11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 1

Demand, Supply and Equilibrium

อุ�ปสงค์� อุ�ปทานและดุ�ลยภาพ

11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 2

Circular Flow Chart

Households

ตลาดุการผล�ต ตลาดุป�จจ�ย

Businesses

ส�นค์�าและบร�การ

ป�จจ�ยการผล�ต

ซื้��อ ขาย

ขาย ซื้��อ

ค์�าป�จจ�ยการผล�ต

ส�นค์�าและบร�การ

ป�จจ�ยการผล�ต

ค์�าส�นค์�า ค์�าป�จจ�ยการผล�ต

P

Q

S

D

ค์�าส�นค์�า

11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 3

Demand

อุ�ปสงค์�

11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 4

อุ�ปสงค์�ตามทฤษฎี!ทางเศรษฐศาสตร�

ตามิทฤษฎี�ทางเศรษฐศาสตร� ความิต!องการแยกได้!เป็&น 2 ป็ระเภท ค�อ

1. ความิต!องการแบบชาวบ!าน 2. ความิต!องการทางเศรษฐศาสตร�หร�ออ�ป็สงค� (Demand)

- อ,านาจซื้��อ (Purchasing power)- ความิเต.มิใจท�0จะจ1าย (Willingness to pay)- ความิสามิารถุท�0จะจ1าย (Ability to pay)

(1)Effective Demand = อ�ป็สงค�ท�0มิ�พร!อมิท�งความิต!องการแลัะอ,านาจซื้��อ

(2) Potential Demand = อ�ป็สงค�ท�0ยงไมิ1สมิบ3รณ์� ค�อ มิ�เพ�ยงความิต!องการแต1ขาด้ อ,านาจซื้��อ หร�อ มิ�เพ�ยงอ,านาจซื้��อแต1ยงไมิ1มิ�ความิต!องการเก�ด้ข5�น

11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 5

ต�วก&าหนดุอุ�ปสงค์�

Demand

ราคาส�นค!าหร�อบร�การท�0ผู้3!บร�โภคต!องการ รายได้!ของผู้3!บร�โภค

รสน�ยมิของผู้3!บร�โภคราคาส�นค!าอ�0นท�0

เก�0ยวข!อง

จ,านวนป็ระชากร ฤด้3กาลั การกระจายรายได้!ในระบบเศรษฐก�จ

11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 6

Demand Function

ก,าหนด้ให! QdX = ป็ร�มิาณ์ความิต!องการซื้��อส�นค!า X PX = ราคาส�นค!า X PY = ราคาส�นค!าอ�0นๆท�0เก�0ยวข!องกบส�นค!า X

C1 = รสน�ยมิ C2 = ฤด้3กาลั C3 = จ,านวนผู้3!ซื้��อ C4 = การกระจายรายได้!ในระบบเศรษฐก�จ

สมิการอ�ป็สงค�ท�0สมิบ3รณ์�ค�อ QdX = f (PX, PY , C1 , C2 , C3 , C4)เน�0องจากเราต!องการศ5กษาความิสมิพนธ์�ระหว1างราคา (ตวแป็รอ�สระ ) กบป็ร�มิาณ์

ซื้��อ (ตวแป็รตามิ)เราสมิมิ�ต�ให!ตวแป็รอ�0นๆคงท�0 ฟั;งก�ชนอ�ป็สงค�ท�0เราสนใจจ5งเป็&น

QdX = f (PX, PY , C1 , C2 , C3 , C4)

QdX = f (PX)

11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 7

ประเภทขอุงอุ�ปสงค์�

อุ�ปสงค์�ขอุงส�นค์�าหร)อุบร�การชน�ดุใดุชน�ดุหน,-ง (Demand) หมิายถุ5งป็ร�มิาณ์ต1างๆ

ของส�นค!าหร�อบร�การชน�ด้ใด้ชน�ด้หน50งท�0ผู้3!บร�โภคต!องการซื้��อ ซื้50งสามิารถุสามิารถุแบ1ง

