DE DIALOOG
1 2018 Copyright © S.A. (Sander) Berendsen, MEd www.ontdekjetalenten.nu
KL(IK!)KL(IK!)KL(IK!)KL(IK!)
KL(IK!)KL(IK!)KL(IK!)KL(IK!)
3
KL(IK!)KL(IK!)KL(IK!)KL(IK!)
KL(IK!)KL(IK!)KL(IK!)KL(IK!)
KL(IK!)KL(IK!)KL(IK!)KL(IK!)KL(IK!)KL(IK!)KL(IK!)KL(IK!)
KL(IK!)KL(IK!)KL(IK!)KL(IK!)KL(IK!)KL(IK!)KL(IK!)KL(IK!)
KL(IK!)KL(IK!)KL(IK!)KL(IK!)KL(IK!)KL(IK!)KL(IK!)KL(IK!) Kenmerken van een dialoog
Werkmodel dialoog
Soorten vragen - 2
Waarderend onderzoeken
Communicatietips
KL(IK!)KL(IK!)KL(IK!)KL(IK!)KL(IK!)KL(IK!)KL(IK!)KL(IK!)
Soorten vragen - 1
KL(IK!)KL(IK!)KL(IK!)KL(IK!)KL(IK!)KL(IK!)KL(IK!)KL(IK!) Er is meer dan taal (19 meervoudig intelligente werkvormen)
KL(IK!)KL(IK!)KL(IK!)KL(IK!)KL(IK!)KL(IK!)KL(IK!)KL(IK!)
Luisteren (3 niveaus)
KL(IK!)KL(IK!)KL(IK!)KL(IK!)KL(IK!)KL(IK!)KL(IK!)KL(IK!) 4 werkvormen (voor een goede dialoog)
2 2018 Copyright © S.A. (Sander) Berendsen, MEd www.ontdekjetalenten.nu
3
• Gelijkwaardigheid• Een onderzoekende houding (Schiet niet in de verdediging)
• Uitspreken• Aandachtig luisteren en waarnemen• Uitstellen van oordeel• Zijn met wat er is (Verschillen mogen bestaan)
• Vertragen en verstillen (Neem de tijd, wees niet bang voor stiltes)
KENMERKEN VAN DE DIALOOGProberen te begrijpen voor begrepen te willen worden
Een dialoog is een gespreksvorm waarbij er sprake is van:
WERKMODEL DIALOOG
3 2018 Copyright © S.A. (Sander) Berendsen, MEd www.ontdekjetalenten.nu
Standpunt A Standpunt B
Verschil, misverstand,tegenstelling, dilemma
Bijdrage A Bijdrage B
Een nieuw idee, resultaat of verandering
BIJDRAGE A & B
Besef van elkaars verschillenGeldig verklaren van elkaars verschillenOnderzoeken of verschillen kunnen worden samengevoegd Samenvoegen
filmpje
4 2018 Copyright © S.A. (Sander) Berendsen, MEd www.ontdekjetalenten.nu
WEES EEN OEN Open En Nieuwsgierig
LAAT OMA THUISOordelen, Meningen en Adviezen
GEBRUIK LSD Luisteren, Samenvatten, Doorvragen
GEBRUIK NIVEA Niet Invullen Voor Een Ander
DOE DIK Denk In Kwaliteiten
NEEM ANNA MEEAltijd Navragen, Nooit Aannemen
COMMUNICATIETIPS
"Bij een dialoog sta je naast elkaar in plaats van tegenover elkaar" "Een dialoog is geen debat of discussie"
OEN
OMALSD
DIK
NIVEAANNA
LUISTEREN OP 3 NIVEAUS
5 2018 Copyright © S.A. (Sander) Berendsen, MEd www.ontdekjetalenten.nu
BLABLA
?
BLABLA
1. HOREN
2. AANHOREN
3. ACTIEF LUISTEREN EN VERSTAAN
Je hoort dat iemand tegen je praat zonder dat je de boodschap wilt of kunt bevatten (het ene oor in en het andere oor uit)
Je bent bereid om naar het verhaal van de ander te luisteren zonder zelf een actieve rol te spelen. Bijvoorbeeld, je hoort de klacht van een medewerker aan die geïrriteerd is.
Je staat open voor de woordelijke boodschap van de ander met een open houding. Je zoekt actief naar de werkelijke betekenis ervan en bent gericht op datgene wat hem of haar echt bezighoudt. Je volgt wat hij of zij zegt en je volgt tegelijk hoe hij of zij zich uitdrukt in intonatie, beweging, oogcontact, gebaar, mimiek etc.
6 2018 Copyright © S.A. (Sander) Berendsen, MEd www.ontdekjetalenten.nu
WAARDEREND ONDERZOEKEN door het stellen van vragen
Waardeer wat er is en vraag naar wat werkt.
Waar ben je trots op?
Wanneer lukt het wel?
Wanneer ben je in je element?
Waar zit je kracht als organisatie?Waar kan je op voortbouwen?
Hoe kan je leren van je successen?
Waar ben je goed in?
