95 lat Kuratorów Sądowych w
Polsce8.02.1919 – 8.02.2014
Opracowanie:
kurator specjalista
dr Tadeusz Jedynak
Sąd Okręgowy w Słupsku
Geneza
1919 – opiekun sądowy
1929 – kurator dla nieletnich
1965 – kurator dla dorosłych
2001 – kuratorska służba sądowa
Sejm - Warszawa 27 lipca 2001
Delegacja kuratorów sądowych przed Sejmem po uchwaleniu ustawy o kuratorach sądowych
Sądy Apelacyjne
KONSTYTUCJA (art. 10)
Władza ustawodawcza Władza wykonawcza
Sejm Senat Trybunały Prezydent RP Rada Ministrów
T. Konstytucyjny T. Stanu
Sąd Najwyższy Sądy Wojskowe Sądy Administracyjne
Sądy Rejonowe
Sądy Okręgowe
Wojsk. Sądy Garnizonowe
Wojsk. Sądy Okręgowe
Wojewódzki Sąd Administracyjny
Naczelny Sąd Administracyjny
Kuratorska Służba Sądowa
Kuratorska Służba Sądowa w strukturze wymiaru sprawiedliwości w Polsce
Sądy Powszechne
Sądy
Władza Sądownicza
Kuratorska Służba Sądowa w Polsce
518 zespołów5207,5 etatów kuratorów,
w tym kadra zarządcza:
93 kuratorów okręgowych (i zastępców)Kuratorzy rodzinni w sądach rejonowych:
1977 zawodowych + 13242 społecznych
Kuratorzy dla dorosłych w sądach rejonowych:
3137,5 zawodowych + 17943 społecznych
395,66 urzędników (238 w pełnym wymiarze czasu pracy)
Prezes Sądu Okręgowego
Wiceprezes Sądu Okręgowego
Dyrektor Sądu Okręgowego
Kurator Okręgowy
Wydziały merytoryczne
Kierownik zespołu
Oddział Finansowy / Majątek SO
Wiceprezes Sądu Rejonowego / Przewodniczący Wydziału
Prezes Sądu Rejonowego
Kierownik finansowy
Zespół KSS - Kuratorzy
Wydziały merytoryczne
Ku
ratorska
Słu
żba S
ądo
wa
Organ sądowy
Komórka organizacyjna
Stosunek podległości Więź funkcjonalno-informacyjna
Uproszczona struktura organizacyjna okręgu i nadzór administracyjny
Nadzór administracyjny
Misja służby kuratorskiej Pomoc w rehabilitacji społecznej
skazanych i nieletnich Motywowanie i wspieranie rodziców w
opiece i wychowaniu dzieci Ochrona dobra małoletnich dzieci Redukcja społecznej patologii i
przestępczości Ochrona społeczeństwa
Charakter zadań kuratorów
Określone przez prawo zadania o charakterzewychowawczo – resocjalizacyjnymdiagnostycznymprofilaktycznym kontrolnym
związane z wykonaniem orzeczeń sądu.
ZADANIA KURATORÓW
Kuratorzy rodzinni
Kuratorzy dla dorosłych
Postępowanie przed wydaniem orzeczeniaPostępowanie przed
wydaniem orzeczenia
Postępowanie wykonawcze
Postępowanie wykonawcze
Postępowanie wykonawcze
Postępowanie wykonawcze
Wywiady środowiskowe Nadzory
Odbieranie dzieci i udział w
kontaktach
Wywiady środowiskowe
Wywiady środowiskowe
DozoryKara
ograniczenia wolnościKontrola
okresu próby
Wywiady środowiskowe
Nadzory tymczasowe
Inne zadania
Udzielanie pomocy z FPP
Dozór elektroniczny
Postępowanie przed wydaniem orzeczeniaPostępowanie przed
wydaniem orzeczenia
Kuratorzy dla dorosłych Dozór nad skazanym lub sprawcą przestępstwa Kara ograniczenia wolności i prace społecznie użyteczne
(do 1 m-ca do 12 miesięcy, wyjątkowo na czas przekraczający 24 miesięcy).
Kontrola wykonywania obowiązków nałożonych na skazanych
Nadzór nad odbywaniem kary w systemie dozoru elektronicznego.
Wywiady środowiskowe Udzielanie pomocy z Funduszu Pomocy
Postpenitencjarnej. Przygotowanie skazanego do zwolnienia z zakładu
karnego.