ออกได้!เป็&นสามิป็ระเภทค�อ1 .อ�ป็สงค�ต1อราคา (price demand)2. อ�ป็สงค�ต1อรายได้! (income demand)3. อ�ป็สงค�ต1อราคาส�นค!าอ�0น (cross demand)

11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 8

Price Demand

อุ�ปสงค์�ต�อุราค์า

11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 9

Price Demand

• อ�ป็สงค�ต1อราคาเป็&นอ�ป็สงค�ท�0มิ�ความิส,าคญแลัะใช!มิากท�0ส�ด้ จ5งน�ยมิเร�ยกส�นๆว1า อุ�ปสงค์�หร)อุ Demand ซื้50งหมิายถุ5ง

“ ป็ร�มิาณ์ต1างๆของส�นค!าหร�อบร�การชน�ด้ใด้ชน�ด้หน50งท�0ผู้3!บร�โภคต!องการซื้��อ ”ณ์ ระด้บราคาต1างๆกนของส�นค!าหร�อบร�การชน�ด้น�นในระยะเวลัาใด้เวลัาหน50ง

• Law of Demand: *Price effect = income effect + substitution effect

1. ป็ร�มิาณ์ความิต!องการซื้��อของส�นค!าหร�อบร�การชน�ด้ใด้ชน�ด้หน50งแป็รผู้กผู้นกบราคา ของส�นค!าหร�อบร�การชน�ด้น�นเสมิอ (Income effect; P α 1/Q)

2. ย�0งระยะเวลัายาวนานเท1าใด้ การเป็ลั�0ยนแป็ลังของราคาส�นค!าจะมิ�ผู้ลัให!เก�ด้การ เป็ลั�0ยนแป็ลังในป็ร�มิาณ์ท�0ผู้3!บร�โภคต!องการซื้��อตามิไป็ด้!วย เพราะผู้3!บร�โภคมิ�โอกาส ในการเลั�อกซื้��อส�นค!าอ�0นๆทด้แทนส�นค!าเด้�มิได้!มิากข5�น (Substitution effect)

11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 10

ตารางอุ�ปสงค์�และเส�นอุ�ปสงค์�

• จากสมิการ QX = 10-2PX เมิ�0อราคาเป็ลั�0ยนแป็ลัง ป็ร�มิาณ์ซื้��อส�นค!า X จะเป็ลั�0ยนแป็ลังไป็ในท�ศทางตรงกนข!ามิด้งน��

– ถุ!า PX = 1, QX = 10-(2 * 1) = 10 – 2 = 8

– ถุ!า PX = 2, QX = 10-(2 * 2) = 10 – 4 = 6

– ถุ!า PX = 3, QX = 10-(2 * 3) = 10 – 6 = 4

• เราสามิารถุแสด้งความิสมิพนธ์�ในร3ป็สมิการแลัะตารางขอุงอุ�ปสงค์� (Demand Schedule) ซื้50งแสด้งความิสมิพนธ์�ระหว1างราคาแลัะป็ร�มิาณ์แลัะสร!างเป็&นเส�นอุ�ปสงค์� (Demand Curve) ได้!ในท�0ส�ด้

สมิการอ�ป็สงค� (Demand equation) QX = 10-2PX

โด้ยท�0 QX = ป็ร�มิาณ์ความิต!องการซื้��อ X PX = ราคาส�นค!า X

11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 11

จากน�นน,าค1าความิสมิพนธ์�ของตวแป็ร QX แลัะ PX แสด้งความิสมิพนธ์�ในร3ป็ขอตารางอ�ป็สงค�ด้งน��

ตารางอุ�ปสงค์�และเส�น อุ�ปสงค์� (ต�อุ)

ความิสมิพนธ์� ราคาส�นค!า X (PX)

ป็ร�มิาณ์ซื้��อส�นค!า X (QX)

ABC

123

864

11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 12

จากตารางบน slide ท�0 8 เราสามิารถุน,าค1าความิสมิพนธ์�ในร3ป็ตารางระหว1างราคาส�นค!าแลัะป็ร�มิาณ์ซื้��อส�นค!า X ณ์ จ�ด้ A, B, C มิาเข�ยนกราฟัหร�อเส!นอ�ป็สงค�ของส�นค!า X ได้!ด้งน��

