
5.1.2.‐ GIZA BALIABIDEAK HARTZEA
Ekintza Betetze‐maila 2009an jarraipena izango du
UPV/EHUtik kanpoko deialdietan parte hartzea (MEC, Zientzia eta Berrikuntza Ministerioa, EJ, eta abar.) giza baliabide berriak lortzeko helburuarekin.
%100 Bai
SGIker unitate lehiakorrenei lanbide heziketako ikasketak dituzten langileak atxikitzea
%100 Bai
Lantokiko prestakuntza programaren eremuan, lanbide heziketako ikastegiekin lankidetzak izatea
%100 Bai
17
5.1.3.‐ PRESTAKUNTZA
Ekintza Betetze‐maila 2009an jarraipena izango du
SGIker ekipamenduari esker on‐line bidezko gordailua eta kontsultak egitea
50% Bai
Ikertu On‐Line aplikazioko SGIker modulua. Horri esker, web bidez analisien eskariak egin ahalko dira eta ekonomi gestioa arindu.
70% Bai
Web orriaren bidez SGIker irudia hobetzea. Honako ekintzekin: edukiak eta irudiak eguneratu eta SGIker Google bezalako nazioarteko bilatzaileetan egon dadin erraztea. Web orria euskaraz, gaztelaniaz eta ingelesez aurkeztea.
90% Bai
5.1.4.‐ INFORMAZIO GORDAILUAK
Ekintza Betetze‐maila 2009an jarraipena izango du
Kanpoko bezeroei zerbitzuak bideratzen dizkieten unitateetan ISO‐9001: 2008 araua ezartzea.
50% Bai
Administrazioan, fakturazioan, zerbitzuetan, eta abar, gestio prozedurak hobetzea.
60% Bai
Erabiltzaileen gogobetetze inkestak, kexak eta erreklamazioak bideratzea.
100% Bai
SGIker unitateetan prozesuen gestiorako bideari ekitea
60% Bai
SGIker unitateetan 5S Metodologia eta hobetzeko bestelako ekintzak sendotzea.
80% Bai
18
5.1.5.‐ KALITATEA
Ekintza Betetze‐maila 2009an jarraipena izango du
Kanpoko bezeroei zerbitzuak bideratzen dizkieten unitateetan ISO‐9001: 2008 araua ezartzea.
50% Bai
Administrazioan, fakturazioan, zerbitzuetan, eta abar, gestio prozedurak hobetzea.
60% Bai
Erabiltzaileen gogobetetze inkestak, kexak eta erreklamazioak bideratzea.
100% Bai
SGIker unitateetan prozesuen gestiorako bideari ekitea
60% Bai
SGIker unitateetan 5S Metodologia eta hobetzeko bestelako ekintzak sendotzea.
80% Bai
5.1.6.‐ EZAGUTZA HEDATZEA
Ekintza Betetze‐maila 2009an jarraipena izango du
SGIker‐ek Ikerketako Errektoreordetzaren zein beste erakunde batzuen eremuan burututako ekintzetan parte hartzea.
100% Bai
UPV/EHUko ikastegietan zein enpresetan SGIker‐ek burutu dituzten ekintzen berri ematea
80% Bai
SGIker marketin instituzionaleko materialak eguneratzea (katalogoak, triptikoak, eta abar)
50% Bai
19
SGIker unitateei egindako bisita birtualak diseinatzea
50% Bai
SGIker ekipamenduaren argazki‐gordailua egitea
80% Bai
SGIker sariak 100% Bai
6.‐ IKERKETA EMAITZEN AZTERKETA ETA JARRAIPENA
Unibertsitatean, ikerketa eta irakaskuntza elkarrekin doaz nahitaez. Hori dela eta, goi mailako irakaskuntza ematen duten erakunde publikoen eraginkortasuna aztertzeko ezinbestekoa da ikerketa ekoizpena neurtzea. Irizpide hau gogoan dugula, SGIker unitateak erabili dituzten UPV/EHUko erabiltzaileen ikerkuntza emaitzak deskribatuko ditugu. Horretarako, 2004. urtetik 2008. urtera doan denbora‐tartea hartuko dugu kontuan eta, batik bat, 2008. urtea. Haatik, hori egin baino lehen, SGIker unitateetan kanpoko bezeroek pixkana‐pixkana izaten ari diren garrantzia azpimarratu nahi dugu. Honek argi uzten du, gainerako enpresa‐ eta teknologia‐sarearen ikuspegitik, gure zerbitzu eta potentzialtasunen hedapena finkatu egin dela, arrakasta lortuaz (4‐9 irudiak) 2008. urteko datuak hauexek dira: 196 erabiltzaile (139 identifikaziorako kode fiskalekin) eta 409 zerbitzu eskatuta SGIker unitateetara. Bezeroen %70 baino gehiago erakunde juridikoak dira eta beste %28 pertsona fisikoak. Azken hauetatik, %60 baino gehiagok, aitatasunezko probak eskatu zituen.
4. irudia. 2008ko kanpoko SGIker bezero moten ehunekoak.
2008koKANPOKO SGIKER BEZEROAK
72%
28%
ERAKUNDE JURIDIKOAK
PERTSONA FISIKOAK
20
Barruko SGIker bezero motak eta beraien lan‐arloak aztertzerakoan honakoa nabaritzen dugu: gehienak sozietate anonimoak direla nahiz eta izaera publikoko elkarte eta erakunde autonomoak ere badiren. Elkarteen barruan 15 fundazio baino gehiago daude eta hauek, era berean, teknologia aurreratuko enpresak biltzen dituzte. Erakunde autonomoen artean aldiz, Espainiako 14 unibertsitate eta 3 ospitale daude.
5. irudia. 2008ko kanpoko SGIker bezero motak.
Kanpoko bezeroen jatorri geografikoari eutsiaz gero, %60a Euskal Autonomia Erkidegokoa da, %36a Espainiako gainontzeko lurraldetakoa eta %2a atzerritarra, Frantzia eta Portugalekoak hain zuzen ere.
6. irudia. 2008ko kanpoko SGIker bezeroen jatorri geografikoa.
2008KO KANPOKO SGIKER BEZEROEN
JATORRI GEOGRAFIKOA
62%
36%
1%
1%
EAEESTATU ESPAINIARRA
FRANTZIA PORTUGAL
0 5 10 15 20 25
Sozietate Anonimoak
Elkarteak eta beste sozietate zibil batzuk
Erakunde autonomoak, estatukoak nahiz parekoak eta erlijiozko erakundea
Erantzukizun mugatuko sozietateak
Estatuko eta autonomia erkidegoetako organoak
Sozietate kooperatiboak
Enpresen aldi baterako elkartzeak
2008ko KANPOKO SGIker BEZEROAK DIREN ERAKUNDE JURIDIKO MOTAK
21
Estatu barruko kanpoko bezeroak analizatuaz gero agerian geratzen da, EAEren atzetik, gehiengoa Madriletik datorrela eta ondoren, nahiz eta urriagoak izan, Bartzelonatik.
7. irudia. 2008ko kanpoko SGIker bezeroen banaketa geografikoa.
2008KO KANPOKO SGIKER BEZEROEN ESTATUKO JATORRI GEOGRAFIKOA
62
9
4
3
3
2
2
2
2
1
1
1
1
1
1
1
1
1
0 10 20 30 40 50 60 70
EAE
MADRL BARTZELONA
KANTABRIA
NAFARROA A CORUÑA
SEVILLA
OVIEDO
ZARAGOZA SALAMANCA
ALACANT
AVILA GRANADA
LEON MURTZIA
VIGO ERRIOXA
BURGOS
22
8. irudian barneko erabiltzaileak eta kanpokoak SGIker unitateetan nola banatzen diren erakusten da.
8. irudia. SGIker unitateetako barneko eta kanpoko erabiltzaileen proportzioa.
0 10 20 30 40 50 60 70 80
Arabako Animaliategia
Bizkaiko Animaliategia
Gipuzkoako Animaliategia
Polimeroen analisia
Kartografia
Arabako Analisien Zerbitzu Nagusia
Bizkaiko Analisien Zerbitzu Nagusia
Laser tresna
Fitotroia
Genomika: ADN bankua
Genomika: gene-adierazpena
Genomika: genotipo-analisia
Genomika: Proteomika atala
Geokronologia eta Geokimika Isotopikoa
Ikerkuntzari aplikatutako informatika
Makrojokaera-Mesoegitura-Nanoteknologia
Bizkaiko Neurri Magnetikoak
Gipuzkoako Neurketa
Biomedikuntzako Mikroskopia Analitikoa eta Bereizmen Handikoa
Mikroskopia Elektroniko eta Materialen Mikroanalisia
Erradioisotopoak
RAMAN- MAKLAB
X izpiak: Molekulak eta Materialak
X izpiak: Arrokak eta Mineralak
X izpiak: Gipuzkoako Unitatea
EMN Araba
EMN Bizkaia
EMN Gipuzkoa
BARNEKO ERABILTZAILEAK KANPOKO ERABILTZAILEAK
23
9. irudian SGIker‐ek burututako barneko zein kanpoko zerbitzuen proportzioak alderatu dira, antzeko joera ikusiaz.
9. irudia. SGIker unitateetako barneko eta kanpoko zerbitzuen proportzioa.
0 50 100 150 200 250 300
Arabako Animaliategia
Bizkaiko Animaliategia
Gipuzkoako Animaliategia
Polimeroen analisia
Kartografía
Arabako Analisien Zerbitzu Nagusia
Bizkaiko Analisien Zerbitzu Nagusia
Laser tresna
Fitotroia
Genomika: ADN bankua
Genomika: gene-adierazpena
Genomika: genotipo-analisia
Genomika: Proteomika atala
Geokronología eta Geokímika Isotópikoa
Ikekuntzrari aplikatutako informatika
Makrokaera-Mesoegitura- Nanoteknología
Bizkaiko Neurri Magnetikoak
Gipuzkoako Neurketa Magnetikoak
Analikoa eta Bereizmen Handikoa Biomedikuntzako
Mikroscopía Elektroniko eta Materialen Mikroanalisia
Erradiosotopoak
RAMAN-MAKLAB
X izpiak: Molekulak eta Materialak
X izpiak: Arrokak eta Mineralak
X izpiak: Gipuzkoako Unitatea
EMN Araba
EMN Bizkaia
EMN Gipuzkoa
BERNEKO ERABILTZAILEAK KANPOKO ERABILTZAILEAK
24
UPV/EHUko kideek SGIker unitate eta zerbitzuak erabiltzeari dagokionean, honakoa azpimarratu nahi da: SGIker sortu zenetik, alegia 2004. urtetik, gaurdaino SGIker zerbitzuak erabili dituzten UPV/EHUko ikertzaile nagusiak nabarmen gehitu direla. Zehatzagoak izateko, 2004 urtearekin alderatuta, 2008an barneko erabiltzaileen kopurua ia laukoiztu egin da (ikus 10.irudia) eta gaur egun 226 ikertzaile nagusi zenbatzen dira. Gainera, lantaldeko kide guztiak zenbatuko bagenitu kopuru hau areagotu egingo zen. Izan ere, oro har, zortzi eta hamar ikertzaile egon ohi dira lanean ikertalde bakoitzean.
10. irudia. 2004‐2008 bitartean SGIKer unitateen barneko erabiltzaileek izandako eboluzioa.
SGIker‐ak duela lau urte hasi ziren lanean eta, orduez geroztik, arlo zientifiko ezberdinetako 288 ikerlari nagusien zerbitzu eta ahulkularitza beharrei erantzuna eman die1 Ikertzaile hauen ikerketa eta hedatze jardueren adierazleak aztertzerako garaian, 2004‐2008 urteen arteko tartea hartuko dugu. Zergatia hauxe: zerbitzuak behin baino gehiagotan erabili direlako eta ikasturte bat baino gehiago iraun dutelako.
2008. urtean SGIker‐ak erabili dituzten ikertzaile nagusiak 226 izan dira eta 2004‐2008 urteen artean 288. Horren arrazoia hauxe da: urte horietan SGIker‐ak behin baino gehiagotan erabili dituzten 692 ikertzaile nagusiak ezabatu egin direla.
SGIKER ATALEN BARNEKO ERABILTZAILEEK (IKERTZAILE NAGUSIAK) IZANDAKO EBOLUZIOA
58
119138
151
226
0
50
100
150
200
250
2004 2005 2006 2007 2008
25
11. irudia. SGIker unitateetako barneko erabiltzaileen ehunekoak, arlo zientifiko bakoitzeko.
Adituek eta Estatuko ebaluazio‐agentzia nagusiek diotenari jarraiki, UPV/EHUko erabiltzaileek burututako ikerketa jardueren jarraipeneko eta ebaluazioko emaitzak azaltzen ditugu; beti ere adierazle hauek kontuan izanda:
• Argitalpen zientifikoak: artikuluak eta hauei eginiko erreferentziak Institute for Scientific Informationi (ISI) jarraiki
• Ikerketa proiektuak
• Doktorego‐tesiak
• Patenteak Datuak lortzeko honako iturri hauek erabili dira:
• ISIren Web of Science, 2009ko martxoa eta apirilean egindako kontsultak.