7 2018 Copyright © S.A. (Sander) Berendsen, MEd www.ontdekjetalenten.nu
SOORTEN VRAGEN - 1
OPEN VRAGEN
TESTENDEVRAGEN
GESLOTEN VRAGEN
SUGGEST IEV EV R A G E N
H Y P O T H E S EV R A G E N
" S t e l d a t j e h e t z o d o e t , w a t z o u e r d a n
g e b e u r e n ?
" I s h e t g i s t e r e n g e b e u r d ? "" D o e j e d i t
v a k e r ? "
D e 5 W ' s W i e , w a t , w a a r ,
w a n n e e r , w a a r o m
" V e r t e l e r e e n s w a t m e e r o v e r "
I k d e n k d a t w e d i t m o e t e n o v e r w e g e n , v i n d
j e n i e t ? "
WAARDERENDE VRAGEN
"Wat maakte dat je het voor elkaar kreeg?"
8 2018 Copyright © S.A. (Sander) Berendsen, MEd www.ontdekjetalenten.nu
SOORTEN VRAGEN - 2
NIEUWSGIERIGEVRAGEN
ACTIEGERICHTEVRAGEN
CONFRONTERENDEVRAGEN
"Wat maakt nou dat je hier ietsanders doet dan je zegt? "
WAARDERENDE VRAGEN
"Wat maakte dat je het voor elkaar kreeg?"
" I k b e n e c h t b e n i e u w d h o e j i j d i t d o e t . K u n j e m i j h i e r m e e r o v e r v e r t e l l e n ? "
" W a t g a j e d a n a l s e e r s t e d o e n ? "
Bij de dialoog staat het uitwisselen van verschillende perspectieven centraal. Dat kan op allerlei verschillende manieren en in verschillende contexten. Juist op de momenten waar je het niet verwacht ontstaan de mooiste gesprekken. In KL(IK!) Pdf © nummer 8 vind je 19 werkvormen die je wellicht kunnen inspireren. Deze werkvormen zijn ingedeeld op basis van de acht meervoudige intelligenties van Howard Gardner. Gesproken taal blijft een belangrijke
voorwaarde voor het delen van ervaringen, inzichten, dilemma's, tegenstellingen, misverstanden, keuzes en/of acties.
beeld
taal Abewegen
muziek
tabellen en grafieken
alleen
natuur
samen
2018 Copyright © S.A. (Sander) Berendsen, MEd www.ontdekjetalenten.nu
ER IS MEER DAN TAAL3
8
KL(IK!) HIER! VOOR KL(IK!) Pdf © 8
9
10 2018 Copyright © S.A. (Sander) Berendsen, MEd www.ontdekjetalenten.nu
4 WERKVORMEN VOOR EEN GOEDE DIALOOG(onderzoeksgesprekken)
THE TALKING STONELuisteren en vragen
Een talking stone komt uit de Indiaanse cultuur, waar de
stamoudsten op gezette tijden bij elkaar kwamen om belangrijke
zaken met elkaar te bespreken.Het werkt heel simpel. Diegene die de
steen heeft, krijgt de volle aandacht van de anderen. De andere deelnemers mogen de
spreker niet onderbreken.
TEGENSPREKEN!Aanspreken
Weinigen zullen ' een ander tegenspreken' als een kunst
beschouwen. Eigenlijk is dat onzin. Waarom zou je als onderdeel van
een goed gesprek niet gewoon tegenspreken. Tegenspreken is
niet de kunst van het dwarsliggen maar het vergroten van je
speelveld. Je laat zien dat je over de zaak ook heel anders kunt
denken.
ANSICHTKAARTSchrijven
Een ansichtkaart is een korte, persoonlijke tekst die je vanuit een vrije ruimte (bijvoorbeeld vakantie) stuurt naar een persoon aan wie je
een mooie, lastige of beladen boodschap te brengen hebt. Het is niet eenvoudig om ' de juiste toon'
te pakken.
Ite missa estMeesterschap
Ite missa est is de formulering waarmee in de mis in de Katholieke Kerk de diaken aankondigt dat de mis ten einde is. Bij deze oefening
blijven we nog even zitten om goed af te ronden. Wat heeft je
geïnspireerd? Wat is er bereikt? Wat is er niet gelukt? BIj welke uitspraak, vraag of gedachte is
goed om nog even stil te staan? In de kerk blijft een kaars branden. Er
gaat iets door totdat we weer bij elkaar zijn. Wat is dat voor jou?
Colofon
11 2018 Copyright © S.A. (Sander) Berendsen, MEd www.ontdekjetalenten.nu
Training
Meer info over workshops, wetenschappelijke onderbouwing, trainingen en implementatietrajecten van de KL(IK!) PDF's? Kijk dan op www.ontdekjetalenten.nu De KL(IK!) trainingen worden verzorgd door Graafschap Opleidingen BV. Mail voor meer informatie naar [email protected]
Auteur
Sander Berendsen is onderwijspedagoog en als (innovatie)docent verbonden aan regionaal opleidingscentrum Graafschap College in Doetinchem en aan de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (masterprogramma Pedagogiek).
Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt worden in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch of door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur