11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 1
Demand, Supply and Equilibrium
อุ�ปสงค์� อุ�ปทานและดุ�ลยภาพ
11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 2
Circular Flow Chart
Households
ตลาดุการผล�ต ตลาดุป�จจ�ย
Businesses
ส�นค์�าและบร�การ
ป�จจ�ยการผล�ต
ซื้��อ ขาย
ขาย ซื้��อ
ค์�าป�จจ�ยการผล�ต
ส�นค์�าและบร�การ
ป�จจ�ยการผล�ต
ค์�าส�นค์�า ค์�าป�จจ�ยการผล�ต
P
Q
S
D
ค์�าส�นค์�า
11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 3
Demand
อุ�ปสงค์�
11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 4
อุ�ปสงค์�ตามทฤษฎี!ทางเศรษฐศาสตร�
ตามิทฤษฎี�ทางเศรษฐศาสตร� ความิต!องการแยกได้!เป็&น 2 ป็ระเภท ค�อ
1. ความิต!องการแบบชาวบ!าน 2. ความิต!องการทางเศรษฐศาสตร�หร�ออ�ป็สงค� (Demand)
- อ,านาจซื้��อ (Purchasing power)- ความิเต.มิใจท�0จะจ1าย (Willingness to pay)- ความิสามิารถุท�0จะจ1าย (Ability to pay)
(1)Effective Demand = อ�ป็สงค�ท�0มิ�พร!อมิท�งความิต!องการแลัะอ,านาจซื้��อ
(2) Potential Demand = อ�ป็สงค�ท�0ยงไมิ1สมิบ3รณ์� ค�อ มิ�เพ�ยงความิต!องการแต1ขาด้ อ,านาจซื้��อ หร�อ มิ�เพ�ยงอ,านาจซื้��อแต1ยงไมิ1มิ�ความิต!องการเก�ด้ข5�น
11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 5
ต�วก&าหนดุอุ�ปสงค์�
Demand
ราคาส�นค!าหร�อบร�การท�0ผู้3!บร�โภคต!องการ รายได้!ของผู้3!บร�โภค
รสน�ยมิของผู้3!บร�โภคราคาส�นค!าอ�0นท�0
เก�0ยวข!อง
จ,านวนป็ระชากร ฤด้3กาลั การกระจายรายได้!ในระบบเศรษฐก�จ
11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 6
Demand Function
ก,าหนด้ให! QdX = ป็ร�มิาณ์ความิต!องการซื้��อส�นค!า X PX = ราคาส�นค!า X PY = ราคาส�นค!าอ�0นๆท�0เก�0ยวข!องกบส�นค!า X
C1 = รสน�ยมิ C2 = ฤด้3กาลั C3 = จ,านวนผู้3!ซื้��อ C4 = การกระจายรายได้!ในระบบเศรษฐก�จ
สมิการอ�ป็สงค�ท�0สมิบ3รณ์�ค�อ QdX = f (PX, PY , C1 , C2 , C3 , C4)เน�0องจากเราต!องการศ5กษาความิสมิพนธ์�ระหว1างราคา (ตวแป็รอ�สระ ) กบป็ร�มิาณ์
ซื้��อ (ตวแป็รตามิ)เราสมิมิ�ต�ให!ตวแป็รอ�0นๆคงท�0 ฟั;งก�ชนอ�ป็สงค�ท�0เราสนใจจ5งเป็&น
QdX = f (PX, PY , C1 , C2 , C3 , C4)
QdX = f (PX)
11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 7
ประเภทขอุงอุ�ปสงค์�
อุ�ปสงค์�ขอุงส�นค์�าหร)อุบร�การชน�ดุใดุชน�ดุหน,-ง (Demand) หมิายถุ5งป็ร�มิาณ์ต1างๆ
ของส�นค!าหร�อบร�การชน�ด้ใด้ชน�ด้หน50งท�0ผู้3!บร�โภคต!องการซื้��อ ซื้50งสามิารถุสามิารถุแบ1ง