• Ikertu On‐Line, UPV/EHUko ikerketa guztiak biltzen dituzten orriak.
• UPV/EHUko web ofiziala
54%15%
25%
3% 3% Zientzia esperimentalakIkasketa teknikoakOsasun zientziakGizarte eta lege zientziak
Giza zientziak
SGIKER ATALETAKO ERABILTZAILEAK DIREN IKERTZAILE NAGUSIAK 2004-2008
26
6.1. ARGITALPEN ZIENTIFIKOAK
ISIren Web of Scienceko datuei jarraiki, 2004‐2008 urteen artean UPV/EHUko plantilla egonkorra osatzen duten 288 ikertzaile nagusiek 4.070 artikulu zientifiko sinatu dituzte. Horiek denak nazioartean izen ona izan dute eta 20.887 erreferentzia bibliografiko izan dituzte eurekin lotutako zenbait argitalpenetan (ikus 1. taula).
JAKINTZA‐ARLOA IN ARTIKULUAK ERREFERENTZIAK
Zientzia esperimentalak 154
2.473 14.125
Ikasketa teknikoak 44 777 2.958
Osasun zientziak 72 781 3.716
Gizarte eta lege zientziak 10
27 64
Giza zientziak 8 12 24
GUZTIRA 288 4.070 20.887
1. taula. ISI artikuluak jakintza‐arloen arabera.
27
12. irudian argitalpenak arlo zientifikoen arabera eta ehunekotan sailkatzen dira.
12. irudia. SGIker unitateetako erabiltzaile diren ikertzaile nagusiek argitaratutako artikuluen banaketa, arloka. 2004‐2008 urteak.
Hainbat artikulu zenbaiten artean sinatutakoak direnez, errepikapen horiek ezabatu egin behar dira. Hori egin ostean, SGIker erabiltzaile diren 288 ikertzaile nagusien artikulu zientifikoak 2.784 dira. Urterik urte, honela banatzen dira 2.784 artikulu horiek (13. irudia).
13. irudia. 2004‐2008 bitartean SGIKer unitateetako erabiltzaile diren ikertzaile nagusiek argitaratutako artikuluak.
0 100 200 300 400 500 600 700
2004
2005
2006
2007
2008
SGIker ERABILTZAILE DIREN IKERTZAILE NAGUSIEN ARGITALPEN ZIENTIFIKOEN EBOLUZIOA
ARTIKULUEN EHUNEKOAK 2004-2008
60,819,1
19,2 0,7
0,3
Zientzia esperimentalaKIkasketa teknikoak
Osasun zientziak
Gizarte eta lege zientziakGiza zientzia
28
Datu horiek UPV/EHUko ikertzaile guztien datuekin alderatuaz gero, honakoa geratzen da agerian: euskal unibertsitate publikoko egile guztien artean, SGIker ikertzaile nagusiak direla ugarien (14. irudia).
14. irudia. SGIker erabiltzaileen eta gainontzeko UPV/EHUko ikertzaileen argitalpenak.
Hau kontuan izanda, UPV/EHUko argitalpen guztietatik %48,4 eta %54,8 artean SGIKer zerbitzuak erabili dituzten 288 ikertzaile nagusiek egin dituztela esan dezakegu (2.taula)
URTEA UPV/EHUko ARGITALPENAK
SGIKER ERABILTZAILEAK DIREN INren ARGITALPENAK
%
2004 879 482 54,85
2005 1027 510 49,7
2006 1146 603 52,6
2007 1223 593 48,5
2008 1447 596 41,2
2. taula. SGIker erabiltzaileen eta gainontzeko UPV/EHUko ikertzaileen argitalpenak, ehunekoetan.
ARGITALPEN ZIENTIFIKOAK 2004-2008
879
1027
1146
1223
1447
482
510
603
593
596
0 500 1000 1500 2000
2004
2005
2006
2007
2008
UPV/EHU
SGIker ERABILTZAILE DIREN I.N.
29
6.2. IKERKETA PROIEKTUAK
2004‐2008 urteen artean, 604 ikerketa proiekturen buru izan dira SGIKer erabili duten ikertzaile nagusiak. Proiektu hauek eskualdeko, Espainiako zein nazioarteko izaera dute (ikus 15. irudia eta 3. taula)
15. irudia. 2004‐2008 bitartean SGIKer erabiltzaileen ikerketa proiektuak.
2004‐2008ko IKERKETA PROIEKTUAK
NAZIOARTEKOAK 19
ESPAINIAKOAK 241
ESKUALDEKOAK 344
GUZTIRA 604
3. taula. 2004‐2008ko ikerketa proiektuak
Lurralde izaera dute ikerketa deialdien garrantziari eutsiaz, UPV/EHUren gertukoak diren erakunde publiko eta pribatuek finantzatutako ikerketa proiektuak nabarmentzen dira, batik bat Eusko Jaurlaritzarenak. Honen arrazoia bikoitza izan daiteke: batetik, estrategikoak diren ikerketa ildoetatik gertuago daudelako hauek eta, bestetik, asko direlako.
IKERKETA PROIKETUAK 2004-2008
19; 3%
344; 57%
241; 40%INTRNAZIONALAK NACIONALAK HERRIALDEKOAK
30
Hala ere, Espainiako proiektuak ere ugariak dira eta horietako askotan Espainiako lurralde ezberdinetako ikertaldeek lan egiten dute. Bestalde, gutxi izanagatik, egon badaude nazioarteko ikerketa proiektu esanguratsuak. Hauen funtsak, konkurrentzia sistemak eta parte hartzeak gure mugetatik kanpora kokatzen dira.
6.3. DOKTOREGO‐TESIAK
SGIker‐ek ikertzaileei eskaintzen dien azpiegitura zientifiko eta teknologikoari esker, UPV/EHUn irakurtzen diren doktorego‐tesiak ugaritu egin dira eta arlo guztietan zientziari dagokion hobekuntza nabarmena izan da.
JAKINTZA‐ARLOA 2004/2005 2005/2006 2006/2007 2007/2008 2008/2009
Zientzia esperimentalak 55 86 77 77 72
Ikasketa teknikoak 34 36 35 48 49
Osasun zientziak 40 52 38 57 56
Gizarte eta lege zientziak 64 45 58 55 56
Giza zientziak 24 32 21 31 28
GUZTIRA 217 251 229 268 261
4. taula. 2004‐2008 artean UPV/EHUn irakurritako doktorego‐tesiak, arloka.
Azpimarragarriena hauxe da: zientzia esperimental eta osasun zientzien alorrean eginiko doktorego‐tesien ehunekoak. Hauek aurrera eramateko SGIker unitate espezializatuetako baliabideak berebiziko garrantzia izan dute.
31
16. irudia. 2004‐2008 artean UPV/EHUn irakurritako doktorego‐tesiak, arloka.
17. irudia. 2004‐2008 artean UPV/EHUn irakurritako doktorego‐tesiak, arlo zientifikoa kontuan izanda.
6.4.‐ PATENTEAK
Patenteen eskaria gaur egun oso adierazle esanguratsua da erakunde baten ikerketa ahalmena neurtzeko. Unibertsitateari dagokionean garrantzia izugarria da gainera, izan ere, produkzio‐jardueraren gizarteratzea eta balioari buruz zeresan handia du. Hori dela eta, I+G+B‐ko arloetan burutzen diren jarduerak ebaluatzeko sistemek gero eta gehiago erabiltzen dute adierazle hau unibertsitate bateko ikerketa‐jarduera neurtzeko.
2008an IRAKURRITAKO DOKTOREGO-TESIAK
72
4956
56
28
Zientzia esperimentalak
Ingeniaritza eta teknologia
Osasun zientziak
Gizarte eta lege zientziak
Giza zientziak
UPV/EHUn IRAKURRITAKO DOKTOREGO-TESIAK
0 20 40 60 80 100
2004/2005
2005/2006
2006/2007
2007/2008
2008/2009
Giza zientziak
Gizarte eta lege zientziak Osasun zientziak
Ikasketa teknikoak
Zientzia esperimentalak
32
Ildo horretatik, bi puntu nabarmentzen ditugu: batetik, UPV/EHUk 2004‐2008 urteen artean aurkeztutako patenteen eskariak pixkanaka goraka joan direla eta, horrekin harremanetan, patenteen eskaria egiten duten ikertzaile nagusiek SGIker unitateak gehiago erabili dituztela (ikus 18. irudia).
18. irudia. 2004‐2008 urteen artean UPV/EHUk aurkeztutako patenteen eskarien eboluzioa.
2008ko ekitaldiari eusten badiogu, batik bat osasun zientziak eta zientzia esperimentalak nabarmentzen dira. 19. irudian ikus daitezke arlo zientifiko bakoitzeko patenteen eskariak. Hain zuzen ere, arlo horietako ikertzaile nagusiak dira batik bat SGIker zerbitzuak erabiltzen dituztenak.
19. irudia. 2008. urtean UPV/EHUk aurkeztutako patenteen eskarien eboluzioa, arlo zientifikoak kontuan izanda.
2008an UPV/EHUk ESKATUTAKO PATENTEAK
29%
17%
54%
Zientzia esperimentalakIngeniaritza eta teknologia
Osasun zientziak
UPV/EHUk ESKATUTAKO PATENTEAK
1014
29
34
43
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
2004 2005 2006 2007 2008
33
6.5.‐ ONDORIOAK
SGIker erabiltzaileen datuak aski positiboak dira honako lanetan: ekoizpen bibliografikoan, ikerketa proiektuetan, doktorego tesietan eta patenteen sorkuntzan. Guzti horrek agerian uzten du SGIker unitateek UPV/EHUko ikertzaileentzat suposatzen duten laguntza. Laguntza hori kualifikazio handiko langileak eta azpiegitura modernoak ditugulako da posible. Gainera, ezin ahaztuko dugu, goi mailako ikerketa bikaintasuna lortzeko helburuarekin balio eta jarrera proaktiboen transmisioa egiten dugula. Ziur gaude, SGIker‐en potentzialtasunak erabiltzen dituzten ikertzaile kopurua igo ahala, UPV/EHUtik sortutako ezagutza zientifikoaren ekoizpena eta ustiapena ere gehitu egingo dela, UPV/EHU Euskal Herriaren garapen ekonomiko eta sozialaren eragile izatera heldu arte.
7.‐ SGIKER‐EN IKUSGAITASUNA GIZARTEAN. KULTUR ZIENTIFIKOA SUSTATZEA.
7.1. WEB ORRIA
Bistakoa da azken urteotan informazioa hedatzeko plataforma nagusia bihurtu dela Internet. SGIker bezalako erakunde bat gizartean ezagutarazteko ere funtsezkoa da, horregatik, Interneten gure presentzia handitze aldera, 2008. ekitaldian gure web orria berritu eta eguneratu dugu.
Ondoren laburtzen dira burututako jarduerak eta lortutako emaitzak.
7.1.1.‐ WEB ORRIAREN HELBIDE ALDAKETA
SGIker web orrien helbideek honako ezizenak dituzte:
• http://www.ehu.es/SGIker: hasierako ataria • http://www.ehu.es/SGIker/es/: hasierako ataria gaztelaniaz • asierako ataria euskaraz • asierako ataria ingelesez • restakuntza ikastaroak • http://www.ehu.es/SGIker/es/adn: ADN Bankuaren orria, gaztelaniaz • http://www.ehu.es/SGIker/en/laser: Laser Tresnaren orria, ingelesez • http://www.ehu.es/SGIker/eu/animaliategi/bizkaia: Bizkaiko animaliategiaren orria, euskaraz
Helbide hauek lehen genituenak baino motzagoak dira eta, beraz, erabiltzaileek errazago gogora edo ondoriozta ditzakete. Aldi berean, Interneteko bilatzaile handiek edukiak indexatu ahal izatea ere errazten du. Modu horretan honakoa lortu da: eskaintzen ditugun jarduerekin harreman zuzena duten hitzak bilatzean, SGIker unitateen orriak Google‐en lehenengo tokietan agertzea Egun, SGIker web orrien bisiten %50 Google‐en egindako bilaketetatik dator. Hau zabalago ikusiko dugu hurrengo atal batean.
34
7.1.2. WEB ORRIA NAZIOARTEKO BIHURTZEA
SGIker atari berriaren atal guztiak gaztelaniaz, euskaraz eta ingelesez irakur daitezke. Horretaz gain, SGIker unitate bakoitzeko orrialde espezifikoak euskarara eta ingelesera itzultzeko lanak hasi dira. 2008 amaieran SGIker unitateen 13 orrialde euskarara itzulita daude eta beste 3 ingelesera.
