Aasan ihNdI tjuRma haif>j> nj>r Ahmd
Hindi transliteration is done by a team of
www.understandquran.com
Tel: 0091-6456-4829 / 0091-9908787858
Hyderabad, India
tSvId v trtIb ‡ haif>j> nj>r Ahmd ip/n\ispl talImul k>urA>an `>t v iktabt SkUl, lahOrÃ×
nj>r sanI mOlana Aj>Ij> ju>bEdI mudIr mujLla “ Ahle hdIs ”, lahOr
mOlana p/ofesr muj>m\iml Ahsn =e`, @m… @…
•ArbI à ;slaimyat à tarI`>–
mOlana muf>tI muhMmd husEn n:mI muhtimm jaimA>a n:imya, lahOr
mOlana muhMmd srf>raj> n:mI AlÃAj>hrI, @m… @…
f>aij>l drsÃ@Ãinj>amI, •ArbI Ã ;slaimyat–
mOlana A>BdurRWf> milk `>tIb jamA> AaS4^eilya, lahOr
mOlana s:durRhman A>lvI `>tIb jamA> ms\ijdu= i=f>a, =ah jmal, lahOr
ALhMduilLlah
“ Aasan tjuRma k>urA>an mjId ” k: @itbar se muNf>ird hE ‡
hr lF>j> ka juda juda tjRuma AOr pUrI Aayt ka Aasan tjRuma @Ksa% hE |
yh tjuRma tIno& mslk ke wlmaÃ@Ãikram •Ahle suNnt v Al jmaA>t, dev bNdI, brelvI AOr
Ahle hdIs– ka nj>r sanI =uda AOr wn ka mu]aif>kun AlEh hE |
;&=a ALlah
A>rbI se na vaik>f> -I cNd pare p7> kr ;s kI mdd se pUre klamuLlah ka tjRuma b`>UbI smz ske&ge |
@e Allah krIm! ;s i`>dmt ko ba brkt AOr ba;sÃ@Ã`>Er bnade | `>ususn tlbh ke il@ k>urA>an f>hmI
AOr A>ml ibl k>urA>an ka j>irya AOr bNda ke il@e f>lahÃ@ÃdarEn ka vsIla bnade •AamIn–.
haif>j> nj>r AhmdÓÒ rbI wSsanI ÓÖÒÚ ihj/I
Õ idsmbr ÓÛÚÙ
Aasan tjuRma k>urA>ane mjId
bEtuLlah Alhram, mKka mukrRmh
www.understandquran.com
ALlah ke nam se
jo bhut meh\rban,
rh\m krne vala hE | (1)
tmam tarIf>e& ALlah ke il@
hE& jo tmam jhano& ka rb
hE, (2)
bhut meh\rban, rh\m krne
vala | (3)
bdle ke idn ka
mailk | (4)
hm isf>R> terI hI ;badt
krte hE&E AOr isf>R> tuz hI se
mdd cahte hE& | (5)
hme& sI0e raSte kI ihdayt
de, (6)
wn logo& ka raSta ijn pr
tU ne ;n\A>am ikya n wn ka
ijn pr g>j>b ikya gya,
AOr n wn ka jo gumrah
hu@ | (7)
٪﴾١٪﴿ حيم ال حمن ال اهللا بسم
حمن ال ٪﴾٢٪﴿ العلمين rب هللا الحمد
عبد اياك ٪﴾٤٪﴿ ين الد وم ملك ٪﴾٣٪﴿ حيم ال
اط ــ ــص ال اهــدنــا ٪﴾٥٪﴿ ستعين ــــاك wاي
عليهم انعمت الذين اط ص ٪﴾٦٪﴿ المستقيم
٪﴾٧٪﴿ الضالين wال عليهم ب المغض غير
عـهـا ١ כ آياتـهـا ٧ (١) سوrة الفاتـحـة ر
tmam tarIf>e&ALlah ke il@
rbtmam jhan2bhut meh\rban
rh\m krne vala3mailkidnbdla4isf>R> terI hI;badt krte hE& hm
AOr isf>R> tuz hI se
hm mdd cahte hE&5hme& ihdayt deraSta
sI0a6raStawn logo& katU ne ;n\A>am ikya
wn pr
ng>j>b ikya gyawn prAaEr njo gumrah hu@7
nam seALlahbhut meh\rbanrh\m krne vala1
Aayat 7(1) sUrtul f>aitha
•;f>ittah–‘kuA> 1
١
۷٠٠
١ زل
ملنـا
Q@fi‰fl
Q@ÚÄÄ•b–€aAlÃf>aitha (1)
2
ALlah ke nam se
jo bhut meh\rban,
rh\m krne vala hE |
Ailf>-lam-mIm | (1)
yh iktab hE ;s me& ko:
=k nhI&, prhej>garo& ke
il@ ihdayt, (2)
jo g>Eb pr :man late hE&,
AOr k>a;m krte hE& nmaj>,
AOr jo ku2 hm ne wNhe&
idya ws me& se `>cR krte
hE&, (3)
AOr jo log ws pr :man
r`te hE& jo Aap •s– pr
naij>l ikya gya AOr jo
Aap •s– se phle naij>l
ikya gya AOr vh Aai`>rt
pr yk>In r`te hE& | (4)
حيم ال حمن ال اهللا بسم
هدى فيهج٪ الrيب الكتب ذلك ٪﴾١٪﴿ م ا
الغيب ن مــنــ ــ الــذيــن ٪﴾٢٪﴿ للمتقين
٪﴾٣٪﴿ ن نفق رzقنهم wمما ة الص ن wيقيم
wمــآ الــيــك ل انـــ مآ ن مــنــ ــ ــذيــن wال
٪﴾٤٪﴿ ن قن هم ة وباالخ قبلكج٪ من ل ان
عاتهـا ٤٠ כ ة ر آياتهـا ٢٨٦ (٢) سوrة البـقـ
Ailf>-lam-mIm
1yhiktabnhI& =k;s me&
prhej>garo&ke il@
2jo log:man late hE&gE>b pr
AOr k>a;mkrte hE&
nmaj>AOer ws se johm ne wNhe& idyavh `>cR krte hE&
AOr jo log:man r`te hE&ws pr jonaij>likya gya
Aap kI trf>AOr jo
naij>l ikya gya
seAap se phleAOr Aai`>rt prvhyk>In r`te hE&
nam seALlahbhut meh\rbanrh\m krne vala
ihdayt
3
4
Aayat 286(2) sUrtul bk>r
• gay –‘kuA>at 40
معانقـة ١عند املتأخرين ١٢
الجــــزء ١
Q@fi‰fl
Ailf>-lam-mIm (1)R@ÒãÄÄ‘j€a
3
4Q@fi‰fl
Q@·ÄÄ€aAlÃbk>r (2)
vhI log Apne rb kI trf> se ihdayt pr hE&, AOr vhI log kamyab hE& | (5)
be=k ijn logo& ne kuf>š ikya, wn pr brabr hE Aap •s– wNhe& 6ra@& ya n 6ra@& vh :man nhI& la@&ge | (6)
ALlah ne wn ke idlo& pr AOr wn ke kano& pr muh\r lga dI | AOr wn kI Aa%`o& pr pdaR hE | AOr wn ke il@ b6>a A>j>ab hE | (7)
AOr ku2 log hE& jo khte hE& hm :man la@ ALlah pr AOr Aai`>rt ke idn pr AOr vh :man vale nhI& | (8)
vh 0oka dete hE& ALlah ko AOr :man valo& ko, hala&ik vh nhI& 0oka dete mgr Apne Aap ko, AOr vh nhI& smzte | (9)
wn ke idlo& me& bImarI hE, so ALlah ne wn kI bImarI b7>a dI, AOr wn ke il@ ddRnak A>j>ab hE | Kyo&ik vh zU4 bolte hE& | (10)
AOr jb wNhe& kha jata hE ik j>mIn me& f>sad n fElaAo to khte hE& ik hm isf>R> ;s\lah krne vale hE& | (11)
sun r`o be=k vhI log f>sad krne vale hE& AOr leikn nhI& smzte | (12)
AOr jb wNhe& kha jata hE tum :man laAo jEse log :man la@ to vh khte hE& Kya hm :man la@& jEse bevk>Uf> :man la@ ?sun r`o `>ud vhI bevk>Uf> hE& leikn vh jante nhI& (13)
AOr jb wn logo& se imlte hE& jo :man la@ to khte hE& hm :man la@ AOr jb Apne =Etano& ke pas Akele hote hE& to khte hE& hm tuMhare sa9 hE&, hm to mhj> mj>ak> krte hE& | (14)
ALlah wn se mj>ak> krta hE AOr wn ko wn kI srk=I me& b7>ata hE, vh AN0e ho rhe hE& | (15)
٪﴾٥٪﴿ ن ــحــ ــل ــف ــم ال ـــم ه ـــك ـــ wاwل ـــمق٪ ـــه رب ـــن م ـــدى ه ـــىل ع ـــك اwلـــ
ــم ــذrه ــن لـــم ام ـــم ءانـــذrتـــه عــلــيــهــم اء ســــ كـــفـــرwا الـــذيـــن ان
wعـــىل ــعــهــمط٪ ســم ـــىل wع قــلــوبــهــم عـــىل اهللا ــتــم خ ٪﴾٦٪﴿ ن ــ ــن م ــ ال
ــاس ــن ال ــــن wم ٪﴾٧٪﴿ ــم ــي ــظ ع عـــــذاب ـــم ـــه wل ز٪ غــــشــــاwة ـــم ـــصـــاrه اب
٪﴾٨٪﴿ منين م ــم ه ــا wم ـــر االخ ــيــوم وبــال ـــــاهللا אمــنــا ل ــ ــق ــن م
ــم ــســه ــف ان اآل ن ـــخـــدعـــ wمـــا اج٪ ـــنـــ אم wالـــذيـــن اهللا ن يـــخـــدعـــ
ــاج٪ ض ــ م اهللا ـــم اده ـــ ف ضال٪ ــــ م ــم ــه ــوب قــل فـــى ٪﴾٩٪﴿ ــشــعــرwن ـــا wم
قــيــل wاذا ﴿٭١٠﴾٭ ن ـــكـــذبـــ ا اكنـــــ ــا ــم ـــم ـــي ال عـــــذاب ـــم wلـــه
﴿٭١١﴾٭ ن مــصــلــحــ ــحــن ــا ــم ان ا قــالــ االrضال٪ فــى ــســدwا ــف ال لــهــم
wاذا ﴿٭١٢﴾٭ ـــرwن ـــع ـــش ال ـــكـــن و ـــســـدwن ـــف الـــم ـــم ه ـــم ـــه ان اآل
ــن אم ــآ ــم ك ـــن م ـــ ان ا ــ ــال ق ــاس ــن ال ـــن אم ــآ ــم ك ا אمـــنـــ ــم ــه ل ــل ــي ق
﴿٭١٣﴾٭ ن ــ ــم ــل ــع ال ــكــن و ــاء ــه الــســف ـــم ه انـــهـــم اآل ــاءط٪ ــه ــســف ال
اىل ا ـــ ـــل خ wاذا ـــا ـــن אم ا ـــ ـــال ق ا אمــــنــــ الــــذيــــن ا ـــ ـــق ل wاذا
﴿٭١٤﴾٭ ءwن مــســتــهــ ــن ــح ــا ــم ان ــمال٪ ــك ــع م ـــا ان ا ــ ــال ق شــيــطــيــنــهــمال٪
﴿٭١٥﴾٭ ن ــ ــه ــم ــع ــم ــه ــان ــغــي ط ـــى ف ـــم ـــده ـــم wي ــهــم ــ ــه ــت ــس اهللا
vhI logprihdaytseApna rbAOr vhI logvhkamyab5
be=kijn
logo& nekuf>š ikyabrabrwn pr
`>ah Aap wNhe& Dra@&
yanDra@& wNhe&
nhI&:man la@&ge6AOr prmuh\r lga dI ALlah ne
prwn ke idlAOr prwn ke kan
wn kI Aa%`e&pdaRAOr wn ke
il@A>j>abb6>a7AOr selog
jokhte hE&hm :man
la@8 ALlah
prAOr idn prAai`>rt
AOr nhI&
vh:man vale
vh 0oka dete hE&ALlahAOr jo log:man la@AOr nhI&
0oka detemgrApne Aap
AOr nhI&
smzte hE&9me&wn ke idl
•jma–bImarI
so ALlah ne b7>a dI wn kI
bImarI
AOr wn ke il@
A>j>abddRnakKyo&ikvh zU4 bolte hE&10AOr jb
kha jata hE
wNhe&n f>sad fElaAoj>mIn me&vh
khte hE&isf>R>hm
;s\lah krne vale
11
sun r`o
be=k vh
vhIf>sad krne valeAOr leiknnhI smzte12AOr jb
kha jata hE
wNhe&tum :man
laAo:man la@
jEse:man la@
logvh
khte hE&Kya hm
:man la@&jEse
bevk>Uf>sun r`o
`>ud vhvhIbevk>Uf>AOr leiknnhI&vh jante13
AOr jb imlte hE&jo log:man la@khte hE&hm :man
la@AOr jb
Akele hote hE&pas
Apne =Etankhte hE&hmtuMhare sa9mhj>hmmj>ak> krte hE&14
ALlahmj>ak> krta hEwn seAOr b7>ata hE wn ko
wn kI srk=I me&AN0e ho rhe hE&15
زم ال
فوق
١۷١
5 Q@fi‰fl
Ailf>-lam-mIm (1)R@ÒãÄÄ‘j€ayhI log hE& ijNho& ne ihdayt ke
bdle gumrahI mol lI, to wn
kI itjart ne ko: f>a;da n
idya, AOr n vh ihdayt pane
vale 9e | (16)
wn kI imsal ws =~>s jEsI
hE ijs ne Aag -6>ka:, ifr
Aag ne ws ka ;dR igdR rO=n
kr idya to ALlah ne 2In lI
wn kI rO=nI AOr wNhe& AN0ero&
me& 2o6> idya vh nhI& de`te | (17)
vh bhre gU%ge AOr AN0e hE& so vh
nhI& lO4e&ge | (18)
ya jEse AaSman se bair= ho,
ws me& AN0ere ho& AOr grj AOr
ibjlI kI cmk, vh Apne kano&
me& ApnI wngilya& 5o&s lete hE&
k6>k ke sbb mOt ke 6r se,
AOr ALlah kaif>ro& ko 3ere hu@
hE | (19)
k>rIb hE ik ibjlI wn kI ingahe&
wck le, jb -I vh wn pr
cmkI vh ws me& cl p6e> AOr
jb wn pr AN0era huAa vh `6>e
ho g@ AOr Agr ALlah cahta
to 2In leta wn kI =unva: AOr
wn kI Aa%`e&, be=k ALlah hr
cIj> pr k>aidr hE | (20)
@e logo! tum Apne rb kI
;badt kro ijs ne tuMhe& pEda
ikya AOr wn logo& ko jo tum
se phle hu@ taik tum prhej>gar
ho jaAo | (21)
ijs ne tuMhare il@ j>mIn ko
f>=R bnaya AOr AaSman ko 2t,
AOr AaSman se panI wtara, ifr
ws ke j>rI@ fl inkale tuMhare
il@ irj>\k>, so ALlah ke il@
ko: =rIk n 5hraAo AOr tum
jante ho | (22)
AOr Agr tuMhe& ;s ( klam ) me&
=k ho jo hm ne Apne bNde pr
wtara to ;s jEsI @k sUrt
le AaAo, AOr bula lo Apne
mddgar ALlah ke isva Agr
tum sCce ho | (23)
جاrتهم ربــحــت فما ــالــهــدىص٪ لة الض ــتــرwا اش الــذيــن ــك اwلــ
ـــاrاج٪ قــد ــ ــت اس ـــذى ال كــمــثــل مــثــلــهــم ﴿٭١٦﴾٭ ــتــديــن مــه ا اكنـــ wمـــا
ــى ف ـــم ـــه wتـــرכ ـــنـــوrهـــم اهللا ــــب ذه لـــه حـــ مـــا اضــــــاءت فــلــمــآ
﴿٭١٨﴾٭ ن جــعــ ــ ال فــهــم عــمــى ــكــم صــم ﴿٭١٧﴾٭ ــبــصــرwن ال ظلمت
ن ــجــعــلــ قج٪ ــــ wب ــــد وrع ظــلــمــت فــيــه ــاء الــســم ـــن م ــصــيــب ك او
محي wاهللا تط٪ ــ ــم ال حــذر اعــق الــصــ ــن م ــم ــه אذان فــى اصابعهم
لهم ــاء اض لكمآ ابــصــاrهــمط٪ خطف ق الــبــ ــاكد ﴿٭١٩﴾٭ ين بالكف
ــب لــذه ــــاء اهللا ش ـــو wل اط٪ ــ ــام ق عــلــيــهــم ــم ــل اظ wاذآ ــهال٪ ــي ف ا ــ مــش
﴿٭٢٠﴾٭ قـــديـــر ــــىء ش لك ـــىل ع اهللا ان wابــــصــــاrهــــمط٪ ــهــم ــع بــســم
قبلكم ــن م wالــذيــن خلقكم الــذى rبــكــم ــبــدwا اع الناس ايها
ناءص٪ wالسماء اشا ف االrض لكم جعل الــذى ﴿٭٢١﴾٭ ن تق لعلكم
لكمج٪ رzقـــا ت الــثــمــ ــن م ــــه ج ــ ــاخ ف ــاء م السماء ــن م ل wانــــ
rيــب فــى كنتم wان ﴿٭٢٢﴾٭ ن علم wانــتــم ـــدادا ان هللا ا جعل فــال
ا ـــــ wادع ــهص٪ ــل ــث م مـــن ـــورة ـــس ا ـــ ـــات ف ــا ــدن ــب ع ـــىل ع ــا ــن ل ــ ــا ــم م
﴿٭٢٣﴾٭ صــــدقــــيــــن ـــم ـــت ـــن ك ان اهللا wن د ــــــن م ـــــم ـــــداءכ شـــــه
yhI logijNho& nemol lIgumrahIihdayt ke bdleto n f>a;da idyawn kI itjart
AOr n 9evh ihdayt pane vale
16wn kI imsal
jEse imsalvh ijs ne-D>ka:Aag
ifr jbrO=n kr idyaws ka ;dR igdR2In lI ALlah ne
wn kI rO=nIAOr wNhe& 2oD> idya
me&
AN0erevh nhI& de`te17bhregU%geAN0eso vhnhI& lO4e&ge18
yajEse bair=seAaSmanws me&AN0ereAOr grjAOr ibjlI kI cmk
vh 5o&s lete hE&
ApnI wngilya&
me&Apne kansbbk6>k • ibjlI–DrmOtAOr
ALlah3ere hu@
kaif>ro& ko19k>rIb hEibjlIwck lewn kI ingahe&jb -Ivh
cmkIwn pr
cl pD>ews me&AOr jb
AN0era huAa
wn prvh `6e> hu@AOr Agr
cahta ALlah2In leta
wn kI =unva:AOr wn kI
Aa%`e&be=k ALlah
prhr cIj>k>aidr20
@elogotum ;badt
kroApna rbijs ne
tuMhe& pEda ikya
AOr vh log jo
setum se phle
taik tumprhej>gar ho jaAo
212t ijs nebnayatuMhare il@
j>mInf>=RAOr AaSman
AOr wtaraseAaSmantuMhare il@
panIifr
inkalaws ke j>rI@
sefl •jma–irj>\k>
so n5hraAoALlah ke il@
me&ko: =rIk
AOr tumjante ho22AOr Agr
tum ho=k
se johm ne wtara
AOrbula lo
prApna bNdato le AaAo@k sUrtse;s jEsI
Apne mddgarseisvaALlahAgrtum hosCce23
٢١٣٢
6Q@fi‰fl
Q@·ÄÄ€aAlÃbk>r (2)
ifr Agr tum n kr sko AOr
hrigj> n kr skoge to ws Aag
se 6ro ijs ka ;&0n ;n\san AOr
pT9r hE&, kaif>ro& ke il@ tEyar
kI g: hE | (24)
AOr wn logo& ko `>u=`>brI do
jo :man la@ AOr wNho& ne nek
A>ml ik@ wn ke il@ bag>at hE&
ijn ke nIce nhre& bhtI hE&, jb
-I wNhe& ws se koe: fl `ane ko
idya ja@ga vh khe&ge yh vhI hE
jo hme& ;s se phle `ane ko idya
gya hala&ik wNhe& ws se imlta
julta idya gya, AOr wn ke il@
ws me& bIivya& hE& pakIj>a, AOr
vh ws me& hme=a rhe&ge | (25)
be=k ALlah nhI& =maRta ik
ko: imsal byan kre jo mC2r
jEsI ho `>ah ws ke Wpr •b7> kr–
so jo log :man la@ vh to
jante hE& ik vh wn ke rb kI
trf> se hk> hE, AOr ijn logo&
ne kuf>š ikya vh khte hE& ALlah
ne ;s imsal se Kya ;rada ikya,
vh ;s se bhut logo& ko gumrah
krta hE AOr ;s se bhut logo&
ko ihdayt deta hE, AOr ;s se
naf>rmano& ke isva iksI ko
gumrah nhI& krta, (26)
jo log ALlah ka A>hd to6>te
hE& ws se pu~>ta ;k>rar krne ke
bad, AOr ws ko ka4te hE& ijs
ka ALlah ne huKm idya 9a ik
vh wse jo6>e r`e& AOr vh j>mIn
me& f>sad fElate hE&, vhI log
nuk>\san w5ane vale hE& | (27)
tum iks trh ALlah ka kuf>š
krte ho, AOr tum bejan 9e so
ws ne tuMhe& ij>NdgI b~>=I, ifr
vh tuMh&e marega ifr tuMhe&
ijla@ga ifr ws kI trf>
lO4a@ jaAoge | (28)
vhI hE ijs ne tuMhare il@ pEda
ikya jo j>mIn me& hE sb ka sb,
ifr ws ne AaSman kI trf>
k>sd ikya, ifr wn ko 5Ik
bna idya sat AaSman, AOr vh
hr cIj> ka janne vala hE| (29)
ـــا ده ـــ wق الــتــى الــنــار ا ــ ــق ــات ف ا ــ ــل ــع ــف ــــن wل ا ــ ــل ــع ــف لـــم فــــان
ا אمــنــ الــذيــن ـــــر wبــش ﴿٭٢٤﴾٭ ين للكف ـــدت اع wالحجاrة الــنــاس
لكمـا االنهرط٪ حتها من ى ج جنت لهم ان الصلحت ا wعملــ
قبل ــن م رzقــنـــــا الـــذى ــذا ه ا قــالــ ـــاال٪ رzق ــرة ــم ــن م منها ا ــ ـــ رzق
فيها ـــم wه ة ــهــ مــط ازwاج فــيــهــآ ــم ــه wل مــتــشــابــهــاط٪ ـــــه ا ــ ـــ ـــ wات
فما ضة ع مـا مثال ب ض ان ستحى ال اهللا ان ﴿٭٢٥﴾٭ خــلــدwن
ــمج٪ ــه رب مــن ــحــق ال ـــه ان ن ــ فــيــعــلــم ا ــ ــن אم الــذيــن ــا ــام ف ــاط٪ قــه ــ ف
ـضــل مثالم٪ هذا اهللا اrاد ــاذآ م ن ل فيق ــرwا ــف ك الــذيــن wامــا
﴿٭٢٦﴾٭ الفسقين اال ـــه ضل wمــا اط٪ كثي ـــه wيــهــدى ا كثي بـه
ن wيــقــطــعــ مــيــثــاقــهص٪ ــعــد ـــن م اهللا عــهــد ن ــنــقــضــ ـــن ـــذي ال
ــك ــ اwل االrضط٪ فــى ـــدwن ـــس ـــف wي صـــل ـــ ان ـــه اهللا ــــر ام مــآ
ـــا ات ـــ ام وכـــنـــتـــم ــــاهللا ـــرwن ـــف ـــك كــيــف ﴿٭٢٧﴾٭ ـــرwن ـــس ـــخ ال ـــم ه
﴿٭٢٨﴾٭ ن ــ ــع ج ــ ــه ــي ال ــم حييكم ــم ميتكم ــم ــمج٪ ــيــاכ فــاح
الــى ى ــتــ اس ــم جميعاق٪ االrض فــى مــا لــكــم خــلــق ـــذى ال ــو ه
﴿٭٢٩﴾٭ عــلــيــم ـــىء ش ـــلك ـــو wه تط٪ ســـمـــ ــبــع س ىــهــن فــســ ــاء الــســم
ifr Agr
tum n kr skoAOr hrigj> n kr skoge
to DroAagijs kaws ka ;&0n
;n\sanAOr pT9rtEyar kI g:kaif>ro& ke il@
24AOr `>u=`>brI do
jo log:man la@
AOr wNho& ne A>ml ik@
nekikjb -Iwn ke il@
bag>atbhtI hE&sewn ke nIce
nhre&
`ane ko idya ja@ga
ws seseseko: fl
irj>\k>vh khe&ge
yhvh jo ik
hme& `ane ko idya gya
hala&ik wNhe& idya gya
ws seimlta jultaAOr wn ke il@
ws me&bIivya&pakIj>aAOr vhws me&
hme=a rh&ege25be=k ALlah
mC2r nhI& =maRtaikvh byan
kreko:
imsaljo
ws se Wpr
so jo log:man la@vh jante hE&ik vhhk>sewn ka rb
AOr ijn logo& nekuf>š ikyavh khte hE&Kya;rada ikya ALlah ne
;s seimsalvh gumrah krta hE
;s se
bhut logAOr ihdayt
deta hE26 ;s sebhut log
AOr nhI& gumrah krta
;s semgrnaf>rman
jo logtoD>te hE&ALlah se
ikya gya A>hdse badpu~>ta ;k>rarAOr ka4te hE&
ijs ka huKm idya ALlah ne
ws seikvh jo6e>
r`e&AOr vh f>sad
fElate hE&me&j>mInvhI log
vhnuk>\san w5ane
vale27iks trh
tum kuf>š krte ho
ALlah ka
AOr tum 9ebejan
to ws ne tuMhe& ij>NdgI b~>=I
ifrtuMh&e maregaifrtuMhe& ijla@gaifrws kI trf>
tum lO4a@ jaAoge
28
vhijs nepEda ikya
k>sd ikyatuMhare il@
jome&j>mInsbifr
AaSmanifr wn ko
5Ik bna idyasatAaSman
AOr vh
hrcIj>janne vala
29
phle
`>ah jo
trf>
زم ال
فوق
٣٩٣
7 Q@fi‰fl
Ailf>-lam-mIm (1)R@ÒãÄÄ‘j€aAOr jb tuMhare rb ne f>ir+to& se kha ik mE& j>mIn me& @k na;b bnane vala hU%, wNho& ne kha Kya tU ws me& bna@ga jo ws me& f>sad krega AOr `>Unbha@ga ? AOr hm terI tarIf> ke sa9 tuz ko be @eb khte hE& AOr terI pakIj>gI byan krte hE&, ws ne kha be=k mE& janta hU% jo tum nhI& jante | (30)
AOr ws ne Aadm A– ko sb cIj>o& ke nam is`a@, ifr wNhe& f>ir+to& ke samne ikya, ifr kha muz ko wn ke nam btlaAo Agr tum sCce ho | (31)
wNho& ne kha, tU pak hE, hme& ko: ;Lm nhI& mgr •isf>R vh– jo tU ne hme& is`a idya, be=k tU hI janne vala ihKmt vala hE | (32)
ws ne f>rmaya @e Aadm! wNhe& wn ke nam btla de, so jb ws ne wn ke nam btla@ ws ne f>rmaya Kya mE& ne nhI& kha 9a ik mE& janta hU% 2upI hu: bate& AaSmano& AOr j>mIn kI AOr m&E janta hU% jo tum j>aihr krte ho AOr jo tum 2upate ho | (33)
AOr jb hm ne f>ir+to& ko kha tum Aadm ko isj\da kro to;b\lIs ke isva@ wNho& ne isj\da ikya, ws ne ;n\kar ikya AOr tkBbur ikya AOr vh kaif>ro& me& se ho gya | (34)
AOr hm ne kha @e Aadm! tum rho AOr tuMharI bIvI jNnt me&, AOr tum do&no& ws me& se `aAo jha& se caho ;t\imnan se, AOr n k>rIb jana ws dr`>\t ke •vrna– tum ho jaAoge j>ailmo& me& se | (35)
ifr =Etan ne wn do&no& ko fuslaya ws se | ifr wNhe& inklva idya ws halt se ijs me& vh 9e, AOr hm ne kha tum wtr jaAo, tuMhare baj>, baj> kedu=\mn hE&, AOr tuMhare il@ j>mIn me& i5kana hE AOr @k vK>t tk samane • ij>NdgI– hE | (36)
ifr Aadm •A– ne haisl kr il@ Apne rb se ku2 kilmat, ifr ws ne ws •Aadm– kI tOba k>ubUl kI, be=k vh tOba k>ubUl krne vala rh\m krne vala hE| (37)
ا قال خليفةط٪ االrض فــى جــاعــل انـــى كة للمل ــك rب ــا ق wاذ
سبح ــحــن wن ــاءج٪ م ــد ال wيــســفــك فيها فسد ــن م فيها اتــجــعــل
wعلم ﴿٭٣٠﴾٭ ن علم ال ما اعلم ــى ان قــا لــكط٪ س wنــقــد بحمدك
نى بئ ا فــقــا كة المل على ضــهــم عــ ــم لكــهــا ــاء ــم اال אدم
لنآ علم ال سبحنك ا قال ﴿٭٣١﴾٭ صدقين كنتم ان الء هــ باسماء
بئهم ا אدم قــا ﴿٭٣٢﴾٭ الحكيم العليم انت انك علمتناط٪ ما اال
اعلم انى لكم اقل الم قـا اسمائهمال٪ باهم ا فلمآ باسمائهمج٪
﴿٭٣٣﴾٭ ن كتم كنتم wما بدwن مـا wاعلم wاالrضال٪ ت السم غيب
ــسط٪ ــي ــل اب اآل فــســجــدwا الدم ـــدwا ـــج اس ــكــة ــلــ لــلــم قــلــنــا wاذ
انــت اســكــن ــאدم wقلنا ﴿٭٣٤﴾٭ ين الكف ــن م ن و wاستكبر اىب
بــا ــقــ wال شــئــتــمــاص٪ حــيــث rغــــدا مــنــهــا ــال ـــ وכ الــجــنــة وزwجـــــك
الشيطن ــا ــم ــه فــاzل ﴿٭٣٥﴾٭ الــظــلــمــيــن مــن نــا فــتــكــ ة ــ الــشــج ـــذه ه
ــعــضــكــم ا ــ ــط ــب اه ــا ــن ــل wق فــيــهص٪ اكنـــا ــمــا م ــا ــم ــه ج ــ ــاخ ف ــا ــنــه ع
ى فـتل ﴿٭٣٦﴾٭ حين اىل ع wمت مستقر االrض فى wلكـم عدوج٪ لبعض
﴿٭٣٧﴾٭ حيم ال اب الت هو انــه عليهط٪ فــــتـــاب لكمت ربــه من אدم
AOr jb
khatuMhara rb
wNho& ne kha
f>ir+to& seik mE&bnane valame&j>mIn@k na;b
Kya tUbna@ga
ws me&jof>sad krega
ws me&AOr bha@ga`>UnAOr hmbe @eb khte hE&
terI tarIf> ke sa9
AOr pakIj>gI byan krte hE&
terIAOr
is`a@ws ne kha
be=k mE&
janta hU%
jotum nhI& jante30
Aadm •A–
namsb cIj>e&ifrwNhe& samne
ikyaprf>ir+te
ifr kha
muz ko btlaAo
nam;nAgrhme& tum hosCce31wNho& ne kha
tU pak hE;Lm nhI&
mgrjotU ne hme& is`aya
@e Aadmbe=k tU
tUjanne vala
ihKmt vala
32ws ne f>rmaya
wn ke namso jbws ne wNhe& btla@
janta hU%
wn ke namws ne f>rmaya
Kya nhI&
mE& ne kha
tuMhe&ik mE&
2upI hu: bate&
AaSman •jma–AOr j>mIn33 AOr mE& janta hU%
jotum j>aihr krte ho
AOr jo
tum2upate ho
AOr jb
hm ne kha
f>ir+to& kotum isj\da
kroAadm ko
to wNho& ne isj\da ikya
isva@;b\lIs
ws ne ;n\kar ikya AOr tkBbur ikya
AOr ho gya
sekaif>r34AOr hm ne kha
@e Aadm
tum rhotum
AOr tuMharI bIvI
jNntAOr tum
do&no& `aAows se
;t\imnan se
jha&tum cahoAOr n
k>rIb jana
;sdr`>\tifr tum ho jaAoge
sej>ailm •jma–35ifr wn do&no& ko fuslaya
=Etan
ws seifr wNhe&
inklva idyase jovh 9ews me&
AOr hm ne kha
tum wtr jaAo
tuMhare baj>
baj> kedu=\mnAOr tuMhare
il@36 me&j>mIni5kana
AOr saman
tkvK>t
AadmseApna rb
rh\m krne vala
ku2kilmat
ifr ws ne tOba k>ubUl kI
ws kI
be=k vh
vhtOba k>ubUl krne vala
wNhe&bta de
ifr haisl kr il@
37
8Q@fi‰fl
Q@·ÄÄ€aAlÃbk>r (2)
hm ne kha tum sb yha& se wtr jaAo, ps jb tuMhe& merI trf> se ko: ihdayt phu%ce, so jo cla merI ihdayt pr, n wn pr ko: `>Of> hoga n vh g>mgIn ho&ge | (38)
AOr ijn logo& ne kuf>š ikya AOr zu4laya hmarI Aayto& ko, vhI doj>`> vale hE&, vh hme=a ws me& rhe&ge | (39)
@e bnI ;s/a:l •AOlade yak>Ub–! merI nemt yad kro jo mE& ne tuMhe& b~>=I AOr pUra kro mere sa9 ikya gya A>hd, mE& tuMhare sa9 ikya gya A>hd pUra k’%ga, AOr muz hI se 6ro | (40)
AOr ws pr :man laAo jo mE& ne naij>l ikya, ws kI ts\dIk> krne vala jo tuMhare pas hE, AOr sb se phle ws ke kaif>r n ho jaAo AOr merI Aayat ke ;vj> 9o6>I k>Imt n lo, AOr muz hI se 6ro | (41)
AOr n imlaAo hk> ko baitl se, AOr hk> ko n 2upaAo jb ik tum jante ho | (42)
AOr tum k>a;m kro nmaj> AOr Ada kro j>kat AOr ‘kUA> kro ‘kUA> krne valo& ke sa9 | (43)
Kya tum logo& ko nekI ka huKm dete ho AOr Apne Aap ko -Ul jate ho? hala&ik tum p7>te ho iktab, Kya ifr tum smzte nhI& ? (44)
AOr tum mdd haisl kro sb\r AOr nmaj> se, AOr vh b6>I •du=var– hE mgr A>aijj>I krne valo& pr •nhI&– (45)
vh jo smzte hE& ik vh Apne rb ke"b" hone vale hE& AOr yh ik vh ws kI trf> lO4ne vale hE& | (46)
@e bnI ;s/a:l •AOlade yak>Ub–! tum merI nemt yad kro jo mE& ne tuMhe& b~>=I AOr yh ik mE& ne tuMhe& f>j>Ilt dI j>mane valo& pr | (47)
AOr ws idn se 6ro ijs idn ko: =~>s iksI ka ku2 bdla n bnega, AOr n ws se ko: isf>air= k>ubUl kI ja@gI, AOr n ws se ko: muA>avj>a ilya ja@ga, AOr n wn kI mdd kI ja@gI | (48)
بع فمن ــدى ه منى اتينكم فاما جميعاج٪ منها ا اهبط قلنا
كــفــرwا ــن ــذي wال ﴿٭٣٨﴾٭ ن نــ ــحــ ــم ه wال عليهم ف خــ فــال ـــداى ه
﴿٭٣٩﴾٭ خــلــدwن فيها ــم ه ــارج٪ ــن ال ــب ــح اص ــك ــ اwل אيتنآ ا وכـــذبـــ
ا wاwفــــ عليكم انــعــمــت الــتــى عمتى ــــرwا اذכ اءيـــل اســـ يبنـى
ـمـآ ا ـــنـــ wאم ﴿٭٤٠﴾٭ ن فــاrهــبــ wايـــــاى ــمج٪ ــدכ ــه ــع اwف ــدى ــه ــع ب
شترwا wال ــهص٪ اكفر اwل ا ن ك wال معكم لما قا مصد لت انــ
الباطل الحق ا لبس wال ﴿٭٤١﴾٭ ن فاتق wايــاى قليالز٪ منا بאيتى
ة الزכ ا wאتــ ة الص ا wاقيم ﴿٭٤٢﴾٭ ن علم wانتم الحق ا wتكتم
ن ــ ــس ــن wت ــر ــب ــال ــاس ــن ال اتــــامــــرwن ﴿٭٤٣﴾٭ ــيــن الــرכــع مـــع ا ـــ ـــع wارכ
الصبر ا wاستعين ﴿٭٤٤﴾٭ ن عقل افــال الكتبط٪ ن تل wانتم انفسكم
ن ظن الــذيــن ﴿٭٤٥﴾٭ الخشعين على اال ة لكبي wانــهــا ةط٪ wالص
اءيـــل اســـ ــبــنــى ﴿٭٤٦﴾٭ ن rجــعــ ــه ــي ال wانــهــم ــم ــه رب ا ــقــ مــ ــم ــه ان
﴿٭٤٧﴾٭ العلمين على فضلتكم wانـى عليكم انعمت التى عمتى اذכرwا
ــقــبــل wال ــئــا ــي ش ــفــس ـــن ع ــفــس ى ـــجـــ ال مـــا ـــ ا wاتـــقـــ
﴿٭٤٨﴾٭ ــنــصــرwن ـــم ه wال عــــدل ــا ــنــه م خــذ ــ wال ــة ــاع ــف ش ــا ــنــه م
hm ne kha
tum wtr jaAo
yha& secla sbps jbtuMhe& phu%cemerI
trf> seko:
ihdaytso jo
merI ihdayt
to nko: `>Of>
kuf>šš ikya wn prAOr n
vhg>mgIn ho&ge38AOr ijn logo& ne
AOr zu4layahmarI Aayat
vhIdoj>`> valevhws me&hme=a rhe&ge39
@e AOladyak>Ubtum yad kromerI nemtjomE& ne b~>=ItuMhe&AOr pUra
kro
mere sa9 ikya gya A>hd
mE& pUra k'%ga
tuMhare sa9 ikya gya A>hd
AOr muz hI se
6ro40AOr tum :man laAo
ws pr jo
mE& ne naij>l ikya
ts\dIk> krne vala
ws kI jo
AOr n
tuMhare pas
AOr n
ho jaAophlekaif>rws ke
merI Aayat
k>Imt9o6>Ibaitl seAOr muz hI se
6ro41AOr n
imlaAohk>
AOr n 2upaAo
hk>jb ik tum
jante ho42AOr k>a;m kro
nmaj>AOr Ada
kroj>kat
AOr ‘kUA> kro
sa9‘kUA> krne
vale43Kya tum huKm
dete holognekI ka
AOr tum -Ul jate ho
Apne Aaphala&ik tum
p7>te hoiktabKya ifr
nhI&tum
smzte44AOr tum mdd
haisl krosb\r se
AOr nmaj>AOr vhb6>I
•du=var–mgrpr
A>aijj>I krne vale
45vh josmzte hE&
ik vh“b“ hone
valeApna rb
AOr yh ik vh
ws kI trf>
lO4ne vale46@e AOladeyak>Ub
tum yad kro
merI nemt
jo47 mE& ne b~>=I
tum prAOr yh ik mE& ne
tuMhe& f>j>Ilt dIe
prj>mane vale
AOr 6rows idnn bdla bnegako: =~>sseiksIku2AOr n
k>ubUl kI ja@gI
ws seko:
isf>air=AOr n
48 ilya ja@ga
ws seko:
muA>avj>aAOr n
wnmdd kI ja@gI
;vj> lo
ـعربـ
ال
۴١٠۴
۵۷۵
9 Q@fi‰fl
Ailf>-lam-mIm (1)R@ÒãÄÄ‘j€aAOr jb hm ne& tuMhe& Aale if>rA>Onse irha: dI, vh tuMhe& du` dete 9e bura A>j>ab | AOr vh tuMhare be4o& ko j>ubh krte 9e AOr tuMharI A>Orto& ko ij>Nda 2o6> dete 9e, AOr ws me& tuMhare rb kI trf> se b6>I Aaj>ma;= 9I | (49)
AOr jb hm ne& tuMhare il@ fa6> idya dyaR, ifr hm ne tuMhe& bca ilya AOr Aale if>rA>On ko 6ubo idya, AOr tum de` rhe 9e | (50)
AOr jb hm ne mUsa •A– se calIs rato& ka vada ikya, ifr tum ne b26>e ko wn ke bad •mabUd– bna ilya, AOr tum j>ailm hu@ | (51)
ifr hm ne tuMhe& ws ke bad maf> kr idya taik tum @hsan mano | (52)
AOr jb hm ne mUsa ko iktab dI AOr ksO4I •hk> AOr baitl ke drimyan f>rk> krne vala– taik tum ihdayt pa lo | (53)
AOr jb mUsa •A– ne ApnI k>Om se kha, @e k>Om! be=k tum ne Apne Wpr ju>>Lm ikya b26>e ko •mabUd– bna kr, so tum Apne pEda krne vale kI trf> ‘jUA> kro, Apno& ko hlak kro, yh tuMhare il@ behtr hE tuMhare pEda krne vale ke nj>dIk, so ws ne tuMharI tOba k>ubUl kr lI, be=k vh tOba k>ubUl krne vala rh\m krne vala hE | (54)
AOr jb tum ne kha @e mUsa! hm tuze hrigj> n mane&ge jb tk ALlah ko hm `uLlm `uLla n de` le&, ifr tuMhe& ibjlI kI k6>k ne Aa ilya, AOr tum de` rhe 9e | (55)
ifr hm ne tuMhe& tuMharI mOt ke bad ij>Nda ikya taik tum@hsan mano | (56)
AOr hm ne tum pr badl ka saya ikya AOr hm ne tum pr mNn AOr slva wtara, vh pak cIj>e& `aAo jo hm ne tuMhe& dI& | AOr wNho& ne hm pr j>uLm nhI& ikya AOr leikn vh ApnI jano& pr j>uLm krte 9e | (57)
الـــعـــذاب ء ــــ س ــم ــك ن ــ م ــ ــس ن ـــ ع ـــ ف אل مـــن ــجــيــنــكــم wاذ
من ـــالء ذلكم ــى wف ساءכمط٪ ن wيستحي ابــنــاءכــم ن يــذبــحــ
قــنــآ wاغــ فانجينكم البحر كم قنا ف wاذ ﴿٭٤٩﴾٭ عظيم ربــكــم
ليلة اrبــعــيــن سى م wعــدنــا wاذ ﴿٭٥٠﴾٭ ــنــظــرwن wانــتــم ن ــ ع فــ אل
نا عـفـــ ــم ﴿٭٥١﴾٭ ن ظلم ــتــم wان ــعــده ــن م العجل اتــخــذتــم ثــم
سى م אتينا wاذ ﴿٭٥٢﴾٭ ــشــكــرwن لعلكم ذلــك ــعــد ــن م عنكم
مه لق ســى مــ ــا ق wاذ ﴿٭٥٣﴾٭ ــهــتــدwن لعلكم قــان ــ wالــف الكتب
ا بــ فــتــ ــجــل ــع ال ــاتــخــاذכــم ــكــم ــس ــف ان ــتــم ظــلــم انـــكـــم يـــقـــوم
ــنــد ع لــكــم خــيــر ـــكـــم ذل انــفــســكــمط٪ ا ــ ــل ــت ــاق ف ـــارئـــكـــم اىل
wاذ ﴿٭٥٤﴾٭ ــيــم ح ــ ال اب الــتــ هــو ـــه ان عــلــيــكــمط٪ ــاب ــت ف ــمط٪ ــك ــارئ ب
فــاخــذتــكــم ة ــ ــه ج اهللا ى ــ حتى ــك ل ــن م ــ ــن ل ســى ــمــ قلتم
تــكــم مــ ــعــد ـــن م ــعــثــنــكــم ــم ﴿٭٥٥﴾٭ ــرwن ــظ ــن wانـــتـــم الــصــعــقــة
لـــنـــا wانـــ الــغــمــام ــكــم ــي ــل ع ــا ــن ــل ــل wظ ﴿٭٥٦﴾٭ ـــشـــكـــرwن ــلــكــم ــع ل
رzقـــنـــكـــمط٪ مـــا ــت ــب ــي ط ـــن م ا ــــ لك ىط٪ wالـــســـلـــ الـــمـــن ــكــم ــي ــل ع
﴿٭٥٧﴾٭ ن ـــ ـــم ـــل ـــظ ـــم ـــه ـــس ـــف ان ا ــــــ اكن ــــكــــن و نـــا ـــ ـــلـــم ظ ـــــا wم
AOr jb
hm ne& tuMhe& irha: dI
seAale if>rA>Onvh tuMhe& du` dete 9eburaA>j>ab
vh j>ubhkrte 9e
tuMhare be4eAOr ij>Nda 2o6> dete 9e
tuMharI A>Orte&AOr me&wsAaj>ma;=se
tuMhara rb
b6>I49AOr jb
hm ne fa6> idya
tuMhare il@
dyaRifr tuMhe& bca ilya
AOr hm ne 6ubo idya
Aale if>rA>OnAOr tumde` rhe 9e50AOr jb
hm ne vada ikya
mUsa •A–calIsrat
ifrtum ne
bna ilyab26>awn ke badAOr tum
j>ailm •jma–
51ifrhm ne maf> kr idya
tum sews ke badyhtaik tum@hsan mano52AOr jb
hm ne dImUsa •A–
iktabAOr ksO4Itaik tumihdayt pa lo53AOr jb
khamUsaApnI k>Om se
@e k>Ombe=k tum
tum ne ju>>>Lm ikya
Apne Wprtum ne bna ilyab26>aso tum
‘jUA> kro
trf>pEda krne
valaso tum
hlak kroApnI jane&yhbehtrtuMhare il@nj>dIk
tuMhara pEda krne vala
ws ne tOba k>ubUl kI
tuMharIbe=kvhtOba k>ubUl krne vala
rh\m krne vala
54AOr jb
tum ne kha
@e mUsahm hrigj> n
mane&getuzejb tk
hm de` le& ALlah ko
`uLlm `uLla
ifr tuMhe&Aa ilya
ibjlI kI k6>k
AOr tum
tum de` rhe 9e55ifrhm ne tuMhe& ij>Nda ikya
sebadtuMharI mOt
taik tum@hsan mano56AOr hm ne saya ikya
tum prbadlAOr hm ne
wtara
tum prmNnAOr slvatum `aAosepak cIj>e&johm ne tuMhe& dI&
AOr nhI&wNho& ne j>uLm ikya hm pr
AOr leikn9eApnI jane&vh j>uLm krte 9e
57
10Q@fi‰fl
Q@·ÄÄ€aAlÃbk>r (2)
AOr jb hm ne kha tum dai`>l
ho jaAo ws bStI me&, ifr ws
me& jha& se caho baf>rag>t `aAo
AOr drvaj>e se dai`>l ho isj\da
krte hu@, AOr kho b~>= de, hm
tuMhe& tuMharI `>ta@& b~>= de&ge,
AOr A>nk>rIb ij>yada de&ge nekI
krne valo& ko | (58)
ifr j>ailmo& ne dUsrI bat se ws
bat ko bdl 6ala jo khI g:
9I wNhe&, ifr hm ne j>ailmo& pr
AaSman se A>j>ab wtara, Kyo&ik
vh naf>rmanI krte 9e| (59)
AOr jb mUsa •A– ne ApnI k>Om
ke il@ panI ma&ga, ifr hm ne
kha Apna A>sa pT9r pr maro,
to fU4 p6>e ws se barh c=\me,
hr k>bIle ne Apna 3a4 jan ilya,
tum `aAo AOr ipyo ALlah ke
irj>\k> se, AOr j>mIn me& n ifro
f>sad mcate | (60)
AOr jb tum ne kha @e mUsa!
hm @k `ane pr hrigj> sb\r n
kre&ge, Aap hmare il@ Apne rb
se duA>a kre& ik hmare il@ inkale
jo j>mIn wgatI hE, ku2 trkarI
AOr kk6>I AOr gNdum AOr
msUr AOr Pyaj> | ws ne kha Kya
tum bdlna cahte ho ? vh jo
Adna hE ws se jo behtr hE,
tum =hr me& wtro be=k tuMhare
il@ hoga jo tum ma>e ho, AOr
wn pr ij>Llt AOr mohtajI
6al dI g:, AOr vh lO4e ALlah
ke g>j>b ke sa9, yh ;s il@
huAa ik vh ALlah kI Aayto& ka
;n\kar krte 9e AOr nahk> nibyo&
ko k>t\l krte 9e, yh ;s il@
huAa ik wNho& ne naf>rmanI kI
AOr vh hd se b7>te 9e | (61)
شــئــتــم ــث ــي ح ــا ــنــه م ا فـــلكـــ يــة الــقــ ــــذه ه ا ـــ ـــل ادخ قــلــنــا wاذ
ــم ــك ل ــر ــف ــغ حـــطـــة ا ــــ ل ــــ wق ســـجـــدا ـــاب ـــب ال ا ــــ ــــل wادخ ـــــدا rغ
ال ــ ق ا ظــلــمــ ــذيــن ال فــبــدل ﴿٭٥٨﴾٭ المحسنين يــد ــنــ wس خطيكمط٪
ا rجـــ ا ــ ــم ــل ظ ـــذيـــن ال ــلــى ع ــا ــن ل ــ ــان ف ــم ــه ل ــل ــي ق الــــذى ــر ــي غ
مــه لقـ سى م استسقى wاذ ﴿٭٥٩﴾٭ ن فسق ا اكنــ مـا السماء من
عيناط٪ ة عش اثنتا منه ت فانفج الحجرط٪ عصاك ب اضــ فقلنا
اهللا رzق ـــن م ا بـــ wاشـــ ا لكــــ ــمط٪ ــه ب ــ ــش م ــــاس ان لك ــم ــل ع قـــد
ســى ــ ــم ــم ــت ــل ق wاذ ﴿٭٦٠﴾٭ ــن ــدي ــس ــف م االrض فـــى ا ــ ــث ــع wال
مـمـا لــنــا ج ــ ــخ ـــك rب لــنــا ـــادع ف ـــد wاح ــعــام ط ــىل ع ــصــبــر ــن ل
ـــا ـــدســـه wع ـــا ـــه م ـــ wف ـــا wقـــثـــائـــه ــا ــه ــل ــق ــــن م االrض ــت ــب ــ ت
خــيــرط٪ ــو ه ــذى ــال ادىن ــو ه ـــذى ال ن ــســتــبــدلــ ات قـــا wبــصــلــهــاط٪
لــة ــذ ال عليهم بــت wضــ ــتــمط٪ ــال س مــا لــكــم ـــان ف ا ــصــ م ا ــ ــط ــب اه
ـــم ـــه ـــان ذلــــــك اهللاط٪ مــــــن ـــب ـــض ـــغ ـــــــــاءو wب ـــة ـــن ـــك ـــس ـــم wال
ـــن ـــي ـــب ـــن ال ن wيــــقــــتــــلــــ اهللا ـــــאيـــــت ـــــرwن ـــــف ـــــك ا ـــــــــ اكن
﴿٭٦١﴾٭ ـــعـــتـــدwن ا ـــــــ ن و ا عـــصـــــــ ـــمـــا ـــــك ذل ط٪ ــــحــــق ال بـــغـــيـــر
AOr jb
hm ne kha
tumdai`>l ho
wsbStIifr `aAows sejha&tum caho
baf>rag>tAOr tumdai`>l ho
drvaj>aisj\da
krte hu@AOr khob~>=de
hm b~>= de&ge
tuMhe&
tuMharI `>ta@&
AOr A>nk>rIb ij>yada de&ge
nekI krne vale58ifr bdl 6ala
ijn logo& ne j>uLm ikya •j>ailm–
bat
dUsrIvh jo ikkhI g:wNhe&ifr hm ne
wtarapr
ijn logo& ne j>uLm ikya •j>ailm–
A>j>ab
seAaSmanKyo&ikvh naf>rmanI
krte 9e59AOr
jbpanI ma&gamUsa •A–
ApnI k>Om ke il@
ifr hm ne kha
maroApna A>sa
pT9rto fU4 p6>ews sebarhc=\me
jan ilyahr k>OmApna 3a4tum `aAoAOr ipyoALlah ke idye hu@
irj>\k> se
AOr n ifrome&j>mInf>sad mcate60AOr jb
tum ne kha@e mUsa
hrigj> n sb\r kre&ge
pr`ana@kduA>a kre&hmare il@
Apna rb
inkale hmare il@
ws se jo
wgatI hEj>mInse •ku2–trkarIAOr kk6>IAOr gNdumAOr msUr
AOr Pyaj>ws ne kha
Kya tum bdlna cahte ho
jo ikvh Adnavhbehtr
tum wtro=hrps
be=ktuMhare il@
jo tumma>e ho
AOr 6aldI g:wn prij>Llt
AOr mohtajIAOr vh lO4eg>j>b ke sa9seALlahyh;s il@ ik
vh
vh 9evh ;n\kar krteALlah kI Aayto& kaAOr k>t\l krte 9enibyo& ko
nahk>yh;s il@
ikwNho& ne
naf>rmanI kIAOr 9ehd se b7>te61
ws se jo
٦١٣٦
۷٢۷
11 Q@fi‰fl
Ailf>-lam-mIm (1)R@ÒãÄÄ‘j€abe=k jo log :man la@ AOr jo yhUdI hu@ AOr nsranI AOr sabI, jo :man la@ ALlah pr AOr roj>e Aai`>rt pr AOr nek A>ml kre to wn ke il@ wn ke rb ke pas wn ka Ajr hE, AOr wn pr n ko: `>Of> hoga AOr n vh g>mgIn ho&ge | (62)
AOr jb hm ne tum se ;k>rar ilya, AOr hm ne tuMhare Wpr kohe tUr w5aya, jo hm ne tuMhe& idya hE vh mj>bUtI se pk6>o, AOr jo ws me& hE wse yad r`o taik tum prhej>gar ho jaAo | (63)
ifr ws ke bad tum ifr g@, ps Agr ALlah ka f>J>l n hota tum pr AOr ws kI rhmt to tum nuk>\san w5ane valo& me& se 9e | (64)
AOr Alb]a tum ne •wn logo& ko– jan ilya ijNho& ne tum me& se hF>te ke idn me& ij>yadtI kI, tb hm ne wn se kha tum j>lIl bNdr ho jaAo | (65)
ifr hm ne wse samne valo& ke il@ AOr pI2e Aane valo& ke il@ ;b\rt bnaya AOr nsIht prhej>garo& ke il@ | (66)
AOr jb mUsa •A– ne ApnI k>Om se kha be=k ALlah tuMhe& huKm deta hE ik tum @k gay j>ubh kro, vh khne lge Kya tum hm se mj>ak> krte ho ? ws ne kha mE& ALlah kI pnah leta hU% •;s se– ik mE& jaihlo& se ho jaW% | (67)
wNho& ne kha Apne rb se hmare il@ duA>a kre& ik vh hme& btla@ vh kEsI h E? ws ne kha be=k vh f>rmata hE ik vh gay n bU7>I hE AOr n 2o4I wm/ kI, ws ke drimyan jvan hE, ps tuMhe& jo huKm idya jata hE kro | (68)
wNho& ne kha hmare il@ duA>a kre& Apne rb se ik vh hme& btla de ws ka r&g kEsa hE ? ws ne kha be=k vh f>rmata hE ik vh @k gay hE j>dR rg& kI, ws ka r&g `>Ub ghra hE, de`ne valo& ko AC2I lgtI hE | (69)
ــن ــي ــ wالــصــب ى ـــنـــصـــ wال wا ــــــاد ه ــــن ــــذي wال ا ـــ ـــن אم الــــذيــــن ان
هـــم اجـــ ــم فــلــه صــالــحــا wعـــمـــل ــــر االخ ـــوم ـــي wال ـــاهللا ـــن אم ـــن م
اخذنا wاذ ﴿٭٦٢﴾٭ ن ن ح هــم wال عليهم ف ــ خ wال ربــهــمص٪ عند
ــوة ــق אتــيــنــكــم ــآ م ــــذwا خ الـــطـــورط٪ ــم ــك ق ــ ف ــا ــن ــع وrف ــيــثــاقــكــم م
ــكج٪ ذل عد ــن م ليتم ــم ﴿٭٦٣﴾٭ ن تق لعلكم فيه ما wاذכـــرwا
﴿٭٦٤﴾٭ يــن الــخــســ مـــن لكنتم ــتــه ــم وrح عليكم اهللا فــضــل ال ــ ــل ف
لهم فقلنا الــســبــت فــى مــنــكــم اعــتــدwا ــن ــذي ال علمتم ــد ــق wل
ــديــهــا ــيــن ــا ــم ل ـــاكال فجعلنها ﴿٭٦٥﴾٭ ــيــن خــســ دة ــــ ق ا نـــ كـــ
ــه م ــ لــق ســى ــ م قـــا wاذ ﴿٭٦٦﴾٭ لــلــمــتــقــيــن ــة ــظ ع ــ wم خلفها ـــا wم
هــــزwاط٪ ــا ــذن ــخ ــت ات ا ــ ــال ق ةط٪ ـــ ـــق ا ــ ــح ــذب ان ــامــرכــم اهللا ان
لنا ادع ا ــ ــال ق ﴿٭٦٧﴾٭ الــجــهــلــيــن مــن ن ــــ اכ ان ـــاهللا ذ ــــ اع قـــا
ة ـــ ـــق ـــا ـــه ان ل ــــقــــ ـــــه ان قـــــا هـــــىط٪ ـــا م لـــنـــا ـــن ـــبـــي ـــــك rب
﴿٭٦٨﴾٭ ــرwن م ــ ما ا فافعل ذلــكط٪ ـيـن ان عــ كرط٪ wال فــاrض ال
ل ــ ــق انـــه ـــا ق ــاط٪ ــه ن ــ ل ــا م لــنــا ــن ــي ــب rبـــك لــنــا ادع ا ــ ــال ق
﴿٭٦٩﴾٭ يـــن الـــنـــظـــ ـــســـر ـــا نـــه لـــ ـــع ـــاق ف اءال٪ ــــ ــــف ص ة ــــقــــ ـــا ـــه ان
be=k jo log:man la@AOr jo logyhUdI hu@AOr nsaraAOr sabI
jo:man la@
ALlah pr
AOr roj>e Aai`>rtAOr A>ml
krenek
to wn ke il@
wn ka Ajr
paswn ka rbAOr n
AOr jb
ko: `>Of>wn prAOr n
vhg>mgIn ho&ge62hm ne ilya
tum se ;k>rarAOr hm ne
w5ayatuMhare Wprkohe tUrpk6>ojo hm ne tuMhe& idya
mj>bUtI se
AOr yad r`ojows me&ws taik tumprhej>gar ho jaAo
63ifrtum
ifr g@bad
ps Agr n
ALlah ka f>J>l
tum prAOr ws kI rhmt
senuk>\san w5ane
vale64
AOr Alb]a
tum nejan ilya
ijNho& neij>yadtI kItum sehF>te ke idn me&tb hm ne kha
wn se
tumho jaAo
bNdrj>lIl65ifr hm ne wse bnaya
;b\rtsamne valo& ke il@
AOr jo
ws ke pI2e
AOr nsIhtprhej>garo&ke il@
66AOr jb
khamUsa •A–ApnIk>Om se
be=k ALlah
tuMhe& huKm deta hE
iktum j>u>bh kro@k gayvh khne
lgeKya tum krte
ho hm semj>ak>
ws ne kha
mE& pnah leta hU%
ALlah kI
ik ho jaW%jaihlo& se67wNho& ne kha
duA>a kre&
hmare il@
Apna rbbtla@hme&kEsI hE vhws ne kha
be=k vh
f>rmata hEik vhgay
n bU7>IAOr n
2o4I wm/
jvandrimyanwsps krojo tuMhe& huKm idya jata hE
68
wNho& ne kha
duA>a kre&
hmare il@
f>rmata hE
Apna rbvh
btladehme&kEsa ws ka r&g
ws ne kha
be=k vh
ik vh@k gayj>dR r&gghraws ka r&gAC2I lgtI
de`ne vale69
to tum 9e
12Q@fi‰fl
Q@·ÄÄ€aAlÃbk>r (2)
wNho& ne kha hmare il@ Apne rb se duA>a kre& vh hme& btla de vh kEsI hE ? Kyo&ik gay me& hm pr ;=\itbah ho gya, AOr Agr ALlah ne caha to be=k hm j>”r ihdayt pa le&ge | (70)
ws ne kha be=k vh f>rmata hE ik vh @k gay hE n s0I ho, n j>mIn jottI n `etI ko panI detI, be @eb hE, ws me& ko: dag> nhI&, vh bole Ab tum 5Ik bat la@, ifr wNho& ne wse j>ubh ikya, AOr vh lgte n 9e ik vh •j>ubh– kre& | (71)
AOr jb tum ne @k AadmI ko k>t\l ikya ifr tum ws me& zg6>ne lge AOr ALlah j>aihr krne vala 9a jo tum 2upate 9e | (72)
ifr hm ne kha tum ws •mk>tUl– ko gay ka @k 4uk6>a maro, ;s trh ALlah mudoR& ko ij>Nda krega, vh tuMhe& id`ata hE ApnI in=ainya& taik tum g>Or kro | (73)
ifr ws ke bad tuMhare idl s~>t ho g@, so vh pT9r jEse ho g@ ya ws se ij>yada s~>t, AOr be=k baj> pT9ro& se nhre& fU4 inkltI hE&, AOr be=k wn me& se baj> f4 jate hE& to inklta hE wn se panI, AOr wn me& se baj> ALlah ke 6r se igr p6>te hE&, AOr ALlah ws se be`>br nhI& jo tum krte ho | (74)
ifr Kya tum tvk>\k>o r`te ho ? ik vh man le&ge tuMharI `>aitr, AOr wn me& se @k f>rIk> ALlah ka klam sunta hE ifr vh ws ko bdl 6alte hE& ws ko smz lene ke bad, AOr vh jante hE& | (75)
AOr jb vh wn logo& se imlte hE& jo :man la@ to khte hE& hm :man la@, AOr jb wn ke baj> dUsro& ke pas Akele hote hE& to khte hE& Kya tum wNhe& vh btlate ho jo ALlah ne tum pr j>aihr ikya taik vh ws ke j>rI@ tuMhare rb ke samne huJjt la@& tum pr, to Kya tum nhI& smzte ? (76)
عليناط٪ شبـه البقر ان ــىال٪ ه ما لنا بين ــك rب لنا ادع ا قال
ة ــ ــق ــا ــه ان ل ــ ــق ـــه ان قـــا ﴿٭٧٠﴾٭ ــتــدwن ــه لــم اهللا شـــاء ان wانــــــــآ
فيهاط٪ شية ال مسلمة ثج٪ الــحــ سقى wال االrض ثير ل ــ ذل ال
﴿٭٧١﴾٭ ن ــفــعــلــ wا اكد wمــا هــا فــذبــحــ ط٪ ــالــحــق جــئــت الــئــن ا قــالــ
ــنــتــم ك مــا ج مـــخـــ wاهللا ــاط٪ ــه ــي ف ــــم ــــادrءت ف ــســا ــف قــتــلــتــم wاذ
المويت اهللا حى كــذلــك بعضهاط٪ ه ــ ب ــ اض فقلنا ﴿٭٧٢﴾٭ ن تكتم
عد مــن بكم قل قست ــم ﴿٭٧٣﴾٭ ن عقل لعلكم אيتـه يكم wي
ــاrة ــج ــح ال ـــن م wان ةط٪ قـــســـ اشــــد او اكلـــحـــجـــاrة ــى ــه ف ذلــــك
منـه ج فــيــخــ شقق لمـا منها wان ــرط٪ ــه االن مــنــه تفجــر لما
غافل اهللا wمـــا اهللاط٪ خــشــيــة ــن م ــهــبــط لــمــا منها wان ــاءط٪ ــم ال
اكن ــــد wق ــم ــك ل ا مــنــ ــ ان ن ــ ــع ــم ــط ــت اف ﴿٭٧٤﴾٭ ن ــ ــل ــم ــع ــمــا ع
ــد ــع ـــن م نـــه فـــ ـــحـــ ـــم اهللا لكــــم ن ــســمــعــ مــنــهــم ـــق ي ـــ ف
ا قــالــ ا ــ ــن אم الــذيــن ا ــ لــق wاذا ﴿٭٧٥﴾٭ ن ــ ــعــلــم ـــم wه ه ــلــ ــق ع ــا م
ما ــم ــه ن ــ ث ــد ــح ات ا ــ ــال ق ــعــض اىل ــعــضــهــم خـــال wاذا ــا ــن אم
﴿٭٧٦﴾٭ ن عقل ــال اف ربــكــمط٪ عند ـــه ليحاجوכم عليكم اهللا فتح
wNho& ne kha
duA>a kre&
hmare il@
;=\itbah ho gya
Apna rb
vh btla de
hme&vh kEsIKyo&ikgay
AOr be=k hm
AgrALlah ne
cahaik vh
j>”r ihdayt pa le&ge
70ws ne kha
be=k vh
f>rmata hE@k Gaay
n s0I hu:jottIko: dag>
j>mInAOr n
panI detI`etIbe @ebnhI&ws me&
vh boleAbtum la@5Ik batifr wNho& ne j>ubh
ikya ws koAOr vh
lgte n 9evh kre&71
AOr jb
tum ne k>t\l ikya
@k AadmIifr tum
zg6>ne lgews me&
AOr ALlah
j>aihrkrne vala
jo tum 9e
2upate72ifr hm ne kha
wse marows ka 4uk6>a;s trhij>Nda krega
ALlahmudeR
AOr tuMhe& id`ata hE
Apne in=an
taik tumg>Or kro73ifrs~>t ho g@
tuMhare idlbad
wsso vhpT9r jEseyaws se ij>yada
s~>tAOr be=k
sepT9r
Alb]afU4
inkltI hE&ws senhre&
AOr be=k
ws se •baj>–
Alb]ajo
f4jate hE&
ws se
panIAOr be=k
ws seAlb]a igrta hEseALlah ka 6rAOr nhI& ALlah
be`>br
se jotum krte ho74Kya ifr tum tvk>\k>o r`te ho
ikman le&getuMhare il@
AOr 9a
@k f>rIk>wn sevh sunte hE&ALlah ka
klamifr
vh bdl 6alte hE& ws ko
bad
jo wNho& nesmz ilya
AOr vhjante hE&75AOr jb
vh imlte hE&
jo log:man la@
vhkhte hE&
hm :man la@
AOr jb
Akele hote hE&
wn ke baj>pasbaj>khte hE&Kya btlate ho wNhe&jo
j>aihr ikya ALlah ne
tum prtaik vh huJjt la@& tum pr
ws ke j>rI@
samnetuMhara rbto Kya tum nhI&
smzte76
hm pr
to inklta hE
٨١٠٨
13 Q@fi‰fl
Ailf>-lam-mIm (1)R@ÒãÄÄ‘j€aKya vh nhI& jante ik ALlah
janta hE jo vh 2upate hE& AOr jo
vh j>aihr krte hE& | (77)
AOr wn me& ku2 Anp7> hE& jo
iktab nhI& jante isva@ cNd
Aaj>URAo& ke, AOr vh isf>R guman
se kam lete hE& | (78)
so wn ke il@ `>rabI hE jo vh
iktab il`te hE& Apne ha9o& se,
ifr khte hE& yh ALlah ke pas
se hE taik ws ke j>rI@ haisl
kr le& 9o6>I sI k>Imt, so wn
ke il@ `>rabI hE ws se jo wn
ke ha9o& ne il`a, AOr wn ke
il@ `>rabI hE ws se jo vh
kmate hE& | (79)
AOr wNho& ne kha ik hme& Aag
hrigj> n 2u@gI isva@ igntI
ke cNd idn, kh do, Kya tum
ne ALlah ke pas se ko: vada
ilya hE ik ALlah hrigj> Apne
vade ke i`>laf> nhI& krega ya tum
ALlah pr vh khte ho jo tum
nhI& jante ? (80)
Kyo& nhI&! ijs ne kma: ko:
bura: AOr ws ko ws kI `>taAo&
ne 3er ilya ps yhI log doj>`>I
hE&, vh ws me& hme=a rhe&ge| (81)
AOr jo log :man la@ AOr
wNho& ne AC2e A>ml ik@ yhI
log jNnt vale hE&, vh ws me&
hme=a rhe&ge | (82)
AOr jb hm ne ilya bnI ;s/a:l
se pu~>ta A>hd ik tum ALlah ke
isva iksI kI ;badt n krna,
AOr ma% bap se huSne sulUk krna,
AOr k>rabtdaro&, ytImo& AOr
imSkIno& se | AOr tum khna logo&
se AC2I bat, AOr nmaj> k>a;m
krna AOr j>kat dena, ifr tum
ifr g@ tum me& se cNd @k ke
isva, AOr tum ifr jane vale
ho | (83)
﴿٭٧٧﴾٭ ن ــ ــن ــل ــع wمـــا ـــرwن ـــس مــا ــلــم ــع اهللا ان ن ــ ــم ــل ــع اwال
اال هـــم wان امـــانـــى اآل ــكــتــب ال ن ــ ــعــلــم ال ن ـــ ـــي ام ــم ــه ــن wم
ــم ــمق٪ ــه ــدي ــاي ــكــتــب ال ن ــكــتــبــ ــن ــذي ــل ل ــل ي ــ ف ﴿٭٧٨﴾٭ ن ــ ــن يــظ
يــل فــ ــيــالط٪ قــل ــمــنــا ــه لــيــشــتــرwا اهللا ــنــد ع مــن ـــذا ه ن ــ ل ــ ــق ي
ا wقــالــ ﴿٭٧٩﴾٭ ن كسب مما لهم وwيـــل ايــديــهــم كتبت مما لهم
اهللا عــنــد ــم ــذت ــخ ات قــل ـــدwدةط٪ ـــع م ــا ــام اي اآل ــار ــن ال مسنا لــن
ال مــا اهللا ــلــى ع ن لـــ ـــقـــ ام ـــده عـــه اهللا ــف ــخــل ــن ــل ف عــهــدا
ئـتـه خط ـــه ـــت ـــاط wاح ــئــة ــي س ــســب ك مـــن ـــىل ﴿٭٨٠﴾٭ ن ــ تــعــلــم
ـــن ـــذي wال ﴿٭٨١﴾٭ خــــلــــدwن ــا ــه ــي ف ـــم ه ـــارج٪ ـــن ال ـــب ـــح اص ـــك فـــاwلـــ
هــم ـــجـــنـــةج٪ ال اصـــحـــب ـــك اwلـــ ــت ــح ــصــل ال ا ـــلـــ ـــم wع ا אمـــنـــ
ــــل اءي ــــ اس ـــنـــى مـــيـــثـــاق اخــــذنــــا wاذ ﴿٭٨٢﴾٭ ــــدwن ــــل خ ــا ــه ــي ف
الـــقـــرىب wذى احـــســـانـــا ـــن ـــدي ال ـــ ـــال وب اهللافق٪ اال ـــبـــدwن ـــع ال
حـــســـنـــا لــــلــــنــــاس ا ـــــــ ل ـــــــ wق ــــن ــــي ــــك ــــس ــــم wال ــــى ــــم ــــت ــــي wال
ــــــم ةط٪ الــــــــــزכــــــــــ ا ـــــــــــــــ wאت ة ــــــ ــــــصــــــ ال ا wاقــــــــيــــــــمــــــــ
﴿٭٨٣﴾٭ ن ــــ ض ــــ ــــع م wانـــــتـــــم مـــنـــكـــم ـــال ـــي ـــل ق اال لـــيـــتـــم تـــ
Kya nhI&
vh janteik ALlahjanta hEjo vh 2upate hE&AOr jovh j>aihr krte hE&
77
AOrwn me&
Anp7>vh nhI& janteiktabisva@Aaj>UR@&AOr nhI&
vhmgr
guman se kam lete hE&
78so `>rabIwn ke il@ jo
il`te hE&iktabApne ha9o& seifr
vh khte hE&yhseso `>rabIALlah ke
pastaik vh haisl kre&
ws se
k>Imt9o6>I
wn ke il@
ws se jo
il`aAOr wNho& ne kha
wn ke ha9AOr
`>rabIwn ke il@
ws se jo
vh kmate hE&79
hrigj> nhI&2u@gI
Aagisva@idncNdkh doKya tum ne
ilyaALlah ke pas
ko: vadaik
hrigj> ni`>laf> krega
ALlahjo nhI&
Apna vada
yatum khte hoALlah pr
tum jante80Kyo& nhI&
ijs nekma:ko: bura:
AOr 3er ilyaws ko
ws kI `>ta@&
ps yhI logAag vale •doj>`>I–vhws me&hme=a rhe&ge81AOr jo log
:man la@AOr wNho& ne
ik@AC2e A>mlyhI logjNnt valevh
ws me&hme=a rhe&ge82AOr jb
hm ne ilyapu~>ta A>hdbnI ;s/a:l
tum ;badt n krnaisva@ALlah
AOr ma% bap sehuSne sulUkAOr k>rabtdar
AOr ytIm•jma–
AOr imSkIn •jma–
AOr tum khnalogo& seAC2I bat
AOr tum k>a;m krnanmaj>AOr denaj>katifr
tum ifr g@isva@cNd @ktum me& seAOr tumifr jane vale83
فص
الن
٩١١٩
14Q@fi‰fl
Q@·ÄÄ€aAlÃbk>r (2)
AOr ifr jb hm ne tum se pu~>ta
A>hd ilya ik tum Apno& ke `>Un
n bhaAoge AOr n tum Apno&
ko ApnI bs\ityo& se inkaloge,
ifr tum ne ;k>rar ikya AOr tum
gvah ho | (84)
ifr tum vh log ho jo k>t\l
krte ho Apno& ko, AOr Apne
@k f>rIk> ko wn ke vtn se
inkalte ho, tum c7>a: krte ho
wn pr gunah AOr srk=I se,
AOr Agr vh tuMhare pas k>EdI
Aa@& to bdla de kr wNhe& 2u6>ate
ho, hala&ik wn ka inkalna
tum pr hram ikya gya 9a, to
Kya tum iktab ke baj> ihSse pr
:man late ho AOr baj> ihSse ka
;n\kar krte ho ? so tum m&e jo
@esa kre ws kI Kya sj>a hE ?
isva@ ;s ke ik duinya
kI ij>NdgI me& ‘sva: AOr vh
ik>yamt ke idn s~>t A>j>ab kI
trf> lO4a@ ja@&ge, AOr jo tum
krte ho ALlah ws se be`>br
nhI& | (85)
yhI log hE& ijNho& ne `>rId lI
Aai`>rt ke bdle duinya kI
ij>NdgI, so wn se A>j>ab hlka
n ikya ja@ga, AOr n vh mdd
ik@ ja@&ge | (86)
AOr AlbTta hm ne mUsa •A– ko
iktab dI, AOr hm ne ws ke
bad pE dr pE -eje rsUl, AOr hm
ne mrym ke be4e :sa •A– ko
`ulI in=ainya& dI& AOr ws kI
mdd kI ijb/a:l •A– ke j>rI@,
Kya ifr jb tuMhare pas ko:
rsUl ws ke sa9 Aaya jo tuMhare
nf>\s n cahte 9e to tum ne
tkBbur ikya, so @k igroh ko
tum ne zu4laya AOr @k igroh
ko tum k>t\l krne lge | (87)
AOr wNho& ne kha hmare idl pdeR
me& hE&, bl\ik wn pr wn ke kuf>š
ke sbb ALlah kI lant hE, so
9o6>e hE& jo :man late hE& | (88)
ن ــ ج ــ ــخ wال ـــم ـــاءכ دم ن ــ ــك ــف ــس ال ــيــثــاقــكــم م اخـــذنـــا wاذ
﴿٭٨٤﴾٭ ـــدwن ـــشـــه wانـــتـــم ــــم ــــرrت اق ـــم ــــم ديــــارכ ــــن م ــم ــك ــس ــف ان
مــنــكــم ــا يــق فــ ن جــ wتــخــ ــســكــم انــف ن ــتــلــ ــق الء هــــ ــم ــت ان ثــم
wان ـــــدwانط٪ ـــــع wال ــــاالثــــم ــم ــه ــي ــل ع ـــرwن ـــه ـــظ ــــمز٪ ــــاrه دي ــــن م
ـــمط٪ اجـــه ـــ اخ ــكــم ــي ــل ع ـــحـــرم م ــــو wه ـــم ـــدwه ـــف ى اســـــ ـــم ـــوכ يـــات
اء جــــ ــا ــم ف ــضج٪ ــع ــب ـــرwن ـــف ـــك wت ــب ــت ــك ال ــض ــع ــب ن ـــنـــ م افـــتـــ
ــاج٪ ــي ــدن ال ة الـــحـــيـــ فـــى ى خـــــ اال ــم ــك ــن م ذلـــــك ــل ــع ــف مــــن
عـمـا ــغــافــل اهللا wمــا الــعــذابط٪ ـــد اش اىل دwن ــــ القيمة wيـــوم
ةز٪ ــ ــاالخ الــدنــيــا ة الــحــيــ ــرwا ــت اش ــن ــذي ال ــك ــ اwل ﴿٭٨٥﴾٭ ن تــعــمــلــ
﴿٭٨٦﴾٭ ــــرwن ــــص ــــن هــــم wال ـــــذاب ـــــع ال ـــم ـــنـــه ع ـــخـــفـــف فــــال
ســلز٪ ــالــ ـــده ـــع ـــن م ــا ــن ــي ــف wق الــكــتــب ســـى ـــ م ــا ــن ــي אت ـــد ـــق wل
الــقــدسط٪ ح ــــر ـــه ـــدن wاي ــنــت ــي ــب ال يــم مــ ـــن اب عــيــســى ــا ــن ــي wאت
تــمج٪ اســتــكــبــ انــفــســكــم ى ــ ــه ال ــمــا ل rســــ ــم ــاءכ ج ــا افــلكــم
غــلــفط٪ بــنــا قــلــ ا wقـــالـــ ﴿٭٨٧﴾٭ ن ــقــتــلــ ــا يــق ــ wف ــمز٪ ــت ــذب ك يــقــا فــفــ
﴿٭٨٨﴾٭ ن ــــ ــــن م ــــ مــــا ـــيـــال ـــل فـــق ـــم ه ـــ ـــف ـــك اهللا ـــم لـــعـــنـــه بـــــل
AOr jb
hm ne ilyatum se pu~>ta
A>hdn tum bhaAogeApno& ke `>Un
AOr n
tum inkaloge
Apno&seApnI bs\itya&ifrtum ne ;k>rar
ikyaAOr tumgvah ho84
ifrtumvh logk>t\l
krte hoApno& ko
AOr tum inkalte ho
@k f>rIk>Apne se
sewn ke vtntum c7>a:krte ho
wn prgunah seAOr srk=IAOr Agr
vh Aa@& tuMhare pas
k>EdItum bdla de kr 2u6>ate ho wNhe&
hala&ik vh
hram ikya gya
tum prinkalna wn ka
to Kya tum :man late ho
baj> ihSseiktabAOr ;n\kar krte ho
baj> ihSseso Kyasj>a
jokreyhtum me& seisva@'sva:me&ij>NdgIduinya
AOr ik>yamt ke idnvh lO4a@
ja@&getrf>s~>t A>j>ab
AOr nhI&
ALlahbe`>brws se jo
tm krte ho85yhI logvh ijNho&
ne`>rId lIij>NdgIduinya
Aai`>rtke bdle
so hlka n ikya ja@gawn seA>j>abAOr n
vhmdd ik@ ja@&ge86
AOr AlbTta hm ne dImUsaiktabAOr hm ne pE dr pE -eje
ws ke badrsUl
AOr hm ne dI
:sa •A–mrym ka be4a`ulI in=ainya&AOr ws kI mdd kI
ijb/a:l •A– ke j>rI@
Kya ifr jb
Aaya tuMhare pas
ko: rsUlws ke sa9 jo
n cahtetuMhare nf>\stum ne tkBbur ikya
so @k igroh
tum ne zu4layaAOr @k igroh
tum k>t\l krne lge
87AOr wNho& ne kha
hmare idlpdeR me&
bl\ikwn pr lant ALlah kI
wn ke kuf>š ke sbb
so 9o6>ejo :man late hE&88
١٠
۴١٠
15 Q@fi‰fl
Ailf>-lam-mIm (1)R@ÒãÄÄ‘j€aAOr jb wn ke pas ALlah kI
trf> se iktab Aa:, ws kI
ts\dIk> krne valI jo wn ke
pas hE AOr vh ;s se phle
kaif>ro& pr f>Th ma>e 9e, so
jb wn ke pas vh Aaya jo vh
phcante 9e vh ws ke mun\ikr
ho g@, so kaif>ro& pr ALlah
kI lant | (89)
bura hE ijs ke bdle wNho& ne
Apne Aap ko bec 6alae ik vh
ws ke mun\ikr ho g@ jo ALlah
ne naij>l ikya ;s ij>d se ik
ALlah naij>l krta hE Apne
f>J>l se Apne ijs bNde pr vh
cahta hE, so kma la@ g>j>b pr
g>j>b, AOr kaif>ro& ke il@ ‘sva
krne vala A>j>ab hE | (90)
AOr jb wn se kha jata hE
ik tum :man laAo ws pr jo
ALlah ne naij>l ikya to khte
hE& hm ws pr :man late hE& jo
hm pr naij>l ikya gya AOr
;n\kar krte hE& ws ka jo ws
ke A>lava hE, hala&ik vh hk> hE,
ws kI ts\dIk> krne vala jo
wn ke pas hE, Aap kh de& so
Kyo& tum ALlah ke nibyo& ko ;s
se phle k>t\l krte rhe ho ? Agr
tum moimn ho | (91)
AOr AlbTta mUsa •A– tuMhare
pas `ulI in=ainyo& ke sa9 Aa@,
ifr tum ne ws ke bad b26>e
ko •mabUd – bna ilya AOr tum
j>ailm ho | (92)
AOr jb hm ne tum se pu~>ta A>hd
ilya AOr tuMhare Wpr kohe tUr
bulNd ikya •AOr kha– jo hm
ne tuMhe& idya hE mj>bUtI se pk6>o
AOr suno, to vh bole hm ne
suna AOr naf>rmanI kI, AOr wn
ke idlo& me& b26>a rca idya gya
wn ke kuf>š ke sbb, kh de& Kya
hI bura hE ijs ka tuMhe& huKm deta
hE tuMhara :man, Agr tum moimn
ho | (93)
ــمال٪ ــه ــع م ـــا لـــم ق مــــصــــد اهللا عـــنـــد ــــن م كـــتـــب جــــاءهــــم ـــمـــا wل
فــلــمــا كـــفـــرwاج٪ ـــن ـــذي ال ــلــى ع ن ــ ــح ــت ــف ــت ــس قــبــل ـــن م ا نــــــ و
﴿٭٨٩﴾٭ يــن ــ الــكــف عــلــى اهللا فــلــعــنــة ـــهز٪ كــفــرwا ا فــ عــ مــا جــاءهــم
غيا اهللا ل انــــ ــمــآ ــرwا ــف ــك ان انــفــســهــم ـــه اشــتــرwا بئسما
عــــبــــادهج٪ ــــن م ـــاء ـــش ــــن م ــــىل ع فـــضـــلـــه ــــن م اهللا ل ــــ ــــن ان
عـــــــذاب يــــن ــــ ــــف ــــك ــــل wل غـــــضـــــبط٪ عــــــىل ــــغــــضــــب فــــــبــــــاءو
ا قـــالـــ اهللا ل ــــــ ان ــآ ــم ا ـــ ـــن אم لـــهـــم قـــيـــل wاذا ﴿٭٩٠﴾٭ ــن ــي ــه م
الــحــق wهـــو وrاءهق٪ ــا ــم wيـــكـــفـــرwن عــلــيــنــا ل ــــ ان ــآ ــم مــن نــ
اهللا ـــاء ـــي ـــب ا ن ـــ ـــل ـــت ـــق ـــم ـــل ف قــــل ـــمط٪ ـــه ـــع م ـــا ـــم ل ـــا ق ـــد ـــص م
ــــم ــــاءכ ج wلـــــقـــــد ﴿٭٩١﴾٭ مـــنـــيـــن مـــ ـــم ـــت ـــن ك ان قــــبــــل ـــــن م
ـــم ـــت wان ـــده ـــع ـــن م ــل ــج ــع ال اتـــخـــذتـــم ـــم ــت ــن ــي ــب ــال ســـى مـــ
ــورط٪ ــط ال ــم ــك ق ــ ف ــا ــن ــع وrف ــيــثــاقــكــم م اخـــذنـــا wاذ ﴿٭٩٢﴾٭ ن ــ ــم ــل ظ
ــا ــن ــع ــم س ا ــــ ــــال ق اط٪ wاســــمــــعــــ ــــوة ــــق ـــم ـــك ـــن ـــي אت ــــآ م ـــــــذwا خ
هـــمط٪ ـــ ـــكـــف ـــل ـــج ـــع ال ـــم ـــه ـــوب ـــل ق ــــى ف ا بــــــ wاشــــــ ـــاق٪ ـــن ـــي ـــص wع
﴿٭٩٣﴾٭ ــن ــي ــن م ــ م ــنــتــم ك ان ــم ــك ــان ــم اي ـــه ـــامـــرכـــم ــا ــئــســم قـــل
AOr jbwn ke pas
Aa:iktabse
ALlah ke pas
ts\dIk>krne valI
ws kI jo
wn ke pas
AOrvh 9e
;s se phlef>Th ma>eprijn logo& ne kuf>š ikya
•kaif>r–so jb
Aaya wn ke pas
jovh
phcante 9ews ke mun\ikr
ho g@so lant ALlah kI
prkaif>r •jma–89
bura hE jo
bec 6ala wNho& ne
ws ke bdle
ij>d Apne Aapikvh mun\ikr
hu@ws se jo
naij>l ikya ALlah ne
iknaij>l krta hE
ALlahse
Apna f>J>l
prjo vh cahta hEseApne bNde
so vhkma la@
g>j>bprg>j>bAOr kaif>ro& ke il@A>j>ab
'svakrne vala
90AOr jb kha jata hE
wNhe&tum :man
laAows pr
jonaij>l ikya ALlah ne
vhkhte hE&
hm :man late hE&
ws pr jo
naij>l ikya gya
hm prAOr ;n\kar
krte hE&ws se jo
ws ke A>lava
hala&ik vh
hk>
ts\dIk>krne vala
ws kI jo
wn ke paskh de&so Kyo&tum k>t\lkrte rhe
ALlah ke nbI•jma–
;s se phleAgrtum homoimn •jma–91AOr AlbTtatuMhare pas
Aa@
mUsa`ulI in=ainyo&
ke sa9ifr
tum ne bna ilya
b26>aws ke badAOr tum
j>ailm•jma–
92AOr jb
hm ne ilyatum se pu~>ta
A>hdAOr hm ne bulNd ikya
tuMhare Wprkohe tUr
pk6>ojo hm ne idya tuMhe&mj>bUtI seAOr sunovh bolehm ne suna
AOr naf>rmanI kIAOr rcaidya gya
me&wn ke idlb26>absbb wn ke kuf>š
kh de&Kya hI bura jo
tuMhe& huKm deta hE
ws ka
:man tuMharaAgr tum homoimn93
16Q@fi‰fl
Q@·ÄÄ€aAlÃbk>r (2)
kh de& Agr tuMhare il@ hE
Aai`>rt ka 3r ALlah ke pas
`>as tOr pr dUsre logo& ke isva,
to tum mOt kI AajR>>U kro Agr
tum sCce ho | (94)
AOr vh hrigj> k-I mOt kI
AajR>U> n kre&ge ws ke sbb jo
wn ke ha9o& ne Aage -eja, AOr
ALlah j>ailmo& ko janne vala
hE | (95)
AOr AlbTta tum wNhe& dUsre
logo& se ij>yada ij>NdgI pr hrIs
paAoge, AOr mu=\irko& se •-I
ij>yada–, wn me& se hr @k cahta
hE ka= vh hj>ar sal kI wm/
pa@, AOr ;tnI wm/ idya jana
wse A>j>ab se dUr krne vala
nhI&, AOr ALlah de`ne vala hE
jo vh krte hE& | (96)
kh de& jo ijb/Il •A– ka
du=\mn ho to be=k ws ne yh Aap
ke idl pr naij>l ikya hE ALlah
ke huKm se, ws kI ts\dIk> krne
vala jo ;s se phle hE, AOr
ihdayt AOr `>u=`>brI :man
valo& ke il@ | (97)
jo du=\mn ho ALlah ka AOr
ws ke f>ir+to& AOr ws ke rsUlo&
ka AOr ijb/Il AOr imka:l ka,
to be=k ALlah kaif>ro& ka
du=\mn hE | (98)
AOr AlbTta hm ne Aap •s– kI
trf> vaje>h in=ainya& wtarI& AOr
wn ka ;n\kar isf>R naf>rman
krte hE& | (99)
Kya •@esa nhI&– jb -I wNho& ne
ko: A>hd ikya to ws ko to6>
idya wn me& se @k f>rIk> ne,
bl\ik wn ke Ak\sr :man nhI&
r`te | (100)
AOr jb wn ke pas @k rsUl
Aaya ALlah kI trf> se, ws
kI ts\dIk> krne vala jo wn ke
pas hE, to fe&k idya @k f>rIk>
ne Ahle iktab ke, ALlah kI
iktab ko ApnI pI5 pI2e, goya
ik vh jante hI nhI& | (101)
خــالــصــة اهللا ـــد ـــن ع ة االخــــــــ ــــــدار ال ـــم ـــك ل اكنــــــت ان ــــل ق
﴿٭٩٤﴾٭ صــدقــيــن ــتــم ــن ك ان ت ـــ ـــم ال ا ــ ــن ــم ــت ف الـــنـــاس wن د مــــن
ــم ــي ــل ع wاهللا ايــــديــــهــــمط٪ قـــدمـــت ــمــا ــــــدا اب ه ـــنـــ ـــتـــم ـــــن wل
حـــيـــوة عــــىل ـــنـــاس ال ص ــــــ اح wلـــتـــجـــدنـــهـــم ﴿٭٩٥﴾٭ ــن ــي ــم ــظــل ــال ب
ــةج٪ ــن س ــــف ال ــمــر ــع ـــو ل ـــم ـــده اح د ــــ ا ــــ ــــرכ اش ـــن ـــذي ال ــــن wم
ما ــصــيــر wاهللا ــمــرط٪ ــع ان ـــعـــذاب ال ـــن م ــه ح ــ ح ــ ــم ـــو ه ـــا wم
ــه ـــ ل ــ ـــه ـــان ف يـــل لـــجـــبـــ ـــــدwا ع اكن مـــن قـــل ﴿٭٩٦﴾٭ ن يــعــمــلــ
wهــــدى ـــديـــه ـــيـــن ـــا لـــم قـــا ـــصـــد م اهللا ــــــاذن قــلــبــك ــــىل ع
ــه ــت ــك ــ ــل wم ــــــدwا ع اكن ــــن م ﴿٭٩٧﴾٭ مــنــيــن لــلــمــ ى wبــــشــــ
﴿٭٩٨﴾٭ ــن ي ــ ــف ــك ــل ل ــــدو ع اهللا ــــان ف ــل ــى ــك ــي wم يـــل ـــبـــ wج وrســـلـــه
ــآ ــه ـــر ـــكـــف ـــــا wم ـــتج٪ ـــن ـــي אيــــــت ــــك ــــي ال لــــنــــآ انــــ ــــد ــــق wل
مــنــهــمط٪ يــق ــ ف ــذه ــب ــدا ــه ع ــدwا ــه ع ــا لكــم او ﴿٭٩٩﴾٭ ن الــفــســقــ اال
اهللا عــنــد ــن م ل ـــ rس ــم ــاءه ج wلــمــا ﴾١٠٠﴿ ن ــنــ م ــ ال هــم اכــثــ بــل
ــتــبال٪ ــك ال ا اwتــــ الـــذيـــن ـــن م يــق فــ ــذ ــب ــم ــعــه م ــا ــم ل ق مـــصـــد
﴿١٠١ز﴾ ن ـــ ـــم ـــل ـــع ال اكنـــــهـــــم ــــم ــــوrه ــــه ظ وrاء اهللا كـــتـــب
kh de&Agr hEtuMhare il@Aai`>rt ka 3rALlah ke pas`>as tOr pr
isva@logto tum Aaj>UR
kromOtAgrtum hosCce94
AOr vh hrigj> ws kI AajRU>> n kre&ge
k-Ibsbb jo Aage -ejawn ke ha9AOr
ALlahJaanne vala
j>ailmo& ko95AOr AlbTta tum paAoge wNhe&
ij>yada hrIslogij>NdgI pr
AOr seijn logo& ne i=kR ikya
•mu=\irk–cahta
hEwn ka hr @k
ka= vhwm/ pa@
hj>arsal
AOr vh nhI&wse dUr
krne valaseA>j>ab
ik vh wm/ idya ja@
AOr ALlah
de`ne valajo
vh krte hE&96kh de&johodu=\mnijb/Il kato be=k ws ne
yh naij>l ikya
tere idl prALlah ke huKm sets\dIk>
krne valaws kI
jo;s se phleAOr ihdayt
AOr `>u=`>brI:man valo& ke il@97johodu=\mnALlah ka
AOr ws ke f>ir+te
AOr ws ke rsUl
AOr ijb/IlAOr imka:lto be=k ALlah
du=\mnkaif>ro& ka98
AOr Alb]ahm ne wtarIAap kI trf>in=ainya& vaje>hAOr nhI& ;n\kar krtews ka
mgrnaf>rman99Kya jb -IwNho& ne
A>hd ikyako: A>hd
to6> idya ws ko
@k f>rIk>
wn me& se
bl\ikAk\sr wn ke
:man nhI& r`teALlah kI trf> se 100AOr jb
Aaya wn ke pas
@k rsUl
ts\dIk>krne vala
ws kI jo
wn ke pasfe&k idya
@k f>rIk>seijNhe&iktab dI g:•Ahle iktab–
ALlah kI iktabpI2eApnI pI5goya ik vhjante nhI&101
ينخر
ملتأد ا
عن ٢
ة قـ
عانم
١١
١٠١١
17 Q@fi‰fl
Ailf>-lam-mIm (1)R@ÒãÄÄ‘j€aAOr wNho& ne ws kI pErvI kI jo
=Etan suleman •A– kI bad=aht
me& p7>te 9e | AOr kuf>š nhI& ikya
suleman •A– ne leikn =Etano& ne
kuf>š ikya, vh logo& ko jadU
is`ate, AOr jo baibl me& ha"t
AOr ma"t do f>ir+to& pr naij>l
ikya gya, AOr vh n is`ate
iksI ko yha& tk ik kh dete
hm to isf>R Aaj>ma;= hE& ps tU
kufš> n kr, so vh sI`te wn
dono& se vh ku2 ijs se `>aivNd
AOr ws kI bIvI ke drimyan
juda: 6alte, AOr vh nuk>\san
phu%cane vale nhI& ws se iksI ko
mgr ALlah ke huKm se, AOr vh
sI`te jo wNhe& nuk>\san phu%ca@
AOr wNhe& nf>a n de, AOr Alb]a
vh jan cuke 9e ik ijs ne yh
`>rIda ws ke il@ Aai`>rt me&
ko: ihSsa nhI&, AOr AlbTta
bura hE ijs ke bdle wNho& ne
Apne Aap ko bec idya | ka=
vh jante hote | (102)
AOr Agr vh :man le Aate AOr
prhej>gar bn jate to ALlah ke
pas AC2a bdla pate, ka= vh
jante hote | (103)
@e logo jo :man la@ ho
•moimno&e –! ra;na n kho AOr
wnj>>>>>>>>>>>>urna •hmarI trf> tvJjh
f>rma;@– kho AOr suno, AOr
kaif>ro& ke il@ ddRnak A>j>ab
hE | (104)
Ahle iktab me& se ijn logo& ne
kuf>š ikya vh nhI& cahte AOr n
mu=\irk ik tum pr tuMhare rb
kI trf> se ko: -la: naij>l
kI ja@ AOr ALlah ijse cahta
hE ApnI rhmt se `>as kr leta
hE AOr ALlah b6>e f>J>l vala
hE | (105)
كــفــر ـــا wم ــنج٪ ســلــيــم ــك ــل م ـــىل ع الــشــيــطــيــن ا ــتــلــ ــا م ا wاتــبــعــ
ــحــر الــس الــنــاس ن ــ ــم ــل ــع ـــرwا ـــف ك الــشــيــطــيــن ــكــن و ــن ســلــيــم
ــــــــارwتط٪ wم هــــــــارwت ـــبـــابـــل الـــمـــلـــكـــيـــن عـــلـــى ل ـــــــ ان ـــــآ wم
كفرط٪ فــال فـتـنـة حن انــمــا آل ــقــ حتى ــد اح ــن م علمن ــا wم
ــــــهط٪ وزwج ء ـــ ـــم ال ــيــن ــه ـــ ن ـــ ق ـــ ـــف مـــا ــا ــم ــنــه م ن ــ ــم ــل ــع ــت ــي ف
اهللاط٪ ــــــــــاذن اال احــــــــد ــــــن م ــــــه ـــــن ـــــضـــــاري هــــــم wمـــــــا
ا عـــلـــمـــ ــــد ــــق wل ـــنـــفـــعـــهـــمط٪ wال ـــم ه ـــ ـــض مــــا ن ـــ ـــم ـــل ـــع ـــت wي
wلـــبـــئـــس ــــــالق خ ــــن م ة االخـــــــ ـــى ف ــــه ل ـــا م ـــه ى ـــ ـــت اش ـــن ـــم ل
ــم ــه ان wلـــو ﴾١٠٢﴿ ن ــ ــعــلــم ا اكنــــ لـــــو ــمط٪ ــه ــس ــف ان ــه ـــ شــــرwا ــا م
ــــرط٪ ــــي خ اهللا عـــــنـــــد ــــــــن م بــــة لــــمــــثــــ ا ـــــــ ـــــــق wات ا ــــــنــــــ אم
rاعــنــا ا ــ ل ــ ــق ال ا ــ ــن אم ــن ــذي ال ــايــهــا ﴾١٠٣﴿ ن ــعــلــمــ ا ـــ اكن ــو ل
﴾١٠٤﴿ ـــم ـــي ال ـــــذاب ع يــن wلــلــكــفــ اط٪ ـــ ـــع ـــم wاس نـــا انـــظـــ ا لــــ wقــــ
ــن ــي ــرכ ــش ــم ال wال ــب ــت ــك ال ــــل اه ـــن م ـــرwا ـــف ك ـــن ـــذي ال د ــــ مـــا
ــتــص ــخ wاهللا ــــمط٪ ــــك رب ــــن م خـــيـــر ــــن م ــم ــك ــي ــل ع ل ـــ ـــن ان
﴾١٠٥﴿ ـــعـــظـــيـــم ال ـــل ـــض ـــف ال ذو wاهللا ــــاءط٪ ــــش مــــن ـــه ـــت ـــم ح ـــ ب
AOr wNho& ne pErvI kI
jop7>te 9e=Etanme&bad=ahtsuleman •A–AOr kuf>š n
ikya
suleman •A–leikn=Etan •jma–kuf>š ikyavh is`atelogjadU
AOr jo naij>likya gya
prdo f>ir+tebaibl me&ha"tAOr ma"t
AOr vh n is`ateiksI koyha& tkvh
kh deteisf>RhmAaj>ma;=
ps tUkufš> n kr
so vh sI`tewn dono& seijs se juda: 6altews sedrimyan`>aivNdAOr ws kI
bIvI
AOr vh nhI&nuk>\san phu%cane
valews seiksI komgrhuKm seALlah
AOr vh sI`te hE&jo wNhe& nuk>\san phu%ca@AOr n
wNhe& nf>a deAOr vh jan cuke
ijs neyh `>rIdanhI& ws ke il@
Aai`>rt me&ko: ihSsaAOr AlbTta
bura
jo wNho& nebec idya
ws seApne Aap koka=vh jante hote102AOr Agr
vh
vh :man lateAOr prhej>gar
bn jateto i5kana pateseALlah ke pasbehtr
ka= vh jante hote103@evh log
jo:man la@n khora;na
AOr khownj>>>>>>>>>>>>urnaAOr sunoAOr kaif>ro& ke il@A>j>abddRnak104
nhI& cahteijn logo& nekufšš> ikyaseAhle iktabAOr n
mu=\irk •jma–
iknaij>lkI ja@
tum prse-la:setuMhara rbAOr
ALlah`>as
kr leta hE
ApnIrhmt se
ijse cahta hEAOr
ALlahf>J>l valab6>a105
١٢
۷١٢
18Q@fi‰fl
Q@·ÄÄ€aAlÃbk>r (2)
ko: Aayt ijse hm mnsU`> krte
hE& ya wse hm -ula dete hE& ws se
behtr ya ws jEsI le Aate hE&,
Kya tU nhI& janta ik ALlah hr
=E pr k>aidr hE | (106)
Kya tU nhI& janta ik ALlah ke
il@ hE AaSmano& AOr j>mIn kI
bad=aht, AOr tuMhare il@ nhI&
ALlah ke isva ko: hamI AOr n
mddgar | (107)
Kya tum cahte ho ik Apne rsUl
se sval kro jEse sval ik@ g@
;s se phle mUsa •A– se, AOr
jo :man ke bdle kufš> ;`\>ityar
kr le so vh -4k gya sI0e
raSte se | (108)
bhut se Ahle iktab ne caha
ik vh ka= tuMhe& lO4a de& tuMhare
:man ke bad kufš> me&, Apne idl
ke hsd kI vjh se, ws ke
bad jb ik wn pr hk> vaje>h
ho gya, ps tum maf> kr do AOr
drguj>r kro yha& tk ik ALlah
Apna huKm la@, be=k ALlah
hr cIj> pr k>aidr hE | (109)
AOr nmaj> k>a;m kro AOr
dete rho j>kat, AOr Apne il@
jo -la: Aage -ejoge tum wse
pa loge ALlah ke pas, be=k
tum jo ku2 krte ho ALlah wse
de`ne vala hE | (110)
AOr wNho& ne kha hrigj> dai`>l
n hoga jNnt me& isva@ ws ke
jo yhUdI ho ya nsranI, yh wn
kI zU4I AajR>U@& hE&, kh dIij@ tum
laAo ApnI dlIl Agr tum sCce
ho | (111)
Kyo& nhI& ? ijs ne Apna cehra
ALlah ke il@ zuka idya AOr
vh nekokar ho to ws ke il@
ws ka Ajr ws ke rb ke pas
hE, AOr wn pr ko: `>Of> nhI&
AOr n vh g>mgIn ho&ge | (112)
مثلهاط٪ او ــنــهــآ م ــخــيــر ـــات نسها او אيـــة مــن ــنــســخ ــا م
لـــه اهللا ان علم الــم ﴾١٠٦﴿ قدير شــىء لك عىل اهللا ان علم الــم
مـــن اهللا wن د مـــــن ـــكـــم ل wمـــــا wاالrضط٪ ت ـــ ـــســـم ال ـــلـــك م
كما ــم ــك ل ــ rس ا ــســئــلــ ان يـــدwن ـــ ام ﴾١٠٧﴿ ــصــيــر wال wلــــى
ـــان ـــم ـــاالي الـــكـــفـــر ـــتـــبـــدل ـــــن wم ـــلط٪ ـــب ق ــــن م ـــى س ـــ م ــل ســ
الــكــتــب ــــل اه ـــن م ــثــيــر ك wد ﴾١٠٨﴿ ــيــل الــســب اء ــــ س ضـــل ــد ــق ف
عــنــد ـــن م ــدا ــس ح ـــفـــاrا ك ــم ــك ــان ــم اي ــد ــع ـــن م دwنـــكـــم ـــ لـــو
ا ـــ ـــف ـــاع ف ــــقج٪ ــــح ال لـــهـــم ـــن ـــي ـــب ــــا م ـــعـــد مــــــن ـــم ـــه ـــس ـــف ان
ـــىء ش لك ـــىل ع اهللا ان ــــرهط٪ ــــام اهللا ـــى ـــات ــتــى ح ا ـــحـــ wاصـــف
ا مـــ ـــقـــد ــــا wم ةط٪ الـــزכـــ ا wאتـــــ ة ــ ــصــ ال ا ـــ ـــيـــم wاق ﴾١٠٩﴿ قـــديـــر
ن ــلــ ــعــم ــا ــم اهللا ان اهللاط٪ ــنــد ع ـــجـــدwه ــر ــي خ ـــن م ــســكــم ــف الن
دا هــــ اكن ـــن م اال ــة ــن ــج ال ـــدخـــل ـــن ل ا ـــ ـــال wق ﴾١١٠﴿ ــر ــي ــص ب
كــنــتــم ان ــكــم ــان ه ــ ا هــاتــ قـــل ــمط٪ ــه ــي ــان ام ــك ــل ىط٪ ــصــ او
فــلــه ــن ــس ــح م ــــو wه هللا ـــه wجـــه اســـلـــم ـــن م ـــىلق٪ ﴾١١١﴿ ــن ــي ــدق ص
﴾١١٢﴿ ن نــ ــحــ ـــم ه wال ــلــيــهــم ع ف خــــ wال ربـــــهص٪ ــد ــن ع ه اجـــــ
jo hm mnsU`> krte hE&
ko: Aaytya wse -ula
dete hE&le Aate hE&behtrws seya ws jEsa
Kya nhI&
tU janta
ik ALlah
ik ALlah
prhr =Ek>aidr106Kya tU nhI& janta
bad=ahtAaSmano&AOr j>mInAOr nhI&tuMhare il@seALlah ke
isvako:
hamIAOr n mddgar107Kya tum cahte hoiksval kroApna rsUljEse
sval ik@ g@
mUsa;s se phleAOr jo;`\>ityar kr le
kufš>:man ke bdle
so vh -4k gyasI0araSta108cahabhutseAhle iktab
ka= tuMhe& lO4a de&sebadtuMhare :mankufš> me&hsdvjh se
Apne idlbadjb ikvaje>hho gya
wn prhk>ps tum maf>
kr do
AOr drguj>r kroyha& tkla@
ALlahcIj> Apna huKm
be=k ALlah
prhr
k>aidr109AOr tumk>a;m kro
nmaj>AOr
dete rhoj>katAOr joAage -ejoge
Apne il@-la:tum pa loge
wseALlah ke pas
be=k ALlah
jo ku2 tum krte ho
de`ne vala110AOr wNho& ne kha
hrigj> dai`>l n hoga
jNntisva@johoyhUdI
ya nsranIyhzU4I AajR>U@&kh
dIij@tum laAoApnI dlIlAgr tum ho
sCce111Kyo& nhI&to ws ke il@
ijszuka idyaApna cehra
ALlah ke il@
AOr vh
nekokar
ws ka Ajr
pasws
ka rb112 AOr
nko: `>Of>wn pr
AOr n
vhg>mgIn ho&ge
ws ke il@
ـةـثـ
لثلا
١٣
٩١٣
19 Q@fi‰fl
Ailf>-lam-mIm (1)R@ÒãÄÄ‘j€aAOr yhUd ne kha nsara iksI
cIj> pr nhI&, AOr nsara ne kha
yhUdI iksI cIj> pr nhI& hala&ik
vh p7>te hE& iktab | ;sI trh
wn logo& ne wn jEsI bat khI
jo ;Lm nhI& r`te, so ALlah
wn ke drimyan ik>yamt ke idn
f>Esla krega ijs •bat– me& vh
;`>itlaf> krte 9e | (113)
AOr ws se b6>a j>ailm kOn
ijs ne ALlah kI ms\ijdo& se
roka ik wn me& ALlah ka nam
ilya ja@, AOr ws kI vIranI
kI koi== kI, wn logo& ke il@
•hk>– n 9a ik vha& dai`>l hote
mgr 6rte hu@, wn ke il@
duinya me& ‘sva: hE AOr wn
ke il@ Aai`>rt me& b6>a A>j>ab
hE | (114)
AOr ALlah ke il@ hE m=\irk>
AOr mg\>irb, so ijs trf> tum
mu%h kro wsI trf> ALlah ka
samna hE, be=k ALlah vus\A>t
vala, janne vala hE | (115)
AOr wNho& ne kha ALlah ne be4a
bna ilya hE, vh pak hE,
bl\ik wsI ke il@ hE jo AaSmano&
me& AOr j>mIn me& hE, sb wsI ke
j>ere f>rman hE& | (116)
vh pEda krne vala hE AaSmano&
ka AOr j>mIn ka, AOr jb vh
iksI kam ka f>Esla krta hE to
wse yhI khta hE “ho ja ” to vh
ho jata hE | (117)
AOr jo log ;Lm nhI& r`te,
wNho& ne kha ALlah hm se
klam Kyo& nhI& krta ya hmare
pas ko: in=anI Kyo& nhI& AatI ?
;sI trh ;n se phle logo& ne ;n
jEsI bat khI, ;n •Agle ip2le
gumraho&– ke idl @k jEse hE& | hm
ne yk>In r`ne vale logo& ke il@
in=ainya& vaj>eh kr dI hE& | (118)
be=k hm ne Aap ko -eja hk> ke
sa9, `u>=`>brI dene vala, 6rane
vala, AOr Aap se n pU2a ja@ga
doj>`> valo& ke bare me& | (119)
ى النص ــت ــال wق ـــىءص٪ ش ــىل ع ى الــنــصــ لــيــســت د ــ ــيــه ال ــت ــال wق
الذين قا كذلك الكتبط٪ ن تل wهـم شىءال٪ عىل د اليه ليست
الــقــيــمــة ــــوم ــيــنــهــم ــحــكــم ـــاهللا ف ــمج٪ ــه ل ــ ق ــثــل م ن ــ ــلــم ــع ال
مــنــع مــمــن ـــم ـــل اظ wمــــن ﴾١١٣﴿ ن ــ ــف ــل ــت ــخ فــيــه ا ـــــ اكن ــا ــم ــي ف
ابـــهـــاط٪ خـــ فــــى ـــعـــى wس ـــه ـــم اس ــا ــه ــي ف ـــر ـــذכ ان اهللا ــد ــج ــس م
الدنيا فى لهم خائفين اال هآ دخل ان لهم اكن ما ك اwل
ب wالمغ ق المش wهللا ﴾١١٤﴿ عظيم ــذاب ع ة ــ االخ فى wلهم ى خــ
﴾١١٥﴿ ــم ــي ــل ع ـــــع wاس اهللا ان اهللاط٪ wجـــــه فـــثـــم ا لـــ ـــ ــا ــم ــن ــاي ف
ت ــ الــســم ــى ف ــا م لـــه ـــل ســبــحــنــهط٪ wلـــــداال٪ اهللا ــذ ــخ ات ا ـــالـــ wق
wاالrضط٪ ت ـــ الـــســـم ـــع ـــدي ﴾١١٦﴿ ن قـــنـــتـــ لـــه لك wاالrضط٪
الذين ــا wق ﴾١١٧﴿ ن فيك كــن لــه ل ــقــ فانما ا ــ ام قـضـى wاذا
ـــذلـــك ك אيـــــةط٪ ــاتــيــنــآ او اهللا ــلكــمــنــا ال ـــــ ل ن ـــعـــلـــمـــ ال
ــمط٪ بــه قــلــ ــت ــشــابــه لــهــمط٪ قــ مــثــل ــهــم قــبــل ـــن م الـــذيـــن ـــا ق
ــحــق ــال اrســلــنــك ـــآ ان ﴾١١٨﴿ ن قــنــ ــ لـــقـــوم ــــت االي ــيــنــا قـــد
﴾١١٩﴿ ــم ــي ــح ــج ال ـــب ـــح اص عــــن ــل ــئ ــس wال اال٪ wنــــذيــــ ا بـــشـــيـــ
AOr khayhUdnhI&nsarapriksI cIj>AOr khansara
nhI&yhUdiksI cIj> prhala&ik vh
p7>te hE&iktab;sI trhkhajo log
;Lm nhI& r`tejEsIwn kI batso
ALlahf>Esla krega wn
ke drimyanik>yamt ke idn
ijs me&vh 9ews me&;`>itlaf> krte113AOr kOnb6>a j>ailmse - joroka
ALlah kI ms\ijde&ikij>kš
ikya ja@ws me&ws ka nam
AOrkoi== kI
me&ws kI vIranI
yh logn 9awn ke il@
ikvha& dai`>l hotemgr6rte hu@wn ke il@
duinya me&
'sva:AOr wn ke il@
Aai`>rt me&A>j>abb6>a114AOr ALlah ke il@ m=\irk>
AOr mg\>irb
so ijs trf>tum mu%h kro
to ws trf>
ALlah ka samnabe=k ALlah
vus\A>t vala
janne vala hE
115
AOr wNho& ne kha
bna ilya ALlah ne
be4avh pak hEbl\ik ws ke il@
joAaSmano& me
AOr j>mInsbws ke il@
j>ere f>rman116pEdakrne vala
AaSmano&AOr j>mIn
AOr jb
vh f>Esla krta hE
ko: kam
AOr kha
to yhIkhta hEwse“ho ja ”to vh
ho jata hE117jo log
;Lm nhI& r`teKyo& nhI&hm se klam krta
ALlahya
hmare pas AatI
ko: in=anI
;sI trh
khajo log;n se phlejEsI;n kI bat@k jEse ho g@wn ke idl
hm ne vaje>h kr dI
in=ainya&logo& ke il@
yk>In r`te hE&118be=k hm
Aap ko -ejahk> ke sa9
`>u=`>brIdene vala
AOr6rane vala
AOr n Aap se pU2a ja@ga
sedoj>`> vale119
20Q@fi‰fl
Q@·ÄÄ€aAlÃbk>r (2)
AOr Aap se hrigj> raj>I n ho&ge yhUdI AOr n nsara jb tk Aap wn ke dIn kI pErvI n kre&, kh de&! be=k ALlah kI ihdayt vhI ihdayt hE, AOr Agr Aap ne wn kI `>aih=at kI pErvI kI ws ke bad jb ik Aap ke pas ;Lm Aa gya, Aap ke il@ ALlah se ko: ihmayt krne vala nhI& AOr n mddgar | (120)
hm ne ijNhe& iktab dI vh ws kI itlavt krte hE& jEse itlavt ka hk> hE, vh ws pr :man r`te h&E, AOr jo ws ka ;n\kar kre& vhI `>sarh pane vale hE& | (121)
@e bnI ;s/a:l! merI nemt yad kro jo mE& ne tum pr kI AOr yh ik mE& ne tuMhe& j>mane valo& pr f>j>Ilt dI | (122)
AOr ws idn se 6ro •ijs idn – ko: =~>s bdla n ho skega iksI =~>s ka ku2 -I, AOr n ws se ko: muA>avj>a k>ubUl ikya ja@ga, AOr n wse ko: isf>air= nf>a degI, AOr n wn kI mdd kI ja@gI | (123)
AOr jb ;b/ahIm •A– ko wn ke rb ne cNd bato& se Aaj>maya to wNho& ne& vh pUrI kr dI&, ws ne f>rmaya be=k mE& tuMhe& logo& ka ;mam bnane vala hU%, ws ne kha AOr merI AOlad ko •-I – ? ws ne f>rmaya mera A>hd j>ailmo& ko nhI& phu%cta | (124)
AOr jb hm ne& `>ane kA>ba ko bnaya logo& ke il@ • bar bar – lO4ne • ;j\itmaA> – kI jgh AOr Am\n kI jgh, AOr “muk>ame;b/ahIm ” ko nmaj> kI jgh bnaAo, AOr hm ne huKm idya;b/ahIm •A– AOr ;Sma:l •A–ko ik vh mera 3r pak r`e& tvaf> krne valo& AOr @itkaf>krne valo& ke il@, AOr ‘kUA>isj\da krne valo& ke il@ | (125)
AOr jb ;b/ahIm •A– ne kha @e mere rb! ;s =hr ko bna Am\n vala, AOr ;s ke rhne valo& ko flo& kI roj>I de jo wn me& se :man la@ ALlah pr AOr Aai`>rt ke idn pr, ws ne f>rmaya ijs ne kufš> ikya ws ko 9o6>a sa nf>a dU%ga ifr ws ko mjbUr k’%ga doj>`> ke A>j>ab kI trf>, AOr vh lO4ne kI burI jgh hE | (126)
ملتهمط٪ ــتــبــع حــتــى ى الــنــصــ wال د ــ ــه ــي ال ــنــك ع ضــى ــ ـــن wل
الــذى عد ــم اءه ــ اه اتبعت ن wل الهدىط٪ هو اهللا هــدى ان قل
﴾١٢٠﴿ ــصــيــر wال ــى ـــ wل مــن اهللا مــن لــك ــا م ــلــمال٪ ــع ال مــن جـــاءك
هط٪ ن من ك اwل الwتـهط٪ حـق نــه ـتـلـ الكتب אتينهم الذين
ــرwا اذכ اءيــل اســ بنى ﴾١٢١﴿ الخسرwن هم ك فاwل ه كفر wمــن
﴾١٢٢﴿ العلمين على فضلتكم ــى wان عليكم انعمت التى نعمتى
منها قبل wال شيئا ــفــس ــن ع ــفــس ى ــ ــج ال ــا م ــ ا ــ ــق wات
ابــتــىل wاذ ﴾١٢٣﴿ ــرwن ــص ــن هـــم wال ــة ــاع ــف ش ــنــفــعــهــا wال عـــدل
قا اماماط٪ للناس جاعلك انـى قــا فاتمهنط٪ لكمت rبـه هم اب
البيت جعلنا wاذ ﴾١٢٤﴿ الظلمين عهدى نا ال قــا ذريتىط٪ wمن
wعهدنآ مصلىط٪ هــم ابــ مقام من wاتــخــذwا wامــنــاط٪ للناس مثابـة
wالرכع wالعكفين للطائفين يتى ا ـ طه ان wاسمعيل هم اب اىل
wارzق אمنا لدا ــذا ه اجعل rب هــم ــ اب قــا wاذ ﴾١٢٥﴿ د السج
wمـن قــا االخــرط٪ wاليوم اهللا منهم אمن من ت الثم من اهـلــه
﴾١٢٦﴿ المصير وبئس النارط٪ عذاب اىل ه اضطـــ م قليال فامتعه كــفـــر
AOr hrigj> raj>I n ho&ge
Aap seyhUdIAOr n
nsarajb tkAap pErvI •n– kre&
wn ka dIn
kh de&
be=kALlah kI ihdayt
bad vhIihdaytAOr Agr
Aap ne pErvI kI
wn kI `>aih=at
Aap ke pas Aagya
se;Lm120 nhI& Aap ke il@
ALlah seko:ihmayt
krne valaAOr n
mddgar
ijNhe&hm ne dI
wNhe&iktab
ws kI itlavt krte hE&
hk>ws kI itlavt
vhI log:man r`te h&E
ws pr
AOr jo;n\kar kre& ws ka
vhIvh`>sarhpane vale
121@e bnI ;s/a:ltum yad kro
merI nemtjo ikmE& ne
;n\A>am kItum pr
AOr yh ik mE& ne
tuMhe&f>j>Ilt dI
prj>mane vale122
AOr 6rovh idnbdla n hogako: =~>s
iksI =~>s seku2AOr n k>ubUl ikya ja@ga
ws se
ko: muA>avj>a
AOr n
wse nf>a degI
Aaj>mayako:
isf>air=AOr n
wnmdd kI ja@gI123AOr jb
;b/ahIm •A–
wn ka rb
cNd bato& se
ws ne kha
to vh pUrI kr dI&
ws ne f>rmaya
be=k mE&
tuMhe& bnane vala hU%
logo& ka;mam
AOr semerI AOladws ne f>rmaya
`>ane kA>ba
nhI phu%ctamera A>hdj>ailm •jma–
124AOr jb
bnaya hm ne
;j\itmaA> kI jgh
logo& ke il@
AOr Am\n kI jgh
AOr tum bnaAose“muk>ame ;b/ahIm ”nmaj> kI
jghAOr hm ne huKm idya
;b/ahIm •A– koAOr
;Sma:l •A–ik vh
pak r`e&mera 3rtvaf> krne valo& ke il@
AOr @itkaf> krne vale
AOr ‘kUA> krne vale
isj\dakrne vale
125AOr jb
AOr roj>I de
kha;b/ahIm •A–
@e mere rb
bnayh =hrAm\n vala
;s ke rhne vale
sefl •jma–AOr jo
jo:man la@
wn seALlah pr
AOr Aai`>rt ka idnws ne f>rmaya
ws ne kufš> ikya
wse nf>a dU%ga
9o6>a126 ifrmjbUr k'%ga
ws kotrf>doj>`> ka A>j>abAOr burI
lO4ne kI jgh
vh jo ik •jbik–
زلمن
ف وق
١۴
٩١۴
21 Q@fi‰fl
Ailf>-lam-mIm (1)R@ÒãÄÄ‘j€aAOr jb w5ate 9e ;b/ahIm •A– AOr ;Sma:l •A– `>ane kA>ba kI bun\yade& •yh duA>a krte 9e– @e hmare prvridgar! hm se k>ubUl f>rma le, be=k tU sunne vala, janne vala hE | (127)
@e hmare rb! AOr hme& Apna f>rma&brdar bna le AOr hmarI AOlad me& se @k ApnI f>rma&brdar wMmt bna AOr hme& hj ke trIk>e id`a AOr hmarI tOba k>ubUl f>rma, be=k tU hI tOba k>ubUl krne vala, rh\m krne vala hE | (128)
@e hmare rb! AOr wn me& @k rsUl -ej wn me& se, vh wn pr terI Aayte& p7>e AOr wNhe& “ iktab ” AOr “ ihKmt ” •dana:– kI talIm de, AOr wNhe& pak kre, be=k tU hI g>ailb, ihKmt vala hE | (129)
AOr kOn hE jo m&u%h mo6>e ;b/ahIm •A– ke dIn se ? isva@ ws ke ijs ne Apne Aap ko bevk>Uf> bnaya, AOr be=k hm ne wse duinya me& cun ilya | AOr be=k vh Aai`>rt me& nekokaro& me& se hE | (130)
jb ws ko ws ke rb ne kha tU sr zuka de, ws ne kha mE& ne tmam jhano& ke rb ke il@ sr zuka idya | (131)
AOr ;b/ahIm •A– ne Apne be4o& ko AOr yak>Ub •A– ne • -I – wsI kI vsIyt kI, @e mere be4o! ALlah ne be=k cun ilya hE tuMhare il@ dIn, ps tum hrigj> n mrna mgr muslman | (132)
Kya tum 9e mOjUd jb yak>Ub •A– ko mOt Aa:, jb ws ne Apne be4o& ko kha mere bad tum iks kI ;badt kroge ? wNho& ne kha hm ;badt kre&ge tere mabUd kI, AOr tere bap dada ;b/ahIm •A– AOr ;Sma:l •A– AOr ;s\hak> •A– ke mabUde vaihd kI, AOr hm wsI ke f>rma&brdar hE& | (133)
yh @k wMmt 9I jo guj>r g:, ws ke il@ jo ws ne kmaya AOr tuMhare il@ hE jo tum ne kmaya, AOr tum se ws ke bare me& n pU2a ja@ga jo vh krte 9e | (134)
مناط٪ قبل rبنا wاسمعيلط٪ البيت من اعد الق هم اب فع wاذ
لك مسلمين wاجــعــلــنــا rبــنــا ﴾١٢٧﴿ العليم السميع انـــت انـــك
عليناج٪ wتـــب مناسكنا wاrنــــا ــكص٪ ل مسلمة امـــة ــتــنــآ ذري wمـــن
ال rســـ فــيــهــم wابـــعـــث ــا ــن rب ﴾١٢٨﴿ ــم ــي ح ــ ال اب الـــتـــ انـــت انـــك
ــة ــحــكــم wال ــب ــت ــك ال ــم ــه ــم ــل ــع wي אيــتــك ــلــيــهــم ع ا ــ ــل ــت ــم ــه ــن م
ملة عــن غب ــن wم ﴾١٢٩﴿ الحكيم يز الع ــت ان ــك ان wيزכيهمط٪
ــاج٪ ــي الــدن فــى ــيــنــه اصــطــف wلـــقـــد ــهط٪ ــس ــف ــه ــف س ـــن م اال ـــم ه ـــ اب
اســلــمال٪ rبـــه ــه ل ــا ق اذ ﴾١٣٠﴿ الصلحين لــمــن ة االخــــ فــى ــه ـــ wان
نيه هـــم ـــ اب ــآ ــه وwصــــى ﴾١٣١﴿ الــعــلــمــيــن ب لــــ ــت ــم ــل اس قـــا
اال تــن ــ ــم ــال ف ــن ي ــد ال لــكــم اصــطــفــى اهللا ان ــبــنــى بط٪ ــ ــق ــع wي
تال٪ الم ب عق حضر اذ شــهــداء كنتم ام ﴾١٣٢﴿ ن مسلم wانــتــم
ــد ــب ــع ا قــــالــــ ــــدىط٪ ــــع ــــن م ـــعـــبـــدwن ـــا م لــبــنــيــه قـــــا اذ
wاحــــدا ــا ــه ا wاســـحـــق ــيــل ــع ــم wاس هـــم ابـــ ــك ــائ אب و ــك ــه ا
كسبت مــا لـها خــلــتج٪ قــد امــة لك ﴾١٣٣﴿ ن مسلم لــه wنــحــن
﴾١٣٤﴿ ن ــلــ ــم ــع ا ــــ اكن عــمـــــا ن ــســئــلــ wال ــســبــتــمج٪ ك ــا م wلــكــم
AOr jb
w5ate 9e;b/ahIm •A–
bun\yade&se`>ane kA>ba
AOr;Sma:l •A–
@e hmare rb
k>ubUl f>rma le hm se
be=k tU
tUsunne valajanne vala
127@e hmare rb
AOr hme& bna le
f>rma&brdarApna
AOr sehmarI AOlad
wMmtf>rma&brdarApnIAOr hme& id`a
hj ke trIk>eAOr hmarI tOba k>ubUl f>rma
be=ktUtOba k>ubUl krne vala
rh\m krne vala
128@e hmare rb
AOr -ejwn me&@k rsUl
wn sevh p7>ewn prterI Aayte&AOr wNhe& talIm de
“ iktab ”AOr ihKmt •dana:–
AOr wNhe& pak kre
be=ktUdIn g>ailbihKmt vala129AOr kOn
m&u%h mo6>ese
;b/ahIm •A–isva@ijs ne
bevk>Uf> bnaya
Apne AapAOr be=khm ne wsecun ilya
duinya me&
AOr be=k vh
Aai`>rt me&senekokar •jma–
130jb khaws ko
ws ka rb
srzuka de
ws ne kha
mE& ne sr zuka idya
rb ke il@
tmam jhan131AOr vsIyt kI
ws kI;b/ahIm •A–Apne be4e
AOryak>Ub •A–
mere be4obe=k ALlah
cun ilyatuMhare il@
dInps tum hrigj>
n mrnamgr
AOr tummuslman •jma–
132Kya tum 9emOjUdjbAa:yak>Ub •A–mOt
jb ws ne kha
Apne be4o& koiks kI tum
;badt kroge ?mere badwNho& ne kha
hm ;badt kre&ge
tera mabUdAOr mabUd
tere bap dada
;b/ahIm •A–AOr
;Sma:l •A–AOr
;s\hak> •A–mabUdvaihd
AOr hmwsI ke
f>rma&brdar133yh@k
wMmtguj>r g:
ws ke il@
jo ws ne kmaya
AOr tuMhare il@
jo tum ne kmayaAOr tum se n pU2a ja@ga
ws ke bare me&
jo vh krte 9e134
١۵
٨١۵
22Q@fi‰fl
Q@·ÄÄ€aAlÃbk>r (2)
AOr wNho& ne kha tum yhUdI ya nsranI ho jaAo ihdayt pa loge, kh dIij@ bl\ik •hm pErvI krte hE&– @k ALlah ke ho jane vale ;b/ahIm •A– ke dIn kI AOr vh mu=\irko& me& se n 9e | (135)
kh do hm :man la@ ALlah pr AOr jo hmarI trf> naij>l ikya gya AOr jo naij>l ikya gya ;b/ahIm •A– AOr ;Sma:l •A– AOr ;s\hak> •A– AOr yak>Ub •A– AOr AOlade yak>Ub •A– kI trf>, AOr jo idya gya mUsa •A– AOr :sa •A– ko AOr jo idya gya nibyo& ko wn ke rb kI trf> se, hm wn me& se iksI @k ke drimyan f>k>R nhI& krte, AOr hm wsI ke f>rma&brdar hE& | (136)
ps Agr vh :man le Aa@& jEse tum ws pr :man la@ ho to vh ihdayt pa g@, AOr Agr wNho& ne mu%h fera to be=k vhI ij>d me& hE&, ps A>nk>rIb wn ke muk>aible me& Aap ke il@ ALlah kaf>I hoga, AOr vh sunne vala, janne vala hE | (137)
• hm ne ilya – r&g ALlah ka, AOr iks ka AC2a hE r&g ALlah se ? AOr hm wsI kI ;badt krne vale hE& | (138)
kh dIij@, Kya tum hm se zg6>te ho ALlah ke bare me& hala&ik vhI hE hmara rb AOr tuMhara rb, AOr hmare il@ hmare A>ml AOr tuMhare il@ tuMhare A>ml, AOr hm `>ails wsI ke hE& | (139)
Kya tum khte ho ik ;b/ahIm •A– AOr ;Sma:l •A–, AOr;s\hak> •A–, AOr yak>Ub •A– AOr AOlade yak>Ub •A– yhUdI 9e ya nsranI | kh dIij@ Kya tum ij>yada janne vale ho ya ALlah ? AOr kOn hE b6>a j>ailm ws se ijs ne vh gvahI 2upa: jo ALlah kI trf> se ws ke pas 9I, AOr ALlah be`>br nhI& ws se jo tum krte ho | (140)
yh @k wMmt 9I jo guj>r cukI, ws ke il@e hE jo ws ne kmaya AOr tuMhare il@ hE jo tum ne kmaya, AOr tum se ws ke bare me& n pU2a ja@ga jo vh krte 9e | (141)
ــم ه ــ اب ــلــة م ــل قــل ــدwاط٪ ــت ــه ى ــصــ او دا هـــ ا نــ كــ ا wقـــالـــ
ل انـــ wمـآ اهللا אمـنـا ا ل ق ﴾١٣٥﴿ المشرכين من اكن wما حـنـيـفـاط٪
ب ــ ــق ــع wي ـــق ـــح wاس wاســمــعــيــل ـــم ه ـــ اب اىل ل ـــــ ان wمـــآ ــا ــن ــي ال
ربهمج٪ من ن النبي اwتــى wمآ wعيسى سى م اwتــى wمآ باط wاال
فـــان ﴾١٣٦﴿ ن ــ ــم ــل ــس م لـــه wنـــحـــن ــمز٪ ــه ــن م احــــد ــن ــي ق ـــ ـــف ال
فــانــمــا ا ــ ـــ ل ــ wان ـــتـــدwاج٪ اه ــد فــق ـــــه ــنــتــم אم ــآ م ــمــثــل ا ــ ــن אم
﴾١٣٧﴿ العليم السميع wهــو اهللاج٪ فـسـيـكـفـيـكــهـــم شقاقج٪ فى هم
لـــه ــــن ــــح wن ز٪ صـــبـــغـــة اهللا مــــن ــــن ــــس اح ــــــن wم اهللاج٪ صـــبـــغـــة
wلـنــآ ــكــمج٪ وrب rبنا ــو wه اهللا فى ننا اتحاج قــل ﴾١٣٨﴿ ــدwن ــب ع
ن ل ق ام ﴾١٣٩﴿ ن مخلص لــه wنــحــن اعمالكمج٪ wلــكــم اعمالنا
ا اكنــــ ــــاط ــــب wاال ب wيـــعـــقـــ ـــق ـــح wاس wاســمــعــيــل ـــم ه ـــ اب ان
اظـــلـــم wمـــــن اهللاط٪ ام ـــم ـــل اع ءانــــتــــم قـــل ىط٪ ـــ ـــص او دا ـــــ ه
ـــغـــافـــل اهللا wمـــــا اهللاط٪ ـــــن م ــــده ــــن ع ـــــادة شـــــه كـــتـــم مـــمـــن
ــســبــت ك مـــا ــا ــه ل خـــلـــتج٪ ـــد ق ــــة ام ــك ــل ﴾١٤٠﴿ ن ــ ــل ــم ــع ــا ــم ع
﴾١٤١﴿ ن ــلــ ــم ــع ا ــــ اكن ــمــا ع ن ــلــ ــئ ــس wال ــســبــتــمج٪ ك ــا م wلـــكـــم
AOr wNho& ne kha
ho jaAoyhUdIyansranItum ihdayt pa loge
kh dIij@
bl\ik dIn;b/ahIm •A–
@k ALlah ke ho jane vale
AOr n 9esenaij>l
ikya gyamu=\irkIn135kh do
hm :man la@
ALlah pr
AOr jo
hmarI trf>
AOr jonaij>l
ikya gyatrf>;b/ahIm •A–AOr ;Sma:l •A–
AOr;s\hak> •A–
AOr yak>Ub •A–
AOr AOlade yak>Ub •A–
AOr jo
idya gya
mUsa •A–AOr
:sa •A–AOr jo
idya gya
nibyo&wn ke rb se
hm f>kR> nhI& krte
drimyaniksI @k
wn seAOr hmwsI ke
f>rma&brdar136ps Agr
vh :man la@&
jEsetum :man la@ws pr
to vh ihdayt pa g@
AOr Agr
wNho& nemu%h fera
to be=k vhI
vhme&ij>dps A>nk>rIb Aap ke il@ wn ke muk>aible me& kaf>I hoga
ALlahAOr vh
sunne valajanne vala
137
r&g ALlah kaAOr iksAC2aseALlahr&gAOr hmwsI kI
;badt krne vale
138kh dIij@
Kya tum hm se zg6>a krte ho ?