ออกได้!เป็&นสามิป็ระเภทค�อ1 .อ�ป็สงค�ต1อราคา (price demand)2. อ�ป็สงค�ต1อรายได้! (income demand)3. อ�ป็สงค�ต1อราคาส�นค!าอ�0น (cross demand)
11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 8
Price Demand
อุ�ปสงค์�ต�อุราค์า
11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 9
Price Demand
• อ�ป็สงค�ต1อราคาเป็&นอ�ป็สงค�ท�0มิ�ความิส,าคญแลัะใช!มิากท�0ส�ด้ จ5งน�ยมิเร�ยกส�นๆว1า อุ�ปสงค์�หร)อุ Demand ซื้50งหมิายถุ5ง
“ ป็ร�มิาณ์ต1างๆของส�นค!าหร�อบร�การชน�ด้ใด้ชน�ด้หน50งท�0ผู้3!บร�โภคต!องการซื้��อ ”ณ์ ระด้บราคาต1างๆกนของส�นค!าหร�อบร�การชน�ด้น�นในระยะเวลัาใด้เวลัาหน50ง
• Law of Demand: *Price effect = income effect + substitution effect
1. ป็ร�มิาณ์ความิต!องการซื้��อของส�นค!าหร�อบร�การชน�ด้ใด้ชน�ด้หน50งแป็รผู้กผู้นกบราคา ของส�นค!าหร�อบร�การชน�ด้น�นเสมิอ (Income effect; P α 1/Q)
2. ย�0งระยะเวลัายาวนานเท1าใด้ การเป็ลั�0ยนแป็ลังของราคาส�นค!าจะมิ�ผู้ลัให!เก�ด้การ เป็ลั�0ยนแป็ลังในป็ร�มิาณ์ท�0ผู้3!บร�โภคต!องการซื้��อตามิไป็ด้!วย เพราะผู้3!บร�โภคมิ�โอกาส ในการเลั�อกซื้��อส�นค!าอ�0นๆทด้แทนส�นค!าเด้�มิได้!มิากข5�น (Substitution effect)
11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 10
ตารางอุ�ปสงค์�และเส�นอุ�ปสงค์�
• จากสมิการ QX = 10-2PX เมิ�0อราคาเป็ลั�0ยนแป็ลัง ป็ร�มิาณ์ซื้��อส�นค!า X จะเป็ลั�0ยนแป็ลังไป็ในท�ศทางตรงกนข!ามิด้งน��
– ถุ!า PX = 1, QX = 10-(2 * 1) = 10 – 2 = 8
– ถุ!า PX = 2, QX = 10-(2 * 2) = 10 – 4 = 6
– ถุ!า PX = 3, QX = 10-(2 * 3) = 10 – 6 = 4
• เราสามิารถุแสด้งความิสมิพนธ์�ในร3ป็สมิการแลัะตารางขอุงอุ�ปสงค์� (Demand Schedule) ซื้50งแสด้งความิสมิพนธ์�ระหว1างราคาแลัะป็ร�มิาณ์แลัะสร!างเป็&นเส�นอุ�ปสงค์� (Demand Curve) ได้!ในท�0ส�ด้
สมิการอ�ป็สงค� (Demand equation) QX = 10-2PX
โด้ยท�0 QX = ป็ร�มิาณ์ความิต!องการซื้��อ X PX = ราคาส�นค!า X
11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 11
จากน�นน,าค1าความิสมิพนธ์�ของตวแป็ร QX แลัะ PX แสด้งความิสมิพนธ์�ในร3ป็ขอตารางอ�ป็สงค�ด้งน��
ตารางอุ�ปสงค์�และเส�น อุ�ปสงค์� (ต�อุ)
ความิสมิพนธ์� ราคาส�นค!า X (PX)
ป็ร�มิาณ์ซื้��อส�นค!า X (QX)
ABC
123
864
11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 12
