Transcript

PDF Compressor Free Version

به نام خداوند جان و خرديپرستارنشریه تخصصی روان

رانیايپرستاریانجمن علمیپژوهش-یفصلنامه علم1394تابستان-)10پیاپی (2شماره-سومدوره

رانیايپرستاریانجمن علم:ازیصاحب امت•دکتر مسعود فالحی خشکناب: و سردبیرولؤر مسیمد•محمدرضا شیخی:اجراییر یمد•16/11/1391مورخ 34702/91: وزارت ارشاد اسالمیشماره پروانه انتشار•16/4/1392مورخ Print-ISSN( :2501-2345(چاپی ه ینشریالمللنیشماره ب•16/4/1392مورخ e-ISSN( :2528-2345(کییه الکترونیالمللی نشرنیشماره ب•511/100به شـماره : ات علوم پزشکی کشورسیون نشریجلسه کمدهمین و رتبه علمی پژوهشی از یکصدداراي •

27/3/1392مورخ:)به ترتیب حروف الفبا(سندگانینويشورا•دکتر فاطمه الحانی، دانشیار آموزش بهداشت دانشگاه تربیت مدرس-روان پرستاري دانشگاه علوم پزشکی بوشهردانشیاردکتر مسعود بحرینی، -تادیار آمار زیستی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشیدکتر اکبر بیگلریان، اس-دکتر یداله جنتی، استادیار روان پرستاري دانشگاه علوم پزشکی مازندران-دکتر محمدرضا خدایی، دانشیار روان پزشکی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی-توانبخشیدکتر اصغر دادخواه، استاد توانبخشی روانی دانشگاه علوم بهزیستی و-دکتر محمد ذوالعدل، استادیار روان پرستاري دانشگاه علوم پزشکی یاسوج-دکتر مهدي رهگذر، دانشیار آمار زیستی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی-دکتر کورش زارع، استادیار روان پرستاري دانشگاه علوم پزشکی جندي شاپور اهواز-یار آموزش پرستاري دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشیدکتر سادات سیدباقر مداح، استاد-روان پرستاري دانشگاه علوم پزشکی تهراناستاددکتر نعیمه سیدفاطمی،-روان پرستاري دانشگاه علوم پزشکی شیرازدکتر فرخنده شریف، استاد-دکتر فرشید شمسایی، استادیار روان پرستاري دانشگاه علوم پزشکی همدان-رضا ضیغمی، استادیار روان پرستاري دانشگاه علوم پزشکی قزویندکتر -)عج(اهللا االعظم پرستاري داخلی جراحی دانشگاه علوم پزشکی بقیهاستاددکتر عباس عبادي، - دکتر فربد فدایی، دانشیار روان پزشکی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی-روان پرستاري دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشیدکتر مسعود فالحی خشکناب، دانشیار-دکتر پروانه محمدخانی، استاد روان شناسی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی-دکتر عیسی محمدي، دانشیار پرستاري داخلی جراحی دانشگاه تربیت مدرس-ندکتر ندا مهرداد، استادیار پرستاري بهداشت جامعه دانشگاه علوم پزشکی تهرا-انستیتو پاستور ایراندانشیاردکتر علی نجومی، -مشاوره دانشگاه علوم پزشکی زاهداندانشیاردکتر علی نویدیان، -دکتر علیرضا نیکبخت نصرآبادي، استاد پرستاري داخلی جراحی دانشگاه علوم پزشکی تهران- یدکتر فریده یغمایی، دانشیار بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشت-دکتر شهرزاد یکتاطلب، استادیار روان پرستاري دانشگاه علوم پزشکی شیراز-

علی نجومیدکتر : یسیراستار انگلیو•محمدرضا شیخی: یراستار فارسیو•مهندس صادق توکلی:ییآراو صفحهینیحروفچ•مهندس صادق توکلی: ح جلداطر•رانیايپرستاریانجمن علم:ناشر•تهرانییو مامايدانشکده پرستار- دیدان توحیم-انتهر: ینشان•66592535:رنمابو تلفن، 398/14195:یصندوق پست، 1419733171:یدپستک•

e-mail: [email protected] , Website: http://ijpn.ir

:)به ترتیب حروف الفبا(مشاوران علمی این شماره•دکتر محمد رضا بلیاد

جهانی هاشمیدکتر حسن ر آناهیتا خدابخشی کوالییتدک

دکتر محمد رضا خدایی اردکانیدکتر مریم روانی پور

دکتر محمد رضا سلیمانیدکتر نعیمه سید فاطمی

دکتر فرشید شمساییآقاي محمد رضا شیخی

یوسف فکوردکترآقاي رضا قانعی قشالق

آقاي محمد مراديدکتر منیره نوبهار

هرويدکتر مجیدهدکتر شهرزاد یکتا طلب

62-139471تابستان 2شماره 3دوره روان پرستاري

اعتماد اجتماعی و گرایش هاي مطلوب اجتماعیرابطه بین 2سیمین قاسمی،1فاطمه افقري*

چکیدهاعتماد اجتماعی جنبه مهمی از روابط انسانی است که .اعتماد و رفتارهاي مطلوب از اجزاي ضروري زندگی اجتماعی هستند:مقدمه

هاي اعتماد اجتماعی با برخی ویژگی،ودبر اساس مطالعات موججتماع را در برمی گیرد؛ همکاري و مشارکت میان اعضاي یک اهایی چون مولفهو رفتارهاي مطلوب اجتماعیدر ارتباط است و همین طور بین اعتماد اجتماعی و هاي شخصیتیشخصیتی و برخی گونه