7.1.3. WEB ORRIAN ATAL BERRIAK SORTZEA
Web orrian ondoren aipatzen diren atalak sortu berri dira SGIker erabiltzaileei informazioa zabaltzeko helburuarekin:
• SGIker dokumentuak • SGIker komunikabideetan • Prestakuntza‐ikastaroak • Berriak • SGIker‐ekin harremanetan jarri • Iradokizunen postontzia • SGIker instalazioen kokapena • Bilatzailea • Web orriaren mapa
7.1.4. BISITEN JARRAIPENA
Web orriaren edukiak erabiltzaileen beharretara egokitzea funtsezkoa dela deritzogu eta horregatik, behar beharrezkoa da hauen feedbacka jasotzea. Hori dela eta, Google Analytics sistema jarri dugu martxan bisiten jarraipena egiteko. Horri esker web orriari egindako bisitak zer nolakoak diren jakin dezakegu. Ondorengo puntuetan emaitza esanguratsuenak aurkezten dira.
7.1.4.1.‐ DATU OROKORRAK
Google Analytics sistema 2008ko maiatzean jarri da abian eta orduez geroztik hauek izan dira jaso dituen bisitak:
• Bisitak guztira: 6.733 • Gaztelaniazko orrira egindako bisitak: 6.437 (bisita guztien %95,6) • Euskarazko orrira egindako bisitak: 185 (bisita guztien %2,7) • Ingelesezko orrira egindako bisitak: 111 (bisita guztien %1,6)
SGIker unitateen euskarazko eta ingelesezko orriek jasotako bisitak eskasak dira hizkuntza horietara oraindik ez delako informazio asko itzuli. Eduki gehiago itzuli heinean sarrerak ere gehituko dira.
35
7.1.4.2. BISITEN DENBORAZKO EBOLUZIOA
20. irudian agertzen dira 2008ko maiatza eta abendua bitarte web orriak egunero jaso dituen bisitak:
20. irudia. SGIker web orriak 2008ko maiatza eta abendua bitarte jaso dituen bisiten eboluzioa.
Urtea aurrera joan ahala bisitek gora egin dute. Batik bat, udako oporretatik itzultzean, hots, irailean hasten da gorakada hori nabaritzen. Bestalde, urteko azken bi asteetako beherakada hori Eguberrietako oporrengatik izan daiteke. Gainera, zazpi egunean behin beherakadak ikusten dira asteburuetan bisitak urriagoak direlako. Azkenik, aipagarria da ekainean lortutako bisita kopuru handia. Honen arrazoia hauxe dela uste dugu: Biomedikuntzako Mikroskopia Analitikoa eta Bereizmen Handikoaren Zerbitzuak antolatutako Biomedikuntza arloko Mikroargazkigintzako I Lehiaketak komunikabideetan izandako oihartzuna.
7.1.4.3. BISITEN JATORRIA
2008. urtean zehar 45 herrialdetako bisitak izan ditugu, ia Europa eta Amerika osotik jasotakoak. 21. irudian, kolorea gero eta ilunagoa izan are eta bisita gehiago jaso direla esan nahi du.
21. irudia. SGIker web orriak jasotako bisiten jatorriak agertzen dituen mapa.
36
Bisita gehienak, %66,23 hain zuzen ere, Estatuko hainbat herritatik egindakoak dira. Bisitak zein erakundetatik egin diren aztertzen dugunean aldiz, honakoaz jabetzen gara: bisita gehienak, %34,74, Euskal Herriko Unibertsitatetik egindakoak dira. Guztira 668 sare ezberdinetako bisitak jaso ditugu, unibertsitateak, erakundeak, enpresak eta etxebizitzak barne.
7.1.4.4. GEHIEN BISITATURIKO ORRIAK
Hauek dira SGIker web orri bisitatuenak:
• Biomedikuntzako Mikroskopia Analitikoko eta Bereizmen Handiko Mikroskopia Zerbitzua (%25,15) • ADN bankua (%14,44) • SGIker hasierako ataria (%8,40) • SGIker atalen zerrenda (%7,20) • Erresonantzia Magnetiko Nuklearreko Zerbitzua (%4,74) • Kalitateko eta berrikuntzako atala (%4,15) • X Izpien Zerbitzua (%3,08) • Sekuentziazio eta genotipo‐analisiaren atala (%3,07) • SGIker dokumentuak (%2,74) • Mikroskopia eta Materialen Mikroanalisirako Zerbitzua (%2,47) • Harremanetan jartzeko + iradokizunen postontzia (%2,05) • SGIker komunikabideetan (%1,95) • Beste batzuk (%20,56)
7.1.4.5. BISITEN ITURRIAK
Bilatzaileetan kokapen hobeak lortzearekin batera, bisita gehienak bilaketa‐tresna hauei esker burutu dira, izan ere, hauek dira Interneten informazioa bilatzeko bide nagusiak.
• Bilaketa‐tresnak: %54,49 (horietatik %97 Google bidez) • Bisita zuzenak: %22,77 (Gogokoetan jasotako orriak, buruz idatzitakoak, eta abar) • Kanpoko loturak: %22,73 (beste orrietako loturei esker jasotako bisitak)
7.2. SGIKER KOMUNIKABIDEETAN
7.2.1. PRENTSA IDATZIA ETA DIGITALA
Ikerketa jarduerak gizartean hedatzeko beharra dagoela argi dago, modu horretan lortutako emaitza garrantzitsuenak herritarrei helarazten baitizkiegu. Hau ikerketa ekintzen gardentasunaren mesedetan da eta, gainera, gizarteak gestio publikoan parte hartzea ere sustatzen du.
Ildo horretatik, 2008. ekitaldian zehar SGIker‐ak komunikabide tradizionaletan nahiz elektronikoetan maiz azaldu dira; pasadan urtean baino maizago
Jarraian, komunikabideetan SGIKer‐i buruz agertu diren berrien idazpuruak:
• «El superordenador Arina de la UPV/EHU es el más potente de la CAV» (El Periódico Universitario, abril 2008).
37
• «Genes de Dersu Uzala corren por sangre vasca» (Gara, 11/07/2008).
• «Un estudio confirma la importancia de los linajes de la cornisa cantábrica en el mapa genético de Europa» (Nota de prensa de la UPV/EHU, 16/10/2008) (Izaro News, 05/10/2008) (Basque Research, 16/10/2008) (Servicio de Información y Noticias Científicas, 16/10/2008).
• «Cómo saber quién es el padre» (Diario Vasco, 14/11/2008).
• «Al año, 60 vascos piden la prueba de paternidad al Banco de ADN» (Noticias de Gipuzkoa, 14/11/2008).
• «Una imagen del interior de los conductos testiculares de un ratón gana el I Concurso de Microfotografía en Biomedicina» (Nota de prensa de la UPV/EHU, 14/07/2008).
• «Viaje al interior del testículo de un ratón» (Noticias de Gipuzkoa, 15/07/2008).
• «I Concurso de Microfotografía en Biomedicina» (Universia, 16/07/2008).
• «Los conductos testiculares de un ratón se convierten en la imagen del día» (Qué, 14/07/2008).
• «Fallado el I Concurso de Microfotografía en Biomedicina» (MediFarmacia, 14/07/2008).
• «Arratoi baten barrabiletako hodien barnealdearen irudi batek irabazi du Biomedikuntza arloko Mikroargazkigintzako I. Leihaketa» (UPV/EHU‐ko prentsa oharra, 2008/07/14).
• «Unai Silvanek irabazi du Biomedikuntza arloko Mikroargazkigintza lehiaketa» (ukberri.net, 2008/07/14).
• «Arratoi baten barrabilaren irudia irabazle» (unibertsitatea.net, 2008/07/15).
7.2.2 – TELEBISTA • «Researchers gather DNA from Idaho Basques» (KTVB, 07/25/2008)
7.2.3 – IRRATIA • Entrevista al personal del Banco de ADN (Eusko Ikaskuntza ‐ Radio Vitoria, 12/04/2008)
38
8.‐ EKONOMI ANALISIA
Urtero fakturazio igotzea SGIker‐en funtzionamendu egokiaren adierazlea da. 22. irudian agertzen den bezala, 2008. ekitaldiko fakturazioa %61 igo da aurreko urtearekin alderatuz eta ia milioi bat euroko fakturazioa egitea lortu da.
22. irudia. SGIKer barneko eta kanpoko fakturazioko datuak, 2004‐2008 urteen artekoak.
SGIker fakturazioaren eboluzioa
0,00 100.000,00
200.000,00
300.000,00
400.000,00
500.000,00
600.000,00
700.000,00
800.000,00
900.000,00
1.000.000,00
Barneko fakturazioa
39.742,02 149.361,43 160.422,45 285.099,10 587.946,04
Kanpoko fakturazioa 40.888,23 110.319,02 161.482,35 287.198,04 334.547,03
Guztira 80.630,25 259.680,45 321.904,80 572.297,14 922.493,07
2004 2005 2006 2007 2008
39
23. irudian SGIker unitate bakoitzaren barneko fakturazioko datuak ematen dira ehunekotan eta agerian geratzen dira atal batetik bestera dauden ezberdintasunak. Ezberdintasun horiek SGIKer unitate bakoitzak parte hartzen duen ikerketa proiektu kopuruaren araberakoak dira. Atal bak
23. irudia. SGIker unitateen barneko fakturazioa.
40
2008. urtean 44 sailek erabili dituzte SGIker baliabideak (ikus 24. irudia) Sail hauen %36ak 10.000€ eta 70.000€ artean fakturatu du eta %2ak 95.000€ baino gehiago.
24. irudia. SGIker erabiltzen duten UPV/EHUko sailen banaketa, egindako gastuaren arabera.
41
SGIker unitateen kanpoko fakturazioan ezberdintasunak daudela ikus daiteke 25. irudian. Horren arrazoia argia da: hainbat ataletan egiten den lana ikerketa aplikatura zuzenduta dagoela eta, beraz, enpresa munduarekin harreman zuzenagoa duela.
25. irudia. SGIker unitateen kanpoko fakturazioa.
Azkenik, adierazi nahi dugu adierazle ekonomikoak garrantzitsuak izan arren, adierazle zientifiko‐ teknologikoen osagarri direla.
42
9.‐ KALITATE ARLOA
9.1.‐GESTIO EREDUAREN JARRAIPENA.
9.1.1.‐ UNE‐EN‐ISO 9001:2008 ARAUAREKIN BAT DATORREN KALITATE‐SISTEMA
UNE‐EN‐ISO 9001:2008 araua ezartzeak etengabeko lana eta jarraipena egitea eskatzen du. Arau horren ziurtagiria lortzeko egun beharrezkoak diren gestioari buruzko eskakizunak beteak dituzte dagoeneko SGIker unitateek. Eskakizun teknikoak aldiz, gehienak abian jarri dira.
Zerbitzu guztien informazioa jaso ondoren, SGIker‐en “Gestio sistemaren azalpen liburua” {jatorrizkoa gaztelaniaz} idatzi da. Bertan, modu logiko batean, gestio prozesuen pausoak deskribatzen dira. Urte bat da azalpenen liburu hori egin zela eta orain berrikuspena egiten ari gara, egokitzapenak egin aldera. Azalpenen liburuari erantsitako eranskinak ere garatu dira, hala nola: kalitaterako politika, atalen prozesu mapa, kalitaterako prozedurak eta protokoloak, eta abar. Dokumentu hauek langileen eskura jartzen dira eta Kalitateko eta Berrikuntzako atalaren web orrian ere kontsulta daitezke
3. atalean esan den bezala, ataletan prozesuen gestioa ezartzen ere hasi gara. Ekintza hau tekniko bakoitzarekin modu honetan garatzen da: prozesu ereduak sortzen dira, ondoren fluxu diagrama baten bidez deskribapena egiten da eta, azkenik, burututako zerbitzuen kontrolerako eta trazabilitaterako formatuak sortzen dira.
Aldi berean, SGIker unitate guztien prozesu orokorrak deskribatzen dira. Fakturazio eta prestakuntza prozesuetan on‐line bidezko erremintak erabiltzen hasi gara kontrola erraztearren. Fakturazioari dagokionean, prozesuak dagoeneko definitu dira eta orain, tekniko guztiei jakinarazi aurretik, berrazterketa egitear gaude. Modu horretan, tekniko guztiek fakturazioa modu berean bidali eta gestionatzea bilatzen da.
Prestakuntzari eutsiaz, erabiltzen ziren dokumentuak eguneratu egin dira, eta horrela, irakasten diren ikastaroen kontrola hobetu da. Honako dokumentu hauek laguntzen digute prestakuntzarako jarduera ez‐arautuen emaitzen gestioa eta kontrola eramaten: bertaratze kontrola, teknikoak irakatsitako ikastaroaren ebaluazio txostena eta parte hartzaileen gogobetetzearen jarraipena egiteko inkesta.
Prozesuen jarraipena eta kontrola egiteko beste adierazle orokor hauek ere erabiltzen dira: erreklamazioak, desadostasunak nahiz prebenitzeko eta hobetzeko ekintzak. Emaitzak memoria honetako 10. atalean aurkezten dira Ebaluazioa eta hobetzeko ekintzak.