จากตารางบน slide ท�0 8 เราสามิารถุน,าค1าความิสมิพนธ์�ในร3ป็ตารางระหว1างราคาส�นค!าแลัะป็ร�มิาณ์ซื้��อส�นค!า X ณ์ จ�ด้ A, B, C มิาเข�ยนกราฟัหร�อเส!นอ�ป็สงค�ของส�นค!า X ได้!ด้งน��
ตารางอุ�ปสงค์�และเส�น อุ�ปสงค์� (ต�อุ)
ราค์าส�นค์�า X
ปร�มาณส�นค์�า X
1
2
3
4
2 3 4
C
B
ADX
11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 13
การเปล!-ยนแปลงปร�มาณซื้)1อุและการเปล!-ยนแปลงระดุ�บอุ�ปสงค์�
1. การเปล!-ยนแปลงปร�มาณซื้)1อุ(Change in Quantity Demanded)- การเป็ลั�0ยนแป็ลังป็ร�มิาณ์ซื้��อ เก�ด้จาก ราคาส�นค!าท�0เราก,าลังพ�จารณ์า เป็ลั�0ยนแป็ลังแต1เพ�ยงอย1างเด้�ยว (ส3งข5�น หร�อลัด้ลัง ) ในขณ์ะท�0ตวก,าหนด้ อ�ป็สงค�ตวอ�0นๆคงท�0
- ท �งน��การเป็ลั�0ยนแป็ลังจะมิ�ผู้ลัให!ป็ร�มิาณ์ ซื้��อย!ายจากจ�ด้หน50งไป็ยงอ�กจ�ด้หน50งบน เส!นอ�ป็สงค�เส!นเด้�มิโด้ยท�0เส!นอ�ป็สงค�ไมิ1 เป็ลั�0ยนแป็ลัง
ราคาส�นค!า X
ป็ร�มิาณ์ส�นค!า X
1
2
3
10
20
30
DX
A
B
C
11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 14
การเปล!-ยนแปลงปร�มาณซื้)1อุและการเปล!-ยนแปลงระดุ�บอุ�ปสงค์�
เมิ�0อรายได้!ของผู้3!บร�โภคเป็ลั�0ยนแป็ลัง
2 .การเปล!-ยนแปลงระดุ�บอุ�ปสงค์�(Change or Shift in Demand)
- เก�ด้จากการท�0ตวก,าหนด้อ�ป็สงค�อ�0นๆ ท�ไมิ1ใช1ราคาส�นค!าน�นเป็ลั�0ยนแป็ลังไป็ ท�งท�0ระด้บราคาส�นค!าไมิ1เป็ลั�0ยน
- ผู้ลัท�0เก�ด้ข5�นท,าให!เส!นอ�ป็สงค�เคลั�0อน ย!ายไป็จากเด้�มิ ถุ!าอ�ป็สงค�เพ�0มิข5�น เส!นอ�ป็สงค�จะเคลั�0อนไป็ทางขวามิ�อ ถุ!าอ�ป็สงค�ลัด้ลัง เส!นอ�ป็สงค�ก.จะ เคลั�0อนไป็ทางซื้!าย
P
Q
DX
1
AB
1110
6
CD
12
DX
2
7
13
11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 15
การเปล!-ยนแปลงปร�มาณซื้)1อุและการเปล!-ยนแปลงระดุ�บอุ�ปสงค์�
กรณ์�ราคาส�นค!าอ�0นท�0เก�0ยวข!องมิ�ลักษณ์ะใช!ป็ระกอบกน
กรณ์�ราคาส�นค!าอ�0นท�0เก�0ยวข!องโด้ยใช!ทด้แทนกน
P
Q
DX
1
DX
2
10
30 50
A B
P
Q
10
40
DX
1DX
220
AB
11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 16
Income Demand
อุ�ปสงค์�ต�อุรายไดุ�
11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 17
Income Demand
อุ�ปสงค์�ต�อุรายไดุ� หมิายถุ5ง ป็ร�มิาณ์ต1างๆของส�นค!าหร�อบร�การชน�ด้ใด้ชน�ด้หน50งท�0ผู้3!บร�โภคต!องการซื้��อ ณ์ ระด้บรายได้!ต1างๆกนของผู้3!บร�โภคในระยะเวลัาใด้เวลัาหน50ง
income
QDX
20
100
3010
90
110
A
B
C
1 .อ�ป็สงค�ต1อรายได้!กรณ์�ส�นค!าป็กต� (Normal Good)
- ค1าความิชนเป็&น +ค�อป็ร�มิาณ์ซื้��อ ส�นค!าแป็รผู้นตรงกบรายได้!