و ها د به طور مستقیم با گرایشتواناین در حالی است که اعتماد اجتماعی خود می. جنسیت یا سطح تحصیالت ارتباط وجود داردهدف این مطالعه تعیین رابطه احتمالی بین اعتماد اجتماعی و گرایش هاي مطلوب . باشدرابطه داشته رفتارهاي مطلوب اجتماعی

.اجتماعی بودعلوم هدانشگادختردانشجوي 370انجام شد، 92در سال مطالعه مقطعی از نوع همبستگیدر این پژوهش که به روش:روش

هاي تمایالت مطلوب اجتماعی و اعتماد اجتماعی را اي انتخاب شده بودند، پرسشنامهگیري خوشهبه روش نمونهاصفهان کهپزشکی. مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتخطیهمبستگی پیرسون و رگرسیونضریب محاسبه از طریقها داده.تکمیل کردند

معنادار مثبت به صورت کلی رابطه مطلوب اجتماعی گرایش هايواعتماد اجتماعی بین اد که نتایج این مطالعه نشان د:هایافتهابعاد تمایالت مطلوب اجتماعی همچون رفتارهاي اجتماعی واعتماد اجتماعی بین و همچنین )P()558/0=r>01/0(، وجود دارد

مطلوب هیجانی، و رفتارهاي اجتماعی مطلوب متابعت آمیز مطلوب جمعی، رفتارهاي اجتماعی مطلوب نوعدوستانه، رفتارهاي اجتماعیهمچنین نتایج نشان داد که اعتماد اجتماعی یک عامل پیش بینی کننده براي گرایشات یا . )P>01/0(نیز رابطه معنادار وجود دارد

,=558/0(رفتارهاي مطلوب اجتماعی است β01/0<P(.رفتارهاي مطلوب اجتماعی و بهبود گرایش ها عتماد اجتماعی می تواند در ارتقاء طبق نتایج این پژوهش تقویت ا:گیرينتیجه

.سالمت روانی و اجتماعی مؤثر باشد.اعتماد اجتماعی، گرایش هاي مطلوب اجتماعی، دانشجویان دختر:هاواژهکلید

1/4/94:تاریخ پذیرش6/10/93: تاریخ دریافت

)ولؤنویسنده مس(. کارشناس ارشد مشاوره خانواده، گروه مشاوره، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران[email protected]: پست الکترونیکی

.یتی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایرانکارشناس ارشد مشاوره خانواده، گروه مشاوره، دانشکده روانشناسی و علوم ترب- 2

و همکارانفاطمه افقري ...رابطه بین اعتماد اجتماعی و گرایش هاي

1394تابستان 2شماره 3دوره 63روان پرستاري

مقدمهاعتماد و رفتارهاي مطلوب از اجزاي ضروري زندگی

یکی از (social trust)اعتماد اجتماعی. اجتماعی هستندجنبه هاي مهم روابط انسانی است که زمینه ساز مشارکت و

اعتماد اجتماعی، مشارکت . همکاري میان اعضاي جامعه استهاي مختلف اقتصادي، اجتماعی، سیاسی و را در زمینه

فرهنگی سرعت بخشیده و تمایل افراد را براي همکاري با در فضاي مبتنی ). 1(دهد گروه هاي مختلف جامعه افزایش می

بر اعتماد ابزارهایی چون زور و اجبار براي رعایت قوانین و مقررات و حق و حقوق دیگران، کارایی خود را از دست

کند و رابطه او با اعتماد رشد انسان را تسهیل می).2(دهند میکند دیگران و جهان را به رابطه اي خالق و شکوفا تبدیل می

شناسان اجتماعی، اعتماد اجتماعی مطابق نظر روان). 3،4(تر شخصیتی است که شامل بخشی از یک ویژگی گسترده

ت بینی، اعتماد به همکاري و اطمینان به این موضوع اسخوشتوانند اختالفاتشان را کنار بگذارند و با یکدیگر که افراد می

اعتماد و . اي داشته باشندزندگی اجتماعی رضایتمندانهناپذیر تمایل عمومی به زندگی جمعی بینی جزء جداییخوشکنند برعکس، کسانی که به دیگران اعتماد نمی. است

اي همکاري هبافی هستند که قابلیتهاي بدبین و منفیانسانبنابراین ویژگی اعتماد ). 5(اجتماعی و سیاسی را باور ندارند

عناصر .کننده بر رابطه بین اعتماد کننده و معتمد رجحان داردصراحت، صداقت، : د ازاصلی تشکیل دهنده اعتماد عبارتن

).6(تمایالت همکاري جویانه و سهیم کردن و اعتماد نهادي عتماد بین شخصی و اعتماد چلبی اعتماد را در دو سطح ااز نظر وي اعتماد بین . کندتعمیم یافته مطرح و تعریف می

شخصی، بیشتر در روابط فرد با نزدیکان و دوستان و آشنایان . وجود دارد، ولی اعتماد عام فراتر از اعتماد شخصی است

اعتماد عام یا تعمیم یافته داشتن حسن ظن نسبت به همه هاي قومی عی، جداي از تعلق آنها به گروهافراد در روابط اجتما

اي است که این امر منجر به گسترش روابط و قبیله).8(شود گروهی میبرون

، نشان داده است که بین اعتماد )9(پرچمینتایج تحقیقهاي اجتماعی اجتماعی و احساس مسئولیت، پایبندي به نقش

. اردو تعهد اجتماعی رابطه مستقیم و معناداري وجود دنشان داده است که بین احساس مسئولیت همچنین تحقیقات

