Organik Arıcılık
Arıcılığın Tarihi
Arıcılığa ait ilk bulgular 16.000 yıl öncesine dayanır.
4.000 yıl önce Mısır’da gezginci arıcılık yapılmaktaydı.
3.200 yıllık Firavun mezarında kurumuş bal bulunmuştur.
3.000 yıl önce Sümerler balı ilaç olarak kullanmıştır.
Tüm dini metinlerde bal ve arıya yer verilmiştir.
Hititler ve Osmanlıda arıcılık için özel yasalar yapılmıştır.
Kısacası arıcılık tarihi insanlık tarihi kadar eskidir.
Arıcılığın Tarihi
1568'de ana arının yumurtadan oluştuğu saptanmıştır.
1609'da ana arının dişi olduğu anlaşılmıştır.
1638’de bal arıları Amerika kıtasına götürülmüştür.
1771’de ana arının havada çiftleştiği belirlenmiştir.
1788'de işçi arıların petekler üzerinde dans ettiği saptandı.
1851’de Langstroth tipi kovan geliştirilmiştir.
Bu kovanlar verim artışı yanında arıcılığın ticari bir iş kolu
olmasına katkıda bulunmuştur.
Arıcılığın Tarihi
İlkel Kovanda Arıcılık
İlkel Kovanda Arıcılık
İlkel Kovanda Arıcılık
Modern Kovanlarda Arıcılık
Ürün Çeşitliliği
Dünyada Arıcılık
Dünya'da 52 milyon bal arısı kolonisi bulunmakta olup
toplam bal üretimi 1.120.000 tondur. Koloni başına bal
verimi 21.5 kg/koloni’dir.
Koloni sayısı bakımından Çin 6.390.000 koloni ile
birinci Etiyopya 5.200.000 koloni ile ikinci ve Türkiye
4.200.000 koloni ile üçüncü sıradadır.
Bal verimi bakımından 211.791 ton ile Çin birinci,
87.270 ton ile ABD ikinci, 70.000 ton ile Arjantin
üçüncü ve 65.000 ton ile Türkiye dördüncü sıradadır.
Türkiye’de Arıcılık
Türkiye'de 4.200.000 adet koloni bulunmaktadır.
Bu kolonilerden 65.000 ton bal ve 4.000 ton
balmumu üretilmektedir.
Koloni başına bal verimi 16 kg/kolonidir.
Koloni sayısı bakımından en zengin bölgeler
sırasıyla Ege, Karadeniz ve Akdeniz Bölgeleridir.
Koloni sayısı ve bal üretiminin en yoğun olduğu iller
sırasıyla Muğla, Ordu, Adana ve İzmir’dir.
Türkiye’de Arıcılık
Türkiye'de 40.000 aile arıcılıktan geçinmektedir.
Arıcıların %80'i kolonilerini Ege ve Akdeniz sahil
kuşağında kışlatmaktadır.
Mayıs başında İç, Orta, Doğu ve Güney Anadolu
Bölgelerine götürmektedirler. Daha sonra Haziran-
Ağustos aylarında bir kısım arıcı pamuk balı için
Urfa, Diyarbakır, Aydın, Denizli ve İzmir illerine;
bir kısmı ayçiçeği balı için Trakya ve Ege
Bölgelerine gitmektedirler.
Arı Ürünleri
Bal
Polen
Arı Sütü
Balmumu
Propolis
Arı Zehiri
Ana Arı
Larva
Oğul
Paket Arı
Organik Tarımın Esasları
ve Uygulanmasına İlişkin
Yönetmelik
11 Temmuz 2002
24812 Sayılı Resmi Gazete
... bitkisel, hayvansal ve su ürünlerinin ve bu
üretimler için kullanılan her türlü girdilerin
organik tarım metoduna uygun bir şekilde
üretilmesi, işlenmesi, ambalajlanması,
etiketlenmesi, depolanması ve taşınması ile yurt
içinde ve dışında pazarlamasındaki her aşamanın
kontrolünün yapılması, sertifikalandırılması,
denetlenmesi hususlarında uygulanacak esasları
belirlenmesi ...
Yönetmeliğin Amacı
Organik arıcılık yapılacak alan,
asgari uçuş çapı 3 km
olmak koşuluyla kontrol ve/veya
sertifikasyon kuruluşunca 1 yıl
önceden kontrol altına alınır.
Organik Arıcılık Sahası
Tarımsal üretim yapılmayan
alanlarda geçiş süreci uygulanmaz.
Bir müteşebbisin, aynı bölgede
birçok arıcılık birimini işletmesi
durumunda bütün birimler bu
Yönetmelik gereklerine uygun
olmalıdır.
Organik Arıcılık Sahası
Arıcılık ürünleri yalnızca bu
Yönetmelik hükümlerinin asgari
bir yıl uygulanması kaydıyla
organik ürün olarak satılabilir.