- ส�นค!าป็กต� เร�ยกว1า Normal Good
11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 18
Income Demand
income
Q10
6
50
100
A
B
DY
2. อ�ป็สงค�ต1อรายได้!กรณ์�ส�นค!าด้!อย (Inferior Good)
- ค1าความิชนเป็&น –ค�อ ป็ร�มิาณ์ซื้��อส�นค!แป็รผู้กผู้น กบรายได้!
- เร�ยกว1า Inferior good
11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 19
Cross Demand
อุ�ปสงค์�ต�อุราค์าส�นค์�าอุ)-นท!-เก!-ยวข�อุง
11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 20
หมิายถุ5ง ป็ร�มิาณ์ต1างๆของส�นค!าหร�อบร�การชน�ด้ใด้ชน�ด้หน50งท�0ผู้3!บร�โภคต!องการซื้��อณ์ ระด้บราคาต1างๆกนของส�นค!าหร�อบร�การอ�กชน�ด้หน50ง ณ์ ระยะเวลัาใด้ระยะเวลัาหน50ง
Cross Demand
ราคาของกาแฟั
ป็ร�มิาณ์ของคร�มิ
201510
20
15
10
1. กรณ!ส�นค์�าท!-ใช�ประกอุบก�น (Complementary good) - ค1าความิชนเป็&น – ค�อป็ร�มิาณ์การซื้��อ คร�มิแป็รผู้กผู้นกบราคาของกาแฟั - ถุ!าราคากาแฟั ป็ร�มิาณ์ของคร�มิ - ตวอย1างอ�0นๆ
Dค์ร!
ม
11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 21
Cross Demand
ราคาของสบ31ลักซื้�
ป็ร�มิาณ์ของสบ31นกแก!ว
2015
17
12
2. กรณ!ส�นค์�าท!-ใช�แทนก�นไดุ� (Substitute good) - ค1าความิชนเป็&น – ค�อป็ร�มิาณ์ของสบ31 นกแก!วแป็รผู้นโด้ยตรงกบราคาของ สบ31ลักซื้� - ถุ!าราคาของสบ31ลักซื้� ป็ร�มิาณ์ของ สบ31นกแก!ว - ตวอย1างอ�0นๆ
Dสบ31นก
แก!ว
11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 22
Supply
อุ�ปทาน
11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 23
Supply Theory อ�ป็ทานของผู้3!ผู้ลั�ตแต1ลัะราย ค�อ ป็ร�มิาณ์ต1างๆของส�นค!าหร�อบร�การ
ชน�ด้ใด้ชน�ด้หน50งท�0ผู้3!ผู้ลั�ตพร!อมิท�0จะน,าออกขาย ณ์ ระด้บราคาต1างๆ กนของส�นค!าหร�อบร�การชน�ด้น�น ณ์ ระยะเวลัาใด้เวลัาหน50ง
Law of Supply
P α Qs
P Qs
P Qs
11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 24
ต�วอุย�างแสดุงค์วามส�มพ�นธ์�ระหว�างปร�มาณและราค์าล&าไย
ราคาลั,าไยต1อก�โลักรมิ(บาท/
ก�โลักรมิ)
ป็ร�มิาณ์ขายลั,าไย
(ก�โลักรมิ)
50403020
100805030
ราคา
ป็ร�มิาณ์
30
50
100
40
A
B
Sลั,าไ
ย
11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 25
ต�วก&าหนดุอุ�ปทาน
อ�ป็ทาน
ราคาส�นค!าหร�อบร�การ ราคาป็;จจยการผู้ลั�ตจ,านวนผู้3!ขาย