خواهی و اعتماد اجتماعی رابطه مثبت معناداري فردي، دیگر. )10(کنندوجود دارد و این سه عامل یکدیگر را تقویت می

نشان داده است که بین ) 11(تحقیق ادریسی و همکاران انسجامی و گرایی،هاي شخصیتی بروناعتماد اجتماعی و گونه

طبق نتایج . شناختی رابطه مستقیم و معناداري وجود دارد، بین جنسیت، مشارکت اجتماعی و اعتماد )12(پژوهش غفاري

نشان داده هاپژوهش.اجتماعی رابطه معناداري وجود دارداست که رابطه معکوسی بین میزان بیگانگی اجتماعی و اعتماد

نشان داده ) 15(کافی پژوهش).13،14(اجتماعی وجود دارد است که میزان اعتماد اجتماعی در بین زنان بیشتر از مردان است و تحصیالت با اعتماد، رابطه منفی و سرمایه اجتماعی، امنیت، تعهد به رابطه، تعهد درونی و مقبولیت اجتماعی با

با توجه به نتایج تحقیقات .اعتماد اجتماعی رابطه مستقیم داردمی تواند یکی از عواملی باشد که باعث ی اعتماد اجتماع

شود و رفتارهاي مطلوب اجتماعی را همبستگی اجتماعی میProsocial(رفتارهاي مطلوب اجتماعی.دهدافزایش می

behaviors( عبارت از اعمالی است که با هدف بهبودشود و انگیزه شخصی شرایط دریافت کننده کمک انجام می

کند انجام تعهدات حرفه اي ي میکه مبادرت به چنین کارنیست، از طرفی دریافت کننده کمک نیز یک سازمان نبوده

بر اساس مطالعات و پژوهش هاي .)16(بلکه یک انسان است توان چهار نوع رفتار اجتماعی مطلوب انجام یافته تا کنون می

رفتارهاي اجتماعی مطلوب نوع : را معرفی نمود که عبارتند از(altruistic prosocial behaviors)دوستانه

compliant)رفتارهاي اجتماعی مطلوب متابعت آمیز

prosocial behaviors) رفتارهاي اجتماعی مطلوب ،و (emotional prosocial behaviors)هیجانی

public prosocial)رفتار هاي اجتماعی مطلوب جمعی

behaviors ه رفتارهاي اجتماعی مطلوب نوع دوستان.(

و همکارانفاطمه افقري ...رابطه بین اعتماد اجتماعی و گرایش هاي

1394تابستان 2شماره 3دوره 64روان پرستاري

تحت عنوان کمک داوطلبانه به دیگران به دلیل نگرانی نسبت به رفاه و نیازهاي دیگران تعریف شده است که به واسطه

سازي پاسخگویی از روي همدردي، هنجارها و اصول درونرفتارهاي ). 17(یابد شده ثابت براي کمک به دیگران بروز می

نی به رساآمیز تحت عنوان یارياجتماعی مطلوب متابعتکالمی تعریف دیگران در پاسخ به درخواست کالمی یا غیر

رفتارهاي اجتماعی مطلوب هیجانی تحت ). 18(شده است عنوان تمایل به یاري رساندن به دیگران تحت شرایط هیجانی

رفتارهاي اجتماعی مطلوب جمعی در ). 19(تعریف شده است افزایش حضور دیگران به دلیل کسب تأیید، احترام دیگران و

).20(گیرد ارزش فردي صورت میشخصی که ناظر یک ،تسکین حالت منفیيطبق نظریه

موقعیت دردناك است به علت مشاهده آن موقعیت یا علل کند که براي رهایی دیگري نوعی عواطف منفی را تجربه میکند و به فرد نیازمند از این احساس در موقعیت مداخله می

نوع دوستانه، کمک -نظریه همدلیبر اساس. کندکمک میشود که به دیگران باعث ایجاد احساس خوشایندي در فرد می

کند تا به دیگران یاري برساند و طبق نظریه او را تشویق میکنند که لذت همدالنه افراد بدین سبب به دیگران کمک می

کنند، بتوانند احساس خوشایندي در فردي که به او کمک میگرایشات توام با همدلی با معیار مسئولیت ).21(ایجاد کنند

اجتماعی ارتباط مثبتی دارد و احساس مسئولیت، پیش زمینه ). 22(مهمی براي رفتارهاي اجتماعی مطلوب است

تواند احتمال وقوع رفتارهاي برخی از عواملی که میوجود الگوها و : اند ازمطلوب اجتماعی را افزایش دهد عبارت

کننده، مناسب، ایجاد حس اعتماد در افراد کمکهاي سرمشقدختران ).21(هاي پسندیده اجتماعی ترویج برخی سنت

، و عشق و حمایت هاي عاطفی، یاري ملموس و محسوسدهند و بیش از پسران به مهربانی بیشتري از خود بروز می

ن و نوئینتایج تحقیق). 16(پردازند مراقبت هاي حفاظتی مینشان داده است که سطح استدالل اخالقی و )23(همکاران

رفتارهاي مطلوب اجتماعی در آزادگان و جانبازان بیشتر از ) 24(و همکاران پژوهش تینا مالتی. سایر افراد جامعه است

نشان داده است که همدلی باعث افزایش رفتارهاي مطلوب خواندن و شنیدن موسیقی با همچنین. شوداجتماعی میب اجتماعی در تجلی مفاهیم مطلوب اجتماعی محتواي مطلو

نتایج تحقیق . )25(در رفتار، عاطفه و افکار افراد موثر استها با نشان داده است که استدالل اخالقی و هیجان) 26(کارلو