Organik Arıcılık Ürünleri
Arıların yerel koşullara adapte olabilme
kapasitesi, dayanıklıkları ve hastalıklara
karşı dirençliliklerine göre Apis mellifera tür
ve ekotipleri tercih edilmelidir.
Kovanlar kolonilerin bölünmesi veya bu
Yönetmelik hükümlerine uygun
işletmelerden oğul veya kovan alınarak
oluşturulmalıdır.
Organik Arıcılıkta Arı Kolonisi
Kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşundan
önceden izin alınması kaydıyla bu
Yönetmeliğe uygun olmayan mevcut üretim
birimlerindeki kovanlar, organik arıcılıkta
kullanılabilir.
Bir yıllık geçiş süreci içerisinde arı oğulları,
bu Yönetmelik hükümlerine göre üretim
yapmayan arıcılardan sağlanabilir.
Organik Arıcılıkta Arı Kolonisi
Sağlık veya felaket nedenleriyle yüksek
hayvan ölümlerinin olması durumunda ve
bu Yönetmelik hükümlerine uygun
kovanların mevcut olmaması halinde, geçiş
sürecine tabi olmaları kaydıyla, kontrol
ve/veya sertifikasyon kuruluşu tarafından
kovanların yeniden oluşturulmasına izin
verilebilir.
Organik Arıcılıkta Arı Kolonisi
Kovanların yenilenmesi amacıyla, bu Yönetmelik
hükümlerine uygun olmayan, yılda %10 oranında
ana arı, organik üretim yapan birimlerden alınan
peteklere veya petek temellerine yerleştirilmeleri
kaydıyla, organik üretim yapılan birimlere
alınabilir. Bu durumda geçiş süreci uygulanmaz.
Ana arının kanatlarını kesmek yasaktır.
Ana arıların değiştirilmesi esnasında eski ana
arının öldürülmesine izin verilir.
Organik Arıcılıkta Ana Arı
Kovanların yerleştirildikleri alanlar
kovanların tanımları ile birlikte
kaydedilmelidir.
Kovanlar esas olarak çevreye ve arıcılık
ürünlerine risk getirmeyen doğal
malzemelerden yapılmalıdır.
Kovanlarda yalnızca arı reçinesi, balmumu ve
bitki yağları gibi doğal ürünler kullanılabilir.
Organik Arıcılıkta Kovan
Yeni çerçeve için balmumu organik üretim
yapan birimlerden sağlanmalıdır.
Organik üretilen balmumunun pazarda mevcut
olmaması ve tepe kısımlarından alınmış olması
kaydıyla, özellikle yeni tesislerde veya dönüşüm
süreci esnasında organik üretim biriminden
alınmayan balmumunun kullanılmasına
kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşu
tarafından izin verilir.
Organik Arıcılıkta Balmumu
Arılar için yeterli nektar ve polen kaynağı
bulunmalı, suya erişim imkanı olmalıdır.
Kovan bölgesinin 3 km çapı içerisinde bulunan
nektar ve polen kaynakları esas olarak organik
olarak üretilen ürünlerden ve/veya doğal bitki
örtüsünden oluşmalıdır.
Arıların taşınması sırasında hayvanlara stres
yaratmaktan kaçınılmalıdır.
Organik Arıcılıkta Flora
Ana yollara 1 km mesafede; ağır sanayi
tesisleri, reaktörler, hidrolik ve termik
enerji santrallerine, maden
işletmelerine, kentsel atıkların toplu
bırakıldıkları alanlara 3 km mesafedeki
tarım arazilerinde organik tarım
yapılamaz.
Organik Arıcılıkta Flora
Kötü iklim koşullarında suni yemleme organik biçimde
üretilmiş ve aynı organik üretim biriminden sağlanan
bal ile yapılır. Ayrıca organik biçimde üretilen şeker
şurubu veya organik şeker melası kullanılmasına izin
verilebilir. Suni yemleme ile ilgili olarak kovan siciline,
ürünün tipi, tarihi, miktarı ve kullanıldığı kovanlara
dair bilgiler yazılmalıdır.
Suni yemleme yalnızca son bal hasadı ile müteakip
nektar veya balözü döneminden önceki 15 gün
arasında yapılabilir.
Organik Arıcılıkta Besleme
Arıcılık ürünlerinin hasat yöntemi olarak
petekler içerisindeki arıların yok edilmesi
yasaktır.
Bal çıkarılması işlemlerinde kimyasal
sentetik kovucu müstahzarların
kullanılması yasaktır.
Bal çıkarılmasında içinde yavru bulunan
peteklerin kullanımı yasaktır.
Organik Arıcılıkta Bal Hasadı
Koloniler hastalanırsa derhal tedaviye alınmalı
ve gerekirse koloniler ayrı kovanlarda izole
edilmelidir.
İlaçlar Türk İlaç Kodeksine uygun olmalıdır.
Kimyasal bileşimli ilaçlar yerine fitoterapik ve
homeopatik tedavi yöntemleri kullanılmalıdır.
Varroa bulaşan erkek yavru arılar yok
edilebilir.