ALlah ke bare me&
hala&ik vhI
hmara rb
AOr tuMhara rb
AOr hmare il@
hmare A>ml
AOr tuMhare il@
tuMhare A>mlAOr hmwsI ke
`>ails139Kyatum khte
ho
ik;b/ahIm •A–AOr
;Sma:l •A–AOr
;s\hak> •A–AOr
yak>Ub •A–AOr AOlade yak>Ub •A–
9e
yhUdIya nsranIkh
dIij@Kya tum
ij>yada janne vale
ya ALlahAOr kOnb6>a
j>ailm
se - ijs2upa:gvahIws ke pasALlah seAOr nhI& ALlah
be`>br
ws se jo
tum krte ho140yh@k
wMmtguj>r cukI
ws ke il@
jows ne kmaya
AOr tuMhare il@
jo tum ne kmaya
AOr tum se n pU2a ja@ga
ws se jo
vh krte 9e141
١٦
١٢١٦
23 Q@fi‰fl
syak>Ul (2)R@ÒãÄÄ‘j€aAb bevk>Uf> khe&ge ik muslmano& ko iks cIj> ne ws ik>ble se fer idya ijs pr vh 9e ? Aap kh de& ik m=\irk> AOr mg>\irb ALlah •hI– ka hE, vh ijs ko cahta hE ihdayt deta hE sI0e raSte kI trf> | (142)
AOr wsI trh hm ne tuMhe& moA>tidl wMmt bnaya taik tum ho logo& pr gvah, AOr rsUl • s – tum pr gvah ho&, AOr hm ne muk>rRr nhI& ikya 9a vh ik>bla ijs pr Aap • s – 9e mgr •;s il@ – ik hm malUm kr le& kOn rsUl • s – kI pErvI krta hE AOr kOn ifr jata hE ApnI@i6>yo& pr •wl4e pav%–, AOr be=k yh -arI bat 9I mgr wn pr •nhI&– ijNhe& ALlah ne ihdayt dI AOr ALlah •@esa– nhI& ik tuMhara :man j>aya kr de, be=k ALlah logo& ke sa9 b6>a =f>Ik>, rh\m krne vala hE | (143)
hm de`te hE& bar bar Aap • s – ka m%uh AaSman kI trf> ifrna, to j>”r hm Aap ko ws ik>ble kI trf> fer de&ge ijse Aap • s – psNd krte hE&, ps Aap • s – Apna mu%h ms\ijde hram •`>ane kA>ba– kI trf> fer le&, AOr jha& khI& tum ho fer ilya kro Apne mu%h ws kI trf>, AOr be=k Ahle iktab j>”r jante hE& ik yh hk> hE wn ke rb kI trf> se, AOr ALlah ws se be`>br nhI& jo vh krte hE& | (144)
AOr Agr Aap • s – la@& Ahle iktab ke pas tmam in=ainya& vh •ifr -I– Aap • s – ke ik>ble kI pErvI n kre&ge, AOr n Aap • s – wn ke ik>ble kI pErvI krne vale hE&, AOr wn me& se ko: iksI • dUsre – ke ik>ble kI pErvI krne vala nhI&, AOr Agr Aap ne wn kI `>aih=at kI pErvI kI ws ke bad ik Aap ke pas ;Lm Aa cuka to Ab be=k Aap be ;n\saf>o& me& se ho&ge | (145)
AOr ijNhe& hm ne iktab dI vh wse phcante hE& jEse vh Apne be4o& ko phcante hE&, AOr be=k wn me& se @k igroh hk> ko 2upata hE hala&ik vh jante hE& | (146)
قــبــلــتــهــم عـــن ـــــم ــىـــــه ـــ wل ـــا م الـــنـــاس مـــن ــاء ــه ــف ــس ال ل ســـيـــقـــ
شاء من ـهـدى بط٪ wالمغ ق المش قل عليهاط٪ ا اكنــ التى
شهداء ا ن لتك wســطا امــة جعلنكم وכذلك ﴾١٤٢﴿ مستقيم اط ص اىل
التى القبلة جعلنا wما شهيداط٪ عليكم ل س ال ن wيك الناس على
عقبيهط٪ عىل نقلب ممن ل س ال تبع من لنعلم اال عليهآ كنت
اهللا اكن wمــا اهللاط٪ هــدى ــن ــذي ال عــلــى اال ة لــكــبــيــ اكنـــت wان
قلب ى قد ﴾١٤٣﴿ rحـيـم ءwف ل الناس اهللا ان ايمانكمط٪ ليضيع
شطر wجهك ل فــ ضىهاص٪ قبلة لينك فلن السماءج٪ فى wجهك
الذين wان هط٪ شط هكم wج ا لـــ فــ كنتم ما wحيث امط٪ الح المسجد
عما غافل اهللا wما ربهمط٪ من الحق انــه ن ليعلم الكتب ا ــ اwت
ا بع ما אيــــة لك الكتب ا اwت الذين اتيت ن wل ﴾١٤٤﴿ ن يعمل
عضط٪ قبلة تابـع عضهم wما قبلتهمج٪ تابـع انـت wمـآ قبلتكج٪
انــك ــلــمال٪ ــع ال مــن جــــاءك ــا م ــعــد ـــن م ـــم اءه ـــ اه اتــبــعــت ــن ــ wل
ن فـ ع كما نـه ف ع الكتب אتينهم الذين ﴾١٤٥﴿ الظلمين لمن اذا
﴾١٤٦﴿ ن علم ــم wه الحق ن ليكتم منهم يقا ف wان ــمط٪ ابــنــاءه
Ab khe&gebevk>Uf>selogikswNhe& • muslmano& ko – fer idya
sewn ka ik>bla
vh ijs
vh 9ews prAap kh de&
ALlah ke il@
m=\irk>AOr mg>\irbvh ihdayt
deta hEijs kocahta hE
trf>raStasI0agvah 142AOr wsI trh
hm ne tuMhe& bnaya
wMmtmoA>tidltaik tum ho
prlogAOr horsUltum prgvahAOr nhI& muk>rRr ikya hm ne
ik>blavh ijs
Aap •s–9e
ws prmgrApnI@i6>ya&
taik hm malUm kr le& kOn
pErvI krta hE
rsUl •s–ws se jo
ifr jata hE
pr
AOr be=k
yh 9I-arI batALlah mgrprijNhe&ihdayt
dIALlahAOr nhI&
ik vh j>aya kre
tuMhara :manbe=k ALlah
bar bar ifrna
logo& ke sa9
b6>a =f>Ik>
rh\mkrne vala
143hm de`te hE&
Aap •s– ka mu%h
me& •trf>–
AaSmanto j>”r hm
fer de&ge Aap koik>bla
wse Aap •s– psNd krte hE&
ps Aap fer le&
Apna mu%&htrf>
ms\ijde hram •`>ane kA>ba–
AOr jha& khI&tum hoso fer ilya
kroApne mu%h
ws kI trf>
AOr be=k
ijNhe&
dI g: iktab • Ahle iktab –
vh j>”r jante hE&
ik yhws se jo
hk>sewn ka rb
AOr nhI&
ALlahbe`>br
vh krte hE&144AOr Agr
Aap •s– la@&
ijNh&edI g: iktab • Ahle iktab –
tmamin=ainya&vh pErvI n
kre&ge
Aap •s– ka ik>bla
AOr n
Aap •s–iksIpErvI
krne valewn ka ik>bla
AOr nhI&
wn se ko:pErvI
krne valaik>bla
AOr AgrAap ne pErvI kI
wn kI `>aih=at
ws ke badik Aa cuka Aap ke pas
;Lmbe=k Aap •s–
Absebe ;n\saf>vh
phcante hE&145AOr ijNhe&hm ne dIiktab
vh wse phcante hE&
jEse
Apne be4eAOr be=k
@k igroh
wn sevh 2upate h&Ehk>hala&ik vh
vh jante hE&146
الجــزء ٢ف الزم
وقف منزل
وق
24Q@fi‰fl
R@fiÏ‘ÓéAlÃbk>r (2)
• yh – hk> hE Aap ke rb kI trf> se, ps Aap n ho ja@& =k krne valo& me& se | (147)
AOr hr @k ke il@ @k isMt hE ijs trf> vh ‘`> krta hE, ps tum neikyo& me& sbk>t le jaAo, jha& khI& tum hoge ALlah tuMhe& ;k45a kr lega, be=k ALlah hr cIj> pr k>udrt r`ne vala hE | (148)
AOr jha& se Aap • s – inkle&, ps Apna ‘`> ms\ijde hram kI trf> kr le&, AOr be=k Aap ke rb •kI trf>– se yhI hk> hE AOr ALlah ws se be`>br nhI& jo tum krte ho | (149)
AOr jha& khI& se Aap inkle&, Apna ‘`> ms\ijde hram kI trf> kr le&, AOr tum jha& khI& ho so kr lo Apne ‘`> ws kI trf>, taik logo& ke il@ tum pr ko: huJjt n rhe, isva@ wn ke jo wn me& se be ;n\saf> hE&, so tum wn se n 6ro, AOr muz se 6ro taik mE& ApnI nemt tum pr pUrI kr dU%, AOr taik tum ihdayt paAo | (150)
jEsa ik hm ne tum me& @k rsUl tum me& se -eja, vh tum pr hmarI Aayte& p7>te hE& AOr vh tuMh&e pak krte hE&, AOr tuMhe& iktab Ao ihKmt •dana:– is`ate hE&, AOr tuMh&e vh is`ate hE& jo tum n 9e jante | (151)
so muze yad kro, mE& tuMhe& yad r`U%ga, AOr tum mera =ukš Ada kro AOr merI na=ukšI n kro | (152)
@e :man valo! tum sb\r AOr nmaj> se mdd ma&go, be=k ALlah sb\r krne valo& ke sa9 hE | (153)
AOr jo ALlah kI rah me& mare ja@& wNhe& mudaR n kho, bl\ik vh ij>Nda hE&, leikn tum •ws ka– =Wr nhI& r`te | (154)
AOr hm tuMhe& j>”r Aaj>ma@&ge ku2 `>Of> se, AOr -Uk se, AOr mal Ao jan AOr flo& ke nuk>\san se, AOr Aap • s – `>u=`>brI de& sb\r krne valo& ko | (155)
vh ijNhe& jb ko: musIbt phu%ce to vh khe& hm ALlah ke il@ hE& AOr hm wsI kI trf> lO4ne vale hE& | (156)
هو wجهة ــلك wل ﴾١٤٧﴿ ين الممت من نن ك فال ربــك من الحق
جميعاط٪ اهللا كم ات ا ن ك ما اين ت الخي ا فاستبقـ ليـهـا م
wجهك ل فــ جت خ حيث wمن ﴾١٤٨﴿ قـديـر شىء لك عىل اهللا ان
عما غافل اهللا wمـا ربكط٪ من للحق wانــــه امط٪ الح المسجد شطر
امط٪ الح المسجد شطر wجهك ل ف جت خ حيث wمن ﴾١٤٩﴿ ن تعمل
عليكم للناس ن ك لئال هال٪ شط هكم wج ا ل ف كنتم ما wحيث
ــم wالت نــى wاخــشــ هم خش فــال منهـمق٪ ا ظلم الــذيــن اال حجةق٪
منكم ال rس فيكم اrسلنا كمآ ١٥٠ ﴿ هتدwن wلعلكم عليكم نعمتى
ما wيعلمكم wالحكمة الكتب wيعلمكم wيزכيكم אيتنا عليكم ا يتل
﴾١٥٢﴿ كفرwن wال لى wاشكرwا اذכرכم فاذכرwنى ١٥١ ﴿ ن علم ا ن ك لم
﴾١٥٣﴿ ين الصب مع اهللا ان ةط٪ wالص الصبر ا استعين ا אمن الذين ايها
كن و احــيــاء ــل اتط٪ ـــ ام اهللا سبيل فــى قتل لمن ا ل ق wال
wنقص ع wالــجــ ف الخ ــن م شىء نكم wلنبل ﴾١٥٤﴿ شعرwن ال
اذآ الذين ﴾١٥٥﴿ ين الصب ــر wبش تط٪ wالثم wاالنــفــس ا االمــ من
﴾١٥٦﴿ ن ـــ ـــع rج الـــيـــه ــــآ wان هللا انـــا ا قــالــ ال٪ مصيبة ــم ــه ــت ــاب اص
hk>seAap
ka rbvh
ps Aap n ho ja@&
se=k krne
vale147AOr hr
@k ke il@@k isMt
ws trf> ‘`> krta hE
ps tum sbk>t le jaAo
neikya&jha& khI&tum hogele Aa@ga
tuMhe&ALlah;k»a
be=k ALlah
prhrps
kr le&cIj>
k>udrt r`ne vala
148AOr sejha&Aap •s– inkle&
trf>ms\ijde hramAOr be=k
yhIhk>
Aap •s– ke rb se
AOr nhI&
ALlahbe`>brws se jo
tum krte ho
149AOr jha& seAap inkle&
ps kr le&
Apna ‘`>
trf>ms\ijde hram
AOr jha& khI&tum hotum prso
kr loApne ‘`>
ws kI trf>
taik n
rhelogo& ke il@
ko: huJjt
isva@vh jo ikbe ;n\saf>wn seso tum n 6ro wn se
AOr 6ro muz se
taik mE& pUrI kr dU%
ApnI nemt
tum prAOr taik
tumtum me& se
ihdayt paAo
150jEsa ik
hm ne -eja
tum me&@k rsUl
vh p7>te hE&
tum prhmare huKm
AOr pak krte hE& tuMh&e
AOr is`ate hE& tum ko
iktabAOr ihKmtAOr is`ate hE&
tuMh&ejo
tum n 9ejante151so yad kro muze
mE& yad r`U%ga tuMhe&
AOr tum =ukš kro mera
AOr n
na=ukšI kro merI
152
@ejo ik:man la@
sb\r krne vale
tum mdd ma&go
sb\r seAOr nmaj>be=k ALlah
sa9
AOr n
khowse joij>Nda mare ja@&me&raStaALlahmudaRbl\ik
tum =Wr nhI& r`te
154AOr j>”r hm Aaj>ma@&ge tuMhe&
ku2se`>Of>AOr -UkAOr
nuk>\san
semal • jma –AOr jan • jma –
AOr fl • jma –
AOr `>u=`>brI de&
sb\rkrne vale
155vh jojb
phu%ce wNhe&ko: musIbtvh khe&hm ALlah ke il@
AOr hmws kI trf>
lO4ne vale156
Apna ‘`>
153
AOr leikn
٣ ـة
نقعا
م١٢
ن ري
أخملت
د اعن
١۷
٦١
١٨
۵٢
ى ىلص
لنبف ا
وق
25 Q@fi‰fl
syak>Ul (2)R@ÒãÄÄ‘j€ayhI log hE& ijn pr wn ke rb kI trf> se ;nayte& hE& AOrrhmt hE, AOr yhI logihdayt yaF>ta hE& | (157)
be=k sf>a AOr mrva ALlah ke in=anat me& se hE&, ps jo ko: `>ane kA>ba ka hj kre ya wmra to ws pr ko: hjR nhI& ik wn dono& ka tvaf> kre, AOr jo `>u=I se ko: nekI kre to be=k ALlah k>d/dan, janne vala hE | (158)
be=k jo log 2upate hE& jo ALlah ne `ulI in=ainya& AOr ihdayt naij>l kI, ws ke bad ik hm ne wse iktab me& logo& ke il@ vaje>h kr idya, yhI log h&E ijn pr ALLaah lant krta hE, AOr wn pr lant krte hE& lant krne vale | (159)
isva@ wn logo& ke ijNho& ne tOba kI AOr ;s\lah kI AOr vaje>h kr idya, ps yhI log hE& ijNhe& mE& maf> krta hU%, AOr mE& maf> krne vala, rh\m krne vala hU% | (160)
be=k jo log kaif>r hu@ AOr vh •kaif>r– hI mr g@, yhI log hE& ijn pr lant hE ALlah kI AOr f>ir+to& kI AOr tmam logo& kI | (161)
vh ws me& hme=a rhe&ge, wn se A>j>ab hlka n hoga, AOr n wNhe& mohlt dI ja@gI | (162)
AOr tuMhara mabUd ykta mabUd hE, ws ke isva ko: ;badt ke la;k> nhI&, inhayt meh\rban, rh\m krne vala | (163)
be=k j>mIn AOr AaSmano& kI pEda;= me&, AOr rat AOr idn ke bdlte rhne me&, AOr k+tI me& jo smNdr me& bhtI hE •wn cIj>o& ke– sa9 jo logo& ko nf>a detI hE&, AOr jo ALlah ne AaSmano& se panI wtara, ifr ws se j>mIn ko ij>Nda ikya ws ke mrne ke bad, AOr ws me& hr ik>>Sm ke janvr fEla@, AOr hvaAo& ke bdlne me&, AOr AaSman Ao j>mIn ke drimyan tabe badlo& me& in=ainya& h&E •wn– logo& ke il@ •jo– A>K>l vale hE& | (164)
﴾١٥٧﴿ المهتدwن هم ك wاwل وrحمةفق٪ ربهم من ت صل عليهم ك اwل
اعتمر او البيت حــج فمن اهللاج٪ شعائر ــن م ــرwة ــم wال الصفا ان
اهللا فـــان اال٪ خــيــ ع ــطــ wمـــن هماط٪ ف ــطــ ان عليه جــنــاح ــال ف
wالهدى البينت من لنا ان مآ ن كتم الذين ان ﴾١٥٨﴿ عليم شاכر
اهللا ــلــعــنــهــم ــك اwلــ ــبال٪ ــت ــك ال ــى ف لــلــنــاس ــيــنــه ــا م ــد ــع مـــن
ا ــيــنــ wب ا wاصــلــحــ ا ــ ــاب الـــذيـــن اال ﴾١٥٩﴿ ن ــنــ الــلــع wيــلــعــنــهــم
الــذيــن ان ﴾١٦٠﴿ حــيــم الــ اب ــ ــت ال ـــا wان عليهمج٪ ب اتـــ ــك فــاwلــ
كة wالمل اهللا لعنة عليهم ــك اwلــ ــفــار ك ـــم wه ا ــ ــات wم ــرwا ــف ك
الــعــذاب عنهم خفف ال فيهاج٪ خلدين ﴾١٦١﴿ اجمعين wالــنــاس
حمن ال هو اال آل ــدج٪ wاح هكم wا ﴾١٦٢﴿ نظرwن هم wال
الــيــل wاخـــتـــالف wاالrض ت ــ الــســم خــلــق ــى ف ان ﴾١٦٣﴿ حــيــم الــ
wمآ الناس نفع ما البحر فى ى ــجــ التى wالفلك wالنهار
تها م ــعــد االrض ــه فــاحــيــا مـــاء ــن م الــســمــاء ــن م اهللا ل انـــ
ــاب ــح ــس wال ـــح ي ـــر ال يـــف wتـــصـــ ـــــةص٪ داب لك ـــن م ــا فــيــه ــــث wب
﴾١٦٤﴿ ن ــ ــل ــق ــع ـــوم لـــق اليــــت wاالrض ــاء ــســم ال ــن ــي ــســخــر ــم ال
yhI logwn pr;nayte&157 sewn ka rb
AOr rhmtAOr yhI log
vhihdayt yaF>ta
be=ksf>aAOr mrvaya sein=anatALlahps johj kre`>ane kA>ba
to nhI&ko: hjR
ws prikto be=k ALlah
vh tvaf> kre
wn dono&
AOr jo`>u=I se kre
ko: nekI
k>d/danjanne vala
158AOr ihdayt
be=kjo log2upate hE&jo naij>l ikya hm ne
se`ulI
in=ainya&
ws ke badhm ne vaje>h kr idya
logo& ke il@iktab me&yhI loglant krta hE wn pr ALLaah
AOr lantkrte hE& wn pr
lant krne vale
159isva@vh log jowNho& ne tOba kI
AOr ;s\lah kIAOr vaje>h
ikya
ps yhI log hE&
mE& maf> krta hU%
wNhe&AOr mE&maf>
krne valarh\m krne
vala160be=kjo log
kaif>r hu@AOr vh mr g@
AOr vhkaif>ryhI logwn prlantALlahAOr f>ir+te
AOr logtmam161hme=a rhe&gews me&n hlka hogawn seA>j>ab
AOr n wNhe&mohlt dI ja@gI
162AOr mabUd tuMhara
mabUd•@k– yktanhI& ;badt ke la;k>
isva@ ws ke
inhayt meh\rban
rh\m krne vala
163be=kme&pEda;=AaSmano&AOr j>mInAOr bdlte
rhnarat
AOr idnAOr k+tIjo ikAOr
jo ikbhtI hEme&smNdr
sa9 jo
nf>a detI hE
log
wtaraALlahAaSmano& seseifr ij>Nda
ikyaws se
j>mInws ke mrne
ke bad
AOr fEla@
ws me&sehr •ik>Sm– ke
janvrAOr bdlnahva@&AOr badl
tabedrimyanAaSmanAOr j>mIn
in=ainya&logo& ke il@
A>K>l vale164
wmra kre
panI
١٩
١١٣
26Q@fi‰fl
R@fiÏ‘ÓéAlÃbk>r (2)
AOr jo log ALlah ke isva =rIk Apnate hE& vh wn se muhBbt krte hE& jEse ALlah se muhBbt, AOr jo log :man la@ • wNhe& – ALlah kI muhBbt sb se ij>yada hE, AOr Agr de` le& ijNho& ne ju>Lm ikya • ws vK>t ko – jb yh A>j>ab de`e&ge ik tmam k>uVvt ALlah ke il@ hE AOr yh ik ALlah ka A>j>ab s~>t hE | (165)
jb bej>ar ho ja@&ge vh ijn kI pErvI kI g: wn se ijNho& ne pErvI kI 9I AOr vh A>j>ab de` le&ge, AOr wn se tmam vsa;l k4 ja@&ge | (166)
AOr vh khe&ge ijNho& ne pErvI kI 9I ka= hmare il@ dobara • dun\yame& lO4 jana hota – to hm wn se bej>arI krte jEse wNho& ne hm se bej>arI kI, wsI trh ALlah wn ke A>ml wNhe& hs\rte& bna kr id`a@ga, AOr vh Aag se inklne vale nhI& | (167)
@e logo! `aAo ws m&e se jo j>mIn me& hE hlal AOr pak, AOr pErvI n kro =Etan ke k>dmo& kI, be=k vh tuMhara `ula du=\mn hE | (168)
vh tuMhe& huKm deta hE isf>R bura: AOr behya: ka AOr yh ik tum ALlah • ke bare me& – kho jo tum nhI& jante | (169)
AOr jb wNhe& kha jata hE ws kI pErvI kro jo ALlah ne wtara to vh khte hE& bl\ik hm ws kI pErvI kre&ge ijs pr hm ne paya Apne bap dada ko, -la Agrce wn ke bap dada ku2 n smzte ho& AOr ihdayt yaF>ta n ho& | (170)
AOr ijn logo& ne kufš> ikya wn kI imsal ws =~>s kI halt ke main&d hE jo ws ko pukarta hE jo nhI& sunta isva@ pukarne AOr icLlane • kI Aavaj> ke –, vh bhre, gU%ge, A&0e hE&, ps vh nhI& smzte | (171)
@e vh log jo :man la@ ho, tum pakIj>a cIj>o& me& se `aAo jo hm ne tuMhe& dI hE& AOr tum ALlah ka =ukš Ada kro Agr tum isf>R> ws kI bNdgI krte ho | (172)
ــم ــه ن ــ ــب ــح انـــــــدادا اهللا wن د مـــن ــذ ــخ ــت مـــن الـــنـــاس wمــــن
ا ظلم الذين ى ــ wلــو ط٪ حبا اشــد ا אمن wالــذيــن اهللاط٪ كحب
﴾١٦٥﴿ العذاب شديد اهللا wان جميعاال٪ هللا ة الق ان العذابال٪ رwن اذ
الـــعـــذاب وrاwا ا ــ ــع ــب ات الـــذيـــن ـــن م ا ــ ــع ــب ات الـــذيـــن ا ـــبـــ اذ
ة ك لنا ان لو ا اتبع الذين ــا wق ﴾١٦٦﴿ ــبــاب اال هم wتقطعت
اعــمــالــهــم اهللا يــهــم ــ ــك ــذل ك ــنــاط٪ م ءwا ـــبـــ كــمــا مــنــهــم ا فــنــتــبــ
ا لك الناس ايها ﴾١٦٧﴿ النار من جين خ هم wما عليهمط٪ ت حس
الــشــيــطــنط٪ ت خــطــ ا ــعــ ــتــب wال ــاز٪ ــب ــي ط ــال حــ االrض ــى ف ــمــا م
wان wالفحشاء ء الس امرכم انما ﴾١٦٨﴿ مبين ــدو ع لكم ــه ان
ا اتــبــعــ ــم لــه قــيــل wاذا ﴾١٦٩﴿ ن ــ ــعــلــم ال ــا م اهللا عــلــى ا ــ ل ــ ــق ت
اكن ــو اwل אبــاءنــاط٪ عليه الفينا مآ تبع ــل ا قال اهللا ل ــ ان مآ
كفرwا الــذيــن wمــثــل ﴾١٧٠﴿ ــهــتــدwن wال شيئا ن عقل ال هــم אبــا
كم صــم wنــــداءط٪ دعـــاء اال سمع ال ما نعق الـــذى كمثل
طيبت مــن ا ــ لك ا אمــنــ الــذيــن ايها ﴾١٧١﴿ ن عقل ال فهم عمى
﴾١٧٢﴿ ـــدwن ـــب ـــع ـــــاه اي ــم ــت ــن ك ان هللا ــــرwا ــــك wاش ـــكـــم ـــن رzق ـــا م
AOr selogjoApnate hE&seisva@ALlah=rIkmuhBbt krte hE&
wn se
jEse muhBbt
ALlahAOr jo log
vh ijNho& ne
:man la@
sb se ij>yada
muhBbtALlah ke il@
AOr Agr
de` le&
jb de`e&geA>j>abikA>j>ab kuVvtALlah ke il@
tmamAOr
yh ikALlahs~>t
jb bej>arho ja@&ge
vh log jopErvI kI g:seijNho& nepErvI kIAOr vh de`e&ge
A>j>ab
AOr k4 ja@&ge
wn sevsa;ldobara 166AOr khe&gevh ijNho&
nepErvI kIka= ik
hmare il@
to hm bej>arI krte
wn sejEsewNho& ne
bej>arI kIhm sewsI trh
wNhe& id`a@ga
ALlahwn ke A>ml
hs\rte&wn prAOr nhI&
vhinklne valeAag se167@elog
tum `aAo
ws se jo
j>mIn me&hlalpakAOr n
pErvI krok>dmo&=Etan
be=k vh
tuMharadu=\mnAOr
yh ik`ula168isf>R
tuMhe& huKm deta hE
bura:AOr behya:
tum khoALlah prjo nhI&tum jante169AOr jb
kha jata hE
wNhe&pErvI kro
jo wtaraALlahvh
khte hE&bl\ik hm pErvI kre&ge
jo hm ne paya
ws prApne
bap dada-la
Agrceho&
wn ke bap dada
n smzte ho&ku2AOr n
ihdayt yaF>ta ho&170AOr
imsalijn logo& nekufš> ikya
main&d halt
vh jopukarta
hEgU%ge
ws ko jo
nhI& suntaisva@pukarnaAOr
Aavaj>bhre
A&0eps vhnhI& smztepak 171@ejo log:man la@
tum `aAo
se
jo hm netuMhe& idya
AOr =ukš kroALlah ka
Agr tum hoisf>R> ws
kIbNdgIkrte ho
172
165
ju>Lm ikya
٢٠
۴۴
27 Q@fi‰fl
syak>Ul (2)R@ÒãÄÄ‘j€adr hk>Ik>t • hm ne – tum pr hram
ikya hE mudaRr AOr `>Un AOr suVvr
ka go+t AOr ijs pr ALlah ke
isva • iksI AOr ka nam – pukara
gya, ps jo lacar ho ja@ mgr
n srk=I krne vala ho n hd
se b7>ne vala to ws pr ko:
gunah nhI&, be=k ALlah b~>=ne
vala rh\m krne vala hE | (173)
be=k jo log 2upate hE& jo
ALlah ne • bsUrt – iktab naij>l
ikya AOr ws se vsUl krte
hE& 9o6>I k>Imt, yhI log hE& jo
Apne pe4o& me& isf>R> Aag -rte
hE& AOr wn se bat nhI& krega
ALlah ik>yamt ke idn, AOr n
wNhe& pak krega, AOr wn ke il@
ddRnak A>j>ab hE | (174)
yhI log hE& ijNho& ne ihdayt ke
bdle gumrahI mol lI, AOr
mg>\if>rt ke bdle A>j>ab, so
iks k>d/ j>yada vh Aag pr
sb\r krne vale hE& | (175)
yh ;s il@ ik ALlah ne hk>
ke sa9 iktab naij>l kI, AOr
be=k ijn logo& ne iktab me&
;`>itlaf> ikya vh ij>d me& dUr
• ja p6>e hE& – | (176)
nekI yh nhI& ik tum Apne mu%h
m=\irk> ya mg>irb kI trf>
kr lo, mgr nekI yh hE jo
:man la@ ALlah pr AOr
yOme Aai`>rt pr AOr f>ir+to&
AOr iktabo& pr AOr nibyo& pr,
AOr ws • ALlah – kI muhBbt pr
mal de ir=tedaro& ko AOr ytImo&
AOr imSkIno& ko AOr musaif>ro&
ko AOr sval krne valo& ko
AOr gdRno& ke Aaj>ad krane me&,
AOr nmaj> k>a;m kre AOr j>kat
Ada kre, AOr jb vh A>hd
kre& to wse pUra kre&, AOr sb\r
krne vale s~>tI me& AOr tk\lIf>
me& AOr j&g ke vK>t, yhI log
sCce hE&, AOr yhI log prhej>gar
hE& | (177)
ه اهــل ــآ wم ير الخن wلــحــم wالـــدم الميتة عليكم حــرم انــمــا
اهللا ان عليهط٪ اثــم فآل عــــاد wال غ ــ غير اضطر فمن اهللاج٪ لغير
الكتب ــن م اهللا ل انـــ مــآ ن كتم الــذيــن ان ﴾١٧٣﴿ rحــيــم غــفــور
نــهــم ــطــ فــى ن ـــالكـــ ــا م ــك ــ اwل ــيــالال٪ قــل ــمــنــا ــه wيــشــتــرwن
عــذاب wلهم زכيهم wال القيمة ــوم اهللا لكمهم wال النار اال
wالــعــذاب ــدى ــالــه لة الض اشــتــرwا ــن ــذي ال ــك ــ اwل ﴾١٧٤﴿ ــم ــي ال
ل ــ اهللا ـــان ـــك ذل ﴾١٧٥﴿ الــنــار عــلــى ــم ه ــ ــب اص فــمــآ ةج٪ ــغــفــ بــالــم
لــفــى ــب ــت ــك ال فـــى ا ــ ــف ــل ــت اخ ـــن ـــذي ال wان ط٪ ـــالـــحـــق ــب ــت ــك ال
ق المش قبل هــكــم wجــ ا لــ ــ ان الــبــر ليس ﴾١٧٦﴿ عيد شــقــاق
كة wالمل ـــر االخ wالــيــوم ــاهللا אمــن ــن م الــبــر ــكــن و ب ــغــ ــم wال
الـــقـــرىب ذwى حـــبـــه ـــىل ع ـــا ـــم ال ــــى wאت wالـــنـــبـــيـــنج٪ wالـــكـــتـــب
قــابج٪ ــ ال ــى wف wالسائلين السبيلال٪ wابـــن wالمسكين wاليتمى
ـــدهـــم ـــعـــه ن فـــــ ـــــ ـــــم wال ةج٪ ـــــ ـــــزכ ال ــــــى wאت ة ـــ ـــصـــ ال wاقـــــــــام
ــاسط٪ ــب ال ــن ــي wح اء wالـــضـــ ــاء ــاس ــب ال فــى يــن ــ wالــصــب عــهــدwاج٪ اذا
﴾١٧٧﴿ ن ـــ ـــق ـــت ـــم ال ــــم ه ـــــك wاwلـــــ اط٪ صـــــدقـــــ ــــن ــــذي ال ــــك اwلــــ
dr hk>Ik>t
hram ikya
tum prws pr
mudaRrAOr `>UnAOr go+tsuVvrAOr jopukara gya
ALlah ke isva
ps jolacar ho ja@
n srk=I krne vala
AOr n
hd se b7>ne vala
to nhI&
gunahws pr
b~>=ne vala
rh\m krne vala
173iktab be=kjo log2upate hE&jo wtaraALlahse
AOr vsUl krte hE&
ws se
k>Imt9o6>IyhI lognhI& `ateme&Apne pe4o&
mgr •isf>R>–
AagAOr n
A>j>ab bat kregaALlahik>yamt ke idn
AOr npak krega
wNhe&AOr wn ke il@
ddRnak174yhI logijNho& nemol lIgumrahIihdayt ke bdle
AOr A>j>ab
mg>\if>rt ke bdleso iks
k>d/bhut sb\r
krne vale vhnaij>l kI
prAag175yh;s il@
ikALlah
iktabhk> ke sa9AOr be=k
jo log;`>itlaf>
ikyame&iktabme&
ij>ddUr176m=\irk> nhI&nekIiktum
kr loApne mu%htrf>
AOr mg>irbAOr
leiknnekIjo
:man la@
ALlah pr
AOr idnAai`>rtAOr f>ir+te
AOr iktabAOr nibyo&AOr demalws kI
muhBbt prir=tedar
AOr ytIm • jma –
AOr imSkIn • jma –
AOr musaif>rAOr sval krne vale
AOr gdRno& me&
AOr k>a;m kre
nmaj>AOr
Ada krej>kat
AOr pUra krne vale
Apne A>hd
jbvh A>hd kre&AOr sb\r krne vale
me&s~>tIAOr tk\lIf>AOr vK>tj&g
yhI logvh jo ikwNho& ne sc kha
AOr yhI logvhprhej>gar177
be=k
ALlah
الربــع
٢١
٩۵
28Q@fi‰fl
R@fiÏ‘ÓéAlÃbk>r (2)
@e :man valo! tum pr f>j>R ikya gya ik>sas mk>tUlo& • ke bare – me&, Aaj>ad ke bdle Aaj>ad, AOr gu>lam ke bdle g>ulam, AOr A>Ort ke bdle A>Ort, ps ijse ws ke -a: kI trf> se ku2 maf> ikya ja@ to dStUr ke mutaibk> pErvI kre, AOr wse AC2e trIk>e se Ada kre, yh tuMhare rb kI trf> se AasanI AOr rhmt hE, ps ijs ne ws ke bad ij>yadtI kI to ws ke il@ ddRnak A>j>ab hE | (178)
AOr tuMhare il@ ik>sas me& ij>NdgI hE, @e A>K>l valo! taik tum prhej>gar ho jaAo | (179)
tum pr f>j>R ikya gya hE ik jb tum m&e se iksI ko mOt Aa@, Agr vh mal 2o6>e to vsIyt kre ma% bap ke il@ AOr ir=tedaro& ke il@ dStUr ke mutaibk>, yh laij>m hE prhej>garo& pr | (180)
ifr jo ko: wse bdl de ws ke bad ik ws ne ws ko suna to ws ka gunah isf>R wn logo& pr hE ijNho& ne wse bdla, be=k ALlah sunne vala janne vala hE | (181)
ps jo ko: vsIyt krne vale se trf>darI ya gunah ka `>Of> kre ifr sulh kra de wn ke drimyan to ws me& ko: gunah nhI&, be=k ALlah b~>=ne vala rh\m krne vala hE | (182)
@e logo jo :man la@ ho • moimno –! tum pr roj>e f>j>Rik@ g@ hE& jEse tum se phle logo& pr f>j>R ik@ g@ 9e taik tum prhej>gar bn jaAo | (183)
igntI ke cNd idn hE&, ps tum me& se jo ko: bImar ho ya sf>r pr ho to igntI pUrI kre bad ke idno& me&, AOr wn pr hE jo tak>t r`te hE& @k nadar ko `ana i`lana, ps jo `>u=I se ko: nekI kre vh ws ke il@ behtr hE, AOr Agr tum roj>a r`o to tuMhare il@ behtr hE Agr tum jante ho | (184)
ــتــىلط٪ ــق ال فــى ــاص ــص ــق ال ــلــيــكــم ع ــب ــت ك ا אمـــنـــ الـــذيـــن ــا ــه ــاي
اخيه من لــه عـفــى فمن االنثىط٪ wاالنثى العبد wالعبد الحر الحر
خفيف ذلـــك ــاحــســانط٪ الــيــه wاداء ــعــرwف ــالــم ع فــاتــبــ شـــىء
﴾١٧٨﴿ اليم ــذاب ع فله ذلــك عد اعتدى فمن وrحــمــةط٪ ربكم مــن
﴾١٧٩﴿ ن ــتــقــ لعلكم ــاب ــب االل ــاwلــى ة حــيــ الــقــصــاص فــى wلــكــم
صية ل ا خي ك ــ ان ت الــمــ احــدכــم حضر اذا عليكم كتب
﴾١٨٠﴿ ــتــقــيــن الــم عــلــى حــقــا ــرwفج٪ ــع ــم ــال ـــربـــيـــن wاالق ــن ــدي ال ــ ــل ل
نــهط٪ لــ ــبــد الــذيــن على ــه اثــم فانمآ سمعه مــا ــعــد ــدلــه فــمــن
اثما او جنفا ص مــ ــن م ــاف خ فمن ﴾١٨١﴿ عليم سميع اهللا ان
﴾١٨٢﴿ rحـــيـــم غـــفـــور اهللا ان ــهط٪ ــي ــل ع ــــم اث فـــآل ــم ــيــنــه ــح ــل ــاص ف
الذين على كتب كما يام الص عليكم كتب ا אمن الذين ايها
اكن ــن فــم ـــدwدتط٪ ـــع م ــا ــام اي ﴾١٨٣﴿ ن ــ ــتــق لــعــلــكــم قــبــلــكــم مــن
الــذيــن wعــلــى اخـــرط٪ ايـــام ــن م فــعــدة سفر ــىل ع او يضا م منكم
ا خـــيـــ ع ــــ ــــط ـــن ـــم ف ـــســـكـــيـــنط٪ م طــــعــــام فــــديــــة نـــه ـــ يـــطـــيـــق
﴾١٨٤﴿ ن علم كنتم ان لكم خير ا مــ ــصــ wان ــهط٪ ل خير فهو
@evh log jo:man la@f>j>R ikya gya
tum prik>sasmk>tUlo& me&
Aaj>adAaj>ad ke bdle
AOr gu>lam
seg>ulam ke bdle
AOr A>Ort
A>Ort ke bdle
ps ijse
maf> ikya ja@
ws ke il@
ku2to pErvI krna
mutaibk> dStUr
AOr Ada krna
wseAC2a trIk>ayhAasanI
setuMhara rb
AOr rhmtddRnak ps joeij>yadtI kIbadwsto ws ke il@
A>j>ab
AOr tuMhare il@
me&ik>sasij>NdgI@e A>K>l valotaik tumprhej>gar ho jaAo
179
f>j>R ikya gya tum pr
jbAa@tuMhara ko:mOtAgr2o6>amalvsIyt
ma% bap ke il@AOr
ir=tedaro&dStUr ke mutaibk>
laij>mprprhej>gar180
ifr jobdl de wse
bad jows ko suna
to isf>Rws ka gunah
prjo logwse bdla
be=k ALlah
sunne vala
trf>darIjanne vala
181ps jo`>Of> kresevsIyt
krne vala
ifr sulh kra de
wn ke drimyan
to nhI& gunahws prbe=k ALlah
b~>=ne vala
rh\m krne vala
182
@evh log
jo:man la@
jo logf>j>R
ik@ g@tum prroj>ejEse
f>j>R ik@ g@
pr
tum se phletaik tumprhej>garbn jaAo
183cNd idnigntI keps joho
tum me& sebImaryajo log prsf>rto igntIsedUsre • bad –
ke idnAOr pr
tak>t r`te ho&bdla`ananadarps jo`>u=I se kreko: nekI
to vh
behtr ws ke il@
AOr Agr
tum roj>a r`obehtr
tuMhare il@Agrtum hojante ho184
ws ka -a:
178
ya gunah
٢٢
٦٦
29 Q@fi‰fl
syak>Ul (2)R@ÒãÄÄ‘j€armj>an ka mhIna hE ijs me&
k>urAan naij>l ikya gya,
k>urAan logo& ke il@ ihdayt hE,
AOr ihdayt kI rO=n dlIle&,
AOr f>urk>an • hk> ko baitl se
juda krne vala –, ps jo tum me&
se yh mhIna pa@ wse caih@ ik
roj>e r`e AOr jo bImar ho ya
sf>r pr ho vh bad ke idno& me
igntI pUrI kr le, ALlah tuMhare
il@ AasanI cahta hE AOr
du=\varI nhI& cahta, AOr taik
tum igntI pUrI kro AOr taik
tum ALlah kI bD>a: byan kro
ws pr ik ws ne tuMhe& ihdayt
dI, AOr taik tum =ukš Ada
kro | (185)
AOr jb mere bNde Aap •s– se mere
mutA>l\ilk> pU2e& to mE& k>rIb hU%,
mE& k>ubUl krta hU% pukarne vale
kI duA>a jb vh muz se ma&ge,
ps caih@ ik vh mera huKm mane&
AOr muz pr :man la@& taik vh
ihdayt pa@& | (186)
tuMhare il@ ja;j> kr idya gya
roj>e kI rat me& ApnI A>Orto& se
bepdaR hona, vh tuMhare il@
ilbas hE& AOr tum wn ke il@
ilbas ho, ALlah ne jan ilya
ik tum Apne t:& i`>yant krte
9e so ws ne tum ko maf>
kr idya AOr tum se drguj>r kI,
ps Ab wn se imlo AOr jo
ALlah ne tuMhare il@ il` idya
hE tlb kro, AOr `aAo AOr
ipyo yha& tk ik vaj>eh ho ja@
tuMhare il@ f>j\r kI sfe>d 0arI
isyah 0arI se, ifr tum rat tk
roj>a pUra kro, AOr wn se n
imlo jb tum motikf> ho
ms\ijdo& me& • halte @itkaf> me& –,
yh ALlah kI hde& hE&, ps wn ke
k>rIb n jaAo, ;sI trh vaj>eh
krta hE ALlah logo& ke il@
Apne huKm taik vh prhej>gar
ho ja@& | (187)
ــاس ــن ــل ل هـــــدى אن ــــ ــــق ال فـــيـــه ل انــــــ الــــــذى ــــضــــان rم ـــر شـــه
ــر الــشــه ــنــكــم م ــد ــه ش ــن ــم ف ـــانج٪ ق ـــ ـــف wال الـــهـــدى مـــن wبــيــنــت
ــرط٪ اخ ايـــام ــن م فــعــدة سفر ــىل ع او يضا م اكن wمــن فليصمهط٪
العدة ا wلتكمل العسرز٪ كم يــد ــ wال اليسر كم اهللا يــد يــ
سالك wاذا ﴾١٨٥﴿ شكرwن wلعلكم هدىكم ما عىل اهللا wلتكبرwا
ـــان دع اذا الــــداع ة ــــ دع اجــيــب يـــبط٪ قـــ فـــانـــى ــى ــن ع عـــبـــادى
﴾١٨٦﴿ شــــدwن ــــ ــم ــه ــل ــع ل ـــى ا ـــنـــ م ـــ ـــي wل لـــى ا ــ ــب ــي ــج ــت ــس ــي ــل ف
هــن ـــســـائـــكـــمط٪ اىل فـــث الـــ ـــام ـــي ـــص ال لــيــلــة لـــكـــم احــــــــل
ــنــتــم ك ـــم ـــك ان اهللا عـــلـــم ـــنط٪ لـــه لـــبـــاس wانــــتــــم لـــكـــم لـــبـــاس
ــئــن فــال ــمج٪ ــك ــن ع wعـــفـــا ــلــيــكــم ع فـــتـــاب ــم ــك ــس ــف ان ن ــ ــان ــت ــخ ت
حتى ا ـــ ب ـــ wاش ا ــــ و ــمص٪ ــك ل اهللا ــتــب ك ــا م ا ــ ــغ ــت wاب ــن ــرwه ــاش ب
الفجرص٪ ــن م د ــــ اال الخيط ــن م ــض ــي االب الخيط لــكــم يتبين
wانـــتـــم ـــن ـــرwه ـــاش ـــب wال الـــيـــلج٪ الــــى ـــام ـــي ـــص ال ا اتـــمـــ ثــــم
هـــاط٪ بـــ ـــقـــ فــــال اهللا ــــــدwد ح ـــلـــك الـــمـــســـجـــدط٪ فـــى ن ـــ ـــكـــف ع
﴾١٨٧﴿ ن ـــ ـــق ـــت لـــعـــلـــهـــم لـــلـــنـــاس אيـــتـــه اهللا ـــن ـــي ـــب كــــذلــــك
mhInarmj>anijsnaij>l
ikya gyaws me&k>urAanihdaytlogo& ke il@
AOr rO=n dlIle&
seihdaytAOr f>urk>anps jopa@tum me& semhIna
caih@ ik roj>e r`e
AOr johobad ke idn bImaryaprsf>rto igntI pUrI krle
se
cahta hE
ALlahtuMhare il@
AasanIAOr nhI& cahta
tuMhare il@
du=\varIAOr taik tum
pUrI kroigntI
AOr taik tum bD>a: kro
ALlahprjo tuMhe&
ihdayt dIAOr taik
tum=u› Ada kro185AOr
jbAap se pU2e&
mere bNdemere
bare me&to mE&k>rIb
mE& k>ubUl krta hU%
duA>apukarne vala
jbmuz se ma&ge
ps caih@ huKm mane&meraAOr
:man la@&muz prtaik vh
vh ihdayt pa@&
186
ja;j>kr idya gya
tuMhare il@
ratroj>abepdaR honatrf> • se –
ApnI A>Orte&vh
ilbastuMhare il@AOr tumilbaswn ke il@
jan ilya ALlah
ik tumtum 9e
i`>yant krteApne t:&so maf> kr idya
tum koAOr
drguj>r kItum seps Ab
wn se imloAOr tlb
krojo
il` idya ALlah
tuMhare il@
AOr `aAoAOr ipyoyha&
tk ik
vaj>eh ho ja@
tuMhare il@
0arIsfe>dse0arIisyahsef>j\r
ifrtum pUra kroroj>atkratAOr n
wn se imlojbik tum
@itkaf> krne vale
ms\ijdo& me&yhhde&ALlahps nwn ke k>rIb jaAo
;sI trhvaj>eh
krta hEALlahApne huKmlogo& ke il@taik vh
prhej>gar ho ja@&
187
30Q@fi‰fl
R@fiÏ‘ÓéAlÃbk>r (2)
AOr Apne mal Aaps me& n `aAo
nahk>, AOr ws se haikmo& tk
• ir=\vt – n phu%caAo taik tum
logo& ke mal se ko: ihSsa `aAo
gunah se • naja;j> tOr pr – AOr
tum jante ho | (188)
AOr Aap •s– se n@ ca%d ke
bare me& pU2te hE& ? Aap kh de& yh
• pEmana-@-– AOk>at logo& AOr
hj ke il@ hE&, AOr nekI yh
nhI& ik tum 3ro& me& AaAo wn kI
pu+t se, bl\ik nek vh hE jo
prhej>garI kre, AOr 3ro& me& wn
ke drvaj>o& se AaAo, AOr ALlah
se Dro taik tum kamyabI haisl
kro | (189)
AOr tum ALlah ke raSte me& wn
se lD>o jo tum se lD>te hE& AOr
ij>yadtI n kro, be=k ALlah
ij>yadtI krne valo& ko doSt nhI&
r`ta! (190)
AOr wNhe& mar Dalo jha& wNhe&
paAo AOr wNhe& inkal do jha& se
wNho& ne tuMhe& inkala, AOr
if>t\na k>t\l se ij>yada s&gIn hE,
AOr wn se ms\ijde hram • >ana@
kA>ba – ke pas n lD>o yha& tk
ik vh yha& tum se lD>e&, ps Agr
vh tum se lDe&> to tum wn se
lD>o, ;sI trh sj>a hE kaif>ro&
kI! (191)
ifr Agr vh baj> Aa ja@& to
be=k ALlah b~>=ne vala rh\m
krne vala hE | (192)
AOr tum wn se lD>o yha& tk
ik ko: if>t\na n rhe AOr dIn
ALlah ke il@ ho ja@, ps Agr
vh baj> Aa ja@& to nhI& • iksI
pr – ij>yadtI isva@ j>ailmo&
ke | (193)
ــآ ــه ا wتـــــدلـــــ ـــالـــبـــاطـــل ــيــنــكــم الــــكــــم ــــ ام ا ــــ ــــالك wال
ـــاس ـــن ال ا ــــــــــ ام ــــــن م يــــقــــا فــــ ا لـــــتـــــالكـــــ ـــــاكم ـــــح ال ــــــى ال
االهــــلــــةط٪ ــــن ع نــك ــســئــلــ ﴾١٨٨﴿ ن ـــعـــلـــمـــ ــــم ــــت wان ــــم ــــاالث ب
ــــان ـــر ـــب ال wلــــيــــس ط٪ wالـــــحـــــج لـــلـــنـــاس ـــت ـــي اق ـــ م ــــى ه قــــل
اتـــقـــىج٪ ــــن م الـــبـــر ـــكـــن و ظـــهـــوrهـــا ــــن م ت الـــبـــيـــ ا تــــاتــــ
لــعــلــكــم اهللا ا ـــــ wاتـــــق ابـــــهـــــاص٪ ابـــــ ـــــن م ت ــــ ــــي ــــب ال ا ــــــــ wات
الـــــذيـــــن اهللا ســــبــــيــــل فــــــى ا ـــــ ـــــل ـــــات wق ﴾١٨٩﴿ ن ــــحــــ ــــل تــــف
﴾١٩٠﴿ ــتــديــن ــع ــم ال ــحــب ال اهللا ان ــعــتــدwاط٪ wال نــكــم ــاتــلــ يــق
ـــــن م ــــــم ه ــــــ ج ــــــ wاخ هـــم ـــقـــفـــتـــمـــ ــــث ــــي ح هـــــم wاقـــــتـــــلـــــ
ــــلج٪ ــــت ــــق ال ــــــن م اشــــــــد wالـــــفـــــتـــــنـــــة ــــــم ــــــوכ ج ــــــ اخ حـــــيـــــث
ــم ــوכ ــل ــت ــق حــتــى ام ــــ ــــح ال الــمــســجــد عـــنـــد هــم ــقــتــلــ wال
اء جـــــــ ـــــك ـــــذل ك ــــمط٪ ه ــــ ــــل ــــت ــــاق ف ــــم ــــتــــلــــوכ ق فــــــــان فـــــيـــــهج٪
﴾١٩٢﴿ ـــم ـــي rح ـــور ـــف غ اهللا فـــــان ا ـــ انـــتـــه فـــــان ﴾١٩١﴿ يـــن الـــكـــفـــ
ــــن ي ــــد ال ن wيــــــكــــــ ـــة ـــن ـــت ف ن ـــــكـــــ ال ـــى ـــت ح ــــم ه ــــ ــــل ــــت wق
﴾١٩٣﴿ ــن ــي ــم ــل ــظ ال عـــلـــى اال ـــــــدwان ع فــــال ا ـــ ـــه ـــت ان ـــــان ف هللاط٪
AOr n
`aAoApne malAaps me&nahk>AOr • n – phu%caAo
ws se
haikmo& tktaik tum `aAo
ko: ihSsasemallog
gunah seAOr tumjante ho188vh Aap se pU2te hE&
sen@ ca%d
Aap kh de&
yhAOk>atlogo& ke il@AOr hjAOr nhI&nekIyh ik
tum AaAo3r • jma –sewn kI pu+tAOr leiknnekIjoprhej>garI
kre
AOr tum AaAo
3r • jma –sedrvaj>eAOr tum DroALlahtaik tum
kamyabI haisl kro189AOr tum lD>ome&raStaALlahvh jo ik
tum se lD>te hE&AOr ij>yadtI
n krobe=k ALlah
nhI& psNd krtaij>yadtI krne vale
190
AOr wNhe& mar Dalojha&tum wNhe& paAoAOr wNhe& inkal dose
jha&wNho& ne tuMhe& inkalaAOr if>t\naij>yada s&gIn
sek>t\l
AOr n
wn se lD>opasms\ijde hram
• >ana@ kA>ba –yha& tk
ikvh tum se lDe&>
ws me&ps Agrvh tum se lDe&>
to tum wn se lD>o;sI trhbdla
kaif>r • jma –191ifr Agr
vh baj> Aa ja@&
to be=kALlahb~>=ne vala
rh\m krne vala
192
AOr tum wn se lD>oyha& tk ikn rheko: if>t\naAOr ho ja@dIn
ALlah ke il@
ps Agr
vh baj> Aa ja@&
to nhI&ij>yadtIisva@prj>ailm • jma –193
٢٣
٦۷
31 Q@fi‰fl
syak>Ul (2)R@ÒãÄÄ‘j€ahumRt vala mhIna bdla hE humRt
vale mhIne ka, AOr humRto& ka
bdla hE, ps ijs ne tum pr
ij>yadtI kI to tum ws pr
ij>yadtI kro jEsI ws ne tum pr
ij>yadtI kI, AOr ALlah se Dro
AOr jan lo ik ALlah sa9 hE
prhej>garo& ke | (194)
AOr ALlah kI rah me& `>cR kro
AOr • Apne Aap ko – Apne ha9o&
n Dalo hlakt me&, AOr nekI
kro, be=k ALlah nekI krne
valo& ko doSt r`ta hE | (195)
AOr pUra kro hj AOr wmra
ALlah ke il@, ifr Agr tum
rok id@ jaAo to jo k>urbanI
mySsr Aa@ •pe= kro – AOr
Apne sr n mu&DvaAo yha& tk ik
ku>rbanI ApnI jgh phu%c ja@,
ifr jo ko: tum me& se bImar
ho ya ws ke sr me& tk\lIf> ho
to vh bdla de roj>e se ya sdk>e
se ya k>urbanI se, ifr jb tum
Am\n me& ho to jo f>a;da w5a@
hj ke sa9 wmra • imla kr – to
wse jo k>urbanI mySsr Aa@
• dede –, ifr jo n pa@ to vh roj>e
r` le tIn idn hj ke AYyam me&
AOr sat jb tum vaps AajaAo,
yh ds pUre hu@, yh ws ke il@
hE ijs ke 3r vale ms\ijde hram
me& mOjUd n ho& • n rhte ho& – AOr
tum ALlah se Dro AOr jan lo
ik ALlah s~>t A>j>ab dene vala
hE | (196)
hj ke mhIne muk>rRr hE&, ps ijs
ne wn me& hj laij>m kr ilya
to vh n bepdaR ho, n galI de,
n zgD>a kre hj me&, AOr tum jo
nekI kroge ALlah wse janta hE,
AOr tum j>aderah le ilya kro,
ps be=k behtr j>ade rah tk>va
hE, AOr @e A>K>l valo! muz se
Drte rho | (197)
اعتدى فمن قــصــاصط٪ مــت wالــحــ ام الــحــ الشهر ام الــحــ الشهر
ــمص٪ ــك ــي ــل ع ــــتــــدى اع مـــا ـــمـــثـــل ـــلـــيـــه ع فــــاعــــتــــدwا عـــلـــيـــكـــم
فــى ا wانــفــقــ ﴾١٩٤﴿ ــتــقــيــن الــم مـــع اهللا ان ا ــ ــم ــل wاع اهللا ا wاتـــقـــ
ا wاحــســنــ ــلــكــة الــتــه ـــى ال ــم ــك ــدي ــاي ا ــ ــق ــل wال اهللا ــيــل ســب
هللاط٪ ة wالـــعـــمـــ ــج ــح ال ا ـــمـــ wات ﴾١٩٥﴿ ــحــســنــيــن الــم ــحــب اهللا ان
حتى rءwسكم ا حلق wال الهدىج٪ من استيسر فما تم احص فان
اذى ـــه او يــضــا مــ ــنــكــم م اكن ــن فــم ــحــلــهط٪ م الــهــدى يــبــلــغ
امنتمفق٪ فـــاذآ ــســكج٪ او صــدقــة او صــيــام ــن م ففدية rاســـه ــن م
ــدىج٪ ــه ال مـــن اســتــيــســر ــا فــم ــج ــح ال ـــى ال ة ــ ــم ــع ــال ــتــع ــم ــن فــم
rجعتمط٪ اذا wسبعة الــحــج فى ــام اي ثة فصيام جد لــم فمن
ى ــ ــاض ح ـــلـــه اه ــن ــك ـــم ل ــن ــم ل ــــك ذل ـــةط٪ ـــل اكم ة ـــشـــ ع ــك ــل ت
﴾١٩٦﴿ العقاب شديد اهللا ان ا wاعلم اهللا ا wاتق امط٪ الــحــ المسجد
ق فس wال rفث فال الحج فيهن ض ف فمن متج٪ معل اشهر الحج
wا wتـــــزwد اهللا علمه خير من ا فعل wما ط٪ الحج فى جدا wال
﴾١٩٧﴿ ــــاب ــــب االل ـــاwلـــى ن ــــ ــــق wات ىز٪ الـــتـــقـــ اد ـــــ ال خـــيـــر فـــــان
humRt vala mhInabdla humRt vala
mhInaAOr humRte&bdlaps ijs
ij>yadtI kI
tum prto tum
ij>yadtI krows prjEsIjo
ws ne ij>yadtI kI
tum pr
AOr tum Dro
ALlahAOr jan lome& ikALlahsa9prhej>garo&194AOr tum `>cR kro
raStaALlahAOr n
DaloApne ha9trf>hlaktAOr nekI kro
be=k ALlah
doSt r`ta hE
nekI krne vale195AOr pUra kro
hjAOr wmraALlah ke il@
ifr Agr
tumrok id@ jaAo
to joyha& tk
mySsr Aa@sek>urbanIAOr nmu&DvaAoApne sr
phu%c ja@k>urbanIApnI jghtk\lIf> ps johotum me& sebImaryaws ke
sews ka sr
to bdlatum Am\n
me& hoseroj>ayasdk>ak>urbanIifr jb
to jof>a;da w5a@
wmre katkhjto jomySsr Aa@k>urbanI se
ifr jo
n pa@to roj>a
r`etInidnhj me&AOr sat
jb tum vaps AajaAo
yhdspUreyhil@ - jon ho&ws ke 3r vale
mOjUd
ms\ijde hramAOr tum
DroALlahAOr jan loikALlahs~>tA>j>ab196
hjmhInemalUm
• muk>rRr –AOr n galI de
ps ijs ne
laij>m kr ilya
wn me&hjto nbepdaR ho
AOr n zgD>ahj me&AOr jo
tum krogenekI sewse
janta hEALlah
AOr tum j>aderah le ilya kro
ps be=k
behtrj>ade rahtk>vaAOr muz se Dro@e A>K>l valo197
ya
مــع ١ني ١٢
عند املتقدم
٢۴
٨٨
ىلص
ف النبى وق
32Q@fi‰fl
R@fiÏ‘ÓéAlÃbk>r (2)
tum pr ko: gunah nhI Agr tum
Apne rb ka f>J>l tla= kro
• itjart kro –, ifr jb tum
A>rf>at se lO4o to ALlah ko
yad kro m=A>re hram ke nj>dIk
• muj>dilf>a me& –, AOr ALlah ko
yad kro jEse ws ne tuMhe& ihdayt
dI AOr be=k ws se phle tum
navaik>f>o& me& se 9e | (198)
ifr tum lO4o jha& se log lO4e&,
AOr ALlah se mg\>if>rt caho,
be=k ALlah b~>=ne vala, rh\m
krne vala hE (199)
ifr jb tum hj ke mraism Ada
kr cuko to ALlah ko yad kro
jEsa ik tum Apne bap dada ko
yad krte 9e ya ws se -I ij>yada
yad kro, ps ko: AadmI khta
hE @e hmare rb! hme& dun\ya me&
• -la: – de AOr ws ke il@ nhI& hE
Aai`>rt me& ku2 ihSsa | (200)
AOr wn me& se ko: khta hE
@e hmare rb! hme& de dun\ya me&
-la: AOr Aai`>rt me& -la:,
AOr doj>`> ke A>j>ab se
bca le | (201)
yhI log hE& wn ke il@ ihSsa
hE ws me& se jo wNho& ne kmaya,
AOr ALlah ihsab lene me& tej>
hE | (202)
AOr tum ALlah ko yad kro
igntI ke cNd • muk>rRr – idno& me&,
ps jo do idn me& jl\dI
cla gya to ws pr ko: gunah
nhI& AOr ijs ne ta`>Ir kI ws
pr ko: gunah nhI& • yh ws ke
il@ hE – jo Drta rha, AOr tum
ALlah se Dro, AOr jan lo
ik tum ws kI trf> jma ik@
jaAoge | (203)
ربــــكــــمط٪ ـــــن م ـــال ـــض ف ا ـــبـــتـــغـــ ان جـــنـــاح عـــلـــيـــكـــم ـــس ـــي ل
عـــنـــد اهللا ـــــــرwا ـــــــاذכ ف فــــــت عــــــ ـــــــن م افـــــضـــــتـــــم فــــــــــاذآ
ــم ــت ــن ك wان ـــدىـــكـــمج٪ ه كــمــا ـــــــــرwه wاذכ امص٪ ــــ ــــح ال الــمــشــعــر
ــث ــي ح ــــن م ا ـــ ـــض ـــي اف ــــم ﴾١٩٨﴿ الـــضـــالـــيـــن لـــمـــن قــبــلــه ــــن م
اهللا ان اهللاط٪ ـــــــرwا ـــــــف ـــــــغ ـــــــت wاس ـــــــاس ـــــــن ال ــــــــــــــاض اف
ـــم ـــك ـــك ـــاس ـــن م قــــضــــيــــتــــم ــــــــــاذا ف ﴾١٩٩﴿ rحــــــيــــــم ــــــور غــــــف
اط٪ ذכـــــــ اشـــــــد او ــــــم ــــــاءכ אب ـــــم ـــــرכ ـــــذכ ك اهللا فــــــاذכــــــرwا
ـــا ـــي ـــدن ال فـــــى ــــا ــــن אت rبـــــنـــــآ ل ـــــ ـــــق مــــــن الـــــنـــــاس ــــن ــــم ف
ل ـــ ـــق مــــن ـــم ـــنـــه wم ﴾٢٠٠﴿ ـــــالق خ ــــن م ة االخـــــــ ـــى ف لــــه ــــا wم
حــســنــة ة االخـــــــــ wفـــــى ـــنـــة ـــس ح ـــا ـــي ـــدن ال فــــى אتـــنـــا rبــــنــــآ
اط٪ ــ ــســب ك ــا ــم م ــصــيــب ــم ــه ل ـــك اwلـــ ﴾٢٠١﴿ الــنــار ــــذاب ع wقــنــا
ــــى ف اهللا ـــــــــــــــرwا wاذכ ﴾٢٠٢﴿ ـــــحـــــســـــاب ال يــــــع ــــــ س wاهللا
اثـــــم فـــــآل مـــيـــن ـــ فـــــى ـــجـــل ـــع ـــن ـــم ف ــــــدwدتط٪ ــــــع م ـــــــام اي
اتـــقـــىط٪ ــــن لــــم عــــلــــيــــهال٪ ـــــــم اث ـــــآل ف ـــــاخـــــر ـــــــن wم عــــلــــيــــهج٪
﴾٢٠٣﴿ ــــحــــشــــرwن الـــــيـــــه انـــــكـــــم ا ــــ ــــم ــــل wاع اهللا ا ـــــ ـــــق wات
nhI&tum prko: gunahAgr tum
tla= krof>J>lseApna rb
ifr jbtum lO4oseA>rf>atto yad kroALlahnj>dIk
m=A>re hramAOr wse yad kro
jEsews ne tuMhe& ihdayt dI
AOr be=k
tum 9e
ws se phlej>”r à senavaik>f>198ifrtum lO4ose - jha&
lO4e&logAOr mg>\if>rt cahoALlahbe=kALlah
b~>=ne valarh\m krne
vala199ifr jb
tum Adakr cuko
hj ke mraism
to yad kroALlahjEsI tuMharI yadApne
bap dadayaij>yadayad
ps - se - AadmIjokhta hE@e hmare rbhme& deme&dun\ya
AOr nhI&
ws ke il@
m&eAai`>rtku2 ihSsa200AOr wn sejokhta hE
@e hmare rb
hme& dedun\ya me&-la:AOr Aai`>rt me&-la:
AOr hme& bca
A>j>abAag
• doj>`>–201yhI log
wn ke il@
ihSsaws se jo
wNho& ne kmaya
AOr ALlah
tej>ihsab lene vala202AOr tumyad kro
ALlahme&
idn igntI keps jojl\d
cla gyame&do idnto nhI&gunah
ws prAOr ijsta`>Ir kIto nhI&gunahws pril@ - joDrta rha
AOr tum DroALlahAOr jan loik tumws kI trf>jma ik@ jaAoge
203
فص
الن
33 Q@fi‰fl
syak>Ul (2)R@ÒãÄÄ‘j€aAOr logo& me& • ko: @esa -I hE – ik
ws kI bat tuMhe& -lI malUm
hotI hE dunyvI ij>NdgI • ke wmUr –
me& AOr vh ALlah ko gvah
bnata hE Apne idl kI bat
pr, hala&ik vh s~>t zgD>alU
hE | (204)
AOr jb vh lO4e to j>mIn
• muLk – m&e dOD>ta ifre taik
ws me& f>sad kre, AOr tbah
kre `etI AOr nSl, AOr
ALlah f>sad ko naps&d krta
hE | (205)
AOr jb ws ko kha ja@ ik
ALlah se Dr, to ws ko ;J>j>t
• g>u"r – gunah pr Aamada kre,
to ws ke il@ jhn\nm kaf>I
hE, AOr Alb]a vh bura i5kana
hE | (206)
AOr logo& me& • @k vh hE – jo
ApnI jan bec Dalta hE ALlah
kI rj>a haisl krne ke il@,
AOr ALlah bNdo& pr meh\rban
hE | (207)
@e :man valo! tum ;s\lam me& pUre
pUre dai`>l ho jaAo, AOr =Etan
ke k>dmo& kI pErvI n kro,
be=k vh tuMhara `ula du=\mn
hE | (208)
ifr Agr tum ws ke bad
Dgmga g@ jbik tuMhare pas
vaj>eh Ahkam Aa g@ to jan lo
ik ALlah g>ailb, ihKmt vala
hE | (209)
Kya vh isf>R • yh – ;n\itj>ar
krte hE& ik ALlah wn ke pas
Aa@ saybano& me& badl ke, AOr
f>ir+te, AOr mamla cuka idya
ja@, AOr tmam mamlat ALlah
kI trf> lO4e&ge | (210)
pU2o bnI ;s/a:l se hm ne wNhe&
iktnI `ulI in=ainya& dI& ? AOr
jo ALlah kI nemt bdl Dale
ws ke bad ik vh ws ke pas
Aa g: to be=k ALlah s~>t
A>j>ab dene vala hE | (211)
اهللا wيــشــهــد الدنيا ة الــحــيــ فــى لــه قــ عجبك ــن م الــنــاس wمــن
سعى ــــوىل wاذا ﴾٢٠٤﴿ ــام ــص ــخ ال الــــد wهــــو ــهال٪ ــب قــل فـــى ــا م عـــىل
wالـــنـــســـلط٪ ث ــــ ــــح ال ـــك ـــل ـــه wي فــيــهــا لــيــفــســد االrض فـــى
اهللا ـــــق ات لــــه ـــل ـــي ق wاذا ﴾٢٠٥﴿ الـــفـــســـاد ـــب ـــح ال wاهللا
﴾٢٠٦﴿ ــاد ــه ــم ال ــس ــئ ــب wل ــنــمط٪ جــه فــحــســبــه ـــاالثـــم ة الـــعـــ اخـــذتـــه
اهللاط٪ ــــات ض ــــ م ـــاء ـــغ ـــت اب ـــســـه ـــف ى ــــشــــ ــــن م الـــنـــاس ــــــن wم
ا ـــ ـــل ادخ ا ـــنـــ אم الــــذيــــن ــا ــه ــاي ﴾٢٠٧﴿ ــالــعــبــاد rءwف wاهللا
الـــشـــيـــطـــنط٪ ت خــــطــــ ا ـــ ـــع ـــب ـــت wال كــــافــــةص٪ ـــلـــم الـــس فــــى
ـــعـــد مــــــن zلــــلــــتــــم فــــــان ﴾٢٠٨﴿ ـــن ـــي ـــب م عــــــدو لـــكـــم انــــــه
﴾٢٠٩﴿ ــيــم ــك ح يـــز عـــ اهللا ان ا ــ ــلــم فــاع ــت ــن ــي ــب ال جــاءتــكــم مــا
ظـــلـــل ــــــى ف اهللا ــــم ــــه ــــي ــــات ان اآل ــــــنــــــظــــــرwن ــــــل ه
ـــــــــــــرط٪ االم wقــــــــضــــــــى ـــــة ـــــك ـــــ ـــــل ـــــم wال ــــــام ــــــم ــــــغ ال ــــــــــن م
اءيــــــل اســــــ ـــنـــى ســـــل ﴾٢١٠﴿ ــــــــــور االم ــــع ج ــــ اهللا ـــــــى wال
اهللا ـــة ـــعـــم ــــدل ــــب wمــــــن ـــةط٪ ـــن ـــي אيــــــة ـــــن م ـــم אتـــيـــنـــه ــــم ك
﴾٢١١﴿ الــــعــــقــــاب ــــد ــــدي ش اهللا ــــــان ف جـــــاءتـــــه ــــا م ـــعـــد مـــــن
AOr selogjotuMhe -lI
malUm hotI hEws kI bat
me&ij>NdgIdun\yaAOr vh gvah
bnata hE ALlah ko
prjows ke idl me&dOD>ta ifre
hala&ik vh
s~>tzgD>alU204AOr jb
vh lO4e
me&j>mIntaik f>sad
krews me&AOr tbah kre`etIAOr nSl
AOr ALlah
n psNd krta hE
f>sad205AOr jbkha ja@ws koDrALlah
wse Aamada kre
;J>j>t • g>u”r –
gunah prto kaf>I hE ws ko
jhn\nmAOr Alb]a
burai5kana206
AOr selogjobec Dalta hEApnI janhaisl krnaALlah kI rj>a
AOr ALlah
meh\rbanbNdo& pr207@ejo log :man la@tum dai`>l ho jaAo
me&;s\lampUre pUreAOr n
pErvI krok>dm=Etan
be=k vhtuMharadu=\mn`ula208ifr Agrtum
Dgmga g@ws ke bad
jotuMhare
pas Aa@vaj>eh Ahkamto jan loikALlahg>ailbihKmt vala209
Kyavh ;n\itj>ar
krte hE&isva@ • yhI –
ikAa@ wn ke pasALlahsaybano& me&
sebadlAOr f>ir+teAOr cuka idya ja@mamla
AOr trf>ALlahlO4e&getmam
mamlat210pU2obnI ;s/a:l
iks k>d/
hm ne wNhe& dI&sein=ainya&`ulIAOr jobdl DalenemtALlah
ws ke badjoAa: ws ke pas
to be=kALlahs~>tA>j>ab211
٢۵
١۴٩
34Q@fi‰fl
R@fiÏ‘ÓéAlÃbk>r (2)
AaraSta kI g: kaif>ro& ke il@
dun\ya kI ij>NdgI, AOr vh h%ste
hE& wn pr jo :man la@, AOr
jo prhej>gar hu@ vh k>yamt ke
idn wn se balatr ho&ge, AOr
ALlah ijse cahta hE irJ>k> deta
hE be=umar | (212)
log @k wMmt 9e, ifr ALlah
ne nbI -eje `u>=`>brI dene vale
AOr Drane vale, AOr wn ke sa9
brhk> iktab naij>l kI taik
fE>sla kre logo& ke drimyan
ijs me& wNho& ne ;`>itlaf> ikya,
AOr ijNhe& • iktab – dI g: 9I
wNho& ne ;`>itlaf> nhI& ikya
mgr ws ke bad jb ik wn ke
pas vaj>eh Ahkam Aa g@ Aaps
kI ij>d kI vjh se, ps ALlah
ne wn logo& ko ihdayt dI Apne
;j>\n se jo :man la@ ws
sCcI bat pr ijs me& wNho& ne
;`>itlaf> ikya 9a, AOr ALlah
ihdayt deta hE ijse vh cahta hE
sI0e raSte kI trf> | (213)
Kya tum `>yal krte ho ik
jNnt me& dai`>l ho jaAoge AOr
jbik • A-I – tum pr • @esI
halt – nhI& Aa: jEse tum se phle
logo& pr guj>rI, wNhe& phu%cI s~>tI
AOr tk\lIf>, AOr vh ihla id@
g@ yha& tk ik rsUl AOr vh
jo wn ke sa9 :man la@ khne
lge ALlah kI mdd kb
Aa@gI ? Aagah rho be=k ALlah
kI mdd k>rIb hE | (214)
vh Aap • s – se pU2te hE& Kya ku2
`>cR kre& ? Aap kh de& jo mal
tum `>cR kro, so ma% bap ke
il@ AOr k>rabtdaro& ke il@,
AOr ytImo& AOr mohtajo& AOr
musaif>ro& ke il@, AOr tum jo
nekI kroge to be=k ALlah wse
janne vala hE | (215)
ــن ــذي ال مـــن wيـــســـخـــرwن الــدنــيــا ة ــ ــي ــح ال كــفــرwا ــذيــن ــل ل ــــن زي
ــــرzق wاهللا ــةط٪ ــم ــي ــق ال ــــوم قـــهـــم فـــ ا ـــ ـــق ات wالــــذيــــن ام٪ ـــ ـــن אم
فق٪ ــــــدة wاح امـــــة الـــنـــاس اكن ﴾٢١٢﴿ حـــســـاب ــر ــي ــغ ـــشـــاء مـــن
ل wانــــــــ ـــــنص٪ ـــــذrي ـــــن wم يــــن ــــ مــــبــــش ـــن ـــي ـــب ـــن ال اهللا ـــث ـــع ـــب ف
ا ــ اخــتــلــف فــيــمــا ــاس ــن ال ــن ــي لــيــحــكــم ــق ــح ــال ــكــتــب ال ــم ــعــه م
ــعــد ــــن م ه ـــــــــ اwت ــــن ــــذي ال اال ـــه ـــي ف ـــف ـــل ـــت اخ ـــــا wم فــــيــــهط٪
ا ــنــ אم الــذيــن اهللا ــدى ــه ف ــيــنــهــمج٪ ــغــيــا الــبــيــنــت ــم ــه ــاءت ج ــا م
ــشــاء مــن ــدى ــه wاهللا ـــهط٪ ـــاذن ــق ــح ال مــن فــيــه ا ــ اخــتــلــف ــا لــم
ــجــنــة ال ا ــدخــلــ ان ــســبــتــم ح ام ﴾٢١٣﴿ ــيــم مــســتــق اط صـــــ اىل
ـــمط٪ ـــك ـــل ـــب ق مــــــن ا خـــــلـــــ الــــــذيــــــن ــــل ــــث م ــــم ــــك ــــات wلـــــمـــــا
ل ســـ الـــ ل ـــ ـــق ــتــى ح ا ــــ ل ــــ وzل اء wالــــضــــ الـــبـــاســـاء ــم ــســتــه م
اهللا ـــصـــر ان اآل اهللاط٪ ـــصـــر مـــتـــى ـــه ـــع م ا אمــــنــــ wالـــــذيـــــن
ــن م ــتــم ــق ــف ان ــآ م قـــل نط٪ ــ ــق ــف ــن مــــاذا نــك ــســئــلــ ﴾٢١٤﴿ يــب قــ
wالـــمـــســـكـــيـــن ـــى ـــيـــتـــم wال wاالقـــــربـــــيـــــن ـــن ـــدي ال ـــ ـــل ـــل ف ـــر ـــي خ
﴾٢١٥﴿ عــلــيــم ــه اهللا ـــان ف خــيــر ــن م ا ــفــعــلــ wمـــا الــســبــيــلط٪ wابـــن
AaraSta kI g:
vh log jo kuf>š ikya
ij>NdgIdun\yaAOr vh h%ste hE&
sejo log
:man la@AOr jo logprhej>gar
hu@wn se balatr
ik>yamt ke idnAOr
ALlahirJ>k> deta hE
ijsevh cahta
hEbg>Erihsab2129elogwMmt@k
ifr -ejeALlahnbI`u>=`>brI dene valeAOr Drane valeAOr naij>l
kI
wn ke sa9
iktabbrhk>taik f>Esla
kredrimyanlogijs me&
wNho& ne ;`>itlaf> ikya
ws me&AOr nhI&;`>itlaf>
ikyaws me&mgrijNhe&dI g:bad
Aa@ wn ke pas
vaj>eh Ahkamij>dwn ke drimyan
• Aaps kI –ps
ihdayt dIALlahjo log
:man la@
il@ - jo
wNho& ne ;`>itlaf> ikya
ws me&vh
cahta hEse
• pr –sc
Apne;j>\n se
AOr ALlah
ihdayt deta hE
ijse
trf>raStasI0a213Kyatum `>yal krte ho
iktum dai`>l ho jaAoge
jNnt
AOrjb ik nhI&
Aa: tum prjEsejoguj>resetum se phle
phu%cI wNhe&s~>tIAOr tk\lIf>AOr vh
ihla id@ g@yha& tkkhne lgersUl
AOr vh jo:man la@wn ke sa9
kbALlah kI
mddAagah rho
be=kmddALlah
k>rIb214vh Aap se pU2te hE&
Kya ku2`>cR kre&Aap kh de&
jotum `>cR krose
malso ma% bap ke il@AOr k>rabtdar
• jma –AOr ytIm • jma –
AOr mohtaj • jma –
AOr musaif>rAOr jotum krogeko: nekIto
be=kALlahwse
janne vala
215
jo - jb
زم ال
فوق
35 Q@fi‰fl
syak>Ul (2)R@ÒãÄÄ‘j€atum pr j&g f>j>R kI g: AOr vh
tuMhe& nagvar hE, AOr mumikn hE
ik tum @k cIj> napsNd kro
AOr vh tuMhare il@ behtr ho,
AOr mumikn hE ik tum @k cIj>
psNd kro AOr vh tuMhare il@
burI ho, AOr ALlah janta hE
AOr tum nhI& jante | (216)
vh Aap se sval krte hE& humRt
vale mhIne me& j&g • ke bare – me&,
Aap •s– kh de& ws me& j&g krna
bD>a • gunah – hE, AOr ALlah ke
raSte se rokna AOr ws • ALlah –
ko n manna AOr ms\ijde hram
• se rokna – AOr ws ke logo&
ko vha& se inkalna ALlah
ke nj>dIk bhut bD>a gunah hE
AOr if>t\na k>t\l se • -I – bD>a
gunah hE, AOr vh hme=a tum se
lD>te rh&ege yha& tk ik Agr
vh kr ske& to tuMhe& tuMhare dIn
se fer de&, AOr tum m&e se jo
ifr ja@ Apne dIn se AOr vh
mr ja@ • ws hal me& ik – vh
kaif>r ho to yhI log hE& ijn
ke A>ml j>aya ho g@ dun\ya me&
AOr Aai`>rt m&e AOr yhI log
doj>`> vale hE&, vh ws me& hme=a
rhe&ge | (217)
be=k jo :man la@ AOr ijn
logo& ne ihj/t kI AOr ALlah ke
raSte m&e ijhad ikya, yhI log
ALlah kI rhmt kI wMmId
r`te hE&, AOr ALlah b~>=ne
vala, rh\m krne vala hE | (218)
vh Aap •s– se pU2te hE& =rab
AOr juAa ke bare m&e, Aap kh de&
ik wn dono& m&e b6>a gunah hE
AOr logo& ke il@ f>a;de • -I – h&E
• leikn – wn ka gunah wn ke
f>a;de se bhut b6>a hE, AOr vh
Aap • s – se pU2te hE& ik vh
Kya ku2 `>cR kre& ? Aap kh de&
j>a;d Aj> j>”rt, ;sI trh
ALlah tuMhare il@ Ahkam vaj>eh
krta hE taik tum g>Or Ao if>kš
kro (219)
شيئا ا ه ك ان wعسى لكمج٪ ه ــ ك ــو wه القتا عليكم كتب
لــكــمط٪ شـــر ــــو wه شــيــئــا ا ــ ــب ــح ان wعــســى لــكــمج٪ ــر ــي خ ــــو wه
ام الح الشهر عــن نك سئل ﴾٢١٦﴿ ن علم ال wانــتــم علم wاهللا
اهللا ــل ــي ــب س عـــن wصـــــد كــبــيــرط٪ فـــيـــه قـــتـــا قـــل فـــيـــهط٪ قـــتـــا
اهللاج٪ عند اכــبــر منه اهــلــه اج wاخــــ امق٪ ــ ــح ال wالمسجد ــه ــفــر وכ
نــكــم ــقــاتــلــ ن الـــــ ـــــ wال ـــلط٪ ـــت ـــق ال ــــن م اכــــبــــر ـــنـــة ـــت ـــف wال
ـــدد ت ـــ wمــــن اط٪ اســـتـــطـــاعـــ ان ديـــنـــكـــم ـــن ع ــــم دوכ ــــ ــى ــت ح
ــت ــط ــب ح ـــك ـــ ـــاwل ف ـــــر اكف ـــــو wه فـــيـــمـــت ديــــنــــه ــــن ع مـــنـــكـــم
الـــنـــارج٪ ـــب ـــح اص ــــك wاwلــــ ةج٪ ــــــــ wاالخ الــدنــيــا فـــى اعـــمـــالـــهـــم
ـــاجـــرwا ه wالـــذيـــن ا אمـــنـــ الـــذيـــن ان ﴾٢١٧﴿ ـــدwن ـــل خ ــا فــيــه ـــم ه
اهللاط٪ ــــت rحــــم ن جــــ ــــ ــــك اwلــــ اهللاال٪ ســـبـــيـــل ــــى ف ـــــدwا wجـــــه
ــرط٪ ــس ــي ــم wال ــر ــم ــخ ال ـــن ع نــك ــ ــل ــئ ــس ﴾٢١٨﴿ rحـــيـــم ـــور غـــف wاهللا
اכــبــر wاثــمــهــمــآ لــلــنــاسز٪ ـــنـــافـــع wم ــر ــي ــب ك اثــــم ــآ ــم ــه فــي ـــل ق
الـــعـــفـــوط٪ قــــل ن ـــ ـــق ـــنـــف ـــــاذا م نـــك wيـــســـئـــلـــ ــاط٪ ــم ــه ــع ــف ــــن م
﴾٢١٩﴿ ـــتـــفـــكـــرwن ــم ــك ــل ــع ل ـــــت االي لـــكـــم اهللا ــبــيــن ـــك ـــذل ك
tum pr f>j>R kI g:j&gAOr vhnagvartuMhare il@
AOr mumikn hE
iktum napsNd
kro@k cIj>
AOr vhbehtrtuMhare il@
tuMhare il@
AOr mumikn hE
iktum psNd
kro@k cIj>AOr vhburI
AOr ALlah
janta hE
AOr tumnhI& jante216vh Aap se sval krte hE&
semhIna humRt vala
j&gws me&Aap kh de&
ALlah j&gws me&bD>aAOr
roknaseraSta
AOr n manna
ws ka
AOr ms\ijde hramAOr inkal
denaws ke log
ws sebhut bD>a
ALlah ke nj>dIk
AOr if>t\nabhut bD>asek>t\lAOr vh
hme=a rhe&gevh tum se lD&>ege
yha& tk ik
tuMhe& fer de&setuMhara dInAgrvh kr ske&AOr joifr ja@
tum me& seseApna dIn
ifr mr ja@AOr vhkaif>rto yhI logj>ayaho g@
wn ke A>mlme&dun\yaAOr Aai`>rtAOr yhI logvaledoj>`>
vhws me&hme=a rhe&ge217be=kjo log:man la@
AOr vh log jo
wNho& ne ihj/t kI
AOr wNho& ne ijhad ikya
me&ALlah ka raStayhI logwMmId r`te hE&ALlah kI rhmt
AOr ALlah
b~>=ne vala
rh\m krne vala
218vh pU2te hE& Aap se
se• bare me& –
=rabAOr juAa
Aap kh de&
wn dono me&gunahb6>aAor f>a;delogo& ke il@AOr wn dono&
ka gunahbhut b6>a
sewn ka f>a;da
vh pU2te hE& Aap •s– se
Kya ku2vh `>cR kre&Aap kh de&
j>a;d Aj> j>”rt
;sI trhvaj>eh
krta hEALlah
tuMhare il@
Ahkamtaik tumg>Or Ao if>kš
kro219
٢٦
٦١٠
36Q@fi‰fl
R@fiÏ‘ÓéAlÃbk>r (2)
din\ya m&e AOr Aai`>rt me&, AOr vh Aap • s – se ytImo& ke bare m&e pU2te hE&, Aap kh de& wn kI ;s\lah behtr hE, AOr Agr wn koimla lo to vh tuMhare -a: hE&, AOr ALlah `>rabI krne vale AOr ;s\lah krne vale ko `>Ub janta hE, AOr Agr ALlah cahta to tum ko j"r mu=K>k>t me& 6al deta, be=k ALlah g>ailb, ihKmt vala hE | (220)
AOr mu=\irk A>Orto& se inkah n kro yha& tk ik vh :man n la@&, AOr AlbTta muslman lO&6I behtr hE mu=\irk A>Ort se Agrce tuMhe& vh -lI lge,AOr mu=\irko& se inkah n kro yha& tk ik vh :man n la@&, AOr AlbTta muslman g>ulam behtr hE mu=\irk se Agrce vh tuMh&e -la lge, yh log doj>`> kI trf> bulate hE&, AOr ALlah bulata hE Apne huKm se jNnt AOr b`>\i== kI trf>, AOr logo& ke il@ Apne Ahkam vaj>eh krta hE taik vh nsIht pkD>&e | (221)
vh Aap • s – se halte hEj> ke bare me& pU2te hE&, Aap kh de& ik vh gNdgI hE, ps tum A>Orto& se Alg rho halte hEj> me& AOr wn ke k>rIb n jaAo yha& tk ik vh pak ho ja@&, ps jb vh pakho ja@& to tum wn ke pas AaAo jha& se ALlah ne tuMhe& huKm idya hE, be=k ALlah doSt r`ta hE tOba krne valo& ko AOr doSt r`ta hE pak rhne valo& ko | (222)
tuMharI A>Orte& tuMharI `etI hE&, ps tum ApnI `etI me& AaAo jha& se caho AOr Apne il@ Aage -ejo • Aage kI tdbIr kro – AOr ALlah se Dro, AOr tum jan lo ik tum ALlah se imlne vale ho, AOr `>u=`>brI de& :man valo& ko | (223)
AOr ApnI k>Smo& ke il@ ALlah • ke nam – ko in=ana n bnaAo ik tum huSne sulUk AOr prhej>garI AOr logo ke drimyan sulh krane • se baj> rho – AOr ALlah sunne vala, janne vala hE | (224)
اصـــالح قـــل ــىط٪ الــيــتــم عـــن نــك ــســئــلــ wي ةط٪ wاالخــــــ الــدنــيــا فــى
المفسد ــعــلــم wاهللا ــمط٪ ــك ان ــ ــاخ ف هــم ــخــالــطــ wان ــرط٪ ــي خ ــم لــه
﴾٢٢٠﴿ حكيم يز ع اهللا ان العـنـتكمط٪ اهللا شــاء wلــو المصلحط٪ من
ــن م خــيــر ــنــة م مــ ـــــة ـــ wالم ــنط٪ م ــ حتى الــمــشــرכــت ا نكح wال
اط٪ مــنــ ــ حتى المشرכين ا نكح wال اعجبتكمج٪ wلــو مــشــرכــة
ـــك اwلـــ اعـــجـــبـــكـــمط٪ wلـــــو ك ـــ ـــش م ــــن م خـــيـــر ـــن م ـــ م wلـــعـــبـــد
ة wالـــمـــغـــفـــ الــجــنــة ــــى ال ا ـــ ـــدع wاهللا ـــار ـــن ال ــــى ال ن يــــدعــــ
﴾٢٢١﴿ ــــتــــذכــــرwن لــعــلــهــم لـــلـــنـــاس ـــه ـــت אي ـــن ـــي ـــب wي بـــــاذنـــــهج٪
الــنــســاء ا ــ ل ــ ــت فــاع اذىال٪ هـــو قـــل ــحــيــضط٪ الــم عـــن نــك ــســئــلــ wي
هن فات ن طه ــاذا ف نج٪ طه حتى هن ب ق wال المحيضال٪ فى
wيـــحـــب ابـــيـــن الـــتـــ ـــحـــب اهللا ان اهللاط٪ ــــم ــــرכ ام حـــيـــث مـــن
اىن ــم ــك ث ــ ح ا فـــاتـــ ــمص٪ ــك ل ث حـــ ــم ــاؤכ ــس ﴾٢٢٢﴿ يــن ــ ــتــطــه الــم
هط٪ ق م ــكــم ان ا ــ ــلــم wاع اهللا ا ــ ــق wات النــفــســكــمط٪ ا مـــ wقـــد شــئــتــمز٪
ان ــكــم ــان ــم ي ال ــة ض ــ ع اهللا ا ــجــعــلــ wال ﴾٢٢٣﴿ ــنــيــن م ــ الــم ــر ــش wب
﴾٢٢٤﴿ عليم سميع wاهللا ــنــاسط٪ ال ــيــن ا wتــصــلــحــ ا wتــتــقـــــ ــرwا ــب ت
dun\ya me&AOr Aai`>rtAOr vh Aap •s–
se pU2te hE&se
•bare me&–ytIm • jma –
Aap kh de&
;s\lah
wn kIbehtrAOr Agr
imla lo wn koto -a: tuMhareAOr
ALlahjanta hE
`>rabI krne vala
se •ko–
;s\lah krne vala
AOr Agr
220 cahta ALlah
j>”r mu=K>k>t me& 6alta tum ko
be=k ALlah
g>ailbihKmt vala
AOr n
inkah kromu=\irk A>Orte&yha&
tk ikvh :man
la@&AOr AlbTta
lO&6Imuslmanbehtrse
mu=\irk A>Ort
Agrcevh -lI lge tuMhe&AOr ninkah kromu=\irko&yha&
tk ikvh :man
la@&
AOr AlbTta g>ulam
muslmanbehtrsemu=\irkAgrcevh -la lge tuMhe&vhI log
bulate hE&doj>`>> kI trf>AOr
ALlahbulata hEjNnt kI trf>AOr b`>\i==
Apne huKm seAOr vaj>eh krta hE
ApneAhkam
logo& ke il@taik vhnsIht pkD>&e221
AOr vh pU2te hE& Aap •s– se
se•bare me&–
halte hEj>Aap keh de&
vhgNdgIps tum
Alg rhoA>Orte&
me&halte hEj>AOr nk>rIb jaAo
wn keyha&
tk ikvh pak ho ja@&
ps jbvh pak ho ja@&
to AaAo wn ke pas
jha& sehuKm idya
tuMhe&ALlah
be=k ALlah
doSt r`ta hE
tOba krne vale
AOr doSt r`ta hE
pak rhne vale222A>Orte& tuMharI`etItuMharIso tum AaAo
ApnI `etIjha& se
tum cahoAOr Aage -ejoApne il@AOr DroALlahAOr tum jan lo
ik tumimlne vale
ws se
AOr `u>=`>brI de&
:man vale223AOr nbnaAoALlahin=anaApnI kSmo&
ke il@ik
tum huSne sulUk kro
AOr prhej>garI kro
AOr sulh kraAo
drimyanlogAOr
ALlahsunne vala
janne vala
224
٢۷
۵١١
37 Q@fi‰fl
syak>Ul (2)R@ÒãÄÄ‘j€atuMhe& nhI& pkD>ta ALlah tuMharI
behUda k>Smo& pr, leikn tuMhe&
pk6>ta hE ws pr jo tuMhare
idlo& ne kmaya • ;rade se ikya –
AOr ALlah b~>=ne vala, budRbar
hE | (225)
wn logo& ke il@ jo ApnI
A>Orto& ke • pas n jane kI – k>Sm
`ate hE& ;n\itj>ar krna hE car
mah, ifr Agr vh ‘jUA> kr le&
to be=k ALlah b~>=ne vala,
rh\m krne vala hE | (226)
AOr Agr wNho& ne tlak> ka
;rada kr ilya to be=k
ALlah sunne vala, janne vala
hE | (227)
AOr tlak> yaF>ta A>Orte& Apne t:&
;n\itj>ar kre& tIn hEj> tk, AOr
wn ke il@ ja;j> nhI& ik vh
2upa@& jo ALlah ne wn ke rh\mo&
me& pEda ikya Agr vh ALlah
pr AOr yOme Aai`>rt pr :man
r`tI hE&, AOr wn ke `>aivNd wn
kI vapsI ke ij>yada hk>dar hE&
ws • mud\dt – me& Agr vh behtrI
• huSne sulUk – krna cahe&, AOr
A>Orto& ke il@ • hk> – hE jEse
A>Orto& pr • mdoR& ka – hk> hE dStUr
ke mutaibk>, AOr mdoR& ka wn pr
@k djaR • brtrI – hE AOr ALlah
g>ailb, ihKmt vala hE | (228)
tlak> do bar hE, ifr rok lena
hE dStUr ke mutaibk> ya ‘`>st
kr dena huSne sulUk se, AOr nhI&
tuMhare il@ ja;j> ik jo tum ne
wNhe& idya hE ws se ku2 vaps
le lo isva@ ws ke ik dono&
ANde=a kre& ik ALlah kI hudUd
ka>;m n r` ske&ge, ifr Agr
tum 6ro ik vh dono& ALlah
kI hudUd k>a;m n r` ske&ge to
gunah nhI& wn dono& pr ik A>Ort
ws ka bdla • if>dya – dede, yh
ALlah kI hudUd h&E, ps wn ke
Aage n b7>o, AOr jo ALlah kI
hudUd se Aage b7>ta hE ps vhI
log j>ailm hE& | (229)
اخـــذכـــم ـــ ـــكـــن و ــم ــك ــان ــم اي فـــى ــالــلــغــو اهللا ـــم اخـــذכ ـــ ال
ن ــ ل ــ لــلــذيــن ﴾٢٢٥﴿ حــلــيــم ــور ــف غ wاهللا بــكــمط٪ قــلــ كــســبــت بــمــا
اهللا فـــــان ـــــاءو ف فـــــان اشـــهـــرج٪ اrبــــعــــة ـــص ب ـــ ــســائــهــم مـــن
ــع ــي ــم س اهللا فـــــان ـــالق ـــط ال ا ـــ م ـــ ع wان ﴾٢٢٦﴿ ـــم ـــي rح ـــور ـــف غ
قـــــرwءط٪ ــثــة ــ ــن ــه ــس ــف ــان ــن ــص ب ــ ــت ــت ــق ــل ــط ــم wال ﴾٢٢٧﴿ ــم ــي ــل ع
ان اrحـــامـــهـــن فـــى اهللا ــق ــل خ ــا م ــن ــكــتــم ان ــن ــه ل ــل ــح wال
ـــن ده ـــ ــــق اح ــن ــه ــت ل ــ ــع wب ـــــرط٪ االخ wالــــيــــوم ــــاهللا ـــن م ـــ ـــن ك
عــلــيــهــن الــــذى ــل ــث م ـــن wلـــه ـــاط٪ ـــالح اص wا اrاد ان ــــك ذل ـــى ف
ـــز ي ـــ ع wاهللا rجـــــــــةط٪ د ـــلـــيـــهـــن ع ــــا ج ــــ ــــل wل ــــرwفص٪ ــــع ــــم بــــال
او ــــعــــرwف ــــم فــــامــــســــاك تــــنص٪ مــــ الــــطــــالق ﴾٢٢٨﴿ حـــكـــيـــم
ــمــآ م ـــــذwا ـــــاخ ان ـــم ـــك ل ـــل ـــح wال ــــاحــــســــانط٪ ـــح ي ـــ ـــس ت
اهللاط٪ حــــــدwد ــا ــم ــي ــق اال ــآ ــاف ــخ ان اآل ــا ــئ ــي ش هــن אتــيــتــمــ
ــا ــلــيــهــم ع ـــاح ـــن ج فــــال اهللاال٪ ــــــدwد ح ــا ــم ــي ــق اال خــفــتــم فـــــان
ـــاج٪ ـــدwه ـــت ـــع فـــــال اهللا حــــــــدwد ـــلـــك ـــــهط٪ افـــــتـــــدت ـــا فـــيـــم
﴾٢٢٩﴿ ن ـــ ـــم ـــل ـــظ ال هـــــم ـــك فـــاwلـــ اهللا حــــــــدwد ـــتـــعـــد ــــــن wم
nhI& pkD>ta tuMhe&ALlahlg>U • behUda –me&kSme& tuMharIAOr leiknpk6>ta hE tuMhe&
pr - jokmayaidl tuMhareAOr
ALlahb~>=ne vala
budRbar225wn logo& ke il@ jo
k>Sm `ate hE&
seA>Orte& ApnI;n\itj>arcarmhIneifr Agr
‘jUA> krle&
to be=k ALlah
b~>=ne vala
rh\m krne vala
226AOr Agr
wNho& ne ;rada ikya
tlak>to be=kALlahsunne vala
janne vala227AOr tlak> yaF>ta A>Orte&
;n\itj>ar kre&Apne t:&tInmud\dte hEj>
AOr ja;j> nhI&wn ke il@
ikAgr vh 2upa@&jopEda ikyaALlahme&wn ke rh\m
• jma –
:man r`tI hE&ALlah pr
AOr Aai`>rt ka idnAOr `>aivNd
wn keij>yada hk>dar
vapsIwn kI
ws me&Agrvh cahe&behtrI
•husne sulUk–AOr A>Orto& ke il@
jEsejoA>Orto& pr • f>j>R –
dStUr ke mutaibk>AOr mdoR& ke il@wn pr@k djaRAOr
ALlahg>ailb
ihKmt vala228tlak>do barifr rok lenadStUr ke mutaibk>
ya
‘`>st krnahuSne sulUk seAOr nhI&
ja;j>tuMhare il@
iktum le lows se jo
tum ne idya wn koku2isva@ikdono& ANde=a
kre&ik n
k>a;mr` ske&ge
ALlah ik hudUd
ifr Agr
tum 6roik vh k>a;m n
r` ske&geALlah kI hudUdto gunah nhI&wn dono& pr
ws me& joA>Ort bdla dews kayhALlah kI hudUdps nAage b7>o ws se
AOr joAage b7>ta hEALlah kI hudUdps vhI logvhj>ailm229
٢٨
۷١٢
38Q@fi‰fl
R@fiÏ‘ÓéAlÃbk>r (2)
ps Agr ws ko tlak> de dI
to ja;j> nhI& ws ke il@ ws
ke bad yha& tk ik vh ws ke
A>lava iksI • dUsre – `>aivNd se
inkah kr le, ifr Agr vh wse
tlak> dede to gunah nhI& wn dono&
pr Agr vh ‘jUA> kr le&,
b=tR yh ik vh `>yal kre& ik
vh ALlah kI hudUd ka>;m r`e&ge,
AOr yh ALlah kI hudUd hE&,
vh wNhe& janne valo& ke il@
vaj>eh krta hE | (230)
AOr jb tum A>Orto& ko tlak>
de do ifr vh ApnI ;d\dt
pUrI kr le& to wn ko dStUr
ke mutaibk> roko ya dStUr ke
mutaibk> ‘`>st kr do AOr tum
wNhe& nuk>\san phu%cane ke il@ n
roko taik tum ij>yadtI kro,
AOr jo yh krega be=k ws
ne Apne Wpr ju>Lm ikya, AOr
ALlah ke Ahkam ko mj>ak>
n 5hraAo, AOr tum pr jo
ALlah kI nemt hE wse yad kro,
AOr jo ws ne tum pr iktab
AOr ihKmt wtarI, vh ws se
tuMhe& nsIht krta hE, AOr tum
ALlah se Dro AOr jan lo ik
ALlah hr cIj> ka janne vala
hE | (231)
AOr jb tum A>Orto& ko tlak>
de do, ifr vh pUrI kr le& ApnI
;d\dt to wNhe& Apne `>aivNdo&
se inkah krne se n roko jb
vh rajI> ho& Aaps me& dStUr ke
mutaibk>, yh ws ko nsIht kI
jatI hE jo tum m&e se :man r`ta
hE ALlah pr AOr yOme Aai`>rt
pr, yhI tuMhare il@ ij>yada
su9ra AOr ij>yada pakIj>a hE,
AOr ALlah janta hE AOr tum
nhI& jante | (232)
ـــنـــكـــح ـــى ـــت ح ــــعــــد ـــــن م ـــــه ل ــــحــــل ـــــال ف ـــا ـــه طـــلـــق فـــــــان
ان عـــلـــيـــهـــمـــآ جــــنــــاح فـــــال طـــلـــقـــهـــا ــــــان ف هط٪ غـــــيـــــ ـــــــا زwج
wتــــلــــك اهللاط٪ حـــــــــدwد ـــا ـــيـــم ـــق ان ـــآ ـــن ظ ان اجــــعــــآ يــــتــــ
ــم ــت ــق ــل ط wاذا ﴾٢٣٠﴿ ن ـــ ـــعـــلـــم لــــقــــوم ــا ــه ــن ــي ــب اهللا حـــــــدwد
ــــرwف ــــع ــــم ــــن ه ــــســــكــــ فــــام ــــن ــــه ــــل اج ـــن ـــغ ـــل ـــب ف ــــاء ــــس ــــن ال
اrا ـــــــ ض هـــن ـــمـــســـكـــ wال ـــــرwفص٪ ـــــع ـــــم ـــــن ه ـــــ ح ـــــ س او
ـــهط٪ ـــس ـــف ــــلــــم ظ ــــد فــــق ـــــــك ذل ـــفـــعـــل ـــــــن wم لــــتــــعــــتــــدwاج٪
اهللا ـــت ـــم ـــع wاذכــــــــــــرwا ــــــــزwاز٪ ه اهللا אيــــــت ــــتــــخــــذwا wال
ـــة wالـــحـــكـــم ـــتـــب ـــك ال ـــــن م عـــلـــيـــكـــم ل ـــــــ ان ـــــآ wم عـــلـــيـــكـــم
ــــىء ش ـــــلك اهللا ان ا ـــ ـــم ـــل wاع اهللا ا ــــ ــــق wات ـــــهط٪ يــعــظــكــم
ـــن ـــه ـــل اج فـــبـــلـــغـــن الــــنــــســــاء ـــتـــم طـــلـــق wاذا ﴾٢٣١﴿ ـــم ـــي ـــل ع
ا ــــ اض ــــ اذا ــــــن ــــــه ازwاج ـــنـــكـــحـــن ان ـــن ه ـــعـــضـــلـــ فــــال
اكن مــــــن ــــــه ـــــظ ع ـــــ ذلــــــــك ـــــرwفط٪ ـــــع ـــــم ـــــال بـــيـــنـــهـــم
ازىك ـــــم ـــــك ذل االخـــــــــرط٪ wالــــــيــــــوم ــــــاهللا ـــــن م ـــــ مـــنـــكـــم
﴾٢٣٢﴿ ن ـــ ـــم ـــل ـــع ال ـــــم ـــــت wان ـــم ـــل ـــع wاهللا wاطــــــهــــــرط٪ لـــكـــم
ifr Agrtlak> dI ws koto ja;j> nhI&ws ke il@
ws ke badyha& tk
ikvh inkah kr le
`>aivNdws ke A>lavaifr Agr
tlak> dede ws ko
to gunah nhI&wn dono& prAgr
vh ‘jUA> kr le&b=tR yh ik
vh `>yal kre&
ikvh k>a;m
r`e&geALlah kI hudUdAOr yh
ALlah kI hudUdwNhe& vaj>eh krta hE
janne valo& ke il@230AOr jbtum tlak> do
A>Orte&ifr vh pUrI
kr le&ApnI ;d\dtto roko wn kodStUr ke mutaibk>
ya‘`>st kr dodStUr ke mutaibk>AOr tum n roko wNhe&nuk>\san
taik tum ij>yadtI kroAOr jokregayhto be=k ws ne
ju>Lm ikyaApnI jan
AOr n
5hraAoALlah ke Ahkam
mj>ak>AOr yad kroALlah kI nemt
tum prAOr jows ne wtara
tum prseiktabAOr ihKmt
vh nsIht krta hE tuMhe&
ws seAOr tum DroALlahAOr jan loikALlahhrcIj>
janne vala231AOr jbtum tlak> doA>Orte&ifr vh pUrI
kr le&ApnI ;d\dt
to nroko wNhe&ikvh inkah kr&e`>aivNd Apnejbvh rajI> ho&
Aaps me&dStUr ke mutaibk>yhnsIht kI jatI hE
ws sejoho
tum me& se:man r`taALlah pr
AOr yOme Aai`>rtyhIij>yada su9ra
tuMhare il@AOr ij>yada pakIj>a
AOr ALlah
janta hEAOr tumnhI&jante232
ـةـثـ
لثل٢٩ا
٣١٣
39 Q@fi‰fl
syak>Ul (2)R@ÒãÄÄ‘j€aAOr ma@% ApnI AOlad ko pUre
do sal dU0 ipla@& jo ko: dU0
iplane kI mu¥t pUrI krna cahe,
AOr wn • maAo& – ka `ana AOr
wn ka ilbas bap pr • vaijb
hE – dStUr ke mutaibk>, AOr iksI
ko tk\lIf>> nhI& dI jatI mgr
ws kI vus\A>t • brda+t – ke
mutaibk>, ma% ko nuk>\san n
phu%caya ja@ ws ke bCce ke
sbb AOr n bap ko ws ke
bCce ke sbb, AOr vairs pr
-I @esa hI • vaijb – hE, ifr Agr
vh dono& dU0 2uD>ana cahe& Aaps
kI rj>amNdI AOr m=vre se to
dono& pr ko: gunah nhI&, AOr
Agr tum caho ik ApnI AOlad
ko dU0 iplaAo •g>Er A>Ort se– to
tum pr ko: gunah nhI& jb tum
dStUr ke mutaibk> • wn ke – hvale
kr do jo tum ne dena 5hraya 9a,
AOr ALlah se Dro AOr jan lo
ik ALlah jo ku2 tum krte ho
wse de`ne vala hE | (233)
AOr tum me& se jo log vf>at
pa ja@& AOr 2oD> ja@& bIivya&,
vh • beva@% – Apne Aap ko
;n\itj>ar me& r`e& car mah ds idn,
ifr jb vh ApnI mu¥t ko phu%c
ja@& • ;¥t pUrI kr le& – to ws me&
tum pr ko: gunah nhI& jo vh
Apne hk> m&e kre& dStUr ke mutaibk>,
AOr tum jo ku2 krte ho ALlah
ws se ba`>br hE | (234)
AOr tum pr ws me& ko: gunah
nhI& ik tum A>Orto& ko ;=are
kna@ me& inkah ka pEg>am do ya
Apne idlo& m&e 2upaAo, ALlah
janta hE tum jl\d wn se ij>kš
kr doge, leikn wn se 2up kr
• inkah ka – vada n kro, mgr
yh ik tum dStUr ke mutaibk>
bat kro, AOr inkah kI igrh
ba%0ne ka ;rada n kro yha& tk
ik ;¥t ApnI mu¥t tk phu%c
ja@, AOr jan lo ik jo ku2
tuMhare idlo& me& hE ALlah janta
hE, so tum ws se Dro AOr jan
lo ik ALlah b~>=ne vala,
thMmul vala hE | (235)
اrاد لــمــن اكمــلــيــن لــيــن حــ اwالدهـــــــن ضــعــن ــ الــــدت wالــــ
المعرwفط٪ تهن وכس رzقهن له د ل الم wعلى ضاعةط٪ ال تم ان
له د ل م wال لدها ــدة wال ضار ال wسعهاج٪ اال فس لكف ال
اض ــ ــن ع فــصــاال اrادا ــان ف ذلـــكج٪ مثل اrث ـــ ال wعــلــى ــده ل ــ ب
ان اrدتــــــــم wان ــاط٪ ــم ــه ــي ــل ع ـــاح ـــن ج فــــال wتــــشــــاور ــا ــم ــه ــن م
אتيتم مــآ سلمتم اذا عليكم جــنــاح فــال ــــم اwالدכ ا ضع تست
﴾٢٣٣﴿ صير ن عمل ما اهللا ان ا wاعلم اهللا ا wاتــقــ بالمعرwفط٪
انفسهن بــصــن ــتــ ازwاجــــا ـــــذرwن wي مــنــكــم ن ــ ف ــ ــت wالـــذيـــن
عليكم ــنــاح ج ــال ف ــن ــلــه اج ــلــغــن فـــاذا اج٪ wعـــشـــ ــر ــه اش اrبـــعـــة
﴾٢٣٤﴿ خبير ن عمل ما wاهللا المعرwفط٪ انفسهن فى فعلن فيما
اכننتم او النساء خطبة من ه ضتم ع فيما عليكم جناح wال
اعدwهن ال كن و ستذכرwنهن انكم اهللا علم انفسكمط٪ فــى
ــاكح ــن ال ــدة ــق ع ا ــ م ــ ــع wال ــا ــرwف ــع م ال ـــ ق ا ــ ل ــ ــق ان اآل ا ســـ
فــى ــا م ــعــلــم اهللا ان ا ــ ــم ــل wاع اجـــلـــهط٪ ــتــب ــك ال ــبــلــغ حــتــى
﴾٢٣٥﴿ ــم ــي ــل ح ـــور ـــف غ اهللا ان ا ـــ ـــلـــم wاع فـــــاحـــــذرwهج٪ ــم ــك ــس ــف ان
AOr ma@%dU0 ipla@&ApnI AOladdo salpUrejo ko:cahe
ik vh pUrI kre
dU0 iplane ik mu¥t
AOr prijs ka
bCca • bap –wn ka `ana
AOr wn ka ilbas
dStUr ke mutaibk>
nhI& tk\lIf>> dI jatI
ko: =~>smgr
ws kI vus\A>t
n nuk>\san phu%caya ja@ma%
ws ke bCce ke sbb
AOr n
ijs ka bCca • bap –
ws ke bCce ke sbb
AOr pr
Vaairs@esayh - wsifr Agr
dono& cahe&
dU0 2uD>ana
Aaps kI rj>amNdI se
dono& seAOr bahm m=vra
to nhI&gunahwn dono& prAOr Agr
tum cahoik
tum dU0 iplaAoApnI AOladto gunah nhI&tum prjbtum hvale kr do
jotum ne idya 9a
dStUr ke mutaibk>
AOr DroALlah233 AOr jan loikALlahse - jotum krte hode`ne vala
AOr jo logvf>at pa ja@&
tum seAOr 2oD> ja@&bIivya&vh ;n\itj>ar
me& r`e&Apne Aap ko
carmhIneAOr
ds • idn –ifr jb
vh phu%c ja@&
ApnI mu¥t • ;¥t –
to nhI& gunahtum pr
me& - jovh kre&me&ApnI jan&e • Apne hk> –
dStUr ke mutaibk>
AOr ALlah
jo tum krte ho ws se
ba`>br234
AOr nhI& gunahtum prme& - jo;=are me&ws se
pEg>ame inkahA>Orto& koyatum
2upaAo
Apne idlo& me&janta hE ALlah
ik itumjl\d ij>kš
kroge wn seAOr leiknn vada kro wn se
2up kr
mgr yh ik
tum khobatdStUr ke mutaibk>
AOr n
;rada kroigrhinkah
yha& tkphu%c ja@;¥tm&ews kI mu¥t
AOr jan loikALlahjanta hEjo
Apne idlso Dro ws seAOr jan loikALlahb~>=ne vala
thMmul vala
235
٣٠
۴١۴
40Q@fi‰fl
R@fiÏ‘ÓéAlÃbk>r (2)
tum pr ko: gunah nhI& Agr tum
A>Orto& ko tlak>> do jb ik tum
ne wNhe& ha9 n lgaya ho ya wn
ke il@ meh\r muk>rRr n ikya ho,
AOr wNhe& `>cR do, `>u=hal pr
ws kI hEisyt ke mutaibk> AOr
t&gdSt pr ws kI hEisyt ke
mutaibk>, `>cR dStUr ke mutaibk>
• dena – nekokaro& pr laij>m
hE | (236)
AOr Agr tum wNh&e tlak>> do
;s se phle ik tum ne wNh&e ha9
lgaya ho AOr wn ke il@ tum
meh\r muk>rRr kr cuke ho to ws
ka inSf> • de do – jo tum ne muk>rRr
ikya isva@ ws ke ik vh maf>
kr de& ya vh maf> kr de ijs ke
ha9 me& A>k>de inkah hE,
AOr Agr tum maf> kr do to yh
prhej>garI ke k>rIb tr hE,
AOr bahm @hsan krna n -Ulo,
be=k jo ku2 tum krte ho
ALlah wse de`ne vala hE | (237)
tum nmaj>o& kI ihf>aj>t kro
• u>sUsn – drimyanI nmaj> kI
AOr ALlah ke il@ f>rma&brdar
• bn kr – `D>e rho | (238)
ifr Agr tuMhe& Dr ho to Pyadapa
ya svar • Ada kro –, ifr jb
Am\n paAo to ALlah ko yad
kro jEsa ik ws ne tuMhe& is`aya
hE jo tum n 9e jante | (239)
AOr jo log tum me& se vf>at
pa ja@& AOr bIivya& 2oD> ja@&
to ApnI bIivyo& ke il@ @k
sal tk nan nf>k>a kI vsIyt
kre& inkale bgE>r, ifr Agr vh
`u>d inkl ja@& to tum pr ko:
gunah nhI& jo vh Apne t:& dStUr
ke mutaibk> kre&, AOr ALlah
g>ailb, ihKmt vala hE | (240)
AOr mutLlk>a A>Orto& ke il@
dStUr ke mutaibk> nan nf>k>a
laij>m hE prhej>garo& pr | (241)
;sI trh tuMhare il@ ALlah
Apne Ahkam vaj>eh krta hE
taik tum smzo | (242)
او ــن ه ــســ ــم لـــم ــا م ــاء ــس ــن ال طــلــقــتــم ان ــلــيــكــم ع ــاح ــن ج ال
ــــدrه ق ســـع ـــ الـــم ــى ــل ع ـــنج٪ ه ـــتـــعـــ wم يـــضـــة فـــ لــهــن ا ضـــ ـــ تـــف
﴾٢٣٦﴿ المحسنين على حقا المعرwفج٪ متاعا قــدrهج٪ المقتر wعلى
ضــتــم فــ ـــــد wق هـــن ـــمـــســـ ان قـــبـــل ــــن م ــن ه ــ ــم ــت ــق ــل ط wان
او ن ـــ ـــف ـــع ان اآل ـــم ـــت ض ـــ ف مـــا فـــنـــصـــف ـــة ـــض ي ـــ ف ـــن ـــه ل
ىط٪ للتق ب ـــ اق ا عـف wان ــاكحط٪ ــن ال ــدة ــق ع ــيــده الـــذى ا يــعــفــ
﴾٢٣٧﴿ ــصــيــر ن ــلــ ــعــم ــمــا اهللا ان ــيــنــكــمط٪ الــفــضــل ا ــنــســ wال
هللا ا ــــ م ــــ wق ـــىق٪ ـــط س ـــ ال ة ـــ wالـــصـــ ت الـــصـــلـــ ــى ــل ع ا حـــافـــظـــ
اهللا فاذכرwا امنتم فاذآ رכباناج٪ او جاال ف خفتم فان ﴾٢٣٨﴿ قنـتـيـن
ن فــ ــ ــت wالـــذيـــن ﴾٢٣٩﴿ ن ــ ــعــلــم ا ــ ن ــ ــك لــم ــا م عــلــمــكــم ــا كــم
مــتــاعــا ـــــــم ـــــــه زwاج ال ــــة ــــي wص ــــــــــا ازwاج ـــــــــــذرwن wي ـــنـــكـــم م
فــى عليكم جــنــاح ــال ف ــن ج ــ خ فـــان اجج٪ ــــ اخ غــيــر ل ــ ــح ال الــى
﴾٢٤٠﴿ حــكــيــم ــز ي ــ ع wاهللا مـــعـــرwفط٪ مــن ــســهــن انــف فــى فــعــلــن ــا م
﴾٢٤١﴿ ــن ــي ــق ــت ــم ال ــى ــل ع ــا ــق ح ـــعـــرwفط٪ ـــالـــم ع مـــتـــ ــت ــق ــل ــط ــم ــل wل
﴾٢٤٢﴿ ن ـــلـــ ـــق ـــع لـــعـــلـــكـــم אيـــتـــه ـــم ـــك ل اهللا ـــن ـــي ـــب كــــذلــــك
nhI& gunahtum prAgrtum
tlak>> doA>Orte&
tum ne wNh&eha9 lgaya
ya
muk>rRr ikyawn ke il@
meh\rAOr wNhe& `>cR do
pr`u>=halws kI hEisyt
AOr prt&gdStws kI hEisyt
`>cRdStUr ke mutaibk>
laij>mprnekokar236
AOr Agr
tum wNh&e tlak>> do
phleikwNhe& ha9 lgaAo
AOr tum muk>rRr kr cuke ho
wn ke il@
meh\rto inSf>jotum ne muk>rRr
ikyaisva@
yh ik
vh maf> kr de&
ya
maf> kr de
vh jows ke ha9 me&
inkah kI igrhAOr Agr
tum maf> kr do
ij>yada k>rIb
prhej>garI ke
AOr n -Ulo@hsan krnabahmbe=k ALlah
ws se jo
tum krte hode`ne vala237
tum ihf>aj>t kro
nmaj>o& kIAOr nmaj>drimyanIAOr `D>e
rhoALlah ke il@
f>rma&brdar • jma –
238ifr Agr
to yad kro
tuMhe& Dr ho
to Pyadapa
yasvarifr jb
tum Am\n paAo
ALlah
jEsa ik
ws ne tuMhe& is`aya
jotum n 9ejante239AOr jo logvf>atpa ja@&
tum me& seAOr 2oD> ja@&bIivya&vsIytApnI bIivyo&
ke il@nan nf>k>a
tk@k salbgE>rme& inkaleifr Agr
vh inkl ja@&
to nhI&gunahtum pr
jo vh kre&me&Apne t:&sedStUrAOr
ALlahg>ailbihKmt vala240
AOr mutLlk>a A>Orto& ke il@
nan nf>k>a
dStUr ke mutaibk>laij>mprprhej>garo&241
;sI trhvaj>eh
krta hEALlah
tuMhare il@
ApneAhkam
taik tumsmzo242
jo n
٣١
۷١۵
41 Q@fi‰fl
syak>Ul (2)R@ÒãÄÄ‘j€aKya tum ne wn logo& ko nhI& de`a
jo Apne 3ro& se inkle mOt ke
Dr se ? AOr vh hj>aro& 9e,
so ALlah ne wNhe& kha tum
mr jaAo, ifr wNhe& ij>Nda ikya,
be=k ALlah f>J>l vala hE logo&
pr, leikn Ak\sr log =ukš Ada
nhI& krte | (243)
AOr tum ALlah ke raSte me& lD>o
AOr jan lo ik ALlah sunne
vala, janne vala hE | (244)
kOn hE jo ALlah ko k>j>R de
AC2a k>j>R, ifr vh wse k:
guna ij>yada b7>a de, ALlah t&gI
• -I – deta hE AOr f>ra`>I • -I – deta
hE AOr wsI kI trf> tum lO4a@
jaAoge | (245)
Kya tum ne bnI ;s/a:l ke
srdaro& kI trf> nhI& de`a mUsa
ke bad ? jb wNho& ne Apne nbI
se kha hmare il@ @k bad=ah
muk>rRr kr de& taik hm lDe>&
ALlah ke raSte me&, ws ne kha
ho skta hE ik Agr tum pr j&g
f>j>R kI ja@ to tum n lD>o, vh
khne lge AOr hme& Kya huAa ik
hm ALlah kI rah me& n lD>e&ge,
AOr Alb]a hm Apne 3ro& se
AOr ApnI Aal AOlad se inkale
g@ hE&, ifr jb wn pr j&g
f>j>R kI g: to wn me& se cNd
@k ke isva • sb – ifr g@, AOr
ALlah j>ailmo& ko janne vala
hE | (246)
AOr kha wNh&e wn ke nbI ne
be=k ALlah ne tuMhare il@
talUt ko bad=ah muk>rRr
kr idya hE, vh bole kEse hm pr
ws kI bad=aht ho sktI hE ?
hm ws se ij>yada bad=aht ke
hk>dar hE&, AOr wse vus\A>t nhI&
dI g: mal se, ws ne kha be=k
ALlah ne wse tum pr cun ilya
hE AOr wse ij>yada vus\A>t dI hE
;Lm AOr ijSm me&, AOr ALlah
ijse cahta hE Apna muLk deta
hE, AOr ALlah vus\A>t vala
janne vala hE | (247)
تص٪ الم حــذر ف ــ ال wهــم ديــاrهــم من ا ج خ الذين الــى ر الــم
فــضــل لــــذو اهللا ان ـــمط٪ ـــيـــاه اح ـــم افق٪ تــــ مــــ اهللا لــهــم فـــقـــا
اهللا سبيل فى ا wقاتل ﴾٢٤٣﴿ شكرwن ال الناس اכثر كن و الناس على
اهللا ض ــ ــق الـــذى ذا مــن ﴾٢٤٤﴿ عــلــيــم ســمــيــع اهللا ان ا ــ ــم ــل wاع
طص٪ wيبص قبض wاهللا ةط٪ كثي اضعافا لــه فيضعفه حسنا ضا ق
عد من اءيــل اســ نى من المال الى ر الــم ﴾٢٤٥﴿ ن جع wاليه
اهللاط٪ سبيل فى قاتل ملاك لنا ابعث لهم لنبى ا قال اذ سىم٪ م
اط٪ ــ ــل ــات ــق اال ــا ــت ــق ال ــلــيــكــم ع ــب ــت ك ان ــســيــتــم ع ـــل ه قـــا
ــن م ــا ــن ج ــ اخ wقـــد اهللا ســبــيــل فـــى ــاتــل ــق اال لــنــآ ـــا wم ا قــالــ
قليال اال ا ــ ل ــ الــقــتــا عليهم كــتــب فلما wابــنــائــنــاط٪ ــا ــاrن دي
اهللا ان بيهم ــم لــه ـــا wق ﴾٢٤٦﴿ الظلمين عــلــيــم wاهللا ــمط٪ ــنــه م
الــمــلــك لـــه ن ــكــ اىن ا ــ ــال ق ــاكط٪ ــل م ت طـــالـــ ــكــم ل ــعــث قـــد
ط٪ ــا الــم مـــن ســعــة ت ـــ wلـــم ــنــه م ــالــمــلــك احـــق ــن ــح wن علينا
ــم ــل ــع ال فـــى ــة ــط ــس وzاده ــم ــك ــي ــل ع ــه ــى ــف ــط اص اهللا ان ــــا ق
﴾٢٤٧﴿ عليم ـــع wاس wاهللا ــشــاءط٪ ــن م ملكه تــى ــ wاهللا wالــجــســمط٪
Kya tum ne nhI& de`a
trf>vh log
jomOt inklese
Apne 3r • jma –
AOr vh
hj>aro&Dr
so khawNhe&ALlahtum mr jaAoifrwNhe ij>Nda
ikyabe=k ALlah
f>J>l vala
logo& prAOr
leiknAk\sr
ALlah ka raSta
log=ukš Ada nhI& krte
243AOr tum lD>o
me&
AOr jan loikALlahk>j>R de ALlah sunne valajanne vala
244kOnvhjo ik
k>j>R AC2aps vh wse
b7>a dews ke il@
k: guna ij>yadaAOr
ALlaht&gI krta
hEAOr f>ra`>I krta hE
AOr ws kI trf>
tum lO4a@ jaAoge
245badKya tum ne nhI& de`a
trf>srdaro&sebnI ;s/a:lse
mUsa •A–jbwNho& ne kha
ALlah ka raSta Apne nbI semuk>rRr kr de&
hmare il@
@k bad=ah
hm lDe>&me&
ws ne kha
Kyaho skta hE
ik tumAgrtum pr f>j>R kI ja@j&gik tum n lD>o
vh khne lge
AOr hme& Kya huAa
ik nhm lD>e&geme&ALlah kI rahAOr
Alb]ahm inkale
g@se
Apne 3rAOr ApnI Aal AOlad
ifr jbwn pr f>j>R kI g:j&gvh
ifr g@isva@cNd
wn me& seAOr
ALlahjanne vala
be=k ALlah
j>ailmo& ko246AOr khawNhe&wn ka nbI
muk>rRrkr idya hE
tuMhare il@
talUtbad=ahvh bolekEseho sktI
hEws ke il@
bad=aht
hm prAOr hmij>yada hk>dar
bad=aht kews seAOr nhI& dI g:
vus\A>tsemal
ws ne kha
be=kALlahwse cun ilyatum prAOr wse ij>yada dI
vus\A>tme&;Lm
AOr ijSmAOr
ALlahdeta hE247 Apna
muLkijsecahta hE
AOr ALlah
vus\A>t vala
janne vala hE
ف الزموق
42Q@fi‰fl
R@fiÏ‘ÓéAlÃbk>r (2)
AOr wNhe& wn ke nbI ne kha be=k ws kI hukUmt kI in=anI yh hE ik tuMhare pas tabUtAa@ga, ws me& tuMhare rb kI trf> se samane tskIn hoga AOr bcI hu: cIj>e& jo Aale mUsa AOr Aale ha”n ne 2oD>I 9I& wse f>ir+te w5a la@&ge, be=k ws me& tuMhare il@ in=anI hE Agr tum :man vale ho | (248)
ifr jb talUt l=\kr ke sa9 bahr inkla, ws ne kha be=k ALlah @k nh\r se tuMharI Aaj>ma;= krne vala hE, ps ijs ne ws se • panI – pI ilya vh muz se nhI&, AOr ijs ne wse n c`a vh be=k muz se hE isva@ ws ke jo Apne ha9 se @k cuLlU -r le, ifr cNd @k ke isva wNho& ne wse pI ilya, ps jb vh • talUt – AOr jo ws ke sa9 :man la@ 9e ws ke par hu@, wNho& ne kha Aaj hme& tak>t nhI& jalUt AOr ws ke l=\kr ke sa9 • muk>aible kI –, jo log yk>In r`te 9e ik vh ALlah se imlne vale hE& wNho& ne kha, barha 2o4I jmaA>te& g>ailb hu: hE& ALlah ke huKm se bD>I jmaA>to& pr, AOr ALlah sb\r krne valo& ke sa9 hE | (249)
AOr jb jalUt AOr ws kel=\kr Aamne samne hu@ to wNho& ne kha @e hmare rb! hmare • idlo& me& – sb\r Dal de, AOr hmare k>dm jmade, AOr hmarI mdd kr kaif>r k>Om pr | (250)
ifr wNho& ne ALlah ke huKm se wNhe& i=kSt dI AOr daWd • A –ne jalUt ko k>t\l ikya, AOr ALlah ne wse muLk AOr ihKmt A>ta kI AOr wse is`aya jo caha, AOr Agr ALlah n h4ata baj> logo& ko baj> logo& ke j>rI@ to j>mIn j>”r `>rab ho jatI AOr leikn ALlah tmam jhano& pr f>J>l vala hE | (251)
yh ALlah ke Ahkam hE&, hm vh Aap ko 5Ik 5Ik sunate hE& AOr be=k Aap •s– j>”r rsUlo& m&e se hE& | (252)
فيه ت ــ ــاب ــت ال ــاتــيــكــم ان مــلــكــه אيـــة ان ــبــيــهــم ــم لــه wقـــا
هـــرwن wאل ــى س ــ م אل ك ـــ ــمــا م ــيــة ــق wب ربـــكـــم ـــن م ســكــيــنــة
﴾٢٤٨﴿ منين م كنتم ان لكم اليــة ذلــك فى ان كةط٪ المل تحمله
نهـرج٪ مبتليـكـم اهللا ان قــا دال٪ ــالــجــنــ ت ــ ــال ط فــصــل فلما
اال ــنــى م ــه فــان طعمه ــم ل wمـــن ــىج٪ ــن م فليس مــنــه ب شـــ فــمــن
جــاوzه فلما منهمط٪ قليال اال منه ا ب فش يدهج٪ فة غ ف اغت من
دهط٪ wجن ت جال اليوم لنا طاقة ال ا قال معهال٪ ا אمن wالذين هو
قــلــيــلــة ــة ــئ ف ـــن م ـــم ك اهللاال٪ ا ــقــ مــ انـــهـــم ن ــ ــن ــظ الـــذيـــن ـــا ق
wلــمــا ﴾٢٤٩﴿ يــن ــ الــصــب مــع wاهللا اهللاط٪ ــــاذن ة ــ ــي ــث ك فــئــة غــلــبــت
wثــبــت ا صــبــ علينا غ ـــ اف rبــنــآ ا قــالــ ده ــ ــن wج ت لــجــالــ ـــرزwا ب
اهللا ــاذن هم م فه ﴾٢٥٠﴿ ين الكف القوم على نا wانص اقدامنا
ــه ــلــم wع ــة ــم ــك ــح wال ــك ــل ــم ال اهللا wאتـــىـــه ت ـــ ـــال ج داwد wقـــتـــل
ــض ــع ــب ــعــضــهــم ـــاس ـــن ال اهللا دفـــــع ال wلـــــو ــــشــــاءط٪ ـــمـــا م
لك ﴾٢٥١﴿ العلمين على فضل ذو اهللا ــكــن و االrض لــفــســدت
﴾٢٥٢﴿ ســلــيــن ــ الــم لــمــن wانــــك ط٪ ــحــق ــال عــلــيــك هــا ــتــلــ اهللا אيـــت
AOr khawNhe&wn ka nbI
ws me&
be=kin=anIws kI hukUmt
ikAa@ga tuMhare
pastabUt
samane tskIn
setuMhara rbAOr bcI hu:ws se jo
2oD>aAale mUsaAOr
Aale ha”n
w5a@&ge wse
f>ir+tebe=k248 ws m&ein=anItuMhare il@
Agrtum ho:man vale
ifr jb
bahr inkla
talUtl=\kr ke
sa9ws ne kha
be=k ALlah
tuMharI Aaj>ma;= krne vala
@k nh\r se
ps ijs
pI ilyaws seisva@ to nhI&muz seAOr ijswse n c`ato be=k
vhmuz se
jocuLlU -r le
@k cuLlU
ps jbApne ha9 se
ifr wNho& ne pI ilya
ws seisva@cNd @kwn se
vhAOr
vh jo:man la@
AOr ws ka l=\kr
ws ke sa9
wNho& ne kha
nhI& tak>thmare il@
AajjalUt ke sa9
khajo lOgyk>In r`te 9e
2o4I ik vhimlne valeALlahbarhasejmaA>te&
g>ailb hu:&jmaA>te&bD>IALlah ke huKm se
AOr ALlah
sa9sb\r
krne vale249AOr jb
Aamne samne hu@
jalUt keAOr ws ka
l=\krwNho& ne kha
@e hmare rb
Dal dehm prsb\rAOr jmade
hmare k>dm
AOr hmarI mdd kr
prk>Omkaif>r • jma –
250ifr wNho& ne i=kSt dI wNhe&
ALlah ke huKm se
AOr k>t\l ikya
daWd •A–
jalUtAOr wse idya
ALlahmuLkAOr ihKmtAOr wse is`aya
jocahaAOr Agr nh4ataALlahlogbaj> logbaj> ke j>rI@
j>”r `>rab ho jatI
j>mInAOr
leiknALlahf>J>l valaprtmam jhan251yh
ALlah ke Ahkam
hm sunate hE& wn ko
Aap pr5Ik 5IkAOr be=k Aap •s–
j>”r - sersUl • jma –252
ws ke par hu@
٣٢
٦١٦
43 Q@fi‰fl
itlkr 'sul (3)R@ÒãÄÄ‘j€ayh rsUl hE&! hm ne wn me& se
baj> ko baj> pr f>j>Ilt dI |
wn me& •baj>– se ALlah ne klam
ikya AOr wn me& se baj> ke drje
bulNd ik@, AOr hm ne mrym ke
be4e :sa •A– ko `ulI in=ainya&
dI& AOr hm ne "hul k>udus •A–
se ws kI ta:d kI, AOr Agr
ALlah cahta to vh bahm n
l6>te jo wn ke bad hu@, ws
ke bad jbik wn ke pas `ulI
in=ainya& Aag:&, leikn wNho& ne
;`>itlaf> ikya, ifr wn me& se
ko: :man laya AOr wn me& se
iksI ne kuf>š ikya, AOr Agr
ALlah cahta to vh bahm n
l6>te, leikn ALlah jo cahta
hE krta hE | (253)
@e :man valo! jo hm ne tuMhe&
idya ws me& se `>cR kro ;s se
phle ik vh idn Aaja@ ijs
me& n `>rId Ao f>ro~>t hogI, n
doStI AOr n isf>air=, AOr
kaif>r vhI j>ailm hE& | (254)
ALlah, ws ke isva ko: mabUd
nhI&, ij>Nda, sb ko 9amne
vala, n wse WN3 AatI hE AOr
n nINd, wsI ka hE jo AaSmano&
AOr j>mIn me& hE, kOn hE jo
isf>air= kre ws ke pas ws
kI ;jaj>t ke bgE>r, vh janta
hE jo wn ke samne hE AOr jo
wn ke pI2e hE, AOr vh nhI&
Ahata kr skte ws ke ;Lm me&
se iksI cIj> ka mgr ijtna
vh cahe, ws kI kusIR sma@ hu@
hE AaSmano& AOr j>mIn ko, ws
ko wn kI ihf>aj>t nhI& 9katI,
AOr vh bulNd mrtba, A>j>mt
vala hE | (255)
j>brdStI nhI& dIn me&, be=k
ihdayt se gumrahI juda ho g: hE,
ps jo gumrah krne vale ko n
mane AOr ALlah pr :man la@,
ps thk>Ik> ws ne hlk>e ko
mj>bUtI se 9am ilya, 4U4na nhI&
ws ko, AOr ALlah sunne vala
janne vala hE | (256)
ـــم ـــنـــه م ــــض ــــع ـــــىل ع ـــم ـــه ـــض ـــع فـــضـــلـــنـــا ســـــل الـــــ تــــلــــك
يــم مــ ــن اب عيسى wאتــيــنــا rجـــتط٪ د عضهم ــع ـــ وrف اهللا ــم لك مــن
الذين اقتتل ما اهللا شــاء wلــو القدسط٪ ح ــر wايــدنــــه البينت
ا اخـتـلـفـــ ــكــن و الــبــيــنــت جــاءتــهــم مــا ــعــد مــن ــعــدهــم ــن م
افق٪ اقــتــتــلــ ــا م اهللا شــاء ـــو wل ــرط٪ ــف ك ــن م ــنــهــم wم אمــن ــن م فمنهم
ا ــ ــفــق ان ا ــ ــن אم الــذيــن ــا ــايــه ﴾٢٥٣﴿ ــد ي ــ ــا م ــفــعــل اهللا ــكــن و
خلة wال فــيــه ــيــع ال ـــوم ــى ــات ان قــبــل ـــن م ــم ــك ــن رzق مــمــا
ــوج٪ ه اال آل اهللا ﴾٢٥٤﴿ ن الــظــلــمــ ــم ه ــرwن ــف ــك wال شــفــاعــةط٪ wال
wمـا ت السم فى مـا لـه ــومط٪ wال سنة اخذه ال القيوم الحى
مـا ــعــلــم ـــاذنـــهط٪ اال ــده ــن ع ــشــفــع ـــذى ال ذا ــن م االrضط٪ فــى
اال علمه ــن م ــشــىء ن حيط wال خلفهمج٪ ــا wم ايــديــهــم بين
حفظهماج٪ ده ــئــ wال wاالrضج٪ ت السم سيه ك ــع wس ــاءج٪ ش بما
شد ال بين قــد يــنج٪ الــد فــى اه ـــ اכ آل ﴾٢٥٥﴿ العظيم العلى ــو wه
استمسك فــقــد ــاهللا ــن م ــ wي ت ــالــطــاغــ كفر فــمــن ج٪ ــغــى ال ــن م
﴾٢٥٦﴿ ــيــم ــل ع ســمــيــع wاهللا ــاط٪ ــه ل ــام ــص ــف ان ال ــىج٪ ــق ث ــ ال بـــالـــعـــرwة
yh rsUl • jma –wn m&ehm ne
f>j>Ilt dIwn ke baj>prbaj>
ijs se ALlah ne klam ikya
AOrbulNd ik@
mrym •A– ka be4a
wn ke baj>
drjeAOr hm ne dI
:sa •A–
`ulI in=ainya&
AOr ws kI ta:d kI hm ne
"hul k>udus • ijb/a:l A – se
vh joAOr Agr
cahta ALlah
nbahm l6>te
wn ke badbad sewNho& ne
;`>itlaf> ikyajo • jb – Aa g:
wn ke pas`ulI
in=ainya&AOr
leikn
ifr wn se
jo - ko:
:man laya
vh bahm n l6>teAOr
wn seko: - baj>
kuf>šš ikyaAOr Agr
cahta ALlah
AOr leikn ALlah
krta hEtum `>cR kro
jo vh cahta hE253@ejo :man la@ • :man vale –
se johm ne
idya tuMhe&se phleAOr n doStI ikAaja@vh idn
n `>rId Ao f>ro~>t
ws m&e
AOr n isf>air=AOr kaif>r
• jma –isva@ws ke
vhIj>ailm • jma –
254ALlahnhI& mabUd
ij>Nda9amne vala
n wse AatI hE
AOr jo
WN3AOr nnINdwsI ka hE
joAaSmano& me&
j>mIn me&kOn jojo vh joisf>air=
krews ke pas
mgr •bg>Er–
ws kI ;jaj>t se
vh janta hE
wn ke samneAOr jomgr wn ke pI2eAOr nhI&
vh Ahata krte hE&
iksI cIj> ka
sews ka ;Lm
ijtna vh cahesma ilyawn kI ihf>aj>t
ws kI kusIR
AaSman • jma –
AOr j>mInAOr nhI&
9katI ws ko
AOr vh
bulNd mrtba
A>j>mt vala
ihdayt 255nhI& j>brdStI
me&dInbe=k juda
ho g:
segumrahIps jows ne
9am ilyan mane
gumrah krne vale ko
AOr:man la@
ALlah pr
ps thk>Ik>
hlk>e komj>bUtI256 4U4na nhI&ws koAOr
ALlahsunne vala
janne vala
الجــزء ٣ف الزم
وق
٣٣
۵١
44Q@fi‰fl
S@›éã€a@Ÿ‹mAlÃbk>r •2–
jo log :man la@ ALlah
wn ka mddgar hE, vh wNhe&
inkalta hE AN0ero& se rO=nI kI
trf>, AOr jo log kaif>r hu@
wn ke sa9I gumrah krne vale
hE&, vh wNhe& inkalte hE& rO=nI
se AN0ero& kI trf>, yhI log
doj>`>I hE&, vh ws m&e hme=a
rhe&ge | (257)
Kya Aap ne ws =~>s kI trf>
nhI& de`a ijs ne ;b/ahIm •A– se
wn ke rb ke bare me& zgD>a ikya
ik ALlah ne wse bad=aht
dI 9I, jb ;b/ahIm •A– ne kha
mera rb vh hE jo ij>Nda krta
hE AOr marta hE | ws ne kha mE&
ij>Nda krta hU% AOr marta hU%,
;b/ahIm •A– ne kha be=k
ALlah sUrj ko m=\irk> se
inkalta hE, ps tU wse le Aa
mg>\irb se, to vh kaif>r hEran
rh gya, AOr ALlah na;n\saf>
logo& ko ihdayt nhI
deta | (258)
ya ws =~>s ke main&d jo @k
bStI se guj>ra, AOr vh ApnI
2to& pr igrI pD>I 9I, ws ne
kha ALlah ws ke mrne ke bad
wse Kyo&kr ij>Nda krega ? to
ALlah ne wse @k sO sal mudaR
r`a, ifr wse w5aya •ij>Nda
ikya–, ALlah ne pU2a tU iktnI
der rha ? ws ne kha mE& @k idn
ya idn se ku2 km rha, ws ne
f>rmaya bl\ik tU @k sO sal
rha hE, ps tU Apne `ane pIne
kI trf> de`, vh sD> nhI& gya,
AOr Apne g0e kI trf> de`, AOr
hm tuze logo& ke il@ @k in=anI
bna@&ge, AOr hD\iDyo& kI trf>
de` hm wNhe& iks trh joD>te
hE&, ifr wNhe& go+t c7>ate hE&,
ifr jb ws pr vaj>eh ho gya
to ws ne kha mE& jan gya ik
ALlah hr cIj> pr k>udrt vala
hE | (259)
ــور ــن ال الـــى الــظــلــمــت ـــن م ــم جــه ــخــ ا ــ ــن אم الــذيــن wلــــــــى اهللا
ــور ــن ال ـــن م ــم ــه ن ــ ج ــ ــخ ت ــ ــاغ ــط ال ــم ــه ــئ ــ اwل ـــفـــرwا ك ـــن ـــذي wال
﴾٢٥٧﴿ خـــلـــدwن فيها ــم ه ــارج٪ ــن ال ــب ــح اص ــك ــ اwل الــظــلــمــتط٪ الـــى
اهللا אتـــىـــه ان ربــــــه فـــى هــــم ابــــ ــــاج ح ـــــذى ال ــــى ال ـــر الـــــم
ــا ان قـــا ــتال٪ ــي ــم wي ــحــى الـــذى ربـــى هـــم ابـــ قـــا اذ ــلــكم٪ الــم
ــس ــشــم ــال ــــاتــــى اهللا فــــــان هــــم ابــــ قـــــا ـــــيـــــتط٪ wام احــــــى
ــرط٪ ــف ك الــــذى ــت ــه ــب ف ب الـــمـــغـــ ـــن م ــا ــه ــــات ف ق الـــمـــشـــ ـــن م
يــة قــ ــىل ع ــر م ـــذى اكل او ﴾٢٥٨﴿ الظلمين ــوم ــق ال ــدى ــه ال wاهللا
ــعــد اهللا ــــذه ه ــى ــح ــى ـــ ان ـــا ق عـــرwشـــهـــاج٪ ـــىل ع ـــة خـــاwي wهــــى
لــبــثــتط٪ ـــم ك ـــا ق ــهط٪ ــث ــع ـــم ـــام ع مــائــة اهللا فــامــاتــه ــاج٪ ــه ت ــ م
لـــبـــثـــت ـــــل قــــــا ـــــــومط٪ ـــعـــض او ــــا م ــــ ـــت ـــث ـــب ل قــــــا
ــر ــظ wان ــتــســنــهج٪ لـــم ابـــك ـــ wش ــك ــعــام ط اىل ــر فــانــظ ـــام ع ــة ــائ م
ــام ــظ ــع ال الــــى ـــر ـــظ wان ــاس ــن ــل ل אيــــة ــلــك ــع ــج ــن wل ـــاrكفق٪ ـــم ح اىل
ـــبـــيـــن فـــلـــمـــا ـــاط٪ ـــم ـــح ل ـــا ه ـــ ـــس ـــك ـــــم ـــا ه ـــ ـــش ـــن كــــيــــف
﴾٢٥٩﴿ ــــر ــــدي ق شــــــىء لك ـــــىل ع اهللا ان ــــم ــــل اع قــــــا لــــــهال٪
ALlahmddgarjo log :man la@rO=nIvh wNhe&
inkalta hEseAN0ero&
AOr jo log kaif>r hu@rO=nI wn ke sa9I=EtanAOr wNhe& inkalte hE&
trf>AN0ere • jma –yhI log257 doj>`>Ivhws me&hme=a rhe&ge
Kya nhI& de`a Aap •s– ne
trf>vh =~>s
joALlah ne wse
dIzgD>a ikya
;b/ahIm •A–bare • me& –
ws ka rb
ik
bad=ahtjbkhamE& ;b/ahImmera rbjo ikij>Nda
krta hEAOr
marta hEws ne kha
ij>Nda krta hU%
AOr mE& marta hU%
sUrj ko kha;b/ahImbe=k ALlahlata hE
sem=\irk>ijs ne kuf>š ikya
• kaif>r –ps tU wse le Aasemg>\irb
to vh hEran rh gya
AOr ALlah
nhI& ihdayt deta
@k bStI
na;n\saf> log258yaws =~>s ke main&d jo
guj>rapr •se–
AOr vhigr pD>I 9IApnI 2to& prbadws ne kha
Kyo&krij>Nda krega
;sALlah
;s ka mrna
to ALlah ne ws ko mudaR r`a
iktnI der rha @k sOsalifrwse w5ayaws ne pU2a
ws ne kha
mE& rha@k idntU rha yaidn se ku2 kmws ne kha
bl\ik
@k sO salps tU de`AOr de` trf>Apna `anaAOr Apna pInavh nhI& sD> gya
trf>Apna g0ahD\iDya&AOr hm tuze
bna@&ge@k
in=anIlogo& ke il@AOr de`trf>
iks trhhm wNh&e joD>te hE&
vaj>ehho gya
ifrhm wse phnate hE&go+tifr jb
ws prws ne kha
mE& jan gya
259 ik ALlahprhr cIj>k>udrt vala
trf>
se
٣۴
۴٢
زم ال
فوق
45 Q@fi‰fl
itlkr 'sul (3)R@ÒãÄÄ‘j€aAOr jb ;b/ahIm •A– ne kha mere
rb! muze id`a de tU Kyo&kr mudaR
ko ij>Nda krta hE, ALlah ne kha
Kya tU :man nhI& r`ta ? ws ne
kha Kyo& nhI& ? bl\ik •cahta
hU%– taik mere idl ko ;t\imnan
ho ja@, ws ne kha ps tU car
pirNde pkD> le, ifr wn ko
Apne sa9 ihla le, ifr r` de
hr phaD> pr wn ke 4ukD>e, ifr
wNhe& bula vh tere pas dOD>te hu@
Aa@&ge, AOr jan le ik ALlah
g>ailb ihKmt vala hE | (260)
wn logo& kI imsal jo `>cR
krte hE& Apne mal ALlah ke
raSte me&, @k dane ke main&d hE
ijs se sat bale& wge&, hr bal
me& sO dane ho&, AOr ALlah ijs
ke il@ cahta hE b7>ata hE, AOr
ALlah vus\A>t vala janne vala
hE | (261)
jo log Apne mal ALlah ke
raSte me& `>cR krte hE&, ifr nhI&
r`te `>cR krne ke bad ko:
@hsan, n ko: tk\lIf> •phu%cate
hE&– wn ke il@ wn ke rb ke pas
Ajr hE, n ko: `>Of> wn pr
AOr n vh g>mgIn ho&ge | (262)
AC2I bat krna AOr drguj>r
krna behtr hE ws `E>rat se ijs
ke bad :j>a dena ho, AOr ALlah
beinyaj> budRbar hE | (263)
@e :man valo! Apne `E>rat
@hsan jtla kr AOr sta kr
j>aya n kro ws =~>s kI trh
jo Apna mal logo& ke id`lave
ko `>cR krta hE AOr ALlah
pr AOr Aai`>rt ke idn pr
:man nhI& r`ta, ps ws kI
imsal ws saf> pT9r jEsI hE
ijs pr im4\4I ho, ifr ws pr
tej> bair= brse to wse 2oD>
de iblkul saf>, vh ws pr
ku2 k>udrt nhI& r`te jo wNho&
ne kmaya, AOr ALlah rah nhI&
id`ata kaif>ro& ko | (264)
اwلـــم قـــا ـــويتط٪ الـــم ــحــى ــيــف ك ــــى اrن rب هـــم ـــ اب قـــا wاذ
اrبـــعـــة ــذ ــخ ف قـــا ــىط٪ ــب ــل ق ــن ــ لــيــطــم ــكــن و ـــىل قـــا ـــنط٪ م ـــ ت
ــن ــنــه م ــل ــب ج لك ـــىل ع ــل ــع اج ـــم الـــيـــك ــن ه ــ ــص ف الــطــيــر ـــن م
يـــز عـــ اهللا ان wاعـــلـــم ــاط٪ ــي ــع س ــاتــيــنــك ادعـــهـــن ـــم ءا ـــــ ج
اهللا ــيــل ــب س فـــى الـــهـــم امـــ ن ــ ــق ــف ــن الـــذيـــن ــثــل م ﴾٢٦٠﴿ حــكــيــم
حبةط٪ ــائــة م بلة س لك ــى ف ســنــابــل ســبــع ــبــتــت ا حــبــة كمثل
ـــذيـــن ال ﴾٢٦١﴿ ــم ــي ــل ع wاســـــع wاهللا ـــشـــاءط٪ لــمــن ــف ــع ــض wاهللا
ا ــ ــق ــف ان ــآ م ن ــعــ ــتــب ال ـــم اهللا ســبــيــل فـــى الــهــم امــ ن ــ يــنــفــق
عليهم ف خــــ wال ـــمج٪ ـــه رب ــد ــن ع ـــم ه ـــ اج ــم ــه ل اذىال٪ wال ــنــا م
صــدقــة مـــن خــيــر ة ــ ــغــف wم مــعــرwف ل قـــ ﴾٢٦٢﴿ ن ــ ن ــ ــح ــم ه wال
ا ــ ــن אم ـــن ـــذي ال ــا ــه ــاي ﴾٢٦٣﴿ ــيــم ــل ح ــى ــن غ wاهللا اذىط٪ ــا يــتــبــعــه
ــه ــال م ــق ــنــف اكلـــــذى wاالذىال٪ ــن ــم ــال ــكــم ــت ــدق ص ا ــ ــل ــط ــب ال
كــمــثــل ــثــلــه فــم االخـــــرط٪ ـــوم ـــي wال ـــاهللا مـــن ـــ wال الــنــاس ــــاء rئ
ــدرwن ــق ال صــلــداط٪ فــتــرכــه ـــل wاب فــاصــابــه اب ـــ عليه ان ــ ــف ص
﴾٢٦٤﴿ يــن الــكــفــ ــوم ــق ال ــدى ــه ال wاهللا اط٪ ــســبــ ك ــمــا م ـــىء ش ــىل ع
AOr jb
kha;b/ahImKya nhI& mere rbmuze id`aKyo&krtU ij>Nda krta hE
mudaRws ne kha
yk>In ikyaws ne kha
Kyo& nhI&
car•Ö–
AOr leikn
taik ;t\imnan ho ja@
mera idlws ne kha
pspkD> le
sepirNdeifr wn ko
ihlawn se •wn ke–
Apne sa9ifrr` deprhrphaD>
4ukDe>ifrwNhe& bulag>ailbvh tere pas
Aa@&gedOD>te hu@
AOr jan le
ik ALlah
ihKmt vala260imsalALlah ka raSta jo log`>cR krte hE&Apne malme&
main&d@k dana
wge&dane satbale&me&hr balsO
•ÓÒÒ–
AOr ALlah
b7>ata hEijs
ke il@jo log cahta hE
AOr ALlah
vus\A>t vala
janne vala
261
`>cRkrte hE&
Apne maljo wNho& ne`>cR ikya
me&ALlah ka raStaifrbad me& nhI& r`te
ko:@hsan
AOr n
ko:tk\lIf>
wn prwn ke il@
wn ka Ajr
paswn ka rb
AOr n
ko: `>Of>
AOr n
vhg>mgIn ho&ge
`E>rat 262batAC2IAOr
drguj>rbehtrse
ws ke bad ho:j>a dena • stana –
AOr ALlah
:man valo beinyaj>budRbar263@e
n j>aya kroApne `E>ratApna mal
@hsan jtla kr
AOr stana
ws =~>s kI trh jo
`>cR krta
id`lavalogjEsI
imsalAOr :man nhI& r`ta
ALlah pr
AOr Aai`>rt ka idnps ws
kI imsal
ickna pT9r
ws prim4\4Ivh k>udrt nhI&
r`teifr ws pr brse
tej> bair=
to wse 2oD> de
saf>
prko: cIj>ws se jo
264 wNho& ne kmaya
AOr ALlah
rah nhI id`ata
kaif>ro& kI k>Om
٣۵
٣٣
46Q@fi‰fl
S@›éã€a@Ÿ‹mAlÃbk>r •2–
AOr •wn kI– imsal jo Apne
mal `>cR krte hE& `>u=nUdI haisl
krne ALlah kI, AOr Apne
idlo& ke pUre sbat Ao k>rar ke
sa9, •@esI hE– jEse bulNdI pr
@k bag> hE, ws pr tej> bair=
pD>I to ws ne dugna fl idya,
ifr Agr tej> bair= n pD>I to
fUvar •hI kaf>I hE–, AOr ALlah
jo tum krte ho de`ne vala
hE | (265)
Kya tum me& se ko: psNd krta
hE ik ws ka @k bag> ho `jUr
AOr A&gUro& ka, ws ke nIce nhre&
bhtI ho&, ws ke il@ ws m&e hr
ik>Sm ke fl ho&, AOr ws pr
bu7>apa Aa gya ho AOr ws ke
bCce bhut kmj>or ho&, tb ws
pr @k bgola Aa p6>a, ws me&
Aag 9I to vh •bag>– jl gya,
;sI trh ALlah tuMhare il@
in=ainya& vaj>eh krta hE taik
tum g>Or Ao if>› kro | (266)
@e :man valo! `>cR kro ws m&e
se pakIj>a cIj>e& jo tum kmaAo
AOr ws me& se jo hm ne inkala
tuMhare il@ j>mIn se, AOr ws
me& se gNdI cIj> `>cR krne ka
;rada n kro, jbik tum `u>d
ws ko lene vale nhI& mgr yh
ik tum c=\m po=I kr jaAo,
AOr jan lo ik ALlah beinyaj>,
`>Uibyo& vala hE | (267)
=Etan tum ko t&gdStI se Drata
hE AOr tuMhe& behya: ka huKm deta
hE, AOr ALlah tum se ApnI
b`>\i== AOr f>J>l ka vada
krta hE, AOr ALlah vus\A>t
vala janne vala hE | (268)
vh ijse cahta hE ihKmt •dana:–
A>ta krta hE, AOr ijse ihKmt
dI g: thk>Ik> wse dI g:
bhut -la:, AOr A>K>l valo&
ke isva ko: nsIht k>ubUl nhI&
krta | (269)
اهللا ــــات ض ــــ م ـــغـــاء ـــت اب ــــم الــــه امــــ ن ـــنـــفـــقـــ الــــذيــــن wمــــثــــل
wابـــل ــا ــه ــاب اص ـــوة ب ـــ جـــنـــة ــل ــث ــم ك ــم ــه ــس ــف ان مـــن ــيــتــا ــثــب wت
wاهللا فـــطـــل ط٪ wابــــل ــا ــصــبــه لـــم ــــان ف ــنج٪ ــي ــف ــع ض ـــا الكـــه فــאتــت
ــن م جــنــة ــه ل ن ــكــ ان ــم ــدכ اح د ـــ اي ﴾٢٦٥﴿ صير ن عمل بما
ــن م ــا فــيــه ـــه ل االنــــهــــرال٪ ــا ــحــتــه ـــن م ى ـــجـــ wاعــــنــــاب ــل ــي ــخ ن
فــاصــابــهــآ ــاء ــف ــع ض ذريــــة ـــه wل الــكــبــر ـــابـــه wاص تال٪ ــ ــم ــث ال لك
االيـــت ــكــم ل اهللا ــن ــي ــب كــذلــك ــتط٪ ق ــ ــت ــاح ف ـــار فــيــه اعـــصـــار
ــن م ا انـــفـــقـــ ا אمـــنـــ ـــن ـــذي ال ــا ــه ــاي ﴾٢٦٦﴿ ــتــفــكــرwن ــلــكــم ــع ل
االrضص٪ مـــــن ـــكـــم ل ـــا ـــن ج ـــ اخ ـــآ ـــم wم كــســبــتــم ـــا م طـــيـــبـــت
ـــאخـــذيـــه ـــتـــم ـــس wل ن ـــنـــفـــقـــ ـــنـــه م الـــخـــبـــيـــث ا ــيــمــمــ wال
﴾٢٦٧﴿ ــد ــي ــم ح غــنــى اهللا ان ا ـــ wاعـــلـــم فـــيـــهط٪ ا ــ ــض ــم ــغ ان اآل
wاهللا ـــحـــشـــاءج٪ ـــف ـــال ــــم ــــرכ ــــام wي ـــر ـــق ـــف ال ـــم ـــدכ ـــع الـــشـــيـــطـــن
J٢٦٨﴿ عـــلـــيـــم ــــــع wاس wاهللا ــــالط٪ ــــض wف ـــه ـــن م ة ـــ ـــف ـــغ م ـــم ـــدכ ـــع ي
ـــة الـــحـــكـــم ت ـــــــ ـــــــن wم ـــــشـــــاءج٪ ـــــن م ـــة ـــم ـــك ـــح ال ــــى ت ــــ ي
﴾٢٦٩﴿ ــاب ــب االل ا اwلـــ اآل ــذכــــر ــا wم اط٪ كــثــيــ ا خــيــ ـــى اwت فــقــد
AOr imsaljo logALlah kI `>u=nUdI `>cR krte hE&Apne malhaisl krna
AOr sbat Ao yk>In
setej>
bair=Apne idl • jma –
jEse@k bag>bulNdI prws pr pD>I
to ws ne idya
flAOr
ALlahdugna
ifr Agr
n pD>Itej>
bair=to fUvar
jotum
krte hode`ne vala
se •ka–
265Kya psNd krta hE
tum me& se ko:
hows ka
@k bag>
`jUrAOr A&gUrse bhtI ho&sews ke nIce
nhre&ws ke il@
ws me&
hr ik>Sm ke fltb ws pr p6>aAOr ws pr
Aa gyabu7>apa
AOr ws ke
bCcebhut
kmj>or
@k bgolaws me&Aagin=ainya& to vh jl gya;sI trhALlah vaj>eh
krta hEtuMhare il@
taik tumg>Or Ao if>› krose 266@ejo :man la@ • :man valo –
tum `>cR kro
pakIj>ajotum kmaAoj>mIn AOr se - johm ne inkalatuMhare il@
se
AOr n
;rada krows kolene vale
gNdI cIj>se - jotum `>cR krte hojb ik tum
nhI& ho
mgryh ik
c=\m po=I kro
267 ws me&AOr tum jan lo
ik ALlahbeinyaj>`>Uibyo& vala
=Etantum ko Drata hE
AOr ALlah
t&gdStIAOr tuMhe&
huKm deta hEbehya: ka
tum se vada krta hE
b`>\i==268 ws se • ApnI –
AOr f>J>lAOr
ALlahvus\A>t vala
janne vala
vh A>ta krta hE
ihKmt, dana:
ihKmt ijsevh cahta hEAOr ijsedI g:
thk>Ik> dI g:-la:269 bhutAOr nhI&
nsIht k>ubUl krta
isva@A>K>l vale
ik
٣٦
٦۴
47 Q@fi‰fl
itlkr 'sul (3)R@ÒãÄÄ‘j€aAOr jo tum `>cR kroge ko:
`E>rat ya tum ko: nj>r manoge
to be=k ALlah wse janta hE,
AOr j>ailmo& ke il@ ko: mddgar
nhI& | (270)
Agr tum `E>rat j>aihr •A>lainya–
do to yh AC2I bat hE, AOr
Agr tum ws ko 2upaAo AOr
t&gdSto& ko phu%caAo to vh
tuMhare il@ •ij>yada– behtr
hE, AOr vh dUr krega tuMharI
ku2 bura;ya%, AOr jo ku2 tum
krte ho ALlah ws se ba`>br
hE | (271)
wn kI ihdayt Aap ka ij>Mma
nhI&, leikn ALlah ijse cahta
hE ihdayt deta hE, AOr tum jo
mal `>cR kroge to Apne •hI–
vaste, AOr `>cR n kro mgr
ALlah kI rj>a haisl krne
ke il@, AOr tum jo mal `>cR
kroge tuMhe& pUra pUra imlega,
AOr tum pr ij>yadtI n kI
ja@gI | (272)
t&gdSto& ke il@ jo ‘ke hu@ hE&
ALlah kI rah me&, vh muLk
me& clne ifrne kI tak>t nhI&
r`te, wNhe& smze navaik>f> wn
ke sval n krne kI vjh se
maldar, tUm wNhe& wn ke chre
se phcan skte ho, vh sval
nhI& krte logo& se ilp4 ilp4
kr, AOr tum jo mal `>cR kroge
to be=k ALlah ws ko janne
vala hE | (273)
jo log Apne mal `>cR krte hE&
rat me& AOr idn ko, po=Ida AOr
j>aihr, ps wn ke il@ hE wn ka
Ajr wn ke rb ke pas, n wn
pr ko: `>Of> hoga AOr n vh
g>mgIn ho&ge | (274)
ــــــذر ـــــــن م ــــــذrتــــــم او ــــقــــة ــــف ـــــــن م ــــم ــــت ــــق ــــف ان ـــــــآ wم
﴾٢٧٠﴿ ـــــصـــــار ان ـــــن م لـــلـــظـــلـــمـــيـــن wمــــــا ـــهط٪ ـــم ـــل ـــع اهللا فـــــــان
ـــا ه ـــ ـــف ـــخ wان هــــــىج٪ ـــمـــا ـــع ـــن ف ــــت ــــصــــدق ال ـــــدwا ـــــب ان
ــم ــك ــن ع wيـــكـــفـــر لـــكـــمط٪ ـــر ـــي خ ـــو ـــه ف اء ــــقــــ الــــف ــــا ه ــــ ت ــــ wت
لــيــس ﴾٢٧١﴿ ـــيـــر خـــب ن ـــ ـــل ـــم ـــع ـــا ـــم wاهللا ـــمط٪ ـــك ـــאت ـــي س ـــــن م
ــــا wم ــــشــــاءط٪ ـــــن م ــــهــــدى اهللا ــــكــــن و هـــدىـــهـــم ـــك ـــي ـــل ع
ــاء ــغ ــت اب اال ن ــ ــق ــف ــن ــــا wم فــالنــفــســكــمط٪ خــيــر ـــن م ا ــ ــق ــف ــن ت
الــــيــــكــــم ف ــــــــ ــــر ــــي خ ــــــن م ا ــــنــــفــــقــــ ـــــــا wم اهللاط٪ wجــــــــه
احــــصــــرwا الــــذيــــن اء ـــ ـــق ـــف ـــل ل ﴾٢٧٢﴿ ن ـــ ـــم ـــل ـــظ ال ـــــتـــــم wان
االrضز٪ ــــى ف ــــا ب ــــ ض ن ـــ ـــع ـــي ـــط ـــت ـــس ال اهللا ـــل ـــي ـــب س ـــــى ف
سيمهمج٪ ــم فــه ــعــ الــتــعــفــفج٪ مــن ــاء ــي ــن اغ ــجــاهــل ال يــحــســبــهــم
خــيــر مــــن ا ـــ ـــق ـــنـــف ـــــا wم الــــحــــافــــاط٪ الــــنــــاس ن ـــ ـــل ـــئ ـــس ال
ــــم الــــه امــــ ن ـــ ـــق ـــف ـــن ـــــذيـــــن ال ﴾٢٧٣﴿ ـــيـــم ـــل ع ــــه اهللا ــــــان ف
ـــــم ه ـــــ اج ــــم فــــلــــه ـــــة ـــــي ـــــالن wع ا ـــــــ س ـــــار wالـــــنـــــه ــــل ــــي ــــال ب
﴾٢٧٤﴿ ن ـــ ن ـــ ـــح هــــم wال ــم ــه ــي ــل ع ف خـــــ wال ــــمج٪ ــــه رب عـــنـــد
AOr jotum `>cR krogeko: nj>r seko: `E>ratyatum nj>r mano
to be=k ALlahwse janta hE270 AOr nhI&j>ailmo& ke il@ko: mddgar
Agrj>aihr
• A>lainya – dows ko 2upaAo `E>ratto AC2I batyh
AOr Agr
AOr vh phu%caAot&gdSt • jma –tum se to vhbehtrtuMhare il@AOr dUr kr dega
se, ku2tuMharI bura;ya%nhI&AOr
ALlahjo ku2 tum krte hoba`>br271
Aap pr •Aap ka ij>Mma–
wn kI ihdaytAOr jo AOr leikn ALlahihdayt deta hE
ijsevh cahta hE
tum `>cR kroge
mal sehaisl krna to Apne vasteAOr n`>cR kromgr
ALlah kI rj>aAOr jotuMhe& tum `>cR krogemal sepUra imlega
AOr tum‘ke hu@n ij>yadtI kI ja@gI tum pr
272t&gdSto& ke il@jo
me&ALlah ka raStaj>mIn • muLk – me& nhI& kr skteclna ifrna
wNhe& smzenavaik>f>wn ke chre
semaldarsval n krne se
tU phcanta hE wNhe&
vh sval nhI& krtemal se logilp4 krAOr jotum `>cR kroge
to be=k ALlahws koApne mal janne vala273jo log`>cR krte hE&
rat me&AOr idnwn ka Ajr po=IdaAOr j>aihrps wn ke il@ hE
paswn ka rbAOr n
274 ko: `>Of>wn prAOr n
vhg>mgIn ho&ge
٣۷
۷۵
ف منزلوق
الربــع
48Q@fi‰fl
S@›éã€a@Ÿ‹mAlÃbk>r •2–
jo log sUd `ate hE& vh n `D>e
ho&ge mgr jEse vh =~>s `D>a hota
hE ijs ko pagl bna idya ho
=Etan ne 2U kr, yh ;s il@ ik
wNho& ne kha itjart dr hk>Ik>t
sUd ke main&d hE | hala&ik ALlah
ne itjart ko hlal ikya AOr
sUd ko hram ikya, ps ijs
ko nsIht phu%cI ws ke rb kI
trf> se ifr vh baj> Aa gya to
ws ke il@ hE jo ho cuka, AOr
ws ka mamla ALlah ke supudR hE
AOr jo ifr • sUd kI trf> – lO4e
to vhI doj>`> vale hE&, vh ws m&e
hme=a rhe&ge | (275)
ALlah sUd ko im4ata hE AOr
`E>rat ko b7>ata hE, AOr ALlah
hr @k •iksI– na=u›e gunahgar
ko psNd nhI& krta | (276)
be=k jo log :man la@ AOr
wNho& ne nek A>ml ik@, AOr
nmaj> k>a;m kI AOr j>kat Ada
kI, wn ke il@ wn ka Ajr hE
wn ke rb ke pas, AOr n wn
pr ko: `>Of> hoga AOr n vh
g>mgIn ho&ge | (277)
@e :man valo! tum ALlah se
Dro, AOr jo sUd bak>I rh gya
vh 2oD> do Agr tum :man vale
ho | (278)
ifr Agr tum n 2oD>oge to
ALlah AOr ws ke rsUl se j&g
ke il@ `>brdar ho jaAo, AOr
Agr tum ne tOba kr lI to
tuMhara As\l j>r tuMhare il@ hE,
n tum j>uLm kro n tum pr j>uLm
ikya ja@ga | (279)
AOr Agr vh t&gdSt ho to
ku=adgI hone tk mohlt de do,
AOr Agr •k>jR>– b~>= do to
tuMhare il@ ij>yada behtr hE Agr
tum jante ho | (280)
AOr ws idn se Dro •js idn–
tum ALlah kI trf> lO4a@
jaAoge, ifr hr =~>s ko
pUra pUra idya ja@ga jo ws
ne kmaya AOr wn pr j>uLm n
hoga | (281)
الــــذى ـــوم ـــق ــا ــم ك اال ن مـــ ـــقـــ ال ا ـــ ب ـــر ال ن ــــالكــــ ـــن ـــذي ال
البيع انــمــا ا قــالــ ــانــهــم ذلــك ط٪ ــس ــم ال ــن م الشيطن يتخبـطه
ـــاءه ج ــن ــم ف اط٪ ـــ ب ـــر ال wحـــــرم ــع ــي ــب ال اهللا wاحـــــل ام٪ ـــ ب ـــر ال ــثــل م
اهللاط٪ الـــى ه ــــــ wام ســلــفط٪ مــا ــه ــل ف ــى فــانــتــه ربــــه مـــن ــة ــظ ع ــ م
﴾٢٧٥﴿ ـــدwن ـــل خ ــا فــيــه ـــم ه الـــنـــارج٪ اصـــحـــب ــك ــ ــاwل ف عـــاد ــــن wم
ــحــب ال wاهللا الــــصــــدقــــتط٪ ــــى ــــرب wي ا ــــ ب ــــر ال اهللا ـــحـــق يـــم
الــصــلــحــت ا ــ ــل ــم wع ا אمـــنـــ ـــذيـــن ال ان ﴾٢٧٦﴿ اثـــيـــم كــفــار لك
ـــهـــمج٪ رب ــد ــن ع هـــم اجـــ ــم ــه ل ة ـــ ـــزכ ال ا ـــــ wאت ة ــ ــصــ ال ا wاقــــامــــ
ا اتق ا אمن الذين ايها ﴾٢٧٧﴿ ن ن ح هم wال عليهم ف خــ wال
﴾٢٧٨﴿ مــنــيــن مــ ــم ــت ــن ك ان ا بـــ الـــر مـــن ـــقـــى ـــا م wذرwا اهللا
ـبـتـــم wان لـــهج٪ وrســـ اهللا ــن م ب ــحــ ا ــ ــاذن ف ا فعل لــم فـــان
﴾٢٧٩﴿ ن ــظــلــمــ wال ن ــظــلــمــ ال الـــكـــمج٪ امـــ rءwس ــم ــك ــل ف
ا ــصــدقــ wان ـــيـــســـرةط٪ م اىل ة فـــنـــظـــ ـــرة ـــس ع ذو اكن wان
فيه ن ــ ــع ج ــ ــا م ــ ا ــ ــق wات ﴾٢٨٠﴿ ن ــعــلــمــ كــنــتــم ان لــكــم خــيــر
﴾٢٨١﴿ ن ظلم ال wهــم كسبت مــا فس لك ــوىف ــم اهللا ــى ال
jo log`ate hE&vh =~>s
josUdn `D>e ho&gemgrjEse
`D>a hota hE
ws ko pagl bna idya
=Etanitjart 2Une seyh;s il@ ik vh
wNho& ne kha
dr hk>Ik>t
main&dsUdhala&ik ALlah ne
hlal ikyaphu%ce ws
koitjart
AOr hram ikya
sUdps ijs
nsIhtsews ka rb
ALlah kI trf>
ifr vh baj> Aa gya
to ws ke il@
jo ho cukaAOr ws ka
mamla
AOr joifr kreto vhI275 doj>`> valevhws m&ehme=a rhe&ge
im4ata hE ALlahsUdpsNd nhI& krta AOr b7>ata hE`E>ratAOr
ALlah
hr @k na=u›agunahgar276nek be=kjo log :man la@AOr wNho& ne A>ml ik@
AOr wNho& ne k>a;m kI
nmaj>wn ka rbAOr
Ada kIj>kat
wn ke il@
wn ka Ajr
pas
AOr n
ko: `>Of>wn prtum Dro
AOr n vhg>mgIn ho&ge
277@ejo :man la@ • :man vale –
ALlahAOr
2oD> dojo bak>I rh gya278 sesUdAgrtum ho:man vale
ifr Agr
tum n 2oD>ogetum ne tOba
kr lIto `>brdar ho jaAo
j&g ke il@seALlahAOr ws ka rsUl
AOr Agr
to tuMhare il@
tuMharI As\l pU&jI279 n tum j>uLm kroAOr n tum pr
j>uLm ikya ja@ga
AOr Agr
hotum b~>=do t&gdStmuhlttkku=adgIAOr Agr
behtrtuMhare il@
Agrws m&e
tum hojante280AOr tum Dro
vh idntum lO4a@ jaAoge
ALlah kI trf>
ifrpUra idya ja@ga
281 hr =~>sjows ne kmaya
AOr vh
ju>Lm n ikye ja@&ge
٣٨
٨٦
زم ال
فوق
49 Q@fi‰fl
itlkr 'sul (3)R@ÒãÄÄ‘j€a@e vh logo jo :man la@ ho
•moimno!– jb tum @k muk>rRra
mud\dt tk •ke il@– w0ar ka
mamla kro to wse il` ilya
kro AOr caih@ ik il` de il`ne
vala tuMhare drimyan ;n\saf>> se,
AOr kaitb il`ne se ;n\kar
n kre, jEse ws ko is`aya
hE ALlah ne, wse caih@ ik
il` de, AOr ijs pr hk> •k>jR>–
hE vh il`ata ja@, AOr Apne
rb ALlah se Dre, AOr n ws
se ku2 km kre, ifr Agr vh
ijs pr hk> •k>jR>– hE vh beA>K>l
ya kmj>or hE ya n il`a skta
ho bol kr to caih@ ik ws ka
srprSt ;n\saf>> se il`a de AOr
Apne mdoR& me& se do gvah kr lo,
ifr Agr do mdR n ho& to @k
mdR AOr do A>Orte& ijn ko tum
gvah psNd kro •taik– Agr
wn me& se @k -Ul ja@ to wn me&
se @k •dUsrI– yad idla de, AOr
gvah ;n\kar n kre& jb bula@
ja@&, AOr tum il`ne me& suStI n
kro •`>ah mamla– 2o4a ho ya
bD>a, vaps lO4ane ka vk>t,
yh ij>yada ;n\saf>> hE AOr gvahI
ke il@ ij>yada mj>bUt hE ALlah
ke nj>dIk, AOr ij>yada k>rIb hE
ik tum =uba me& n pD>o, ws ke
isva@ ik sOda ha9o& ha9 ka ho
ijse tum Aaps me& lete rhte ho,
to ko: gunah nhI& ik tum vh
n il`o AOr jb tum sOda kro
to gvah kr ilya kro, AOr
n nuk>\san phu%caya jaye kaitb
ko AOr n gvah ko, AOr Agr
tum @esa kroge to yh be=k tum
pr gunah hE, AOr tum ALlah se
Dro, AOr ALlah tuMhe& is`ata
hE, AOr ALlah hr cIj> ka
janne vala hE | (282)
مسمى اجــــل اىل ـــديـــن ــم ــت ــن ــداي اذا ا אمــنــ الـــذيـــن ــا ــه ــاي
ــب اكت ـــاب wال ــدلص٪ ــع ــال اكتـــب ينكم wلــيــكــتــب هط٪ ــتــبــ فــاכ
الحق عليه ــذى ال wليملل فليكتبج٪ اهللا علمه كما كتب ان
الــــذى اكن ــــان ف ــاط٪ ــئ ــي ش ــه ــن م ــس ــخ ــب wال ــــه rب اهللا wلــيــتــق
فليملل هو مل ان ستطيع ال او ضعيفا او سفيها الحق عليه
ـــمج٪ ـــك ـــال rج ــــن م شـــهـــيـــديـــن wاســـتـــشـــهـــدwا ـــالـــعـــدلط٪ wلــــيــــه
ن ـــ ض ـــ مـــمـــن اتـــــن ـــــ wام ـــل ج ـــ ف rجـــلـــيـــن نـــا ـــكـــ لــــم فـــــان
ىط٪ ــــ اال ــا ــم احــدىــه ــر ــذכ ــت ف ــا ــم احــدىــه ــضــل ان ــداء ــشــه ال مــن
ه ــكــتــبــ ان ا ــســئــمــ wال اط٪ ــــ دع ــا م اذا ــداء ــشــه ال ـــاب wال
ــــوم wاق اهللا ــد ــن ع اقــســط ذلــكــم اجـــلـــهط٪ اىل ا ــ ــي ــب ك او ا ــ ــي صــغ
ة ــ ــاض ح ــجــاrة ن ــ ــك ان اآل ا ــ ــاب ت ــ اال wادنـــــــى ــادة لــلــشــه
ــاط٪ ه ــ ــكــتــب اال جـــنـــاح ــكــم ــي ــل ع ــس ــي ــل ف ــنــكــم ــي ـــا تـــديـــرwنـــه
ــد ــي ــه ش wال اكتـــــب ـــضـــار wال ــمص٪ ــت ــع ــاي ــب اذا wاشـــــهـــــدwا
اهللاط٪ ا ــــــ wاتــــــق ـــــكـــــمط٪ ق ـــــ ـــــس ف ـــــه ـــــان ف ا ــــعــــلــــ ــــف wان
﴾٢٨٢﴿ ــــم ــــي ــــل ع شـــــــــىء ـــــــــلك wاهللا اهللاط٪ ــــم ــــك ــــم ــــل ــــع wي
@evh jo ik:man la@muk>rRra jbtum mamla krow0ar katk@k mud\dt
to wseil` ilya kro
AOr caih@ ik il` de
kaitbtuMhare
drimyankaitb;n\saf>> se
AOr n ;n\kar kre
ik vh il`ejEseALlah ne ws ko is`aya
ws pr hk>caih@ ik il` de
AOr il`ata ja@
vh jo
AOr ALlah se DreApna rb
vh joAOr n
km krews seku2ifr Agr
hE
ws pr hk>beA>K>lyato caih@ ik il`a@
kmj>oryan kr skta hoikil`a@ vh
ws ka srprSt
;n\saf>> seApne mdR AOr gvah kr lodo gvahse
ifr Agr
n ho&tum psNd kro do mdRto @k mdRAOr do A>Orte&
segvah • jma –AgrdUsrI -Ul ja@wn me& se @kto yad idla de
wn me& se @k
AOr n;n\kar kre&
gvahtum il`o jbvh bula@ ja@&AOr n
suStI krokI
2o4ayabD>aAOr ij>yada
mj>bUttk@k mIA>adyh
ij>yada ;n\saf>>
ALlah ke nj>dIk
gvahI ke il@AOr ij>yada
k>rIbhaij>r
•ha9o& ha9–ik n=uba me& pD>oisva@ ikhosOda
ijse tumlete rhte ho
Aaps me&ik tum vh n il`o to nhI&tum pr ko: gunah
AOr tum gvah kr lo
gvah jb tum sOda kroAOr n nuk>\san phu%caya jaye
il`ne vala
AOr n
AOr Agr
tum krogeAOr ALlah se tum Dro to be=k yhgunahtum pr
AOr ALlah is`ata hE tuMhe&282 AOr ALlah
hr cIj>janne vala
se - jo
50Q@fi‰fl
S@›éã€a@Ÿ‹mAlÃbk>r •2–
AOr Agr tum sf>r pr ho AOr
ko: il`ne vala n paAo to
igrvI r`na caih@ k>Bj>e m&e,
ifr Agr tum me& ko: iksI ka
@itbar kre to ijs =~>s ko
AmIn bnaya gya hE wse caih@
ik lO4a de ws kI Amant AOr
Apne rb ALlah se Dre, AOr tum
gvahI n 2upaAo, AOr jo =~>s
wse 2upa@ga to be=k ws ka
idl gunahgar hE, AOr tum jo
ku2 krte ho ALlah wse janne
vala hE | (283)
ALlah ke il@ hE jo AaSmano&
AOr j>mIn me& hE, AOr Agr tum
j>aihr kro jo tuMhare idlo& me& hE
ya tum wse 2upaAo, ALlah tum
se ws ka ihsab lega, ifr ijs
ko vh cahe b~>= de AOr ijsko
vh cahe A>j>ab de, AOr ALlah
hr cIj> pr ku>drt r`ne vala
hE | (284)
rsUl ne man ilya jo ku2 ws
kI trf> wtra ws ke rb kI
trf> se AOr moimno ne •-I–,
sb :man la@ ALlah pr AOr
ws ke f>ir+to& pr AOr ws kI
iktabo& pr AOr ws ke rsUlo&
pr, hm ws ke rsUlo& me& se iksI
@k ke drimyan f>k>R nhI& krte,
AOr wNho& ne kha hm ne suna AOr
hm ne ;taA>t kI, terI b`>\i==
caih@ @e hmare rb! AOr terI
trf> lO4 kr jana hE | (285)
ALlah iksI ko tk\lIf> nhI&
deta mgr ws kI gunja;= •ke
mutaibk>–, ws ke il@ •Ajr– hE
jo ws ne kmaya AOr ws pr
•A>j>ab– hE jo ws ne kmaya,
@e hmare rb! hme& n pkD> Agr
hm -Ul ja@& ya hm cUke&,
@e hmare rb! hm pr boz n
Dal jEse tU ne Dala hm se phle
logo& pr, @e hmare rb! hm se
n w5va ijs kI hm ko tak>t
nhI&, AOr drguj>r f>rma hm se,
AOr hme& b~>= de, AOr hm pr
rh\m kr, tU hmara Aak>a hE, ps
hmarI mdd kr kaif>ro kI k>Om
pr | (286)
ــةط٪ ض ــ ــب مــق هـــن فـــ اكتــبــا ـــجـــدwا wلــــم ــر ــف س ـــىل ع ــنــتــم ك wان
اهللا wليتق امانته اؤتــمــن الــذى د فليـ عضا عضكم ــن ام فــان
قلبهط٪ אثـــــم ــه ــان ف كتمها ـــن wم ــادةط٪ ــشــه ال ا ــكــتــمــ wال rبـــهط٪
االrضط٪ فى wمــا ت السم فى ما هللا ﴾٢٨٣﴿ عليم ن عمل ما wاهللا
اهللاط٪ ـــه ــحــاســبــكــم ه ــ ــف ــخ او ــســكــم ــف ان فـــى ــا م ـــبـــدwا wان
ـــىل ع wاهللا ــــاءط٪ ــــش ـــــن م ب wيــــــعــــــذ ــــشــــاء لـــمـــن ـــر فـــيـــغـــف
ربـــه ــن م ــه ــي ال ل ــــ ان ــمــآ ل ســـ الـــ אمـــن ﴾٢٨٤﴿ ــر ــدي ق ـــىء ش لك
ــــه وrســــل ـــه ـــتـــب وכ ــه ــت ــك ــ ــل wم ــــاهللا ــــن אم لك نط٪ مــــنــــ wالــــمــــ
wاطــعــنــا ــنــا ــع ــم س ا wقــــالــــ rســـلـــه ــــن م احــــد ـــيـــن ق ـــفـــ ال
اال ــفــســا اهللا ــف ــلك ال ﴾٢٨٥﴿ ــصــيــر الــم wالـــيـــك ــا ــن rب انــك ــ ــف غ
rبـــنـــا ـــتـــســـبـــتط٪ اכ ـــا م wعـــلـــيـــهـــا كـــســـبـــت ـــا م لـــهـــا ـــاط٪ ـــه ـــع wس
علينآ ــحــمــل wال ــنــا rب ــاج٪ ــان ــط اخ او سينآ ان ــآ ــذن اخ ــ ال
حملنا wال rبــنــا قبلناج٪ ــن م ــن ــذي ال على حملته كما ا ـــ اص
ـــاةفقو٪ ـــن ل wاغـــــفـــــر ــــنــــاةفقو٪ ع ــــــــف wاع ــــــهج٪ لـــنـــا طــــاقــــة ال مــــا
﴾٢٨٦﴿ يــن الــكــفــ ــوم ــق ال عــلــى نــا فــانــصــ ىنا مو ـــت ان ــاةفقو٪ ــن ــم wاrح
AOr Agr
tum hoprk>Bj>e me& sf>rAOr ntum paAoko: il`ne
valato igrvI r`na
ifr Agr
@itbar kre
tuMhara ko:
AOr ALlah se Dre
iksI kato caih@ ik lO4a de
jo =~>sAmIn
bnaya gyaws kI Amant
Apna rb
AOr tum n 2upaAows ka idl
gvahIAOr jowse 2upa@gato be=kgunahgar
AOr ALlah
wse jo
tum krte hoj>mIn me&janne vala
283ALlah ke il@
jome&AaSmano&
AOr Agr
tum j>aihr kro
joALlah me&tuMhare idlyatum wse 2upaAo
tuMhara ihsab lega
ws ka
ifrb~>= dega
ijs kopr vh cahevh A>j>ab degaijs kovh caheAOr
ALlah
hr cIj>ku>drt
r`ne vala284ws
ka rbman ilya
rsUljo ku2
wtraws kI trf>
se
AOr moimn • jma –sbAOr ws ke
rsUl:man la@
ALlah pr
AOr ws ke f>ir+te
AOr ws kI iktabe&
nhI& hm f>kR> krte
drimyanAOr hm ne ;taA>t kI
iksI @kws ke rsUl keAOr wNho& ne kha
hm ne suna
terI b`>\i==hmare rbmgrAOr terI trf>
lO4 kr jana
285nhI& ijMmdarI kaboz Dalta ALlah
iksI pr
ws kI gunja;=
ws ke il@
jo@e hmare
rbws ne kmayaAOr ws prjo ws ne kmaya
to n pkD> hme&Agrhm
-Ul ja@&hm pr yahm cUke&
@e hmare rb
AOr nDal
bozjEsetU ne Dalahm se w5va
prjo loghm se phle@e hmare
rbAOr n
jon tak>thm koAOr b~>= de hme& ws kIAOr drguj>r kr tU hm se
AOr hm prrh\m kr
tUhmara Aak>a
286 ps mdd kr hmarI
prk>Omkaif>r • jma –
AOr jo
٣٩
٢۷
۴٠
٣٨
51 Q@fi‰fl
itlkr 'sul (3)S@Ê㇫@fiaALlah ke nam se jo bhut
meh\rban, rh\m krne vala hE
Ailf>-lam-mIm (1)
ALlah, ws ke isva ko: mabUd
nhI&, hme=a ij>Nda,
•sb ka– s&-alne vala | (2)
ws ne Aap •s– pr iktab wtarI
hk> ke sa9 jo ws se phlI
• iktabo& – kI ts\dIk> krtI hE,
AOr ws ne tOret AOr ;n\jIl
wtarI (3)
ws se phle logo& kI ihdayt ke
il@, AOr ws ne f>urk>an • hk>
ko baitl se juda krne vala –
wtara, be=k ijNho& ne ALlah
kI Aayto& se ;n\kar ikya wn
ke il@ s~>t A>j>ab hE, AOr
ALlah j>brdSt hE, bdla lene
vala | (4)
be=k ALlah pr 2upI hu: nhI&
ko: cIj> j>mIn me& AOr n
AaSman me&, (5)
vhI to hE jo tuMharI sUrt bnata
hE •ma% ke– rh\m me& jEse vh cahe,
ws ke isva ko: mabUd nhI&,
j>brdSt ihKmt vala | (6)
vhI to hE ijs ne Aap •s– pr
iktab naij>l kI, ws me&
muhKkm • pu~>ta – Aayte& hE& vh
iktab kI As\l hE&, AOr dUsrI
muta=abeh • k: mA>ne dene valI –,
ps ijn logo& ke idlo& me& kjI hE
so vh ws se muta=aibhat kI
pErvI krte hE&, f>sad • gumrahI –
kI g>j>R se AOr ws ka • g>lt –
mtlb 7UNDne kI g>j>R se, AOr
ws ka mtlb ALlah ke isva
ko: nhI& janta, AOr mj>bUt
• pu~>ta – ;Lm vale khte hE& hm
ws pr :man la@ sb hmare rb
kI trf> se hE | AOr nhI& smzte
mgr A>K>l vale • isf>R A>K>l vale
smzte hE& – (7)
@e hmare rb! hmare idl n fer
;s ke bad jb ik tU ne hme&
ihdayt dI AOr hme& ;nayt f>rma
Apne pas se rhmt, be=k tU
sb se bD>a dene vala hE | (8)
٢٠ عاتها رכ ان عم אل سوrة (٣) ٢٠٠ آياتها
حيم ال حمن ال اهللا بسم
الكتب عليك ل ــ ٪﴾٢٪﴿ القيوم الحى هو اال آل اهللا ٪١٪﴿ ـــــم ا
٪﴾٣٪﴿ wاالنــجــيــل الــتــوrىــة ل wانــــ ــديــه ــيــن لــمــا قــا مــصــد بــالــحــق
ــرwا ــف ك الـــذيـــن ان قـــان الـــفـــ ل ـــــ wان ــلــنــاس ل ـــدى ه قــبــل ـــن م
٪﴾٤٪﴿ ــام ــق ــت ان ذو يــز عــ wاهللا شـــديـــدط٪ ــــذاب ع ــم ــه ل اهللا ــت ــאي ب
٪﴾٥٪﴿ الــســمــاء فــى wال االrض فــى شـــىء عليه خفى ال اهللا ان
آل ـــشـــاءط٪ ـــيـــف ك ــــــــام االrح ـــى ف رכــــم ــــصــــو الــــــذى ــــو ه
منه الكتب عليك ل ــ ان الــذى هو ٪﴾٦٪﴿ الحكيم يز الع هو اال
الــذيــن فــامــا متشبهتط٪ ـــر wاخ الــكــتــب ام ــن ه محكمت אيــت
ابـــتـــغـــاء ـــنـــه م ـــشـــابـــه ـــا م ن فـــيـــتـــبـــعـــ ـــــغ zي قـــلـــوبـــهـــم فــــى
اهللا لزنم٪ اال ـــه ـــل ـــاwي ــم ــل ــع ــــا wم ـــاwيـــلـــه ـــغـــاء ـــت wاب ــة ــن ــت ــف ال
ربــنــاج٪ عند ــن م لك ــهال٪ אمــنــا ن لــ ــقــ العلم فــى ن ســخــ wالــ
عد بــنــا قــلــ غ ـــ ال ــنــا rب ٪﴾٧٪﴿ االلـــبـــاب ا ـــ اwل اآل ــر ــذכ wمـــا
٪﴾٨٪﴿ هـاب ال انت انـك rحمـةج٪ لدنـك مـن لـنـا wهـــب هديتنا اذ
Ailf>-lam-mIm
1ALlahiktabnhI& mabUd
ws ke isva
hme=a ij>Nda
s&-alne vala
Aap •s– pr
hk> ke sa9ts\dIk> krtI
ws ke il@ jo
3 ws se phlIAOr ws ne wtarI
tOretAOr ;n\jIl
ws se phleihdayt;n\kar ikya
logo& ke il@AOr wtaraf>urk>anbe=kijNho& ne
ALlah kIAayto& se
wn ke il@
4 A>j>abs~>tAOr
ALlahj>brdStbdla lene vala
be=k ALlah
nhI& 2upI hu:5 ws prko: cIj>j>mIn me&AOr n
AaSman me&
vhI hEjo iksUrt bnata hE
tuMharInhI& mabUd me&
rh\m • jma –
jEsevh cahe
ws ke isva
j>brdStihKmt vala
ws se • me& –
6vhIijsnaij>l kIAap priktab
Aayte&muhKkm • pu~>ta –
vhjo log iktab kI As\lAOr dUsrImuta=abehps jo
me&wn ke idlkjIcahna • g>j>R –so vh pErvI
krte hE&muta=aibhatws se
f>sad - gumrahI
7>U&Dnaisva@ ALlah
ws ka mtlbAOr nhI&janta hEws ka mtlb
AOr mj>bUt;Lm me&hmara rb
khte hE&hm :man
la@ws pr
sbse - pas • trf> –
AOr nhI&
mgrbad A>K>l vale7@e hmare rb
nferhmare idl
jbAOr ;nayt
f>rmahme&8 seApne pasrhmtbe=k tUtU
sb se bD>a dene vala
ws ne wtarI
2
smzte
tU ne hme& ihdayt dI
Aayat 200
ALlah ke nam se jo bhut meh\rban, rh\m krne vala hE
(3) sUrh Aale ;mran
•;mran ka 3rana–‘kuA>at 20
ف منزلوق
ف الزموق
ىلصف النبى
وق
52Q@fi‰fl
S@›éã€a@Ÿ‹mAale ;mran •3–
@e hmare rb! be=k tU logo& ko
ws idn jma krne vala hE ko:
=k nhI& ijs me&, be=k ALlah
vade ke i`>laf> nhI& krta | (9)
be=k ijn logo& ne kuf>š ikya,
hrigj> n wn ke mal wn ke
kam Aa@&ge AOr n wn kI AOlad
ALlah ke samne ku2 -I, AOr
vhI vh doj>`> ka ;&0n hE& | (10)
jEse if>rA>On valo& ka mamla
huAa AOr vh jo wn se phle
9e, wNho& ne hmarI Aayto& ko
zu4laya to ALlah ne wNhe& wn
ke gunaho& pr pkD>a, AOr ALlah
s~>t A>j>ab dene vala hE | (11)
ijn logo& ne kuf>š ikya wNhe& kh
de& tum A>nk>rIb mg>lUb hoge AOr
jhNnm kI trf> ha&ke jaAoge,
AOr vh bura i5kana hE | (12)
Alb]a tuMhare il@ wn do
igroho& me& in=anI hE jo bahm
muk>aibl hu@, @k igroh lD>ta
9a ALlah kI rah me& AOr dUsra
kaif>r 9a, vh wNhe& `ulI Aa%`o&
se Apne se do cNd id`a: dete 9e,
AOr ALlah ApnI mdd se ijse
cahta hE ta:d krta hE, be=k
ws me& de`ne valo& • A>K>lmNdo& – ke
il@ @k ;b\rt hE | (13)
logo& ke il@ mrg>Ub cIj>o& kI
muhBbt `>u=numa kr dI g:,
msln AOrte& AOr be4e, AOr 7er
jma ik@ hu@ sone AOr ca%dI ke,
AOr in=an j>da 3oD>e, AOr
mve=I, AOr `etI, yh duinya
kI ij>NdgI ka saj> Ao saman
hE, AOr ALlah ke pas AC2a
i5kana hE | (14)
kh de&, Kya mE& tuMhe& ;s se behtr
btaW% ? wn logo& ke il@ jo
prhej>gar hE&, wn ke rb ke pas
bag>at hE& ijn ke nIce nhre& jarI
• rva& – hE&, vh wn me& hme=a rhe&ge,
AOr pak bIivya& AOr ALlah kI
`>u=nUdI, AOr ALlah bNdo& ko
de`ne vala hE | (15)
خلف ال اهللا ان فــيــهط٪ rيــب ال لــيــوم الــنــاس جــامــع انــك rبــنــآ
ــم ــه ال ــ ام ــم ــنــه ع ــغــنــى لـــــن ـــفـــرwا ك الـــذيـــن ان ٪﴾٩٪﴿ ــاد ــيــع ــم ال
﴿٭١٠﴾٭ ــار ــن ال د wقـــــ ـــم ه ـــك ـــ wاwل ــيــئــاط٪ ش اهللا ـــن م اwالدهــــــم wآل
فاخذهم אيتناج٪ ا كــذبــ قبلهمط٪ مــن wالــذيــن نال٪ ــ ع فــ אل ــداب ك
ــرwا ــف ك ــن ــذي ــل ل قــل ﴿٭١١﴾٭ ــاب ــق ــع ال ــد ــدي ش wاهللا ــمط٪ ــه ــوب ــذن اهللا
اكن قــد ﴿٭١٢﴾٭ الــمــهــاد وبــئــس جهنمط٪ اىل ــحــشــرwن wت ن ستغلب
ى wاخــ اهللا سبيل فــى قاتل فئة التقتاط٪ فئتين فــى אيــة لكم
ــره ــص ــن ـــد ـــؤي wاهللا ــنط٪ ــي ــع ال rاى ــثــلــيــهــم م ـــرwنـــهـــم ة اكفـــــ
﴿٭١٣﴾٭ االبــــصــــار ولــــــى ال ة ـــ ـــب ـــع ل ـــــك ذل فــــى ان ـــشـــاءط٪ ــــن م
wالقناطير wالبنين النساء مــــن ت الشه حــب للناس زيــــن
ـــعـــام wاالن ــة م ــســ الــم ــل ــي ــخ wال ــضــة ــف wال ــب ــذه ال مــن ة ــقــنــطــ الــم
ـــده ـــن ع wاهللا الـــدنـــيـــاج٪ ة الـــحـــيـــ ع مــــتــــ ــــــك ذل ثط٪ wالــــــحــــــ
ا اتقــ للذين ذلكمط٪ من خير نبئكم ا قــل ﴿٭١٤﴾٭ المאب حسن
wازwاج فيها خلدين االنهر حتها من ى ج جنت ربهم عند
﴿٭١٥﴾٭ ـــاد ـــب ـــع ـــال ـــصـــيـــر wاهللا اهللاط٪ ـــــن م ان وrضـــــــــ ة ـــ ـــه ـــط م
@e hmare rb
be=k tU
jmakrne vala
nhI& i`>laf> krta
logo&ws idn
nhI& =kws me&be=k ALlah
vada9be=kwn ke mal vh log jowNho& ne
kuf>š ikyahrigj>
nkam Aa@&ge
wn ke
AOr n
wn kI AOladALlah se10 ku2AOr vhIvh:&0nAag
• doj>`> –
jEse - mamla
if>rA>On valeso wNhe& pkD>a
AOr vh jo ik
wn se phlewNho& ne zu4laya
hmarI Aayte&
ALlahwn ke
gunaho& prAOr
ALlahwNho& ne
kuf>š ikyas~>tA>j>ab11kh de&vh jo ik
A>nk>rIb tum mg>lUb hoge
AOr tum ha&ke jaAoge
hE trf>jhn\nmAOr burai5kana12Alb]a
tuMhare il@
@k in=anI
me&AOr dUsra do igrohvh bahm
muk>aibl hu@lD>ta 9ame&ALlah kI rah
kaif>rvh wNhe& id`a: dete
ApnI mdd wn ke do cNd`ulI Aa%`e&AOr
ALlahta:d
krta hE
ijsevh cahta hEbe=k13 me&ws@k ;b\rtde`ne valo& ke il@
`>u=numa kr dI g:
logo& ke il@
muhBbtAOr 7er mrg>Ub cIj>e&se
• msln –A>Orte&AOr be4e
jma ik@ hu@seAOr mve=I sonaAOr ca%dIAOr 3oD>ein=an j>da
AOr `etIyhws ke passaj> Ao saman
ij>NdgIduinyaAOr
ALlah
AC2ai5kana14prhej>gar hE&
kh de&Kya mE& tuMhe&
btaW%behtrsews
wn logo& ke il@ jo
paswn ka rb
bag>atAOr
bIivya&jarI hE&se
wn ke nIce
nhre&hme=a rhe&ge
ws me&
pakAOr `>u=nUdI15 seALlahAOr
ALlahde`ne valabNdo& ko
@k igroh
١٩٩
53 Q@fi‰fl
itlkr 'sul (3)S@Ê㇫@fiajo log khte hE& @e hmare rb!
be=k hm :man la@, so hme&
hmare gunah b~>=de AOr hme&
doj>`> ke A>j>ab se bca | (16)
sb\r krne vale AOr sCce, huKm
bja lane vale, `>cR krne vale
AOr b`>\i== ma&gne vale rat ke
Aai`>r ihs\se me&e& | (17)
ALlah ne gvahI dI ik ws
ke isva ko: mabUd nhI&, AOer
f>ir+to& AOr ;Lm valo& ne • -I –,
• vhI – haikm hE ;n\saf> ke sa9,
ws ke isva ko: mabUd nhI&,
j>brdSt ihKmt vala | (18)
be=k dIn ALlah ke nj>dIk
;s\lam hE, AOr ijNhe& iktab dI
g: • Ahle iktab – ne ;`>itlaf>
nhI& ikya mgr ws ke bad jb
ik wn ke pas Aa gya ;Lm,
Aaps kI ij>d se, AOr jo
ALlah kI Aayat • huKmo& – ka
;n\kar kre to be=k ALlah
jl\d ihsab lene vala hE | (19)
ifr Agr vh Aap •s– se zgD>e&
to kh de& mE& ne Apna mu%h ALlah
ke il@ zuka idya AOr ijs ne
merI pErvI kI, AOr Aap •s–
Ahle iktab AOr An\p7>o& se
kh de& Kya tum ;s\lam la@ ?