بر . رفتارهاي اجتماعی مطلوب و پرخاشگري مرتبط هستندهایی با محتواي پرخاشگري بازي) 27(طبق پژوهش گریتمیر

خشونت در شروع و ادامه رفتارهاي ضد اجتماعی و کاهش وهایی رفتارهاي مطلوب اجتماعی موثر است و شرکت در بازي

گیري افکار و با محتواي مطلوب اجتماعی نیز در شکلنشان ) 28(تحقیق راو. رفتارهاي مطلوب اجتماعی موثر است

داد درجه رفتار مطلوب اجتماعی هنگام وقوع زلزله نسبت بهیابد، اما با گذشت زمان کاهش آسیب دیدگان افزایش می

نشان داد که رفتارهاي مطلوب اجتماعی به ) 29(رایت . یابدمیشکل مثبت با اشتغال به رفتارهاي مطلوب اجتماعی برخط در

مرتبط ... بوك وهاي ارتباطی اجتماعی مانند فیسبین سایتد که روشن ش) 30(در بررسی باتسونو همکاران. است

هاي توام با همدلی با رفتارهاي اجتماعی مطلوب رابطه گرایشهایی مشاهده شد مثبتی دارند، اما این ارتباط فقط در موقعیت

رفتارهاي اجتماعی مطلوب در . که گریز از آنها دشوار بودتعارض با رفتارهاي خودخواهانه هستند و به یک نظام رفتاري

با توجه ). 16(استوار هستند مدارانه مبتنی بر نوعدوستیارزشبه اینکه اعتماد اجتماعی و ابعاد آن می تواند در بروز رفتارهاي

و از آنجا که مطالعات ذکر شده هر مطلوب اجتماعی مؤثر باشدیک به بررسی رابطه بین این دو مولفه یعنی اعتماد اجتماعی و رفتارهاي مطلوب اجتماعی با متغیرهاي دیگري از جمله

، ویژگی هاي شخصیتی، گروه هاي مختلف اجتماعی جنسیتیا بررسی تاثیر برخی اقدامات در ارتقاي رفتارهاي مطلوب اجتماعی پرداخته اند و در هیچ کدام از پژوهش ها به بررسی

این رابطه مستقیم بین این دو مولفه پرداخته نشده است،و اعتماد اجتماعیتحقیق به بررسی رابطه بین مؤلفه هاي

. ه استپرداختفتارهاي مطلوب اجتماعیر

و همکارانفاطمه افقري ...رابطه بین اعتماد اجتماعی و گرایش هاي

1394تابستان 2شماره 3دوره 65روان پرستاري

روش مطالعهتحقیق بررسی رابطه بین اعتماد این هدفبا توجه به اینکه

به حاضر پژوهش،بوداجتماعی و رفتارهاي مطلوب اجتماعی جامعه . انجام شدهمبستگی مطالعه مقطعی از نوع روش

آماري پژوهش شامل کلیه دانشجویان دختر دانشگاه علوم از آنها به نفر370بود که تعداد 92در سال شکی اصفهانپز

انتخاب و در تحقیق شرکت اي روش نمونه گیري خوشهنفر بود و براي برآورد حجم 13000حجم جامعه حدود .کردند

براي انتخاب نمونه در . نمونه از فرمول کوکران استفاده شدشکی به دانشکده دانشگاه علوم پز8دانشکده از بین 6ابتدا

شدند که شامل دانشکده هاي صورت تصادفی انتخاب پزشکی، دندانپزشکی، داروسازي، پرستاري و مامایی، علوم

سپس از .توانبخشی، و مدیریت و اطالع رسانی پزشکی بودکالس به صورت 4بین دانشکده هاي انتخاب شده تعداد

از هاي دایر در دانشکده انتخاب و پستصادفی از بین کالسنفر 377هاي تحقیق توسط تشریح اهداف پژوهش، پرسشنامه

تمایل خود را به همکاري با کتبیازدانشجویانی که بصورت دقیقه 30تا 20پژوهشگر اعالم کردند، در مدت زمانی بین

معیار ورود افراد به مطالعه صرفا دانشجو بودن و .تکمیل شدقص، در هاي ناپس از حذف پرسشنامه. مونث بودن بود

مورد تجزیه و تحلیل قرار پرسشنامه 370هاي مجموع داده. گرفت

مقیاس در این تحقیق از دو پرسشنامه اعتماد اجتماعی و :هاي مطلوب اجتماعی استفاده شدگرایش

پرسشنامه اعتماد اجتماعیپرسشنامه اعتماد اجتماعی یک ابزار خودگزارشی است که

.دوین و اعتباریابی شده استت) 31(توسط صفاري نیا و شریف گویه است که طبق طیف لیکرت پنج 25این پرسشنامه داراي

1(تا کامالً مخالف) نمره5(از کامالً موافق( گزینه اي خرده مقیاس دارد که 5این ابزار . شودگذاري مینمره))نمره

گویه هاي(، صراحت)20تا 16گویه هاي(عبارتند از صداقت، )10تا 6گویه هاي (تمایالت همکاري جویانه،)15تا 11

و رفتار مبتنی بر اعتماد کردن) 25تا 21گویه هاي(اطمینان

ضریب آلفاي کرونباخ کل پرسشنامه . )5تا 1گویه هاي(ها در دامنه بین و ضریب آلفاي خرده مقیاس95/0معادل

46/92میانگین گویه ها از . گزارش شده است97/0تا 96/0واریانس گویه ها از و) 10گویه ( 90/93تا ) 18گویه (