Organik Arıcılıkta Tedavi
Varroanın ortaya çıkması durumunda
formik asit, laktik asit, asetik asit ve oksalik
asit ve mentol, timol, okaliptol veya kafur
kullanılabilir.
Çerçeve, kovan, petek gibi malzemeleri
zararlılardan korumak amacıyla sodyum
hipoklorit, kostik soda, vd yanında buhar
veya doğrudan alev gibi fiziki uygulamalar
yapılır.
Organik Arıcılıkta Tedavi
İlaçların kolonilerin imha edilmesine yol
açabilecek şekilde hastalığın veya zararın
giderilmesinde etkisiz kalması veya etkisiz
kalmasının muhtemel olması durumunda
bir veterinerin sorumluluğunda, kimyasal
bileşimli ilaçlar kullanılabilir. Ancak,
önleyici tedbir olarak kimyasal bileşimli
ilaç kullanımı yasaktır.
Organik Arıcılıkta Tedavi
Tedavi, kimyasal bileşimli ilaçlar ile
yapılırsa, bu dönem içerisinde tedavi
altındaki koloniler izole edilmiş bir
kovana alınmalı ve tüm balmumu bu
Yönetmeliğe uygun balmumu ile
değiştirilmelidir. Sonradan bu kolonilere
bir yıllık geçiş süreci uygulanmalıdır.
Organik Arıcılıkta Tedavi
Veteriner ilaçlarının uygulandığı zamanlar
ürünün tipi, aktif farmakolojik madde de
dahil, konulan teşhis, patolojisi, uygulama
şekli, tedavi süresi ve ilaç kesilme süresi
açıkca kaydedilmeli ve ürünler organik
ürün olarak pazarlanmadan önce kontrol
ve/veya sertifikasyon kuruluşuna bilgi
verilmelidir.
Organik Arıcılıkta Tedavi
Organik ürün konvansiyonel ürünle aynı
mekanda, aynı anda işlenemez.
Organik ürünün işlenmesi esnasında, sentetik
ve kimyasal katkı maddeleri kullanılamaz.
Organik ürünün işlenmesi esnasında, ışınlama
yöntemi kullanılamaz.
Organik ürünün işlenmesi esnasında, organik
niteliğini koruyacak hijyenik tedbirler alınır.
Organik Ürünlerin İşlenmesi
Organik ürün, işleme esnasında, genetik
olarak değişikliğe uğratılamaz
Organik ürün, plastik koruyucu ve metal
kaplarla ambalajlanacaksa, kapların ürünle
temas edecek yüzeyleri organik madde ile
kaplanmalıdır
Ürünün organik niteliğini koruyacak bütün
hijyenik tedbirler alınır.
Organik Ürünlerin Paketlenmesi
Etiket üzerinde;
Ürünün adı ve organik ürün olduğu
Hasat yılı, kime ait olduğu
Organik ürün logosu
Kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşunun adı,logosu ve sertifika numarası, kod numarası
Ürünün tam liste içeriği, Türk Malı olduğu
Üretim yeri, üretim ve son kullanma tarihi
Organik Ürünlerin Etiketlenmesi
Organik ürünler konvansiyonel ürünlerden
ayrı olarak depolanır
Organik ürünlerin depolanması sırasında
herhangi bir kimyasal ilaç kullanılmaz.
Ancak CO2 gazı kullanılabilir.
Organik ürünlerin kimyasal maddelerle
gelişmelerinin hızlandırılmasına, veya bu
Yönetmelikte belirtilmeyen kimyasal temizlik
maddeleriyle yıkanmasına izin verilmez.
Organik Ürünlerin Depolanması
Kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşu
ürünü taşıma koşullarını önceden
belirler.
Uygun paket ve konteynırlar ile kapalı
biçimde, içindekilerin karışmasını
önleyerek etiketlenmiş olarak
taşınabilirler.
Organik Ürünlerin Taşınması
Organik ürün otoyol kenarında
bekletilemez.
Tüketiciye paketlenmemiş şekilde ulaşan
ürünler, yakıt kullanan araçlarla
taşınıyorsa çift muhafazalı kapalı
kaplarla etiketlenmiş olarak taşımaya
özen göstermelidir.
Organik Ürünlerin Taşınması
Organik ürünler konvansiyonel
ürünlerden ayrı reyonlarda satılır.
Organik ürünler ana caddeler ve günde
1000’den fazla aracın geçtiği yollarda,
açıkta veya mağazanın caddeye bakan
kısmında ambalajsız olarak
satılamazlar.
Organik Ürünlerin Pazarlanması
Ambalajsız olarak satılan organik
ürünlerin üzerinde ürün etiketi
bulunmalıdır.
Organik ürün ambalajı üzerinde etiket
bulunmalıdır. Geçiş süreci ürünlerinin
etiketlerinde, geçiş süreci ürünü olduğu
açıkça beyan edilmelidir.
Organik Ürünlerin Pazarlanması
T e ş e k k ü r l e r . . .