ตารางอุ�ปสงค์�และเส�น อุ�ปสงค์� (ต�อุ)

ราค์าส�นค์�า X

ปร�มาณส�นค์�า X

1

2

3

4

2 3 4

C

B

ADX

11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 13

การเปล!-ยนแปลงปร�มาณซื้)1อุและการเปล!-ยนแปลงระดุ�บอุ�ปสงค์�

1. การเปล!-ยนแปลงปร�มาณซื้)1อุ(Change in Quantity Demanded)- การเป็ลั�0ยนแป็ลังป็ร�มิาณ์ซื้��อ เก�ด้จาก ราคาส�นค!าท�0เราก,าลังพ�จารณ์า เป็ลั�0ยนแป็ลังแต1เพ�ยงอย1างเด้�ยว (ส3งข5�น หร�อลัด้ลัง ) ในขณ์ะท�0ตวก,าหนด้ อ�ป็สงค�ตวอ�0นๆคงท�0

- ท �งน��การเป็ลั�0ยนแป็ลังจะมิ�ผู้ลัให!ป็ร�มิาณ์ ซื้��อย!ายจากจ�ด้หน50งไป็ยงอ�กจ�ด้หน50งบน เส!นอ�ป็สงค�เส!นเด้�มิโด้ยท�0เส!นอ�ป็สงค�ไมิ1 เป็ลั�0ยนแป็ลัง

ราคาส�นค!า X

ป็ร�มิาณ์ส�นค!า X

1

2

3

10

20

30

DX

A

B

C

11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 14

การเปล!-ยนแปลงปร�มาณซื้)1อุและการเปล!-ยนแปลงระดุ�บอุ�ปสงค์�

เมิ�0อรายได้!ของผู้3!บร�โภคเป็ลั�0ยนแป็ลัง

2 .การเปล!-ยนแปลงระดุ�บอุ�ปสงค์�(Change or Shift in Demand)

- เก�ด้จากการท�0ตวก,าหนด้อ�ป็สงค�อ�0นๆ ท�ไมิ1ใช1ราคาส�นค!าน�นเป็ลั�0ยนแป็ลังไป็ ท�งท�0ระด้บราคาส�นค!าไมิ1เป็ลั�0ยน

- ผู้ลัท�0เก�ด้ข5�นท,าให!เส!นอ�ป็สงค�เคลั�0อน ย!ายไป็จากเด้�มิ ถุ!าอ�ป็สงค�เพ�0มิข5�น เส!นอ�ป็สงค�จะเคลั�0อนไป็ทางขวามิ�อ ถุ!าอ�ป็สงค�ลัด้ลัง เส!นอ�ป็สงค�ก.จะ เคลั�0อนไป็ทางซื้!าย

P

Q

DX

1

AB

1110

6

CD

12

DX

2

7

13

11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 15

การเปล!-ยนแปลงปร�มาณซื้)1อุและการเปล!-ยนแปลงระดุ�บอุ�ปสงค์�

กรณ์�ราคาส�นค!าอ�0นท�0เก�0ยวข!องมิ�ลักษณ์ะใช!ป็ระกอบกน

กรณ์�ราคาส�นค!าอ�0นท�0เก�0ยวข!องโด้ยใช!ทด้แทนกน

P

Q

DX

1

DX

2

10

30 50

A B

P

Q

10

40

DX

1DX

220

AB

11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 16

Income Demand

อุ�ปสงค์�ต�อุรายไดุ�

11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 17

Income Demand

อุ�ปสงค์�ต�อุรายไดุ� หมิายถุ5ง ป็ร�มิาณ์ต1างๆของส�นค!าหร�อบร�การชน�ด้ใด้ชน�ด้หน50งท�0ผู้3!บร�โภคต!องการซื้��อ ณ์ ระด้บรายได้!ต1างๆกนของผู้3!บร�โภคในระยะเวลัาใด้เวลัาหน50ง

income

QDX

20

100

3010

90

110

A

B

C

1 .อ�ป็สงค�ต1อรายได้!กรณ์�ส�นค!าป็กต� (Normal Good)

- ค1าความิชนเป็&น +ค�อป็ร�มิาณ์ซื้��อ ส�นค!าแป็รผู้นตรงกบรายได้!