Standardy obciążenia – wymiar zadań
Rodzaje sprawKuratorzy dorosłych
Liczba spraw Kuratorzy rodzinni
Liczba spraw
Dozory / nadzory własne od 20 do 35 od 15 do 25
Dozory / nadzory powierzone od 30 do 60 od 20 do 40
Inne sprawy do 50 do 50
Łącznie do 120, w tym 50 własnych
do 100, w tym 50 własnych
ROZPORZĄDZENIEMINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI
z dnia 9 czerwca 2003 r.w sprawie standardów obciążenia pracą
kuratora zawodowego
Obciążenie pracą kuratora zawodowego dla dorosłych
Maksymalne wg rozporządzenia MS w sprawie standardów
50; 45%60; 55%
sprawy własne kuratora za-wodowego
dozory powier-zone kuratorowi społecznemu
Wg stanu na 31.12.2011
277329; 62%
166624; 38%
sprawy własne kuratora za-wodowego
dozory powierzone ku-ratorowi społecznemu
Dozory wykonywane przez kuratorów dla dorosłych zawodowych i społecznych
Maksymalne wg rozporządzenia MS w sprawie standardów
35; 37%
60; 63%dozory własne kuratora za-wodowego
dozory powierzone kuratorowi społecznemu
Wg stanu na 31.12.2011
108499; 39%
166624; 61%
dozory własne kuratora za-wodowego
dozory powier-zone kuratorowi społecznemu
Struktura obciążenia kuratora zawodowego dla dorosłych (średnia na 1 etat/miesięcznie)
34.6; 23%
31.2; 21%
22.6; 15%
6.4; 4%2; 1%
53.1; 35%
dozory własne kuratora zawodowego
kara ograniczenia wolności
pozostałe sprawy
wywiady środowiskowe kuratora zawodowego
wywiady środowiskowe zlecone kuratorowi społ
dozory powierzone kura-torowi społecznemu
Obciążenie pracą kuratora zawodowego rodzinnego
Maksymalne wg rozporządzenia MS w sprawie standardów
50; 56%40; 44%
sprawy wykonywane przez kura-tora za-wodowego
nadzory powierzone kuratorowi społecznemu
Wg stanu na 31.12.2011
70922; 39%
108894; 61% sprawy wykonywane przez kuratora zawodowego
nadzory powierzone kuratorowi społecznemu
Nadzory wykonywane przez kuratorów rodzinnych zawodowych i społecznych
Maksymalne wg rozporządzenia MS w sprawie standardów
25; 38%
40; 62% nadzory własne kura-tora za-wodowego
nadzory powierzone kuratorowi społecznemu
Wg stanu na 31.12.2011
41648; 28%
108894; 72%
nadzory własne kura-tora za-wodowego
nadzory powierzone kuratorowi społecznemu
Struktura obciążenia kuratora zawodowego rodzinnego (średnia na 1 etat/miesięcznie)
21.1; 20%
14.8; 14%
13; 12%
1.55; 1%
55.1; 52%
nadzory własne kuratora zawodowego
pozostałe sprawy
wywiady środowiskowe kuratora zawodowego
wywiady środowiskowe zlecone kuratorowi społ
nadzory powierzone kuratorowi społecznemu
Kuratorzy dla dorosłych w sądach rejonowychw latach 2003 - 2011
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 20110
2000
4000
6000
8000
10000
12000
14000
16000
18000
20000
1817 2097 2365.5 26143118 3167 3141 3137.5 3137.5
16604
17805
19015 1887218446 18307
17864 17943 18043
Kuratorzy zawodowi
Kuratorzy społeczni
Kuratorzy dla dorosłych w sądach rejonowych - wpływ i zakończenie spraw w latach 2008-2011