.)31(در نوسان است) 4گویه ( 99/388تا ) 1گویه (94/368تجدید نظر شده ،هاي مطلوب اجتماعیمقیاس گرایش

؛)32(کارلو و همکارانگویه 23گزارشی است که داراي این مقیاس یک ابزار خود5(از کامالً موافق (گزینه اي 5است که طبق طیف لیکرت

مقیاس . شودگذاري مینمره)) نمره1(تا کامالً مخالف ) نمرهخرده مقیاس است که عبارتند از رفتارهاي اجتماعی 6داراي

، رفتارهاي اجتماعی مطلوب جمعی)گویه5(مطلوب ناشناس، رفتارهاي اجتماعی مطلوب در موقعیت بحران و )گویه4(

4(رهاي اجتماعی مطلوب هیجانی، رفتا)گویه3(اضطرابیو )گویه2(، رفتارهاي اجتماعی مطلوب متابعت آمیز)گویه

؛ در مقیاس )گویه5( رفتارهاي اجتماعی مطلوب نوعدوستانهگویه به 2گرایش هاي مطلوب اجتماعی تجدید نظر شده،

براساس گزارش کارلو و همکاران . مجموع گویه ها اضافه شدتا 63/0در دامنه بین هامقیاسخردهضریب آلفاي کرونباخ

یب پایایی بازآزمایی در فاصله بین دو هفته براي و ضر85/0طبق تحقیقی . )32(است82/0تا 56/0ها بین خرده مقیاس

انجام شده ) 33(که در ایران توسط نوئین، کجباف و فرودستانو 86/0ضریب آلفاي کرونباخ براي کل پرسشنامه است

86/0تا 50/0ها در دامنه بینی خرده مقیاسهمسانی دروننتایج بررسی روایی همزمان نشان داده . گزارش شده است

است که این مقیاس با مقیاس رفتار اجتماعی مطلوب جهانی هاي ، با مقیاس نگرانی34/0داراي ضریب همبستگی

هاي ، با مقیاس ارزش41/0همدالنه داراي ضریب همبستگی و با مقیاس 38/0ضریب همبستگی نوعدوستانه داراي

47/0انگیزش مسئولیت اجتماعی داراي ضریب همبستگی پنج در نمونه ایرانی در تحلیل عاملی این مقیاس . بوده است

هاي رفتارهاي اجتماعی عامل استخراج شده است که با نام، )22، 19، 8، 10، 11، 15، 2گویه هاي (مطلوب ناشناس

و همکارانفاطمه افقري ...رابطه بین اعتماد اجتماعی و گرایش هاي

1394تابستان 2شماره 3دوره 66روان پرستاري

گویه هاي ( نوعدوستانه و جمعیرفتارهاي اجتماعی مطلوب، رفتارهاي اجتماعی مطلوب )24، 23، 16،20، 13، 4، 3، 1

، رفتارهاي مطلوب اجتماعی )12، 17، 21گویه هاي (هیجانیو )6،9،14،25گویه هاي (در موقعیت بحرانی و اضطراري

)5،7،18گویه هاي (رفتارهاي اجتماعی مطلوب متابعت آمیز .)33(اندمطرح شده

تشریح اهداف ،پس از انتخاب نمونهدر تحقیق حاضرتکمیلو آنهاجلب همکاري کنندگان و هش براي شرکتپژو

هاي بدست آمده با استفاده از نرم افزار ، دادههاپرسشنامه

SPSS v.18راف میانگین و انح(هاي آمار توصیفی و روشبراي خطی،هاي همبستگی و رگرسیون و نیز تحلیل) معیار

بین دو مولفه اعتماد اجتماعی و رفتارهاي رابطه خطیبررسی .مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند،مطلوب اجتماعی

یافته هاو انحراف استاندارد 71/22میانگین سنی شرکت کنندگان

از دیگربرخیبه 1در جدول شماره . بودسال 21/3معادل آن؛شده استاشاره نمونه جمعیت شناختی ویژگی هاي

نمونه تحقیقجمعیت شناختی ویژگی هاي - 1جدول درصدتعدادمشخصات

9124,59کاردانیمقطع تحصیلی10528,37کارشناسی

8121,89کارشناسی ارشد9325,13دکترا

وضعیت تأهل23563,51مجرد13536,48متأهل

رفتارهاي مطلوب اجتماعی از تحلیل همبستگی پیرسون و بین اعتماد اجتماعیبراي پاسخ به سوال اول پژوهش و بررسی رابطه .ارائه شده است2استفاده شد که نتایج آن در جدول شماره

میانگین، انحراف استاندارد و همبستگی متغیرها- 2جدولMSD1234567

84/9145/61اعتماد اجتماعی. 11**30/8948/8558/0رفتارهاي مطلوب اجتماعی.21**655/0**86/2776/3354/0ناشناس. 31**- 222/0**444/0**60/2455/4262/0نوعدوستانه. 41- 007/0**503/0**685/0**06/1129/2310/0هیجانی. 51**447/0- 066/0**526/0**80/1439/2144/0618/0بحرانی. 6030/01**159/0112/0267/0**82/1093/1517/0440/0متابعت آمیز.7

01/0معنی داري در سطح **اعتماد اجتماعی با ، بین شودهمانطور که مالحظه می

ور کلی رابطه مثبت معنادار اجتماعی به طرفتارهاي مطلوب نتایج محاسبه ضریب ؛ همچنین )p<0/01(وجود دارد