- ส�นค!าป็กต� เร�ยกว1า Normal Good

11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 18

Income Demand

income

Q10

6

50

100

A

B

DY

2. อ�ป็สงค�ต1อรายได้!กรณ์�ส�นค!าด้!อย (Inferior Good)

- ค1าความิชนเป็&น –ค�อ ป็ร�มิาณ์ซื้��อส�นค!แป็รผู้กผู้น กบรายได้!

- เร�ยกว1า Inferior good

11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 19

Cross Demand

อุ�ปสงค์�ต�อุราค์าส�นค์�าอุ)-นท!-เก!-ยวข�อุง

11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 20

หมิายถุ5ง ป็ร�มิาณ์ต1างๆของส�นค!าหร�อบร�การชน�ด้ใด้ชน�ด้หน50งท�0ผู้3!บร�โภคต!องการซื้��อณ์ ระด้บราคาต1างๆกนของส�นค!าหร�อบร�การอ�กชน�ด้หน50ง ณ์ ระยะเวลัาใด้ระยะเวลัาหน50ง

Cross Demand

ราคาของกาแฟั

ป็ร�มิาณ์ของคร�มิ

201510

20

15

10

1. กรณ!ส�นค์�าท!-ใช�ประกอุบก�น (Complementary good) - ค1าความิชนเป็&น – ค�อป็ร�มิาณ์การซื้��อ คร�มิแป็รผู้กผู้นกบราคาของกาแฟั - ถุ!าราคากาแฟั ป็ร�มิาณ์ของคร�มิ - ตวอย1างอ�0นๆ

Dค์ร!

ม

11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 21

Cross Demand

ราคาของสบ31ลักซื้�

ป็ร�มิาณ์ของสบ31นกแก!ว

2015

17

12

2. กรณ!ส�นค์�าท!-ใช�แทนก�นไดุ� (Substitute good) - ค1าความิชนเป็&น – ค�อป็ร�มิาณ์ของสบ31 นกแก!วแป็รผู้นโด้ยตรงกบราคาของ สบ31ลักซื้� - ถุ!าราคาของสบ31ลักซื้� ป็ร�มิาณ์ของ สบ31นกแก!ว - ตวอย1างอ�0นๆ

Dสบ31นก

แก!ว

11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 22

Supply

อุ�ปทาน

11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 23

Supply Theory อ�ป็ทานของผู้3!ผู้ลั�ตแต1ลัะราย ค�อ ป็ร�มิาณ์ต1างๆของส�นค!าหร�อบร�การ

ชน�ด้ใด้ชน�ด้หน50งท�0ผู้3!ผู้ลั�ตพร!อมิท�0จะน,าออกขาย ณ์ ระด้บราคาต1างๆ กนของส�นค!าหร�อบร�การชน�ด้น�น ณ์ ระยะเวลัาใด้เวลัาหน50ง

Law of Supply

P α Qs

P Qs

P Qs

11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 24

ต�วอุย�างแสดุงค์วามส�มพ�นธ์�ระหว�างปร�มาณและราค์าล&าไย

ราคาลั,าไยต1อก�โลักรมิ(บาท/

ก�โลักรมิ)

ป็ร�มิาณ์ขายลั,าไย

(ก�โลักรมิ)

50403020

100805030

ราคา

ป็ร�มิาณ์

30

50

100

40

A

B

Sลั,าไ

ย

11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 25

ต�วก&าหนดุอุ�ปทาน

อ�ป็ทาน

ราคาส�นค!าหร�อบร�การ ราคาป็;จจยการผู้ลั�ตจ,านวนผู้3!ขาย

ราคาส�นค!าอ�0นท�0เก�0ยวข!อง เทคโนโลัย�ในการผู้ลั�ต เป็=าหมิายของธ์�รก�จ

11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 26

Supply Function

ก,าหนด้ให! QsX = ป็ร�มิาณ์ผู้ลัผู้ลั�ตส�นค!าหร�อ อ�ป็ทาน ส�นค!า “ ” X PX = ราคาส�นค!า X