Ogółem
2008 2009 2010 20110
100000
200000
300000
400000
500000
30
39
58
29
31
32
30
23
32
29
80
26
49
77
18
29
62
18
30
96
73
29
65
12
Wpływ spraw
Zakończenie spraw
Na 1 etat kuratora zawodowego
2008 2009 2010 20110
50
100
150
200
95
.9
93
.3
96
.4
95
15
7.1
94
.3
98
.7
94
.5
Wpływ spraw na 1 etat kz
Zakończenie spraw na 1 etat kz
Sprawy i wywiady kuratorów dla dorosłych w latach 2003 - 2011
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 20110
100000
200000
300000
400000
500000
600000
700000
800000
900000
1000000
75361 80530 94507 114300 119784 121316 122994 112842 108499
75587110557 116710
114862 100802 78112 87185 93562 9799311
79
13
14
22
22
16
81
09
18
88
21
26
50
86
79645 68687 67022
70
83
7
18
64
77
20
33
04
20
66
71
19
45
58
18
68
24
17
45
21
17
11
78
16
80
29
16
66
24
17
59
99 18
88
03
22
10
88
21
78
91
23
01
28
27
16
92
30
68
66
31
14
48
32
00
88
Wywiady środowiskowe
Dozór powierzony kur społ
Pozostałe sprawy
Kara ogr. wolności
Dozór kuratora zawodowego
Średnia miesięczna liczba spraw i wywiadów na 1 etat kuratora dla dorosłych w latach 2003 - 2011
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 20110
120
240
41.5 38.4 40 43.7 38.4 38.3 39.2 36 34.6
41.6 52.7 49.3 43.932.3 24.7 27.8 29.8 31.2
64.967.9 71 72.2
85
25.1 22 21.7 22.6
102.696.9 87.4
74.459.9
55.1 54.5 53.6 53.1
8.17.5
7.8
7.0
6.2
7.1 8.1 8.3 8.5
Wywiady środowiskowe
Dozór powierzony kur społPozostałe sprawy
Kara ogr. wolności
Dozór kuratora zawodowego
120 spraw -maksymalne obciążenie pracą kuratora zawodowego dla dorosłych
Kuratorzy rodzinni Nadzór nad wykonywaniem władzy rodzicielskiej, nad
nieletnimi i nad osobami zobowiązanymi do leczenia od alkoholu
Udział w kontaktach dziecka z rodzicem w rozłączeniu
Przymusowe odebranie dziecka (uprowadzenie dziecka, zatrzymanie dziecka, w trybie konwencji haskiej dotyczącej uprowadzenia dziecka za granicę)
Wywiady środowiskowe w sprawach nieletnich, rodzinnych, opiekuńczych
Kuratorzy rodzinni w sądach rejonowychw latach 2003 - 2011
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 20110
2000
4000
6000
8000
10000
12000
14000
17
80
17
87
18
29
17
40
.5
18
60
.6
19
16
.5
19
53
.5
19
78
19
77
95
49
10
00
0
10
70
4
10
90
3
11
77
9
12
42
3
12
68
1
12
99
5
13
24
2
Kuratorzy zawodowi
Kuratorzy społeczni
Kuratorzy rodzinni w sądach rejonowych - wpływ i zakończenie spraw w latach 2008-2011
Ogółem
2008 2009 2010 20110
50000
100000
150000
88
99
2
95
83
6
91
39
1
95
77
3
91
70
9
10
69
83
10
13
23
97
38
1
Wpływ spraw
Zakończenie spraw
Na 1 etat kuratora zawodowego
2008 2009 2010 20110
25
50
75
100
46
.2 49
46
.2
48
.4
47
.6 54
.7
51
.2
49
.3
Wpływ spraw na 1 etat kz
Zakończenie spraw na 1 etat kz
Sprawy i wywiady kuratorów rodzinnychw latach 2003 - 2011
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 20110
100000
200000
300000
400000
500000