همبستگی بین اعتماد اجتماعی با سه مؤلفه رفتارهاي مطلوب اجتماعی یعنی رفتارهاي اجتماعی مطلوب ناشناس، رفتارهاي

اجتماعی مطلوب هیجانی، و رفتارهاي اجتماعی مطلوب .نوعدوستانه رابطه مثبت معناداري را نشان می دهد

لیل رگرسیون به منظور پاسخ به سوال دوم پژوهش از تحارائه شده 3استفاده شد که نتایج آن در جدول شماره خطی.است

از روي اعتماد اجتماعیرفتارهاي مطلوب اجتماعیخطیرگرسیون- 3جدول BSEBβtsig

757/0097/0558/0822/7000/0اعتماد اجتماعی

و همکارانفاطمه افقري ...ی و گرایش هايرابطه بین اعتماد اجتماع

1394تابستان 2شماره 3دوره 67روان پرستاري

پیش بینی رفتارهاي مطلوب همانطور که مالحظه می شود پیش P>01/0از روي اعتماد اجتماعی با توجه به اجتماعی

بینی معناداري است و از آنجا که در رگرسیون ساده دو متغیره برابر با ضریب همبستگی می باشد، این به این βمقدار

رفتارهاي مطلوب اجتماعی را می توان از % 55معناست که اعتماد در نتیجه . طریق اعتماد اجتماعی پیش بینی کرد

اعی می تواند به عنوان یک پیش بینی کننده براي اجتم.رفتارهاي مطلوب اجتماعی قلمداد شود

بحثاعتماد نتایج تحقیق حاضر که به منظور بررسی ارتباط بین نشان اجتماعی و رفتارهاي مطلوب اجتماعی انجام گرفته بود

اعتماد اجتماعی با رفتارهاي مطلوب اجتماعی و مؤلفه کهداد ز جمله رفتارهاي اجتماعی مطلوب هیجانی و هاي آن ا

از .رفتارهاي اجتماعی مطلوب نوعدوستانه رابطه مثبت داردرستی و راستی شود فرد به دآنجا که اعتماد اجتماعی باعث می

دیدن ضعف و ناراحتی کند در شرایط بحرانی و دیگران اعتماد احتی با اعتماد به اینکه نار) چه حقیقی و چه ساختگی(دیگران

حقیقی است با شدت بیشتري تحت استکه در دیگران دیدهاحساس گیرید و در نتیجه تاثیر احساسات هیجانی قرار می

بیشتر خواهان کمک به آنها ،همدلی و غمخواري با دیگرانفتارهاي مطلوب که این امر باعث افزایش رخواهند بود

بین با توجه به اینکههمچنین وشوداجتماعی هیجانی میهاي اعتماد اجتماعی و احساس مسئولیت، پایبندي به نقش

اجتماعی و تعهد اجتماعی و همین طور بین احساس مسئولیت خواهی و اعتماد اجتماعی رابطه مستقیم و فردي، دیگر

اعتماد اجتماعی باعث افزایش ) 9،10(معناداري وجود دارد تارهاي شود که آن هم به نوبه خود رفاحساس نوعدوستی می

با دست آمدهبهنتایج . دهدمطلوب نوعدوستانه را افزایش می، علیزاده اقدم، علمی و )13(اجاق لو و زاهدينتایج تحقیقات

) 12(و غفاري ) 30(، باتسون)26(، کارلو)14(ملکوتی. همخوانی دارد

همچنین پژوهش حاضر نشان داده است که بین اعتماد اجتماعی ناشناس رابطه مثبت اجتماعی و رفتارهاي مطلوب

اعتماد اجتماعی احساس مسئولیت . معناداري وجود دارددهد این احساس مسئولیت باعث اجتماعی افراد را افزایش می

ه خود دانسته و فارغ از کمک به دیگران را وظیف،شود فردمیبه کمک براي و سعی در کسب تائید دیگران، ها خودنماییاز سوي دیگر با .مل شودس وارد عصورت ناشناهدیگران ب

توجه به جو مذهبی جامعه ایرانی و از آنجا که وجود الگوها و هاي پسندیده اجتماعی هاي مناسب و ترویج سنتسرمشق

تواند پیش زمینه مهمی براي رفتارهاي مطلوب اجتماعی میبسیاري از افراد به تبعیت از رهنمودهاي دینی و ) 21(باشد

ها و رهبران دینی به دور از سوء ظنمنش دن سرمشق قرار داها و با دید مثبتی که به واسطه پشتوانه دینی خودبی اعتمادي

صورت بهکنند نسبت به سایر افراد جامعه دارند، سعی میکه همین امر باعث بپردازندو یاري دیگرانناشناس به کمک

در . شودمطلوب اجتماعی ناشناس میافزایش رفتارهاي قیق حاضر رابطه معناداري بین اعتماد اجتماعی و رفتارهاي تح

مطلوب اجتماعی متابعت آمیز و بحرانی مالحظه نشد،عتماد دهد، اهاي حاصل از تحلیل رگرسیون نشان مییافته

بینی رفتارهاي مطلوب اجتماعی نقش پررنگی در پیش. کنداجتماعی ایفا می

تواند بود که میهایی روبرو پژوهش حاضر با محدودیتاز جمله این . تعمیم نتایج را با مشکل مواجه سازد

ها، اجراي تحقیق بر روي جامعه دانشجویی و تأثیر محدودیتعدم کنترل . تحصیالت بر اندیشه و عقاید این افراد است

هاي شخصیتی، برخی از متغیرهاي مداخله گر مانند ویژگیت دیگر این ها محدودیفرهنگی و اجتماعی شرکت کننده