PY = ราคาส�นค!าอ�0นๆท�0เก�0ยวข!องกบส�นค!า X A1 = เป็=าหมิายธ์�รก�จ A2 = เทคน�คการผู้ลั�ต A3 = จ,านวนผู้3!ขาย A4 = ราคาป็;จจยการผู้ลั�ต

สมิการอ�ป็สงค�ท�0สมิบ3รณ์�ค�อ QsX = f (PX, PY , A1 , A2 , A3 , A4 ,……)เน�0องจากเราต!องการศ5กษาความิสมิพนธ์�ระหว1างราคา (ตวแป็รอ�สระ ) กบป็ร�มิาณ์

ผู้ลัผู้ลั�ต (ตวแป็รตามิ ) เราสมิมิ�ต�ให!ตวแป็รอ�0นๆคงท�0 ฟั;งก�ชนอ�ป็สงค�ท�0เราสนใจจ5งเป็&น

QsX = f (PX, PY , A1 , A2 , A3 , A4 ,……) QsX = f (PX)

11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 27

Change in Quantity Supplied and

Change in Supply

ราคา

ป็ร�มิาณ์ขาย

A

C

BSลั,าไ

ย

100

150

200

70

50

30

การเปล!-ยนแปลงปร�มาณขาย(Change in Quantity Supplied) - เก�ด้จากการก,าหนด้ให!ป็;จจยอ�0นๆ คงท�0 แต1ราคาเป็ลั�0ยนแป็ลัง - ป็ร�มิาณ์ขายเป็ลั�0ยนจากจ�ด้หน50ง ไป็ยงอ�กจ�ด้หน50งบนเส!นอ�ป็ทานเด้�มิ

11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 28

Change in Quantity Supplied and

Change in Supply

P

Q

SS1

S2P

Q1 Q2 Q3

การเปล!-ยนแปลงระดุ�บอุ�ปทาน(Change or shift in Supply) - ถุ!าก,าหนด้ให!ราคาคงท�0 โด้ยให! ตวก,าหนด้อ�ป็ทานตวอ�0นๆตวใด้ ตวหน50งหร�อหลัายตวเป็ลั�0ยน - หากอ�ป็ทานเพ�0มิข5�น เส!น อ�ป็ทานจะเคลั�0อนไป็ทางขวา - หากอ�ป็ทานลัด้ เส!นอ�ป็ทาน จะเคลั�0อนไป็ทางซื้!าย

11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 29

Market Equilibrium

ดุ�ลยภาพขอุงตลาดุ

11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 30

ดุ�ลยภาพ

P

Q

E

Q0

P0

S

D

Q1

Q2 Q3

Q4

P2

P1

A B

G H

- ท�0จ�ด้ E ปร�มาณซื้)1อุ (D) = ปร�มาณขาย (S)- ราคาซื้��อขายท�0ด้�ลัยภาพ เร�ยกว1า ราค์าดุ�ลยภาพ- ป็ร�มิาณ์ซื้��อขายท�0ด้�ลัยภาพ เร�ยกว1า ปร�มาณดุ�ลยภาพ- เมิ�0อป็ร�มิาณ์ขาย (S) > ป็ร�มิาณ์ซื้��อ (D) ส�นค!าท�0 ต!องการซื้��อ จะเก�ด้ส�นค!าเหลั�อเท1ากบ Q3-Q2

หร�อเส!นตรง AB เร�ยกว1า อุ�ปทานส�วนเก�น (Excess supply: Surplus)

- เมิ�0อป็ร�มิาณ์ขาย (S) < ป็ร�มิาณ์ซื้��อ (D) ส�นค!าท�0 ต!องการซื้��อ จะเก�ด้ส�นค!าไมิ1เพ�ยงพอเท1ากบ Q4- Q1 หร�อเส!นตรง GH เร�ยกว1า อุ�ปสงค์�ส�วนเก�น (Excess demand: Shortage)