ราคาส�นค!าอ�0นท�0เก�0ยวข!อง เทคโนโลัย�ในการผู้ลั�ต เป็=าหมิายของธ์�รก�จ
11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 26
Supply Function
ก,าหนด้ให! QsX = ป็ร�มิาณ์ผู้ลัผู้ลั�ตส�นค!าหร�อ อ�ป็ทาน ส�นค!า “ ” X PX = ราคาส�นค!า X
PY = ราคาส�นค!าอ�0นๆท�0เก�0ยวข!องกบส�นค!า X A1 = เป็=าหมิายธ์�รก�จ A2 = เทคน�คการผู้ลั�ต A3 = จ,านวนผู้3!ขาย A4 = ราคาป็;จจยการผู้ลั�ต
สมิการอ�ป็สงค�ท�0สมิบ3รณ์�ค�อ QsX = f (PX, PY , A1 , A2 , A3 , A4 ,……)เน�0องจากเราต!องการศ5กษาความิสมิพนธ์�ระหว1างราคา (ตวแป็รอ�สระ ) กบป็ร�มิาณ์
ผู้ลัผู้ลั�ต (ตวแป็รตามิ ) เราสมิมิ�ต�ให!ตวแป็รอ�0นๆคงท�0 ฟั;งก�ชนอ�ป็สงค�ท�0เราสนใจจ5งเป็&น
QsX = f (PX, PY , A1 , A2 , A3 , A4 ,……) QsX = f (PX)
11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 27
Change in Quantity Supplied and
Change in Supply
ราคา
ป็ร�มิาณ์ขาย
A
C
BSลั,าไ
ย
100
150
200
70
50
30
การเปล!-ยนแปลงปร�มาณขาย(Change in Quantity Supplied) - เก�ด้จากการก,าหนด้ให!ป็;จจยอ�0นๆ คงท�0 แต1ราคาเป็ลั�0ยนแป็ลัง - ป็ร�มิาณ์ขายเป็ลั�0ยนจากจ�ด้หน50ง ไป็ยงอ�กจ�ด้หน50งบนเส!นอ�ป็ทานเด้�มิ
11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 28
Change in Quantity Supplied and
Change in Supply
P
Q
SS1
S2P
Q1 Q2 Q3
การเปล!-ยนแปลงระดุ�บอุ�ปทาน(Change or shift in Supply) - ถุ!าก,าหนด้ให!ราคาคงท�0 โด้ยให! ตวก,าหนด้อ�ป็ทานตวอ�0นๆตวใด้ ตวหน50งหร�อหลัายตวเป็ลั�0ยน - หากอ�ป็ทานเพ�0มิข5�น เส!น อ�ป็ทานจะเคลั�0อนไป็ทางขวา - หากอ�ป็ทานลัด้ เส!นอ�ป็ทาน จะเคลั�0อนไป็ทางซื้!าย
11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 29
Market Equilibrium
ดุ�ลยภาพขอุงตลาดุ
11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 30
ดุ�ลยภาพ
P
Q
E
Q0
P0
S
D
Q1
Q2 Q3
Q4
P2
P1
A B
G H
- ท�0จ�ด้ E ปร�มาณซื้)1อุ (D) = ปร�มาณขาย (S)- ราคาซื้��อขายท�0ด้�ลัยภาพ เร�ยกว1า ราค์าดุ�ลยภาพ- ป็ร�มิาณ์ซื้��อขายท�0ด้�ลัยภาพ เร�ยกว1า ปร�มาณดุ�ลยภาพ- เมิ�0อป็ร�มิาณ์ขาย (S) > ป็ร�มิาณ์ซื้��อ (D) ส�นค!าท�0 ต!องการซื้��อ จะเก�ด้ส�นค!าเหลั�อเท1ากบ Q3-Q2
หร�อเส!นตรง AB เร�ยกว1า อุ�ปทานส�วนเก�น (Excess supply: Surplus)