600000
40894 39484 38163 43572 43965 42404 43935 41305 41648
72604 76352 81422 75631 59766 55198 38858 32247 29274
66
01
0
76
04
6
87
80
2
92
35
7
10
39
89
10
53
90
10
86
03
10
78
82
10
88
94
32
50
71
37
14
22
30
56
61
33
18
54
33
78
42
34
00
85
33
78
75
33
23
72
34
51
74
Wywiady
Nadzór kura-tora społecznego
Pozostałe sprawy
Nadzór kura-tora za-wodowego
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 20110
20
40
60
80
100
120
140
23 22.1 20.925 23.6 22 22.4 20.9 21.1
40.8 42.7 44.543.5
32.128.7
19.916.3 14.8
37
.1 42
.6 48 5
3.1
55
.9
54
.7
55
.5
54
.5
55
.1
15
.2 17
.3 13
.9
15
.9
15
.1
14
.7
14
.4
14
.0
14
.6
Wywiady
Nadzór kuratora społecznego
Pozostałe sprawy
Nadzór kuratora zawodowego
100 spraw -maksymalne obciążenie pracą kuratora zawodowego rodzinnego
Średnia miesięczna liczba spraw i wywiadów na 1 etat kuratora rodzinnego w latach 2003 - 2011
Braki kadry urzędniczej w zespołach kuratorskiej służby sądowej - 2009 Średnia liczba kuratorów przypadająca na 1 etat urzędniczy w zespole kuratorskim
Kro
sno
Ols
ztyn
Ost
rołę
kaW
łocł
awek
P
rzem
yśl
Zam
ość
K
on
inT
arn
ob
rzeg
Sie
dlc
eB
ydg
osz
czJe
len
ia G
óra
Pło
ckR
ado
mN
ow
y S
ącz
Op
ole
To
ruń
Kal
isz
Elb
ląg
Szc
zeci
nC
zęst
och
ow
aK
osz
alin
Su
wał
kiW
arsz
awa-
Pr
Sie
rad
zW
rocł
aw
Bia
łyst
ok
Go
rzó
wŁ
ód
źK
ielc
eL
ub
linS
łup
skŚ
wid
nic
aP
iotr
ków
Kra
ków
Kat
ow
ice
Po
znań
Tar
nó
wZ
ielo
na
Gó
raB
iels
ko-B
iała
Gliw
ice
Leg
nic
aR
zesz
ów
Gd
ańsk
War
szaw
aŁ
om
ża
0
20
40
60
80
100
120B
rak
urz
ęd
nik
ów
Braki kadry urzędniczej w zespołach kuratorskiej służby sądowej - 2010 Średnia liczba kuratorów przypadająca na 1 etat urzędniczy w zespole kuratorskim
Kro
sno
Sie
dlc
eO
stro
łęka
Prz
emyś
lO
lszt
ynT
arn
ob
rzeg
Pło
ckO
po
leR
ado
mB
ydg
osz
czN
ow
y S
ącz
Ko
nin
Wło
cław
ekK
alis
zJe
len
ia G
óra
Szc
zeci
nT
oru
ńG
orz
ów
Sie
rad
zC
zęst
och
ow
aW
rocł
awK
osz
alin
Bia
łyst
ok
Łó
dź
Kie
lce
War
szaw
a-P
rE
lblą
gS
łup
skŚ
wid
nic
aP
iotr
ków
Lu
blin
Zam
ość
K
ato
wic
eT
arn
ów
Su
wał
kiB
iels
ko-B
.K
rakó
wZ
ielo
na
G.
Leg
nic
aP
ozn
ańG
liwic
eR
zesz
ów
Gd
ańsk
War
szaw
aŁ
om
ża
0.0
20.0
40.0
60.0
80.0
100.0
120.0
140.0
126.
096
.774
.058
.853
.041
.236
.230
.930
.229
.526
.526
.322
.020
.319
.418
.318
.117
.316
.915
.615
.615
.514
.213
.813
.813
.113
.012
.612
.512
.412
.311
.611
.110
.810
.710
.610
.410
.310
.19.
49.
28.
58.
48.
3
Bra
k u
rzęd
nik
ów
Braki kadry urzędniczej w zespołach kuratorskiej służby sądowej - 2011 Średnia liczba kuratorów przypadająca na 1 etat urzędniczy w zespole kuratorskim
Kro
sno
Ost
rołę
kaT
arn
ob
rzeg
Wło
cław
ekB
ydg
osz
czO
lszt
ynR
ado
mK
alis
zP
łock
Jele
nia
Gó
raS
zcze
cin
Prz
emyś
lK
on
inO
po
leK
osz
alin
Czę
sto
cho
wa
Sie
dlc
eW
rocł
awT
oru
ńS
uw
ałki
Łó
dź
Elb
ląg
Kie
lce
Sie
rad
zB
iały
sto
kS
łup
skZ
amo
ść
Św
idn
ica
Pio
trkó
wW
arsz
awa-
Pr
Bie
lsko
-B.