11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 31

การเปล!-ยนแปลงภาวะดุ�ลยภาพ

1. เส!นอ�ป็สงค�เป็ลั�0ยนโด้ยเส!นอ�ป็ทานคงท�02. เส!นอ�ป็ทานเป็ลั�0ยนโด้ยเส!นอ�ป็สงค�คงท�03. ท�งเส!นอ�ป็สงค�แลัะอ�ป็ทานเป็ลั�0ยนแป็ลัง

ต�วก&าหนดุดุ�ลยภาพ ค์)อุ เส�นอุ�ปสงค์�และเส�นอุ�ปทาน

11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 32

Consumer and Producer Surpluses

P

Q

S

D

P0

Q0

CS E

PS

Consumer Surplus (CS) หร)อุ ส�วนเก�นขอุงผ5�บร�โภค์ หมิายถุ5ง ส1วน ของจ,านวนเง�นท�0ผู้3!บร�โภคย�นด้�จ1ายเพ�0อซื้��อ ส�นค!าจ,านวนหน50งๆท�0เก�นกว1าจ,านวนเง�นท�0 ผู้3!บร�โภคได้!จ1ายออกไป็จร�งในการซื้��อส�นค!า จ,านวนน�นๆ

Producer Surplus (PS) หร)อุ ส�วนเก�นขอุงผ5�ผล�ต หมิายถุ5ง ส1วน ของจ,านวนเง�นท�0ผู้3!ผู้ลั�ตได้!รบจร�งจากการ ขายส�นค!าจ,านวนหน50งๆท�0เก�นกว1าจ,านวน เง�นท�0ผู้3!ผู้ลั�ตสามิารถุยอมิรบได้!ส,าหรบการ ขายส�นค!าจ,านวนน�นๆ

CS+PS = Social Surplus (SS)

11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 33

โจทย�ป�ญหา

1 . อ�ป็สงค�ต1อกาแฟัมิอคโคนาสามิารถุเข�ยนเป็&นสมิการได้!ค�อ QD = 2P + 15 ส1วนสมิการอ�ป็ทานเข�ยนได้!เป็&น QS = 3P + 1 จงหา

1.1 P0 แลัะ Q0

1.2 ราคาส3งส�ด้ท�0เขาสามิารถุก,าหนด้ได้! ถุ!าผู้3!ผู้ลั�ตต!องการขายกาแฟัมิอคโคนา 30 หน1วย 1.3 จงค,านวณ์หา Consumer surplus แลัะ Producer surplus

2. ถุ!าฟั;งก�ชนอ�ป็สงค�แลัะอ�ป็ทานของตลัาด้ต1อส�นค!า A เข�ยนได้!ว1า QD = 1,200 – 200P แลัะ QS = 200P จงหา

2.1 P0 แลัะ Q0 2.2 Social Surplus 2.3 ถุ!าราคาของส�นค!า A เป็&น 5 บาทต1อหน1วย จะเก�ด้อะไรข5�นกบตลัาด้

11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 34

Government Policy

นโยบายร�ฐบาล

11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 35

การเก8บภาษ!ต�อุหน�วย (Specific Tax)

เป็&นการเก.บภาษ�ท�0ร ฐบาลัเร�ยกเก.บต1อหน1วยของส�นค!าท�0มิ�การซื้��อขาย

โด้ยท�กหน1วยของส�นค!าจะเส�ยภาษ�เท1ากนหมิด้

P

Q

S1

P0

Q0

CS

PS

No Tax

P

QD D

S1S2

P*

Q*

CS

PS Deadweight loss

T

With Tax

11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 36

• ถุ!ารฐบาลัเร�ยกเก.บภาษ�ต1อหน1วยจากผู้3!ขาย ในราคาขวด้ลัะ T บาทเท1ากนท�กขวด้จะท,าให!ต!นท�นการผู้ลั�ตส5งข,1น (โด้ยส3งข5�นเท1ากบจ,านวนภาษ�ท�0เก.บ ) เป็&นผู้ลัให!เส!นอ�ป็ทานของส�นค!าเป็ลั�0ยนจาก S1 เป็&น S2 โด้ยขนานกบเส!นเด้�มิ