ps Agr vh ;s\lam le Aa@ to
wNho& ne rah pa lI, AOr Agr
vh mu%h fer le& to Aap pr isf>R
phu%ca dena hE, AOr ALlah de`ne
vala hE • Apne – bNdo& ko | (20)
be=k jo log ALlah kI Aayto&
ka ;n\kar krte hE& AOr nibyo&
ko k>t\l krte hE& nahk>, AOr
wNhe& k>t\l krte hE& jo log
;n\saf> ka huKm krte hE&, so
wNhe& ddRnak A>j>ab kI `>u=`>brI
de& | (21)
yhI vh log hE& ijn ke A>ml
j>aya ho g@ duinya me& AOr
Aai`>rt me&, AOr wn ka ko:
mddgar nhI& | (22)
ــنــا wق ــا ــن ب ــ ذن ــنــا ل ــر ــف ــاغ ف ــا ــن אم ــآ ــن ان ــآ ــن rب ن لــ ــقــ ـــذيـــن ال
wالمنفقين wالــقــنــتــيــن wالــصــدقــيــن يــن الــصــبــ ﴿٭١٦﴾٭ الــنــار ـــذاب ع
آل انــــــه اهللا ـــد ـــه ش ﴿٭١٧﴾٭ ــــار ــــح ــــاال يـــن ـــ ـــســـتـــغـــف wالـــم
ـــالـــقـــســـطط٪ ـــا ـــم ـــائ ق ـــم ـــل ـــع ال ا ــــــــ wاwل ـــكـــة ـــلـــ wالـــم ـــــوال٪ ه اال
ــــن ي ــــد ال ان ﴿٭١٨﴾٭ ـــم ـــي ـــك ـــح ال ــــز ي ــــ ــــع ال ـــــو ه اال آل
اال ــتــب ــك ال ا اwتـــــ الـــذيـــن ــلــف ــت اخ ـــا wم ــــــالمفق٪ اال اهللا ــد ــن ع
ــر ــف ــك ـــــن wم ــيــنــهــمط٪ ــغــيــا الـــعـــلـــم جــــاءهــــم ـــا م ـــعـــد مــــن
فــقــل ك حــاجــ ـــان ف ﴿٭١٩﴾٭ ــحــســاب ال ــع ي ــ س اهللا ـــان ف اهللا ــאيــت ب
ــــلــــذيــــن ل wقــــــــل ــــنط٪ ــــع ــــب ات wمــــــــن هللا ـــــى ـــــه wج ــــت ــــم ــــل اس
ــدwاج٪ ــت اه فــقــد ا ــ اســلــم فـــان ــتــمط٪ ءاســلــم ـــن ـــي wاالم الــكــتــب ا ـــ اwت
﴿٭٢٠﴾٭ ــبــاد ــع ــال ــصــيــر wاهللا ــغط٪ ــ ــب ال ــلــيــك ع ــا ــم ــان ف ا لـــ ـــ wان
الـــنـــبـــيـــن ن wيــــقــــتــــلــــ اهللا ــــאيــــت ــــرwن ــــف ــــك الـــــذيـــــن ان
ــاسال٪ ــن ال ـــن م ــســط ــالــق ـــامـــرwن الـــذيـــن ن ــ ــل ــت ــق wي ال٪ حــــق بــغــيــر
ــت ــط ــب ح ــــن ــــذي ال ــــك اwلــــ ﴿٭٢١﴾٭ ــــيــــم ال ــــذاب ــــع ـــم ه ـــ ـــش ـــب ف
﴿٭٢٢﴾٭ ــن ي ــ ــص ـــن م ــم ــه ل ـــا wم ةز٪ wاالخـــــــ ــا ــي ــدن ال فــى ــم ــه ــال ــم اع
jo logkhte hE&AOr hme& bca
@e hmare rb
be=k hm
:man la@
so b~>=de hme&hmare gunah
A>j>abdoj>`>16AOr `>cRkrne vale
sb\r krne valeAOr sCceAOr huKm
bja lane vale
AOr b`>\i== ma&gne valenhI& mabUdrat ke Aai`>r
ihs\se me&e&17ALlah ne
gvahI dIik vh
isva@ - wsAOr f>ir+te;n\saf> ke sa9 AOr ;Lm valek>a:m • haikm –
nhI& mabUdisva@ wsdIn j>brdStihKmt vala18be=k
ALlah ke nj>dIk
;s\lammgr AOr nhI&;`>itlaf>
ikyavh ijNhe&iktab dI g:
bad se;n\kar krejb Aa gya wn ke pas
;Lmij>dAaps me&AOr jo
ALlah kIAayat ka
to be=k ALlah
tokh de&
tej>ihsab19ifr Agr
vh Aap •s– se zgD>e&
mE& ne zuka idyaApna mu%hvh jo ikALlah ke il@
AOrjo - ijs
merI pErvI kIAOr kh de&
iktab id@ g@• Ahle iktab –
AOr An\p7>Kya tum
;s\lam la@ps Agr
vh ;s\lam la@
to wNho& ne rah pa lI
Agr AOr
vhmu%h fere&
to isf>R20 Aap prphu%ca denaAOr
ALlahde`ne valabNdo& ko
be=kvh jonibyo& ko ;n\kar krte hE&ALlah kIAayat ka
AOr k>t\l krte hE&
nahk>AOr k>t\l krte hE&
logo& se jo loghuKm krte hE&;n\saf> ka
so wNhe&`>u=`>brI de&
A>j>abja>ya ho g@ ddRnak21yhIvh jo ik
wn ke A>mlduinya me&22 AOr Aai`>rtAOr nhI&
wn kako:mddgar
٢١١١٠
فص
الن
54Q@fi‰fl
S@›éã€a@Ÿ‹mAale ;mran •3–
Kya tum ne wn logo& ko nhI& de`a
ijNhe& idya gya iktab ka @k
ihSsa, vh ALlah kI iktab kI
trf> bula@ jate hE& ta ik vh
wn ke drimyan f>Esla kre, ifr
wn ka @k f>rIk> ifr jata hE,
AOr vh mu%h ferne vale hE& | (23)
yh ;s il@ hE ik vh khte hE&
hme& • doj>`> – kI Aag hrigj> n
2u@gI mgr igntI ke cNd idn,
AOr wNhe& wn ke dIn • ke bare – me&
0oke me& Dal idya ws ne jo vh
3D>te 9e | (24)
so Kya • hal hoga – jb hm wNhe&
ws idn jma kre&ge ijs me& ko:
=k nhI&, AOr hr =~>s pUra pUra
pa@ga jo ws ne kmaya AOr wn
kI hk> tlf>I n hogI | (25)
Aap khe& @e ALlah! mailke muLk
tU ijse cahe muLk de, tU muLk
2In le ijs se tU cahe, AOr tU
ijse cahe ;J>j>t de AOr ijse cahe
j>lIl kr de, tere ha9 me& tmam
-la: hE, be=k tU hr cIj> pr
k>aidr hE | (26)
tU rat ko idn me& dai`>l krta
hE AOr dai`>l krta hE idn ko
rat me&, AOr tU bejan se jandar
inkalta hE AOr jandar se bejan
inkalta hE, AOr ijse cahe
beihsab irj>\k> deta hE | (27)
moimn n bna@& moimno& ko 2oD>
kr kaif>ro& ko doSt, AOr jo
@esa kre to ws ka ALlah se
ko: tA>Lluk> nhI& isva@ ;s ke
ik tum wn se bcav kro, AOr
ALlah tuMhe& Drata hE ApnI j>at
se, AOr ALlah kI trf> lO4
kr jana hE | (28)
kh de& jo ku2 tuMhare idlo& me& hE
Agr tum 2upaAo ya wse j>aihr
kro ALlah wse janta hE, AOr
vh janta hE jo ku2 AaSmano& me&
AOr j>mIn me& hE, AOr ALlah hr
cIj> pr k>aidr hE | (29)
اىل ن ـــ ـــدع ــكــتــب ال ـــن م ــصــيــبــا ا اwتـــــ الـــذيـــن ـــى ال ـــر الـــم
﴿٭٢٣﴾٭ ن ض مع wهم منهم يق ف توىل م ينهم ليحكم اهللا كتب
ـــدwدتص٪ ـــع م ايـــامـــا اآل ــار ــن ال ــمــســنــا لـــن ا قـــالـــ ــم ــه ــان ذلــــك
ليوم جمعنهم اذا فكيف ﴿٭٢٤﴾٭ فترwن ا اكن ما دينهم فى هــم wغـــ
﴿٭٢٥﴾٭ ن ظلم ال wهــم كسبت ما فس لك وwفيت فيه rيــب ال
الملك ع ــنــ wت شاء مــن الملك تى الملك ملك ا قــل
الخيرط٪ ــيــدك ــشــاءط٪ ــن م ـــذل wت ــشــاء ــن م ــز ــع wت ــشــاءز٪ مــمــن
النهار لج wتـ النهار فى اليل لج ـ ﴿٭٢٦﴾٭ قديـر شىء لك عىل انك
ز٪ الحى مــن الميت ج wتــخــ الميت مــن الحى ج wتــخــ اليلز٪ فى
ن ــ ــن م ــ ــم ال ــتــخــذ ال ﴿٭٢٧﴾٭ حــســاب ــر ــغــي ــشــاء ـــن م wتــــــرzق
ـــك ذل ــعــل ــف ــــن wم ــنج٪ ــي ــن م ــ ــم ال wن د ـــن م اwلـــيـــاء ــن ي ــ ــف ــك ال
ــةط٪ ــى ــق مـــنـــهـــم ا ـــ ـــتـــق ان اآل ـــــىء ش فــــى اهللا ــــن م فـــلـــيـــس
ان قــــل ﴿٭٢٨﴾٭ الــمــصــيــر اهللا wالــــــى ـــفـــســـهط٪ اهللا ــــم رכ ــــحــــذ wي
مـا ــلــم ــع wي اهللاط٪ ــعــلــمــه ـــبـــدwه او ـــم ـــدورכ ص فـــى ــا م ا ــ تــخــف
﴿٭٢٩﴾٭ ــر ــدي ق ـــىء ش لك ــىل ع wاهللا االrضط٪ فــى wمـــا ت ــ الــســم فــى
Kya nhI& de`atrf> • ko –
vh log jotrf> idya gya@k ihSsaseiktabbula@ jate hE&
ALlah kI iktab
ta ik vh f>Esla kre
wn ke drimyan
23 ifrifr jata
hE@k
f>rIk>wn seAOr vh
mu%hferne vale
yh;s il@ ik vh
khte hE&igntI kehme& hrigj> n 2u@gI
AagmgrcNd idn
AOr wNhe& 0oke me& Dal idya
me&wn ka dIn
ws idn
jovh 3D>te 9e24so KyajbwNhe& hm jma kre&ge
=k nhI&ws me&AOr pUra pa@ga
25 hr=~>sjows ne kmaya
AOr vh
hk> tlf>I n hogI
Aap khe&
@e ALlahmailkmuLk muLktU demuLkijsetU caheAOr 2In le
ijs setU caheAOr
;J>j>t detmam -la:
ijsetU caheAOr j>lIl
kr deijsetU cahetere ha9 me&
be=k tU
prhridn cIj>k>aidr26tU dai`>l krta hE
idn me&AOr dai`>l krta hE tU
rat me&AOr tU
inkalta hEjandar jandarsebejan
AOr tU inkalta hE
bejanse
AOr tU irj>\k> deta hE
ijsetU cahemoimn • jma – be ihsab27n bna@&
kaif>r • jma –doSt • jma –
@esaA>lava
• 2oD> kr –moimn • jma –AOr jokre
to nhI&seALlahbcav ko: tA>Lluk>isva@ikbcav krown se
AOr ALlah Drata hE tuMhe&Agr tum
ApnI j>atAOr ALlah kI trf>
lO4 jana28kh de&
2upaAojome&jotuMhare sIne
• idl –ya
tum j>aihr kro
ALlah wse janta hE
AOr vh janta hE
me&AaSmano&AOr jo
29 j>mIn me&AOr
ALlahprhrcIj>k>aidr
rat
55 Q@fi‰fl
itlkr 'sul (3)S@Ê㇫@fiaijs idn hr =~>s • mOjUd –pa@ga jo ws ne kI ko: nekI, AOr jo ws ne ko: bura: kI | vh Aarj>U krega ka= ws ke drimyan AOr ws • bura: – ke drimyan dUr ka f>asla hota, AOr ALlah tuMhe& ApnI j>at se Drata hE, AOr ALlah =f>k>t krne vala hE bNdo& pr | (30)
Aap kh de& Agr tum ALlah se muhBbt r`te ho to merI pErvI kro, ALlah tum se muhBbt krega AOr tuMhare gunah b~>=dega, AOr ALlah b~>=ne vala rh\m krne vala hE | (31)
Aap kh de& tum ;taA>t kro ALlah kI AOr rsUl kI, ifr Agr vh ifr ja@& to be=k ALlah kaif>ro& ko doSt nhI& r`ta | (32)
be=k ALlah ne cun ilyaAadm •A– AOr nUh •A– ko AOr;b/ahIm •A– Ao ;mran ke 3rane ko sare jhan pr | (33)
vh AOlad 9e @k dUsre kI, AOr ALlah sunne vala, janne vala hE | (34)
jb ;mran kI bIvI ne kha@e mere rb! jo mere pe4 me& hE, mE& ne terI nj>r ikya • sb se – Aaj>ad r` kr, so tU muz se k>ubUlkr le, be=k tU sunne vala, janne vala hE | (35)
so jb ws ne ws • mrym – ko jNm idya to vh bolI @e mere rb!mE& ne jNm dI hE lD>kI, AOr ALlah `>Ub janta hE jo ws ne jNm idya, AOr l6>ka l6>kIke main&d nhI& hota AOr mE& ne ws ka nam mrym r`a, AOr mE& ws ko AOr ws kI AOlad ko terI pnah me& detI hU% =Etan mrdUd se | (36)
to ws ko ws ke rb ne AC2I trh k>ubUl ikya AOr ws ko AC2I trh prvan c7>aya AOr j>kirya •A– ko ws ka kf>Il bnaya | jb -I j>kirya •A– ws ke pas hujre me& dai`>l hote ws ke pas `ana pate,ws • j>kirya •A– ne kha @e mrym! yh tere pas kha& se Aaya ? ws ne kha yh ALlah ke pas se hE, be=k ALlah ijse cahe beihsab irj>\k> deta hE | (37)
من عملت wما ا محض خير من عملت ما فس لك جد يوم
اهللا ــم رכ ــذ ــح wي ــعــيــداط٪ امـــدا wبــيــنــه ينهـا ان ــو ل د ـــ ءج٪ ســـ
نى فاتبع اهللا ن حب كنتم ان قـل ﴿٭٣٠﴾٭ العباد rءwف wاهللا نفسهط٪
﴿٭٣١﴾٭ ــم ــي rح ــور ــف غ wاهللا ــمط٪ ــك ب ــ ذن ــكــم ل ــر ــغــف wي اهللا يــحــبــبــكــم
﴿٭٣٢﴾٭ ين الكف حب ال اهللا فان ا لــ فــان لج٪ س wال اهللا ا اطيعــ قـل
ن ـــ عـــم wאل هـــيـــم ابـــ wאل ــــا ح ــــ wن אدم اصـــطـــفـــى اهللا ان
﴿٭٣٤﴾٭ عليم سميع wاهللا عضط٪ من عضها ــة ذري ﴿٭٣٣﴾٭ العلمين على
طنى ــى ف ــا م ــك ل ــــذrت انـــى rب ن ــ ــم ع ات ــــ ام ــت قــال اذ
wضعـتـها فلما ﴿٭٣٥﴾٭ العليم السميع انت انك منىج٪ فتقبـل محرrا
wضــعــتط٪ ــا ــم اعـــلـــم wاهللا انـــثـــىط٪ ــآ ــتــه ــع wض انــــى rب قــالــت
ــا اعــيــذه ــــى wان يــم ــ م سميتها ــــى wان اكالنـــثـــىج٪ ــر ــذכ ال ــس ــي wل
ل قب rبــهــا فتقبلهـا ﴿٭٣٦﴾٭ جــيــم الــ الشيطن ــن م ــا ــتــه wذري بــك
عليها دخــل لكما يــاط٪ زכــ وכـفـلها حسناال٪ باتا بـتـها wا حسن
ــذاط٪ ه لــك اىن يم م ــا ق ـــاج٪ رzق عندها wجــد ابال٪ الــمــحــ يــا ــ زכ
﴿٭٣٧﴾٭ حساب غير شاء من ــرzق اهللا ان اهللاط٪ عند من هو قالت
idnhr=~>sse - ko:
jows ne kInekImOjUdAOr jo
ws ne kI
bura:Aarj>>U krega
ka= ikAOr ALlahtuMhe& Drata hE
ws ke drimyan
AOr ws ke drimyan
f>asladUr
ApnI j>at
AOr ALlah
=f>k>t krne vala
to merIpErvI kro
bNdo& pr30Aap kh de&
Agr tum homuhBbt r`te
ALlah
tum se muhBbt krega ALlah
31 AOr tuMhe& b~>=degagunah tuMhareAOr
ALlahb~>=ne vala
rh\m krne vala
Aap kh de&
ALlahAOr rsUl32 ifr Agr
vhifr ja@&
to be=k ALlah
nhI& doSt r`ta
kaif>r • jma –
be=k ALlah
cun ilyaAOr ;mran ka
3ranaAadm •A–
AOr nUh •A–AOr ;b/ahIm •A–
ka 3rana
prsare jhan3334 AOladvh @kdUsreAOr
ALlahsunne vala
janne vala
jbkha;mran kI bIvImere pe4 me&@e mere rb
be=k mE&
mE& ne nj>r ikya
tere il@jo
Aaj>ad ikya huAa
so tU k>ubUl kr le
muz sews ne ws
ko jNm idyabe=k tU
tUsunne vala
janne vala
35so jb
ws ne kha@e mere rb
mE& news ne jna jNm dIlD>kIAOr
ALlah`>Ub
janta hEjo
AOr nhI&l6>kamain&d l6>kIpnah me& detI hU% ws ko
AOr mE&ws ka nam r`a
mrymAOr mE&
terIAOr ws kI AOlad
sek>ubUl =EtanmrdUd36to k>ubUl ikya ws ko
ws ka rb
AC2aAOr prvan
c7>aya ws kob7>ana
ws ke pas
AC2aAOr supudR
ikya ws koj>kirya •A–
ijs vK>t -I
dai`>l hota
j>kirya •A–
mehrab • hujra –payayhws ke pas
`anaws ne kha
@e mrymkha&tere il@
ws ne kha
yhse37 pas ALlahirj>\k> deta hE
ijsecahebe ihsab
se • ko: –
pa@ga
tum ;taA>t kro
se
be=k ALlah
٣١٠١١
معانقـة ۴ عند املتأخرين ١٢
56Q@fi‰fl
S@›éã€a@Ÿ‹mAale ;mran •3–
vhI& j>kirya •A– ne Apne rb se
duA>a kI | @e mere rb! muze Apne
pas se pak AOlad A>ta kr, tU
be=k duA>a sunne vala hE | (38)
to wNhe& Aavaj> dI f>ir+to& ne jb
vh hujre me& `D>e hu@ nmaj> p7> rhe
9e ik ALlah tuMhe& yhya •A–
kI `>u=`>brI deta hE ALlah ke
kilme kI ts\dIk> krne vala,
srdar, AOr nf>\s ko k>abU r`ne
vala, AOr nbI • hoga – nekokaro&
me& se | (39)
ws ne kha @e mere rb! mere lD>ka
kha& se hoga ? jb ik muze bu7>apa
phu%c cuka hE, AOr merI A>Ort ba&z
hE, ws ne kha ;sI trh ALlah
jo cahta hE krta hE | (40)
ws ne kha @e mere rb! muk>rRr
f>rma de mere il@ ko: in=anI ?
ws ne kha terI in=anI yh hE ik
tU logo& se tIn idn bat n krega
mgr ;=are se, tU Apne rb ko
bhut yad kr, AOr sub\h Ao
=am ts\bIh kr | (41)
AOr jb f>ir+to& ne kha
@e mrym! be=k ALlah ne tuz
ko cun ilya AOr tuz ko pak
ikya AOr tuz ko brguj>Ida ikya
A>Orto& pr tmam jhan kI | (42)
@e mrym! tU Apne rb kI
f>rma&brdarI kr AOr isj\da kr
AOr ‘kUA> kr ‘kUA> krne valo&
ke sa9 | (43)
yh g>Eb kI `>bre& hE&, hm Aap kI
trf> vih krte hE&, AOr Aap wn
ke pas n 9e jb vh • k>urAa ke
il@ – Apne k>lm Dal rhe 9e ik
wn me& se kOn mrym kI pvRir=
krega ? AOr Aap •s– wn ke pas
n 9e jb vh zgD>te 9e | (44)
jb f>ir+to& ne kha @e mrym!
be=k ALlah tuze Apne @k
klme kI b=art deta hE, ws ka
nam msIh •A– :sa •A– ;b\ne
mrym hE, duinya AOr Aai`>rt
me& baAab“, AOr muk>irRbo& se
hoga, (45)
ـــة ذري لــدنــك ــن م ــى ل ــب ه rب ــا ق ـــهج٪ rب ــا ي ــ زכ دعـــــا هــنــالــك
قائم ـــو wه كة المل فــنــادتــه ﴿٭٣٨﴾٭ ــاء ــدع ال سميع انـــك طــيــبــةج٪
لكمة قــا مــصــد يحيى ك ــ ــبــش اهللا ان ابال٪ ــ ــح ــم ال فــى يــصــلــى
rب قــا ﴿٭٣٩﴾٭ الصلحين ــن م wنبيا wحـــصــــوrا ــدا ــي wس اهللا ــن م
ــرط٪ ــاق ع ــــى ات ــــ wام ــر ــب ــك ال ــلــغــنــى ــــد wق ــم ــ غ ـــى ل ن ـــكـــ اىن
אيــةط٪ ــى ل اجــعــل rب ــا ق ﴿٭٤٠﴾٭ ــشــاء مــا فعل اهللا ــذلــك ك ــا ق
rبــك wاذכـــر اط٪ ـــ rم اال ـــام اي ثة الــنــاس ــم ــلك اال אيــتــك ــا ق
كة المل ــت ــال ق wاذ ﴿٭٤١﴾٭ ــــــاكر wاالب ــى ــش ــع ــال wســـبـــح ا ــ ــي ــث ك
ـــىل ع ـــك ـــى ـــف ـــط wاص ك ـــــ ـــــه wط ـــىـــك ـــف اصـــط اهللا ان يــــم ــــ يــــم
ــعــى wارכ ــدى ــج wاس لــربــك اقــنــتــى يم م ﴿٭٤٢﴾٭ العلمين نــســاء
ــكط٪ ــي ال ــيـــــه ح ــ ــغــيــب ال ـــبـــاء ا ـــن م ذلــــك ﴿٭٤٣﴾٭ ــن ــي ــع ــرכ ال مـــع
يــمص٪ ــ م ــكــفــل ــم ــه اي ــم ــه ــالم اق ن ــ ــلــق اذ ــديــهــم ل ــنــت ك ـــا wم
يم م كة المل قالت اذ ﴿٭٤٤﴾٭ ن ختصم اذ لديهم كنت wمــا
يم م ــن اب عيسى المسيح اســمــه ــنــهال٪ م لكمـة ك ــ ــبــش اهللا ان
﴿٭٤٥﴾٭ ـــن ـــي ـــرب ـــق ـــم ال wمــــــن ة wاالخـــــــــــ ـــا ـــي ـــدن ال فــــى ـــا ـــه ـــي wج
vhI&duA>a kIj>kiryaAOladApna rb
ws ne kha
@e mere rb
A>ta kr muzeseApne pas
pakbe=k tUsunne vala
`D>e hu@ duA>a38to Aavaj> dI ws ko
f>ir+teAOr vh
nmaj> p7>teme&mehrab • hujra –
kilma ik ALlahtuMhe& `>u=`>brI
deta hEyhya •A–
ts\dIk> krne vala
seALlahAOr
srdar@e mere rb
AOr nf>\s ko k>abU me& r`ne vala
AOr nbI
senekokar • jma –
39ws ne kha
kha&hogamere il@
ba&z lD>kajb ik muze phu%c gyabu7>apaAOr
merI AOrt
ws ne kha
;sI trhALlahko:
in=anIkrta hE
jo vh cahta hE
ws ne kha
@e mere rb
muk>rRr f>rma de
mere il@
ws ne kha
terI in=anI
ik n bat krega
Apna rb
logtIn idnmgr;=araAOr tU yad kr
bhutAOr
ts\bIh krf>ir+te =amAOr sub\h41AOr
jbkha
@e mrymbe=k ALlah
pr cun ilya tuz koAOr pak ikya
tuz koAOr brguj>Ida ikya tuz ko
A>Orte&tmam jhan
42AOr‘kUA> kr
@e mrymtU f>rma&brdarI
krApne rb
kIAOr
isj\da kr
sa9‘kUA>>
krne vale43terI trf> yhse`>bre&g>Eb
hm yh vih krte hE&
AOr tU n 9awn ke pas
mrym jbvh Dalte 9eApne k>lmkOn - wnpvRir= kre
AOr tU n 9awn ke pas@e mrym jb vh zgD>te 9e44jb khaf>ir+te
be=k ALlah
tuze b=art deta hE
;b\ne mrym@k kilma
kIApne
ws ka nam
msIh •A–:sa
ba Aab“me&45 duinyaAOr Aai`>rtAOr semuk>irRb • jma –
40
۴١١١٢
57 Q@fi‰fl
itlkr 'sul (3)S@Ê㇫@fiaAOr logo& se ghvare me& AOr pu~>ta wm/ me& bate& krega AOr nekokaro& me& se hoga | (46)
vh bolI @e mere rb! mere ha& be4a kEse hoga ? AOr iksI mdR ne muze ha9 nhI& lgaya, ws ne kha ;sI trh ALlah jo cahe pEda krta hE, jb vh iksI kam ka ;rada krta hE to vh khta hE ws ko “ho ja” so vh ho jata hE | (47)
AOr vh ws ko is`a@ga iktab AOr dana: AOr tOret AOr;n\jIl | (48)
AOr bnI ;s/a:l kI trf> @k rsUl, • ws ne kha – ik mE& tuMharI trf> @k in=anI ke sa9 Aaya hU% tuMhare rb kI trf> se, mE& tuMhare il@ gare se pirNde jEsI =Kl bnata hU%, ifr ws me& fU&k marta hU% to vh ALlah ke huKm se pirNda ho jata hE, AOr mE& AC2a krta hU% madrj>ad AN0e AOr ko7>I ko, AOr mE& ALlah ke huKm se mudeR ij>Nda krta hU%, AOr mE& tuMhe& btata hU% jo tum `ate ho AOr jo tum Apne 3ro& me& j>`>Ira krte ho, be=k ws me& tuMhare il@ @k in=anI hE Agr tum ho :man vale | (49)
AOr mE& Apne se phlI • iktab – tOret kI ts\dIk> krne vala hU% AOr ta ik tuMhare il@ baj> vh cIj>e& hlal kr dU% jo tum pr hram kI g: 9I&, AOr tuMhare pas @k in=anI ke sa9 Aaya hU% tuMhare rb se, so tum ALlah se Dro AOr mera kha mano | (50)
be=k ALlah • hI – mera AOr tuMhara rb hE, so tum ws kI ;badt kro, yh sI0a raSta hE | (51)
ifr jb :sa •A– ne mhsUs ikya wn se kuf>š • to – kha kOn hE ALlah kI trf> merI mdd krne vala ? hvairyo& ne kha hm ALlah kI mdd krne vale hE&, hm ALlah pr :man la@, AOr gvah rh ik hm f>rma&brdar hE&, (52)
@e hmare rb! hm ws pr :man la@ jo tU ne naij>l ikya AOr hm ne rsUl kI pErvI kI, so tU hme& gvahI dene valo& ke sa9 il` le | (53)
قــالــت ﴿٭٤٦﴾٭ الصلحين ـــن wم ــال ــه وכ ــد ــه الــم فــى ــنــاس ال wيـــلكـــم
اهللا ــذلــك ك ــا ق ــشــرط٪ مسسنى wلــم wلــد ــى ل ن ــكــ اىن rب
﴿٭٤٧﴾٭ ن فيك كن له ل ق فانما ا ــ ام قضى اذا شاءط٪ ما يخلق
اىل ال ـــ وrس ﴿٭٤٨﴾٭ wاالنــجــيــل wالــتــوrىــة wالحكمة الكتب wيعلمه
اخلـق ــى ان ربكم مــن ــــאيـــة جئتكم قد ــى ان اءيــل ــ اس بنى
ــاذن ا طــيــ ن فيك فيه فانفخ الطير كهيئة ين الط ــن م لكم
اهللاج٪ ــــــاذن الـــمـــويت wاحــــــى ص ــــــــ wاالب ــــه االכــــم wابـــــــــ اهللاج٪
ذلــك فــى ان تكمط٪ ي فــى ــرwنال٪ ــدخ ــا wم ن ــالكــ ما wانبئكم
ــدى ــيــن ــا ــم ل ــا ق ــد ــص wم ﴿٭٤٩﴾٭ ــنــيــن م مــ ــنــتــم ك ان لــكــم ـــة الي
wجئتكم عليكم ـــرم ح ـــذى ال ــعــض لــكــم ــــل wال الــتــوrىــة ــن م
وrبــكــم ــى رب اهللا ان ﴿٭٥٠﴾٭ ن wاطــيــعــ اهللا ا فاتق ربــكــمفق٪ ــن م بאية
عــيــســى ــــس اح فــلــمــآ ﴿٭٥١﴾٭ ــيــم مــســتــق اط صـــــ ــــذا ه ـــدwهط٪ ـــب ـــاع ف
ن اrيـــ الـــحـــ ـــا ق اهللاط٪ ـــى ال ـــاrى ـــص ان ـــن م ـــا ق ــر ــف ــك ال ــم ــنــه م
אمــنــا rبنآ ﴿٭٥٢﴾٭ ن مسلم انا wاشهد اهللاج٪ אمـنـــا اهللاج٪ انصار نحن
﴿٭٥٣﴾٭ ــديــن الــشــه مـــع ــتــبــنــا فــاכ ل ـــ س ـــ ال ــنــا ــع wاتــب ـــت ل ـــ ان ــآ بــم
AOr bate& krega
palne me&vh bolIAOr
pu~>ta wm/AOr senekokar46
@e mere rb
kEsehoga mere ha&ALlah be4aAOr nhI&
ha9 lgaya muze
ko: mdRws ne kha
;sI trh
pEda krta hE
jo vh cahta hE
jb47 ko: kam
tovh
khta hEws ko
ho jaso vh
ho jata hE
AOr vh is`a@gaws ko iktab
trf> AOr dana:AOr tOretAOr ;n\jIl48AOr @k rsUl
bnI ;s/a:lik mE&bnata hU%Aaya hU% tuMharI
trf>@k in=anI
ke sa9se
tuMhara rb
ik mE&
tuMhare il@
segarahuKm semain&d - =Kl
pirNdaifr fU&k marta hU%
ws me&to vh
ho jata hEpirNda
ALlahAOr mE& AC2a
krta hU%ALlah ke huKm se
madrj>ad AN0a
AOr ko7>I koAOr mE& ij>Nda
krta hU%mudeR
AOr tuMhe& btata hU%
jotum `ate howsAOr jo
tum j>`>Ira krte ho
me&3ro& Apnebe=kme&
@k in=anI
tuMhare il@
AgrApne se phlI tum ho:man vale49AOr ts\dIk> krne vala
jo
setOretAOr ta ik hlal kr dU%
AOr Aaya hU% tuMhare pas
tuMhare il@
baj>vh jo ikhram kI g:
tum pr
@k in=anI
setuMhara rbAOr tuMhara
rbso tum ALlah
se DroAOr mera kha mano
be=k ALlah
mera rb
so tum ;badt kro ws kI
yh:sa •A– raStasI0a51ifr jbmhsUs ikya
wn sekuf>šws ne kha
hvarI • jma – kOnmerI mdd krne vala
ALlah kI trf>
kha
hmALlah kI mdd
krne valehm :man
la@hm :man
la@ALlah pr
tU gvah rh
ik hmf>rma&brdar52@e hmare rb
jotU ne naij>l
ikyaAOr hm ne pErvI kI
53 rsUlso tU hme& il` le
sa9gvahI dene vale
vh ;rada krta hE
50
log
58Q@fi‰fl
S@›éã€a@Ÿ‹mAale ;mran •3–
AOr wNho& ne mk\r ikya AOr
ALlah ne `>uif>ya tdbIr kI,
AOr ALlah • sb – tdbIr krne
valo& se behtr hE | (54)
jb ALlah ne kha @e :sa •A–
mE& tuze k>Bj> kr lU%ga AOr tuze
ApnI trf> w5a lU%ga AOr tuze
pak kr dU%ga wn logo& se ijNho&
ne kuf>š ikya, AOr ijNho& ne terI
pErvI kI wNhe& Wpr • g>ailb –
r`U%ga wn ke ijNho& ne kuf>š ikya
ik>yamt ke idn tk | ifr tuMhe&
merI trf> lO4 kr Aana hE, ifr
mE& tuMhare drimyan f>Esla k”%ga
ijs • bare – me& tum ;`>itlaf>
krte 9e | (55)
ps ijn logo& ne kuf>š ikya, so
wNhe& s~>t A>j>ab dU%ga duinya AOr
Aai`>rt me&, AOr wn ka ko:
mddgar n hoga | (56)
AOr jo log :man la@ AOr
wNho& ne nek kam ik@ to
• ALlah – wn ke Ajr wNhe& pUre
dega, AOr ALlah doSt nhI& r`ta
j>ailmo& ko | (57)
hm Aap •s– pr yh Aayte& AOr
ihKmt valI nsIht p7>te hE& | (58)
be=k ALlah ke nj>dIk :sa •A–
kI imsal Aadm •A– jEsI hE, wse
im4\4I se pEda ikya, ifr kha ws
ko “ho ja ” to vh ho gya | (59)
hk> Aap ke rb kI trf> se hE,
ps =k krne valo& me& se n
hona | (60)
jo Aap •s– se ;s bare me& zgD>e
ws ke bad jb ik Aap ke pas
;Lm Aagya to Aap •s– kh de&!
AaAo hm bula@& Apne be4e AOr
tuMhare be4e, AOr ApnI A>Orte& AOr
tuMharI A>Orte&, AOr hm `>ud AOr
tum `>ud •-I–, ifr hm sb
;l\itja kre&, ifr zU4o& pr
ALlah kI lant -eje& | (61)
be=k yhI sCca byan hE, AOr
ALlah ke isva ko: mabUd nhI&,
AOr be=k ALlah hI g>ailb,
ihKmt vala hE | (62)
اهللا ـــا ق اذ ﴿٭٥٤﴾٭ ــن ي ــ ــك ــم ال ــر ــي خ wاهللا اهللاط٪ wمـــكـــر ـــرwا ـــك wم
ــن ــذي ال ـــن م ك ـــ wمـــطـــه الــــى ـــك ـــع وrاف ــك ــي ف ــ ــت م ــــى ان يــعــيــســى
اىل ـــرwا ـــف ك ـــن ـــذي ال ق فــــ ك اتـــبـــعـــ ـــن ـــذي ال ـــل ـــاع wج ـــرwا ـــف ك
كنتم فيما ينكم فــاحــكــم جــعــكــم مــ الـــى ــم الــقــيــمــةج٪ يـــوم
ــا ــذاب ع بــهــم فــاعــذ ـــرwا ـــف ك الـــذيـــن فــامــا ﴿٭٥٥﴾٭ ن ــ ــف ــخــتــل ــه ــي ف
﴿٭٥٦﴾٭ يــن ــصــ ــــن م لــهــم wمــــا ةز٪ wاالخـــــــ ــا ــي ــدن ال فـــى ـــدا ـــدي ش
ـــمط٪ ـــوrه اج ــم ــه ــي ف ــ ــي ف ــحــت الــصــل ا ــ ــل ــم wع ا אمـــنـــ الـــذيـــن ــــا wام
االيـــت ــن م عــلــيــك ه ــتــلــ ـــك ذل ﴿٭٥٧﴾٭ الظلمين ــحــب ال wاهللا
خلـقـه אدمط٪ كمثل اهللا عند عيسى مثل ان ﴿٭٥٨﴾٭ الحكيم כر wالذ
فــال ـــك رب ــن م ــحــق ال ﴿٭٥٩﴾٭ ن فــيــكــ ــن ك ــه ل قـــا ــم اب ـــ ــن م
ــاءك ج مــا عد ــن م فيه حــاجــك فمن ﴿٭٦٠﴾٭ ين الممت ــن م تكن
ــا ــاءن ــس wن ـــم ـــنـــاءכ wاب ابــنــاءنــا ع ــــ ا ــ ــال ــع ــل ــق ف ــم ــل ــع ال ـــن م
اهللا لعنت فنجعل بتهـل ــم wانــفــســكــمفق٪ wانفسنا ــم ــســاءכ wن
ـــا wم ـــقج٪ ـــح ال الــقــصــص لـــهـــو ــــذا ه ان ﴿٭٦١﴾٭ الـــكـــذبـــيـــن ــى ــل ع
﴿٭٦٢﴾٭ الـــحـــكـــيـــم ـــز ي ـــ ـــع ال ـــو ـــه ل اهللا wان اهللاط٪ اال ــــن م
AOr wNho& ne mk\r ikya
AOr ALlah ne `>uif>ya tdbIr kI
ALlah ne khaAOr
ALlahbehtr
tdbIrkrne vale
54jb
@e :sa •A–mE&vh log jok>Bj>
kr lU%ga tuzeAOr
w5a lU%ga tuzeApnI trf>
AOr pak kr dU%ga tuze
se
wNho& ne kuf>š ikya
AOr r`U%gatk vh ijNho& neterI pErvI kIWprijNho& nekuf>š ikya
ik>yamt ka idnifrtum 9e merI trf>tuMhe& lO4 kr
Aana hEifr mE&
fE>sla k’%gatuMhare
drimyanijs me&
me&;`>itlaf> krte55A>j>ab psijn logo& nekuf>š ikyaso wNhe&
A>j>ab dU%ga
s~>tduinya me&56 AOr Aai`>rtAOr nhI&
wn kasemddgar
AOr jojo log:man la@wn ke AjrAOr wNho& ne kam ik@
nekto pUra dega
AOr ALlah
doSt nhI& r`taAayte&j>ailm • jma –
57yhhm
p7>te hE&Aap •s–
prse
AOr nsIht
ihKmt valI
58ws ko pEda ikya
be=kimsal:saALlah ke nj>dIk
imsal jEsI
Aadm
seim4\4Iifrps n
ws ko
ho jaso vh ho gya
hk>seAap ka
rb
hose=k krne valejb Aagya 60so joAap •s– se zgD>e
;s me&sebad
se;Lmto kh de&AOr ApnI A>Orte& tum AaAohm bula@&Apne be4eAOr tuMhare be4e
AOr tuMharI A>Orte&
AOr hm `>udALlah kI
lantAOr tum `>udifr
hm ;l\itja kre&
ifr kre& • Dale& –
przU4e61AOr nhI&
be=kyhyhIbyansCca
ko: mabUdALlah ke
isva62 AOr be=k
ALlahvhIg>ailbihKmt vala
kha59
۵١٣١٣ ـة
ـثـلثل
ا
59 Q@fi‰fl
itlkr 'sul (3)S@Ê㇫@fiaifr Agr vh ifr ja@& to be=k
ALlah f>sad krne valo& ko `>Ub
janta hE | (63)
Aap •s– kh de& @e Ahle iktab!
ws @k bat pr AaAo jo hmare
AOr tuMhare drimyan brabr
•mu=tirk– hE ik hm ALlah ke
isva iksI kI ;badt n kre& AOr
ws ke sa9 iksI ko =rIk n
5hra@& AOr hm me& se ko: iksI
ko n bna@ rb ALlah ke isva,
ifr Agr vh ifr ja@& to tum
kh do ik tum gvah rho ik hm
to mus\ilm •f>rma&brdar– hE& | (64)
@e Ahle iktab! tum ;b/ahIm •A–
ke bare me& Kyo& zgD>te ho ? AOr
nhI& naij>l kI g: tOret AOr
;n\jIl mgr wn ke bad, to Kya
tum A>K>l nhI& r`te ? (65)
ha&! tum vhI log ho ik tum ne
ws • bare – me& zgD>a ikya ijs
ka tuMhe& ;Lm 9a to Ab Kyo&
zgD>te ho ws • bare – me& ijs
ka tuMhe& ku2 ;Lm nhI&, AOr
ALlah janta hE, AOr tum nhI&
jante | (66)
;b/ahIm •A– n yhUdI 9e n
nsranI, • bl\ik – vh hnIf>
• sb se ‘`> moD> kr ALlah
ke ho jane vale – mus\ilm
• f>rma&brdar – 9e, AOr vh
mu=\irko& me& se n 9e | (67)
be=k sb logo& se ij>yada
munaisbt hE ;b/ahIm •A– se wn
logo& ko ijNho& ne wn kI pErvI
kI, AOr ;s nbI ko AOr vh
log jo :man la@, AOr ALlah
moimno& ka karsaj> hE | (68)
Ahle iktab kI @k jmaA>t
cahtI hE ka=! vh tuMhe& gumrah
kr de&, AOr vh Apne isva iksI
ko gumrah nhI& krte, AOr vh
smzte nhI& | (69)
@e Ahle iktab! tum Kyo& ;n\kar
krte ho ALlah kI Aayto& ka ?
hala&ik tum gvah ho | (70)
قـــل ﴿٭٦٣﴾٭ ـــن ـــدي ـــس ـــف ـــم ـــال ـــم ـــي ـــل ع اهللا ــــــان ف ا لـــــ ـــــ ــــــان ف
عبد اال wبينكم يننا اء ســـ لكــمــة اىل ا عال الكتب ــاهــل
ــا ــاب اrب عضا عضنا ــتــخــذ wال شيئا ـــــه ك ــ ــش wال اهللا اال
﴿٭٦٤﴾٭ ن مــســلــمــ ــا ــان اشــهــدwا ا لــ ــ فــق ا ــ ل ــ ـــان ف اهللاط٪ wن د مـــن
الــتــوrىــة ــت ل ــ ان wمــآ ــيــم ه ــ اب فــى ن ــحــاجــ لــم الــكــتــب ــاهــل
هـــانـــتـــم ﴿٭٦٥﴾٭ ن ـــلـــ ـــعـــق افـــــال ــــدهط٪ ــــع ــــن م اال ــــل ــــي ــــج wاالن
فــــلــــم ـــــلـــــم ع ـــــــه ـــــكـــــم ل ــــا فــــيــــم ــــم ــــت ــــج ــــاج ح الء هــــــــــــ
ـــم ـــت wان ــم ــل ــع wاهللا عـــلـــمط٪ ـــه لــكــم لــيــس ــا ــم ــي ف ن تـــحـــاجـــ
ــا ــي ان ــ ــص wال ديـــا ـــ ـــه ـــم ـــي ه ـــ اب اكن ـــا م ﴿٭٦٦﴾٭ ن ــعــلــمــ ال
﴿٭٦٧﴾٭ ــن ــي ــرכ ــش ــم ال ـــن م اكن ـــا wم ــاط٪ ــم مــســل حــنــيــفــا اكن ــكــن و
wهـــــذا ه اتــــبــــعــــ لــــلــــذيــــن هــــيــــم ــــابــــ الــــنــــاس ــــى ـــــ اwل ان
﴿٭٦٨﴾٭ ـــن ـــي ـــن م ـــ ـــم ال wلــــــى wاهللا اط٪ ـــــنـــــ אم wالــــــذيــــــن ـــى ـــب ـــن ال
ـــمط٪ ـــك ن ـــ ـــل ـــض ـــــو ل الــــكــــتــــب ـــــــل اه ــــــن م طــــائــــفــــة wدت
﴿٭٦٩﴾٭ ـــــرwن ـــــع ـــــش ـــــــا wم ــــم ــــه ــــس ــــف ان اآل ن ــــضــــلــــ ـــــــا wم
﴿٭٧٠﴾٭ ــدwن ــه ــش wانـــتـــم اهللا ــאيــت ــرwن ــف ــك لــم الــكــتــب ــل ــاه
ifr Agrvh ifr ja@&to be=k ALlahAap kh de&
janne valaf>sad krne valo& ko63
@e Ahle iktabAaAoik n hm ;badt kre&
trf> • pr –
@k batbrabrhmare
drimyanAOr tuMhare drimyan
isva@ ALlah
AOr n hm =rIk kre&
rb• jma –
ws ke sa9
ku2AOr n bna@hm me& se
ko:iksI ko
ALlah ke isva64 ifr Agr
vhifr ja@&
to kh do tum
tum gvah rhoik hmmus\ilm
• f>rma&brdar –
@e Ahle iktabKyo&tOrettum zgD>te
home&;b/ahIm •A–
AOr nhI&
naij>l kI g:
AOr ;n\jIlmgrha& tum ws ke badto Kya tum A>K>l nhI& r`te65
vh logAb Kyo& tum ne zgD>a ikyaijs me&tuMhe&ws ka;Lm
tum zgD>te hows me&AOr tum nhI&tuMhe&ws ka
ku2 ;LmAOr
ALlahjanta hE
nhI&jante66nsranI n 9e;b/ahIm •A–yhUdIAOr n
AOr leiknvh 9e67 @k ‘`>mus\ilm
• f>rma&brdar –AOr n9ese
mu=\irk • jma –
be=ksb se ij>yada
munaisbtlogAOr ;s ;b/ahIm •A–wn log
wNho& ne pErvI kI wn kI
nbIAOr vh log jo
68 :man la@AOr
ALlahkarsaj>moimnIn
cahtI hE@k jmaA>tvh gumrah kr de& tuMhe& se • kI –Ahle iktabka=
AOr nhI& vh gumrah krte69 mgrApne AapAOr nhI&vh smzte
@e Ahle iktabKyo&70 tum ;n\kar krte ho
ALlah kI Aayto& ka
hala&ik tum
gvah ho
٦٩١۴
60Q@fi‰fl
S@›éã€a@Ÿ‹mAale ;mran •3–
@e Ahle iktab! tum Kyo& imlate ho sc ko zU4 ke sa9 AOr tum hk> ko 2upate ho hala&ik tum jante ho | (71)
AOr @k jmaA>t ne kha Ahle iktab kI ik jo ku2 muslmano& pr naij>l ikya gya hE, wse idn ke AVvl ihSse me& man lo AOr mun\ikr ho jaAo ws ke Aai`>r ihSse me& • =am ko – =ayd ik vh ifr ja@& | (72)
AOr tum •iksI kI bat– n mano isva@ ws ke jo pErvI kre tuMhare dIn kI, Aap •s– kh de& be=k ihdayt ALlah hI kI ihdayt hE ik iksI ko idya gya jEsa ik tuMhe&idya gya 9a, ya vh tum se tuMhare rb ke samne huJjt kre&, Aap •s–kh de&, be=k f>J>l ALlah ke ha9 me& hE, vh deta hE ijs ko vh cahta hE, AOr ALlah vus\A>t vala, janne vala hE | (73)
vh ijs ko cahta hE ApnIrhmt se `>as kr leta hE, AOr ALlah bD>e f>J>l vala hE | (74)
AOr Ahle iktab me& ko: •@esa hE–ik Agr Aap •s– ws ke pas Amant r`e& 7ero& mal to vh Aap •s– ko Ada krde, AOr wn me& se ko: •@esa hE– Agr Aap ws ke pas @k dInar Amant r`e& to vh Ada n kre mgr jb tk Aap •s– ws ke sr pr `D>e rhe&, yh ;s il@ hE ik wNho& ne kha hm pr wm\imyo& ke •bare– me&• ;l\j>am kI – ko: rah nhI&, AOr vh ALlah pr zU4 bolte hE&, AOr vh jante hE& | (75)
Kyo& nhI& ? jo ko: Apna ;k>rar pUra kre AOr prhej>gar rhe to be=k ALlah prhej>garo& ko doSt r`ta hE | (76)
be=k jo log ALlah ke A>hd AOr ApnI k>Smo& se haisl krte hE& 9oD>I k>Imt, yhI log hE& ijn ke il@ Aai`>rt me& ko: ihSsa nhI& AOr n ALlah wn se klam krega AOr n wn kI trf> nj>r krega ik>yamt ke idn AOr n wNhe& pak krega, AOr wn ke il@ ddRnak A>j>ab hE | (77)
الــحــق ن ــ wتــكــتــم ــالــبــاطــل الــحــق ن ــلــبــســ ــم ل الــكــتــب ــل ــاه
الذى ا אمن الكتب اهــل من طائفة wقالت ﴿٭٧١﴾٭ ن علم wانتم
لعلهم ه אخــــــــ ــرwا ــف wاכ النهار ــه wج ا אمــنــ الــذيــن على ل انـــ
الهدى ان قــل دينكمط٪ بع لمن اال ا من wال ﴿٭٧٢٭ ن جــعــ يــ
ــم ــاجــوכ ــح او اwتـــيـــتـــم مـــآ مـــثـــل ــــد اح ــــؤيت ان اهللاال٪ هــــدى
ــاءط٪ ــش ـــن م ــه ــي ت ــ اهللاج٪ ــد ــي ــل ــض ــف ال ان قـــل ـــمط٪ ـــك رب ــد ــن ع
ـــاءط٪ ـــش ــــن م ـــتـــه ـــم ح ـــ ـــخـــتـــص ﴿٭٧٣٭ ـــيـــم ـــل ع wاســــــع wاهللا
امنه ان ــن م الكتب اهــل wمــن ﴿٭٧٤﴾٭ العظيم الفضل ذو wاهللا
ـــديـــنـــار ـــنـــه ـــام ان مــــن ـــم ـــنـــه wم الــــيــــكج٪ ده ـــــــ بــقــنــطــار
ا قــالــ ــانــهــم ذلـــك قائماط٪ عليه دمـــت مــا اال الــيــك ده ــــ ال
ــكــذب ال اهللا عــلــى ن ــ ل ــ ــق wي ســبــيــلج٪ ـــن ـــي االم فــى علينا لــيــس
اهللا ــــان ف ـــى wاتـــق ـــعـــهـــده اوىف ـــن م ـــىل ﴿٭٧٥﴾٭ ن ــ ــم ــل ــع ــــم wه
منا wايمانهم اهللا عهد شتــرwن الذين ان ﴿٭٧٦﴾٭ المتقين يحب
wال اهللا ــلكــمــهــم wال ة االخــــ فــى لــهــم خـــالق ال ــك ــ اwل قليال
﴿٭٧٧﴾٭ الــيــم عـــذاب wلــهــم زכيهمص٪ wال القيمة ــوم اليهم ينظر
@e Ahle iktabKyo&hk>tum
wlzate hosczU4 ke sa9
AOr tum 2upate ho
hala&ik tum
jante ho71jo ku2 AOr kha@k
jmaA>tse
• kI –Ahle iktab
tum man lo
naij>l ikya gya
pr=aydjo log :man la@
• muslman –idn ka AVvl
ihSsaAOr mun\ikr ho jaAo
ws ka Aai`>r • =am –
vh ifr ja@&72mano tumihdayt isva@ws
kI jopErvI kre
tuMhara dIn
kh de&be=k
ALlah kI ihdayt
ikvh huJjt kre&
tum seidya gyaiksI kojEsaku2 tuMhe& idya gyaya
samnetuMhara rbkh de&vh
cahta hEbe=kf>J>l
ALlah ke ha9 me&
vh deta hEijse
AOr ALlah
vus\A>t vala
janne vala
vh cahta hE 73vh `>as kr leta hE
ApnI rhmt seijse
AOr ALlah
f>J>l valaAgr Amant r`e& ws ko
bD>a - bD>e74AOr seAhle iktabjo
7er malAda kre@k dInar Aap koAOr wn se joAgrAap Amant r`e& ws ko
vh Ada n kreAap kowNho& ne kha
mgr jbtk rhe&ws pr`D>eyh;s il@
ik
nhI&hm prme&zU4wMmI • jma –
ko: rahAOr vh bolte hE&
ALlah pr
AOr vhjante hE&75to be=k ALlah
Kyo& nhI& ?
jopUra kreApna ;k>rar
AOr prhej>gar rhe
doSt r`ta hE
prhej>gar • jma –
76k>Imt be=kjo log`>rIdte • haisl
krte – hE&ALlah ka ;k>rar
AOrApnI k>sme&
9oD>IyhI lognhI&AOr n
ihSsawn ke il@
Aai`>rt me&AOr n
wn se klam krega ALlah
nj>r krega
wn kI trf>
ik>yamt ke idn77 AOr nwNhe& pak krega
AOr wn ke il@
A>j>abddRnak
AOr n
۷٨١۵
61 Q@fi‰fl
itlkr 'sul (3)S@Ê㇫@fiaAOr be=k wn me& @k f>rIk> hE
jo iktab • p7>te vK>t – ApnI
j>bane& mroD>te hE&, taik tum
smzo ik vh iktab se hE,
hala&ik vh iktab se nhI&
• hota –, AOr vh khte hE& ik vh
ALlah kI trf> se hE, hala&ik
vh nhI& ALlah kI trf> se, AOr
ALlah pr zU4 bolte hE& AOr vh
jante hE& | (78)
iksI AadmI ke il@ •yh =ayan–
nhI& ik ALlah wse iktab
AOr ihKmt AOr nubUªt A>ta
kre, ifr vh logo& ko khe ik
tum ALlah ke bja@ mere bNde
ho jaAo, leikn • vh yih khega
ik – tum ALlah vale ho jaAo,
;s il@ ik tum iktab is`ate ho
AOr tum `>ud •-I– p7>te ho | (79)
AOr n vh tuMhe& huKm dega
ik tum f>ir+to& AOr nibyo&
ko prvridgar 5hraAo, Kya
vh tuMhe& huKm dega kuf>š ka ?
;s ke bad ik tum muslman
• f>rma&brdar – ho cuke | (80)
AOr jb ALlah ne A>hd ilya
nibyo& se ik jo ku2 mE& tuMhe&
iktab AOr ihKmt dU%, ifr
tuMhare pas rsUl Aa@ ws kI
ts\dIk> krta huAa jo tuMhare
pas hE to tum ws pr j>”r
:man laAoge, AOr j>”r ws
kI mdd kroge, ws ne f>rmaya
Kya tum ne ;k>rar ikya AOr tum
ne ;s pr mera A>hd k>ubUl Kya ?
wNho& ne kha ik hm ne ;k>rar
ikya, ws ne f>rmaya ps tum
gvah rho AOr mE& tuMhare sa9
gvaho& me& se hU% | (81)
ifr jo ;s ke bad ifr ja@ to
vhI naf>rman hE& | (82)
Kya vh ALlah ke dIn ke isva
• ko: AOr dIn – cahte hE& ? AOr
wsI ka f>rma&brdar hE jo
AaSmano& AOr j>mIn me& hE, car
Ao nacar, AOr wsI kI trf>
vh lO4a@ ja@&ge | (83)
ه لــتــحــســبــ ــب ــت ــك ــال ــم ــه ــت ــن ــس ال ن ـــلـــ ــا ــق ي ــ ــف ل ــم ــه ــن م wان
مـــن ــــو ه ن ــــ ل ــــ ــــق wي ـــبج٪ ـــت ـــك ال ــــن م ــــو ه wمـــــا الـــكـــتـــب ــــن م
ــذب ــك ال اهللا عــلــى ن لــ wيــقــ اهللاج٪ ــنــد ع مــن هــو ـــا wم اهللا ــنــد ع
الــكــتــب اهللا ــه ــي ت ــ ان ــر ــش ــب ل اكن مــا ﴿٭٧٨﴾٭ ن ــ ــم ــل ــع ــــم wه
ـــى ل ـــادا ـــب ع ا نـــ كـــ ــاس ــن ــل ل ل ـــ ـــق ـــم ة ـــ ـــب ـــن wال ـــحـــكـــم wال
الكتب ن علم كنتم ـمـا rبنين ا نــ ــ ك كن و اهللا wن د ــن م
ـــتـــخـــذwا ان ــــامــــرכــــم wال ﴿٭٧٩﴾٭ ن ـــــ ـــــدrس ـــنـــتـــم ك ـــا ـــم وب
ــعــد ـــر ـــالـــكـــف ــــم ــــرכ ــــام اي ـــــاط٪ ـــــاب اrب ـــن ـــي ـــب ـــن wال ــكــة الــمــلــ
لمآ ــن ــي الــنــب ــاق ــث ــي م اهللا اخــــذ wاذ ﴿٭٨٠﴾٭ ن ــ ــم ــل مــس انـــتـــم اذ
ق مـــصـــد ل rســــــ جـــاءכـــم ـــم wحـــكـــمـــة كـــتـــب ــــن م ــم ــك ــت ــي אت
wاخـــذتـــم ءاقـــرrتـــم قـــا نــهط٪ ــتــنــصــ wل ــه ــنــن م لــتــ مــعــكــم ــا ــم ل
معكم ـــا wان ــدwا ــه ــاش ف قـــا اقـــرrنـــاط٪ ا ــ قــال ىط٪ ــــ اص ــم ــك ذل ــىل ع
ــم ه ـــك فـــاwلـــ ذلـــــك ـــعـــد ـــــوىل ـــن فـــم ﴿٭٨١﴾٭ الــشــهــديــن ــــن م
مــن ـــم ـــل اس ـــــه wل ن ـــبـــغـــ اهللا ـــــن دي افـــغـــيـــر ﴿٭٨٢﴾٭ ن الـــفـــســـقـــ
﴿٭٨٣﴾٭ ن جـــعـــ ـــ wالـــيـــه ـــا ه ـــ وכ عـــا طـــ wاالrض ت الــســمــ فـــى
AOr be=k
wn se • wn me& –
@k f>rIk>ta ik tum smzo mroD>te hE&ApnI j>bane&iktab me&
seiktabAOr nhI&se vhseiktabAOr vh khte hE&vh
ALlah kI trf>
hala&ik nhI&
zU4 vhseALlah kI
trf>ALlah pr
AOr vhvh jante hE&iktab 78nhI&iksI AadmI
ke il@ik
wse A>ta kre ALlah
AOr ihKmtAOr
nubUªtmere ifrvh khelogo& ko
tumho jaAo
bNde
isva • bja@ –ALlahAOr
leikniktab
tumho jaAo
ALlah vale
;s il@ ik
tum is`ate ho
AOr ;s il@ ik
tum 5hraAo tum p7>te ho79AOr n
huKm dega tuMhe&ik
f>ir+teAOr nbIbad prvridgarKya vh tuMhe& huKm dega ?
kuf>š ka
jbtummuslmanjo ku2
80AOr jb
ALlah ne ilyaA>hdnbI
• jma –
mE& tuMhe& dU%sets\dIk> krta
huAaiktabAOr ihKmtifr
Aa@ tuMhare pas
rsUl
jotuMhare pas
tum j>"r :man laAoge
AOr tum ne k>ubUl ikya
ws pr
AOr tum j>"r mdd kroge ws kI
ws ne f>rmaya
Kya tum ne ;k>rar ikya
pr;smera A>hdtuMhare sa9
wNho& ne kha
hm ne ;k>rar ikya
ws ne f>rmaya
ps tum gvah rho
AOr mE&
segvah • jma –81vh ifr joifr ja@bad;sto vhI
naf>rman82jo Kya ? isvaALlah ka dInvh 7UNDte hE&AOr ws ke il@
f>rma&brdar hE
me&AaSmano&83 AOr j>mIn`>u=I seAOr
na`>u=I seAOr ws kI trf>
vh lO4a@ ja@&ge
AOr vh bolte hE&
٨٩١٦
62Q@fi‰fl
S@›éã€a@Ÿ‹mAale ;mran •3–
kh de& hm :man la@ ALlah pr,
AOr jo hm pr naij>l ikya gya
AOr jo naij>l ikya gya
;b/ahIm •A–, ;Sma:l •A–,
;s\hak> •A–, yak>Ub •A– AOr
wn kI AOlad pr, AOr jo idya
gya mUsa •A– AOr :sa •A– AOr
nibyo& ko wn ke rb kI trf>
se, hm f>k>R nhI& krte wn me& se
iksI @k ke drimyan, AOr hm
wsI ke f>rma&brdar hE& | (84)
AOr jo ko: cahega ;s\lam ke
isva ko: AOr dIn to ws se
hrigj> k>ubUl n ikya ja@ga,
AOr vh Aai`>rt me& nuk>\san
w5ane valo& me& se hoga | (85)
ALlah @ese logo& ko Kyo&kr
ihdayt dega jo kaif>r ho g@
Apne :man ke bad AOr gvahI
de cuke ik yh rsUl sCce hE&,
AOr wn ke pas `ulI in=ainya&
Aa g:&, AOr ALlah j>ailm logo&
ko ihdayt nhI& deta | (86)
@ese logo& kI sj>a hE ik wn pr
lant hE ALlah kI AOr f>ir+to&
kI AOr tmam logo& kI | (87)
vh ws me& hme=a rhe&ge | n wn se
A>j>ab hlka ikya ja@ga AOr n
wNhe& muh\lt dI ja@gI | (88)
mgr ijn logo& ne ;s ke bad
tOba kI AOr ;s\lah kI, to
be=k ALlah b~>=ne vala, rh\m
krne vala hE | (89)
be=k jo log kaif>r ho g@
Apne :man ke bad, ifr b7>te
g@ kuf>š me&, wn kI tOba hrigj>
n k>ubUl kI ja@gI, AOr vhI
log gumrah hE& | (90)
be=k ijn logo& ne kuf>š ikya
AOr vh mr g@ halte kuf>š me&,
to hrigj> n k>ubUl ikya ja@ga
wn me& se iksI se j>mIn -r sona
-I, Agrce vh ws ko bdle
me& de, yhI log hE& wn ke il@
ddRnak A>j>ab hE AOr wn ke il@
ko: mddgar nhI& | (91)
هــيــم ابــ ـــىل ع ل ـــــ ان wمــــآ ــلــيــنــا ع ل ـــــ ان wمــــآ ــــاهللا ــا ــنـــ אم قـــل
ــى س ــ م ـــــى اwت wمـــآ ــــاط ــــب wاال ب wيـــعـــقـــ ـــق ـــح wاس wاســمــعــيــل
wنحن منهمز٪ ــد اح ـيـن ق ــفــ ال ربــهــمص٪ مــن ن wالنبي wعيسى
منهج٪ ـقـبـل فـلـن دينا ــالم اال غير بتغ wمن ﴿٭٨٤﴾٭ ن مسلم له
اهللا ـــدى ـــه ـــيـــف ك ﴿٭٨٥﴾٭ يـــن الـــخـــســـ ــــن م ة ـــــــ االخ ـــى ف ـــــو wه
ــم ــاءه wج ــق ح ل ــ س ــ ال ان wشــهــدwا ايــمــانــهــم ــعــد ــرwا ــف ك مــا قــ
ــم ه ا ــ ج ــك اwلــ ﴿٭٨٦﴾٭ الظلمين ــوم ــق ال ــدى ــه ال wاهللا الــبــيــنــتط٪
﴿٭٨٧﴾٭ اجــمــعــيــن wالـــنـــاس ــة ــك ــ ــل ــم wال اهللا ــة ــن ــع ل ــم ــه ــي ــل ع ان
﴿٭٨٨﴾٭ ــنــظــرwن ــم ه wال ــذاب ــع ال عنهم خفف ال فيهاج٪ خــلــديــن
اهللا ـــــان ف افق٪ wاصــــلــــحــــ ـــــك ذل ـــعـــد ــــن م ا ـــابـــ الــــذيــــن اال
ــم ايـــمـــانـــهـــم ـــعـــد كـــفـــرwا الـــذيـــن ان ﴿٭٨٩﴾٭ ـــم ـــي rح ـــور ـــف غ
﴿٭٩٠﴾٭ ن الــضــالــ ــم ه ــك wاwلــ ــمج٪ بــتــه ــ ــقــبــل ــن ل ا ــ ــف ك wا اzداد
ــقــبــل فـــلـــن ــــفــــار ك ــــــم wه ا ـــــ ـــــات wم ـــــفـــــرwا ك الـــــذيـــــن ان
ــــهط٪ افـــــتـــــدى wلـــــــو ــــا ــــب ذه االrض مــــــــلء احـــــدهـــــم ـــــن م
﴿٭٩١﴾٭ يـــن ـــصـــ ــــن م ـــم لـــه ــــا wم الــــيــــمال٪ عـــــذاب ـــم لـــه ـــك ـــ اwل
kh de&hm :man
la@ALlah pr
;b/ahIm •A– AOr jonaij>l
ikya gyahm prAOr jo
naij>l ikya gya
pr
AOr ;Sma:l •A–AOr ;s\hak> •A–mUsa •A– AOr yak>Ub •A–AOr AOladAOr joidya gya
AOr:sa •A–
AOr nbI • jma –
seAOr hmwn ka rb
nhI&f>k>R krte
drimyanko: @k
wn se
wsI ke
f>rma&brdar84ws se AOr jocahegaisva;s\lamko: dIn
k>ubUl ikya ja@ga
AOr vhme&Aai`>rtsenuk>\san
w5ane vale85Kyo&krihdayt dega ALlah
@ese log jo kaif>r ho g@
badAOr Aa@&
wn ke paswn ka
•Apna– :manAOr wNho& ne gvahI dI
ikrsUlsCce
`ulI in=ainya&AOr
ALlahwn kI sj>a nhI&
ihdayt deta
logj>ailm • jma –
86@ese log
ikwn prALlah kI lant87 AOr f>ir+teAOr logtmam
hme=a rhe&gews me&n88 hlka ikya ja@ga
wn seA>j>abAOr nwNhe&muh\lt
dI ja@gI
mgrjo logtOba kIto be=k ALlah
bad;sAOr
;s\lah kI
b~>=ne vala
rh\m krne vala
89ifr be=kjo logkaif>r ho g@badApne :man
b7>te g@kuf>š me&hrigj>
n 90 k>ubUl kI
ja@gIwn kI tOba
AOr vhI log
vhgumrah
be=kjo logkuf>š ikyak>ubUl ikya
ja@gaAOr vh mr g@
AOr vhhalte kuf>što hrigj>
n
sewn me& ko:ws ko
-ra huAaj>mInsonaAgrcebdla de
yhI logwn ke il@
A>j>ab91 ddRnakAOr nhI&wn ke il@
ko:mddgar
to hrigj> n
٩١١١۷
63 Q@fi‰fl
ln tnalU (4)S@Ê㇫@fiatum hrigj> nekI ko n phu%coge jb tk ws me& se `>cR n kro ijs se tum muhBbt r`te ho, AOr jo tum `>cR kroge ko: cIj> to be=k ALlah ws ko janne vala hE | (92)
tmam `ane hlal 9e bnI ;s/a:l ke il@, mgr jo yak>Ub •A– ne Apne Aap pr hram kr ilya 9a ws se k>Bl ik tOret wtre, Aap kh de& ik tum tOret laAo, ifr ws ko p7>o Agr tum sCce ho | (93)
ifr jo ko: ALlah pr ;s ke bad zU4 ba%0e to vhI log j>ailm hE& | (94)
Aap kh de& ALlah ne sc f>rmaya, ps tum ;b/ahIm hnIf> •@k ke ho jane vale– ke dIn kI pErvI kro AOr vh mu=\irko& me& se n 9e | (95)
be=k sb se phle jo 3r muk>rRr ikya gya logo& ke il@ vh jo mKka me& hE brkt vala AOr sare jhano& ke il@ ihdayt | (96)
ws me& in=ainya& hE& `ulI •jEse– muk>ame ;b/ahIm •A–, AOr jo ws me& dai`>l huAa vh Am\n me& ho gya, AOr ALlah ke il@ •ALlah ka hk> hE– logo& pr `>ana@ kA>ba ka hj krna jo ws kI trf> rah • clne kI–;s\ittaA>t r`ta ho, AOr ijs ne kuf>š ikya to be=k ALlah jhan valo& se beinyaj> hE | (97)
Aap •s– kh de& @e Ahle iktab! Kyo& tum ALlah kI Aayto& ka ;n\kar krte ho ? AOr ALlah ws pr gvah hE •ba`>br hE– jo tum krte ho | (98)
Aap •s– kh de& @e Ahle iktab! tum ALlah ke raSte se Kyo& rokte ho •ws ko– jo ALlah pr :man la@, tum ws me& kjI 7>U&Dte ho, AOr tum `>ud gvah ho, AOr ALlah ws se be`>br nhI& jo tum krte ho | (99)
@e vh logo jo :man la@ ho •@e :man valo!– Agr kha manoge wn logo& ke @k f>rIk> ka ijNhe& iktab dI g: •Ahle iktab– vh tuMhare :man lane ke bad tuMhe& •halte– kuf>š me& fer de&ge | (100)
ا ــ ــنــفــق wمــــا ن ـــحـــبـــ ــمــا م ا ــ ــق ــف ــن ــتــى ح الـــبـــر ا ــ ــال ــن ـــن ل
ــال ح اكن الــطــعــام لك ﴿٭٩٢﴾٭ ــم ــي ــل ع ـــه اهللا فــــان شــــىء ـــن م
ان قــبــل ــن م فسه ــىل ع اءيـــل اســـ حـــرم مــا اال اءيـــل اســـ لــبــنــى
ــنــتــم ك ان ــآ ه ــ ــل ــات ف ــالــتــوrىــة ا ـــ ـــات ف ـــل ق ـــةط٪ الـــتـــوrى ل ـــنـــ ت
ذلـــك ــد ــع مـــن الـــكـــذب اهللا عــلــى ى ــ ــت اف ــن فــم ﴿٭٩٣﴾٭ ــن ــي ــدق ص
هيم اب ملة ا فاتبع اهللافق٪ ــدق ص قــل ﴿٭٩٤﴾٭ ن الظلم هــم ك فاwل
للناس wضــع يت اwل ان ﴿٭٩٥﴾٭ المشرכين من اكن wمــا حنيفاط٪
مقام ينت אيــت فيه ﴿٭٩٦﴾٭ للعلمين ــدى wه مــبــر بكة لــلــذى
البيت حــج الــنــاس عـلـى wهللا אمــنــاط٪ اكن دخــلــه wمــن هــيــم ــ اب
ــن ع غــنــى اهللا ــــان ف كــفــر ــــن wم ــالط٪ ــي ــب س ـــيـــه ال ع اســتــطــ ـــن م
wاهللا اهللا ــאيــت ــرwن ــكــف لــم الكتب ــاهــل قــل ﴿٭٩٧﴾٭ العلمين
عن ــصــدwن لــم الكتب ــاهــل قــل ﴿٭٩٨﴾٭ ن عمل مــا ــىل ع شهيد
اهللا ــا ـــ wم شـــهـــداءط٪ wانـــتـــم ــا ج ــ ع نــهــا ــبــغــ ـــن אم مــن اهللا ســبــيــل
يقا ف ا طيع ان ا אمن الــذيــن ايها ﴿٭٩٩﴾٭ ن عمل عما بغافل
﴾١٠٠﴿ يــن كــفــ ايــمــانــكــم ــعــد دوכــم ــ الــكــتــب ا ـــ اwت ــذيــن ال ــن م
tum hrigj> n phu%coge
nekItum `>cR kroge
jb tktum `>cR kro
ws se jo
tum muhBbt r`te ho
AOr jo
se •ko:– cIj>to be=k ALlah
hlalws ko
janne vala
92tmam`ane9e
bnI ;s/a:l ke il@mgrikjo hram kr ilya
;s/a:l •yak>Ub A>–
prApnI jan
sek>Bl
naij>l kI ja@ •wtre–
tOrettum hoAap kh de&
so tum laAo
tOretifr ws ko p7>o
Agr
sCce93ifr jo;s zU4 ba%0eALlah przU4se - bad
to vhI log
vhj>ailm •jma–
;b/ahIm •A–
94Aap kh de&
ALlah ne sc f>rmaya
ps pErvI kro
dIn
hnIf>AOr n9elogo&ke il@
mu=\irk •jma–95be=kphla3rmuk>rRr
ikya gya
jomKka me&brkt vala
muk>ameAOr
ihdayttmam jhano&
ke il@96ws me&in=ainya&`ulI
;b/ahImAOr jo
dai`>l huAa ws me&
`>ana@ kA>ba ka hj krna
ho gyaAm\n me&
AOr ALlah ke il@
prlog
jo;s\ittaA>t r`ta ho
ws kI trf>
se rahAOr jo -
ijskuf>š ikya
to be=k ALlah
beinyaj>
jhan vale97kh de&AOr
ALlah@e Ahle iktabKyo&
tum kuf>š krte ho
ALlah kI Aayto& se
gvahprjo tum krte hose 98kh de&@e Ahle iktabKyo& rokte ho ?
ALlah ka raStajo:man la@
ALlahtum 7>U&Dte ho ws me&
kjIAOr
tum `>udgvah •jma–
AOr nhI&
be`>brse - jotum
krte ho@k
igroh99@evh jo ik:man la@Agr
tum kha manoge
sevh log jo100 dI g: iktabvh fer de&ge
tuMhe&bad
tuMhare :man
halte kuf>š
se
الجــزء ۴
ف جربيل عليه السالموق
64Q@fi‰fl
T@aÏ€b‰m@€Aale ;mran (3)
AOr tum kEse kuf>š krte ho jbik tum pr ALlah kI Aayte& p7>I jatI hE& AOr tuMhare drimyan ws ka rsUl •s– mOjUd hE, AOr jo ko: mj>bUtI se pkD>ega ALlah •kI rSsI– ko to wse sI0e raSte kI trf> ihdayt dI g: | (101)
@e vh logo jo :man la@ ho•@e :man valo–! ALlah se Dro jEsa ik ws se Drne ka hk> hE AOr tum hrigj> n mrna mgr •ws hal me&– ik tum muslman ho | (102)
AOr mj>bUtI se pkD> lo ALlah kI rSsI ko sb iml kr AOr Aaps me& fU4 n Dalo, AOr Apne Wpr ALlah kI nemt ko yad kro, jb tum •@k dUsre ke–du=\mn 9e to ws ne tuMhare idlo& me& wl\f>t Dal dI to tum ws ke f>J>l se -a: -a: ho g@, AOr tum Aag ke g7>e ke iknare pr 9e to ws ne tuMhe& ws se bca ilya, ;sI trh vh tuMhare il@ ApnI Aayat vaj>eh krta hE taik tum ihdayt paAo | (103)
AOr caih@ ik tum me& se @k jmaA>t rhe, vh -la: kI trf> bula@ AOr AC2e kamo& ka huKm de AOr bura: se roke, AOr yhI log kamyab hone vale hE& | (104)
AOr wn logo& kI trh n ho jaAo jo mutf>irRk> ho g@ AOr bahm ;`>itlaf> krne lge ws ke bad ik wn ke pas vaj>eh huKm Aag@, AOr yhI log hE& ijn ke il@ hE A>j>ab bhut bD>a | (105)
ijs idn baj> cehre sf>ed ho&ge AOr baj> cehre isyah ho&ge, ps ijn logo& ke isyah hu@ cehre •wn se kha ja@ga– Kya tum ne Apne :man ke bad kuf>š ikya ? to Ab A>j>ab c`o Kyo& ik tum kuf>š krte 9e | (106)
AOr Alb]a ijn logo& ke cehre sf>ed ho&ge vh ALlah kIrhmt me& ho&ge, vh ws me& hme=a rhe&ge| (107)
yh ALlah kI Aayat hE&, hm Aap pr 5Ik 5Ik p7>te hE&, AOr ALlah jhan valo& pr ko: j>uLm nhI& cahta | (108)
ــهط٪ ل ــ rس wفــيــكــم اهللا ــت אي عليكم ــتــىل ــم ــت wان ــرwن ــكــف ــيــف وכ
﴾١٠١﴿ ــم ــي ــق ــت مــس اط ـــــ ص اىل هــــدى فــقــد ــــاهللا ــصــم ــت ــع wمــــن
wانــتــم اال تــن ــمــ wال قته حــق اهللا ا اتــقــ ا אمــنــ الــذيــن ايها
wاذכـــرwا اص٪ ق ف wال جميعا اهللا حبل ا wاعتصم ﴾١٠٢﴿ ن مسلم
فاصبحتم قلوبكم ين فالـف اعــداء كنتم اذ عليكم اهللا نعمت
فــانــقــذכــم الــنــار مـــن ــرة ــف ح شــفــا ــىل ع ــنــتــم وכ انـــاج٪ اخـــ بنعمته
wلتكن ﴾١٠٣﴿ هتدwن لعلكم אيته لكم اهللا بين كذلك منهاط٪
ن ــ wيــنــه ــعــرwف ــالــم ـــرwن wيـــام الــخــيــر ــى ال ن ــ ــدع امـــــة مــنــكــم
اكلــذيــن ا نــ ــكــ wال ﴾١٠٤﴿ ن المفلح ــم ه ــك wاwلــ المنكرط٪ ــن ع
لهـم ك wاwل البينتط٪ جاءهم مــا عد من ا wاخــتــلــفــ ا قـ تفـ
هج٪ wجــــــ د ــــ ــــس wت ه wجــــــ ــبــيــض ـــــوم ﴾١٠٥﴿ عــظــيــم ــــــذاب ع
ــم ــك ــان ــم اي ــعــد تـــم ـــ اכـــف ـــمفق٪ ـــه ه ـــ wج دت اســــــ ـــن ـــذي ال فـــامـــا
ههم wج ابيضت الذين wامــا ﴾١٠٦﴿ كفرwن كنتم مـا العذاب ا فذwق
اهللا ــــت אي ـــلـــك ﴾١٠٧﴿ ــــدwن خــــل ــا ــه ــي ف هـــم اهللاط٪ ـــة ـــم rح فـــفـــى
﴾١٠٨﴿ لــلــعــلــمــيــن ظــلــمــا ــد ي ــ اهللا ـــا wم ط٪ ــق ــح ــال عــلــيــك هــا نــتــلــ
AOr kEsetum kuf>š krte ho
ws ka rsUl
jbik tump7>I
jatI hE&tum pr
ALlah kI Aayte&
AOr tuMhare drimyan
AOr jomj>bUt pkD>ega
101 ALlah ko
to wse ihdayt dI g:
trf>sI0a raSta
@evh jo ik:man la@AOr tumtum Dro ALlah se
hk>ws se Drna
AOr tum hrigj> n mrna
mgr
muslman •jma–
102AOryad kro
AOr mj>bUtI se pkD> lo
ALlah kI rSsI ko
sb iml kr
AOr n
Aaps me& fU4 Dalo
ALlah kI nemttum prto tum ho g@ jb tum 9edu=\mn •jma–
to wl\f>t Dal dI
tuMhare idlo& me&
ws ke f>J>l se
-a: -a:AOr tum 9eto tuMhe&
bca ilyapriknarag7>ase •ke–Aag
ws se;sI trhvaj>eh krta hE
ALlahAOr
caih@ rhetuMhare il@
ApnI Aayat
taik tumihdayt paAo
103
tum se •me&–@k
jmaA>tvh bula@AOr vh roke trf>-la:
AOr vh huKm de
AC2e kamo& ka
bura: seAOr yhI log
wn kI trh jo
vhkamyab hone vale
104AOr n ho jaAo
mutf>irRk> ho g@
AOr bahm ;`>itlaf> krne lge
wn ke il@
ws ke badikwn ke pas
Aag@vaj>eh huKm
AOryhI log
A>j>abbD>a105baj> cehre idnsf>ed ho&gebaj> cehreAOr
isyah ho&ge
ps jologisyah hu@Apne :man wn ke cehreKya tum ne kuf>š ikya
bad
to c`oA>j>abKyo& ik
wn ke cehre tum 9ekuf>š krte106AOr Alb]a
vh log jo
sf>ed ho&ge
so - me&ALlah kI rhmtALlah kI Aayat
vhws me&hme=a rhe&ge107yh
hm p7>te hE& vh
Aap •s– pr
108 5Ik 5IkAOr nhI& ALlah
cahtako: j>uLmjhan valo&
ke il@
١٠
١٠١
65 Q@fi‰fl
ln tnalU (4)S@Ê㇫@fiaAOr ALlah ke il@ hE jo
AaSmano& AOr j>mIn me& hE, AOr
tmam kam ALlah kI trf>
lO4a@ ja@&ge | (109)
tum behtrIn wMmt ho jo logo&
ke il@ -ejI g: •pEda kI g:– tum
AC2e kamo& ka huKm krte ho AOr
bure kamo& se mna krte ho AOr
ALlah pr :man late ho, AOr
Agr Ahle iktab :man le Aate
to wn ke il@ behtr 9a, wn me&
•ku2– :man vale hE& AOr wn me& se
Ak\sr naf>rman hE& | (110)
vh stane ke isva tuMhara hrigj>
ku2 n ibgaD> ske&ge, AOr Agr
vh tum se lD>e&ge to vh tuMhe& pI5
id`a@&ge, ifr wn kI mdd n
hogI, (111)
wn pr ij>Llt cSpa& kr dI g:
jha& khI& vh pa@ ja@& isva@ ws
ke ik ALlah ke A>hd me& Aa ja@&
AOr logo& ke A>hd me&, vh lO4e
ALlah ke g>j>b ke sa9 AOr wn
pr cSpa& kr dI g: mohtajI,
yh ;s il@ ik vh ALlah kI
Aayat ka ;n\kar krte 9e AOr
nibyo& ko nahk> k>t\l krte 9e,
yh ;s il@ •9a– ik wNho& ne
naf>rmanI kI AOr vh hd se
b7> jate 9e| (112)
Ahle iktab me& sb brabr nhI&,
@k jmaA>t •sI0I rah pr– k>a;m
hE AOr rat ke AOk>at me& ALlah
kI Aayat p7>te hE& AOr vh
isj\da krte hE& | (113)
vh :man r`te hE& ALlah pr
AOr Aai`>rt ke idn pr AOr vh
AC2I bat ka huKm krte hE& AOr
bure kam se rokte hE& AOr vh nek
kamo& me& dOD>te hE&, AOr yhI log
nekokaro& me& se hE& | (114)
AOr vh jo kre&ge ko: nekI to
hrigj> ws kI nak>d/I n hogI,
AOr ALlah prhej>garo& ko janne
vala hE | (115)
﴾١٠٩﴿ ــور االم جع ـ اهللا wالــى االrضط٪ فى wما ت السم فى مـا wهللا
ـــعـــرwف ـــالـــم ـــــامـــــرwن لــلــنــاس ــــت ج ــــ اخ ـــــة ام خـــيـــر كــنــتــم
ــــن אم ـــــــو wل ـــــــاهللاط٪ ن ـــــ ـــــن م ـــــ wت ـــر ـــك ـــن ـــم ال ـــــن ع ن wتــــنــــهــــ
هــم wاכــثــ ن ــ ــن م ــ ــم ال ــم ــنــه م ــمط٪ ــه ل ا ــ ــي خ لـــاكن ــكــتــب ال اهـــل
االدبار لـوכـم ـ قاتلوכم wان اذىط٪ اال ضروכـم لـــن ﴾١١٠﴿ ن الفسق
ــا م ـــــن اي لــــة ــــذ ال عــلــيــهــم بــــت ضــــ ﴾١١١﴿ ـــنـــصـــرwن ال ــــم ث
غضب wبـــــاءو ــاس ــن ال ـــن م wحــبــل اهللا ـــن م ــحــبــل اال ا ــ ــف ثــق
ا اكنــــ ــانــهــم ــــك ذل ــةط٪ ــن ــك ــس ــم ال ــلــيــهــم ع ـــت ب ـــ wض اهللا مــــن
ـــك ذل ط٪ ــــق ح ــر ــغــي ـــبـــيـــاء اال ن wيــقــتــلــ اهللا ــאيــت يـــكـــفـــرwن
ـــن م اءط٪ ـــــــ س ا ـــيـــســـ ل ﴾١١٢﴿ ــــعــــتــــدwن ا نــــــــ و ا عـــصـــــــ ـــا بـــم
ــل ــي ال אنـــــاء اهللا ــــت אي ن ـــتـــلـــ قـــائـــمـــة ـــة ــــ ام الـــكـــتـــب ـــــل اه
االخــــــر wالــــــيــــــوم ــــــاهللا ن ــــ ــــن م ــــ ﴾١١٣﴿ ــــدwن ــــج ــــس wهــــــم
ن ـــ ـــاrع ـــس wي ــر ــك ــن ــم ال ـــن ع ن ـــ ـــنـــه wي ـــعـــرwف ـــالـــم wيـــــامـــــرwن
ا ــ ــل ــع ــف ــــا wم ﴾١١٤﴿ ــن ــي ــح الــصــل مـــن ــــك wاwلــــ تط٪ ـــ ـــي ـــخ ال فـــى
﴾١١٥﴿ ــالــمــتــقــيــن عـــلـــيـــم wاهللا ــــرwهط٪ ــــكــــف ـــن ـــل ف ـــر ـــي خ ــــن م
AOr ALlah ke il@ jo
AaSmano& me&109 AOr jo
j>mIn me&AOr ALlah kI trf>
lO4a@ ja@&ge
tmam kam
tum hobehtrInwMmtAC2e kamo& ka -ejI g:logo& ke il@tum huKm krte ho
AOr mna krte hose:man le Aate
bure kamAOr :man late hoALlah prAOr Agr
Ahle iktabto 9aAOr wn ke
Ak\srbehtr
wn ke il@
wn se:man vale
naf>rman110hrigj> n
pI5 •jma–ibgaD> ske&ge
tuMharaisva@stana
AOr Agr
vh tum se lD>e&ge
vh tuMhe& pI5 id`a@&ge
ifrwn kI mdd n hogIjha& khI& 111cSpa& kr dI g:wn prij>Llt
vh pa@ ja@&
isva@ws
•A>hd–g>j>b ke sa9
ALlah seAOr ws •A>hd–
logo& sevh lO4e
ALlahse •ke–
AOr cSpa& kr dI g:
9e wn prmohtajIyh;s il@ ik vh
kuf>š krteALlah kI Aayte& se
yhAOr k>t\l krte 9e
nbI •jma–nahk>
;s il@wNho& ne
naf>rmanI kIAOr 9e
se •me&–
hd se b7> jate112nhI&brabr
Ahle iktab@k
jmaA>trat ke AOk>at k>a;mvh p7>te hE&
ALlah kI Aayat
AOr vhisj\da krte hE&Aai`>rt 113:man r`te hE&ALlah pr
AOr idn
AOr huKm krte hE&AOr vh dOD>te hE& AC2I bat kaAOr mna krte hE&
sebure kam
me&nek kamvh kre&ge AOr yhI logsenekokar •jma–
114AOr jo
se •ko:–
nekI115 to hrigj> nak>d/I n hogI ws kI
AOr ALlah
janne vala
prhej>garo& ko
١١
٨٢
66Q@fi‰fl
T@aÏ€b‰m@€Aale ;mran (3)
be=k ijn logo& ne kuf>š ikya,
hrigj> ALlah ke Aage wn ke
mal AOr n wn kI AOlad ku2
-I kam Aa@&ge, AOr yhI log
doj>`> vale hE&, vh ws me& hme=a
rhe&ge | (116)
wn kI imsal jo `>cR krte hE& ;s
duinya me& @EsI hE jEse hva ho, ws
me& pala ho, vh ja lge `etI ko
ws k>Om kI ijNho& ne ApnI jano&
pr j>uLm ikya, ifr ws ko tbah
kr de, ALlah ne wn pr j>uLm
nhI& ikya bl\ik vh ApnI jano&
pr `>ud j>uLm krte hE& | (117)
@e :man valo! Apno& ke isva
iksI ko raj>dar n bnaAo, vh
tuMharI `>rabI me& kmI nhI& krte,
vh cahte hE& ik tum tk\lIf>
paAo, •wn kI– du=\mnI j>aihr
ho cukI hE wn ke mu%h se, AOr jo
wn ke sIno& me& 2upa huAa hE vh
•ws se -I– bD>a hE, hm ne tuMhare
il@ Aayat `ol kr byan
kr dI hE& Agr tum A>K>l r`te
ho | (118)
sun lo! tum vh log ho jo wn
ko doSt r`te ho AOr vh tuMhe&
doSt nhI& r`te AOr tum sb
iktabo& pr :man r`te ho, AOr
jb tum se imlte hE& to khte hE&
hm :man la@, AOr jb Akele
hote hE& to vh tum pr g>uSse se
w&gilya& cbate hE&, kh dIij@!
tum Apne g>uSse me& mr jaAo,
be=k ALlah idl kI bato& ko
•`>Ub– janne vala hE | (119)
Agr tuMhe& ko: -la: phu%ce to
wNhe& burI lgtI hE, AOr Agr tuMhe&
ko: bura: phu%ce to vh ws se
`>u= hote hE&, AOr Agr tum sb\r
kro AOr prhej>garI kro, tuMhara
n ibgaD> skega wn ka f>reb ku2
-I, be=k jo ku2 vh krte hE&
ALlah wse 3ere hu@ hE | (120)
AOr jb Aap sub\h svere inkle
Apne 3r se, moimno& ko j&g ke
mocoR& pr ib5ane lge, AOr ALlah
sunne vala janne vala hE | (121)
اwالدهــــــم wآل الـــهـــم امـــ ــم ــنــه ع ــغــنــى لـــن ـــرwا ـــف ك الـــذيـــن ان
﴾١١٦﴿ ــدwن ــل خ فيها ــم ه ــارج٪ ــن ال ــحــب اص ــك ــ wاwل شيئاط٪ اهللا مــن
ـــح rي ــل ــث ــم ك الــدنــيــا ة الـــحـــيـــ هــــذه ـــى ف ن ــ ــق ــف ــن ـــا م مــثــل
wمــا فاهلكتهط٪ انفسهم ا ظلم قـــوم ث حـــ ــابــت اص صــر فيها
ا אمــنــ ــذيــن ال ايها ﴾١١٧﴿ ن ظلم انفسهم ــكــن و اهللا ظلمهم
عـنـتــمج٪ مـا wدwا خباالط٪ نكم ال ال wنكم د من طانة تخذwا ال
اכــبــرط٪ صــدوrهــم خفى ــا wم ــم ــه اه ــ اف ــن م الــبــغــضــاء ـــدت قــد
اwالء ــتــم هــان ﴾١١٨﴿ ن ــلــ ــعــق ــنــتــم ك ان االيــــت ــكــم ل ــيــنــا قـــد
لـقـوכم wاذا لكــهج٪ الكتب ن ــنــ م wتــ نكم حب wال نهم تحب
الــغــيــظط٪ ــن م االنـــامـــل عــلــيــكــم ا ــضــ ع ا ــ ــل خ wاذا אمــنـــــا ا ــ قــال
﴾١١٩﴿ الـــصـــدور ـــــذات ــم ــي ــل ع اهللا ان ــمط٪ ــك ــظ ــغــي ا ـــ ت ـــ م ـــل ق
هاط٪ ا حــ ــفــ سيئة صبكم wان هــمز٪ ــســ حسنة مسسكم ان
شـــيـــئـــاط٪ ــــم ــــيــــده ك ــــضــــرכــــم ال ا ــــ ــــق ــــت wت ــــرwا ــــب ــــص wان
ــك ــل اه ـــن م ـــدwت غــــ wاذ ﴾١٢٠﴿ ــيــط ــح م ن ــ ــل ــم ــع ــا ــم اهللا ان
﴾١٢١﴿ ــيــم ــل ع ــيــع ــم س wاهللا ط٪ ــا ــت ــق ــل ل ــد ــاع ــق م ــن ــي ــن م ــ ــم ال تـــبـــ
be=kvh log
jokuf>š ikyawn kI AOlad
hrigj> kam n Aa@ga
wn se •ke–wn ke malAOr n
ALlah se •ke Aage–
ku2116 AOr yhI log
Aag •doj>`>– valevhws me&hme=a rhe&ge
imsaljo`>cR
krte hE&hva me&;sij>NdgIduinya@esI - jEse
ws me&palavh ja lgeAOr nhI&
`etIk>OmwNho& ne
j>uLm ikyaifr ws ko hlak kr de
j>uLm ikya wn pr ALlah
bl\ikApnI jane&vh j>uLm krte hE&
117@ejo :man la@•:man valo–
n bnaAodoSt
•raj>dar–se
tum tk\lIf> paAo
isva@ - Apne
vh kmI nhI& krte
`>rabIvh
cahte hE&ik
Alb]a j>aihr ho cukI
du=\mnIbD>a sewn ke mu%hAOr jo
2upa huAawn ke sIne
hm ne `ol kr byan kr idya
tuMhare il@
vh log
AayatAgrtum hoA>K>l r`te118sun lo - tum
tum doSt r`te ho wn ko
AOr nhI&
vh tum se imlte hE&
vh doSt r`te hE& tuMhe&
AOr tum :man r`te ho
iktab prsbAOr jb
khte hE&hm :man
la@AOr jb
g>uSseAkele hote hE&
vh ka4te hE&
tum prw&gilya&se
kh dIij@
tummr jaAo
Apne g>uSse me&119 be=k ALlah
janne vala
sIne valI •idl kI bate&–
Agrphu%ce tuMhe&ko: -la:ws sewNhe& burI lgtI hE
AOr Agr
tuMhe& phu%ceko: bura:vh `>u= hote hE&
AOr Agr
tum sb\r kroku2AOr
prhej>garI kron ibgaD> skega
tuMharawn ka f>reb
be=k ALlah
jo ku2
Apne 3r vh krte hE&3ere hu@ hE120AOr jb
Aap •s– sub\h svere inkle
se
ib5ane lgemoimn •jma–
121 i5kanej&g keAOr
ALlahsunne vala
janne vala
jane& ApnI
١٢
١١٣
67 Q@fi‰fl
ln tnalU (4)S@Ê㇫@fiajb tum me& se do igroho& ne ;rada
ikya ik ihMmt har de&, AOr
ALlah wn ka mddgar 9a, AOr
ALlah pr caih@ ik moimn
-rosa kre& | (122)
AOr Alb]a ALlah tuMharI
bd/ me& mdd kr cuka hE jbik
tum kmj>or •smze jate– 9e,
to ALlah se Dro taik tum
=u›guj>ar ho | (123)
jb Aap moimno& ko khte 9e Kya
tuMhare il@ yh kaf>I nhI& ik
tuMhara rb tuMharI mdd kre tIn
hj>ar f>ir+to& se wtare hu@ | (124)
Kyo& nhI& Agr tum sb\r kro AOr
prhej>garI kro, AOr vh •du+mn–
tum pr c7> Aa@& to f>Orn tuMhara
rb tuMharI mdd krega pa%c hj>ar
in=an j>da f>ir+to& se | (125)
AOr yh ALlah ne isfR> tuMharI
`>u=`>brI ke il@ ikya AOr ;s
il@ ik ws se tuMhare idlo& ko
;t\mInan ho, AOr nhI& mdd mgr
•isfR>– ALlah ke pas se hE jo
g>ailb, ihKmt vala hE | (126)
taik vh wn logo& ke @k igroh
ko ka4 Dale ijNho& ne kuf>š ikya
ya wNhe& j>lIl kr de to vh
namurad lO4 ja@& | (127)
Aap •s– ka ;s me& d`>\l nhI&
ku2 -I, `>ah •ALlah– wn kI
tOba k>ubUl kre ya wNhe& A>j>ab de
Kyo& ik vh j>ailm hE& | (128)
AOr ALlah hI ke il@ hE jo
AaSmano& me& AOr jo j>mIn me& hE,
AOr ijs ko cahe b~>= de AOr
A>j>ab de ijs ko cahe, AOr ALlah
b~>=ne vala meh\rban hE | (129)
:man valo! n `aAo sUd dugna
cOgna, AOr ALlah se Dro taik
tum f>lah paAo | (130)
AOr Dro ws Aag se jo kaif>ro&
ke il@ tEyar kI g: hE | (131)
AOr tum ALlah AOr rsUl •s–
ka huKm mano taik tum pr rh\m
ikya ja@ | (132)
اهللا wعــلــى wلــيــهــمــاط٪ wاهللا ــفــشــالال٪ ان منكم طائفتن هــمــت اذ
اذلـــةج٪ ــم ــت wان ــبــدر اهللا ــصــرכــم ــد wلــق ﴾١٢٢﴿ ن ــنــ م ــ الــم فــلــيــتــو
ــنــيــن م ــ لــلــم ل ـــ ـــق اذ ﴾١٢٣﴿ ـــشـــكـــرwن ــكــم ــل ــع ل اهللا ا ــ ــق ــات ف
كة المل ـــن م ــف א ــثــة ــثــ ــم ــك rب ــم ــدכ ــم ان ــكــفــيــكــم ـــن ال
ــم ــوrه ف مـــن ــم ــوכ ــات wي ا wتــتــقـــــ ــرwا ــصــب ان ـــــىلال٪ ﴾١٢٤﴿ لــيــن مــنــ
﴾١٢٥﴿ مين مس كة المل ــن م ــف אل خمسة rبــكــم ــددכــم ــم ــذا ه
ـــهط٪ ــم ــك ب ــ ــل ق ــن ــ ــم ــط ــت wل لــكــم ى ـــشـــ اال اهللا ــه ــل ــع ج ــــا wم
فا ط ليقطع ﴾١٢٦﴿ الحكيم يز الع اهللا عند مــن اال النصر ــا wم
لك ليس ﴾١٢٧﴿ خائبين ا فينقلب كبتهم او كــفــرwا الــذيــن ــن م
﴾١٢٨﴿ ن ظلم فانهم بهم عذ او عليهم ب ت او شــىء ــر االم من
ــاء ــش لــمــن ــر ــف ــغ االrضط٪ فـــى ــــا wم ت الــســمــ فـــى مـــا wهللا
الــذيــن ــا ــه ــاي ﴾١٢٩﴿ rحـــيـــم غـــفـــور wاهللا ـــشـــاءط٪ ـــن م ب wيـــعـــذ
اهللا ا ــــ ــــق wات مـــضـــعـــفـــةص٪ ـــا ـــاف ـــع اض بــــو الــــر ا ــــ ــــالك ال ا אمــــنــــ
ــــــدت اع الــــتــــى الــــنــــار ا wاتـــــقـــــ ﴾١٣٠﴿ ن ـــ ـــح ـــل ـــف لـــعـــلـــكـــم
﴾١٣٢﴿ ن ــ ــم ح ــ لــعــلــكــم ل ـــ س ـــ wال اهللا ا ــ ــع ــي wاط ﴾١٣١﴿ يــن لــلــكــفــ
jb;rada ikya
do igrohAOr ALlah pr tum seikihMmt har de&
AOr ALlah
wnka mddgar
caih@-rosa kre&
moimnkmj>or 122AOr Alb]a
mdd kr cuka tuMharI ALlah
bd/ me&jbik tum
to Dro ALlah semoimno& ko taik tum=u›guj>ar ho123jb Aap khne lge
Kya kaf>I nhI& tuMhare il@ikf>ir+temdd kre tuMharI
tuMhara rb
tIn hj>ar sese
wtare hu@124Kyo& nhI&f>Orn - vh Agrtum sb\r
kroAOr
prhej>garI kroAOr
tum pr Aa@&se
yhmdd krega
tuMharItuMhara rb
125 pa%c hj>arsef>ir+tein=an j>da
AOr nhI&
ws ko bnaya ALlah ne
ws se
mgr •isfR>–
`>u=`>brItuMhare il@
AOr ;s il@ ik ;t\mInan ho
tuMhare idl
AOr nhI&
mddmgr
•isva@–igroh seALlah ke pasg>ailb
ihKmt vala
126taikka4 Dale
sevh log
jaewNho& ne
kuf>š ikyanhI& - Aap •s–
ke il@ya
wNhe& j>lIl kre
to vh lO4 ja@&
namurad127
sekam
•d`>\l–ku2128 `>ah tOba
k>ubUl kr lewn kIya
wNhe& A>j>ab de
Kyo& ik vh
j>ailm •jma–
AOr ALlah ke il@ jo
AaSmano& me&caheAOr jo
j>mIn me&vh
b~>= deijs ko
AOr A>j>ab deijsjo caheAOr
ALlahb~>=ne vala
meh\rban129@e
:man la@ •:man vale–
n `aAoAOr Dro ALlah se sUddugnadugna huAa •cOgna–
taik tumf>lah paAotEyar kI g: 130AOr DroAagjo ik
kaif>ro& ke il@131AOr huKm mano tum
132 ALlahAOr rsUltaik tum
prrh\m ikya ja@
الربــع
١٣
٩۴
68Q@fi‰fl
T@aÏ€b‰m@€Aale ;mran (3)
AOr dOD>o Apne rb kI b`>\i==
AOr jNnt kI trf> ijs ka Aj>R
AaSmano& AOr j>mIn •ke brabr–
hE, tEyar kI g: hE prhej>garo& ke
il@ | (133)
jo `>cR krte hE& `>u=I •`>u=halI–
AOr tk\lIf> me& AOr pI jate hE&
g>uSsa AOr maf> kr dete hE& logo&
ko, AOr ALlah doSt r`ta hE
@hsan krne valo& ko | (134)
AOr vh log jo behya: kre& ya
Apne t:& ko: j>uLm kr bE5e& to
vh ALlah ko yad kre&, ifr
Apne gunaho& ke il@ b`\>i==
ma&ge&, AOr kOn gunah b~>=ta hE
ALlah ke isva ? AOr jo wNho& ne
•g>lt– ikya ws pr jante bUzje
n AD>e& | (135)
@ese hI logo& kI jj>a wn ke rb
kI trf> se b`\>i== AOr bag>at
hE& ijn ke nIce bhtI hE& nhre&, vh
wn me& hme=a rhe&ge, AOr kEsa
AC2a bdla hE kam krne valo&
ka! (136)
guj>r cuke hE& tum se phle trIk>e
•vaik>A>at– to j>mIn me& clo
ifro, ifr de`o kEsa An\jam
huAa zu4lane valo& ka! (137)
yh byan hE logo& ke il@ AOr
ihdayt AOr nsIht prhej>garo&
ke il@ | (138)
AOr tum suSt n pD>o AOr g>m n
`aAo, AOr tum hI g>ailb rhoge
Agr tum :man vale ho | (139)
Agr tum ko j>~>m phu%ca to
Alb]a phu%ca hE ws k>Om ko •-I–
ws jEsa hI j>~>m, AOr yh •`>u=I
AOr g>m ke– idn hE& jo hm logo& ke
drimyan barI barI bdlte rhte hE&,
AOr taik ALlah malUm kr le wn
logo& ko jo :man la@ AOr tum me&
se •baj> ko– =hId bna@ •drj@
=hadt de–, AOr ALlah j>ailmo&
ko doSt nhI& r`ta | (140)
ت ــ ــســم ال ــا ــه ض ــ ع ـــنـــة wج ـــم ـــك رب مــــن مــغــفــرة اىل ا wســــاrعــــ
اء ــســ ال فــى ن ــ ــنــفــق الـــذيـــن ﴾١٣٣﴿ لــلــمــتــقــيــن ــــدت اع wاالrضال٪
ـــاسط٪ ـــن ال ــــن ع ـــن ـــي ـــاف ـــع wال ـــظ ـــي ـــغ ال ـــن ـــي ـــم ـــظ ـــك wال اء ـــــضـــــ wال
ا ظلم او فاحشة ا فعل اذا wالــذيــن ﴾١٣٤﴿ المحسنين حب wاهللا
ب الذن ـغـفـر ــن wم لذنوبهمفق٪ فاستغفرwا اهللا ذכــرwا انفسهم
﴾١٣٥﴿ ن ــ ــم ــل ــع wهــــم ا فــعــلــ مـــا ـــىل ع ـــرwا ـــص wلــــم اهللا اال
ـــــنـــــت wج ربـــــــهـــــــم ــــــــن م ة ـــــ ـــــف ـــــغ م ـــــــم ه ا ـــــــ ج ــــــك ــــــ اwل
wنــــعــــم ـــاط٪ ـــه ـــي ف خــــلــــديــــن ـــــر ـــــه االن ـــا ـــحـــتـــه ـــــن م ى تــــجــــ
ــرwا ــي ــس ف ســنــنال٪ ــكــم قــبــل ـــن م ــت ــل خ قـــد ﴾١٣٦﴿ ــيــن الــعــمــل ــــر اج
﴾١٣٧﴿ ــن ــي ب ــذ ــك ــم ال ــة ــب ــاق ع اكن كــيــف فـــانـــظـــرwا االrض فـــى
﴾١٣٨﴿ لـــلـــمـــتـــقـــيـــن ــــة ــــظ ع ــــ wم ـــــــدى wه ـــاس ـــن ـــل ل ــــيــــان ـــــذا ه
﴾١٣٩﴿ منين م كنتم ان ن ــ ــل االع ــتــم wان ا نــ ــحــ wال ا هن wال
ــام االي wتــلــك مثـلـهط٪ ح ــ ق الــقــوم مــس فقـد ح ــ ق مسسكم ان
ا אمــــنــــ الـــــذيـــــن اهللا ـــم ـــل ـــع ـــي wل الــــنــــاسج٪ ــــيــــن ــــا ــــه ــــداwل ن
﴾١٤٠﴿ ــن ــي ــم ــل ــظ ال ـــحـــب ال wاهللا ــــداءط٪ ــــه ش مــنــكــم ـــتـــخـــذ wي
AOr dOD>otrf>b`>\i==AaSman•jma–
seApna rbAOr jNnt
ws ka Aj>R
AOr j>mIntEyar kI g:`>u=I me&prhej>garo& ke il@
133jo log`>cR krte hE&
AOr tk\lIf>log AOr pI jate hE&g>uSsaAOr maf> krte hE&se
AOr ALlah
doSt r`ta hE
@hsan krne vale
j>uLm kre& 134AOr vh log jo
jbvh kre&ko:
behya:ya
Apne t:&vh ALlah ko
yad kre&gunah
ifr b`\>i== ma&ge&
Apne gunaho& ke il@
AOr kOnb~>=ta hE
ALlah ke isva
AOr n135 vh AD>e&prjowNho& ne ikya
AOr vhjante hE&
yhI logwn kI jj>aAOr bag>at b`\>i==sewn ka rb
bhtI hE&seAOr kEsa AC2a
ws ke nIcenhre&hme=a rhe&gews me&
bdlakam krne vale136to clo ifro guj>r cuketum se phletrIk>e
•vaik>A>at–
j>mIn me&ifr de`o137 kEsahuAaAn\jamzu4lane vale
yhbyanlogo& ke il@138 AOr ihdayt
AOr nsIhtprhej>garo& ke il@
AOr suSt n pD>o
AOr g>m n `aAo139 AOr tumg>ailbAgr tum ho:man vale
AgrtuMhe& phu%caj>~>mAYyamto
Alb]aphu%cak>Omj>~>mws jEsaAOr yh
hm barI barI bdlte hE& ;s ko
logo& ke drimyan:man la@AOr taik malUm kr le ALlah
jo log
AOr bna@tum se140 =hId •jma–
AOr ALlah
doSt nhI& r`taj>ailm •jma–
69 Q@fi‰fl
ln tnalU (4)S@Ê㇫@fiaAOr taik ALlah pak saf>
kr de wn logo& ko jo :man la@
AOr im4a de kaif>ro& ko | (141)
Kya tum yh smzte ho ik tum
jNnt me& dai`>l ho jaAoge AOr
A-I ALlah ne malUm nhI& ikya
•;m\ithan nhI& ilya– ik kOn
tum me& se ijhad krne vale hE& AOr
sb\r krne vale hE& | (142)
AOr Alb]a tum mOt se imlne
se k>Bl ws kI tmNna krte
9e, to Ab tum ne wse •mOt ko–
de` ilya AOr tum wse •ApnI
Aa%`o& se– de` rhe ho | (143)
AOr muhMmd •s– to @k rsUl
hE&, Alb]a guj>r cuke hE& wn se
phle bhut se rsUl, ifr Agr vh
vf>at pa le& ya k>t\l ho ja@& to
Kya tum ApnI @iD>yo& pr •wl4e
paW%– lO4 jaAoge ? AOr jo ApnI
@iD>yo& pr •wl4e paW%– ifr ja@
to vh hrigj> ALlah ka ku2 n
ibgaD>ega, AOr ALlah jl\d jj>a
dega =u› krne valo& ko | (144)
AOr iksI =~>s ke il@ •mumikn–
nhI& ik vh ALlah ke huKm ke
bg>Er mr ja@, il`a huAa hE @k
muk>rRra vK>t, AOr jo duinya ka
;n\A>am cahega hm wse ws me& se
de de&ge, AOr jo cahega Aai`>rt
ka bdla hm wse ws me& se de&ge,
AOr hm =u› krne valo& ko
jl\d jj>a de&ge | (145)
AOr bhut se nbI •hu@ hE&– wn ke
sa9 •iml kr– bhut se ALlah
vale lD>e, ps vh suSt n pD>e
•wn musIbto&– ke sbb jo wNhe&
ALlah kI rah me& phu%cI AOr n
wNho& ne kmj>orI •j>aihr– kI AOr
n db g@, AOr ALlah sb\r krne
valo& ko doSt r`ta hE | (146)
AOr wn ka khna n 9a ws
ke isva@ ik wNho& ne duA>a kI
@e hmare rb! hme& b~>=de hmare
gunah, AOr hmarI ij>yadtI hmare
kam me&, AOer saibt r` hmare
k>dm AOr kaif>ro& kI k>Om pr
hmarI mdd f>rma | (147)
﴾١٤١﴿ يـــن ـــ ـــف ـــك ال ـــق ـــح ـــم wي ا אمــــنــــ ــــن ــــذي ال اهللا ـــص ـــح ـــم ـــي wل
ــدwا جــه ــن ــذي ال اهللا علم wلــمــا الــجــنــة ا ــدخــلــ ان حسبتم ام
من ت ــ ــم ال ن ــنــ ــم كنتم ــد ــق wل ﴾١٤٢﴿ يــن الــصــبــ wيــعــلــم منكم
﴾١٤٣﴿ ـــرwن ـــظ ـــن ــــم ــــت wان ه ــــ rايــــتــــم ـــد فـــق هص٪ ـــ ـــق ـــل ان قـــبـــل
ـــلط٪ س ـــ ال قـــبـــلـــه ــــن م ـــلـــت خ ــــد ق لج٪ ـــــــ rس اال مـــحـــمـــد wمـــــا
نقلب ـــن wم ــمط٪ ــك ــاب ــق اع عــىل انــقــلــبــتــم قــتــل او مـــات افــائــن
﴾١٤٤﴿ ين الشك اهللا ى wســيــجــ شيئاط٪ اهللا ــضــر فــلــن عقبيه ــىل ع
جـــالط٪ مـــ ــا ــب كــت اهللا ـــــاذن اال ت ـــ ـــم ان ــس ــف ــن ل اكن ــــا wم
د ـــــ ـــــــن wم ـــاج٪ ـــه ـــن م تـــــه ـــــ الــــدنــــيــــا اب ــــــــ د ـــــــ ـــــــن wم
﴾١٤٥﴿ يـــن الـــشـــكـــ ى ـــ ـــج ـــن wس مـــنـــهـــاط٪ تــــه ــــ ة ـــــــ االخ اب ــــــ ث
ا ـــنـــ wه ــا ــم ف كــثــيــرج٪ ن ــــ ــــي رب مـــعـــه قـــتـــلال٪ ـــى ـــب ــــن م ـــــــن ي و
اط٪ اســـتـــاكنـــ wمــــا ا ــ ــف ــع ض wمــــا اهللا ــل ــي ــب س ـــى ف اصـــابـــهـــم ـــــآ لــم
ان اآل ـــم ـــه ل ـــ ق اكن ـــــا wم ﴾١٤٦﴿ يـــن ـــ ـــصـــب ال ـــب ـــح wاهللا
نـــا امـــ ــــى ف ــــا ــــن اف ــــ wاس بـــنـــا ذنـــ لـــنـــا اغـــفـــر rبـــنـــا ا قــــالــــ
﴾١٤٧﴿ يـــن الـــكـــفـــ ــــوم الــــق عــلــى ـــا ن ـــ ـــص wان ـــا ـــن ـــدام اق wثــــبــــت
AOr taik pak saf> kr de ALlah
141 jo log:man la@AOr im4a dekaif>r •jma–
Kya tumsmzte ho ?
ikijhad krne
valetum dai`>l
hogejNnt
AOr A-I nhI&
ALlah ne malUm ikya
jo log
tum me& seAOr malUm
ikyasb\r krne valese 142AOr
Alb]atum tmNna krte 9emOt
k>Bliktum ws se imlo143 to Ab tum ne wse de` ilya
AOr tumde`te ho
AOr nhI&
muhMmd •s–mgr •to–
rsUl •jma– @k rsUlAlb]a guj>rewn se phle
Kya ifr Agr
vh vf>at pa le&
yaifr ja@k>t\l ho ja@&
tum ifr jaAoge
ApnI @iD>yo& prAOr jo
ApnI @iD>yo& prto hrigj> n
ibgaD>ega ALlah ka144 ku2 -I
AOr jl\d jj>a dega ALlah
=u› krne vale
AOr nhI&
iksI =~>s ke il@muk>rRra vK>t ikvh mrebg>ErALlah ke huKm se
il`a huAa
AOr jocahega;n\A>amcahega duinyahm de&ge ws ko
ws seAOr jo
bdlaAai`>rt145 hm de&ge ws ko
ws seAOr hm jl\d
jj>a de&ge=u› krne vale
AOr bhut senbIsuSt pD>e lD>ewn ke sa9
ALlah valebhutps n
b sbb - jo
wNhe& phu%ceme&AOr n db g@ ALlah kI rahAOr nwNho& ne
kmj>orI kI
AOr ALlah
doSt r`ta hE
sb\r krne valeik 146AOr n 9awn ka khnaisva@
wNho& neduA>a kI
@e hmare rb
hmare kam me& b~>=de hm kohmare gunahAOr hmarI ij>yadtI
AOr saibt r`
hmare k>dm147 AOr hmarI mdd f>rma
prk>Omkaif>r •jma–
١۴
١۴۵
70Q@fi‰fl
T@aÏ€b‰m@€Aale ;mran (3)
to ALlah ne wNhe& ;n\A>am idya
duinya ka AOr Aai`>rt ka AC2a
;n\A>am, AOr ALlah @hsan krne
valo& ko doSt r`ta hE | (148)
@e :man valo! Agr tum kaif>ro&
ka kha manoge to vh tuMhe&
@iD>yo& pr •wl4e paW%– fer de&ge
ifr tum 3a4e me& pl4
jaAoge | (149)
bl\ik ALlah tuMhara mddgar hE
AOr vh sb se behtr mddgar
hE | (150)
hm A>nk>rIb kaif>ro& ke idlo& me&
'A>b Dal de&ge ;s il@ ik wNho&
ne ALlah ka =rIk ikya ijs
kI ws ne ko: snd nhI& wtarI,
AOr wn ka i5kana doj>`> hE,
AOr bura i5kana hE j>ailmo&
ka | (151)
AOr Alb]a ALlah ne tum se
Apna vada sCca kr id`aya
jb tum wNhe& ws ke huKm se
k>t\l krne lge yha& tk ik jb
tum ne buj>idlI kI AOr kam me&
zgD>a ikya AOr ws ke bad
naf>rmanI kI jbik tuMhe& id`aya
jo tum cahte 9e, tum me& se ko:
duinya cahta 9a AOr tum me& se
ko: Aai`>rt cahta 9a, ifr
ws ne tuMhe& wn se pSpa kr idya
taik tuMhe& Aaj>ma@, AOr thk>Ik>
ws ne tuMhe& maf> kr idya, AOr
ALlah moimno& pr f>J>l krne
vala hE | (152)
jb tum •mu%h w5a kr– c7>te jate
9e AOr iksI ko pI2e muD> kr
n de`te 9e AOr rsUl •s– tuMhare
pI2e se tuMhe& pukarte 9e, ifr tuMhe&
g>m pr g>m phu%ca taik tum r&j
n kro ws pr jo •tuMhare ha9
se– inkl gya AOr n •ws pr–
jo tuMhe& pe= Aa@, AOr ALlah
ws se ba`>br hE jo tum krte
ho | (153)
ةط٪ ــــــــ االخ اب ـــــــ wحــــســــن الـــدنـــيـــا اب ـــــــ اهللا ـــم ـــه ـــى فـــאت
ا ـــ ـــن אم الـــــذيـــــن ـــا ـــه ـــاي ﴾١٤٨﴿ ـــحـــســـنـــيـــن الـــم ـــحـــب wاهللا
ا فتنقلب ــابــكــم ــق اع عــىل ـــم دوכ ـــ كــفــرwا الــذيــن ا ــطــيــعــ ان
﴾١٥٠﴿ ــن ي ــ ــص ــن ال ــر ــي خ ــــو wه ــمج٪ ــك ــى ــو م اهللا ـــل ﴾١٤٩﴿ يــن خــســ
ا اشـــرכـــ ــآ ــم ـــب ع ـــ ال ـــرwا ـــف ك الـــذيـــن ب ـــ ـــل ق فـــى ــى ــق ــل ــن س
الــــنــــارط٪ ـــــم ـــــه ـــــاwى wم ـــاج٪ ـــن ـــط ـــل س ـــــه ل ـــــ ـــــن ـــــم ل ــــا م ــــــاهللا ب
wعـــــده اهللا صـــدقـــكـــم ـــد ـــق wل ﴾١٥١﴿ ــن ــي ــم ــظــل ال ى ـــثـــ م ـــس ـــئ وب
ـــم ـــت ـــاzع ـــن wت فــشــلــتــم اذا حـــتـــى ـــــهج٪ ـــــاذن نـــهـــم ـــحـــســـ اذ
نط٪ ـــحـــبـــ ـــا م ــــكــــم اrى ـــآ م ـــعـــد مــــن wعـــصـــيـــتـــم االمــــــر ـــى ف
ةج٪ االخـــــــ يــــد ــــ مــــن ـــم ـــك ـــن wم الـــدنـــيـــا يــــد ــــ مــــن مـــنـــكـــم
عــنــكــمط٪ ـــفـــا ع ــــد ــــق wل لــيــبــتــلــيــكــمج٪ ـــم ـــنـــه ع ـــم ـــك ف ـــ ص ــــم ث
wال ـــدwن ـــع ـــص اذ ﴾١٥٢﴿ مـــنـــيـــن الـــمـــ عــلــى فـــضـــل ذو wاهللا
ىـــكـــم اخـــ فـــــى ــــم ــــوכ ــــدع ل ــــــ س ــــــ wال احــــــد ـــــىل ع ن ــــ ــــل ت
فــاتــكــم ـــا م ــــىل ع ا ـــ ن ـــ ـــح ـــكـــيـــال ل ـــم ـــغ غـــمـــا ـــكـــم ـــاب ـــاث ف
﴾١٥٣﴿ ن ـــعـــمـــلـــ ـــا ـــم ـــر ـــي ـــب خ wاهللا اصــــابــــكــــمط٪ ــــآ م wال
to wNhe& idya ALlah;n\A>am;n\A>amÃ@ÃAai`>rt duinyaAOr AC2a
AOr ALlah
doSt r`ta hE
:man la@ @hsan krne vale148@elog jo
Agr tum kha manoge
ifr tum pl4 jaAoge
ijn logo& ne kuf>š ikya •kaif>r–
vh tuMhe& fer de&ge
prtuMharI @iD>ya&
3a4e me&149bl\ik ALlah
150 tuMhara mddgar
AOr vhbehtrmddgar •jma–
A>nk>rIb hm Dal de&ge
me&idl
•jma–;s il@ ik wNho& ne
=rIk ikyaijNho& ne kuf>š ikya
•kaif>r–‘A>b
ALlah ka
ijsnhI& wtarIdoj>`>ws kI
ko: sndAOr wn ka i5kana
AOr burai5kanaApna vada j>ailm •jma–151AOr Alb]a
sCca kr idya tum se ALlah
jbtum k>t\l
krne lge wNhe&AOr zgD>a ikya ws ke huKm se
yha& tk ik
jbtum ne
buj>idlI kI
kam me&AOr tum ne
naf>rmanI kItum cahte 9e ws ke badjb tuMhe& id`ayajo
tum sejo cahta 9aAai`>rt duinyaAOr tum sejo cahta 9a
ifrtuMhe& fer idyatum se •tuMhe&– wn setaik tuMhe& Aaj>ma@AOr
thk>Ik>maf> ikya
AOr ALlah
f>J>l krne valaAOr n
prmoimn •jma–152jbtum c7>te 9e
muD> kr de`te 9e
iksI kotuMhare pI2e se AOr rsUl •s–tuMhe& pukarte 9e
ifr tuMhe& phu%cayajo tum se inkl gya g>m pr g>mtaik ntum r&j kropr
AOr n
jotuMhe& pe= Aa@153 AOr ALlah
ba`>brws se jo tum krte ho
١۵
۵٦
71 Q@fi‰fl
ln tnalU (4)S@Ê㇫@fiaifr ws ne tum pr g>m ke bad
Am\n W&3 •kI sUrt me&– wtarI,
@k jmaA>t ko 7a%k ilya tum
me& se, AOr @k jmaA>t ko
ApnI jan kI if>› pD>I 9I,
vh ALlah ke bare me& be hk>Ik>t
guman krte 9e jaihilyt ke
guman, vh khte 9e Kya ko:
kam ku2 hmare il@ •hmare
;`>ityar me&– hE ? Aap •s– kh de&,
ik tmam kam ALlah ke il@
•ALlah ke ;`>ityar me&– hE, vh
Apne idlo& me& 2upate hE& jo Aap ke
il@ •Aap pr– j>aihr nhI& krte,
vh khte hE& Agr ku2 kam hmare
il@ •hmare ;`>ityar me&– hota
to hm yha& n mare jate, Aap
kh de& Agr tum Apne 3ro& me&
hote to ijn pr •ijn kI ik>Smt
me&– mara jana il`a 9a vh j>"r
inkl `D>e hote ApnI k>t\lgaho&
kI trf>, taik ALlah Aaj>ma@
jo tuMhare sIno& me& hE, AOr taik
saf> kr de jo tuMhare idlo& me&
hE, AOr ALlah idlo& ke -ed `>Ub
janne vala hE | (154)
be=k jo log tum me& se pI5
fer g@ ijs idn do jmaA>te& Aamne
samne hu:&, drhk>Ik>t wNhe& =Etan
ne ifslaya wn ke baj> Aamal kI
vjh se, AOr Alb]a ALlah ne
wNhe& maf> kr idya, be=k ALlah
b~>=ne vala budRbar hE | (155)
@e :man valo! tum wn logo& kI
trh n ho jaAo jo kaif>r hu@
AOr vh khte hE& Apne -a;yo& ko
jb vh sf>r kre& j>mIn me& ya j&g
me& =rIk ho&, Agr vh hote hmare
pas to vh n mrte AOr n mare
jate, taik ALlah ws ko hs\rt
bna de wn ke idlo& me&, AOr
ALlah •hI– ij>Nda krta hE AOr
marta hE, AOr tum jo ku2 krte
ho ALlah de`ne vala hE | (156)
AOr Agr tum ALlah kI rah me&
mare jaAo ya tum mr jaAo to
yk>Inn b`\>i== AOr rhmt hE
ALlah kI trf> se, •yh– ws
se behtr hE jo vh •dOlt– jma
krte hE& | (157)
منكمال٪ طائفة غشى عاسا امنة الغم عد من عليكم ل ــ ان ثم
ــق ــح ال ــر ــي غ ـــــاهللا ـــ ن ــظــنــ ــم ــه ــس ــف ان ــم ــه ــت ــم اه ـــد ق wطـــائـــفـــة
االمر ان قل شــىءط٪ من ــر االم من لنا هل ن ل ق الجاهليةط٪ ظن
اكن لو ن ل ق لـكط٪ بدwن ال ما انفسهم فى ن خف هللاط٪ لكــه
تكم ي فى كنتم لو قــل ههناط٪ قتلنا ما شــىء ــر االم من لنـا
اهللا wليبتلى مضاجعهمج٪ اىل القتل عليهم كتب الــذيــن لــبــرز
عــلــيــم wاهللا ــمط٪ ــك ــوب ــل ق فـــى مــا ــص ــح ــم ــي wل صــــدورכــــم فـــى مــا
الجمعنال٪ التقى ــوم منكم ا لـ ـ الذين ان ﴾١٥٤﴿ الصدور بــذات
عنهمط٪ اهللا عفا wلقد اج٪ كسب ما بعض الشيطن لهم است انما
ا ــ ن ــ ــك ال ا אمـــنـــ الـــذيـــن ــا ــه ــاي ﴾١٥٥﴿ ــيــم ــل ح غـــفـــور اهللا ان
االrض فــى ا ـــ ب ـــ ض اذا انـــهـــم خـــ ا ـــ ـــال wق ـــرwا ـــف ك ـــن ـــذي اكل
اهللا ليجعل اج٪ قتل wما ا ماتـ مـا عندنا ا اكنــ لو ى غ ا اكنــ او
wيــــمــــيــــتط٪ ــــحــــى wاهللا قــــلــــوبــــهــــمط٪ ـــــى ف ة حـــــســـــ ـــــــك ذل
اهللا ســبــيــل فـــى قــتــلــتــم ـــــن wلـــــ ﴾١٥٦﴿ ــصــيــر ن ــلــ ــعــم ــا ــم wاهللا
﴾١٥٧﴿ ن ــ ــع ــم ــج ــا ــم م ــر ــي خ ـــة ـــم وrح اهللا ـــن م ة ــ ــف ــغ ــم ل ــم ــت م او
ifrws ne wtara
tum prtum me& se badg>mAm\nW%37a&k ilya@k
jmaA>t
AOr @k jmaA>t
wNhe& if>› pD>I 9Ibe hk>Ik>t ApnI jane&vh guman krte 9e
ALlah ke bare me&
gumanjaihilytvh
khte 9ekam Kya
hmare il@
sekamAap kh de&
ik
tmam - ALlah ke il@
vh 2upate hE&
Agr hota me&Apne idljoj>aihr nhI&
krteAap ke
il@ •pr–vh
khte hE&
hmare il@
9oD>a sa ;`>\ityarApne 3r •jma–
hm n mare jateyha&Aap kh de&
Agr tum hote
me&
j>”r inkl `D>e hote vh log
il`a 9aAOr taik Aaj>ma@
ALlahwn prmara janatrf>
ApnI k>t\lgah •jma–
jotuMhare sIno& me&janne vala
AOr taik saf> kr de
jotuMhare idlAOr
ALlah
sIno& vale •idlo& ke -ed–154Aamne samne hu:&do jmaA>te&
be=kjo logpI5 fere&getum me& seidn
drhk>Ik>t wn ko ifsla idya
=Etanwn sebaj> kI vjh se
jo wNho& ne kmaya •Aamal–
AOr Alb]a
maf> kr idya ALlah
be=k ALlah
b~>=ne vala
n ho jaAoihLm vala
155@ejo log:man valo •:man la@–
wn logo& kI trh
vh sf>r kre& j>mIn •rah– me&AOr vh khte hE&
Apne -a;yo& kojb
yaj&g me& ho&Agr vh hotetaik bna de
ALlahhmare pasnvh mrteAOr n mare jate
yh - wshs\rtAOr marta hE me&wn ke idlAOr
ALlahij>Nda
krta hE
AOr ALlah
jo ku2
tum krte hoALlah kI rah de`ne vala156AOr Alb]a Agr
tum mare jaAo
me&
ya tummr jaAo
yk>Inn b`\>i==
157 ALlah •kI trf>– se
AOr rhmtbehtrws se jo
vh jma krte hE&
ku2
me&
kaif>r
١٦
۷۷
72Q@fi‰fl
T@aÏ€b‰m@€Aale ;mran (3)
AOr Agr tum mr g@ ya mar id@ g@ to yk>Inn ALlah kI trf> ;k45e ik@ jaAoge | (158)
ps ALlah kI rhmt •hI– se hEik Aap •s– wn ke il@ nrm idl hE&, AOr Agr tuNd`>U s~>t idl hote to vh Aap •s– ke pas se muNti=r ho jate, ps Aap •s– maf> kr de& wNhe& AOr wn ke il@ b`\>i== ma&ge&, AOr kam me& wn se m=\vra kr ilya kre&, ifr jb Aap •s– •pu~>ta– ;rada kr le& to ALlah pr -rosa kre&, be=k ALlah -rosa krne valo& ko doSt r`ta hE | (159)
Agr ALlah tuMharI mdd kre to tum pr ko: g>ailb Aane vala nhI&, AOr Agr vh tuMhe& 2oD> de to kOn hE jo tuMharI mdd kre ws ke bad, AOer caih@ ik :man vale ALlah pr -rosa kre& | (160)
AOr nbI ke il@ •=ayan– nhI& ik vh 2upa@, AOr jo 2upa@ga vh ApnI 2upa: hu: cIj> ik>yamt ke idn la@ga, ifr pUra pUrapa@ga hr =~>s jo ws ne kmaya •A>ml ikya– AOr vh j>uLm nhI& ik@ ja@&ge | (161)
to Kya ijs ne pErvI kI rj>a@ ;lahI •ALlah kI `>u=nUdI kI– ws ke mainNd hE jo ALlah ke g>uSse ke sa9 lO4a ? AOr ws ka i5kana jhn\nm hE, AOr •bhut– bura i5kana hE | (162)
wn ke •mu`>tilf>– drje hE& ALlah ke pas, AOr vh jo ku2 krte hE& ALlah de`ne vala hE | (163)
be=k ALlah ne :man valo& •moimno&– pr @hsan ikya jb wn me& @k rsUl •s– -eja wn me& se, vh wn pr ws kI Aayte& p7>ta hE, AOr wNhe& pak krta hE, AOr wNhe& iktab Ao ihKmt is`ata hE, AOr be=k vh ws se k>Bl Alb]a `ulI gumrahI me& 9e| (164)
Kya jb tuMhe& phu%cI ko: musIbt, Alb]a tum ws se do c&d phu%ca cuke 9e, tum khte ho yh kha& se Aa: ? Aap kh de& vh tuMhare Apne •hI– pas se, be=k ALlah hr cIj> pr k>aidr hE | (165)
ــة ــم rح فــبــمــا ﴾١٥٨﴿ ــرwن ــش ــح اهللا الالــــى قــتــلــتــم او مــتــم ــن ــ wل
لكص٪ ح مـن ا النـفـضـ القلب غليظ فظا كنت wلو لهمج٪ لنت اهللا مـن
ـــــــرج٪ االم فــــى ــــــم ــــــاوrه wش ـــم ـــه ل ـــر ـــف ـــغ ـــت wاس ـــم ـــنـــه ع فــــاعــــف
﴾١٥٩﴿ ــيــن ــتــو الــم ــحــب اهللا ان اهللاط٪ عــلــى ــو ــت ف ــت م ــ ع فـــاذا
الــذى ذا فمن خذلكم wان لكمج٪ غالب فــال اهللا نصرכم ان
اكن ــا wم ﴾١٦٠﴿ ن من الم فليتو اهللا wعلى ــعــدهط٪ ــن م ينصرכم
ــةج٪ ــيــم ــق ال ــــوم ـــل غ ــا ــم ــــات ــلــل ــغ ــــن wم ـــغـــلط٪ ان ــى ــب ــن ل
اتبع افمن ﴾١٦١﴿ ن ظلم ال ــم wه كسبت ما فس لك ــوىف ثــم
ــمط٪ ــن ــه ج ــــه ــــاwى wم اهللا ــــن م ــســخــط ــــاء ـــمـــن ك اهللا ان rضـــــــ
ما ــصــيــر wاهللا اهللاط٪ ــد ــن ع ــــت rج د هـــم ﴾١٦٢﴿ ــصــيــر الــم وبــئــس
ال ــ rس فيهم عث اذ منين الم على اهللا مــن لقد ﴾١٦٣﴿ ن يعمل
الكتب wيعلمهم wيــزכــيــهــم אيــتــه عليهم ا تل انـفـسـهـم ــن م
﴾١٦٤﴿ ــن ــي ــب م ــل ــ ض لـــفـــى قـــبـــل مـــن ا ـــــ اكن wان ـــةج٪ wالـــحـــكـــم
ــذاط٪ ه اىن قلتـم مثليهاال٪ اصــبــتــم قــد مصيبة اصــابــتــكــم ــمــآ اwل
﴾١٦٥﴿ قــديــر شـــىء لك ــىل ع اهللا ان انــفــســكــمط٪ عــنــد ــن م ــو ه قــل
AOr Agrtum
mr g@yarhmt
tummar id@ g@
yk>Inn ALlah kI trf>
tum ;k45e ik@ jaAoge
158ps - se
ALlah •kI trf>– se
nrm idl
Aap •s– ke pas
wn ke il@
AOr Agr Aap •s– hote
tuNd`>Us~>t idlto vh muNti=r
ho jatese
Aap •s– maf> kr de&
wn se •wNhe&–
kamAOr
b`\>i== ma&ge&wn ke il@
AOr m=\vra kre& wn se
me&
ifr jb
Aap •s– ;rada kr le&
to -rosa kre&
159 ALlah prbe=k ALlah
doSt r`ta hE
-rosa krne vale
Agrvh mdd kre
tuMharIALlahjo ik
to nhI& g>ailb Aane vala
tum prAOr Agr
vh tuMhe& 2oD> de
to kOn ?
vh
vh tuMharI mdd kre
ws ke bad9a -hE
AOr ALlah prcaih@ ik -rosa kre&
:man vale160AOr nhI&
nbI ke il@
ik 2upa@ik>yamt ke idn AOr jo2upa@gala@gajo ws ne 2upaya
ifrpUra
pa@gahr =~>s
pErvI kI
jows ne kmaya
AOr vh
j>uLm n ik@ ja@&ge
161to Kya ijs
rj>a •`>u=nUdI–ALlahmainNd -
jojhn\nm lO4a
g>uSse ke sa9
ALlah keAOr ws ka
i5kana
AOr burai5kana162jovh - wn
drjeALlah ke pasAOr
ALlahde`ne vala
vh krte hE&163Alb]a be=k
@k rsUlALlah ne
@hsan ikyapr
:man vale •moimnIn–
jb -ejawn me&
sewn kI jane&
•wn ke drimyan–vh
p7>ta hEiktab wn pr
ws kI Aayte&
AOr wNhe& pak krta hE
AOr wNhe& is`ata hE
AOr ihKmtAOr be=k
164 vh 9ews se k>BlAlb]a -
me&gumrahI`ulI
Kya jbtuMhe& phu%cIkha& se yh ?ko:
musIbtAlb]a tum ne
phu%ca:ws se do c&d
tum khte ho
Aap kh de&
vhse165 pasprhr=Ek>aidrbe=k ALlah
tuMharI jane& •Apne pas–
فص
الن
73 Q@fi‰fl
ln tnalU (4)S@Ê㇫@fiaAOr tuMhe& jo •tk\lIf>– phu%cI
ijs idn do jmaA>to& me& muD-eD>
hu: to ALlah ke huKm se •phu%cI–
taik vh malUm kr le :man
valo& ko | (166)
AOr taik jan le wn logo&
ko jo munaif>k> hu@, AOr wNhe&
kha gya AaAo! ALlah kI
rah me& lD>o ya idf>aA> kro, to
vh bole Agr hm j&g jante
to j>"r tuMhara sa9 dete, vh
ws idn kuf>š se ij>yada k>rIb
9e b insbt :man ke, vh Apne
mu%h se khte hE& jo wn ke idlo&
me& nhI&, AOr ALlah `>Ub janne
vala hE jo vh 2upate hE& | (167)
vh log ijNho& ne Apne -a;yo&
ke bare me& kha AOr `>ud bE5e rhe
Agr vh hmarI bat mante to
vh n mare jate, kh dIij@! tum
ApnI jano& se mOt ko h4a do
Agr tum sCce ho | (168)
jo log ALlah kI rah me& mare g@
wNhe& hrigj> `>yal n kro mudaR,
bl\ik vh ij>Nda hE& Apne rb ke
pas se vh irj>\k> pate hE& | (169)
`>u= hE& ws se jo ALlah ne wNhe&
Apne f>J>l se idya, AOr vh wn
logo& kI trf> se `>u= vK>t hE& jo
nhI& imle wn se wn ke pI2e, wn
pr n ko: `>Of> hE AOr n vh
g>mgIn ho&ge| (170)
vh `>ui=ya& mna rhe hE& ALlah kI
nemt AOr f>J>l se, AOr yh ik
ALlah j>aya nhI& krta :man
valo& ka Ajr | (171)
ijn logo& ne ALlah AOr ws
ke rsUl ka •huKm– k>ubUl ikya
ws ke bad ik wNhe& j>~>m phu%ca,
wn me& se ijn logo& ne nekI AOr
prhej>garI kI wn ke il@ bD>a
Ajr hE | (172)
ijNhe& logo& ne kha ik logo& ne
tuMhare •muk>able ke il@ saman–
jma kr ilya hE, ps wn se Dro
to wn ka :man ij>yada huAa,
AOr wNho& ne kha hmare il@
ALlah kaf>I hE AOr vh kEsa
AC2a karsaj> hE! (173)
﴾١٦٦﴿ منين الم wليعـلـم اهللا فباذن الجمعن التقى وم اصابكم wمآ
ا قـــاتـــلـــ ا ـــ ـــال ـــع ـــم ـــه ل wقــــيــــل ا ـــافـــقـــ ــــن ــــذي ال ـــيـــعـــلـــم wل
التــبــعــنــكــمط٪ قــتــاال ــعــلــم ــو ل ا ــ ــال ق اط٪ ادفـــعـــ او اهللا ســبــيــل ــى ف
اهــهــم ــافــ ن لــ ــ ــق ــانج٪ يــم ــال ل منهم ب ـــ اق ــذ مــ ــ للكفـر ــم ه
ا قال الذين ﴾١٦٧﴿ ن كتم ما اعلــم wاهللا قلوبهمط٪ فى ليس ما
عــن rءwا فـــــاد قـــــل اط٪ ــ قــتــل ــا م ــا ن ــ ــاع اط لــو ـــعـــدwا wق ــم ــه ان ــ خ
ا قتل الذين حسبن wال ﴾١٦٨﴿ صدقين كنتم ان ت الم انفسكم
﴾١٦٩﴿ ن ـــ ـــرzق ربــهــم ــنــد ع احــيــاء ــل اتـــاط٪ ـــ ام اهللا ســبــيــل فــى
لــم ــالــذيــن ــســتــبــشــرwن wي فــضــلــهال٪ ــن م اهللا אتــىــهــم ــمــآ حــيــن فــ
﴾١٧٠﴿ ن ن ح هم wال عليهم ف خــ اال خلفهمال٪ مــن هم ا يلحق
ــضــيــع ال اهللا wان wفـــضـــلال٪ اهللا ــــن م ــة ــم ــع ــن يـــســـتـــبـــشـــرwن
مآ عد مــن ل ــ س ــ wال هللا ا استجاب ــذيــن ال ١٧١ منين الم ــر اج
﴾١٧٢﴿ عظيم ــر اج ا wاتــقــ منهم ا احسن للذين ح الــقــ اصابهم
هم فاخش لكم ا جمع قــد الــنــاس ان الــنــاس لهم ــا ق ــذيــن ال
﴾١٧٣﴿ الـــوכـــيـــل ـــعـــم wن اهللا حــســبــنــا ا wقـــالـــ ـــانـــا ايـــم ــــم اده فــــ
AOr jo
tuMhe& phu%ca
idn166 muD-eD> hu:
do jmaA>te&to ALlah ke
huKm seAOr taik vh malUm kr le
:man vale
AOr taik jan levh jo iklD>o munaif>k> hu@AOr
kha gyawNhe&AaAo
me&ALlah kI rahyaj>”r tuMhara
sa9 deteidf>aA> krovh boleAgr hm jantej&g
vhkuf>š ke il@ •kuf>š se–
ws idnApne mu%h seij>yada k>rIb
wn seb insbt :manvh khte hE&
jo nhI&wn ke idlo& me&wNho& ne kha
AOer ALlah
`>Ub janne vala
jovh 2upate hE&167vh log jo
Apne -a;yo& ke bare me&
AOr vh bE5e rhe
se Agrvh hmarI mante
vh n mare jatekh
dIij@tum h4a do
ApnI jane&mOtAgrmare g@ tum hosCce168AOr nhrigj>
`>yal krojo log
me&ALlah ka raSta169 mudaR •jma–
bl\ikij>Nda •jma–
pasApna rbvh irj>\k> id@
jate hE&
`>u=se - jowNhe& ALlah
ne idyanhI& Apne f>J>l seAOr `>u= vK>t hE&
wn kI trf> se jo
imlewn sese170 wn ke pI2e
ko: `>Of>wn prAOr n
vhg>mgIn ho&ge
vh `>ui=ya& mna rhe hE&nemt sej>aya nhI& krta seALlahAOr f>J>lAOr yh ik
ALlah
Ajr:man vale171ikijn
logo& nek>ubUl ikya
ALlah ka
AOr rsUlbad
phu%ca wNhe&j>~>m172 wn ke il@ jo
wNho& ne nekI kI
wn me& se
AOr prhej>garI kI
AjrbD>a
vh log jo
khawn ke il@
ps wn se Dro
logiklogjma ikya hEtuMhare il@
to ij>yada huAa wn ka
:man173 AOr wNho& ne kha
hmare il@ kaf>I hE ALlah
AOr kEsa AC2a
karsaj>
yh ik nhI&
١۷
١٦٨
ف الزموق
مــع ٢ني ١٢
عند املتقدم
74Q@fi‰fl
T@aÏ€b‰m@€Aale ;mran (3)
ifr vh lO4e ALlah kI nemt AOr f>J>l ke sa9, wNhe& ko: bura: n phu%cI, AOr wNho& ne pErvI kI rj>a@ ;lahI kI, AOr ALlah bD>e f>J>l vala hE| (174)
;s ke isva nhI& ik =Etan tuMhe& Drata hE Apne doSto& se, so tum wn se n Dro AOr muz se Dro Agr tum :man vale ho | (175)
AOr Aap ko g>mgIn n kre& vh log jo kuf>š me& dO6> 0Up krte hE&, yk>Inn vh hrigj> ALlah ka n ibga6> ske&ge ku2, ALlah cahta hE ik wn ko Aai`>rt me& ko: ihSsa n de, AOr wn ke il@ A>j>ab hE bD>a | (176)
be=k ijn logo& ne :man ke bdle kuf>š mol ilya vh hrigj> nhI& ibgaD> skte ALlah ka ku2, AOr wn ke il@ ddRnak A>j>ab hE | (177)
AOr ijn logo& ne kuf>š ikya vh hrigj> guman n kre& ik hm jo wNhe& 7Il de rhe hE& yh wn ke il@ behtr hE, drhk>Ik>t hm wNhe& 7Il dete hE& taik vh gunah me& b7> ja@&, AOr wn ke il@ j>lIl krne vala A>j>ab hE| (178)
ALlah •@esa– nhI& hE ik :man valo& ko •;s hal pr– 2oD> de ijs pr tum ho yha& tk ik napak ko pak se juda kr de, AOr ALlah •@esa– nhI& hE ik tuMhe& g>Eb kI `>br de, leikn ALlah Apne rsUlo& me& se ijs ko cahe cun leta hE, to tum ALlah AOr ws ke rsUlo& pr :man laAo, AOr Agr tum :man laAo AOr prhej>garI kro to tuMhare il@ bD>a Ajr hE | (179)
AOr vh log hrigj> yh `>yal n kre& jo ws •mal– me& bu`>\l krte hE& jo ALlah ne Apne f>J>l se wNhe& idya ik vh behtr hE wn ke il@, bl\ik vh wn ke il@ bura he, ijs •mal– me& wNho& ne bu`>\l ikya A>nk>rIb ik>yamt ke idn tOk> •bna kr– phnaya ja@ga, AOr ALlah hI vairs hE AaSmano& ka AOr j>mIn ka, AOr jo tum krte ho ALlah ws se ba`>br hE | (180)
ا wاتــبــعــ ءال٪ ـــ س مسسهم ــم ل ــل ــض wف اهللا مـــن نعمة ا فــانــقــلــبــ
الشيطن ــم ــك ذل ــا ــم ان ﴾١٧٤﴿ عــظــيــم فــضــل ذو wاهللا اهللاط٪ ان ــــ rض
﴾١٧٥﴿ منين م كنتم ان ن ــافــ wخ هم خاف فــال ــاءهص٪ ــي اwل ف يــخــ
شيئاط٪ اهللا ضرwا لن انهم الكفرج٪ فى ن ساrع الذين نك ح wال
﴾١٧٦﴿ عظيم عذاب wلهم ةج٪ االخــ فى حظا لهم جعل اال اهللا يد ي
wلهـم شيئاج٪ اهللا ــضــرwا لــن ــااليــمــان الكفر اشــتــرwا الــذيــن ان
خير لهم ملى انما كفرwا الذين حسبن wال ﴾١٧٧﴿ اليم عــذاب
﴾١٧٨﴿ مهـيـن عذاب wلهم اثماج٪ wا داد لي لهم ملى انـمــا نفسهمط٪ ال
حــتــى ــه ــي ــل ع ـــم ـــت ان مـــآ ـــىل ع ــن ــي ــن م ــ ــم ال ـــذر ـــي ل اهللا اكن مـــا
الغيب على ليطلعكم اهللا اكن wمــا الطيبط٪ من الخبيث يميز
ــهج٪ ــل وrس ــاهللا ا ــنــ فــאم ــشــاءص٪ ــن م ــه ــل rس ــن م جتبى اهللا ــكــن و
ــحــســبــن wال ﴾١٧٩﴿ ــيــم ــظ ع ــــر اج ــلــكــم ف ا wتــتــقــ ا مــنــ ــ wان
ــمط٪ لــه ا ــ ــي خ هـــو فــضــلــه مـــن اهللا אتــىــهــم ــآ ــم ن ــبــخــلــ الـــذيـــن
ــةط٪ ــيــم الــق ــــوم ـــه ا ــ ــل ــخ مــا ن ــ ق ــ ــط ــي س لــهــمط٪ شـــر ـــو ه بـــل
﴾١٨٠﴿ خــبــيــر ن ــلــ ــعــم ــمــا wاهللا wاالrضط٪ ت ــ الــســم اث ــ ــي م wهللا
ifr vh lO4enemt ke sa9
seAOr wNho& ne pErvI kI
ALlahAOr f>J>lwNhe& nhI& phu%cIko: bura:
ALlah kI rj>aAOr
ALlah=Etan f>J>l valabD>a174;s ke
isva nhI&yh tuMhe&
Drata hEApne doStso n175 wn se DroAOr Dro muz se
Agrtum ho:man vale
AOr n
Aap ko g>mgIn kre&
jo logku2dO6> 0Up krte hE&
kuf>š me&yk>Inn
vhhrigj> n
ibgaD> ske&geALlah
cahta hE ALlah
ik n176 dewn ko
Aai`>rtAOr wn ke il@
A>j>abbD>a
be=kvh log
jowNho& ne
mol ilyaAOr wn ke il@
kuf>š:man ke bdlehrigj> nhI&
ibgaD> skte ALlah ka
ku2
A>j>abddRnak177behtrAOr n
hrigj> guman kre&
ijn logo& ne kuf>š ikya
yh ikhm 7Il dete hE&
wNhe&
wn ke il@drhk>Ik>thm 7Il dete hE&
178 wNhe&taik vh b7> ja@&
gunahAOr wn ke il@
A>j>abj>lIl
krne vala
nhI& hEALlahik 2oD>eyha& tk
ik:man valeprjotumws pr
juda kr de
napakseg>Eb pakAOr nhI& hEALlahik tuMhe& `>br de
pr
AOr leikn ALlah
cun leta hE
AOr ws ke rsUl
seApne rsUl
ijs ko
vh caheto tum
:man laAoALlah pr
AOr Agr
tum :man laAo
AOr prhej>garI kro
hrigj>`>yal kre&
to tuMhare il@
AjrbD>a179AOr n
jo logbu`>\l krte hE&
me& - jown ke il@
wNhe& idya ALlah ne
Apne f>J>l sevhbehtr
bl\ikvhburaik>yamtwn ke il@
A>nk>rIb tOk> phnaya ja@ga
jowNho& ne
bu`>\l ikyaws me&
idn
AOr ALlah ke il@ mIras
AaSmano&180 AOr j>mInAOr
ALlahjo tum krte hoba`>br
me&ko: ihSsa
١٨
٩٩
75 Q@fi‰fl
ln tnalU (4)S@Ê㇫@fiaAlb]a ALlah ne wn kI bat
sun lI ijn logo& ne kha ik
ALlah f>k>Ir hE AOr hm maldar
hE& | Ab hm il` r`e&ge jo wNho&
ne kha AOr wn ka nibyo& ko
nahk> k>t\l krna, AOr khe&ge
c`o jlane vala A>j>ab | (181)
yh ws ka bdla hE jo tuMhare
ha9o& ne Aage -eja AOr yh ik
ALlah bNdo& pr j>uLm krne vala
nhI& | (182)
ijn logo& ne kha ik ALlah ne
hm se A>hd kr r`a hE ik hm
iksI rsUl pr :man n la@& yha&
tk ik vh hmare pas k>urbanI
la@ ijse Aag `a le, Aap •s–
kh de& Alb]a tuMhare pas muz
se phle bhut se rsUl Aa@
in=ainyo& ke sa9 AOer ws ke
sa9 -I jo tum khte ho, ifr
Kyo& tum ne wNhe& k>t\l ikya Agr
tum sCce ho, (183)
ifr Agr vh Aap ko zu4la@&
to Alb]a zu4la@ g@ hE&
Aap •s– se phle bhut se rsUl
jo Aa@ `ulI in=ainyo& ke sa9,
AOr shIf>e AOr rO=n iktab
• le kr– | (184)
hr jan ko mOt •ka j>a;k>a–
c`na hE, AOr ik>yamt ke idn
tuMhare Ajr pUre pUre imle&ge, ifr
jo ko: doj>`> se dUr ikya gya
AOr jNnt me& dai`>l ikya gya
ps vh murad ko phu%ca, AOr
duinya kI ij>NdgI •ku2– nhI& @k
0oke ke sOde ke isva | (185)
tum Apne malo& AOr ApnI jano&
me& j>"r Aaj>ma@ jaAoge, AOr
tum j>"r sunoge wn logo& se
ijNhe& tum se phle iktab dI g:
AOr mu=\irko& se •-I– du` dene
valI •bate&– bhut sI, AOr Agr
tum sb\r kro AOr prhej>garI
kro to be=k yh bD>e ihMmt ke
kamo& me& se hE | (186)
اغنياءم٪ wنــحــن فقير اهللا ان ا قــالــ الــذيــن ل ــ ق اهللا سمع لقد
حـــــق ـــر ـــغـــي ــــاء ــــي ــــب اال ـــم ـــه ـــل ـــت wق ا ــــ ــــال ق ــــا م ســـنـــكـــتـــب
قـــدمـــت ــمــا ـــــك ذل ﴾١٨١﴿ يـــق ـــ ـــح ال عــــــذاب ا ذwقـــــــ ل ــــ ــــق wن
ا قــالــ ـــذيـــن ال ﴾١٨٢﴿ لــلــعــبــيــد ــظــالم ــيــس ل اهللا wان ايــديــكــم
ــا ــن ــي ــات حـــتـــى ل ســــ لــــ ــــن م ــــ اال ـــنـــآ ـــي ال ـــد ـــه ع اهللا ان
البينت قبلى ــن م ــل rس ــم جــاءכ قــد قــل الــنــارط٪ ــالكــه بــان بــقــ
﴾١٨٣﴿ صــدقــيــن ــم ــت ــن ك ان ــم ه ــ ــم ــت ــل ــت ق فــلــم ــم ــت ــل ق وبــــالــــذى
جــــــاءو ـــك ـــل ـــب ق مــــــن rســــــل ب ـــــــذ ك فـــقـــد ك ـــــ ـــــذب ك فــــــان
تط٪ الم ذائقة فس لك ﴾١٨٤﴿ المنير wالكتب بــر wالــ بالبـينت
فـــمـــن ــــةط٪ ــــم ــــي ــــق ال ـــــــــوم ــــــــم ــــــــورכ اج ن فـــــــ ـــــــ ــــــا ــــــم wان
الدنيآ ة الــحــيــ ــا wم فــازط٪ فقد الجنة wادخــــل الــنــار ــن ع ح ـــ zح
ــمفق٪ ــك ــس ــف wان الـــكـــم ـــ ام فـــى ن ــ ــل ــب ــت ل ﴾١٨٥﴿ الـــغـــرور ع مــتــ اال
قــبــلــكــم مـــــن ـــب ـــت ـــك ال ا ــــــــ اwت الـــــذيـــــن مـــــن ـــن ـــع ـــم ـــس ـــت wل
اط٪ ــــــ ــــــي ــــــث ك اذى ا ـــــــــــ ـــــــــــرכ اش ــــــــــن ــــــــــذي ال ــــــــــــــن wم
﴾١٨٦﴿ ـــــــور االم عـــــزم مـــن ذلـــــك فـــــان ا ـــ ـــتـــق wت ـــرwا ـــصـــب wان
Alb]a sun ilya ALlah ne
k>Ol •bat–
maldarijn logo&
nekhaik ALlahf>k>IrAOr hm
Ab hm il` r`e&gejo wNho& ne khanahk>AOr wn ka k>t\l krna
nbI •jma–
AOr hm khe&getum c`oAage -eja A>j>abjlane vala181yhbdla - jo
tuMhare ha9AOr yh ik
ALlahkha nhI&
j>uLm krne vala
bNdo& pr182ijn logo& ne
ik ALlahA>hd ikyavh la@ hmare
pashm seik n
hm :man la@&
iksI rsUl pr
yha& tk ik
k>urbanIijse `a leAagin=ainyo& ke
sa9Aap kh de&
Alb]a tuMhare pas Aa@
bhut se rsUl
muz se phle
AOrws ke sa9 jo
tum khte ho
183 ifr Kyo&tum ne wNhe& k>t\l ikya
Agrtum hosCce
ifr Agrvh zu4la@& Aap •s– ko
vh Aa@to
Alb]azu4la@ g@
bhut se rsUl
Aap se phle
`ulI in=ainyo& ke sa9
AOr shIf>e
mOtAOr
iktabrO=n184hrjanc`na
AOr be=kpUre pUre imle&geifr jo tuMhare Ajrik>yamt ke idn
dUr ikya gya
sedoj>`>duinyaAOr dai`>l ikya gya
jNntps murad ko phu%ca
AOr nhI&
ij>NdgI
isva@sOda0okaAOr ApnI jane& 185tum j>”r Aaj>ma@ jaAoge
me&Apne mal
AOr j>”r sunogesetum se phlevh log ijNhe&
iktab dI g:
AOr - seijn logo& ne i=kR ikya •mu=\irk–bhutdu` dene valI
AOr Agr
tum sb\r kro
186 AOr prhej>garI kro
to be=kyhseihMmtkam •jma–
ف الزموق
76Q@fi‰fl
T@aÏ€b‰m@€Aale ;mran (3)
AOr • yad kro– jb ALlah ne
Ahle iktab se A>hd ilya ik
tum wse logo& ke il@ j>"r
byan krna AOr n wse 2upana,
wNho& ne wse ApnI pI5 pI2e
fe&k idya AOr ws ke bdle 9oD>I
k>Imt haisl kI, to iktna bura
hE jo vh `>rIdte hE&! (187)
Aap hrigj> n smze& jo log
`>u= hote hE& jo wNho& ne ikya
•Apne ik@ pr– AOr cahte
hE& ik ws pr wn kI tarIf>
kI ja@ jo wNho& ne nhI& ikya,
ps Aap •s– wNhe& irha =uda n
smze& A>j>ab se, AOr wn ke il@
ddRnak A>j>ab hE | (188)
AOr ALLah ke il@ hE bad=aht
AaSmano& kI AOr j>mIn kI,
AOr ALlah hr =E pr k>idr
hE| (189)
be=k pEda;= me& AaSmano& kI
AOr j>mIn kI, AOr rat idn ke
Aane jane me& A>K>l valo& ke il@
in=ainya& hE&| (190)
jo log ALlah ko `D>e AOr bE5e
AOr ApnI krv4o& pr yad krte
hE&, AOr g>Or krte hE& AaSmano&
kI AOr j>mIn kI pEda;= me&, @e
hmare rb! tU ne yh bemk>sd pEda
nhI& ikya, tU pak hE, tU bca le
hme& doj>`> ke A>j>ab se| (191)
@e hmare rb! tU ne ijs ko doj>`>
me& dai`>l ikya to j>"r tU ne
ws ko ‘sva ikya, AOr j>ailmo&
ka ko: mddgar nhI& | (192)
@e hmare rb! be=k hm ne @k
pukarne vale ko suna jo :man
kI trf> pukarta hE ik Apne rb
pr :man le AaAo, so hm :man
la@, @e hmare rb! to hme& b~>=
de hmare gunah, AOr hm se hmarI
bura;ya& dUr kr de, AOr hme& neko&
ke sa9 mOt de | (193)
ــه ــن ــن ــي ــب ــت ل الـــكـــتـــب ا ــــــ اwت الــــذيــــن ـــيـــثـــاق م اهللا ـــــذ اخ wاذ
ــه ـــرwا ـــت wاش ــم ــوrه ــه ظ وrاء ــذwه ــب ــن ف نــه ــ ــكــتــم wال لــلــنــاس
الــذيــن ــحــســبــن ال ﴾١٨٧﴿ ـــشـــتـــرwن مــا ــئــس ــب ف ــالط٪ ــي ــل ق ــنــا ثــم
ــمــا ــــحــــمــــدwا ان ن wيـــــحـــــبـــــ ا ــــــــ ات ـــمـــآ ن حـــــ ـــــ يـــــف
wلــهــم الــــعــــذابج٪ ــــن م ـــازة ـــمـــف ــم ــحــســبــنــه ـــال ف ا ــ ــل ــع ــف ـــم ل
wاهللا wاالrضط٪ ت ـــ ـــســـم ال ـــلـــك م wهللا ﴾١٨٨﴿ الــــيــــم ــــــذاب ع
wاالrض ت ــ ــســم ال ــق ــل خ فـــى ان ﴾١٨٩﴿ قـــديـــر شــــىء لك ـــىل ع
١٩٠ ﴿ االلـــــبـــــاب ولـــــــى ال ـــــت الي ـــار ـــه ـــن wال ـــل ـــي ال wاخـــــتـــــالف
جـــنـــوبـــهـــم ــــــىل wع دا ـــــ ـــــع wق قـــيـــمـــا اهللا ــــــرwن ــــــذכ الــــذيــــن
ــا م rبــــنــــا wاالrضج٪ ت الــــســــمــــ خـــلـــق فـــــى ــــكــــرwن ــــف ــــت wي
﴾١٩١﴿ ـــار ـــن ال ــــــذاب ع ــا ــن ــق ف ــك ــن ــح ــب س ـــاطـــالج٪ هــــذا خـــلـــقـــت
للظلمين ـــا wم يـــتـــهط٪ اخـــ ــد ــق ف ــار ــن ال ـــدخـــل ـــن م انــــك ــآ ــن rب
ــــنــــادى ـــا ـــادي ـــن م ســمــعــنــا انــــنــــا rبــــنــــآ ﴾١٩٢﴿ ــــار ــــص ان ــــن م
ــنــا ل فـــاغـــفـــر ـــا ـــن rب فـــאمـــنـــا ـــم ـــك ـــرب ا אمـــنـــ ان يـــمـــان لـــال
﴾١٩٣﴿ ار ــــــــ االب ــــع م ـــا ـــن ف ـــ wت ســيــאتــنــا عــنــا ــــر ــــف وכ ـــا ـــن ب ـــ ذن
AOr jb
ALlah ne ilyawse j>”r byan
kr denaA>hd
vh log ijNhe&
iktab dI g:
logo& ke il@AOr n
haisl kIws ke bdle
2upana wseto wNho& ne
wse fe&k idyapI2e
ApnI pI5 •jma–
k>Imt9oD>Ito iktna bura
hE jojo log vh `>rIdte hE&187Aap hrigj> n smze&
`>u= hote hE&ws pr
jows pr
jowNho& ne ikya
AOr vh cahte hE&ikwn kI tarIf>
kI ja@
wNho& ne nhI& ikyaps nAOr wn ke il@
smze& Aap wNhe&irha =udaseA>j>ab
A>j>abddRnak188AOr ALlah
AOr ALlah ke il@ bad=aht
AaSmano&AOr j>mIn
prhr =EAOr j>mIn k>aidr189be=kme&pEda;=AaSman •jma–
AOr Aana janarat190 AOr idnin=ainya& hE&A>K>l valo& ke il@
jo logyad krte hE& ALlah koApnI krv4e& `D>eAOr bE5eAOr pr
AOr vh g>Or krte hE&nhI& pEda;= me&AaSmano&AOr j>mIn@e hmare
rb
tU ne pEda ikyayhbe mk>sd191 tU pak hEtU hme& bca le
A>j>abAag
•doj>`>–
@e hmare rb
be=k tUjo - ijs
j>ailmo&ke il@
dai`>l ikya
Aag •doj>`>–
to j>”rtU ne ws ko ‘sva ikya
AOr nhI&
ko:mddgar192pukarta hE@e hmare
rbbe=k hm ne
sunapukarne vala
:man ke il@ik :man le AaAohme& Apne rb prso hm
:man la@@e hmare
rbto b~>= de
hmare gunahAOr dUr kr de
hm se193 hmarI bura;ya&
AOr hme& mOt de
neko& ke sa9
١٩
٩١٠
77 Q@fi‰fl
ln tnalU (4)S@Ê㇫@fia@e hmare rb! AOr hme& de jo tU
ne Apne rsUlo& ke j>rI@ hm se
vada ikya AOr hme& ik>yamt
ke idn ‘sva n kr, be=k
tU nhI& i`>laf> krta •Apna–
vada | (194)
ps wn ke rb ne •wn kI duA>a–
k>ubUl kI ik mE& iksI mehnt
krne vale kI mehnt j>aya nhI&
krta tum me& se mdR ho ya A>Ort,
tum Aaps me& •@k ho–, so ijn
logo& ne ihj/t kI AOr Apne
=h\ro& se inkale g@, AOr merI
rah me& sta@ g@ AOr lD>e AOr
mare g@, mE& wn kI bura;ya& wn
se j>"r dUr krdU%ga AOr wNhe&
bag>at me& dai`>l k"%ga, bhtI hE&
ijn ke nIce nhre&, •yh– ALlah
kI trf> se svab hE, AOr ALlah
ke pas AC2a svab hE | (195)
=h\ro& me& kaif>ro& ka clna ifrna
Aap •s– ko 0oka n de | (196)
•yh– 9oD>a sa f>a;da hE, ifr wn
ka i5kana doj>`> hE, AOr vh
iktnI burI Aaram gah hE ? (197)
jo log Apne rb se Drte rhe wn
ke il@ bag>at hE& ijn ke nIce
nhre& bhtI hE&, vh ws me& hme=a
rhe&ge, mehmanI hE ALlah ke pas
se, AOr jo ALLaah ke pas hE nek
logo& ke il@ behtr hE | (198)
AOr be=k Ahle iktab me& se
baj> vh hE& jo :man la@ hE&
ALlah pr AOr jo tuMharI trf>
naij>l ikya gya AOr jo wn kI
trf> naij>l ikya gya, ALlah
ke Aage A>aijj>I krte hE&, ALlah
kI Aayto& ke bdle 9oD>>a mol
nhI& lete, yhI log hE& wn ke
il@ wn ke rb ke pas Ajr hE,
be=k ALlah jl\d ihsab lene
vala hE | (199)
@e :man valo! tum sb\r kro,
AOr muk>able me& mj>bUt rho, AOr
j&g kI tEyarI kro, AOr ALlah
se Dro, taik tum murad ko
phu%co | (200)
القيمةط٪ ـــوم نــا ــخــ wال ــك ــل rس عـــــىل ــدتــنــا wع ــا م ــا ــن wאت ــنــا rب
عمل اضيع آل انى rبهم لهم فاستجاب ﴾١٩٤﴿ الميعاد خلف ال انك
ــعــضج٪ ــــن م ــم ــك ــض ــع ـــىج٪ ـــث ان او ـــــر ذכ ــــن م مـــنـــكـــم ـــل ـــام ع
سبيلى فـــى wاwذwا ـــم ـــاrه دي مـــن ا جـــ wاخـــ ـــاجـــرwا ه ــن ــذي ــال ف
ـــم ـــه ـــن ـــل wالدخ ســـيـــאتـــهـــم عــنــهــم ن الכـــــفـــــ ا ـــ ـــل ـــت wق ا ـــ ـــل ـــت wق
اهللاط٪ عـــنـــد ــــن م ـــا اب ـــ ــــرج٪ ــــه االن ــا ــه ــت ــح مــــن ى ـــ ـــج جـــنـــت
كــفــرwا الــذيــن قلب نك غ ال ﴾١٩٥﴿ اب الــثــ حسن عــنــده wاهللا
جـــهـــنـــمط٪ مــــاwىــــهــــم ــــم ـــلفق٪ ـــي ـــل ق ع مــــتــــ ﴾١٩٦﴿ الــــبــــالد فــــى
ى ج جنت لهم rبــهــم ا اتــقــ الــذيــن كن ﴾١٩٧﴿ المهـاد وبــئــس
wمــا اهللاط٪ ــد ــن ع مـــن ال ــــ ــا فــيــه ــن ــدي ــل خ ـــر ـــه االن ــا ــحــتــه ـــن م
ــن لــم ــب ــت ــك ال ــــل اه ـــن م wان ﴾١٩٨﴿ ار ــــ ــــالب ل ــر ــي خ اهللا ــد ــن ع
هللاال٪ خشعين الــيــهــم ل انــــ wمـــآ الــيــكــم ل انــــ wمـــآ ـــاهللا ــن م ــ ي
ـــم ه ـــ اج ــم ــه ل ـــك اwلـــ ــالط٪ ــي ــل ق ــنــا ــم اهللا ـــאيـــت ـــشـــتـــرwن ال
اصبرwا ا אمن الذين ايها ﴾١٩٩﴿ الحساب يع س اهللا ان ربهمط٪ عند
﴾٢٠٠﴿ ن ـــفـــلـــحـــ ــم ــك ــل ــع ل اهللا ا wاتــــقــــ افق٪ ـــــ وrابـــــط wصـــــابـــــرwا
@e hmare rb
AOr hme& dejoik>yamt ke idntU ne hm se vada ikya
pr •j>rIA>a–
Apne rsUl •jma–
AOr n ‘sva kr hme&
be=k tU
nhI& i`>laf> krta
vadamehnt 194ps k>ubUl kIwn ke il@
wn ka rb
ik mE&
j>aya nhI& krta
ko: mehnt krne vala
tum me& sebaj> se •Aaps me&– mdR seya A>Orttum me& se baj>
so logwNho& ne ihj/t kI
merI rah me& AOr inkale g@seApne =h\ro&AOr
sta@ g@
AOr lD>eAOr mare g@AOr j>”r wNhe&dai`>l k”%ga
mE& j>”r dUr k”%ga
wn sewn kI bura;ya&
bag>atbhtI hE&seALlah ke pas
•trf>–wn ke nIcenhre&svabse
AOr ALlah
ws ke pas
AC2aijn logo& ne kuf>š ikya
•kaif>r–svab195n 0oka de
Aap •s– koclna ifrna
me&=h\r •jma–
196doj>`> f>a;da9oD>aifrwn ka i5kana
AOr iktna bura
ib2Ona•Aaram gah–
197bhtI hE& leiknjo logDrte rheApna rbwn ke il@
bag>at
sewn ke nIcenhre&AOr jo
hme=a rhe&ge
ws me&mehmanIseALlah ke pas
ALlah ke pasbehtrbaj> vh
jonek logo& ke il@
198AOr be=k
seAhle iktab
:man late hE&
ALlah pr
AOr jo
ALlah ke Aage
naij>l ikya gya
tuMharI trf>
AOr jonaij>l
ikya gyawn kI trf>
Aaijj>I krte hE&
mol nhI& leteALlah kI Aayto& ka
wn ka Ajr mol9oD>ayhI logwn ke il@
paswn ka rb
be=k ALlah
tum sb\r kro
tej>ihsab199@e:man valo
AOr muk>able me& mj>bUt rho
AOr j&g kI tEyarI kro
200 AOr Dro ALlah setaik tummurad ko phu%co
الثلـثــة
٢٠
١١١١
78Q@fi‰fl
T@aÏ€b‰m@€Ai¨sa (4)
ALlah ke nam se jo bhut
meh\rban, rh\m krne vala hE
@e logo! Apne rb se Dro ijs
ne tuMhe& @k jan •Aadm A>– se
pEda ikya AOr wsI se ws ka
joD>a pEda ikya, AOr wn dono&
se fEla@ bhut se mdR AOr A>Orte&,
AOr ALlah se Dro ijs ke nam
pr tum Aaps me& ma>e ho AOr
•`>yal r`o– ir=\to& ka, be=k
ALlah hE tum pr inghban | (1)
AOr ytImo& ko wn ke mal do
AOr n bdlo napak •hram– ko
pak •hlal– se, AOr wn ke
mal n `aAo Apne malo& ke
sa9 •imla kr–, be=k yh bD>a
gunah hE | (2)
AOr Agr tum ko Dr ho ik
ytIm •ke hk>– me& ;n\saf> n
kr skoge to inkah kr lo jo
A>Orte& tuMhe& -lI lge&, do do AOr
tIn tIn AOr car car, ifr
Agr tuMhe& ANde=a ho ik ;n\saf>
n kr skoge to @k hI, ya
ijs lO&DI ke tum mailk ho,
yh ws ke k>rIb hE ik n zuk
pD>oge | (3)
AOr A>Orto& ko wn ke meh\r `>u=I
se de do, ifr Agr vh `>u=I se
tuMhe& 2oD> de& ws me& se ku2 to
wse mj>edar `>u=gvar smz kr
`aAo | (4)
AOr n do beA>K>lo& ko Apne mal
jo ALlah ne tuMhare il@ shara
•guj>ran ka j>rIA>a– bnaya hE
AOr wNhe& ws se i`late AOr
phnate rho, AOr kho wn se
mA>"f> bat | (5)
٢٤ عاتها رכ النساء سوrة (٤) ١٧٦ آياتها
حيم ال حمن ال اهللا بسم
ــس ــف مـــــن خــلــقــكــم الــــــذى rبــــكــــم ا اتــــقــــ ـــاس ـــن ال ـــايـــهـــا
ا ــ ــي ــث ك ـــــاال rج ــا ــم ــه ــن م wبـــــث زwجـــهـــا ــا ــه ــن م ـــق ـــل wخ wاحــــــدة
wاالrحـــــــــامط٪ ـــــــــــــــــه ن ـــســـاءلـــ الــــــذى اهللا ا wاتــــقــــ ــــاءج٪ ــــس wن
ـــم الـــه امـــ ــتــمــى ــي ال ا wאتـــــ ٪﴾١٪﴿ ــا ــب ــي rق ــكــم ــي ــل ع اكن اهللا ان
ـــم ـــه ال ـــ ام ا ــــالكــــ wال ــالــطــيــبص٪ ــث ــي ــب ــخ ال ا ــتــبــدلــ wال
اال ــتــم ــف خ wان ٪﴾٢٪﴿ ا ــ ــي ــب ك بــا حــ اكن ــــه ان ـــمط٪ ـــك ال ـــ ام اىل
ـــم ـــك ل طـــــــاب مـــــا ا فــــانــــكــــحــــ ـــى ـــم ـــت ـــي ال فـــــى ا تــــقــــســــطــــ
ا ــ ــدل ــع اال ــتــم ــف خ فــــان ـــــعج٪ وrب ــث wثــ ــثــنــى م ــاء ــس ــن ال مـــن
٪﴾٣٪﴿ ا ــ ل ــ ــع اال ادىن ـــك ذل ــانــكــمط٪ ايــم مــلــكــت ــا م او احــدة فــ
لـــكـــم طــــبــــن فـــــــان ـــحـــلـــةط٪ ـــن ـــه ـــت ـــدق ص الــــنــــســــاء ا wאتـــــــ
ا ــ ت ــ wال ٪﴾٤٪﴿ ــئــا مــر ــئــا هــنــ ه فـــلكـــ ــســا ــف مــنــه شــــىء ـــن ع
ــــم ه ــــ wارzق ــا قــيــم ــم ــك ل اهللا ــل ــع ج الــتــى الـــكـــم ـــ ام ــاء ــه الــســف
٪﴾٥٪﴿ ــــا ــــرwف ــــع م ال ـــــــ ق ــــم لــــه ا ــــــ ل ــــــ wق ـــــم ه ـــــســـــ wاכ ـــا ـــه ـــي ف
@elogojan DroApna rbvh ijs netuMhe& pEda ikyase
@kAOr pEda ikya
bhut ws sejoD>a ws kaAOr
fEla@dono& semdR •jma–
AOr A>Orte&AOr ALlah
se DroAOr ir=\te vh jo
Aaps me& ma>e ho
ws se •ws ke nam pr–
be=k ALlah
hEwn ke mal tum pringhban1AOr doytIm •jma–
AOr n
bdlonapakwn ke mal pak seAOr n`aAo
trf> •sa9–
Apne malbe=kik n
hEgunahbD>a2AOr Agr
tum Dro
;n\saf> kr skogeme&tuMhe& ytImo&to inkah kr lojopsNd ho
seA>Orte&do, do;n\saf>
kr skogeAOr tIn,
tInAOr car,
carifr Agr
tuMhe& ANde=a ho
ik n
to @k hIyajo3 lO&DI ijs ke tum mailk ho
yhk>rIb tr
ik nzuk pD>o
AOr de doA>Orte&tum ko wn ke meh\r`>u=I seifr Agr`>u=I se 2oD> de&
ku2ws sedo idl seto wse `aAo
mj>edar, `>u=gvar4AOr n
beA>K>l •jma–Apne malAOr wNhe&
i`late rhojo
ALlah ne bnaya
tuMhare il@
shara
ws me&AOr wNhe& phnate rho5 AOr khown sebatmA>”f>
Aayat 176•4– sUrtun insa
•AOrte& –‘kuA>at 24
ALlah ke nam se jo bhut meh\rban, rh\m krne vala hE
79 Q@fi‰fl
ln tnalU (4)T@ıbÄ艀aAOr ytImo& ko Aaj>mate rho
yha& tk ik vh inkah kI wm/
ko phu%c ja@&, ifr Agr wn me&
slaihyt •hus\ne tdbIr– paAo to
wn ke mal wn ke hvale kr do,
AOr wn ka mal n `aAo j>"rt
se ij>yada AOr jl\dI •;s `>yal
se– ik vh bD>e ho ja@&ge, AOr
jo g>nI ho vh •male ytIm se–
bcta rhe, AOr jo hajt mNd ho
vh dStUr ke mutaibk> `a@, ifr
jb wn ke mal wn ke hvale
kro to wn pr gvah kr lo,
AOr ALlah kaf>I hE ihsab lene
vala | (6)
mdoR& ke il@ ihSsa hE ws me& se
jo ma% bap ne AOr k>rabtdaro& ne
2oD>a, AOr A>Orto& ke il@ ihSsa
hE ws me& se jo 2oD>a ma% bap ne
AOr k>rabtdaro& ne, `>ah 9oD>a
ho ya ij>yada, ihSsa muk>rRr ikya
huAa hE| (7)
AOr jb haij>r ho& tk>sIm ke
vK>t ir=\tedar AOr ytIm AOr
imSkIn to ws me& se wNhe& -I
•ku2– de do AOr kho wn se
AC2I bat | (8)
AOr caih@ ik vh log Dre& ik
Agr vh 2oD> ja@& Apne pI2e
natva& AOlad to wNhe& wn ke
tA>Lluk> se kEsa ku2 6r hota,
ps caih@ ik vh ALlah se Dre&
AOr caih@ ik bat khe& sI0I | (9)
be=k jo log j>uLm se ytImo&
ka mal `ate hE&, ku2 nhI& bs
vh Apne pe4o& me& Aag -r rhe hE&,
AOr A>nk>rIb doj>`> me& dai`>l
ho&ge | (10)
ــم ــت ــس אن فـــــان الــــنــــاكحج٪ ا ــ ــغ ــل اذا ــى ــت ح ــى ــم ــت ــي ال ا wابـــتـــلـــ
ـــآ ه ـــ ـــالك wال ــــمج٪ الــــه ــــ ام ـــم ـــه ـــي ال ا ـــ ـــع ـــادف ف rشــــــدا ـــم ـــنـــه م
غـــنـــيـــا اكن ــــــــن wم ـــــرwاط٪ ـــــب ـــــك ان ــــــــــــداrا وب ــــــا اف ــــــ اس
ـــرwفط٪ ـــع ـــم ـــال فـــلـــيـــالك ا ـــ ـــي ـــق ف اكن wمــــــن فــلــيــســتــعــفــفج٪
عـــلـــيـــهـــمط٪ فــــاشــــهــــدwا الــــهــــم امــــ الــــيــــهــــم دفــــعــــتــــم ـــــــاذا ف
ك ــــ ـــا ـــم م ـــصـــيـــب جــــا لــــلــــ ٪﴾٦٪﴿ حــســيــبــا ـــــاهللا وכــــفــــى
ـــا ـــم م ــــصــــيــــب ــــاء ــــس ــــن ــــل wل نص٪ ــــــــــ ب ــــــــــ wاالق الـــــــدن الـــــــ
ـــرط٪ ـــث ك او مـــنـــه قـــــل ـــمـــا م ن بـــــــ wاالقـــــــ الــــــدن الــــــ ك ــــــ ت
ــــة ــــســــم الــــق ـــــر ـــــض ح wاذا ٪﴾٧٪﴿ ــــــرwضــــــا مــــــف نــــصــــيــــبــــا
ـــنـــه م هــــم فــــارzقــــ ـــســـكـــيـــن ـــم wال ـــى ـــيـــتـــم wال ــــرىب ــــق ال ا ــــــ اwل
ــــن ــــذي ال ــــيــــخــــش wل ٪﴾٨٪﴿ ــــا ــــرwف ــــع م ال ـــــــ ق ــــم لــــه ا ــــــ ل ــــــ wق
ا خـــــافـــــ ضــــعــــفــــا ــــــــــــة ذري خــــلــــفــــهــــم مــــــن ا ــــــرכــــــ لــــــو
٪﴾٩٪﴿ ســـــديـــــدا ال ــــــ ق ا لــــ ــــ ــــيــــق wل اهللا ا فـــلـــيـــتـــقـــ ـــمص٪ ـــه ـــلـــي ع
ـــــــا انـــم ـــا ـــلـــم ظ ـــى ـــم ـــت ـــي ال ا امــــــــــ ن ــــــ ــــــالك ـــــن ـــــذي ال ان
﴿٭١٠﴾٭ ا ـــ ـــي ـــع س ن ـــ ـــل ـــص ـــي wس ــــــاrاط٪ ـــم ـــه ن ـــ ـــط ــــى ف ن ـــــ يـــــالك
AOr Aaj>mate rho
ytIm •jma–
tum paAoyha& tk
ikjbvh phu%ce&inkah
ifr Agr
wn me&slaihytvh `aAoto hvale kr do
wn kewn ke malAOr n
j>”rt se ij>yadaAOr jl\dI jl\dIg>nI ikvh bD>e ho ja@&geAOr joho
bcta rheAOr jodStUr ke mutaibk> hohajt mNdto `a@
ifr jbhvale krown pr wn kewn ke malto gvah kr lo
AOr kaf>IALlah2oD>aihsab
lene vala6mdoR& ke il@ihSsaws se jo
ma% bapws se jo
AOr k>rabtdarAOr A>Orto& ke il@ihSsa
2oD>ama% bapij>yada AOr k>rabtdarws me& se9oD>aws seya
ihSsamuk>rRr ikya huAatk>sIm ke vK>t 7AOr jbhaij>r ho&
ir=\tedarws se AOr ytImAOr imSkInto wNhe& i`la do
•de do–
AOr khown sevh log batAC2I8AOr caih@ ik Dre&
Agr2oD> ja@&sewNhe& if>› ho Apne pI2eAOladnatva&
wn kaps caih@ ik vh Dre& ALlah se
9 AOr caih@ ik khe&
batsI0I
be=kjo logws ke isva ku2 nhI&
`ate hE&malytImo&j>uLm se
vh -r rhe hE&me&10 Apne pe4AagAOr A>nk>rIb dai`>l ho&ge
Aag •doj>`>–
١١٠١٢
80Q@fi‰fl
T@aÏ€b‰m@€Ai¨sa (4)
ALlah tuMhe& vsIyt krta hE tuMharI AOlad •ke bare– me&, mdR ka ihSsa do A>OrtO& ke brabr hE, ifr Agr AOrte& ho& do se ij>yada to wn ke il@ •ws me& se– do itha: hE jo •vairs ne– 2oD>a, AOr Agr @k hI ho to ws ke il@ ins\f> hE, AOr ws ke ma% bap ke il@ dono& me& se hr @k ka 24a ihSsa hE ws me& se jo •mYyt ne– 2oD>a Agr ws kI AOlad ho | ifr Agr ws kI AOlad n ho AOr ma% bap hI ws ke vairs ho& to ws kI ma% ka itha: ihSsa hE, ifr Agr ws •mYyt– ke k: -a: bhn ho& to ws kI ma% ka 24a ihSsa hE ws vsIyt ke bad jo vh kr gya ya •bad Ada@– k>j>R, tuMhare bap AOr tuMhare be4e to tum ko nhI& malUm wn me& se kOn tuMhare il@ nf>a •phu%cane me&– nj>dIk tr hE, yh ALlah ka muk>rRr ikya huAa ihSsa hE, be=k ALlah janne vala ihKmt vala hE | (11)
AOr tuMhare il@ Aa0a hE jo 2oD> mre& tuMharI bIivya& Agr wn kI ko: AOlad n ho, ifr Agr wn kI AOlad ho to tuMhare il@ ws me& se jo vh 2oD>e& cO9a: ihSsa hE vsIyt ke bad ijs kI vh vsIyt kr ja@& ya •bad Ada@– k>j>R, AOr ws me& se wn ke il@ cO9a: ihSsa hE jo tum 2oD> jaAo Agr n ho tuMharI AOlad, ifr Agr tuMharI AOlad ho to jo tum 2oD> jaAo ws me& se wn ka Aa5va& •1/8– ihSsa hE ws vsIyt •ke inkalne– ke bad jo tum vsIyt kr jaAo ya •Ada@– k>j>R, AOr Agr @ese mdR kI mIras hE ya @esI A>Ort kI jo “ klala ” hE •ws ka bap be4a nhI&– AOr ws ke -a: bhn ho& to wn dono& me& se hr @k ka 24a ihSsa hE, ifr Agr vh @k se ij>yada ho& to vh sb =rIk hE& @k itha: me& ws vsIyt ke bad jo vsIyt kr dI ja@ ya •bad Ada@– k>j>R •b=tR yh ik iksI ko– nuk>\san n phu%caya ho, yh ALlah ka huKm hE, AOr ALlah janne vala, ihLm vala hE | (12)
كن فــان االنثيينج٪ حــظ مثـل للذכر ـــمق٪ اwالدכ فى اهللا صيكم ي
فلها ــدة wاح اكنــت wان كج٪ ــ ما لـثـا فلهن اثنتين ق فــ نساء
اكن ان ك ــ مما الــســدس منهما wاحــد ــلك ل ــه ي ــ wالب النصفط٪
الثلثج٪ فــالمــه ه ابــــ ووrثــــه ـــد wل ــه ل ــكــن ــم ل ـــان ف wلـــدج٪ ــه ل
ـــة ـــي wص ـــد ـــع ــــن م الــــســــدس فــــالمــــه ة ـــــــ اخ ــــه ل اكن فــــــان
لكم ب اق ايهم درwن ال wابناؤכمج٪ אباؤכم دينط٪ او هآ صى ي
﴿٭١١﴾٭ ــا حــكــيــم ــا ــيــم ــل ع اكن اهللا ان اهللاط٪ ــــن م يــضــة فــ ــاط٪ ــع ــف ن
اكن فــان wلــدج٪ لهن كن لم ان ازwاجــكــم ك ــ ما صف wلكــم
هآ صين wصــيــة عد ــن م ــن ــرכ مما بــع الــ فلكم ــد wل لهن
فــان wلــدج٪ لكم كن لــم ان رכتم مما بــع الــ wلــهــن ديــنط٪ او
ــة ــي wص ــد ــع ـــن م ــم ــت ــرכ ــمــا م ــن الــثــم ــن فــلــه ــــد wل ــم ــك ل اكن
اة امـــ او ـــلـــة لك ـــوrث rجــل اكن wان ديـــنط٪ او هآ ن ــ ص ــ ت
اכثر ا ــ اكن ــان ف الــســدسج٪ منهما ــد wاح فــلــلك ــت اخ او اخ ــه wل
هآ صــى ــ ــيــة wص ــعــد ــن م الثلث فــى ــاء ــرכ ش فــهــم ذلـــك ــن م
﴿٭١٢﴾٭ حــلــيــم عــلــيــم wاهللا اهللاط٪ ـــن م ــة ــي wص ــارج٪ ــض م غــيــر ديـــنال٪ او
tuMhe& vsIyt krta hE ALlah
me&ho&tuMharI AOlad
mdR komain&d
•brabr–ihSsado A>Orte&
ifr Agr
A>Orte&ij>yadadoto ws ke il@
to wn ke il@
do itha:(2/3)
jo 2oD>a •trka–
AOr Agr
ho@k
ins\f>(1/2)
AOr ma% bap ke il@
Agr ho hr @k ke il@wn dono& me& se
24a ihSsa (1/6)
ws se jo
2oD>a •trka–
ws kI AOladifr Agr
itha: (1/3)
n hows kI AOlad
AOr ws ke vairs ho&
ma% bapto ws kI ma% ka
ifr Agr
ws ke ho&vsIytk: -a: bhn
to ws kI ma% ka
24a (1/6)sebad
ws kI vsIyt kI ho
ya k>j>Rnj>dIk tr tuMhare il@
tuMhare bap
AOr tuMhare be4e
tum ko nhI& malUm
wn me& se kOn
nf>aihSsa muk>rRr ikya huAa hE
11 ALlah kabe=k ALlah
hEjanne vala
ihKmt vala
AOr tuMhare il@
Aa0a(1/2)
jo 2oD> mre&
hotuMharI bIivya&
Agrn hown kI ko:
AOladifr Agr
wn kI AOladto tuMhare
il@ws kI
cO9a: (1/4)
ws me& se jo vh 2oD>e&
badvsIytvh vsIyt kr ja@&
ya k>jR>AOr wn ke il@
cO9a:(1/4)
ifr Agr
ws me& se jo
tum 2oD> jaAo
Agrn hotuMharI AOlad
ho tuMharIAOladvsIytto wn ke il@
Aa5va& (1/8)
ws me& se jo tum 2oD> jaAo
sebad
tum vsIyt kro
ws kI
ya A>Ort ya k>jR>AOr Agr
ho@esa mdRmIras hoijs ka bap be4a n ho
AOr ws
-a:ya bhnij>yadato tmam ke il@
wn me& se hr @k24a(1/6)
ifr Agr
ho&
ws se •@k se–to vh sb
ijs kI vsIyt kI ja@
=rIkitha:
(1/3) me&ws ke badvsIyt
ya k>jR>nuk>\san dh n ho12 huKmALlah seAOr
ALlahjanne vala
ihLm vala
81 Q@fi‰fl
ln tnalU (4)T@ıbÄ艀ayh ALlah kI •muk>rRr krda– hde&
hE&, AOr jo ALlah AOr ws ke
rsUl kI ;taA>t krega vh wse
bag>at me& dai`>l krega ijn
ke nIce nhre& bhtI hE&, vh wn
me& hme=a rhe&ge, AOr yh bD>I
kamyabI hE | (13)
AOr jo ALlah AOr ws ke rsUl
kI naf>rmanI krega AOr b7>
ja@ga ws kI hdo& se to vh wse
Aag me& dai`>l krega, vh ws
me& hme=a rhe&ge, AOr wn ke il@
j>lIl krne vala A>j>ab hE | (14)
AOr tuMharI A>Orto& me& se jo
bdkarI kI mutRikb ho& wn pr
gvah laAo car Apno& me& se,
ifr Agr vh gvahI de& to wn
A>Orto& ko 3ro& me& bNd r`o yha&
tk ik mOt wNhe& w5a le ya
ALlah wn ke il@ ko: sbIl
kr de •ko: rah inkale– | (15)
AOr jo do mutRikb ho& tum me& se
to wNhe& :j>a do, ifr Agr vh
tOba kr le& AOr ApnI ;s\lah
kr le& to wn ka pI2a 2oD> do,
be=k ALlah tOba k>ubUl krne
vala inhayt meh\rban hE | (16)
;s ke isva nhI& ik tOba k>ubUl
krna ALlah ke ij>Mme wn hI
logo& ke il@ hE jo krte hE& bura:
nadanI se, ifr jl\dI se tOba
kr lete hE&, ps yhI log hE&
ALlah tOba k>ubUl krta hE wn
kI, AOr ALlah janne vala,
ihKmt vala hE | (17)
AOr wn logo& ke il@ tOba nhI&
jo bura;ya& •gunah– krte rhte hE&
yha& tk ik jb mOt wn me& se
iksI ke samne Aa ja@ to khe
ik mE& Ab tOba krta hU% AOr
n wn logo& kI jo mr jate hE&
halte kuf>š me&, yhI log hE& hm ne
tEyar ikya hE wn ke il@ ddRnak
A>j>ab | (18)
جــنــت ـــدخـــلـــه ــــه ل ــــ وrس اهللا ــطــع wمــــن اهللاط٪ حــــــدwد تــلــك
الـــفـــوز ـــــك wذل ــاط٪ ــه ــي ف خــلــديــن االنـــهـــر ــا ــحــتــه ـــن م ى تـــجـــ
حــــــدwده ـــتـــعـــد wي لـــــه وrســـــ اهللا ـــعـــص ـــــن wم ﴿٭١٣﴾٭ الــعــظــيــم
wالــتــى ﴿٭١٤﴾٭ ــن ــي مــه ــــذاب ع wلــــه ــاص٪ فــيــه خـــالـــدا ــــاrا ــه ــل ــدخ ي
ــن ــه ــي ــل ع ـــدwا فـــاســـتـــشـــه ـــســـائـــكـــم ــــن م ـــاحـــشـــة الـــف ـــن ـــي ـــات ي
ت الـــبـــيـــ ـــى ف هـــن فـــامـــســـكـــ شــــهــــدwا ـــــان ف ـــنـــكـــمج٪ م ــــة ــــع اrب
﴿٭١٥﴾٭ ــال ــي ــب س لـــهـــن اهللا ــل ــع ــج او ت الـــمـــ ــن ــه ــى ف ــ ــت ــى ــت ح
wاصـــلـــحـــا ـــابـــا ـــــان ف فـــאذwهـــمـــاج٪ مــنــكــم ــا ــه ــن ــي ــات wالـــــــذن
﴿٭١٦﴾٭ rحـــيـــمـــا ــــا اب ــــ اكن اهللا ان ـــاط٪ ـــم ـــنـــه ع ا ضــــ فــــاعــــ
ــالــة ــجــه ء الـــســـ ن ــ ــل ــم ــع لــلــذيــن اهللا عــلــــــــى بــة الــتــ انـــمـــا
اهللا ب ــــــتــــــ ـــــك فـــــاwلـــــ يــــــب قــــــ ــــــن م ن بــــــ ــــــتــــــ ــــــم ث
ــة ب ــ ــت ال wلـــيـــســـت ﴿٭١٧﴾٭ ــا ــم ــي ــك ح ــا ــم ــي ــل ع اهللا ن و ــمط٪ ــه ــي ــل ع
ــــم ــــده اح ـــر ـــض ح اذا حـــتـــى الـــســـيـــאتج٪ ن ـــلـــ ـــم ـــع ـــن ـــذي ـــل ل
ن ـــ ت ـــ ـــم الــــذيــــن wال الــــئــــن ـــت ـــب انـــــــى ـــــا ق ت الــــمــــ
﴿٭١٨﴾٭ ـــا ـــم ـــي ال ــــذابــــا ع ـــم ـــه ل اعـــتـــدنـــا ــــك اwلــــ ــــفــــارط٪ ك wهــــــم
yhALlah kI •muk>rRr
kr dh– hde&bag>at AOr jo
ALlah kI ;taA>t kre
AOr ws ka rsUl
vh wse dai`>l krega
bhtI hE&wn ke nIcekamyabI nhre&hme=a rhe&ge
wn me&AOr yh
bD>I13AOr jows kI hde&naf>rmanI
kreALlah
AOr ws ka rsUl
AOrb7> ja@
vh wse dai`>l krega
Aaghme=a rhega
AOr jo A>Orte&
ws me&AOr ws ke il@
A>j>abj>lIl
krne vala14
mutRikb hae&bdkarIwn pr setuMharI A>Orte&to gvah laAo
carApno& me& se
3ro& me& ifr Agrvh gvahI de&wNhe& bNd r`o
yha& tk ik
wNhe& w5a le15 mOtyakr de ALlahwn ke il@
ko: sbIl
AOr jo domutRikb ho&AOr ;s\lah
kr le&tum me& seto wNhe& :j>a do
ifr Agr vh tOba kre&
to pI2a 2oD> down ka16 be=k ALlah
hEtOba k>ubUl krne vala
inhayt meh\rban
ws ke isva nhI&
tOba k>ubUl krna
nadanI seALlah pr
•ALlah ke ij>Mme–wn logo& ke il@
vh krte hE&bura:
ifrtOba krte hE&tOba k>ubUl krta hE
ALlahjl\dI seps yhI log hE&
wn kIAOr hE ALlah
tObajanne vala
ihKmt vala
17AOr nhI&
wn ke il@•wn kI–
vh krte hE&wn me& seiksI ko
bura;ya&yha& tkjbsamne Aa ja@
mOtkhemr jate hE& ik mE&tOba
krta hU%Ab
AOr n
vh log jo
AOr vhkaif>r18 yhI loghm ne
tEyar ikyawn ke il@
A>j>abddRnak
٢۴١٣
82Q@fi‰fl
T@aÏ€b‰m@€Ai¨sa (4)
@e :man valo! tuMhare il@ hlal
nhI& ik tum vairs bn jaAo
A>Orto& ke j>brdStI, AOr n wNhe&
roke r`o ik wn se Apna idya
huAa ku2 •vaps– le lo mgr yh
ik vh `ulI behya: kI mutRikb
ho&, AOr wn AOrto& ke sa9 dStUr
ke mutaibk> guj>ran kro, ifr
Agr vh tuMhe& napsNd ho& to
A>En mumikn hE ik tuMhe& @k cIj>
napsNd ho AOr ALlah r`e ws
me& bhut -la: | (19)
AOr Agr bdl lena caho @k
bIvI kI jgh dUsrI bIvI, AOr
tum ne wn me& se iksI @k ko
`>j>ana idya hE to ws se ku2
vaps n lo, Kya tum vh lete
ho buhtan •lga kr– AOr srIh
•`ule– gunah se ? (20)
AOr tum vh kEse vaps loge ?