- เมิ�0อป็ร�มิาณ์ขาย (S) < ป็ร�มิาณ์ซื้��อ (D) ส�นค!าท�0 ต!องการซื้��อ จะเก�ด้ส�นค!าไมิ1เพ�ยงพอเท1ากบ Q4- Q1 หร�อเส!นตรง GH เร�ยกว1า อุ�ปสงค์�ส�วนเก�น (Excess demand: Shortage)
11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 31
การเปล!-ยนแปลงภาวะดุ�ลยภาพ
1. เส!นอ�ป็สงค�เป็ลั�0ยนโด้ยเส!นอ�ป็ทานคงท�02. เส!นอ�ป็ทานเป็ลั�0ยนโด้ยเส!นอ�ป็สงค�คงท�03. ท�งเส!นอ�ป็สงค�แลัะอ�ป็ทานเป็ลั�0ยนแป็ลัง
ต�วก&าหนดุดุ�ลยภาพ ค์)อุ เส�นอุ�ปสงค์�และเส�นอุ�ปทาน
11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 32
Consumer and Producer Surpluses
P
Q
S
D
P0
Q0
CS E
PS
Consumer Surplus (CS) หร)อุ ส�วนเก�นขอุงผ5�บร�โภค์ หมิายถุ5ง ส1วน ของจ,านวนเง�นท�0ผู้3!บร�โภคย�นด้�จ1ายเพ�0อซื้��อ ส�นค!าจ,านวนหน50งๆท�0เก�นกว1าจ,านวนเง�นท�0 ผู้3!บร�โภคได้!จ1ายออกไป็จร�งในการซื้��อส�นค!า จ,านวนน�นๆ
Producer Surplus (PS) หร)อุ ส�วนเก�นขอุงผ5�ผล�ต หมิายถุ5ง ส1วน ของจ,านวนเง�นท�0ผู้3!ผู้ลั�ตได้!รบจร�งจากการ ขายส�นค!าจ,านวนหน50งๆท�0เก�นกว1าจ,านวน เง�นท�0ผู้3!ผู้ลั�ตสามิารถุยอมิรบได้!ส,าหรบการ ขายส�นค!าจ,านวนน�นๆ
CS+PS = Social Surplus (SS)
11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 33
โจทย�ป�ญหา
1 . อ�ป็สงค�ต1อกาแฟัมิอคโคนาสามิารถุเข�ยนเป็&นสมิการได้!ค�อ QD = 2P + 15 ส1วนสมิการอ�ป็ทานเข�ยนได้!เป็&น QS = 3P + 1 จงหา
1.1 P0 แลัะ Q0
1.2 ราคาส3งส�ด้ท�0เขาสามิารถุก,าหนด้ได้! ถุ!าผู้3!ผู้ลั�ตต!องการขายกาแฟัมิอคโคนา 30 หน1วย 1.3 จงค,านวณ์หา Consumer surplus แลัะ Producer surplus
2. ถุ!าฟั;งก�ชนอ�ป็สงค�แลัะอ�ป็ทานของตลัาด้ต1อส�นค!า A เข�ยนได้!ว1า QD = 1,200 – 200P แลัะ QS = 200P จงหา
2.1 P0 แลัะ Q0 2.2 Social Surplus 2.3 ถุ!าราคาของส�นค!า A เป็&น 5 บาทต1อหน1วย จะเก�ด้อะไรข5�นกบตลัาด้
11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 34
Government Policy
นโยบายร�ฐบาล
11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 35
การเก8บภาษ!ต�อุหน�วย (Specific Tax)
เป็&นการเก.บภาษ�ท�0ร ฐบาลัเร�ยกเก.บต1อหน1วยของส�นค!าท�0มิ�การซื้��อขาย
โด้ยท�กหน1วยของส�นค!าจะเส�ยภาษ�เท1ากนหมิด้
P
Q
S1
P0
Q0
CS
PS
No Tax
P
QD D
S1S2
P*
Q*
CS
PS Deadweight loss
T
With Tax
11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 36