• Deadweight loss หมิายถุ5ง ความิส3ญเส�ยจากการด้,าเน�นนโยบายหน50งๆของบ�คคลัหร�อกลั�1มิบ�คคลั หร�อรฐบาลัท�0ตกกบสงคมิในร3ป็ผู้ลัป็ระโยชน�ท�0ลัด้ต,0าลังจากจ,านวนผู้ลัป็ระโยชน�ท�งหมิด้ท�0สงคมิเคยได้!รบ

การเก8บภาษ!ต�อุหน�วย (Specific Tax)

11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 37

ต�วอุย�างการเก8บภาษ!ต�อุหน�วย

ถุ!าฟั;งก�ชนอ�ป็สงค�แลัะอ�ป็ทานของตลัาด้ต1อส�นค!า A เข�ยนได้!ว1า QD = 1,200 – 200P แลัะ QS = 200P1. จงหา P0 แลัะ Q0

2. หากรฐบาลัตด้ส�นใจเก.บภาษ�กบผู้3!ผู้ลั�ตเป็&นจ,านวนเง�น 200 บาทต1อหน1วย จงค,านวณ์หา ส1วนเก�นผู้3!บร�โภคท�0เป็ลั�0ยนแป็ลังไป็แลัะ Deadweight loss

P

Q Q

P

D

S

3

600 1200

6

CS

PS

S

D

S1

T=200

1200

6

2

CSPS DWL

11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 38

การประก�นราค์าข�1นต&-า (Price Support)

• เป็&นเคร�0องมิ�อของรฐบาลัท�0ใช!ในการแทรกแซื้งการท,างานของกลัไกราคา

• ส1วนใหญ1ใช!ป็ระกนราคาข�นต,0ากบผู้ลัผู้ลั�ตทางการเกษตร

• อ�ป็ทานของผู้ลัผู้ลั�ตทางการ เกษตรควบค�มิยาก เพราะส1วน

หน50งข5�นอย31กบสภาพด้�นฟั=าอากาศ

P

Q

S

D

P0

Q0

P1

Q1

Q2

S

E

A B

• ราคาป็ระกนข�นต,0าค�อ P1 ป็ร�มิาณ์ ต!องการเป็&น Q1 ป็ร�มิาณ์ขายเป็&น Q2 อุ�ปทานส�วนเก�นค์)อุ AB

• รฐบาลัต!องเข!ามิาซื้��ออ�ป็ทานส1วนเก�น ของผู้ลัผู้ลั�ตท�งหมิด้เป็&นจ&านวนเง�น ABQ1Q2

11 2550มิ�ถุ�นายน Lecture 2 หลักเศรษฐศาสตร� 39

การก&าหนดุราค์าข�1นส5งหร)อุการค์วบค์�มราค์า (Price Ceiling)

• เป็&นมิาตรการในการแทรกแซื้งการท,างานของกลัไกราคาซื้50งมิกจะใช!ในยามิท�0เก�ด้ภาวะขาด้แคลันส�นค!าอย1างมิาก

• ส�นค!าส1วนใหญ1จะเป็&นส�นค!าจ,าเป็&นต1อการด้,ารงช�ว�ต

P

Q

S

D

EP0

Q0

P1

Q1

Q2

A B

• ราคา P0 ส3งเก�นไป็จนผู้3!บร�โภคเด้�อด้ร!อน รฐบาลัเข!ามิาแทรกแซื้งโด้ยก,าหนด้ราคา ข�นส3งเป็&น P1 ซื้50งจะท,าให!เก�ด้อ�ป็สงค� ส1วนเก�น AB

• รฐบาลัควรจะป็=องกนป็;ญหาน��โด้ยใช! ว�ธ์�การป็;นส1วนโด้ยจ1ายค3ป็อง (Coupon) เพ�0อซื้��อส�นค!าน�นๆ แมิ!จะมิ�เง�นซื้��อมิาก เท1าใด้ก.ตามิ

ราคาน��ต,0าเก�นไป็ ผู้3!ขายจะน,าเอาส�นค!าไป็ขายในตลัาด้มิ�ด้