AOr Alb]a tum me& se @k dUsre
tk phu%c cuka •suhbt kr
cuka–, AOr wNho& ne tum se pu~>ta
A>hd ilya | (21)
AOr wn A>Orto& se inkah n kro
ijn se tuMhare bap ne inkah
ikya ho mgr jo •phle– guj>r
cuka, be=k yh behya: AOr
g>j>b kI bat 9I AOr bura raSta
•g>lt trIk>a– 9a | (22)
tum pr hram kI g:& tuMharI ma@%
AOr tuMharI bei4ya& AOr tuMharI
bhne&, AOr tuMharI fUifya& AOr
tuMharI `>ala@&, AOr -tIijya& AOr
bei4ya& bhn kI •-a&ijya&–, AOr
tuMharI rj>a: ma@% ijNho& ne tuMhe&
dU0 iplaya AOr tuMharI dU0 =rIk
bhne&, AOr tuMharI A>Orto& kI ma@%
•sas–, AOr tuMharI vh bei4ya& jo
tuMharI pvRir= me& hE& tuMharI wn
bIivyo& se ijn se tum ne suhbt
kI, ps Agr tum ne wn se
suhbt nhI& kI to ku2 gunah nhI&
hE tum pr, AOr tuMhare wn be4o&
kI bIivya& jo tuMharI pu+t se hE&,
AOr yh ik tum do bhno& ko jma
kro mgr jo phle guj>r cuka,
be=k ALlah b~>=ne vala,
meh\rban hE | (23)
wال هــاط٪ ــ ك النساء ا ثــ ــ ان لكم حل ال ا אمــنــ الــذيــن ايها
ــن ــي ــات ان اآل ــن ه ــ ــم ــت ــي אت مــآ ــعــض ــب ا ــ ــب ــذه ــت ل ــن ه ــ ــضــل ــع ت
ــن ه ــ ــتــم ه ــ ك فــــان ــرwفج٪ ــع ــم ــال ـــن ـــاشـــرwه wع ــنــةج٪ ــي مــب ــاحــشــة بــف
﴿٭١٩﴾٭ ا ــثــيــ ك ا ــ ــي خ فــيــه اهللا wيــجــعــل شــيــئــا ا ــ ه ــ ــك ان فــعــســى
قنطاrا احــدىــهــن wאتــيــتــم جال٪ ز ــاكن م ج ز اســتــبــدا ـــم اrدت wان
﴿٭٢٠﴾٭ مبينا ــا ــم wاث هتانا اتــاخــذwنــه شــيــئــاط٪ ــنــه م ـــاخـــذwا ــال ف
منكم wاخـــذن عض اىل عضكم افــضــى wقــد ــه ــذwن ــاخ ــيــف وכ
اال النساء مــن אباؤכم كح ما ا نكح wال ﴿٭٢١﴾٭ غليظا ميثاقا
مت ح ﴿٭٢٢﴾٭ سبيال ــاء wس wمقتاط٪ فاحشة اكن ــه ان سلفط٪ قــد ما
االخ wبنت تكم wخ wعمتكم تكم wاخ wبنتكم امهتكم عليكم
ضاعة ال ــن م تكم wاخ اrضعنكم التى wامهتكم ــت اال wبنت
التى سائكم من حجورכم فى التى وrبائبكم سائكم wامهت
عليكمز٪ جناح فــال هن دخلتم ا ن ك لــم ــان ف هنز٪ دخلتم
تين اال ين ا جمع wان اصالبكمال٪ من الذين ابنائكم ل wحال
﴿٭٢٣﴾٭ ـــا ـــم ـــي rح غـــــفـــــوrا اكن اهللا ان ســــلــــفط٪ قـــــد ــــا م اال
@ejo log :man la@
•:man vale–AOr n
hlal nhI&tuMhare il@
ik vairs bn jaAo
A>Orte&j>brdStI
wNhe& roke r`omutRikb ho& ik le loku2jown ko idya homgryh ik
behya:`ulI hu:vh napsNd ho&AOr wn se guj>ran kro
dStUr ke mutaibk>ifr Agr
to mumikn hE
ik tum ko napsNd ho
19 @k cIj>AOr r`e ALlahws me&-la:bhut
AOr Agr
tum cahobdl lena`>j>ana@k bIvI
jgh •bdle–
dUsrI bIvI
AOr tum ne idya hE
wn me& se @k ko
to n •vaps– lows se20 ku2Kya tum
vh lete hobuhtanAOr gunah
srIh •`ula–
AOr kEsetum wse loge
AOr Alb]a
tum se phu%c cukatum me& @kdUsre tkAOr wNho& ne ilya
A>hdpu~>ta21mgr AOr ninkah kro
ijs se inkah ikya
tuMhare bap
seA>Orte&e&
jo guj>r cukabe=k vh
hramkI g:&
9abehya:AOr g>j>b kI bat
AOr buraraSta
•trIk>a–22
tum prtuMharI ma@%
AOr -tIijya&AOr tuMharI
bei4ya&AOr tuMharI
bhne&AOr tuMharI
fUifya&AOr tuMharI
`>ala@&
AOr bhn ik bei4ya&dU0 =rIkAOr tuMharI
ma@%vh
ijNho& netuMhe& dU0 iplaya
AOr tuMharI bhne&
se
AOrtuMharI A>Orto& kI ma@%
ijn seAOr tuMharI
bei4ya&jo ikme&
tuMharI pvRir=
setuMharI bIivya&
tum ne suhbt kI
wn seps Agr
tum pr tum ne nhI& kI suhbtwn seto nhI& gunah
AOr bIivya&tuMhare be4ejodo bhno& ko setuMharI pu+tAOr
yh iktum jma
kro
mgr jophle guj>r cuka23 be=k ALlah
hEb~>=ne valameh\rban
٣٨١۴
83 Q@fi‰fl
vLmuhsnat (5)T@ıb艀aAOr `>avNd valI A>Orte& •hram hE&– mgr •kaif>ro& kI A>Ort&e– ijn ke mailk tuMhare dahne ha9 ho ja@&•tum mailk ho jaAo–, yh tum pr ALlah ka huKm hE, AOr wn ke isva sb A>Orte& tuMhare il@ hlal kI g: hE& b=tR yh ik tum caho Apne malo& se k>Ede •inkah– me& lane ko, n ik hvsranI ko, ps tum me& se jo wn se nf>a •lJ>j>t– haisl kre& to wn ko wn ke muk>rRr ik@ hu@ meh\r dede& AOr tum pr ws me& ku2 gunah nhI& ijs pr tum bahm rj>amNd ho jaAo ws ke muk>>>>>>>rRr kr lene ke bad, be=k ALlah janne vala ihKmt vala h | (24)
AOr ijs kae tum me& se mk>dUr n ho ik vh •Aaj>ad– muslman bIivyo& se inkah kre to jo muslman knIje&>> tuMhare ha9 kI imLk ho& •k>b\je> me& ho&–, AOr ALlah tuMhare :man ko `>Ub janta hE, tum @k dUsre ke •hm ijn\s ho–, so wn ke mailk kI ;jaj>t se wn se inkah kr lo, AOr wn ko de do wn ke meh\r dStUr ke mutaibk>, k>Ede inkah me& Aane vailya& n ik mStI inkalne vailya& n Aa+ana: krne vailya& corI 2upe, ps jb inkah me& Aaja@& ifr Agr vh behya: ka kam kre& to wn pr ins\f> sj>>a hE jo Aaj>ad A>Orto& pr hE, yh ws ke il@ jo tum me& se Dre •bdkarI kI– tk\lIf> me& pD>ne se, AOr Agr tum sb\r kro to tuMhare il@ behtr hE, AOr ALlah b~>=ne valameh\rban hE | (25)
ALlah cahta hE ik tuMhare il@ byan kr de AOr tuMhe& ihdayt de tum se phle logo& ke trIk>o& kI, AOr tum pr tvj\juh kre•tOba ku>bUl kre– AOr ALlah janne vala ihKmt vala hE | (26)
AOr ALlah cahta hE ik vh tvj\juh kre tum pr, AOr jo log `>aih+aat kI pErvI krte hE& vh cahte h&E ik tum •rahe ihdayt se– ifr jaAo bhut ij>yada | (27)
ALlah cahta hE ik tum se •boz– hlka kr de, AOr ;n\san pEda ikya gya hE kmj>or | (28)
ـــانـــكـــمج٪ ـــم اي مـــلـــكـــت مـــا اال ـــاء ـــس ـــن ال ــــن م ـــحـــصـــنـــت wالـــم
ا ــبــتــغــ ان ذلــكــم وrاء ــا م ــكــم ل ــــل wاح ــلــيــكــمج٪ ع اهللا كــتــب
هن فאت منهن ـه استـمتـعـتـم فما مسفحينط٪ غير محصنين الكم بام
عد من ــه ضـيـتـم ـ فيما عليكم جناح wال يضةط٪ ف اجــوrهــن
ستطع ــم ل ـــن wم ﴿٭٢٤﴾٭ حكيما عليما اكن اهللا ان يــضــةط٪ ــ الــف
ايمانكم ملكت ما فمن منت الم المحصنت نكح ان ال ط منكم
ـعـضج٪ من عضكم ايمانكمط٪ اعلم wاهللا منتط٪ الم فتيتكم من
محصنت المعرwف ــن ــوrه اج هــن wאتــ اهلهن ــاذن هن فانكح
اتين فــان احــصــن فـــاذآ اخـــدانج٪ مــتــخــذت wال مـسـفـحـت غير
ذلــك الــعــذابط٪ مــن المحصنت على ما صف فعليهن بفاحشة
غفور wاهللا لكمط٪ خير صبرwا wان منكمط٪ العنت خشى لـمـن
قبلكم من الذين سنن wيهديكم لكم ليـبـيـن اهللا يد ﴿٭٢٥﴾٭ rحــيــم
ب ــتــ ان يــد ــ wاهللا ﴿٭٢٦﴾٭ حكيم عليم wاهللا عليكمط٪ ب ــ ــت wي
﴿٭٢٧﴾٭ عظيما مــيــال ا ميل ان ت الشه ن تبع الذين يد wي عليكمفق٪
﴿٭٢٨﴾٭ ضــعــيــفــا ـــان ـــس االن wخـــلـــق ــمج٪ ــك ــن ع ــف ــف ــخ ان اهللا يـــد يـــ
AOr `>avNd valI A>Orte&tuMhare dahne ha9 semailk ho ja@&
A>Ort&emgrjo - ijs
ALlah ka huKm tum prtum cahoAOr hlal kI g:&
tuMhare il@
isvawn keik
Apne malo& sek>Ede •inkah– me& lane ko
to wn ko do
nhvsranI kops jo
tum nf>a •lJ>j>>t– haisl kro
ws se
wn me& se
wn ke meh\r muk>rRr ik@ hu@ws ke badws me& jo
AOr nhI&
gunahtum prtum bahm
rj>amNd ho jaAows se
muk>>>>>>rRr ikya huAabe=k ALlah
tak>t r`e hEjanne vala
24 ihKmt vala
AOr jon
tum me& se mk>dUrik inkah kretuMhare ha9 mailk
ho ja@&bIivya&
moimn •jma–
se
to - sejo
tuMharI knIje&>>
moimn muslman
baj> •@k dUsre se–
AOr ALlah
`Ub janta hE
tuMhare :man ko
tuMhare baj>
se
so wn se inkah kro
;jaj>t se
k>Ede •inkah– me& Aane vailya&
wn ke mailk
AOr wn ko do
wn ke meh\r
dStUr ke mutaibk>
n ikmStI inkalne
vailya&AOr n
vh kre&
Aa+ana: krne vailya&
corI 2upeps jbinkah me& Aaja@&
ifr Agr
behya:to wn pryh ins\f>joprAaj>ad A>Orte&
se•sj>>a– A>j>ab
ws ke il@ jo
Dratk\lIf> •ij>na–
b~>=ne vala
tum me& seAOr Agr
tum sb\r kro
behtrtuMhare il@
AOr ALlah
rh\m krne vala
25cahta hE ALlah
tum se phletaik byan
kr detuMhare il@
AOr tuMhe& ihdayt de
trIke>vh jo ik
AOr tvj\juh kre
tum prAOr
ALlahtvj\juh
krejanne vala
ihKmt vala
26AOr ALlah
cahta hEik
ifr jana tum prAOr
cahte hE&jo log pErvI
krte hE&27 `>aih+aatikifr jaAo
bhut ij>yada
cahta hE ALlahik28 hlka kr de
tum seAOr pEda ikya gya
;n\sankmj>or
الجــزء ۵
۴٣١
84Q@fi‰fl
U@o‰ó0aÎAi¨sa (4)
@e moimno& Apne mal Aaps me& n
`aAo nahk>> •tOr pr– mgr yh
ik tuMharI Aaps kI `>u+aI se
ko: itjart ho, AOr k>t\l n
kro @k dUsre ko, be+ak ALlah
tum pr bhut meh\rban hE | (29)
AOr jo +a~>s yh krega srk=I
•jo>r– AOr j>uLm se, ps A>nk>rIb
hm ws ko Aag me& Dal de&ge, AOr
yh ALlah pr Aasan hE | (30)
Agr tum bDe> gunaho& se bcte rhe
jo tuMh&e mna ik@ g@ h&E to hm
tum se dUr kr de&ge tuMhare 2o4e
gunah AOr hm tuMhe& ;J>j>t ke
muk>am me& dai`>l kr d&ege | (31)
AOr Aaj>RU n kro •ws kI– jo
bD>a: dI ALlah ne tum me& se baj>
ko baj> pr, mdoR& ke il@ ihSsa
hE ws se jo wNho& ne kmaya,
AOr A>Orto& ke il@ ihSsa hE
ws se jo wNho& ne kmaya, AOr
ALlah se ws ka f>J>l ma&go,
be+ak ALlah hr cIj> ko `>Ub
janne vala hE | (32)
AOr hm ne hr @k ke il@ vairs
muk>rRr kr id@ hE& ws •mal– ke
il@ jo 2oD> mre& vaildEn AOr
k>rabtdar, AOr ijn loga&e se
tuMhara A>hd Ao pEman bN0 cuka
to wn ko wn ka ihSsa de do,
be=k ALlah hr cIj> pr gvah
•mu]la– hE | (33)
mdR A>Orto& pr haikm •ingran– hE&
;s il@ ik ALlah ne @k ko
dUsre pr f>j>Ilt dI AOr ;s
il@ ik wNho& ne Apne mal `>cR
ik@, ps jo nekokar hE& •mdR
kI– tabe f>rman hE&, pI5 pI2e
•A>dm mOjUdgI me&– ihf>aj>t krne
valI hE& ALlah kI ihf>aj>t se |
AOr tuMhe& Dr ho ijn A>Orto& kI
bd `>U: ka ps wn ko smzaAo
AOr `>abgaho& me& wn ko tn\ha
2oD> do AOr wn ko maro, ifr
Agr vh tuMhara kha man&e to
wn pr •;l\j>am kI– ko: rah
tla= n kro | be=k ALlah
sb se Aala •bulNd– sb se bD>a
hE | (34)
ــالــبــاطــل ــيــنــكــم الـــكـــم امـــ ا ـــالكـــ ال ا אمـــنـــ الـــذيـــن ــا ــه ــاي
انفسكمط٪ ا قتل wال منكمفق٪ اض ـــ ــن ع ــجــاrة ن ــكــ ان اآل
wظلما ــا ــدwان ع ذلــك فعل wمــن ﴿٭٢٩﴾٭ rحيما ــكــم اكن اهللا ان
ان ﴿٭٣٠﴾٭ ا ــ ــي ــس اهللا ــلــى ع ذلــــك ن و ــــاrاط٪ ــيــه ــصــل ف فـــســـ
wندخلكم سيאتكم عنكم كفر عنه ن نه ما كبائر ا تجتنب
عضط٪ عىل عضكم ــه اهللا فضل ما ا تمن wال ﴿٭٣١﴾٭ يما ك مدخال
اכتسبنط٪ مما صيب wللنساء اط٪ اכتسب مما صيب جا لل
wلــــلك ﴿٭٣٢﴾٭ عليما شىء لك اكن اهللا ان فضلهط٪ من اهللا ا wسئلـ
عقدت ــن ــذي wال نط٪ ـــ ب ـــ wاالق ــدن ال ــ ال ك ــ مما الــى ــ م جعـلـنـا
﴿٭٣٣﴾٭ شهيدا شىء لك عىل اكن اهللا ان صيبهمط٪ هم فאت ايمانكم
ــىل ع ــم ــعــضــه اهللا ــضــل ف ــا ــم ــاء ــس ــن ال ــلــى ع ن ـــ م ـــ ق جـــا الـــ
حـفـظت قنتت فالصلحت ــمط٪ ــه ال ــ ام ــن م ا ــ ــق انــف ــآ وبــم بــعــض
هــن فــعــظــ ــن ــوzه ــش ن ــ ــاف ــخ wالـــتـــى اهللاط٪ ــظ ــف ح ــا ــم لــلــغــيــب
ــم ــك ــن ــع اط فـــــان ــــنج٪ ه ــــ ب ــــ wاض الـــمـــضـــاجـــع فـــى ــــن ــــجــــرwه wاه
﴿٭٣٤﴾٭ ا ــ ــي ــب ك ــيــا ــل ع اكن اهللا ان ــالط٪ ــي ــب س ــلــيــهــن ع ا ــ ــغ ــب ـــال ف
@ejo log :man la@
•moimn–nahk>> n `aAoApne malAaps me&
mgryh ik hoko:
itjartApne ns\f> •@k dUsre–
Aaps kI `>u+aI setum seAOr n
k>t\l kro
be+ak ALlah
hEtum prAOr
j>uLm sebhut
meh\rban
Aag
29AOr jo
kregayhsrk=I •j>or–
ps A>nk>rIbws ko Dale&ge
Agr AOr hEyhALlah prAasan
tumbcte rhae
bDe> gunah
AOr hm tuMhe& dai`>l kr d&ege
jo mna ik@ g@
ws sehm dUr kr de&ge
tum setuMhare
2o4e gunah
muk>am;J>j>t31baj>AOr n
Aaj>RU kro
jo bD>a: dI ALlahtum me& se
baj>pr
mdoR& ke il@
ihSsaws se jo
wNho& ne kmaya
wNho& ne kmaya
AaEr A>Orto& ke il@
ihSsaws se jo
AOr ALlah se sval kro •ma&go–
ws ke f>J>l seAOr hr
@k ke il@be+ak ALlah
hEhrcIj>janne vala
32
hm ne muk>rRr ik@
vairsws se jo
bN0 cuka2oD> mre&
vaildEnAOr
k>rabtdarAOr vh jo ik
tuMhara A>hdto wn ko
de do33 wn ka
ihSsabe=k ALlah
hEWprhr cIj>gvah
•mu]la–
mdRhaikm
•ingran–wn me& se baj> pr prA>aErte&
;s il@ ik
ALlah ne f>j>Ilt dI
AOr wn ko maro
baj>AOr ;s il@ ik
wNho& ne `>cR ik@
inghbanI krne vailya&
seApne malps nekokar
A>Orte&tabe
f>rman
pI5 ip2ews se jo
ihf>aj>t kI
ps wn ko smzaAo
ALlahAOr vh jotum Drte hown kI bd `>U:
AOr wn ko tn\ha 2oD> do
vh tuMharakha mane&
`>abgaho& me&
34
ifr Agr
to n tla= krown prko: rahbe=k ALlah
hEsb se Aala
sb se bD>a
30
ws se
۵٨٢
85 Q@fi‰fl
vLmuhsnat (5)T@ıb艀aAOr Agr tum Dro wn dono& ke
drimyan ij>d •k=mk=– se to
muk>rRr kr do @k mun\isf> mdR ke
`>andan se AOr @k mun\isf> A>Ort
ke `>andan se, Agr vh dono&
sulh krana cahe&ge to ALlah
wn dono& ke drimyan muvaf>k>t
kr dega, be=k ALlah bD>a
janne vala bhut ba`>br hE | (35)
AOr ALlah kI ;badt kro AOr
ws ke sa9 =rIk n kro iksI
ko AOr AC2a sulUk kro ma% bap
se AOr k>rabtdaro& se AOr ytImo&
AOr mohtajo& se AOr k>rabt vale
hmsaya se AOr Aj\nbI hmsaya
se AOr pas bE5ne vale
•hm mj\ils– se AOr musaif>r se
AOr jo tuMharI imLk ho& •knIj>
g>ulam–, be=k ALlah wse doSt
nhI& r`ta jo ;trane vala,
bD> marne vala ho, (36)
AOr jo bu`>\l krte hE& AOr
logo& ko bu`>\l is`ate hE& AOr
vh 2upate h&E& jo ALlah ne wNhe&
Apne f>J>l se idya, AOr hm ne
kaif>ro& ke il@ tEyar kr r`a hE
ij>>Llt vala A>j>ab| (37)
AOr jo log Apne mal logo&
ke id`ave ko `>cR krte hE& AOr
:man nhI& late ALlah pr AOr
n Aai`>rt ke idn pr, AOr ijs
ka +Otan sa9I ho to vh bura
sa9I hE | (38)
AOr wn ka Kya •nuk>\san– hota
Agr vh :man le Aate ALlah
pr AOr yOme Aai`>rt pr AOr
ws se `>cR krte jo ALlah ne
wNhe& idya, AOr ALlah wn ko
`Ub janne vala hE| (39)
be=k ALlah j>raR brabr j>u>>Lm
nhI& krta, AOr Agr ko: nekI
ho to wse k: guna kr deta hE
AOr deta hE Apne pas se bD>a
svab | (40)
ifr Kya •kEif>yt hogI– jb hm
hr wMmt se @k gvah bula@&ge
AOr Aap •s– ko ;n pr gvah
bna kr bula@&ge | (41)
ـــه ـــل اه مــــن ــا ــم ــك ح ا فـــابـــعـــثـــ ــا ــم ــه ــن ــي ـــاق ـــق ش خــفــتــم wان
ينهماط٪ اهللا فـــق ـــ اصـــالحـــا يـــدآ ـــ ان ــاج٪ ــه ــل اه ـــن م ــا ــكــم wح
ــه ا ــ ــرכ ــش wال اهللا wاعـــبـــدwا ﴿٭٣٥﴾٭ ا خــبــيــ عليمـا اكن اهللا ان
wالــيــتــمــى ــــرىب ــــق ال ــــــذى وب ـــا ـــان ـــس اح الــــديــــن ــــ وبــــال شــيــئــا
الـــجـــنـــب ـــــار ـــــج wال ـــــرىب ـــــق ال ذى ـــــار ـــــج wال ـــن ـــي ـــك ـــس ـــم wال
اهللا ان ايمانكمط٪ ملكت wما السبيلال٪ wابــن ب الج wالصاحب
ــرwن ــام wي ن بخل لــذيــن ﴿٭٣٦﴾٭ فــخــوrا مختاال اكن مــن حب ال
ــهط٪ ــل ــض ف ــــن م اهللا אتـــىـــهـــم ـــآ م ن ـــ ـــم ـــت ـــك wي ـــالـــبـــخـــل ـــاس ـــن ال
ن ــ ــق ــف ــن wالــــذيــــن ﴿٭٣٧﴾٭ مــهــيــنــا ـــذابـــا ع ــن ي ــ ــف ــك ــل ل ـــا ـــدن ـــت wاع
االخـــرط٪ ــوم ــي ــال wال ـــاهللا ن ــ ــن م ــ wال ــاس ــن ال ــــاء rئ الــهــم امــ
wمــــاذا ﴿٭٣٨﴾٭ يــنــا قــ فـــســـاء يــنــا قــ لـــه ــن ــط ــشــي ال ـــكـــن wمــــن
اهللاط٪ ــم ــه رzق مما ا ــ ــق ــف wان االخـــر ــوم ــي wال ــاهللا ا ــنــ אم ــو ل عليهم
ك wان ذرةج٪ مثقا ظلم ال اهللا ان ﴿٭٣٩﴾٭ عليما هم اهللا ن و
فكيف ﴿٭٤٠﴾٭ عظيما ا اجــــ ــه ــدن ل مــن ت ــــ wي ضعـفها حــســنــة
﴿٭٤١ شهيدا الء ــ ه عىل ك wجئنا شهيد ــة ام لك من جئنا اذا
AOr Agr
tum Droij>d
•k=mk=–mdR ka `>andan
wn ke drimyan
to muk>rRr krdo@k
mun\isf>se
AOr @kmun\isf>
seA>Ort ka `>andan
wn dono& me& Agrdono& cahe&ge
sulh krana
muvaf>k>t kr dega
ALlah
be=k ALlah
hEbD>a janne
valaAOr n =rIk kro ws ke
sa9bhut
ba`>br35AOr tum ALlah kI
;badt kro
ku2 -iksI ko
AOr ma% bap seAOr ytIm •jma– AC2a sulUkAOr k>rabtdaro& se
AOr mohtaj •jma–Aj\nbIAOr
hmsayak>rabt vale
AOr hmsaya
AOr pas bE5ne vale•hm mj\ils– se
be=k ALlah
AOr musaif>rAOr jo
tuMharI imLk •knIj> - g>ulam–
doSt nhI& r`ta
johoAOr huKm krte
•is`ate– hE&;trane vala
bD> marne vala
36jo logbu`>\l krte hE&
logbu`>\lApna f>J>l AOr 2upate hE&joALlah ne wNhe& idyase
AOr hm ne tEyar kr r`a hE
kaif>ro& ke il@`>cR krte hE& A>j>abij>>Llt vala
37AOr jo log
Apne malid`ave kologAai`>rt ke idn prAOr nhI&
:man lateALlah pr
AOr n
AOr jo - ijs
ho+OtanAOr Kyaws ka
sa9Ito burasa9I38
wn prAgr vh :man late
ALlahALlah pr
AOr yOme Aai`>rt prAOr vh `>cR krte
ws se jo
wNh&e idya
AOr hEALlahwn ko
ho`Ub janne
vala39be=k
ALlahbrabrj>raR
AOr Agr
ko: nekIws ko k: guna krta hE
ifrkEsa - Kya
AOrdeta hE
Apne pas sesvabbD>a40
jbhm
bula@&gese41 hr wMmt@k gvah
AOr bula@&ge
Aap ko
;n kegvah
j>u>>Lm nhI& krta
pr
ىلص
ف النبى وق
86Q@fi‰fl
U@o‰ó0aÎAi¨sa (4)
ws idn Aaj>RU kre&ge vh log
ijNho& ne kuf>š ikya AOr rsUl
kI naf>rmanI kI, ka=! •wNhe&
imºI m&e& dba kr– j>mIn brabr
kr dI ja@, AOr vh ALlah se
n 2upa ske&ge ko: bat | (42)
@e :man valo! tum nmaj>> ke
nj>dIk n jaAo jb tum n=e •kI
halt me&– ho, yha& tk ik smzne
lgo jo •j>ban se– khte ho, AOr
n •ws vK>>t jb ik– g>uSl kI
hajt ho isva@ halte sf>r ke,
yh&a tk ik tum g>uSl kr lo,
AOr Agr tum mrIj> ho ya sf>r
me& ya tum me& se ko: ja@ j>"r
•bEtul`>la– se Aa@ ya tum A>Orto&
ke pas g@ •hm suhbt hu@– ifr
tum ne panI n paya to pak
im4\4I se tyMmum kro, msh
kr lo Apne mu%h AOr ha9o& ka,
be=k ALlah maf> krne vala,
b~>=ne vala hE | (43)
Kya tum ne wn logo& ko nhI& de`a
ijNhe& iktab ka @k ihSsa idya
gya, vh mol lete hE& •;`>\ityar
krte hE&– gumrahI, AOr cahte hE&
ik tum raSte se -4k jaAo | (44)
AOr ALlah tuMhare du=\mna&e ko
`Ub janta hE AOr ALlah kaf>I
hE ihmaytI, AOr ALlah kafI> hE
mddgar | (45)
baj> yhUdI log kilmat Ao
Alf>aj> ko wn kI jgh se
bdl dete hE& •thrIf> krte
hE&– AOr khte hE& “ hm ne suna ”
AOr “ naf>rmanI kI ” •khte hE&
hmarI– suno •tuMhe&– n sunvaya
ja@ | AOr ra;na •khte hE&– ApnI
j>bano& ko moD> kr dIn me& tane
kI nIy\yt se, AOr Agr vh
khte “ hm ne suna AOr ;taA>t
kI ” •AOr khte– “ suin@ AOr
hm pr nj>r kIij@ ” to yh wn
ke il@ behtr hota AOr ij>yada
du’St hota, leikn ALlah ne wn
ke kuf>š ke sbb wn pr lant
kI, ps vh :man nhI& late mgr
9oDe> | (46)
ى ــ ــس لـــو ل ســــ الــــ ا wعـــصـــ كـــفـــرwا الـــذيـــن د ـــــ ـــذ مـــ يـــ
الــذيــن ــا ــه ــاي ﴿٭٤٢﴾٭ ــا ــث ــدي ح اهللا ن ــ ــم ــت ــك wال االrضط٪ ــم ــه ب
ا ــ ــم ــل ــع حــتــى ى ـــ ـــك س ــــتــــم wان ة ــ الــصــ ا بـــ ـــ ـــق ال ا ـــ ـــن אم
اط٪ ــغــتــســلــ ــتــى ح ــل ــي ــب س ى ـــ ـــاب ع اال جــنــبــا wال ن لـــ ـــقـــ مــا
مــن ــم ــك ــن م ــــد اح ـــاء ج او ــر ــف س ـــىل ع او ضــى مــ ــنــتــم ك wان
ا ــ فــتــيــمــم ــــاء م ـــدwا ـــج فــلــم الـــنـــســـاء ــســتــم ــم او الـــغـــائـــط
اكن اهللا ان wايـــديـــكـــمط٪ ــم ــك ه ــ ج ــ ا ــســحــ فــام طــيــبــا ــيــدا صــع
الكتب مــن صيبا ا ــ اwت الذين الــى ر الــم ﴿٭٤٣﴾٭ غفوrا ا عــفـــ
wاهللا ﴿٭٤٤﴾٭ ــيــل الــســب ا ــضــلــ ان يــــدwن ــــ wي ــلــة الــضــ يـــشـــتـــرwن
﴿٭٤٥﴾٭ ا ــصــيــ ـــاهللا ــى ــف وכ ــاز٪ ــي wل ـــاهللا ــى ــف وכ ــمط٪ ــك ــدائ ــاع ــم ــل اع
اضـــعـــه مـــ ـــــن ع الـــــلكـــــم ن فـــــ ـــــحـــــ wا هــــــــاد ـــــذيـــــن ال ـــــن م
ـــا ـــن وrاع ــع ــم ــس م غـــيـــر wاســـمـــع ــا ــن ــي ــص wع ــنــا ــع ــم س ن لـــ wيـــقـــ
سمعنا ا ــ ــال ق ــم ــه ان ـــو wل يـــنط٪ الـــد فــى wطــعــنــا ــالــســنــتــهــم لــيـــــا
ــــــــومال٪ wاق ـــم ـــه ل ا خــــيــــ ــــــاكن ل نــــا ــــ wانــــظ wاســــمــــع wاطــــعــــنــــا
﴿٭٤٦﴾٭ ــال ــي ــل ق اال ن ـــنـــ م ـــ ـــال ف ــم ه ــ ــف ــك اهللا ــم ــه ــن ــع ل ـــكـــن و
Aaj>RU kre&ge
ka= brabrkr dI ja@
vh log ijNho& ne kuf>š ikyaAOr
naf>rmanI kIws idnrsUl
wn prj>mInAOr n
vh log jo 2upa@&ge&ALlahko: bat42@e
:man la@n nj>dIk jaAosmzne lgo nmaj>jb ik tumn=eyha& tk
ik
jotum khte hoAOr n
tum g>uSl kr log>uSl kI hajt me&
isva@halte sf>ryh&a
tk ik
AOr Agr
tum homrIj>se yapr - me&sf>rya Aa@ko:tum me&
ja@ j>"ryatum pas g@to tyMmum kro A>Orte&if>r tum ne n payapanI
im4\4IpakhE msh kr loApne mu%hAOr Apne ha9be=k ALlah
maf>krne vala
b~>=ne vala
43iktabKya tum ne nhI& de`a
trf>vh log
joidya gya@k ihSsase
mol lete hE&gumrahIAOr
ALlahAOr vh cahte& hE&ik
-4k jaAo
raSta44
`> Ub janta hE
tuMhare du=\mno& ko45 AOr kaf>I
ALlahihmaytIAOr kaf>I
ALlahmddgar
se •baj>–
vh log joyhUdI ho g@ws kI jghthrIf> krte hE& •bdl dete hE&–
kilmatse
AOr khte hE&hm ne sunaAOr ra;naAOr hm ne
naf>rmanI kIAOr sunonsunvaya ja@
moD> kr
ApnI j>bano& kohm ne suna
tane kI nIyt se
dIn me&AOr Agr
vhkhte
AOr hm ne ;taA>t kI
AOr suin@AOr ij>yada
du’StAOr hm pr nj>r kIij@
to hotabehtrwn ke il@
AOr leiknwn pr
lant kIALlah46 wn ke kuf>š
ke sbbps :man nhI& latemgr9oDe>
٦٩٣
87 Q@fi‰fl
vLmuhsnat (5)T@ıb艀a@e Ahle iktab! :man laAo ws
pr jo hm ne naij>l ikya ws
kI ts\dIk> krne vala jo tuMhare
pas hE ws se phle ik hm chre
im4a Dale& •ms\`> krd&e– ifr wn
•chro&– ko wl4 de& wn kI pI5
kI trf> ya hm wn pr lant
kre& jEse “ hf>te valo& ” pr lant
kI, AOr ALlah ka huKm •pUra–
ho kr rhne vala hE | (47)
be=k ALlah •ws ko– nhI&
b~>=ta jo ws ka =rIk
5hra@, AOr ws ke isva ijs
ko cahe b~>= de, AOr ijs ne
ALlah ka =rIk 5hraya ps
ws ne bD>a gunah •buhtan–
baN0a | (48)
Kya tum ne wn logo& ko nhI&
de`a ? vh jo Apne Aap ko
muk>d\ds khte hE&, bl\ik ALlah
ijse cahta hE muk>d\ds bnata hE
AOr wn pr `j\Ur kI gu5lI ke
re=e •0age– ke brabr -I j>uLm n
hoga| (49)
de`o! ALlah pr kEsa zU4
•buhtan– baN0te hE&, AOr yhI
srIh gunah kaf>I hE | (50)
Kya tum ne wn logo& ko nhI&
de`a ijNhe& iktab ka @k ihSsa
idya gya, vh mante hE& buto& ko
AOr =Etan ko, AOr kaif>ro& ko
khte hE& ik yh moimno& se ij>yada
rah •raSt– pr hE& | (51)
yhI log hE& ijn pr ALlah ne
lant kI, AOr ijs pr ALlah
lant kre to hrigj> tU ws ka
ko: mddgar nhI& pa@ega | (52)
Kya wn ke pas sltnt ka ko:
ihSsa hE ? ifr ws vK>t yh n de&
logo& ko itl brabr -I | (53)
ya logo& se ws pr hsd krte&
hE& jo ALlah ne wNhe& idya Apne
f>J>l se, so hm ne dI hE
Aale ;b/ahIm •A– ko iktab AOr
ihKmt AOr wNhe& idya hE
bD>a muLk | (54)
لما قــا ــصــد م لــنـــــا ــ ــا ــم ا ــ ــن אم الــكــتــب ا ــــ اwت الــذيــن ــا ــايــه
ـــآ ـــاrه ادب ـــىل ع دهــا فــنــ ـــا ه ـــ wج ــس ــم ــط ان ــل ــب ق مـــن ــكــم ــع م
﴿٭٤٧﴾٭ ال مـفـعـ اهللا امر ن و السبتط٪ اصحب لعـنـآ كما لعنهم او
ــن لــم ذلــــك wن د ــا م ــر ــف ــغ wي ـــه ك ـــشـــ ان ــر ــغــف ال اهللا ان
﴿٭٤٨﴾٭ ــا ــم ــي ــظ ع ـــا ـــم اث ى افـــتـــ فـــقـــد ــــاهللا ك ـــ ـــش wمــــن ـــاءج٪ ـــش ي
ــن م ـــى ـــزכ اهللا ـــل ــمط٪ ــه ــس ــف ان ن ـــ ـــزכ ـــذيـــن ال الـــى ـــر ــــم ال
اهللا عــلــى ــتــرwن ــف كــيــف ــر ــظ ان ﴿٭٤٩﴾٭ فــتــيــال ن ــظــلــمــ wال يــشــاء
الــذيــن الـــى ـــر ــــم ال ﴿٭٥٠﴾٭ مــبــيــنــا اثــمــا ـــه وכــفــى ـــذبط٪ ـــك ال
ت wالـــطـــاغـــ ــت ــب ــج ــال ن ـــنـــ م ـــ ــب ــت ــك ال مــــن ــصــيــبــا ا اwتــــــ
ا ــ ــن אم ـــذيـــن ال ـــن م اهـــــدى الء هـــــ ـــرwا ـــف ك لــلــذيــن ن ـــ ل ـــ ـــق wي
ــن ــع ــل ــــــن wم اهللاط٪ لـــعـــنـــهـــم ــــن ــــذي ال ــــك ــــ اwل ﴿٭٥١﴾٭ ـــيـــال ســـب
الملك ــن م صيب لــهــم ام ﴿٭٥٢﴾٭ ا ــصــيــ ــه ل ــجــد فــلــــن اهللا
ــاس ــن ال ـــدwن ـــس ـــح ام ﴿٭٥٣﴾٭ ا ــقــيــ الـــنـــاس ن تــــ ــــ ال ـــــاذا ف
אتـــيـــنـــآ ـــــد ـــــق ف ـــــهج٪ فـــــضـــــل ـــــــن م اهللا ــــم ــــه ــــى אت مــــــآ ـــــــىل ع
﴿٭٥٤﴾٭ عــظــيــمــا ــاك ــل م ــم ــه ــن ــي wאت ــة ــم ــك ــح wال ــتــب ــك ال هــيــم ابــ אل
@evh log
jojo
iktab id@ g@ •Ahle iktab–
:man laAo
ws pr jo
hm ne naij>l ikya
ts\dIk> krne vala
tuMhare pas;s se phlewn kI pI5 ikhm im4a de&cehreifr wl4 de&pr
yahm wn pr lant kre&
jEse47 hm ne lant kI
hF>te valeAOr hEALlah ka
huKmhokr
•rhne vala–
be=k ALlah
nhI& b~>=ta
ijs ko
ik=rIk 5hra@
ws kaAOr
b~>=ta hEjows ke isva
vh caheAOr
jo - ijs=rIk 5hraya
48ALlah ka
ps ws ne baN0agunahbD>a
Kya tum ne nhI& de`a
trf> •ko–
ijse vh jo ikpak muk>d\ds
khte hE&Apne Aap ko
bl\ik ALlah
pak krta hE
vh cahta hE
AOr wn pr j>uLm n hoga
ALlah pr0age ke brabr
49de`okEsabaN0te hE&
zU4AOr
kaf>I hEyhIvh log jo gunahsrIh50Kya tum ne
nhI& de`atrf> •ko–
idya gya@k ihSsaseAOr srk=
•=Etan–iktabvh mante hE&but •jma–
AOr khte hE&ijn logo& ne kuf>š Kya
•kaif>r–jo log :man la@
•moimn–yh log
rahe raSt pr
se
rah51yhI loglant kre vh log jown pr ALlah ne
lant kIAOr
ijs pr
ALlahto hrigj>
nhI&tU pa@ga ws kasltnt
ko: mddgar
52Kyawn kako: ihSsase
ifr ws vK>t
n de&log logitl
brabr53yavh hsd krte hE&
prjo ALlah ne wNhe& idyaso hm ne idya seApna f>J>l
Aale ;b/ahIm •A–iktab54 AOr ihKmtAOr wNhe& idyamuLkbD>a
۷٨۴
88Q@fi‰fl
U@o‰ó0aÎAi¨sa (4)
ifr wn me& se ko: ws pr :man
laya AOr wn me& se ko: ‘ka
•54ka– rha, AOr jhn\nm kaf>I
hE -D>ktI hu: Aag | (55)
ijn logo& ne hmarI Aayto&
ka kuf>š ikya be=k wNhe& hm
A>nk>rIb Aag me& Dal de&ge, ijs
vK>t wn kI `ale& pk •gl–
ja@&gI hm ws ke A>lava •dUsrI–
bdl d&ege taik vh A>j>ab c`e&,
be=k ALlah g>ailb ihKmt
vala hE | (56)
AOr jo log :man la@ AOr wNho&
ne nek A>ml ik@, hm A>nk>rIb
wNhe& bag>at me& dai`>l kre&ge ijn
ke nIce nhre& bhtI hE& AOr ws me&
rhe&ge hme=a hme=a, wn ke il@
ws me& pak su9rI bIivya& hE&, AOr
hm wNhe& 3nI 2aW% •saya– me&
dai`>l kre&ge | (57)
be=k ALlah tuMhe& huKm deta hE
ik Amante& Amant valo& ko
phu%ca do, AOr jb tum logo& ke
drimyan f>Esla krne lgo to
;n\saf> se f>Esla kro, be=k
ALlah tuMhe& AC2I nsIht krta
hE, be=k ALlah sunne vala
de`ne vala hE | (58)
@e :man valo! ;taA>t kro
ALlah kI AOr ;taA>t kro rsUl
•s– kI AOr wn kI jo tum me& se
saihbe hukUmt hE&, ifr Agr tum
zgD> pD>o iksI bat me& to ws
ko ALlah AOr rsUl •s– kI trf>
‘jUA> kro Agr tum :man r`te ho
ALlah pr AOr yOme Aai`>rt pr,
yh behtr hE AOr ws ka An\jam
bhut AC2a hE | (59)
Kya tum ne wn logo& ko nhI&
de`a jo dava krte hE& ik vh ws
pr :man le Aa@ jo Aap •s–
pr naij>l ikya gya AOr jo
Aap •s– se phle naij>l ikya
gya vh cahte& hE& ik •Apna–
muk>dma tag>Ut •srk=– =Etan
ke pas le ja@& hala&ik wNhe& huKm
ho cuka hE ik vh ws ko n mane&
AOr =Etan cahta hE ik wNhe&
bhka kr dUr gumrahI •me& Dal
de– | (60)
ــجــهــنــم وכــفــى عــنــهط٪ صـــد مـــن ــم ــه ــن wم ـــه ـــن אم مـــن ــم فــمــنــه
لكما ــاrاط٪ صليهم ف ــ س אيتنا ــفــرwا ك الــذيــن ان ﴿٭٥٥﴾٭ ا سعي
الــعــذابط٪ ا ــ ــذwق ــي ل ــا ه غــيــ دا جــلــ ــدلــنــهــم ــم ده ــ ــل ج نــضــجــت
الصلحت ا wعمل ا אمن wالــذيــن ﴿٭٥٦﴾٭ حكيما ا يــ عــ اكن اهللا ان
ــداط٪ اب فيهآ خلدين االنــهــر حتها من ى ج جنت سندخلـهـم
اهللا ان ﴿٭٥٧﴾٭ ظــلــيــال ــال ظ ــم wنــدخــلــه ز٪ ة مطه ازwاج فيهآ لــهــم
الناس ـيــن حكمتم wاذا اهلهاال٪ اىل االمــنــت دwا ــ ان يامرכم
اكن اهللا ان ـــهط٪ ــعــظــكــم عما اهللا ان ــدلط٪ ــع ــال ا ــ ــحــكــم ان
ا ــيــعــ wاط اهللا ا ــيــعــ اط ا ــ ــن אم ــن ــذي ال ــايــهــا ﴿٭٥٨﴾٭ ا ــصــيــ ســمــيــعــا
دwه فــــ شـــىء ــى ف ــنــاzعــتــم فـــان مــنــكــمج٪ االمــــر wاwلــــى ل ســ الــ
االخــــرط٪ ـــوم ـــي wال ـــاهللا ن مـــنـــ ـــ ــنــتــم ك ان ل ســــ wالــــ اهللا ـــى ال
ن ــ ــم ع ــ ــن ــذي ال الـــى ــر الـــم ﴿٭٥٩﴾٭ ــال ــاwي ــن ــس wاح خــيــر ـــك ذل
يــدwن ــ قــبــلــك ــن م ل انــــ wمـــآ ــك ــي ال ل انــــ ــمــآ ا ــ ــن אم ــم ــه ان
ـــكـــفـــرwا ان ـــــــرwا ام ـــــد wق ت ـــ ـــطـــاغ ال ــــى ال ا ــ ــم ــاכ ــح ــت ان
﴿٭٦٠﴾٭ ـــدا ـــي ـــع ــ ضــ ـــضـــلـــهـــم ان الـــشـــيـــطـــن يـــــد wيـــــ ـــــهط٪ ب
ifr wn me& seko: :man layajhn\nmws pr
AOr wn me& se
ko:‘ka rha
ws seAOr kaf>I
-D>ktI hu: Aag
55be=kijs vK>t
jo logkuf>š ikyahmarI
Aayto& kaA>nk>rIb
hm wNhe& Dale&g&e
Aag
pk ja@&gIwn kI `ale&A>j>ab hm bdl d&ege`ale&ws ke A>lava
taik vh c`e&
be=k ALlah
hEg>ailbnekihKmt vala
56AOr vh log jo
:man la@
AOr wNho& ne A>ml ik@
A>nk>rIb hm wNhe& dai`>l kre&ge
bag>athme=a bhtI hE&wn ke nIcenhre&hme=a rhe&ge
ws me&
wn ke il@
ws me&bIivya&be=k ALlah
pak su9rI
AOr hm wNhe& dai`>l kre&ge
2aW%3nI57
tuMhe& huKm deta hE
ikph&uca dolog Amante&trf> •ko–
Amant vale
AOr jb
tum f>Esla krne lgo
drimyan
totum fE>sla
kro;n\saf> sehE
be=k ALlah
AC2InsIht krta
hE tuMhe&;s se
be=k ALlah
sunne valade`ne vala58AOr;taA>t kro
@evh log jo :man la@
•:man vale–;taA>t kro ALlah kI
rsUlAOr saihbe hukUmtto ws ko ‘jUA> kro
tum me& seifr Agr
tumzgD> pD>o
iksI bat me&
ALlah kI trf>
AOr rsUl •s–AOr roj>e Aai`>rt Agrtum :man r`te hoALlah pr
yhbehtrAOr
bhut AC2adava krte hE& An\jam59Kya tum ne
nhI& de`atrf> •ko–
vh log jo
ik vh:man la@vh cahte& hE&ws pr jo
naij>l ikya gyaAap •s– kI trf>
AOr jo naij>l ikya gya
Aap •s– se phle
ikmuk>dma le ja@&trf> •pas–
vh n mane&tag> Ut
•srk=–hala&ik wNhe& huKm ho cuka
ik
ws koAOr cahta hE60 =EtanikwNhe& bhka degumrahIdUr
ـعربـ
ال
٨٩۵
89 Q@fi‰fl
vLmuhsnat (5)T@ıb艀aAOr jb wNhe& kha jata hE ik jo ALlah ne naij>l ikya ws kI trf> AaAo AOr rsUl •s– kI trf> to Aap •s– munaif>k>o& ko de`e&ge ik vh ‘k kr Aap •s– se h4te hE& •phlu thI krte h&E– | (61)
ifr kEsI •ndamt hogI– jb wNhe& ko: musIbt phu%ce ws ke sbb jo wn ke ha9o& ne Aage -eja ifr vh Aap •s– ke pas ALlah kI k>sm `ate hu@ Aa@& ik hm ne isfR> -la: cahI 9I AOr muvaf>k>t | (62)
yh log hE& ik ALlah janta hE jo wn ke idlo& me& hE, to Aap •s– tg>af>ul kre& wn se | AOr Aap •s– wn ko nsIht kre& AOr wn se wn ke hk> me& Asr kr jane valI bat khe& | (63)
AOr hm ne nhI& -eja ko: rsUl mgr ;s il@ ik ALlah ke huKm se ws kI ;taA>t kI ja@, AOr yh log jb wNho& ne ApnI jano& pr j>uLm ikya 9a Agr vh Aap •s– ke pas Aate, ifr ALlah se b`>\i== cahte AOr wn ke il@ rsUl •s– ALlah se mg>\if>rt cahte to vh j>"r pate ALlah ko tOba k>ubUl krne vala meh\rban | (64)
ps k>sm hE Aap •s– ke rb kI vh moimn n ho&ge jb tk Aap •s– ko mun\isf> n bna@& ws zgDe> me& jo wn ke drimyan w5e, ifr vh Apne idlo& me& Aap •s– ke f>Esle se ko: t&gI n pa@& AOr ws ko `>u=I se •pUrI trh– tslIm krle& | (65)
AOr Agr hm wn pr il` dete •f>jR> kr dete– ik Apne Aap ko k>t\l kr Daloe ya Apne 3r bar •2oD> kr– inkl jaAo to wn me& se cNd @k ke isva vh •k-I@esa– n krte, AOr Agr yh log vh kr&e ijs kI wNhe& nsIht kI jatI hE to yh wn ke il@ behtr hota AOr •dIn me&– ij>yada saibt r`ne vala hota | (66)
AOr ws sUrt me& hm wNhe& Apne pas se bD>a Ajr dete | (67)
AOr wNhe& sI0e raSte kI ihdayt dete | (68)
ل ـــ س ـــ ال ـــــى wال اهللا ل انــــــ مـــآ اىل ا ـــعـــالـــ لــهــم قــيــل wاذا
اذآ ــيــف ــك ف ﴿٭٦١﴾٭ ـــــدwدا ص ــك ــن ع ـــدwن ـــص ــيــن ــنــفــق الــم rايـــــت
ــــــاءwك ج ــــم ايــــديــــهــــم ــــت قــــدم ـــا ـــم مـــصـــيـــبـــة ـــم ـــه ـــت ـــاب اص
ــك اwلــ ﴿٭٦٢﴾٭ ــا فــيــق ــ wت ــا ــان ــس اح اآل اrدنــــآ ان ـــاهللا ن ــ ــف يــحــل
ــم ــظــه wع ــم ــنــه ع ض ـــ ـــاع ف ــمق٪ ــه ــوب ــل ق فـــى ــا م اهللا ــعــلــم الـــذيـــن
ل ــ rس ــن م اrســلــنــا ــآ wم ﴿٭٦٣﴾٭ ليغا ــ ق انفسهم فــى لهم ــل wق
ــم ــه ــس ــف ان ا ظــلــمــ اذ انـــهـــم ـــــو wل اهللاط٪ ــــــاذن ع لـــيـــطـــ اال
ل ســـــ الـــــ ــــم لــــه ــــر wاســــتــــغــــف اهللا فــــاســــتــــغــــفــــرwا ــــــــــاءwك ج
ن ـــنـــ م ـــ ال وربـــــــك فــــال ﴿٭٦٤﴾٭ rحـــيـــمـــا ـــا اب ـــ اهللا ــــدwا ج ــــ ل
انفسهم فــى ــجــدwا ال ــم ينهم شجر فيما ك م حك حتى
كتبنا ـــا ان wلـــو ﴿٭٦٥﴾٭ ــســلــيــمــا ا ــ ــم ــل ــس wي قــضــيــت ــمــا م ــا ج ــ ح
ــــم ــــارכ دي ــــن م ا جــــــ اwاخــــــ ـــســـكـــم انـــف ا اقـــتـــلـــ ان عــلــيــهــم
ن ــ ــظ ع ــ ــا م ا ــ ــل ــع ف انــهــم wلـــو ــمط٪ ــه ــن م ــيــل قــل اال ه ــ ــل ــع ف ــا م
ــم ــه ــن ــي الت wاذا ﴿٭٦٦﴾٭ ــتــا ــي ــثــب wاشــــــد لـــهـــم ا خـــيـــ لـــــاكن بـــه
﴿٭٦٨﴾٭ مستقيما ــا اط صــ wلــهــديــنــهــم ﴿٭٦٧﴾٭ عظيما ا ـــ اج لــدنــآ مــن
AOr jb
kha jata hE
wNhe&rsUl •s– AaAotrf>jo ALlah ne naij>l ikya
AOr trf>
Aap de`e&gemunaif>k>Injb h4te hE&Aap se‘k kr61ifr kEsI
wNhe& phu%ceko: musIbtifr vh Aa@&
Aap •s– ke pasws ke sbb jo
Aage -ejawn ke ha9
k>sm `ate hu@ALlah kI
yh log ikhm ne caha
isva@ •isf>R–
-la:AOr
muvaf>k>t62
vh jo ikALlah janta hE
AOr wn ko nsIht kre&
jown ke idlo& me&to Aap •s– tg>af>ul kre&
wn se
AOr khe&
wn se
wn ke hk> me&ko: rsUlAsr kr jane
valI bat63AOr
nhI&hm ne -eja
mgrtaik ;taA>t
kI ja@ALlah ke huKm seApnI jano& pr
AOr Agr
yh logjb wNho& ne j>uLm iKya
vh Aate Aap •s– ke pas
ifr ALlah seb`>\i== cahte vh
rsUlAOr mg>\if>rt
cahtawn ke il@
to vh j>"r pate ALlah ko
vh moimn n ho&getOba k>ubUl krne vala
meh\rban64ps k>sm hE Aap ke rb kI
jb tk
Aap komun\isf> bna@&
Apne idlo& me&ws me& jo
zgD>a w5e
wn ke drimyan
ifrvh n pa@&
ko: t&gIws se jo
Aap •s– f>Esla kre&
hm il` dete •huKm krte–
AOr tslIm kr le&
`>u=I se65AOr Agr
wn prikk>t\l kro tumApne 3r Apne Aapya inkl jaAose
vh yh n krteisva@ cNd @knsIht
kI jatI hEwn se
AOr Agr
yh logkrtejo
ws kI
AlbTta hota
behtrhm wNhe& detewn ke il@
AOr ij>yada
saibt r`ne vala
66AOr ws sUrt me&
Apne pas seAjr68 bD>a •A>j>Im–
67AOr hm wNhe& ihdayt dete
raStasI0a
90Q@fi‰fl
U@o‰ó0aÎAi¨sa (4)
AOr jo ;taA>t kre ALlah AOr
rsUl •s– kI to yhI log hE& wn
logo& ke sa9 ijn pr ALlah
tA>ala ne ;n\A>am ikya •yanI–
A&ibya AOr isdd\Ik>In AOr =uhda
AOr sailhIn •nek bNde–, AOr
yh AC2e sa9I hE& | (69)
yh ALlah kI trf> se f>J>l
hE, AOr ALlah kaf>I hE janne
vala | (70)
@e :man valo! Apne bcaAo •ka
saman, hi9yar– le lo, ifr juda
juda •dSto& kI sUrt me&– ya sb
;k45e ho kr kUc kro | (71)
be=k tum me& •ko: @esa -I hE– jo
j>"r der lgadega, ifr Agr tuMhe&
phu%ce ko: musIbt to khe ik
ALlah ne muz pr ;n\A>am ikya
ik me& wn ke sa9 n 9a | (72)
AOr tuMhe& ALlah kI trf> se
ko: f>J>l •nemt– phu%ce to j>"r
khega, goya •jEse– ik n 9I
tuMhare AOr ws ke drimyan ko:
doStI, “ @e ka=! mE& wn ke sa9
hota to bD>I murad pata ” | (73)
so caih@ ik ALlah ke raSte
me& lDe>& vh log jo duinya kI
ij>NdgI becte •k>urban krte– hE&
Aai`>rt ke bdle, AOr jo ALlah
ke raSte me& lD>e ifr mara ja@
ya g>ailb Aa@ hm A>nk>rIb wse
bD>a Ajr de&ge | (74)
AOr tuMhe& Kya ho gya hE ik tum
ALlah ke raSte me& nhI& lD>te
kmj>or •bebs– mdoR& AOr A>Orto&
AOr bCco& •kI `>aitr– jo duA>a
kr rhe hE& @e hmare rb! hme& ;s
bStI se inkal ijs ke rhne
vale j>ailm hE& AOr bnade hmare
il@ Apne pas se ihmaytI AOr
bnade hmare il@ Apne pas se
mddgar | (75)
ـــم ـــع ان ــــن ــــذي ال ــــع م ـــك ـــ ـــاwل ف ل ـــــ س ـــــ wال اهللا ـــع ـــط wمــــــن
wالــصــلــحــيــنج٪ ــداء ــشــه wال ــيــن يــق ــد wالــص الــنــبــيــن مـــن عليهم اهللا
ــى ــف وכ اهللاط٪ ـــن م الــفــضــل ذلــــك ﴿٭٦٩﴾٭ rفــيــقــا ـــك ـــ اwل ـــن ـــس wح
فــانــفــرwا حــذرכــم ـــذwا خ ا ــ ــن אم ــن ــذي ال ــايــهــا ﴿٭٧٠﴾٭ عليما بـــاهللا
فــان ــئــنج٪ لــيــبــط ــن لــم مــنــكــم wان ﴿٭٧١﴾٭ جميعا ـــرwا ـــف اwان ــات ــب ث
معهم اכـــن ــم ل اذ عــلــى اهللا ــعــم ان ــد ق قــا مصيبة اصــابــتــكــم
كن لــم اكن لن ليق اهللا ــن م فضل اصابكم ن wل ﴿٭٧٢﴾٭ شهيدا
ــــوز فــــاف ـــعـــهـــم م ـــت ـــن ك ــلــيــتــنــى دة ـــــــ م ـــه ـــن ـــي wب بـــيـــنـــكـــم
ـــشـــرwن الـــذيـــن اهللا ــيــل ــب س فـــى ــاتــل فــلــيــق ﴿٭٧٣﴾٭ ــا عــظــيــم ــــوzا ف
اهللا ســبــيــل فــــى ـــقـــاتـــل ـــــن wم ةط٪ ـــــاالخـــــ الـــدنـــيـــا ة ـــحـــيـــ ال
لكم wمـــا ﴿٭٧٤﴾٭ عظيما ا ـــ اج تــيــه ــ ف ــ ــس ف ــغــلــب او فيقتل
ـــا ج ـــ ال ـــن م ــن ــي ــف ــع ــض ــت ــس ــم wال اهللا ــل ــي ــب س ـــى ف ن ــقــاتــلــ ال
ـــا ـــن ج ـــ اخ rبــــنــــآ ن لــــ ــــ ــــق ــــن ــــذي ال ــــــدان ل ــــــ wال wالــــنــــســــاء
ـــن م ـــا ـــن ل wاجـــــعـــــل اهــــلــــهــــاج٪ ـــم ـــال ـــظ ال يــــة ــــ الــــق ــــــذه ه مـــــن
﴿٭٧٥﴾٭ ا ـــ ـــي ـــص ــــك ــــدن ل مـــــن ـــا ـــن ل wاجـــــعـــــل ــــا ــــي wل ــــك ــــدن ل
AOr jo;taA>t kre
ALlah;n\A>am ikya
AOr rsUlto yhI logwn logo& ke sa9
ALlahwn prse
•yanI–AOr sailhIn A&ibyaAOr isd\dIk>InAOr =uhda
AOr AC2eyh logAOr kaf>I sa9I69yhf>J>lALlah se
ALlahjanne vala
70ifr inklo @evh log jo :man la@
•:man valo–le lo
Apne bcaAo •hi9yar–
juda judaya inklo •kUc kro–
ifr Agr
sb71AOr be=k
tum me&vh hE jo
j>”r der lgadega
tuMhe& phu%ceko:
musIbtwn ke sa9
khebe=k ALlah ne ;n\A>am ikya
muz prjbmE& n 9a
haij>r - mOjUd
72AOr Agr
n 9I tuMhe& phu%ceko: f>J>l
ALlah seto j>"r khega
goya
tuMhare drimyanAOr ws ke drimyan
to murad pata
ko: doStI@e ka= mE&mE& hotawn ke sa9
muradbD>I73becte hE&so caih@ ik lDe>&
me&ALlah ka raStavh jo ik
ij>NdgIduinyaALlah ka raSta Aai`>rt ke bdleAOr jolD>eme&
ifr mara ja@
yag>ailb Aa@tuMhe& A>nk>rIbhm wse de&gebD>a Ajr74AOr Kya
tum nhI& lD>teme&mdR •jma– ALlah ka raStaAOr kmj>or
•bebs–se
AOr A>Orte&AOr bCcehme& inkal jokhte hE& •duA>a–
@e hmare rb
se;sbStIse j>ailmws ke
rhne valeAOr bnade
hmare il@
Apne pas•ihmaytI–
doSt75 AOr bnade
hmare il@
seApne pasmddgar
٩١١٦
91 Q@fi‰fl
vLmuhsnat (5)T@ıb艀a:man lane vale ALlah ke raSte
me& lD>te hE& AOr kaif>r lD>te hE&
tagU>t •srk= muf>\isd– ke raSte
me&, so tum =Etan ke sai9yo&
se lD>o, be=k =Etan kI cal
kmj>or •boda– hE | (76)
Kya tum ne wn logo& ko nhI&
de`a ijNhe& kha gya Apne ha9
rok lo AOr k>a;m kro nmaj>>
AOr j>kat Ada kro, ifr jb
wn pr ijhad f>j>R huAa to wn
me& se @k f>rIk> logo& se Drta hE
jEse ALlah ka Dr ho ya ws se
-I ij>yada Dr, AOr vh khte hE&
@e hmare rb! tU ne hm pr ijhad
Kyo& f>jR> kr idya, hme& AOr 9oD>I
mu¥t Kyo& n muhlt dI ? kh de&,
duinya ka f>a;da 9oD>a hE AOr
Aai`>rt behtr hE prhej>gar ke
il@, AOr tum pr j>uLm n hoga
0age brabr •-I–, (77)
tum jha& khI& hoge tuMhe& mOt
pa legI Agrce tum hoge bujoR&
me& mj>bUt, AOr Agr wNhe& ko:
-la: phu%ce to vh khte hE& ik
yh ALlah kI trf> se hE, AOr
Agr wNhe& ku2 bura: phu%ce to
khte hE& ik yh Aap •s– kI
trf> se hE | Aap •s– kh de& sb
ku2 ALlah kI trf> se hE, ws
k>Om ko •wn logo& ko– Kya
ho gya hE ik yh bat smzte
nhI& lgte •bat smzte mA>lUm
nhI& hote– (78)
jo tuMhe& ko: -la: phu%ce sae
vh ALlah kI trf> se hE, AOr
jo tuMhe& ko: bura: phu%ce to vh
tuMhare nf>\s se hE, AOr hm ne
tuMhe& logo& ke il@ rsUl bna kr
-eja hE, AOr ALlah kaf>I hE
gvah | (79)
ijs ne rsUl kI ;taA>t kI ps
thk>Ik> ws ne ALlah kI ;taA>t
kI, AOr ijs ne “ gdaRnI kI
to hm ne Aap •s– ko wn pr
inghban nhI& -eja | (80)
ـــرwا ـــف ك ــــذيــــن wال اهللاج٪ ــل ــي ــب س فـــى ن ـــقـــاتـــلـــ ا ـــ ـــن אم الــــذيــــن
الــشــيــطــنج٪ اwلـــيـــاء ا ــ ــل ــات ــق ف ت الــطــاغــ ــل ــي ــب س فـــى ن ــ ــل ــات ــق ي
قيل ــن ــذي ال الــى ــر الـــم ﴿٭٧٦﴾٭ ضعيفا اكن الشيطن ــيــد ك ان
فلما ةج٪ ـــ ـــزכ ال ا ــــ wאت ة ــ الــصــ ا wاقــيــمــ ايــديــكــم ا ــ ــف ك ــم ــه ل
اهللا كخشية الناس ن خش منهم يق ف اذا القتا عليهم كتب
ج٪ ــا ــت ــق ال ــلــيــنــا ع ــبــت ــت ك ـــم ل rبــنــا ا ـــ ـــال wق ــةج٪ ــي ــش خ ــــد اش او
ة wاالخـــ قليلج٪ الدنيا ع مت قــل يــبط٪ قــ ــل اج اىل تنآ اخ آل لــو
ا نــ ــكــ ــا م ـــن اي ﴿٭٧٧﴾٭ فــتــيــال ن ــ ــظــلــم wال ــىفق٪ ــق ات ــن ــم ل ــر ــي خ
صبهم wان مــشــيــدةط٪ ج ـــر ــى ف كنتم ـــو wل ت ــ ــم ال ــكــم يــدرכ
ــة ــئ ــي س ــم ــه ــب ــص wان اهللاج٪ عـــنـــد مــــن ـــــذه ه ا ـــ ل ـــ ـــق ــة ــن ــس ح
فــمــا اهللاط٪ عـــنـــد ــــن م لك قــــل عــــنــــدكط٪ مــــن ـــــذه ه ا ـــ ل ـــ ـــق ي
حسنة من اصابك مآ ﴿٭٧٨﴾٭ حديثا ن فقه wن ــاكد ال القوم الء ه
wاrســلــنــك ــكط٪ ــس ــف ــن ــم ف ــة ــئ ــي س ـــن م اصـــابـــك ـــآ wم اهللاز٪ ــن ــم ف
ل ســـ الـــ ــع ــط ـــن م ﴿٭٧٩﴾٭ ــدا ــي ــه ش ـــاهللا وכــفــى الط٪ ـــــ rس ــلــنــاس ل
﴿٭٨٠﴾٭ حفيظا عليهم ــنــك ــل اrس فــمــآ ـــوىل ـــن wم اهللاج٪ ع ـــ اط فــقــد
jo log :man la@•:man vale–
vh log ijNho& ne kuf>š ikya •kaif>r–
vh lD>te hE&me&ALlah ka raSta
vh lD>te hE&me&=Etan raStatag>Ut
•srk=–so tum lD>o
doSt •sa9I–
be=kcal=Etankha gya
hEkmj>or •boda–
76Kya tum ne nhI& de`a
trf>vh log
jo
wn korok loApne ha9ifr jb
AOr k>a;m kronmaj>AOr Ada
kroj>kat
wn pr f>j>R huAalD>na •ijhad–
jEse ALlah ka Dr
jb@k
f>rIk>wn me& se
Drte h^E&log
yaij>yadaDrlD>na •ijhad–AOr vh khte hE&
@e hmare rb
tU ne Kyo& il`ahm pr
Kyo& nhme&
7Il dItkAOr Aai`>rt mu¥t9oD>Ikh de&f>a;daduinya9oD>a
behtrprhej>gar ke il@tum haegeAOr n tum pr
j>uLm hoga0age
brabr77jha&
khI&
tuMhe& pa legImOtwNhe& phu%ce Agrce tum hobujoR& me&mj>bUtAOr Agr
ko: -la:vh khte hE&ku2 bura: yhseALlah ke pas
•trf>–AOr Agr
wNhe& phu%ce
vh khte hE&yhseto Kya huAa
Aap •s– kI trf> se
kh de&sbseALlah ke pas
•trf>–
;sk>OmnhI& lgteko: -la: ik smze&bat78jotuze phu%ce
so ALlah seAOr jo
AOr hm netuMhe& -eja
tuze phu%ceko: bura:to tere nf\>s se
logo& ke il@rsUlrsUl •s–AOr
kaf>I hEALlahgvah79jo -
ijs;taA>t
kI
ps thk>Ik;taA>t kI
ALlah80 AOr jo - ijs
“ gdaRnI kI
to nhI&hm ne Aap •s–
ko -ejawn pringhban
١٠
٦۷
92Q@fi‰fl
U@o‰ó0aÎAi¨sa (4)
vh •mu%h se toe– yh khte hE& ik
hm ne mana, ifr jb bahr jate
hE& Aap •s– ke pas se to wn
me& se @k igroh rat ko ws ke
i`>laf> m=vra krta hE jo vh
kh cuke, AOr ALlah il` leta
hE jo vh rat ko m=vre krte
hE&, Aap •s– wn se mu%h fer l&e
AOr ALlah pr _arosa kr&e&, AOr
ALlah kaf>I hE karsaj> | (81)
ifr Kya vh k>urAan pr g>Or nhI&
krte ? AOr Agr ALlah ke isva
iksI AOr ke pas se hota to ws me&
j>"r bhut ;`>itlaf> pate | (82)
AOr jb wn ke pas ko: Am\n
kI `>br AatI hE ya `>Of> kI to
wse m=hUr kr dete hE& AOr Agr
wse phu%cate rsUl kI trf> AOr
Apne haikmo& kI trf> to jo
log wn me& se thk>Ik> kr ilya
krte hE& ws ko jan lete | AOr
Agr ALlah ka f>J>l n hota
tum pr AOr ws kI rhmt •n
hotI– to cNd @k ke isva tum
=Etan ke pI2e lg jate | (83)
ps Aap •s– ALlah kI rah
me& lD>e&, Aap •s– mukLlf> nhI&
mgr ApnI jan ke, AOr moimno&
ko Aamada kre&, k>rIb hE ik
ALlah rok de kaif>ro& kI j&g
•ka j>or– AOr ALlah kI j&g
s~>t trIn hE AOr ws kI sj>a
sb se s~>t hE | (84)
jo ko: nek bat me& isf>air= kre
ws ke il@ ws se ihSsa hoga, AOr
jo ko: isf>air= kre burI bat
me& ws ko ws ka boz •ihSsa–
imlega, AOr ALlah hr cIj> pr
k>udrt r`ne vala hE | (85)
AOr jb tuMhe& ko: duA>a de •slam
kre– to tum ws se behtr duA>a do
ya vhI kh do, be=k ALlah hr
cIj> ka ihsab krne vala hE | (86)
ALlah ke isva ko: ;badt ke
la;k> nhI&, vh j"r tuMhe& ik>yamt
ke idn ;k45a krega ijs me& ko:
=k nhI&, AOr kOn ij>yada sCca
hE bat me& ALlah se | (87)
طــائــفــة ـــــيـــــت عــنــدك مـــن ـــــرزwا فــــاذا ز٪ طـــاعـــة ن لـــ wيـــقـــ
ض ــ ــاع ف نج٪ ــ ــت ــي ــب ــا م ــكــتــب wاهللا لط٪ ــقــ الــــذى غــيــر ــم ــنــه م
ــتــدبــرwن افـــال ﴿٭٨١﴾٭ وכــيــال ــاهللا ــفــى وכ اهللاط٪ على wتــــو عنهم
اخــتــالفــا فــيــه ـــدwا ج ـــ ل اهللا ــر غــي ــد ــن ع مـــن اكن wلـــو אنط٪ ـــ ـــق ال
ــهط٪ ا اذاعـــ ف ــخــ ال او ـــن االم ــن م امــر ــم جــاءه wاذا ﴿٭٨٢﴾٭ ا كثي
الــذيــن لعلمه منهم ـــر االم اwلـــى wاىل ل ــ س ــ ال ــى ال rدwه wلـــو
التبعتم وrحــمــتــه عليكم اهللا فضل ال ــو wل منهمط٪ نه بط يست
اال ــلكــف ال اهللاج٪ ســبــيــل ــى ف فــقــاتــل ﴿٭٨٣﴾٭ قــلــيــال اال الــشــيــطــن
الــذيــن ـــاس ــكــف ان اهللا عــســى ــنــيــنج٪ م ــ الــم ض ــــ wح نــفــســك
شفاعة شفع ــن م ﴿٭٨٤﴾٭ نكيال ـــد wاش ــاســا اشـــــد wاهللا ــرwاط٪ ــف ك
له كن سيئة شفاعة شفع wمــن منهاج٪ صيب له كن حسنة
حييتم wاذا ﴿٭٨٥﴾٭ مقيتا شـــىء لك ــىل ع اهللا ن و مــنــهــاط٪ كــفــل
ــىل ع اكن اهللا ان rدwهـــــاط٪ او ــآ ــنــه م ــن ــس ــاح ا ــ ــي ــح ف بــتــحــيــة
اىل لــيــجــمــعــنــكــم ـــوط٪ ه اال آل اهللا ﴿٭٨٦﴾٭ حــســيــبــا شــــىء لك
﴿٭٨٧﴾٭ حــديــثــا اهللا مــن اصــــدق ـــن wم ــهط٪ ــي ف ـــب rي ال الــقــيــمــة ـــوم ي
AOr vh khte hE&•hm ne–
huKm mana@k igroh
ifr jb
bahr jate hE&
seAap •s– ke pas
rat ko m=vra krta hE
wn sews ke i`>laf> jomu%h ferl&e khte hE&AOr
ALlahil` leta hE
jo vh rat ko m=vre krte hE&
wn seAOr
_arosa kr&e&ifr Kya vh g>Or
nhI& krte ?ALlah pr
AOr kaf>I hE
ALlahkarsaj>81
k>urAanAOr Agr hota;`>itlaf> sepasALlah ke
isvaj>"r patews me&
bhut82AOr jb
wsewn ke pas AatI hE
ko: `>br
se •kI–
Am\n`>Of>m=hUr
kr dete hE&
AOr Agr
wse phu%cate
rsUl kI trf>jo logAOr trf>
haikmApne me& se
to ws ko jan lete
shI ntIja inkal ilya krte hE&
wn setum pI2e lg jate
AOr Agr nALlah ka f>J>ltum prAOr ws kI rhmt
=Etanisva@cNd @kmgr 83ps lDe>&me&ALlah kI rahmukLlf> nhI&
ApnI j>atAOr
Aamadaa kre&ijn logo&
nemoimn •jma–
k>rIb hE ik ALlah
ikrok dej&g
kuf>š ikya •kaif>r–
AOr ALlah
s~>t trInisf>air= j&gAaEr sb se s~>t
sj>a dena84joisf>air=
kre
nek bathoga -
ws ke il@hoga -
ws ke il@ihSsa
ws me& se
AOr joisf>air=
kreisf>air=
burI bat
boz •ihSsa–
ws seAOr hEtuMhe& duA>a de
ALlahprhr cIj>k>udrt
r`ne vala85AOr
jb
iksI duA>a •slam– se
to tum duA>a do
pr •ka–
behtrws seya vhI lO4a do
•kh do–be=k ALlah
hE
hr cIj>ihsab
krne valatrf> 86ALlah
nhI& ;badt ke la;k>
ws ke isva
vh tuMhe& j>"r ;k45a krega
roje> ik>yamtnhI& =k87 ;s me&AOr kOn ?
ij>yada sCca
ALlah sebat me&
ya
فص
الن
١١
١١٨
93 Q@fi‰fl
vLmuhsnat (5)T@ıb艀aso tuMhe& Kya ho gya hE ?
munaif>k>In ke bare me& do igroh
•ho rhe ho– AOer ALlah ne wNhe&
AON0a kr idya ws ke sbb jo
wNho& ne ikya, Kya tum cahte
ho ik wse rah pr laAo ijs
ko ALlah ne gumrah ikya ? AOr
ijs ko ALlah gumrah kre tum
hrigj> ws ke il@ ko: rah n
paAoge | (88)
vh cahte hE& ka= tum •-I–
kaif>r ho jaAo jEse vh kaif>r
hu@ to tum brabr ho jaAo | ps
tum wn me& se •iksI ko– doSt
n bnaAo yha& tk ik vh ihj/t
kre& ALlah kI rah me&, ifr Agr
vh mu%h moD>e& to tum jha& khI&
wNhe& paAo pkD>o AOr k>t\l kro,
AOr wn m&e se •iksI ko– n doSt
bnaAo n mddgar, (89)
mgr jo log tA>Lluk> r`te hE&
•@esI– k>Om se ik tuMhare AOr
wn ke drimyan muA>ahda hE,
ya tuMhare pas Aa@& •ws hal
me&– ik t&g ho g@ hE& wn ke idl
•ws bat se– ik tum se lD>e& ya
ApnI k>Om se lD>e&, AOr Agr
ALlah cahta to wNhe& tum pr
musLlt kr deta to vh tum se
j>"r lD>te, ifr Agr vh tum
se iknara k= rhe& ifr tum se n
lD>e& AOr tuMharI trf> sulh •ka
pyam– Dale&, to ALlah ne tuMhare
il@ wn pr •stane kI– ko: rah
nhI& r`I | (90)
Ab tum AOr log paAoge jo
cahte hE& ik vh tum se •-I– Am\n
me& rhe& AOr ApnI k>Om se •-I–
Am\n me& rhe&, jb k-I if>t\na
•f>sad– kI trf> bula@ jate hE&
to ws me& pl4 jate& hE&, ps Agr
tum se iknara k=I n kre& AOr
vh n Dale& tuMharI trf> •pEg>ame–
sulh, AOr •n– roke& Apne ha9,
to wNhe& pkD>o AOr k>t\l kro
jha& khI& tum wNhe& paAo, AOr
yhI log hE& ijn pr hm ne tuMhe&
`ulI snd •huJjt– dI | (91)
اط٪ كــســبــ ــمــا ـــــم ــســه ارכ wاهللا فــئــتــيــن الــمــنــفــقــيــن فــى لــكــم فــمــا
اهللا ـــضـــلـــل wمـــــن اهللاط٪ اضـــــل ــــن م ــــدwا ــــه ان يــــــدwن ــــــ ات
كــفــرwا ــا ــم ك ـــكـــفـــرwن ـــو ل wدwا ﴿٭٨٨﴾٭ ــيــال ــب س ـــه ل ــد ــج ــن ــل ف
ــرwا ــاج ــه حــتــى ـــاء ـــي اwل ــم ــنــه م ــذwا ــخ ــت فـــال اء ســــ ن ــ ن ــ ــك ــت ف
ــث ــي ح ـــم ه ـــ ـــتـــل wاق ـــم ـــذwه ـــخ ف ا لــــ ــــ فـــــان اهللاط٪ ــل ــي ــب س فــــى
اال ﴿٭٨٩﴾٭ ا ــ ــي ــص wال ــا ــي wل ــم ــنــه م ــذwا ــخ ــت wال هـــمص٪ wجـــدتـــمـــ
او ـــيـــثـــاق م wبـــيـــنـــهـــم ــم ــك ــن ــي قـــــوم اىل ن ــصــلـــــ الــــذيــــن
ا ــ ــل ــات ــق او ــقــاتــلــوכــم ان صــــدوrهــــم ت ـــ ـــص ح ــــم ــــاءوכ ج
فـــان ــمج٪ ــتــلــوכ فــلــق ــلــيــكــم ع لــســلــطــهــم اهللا ـــاء ش ــــو wل مــهــمط٪ قــ
الـــســـلـــمال٪ ـــم ـــك ـــي ال ا ـــــ ـــــق wال ـــم ـــلـــوכ ـــات ـــق ـــم ـــل ف لــــوכــــم اعــــتــــ
يــن אخــ ســـتـــجـــدwن ﴿٭٩٠﴾٭ ــيــال ــب س ــلــيــهــم ع ــم ــك ل اهللا ــل ــع ج ــا فــم
الفتنة ــى ال rدwا لكما مــهــمط٪ قــ ا ــنــ ــام wي ــامــنــوכــم ان ــدwن ي ــ ي
الـــيـــكـــم ا ـــ ـــق ـــل wي ـــم ـــوכ ل ـــ ـــت ـــع ــــم ل فــــــان ـــاج٪ فـــيـــه ا ـــــ ـــــس ارכ
ــث ــي ح ـــم ه ـــ ـــل ـــت wاق فـــخـــذwهـــم ايـــديـــهـــم ا ـــ ـــف ـــك wي الـــســـلـــم
﴿٭٩١﴾٭ مبينا سلطنا عليهم لــكــم جعلنا ــكــم wاwلــ همط٪ ثقفتم
so Kya huAa tuMhe& ?
ws ke sbb jo wNho& ne kmaya •ikya–
munaif>k>In ke bare me&do f>rIk>AOer
ALlahwNhe& wl4 idya •AON0a kr idya–
Kya tum cahte ho ?ik rah pr laAogumrah kre ALlahjo - ijs
ALlah ne gumrah ikya
AOrjo - ijs
ps tum hrigj> n paAoge
ws ke il@
vh kaif>r hu@
ko: rah88vh cahte hE&
ka= tum kaif>r ho jaAo
jEse
to tum ho jaAobrabrvh ihj/t kre& ps tum n bnaAown sedoStyha& tk
ik
me&ALlah kI rahjha& khI&ifr Agr
mu%h moD>e&to wn ko pkD>oAOr wNhe& k>t\l kro
tum wNhe& paAoAOr n
mgr bnaAown sedoStAOr n
mddgar
jo logiml g@ hE&
•tA>Lluk> r`te hE&–ya
trf> •se–
k>OmtuMhare
drimyanAOr wn ke drimyan
A>hd •muA>ahda–
vh tuMhare pas Aa@&
t&g ho g@lD>e&wn ke sIne
•idl–ikvh tum se lD>e&ya
ApnIk>Om se
AOr Agr
ifr Agr
cahta ALlah
wNhe& musLlt kr deta
tum prto vh tum se j>"r lD>te
tum se iknara k= ho&ifr nsulh vh tum se lDe&>AOr Dale&tuMharI trf>
to nhI& dIALlahAOr logtuMhare il@
wn prko: rah90Ab tum paAoge
vh cahte hE&ik tum se Am\n me& rhe&
if>t\ne kI trf>AOr Am\n
me& rhe&ApnI k>Om
jb k-I lO4a@ •bula@ jate hE&–
pl4 jate hE&ws me&tuMharI trf>ps Agr
tum se iknara k=I n kre&
AOr •n– Dale& vh
sulhAOr roke&jha& khI& Apne ha9to wNhe& pkD>oAOr wNhe& k>t\l kro
tum wNhe& paAoAOr yhI log91 hm ne dItuMhare il@
wn prsnd
•huJjt–`ulI
89
١٢
۴٩
94Q@fi‰fl
U@o‰ó0aÎAi¨sa (4)
AOr nhI& iksI muslman ke •=aya&– ik vh iksI muslman ko k>t\l kr de mgr g>ltI se | AOr jo iksI muslman ko k>t\l kre g>ltI se to vh @k g>ulam Aaj>ad kre AOr `>Un bha ws ke vairso& ke hvale kr de mgr yh ik vh maf> kr d&e | ifr Agr vh tuMharI du=\mn k>Om se ho AOr vh `>ud muslman ho to Aaj>ad kre @k muslman g>ulam | AOr Agr @esI k>Om se ho ik wn ke AOr tuMhare drimyan muA>ahda hE to `>Un bha ws ke vairso& ke hvale kr de AOr @k muslman g>ulam ko Aaj>ad kr de | so jo n pa@ •mySsr n ho– to do mah lgatar roj>e r`e, yh tOba hE ALlah kI trf> se, AOr ALlah janne vala, ihKmt vala hE | (92)
AOr jo ko: iksI muslman ko dainSta k>t\l kr de to ws kI sj>a jhn\nm hE, vh hme=a rhega ws me&, AOr ws pr ALlah ka g>j>b hoga AOr ws kI lant, AOr ws ke il@ •ALlah ne– bD>a A>j>ab tEyar kr r`a hE (93)
@e :man valo! jb tum ALlah kI rah me& •ijhad ke il@– sf>r kro to thk>Ik> kr ilya kro, AOr jo tuMhe& slam kre wse n kho ik tU muslman nhI& hE, tum cahte ho duinya kI ij>NdgI ka saman, ifr ALlah ke pas bhut g>nImte& h&E, tum wsI trh 9e ;s se phle to ALlah ne tum pr@hsan ikya, so thk>Ik> kr ilya kro, be=k jo tum krte ho ws se ALlah `>Ub ba`>br hE | (94)
bg>Er wj>\r bE5 rhne vale moimnIn AOr vh brabr nhI& jo ALlah kI rah me& Apne malo& se AOr ApnI jana&e se ijhad krne vale hE&, ALlah ne f>j>Ilt dIdrje me& Apne malo& se AOr ApnI jano& se ijhad krne valo& ko bE5 rhne valo& pr, AOr hr @k ko ALlah ne AC2a vada idya hE, AOr ALlah ne mujaihdo& ko bE5 rhne valo& pr f>j>Ilt dI hE Ajre A>j>Im •ke @itbar se– | (95)
خطأ منا مـ قتل wمن ج٪ خطأ اال منا مـ قتل ان مـــن لـمــ اكن wما
فان اط٪ صدق ان اآل اهله اىل مسلمة wديــة منة م rقـبـة ير فتح
wان منةط٪ م rقــبــة ير فتح مــن مــ ــو wه لكم ــدو ع ــوم ق مــن اكن
اهــلــه اىل مسلمة فــديــة مــيــثــاق wبينهم ينكم قـــوم ــن م اكن
متتابعينز٪ ين شه فصيام جد لــم فمن منةج٪ م rقــبــة يــر wتــحــ
متعمدا مـنــا مـــ قتل wمـن ﴿٭٩٢﴾٭ حكيما عليما اهللا ن و اهللاط٪ من بة ت
لــه wاعــد wلعـنـه عليه اهللا wغضب فيها خالدا جهنم ه ا فــجــ
اهللا سبيل فى بتم ض اذا ا אمن الذين ايها ﴿٭٩٣﴾٭ عظيما عذابا
ن بتغ مناج٪ م لست م الس اليكم القى لمن ا ل ق wال ا فتبين
قبل من كنتم كذلك ط٪ ة كثي مغانم اهللا فعند الدنياز٪ ة الحي ض ع
﴿٭٩٤﴾٭ ا خبي ن عمل ما اكن اهللا ان اط٪ فتبين عليكم اهللا فمن
wالمجهدwن الضرر اwلــى غير منين الم من القعدwن ى ست ال
ــجــهــديــن الــم اهللا ــضــل ف ــمط٪ ــه ــس ــف wان ــم ــه ال ــ ــام اهللا ــيــل ســب فـــى
اهللا wعــــد و ـــــةط٪ rج د ــن ــدي ــع ــق ال ــلــى ع ــم ــه ــس ــف wان ــم ــه ال ــ ــام ب
﴿٭٩٥﴾٭ عظيما ا ــ اج القعدين على المجهدين اهللا wفضل الحسنىط٪
AOr nhI&
hEiksI muslman
ke il@g>ltI se
ik vh k>t\l kre
iksI muslman
mgr g>ltI se
AOr jo
k>t\l kre
iksI muslman
to Aaj>ad kre
@k gdRn •g>ulam–
muslmanifr Agr
AOr`>Un bha
ws ke vairso& ko
hvale krna
mgryh ik
vh maf> kr de&
hosedu=\mn k>OmAOr Agr
tuMharIAOr vh
muslmanto Aaj>ad kr de
@k gdRn •g>ulam–
muslman
ho@esI k>Om setuMhare
drimyanws ke
vairso& koAOr wn ke drimyan
A>hd •muA>ahda–
`>Un bhahvale krna
AOr Aaj>ad krna
@k gdRn •g>ulam–
lgatar muslmanso jon pa@to roj>e r`edo mah
tObaALlah seAOr hEdainSta •k>Sdn–
ALlahjanne vala
92AOr jo ko:
k>t\l kr de
iksI muslman ko
to ws kI sj>a
jhn\nmws ke il@
tEyar kr r`a hEhme=a rhega
ws me&AOr ALlah ka g>j>b
ws prAOr ws kI lant
A>j>abbD>a93ALlah kI rah @ejo log:man la@
jbtum sf>r
krome&
to thk>Ik> kr lo
AOr n
tum kho
tumcahte ho
jo ko:
Dale •kre–
tuMharI trf>
slamtU nhI& hEmuslman
Asbab •saman–
duinya kI ij>NdgI;s se phleifr ALlah
ke pasg>nImte&bhutwsI trhtum 9e
to @hsan ikya ALlah
tum pr94 so thk>Ik> kr lo
be=k ALlah
hEws se jo
tum krte ho`> Ub
ba`>br
brabr nhI&bE5 rhne
valeAOr mujaihd
•jma–semoimnInbg>Er
wj>\r vale •mA>j>Ur–
me&ALlah kI rahijhad krne vale Apne malo& seAOr ApnI jane&ALlah ne f>j>Ilt dI
Apne malo& seAOr ApnI jane&ALlah ne vada
idyaprbE5 rhne valedrje
AOrhr @k
AC2aAOr ALlah ne f>j>Ilt dI
95 mujaihdInprbE5 rhne
valeAjre A>j>Im
ihKmt vala
95 Q@fi‰fl
vLmuhsnat (5)T@ıb艀aws kI trf> se drje hE& AOr
b`>\i== AOr rhmt hE, AOr
ALlah hE b~>=ne vala
meh\rban | (96)
be=k vh log ijn kI f>ir+te
jan inkalte hE& •ws hal me& ik
vh– j>uLm krte 9e ApnI jano&
pr, vh •f>ir+te– khte hE& tum
iks hal me& 9e ? vh khte hE&
ik hm bebs 9e ;s muLk m&e,
•f>ir+te– khte hE& Kya ALlah kI
j>mIn vsIA> n 9I ? ps tum ws
me& ihj/t kr jate, so yhI log
hE& wn ka i5kana jhn\nm hE AOr
vh phu%cne •pl4ne– kI burI jgh
hE | (97)
mgr jo bebs hE& mdR AOr A>Orte&
AOr bCce ik ko: tdbIr nhI&
kr skte AOr n ko: raSta pate
hE&, (98)
so wMmId hE ik @ese logo& ko
ALlah maf> f>rma@,
AOr ALlah maf> krne vala,
b~>=ne vala | (99)
AOr jo ALlah ke raSte me& ihj/t
kre vh pa@ga j>mIn me& bhut
•vaif>r– jgh AOr ku=adgI,
AOr jo Apne 3r se ihj/t kr
ke inkle ALlah AOr ws ke
rsUl kI trf>, ifr ws ko mOt
Aa pkD>e to ws ka Ajr ALlah
pr saibt ho gya, AOr ALlah
b~>=ne vala, meh\rban hE | (100)
AOr jb tum muLk me& sf>r kro,
ps nhI& tum pr ko: gunah ik
tum nmaj>> k>sr kro •km kr
lo– Agr tum ko Dr ho ik tuMhe&
sta@&ge kaif>r, be=k kaif>r
tuMhare `ule du=\mn hE& | (101)
غــــفــــوrا اهللا ن و ــــــةط٪ ــــــم وrح ة wمـــــغـــــفـــــ مــــنــــه ـــــــــت rج د
ظـــالـــمـــى ـــكـــة ـــلـــ الـــم ـــم ـــه ـــى ف ـــ الـــــذيـــــن ان ﴿٭٩٦﴾٭ ـــا ـــم ـــي rح
ــن ــي ــف ــضــع ــت ــس م كـــنـــا ا قــــالــــ ـــنـــتـــمط٪ ك فـــيـــم ا قــــالــــ ـــســـهـــم انـــف
wاســـــعـــــة اهللا اrض ــــن ــــك ــــــــم ال ا قـــــالـــــ االrضط٪ فـــــى
﴿٭٩٧﴾٭ ا مصي wســـاءت جهنمط٪ مــاwىــهــم ــك فــاwلــ فيهاط٪ فــتــهــاجــرwا
ـــــدان ل ـــــ wال wالــــنــــســــاء جـــــا الـــــ ــــن م الــمــســتــضــعــفــيــن اال
﴿٭٩٨﴾٭ ســـبـــيـــال ـــــتـــــدwن ـــــه wال حـــيـــلـــة ن ـــ ـــع ـــي ـــط ـــت ـــس ال
اهللا ن و ــــمط٪ ــــه ــــن ع ــــو ــــعــــف ان اهللا ــــســــى ع ــــك فــــاwلــــ
ــجــد اهللا ـــيـــل ســـب ــــى ف ـــر ـــاج ـــه ــــــن wم ﴿٭٩٩﴾٭ ــــوrا ــــف غ ا عــــفــــ
ج ــــ ــــخ wمــــــــن wســــــعــــــةط٪ ا ــــ ــــي ــــث ك ــــا غــــم ــــ م االrض فـــــى
ـــــه ـــــدرכ ـــــم لـــــــه وrســـــــ اهللا ــــــى ال ا ــــ ــــاج ــــه م ـــه ـــت ـــي ـــــن م
غــــفــــوrا اهللا ن و اهللاط٪ ـــلـــى ع ه ـــــــ اج ــــــع wق ـــد ـــق ف ت ــــ ــــم ال
ــم ــك ــي ــل ع فــلــيــس االrض ـــى ف ـــتـــم ب ـــ ض wاذا ﴾١٠٠﴿ ـــا rحـــيـــم
ــفــتــنــكــم ان ــم ــت ــف خ ان ة ــ ــ ــص ال ـــن م ـــقـــصـــرwا ان جـــنـــاح
﴾١٠١﴿ مــبــيــنــا ــــدwا ع ــكــم ل ا اكنــــ يــن ــ ــف ــك ال ان ـــرwاط٪ ـــف ك الـــذيـــن
drjews kI trf> se
b~>=ne vala AOr b`>\i==AOr rhmtAOr hEALlah
meh\rban96be=kj>uLm krte 9e vh log jown kI jan inkalte hE&
f>ir+te
ApnI jane&vh
khte hE&bebs
iks •hal– me&
tum 9evh khte hE& hm 9e
me&j>mIn •muLk–
vh khte hE&vsIA> Kya n 9IALlah kI j>mIn
ps tum ihj/t kr jate ws m&e
97 so yh log
wn ka i5kana
jhn\nmAOr
bura hEphu%cne kI
jgh
mgrbebsAOr bCce semdR •jma–AOr A>Orte&
nhI& kr skte98 ko: tdbIrAOr n
pate hE&ko: raSta
so @ese log hE&wMmId hE ik ALlahAOr hE ALlah ik maf> f>rma@wn se
•wn ko–
maf> krne vala
b~>=ne vala
vhpa@ga
99AOr joihj/t kreme&ALlah ka raSta
me&j>mInbhut •vaif>r– jghinkleAOr
ku=adgIAOr jo
seApna 3rihj/t kr keAa pkD>ews ko
ALlah kI trf>AOr ws ka rsUlifr
mOtto saibt ho gyab~>=ne valaws ka Ajr
ALlah prAOr hE
ALlah
meh\rban100AOr jb
tum pr tum sf>r kroj>mIn me&ps nhI&
ko: gunahikk>sr krotuMhe& sta@&ge senmaj>>Agrtum ko Dr ho
ik
vh log ijNho& ne ku>f>š ikya •kaif>r–
be=k101 kaif>r •jma–
hE&tuMharedu=\mn `ule
١۴
۴١١
١٣
۵١٠
96Q@fi‰fl
U@o‰ó0aÎAi¨sa (4)
AOr jb Aap •s– wn me& mOjUd
ho&, ifr wn ke il@ nmaj>> k>a;m
kre& •nmaj>> p7>ane lge&– to caih@
ik wn me& se @k jmaA>t Aap
ke sa9 `D>I ho AOr caih@ ik
vh Apne hi9yar le le&, ifr jb
vh isj\da kr le& to tuMhare pI2e
ho ja@&, AOr •Ab– Aa@ dUsrI
jmaA>t •ijs ne– nmaj>> nhI&
p7>I, ps vh Aap •s– ke sa9
nmaj>> p7>e&, AOr caih@ ik vh
il@ rhe& Apna bcaAo AOr Apna
As\ilha, kaif>r cahte hE& ik
khI& tum Apne hi9yaro& AaEr Apne
saman se g>aif>l ho to tum pr
ykbargI zuk pD>e& •hmla kr
de&–, AOr tum pr gunah nhI& Agr
tuMhe& bair= ke sbb tk\lIf> ho
ya tum bImar ho ik tum Apna
As\ilha wtar r`o, AOr Apna
bcaAo le lo, be=k ALlah ne
kaif>ro& ke il@ ij>Llt vala
A>j>ab tEyar kr r`a hE | (102)
ifr jb tum nmaj> Ada kr cuko
to ALlah ko yad kro `D>e
AOr bE5e AOr ApnI krv4o& pr
le4e hu@, if>r jb tum mut\m;n
•`>aitr jma– ho jaAo to
•hSbe dStUr– nmaj>> k>a;m kro,
be=k nmaj> moimno& pr •bk>Ede vK>t–
muk>rRra AOk>at m&e f>j>R hE | (103)
AOr kuF>f>ar ka pI2a •tA>ak>ub–
krne me& ihMmt n haro, Agr
tuMhe& du` phu%cta hE to be=k wNhe&
•-I– du` phu%cta hE& jEse tuMhe& du`
phu%cta hE, AOr tum ALlah se
wMmId r`te ho jo vh wMmId
nhI& r`te, AOr ALlah janne
vala, ihKmt vala hE | (104)
be=k hm ne Aap •s– kI trf>
iktab naij>l kI sCcI taik
Aap logo& ke drimyan f>Esla
kr de& jo Aap ko ALlah id`a de
•suza de– AOr Aap n ho& dg>abaj>o&
ke trf>dar | (105)
ــة ــف ــائ ط ــم ــق ــت ــل ف ة ــ ــصــ ال لـــهـــم فـــاقـــمـــت ــم ــه ــي ف كـــنـــت wاذا
ا نــ فــلــيــكــ ســـجـــدwا فــــاذا ــم ــحــتــه اســل wلـــيـــاخـــذwا ــك مــع ــم ــنــه م
ا فــلــيــصــلــ ا ــ ــل ــص لـــم ى ــــ اخ ــة ــف ــائ ط ـــات ـــت wل وrائــــكــــمص٪ ـــن م
الــــذيــــن wد wاســـلـــحـــتـــهـــمج٪ ـــــم ـــــذrه ح ـــــذwا ـــــيـــــاخ wل ـــك ـــع م
ن فــيــمــيــلــ ــم ــك ــت ــع ــت wام ــتــكــم ــح ــل اس ـــن ع ن ــ ــل ــف ــغ ـــو ل ـــرwا ـــف ك
ــكــم اكن ان ــلــيــكــم ع جـــنـــاح wال ــــــدةط٪ wاح ــة ــل ــي م ــلــيــكــم ع
ــمج٪ ــك ــت ــح ــل اس ا ــ ــع ــض ان ضـــى مـــ ــم ــت ــن ك او مــطــر ــــن م اذى
﴾١٠٢﴿ مــهــيــنــا عــذابــا يــن ــ لــلــكــف اعــــد اهللا ان ـــمط٪ ـــذرכ ح ـــــذwا wخ
دا wقـــــعـــــ ـــا قـــيـــم اهللا فــــــاذכــــــرwا ة ـــ ـــصـــ ال قـــضـــيـــتـــم ـــــــاذا ف
ان ةج٪ ــ الــصــ ا فــاقــيــمــ اطــمــانــنــتــم ـــــاذا ف جـــنـــوبـــكـــمج٪ wعـــــىل
﴾١٠٣﴿ تــــا قــــ مــــ كـــتـــبـــا ـــن ـــي ـــن م ـــ ـــم ال ـــلـــى ع اكنــــــت ة ـــ الـــصـــ
ــم ــه فــان ن ــالــمــ ا ــ ن ــ ــك ان ـــومط٪ ـــق ال ــاء ــغ ــت اب ــى ف ا ــ ــن ــه wال
نط٪ ـــ ج ـــ ال مـــا اهللا ـــن م ن ــــ ج ــــ wت نج٪ ـــ ـــم ـــال ــا ــم ك ن ـــ ـــم يـــال
لتحكم الحق الكتب اليك لـنـآ انــ انآ ﴾١٠٤﴿ حكيما عليما اهللا ن و
﴾١٠٥﴿ خصيما للـخـائـنـيـن كن wال اهللاط٪ اrىــك مآ الناس بـيــن
AOr jb
Aap ho&wn me&@k jmaA>t ifr k>a;m kre&wn ke il@
nmaj>to caih@ ik `D>I ho
wn me& seAap •s– ke sa9
to ho ja@&AOr caih@ ik
vh le le&Apne hi9yar
ifr jb
vh isj\da kr le&
tuMhare pI2eps vh
nmaj>> p7>e&AOr caih@ ik Aa@
jmaA>tdUsrInmaj>> nhI& p7>I
Aap •s– ke sa9
AOr caih@ ik le&cahte hE&
ijn logo& neApna bcaAoAOr Apna As\ilha
kuf>š ikya •kaif>r–
khI& tum g>aif>l hoto vh zuk pD&>e •hmla kre&–
seApne hi9yar
•jma–AOr Apne saman
tum przuknatuMhe&@k bar
•ykbargI–AOr nhI&
gunahtum prAgrho
tk\lIf>bair= seApna As\ilha ya tum hobImarik wtar r`o
AOr le loApna bcaAo102 be=k ALlah
tEyar ikya
kaif>ro& ke il@A>j>abij>Llt vala
ifr jbtum Ada kr cuko
AOr bE5e nmaj>to ALlah ko yad kro`D>e
AOr prApnI krv4e&be=k ifr jbtum mut\m;n ho jaAo
to k>a;m kronmaj>
nmaj>hE103 prmoimnInf>jR>muk>rRra
AOk>at m&e
AOr ihMmt n haro
me&to be=k
wNhe&pI2a krne
k>Om •kuF>f>ar–
AgrtuMhe& tklIf> phu%ctI hE
tklIf>phu%ctI hE
jEse tuMhe& tklIf> phu%ctI hE
vh wMmId r`te
AOr tum wMmId r`te ho
seALlahjo nhI&
AOr hE ALlah
janne vala
taik Aap f>Esla kre&e&
ihKmt vala
be=k hm
hm ne naij>l ikya
Aap •s– kI trf>
iktabhk> ke sa9 •sCcI–
drimyanlogjo id`a@ Aap ko
105 ALlahAOr n
ho&i`>yant krne valo& •dg>abaj>o&– ke il@
zgD>ne vala •trf>dar–
104
١۵
۴١٢
97 Q@fi‰fl
vLmuhsnat (5)T@ıb艀aAOr ALlah se b`>\i== ma&ge&,
be=k ALlah hE b~>=ne vala
meh\rban | (106)
Aap wn logo& kI trf> se n
zgD>e& jo Apne t:& i`>yant
krte hE&, be=k ALlah wse doSt
nhI& r`ta jo `>a;n •dg>abaj>–
gunahgar ho | (107)
vh logo& se 2upte •=maRte– hE& AOr
ALlah se nhI& 2upte •=maRte–
hala&ik vh wn ke sa9 hE jb
ik vh rato& ko m=vra krte hE&
jo bat •ALlah ko– psNd nhI&,
AOr jo vh krte hE& ALlah wse
Ahata ik@ •3ere hu@– hE | (108)
ha% •suno– tum vh log ho tum ne
wn •kI trf>– se duinyvI ij>NdgI
me& zg6>a ikya, so kOn ALlah
se zg6>ega roj>e ik>yamt wn kI
trf> se, ya kOn wn ka vkIl
hoga ? (109)
AOr jo ko: kre bura kam ya
ApnI jan pr j>uLm kre, ifr
ALlah se b`>\i== cahe to vh
ALlah ko b~>=ne vala meh\rban
pa@ga | (110)
AOr jo ko: gunah kma@ to vh
f>k>t ApnI jan pr •Apne hk>
me&– kmata hE | AOr ALlah hE
janne vala, ihKmt vala | (111)
AOr jo ko: `>ta ya gunah kma@,
ifr ws kI tuh\mt lga de
iksI begunah pr to ws ne -arI
buhtan AOr srIh •`ula– gunah
lada | (112)
AOr Agr ALlah ka f>J>l AOr
ws kI rhmt Aap •s– pr n
hotI to wn kI @k jmaA>t ne
k>Sd kr hI ilya 9a ik Aap
ko bhka de&, AOr vh nhI& bhka
rhe hE& mgr Apne Aap ko, AOr
Aap •s– ka ku2 -I nhI& ibgaD>
skte, AOr ALlah ne Aap •s–
pr naij>l kI iktab AOr
ihKmt, AOr Aap •s– ko is`aya
jo Aap •s– n jante 9e, AOr
hE Aap •s– pr ALlah ka bD>a
f>J>l | (113)
عن ــادل ــج wال ﴾١٠٦﴿ rحــيــمــا ــوrا ــف غ اكن اهللا ان اهللاط٪ wاســتــغــفــر
اكن مــــن ـــحـــب ال اهللا ان ـــمط٪ انـــفـــســـه ن ـــخـــتـــانـــ الــــذيــــن
ن ــ ــســتــخــف wال الـــنـــاس ـــن م ن ــ ــف ــخ ــت ــس ١٠٧ ﴿ ــا ــم ــي اث انـــا خـــ
ضــــى ــــ ال مـــــا ن ــــ ــــت ــــي ــــب اذ ــــم مــــعــــه ــــــــو wه اهللا ــــــن م
ــم ــت ــان ه ﴾١٠٨﴿ ــا ــط ــي ــح م ن ــعــمــلــ ــا ــم اهللا ن و لط٪ الــــقــــ مـــن
ــجــادل ــن ــم ف ــافق٪ ــي ــدن ال ة ــ ــي ــح ال فــى ــم ــنــه ع جــادلــتــم الء هـــــ
﴾١٠٩﴿ وכـــيـــال ــلــيــهــم ع ن ـــكـــ مـــن ام ــة ــم ــي ــق ال ــــوم ــم ــنــه ع اهللا
ــجــد اهللا ــســتــغــفــر ـــم ــســه ــف ــم ــل ــظ او ءا ســــ ــل ــم ــع ــــن wم
ــكــســبــه ــا ــم ــان ف اثــمــا ــكــســب ــــن wم ﴾١١٠﴿ ــا ــم ــي rح ـــوrا غـــف اهللا
ئة خط كسب wمــن ﴾١١١﴿ حكيما عليما اهللا ن و فسهط٪ ــىل ع
﴾١١٢﴿ مبينا wاثما هتانا احتمل فقد ئا ر ه ــرم م اثما او
ــم ــنــه م ــة ــف ــائ ط ــمــت ــه ل ـــتـــه ـــم وrح ــك ــي ــل ع اهللا فــضــل ال ــــو wل
ـــضـــرwنـــك ــــا wم انـــفـــســـهـــم اآل ن ـــضـــلـــ ــــا wم كط٪ ـــ ـــضـــل ان
ــك ــلــم wع ــة ــم ــك ــح wال ــب ــت ــك ال ــيــك ــل ع اهللا ل ــــــ wان شــــىءط٪ ـــن م
﴾١١٣﴿ ــا ــيــم ــظ ع ــك ــي ــل ع اهللا فــضــل ن و ــعــلــمط٪ ــكــن ـــم ل ـــا م
AOr ALlah seb`>\i== ma&ge&
be=k ALlah
se hEb~>=ne vala
meh\rban106AOr n zgD>e&
jo logi`>yant krte hE&jo ho Apne t:&be=k ALlah
doSt nhI& r`ta
`>a;n •dg>abaj>–
gunahgar107AOr nhI& 2upte •=maRte– vh 2upte •=maRte– hE&selog
ALlah sehala&ik vh
psNd krta wn ke sa9jb rato& ko
m=vra krte hE&jo nhI&
sebatAOr hEha% tum ALlahwse jo
vh krte hE&Ahata ik@ •3ere– hu@
108
vhtum ne
zg6>a ikyazg6>ega
wn •kI trf>– se
me&duinyvI ij>NdgIso - kOn
ALlahwn •kI trf>– se
roj>e ik>yamt109 yakOn ?hogawn pr •wn ka–
vkIl
AOr jokam krebura kamvh
pa@gaya j>uLm kreApnI janifr ALlah se b`>\i== cahe
ALlahb~>=ne vala
meh\rbanvh kmata hE 110AOr jokma@gunahto f>k>t
ApnI jan prAOr hE`>ta ALlahjanne vala
ihKmt vala
111AOr jokma@
ya gunahifrws kI
tuh\mt lga de112 iksI
begunahto ws ne lada
-arI buhtan
AOr gunah
srIh •`ula–
AOr Agr nALlah ka f>J>lwn me& se Aap prAOr ws kI rhmt
to k>Sd ikya hI 9a
@k jmaA>t
ik Aap ko bhka de&AOr nhI&
AOr nhI& ibgaD> skteAap •s– ka
bhka rhe hE&mgrApne Aap
ku2 -IAOr ALlah ne naij>l kI
AOr Aap ko is`aya
Aap •s– priktabAOr ihKmt
jo nhI& 9e113 tum janteAOr hE
ALlah ka f>J>lAap •s– prbD>a
١٦
٨١٣
الثلـثــة
98Q@fi‰fl
U@o‰ó0aÎAi¨sa (4)
wn ke Ak\sr m=vro& •srgoi=yo&– me& ko: -la: nhI& mgr yh ik jo huKm de `>Erat ka ya AC2I bat ka ya logo& ke drimyan ;s\lah krane ka, AOr jo yh kre ALlah kI rj>a haisl krne ke il@, so A>nk>rIb hm wse bD>a svab de&ge | (114)
AOr jo ko: ws ke bad rsUl •s– kI mu`>ailf>t kre jb ik ws pr ihdayt j>aihr ho cukI hE, AOr sb moimno& ke raSte ke i`>laf> cle hm ws ke hvale kr de&ge jo ws ne;`>\ityar ikya AOr hm wsejhn\nm me& dai`>l kre&ge, AOr yh pl4ne kI burI jgh hE | (115)
be=k ALlah ws ko nhI& b~>=ta ik ws ka =rIk 5hraya ja@ AOr b~>= dega ws ke isva ijs ko cahe, AOr ijs ne ALlah ka =rIk 5hraya, so vh gumrah huAa, gumrahI me& bhut dUr inkl gya | (116)
vh ws •ALlah– ke isva nhI& pukarte •prs\it= krte– mgr A>Orto& ko, AOr nhI& pukarte mgr srk= =Etan ko, (117)
ALlah ne ws pr lant kI | ws •=Etan– ne kha mE& tere bNdo& se Apna ihSsa j>"r lU&ga muk>rRra | (118)
AOr mE& wNhe& j>"r bhkaW%ga, AOr j>"r wMmIde& idlaW%ga, AOr wNhe& j>"r is`aW%ga to vh j>"r cIre&ge •buto& kI `>aitr– janvro& ke kan, AOr mE& wNhe& is`aW&ga to vh ALlah kI •bna: hu:– sUrte& bdle&ge, AOr jo bna@ ALlah ke isva =Etan ko doSt to vh srIh nuk>\san me& pD> gya | (119)
vh wn ko vade krta hE AOr wMmIde& idlata hE AOr =Etan wNhe& vade nhI& krta mgr isfR> f>reb •inra 0oka– (120)
yhI log hE& ijn ka i5kanajhn\nm hE AOr vh ws se -agne kI jgh n pa@&ge | (121)
او ــصــدقــة ــــر ام ـــن م اال ــم ــه ى ــ ــج مــــن ــر ــي ــث ك ـــى ف ــر ــي خ ال
ذلــــك ـــعـــل ـــف ــــــن wم ــــاسط٪ ــــن ال ـــن ـــي ــــــــالح اص او ـــــعـــــرwف م
wمـــن ﴾١١٤﴿ عــظــيــمــا ا ــــ اج ــه ــي ت ــ ف فــســ اهللا ضـــات مـــ ــاء ــغ ــت اب
ــــدى ــــه ال ـــــه ل ـــبـــيـــن مــــا ــــد ــــع ـــــن م ل ســــــ الــــــ يــــشــــاقــــق
wنــصــلــه ـــــوىل ـــا م لــــه ــــ مــنــيــن الــمــ ســبــيــل غـــيـــر wيـــتـــبـــع
ك ــشــ ان ــر ــف ــغ ال اهللا ان ﴾١١٥﴿ ا ــ ــي ــص م wســــــاءت ــمط٪ ــن ــه ج
ـــاهللا ك ـــ ـــش ــــن wم ـــاءط٪ ـــش لــمــن ــــك ذل wن د مـــا wيــغــفــر ـــه ب
wنـــــــه د مــــن ن ـــــ ـــــدع ان ﴾١١٦﴿ ـــدا ـــي ـــع ــ ضــ ضــــل ـــد ـــق ف
اهللام٪ ــنــه ــع ل ﴾١١٧﴿ يـــدا مـــ شــيــطــنــا اال ن ـــ ـــدع wان انـــثـــاج٪ اآل
﴾١١٨﴿ ــــا ــــرwض مــــف ـــصـــيـــبـــا عـــــبـــــادك ـــــن م التــــــخــــــذن ـــــــا wق
אذان فــلــيــبــتــكــن ــــم ــــه ن ــــ wالم ـــم ـــه ـــن ـــي ـــن wالم wالضـــلـــنـــهـــم
ــذ ــخ ــت wمـــــن اهللاط٪ ـــق ـــل خ ن ـــ فـــلـــيـــغـــي ــــم ــــه ن ــــ wالم االنـــــعـــــام
﴾١١٩﴿ مبينا ــا ان ــ ــس خ خــســر ــد فــق اهللا wن د ـــن م ــا ــي wل الــشــيــطــن
﴾١٢٠﴿ غــــــروrا اال ــن ــط الــشــي ــعــدهــم wمــــا ــمط٪ ــه ــي ــن ــم wي يــعــدهــم
﴾١٢١﴿ ــحــيــصــا م ــا ــه ــن ع ــــجــــدwن wال جــهــنــمز٪ ـــم ـــاwىـــه م ـــك ـــ اwل
nhI& ko: -la:
me&Ak\srya sewn kI
srgoi=yo&mgrhuKm de`>Erat ka
AC2I bat kaya ;s\lah kranayh logo& ke drimyanAOr jokre
haisl krnaALlah kI rj>aAOr joso
A>nk>rIbhm wse de&gesvabbD>a114
mu`>ailf>t krersUlihdayt ws ke badjbj>aihr ho cukI
ws ke il@
AOr clei`>laf>AOr hm wse dai`>l kre&ge
moimno& ka raStahm hvale kr de&ge
jo ws ne;`>\ityar ikya
jhn\nmAOr burI jgh
ik =rIk5hraya ja@
phu%cne •pl4ne– kI jgh
115be=k ALlah
nhI& b~>=ta
ws ka
AOr b~>=ega
joALlah ka
isvawsijs kovh caheAOr ijs
=rIk 5hraya
so gumrah huAagumrahIws ke isva dUr116vh nhI& pukarte
mgr A>Orte&AOr nhI&
ALlah ne ws pr lant kI
pukarte hE&mgr=Etansrk=117
AOr ws ne kha
mE& j>"r lU%ga118 setere bNdeihSsamuk>rRra
AOr wNhe& j>”r bhkaW&ga
kanAOr wNhe& j>”r wMmIde& idlaW&ga
AOr wNhe& hukm du%gato vh j>”r cIre&ge
janvr •jma–AOr wNhe& hukm du%gapkDe> •bna@–
to vh j>”r bdle&ge
ALlah kI •bna: hu:– sUrte&
AOr jo
=EtandoSt119 ALlah ke isvato vh pD>a nuk>\san me&
nuk>\sansrIh
vh wn ko vada deta hE
AOr wNhe& wMmId idlata hE
120 AOr wNhe& vade nhI& deta=EtanmgrisfR> f>reb
yhI logijn ka i5kana
121 jhn\nmAOr vh n pa@&gews se-agne kI jgh
١۷
٣١۴
زم ال
فوق
99 Q@fi‰fl
vLmuhsnat (5)T@ıb艀aAOr jo log :man la@ AOr
wNho& ne AC2e A>ml ik@ hm
A>nk>rIb wNhe& bag>at me& dai`>l
kre&ge ijn ke nIce nhre& bhtI hE&
vh ws me& hme=a hme=a rhe&ge,
ALlah ka vada sCca hE, AOr
kOn hE ALlah se ij>yada sCca
bat me& ? (122)
•A>j>ab Ao svab– n tuMharI
Aaj>URAo& pr hE AOr n Ahle iktab
kI Aaj>URAo& pr, jo ko: bura:
krega ws kI sj>a pa@ga AOr
Apne il@ nhI& pa@ga ALlah
ke isva ko: doSt AOr n
mddgar | (123)
AOr jo AC2e kam krega, mdR
ho ya A>Ort, b=tR yh ik vh
moimn ho to @ese log jNnt me&
dai`>l ho&ge, AOr wn pr itl
brabr j>uLm n hoga | (124)
AOr iks ka dIn ws se behtr ?
ijs ne Apna mu>%h ALlah ke il@
zuka idya AOr vh nekokar -I
hE, AOr ws ne @k ke ho rhne
vale ;b/ahIm •A– ke dIn kI
pErvI kI, AOr ALlah ne ;b/ahIm
•A– ko doSt bnaya | (125)
AOr ALlah ke il@ hE jo
AaSmano& me& hE AOr jo j>mIn
me& hE, AOr ALlah hr cIj> ko
Ahata ik@ hu@ hE | (126)
Aap •s– se A>Orto& ke bare me&
huKm dyaRF>t krte hE&, Aap •s–
kh d&e ALlah tuMhe& wn ke bare
me& huKm •;jaj>t– deta hE, AOr
jo tuMhe& k>urAan mjId me& sunaya
jata hE ytIm A>Orto& ke bare me&,
ijNhe& tum nhI& dete wn ka muk>rRr
ikya huAa •meh\r– AOr nhI& cahte
ik wn ko inkah me& le lo, AOr
bebs bCco& ke bare me&, AOr yh
ik tum ytImo& ke bare me& ;n\saf>
pr k>a;m rho, AOr tum jo
-la: kroge to be=k ALlah
ws ko janne vala hE | (127)
ــت ــن ج ـــم ســـنـــدخـــلـــه الـــصـــلـــحـــت ا ـــ ـــل ـــم wع ا ــــنــــ אم wالـــــذيـــــن
اهللا ــــد wع ـــــداط٪ اب ــآ فــيــه ــن ــدي ــل خ ـــر ـــه االن ــا ــحــتــه ـــن م ى تـــجـــ
ــم ــك ــي ــان ــام لـــيـــس ﴾١٢٢﴿ قـــيـــال اهللا مــــن ــــــدق اص ـــــن wم حـــقـــاط٪
ـــهال٪ ـــز ـــج ءا ــــــ س ـــعـــمـــل ــــن م ـــبط٪ ـــت ـــك ال ـــــل اه ــــى ــــان ام wآل
عمل ـــن wم ﴾١٢٣﴿ ا ــصــيــ wال ــا ــي wل اهللا wن د مــن لــه ــجــد wال
ــك ــ ــاwل ف ـــن م ـــ م ـــــو wه ـــثـــى ان او ذכـــــر مــــن ــت ــح ــصــل ال مــــن
احـــســـن wمـــــن ﴾١٢٤﴿ ا ـــقـــيـــ ن ــظــلــمــ wال الـــجـــنـــة ن ـــ ـــل ـــدخ ي
ــة ــل م wاتــــبــــع مــحــســن ـــــو wه هللا wجـــهـــه اســـلـــم ـــن ـــم م ـــا ـــن دي
مــا wهللا ﴾١٢٥﴿ ــال ــي ــل خ هـــيـــم ابـــ اهللا ـــذ ـــخ wات ــاط٪ ــيــف ــن ح هـــيـــم ابـــ
﴾١٢٦﴿ محيطا ــىء ش ــلك اهللا ن و االrضط٪ فــى ــا wم ت السم فــى
wمـــا ــنال٪ ــه ــي ف ــتــيــكــم ــف اهللا ـــل ق الـــنـــســـاءط٪ فـــى ــك ن ــ ــت ــف ــت ــس wي
الـــتـــى ـــاء ـــس ـــن ال ــتــمــى ــــى ف ـــب ـــت ـــك ال فـــى عـــلـــيـــكـــم ـــىل ـــت ي
ــن ه ــ ــح ــك ــن ان ن غــــبــــ wتــــ ـــن لـــه ـــتـــب ك ـــا م ـــن نـــه تـــ ـــ ال
ــى لــلــيــتــم ا ـــ م ـــ ـــق wان ـــــدانال٪ ل ـــــ ال ــــن م wالــمــســتــضــعــفــيــن
﴾١٢٧﴿ عليما ــه اكن اهللا فـــان خــيــر ــن م ا ــفــعــلــ wمـــا بــالــقــســطط٪
AOr jo log:man la@bag>atAOr wNho& ne A>ml ik@
AC2ehm A>nk>rIb wNhe&
dai`>l kre&ge
bhtI hE&sewn ke nIceALlah ka
vadanhre&
hme=a rhe&ge
ws me&hme=a hme=a
sCcaAOr kOn
sCcatuMharI Aaj>URAo& pr seALlahbat me&122n
AOr n
Aaj>RU@&ws kI
sj>a pa@gaAhle iktabjo kregabura:
AOr n pa@gaApne il@
krega ALlah ke isvako: doSt
AOr n mddgar123AOr jo
seAC2e kamseto @ese log mdRya A>Ortb=tR yh ik vh
moimn
dai`>l ho&gejNntij>yada behtr
AOr n
wn pr j>uLm haegaitl brabr124AOr kOn
dInse - ijs
zuka idyadIn Apna mu>%hALlah ke il@
AOr vh
nekokarAOr ws ne pErvI kI
;b/ahIm •A–@k ka ho kr
rhne valaAOr ALlah ke il@ jo
AOr ALlah ne bnaya;b/ahIm •A–doSt125
AaSmano& me&AOr jo
126 me&j>mInAOr hE ALlah
hrAhata ik@ hu@
AOr vh Aap se huKm dryaf\>t krte hE&
AOr jo
A>Orto& ke bare me&Aap khd&e
ALlahtuMhe& huKm deta hE
wn ke bare me&
sunaya jata hE
tuMhe&vh ijNhe& iktab •k>urAan– me&•bare– me&
ytImA>Orte&
tum wNhe& nhI& detewn ko inkah me&
le lojo il`a gya
•muk>rRr–wn ke il@
AOr nhI& cahte hoik
AOr bebsytImo& ke bare me&se
•bare me&–bCce
AOr yh ik
k>a;m rho
;n\saf> prAOr jo tum kroge127 ko: -la:to be=k ALlah
hEws ko
janne vala
cIj>
١٨
١١١۵
100Q@fi‰fl
U@o‰ó0aÎAi¨sa (4)
AOr Agr ko: A>Ort Dre •ANde=a
kre– Apne `>avNd •kI trf>– se
ij>yadtI ya berg>btI to wn
dono& pr gunah nhI& ik vh sulh
kr le& Aaps me&, AOr sulh
behtr hE, AOr tbIA>to& me& bu`>\l
haij>r ikya gya hE •mOjUd hota
hI hE–, AOr Agr tum nekI kro
AOr prhej>garI ;`>\ityar kro
to be=k tum jo ku2 krte ho
ALlah ws se ba`>br hE | (128)
AOr hrigj> n kr skoge Agrce
tum baehtera caho ik A>Orto& ke
drimyan brabrI r`o, ps n
zuk pD>o iblkul •@k hI trf>–
ik @k ko •Aa0 me&– l4ktI hu:
Dal r`o, AOr Agr tum ;s\lah
krte rho AOr prhej>garI kro to
be+ak ALlah b~>+ane vala,
meh\rban hE | (129)
AOr Agr dono& •imya& bIvI– juda
ho ja@& to ALlah hr @k ko
beinyaj> kr dega ApnI k+aa;+a
se, AOr ALlah k+aa;+a vala
ihKmt vala hE | (130)
AOr ALlah ke il@ hE jo
AaSmano& me& AOr jo j>mIn me& hE,
AOr hm ne takId kr dI hE wn
logo& ko ijNhe& iktab dI g: tum
se phle AOr tuMhe& •-I– ik ALlah
se Drte rho, AOr Agr tum kuf>š
kroge to be=k ALlah ke il@ hE
jo AaSmano& me& AOr jo j>mIn me&
hE, AOr ALlah beinyaj> hE, sb
`>Uibya&e vala | (131)
AOr ALlah ke il@ hE jo
AaSmano& me& AOr jo j>mIn
me& hE, AOr kaf>I hE ALlah
karsaj> | (132)
Agr •ALlah– cahe ik tuMhe&
le ja@ •f>na kr de– @e logo! AOr
dUsro& ko le Aa@ •la bsa@–, AOr
ALlah ws pr k>aidr hE | (133)
jo ko: duinya ka svab cahta
hE to ALlah ke pas duinya
AOr Aai`>rt ka svab hE, AOr
ALlah sunne vala, AOr de`ne
vala hE | (134)
ــــا اض ــــ اع او ـــــشـــــوzا ـــعـــلـــهـــا ـــــن م ــــافــــت خ اة ـــــــــ ام wان
خيرط٪ wالصلح صلحاط٪ ينهما صلحا ان عليهمآ جــنــاح فــال
اهللا فــــان ا ــ ـــ ــق ــت wت ا ــحــســنــ wان ــشــحط٪ ال ـــس ـــف االن ت wاحـــضـــ
ا ــ ــدل ــع ان ا ــســتــطــيــعــ wلــــن ﴾١٢٨﴿ ا ــ ــي ــب خ ن ــلــ ــم ــع ــا ــم اكن
ــا ــذرwه ــت ف ــيــل الــم لك ا ــمــيــلــ فــال ــتــم ص حــ ـــو wل الــنــســاء بــيــن
ـــوrا غـــف اكن اهللا فــــان ا ــ ـــ ــق ــت wت ا ــ ــح ــل ــص wان ــةط٪ ــق ــل ــع ــم اكل
ن و ســعــتــهط٪ ــــن م الك اهللا ــغــن ــا ق ــ ــف ــت wان ﴾١٢٩﴿ rحــيــمــا
االrضط٪ فــى wمــا ت ــ الــســم فــى ــا م wهللا ﴾١٣٠﴿ حكيما ــا ــع wاس اهللا
ـــم ـــاכ wاي ــكــم قــبــل ـــن م ــب ــت ــك ال ا ـــــ اwت ـــن ـــذي ال ــا ــن ــي wص ـــد ـــق wل
wمــا ت ــ ــســم ال فــى مــا هللا فــــان ــكــفــرwا wان اهللاط٪ ا اتــقــ ان
ت الــســمــ فــى ــا م wهللا ﴾١٣١﴿ حــمــيــدا غنيا اهللا ن و االrضط٪ فــى
ــذهــبــكــم ــا ــش ان ﴾١٣٢﴿ وכـــيـــال ـــاهللا ــى ــف وכ االrضط٪ ــى ف ـــا wم
ـــــك ذل ـــــىل ع اهللا ن و ــــنط٪ ي ــــ ــــאخ ــــــــات wي ــــنــــاس ال ــــا ــــه اي
اهللا فـــعـــنـــد ـــا ـــي الـــدن اب ــــــ يــــد ــــ اكن ــــن م ﴾١٣٣﴿ ا ــــ ــــدي ق
﴾١٣٤﴿ ا ـــصـــيـــ ــا ــع ــي ــم س اهللا ن و ةط٪ wاالخـــــــــ الـــدنـــيـــا اب ثــــــ
AOr Agr
ko: A>OrtDrebe rg>btI Apne `>avNd seij>yadtIya
to nhI& gunahwn dono& prbehtrik vh sulh
kr le&Aaps me&sulhAOr sulh
AOr haij>r ikya gya •mOjUd hE–
tbIA>te&to be=k ALlah
bu`>\lAOr Agr
tum nekI kro
AOrprhej>garI kro
hEjo tum krte hobrabrI r`o ba`>br128AOr hrigj> n
kr skogeik
A>Orto& ke drimyanAgrceik @k ko Dal r`o
baehtera cahae
ps n zuk pD>oiblkul zuk jana
jEse l4ktI hu:AOr Agr
b~>+ane vala
;s\lah krte rho
AOrprhej>garI kro
to be+ak ALlah
hE
meh\rban129AOr Agr
AOr hEdono& juda ho ja@&
ALlah beinyaj> kr dega
hr @k ko
seApnI
k+aa;+a se
ALlahk+aa;+a vala
ihKmt vala
j>mIn me& 130AOr ALlah ke il@ jo
me&AaSmano&AOr jo
AOr hm ne takIdkr dI hE
AOr tuMhe& vh logijNhe& iktab dI g:setum se phle
ik Drte rho ALlah se
j>mIn me&
AOr Agr
AOr jo
tum kuf>š kroge
to be=k ALlah ke il@
joAaSmano& me&
AOr hE
ALlahAaSmano& beinyaj>sb `>Uibyo&
vala131AOr ALlah
ke il@ jome&
AOr jo
j>mIn me&tuMhe& le ja@ AOr kaf>I
@e logo
ALlahkarsaj>132Agr vh cahe
ws prAOr
le Aa@dUsro& koAOr hE ALlah
k>aidr133joto ALlah ke pas cahta hEduinya ka svab
svabduinya134 AOr Aai`>rtAOr hE ALlahsunne vala
de`ne vala
١٩
٨١٦
101 Q@fi‰fl
vLmuhsnat (5)T@ıb艀a@e :man valo! ho jaAo ;n\saf> pr k>a;m rhne vale ALlah ke il@ gvahI dene vale Agrce `>ud tuMhare i`>laf> ya ma% bap AOrk>rabtdaro& •ke i`>laf>– ho, cahe ko:maldar ho ya mohtaj •bh\r hal–ALlah wn ka •sb se b7> kr–`E>r `>ah hE, so tum `>aih= •nf>\s– kI pErvI n kro ;n\saf> krne me&, AOr Agr tum •gvahI me&– j>ban dbaAoge ya phlUthI kroge to be=k ALlah ws se ba`>br hE jo tum krte ho | (135)
@e :man valo! tum :man laAo ALlah pr AOr ws ke rsUl •s– pr AOr ws iktab pr jo ws ne Apne rsUl •s– pr naij>l kI •k>urAan– AOr wn iktabo& pr jo ws se k>Bl naij>l kI&, AOr jo ;n\kar kre ALlah ka, AOr ws ke f>ir+to&, ws kI iktabo&, ws ke rsUlo& AOr roje> Aai`>rt ka to -4k gya dUr kI gumrahI me& | (136)
be=k jo log :man la@, ifr kaif>r hu@, ifr :man la@, ifr kaif>r hu@, ifr kuf>š me& b7>te rhe, ALlah wNhe& hrigj> n b~>=ega AOr n wNh&e •sI0I– rah id`a@ga | (137)
munaif>ko& ko `>u=`>brI de& ik wn ke il@ ddRnak A>j>ab hE | (138)
jo log moimno& ko 2oD> kr kaif>ro& ko doSt bnate hE&, Kya vh wn ke pas ;J>J>at 7UNDte h&E ? be=k sarI ;J>j>t ALlah hI ke il@ hE | (139)
AOr thk>Ik> •ALlah– iktab •k>urAan– me& tum pr •yh huKm– wtar cuka hE ik jb tum suno ik ALlah kI Aayto& ka ;n\karikya jata hE AOr wn ka mj>ak> wD>aya jata hE to wn ke sa9 n bE5o yha& tk ik vh m=g>Ul ho& ws ke isva •iksI AOr– bat me&, yk>Inn ws sUrt me& tum wn jEse hoge, be=k ALlah jma krne vala hE tmam munaif>k>o& AOr kaif>ro& ko jhn\nm me& •@k jgh– | (140)
هللا ـــداء ـــه ش ــط ــس ــق ــال مــيــن قــ ا ـــ ن ـــ ك ا ـــنـــ אم ـــن ـــذي ال ــا ــه ــاي
غـنـيـا ــكــن ان wاالقــربــيــنج٪ ــن ــدي ال ــ ال او انــفــســكــم ــىل ع ـــو wل
اج٪ ــ ــدل ــع ان ى ــ ــه ال ا ــتــبــعــ فـــال ــافق٪ ــهــم اوىل فـــاهللا ا ــيــ فــق او
﴾١٣٥﴿ ا خــبــيــ ن ــعــمــلــ ــمــا اكن اهللا فـــان ا ضــ ــ ــع او ا ــلــ wان
ل ــ ـــذى ال wالــكــتــب لـــه وrســـ ــاهللا ا ــ ــن אم ا ــنــ אم ــن ــذي ال ايها
ــاهللا ــكــفــر ـــن wم قــبــلط٪ ــن م ل انــــ ـــذى ال wالــكــتــب ــه ل ــ rس ــىل ع
ض ـــل ض فــقــد االخـــــر wالــــيــــوم وrســـلـــه وכــتــبــه ــتــه ــك ــ ــل wم
م ــرwا ــف ك ــم ا אمــنــ ــم ــرwا ــف ك ــم ا אمــنــ الــذيــن ان ﴾١٣٦﴿ بعيدا
﴾١٣٧﴿ سبيال ليهديهم wال لهم ليغفر اهللا كن لم ا كف wا اzداد
ــتــخــذwن ــن ــذي ل ﴾١٣٨﴿ الــيــمــا ــا ــذاب ع لــهــم ـــان المنفقين ــر بــش
ــم ــده ــن ع ن ــ ــغ ــت ــب اي ــنط٪ ــي ــن م ــ ــم ال wن د ـــن م اwلـــيـــاء ــن ي ــ ــف ــك ال
الكتب فى عليكم ل ــ ــد wق ﴾١٣٩﴿ جميعا هللا ة الــعــ ــان ف ة الــعــ
قعدwا فال ـهـا ا wيستـهـ ـهـا ـكـفـــر اهللا אيت سمعتم اذا ان
مثلهمط٪ اذا ــم ــك ان غــيــره ــديــث ح ــى ف ا ــ ض ــ ــخ حــتــى مــعــهــم
﴾١٤٠﴿ جميعا ــنــم جــه فــى ــن ي ــ ــف ــك wال الــمــنــفــقــيــن ــع ــام ج اهللا ان
@ejo log :man la@
•:man vale–gvahI dene vale ALlah ke il@
ho jaAok>a;m
rhne vale;n\saf> pr
Agrce`>ud tuMhare Wpr
•i`>laf>–ko:
maldaryama% bapAOr k>rabtdar
Agr •cahe– ho
ya mohtajps
ALlahkI ;n\saf> kro
`E>r `>ah
wn kaso - npErvI kro`>aih=
AOr Agr tum j>ban dbaAoge
ya phlUthI kroge
135 to be=k ALlah
hEjotum krte hoba`>br
@ejo log :man la@
•:man valo–jo ws nenaij>l kI
:man laAo
ALlah pr
AOr ws ka rsUl
AOr iktab
Apne rsUl prAOr iktabALlah ka
jo ws ne naij>l kI;s se k>BlAOr jo
;n\kar kre
AOr ws ke f>ir+to&
AOr ws kI iktabo&
gumrahIAOr ws ke rsUlo&
AOr roje> Aai`>rtto vh -4k gya
dUr136be=kifr jo log :man la@ifr kaif>r hu@ifr:man la@
ifr kaif>r hu@
b7>te rhe kuf>š me&nhI& hE137 ALlahik
b~>=dewNhe&AOr n id`a@garah
`>u=`>brI d&e
munaif>k> •jma–
ikpkD>te hE& •bnate hE&–
wn ke il@
ddRnak A>j>ab138jo log
kaif>r •jma–doStwn ke pasisva@
•2oD> kr–moimnInKya 7UNDte hE& ?