Zerbitzuetan sortzen diren desadostasunak identifikatu egiten dira eta hauek desagertzeko lan egiten da. Horretarako, erabakiak hartu eta hobekuntza emateko beharrezkoak diren ekintzak kontrolatzen dira. Guzti hau ezarritako prozedurari jarraituaz. Aldi berean, helburu hori lortzeko martxan jarriko diren ekintzen jarraipena egingo da etengabe. Kexak eta erreklamazioak, desadostasunen prozedura bera jarraituaz, identifikatu egiten dira berriro errepika ez daitezen. Bestalde, egon litezkeen iradokizunak pertsona egokiei bideratzen zaizkie erabakiak har ditzaten.
Beste adierazle orokor bat hauxe da: parte hartzaileek 2009ko urtarrilean bete duten gogobetetze inkestaren emaitzak. Inkesta hori 2008ko zerbitzuen ingurukoa da eta 2006 eta 2007. urteetan izandako emaitzekin alderatu dugu.
2007. urtean zehar Bizkaiko Analisien Zerbitzu Nagusian 5S metodologia erabiltzen hasi ziren. 2008. urtean horrela izaten jarraitzen du asmo bikoitzarekin: batetik, lortutako emaitzak sendotzeko eta, bestetik, beharrezkoa den puntuetan, hobekuntzak ezartzeko.
43
Azkenik, aipatu moduan, prozesuak lehen fasean aurkitzen direnez, bere ezarpenean eta frogetan zuzenketak egiten goaz. Halaber, prozesuen adierazleak neurtzen ari dira jada. Izan ere, hauek informazioa emango digute adierazleen jarraipenaren bigarren fasea modu sistematikoan hasi ahal izateko (5. taula) Zehazki, aurretiko ekintza honi esker proposatu diren adierazleak egokiak diren ala ez jakin dezakegu.
KODEA PROZESUA ADIERAZLEA HELBURUA EMAITZA
PR.04.01 Hornitzaileak homologatzea
Homologatu gabeko hornitzaileei eginiko erosketak
0 4
PR.10.01 Tratatu eta analizatzeko prozesua
Erreklamazioen ehunekoak, analisien zenbatekoen arabera
0,50 %
0,53 %
PR.12.01 Kanpoko fakturazioa Kanpoko erabiltzaileek fakturen gestioari buruz eginiko kexak eta
0 0
PR.12.02 Barneko fakturazioa Barneko erabiltzaileek fakturen gestioari buruz eginiko kexak eta
0 0
PR.12.03 Hornitzaileei eginiko ordainketak
Hornitzaileek eginiko erreklamazioak ez zaielako ordaindu
0 1
PR.16.01 Erabiltzailearen gogobetetzea neurtzea
Inkesta erantzun dutenen kopurua
200 224
%10 baino erantzun gutxiago jasotako zerbitzuak erdira murriztea
< 23 %
17,85 %
PR.16.02 Iradokizunen postontzia
Jasotako iradokizunei emandako erantzunen ehunekoak
100 % 100 %
PR.16.03 Prestakuntzaren gogobetetzeari jarraipena egitea
Parte hartzaileek ebaluatutako prestakuntza‐ikastaroen ehunekoak
100 % 90,48 %
Prestakuntzaren txostena betetzen duten prestatzaileen ehunekoak
100 % 48,28 %
5. taula. Prozesuetan neurtutako adierazleen aurretiko emaitzak.
5. taula aztertzean, ikus dezakegu ez dela erreklamaziorik aurkeztu honako ekintza hauetan: barneko zein kanpoko fakturazioan, gogobetetze inkestak zehaztutako helburuetan eta iradokizunen postontzian jasotako informazioaren gestioan.
44
Hauek dira oraindik lortu ez diren prozesuko helburuak:
• Hornitzaileen homologazio prozesua berraztertu egin behar da, izan ere, material suntsigarria homologatu gabeko hornitzaileei erosi zaie.
• Modu ezegokian edo emaitza okerrak izandako analisien erreklamazioak desadostasuneko eta erreklamazioko txostenen bidez konpondu dira.
• Fakturak ordaindu ez direla‐eta hornitzaileek aurkeztutako erreklamazioak ere desadostasuneko eta erreklamazioko txostenen bidez konpondu dira.
• Prestakuntza ikastaroetako emaitzen jarraipena gertuagotik egiten da orain, iraganean ez baitzen beti modu egokian egin jarraipen hau.
9.1.2. ZERBITZU BAKOITZEAN EZARRITAKO TARIFAK
Prezioak eguneratu egin dira zerbitzuek suposatzen duten kostu errealera egokitzeko. Beraz, zerbitzuaren prezioa eta bere kostu errealaren artean desadostasunik ez egoteko helburuarekin, honako zerbitzuen prezioak aztertu dira: Neurri Magnetikoak, Genomika: sekuentziazioa eta genotipo‐analisia, Fitotroiak, Biomedikuntzako Mikroskopia Analitikoa eta Bereizmen Handiko Mikroskopia, Mikroskopia Elektronikoa eta Materialen Mikroanalisia, Laser Tresna Zerbitzua eta Bizkaiko Analisien Zerbitzu Nagusiko kromatografia atala.Tarifak egokitzearen onura honakoa da: etekin ekonomikoak eta mantentze‐lanetarako kostuak orekatzea. Kasu gehienetan, erabiltzaileek sumatu dute emandako zerbitzua eta fakturazioaren arteko harremana. Izan ere, uste dute lanerako baldintza egokiak nahiz mantentze‐lanak egin ahal izateko beharrezkoak direla. Horrekin batera, honakoak ere baloratu dituzte: jasotako zerbitzua, erabilpen‐protokoloak betetzea eta ekipamenduaren mantentze‐lanak. Memoria honetako 5.eranskinean azaltzen dira 2008ko Gogobetetze Inkestaren emaitzak. Bertan argi geratzen da SGIker‐eko erabiltzaile nahiz ikertzaileek zerbitzu bakoitzeko prezioei buruz duten iritzia eta nola joan den aldatzen.
Horretaz gain, ezin ahaztuko dugu kanporako prezioak berraztertu eta eguneratu egin behar ditugula Ikerketa eta Garapenerako estatu‐laguntzen komunitateko enkoadraketari buruzko legezko arauari jarraiki. Arau horren arabera, Europar Batasuneko laguntza eta finantzaketaz baliatuz zerbitzuak ezingo dira merkatuan dauden prezioaren azpitik eman. Aitzitik, arau hau soilik kanpora zuzendutako zerbitzuetan jarraituko da eta ez UPV/EHUko ikertzaileei eskainitako zerbitzuetan.
6. taulan agertzen dira 2008. urtean prezioak zein heinetan aldatu diren (ehuneko datuak). Prezioaren eguneratzea justifikatzeko esperimentu edo analisi bakoitza egitean izandako kontsumoa eta gastuak hartu dira kontuan.
45
6. taula. Aztertutako ataletako prezioen eguneratzea, ehunekotan.
ZERBITZUETAN AZTERTUTAKO TARIFEN ALDAKETEN EHUNEKOAK
IKERKETAKO ERAKUNDE PUBLIKOAK
ENPRESAK ETA BESTELAKO
ERAKUNDEAK
SCAB kromatografia 30,08 % 30,08 %
Neurri magnetikoak 477,40 % 477,40 %
Biomedikuntzako Mikroskopia Analitikoko eta Bereizmen Handiko Mikroskopia
31,25 % 18,52 %
Mikroskopia Elektronikoa eta Materialen Mikroanalisia 45,01 % 38,52 %
Genomika: sekuentziazioa eta genotipo‐analisia 6,25 % 6,06 %
Laser tresna Zerbitzu berria
Fitotroiak eta Negutegia Zerbitzu berria
46
9.1.3. BATZORDE ZIENTIFIKO‐TEKNOLOGIKOAK
2008. urtea amaitzearekin batera, atal ezberdinetan batzorde zientifiko‐teknologikoak ezartzeko pausoak hasi dira. Helburua hauxe da: atalek eskainitako zerbitzuetan zientziari eta teknikari loturiko kalitatea areagotzea.
Gaur egun, lehenengo fasean gaude eta batzorde horien funtzionamendua zehazteko arautegia eratu da. 2009. urtean zehar jarduera zientifiko bakoitzera atxikitako batzordeak benetan osatuak egotea espero da. Lan plangintza horrek honakoa biltzen du: zerbitzuak taldekatuaz batzordeak sortzea, hauek abian jartzea eta euren lanaren jarraipena egitea.
9.2. EBALUAZIO ATALA
2004. urtetik hona, SGIker‐ek jarraian aipatzen diren ikerketa deialdien kanpoko ebaluazio jarduerak koordinatzen dituzte: prestatze‐bidean ari den pertsonal ikertzailea gehitzekoak eta azpiegitura eta funts bibliografikoak eskuratzekoak. Ondoren datorren atalean ekintza hauek lortu dituzten emaitzak aztertuko ditugu.
9.2.1. AZPIEGITURA
Ikerkuntzarako Zerbitzu Nagusiek azpiegitura eskuratzeko laguntzen deialdiak ebazteko prozesuan parte hartzen dute. Zehazki, parte hartze hau kanpoko ebaluatzaileen bidez, eskarien ebaluazioaren gestioa egitean datza.
Urte hauetan zehar ikertaldeek jaso dituzten laguntzen datuak esanguratsuak dira SGIker‐en lorpenak ulertzerakoan. Lorpen horiek posible izan dira taldeen ikerketarako kalitate areagotu delako eta laguntzen zenbatekoak igo direlako.
7. taulan azken bost urteetako deialdien ebaluazio emaitzak laburbiltzen dira.
URTEA 2004 2005 2006 2007 2008
AURKEZTUTAKO ESKAERAK
37 35 58 85 65
ONARTUTAKOAK 25 19 39 66 33
GIZONAK 17 14 28 47 28
EMAKUMEAK 8 5 11 19 5
LAGUNTZAREN ZENBATEKOA (€)
403.300 387.219 1.005.550 2.116.426 1.401.564
7. taula. Azpiegiturak eskuratzeko deialdien emaitzak.
47
2004ko datuekin alderatuaz, 2008ko eskaerak %76 gehiago dira. Hala ere, laguntzen eskaera eta onarpen gehien 2007. urtean izan ziren. 2004tik hona laguntzen zenbatekoa %250 igo da. Gainera, 2007. urtean baliabide ekonomiko gehiago ipini dira laguntza horietarako.
26. irudia. Azpiegiturak eskuratzeko eman diren deialdien emaitzak.
48
27. irudian 2004‐2008 bitartean emakumeei eta gizonei emandako laguntzen proportzioa aurkezten da.
27. irudia. Gizonei eta emakumeei emandako laguntzak.
Datu orokorren azterketarekin amaitzeko, 28. irudian azken deialdietan emandako laguntza ekonomikoen zenbatekoak agertzen dira.
28. irudia. Azpiegiturak eskuratzeko eman diren deialdien zenbatekoen alderaketa.
Deialdi honetako eskaerak eta onarpenak aztertzen dira 2. eranskinean.
49
9.2.2. FUNTS BIBLIOGRAFIKOAK HORNITZEKO 2008KO LAGUNTZAK
Ikerkuntzarako Zerbitzu Nagusiek funts bibliografikoak hornitzeko laguntzen deialdiak ebaluatzeko prozesua gestionatzen dute.
8. taulan azken bost urteetako deialdien datuak laburbiltzen dira.
URTEA 2004
2005
2006
2007
2008
AURKEZTUTAKO ESKAERAK
2 3 3 10 5
ONARTUTAKOAK 2 3 3 10 5
GIZONAK 2 3 3 7 5
EMAKUMEAK 0 0 0 3 0
8. taula. Funts bibliografikoak hornitzeko eman diren laguntzak.
Deialdi hauek, ahal den neurrian, aurkeztutako eskaera guztiei laguntza emateko helburua dute; beti ere Liburutegiaren onespena badute. Orain arte, aurkeztutako laguntza eskaera guztiak onartu dira. 2009ko deialdian eskaera horien ebaluazioa kanpotik egiteko aukera hausnartzen da.
29. irudian honakoa islatzen da: ikertaldeei funts bibliografikoak hornitzeko emandako laguntzak, eskatzailea emakumea edo gizonezkoa den kontuan hartuta.
50
29. irudia. Azken bost urteetan emandako laguntzak.
3. eranskinean deialdiaren informazio zehatza biltzen da.
51
9.2.3. UPV/EHUKO DOKTOREGO AURREKO IKERTZAILEAK PRESTATZEKO LAGUNTZAK
Ikerkuntzarako Zerbitzu Nagusiek parte hartzen dute UPV/EHUko doktorego aurreko ikertzaileak prestatzeko laguntzen deialdiak ebazteko prozesuan. Zehazki kanpoko ebaluatzaileek burututako ebaluazio‐ondoko fasea gestionatzen dute.
Ondoren, azken deialdiko emaitza esanguratsuenak aztertzen dira, hots, 2008koak. Bestalde, 2004tik gaur arteko eboluzioa ere aipatuko da. 9. taulak deialdi bakoitzeko emaitzak biltzen ditu.