همچنین با توجه به اینکه در تحقیق حاضر از . تحقیق بوددقتی ها استفاده شد، بیپرسشنامه به عنوان ابزار گردآوري داده

تواند باعث و عدم صداقت احتمالی شرکت کنندگان می. هاي گردآوري شده، گردداختالل در داده

به رابطه اعتماد از آنجا که در پژوهش حاضر صرفاهاي مطلوب اجتماعی پرداخته شده است، اجتماعی با گرایش

تري در زمینه بررسی شود تحقیقات گستردهمیتوصیهبنابراین گیرد هاي مطلوب اجتماعی صورتسایر عوامل موثر بر گرایش

و همکارانفاطمه افقري ...ی و گرایش هايرابطه بین اعتماد اجتماع

1394تابستان 2شماره 3دوره 68روان پرستاري

هاي مطلوب اجتماعی و ساز گرایشتا با توجه به عوامل زمینهي در جهت ارتقاي هاي موثرترراهکارهاي تقویت آن بتوان گام

همچنین با توجه به رابطه . سالمت اجتماعی جامعه، برداشتهاي مطلوب اجتماعی و مثبت اعتماد اجتماعی و گرایش

شود طرح ی پیشنهاد میاهمیت آن در ایجاد همبستگی اجتماعاي جهت افزایش اعتماد اجتماعی و به تبع آن هاي مداخله

سط نهادهاي هاي مطلوب اجتماعی، توافزایش گرایش. فرهنگی و آموزشی برنامه ریزي و اجرا شود

جامعه پژوهش حاضر شامل با توجه به اینکههمچنین دختران دانشجوي دانشگاه علوم پزشکی بود، پیشنهاد می شود این پژوهش در گروه پسران دانشجو و همچنین سایر

ن ترتیب انجام این پژوهش یبه هم. ها نیز انجام شوددانشگاههاي غیر دانشجویی و مقایسه نتایج به دست آمده گروهدر .تواند به تعمیم پذیري بیشتر نتایج کمک کندمی

نهاییگیرينتیجهیکی از نیازهاي ضروري هر جامعه ارتباط و همبستگی بین

الزمه هر ارتباط مطلوب نیز اعتماد و . اعضاي آن جامعه است

بر طبق نتایج .یند نسبت به طرف مقابل استااحساسات خوشبینی جزء بدست آمده از این تحقیق اعتماد و خوش

بخش است که باعث ناپذیر زندگی اجتماعی رضایتجداییشود و انسجام جمعی را به استحکام پیوند بین افراد اجتماع می

دنبال خواهد داشت که موجب همکاري، کمک متقابل و حتی . شودتمایل به فداکاري به خاطر دیگران می

تشکر و قدردانیدانند که از شگران این مطالعه بر خود الزم میپژوه

این پژوهش مراحل مختلف در مشارکت کنندگانتمامی فهان که در مخصوصا دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اص

آوردند ها کمال همکاري را به جا مراحل تکمیل پرسشنامه.تشکر و سپاسگزاري نمایند

منابع1- Heidarabadi A, Social Trust and Social-Cultural Factors Affecting It, Jameeshenasi,

2010; 1(1): 39-66.

2- Kafashi M, Fathi S, Influence of Social and Cultural Indicators on the Level of Social

Trust in Tehranian Citizenry, Journal of Iranian Social Development Studies, 2011; 3 (2):

50-74.

3- Gholipur A, Piran nejad A, Promote the Public Confidence and Electronic Democracy:

explaining the role of electronic government, Journal of Modares Olum Ensani, 2008;

1(56): 219-256.

4- Ghadimi M, Investigating the Level of Social Trust and Factors Affecting It among

Students of Zanjan Universities, Human Sciences, 2007; 53: 325-356.

5- Abdolmaleki A, Investigating the Social Trust and Factors Affecting It and How the

Media's Role in Promoting It, Pajhuheshhaye Ertebati, 2008; 15(53): 95-128.

6- Ghafari GH, Trust: a sociology theory, Tehran: Shirazeh: 2009.

7- Jahnson D. Reaching out: Interpersonal effectiveness and self-actualization. Boston

university press.1993.

8- Chelbi M, Sociology of order, Tehran: Nashre Ney; 1996.

و همکارانفاطمه افقري ...رابطه بین اعتماد اجتماعی و گرایش هاي

1394تابستان 2شماره 3دوره 69روان پرستاري

9- Parchami D. Social commitment and Factors affecting it. MA thesis in social sience.

Shahid Beheshti University, Tehran, Iran, 1995.

10- Sorush M, Personal and Social Responsibility, Desire to Others and Social Trust,

Jameeshenasi Karbordi, 2011; 23(46): 139-211.

11- Edrisi A, Rahmani Khalili E, Moazami M, Hosein amini N, the Relationship between

Social Trust and Personality Types, Motaleate Farhang- Ertebatat, 2012; 13 (18): 35-57.

12- Azkia M, Ghafari GH, the Relationship between Social Trust and Social Cooperation

in Rural Areas of Kashan, 2001; 17: 3-21.

13- Ojaghlu S, zahedi MJ, Investigating the Social Trust and Factors Affecting It,

Jameeshenasi Iran, 2005; 6 (4): 92-125.

14- Alizadeh aghdam MB, elmi M, malakuti A, Investigating the Social Factors

Associated with the Social Trust in High School Teachers in Marand, Jameeshenasi

Karbordi, 2012; 23(47): 167-184.

15- Amirkafi M. Social trust and Factors affecting it. MA thesis in social sience. Shahid

Beheshti University, Tehran, Iran, 1996.