;J>J>atbe=k;J>j>tiktab me&ALlah ke il@
sarI139AOr thk>Ik>
wtar cuka
tum pr
yh ik
jb tum sunoto n bE5oALlah kI
Aayte&;n\kar ikya
jata hEws ka
mj>ak> wD>aya jata hE
ws ka
wn ke sa9
yha& tk ik
vh m=g>Ul ho&wn jEse me&batws ke isvayk>Inn tum
ws sUrt me&
be=k ALlah
jma krne vala
140 munaif>k> •jma–
AOr kaif>r •jma–
jhn\nm me&tmam
102Q@fi‰fl
U@o‰ó0aÎAi¨sa (4)
jo log tkte •;n\itj>ar krte–
rhte hE& tuMhara, ifr Agr tum
ko ALlah kI trf> se f>th ho
to khte hE& Kya hm tuMhare sa9
n 9e ? AOr Agr kaif>ro& ke il@
ihSsa ho •f>th ho– to khte
hE& Kya hm tum pr g>ailb nhI&
Aa@ 9e ? AOr hm ne tuMhe& bcaya
9a muslmano& se | so ALlah
ik>yamt ke idn tuMhare drimyan
f>Esla krega, AOr hrigj> n dega
ALlah kaif>ro& ko muslmano pr
rah •g>lba– | (141)
be=k munaif>k> 0oka dete hE&
ALlah ko, AOr vh wn ko 0oke
•ka jvab– dega, AOr jb nmaj>>
ko `D>e ho& to suStI se `D>e
ho&, vh id`ate hE& logo& ko AOr
ALlah ko yad nhI& krte mgr
bhut km | (142)
ws ke drimyan A0r me& l4ke
hu@ hE& n ;n kI trf> n wn
kI trf>, AOr ijs ko ALlah
gumrah kre tU hrigj> ws ke il@
n pa@ga ko: rah | (143)
@e :man valo! kaif>ro& ko doSt
n banAo muslmano& ko 2o6>
kr, Kya tum cahte ho ik tum
Apne Wpr ALlah ka srIh
;l\j>am lo ? (144)
be=k munaif>k doj>`> ke sb
se incle drje me& ho&ge, AOr tU
hrigj> wn ka ko: mddgar n
pa@ga | (145)
mgr ijn logo& ne tOba kI AOr
•ApnI– ;s\lah kr lI AOr
mj>bUtI se ALlah •kI rSsI–
ko pkD> ilya AOr Apna dIn
ALlah ke il@ `>ails kr ilya
to @ese log moimno& ke sa9 ho&ge,
AOr ALlah jl\d moimno& ko
bD>a svab dega | (146)
Agr tum =u› kroge AOEr :man
laAoge to ALlah tuMhe& A>j>ab de
kr Kya krega ? AOr ALlah
k>d/dan, `>Ub janne vala
hE | (147)
ا قــالــ اهللا ـــن م فــتــح لــكــم اكن ـــان ف ــمج٪ ــك ن بــصــ ــ ــت لــذيــن
ا ــ ــال ق ـــصـــيـــبال٪ ــن ي ــ ــف ــك ــل ل اكن wان مـــعـــكـــم ـــكـــن الـــــم
ينكم حكم فاهللا منينط٪ الم من wنـمــنــعــكــم عليكم ذ ستح الم
﴾١٤١﴿ سبيال منين الم على ين للكف اهللا جعل wلن القيمةط٪ يوم
ا ــ ــام ق wاذا ـــمج٪ ـــه خـــادع ــــو wه اهللا ن ـــ ـــخـــدع ــن ــي ــق ــف ــن ــم ال ان
ـــذכـــرwن wال الـــنـــاس اءwن ـــــــ ـــســـاىلال٪ ك ا ـــ قـــام ة ــ ــصــ ال الــــى
wآل الء هــــ اىل آل ذلــــك ــيــن ــن ــي ــذب مــذب ز﴿١٤٢ قــلــيــال اال اهللا
ايها ﴾١٤٣﴿ ســبــيــال ــه ل ــجــد فــلــن اهللا ــضــلــل ـــن wم الءط٪ ــــ ه اىل
wن د ــــن م اwلــــيــــاء يـــن ـــ الـــكـــف ـــتـــخـــذwا ال ا אمـــنـــ الــــذيــــن
﴾١٤٤﴿ مبينا سلطنا عليـكـم هللا ا جعل ان ــدwن ي ــ ات منينط٪ الم
ــجــد ــــن wل ـــارج٪ ـــن ال ـــن م ـــفـــل اال الـــــدrك فـــى ــن ــي ــق ــف ــن ــم ال ان
ــاهللا ا ــ ــتــصــم wاع ا ــ ــح ــل wاص ا ــ ــاب ــن ــذي ال اال ﴾١٤٥﴿ ا ــصــيــ لــهــم
ف ـــــ wس مـــنـــيـــنط٪ ـــ الـــم مــــع ـــك فـــاwلـــ هللا ـــم ديـــنـــه ا wاخـــلـــصـــ
عذابكم اهللا فعل مــا ﴾١٤٦﴿ عظيما ا ـــ اج منين الم اهللا ت يـــ
﴾١٤٧﴿ عــلــيــمــا ا ــــ ــــاכ ش اهللا ن و ــــمط٪ ــــت ــــن wאم تـــم شـــكـــ ان
jo logtkte rhte hE&khte hE& tuMhe&ifr Agr hotum kof>thALlah •kI trf>– se
Kya hm n 9e ?tuMhare sa9khte hE&AOr Agr
hokaif>ro& ke il@ihSsa
Kya hm g>ailb nhI& Aa@ 9e
tum prtuMhare
drimyanAOr hm ne mna ikya 9a •bcaya 9a– tuMhe&
semoimnInso
ALlahf>Esla krega
ik>yamt ke idnAOr hrigj>
n dega141 ALlahkaif>ro& komoimno& prrah
be=k munaif>k>`D>e ho& 0oka dete hE& ALlah koAOr vhwNh&e 0oka degaAOr jb
trf> •ko–
nmaj>yad krte `D>e ho& suStI sevh id`ate hE&logAOr nhI&
ALlahmgr bhut
km142AOr
nA0r me& l4ke hu@
drimyanwsn;n kI trf>
wn kI trf>AOr jo Ã
ijs@e
gumrah kre ALlah
tU hrigj> n pa@ga
ws ke il@
ko: rah143
jo log :man la@•:man vale–
isva@n pkD>o
•n bnaAo–kaif>r •jma–
doSt
moimnInKya tum cahte ho
144 ik tum kro •lo–
ALlah ka
tum pr •Apne Wpr–
;l\j>amsrIh
be=kmunaif>k> •jma–
me&AOr hrigj>n pa@ga
sb se nIce ka drjasedoj>`>
wn ke il@
ko: mddgar
145ALlah ko
mgrijNho& ne tOba kIAOr ;s\lah kIAOr mj>bUtI se
pkD>a
AOr `>ailskr ilya
Apna dInAOr jl\dALlah ke il@
to @ese logmoimno& ke sa9
dega ALlahmoimn •jma–
tuMhareA>j>ab se
bD>a svab146Kya kregaALlah
Agr tum =u› kroge147 AOr :man laAogeAOEr hE
ALlahk>d/dan`>Ub janne vala
٢٠
۷١۷
103 Q@fi‰fl
la yuihBbuLlah (6)T@ıbÄ艀aALlah •iksI kI– burI bat ka j>aihr krna psNd nhI& krta mgr ijs pr j>u>>Lm huAa ho, AOr ALlah sunne vala janne vala hE | (148)
Agr tum ko: -la: `uLlm `uLla kro ya wse 2upaAo ya maf> kr do ko: bura: to be=k ALlah maf> krne vala,k>udrt vala hE | (149)
be=k jo log ;n\kar krte hE& ALlah ka AOr ws ke rsUlo& ka AOr cahte hE& ik ALlah AOr ws ke rsUlo& ke drimyan f>kR> inkale&, AOr khte hE& ik hm baj> ko mante hE& AOr baj> ko nhI& mante, AOr vh cahte hE& ik kuf>š AOr :man ke drimyan inkale& @k rah | (150)
yhI log As\l kaif>r h&E, AOr hm ne kaif>ro& ke il@ ij>Llt ka A>j>ab tEyar kr r`a hE (151)
AOr jo log ALlah AOr ws ke rsUlo& pr :man la@ AOr wn me& se iksI ke drimyan f>k>R nhI& krte yhI vh log hE& A>nk>rIb wNhe& •ALlah– wn ke Ajr dega, AOr ALlah b~>=ne vala, inhayt meh\rban hE | (152)
Ahle iktab Aap •s– se sval krte hE& ik wn pr AaSman se iktab wtar la@&, so vh sval kr cuke hE& mUsa •A– se ws se -I bD>a, wNho& ne kha hme& ALlah ko A>lainya •`uLlm `uLla– id`ade, so wNhe& ibjlI ne Aa pkD>a wn ke j>uLm ke ba;s, if>r wNho& ne b2D>e •gO=ala– ko •mabUd– bna ilya ws ke bad ik wn ke pas in=ainya& Aag:&, ws pr -I hm ne wn se drguj>r ikya, AOr hm ne mUsa •A– ko srIh g>lba idya | (153)
AOr hm ne wn ke Wpr bulNd ikya “ tUr ” phaD> wn se A>hd lene kI g>j>R se, AOr hm ne wn se kha drvaj>e me& isj\da krte hu@ dai`>l ho, AOr hm ne wn se kha hF>te ke idn me& ij>yadtI n kro, AOr hm ne wn se mj>bUt A>hd ilya | (154)
ــمط٪ ــل ظ مـــن اال ل الـــقـــ مـــن ء ـــالـــســـ الــجــهــر اهللا ـــحـــب ال
ا عف او ه خف او ا خي ــبــدwا ان ﴾١٤٨﴿ عليما سميعا اهللا ن و
ــرwن ــكــف ــن ــذي ال ان ﴾١٤٩﴿ ا ــ ــدي ق ا ــ ــف ع اكن اهللا فـــان ء ســـ ــن ع
وrســــلــــه اهللا ـــن ـــي ا قــــ ــــفــــ ان يــــــدwن ــــــ wي وrســــلــــه بـــــاهللا
ان ـــــدwن ي ـــــ wي ـــبـــعـــضال٪ ـــر wنـــكـــف ــبــعــض ـــن م ـــ ن لــــ wيــــقــــ
حــقــاج٪ الــكــفــرwن هـــم ــك ــ اwل ﴾١٥٠﴿ ســبــيــال ـــك ذل ــيــن ــذwا ــخ ــت ي
ــاهللا ا אمــنــ ـــن ـــذي wال ﴾١٥١﴿ مــهــيــنــا عــذابــا يــن ــ لــلــكــف wاعـــتـــدنـــا
اجوrهمط٪ تيهم ف س ك اwل منهم احد ين ا ق ف wلم وrسلــه
ل ــ ــن ان الــكــتــب ـــل اه سئلك ﴾١٥٢﴿ ــا rحــيــم ــوrا ــف غ اهللا ن و
ــك ذل ــن م ــر ــب اכ ســى ــ م ا ــ ــال س فــقــد الــســمــاء مــن كتبا عليهم
ــم ــمج٪ ــه ــم ــل ــظ ــة ــق الــصــع فــاخــذتــهــم ة ـــ جـــه اهللا اrنـــــا ا ــ ــال ــق ف
ــا ن ــ ــف فــع الــبــيــنــت ـــم ـــه جـــاءت ـــا م ــعــد ـــن م الــعــجــل ـــذwا ـــخ ات
قــهــم فــ ــا ــن ــع وrف ﴾١٥٣﴿ مبينا سلطنا ســى ــ م wאتــيــنــا ذلـــكج٪ عــن
wقلنـا ســجــدا ــبــاب ال ا ــ ــل ادخ لـــهـــم wقــلــنــا ميثاقهم الــطــور
﴾١٥٤﴿ غليظا ميثاقا منهم ــا ــذن wاخ السبت فــى ــدwا ــع ال لــهــم
psNd nhI& krtaALlahj>uLm
huAa hoj>aihr krna
burIbatmgrjo à ijs
AOr hEALlahsunne vala
ya maf> kr do
janne vala
148Agr tum`uLlm `uLla kro
ko: -la:
ya wse 2upaAo
sebura:to
be=k;n\kar krte hE&
ALlahhEmaf>
krne valak>udrt vala
149be=k
ALlah ka
AOr ws ke rsUlo&
AOr ws ke rsUl
AOr cahte hE&ikf>k>R> inkale&drimyanALlah
AOr khte hE&hm mante hE&ik baj> koAOr nhI& mante
baj> koAOr vh cahte hE&
pkD>e& •inkale&–
ws ke drimyanAs\l @k rah150yhI logvhkaif>r •jma–
AOr hm ne tEyar ikya hE
kaif>ro& ke il@ALlah pr
A>j>abij>Llt ka
151AOr jo log :man la@
AOr ws ke rsUlo& pr
AOr f>k>R nhI& krte drimyan
wn ke AjriksI ke
wn me& seyhI logA>nk>rIbwNhe& dega
AOr hEALlahb~>=ne vala
wtar la@
inhayt meh\rban
152Aap •s– se sval krte hE&
Ahle iktabik
wn priktabsews se AaSmanso vh sval kr cuke hE&
mUsa •A–b6>a
wNho& ne kha
hme& id`a de
ALlahifr A>lainyaso wNhe& Aa pkD>aibjlIwn ke j>uLm ke ba;s
wNho& ne bna ilya
b2D>a •gO=ala–
so hm ne drguj>r ikya
ws ke badikwn ke
pas Aa:&in=ainya&
ws se •ws ko–AOr hm ne
idyawn ke Wpr
mUsa •A–g>lbaj>aihr •srIh–
153AOr hm ne bulNd ikya
tUrwn se A>hd
lene kI g>j>R seAOr hm ne kha
AOr hm ne kha
wn ke il@ •wn se–
tum dai`>l hoisj\da krte
wn se
n ij>yadtI krome&154 hF>te ka idnAOr hm ne
ilyawn seA>hdmj>bUt
jo leag
drvaj>a
الجــزء ٦
٢١
١١١
104Q@fi‰fl
V@!a@k±@¸Ai¨sa (4)
•wn ko sj>a imlI– bsbb wn ke A>hd Ao pEman toD>ne, AOr wn ke ALlah kI Aayto& ka;n\kar krne, AOr wn ke nibyo& ko nahk>> k>t\l krne, AOr wn ke yh khne •ke sbb– ik hmare idl pdeR me& •mhfU>j>– hE&, bl\ik ALlah ne wn pr wn ke kuf>š ke sbb mohr kr dI, so :man nhI& late mgr km | (155)
•AOr wn ko sj>a imlI– wn ke kuf>š AOr mrym •A– pr bD>a buhtan baN0ne ke sbb | (156)
AOr wn ke yh khne •ke sbb– ik hm ne k>t\l ikya ALlah ke rsUl :sa •A– ;b\ne mrym •A–ko, AOr wNho& ne ws ko k>t\l nhI& ikya AOr wNho& ne ws ko sUlI nhI& dI bl\ik wn ke il@ •wn jEsI– sUrt bna dI g: AOr be=k jo log ws •bare– me&;`>\itlaf> krte hE& vh Alb]aws bare me& =k m&e hE&, A4kl kI pErvI ke isva wNhe& ws ka ko: ;Lm nhI&, AOr ws •A– ko wNho& ne yk>Inn k>t\l nhI& ikya, (157)
bl\ik ALlah ne ws •A– ko ApnI trf> w5a ilya, AOr ALlah g>ailb ihKmt vala hE | (158)
AOr ko: Ahle iktab se n rhega mgr ws •A– pr ApnI maEt se phle j>”r :man la@ga, AOr ik>yamt ke idn vh •A– wn pr gvah ho&ge | (159)
so hm ne yhUidyo& pr •bhut sI– pak cIj>e>& jo wn ke il@ hlal 9I& hram kr dI& wn ke j>uLm kI vjh se AOr wn ke ALlah ke raSte se bhut rokne kI vjh se, (160)
AOr wn ke sUd lene •kI vjh se– hala&ik vh ws se rok id@ g@ 9e AOr •;s vjh se– ik vh `ate 9e logo& ke mal nahk>>, AOr hm ne wn me& se kaif>ro& ke il@ ddRnak A>j>ab tEyar kr r`a hE | (161)
leikn wn me& se jo ;Lm me& pu~>ta hE&, AOr jo moimn hE& vh ws ko mante hE& jo naij>l ikya gya Aap •s– kI trf> AOr jo Aap •s– se phle naij>l ikya gya, AOr nmaj>> k>a;m r`ne vale hE& AOr Ada krne vale hE& j>kat AOr ALlah AOr Aai`>rt ke idn pr :man lane vale hE&, @ese logo& ko hm j>”r bD>a Ajr de&ge& | (162)
ــبــيــاء اال wقــتــلــهــم اهللا ــאيــت ــم ه ــ ــف وכ مــيــثــاقــهــم قضهم فبما
هم كف عليها اهللا طبع ــل غــلــفط٪ بنا قل لــهــم wقــ ــق ح بغير
يــم ــ م عـــىل لــهــم wقــ ــم ه ــ ــف ــك وب ﴾١٥٥﴿ ــيــال قــل اال ن مــنــ ــ فـــال
ل rس يم م ابن عيسى المسيح قـتـلـنـا انا لهم wق ﴾١٥٦﴿ عظيما بهتانا
ا اختلف الذين wان لهمط٪ شــبــه كن و ه صلب wما ه قتل wما اهللاج٪
ع ـــ ـــب ات اال عـــلـــم مــــن ــــه ـــم لـــه ـــا م ـــهط٪ ـــن م ــــك ش لـــفـــى فـــيـــه
ا ي ع اهللا ن و اليهط٪ اهللا rفـعـه ل ﴾١٥٧﴿ قينا ه قتل wمــا ج٪ الظن
تــهج٪ مــ قبل ــه منن لي اال الكتب اهــل ــن م wان ﴾١٥٨﴿ حكيما
wا ــاد ه الذين مــن فبظلم ﴾١٥٩﴿ شهيدا عليهم ن ك القيمة ــوم wي
اهللا ســبــيــل ــن ع ــم ه ــد ــص وب لــهــم ــت ــل اح طــيــبــت عليهم مــنــا حــ
الناس ا امــ wالكــهــم عنه ا ه ــد wق ا بــ الــر wاخــذهــم ﴾١٦٠﴿ ا كثي
كن ﴾١٦١﴿ ــا الــيــم ــا ــذاب ع مــنــهــم يــن لــلــكــفــ ــا ــدن ــت wاع بــالــبــاطــلط٪
اليك ل انــ مآ ن من ن من wالم منهم العلم فى ن سخ ال
ة ــ الــزכ ن تــ wالــمــ ة ــ الــصــ wالــمــقــيــمــيــن قــبــلــك ــن م ل انــــ wمـــآ
﴾١٦٢﴿ عظيما ا ــ اج تيهم سن ك اwل ــرط٪ االخ wاليوم اهللا ن من wالم
bsbbwn ka toD>na
nibyo& •jma–Apna
A>hd Ao pEmanAOr wn ka ;n\kar krna
ALlah kI AayatAOr wn ka k>t\l krna
nahk>>AOr wn ka khna
wn ke kuf>š ke sbb
hmare idl •jma–
pdeR me&bl\ikmohr kr dI ALlah ne
wn pr
so vh :man nhI& latemgrmrym •A–
km155AOr wn ke kuf>š ke sbb
AOr wn ka khna •baN0na–
pr
buhtan156AOr wn ka khna
rsUl hmhm ne
k>t\l ikyamsIh •A–:sa •A–
;b\ne mrym •A–
ALlahAOr nhI& k>t\l ikya ws ko
AOr nhI& sUlI dI ws ko
jo log ;`>\itlaf> krte hE&
AOr bl\ik
sUrtbna dI g:
wn ke il@
AOr be=k
ws me&Alb]a =k m&epErvI ws senhI& wn kows ka
ko: ;Lmmgr
A4klAOr ws ko
k>t\l nhI& ikya157g>ailb bl\ik
ws ko w5a ilya
ALlahApnI trf>
AOr hEALlah
ihKmt vala
158AOr nhI&
ApnI mOt
seAhle iktabmgrj>”r :man
la@gaws pr
phle
AOr ik>yamt ke idnhogajo yhUdI hu@ •yhUdI– wn prgvah159so j>uLm ke sbb
se
hm ne hram kr idya
wn prpak cIj>e&ALlah ka raSta hlal 9Iwn ke il@
AOr wn ke rokne kI vjh se
se
bhut160AOr wn ka lena
log sUdhala&ik vh
rok id@ g@ 9ews se
AOr wn ka `ana
mal •jma–
nahk>AOr hm ne tEyar ikya
leikn kaif>ro& ke il@wn me& seA>j>abddRnak161
pu~>ta •jma–;Lm me&Aap kI trf>
wn me& seAOr moimnInvh mante
hE&jo
naij>l ikya gya
AOr jo
naij>l ikya gya
sej>katAap •s– se phle
AOr k>a;m r`ne vale
nmaj>AOr Ada krne vale
AOr :man lane vale
ALlah pr
bD>a AOr Aai`>rt ka idnyhI loghm j>”r de&ge wNhe&
Ajr
bD>a
yk>Inn
162
٢٢
١٠٢
105 Q@fi‰fl
la yuihBbuLlah (6)T@ıbÄ艀abe=k hm ne Aap •s– kI trf>
vih -ejI hE jEse hm ne vih -ejI
9I nUh •A– kI trf> AOr ws ke
bad nibyo& kI trf> AOr hm ne
vih -ejI ;b/ahIm •A–, ;Sma:l
•A–, ;shak> •A–, yak>Ub •A–
AOr AaElade yakU>b •A– kI trf>
AOr :sa •A– AYyUb •A– yUnus •A–
ha”n •A– AOr sulEman •A–
•kI trf> vih -ejI– AOr hm ne
daWd •A– ko dI j>bUr | (163)
AOr @ese rsUl •-eje– hE& ijn ke
Ahval hm ne ws se k>Bl
Aap •s– se byan ik@ AOr
@ese rsUl •-I -eje– ijnke Ahval
hm ne Aap •s– se byan nhI&
ik@, AOr ALlah ne mUsa •A– se
•`>Ub– klam ikya (164)
•hm ne -eje– rsUl `u+a`>brI
sunane vale AOr Drane vale taik
rsUlo& ke bad logo& ko ALlah
pr ko: huJjt n rhe, AOr
ALlah g>ailb, ihKmt vala
hE | (165)
leikn ALlah ws pr gvahI deta
hE jo ws ne Aap •s– kI trf>
naij>l ikya, vh Apne ;Lm se
naij>l ikya AOr f>ir+te •-I–
gvahI dete hE&, AOr gvah •to–
ALlah hI kaf>I hE | (166)
be+ak ijn logo& ne kuf>š ikya AOr
ALlah ke raSte se roka, thk>Ik>
vh gumrahI me& dUr ja pDe> | (167)
be+ak ijn loga&e ne kuf>š ikya
AOr j>uLm ikya, ALlah wNh&e nhI&
b~>+oga AOr n wNhe& ihdayt dega
•sI0e– raSte kI, (168)
mgr jhn\nm ka raSta, ws me&
hme=a rhe&ge, AOr yh ALlah pr
Aasan hE | (169)
@e logo! tuMhare pas tuMhare rb
kI trf> se hk> ke sa9 rsUl •s–
Aagya hE, so :man le AaAo
tuMhare il@ behtr hE, AOr Agr
tum n manoge to be=k jo ku2
AaSmano& me& AOr j>mIn me& hE ALlah
ke il@ hE, AOr ALlah janne
vala, ihKmt vala hE | (170)
ــعــدهج٪ ــن م wالــنــبــيــن ح ـــ اىل اwحــيــنــآ كمآ ــيــك ال اwحــيــنــآ انــآ
ب ـــ ـــق ـــع wي wاســـــحـــــق ـــل ـــي ـــع ـــم wاس هــــيــــم ــــ اب اىل ــــآ ــــن ــــي wاwح
wســلــيــمــنج٪ ـــــــرwن wه ــــس ن ــــ wي ب ـــــــ wاي wعـــيـــســـى ـــــبـــــاط wاال
ــلــيــك ع ــم ــه ــن ــص ــص ق قــــد ــــــال وrس ﴾١٦٣﴿ zبـــــــوrا داwد wאتـــيـــنـــا
ــى س ــ م اهللا ـــــم و ــكط٪ ــي ــل ع ــم ــصــصــه ــق ـــم ل وrســـــال قــبــل ـــن م
لــلــنــاس ن ــكــ ــئــال ل wمـــنـــذrيـــن يــن ــ ــش ــب م rســــال ﴾١٦٤﴿ ــا تــلكــيــم
﴾١٦٥﴿ ــا حــكــيــم ا يـــ ـــ ع اهللا ن و ســـلط٪ الـــ ــد ــع ــجــة ح اهللا ــلــى ع
ــكــة wالــمــلــ ــعــلــمــهج٪ لـــه انـــ ــك ــي ال ل انـــــ ــمــآ ــشــهــد اهللا ــكــن
ـــرwا ـــف ك الــــذيــــن ان ﴾١٦٦﴿ شـــهـــيـــدا ــــاهللا ـــى ـــف وכ يـــشـــهـــدwنط٪
ان ﴾١٦٧﴿ ــعــيــدا ــ ــ ض ا ضـــلـــ قـــد اهللا ــل ــي ــب س عـــن ــــــدwا wص
ليهديهم wال لهم ليغفر اهللا كن لــم ا ــ wظــلــم ــرwا ــف ك الــذيــن
ــك ذل ن و ابـــداط٪ فيهآ خــلــديــن جهنم يــق ــ ط اال ﴾١٦٨﴿ يــقــا طــ
الحق ل ــ س ــ ال ــم جــاءכ قــد الــنــاس ايها ﴾١٦٩﴿ ا سي اهللا على
مــا هللا ــــان ف ـــكـــفـــرwا wان لـــكـــمط٪ ا خـــيـــ ا فــאمــنــ ـــم ـــك رب ـــن م
﴾١٧٠﴿ ــا ــم ــي ــك ح ــا ــم ــي ــل ع اهللا ن و wاالrضط٪ ت ـــ ـــســـم ال ـــى ف
be=k hm
hm ne vih -ejI
Aap •s– kI trf>
ws ke bad jEsehm ne vih
-ejItrf>nU>h •A–
AOr nibyo&
AOr hm ne vih -ejI
trf>AOr yak>Ub •A– ;b/ahIm •A–AOr ;Sma:l •A–AOr ;shak> •A–
AOr AOlade yak>UbAOr :sa •A–AOr
sulEman •A–AOr AYyUb •A–AOr yUnus •A–AOr ha”n •A–
AOr hm ne dI
daWd •A–
Aap •s– pr •Aap se–
j>bUr163AOr @ese rsUl •jma–
hm ne wn ka Ahval sunaya
;s se k>BlAOr @ese rsUl
mUsa •A– nhI&hm ne hal byan ikya
Aap pr •Aap ko–
AOr klam ikya
ALlah
klam krna •`Ub–
164rsUl •jma–
logo& ke il@`u+a`>brI sunane vale
AOr Drane valetaik n
rhe
prALlahhuJjt165 rsUlo& ke badAOr hE ALlahg>ailbihKmt vala
lEkInALlahgvahI deta hE
AOr f>ir+tews pr
jows ne
naij>l ikyaAap •s– kI trf>
vh naij>l ikya
Apne ;Lm ke sa9
gvahI dete hE&AOr kaf>I hEwNho& ne
kuf>š ikyaALlahgvah166be+akvh log jo
AOr wNho& ne roka
seALlah ka raStabe+akthk>Ik> vh
gumrahI me& pDe>gumrahIdUr167
vh log jo
wNho& ne kuf>š ikya
AOr j>uLm ikya
wNhe& ihdayt de
nhI& hEALlahik b~>=dewNhe&AOr n
raSta •sI0a–
168mgryh raStajhn\nmrhe&gews me&hme=aAOr hE
ALlah prAasanhk> ke sa9
169@elogtuMhare pas AayarsUl
setuMhara rb
so :man laAo
jo behtrtuMhare il@
AOr Agr
tum n manoge
to be=k
ALlah ke il@
AaSmano& me&170 AOr j>mInAOr hEALlahjanne vala
ihKmt vala
106Q@fi‰fl
V@!a@k±@¸Ai¨sa (4)
@e Ahle iktab! Apne dIn me&
g>u>lU n kro •hd se n b7>o– AOr
n kho ALlah ke bare me& hk> ke
isva, ;s ke isva nhI& ik msIh
•A– :sa •A– ;b\ne mrym ALlah
ke rsUl hE& AOr ws ka kilma,
ijs ko mrym kI trf> Dala
AOr ws •kI trf>– se AaTma hE&,
so tum ALlah AOr ws ke rsUlo&
pr :man laAo AOr n kho •`u>da–
tIn hE&, •ws se– baj> rho, tuMhare
il@ behtr hE, ;s ke isva nhI&
•be=k– ik ALlah mabUde vaihd
hE AOr ws se pak hE ik ws
kI AOlad ho | jo ku2 AaSmano&
AOr j>mIn me& hE ws ka hE, AOr
ALlah karsaj> kaf>I hE | (171)
msIh •A– ko hrigj> A>ar •=mR–
nhI& ik vh ALlah ka bNda ho,
AOr n muk>irRb f>ir+to& ko •A>ar
hE– AOr jo ko: ws •ALlah– kI
bNdgI se A>ar AOr tkBbur kre
to vh A>nk>rIb wNhe& Apne pas
jma krega sb ko | (172)
ifr jo log :man la@ AOr
wNho& ne nek A>ml ik@ vh wNh&e
wn ke Ajr pUre pUre dega AOr
wNh&e ij>yada dega Apne f>J>l se,
AOr ijn logo& ne •bNdgI ko–
A>ar smza AOr tkBbur ikya
to vh wNh&e A>j>ab dega, ddRnak
A>j>ab | AOr vh Apne il@
ALlah ke isva n pa@&ge ko:
doSt AOr n mdd\gar | (173)
@e logo! tuMhare pas tuMhare rb
kI trf> se rO=n dlIl Aa cukI
AOr hm ne tuMharI trf> naij>l
kI hE vaje>h rO=nI | (174)
ps jo log ALlah pr :man la@
AOr wNho& ne ws ko mj>bUtI se
pkD>a, vh wNh&e A>nk>rIb dai`>l
krega ApnI rhmt AOr f>J>l me&,
AOr wNhe& ApnI trf> sI0e raSte
kI ihdayt dega | (175)
اهللا ــلــى ع ا ــ ل ــ ــق wال ــم ــك ــن دي فـــى ا ــ ــغــل ال ــتــب ــك ال ــل ــاه
متهج٪ و اهللا ل ـــ rس يــم مــ ــن اب عيسى المسيح انــمــا الــحــقط٪ اال
wال ــــه وrســــل ــــاهللا ا فــאمــنــ ـــنـــهز٪ م ح ور يـــم ـــ م اىل ــآ ــه ــى ــق ال
ــــدط٪ wاح اهللا ـــا انـــم لـــكـــمط٪ ا خـــيـــ ا ـــ انـــتـــه ــةط٪ ــث ــ ا لـــ تـــقـــ
ـــا wم ت ـــ الـــســـم فـــى ـــا م لــــه wلـــــدم٪ لــــه ن ـــ ـــك ان ــه ــن ــح ــب س
ان المسيح ستنكف ــن ل ﴾١٧١﴿ وכــيــال ــاهللا ــفــى وכ االrضط٪ فــى
ــســتــنــكــف wمــــن نط٪ بــ الــمــقــ ــكــة ــلــ الــم wال ــدا ــب ع ن يـــكـــ
فــامــا ﴾١٧٢﴿ جميعا ــه ــي ال هــم فــســيــحــشــ wيــســتــكــبــر ــه ــادت ــب ع عــن
اجــــوrهــــم فـــيـــهـــم فـــيـــ الــصــلــحــت ا ـــ ـــل ـــم wع ا אمــــنــــ ــــن ــــذي ال
ــرwا ــب ــك ــت wاس ا ــ اســتــنــكــف الـــذيـــن ــــا wام ــهج٪ ــل ــض ف ـــن م ـــم يـــده ـــ wي
اهللا wن د مــــن ــم ــه ل ـــجـــدwن wال الــيــمــا ـــذابـــا ع ــم ــه ب ــذ ــع ــي ف
ـــان ه ـــ جـــاءכـــم قـــد الـــنـــاس ــا ــه ــاي ﴾١٧٣﴿ ا ــصــيــ wال ـــيـــا wل
ا אمن الــذيــن فــامــا ﴾١٧٤﴿ مبينا ـــوrا الــيــكــم لــنــآ ــ wان ربــكــم ــن م
rحـــــمـــــة ــــــى ف ــــم فــــســــيــــدخــــلــــه ــــــه ا ـــــ ـــــتـــــصـــــم wاع بـــــــاهللا
﴾١٧٥﴿ ــا ــم ــي ــق ــت ــس م اطــــا صــــ الــــيــــه ـــم ـــه ـــدي ـــه wي ــــلال٪ ــــض wف ـــه ـــن م
@e Ahle iktabpr •bare me&–
ALlahg>u>lU n kroApne dIn me&AOr n kho
isva@hk>;s ke
isva nhI&AOr ws
ka kilmamsIh:sa;b\ne mrym •A–rsUlALlah
ws ko Dala
trf>mrym •A–AOr n
AOr “hws seso :man laAo
ALlah pr
AOr ws ke rsUl
khotInbaj> rhomabUde vaihd behtrtuMhare il@;ske
isva nhI&ALlah
vh pak hEikhoAOr jo
ws kI
AOladws ka
joAaSmano& me&
j>mIn me&AOr
kaf>I hEik ALlahkarsaj>171hrigj> A>ar nhI&msIh •A–
hobNdaALlah ka
A>ar kreAOr n
f>ir+temuk>rRb •jma–AOr jo
sews kI ;badt
ifr joAOr tkBbur
kreto A>nk>rIb wNhe&
jma kregaApne passb172
logwn ke Ajr:man la@ AOr wNho& ne
A>ml ik@nekwNhe& pUra dega
AOr wNhe& ij>yada dega
seAOr wNho& ne tkBbur ikya
Apna f>J>lAOr ifr
vh log jowNho& ne A>ar
smza
to wNh&e A>j>ab dega
A>j>abALlah ke
isvaddRnakAOr vh n pa@&geApne il@
doStAOr n
mdd\garrO=n dlIl 173@e log&o!tuMhare pas Aa cukI
setuMhara rb
AOr hm ne naij>l ikya
jo log :man la@tuMharI trf>
rO=nIvaje>h174ps
ALlah prAOr mj>bUt pkD>arhmt me& ws kovh wNh&e A>nk>rIb
dai`>l krega
ws se •ApnI–
AOr f>J>l175 AOr wNh&e ihdayt dega
ApnI trf>
raStasI0a
se •ke–
٢٣
٩٣
زم ال
فوق
107 R@fi‰fl
la yuihBbuLlah (6)U@ÒáĈbÄæaAap •s– se huKm dryaF>t krte
hE&, Aap •s– kh d&e ALlah tuMhe&
klala ke bare me& huKm btata
hE | Agr ko: •@esa– mdR mr ja@
ijs kI ko: AaElad n ho AOr
ws kI @k bhn ho to ws
•bhn– ko ws ke trke ka
ins\f> imlega, AOr vh ws ka
vairs hoga Agr ws •bhn– kI
ko: AOlad n ho, ifr Agr
•mrne vale kI– do bhne& ho& to
wn ke il@ do itha: hE ws
•-a:– ke trke me& se, AOr Agr
-a: bhn ku2 mdR AOr ku2
A>Orte& ho& to @k mdR ke il@e
do A>Orto& ke brabr ihSsa hE |
ALlah tuMhare il@ `ol kr
byan krta hE taik tum -4k
n jaAo AOr ALlah hr cIj> ko
janne vala hE | (176)
ALlah ke nam se jo bhut
meh\rban, rh\m krne vala hE
@e :man valo! Apne A>hd pUre
kro, tuMhare il@ cOpa@ mve=I
hlal ik@ g@ isva@ wn ke jo
tuMhe& suna@ ja@&ge, mgr i=kar
ko hlal n jano jbik tum
•halte– @hram me& ho, be=k
ALlah jo cahe huKm krta
hE | (1)
@e :man valo! =A>a@r ALlah
•ALlah kI in=ainya&– hlal n
smzo AOr n Adb vale mhIne
•j>ulk>A>dh, ju>lihJjh, mohrRm,
rJjb– AOr n inyaj>e kA>ba •ke
janvr– AOr n gle me& •k>urbanI
ke– p4\4a Dale hu@, AOr n Aane
vale `>ane kA>ba ko jo Apne rb
ka f>J>l AOr `u=nUdI cahte hE& |
AOr jb @hram `oldo •caho– to
i=kar krlo, AOr •ws– k>Om
kI du=\mnI jo tum ko roktI 9I
ms\ijde hram •`>ane kA>ba– se
•ws ka– ba;s n bne ik tum
ij>yadtI kro | AOr @k dUsre kI
mdd kro nekI AOr prhej>garI
me&, AOr @k dUsre kI mdd n
kro gunah AOr srk+aI me&, AOr
ALlah se Dro, be+ak ALlah ka
A>j>ab s~>t hE | (2)
هــلــك ــــرؤا ام ان ــةط٪ ــل ــلك ال فــى ــفــتــيــكــم اهللا قـــل نــكط٪ ــتــ يــســتــف
ثــهــآ ــ ـــو wه كج٪ ــــ ــا م ــصــف فــلــهــا ـــت اخ ـــه wل ـــد wل لــه ــيــس ل
مما الثلثن فلهما اثنتين اكنــتــا فــان wلـــدط٪ لها كن لــم ان
ــظ ح ــثــل م ــر ــلــذכ فــل wنـــســـاء rجـــــاال ة اخـــــ ا اكنــــ wان كط٪ تـــــــ
﴾١٧٦﴿ عليم شىء لك wاهللا اط٪ ضل ان لكم اهللا ــبــيــــن االنثيينط٪
١٦ عاتها رכ المائدة سوrة (٥) ١٢٠ آياتها
حيم ال حمن ال اهللا بسم
ــهــيــمــة ــم ــك ل احـــلـــت د ــ ــق ــع ــال ا ـــــ اwف ا אمــنــ الـــذيـــن ــا ــه ــاي
اهللا ان حرمط٪ wانتم الصيد محلى غير عليكم تىل ما اال االنعام
wال اهللا شعائر ا حل ال ا אمن الذين ايها ٪﴾١٪﴿ يد ما يحكم
ام الح البيت אمــــيــــن wآل ــد القال wال الهدى wال ام الح الشهر
wاط٪ ــاد ــط ــاص ف حللتم wاذا انـــاط٪ ـــ وrض ــم ــه رب مـــن فــضــال ن يــبــتــغــ
ام ــ ــح ال الــمــســجــد ــن ع صــدوכــم ان قـــوم شــنــאن مــنــكــم ــجــ wال
االثــم على ا عاwن wال ىص٪ wالتق البر على ا wتعاwن عتدwام٪ ان
٪﴾٢٪﴿ ـــاب ـــق ـــع ال شــــديــــد اهللا ان اهللاط٪ ا ــــ ــــق wات wالــــــعــــــدwانص٪
Aap se huKm dryaF>t krte hE&
kh de&mr ja@ ALlahtuMhe& huKm btata hE
klala•ke bare– me&
Agrko: mdR
n hows kI
ko: AOladAOr ws kI ho
ws ka vairs hoga
@k bhnto ws ke il@
ins\f>(1/2)
jo ws ne 2oD>a •tkaR–
AOr vh
Agrn hows kIws se jo
ko: AOladif>r Agr
ho&do bhne&to wn ke il@
do itha:(2/3)
ws ne 2oD>a •tkaR–
AOr Agr
ho&ihSsa -a: bhnku2 mdRAOr ku2 A>Orte&
to mdR ke il@
brabr
do A>Ort`ol kr
byan krta hEALlah176 tuMhare
il@taik -4k n
jaAoAOr
ALlahhrcIj>
janne vala
@ejo log :man la@
•:man vale–cOpa@ pUra kroA>hd à k>Ol
hlal ik@ g@ tuMhare il@
mve=Iisva@jobe=k ALlah
p7>e ja@&ge •suna@ ja@&ge– tuMhe&
mgrhlal jane hu@
i=karjb ik tum
@hram me& ho
huKm krta hE
jo cahe1AOr n
@ejo log :man la@
•:man vale–hlal n smzo
ALlah kI in=ainya&
mhIne Adb valeAOr n
@htram vala 3r •`>ane kA>ba–
inyaj>e kA>ba
AOr n
gle me& p4\4a Dale hU@
AOr n
k>sd krne vale •Aane vale–
vh cahte hE&f>J>lto i=kar kr lo Apne rb seAOr `u=nUdIAOr jb
@hram `ol do
AOr n
tuMhare il@ ba;s ho
du=\mnIms\ijd hram •`>ane kA>ba–
k>Omjotum ko
roktI 9Ise
ik tum ij>yadtI kro
AOr @k dUsre kI mdd kro
gunah nekI pr •me&–AOr tK>va •prhej>garI–
AOr @k dUsre kI mdd n kro
AOr ij>yadtI •srk+aI–
AOr Dro ALlah se2 be+ak ALlah
s~>tA>j>ab
pr •me&–
Aayat 120•5– sUrtul ma;da
`>an‘kuA>at 16
ALlah ke nam se jo bhut meh\rban, rh\m krne vala hE
٢۴
۵۴
املنـزل الثاين ٢ف الزم
وقالربــع
108R@fi‰fl
V@!a@k±@¸AlÃma;da (5)
hram kr idya gya tum pr mudaRr AOr `>Un AOr suVvr ka go+t AOr ijs pr pukara gya ALlah ke isva •iksI AOr ka nam–, AOr gla 3o&4ne se mra huAa AOr co4 `akr mra huAa AOr igr kr mra huAa AOr sI&g mara huAa, AOr ijs ko dirNde ne `aya ho mgr jo tum ne j>>ubh kr ilya, AOr •hram ikya gya– jo Aas9ane •prs\it+a gaho&– pr j>ubh ikya gya, AOr yh ik tum tIro& se •pa&Sae Dal kr– tk>sIm kro, yh gunah hE& | Aaj kaif>>r tuMhare dIn se mayUs ho g@, so tum wn se n Dro AOr muz se Dro, Aaj mE& ne tuMhare il@ tuMhara dIn mukMml kr idya AOr tum pr ApnI nemt pUrIkr dI, AOr mE& ne tuMhare il@;s\lam ko dIn kI heisyt se psNd ikya | ifr jo -Uk me& lacar ho ja@ •leikn– ma;l n ho gunah kI trf> •ws ke il@ gu&ja;= hE– be=k ALlah b~>=ne vala meh\rban hE | (3)
Aap •s– se pU2te hE& wn ke il@ Kya hlal ikya gya hE ? kh de&tuMhare il@ pak cIje&> hlal kI g: hE& AOr jo tum i=karI janvr s0aAo i=kar pr daED>ane ko ik tum wNhe& is`ate ho ws se jo ALlah ne tuMhe& is`aya hE, ps ws me& se `aAo jo vh tuMhare il@ pkD> r`e&, AOr ws pr ALlah ka nam lo •j>ub>h kr lo– AOr ALlah se Dro, be=k ALlah jl\d ihsab lene vala hE | (4)
Aaj tuMhare il@ pak cIj>e& hlal kI g:&, AOr Ahle iktab ka `ana tuMhare il@ hlal hE, AOr tuMhara `ana wn ke il@ hlal hE, AOr pak damn moimn A>Orte& AOr pak damn A>Orte& wn me& se ijNhe& tum se phle iktab dI g: •hlal h&E–, jb tum wNhe& wn ke meh\r de do •kE>de inkah– me& lane ko, n ik mStI inkalne ko AOr n corI 2upe Aa+na: krne ko, AOr jo :man ka mun\ikr huAa ws ka A>ml j>aya huAa, AOr vh Aai`>rt me& nuk>\san w5ane valo& me& se hE | (5)
اهـــل ـــآ wم ــر ي ــ ــن ــخ ال wلـــحـــم wالـــــدم ــتــة ــي ــم ال ــلــيــكــم ع ـــت م ـــ ح
wمـــآ wالنطيحة ديــة wالــمــتــ ذة قــ ــ wالــم wالمنخنقة ــه اهللا لغير
ا ستقسم wان النصب على ذبــح wما ذכيتمفق٪ ما اال السبع الك
دينكم ــن م ــرwا ــف ك الــذيــن س ــوم ــي ال فــســقط٪ ذلــكــم بــــاالzالمط٪
wاتممت دينكم لكم اכمـلـت الــيــوم نط٪ ــ ــش wاخ هم خش فــال
فى اضــطــر فــمــن ــنــاط٪ دي ــــالم اال لــكــم ــت ــي وrض عمتى عليكم
نك سئل ٪﴾٣٪﴿ rحيم غفور اهللا فــان ــمال٪ ث ال متجانف غير مخمصة
ارح الج من علمتم wما الطيبتال٪ لكم احل قل لهمط٪ احـــل ماذآ
عليكم امسكن ممآ ا فلك اهللاز٪ علمكم مما نهن علم ملكبين
٪﴾٤٪﴿ الحساب يع س اهللا ان اهللاط٪ ا wاتق عليهص٪ اهللا اســم ـــرwا wاذכ
حـل الــكــتــب ا ـــ اwت ــن ــذي ال ــام ــع wط الــطــيــبــتط٪ لــكــم احـــل ــوم ــي ال
wالمحصنت منت الم من wالمحصنت لهمز٪ حل wطعامكم لكمص٪
ــن ــوrه اج هن אتيتم اذآ قبلكم ــن م الكتب ا ـــ اwت الــذيــن ــن م
كفر ـــن wم ـــــدانط٪ اخ ــتــخــذى م wال مــســفــحــيــن ــر غــي مــحــصــنــيــن
٪﴾٥٪﴿ ين الخس ــن م ة االخـــ فى ــو wه عملهز٪ حبط فقد بــااليــمــان
hram kr idya gya
tum prpukara gya
mudaRrAOr `>UnAOr suVvr ka go+tAOr
jo à ijs
ALlah ke isva
ws pr
AOr jo à ijs
AOr gla 3o&4ne se mra huAa
AOr co4 `akr mra huAa
AOr igr kr mra huAa
AOr sI&g mara huAa
`ayadirNdamgr jotum tk>sIm
krotum ne j>>ubh kr ilya
AOr jo
j>ubh ikya gya
9ano& prAOr
yh ik
tIro& seyhtuMhare dIn se gunahAajmayUs ho g@
ijn logo ne kuf>š ikya •kaif>r–
so tum wn se n DroAOr muz se Dro
AOr pUrI kr dI
AajmE& ne mukMml
kr idyatuMhare il@
tuMhara dIn
tum prApnI nemt
AOr mE& ne psNd ikya
me&tuMhare il@
;s\lamdInifr jolacar ho ja@
-Uknma;l hoAap •s– se pU2te hE&
gunah kI trf>
to be=k ALlah
b~>=ne vala
meh\rban3
Kyawn ke il@
kh de&
i=karI janvr
hlal kI g:&
tuMhare il@
pak cIje&>AOr jo
tum su0aAo
se
i=kar pr dOD>a@ hu@
tum wNhe& is`ate ho
ws se jo
tuMhare il@tuMhe&
is`ayaALlah
ps tum `aAo
ws se jo
vh pkD> r`e&
AOr yad kro •lo–
namALlah4 ws prAOr Drobe=k ALlah
tej> ihsab lene vala
Aajhlal kI g:&
tuMhare il@
hlal pak cIj>e&AOr `anavh log joiktab id@ g@ •Ahle iktab–
tuMhare il@
AOr tuMhara `ana
hlalAOr pak damnwn ke il@
AOr pak damn A>Orte&
se
sevh log
joiktab dI g:wn ke meh\r tum se phlejbtum wNhe& dedo
kE>d me& lane kon ik mStI inkalne komun\ikr huAa
AOr n bnane ko2upI Aa+na:AOr jo
:man seto j>aya huAa5 ws ka A>ml
AOr vhAai`>rt me&senuk>\san
w5ane vale
hlal ikya gya
ALlah
moimn A>Orte&
١۵۵
109 R@fi‰fl
la yuihBbuLlah (6)U@ÒáĈbÄæa@e :man valo! jb tum nmaj>>
ke il@ w5o to 0o lo Apne mu%h
AOr Apne ha9 kuhinyo& tk AOr
Apne sro& ka msh kro AOr
Apne paW% •0o– 4`>nae& tk, AOr
Agr tum napak ho •g>uSl kI
hajt hea– to `U>b pak ho jaAo
•guSl kr lo– AOr Agr tum
bImar ho ya sf>r me& ho ya tum
me& se ko: bEtul`>la se Aa@ ya
tum ne A>Orto& se suhbt kI, ifr
n paAo panI to pak im4\4I se
tyMmum kr lo •yanI– ws se
Apne mu%h AOr ha9o& ka msh
kro, ALlah nhI& cahta ik tum
pr ko: t&gI kre leikn cahta
hE ik tuMhe& pak kre AOr yh ik
ApnI nemt pUrI kre tum pr taik
tum @hsan mano | (6)
AOr Apne Wpr ALlah kI nemt
yad kro AOr ws ka A>hd jo
tum ne ws se baN0a jb tum
ne kha hm ne suna AOr hm ne
mana, AOr ALlah se Dro, be=k
ALlah idlo& kI bat janne vala
hE | (7)
@e :man valo! ALlah ke il@
`D>e hone vale ho jaAo ;n\saf>
kI gvahI dene ko, AOr iksI
k>aEm kI du=\mnI tuMhe& •ws pr–
n w-are ik ;n\saf> n kro, tum
;n\saf> kro yh tk>va ke ij>>yada
k>rIb hE, AOr ALlah se Dro,
be=k tum jo krte ho ALlah
ws se `Ub ba`>br hE | (8)
jo log :man la@ AOr wNho& ne
AC2e A>ml ik@ ALlah ne vada
ikya ik wn ke il@ b`>\i==
AOr bD>a Ajr hE | (9)
ا ــ ــل ــس ــاغ ف ة ــ ــ ــص ال ــــى ال ــم ــت ــم ق اذا ا ـــ ـــن אم الــــذيــــن ــا ــه ــاي
wاrجلكم ءwســكــم ــ ا wامسح افق الم الــى wايــديــكــم هكم wج
ــنــتــم ك wان ـــرwاط٪ ـــه ـــاط ف ــا ــب ــن ج ــم ــت ــن ك wان ــنط٪ ــي ــب ــع ــك ال ــــى ال
ــط ــائ ــغ ال ــــن م مــنــكــم احـــــد ــــاء ج او ســـفـــر عـــىل او ضـــى مـــ
ــدا ــي ــع ص ا ــ ــم ــم ــي ــت ف ــــاء م ـــجـــدwا فـــلـــم الـــنـــســـاء ــتــم ــس ــم او
اهللا يـــد ـــ مــا ـــنـــهط٪ م ـــديـــكـــم wاي ــم ــك ه ــ ج ــ ا ــ ــح ــس ــام ف ــا ــب ــي ط
ـــرכـــم لـــيـــطـــه يــــد ــــ ــــكــــن و ج حــــــ ـــــن م عـــلـــيـــكـــم لـــيـــجـــعـــل
ـــــــرwا wاذכ ٪﴾٦٪﴿ ـــرwن ـــك ـــش ــم ــك ــل ــع ل ــم ــك ــي ــل ع ــه ــت ــم ــع wلـــيـــتـــم
ال٪ ــــــه ــــم ــــك ــــق wاث الـــــــذى wمــــيــــثــــاقــــه ـــلـــيـــكـــم ع اهللا ـــة ـــم ـــع ن
ـــذات ــيــم ــل ع اهللا ان اهللاط٪ ا wاتـــقـــ wاطــعــنــاز٪ ســمــعــنــا قــلــتــم اذ
هللا ـــن ـــي م ـــ ق ا ــــ ن ــــ ك ا אمــــنــــ ــــذيــــن ال ـــايـــهـــا ٪﴾٧٪﴿ ــــدور ــــص ال
ـــىل ع قــــــوم ــــنــــאن ش ـــم ـــك ـــن م ـــ ـــج wال ـــطز٪ ـــس ـــق ـــال ـــــداء شـــــه
ا ــــ wاتــــق ىز٪ ـــ ـــلـــتـــق ل ب اقــــــــ هـــــو افق٪ ــــــدلــــــ اع اط٪ ــــ ــــدل ــــع اال
ا ــ ــن אم الـــذيـــن اهللا ـــد wع ٪﴾٨٪﴿ ن ــلــ ــعــم ــا ــم خــبــيــر اهللا ان اهللاط٪
٪﴾٩٪﴿ ـــم ـــي ـــظ ع ــــــــر wاج ة مــــغــــفــــ لـــهـــم ـــتال٪ ـــح ـــصـــل ال ا wعــــمــــلــــ
@eto 0olovh jo :man la@
•:man vale–jbtum w5onmaj>> ke il@
Apne mu%hAOr Apne
ha9AOr Apne
paW%tkkuhinya&AOr msh kroApne sro& ka
tk4`>no&tum hoAOr Agr
tum honapakto `U>b pak ho jaAo
AOr Agr
bImaryapr •me&–bEtul`>la se sf>rAOrAa@ko:tum me& se
ya tum imlo •suhbt kI–
A>Orto& seim4\4I if>r n paAopanIto tyMmum kr lo
pakto msh kroALlah Apne mu%%hAOr Apne ha9ws senhI&
cahta
ik kretum prik tuMhe& pak kre ko:t&gIAOr leikncahta hE
AOr yh ik pUrI kre
ApnI nemt
AOr yad kro tum prtaik tum@hsan mano6
ALlah kI nemttum pr
•Apne Wpr–ws se
AOr ws ka A>hd
jotum ne baN0a
jb tum ne khahm ne sunabat AOr hm ne manaAOr ALlah se Drobe=k ALlah
janne vala
idlo& kI7ALlah ke il@
@ejo log :man la@
•:man vale–ho jaAo
`D>e hone vale
gvah;n\saf> ke sa9pr AOr tuMhe& n w-aredu=mnIiksI k>aEm
ik ;n\saf> n kroAOr Dro tum ;n\saf> krovh •yh–ij>yada k>rIb
tk>va ke
ALlahbe=k ALlah
jo log :man la@`>Ub
ba`>brjo tum krte ho8vada
ikyaALlah
AOr wNho& ne A>ml ik@
AC2e9 wn ke il@
b`\>i==AOr AjrbD>a
110R@fi‰fl
V@!a@k±@¸AlÃma;da (5)
AOr ijn logo& ne kuf>š ikya AOr
hmarI Aayto& ko zu4laya yhI
jhn\nm vale hE& | (10)
@e :man valo! Apne Wpr
ALlah kI nemt •@hsan– yad
kro jb @k igroh ne ;rada
ikya ik vh b7>a@& tuMharI trf>
Apne ha9 •dSt draj>I krne ko–
to ws ne tum se wn ke ha9
rok id@, AOr ALlah se Dro,
AOr caih@ ik ALlah pr -rosa
kre& :man vale | (11)
AOr Alb]a ALlah ne
bnI ;s/a:l se A>hd ilya, AOr
hm ne wn me& se muk>rRr ik@
barh •ÓÔ– srdar, AOr ALlah
ne kha mE& tuMhare sa9 hU^% Agr
tum nmaj>> k>a;m r`oge AOr dete
rhoge j>kat AOr mere rsUlo& pr
:man laAoge AOr wn kI mdd
kroge AOr ALlah ko k>jeR> hsna
•AC2a k>j>R– doge, mE& tuMhare
gunah j>”r dUr krdU&ga AOr tuMhe&
•wn– bag>at me& j>”r dai`>l
k”&ga ijn ke nIce nhre& bhtI
hE&, ifr ws ke bad tum me& se
ijs ne kuf>š ikya be=k vh sI0e
raSte se gumrah huAa | (12)
so wn ke A>hd toD>ne pr hm
ne wn pr lant kI AOr wn
ke idlo& ko s~>t kr idya, vh
klam ko ws ke mvak>e se fer
dete hE& •bdl dete– hE& AOr vh
-Ul g@ •f>ramo= kr bE5e– ws
ka bD>a ihSsa ijs kI wNhe&
nsIht kI g: 9I, AOr Aap •s–
wn me& se 9oD>o& ke isva hme=a
wnkI i`>yant pr `>br pate
rhte hE&, so wn ko maf> krde&
AOr drguj>r kre&, be=k ALlah
@hsan krne valo& ko doSt
r`ta hE | (13)
﴿٭١٠﴾٭ الــجــحــيــم ــحــب اص ــك ــ اwل אيتنآ ا وכــذبــ ــرwا ــف ك wالــذيــن
عـــلـــيـــكـــم اهللا ـــت ـــم ـــع ــــــــــرwا اذכ ا ــــ ــــن אم ـــــذيـــــن ال ـــا ـــه ـــاي
فـــكـــف ــــم ــــه ــــدي اي الــــيــــكــــم ا ـــ ـــبـــســـط ان قــــــوم ـــــم ه اذ
ـــو ـــت ـــي ـــل ف اهللا ــــلــــى wع اهللاط٪ ا wاتـــــقـــــ ـــمج٪ ـــك ـــن ع ــــم ــــه ــــدي اي
ــــلج٪ اءي ــــ اس ـــنـــى مــيــثــاق اهللا اخـــــذ ـــد ـــق wل ﴿٭١١﴾٭ ن ـــنـــ م ـــ ـــم ال
ــعــكــمط٪ م انــــى اهللا wقــــا ــيــبــاط٪ ــق ــر ــش ع اثــنــى ــم ــنــه م ــنــا ــث ــع wب
ــــم ــــت ــــن wאم ة الــــــزכــــــ wאتـــــيـــــتـــــم ة ــــ الــــصــــ اقــــمــــتــــم ــــن لــــ
ــا ــن ــس ح ــــا ض ــــ ق اهللا ضـــــتـــــم ـــــ wاق هـــــم wعـــــزrتـــــمـــــ ســــلــــى بــــ
ى ـــجـــ جـــنـــت wالدخــــلــــنــــكــــم ســـيـــאتـــكـــم عـــنـــكـــم ن ـــــ ـــــف الכ
مــنــكــم ذلــــــك ـــعـــد كـــفـــر فـــمـــن االنــــــهــــــرج٪ ـــحـــتـــهـــا ـــــن م
ــم ــه ــاق ــث ــي م ــم ــه ــض ــق ــا ــم ــب ف ﴿٭١٢﴾٭ ــل ــي ــب ــس ال اء ســـــ ضــــل فـــقـــد
عــن الـــلكـــم ن فـــ ـــحـــ قـــســـيـــةج٪ بـــهـــم قـــلـــ wجــعــلــنــا ــم ــه ــن ــع ل
ا ــــــ wال ــــــهج٪ ــــــــــرwا ذכ مـــمـــا ـــظـــا ح ا ـــــســـــ wن ــــهال٪ ــــع اض ــــ م
ــــم ــــنــــه م ــــال ــــي ــــل ق اال مــــنــــهــــم خــــائــــنــــة ــــــىل ع ــــع ــــطــــل ت
﴿٭١٣﴾٭ ــن ــي ــن ــس ــح ــم ال ـــحـــب اهللا ان ــــحط٪ ــــف wاص عــنــهــم ـــف ـــاع ف
AOr ijn logo& ne kuf>š ikya
10 AOr zu4laya
hmarI Aayte&
yhIjhn\nm vale
@eApne Wprjo log :man la@
•:man vale–tum yad kronemtALlah
jb ;rada ikya
@k igrohps rok
id@ikb7>a@&tuMharI trf>Apne ha9
wn ke ha9tum secaih@ -rosa kre& AOr DroALlahAOr prALlah
:man vale11bnI ;s/a:lAOr
Alb]aALlah ne ilyaA>hd
AOr hm ne muk>rRr ik@
wn sebe=k mE& tuMhare sa9 barh (12)srdarAOr khaALlah
Agrk>a;m r`oge
AOr :man laAoge nmaj>AOr dete rhogej>kat
mere rsUlo& prhsna AOr wn kI mdd krogeAOr k>jR> dogeALlahk>jR>
mE& j>”r dUr krdU%ga
tum sebhtI hE& tuMhare gunahAOr j>”r dai`>l kr dU%ga tuMhe&
bag>at
sewn ke nIcetum me& se nhre&ifr jo Ã
ijskuf>š ikyaws ke bad
be=k gumrah huAasI0awn ka A>hd raSta12so bsbb •pr–
wnka toD>na
hm ne wn pr lant kI
AOr hm ne kr idya
sewn ke idl
•jma–s~>tvh fer dete hE&
ws ke mvak>eAOr vh -Ul g@
AOr hme=a@k bD>a ihSsa
ws se jowNhe& ijs kI nsIht
kI g:
Aap `>br pate rhte hE&
prwn se i`>yantwn seisva@9oDe>
so maf> krwn ko13 AOr drguj>r krbe=k ALlah
doSt r`ta hE
@hsan krne vale
klam
٢٦٦
111 R@fi‰fl
la yuihBbuLlah (6)U@ÒáĈbÄæaAOr wn logo& se ijNho& ne kha
hm nsara hE&, hm ne wn ka
A>hd ilya, ifr vh ws ka
bD>a ihSsa -Ul g@ ijs kI
wNhe& nsIht kI g: 9I to hm
ne wn ke drimyan lga idya
•Dal idya– roj>e ik>yamt tk
A>davt AOr bug>j>, AOr ALlah
jl\d wNhe& jta dega jo vh krte
9e | (14)
@e Ahle iktab! yk>Inn tuMhare
pas hmare rsUl •muhMmd •s–
Aag@, vh tuMhare il@ •tum pr–
bhut sI bate& j>aihr krte hE& jo
tum iktab me& se 2upate 9e AOr
vh bhut wmUr se drguj>r krte
hE&, thk>Ik> tuMhare pas Aagya
ALlah kI trf> se nUr AOr
rO=n iktab | (15)
ws se ALlah slamtI kI raho&
kI wse ihdayt deta hE jo ws kI
rj>a ke tabe huAa AOr vh wNh&e
inkalta hE AN0ero& se nUr kI
trf> Apne huKm se AOr wNh&e sI0e
raSte kI ihdayt deta hE | (16)
thk>Ik> kaif>r ho g@ vh ijn
logo& ne kha ALlah vhI msIh
•A– ;b\ne mrym •A– hE | kh
dIij@ to iks ka bs clta hE
ALlah ke Aage ku2 -I | Agr vh
cahe ik msIh •A– ;b\ne mrym
•A– ko AOr ws kI ma% ko
hlak kr de AOr jo j>mIn m&e hE
sb ko | AOr ALlah ke il@ hE
sLtnt AaSmano& kI AOr j>mIn
kI AOr jo ku2 wn ke drimyan
hE, vh pEda krta hE jo vh
cahta hE, AOr ALlah hr =E pr
k>aidr hE | (17)
ـــم ـــيـــثـــاقـــه م ـــــا ـــــذن اخ ى ــــصــــ ــــــا ان ا ــــ ــــال ق ـــــذيـــــن ال ـــــــن wم
ـــم ـــيـــنـــه يــــنــــا ــــ فــــاغ ــــــهص٪ ـــــــــــرwا ذכ ــــمــــا م حـــظـــا ا فــــنــــســــ
ف wســــــــ ــــةط٪ ــــيــــم ــــق ال ــــــــوم اىل ــــاء ــــض ــــغ ــــب wال ـــــــداwة ـــــــع ال
ــب ــت ــك ال ـــل ـــاه ﴿٭١٤﴾٭ ن ـــصـــنـــعـــ ا اكنــــــ ـــمـــا اهللا يــنــبــئــهــم
ـــا ـــم م ا ــــ ــــي ــــث ك ــــم ــــك ل ــــن ــــي ــــب لـــــنـــــا rســـــ ــــــم جــــــاءכ قــــــد
ـــر ـــي ـــث ك ـــــن ع ا ــــ ــــف ــــع wي الــــكــــتــــب ـــــن م ن ــــ ــــف ــــخ كـــنـــتـــم
﴿٭١٥﴾٭ ــــن ــــي ــــب م وכــــــتــــــب ـــــــــور اهللا مـــــــن ــــــم ــــــاءכ ج ــــــد ق
ـــم الـــســـ ــــل ــــب س انــــــه rضــــــ اتــــبــــع مـــــن اهللا ـــــه ـــــدى ـــــه ي
ــــــاذنــــــه الــــــنــــــور ـــــــى ال ــــت الــــظــــلــــم ـــــــن م ـــــم جـــــه ـــــخـــــ wي
ـــر ـــف ك ــــد ــــق ل ﴿٭١٦﴾٭ ـــم ـــي ـــق ـــت ـــس م اط صــــــــ اىل ــــم ــــه ــــدي ــــه wي
يــــمط٪ مــــ ــــــن اب الـــمـــســـيـــح ـــــو ه اهللا ان ا قــــالــــ ـــــن ـــــذي ال
ــك ــل ــه ان اrاد ان شـــيـــئـــا اهللا ــــن م ـــك ـــل ـــم ـــن ـــم ف ــــل ق
ــاط٪ ــع ــي ــم ج االrض فـــى wمــــــن ـــــــه wام يــــم ــــ م ابـــــن ـــســـيـــح الـــم
ــخــلــق ـــاط٪ ـــم ـــيـــنـــه wمـــــا wاالrض ت الــــســــمــــ مـــلـــك wهللا
﴿٭١٧﴾٭ قـــــــديـــــــر ــــــــــىء ش لك ـــــــىل ع wاهللا ـــــــشـــــــاءط٪ ــــــا م
AOr seijn logo ne khawn ka A>hd hmnsarahm ne ilya
ifr vh -Ul g@
@k bD>a ihSsa
wn ke drimyan
ws se joijs kI nsIht kI g: 9Ito hm ne lga dI
A>davtAOr bug>j>AOr jl\d tkroje> ik>yamt
wNhe& jta degaALlah@e Ahle iktab jo vhkrte 9e14
yk>Inn tuMhare pas Aag@bhut sI bate& jo hmare rsUlvh j>aihr krte hE&
tuMhare il@
tum 9e2upatebhut wmUr se iktab seAOr vh drguj>r
krta hE
thk>Ik> tuMhare pas Aagya15 ALlah senUrAOr iktabrO=n
ihdayt deta hEws seALlahslamtI jo tabe huAaws kI rj>arahe&
AOr vh wNhe& inkalta hEApne huKm se seAN0erenUr kI trf>
AOr wNh&e ihdayt deta hE
trf>thk>Ik> kaif>r ho g@ raStasI0a16
ijn logo ne kha;b\ne mrymbe=k ALlah
vhI msIh •A–
kh dIij@
to iksbs clta hEhlak kr de ALlah ke Aageku2 -IAgr vh cahe ik
msIh •A–sb ;b\ne mrymAOr ws kI ma%
AOr jome&j>mIn
AOr ALlah ke il@ sLtnt
vh pEda krta hE
AaSmano&AOr j>mInAOr jown dono& ke drimyan
jo vh cahta hE17 AOr ALlah
prhr =Ek>aidr
112R@fi‰fl
V@!a@k±@¸AlÃma;da (5)
AOr yhUd Ao nsara ne kha hm ALlah ke be4e AOr ws ke Pyare hE&, kh dIij@ ifr vh tuMhare gunaha&e pr tuMhe& sj>a Kyo& deta hE ? •nhI&– bl\ik tum -I @k b=r ho ws kI m`>lUk> me& se, vh ijs kae cahta hE b~>= deta hE AOr ijs ko cahta hE A>j>ab deta hE | AOr ALlah ke il@ hE sLtnt AaSmano& kI AOr j>mIn kI AOr jo ku2 wn ke drimyan hE, AOr wsI kI trf> laE4 kr jana hE| (18)
@e Ahle iktab! tuMhare pas hmare rsUl •muhMmd •s– Aa g@vh nibyo& ka islisla 4U4 jane ke bad tum pr `ol kr byan krte hE& ik khI& tum yh kho hmare pas ko: `>u=`>brI sunane vala nhI& Aaya AOr n Drane vala, thk>Ik> tuMhare pas •muhMmd •s– `>u=`>brI sunane vale AOr Drane vale Aag@, AOr ALlah hr =E pr k>aidr hE | (19)
AOr jb mUsa •A– ne ApnI k>aEm ko kha @e merI k>aEm! Apne Wpr ALlah kI nemt yad kro jb ws ne tum me& nbI bna@ AOr tuMhe& bad=ah bnaya AOr tuMhe& idya jo jhano& me& iksI ko nhI& idya | (20)
@e merI k>aEm! Aj>eR muk>¥s me& dai`>l ho jo ALlah ne tuMhare il@ il` dI hE AOr ApnI pI5 ferte hu@ n laE4o vrna tumnuk>\san me& ja pD>oge | (21)
wNho& ne kha @e mUsa •A–! be=k ws me& @k j>brdSt k>aEm hE, AOr hm vha& hrigj> dai`>l n ho&ge yha& tk ik vh ws me& se inkl ja@&, ifr Agr vh ws me& se inkle to hm j>”r ws me& dai`>l ho&ge | (22)
Drne valo& me& se do Aadimyo& ne kha, wn dono& pr ALlah ne;n\A>am ikya 9a ik tum wn pr drvaje> se •hmla kr ke– dai`>l ho jaAo, jb tum ws me& dai`>l hoge to tum hI g>ailb hoge, AOr ALlah pr -rosa r`o Agr tum :man vale ho | (23)
فلم قــل هط٪ wاحـــبـــا اهللا ا ــ ــ اب ــحــن ى wالــنــصــ د ــ الــيــه ــت ــال wق
شاء لمن ـغـفـر خـــلـــقط٪ ممن شر انتم ـل ذنوبكمط٪ بكم يعذ
ـــا wم wاالrض ت ـــ الـــســـم ـــلـــك م wهللا ـــشـــاءط٪ مــــن ب ــــذ ــــع wي
لنا rس ــم جــاءכ قــد الكتب ــاهــل ﴿٭١٨﴾٭ المصير ــيــه wال بينهماز٪
ـشيـر من جاءنا ما ا ل ق ان سل ال من فـتـرة عىل لكم يــبــيـــن
شـــىء لك عـــىل wاهللا ـــرط٪ ـــذي wن ــشــيــر جـــاءכـــم ــد ــق ف ـــذيـــرز٪ wال
اهللا ــة ــعــم ـــــرwا اذכ ــقــوم ــه م ــ ــق ل ــى س ــ م ـــا ق wاذ ﴿٭١٩﴾٭ قــديــر
wאتــىــكــم ق٪ مـــلـــو ــلــكــم ــع wج ــاء ــي ــب ا فــيــكــم ــل ــع ج اذ ــلــيــكــم ع
ا ـــ ـــل ادخ ــــقــــوم ﴿٭٢٠﴾٭ الـــعـــلـــمـــيـــن ـــــن م ــــــدا اح ت ـــــ ــــم ل ـــا م
ــم ادبــارכ عــىل تــدwا ــ wال لكم اهللا كتب التى المقدسة االrض
جــبــاrيــن مــا قــ فيها ان ســى ــمــ ا ــ قــال ﴿٭٢١﴾٭ يــن خــســ ا فتنقلب
منها ا ــ ج ــ ــخ فـــان ــاج٪ ــنــه م ا ــ ج ــ ــخ حــتــى ــا ــدخــلــه لـــن ــــا wان
اهللا ــم ــع ان ن ــ ــاف ــخ الــذيــن مــن ــن ــ rج قـــا ﴿٭٢٢﴾٭ ن دخـــلـــ ــا ــان ف
ــم ــك ــان ف ه دخــلــتــمــ فـــــاذا ـــابج٪ ـــب ال ــلــيــهــم ع ا ـــ ـــل ادخ ــا ــلــيــهــم ع
﴿٭٢٣﴾٭ ـــنـــيـــن م مـــ ـــنـــتـــم ك ان ا ـــ ـــو ـــت ف اهللا ـــى ـــل wع ن ـــ ـــب ـــل غ
AOr khayhUdifr Kyo&
AOr nsarahmbe4eALlahAOr ws ke Pyare
kh dIij@
tuMhe& A>j>ab deta hE
tuMhare gunaha&e pr
bl\ikvh
cahta hEtumb=r
wn me& se
ws ne pEda ikya •m`>lUk>–
vh b~>= deta hE
ijs ko
AOr A>j>ab deta hE
ijs ko vh cahta hEAOr jo
AaEr ALlah ke il@
sLtntAaSmano&AOr j>mIn
wn dono& ke drimyan
AOr wsI kI trf>
lO4 kr jana hE
hmare rsUl
18@e Ahle iktabthk>Ik> tuMhare
pas Aa@
vh `ol kr byan krte hE&
tuMhare il@
islisla 4U4 jana
`>u=`>brI dene vala
se •ke–
rsUl •jma–
ik khI&
tum khohmare pas nhI& Aaya
ko:
AOr n
Drane vala
thk>Ik> tuMhare pas Aag@
hr =E`>u=`>brI sunane vale
AOr Drane vale
AOr ALlah
pr
k>aidr19AOr jb
ALlah kI nemt khamUsaApnI
k>aEm ko@e merI k>aEm
tum yad kro
Apne Wprjbws ne bnaya
AOr tuMhe& idya tum me&nbI •jma–
AOr tuMhe& bnaya
bad=ah
jo nhI&idyaiksI kodai`>lho jaAo
sejhano& me&20@e merI k>aEm
Aj>eR muk>¥s•ws pak sr j>mIn–
ApnI pI5 joALlah ne il` dI
tuMhare il@
AOr n
lO4opr
vrna tum ja pD>oge
nuk>\san me&21j>brdStwNho& ne kha
@e mUsa •A–be=k ws me&@k k>aEm
AOr hm be=k
hrigj> dai`>l n ho&ge
ws seyha& tk
ikvh inkl ja@&ws se
ifr Agr
vh inkle
to hm j>”r
dai`>l ho&ge22ALlah ne;n\A>am ikya 9a
khado AadmIwn logo& se joDrne vale
wn dono prtum dai`>l ho wn pr
•hmla kr do–to tum drvaj>aps jbtum dai`>l hoge
ws me&
g>ailb AaAogeAOr ALlah pr23 -rosa r`oAgr tum ho:man vale
pr •bad–
٣٨۷
113 R@fi‰fl
la yuihBbuLlah (6)U@ÒáĈbÄæawNho& ne kha @e mUsa •A–! jb tk vh ws me& hE& hm vha& k-I -I hrigj> dai`>l n hoge&, so tU ja AOr tera rb, tum dono& lD>o, hm to yhI& bE5e hE& | (24)
mUsa •A– ne kha @e mere rb! be=k mE& ;`>\ityar nhI& r`ta isva@ ApnI jan ke AOr Apne -a: ke, ps hmare AOr hmarI naf>rman k>aEm ke drimyan juda: Dal de •f>Esla kr de– | (25)
ALlah ne kha ps yh srj>mIn hram kr dI g: wn pr calIs sal, vh j>mIn me& -4kte ifrege&, tU naf>rman k>aE&m pr Af>sos n kr | (26)
wNhe& Aadm •A– ke do be4a&e ka hale vak>A>I sunaAo, jb dono& ne ku2 inyaj> pe= kI to wn me& se @k kI ku>bUl kr lI g: AOr dUsre se ku>bUl n kI g:, ws ne •-a: ko– kha mE& tuze j>”r mar DalU%ga, ws ne kha ALlah isfR> ku>bUl krta hE prhej>garo& se| (27)
Alb]a Agr tU merI trf> Apna ha9 muze k>t\l krne ke il@ b7>a@ga, mE& •ifr -I– Apna ha9 terI trf>> b7>ane vala nhI& ik tuze k>t\l k”%, be=k mE& sare jhan ke prvridgar ALlah se Drta hU% | (28)
be=k m&E& cahta hU% ik tU haisl kre •ij>Mmedar ho ja@– mere gunah ka AOr Apne gunah ka, ifr tU jhn\nm valo& me& se hoja@ AOr j>ailmo& kI yhI sj>a hE | (29)
ifr ws ko ws ke nf\>s ne Apne -a: ke k>t\l pr Aamada kr ilya, ws ne ws ko k>t\l kr idya to nuk>\san w5ane valo& me& se ho gya | (30)
ifr ALlah ne -eja @k kVva j>mIn kuredta taik vh wse id`a@ ik vh Apne -a: kI la= kEse 2upa@ | ws ne kha ha@ Af>sos! muz se ;tna n ho ska ik ws kVve jEsa ho jaW% ik Apne -a: kI la= ko 2upaW%, ps vh naidm •p=ema&– hone valo& me& se hogya | (31)
ــب فــاذه فيها ا دامــــ مــا ـــدا اب ــدخــلــهــآ ــن ل انـــا ســى ــ ــم ا ــ ــال ق
ـــى ان rب ـــا ق ﴿٭٢٤﴾٭ ـــدwن ـــع ق ــنــا ــه ه ـــا ان ــآل ــات ــق ف وrبـــــك انــــت
ـــوم الـــق ـــن ـــي wب ــنــا ــن ــي ق فـــافـــ wاخــــــى ــى ــس ــف اال ـــك ـــل ام آل
ــةج٪ ــن س اrبـــعـــيـــن ــلــيــهــم ع ــة م ــ ــح م ــا ــه ــان ف قـــا ﴿٭٢٥﴾٭ ــيــن ــســق ــف ال
﴿٭٢٦﴾٭ ــيــن ــســق الــف ـــوم الـــق ــلــى ع ــــاس فـــال االrضط٪ ــى ف ن ــ ــه ــي يــت
فتقـبـل بــانــا قــ بــا قــ اذ ــالــحــق אدم ابــنــى ــبــا عليهم wاتـــل
قــا ــكط٪ ــن ــل ــت الق ـــا ق االخـــــرط٪ ـــن م ــبــل ــتــق wلــــم احــدهــمــا ـــن م
ـــدك الـــى ــســطــت ــن لــ ﴿٭٢٧﴾٭ ــتــقــيــن الــم مـــن اهللا ــتــقــبــل ــا ــم ان
اخـــاف انــــى ــكج٪ ــل ــت الق ــك ــي ال ـــدى ــبــاســط ـــا ان ــآ م لتقتلنى
ـــاثـــمـــى ا ـــبـــ ان ـــــــد اrي ــــــى ان ﴿٭٢٨﴾٭ الـــعـــلـــمـــيـــن rب اهللا
﴿٭٢٩﴾٭ الظلمين ا جــز ـــك wذل الــنــارج٪ اصــحــب ــن م ن فــتــكــ ــك ــم wاث
﴿٭٣٠﴾٭ ين الخس من فاصبح فــقــتــلــه اخيه قتل فسه له عت فط
اrى ــــ ــف ــي ك ــه ي ــ ــي ل االrض فــى ــحــث ــب ابـــا غـــ اهللا ــعــث ــب ف
هـــذا مــثــل ن ـــــ اכ ان ت اعـــجـــ ــتــى ــل ي ــ قــــا ـــهط٪ ـــي اخ ءة ـــــ س
٣١٭ ــن ــي ــدم ــن ال ـــن م فــاصــبــح اخـــــىج٪ ءة ـــــ س فـــــــاwاrى اب ـــ ـــغ ال
wNho& ne kha
@e mUsabe=k hm
so jahrigj> vha& dai`>l
n ho&gek-I -Ijb tk vh hE&ws me&
tUAOr tera
rbtum dono&
lD>omE&
be=khmyhI&bE5e hE&24mUsa •A–
ne kha@e mere rb
;~i>tyar nhI& r`ta
ApnI jan ke isvak>aEmAOr Apna
-a:ps juda: kr de
hmare drimyan
AOr drimyan
naf>rman25salws ne kha
ps yhhram
krdI g:wn prcalIs
-4kte ifre&ge26 j>mIn me&tU Af>sos
n krprk>aEmnaf>rman
AOr sunawNhe&`>brto ku>bUl kr lI g:
Aadm ke do be4eAhvalÃ@Ã vak>A>I
jb dono& ne pe= kI
ku2 inyaj>
sewn me& se @kws ne kha
AOr n ku>bUl kI g:
dUsre sews ne kha
mE& tuze j>”r mar DalU&ga
be=k isfR>
ku>bUl krta hE
ALlahApna ha9
seprhej>gar •jma–
27Alb]a Agr tU b7>a@ga
merI trf>
ik muze k>t\l kre
mE& nhI&Drta h>>U% b7>ane valaApna ha9terI trf>>ik tuze
k>t\l k"%be=k mE&
ALlahprvridgar sare jhan kamere gunah 28be=k mE&cahta hU%ik tU haisl kre
AOr Apne gunah
ifr tU ho ja@
se29 jhn\nm valeAOr yhsj>aj>ailm •jma–
ifr raj>I ikya
ws ko
ws ka nf\>s
30 k>t\lApna -a:
so ws ne ws ko k>t\l kr idya
to vh ho gya
senuk>\san
w5ane vale
ifr -ejaALlah@k kVvavh 2upa@ kuredta 9aj>mIn me&taik wse id`a@
kEse
la=Apna -a:ws ne kha
;s à yh
ha@ Af>sos muz pr
muz se n ho ska
ik mE& ho jaW%jEsa
kVvaifr
2upaW%31 la=Apna -a:ps vh ho gyasenaidm hone vale
۴۷٨
فص
النف الزم
وق
114R@fi‰fl
V@!a@k±@¸AlÃma;da (5)
ws vjh se hm ne bnI ;s/a:l
pr il` idya ik ijs ne iksI
@k jan ko iksI jan ke •bdle
ke– bg>Er ya muLk me& f>sad krne
ke bg>Er k>t\l ikya to goya ws
ne k>t\l ikya tmam logo& ko,
AOr ijs ne •iksI @k ko– ij>Nda
r`a •bcaya– to goya ws ne
tmam logo& ko ij>Nda r`a
•bca ilya–, AOr wn ke pas
Aa cuke hmare rsUl rO=n dla;l
ke sa9, ifr ws ke bad wn me&
se Ak\sr j>mIn me& hd se
b7> jane vale hE& | (32)
yhI sj>a hE •wn kI– jo log
ALlah AOr ws ke rsUl se j&g
krte hE& AOr sA>: krte hE& muLk
me& f>sad bpaR krne kI ik vh
k>t\l ik@ ja@& ya sUlI id@ ja@&
ya wn ke ha9 AOr paW%
ka4e ja@& mu`>ailf> jainb se
•@k trf> ka ha9 dUsrI trf>
ka paW%–, ya muLk bdr kr id@
ja@&, yh wn ke il@ duinya
me& ‘sva: hE AOr wn ke il@
Aai`>rt me& bD>a A>j>ab hE | (33)
mgr vh log ijNho& ne ws se
phle taEba kr lI ik tum k>abU
paAo wn pr, to jan lo ik
ALlah b~>=ne vala meh\rban
hE | (34)
@e :man valo! Dro ALlah se
AOr ws kI trf> •ws ka– ku>bR
tla= kro AOr ws ke raSte
me& ijhad kro taik tum f>lah
paAo | (35)
ijn logo& ne kuf>š kya jo ku2
j>mIn me& hE Agr sb ka sb AOr
ws ke sa9 AOr ;tna hI wn ke
pas ho ik vh ws ko ik>yamt
ke idn A>j>ab ke if>dye •bdla– me&
de& to vh wn se k>ubUl n ikya
ja@ga, AOr wn ke il@ A>j>ab hE
ddRnak | (36)
ـــــه ان اءيـــــــل اســـــــ ــــنــــى ـــــىل ع ـــتـــبـــنـــا ك ذلــــــــك اجـــــــل ـــــن م
قـــتـــل فاكنما االrض فى فساد او فس غير فسا قتل مــن
جــمــيــعــاط٪ ــاس ــن ال ــا ــي اح ــآ ــم ــاكن ف ــا ــاه ــي اح wمــــن جــمــيــعــاط٪ ــاس ــن ال
ــم ــه ــن م ا كــثــيــ ان ـــم ــالــبــيــنــتز٪ rســلــنــا ـــم ـــه جـــاءت ـــد ـــق wل
ن حاrب الذين ا جــز انما ﴿٭٣٢﴾٭ ن ف لمس االrض فى ذلــك بعد
ا ــ ــل ــت ــق ان فــــســــادا االrض ـــى ف ن wيـــســـعـــ ـــــه ل ـــــ وrس اهللا
خــــالف مــــن ــــم wاrجــــلــــه ـــم ـــه ـــدي اي ــقــطــع او ا ــ ــب ــل ــص او
الـــدنـــيـــا فـــى ى خــــــ ـــم ـــه ل ذلــــــك االrضط٪ ــــن م ا ـــ ـــف ـــن او
ا ـــابـــ الــــذيــــن اال ﴿٭٣٣﴾٭ ــم ــي ــظ ع ـــــذاب ع ة االخــــــ فـــى ـــم ـــه wل
ـــور غـــف اهللا ان ا فــاعــلــمــ عــلــيــهــمج٪ ــــدرwا ــــق ان قـــبـــل ــــن م
ا ـــ ـــغ ـــت wاب اهللا ا اتــــقــــ ا אمــــنــــ الــــذيــــن ـــا ـــه ـــاي ﴿٭٣٤﴾٭ ــــم ــــي rح
لـــعـــلـــكـــم ـــه ـــل ـــي ـــب س فــــــى ـــــــدwا ـــــــاه wج ــــة ــــل ــــي س ــــ ال ـــــه ـــــي ال
ــا م لــــهــــم ان لـــــو ـــــرwا ـــــف ك الـــــذيـــــن ان ﴿٭٣٥﴾٭ ن ـــ ـــح ـــل ـــف ت
ــــذاب ع ـــن م ـــه لــيــفــتــدwا مــعــه wمـــثـــلـــه ــيــعــا ــم ج االrض فـــى
﴿٭٣٦﴾٭ ـــم ـــي ال ـــــذاب ع ـــم ـــه wل مــنــهــمج٪ ــقــبــل ـــا م ــة ــم ــي ــق ال يـــــوم
sevjhwsik
jo à ijshm ne
il` idyaprbnI ;s/a:l
ko: k>t\l kreko: jan
ws ne k>t\l ikya
iksI jan ke bg>Erya f>sad krna
j>mIn •muLk– me&
to goya
logtmamtmamAOr
jo à ijsws ko
ij>Nda r`ato goya
ws ne ij>Nda r`a
log
AOr wn ke pas Aa cukewn me& sehmare rsUl
rO=n dla;l ke sa9
ifrbe=kAk\sr
ws ke badj>mIn •muLk– me&j&g krte hE&hd se
b7>ne vale32yhIsj>ajo log
ALlahAOr ws ka rsUl •s–
ik vh k>t\l ik@ ja@&
AOr koi== krte hE&
jmIn •muLk– me&f>sad krne
yaya@k dUsre ke mu`>ailf> se
ka4e ja@&wn ke ha9AOr wn ke paW%se
ya muLk bdr kr id@ ja@&
duinya me& muLk seyhwn ke il@
‘sva:
AOr wn ke il@
Aai`>rt me&vh log ijNho& ne tOba
kr lIA>j>abbD>a33mgr
ws se phleikb~>=ne vala
tum k>abU paAo
wn prto jan loikALlah
meh\rban34@eAOr tla= kro jo log :man la@DroALlah
ws kI trf>k>ubRtaik tum AOr ijhad krome&ws ka raSta
f>lah paAo35jo be=kijn logo& ne kuf>š ikya
•kaif>r–Agr
yh ik
wn ke il@
j>mIn me&sb ka sbA>j>ab AOr ;tnaws ke sa9
ik if>dya •bdle me&– de&
ws ke sa9
se
ik>yamt ka idnn36 k>ubUl ikya ja@ga
wn seAOr wn ke il@
A>j>abddRnak
vh sUlI id@ ja@&
١٢ن
ريأخ
ملتد ا
عن ٥
ة قـ
عانم
۵٨٩
ى ىلص
لنبف ا
وق
115 R@fi‰fl
la yuihBbuLlah (6)U@ÒáĈbÄæavh cahe&ge ik vh Aag se inkl
ja@& hala&ik vh ws se inklne
vale nhI&, AOr wn ke il@
hme=a rhne vala •da;mI– A>j>ab
hE | (37)
cor mdR AOr cor A>Ort dono&
ke ha9 ka4 do yh sj>a hE ws
kI jo wNho& ne ikya, ;b\rt hE
ALlah kI trf> se, AOr ALlah
g>ailb, ihKmt vala hE | (38)
ps ijs ne tOba kI Apne j>uLm
ke bad AOr ;s\lah kr lI to
be=k ALlah ws kI taEba k>ubUl
krta hE, be=k ALlah b~>=ne
vala meh\rban hE | (39)
Kya tU nhI& janta ik ALlah hI
kI hE sLtnt AaSmano& kI AOr
j>mIn kI ? vh ijse cahe A>j>ab
de AOr ijs ko cahe b~>=de, AOr
ALLaah hr =E pr k>aidr hE | (40)
@e rsUl •s–! Aap •s– ko vh
log g>mgIn n kre& jo kuf>š me&
-ag dO6> krte hE&, vh log jo
Apne mu%h se khte hE hm :man
la@ hala&ik wn ke idl moimn
nhI&, vh jo yhUdI hu@ vh zU4 ke
il@ jasUsI krte h&E, vh jasUs
hE& @k dUsrI jmaA>t ke jo Aap
•s– tk nhI& Aa@, klam ko
fer dete •bdl Dalte– hE& ws
ke i5kane ke bad •i5kana 2oD>
kr–, khte hE& Agr tuMhe& yh idya
ja@ to ws ko k>ubUl kr lo
AOr Agr tuMhe& n idya ja@ to
ws se bco, AOr ijs ko ALlah
gumrah krna cahe to ws ke
il@ tU ALlah ke ha% ku2 n kr
skega, yhI log hE& ijNhe& ALlah
ne nhI& caha ik wn ke idl pak
kre, wn ke il@ duinya me& ‘sva:
hE AOr wn ke il@ Aai`>rt me&
bD>a A>j>ab hE | (41)
جـــيـــن ـــخـــ هــــم ـــــا wم الــــنــــار مــــن ا جــــ ــــخــــ ان يــــــدwن يــــــ
ا فاقطع ــة ــاrق ــس wال wالـــســـاrق ﴿٭٣٧﴾٭ مــقــيــم عــــذاب ــم ــه wل ــاز٪ ــنــه م
يـــز ـــ ع wاهللا اهللاط٪ مــــن ـــــاكال ــا ــب ــس ك ــمــا اء جــــــ ـــا ـــم ـــديـــه اي
اهللا ــــان ف wاصـــلـــح ــه ــم ــل ظ ــعــد ـــن م ــــاب فــمــن ﴿٭٣٨﴾٭ ــم ــي ــك ح
لــه اهللا ان ــعــلــم ـــم ال ﴿٭٣٩﴾٭ ــم ــي rح ــور ــف غ اهللا ان عــلــيــهط٪ ب ــ ــت ي
ـــر ـــغـــف wي ــــشــــاء مــــن ب ــــعــــذ wاالrضط٪ ت الـــســـمـــ ـــك ـــل م
ل ســ الــ ــا ــايــه ﴿٭٤٠﴾٭ قــديــر شـــىء لك عـــىل wاهللا ــشــاءط٪ ــن ــم ل
ا قــالــ الـــذيـــن مـــن ــر ــكــف ال ــى ف ن ــســاrعــ الـــذيـــن ــك ن ــ ــح ال
wا ــــاد ه الـــذيـــن ــــن wم ــم ــه ب ــ ــل ق ـــن م ـــ wلــــم اهــهــم ــافــ ــا ــن אم
كط٪ ــــ ــــات لــــم ــــنال٪ ي ــــ אخ لـــقـــوم ن ـــ ـــمـــع س ـــلـــكـــذب ل ن ـــ ـــمـــع س
ن لـــــ ـــــقـــــ ـــــهج٪ ـــــع اض ـــــ م ــــد ــــع ــــــن م الـــــلكـــــم ن فــــــ يــــــحــــــ
فـــــاحـــــذرwاط٪ ه تــــ ــــ ــــم ل wان فــــخــــذwه ـــــذا ه اwتــــيــــتــــم ان
ــاط٪ ــئ ــي ش اهللا ــــن م ــــه ل ـــمـــلـــك ـــلـــن ف فــتــنــتــه اهللا د ـــــ ـــــن wم
ــم ــه ل ـــمط٪ بـــه قـــلـــ ـــر ـــطـــه ان اهللا د ـــــ لــــم الــــذيــــن ـــك اwلـــ
﴿٭٤١﴾٭ ــم ــي ــظ ع ـــــذاب ع ة االخــــــ فـــى ـــم ـــه wل ىال٪ ـــــ خ الــدنــيــا فـــى
vh cahe&geikinklne vale vh inkl ja@&seAaghala&ik nhI& vh
ws seAOr wn ke il@
A>j>abka4 dohme=a
rhne vala37AOr cor mdRAOr cor A>Ort
wn dono& ke ha9sj>ag>ailbws kI jo wNho&
ne ikya;b\rtse
AOr ALlah
ihKmt vala38ps jo à ijs tOba kI
to be=k ALlah
sebadApna j>uLm
AOr ;s\lah kI
ws kI tOba k>ubUl krta hE
be=k ALlah
wsI kI
b~>=ne vala
meh\rban39Kya tU nhI& jantaikALlah
sLtntAaSmano&AOr b~>=de AOr j>mInA>j>ab deijse cahe
ijs ko caheAOr
ALLaahrsUl •s– prhr =Ek>aidr40@e
Aap ko g>mgIn n kre&
jo logwNho& ne kha
-ag dO6> krte hE&
me&kuf>šsejo log
hm :man la@
Apne mu%h se •jma–
vh log jo yhUdI hu@ AOr moimn nhI&wn ke idlAOr se
jasUsI krte hE&zU4 ke il@vh Aap •s– tk nhI& Aa@
vh jasUs hE&k>Om ke il@
dUsrI
vh fer dete hE&khte hE& klambadws ka i5kana
Agr tuMhe& idya ja@yhto ws se bcows ko ku>bUl
kr loAOr Agr
yh tuMhe& n idya ja@
AOr jo à ijs
ALlah caheku2gumrah krna
tU hrigj> n Aa skega
ws ke il@
seALlah
yhI logvh log jown ke il@
nhI& cahaALlahikpak kre
duinya me&
wn ke idl
‘sva:41 AOr wn ke il@
me&Aai`>rtA>j>abbD>a
ALlah
مــع ٣ني ١٢
عند املتقدم
116R@fi‰fl
V@!a@k±@¸AlÃma;da (5)
zU4 ke il@ jasUsI krne vale,
hram `ane vale, ps Agr vh
Aap •s– ke pas Aa@& to Aap •s–
wn ke drimyan f>Esla kr de&
ya wn se mu%h fer le&, AOr Agr
Aap •s– wn se mu%h fer l&e to
hrigj> Aap •s– ka ku2 n
ibgaD> ske&ge, AOr Agr Aap •s–
f>Esla kre& to wn ke drimyan
;n\saf> se f>Esla kr&e, be=k
ALlah doSt r`ta hE ;n\saf>
krne valo& ko | (42)
AOr vh Aap •s– ko kEse
mun\isf> bnate hE& jbik wn ke
pas tOrat hE ijs me& ALlah ka
huKm hE, ifr ws ke bad vh
ifr jate hE&, AOr vh manne vale
nhI& | (43)
be=k hm ne naij>l kI tOrat |
ws me& ihdayt AOr nUr hE, ws ke
j>rIA>a hmare nbI jo f>rma&brdar
9e huKm dete 9e yhUd ko, AOr
dvRe= AOr wlma •-I– ;s il@
ik vh ALlah kI iktab ke
inghban muk>rRr ik@ g@ 9e AOr
ws pr ingran 9e, ps tum logo&
se n Dro AOr muz •hI– se Dro
AOr n haisl kro merI Aayto&
ke bdle 9oD>I k>Imt, AOr jo
ws ke mutaibk> fEsla n kre jo
ALlah ne naij>l ikya hE so yhI
log kaif>r hE& | (44)
AOr hm ne ws •iktab– me& wn
pr f>jR> kr idya ik jan ke
bdle jan, Aa%` ke bdle Aa%`,
AOr nak ke bdle nak, AOr
kan ke bdle kan, AOr da%t
ke bdle da%t hE, AOr j>~>mo& ka
ik>sas •bdla– hE, ifr ijs ne
ws •ik>sas– ko maf>
kr idya to vh ws ke il@
kf>\f>ara hE, AOr jo ws ke
mutaibk> fE>sla nhI& krte jo
ALlah ne naij>l ikya to yhI
log j>ailm hE& | (45)
فــاحــكـــــم جـــــاءwك ــــان ف لــلــســحــتط٪ ن الكـــــ ــذب ــك ــل ل ن ــ ــع ــم س
ــضــرwك ــن ــل ف ــم ــنــه ع ض ــعــ wان ــمج٪ ــه ــن ع ض اعــــ او بــيــنــهــم
حب اهللا ان ــالــقــســطط٪ ــيــنــهــم فــاحــكــم حــكــمــت wان شــيــئــاط٪
فيها ــة ــوrى ــت ال ــم ــده ــن wع نــك ــ ــم ــحــك ــف ــي وכ ﴿٭٤٢﴾٭ الــمــقــســطــيــن
ـــك ـــ اwل ـــــآ wم ذلـــــــكط٪ ـــد ـــع ــــن م ن لــــ ــــتــــ ــــم اهللا ـــم ـــك ح
wنـــــورج٪ هــــدى ــا فــيــه الـــتـــوrىـــة لـــنـــا انـــ انــــآ ﴿٭٤٣﴾٭ ــن ــي ــن م ــ ــم ــال ب
wا هـــــاد ـــن ـــذي ـــل ل ا ـــ ـــم ـــل اس ــــذيــــن ال ن ـــيـــ الـــنـــب ـــهـــا يـــحـــكـــم
اهللا ـــب ـــت ك ــــن م ا اســـتـــحـــفـــظـــ ـــا ـــم ـــــبـــــار wاال ن بــــنــــيــــ wالــــ
ن ــــ ــــش wاخ الــــنــــاس ا ـــ ـــش ـــخ ــــال ف ـــــداءج٪ شـــــه ـــلـــيـــه ع ا ــــــــ ن و
ــــمــــآ ــحــكــم لـــم wمـــن ــيــالط٪ قــل ــمــنــا ــאيــتــى ــرwا ــت ــش wال
ــم ــه ــلــي ع وכــتــبــنــا ﴿٭٤٤﴾٭ الـــكـــفـــرwن هــــم ـــك فـــاwلـــ اهللا ل ــــــ ان
ـــــــف wاالن ـــالـــعـــيـــن ـــن ـــي ـــع wال ـــالـــنـــفـــسال٪ الـــنـــفـــس ان فــيــهــآ
ح ـــــجـــــر wال ال٪ ـــن ـــالـــس ــــن ــــس wال ــــــــاالذن wاالذن بــــاالنــــف
ـــــن wم ــــــهط٪ ل ـــــاrة ـــــف ك ــــو فــــه ـــــه ـــــصـــــدق ــــن فــــم قـــــصـــــاصط٪
﴿٭٤٥﴾٭ ن الــظــلــمــ هـــم ـــك فـــاwلـــ اهللا ل ــــــ ان ـــــآ ـــــم ــم ــك ــح لـــم
jasUsIkrne vale
zU4 ke il@to f>Esla
kr de& Aap •s–bDe> `ane
valehramps Agr
Aap •s– ke pas Aa@&
wn ke drimyan
yamu%h fer le&Aap •s– ka ibgaD> ske&ge
wn seAOr Agr
Aap •s– mu%h fer l&e
wn seto
hrigj> n
ku2AOr Agr
Aap fE>sla kr&e
doSt r`ta hE
to fE>sla kre&wn ke
drimyan;n\saf> se
be=k ALlah
;n\saf> krne vale42ws me& AOr kEsevh Aap •s– ko mun\isf> bna@&ge
jbik wn ke pas
tOrat
ALlah ka huKmifrvh log ifr jate hE&badwsAOr nhI&
manne vale43AOr nUrbe=k hm
hm ne naij>l kI
tOratws me&
huKm dete 9ews ke j>rIA>a
wn logo& ke il@ jo yhUdI hu@ •yhUd ko–
nbI •jma–jo f>rma&brdar 9e
ALlah vale •dvRe=–AOr wlmaALlah kI iktab;s il@
ikvh inghban
ik@ g@se •kI–
AOr 9ews prAOr Dro muz seingran
•muhaif>j>–ps n Drolog
AOr n `>rIdo•n haisl kro–
merI Aayto& ke bdle
ws ke mutaibk> jae
k>Imt9oD>IAOr jofE>sla n kre
ALlah ne naij>l ikya
so yhI logwn pr vhkaif>r •jma–44AOr hm ne il`a •f>jR> ikya–
ws me&ikjanAOr nak jan ke bdleAOr Aa%`Aa%` ke bdle
nak ke bdleAOr kanAOr j>~>mo& kan ke bdleAOr da%tda%t ke bdle
bdlaifr jo Ã
ijsAOr jo
maf>kr idya
ws ko
to vhkF>f>araws ke il@
fE>sla nhI& krtaws ke
mutaibk> jo45 naij>l
ikyaALlah
to yhI log
vhj>ailm •jma–
ihdayt
٦٩١٠
117 R@fi‰fl
la yuihBbuLlah (6)U@ÒáĈbÄæaAOr hm ne :sa •A– ;b\ne mrym •A– ko wn ke in=ane k>dm pr -eja, ws kI ts\dIk> krne vala jo ws •:sa •A– se phle tOrat se 9I, AOr hm ne wse ;&jIl dI, ws me& ihdayt AOr nUr hE AOr ws kI ts\dIk> krne valI jo ws se phle tOrat se 9I AOr prhej>garo& ke il@ ihdayt Ao nsIht 9I | (46)
AOr ;&jIl vale ws ke sa9 fE>sla kre& jo ALlah ne ws me& naij>l ikya, AOr jo ws ke mutaibk> fE>sla nhI& krte jo ALlah ne naij>l ikya hE to yhI log f>aisk> •naf>rman– hE& | (47)
AOr hm ne Aap •s– kI trf> iktab sCca: ke sa9 naij>l kI Apne se phlI iktabo& kI ts\dIk> krne valI AOr ws pr inghban Ao muhaif>j>, so wn ke drimyan f>Esla kre& ws se jo ALlah ne naij>l ikya AOr wn kI `>aih=at kI pErvI n kre& ws ke bad •jbik– tuMhare pas hk> Aagya, hm ne muk>rRr ikya hE tum me& se hr @k ke il@ •Alg– dStUr AOr •juda– raSte, AOr Agr ALlah cahta to tuMhe& wMmte vaihda •@k wMmt– kr deta, leikn •vh cahta hE– taik vh tuMhe& ws se Aaj>ma@ jo ws ne tuMhe& idya hE, ps neikyo& me& sbk>t kro, tum sb ko ALlah kI trf> laE4 kr jana hE vh tuMhe& btla dega ijs bat me& tum ;`>itlaf> krte 9e | (48)
AOr wn ke drimyan f>Esla kre& ws se jo naij>l ikya ALlah ne, AOr wn ik `>aih=o& pr n clo AOr wn se bcte rho ik tuMhe& bhka n de& iksI @ese •huKm– se jo naij>l ikya hE ALlah ne Aap •s– kI trf>, ifr Agr vh mu%h fer le& to jan lo ik ALlah isfR> yhI cahta hE ik wNh&e •sj>a– phu%ca@ wn ke baj> gunaho& ke sbb, AOr wn me& se Ak\sr log naf>rman hE& | (49)
Kya vh •dOre– jaihilyt ka huKm•rSm Ao irvaj– cahte hE& ? AOr ALlah se behtr huKm iks ka hE wnlogo& ke il@ jo yk>In r`te hE& ? (50)
ــا ــم ل قـــا ـــصـــد م يـــم مـــ ابــــن ــى ــس ــي ــع ــــم ــــاrه אث ــــىل ع wقــفــيــنــا
wنـــورال٪ ـــدى ه فــيــه ــل ــي ــج االن ــنــه ــي wאت ــةص٪ ــوrى ــت ال مــن ــه ــدي بــيــن
عـــظـــة wمـــ ـــــدى wه ـــة الـــتـــوrى مـــن ـــه ـــدي ـــيـــن لـــمـــا ـــا ق ـــد ـــص wم
wمــن فيهط٪ اهللا ل انـــ مـآ االنجيل ــل اه wليحكم ﴿٭٤٦﴾٭ للمتقين
لنآ wان ﴿٭٤٧﴾٭ ن الفسق هــم ك فاwل اهللا ل انــ ــمــــآ حكم لــم
الــكــتــب مــن ــه ــدي ــيــن ــا لــم قــا ــصــد م ــق ــح ــال الــكــتــب ــك ــي ال
ــتــبــع wال اهللا ل ـــــ ان ــآ ــم ــم ــيــنــه ــم ــك ــاح ف ــه ــي ــل ع ــنــا ــم ــي ــه wم
ــة ع ــ ش ــنــكــم م جــعــلــنــا لـــلك ط٪ الـــحـــق مـــن جــــاءك ــمــا ع اءهـــم اهـــ
ليبلوכم ــكــن و ـــدة wاح امــة لجعلكم اهللا ــاء ش wلــو wمــنــهــاجــاط٪
فينبئكم جميعا جعكم م اهللا الى تط٪ الخي ا فاستبق אتىكم مآ فى
اهللا ل انـــ مآ ينهم احكم wان ﴿٭٤٨﴾٭ ن ختلف فيه كنتم بما
مــآ ــض ــع ـــن ع ك ــ ــن ــت ــف ان ــــم ــــذrه wاح ــــم اءه ــــ اه ــع ــب ــت wال
صيبهم ان اهللا يــد ــ انما فاعلم ا لــ ــ ــان ف الــيــكط٪ اهللا ل انـــ
افحكم ﴿٭٤٩﴾٭ ن لفسق الــنــاس ــن م ا كثي wان ــوبــهــمط٪ ذن ببعض
﴿٭٥٠﴾٭ ن قن لــقــوم حكما اهللا مــن احسن ــن wم نط٪ بغ الجاهلية
AOr hm ne pI2e -eja
prws
kI jown ke
in=ane k>dm:sa •A–;b\ne mrym
ts\dIk> krne vala
ws se phleseAOr nUr tOratAOr hm ne wse dI
;&jIlws me&ihdayt
AOr ts\dIk> krne valI
ws kI jo
AOr nsIht ws se phlesetOratAOr
ihdayt
prhej>garo& ke il@
46AOr fE>sla kre&
AOr jo
;&jIl valews ke sa9 jo
naij>l ikya
ALlahws me&
f>Esla nhI& krtaws ke
mutaibk> joAOr hm ne naij>l kI
naij>l ikya
ALlahto yhI log
vhf>aisk>
•naf>rman–47
Aap kI trf>
iktabiktabsCca: ke
sa9ts\dIk>
krne valIws
kI jows se phlese
AOr inghban Ao muhaif>j>
ws prAOr n pErvI kre& so fE>sla kre&wn ke
drimyanws se jo
naij>l ikya
ALlah
wn kI `>aih=at
ws setuMhare pas
AagyadStUr sehk>
hr @k ke il@
hm ne muk>rRr ikya hE
tum me& se
AOr raStaAOr Agr
ALlah cahtataik tuMh&e Aaj>ma@
to tuMhe& kr deta
wMmtvaihda •@k–AOr
leikn
me&jows ne
tuMhe& idyavh tuMhe& btladega
ps sbk>t kro
neikya&trf>ALlahtuMhe&
lO4nasb ko
jotum 9ews me&ALlah 48AOr f>Esla kre&wn ke
drimyanws se jo
naij>l ikya
AOr n clown kI `>aih=e&
joAOr wn se bcte rho
ikbhka n de&
sebaj>
•iksI–
naij>l ikya
ALlahAap kI trf>
wNhe& phu%cadevh mu%h fer le&
tojan lo
isfR> yhI
cahta hE
ALlahik
bsbb baj>
wn ke gunah
AOr be=k
Kya huKm Ak\srselognaf>rman49
jaihilytvh cahte
hE&AOr iks
50 behtrseALlahhuKmlogo ke il@
yk>In r`te hE&
;`>itlaf> krte
ifr Agr
۷۷١١
118R@fi‰fl
V@!a@k±@¸AlÃma;da (5)
@e :man valo! yhUd AOr nsara
ko doSt n bnaAo, wn me& se
baj> doSt hE& baj> ke •@k dUsre ke
doSt hE&– AOr tum me& se jo kea:
wn se doStI r`ega to be=k vh
wn me& se hoga, be=k ALlah
ihdayt nhI& deta j>ailm logo&
ko | (51)
ps tU de`ega ijn logo& ke idlo&
me& rog hE vh wn •yhUd Ao
nsara– kI trf> daED>te hE&, vh
khte hE& hme& Dr hE ik hm pr
gidR=e •j>mana– n Aaja@, so
k>rIb hE ik ALlah f>th la@ ya
Apne pas se ko: huKm •la@– to
vh Apne idlo& me& jo 2upate 9e
ws pr p2tate rh ja@& | (52)
AOr moimn khe& ge Kya yh vhI
log hE& jo ALlah kI pKkI k>Sme&
`ate 9e ik vh tuMhare sa9 hE& |
wn ke A>ml Akart g@, ps
vh nuk>\san w5ane vale •ho kr–
rh g@ | (53)
@e :man valo! tum me& se jo ko:
Apne dIn se ifrega to A>nk>rIb
ALlah @esI k>aEm la@ga ijNh&e
vh mehbUb r`ta hE AOr vh wse
mehbUb r`te hE&, vh moimno& pr
nrm idl hE& kaif>ra&e pr j>brdSt
hE&, ALlah kI rah me& ijhad krte
hE& AOr iksI mlamt krne vale
kI mlamt se nhI& Drte, yh
ALlah ka f>J>l hE vh ijs ko
cahta hE deta hE, AOr ALlah
vus\A>t vala, ;Lm vala hE| (54)
tuMhare rf>Ik> to isfR> ALlah
AOr ws ka rsUl AOr :man
vale hE&, AOr vh jo nmaj> k>a;m
krte hE& AOr j>kat dete hE& AOr
•ALlah ke huj>Ur– zukne vale
hE& | (55)
jo doSt r`e& ALlah AOr ws ke
rsUl •s– ko AOr :man valo&
ko, to be=k ALlah kI jmaA>t
hI •sb pr– g>ailb hogI | (56)
اwلـــيـــاء ى ــنــصــ wال د ــ ــه ــي ال ــذwا ــخ ــت ال ا ــ ــن אم الـــذيـــن ــا ــايــه
ــمط٪ ــنــه م فـــانـــه ــم ــك ــن م ــم ــه ل ــ ــت ــــن wم ــعــضط٪ ـــاء ـــي اwل ــم بــعــضــه
ــى ف ـــذيـــن ال ى فـــتـــ ﴿٭٥١﴾٭ ــمــيــن الــظــل ـــوم ـــق ال ـــهـــدى ال اهللا ان
ان ــشــى ــخ ن لـــ ـــقـــ ــم ـــ ــه ــي ف ن ــــســــاrعــــ ض ـــــ م قـــلـــوبـــهـــم
عنده ــن م ــر ام او الفتح ــاتــى ان اهللا فعسى ط٪ ة ـــ دائ تصيبنا
ل wيــقــ ﴿٭٥٢﴾٭ ــن ــي ــدم ــســهــم ــف ان فـــى اســـــرwا ــآ م عـــىل ا فــيــصــبــحــ
انهم ايمانهمال٪ جهد ــاهللا ا اقسم الــذيــن الء ـــ اه ا אمن الــذيــن
ــايــهــا ﴿٭٥٣﴾٭ ــن ي ــ ــس خ ا ــ ــح ــب ــاص ف ــم ــه ــال ــم اع ــطــت ــب ح ــكــمط٪ ــع ــم ل
قوم اهللا اتى ف فــســ ديــنــه عــن منكم تــد ــ مــن ا אمــنــ الــذيــن
ينز٪ الكف على ــزة اع منين الم على ــة اذل نه ال٪ wيحب يـحـبـهــم
ذلـــك ــمط٪ ـــ ـــ الئ مـــة لـــ ن ــ ــاف ــخ wال اهللا ــيــل ســب فـــى يـــجـــاهـــدwن
wليكم انـمـــــا ﴿٭٥٤﴾٭ عليم wاســع wاهللا شاءط٪ من تيه اهللا فضل
ة ــ ــصــ ال ن ـــ ـــيـــم ـــق ــــذيــــن ال ا ـــ ـــن אم wالـــــذيـــــن ـــــه ل ـــــ وrس اهللا
اهللا ل ــــ ــــت ــــــن wم ﴿٭٥٥﴾٭ ن ـــــ ـــــع رכ ــــــم wه ة الـــــزכـــــ ن تــــــ ــــــ wي
﴿٭٥٦﴾٭ ن ــ ــب ــل ــغ ال ـــم ه اهللا ب ــــ ح فــــان ا אمـــنـــ wالـــذيـــن لــــه وrســــ
@ejo log:man la@doSt n bnaAoyhUdAOr
nsara
wn me& se baj>doStwn sebaj> •dUsre–
AOr jown se doStI
r`egatum me& se
to be=k vh
be=k ALlah
ihdayt nhI& detame& logj>ailm51ps tU de`ega
vh log jo
wn ke idlrogik doD>te hE&wn me&
•wn kI trf>–khte hE&hme& Dr hE
hm pr •n– Aaja@
gidR=so k>rIb
hEApne pas
ALlahikla@ f>thya ko: huKmse
to rh ja@&prAOr khte hE& jovh 2upate
9eme&
Apne idl •jma–
p2tane vale
52
jo log :man la@ •moimn–
Kya yh vhI hE&
ik vh jo logk>Sme& `ate
9eALlah kI
pKkIApnI k>Sme&
tuMhare sa9Akart g@@e wn ke A>mlps rh g@nuk>\san
w5ane vale53
jo log :man la@ •:mam vale–
jo@esI k>aEm
ifregatum seseApna dIn
to A>nk>rIb
la@ga ALlah
vh wNhe& mhbUb r`ta hE
AOr vh wse mhbUb r`te hE&
kaif>r •jma– nmR idlprmoimnInj>brdStpr
ijhad krte hE&me& raStayh ALlahAOr nhI& Drtemlamtko: mlamt krne vala
f>J>lALlahvh
deta hEtuMhara rf>Ik
ijse cahta hEAOr
ALlahvuSA>t vala
;Lm vala
54ws ke isva nhI& •isfR>–
ALlahAOr ws ka rsUl
nmaj> Aor jo log :man la@jo logk>a;m krte hE&
AOr dete hE&j>katALlah AOr vh‘kuA>
krne vale55AOr jo
doSt r`te hE&
AOr ws ka rsUl
Aor jo log :man la@ •:man vale–
56 to be=k
ALlah kI jmaA>tvhg>ailb •jma–
٨٦١٢
ـةـثـ
لثلا
زم ال
فوق
زلمن
ف وق
ان
فر غ
ف؎وق
ضبع
الند
ع
119 R@fi‰fl
la yuihBbuLlah (6)U@ÒáĈbÄæa@e :man valo! wn logo& ko jo
tuMhare dIn ko @k mj>ak> AOr
`el 5hrate hE& •yanI vh– ijNhe&
tum se phle iktab dI g: AOr
kaif>ro& ko doSt n bnaAo AOr
ALlah se Dro Agr tum :man
vale ho | (57)
AOr jb tum nmaj>> ke il@
pukarte ho •Aj>an dete ho– to vh
wse @k mj>ak> AOr `el 5hrate
hE&, yh ;s il@ hE ik vh log
A>K>l nhI& r`te | (58)
Aap •s– kh de& @e Ahle iktab!
Kya tum hm se yhI ij>d r`te ho
•;n\itk>am lete ho– ik hm :man
la@ ALlah pr AOr ws pr jo
hmarI trf> naij>l ikya gya
AOr jo ws se k>Bl naij>l ikya
gya, AOr yh ik tum me& se
Ak\sr naf>rman hE& | (59)
Aap •s– kh de& Kya mE& tuMhe&
btlaW% ws se bdtr jj>a •iks
kI hE– ALlah ke ha& •vhI– ijs
pr ALlah ne lant kI AOr
ws pr g>j>b ikya AOr wn me&
se bna id@ bNdr AOr i`>n\j>Ir,
AOr •wNho& ne– tag>Ut •srk= Ã
=Etan– kI g>ulamI kI | vhI log
bdtrIn drje me& hE&, AOr sI0e
raSte se sb se ij>yada bhke hU@
hE& | (60)
AOr jb tuMhare pas Aa@& to
khte hE& hm :man la@ hala&ik
Aa@ 9e kuf>š kI halt me& AOr
inkle to kuf>š ke sa9, AOr
ALlah `>Ub janta hE jo vh
2upate hE& | (61)
AOr tU de`ega wn me& se bhut
se -ag dO6> krte hE& gunah AOr
ij>yadtI me& AOr hram `ane me&,
bura hE jo vh kr rhe hE& | (62)
wNhe& Kyo& mna nhI& krte dvRe=
AOr wl\ma gunah •kI bat– khne
se AOr wn ke hram `ane se, bura
hE jo vh kr rhe hE& | (63)
ــم ــك ــن دي ـــذwا ـــخ ات ـــن ـــذي ال ــتــخــذwا ال ا ـــنـــ אم ـــن ـــذي ال ــا ــه ــاي
ــم ــك ــل ــب ق ــــن م ـــكـــتـــب ال ا ـــــــ اwت ــــن ــــذي ال ـــــن م ـــبـــا ـــع wل ــــــزwا ه
﴿٭٥٧﴾٭ مـــنـــيـــن مـــ كــنــتــم ان اهللا ا ــــ wاتــــق اwلـــــيـــــاءج٪ ـــار ـــف ـــك wال
ـــك ذل wلــعــبــاط٪ ـــــزwا ه ـــا اتـــخـــذwه ة ــ ــصــ ال الــــى ـــاديـــتـــم wاذا
ن نقم ــل ه الــكــتــب ــل ــاه قـــــل ﴿٭٥٨﴾٭ ن ــعــقــلــ ال قـــوم ــم بــانــه
قبلال٪ ــن م ل ـــ ان ــآ wم الينا ل ـــ ان ــآ wم ــاهللا אمــنـــا ان اآل منآ
ذلـــك ـــن م ــر ــش ــكــم ــئ ــب ان هـــل قـــل ﴿٭٥٩﴾٭ ن ــ ــق ــس ف ــم ــرכ ــث اכ wان
ـــعـــل wج عـــلـــيـــه wغــــضــــب اهللا لـــعـــنـــه ــــن م اهللاط٪ ـــنـــد ع ـــة ب ـــ ـــث م
شـــــر ـــك اwلـــ تط٪ الــطــاغــ wعـــبـــد wالــخــنــاzيــر دة ـــ ـــق ال ــم ــنــه م
ا ــ قــال ـــم ـــاءوכ ج wاذا ﴿٭٦٠﴾٭ ــيــل الــســب اء ــــ س ـــن ع wاضـــــل مــاكنــا
wاهللا ــهط٪ ـــ ـــ ـــ ا جــــ خــــ قــــد ـــــم wه ــر ــف ــك ــال ا دخــــلــــ wقـــــد אمـــنـــا
ن ــ ــســاrع مــنــهــم ا كــثــيــ ى ـــ wت ﴿٭٦١﴾٭ ن ــكــتــمــ ا ـــ اكن ــمــا ــلــم اع
ا اكنــــ مـــا ــس ــئ ــب ل ــتط٪ ــح ــس ال wالكــــهــــم wالـــــعـــــدwان ـــــم االث فـــى
عـــن ـــــار ـــــب wاال ن ـــ ـــي ـــن ب ـــ ال ــم ــه ــى ــه ــن ال ـــــ ل ﴿٭٦٢﴾٭ ن ـــلـــ يـــعـــم
﴿٭٦٣﴾٭ ن صنع ا اكنـــ مــا لبئس السحتط٪ ــم ــه wالك ـــم االث لــهــم قــ
@ejo logtuMhara dIn
:man la@ •:man vale–
n bnaAojo laeg 5hrate hE&
@k mj>ak>AOr `elsetum se k>Blvh
log à joiktab id@ g@
AOr kaif>rdoSt57 AOr DroALlahAgr tum ho:man vale
AOr jb
tum pukarte hotrf> •il@–
yh nmaj>>vh wse 5hrate hE&
@k mj>ak>AOr `el
;s il@ ik vh
logA>K>l nhI& r`te hE&
•beA>K>l–Kya ij>d r`te ho 58Aap •s–
kh de&@e Ahle iktab
hm se
mgryh ik
ws se k>Blhm :man
la@ALlah pr
AOr jo
naij>l ikya gya
AOr jo
naij>l ikya gya
AOr yh ik
tum me& Ak\sr
naf>rmanws 59Aap kh de&
KyatuMhe&
btlaW%bd trse
i5kana •jj>a–ha&ALlahAOr
bna idyajo à ijs
ws pr lant kI
ALlahAOr g>j>b ikyaws pr
wn sebNdr •jma–
bd trInAOr i`>n\j>Ir
•jma–AOr
g>ulamItag>UtvhI log
drje me&bhut
bhke hu@sekhte hE& sI0araSta60AOr
jbtuMhare
pas Aa@&
hm :man la@
hala&ik vh dai`>l hu@ •Aa@–
AOr ALlah
kuf>š kI halt me&
AOr vhinkle cle g@ws •kuf>š– ke sa9
`Ub janta hE
vh jo9evh -ag dO6>
krte hE&2upate61AOr tU
de`egabhutwn se
me&gunahAOr
ij>yadtIjo vh
AOr wn ka `ana
hrambura hE
kr rhe hE&62seKyo& wNh&e mna nhI& krte
ALlah vale •dveR=–
AOr wl\ma
wn kI bate& gunah kIAOr wn ka `ana
63 hrambura hEjovh kr rhe hE&
hmarI trf>
120R@fi‰fl
V@!a@k±@¸AlÃma;da (5)
AOr yhUd khte hE& ALlah ka ha9 bN0a huAa hE •ALlah b`>Il hE–, ba%0 id@ ja@& wn ke ha9, AOr jo wNho& ne kha ws se wn pr lant kI g: | bl\ik ALlah ke ha9 ku=ada hE&, vh `>cR krta hE jEse vh cahta hE, AOr jo Aap •s– pr Aap •s– ke rb kI trf> se naij>l ikya gya ws se wn me& se bhuto& kI srk=I j>”r b7>egI AOr kuf>š, AOr hm ne wn ke ANdr ik>yamt ke idn tk ke il@ du=\mnI AOr bEr Dal idya hE, vh jb k-I lD>a: kI Aag -D>kate h&E ALlah wse buza deta hE, AOr vh muLk me& f>sad krte hu@ dO6>te hE& •f>sad bpaR krte hE&–, AOr ALLaah f>sad krne valo& ko psNd nhI& krta | (64)
AOr Agr Ahle iktab :man late AOr prhej>garI krte to hm Alb]a wn se wn kI bura;ya& dUr kr dete AOr nemt ke bag>at me& j>”r dai`>l krte | (65)
AOr Agr vh taEret AOr ;&jIl k>a;m r`te AOr jo wn ke rb kI trf> se wn pr naij>l ikya gya to vh `ate Apne Wpr se AOr Apne paW% ke nIce se, wn me& se @k jmaA>t imyana ro hE, AOr wn me& se Ak\sr bure kam krte hE& | (66)
@e rsUl •s– phu%cado jo Aap •s– ke rb kI trf> se Aap •s– pr naij>l ikya gya hE, AOr Agr yh n ikya to •goya– Aap •s– ne ws ka pEg>am nhI& phu%caya, AOr ALlah Aap •s– ko loga&e se bca lega, be=k ALlah k>aEme kuF>f>ar ko ihdayt nhI& deta | (67)
Aap •s– kh de& @e Ahle iktab! tum ku2 -I nhI& ho jb tk tum •n– k>a;m kro taErat AOr ;&jIl AOr jo tuMhare rb kI trf> se tum pr naij>l ikya gya hE, AOr j>”r b7> ja@gI wn me& seAk\sr kI srk=I AOr kuf>š ws kI vjh se jo Aap •s– pr Aap •s– ke rb kI trf> se naij>l ikya gya hE to Aap •s– Af>sos n kre& •g>m n `a@&– k>aEme kuF>f>ar pr | (68)
مــا ا wلــعــنـــــ ــديــهــم اي غــلــت ط٪ لة مغل اهللا ــد د ــ الــيــه ــت ــال wق
ا كثي يدن wلي شاءط٪ كيف نفق طتنال٪ مبس ـــــــــــده ل ام٪ قال
ينهم wالقينا اط٪ ــ ــف وכ طغيانا ربــك ــن م الــيــك ل انـــ مآ منهم
ـــاrا اwقـــــــدwا ــآ ــم لك ــةط٪ ــم ــي ــق ال ــــوم اىل wالــبــغــضــاء ــــداwة ــــع ال
wاهللا ـــاداط٪ ـــس ف االrض فـــى ن ـــســـعـــ wي اهللاال٪ ـــا اطـــفـــاه ب لـــلـــحـــ
نا لكفـ ا wاتـــقــــ ا אمن الكتب اهل ان wلو ﴿٭٦٤﴾٭ المفسدين حب ال
ا اقام انــهــم ــو wل ﴿٭٦٥﴾٭ النعيم جنت wالدخــلــنــهــم سيאتهم عنهم
ــن م ا اللكــــ ربــهــم ـــن م ــم ــه ــي ال ل ــــ ان ـــآ wم wاالنــجــيــل ــة ــوrى ــت ال
ــثــيــر وכ ط٪ مقتصدة امــــة ــم ــنــه م اrجـــلـــهـــمط٪ ــت ــح wمــــن ــم ــه ق ــ ف
الـيــــك ل انــ مآ لـغ ل س ال ايها ﴿٭٦٦﴾٭ ن عمل ما ساء منهم
عصمك wاهللا ــهط٪ ــت ــال rس ــلــغــت فــمــا ــفــعــل ــم ل wان ربــــكط٪ ــن م
ــل ق ﴿٭٦٧﴾٭ يـــن الـــكـــفـــ الـــقـــوم ـــدى ـــه ال اهللا ان ـــاسط٪ ـــن ال مـــن
wمـآ wاالنجيل التوrىة ا قيم حتى شىء عىل لستم الكتب اهل
الــيــــك ل ان مآ منهم ا كثي يدن wلي ربكمط٪ من اليـكــم ل انـــ
﴿٭٦٨﴾٭ يــن الــكــفــ ــوم ــق ال على ـــاس فــال اج٪ ــ ــف وכ طغيانا ربـــك ــن م
AOr kha •khte hE&–
yhUdws se jo
ALlah ka ha9
bN0a huAaba%0 id@
ja@&wn ke ha9
AOr wn pr lant kI g:
wNho& ne kha
bl\ikws •ALlah–
ke ha9bhut se ku=ada hE&
vh `>cR krta hE
jEsevh
cahta hEAOr j>”r
b7>egI
wn sejo naij>l ikya gya
Aap kI trf>
wn ke ANdr
seAap ka
rbsrk=I
AOr hm ne Dal idya
du=\mnIAOr bug>j> •bEr–tkAag ik>yamt ka idnjb k-I-D>kate hE&
lD>a: kIwse buza deta hEAOr
ALlahALlah
AOr vh dOD>te hE&
j>mIn •muLk– me&f>sad krte
psNd nhI& krta
f>sad krne vale
64Alb]a hm dUr kr dete
AOr Agr
yh ik
Ahle iktab:man late
AOr prhej>garI krte
wn sewn kI bura;ya&
k>a;m r`te
AOr j>”r hm wNhe& dai`>l krte
nemt ke bag>at65AOr Agr
vh
tOratAOr ;&jIlse AOr jonaij>l
ikya gyawn kI trf> •wn pr–
sewn ka rb
to vh `ate
Apne WprAOr senIceAOr Ak\sr Apne paW%wn se@k
jmaA>tsI0I rah pr •imyana ro–
wn seburajo vh krte hE&tuMharI trf> •tum pr–
66@ersUl •s–phu%ca dojo naij>l ikya gya
setuMhara rb
AOr Agr
Aap •s– ko bcale ga
yh n ikyato nhI&Aap •s– ne phu%caya
ws ka pEg>am
AOr ALlah
selogbe=k ALlah
Aap kh de&
ihdayt nhI& detak>aEme kuF>f>ar67
@e Ahle iktabtum nhI&
hoAOr jo
iksI cIj> pr •ku2 -I–
jb tk
tum k>a;m kro
tOratAOr ;&jIl
naij>l ikya gya
tuMharI trf> •tum pr–
seAap kI trf> •Aap pr–
tuMhara rb
AOr j>”r b7> ja@gI
Ak\srwn sejo naij>l ikya gya
Aap ke rb kI trf> se
srk=I68 AOr kuf>što Af>sos
n kre&prk>aEme kuF>f>ar
AOr kuf>š
٩١٠١٣
زم ال
فوق
121 R@fi‰fl
la yuihBbuLlah (6)U@ÒáĈbÄæabe=k jo log :man la@ AOr jo yhUdI hu@ AOr sabI •istara prSt– AOr nsara, jo -I :man la@ ALlah pr AOr Aai`>rt ke idn pr AOr AC2e A>ml kre to kea: `>Of> nhI& wn pr AOr n vh g>mgIn ho&ge | (69)
be=k hm ne bnI ;s/a:l se pu~>ta A>hd ilya AOr hm ne wn kI trf> rsUl -eje, jb -I wn ke pas ko: rsUl Aaya ws •huKm– ke sa9 jo wn ke idl n cahte 9e to @k f>rIk> ko zu4laya AOr @k f>rIk> ko k>t\l kr Dala, (70)
AOr wNho& ne guman ikya ik ko: `>rabI n hogI, so vh AN0e ho g@ AOr bhre ho g@, ifr ALlah ne wNhe& maf> ikya, ifr wn me& se Ak\sr AN0e AOr bhre ho g@, so ALlah de` rha hE jo vh krte hE& | (71)
be=k vh kaif>r hu@ ijNho& ne kha thk>Ik> ALlah vhI hE msIh •A– ;b\ne mrym, AOr msIh •A– ne kha @e bnI ;s/a:l! ALlah kI ;badt kro jo mera •-I– rb hE AOr tuMhara •-I– rb hE, be=k jo ALlah ka =rIk 5hra@ to thk>Ik> ALlah ne ws pr jNnt hram kr dI hE AOr ws ka i5kana doj>`> hE AOr j>ailmo& ke il@ ko: mddgar nhI& | (72)
Alb]a vh log kaif>r hu@ ijNho& ne kha be=k ALlah tIn me& ka @k hE | AOr mabUd vaihd ke isva ko: mabUd nhI&, AOr Agr vh ws se baj> n Aa@ jo vh khte h&E to wn me& se ijNho& ne kuf>š ikya wNh&e j>”r ddRnak A>j>ab phu%cega | (73)
AOr vh taEba Kyo& nhI& krte ALlah ke Aage AOr ws se gunaho& kI b`>\i== Kyo& nhI& ma>e ? AOr ALlah b~>=ne vala meh\rban hE | (74)
msIh •A– ;b\ne mrym •A– nhI& mgr rsUl •vh isfR> @k rsUl hE&– ws se phle rsUl guj>r cuke hE&, AOr ws kI ma% isdd\Ik>a •sCcI Ã vlI– hE&, vh dono& `ana `ate 9e, de`o! hm wn ke il@ kEse dla;l byan krte hE&, ifr de`o ye kEse AaEN0e ja rhe h&E ? (75)
ى wالـــنـــصـــ ن wالـــصـــبـــئـــ wا ــــــاد ه ــــن ــــذي wال ا ـــ ـــن אم الــــذيــــن ان
هم wال عليهم ف خ فال صالحا wعـمـل االخر wاليوم اهللا אمن من
اليهم wاrســلــنــآ اءيــل ــ اس نى ميثاق اخــذنــا لقد ﴿٭٦٩﴾٭ ن نــ يــحــ
ا كذب يقا ف انفسهمال٪ ى ه ال ـمـا ل ــ rس جاءهم لكما ــالط٪ rس
م ا wصــمــ ا فعم فتنة ن ــكــ اال ا wحسب ﴿٭٧٠﴾٭ ن قتل يقا wف
ما صير wاهللا منهمط٪ كثير ا wصــمــ ا عم ــم عليهم اهللا تــاب
يمط٪ م ابن المسيح هو اهللا ان ا قال الذين كفر لقد ﴿٭٧١﴾٭ ن يعمل
ــه ان وrبــكــمط٪ ـــى رب اهللا ــدwا ــب اع اءيـــل اســـ بنى المسيح ـــا wق
ــارط٪ ــن ال ـــه ـــاwى wم ــجــنــة ال ــلــيــه ع اهللا حـــرم ــد ــق ف ـــاهللا ك ــشــ مـــن
الث اهللا ان ا قال الذين كفر لقد ﴿٭٧٢﴾٭ انصار من للظلمين wما
ن ل ق عما ا نته لــم wان wاحـــدط٪ اآل ــن م ــا wم ثةم٪ ث
ن بــ ــتــ ـــال اف ﴿٭٧٣﴾٭ ــم ــي ال ـــذاب ع مــنــهــم ــرwا ــف ك ــن ــذي ال لــيــمــســن
يم م ابن المسيح ما ﴿٭٧٤﴾٭ rحيم غفور wاهللا wيستغفرwنهط٪ اهللا الى
الكن اكنا يقةط٪ صد wامــه سلط٪ ال قبله من خلت قد لج٪ ــ rس اال
﴿٭٧٥﴾٭ ن فك اىن انظر م االيــت لهم بيـن كيف انظر الطعامط٪
be=kjo log :man la@AOr nsara AOr jo logyhUdI hu@AOr sabI
jo:man la@
ALlah pr
AOr n vh AOr Aai`>rt ke idnAOr ws ne A>ml ik@
AC2eto kea: `>aEf> nhI&
wn pr
g>mgIn ho&ge&
69be=kwn kI trf>
hm ne ilya
pu~>ta A>hdbnI ;s/a:lAOr hm ne
-eje
rsUl •jma–
jb -IAaya wn ke pas
zu4laya ko: rsUlws ke sa9 jo
n cahte 9ewn ke idl@k
f>rIk>
AOr @k f>rIk>
k>t\lkr Dalte
70toAOr wNho& ne guman ikya
ik n hogIko:
`>rabIso vh AN0e hu@
AaEr bhre ho g@
tOba k>ubUl kI
wn kIifrjo A%0e hog@AOr bhre hog@
Ak\srwn seAOr
ALlahde` rha hE
vh krte hE&
71be=k kaif>r hu@
;b\ne mrym vh ijNho& ne khathk>Ik>ALlahvhImsIh •A–
AOr khamsIh •A–be=k vh
@e bnI ;s/a:l;badt kro
ALlahmera rbAOr
tuMhara rb
jo=rIk 5hra@
ALlah ka
doj>`>to
thk>Ik ALlah ne hram kr dI
ws prjNntAOr ws ka
i5kana
AOr nhI&
j>ailmo& ke il@
ko:tIn ka mddgar72Alb]a kaif>r hu@
vh laeg ijNhae& ne kha
be=k ALlah
tIsra •@k–
AOr nhI&
ko:vh khte
hE&mabUdvaihd
AOr Agr
vh baj> n Aa@&
ws se jo
j>”r phu%cega
ijNho& ne kuf>š ikyaps vh Kyo& taEba
nhI& krtewn seA>j>abddRnak73
ALlah kI trf> •Aage–
AOr ws se b`\>i== ma>e
AOr ALlah
;b\ne mrymb~>=ne vala
meh\rban74nhI&msIh •A–
mgrrsUlguj>r cuke`ate 9e ws se phlersUlAOr ws kI ma%
isdd\Ik>a •sCcI Ã vlI–
vh dono&
`anade`okEse75 hm byan krte hE&
Aayat •dla;l–
ifrde`okha& •kEse–
AON0eja rhe hE&
ALlah
mabUdisva@
wn ke il@
ف الزموق
122R@fi‰fl
V@!a@k±@¸AlÃma;da (5)
kh d&e Kya tum ALlah ke isva
wse pUjte ho jo tuMhare il@
mailk nhI& iksI nuk>\san ka
AOr n nf>a ka, AOr ALlah hI
sunne vala janne vala hE| (76)
kh de& @e Ahle iktab! Apne dIn
me& nahk>> mubailg>a n kro AOr
wn logo& kI `>aih=at kI pErvI
n kro jo ws se k>Bl gumrah
ho cuke hE& AOr wNho& ne bhut sa&e
ko gumrah ikya AOr •`>ud -I–
bhk g@ sI0e raSte se | (77)
bnI ;s/a:l me& se ijn loga&e ne kuf>šš
ikya vh mlWn hu@ daWd •A–
AOr :sa •A– ;b\ne mrym •A–
kI j>banI, yh ;s il@ ik wNho&
ne naf>rmanI kI AOr vh hd se
b7>te 9e | (78)
vh @k dUsre ko bure kam se
jo vh kr rhe 9e n rokte 9e,
Alb]a bura hE jo vh krte
9e | (79)
Aap •s– de`&ege wn me& se Ak\sr
kaif>ro& se doStI krte hE& |
Alb]a bura hE jo Aage -eja
`>ud wNho& ne Apne il@ ik wn
pr ALlah g>j>bnak huAa AOr
vh hme=a A>j>ab me& rhne vale
hE& | (80)
AOr Agr •ka=– vh ALlah AOr
rsUl pr :man le Aate AOr ws
pr jo ws kI trf> naij>l ikya
gya to wNhe& doSt n bnate leikn
wn me& se Ak\sr naf>rman
hE&| (81)
tum sb loga&e se ij>yada du=\mn
paAoge Ahle :man •muSlmano&–
ka yhUd ko AOr mu=irko& ko,
AOr Alb]a tum muslmano& ke
il@ doStI me& sb se k>rIb paAoge
•wn logo& ko– ijn logo& ne
kha hm nsara hE&, yh ;s il@
ik wn me& A>ailm AOr dvRe= hE&,
AOr yh ik vh tkBbur nhI&
krte | (82)
فعاط٪ wال ا ضــ لــكــم ملك ال مــا اهللا wن د ــن م ــدwن ــب ــع ات قــل
فى ا غل ال الكتب ــاهــل قــل ﴿٭٧٦﴾٭ العليم السميع ــو ه wاهللا
قبل ــن م ا ضــلــ قــد قــوم اء ـــ اه ا تبع wال الــحــق غير ديــنــكــم
لــــعـــــــن ﴿٭٧٧﴾٭ الــســبــيــل اء ــــ س ـــن ع ا wضـــلـــ ا ــ ــي ــث ك ا ـــ ـــل wاض
wعــيــســى داwد ــان ــس ل عـــىل اءيـــل اســـ ــنــى مـــن كـــفـــرwا الـــذيـــن
ن تناه ال ا اكن ﴿٭٧٨﴾٭ عتدwن ا ن و ا عــصــــ ـمــا ذلك يمط٪ م ابن
﴿٭٧٩﴾٭ ن ـــ ـــل ـــع ـــف ا ـــــــ اكن ــــا م ـــس ـــئ ـــب ل هط٪ فــــعــــلــــ ـــر ـــك مـــن عـــــن
قــدمــت ــا م لــبــئــس كــفــرwاط٪ ــن ــذي ال ن ــ ل ــ ــت ــنــهــم م ا ــثــيــ ك ى تـــ
ــم ه الــــعــــذاب ــــى wف ــم ــه ــي ــل ع اهللا ســـخـــط ان انــفــســهــم لـــهـــم
ل ــــ ان wمـــآ wالــنــبــى ـــاهللا ن مـــنـــ ـــ ا اكنــــ ــــو wل ﴿٭٨٠﴾٭ ـــدwن ـــل خ
ـــم ـــنـــه م ا كـــثـــيـــ ــــكــــن و اwلــــــيــــــاء اتـــــخـــــذwهـــــم ــــا م الــــيــــه
ا ــ ــن אم لـــلـــذيـــن ــــــداwة ع الـــنـــاس اشــــد لـــتـــجـــدن ﴿٭٨١﴾٭ ن فـــســـقـــ
دة مــــــ ــــم بــــه ــــ اق ــــتــــجــــدن wل اج٪ اشـــــرכـــــ ـــــن ـــــذي wال د الــــيــــهــــ
ــــان ذلــــــك ىط٪ ــــصــــ ـــــا ان ا قـــالـــ ــــن ــــذي ال ا אمـــنـــ لـــلـــذيـــن
﴿٭٨٢﴾٭ ـــســـتـــكـــبـــرwن ال ــــم ــــه wان ـــا ـــان ـــب وrه ــن ــي ــس ــي ــس ق مــنــهــم
kh d&e&
Kya tum pUjte ho
seAOr n nf>aALlah ke
isvajo nhI&mailk
tuMhare il@
nuk>\san
AOr ALlah
vhIsunne vala
me&janne vala
76kh de&@e Ahle iktabg>ulU •mubailg>a–
n kro
Apna dInnahk>>;s se k>BlAOr n
pErvI kro`>aih=atvh loggumrah ho cuke
AOr wNho& ne gumrah ikya
bhut selant ik@ g@ •mlWn hu@–
AOr -4k g@sesI0araSta77
ijn loga&e ne kuf>š ikyaseAOr :sa •A– bnI ;s/a:lprj>bandaWd •A–
;b\ne mrymyh;s il@
ik@k dUsre ko n rokte 9e
wNho& ne naf>rmanI kI
AOr vh 9e
hd se b7>te
78
sebure kamvh krte 9e79 Alb]a bura hE
jo vh 9ekrte
Aap •s– de`&ege
Ak\srwn sejo Aage -ejadoStI
krte hE&ijn logo& ne kuf>š ikya
•kaif>r–Alb]a bura hE
Apne il@
wn kI jane&ikvhg>j>bnak huAa
ALlahwn prAOr A>j>ab me&
hme=a rhne vale
80naij>l ikya gya
AOr Agr
vh :man la@ALlahAOr rsUlAOr jo
ws kI trf>
nwNhe& bnatewn se doStAOr
leiknAk\sr
naf>rman81Ahle :man •muslmano&– ke il@
tum j>”r paAoge
sb se ij>yada
logdu=\mnI
yhUdAOr ijn logo& ne i=kR ikyadoStIAOr Alb]a j>”r paAoge
sb se ij>yada k>rIb
wn ke il@ jo:man la@ •mslman–
;s il@ ik
ijn logo& ne khahmnsarayh
wn seA>ailm82 AOr dveR=AOr yh ik vh
tkBbur nhI& krte
١٠
١١١۴
123 R@fi‰fl
v;j>a simW> (7)U@ÒáĈbÄæaAOr jb vh sunte hE& jo rsUl •s–kI trf> naij>l ikya gya,tU de`e ik wn kI A%a`&e Aa%sUAo& se bh pD>tI hE& •wbl pD>tI hE&– ;s vjh se ik wNho& ne hk> ko phcan ilya, vh khte hE& ik@e hmare rb! hm :man la@,ps hme& gvaho& •:man lane valo&– ke sa9 il` le | (83)
AOr hm ko Kya huAa ik hm :man n la@& ALlah pr AOr ws hk> pr jo hmare pas Aaya, AOr hm tmA> r`te hE& ik hm&e dai`>l kre hmara rb nek logo& ke sa9 | (84)
ps jo wNho& ne kha ws ke bdle ALlah ne wNh&e bag>at id@ ijn ke nIce nhre& bhtI hE&, vh wn me& hme=a rhe&ge&, AOr yh nekokaro& kI jj>a hE | (85)
AOr ijn logo& ne kuf>š ikya AOr hmarI Aayat ko zu4laya, yhI log doj>`> vale hE& | (86)
@e vh logo jo :man la@ pakIj>a cIj>e& jo ALlah ne tuMhare il@ hlal kI& vh hram n 5hraAo, AOr hd se n b7>o, be=k ALlah nhI& psNd krta hd se b7>ne valo& ko | (87)
AOr jo ALlah ne tuMh&e idya hE ws me& se hlal AOr pakIj>a `aAo AOr ALlah se Dro vh ijs ko tum mante ho | (88)
ALlah tuMhara muAa`>j>a nhI& krta •nhI& pkD>ta– tuMharI behUda k>Samo& pr leikn tuMhara muAa`>j>a krta hE •pkD>ta hE– ijs k>sm ko tum ne mj>bUt baN0a •pu`>ta k>sm pr–, so ws ka kF>f>ara ds mohtajo& ko `ana i`lana hE AOst •drje– ka jo tum Apne 3r valo& ko i`late ho ya wNhe& kpD>e phnana ya @k gdRn •g>ulam– Aaj>ad krna, ps jo yh n pa@ vh tIn idn ke roj>e r`e, yh tuMharI k>smo& ka kF>f>ara hE jb tum k>sm `aAo, AOr ApnI k>smo kI ihf>aj>t kro, ;sI trh ALlah tuMhare il@ Apne Ahkam byan krta hE taik tum =u› kro | (89)
ـــم اعـــيـــنـــه ى ــــ ل ســـــ الـــــ ـــــى ال ل انـــــــ مــــآ ا ـــ ـــع ـــم س wاذا
אمـنـــا rبنـآ ن ل ق ج٪ الحق مــن ا فــــ عــــ مــمــا الدمع من تفيض
جــاءنــا ــا wم ــاهللا ــن م ــ ال لنا ــا wم ﴿٭٨٣﴾٭ الشهدين ــع م فاכتبنا
﴿٭٨٤﴾٭ الصلحين الــقــوم مــع rبــنــا دخلنا ان wنطـمع ال٪ الــحــق ــن م
خلدين ــر االنــه حتها مــن ى ج جنت ا قال ما اهللا فاثابهم
ا ــ ــذب وכ ــرwا ــف ك wالـــذيـــن ﴿٭٨٥﴾٭ المحسنين اء جـــ wذلــــك فــيــهــاط٪
ا ــ ــن אم الـــذيـــن ــا ــه ــاي ﴿٭٨٦﴾٭ الــجــحــيــم اصــحــب ــك اwلــ بــאيــتــنــآ
اهللا ان ــعــتــدwاط٪ wال ــم ــك ل اهللا احــــل ــآ م ــبــت ــي ط ا مــ ــحــ ال
طيباص٪ ــال حــ اهللا رzقــكــم مــمــا ا ــــ و ﴿٭٨٧﴾٭ الــمــعــتــديــن ــحــب ال
اهللا ـــم اخـــذכ ـــ ال ﴿٭٨٨﴾٭ ن مـــنـــ مـــ ـــه انـــتـــم ــــذى ال اهللا ا ـــ wاتـــق
ــانج٪ ــم االي عــقــدتــم ما ــم ــذכ اخ ــ ــكــن و ايــمــانــكــم فــى باللغو
ن ــ ــم ــع ــط مـــا ـــــط اwس ـــن م ــيــن ــســك م ة ـــشـــ ع ـــام ـــع اط ــه ــاrت ــف ــك ف
فصيام ــجــد لــم فــمــن ــةط٪ ــب rق يــر ــحــ او تهم كس او اهليكم
ا ــ ــظ ــف wاح ــتــمط٪ حــلــف اذا ــم ــك ــان ــم اي ـــفـــاrة ك ذلــــك ايـــــامط٪ ــثــة ثــ
﴿٭٨٩﴾٭ ــشــكــرwن لعلكم אيــتــه لــكــم اهللا بين ــذلــك ك ايــمــانــكــمط٪
AOr jb
sunte hE&wn kI A%a`&e jo naij>l ikya gyatrf>rsUltU de`e
bh pD>tI hE&
seAa%sUhm :man
la@;s
•vjh se–wNho& ne
phcan ilyase à kohk>
vh khte hE&
@e hmare rb
ps hme& il` le
sa9gvah •jma–
hmare pas Aaya
83AOr Kya
hm ko
hm :man n la@&
ALlah pr
AOr jo
se à prhk>AOr hm
tmA> r`te hE&84 ik
hm&e dai`>l kre
hmara rb
sa9k>Omnek log
ps id@wn ko
ALlahws ke bdle jo wNho& ne kha
hme=a rhe&ge&
bag>atbhtI hE&sews ke nIce
nhre&
ws •wn– me&
AOr yhjj>aAOr zu4layanekokar •jma–
85AOr jo log
wNho& ne kuf>š ikya
hmarI AayatyhI log:man la@
sa9I •vale–
doj>`>86@evh log
jo
n hram 5hraAopakIj>a cIj>e&
be=k ALlah
johlal kI& ALlah ne
tuMhare il@
AOr hd se n b7>o
nhI& psNd krta
hd se b7>ne vale
pakIj>a 87AOr `aAows se jo
tuMh&e idya ALlah nehlal
AOr Dro ALlah sevh ijstuMhara muAa`>j>a krta
ALlahtum
ws ko
mante ho88nhI&
behUdame& Ã prtuMharI k>Same&
k>smAOr
leiknmuAa`>j>a krta
hE tuMharaws
pr jomj>bUt b&a0a
so ws ka kF>f>ara
`ana i`lana
tum i`late ho dsmohtaj •jma–
se à kaAOstjo
Apne3r vale
ya wNhe& kpD>e phnana
to roj>a r`e
ya Aaj>ad krna
@k gdRnps jon pa@
tIn idnyhAOr
ihf>aj>t krokF>f>ara
tuMharI k>sm&e
jbtum k>sm
`aAo
ApnI k>sm&e;sI trh89 byan krta hE ALlah
tuMhare il@
Apne Ahkam
taik tum=u› kro
الجــزء ٧
١١
٩١
124R@fi‰fl
W@aÏ»8@aàaÎAlÃma;da (5)
@e :man valo! ;s ke isva nhI& ik =rab, juAa AOr but AOr p&ase •f>al ke tIr– napak hE&, =EtanI kam hE&, so wn se bco taik tum f>lah •kamyabI AOr njat– paAo | (90)
;s ke isva nhI& ik =Etan cahta hE ik tuMhare drimyan =rab AOr ju@ se du=\mnI Dale AOr tuMhe& roke ALlah kI yad se AOr nmaj>> se, ps Kya tum baj> AaAoge ? (91)
AOr tum ;taA>t kro ALlah kI AOr rsUl •s– kI, AOr bcte rho, ifr Agr tum ifr jaAoge to jan lo ik hmare rsUl •s– ke ij>Mme isf>R `ol kr •vaj>eh tOr pr– ph%uca dena hE | (92)
jo log :man la@ AOr wNho& ne nek A>ml ik@ wn pr ws me& ko: gunah nhI& jo vh `a cuke jbik •Aa;Ndah– wNho& ne prhej> ikya AOr :man la@ AOr nekA>ml ik@, ifr vh Dre AOr :manla@, ifr vh Dre AOr wNho& ne nekokarI kI, AOr ALlah nekokaro& ko doSt r`ta hE | (93)
@e :man valo! ALlah tuMh&e j>”r Aaj>ma@ga iksI k>d/ •ws– i=kar se ijs tk tuMhare ha9 AOr tuMhare nej>e phu%cte hE& taik ALlah malUm kr le kOn ws se ibn de`e Drta hE, so ;s ke bad ijs ne ij>yadtI kI ws ke il@ ddRnak A>j>ab hE | (94)
@e :man valo! n maro i=kar jb ik tum halte @hram me& ho, AOr tum me& se jo ws ko jan bUz kr mare to jo vh mare ws ke brabr bdla hE mvei=yo& me& se, ijs ka tum me& se do motbr fE>sla kre&, `>ane kA>ba inyaj> phu%ca@ ya •;s ka– kF>f>ara hE `ana cNd mohtajo& ka, ya ws ke brabr roj>e r`na taik vh Apne ik@ kI sj>a c`e, ALlah ne maf> ikya jo phle ho cuka AOr jo ifr kre to ALlah ws se bdla lega, AOr ALlah g>ailb bdla lene vala hE | (95)
wاالzالم ــاب ــص wاالن wالميسر الخمر انــمــا ا אمــنــ الــذيــن ايها
انــمـا ﴿٭٩٠﴾٭ ن فلح لعلكم ه فاجتنب الشيطن عمل ــن م ــس rج
الخمر فى wالبغضاء ــداwة ــع ال ينكم قــع ــ ان الشيطن يــد يــ
﴿٭٩١﴾٭ ن منته انتم فهل ةج٪ الص wعن اهللا ذכر عن wيصدכم wالميسر
انما ا فاعلم ليتم فــان wاحـــذرwاج٪ ل س ال ا wاطيع اهللا ا wاطيع
الصلحت ا wعمل ا אمن الذين على ليس ﴿٭٩٢﴾٭ المبين غ الب لنا rس عـــىل
الصلحت ا ــلــ ــم wع ا wאمـــنـــ ا ــ ــق ات ــا م اذا ا ــ طــعــم فــيــمــا ــاح ــن ج
﴿٭٩٣﴾٭ المحسنين حب wاهللا اط٪ wاحسن ا اتق م ا wאمــنــ ا اتق ثم
ايديكم ـنالـه الصيد من شـىء اهللا نكم ليبل ا אمن الذين ايها
ذلك عد اعتدى فمن الغيبج٪ خافه من اهللا ليعلم وrماحكم
wانـتـم الصيد ا قتل ال ا אمن الذين ايها ﴿٭٩٤﴾٭ الـيـم عذاب فـــلــه
النعم مــن قتل ما مثل اء فــجــ متعمدا منكم قتله ــن wم ــرمط٪ ح
طعام كفاrة او الكعبة ـلـغ هديا منكم عــدل ذwا ـــه يحكم
سلفط٪ عما اهللا عفا امرهط٪ wبا ليذwق صياما ذلك عدل او مسكين
﴿٭٩٥﴾٭ انـــتـــقـــام ذو يـــز ـــ ع wاهللا ـــنـــهط٪ م اهللا ــم ــنــتــق ــي ف ــــاد ع ــــن wم
@e:man valoAOr p&ase;s ke isva nhI&
ik =rabAOr juAaAOr but
napaksekam;s ke
isva nhI&=Etan
so wn se bco
taik tumf>lah paAo
90
cahta hE=Etan=rab ik DaletuMhare
drimyandu=\mnIAOr bErme& Ã se
AOr juAaAOr tuMh&e
rokese91 ALlah kI
yadAOr nmaj>> se
ps Kya
tumbaj>
AaAoge
AOr ;taA>t kro
ALlahAOr ;taA>t
kroisf>R rsUl
AOrbcte rho
ifr Agr
tum ifr jaAoge
to jan lo
pr •ij>Mma–
hmara rsUl •s–
ph%uca dena
AOr wNho& neA>ml ik@ nek
`ol kr92nhI&prjo log
:man la@
ko: gunahme& Ã jovh `a cukeAOr wNho& ne A>ml ik@ nek jbwNho& ne prhej>
ikyaAOr vh
:man la@
ifr vh DreAOr
:man la@ifr93 vh Dre
AOr wNho& ne nekokarI kI
AOr ALlah
doSt r`ta hE
nekokar •jma–
@e:man valotuMhare ha9j>”r tuMh&e Aaj>ma@ga
ALlahku2
•iksI k>d/–i=kar se
ws tk phu%cte hE&
AOrtuMhare neje>
taik ALlah malUm krle
;s ke bad kOnws se Drta hE
ibn de`eso
jo à ijsij>yadtI
kI
so wske il@
A>j>abddRnakAOr jb ik tum
94@e:man valon maroi=kar
halte@hram me&
AOr jows ko mare
mve=I setum me&
sejan bUz
krto bdlabrabrjo vh mare
fE>sla kre&
ws kado motbr`ana tum seinyaj>phu%ca@kA>baya
kF>f>ara
mohtaj •jma–
ya brabrwsphle
ho cukaroje>taik c`e
Apne kam •ik@– kI sj>a
ALlah ne maf> ikya
ws se jo
AOr joifr kreto ALlah bdla lega
95 ws seAOr
ALlahg>ailbbdla lene vala
١٢
۷٢
125 R@fi‰fl
v;j>a simW> (7)U@ÒáĈbÄæatuMhare il@ hlal ikya gya dyaR ka i=kar AOr ws ka `ana tuMhare f>a;de ke il@ hE AOr mUsaif>ro& ke il@, AOr tum pr `>u+kI •j&gl– ka i=kar hram ikya gya jb tk tum halte@hram me& ho, AOr ALlah se Dro ijs kI trf> tum jma ik@ jaAoge | (96)
ALlah ne bnaya kA>ba @hitram vala 3r, loga&e ke il@ ik>yam ka ba;s, AOr humRt vale mhIne AOr k>ubaRnI AOr gle me& pºa •k>u>baRnI kI A>lamt– pDe> hu@ janvr | yh ;s il@ hE taik tum jan lo ik ALlah ko malUm hE jo ku2 AaSmano& me& AOr jo j>mIn me& hE, AOr yh ik ALlah hr cIj> ko janne vala hE | (97)
jan lo ik ALlah s~>t A>j>ab dene vala hE AOr yh ik ALlah b~>=ne vala meh\rban hE | (98)
rsUl •s– ke ijMme isfR> •pEg>am– phu%ca dena hE, AOr ALlah janta hE jo tum j>aihr krte ho AOr jo tum 2upate ho | (99)
kh dIij@! brabr nhI& napak AOr pak, `>ah tuMh&e napak kI ks\rt AC2I lge, so @e A>K>l valo! ALlah se Dro taik tum f>lah •kamyabI AOr njat– paAo | (100)
@e :man valo! n pU2o wn cIj>o& ke mutA>l\ilk> jo tuMhare il@ j>aihr kI ja@& to tuMhe& burI lge&, AOr Agr wn ke mutA>l\ilk> •@ese vK>t– pU2oge jb k>urAan naij>l ikya ja rha hE to tuMhare il@ j>aihr kr dI ja@gI, ALlah ne ws se drguj>r kI, AOr ALlah b~>=ne vala budRbar hE | (101)
;sI ik>Sm ke svalat tum se k>Bl @k k>Om ne pU2a, ifr vh ws se mun\ikr ho g@ | (102)
ALlah ne nhI& bnaya bhIra AOr n sa;ba, AOr n vsIla AOr n ham, leikn ijn loga&e ne kuf>š ikya vh ALlah pr zU4 baN0te hE&, AOr wn ke Ak\sr A>K>l nhI& r`te | (103)
م wحـــر wللسياrةج٪ لكم متاعا wطعامـه البحر صيد لكـم احــــل
الــيــه الــــذى اهللا ا wاتــقــ ــاط٪ م ــ ح ــم ــت دم ــا م ــر ــب ال صــيــد عــلــيــكــم
للناس قـيـما ام ــ ــح ال البيت الكعبة اهللا جعل ﴿٭٩٦﴾٭ تــحــشــرwن
اهللا ان ا لــتــعــلــمــ ـــك ذل ـــدط٪ wالـــقـــال ـــدى ـــه wال ام الـــحـــ ــر wالــشــه
شـــىء ـــلك اهللا wان االrض فــى ـــا wم ت ــ الــســم فــى ــا م يــعــلــم
ــور ــف غ اهللا wان ــاب ــق ــع ال شـــديـــد اهللا ان ا ــ ــم ــل اع ﴿٭٩٧﴾٭ ــيــم ــل ع
ــبــدwن مــا علم wاهللا ــغط٪ الــبــ اال ل ــ س ــ ال على مــا ﴿٭٩٨﴾٭ rحــيــم
ـــو wل wالــطــيــب ــيــث ــخــب ال ى ــ ــت ــس ال قـــل ﴿٭٩٩﴾٭ ن ــ ــم ــت ــك ـــا wم
لعلكم االلـــبـــاب ــاwلــى اهللا ا فــاتــقــ الــخــبــيــثج٪ ة ــ ــث ك ــجــبــك اع
بد ان اشياء عــــــن ا سئل ال ا אمن الذين ايها ﴾١٠٠﴿ ن تفلح
لـكمط٪ بـد אن الق ل ن حين عـنـها ا سئل wان سؤכمج٪ لكم
قـــوم ســالــهــا قـــد ﴾١٠١﴿ ــم ــي ــل ح ـــور ـــف غ wاهللا ــاط٪ ــه ــن ع اهللا ــا ــف ع
حيرة من اهللا جعل ما ﴾١٠٢﴿ يــن كـفـ هـا ا اصبحـ ـم قبلكم من
ـــرwا ـــف ك ـــن ـــذي ال ـــكـــن و حــــامال٪ wال wصـــيـــلـــة wال ســائــبــة wال
﴾١٠٣﴿ ن ـــعـــقـــلـــ ال هــــم wاכــــثــــ ــــكــــذبط٪ ال اهللا عــلــى ـــرwن ـــت ـــف ي
hlal ikya gya
tuMhare il@
dyaR ka i=karAOr hram ikya gya
AOr ws ka `ana
f>a;datuMhare il@
AOr mUsaif>ro& ke il@
tum pr`>u+kI ka i=karws kI trf>
jb tk tum ho
halte@hram me&
AOr DroALlahvh jo
tum jma ik@ jaAoge
96logo& ke il@
bnayaALlahkA>ba@hitram vala 3rik>yam
ka ba;s
AOr humRt vale mhIneik
ALlahAOr
k>ubaRnIAOr p4\4e pDe> hu@ janvr
yhtaik tum jan lo
wsemalUm hE
joAaSmano& me&cIj>AOr jo
j>mIn me&AOr yh
ik ALlahhr
janne vala
97jan lob~>=ne vala
ikALlahs~>tA>j>abAOr yh
ik ALlah
meh\rban98nhI&jo tum j>aihr
krte horsUl •s– pr ÃrsUl ke ij>Mme
mgr phu%ca dena
AOr ALlah
janta hE
AOr jo
tum 2upate ho99`>ahkh
dIij@brabr nhI&napakAOr pak
tuMh&e AC2I lge
ks\rttaik tum napakso Dro
ALlah se@e A>K>l valo
f>lah paAo100@ejo j>aihr kI ja@&
:man valen pU2ose Ã
mutA>i©k>cIj>e&
tuMhare il@
tuMhe& burI lge&
AOr Agr
j>aihr kr dI ja@&gI tuMhare il@
tum pU2ogewnke
mutA>i©k>jb
naij>l ikya ja rha hE k>urAan
ALlah ne drguj>r kI
ws se@k k>Om
AOr ALlah
b~>=ne vala
budRbar101ws ke mutA>i©k> pU2a
tum se k>BlifrbhIra vh ho g@ws se;n\kar krne vale •mun\ikr–
102nhI& bnaya
ALlah
AOr n Saa;baAOr n vsIlaijn loga&e ne kuf>š ikya AOr n hamAOr
leikn
vh buhtan baN0te hE&
ALlah pr103 zU4eAOr wn ke Ak\sr
nhI& r`te A>K>l
١٣
۷٣
126R@fi‰fl
W@aÏ»8@aàaÎAlÃma;da (5)
AOr jb wn se kha ja@ AaAo
ws kI trf> jo ALlah ne
naij>l ikya AOr rsUl •s– kI
trf> •to– vh khte hE& hmare il@
vh kaf>I hE ijs pr hm ne Apne
bap dada ko paya, to Kya •ws
sUrt me& -I ik– wn ke bap dada
ku2 n jante ho& AOr n ihdayt
yaF>ta ho& | (104)
@e :man valo! tum pr ApnI
jano& •kI if>› laij>m– hE, jb
tum ihdayt pr ho to jo gumrah
huAa tuMhe& nuk>\san n ph&%ca skega |
tum sb ko ALlah kI trf>
lO4na hE, ifr vh tuMhe& jtla dega
jo tum krte 9e | (105)
@e :man valo! tuMhare drimyan
gvahI •ka trIk>a yh hE– ik
jb tum me& se iksI ko mOt Aa@
vsIyt ke vK>t tum me& se do
motbr =~>s ho& ya tuMhare isva
do AOr, Agr tum j>mIn m&e sf>r
kr rhe ho, ifr tuMhe& mOt kI
musIbt ph%uce, wn dono ko
rok lo nmaj>> ke bad, Agr
tuMhe& =k ho to dono& ALlah kI
k>sm `a@& ik hm ws ke ;vj>
ko: k>Imt mol nhI& lete `>ah
ir=tedar ho&, AOr hm ALlah
kI gvahI nhI& 2upate •vrna– hm
be=k gunahgaro& me& se hE& | (106)
ifr Agr ws kI `>br ho ja@
ik vh dono& gunah ke sj>avar hu@
hE& to wn kI jgh wn me& se do
AOr `D>e ho& ijn ka hk> marna
caha jo sb se ij>yada •mYyt
ke– k>rIb ho&, ifr vh ALlah
kI k>sm `a@& ik hmarI gvahI
wn dono& kI gvahI se ij>yada
shI hE AOr hm ne ij>yadtI nhI&
kI •vrna– ws sUrt me& hm
be=k j>ailmo& me& se ho&ge | (107)
yh k>rIb tr hE ik vh gvahI
ws ke shI trIk>e pr Ada kr&e ya
vh Dr&e ik •hmarI– k>sm wn kI
k>sm ke bad rd\ kr dI
ja@gI, AOr ALlah se Dro AOr
suno AOr ALlah nhI& ihdayt deta
naf>rman k>Om ko | (108)
ا قــالــ ل ســ الــ ـــى wال اهللا ل انــــ ــآ م اىل ا ــعــالــ لــهــم قــيــل wاذا
ن علم ال هــم אبــا اكن ـــو اwل ــاط٪ אبــاءن عليه wجــدنــا مــا حسبنا
انفسكمج٪ عليكم ا ــنــ אم الــذيــن ايها ﴾١٠٤﴿ ــتــدwن ــه wال شيئا
فينبئكم جميعا جعكم م اهللا الى اهتديتمط٪ اذا ضل من ضرכم ال
اذا ينكم ــادة شــه ا אمــنــ الــذيــن ايها ﴾١٠٥﴿ ن عمل كنتم بما
مــنــكــم ـــدل ع ذwا ــن ــن اث ــيــة ص ــ ال حــيــن ت الــمــ احـــدכـــم حــضــر
فاصابتكم االrض فــى بــتــم ضــ ــتــم ان ان غــيــرכــم ــن م ن אخـــ او
ــاهللا فيقسمن ة الص ــعــد ــن م نهما حبس تط٪ ــ ــم ال مصيبة
كتم wال قــرىبال٪ ذا اكن ــو wل منا ــــه ى شت ال اrتبتم ان
استحقآ انهما عىل عثر فان ﴾١٠٦﴿ االثمين لمن اذا انآ اهللا ال٪ شهادة
عليهم اســـــتــحـــــق الـــذيـــن مـــن مــقــامــهــمــا ــن م ــ ــق ن فـــאخـــ ــا ــم اث
ــا ــم ــه ــادت ــه ش ـــن م ــــق اح ــآ ــن ــادت ــه ــش ل ــــاهللا ــن ــســم فــيــق ــــن ــــي االwل
ان ادىن ـــك ذل ﴾١٠٧﴿ الــظــلــمــيــن ــن ــم ل اذا ـــآ ان اعتدينآ ـــا wم
ايمانهمط٪ عد ايمان د ـ ان ا خاف او wجـهـهـآ عىل الشهادة ا يات
﴾١٠٨﴿ ــيــن ــســق الــف ـــوم الـــق ــدى ــه ال wاهللا اط٪ wاســـمـــعـــ اهللا ا ـــ wاتـــق
AOr jb
kha ja@
wn sevh
khte hE&AaAo tumtrf>jo
ALlah ne naij>l ikya
AOr trf>
rsUl
hmare il@ kaf>I
jo hm ne payajante ws prApne
bap dadaKya `>ah ho&
wn ke bap dada
n
ku2AOr n
ihdayt yaF>ta ho&ApnI jane& 104@e:man valetum pr
n nuk>\san ph&%ca@ga
jogumrah huAa
ifr vh tuMh&e jtla dega
jbihdayt pr ho
ALlah kI trf>
tuMhe& lO4na hE
sb
jotum krte 9e105jb @e:man valegvahItuMhare
drimyan
Aa@tum me& se iksI ko
tum se mOtvK>tvsIytdo;n\saf> vale •motbr–
yaAOr doseifr tuMhe& ph&%ucetuMhare isva
Agrtumsf>r
kr rhe hoj>mIn m&e
musIbtmOtALlah kI
wn dono ko rok lo
badnmaj>dono& k>sm
`a@&
AgrtuMhe&
=k hohm mol nhI& lete
AOr hm nhI& 2upate
;s ke ;vj>
ko: k>Imt
`>ah ho&ir=tedar
gvahIALlahbe=k hm
dono& sj>avar hu@
ws vK>t
gunahgaro&106`>br ho ja@
ws pr
ik vh dono&
gunahto do AOr`D>e ho&wn pr wn kI jghsevh logmustihk> •ijn ka hk> marna caha–
sb se ij>yada k>rIb
ifr vh k>sm `a@&
wn dono& kI gvahIALlah kI
ik hmarI gvahIij>yada shI
se
AOr nhI&
hm ne ij>yadtI kI
be=k hm
ikws
sUrt me&AlbTta Ã
sej>ailm •jma–
107yhij>yada k>rIb
vh la@& •Ada kre&– gvahI
prwn kI k>smws ka ‘`> •shI trIk>a–
yavh Dr&eik rd\
kr dIja@gIk>smbad
AOr Dro ALlah seAOr suno108 AOr ALlah
nhI& ihdayt deta
k>Omnaf>rman •jma–
seifr Agr
١۴
٨۴
127 R@fi‰fl
v;j>a simW> (7)U@ÒáĈbÄæaALlah ijs idn rsUlo& ko jma
krega, ifr khega tuMhe& Kya
jvab imla 9a ? vh khe&ge hme&
`>br nhI&, be=k tU 2upI bato&
ko janne vala hE | (109)
jb ALlah ne kha @e :sa •A–
;b\ne mrym •A–! merI nemt Apne
Wpr AOr ApnI vailda pr yad
kro jb mE& ne “he pak •ijb/a:l–
se tuMharI mdd kI, tum logo&
se pN3oD>e me& AOr bu7>ape me& bate&
krte 9e, AOr jb me& ne tuMhe&
is`a: iktab AOr ihKmt AOr
tOrat AOr ;n\jIl, AOr jb tum
mere huKm se im4\4I se pirNde kI
sUrt bnate 9e, ifr ws me& fU&k
marte 9e to vh ho jata mere huKm
se wD>ne vala, AOr tum madrj>ad
AN0e AOr ko7>>I ko mere huKm se
i=f>a dete 9e, AOr jb tum mudRe
ko mere huKm se inkal `D>a krte
9e, AOr jb mE& ne bnI ;s/a:l
ko tum se roka jb tum `ulI
in=ainyo& ke sa9 wn ke pas
Aa@ to kaif>ro& ne wn me& se kha
yh isf>R `ula jadU hE | (110)
AOr jb mE& ne hvairyo& ke idl me&
Dal idya ik muz pr AOr mere
rsUl •A– pr :man laAo, wNho&
ne kha hm :man la@ AOr Aap
gvah rhe& be=k hm f>rma&brdar
hE& | (111)
jb hvairyo& ne kha @e :sa ;b\ne
mrym •A–! Kya tera rb yh kr
skta hE ik hm pr AaSman se
`>an wtare ? ws ne kha ALlah se
Dro Agr tum moimn ho | (112)
wNho& ne kha hm cahte hE& ik
ws me& se `a@& AOr hmare idl
mut\m:n ho& AOr hm jan le& ik
tum ne hm se sc kha AOr hm
ws pr gvah rhe& | (113)
علم ال ا ــ ــال ق ــمط٪ ــت ــب اج ـــاذآ م ل ــ ــق فــي ــل س ــ ال اهللا ــع ــجــم ـــوم ي
يم م ابن عيسى اهللا قا اذ ﴾١٠٩﴿ ب الغي عــالم انــت انــك لناط٪
الــقــدس ح ـــر ــدتــك اي اذ ــكم٪ ــدت wال ــىل wع عليك عمتى اذכــر
ــب ــت ــك ال ــك ــت ــم ــل ع wاذ وכـــهـــالج٪ الــمــهــد فـــى الـــنـــاس ـــم ـــلك ت
ــن ــي ــط ال ـــن م ــق ــل ــخ wاذ wاالنـــجـــيـــلج٪ ـــة ـــوrى ـــت wال wالــحــكــمــة
ـــاذنـــى ا طـــيـــ ن ــ ــك ــت ف ــا فــيــه ــخ فــتــنــف ـــى ـــاذن الــطــيــر ــيــئــة كــه
ــىج٪ ــاذن ــويت ــم ال ج ــ ــخ wاذ ـــاذنـــىج٪ ص ـــــ wاالب االכــمــه ــ ــب wت
ــنــت ــي ــب ــال ــم ــه ــت ــئ ج اذ عــنــك اءيــــل اســــ ــنــى ــت ــف ــف ك wاذ
﴾١١٠﴿ ــن ــي مــب ــر ــح س اال هـــذآ ان ــم ــه ــن م ـــرwا ـــف ك ـــذيـــن ال فــقــا
ا قــالــ لــىج٪ ســ وبــ ــى ا ــ ــن אم ان اريــن الــحــ الـــى اwحـــيـــت wاذ
ن اrيـــ الـــحـــ ــــا ق اذ ﴾١١١﴿ ن مــســلــمــ ـــانـــنـــا wاشـــهـــد אمـــنـــا
ل ــــنــــ ان ــــــك rب ـــســـتـــطـــيـــع هـــــل ــــم ي ــــ م ابـــــن يـــعـــيـــســـى
ــم ــت ــن ك ان اهللا ا ـــ ـــق ات قــــا ـــاءط٪ الـــســـم مــــن ــــائــــدة م ــا ــن ــي ــل ع
بــنــا قــلــ ــن ــ wتــطــم مــنــهــا ــــالك ان يــد ــ ا قــالــ ﴾١١٢﴿ ــنــيــن م مــ
﴾١١٣﴿ ــديــن الــشــه مـــن عــلــيــهــا ن wنـــكـــ صــدقــتــنــا قـــد ان ــلــم ــع wن
idnjma krega ALlah
nhI& `>brrsUl •jma–
ifr khega
KyatuMhe& jvab
imlavh khe&ge
hme&be=k tU
tU;b\ne mrym •A–janne vala
2upI bate&109jbALlah ne
kha@e :sa •A–
yad krmerI nemttuz •Aap–
pr“he pak se AOr pr
terI •ApnI– vailda
jb mE& ne terI mdd kI
tU bate& krta 9a
logiktab pN3oD>e me&AOr b6>I wmr
AOr jb
tuze is`a:
AOr ihKmtAOr tOratim4\4I AOr ;n\jIlAOr jb
tU bnata 9a
se
pirNde kI sUrtmere huKm se mere huKm seifr fU&k marta 9a
ws me&to vh ho jata
wD>ne vala
AOr i=f>a deta
madrj>ad AN0a
mere huKm se AOr ko7>>Imere huKm seAOr jb
inkal `D>a krta
mudaR
AOr jb
mE& ne rokabnI ;s/a:lin=ainyo& ke sa9 tuz sejb tU wn ke pas Aaya
to khaijn logo& ne kuf>š ikya
•kaif>r–110 wn senhI&yh
mgr •isf>R–
jadU`ula
AOr jb
mE& ne idl me& Dal idya
trf>wNho& ne kha
hvarI •jma–
ik:man laAo muz> pr
AOr merersUl •A– pr
hm :man la@
AOr Aap gvah rhe&
ik be=k hm
hvarI •jma– f>rma&brdar111jb kha
@e :sa •A–;b\ne mrym •A–wtare Kyakr skta hEtuMhara rb
ik vh
hm pr`>antum ho seAaSmanws ne kha
ALlah se DroAgr
moimn •jma–112wNho& ne kha
hmare idlhm
cahte hE&ikhm `a@&ws se
AOrmut\m:n ho&
AOr hm jan le&
iktum ne hm se sc kha
113 AOr hm rhe&ws prsegvah •jma–
ف الزموق
الربــع
128R@fi‰fl
W@aÏ»8@aàaÎAlÃma;da (5)
:sa •A– ;b\ne mrym •A– ne kha @e ALlah! hmare rb! hm pr AaSman se `>an wtar ik hmare phlo& AOr ip2la&e ke il@ :d ho AOr terI trf> se in=anI ho, AOr hme& roj>I de, tU sb se behtr roj>I dene vala hE | (114)
ALlah ne kha be=k mE& vh tum pr wta”&ga | ifr ws ke bad tum me& se jo na=u›I krega to me& ws ko @esa A>j>ab dU%ga jo n A>j>>ab dU%ga jhan valo& me& se iksI ko | (115)
AOr jb ALlah ne kha @e :sa •A– ;b\ne mrym •A–! Kya tU ne logo& se kha 9a ik muze AOr merI ma% ko ALlah ke isva do mabUd 5hra lo, ws ne kha tU pak hE, mere il@ •rva– nhI& ik mE&•@esI bat– khU% ijs ka muze hk> nhI& | Agr mE& ne yh kha hota to tuze j>”r ws ka ;Lm hota, tU janta hE jo mere idl me& hE AOr mE& nhI& janta jo tere idl me& hE | be=k tU 2upI bato& ko janne vala hE | (116)
mE& ne wNhe& nhI& kha mgr isf>R vh ijs ka tU ne muze huKm idya ik tum ALlah kI ;badt kro jo mera AOr tuMhara rb hE, AOr mE& jb tk wn me& rha wn pr `>brdar •ba`>br– 9a | ifr jb tU ne muze w5a ilya to wn pr tU ingran 9a AOr tU hr =E se ba`>br hE | (117)
Agr tU wNhe& A>j>>ab de to be=k vh tere bNde hE&, AOr Agr tU b~>= de wn ko to be=k tU g>ailb ihKmt vala hE | (118)
ALlah ne f>rmaya yh idn hE ik sCco& ko nf>>a dega wn ka sc, wn ke il@ bag>at hE& ijn ke nIce nehre& bhtI h&E, vh wn me& hme=a rh&ege, ALlah raj>I huAa wn se AOr vh raj>I hu@ ws se, yh bD>I kamyabI hE | (119)
ALlah ke il@ hE bad=aht AaSmano& kI AOr j>mIn kI AOr jo ku2 wn ke drimyan hE, AOr vh hr =E pr k>aidr hE | (120)
السماء من مائدة علينا ل انــ rبنآ ا يم م ابن عيسى قا
ـــت wان ـــنـــا wارzق ــكج٪ ــن م wאيـــة نــا wאخــ wلـــنـــا ال ــدا ــي ع لــنــا ن ــ ــك ت
عد كفر فمن عليكمج٪ لها من ــى ان اهللا قا ﴾١١٤﴿ الرzقين خير
﴾١١٥﴿ العلمين ــن م احـــدا ــه ب ــذ اع آل ــذابــا ع ــه ب ــذ اع ــى فــان منكم
اتــخــذwنــى للناس قلت ءانـــت يــم مــ ــن اب عيسى اهللا قــا wاذ
ل ــ اق ان لــى ن ك ما سبحنك قــا اهللاط٪ wن د مــن هين ا wامــى
فسى فى ما علـم علمتهط٪ فقد قلته كنت ان حق لى ليس ما
لهم قلت ما ﴾١١٦﴿ ب الغي عالم انت انك فسكط٪ فى ما اعلم wآل
عليهم وכــنــت ــمج٪ ــك وrب ربــى اهللا ــبــدwا اع ان ــه تــنــى امــ مــآ اال
عليهمط٪ قيب ال انت كنت فيتنى فلما فيهمج٪ دمت ما شهيدا
wان عبادكج٪ فانهم بهم عذ ان ﴾١١٧﴿ شهيد شــىء لك عىل ــت wان
نفع وم هذا اهللا قا ﴾١١٨﴿ الحكيم يز الع انت فانك لهم تغفر
خلدين االنهر حتها من ى ج جنت لهم صدقهمط٪ الصدقين
﴾١١٩﴿ العظيم الفوز ذلــك عنهط٪ ا ــ وrض عنهم اهللا rضــى ــداط٪ اب فيهآ
﴾١٢٠﴿ قــديــــر شىء لك عىل wهو فيهنط٪ wما wاالrض ت السم ملك هللا
kha:sa •A–;b\ne mrym •A–AaSman@e
ALlahhmare rb
wtarhm pr`>anse
hohmare il@
:dAOr tUhmare phlo&
ke il@AOr hmare ip2le
AOr in=anI
tuz seAOr hme& roj>I de
behtrroj>I
dene vala114bad
khaALlah ne
vh wta”&ga
tum prifr jo
na=u›I krega
tum seto mE&wse A>j>ab dU%ga
@esa A>j>>ab115 n
A>j>ab dU%ga
iksI kosejhan vale
AOr jb
ALlah ne kha
muze 5hra lo@e :sa •A–
;b\ne mrym •A–Kya tUtU ne kha
logo& se
AOr merI ma%
do mabUdsemE& khU%ALlah ke
isvaws ne kha
tU pak hEnhI&hEmere il@
nhI&mere il@
hk>mera idl AgrmE& ne yh kha hota
to tuze j>”r ws ka ;Lm hota
tUjanta hE
jo
AOr mE& nhI& janta
jotere idl me&wNhe&be=k tU
tUjanne vala
2upI bate&116mE& ne nhI& kha
mgrjo tU ne muze huKm idya
ws ka
wn pr iktum ALlah kI ;badt kro
mera rbAOr
tuMhara rbAOrmE& 9a
`>brdarjb tk mE& rha
wn pr wn me&ifr jb
tU ne muze w5a ilya
to 9atUingran
AOr tUpr à sehr =EAOr Agr
ba`>br117AgrtU wNhe& A>j>>ab de
to be=k vh
tere bNde
tU b~>=de
wn ko
to be=k tU
nf>>a dega
tUg>ailb118ALlah ne f>rmaya
yhidn
sCcewn ka sc
hme=a rh&ege
wn ke il@
bag>atbhtI hE&wn ke nIcenhre&
wn me&hme=aALlah
raj>I huAa119 wn se
AOr vh raj>I hu@
ws seyhkamyabIbD>I
ALlah ke il@
bad=aht AaSmano kI
AOr j>mIn
120 AOr jo
wn ke drimyan
AOr vh
prhr =Ek>udrt vala Ã
k>aidr
be=k mE&
ik
me&
ihKmt vala
١۵
۷۵
١٦
۵٦
ى ىلص
لنبف ا
وق
129 R@fi‰fl
v;j>a simW> (7)V@‚bÄÄÄĻĄ¸aALlah ke nam se jo bhut
meh\rban, rh\m krne vala hE
tmam tarIf>e& ALlah ke il@ hE&
ijs ne AaSmano& AOr j>mIn ko
pEda ikya AOr AN0ero& AOr rO=nI
ko bnaya, ifr kaif>r Apne rb
ke sa9 brabr krte hE& •AOro& ko
brabr 5hrate hE&– | (1)
vh ijs ne tuMhe& im4\4I se pEda
ikya, ifr ij>NdgI kI muddt
muk>rRr ik, AOr ws ke ha% @k
vK>t •ik>yamt ka– muk>rRr hE,
ifr tum =k krte ho | (2)
AOr vhI hE ALlah AaSmana&e me& AOr
j>mIn me&, vh tuMhara baitn AOr
tuMhara j>aihr janta hE AOr janta
hE jo tum kmate ho •krte ho– | (3)
AOr wn ke pas nhI& Aa: wn
ke rb kI in=ainyo& me& se ko:
in=anI mgr vh ws se mu%h
fer lete hE& | (4)
ps be=k wNho& ne hk> ko
zu4laya jb wn ke pas Aaya |
so jl\d hI ws kI hk>Ik>t wn
ke samne Aaja@gI ijs ka vh
mj>ak> wD>ate 9e | (5)
Kya wNho& ne nhI& de`a ? hm ne
wn se k>Bl iktnI wMmte& hlak
kI& ? hm ne wNhe& muLk me& jmaya
9a •;k>\itdar idya 9a– ijtna
tuMhe& nhI& jmaya •;k>\itdar idya–
AOr hm ne wn pr mUsla0ar
•brSta– badl -eja, AOr hm ne
nhre& bna:& jo wn ke nIce bhtI
9e&, ifr hm ne wn ke gunaho& ke
sbb wNh&e hlak ikya AOr wn
ke bad hm ne dUsrI wMmte& `D>I
kI& •bdl dI&– | (6)
AOr Agr hm wtare& tum pr
kag>j> me& il`a huAa, ifr vh
wse Apne ha9o& se 2U •-I– le& |
AlbTta kaif>r kh&ege yh nhI& hE
mgr •isfR>– `ula jadU | (7)
AOr khte hE& ws pr f>ir+ta Kyo&
nhI& wtara gya ? AOr Agr hm
f>ir+ta wtarte to kam tmam
ho gya hota, ifr wNhe& mohlt
n dI jatI | (8)
٢٠ عاتها رכ االنعام سوrة (٦) ١٦٥ آياتها
حيم ال حمن ال اهللا بسم
الــظــلــمــت wجـــعـــل wاالrض ت ــ ــســم ال ــق ــل خ ــــذى ال هللا ــد ــم ــح ال
ـــذى ال ـــو ه ٪﴾١٪﴿ ن ــعــدلــ ــم ــه ــرب ـــفـــرwا ك الـــذيـــن ـــم ـــور ـــن wال
انتم ــم عنده مسمى wاجــل ــالط٪ اج قضى ــم طين ــن م خلقكم
ســرכــم علم االrضط٪ wفــى ت ــ الــســم فــى اهللا ـــو wه ٪﴾٢٪﴿ ــتــرwن تــم
אيــت من אيـــة من اتيهم wما ٪﴾٣٪﴿ ن كسب ما wيعلم wجهرכم
جاءهمط٪ لما الحق ا كذب فقد ٪﴾٤٪﴿ ضين مع عنها ا اكن اال ربهم
كــم رwا الم ٪﴾٥٪﴿ ءwن سته ــه ا اكن ما ا ـ ـ ا اتيهم ف فس
لكم ن مك لم مـا االrض فى مكـنـهـم ن قــ من قبلهم من اهلكـنـا
مــن ى ــ ــج ــر ــه االن wجــعــلــنــا ـــــدrاrاص٪ م عليهم الــســمــاء ــا ــن ــل wاrس
٪﴾٦٪﴿ ين אخ نا ق عدهم من wانشانا ذنوبهم فاهلكنهم تحتهم
لـقا ــايــديــهــم ه فلمس طــاس قــ فــى كـتـبا عليك لنا wلــو
ل انـــ آل لـــ ا ــ ــال wق ٪﴾٧٪﴿ مبين ســحــر اال ــذآ ه ان ــرwا ــف ك ــذيــن ال
٪﴾٨٪﴿ نظرwن ال م ــر االم لـقـضـى ملاك لنا ان wلــو ملكط٪ عليه
Aayat 165(6) sUrtul AnA>am
mve=I‘kuA>at 20
ALlah ke nam se jo bhut meh\rban, rh\m krne vala hE
tmam tarIfe>& ALlah ke il@
vh ijs ne
AN0ero& pEda ikyaAaSman •jma–
AOr j>mInAOr
bnaya
AOr rO=nIifrijNho& neijs nekuf>š ikya •kaif>r–
Apne rb ke sa9
brabr krte hE&
1vh
tuMhe& pEda ikya
seim4\4Itum ifr@k vK>>t
AOr @k vK>t
muk>rRrws ke
ha%ifr
=k krte ho2AOr vh
tuMhara baitn
ALlahme&AaSman •jma–
AOr me&j>mInvh
janta hE
AOr tuMhara j>aihr
AOr janta hE
jo tum kmate hoin=ainya& 3AOr wn ke pas nhI& Aa:
se Ãko:
in=anIse
wn ka rb
mgrhote hE& vh
wn ke pas Aaya
ws semu%h ferne
vale4ps be=k wNho&
ne zu4layahk> kojb
so jl\dwn ke pas Aaja@gI
iktnI`>br
•hk>Ik>t–jo vh 9e
ws ka
mj>ak> wD>ate