URTEA 2004 2005 2006 2007 2008
AURKEZTUTAKO ESKAERAK 84 160 174 145 230
ONARTUTAKOAK 35 35 91 45 60
GIZONAK 16 16 33 17 20
EMAKUMEAK 19 19 58 28 40
9. taula. Azken bost urteetan jasotako eskaerak eta emandako laguntzak.
52
30. irudia. Azken bost urteetan jasotako eskaerak eta emandako laguntzak.
30. irudian ikus daitekeen moduan, 2007. urtea salbu, urtero‐urtero eskaerek gora egin dute. Esaterako, 2008. urtean, aurrekoarekin alderatzen badugu, eskaerak %58 gehitu direla ikusiko dugu. Bestalde, azpimarratu nahiko genuke laguntza gehiago eman zaizkiela emakume ikertzaileei eta, modu horretan, gizonezkoei emandakoen bikoitza direla jada.
Azkenik, informazioa osatzearren, ezagutza alor bakoitzean emakume eta gizonezkoek eskatutako laguntzen datuak jasotzen dira eta baita, azken buruan, emandako laguntza kopurua ere.
53
10.‐ EBALUAZIOA ETA HOBETZEKO EKINTZAK
Kalitatea gestionatzeko ezarritako sistemarekin bat eginik, SGIker‐ek hainbat erreminta dituzte, batetik, desbideratzeak eta, bestetik, hobetu daitezkeen arloak identifikatu eta ebaluatzeko. Informazioa biltzeko bide ezberdinak erabiltzen dira: gogobetetze inkestak, iradokizunen postontzia, ikastaroetako parte hartzaileei pasatako galdeketak eta erabiltzaileek zuzenean aipatutako gorabeherak. Informazio guzti hau zerbitzuak eguneratu eta hobetzeko erabiltzen da eta baita hurrengo urteetan lortu nahi diren helburuak erabakitzeko ere.
10.1. ERABILTZAILEEN GOGOBETETZE NEURRIAK
Kanpoko zein barneko erabiltzaileei eskainitako zerbitzu, ezagutza eta laguntza teknologikoari dagozkien helburu zein lorpenak 2006.urtetik aztertzen ditugu. Jarduera ildo horretatik, eskainitako zerbitzuen gestioan eta kalitatean eman diren aurrerapausoak neurtzeko 2008an gogobetetze inkesta bat pasatu zaie erabiltzaileei. Datu hauekin SGIker‐i buruz erabiltzaileek duten irudia eta joerak aztertu ditzakegu gero horren arabera lan egiteko.
Halaber, 2008an SGIker‐ek emandako prestakuntza‐ikastaroen emaitzen jarraipena egiten segitu da. Memoria honetan aztertzen dira lehen aldiz datu hauek.
10.1.1.‐ 2008KO GOGOBETETZE INKESTAREN EMAITZAK
Barneko zein kanpoko erabiltzaileek 2008an jaso zituzten zerbitzuen inguruko gogobetetzea neurtzeko SGIker‐ek 2009ko urtarrilean programa berri bat jarri dute abian. Hemendik lortutako emaitzak sakonki analizatzen dira, atalek eskaintzen dituzten zerbitzuak hobetzeko helburuarekin.
2008. urtean SGIker unitateek eskainitako zerbitzuen balorazio orokorra 2007koaren antzekoa da (31. irudia). Izan ere, 2008an arazoak sortu badira ere, hauek orekatuak geratu dira 2007ko gogobetetze inkestaren azterketatik eratorritako hainbat hobekuntza ezarriaz.
54
31. irudia. Batezbesteko balorazio orokorra.
32. irudian barneko eta kanpoko erabiltzaileen erantzun kopuruak eta jasotako erantzunak guztira agertzen dira. Barneko erabiltzaileen erantzunak UPV/EHUko erabiltzaileen (Administrazioko gestio gunea) %50a dira. Argi dago beraz, erreminta honen erabilera barneratua dagoela barneko erabiltzaileen artean.
32. irudia. UPV/EHUko SGIker erabiltzaileak.
Esan beharra dago erantzunak guztira 224 izan direla; horietatik 24 kanpoko erabiltzaileenak, hots, %11. Aitzitik, zerbitzu guztietako kanpoko erabiltzaileak 196 dira guztira. Beraz, erakundetik kanpoko erabiltzaileen %12ak erantzun du inkesta. Hau ikusirik eta erremintaren hobekuntza lortzeko, honako helburua finkatu dugu: kanpoko erabiltzaileen %30ak inkesta erantzutea.
Inkestak agerian jartzen du ere erabiltzaile motaren arabera zerbitzuen balorazioa aldatu egiten dela. 33. irudian ikus daiteke hain zuzen ere kanpoko erabiltzaileek eta barnekoek egiten duten balorazio orokorra. Horri jarraiki, zerbitzuen iritzi hobea dute kanpoko erabiltzaileek UPV/EHU bertakoek baino, nahiz eta inkesta erantzun duten kanpoko erabiltzaileen ehunekoa txikiagoa izan.
55
33. irudia. SGIker erabiltzaileen gogobetetze maila.
Esanguratsua da gogobetetze inkesta erantzun duten erabiltzaile berrien kopurua. Izan ere, inkestan parte hartu duen %29ak 2008an eskatu zituen lehen aldiz gure zerbitzuak. Horren arrazoiak anitzak direla uste dugu: batetik, SGIKer‐ek zerbitzu gehiago eskaini dituelako; bestetik, zerbitzu gehiago kontratatu direlako eta, azkenik, 2008ko fakturazio osoa altuagoa izan delako.
34. irudia. Azken bi urteetako SGIker erabiltzaile berriak.
Arestian aipatu bezala, kanpoko erabiltzaileek SGIker‐i buruzko balorazio hobea egiten dute barnekoek baino (33. irudia) eta, ildo beretik, 2008an lehen aldiz erabiltzaile direnek ere iritzi hobea dute ohikoak diren erabiltzaileek baino (35. irudia)
56
35. irudia. SGIker erabiltzaileen batezbesteko balorazioa, zerbitzua erabili duten maiztasunaren arabera.
Beste alde batetik, zerbitzuak zenbat erabili dituzten kontuan hartuta erabiltzaileak sailka daitezke. Kasu horretan, jarraian txertatu diren diagrametan argi geratzen da gure galdeketa noizbehinkako erabiltzaileek gehiago erantzun dutela bestelakoek baino, hau da, gure zerbitzuekin maiz lan egiten dutenek edo errutinaz analisiak egiten dituztenek baino (36. irudia). 37. irudian azken hiru urteetan jasotako erantzun kopuruaren eboluzioa aurkezten da, beti ere Ikerkuntzarako Zerbitzu Nagusiak erabilitako maiztasunaren arabera.
36. irudia. Erantzunak, SGIker unitateak zenbat aldiz erabili diren kontuan izanik.
57
37. irudia. SGIker erabiltzaileen eboluzioa, zerbitzua zenbat aldiz erabili duten kontuan izanik.
Zerbitzuak zenbat aldiz erabili diren kontuan izanda ere honakoa azter dezakegu: SGIker‐ek duten irudia eta erabiltzaileen gogobetetze maila.
38. irudia. Erabiltzaileen gogobetetze maila,.zerbitzuak zenbat aldiz erabili diren kontuan izanik.
Inkestan ebaluatutako beste elementuen emaitzak ere benetan interesgarriak dira. Gai hauetaz itauntzen da inkestan: erabiltzailearekiko komunikazio bideak, teknikoen nahiz ekipamendu eta azpiegituren kalitate zientifikoa, jasotako arreta eta erabiltzaileak zerbitzuarengatik ordaintzen duen tarifa. Modu berean, erabiltzaileak jasotako zerbitzuari ematen dion puntuazio orokorra ere azaltzen da. Datu hauek 2007. urtekoekin alderatzen dira 39. irudian.
58
39. irudia. SGIker unitateen batezbesteko orokorra, atalka.
Alor gehienetan puntuazioa 8tik gorakoa bada ere, badira zenbait eremu puntuazio horretara heltzen ez direnak, tarifak eta lana hasi bitartean igarotako denborari buruzko eremuak hain zuzen ere. Hala eta guztiz ere, 2007. urtean baina hobeto baloratu dituzte azken hauek.
Bestalde, alor bakoitzean ez da apenas aldaketarik antzeman eta hori 31. irudiko emaitza orokorrekin bat dator.
Aurrez aipatutako emaitza guztiak eta SGIker unitateen azterketa 5. eranskinean jasota daude; eremu bakoitzaren banaketa normala aurkezten da.
Gogobetetze inkestan badago galdera ireki bat. Horri esker, erabiltzaileak nabarmendu nahi duen horri buruz hitz egin dezake edo hobetzeko hainbat iradokizun bota. Jasotako erantzunak horrela antolatzen dira:
• Erreklamazioak eta kexak (23): azpiegituren hobekuntza eta zerbitzuaren tarifen inguruan dihardute gehienek. Azpiegituraren inguruko arazoak konpondu egin dira. Tarifak aldiz, zerbitzuen iraunkortasuna bilatzen duen politika argi batekin ezartzen dira. Helburua hauxe da: esperimentu edo analisi bakoitzeko suntsigarrien gastuak ordaintzea.
• Hobetzeko iradokizunak (39): hauetako gehienak, batetik, azpiegiturak eta, bestetik, erabiltzailearekiko komunikazio bideak (matxuren egoera, ekipoen aldi baterako baja, langileen bajak, eta abar) hobetzeko eskaerak dira. Hauetako iradokizun bakoitzari erantzuna emateko, hobekuntza planak aplikatuko dira.
59
• Esker onak (12): langileen lana nahiz Zerbitzuaren gestio ona saritzeko egindakoak dira.
Inkestan hauek dira txartoen baloratzen diren zerbitzuak: Bizkaiko Analisien Zerbitzu Nagusia, Bizkaiko Campuseko Erresonantzia Magnetiko Nuklearreko Zerbitzua, Mikroskopia eta Materialen Mikroanalisia Zerbitzua, Polimeroen Karakterizaziorako Zerbitzua eta Arabako Animaliategia. Zerbitzu hauen azterketa sakona egin da eta hauek dira identifikatu diren hobekuntza‐alorrak:
• Bizkaiko Analisien Zerbitzu Nagusia: zerbitzuen eskaera web bidez egiteko erreminta bat jarriko da abian. Aldi berean, komunikazioa hobetzeko asmoz, honakoa egingo da: egutegi interaktiboak sortu. Hauei esker, erabiltzaileek beraien laginen egoera jakin ahalko dute eta baita noiz analizatuko diren ere.
• Bizkaiko Campuseko Erresonantzia Magnetiko Nuklearra: zerbitzu hau bere osotasunean Gipuzkoako Campusekoarekin alderatu beharra dago, izan ere, azken honek balorazio hobea lortu du alor guztietan.
• Mikroskopia eta Materialen Mikroanalisia Zerbitzua: laginen analisiak atzeratzen direla‐eta, edo ekipoak aldi berean erabiltzeagatik sortutako arazoei konponbidea aurkitu zaie tekniko berri bat kontratatuaz. Laginen prestaketari dagokionez, laborategiko tekniko berri bat hasi da lanean eginkizun hauetan lagundu eta epeak murrizteko.
• Polimeroen karakterizazioa: zerbitzu honen arazoak anitzak dira. Esate baterako, hauek: Joxe Mari Korta Ikerketa Zentroaren instalazioak hobetzea, erabil daitekeen ekipamendua, zerbitzuko teknikoaren baja dela‐eta sortutako atzerapenak, tekniko berriaren alta, eta abar. Zerbitzu honetan honakoa erabaki da: langile berriari egokitzeko denbora ematea, kexen eta sor litezkeen erreklamazioen jarraipena egitea eta, azkenik, erabiltzaileen balorazio berri bat egitea.
• Arabako Animaliategia: zerbitzu honi egindako kexak eta erreklamazioak Farmaziako Fakultateko instalakuntzen egoera eta baldintzei buruzkoak dira. Arazo nagusiei aurre egiteko inbertsio handiagoak burutu dira, adibidez, klimatizazio‐sistema konpondu eta aldatu egin da. Pixkanaka instalakuntzetan dauden bestelako matxurak eta akats txikiak konpontzen joango gara.
2008ko Gogobetetze Inkestari esker antzeman diren akats txikiak konpontzeko beste hobekuntza ekintza batzuk ezarri dira.
Atal honetako helburu espezifiko bat da kanpoko erabiltzaileen %30ak gogobetetze inkestari erantzutea. Halaber, barneko erabiltzaileen balorazioa kanpoko erabiltzaileena bezain altua izatea ere lortu nahi da. Ildo horretatik, ohiko erabiltzaileen balorazioa zerbitzua noizean behin erabiltzen dutenen balorazioarekin parekatzea da beste helburu bat.