• ถุ!ารฐบาลัเร�ยกเก.บภาษ�ต1อหน1วยจากผู้3!ขาย ในราคาขวด้ลัะ T บาทเท1ากนท�กขวด้จะท,าให!ต!นท�นการผู้ลั�ตส5งข,1น (โด้ยส3งข5�นเท1ากบจ,านวนภาษ�ท�0เก.บ ) เป็&นผู้ลัให!เส!นอ�ป็ทานของส�นค!าเป็ลั�0ยนจาก S1 เป็&น S2 โด้ยขนานกบเส!นเด้�มิ
• Deadweight loss หมิายถุ5ง ความิส3ญเส�ยจากการด้,าเน�นนโยบายหน50งๆของบ�คคลัหร�อกลั�1มิบ�คคลั หร�อรฐบาลัท�0ตกกบสงคมิในร3ป็ผู้ลัป็ระโยชน�ท�0ลัด้ต,0าลังจากจ,านวนผู้ลัป็ระโยชน�ท�งหมิด้ท�0สงคมิเคยได้!รบ
การเก8บภาษ!ต�อุหน�วย (Specific Tax)
11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 37
ต�วอุย�างการเก8บภาษ!ต�อุหน�วย
ถุ!าฟั;งก�ชนอ�ป็สงค�แลัะอ�ป็ทานของตลัาด้ต1อส�นค!า A เข�ยนได้!ว1า QD = 1,200 – 200P แลัะ QS = 200P1. จงหา P0 แลัะ Q0
2. หากรฐบาลัตด้ส�นใจเก.บภาษ�กบผู้3!ผู้ลั�ตเป็&นจ,านวนเง�น 200 บาทต1อหน1วย จงค,านวณ์หา ส1วนเก�นผู้3!บร�โภคท�0เป็ลั�0ยนแป็ลังไป็แลัะ Deadweight loss
P
Q Q
P
D
S
3
600 1200
6
CS
PS
S
D
S1
T=200
1200
6
2
CSPS DWL
11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 38
การประก�นราค์าข�1นต&-า (Price Support)
• เป็&นเคร�0องมิ�อของรฐบาลัท�0ใช!ในการแทรกแซื้งการท,างานของกลัไกราคา
• ส1วนใหญ1ใช!ป็ระกนราคาข�นต,0ากบผู้ลัผู้ลั�ตทางการเกษตร
• อ�ป็ทานของผู้ลัผู้ลั�ตทางการ เกษตรควบค�มิยาก เพราะส1วน
หน50งข5�นอย31กบสภาพด้�นฟั=าอากาศ
P
Q
S
D
P0
Q0
P1
Q1
Q2
S
E
A B
• ราคาป็ระกนข�นต,0าค�อ P1 ป็ร�มิาณ์ ต!องการเป็&น Q1 ป็ร�มิาณ์ขายเป็&น Q2 อุ�ปทานส�วนเก�นค์)อุ AB
• รฐบาลัต!องเข!ามิาซื้��ออ�ป็ทานส1วนเก�น ของผู้ลัผู้ลั�ตท�งหมิด้เป็&นจ&านวนเง�น ABQ1Q2
11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 39
การก&าหนดุราค์าข�1นส5งหร)อุการค์วบค์�มราค์า (Price Ceiling)
• เป็&นมิาตรการในการแทรกแซื้งการท,างานของกลัไกราคาซื้50งมิกจะใช!ในยามิท�0เก�ด้ภาวะขาด้แคลันส�นค!าอย1างมิาก
• ส�นค!าส1วนใหญ1จะเป็&นส�นค!าจ,าเป็&นต1อการด้,ารงช�ว�ต
P
Q
S
D
EP0
Q0
P1
Q1
Q2
A B
• ราคา P0 ส3งเก�นไป็จนผู้3!บร�โภคเด้�อด้ร!อน รฐบาลัเข!ามิาแทรกแซื้งโด้ยก,าหนด้ราคา ข�นส3งเป็&น P1 ซื้50งจะท,าให!เก�ด้อ�ป็สงค� ส1วนเก�น AB
• รฐบาลัควรจะป็=องกนป็;ญหาน��โด้ยใช! ว�ธ์�การป็;นส1วนโด้ยจ1ายค3ป็อง (Coupon) เพ�0อซื้��อส�นค!าน�นๆ แมิ!จะมิ�เง�นซื้��อมิาก เท1าใด้ก.ตามิ
ราคาน��ต,0าเก�นไป็ ผู้3!ขายจะน,าเอาส�นค!าไป็ขายในตลัาด้มิ�ด้