5Kya wNho& ne nhI& de`a
hm ne hlak kr dI&
sewn se k>Bl
tuMhe& sewMmte&hm ne wNhe& jma idya 9a
j>mIn •muLk– me&
jonhI&
jmaya
AOr hm ne -eja
badlse wn prmUsla0arAOr hm ne
bna:&nhre&bhtI hE&
wn ke nIce
ifr hm ne wNh&e hlak ikya
6 wn ke gunaho& ke sbb
AOr hm ne `D>I kI&
sewn ke bad
wMmte&dUsrI
AOr Agr hm wtare&
tum prAlbTta kh&ege
ku2 il`a huAa
me&kag>j>ifr wse 2U le&
Apne ha9o& se
ijn logo& ne kuf>š ikya •kaif>r–
Kyo& nhI&wtara gya
nhI& yhmgrjadU`ula7AOr khte hE&
ws prf>ir+taAOr Agr
8 hm wtarte
f>ir+tato tmam
ho gya hotakamifr
wNhe& mohlt n dI jatI
muk>rRr ikya
130R@fi‰fl
W@aÏ»8@aàaÎAlÃAnA>am (6)
AOr Agr hm wse f>ir+ta bnate to hm wse AadmI •hI– bnate, AOr hm wn pr =uba Dalte •ijs me& vh Ab– pD> rhe hE& | (9)
AOr ALbTta Aap •s– se phle rsUlo& ke sa9 h%sI kI g:, to 3er ilya wn me& se h%sI krne valo& ko •ws cIj> ne– ijs pr vh h%sI krte 9e | (10)
Aap •s– kh de& muLk me& sEr kro •cl ifr kr de`o– ifr de`o zu4lane valo& ka An\jam kEsa hUAa ? (11)
Aap •s– pU2e& iks ke il@ hE jo AaSmano& me& AOr j>mIn me& hE ? kh de& •sb– ALlah ke il@ hE, ALlah ne Apne Wpr rhmt il` lI hE •Apne ij>Mme& le lI hE–, ik>yamt ke idn tuMh&e j>”r jma krega ijs me& ko: =k nhI&, ijn logo& ne Apne Aap ko `>sare me& Dala to vhI :man nhI& la@&ge | (12)
AOr ws ke il@ hE jo bSta hE rat me& AOr idn me&, AOr vh sunne vala janne vala hE | (13)
Aap •s– kh de& Kya mE& ALlah ke isva@ •iksI AOr ko– karsaj> bnaW% ? •jo– AaSmano& AOr j>mIn ka bnane vala hE, vh •sb ko– i`lata hE AOr vh `>ud nhI& `ata | Aap •s– kh de& be=k muze huKm idya gya hE ik sb se phla ho jaW% ijs ne huKm mana, AOr tum hrigj> i=kR krne valo& se n hona | (14)
Aap •s– kh de& be=k Agr mE& Apne rb kI naf>rmanI k’& to bDe> idn ke A>j>ab se Drta hU% | (15)
ws idn ijs se •A>j>ab– fer idyaja@, thki>k> ws pr ALlah ne rh\mikya AOr yh `ulI kamyabI hE | (16)
AOr Agr ALlah tuMhe& s~>tI phu%ca@ to ko: dUr krne vala nhI& ws ko ws ke isva, AOr Agr vh ko: -la: phu%ca@ tuMhe& to vh hr =E pr k>aidr hE | (17)
AOr vh Apne bNda&e pr g>ailb hE, AOr vh ihKmt vala •sb kI– `>br r`ne vala hE | (18)
ــم ــه ــي ــل ع wلـــلـــبـــســـنـــا rجــــــال لــجــعــلــنــه ـــاك ـــل م جـــعـــلـــنـــه wلــــــو
فــحــاق ــك قــبــل ـــن م ســـل ـــ ئ اســتــهــ wلـــقـــد ٪﴾٩٪﴿ ن ــ ــس ــب ــل مــا
قــل ﴿٭١٠﴾٭ ءwن ـــســـتـــهـــ ـــه ا ــــ اكن مــا ــم ــنــه م ـــخـــرwا س بــالــذيــن
﴿٭١١﴾٭ بين المكذ عاقبة اكن كيف انــظــرwا ــم االrض فى ســيــرwا
فسه ــىل ع كــتــب ط٪ قــل wاالrضط٪ ت ــ الــســم فــى مــا ــن لــم قــل
ــن ــذي ال ــهط٪ ــي ف ـــب rي ال الــقــيــمــة ـــوم اىل ليجمعنكم ــةط٪ ــم ح ــ ال
اليل فى سكن مــا wلـــــه ﴿٭١٢﴾٭ ن من ال فـهــم انفسهم خسرwا
wلـيــا اتــخــذ اهللا اغــيــر قـــل ﴿٭١٣﴾٭ العليم السميع ــو wه wالنهارط٪
قــــــــل ـــطـــعـــمط٪ wال ــطــعــم ـــــو wه wاالrض ت ـــ الـــســـم ـــر ـــاط ف
ــن م نـــن ـــكـــ wال ـــم ـــل اس مــــن اwل ن ــــــ اכ ان ت ــــــ ام ـــــى ان
ـــذاب ع ــــى رب ــصــيــت ع ان ــــاف اخ ــــى ان قـــــل ﴿٭١٤﴾٭ ــن ــي ــرכ ــش ــم ال
ـــهط٪ ـــم rح فـــقـــد ـــذ مـــ ـــ ـــنـــه ع ف ـــصـــ مــــن ﴿٭١٥﴾٭ عــظــيــم يـــــوم
اكشــف فــال ــضــر اهللا مسسك wان ﴿٭١٦﴾٭ المبين ــوز ــف ال ـــك wذل
شــــىء لك ــــىل ع ـــو فـــه ــخــيــر ــك ــس ــس ــم wان هــــوط٪ اال لــــه
﴿٭١٨﴾٭ الخبير الحكيم ــو wه ــبــادهط٪ ع ق ــ ف القاهر ــو wه ﴿٭١٧﴾٭ قــديــر
AOr Agr
hm wse bnate
wn pr f>ir+tato hm
wse bnateAadmI
AOr hm =uba Dalte
jo vh =uba krte hE&9to3er ilya
AOr ALbTta
h%sI kI g:rsUlo& ke
sa9se
Aap •s– se phle
wn logo& ko ijNho& ne
h%sI kIAap kh de&
wn sejo Ãijs
vh 9ews pr
h%sI krte10
sEr kroj>mIn •muLk– me&11 ifrde`okEsahuAaAn\jamzu4lane vale
Aap pU2e&
iks ke il@
joApne •nf>\s–
Aap prAaSmano& me&AOr j>mIn
kh de& ALlah ke il@
il`I hE
rhmttuMhe& j>”r jma krega
jo log ik>yamt ka idnnhI& =kws me&
`>sare me& Dala
Apne Aapto vhIrat :man nhI& la@&ge12AOr ws ke il@
jobSta hEme&
AOr idnAOr vh
sunne vala
karsaj>janne vala
13Aap •s– kh de&
Kya isva@
ALlahmE& bnaW%
bnane valaAaSman •jma–
Aap •s– kh de&
AOr j>mInAOr vhi`lata hEAOr `ata nhI&
be=k muz kohuKm idya gya
iksemE&
ho jaW%sb se phla
jo Ãijs
huKm manaAOr tU hrigj> n ho
i=kR krne vale14A>j>abAap •s– kh de&
be=k mE&
mE& Drta hU%AgrmE& naf>rmanI
k’%Apna rb
bD>a idn15ws pr rh\m ikya
jo Ãijs
fer idya ja@
ws sews idnthk>Ik>
AOr yhkamyabI `ulIdUr
krne vala16AOr
AgrtuMhe& phu%ca@
ALlahko: s~>tI
to nhI&
ws ka
ws ke isva
AOr Agr
hr =Evh phu%&ca@
tuMhe&ko: -la:to vhpr
k>aidr17AOr vh
18 g>ailbWprApne bNdeAOr vh
ihKmt vala
`>br r`ne vala
١١٠۷
131 R@fi‰fl
v;j>a simW> (7)V@‚bÄÄÄĻĄ¸aAap •s– khe& sb se bD>I gvahI iks kI ? Aap •s– kh d&e mere AOr tuMhare drimyan ALlah gvah hE, AOr muz pr yh k>urAan vih ikya gya hE taik mE& tuMhe& ;s se DraW% AOr ijs tk yh phu%ce, Kya tum •vak>:– gvahI dete ho ik ALlah ke sa9 ko: AOr -I mabUd hE& ! Aap •s– kh de&mE& •@esI– gvahI nhI& deta, Aap •s– kh de& isfR> vh mabUd ykta hE, AOr mE& ws se bej>ar hU% jo tum i=kR krte ho | (19)
vh log ijNhe& hm ne iktab dI vh ws ko phcante hE& jEse vh Apne be4o& ko phcante hE& | ijn logo ne `>sare me& Dala Apne Aap ko so vh :man nhI& late | (20)
AOr ws se bD>a j>ailm kOn jo ALlah pr zU4 buhtan bN0e ya zu4la@ ws kI Aayto& ko, be=k j>ailm f>lah •kamyabI– nhI& pate | (21)
AOr ijs idn hm wn sb ko jma kr&ege, ifr hm kh&egemu=\irka&e ko kha& hE& tuMhare =rIk ijn ka tum dava krte 9e | (22)
ifr n hogI wn kI =rart •wn ka wj>r– ;s ke isva ik vh khe&ge hmare rb ALlah kI k>sm hm mu=\irk n 9e | (23)
de`o! wNho& ne kEse zU4 baN0a ApnI jano& pr AOr vh jo bate& bnate 9e wn se `o: g:& | (24)
AOr wn se •baj>– Aap kI trf> kan lga@ r`te hE& AOr hm ne wn ke idla&e pr pdeR Dal id@ hE& ik vh wse n smze& AOr wn ke kano& me& boz hE, AOr Agr vh de`e& tmam in=ainya& •ifr -I– ws pr :mann la@&ge yha& tk ik jb Aap •s–ke pas Aate hE& to Aap •s– se zgD>te hE&, khte hE& vh log ijNho& ne kuf>š ikya •kaif>r– yh isf>R phlo& kI khainya& hE& | (25)
AOr vh ws se •dUsro& ko– rokte hE& AOr •`>ud -I– ws se -agte hE&, AOr vh isf>R Apne Aap ko hlak krte hE& AOr =Wr nhI& r`te | (26)
wبينكمفق٪ ينى شهيد اهللافق٪ قـــــل شهادةط٪ اכـبـر شىء اى قـــــل
ــنــكــم ائ ــلــغط٪ wمــــن ـــه ــــم النــــذرכ אن ـــ ـــق ال ـــذا ه الــــى wاwحــــــى
انما قـــل ــدج٪ ــه اش آل قـــل ىط٪ ـــ اخ אلــهــة اهللا ــع م ان لــتــشــهــدwن
אتينهم ــن ــذي ال ﴿٭١٩﴾٭ ن ــ ــشــرכ مــمــا ىء ـــ ــى ــن wان wاحـــد ــو ه
انفسهم خسرwا الذين ابناءهمم٪ ن فـ ـعـ كـمـا نـه فـ ـعـ الكتب
كذبا اهللا على ى افــتــ مــمــن اظــلـــــم wمـــن ﴿٭٢٠﴾٭ ن ــنــ م ــ ال فــهــم
جميعا هم حش wيــــوم ﴿٭٢١﴾٭ ن الظلم فلح ال انـــــــه אيتـهط٪ كذب او
ــنــتــم ك ـــن ـــذي ال ـــاؤכـــم شـــرכ ــــن اي ا اشـــرכـــ لــلــذيــن ل ـــ ـــق ـــم ث
كنا ما ربنا wاهللا ا قال ان اآل فتنتهم كن لم م ﴿٭٢٢﴾٭ ن عم ت
عنهم ـــل wض انــفــســهــم ــىل ع ا ــ ــذب ك ــيــف ك ــر ــظ ان ﴿٭٢٣﴾٭ مــشــرכــيــن
عىل wجعلنا الــيــكج٪ ستمع مــن wمنهم ﴿٭٢٤﴾٭ ــفــتــرwن ا اكنـــ مــا
لك ـــرwا wان اط٪ wقــــ אذانــهــم ـــى wف ه ــ ــفــقــه ان ــة ــن اכ قــلــوبــهــم
الـذيـن ل ـقـ نك جادل جــاءwك اذا حـتى هاط٪ ا من ال אيـــة
عــنــه ن ــ ــه ــن ـــم wه ﴿٭٢٥﴾٭ ـــن ـــي االwل ــر ــي ــاط اس اآل ـــذآ ه ان كـــفـــرwا
﴿٭٢٦﴾٭ ــرwن ــع ــش wمـــا ــســهــم انــف اآل ن ــكــ ــل ــه wان ــهج٪ ــن ع ن ــ ــئ ــن wي
Aap •s– kh&e
kOn sI
cIj>AOr tuMhare drimyan
sb se bD>I
gvahIAap •s– kh d&e
ALlahgvahmere
drimyan
AOr vih ikya gya
muz pr
yhKya tum be=k
k>urAantaik mE& tuMhe&
DraW%;s se
AOr ijs
ph%uce
tum gvahI dete hoikALlah ke
sa9isfR>
ko: mabUd
dUsraAap •s– kh de&
mE& gvahI nhI& deta
Aap •s– kh de&
vhmabUdyktahm ne dI
wNhe&AOr
be=k mE&bej>ar
ws se jo
tum i=kR krte ho
19vh ijNhe&
iktabvh ws ko phcante hE&
Apne Aap jEsevh
phcante hE&Apne be4e
vh ijNho& ne
`>sare me& Dala
so vh:man nhI& late20zU4AOr kOn
sb se bD>a j>ailm
ws se jo
buhtan baN0e
ALlah pr
ya zu4la@ws kI Aayte&
ibla =uba vh
sbf>lah
nhI& patej>ailm •jma–
21AOrijs idn
wn ko jma kr&ege
ifrhm khege&wn ko ijNho& ne
tum 9ei=kR ikya •mu=\irko&–
kha%tuMhare =rIkijn ka
dava krte22ifrn 9e hmn hogI Ãn rhI
wn kI =rart
isva@vh khe&
k>sm ALlah kI
hmara rb
i=kR krne vale23wn se de`okEsewNho& ne
zU4 baN0aprApnI jano&
AOr`o: g:&
jovh bate& bnate 9epr 24AOr wn se
jokan
lgata 9aAap •s– kI trf>
AOr hm ne Dal idya
wn ke idlpdeRiktmamvh •n–
smze& wseAOr wn ke kano& me&
bozAOr Agr
vh de`e&
in=anIn :man la@&ge
ws prijn logo&
neyha&
tk ikjb
Aap •s– ke pas Aate hE&
Aap •s– se zgD>te h&E
khte hE&
wNho& ne kuf>š ikya
nhI&yhws semgr •isf>R–
khainya&phle log •jma–
25AOr vh
rokte hE&
AOr -agte hE&ws seAOr nhI&
26 hlak krte hE&
mgr •isf>R–
Apne AapAOr vh =Wr
nhI& r`te
ik
٢١٠٨
ف الزموق
ف الزموق
132R@fi‰fl
W@aÏ»8@aàaÎAlÃAnA>am (6)
AOr k-I tum de`o jb vh Aag •doj>`>– pr `D>e ik@ ja@&g& to khe&ge @e ka=! hm vaps -eje ja@& AOr Apne rb kI Aayto& ko n zu4la@& AOr ho ja@& :man valo me& se | (27)
bl\ik vh ws se k>Bl jo 2upate 9e wn pr j>aihr ho gya AOr vh Agr vaps -eje ja@& to ifr •vhI– krne lge& ijs se vh roke g@ AOr be=k vh zU4e hE& | (28)
AOr khte hE& hmarI isf>R yhIduinya kI ij>NdgI hE AOr hm w5a@ jane vale nhI& •hme& ifr ij>Nda nhI& hona– | (29)
AOr k-I tum de`o jb vh Apne rb ke samne `De> ik@ ja@&ge |vh f>rma@ga Kya yh nhI& sc, vh khe&ge ha& hmare rb kI k>sm •Kyo& nhI&–, vh f>rma@ga ps A>j>ab c`o ;s il@ ik tum kuf>š krte 9e | (30)
thk>Ik> vh log 3a4e me& pD>e ij>Nho& ne ALlah ke imlne ko zu4laya yh&a tk ik jb Acank wn pr ik>yamt Aa phu%cI khne lge ha@ hm pr Af>sos! jo hm ne ws me& kotahI kI, AOr vh Apne boz> ApnI pI5o& pr w5a@ ho&ge | Aagah rho bura hE jo vh w5a@&ge | (31)
AOr duinya kI ij>NdgI isf>R `el AOr jI ka behlava hE, AOr Aai`>rt ka 3r wn loge& ke il@ behtr hE jo prhej>garI krte hE&, so Kya tum A>K>l se kam nhI& lete | (32)
be=k hm jante hE& Aap •s– ko vh •bat– j>”r r&jIda krtI hE jo vh khte hE&, so vh yk>Inn Aap •s– ko nhI& zu4late bl\ik j>ailm log ALlah kI Aayto& ka ;n\kar krte hE& | (33)
AOr AlbTta rsUl zu4la@ g@ Aap •s– se phle, ps wNho& ne sb\r ikya ws pr jo vh zu4la@ g@ AOr sta@ g@ yh&a tk ik wn pr hmarI md\d Aag:, AOr •ko:– bdlne vala nhI& ALlah kI bato& ko, AOr AlbTta Aap •s– ke pas rsUlo& kI ku2 `>bre& phu%c cukI hE& | (34)
ب كذ wال د ـــ ليتنا ا فقال النار على ا wقف اذ ى wلــــو
ما ــم ــه ل ـــدا ـــل ﴿٭٢٧﴾٭ ــن ــي ــن م ــ ــم ال ـــن م ن ـــ ـــك wن ربـــنـــا بــאيــت
wانــهــم عنه ا ه لما wا لــعــاد rدwا ــو wل قبلط٪ ــن م ن خف ا ــ اكن
ــحــن ـــا wم الــدنــيــا حــيــاتــنــا اال هــى ان ا wقــالــ ﴿٭٢٨﴾٭ ن ــ ــذب ــك ل
اليس قـــــا ربــهــمط٪ عــىل ا wقــفــ اذ ى ــ wلـــــو ﴿٭٢٩﴾٭ ثين بمبع
ـمــا ــذاب ــع ال ا ــ ــذwق ف قــــــا ــاط٪ ــن ورب ــىل ا ــ قــال ط٪ ــالــحــق ــذا ه
حتى اهللاط٪ لقاء ا ــذبــ ك الــذيــن خسر قـــد ﴿٭٣٠﴾٭ ــكــفــرwن كنتم
فيهاال٪ طنا ف ما عــىل تنا حس ا قــالــ غتة الساعة جاءتهم اذا
﴿٭٣١﴾٭ ــــزرwن مــا ــاء س اال ــمط٪ ــوrه ــه ظ ــىل ع اوzاrهـــــم ن حمل wهـــم
للذين خير ة ــ االخ wللدار wلــهــوط٪ لعب اال الدنيآ ة الحي wما
ـــذى ال ــك ن ــ ــح ــي ل انــــه ــعــلــم قـــد ﴿٭٣٢﴾٭ ن ــلــ ــق ــع افــــال نط٪ ــ ــق ــت ي
اهللا ــت ــאي الــظــلــمــيــن ــن ــك و ــك ن ــ ب ــذ ــك ال ــم ــه ــان ف ن لــ يــقــ
عــىل ــرwا ــب ــص ف قــبــلــك ـــن م ـــل rس بــت كــذ ــد ــق wل ﴿٭٣٣﴾٭ ــدwن ــح ــج ي
ل مـــبـــد wال ـــاج٪ ن ـــ ـــص ـــم ـــه ـــى ات حـــتـــى wاwذwا ا بـــــ كـــــذ مـــا
﴿٭٣٤﴾٭ ـــيـــن ســـل ـــ الـــم ـــا ـــب ــــن م ــــــاءك ج wلــــقــــد اهللاج٪ ـــت لـــلكـــم
AOr Agr •k-I–
tum de`o
jb `D>e ik@ ja@&ge
AOr n zu4la@& hm
prAagto khe&ge@e ka= hm
vaps -eje ja@&
Aayto& koApna rb
AOrho ja@& hm
jo se:man vale27bl\ikj>aihr ho gya
wn pr
vh 2upate 9ews se phleAOr
be=k vhAOr Agr
vaps -eje ja@&
to ifr krne lge&
vhIroke g@
ws se
zU4e28AOr khte hE&
hm nhI&hEmgr •isf>R–
hmarI ij>NdgI
duinyaAOr nhI&
w5a@jane vale
29AOr Agr •k-I–
Kya nhI&tum de`o
`De> ik@ ja@&ge
pr •samne–
Apna rb
vh f>rma@ga
yhscvh khe≥s
il@ ikha&
k>sm hmare rb kI
vh f>rma@ga
ps c`oA>j>ab
tum kuf>š krte 9e30yh&a tk ik
thk>Ik>3a4e me& pD>e
vh log ij>Nho& ne zu4laya
ALlah se imlna
jbAa phu%cI wn pr
ik>yamt;s me& Acankvh khne
lgeha@ hm pr Af>sos
prjo hm ne kotahI kI
AOr vh
w5a@ ho&geApne boz31 prApnI pI5 •jma–
Aagah rho
burajo vh w5a@&ge
AOr nhI&
ij>NdgIduinyawn ke il@
mgr •isf>R–
`elAOr jI ka behlava
AOr Aai`>rt ka 3r
behtr
prhej>garI krte h&E
so Kya tum A>K>l se kam nhI& lete
jo vh 32be=k hm jante hE&
ik vh
Aap ko j>”r r&jIda krtI hE
khte hE&so vh yk>Inn
ALlah kIAayto& ka
nhI& zu4late Aap •s– ko
AOr leikn •bl\ik–
j>ailm log
;n\kar krte hE&33prAOr AlbTta zu4la@e g@
rsUl •jma–
Aap •s– se phle
ps sb\r ikya wNho& ne
jo vh zu4la@ g@AOr nhI&
bdlne valaAOr
sta@ g@yha& tk
ikwn pr Aag:
hmarI md\d
ALlah kI bato& ko34 AOr AlbTta
Aap ke pas phu%cI
se •ku2–
`>brrsUl •jma–
٣١٠٩
133 R@fi‰fl
v;j>a simW> (7)V@‚bÄÄÄĻĄ¸aAOr Agr Aap •s– pr gra& hE wn ka mu%h ferna to Agr tum se ho ske to j>mIn me& ko: sur&g ya AaSman me& ko: sI7>I 7U&D inkalo ifr tum wn ke pas ko: in=anI le AaAo, AOr Agr AaLlah cahta to wNhe& ihdayt pr jma kr deta, so Aap •s– be `>bro me& se n ho& | (35)
mante isf>R vh hE& jo sunte hE&, AOr mudaRe& ko ALlah w5a@ga •dobara ij>Nda krega– ifr vh ws kI trf> lO4a@ ja@&ge | (36)
AOr vh khte hE& ik ws pr ws ke rb kI trf> se ko: in=anI Kyo& nhI& wtarI g: ? Aap •s–kh de& be=k ALlah ws pr k>aidr hE ik vh wtare in=anI, lekIn wn me& Ak\sr nhI& jante | (37)
AOr j>mIn me& ko: clne vala •hEvan– nhI& AOr n ko: pirNda jo Apne pro& se wD>ta hE mgr •wn kI -I– tuMharI trh jmaA>te& hE&, hm ne iktab me& ko: cIj> nhI& 2oD>I, ifr Apne rb kI trf> jma ik@ ja@&ge | (38)
AOr ijn logo& ne hmarI Aayto& ko zu4laya vh bhre AOr gU&ge h&E, AN0ero& me& hE&, ijs ko ALlah cahe gumrah kr de, AOr ijs ko cahe sI0e raSte pr clade | (39)
Aap •s– kh de& -la de`ae Agr tum pr ALlah ka A>j>ab Aay ya tum pr ik>yamt Aaja@, Kya tum ALlah ke isva •iksI AOr ko– pukaroge ? Agr tum sCce ho | (40)
bl\ik tum wsI ko pukarte ho, ps ijs •du`– ke il@ wse pukarte ho Agr vh cahe to vh wse dUr kr deta hE, AOr tum -Ul jate ho ijs ko tum =rIk krte ho | (41)
thk>Ik> hm ne tum se phlI wMmto& kI trf> rsUl -eje ifr hm ne •wn kI naf>rmanI ke sbb– wNhe& pkD>a s~>tI AOr tk\lIf> me& taik vh igD>igD>a@& | (42)
ifr jb wn pr hmara A>j>ab Aaya vh Kyo& n igD>igD>a@ leikn wn ke idl s~>t ho g@ AOr jo vh krte 9e =Etan ne wn ko AaraSta kr id`aya | (43)
بتغى ان اســتــطــعــت فـــان اضــهــم اعــ ــلــيــك ع ــر ــب ك اكن wان
اهللا شاء wلو אيةط٪ فتاتيهم السماء فى سلما او االrض فى نفقا
ستجيب انما ﴿٭٣٥﴾٭ الجهلين من نن ك فال الهدى على لجمعهم
﴿٭٣٦﴾٭ ن ــعــ ج ــ ــيــه ال ــم اهللا بعثهم ــويت ــم wال ن ــعــ ــســم ــذيــن ال
ان عىل قــادر اهللا ان قــــــل ــهط٪ رب مــن אيــة عليه ل ــ ال لــ ا wقــالــ
االrض فى دابـة من wمـا ﴿٭٣٧﴾٭ ن علم ال هم اכث كن و אيــة ل ين
ــنــا ط ــ ف مـــا امـــثـــالـــكـــمط٪ ــــم ام اآل ــه ــي ــاح ــن ــج ــر ــي ــط ــر ــ ط wال
ا كذب wالذين ﴿٭٣٨﴾٭ حشرwن ربهم اىل م شــىء من الكتب فى
شا ــن wم ضللهط٪ اهللا شا من الظلمتط٪ فى wبكم صم بאيتنا
عذاب اتىكم ان اrءيتكم قـــــل ﴿٭٣٩﴾٭ مستقيم اط صــ عىل يجعله
﴿٭٤٠﴾٭ صدقين كنتم ان نج٪ ــ ــدع اهللا اغير الساعة اتتكم او اهللا
ن wتــنــســ ــاء ش ان الــيــه ن ــ ــدع مــا فـيـكشف ن ــ ــدع ايـــاه بــل
الباساء فاخذنهم قبلك من امم اىل اrسلنآ wلقد ﴿٭٤١﴾٭ ن شرכ مـــا
ا ع ض اسنا جــاءهــم اذ آل فل ﴿٭٤٢﴾٭ ن ع تض لعلهم اء wالــضــ
﴿٭٤٣﴾٭ ن عمل ا اكن مــا الشيطن لهم وzيـــن بهم قل قست كن و
AOr Agr
hEgra&7U&D loAap •s–
prwn ka
mu%h fernato
Agrtum se ho skeik
ko: sur&g
j>mIn me&yacahta ALlah
ko: sI7>I
AaSman me&ifr le AaAo wn ke pas
ko: in=anI
AOr Agr
to wNhe& jma kr deta
ihdayt prmante hE&so Aap •s– n ho&
sebe `>br •jma–
35isf>R vh
jo logsunte hE&36 AOr mudRewNhe& w5a@ga
ALlahifr
ws kI trf>
vh lO4a@ ja@&ge
AOr vh khte hE&
Kyo& nhI& wtarI g:
ws pr
ikko:
in=anIse
ws ka rb
Aap •s– kh de&
be=k ALlah
k>aidr
wtarein=anIAOr
lekInj>mIn me&
wn me& Ak\sr
nhI& jante37AOr nhI&
ko:clne vala
AOr n
pirNdawD>ta hEnhI& 2oD>I hm ne Apne pro& semgrwMmte&
•jmaA>te&–tuMharI trh
iktab me&ko:cIj>wNho& ne zu4laya
ifrtrf>Apna rb
jma ik@ ja@&ge
38AOr vh log jo ik
hmarI Aayat
bhreAOr gU&geAOr ijse cahe me&AN0erejo Ãijs
ALlah cahe
wse gumrah kr de
wse kr de •cla de–
prraStaA>j>ab sI0a39Aap •s– kh d&e
-la de`oAgrtum pr Aa@
ALlahya Aa@ tum pr
ik>>yamt40 Kya ALlah ke isva
tum pukaroge
Agrtum hosCce
bl\ikwsI ko
tum pukarte ho
AOr tum-Ul jate ho
ps `ol deta hE •dUr krdeta hE–
ijse pukarte hows ke il@
Agrvh cahe
jo Ãijs
tum =rIk krte ho
41s~>tI me&AOr thk>Ik> hm ne -eje •rsUl–
trf>wMmte&tum se phleps hm ne wNhe& pkD>a
AOr tk\lIf>taik vhvh
igD>igD>a@igD>igD>a@&42ifr
Kyo& njb
Aaya wn pr
hmara A>j>ab
AOr leikn
s~>t ho g@
idl wn ke
43 AaraStakr id`aya
wn ko
=Etanjovh krte 9e
pr
۴١١١٠
فص
النف منزل
وقف غفران
وق ؎
134R@fi‰fl
W@aÏ»8@aàaÎAlÃAnA>am (6)
ifr jb vh -Ul g@ vh nsIht jo wNhe& kI g: to hm ne wn pr hr cIj> ke drvaj>e `ol id@ yha& tk ik jb vh ws se `>u=ho g@ jo wNh&e dI g: to hm ne wn ko Acank pkD>a •0r ilya– ps ws vK>t vh mayUs ho kr rh g@ | (44)
ifr j>ailm k>Om kI jD> ka4 dI g:, AOr hr tarIf> ALlah ke il@ hE jo sare jhano& ka rb hE | (45)
Aap •s– kh d&e -la de`o, Agr ALlah tuMhare kan AOr tuMharI Aa%`e& 2In le AOr tuMhare idlo& pr muh\r lgade to ALlah ke isva kOn mabUd hE jo tum ko yh cIj>e& la de •vaps krde–, de`o hm kEse bdl bdl kr Aayte& byan krte hE& ifr vh iknara krte hE& | (46)
Aap •s– kh de& de`o to shI Agr tum pr ALlah ka A>j>ab Acank ya `uLlm `uLla Aa@ Kya j>ailm logo& ke isva •AOr ko:– hlak hoga ? (47)
AOr hm rsUl nhI& -ejte mgr `>u=`>brI dene vale AOr Dr sunane vale | ps jo :man laya AOr s&vr gya to wn pr ko: `>Of> nhI& AOr n vh g>mg>In ho&ge | (48)
AOr ijn logo& ne hmarI Aayto& ko zu4laya wNh&e A>j>ab phu%cega ;s il@ ik vh naf>rmanI krte 9e | (49)
Aap •s– kh de&, mE& nhI& khta tum se ik mere pas ALlah ke `>j>ane h&E AOr n mE& g>Eb ko janta hU%, AOr n mE& tum se khta hU% ik mE& f>ir+ta hU%, mE& pErvI nhI& krta mgr •isf>R ws kI– jo merItrf> vih ikya jata hE, Aap •s–kh de& Kya nabIna AOr bIna brabr ho skte hE& ? so Kya tum g>Or nhI& krte ? (50)
AOr ws se wn logo& ko Drave& jo `Of> r`te& h&E ik Apne rb ke samne jma ik@ ja@&ge, ws ke isva wn ka n hoga ko: ihmaytI AOr n ko: isf>air= krne vala, taik vh bcte rhe& | (51)
ــىءط٪ ش لك اب ـــ اب عليهم فـتحنـا ـــــه ذכـــرwا مــا ا ــســ فلما
هــم فــــــاذا ــغــتــة ـــم ـــه ـــذن اخ ا ــــــ اwت ــمــآ ا حــــ فــــ اذا حــتــى
هللا ــد wالــحــم اط٪ ــ ظــلــم ــن ــذي ال ــوم ــق ال ـــر داب فــقــطــع ﴿٭٤٤﴾٭ ن مــبــلــســ
ــكــم ــع ــم س اهللا ـــــذ اخ ان اrءيـــــتـــــم قــــل ﴿٭٤٥﴾٭ ــن ــي ــم ــل ــع ال rب
انظر هط٪ اتيكم اهللا غير من قلوبكم عىل wختم wابصارכم
ان اrءيتكم قــــــل ﴿٭٤٦﴾٭ ن صدف هم م االيــت ف ـــصــ كيف
الـــقـــوم اال ــلــك ــه ـــل ه ة ـــ جـــه او ــة ــت ــغ اهللا عـــــذاب ــم ــك ــى ات
ــن ــذrي ــن wم يــن ــ ــبــش م اال ســلــيــن ــ الــم ــل س ــ wمـــا ﴿٭٤٧﴾٭ ن ــ الــظــلــم
﴿٭٤٨﴾٭ ن ــ ن ــ ــح هـــم wال عــلــيــهــم ف ـــ خ فـــال wاصـــلـــح ـــن אم ــن فــم
ـــمـــا ــــــذاب ــــــع ال ـــم ـــه ـــس ـــم ـــا ـــن ـــت ـــאي ا كــــــذبــــــ wالـــــــذيـــــــن
اعلم wآل اهللا ائن خ عندى لكم ل اقــ آل قـل ﴿٭٤٩﴾٭ ن فسق ا اكن
الــىط٪ حى ما اال اتــبــع ان ملكج٪ ــى ان لكم ل اقـــ wآل الغيب
﴿٭٥٠﴾٭ ـــتـــفـــكـــرwن ــــال اف wالـــبـــصـــيـــرط٪ ـــى ـــم االع ى ــ ــت ــس ـــل ه ـــل ق
لــيــس ـــم ـــه رب اىل ـــحـــشـــرwا ان ن ـــخـــافـــ ـــن ـــذي ال ـــه ــــــذر wان
﴿٭٥١﴾٭ ن ـــ ـــق ـــت لــعــلــهــم شـــفـــيـــع wال wلـــــى wنـــــــه د ـــــن م ـــم ـــه ل
ifr jb
vh -Ul g@
hr cIj> jo nsIht kI g:ws ke sa9
to hm ne `ol id@
wn prdrvaj>e
yha& tk ik
jb`>u= ho g@vhws se jo
wNhe&dI g:
hm ne pkD>a wn ko
Acankps ws vK>t
mayUs rh g@44ifr ka4 dI g:
AOr hr tarIf> ALlah ke il@
jD>k>Omijn logo& ne ju>Lm ikya
•j>ailm–
sare jhano& ka rb45tuMhare kanAap •s– kh d&e
-la tum de`oAgrle •2In le–
ALlah
AOr tuMharI Aa%`&e
AOr muh\r lga de
prde`o tuMhare idlkOnmabUdisva@tum ko lade
yh
kEsebdl bdl kr byan krte hE&
Aayte&Agr ifrvhiknara krte hE&
46Aap •s– kh de&
tum de`o to shI
tum pr Aa@A>j>ab ALlah kalog Acankya `uLlm `uLlaKyahlak hoga
isva@
j>ailm •jma–47AOr Dr sunane vale
AOr nhI& -ejte hmrsUl •jma–mgr`>u=`>brI dene vale
ps jo:man laya
AOrs&vr gya
48 to ko: `>Of> nhI&wn prAOr n vhg>mg>In ho&ge
AOr vh log jowNha&e ne zu4laya
;s il@ ik
hmarI Aayto& ko
wNhe& phu%ce gaA>j>ab
vh krte 9e naf>rmanI49mE& janta
Aap kh de&
nhI& khta m&Etum semere pas
ALlah ke `>j>ane
AOr nhI&
g>EbAOr nhI& khta mE&
tum semerI trf>
ik mE&f>ir+tamE& nhI& pErvI
krtamgr
jo vih ikya jata hE
Aap kh de&
Kyabrabr hE50 nabInaAOr bInaso Kya tum g>Or
nhI& krte
AOr Drave&ws se
vh log jonhI& `Of> r`te& hE&ikvh jma
ik@ ja@&getrf>
•samne–Apna rb
wn ke il@
ko:ws ke isva
51 ko: ihmaytI
AOr n
isf>air= krne vala
taik vhbcte rhe&
ALlah
۵٩١١
135 R@fi‰fl
v;j>a simW> (7)V@‚bÄÄÄĻĄ¸aAOr Aap •s– wn logo& ko dUr n kre& jo Apne rb ko pukarte hE& sub\h AOr =am, vh ws kI rj>a cahte hE& AOr Aap •s– pr •Aap •s– ke ij>Mme– wn ke ihsab me& se ku2 nhI&, AOr n Aap •s– ke ihsab me& se wn pr ku2 hE | Agr wNhe& dUr kroge to j>ailmo& se ho jaAoge | (52)
AOr ;sI trh hm ne wn me& se baj> ko baj> se Aaj>maya taik vh khe& Kya yhI log hE& ijn pr ALlah ne f>J>l ikya hm me& se ? Kya ALlah =u› guj>aro& ko `>Ub janne vala nhI& ? (53)
AOr jb Aap •s– ke pas vh log Aa@& jo hmarI Aayto& pr :man r`te hE& to Aap •s– kh de& tum pr slam hE, tuMhare rb ne Apne Aap pr rhmt il` lI •laij>m kr lI– hE ik tum me& jo ko: bura: kre nadanI se ifr ws ke bad tOba kr le AOr nek ho ja@ to be=k ALlah b~>=ne vala meh\rban hE | (54)
AOr ;sI trh hm tf>sIl se byan krte hE& Aayte& AOr •yh ;s il@ ik– gunahgaro& ka trIk>a j>aihr ho ja@ | (55)
Aap kh de& muze •;s bat se– roka gya hE ik mE& wn kI bNdgI k’& ijNh&e tum pukarte ho ALlah ke isva, Aap kh de& mE& tuMharI `>aih=at kI pErvI nhI& krta, ws sUrt me& be=k mE& bhk jaW%ga AOr ihdayt pane valo& me& se n ho& ga | (56)
Aap •s– kh de& be=k mE& Apne rb kI trf> se rO=n dlIl pr hU% AOr tum ws ko zu4late ho, tum ijs •A>j>ab– kI jl\dI kr rhe ho mere pas nhI& | huKm isf>R ALlah ke il@ hE, vh hk> byan krta hE AOr vh sb se behtr f>Esla krne vala hE | (57)
Aap •s– kh de& Agr mere pas hotI •vh cIj>– ijs kI tumjl\dI krte ho to AlbTta mere AOr tuMhare drimyan f>Esla ho cuka hota, AOr ALlah j>ailmo& ko `>Ub janne vala hE | (58)
ـــى ـــش ـــع wال ــــالــــغــــدwة ــــم ــــه rب ن ـــــدعـــــ ــــن ــــذي ال د ــــطــــ wال
ــــىء ش ـــــن م حـــســـابـــهـــم ــــن م عـــلـــيـــك مـــا ــــهط٪ ــــه wج ـــــدwن ي ـــــ ي
ــن م ن ــ ــك ــت ف ــم ده ــ ــط ــت ف شـــىء ـــن م عــلــيــهــم ــســابــك ح مـــن ـــا wم
الء ـــ اه ا لــ لــيــقــ بعض عضهم فـتـنـا ــك ــذل وכ ﴿٭٥٢﴾٭ الظلمين
﴿٭٥٣﴾٭ ين الشك ــاعــلــم اهللا ــيــس ال ينناط٪ مــن عليهم اهللا ــن م
كتب عليكم ــم ســ فــقــل אيتنا ن ــ ــن م ــ ــن ــذي ال ـــاءك ج wاذا
جهالة ء ســـ منكم عــمــل ــن م انـــه ــةال٪ حــم الــ فسه ــىل ع ــكــم rب
ل ـفـص وכذلك ﴿٭٥٤﴾٭ rحيم غفور فانــه wاصلحال٪ عده من اب ثم
ـــــى ان ــــل ق ﴿٭٥٥﴾٭ ـــيـــن م ـــجـــ الـــم ســـبـــيـــل wلـــتـــســـتـــبـــيـــن ــــــت االي
قـــل اهللاط٪ wن د ــــن م ن ـــــدعـــــ ــــن ــــذي ال ــــبــــد اع ان نـــهـــيـــت
﴿٭٥٦﴾٭ المهتدين ــن م ــا ان ــآ wم اذا ضللت قــد اءכــمال٪ اهــ اتــبــع آل
مــا عـــنـــدى مــا ـــهط٪ وכـــذبـــتـــم ربــــى مـــن ــة ــن ــي ـــىل ع انــــى قـــل
wهــــو ـــحـــق ال ـــقـــص هللاط٪ اال الـــحـــكـــم ان ــــهط٪ ن ــ ــل ــج ــع ــت ــس ت
ــه ن ــســتــعــجــلــ ــا م عــنــدى ان لـــو قـــل ﴿٭٥٧﴾٭ ــيــن ــصــل الــف ــر ــي خ
﴿٭٥٨﴾٭ ــمــيــن ــالــظــل اعـــلـــم wاهللا ــمط٪ ــك ــن ــي wب ــى ــن ــي ـــــر االم ــضــى ــق ل
AOr dUr n kre& Aapvh log joAOr =am pukarte hE&Apna rbsub\h
vh cahte hE&ws ka
‘`> •rj>a–ku2 nhI&Aap •s– prsewn ka ihsab
AOr nhI&
seAap •s– ka ihsab
se wn prku2ik tum wNhe& dUr kroge
to ho jaAoge
j>ailm •jma–
52AOr;sI trh
Kya yhI hE&Aaj>maya hm ne
wn ke baj>
baj> setaik vh khe&
ALlah ne f>j>\l ikya
wn pr53 hmare drimyan se
Kya nhI& ALlah
`>Ub janne vala
=u› guj>ar •jma–
AOr jb
Aap ke pas Aa@&
vh logil` lI:man r`te hE&
hmarI Aayto& pr
to kh de&
slamtum pr
tuMhara rb
prApnI j>at
nadanI se rhmtikjokretum seko: bura:
ifrtOba kr le
ws ke badAOr ;sI trh hm
tf>sIl se byan krte hE&AOr nek ho ja@
to be=k ALlah
b~>=ne vala
meh\rban54
Aayte&AOr taik
j>aihr ho ja@be=k mE&
raSta à trIk>a
gunahgar •jma–
55kh de&
muzeroka gya hE
ik m&E bNdgI k”&
kh de& vh ijNhe&tum pukarte hoseALlah ke
isva
mE& pErvI nhI& krta
tuMharI `>aih=at
56 be=k m&E bhk jaW%ga
ws sUrt me&
AOr m&E nhI&
seihdayt pane vale
Aap kh de&
be=k mE&prijsrO=n dlIl
seApna rb
AOr tum zu4late ho
ws ko
nhI& mere pas
tum jl\dI kr rhe hows kI
AOr vh mgrhuKmisf>R ALlah
ke il@byan
krta hEhk>
behtrf>Esla krne
vala57ws
kIkh de&AgrhotImere pasjotum jl\dI krte ho
Alb]aho cuka hota
f>Esla58 mere drimyan
AOr tuMhare drimyan
AOr ALlah
`U>b janne vala
j>ailmo& ko
٦۵١٢
136R@fi‰fl
W@aÏ»8@aàaÎAlÃAnA>am (6)
AOr ws ke pas g>Eb kI kunijya& hE&, wn ko ws ke isva ko: nhI& janta, vh janta hE jo `>u+kI AOr trI me& hE, AOr nhI& igrta ko: pTta mgr vh ws ko janta hE AOr ko: dana nhI& j>mIn ke AN0ero& me&, AOr n ko: tr n ko: `>u+k, mgr sb rO=n iktab •lOhe mhf>Uj>– me& hE | (59)
AOr vhI to hE jo rat me tuMharI •”h– k>Bj> kr leta hE AOr janta hE jo tum idn me& kma cuke ho, ifr tuMhe& ws •idn– me& w5ata hE taik mudd\t muk>rRra pUrI ho, ifr tuMhe& wsI kI trf> lO4na hE, ifr tuMhe& jta dega jo tum krte 9 | (60)
AOr vhI Apne bNdo& pr g>ailb hE, AOr tum pr ingehban -ejta hE yha& tk ik jb tum me& se iksI ko mOt Aa phu%ce to hmare f>ir+te ws kI •”h– k>Bj>e me& le lete h&E AOr vh kotahI nhI& krte | (61)
ifr lO4a@ ja@&ge& Apne sCce mOla kI trf>, sun r`o! huKm wsI ka hE AOr vh ihsab lene me& bhut tej> hE | (62)
Aap •s– kh de& tuMhe& `>u+kI AOr dyaR ke AN0ero& se kOn bcata hE ? •ws vK>t– tum ws ko igD>igD>a kr AOr cupke se pukarte ho •AOr khte ho– ik Agr hme& ;s se bcale to hm =u› Ada krne valo& me& se ho&ge | (63)
Aap •s– kh de& ALlah tuMhe& ws se bcata hE AOr hr s~>tI se, ifr tum i=kR krte ho | (64)
Aap •s– kh d&e vh k>aidr hE ik tum pr -eje A>j>ab tuMhare Wpr se ya tuMhare paW% ke nIce se ya tuMh&e if>k>aR Ã if>k>aR kr ke i-D>a de, AOr tum me se @k ko c`a de dUsre kI lD>a: •ka mj>a–, de`o hm iks trh Aayat fer fer kr byan krte hE& taik vh smz ja@& | (65)
AOr tuMharI k>Om ne ws ko zu4laya hala&ik vh hk> hE,Aap •s– kh de& mE& tum pr darog>a nhI& | (66)
hr `>br ke il@ @k i5kana •mk>rRra vK>t– hE AOr tum jl\d jan loge | (67)
wالبحرط٪ البر فى ما wيعلم هوط٪ اال علمهآ ال الغيب مفاتح wعنده
rطب wال االrض ظلمت فى حبة wال علمها اال وrقة من سقط wما
اليل فىكم ـتـ ــذى ال ــو wه ﴿٭٥٩﴾٭ مبين كتب فــى اال ابس wال
مسمىج٪ اجــل ليقضى فيه بعثكم م النهار حتم ج ما wيعلم
القاهر wهو ﴿٭٦٠﴾٭ ن عمل كنتم ما نبئكم م جعكم م اليه ثم
ــم ــدכ اح جـــاء اذا حــتــى ــظــةط٪ حــف عــلــيــكــم ســـل wيـــ عــبــاده ق ـــ ف
اهللا الــى rدwا ــم ﴿٭٦١﴾٭ ن ــ ط ــ ــف ال ـــم wه rســلــنــا فــتــه ــ ت ــ ــم ال
من قل ﴿٭٦٢﴾٭ الحسبين ع اســ wهو الحكمفق٪ له اال ط٪ الحق ىهم مو
ن ل wخفيةج٪ عا ض نه ـدعـ wالبحر البر ظلمت مــن يكم ينج
يكم نج اهللا قـــــل ﴿٭٦٣﴾٭ ين الشك من نن لنك ــذه ه من انجىنا
عىل الــقــادر هــو قــل ﴿٭٦٤﴾٭ ن شرכ انتم ــم ب ــ ك لك ــن wم منها
اrجــلــكــم ــحــت ــن م او قــكــم فــ مــن ــا ــذاب ع عليكم بعث ان
ف ــصـــــ كيف انظر عضط٪ اس عضكم wيذيق شيعا لبسكم او
قــل الــحــقط٪ ــو wه مــك قــ ــه ـــذب وכ ﴿٭٦٥﴾٭ ن فقه لعلهم االيـــت
﴿٭٦٧﴾٭ ن علم ف ــ wس مستقرز٪ با لــلك ﴿٭٦٦﴾٭ وכيل عليكم لست
AOr ws ke pas
kunijya&g>EbAOr trI nhI&wn ko janta
isvavhjo`>u+kI me&
AOr nhI&
igrtako:AOr n ko:
trmgr
vh ws ko janta hE
AOr n ko: dana
me&AN0erej>mIn
AOr n
`>u+kme&rat me& iktabrO=n59AOr vh
jo ikk>Bj> kr leta hE tuMharI •”h–
AOr janta hE
jo tumkma cuke ho
muk>rRra idn me&ifrtuMhe&
w5ata hEws me&
taik pUrI ho
mud\dt
ifrws kI trf>
tuMhara lO4na
g>ailb ifrtuMhe&
jta degajotum krte 9e60AOr
vhI
prApne bNdeAOr
-ejta hEtum me& se @k Ã
iksItum pringehban
yha% tk ke
jbAa phu%ce
mOtk>Bj>e me& lete hE& ws ko
ALlah kI trf>
hmare -eje hu@ •f>ir+te–
AOr vh
nhI& krte kotahI61ifrlO4a@ ja@&ge&
wn ka mOla
sCcasun r`o
kOnwsI ka
huKmAOr vh
bhut tej>
ihsablene vala
62
bcata hE tuMhe&
seAN0ereik Agr
`>u+kIAOr dyaRtum pukarte ho
ws koigD>igD>a
krAOr
cupke se
hme&bca le
se;stuMhe&
bcata hEto hm ho&se
=u› Ada krne vale
63Aap •s– kh de&
ALlah
ws seAOr sehr s~>tIpr ifrtumi=kR krte
ho64Aap
kh de&k>aidr
ik-ejetum prtuMhare paW% A>j>absetuMhare Wpr
yasenIce
ya i-D>a de tuMhe&if>k>aR Ã if>k>aR
hm fer fer kr byan krte hE&
AOr c`a@
tum me& se @k
lD>a:dUsrade`oiks trh
Aayattaik vhsmz ja@&Aap kh de&
65AOr zu4laya
ws ko
tuMharI k>Om
hala&ik vh
hk>
m&E nhI&tum prdarog>a67 66hr @k ke il@
`>br@k
i5kanaAOr jl\d
tum jan loge
AOr janta hE
pTta
mgr
Aap kh de&
vh
۷۵١٣
137 R@fi‰fl
v;j>a simW> (7)V@‚bÄÄÄĻĄ¸aAOr jb tU wn logo& ko de`e jo hmarI Aayto& me& zgD>te& hE& to wn se iknara kr le yha& tk ik vh m=g>Ul ho ja@e& ws ke A>lava iksI AOr bat me&, AOr Agr tuze =Etan -ulade to yad Aane ke bad n bE5 j>ailm logo& ke pas | (68)
AOr jo log prhej> krte hE& •prhej>gar hE&– wn pr wn •zg6>ne valo&– ke ihsab me& se ko: cIj> nhI&, leikn nsIht krna taik vh 6re& •baj> Aaja@&– | (69)
AOr wn logo& ko 2oD> de& ijNho& ne Apne dIn ko `el AOr tma=a bna ilya hE AOr duinya kI ij>NdgI ne wNhe& 0oke me& Dal idya hE, AOr ws •k>urAan– se nsIht kro taik ko: Apne ik@ •Apne A>ml– se pkD>a n ja@, ws ke il@ nhI& ALlah ke isva ko: ihmaytI AOr n ko: isf>air= krne vala, AOr Agr bdle me& tmam muA>avj>e de& to ws se n il@ ja@& •k>ubUl n ho&–, yhI vh log hE& jo Apne ik@ pr pkD>e g@, wNhe& gmR panI pIna hE AOr ddRnak A>j>ab hE ;s il@ ik vh kuf>š krte 9e | (70)
kh de& Kya hm ALlah ke isva ws ko pukare& jo hme& n nf>a de ske n hmara nuk>\san kr ske AOr •Kya– hm wl4e paW% ifr ja@& ws ke bad jb ik ALlah ne hme& ihdayt de dI ws =~>s kI trh ijse =Etan ne -ula idya j>mIn •j&gl– me&, vh hEran ho, ws ke sa9I ws ko ihdayt kI trf> bulate ho& ik hmare pas Aa |Aap •s– kh d&e be=k ALlah kI ihdayt hI ihdayt hE AOr hme& huKm idya gya hE ik tmam jhano& ke prvridgar ke f>rma&brdar rhe& | (71)
AOr yh ik nmaj> k>a;m kro AOr ws se Dro, AOr vhI hE ijs kI trf> tum ;k45e ik@ jaAoge | (72)
AOr vhI hE ijs ne AaSmano& AOr j>mIn ko 5Ik tOr pr pEda ikya | AOr ijs idn khega “ ho ja ” to vh “ ho ja@ga ”,
حتى عــنــهــم ض فــاعــ אيــتــنــا ــى ف ن ــ ض ــ ــخ ــن ــذي ال rايــــت wاذا
قعد فــال الشيطن نسينك wامـــا غــيــرهط٪ حــديــث فــى ا ضــ يــخــ
ن تق الــذيــن على ــا wم ﴿٭٦٨﴾٭ الظلمين الــقــوم مــع ى ــ כ الــذ بعد
wذر ﴿٭٦٩﴾٭ ن ــتــقــ لعلهم ى ـــ ذכ ــكــن و شـــىء ــن م حسابهم ــن م
الدنيا ة الــحــيــ ــم ــه ت ــ wغ ا ــ ــه wل لعبا ــم ــنــه دي اتــخــذwا ــن ــذي ال
اهللا wن د من لهـا ليس كسبت مـا فس بسل ان ــه wذכـــــر
ك اwل منهاط٪ خــذ ــ ال ــدل ع لك ــعــدل wان شـفـيــعج٪ wال ــى wل
ـــذاب wع حــمــيــم ـــن م اب ـــ ش ــم لــه اج٪ ــســبــ ك ــمــا ا ــ ــل ــس اب ــن ــذي ال
ما اهللا wن د مــن ا ـــ ـــدع ان قــل ﴿٭٧٠﴾٭ ــرwن ــف ــك ا اكنــــ ــا ــم ــم ــي ال
اهللا هــدىــنــا اذ ــعــد اعــقــابــنــا ــىل ع د wنــــ نــا ــضــ wال نفعنا ال
اصــحــب لــه انص٪ حـــيـــ االrض فــى الــشــيــطــيــن تــه ــ اســتــه اكلــــذى
ــدىط٪ ــه ال ـــو ه اهللا ـــدى ه ان قـــل ــتــنــاط٪ ائ الــهــدى ـــى ال نــه يــدعــ
ة ــ الــصــ ا ــ ــم ــي اق wان ﴿٭٧١﴾٭ ــيــن ــلــم ــع ال ب لــــ ــم لــنــســل نـــا wامـــ
خــلــق ــــذى ال ــــو wه ﴿٭٧٢﴾٭ ــحــشــرwن الـــيـــه ــــذى ال ــــو wه هط٪ wاتـــقـــ
ن فـــيـــكـــ ــــن ك ل ـــقـــ wيــــــوم ط٪ ـــق ـــح ـــال wاالrض ت ـــ الـــســـم
AOr jb
tU de`evh log jo ik
yha& tk ik
zgD>te& hE&me&hmarI Aayte&
to iknara kr le
wn se
vh m=g>Ul ho&me&to n bE5 ko: batws ke A>lava
AOr Agr
-ulade tuze=Etan
badyad Aanasa9 •pas–
prhej> krte hE&
k>Om •log–
j>ailm •jma–
68AOr nhI&
prvh log
jo
sewn ka ihsab
ko:AOr
2oD> decIj>leikn
nsIht krna
taik vh6re&69
vh log jowNho& ne
bna ilyaduinya Apna dIn`el
AOr tma=a
AOr wNhe& 0oke me& Dal idya
ij>NdgI
AOr nsIht kro
;s setaikisva@ ALlah
pkD>a •n– ja@
ko:bsbb jo
ws ne ikyaws ke il@
se
ko: ihmaytI
AOr n
ko: isf>air= krne vala
yhI logAOr Agr
bdle me& de
tmammuA>avj>en il@ ja@&ws se
vh log jopkD>e g@AOr A>j>abjo wNho& ne kmaya
•Apna ilya–wn ke il@
pIna •panI–
segmR
ddRnak;s
il@ ikjo vh kuf>š krte 9e70kh de&
Kya hm pukare&
seisva@ ALlah
n hme& nf>a deAOr n nuk>\san
kre hme&ALlah
AOr hm ifr ja@&
prApnI @i6>ya& •wl4e paW%–
badjb ihdayt
dI hme&
ws kI trh jo
-ula idya ws kosa9I =Etanme&j>mInhEranws ke
bulate ho&ws ko
trf>ihdayt ihdaythmare
pas Aakh d&ebe=k
ALlah kI ihdayt
vhI
AOr huKm idya gya hme&
ik f>rma&brdar rhe&
nmaj>prvridgar
ke il@tmam jhan71AOr
yh ikk>a;m kro
AOr ws se Dro
AOr vhI
vh ijs kI
pEda ikya
ws kI trf>
tum ;k45e ik@ jaAoge
72AOr vhI
vh jo à ijs
AaSman •jma–AOr j>mInto vh ho ja@ga 5Ik tOr prAOr
ijs idnkhega vhho ja
nhI&
٨١٠١۴
الثلـثــة
138R@fi‰fl
W@aÏ»8@aàaÎAlÃAnA>am (6)
ws kI bat sCcI hE, AOr muLk wsI ka hE, ijs idn sUr fU%ka ja@ga, g>Eb AOr j>aihr ka janne vala, AOr vhI hE ihKmt vala, `>br r`ne vala | (73)
AOr jb ;b/ahIm •A– ne kha Apne bap Aaj>r ko Kya tU buto& ko mabUd bnata hE ? be=k mE& tuze AOr terI k>Om ko `ulI gumrahI me& de`ta hU% | (74)
AOr ;s trh hm ;b/ahIm •A– ko AaSmano& AOr j>mIn kI bad=ahI•A>ja;bat– id`ane lge taik vh yk>In krne valo& me& se ho ja@ | (75)
ifr jb ws pr rat AN0era kr ilya to @k istara de`a, kha yh mera rb hE | ifr jb g>a;b ho gya to •;b/ahIm A– khne lge mE& doSt nhI& r`ta g>a;b hone valo& ko | (76)
ifr jb cmkta huAa ca%d de`a to bole yh mera rb hE, ifr jb vh g>a;b ho gya to kha Agr muze ihdayt n de mera rb to mE& -4kne vale logo& me& se ho jaW% | (77)
ifr jb ws ne jgmgata huAa sUrj de`a to bole yh mera rb hE, yh sb se bD>a hE | ifr jb vh g>a;b ho gya to kha @e merI k>Om! be=k mE& wn se bej>ar hU% ijn ko tum =rIk krte ho | (78)
be=k mE& ne Apna mu%h yk ‘`> ho kr ws kI trf> moD> ilya ijs ne j>mIn AOr AaSman bna@ AOr m&E i=kR krne valo& se nhI& | (79)
AOr ws kI k>Om ne ws se zgD>a ikya to ws ne kha Kya tum muz se ALlah •ke bare– me& zgD>te ho ? ws ne muze ihdayt de dI hE AOr mE& wn se nhI& Drta ijNhe& tum =rIk 5hrate ho ws ka, mgr yh ik mera rb ku2 •tk\lIf>– phu%cana cahe, mere rb ke ;Lm ne hr cIj> ka Ahata kr ilya hE, so Kya tum socte nhI& ? (80)
AOr mE& tuMhare =rIk se Kyo&kr D’% ? AOr tum •;s se– nhI& Drte ik ALlah ka =rIk krte ho ijs kI ws ne nhI& wtarI tum pr ko: dlIl, so dono& f>rIk> me& se Am\n •idljm:– ka kOn ij>yada hk>dar hE ? •btaAo– Agr tum jante ho | (81)
الغيب عــلــم ــصــورط٪ ال فــى نفخ ـــوم الــمــلــك wلـــه ــحــقط٪ ال لــه ــ ق
אزر البيه هيم اب قا wاذ ﴿٭٧٣﴾٭ الخبير الحكيم wهــو wالشهادةط٪
﴿٭٧٤﴾٭ مبين ل ض فــى ــك م ــ wق اrىـــك انـــى ــةج٪ אلــه اصناما اتتخذ
ن ــ ــك ــي wل wاالrض ت ــ الــســم ت ــ ــك ــل م ــم ــي ه ــ اب ى ــ ـــ ـــذلـــك وכ
هذا قــا كوכباج٪ r اليل عليه جـــن فلما ﴿٭٧٥﴾٭ قنين الم ــن م
اzغا القمر rا فلما ﴿٭٧٦﴾٭ االفلين احــب آل قــا افــل فلمآ ــىج٪ رب
نــن ــ الכ ـــى رب ــهــدنــى لــم ن ل ــا ق افـــل فلمآ ـــىج٪ رب ــذا ه ــا ق
ــى رب ــذا ه قــا ــاzغــة الشمس rا فلما ﴿٭٧٧﴾٭ الضالين الــقــوم مــن
﴿٭٧٨﴾٭ ن شرכ مما ىء ــ ــى ان قوم قــا افلت فلمآ اכــبــرج٪ ــذآ ه
انا wمــآ حنيفا wاالrض ت السم فطر للذى wجهى wجهت ــى ان
اهللا فــى ــى ن ــاجــ ــح ات قـــا مــهط٪ قــ wحــاجــه ﴿٭٧٩﴾٭ ــشــرכــيــن الــم مــن
شيئاط٪ ــى رب شاء ان اآل ــه ن شرכ ما ــاف اخ wآل هدىنط٪ ــد wق
ــاف اخ ــيــف وכ ﴿٭٨٠﴾٭ ــتــذכــرwن افــال علماط٪ شــىء لك ربـــى wســع
عليكم ـه ل ن لم مـا اهللا اشرכتم انكم ن خاف wال اشرכـتــم مآ
﴿٭٨١﴾٭ ن ــعــلــمــ كنتم ان ــاالمــنج٪ احـــق يــقــيــن الــفــ فـــاى سلطناط٪
ws kI bat
sCcIAOr
ws kag>Eb muLk
ijs idn
fU%ka ja@ga
sUrjanne vala
AOr j>aihrAOr vhI
ihKmt vala
Aaj>r`>br
r`ne vala73AOr
jbkha
;b/ahIm •A–
Apne bap ko
Kya tU bnata hE
but •jma–mabUd74 be=k mE&
tuze de`ta hU%
AOr terI k>Om
gumrahI me&`ulI
AOr ;sI trhhm id`ane
lgeAOr taikho ja@ vh
;b/ahIm •A–bad=ahIAaSmano& •jma–
AOr j>mIn
seyk>In
krne vale75yh
ifr jb
AN0era kr ilya
ws pr
ratws ne de`a
@k istara
mera rb
ifr jb
g>a;b ho gya
cmkta huAa
ws ne kha
mE& doSt r`ta
g>a;bhone vale
76ifr jb de`a
ca%d
boleyhmera rb
to mE&ho jaW%
ifr jb
g>a;b hogya
khaAgrn ihdayt de muzemera rb
sek>Om à log
-4kne vale
mera rb
77ifr jb ws ne de`a
sUrjjgmgata
huAaboleyh
yhsb se bD>a
ifr jb
78 vh g>a;b ho gya
@e merI k>Om
be=k mE&
bej>arws se jo
tum i=kR krte ho
be=k mE&
mE& ne mu%h moD> ilya
Apna mu%hAOr nhI& mE&ws kI
trf> ijsbna@
AaSman •jma–
AOr j>mInyk ‘`> ho kr
sei=kR krne vale79ALlah•ke bare– me&
AOr ws se zgD>a ikya
ws kI k>Om
ws ne kha
Kya tum muz se zgD>te ho
AOr ws ne muze ihdayt de dI hE
AOr nhI& Drta mE&
ku2jo tum =rIk
krte hows ka
mgryh ik
cahemera rb
Ahata kr ilya
mera rbhr cIj>mE& D’% ;Lmso Kya tum nhI& socte80AOr Kyo&kr
jo tum =rIk krte ho •tuMhare =rIk–
AOr tum nhI& Drte
tum pr ik tum=rIk krte ho
ALlah ka
jonhI& wtarIws kI
ko: dlIl
so kOn
dono& f>rIk>
81 ij>yada hk>dar
Am\n kaAgrtumjante ho
ws ne kha
nhI&
kha
زم ال
فوق
139 R@fi‰fl
v;j>a simW> (7)V@‚bÄÄÄĻĄ¸ajo log :man la@ AOr wNho& ne
Apne :man ko j>uLm se n imlaya,
wNhI& loga&e ke il@ idljm: hE
AOr vhI ihdayt yaF>ta hE& | (82)
AOr yh hmarI dlIl hE jo hm
ne ;b/ahIm •A– ko wn kI k>Om
pr dI, hm ijs ke drje cahe&
bulNd krte hE& | be=k tuMhara rb
ihKmt vala, janne vala | (83)
AOr hm ne wn •;b/ahIm A– ko
b~>=a ;s\hak> •A– AOr yak>Ub •A–,
hm ne sb ko ihdayt dI AOr
nUh •A– ko hm ne ihdayt dI ws
se k>Bl, AOr wn kI AOlad me& se
daWd •A– AOr suleman •A– AOr
AYyUb •A– AOr yUsuf> •A– AOr
mUsa •A– AOr ha“n •A– ko,
AOr ;sI trh hm nek kam krne
valo& ko bdla dete hE& | (84)
AOr j>kirya •A– AOr yhya •A–
AOr :sa •A– AOr ;lyas •A–,
sb nek bNdo& me& se hE& | (85)
AOr ;Sma:l •A– AOr AlysA> •A–
AOr yunu$s •A– AOr lUt •A–, AOr
sb ko hm ne tmam jhan valo&
pr f>j>Ilt dI | (86)
AOr ku2 wn ke bap dada AOr wn
kI AOlad AOr wn ke -a;yo& ko,
AOr hm ne wNh&e cuna AOr sI0e
raSte kI trf> ihdayt dI | (87)
yh ALlah kI rhnuma: hE | vh
;s se ihdayt deta hE Apne bNdo&
me& se ijse cahe, AOr Agr vh
i=kR krte to jo ku2 vh krte
9e j>aya ho jata | (88)
yh vh log hE& ijNhe& hm ne iktab
dI AOr =rIA>t AOr nbUVvt dI,
ps Agr yh log ;s ka ;n\kar
kre& to hm ne ;n •bato&– ke il@
muk>rRr kr id@ hE& @ese log jo ;s
ke ;n\kar krne vale nhI& | (89)
yhI vh log hE& ijNh&e ALlah ne
ihdayt dI, so wn kI rah pr
clo, Aap kh de& mE& ws pr tum
se ko: wj\rt nhI& ma>a, yh
to nhI& mgr nsIht tmam jhan
valo& ke il@ | (90)
االمـــن لــهــم ــك اwلــ ظلم ايــمــانــهــم ا لبس wلـــم ا ــنــ אم ــن ــذي ال
ــهط٪ م قــ ــىل ع ــيــم ه ــ اب אتينهآ حجتنآ ــلــك wت ﴿٭٨٢﴾٭ ــتــدwن مــه ـــم wه
وwهــبــنــا ﴿٭٨٣﴾٭ عــلــيــم حــكــيــم rبـــك ان ــاءط٪ ــش ــن م rجـــت د ــع ف ــ ن
قــبــل ـــن م ــا ــن ــدي ه ـــا ح ـــ wن ــاج٪ ــن ــدي ه الك بط٪ wيـــعـــقـــ اســـحـــق لـــه
ــــرwنط٪ wه ــى س ــ wم ــف س ــ wي ب ــــ wاي wســلــيــمــن داwد ذريــتــه ـــن wم
wالــيــاسط٪ wعيسى wيحيى يــا وزכــ ﴿٭٨٤﴾٭ المحسنين ى ج وכــذلــك
ــاط٪ ط ــ wل نـــس wيـــ ــع ــس ــي wال ــيــل ــع ــم wاس ﴿٭٨٥﴾٭ الــصــلــحــيــن ـــن م لك
ـــم ـــتـــه wذري אبــائــهــم ــــن wم ﴿٭٨٦﴾٭ ــن ــي ــم ــل ــع ال ــلــى ع فــضــلــنــا و
﴿٭٨٧﴾٭ مــســتــقــيــم اط صــــ اىل ــم ــه ــن ــدي wه wاجــتــبــيــنــهــم انـــهـــمج٪ ـــ wاخ
عــــبــــادهط٪ ـــــن م ــــاء ــــش ـــــن م ـــــه ــــهــــدى اهللا ــــــدى ه ذلـــــــك
الذين ك اwل ﴿٭٨٨﴾٭ ن عمل ا ــ اكن مــا عنهم لحبط ا ــ اشــرכ ــو wل
الء هـــ ــا ــه ــر ــكــف فـــان ةج٪ wالـــنـــبـــ ــم ــك ــح wال ــتــب ــك ال ــم אتــيــنــه
ـــك اwلـــ ﴿٭٨٩﴾٭ يــن ــكــفــ ــا ــه ا لــيــســ ـــا م قـــ ــا ــه ـــا ـــن و فـــقـــد
اســئــلــكــم آل ــــل ق اقــــتــــدهط٪ فـــبـــهـــدىـــهـــم اهللا ـــــدى ه ــــن ــــذي ال
﴿٭٩٠﴾٭ ـــن ـــي ـــم ـــل ـــع ـــل ل ى ــــــــ ذכ اال هـــــو ان اط٪ ـــــــــ اج عـــلـــيـــه
jo log:man la@
Am\n •idljm:–
AOr n imlayaApna :manj>uLm se
yhI logwn ke il@
AOr vhI
ihdayt yaF>ta
82ws kI k>Om
AOr yhhmarI dlIl
hm ne yh dI
;b/ahIm •A–pr
hm bulNd krte hE&
drjejo à ijs
AOr b~>=a hm ne
hm cahe&be=ktuMhara rb
ihKmt vala
janne vala
83
ws ko
;s\hak> •A–
AOryak>Ub •A–
ws se k>Blsb ko
ihdayt dI hm ne
AOrnUh •A–
hm ne ihdayt dI
AOr sewn kI AOlad
daWd •A–
AOrha”n •A–
AOrsuleman •A–
AOrAYyUb •A–
AOryUsuf> •A–
AOrmUsa •A–
AOr ;sI trh
hm bdla dete hE&
AOr;lyas •A–
nek kam krne vale
84AOrj>kirya •A–
AOryhya •A–
AOr:sa •A–
sbsenek bNdeAOr
lUt •A–85AOr
;Sma:l •A–AOr
AlysA> •A–AOr
yUnus •A–
AOr sb
hm ne f>j>Ilt dI
prAOr wn kI
AOladtmam jhan
vale86AOr se
•ku2–wn ke
bap dada
AOr wn ke -a:AOr hm ne cuna wNhe&
87 hm ne ihdayt dI wNhe&
trf>raStasI0a
yhALlah kI rhnuma:
Apne bNdeihdayt deta hE
;s seijsecahese
AOr Agr
vh i=kR krte
to j>aya ho jate
vh log jo
wn sejo ku2
vh krte 9e88yh
hm ne dI wNhe&iktabyh log AOr =rIA>tAOr nbUªtps Agr
;n\kar kre&
;s ka
to hm muk>rRrkr dete hE&
;n ke il@
yhI log @ese logvh nhI&;s ke;n\kar
krne vale89
vh joALlah ne ihdayt dI
nhI& ma>a mE& tum se so wn kI rah prcloAap •s– kh de&
;s prko: wj\rt90 nhI&yhmgrnsIhttmam jhan vale
٩١٣١۵
١٠
٨١٦
140R@fi‰fl
W@aÏ»8@aàaÎAlÃAnA>am (6)
AOr wNho& ne ALlah kI k>d/ n kI •jEse– ws kI k>d/ ka hk> 9a jb wNho& ne kha ik ALlah ne iksI ;n\san pr ko: cIj> nhI& wtarI, Aap •s– khe& •vh– iktab iks ne wtarI jo mUsa •A– le kr Aa@ logo& ke il@ rO=nI AOr ihdayt | tum ne wse vrk> vrk> kr idya hE, tum wse j>aihr krte ho AOr Ak\sr 2upa lete ho, AOr ws ne tuMhe& is`aya jo n tum jante 9e AOr n tuMhare bap dada,Aap •s– kh de& ALlah •ne naij>l kI–, ifr wNhe& 2oD> de& Apne behUda =ug>l me& `elte rhe& | (91)
AOr yh •k>urAan– iktab hE brkt valI, hm ne naij>l kI, Apne se phlI •iktabo&– kIts\dIk> krne valI taik tum DraAo Ahle mKka ko AOr jo ws ke ;dR igdR hE& •tmam Aas pas vale–, AOr jo log Aai`>rt pr :man r`te hE& vh ws pr :man late hE& AOr vh ApnI nmaj> kI ihf>aj>t krte hE& | (92)
AOr ws se bD>a j>ailm kOn jo ALlah pr zU4 •buhtan– baN0e, ya khe merI trf> vih kI g: hE AOr wse ku2 vih nhI& kI g:, •wsI trh vh– jo khe mE& A-I wtarta hU% ws ke imSl jo ALlah ne naij>l ikya | AOr Agr tU de`e jb j>ailm mOt kI s`>\ityo& me& ho& AOr f>ir+te Apne ha9 fEla@ ho& ik ApnI jane& inkalo, Aaj tuMhe& ij>Llt ka A>j>ab idya ja@ga ws sbb se ik tum ALlah ke bare me& zU4I bate& khte 9e AOr ws kI Aayto& se tkBbur krte 9e | (93)
AOr AlbTta tum hmare pas Akele Akele Aag@ jEse hm ne tuMhe& phlI bar pEda ikya 9a AOr jo hm ne tuMhe& •mal Ao Asbab– idya 9a 2oD> Aa@ ApnI pI5 pi2e, AOr hm tuMhare sa9 tuMhare vh isf>air= krne vale nhI& de`te •ijn kI insbt– tum guman krte 9e ik vh tum me& •tuMhare– sazI hE&, AlbTta tuMhare drimyan •ir=\ta– k4 gya AOr tum jo dave krte 9e sb jate rhe | (94)
ــشــر عـــىل اهللا ل ــــ ان ــآ م ا ــ ــال ق اذ قـــــدره حـــق اهللا ــــدرwا ق ـــا wم
ــوrا ســى مــ ــه ــاء ج الـــذى الكتب ل ـــ ان ــن م قـــــل شـــىءط٪ ــن م
اج٪ كــثــيــ ن ــ ــف ــخ wت ــا ــبــدwنــه اطــيــس قــ نــه ــجــعــلــ لــلــنــاس ـــدى wه
ذrهـــم ــم اهللاال٪ قــل ــمط٪ ــاؤכ אب wآل ــتــم ان ا علم ــم ل مــا wعــلــمــتــم
الذى ق مصد ك مب لنه ان كتب ــذا wه ﴿٭٩١﴾٭ ن لعب ضهم خ فى
ن ــنــ م ــ wالـــذيـــن ــاط٪ لــه حــ ـــن wم ى ــ ــق ال ام ــذر ــن ــت wل ــديــه بــيــن
wمــن ﴿٭٩٢﴾٭ ن ــحــافــظــ صــالتــهــم عــىل ـــم wه ــه ن ــ ــن م ــ ة بـــاالخـــ
ح ــ ــم wل ــى ال اwحـــى قــا او كذبا اهللا على ى افــتــ ممن اظــلــم
اذ ى ــ wلــو اهللاط٪ ل ـــ ان مــآ مثل ل ــ ــان س ــا ق wمــن شــىء الــيــه
ا ج اخ ايديهمج٪ ا اسط كة wالمل ت الم ت غم فى ن الظلم
اهللا على ن ل ق كنتم ما ن اله عذاب جزwن اليوم انفسكمط٪
نا جئتم ــد ــق wل ﴿٭٩٣﴾٭ ــســتــكــبــرwن אيــتــه ــن ع ــنــتــم وכ ــق ــح ال غــيــر
ظهورכمج٪ وrاء لنكم خ ما wترכتم مرة اwل خلقنكم كما ادى فــ
اط٪ شــرכــ فيكم ــم انــه zعــمــتــم الــذيــن شفعاءכم معكم ى ــ ــا wم
﴿٭٩٤﴾٭ ن ـــ عـــم ـــ ــتــم ــن ك مــا ــكــم ــن ع ــــل wض ــيــنــكــم ــطــع ــق ــد ــق ل
AOr nhI&
wNho& ne ALlah kI k>d/ janI
ko:;n\san
hk>ws kI k>d/
jb wNho& ne kha
nhI&ALlah ne wtarI
pr
ko: cIj>Aap •s– kh de&
rO=nI ikswtarIiktabvh jola@ ws komUsa •A–
AOr ihdayt
logo& ke il@
Ak\srtum ne kr idya
ws kovrk> vrk>
tum j>aihr krte ho ws ko
AOr tum 2upate ho
AOr is`aya tuMhe&
jotum n jante 9ewNhe&
2oD> de&tum
AOr n
tuMhare bap dada
Aap kh de&
ALlahifr
me&Apne behUda
=ug>lvh `elte
rhe&jo 91AOr
yhiktab
hm ne naij>l kI
brkt valI
ts\dIk> krne valI
Apne se phlI •iktabe&–
AOr taik tum DraAo
:man r`te hE& Ahle mKkaAOr jows ke ;dR igdR
AOrjo log
Aai`>rt pr:man late hE&
AOr kOn
;s pr
AOr vh
pr •kI–
ApnI nmaj>ihf>aj>t krte hE&
92
bD>a j>ailm
se à jo3D>e
•baN0e–AOr nhI& vih
kI g:ALlah pr
zU4yakhevih
kI g:merI trf>
ws kI trf>
ku2AOr jo
jb khemE& A-I
wtarta hU%imSl
jo naij>l ikya
ALlahAOr Agr
j>ailm •jma–
s`>\ityo& me&inkalo mOtAOr
f>ir+tefEla@ ho&Apne ha9
ApnI jane&Aaj tuMhe& bdla
idya ja@gaALlah pr •ke bare me&–
A>j>abij>Lltbsbbtum khte 9e
zU4AOr tum 9etum Aag@ hmare pas
sews kI Aayte&
tkBbur krte93AOr AlbTta
@k @k •Akele–
jEsehm ne tuMhe& pEda ikya
ApnI pI5 phlIbarAOr tum 2oD> Aa@
johm ne idya 9a tuMhe&
pI2e
AOr nhI&
hm de`te
tuMhare sa9
sazI hE&isf>air= krne vale tuMhare
vh jotum guman krte 9e
ik vhtum me&
AlbTta k4 gyatuMhare
drimyan94 AOr
jate rhetum sejotum dava krte 9e
tU de`e
١١
۴١۷
141 R@fi‰fl
v;j>a simW> (7)V@‚bÄÄÄĻĄ¸abe=k ALlah fa6>ne vala dane AOr gu5lI ka, vh mudaR se ij>Nda inkalta hE AOr ij>Nda se mudaR inkalne vala, yh hE tuMhara ALlah, ps tum kha& bhke ja rhe ho ? (95)
•rat kI tarIkI– cak kr ke sub\h inkalne vala, AOr ws ne rat ko •j>rIA>a– sukUn bnaya AOr sUrj AOr ca%d ko •j>rIA>a– ihsab, yh ANdaj>a hE g>ailb, ;Lm vale ka | (96)
vhI hE ijs ne tuMhare il@ istare bna@ taik tum wn se `>u+kI AOr dyaR ke AN0ero& me& raSte malUm kro, be=k hm ne Aayte& `ol `ol kr byan kr dI h&E& wn logo& ke il@ jo ;Lm r`te& hE& | (97)
AOr vhI hE ijs ne tuMhe& @k vjUd se pEda ikya, ifr tuMhara @k i5kana hE AOr Amant rhne kI jgh | be=k hm ne Aayat `ol kr byan kr dI hE& smz valo& ke il@ | (98)
AOr vhI hE ijs ne AaSmano& se panI wtara, ifr hm ne ws se inkalI wgne valI hr cIj>, ifr hm ne ws se hre hre ket AOr dr`>t inkale ijs se @k pr @k c7>e hu@ dane inkalte hE&, AOr `jUro& ke ga-e se zuke hu@ `>o=e, AOr A&gUr AOr j>EtUn AOr Anar ke bag>at @k dUsre se imlte julte AOr nhI& -I imlte, ws ke fl kI trf> de`o jb vh flta hE AOr ws ka pkna •de`o–, be=k ws me& wn logo& ke il@ in=ainya& hE& jo :man r`te h&E | (99)
AOr wNho& ne ijNno& ko ALlah ka =rIk 5hraya hala&ik ws ne wNhe& pEda ikya hE AOr vh ws ke il@ be4e AOr bei4ya& tra+te hE& jhalt se, vh pak hE AOr ws se bulNd tr hE jo vh byan krte h&E | (100)
n: trh •nmUne ke bg>Er– AaSmano& AOr j>mIn ka bnane vala, ws ke be4a Kyo&kr ho skta hE ? jbik ws kI bIvI nhI& AOr ws ne hr cIj> pEda kI hE, AOr vh hr cIj> ka janne vala hE | (101)
ج wمــخــ الميت ــن م الــحــى ج ــخــ ىط٪ ــ ــن wال الــحــب فلق اهللا ان
ــبــاحج٪ اال فالق ﴿٭٩٥﴾٭ ن فك فــاىن اهللا ذلكم ط٪ الــحــى مــن الميت
يز الع قدير ذلك حسباناط٪ wالقمر wالشمس سكنا اليل wجعل
فى ها لــتــهــتــدwا الــنــجــوم لــكــم جــعــل ـــذى ال ـــو wه ﴿٭٩٦﴾٭ العليم
﴿٭٩٧﴾٭ ن ــ ــعــلــم ــوم ــق ل ـــت االي فصلنا ــد ق ــرط٪ ــح ــب wال ــر ــب ال ظــلــمــت
دعط٪ wمــســتــ فــمــســتــقــر wاحـــــدة ــس ــف ـــن م ــم ــاכ ــش ان الــــذى ـــو wه
مــن ل ــــ ان الـــذى ـــو wه ﴿٭٩٨﴾٭ ن ــ ــقــه ــف ــوم ــق ل االيـــت فصلنا قــد
ا خض منه جنا فاخ ــىء ش لك بات ــه جنا فاخ ــاءج٪ م السماء
ال٪ دانية ان قن طلعها من النخل ــن wم اכباج٪ مت حبا منه ج نخــ
متشابهط٪ wغــيــر مشتبها ــان م ــ wال ن يــتــ wالــ ــنــاب اع ــن م wجــنــت
ـــم ـــك ذل فــــى ان ـــهط٪ ـــع ـــن wي ــــر اثــــم اذآ ــــره ــــم اىل انـــــظـــــرwا
wخلـقـهـم الــجــن ــاء ــرכ ش هللا ا wجــعــلــ ﴿٭٩٩﴾٭ ن ــنــ م ــ ــوم ــق ل اليـــت
﴾١٠٠﴿ ن صف عـمـا wتـعــىل سبحنه علمط٪ غير wبنت نين لــــه ا ق wخ
لــه ــكــن ـــم wل ـــد wل لـــه ن ــ ــك اىن wاالrضط٪ ت ــ الــســم ــع ــدي ب
﴾١٠١﴿ ــم ــي ــل ع شـــــىء ـــــلك wهـــــو ـــــىءج٪ ش لك ـــق ـــل wخ صـــاحـــبـــة ط٪
be=k ALlah
fa6>ne vala
danaAOr inkalne
valaAOr gu5lI
inkalta hE
ij>NdasemudaR
mudaRseij>NdacIr kr •cak krke– inkalne vala sub\h
yh hE tuMhara ALlah
ps kha&
tum bhke ja rhe ho
95
AOr ws ne bnaya
ratsukUng>ailb AOr sUrjAOr ca%dihsabyhANdaj>a
;Lm vala
96AOr vhI
me& vh ijsbna@tuMhare il@
istaretaik tum raSta
malUm krown se
AN0ere`>u+kIAOr dyaR97 be=k hm ne `ol kr byan kr dI hE& Aayte&
logo& ke il@
;Lm r`te he&
AOr vhI
vh jo à ijs
pEda ikya tuMhe&
AOrAmant kI jgh
sevjUd à =~>s
@kifr @k i5kana
be=k hm ne `ol kr byan krdI& Aayte&
selogo& ke il@
jo smzte hE&98AOr vhI
vh jo à ijs
wtara
AaSmanpanIifr hm ne inkalI
sbj>Iws se
wgne valI
hr cIj>ifr hm ne inkalI
ws se
hm inkalte hE&
ws sedanezuke hu@@k pr @k c7>a huAa
AOr`jUrsega-a`>o=e
AOr bag>atA&gUr keAOr nhI& -I imlte AOr j>EtUnAOr Anarimlte julte
de`otrf>ws ka flws jbflta hEAOr ws ka pkna
be=kme&
in=ainya&logo& ke il@
:man r`te hE&
hala&ik ws ne wNhe& pEda ikya
99AOr wNho& ne 5hraya
ALlah ka
=rIkijn
AOr tra+te hE&
ws ke il@
be4e100 AOr bei4ya&
;Lm ke bg>Er •jhalt se–
vh pak hE
AOrbulNd tr
ws se jo
vh byan krte hE&
n: trh bnane vala
AaSman •jma–
ws kI
AOr j>mInKyo&krho skta
hEws ka
be4ajbik nhI&
bIvIAOr ws ne pEda kI
101 hr cIj>AOr vhhr cIj>janne vala
١٢
٦١٨
142R@fi‰fl
W@aÏ»8@aàaÎAlÃAnA>am (6)
yhI ALlah tuMhara rb hE | ws ke isva ko: mabUd nhI&, hr cIj> ka pEda krne vala, so tum ws kI ;badt kro, AOr vh hr cIj> ka karsaj> AOr inghban hE | (102)
•m`>\lUk> kI– Aa%`e& ws ko nhI& pa sktI& AOr vh Aa%`o& ko pa skta hE AOr vh -ed janne vala `>brdar hE | (103)
tuMhare rb kI trf> se in=ainya& Aa cukI& | to ijs ne de` ilya soApne vaSte, AOr jo AN0a rha to •ws ka vbal– ws kI jan pr, AOr mE& tum pr inghban nhI& | (104)
AOr wsI trh hm Aayte& fer fer kr byan krte hE& taik vh khe& tU ne •iksI se– p7>a hE, AOr taik hm janne valo& ke il@ vaj>eh kr de& | (105)
ws pr clo jo vih Aa@ tuMhare rb se tuMharI trf>, ws ke isva ko: mabUd nhI&, AOr mu=\irko& se mu%h fer lo | (106)
Agr ALlah cahta to vh i=kR n krte AOr hm ne tuMhe& wn pr inghban nhI& bnaya, AOr tum wn pr darog>a nhI& | (107)
AOr ALlah ke isva vh ijNhe& pukarte hE& tum wNh&e galI n do, ps vh ALlah ko be smze bUze guSta`>I se bura khe&ge&, wsI trh hm ne hr if>rk>e ko ws ka A>ml -la id`aya, ifr wNhe& Apne rb kI trf> lO4na hE, vh ifr wn ko jta dega jo vh krte 9e | (108)
AOr vh takId se ALlah kI k>sm `ate hE& ik Agr wn ke pas ko: in=anI Aa@ to j>”r ws pr :man la@&ge&, Aap •s– kh de& ik in=ainya& to ALlah ke pas hE&, AOr tuMhe& Kya `>br ik jb Aa -I ja@& to yh :man n la@&ge | (109)
AOr hm wn ke idl AOr wn kI Aa%`e& wl4 d&ege, jEse vh wn •in=ainyo&– pr phlI bar :man nhI& la@, AOr hm wNhe& 2oD> de&ge wn kI srk=I me& ik vh bhkte rhe& | (110)
ــدwهج٪ ــب فــاع شـــىء لك خــالــق هـــوج٪ اال آل ــمج٪ ــك rب اهللا ــكــم ذل
ـــدrك wهـــو االبــصــارز٪ ــه ــدرכ ال ﴾١٠٢﴿ وכــيــل شـــىء لك ــىل ع wهـــو
مــن ــصــائــر ــم ــاءכ ج ــد ق ﴾١٠٣﴿ الــخــبــيــر اللطيف ـــو wه ـــصـــارج٪ االب
عليكم انــا wمــآ فعليهاط٪ عمى wمــن فلنفسهج٪ ابصر فمن ربكمج٪
rســــت د ا لـــ ـــ ـــيـــق wل ـــــت االي ف ـــ ـــص ــــذلــــك وכ ﴾١٠٤﴿ ــظ ــي ــف ــح ب
ــكج٪ رب ــن م الــيــك اwحـــى مآ اتــبــع ﴾١٠٥﴿ ن علم لــقــوم wلنبـيـنـه
اهللا ـــاء ش wلــــو ﴾١٠٦﴿ ــن ــي ــرכ ــش ــم ال ـــن ع ض wاعـــــ ـــوج٪ ه اال آل
عليهم ـــت ان wمـــآ حــفــيــظــاج٪ عــلــيــهــم جــعــلــنــك wمـــا اط٪ ـــ ـــرכ اش ــآ م
ا فيسب اهللا wن د ــن م ن ــدعــ ــن ــذي ال ا ــســبــ wال ﴾١٠٧﴿ بــوכــيــل
ــم ــمص٪ ــلــه ــم ع ـــة ام ـــلك ل ــا ــن zي ــك ــذل ك ــمط٪ ــل ع ــغــيــر ــدwا ـــ ـــ ع اهللا
ا wاقــســمــ ﴾١٠٨﴿ ن عمل ا اكنـــ ما فينبئهم جعهم م ــهــم رب اىل
قــل ــاط٪ ــه ــنــن م ــ ــي ل ـــة אي جــاءتــهــم ــن ــ ل ــم ــه ــان ــم اي ــد ــه ج ـــاهللا ب
ــــاءت ج اذا ـــآ ـــه ان ـــمال٪ ـــشـــعـــرכ ــــا wم اهللا عـــنـــد االيـــــت ـــا ـــم ان
ا مــنــ ــ ــم ل كما ــم ــاrه ــص wاب ــدتــهــم افــ wنــقــلــب ﴾١٠٩﴿ ن ــنــ م ــ ال
﴾١١٠﴿ ن ـــ ـــه ـــعـــم طـــغـــيـــانـــهـــم ــــى ف ـــــم ـــــذrه wن مــــــرة اwل بـــــه
yhIALlah
tuMhara rb
so tum ws kI ;badt kro
nhI& ko: mabUd
ws ke isva
pEda krne vala
hr cIj>
AOr vh
prhr cIj>pa skta
hEkarsaj> Ã inghban
102nhI& pa sktI& ws ko
Aa%`e&AOr vh
Aa%`&eAOr vh
-ed janne vala
se `>brdar103Aa cukI& tuMhare pas
in=ainya&
tuMhara rb
so jo à ijs
de` ilyatum prso Apne vaSte
AOr jo
AN0a rha
to ws kI jan pr
AOr nhI&
mE&
inghban104AOrwsI trh
tU ne p7>a hEhm fer fer kr byan krte hE&
Aayte&AOr taik vh khe&
AOr taik hm vaj>eh kr de&
janne valo& ke il@
tuMhara rb
105tum clojo vih Aa@tuMharI trf>
se
nhI& ko: mabUd
ws ke isva
cahta ALlahAOr m%uh fer lo
semu=\irkIn106AOr Agr
n i=kR krte vhAOr nhI&
wn prbnaya tuMhe&
wn pringhbanAOr nhI&
tum
darog>a107AOr tum n galI do
ps vh bura khe&ge&
vh ijNhe&vh prs\it=
krte hE&se
ALlah ke isva
ALlahguSta`>I
sebe smze bUzeifr wsI trh
hm ne -la id`aya hr @k
if>k>aRwn ka A>ml
trf>Apna rb
wn ko lO4na
AOr vh k>sm `ate 9e
vh ifr wn ko jta dega
jo vh
krte 9e108
ALlah kI
takId seAap kh de&
AlbTta Agr
wn ke pas Aa@
ko: in=anI
to j>”r :man la@&ge
ws pr
ikin=ainya&jb Aa@& ALlah ke pasAOr Kya
`>br tuMhe&ik vh
:man n la@&ge109vh :man nhI& la@AOr hm wl4 d&ege
wn ke idl
AOr wn kI Aa%`e&
jEse
ws pr
phlI bar110 AOr hm 2oD> de&ge wNhe&
me&wn kI srk=Ivh bhkte rhe&
١٣
١٠١٩
143 R@fi‰fl
vlo A¨na (8)V@‚bÄÄÄĻĄ¸aAOr Agr hm wn kI trf> f>ir+te wtarte, AOr wn se mudeR bate& krte, AOr hm jma kr dete wn pr •wn ke samne– hr cIj> to -I vh :man n late mgr yh ik ALlah cahe, AOr leikn wn me& Ak\sr nadan hE& | (111)
AOr ;sI trh hm ne hr nbI ke il@ ;n\sano& AOr ijno& ke =yatIn ko du+a\mn bna idya, @k dUsre kI trf> mulMma kI hu: bate& bhkane ke il@ ;lk>a krte rhte hE&, AOr Agr tuMhara rb cahta to vh @esa n krte, ps wNhe& 2oD> de& •ws ke sa9– jo vh zU4 3D>te hE& | (112)
AOr taik wn logo& ke idl ws kI trf> ma;l ho ja@& jo Aai`>rt pr :man nhI& r`te, AOr taik vh ws ko psNd kre&, AOr taik vh krte rhe& jo vh bure kam krte hE& | (113)
Kya mE& ALlah ke isva ko: AOr mun\isf> 7>UNDU% ? AOr vhI hE ijs ne tuMharI trf> muf>s\isl •vaje>h– iktab naij>l kI hE, AOr ijNhe& hm ne iktab dI hE •Ahle iktab– vh jante hE& ik yh tuMhare rb kI trf> se hk> ke sa9 wtarI g: hE, so tum =k krne valo& me& se n hona | (114)
AOr kaiml hE tere rb kI bat sc AOr ;n\saf> ke @eitbar se, ws ke kilmat ko ko: bdlne vala nhI&, AOr vh sunne vala, janne vala hE | (115)
AOr j>mIn me Ak\sr •@ese hE&– Agr tU wn ka kha mane to vh tuze ALlah ke raSte se -4ka d&ege&, vh nhI& pErvI krte mgr isfR> guman kI, AOr vh isfR> A4kl dOD>ate hE& | (116)
be=k tera rb wse `>Ub janta hE jo bhkta hE ws ke raSte se, AOr vh ihdayt yaF>ta logo& ko `>Ub janta hE | (117)
so tum ws me& se `aAo ijs pr ALlah ka nam ilya gya Agr tum ws kI Aayto& pr :man r`te ho | (118)
الــــمــــويت ــــمــــهــــم و ــكــة الــمــلــ ـــم ـــه ـــي ال ـــآ ـــن ل ـــ انــــنــــا ــــــو wل
ان اآل ا ــنــ م لــيــ ا اكنــــ ــا م قــبــال شـــىء لك عــلــيــهــم ــا ن ــ ــش wح
بى لــلك جعلنا وכذلك ﴾١١١﴿ ن جهل هم اכث كن و اهللا يشاء
ــعــض اىل ــم ــه ــض ــع ـــى ح ـــ wالــــجــــن االنــــــس ــن ــي ــط ــي ش ـــــدwا ع
ـــم فـــذrه ه فــعــلــ مـــا ــــك rب شــــاء ــــو wل ــــــروrاط٪ غ ل ـــ ـــق ال ف ـــــ zخ
ن ــ ــن م ــ ال الـــذيـــن ـــدة افـــ الــيــه wلــتــصــغــى ﴾١١٢﴿ ــرwن ــت ــف ـــا wم
اهللا افــغــيــر ﴾١١٣﴿ ن فــ مــقــتــ ــم ه مــا ا فــ wلــيــقــتــ ه ضـــــ wلــيــ ة ــ ــاالخ ب
ــصــالط٪ ــف م ــب ــت ــك ال ــم ــك ــي ال ل ـــــ ان الــــذى ــــو wه ــا حــكــم ــى ــغ ــت اب
ربــــك ــــن م ل ـــنـــ م ــــه ان ن ــ ــم ــل ــع ــب ــت ــك ال ــم ــه ــن ــي אت wالــــذيــــن
ربـــك ــت لكــم ــمــت wت ﴾١١٤﴿ يــن الــمــمــتــ ــن م نــن ــكــ ــال ف بــالــحــق
﴾١١٥﴿ الــعــلــيــم الــســمــيــع ـــو wه ــتــهج٪ لــلكــم ــدل ــب م ال ــــدالط٪ wع صــدقــا
اهللاط٪ ــل ــي ــب س ـــن ع ك ــضــلــ االrض فـــى ـــن م ـــثـــر اכ ــطــع wان
rبـــك ان ﴾١١٦﴿ ن ــ ص ــ ــخ اال هـــم wان الــظــن اال ن ــعــ ــتــب ان
﴾١١٧﴿ ــالــمــهــتــديــن ــلــم اع ـــو wه ســبــيــلــهج٪ ــن ع ــضــل ــن م ــلــم اع ــو ه
﴾١١٨﴿ مــنــيــن مــ ــאيــتــه كنتم ان عليه اهللا ــم اس ذכـــر مما ا فــلكــ
AOr Agr
hmwtartemudeRwn kI trf>
f>ir+teAOr wn se bate& krte
AOr hm jma kr dete
wn pryh ik
hr =Esamnenvh :man latemgr
cahe ALlahAOr
leiknhr nbI ke il@
wn me& Ak\sr
jaihl •nadan– hE&
111AOr ;sI trh
hm ne bnaya
du+a\mn=Etan •jma–
baj> ;n\sanAOr ijnDalte hE&wn ke baj>
trf>
mulMmakI hu:
bate&ps 2oD> de&
wNhe&bhkane ke il@
AOr Agr
cahtatuMhara rb
vh n krte
AOr jo
vh zU4 3D>te hE&
112:man nhI& r`teAOr taik
ma;l ho ja@&ws kI trf>
idl •jma–
vh log jo
Aai`>rt prAOr taik vh ws ko psNd krle&
to Kya ALlah ke isva
AOr taik vh krte rhe&
jovhbure kam krte hE&
113
mE& 7U&DU%ko:
mun\isf>AOr vh
muf>s\isl •vaje>h–
jo à ijsnaij>l kItuMharI trf>
iktab
AOr vh log ijNhe&
hm ne wNhe& dI
tuMhara rb
iktabvh jante hE&ik yhwtarI g: hE
se
hk> ke sa9so tum n honatera rb se=k krne vale114AOr pUrI hEbat
scAOr ;n\saf>115 nhI&bdlne vala
ws ke kilmat
AOr vh
sunne vala
janne vala
AOr Agr
tU kha mane
Ak\srALlah ka raSta joj>mIn me&vh tuze
-4ka d&egese
nhI&pErvI krte
mgr •isfR>–
tera rb gumanAOr nhI&
vhmgrA4kl dOD>ate hE&be=k
vh`>Ub
janta hEjo117 bhkta hEse
ws ka raSta
AOr vh
`>Ub janta hE
ihdayt yaF>ta logo& ko
so tum `aAo
ws se jo
ilya gya118 ALlah ka namws pr
Agrtum hows kI
Aayto& pr:man vale
116
الجــزء ٨
144R@fi‰fl
X@bÄÄÄĉĄa@ÏÄÄ€ÎAlÃAnA>am (6)
AOr tuMhe& Kya huAa ik tum ws me& se n `aAo ijs pr ALlah ka nam ilya gya hE hala&ik vh tuMhare il@ vaj>eh kr cuka hE jo ws ne tum pr hram ikya hE mgr yh ik tum lacar ho jaAo, AOr bhut se •log– ApnI `>aih=at se ;Lm •thk>Ik>– ke bgE>r gumrah krte hE&, be=k tuMhara rb hd se b7>ne valo& ko `>Ub janta hE | (119)
AOr 2oD> do `ula gunah AOr 2upa huAa, be=k jo log gunah krte hE& A>nk>rIb ws kI sj>a pal&ege& jo vh bure kam krte 9e | (120)
AOr ws se n `aAo ijs pr ALlah ka nam nhI& ilya gya AOr be=k yh gunah hE, AOr be=k =Etan Apne doSto& ke •idlo& me vs\vsa– Dalte hE& taik vh tum se zgD>a kre&, AOr Agr tum ne wn ka kha mana to be=k tum mu=\irk hoge | (121)
Kya •vh =~>s– jo mudaR 9a ifr hm ne ws ko ij>Nda Kya AOr hm ne ws ke il@ nUr bnaya, vh clta hE ws •nUr kI rO=nI– se logo& me&, •Kya– ws jEsa ho ja@gajo AN0ero& me& hE ? ws se inklne vala nhI&, ;sI trh kaif>ro& ke il@ wn ke A>ml j>Int id@ g@ | (122)
AOr ;sI trh hm ne hr bStI me& bna@ ws ke bD>e muj\irm taik vh ws me& mkr kre&, AOr vh mkr nhI& krte mgr ApnI jano& pr, •ApnI hI jano& pr cale& clte hE&–, Aor vh =Wr nhI& r`te | (123)
AOr jb wn ke pas ko: Aayt AatI hE to khte hE& ik hm hrigj> n mane&ge jb tk hme& ws jEsa n idya ja@ jo ALlah ke rsUlo& ko idya gya, ALlah `>Ub janta hE ik ApnI irsalt kha& -eje, A>nk>rIb wn logo& ko phu%cegI ijNho& ne jumR ikya, ALlah ke ha% ij>Llt AOr s~>t A>j>ab, ws ka bdla ik vh mk\r krte 9e | (124)
فــصــل wقــــد ــلــيــه ع اهللا ـــم اس ذכــــر ــمــا م ا ـــ ـــالك اال ــم ــك ل ـــا wم
ا كــثــيــ wان ــهط٪ ـــ ــي ال ــم ــرrت ــط اض مـــــا اال عــلــيــكــم ـــرم ح ــا م ــكــم ل
ـــلـــم اع ــــو ه ـــــك rب ان ـــمط٪ ـــل ع ـــغـــيـــر ـــم ـــه ائ ـــ ـــاه ن لـــيـــضـــلـــ
الــذيــن ان wبـــاطـــنـــهط٪ االثـــــم ظــاهــر wذرwا ﴾١١٩﴿ ــديــن ــت ــع ــم ــال ب
ا ــالكــ wال ﴾١٢٠﴿ ن فــ ــقــتــ ا اكنـــ ما ســيــجــزwن ـــم االث ن يكسب
الشيطين wان ــســقط٪ ــف ل ــــه wان ــلــيــه ع اهللا ـــم اس ــذכــر لـــم ــمــا م
ــم ــك ان ــم ه ــ ــتــم ــع اط wان ــمج٪ ــوכ ــادل ــج ــي ل ــهــم ــ ــ اwل اىل ن ــ ح ــ ــي ل
ـــوrا لـــه wجــعــلــنــا فــاحــيــيــنــه مــيــتــا اكن ــــن اwم ﴾١٢١﴿ ن ــ ــرכ ــش ــم ل
ــخــارج لــيــس الظلمت فــى مــثــلــه ــن ــم ك الــنــاس فــى ــه يــمــشــى
ــذلــك وכ ﴾١٢٢﴿ ن عمل ا اكنـــ مــا ين للكف ـــن زي ــذلــك ك مــنــهــاط٪
ــا wم ــاط٪ فــيــه ــرwا ــك ــم ــي ل ــا ــيــه م مــجــ اכــبــر يــة قــ لك فـــى جــعــلــنــا
ــم ــه ــاءت ج wاذا ﴾١٢٣﴿ ـــشـــعـــرwن wمـــا ــم ــه ــس ــف ــان اال يـــمـــكـــرwن
اهللا rســــل اwتــــى ــآ م ــثــل م ــؤيت ـــ حــتــى مــن ــ لـــن ا قــالــ ـــة אي
ا مـــ اجـــ الـــذيـــن ســيــصــيــب rســالــتــهط٪ ــجــعــل ــيــث ح ــم ــلـــ اع اهللا
﴾١٢٤﴿ ـــكـــرwن ـــم ا اكنـــــ ــا ــم شـــديـــد wعــــــذاب اهللا ــد ــن ع صـــغـــار
AOr Kya huAa tuMhe&ik tum n `aAohala&ik vh vaj>eh
kr cuka hEws se jo
ilya gyanam
ALlah kaws pr
tuMhare il@
jo ws ne hram ikya
bhut se tum prmgrijstum lacar ho jaAo
wskI trf> •ws pr–
AOr be=k
gumrah krte hE&ApnI `>aih=at se`>Ub janta
hE;Lm ke bgE>rbe=ktera rbvh
hd se b7>ne valo& ko119jo logAOr
2oD> do`ula gunah
AOr ws ka 2upa huAa
be=k
kmate •krte– hE&
gunahAOr n `aAoA>nk>rIb sj>a pa@&ge
ws kI jo
9evh bure
kam krte120
ws se jo
nhI& ilya gya=Etan •jma– ALlah ka namws prAOr
be=k yhAlbTta gunah
AOr be=k
Dalte hE&trf> •me&–
to be=k tum
Apne doSttaik vh zgD>a kre&
tum seAOr Agr
tum ne wn ka kha mana
mu=\irk hoge121nUr Kya jomudaR 9aifr hm ne ws ko ij>Nda ikya
AOr hm ne bnaya
ws ke il@
vhclta hE
ws se
me&inklne vala
logws jEsa jome&AN0erenhI&
ws se;sI trhj>Int id@ g@
AOr ;sI trh
kaif>ro& ke il@
jojo vh krte 9e
•A>ml–122
hm ne bna@me&hrAOr nhI&
bStIbD>ews ke muj\irm
taik vh mkr kre&
ws me&
vh mkr krtemgrwn ke pas AatI hE
ApnI jano& prAOr nhI&
vh =Wr r`te123AOr jb
ko: Aayt
khte hE&hm hrigj> n
mane&geALlah jb tk
hm ko idya ja@
ws jEsa joidya gyarsUl •jma–
ALlah`>Ub
janta hEkha%
wNho& nejumR ikya
r`e •-eje–ApnI
irsaltA>nk>rIb phu%cegI
vh log jo
ij>LltALlah ke ha%124 AOr A>j>abs~>tws ka bdla
vh mk\r krte 9e
زم ال
فوق
زلمن
ف وق
١۴
١١١
145 R@fi‰fl
vlo A¨na (8)V@‚bÄÄÄĻĄ¸aps ALlah ijs ko ihdayt dena
cahta hE, ws ka sIna ;s\lam
ke il@ `ol deta hE | AOr ijs ko
cahta hE ik wse gumrah kre, ws
ka sIna t&g -I&ca huAa •inhayt
t&g– kr deta hE | goya ik vh
j>or se •bmu=\ikl– AaSman pr
c7> rha hE, ;sI trh ALlah wn
loge& pr A>j>ab Dalega jo :man
nhI& late | (125)
yh raSta hE tuMhare rb ka sI0a,
hm ne Aayat `ol kr byan kr
dI hE& wn logo& ke il@ jo nsIht
pkD>te hE&, (126)
wn ke il@ wn ke rb ke pas
slamtI ka 3r hE AOr vh wn
ka karsaj> hE ws ke isle me& jo
vh krte 9e | (127)
AOr ijs idn vh jma krega
wn sb ko •f>rma@ga– @e igroh
ijNnat! tum ne bhut se AadmI
Apne tabe kr il@, AOr ;n\sano&
me& se wn ke doSt kh&ege @e hmare
rb! hmare baj> ne baj> •@k dUsre–
se f>a;da w5aya AOr hm ws
mIA>ad •3D>I– ko phu%c g@ jo tU
ne mUk>rRr kI 9I | f>rma@ga Aag
tuMhara i5kana hE, ws me& hme=a
rhoge mgr ijse ALlah cahe,
be=k tuMhara rb ihKmt vala,
janne vala hE | (128)
AOr ;sI trh hm baj> j>ailmo&
ko baj> pr •@k dUsre pr–
musLlt kr dete hE& wn ke Aamal
ke sbb | (129)
@e igrohe ijNnat Ao ;n\san!
Kya tuMhare pas tum me& se hmare
rsUl nhI& Aa@ ? vh tum pr hmare
Ahkam byan krte 9e AOr tuMhe&
Drate 9e yh idn de`ne se | vh
khe&ge hm ApnI jano& ke i`>laf>
•Apne i`>laf>– gvahI dete hE&, AOr
wNhe& duinya kI ij>NdgI ne 0oke
me& Dal idya AOr wNha&e ne Apne
i`>laf> gvahI dI ik vh kaif>r
9e | (130)
ـــــالمج٪ س ـــــال ل صــــــــدrه ح ــــ ــــش ـــهـــديـــه ان اهللا د ــــــ ـــن ـــم ف
اكنـــمـــا جـــا حـــ ــا ــق ــي ض صــــــدrه ــل ــع ــج ــه ــل ــض ان د ــــ wمــــن
ــذيــن ال عــلــى جــس الــ اهللا ــجــعــل ــك ــذل ك ــاءط٪ الــســم فــى يــصــعــد
فصلنا قـــد مــســتــقــيــمــاط٪ ــــك رب اط ــــ ص ــــذا wه ﴾١٢٥﴿ ن مــنــ ــ ال
ربـــهـــم ــد ــن ع ــم الــســ دار ــم ــه ل ﴾١٢٦﴿ ــــذכــــرwن ـــوم لـــق االيـــــت
ــم ه ــ ــش ــح ــــــوم wي ﴾١٢٧﴿ ن ـــعـــمـــلـــ ا اكنـــــ ــمــا ـــم ـــيـــه wل ـــــو wه
wقـــا ـــــسج٪ االن مـــن ــم ت ــ ــث ــك ــت اس قـــد الـــجـــن ــعــشــر ــم ــيــعــاج٪ جــم
wبــلــغــنــآ ــبــعــض ــعــضــنــا ــتــع اســتــم ــا ــن rب ــــس االن ـــن م ــم ــه ــئ ــ اwل
ــن ــدي ــل خ ــم ــك ى ــ ــث م الـــنـــار ــا ـــ ـــ ق لــنــاط٪ ـــلـــت اج الـــــذى ــا ــن ــل اج
ــك ــذل وכ ﴾١٢٨﴿ عــلــيــم حــكــيــم ـــك rب ان اهللاط٪ شـــاء ــا م اال فــيــهــآ
﴾١٢٩﴿ ن ــ ــب ــس ــك ا ـــــ اكن ــا ــم ــا ــض ــع ــن ــي ــم الــظــل ــعــض ـــى ل ـــ ن
ـــنـــكـــم م ــــــل rس ــــاتــــكــــم ــــــم ال wاالنــــــــــس ــــن ــــج ال ـــعـــشـــر يـــم
ـــكـــم م ـــ لــــقــــاء ــــم ــــك ــــذرwن ــــن wي אيــــتــــى عـــلـــيـــكـــم ن ـــ ـــص ـــق ي
الــدنــيــا ة ــ ــي ــح ال ــم ــه ت ــ wغ ــســنــا انــف عــــــــىل ــا ــدن ــه ش ا قــالــ هـــذاط٪
﴾١٣٠﴿ يــــن ــــفــــ ك ا اكنـــــــ انــــهــــم انـــفـــســـهـــم ـــــىل ع wشــــــهــــــدwا
ps ijsALlah cahta hE;s\lam ke il@ ik wse ihdayt de`ol deta hEws ka sIna
AOr ijscahta hEikgoya ikwse gumrah
krekr deta hE
ws ka sIna
t&g-I&ca huAa
j>or se c7>ta hE
AaSmano& me& Ã AaSman pr
jo log ;sI trhkr deta hE
•Dale ga– ALlahnapakI •A>j>ab–
pr
:man nhI& late125hm ne `ol kr byan kr dI hE&
AOr yhraStatuMhara rb
sI0a
Aayatwn logo& ke il@
wn ka rbjo nsIht pkD>te hE&
126wn ke il@
slamtI ka 3rpas à ha&
AOr vhdoSt dar Ãkarsaj>
wska isla jo
vh jma krega vh krte 9e127AOrijs idn
sb@e ijNnat ke igrohAOr khege&
tum ne bhut 3er il@ •Apne tabe kr il@–
se;n\san ÃAadmI
wn ke doStse;n\sanAOr hm phu%ce
@e hmare rb
hm ne f>a;da w5aya
hmare baj>baj> se
mIA>adjohme=a rhogetU ne muk>rRr
kI 9Ihmare il@
f>rma@gaAagtuMhara i5kana
ws memgrijseAOr ;sI trh ALlah cahebe=ktuMhara rb
ihKmt vala
janne vala
128
hm musLlt kr dete hE&
baj>j>ailm •jma–
129 baj> prwske sbb
jo vh krte 9e •wn ke Aamal–
@e igrohijNnattum me& se AOr ;n\sanKya nhI& Aa@ tuMhare pas
rsUl •jma–
sunate 9e•byan krte 9e–
tum prtuMhara idnmerI
AayatAOr tuMhe& Drate 9e
mulak>at •de`na–
;svh khe&ge
hm gvahI dete hE&duinya
pr •i`>laf>–
ApnI jane&AOr wNhe& 0oke me& Dal idya
ij>NdgI
AOr wNha&e negvahI dI
pr •i`>laf>–
130 ApnI jane •Apne–
ik vhkuf>š krne vale 9e
١۵
٨٢
146R@fi‰fl
X@bÄÄÄĉĄa@ÏÄÄ€ÎAlÃAnA>am (6)
yh ;s il@ hE ik tera rb juLm
kI sj>a me& bs\ityo& ko hlak
krne vala nhI& jb ik wn ke
log be`>br ho& | (131)
AOr hr @k ke il@ wn ke
Aamal ke drje hE& AOr tuMhara
rb ws se be`>br nhI& jo vh
krte hE& | (132)
AOr tuMhara rb beinyaj> hE,
rhmt vala, Agr vh cahe
to tuMhe& le ja@ •hlak kr de–
AOr ijs ko cahe tuMhare bad
ja&n=In kr de, jEse ws ne tuMhe&
w5aya AOlad se @k dUsrI k>Om
kI | (133)
be=k ijs ka tum se vada ikya
jata hE vh j>”r Aane valI
hE AOr tum A>aijj> krne vale
nhI& | (134)
Aap •s– f>rma de&, @e merI k>Om!
tum ApnI jgh kam krte rho,
mE& -I kam kr rha hU%, ps tum
A>nk>rIb jan loge iks ke il@
hE A>aik>bt ka 3r | be=k j>ailm
•do jhan kI– kamyabI nhI&
pate | (135)
AOr •ALlah ne– jo `etI AOr
mve=I pEda ik@ hE& ws se wNho&
ne 5hraya hE ALlah ke il@ @k
ihSsa, ps wNho& ne Apne `>yal
me& kha yh ALlah ke il@ hE AOr
yh hmare =rIko& ke il@ hE, ps
jo wn ke =rIko& ke il@ hE to
vh nhI& phu%cta ALlah ko | AOr
jo ALlah ke il@ hE vh wn ke
=rIko& ko phu%c jata hE, bura hE
jo vh fE>sla krte hE& | (136)
AOr ;sI trh bhut se mu=\irko&
ke il@ wn ke =rIko& ne AOlad
ka k>t\l AraSta kr idya hE
taik vh wNhe& hlak kr de&, AOr
wn pr wn ka dIn guD mD
kr de& | AOr Agr ALlah cahta
to vh •@esa– n krte, so tum
wNhe& 2oD>o AOr vh jo zU4
baN0te hE& •vh jane& AOr wn ka
zU4– | (137)
wاهــلــهــا ــم ــل ــظ ى ـــ ـــق ال ــــــــك ــل مــه ــــك rب ــكــن ـــم ل ان ــــك ذل
rبــــك ـــــا wم اط٪ عـــمـــلـــ ـــا ـــم م rجـــــــت د wلـــــــلك ﴾١٣١﴿ ن غـــفـــلـــ
ـــةط٪ حـــم الـــ ذو الـــغـــنـــى ــــــك وrب ﴾١٣٢﴿ ن ـــعـــمـــلـــ عــمــا بـــغـــافـــل
كمآ ــشــاء مــا ــم ــدכ ــع ـــن م ــف ــســتــخــل wي ــكــم ــب ــذه ــا ــش ان
ــــدwن ع ــــ ـــا م ان ﴾١٣٣﴿ يــــن אخــــ قـــــوم ذريـــــــة ــــن م ـــم ـــاכ ـــش ان
ــىل ع ا ـــلـــ اعـــم ـــوم ـــق قـــل ﴾١٣٤﴿ ــن ي ــ ــج ــع ــم ـــم ـــت ان ــــآ wم التال٪
ــه ل ن ـــ ـــك ـــن م نال٪ ـــعـــلـــمـــ ف ـــ ـــس ف ـــلج٪ ـــام ع ـــــى ان مــاكنــتــكــم
هللا ا ـــلـــ ـــع wج ﴾١٣٥﴿ ن الــظــلــمــ ــح ــل ــف ال انـــــه الــــــدارط٪ عــاقــبــة
ا فـــقـــالـــ ـــا ـــب ـــصـــي ـــــــام ـــــــع wاالن ث ـــــ ـــــح ال ـــــن م ذrا مـــمـــا
اكن ــــا فــــم ــــاج٪ ــــن ــــائ ــــرכ ــــش ل ـــــــــذا wه ــــم ــــه ــــم ع ــــ هللا ـــــــذا ه
ـــو فـــه هللا اكن wمــــــا اهللاج٪ الــــــى ـــصـــل فـــــال ـــم ـــه ـــائ ـــرכ ـــش ل
وכـــذلـــك ﴾١٣٦﴿ ن ـــحـــكـــمـــ ـــا م ســــاء ـــمط٪ ـــه ـــائ ـــرכ ش اىل يـــصـــل
ـــــــــــــم اwالده قــــتــــل ــــن ــــي ــــرכ ــــش ــــم ال ـــــــن م لــــكــــثــــيــــر zيــــــــن
ديـــنـــهـــمط٪ ـــم ـــلـــيـــه ع ا ـــ ـــس ـــب ـــل ـــي wل ـــــم wه د لـــــيـــــ ــــم ه ــــا ــــرכ ش
﴾١٣٧﴿ ــــتــــرwن ــــف ـــــا wم ـــــم فـــــذrه ه ـــ ـــل ـــع ف مــــا اهللا ـــــاء ش ــــــو wل
yh;s
il@ iknhI& hE
jb ik wn ke log
tera rbhlak
kr Dalne valabs\itya&j>uLm se
be`>br ho&131AOr hr @k ke il@
tuMhara rb
drjews se jo
wNho& ne ikya •wn ke Aamal–
AOr nhI&
be`>brws se jo
rhmt vala vh krte hE&132AOr tuMhara rb
beinyaj>
Agrvh cahetuMhe& le ja@jEseAOr ja&n=In
bnadetuMhare badijs ko cahe
ws ne tuMh&e w5aya
setum se vada ikya
jata hEAOladk>OmdUsrI133be=kijs
j>”r Aane valI hE
AOr nhI&
tumpr A>aijj> krne vale134f>rma de&@e k>Omkam
krte rho
ApnI jghmE&ws ka
kamkr rha hU%
ps jl\dtum jan logeikshota hE
Aai`>rt3rAOr wNho& ne 5hraya
ALlah ke il@be=k
f>lah nhI& pate
j>ailm135
ws se jo
ws ne pEda ik@
ps wNho& ne kha
`etI seAOr mve=I@k ihSsa
yh ALlahke il@
wn ke zU4e `>yal ke mUtaibk>
hE AOr yhhmare =rIko& ke il@ps jo
wn ke =rIko& ke il@to nhI&to vh phu%ctatrf> koALlahAOr johEALlah ke il@
phu%cta hEtrf> •ko–
wn ke =rIkAOr ;sI trh bura hEjo vh fE>sla krte hE&136
AraStakr idya hE
Aksr ke il@wn kI AOlad semu=\irk •jma–k>t\l
wn ke =rIktaik vh wNhe& hlak krde&
wn ka dIn AOr guD mD kr de&wn pr
AOr Agr cahtaALlah137 vh n krteso tum wNhe&
2oD> doAOr jovh zU4 baN0te hE&
147 R@fi‰fl
vlo A¨na (8)V@‚bÄÄÄĻĄ¸aAOr wNho& ne kha yh mve=I AOr
`etI mm\nUA> hE, wse ko: n `a@
mgr ijs ko hm cahe& wn ke
•zU4e– `>yal ke mutaibk> AOr
ku2 mve=I hE& ik wn kI pI5
pr •svarI– hram kI hE AOr ku2
mve=I hE& •j>uBh krte vK>t– wn
pr ALlah ka nam nhI& lete,
•yh– zU4 baN0na hE ws •ALlah–
pr, hm jl\d wNhe& ws kI sj>a
d&ege& jo vh zU4 baN0te 9e | (138)
AOr wNho& ne kha jo wn
mvei=yo& ke pe4 me& hE vh `>ails
hmare mdoR& ke il@ hE AOr hmarI
A>Orto& pr hram hE, AOr Agr
mudaR ho to sb ws me& =rIk hE&,
vh jl\d wNhe& wn ke bate& bnane
kI sj>a dega, vh be=k ihKmt
vala janne vala hE | (139)
AlbTta vh log 3a4e me& pDe>
ijNho& ne bevk>Uf>I, nadanI se
ApnI AOlad ko k>t\l ikya
AOr jo ALlah ne wNhe& idya vh
hram 5hra ilya zU4 baN0te hu@
ALlah pr, yk>Inn vh gumrah
hu@, AOr vh ihdayt pane vale n
9e | (140)
AOr vhI •`>ailk>– hE ijs
ne bag>at pEda ik@ •2tiryo&
pr– c7>a@ hu@ •jEse A&gUr– AOr
•2tiryo& pr– n c7>a@ hu@, AOr
`jUr AOr `etI, ws ke fl
mu`>tilf> •ik>Sm ke– AOr j>EtUn
AOr Anar imlte julte AOr
juda juda, jb vh fl la@
to ws ke fl `aAo, AOr ws
ke ka4ne ke idn ws ka hk>
•w+r– Ada kr do, AOr beja
`>cR n kro, be=k ALlah beja
`>cR krne valo& ko psNd nhI&
krta | (141)
AOr cOpayo& me& se •pEda ik@–
bar brdar •bD>e bDe>– AOr j>mIn
pr lge hu@ •2o4e 2o4e–, jo
ALlah ne tuMhe& idya hE ws m&e se
`aAo AOr =Etan ke k>dmo& kI
pErvI n kro, be=k vh tuMhara
`ula du=\mn hE | (142)
ــن م اال ــآ ــه ــطــعــم ال ــر ـــ ــج ـــ ح ث wحــــــ ـــام ـــع ان ـــــذه ه ا wقــــالــــ
ـــــعـــــام wان ــــا ــــوrه ــــه ظ ـــــت م حـــــ wانــــــعــــــام ـــم ـــه ـــم ع ـــ ــــاء ــــش ن
ــم ــه ي ــ ــج ــي س عـــلـــيـــهط٪ اء افــــتــــ ــا ــه ــي ــل ع اهللا ــــم اس ــــذכــــرwن ال
االنــعــام ـــذه ه ن ــ ــط فــى ــا م ا wقـــالـــ ﴾١٣٨﴿ ــرwن ــت ــف ا اكنــــ ــا بــم
ــن ــك wان ازwاجــــــنــــــاج٪ ــــىل ع wمـــــحـــــرم ــــا ــــوrن ــــذכ ل ـــصـــة ـــال خ
حــكــيــم ــــه ان wصــفــهــمط٪ ــم يــه ــ ــج ــي س ـــاءط٪ ـــرכ ش ــه ــي ف ــم ــه ف ــتــة ــي م
ــا ــه ــف س ــــــــــم اwالده ا قـــتـــلـــ ــــن ــــذي ال ـــر ـــس خ ــــد ق ﴾١٣٩﴿ عـــلـــيـــم
اهللاط٪ عـــلـــى اء ــــ ــــت اف اهللا ــــم ــــه رzق ـــا م ا مـــــ wحـــــ ـــم ـــل ع بـــغـــيـــر
انـــشـــا الـــــذى ـــــو wه ﴾١٤٠﴿ مـــهـــتـــديـــن ا اكنـــــ ــــا wم ا ـــ ـــل ض قــــد
wالــــــــزرع wالـــنـــخـــل ــــت ــــرwش ــــع م ــــر ــــي wغ ــــت ــــرwش مــــع ـــت ـــن ج
مــتــشــابــهط٪ wغــيــر مــتــشــابــهــا مـــان ـــ wال ن يـــتـــ wالـــ الكــــه مــخــتــلــفــا
حــــصــــاده ـــــوم حـــقـــه ا wאتــــــ اثـــمـــر اذآ ــــره ــــم ــــن م ا ـــــ لك
ـــــن wم ﴾١٤١﴿ ـــن ـــي ف ـــ ـــس ـــم ال ـــحـــب ال ــــــه ان اط٪ ــــ ف ــــ ــــس wال
اهللا ــــــكــــــم رzق مـــمـــا ا ـــــــ لك شــــــاط٪ wفــــــ ــــة ل ــــ ــــم ح ــــــام ــــــع االن
﴾١٤٢﴿ ــن ــي ــب م ــــدو ع ــم ــك ل ــــه ان ــنط٪ ــط ــشــي ال ت خـــطـــ ا ــ ــع ــب ــت wال
AOr wNho& ne kha
yhmve=Iijs ko
AOr `etImm\nUA>
•mna ik@ hu@–wse n `a@mgr
hm cahe&wn ke g>lt `>yal
ke mUtaibk>AOr ku2 mve=I
AOr ku2 mve=I
hram kI g:wn kI pI5
•jma–
vh nhI& letehm jl\d wNhe&
sj>a d&egenam ALlah kaws pr
zU4 baN0te hE&
ws pr
ws kI jo
zU4 baN0te 9emve=I •jma– 138AOr wNho& ne kha
jope4 me&;n
`>ailshmare mdoR& ke il@ho AOr hramprhmarI A>Orte&AOr Agr
mudaRto vh sb
ws me&ihKmt vala
=rIkvh jl\d wn ko
sj>a degawn ka bate&
bnanabe=k vh
janne vala139bevk>Uf>I seALbTta 3a4e
me& pDe>vh log ijNho& ne
wNho& ne k>t\l ikya
ApnI AOlad
be`>brI •nadanI se–ALlah prAOr hram 5hraya
joALlah ne wNhe& idyazU4
baN0te hu@
yk>Innvh gumrah hu@
AOr vh n 9epEda ik@ihdayt pane vale
140AOr vhijs ne
bag>atc7>a@ hu@AOr `etI AOr n c7>a@ hu@AOr `jUr
mu`>tilf>ws ke fl
AOr g>Er mu=abh •juda juda– AOr j>EtUnAOr Anarmu=abh
•imlte julte–
`aAosews ke fl
ws ke ka4ne ke idn jbvh fl la@
AOr Ada kro
ws ka hk>
AOr beja `>cR n kroAOr se be=k vhpsNd nhI& krtabeja `>cR krne vale141
cOpa@bar brdar •bD>e bDe>–
ALlah ne tuMhe& idyaAOr j>mIn se lge hu@
`aAows se jo
AOr n pErvI krok>dm •jma–
142 =Etanbe=k vh
tuMharadu=\mn`ula
١٦
١١٣
الربــع
148R@fi‰fl
X@bÄÄÄĉĄa@ÏÄÄ€ÎAlÃAnA>am (6)
Aa5 joD>e •nr AOr mada pEda
ik@– do -eD> se do bkrI se,
Aap pU2e& Kya •ALlah ne– dono&
nr hram ik@ hE& ya dono& mada ?
ya vh jo dono& mada ke rhm me&
ilp4a huAa •A-I pe4 me&– ho ?
muze iksI ;Lm se btaAo Agr
tum sCce ho | (143)
AOr do W%4 se AOr do ga@ se
•pEda ik@–, Aap •s– pU2e& Kya
ALlah ne dono& nr hram ik@ hE&
ya dono& mada ? ya jo dono& ke
rh\mo& me& ilp4a huAa ho •A-I
pe4 me& ho– ? Kya tum ws vK>t
mOjUd 9e jb ALlah ne tuMhe& ws
ka huKm idya 9a ? ps ws se
bD>a j>ailm kOn hE jo ALlah
pr buhtan baN0e zU4 taik logo&
ko ;Lm ke bgE>r •jhalt se–
gumrah kre, be=k ALlah juLm
krne vale logo& ko ihdayt nhI&
deta | (144)
Aap •s– f>rma dIij@, jo vih
muze dI g: hE ws me& iksI `ane
vale pr ko: `ana hram nhI&
pata mgr yh ik vh mudaRr ho
ya bhta huAa `>Un ya suVvr ka
go+t, ps vh napak hE, ya
gunah ka •naja;j> j>bIha– ijs
pr g>Er ALlah ka nam pukara
gya ho, ps jo lacar ho ja@,
n naf>rmanI krne vala ho AOr
n srk= ho to be=k tera rb
b~>=ne vala inhayt meh\rban
hE | (145)
AOr wn loga&e pr jo yhUdI hu@,
hm ne hram kr idya hr na`>un
vala janvr, AOr hm ne ga@
AOr bkrI kI crbI wn pr
hram kr dI, isva@ ws ke jo
wn kI pI5 ya A&tiD>yo& se lgI
ho ya hÁIyo& ke sa9 imlI ho,
yh hm ne wn ko bdla idya wn
kI srk=I ka, AOr be=k hm
sCce hE& | (146)
ــنط٪ ــي ــن اث الـــمـــعـــز ـــــن wم اثـــنـــيـــن ـــضـــان ال مــــن ازwاجج٪ ــة ــي ــن ــم ث
ــلــيــه ع ــت ــل ــم ــت اش ــــا ام االنـــثـــيـــيـــن ام حـــــرم يـــن ءالـــذכـــ قـــل
﴾١٤٣﴿ صــدقــيــن ــتــم ــن ك ان ــم ــل ــع ــى ن ــ ــئ ــب االنـــثـــيـــيـــنط٪ اrحـــــام
ـــن ي ـــ ـــذכ ءال قـــل اثـــنـــيـــنط٪ الـــبـــقـــر ـــــن wم اثـــنـــيـــن االبــــــل ـــــن wم
ــنط٪ ــي ــي ــث االن ـــــام اrح ــيــه ــل ع ــلــت ــتــم اش امـــا ــن ــي ــي ــث االن ام حـــــرم
مــمــن اظـــلـــم ــن ــم ف ـــهـــذاج٪ اهللا ــكــم ــى wص اذ ـــداء شـــه ــنــتــم ك ام
اهللا ان عــلــمط٪ ــر ــغــي الــنــاس ــل ــض ــي ل كــذبــا اهللا ــلــى ع ى افـــتـــ
الــى ـــى اwح مــآ فــى اجــد آل قــل ﴾١٤٤﴿ الظلمين ــوم ــق ال ــهــدى ال
ـــا دم او ــة ــت ــي م ن ـــ ـــك ان اآل ــه ــم ــع ــط طـــاعـــم ـــىل ع مــا مــحــ
ــا ــق ــس ف او rجـــــــس فــــانــــه يــــر خــــنــــ لــــحــــم او ـــا ح ـــ ـــف ـــس م
ـــان ف ــــاد ع wال غ ــــ غــيــر اضـــطـــر فــمــن ــــهج٪ اهللا ــر ــي ــغ ل اهــــل
مــنــا حــ wا ـــــــاد ه ــــن ــــذي ال wعـــلـــى ﴾١٤٥﴿ rحــــيــــم ــــور غــــف rبـــــك
مهمآ شح عليهم مــنــا حــ ــغــنــم wال الــبــقــر ـــن wم ــرج٪ ــف ظ ذى لك
ــط ــل ــت اخ ـــا م او ـــآ اي ـــ ـــح ال او ـــآ ـــم ـــوrه ظـــه حـــمـــلـــت ـــا م اال
﴾١٤٦﴿ ن لـــصـــدقـــ wانــــــا ــبــغــيــهــم يـــنـــهـــم جـــ ـــــك ذل بـــعـــظـــمط٪
Aa5•Ú–
joD>edo•Ô–
se-eD>do•Ô–
AOr sebkrI
pU2e&Kya dono& nrws pr hram ik@ya dono& madaya joilp4 rha ho
rhm •jma–dono& mada143 muze btaAoiksI ;Lm se
AgrtumsCce
AOr seW%4do•Ô–
Kya dono& nr AOr segaydo•Ô–
Aap pU2e&
ws ne hram ik@
yadono& madadono& mada ya joilp4 rha hows prrh\m •jma–
Kyatum 9emOjUdws se jo
jbALlah ne tuMhe&
huKm idya;s kaps kOn
bD>a j>ailm
buhtan baN0eALlah prbe=k ALlah
zU4taik
gumrah krelogbgE>r;Lm
ihdayt nhI& detalogmuzejuLm krne
vale144f>rma
dIij@mE& nhI& patame&jo vih kI g:
hramprko: `ane
valaya `>Un ;s ko `a@mgryh ik homudaRr
bhta huAaya go+tya gunah kI cIj> suVvrps vhnapak
pukara gya
g>Er ALlah ka nam
to be=k
ws prps jolacar ho ja@
n naf>rmanI krne vala
AOr n srk=
tera rbb~>=ne vala
hm ne hram kr idya
inhayt meh\rban
145AOr prvh jo ikyhUdI hu@
hr @k
na`>un vala janvr
wn kI cribya&
AOr gay seAOr bkrIhm ne hram kr idya
wn pr
isva@jo w5atI ho •lgI ho–
jo imlI hown kI pI5
•jma–ya A&tiD>ya&ya
hD\DI seyh146 hm ne wn ko bdla idya
wnkI srk=I ka
AOr be=k hm
sCce hE&
١۷
۴۴
149 R@fi‰fl
vlo A¨na (8)V@‚bÄÄÄĻĄ¸aps Agr vh Aap •s– ko
zu4la@& to Aap •s– khde& tuMhara
rb vsIA> rhmt vala hE, AOr
ws ka A>j>ab muj\irmo& kI k>Om
se 4ala nhI& jata | (147)
mu=\irk jl\d khe&ge ik Agr
ALlah cahta to n hm i=kR
krte n hmare bap dada, AOr n
hm ko: cIj> hram 5hrate,
;sI trh •wn logo& ne– zu4laya
jo wn se phle 9e yha& tk ik
wNho& ne hmara A>j>ab c`a,
Aap •s– f>rma dIij@ Kya tuMhare
pas ko: yk>InI bat hE ? to ws
ko hmare samne j>aihr kro,
tum isfR> guman ke pI2e clte
ho AOr tum isfR> A4kl clate
ho | (148)
Aap •s– f>rma de& ALlah hI kI
huJjt pUrI •g>ailb– hE, Agr vh
cahta to tum sb ko ihdayt
de deta | (149)
Aap •s– f>rma de& laAo Apne
gvah jo gvahI de& ik ALlah
ne yh hram ikya hE, ifr Agr
vh gvahI de de& to -I tum wn
ke sa9 gvahI n dena, AOr
wn kI `>aih=at kI pErvI n
krna ijNho& ne hmarI Aayto& ko
zu4laya AOr vh log Aai`>rt
pr :man nhI& late AOr vh
•mabUdane baitl ko– Apne rb ke
brabr 5hrate hE& | (150)
Aap •s– f>rma de& AaAo mE& p7>
kr sunaW% jo hram ikya hE tum
pr tuMhare rb ne ik ws ke sa9
=rIk n 5hraAo AOr vaildEn ke
sa9 nek sulUk kro, AOr k>t\l
n kro ApnI AOlad ko muf>ilsI
•ke Dr– se, hm tuMhe& irj>\k> dete h&E
AOr wn ko •-I–, AOr behya;yo&
ke k>rIb n jaAo jo wn me& `ulI
ho AOr jo 2upI ho, AOr ijs
jan ko ALlah ne humRt dI hE wse
k>t\l n kro mgr hk> pr, yh
tuMhe& ;s ka huKm idya hE taik
tum smzo | (151)
د ــــ wال ــــةج٪ ــــع wاس rحـــمـــة ذو rبـــكـــم فـــقـــل ك ــــ ــــذب ك ـــــان ف
ا ـــ ـــرכ اش الـــذيـــن ل ــ ــق ــي س ﴾١٤٧﴿ ــن ــي م ــ ــج ــم ال ـــوم ـــق ال ـــن ع بـــاســـه
ـــىءط٪ ش ـــن م ــا ــن م ــ ح wال نـــا אبـــا wآل ــا ــن ــرכ اش ــآ م اهللا ـــاء ش لـــو
ــاســنــاط٪ ا ــــــ ذاق حــتــى ــم ــه ــل ــب ق ــــن م الــــذيــــن ـــــذب ك ـــك ـــذل ك
ن ــ ــع ــب ــت ان لـــنـــاط٪ ه جـــ فـــتـــخـــ عـــلـــم ــــن م عـــنـــدכـــم هـــل قـــل
البالغةج٪ الحجة قـــل ﴾١٤٨﴿ ن ص خ اال انتم wان الظن اال
ـــم ـــداءכ ـــه ش هـــلـــم ــل ـــ ق ﴾١٤٩﴿ اجــمــعــيــن ــم ــك ــدى ــه ل ــــاء ش فـــلـــو
ــــدwا ــــه ش فــــــان هــــــذاج٪ حــــــرم اهللا ان ــــدwن ــــه ــــش الـــــذيـــــن
ا كـــذبـــ ــــن ــــذي ال اء ــــــــ اه ـــتـــبـــع wال ـــمج٪ ـــه ـــع م ـــد ـــشـــه ــــال ف
ـــم ـــه ـــرب ــــــم wه ة ـــــ ـــــاالخ ن ــــنــــ م ــــ ال ـــــن ـــــذي wال بـــאيـــتـــنـــا
ــلــيــكــم ع ـــم ـــك rب حــــرم ـــا م اتـــــــل ا ـــعـــالـــ ـــل ق ﴾١٥٠﴿ ن ـــ ـــدل يـــع
ا ــقــتــلــ wال احــســانــاج٪ الـــديـــن وبـــالـــ شــيــئــا ــــــــه ا ــشــرכــ اال
ا ــ ب ــ ــق wال ــــمج٪ wايــــاه ـــرzقـــكـــم ــن ــح امــــــالقط٪ مــــن ـــــــم اwالدכ
الــتــى الــنــفــس ا قتل wال ــطــنج٪ wمـــا منها ــر ظــه ــا م احــش ــ ــف ال
﴾١٥١﴿ ن ــعــقــلــ لعلكم ــه wصــىــكــم ــكــم ذل ط٪ ــالــحــق اال اهللا حـــرم
ps Agr
Aap ko zu4la@&
AOr 4ala nhI& jata
to Aap •s– kh de&
tuMhara rb
rhmt valavsIA>
ws ka A>j>ab
semuj\irmo& kI k>Omijn logo& ne i=kR ikya
•mu=\irk–147jl\d khe&ge
Agrcahta ALlahko: cIj> hm i=kR n krteAOr n
hmare bap dada
AOr n
hm hram 5hrate
;sI trhzu4layahmara A>j>ab jo log;n se phleyha&
tk ikwNho& ne c`a
f>rma dIij@
KyatuMhare pastum pI2eclte ho
ko: ;Lm •yk>InI bat–
to ws ko inkalo •j>aihr kro– hmare il@
nhI&
mgr •isf>R– guman
AOr Agr •nhI&–
pUrI tumA4kl clate ho
148f>rma de&
ALlah hI ke il@
huJjt
ps Agr vh cahta
to tuMhe& ihdayt deta
Apne gvah sb ko149f>rma de&laAo
jogvahI de&vh gvahI de&ik
ALlahhram ikyayhifr Agr
to tum gvahI n denawn ke sa9zu4layaAOr n
pErvI krna`>aih=atjo log
hmarIAayto& ko
AOr jo logApne rb ke nhI&:man late hE&Aai`>rt prAOr vh
brabr 5hrate hE&150f>rma de&
tum pr AaAomE& p7> kr sunaW%
jo hram ikyatuMhara rb
ik n =rIk 5hraAows ke sa9
AOr n k>t\l kro ku2 Ã ko:AOr vaildEn
ke sa9nek sulUk
ApnI AOladseAOr k>rIb n jaAo muf>ilsIhmtuMhe& irj>\k>
dete hE&AOr wn ko
behya: •jma–jo j>aihr ho ws se
•wn me&–jo Ãijs
AOr jo
2upI hoAOr n
k>t\l krojan
ALlah ne humRt dI
mgr hk> pr151 yhtuMhe& huKm idya hE
;s kataik tumA>K>l se kam lo •smzo–
isfR>
١٨
٦۵
150R@fi‰fl
X@bÄÄÄĉĄa@ÏÄÄ€ÎAlÃAnA>am (6)
AOr ytIm ke mal ke k>rIb
n jaAo mgr ;s trh ik vh
behtrIn ho yha& tk ik vh
ApnI jvanI ko phu%c ja@, AOr
;n\saf> ke sa9 map tol pUra
kro, hm iksI ko tklIf> nhI&
dete •boz nhI& Dalte– mgr ws
ke mk>dUr ke mutaibk>, AOr jb
bat kro to ;n\saf> kI kro,
`>ah ir=tedar •ka mamla– ho |
AOr ALlah ka A>hd pUra kro,
ws ne tuMhe& yh huKm idya hE
taik tum nsIht pkD>o | (152)
AOr yh mera raSta sI0a hE, ps
ws pr clo AOr dUsre raSto& pr
n clo ik vh tuMhe& ;s raSte se
juda kr de&ge, ws ne tuMhe& ;s ka
huKm idya taik tum prhej>garI
;`\>ityar kro | (153)
ifr hm ne mUsa •A– ko iktab
dI, ws pr ApnI nemt pUrI krne
ko jo nekokar hE, AOr hr cIj>
kI tf>sIl ke il@, AOr ihdayt
Ao rhmt ke il@, taik vh
Apne rb se mulak>at pr :man le
Aa@& | (154)
AOr hm ne yh iktab wtarI hE
brkt valI, ps ;s kI pErvI
kro AOr prhej>garI ;`>\ityar
kro taik tum pr rh\m ikya
ja@ | (155)
ik •khe&– tum kho ik hm se
phle do igroho& pr iktab wtarI
g:, AOr yh ik hm wn ke p7>ne
p7>ane se be`>br 9e | (156)
ya kho ik Agr hm pr iktab
wtarI jatI to hm ij>yada
ihdayt pr hote wn se, so
tuMhare pas tuMhare rb kI trf>
se rO=n dlIl AOr ihdayt AOr
rhmt Aa g:, ps ws se bD>a
j>ailm kOn hE jo ALlah kI
Aayto& ko zu4lade AOr wn se
ktra@, hm wn logo& ko jl\d
sj>a d&ege jo ktrate hE& hmarI
Aayto& se, bura A>j>ab ws ke
bdle ik vh ktrate 9e | (157)
حــتــى احـــســـن هــــى ـــالـــتـــى اال الــيــتــيــم مــــا ا ـــ ب ـــ ـــق wال
ــف ــلك ال ــســطج٪ ــق ــال ان wالـــمـــيـــ ــكــيــل ال ا ـــــ wاwف اشـــــدهج٪ يــبــلــغ
ـــرىبج٪ ق ذا اكن wلـــو ا ــ ــدل ــاع ف قــلــتــم wاذا ــاج٪ ــه ــع wس اال نــفــســا
﴾١٥٢﴿ ـــذכـــرwن لــعــلــكــم ــه wصــىــكــم ــم ــك ذل اط٪ اwفـــــ اهللا ــد وبــعــه
الــســبــل ا ــعــ ــتــب wال هج٪ ــ ــع ــب ــات ف مــســتــقــيــمــا اطـــى صـــ ـــذا ه wان
﴾١٥٣﴿ ن ـتــقــ لعلكم ه wصىكم ذلكم سبيلهط٪ عن كم ق فتف
wتفصيال احــســن الـــذى على ـمـامــا الكتب ســى مــ אتينا ثــم
﴾١٥٤﴿ ن ــ ــن م ــ ــم ــه رب ــلــقــاء لعلهم وrحــمــة ـــدى wه ـــىء ش ـــلك ل
ــم ــك ــل ــع ل ا ــــ ــــق wات ه ـــ ـــع ـــاتـــب ف ك مــــبــــ لـــنـــه انـــ كـــتـــب ــــــذا wه
طائفتين ــىل ع الــكــتــب ل انــــ ــآ ــم ان ا ــ ل ــ ــق ان ﴾١٥٥﴿ ن ــ ــم ح ــ ت
ا لــ ــ ــق او ﴾١٥٦﴿ لغفلين ــم ــه ــت دrاس ــن ع كــنــا wان قــبــلــنــاص٪ ــن م
جــاءכــم فقد منهمج٪ اهـــدى لكنآ الكتب علينا ل ـــ ان ــآ ان ــو ل
ــــم ــــل اظ ــــن ــــم ف وrحـــــــمـــــــةج٪ wهـــــــــدى ربــــــكــــــم مـــــــن ــــنــــة بــــي
ـــذيـــن ال ى ســـنـــجـــ ــاط٪ ــه ــن ع ــــــدف wص اهللا ـــאيـــت ـــــذب ك ـــمـــن م
﴾١٥٧﴿ ن ــ ــدف ــص ا اكنـــ ــمــا الـــعـــذاب ء ـــ س אيــتــنــا ــن ع ن ــ ــدف ــص ي
AOr k>rIb n jaAomalyha& tk
ikytImmgr@ese jovhbehtrIn
phu%c ja@ApnI jvanI
AOr pUra kro
hm tk\lIf> nhI& dete
mapAOr tol;n\saf> ke
sa9
iksI komgrws kI vus\A>t
•mk>dUr–ir=tedar
AOr jb
tum bat kro
to ;n\saf> kro`>ah ho
AOr ALlah ka A>hd
pUra kro152 yhws ne tuMhe& huKm idya
;s ka
taik tumnsIht pkD>o
AOr yh ik
yhmera raStaraSte sI0aps ws pr cloAOr n clo
ps juda kr de&
tuMhe&153 ws ka raSta
yhtuMhe& huKm idya
;s kataik tum
prhej>garI ;`\>ityar kro
ifr hm ne dImUsa •A–AOr tf>sIl iktabnemt pUrI krne ko
prjonekokar hE
hr cIj> kIAOr
ihdayt154 AOr
rhmttaik vh
mulak>at pr
Apna rb:man la@&
AOr yhiktabtaik tum prhm ne
naij>l kIbrkt valI
ps wskI pErvI kro
AOr prhej>garI ;`>\ityar kro
rh\mikya ja@
155ikdo igroh tum kho;s ke
isva nhI&wtarI g: 9I
iktabpr
hm se phleAOr yh ik hm 9e
ya tum kho sewn ke
p7>ne p7>anebe`>br156
Agr hmwtarI jatI
hm prps Aa g: tuMhare
pasiktab
AlbTta hm hote
ij>yada ihdayt pr
wn se
rO=n dlIlsebD>a j>ailm tuMhara rbAOr
ihdaytAOr
rhmtps kOn
ws se jozu4ladeALlah kI Aayto& ko
wn logo& ko jo
AOr ktra@
ws sehm jl\d sj>a d&ege
ktrate hE&sehmarI Aayte&
157 buraA>j>abws ke bdle
vh ktrate 9e
se
١٩
۴٦
151 R@fi‰fl
vlo A¨na (8)V@‚bÄÄÄĻĄ¸aKya vh ;n\itj>ar kr rhe hE& mgr yh ik wn ke pas f>ir+te Aa@& ya tuMhara rb Aa@ ya tuMhare rb kI baj> in=anI Aa@, ijs idn Aa@gI tuMhare rb kI baj> in=anI, iksI ke kam n Aa@ga ws ka :man lana jo phle se :man n laya 9a ya Apne :man me& ko: -la: n kma: 9I,Aap •s– f>rma de& ;n\itj>ar kro hm •-I– mun\tij>r hE& | (158)
be=k ijn logo& ne tf>\rk>a Dala Apne dIn me& AOr igroh dr igroh ho g@, Aap •s– ka wn se ko: tA>Lluk> nhI&, wn ka mamla f>k>t ALlah ke hvale hE, ifr vh wNhe& jtla dega vh jo ku2 krte 9e | (159)
jo =~>s ko: nekI la@ to ws ke il@ ws ka ds brabr •ds guna Ajr– hE, AOr jo ko: bura: la@ to vh bdla n pa@ga mgr ws ke brabr •isfR> ws ke brabr–, AOr vh j>uLm n ik@ ja@e&ge | (160)
Aap •s– kh dIij@ be=k muze mere rb ne sI0e raSte kI trf> rah id`a: hE, du‘St dIn, ;b/ahIm •A– kI imLlt, jo @k •ALlah– ke ho rhne vale 9e, AOr vhmu=\irko& me& se n 9e | (161)
Aap •s– kh de& be=k merI nmaj> AOr merI k>urbanI AOr mera jIna AOr mera mrna ALlah ke il@ hE jo sare jhano& ka rb hE | (162)
ws ka ko: =rIk nhI&, muze wsI ka huKm idya gya hE, AOr mE& sb se phla muslman •f>rma&brdar– hU% | (163)
Aap •s– kh de& Kya mE& ALlah ke isva ko: AOr rb 7UNDU% ? AOr vhI hE hr =E ka rb, hr =~>s jo ku2 kma@ga •ws ka gunah– isfR> ws ke ij>Mme •hoga–, ko: w5ane vala iksI dUsre ka boz n w5a@ga, ifr tuMhe& Apne rb kI trf> lO4na hE, ps vh tuMhe& jtla dega ijs me& tum ;`>itlaf> krte 9e | (164)
AOr vhI hE ijs ne tuMhe& j>mIn me& na;b bnaya, AOr bulNd ik@ tum me& se baj> ke drje baj> pr, taik vh tuMhe& ws me& Aaj>ma@ jo ws ne tuMhe& idya, be=k tuMhara rb jl\d sj>a dene vala hE, AOr vh be=k yk>Inn b~>=ne vala, inhayt meh\rban hE | (165)
اتى او rبــك ــاتــى او كة المل اتيهم ان اآل ــنــظــرwن ــل ه
فسا نفع ال ربـــك אيــت عض ــاتــى ــوم ـــكط٪ رب אيــت بعض
قــل اط٪ خي ايمانها فى كسبت او قبل من אمنت كن لم ايمانها
شيـعا ا ــ ن و دينهم ا ق ف الذين ان ﴾١٥٨﴿ منتظرwن انــا انتظرwا
ما ـنـبـئـهـم ــم اهللا الــى هــم امــ انمـآ ــىءط٪ ش فــى منهم لست
wمــن امثالهاج٪ عشر فله الحسنة جــاء مــن ﴾١٥٩﴿ ن فعل ا اكنــ
اننى قل ﴾١٦٠﴿ ن ظلم ال wهم مثلها اال ى ج فال السيئة جاء
ــيــم ه ــ اب ــة ــل م قــيــمــا ــا ــن دي مــســتــقــيــم اط صــــ اىل ربــــى ــدىــنــى ه
wنسكى صالتى ان قـــل ﴾١٦١﴿ المشرכين من اكن wمــا حـنـيـفـاج٪
ت امـ وبذلك لهج٪ يك ش ال ﴾١٦٢﴿ العلمين rب هللا wمماتى wمحياى
شىءط٪ لك rب wهـو rبـا ابغى اهللا اغيـر قـل ﴾١٦٣﴿ المسلمين اwل wانا
اىل ــم ىج٪ اخ وزر wازrة زر wال عليهاج٪ اال فس لك كسب wال
الذى wهـو ﴾١٦٤﴿ ن ختلف فيـه كنتم ـمـا فينبئكم جعكم م ربـكــم
ليبلوכم rجــت د عض ق ف عضكم وrفــع االrض ف خل جعلكم
﴾١٦٥﴿ rحيـم لـغـفـور wانـــه العقاب يع س rبك ان אتىكمط٪ مآ فى
Kya vh ;n\itj>arkr rh&e hE&
mgrya Aa@ yhwn ke
pas Aa@&f>ir+teya Aa@
tuMhara rb
ku2in=ainya&tuMhara rb
iksI ko
ijs idn
Aa:ko:in=anItuMhara rb
n kam Aa@ga
ws ka :man
n 9af>rma
de&:man laya
ws se phleyakma:Apne :man me&ko: -la:
;n\itj>ar kro tum
hmmun\tij>r hE&igroh dr igroh
158be=kvh log ijNho& ne
tf>\rk>a Dala
Apna dInAOr ho g@
nhI& Aap •s–
wn seiksI cIj> me& •ko: tA>Lluk>–
vh jo
f>k>twn ka mamla
ALlah ke hvale
ifrvh jtla dega
wNhe&
krte 9e159AOr jo
jola@ ko: nekIto ws ke il@
dsws ke brabr
ko: bura: la@to n bdla
pa@gabe=k muze
mgr ws ke brabr
AOr vhn j>uLm ik@
ja@e&ge160kh
dIij@
rah id`a:mera rb
trf>;b/ahIm •A– raStasI0adIndu‘StimLlt
@k ka ho kr rhne vala
AOr n 9emerI
k>urbanIse
mu=\irk •jma–
161Aap kh de&
be=kmerI nmaj>
AOr mera jIna
AOr mera mrna
ALlah ke il@
muze huKm idya gya
rbsare
jhan ka162nhI& ko:
=rIkws ka
AOr wsI ka
AOr mE&
sb se phla
muslman •f>rma&brdar–
hr =E 163Kya isva@ ALlah
mE& 7UNDU%AOr vh
rb
AOr n kma@gahr =~>strf>mgr •isfR>–
ws ke ij>Mme
AOr n
w5a@ga ko: w5ane vala
boz dUsraifr
tuMhara •Apna– rb
tuMhara lO4na
ps vh tuMhe& jtla dega
ijs ne vh jotum 9ews me&tum ;`>itlaf>
krte164AOr vh
tuMhe& bnayana;bj>mIntaik tuMhe& Aaj>ma@
AOr bulNd ik@
tum me& se baj>
pr à Wpr
baj>drje
me&jo ws ne tuMhe& idya
be=k165 tuMhara rb
tej>sj>a dene vala
AOr be=k vh
yk>Inn b~>=ne vala
inhayt meh\rban
Aap kh de&
ko: rb
فص
الن
٢٠
١١۷
152R@fi‰fl
X@bÄÄÄĉĄa@ÏÄÄ€ÎAlÃAaraf> (7)
ALlah ke nam se jo bhutmeh\rban, rh\m krne vala hE
Ailf>ÃlamÃmImÃsa$d (1)
yh iktab tuMharI trf> naij>l kI g: hE to ;s se tuMhare sIne me& ko: t&gI n ho taik tum ws •ke j>rI@– se DraAo, AOr :man valo& ke il@ nsIht hE | (2)
ws kI pErvI kro jo tuMhare rb kI trf> se tum pr naij>l ikya gya hE, AOr pI2e n lgo ws ke isva •AOr– rf>Ik>o& ke, bhut km tum nsIht k>ubUl krte ho | (3)
AOr hm ne iktnI hI bs\itya& hlak kI&, ps wn pr hmara A>j>ab rat ko sote me& Aaya ya dophr ko Aaram krte | (4)
ps wn kI pukar •;s ke isva– n 9I jb wn pr Aaya hmara A>j>ab, to wNho& ne kha ik be=k j>ailm hm hI 9e | (5)
so hm wn se j>”r pU2e&ge ijn kI trf> rsUl -eje g@ AOr hm rsUlo& se •-I– j>”r pU2e&ge | (6)
AlbTta hm wn ko Apne ;Lm se Ahval suna de&ge AOr hm g>a;b n 9e | (7)
AOr ws idn •Aamal ka– vj>n hona brhk> hE, to ijn kI neikyo& ke vj>n -arI hu@, vhI f>lah •njat– pane vale hE& | (8)
AOr ijn ke •neikyo& ke– vj>n hlke hu@ to vhI log hE& ijNho& ne ApnI jano& ka nuk>\san ikya, Kyo& ik vh hmarI Aayto& se na ;n\saf>I krte 9e | (9)
AOr be=k hm ne tuMhe& j>mIn me& i5kana idya AOr hm ne ws me& tuMhare il@ ij>NdgI ke saman bna@, bhut km hE& jo =u› krte hE& | (10)
AOr AlbTta hm ne tuMhe& pEda ikya AOr ifr hm ne tuMharI =Kl Ao sUrt bna:, ifr hm ne f>ir+to& ko kha Aadm •A– ko isj\da kro to wNho& ne isj\da ikya isva@ ;b\lIs ke, vh isj\da krne valo& me& se n 9a | (11)
٢٤ عاتها رכ اف االع سوrة (٧) ٢٠٦ آياتها
حيم ال حمن ال اهللا بسم
ج حـــ ــــدrك ص فـــى ــن ــك فـــال الــيــك ل ــــ ان ــتــب ك ٪﴾١٪﴿ ــص ــم ا
ل ــــ ان مــآ ا اتــبــعــ ٪﴾٢٪﴿ ــنــيــن م ــ لــلــم ى ـــــ wذכ ـــه ــذر ــن ــت ل مــنــه
ما قــلــيــال ـــاءط٪ ـــي اwل ــــه wن د مــن ا ــتــبــعــ wال ربــكــم ـــن م ــيــكــم ال
ياتا ــاســنــا ــا فــجــاءه اهلكنها يــة ــ ق مـــن ـــــم وכ ٪﴾٣٪﴿ تـــذכـــرwن
ان اآل اسنآ جاءهم اذ ىـهـم دعــ اكن فما ٪﴾٤٪﴿ ن قـــائـــلـــــ هم او
الــيــهــم ــــل اrس الــذيــن فــلــنــســئــلــن ٪﴾٥٪﴿ ظــلــمــيــن ــنــا ك ـــا ان ا ــ ــال ق
كنا ـــا wم ــعــلــم عــلــيــهــم فــلــنــقــصــن ٪﴾٦٪﴿ ــيــن ســل ــ الــم wلــنــســئــلــن
اzيــنــه مــ ــلــت ــق ــن ــم ف لـــحـــقج٪ ــذ ــ م ــ ــــــوzن wال ٪﴾٧٪﴿ ــن ــي ــب غــائ
ــك فــاwلــ اzيـــنـــه مـــ ــفــت خ wمــــن ٪﴾٨٪﴿ ن ــحــ ــل ــف ــم ال هـــم ــك ــ ــاwل ف
wلــقــد ٪﴾٩٪﴿ ن ظلم אيتنا ا اكنـــ ما انفسهم ــرwا ــس خ ــذيــن ال
ــيــال قــل مـــعـــايـــشط٪ ــا ــه فــي لــكــم ــا ــن ــل ــع wج االrض فـــى ــكــم ــكــن م
كة للمل قلنا م صــوrنــكـــم ــم خلقنكم wلـقـد ﴿٭١٠﴾٭ شكرwن ما
﴿٭١١﴾٭ السجدين من كن لم ابليسط٪ اآل فسجدwا الدم اسجدwا
Ailf>ÃlamÃmImÃsad
1iktabko: t&gI
naij>l kI g:
tuMharI trf>
so n hotuMhare sIne me&
;s setaik tum DraAo
;s sejo naij>likya gya
AOr nsIht
:man valo& ke il@2pErvI kro
tuMharI trf> •tum pr–
setuMhara rb
jo AOr pI2e n lgosews ke isva
rf>Ik> •jma–
bhut km
nsIht k>ubUl krte ho
3AOr iktnI hI
rat me& sote
sebs\itya&hm ne
hlak kI&ps wn pr Aaya
hmara A>j>ab
ya vhk>ElUla krte •dophr ko Aaram krte–
4mgr yh ik •to–
ps n 9awn ka khna •wn kI pukar–
jbwn pr Aaya
hmara A>j>ab
wNho& ne kha
be=k hm 9ewn kI trf>
j>ailm •jma–
5so hm j>”r pU2e&ge
wn se jo-eje g@ •rsUl–
AOr hm j>”r pU2e&ge
rsUl •jma–AOr hm n 9e 6AlbTta hm Ahval suna de&ge
wn ko;Lm se
g>a;b7AOr vj>nmIj>an •neikyo&
ke vj>n–ws idnbrhk>to ijs-arI hu@
to vhIvhf>lah pane valeto vhI log 8AOr ijs
hlke hu@vj>n
vhijNho& ne
nuk>\san ikya
ApnI jane&AOr be=k
Kyo& ik 9ehmarI
Aayto& sena ;n\saf>I
krte9
hm ne tuMhe& i5kana idya
j>mIn me&bhut kmAOr hm ne
bna@tuMhare il@
ws me&ij>NdgI ke saman
jo tum =u›krte ho
10f>ir+to& koAOr
AlbTtahm ne tuMhe& pEda ikya
ifrhm ne tuMharI =Kl
Ao sUrt bna:ifr hm ne kha
isj\da kroAadm koto wNho& ne isj\da ikya
11 isva@;b\lIsvh n 9aseisj\da
krne vale
ALlah ke nam se jo bhut meh\rban, rh\m krne vala hE
‘kuA>at 24(7) sUrtul Aaraf>
bulnidya&Aayat 206
١١٠٨
153 R@fi‰fl
vlo A¨na (8)W@“aãÄÄÄÄ«¸aws ne f>rmaya jb mE& ne tuze huKm idya to tuze iks ne mna ikya ik tU isj\da n kre ? vh bola mE& ws se behtr hU%, tU ne muze Aag se pEda ikya AOr wse im4\4I se pEda ikya | (12)
f>rmaya ps tU yha& se wtr ja, tere il@ •la;k>– nhI& ik tU gu>”r Ao tk«ur kre yha&, ps inkl ja, be=k tU j>lIloe& me& se hE | (13)
vh bola muze ws idn tk mohlt de •ijs idn mudRe– w5a@ ja@&ge | (14)
f>rmaya be=k tU mohlt imlne valo& me& se hE •tuze mohlt dI g:– (15)
vh bola jEse tU ne mere gumrah •hone ka fE>sla– ikya hE | mE& j>”r bE5U%ga wn ke il@ •gumrah krne ke il@– tere sI0e raSte pr | (16)
ifr mE& wn tk j>”r AaW%ga wn ke samne se AOr wn ke pI2e se, AOr wn ke da@& se AOr wn ke ba@& se, AOr tU wn me& se Ak\sr ko =u› krne vale n pa@ga | (17)
f>rmaya yha& se inkl ja j>lIl mdRUd ho kr | wn me& se jo tere pI2e lga, AlbTta mE& j>”r jhn\nm ko -r dU%ga tum sb se | (18)
@e Aadm •A–! tum AOr tuMharI bIvI •hVva– jNnt me& rho, ps `aAo jha& se tum caho AOr ws dr`>\t ke k>rIb n jana, •Agr @esa kroge– to j>ailmo& me& se ho jaAoge | (19)
ps vs\vsa Dala =Etan ne wn ke il@ •wn ke idl me&– taik wn ke st\r kI cIj>e jo wn se po=Ida 9I& wn ke il@ j>aihr kr de, AOr bola tuMhare rb ne tuMhe& ws dr`>\t se mna nhI& ikya mgr ;s il@ ik •khI&– tum f>ir+te ho jaAo ya ho jaAo hme=a rhne valo& me& se | (20)
AOr wn se k>sm `agya ik mE& be=k tuMhare il@ `>Er `>aho& se hU% | (21)
ps ws ne wn ko ma;l kr ilya 0oke se, ps jb wNho& ne dr`>\t c`a to wn ke il@ wn kI st\r kI cIj>e `ul g:& AOr vh Apne Wpr joD> joD> kr r`ne lge •st\r 2upane ke il@– jNnt ke pTte, AOr wn ke rb ne wNhe& pukara Kya mE& ne tuMhe& ws dr`>\t se mna nhI& ikya 9a ? AOr kha 9a tuMhe& ik be=k =Etan tuMhara `ula du=\mn hE | (22)
خلقتنى منهج٪ خير انا قا تكط٪ ام اذ سجد اال منعك ما قــا
لك ن ك فما منها فاهبط قــا ﴿٭١٢﴾٭ طين من wخلقـتـه ــار من
نى انظ قــــا ﴿٭١٣﴾٭ ين الصغ مــن ــك ان ج فــاخــ فيها تكبـر ان
يتنى اغ فبمآ قا ﴿٭١٥﴾٭ ين المنظ من انك قــا ﴿٭١٤﴾٭ ن بعث وم اىل
ايديهم ين من التينهم م ﴿٭١٦﴾٭ المستقيم اطك ص لهم القعدن
هم اכث جد wال شمائلهمط٪ wعــن ايمانهم wعــن خلفهم wمــن
منهم بعك لمـن مدحوrاط٪ مذءwما منها ج اخـ قــا ﴿٭١٧﴾٭ ين شك
الجنة وزwجك انت اسكن ـאدم و ﴿٭١٨﴾٭ اجمعين منكم جهنم الملئن
مــن نــا فــتــكــ ة الــشــجــ ـــذه ه بــا ــقــ wال شئتما حــيــث ــن م فـــالك
من عنهما ماوrى لهما ليبدى الشيطن لهما س س ف ﴿٭١٩﴾٭ الظلمين
نا ك ان اآل ة الشج هذه عن rبكما هىكما ما wقــا אتهما س
لـمـــن لكما انــى wقاسمهمآ ﴿٭٢٠﴾٭ الخلدين من نا ك او ملكين
אتهما س لهما دت ة الشج ذاقــا فلما غرورج٪ فـدلىهـمـا ﴿٭٢١﴾٭ النصحين
انهكما الم rبهمآ wنادىهما الجنةط٪ وrق من عليهما خصفن wطفقا
﴿٭٢٢﴾٭ مبين عدو لكما الشيطن ان لكمآ wاقل ة الشج لكما عن
ws ne f>rmaya
iks ne tuze mna ikya
ik tU isj\da n kre
tU ne muze pEda ikya
jb mE& ne tuze huKm idya
vh bola
mE&behtrws se
seAagAOr tU ne wse pEda ikya
tere il@
seim4\4I12f>rmaya;s
•yha&– sehE
iktU tk«ur
kre;s me& •yha&–
muze mohlt de
psinkl ja
be=k tUsej>lIl •jma–
13vh bola
ws idn tk
w5a@ ja@&ge
14tU ne muze gumrah ikya
f>rmayabe=k tU
se15vh bola
to jEse
me& j>”r bE5U%ga
wn ke il@
tera raStawn ke samne sI0a16ifrmE& j>”r wn tk AaW&ga
se
AOr pI2e se wn keAOr sewn ke Ak\sr
wn ke da@&
AOr sewn ke ba@&AOr tU n pa@ga
=u›krne vale
17f>rmayawn se inkl jayha& sej>lIlmdURd ho krAlbTta
jotere pI2e lga
j>”r -r dU&ga
jhn\nmtum sejNnt sb18AOr @e Aadm •A–
rhotUAOr
terI bIvI
tum dono& `aAo
jha& sese tum cahoAOr k>rIb n jana
wsdr`>\tps
ho jaAoge
j>ailm •jma–
19ps vs\vsa Dala
sewn ke il@
=Etantaik j>aihr
kr dewn ke il@
jo po=Ida 9I&
wn se
wn kI st\r kI cIj>e&
AOr vh bola
nhI&tum
ho jaAotuMhe& mna
ikyatuMhara rb
sewsdr`>\tmgr
f>ir+teya ho jaAoAlbTta Ã
sese
hme=a rhene vale
20AOr wn se k>sm `agya
mE& be=k
tuMhare il@
`>Er `>ah •jma–
21ps wn ko ma;l kr ilya
wn kI st\r kI cIj>e&
0oke seps jb
wn dono& ne c`a
dr`>\t`ul g:&wn ke il@
AOr lgejoD> joD> kr r`ne
Apne Wpr
Kya tuMhe& mna n ikya 9a
sepTtejNntAOr wNhe& pukara
wn ka rb
ws se mutA>iLlk>
dr`>\t22 AOr kha
tum sebe=k=EtantuMharadu=\mn
ps tU wtr ja
to nhI&
mohltimlne vale
;s il@ ik
`ula
154R@fi‰fl
X@bÄÄÄĉĄa@ÏÄÄ€ÎAlÃAaraf> (7)
wn dono& ne kha @e hmare rb! hm ne Apne Wpr juLm ikya, AOr Agr tU ne hme& n b~>=a AOr hm pr rh\m n ikya to hm j>”r `>sara pane valo& me& se ho ja@&ge | (23)
f>rmaya tum wtro, tum me& se baj> baj> ke du=\mn hE&, AOr tuMhare il@ j>mIn me& @k vK>t •mu@eyn– tk i5kana AOr samane j>ISt hE | (24)
f>rmaya ws me& tum ijyoge AOr ws me& tum mroge AOr wsI se tum inkale jaAoge | (25)
@e AOlade Aadm •A–! hm ne tum pr wtara ilbas jo 7a&ke tuMhare st\r AOr •mOijbe– j>Int ho, AOr prhej>garI ka ilbas sb se behtr hE, yh •ilbas– ALlah kI in=ainyo& me& se hE taik vh g>Or kre& | (26)
@e AOlade Aadm •A–! khI& =Etan tuMhe& bhka n de, jEse ws ne inkala tuMhare ma% bap •Aadm Ao hVva– ko jNnt se, wn ke ilbas wtrva id@ taik wn ke st\r j>aihr kr de, be=k tuMhe& de`ta hE vh AOr ws ka k>bIla ws jgh se jha& tum wNhe& nhI& de`te, be=k hm ne =Etano& ko wn logo& ka rf>Ik> bna idya jo :man nhI& late | (27)
AOr jb vh behya: kre& to khe& hm ne Apne bap dada ko ws pr paya hE AOr ALlah ne hme& huKm idya hE ws ka, Aap •s– f>rma de&, be=k ALlah behya: ka huKm nhI& deta, Kya tum ALlah pr •vh bat– lgate ho jo tum nhI& jante | (28)
Aap •s– f>rma d&e mere rb ne muze ;n\saf> ka huKm idya hE, AOr Apne chre hr nmaj> ke vK>t sI0e kro, AOr wse pukaro `>ails ws ke huKm ke f>rma&brdar ho kr, jEse tuMhe& •phle– pEda ikya tum dobara -I •pEda ik@ jaAoge– | (29)
@k f>rIk> ko ihdayt dI AOr @k f>rIk> pr gumrahI saibt ho g:, be=k wNho& ne ALlah ke isva =Etano& ko Apna rf>Ik> bna ilya hE AOr smzte hE& ik vh be=k ihdayt pr hE& | (30)
من نن لنك حمنـا wت لنا غفر لم wان انفسناةتكس٪ ظلمنآ rبنـا قـــاال
االrض فى wلـكـم عدوج٪ لبعض عضكم ا اهبط قــا ﴿٭٢٣﴾٭ ين الخس
ــا ــه ــي wف ن ـــحـــيـــ ــا ــه ــي ف ــــا ق ﴿٭٢٤﴾٭ حــيــن اىل ع ـــ ـــت wم ــر ــق ــت ــس م
لباسا عليكم لنا ان قد אدم بنى ﴿٭٢٥﴾٭ ن ج خ wمنها ن ت تم
من ذلــك خــيــرط٪ ذلــك ى التق ــبــاس wل ــاط٪ ــش وrي אتــكــم ســ اrى ـــ ي
الشيطن فتننكم ال אدم بنى ﴿٭٢٦﴾٭ ــرwن ــذכ لعلهم اهللا אيــت
אتهماط٪ س يهما لي لباسهما عنهما ع ن الجنة من يكم اب ج اخ كمآ
الشيطين جعلنا انا رwنهمط٪ ال حيث من wقبيله هـو ـرכـم انـه
wجدنا ا قــالــ فاحشة ا فعل wاذا ﴿٭٢٧﴾٭ ن من ال للذين ــيــاء اwل
الفحشاءط٪ ــامــر ال اهللا ان قــل هاط٪ نــا ــ ام wاهللا אبــاءنــا عليهآ
القسط ربـــى امــر قــل ﴿٭٢٨﴾٭ ن علم ال مــا اهللا على ن ــ ل ــ ــق ات
ــصــيــن ــخــل م ه ـــــــ wادع ــد ــج ــس م لك عــنــد ـــكـــم ه ـــ wج ا ـــ ـــم ـــي wاق
ـــدى ه ـــا يـــق فـــ ﴿٭٢٩﴾٭ wن د ـــــ ـــــع ـــــــداכـــــــم كـــمـــا ــــن ي ــــد ال ــــه ل
الــشــيــطــيــن اتـــخـــذwا ـــم ـــه ان ــةط٪ ــل ــضــ ال ــم ــه ــي ــل ع حـــق ـــا يـــق ـــ wف
﴿٭٣٠﴾٭ مـــهـــتـــدwن انــــهــــم ن ـــ ـــب ـــس ـــح wي اهللا wن د ــــن م اwلـــــيـــــاء
wn dono& ne kha
@e hmare rb
hm ne juLm ikya
seApne Wpr
AOr Agr
n b~>=a tU ne hme&
AOr hm pr rh\m •n– ikya
hm j>”r ho ja@&ge
`>sarapane vale
23f>rmayaj>mIn me& wtrotum me& se
baj>baj>du=\mn
AOr tuMhare il@
i5kanaAOr
samanAOr ws me& @k vK>t tk24f>rmayaws me&tum ijyoge
tum mrogeAOr
ws seilbas
tum inkale jaAoge
25@e AOlade Aadm •A–
hm ne wtaratum pr
7a&ketuMhare st\r
se AOr j>IntAOr
ilbasprhej>garIyhbehtryh
ALlah kI in=ainya&
taik vh=Etan vh g>Or kre&26@e AOlade Aadm •A–
n bhka de tuMhe&
jEsews ne inkala
tuMhare ma% bap
wn ke st\r sejNntwtrva id@
wn sewn ke ilbas
taik j>aihr kr de
be=ktuMhe& de`ta
hE vhvh=Etan •jma–
AOr ws ka k>bIla
sejha&tum wNhe& nhI& de`tebe=k hm ne bnaya
doSt Ãrf>Ik>
wn logo& ke il@
hm ne paya
:man nhI& late27AOr jb
vh kre&ko:
behya:khe&
;s prApne
bap dadaAOr
ALlahbehya: ka
hme& huKm idya
ws kaf>rma
de&be=k ALlah
huKm nhI& deta
Kya tum khte ho •lgate ho–
ALlah pr;n\saf> ka jotum nhI& jante28f>rma d&e
huKm idya
mera rb
AOr k>a;m kro •sI0e kro–
Apne chre`>ails ho krnj>dIk •vK>t–
hr ms\ijd •nmaj>–
AOr pukaro
ws ke il@
dIn •huKm–
jEsews ne
ihdayt dItuMharI ;b\itda kI
•pEda ikya–dobara
•pEda– hoge29@k f>rIk>
AOr @k f>rIk>
saibt ho g:
=Etan •jma– wn prgumrahIbe=k vhwNho& ne
bna ilya
rf>Ik>seALlah ke
isva30 AOr smzte hE&
ik vh be=k
ihdayt pr hE&
٢١۵٩
155 R@fi‰fl
vlo A¨na (8)W@“aãÄÄÄÄ«¸a@e AOlade Aadm •A–! ApnI j>Int hr nmaj> ke vK>t ;`\>ityar kro AOr `aAo AOr ipyo AOr beja `>cR n kro, be=k ALlah f>uj>Ul `>cR krne valo& ko doSt nhI& r`ta | (31)
Aap •s– f>rma de& iks ne hram kI hE ALlah kI •vh– j>Int jo ws ne Apne bNdo& ke il@ inkalI •pEda– kI hE, AOr pak irj>\k>, Aap •s– f>rma de& yh duinya kI ij>NdgI me& wn logo& ke il@ hE jo :man la@ AOr `>ails tOr pr ik>yamt ke idn •wNhI& ka ihSsa hE–, ;sI trh hm Aayte& `ol kr byan krte hE& ws igroh ke il@ jo jante hE& | (32)
Aap f>rma de& mere rb ne to hram k>rar idya hE behya;yo& ko, wn me& jo j>aihr hE& AOr jo po=Ida hE&, AOr gunah AOr srk=I nahk> ko, AOr yh ik tum ALlah ke sa9 =rIk kro ijs kI ws ne ko: snd nhI& wtarI AOr yh ik tum ALlah pr lgaAo •vh bat– jo tum nhI& jante | (33)
AOr hr wMmt ke il@ @k mudd\t muk>rRr hE, ps jb wn ka muk>rRra vK>t Aaja@ga to n vh pI2e ho sk&ege @k 3D>I AOr n Aage b7> ske&ge | (34)
@e AOlade Aadm •A–! Agr tuMhare pas tum hI se mere rsUl Aa@&, suna@& tuMhe& merI Aayat to jo Dra AOr ws ne ;s\lah kr lI, wn pr n ko: `>Of> hoga AOr n vh g>mgIn ho&ge | (35)
AOr ijn logo& ne hmarI Aayat ko zu4laya AOr wn se tk«ur ikya yhI log doj>`> vale hE&, vh ws me& hme=a rhe&ge | (36)
ps ws se bD>a j>ailm kOn ijs ne ALlah pr zU4 buhtan baN0a ya ws kI Aayto& ko zu4laya, yhI vh log hE& ijNhe& wn ka ihSsa iktab •lOhe mhf>Uj>– me& il`a huAa phu%cega, yha& tk jb hmare -eje hu@ •f>ir+te– wn ke pas wn kI jan inkalne Aa@&ge vh khe&ge kha& hE& vh ijn ko tum ALlah ke isva pukarte 9e ? vh •jvab me&– khe&ge vh hm se gum ho g@, AOr vh ApnI jano& pr •Apne i`>laf>– gvahI de&ge ik vh kaif>r 9e | (37)
ا ــ ب ــ wاش ا ـــ و مسجد لك عند zينتكم خـــــــذwا אدم يبنى
اهللا zينة حــرم من قل ﴿٭٣١﴾٭ فين المس حب ال انــه اط٪ ف س wال
ا אمن للذين هــى قــل zقط٪ الـــر مــن wالطيبت لعباده ج اخــ التى
لقوم االيت ـــل ـفـص كذلك القيمةط٪ وم خالصة الدنيا ة الحي فى
طن wما منها ظهر ما احش الف ربى حرم انما قل ﴿٭٣٢﴾٭ ن يعلم
سلطنا ـه ل ن لم مـا ـاهللا ا شرכ wان الحق غير wالبغى wاالثم
جـاء فاذا اجــلج٪ امة wللك ﴿٭٣٣﴾٭ ن علم ال مـا اهللا على ا ل ق wان
اما אدم بنى ﴿٭٣٤﴾٭ ن ستقدم wال ساعة ستاخرwن ال اجلـهـم
wاصلـح اتقى فمن אيتىال٪ عليكم ن قص منكم rســل ياتينكم
אيتنـا ا ــذبــ ك ــذيــن wال ﴿٭٣٥﴾٭ ن نــ ــحــ هــم wال عليهم ف ــ خ فــال
فمن ﴿٭٣٦﴾٭ خلدwن فيها هم النارج٪ اصحب ك اwل عنهآ wاستكبرwا
ــك اwلــ ــهط٪ ــאيــت ـــذب ك او ــا ــذب ك اهللا عــلــى ى ــ ــت اف ــمــن م ــم ــل اظ
rســلــنــا جــاءتــهــم اذا حــتــى ــبط٪ ــت ــك ال ـــن م ــصــيــبــهــم ــم ــه يــنــال
اهللاط٪ wن د ـــن م ن ــــدعــــ ــم ــت ــن ك مـــا ايــــن ا قـــالـــ نـــهـــمال٪ فـــ يـــتـــ
﴿٭٣٧﴾٭ ين كف ا ــ اكن انــهــم انفسهم عــىل ــدwا ــه wش عنا ا ضل ا قــالــ
@e AOlade Aadmlelo •;`\>ityar
krlo–AOr ipyo
ApnI j>Int
k>rIb •vK>t–
hr ms\ijd •nmaj>–
AOr `aAo
AOr beja `>cR n kro
be=k vh
ALlah kI j>Int
doSt nhI& r`ta
f>uj>Ul `>cR krne vale
31f>rma de&
ikshram ikya
jo ikws ne inkalI
Apne bNdo& ke il@
:man la@
AOr pakseirj>\k>yhwn logo& ke il@ jo
ij>NdgI me&duinyaigroh ke il@
`>ails tOr pr
ik>>yamt ke idn;sI trhhm `ol kr byan krte hE&
Aayte&
vhjante hE&
32f>rma de&
po=IdaisfR> •to–
mera rb
behya:j>aihr
hE&wn se
AOr jo
AOr gunah
AOr srk=I
nahk> koko: sndAOr
yh iktum =rIk
kroALlah ke sa9
jo Ãijs
nhI& naij>l kI
ws kI
AOr yh ik
tum kho •lgaAo–
ALlah prAa@ga jotum nhI& jante33AOr hr wMmt ke il@
@k mudd\t muk>rRr
ps jb
wn ka muk>rRra vK>t
n vh pI2e ho ske&ge
Agr @k 3D>IAOr nAage
b7> ske&ge34@e AOlade
Aadm
tuMhare pas Aa@&
rsUltum me& seAOr ;s\lah
kr lIbyan kre& •suna@&–
tum pr •tuMhe&–
merI Aayat
to joDra
ko: `>Of> nhI&wn prhmarI
Aayat koAOr n
vhg>mgIn ho&ge35AOr vh log jo
zu4laya
AOr tk«ur ikya
wn seps kOn
yhI logdoj>`> valevhws me&hme=a rhe&ge
36
bD>a j>ailm
ws se jo
buhtan baN0e
yhI log ALlah przU4ya zu4layaws kI
Aayto& ko
wNhe& phu%cegawn ka nsIb
•ihSsa–hmare
-eje hu@iktab
•il`a huAa–yha& tk
ikjb
wn ke pas Aa@&ge
wn kI jan inkalnevh khe&geALlah ke
isvakha& jotum 9epukartese
vh khe&ge
vh gum ho g@
hm se37 AOr gvahI de&ge
prApnI jane&ik vhkaif>r 9e
f>rma de&
hram ikya
jo
se
٣٦١٠
156R@fi‰fl
X@bÄÄÄĉĄa@ÏÄÄ€ÎAlÃAaraf> (7)
•ALlah– f>rma@ga tum dai`>l ho jaAo jhn\nm me& wn wMmto& ke hmrah jo guj>r cukI& tum se k>Bl, ijNno& AOr ;n\sano& me& se, jb ko: wMmt dai`>l hogI vh ApnI sa9I •phlI wMmt– pr lant kregI, yha& tk ik jb sb ws me dai`>l ho ja@&ge& to wn ke ip2le Apne phlo& ke bare me& khe&ge, @e hmare rb! yh hE& ij>Nho& ne hm ko gumrah ikya, ps wNhe& Aag ka do guna A>j>ab de | •ALlah tA>ala– f>rma@ga hr @k ke il@ do guna hE, leikn tum jante nhI& | (38)
AOr wn ke phle Apne ip2lo& ko khe&ge, tuMhe& hm pr ko: bD>a: nhI&, ilhaj>a c`o A>j>ab ws ke bdle jo tum krte 9e | (39)
be=k ijn logo& ne hmarI Aayto& ko zu4laya AOr wn se tk«ur ikya, wn ke il@ AaSman ke drvaj>e n `ole ja@&ge AOr jNnt me& dai`>l n ho&ge jb tk W%4 dai`>l •n– ho ja@ su: ke nake me& •jo mumikn nhI&–, ;sI trh hm muj\irmo& ko bdla dete hE& | (40)
wn ke il@ jhn\nm ka ib2Ona hE Aor wn ke Wpr se •jhn\nm hI ka– Ao7>na hE, ;sI trh hm j>ailmo& ko bdla dete hE& | (41)
AOr jo log :man la@ AOr wNho& ne AC2e A>ml ik@, hm iksI pr boz nhI& Dalte mgr ws kI ibsat ke mutaibk>, yhI log jNnt vale hE&, vh ws me& hme=a rhe&ge | (42)
AOr hm ne wn ke sIno& se kIne `I&c il@, wn •jNnto&– ke nIce nhre& bhtI hE&, AOr vh khe&ge tmam tarIfe>& ALlah ke il@ hE& ijs ne hme& ;s kI trf> rhnuma: kI, AOr Agr ALlah hme& ihdayt n deta •rhnuma: n f>rmata– to hm ihdayt pane vale n 9e | AlbTTaa hmare rb ke rsUl hk> ke sa9 Aa@, AOr wNhe& inda dI ja@gI ik tum ;s jNnt ke vairs bna@ g@ •wn Aamal ke– isle me& jo tum krte 9e | (43)
wاالنــس الجن مــن قبلكم من خلت قد ــم ام فى ا ادخــلــ قــــا
فيها ا ــ ادارכ اذا حتى اختهاط٪ لعنت امــة دخلت لكما النارط٪ فى
فאتهم ــا ن ــ ــل اض الء هــــ ــنــا rب ــم ــىــه الو ــم ــه ى ــ اخ قــالــت جميعاال٪
﴿٭٣٨﴾٭ ن علم ال كن و ضعف لــلك قـــا النار مــن ضعفا عذابا
فــضــل ـــن م عــلــيــنــا ــم ــك ل اكن ــا فــم ىــهــم ــ ال ــم ــه ــى او wقـــالـــت
ا ــ ــذب ك ــن ــذي ال ان ﴿٭٣٩﴾٭ ن ــكــســبــ كــنــتــم ــمــا الــعــذاب ا فــذwقــ
wال ــاء الــســم اب ــــ اب ــم لــه ــفــتــح ال عــنــهــا ــرwا ــب ــك ــت wاس بــאيــتــنــا
وכــذلــك الخياطط٪ ــم س فــى الجمل لـج حـتـى الجنة ن يــدخــلــ
اشط٪ غــ قهم ف ــن wم مهاد جهنم ــن م لهم ﴿٭٤٠﴾٭ مين المج ى نج
الصلحت ا wعملـ ا אمــنــ ــذيــن wال ﴿٭٤١﴾٭ الظلمين ى ــجــ ــذلــك وכ
فيها ــم ه الــجــنــةج٪ اصــحــب ــك اwلــ wسعهآ ز٪ اال فسا ــف ــلك ال
ــن م ى ــجــ ـــل غ ـــن م ـــم ـــدوrه ص فـــى ــا م ــا ــن ع ــ wن ﴿٭٤٢﴾٭ ـــدwن خـــل
كنا wمــا لهذافق٪ هـدىـنـا الــذى هللا الحمد ا wقال االنــهــرج٪ تحتهم
ط٪ ــالــحــق ــنــا رب rســـل ـــاءت ج لــقــد اهللاج٪ هدىنا ان آل لـــ لــنــهــتــدى
﴿٭٤٣﴾٭ ن عمل كنتم مـا ــا ه ــ ــتــم اوrث الــجــنــة لكم ان wا د wنـــــ
f>rma@gatum dai`>l ho jaAo
wMmto& me& •hmrah–
AOr ;n\san guj>r cukI&tum se k>BlseijNnat
Aag •doj>`>– me&
jb -Idai`>l hogI
ws me&ko: wMmt
lant kregI
ApnI sa9I
yha& tkjbiml ja@&ge
sbkhegIps de wn ko
wn kI ip2lI k>Om
Apne phlo& ke bare me&
@e hmare rb
yh hE&wNho& ne hme&e gumrah ikya
A>j>abdo gunaAag ka38 f>rma@gahr @k ke il@
do gunaAOr
leiknnhI&tum jante
AOr khe&gewn ke phle
ko: bD>a:Apne ip2lo&
kops nhI&hE tuMhe&hm pr
c`oA>j>abzu4laya ws ka bdlatum kmate 9e •krte 9e–
39be=kvh log
jo
hmarI Aayto& ko
AOr tk«ur ikya wNho& ne
AOr n
wn sen `ole ja@&ge
wn ke il@
drvaj>eAaSman
dai`>l ho&gejNntyha& tk •jb tk–
AOr;sI trh
dai`>l hoja@
W%4me&nakasu:
hm bdla dete hE&
muj\irm •jma–
40Ao7>nawn ke il@
jhn\nm kaib2OnaAOr sewn ke Wpr
AOr ;sI trh
hm bdla dete hE&
AC2ej>ailm •jma–
41AOr jo log
:man la@AOr wNho& ne A>ml ik@
hm boz nhI& Dalte
iksI prmgrws me&ws kI vus\A>t
yhI logjNnt valevh
hme=a rhe&ge42AOr `I&c il@ hm ne
se jome&wn ke sInekInebhtI hE&
wn ke nIce
nhre&AOr vh khe&ge
hm 9etmam tarIfe>&
ALlah ke il@
ijs nehmarI
rhnuma: kI;s kI trf>
AOr n
ik hm ihdayt pate
Agr nhk> ke sa9ik hme&
ihdayt detaALlahAlbTTaaAa@rsUl
hmara rb
AOr wNhe& inda dI ja@gI
ikyh ik tum
43 jNnttum ws ke vairs hoge
isle me&tum 9ekrte 9e
ـةـثـ
لثلا
۴٨١١
157 R@fi‰fl
vlo A¨na (8)W@“aãÄÄÄÄ«¸aAOr jNnt vale doj>`> valo& ko
pukare&ge ik thk>Ik> hm ne pailya
jo hm se vada ikya 9a hmare
rb ne sCca, tum se tuMhare rb
ne jo vada ikya 9a Kya tum ne
-I pailya sCca ? vh kh&ege ha%!