10.1.2.‐ PRESTAKUNTZA ESKAINTZAREN JARRAIPENA
Kalitate prozesuen bidezko gestio‐planari eta bere garapenari jarraiki, 2008. urtean zehar prestakuntza‐eskaintza eta ikastaroak planifikatzeko ekintzak abiarazi dira. Ondoren datorren atalean, 2008an SGIker unitateetan emandako prestakuntzaren emaitzak eta 2009an egingo dena aurkezten dira (39. irudia)
60
39. irudia. 2008an emandako SGIker prestakuntza‐ikastaroen datu orokorrak.
Hasiera batean 26 izan baziren ere SGIker unitateek eskainitako ikastaroak, 21 ikastaro eman dira, izan ere, batzuk ez zuten interesik sortu. Horietatik 18, urte hasieran zehaztutako prestakuntza‐eskaintzaren barnean daude eta gainontzeko 3ak ikastegi edo enpresek beraien
neurrira eskatutako ikastaroak dira. 21 ikastaro horiek emateko 29 pertsonek lan egin zuten. Horietatik 19, SGIker teknikoak ziren eta beste 10ak aldiz, kanpoko adituak. Guztira, 308 ordu eman ziren ikastaroetan: 253 prestakuntza‐eskaintzari dagozkio eta beste 55 orduak neurrira
egindako ikastaroei. Azkenik, aipatu nahi dugu 2008. urtean zehar SGIker‐etan 264 pertsona prestatu direla, horien artean ikertzaile seniorrak, ikertzaile juniorrak, doktorego aurreko ikasle zein ikertzaileak eta enpresetako langileak. Hauetatik 252 pertsonek prestakuntza‐
eskaintzako ikastaroak jaso zituzten eta beste 12k neurrira egindako ikastaroak. 39. irudian laburtzen dira datu hauek.
Ikastaroen jarraipena eta ebaluazioa egiteko diseinatutako gogobetetze inkestaren bidez prestakuntza ikastaro hauen ebaluazioa burutzen da. Era berean, eta emaitzak kontrastatzeko helburuarekin, prestatzaileak ere ebaluatzen du ikastaroaren garapena.
10. taulan eta 40. irudian inkestako elementuak zein diren eta erabiltzaileek emandako batezbesteko balorazioak ikus daitezke.
INKESTAKO ELEMENTUAK
BATEZBESTEKO
BALORAZIOA
1. IRAKASLEAK Gaitasun profesionala: kontuan izan
eskarmentua, materia menperatzea, ezagutzak, metodologia, eta abar
9,0
61
2. IRAKASLEAK
Gaitasun metodologikoa: kontuan izan komunikaziorako gaitasuna, motibazioa, ikasleekin izandako harremana, zalantzak argitzeko erakutsitako jarrera.
8,9
3. ERABILGARRITASUNA
Ikasitakoa berehala edo epe hurbilean lanpostuan ezartzeko aukera eta eraginkortasuna honetzeko lagungarri izango den.
8,3
4. AGIRIAK Edukien zuzentasuna, ulertzeko errazak, aurkezpen egokia
8,5
5. EKIPAMENDU ZIENTIFIKOA
Ekipoen egoera, erabilgarritasuna, laborategiaren garbitasuna
8,9
6. BITARTEKO TEKNIKOAK Ikus‐entzunezkoak, instalazioen egoera, gelaren erosotasuna..
8,2
7. PROGRAMAREN GOGOBETETZE‐MAILA
Zein heinean bete diren programaren helburuak
8,9
8. ANTOLAKUNTZA Ikasleei arreta, zabalkundea, ordutegia, administrazioko gestioa..
8,7
9. IRAUPENA Helburua lortzeko iraupena zein heinetan den egokia
5,0
10. BALORAZIO OROKORRA
Ikastaroari/jardunaldiari buruzko iritzi orokorra
8,7
11. IRITZIA BESTE BATZUEKIN ALDERATUTA
Ikastaroari/jardunaldiari buruz duzun iritzia egindako beste batzuk kontuan hartuta
7,6
* 9. puntua honela ebaluatzen da: 0.‐ Ikastaroa motzegia izan da; 5.‐ Ikastaroaren iraupena egokia izan da; 10.‐ Ikastaroa luzeegia izan da.
10. taula. Prestakuntzako parte hartzaileek emandako batezbesteko balorazioa.
62
40. irudia. Parte hartzaileek emandako batezbesteko balorazioa.
Erabiltzaileei ea ikastaroekin pozik dauden ala ez ere galdetu zaie eta, oro har, baiezkoa erantzun dute. Beraz, esan dezakegu ikastaroak parte hartzaileen behar errealetara egokitu direla.41. irudian aurkezten dira emaitzak.
41. irudia. Parte hartzaileen gogobetetze orokorreko emaitzak.
Prestakuntza ostean pasatzen den gogobetetze inkestak hiru atal ditu. Batetik, ikastaroaren alde positiboak biltzen dira, bestetik, hobetzeko proposamenak eta, azkenik, interesagarriak direla uste duten beste ohar batzuk. Guztiak modu irekian erantzutekoak dira. Ondorengo irudietan zehazten dira lortutako emaitzak. Ikus daitekeen bezala, ikastaroetatik hoberen baloratzen direnak honakoak dira: metodologia, prestatzailearen gaitasuna eta jarduera praktikoak burutzea (42. irudia) Hobetzeko proposamenei dagokionean, ikastaroak luzeagoak izateko iradokizunak nagusitzen dira. Hau ulergarria da, izan ere, emandako edukiak sakonak eta anitzak dira. Beste ildo batetik, erabiltzaileen ustez ikastaroak burutu diren lekuak txikiegiak izan dira ikastaro praktiko bat ongi burutu ahal izateko (43. irudia) Amaitzeko, ohar moduan, honakoa adierazten dute erabiltzaileek: interesa badutela SGIker ikastaroak egiten jarraitzeko, eduki hauekin zein bestelakoekin.
63
42. irudia. Ikastaroen alde positiboak.
43. irudia. Ikastaroak hobetzeko proposamenak.
64
44. irudia. Ikastaroei buruzko ohar interesgarriak.
Gogobetetze inkestaren emaitzak eta hobetzeko proposamenak aztertu ostean, prestatzaileek eginiko txostenekin alderatu dira. Gogoeta horretatik, 2009rako ondoren aipatzen diren helburuak definitu dira:
• UPV/EHUko zientzialarien artean SGIker prestakuntza‐eskaintza sendotzea. Web orriaren bidez prestakuntza hori hedatzea ere beste helburu bat da.
• Ikastaroek ordu gehiago izatea. Modu horretan, edukiak zabalduko dira eta ikastaroen iraupena egokituko da. 11. taulan eta 45. irudian honako datu hauek alderatu dira: 2008an eskaini zen prestakuntza, benetan emandakoa eta 2009. urterako zehaztu dena. Modu horretan, 2009. urterako ahaleginak egin dira ikastaroak emateko garaian eta diseinuan hobekuntzak egiteko. Ondorioz, 2009an aurreko urtean baino ikastaro gutxiago eskainiko dira baina ordu gehiago izango dituzte..
SGIker IKASTAROAK 2008ko eskaintza
2008an burututakoa
2009ko eskaintza
Ikastaro kopurua 26 21 19
Iraupena ordutan 266 308 298
Orduak/ikastaroa 10,23 14,67 15,68
11. taula. 2008 eta 2009ko prestakuntza‐eskaintzaren arteko alderaketa egiten duen laburpen‐taula. 11. taulan ikus daitekeenez, 2008. urtean emandako prestakuntza‐orduak hasiera batean eskaini zirenak baino ugariagoak izan dira; ez horrela ikastaroak, emandako ikastaroak hasiera batean eskainitakoak baino urriago izan baitira. Horren arrazoia hauxe da: erabiltzaile gehienek ikastaro luzeetan eman dutela izena eta, aldiz, zenbait ikastaro labur ez direla burutu.
65
45. irudia. 2008 eta 2009ko prestakuntza‐eskaintzaren arteko alderaketa egiten duten grafikoak.
12. taulan 2008an eman diren ikastaroak eta 2009an eskainiko direnak laburbiltzen dira.
ZERBITZUA 2008AN BURUTUTAKO IKASTAROAK
2009AN ESKAINITAKO IKASTAROAK
FITOTROIAK Kontrolatutako baldintzen pean landare‐espezieak haztea
BIZKAIKO ANIMALIATEGIA Ikerketarako animaliak erabiltzen dituzten langileak prestatzeko ikastaroa (B kategoria) (2008. urtean birritan eman den ikastaroa)
GENOMIKA: ADN BANKUA
Datu biologiko eta biomedikoen analisi estatistikoa
PCR denbora errealean (rt PCR) Aleloen bereizketa
ADNaren sekuentziazioa
Azido nukleikoen erauzketa eta kuantifikazioa
(Neurrira irakatsitako ikastaroa)
ADN mitokondrialean espezializatzeko ikastaroa
66
(Neurrira irakatsitako ikastaroa)
GENOMIKA: GENE‐ADIERAZPENA PCR bidez denbora errealean edo Q‐RTPCR bidezko gene‐adierazpena analizatzea
GENOMIKA: SEKUENTZIAZIOA ETA GENOTIPO‐ANALISIA
ADNaren sekuentziazioa eta genotipo‐analisia: aplikazioak, estrategiak, metodologiak eta datuen analisia
PROTEOMIKA Masen espektrometriaren bidez proteinak identifikatzea: emaitzak interpretatu eta MASCOT erabiltzea
BIOMEDIKUNTZAKO MIKROSKOPIA ANALITIKOKO ETA BEREIZMEN HANDIKO MIKROSKOPIA
Mikroskopiarako sarrera
Mikroskopia elektronikorako sarrera
Mikroskopia fokukiderako sarrera
MAKROJOKAERA‐MESOEGITURA‐NANOTEKNOLOGIA
Indar atomikoen mikroskopiarako sarrera
LASER TRESNAREN SINGULAR LABORATEGIA
Laser pultsu ultralaburrak: sorkuntza, manipulazioa eta aplikazioak
X IZPIAK
X izpien difrakzioen bidezko analisi mineralogikoa (DRX) eta bere aplikazioak
X izpien difrakzioaren bidez materialak karakterizatzea
BIZKAIKO ERRESONANTZIA MAGNETIKO NUKLEARRA
Bereizmen handiko EMNrako sarrera 1D eta 2D metodoak
BIZKAIKO ERRESONANTZIA MAGNETIKO NUKLEARRA
Likido eta solido egoerako EMNrako sarrera
12. taula. 2008an eman diren ikastaroak eta 2009an eskainiko direnak.
67
ZERBITZUA 2008AN BURUTUTAKO IKASTAROAK
2009AN ESKAINITAKO IKASTAROAK
IKERKETARI APLIKATURIKO INFORMATIKA
Arinaren erabilerarako hastapenei buruzko ikastaroa
SGI‐IZO (Arina) kalkulu‐ingurunearen deskribapena
ANALISIEN ZERBITZU OROKORRA‐BIZKAIA
Indukzioz akoplatutako plasmaren bidezko atomo emisioa
_ Ingurumeneko matrize ezberdinetan gehiengozko eta gutxienezko metalak determinatzea
Koadrupolo hirukoitzeko analizagailuak dituzten LC‐ MS/MSrako sarrera
(2008. urtean birritan eman den ikastaroa)
Gasen kromatografia‐ bereizmen txiki eta handiko masen espektrometria
ANALISIEN ZERBITZU OROKORRA‐ARABA
Oinarrizko espeziaziorako (ICP‐MS) ikastaro teoriko eta praktikoa
(Neurrira irakatsitako ikastaroa)
12. taula (jarraipena) 2008an eman diren ikastaroak eta 2009an eskainiko direnak.
Azkenik, 2009rako ezartzen den helburu espezifikoa hau da: teknikoek, bakoitzak bere atalean, ematen duten prestakuntza‐eskaintza sendotzea.
10.2.‐HOBETZEKO PROPOSAMENAK ETA KONPONDUTAKO ARAZOAK
Iradokizun postontzia batetik, eta aurkeztutako erreklamazio eta desadostasunak bestetik, erreminta aproposak dira SGIker‐ek hobetu ditzaketen eremuak detektatu eta, beraz, erabiltzaile eta ikertzaileen beharretara egokitutako zerbitzuak eskaini ahal izateko.
10.2.1.‐ HOBETZEKO PROPOSAMENAK.
Gabeziak identifikatu, ebaluatu eta hobekuntzak ezartzeko erabiltzen den elementu bat erabiltzaileek nahiz unibertsitateko kideek eginiko proposamenak dira. Hauek iradokizunen postontziaren bidez irits daitezke, batetik, eta, bestetik, SGIker Zuzendaritza edo langileei zuzenean adierazita. Proposamen hauek bildu, aztertu eta baloratu egiten dira. Horren ostean, aldeko nahiz aurkako erantzuna ematen zaio erabiltzaileari. Eginkizun guzti hauek langileek betetzen dituzte, hobekuntza proposatu den alorreko langileek alegia. 2008. urtean zehar 9 proposamen heldu dira, horietatik 4 errefusatuak izan dira eta beste 5ek hobekuntzak egiteko balio izan dute (13‐ taula eta 46. irudia)
68
2008ko iradokizunen postontzia
Jasotakoak guztira 9
Baztertutako iradokizunak 4
Hobekuntza‐ekintzak sortu dituzten iradokizunak
5
13. taula. Iradokizunen postontziaren bidez jasotako informazioa.