16- Sedghi Nejhad R, Prosocial behavior in social psychology, Tehran: Nashre

Golvajheh; 2012.17- Eisenberg N, Fabes RA. Prosocial development. In Damon W. (Series ed.) and

Eisenberg, N. (Vol. ed.), Handbook of Child Psychology, Vol. 3: Social, Emotional, and

Personality Development (5th edn). New York: Wiley; 1998.

18- Eisenberg N, Cameron E, Tryon K, Dodez R. Socialization of prosocial behavior in

the preschool classroom. Dev. Psychol. 1981; 71: 773–782.

19- Hoffman ML. Development of prosocial motivation: Empathy and guilt. In

Eisenberg N. (ed.), The Development of Prosocial Behavior. New York: Academic Press;

1982.

20- Buhrmester, D, Goldfarb, J, & Cantrell, D. Self-presentation when sharing with

friends and nonfriends. J. Early Adolesc. . 1992; 12: 61–79.

21- Karimi Y, Social psychology, Tehran: Arasbaran; 2006.22- Weiner B. An attributional approach to perceived responsibility for transgressions:

Extentions to child abuse, punishment goals and political ideology. In A.E. Auhagen & H.

W. Bierhoff (Eds), Responsibility- the Many Faces of Social Phenomenon. London:

Routledge; 2001.

23- Nuin A, kajbaf M B, Forudastan M, Socially Desirable Behaviors and Self-Sacrifice

in Isfahan, Jameeshenasi Karbordi, 2013; 24 (50): 201-220.

24- Malti T, Gummerum M, Keller M, Buchmann M. Children's moral motivation,sympathy, and prosocial behavior. Child Development. 2009; 80: 442-460.

25- Greitemeyer T. Effects of songs with prosocial lyrics on prosocial thoughts, affect,and behavior. Journal of Experimental Social Psychology. 2008; 45: 186-190.

26- Carlo G. Feelings or cognitions moral cognitions and emotions as longitudinalpredictors of prosocial and aggressive behaviors. Personality and Individual Differences.2010; 48: 872-877.

و همکارانفاطمه افقري ...رابطه بین اعتماد اجتماعی و گرایش هاي

1394تابستان 2شماره 3دوره 70روان پرستاري

27- Greitemeyer T. Effects of prosocial video games on prosocial behavior. Journal of

Personality and Social Psychology. 2010; 98: 211-221.

28- Rao L. Disadvantage and prosocial behavior the effects of the wanchvan earthquake.

Prosocial Behavior. 2010; 14(8): 75-80.

29- Wright M. The associations between young adults face to face. Procosial Behaviors

and Their Online Prosocial Behaviors. 2011; 12(8): 244-250.

30- Batson CD, Bolen MH, Cross JA, Neuringer- Benefiel HE. Where is the altruism in

the altruistic personality? Journal of Personality and Social Psychology. 1986; 50: 212–220.

31- Saffarinia M, sharif N, Social Trust Questionnaire [on-line]. 2012 Available:

www.drsaffarinia. ir. Accessed Feb 9, 2012.

32- Carlo G, Hausmann A, Christiansen S, Randall BA. Sociocognitive and behavioral

correlates of a measure of prosocial tendencies for adolescents psychology. Department of

Faculty Publications, Department of Psychology. [On-Line]. Available: www.

digitalcommons.unl.edu/psychfacpub/4:107-134. Accessed June 28, 2010.

33- Nuin A, kajbaf M B, Forudastan M, Investigating the Factor Structure, Reliability

and Validity of the Prosocial Tendences Scale among Students, Jameeshenasi Karbordi,

2010; 38 (2): 101-118.

و همکارانفاطمه افقري ...رابطه بین اعتماد اجتماعی و گرایش هاي

1394تابستان 2شماره 3دوره 71روان پرستاري

The Relationship between Social Trust and Prosocial Tendencies*Afghari1 F (MA) - Ghasemi2 S (MA)

Abstract

Introduction: Trust and optimism are integral parts of social life. Social trust is an

important aspect of human relations that underlie collaboration and cooperation among

members of the society. The aim of this study was to determine the possible relationship

between social trust and prosocial tendencies.

Methods: In this correlational study, 370 female students of Isfahan University were

selected in cluster sampling completed Prosocial Tendencies Measure Revised (PTM-R)

and Social Trust Questionnaire (Safarinia & Sharif, 1389). Data were analyzed by Pearson

correlation coefficient and regression methods.

Results: The results of this study showed that there is a positive and significant

relationship between social trust and prosocial tendencies (p<0/01) also there is a

significant relationship between social trust and dimensions of prosocial tendencies such as

public prosocial tendencies, altruistic prosocial tendencies, emotional prosocial tendencies,

and compliant prosocial tendencies (p<0/01), and results of linear regression showed that

social trust is a predictive factor for prosocial tendencies (β=0/558, p<0/01).Conclusion: According to the results reinforcement of social trust can be effective in

enhancement of prosocial tendencies and improving the mental and social health.

Key words: Social trust, prosocial tendencies, female students.

Received: 27 December 2014 Accepted: 22 June 2015

1- MSc in Family Counseling, Department of Counseling‚ Faculty of Education and Psychology‚ Universityof Isfahan‚ Isfahan‚ Iran. (Corresponding Author)E-mail: [email protected] MSc in Family Counseling, Department of Counseling‚ Faculty of Education and Psychology‚ Universityof Isfahan‚ Isfahan‚ Iran.

PDF Compressor Free Version


Recommended