to @k pukarne vala pukarega wn
ke drimyan ik •wn– j>ailmo& pr
ALlah kI lant | (44)
jo log ALlah ke raSte se rokte
9e AOr ws me& kjI tla= krte
9e, AOr vh Aai`>rt ke kaif>r
•mun\ikr– 9e | (45)
AOr wn ke drimyan @k ihjab
•pdaR– hE, Aaraf> pr ku2 AadmI
ho&ge, vh hr @k ko ws kI
pe=anI se phcan le&ge, AOr
jNnt valo& ko pukare&ge ik
slam ho tum pr, vh •Aaraf>
vale– jNnt me& dai`>l nhI& hu@,
AOr vh wMmIdvar hE& | (46)
AOr jb wn kI ingahe& ifre&gI doj>`>
valo& kI trf> to khe&ge @e hmare rb!
hme& j>ailmo& ke sa9 n kr | (47)
AOr pukare&ge Aaraf> vale ku2
Aadimyo& ko ik wNhe& wn kI pe=anI
se phcan le&ge, vh khe&ge tuMhe& ku2
f>a;da n idya tuMhare jT9e ne AOr
ijn pr tum tk«ur krte 9e | (48)
Kya Ab yh vhI log nhI& hE& ik
tum k>sm `aya krte 9e ik ALlah
wNhe& ApnI ko: rhmt n phu%ca@ga,
Aaj wNhe& se kha gya ik tum jNnt
me& dai`>l ho jaAo, n tum pr ko:
`>Of> hE n tum g>mgIn hoge | (49)
AOr doj>`> vale pukare&ge jNnt valo&
ko ik hm pr •9oD>a– panI bhaAo
•phu%caAo– ya ws me& se •ku2– jo
ALlah ne tuMhe& idya hE, vh kh&ege
be=k ALlah ne yh kaif>ro& pr
hram kr idya hE | (50)
ijNho& ne Apne dIn ko `el kUd
bna ilya AOr duinya kI ij>NdgI ne
wNhe& 0oke me& Dal idya, ps Aaj
hm wNhe& -ulad&ege& jEse wNho& ne •Aaj
ke– ;s idn ka imlna f>ramo=
kr idya 9a, AOr jEse hmarI
Aayto& se ;n\kar krte 9e | (51)
wعــدنــا مــا wجــدنــا قــد ان الــنــار اصــحــب الجنة اصــحــب wنـــادى
ــاذن ف ــعــمج٪ ا قــالــ حقاط٪ rبــكــم ــد wع مــا ــدتــم wج فهل حقا rبــنــا
ــصــدwن الــذيــن ﴿٭٤٤﴾٭ الظلمين على اهللا لعنة ان ينهم ذن ـــ م
﴿٭٤٥﴾٭ ـــفـــرwن ك ة ـــ ـــاالخ ـــم wه ــاج٪ ج ــ ع ــا نــه ــبــغــ wي اهللا ســبــيــل عـــن
wا wناد سيمىهمج٪ m ن ف ع rجا اف االع wعلى حجابج٪ wبينهما
﴿٭٤٦﴾٭ ن طمع wهــم ها دخل لم عليكمفق٪ م س ان الجنة اصحب
جعلنا ال rبنا ا قال النارال٪ اصحب لقاء ابصاrهم فت ص wاذا
نهم ف ع rجــاال اف ــ االع اصحب wنــادى ﴿٭٤٧﴾٭ الظلمين القوم مع
﴿٭٤٨﴾٭ ستكبرwن كنتم wما جمعكم عنكم اغنى مآ ا قال بسيمىهم
حـــمـــةط٪ ـــ اهللا ـــم ـــه ـــال ـــن ال اقـــســـمـــتـــم الـــــذيـــــن الء ــــــــــ اه
ــادى wن ﴿٭٤٩﴾٭ ن نــ ــحــ انــتــم wآل عليكم ف ــ خ ال الجنة ا ادخــلــ
مما او الماء من علينا ا افيض ان الجنة اصحب النار اصحب
الــذيــن ﴿٭٥٠﴾٭ ين الكف على مهما ح اهللا ان ا قــالــ اهللاط٪ ــكــم رzق
فــالــيــوم الــدنــيــاج٪ ة الــحــيــ ــم تــه wغــ wلــعــبــا ا ــ لــه ديــنــهــم ــذwا ــخ ات
﴿٭٥١﴾٭ جحدwن אيتنا ا اكن wما هذاال٪ مهم لقاء ا س كما ننسىهم
AOr pukare&ge
jNnt valehm se
vada ikyadoj>`> valo& koik
thk>Ik> hm ne pa ilya
jo
hmara rb
sCcato Kyato
pukaregatum ne paya
jo vada ikya
tuMhara rb
sCcavh kh&ege
ha%
@k pukarne vala
wn ke drimyan
ikrokte 9eALlah
kI lantpr
j>ailm •jma–
44jo log
seALlah ka
raSta45 AOr ws me&
tla= krte 9ekjIAOr vhAai`>rt ke
kaif>r •jma–
AOr wn ke drimyan
@k ihjabAOr
pukare&geAOr prAaraf>
ku2 AadmI
phcan le&ge
hr @k
wn kI pe=anI se
jNnt valeik46 slamtum prvh ws m&e
dai`>l nhI& hu@AOr vh
wMmIdvar hE&
AOr jb
ifre&gIwn kI ingahe&
hme& n kr trf>doj>`> valekhe&ge@e hmare
rb
sa9logj>ailm •jma–
vh wNhe& phcan le&ge
47AOr pukare&ge
Aaraf> valeku2
AadmI
wn kI pe=anI se
vh khe&ge
n f>a;da idya48 tuMhe&tuMhara jT9a
AOr jo
tum tk«ur krte 9e
Kya Ab yh vhIvh jo ikApnI ko: rhmt tum k>sm `ate 9ewNhe& n phu%ca@gaALlah
tum dai`>l ho jaAo
jNntnAOr
pukare&geko: `>Of>tum pr
AOr n
tumg>mgIn hoge
49
doj>`> valejNnt valews se jo
ikbhaAo
•phu%caAo–hm prsepanIya
tuMhe& idyaALlahvh kh&egevh log
jobe=k ALlah
wse hram kr idya
prkaif>r •jma–
50
wNho& nebna ilya
Apna dInps Aaj `elAOr kUdAOr wNhe& 0oke me& Dal idya
ij>NdgIduinya
hm wNhe& -ulad&ege
jEse wNho& ne -ulaya
51 imlnawn ka idn
yh à ;sAOr jEse à 9ehmarI
Aayto& se;n\kar krte
۵٨١٢
ف الزموق
158R@fi‰fl
X@bÄÄÄĉĄa@ÏÄÄ€ÎAlÃAaraf> (7)
AOr hm wn ke pas @k iktab la@ ijse hm ne tf>sIl se byan ikya ;Lm •kI bun\yad– pr :man lane vale logo& ke il@ ihdayt AOr rhmt | (52)
Kya vh yhI ;n\itj>ar kr rhe hE& ik ws ka kha huAa pUra ho ja@, ijs idn ws ka kha huAa ho ja@ga, to vh log ijNho& ne wse phle -ula idya 9a vh kh&ege, be=k hmare rb ke rsUl hk> bat la@ 9e, to Kya hmare il@ ko: isf>air= krne vale hE& ik hmarI isf>air= kre&, ya hm •duinya– me& lO4a@ ja@& ik hm ws ke i`>laf> A>ml kre& jo hm •phle– krte 9e, be=k wNho& ne ApnI jano& ka •Apna–nuk>\san ikya, AOr wn se gumho gya jo vh zU4 3D>te 9e | (53)
be=k tuMhara rb ALlah hE ijs ne AaSmano AOr j>mIn 2 idn me& bna@, AOr ifr k>rar f>rmaya A>=R pr, rat ko idn pr 7a&k deta hE, ws ke pI2e •idn– dOD>ta huAa Aata hE, AOr sUrj AOr ca%d AOr istare ws ke huKm se mus~>`>r hE&, yad r`o wsI ke il@ hE pEda krna AOr huKm dena, ALlah brkt vala hE sare jhano& ka rb | (54)
Apne rb ko pukaro igD> igD>a kr AOr AaihSta se, be=k vh hd se guj>rne valo& ko doSt nhI& r`ta | (55)
AOr f>sad n mcaAo j>mIn me& ws kI ;s\lah ke bad, AOr wse pukaro Drte AOr wMmId r`te hu@, be=k ALlah kI rhmt k>rIb hE nekI krne valo& ke | (56)
AOr vhI hE jo ApnI rhmt •bair=– se phle hva@& btOre `>u=`>brI -ejta hE, yha& tk ik jb vh -arI badl w5a la@& to hm ne wNhe& iksI mudaR =hr kI trf> ha&k idya, ifr ws se panI wtara •brsaya– ifr hm ne inkale ws se hr ik>Sm ke fl, ;sI trh hm mudoR& ko inkal&ege taik tum g>Or kro | (57)
ـــة ـــم وrح ــــدى ه عــلــم ـــىل ع فـــــصـــــلــنـــــه ــب ــت ــك ــم ــه ــن ــئ ج ـــد ـــق wل
ــى ــات ــــوم ـــلـــهط٪ ـــاwي اال ـــنـــظـــرwن ـــل ه ﴿٭٥٢﴾٭ ن ـــنـــ م ـــ ـــوم ـــق ل
ـــل rس ـــــاءت ج ـــد ق قــبــل ـــن م ه ـــ ـــس ـــن ـــذي ال ل ـــ ـــق ـــلـــه ـــاwي ت
فنعمل د ــ او لنآ ا فيشفع شفعاء مــن لنا فهـل ج٪ الحق ربنا
مــا عنهم wضـــل انــفــســهــم ــرwا ــس خ ــد ق ــعــمــلط٪ كنا ـــذى ال غــيــر
ت ــ ــســم ال ــق ــل خ الـــــذى اهللا ـــكـــم rب ان ﴿٭٥٣﴾٭ ـــتـــرwن ـــف ا اكنـــــ
اليل غشى ش ــ ــع ال على ى ــتــ اس ــم ـــام اي ســتــة ــى ف wاالrض
ت مــســخــ ــوم ــج ــن wال ــر ــم ــق wال ــس wالــشــم حــثــيــثــاال٪ ــطــلــبــه ــار الــنــه
ا ــ ادع ﴿٭٥٤﴾٭ العلمين rب اهللا ك ب wاالمـــرط٪ الخلق لــه اال بــامــرهط٪
فسدwا wال ﴿٭٥٥﴾٭ المعتدين حب ال ــه ان wخفيةط٪ عا ض rبكم
اهللا rحــمــت ان wطمعاط٪ فــا خــ ه wادعـــ اصــالحــهــا عد االrض فــى
يـــح ـــر ال ـــل س ـــ ـــــذى ال ـــــو wه ﴿٭٥٦﴾٭ ــن ــي ــن ــس ــح ــم ال ــــن م ـــب ي ـــ ق
ــاال ــق ــا ــاب ــح س ـــلـــت اق اذآ ــتــى ح rحـــمـــتـــهط٪ ــــدى ــن ــي ا بـــشـــ
ــن م ـــه جــنــا فــاخــ ـــاء ـــم ال ـــه لــنــا فــانــ مـــيـــت ــد ــل ــب ل ــه ــن ــق س
﴿٭٥٧﴾٭ ـــذכـــرwن لــعــلــكــم ـــويت الـــم ج ـــخـــ كـــذلـــك تط٪ ــ ــم ــث ال لك
AOr AlbTta hm la@wn ke pas
AOr rhmt @k iktabhm ne wse tf>sIl
se byan ikyapr;Lmihdayt
logo& ke il@
jo :man la@ hE&
Aa@ga 52Kyavh ;n\itj>ar kr rhe hE&
mgr •yhI ik–
ws ka khna pUra ho ja@
ijs idn
ws kakha huAa
kh&egersUl •jma–
vh log jowNho& ne -ula idya
phle sebe=k la@
hmara rb
hk>to Kya
hE&so hm kre&
hmare il@
ko:isf>air= krne vale
ik isf>air= kre&
hmarIya hm
lO4a@ ja@&
ws ke i`>laf> johm krte 9ejobe=k nuk>\san ikya wNho& ne
ApnI jane&AOr gum ho gya
wn se
vh ;f>\itra krte•zU4 3D>te– 9e
AaSman •jma– 53be=ktuMhara rb
ALlahvh jo Ãijs
pEda ikya
AOr j>mInme&2•Ø–
rat idnifrk>rar
f>rmayaprA=R7a&kta hE
idnws ke pI2e Aata hE
dOD>ta huAa
mus~>`>r AOr sUrjAOr ca%dAOr istare
ws ka huKm
yad r`o
ws ke il@
pukaro pEda krnabrkt vala hE
ALlahrb
tmam jhan
54
Apne rb ko
igD> igD>a kr
AOr AaihSta
AOr n f>sad mcaAo
be=k vh
doSt nhI& r`tahd se
guj>rne vale55
j>mIn me&badALlah kI rhmtws kI ;s\lah
AOr wse pukaro
DrteAOr wMmId
r`tebe=k
k>rIbse@hsan •nekI– krne vale
hva@& 56AOr vhjo à ijs-ejta hE
btOre `>u=`>brI
Aage-arIApnI rhmt
•bair=–yha& tk
ikjbw5a la@&badl
hm ne wNhe& ha&k idya
iksI =hr kI trf>
mudaRseifr hm ne wtara
ws sepanIifr hm ne inkala
ws se
hr fl57 ;sI trhhm
inkal&egemudeRtaik tumg>Or kro
AOrhuKm dena
٦٦١٣
159 R@fi‰fl
vlo A¨na (8)W@“aãÄÄÄÄ«¸aAOr pakIj>a j>mIn se ws ka sbj>h ws ke rb ke huKm se •pakIj>a hI– inklta hE, AOr jo `>rab hE ws se nhI& inklta mgr naik>s, wsI trh hm =u› guj>ar logo& ke il@ Aayte& fer fer kr byan krte hE& | (58)
AlbTta hm ne nUh •A– ko ws kI k>Om kI trf> -eja, ps ws ne kha @e merI k>Om! ALlah kI ;badt kro, ws ke isva tuMhara ko: mabUd nhI&, be=k mE& Drta hU% tum pr @k bD>e idn ke A>j>ab se | (59)
ws kI k>Om ke srdar bole hm tuze `ulI gumrahI me& de`te hE& | (60)
ws ne kha, @e merI k>Om! mere ANdr ku2 -I gumrahI •kI bat– nhI& leikn mE& -eja huAa •rsUl– hU% sare jhano& ke rb kI trf> se | (61)
mE& tuMhe& Apne rb ke pEg>am phu%cata hU% AOr tuMhe& nsIht krta hU% AOr ALlah •kI trf>– se janta hU% jo tum nhI& jante | (62)
Kya tuMhe& tA>j\jub huAa ik tuMhare pas tuMhare rb kI trf> se @k nsIht tum me& se @k AadmI pr Aa: taik vh tuMhe& Dra@, AOr taik tum prhej>garI ;`\>ityar kro, AOr taik tum pr rh\m ikya ja@ | (63)
ps wNho& ne wse zu4laya to hm ne wse AOr wn logo& ko jo k+tI me& ws ke sa9 9e bca ilya, AOr ijn logo& ne hmarI Aayto& ko zu4laya wNhe& hm ne g>k>Rkr idya, be=k vh log•hk> =nasI se– AN0e 9e | (64)
AOr A>ad kI trf> •-eja– wn ke -a: hUd •A– ko, AOr ws ne kha @e merI k>Om! ALlah kI ;badt kro, ws ke isva tuMhara ko: mabUd nhI&, to Kya tum Drte nhI& ? (65)
ws kI k>Om ke kaif>r srdar bole AlbTta hm tuze de`te hE& bevk>Uf>I m&e AOr hm be=k tuze zU4o& me& se guman krte hE& | (66)
ws ne kha @e merI k>Om! muz me& bevk>Uf>I •kI ko: bat– nhI&, leikn mE& tmam jhano& ke rb ka -eja huAa •rsUl– hU% | (67)
خــبــث wالــــــذى ـــــهج٪ رب ـــــاذن ــه ــات ــب ج ـــخـــ ــب ــي ــط ال wالـــبـــلـــد
﴿٭٥٨﴾٭ شكرwن لــقــوم ــت االي ف ــصــ كــذلــك ــكــداط٪ اال ج ــخــ ال
مــا اهللا ـــبـــدwا اع ـــقـــوم فــقــا مـــه قـــ اىل حــا ــ اrســلــنــا ــد ــق ل
﴿٭٥٩﴾٭ عظيم ــوم ــذاب ع عليكم ــاف اخ ــى ان هط٪ غــيــ ــن م لكم
ــا ق ﴿٭٦٠﴾٭ مــبــيــن ــل ضــ فــى ىــك لــنــ ـــا ان مــه قــ مــن ــال ــم ال قـــا
﴿٭٦١﴾٭ العلمين rب مــن ل rســـ ــكــنــى و لة ض ــى لــيــس ــوم يــق
﴿٭٦٢﴾٭ ن علم ال ما اهللا من wاعلم لكم wانصح ربى ت rس ابلغكم
ــنــكــم م ــــل rج ـــىل ع ـــم ـــك رب ــــن م ــــر ذכ ـــم ـــاءכ ج ان اwعــجــبــتــم
فانجيـنـه ه فكذبـ ﴿٭٦٣﴾٭ ن حم wلعلكم ا wلـــتــــتـــقـــــ لينذرכم
ــאيــتــنــاط٪ ا ـــذبـــ ك الـــذيـــن قـــنـــا wاغـــ ــك ــل ــف ال فــى ــه ــع م ـــن ـــذي wال
ــا ق داط٪ ــــ ه اخـــاهـــم ـــاد ع wاىل ﴿٭٦٤﴾٭ ــمــيــن ع ــا م ــ ق ا اكنــــ انــهــم
﴿٭٦٥﴾٭ ن ــ ــق ــت ـــال اف هط٪ غـــيـــ ـــن م ــكــم ل ــا م اهللا اعـــبـــدwا ــوم ــق ي
فــى ىـــك لـــنـــ انــــا ــــه م قــــ ــــن م ــــرwا ــــف ك الــــذيــــن الـــمـــال قــــا
ـــوم ـــق قـــــا ﴿٭٦٦﴾٭ ـــن ـــي ـــذب ـــك ال ــــن م لــنــظــنــك ــــــا wان ـــة ـــاه ـــف س
﴿٭٦٧﴾٭ ــن ــي ــم ــل ــع ال rب ــــن م ل ـــــ rس ــكــنــى و ــة ــاه ــف س ـــى ــس ــي ل
AOr j>mInpakIj>ana pakIj>a •`>rab–
inklta hEws ka sbj>h
huKm sews ka rb
AOr vh jo
nhI& inkltamgr58 naik>s;sI trhfer fer kr byan krte hE&
Aayte&logo& ke il@
vh =u› Ada krte hE&
AlbTta hm ne -ejanUh •A–nhI& trf>ws kI k>Om
ps ws ne kha
@e merI k>Om
ALlah kI ;badt kro
tuMhare il@
ko: mabUd59 ws ke isva
be=k mE&Drta hU%tum prA>j>ab@k bD>a idn
bolesrdarsews ne kha
ws kI k>Om
AlbTta tuze de`te hE&
me&gumrahI`ulI60
@e merI k>Om
nhI&mere
ANdr61 ku2 -I
gumrahIAOr
leikn mE&-eja huAaserbsare jhan
mE& phu%cata hU% tuMhe&
pEg>am •jma–
Apna rb
62 AOr nsIht krta hU%
tuMhe&ALlah •kI trf>– se
jo nhI&tum jante
Kya tuMhe&tA>j\jub huAa
iktum me& setuMhare
pas Aa:nsIhtse
tuMhara rb
pr@k AadmI
taik vh Dra@ tuMhe&
AOr taik tum prhej>garI ;`>\ityar kro
to hm ne wse bca ilya
AOr taik tum pr
rh\mikya ja@
63ps wNho& ne wse zu4laya
AOr jo logws ke sa9
hmarI Aayte& k+tI me&AOr hm ne
g>k>R kr idyavh log jo
wNho& ne zu4laya
be=k vh9elogws ne kha
AN0e64AOr trf>
A>adwn ke -a:hUd •A–
@e merI k>Om
ALlah kI ;badt kro
65 tuMhare il@ nhI&
ko:mabUdws ke isva
to Kya tum nhI& Drte
bolesrdarijn logo& ne kuf>š ikya
•kaif>r–m&e sews kI k>Om
AlbTta hm tuze de`te hE&
bevk>Uf>IAOr hm be=k tuze
guman krte hE&@e merI k>Om
sezU4e66ws ne kha
nhI&muz me&ko:
bevk>Uf>I67 AOr
leikn mE&-eja huAaserbtmam jhan
be=k hm
AOr janta hU%
۷۵١۴
٨٦١۵
160R@fi‰fl
X@bÄÄÄĉĄa@ÏÄÄ€ÎAlÃAaraf> (7)
mE& tuMhe& Apne rb ka pEg>am
phu%cata hU% AOr mE& tuMhara
`E>r `>ah, AmIn hU% | (68)
Kya tuMhe& tA>j\jub huAa ik tuMhare
pas Aa: tuMhare rb kI trf> se
@k nsIht tum me& se @k AadmI
pr taik vh tuMhe& Dra@, AOr
tum yad kro jb ws ne tuMhe&
k>Ome nUh •A– ke bad ja&n=In
bnaya, AOr tuMhe& ij>yada idya
ijSm me& fElaAo •Del Dol–,
so ALlah kI nemte& yad kro
taik tum f>lah •kamyabI–
paAo | (69)
vh bole, Kya tU hmare pas ;s
il@ Aaya hE ik hm ALlah
vaihd kI ;badt kre& AOr 2oD> de&
ijNhe& hmare bap dada pUjte 9e,
to le Aa ijs ka tU hm se vada
krta hE •0mkata hE– Agr tU
sCce logo& me& se hE | (70)
ws ne kha AlbTta tum pr
tuMhare rb kI trf> se pD> gya
A>j>ab AOr g>j>b, Kya tum muz
se wn namo& ke bare me& zgD>te ho
jo tum ne AOr tuMhare bap dada
ne r` il@ hE&, nhI& naij>l kI
ALlah ne ws ke il@ ko: snd,
so tum ;n\itj>ar kro, mE& •-I–
tuMhare sa9 ;n\itj>ar krne valo&
me& se hU% | (71)
to hm ne ws ko bca ilyae AOr
wn ko jo ws ke sa9 9e ApnI
rhmt s, AOr hm ne wn logo&
kI jD> ka4 dI ijNho& ne hmarI
Aayto& ko zu4laya AOr vh n 9e
:man lane vale | (72)
AOr smUd kI trf> •-eja– wn ke
-a: saleh •A– ko, ws ne kha
@e merI k>Om! ALlah kI ;badt
kro, tuMhra ws ke isva ko:
mabUd nhI&, thkI>k> tuMhare pas
tuMhare rb kI trf> se in=anI
Aa cukI hE, yh ALlah kI
W%4nI tuMhare il@ @k in=anI
hE, so wse 2oD> do ik ALlah kI
j>mIn me& `a@, AOr wse bura: se
ha9 n lgaAo vrna tuMhe& ddRnak
A>j>ab pkD> lega | (73)
اwعــجــبــتــم ﴿٭٦٨﴾٭ ــن ــي ام ــاصــح لــكــم ـــا wان ـــى رب ــت ــ rس ابــلــغــكــم
ــمط٪ ــذرכ ــن ــي ل ــم ــك ــن م ــــل rج ـــىل ع ـــم ـــك رب مــــن ــــر ذכ ـــم ـــاءכ ج ان
وzادכـــــم ح ــــ ــــوم ق ــد ــع ـــن م ــاء ــف ــل خ ــلــكــم جــع اذ ـــــــرwا wاذכ
﴿٭٦٩﴾٭ ن ــحــ ــل ــف لــعــلــكــم اهللا אالء ـــرwا ـــاذכ ف ــةج٪ ــط ــص الــخــلــق فــى
ــد ــب ــع اكن ـــا م ــــــذر wن ــــــده wح اهللا ــد ــب ــع ــن ل اجــئــتــنــا ا ـــ ـــال ق
﴿٭٧٠﴾٭ ــن ــي ــصــدق ال ـــن م كــنــت ان ــآ ــدن ــع ــا ــم ــا ــن ــات ف ـــاج٪ ن ـــا אب
wغــــضــــبط٪ rجــــــس ربـــــكـــــم مــــــن ـــلـــيـــكـــم ع wقــــــع قـــــد قــــــا
مــا wאبــــاؤכــــم ـــتـــم ان ــآ ه ــ ــتــم ســمــي ـــاء ـــم اس ـــى ف نـــنـــى اتـــجـــادلـــ
ـــن م مــعــكــم ــــــى ان ـــرwا ـــظ ـــت ـــان ف ســـلـــطـــنط٪ ــــن م ــهــا اهللا ل ـــــ ن
ــا ــن م ـــة ـــم ح ـــ ـــعـــه م ــــن ــــذي wال فــانــجــيــنــه ﴿٭٧١﴾٭ يــن الــمــنــتــظــ
﴿٭٧٢﴾٭ ــنــيــن م مــ ا ـــ اكن wمـــا אيتنا ا ــ ــذب ك ــن ــذي ال ـــر داب wقــطــعــنــا
اهللا اعـــــبـــــدwا ــــوم ــــق قـــــا ـــام٪ ـــح صـــل اخـــــاهـــــم د ــــ ــــم wاىل
ربـــكـــمط٪ مــــن ــة ــن ــي جـــاءتـــكـــم ـــد ق هط٪ ـــ ـــي غ مــــن ــم ــك ل مـــا
فــــى ــــــــــالك ـــــــا ـــــــذرwه ف ـــــــة אي لــــكــــم اهللا ـــــة ـــــاق هــــــــذه
﴿٭٧٣﴾٭ الـــيـــم ــــذاب ع ــم ــذכ ــاخ ــي ف ء ـــســـ ــا ه ــســ ــم wال اهللا اrض
mE& tuMhe& phu%cata hU%
pEg>am •jma–
Kya tuMhe&tA>j\jub huAa
Apna rb
AOr mE&tuMhara`E>&r `>ahAmIn68
iktuMhare
pas Aa:nsIht
taik vh tuMhe& Dra@
setuMhara rbpr@k AadmItum me& se
AOr tum yad kro
jbws ne tuMhe&
bnayaAOr tuMhe&
ij>yada idyaja&n=Inbadk>Ome nUh
me&`>l\k>t •ijSm–
fElaAo69 so yad kroALlah kI nemte&
taik tumf>lah
•kamyabI– paAo
vh boleKya tU hmare pas Aaya
pUjte 9eik hm
;badt kre&ALlah
vaihd •Akele–
AOr hm 2oD> de&
jo à ijs
hmarebap dada
to le Aa hm pr
70 ijs ka hm se vada krta hE
AgrtU hEsesCce log
ws ne kha
AlbTta pD> gyaAOr g>j>b tum prsetuMhara rbA>j>ab
Kya tum zgD>te ho muz seme&nhI&nam •jma–
tum ne wn ke r` il@ hE&
tumAOr tuMhare bap dada
ALlah ne naij>l kI
ws ke il@
se ko:sndso tum
;n\itj>ar krobe=k mE&
tuMhare sa9
;n\itj>ar krne vale71ApnIto hm ne wse njat
dI •bca ilya–AOr vh log jo
ws ke sa9 9e
rhmt se
AOr hm ne ka4 dI
jD>vh log jo72 wNho& ne zu4laya
hmarI Aayat
AOr n 9e:man lane
vale
AOr trf>
smUdtum ALlah kI;badt kro
wn ke -a:saleh •A–ws ne kha
@e merI k>Om
tuMhare il@ nhI&ko:tuMhara rb mabUdws ke isva
thk>Ik> Aa cukI tuMhare pas
in=anIse
yhALlah kI W%4nIme&tuMhare il@
@k in=anI
so wse 2oD> doik `a@
ALlah kI j>mIn
AOr n73 wse ha9 lgaAo
bura: sevrna pkD> lega
tuMhe&A>j>abddRnak
٩٨١٦
زم ال
فوق
161 R@fi‰fl
vlo A¨na (8)W@“aãÄÄÄÄ«¸aAOr yad kro jb tuMhe& A>ad ke
bad ja&n=In bnaya AOr tuMhe&
j>mIn me& i5kana idya, bnate ho
ws kI nmR jgh me& mhl AOr
tra=te ho phaD>o& ke mkanat,
so ALlah kI nemte& yad kro,
AOr muLk me& f>sad mcate n
ifro | (74)
srdar bole wn kI k>Om ke jo
mutki«r 9e, wn g>rIb logo& se
jo wn me& se :man la cuke 9e
Kya tum jante ho ik saleh •A–
Apne rb kI trf> se -eja huAa
hE •rsUl hE–, wNho& ne kha be=k
vh jo ku2 de kr -eja gya hE
hm ws pr :man r`te hE& | (75)
vh ijNho& ne tk«ur ikya
•srdar– bole tum ijs pr :man
la@ ho hm ws ke mun\ikr
hE& | (76)
wNho& ne W%4nI kI kUce& ka4 dI&
AOr Apne rb ke huKm se srk=I
kI AOr bole @e saleh •A–! le Aa
ijs ka tU hm se vada krta hE
•0mkata hE– Agr tU rsUlo& me& se
hE | (77)
ps j>l\j>le ne wNhe& Aa pkD>a to
Apne 3ro& me& AON0e pD>e
rh g@ | (78)
ifr •salhe •A– ne wn se mu%h
fera AOr kha @e merI k>Om! mE& ne
tuMhe& Apne rb ka pEg>am phu%caya
AOr tuMharI `>Er `>ahI kI, leikn
tum `>Er `>aho& ko psNd nhI&
krte | (79)
lUt •A– •ko -eja– jb ws ne
ApnI k>Om se kha, Kya tum
vh behya: krte ho jo tum se
phle sare jhan me& iksI ne nhI&
kI | (80)
be=k tum mdoR& ke pas =hvt
se jate ho A>Orto& ko 2oD> kr,
bl\ik tum hd se guj>r jane vale
log ho | (81)
اכــــم wبــــ ـــــاد ع ـــد ـــع ــــن م ـــاء خـــلـــف جــعــلــكــم اذ wاذכــــــــــرwا
ن wتـــنـــحـــتـــ ــــصــــوrا ق لـــهـــا ســـهـــ ــــن م ـــتـــخـــذwن االrض ـــى ف
االrض فـــى ا ــ ــث ــع wال اهللا אالء ــــرwا فــــاذכ تــاج٪ ــيــ الــجــبــا
مـــه قـــ مـــن اســـتـــكـــبـــرwا الـــذيـــن ـــال ـــم ال ــــا ق ﴿٭٧٤﴾٭ مــفــســديــن
صــلــحــا ان ن اتــعــلــمــ ــم ــه ــن م אمـــن ــن ــم ل ا ــ ــف ــع ــض ــت اس ــن ــذي ــل ل
﴿٭٧٥﴾٭ ن ـــنـــ م ـــ م ـــه ـــــل اrس ــآ ــم انــــا ا قـــالـــ ـــــهط٪ رب ــــن م ســـل مـــ
ـــه ــــنــــتــــم אم ـــــالـــــذى انــــــا ــــرwا ــــب ــــك ــــت اس الـــــذيـــــن قــــــا
ربــــهــــم ــــــر ام ــــن ع ا ــــ ــــت wع ـــاقـــة ـــن ال ـــرwا ـــق ـــع ف ﴿٭٧٦﴾٭ كـــــفـــــرwن
ـــن م ــــنــــت ك ان ــــعــــدنــــآ ـــا ـــم ـــا ـــن ـــت ائ ـــح ـــل ـــص ا wقــــــالــــــ
داrهـــــم ـــى ف ا ــ ــح ــب ــاص ف جــفــة الــ فــاخــذتــهــم ﴿٭٧٧﴾٭ ــن ــي ــل س ــ ــم ال
ــم ــك ــت ــغ ــل اب لـــقـــد ـــوم ـــق wقـــــا عــنــهــم ـــوىل ـــت ف ﴿٭٧٨﴾٭ ــن ــي ــم ــث ج
﴿٭٧٩﴾٭ النصحين ن ــحــبــ ال ــكــن و لــكــم wنــصــحــت ـــى رب ــة ــال rس
ــم ــك ــق ــب س ـــا م الـــفـــاحـــشـــة ن اتـــــاتـــــ ـــه م ـــ ـــق ل ــــا ق اذ طــــا wلــــ
ـــا ج الـــ ن لـــتـــاتـــ ـــكـــم ان ﴿٭٨٠﴾٭ ــن ــي ــم ــل ــع ال ــــن م ــــد اح ـــن م ــا ــه ب
﴿٭٨١﴾٭ ن ـــ ف ـــ ـــس م قـــــوم ـــم ـــت ان ــــل ـــاءط٪ ـــس ـــن ال wن د ــــن م ة ـــ ـــه ش
AOr tum yad krojbtuMhe& bnaya
ws neAOr tuMhe&
i5kana idyaja&n=InbadA>ad
me&j>mInbnate hoAOr tra=te ho sews kI nmR jgh
mhl •jma–
phaD>mkanatj>mIn •muLk– me& so yad kroALlah kI
nemte&AOr n ifro
f>sad krne vale •f>sad krte–
74ws kI k>Om
bolesrdarvh ijNho& netk«ur ikya •mutki«r–
se
wn logo& sej>:f> •kmj>or–
bna@ g@saleh •A– wn se jo
:man la@
wn seKya tum jante ho
ik
-eja huAaseApna rb75 wNho& ne kha
be=k hm
ws pr jo
ws ke sa9 -eja gya
:man r`te hE&
bolevh ijNho& netum :man la@ ws pr tk«ur ikyahmvh ijs pr
kuf>š krne vale •mun\ikr–
76Apna rbwNho& ne kUce&
ka4 dI&W%4nI
AOr srk=I kI
sehuKm
AOr bole@e saleh •A–se le Aaijs ka tU hm se vada krta hE
AgrtU hE
rsUl •jma–77Apne 3rps wNhe& Aa pkD>a
j>l\j>lato rh g@me&
AON0e78ifr mu%h fera
thk>Ik> mE& ne tuMhe& phu%ca idya wn seAOr kha@e merI k>Om
pEg>amApna rbAOr `>Er `>ahI
kI79 tuMharI
AOr leikn
tum psNd nhI& krte
`>Er `>ah •jma–
AOrlUt •A–
jbkhajo tum se phle
nhI& kIApnI k>Om se
Kya Aate ho behya: ke pas •behya: krte ho–
@esIiksI nemdR •jma– sesare jhan80be=k tumjate ho
=hvt seA>lava
•2oD> kr–81 A>Orte&bl\iktumlog
hd se guj>r jane vale
162R@fi‰fl
X@bÄÄÄĉĄa@ÏÄÄ€ÎAlÃAaraf> (7)
AOr ws kI k>Om ka jvab n
9a mgr yh ik wNho& ne kha
wNhe& •lUt •A– ko– ApnI bStI
se inkal do, yh log pakIj>gI
cahte hE& | (82)
so hm ne njat dI ws ko AOr
ws ke 3r valo& ko isva@ ws
kI bIvI ke jo pI2e rh jane
valo& me& se 9I | (83)
AOr hm ne wn pr •pT9ro&
kI– @k bair= brsa:, ps
de`o muj\irmo& ka kEsa An\jam
huAa ? (84)
AOr hm ne& mdyn kI trf> wn
ke -a: =u@eb •A– •ko -eja–,
ws ne kha @e merI k>Om! ALlah
kI ;badt kro, ws ke isva
tuMhara ko: mabUd nhI&, thk>Ik>
tuMhare pas @k dlIl phu%c cukI
hE tuMhare rb •kI trf>– se, ps
nap AOr tol pUra kro AOr logo&
kI Ai=ya n 34aAo, •34a kr
n do– AOr muLk me& ;s\lah ke
bad f>sad n •mcaAo–, tuMhare
il@ yh behtr hE Agr tum :man
vale ho | (85)
AOr hr raSte pr n bE5o ik tum
•rahgIro& ko– DraAo AOr wse
ALlah ke raSte se roko jo ws
pr :man laya, AOr ws me& kjI
7U%Do, AOr yad kro jb tum 9oD>e
9e to ws ne tuMhe& b7>a idya, AOr
de`o! f>sad krne valo& ka
An\jam kEsa huAa ? (86)
AOr Agr tum me& @k igroh hE jo
ws pr :man laya ijs ke sa9
mE& -eja gya hU% AOr @k igroh •hE
jo– :man nhI& laya to tum sb\r
kro yha& tk ik fE>sla kr
de ALlah hmare drimyan, AOr
vh behtrIn fE>sla krne vala
hE | (87)
هــــم جــــ اخــــ ا ــــ ــــال ق ان اآل ـــــه م ـــــ ق اب جــــــــ اكن ــــــا wم
ــه ــن ــي ــج ــان ف ﴿٭٨٢﴾٭ ـــرwن ـــه ـــط ـــت ــــــاس ان انــــهــــم يـــتـــكـــمج٪ ـــ ق مـــــن
نـــا ـــ ـــط wام ﴿٭٨٣﴾٭ يـــن الـــغـــبـــ مـــن اكنـــــت اتـــــه امـــــ اال ــــلــــه wاه
﴿٭٨٤﴾٭ ــن ــي م ــ ــج ــم ال ــة ــب ــاق ع اكن ــف ــي ك ــر ــظ ــان ف اط٪ مـــطـــ ــلــيــهــم ع
اهللا اعــــبــــدwا ــــوم ــــق ـــــا ق شـــعـــيـــبـــاط٪ اخــــاهــــم ــــديــــن م wاىل
ــــن م ـــة ـــن ـــي جــــاءتــــكــــم قـــــد هط٪ غـــــيـــــ الـــــــه مـــــن لـــكـــم ــــا م
الــنــاس ا ــ ــس ــخ ــب wال ان wالــــمــــيــــ الـــكـــيـــل ا ــــ ــــاwف ف ربــــكــــم
اصـــالحـــهـــاط٪ ـــد ـــع االrض فــــى ــــفــــســــدwا wال ــــم ــــاءه ــــي اش
ــقــعــدwا wال ﴿٭٨٥﴾٭ مــنــيــن مــ ــم ــت ــن ك ان لـــكـــم خـــيـــر ـــم ـــك ذل
اهللا ســـبـــيـــل عـــــن ـــــــصـــــــدwن wت عـــــــدwن ـــــــ اط ــــــــ ص ـــــــلك ب
كــنــتــم اذ wاذכـــــــــــرwا ــــاج٪ ج ــــ ع ـــا ـــه ن ـــ ـــغ ـــب wت ــــه ـــــن אم مــــن
عـــاقـــبـــة اكن ــــف ــــي ك wانــــــــظــــــــرwا ــــمص٪ ــــرכ ــــث ــــك ف ــــيــــال قــــل
ا ــــنــــ אم مــــنــــكــــم طــــائــــفــــة اكن wان ﴿٭٨٦﴾٭ الـــمـــفـــســـديـــن
فـــاصـــبـــرwا ا ــــنــــ م ــــ لــــم wطــــائــــفــــة ــــه ـــــلـــــت اrس بــــالــــذى
﴿٭٨٧﴾٭ الـــحـــكـــمـــيـــن ـــر ـــي خ ــــــو wه ـــيـــنـــنـــاج٪ اهللا ـــحـــكـــم حـــتـــى
AOr n9ajvabwNhe& inkal dows kI k>Om
mgryh ik
wNho& ne kha
seApnI bStIhm ne njat dI
ws kobe=kyh log
pakIj>gI cahte hE&
82
AOr ws ke 3r vale
mgrws kI bIvIAOr hm ne
bair= brsa:vh 9IsepI2e rhne vale83
wn pr@k
bair=84 ps de`okEsa huAahuAaAn\jammuj\irmIn
AOr trf>
mdynALlah kI ;badt kro wn ke -a:=u@eb •A–ws ne kha
@e merI k>Om
nhI& tuMharaseseko: mabUd
ws ke isvathk>Ik> phu%c cukI
tuMhare pas@k dlIl
tuMhara rbps pUra kro
log napAOr tolAOr n 34aAo
wn kI Ai=yaAOr n
ws kI ;s\lah f>sad mcaAoj>mIn •muLk– me&bad
yhbehtrtuMhare il@
bE5o Agrtum ho:man vale85AOr n
hrraStaALlah ka raSta tum DraAoAOr tum rokose
jo:man laya
ws prtum 9e AOr 7U%Do ws me&kjIAOr yad krojb
9oD>eto ws ne tuMhe&
b7>a idyaAn\jam AOr de`okEsahuAa
f>sad krne vale86:man layaAOr Agr
hE@k igrohtum se
ws pr jomE& -eja gyatum sb\r kr loijs ke sa9
AOr @k igroh:man nhI& laya
yha& tk ik
fE>sla kr de ALlah
87 hmare drimyan
AOr vhbehtrfE>sla
krne vala
١٠
١٢١۷
163 R@fi‰fl
k>all mlaw (9)W@“aãÄÄÄÄ«¸aws kI k>Om ke vh srdar jo bD>e bnte 9e bole @e =u@eb •A–! hm j>”r inkal de&ge tuze AOr wNhe& jo tere sa9 :man la@ hE& ApnI bStI se ya yh ik tum hmare dIn me& lO4 AaAo, f>rmaya `>ah hm napsNd krte ho& •ifr -I ?– | (88)
AlbTta hm ALlah pr zU4a buhtan baN0e&ge Agr hm ws ke bad tuMhare dIn me& lO4 Aa@& jbik ALlah ne hme& ws se bca ilya hE AOr hmara kam nhI& ik hm ws me& lO4 Aa@& mgr yh ik ALlah hmara rb cahe, hmare rb ne Apne ;Lm me& hr =E kaAhata kr ilya hE, hm ne ALlah pr -rosa ikya, @e hmare rb! f>Esla kr de hmare drimyan AOr hmarI k>Om ke drimyan hk> ke sa9 AOr tU behtr f>Esla krne vala hE | (89)
AOr vh srdar bole ijNho& ne kuf>š ikya ws kI k>Om ke, Agr tum ne =u@eb •A– kI pErvI kI to ws sUrt me& tum `u>d `>sare me& hoge | (90)
to wNhe& j>l\j>le ne Aa ilya, ps vh sub\h ke vK>t Apne 3ra&e me& AON0e pD>e rh g@ | (91)
ijNho& ne =u@eb •A– ko zu4laya •vh @ese im4e– goya •k-I– bSte n 9e vha& | ijNho& ne =u@eb •A– ko zu4laya vhI `>sara pane vale hu@ | (92)
ifr wn se ws ne muh% fera AOr kha @e merI k>Om! mE& ne tuMhe& Apne rb ke pEg>am phu%ca id@ AOr tuMharI `>Er `>ahI kr cuka to •Ab– kaif>r k>Om pr kEse g>m `aW% ? (93)
AOr hm ne iksI bStI me& ko: nbI nhI& -eja mgr hm ne vha& ke logo& ko s~>tI me& pkD>a AOr tk\lIf> me& taik vh A>aijj>I kre& | (94)
ifr hm ne bura: kI jgh -la: se bdlI yha& tk ik vh b7> g@ AOr khne lge tk\lIf> AOr `u>=I hmare bap dada ko phu%c cukI hE, ps hm ne wNhe& Acank pkD>a AOr vh be`>br 9e | (95)
ــك ــن ج ــ ــخ ــن ل ــــه م قــــ ــــن م ـــرwا ـــب ـــك ـــت اس ــــن ــــذي ال ــــال الــــم قـــــا
ملتناط٪ فــى دن لتع او يتنآ ق مــن معك ا אمن wالــذيــن يشعيب
عدنا ان كذبا اهللا على يـنــا افـتـ قـد ﴿٭٨٨﴾٭ هين ك كنا اwلو قا
فيهآ د ع ان لنآ ن ك wما منهاط٪ اهللا جىنــا اذ عد ملتكم فى
اهللا على علماط٪ شــىء لك rبـنـا wســـــع rبناط٪ اهللا شاء ان اآل
خير ــــت wان ــق ــح ــال ــنــا م قــ ــن ــي wب يننا ــح ــت اف ــا ــن rب ــاط٪ ــن ــو ت
اتبعتم ن ل مــه قــ ــن م ــفــرwا ك الــذيــن الــمــال wقــا ﴿٭٨٩﴾٭ الفتحين
ا فاصبح جــفــة الــ فــاخــذتــهــم ﴿٭٩٠﴾٭ لــخــســرwن اذا ــكــم ان شعيبا
ا غن ــم ل اكن شعيبا ا ــ ــذب ك ــن ــذي ال ﴿٭٩١ جثمين داrهــــم ــى ف
فــتــوىل ﴿٭٩٢﴾٭ يــن الــخــســ ــم ه ا ـــ اكن شعيبا ا ــ ــذب ك ــن ــذي ال فــيــهــا
لكمج٪ wنصحت ربـــى ــت rســ ابلغـتكم لقد ــقــوم wقـــا عنهم
بى من ية ق فى اrسلنا wمآ ﴿٭٩٣﴾٭ ين كف قــوم عىل אسى فكيف
﴿٭٩٤﴾٭ ن ــ ع ــضــ لــعــلــهــم اء wالـــضـــ ــاء ــاس ــب ــال ــا ــلــه اه اخــذنــآ اآل
مس ــد ق ا ــ ــال wق ا ــ ــف ع حتى الحسنة السيئة مـــاكن ــدلــنــا ثــم
﴿٭٩٥﴾٭ ــشــعــرwن ال wهـــم غتة فــاخــذنــهــم اء ــســ wال اء الــضــ ــا ــاءن אب
bolesrdarvh jo ikhm tuze j>”r inkal
de&getkBbur krte 9e •bD>e bnte 9e–
sews kI k>Om
@e =u@eb •A–AOer vh jo:man la@
hmare dIn tere sa9sehmarI bStI
ya yh ik tum lO4 AaAo
me&
ws ne kha
Kya `>ah
hm ho&hm lO4
Aa@&napsNd krte ho&
88AlbTta hm ne buhtan baN0a •baN0e&ge–
ALlah przU4aAgr
me&tuMhara dIn
badws me& jbhm ko bca ilya
ALlahws se
hmare il@
ik hm lO4 Aa@&
mgryh ik caheALlahALlah prhmara rb
Ahatakr ilya hE
hmara rb
hr =E;Lm me&
hm ne -rosa ikya
hmara rb
behtrf>Esla kr de
hmare drimyan
AOer drimyan
hmarI k>Om
hk> ke sa9AOer tU
f>Eslakrne vala
89AOer boletum ne
pErvI kIsrdar
vh ijNho& ne
kuf>š ikyasews kI k>Om
Agr
=u@eb •A–
to tum j>"r
ws sUrt me&
sub\h ke vK>t rh g@
`>sare me& hoge90to wNhe& Aa ilya
j>l\j>la
me&Apne 3rAON0e pD>en bSte 9e 91vh ijNho& ne
zu4laya=u@eb •A–goya
ws me& vha&
vh ijNho& ne
zu4layaifr muh% fera
=u@ebvh hu@vhI`>sara
pane vale92
wn seAOer kha@e merI k>Om
tuMharI Alb]amE& ne phu%ca id@
tuMhe&pEg>am •jma–
Apna rbAOer
`>Er `>ahI kI
to kEseg>m `aW%
prnbI k>Omkaif>r •jma–
93AOer n -eja hm ne
me&ko:
mgrhm ne pkD>a
vha& ke log
94 s~>tI me&AOer tk\lIf>taik vhA>aijj>I kre&
ifrhm ne bdlI
jghph%uc cukI hE bura:-la:yha& tk
ikvh
b7> g@AOer
khne lge
hmare bap dada
tk\lIf>95 AOer `u>=Ips hm ne wNhe& pkD>a
AcankAOer vhbe`>br 9e
AOer nhI& hE
iksI bStI
الجــزء ٩مــع ٤
ني ١٢عند املتقدم
١١
٩١
164R@fi‰fl
Y@˝ÄÄÄæa@fibÄ”AlÃAaraf> (7)
AOr Agr bs\ityo& vale :man le
Aate AOr prhej>garI ;`>\ityar
krte to AlbTta hm wn pr
brkte& `ol dete j>mIn AOr AaSman
se, leikn wNho& ne zu4laya to hm
ne wNhe& pkD>a ws ke ntIje me& jo
vh krte 9e | (96)
Kya Ab be `>Of> hE& bs\ityo& vale
ik wn pr hmara A>j>ab rato& rat
Aa ja@ AOr vh so@ hu@ ho& | (97)
Kya bs\ityo& vale ws se be `>aEf>
hE& ik wn pr hmara A>j>ab idn
c7e> Aa ja@ AOr vh `el kUd rhe
ho& | (98)
Kya vh ALlah kI tdbIr se
be `>aEf> ho g@ ? so be `>aEf> nhI&
hote ALlah kI tdbIr se mgr
`>sara w5ane vale | (99)
iKya wn logo& ko ihdayt n
imlI jo j>mIn ke vairs hu@ vha&
ke rhne valo& ke bad, Agr hm
cahte to wn ke gunaho& ke sbb
wn pr musIbt Dalte, AOr hm
wn ke idlo& pr muh\r lgate hE&,
so vh sunte nhI& | (100)
yh bs\itya& hE& ijn kI `>bre&
hm tum pr byan krte hE&, AOr
AlbTTaa wn ke pas Aa@ wn ke
rsUl in=ainya& le kr, so vh
:man n la@ Kyo&ik ws se phle
wNho& ne zu4laya 9a, ;sI trh
ALlah kaif>ro& ke idlo& pr muh\r
lgata hE | (101)
AOr hm ne wn ke Ak\sr me&
A>hd ka ko: pas n paya AOr
drhk>Ik>t hm ne wn me& Ak\sr
naf>rman bd ikdaRr pa@ | (102)
ifr hm ne wn ke bad mUsa •A–
ko ApnI in=ainyo& ke sa9 -eja
if>rA>On kI trf> AOr ws ke
srdaro& kI trf> to wNho& ne wn
•in=ainyo& ka– ;n\kar ikya, so
tum de`o f>sad krne valo& ka
An\jam Kya huAa ? (103)
AOr kha mUsa •A– ne, @e if>rA>On!
be=k mE& tmam jhano& ke rb kI
trf> se rsUl hU% | (104)
ــت ــرכ عــلــيــهــم لــفــتــحــنــا ا ــ ـــ ــق wات ا אمــنــ ى ــ ــق ال اهـــل ان wلـــو
ــا ــم ـــم ـــه ـــذن ـــاخ ف ا ــــ ــــذب ك ـــكـــن و wاالrض ـــاء ـــســـم ال ـــــن م
ــم ــه ــي ــات ان ى ـــ ـــق ال ـــــل اه ــــن ــــام اف ﴿٭٩٦﴾٭ ن ـــكـــســـبـــ ا اكنــــــ
ان ى الـــقـــ اهــــل اwامـــــــن ﴿٭٩٧﴾٭ ن ـــ ـــائـــم wهــــم ــا ــات ــي بــاســنــا
اهللاج٪ ــر ــك م ا افــامــنــ ﴿٭٩٨﴾٭ ن ــلــعــبــ ـــم wه ضــحــى ــنــا ــاس ــم ــيــه يــات
ــد ــه اwلـــــم ﴿٭٩٩﴾٭ الـــخـــســـرwن ـــوم ـــق ال اال اهللا ــر ــك م ـــامـــن فـــال
ــشــاء لــــو ان ـــآ ـــلـــه اه ـــعـــد ــــن م االrض ن ــــ ث ــــ لـــلـــذيـــن
﴾١٠٠﴿ ن سمع ال فهم قلوبهم عىل wنـطـبـع ـذنـوبـهـمج٪ اصبـنـهم
ــم ــه ــاءت ج ـــد ـــق wل ــاج٪ ــه ــائ ــب ا ـــن م ــك ــي ــل ع ــقــص ى ـــ ـــق ال تــلــك
قــبــلط٪ ــن م ا ــ ــذب ك ــمــا ا ــنــ م لــيــ ا ـــ اكن فــمــا ــالــبــيــنــتج٪ ــم rســلــه
wجــدنــا wمـــا ﴾١٠١﴿ ــن ي ــ ــف ــك ال ب قـــلـــ ـــىل ع اهللا ــع ــب ــط كـــذلـــك
﴾١٠٢﴿ ــيــن ــســق ــف ل ـــم ه اכـــثـــ ـــآ ـــدن wج wان ـــدج٪ عـــه ــــن م ـــم ه ـــ ـــث الכ
wمـــالئـــه ن ـــ ع ـــ ف اىل ــאيــتــنــــــــآ ــى س ــ م ــم ــده ــع ـــن م ــعــثــنــا ثـــم
﴾١٠٣﴿ ــن ــدي ــس ــف ــم ال ــة ــب ــاق ع اكن ــف ــي ك ــر ــظ ــان ف ــاج٪ ــه ا ــ ــم ــل ــظ ف
﴾١٠٤﴿ الــعــلــمــيــن rب ـــن م ل rســـــ ــــى ان ن عـــ ـــفـــ ســى مــ ــــا wق
AOer Agr
yh hota ik
bs\ityo& valebrkte& :man lateAOer prhej>garI
krteto AlbTta hm `ol dete
wn pr
seAaSmanws ke ntIje me&
AOer j>mInAOer leiknwNho& ne zu4laya
to hm ne wNhe& pkD>a
jo vh krte 9ewn pr Aa@ 96Kya be`>Of> hE&
bs\ityo& valeik
hmara A>j>abrat&o& ratAOer vhik so@ hu@ ho&97Kya be`>aEf> hE&
bs\ityo& vale
wn prAa ja@
hmara A>j>ab
ALlah kI tdbIr
idn c7e>AOer vh`el kUd rhe ho&
98iKya vh be`>aEf> ho g@
be`>aEf> nhI& hoteALlah kI tdbIr
ihdayt imlI
mgrlog`>sara
w5ane vale99Kya n
vh log jovairs hu@Agr hm cahte j>mInbadvha& ke
rhne valeik
to hm wn pr musIbt Dalte
wn ke gunaho& ke sbb
100 AOer hm muh\r lgate hE&
prwn ke idl
so vhnhI& sunte hE&
yhbs\itya&Aa@ wn ke pashm byan krte hE&
tum prsewn kI
ku2 `>bre&AOer
AlbTTaa
wn ke rsUlin=ainya& le kr
ws se phle so nvh :man lateKyo&ikwNho& ne zu4laya
;sI trhmuh\r lgata hE
ALlahhm ne paya pr
idl •jma–
kaif>r •jma–
101AOer n
wn ke Ak\sr me&102 A>hd ka pasAOer
drhk>Ik>thm ne pa@wn me& Ak\sr
naf>rman à bd ikdaRr
ifrhm ne -eja
AOer wske srdar
wn ke badmUsa •A–ApnI in=ainyo&
ke sa9trf> if>rA>On
to wNho& ne ju>Lm •;n\kar– ikya
wn ka103 so tum de`oKyahuAaAn\jamf>sad krne vale
AOer khamUsa104 @e if>rA>Onbe=k mE&rsUlserbtmam jhan
١٢
٦٢
165 R@fi‰fl
k>all mlaw (9)W@“aãÄÄÄÄ«¸a=aya& hE ik mE& n khU% ALlah pr mgr hk>, thk>Ik> mE& tuMhare pas tuMhare rb kI trf> se in=ainya& laya hU%, ps mere sa9 bnI ;s/a:l ko -ej de | (105)
bola Agr tU ko: in=anI laya hE to vh le Aa, Agr tU sCco& me& se hE | (106)
ps ws •mUsa A– ne Dala Apna A>sa, ps Acank vh saf> Aj>dha ho gya | (107)
AOr Apna ha9 •greban– se inkala to nagah vh naij>rIn ke il@ nUranI ho gya | (108)
if>rA>On kI k>Om ke srdar bolebe=k yh to maihr jadUgr hE | (109)
cahta hE ik tuMhe& inkal de tuMharI srj>mIn se, to Ab Kya khte ho •Kya m+vra hE– ? (110)
vh bole ws ko AOr ws ke -a: ko rok le AOr =h\ro& me& -ej de nk>Ib | (111)
tere pas hr maihr jadUgr le Aa@& | (112)
AOr jadUgr if>rA>On ke pas Aa@, vh bole yk>Inn hmare il@ ko: ;n\A>am ho ga Agr hm g>ailb hu@ | (113)
ws ne kha ha%! tum be=k •mere– muk>rRbIn m&e se hoge | (114)
vh bole, @e mUsa •A–! ya tU Dal vrna hm Dalne vale hE& | (115)
•mUsa A– ne kha tum Dalo, ps jb wNho& ne Dala logo& kI Aa%`o& pr ish\r kr idya AOr wNhe& Draya AOr vh bD>a jadU la@ 9e | (116)
AOr hm ne mUsa •A– kI trf> vih -ejI ik Apna A>sa Dalo, nagah vh inglne lga jo 7koSla wNho& ne bnaya 9a | (117)
ps hk> saibt ho gya AOr vh jo krte 9e baitl ho gya | (118)
ps vh vhI& mg>lUb ho g@ AOr lO4e j>lIl ho kr | (119)
AOr jadUgr isj\de me& igr g@, (120)
vh bole ik hm tmam jhano& ke rb pr :man le Aa@ | (121)
بينة جئتكم قــد الــحــقط٪ اال اهللا على ل اقـــ آل ان عــىل حقيق
كــنــت ان قـــا ﴾١٠٥﴿ ـــل اءي ـــ اس ــنــى ــى ــع م فـــاrســـل ربـــكـــم ـــن م
عصاه فالقى ﴾١٠٦﴿ الصدقين مــن كنت ان هآ فــات אية جئت
ــيــضــاء ـــى ه ــــاذا ف ــــده ع wنـــــ ١٠٧ ﴿ ــن ــي مــب ــان ــب ــع ـــى ه ــــاذا ف
لسحر ـــذا ه ان ن ـــ ع فـــ قـــوم مـــن الــمــال قـــا ﴾١٠٨﴿ يــن لــلــنــظــ
﴾١١٠﴿ ــرwن ــام فماذا اrضــكــمج٪ ــن م جكم خ ان يد ﴾١٠٩﴿ علـيـم
ك ــ ــات ﴾١١١﴿ يــن حــشــ ــن ــدائ ــم ال فــى ــــل wاrس ــــاه wاخ اrجــــه ا ــ قــال
ا ــ ال لـنـا ان ا قال ن ع ف ة السح wجاء ﴾١١٢﴿ عليـم سحر بلك
﴾١١٤﴿ المقربين لـمـن wانكم عم قا ﴾١١٣﴿ الغلبين حن كنا ان
﴾١١٥﴿ الملقين حن ن ــكــ ان ــآ wام لقى ان ــآ ام سى م ا قــالــ
ــم ه ــ ــب ه ــ ــت wاس ــاس ــن ال ــن ــي اع ســـحـــرwا ا الـــقـــ فــلــمــآ اج٪ ـــ ـــق ال قـــا
عصاكج٪ الــق ان ســى مــ اىل wاwحــيــنــآ ﴾١١٦﴿ عظيم سحر ـــاءو wج
مـا wبـــطـــل ــق ــح ال قـــع فـــ ﴾١١٧﴿ ن ــافــكــ ــا م ــف ــلــق هـــى ــــاذا ف
﴾١١٩﴿ يــن ــ ــغ ص ا ــ ــب ــل ــق wان ــنــالــك ه ا ــبــ فــغــل ﴾١١٨﴿ ن ــلــ ــعــم ا اكنــــ
﴾١٢١﴿ العلمين ب ـــ אمــنــا ا قــالــ ﴾١٢٠﴿ ســجــديــن ة الــســحــ ــى ــق wال
=aya&prikthk>Ik> tuMhare pas laya hU%
in=ainya&mE& n khU%ALlah prmgr hk>
setuMhara rb
ps -ej detU mere sa9bnI ;s/a:l105bolaAgr
laya hE ko: in=anI
to vh le AaApna A>sa
Agr tU hEsesCce106ps ws ne Dala
ps vh AcankAj>dhanUranIsrIh •saf>–
107AOer inkala
Apna ha9
ps nagah vh
naij>rIn ke il@108yh jadUgr bolesrdarsek>Omif>rA>Onbe=k
;Lm vala •maihr–
109cahta hE
110 iktuMhe&
inkal dese
tuMharI srj>mIn
to Ab Kya
khte ho
vh bolerok leAOer ws ka -a:
tere pasle Aa@&
AOer -ej=h\ro& me&;k45a krne vale •nk>Ib–
111
hrjadUgr;Lm vala •maihr–
ko: Ajr •;n\A>am–
112AOer Aa@
jadUgr •jma–
if>rA>Onvh bole
yk>Inn
Agrhu@hm114 g>ailb •jma–
113ws ne kha
ha%AOer tum be=k
AlbTta à se
vh bole@e mUsa •A–
115 yh ik
tU DalAOer ya •vrna–
yh ik
ho& yahm
khatum Dalops jbAOer wNhe& DrayawNho& ne Dala
ish\r kr idya
Aa%`e&log
AOer vh la@ jadUbD>aApna A>sa 116AOer hm ne vih -ejI
trf>mUsa •A–ikDalo
to nagah
vhinglne lga
jojo wNho& ne
7koSla bnaya 9a117ps saibt
ho gyahk>
AOr baitl ho gya
vh krte 9e119 118ps mg>lUb ho g@
vhI&AOer lO4ej>lIl
AOerigr g@
jadUgr121 isj\da krne vale
120vh bolehm :man
la@rb pr
tmam jhan •jma–
Dalne vale
hmare il@
muk>rRbIn
١٣
٩٣
166R@fi‰fl
Y@˝ÄÄÄæa@fibÄ”AlÃAaraf> (7)
•yanI– mUsa •A– AOr ha”n •A– ke rb pr | (122)
if>rA>On bola Kya tum ws pr :man le Aa@ ;s se k>Bl ik m&E tuMhe& ;jaj>t dU% ? be=k yh @k cal hE ik =h\r me& tum ne clI hE taik ws ke rhne valo& ko yha& se inkal do, tum jl\d •ws ka ntIja– malUm kr loge | (123)
m&E j>”r ka4 DalU%ga tuMhare •@k trf> ke– ha9 AOr dUsrI trf> ke paW%, ifr mE& tum sb ko j>”r sUlI dU%ga | (124)
vh bole be=k hm Apne rb kI trf> lO4ne vale hE& | (125)
AOr tuz ko hm se du=\mnI nhI& mgr isfR> yh ik hm Apne rb kI in=ainyo& pr :man la@ jb vh hmare pas Aa g:&, @e hmare rb! hm pr sb\r ke dhane `ol de AOr hme& mOt de •ws hal me& ik hm– muslman ho& | (126)
AOr srdar bole if>rA>On kI k>Om ke, Kya tU mUsa •A– AOr ws kI k>Om ko 2oD> rha hE ik vh j>mIn me& f>Saad kre& AOr vh •mUsa A– tuze 2oD> de AOr tere mabUdo& ko, ws ne kha hm A>nk>rIb wn ke be4o& ko k>t\l kr Dale&ge AOr bei4yo& ko ij>Nda 2oD> de&ge, AOr hm wn pr j>or Aavr hE& | (127)
mUsa •A– ne ApnI k>Om se kha ik tum ALlah se mdd ma&go AOr sb\r kro, be=k j>mIn ALlah kI hE, vh Apne bNdo& me& se ijs ko cahta hE ws ka vairs bna deta hE, AOr An\jam kar prhej>garo& ke il@ hE | (128)
vh bole hm Aj>Iyt id@ g@ ;s se k>Bl ik Aap hm me& Aa@ AOr ws ke bad ik Aap hm me& Aa@, •mUsa •A– ne– kha k>rIb hE tuMhara rb tuMhare du=\mn ko hlak kr de AOr tuMhe& j>mIn me& `>lIf>a •na;b– bna de, ifr de`ega tum kEse kam krte ho | (129)
AOr AlbTta hm ne pkD>a if>rA>On vala&e ko k>h\to& me& AOr flo& ke nuk>\san me& taik vh nsIht pkD>&e | (130)
ان ــل ــب ق ـــه ــم ــت ــن אم ن ـــ ع ـــ ف قــــا ﴾١٢٢﴿ ــــــرwن wه ســـى مـــ rب
منهآ ا ج لتخ المدينة فى ه تم مك لمكر هــذا ان لكمج٪ אذن
wاrجــلــكــم ايــديــكــم ــعــن القــط ﴾١٢٣﴿ ن ــ ــم ــل ــع ف فـــســـ ــاج٪ ــه ــل اه
ربــنــا اىل انــآ ا قــالــ ﴾١٢٤﴿ اجــمــعــيــن ــلــبــنــكــم ال ــم خـــالف مــن
لما ــا ــن رب ــאيــت ــنــا אم ان اآل ــنــآ م ــنــقــم ـــا wم ﴾١٢٥﴿ ن مــنــقــلــبــ
ــا wق ﴾١٢٦﴿ مسلمين فــنــا wتــ ا صــبــ علينا غ ـــ اف rبــنــآ جــاءتــنــاط٪
ــدwا ــس ــف ــي ل ــــه م ــــ wق ســـى ـــ م ــــــذر ات ن ــــ ع فــــ قـــــوم مــــن ـــال ـــم ال
ـــم ـــاءه ـــن اب ســـنـــقـــتـــل قـــــا wאلــــهــــتــــكط٪ ــــــــذrك wي االrض ـــى ف
ســى ــ م ـــا ق ﴾١٢٧﴿ ـــرwن ـــه ق ــم ــه ق ــ ف ــــا wان ـــســـاءهـــمج٪ ــى ــح ــت ــس wن
هللا االrض ان wاصــــــبــــــرwاج٪ ــــــاهللا ا ـــ ـــن ـــي ـــع ـــت اس مــــه لــــقــــ
﴾١٢٨﴿ ــيــن ــتــق لــلــم wالـــعـــاقـــبـــة عــــبــــادهط٪ ـــن م ـــشـــاء ـــن م ـــا يـــوrثـــه
جــئــتــنــاط٪ مـــا ــد ــع ــــن wم ــا ــن ــي ــات ان ــل ــب ق ـــن م اwذيــــنــــا ا قـــالـــ
فــى ــكــم ــف ــل ــخ ــت ــس wي عــــدوכــــم ــك ــل ــه ان ـــم ـــك rب ــى ــس ع قــــا
اخــــذنــــآ ــــد ــــق wل ﴾١٢٩﴿ ن ـــ ـــل ـــم ـــع كـــيـــف فـــيـــنـــظـــر االrض
﴾١٣٠﴿ ــرwن ــذכ لعلهم ت الثم ــن م wنــقــص نين الس ن ــ ع ــ ف אل
rbmUsa •A–AOer ha”nphle 122bolaif>rA>OnKya tum
:man la@ws pr
ik
mE& ;jaj>t dU% tuMhe&
be=kyha& se yh@k
cal hEjo tum ne clIme&=h\r
taik inkal do
ws ke rhne vale
ps jl\dAOr tuMhare paW%tum malUm kr loge
123mE& j>”r ka4 DalU%ga
tuMhare ha9
sedUsrI trf>
ifrApna rb
mE& tuMhe& j>”r sUlI dU%ga
sb ko124vh bolebe=k hm
lO4ne vale125AOer nhI&Apna rb
tuz ko du=\mnI
hm semgryh ik
hm :man la@
in=ainya&jb
vh hmare pas Aa@&
hmara rbAOer bole
dhane `ol de
hm prsb\rAOer hme& mOt de
muslman •jma–
126
srdarse •ke–taik vh f>Saad
kre&k>Omif>rA>On
Kya tU 2oD> rha hE
mUsaAOer ws kI k>Om
me&j>mInwn ke be4eAOer vh
2oD> de tuzeAOer tere mabUd
ws ne kha
hm A>nk>rIb k>t\l kr de&ge
AOer ij>Nda2oD> de&ge
wn kI A>Oerte& •bei4ya&–
mUsa •A– AOer hmwn prj>or Aavr
•jma–127kha
ApnI k>Om setum mdd ma&goALlah kI
ALlah seAOer sb\r krobe=kj>mIn
vh ws ka vairs bnata hE
ijs128 cahta hEseApne bNdeAOer An\jam karprhej>garo& ke il@
vh bolehm Aj>Iyt id@ g@
Aap Aa@ hm me& sek>BlikAap •A–
hm me& AateAOer bad
ws ne kha
k>rIb hEme&tuMhara rb
ikhlak kr de
tuMhara du=\mn
AOer tuMhe& `>lIf>a bna de
j>mInifr de`ega
hm ne pkD>a kEsetum kam krte ho129AOer AlbTta
if>rA>On valek>h\to& me&130 AOer nuk>\san
se •me&–fl •jma–
taik vhnsIht pkD>&e
trf>
١۵
٣۵
١۴
١٨۴
167 R@fi‰fl
k>all mlaw (9)W@“aãÄÄÄÄ«¸ajb wn ke pas Aa: -la: to vh
khne lge yh hmare il@ hE, AOr
ko: bura: phu%ctI to mUsa •A–
AOr wn ke sai9yo& se bd=gUnI
•bd nsIbI– lete, yad r`o! ;s
ke isva nhI& ik wn kI bdnsIbI
ALlah ke pas hE, leikn wn ke
Ak\sr nhI& jante | (131)
AOr vh khne lge tU hm pr
kEsI -I in=anI la@ga ik ws se
hm pr jadU kre to •-I– hm tuz
pr :man lane vale nhI& | (132)
ifr hm ne wn pr -eje tUf>an,
AOr i4D\DI, AOr ju@&, AOr
me&Dk, AOr `>Un, juda juda
in=anIya&, to wNho& ne tkBbur
ikya AOr vh muj\irm k>Om ke
log 9e | (133)
AOr jb wn pr A>j>ab vak>e huAa
to khne lge ik @e mUsa •A–ˆ tU
hmare il@ duA>a kr Apne rb se
•ALlah ke– ws A>hd ke sbb
jo tere pas hE, Agr tU ne hm se
A>j>ab w5a ilya to hm j>”r
tuz pr :man le Aa@&ge AOr
bnI ;s/a:l ko tere sa9 j>”r
-ej de&ge | (134)
ifr jb hm ne wn se A>j>ab
w5a ilya @k mu¥t tk •ijse
Aai`>r kar– wNhe& phu%cna 9a, wsI
vK>t vh A>hd toD> dete | (135)
ifr hm ne wn se ;n\itk>am ilya
AOr wNhe& dyaR me& g>k>R kr idya
iKyo&ik wNho& ne hmarI Aayto& ko
zu4laya AOr vh wn se g>aif>l
9e | (136)
AOr hm ne ws k>Om ko vairs
kr idya jo kmj>or smze jate
9e, •ws– j>mIn ke m=\irk> Ao
mg\>irb ka ijs me& hm ne brkt
r`I hE •sr j>mIne f>lstIn Ao
=am–, AOr bnI ;s/a:l pr tere
rb ka vada pUra ho gya ws ke
bdle me& ik wNho& ne sb\r ikya,
AOr hm ne brbad kr idya
jo if>rA>On AOr ws kI k>Om
ne bnaya 9a AOr jo vh W%ca
fElate 9e •wn ke bulNd Ao bala
mhLlat– | (137)
ســيــئــة ــصــبــهــم wان هــــذهج٪ لــنــا ا ــ ــال ق الــحــســنــة ــم ــه ــاءت ج فــــاذا
اهللا عـــنـــد هـــم ـــ طـــ ـــا ـــم ان اآل ـــهط٪ مـــع ـــــن wم ســـى ـــمـــ يـــطـــيـــرwا
ــه ــا ــن ــات ــا ــم ــه م ا wقـــالـــ ﴾١٣١﴿ ن ــ ــم ــل ــع ال ـــم ه اכـــثـــ ـــكـــن و
فاrسلنا ﴾١٣٢﴿ منين م لــك حن فما هاال٪ نا لتسح ــة אي ــن م
אيـــــت ــــدم wال wالــضــفــادع ــمــل ــق wال اد ـــ ـــج wال ــان ف ــ ــط ال عــلــيــهــم
ــا ــم wل ﴾١٣٣﴿ ــن ــي م ــ ــج م مـــا قـــ ا ــــــ ن و فــاســتــكــبــرwا ــت ــصــ ــف م
عــهــد ــا ــم ـــك rب لــنــا ادع ســى ــ ــم ا ــ ــال ق جــز الــ عــلــيــهــم ـــع wق
ــن ــل س ــ ــن wل ـــك ل ــن ــن م ــ ــن ل ـــز ج ـــ ال ــا ــن ع ــت ــف ــش ك ــن ــ ل ـــدكج٪ ـــن ع
ـــز ج ـــ ال عــنــهــم ــا ــن ــف ــش ك ــا ــم ــل ف ﴾١٣٤﴿ اءيـــــل ـــــ اس ـــنـــى مـــعـــك
منهم فــانــتــقــمــنــا ﴾١٣٥﴿ ن ــنــكــثــ هـــم اذا ه ــ ــغ ــل هـــم ـــل اج اىل
عــنــهــا ا نــــــ و ــאيــتــنــا ا ـــ ـــذب ك ــانــهــم الـــيـــم فـــى ــم ــه ــن ق ــ ــاغ ف
ن ــ ــف ــتــضــع ــس ا ـــــ اكن ـــن ـــذي ال ـــوم ـــق ال wاوrثــــنــــا ﴾١٣٦﴿ ــن ــي ــل ــف غ
ــت لكــم ــت ــم wت ــاط٪ فــيــه ــنــا ــرכ ــى ــت ال ــا ــه ــغــاrب wم االrض مــشــاrق
ــا نـــ ــ wدمـــ ـــرwاط٪ ـــب ص ــا ــم اءيــــل ــــ اس ــنــى ـــىل ع الــحــســنــى ــــك رب
﴾١٣٧﴿ ن شـــ ـــ ـــع ا اكنـــــ ــــا wم مــــه wقــــ ن عــــ فــــ ــع ــن ــص اكن مـــا
Aa: wn ke pas
ko: bura:
-la:ifr jb
vh khne lge
hmare il@
yhAOer Agr
phu%ctI
bd=gUnI letemUsa seALlah ke pasAOer jo wn ke sa9
•sa9I–yad r`o
;s ke isva nhI&
wn kI bdnsIbI
AOer leiknwn ke Ak\srhm pr tU la@ga nhI& jante131AOer vh khne lge
jo ku2
kEsI -I in=anI
ik hm pr jadU kre
ifr hm ne -eje
ws seto nhI&hmtuz pr:man
lane vale132
wn prtUf>anin=ainya& AOer i4D\DIAOer ju@& Ã cCD>I
AOer me&DkAOer `>Un
juda judato wNho& ne
tkBbur ikyaAOer jb AOer vh 9e
@k k>Om •log–
muj\irm •jma–
133
vake> huAa
wn prA>j>abA>hd khne lge@e mUsaduA>a kr
hmare il@
Apna rbsbb à jo
tere pasAgrtU ne `ol idya •w5a ilya–
AOer hm j>”r-ej de&ge
hm seA>j>abhm j>”r
:man la@&getuz pr
tere sa9bnI ;s/a:lA>j>ab 134ifr jbhm ne `ol idya
•w5a ilya–wn se
@k mu¥t tkwNhe&wn sews tk
phu%cna 9awsI vK>t
vhA>hd toD> dete135ifr hm ne;n\itk>am ilya
ps wNhe&g>k>R kr idya
dyaR me&wn seiKyo&ik wNho&
zu4layahmarI
Aayto& koAOer vh 9e
g>aif>l •jma–136kmj>or smze jateAOer hm ne vairs ikya
k>Omvh jo9e
m=\irk> •jma–
j>mInvadaAOer ws ke
mg\>irb •jma–vh ijs
hm ne brkt r`I
ws me&AaEr pUra ho gya
tera rbAC2aAOer hm ne
brbad kr idyaprbnI ;s/a:l
bdle me&
jobnate 9e
•bnaya 9a–137 if>rA>On
AOer ws kI k>Om
AOer jovh W%ca fElate 9e
wNho& ne sb\r ikya
الربــع
168R@fi‰fl
Y@˝ÄÄÄæa@fibÄ”AlÃAaraf> (7)
AOr hm ne wtara bnI ;s/a:l ko bhre •k>ulj>um– ke par, ps vh @k @esI k>Om ke pas Aa@ jo Apne buto& •kI pUja– pr jme bE5e 9e, vh bole @e mUsa •A–! hmare il@ @ese but bna de jEse wn ke h&E, •mUsa A– ne kha be=k tum log jh\l •nadanI– krte ho | (138)
be=k yh log ijs •but prStI– me& lge hu@ hE& vh tbah hone valI hE AOr baitl hE vh jo yh kr rhe hE& | (139)
mUsa •A– ne kha ikya ALlah ke isva tuMhare il@ ko: AOr mabUd tla= k"% ? hala&ik ws ne tuMhe& sare jhan pr f>j>Ilt dI | (140)
AOr •yad kro– jb hm ne tuMhe& if>rA>On valo& se njat dI, vh tuMhe& bure A>j>ab se tk\lIf> dete 9e, tuMhare be4o& ko mar Dalte AOr tuMharI bei4yo& ko jIta 2oD> dete 9e | AOr ws me& tuMhare il@ tuMhare rb kI trf> se bD>I Aaj>ma;= 9I | (141)
AOr hm ne mUsa •A– se vada ikya tIs (30) rato& ka AOr ws ko ds (10) •AOr b7>a kr–pUra ikya to ws ke rb kI mu¥t calIs (40) rat pUrI hu:, AOr mUsa •A– ne Apne -a: ha”n •A– se kha mere na;b rho merI k>Om me& AOr ;s\lah krna AOr muf>\isdo& ke raSte kI pErvI n krna | (142)
AOr jb mUsa •A– Aa@ hmarI vada gah pr AOr Apne rb se klam ikya, mUsa •A– ne kha @e mere rb! muze id`a ik mE& tuze de`U%, ALlah ne kha tU muze hrigj> n de` skega, AlbTta phaD> kI trf> de`, ps Agr vh ApnI jgh 5hra rha to t-I muze de` lega, ps jb ws ke rb ne tjLlI kI phaD> kI trf> •to– ws ko rej>a rej>a kr idya AOr mUsa •A– beho= ho kr igr pD>e, ifr jb ho= Aaya to ws ne kha, tU pak hE, mE& ne tOba kI terI trf> AOr mE& :man lane valo& me& sb se phla hU% | (143)
ن ــ ــعــكــف قــــوم ـــىل ع ا ـــ فـــات ــر ــح ــب ال اءيــــل ــــ اس ــنــى ــب wجـــوzنـــا
لــهــم ــا ــم ك ــا ــه ا لــنــآ ــل ــع اج ســى ــ ــم ا قــالــ ــمج٪ ــه ل اصـــنـــام عـــىل
هــم مــا مــتــبــر الء هــــ ان ﴾١٣٨﴿ ن ــجــهــلــ قـــوم ــكــم ان قـــا ــةط٪ ــه אل
ابــغــيــكــم اهللا اغــيــر ـــا ق ﴾١٣٩﴿ ن ــلــ ــعــم ا اكنــــ ــا م wبــطــل ــه ــي ف
ــن م انــجــيــنــكــم wاذ ﴾١٤٠﴿ الــعــلــمــيــن عــلــى فــضــلــكــم wهـــو ــا ــه ا
ابــنــاءכــم ن ــ ــل ــت ــق الـــعـــذابج٪ ء ــــ س ــم ــك ن ــ م ــ ــس ن ـــ ع ـــ ف אل
﴾١٤١﴿ عظيم ربــكــم ــن م ـــــالء ذلــكــم ــى wف ــســاءכــمط٪ ن wيستحي
ــم ــت ف ـــعـــشـــر ـــا ـــنـــه ـــم wاتـــم لـــيـــلـــة ــن ــي ــث ــ ـــى س ـــ م ـــــدنـــــا وwع
ــــيــــه ال ســــى ــــ م ـــــــا wق ـــةج٪ ـــل ـــي ل ــــن ــــي ــــع اrب ــــــــه رب ـــات ـــق ـــي م
ــل ــي ــب س ـــتـــبـــع wال ــــح ــــل wاص مــــى قــــ فــــى اخـــلـــفـــنـــى هـــــــرwن
قــا ـــهال٪ rب ــه ــم و لميقاتنا ســى ــ م جــاء wلــمــا ﴾١٤٢﴿ الــمــفــســديــن
ــى ال ــر ــظ ان ــن ــك و ــى ــن ى ــ لـــن ـــا ق الـــيـــكط٪ انــظــر اrنــــى rب
ــجــىل ــا ــم ــل ف ىـــنـــىج٪ ـــ ف ـــ ـــس ف ـــه ـــاكن م اســتــقــر فـــــان الــجــبــل
ــــاق اف ــلــمــآ ف ــاج٪ ــق ــع ص ســـى مـــ ــــر wخ د ــه ــل ــع ج ــل ــب ــج ــل ل ــــه rب
﴾١٤٣﴿ ـــنـــيـــن م ـــ الـــم اwل ــــــا wان الـــيـــك ـــبـــت ــك ــن ــح ــب س قــــا
AOer hm ne par wtara
bnI ;s/a:l kojme bE5e 9ebhre
•k>ulj>um–ps vh Aa@
pr •pas–
@k k>Om
prsnm
•jma– butApne
wn ke il@
vh bole@e mUsa •A–bna dehmare il@
butjEse
mabUd •jma– but
ws ne kha
be=k tumjotum log
jh\l krte ho
138be=kyh logtbah hone valI hE
vh
ws me&AOer
baitltla= k"% tuMhare il@
jovh kr rhe hE&139ws ne kha
Kya ALlah ke isva
ko: mabUd
hala&ik vh
f>j>Ilt dI tuMhe&
se prsare jhan140AOer jb
hm ne tuMhe& njat dI
if>rA>On valetuMhe& tk\lIf>
dete 9etuMhare be4e buraA>j>abmar Dalte 9e
AOer jIta 2oD> dete 9e
tuMharI A>Oerte& •bei4ya&–
141 AOer ws me& tuMhare il@
Aaj>ma;=setuMhara rb
bD>a à bD>I
AOer hm nevada ikya
mUsa •A–to pUrI hu:
tIs (30)ratAOer ws ko hm ne
pUra ikyads (10) se
mu¥tws ka rb
Apne -a: se calIs (40)ratAOer khamUsa
ha”n •A–mera `>lIf>a •na;b– rh
raSta merI k>Om me&AOer ;s\lah
krnaAOer n
pErvI krna
muf>\isd •jma–142ws ne kha
AOer jbAayamUsa •A–hmarI
vada gah prAOer ws ne klam ikya
Apna rb
@e mere rb
muze id`amE& de`U%trf> terI trf>ws ne kha
tU muze hrigj> n de`ega
AOer leikn •Alb]a–
tU de`
phaD>ps Agr
vh 5hra rha
tjLlI kI
ApnI jghto t-ItU muze
de` legaps jb
ws ka rb
phaD> kI trf>
wsko kr idya
ho= Aaya
rej>a rej>a
AOer igramUsa •A–beho=ifr jb
ws ne kha
tU pak hE143 mE& ne tOba kI
terI trf>AOer mE&sb se phla
:man lane vale
١٦
١٢٦
169 R@fi‰fl
k>all mlaw (9)W@“aãÄÄÄÄ«¸aALlah ne kha @e mUsa •A–!
be=k mE& ne tuze logo& pr
cun ilya Apne pEg>amo& AOr Apne
klam se, ps jo mE& ne tuze
idya hE •k>uVvt se– pkD> le AOr
=u› guj>aro& me& se rho | (144)
AOr hm ne ws ke il@ il` dI
t`>\ityo& me& hr cIj> kI nsIht,
hr cIj> kI tf>sIl, ps tU wse
k>uVvt se pkD> le AOr huKm de
ApnI k>Om ko ik vh ws ke
behtr mf>hUm kI pErvI kre&,
A>nk>rIb mE& tuze naf>rmano& ka
3r •An\jam– id`aW&ga | (145)
mE& A>nk>rIb fer dU%ga wn logo&e
ko ApnI Aayto& se jo j>mIn
me& nahk> tkBbur krte hE&, AOr
Agr vh hr in=anI de` le& •ifr
-I– ws pr :man n la@&, AOr
Agr ihdayt ka raSta de` le&
to -I ws raSte ko ;`>\ityar n
kr&e, AOr Agr de` le& gumrahI
ka raSta to ;`>\ityar kr le&,
yh ;s il@ ik wNho& ne hmarI
Aayat ko zu4laya AOr vh ws
se g>aif>l 9e | (146)
AOr ijn logo& ne zu4laya
hmarI Aayat ko AOr Aai`>rt
kI mulak>at ko, wn ke A>ml
j>aya ho g@, vh Kya bdla
pa@&ge mgr •vhI– jo vh krte
9e | (147)
AOr mUsa •A– kI k>Om ne ws
ke bad bnaya Apne je>vr se @k
b2D>a, •mhj>– @k 0D> ijs me&
gay kI Aavaj> 9I, Kya wNho& ne
n de`a ik n vh wn se klam
krta hE n wNhe& id`ata hE raSta ?
wNho& ne wse •mabUd– bna ilya
AOr vh j>ailm 9e | (148)
AOr jb vh naidm hu@ AOr wNho&
ne de`a ik vh gumrah ho g@
to khne lge Agr hmare rb ne
hm pr rh\m n ikya AOr hme& n
b~>= idya to hm j>”r ho ja@&ge
`>sara pane valo& me& se | (149)
ــتــى ســ ــ الـــنـــاس ـــلـــى ع اصـــطـــفـــيـــتـــك انــــــى ســـى ـــ ـــم ـــــا ق
وכتـبنا ﴾١٤٤﴿ يــن الــشــكــ مــن ـــن وכ אتــيــتــك ــآ م فــخــذ ـــى م وبـــالك
ــىءج٪ ش ـــلك ل wتفصيال عــظــة مــ شـــىء لك ــن م اح ــــ االل فــى لــــه
ـــاط٪ ـــه ـــن ـــس ـــاح ــــــذwا ــــــاخ ـــــك م قـــــ ـــــــــر wام ـــــوة ـــــق فــــخــــذهــــا
الــذيــن אيــتــى ـــن ع ف ـــ ـــاص س ﴾١٤٥﴿ ــيــن ــســق ــف ال دار ســـاوrيـــكـــم
אيـــة لك ـــــرwا wان ط٪ الـــحـــق ــر ــي ــغ االrض فـــى يـــتـــكـــبـــرwن
سبيالج٪ ــذwه ــخ ــت ال ــد ش ــ ال ســبــيــل ـــرwا wان ــاج٪ ــه ا ــ ــن م ــ ال
ــم ــه ــان ذلـــــك ســـبـــيـــالط٪ ـــذwه ـــخ ـــت ـــى ـــغ ال ــل ــي ــب س ـــــرwا wان
ا كـــذبـــ wالـــذيـــن ﴾١٤٦﴿ ــيــن ــل غــف ــا ــنــه ع ا نـــــ و ــאيــتــنــا ا ـــ ـــذب ك
ـــزwن ـــج هــــل ـــمط٪ ـــه ـــال ـــم اع حــبــطــت ة االخـــــــ wلــــقــــاء ــا ــن ــت ــאي ب
ــده ــع ـــن م ســى مــ قــــوم wاتـــخـــذ ﴾١٤٧﴿ ن ــ ــل ــم ــع ا ــــ اكن مــا اال
لكمهم ال انـــه ــرwا الــم ارط٪ ــ خ لــــه جسدا عجال حليهم من
ــمــا wل ﴾١٤٨﴿ ــن ــي ــم ــل ظ ا نــــــ و ــــخــــذwه ات ــالم٪ ــي ــب س ــم ــه ــدي ــه wال
ــن لــ ا ـــ ـــال ق اال٪ ـــ ـــل ض قــــد ـــم ـــه ان وrاwا ـــم ـــه ـــدي اي فــــى ســـقـــط
﴾١٤٩﴿ يــن ــ ــس ــخ ال ـــن م نــن ــ ــنــك ل لــنــا ــر ــف ــغ wي ــا ــن rب ــنــا حــم ــ لـــم
kha@e mUsaApne pEg>amat se be=k mE&mE& ne tuze cun ilyaprlog
AOer Apne klam se
ps pkD> le
AOer hm ne il` dI
jo mE& ne tuze idyaAOer rhose=u› guj>ar
•jma–144
ws ke il@
me&t`>\itya&hr cIj> kI sehr cIj>nsIhtAOer
tf>sIl
ps tU wsepkD> le
k>uVvt sews kI AC2I bate& AOer huKm de ApnI k>Omvh pkD>e&
•;`>\ityar kre&–
A>nk>rIb mE& tuMhe& id`aW&ga
naf>rmano& ka 3rvh log jo 145m&E A>nk>rIb fer dU%ga
seApnI Aayat
tkBbur krte hE&j>mIn me&hr in=anI nahk>AOer Agr
vh de` le&
n :man la@& ws prraStaAOer Agr
de` le&raStaihdaytn pkD>e&
•;`>\ityar kre&–
AOer Agr
de` le&raSta;s il@ ik wNho& ne
gumrahI;`>\ityar kr le& wse
raStayh
zu4layahmarI Aayat
AOer 9ezu4laya ws seg>aif>l •jma–
146AOer jo log
hmarI Aayat ko
AOer mulak>at
vh bdla pa@&ge
Aai`>rtj>aya ho g@wn ke A>mlKya
mgrjows ke bad vh krte 9e147AOer bnaya
k>OmmUsa
seApne je>vr@k
b2D>anhI& klam krta
wn se@k 0D>ws me&
gay kI Aavaj>
Kya n de`a wNho& ne
ik vh
AOer nhI& id`ata wNhe&raStaAOer jbwNho& ne
bna ilyaAOer vh j>ailm 9e148
igre Apne ha9o& me& •naidm hu@–AgrAOer de`a wNho& ne
ik vhthk>Ik> gumrah
ho g@vh khne
lge
rh\m n ikya hm prhmara rb
149 AOer •n– b~>= idyaj>”r ho ja@&ge
hmse
`>sara pane vale
١۷
٦۷
ف الزموق
170R@fi‰fl
Y@˝ÄÄÄæa@fibÄ”AlÃAaraf> (7)
AOr jb mUsa •A– lO4a ApnI k>Om kI trf> guSse me& -ra huAa, r&jIda, ws ne kha iks k>d/ burI merI ja&n=InI kI tum ne mere bad! Kya tum ne Apne prvridgar ke huKm se jl\dI kI ? AOr ws•mUsa A– ne t`>\itya% Dal dI& AOr sr •balo& se– pkD>a Apne -a: ka AOr wse ApnI trf> `I&cne lga, vh •ha”n A– bola @e mere ma% ja@! logo& ne muze kmj>or smza AOr k>rIb 9a ik muze k>t\lkr Dale, ps muz pr du=\mno& ko `u>= n kr AOr muze j>ailm logo& ke sa9 =aiml n kr | (150)
ws ne •mUsa A– ne kha, @e mere rb! muze AOr mere -a: ko b~>= de AOr hme& ApnI rhmt me& dai`>l kr, AOr tU sb se ij>yada rh\m krne vala hE | (151)
be=k ijn logo& ne b2D>e ko •mabUd– bna ilya, A>nk>rIb wNhe& wn ke rb ka g>j>b phu%cega AOr ij>Llt duinya kI ij>NdgI me&, AOr ;sI trh hm buhtan baN0ne valo& ko sj>a dete hE& | (152)
AOr ijn logo& ne bure A>ml ik@ ifr ws ke bad tOba kI AOr vh :man le Aa@, be=k tuMhara rb ws •tOba– ke bad b~>=ne vala, meh\rban hE | (153)
AOr jb mUsa •A– ka guSsa f>" huAa, ws ne t`>\ityo& ko w5a ilya, AOr wn kI thrIr me& ihdayt AOr rhmt hE wn logo& ke il@ jo Apne rb se Drte hE& | (154)
AOr mUsa •A– ne ApnI k>Om se hmare vade ke il@ sTtr (70) AadmI cun il@, ifr jb wNhe& j>l\j>le ne Aa ilya, ws ne kha @e mere rb! tU Agr cahta to ;s se phle ;Nhe& AOr muze hlakkr deta, Kya tU hme& ws pr hlak kr dega jo hm me& se bevk>Uf>o& ne ikya! yh nhI& mgr •isf>R– terI Aaj>ma;= hE, tU ws se ijs ko cahe gumrah kre AOr tU ijs ko cahe ihdayt de,tU hmara karsaj> hE, so hme& b~>= deAOr hm pr rh\m f>rma AOr tU bhtrIn b~>=ne vala hE | (155)
ــئــســمــا قــــا ـــاال٪ ـــف اس ــان ــب ــض غ ـــه م ـــ ق اىل ســـى مـــ ــــع rج wلـــمـــا
اح ــــ االل ــى ــق wال ربــكــمج٪ ـــر ام اعــجــلــتــم ــدىج٪ ــع ــن م نــى خــلــفــتــمــ
الـــقـــوم ان ام ابــــن قــــا ـــهط٪ ـــي ال ه ـــ ـــج ـــه ـــي اخ اس ـــــ wاخـــــذ
ـــــداء االع ـــى ــشــمــت فـــال نــنــى ــ ــتــل ــق wا د و نــى ــ اســتــضــعــف
ــى wال لى اغفر rب قــا ﴾١٥٠﴿ الظلمين القوم مع جعلنى wال
اتخذwا الذين ان ﴾١٥١﴿ حمين ال اrحم wانت rحمتك فى wادخلنا
الدنياط٪ ة الــحــيــ فــى ـــة wذل ــم ــه رب ــن م غــضــب سينالهم الــعــجــل
ا اب ــم السيאت ا عمل wالــذيــن ﴾١٥٢﴿ ين المفت ى ج وכــذلــك
﴾١٥٣﴿ rحــيــم ــور ــف ــغ ل ــا ــده ــع مـــن rبـــك ان از٪ ـــنـــ wאم ــا ــده ــع مـــن
سختها wفـــى اح ــــ االل اخـــذ الغضب ســى مــ ــن ع ســكــت wلــمــا
سى م ــار ــت wاخ ﴾١٥٤﴿ ن ــبــ ه ــ لــربــهــم ــم ه لــلــذيــن ــة ــم وrح هــدى
rب ــا ق جفة ال اخــذتــهــم فلمآ لميقاتناج٪ ــال rج سبعين مــه قــ
السفهاء فعل ما اتهلكنا wايــاىط٪ قبل مــن اهلكتهم شئت لو
مــن wتـــهـــدى ــاء ــش مــن ــا ــه ــضــل فــتــنــتــكط٪ اال هــى ان ــنــاج٪ م
﴾١٥٥﴿ ين الغف خير ــت wان wاrحمنا لنا فاغفر wلينا انــت تشاءط٪
AOer jblO4amUsa •A–Kya burIApnI k>Om kI
trf>guSse me& -ra huAa
r&jIdaws ne kha
tum ne merI ja&n=InI kI
mere badt`>\itya%Kya jl\dI kI tum ne
huKmDal de&
AOer pkD>asrApna -a:
k>Om à logwse
`I&cne lgaApnI trf>
vh bola@e mere ma% ja@
be=k
kmj>or smza muzeAOer
k>rIb 9edu=\mn •jma– muze k>t\l kr Dale&ps `u>= n kr
muz pr
AOer muze n bna •=aiml n kr–
sa9AOer
mera -a:k>Om •log–
j>ailm •jma–
150ws ne kha
@e mere rb
muze b~>= de
AOer hme& dai`>l kr
ApnI rhmt me&wNho& ne
bna ilyaAOer tU
sb se ij>yada rh\m krne vala
151be=kvh log
jo
b2D>aA>nk>rIb
wNhe& phu%cegag>j>bduinya wn ke rb ka
AOer ij>Llt
me&ij>NdgI
AOer ;sI trh
hm sj>a dete hE&
tOba kI
buhtan baN0ne vale
152AOer ijn logo& ne
A>ml ik@bureifr
ws ke badAOer
:man la@153 be=k
tuMhara rb
ws ke badb~>=ne vala
meh\rban
AOer jb5hra
•f>" huAa–se à kaAOer wn kI thrIr me& mUsa •A–guSsa
ilya à w5a ilya
t`>\itya%
ihdaytAOer rhmt
wn logo& ke il@ jo
mUsa vhApne rb se
Drte hE&154AOercun il@
ApnI k>Om
sTtr (70)
mdR@e mere rb
hmare vade ke vK>t ke il@
ifr jbwNhe& pkD>a •Aa ilya–
j>l\j>laws ne kha
Agr tU cahta;Nhe& hlak kr deta
bevk>Uf> •jma–
;s se phle
AOer muzeKya tU hme&
hlak kregaws
pr joikya
hm me& se
yh nhI&jo à ijs
mgrterI
Aaj>ma;=tU gumrah
krews se
ijsAOer tU
ihdayt de
tU cahetUhmara
karsaj>155 so hme&
b~>= deAOer hm pr rh\m f>rma
AOer tUbehtrInb~>=ne vala
tU cahe
Apna prvridgar
١٨
۴٨
171 R@fi‰fl
k>all mlaw (9)W@“aãÄÄÄÄ«¸aAOr hmare il@ ;s duinya me& AOr
Aai`>rt me& -la: il` de, be=k
hm ne terI trf> ‘jUA> ikya,
ws ne f>rmaya mE& Apna A>j>ab
ijs ko cahU% dU%, AOr merI rhmt
hr =E pr vsIA>> hE, so mE& vh
A>nk>rIb il` dU%ga wn ke il@
jo Drte hE& AOr j>kat dete hE&
AOr hmarI Aayat pr :man r`te
hE& | (156)
vh log jo pErvI krte hE& •hmare–
rsUl •muhMmd s– nbI wMmI kI,
ijse vh il`a huAa pate hE& Apne
pas tOret me& AOr ;&jIl me&, vh
wNhe& huKm deta hE -la: ka AOr
wNhe& rokta hE bura: se, AOr wn
ke il@ hlal krta hE pakIj>a
cIj>&e AOr wn pr hram krta hE
napak cIj>&e, AOr wtarta hE wn
•ke sro&– se boz AOr •wn kI
gdRno& se– tOk> jo wn pr 9e, ps
jo log ws pr :man la@ AOr
wNho& ne ws kI ihmayt kI AOr
ws kI mdd kI AOr ws nUr kI
pErvI kI jo ws ke sa9 wtara
gya hE, vhI f>lah pane vale
hE& | (157)
Aap kh de&, @e logo! be=k mE&
tum sb kI trf> ALlah ka
rsUl hU%, vh ijs kI bad=aht
hE AaSmano& pr AOr j>mIn me&,
ws ke isva ko: mabUd nhI&,
vhI ij>Nda krta hE AOr marta
hE, so tum :man laAo ALlah
pr AOr ws ke rsUl nbI wMmI
•muhMmd s– pr, vh jo :man
r`ta hE ALlah pr AOr ws ke
sb klamo& pr, AOr ws kI
pErvI kro taik tum ihdayt
paAo | (158)
AOr mUsa •A– kI k>Om me& @k
igroh hE jo hk> kI ihdayt deta
hE AOr vh wsI ke mutaibk>
;n\saf> krte hE&, (159)
ـــا ان ة االخـــــــ ــــى wف حــســنــة الـــدنـــيـــا ـــــذه ه فــــى لــنــا ــــتــــب wاכ
ــتــى ــم وrح ــــاءج٪ اش مــن ـــــه اصــيـــــب عــذابــى قـــا الــيــكط٪ ــآ ــدن ه
ن تــــ ــــ wي ن ـــ ـــتـــق لـــلـــذيـــن ــا ــه ــب ــت ــاכ ــس ف ـــــىءط٪ ش لك ـــت ـــع wس
ــــن ــــذي ال ﴾١٥٦﴿ ن ــــ ــــن م ــــ ـــאيـــتـــنـــا هـــــم wالـــــذيـــــن ة الـــــزכـــــ
بــا ــكــتــ م ـــجـــدwنـــه الـــــذى ــــــى االم ــى ــب ــن ال ل ســـ الـــ ن ــ ــع ــب ــت ي
ـــرwف ـــع ـــم ـــال هـــم ـــامـــ ــــلز٪ ــــي ــــج wاالن ـــة ـــوrى ـــت ال ـــى ف ـــم ـــده ـــن ع
عليهم wيـــحـــرم الــطــيــبــت ــم لــه ــل ــح wي الــمــنــكــر ــن ع wيــنــهــىــهــم
اكنــــت ـــى ـــت ال ــــل ــــ wاالغ ــــم ه ــــ اص عــنــهــم ـــع ـــض wي ــث ــ ــ ــخ ال
ــــــرwه ــــــص wن wعـــــــــــــزرwه ـــــه ا ـــــ ـــــن אم فــــالــــذيــــن عــــلــــيــــهــــمط٪
﴾١٥٧﴿ ن الــمــفــلــحــ ــم ه ــك ــ اwل معه ال٪ ل انــــ ـــذى ال ــور ــن ال ا wاتــبــعــ
ــا ــع ــي ــم ج الــــيــــكــــم اهللا ل ــــــــ rس ـــــــى ان الــــنــــاس ـــا ـــه ـــاي قـــــل
ــحــى ـــو ه اال آل wاالrضج٪ ت الـــســـمـــ مــلــك ـــه ل لـــــذى
الـــــذى ــــــــى االم ـــى الـــنـــب ـــــه ل ـــــ وrس ـــــاهللا ا ـــ ـــن ـــאم ف ـــتص٪ ـــي ـــم wي
﴾١٥٨﴿ ــــتــــدwن ــــه لـــعـــلـــكـــم ه ــــ ــــع wاتــــب ـــمـــتـــه و ـــــاهللا ــــن م يــــ
﴾١٥٩﴿ ن ــعــدلــ وبـــــــــــه ــق ــح ــال ـــدwن ـــه امــــة ســى ــ م قــــوم ــــن wم
AOer il` dehmare il@
me&be=k hm
;sduinya-la:AOer Aai`>rt me&
hm ne ‘jUA> ikya
terI trf>ws ne f>rmaya
AOer merI rhmtApna A>j>ab
mE& phu%cata hU% •dU%–
ws ko
ijsmE& cahU%
vsIA> hEhr =EAOer dete hE&so mE& A>nk>rIb vh il` dU%ga
wn ke il@ jo
Drte hE&
j>katAOer vh jovh log jo vhhmarI
Aayat pr:man r`te hE&
156
pErvI krte hE&rsUlil`a huAa nbIwMmIvh jo à ijs
wse pate hE&
Apne pasme&-la: tOretAOer ;&jIlvh huKm deta hE
wNhe&
AOer rokta hE wNhe&
sewn pr bura:AOer hlal krta hE
wn ke il@
pakIj>a cIj>&eAOer hram krta hE
napak cIj>&eAOer
wtarta hE9e wn sewn ke bozAOer tOk>jo
wn prps jo logAOer ws kImdd kI
:man la@ ws prAOer ws kI rf>ak>t
•ihmayt– kI
AOer pErvI kI
nUrjo157 wtara gya
ws ke sa9
vhI logvhf>lah
pane vale
kh de&@esb logobe=k mE&ALlah ka rsUltuMharI trf>
vh jows kI
bad=ahtvhAaSman •jma–
AOer j>mInnhI&mabUdmgrij>Nda
krta hE
AOer marta hEso tum
:man laAovh jo
ALlah pr
AOer ws ka rsUl
nbIwMmI
:man r`ta hE
ALlah pr
AOer ws ke sb klam
158AOer ws kI pErvI kro
taik tumihdayt paAo
AOer se •me&–
k>Ome mUsa159 @k igroh
ihdayt deta hE
hk> kIAOer ws ke mutaibk>
;n\saf> krte hE&
١٩
٦٩
172R@fi‰fl
Y@˝ÄÄÄæa@fibÄ”AlÃAaraf> (7)
AOr hm ne wNhe& juda kr idya
•tk>sIm kr idya– barh k>bIle
•igroh igroh kI sUrt me&– AOr
jb ws kI k>Om ne ws se panI
ma&ga, hm ne mUsa kI trf> vih
-ejI ik maro ApnI la5I ws
pT9r pr, to ws se barh c=\me
fU4 inkle, hr =~>s ne phcan
ilya Apna 3a4, AOr hm ne wn
pr Ab/ ka saya ikya AOr wn
pr mNn •@k ik>Sm ka goNd–
AOr slva •b4er jEsa pirNda–
wtara, tum `aAo pakIj>a cIj>o&
me& se jo hm ne tuMhe& dI& AOr wNho&
ne hmara ku2 n ibgaD>a leikn
vh ApnI jano& pr juLm krte
9e | (160)
AOr jb wn se kha gya tum ;s
=h\r me& rho AOr ;s se `aAo
jEse tum caho AOr “ ihTttun ”
•b~>= de– kho AOr drvaj>e •me&–
isj\da krte hu@ daik>l ho, hm
tuMhe& tuMharI `>ta@& b~>= de&ge, hm
A>nk>rIb nekI krne valo& ko
ij>yada de&ge | (161)
ps bdl Dala wn me& se j>ailmo&
ne ws ke isva lf>\j> jo wNhe&
kha gya 9a, so hm ne wn pr
A>j>ab -eja AaSman se Kyo&ik vh
ju>Lm krte 9e | (162)
AOr wn se ws bStI ke bare me&
pU2o jo dyaR ke iknare pr 9I,
jb vh “ sBt ” •hF>ta– ke huKm
ke bare me& hd se b7>ne lge,
wn ke sBt •hF>te– ke idn
m2ilya& wn ke samne AajatI&
AOr ijs idn “ sBt ” n hota
n AatI&, ;sI trh hm wNhe&
Aaj>mate Kyo&ik vh naf>rmanI
krte 9e | (163)
اىل wاwحــــيــــنــــآ امـــمـــاط٪ ـــا ـــاط ـــب اس ة عـــشـــ اثـــنـــتـــى wقــطــعــنــهــم
ــرج٪ ــج ــح ال ـــعـــصـــاك ب ـــــ اض ان ـــه م ـــ ق ــه ــى ــق ــس ــت اس اذ ســـى ـــ م
انــــاس لك ــم ــل ع ـــد ق ــاط٪ ــن ــي ع ة ـــشـــ ع ــا ــت ــن اث ــه ــن م ــبــجــســت فــا
ــم ــه ــي ــل ع ــــنــــا ل ــــ wان ـــام ـــم ـــغ ال عــلــيــهــم wظـــلـــلـــنـــا ـــمط٪ ـــه ب ـــ ـــش م
ــــمط٪ ــــك ــــن رzق ــــا م طــــيــــبــــت ـــــن م ا ـــــــ لك ىط٪ wالـــــســـــلـــــ ــــن ــــم ال
قيل wاذ ﴾١٦٠﴿ ن ــ ــم ــظــل ــم ــســه انــف ا ـــ اكن ــن ــك و نــا ــ ظــلــم ـــا wم
ـــث ـــي ح ـــا ـــه ـــن م ا ــــــــــ و يـــــة الـــــقـــــ هــــــــذه ا ــــ ــــن ــــك اس ــــم ــــه ل
ــكــم ل ــر ــف ــغ ســـجـــدا ـــاب ـــب ال ا wادخــــلــــ حــطــة ا لــــ ــــ wق ــم ــت ــئ ش
الـــذيـــن فــــبــــدل ﴾١٦١﴿ الــمــحــســنــيــن ـــد ي ـــ ـــن س ــمط٪ ــك ــت ــئ ــ ــط خ
ــــم لــــه ـــــل ـــــي ق الـــــــــــذى ـــــر ـــــي غ ال قـــــــــ مــــنــــهــــم ا ـــــ ظـــــلـــــم
ـــا ـــم ـــــاء ـــــســـــم ال مـــــــــن ا ـــــــــــ rج ــــم ــــه ــــي ــــل ع ـــــا ـــــن ـــــل ـــــاrس ف
ـــت اكن الـــتـــى يـــة ـــ الـــق ـــن ع ــم ــه ــل ــئ wس ﴾١٦٢﴿ ن ــ ــم ــل ــظ ا ـــــ اكن
ــاتــيــهــم اذ الـــســـبـــت ـــى ف ــــعــــدwن اذ ـــر ـــح ـــب ال ة ــــ ــــاض ح
نال٪ ـــ ـــت ـــب ـــس ال ــــــــوم wي ــــا ع شــــ ســـبـــتـــهـــم ــــــوم ـــم حـــيـــتـــانـــه
﴾١٦٣﴿ ن ــفــســقــ ا ـــــ اكن ــا ــم هــم ــبــلــ كـــذلـــك ـــاتـــيـــهـــم ال
AOer hm ne judakr idya wNhe&
trf> barh •ÓÔ–Baap dada kI
AOlad •k>bIle–igroh igroh
AOer vih -ejI hm ne
mUsajbws ne
panI ma&gapT9r
wskI k>Om
ikmaroApnI la5I
to fU4 inklews se=~>s barh •ÓÔ–c=\mejan ilya
•phcan ilya–hr
Apna 3a4wn prAOer hm ne saya ikya
wn prAb/AOer hm ne
wtara
mNnAOer slvajo hm ne tuMhe& dI& tum `aAosepakIj>a
AOer hmara ku2 n ibgaD>a wNho& ne
AOer leikn
kha gya
vh 9eApnI
jano& prjuLm krte160AOer
jb
wn setum rhojEse ;s=h\rAOer `aAo;s se
tum cahoAOer khohm b~>= de&ge tuMhe&ihTta
•b~>= de–AOer
dai`>l hodrvaj>a
isj\da krte hu@
tuMharI `>ta@&vh ijNho& neA>nk>rIb hm ij>yada de&ge
nekI krne vale161ps bdl Dala
j>uLm ikya •j>ailm–
wn sewNhe& lf>\j>isvavh jokha gya
so hm ne -ejaKyo&ik wn prA>j>abseAaSman
vh ju>Lm krte 9e9I 162AOer pU2o wn se
se•bare me&–
bStIvh jo ik
samne •iknare–dyaRwn ke samne
AajatI&jb
hd se b7>ne lge
hF>te me&jb
m2ilya& wn kIidnsBt n hota wn ka sBt`uLlm `uLla
•samne–AOer
ijs idn
vh n AatI 9I&;sI trh163 hm wNhe& Aaj>mate 9e
Kyo&ikvh naf>rmanI krte 9e
٢٠
۵١٠
زم ال
فوق
فص
الن٦
ـةنق
عام
١٢ن
ريأخ
ملتد ا
عن
173 R@fi‰fl
k>all mlaw (9)W@“aãÄÄÄÄ«¸aAOr jb wn me& se @k igroh ne kha tum @esI k>Om ko Kyo& nsIht krte ho ijse ALlah hlak krne vala hE ya A>j>ab dene vala hE s~>t A>j>ab, vh bole tuMhare rb ke pas maij>rt pe= krne ke il@ AOr •;s wMmId pr– ik =ayd vh Dre& | (164)
ifr jb vh -Ul g@ jo wNhe& smza: g: 9I, jo bura: se rokte 9e hm ne wNhe& bca ilya, AOr ijn logo& ne ju>Lm ikya hm ne wNhe& bure A>j>ab me& pkD> ilya Kyo&ik vh naf>rmanI krte 9e | (165)
ifr jb vh ws se srk=I krne lge ijs se mna ik@ g@ 9e to hm ne huKm idya wn ko j>lIl Ao `>ar bNdr ho jaAo | (166)
AOr jb tuMhare rb ne `>br dI ik AlbTta vh ;n •yhUd– pr j>”r -ejta rhega roje> ik>yamt tk •@ese Af>\rad– jo wNhe& bure A>j>ab setk\lIf> de&, be=k tuMhara rb sj>a dene me& tej> hE, AOr be=k vh b~>=ne vala meh\rban hE | (167)
ifr hm ne wNhe& j>mIn me& pragNda kr idya igroh dr igroh, wn me& se •ku2– nekokar hE& AOr wn me& se •ku2– ws ke isva hE&, AOr hm ne wNhe& Aaj>maya AC2a;yo& AOr bura;yo& me& taik vh ‘jUA> kre& | (168)
pI2e Aa@ wn ke bad na`>lf> jo iktab ke vairs hu@, vh ;s Adna ij>NdgI ka Asbab lete hE& AOr khte h&E Ab hme& b~>= idya ja@ga, AOr Agr wn ke pas ws jEsa mal Ao Asbab •ifr– Aa@ to ws ko le le&, Kya nhI& ilya gya wn se A>hd •jo– iktab •tOret– me& hE ik vh ALlah ke bare me& n khe& mgr sc AOr wNho& ne p7>a hE jo ws •tOret– me& hE, AOr Aai`>rt ka 3r behtr hE wn ke il@ jo prhej>gar hE&, Kya tum smzte nhI& ? (169)
AOr jo log mj>bUt pkD>te hE& iktab ko AOr nmaj> k>a;m krte hE&, be=k hm nekokaro& ka Ajr j>aya nhI& krte | (170)
او ــلــكــهــم مــه هللا مـــاال٪ قـــ ن ــ ــظ ــع لـــم ــم ــه ــن م امــــة ــت ــال ق wاذ
ــم wلــعــلــه ربـــكـــم اىل ـــعـــذrة م ا قــالــ شـــديـــداط٪ عــذابــا ــم ــه ب ــذ ــع م
ن ــنــهــ ــن ــذي ال انــجــيــنــا ــه ــــرwا ذכ ــا م ا ــســ فلما ﴾١٦٤﴿ ن يــتــقــ
ــا ــم ــس ــي ــ ـــذا ـــع ا ظـــلـــمـــ الــــذيــــن ــــا ــــذن wاخ ء ـــ ـــس ال عــــن
ا ن ك لهم قلـنـا عنه ا ه ما عن ا عـتـ فلما ﴾١٦٥﴿ ن فسق ا اكن
اىل ــلــيــهــم ع لــيــبــعــثــن ــــك rب ـــــاذن wاذ ﴾١٦٦﴿ ــيــن خــســ دة ـــــ ق
ــــك rب ان ـــــذابط٪ ـــــع ال ء ســــــ ـــم ـــه م ـــســـ ــــن م ـــة الـــقـــيـــم يــــــوم
امـمـاج٪ االrض فى wقـطــعـنــهــم ﴾١٦٧﴿ rحيـم لغفور wانــــه العقاب يع لس
ــالــحــســنــت ــم ــه ن ــ ــل wب ــــكز٪ ذل wن د ــم ــه ــن wم ن ــحــ الــصــل ــم ــنــه م
ا ــ وrث خلف عدهم مــن فخلف ﴾١٦٨﴿ ن جــعــ ــ لعلهم wالــســيــאت
لــنــاج٪ ســيــغــفــر ن لـــ wيـــقـــ االدىن ـــذا ه ض عـــ ـــذwن ـــاخ ــكــتــب ال
مــيــثــاق عليهم ــذ خ ــ ـــم ال ـــذwهط٪ ـــاخ ــثــلــه م ض ـــ ع ــاتــهــم wان
wالــدار فيهط٪ ما ا rســـ wد الحق اال اهللا على ا ل ق ال ان الكتب
ن ك مس wالــذيــن ﴾١٦٩﴿ ن عقل ــال اف نط٪ تق للذين خير ة االخــ
﴾١٧٠﴿ المصلحين اجــر ضيع ال ــا ان ةط٪ الص ا ــ ــام wاق بالكتب
AOer jb
kha@k
igrohya wn me& se
Kyo& nsIht krte ho
@esI k>OmwNhe& hlak krne vala
wNhe& A>j>abdene vala
A>j>abAOer =ayd ik vh
s~>tvh bolemaij>rttrf>tuMhara rb
Dre&164ifr jb
mnakrte 9e
vh-Ul g@
jowNhe&
smza: g: 9Ihm ne
bca ilyavh jo ik
bura: seAOer hm ne pkD> ilya
Kyo&ikvh log ijNho& ne
ju>Lm ikyaA>j>ab me&bura
naf>rmanI krte 9e165wn ko ho jaAoifr jb
srk=I krne lge
seijs se mna ik@ g@ 9e
hm ne huKm idya
bNdrj>lIl Ao `>ar166tkAOer jb
`>br dItuMhara rb
AlbTta j>”r -ejta rhega
wn pr
raeje> ik>yamttuMhara rb
jotk\lIf> de wNhe&bura A>j>abbe=k
jl\d A>j>ab dene valaAOer
be=k vhigroh dr igroh
b~>=ne vala
meh\rban167AOer pragNdakr idya hm ne wNhe&
j>mIn me&
wn senekokarAC2a;yo& me& AOer wn sewsAOer Aaj>maya hm ne wNhe&
AOer bura;yo& me&taik vhvh vairs
hu@‘jUA> kre&168pI2e Aa@wn ke badna`>lf>
iktabvh lete hE&Ab hme& b~>= idya
ja@gamtaA>
•Asbab–;s Adna ij>NdgIAOer khte hE&
AOer Agr
Aa@ wn ke pas
mal Ao Asbab
A>hd ws jEsaws ko le le&Kya nhI& ilya gyawn pr •wn se–
iktabikvh n khe&AOer 3rALlah pr •ke bare me&–
mgrscAOer wNho& ne p7>a
jo ws me&
Aai`>rtbehtrmj>bUt pkD>e
hu@ hE&wn ke il@ jo
prhej>garKya tum
smzte nhI&169AOer
jo log
iktab koAOer k>a;m r`te hE&
170 nmaj>be=k hm
j>aya nhI& krte
Ajrnekokar •jma–
ws se
isva
ALlah
174R@fi‰fl
Y@˝ÄÄÄæa@fibÄ”AlÃAaraf> (7)
AOr •yad kro– jb hm ne w5aya phaD> wn ke Wpr goya ik vh sa;ban hE AOr wNho& ne guman ikya goya ik vh wn ke Wpr igrne vala hE, jo hm ne tuMhe& idya hE vh mj>bUtI se pkD>ae AOr jo ws me& hE yad kro taik tum prhej>gar bn jaAo | (171)
AOr •yad kro– jb tuMhare rb ne inkalI Aadm kI pu+t se wn kI AOlad, AOr wNhe& wn kI jano& pr •wn pr– gvah bnaya, Kya mE& tuMhara rb nhI& hU% ? vh bole Kyo& nhI&! hm gvah hE&, k-I tum ik>yamt ke idn kho be=k hm ;s se g>aif>l •be`>br– 9e | (172)
ya tum kho i=kR to ;s se k>Bl hmare bap dada ne ikya AOr wn ke bad hm •wn kI– AOlad hu@, so Kya tU hme& hlak krta hE ws pr jo g>lt karo& ne ikya | (173)
AOr ;sI trh hm Aayte& `ol kr byan krte hE& taik vh ‘jUA> kre& •lO4 Aa@&– | (174)
AOr wNhe& ws =~>s kI `>br sunaAo ijse hm ne ApnI Aayte& dI& to vh ws se saf> inkl gya to =Etan ws ke pI2e lg gya, so vh ho gya gumraho& me& se | (175)
AOr Agr hm cahte to wse wn •Aayto&– ke j>rI@ bulNd krte, leikn vh j>mIn kI trf> ma;l ho gya, AOr ws ne pErvI kI ApnI `>aih=at kI, to ws ka hal kuTte jEsa hE, Agr tU ws pr hmla kre to ha&pe ya wse 2oD> de to •ifr -I– ha&pe, yh imsal wn logo& kI hE ijNho& ne hmarI Aayto& ko zu4laya, so •yh– Ahval byan kr do taik vh g>Or kre& | (176)
burI imsal hE wn logo& kI ijNho& ne hmarI Aayto& ko zu4laya AOr ApnI jano& pr ju>Lm krte 9e | (177)
ALlah ijs ko ihdayt de vhI ihdayt yaF>ta hE, AOr ijs ko gumrah kr de so vhI log 3a4a pane vale hE& | (178)
ــهــمج٪ ـــع wاق ـــه ان ا ــ ــن wظ ظــلــة ـــه اكن ــم قــه فــ الــجــبــل تقنا wاذ
﴾١٧١﴿ ن ــتــقــ لعلكم فــيــه ــا م wاذכـــــرwا ــوة ــق אتينكم مــآ ـــذwا خ
ـــم ـــه ـــت ذري ظـــهـــوrهـــم ــــن م אدم ـــنـــى ــــن م ـــــك rب ـــــذ اخ wاذ
ان شهدنـا ـــىل ا قـالـ ربكمط٪ الست انفسهمج٪ عىل wاشهدهم
انــمــــآ ا ل ق او ﴾١٧٢﴿ غفلين هذا عن كنا انــا القيمة وم ا ل تق
افـتـهلكنا ــمج٪ ــده ــع ـــن م ــــة ذري ــا ــن وכ قــبــل مــن ــا ن ــا אب ك ــــ اش
ــم wلــعــلــه ــــت االي ــل ــص ــف ـــك ـــذل وכ ﴾١٧٣﴿ ن ــ ــل ــط ــب ــم ال ــل ــع ف ــا بــم
فانسلخ אيــتــنــا אتــيــنــه ـــذى ال ــبــا عليهم ـــل wات ﴾١٧٤﴿ ن ــ ــع ج ــ ي
شئنا ــــو wل ﴾١٧٥﴿ يــن الــغــ ـــن م فــــاكن الــشــيــطــن ــه ــع ــب ــات ف ــا ــنــه م
فمثله ىـــهج٪ هـ wاتبـع االrض الى اخــــلـــد كنه و ـهـا فـعنـه ل
ــثط٪ ــلــه ــه ــرכ ــت او ــث ــلــه ــلــيــه ع ــحــمــل ان الـــلكـــبج٪ ــثــل كــم
فـــاقـــصـــص ـــאيـــتـــنـــاج٪ ا ــــ ــــذب ك ــــن ــــذي ال ــــوم ــــق ال ـــل ـــث م ــــــك ذل
الــذيــن ـــوم ـــق ل ــال ــث م ســـاء ﴾١٧٦﴿ ــتــفــكــرwن ــم ــعــلــه ل ــص ــص ــق ال
اهللا ــد ــه مـــن ﴾١٧٧﴿ ن ــ ــم ــظــل ا اكنــــ ــم ــه ــس ــف wان ــאيــتــنــا ا كـــذبـــ
﴾١٧٨﴿ الـــخـــســـرwن ـــم ه ــك ــ ــاwل ف ــل ــضــل ــــن wم ــدىج٪ ــت ــه ــم ال ــو ــه ف
AOer jb
phaD>wn prwn ke Wpr
goya ik vh
sa;banAOer wNho& ne guman ikya
ik vhigrne vala
tum pkD>o
joidya hm ne tuMhe&
171 mj>bUtI seAOer yad krojo ws me&taik tumprhej>gar bn jaAo
AOer jb
ilya •inkalI–
tuMhara rb
wn kI AOlad se •kI–bnI Aadmsewn kI pu+t
AOer gvah bnaya wn ko
prwn kI jane&
ik •k-I–
Kya nhI& hU% mE&
tuMhara rb
vh boleha&,
Kyo& nhI&hm gvah hE&
tum khoik>yamt ke idnyabe=k hm
9esewsg>aif>l •jma–
172tum kho;s ke isva nhI& •isf>R–
i=kR ikyaso Kya tU hme& hlak krta hE
hmare bap dada
ws se k>BlAOer 9e hm
AOladwn ke bad
ws pr jo
ikyaAhle baitl •g>lt kar–
AOer taik vh 173AOer ;sI trh
hm `ol kr byan krte hE&
Aayte&
‘jUA> kre&174AOer p7> •sunaAo–
to saf> inkl gya
wn pr •wNhe&–
`>brvh jo ik
hm ne ws ko dI
hmarI Aayte&
ws seto ws ke pI2e lga
hm cahte
=Etanso ho gyasegumrah •jma–
175AOer Agr
wse bulNd krte
wn ke j>rI@
AOer leikn vh
to ws ka hal
igr pD>a •ma;l hogya–
j>mIn kI trf>AOer ws ne pErvI kI
ApnI `>aih=at
main&d à jEsa
kuTtaha&pe AgrtU hmla
krews prvh ha&peya wse 2oD> de
yhimsalps byan kr do logvh jo ikwNho& ne zu4laya
hmarI Aayat
Ahval •ik>Sse–taik vhvh jo g>Or kre&176burIimsal
wNho& ne zu4laya
hmarI Aayat
AOer ApnI jane&vh 9eju>Lm krte177jo à ijs
ALlah ihdayt de
to vhIihdayt yaF>ta178 AOer ijs
gumrah kr de
so vhI logvh3a4a pane vale
w5aya hm ne
log
٧ ـة
نقعا
م١٢
ن ري
أخملت
د اعن
٢١
٩١١
175 R@fi‰fl
k>all mlaw (9)W@“aãÄÄÄÄ«¸aAOr hm ne jhn\nm ke il@ bhut se ijn AOr ;Nsan pEda ik@,wn ke idl hE& wn se smzte nhI&, AOr wn kI Aa%`e& h&E wn se vh de`te nhI&, AOr wn ke kan hE& vh sunte nhI& wn se, yhI log cOpayo& kI main&d hE& bl\ik •wn se -I– bdtrIn gumrah hE&, yhI log g>aif>l hE& | (179)
AOr ALlah ke il@ hE& AC2e nam, so tum ws ko wn •hI– se pukaro, AOr wn logo& ko 2oD> do jo ws ke namo& me& kj rvI krte hE&, jo vh krte 9e A>nk>rIb vh ws ka bdla pa@&ge | (180)
AOr jo log hm ne pEda ik@ •wn me&– @k igroh hE jo 5Ik rah btlate hE& AOr ws ke mutaibk> fE>sla krte hE& | (181)
AOr ijn logo& ne hmarI Aayto& ko zu4laya, AaihSta AaihSta hm wn ko pkD>e&ge ik wNhe& `>br -I n hogI | (182)
AOr mE& wn ke il@ 7Il dU%ga, be=k merI `>uif>ya tdbIr pu~>ta hE | (183)
Kya vh g>Or nhI& krte ? ik wn ke saihb •mhuMmd s– ko ku2 junUn nhI&, vh nhI& mgr saf> saf> Drane vale | (184)
Kya vh nhI& de`te ? bad=aht AaSmano& AOr j>mIn kI AOr jo ALlah ne ko: cIj> •-I– pEda kI hE, AOr yh ik =ayd k>rIb Aag: ho wn kI Ajl •mOt kI 3D>I–, to ;s ke bad iks bat pr vh :man la@&ge ? (185)
ijs ko ALlah gumrah kre to ko: ihdayt dene vala nhI& ws ko | AOr vh wNhe& wn kI srk=I me& bhkte 2oD> deta hE | (186)
vh Aap •s– se ik>yamt ke bare me& pU2te hE& ik kb hE ws ke k>a;m hone •ka vK>t– ? Aap •s– kh de& ws ka ;Lm isf>R mere rb ke pas hE, ws ko ws ke vK>t pr ALlah ke isva ko: j>aihr n krega | -arI hE AaSmano& AOr j>mIn me&, AOr tum pr n Aa@gI•vake> hogI– mgr Acank,Aap •s– se •yU%– pU2te hE& goya ik Aap •s– ws ke mutla=I hE&,Aap •s– kh d&e ;s ka ;Lm isf>R ALlah ke pas hE, leikn Ak\sr log nhI& jante | (187)
ب قــلــ لــهــم ـــــس wاالن ــن ــج ال مـــن ا ــثــيــ ك لجهنم ــــا ذrان ــد ــق wل
ن سمع ال אذان wلهم هاز٪ بصرwن ال اعين wلهم هاز٪ ن فقه ال
﴾١٧٩﴿ ن الغفل ــم ه ــك اwلــ اضـــلط٪ ــم ه ــل ــام ــع اكالن ــك اwلــ بهاط٪
ــلــحــدwن ــن ــذي ال wذرwا ــاص٪ ــه ه فـــادعـــ الــحــســنــى ـــاء ـــم اال wهللا
امـــــــة خلقنـآ wممن ﴾١٨٠﴿ ن عمل ا اكن ما سيجزwن اسمائهط٪ فى
אيتنا ا كـــذبـــ ـــذيـــن wال ﴾١٨١﴿ ن ــ ــدل ــع وبــــــــه ــق ــح ــال ـــدwن يـــه
كـيـدى ان لـهـمط٪ wاملـى ﴾١٨٢﴿ ن علم ال حيث من سنستدrجهم
ذير اال هو ان جنةط٪ من صاحبهم ما تفكرwاةتكس٪ اwلم ﴾١٨٣﴿ متين
خلق wمــا wاالrض ت السم ت ملك فى نظرwا ــم اwل ﴾١٨٤﴿ مبين
فــبــاى اجــلــهــمج٪ ب اقــتــ قــد ن ــكــ ان عسى wان شـــىءال٪ ــن م اهللا
ــهط٪ ل ــــادى ه فـــال اهللا ــل ــضــل مـــن ﴾١٨٥﴿ ن مــنــ ــ ــعــده حـــديـــث
سىهاط٪ م ايان الساعة عـــن نك سئل ﴾١٨٦﴿ ن عمه طغيانهم فى wيذrهم
قلت ــو ه اال قتهآ ل جليها ال ربـــىج٪ عند علمها انما قــل
حـفى اكنك نك سئل غتةط٪ اال اتيكم ال wاالrضط٪ ت السم فى
﴾١٨٧﴿ ن علم ال الناس اכثر كن و اهللا عند علمها انما قل عنهاط٪
AOer hm ne pEda ik@jhn\nm ke il@
idl bhut seseijnAOer ;n\sanwn ke
smzte nhI&wn senhI& sunteAOer wn ke il@
Aa%`e&nhI& de`tewn seAOer wn ke il@
kan
wn seyhI logcOpayo& ke main&d
179 bl\ikvhbdtrIn gumrah
yhI logvhg>aif>l •jma–
AOer ALlah ke il@ nam •jma–
kj rvIkrte hE&
AC2eps ws
ko pukarown se
AOer 2oD> do
vh log jo
me&ws ke nam
A>nk>rIb vh bdla pa@&ge
@k wMmt •igroh–
jovh krte 9e180AOer se à jo
hm ne pEda ikya
vhbtlate hE&
hk> ke sa9 •5Ik–
hmarI Aayat ko
AOer ws ke mutaibk>
fE>sla krte hE&
181AOer vh log jo
wNho& ne zu4laya
AaihSta AaihSta wn ko pkD>e&ge
;s trhmerI `uif>ya
tdbIrvh n jane&ge
•`>br n hogI–182AOer mE&
7Il dU%gawn ke il@
be=k
pu~>ta183Kya vh g>Or nhI& krte
mgrnhI& wn ke saihb ko
sejunUnnhI&vhDrane vale
saf>184pEda ikya
Kya vh nhI& de`teme&bad=ahtAaSman •jma–
AOer j>mInAOer jo
ALlahko: cIj>to iksAOer
yh ik=aydikhok>rIb Aag: ho
wnkI Ajl •mOt–
bat;s ke bad
ws ko
vh :man la@&ge
185ijsgumrah kre
ALlahto nhI&
vh 2oD> deta hE wNhe&
me&wn kI srk=I
ws ka k>a;m hona
bhkte hE&186vh Aap •s– se pU2te hE&
se•bare me&–
3D>I •ik>yamt–
kb hE
kh de&
isf>Rws ka ;Lm
-arI hE pasmera rbws ko j>aihr
n kregaws ke vK>t pr
isvavh
•ALlah–
me&AaSmano&AOer j>mInmutla=I nAa@gI tum pr
mgrAcankAap •s– se pU2te hE&
goya ik Aap
ws kekh de&
isf>R187 ws ka ;Lm
ALlah ke pas
AOer leikn
nhI& jante
ihdayt dene vala
Ak\srlog
٢٢
١٠١٢
ف الزموق
ف منزلوق
176R@fi‰fl
Y@˝ÄÄÄæa@fibÄ”AlÃAaraf> (7)
Aap •s– kh de& mE& mailk nhI& ApnI j>at ke il@ nf>a ka nnuk>\san ka mgr jo ALlah cahe, AOr Agr mE& g>Eb janta hota to mE& bhut -la: jma kr leta, AOr muze ko: bura: n phu%ctI,mE& bs Drane vala `u>=`>brI sunane vala hU% wn logo& ke il@ •jo– :man r`te hE& | (188)
vhI hE ijs ne tuMhe& @k jan se pEda ikya, ws se bnaya ws ka joD>a taik ws ke pas sukUn haisl kre, ifr jb mdR ne wse 7a&p ilya to wse hlka sa hml rha, ifr vh ws ko il@ ifrI,ifr jb vh bozl ho g: to dono& ne Apne rb ALlah ko pukara, Agr tU ne hme& saleh bCca idya to hm j>”r tere =u› krne valo& me& se ho&ge | (189)
ifr jb ALlah ne wNhe& saleh bCca idya to jo ALlah ne wNhe& idya 9a wNho& ne ws me& =rIk 5hra@, so ALlah ws se brtr hE jo vh =rIk 5hrate hE& | (190)
Kya vh wNhe& =rIk 5hrate h&E jo ku2 -I pEda nhI& krte bl\ik vh pEda ik@ jate hE& •`>ailk> nhI&, m`>\lUk> h&E– | (191)
AOr vh wn kI mdd kI k>udrt nhI& r`te AOr n `u>d ApnI mdd kr skte hE& | (192)
AOr Agr tum wNhe& ihdayt kI trf> bulaAo to vh tuMharI pErvI n kre&, tuMhare il@ brabr hE `>ah tum wNhe& bulaAo ya `>amo= rho | (193)
be=k tum ijNhe& pukarte ho ALlah ke isva, vh tuMhare jEse bNde hE&, ifr wNhe& pukaro to caih@ 9a ik vh tuMhe& jvab de& Agr tum sCce ho | (194)
Kya wn ke paW% hE& ijn se vh clte hE&, ya wn ke ha9 h&E ijn se vh pkD>te hE&, ya wn kI Aa%`e& hE& ijn se vh de`te hE&, ya wn ke kan hE& ijn se vh sunte hE&, kh de&, pukaro Apne =rIko& ko, ifr muz pr daAo clo, ps muze mohlt n do | (195)
wلـــو اهللاط٪ ـــاء ش ــا م اال ا ـــ ض wال ــفــعــا لــنــفــســى امــلــك آل قـــل
مــســنــى wمــــا الــخــيــر ـــن م ت ــتــكــثــ ال ــب ــي ــغ ال ـــلـــم اع ــت ــن ك
الذى هـو ﴾١٨٨﴿ ن من لقوم wبــشــيــر ذير اال انــا ان ء الس
اليـهـاج٪ لـيـسكـن زwجــهــا منها wجعل wاحـــدة فس ــن م خلقكم
اثقلت فلمآ ـــــــــهج٪ ت فم خفيفا حمال حملت غشىها فلما
﴾١٨٩﴿ ين الشك من نن لنك صالحا אتيتنا ن ل rبهمـا اهللا ا ــ دع
اهللا فتعلى אتىهماج٪ فيمآ شــرכــاء لــه جعـال صالحا אتىهما فلمآ
﴾١٩١﴿ ن خلق wهــم شيئا خلق ال ما ن ايشرכ ﴾١٩٠﴿ ن شرכ عما
wان ﴾١٩٢﴿ ــرwن ــص ــن ــم ــســه انــف wآل ا ــ ــص ــم لــه ن ــســتــطــيــعــ wال
ــم ه ــ تــم ــ ادع عليكم اء ـــ س تبعوכمط٪ ال ــدى الــه ــى ال ــم ه ــ تــدع
اهللا wن د ـــن م ن ـــدعـــ ـــن ـــذي ال ان ﴾١٩٣﴿ ن ـــتـــ صـــام ـــتـــم ان ام
ــنــتــم ك ان لــكــم ا فــلــيــســتــجــيــبــ ـــم ه ـــ ـــادع ف امــثــالــكــم عـــبـــاد
ن بطش ايـــد لــهــم ام هآ ز٪ ن ــمــشــ ـــل اrج ــم الــه ﴾١٩٤﴿ صــدقــيــن
ن ــســمــعــ אذان ــم ــه ل ام هآ ز٪ ــرwن ــص ــب ــن ــي اع ــم ــه ل ام بهآ ز٪
﴾١٩٥﴿ ـــنـــظـــرwن ـــال ف ـــدwن ـــي ك ـــم ـــم ـــاءכ شـــرכ ا ـــــ ادع قـــل ــاط٪ ــه ب
kh de&mE& mailk nhI&ApnI j>at ke il@
AOer Agr
nf>aAOer n
nuk>\sanmgrjoALlah cahe
mE& hotajantag>Ebphu%ctI muzemE& AlbTta jma
kr letase
bhut -la:
AOer n
ko: bura:
bs •f>k>t–
mE&jo à ijs
mgr •isfR>–
Drane vala
AOer `u>=`>brI sunane vala
logo& ke il@
:man r`te hE&
vh
pEda ikya tuMhe&
sejanws kI
trf> •pas–@k
AOer bnaya
ws sews ka joD>a
taik vh sukUn haisl kre
ifr jb
mdR ne ws ko 7a&p ilya
wse hml rha
bozlho g:
hmlhlka saifr vh il@ ifrI
ws ke sa9 •wsko–
ifr jb
dono& ne pukara ALlah ko
dono& ka •Apna– rb
Agr189 tU ne hme& idya
salehhm j>”r
ho&gese
=u› krne vale
ifr jb
ws ne idya wNhe&
saleh bCca
so ALlah brtrwn dono& ne 5hra@
ws ke
=rIkws me& jo
wNhe& idya
ws se jo
vh =rIk krte hE&
190191 Kya vh =rIk 5hrate hE&
jonhI& pEda krte
ku2 -IAOer vhpEda ik@ jate hE&
vh k>udrt nhI& r`teAOer Agr
wn kImddAOer n
`u>d ApnImdd krte hE&192
tum wNhe& bulaAo
trf>ihdayt`>ah tum wNhe& bulaAon pErvI kre&
tuMharIbrabr
tum pr •tuMhare il@–
ya tum`>amo= rhoisva@ ALlah
193be=kvh ijNhe&tum pukarte hose
bNdetuMhare jEsetum ho ps pukaro wNhe&ifr caih@ ik vh
jvab de&tuMhe&Agr
sCce194vhpkD>te hE&
Kya wn ke paW%vh clte hE&wn seyawn ke ha9
wn seyawn kIsunte hE& Aa%`e&de`te hE&wn seya wn kekan
wn sekh de&pukaro195 Apne =rIkifrmuz pr
daAo clops n do
muze mohlt
188
٢٣
۷١٣ ٨
ـةنق
عام
١٢ن
ريأخ
ملتد ا
عن
177 R@fi‰fl
k>all mlaw (9)W@“aãÄÄÄÄ«¸abe=k mera karsaj> ALlah hE, ijs ne iktab naij>l kI AOr vh nek bNdo& kI ihmayt krta hE | (196)
AOr ws •ALlah– ke isva ijn ko tum pukarte ho, vh ku>drt nhI& r`te tuMharI mdd kI AOr n `u>d ApnI mdd hI krne ke k>aibl hE& | (197)
AOr Agr tum wNhe& pukaro ihdayt kI trf> to vh •ku2– n sune& AOr tU wNhe& de`ta hE ik vh terI trf> tkte h&E hala&ik vh •ku2– nhI& de`te | (198)
Aap •s– drguj>r kre& AOr -la: ka huKm de& AOr jaihlo& se mu%h fer le& | (199)
AOr Agr tuze w-are =Etan kI trf> se ko: 2eD> to ALlah kI pnah me& Aaja, be=k vh sunne vala janne vala hE | (200)
be=k jo log •ALlah se– Drte hE& jb wNhe& phu%cta hE =Etan •kI trf> se– ko: vs\vsa, vh •ALlah ko– yad krte hE& to vh f>Orn•rahe svab– de` lete hE& | (201)
AOr wn •=Etano&– ke -a: wNhe& gumrahI me& `I&cte hE&, ifr vh kmI nhI& krte | (202)
AOr jb tum wn ke pas ko: Aayt n laAo to vh khte h&E tU Kyo& nhI& •`>ud– 3D> leta,Aap •s– kh de& mE& to isfR> ws kI pErvI krta hU% jo mere rb kI trf> se merI trf> vih kI jatI hE, yh •k>urAan– sUz kI bate& hE& tuMhare rb kI trf> se, AOr ihdayt Ao rhmt wn logo& ke il@ jo :man r`te hE& | (203)
AOr jb ku>rAan p7>a ja@ to •pUrI tvj\juh– se suno ws ko AOr cup rho taik tum pr rh\m ikya ja@ | (204)
AOr Apne rb ko yad kro Apne idl me& A>aijj>I se AOr Drte hu@ AOr bulNd Aavaj> ke bg>Er sub\h Ao =am, AOr be`>bro& se n ho | (205)
be=k jo log tere rb ke nj>\dIk hE&, vh ws kI ;badt se tkBbur nhI& krte AOr ws kI ts\bIh krte hE& AOr wsI ko isj\da krte hE& | (206)
﴾١٩٦﴿ الصلحين لى ت wهــو الــكــتــب ل ــ الـــذى اهللا ے ـــى wل ان
wآل ـــم ـــصـــرכ ن ــ ــع ــي ــط ــت ــس ال ــــــه wن د مـــن ن ــــ ــــدع ــــن ــــذي wال
اط٪ سمع ال ــدى الــه ــى ال ــم ه ــ ــدع wان ﴾١٩٧﴿ ــنــصــرwن انفسهم
wامــر العفو خــذ ﴾١٩٨﴿ ــبــصــرwن ال wهــم الــيــك ــنــظــرwن ىــهــم wتــ
ــن م ــك ــن غ ــ ــن wامـــــا ﴾١٩٩﴿ ــن ــي ــل ــه ــج ال ـــن ع ض ــــــ wاع ف بـــالـــعـــ
الــذيــن ان ﴾٢٠٠﴿ عليم سميع انـــه ـــاهللاط٪ فاستعذ غ ـــ الشيطن
هــم فــــاذا ـــذכـــرwا الــشــيــطــن ـــن م ــــف طــــ مــســهــم اذا ا ــ ــق ات
﴾٢٠٢﴿ قصرwن ال م الغى فى مدwنهم انهم wاخ ﴾٢٠١﴿ مبصرwن
اتــبــع ــآ ــم ان ــل ق اجتبيتهاط٪ ال ـــ ل ا ــ ــال ق ــאيــة ــهــم ــات ــم ل wاذا
wهــــدى ـــم ـــك رب ـــن م ــر ــائ ــص هــــذا ـــــىج٪ رب ـــن م ــــى ال حـــى ـــ مـــا
ا فــاســتــمــعــ אن ـــ ـــق ال ئ قــــ wاذا ﴾٢٠٣﴿ ن ـــنـــ م ـــ ـــوم ـــق ل ـــة ـــم وrح
فسك فــى ـــك rب ــــر wاذכ ﴾٢٠٤﴿ ن ــ ــم ح ــ لــعــلــكــم ا ــ ــت ــص wان لــه
ـــالـــغـــدو ل الــــقــــ مــــن ـــر ـــه ـــج ال wدwن wخـــيـــفـــة ـــا ع ـــ ـــض ت
ربـــك ــنــد ع الــذيــن ان ﴾٢٠٥﴿ الــغــفــلــيــن ـــن م ــكــن wال wاالصـــــا
٢٠٦﴿ ــدwن ــج ــس ـــه wل نــه ــحــ ــســب wي ــه ــادت ــب ع عــن ــرwن ــســتــكــب ال
be=kmera
karsaj>ALlah196 vh ijs
naij>l ik
iktabAOer vhihmayt krta hE
nek bNde
AOer jo logpukarte hE&AOer n
ws ke isvanhI&k>udrt r`te vhtuMharI mdd
`u>d ApnIvh mdd kre&n sune& vh 197AOer Agr
tum pukaro wNhe&trf>ihdayt
AOer tU wNhe& de`ta hE
vh tkte hE&AOer
huKm de&terI trf>
hala&iknhI& de`te hE&198pkD>e& •kre&–
-la: kaAOer mu%h fer le&
se sejaihl •jma–
199AOer Agrtuze w-are
=Etanko: 2eD>to pnah me& Aaja
jo log ALlah kIbe=k vh
sunne vala
janne vala
200be=k
Drte hE&jbwNhe& 2Uta hE •phu%cta hE–
vhko: guj>rne
vala •vs\vsa–se=Etan
vh yad krte hE&
to f>Orn
de` lete hE&201AOer wn ke -a:
202 vh wNhe& `I&cte hE&
me&gumrahIifrvh kmI nhI& krte
AOer jb
tum n laAo wn ke pas
ko: Aayt
m&E pErvI krta hU%
khte hE&Kyo& nhI&wse
3D> ilyakh de&isfR>
jo vih kIjatI hE
merI trf>
seAOer
ihdaytmera rbyh
sUz kI bate&
setuMhara rb
AOer rhmtlogo& ke il@
to suno :man r`te hE&203AOer jb
p7>a ja@k>urAan
ws ko
AOercup rho
taik tum prApna idl
rh\m ikya ja@204AOer yad kro
Apna rbme&
A>aijj>I seAOer Drte hu@sub\h AOer bg>ErbulNdseAavaj>
AOer =amAOer n hotera rb sebe`>br •jma–
205be=kjo lognj>\dIk
tkBbur nhI& krtese206 ws kI ;badt
AOer ws kI ts\bIh krte hE&
AOer wsI ko
isj\da krte hE&
drguj>r
٢۴
٨١۴
السـجـدة ١الثلـثــة
178R@fi‰fl
Y@˝ÄÄÄæa@fibÄ”AlÃA&f>al (8)
ALlah ke nam se jo bhut
meh\rban, rh\m krne vala hE
Aap •s– se g>nImt ke bare me&
pU2te hE&, kh de& g>nImt ALlah
AOr rsUl •s– ke il@ hE, ps
ALlah se Drae AOr du’St kro
Aaps me& •tA>Lluk>at– AOr
ALlah AOr ws ke rsUl •s– kI
;taA>t kro Agr tum moimn
ho | (1)
drhk>Ik>t moimn vh log hE&
jb ALlah ka ij>› ikya ja@
to wn ke idl Dr ja@& AOr wn
pr •wn ke samne– ws kI Aayte&
p7>I ja@& to vh •Aayat– wn ka
:man ij>yada kre&, AOr vh Apne
rb pr -rosa krte hE& | (2)
vh log jo nmaj> k>a;m krte
hE& AOr jo hm ne idya ws me& se
`>cR krte hE& | (3)
yhI log sCce moimn hE&, wn ke
il@ wn ke rb ke pas drje hE&
AOr b`>\i== AOr irj>\k> ;J>j>t
vala | (4)
jEsa ik Aap •s– ko Aap •s– ke
rb ne Aap •s– ke 3r se hk>
•du’St tdbIr– ke sa9 inkala,
AOr be=k Ahle :man kI @k
jmaA>t na`u>= 9I | (5)
vh Aap •s– se hk> ke mamle
me& zgD>te 9e jbik vh j>aihr
ho cuka, goya ik vh ha&ke
ja rhe hE& mOt kI trf>, AOr vh
•wse– de` rhe hE& | (6)
AOr •yad kro– ALlah tuMhe& vada
deta 9a ik •AbU jh\l AOr AbU
suif>yan ke– do igroho& me& se @k
tuMhare il@ AOr tum cahte 9e ik
•ijs me&– ka&4a n lge tuMhare il@
ho, AOr ALlah cahta 9a ik
saibt kr de hk> Apne kilmat
se, AOr kaif>ro& kI jD> ka4
de | (7)
taik hk> ko hk> saibt kr de
AOr baitl ko baitl, `>ah
muj\irm napsNd kre& | (8)
١٠ عاتها رכ االنفا سوrة (٨) ٧٥ آياتها
حيم ال حمن ال اهللا بسم
ا فــاتــقــ لج٪ ســـ wالـــ هللا ـــا ـــف االن قـــل ط٪ ـــا ـــف االن ـــــن ع نــك يــســئــلــ
كنتم ان لـــه ـــ وrس اهللا ا ــ ــع ــي wاط ــيــنــكــمص٪ ذات ا ــ ــح ــل wاص اهللا
ــلــت wج اهللا ــر ـــ ذכ اذا الـــذيـــن ن ــ ــن م ــ ــم ال ـــــا انــم ٪﴾١٪﴿ ــنــيــن م مــ
ـــانـــا ايـــم ـــــم zادتـــــه אيـــتـــه عـــلـــيـــهـــم ـــلـــيـــت wاذا ـــم بـــه قـــلـــ
ــمــا wم ة ــ الــصــ ن ــ ــم ــي ــق ـــذيـــن ال ٪٢٪﴿ ن ـــ ـــتـــو ـــم ـــه رب ــــىل wع
ــم ــه ل حــقــاط٪ ن ـــنـــ م ـــ الـــم ـــم ه ـــك ـــ اwل ٪﴾٣٪﴿ ن ــ ــق ــف ــن ـــم ـــنـــه رzق
ــآ ــم ك ٪﴾٤٪﴿ يــــم ــــ ك ورzق ة wمــــغــــفــــ ــــم ــــه رب ـــد ـــن ع ـــــــت rج د
منين الم مـــن يــقــا فــ wان ص٪ ــحــق ــال ــيــتــك ــن م ـــك rب جــك اخــ
ن ساق اكنما ـبـيـن مــا عد الحق فى نك جادل ٪﴾٥٪﴿ ن ه لك
ــــدى اح اهللا ـــعـــدכـــم wاذ ٪﴾٦٪﴿ ـــرwن ـــظ ـــن wهــــم ت ـــ ـــم ال الــــى
ــة ــوכ ــش ال ذات غـــيـــر ان دwن ــــــــ wت لـــكـــم ـــا ـــه ان ــن ــي ــت ــف ــطــائ ال
ــر داب wيــقــطــع لكمته الــحــق ــحــق ان اهللا ــد ي ــ wي لــكــم ن تــكــ
٪﴾٨٪﴿ ن م المج ه كــ wلـو الباطل wيبـطل الحق ليحــق ٪﴾٧٪﴿ ين الكف
Aap •s– se pU2te hE&se
•bare me&–ps Drae g>nImtkh de&g>nImt
ALlah ke il@
AOer rsUl
ALlahAOer
du’St kroApne t:&tum ho Aaps me&
AOer ALlah kI ;taA>t kro
AOer ws ka rsUl
Agr
moimn •jma–1Dr ja@& drhk>Ik>tmoimn •jma–vh logjbij>› ikya ja@
ALlah ka
wn ke idlAOer jb
:man p7>I ja@&wn prws kI Aayat
vh ij>yada kre&
AOer vh Apne rb pr-rosa krte hE&AOer ws se jo
2vh log jok>a;m krte hE&
nmaj>
hm ne wNhe& idyavh `>cR krte hE&
wn ke il@
3yhI logvhmoimn •jma–sCce
drjepasjEsa ik wn ka rbAOer b`\>i==AOer irj>\k>
;J>j>t vala4
Aap •s– ko inkala
Aap ka rb
seAhle :manAap ka
3rhk> ke sa9
AOer be=k
@k jmaA>t
se •ka–
na`u>=5vh Aap •s– se zgD>te 9e
ha&keja rhe hE&
me&hk>badvh j>aihr ho cuka
goya ik vh
trf>mOtAOer vh@k ka de` rhe hE&6AOer jb
tuMhe& vada deta 9a
ALlah
do igrohik vhbg>Er ka&4e valatuMhare il@
AOer cahte 9eik
hotuMhare il@
AOer cahta 9a ALlah
jD> iksaibt kr de
hk>Apne
kilmat seAOer ka4 de
kaif>r •jma–
7taik hk> saibt krde
8 hk>AOer baitl saibt krde
baitl`>ahnapsNd
kre&
jbik
muj\irm •jma–
‘kuA>at 10(8) sUrtul A&f>al
•g>na;m–Aayat 75
ALlah ke nam se jo bhut meh\rban, rh\m krne vala hE
179 R@fi‰fl
k>all mlaw (9)X@fibÄÄÄÄ–Ä„¸a•yad kro– jb tum Apne rb se f>yaRd krte 9e to ws ne tuMharI •duA>a– k>ubUl kr lI ik m&E tuMharI mdd k"%ga @k hj>ar lgatar Aane vale f>ir+to& se | (9)
AOr ALlah ne ws ko nhI& bnaya mgr `u>=`>brI, AOr taik ws se mut\m;n ho& tuMhare idl, AOr mdd nhI& hE mgr ALlah ke pas se, be=k ALlah g>ailb ihKmt vala hE | (10)
•yad kro– jb ws ne tum pr W%3 tarI kr dI, yh ws•ALlah– kI trf> se ts\kIn •9I–AOr tum pr AaSman se panI wtara taik tuMhe& pak kr de ws se, AOr tum se =Etan kI 6alI hu: napakI dUr kr de, AOr taik tuMhare idl mj>bUt kr de,AOr ws se jma de •tuMhare– k>>dm | (11)
•yad kro– jb tuMhare rb ne f>ir+toe& ko vih -ejI ik mE& tuMhare sa9 hU%, tum saibt r`o moimno& ke •idl–, mE& A>nk>rIb kaif>ro& ke idlo& me& 'A>b Dal dU%ga, tum wn kI gdRno& ke Wpr j>bR lgaAo AOr wn ke @k @k pUr pr j>bR lgaAo | (12)
yh ;s il@ huAa ik vh ALlah AOr ws ke rsUl ke mu`>ailf> hu@ AOr jo ALlah AOr ws ke rsUl ka mu`>ailf> hoga •vh yad r`e– be=k ALlah kI mar s~>t hE | (13)
to tum yh c`ae AOr yk>Inn kaif>ro& ke il@ doj>`> ka A>j>ab hE | (14)
@e :man valo, jb wn se tuMharI muD-eD> ho ijNho& ne kuf>š ikya mEdane j&g me& to wn se pI5 n ferae | (15)
AOr jo ko: ws idn wn se ApnI pI5 fere isva@ ws ke ik 3at lgata ho j&g ke il@ ya ApnI jmaA>t kI trf> ja imlne ko, ps vh lO4a ALlah ke g>j>b ke sa9 AOr ws ka i5kana jhn\nm hE, AOr yh bura i5kana hE | (16)
ــف ــال ــم ــدכ ــم م ــــى ان ــكــم ل فــاســتــجــاب rبــكــم ن ــســتــغــيــثــ اذ
ن wلتطم ى ــشــ اال اهللا جعله ــا wم ٪﴾٩٪﴿ دفــيــن مــ كة المل ــن م
ــز ي ــ ع اهللا ان اهللاط٪ ــد ــن ع ـــن م اال الــنــصــر ـــا wم ــمط٪ ــك ب ــ ــل ق بـــه
عليكم ل wيـــنـــ ــنــه م ــة ــن ام الــنــعــاس ــيــكــم ــغــش اذ ﴿٭١٠﴾٭ حــكــيــم
ــز ـــ rج ــم ــك ــن ع ــــذهــــب wي ــه ـــ ـــرכـــم لـــيـــطـــه ــــاء م الـــســـمـــاء ــــن م
﴿٭١١﴾٭ االقــــــدام ـــــه ــت ــب ــث wي قــلــوبــكــم عـــىل ــط ـــ ــرب ــي wل الــشــيــطــن
اط٪ אمـنـ الذين ا فـثـبت معكم ــى ان كة المل الــى rبــك حى اذ
ق ـــ ف ا بـــ فـــاضـــ ـــب ع الـــ ـــرwا ـــف ك ـــن ـــذي ال ب قـــلـــ ـــى ف ســالــقــى
ــانــهــم ـــــك ذل ﴿٭١٢﴾٭ ـــان ـــن لك مــنــهــم ا بـــــ wاضـــــ االعــــنــــاق
ــــان ف ـــــه ل ـــــ وrس اهللا ـــاقـــق ـــش wمــــــن لــــــهج٪ وrســــــ اهللا ا شـــاقـــ
يــن ــ ــف ــلــك ل wان ه ــــ ــــذwق ف ـــم ـــك ذل ﴿٭١٣﴾٭ الـــعـــقـــاب ـــديـــد ش اهللا
الــذيــن ــيــتــم لــق اذا ا אمــنــ الـــذيـــن ــا ــه ــاي ﴿٭١٤﴾٭ الــنــار ــــذاب ع
ذ م لــهــم ــ wمــن ﴿٭١٥﴾٭ االدبــــار هــم لــ ــ فــال zحــــفــــا ــرwا ــف ك
ـــاء ــد ــق ف ــة ــئ ف اىل ا ــ ــي ــح ــت م او لــقــتــا ــا ف ــ ــح ــت م اال ه ـــــ دب
﴿٭١٦﴾٭ الـــمـــصـــيـــر وبــــئــــس ـــنـــمط٪ جـــه wمــــاwىــــه اهللا مــــن بـــغـــضـــب
jbtum f>yaRd krte 9e
@k hj>ar Apna rbto ws ne
k>ubUl krlItuMharIik m&E
mdd k"%ga tuMharI
sef>ir+te@k dUsre ke
pI2e •lgatar–AOer taik mut\m;n ho&
9AOer nhI&ALlah ne bnaya wse
mgr`u>=`>brI
ws se
tuMhare idlAOer nhI&g>ailb mddmgrALlah ke pasbe=k ALlah
ihKmt vala
10jbtum prtuMhe& 7a&p ilya •tarI kr dI–
W%3ts\kInws seAOer wtara
ws ne
seAaSmanplIdI
•napakI–panI
taik pak kr de tuMhe&
ws seAOer dUr kr detum se
=EtanAOer taik baN0 de •mj>bUt krde–
11 prtuMhare idlAOer jma dews sek>>dm
jb vih -ejItera rb:man la@ •moimn–
trf> •ko–
f>ir+teik mE&tuMhare sa9
tum saibt r`o
jo log
A>nk>rIbDal dU%ga
me&idl
•jma–Wpr ijn logo& ne
kuf>š ikya •kaif>r–
'A>bso tum j>bR
lgaAo
gdRne&AOer j>bR lgaAoik vhwn se
•wn kI–hrpUr12yh ;s
il@
mu`>ailf> hu@ALlahAOer ws ka rsUlto
be=kAOer jo
mu`>ailf> hoga
ALlahAOer ws ka rsUl
ALlahs~>tA>j>ab •mar–
kaif>ro& ke il@ 13to tumps c`aeAOer
yk>Inn
A>j>abdoj>`>14wn logo& se @ejo log:man la@jbtuMharI
muD-eD> ho
kuf>š ikya•mEdane j&g me&–
lD>ne kows idn to wn se n feraepI5 •jma–15AOer
jo ko:wn se fere
ApnI pI5isva@3at lgata
huAaps vh lO4a j&g ke il@ya ja imlne kotrf>>
ApnI jmaA>t
g>j>b ke sa9seALlah16 AOer ws ka i5kana
jhn\nmAOer burIpl4ne kI jgh
•i5kana–
se
١١٠١۵
180R@fi‰fl
Y@˝ÄÄÄæa@fibÄ”AlÃA&f>al (8)
so tum ne wNhe& k>t\l nhI& ikya bl\ik ALlah ne wNhe& k>t\l ikya, AOr Aap •s– ne •mu45I -r `>ak– nhI& fe&kI jb Aap •s– ne fe&kI bl\ik ALlah ne fe&kI, AOr taik moimno& ko @k behtrIn Aaj>ma;= se kamyabI ke sa9 guj>ar de | be=k ALlah sunne vala, janne vala hE | (17)
yh to huAa, AOr yh ik ALlah kaif>ro& ka daAo suSt krne vala hE | (18)
•kaif>ro!– Agr tum f>Esla cahte ho to AlbTta tuMhare pas f>Esla •;s\lam kI f>Th kI sUrt me&– Aagya hE, AOr Agr tum baj> AajaAo to vh tuMhare il@ behtr hE, AOr Agr ifr •yhI– kroge to hm •-I– ifr kre&ge AOr tuMhara jT9a hrigj> tuMhare kam n Aa@ga `>ah ws kI ks\rt ho AOr be=k ALlah moimno& ke sa9 hE | (19)
@e :man valo! ALlah AOr ws ke rsUl ka huKm mano, AOr ws se n ifro jbik tum sunte ho | (20)
AOr wn logo& kI trh n ho jaAo ijNho& ne kha hm ne suna, hala&ik vh sunte nhI& | (21)
be=k janvro& se bdtrIn ALlah ke nj>\dIk •vh hE& jo– bhre gU&ge hE&, jo smzte nhI& | (22)
AOr Agr ALlah wn me& ko: -la:janta to wNhe& j>”r suna deta, AOr Agr ALlah wNhe& suna de to j>”r ifr ja@&, AOr vh mu%h ferne vale hE& | (23)
@e :man valo! ALlah AOr ws ke rsUl •kI davt– k>ubUl kro jb vh tuMhe& ws ke il@ bula@& jo tuMhe& ij>NdgI b~>=e AOr jan lo ik ALlah ha;l ho jata hE AadmI AOr ws ke idl ke drimyan, AOr yh ik tum wsI kI trf> •roj>e h=\r– w5a@ jaAoge | (24)
AOr ws if>t\ne se Drae jo n phu%cega tum me& se `>as tOr pr wn logo& ko ijNho& ne ju>Lm ikya, AOr jan lo ik ALlah =dId A>j>ab dene vala hE | (25)
ــت ــي rم اذ rمـــيـــت wمـــا ــمص٪ ــه ــل قــت اهللا ــكــن و ــم ه ــ ــل ــت ــق ــم ــل ف
اهللا ان حسناط٪ ــــالء مـنــه منين الم wليبلى ــىج٪ rم اهللا كن و
ان ﴿٭١٨﴾٭ ين الكف كيد هــن مــ اهللا wان ذلــكــم ﴿٭١٧﴾٭ عليم سميع
لكمج٪ خــيــر فــهــو ا نته wان الــفــتــحج٪ ــم ــاءכ ج فــقــد ا تستفتح
تال٪ كــثــ ــو wل شيئا فئتكم عنكم غنى ــن wل ــعــدج٪ wا د ــ ــع wان
ا ــ ــع ــي اط ا אمــنــ ـــذيـــن ال ــا ــه ــاي ﴿٭١٩﴾٭ ــن ــي ــن م ــ ــم ال ـــع م اهللا wان
ا نــ ــكــ wال ﴿٭٢٠﴾٭ ن ــســمــعــ ــم ــت wان عــنــه ا ــ ل ــ wال لـــه وrســـ اهللا
ان ﴿٭٢١﴾٭ ن ـــ ـــع ـــم ـــس ال wهــــــم ســـمـــعـــنـــا ا ــــ ــــال ق ـــــن ـــــذي اكل
ـــــن ـــــذي ال الــــبــــكــــم الـــــصـــــم اهللا عـــــنـــــد الـــــــــــــدwاب شــــــر
wلـــو ــمط٪ ــه ــع ــم ال ا ــ ــي خ فــيــهــم اهللا ــم ــل ع wلــــو ﴿٭٢٢﴾٭ ن ــلــ ــق ــع ال
ا ــ ــن אم ـــذيـــن ال ــا ــه ــاي ﴿٭٢٣﴾٭ ن ضـــ مـــعـــ ــــم wه ا لــ لــتــ ــم ــه ــع ــم اس
ــمج٪ ــك ــي ــي ــح لـــمـــا ــــم ــــاכ دع اذا ل ســــ ــــلــــ wل هللا ا اســـتـــجـــيـــبـــ
الـــيـــه wانــــــه wقـــلـــبـــه ء الـــمـــ ـــيـــن ل ـــ ـــح اهللا ان ا ـــ ـــلـــم wاع
ا ــ ــم ــل ظ الــــذيــــن ــن ــب ــي ــص ال ــة ــن ــت ف ا ــــ wاتــــق ﴿٭٢٤﴾٭ ـــرwن ـــش ـــح ت
﴿٭٢٥﴾٭ ـــاب ـــق ـــع ال شــــديــــد اهللا ان ا ـــ ـــم ـــل wاع خــــاصــــةج٪ ـــنـــكـــم م
so tum ne nhI& k>t\l ikya wNhe&
Aap ne fe&kI
ALlahwNhe& k>t\l
ikyabl\ik
AOer Aap •s– ne n fe&kI 9I
jb
bl\ikALlahfe&kIbe=k ALlah
AOer taik Aaj>ma@
moimn •jma–
ApnI trf> se
Aaj>ma;=AC2a
sunne vala
janne vala
17Agryh to huAa
AOr yh ik ALlah
suSt krne vala
mk\r à daAo
kaif>r •jma–
tum f>Esla cahte ho
to AlbTta
tuMhare il@
Aagya tuMhare pas
f>EslaAOer Agr
tum baj> AajaAo
to vhbehtr
AOer Agr
ifr krogehm ifr kre&ge
AOer `>ah ks\rt hoAOer
hrigj> nkam Aa@ga
tuMharetuMhara jT9a
ku2
AOer be=k ALlah
sa9huKm manaemoimn •jma–
19@evh lag jo:man la@
ALlahAOer ws ka rsUl
AOer n ho jaAae AOer mt ifrows sejbik tumsunte ho20
wn logo& kI trh jo
wNho& ne kha
be=k hm ne sunahala&ikvh nhI& sunte21
bdtrInjanvr •jma–jo ik ALlah ke nj>\dIkbhregU&ge
smzte nhI&22AOer Agr
AOer Agr
janta ALlah
wn me&ko: -la:
to j>”r suna deta wn ko
wNhe& suna devh j>”r ifr ja@&
:man la@
AOer vhmu%h ferne vale23@evh log jo
k>ubUl kr loALlah ka
ws ke il@ jo ij>NdgIb~>=e tuMhe&
AOer wske rsUl ka
jbvh bula@&
tuMhe&
AOer jan loik ALlahws kI trf>
ha;lho jata hE
drimyanAadmIAOer ws ka idl
AOer yh ik
tum w5a@ jaAoge24wNho& ne ju>Lm ikya
AOer Drovh if>t\nan phu%cegavh log jo
tum me& se`>as tOr pr25 AOer jan loik ALlah=dIdA>j>ab
18
٢٩١٦
181 R@fi‰fl
k>all mlaw (9)X@fibÄÄÄÄ–Ä„¸aAOr yad kro jb tum j>mIn
me& 9oD>e 9e, kmj>or smze jate
9e, tum Drte 9e ik tuMhe& wck
le ja@&ge log, ps ws ne tuMhe&
i5kana idya AOr ApnI mdd
se kuVvt dI AOr pakIj>a cIj>o&
se tuMhe& irj>\k> idya taik tum
=u› guj>ar ho jaAo | (26)
@e :man valo! i`>yant n kro
ALlah kI AOr rsUl •s– kI,
AOr i`>yant n kro ApnI
Amanto& me& jb ik tum jante ho
•dIda Ao dainSta– | (27)
AOr jan lo ik drhk>Ik>t tuMhare
mal AOr tuMharI AOlad bD>I
Aaj>ma;= hE&, AOr yh ik ALlah
ke pas bD>a Ajr hE | (28)
@e :man valo! Agr tum ALlah
se Droge to vh tuMhare il@
bna dega •hk> ko baitl se juda
krne vala– fu>rk>>>an AOr tum se
tuMharI bura;ya& dUr kr dega AOr
tuMhe& b~>= dega, AOr ALlah bD>e
f>J>l vala hE | (29)
AOr •yad kro– jb kaif>r Aap •s–
ke bare me& `u>if>ya tdbIre& krte
9e ik Aap •s– ko k>Ed kr le& ya
k>t\l kr de& ya •mKke se– inkal de&,
AOr vh `u>if>ya tdbIre& krte 9e
AOr ALlah •-I– `u>if>ya tdbIr
krta hE, AOr ALlah behtrIn
tdbIr krne vala hE | (30)
AOr jb wn pr p7>I jatI hE&
hmarI Aayat to vh khte hE&
AlbTta hm ne sun ilya, Agr
hm cahe& to hm -I ;s jEsI
•Aayat– kh le&, yh to isf>R
ik>Sse khainya& hE& Aglo& kI | (31)
AOr jb vh khne lge @e ALlah!