46. irudia. Iradokizunen postontziaren emaitzak.
Errefusatu diren lau proposamenak, arrazoi hauengatik baztertu dira: UPV/EHUk erakunde mailan ezarritako prozeduren edo SGIker‐ek ezarritako estrategien aurka joateagatik. Proposamen hauek beraz ez dute inolako hobekuntzarik sortu. Gainontzeko proposamenek hobetzeko jarduera hauek sortu dituzte:
• Ordenagailu eramangarri bat erosi da teknikoek zerbitzuko aurkezpenetan eta ikastaroetan erabiltzeko.
• Web orria hobetu da.
• Osakidetzarekin lotura duten ikertzaileekin hitzarmenak sinatu dira. Azkenik, gogorarazi nahi dugu, arestian aipatu moduan, hobetzeko beste zenbait proposamen eta ekintza gogobetetze inkestaren bidez kudeatu direla.
69
10.2.2.‐ GORABEHERAK ETA DESADOSTASUNAK
Zerbitzuak ematean ageri diren gorabeherak eta akatsak erabiltzaileek zein SGIker langileek identifikatzen dituzte. Akats hauek Desadostasun eta Erreklamazioetarako prozedura baten bidez aztertu ondoren, zuzendu egiten dira. Zenbait kasutan, akatsa zuzentzea ez da nahikoa eta berriro gerta ez dadin beharrezkoak diren neurriak hartzen dira. 14 gorabehera erregistratu dira 2008an, honela banatuak: bost, erabiltzaileen erreklamazioak dira; beste zortzi, zerbitzuan edo gestioan antzemandako akatsak; eta azkenik, bakar bat eskainitako zerbitzuan eginiko erreklamazioa edo akatsa da (14. taula eta 47. irudia)
2008ko erreklamazioak eta desadostasunak
Jasotakoak guztira 14
Erreklamazioak 5
Desadostasun errealak 8
Desadostasun potentzialak 1
14. taula. Jasotako erreklamazio eta desadostasunei buruzko informazioa.
47. irudia. Jasotako erreklamazio eta desadostasunen emaitzak.
70
Antzemandako 14 gorabehera larrietatik lauk, prebentzio edo hobekuntza‐ekintzak sortu dituzte. Esan bezala, ekintza hauekin akats bera berriro gertatzea ekidin nahi da. Hauen banaketa 48. irudian ikus daiteke. Gainontzeko gorabehera larriek zuzenketa eta hobetzeko ekintza zehatzak besterik ez dituzte behar izan eta guztiak modu onean itxi dira.
48. irudia. Abian jarri diren prebentzio eta hobekuntza‐ekintzak .
Ipinitako hobekuntza‐ekintzek jarraian aipatzen diren aldeekin harremana dute:
• Barneko fakturazioan akatsak eta atzerapenak. Horren arrazoia: ez dela zuzen identifikatu BGGa edo Baimendutako Gastu‐gunea. Gorabehera arin hau errepikatu egiten zenez, fakturazioa burutzeko prozedurak ezarri eta langile guztiak jakinaren gainean jarri dira. Helburua: akats hau ahalik eta gutxien gertatzea. Ikertu On‐Line aplikazioan SGIker modulua jartzen den unetik, arazo hau konponduta egongo da.
• Kanpoko erabiltzaile batek oinarrizko analisi bati buruzko erreklamazioa egin zuenez, ekipoa egiaztatu egin da kanpoko eredu osagarri baten bidez.
• Bestalde, ikertzaile batzuk zerbitzuak edo esperimentuak kontratatzeko aurretiko ordainketak egiten dituzte. Hain zuzen ere, ordainketa horien gestioa eta kontrola erraztuko dituen prozedura izan da eginiko prebentziozko ekintza bakarra. Kontua da, askotan teknikoaren eta SGIker administrazioaren arteko komunikazio eskasagatik, faktura mota hauek bikoiztu egiten direla eta, beraz, ondoren bietako bat baliogabetu egin behar dela. Guzti horrek, noski, gestio administratiboan denbora galtzea dakar.
• Bestelako gorabehera larriek ez dute ez hobekuntza ez prebentzio‐ekintzarik lortu, baina hobetzeko ekintza zehatzen bidez zuzendu dira. Jarraian, ezarritako zenbait hobekuntza aurkezten dira:
• Bizkaiko Analisien Zerbitzu Nagusiko Kromatografia Atalaren komunikazio bideak hobetu dira. Zehazki, web orrian egutegi bat jarri da. Bertan, erabiltzaileek denbora errealean ekipoak erabilgarri dauden ala ez egiaztatu edo zerbitzuan laginak analizatzeko plangintza egin dezakete.
• Web orrian ageri den informazioa hobetu eta zuzendu egin da. Adibidez, prestakuntza‐eskaintza, ikastaroen egoera, harremanetan jartzeko telefono zenbakiak eta helbideak, eta abar.
• Ertzaintzarekin sinatutako hitzarmenaren berri eman diegu tekniko guztiei. Modu horretan, erakunde horrek eskatutako zerbitzu guztien fakturazioan ez da akatsik egingo.
71
• Analisi teknika berri bat ezarri da, gasen kromatografian nahiz masen espektrometrian ionizazio kimikoa egiteko dena. Hau, erabiltzaile baten erreklamazioaren ondorio izan da, izan ere, bere laginak analizatzean ez zuen beste inongo metodoren bidez emaitza positiborik lortu.
• Analisi oker bat dela‐eta, ikertzaile batek eskatutako esperimentua errepikatu egin da.
• Fakturak berandu ordaintzeagatik hornitzaileek eginiko erreklamazioei konponbide zehatzak eman zaizkie.
Hobetzeko ekintzen artean, honako hau ageri da: barneko erabiltzaileen desadostasunak edo gorabeheren identifikazioa bermatzea. Modu horretan, erabiltzaileek, ikertzaileek eta hornitzaileek egiten dituzten erreklamazioak nahiz urteroko gogobetetze inkestaren bidez jasotako erreklamazioak murriztuko dira.
10.3.‐ HOBETZEKO EKINTZAK
• Hainbat ataletako zerbitzuak kanpoko erabiltzaileetara zuzenduak daudenez, atal horietan ISO‐9001: 2008 legeari jarraituz, kalitate sistema bat ezartzea.
• Esperimentazioaren eta laginen analisiaren alorretan prozedura teknikoak hobetzea.
• Etengabeko hobekuntzarako erreminta moduan, kalitate prozesuak neurtu eta gestionatzeari ekitea.
• 5S Metodologia abian dagoen ataletan, bertako jarduerak amaitu eta hobetzeko bestelako ekintzak garatzea.
• Beharrezkoa den zerbitzuetan, kanpoko prezioak berraztertu eta eguneratu dira. Helburua: Ikerketa eta Garapenerako estatu‐laguntzen komunitateko enkoadraketa arautegia betetzea. Era berean, beharrezkoa den zerbitzuetan, barneko prezioak ere eguneratuko dira. Helburua: zerbitzuetan iraunkortasun ekonomikoa lortzea, gastuak eta kontsumoak ordaintzeari dagokionean. 2008an aztertu diren zerbitzuak osatzea.
• Jarraipen eta Ebaluazioko atalak protokolo bat finkatzea emaitza zientifikoei jarraipena egiteko. Aldi berean, honako jarduera hauei jarraipena egiteko protokoloak ere zehaztuko dira: langileen prestakuntzarako programak eta lortutako gaitasun berrien ebaluazioa.
• Batetik, SGIker unitateak taldekatzea kideko arloen arabera eta, bestetik, batzorde zientifiko‐teknikoak lanean hastea.
72
11.‐ ETORKIZUNERAKO PLANA: PLATAFORMA TEKNOLOGIKOA
SGIker Plan Estrategikoan bilduta dago ikerketa sustatzeko asmoa, beti ere sistemako agente guztiekin lankidetzan: unibertsitateak, industria, erakunde zientifikoak, eta abar. Modu horretan hainbat lorpen ematen dira: I+G+B jarduerak bultzatzea, industria sektoreko lehiakortasuna areagotzea, SGIker eta enpresen arteko interakzioa erraztea eta prestakuntza eta hedatze prozesuei esker kultur zientifikoa piztea.
SGIKer‐ek, erakunde mailan euren baliabideak orientatu eta egituratzeko mekanismoak diseinatu dituzte. Ondorioz, Plataforma Teknologikoa deituriko azpiegitura berria jaio da.
SGIker Plataforma Teknologikoa zientzialarien zerbitzura dagoen erreminta bat da. UPV/EHUk gidatzen du eta lerro estrategikoak eta lan‐esparruak definitzen ditu. Bere helburua da ikerketen lehiakortasuna, iraunkortasuna eta hazkuntza bermatuko duten aurrerapen zientifiko eta teknologikoak sustatzea. Eginbehar nagusia aldiz hauxe du: agente ezberdinen estrategiak batzea, I+G+B ahaleginak biltzea eta ikerketa eremuko zatiketa murriztea.
SGIker Plataforma Teknologikoak zientziaren alor guztietako oinarrizko ikerketaren, ikerketa aplikatu nahiz teknikoen, ekintzen garapenean lagunduko du. Horretaz gain, jarduera zientifiko‐teknologikoetan parte hartze oso aktiboa izango du. Bestalde, nazioartean bere ikusgarritasuna areagotzeko ekintzak ere bultzatuko ditu. Era berean, SGIKer‐ek ikerketak lortzeko duten gaitasuna eta ezagutzaren hedapena ere sustatu egingo dituzte. Beraz, ikerketetan lortutako emaitzak modu dinamiko batean produkzio‐sektoreetara zabalduko ditu.
12.‐ ESKER ONAK
Zuzendaritzak honako hauei bere esker ona adierazi nahi die: aholkulari zientifikoei, SGIker unitateetako teknikoei, gestioko langileei eta bezeroei. Izan ere, beraien lanari esker SGIker‐ek lehiakortasun maila altua lortzen dute.
73
13.‐ IRUDIEN XEHETASUNAK
Ion Beam Sputtering sistema, nanoegiturak haztekoa dena
Titanio‐zafiroko osziladore laserra, 20 fs‐ko pultsuak sortzeko gai dena.
74
1. ERANSKINA. PROZESUAK ETA AZPIPROZESUAK SGIKER‐ETAN
15. taula‐ SGIker‐ Ikerkuntzarako Zerbitzu Nagusien prozesu eta azpiprozesuak
ODEA PROZESUA AZPIPROZESUA
PR.01 ZERBITZUAK HEDATZEA
PR.01.01 Zerbitzua hedatzea
PR.01.02 Web orria sortu eta eguneratzea
PR.02 ERABILTZAILEEKIKO KOMUNIKAZIOA
PR 02.01 Erabiltzaileekiko komunikazioa
PR 03 ZERBITZUAREN ESKAINTZA ETA AURREKONTUA
PR 03.01 Eskaintza eta aurrekontua
PR 03.02 Zerbitzuaren plangintza
PR 04 HORNITZAILEEN GESTIOA
PR.04.01 Hornitzaileak homologatzea
PR 05 EROSKETAK ETA ZERBITZUAK
PR 05.01 Material suntsigarria erostea
PR 06 TEKNIKA ETA METODOEN DISEINUA
PR 06.01 Teknikak hautatzea eta metodoak diseinatzea
PR 06.02 Laginak tratatzeko metodoak diseinatzea
PR 07 LAGINA ETA ERREGISTROA
PR 07.01 Lagina hartzea
PR 07.02 Lagina jasotzea
PR 07.03 Lagina prozesatzea
PR 08 EKIPOAK MANTENTZEA
PR 08.01 Ekipoekin eginiko operazioen oinarrizko prozesua
PR 08.02 Ekipoen mantentze‐lanak eta konponketak
PR 08.03 Ekipoak kalibratu eta egiaztatzea
PR 08.04 Kontraste laborategiak
PR 09 BARNEKO PRESTAKUNTZA
PR 09.01 Langileen prestakuntza
75
15. taula‐ SGIker‐ Ikerkuntzarako Zerbitzu Nagusien prozesu eta azpiprozesuak (jarraipena)
KODEA PROZESUA AZPIPROZESUA
PR 10 TRATATZEA ETA ANALIZATZEA
PR. 10.01 Tratatu eta analizatzeko prozesua
PR 10.02 Ekipoekin eginiko analisien oinarrizko prozesua
PR 11 INTERPRETATU ETA ONDORIOAK ATERATZEA
PR 11.01 Zerbitzuaren txostena
PR 12 FAKTURATU ETA KOBRATZEA
PR. 12.01 Kanpoko fakturazioa
PR.12.02 Barneko fakturazioa
PR.12.03 Hornitzaileei eginiko ordainketak
PR 13 IKASTAROAK DISEINATZEA
PR 13.01 Prestakuntzaren eskaintza eta diseinua
PR 13.02 Ikastaroaren baldintza ‐plegua
PR 14 PRESTAKUNTZA‐IKASTAROA
PR 14.01 Ikastaroak garatu eta ematea
PR 15 IKASTAROEN TXOSTENAK
PR 15.01 Prestakuntzaren txostenak
PR 16 ERABILTZAILEEN GOGOBETETZEA
PR.16.01 Erabiltzailearen gogobetetzea neurtzea
PR.16.02 Iradokizunen postontzia
PR.16.03 Prestakuntzaren gogobetetzeari jarraipena egitea
15. taula‐ SGIker‐ Ikerkuntzarako Zerbitzu Nagusien prozesu eta azpiprozesuak (jarraipena)
SGIker‐en balio‐katea osatzen duten prozesu bakoitza eredu bati jarraituaz definitu eta hedatzen da. Eredu horretan jarraian zehazten den informazioa jasotzen da (49. irudia):
• Prozesuaren jabearen eta SGIker Zuzendaritzaren berrikuspena eta oniritzia.
• Prozesuaren deskribapena, datu hauek emanaz: hasiera eta amaierako epeak eta bitartean jazotako gertaerak. Prozesua berrikusteko datak ere ezartzen dira.
• Prozesuaren hartzaileak eta hauen iguripenak.
76
• Prozesuan deskribatzen den funtsezko ekintza orotarako kalitate‐zehaztapenak.
• Prozesua aurrera eramateko erabiltzen diren giza baliabide, ekipo eta materialen zerrenda orokorra.
• Prozesuari lotutako dokumentuak. Dokumentu hauek kalitate irizpideak bete edo datuen zein informazioaren erregistroa egiteko erabili beharrekoak dira.
• Prozesuaren jarraipena egiten eta hobekuntzak ebaluatzen laguntzen duten prozesu‐irizpideak.
• Prozesuaren jarraipenean eta neurketan lortutako ohar eta emaitzak.
• Eginkizun bakoitzean lan egiten duten langileen funtzioen araberako fluxu‐diagramak
UNITATEA
Data: 08/07/11 XXX.PR.XX.XX
PROZESUKO JABEA ZUZENDARITZA
PROZESUKO DESKRIPZIOA
DEFINIZIOA
PROZESUKO MUGAK • HASIERAKO MUGA: • AZKEN MUGA: • ARTEKO EGINTZAK:
BERRIKUSKETAKO DATA
JASOTZAILEAK ETA ITXAROPIDEAK
JASOTZAILE ITXAROPIDEAK
PROZESUKO KALITATE ZEHAZKETA
JARDUERA KALITATE ZEHAZKETA
77
PROZESUKO BALIABIDEAK
GIZA BALIABIDEAK MATERIAL BALIABIDEAK
PROZESUKO AGIRIAK
AGIRIAK
PROZESUKO ADIERAZGARRIAK
ADIERAZGARRIA HELBURU NEURKETA
NORK:
NON:
NOIZ:
NOLA:
EMAITZAK
49. irudia. SGIker‐ek erabiltzen duten prozesu‐eredua.
78
2. ERANSKINA. UPV/EHUKO AZPIEGITURETARAKO 2008KO DEIALDIA
Informazioa osatzearren, jarraian aurkezten dira ezagutza‐arlo bakoitzean deialdira aurkeztu diren ikertzaileen eskaerak eta emandako laguntzak (16. taula)
EREMUA
ARLOAK
1 Zientzia esperimentalak
2 Ikasketa teknikoak
3 Osasun zientziak
4 Gizarte eta Lege Zientziak
5 Giza zientziak
16. taula. Ezagutza‐arloak.
1. arloa. Zientzia esperimentalak (50.irudia)
50.irudia. Zientzia esperimentaletan eskatutako eta emandako laguntzak.
79
2. arloa. Ikasketa teknikoak (51.irudia)
51.irudia. Ikasketa teknikoetan eskatutako eta emandako laguntzak.
3. arloa. Osasun zientziak (52.irudia)
52.irudia. Osasun zientzietan eskatutako eta emandako laguntzak.
80
4. arloa. Gizarte eta Lege zientziak (53.irudia)
53.irudia. Gizarte eta Lege zientzietan eskatutako eta emandako laguntzak.
5. arloa. Giza zientziak (54.irudia)
54.irudia. Giza zientzietan eskatutako eta emandako laguntzak.
81
3. ERANSKINA. FUNTS BIBLIOGRAFIKOAK HORNITZEKO 2008KO LAGUNTZAK
Informazioa osatzearren, jarraian aurkezten dira ezagutza‐arlo bakoitzean deialdira aurkeztutako ikertzaileen eskaerak, emakume edo gizonezkoak diren zehaztuaz, eta zinez eman diren laguntzak.
1. arloa. Zientzia esperimentalak (55.irudia)
55.irudia. Zientzia esperimentaletan egindako eskaerak, sexuaren arabera.
Azken bost urteetan ez da ikasketa teknikoetatik ez eta osasun zientzietatik eskaerarik jaso.
4. arloa. Gizarte eta Lege zientziak (56.irudia)
56.irudia. Gizarte eta Lege zientzietan egindako eskaerak, sexuaren arabera.
5. arloa. Giza zientziak (57.irudia)
57.irudia. Giza zientzietan egindako eskaerak, sexuaren arabera.
82
4. ERANSKINA‐ PRESTAKUNTZA‐BIDEAN DAUDEN IKERTZAILEEN 2008KO DEIALDIA
1. arloa. Zientzia esperimentalak (58.irudia)
58.irudia. Zientzia esperimentaletan eskatutako eta emandako laguntzen alderaketa.
2. arloa. Ikasketa teknikoak (59.irudia)
59.irudia. Ikasketa teknikoetan eskatutako eta emandako laguntzen alderaketa.
3. arloa. Osasun zientziak (60.irudia)
60.irudia. Osasun zientzietan eskatutako eta emandako laguntzen alderaketa.
83
4. arloa. Gizarte eta Lege zientziak (61.irudia)
61.irudia. Gizarte eta Lege zientzietan eskatutako eta emandako laguntzen alderaketa.
5. arloa. Giza zientziak (62.irudia)
62.irudia. Giza zientzietan eskatutako eta emandako laguntzen alderaketa.
84
5. ERANSKINA. GOGOBETETZE INKESTAREN ANALISI ESTATISTIKOA.
Guztira jasotako 224 erantzunetatik, jakintza‐arlo bakoitzeko banaketa normaleko grafiko bana aurkezten da hemen. Aldi berean, SGIker unitateen azterketa bat ere eransten da.
63. irudia. Gogobetetze inkestako emaitzen grafikoak.
85
64. irudia. Gogobetetze inkestako emaitzen grafikoak.
65. irudian unitate bakoitzak lortutako batezbesteko balorazioa ematen da. Grafiko honekin ez da inongo mailaketarik egin nahi. Helburua bestelakoa da: zerbitzu arrazoiengatik nahiz beste arrazoiengatik, arazo gehien dituzten atalak identifikatzeko erreminta bat izatea, alegia.
65. irudia. Gogobetetze inkestaren emaitzak SGIker unitate bakoitzeko.
86
65. irudiko datuak 17. taulan ageri dira. Bertan, zerbitzu bakoitzaren balorazio orokorrak zer nolako garapena izan duen ebaluatzen da. (Hain zuzen ere, garapen hori errazago ikusteko, letra lodiz ipini dira zerbitzuak azken hiru urteetan lortutako puntuazio altuenak).
ZERBITZUA 2006 2007 2008
Arabako Animaliategia 8,84 6,90
Bizkaiko Animaliategia 5,70 7,49 7,98
Gipuzkoako Animaliategia 9,00
Polimeroen Karakterizazioa 7,77 5,31
Laser Tresna 8,98
Fitotroiak eta Negutegia 9,52
Genomika: ADN bankua 7,73 8,02 9,24
Genomika: gene‐adierazpena 7,73 9,50 9,04
Genomika: genotipo‐analisia 7,73 9,04 8,61
Geokronologia eta Geokimika Isotopikoa 8,45 8,26 9,44
Ikerketari Aplikaturiko Informatika 8,34 8,83 9,11
Multiespektroskopia Akoplatuen Laborategi Berezia (MAKLAB) 8,42
Makroportaera‐ Mesoegitura. Nanoteknologia 8,71
Neurri Magnetikoak 8,50 8,97 8,88
Biomedikuntzako Mikroskopia Analitikoko eta Bereizmen Handiko Mikroskopia 9,35 8,94
Mikroskopia Elektronikoa eta Materialen Mikroanalisia 8,81 5,98 6,68
Proteomika 5,50 9,00 8,79
Erradioisotopoak 8,50
X izpiak: molekulak eta materialak 5,49 8,90 8,78
X izpiak: arrokak eta mineralak 8,96 9,06 8,84
Erresonantzia Magnetiko Nuklearra 7,15 6,35
Erresonantzia Magnetiko Nuklearra‐ Gipuzkoa 8,04 8,58
Arabako Analisien Zerbitzu Nagusia 8,17 9,29 8,65
Bizkaiko Analisien Zerbitzu Nagusia 7,55 8,00 6,64
SGIker eta laguntza administratiboa 6,98 7,14 8,05
17.taula. SGIker unitateen balorazioaren denborazko eboluzioa.
Zerbitzu bakoitzak eremu bakoitzean lortutako emaitzak eranskin honetako azken irudietan ikus daitezke. 65. irudiaren kasuan bezala, grafiko honekin ez da inongo mailaketarik egin nahi. Helburua bestelakoa da: zerbitzu
87
arrazoiengatik nahiz beste arrazoiengatik, arazo gehien dituzten atalak identifikatzeko erreminta bat izatea, alegia Azkenik, ezin ahaztuko dugu emaitza hauek atal bakoitzak jasotako erantzunen arabera interpretatu behar direla.
66. irudian SGIker langileek arretarekiko duten konpromisoagatik galdetzean, erabiltzaileek emandako balorazioak islatzen dira.
66. irudia. Erantzuna emateko azkartasuna.
88
67. irudian lana hasi bitartean igarotako denbora agertzen da. Grafiko honi esker, baliabideen saturazioa edo gestio ez eraginkorra zein zerbitzutan ematen den jakin dezakegu.
67. irudia. Lana hasi bitartean igarotako denbora.
89
Zerbitzua amaitu arte igarotako denbora baloratzeko, kontuan hartu behar dira hauek: zein zerbitzu mota den eta zer nolako txosten edo balorazioa eskatu duen erabiltzaileak (68. irudia). Horretaz gain, informazio honek zerbitzuko ekipoen eta langileen gaitasun teknikoak ere agerian uzten ditu.
68. irudia. Lana amaitu bitartean igarotako denbora.
90
SGIker tekniko eta langileen arretari esker, telefonoz jasotako zerbitzua oso ondo baloratu dute erabiltzaileek (69. irudia)
69. irudia. Telefonoz jasotako arreta.
91
Hala ere, e‐maila da gehien erabiltzen den komunikazio‐bidea eta baita zerbitzuetako erabiltzaileek hobekien baloratzen dutena ere (70. irudia)
70. irudia. E‐mailez jasotako arreta.
92
Arestian aipatu ditugun emaitza on horiek 71. irudian ikusten dira. Bertan, erabiltzaileek jasotako arreta orokorraren balorazioa ikus daiteke.
71. irudia. Jasotako arreta, oro har.
93
Langileen kalitate zientifikoari dagokionean lortutako emaitza positiboak 72. irudian daude. Argi geratzen da beraz, zerbitzuen kargu dauden teknikoek gaitasun eta ezagutza gorenak dituztela.
72. irudia. Zerbitzuko langileen kalitate zientifikoa.
94
Era berean, zerbitzu gehienetan oso ondo baloratzen dute bai ekipamenduaren eguneratze teknikoa bai lehiakortasun zientifikoa ere (73. irudia) Aitzitik, Arabako eta Gipuzkoako Animaliategia Zerbitzuen eta Polimeroen Karakterizaziorako Zerbitzuaren azpiegitura zientifikoak aztertuak izan behar dute.
73. irudia. Zerbitzuko azpiegituraren kalitate zientifikoa.
95
Inkestan okerren baloratzen den alorra erabiltzaileek ordaindu beharreko prezioak dira. Hala ere, 2008an hainbat ekintza abian jarri dira prezioak ezartzeko irizpide orokor eta garbiak lortzeko asmoz. Horri esker, inkestako puntu hau hobetu egin da. Zerbitzuen prezioak berrikusteko ekimen hau burutzen jarraitzen dugu, SGIker iraunarazteko funtsezkoa dela baiteritzogu (74. irudia)
74. irudia. Zerbitzuaren prezioak.
96
75. irudiari begira, zerbitzu gehienek nahiko puntuazio altuak lortu dituztela konturatzen gara, nahiz eta aurretik aipatutako zerbitzuetan hobekuntzak egin behar direla ere sumatzen den.
75. irudia. Zerbitzuaren balorazio orokorra.