Agr terI trf> se yhI hk> hE to
brsa hm pr AaSman se pT9r
ya hm pr ddRnak A>j>ab
le Aa | (32)
AOr ALlah •@esa– nhI& hE ik wNhe&
A>j>ab de jbik Aap •s– wn me&
hE&, AOr ALlah wNhe& A>j>ab dene
vala nhI& jbik vh b`\>i==
ma&g rhe ho& | (33)
ن ــ ــاف ــخ االrض ــى ف ن ــ مــســتــضــعــف ــيــل قــل انـــتـــم اذ ــــــرwا wاذכ
ـــم ـــك ورzق ــره ــص ــن wايــــدכــــم ــم ــكـــ فــאwى الــنــاس ــتــخــطــفــكــم ان
ا ــ ــن אم ـــذيـــن ال ــا ــه ــاي ﴿٭٢٦﴾٭ ـــشـــكـــرwن ــعــلــكــم ل ــبــت ــطــي ال مـــن
﴿٭٢٧﴾٭ ن علم ــتــم wان امنتكم ا نــ wتــخــ ل ــ س ــ wال اهللا ا ن خ ال
اهللا wان ال٪ ـــة ـــن ـــت ف wاwالدכــــــــــــم ــــم ــــك ال ــــ ام انـــمـــآ ا wاعـــلـــمـــ
اهللا ا ــ ــتــق ان ا אمــنــ الـــذيـــن ــا ــه ــاي ﴿٭٢٨﴾٭ ــيــم ــظ ع اجــــر عـــنـــده
لــكــمط٪ ــر ــغــف wي ــאتــكــم ســي ــنــكــم ع ــر ــف ــك wي ــا قــان ــ ف لــكــم يــجــعــل
ــرwا ــف ك الــذيــن ــك ــمــكــر wاذ ﴿٭٢٩﴾٭ الــعــظــيــم ــضــل الــف ذو wاهللا
اهللاط٪ ــكــر ــم wي wيــمــكــرwن كط٪ ــ ج ــ ــخ او ك ــتــلــ ــق او ك لــيــثــبــتــ
ا ــ ــال ق ــا ــن ــت אي ــهــم ــلــي ع ــىل ــت wاذا ﴿٭٣٠﴾٭ ــن ي ــ ــك ــم ال ــر ــي خ wاهللا
اآل هـــــذآ ان ــــــذآ ال٪ ه ـــثـــل م ــا ــن ــل ــق ل ـــاء ـــش ــــو ل ــا ــن ــع ــم س قــــد
هـــذا اكن ان ا ا قـــالـــ wاذ ﴿٭٣١﴾٭ ـــــن ـــــي االwل اســـاطـــيـــر
ــاء الــســم مـــن ـــاrة ـــج ح ــلــيــنــا ع ــر ــط ــام ف عـــنـــدك ـــن م الــحــق ـــو ه
ــــت wان ــم ــه ب ــذ ــع ــي ل اهللا اكن wمـــا ﴿٭٣٢﴾٭ الـــيـــم ـــعـــذاب اwائـــتـــنـــا
﴿٭٣٣﴾٭ ـــرwن ـــســـتـــغـــف wهـــــم ـــم ـــه ب ـــذ ـــع م اهللا اكن wمـــــا ـــمط٪ فـــيـــه
AOer yad krojbtum Drte 9e tum9oD>ej>:f> •kmj>or– smze jate 9e
me&j>mIn
iklogAOer tuMhe&irj>\k> idya
ps i5kana idya ws ne tuMhe&
AOer tuMhe& kuVvt dI
ApnI mdd se
sepakIj>a cIj>e&:man la@
taik tum=u› guj>ar ho jaAo
26@evh log jo
i`>yant n kroALlah27 AOer rsUlAOer n
i`>yant kroApnI Amante&
jb ik tumjante ho
AOer jan lodrhk>Ik>tAOer yh ik
ALlahtuMhare mal
AOer tuMharI AOlad
bD>I Aaj>ma;=
pasAjrbD>atum ALlah se
Droge28@evh log jo:man la@Agr
vhbna dega
tuMhare il@
fu>rk>anAOer b~>= dega tuMhe&AOer dUr kr dega
tum setuMharI bura;ya&
AOer ALlah
f>J>l valakuf>š ikya •kaif>r–
bD>a29AOer jb
`u>if>ya tdbIre& krte 9e
vh log ijNho& ne
tuMhe& k>Ed kr le&ya k>t\l
kr d&e tuMhe&AOer `u>if>ya tdbIr krta hE ALlah
ya inkal de& tuMhe&AOer vh `>uif>ya tdbIre& krte 9e
AOer ALlah
behtrIntdbIr
krne valavh
khte hE&30AOer
jbp7>I
jatI hE&wn pr
hmarI Aayat
AlbTta hm nesun ilya
Agr hm cahe&yhik hm kh le&
imSlwsnhI&mgr •isf>R–
ik>Sse khainya&phle •Agle–yh 31AOer jb
vh khne lge
@e ALlahAgrhE
vhhk>seAaSman terI trf>to brsahm prpT9rse
ya le Aa hm pr
A>j>abjbik Aap
•s–ddRnak32AOer nhI& hEALlah
ik wNhe& A>j>ab de
wn me&AOer nhI&
33 hEALlahwNhe& A>j>ab dene vala
jbik vhb`>\i== ma>e ho&
wck le ja@& tuMhe&
٣٩١۷
182R@fi‰fl
Y@˝ÄÄÄæa@fibÄ”AlÃA&f>al (8)
AOr wn me& Kya hE ? ik ALlah
wNhe& A>j>ab n de jbik vh
ms\ijde hram se rokte hE&, AOr
vh nhI& hE& ws ke mutvLlI | ws
ke mutvLlI to isf>R muTtk>I hE&,
leikn wn me& se Ak\sr nhI&
jante | (34)
AOr `>ane kA>ba ke nj>\dIk wn
kI nmaj> Kya hotI hE mgr isf>R
sIi4ya& AOr tailya&, ps A>j>ab
c`o ws ke bdle jo tum kuf>š
krte 9e | (35)
be=k kaif>r Apne mal `>cR
krte hE& taik rok&e ALlah ke
raSte se, so Ab vh `>cR kre&ge,
ifr wn pr hs\rt hogI, ifr
vh mg>lUb ho&ge, AOr kaif>r
jhn\nm kI trf> ;k45e ik@
ja@&ge | (36)
taik ALlah gNde ko pak se
juda kr de AOr gNde ko @k dUsre
pr r`e, ifr sb ko @k 7er
kr de, ifr ws ko jhn\nm me&
Dal de, yhI log hE& `>sara pane
vale | (37)
kaif>ro& se kh de& Agr vh baj>
Aaja@& to wNhe& maf> kr idya
ja@ga jo guj>r cuka, AOr Agr
vh ifr vhI kre& to thk>Ik>
phlo& kI riv= guj>r cukI
hE | (38)
AOr wn se j&g kro yha& tk ik
ko: if>t\na n rhe AOr dIn pUra
ka pUra ALlah ka ho ja@, ifr
Agr vh baj> Aaja@& to be=k
ALlah de`ne vala hE jo vh
krte hE& | (39)
AOr Agr vh mu%h moD> le& to
jan lo ik ALlah tuMhara sa9I
hE, Kya `>Ub sa9I AOr Kya `>Ub
mddgar hE! (40)
ام الــحــ المسجد عــن ــصــدwن ــم wه اهللا بهم عذ اال لــهـــم ــا wم
ن ـــ ـــق ـــت ـــم ال اال ه اwلــــــيــــــا ان اwلـــــــيـــــــاءهط٪ ا ـــــــ اكن ــــــا wم
ـــم صـــالتـــه اكن ـــــا wم ﴿٭٣٤﴾٭ ن ـــ ـــم ـــل ـــع ال ــــم ه اכــــثــــ ــــكــــن و
ــــعــــذاب ال ا فـــــذwقـــــ ــــديــــةط٪ ــــص wت مـــكـــاء اال ـــت ـــي ـــب ال ـــد ـــن ع
ن ــنــفــقــ ــــرwا ــــف ك الــــذيــــن ان ﴿٭٣٥﴾٭ ـــكـــفـــرwن كـــنـــتـــم بـــمـــا
ـــم ــا ــه ن ــ ــق ــف ــن ــي ــس ف اهللاط٪ ســـبـــيـــل ــــن ع لـــيـــصـــدwا ــــم ــــه ال ــــ ام
كـــفـــرwا wالـــــذيـــــن ن ـــ ـــب ـــل ـــغ ــــم ة حــــســــ عــلــيــهــم ن تــــكــــ
الــطــيــب مـــن ــيــث الــخــب اهللا لــيــمــيــز ﴿٭٣٦﴾٭ ــحــشــرwن ــنــم جــه اىل
ــا ــع ــي ــم ج ـــه ـــم فـــيـــرכ ـــض ـــع ــــىل ع ـــعـــضـــه الـــخـــبـــيـــث ـــل ـــع ـــج wي
لــلــذيــن قــل ﴿٭٣٧﴾٭ ــرwن ــس ــخ ال هــم ــك ــ اwل ــنــمط٪ جــه فــى فيجعله
wا د ــ ــع wان ســلــفج٪ قــد مــا لهم ــغــفـــر ا نته ان كـــفــرwا
ــى ــت ح ــــم ه ــــ ــــل ــــات wق ﴿٭٣٨﴾٭ ــــــن ــــــي االwل ســــنــــت مــــضــــت فــــقــــد
ا انــتــهــ ـــــان ف هللاج٪ لكــــه يــــن الــــد ن ــــ ــــك wي فــتــنــة ن ـــكـــ ال
ا ــ ــم ــل ــاع ف ا لـــ ـــ wان ﴿٭٣٩﴾٭ ــر ــي ــص ن ــعــمــلــ ــا ــم اهللا فـــــان
﴿٭٤٠﴾٭ الـــنـــصـــيـــر ــــم ــــع wن ـــــوىل الـــــم ـــعـــم ـــمط٪ ـــك ـــى ـــو م اهللا ان
AOer Kya
wn ke il@ •wn me&–
ik nms\ijde hramALlah wNhe& A>j>ab de
jbik vh
rokte hE&se
AOer nhI&vh hE&muTtk>I •jma– ws ke mutvLlInhI&ws ke mutvLlImgr •isf>R–
AOer leiknwn me& se Ak\sr
wn kI nmaj> nhI& jante34AOer nhI&9I
nj>\dIk`>ane kA>bamgrA>j>ab sIi4ya&AOer tailya&ps c`o
ws ke bdle jo
tum kuf>š krte 9e`>cR krte hE& 35be=kijn logo& nekuf>š ikya •kaif>r–
Apne maltaik roke&ifr seraSta ALlah kaso Ab `>cR kre&ge
hogawn prkuf>š ikya •kaif>r–
hs\rtifrAOer ijn logo& ne
trf>jhn\nm;k45e ik@
ja@&gepak 36taik ALlah
juda krdegNdase
AOer r`egNdasb ws ke @kprdUsreifr 7er kr de
ifr Dal de ws ko
me&jhn\nmwn se jo yhI logvh`>sara
pane vale37khd&e
wNho& ne kuf>š ikya •kaif>r–
Agrvh baj> Aaja@&
ifr vhI kre&
maf>kr idya ja@
wNhe&joguj>r cukaAOer Agr
to thk>Ik>
guj>r cukI hE
yha& tk ik
suNnt •riv=–
phle log38AOr wn se j&g kro
n rheko:
if>t\navh baj> Aaja@&
AOer ho ja@dInsbALlah ka
ifr Agr
to be=k ALlah
jo vhto jan lo vh krte hE&de`ne vala39AOer Agr
vh mu%h moD> le&
ik ALlahtuMhara sa9I
40 `>Ubsa9IAOer `>Ubmddgar
vh mg>lUb ho&ge
۴٩١٨
183 R@fi‰fl
valmU (10)X@fibÄÄÄÄ–Ä„¸aAOr jan lo ik tum jo ku2
iksI cIj> se g>nImt haisl
ikya hE ws ka pa&cva ihSsa
ALlah ke il@ AOr rsUl ke
il@, AOr •wn ke– k>rabtdaro&
ke il@, AOr ytImo& AOr imSkIno&
AOr musaif>ro& ke il@, Agr tum
:man r`te ho ALlah pr AOr
jo hm ne Apne bNde pr fE>sla
•bd/– ke idn naij>l ikya | ijs
idn •kufš> Ao ;s\lam kI– dono&
f>Oje& i-D> g:&, AOr ALlah hr
cIj> pr k>udrt vala hE | (41)
jb tum ;0r vale iknare pr
9e AOr vh prle iknare pr 9e,
AOr k>aif>la tum se nIce •tra:
me&– 9a, Agr •tum AOr kaif>r–
bahm te krlete to AlbTta tum
vade me& ;`>itlaf> krte •vK>t pr
n phu%cte– leikn •ALlah ne jma
ikya– taik pUra kr de ALlah
vh kam jo ho kr rhne vala
9a, taik jo hlak ho vh dlIl
se hlak ho AOr ijs ko ij>Nda
rhna hE vh ij>Nda rhe dlIl se,
AOr be=k ALlah sunne vala,
janne vala hE | (42)
AOr jb ALlah ne tuMhe& tuMharI
`>ab me& wn •kaif>ro&– ko id`aya
9oD>a, AOr Agr tuMhe& wn •kI
tadad– ko bhut id`ata to tum
buj>idlI krte, AOr •j&g ke–
mamle me& zgD>te, leikn ALlah
ne bca ilya, be=k vh idlo& kI
bat janne vala hE | (43)
AOr jb tum Aamne samne hu@ to
vh •ALlah– tuMhe& id`la@ tuMharI
Aa%`o& me& •du+mn ko– 9oD>e, AOr
tuMhe& wn kI Aa%`o& me& id`laya
9oD>a taik ALlah pUra kr de vh
kam jo ho kr rhne vala 9a,
AOr tmam kamo& kI baj>g=\t
ALlah kI trf> hE | (44)
@e :man valo&! jb iksI jmaA>te
•kuF>f>ar– se tuMhara Aamna
samna ho to saibt k>dm rho
AOr ALlah ko bks\rt yad
kro taik tum f>lah •do jhan
me& kamyabI– paAo | (45)
خــمــســه هللا فــــــان شــــــىء مــــــن ـــتـــم غـــنـــم ــــا ــــم ان ا ــــ ــــلــــم wاع
السبيلال٪ ـــن wاب wالــمــســكــيــن wالــيــتــمــى ــرىب ــق ال ـــذى wل ل ــ س ــ ــل wل
قــان ــ ــف ال ـــوم ــبــدنــا ع عــىل ــا ــن ل ــ ان wمـــآ ـــاهللا ــنــتــم אم كــنــتــم ان
﴿٭٤١﴾٭ قــــديــــر ـــــىء ش لك ــــىل ع wاهللا ـــعـــنط٪ الـــجـــم الـــتـــقـــى ـــــوم ي
ى ـــصـــ الـــق ــــدwة ــــع ــــال ــــــم wه ـــا ـــي ـــدن ال ــــدwة ــــع ــــال ــــتــــم ان اذ
الميعدال٪ فــى ــتــلــفــتــم ال ــدتــم اع ــ ـــو wل مــنــكــمط٪ ــل ــف اس ــب ــرכ wال
ـــك ـــل ـــيـــه ل ال ــــ ــــع ــــف م اكن ا ــــــــ ام اهللا ـــى ـــض ـــق ـــي ل ــــن ــــك و
wان ـــنـــةط٪ ـــي عــــن حــــى مــــن wيـــحـــيـــى ـــيـــنـــة عــــن ـــلـــك ه مــــن
قــلــيــالط٪ ــك ــنــام م فــى اهللا ــم يــكــه ــ اذ ﴿٭٤٢﴾٭ عــلــيــم لــســمــيــع اهللا
ـــــر االم ـــى ف ـــتـــم ـــنـــاzع ـــت wل ــم ــت ــل ــش ــف ل ا ـــثـــيـــ ك ـــم ـــه ـــك اrى ـــــو wل
﴿٭٤٣﴾٭ ـــــدور ـــــص ال ـــــــذات ـــم ـــي ـــل ع انـــــــه ــــمط٪ ــــل س اهللا ــــن ــــك و
wيــقــلــلــكــم قــلــيــال ــيــنــكــم اع فــى الــتــقــيــتــم اذ ــم ه ــ يــكــم ــ wاذ
اهللا ـــــى wال الط٪ ـــ ـــع ـــف م اكن ا ـــــ ام اهللا ــى ــض ــق ــي ل اعــيــنــهــم فــــى
فــئــة ــتــم ــي ــق ل اذا ا אمـــنـــ ـــن ـــذي ال ــا ــه ــاي ﴿٭٤٤﴾٭ ــــــور االم ـــع ج تـــ
﴿٭٤٥﴾٭ ن ـــحـــ ـــل ـــف لـــعـــلـــكـــم ا ـــ ـــي ـــث ك اهللا wاذכـــــــــرwا ا ـــ ـــت ـــب ـــاث ف
AOr tum jan lojo ku2ws ka
pa&cva ihSsatum g>nImt loseiksI cIj>so
ALlah ke vaSte
AOr rsUlke il@
AOr k>rabtdaro& ke il@AOr musaif>ro&AOr
ytImo&AOr
imSkIno&
Agrtum ho:man r`te
fE>sle ke idnALlah pr
AOr johm ne
naij>l ikyapr
Apna bNda
ijs idndono& f>Oje& i-D> g:&41 AOr ALlah
prhr cIj>k>udrt vala
jbtumprla iknare pr;0r valaAOr vhiknare pr
AOr k>aif>lanIcetum sevade me&AOr Agr
tum bahm vada krte
AlbTta tum ;`>itlaf> krte
AOr leikntaik pUra kr detaik hlak ho ALlahjo kam9aho kr rhne vala
johlak hoseAOr be=k
dlIlAOr ij>Nda rheijsij>Nda rhna hE
sedlIl
ALlahsunne vala
janne vala
9oD>a 42jbtuMhe& id`aya
wNhe&ALlahme&
tuMharI `>ab
AOr Agr
tuMhe& id`ata wNhe&
mamle me&bhut ij>yada
to tum buj>idlI krte
AOr tum zgD>te
AOr leiknALlahbca ilya43 be=k vh
janne vala
idlo& kI bat
AOr jb
vh tuMhe& id`la@
AOr tuMhe& 9oD>e krke id`la@
jb - to
tum Aamne samne hu@
me&tuMharI Aa%`e&
9oD>a
me&wn kI Aa%`e&
AOrALlah kI trf>
taik pUra kr de ALlah
kam9aho kr
rhne vala
lO4na •baj>g=\t–
kam •jma–
ko: jmaA>t
44@e:man valejbtuMhara Aamna
samna ho
to saibt k>dm rho
AOr ALlah ko yad kro
45 bks\rttaik tumf>lah paAo
الجــزء ١٠
۵۷١
184R@fi‰fl
QP@aχ‹«aÎAlÃA&f>al (8)
AOr ;taA>t kro ALlah kI AOr
ws ke rsUl •s– kI, AOr Aaps
me& zgD>a n kro ik buj>idl
ho jaAoge AOr tuMharI hva jatI
rhegI •w`D> ja@gI– AOr sb\r
kro, be=k ALlah sa9 hE sb\r
krne valo& ke | (46)
AOr wn logo& kI trh n
ho jana jo Apne 3ro& se inkle
;trate AOr logo& ke id`ave ko,
AOr ALlah ke raSte se rokte
hu@, AOr vh jo krte hE& ALlah
Ahata ik@ hu@ hE | (47)
AOr jb =Etan ne wn ke kam
`u>=numa kr ke id`a@, AOr kha
Aaj logo& me& se tum pr ko:
g>ailb •Aane vala– nhI&, AOr
mE& tuMhara rf>Ik> •ihmaytI– hU%,
ifr jb dono& l=kr Aamne
samne hu@ to ApnI @iD>yo& pr
wl4a ifr gya AOr bola mE& tum
se la tA>Lluk> hU%, mE& de`ta hU%
jo tum nhI& de`te, mE& ALlah se
Drta hU% •ik muze hlak n kr de–
AOr ALlah s~>t A>j>ab dene vala
hE | (48)
jb munaif>k> AOr vh log ijn
ke idlo& me& mrj> 9a khne lge ik
wNhe& •muslmano& ko– wn ke dIn
ne `>Bt me& muBtla kr r`a hE,
AOr jo ALlah pr -rosa kre
to be=k ALlah g>ailb ihKmt
vala hE | (49)
AOr Agr tU de`e jb f>ir+te
kaif>ro& kI jan inkalte hE&,
marte •jate– hE& wn ke chro& AOr
wn kI pI5o& pr AOr •khte jate
hE&– doj>`> ka A>j>ab c`o | (50)
yh ws ka bdla hE jo tuMhare
ha9o& ne •Aamal– Aage -eje hE& AOr
yh ik ALlah bNdo& pr ju>Lm
krne vala nhI& | (51)
jEsa ik if>rA>On valo& ka AOr
wn se phle logo& ka dStUr 9a,
wNho& ne ALlah kI Aayto& ka
;n\kar ikya, AOr ALlah ne
wNhe& wn ke gunaho& pr pkD>a,
be=k ALlah kuVvt vala s~>t
A>j>ab dene vala hE | (52)
wتـــذهـــب ا ــ ــل ــش ــف ــت ف ا ـــ ـــاzع ـــن wال لـــــه وrســـــ اهللا ا ـــ ـــع ـــي wاط
ا ــ ن ــ ــك wال ﴿٭٤٦﴾٭ يــن ــ الــصــب ـــع م اهللا ان wاصــــبــــرwاط٪ ــم ــك ــح rي
ـــاس ـــن ال ـــــــــاء وrئ ا ــــ ــــط ديــــــاrهــــــم ـــــن م ا جـــــ خـــــ ـــــن ـــــذي اكل
﴿٭٤٧﴾٭ ــط ــي ــح م ن ــ ــل ــم ــع ــا ــم wاهللا اهللاط٪ ــل ــي ــب س ـــن ع ــــصــــدwن wي
لـــكــم ــب ــال غ ال ــــا wق ــم ــه ــال ــم اع الــشــيــطــن ــم ــه ل zيــــن wاذ
الــفــئــتــن اءت ـــــ فــلــمــا لــكــمج٪ ـــار ج ـــــى wان الــنــاس ـــن م ـــيـــوم ال
ال مــا اrى ـــى ان مــنــكــم ىء ــــــــ ـــى ان ـــا wق عقبيه ــىل ع نــكــص
ل ــ ــق اذ ﴿٭٤٨﴾٭ ــاب ــق ــع ال شــديــد wاهللا اهللاط٪ ــــاف اخ ــــى ان ــــرwن ت
ــمط٪ ــنــه دي الء ــــ ه غـــــر ض مـــ قــلــوبــهــم فـــى ـــن ـــذي wال ن ــ ــق ــنــف الــم
﴿٭٤٩﴾٭ ـــم ـــي ـــك ح يــــز عــــ اهللا فـــــــان اهللا ـــى ـــل ع ـــــتـــــو wمـــــــن
ن بـــ ـــضـــ ــكــة ــ ــل ــم ال ـــرwا ـــف ك ـــن ـــذي ال فــى ــتــ اذ ى ـــ wلــــو
ـــك ذل ﴿٭٥٠﴾٭ يـــق الـــحـــ ـــــذاب ع ا ـــــــ wذwق ـــــمج٪ ـــــاrه wادب ـــم ـــه ه ـــ wج
﴿٭٥١﴾٭ ــيــد ــب ــلــع ل ـــظـــالم ــس ــي ل اهللا wان ايـــديـــكـــم قـــدمـــت ــا ــم ب
اهللا ــت ــאي ـــفـــرwا ك ــهــمط٪ قــبــل ـــن م ـــن ـــذي wال نال٪ ـــ ع ـــ ف אل ــــداب ك
﴿٭٥٢﴾٭ ــاب ــق ــع ال شـــديـــد ى قــــ اهللا ان ــمط٪ ــه ــوب ــذن اهللا فــاخــذهــم
AOr ;taA>t kroALlahAOr jatI rhegIAOr ws ka rsUl
AOr Aaps me& zgD>a n kro
ps buj>idl ho jaAoge
tuMharI hvaAOr sb\r kroAOr n ho janabe=k ALlah
sa9sb\r krne vale
wn kI trh joinklelog seApne 3r;trateAOr
id`ava
AOr roktese47 ALlah ka raStaAOr
ALlahse - jovh krte hE&
Ahata ik@ hu@
AOr jb
`u>=numa kr idya
wn ke il@
tuMhare il@ •tum pr–
=Etanwn ke kamAOr kha
Aajselogdono& l=krAOr
be=k mE&rf>Ik>tuMhara
ifr jb
Aamne samne hu@
wl4aifr gya
prApnI @iD>ya&
nhI&AOr bola
be=k mE&
juda,la tA>Lluk>
tum semE& be=kde`ta hU%
tum de`temE&
be=kALlah se Drta hU%khne lge
AOr ALlah
s~>tA>j>ab48jb
munaif>k> •jma–AOr vh jo ik
wn ka dIn wn ke idlo& me&mrj>0oka de idya
wNhe&
AOr jo-rosa kre49 ALlah prto be=k ALlah
g>ailbihKmt vala
AOr Agr
tU de`ejbmarte hE&jan
inkalte hE&ijn logo& ne kuf>š ikya
•kaif>r–f>ir+te
wn ke chreAOr wn kI pI5
•jma–yh AOr c`oA>j>ab
-D>kta huAa •doj>`>–
50
bdla jo
Aage -ejetuMhare ha951 AOr yh ik ALlah
nhI&ju>Lm
krne valabNdo& pr
jEsa ik dStUr
if>rA>On valeALlah kIAayto& ka
AOr jo logwn se phlewNho& ne
;n\kar ikya
to ALlah newNhe& pkD>a
52 wnke gunaho& prbe=k ALlah
kuVvt vala
s~>tA>j>ab
46
ko: g>ailb nhI&
jo
٦۴٢
185 R@fi‰fl
valmU (10)X@fibÄÄÄÄ–Ä„¸ayh ;s il@ hE ik ALlah •k-I– ws nemt ko bdlne vala nhI& jo ws ne iksI k>Om ko dI jb tk vh •n– bdl Dale& jo wn ke idlo& me& hE •Apna Ak>Ida Ao Ahval– AOr yh ik ALlah sunne vala, janne vala hE | (53)
jEsa ik dStUr 9a if>rA>On valo& ka AOr wn logo& ka jo wn se phle 9e, wNho& ne Apne rb kI Aayto& ko zu4laya to hm ne wNhe& wn ke gunaho& ke sbb hlak kr idya AOr if>rA>On valo& ko g>kR> kr idya, AOr vh sb j>ailm 9e | (54)
be=k ALlah ke nj>dIk sb janvro& se bdtr vh log hE& ijNho& ne kuf>š ikya, so vh :man nhI& late | (55)
vh log ijn se tum ne muA>ahda ikya, ifr vh Apna muA>ahda toD> dete hE& hr bar, AOr vh Drte nhI& | (56)
ps Agr tum wNhe& j&g me& paAo to •wNhe& @esI sj>a do ik– wn ke j>rI@ -ga do wn ko jo wn ke pI2e hE&, A>jb nhI& ik vh ;b\rt pkD>&e | (57)
Agr tuMhe& iksI k>Om se dg>a baj>I ka Dr ho to •wn ka muA>ahda– f>e&k do wn kI trf> brabrI pr •brabrI ka jvab do–, be=k ALlah dg>abaj>o& ko psNd nhI& krta | (58)
AOr kaif>r hrigj> `>yal n kre& ik vh baj>I le g@, be=k vh A>aijj> n kr sk&ege | (59)
AOr wn ke •muk>able ke– il@ tEyar r`o kuVvt jo tum se ho ske AOr ple hu@ 3oD>e, ws se 0ak ib5aAo ALlah ke du=\mno& AOr Apnedu=\mno& pr, AOr dUsro& pr wn ke isva ijNhe& tum nhI& jante, ALlah wNhe& janta hE, AOr tum jo ku2 ALlah ke raSte me& `>cR kroge tuMhe& pUra pUra idya ja@ga AOr tuMhara nuk>\san n ikya ja@ga | (60)
AOr Agr vh sulh kI trf> zuke& to •tum -I– ws •sulh– kI trf> zuko, AOr ALlah pr -rosa r`o, be=k vh sunne vala janne vala hE | (61)
حتى ـــوم ق عــىل ــا ــه انــعــم ــة ــعــم ا ــ ــغــي م ــك لــم اهللا ـــان ـــك ذل
ــــداب ك ﴿٭٥٣﴾٭ ــيــم ــل ع ــع ــي ــم س اهللا wان ــمال٪ ــه ــس ــف ــان مــا يـــغـــيـــرwا
فاهلكنهم ربــهــم אيت ا كــذبــ قبلهمط٪ مــن wالــذيــن نال٪ ــ ع فــ אل
﴿٭٥٤﴾٭ ــن ــي ــم ــل ظ ا اكنـــــ و نج٪ عــــ فــــ אل ـــنـــآ ق ـــ wاغ بــذنــوبــهــم
﴿٭٥٥٭ ن مــنــ ــ ال فهم ــفــرwا ك الــذيــن اهللا عند ـــدwاب ال شـــــر ان
ـــرة م لك فـــى ــم ــده ــه ع ن ــ ــض ــق ــن ـــم ــم ــنــه م عـــهـــدت ـــن ـــذي ال
ـهـم د ــ ــش ف ب ــ ــح ال فــى ثقفنهم ــا فــام ﴿٭٥٦﴾٭ ن ــ ــتــق ال ـــم wه
ـــوم ق ـــن م ــن ــاف ــخ wامـــــا ﴿٭٥٧﴾٭ ــــذכــــرwن ــم ــلــه ــع ل ــم ــه ــلــف خ ـــن م
﴿٭٥٨﴾٭ الخائنين حب ال اهللا ان اءط٪ ــ س عــىل اليهم بذ فا خيانـة
﴿٭٥٩﴾٭ ــعــجــزwن ال انــهــم اط٪ ــ ــق ــب س ـــفـــرwا ك الـــذيـــن ــحــســبــن wال
ــيــل ــخ ال ـــــاط رب ــــن wم ــــوة ق ــــن م ــتــم ــع ــط ــت اس مـــا لــهــم ـــــــدwا wاع
wنــــهــــمج٪ د ــــن م يــــن wאخــــ ـــــدوכـــــم wع اهللا ـــــدو ع ــــه ن ـــ ـــب ه ـــ ت
اهللا سبيل فى شــىء من ا نفق wمــا علمهمط٪ اهللا نهمج٪ علم ال
للسلم ا ــ ــنــح ج wان ﴿٭٦٠﴾٭ ن ــ ــلــم ــظ ال ـــتـــم wان ــم ــك ــي ال ف ــ ـــ ي
﴿٭٦١﴾٭ الــعــلــيــم الــســمــيــع هــو ـــه ان اهللاط٪ عــلــى wتــــو ــا لــه فــاجــنــح
yh;s il@ ik
ALlahjb tk
nhI& hEbdlne vala
ko: nemt
wse dIiksI k>Om ko
vh bdle&jown ke idlo& me&jEsa ik dStUr
AOr yh ik ALlah
sunne vala
janne vala
53
if>rA>On valeAOr vh log jo
to hm ne wNhe& hlak kr idya
wn se phlewNho& ne zu4laya
Aayto& ko
Apna rb
wn ke gunaho& ke sbb
AOr hm ne g>kR> kr idya
54 if>rA>On valeAOr sb
9ej>ailm
be=kbdtrInjanvr •jma–
55 ALlah ke nj>dIk
vh ijNho& ne
kuf>š ikya
so vh:man nhI& late
vh log jotum ne
muA>ahda ikyahr bar wn seifrtoD> dete hE&
Apna muA>ahda
me&
AOr vhDrte nhI&56to -ga dops Agr
tum wNhe& paAo
j&g me&
jown ke pI2eiksI k>Om
A>jb nhI& ik vh
;b\rt pkD>&e57AOr Agr
tuMhe& `>Of> ho
se
i`>yant •dg>abaj>I–
tof>e&k do
wn kI trf>
58 prbrabrIbe=k ALlah
psNd nhI& krtadg>abaj> •jma–
AOr hrigj> `>yal n kre&
59 ijn logo& ne kuf>š ikya •kaif>r–
baj>I le g@be=k vhvh A>aijj> n kr ske&ge
AOr tEyar r`own ke il@
jople hu@ 3oD>e tum se ho skesekuVvtAOr se
0ak ib5aAows sewn ke isvaALlah ke du=\mn
AOr tuMhare •Apne– du=\mn
AOr dUsrese
tum wNhe& nhI& janteALlah
janta hE wNhe&ALlah ka
raStaAOr jo
tum `>cR kroge
ku2me&
pUra pUra idya ja@ga
tuMhe&AOr tumsulh kI trf>
tuMhara nuk>\san n ikya ja@ga
60AOr Agr
vh zuke&
to sulhkr lo
ws kI trf>
AOr-rosa r`o
61 ALlah prbe=kvhsunne valajanne vala
wn ke j>rI@
۷١٠٣
186R@fi‰fl
QP@aχ‹«aÎAlÃA&f>al (8)
AOr Agr vh tuMhe& 0oka dena cahe& to be=k tuMhare il@ ALlah kaf>I hE, vh ijs ne tuMhe& ApnI mdd se AOr muslmano& se j>or idya | (62)
AOr wl\f>t Dal dI wn ke idlo& me&, Agr tum sb ku2 `>cR kr dete jo j>mIn me& hE wn ke idlo& me& wl\f>t n Dal skte 9e leikn ALlah ne wn ke drimyan wl\f>t Dal dI, be=k vh g>ailb ihKmt vala hE | (63)
@e nbI •s–! ALlah kaf>I hE tuMhe& AOr tuMhare pE” moimno& ke il@ | (64)
@e nbI •s–! moimno& ko ijhad pr trg>Ib do, Agr tum me& se bIs (20) sb\r vale •saibt k>dm– ho&ge to vh do so (200) pr g>ailb Aa@&ge, AOr Agr tum me& se @k so (100) ho& to vh @k hj>ar (1000) kaif>ro& pr g>ailb Aa@&ge, ;s il@ ik vh log •kaif>r– smz nhI& r`te | (65)
Ab ALlah ne tum se t`>f>If> kr dI, AOr malUm kr ilya ik tum me& kmj>orI hE, ps Agr tum me& se @k so (100) sb\r vale ho& to vh do so (200) pr g>ailb Aa@&ge, Agr tum me& se @k hj>ar (1000) ho& to vh ALlah ke huKm se do hj>ar (2000) pr g>ailb rhe&ge AOr ALlah sb\r krne valo& ke sa9 hE | (66)
iksI nbI ke il@ •la;k>– nhI& ik ws ke •k>Bje> me&– kE>dI hU% jb tk vh j>mIn me& du+mno& ko Ac2I trh kucl n de, tum duinyaka mal cahte ho, AOr ALlah Aai`>rt cahta hE, AOr ALlah g>ailb, ihKmt vala hE | (67)
Agr ALlah •kI trf>– se phle hI il`a hAa n hota to ws •if>dya– ke lene kI vjh se tuMhe& phu%cta bD>a A>j>ab | (68)
ps ws me& se `aAo jo tuMhe& g>nImt me& hlal pak imla, AOr ALlah se Dro, be=k ALlah b~>=ne vala, inhayt meh\rban hE | (69)
الــــذى ـــو ه اهللاط٪ ــك ــب ــس ح فــــان ك ـــ ـــدع ـــخ ان يــــدwا ــــ wان
انفقت لو قلوبهمط٪ ـين wالــــف ﴿٭٦٢﴾٭ منين وبالم نصره ايــدك
اهللا ــن ــك و ــمال٪ ــه ــوب ــل ق ــن ــي الــفــت ــآ م جــمــيــعــا االrض ــى ف ــا م
اهللا حسبك النبى ايها ﴿٭٦٣﴾٭ حكيم يــز ــ ع انـــه ينهمط٪ الـــف
منين الم ض حـــ النبى ايها ﴿٭٦٤﴾٭ منين الم ــن م اتبعك ــن wم
ا ــ ــب ــغــل صــــبــــرwن عــــشــــرwن ــم ــك ــن م ــكــن ان ط٪ الـــقـــتـــا ــى ــل ع
مـــن الـــفـــا ا ـــغـــلـــبـــ ــــة ــــائ م ـــم ـــك ـــن م ـــن ـــك wان ـــنج٪ ـــي ـــت ـــائ م
عنكم اهللا خفف الئن ﴿٭٦٥﴾٭ ن فقه ال قــوم انهم كفرwا الذين
ا غلب ة صــابــ ــائــة م منكم كن فــان ضعفاط٪ فيكم ان ــلــم wع
اهللاط٪ ـــــاذن ــن ــي ــف ال ا ــبــ ــغــل الــــف ــكــم ــن م ــن ــك wان ــنج٪ ــي ــت ــائ م
حتى ى اســ لــه ن ك ان لـنبـى اكن ما ﴿٭٦٦﴾٭ ين الصب مع wاهللا
يـــد ـــ wاهللا الـــدنـــيـــا ض عـــــ يــــدwن ــــ االrضط٪ فـــى ــن ــخ ــث ي
ســبــق اهللا ـــن م ــب ــت ك ال لــــ ﴿٭٦٧﴾٭ ــكــيــم ح يـــز عـــ wاهللا ط٪ ة ــــــ االخ
غـنمتـم مما ا ــ فــلك ﴿٭٦٨﴾٭ عظيم ـــذاب ع ــم ــذت اخ فيمآ لمسكم
﴿٭٦٩﴾٭ ــــم ــــي rح ــــور غــــف اهللا ان اهللاط٪ ا ــــ ــــق wات ـــا ـــب ـــي ط ـــال حـــ
AOr Agr
vh cahe&ikijs ne tuMhe& 0oka de&to
be=ktuMhare il@ kaf>I hE
ALlahvh
tuMhe&j>or idya
ApnI mdd se
tum `>cR krte
AOr muslmano& se
62AOr wl\f>t Dal dI
drimyan •me&–
wn ke idl
Agr
joj>mInsb ku2ALlah nwl\f>t
Dal skteme&wn ke idl
AOr leikn
wl\f>t Dal dI
wn ke drimyan
be=k vh
ALlah g>ailbihKmt vala
63@enbI •s–kaf>I hE tuMhe&
AOr jotuMhare pE” hE&
semoimn •jma–moimn •jma–
64@enbI •s–trg>Ib do
prik>tal•ijhad–
g>ailb Aa@&ge Agrho&tum me& sebIs (20)sb\r vale
do so (200)AOr Agr
se ho&tum me& se@k so (100)
vh g>ailb Aa@&ge
@k hj>ar (1000)
vh log ijNho& ne kufš> ikya •kaif>r–
;s il@ ik vh
tum se logsmz nhI& r`te65AbALlah ne
t`>f>If> kr dI
AOr malUm kr ilya
iktum me&vh g>ailb
Aa@&gekmj>orIps Agr ho&tum me& se
@k so (100)
sb\r vale
do so (200)AOr Agr
ALlah kehuKm se
ho&tum me& se@k hj>ar
(1000)
vh g>ailb rhe&ge
do hj>ar (2000)
AOr ALlah
sa9sb\r valejb tk
66nhI& hEiksI nbI ke il@
ikho&
`>Unrej>I kr le
me&j>mIncahta hE tum cahte homalduinyaAOr
ALlah
Aai`>rtAOr
ALlahg>ailbphle hI
ihKmt vala
67Agr nil`a huAa
ALlah se
tuMhe& phu%ctaws me& jo
tuMhe& g>nImt me& imla
tum ne ilya
A>j>abbD>a68ps `aAo
ws se jo
hlalpak69 AOr ALlah se Drobe=k ALlah
b~>=ne vala
inhayt meh\rban
me&
ws ke
kE>dI
٨٦۴
٩۵۵
187 R@fi‰fl
valmU (10)X@fibÄÄÄÄ–Ä„¸a@e nbI •s–! Aap •s– ke ha9 •k>Bj>e– me& jo kE>dI hE&, wn se kh de&ik Agr ALlah tuMhare idlo& me& ko: -la: malUm kr lega to tuMhe& ws se behtr dega jo tum se ilya gya AOr vh tuMhe& b~>= dega, AOr ALlah b~>=ne vala inhayt meh\rban hE | (70)
AOr Agr Aap •s– se i`>yant ka ;rada kr&ege to wNho& ne ws se k>Bl ALlah se i`>yant kI to ALlah ne wNhe& •tuMhare– k>Bje> me& de idya, AOr ALlah janne vala ihKmt vala hE | (71)
be=k jo log :man la@ AOr wNho& ne ihj/t kI AOr Apne malo& AOr jana&e se ALlah kI rah me& ijhad ikya, AOr ijn loge ne i5kana idya AOr mdd kI vhI log @k dUsre ke rf>Ik> hE&, AOr jo log :man la@ AOr wNho& ne ihj/t n kI, tuMhe& nhI& hE ku2 srokar wn kI rf>ak>t se, yha& tk ik vh ihj/t kre&, AOr Agr vh tum se dIn me& mdd ma&ge& to tum pr mdd laij>m hE, mgr ws k>Om ke i`>laf> nhI& ijs ke AOr tuMhare drimyan muA>ahda ho, AOr jo tum krte ho ALlah wse de`ne vala hE | (72)
AOr ijn logo& ne kuf>š ikya vh @k dUsre ke rf>Ik> hE&, Agr tum @esa n kroge to if>t\na hoga j>mIn me& AOr bD>a f>sad •hoga– | (73)
AOr jo log :man la@ AOr wNho& ne ihj/t kI AOr ijhad ikya ALlah ke raSte me&, AOr ijn logo& ne i5kana idya AOr mdd kI vhI log sCce moimn hE&, wn ke il@ b`>i== AOr ;J>j>t kI roj>I hE | (74)
AOr jo log ws ke bad :man la@ AOr wNho& ne ihj/t kI AOr tuMhare sa9 •iml kr– ijhad ikya ps vhI tum me& se hE&, AOr k>rabtdar •Aaps me&– @k dUsre ke ij>yada hk> dar hE& ALlah ke huKm se, be=k ALlah hr cIj> ka janne vala hE | (75)
فى اهللا علم ان ىال٪ ــ اال من ايديكم فى لمن قل النبى ايها
غفور wاهللا لكمط٪ wيغفر منكم اخذ ممآ ا خي تكم ا خي قلوبكم
قــبــل ـــن م اهللا ا ــ ــان خ ــد ــق ف خــيــانــتــك ـــدwا ي ـــ wان ﴿٭٧٠﴾٭ rحــيــم
wهــاجــرwا ا אمن الــذيــن ان ﴿٭٧١﴾٭ حكيم عليم wاهللا منهمط٪ فامكن
אوwا ـــن ـــذي wال اهللا ــيــل ســب فـــى ــم ــه ــس ــف wان ــم ــه ال ــ ــام ـــدwا ـــه wج
ا אمـــنـــ ــــن ــــذي wال ـــضط٪ ـــع ــــاء ــــي اwل ــم ــه ــض ــع ـــك ـــ اwل ــــرwا ــــص wن
ــاجــرwاج٪ ــه حتى شــىء ــن م wاليــتــهــم ــن م لــكــم مــا ــاجــرwا ــه wلــم
قـــوم عـــــىل اال الــنــصــر فعليكم يــن الــد فــى ــم اســتــنــصــروכ wان
wالــذيــن ﴿٭٧٢﴾٭ صير ن عمل ما wاهللا ــيــثــاقط٪ م wبينهم بينكم
االrض فى فتنة كن ه فعل اال عضط٪ ــيــاء اwل عضهم كــفــرwا
ــى ف ــــدwا wجــــه ــــرwا ــــاج wه ا ـــنـــ אم wالــــذيــــن ﴿٭٧٣﴾٭ ــر ــي ــب ك ـــاد ـــس wف
ن مــنــ الــمــ ـــم ه ـــك اwلـــ wنــــصــــرwا אوwا wالــــذيــــن اهللا ــل ــي ــب س
عد مــن ا ــ ــن אم wالـــذيـــن ﴿٭٧٤﴾٭ ــم ي ــ ك ورzق ة ــ مــغــف ــم لــه حــقــاط٪
ـــــام االrح ا ـــــ wاwل ــمط٪ ــك ــن م ــك ــ ــاwل ف ــكــم ــع م ـــدwا ـــه wج wهــــاجــــرwا
﴿٭٧٥﴾٭ عليم شىء لك اهللا ان اهللاط٪ كتب فـى بعض ـــــــى او بعضهم
@enbIkh de&
me&wn se jo
me&tuMhare ha9
seAgr
tuMhare idl
kE>dI
ko: -lI:
tuMhe& dega behtrb~>=ne vala
ws se jo
ilya gya
tum seAOr
b~>=degatuMhe&
AOr ALlah
inhayt meh\rban
70AOr Agr
;s se k>Blvh ;rada
kr&egeAap •s– se i`>yant ka
to wNho& ne i`>yant kI ALlah se
to k>Bje> me& de idya
wn se •wNhe&–
AOr ALlah
AOr wNho& ne ihj/t kI
janne vala
ihKmt vala
71be=kjo log:man la@
AOr ijhad ikya
Apne malo& sei5kana idya
AOr ApnI jan&eme&ALlah ka
raStaAOr vh log jo
AOr mdd kIvhI log:man la@ wn ke baj>rf>Ik>baj> •dUsre–AOr vh log jo
AOr wNho& neihj/t n kI
tuMhe& nhI&vh ihj/t kre& sewn kI rf>ak>t
ku2 =E •srokar–
yha& tk ik
AOr Agr
vh tum se mdd ma&ge&vh k>Om
dIn me&to tum pr •laij>m hE–
mddmgr
tuMhare drimyan
AOr wn ke drimyan
muA>ahdaAOr vh logAOr
ALlahjotum krte hode`ne vala72
ijNho& ne kufš> ikya
wn ke baj>
rf>Ik>j>mIn me&baj> •dUsre–
Agr tum@esa n kroge
hogaif>t\na
AOr f>sadbD>a73me&AOr vh log jo
:man la@AOr wNho& ne ihj/t kI
AOr ijhad ikya wNho& ne
ALlah ka raStaAOr vh log jo
moimn •jma–i5kana idya
AOr mdd kIvhI logvh
sCcewn ke il@
b`>i==ws ke badAOr roj>I
;J>j>t74AOr vh log jo
:man la@
AOr wNho& ne ihj/t kI
AOr wNho& ne ijhad ikya
AOr k>rabtdartuMhare sa9
ps vhI logtum me& se
wn ke baj>
k>rIb •ij>yada hk> dar–
baj> •dUsre– ke
75 me&•" se–
ALlah ka huKmbe=k ALlah
hr cIj>janne vala
pr •i`>laf>–
malUm kr lega ALlah
١٠
٦٦
الربــع
188R@fi‰fl
QP@aχ‹«aÎA]Oba (9)
ALlah AOr ws ke rsUl •s– •kI
trf>– se k>tA> tA>Lluk> hE wn
mu=\irko& se ijNho& ne tum se A>hd
ikya huAa 9a | (1)
ps •mu=\irko– j>mIn me& car
mhIne cl ifr lo, AOr jan lo
ik tum ALlah ko A>aijj> krne
vale nhI&, AOr yh ik ALlah
kaif>ro& ko ‘Sva krne vala
hE | (2)
AOr ALlah AOr ws ke rsUl
•kI trf>– se hj-@-Ak\br ke
idn logo& ke il@ @lan hE ik
ALlah AOr ws ke rsUl ka
mu=\irko& se k>tA> tA>Lluk> hE,
ps Agr tum tOba kr lo to yh
tuMhare il@ behtr hE, AOr Agr
tum ne mu%h fer ilya to jan lo
ik tum ALlah ko A>aijj> krne
vale nhI&, AOr Aagah kr do
wn logo& ko ijNho& ne kufš> ikya
A>j>ab ddRnak se | (3)
isva@ wn mu=\irk logo& ke ijn
se tum ne A>hd ikya 9a, ifr
wNho& ne tum se •A>hd me&– ku2
-I kmI n kI AOr n wNho& ne
tuMhare i`>laf> iksI kI mdd
kI, to wn se wn ka A>hd wn
kI •muk>rRra– mu¥t tk pUra kro,
be=k ALlah prhej>garo& ko
doSt r`ta hE | (4)
ifr jb humRt vale mhIne
guj>r ja@& to mu=\irko& ko k>t\l
kro jha& tum wNhe& paAo, AOr
wNhe& pkD>o AOr wNhe& 3er lo,
AOr wn ke il@ hr 3at me& bE5o,
ifr Agr vh tOba kr le& AOr
nmaj> k>a;m kre& AOr j>kat
Ada kre& to wn ka raSta 2oD>
do, be=k ALlah b~>=ne vala
inhayt meh\rban hE | (5)
AOr Agr mu=\irkIn ih se ko:
Aap •s– se pnah ma&ge to wse
pnah de de& yha& tk ik vh sun le
ALlah ka klam, ifr wse ws
kI Am\n kI jgh phu%ca de&, yh
;s il@ hE ik vh ;Lm nhI& r`te
•nadan hE&– | (6)
١٦ عاتها رכ بــــة الت سوrة (٩) ١٢٩ آياتها
٪﴾١٪﴿ المشرכين ــن م عهدتم الــذيــن الــى ــه ل ــ وrس اهللا ــن م اءة ـــ ب
اهللاال٪ ى معج غير انكم ا wاعلم اشهر اrبعة االrض فى ا فسيح
ــى ال لـــه وrســـ اهللا ـــن م wاذان ٪﴾٢٪﴿ يــن ــ ــف ــك ال ى ــ ــخ م اهللا wان
ــن ــي ــرכ ــش ــم ال ـــن م ىء ـــــ اهللا ان ـــر ـــب االכ الـــحـــج ــــوم الــنــاس
انكم ا فاعلم ليتم wان لكمج٪ خير فهو بتم فــان لــهط٪ ــ وrس
اال ٪﴾٣٪﴿ اليم عذاب كفرwا الذين ــــــر wبـــش اهللاط٪ ى معج غير
ــم wل شيئا ــنــقــصــوכــم ــم ل ــم ــشــرכــيــن الــم ـــن م ــدتــم ــه ع ــن ــذي ال
مــدتــهــمط٪ اىل ــم ــده ــه ع ــيــهــم ال ا ــمــ فــات احـــدا عــلــيــكــم ــرwا ــاه ــظ ي
ا فاقتل الــحــرم ــر االشــه انسلخ ــاذا ف ٪﴾٤٪﴿ المتقين حب اهللا ان
ــــم wاحــــصــــرwه ـــــم ـــــذwه wخ هـــم wجـــدتـــمـــ ـــيـــث ح ـــشـــرכـــيـــن الـــم
ة ــ الــصــ ا ــــ ــــام wاق ا ـــ ـــاب فـــــان صــــدج٪ مــــ لك لـــهـــم wاقـــــعـــــدwا
wان ٪﴾٥٪﴿ ــم ــي rح ــور ــف غ اهللا ان ســبــيــلــهــمط٪ ا فــخــلــ ة ــ ــزכ ال ا wאتــــ
اهللا لكـــم ــســمــع حــتــى ه فـــاجـــ ــاrك ــج ــت اس ــشــرכــيــن الــم ـــن م ـــد اح
٪﴾٦٪﴿ ن ـــعـــلـــمـــ ال قـــــوم ـــم ـــانـــه ـــــك ذل ـــهط٪ ـــن ـــام م ـــغـــه ابـــل ثــــم
@lan-@-
bratseALlah1 AOr ws ka
rsUl •s–trf>
vh log ijNho& ne
tum se A>hd ikya
semu=\irkIn
ps cl ifr lo
j>mIn me&ALlah ko A>aijj>
krne valecarmhIne
AOr jan lo
ik tumnhI&
AOr yh ik ALlah
‘Svakrne vala
trf> •il@–
kaif>r •jma–
2AOr @lan
ALlah seAOr ws ka rsUl
logidnmu=\irk •jma– hj-@-Ak\brik
ALlahk>tA>
tA>Lluk>se
AOr ws ka rsUl
ps Agr
tum tOba kro
ik tum to yhtuMhare il@
behtrAOr Agr
tum ne mu%h fer ilya
to jan lo
nA>aijj>
krne valeisva@
AOr `u>=`>brI do •Aagah kr do–
vh log jo
wNho& ne kuf>š ikya
A>j>ab seddRnak3
vh log jotum ne A>hd ikya 9a
seAOr nmu=\irk •jma–
ifrwNho& ne tum se kmI n kI
ku2 -I
wNho& nemdd kI
tuMhare i`>laf>
wn kI mu¥t iksI kIto pUra krown sewn ka A>hdtk
be=k ALlah
doSt r`ta hE
to k>t\l kro
prhej>gar •jma–
4ifr jb
guj>r ja@&mhInehumRt vale
mu=\irk •jma–jha&AOr wNhe& 3er lo tum wNhe& paAoAOr wNhe& pkD>o
AOr bE5own ke il@
nmaj> hr 3atifr Agr
vh tOba kr le&
AOr k>a;m kre&
AOr j>kat Ada kre&to 2oD> do5 wn ka raStabe=k ALlah
b~>=ne vala
inhayt meh\rban
AOr Agr
ko:seALlah ka
klammu=\irkIn
Aap se pnah ma&ge
to wse pnah de do
yha& tk ik
vh sun le
ifrwse phu%ca de&ws kI Am\n
kI jgh6 yh
;s il@ ik vh
log;Lm nhI& r`te
ALlah
Aayat 129(9) sUrtut tOba‘kuA>at 16
١٦۷
189 R@fi‰fl
valmU (10)Y@ÚÄÄÄÄiÏÄÄnÄ€aKyo& kr ho mu=\irko& ke il@ ALlah
ke pas AOr ws ke rsUl •s– ke
pas ko: A>hd isva@ wn logo&
ke ijn se tum ne A>hd ikya
ms\ijde hram •`>ane kA>ba– ke pas,
so jb tk vh tuMhare il@ •A>hd
pr– k>a;m rhe& tum •-I– wn ke
il@ k>a;m rho, be=k ALlah
prhej>garo& ko doSt r`ta hE | (7)
kEse •sulh ho jb hal yh hE ik–
Agr vh tum pr g>ailb Aaja@&
to n ilhaj> kre& tuMharI k>rabt
ka AOr n A>hd ka, vh tuMhe&
Apne muh% se •mhej> j>banI– raj>I
kr dete hE&, leikn wn ke idl
nhI& mante, AOr wn me& Ak\sr
naf>rman hE& | (8)
wNho& ne ALlah kI Aayat se
9oD>I k>Imt `>rId lI, ifr wNho&
ne ws ke raSte se roka, be=k
bura hE jo vh krte hE& | (9)
vh iksI moimn ke bare me& n
k>rabt ka ilhaj> krte hE& n
A>hd ka, AOr vhI log hE& hd se
b7>ne vale | (10)
ifr Agr vh tOba kr le& AOr
nmaj> k>a;m kre& AOr j>kat Ada
kre& to tuMhare -a: hE& dIn me&,
AOr hm Aayat `ol kr byan
krte hE& wn logo& ke il@ jo
;Lm r`te hE& | (11)
AOr Agr vh ApnI k>Sme& toD> de&
Apne A>hd ke bad AOr tuMhare
dIn me& @eb inkale&, to kuf>š
ke srdaro& se j&g kro, be=k
wn kI k>Sme& ku2 nhI&, =ayd
vh •tak>t ke j>or hI se– baj>
Aaja@& | (12)
Kya tum @esI k>Om se n lD>oge ?
ijNho& ne Apna A>hd toD> Dala
AOr wNho& ne rsUl •s– ko
inkalne •ijla vtn krne– ka
;rada ikya AOr wNho& ne tum se
phl kI, Kya tum wn se Drte
ho ? to ALlah ij>yada hk> r`ta
hE ik tum ws se Dro Agr tum
:man vale ho | (13)
لـــه rســـ ـــد ـــن wع اهللا عـــنـــد عـــهـــد ــن ــي ــرכ ــش ــم ــل ل ن ـــ ـــك كـــيـــف
ا ــ ــام اســتــق ــا فــم امج٪ ـــ ـــح ال ــســجــد الــم ــد ــن ع ــم ــدت ــه ع الـــذيـــن اال
wان كــيــف ٪﴾٧٪﴿ المتقين ــحــب اهللا ان لــهــمط٪ ا فاستقيم لــكــم
نــكــم ــ ض ــ ذمــــةط٪ wال اال فــيــكــم ا ــ ــب ق ــ ال عــلــيــكــم ــرwا ــه ــظ ي
٪﴾٨٪﴿ ن فـــســـقـــ هــــم wاכــــثــــ ـــمج٪ ـــه ب ـــ ـــل ق wتــــــــاىب اهــــهــــم بــــافــــ
ــهط٪ ــل ــي ــب س ــــن ع ــــدwا ــــص ف قـــلـــيـــال ــمــنــا اهللا ـــאيـــت اشـــــتـــــرwا
اال ـــــن م مــ ــى ف ن ــ ــب ق ــ ال ٪﴾٩٪﴿ ن ــعــمــلــ ا ـــ اكن ــا م ســـاء ــم ــه ان
ا ـــ ـــام wاق ا ـــابـــ فــــان ﴿٭١٠﴾٭ ــدwن ــت ــع ــم ال ـــم ه ـــك ـــ wاwل ــــةط٪ ذم wال
ـــل wنـــفـــص يــــنط٪ الــــد فـــى انـــكـــم ـــ فـــاخ ة الــــزכــــ ا wאتــــــ ة ــ ــ ــص ال
ـــم ـــه ـــان ـــم اي ا ـــ ـــث ـــك wان ﴿٭١١﴾٭ ن ـــ ـــم ـــل ـــع ــــوم ــــق ل ـــــــت االي
ا ـــاتـــلـــ فـــق ــــنــــكــــم دي ـــــى ف ا ــــ ــــن ــــع wط ــــم ــــده ــــه ع ــــعــــد ــــــن م
ـــم ـــه ـــل ـــع ل لــــهــــم ــــــان ــــــم اي آل ــــــم انــــــه الـــــكـــــفـــــرال٪ ائــــــمــــــة
ـــم ـــانـــه ـــم اي ا ـــكـــثـــ مــــا قــــ ن ـــ ـــل ـــات ـــق اال ﴿٭١٢﴾٭ ن ـــ ـــه ـــت ـــن ي
ـــــرةط٪ م اwل ــــــم ــــــدءوכ ــــــم wه ل ـــــ س الـــــ اج ـــــ ـــــاخ ا wهـــــمـــــ
﴿٭١٣﴾٭ ــنــيــن م مــ ــنــتــم ك ان ه ــ ــش ــخ ان ـــق اح فـــاهللا ــمج٪ ــه ن ــ ــش ــخ ات
Kyo& krhoAOr ws ke rsUl ke pas mu=\irko& ke il@A>hdALlah ke pas
isva@vh
log jotum ne A>hd
ikyavh k>a;m rhe& pasms\ijde hram
so jb tk
tuMhare il@
to tum k>a;m rho
wn ke il@
AOr Agr
be=k ALlah
doSt r`ta hE
prhej>gar •jma–
7kEse
vh g>ailb Aaja@&
tum prvh tuMhe& raj>Ikr dete hE&
n ilhaj> kre&tuMharIk>rabtAOr n A>hd
Apne muh% •jma– seleikn nhI&
mante8 wn ke idl
AOr wn ke Ak\sr
naf>rman
wNho& ne`>rId lI
ALlah kI Aayat se
ws ka raSta k>Imt9oD>Iifr wNho& ne roka
se
be=k vh
burajok>rabt vh krte hE&9ilhaj> nhI& krte
•bare– me&
iksI moimn
AOr n
AOr vhI logAOr
k>a;m kre&vhhd se b7>ne vale10ifr
Agr vhtOba kr le&
nmaj>AOr Ada kre& j>katAOr `ol kr byan krte hE&
to tuMhare -a:me&dIn
Aayatlogo& ke il@ApnI k>Sme& ;Lm r`te hE&11AOr Agr
vh toD> de&
ke bad seApna A>hdto j&g kro AOr @eb inkale&me&tuMhara dIn
kuf>š ke srdar=ayd vh be=k vhnhI& k>Smwn kI
baj> Aaja@&12Apna A>hd Kya tum n lD>oge ?@esI k>OmwNho& ne
toD> Dala
AOr;rada ikya
inkalne kaphlI bar rsUl •s–AOr vhtum se phl kI
Kya tum wn seDrte ho ?
to ALlah
13 ij>yada hk>dar
iktum ws se
DroAgr tum ho:man vale
A>hd
190R@fi‰fl
QP@aχ‹«aÎA]Oba (9)
tum wn se lD>o •taik– ALlah
wNhe& A>j>ab de tuMhare ha9o& se AOr
wNhe& ‘s\va kre AOr tuMhe& wn pr
g>ailb kre, AOr idl 5NDe kre
moimn logo& ke, (14)
AOr wn ke idlo& se guSsa dUr
kre, AOr ALlah ijs kI cahe
tOba k>ubUl krta hE, AOr ALlah
;Lm vala ihKmt vala hE | (15)
Kya tum guman krte ho ik
tum 2oD> id@ jaAoge ? •jbik–
ALlah ne A-I wn ko malUm
nhI& ikya tum me& se ijNho& ne
ijhad ikya, AOr wNho& ne nhI&
bnaya ALlah ke isva AOr
ws ke rsUl •s– AOr moimno&
•ke isva– raj>dar | AOr ALlah
ws se ba`>br hE jo tum krte
ho | (16)
mu=\irko& ka •kam– nhI& ik vh
Aabad kre& ALlah kI ms\ijde&
•jbik– Apne Wpr kufš> ko
tslIm krte ho&, vhI log hE&
ijn ke A>ml Akart g@, AOr
vh hme=a jhn\nm me& rh&ege | (17)
ALlah kI ms\ijde& isf>R vhI
Aabad krta hE jo ALlah AOr
yOme Aai`>rt pr :man laya,
AOr ws ne nmaj> k>a;m kI AOr
j>kat Ada kI AOr ALlah ke
isva iksI se n Dra, so wMmId
hE ik vhI log ihdayt pane valo&
me& se ho& | (18)
Kya tum ne haijyo& ko panI
iplana AOr ms\ijd hram •`>ana
kA>ba– kI mujavrI krne ko
5hraya hE ws ke main&d jo
ALlah pr AOr yOme Aai`>rt pr
:man laya AOr ws ne ALlah
kI rah me& ijhad ikya, vh
brabr nhI& hE& ALlah ke nj>dIk,
AOr ALlah j>ailm logo& ko
ihdayt nhI& deta | (19)
jo log :man la@ AOr wNho& ne
ihj/t kI AOr ALlah kI rah me&
Apne malo& AOr ApnI jano& se
ijhad ikya •wn ke– drje ALlah
ke ha& bhut bD>e hE&, AOr vhI log
murad ko phu%cne vale hE& | (20)
عليهم ــم ــنــصــرכ wي ــم ه ــ ــخ wي ــايــديــكــم اهللا بــهــم ــعــذ هــم قــاتــلــ
قــلــوبــهــمط٪ غــيــظ wيـــذهـــب ﴿٭١٤﴾٭ ــنــيــن م مــ ـــوم ق ــــدور ص wيـــــشـــــف
ان حسبتم ام ﴿٭١٥﴾٭ حكيم عليم wاهللا شاءط٪ من عىل اهللا ب wيت
ــتــخــذwا ـــم wل ــنــكــم م جـــهـــدwا الـــذيـــن اهللا ــعــلــم ــا ــم wل ا ــ ــرכ ــت ت
خبيـر wاهللا ــةط٪ ــج ــي wل ــنــيــن م ــ الــم wال لـــه rســـ wال اهللا wن د ــن م
اهللا مسجد ــرwا ــعــم ان للمشرכين اكن ــا م ﴿٭١٦﴾٭ ن ــعــمــلــ بما
ــم ــه ــال ــم اع ــطــت حــب ـــك اwلـــ ــرط٪ ــف ــك ــال ــم ــه ــس ــف ان عـــىل ــن ــدي ــه ش
اهللا אمن مـن اهللا مسجد ـعـمـر انمـا ﴿٭١٧﴾٭ خلدwن هم النار wفى
اهللافق٪ اال خش wلــم ة الــزכــ wאتــى ة الص ـــام wاق االخـــر ــوم ــي wال
سقاية اجـعـلـتـم ﴿٭١٨﴾٭ المهتدين مــن ا ن ك ان ــك اwلــ فعسى
ــر االخ ــوم ــي wال ــاهللا ــن אم كمن ام ــ ــح ال المسجد ــاrة ــم wع الــحــاج
اهللاط٪ عـــــنـــــد ن ـــــســـــتـــــ ال اهللاط٪ ــــل ــــي ــــب س فــــــى ــــــد ــــــه wج
ا ـــ ـــن אم الـــــذيـــــن ﴿٭١٩﴾٭ الـــظـــلـــمـــيـــن الــــقــــوم ــــهــــدى ال wاهللا
wانـــفـــســـهـــمال٪ الـــهـــم ـــ ـــام اهللا ــل ــي ــب س فـــى ــــدwا ــــه wج ــــرwا ــــاج wه
﴿٭٢٠﴾٭ ــــزwن ــــائ ــــف ال ــــم ه ـــــك wاwلـــــ اهللاط٪ ـــد ـــن ع ـــــــة rج د ــــم ــــظ اع
tum wn se lD>owNhe& A>j>ab de
ALlahwn pr
tuMhare ha9o& se
AOr wNhe& 's\va kre
AOr tuMhe& g>ailb kre
AOr i=f>a b~>=e •5NDe kre–
sIne •idl–logwn ke idl
•jma–moimnIn14AOr dUr kr deguSsa
AOr ALlah tOba k>ubUl krta hE
prik ijse caheAOr
ALlah;Lm vala
ihKmt vala
15Kya tum smzte ho
tum 2oD> id@ jaAoge
AOr A-I nhI&
AOr wNho& ne nhI& bnayamalUm ikya
ALlahvh log jo
wNho& ne ijhad ikya
tum me& se
isvaALlahba`>brAOr n ws
ka rsUl •s–AOr n moimnInraj>dar
AOr ALlah
ws se jo tum krte ho16ALlah kIms\ijde&
nhI& hEmu=\irko& ke il@
ikvh Aabad
kre&
tslImkrte ho&
prwn ke AamalApnI jane& •Apne Wpr–
kuf>š kovhI logAkart g@
AOr jhn\nm me&vhhme=a rh&ege
ALlah pr
17isf>Rvh Aabad krta hE
ALlah kI ms\ijde&
jo:man laya
AOr Aai`>rt ka idnAOr ws ne nmaj>
k>a;m kIALlah AOr j>kat Ada kIAOr vh n Draisva@
so wMmId hE
vhI logikpanI
iplanaho&se
ihdayt pane vale
18Kya tum ne bnaya •5hraya–
hajI •jma–AOr
Aabad krnaAOr yOme Aai`>rt ms\ijde hram
ws ke main&d
:man laya
ALlah pr
AOr ws ne ijhad ikya
me&ALlah ke nj>dIk ALlah kI rah
AOr ALlah
ihdayt nhI& deta:man la@ logj>ailm •jma–
19jo log
AOr wNho& ne ihj/t kI
AOr ijhad ikyaAOr ApnI jane& me&ALlah ka raStaApne malo& se
bhut bD>edrje20 ALlah ke ha&AOr
vhI logvh
murad ko phu%cne vale
vh brabr nhI&
زم ال
فوق
٢١٠٨
191 R@fi‰fl
valmU (10)Y@ÚÄÄÄÄiÏÄÄnÄ€awn ka rb wNhe& ApnI trf> se
rhmt AOr `>u=nUdI AOr bag>at
kI `>u=`>brI deta hE, wn me& wn
ke il@ da;mI nemt hE | (21)
vh ws me& hme=a hme=a rhe&ge,
be=k ALlah ke •ha&– Ajre
A>j>Im hE | (22)
@e :man valo! Apne bap dada
ko AOr Apne -a;yo& ko rf>Ik>
n bnaAo Agr vh log :man ke
i`>laf kufš> ko psNd kre&, AOr
tum me& se jo wn se doStI krega
to vhI log j>ailm hE& | (23)
kh de&, Agr tuMhare bap dada,
tuMhare be4e, AOr tuMhare -a:,
AOr tuMharI bIivya&, AOr tuMhare
ku&be, AOr mal jo tum ne kma@,
AOr itjart ijs ke nuk>\san se
tum Drte ho, AOr 3r ijn ko
tum psNd krte ho, tuMhe& ALlah
se AOr ws ke rsUl se AOr ws
kI rah me& ijhad se ij>yada Pyare
ho& to ;n\itj>ar kro yha& tk
ik ALlah ka huKm Aaja@,
AOr ALlah naf>rman logo& ko
ihdayt nhI& deta | (24)
AlbTta ALlah ne tuMharI mdd
kI bhut se mEdano& me&, AOr hunEn
ke idn, jb tum ApnI ks\rt
pr ;trag@ to ws •ks\rt– ne
tuMhe& ku2 f>a;da n idya, AOr
tum pr j>mIn f>ra`>I ke bavjUd
t&g ho g:, ifr tum pI5 de kr
ifrg@ | (25)
ifr ALlah ne Apne rsUl •s–
pr AOr moimno& pr ApnI
ts\kIn naij>l kI, AOr ws ne
l=kr wtare jo tum ne n de`e
AOr kaif>ro& ko A>j>ab idya, AOr
yhI sj>a hE kaif>ro& kI | (26)
فــيــهــا ــم ــه ل wجـــنـــت ان وrضـــــــ مـــنـــه حــمــة ــ ـــم ـــه rب ــم ه ــ ــش ــب ي
ـــنـــده ع اهللا ان ابـــــــداط٪ ــآ ــه ــي ف ـــديـــن ـــل خ ﴿٭٢١﴾٭ مـــقـــيـــم نـــعـــيـــم
ـــم אبـــاءכ ــتــخــذwا ال ا אمـــنـــ ـــذيـــن ال ــا ــه ــاي ﴿٭٢٢﴾٭ ــيــم ــظ ع ــــر اج
wمــن ـــانط٪ االيـــم عــلــى ــر الــكــف ا اســتــحــبــ ان ـــيـــاء اwل انـــكـــم wاخـــ
اكن ان ـــل ق ﴿٭٢٣﴾٭ ن ــ ــم ــل ــظ ال ـــم ه ــك فــاwلــ ــم ــك ــن م ــم ــه ل ــ ــت ي
ــم ــك ت ــ ــي ــش wع ـــــم ـــــك wازwاج انــــكــــم wاخــــ wابـــنـــاؤכـــم אبـــاؤכـــم
ـــا ـــاده ـــس ك ن ــــخــــشــــ ــــــاrة ــــــج wت هـــا فـــتـــمـــ قـــتـــ ا wامـــــــــــ
لـــــه وrســـــ اهللا ـــــن م الـــيـــكـــم ــــــب اح ـــآ ـــه ن ـــ ض ـــ wمـــســـكـــن
wاهللا ـــرهط٪ ـــام اهللا ـــاتـــى حــتــى ا ــ ــص ب ــ ــت ف ــه ــيــل ســب فـــى ـــاد ـــه wج
فــى اهللا ـــم ـــصـــرכ ـــد لـــق ﴿٭٢٤﴾٭ الــفــســقــيــن ــــوم الــــق ـــدى ـــه ال
ــم ــك ت ــ ــث ك اعــجــبــتــكــم اذ حـــنـــيـــنال٪ wيــــــوم ـــرةال٪ ـــي ـــث ك اطــــن مــــ
ــبــت rح ــا ــم االrض عــلــيــكــم wضــاقــت شــيــئــا عــنــكــم ــغــن فــلــم
ســكــيــنــتــه اهللا ل ــــــــ ان ـــــم ﴿٭٢٥﴾٭ ــــن ي ــــ ــــدب م wلــــيــــتــــم ثـــــم
ـــاج٪ ـــرwه ـــم ل دا ـــ ـــن ج ل ــــــ wان ــن ــي ــن م ــ ــم ال wعـــلـــى لـــه rســـ ـــىل ع
﴿٭٢٦﴾٭ ـــن ي ـــ ـــف ـــك ال اء جــــــ ـــــــك wذل كـــــفـــــرwاط٪ ــــن ــــذي ال ـــــــذب wع
wNhe& `>u=`>brI deta hE
wn ka rb
wn me& rhmt kIApnI
trf> seAOr
`>u=nUdIAOr
bag>atwn ke il@
nemtda;mI21ws ke ha& hme=a rhe&gews me&hme=abe=k ALlah
Ajr22@eApne
bap dadavh log jo :man la@
•:man vale–tum n bnaAo
AOr Apne -a:rf>Ik>AOr jo Agr vh psNd kre&kuf>š:man pr
•:man ke muk>aibl–
doStI krega wn se
tum me& seho& to vhI logvhj>ailm •jma–
23khe de&
tuMhare bap dada
AOrtuMhare be4e
AOr tuMhare ku&beAOr
tuMhare -a:AOr
tuMharI bIivya&
AOr malws ka nuk>\san jo tum ne kma@AOr
itjarttum Drte ho
AOr 3rjo tum psNd
krte hoAOr ws ka
rsUlij>yada Pyare
tuMhare il@ •tuMhe&–
ALlah se
AOr ijhadws kI rah me&AOr
ALlah;n\itj>ar kro
yha& tk ik
le Aa@ ALlahws ka huKm
ihdayt nhI& detalogme& naf>rman24AlbTtaALlah ne tuMharI
mdd kI
mEdan •jma–bhut seApnI ks\rt AOr hunEn ke idnjbtum `>u= hu@ •;tra g@–
to n f>a;da idyatuMhe&f>ra`>I ke bavjUd ku2AOr t&g ho g:
tum prj>mIn
ifrtum ifr g@pI5 de krApnI ts\kIn 25ifrALlah ne naij>l kI
prApne
rsUl •s–AOr prvh tum ne n de`e moimnIn
AOr wtare ws ne
l=kr
AOrA>j>ab idya
26 vh log ijNho& ne kuf>š ikya •kaif>r–
AOr yhIsj>akaif>r •jma–
Agr
A>j>Im
٣٨٩
192R@fi‰fl
QP@aχ‹«aÎA]Oba (9)
ifr ws ke bad ALlah ijs
kI cahe tOba k>ubUl krega, AOr
ALlah b~>=ne vala, inhayt
meh\rban hE | (27)
@e moimna&e! ;s ke isva nhI& ik
mu=\irk plId hE&, ilhaj>a vh
k>rIb n ja@& ws sal ke bad
ms\ijde hram •`>ane kA>ba– ke |
AOr Agr tuMhe& mohtajI ka Dr
ho to ALlah tuMhe& jl\d g>nI
kr dega Apne f>J>l se Agr
cahe, be=k ALlah janne vala
ihKmt vala hE | (28)
tum wn logo& se lD>o jo :man
nhI& la@ ALlah pr AOr n yOme
Aai`>rt pr, AOr n hram jante
hE& vh jo ALlah AOr ws ke
rsUl •s– ne hram 5hraya hE,
AOr n dIne hk> ko k>ubUl krte hE&
wn logo& me& se jo Ahle iktab
hE&, yha& tk ik vh ijj>ya de&
Apne ha9 se j>lIl ho kr | (29)
yhUd ne kha Wj>Er •A– ALlah
ka be4a hE AOr kha nsara ne
msIh •A– ALlah ka be4a hE, yh
bate& hE wn ke mu%h kI, vh rIs
krte hE& phle kaif>ro& kI bat
kI | ALlah wNhe& hlak kre, kha&
bhke ja rhe hE& ? (30)
wNho& ne bna ilya Apne wl\ma
AOr Apne dvRe=o& ko rb ALlah
ke isva, AOr msIh •A– ;b\ne
mrym ko •-I–, AOr wNhe& huKm
nhI& idya gya mgr yh ik vh
mabUde vaihd kI ;badt kre&, ws
ke isva ko: mabUd nhI&, vh
ws se pak hE jo vh i=kR krte
h&E | (31)
wاهللا ــــاءط٪ ــــش مــــن عــــىل ــــــك ذل ـــد ـــع مــــن اهللا ب ــــ ــــت ثــــم
ن الــمــشــرכــ ـــا انـــم ا ـــنـــ אم ـــن ـــذي ال ــا ــه ــاي ﴿٭٢٧﴾٭ ـــم ـــي rح ـــور ـــف غ
هـــذاج٪ عــامــهــم ـــعـــد ام الــــحــــ ــد ــج ــس ــم ال ا بـــ ـــقـــ فـــال نـــجـــس
شــاءط٪ ان ــه فــضــل مــن اهللا ــغــنــيــكــم ف ــ ــس ف عــيــلــة خــفــتــم wان
ــاهللا ن مـــنـــ ـــ ال الـــذيـــن ا ــ ــل ــات ق ﴿٭٢٨﴾٭ ــكــيــم ح ــيــم ــل ع اهللا ان
اهللا ــــــــرم ح ـــــا م ن مـــــ ـــــحـــــ wال ـــــــــر االخ ـــــالـــــيـــــوم wال
الــــذيــــن مـــــن ـــــق ـــــح ال ديـــــــن ن ـــــديـــــنـــــ wال ـــــــه ل ـــــــ وrس
ـــــم wه ـــــد ـــــن ع ــــة ي ــــجــــ ال ا ـــ ـــط ـــع ـــتـــى ح ـــب ـــت ـــك ال ا ــــــــ اwت
ـــت ـــال wق اهللا بـــــن يــــر عــــ د ـــ ـــه ـــي ال ــــت ــــال wق ﴿٭٢٩﴾٭ ــــرwن ــــغ ص
ـــمج٪ ـــه اه ـــ ـــاف ـــم ـــه ل ـــ ق ـــــك ذل اهللاط٪ ابـــــن الـــمـــســـيـــح ى الـــنـــصـــ
قــــبــــلط٪ ـــــــن م ـــــــرwا ـــــــف ك ـــــــن ـــــــذي ال ل قــــــــــ ن ـــــ ـــــئ ـــــاه ـــــض ي
ــــم احــــبــــاrه اتـــــخـــــذwا ﴿٭٣٠﴾٭ ن ــــ ــــك ف ــــ اىن اهللاج٪ ـــم ـــه ـــل قـــات
ــــح ــــي ــــس ــــم wال اهللا wن د ــــــــن م ـــــــا ـــــــاب اrب ـــــم ـــــه ـــــان ـــــب وrه
wاحـــــــداج٪ ـــا ـــه ا ـــدwا ـــب ـــع ـــي ل اال امــــــــرwا ـــــآ wم يــــمج٪ مــــ ـــــن اب
﴿٭٣١﴾٭ ن ــــــ ــــــرכ ــــــش ــــا ــــم ع ــــه ــــن ــــح ــــب س ــــــــوط٪ ه اال آل
ifrtOba k>ubUl krega
ALlahAOr
ALlahbad;sprijs kI cahe
b~>=ne vala
inhayt meh\rban
27mu=\irk •jma– @ejo log :man la@
•moimn–;s ke
isva nhI&
plIdilhaj>a vh k>rIb
n ja@&;s ms\ijde hrambadsal
AOr Agr
tuMhe& Dr ho
mohtajIAgr vh cahe to jl\dtuMhe& g>nI kr dega
ALlahse
Apna f>J>l
be=k ALlah
janne vala
ALlah pr
ihKmt vala
28tum lD>ovh log jo:man nhI& la@
AOr n
yOme Aai`>rt prjo hram 5hraya ALlah ne AOr n hram jante hE&
AOr ws karsUl •s–
vh log jo AOr n k>ubUl krte hE&dIne hk>se
iktab id@ g@ •Ahle iktab–AOr vh yha& tkde&ijj>yaseha9
j>lIl ho kr29AOr kha AOr khayhUdWj>ErALlah ka be4a
nsaramsIh •A–wn ke mu%h kI ALlah ka be4ayhwn kI bate&
vh rIs krte hE&phle batvh log ijNho& ne kufš> ikya
•kaif>r–
hlak kre wNhe& ALlahkha&Apne @hbar
•wl\ma–bhke jate hE&30wNho& ne
bna ilya
AOr Apne raheb •dvRe=–AOr msIh •A– rb •jma–seALlah ke isva
;b\ne mrymAOr nhI&mabUde vaihdwNhe& huKm idya gya
mgr
nhI& ko: mabUd
ws ke isva31 vh pak hEws se jo
yh ik vh ;badt kre&
vh i=kR krte hE&
۴۵١٠
193 R@fi‰fl
valmU (10)Y@ÚÄÄÄÄiÏÄÄnÄ€avh cahte hE& ik ALlah ke nUr
ko Apne mu%h •kI fU&ko&– se
buza de& AOr ALlah n manega
mgr yh ik Apne nUr ko pUra
kre, `>ah kaif>r psNd n
kr&e | (32)
vh ijs ne Apna rsUl •s– -eja
ihdayt ke sa9 AOr dIne hk> ke
sa9 taik wse tmam dIno& pr
g>l\ba de, `>ah mu=\irk psNd n
kre& | (33)
@e vh logo jo :man la@ ho
•moimno&–! be=k bhut se wl\ma
AOr dvRe= logo& ke mal nahk>
tOr pr `ate hE& AOr ALlah ke
raSte se rokte h&E, AOr vh log
jo sona ca%dI jma kr ke r`te
hE& AOr wse ALlah kI rah me&
`>cR nhI& krte, so wNhe& ddRnak
A>j>ab kI `>u=`>brI do •Aagah
kr do– | (34)
ijs idn hm wse dhka@&ge
jhn\nm kI Aag me&, ifr ws
se wn kI pe=ainyo& AOr wn ke
phlUAo& AOr wn kI pI5o& ko
dag>a ja@ga ik yh hE vh jo tum
ne Apne il@ jma kr ke r`a
9a, ps mj>a c`o jo tum jma
kr ke r`te 9e | (35)
be=k mihno& kI tadad ALlah
ke nj>dIk ALlah kI iktab
me& barh mhIne hE& jb se ws
ne AaSmano& AOr j>mIn ko pEda
ikya, wn me& car humRt vale
•Adb ke– mhIne hE&, yhI hE du’St
dIn, ps tum wn me& Apne Wpr
j>uLm n kro, AOr tum sb ke
sb mu=\irko& se lD>o jEse vh sb
ke sb tum se lD>te hE&, AOr jan
lo ik ALlah prhej>garo& ke sa9
hE | (36)
اهللا ــــى ــــاب wي ـــم ـــه اه ـــ ـــاف اهللا ـــــور ا ـــطـــفـــئـــ ان ـــــدwن ي ـــــ ي
ـــو ه ﴿٭٣٢﴾٭ ـــــرwن ـــــكـــــف ال ه ـــــــ ك ـــــــو wل ـــــــــوrه ــــتــــم ان اآل
ه لــيــظــهــ الــــحــــق ـــــــن wدي ـــدى ـــه ـــال لــــه rســــ ـــــــل اrس ــــــذى ال
ــن ــذي ال ــا ــه ــاي ﴿٭٣٣﴾٭ ن ــ ــرכ ــش ــم ال ه كــــ wلــــو ــــهال٪ لك يـــن الـــد ــلــى ع
ن لــــيــــالكــــ ــــان ــــب ه ــــ wال ـــــار ـــــب اال ـــــن م ا ـــ ـــي ـــث ك ان ا אمــــنــــ
اهللاط٪ ـــل ـــي ـــب س ـــــن ع ــــــدwن ــــــص wي ـــل ـــاط ـــب ـــال الــــنــــاس ا ـــــــــ ام
فــى ــا ــه ن ــ ــق ــف ــن wال ـــضـــة ـــف wال ـــب ـــذه ال ـــزwن ـــن ـــك ــــن ــــذي wال
عليها ــحــمــى ـــوم ﴿٭٣٤﴾٭ الــيــم ـــعـــذاب ــم ه ــ ــش ــب ف اهللاال٪ ســبــيــل
wظــهــوrهــمط٪ ــم ــه ب ــ ــن wج ــهــم جــبــاه ــا ــه ى فــتــكــ ــنــم جــه ـــار فـــى
﴿٭٣٥﴾٭ ــكــنــزwن ــنــتــم ك ــا م ا ـــ ـــذwق ف ــكــم ــس ــف الن ــم ت ــ ــن ك ــا م ـــذا ه
ـــى ف ا ــــ ــــه ش عــــشــــر اثــــنــــا اهللا عــــنــــد ــــور الــــشــــه عـــــــدة ان
ـــآ ـــنـــه م wاالrض ت الــــســــمــــ ــــق ــــل خ ــــــــوم اهللا ــــب ــــت ك
ا ـــ ـــم ـــظـــل ـــــال ف ــــم ــــي ــــق ال ـــــن ي ـــــد ال ـــــــك ذل حــــــــرمط٪ اrبـــــعـــــة
ــا ــم ك ــــافــــة ك ـــن ـــي ـــرכ ـــش ـــم ال ا ــــاتــــلــــ wق انـــفـــســـكـــمفق٪ ـــن ـــه ـــي ف
﴿٭٣٦﴾٭ ــن ــي ــق ــت ــم ال مـــع اهللا ان ا ـــ ـــلـــم wاع ـــةط٪ ـــاف ك ــم ــك ن ــ ــل ــات ــق ي
vh cahte hE&ikAOr n manega ALlah vh buza de&ALlah ka nUrApne mu%h se
•jma–
mgryh ik
pUra krevh Apna nUr`>ahpsNd n kr&e
kaif>r •jma–
32
vh ijs ne-ejataik wseg>l\ba de
Apna rsUlihdayt ke sa9AOr dIne hk>
prtmam prvh log jo `>ahmu=\irk •jma–
33@e
:man la@be=kbhut`ate hE& sewl\maAOr raheb •dvRe=–
mal •jma–log •jma–
ALlah ka raSta nahk> tOr prAOr rokte hE&se
AOrvh log jo
jma kr ke r`te hE&
me& sonaAOr ca%dIAOr vh wse `>cR
nhI& krte
ALlah kI rahso wNhe&
`>u=`>brI dows pr A>j>abddRnak34ijs
idndhka@&ge
me&jhn\nm kI AagAOr wn kI pI5
•jma–ifr dag>aja@ga
ws sewn kI pe=anI
AOr wnke phlU •jma–
yh hEjotum ne jma kr ke r`a
35 Apne il@ps mj>a c`ojojo tum jma
kr ke r`te 9e
be=kmhIne&me&ALlah ke nj>dIk
barh •ÓÔ–mhIne
ALlah ka huKmwn se•wn me&–
ijs idnws ne pEda
ikyaAaSmano&AOr j>mIn
car •Ö–humRt valeifr n j>uLm kro yhsI0a •du’St– dIn
wn me&Apne WprjEse AOr lD>omu=\irko&sb ke sb
vh tum se lD>te hE&sb ke sb36 AOr jan loik ALlahsa9prhej>gar •jma–
dInpsNd n kre&
tadad
فص
الن
194R@fi‰fl
QP@aχ‹«aÎA]Oba (9)
yh jo mhIne ka h4a kr •Aage
pI2e krna– kuf>š me& ;j>af>a hE,
;s se kaif>r gumrah hote hE&,
vh wse •ws mhIne ko– @k
sal hlal kr lete hE& AOr dUsre
sal wse hram kr lete hE& taik
vh igntI pUrI kr le ws kI
jo ALlah ne hram ik@ | so
vh hlal krte hE& jo ALlah ne
hram ikya hE, wn ke bure A>ml
wNhe& muj>Eyn kr id@ g@ hE& AOr
ALlah kaif>ro& kI k>Om ko
ihdayt nhI& deta | (37)
@e moimno&! tuMhe& Kya ho gya hE ik
jb tuMhe& kha jata hE ik ALlah
kI rah me& kUc kro to tum igre
jate ho j>mIn pr, Kya tum ne
Aai`>rt ke muk>able me& duinya
kI ij>NdgI ko psNd kr ilya ?
Sao •ku2 -I– nhI& hE duinya kI
ij>NdgI ka saman Aai`>rt ke
muk>able me& mgr 9oD>a | (38)
Agr tum •rahe `u>da– me& n inkloge
to •ALlah– tuMhe& A>j>ab dega
ddRnak, AOr tuMhare isva ko:
AOr k>Om bdle me& le Aa@ga, AOr
tum ws ka ku2 -I n ibgaD>
skoge, AOr ALlah hr cIj> pr
k>udrt r`ne vala hE | (39)
Agr tum ws •nbI pak •s– kI
mdd n kroge to Alb]a ALlah
ne mdd kI hE jb kaif>ro& ne wNhe&
inkala 9a, vh dUsre 9e dono& me&,
jb vh dono& g>are •sUr– me& 9e,
jb vh Apne sa9I •AbU bk\r
isddIk– se khte 9e, 3braAo
nhI&, yk>Inn ALlah hmare sa9
hE, to ws ne wn pr ts\kIn
naij>l kI AOr @ese l=kro& se
wn kI mdd kI jo tum ne nhI&
de`e AOr kaif>ro& kI bat pSt
kr dI, AOr ALlah ka kilma
•bol– bala hE, AOr ALlah
g>ailb ihKmt vala hE | (40)
tum inklo hlke ho ya -arI,
AOr Apne malo& se ijhad kro
AOr ApnI jano& se ALlah kI
rah me&, yh tuMhare il@ behtr hE
Agr tum jante ho | (41)
كــفــرwا ـــذيـــن ال ـــه ــل ــض ــر ــف ــك ال فــى zيـــــادة ــىء ــس ــن ال انــمــا
ـــرم ح مـــا ــــدة ع ا اطـــئـــ لـــيـــ ــا ــام ع نـــه ـــ م wيـــحـــ ــا ــام ع ــه ن ــ ــل ــح ي
wاهللا ــمط٪ ــه ــال ــم اع ء ســــ ــم ــه ل زيـــــــن اهللاط٪ حــــرم ــا م ا فــيــحــلــ اهللا
لكم ــا م ا ــ ــن אم ــن ــذي ال ــايــهــا ﴿٭٣٧﴾٭ يــن الــكــفــ ــوم ــق ال ــدى ــه ال
االrضط٪ ـــى ال اثــاقــلــتــم اهللا ســبــيــل فـــى انـــفـــرwا ــكــم ل قــيــل اذا
الدنيا ة الحي ع مت فما ةج٪ االخــ مــــــن الدنيا ة الحي اrضـيـتــم
اليما ــا ــذاب ع بــكــم ــعــذ ــنــفــرwا اال ﴿٭٣٨﴾٭ قليل اال ة االخــــ فــى
عــىل wاهللا شــيــئــاط٪ ــــرwه ــــض wال ـــم غـــيـــرכ ـــا م ـــ ق ـــبـــدل ـــت wيـــس
ــه ج ــ اخ اذ اهللا ه ــ ــص فــقــد ــرwه ــص ــن اال ﴿٭٣٩﴾٭ ــر ــدي ق ـــىء ش لك
ل ــ ــق اذ الـــغـــار فـــى ــا ــم ه اذ ــن ــي ــن اث ـــانـــى ـــرwا ـــف ك ـــن ـــذي ال
ســكــيــنــتــه اهللا ل ــــ فــــان ــاج٪ ــن ــع م اهللا ان ن ـــ ـــح ال ــه ــب ــاح ــص ل
ــرwا ــف ك الـــذيـــن ــة ــم لك ــل ــع wج ـــرwهـــا لـــم د ــ ــن ــج ـــــده wاي عــلــيــه
﴿٭٤٠﴾٭ ــم ــي ــك ح يـــز ـــ ع wاهللا ــاط٪ ــي ــل ــع ال ـــى ه اهللا ـــة ـــم و ــىلط٪ ــف ــس ال
wانـــفـــســـكـــم ـــم ـــك ال ـــ ـــام wجـــــاهـــــدwا wثــــقــــاال خــفــافــا ــــرwا ــــف ان
﴿٭٤١﴾٭ ن ــ ــم ــل ــع ــنــتــم ك ان ــم ــك ل ــر ــي خ ذلـــكـــم اهللاط٪ ــيــل ــب س فـــى
yh jomhIne ka h4a dena
;j>af>avh log ijNho& ne kuf>š
ikya •kaif>r–kuf>š me&
gumrah hote hE&
;s se
vh ws ko hlal krte hE&
@k salhram ikya
AOr ws ko hram kr lete hE&
@k saltaik vh pUrI
kr le&igntI
ALlahto vh hlal
krte h&Ejo
AOr ALlah
ALlah ne hram ikya
muj>Eyn krid@ g@
wNhe&burewn ke Aamal
ihdayt nhI& detak>OmtuMhe& ikya
huAakaif>r •jma–
37@ejo log :man la@
•moimn–
jbkha
jata hEtuMhe&j>mIn kUc krome&ALlah kI rah
tum igre jate ho
trf> •pr–
Kya tum ne psNd kr ilya
ij>NdgI ko
duinya duinyase
•muk>abla–Aai`>rt
so nhI&
samanij>NdgI
me&Aai`>rtmgrddRnak 9oD>a38Agr n inklogetuMhe& A>j>ab
degaA>j>ab
AOr bdle me&le Aa@ga
AOr k>Om
pr tuMhare isvaAOr n ibgaD> skoge ws ka
ku2 -IAOr
ALlah
hr cIj>k>udrt
r`ne valaws ko inkala
39Agr tum mdd n kroge ws kI
to AlbTta ALlah ne ws kI mdd kI hE
jb
vh logjo kaif>r hu@
•kaif>r–vh
khte 9edUsrado me&jb vh dono&me&g>ar
Apne sa9I se3braAo nhI&ApnI ts\kInyk>Inn ALlah
hmare sa9
to ALlah ne naij>l kI
ws prAOr ws kI mdd kI
@ese l=kro& se
wNho& ne kuf>š ikya
jo tum ne nhI& de`e
AOr kr dIbatvh log jo
pSt •nIcI–AOr ALlah ka kilma •bol–
40 vhbalaAOr
ALlahg>ailb
ihKmt vala
tum inklohlka - hlkeAOr ApnI jano& AOr -arIAOr ijhad kroApne malo& se
me&ALlah kI rahyh tuMhare
il@41 behtr
tuMhare il@
Agrtum hojante ho
jo
jb
۵٨١١
195 R@fi‰fl
valmU (10)Y@ÚÄÄÄÄiÏÄÄnÄ€aAgr male g>nImt k>rIb AOr
sf>r Aasan hota to vh Aap •s–
ke pI2e ho lete, leikn dUr nj>r
Aaya wNhe& raSta, AOr Ab
ALlah kI k>Sme& `a@&ge ik Agr
hm se ho skta to hm j>”r
tuMhare sa9 inklte, vh Apne
Aap ko hlak kr rhe& hE&, AOr
ALlah janta hE ik vh yk>Inn
zU4e hE& | (42)
ALlah tuMhe& maf> kre, Aap •s–
ne •ws se pe=tr– wNhe& Kyo&
;jaj>t de dI, yha& tk ik Aap
pr j>aihr ho jate vh log jo
sCce hE& AOr Aap •s– jan lete
zU4o& ko | (43)
Aap •s– se vh log ‘~>st nhI&
ma>e jo ALlah pr AOr yOme
Aai`>rt pr :man r`te hE& ik vh
ijhad kre& Apne malo& se ApnI
jano& se, AOr ALlah muTtik>yo&
•Drne vale, prhej>garo&– ko `>Ub
janta hE | (44)
Aap •s– se isfR> vh log ‘~>st
ma>e hE& jo ALlah pr AOr yOme
Aai`>rt pr :man nhI& r`te,
AOr wn ke idl =k me& pD>e hE&,
so vh Apne =k me& -4k rhe
hE& | (45)
AOr Agr vh inklne ka ;rada
krte to ws ke il@ j>"r
tEyar krte ku2 saman, leikn
ALlah ne wn ka w5na napsNd
ikya, so wn ko rok idya AOr
kh idya gya •maj>Ur– bE5ne valo&
ke sa9 bE5 jaAo | (46)
AOr Agr vh tum me& •tuMhare
sa9– inklte to tuMhare il@
`>rabI ke isva ku2 n b7>ate,
AOr tuMhare drimyan dOD>e ifrte,
cahte hu@ tuMhare il@ ibgaD>,
AOr tum me& wn kI bate& suNne
vale mOjod hE&, AOr ALlah
j>ailmo& ko `>Ub janta hE | (47)
ك ــــ ــــع ــــب الت ـــــاصـــــدا ق ا wســـــفـــــ يــــبــــا قــــ ضــــا عــــ اكن لـــــو
ــــاهللا ن wســــيــــحــــلــــفــــ الــــشــــقــــةط٪ ـــم ـــه ـــي ـــل ع ـــــعـــــدت ــــن ــــك و
ـــمج٪ ـــســـه ـــف ان ن ـــ ـــك ـــل ـــه ـــمج٪ ـــك ـــع م ـــنـــا ج ـــخـــ ل اســـتـــطـــعـــنـــا لــــو
لـــم عـــنـــكج٪ اهللا ـــا ـــف ع ﴿٭٤٢﴾٭ ن لــــكــــذبــــ ــــم ــــه ان ـــعـــلـــم wاهللا
wتــعــلــم ا صــــدقــــ الــــذيــــن لــــك ــن ــي ــب ــت حــتــى ـــم لـــه اذنــــــت
ــــاهللا ن ــــنــــ م ــــ الــــذيــــن ـــســـتـــاذنـــك ال ﴿٭٤٣﴾٭ ـــن ـــي ـــذب ـــك ال
ـــمط٪ ـــه ـــس ـــف wان الــــهــــم ــــامــــ ــــدwا ــــجــــاه ان االخـــــــر ـــــوم ـــــي wال
الـــذيـــن ـــك ـــاذن ـــت ـــس انـــمـــا ﴿٭٤٤﴾٭ ــالــمــتــقــيــن ـــيـــم ـــل ع wاهللا
ـــم بـــه قـــلـــ wاrتــــــابــــــت االخـــــــر ـــــوم ـــــي wال ـــــاهللا ن ــــنــــ م ــــ ال
ج ــــخــــر ال wا اrاد ـــــو wل ﴿٭٤٥﴾٭ wن دد ـــــتـــــ ـــم ـــه ـــب rي فــــى ـــم فـــه
ـــم ـــه ـــاث ـــع ـــب ا اهللا ه ـــــــــ ك ـــــن ـــــك و ـــــــــدة ع لــــــه العـــــــــــــدwا
﴿٭٤٦﴾٭ ـــــديـــــن ـــــع الـــــق مـــــــع ـــــــدwا ـــــــع اق ــــــل ــــــي wق ــــم فــــثــــبــــطــــه
خـــــبـــــاال اال ـــــــــــــــــم zادوכ ــــــا م فـــــيـــــكـــــم ا ـــــــ ج ـــــــ خ ـــــــو ل
ــــةج٪ ــــن ــــت ــــف ال نـــــكـــــم ـــــبـــــغـــــ ــــلــــكــــم ــــ خ ا اwضـــــــــعـــــــــ wال
﴿٭٤٧﴾٭ ـــالـــظـــلـــمـــيـــن ـــم ـــي ـــل ع wاهللا ــــمط٪ لــــه ن ســـمـــعـــ wفـــيـــكـــم
Agrhotamal
•g>nImt–to Aap •s– ke pI2e
ho letek>rIbAOr sf>rAasan
AOr leikndUr nj>r AayaALlah kI
wn prraStaAOr Ab k>Sme& `a@&ge
Agr hm se ho sktaApne Aaphm j>"r inklte
tuMhare sa9vh hlak kr rhe hE&
AOr ALlah
janta hEik vhKyo& yk>Inn zU4e hE&42maf> kre ALlah
tuMhe&
tum ne ;jaj>t dI
wNhe&yha& tk
ikAOr Aap jan lete
j>aihr ho ja@
Aap pr
vh log josCce
zU4e43ALlah pr
nhI& ma>e Aap se ‘~>stvh logjo :man r`te hE&
AOr yOme Aai`>rt prAOr ApnI jan •jma– ikvh ijhad kre&Apne malo& se
AOr ALlah
`>Ub janta hE
vh log jo muTtik>yo& ko44vhI isfR>Aap se ‘~>st
ma>e hE&
:man nhI& r`teALlah pr
wn ke idl AOr yOme Aai`>rtAOr =k me& pD>e hE&
so vhme&Apne =kinklne ka -4k rhe hE&45AOr Agr
vh ;rada krte
j>"r tEyar krtews ke il@
wn ka w5naku2
samanAOr leikn
ALlah ne napsNd ikya
so wn ko rok idyaAOr kha gya46 bE5 jaAosa9bE5ne vale
Agrvh inklte`>rabI tum me&ntuMh&e b7>atemgr
•isva@–
AOr dOD>e ifrteibgaD> tuMhare drimyantuMhare il@ cahte hE&
AOr tum me&sunne vale 47 wn keAOr
ALlah`>Ub
janta hEj>ailmo& ko
٦۵١٢
196R@fi‰fl
QP@aχ‹«aÎA]Oba (9)
AlbTta wNho& ne caha 9a ;s
se k>Bl -I ibgaD>, AOr wNho& ne
tuMhare il@ td\bIre& wl4 pl4
kI& yha& tk ik hk> Aagya, AOr
g>ailb Aagya Am\re ;lahI AOr
vh psNd n krne vale •na `>u=–
rhe | (48)
AOr wn me& se ko: khta hE muze
;jaj>t de& AOr muze Aaj>ma;= me&
n Dale&, yad r`o vh Aaj>ma;=
me& pD> cuke hE&, AOr be=k jhn\nm
kaif>ro& ko 3ere hu@ hE | (49)
Agr tuMhe& phu%ce ko: -la: to
wNhe& burI lge, AOr tuMhe& ko:
musIbt phu%ce to vh khe& hm ne
Apna kam phle hI s&-al ilya
9a AOr vh `>ui=ya& mnate lO4
jate hE& | (50)
Aap •s– kh d&e hme& hrigj> n
phu%cega mgr •vhI– jo ALlah
ne hmare il@ il` idya hE, vhI
hmara mOla hE | AOr moimno&
ko ALlah pr hI -rosa krna
caih@ | (51)
Aap •s– kh de& ikya tum do
`>Uibyo& me& se hm pr @k ka
;n\itj>ar krte ho, AOr hm
tuMhare il@ ;n\itj>ar kr rhe hE&
ik tuMh&e phu%ce ALlah ke pas se
ko: A>j>ab ya hmare ha9o& se,
so tum ;n\itj>ar kro, hm •-I–
tuMhare sa9 mun\tij>r hE& | (52)
Aap •s– kh de& tum `>u=I se `>cR
kro ya na`>u=I se, hrigj> tum se
k>ubUl n ikya ja@ga, be=k tum
ho k>Ome-f>aiskI>n •naf>rmano& kI
k>Om– | (53)
AOr wn ke `>cR k>ubUl n hone kI
ko: vjh ;s ke isva nhI& ik
wNho& ne ALlah AOr rsUl se kuf>š>
ikya hE, AOr vh nmaj> ko nhI&
Aate mgr suStI se AOr vh `>cR
nhI& krte mgr na`>u=I se | (54)
االمـــــــور ــــك ل ا wقــــلــــبــــ ـــل ـــب ق ــــن م الـــفـــتـــنـــة ا ـــ ـــغ ـــت اب ـــد ـــق ل
﴿٭٤٨﴾٭ ن ـــــ ه ـــــ ك ــــــم wه اهللا ــــــر ام ــــر ــــه wظ الــــحــــق ـــــاء ج حـــتـــى
ــى ف اال ـــىط٪ ـــن ـــت ـــف wال لـــــى ـــــــذن ائ ل ــــ ــــق مـــــن wمــــنــــهــــم
﴿٭٤٩﴾٭ يــن ــالــكــفــ ــة ــط ــي ــح ــم ل جــهــنــم wان اط٪ ـــطـــ ســـق الــفــتــنــة
مــصــيــبــة ـــك ـــب ـــص wان ــــمج٪ ه ــــ ــــس ـــة ـــن ـــس ح ـــك ـــب ـــص ان
wهــــم ا ــــ ل ــــ ــــت wي ـــل ـــب ق مــــن نــــا امــــ اخــــذنــــآ قــــد ا لــــ يــــقــــ
ــاج٪ ــن ل اهللا ـــتـــب ك ـــا م اال ــآ ــن ــب ــي ــص ــــن ل قــــل ﴿٭٥٠﴾٭ ن حــــ فــــ
﴿٭٥١﴾٭ ن ــــ ــــن م ــــ ــــم ال فــــلــــيــــتــــو اهللا ــــى ــــل wع ـــنـــاج٪ ـــى ـــو م ـــــو ه
ـــنط٪ ـــي ـــي ـــن ـــس ـــح ال احـــــــــدى اآل ــــنــــآ ن بـــــصـــــ ـــــ هــــــل قــــــل
عــنــده ـــن م ـــعـــذاب اهللا ــصــيــبــكــم ان ــم ــك ــص ب ــ ــت wنـــحـــن
﴿٭٥٢﴾٭ ن مـــتـــربـــصـــ مـــعـــكـــم ـــــا ان ا بـــصـــ فـــتـــ ـــا ـــن ـــدي ـــاي او
كنتم انــكــم مــنــكــمط٪ تقبل ــن ل هــا ــ ك او عــا طــ ا ــ انــفــق قـــــل
اآل ــفــقــتــهــم ــنــهــم م ــقــبــل ان مــنــعــهــم ـــا wم ﴿٭٥٣﴾٭ فــســقــيــن ــا م ــ ق
ة ـــ الـــصـــ ن ـــــ ـــــات wال لـــــه ســـــ وبـــــ ــــــاهللا ـــــرwا ـــــف ك انــــهــــم
﴿٭٥٤﴾٭ ن هـــــ ـــــ ك ــــــم wه اال ن ـــ ـــق ـــف ـــن wال كـــســـاىل ــــــم wه اال
AlbTta caha 9a wNho& netd\bIre& ibgaD>;s se k>BlwNho& ne
wl4 pl4 kI&tuMhare il@
yha& tk ik
hk>48 AOr g>ailb Aagya
Am\re ;lahIAOr vhpsNd n krne vale
AOr wn me& sejo ko:
me& khta hE;jaj>t de&muzeAOr n Dale muze Aaj>ma;= me&
yad r`o
Aaj>ma;=vh pD> cuke hE&49 AOr be=k
jhn\nm3ere hu@kaif>ro& ko
AgrtuMhe& phu%ceko: musIbt ko: -la:wNhe& burI lgeAOr Agr
tuMhe& phu%ce
to vh khe&hm ne pkD> ilya •s&-al ilya– 9a
AOer vh Apna kam;s se phleAOr vh
lO4 jate hE&
vh `>ui=ya& mnate
50Aap kh de&
hmare il@
hrigj> n phu%cega hme&mgrjoALlah ne il` idya
vhI
Aagya
hmara mOla51 AOr ALlah pr-rosa krna caih@moimn •jma–
Aap •s– kh de&
Kya tum ;n\itj>ar krte hodo `>Uibyo& hm pr@k ka
ws ke pas
tuMhare il@
iktuMh&e phu%ceALlah AOr hm ;n\itj>ar krte hE&ko: A>j>abse
yahmare ha9o& se52 so tum;n\itj>ar kro
hmtuMhare sa9;n\itj>ar krne vale
Aap •s– kh de&
tum `>cR kro
`>u=I setum hona`>u=I
sehrigj> n k>ubUl ikya ja@ga
tum sebe=k tum
k>Omf>aisk> •jma–
53AOr nwn ke il@ 'kav4 bna
ikk>ubUl
ikya ja@wn sewn ka `>cR
yh ik vhmun\ikr hu@nmaj> ALlah keAOr ws ke rsUl keAOr vh nhI& Aate
mgrAOr vhsuSt54 AOr vh `>cR nhI& krtemgr
mgr
AOr vhna`>u=I se
mgr
ya
197 R@fi‰fl
valmU (10)Y@ÚÄÄÄÄiÏÄÄnÄ€aso tuMhe& tA>Jjub n ho wn ke malo& pr AOr n wn kI AOlad pr, ALlah yhI cahta hE ik wNhe& ws se duinya kI ij>NdgI me& A>j>ab de, AOr wn kI jane& inkle& to •ws vK>t– -I vh kaif>r ho& | (55)
AOr vh ALlah kI k>Sme& `ate hE& ik be=k vh tum me& se hE&, hala&ik vh tum me& se nhI&, leikn vh log Drte hE& | (56)
Agr vh pa@& ko: pnah kI jgh, ya g>ar ya 3usne •sr smane– kIjgh to vh ws kI trf> ifr ja@& rs\isya& tuD>ate hu@ | (57)
AOr wn me& se baj> Aap •s– pr sdk>at •kI tk>sIm me&– tA>n krte hE&, so Agr wn me& se wNhe& de idya ja@ to vh raj>I ho ja@& AOr Agr wNhe& ws se n idya ja@ to vh wsI vK>t naraj> ho jate hE& | (58)
Kya AC2a hota Agr vh •ws pr–raj>I ho jate jo ALlah ne AOr ws ke rsUl •s– ne wNhe& idya, AOr vh khte hme& ALlah kaf>I hE, Ab hme& dega ALlah Apne f>J>l se AOr ws ka rsUl, be=k hm ALlah kI trf> rg>bt r`te hE& | (59)
j>kat •hk> hE– isfR> muf>ilso& ka, AOr mohtajo& ka, AOr ws pr kam krne vale •karkuno& ka–, AOr •wn logo& ka– ijNhe& •;s\lam kI– wl\f>t dI ja@, AOr gdRno& ke 2uD>ane •Aaj>ad krane– me& AOr k>jR>daro& •ka k>jR> Ada krne me&–, AOr ALlah kI rah me&, AOr musaif>ro& ka, •yh– ALlah kI trf> se 5hraya huAa f>rIj>a hE, AOr ALlah ;Lm vala, ihKmt vala hE | (60)
AOr wn me& se baj> log nbI ko state hE& AOr khte hE& yh to kan hE •kano& ka kCca hE–, kh de& iktuMharI -la: ke il@ Aap •s– @sehE&, vh ALlah pr :man late hE& AOr moimno& pr yk>In r`te hE& AOr wn logo& ke il@ rhmt hE& jo tum me& se :man la@, AOr jo log ALlah ke rsUl •s– ko state hE& wn ke il@ ddRnak A>j>ab hE | (61)
بهم ليعذ اهللا يــد ــ ــا انــم ـــــمط٪ اwالده wآل ــم ــه ال ــ ام عجبك ــال ف
﴿٭٥٥﴾٭ ـــفـــرwن ك ـــم wه ــم ــســه ــف ان ـــق ه wتـــ الــدنــيــا ة ــ ــي ــح ال فــى ــا بــه
ــوم ق ــكــنــهــم و ــنــكــم م ــم ه wمـــا لــمــنــكــمط٪ ــم ــه ان ـــاهللا ن ــ ــف ــحــل wي
مـــدخـــال او ت ـــ ـــغ م او مــلــجــا ــــجــــدwن لــــو ﴿٭٥٦﴾٭ ن ـــ ق ـــ ـــف ي
ك ـــلـــمـــ مــــن ـــم ـــه ـــن wم ﴿٭٥٧﴾٭ ن ـــحـــ ـــجـــم ـــــم wه الــــيــــه ا ــــ ل ــــ ل
ا ــ ــط ــع لـــم wان ا ـــــ rض ــا ــه ــن م ا اعـــطـــ فـــــان الـــصـــدقـــتج٪ فـــى
اهللا אتىـهـم مــآ ا ــ rض انهم wلــــــو ﴿٭٥٨﴾٭ ن سخط هم اذا منهآ
ــه ــل ــض ف ــــن م اهللا ــا ــن ــي ت ــ ــي س اهللا ــا ــن ــب ــس ح ا ــــ ــــال wق ـــــهال٪ ل ـــــ وrس
اء لــلــفــقــ الــصــدقــت ــا ــم ان ﴿٭٥٩﴾٭ ن rغـــبـــ اهللا الـــى انـــآ لـــه ال٪ وrســـ
wفـــى بــهــم قــلــ ـــة لـــف ـــ wالـــم ــا ــه ــلــي ع ــن ــي ــل ــم ــع wال ــن ــي ــك ــس ــم wال
يــضــة فــ ــيــلط٪ الــســب ــــن wاب اهللا ــيــل ســب wفــــى ــن ــي م ــ ــغ wال قـــاب ـــ ال
ذwن ــــــ الـــذيـــن wمـــنـــهـــم ﴿٭٦٠﴾٭ ــم ــي ــك ح ــم ــي ــل ع wاهللا اهللاط٪ ــــن م
ـــن م ـــ لـــكـــم خـــيـــر اذن قــــل اذنط٪ هــــو ن لــــ wيــــقــــ الــنــبــى
ــمط٪ ــك ــن م ا ـــ ـــن אم لـــلـــذيـــن ــــة وrحــــم ــن ــي ــن م ــ ــم ــل ل ــــن م wيــــ ــــاهللا ب
﴿٭٦١﴾٭ ــــم ــــي ال ـــــــذاب ع ـــم ـــه ل اهللا ل rســــــــ ذwن ـــــــــ ـــــن ـــــذي wال
so tuMhe& tA>Jjub n ho
wn ke malik A>j>ab de
wNhe&AOr n
wn kI AOladyhIcahta hE ALlah
ws seme&duinya kI ij>NdgI55 AOr inkle&
wn kI jane&AOr vhkaif>r ho&
AOr k>Sme& `ate hE&be=k vhlogAlbTta tum me& se
ALlah kI
hala&ik nhI&
vhtum me& seAOr
leikn vh
Drte hE&Agr3usne kI jgh
vh pa@&pnah kI jgh
ya 56g>ar •jma–
ya
to vhifr ja@&
tA>n krte hE& Aap pr
rs\isya& tuD>ate hE&57AOr wn me& sejo
•baj>–
me&sdk>atwNhe& n idya ja@so
AgrwNhe&
de idya ja@ws se
vh raj>I ho ja@&
AOr vh
AOr Agr
ws sevhnaraj>
ho jate hE&ALlah 58Kya AC2a
hotaAgr vh
jowNhe& idya
AOr ws ka rsUlAOr vh khte
raj>Iho jate
Apna f>J>lhme& kaf>I hE
ALlahAb hme& degaALlah
AOr ws ka rsUl
be=k hm
ALlah kI trf>
muf>ils •jma–
se
rg>bt r`te hE&
59isfR>j>kat
imSkIn •jma– mohtajAOr kam krne vale
AOr me& ws prAOr wl\f>t
dI ja@wn ke idl
gdRno&•ke 2uD>ane–
tavan -rne vale, k>jR>dar
f>rIj>a •5hraya huAa–
AOr me&ALlah kI rahAOr musaif>r
seALlahAOr
ALlah:j>a dete •state– hE&
;Lm vala
ihKmt vala
60AOr wn me& sejo log
nbIAOr khte hE&vh :man late hE&
vh •yh–
kanAap kh de&
kan-la: tuMhare il@
ALlah pr
AOr yk>In r`te hE&
tum me& moimno& prAOr rhmtwn logo& ke il@ jo
:man la@
AOr jo logstate hE&61 ALlah ka rsUlwn ke il@A>j>abddRnak
wsI vK>t
ws kI trf>
۷١۷١٣
198R@fi‰fl
QP@aχ‹«aÎA]Oba (9)
vh tuMhare il@ •tuMhare samne–
ALlah kI k>Sme& `ate hE& taik
tuMhe& `>u= kre&, AOr ALlah AOr
ws ke rsUl •s– ka ij>yada hk>
hE ik vh wNhe& `>u= kre& Agr vh
:man vale hE& | (62)
Kya vh nhI& jante ? ik jo
muk>abla krega ALlah ka AOr
ws ke rsUl •s– ka to be=k
ws ke il@ doj>`> kI Aag hE
vh ws me& hme=a rhe&ge, yh bD>I
‘sva: hE | (63)
munaif>k>In Drte hE& ik muslmano&
pr ko: @esI sUrt naij>l •n–
ho ja@ jo wNhe& •muslmano&
ko– jta de jo wn •munaif>k>o&– ke
idlo& me& hE, Aap •s– kh d&e
tum 55e •h%sI mj>ak>– krte
rho, be=k tum ijs se Drte ho
ALlah wse `olne vala hE •`ol
kr rhega– | (64)
AOr Agr tum wn se pU2o to vh
j>”r khe&ge hm to isf>R idLlgI
AOr `el krte hE&, Aap •s– kh de&
Kya tum ALlah se, AOr ws kI
Aayat se, AOr ws ke rsUl •s–
se h%sI krte 9e ? (65)
bhane n bnaAo, tum Apne :man
lane ke bad kaif>r ho g@, AOr
hm tum me& se @k igroh ko maf>
kr de& to dUsre igroh ko A>j>ab
de&ge, ;s il@ ik vh
muj\irm hE& | (66)
munaif>k> mdR AOr munaif>k> A>Orte&
wn me& se baj>, baj> ke •@k dUsre
ke hm ijn\s– hE&, bura: ka huKm
dete hE& AOr nekI se rokte hE&, AOr
Apne ha9 •mu5i5ya& `>cR krne se–
bNd r`te hE&, vh ALlah ko -Ul
bE5e to ALlah ne wNhe& -ula idya,
be=k munaif>k> naf>rman h&E | (67)
ALlah ne munaif>k> mdaRe& AOr
munaif>k> A>Orto&, AOr kaif>ro& ko
jhn\nm kI Aag ka vada idya hE,
ws me& hme=a rhe&ge, vhI wn ke
il@ kaf>I hE, AOr wn pr ALlah
kI lant hE, AOr wn ke il@
hme=a rhne vala A>j>ab hE | (68)
ــــــه ل ــــــ وrس wاهللا ضـــــوכـــــمج٪ لـــــيـــــ ــــم ــــك ل ـــــــاهللا ن ــــ ــــف يــــحــــل
ا ــ ــلــم ــع ـــــم ال ﴿٭٦٢﴾٭ مـــنـــيـــن مـــ ا اكنـــــ ان ه ــــ ض ــــ ان ـــــق اح
جــهــنــم ـــــار لـــــه ــــــان ف ــــــه ل ــــــ وrس اهللا ـــــحـــــادد مـــــن ــــــه ان
ن ــ ــنــفــق الــم ــحــذر ﴿٭٦٣﴾٭ الــعــظــيــم ى الـــخـــ ذلــــك ــاط٪ فــيــه خــالــدا
قـــلـــوبـــهـــمط٪ فــــى ـــمـــا ــنــبــئــهــم ســـــــوrة عــلــيــهــم ل ــــنــــ ان
ــن wلــ ﴿٭٦٤﴾٭ ــــحــــذرwن مـــا ج ـــ ـــخ م اهللا ان ءwاج٪ ــــ اســــتــــه قــــل
ابــــاهللا ــل ـــ ق wنـــلـــعـــبط٪ ض ـــخـــ ــا ــن ك ـــا انـــم ــن ل ــ ــق ــي ل ــم ــه ــت ــال س
تم كف ــد ق ــتــذرwا ــع ال ﴿٭٦٥﴾٭ ءwن ــ ــســتــه كنتم لـــه وrســـ ــه ــت wאي
مـــنـــكـــم ــــة ــــف ــــائ ط ــــــن ع ــــف ــــع ان ايـــــمـــــانـــــكـــــمط٪ ــــد ــــع ب
ن ــ ــق ــف ــن ــم ال ﴿٭٦٦﴾٭ مــيــن مــجــ ا ـــــ اكن ـــم ـــانـــه طــائــفــة ب نـــعـــذ
ــالــمــنــكــر ــــــامــــــرwن ــــعــــض ـــــن م ـــعـــضـــهـــم ـــت ـــق ـــف ـــن ـــم wال
ا ــســ ــــمط٪ ــــه ــــدي اي ن wيـــقـــبـــضـــ ــــرwف ــــع ــــم ال ــــن ع ن ــــ ــــنــــه wي
اهللا ــــد wع ﴿٭٦٧﴾٭ ن ــ ــق ــس ــف ال ـــم ه ــيــن ــق ــنــف الــم ان ــمط٪ فــنــســيــه اهللا
فــيــهــاط٪ ــن ــدي ــل خ ــنــم جــه ـــار wالــكــفــار ــت ــق ــنــف ــم wال ــنــفــقــيــن الــم
﴿٭٦٨﴾٭ مـــقـــيـــم ــــــذاب ع wلــــهــــم اهللاج٪ ـــم ـــعـــنـــه wل حـــســـبـــهـــمج٪ ــــى ه
vh k>Sme& `ate hE&ALlah kI
AOr ws ka rsUl tuMhare il@taik tuMhe& `>u= kre&AOr
ALlah
ij>yada hk>
ikvh wn ko `>u= kre&
Kya vh nhI& jante Agrvh :man vale hE&62
ik vhjomuk>abla krega
doj>`> kI Aag ALlahAOr ws ke rsUlto
be=kws ke il@
hme=a rhe&geyhmunaif>k> •jma– ‘sva:bD>I63Drte hE&
ik naij>l hown •muslmano&–
prwn ke idl •jma– sUrtwNhe& jta devh jome&
Aap kh de&
55e krte rhoAOr Agrbe=k ALlah
`olne vala
ijs se tum Drte ho64
tum wn se pU2oto vh
j>”r khe&geKya
ALlah keku2 nhI& •isf>R–
hm 9eidLlgI krteAOr `el krteAap •s– kh de&
AOr ws kI Aayat
AOr ws ke rsUl
tum 9etum kaif>rho g@ ho
h%sI krte65n bnaAo bhane
badtuMhara •Apna–
:mantum me& se Agr
hm maf> kr de&
se •ko–
@k igroh
hm A>j>ab de&@k •dUsra–
igrohmunaif>k> mdR
•jma–;s il@ ik vh
9emuj\irm •jma–
66
AOr munaif>k> A>Orte&bura: ka wn me& se baj>sebaj> kevh huKm dete hE&
AOr mna krte hE&sevh
-Ul bE5enekIAOr bNd r`te hE&Apne ha9
ALlahto ws ne wNhe&
-ula idyabe=k
ALlah ne vada ikya
munaif>k> •jma–
vh •hI–
naf>rman •jma–
67
munaif>k> mdR •jma–AOr munaif>k>
A>Orte&ws me&
AOr kaif>r •jma–
jhn\nm kI Aaghme=a rhe&ge
vhIwn ke il@ kaf>I68 AOr ALlah ne wn pr lant kI
AOr wn ke il@
A>j>abhme=a
rhne vala
ws me&
زم ال
فوق
٨۷١۴
ـةـثـ
لثلا
199 R@fi‰fl
valmU (10)Y@ÚÄÄÄÄiÏÄÄnÄ€aijs trh vh log jo tum se
k>Bl 9e, vh tum se bhut j>or
vale 9e kuVvt me& AOr ij>yada 9e
mal me& AOr AOlad me&, so wNho&
ne Apne ihSse se f>a;da w5aya,
so tum Apne ihSse se f>a;da
w5a lo jEse wNho& ne Apne ihSse
se f>a;da w5aya jo tum se phle
9e, AOr tum •burI bato& me&– 3use
jEse vh 3use 9e, vhI log hE& ijn
ke A>ml duinya AOr Aai`>rt me&
Akart g@, AOr vhI log hE&
`>sara w5ane vale | (69)
Kya ;n tk wn logo& kI `>br
n Aa: •n ph%cI– jo ;n se
phle 9e, k>Ome nUh AOr A>ad AOr
smUd, AOr k>Ome ;b/ahIm •A– AOr
mdyn vale, AOr vh bs\itya&
jo wl4 dI g:&, wn ke pas wn
ke rsUl Aa@ vaj>eh Ahkam Ao
dla;l ke sa9, so ALlah
@esa n 9a ik wn pr j>uLm krta
leikn vh Apne Wpr j>uLm krte
9e | (70)
AOr moimn mdR AOr moimn A>Orte&
wn me& se baj>, baj> ke •@k dUsre
ke– rf>Ik> hE&, vh -la: ka huKm
dete hE& AOr bura: se rokte h&E,
AOr vh nmaj> k>a;m krte hE&
AOr j>kat Ada krte hE&, AOr
ALlah AOr ws ke rsUl •s– kI
;taA>t krte hE&, vhI log hE& ijn
pr ALlah rh\m krega, be=k
ALlah g>ailb ihKmt vala
hE | (71)
ALlah ne moimn mdaRe& AOr moimn
A>Orto& se jNnto& ka vada ikya
hE ijn ke nIce nhre& jarI hE&, wn
me& hme=a rhe&ge, AOr sda bhar
bag>at me& pakIj>a mkanat,
AOr ALlah kI `>u=nUdI sb se
bD>I bat hE, yh bD>I kamyabI
hE | (72)
wاכــــثــــر ة ـــــ ق مـــنـــكـــم ـــــد اش ا ـــــ اكن قــبــلــكــم ــــن م ــــن ــــذي اكل
ــم ــت ــع ــت ــم ــت ــاس ف ـــم ـــالقـــه ـــخ ا ـــتـــعـــ فـــاســـتـــم wاwالداط٪ اال ــــــــ ام
ــم ــه ــالق ــخ ــم ــك ــل ــب ق مـــن الـــذيـــن ــع ــت ــم ــت اس ــا ــم ك بــخــالقــكــم
الدنيا فــى اعــمــالــهــم حبطت ــك اwلــ اط٪ ــ ــاض خ ـــذى اكل wخــضــتــم
ـــم ـــه ـــات ــــــم ال ﴿٭٦٩﴾٭ ــــرwن ــــس ــــخ ال هــــم ـــــك wاwلـــــ ةج٪ wاالخـــــــــــ
هــيــم ابــ ـــوم wق د ــ ــم wث ـــاد wع ح ـــ قـــوم قبلهم ــن م ــذيــن ال نــبــا
ــنــتج٪ ــي ــب ــال ــم ــه ــل rس ــم ــه ــت ات تــفــكــتط٪ wالــمــ ـــديـــن م ـــب ـــح wاص
ـــم ـــه ـــس ـــف ان ا ـــــــ اكن ــــكــــن و ـــم ـــه ـــم ـــل ـــظ ـــي ل اهللا اكن فـــمـــا
اwلــــيــــاء ــم ــه ــض ــع ـــنـــت م ـــ ـــم wال ن ـــ ـــن م ـــ ـــم wال ﴿٭٧٠﴾٭ ن يــظــلــمــ
الـــمـــنـــكـــر عـــــن ن ــــ ــــه ــــن wي ــــعــــرwف ــــالــــم ــــــرwن ــــــام بــــعــــض
اهللا ن wيــــطــــيــــعــــ ة الـــــزכـــــ ن تــــــ ــــــ wي ة ـــ ـــصـــ ال ن wيــــقــــيــــمــــ
﴿٭٧١﴾٭ حــكــيــم يــز عــ اهللا ان اهللاط٪ ــم ــه حــم ســيــ ــك اwلــ لـــهط٪ وrســـ
حتها ـــن م ى ـــجـــ ــت ــن ج مــنــت wالــمــ ــن ــي ــن م ــ ــم ال اهللا ــــد wع
ــــدنط٪ ع جـــنـــت فـــى طــيــبــة wمـــســـكـــن ــا ــه ــي ف خـــلـــديـــن ــــر االنــــه
﴿٭٧٢﴾٭ الــعــظــيــم الــــفــــوز هــــو ـــــك ذل اכــــبــــرط٪ اهللا ــــن م ان ــــــــ وrض
ijs trh vh log jo
tum se k>BlAOr ij>yada vh 9ebhut
j>or valetum sekuVvt
mal me&AOr AOladso tum f>a;da w5a loso wNho& ne f>a;da
w5ayaApne ihSse se
Apne ihSse sejEseApne ihSse se f>a;da w5ayavh log jo
AOr tum 3use •burI bato& me&–
jEse vhduinya me& 3usevhI logAkart g@wn ke Aamal
AOr Aai`>rtAOr vhI logKya ;n tk n Aa: vh`>sara
w5ane vale69
`>brvh log
jo;n se phleAOr k>Ome ;b/ahIm •A– k>Ome nUh
AOr A>ad
AOr smUd
AOr mdyn valevaj>eh Ahkam
Ao dla;l ke sa9AOr wl4I hu:
bs\itya&wn ke
pas Aa@wn ke rsUl
•jma–
so nhI&9aALlahApne Wprik vh wn pr j>uLm krta
leiknvh 9e
j>uLm krte70rf>Ik> •jma–AoEr moimn mdR
•jma–AOr moimn A>Orte&wn me& se baj>
baj>vh huKm dete hE&bura: -la: kaAOr rokte hE&se
AOr vh k>a;mkrte hE&
nmaj>
AOr ws ka rsUl
AOr Ada krte hE&j>katAOr ;taA>t
krte hE&ALlah
vhI logik wn pr ALlah
rh\m krega71 be=k
ALlahg>ailb
ihKmt vala
vada ikya ALlah
moimn mdR •jma–
wn ke nIce AOr moimn A>Orto&jNnte&jarI hE&
nhre&hme=a rhe&gehme=a rhne ke bag>at wn me&AOr mkanatpakIj>ame&
AOr `>u=nUdIse72 ALlahsb se bD>IyhvhkamyabIbD>I
tum se phle
٩٦١۵
ف الزموق
200R@fi‰fl
QP@aχ‹«aÎA]Oba (9)
@e nbI •s–! kaif>ro& AOr munaif>ko& se ijhad kre& AOr wn pr s~>tI kre&, AOr wn ka i5kana jhn\nm hE, AOr vh pl4ne kI burI jgh hE | (73)
vh ALlah kI k>Sme& `ate hE& ik wNho& ne nhI& kha, hala&ik wNho& ne j>”r kufš> ka kilma kha, AOr Apne ;s\lam •lane ke– bad wNho& ne kufš> ikya, AOr wNho& ne vh ku2 krne ka ;rada ikya ijse kr n ske, AOr wNho& ne bdla n idya mgr •isfR> ws bat ka– ik ALlah AOr ws ke rsUl •s– ne wNhe& Apne f>J>l se g>nI kr idya, Sao Agr vh tOba kr le& to wn ke il@ behtr hoga, AOr Agr vh ifr ja@& to ALlah wNhe& ddRnak A>j>ab dega duinya me& AOr Aai`>rt me&, AOr wn ke il@ n hoga j>mIn me& ko: ihmaytI AOr n mddgar | (74)
AOr wn me& se •baj> vh h&E– ijNho& ne ALlah se A>hd ikya ik Agr vh hme& Apne f>J>l se de to hm j>"r sdk>a d&ege AOr hm j>"r ho ja@&ge sailhIn •nekokaro&– me& se | (75)
ifr jb ws ne wNhe& Apne f>J>l se idya to wNho& ne ws me& bu`>\l iKya AOr vh ifr g@, vh "gdaRnI krne vale hE& | (76)
to •ALlah ne– ws ka An\jam kar wn ke idlo& me& inf>ak> r` idya roje> •ik>yamt– tk ik vh ws se imle&ge, Kyo& ik wNho& ne jo ALlah se vada iKya 9a ws ke i`>laf> ikya AOr Kyo& ik vh zu4 bolte 9e | (77)
Kya vh nhI& jante ? ik ALlah wn ke -ed AOr wn kI srgoi=yo& ko janta hE, AOr yh ik ALlah g>Eb kI bato& ko `>Ub janne vala hE | (78)
vh log jo wn moimno pr @eb lgate hE& jo `>u=I se `>Erat krte hE&, AOr vh log jo nhI& pate mgr ApnI mehnt •ka isla–, vh •munaif>k>– wn se mj>ak> krte hE&, ALlah ne wn ke mj>ak> •ka jvab– idya | AOr wn ke il@ ddRnak A>j>ab hE | (79)
ــلــيــهــمط٪ ع wاغـــلـــظ ــن ــي ــق ــف ــن ــم wال ــار ــف ــك ال جــاهــد ــى ــنــب ال ــا ــه ــاي
اط٪ قــالــ مــا ــاهللا ن حلف ﴿٭٧٣﴾٭ المصير وبــئــس جهنمط٪ ــم ــه ــاwى wم
ا ـــــمـــــ wه اســـالمـــهـــم ــد ــع وכـــفـــرwا ــر ــف ــك ال لكــمــة ا قـــالـــ wلـــقـــد
ـــه ل ـــ وrس اهللا ــم ــه ــى ــن اغ ان اآل ا ــ ــم ــق wمــــا اج٪ ـــنـــالـــ ـــم ل ــا ــم ب
ا لـــ ـــتـــ wان ـــمج٪ ـــه ل ا ـــ ـــي خ ــــك ا ـــ ب ـــ ـــت فـــــان فـــضـــلـــهج٪ مــــن
ــم لــه ـــا wم ةج٪ wاالخــــــ ــا ــي ــدن ال فــى ــا ــم ــي ال عـــذابـــا اهللا ــم ــه ب ــذ ــع ي
ـــن لـ اهللا عهد مــن wمنهم ﴿٭٧٤﴾٭ صير wال ــى wل مــن االrض فى
﴿٭٧٥﴾٭ ــحــيــن الــصــل ـــن م ــن ن ــ ــك ــن wل ــصــدقــن ــن ل ــه ــضــل ف ـــن م אتــىــنــا
﴿٭٧٦﴾٭ ن ضــ مــعــ wهـــم ا ــ ل ــ wت ــه ا ــخــلــ فضله ــن م אتىهـم فلمآ
ا ــ اخــلــف ــآ ــم نــه ــ ــلــق ـــوم اىل قــلــوبــهــم فـــى ــاقــا ــف ــقــبــهــم فــاع
ا ــ ــعــلــم الــــم ﴿٭٧٧﴾٭ ن ـــ ـــذب ـــك ا ـــــ اكن ـــا وبـــم ـــــــدwه wع ــا ـــ م اهللا
عــــــالم اهللا wان ــــم ــــه ى ــــ ــــج wن ـــــم ه ـــــ س ــــعــــلــــم اهللا ان
ــنــيــن م ــ ــم ال ـــن م ــن ــي ع ــ ــط ــم ال ـــلـــمـــزwن ـــن ـــذي ال ﴿٭٧٨﴾٭ ب الــغــيــ
جــــهــــدهــــم اال ــــــدwن ــــــج ال wالــــــذيــــــن ــــت ــــصــــدق ال فـــــى
﴿٭٧٩﴾٭ ــم ــي ال عـــذاب ــم ــه wل ــمز٪ ــنــه م اهللا ســخـــــر ــمط٪ ــنــه م فــيــســخــرwن
@enbI •s–ijhad kre&kaif>r •jma–
AOr munaif>k>In
AOrs~>tI kre&
AOr wn ka i5kana
jhn\nm
wn pr
nhI& wNho& ne kha AOr burIpl4ne
kI jgh73vh k>Sme&
`ate hE&ALlah kI
hala&ik j>"r wNho& ne kha
kilmaAOr k>sd
ikya wNho& nekuf>š ka
AOr wNho& ne kufš> ikya
badwn ka •Apna–
;s\lam
ws ka jo
wNhe& n imlIAOr ws ka
rsUlAOr wNho& ne bdla n idya
mgryh ik
wNhe& g>nI kr idya ALlah
seApna f>J>lSao
Agrvh
ifr ja@&vh tOba kr le&
behtrwn ke il@AOr Agr
A>j>ab dega wNhe& ALlah
A>j>abwn ke il@
duinya me& ddRnakAOr nhI&
j>mIn me&ko:ihmaytIAlb]a -Agr
AOr n
ko: mddgar
74AOr wn sejoA>hd ikya ALlah se
hme& de vhseApna f>J>l
75 j>"r sdk>a d&e hmAOr hm j>"r
ho ja@&gesesailhIn
AOr Aai`>rt
ifr jb
ws ne idya wNhe&
se76 Apna f>J>l
wNho& ne bu`>\l ikya
ws me&
AOrifr g@
AOr vh
"gdRanI krne vale hE&
to ws ne wn ka An\jam kar ikya
inf>ak>wNho& ne
i`>laf> ikyame&wn ke idltkws roj>
vh ws se imle&ge
Kyo& ik
ALlahjows se wNho& ne vada ikya
vh janteAOr
Kyo& ikvh zU4 bolte 9e77Kya
nhI&
ik ALlahjanta hE`>Ub janne
valawn ke -edAOr wn kI srgoi=ya&
AOr yh ik ALlah
g>Eb kI bate&78vh log jomoimn •jma– @eb lgate hE&`>u=I se krte hE&se •jo–
me&AOr sdk>a •jma–
`>EratApnI mehnt AOr vh log jojo vh nhI& patemgr
vh mj>ak> krte hE&wn se79 ALlah ne mj>ak> •ka jvab– idya
wn seAOr wn ke il@
A>j>abddRnak
hoga
201 R@fi‰fl
valmU (10)Y@ÚÄÄÄÄiÏÄÄnÄ€aAap •s– wn ke il@ b`>i== ma&ge& ya wn ke il@ b`>i== n ma&ge& •brabr hE–, Agr Aap •s– wn ke il@ sTtr (70) bar •-I– b`>i== ma&ge& to ALlah wNhe& hrigj> n b~>=ega, yh ;s il@ ik wNho& ne ALlah AOr ws ke rsUl •s– se kuf>š ikya, AOr ALlah naf>rman logo& ko ihdayt nhI& deta | (80)
pI2e rh jane vale Apne bE5 rhne se `>u= hu@, rsUl •s– •tbUk ke il@ inklne– ke bad, AOr wNho& ne napsNd ikya ik vh ijhad kre& Apne malo& se AOr ApnI jano& se ALlah ik rah me&, AOr wNho& ne kha gmIR me& kUc n kro, Aap •s– kh de& jhn\nm kI Aag gmIR me& sb se ij>yada hE, ka= vh smz skte | (81)
caih@ ik vh hse& 9oD>a AOr ro@& ij>yada, yh ws ka bdla hE jo vh kmate 9e | (82)
ifr Agr ALlah Aap ko iksI igroh ik trf> vaps le ja@ wn me& se, ifr vh Aap •s– se •ijhad ke il@– inklne kI ;jaj>t ma&ge& to Aap •s– kh de& tum mere sa9 khI& -I hrigj> n inkloge, AOr hrigj> n lD>oGo du=\mn se mere sa9 •iml kr–, be=k tum ne phlI bar bE5 rhne ko psNd ikya, so tum pI2e rhjane valo& ke sa9 bE5o | (83)
wn me& se ko: mr ja@ to k-I ws pr nmaje> •jnaj>a– n p7>na AOr n ws ik k>b/ pr `D>e hona, be=k wNho& ne ALlah AOr ws ke rsUl •s– se kuf>š ikya AOr vh •ws hal me&– mre jb ik vh naf>rman 9e | (84)
AOr Aap •s– ko tA>j\jub me& n Dale& wn ke mal AOr wn kI AOlad, ALlah to isf>R yh cahta hE ik wNhe& ws se duinya me& A>j>ab de AOr •ws hal me&– wn kI jane& inkle& jb ik vh kaif>r ho& | (85)
AOr jb ko: sUrt naij>l kI jatI hE ik ALlah pr :man laAo AOr ws ke rsUl •s– ke sa9 •iml kr– ijhad kro to wn me& se mk>dUr vale Aap se ;jaj>t cahte hE&, AOr khte hE& hm&e 2oD> de ik hm bE5 rh jane valo& ke sa9 ho ja@& | (86)
ة مــ سبعين لهم ستغفر ان لهمط٪ ستغفر ال او لهم استغفر
لــــهط٪ وrســــ ــــاهللا ـــرwا ـــف ك ــم ــه ــان ــــك ذل لـــهـــمط٪ اهللا ــر ــغــف ــن فــلـــ
مقعدهم ن المخلف ح فــ ﴿٭٨٠﴾٭ الفسقين ــوم الــق ــهــدى ال wاهللا
ــســهــم wانــف ــم ــه ال ــ ــام ــدwا ــاه ــج ان ا ــ ـــ ه ــ وכ اهللا ل ــــ rس ــف خــ
اشــد جهنم ــار قــل ط٪ الــحــر فى نفرwا ال ا wقــالــ اهللا سبيل فــى
اج٪ كثي ا wليبك قليال ا فليضحك ﴿٭٨١﴾٭ ن فقه ا ــ اكن لــو اط٪ ــ ح
طــائــفــة اىل اهللا rجــعــك فـــان ﴿٭٨٢﴾٭ ن ــكــســبــ ا اكنــــ ــا ــم اء جــــ
ـــدا اب ــى ــع م ا ــ ج ــ ــخ لـــن ــل ــق ف ج لــلــخــر ك فـــاســـتـــاذنـــ ــم ــه ــن م
مــرة اwل د ــعــ ــق ــال ــتــم ــي rض ــم ــك ان ــــدwاط٪ ع ــى ــع م ا ــاتــلــ ــق ـــن wل
مــات ــم ــنــه م ـــد اح عــىل ــصــل wال ﴿٭٨٣﴾٭ الــخــلــفــيــن مــع ــدwا ــع ــاق ف
ا ــ ــات wم ـــه ل ـــ وrس ـــاهللا كــفــرwا ــم ــه ان قــبــرهط٪ عــىل ــقــم wال ابـــدا
يــد ــ ــا انــم ـــــمط٪ wاwالده ــم ــه ال ــ ام عجبك wال ﴿٭٨٤﴾٭ ن فــســقــ wهـــم
﴿٭٨٥﴾٭ كفرwن wهــم انفسهم هق wت الدنيا فى ها بهم عذ ان اهللا
لـــه ـــ rس ـــع م ــــدwا ــــاه wج ــــاهللا ا ـــنـــ אم ان ـــــوrة س ـــت ل ـــ ان wاذآ
﴿٭٨٦﴾٭ القعدين مع كن ذrنــا ا wقال منهم ل الط ا اwلــ استاذنك
tU b`>i== ma&g
wn ke il@
yabar b`>i== n ma&gAgrAap •s–
b`>i== ma&ge&wn ke il@
sTtr (70)
to hrigj> n
b~>=egaALlah
AOr ws ka rsUl
wn ke il@
wn koyhKyo&ik vhwNho& ne
kufš> ikyaALlah
se
AOr ALlah
ihdayt nhI& deta
Apne bE5 rhne se
log80`>u= hu@
pI2e rhne vale
pI2eALlah ka rsUlAOr ApnI jane&AOr wNho& ne napsNd ikya
ikvh ijhad kre&Apne malo& se
me&ALlah kI rahsb se ij>yada
AOr wNho& ne kha
na kUc krome&gmIRAap kh de&
jhn\nm kI Aag
gmIR me&
ka=ij>yada vh smz r`te81caih@ vh hse&9oD>aAOr ro@&
bdlaws
ka joiksI igroh vh kmate 9e82ifr
AgrALlah Aap ko vaps le ja@
trf>
wn seifr vh Aap •s– se ;jaj>t ma&ge&
k-I -I inklne ke il@to Aap kh de&
tum hrigj> n inkloge
mere sa9
AOr hrigj> n lD>oGomere sa9
bar du=\mnbe=k tum
tum ne psNd ikya
bE5 rhne kophlI
so tum bE5osa9mr gyapI2e rh jane
vale83AOr n
p7>na nmaj>prko:wn se
k-IAOr n
`D>e honapr
AOrvh mre
ws kI k>b/
be=k vh
wNho& ne kufš> ikya
ALlah se
AOr ws ka rsUl
jb ik vh
naf>rman84cahta hEAOr Aap •s– ko tA>Jjub me& n Dale&
wn ke malAOr
wn kI AOladisf>R
ALlahikwNhe&
A>j>ab de85 ws seduinya me&
AOr inkle&
wn kI jane&
jb ik vh
kaif>r ho&
AOr jb
naij>l kI jatI hE
ko: sUrt
ws ka rsUl
ik:man laAo
ALlah pr
AOr ijhad kro
sa9
Aap se ;jaj>t cahte hE&
mk>dUr vale •maldar–
86 wn seAOr
khte hE&2oD> de hm&e
hmho ja@&
sa9bE5 rh jane
vale
naf>rman •jma–
١٠
٨١٦
202R@fi‰fl
QP@aχ‹«aÎA]Oba (9)
vh raj>I hu@ ik pI2e rh jane
valI A>Orto& ke sa9 ho ja@&, AOr
muh\r lg g: wn ke idlo& pr, so
vh smzte nhI& | (87)
leikn rsUl •s– AOr vh log
jo wn ke sa9 :man la@ wNho&
ne Apne malo& se AOr ApnI jano&
se ijhad ikya, AOr wNhI& logo&
ke il@ -la;ya& hE&, AOr yhI log
f>lah •do jhan kI kamyabI–
pane vale hE& | (88)
ALlah ne wn ke il@ bag>at
tEyar ik@ hE&, wn ke nIce nhre
jarI hE&, vh wn me& hme=a rhe&ge,
yh bD>I kamyabI hE | (89)
AOr dehaityo& me& se bhana bnane
vale Aa@ ik wn ko ‘~>st dI
ja@, AOr vh log bE5 rhe ijNho&
ne ALlah AOr ws ke rsUl •s–
se zU4 bola, A>nk>rIb phu%cega
wn logo& koe ddRnak A>j>ab
ijNho& ne kuf>š ikya | (90)
nhI& ko: hjR j>:f>o pr AOr
n mrIj>o& pr, n wn logo& pr
jo nhI& pate ik vh `>cR kre&,
jb ik vh `>Er `>ah ho& ALlah
AOr ws ke rsUl ke, nekI krne
valo& pr ko: ;l\j>am nhI&, AOr
ALlah b~>=ne vala, inhayt
meh\rban hE | (91)
AOr n wn logo& pr •ko: hjR hE–
ik jb Aap •s– ke pas Aa@ ik
Aap wNhe& svarI de&, to Aap •s–
ne kha ik •ko: svarI– nhI& ik
ws pr tuMhe& svar k"&, to vh
•ws hal me&– lO4e AOr g>m se
wn kI Aa%`o& se Aa&sU bh rhe 9e
ik vh ku2 nhI& pate jo vh `>cR
kr ske& | (92)
;l\j>am isf>R wn logo& pr hE jo
Aap •s– se ;jaj>t cahte hE& AOr
vh g>nI •mal dar– hE&, vh ws
se `>u= hu@ ik vh rh ja@& pI2e
rh jane valI A>Orto& ke sa9,
AOr ALlah ne wn ke idlo& pr
muh\r lga dI, so vh ku2 nhI&
jante | (93)
ــم ــه ــوب ــل ق عـــىل ـــع ـــب wط ـــف ال ـــ ـــخ ال مـــع ا نـــ ـــكـــ ـــــان ا ـــــ rض
ــعــه م ا ـــ ـــن אم wالــــذيــــن ل ســـ الـــ ــن ــك ﴿٭٨٧﴾٭ ن ــ ــه ــق ــف ال فــهــم
تز٪ ـــخـــيـــ ال ـــم لـــه ــــك ــــ wاwل ـــمط٪ ـــه ـــس ـــف wان ـــم ـــه ال ـــ ـــام ــــدwا جــــه
ى ــ ــج ــت ــن ج ــم ــه ل اهللا ــــد اع ﴿٭٨٨﴾٭ ن ــ ــح ــل ــف ــم ال ـــم ه ـــك ـــ wاwل
﴿٭٨٩﴾٭ الــعــظــيــم الــفــوز ـــك ذل فــيــهــاط٪ ــديــن خــل االنـــهـــر حتها مــن
الــذيــن wقـــعـــد ــم ــه ل ذن ـــ ـــي ل اب ــــــ االع ـــن م رwن ـــذ ـــع ـــم ال ــــاء wج
ــم ــه ــن م ــــرwا ــــف ك ــــن ــــذي ال ســيــصــيــب لـــــهط٪ وrســـــ اهللا ا كــــذبــــ
wال ضــى ــ الــم عــلــى wال الــضــعــفــاء عــلــى لــيــس ﴿٭٩٠﴾٭ ــيــم ال ـــذاب ع
هللا ا ــصـــــحـــــ اذا ج حـــ ن ــ ــق ــنــف ــا م ـــجـــدwن ال الـــذيـــن ــلــى ع
﴿٭٩١﴾٭ rحــيــم غــفــور wاهللا سبيلط٪ ــن م المحسنين على ما ــهط٪ ل ــ وrس
ـــد اج آل ــت ــل ق ــم لــتــحــمــلــه ك ـــــ ات مـــآ اذا ـــن ـــذي ال ــلــى ع wال
الــدمــع ـــن م ــض ــي ــف wاعـــيـــنـــهـــم ا ـــ ل ـــ ــهص٪ ــي ــل ع ــم ــك ــل ــم اح مـــآ
الــذيــن على السبيل انــمـــا ﴿٭٩٢﴾٭ ن نفق مــا ــجــدwا اال نــا حــ
ا نـــ ـــكـــ ـــــــان ا rضــــــــ اغــــنــــيــــاءج٪ ـــــــم wه نــــك يــــســــتــــاذنــــ
﴿٭٩٣﴾٭ ن ــ ــعــلــم ال ــم فــه قــلــوبــهــم ــىل ع اهللا ــع ــب wط ــفال٪ ال ــ ــخ ال ــع م
vh raj>I hu@
ik vhho ja@&wn ke idl sa9pI2e rh jane valI A>Orte&
AOr muh\r lg g:
pr
so vhsmzte nhI&ws ke sa9
87leiknrsUlAOr vh log jo:man la@
wNho& ne ijhad ikya
Apne malo& se-la;ya& AOr ApnI jane&AOr yhI logwn ke il@
AOr yhI logvhjarI hE& f>lah pane vale88ALlah ne tEyar ikya
wn ke il@
bag>at
wn ke nIcenhr&e89 hme=a rhe&ge
wn me&yhkamyabIbD>I
AOr Aa@bhana
bnane valevh log jo se
dehatI •jma–
ik ‘~>st dI ja@
wn kobE5 rhe
zU4 bolaALlahwn seAOr ws ka rsUl
A>nk>rIb phu%cega
vh log jowNho ne
kuf>š ikya
A>j>abddRnak90AOr n
nhI&prj>:f> •jma–
AOr n
prmrIj>>>>>> •jma–
prvh log joALlah ke il@
nhI& patejovh `>cR kre&ko: hjRjbvh `>Er `>ah
ho&
AOrws ke rsUl
nhI&pr91 nekI krne valeko: rah •;l\j>am–
AOr ALlah
b~>=ne vala
inhayt meh\rban
AOr n
prvh log jomE& nhI& pata jbAap ke pas Aa@ta ik Aap •s– wNhe& svarI de&
Aap ne kha
tuMhe& svar k"&ws prAa%sU •jma– vh lO4eAOr wn kI Aa%`e&
bh rhe 9e
g>m seik vh nhI& patevh log
jojovh `>cR kre&92;s ke isva
nhI& •isf>R–raSta
•;l\j>am–pr
Aap •s– se ;jaj>t cahte hE&vh ho ja@& AOr vhg>nI •jma–
vh `>u= hu@ik
sa9pI2e rh jane valI A>Orte&
AOr ALlah ne muh\r lgadI
93 prwn ke idl
so vh
nhI& jante
se
١١
٩١۷