Tar
nó
wN
ow
y S
ącz
Lu
blin
Zie
lon
a G
.L
egn
ica
Go
rzó
wK
rakó
wG
liwic
eR
zesz
ów
Kat
ow
ice
Po
znań
Gd
ańsk
War
szaw
aŁ
om
ża
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
9753
4034
2623
2221 21 19
19 1918 18 17 16 16 15 15 14 14 14 13 13 13 13 13 13 12 12 11 11 11 10 10 10 10 10 9 9 9 9 8
7
Bra
k u
rzęd
nik
ów
Sprawy ogółem
DozórKara ogr. wolności
Kontrola okresu próby i inne
sprawyWywiady
POLSKA 443953 275123 97993 70837 320088
Warszawa 15164 8244 4375 2545 13392
Warszawa Pr 11032 7276 2448 1308 9520
Białystok 7025 5513 938 574 9404
Gdańsk 17928 11210 3989 2729 14333
Katowice 26401 16576 5489 4336 17655
Kraków 16665 10344 3394 2927 9349
Łódź 18041 11257 2433 4351 13242
Poznań 24014 14246 5651 4117 16745
Rzeszów 6215 3973 1664 578 3940
Szczecin 15556 8149 4773 2607 9167
Wrocław 13805 8628 1987 3190 10238
Sprawy prowadzone przez kuratorów dla dorosłych w głównych okręgach sądowych w Polsce (31.12.2011)
Kuratorzy dla dorosłych (2011)Średni wpływ i zakończenie spraw na 1 kuratora zawodowego
POLSKA
War
szaw
a
War
szaw
a Pr
Biały
stok
Gdańsk
Katowic
e
Krakó
wŁódź
Poznań
Rzesz
ów
Szcze
cin
Wro
cław
0
20
40
60
80
100
120
Wpływ spraw Zakończenie spraw
Kuratorzy dla dorosłych (31.12.2011)
Średnia liczba spraw na 1 kuratora zawodowego miesięcznie
POLSKA
War
szaw
a
War
szaw
a Pr
Biały
stok
Gdańsk
Katowic
e
Krakó
wŁódź
Poznań
Rzesz
ów
Szcze
cin
Wro
cław
0
20
40
60
80
100
120
140
160
180
200
87.7 78.592.1 90.4
100.1115.1
98.586.9
76.299.9
67.3
105.2
31.2 41.731
15.4
35.6
38.1
32.3
18.630.2
41.9
36.4
24.2
22.6 24.2 17
9.4
24.4
30.1
27.8
33.2 22
14.6
21.7
38.98.5 10.6 10.0
12.9
10.7
10.2
7.4
8.47.5
8.3
6.3
10.4
Dozór Kara ogr. wolności Kontrola okresu próby i inne spr.
120
Kuratorzy rodzinni (2011)Średni wpływ i zakończenie spraw na 1 kuratora zawodowego
POLSKA
War
szaw
a
War
szaw
a Pr
Biały
stok
Gdańsk
Katowic
e
Krakó
wŁódź
Poznań
Rzesz
ów
Szcze
cin
Wro
cław
0
20
40
60
80
100
120
Wpływ spraw Zakończenie spraw
Kuratorzy rodzinni (31.12.2011)
Średnia liczba spraw na 1 kuratora zawodowego miesięcznie
POLSKA
Warsz
awa
Warsz
awa Pr
Białystok
Gdańsk
Katowice
Kraków
Łódź
Poznań
Rzeszó
w
Szczecin
Wro
cław
0
20
40
60
80
100
120
140
76.1 69.981.5
48.4
76.1 70
100.4
63.2
87.2103.1
92.2
68.3
14.812.5
10
1.3
1918.1
1.5
0.600000000000001
6.6
11.2
2.8 39.4
14.6
12.4
11.3
12.4
15.518.6
11.3
10.8
14.3
15.9
15.7
19.2
Nadzór Pozostałe sprawy Wywiady
100
Kuratorzy w sądach rejonowych - 2011
1977
3137.5
18043
13242
kuratorzy za-wodowi rodzinni
kuratorzy zawodowi dla dorosłychkuratorzy społeczni dla dorosłych
kuratorzy społeczni rodzinni
Realizacja licznych i różnorodnych zadań wymaga odpowiednio licznego personelu zawodowego i wolontariuszy.
Kuratorzy społeczni a zalecenia Rady Europy RE nr R (92) 12
Zalecenie nr R (92) 16 Komitetu Ministrów skierowane do państw członkowskich w sprawie europejskich reguł dotyczących sankcji i środków alternatywnych(Przyjęte przez Komitet Ministrów dnia 19.10.1992 r.)
Reg. 45 - Użyte zostaną wszystkie stosowne zasoby istniejące w społeczeństwie. Cel ten będzie realizowany także przez maksymalne wykorzystanie udziału organizacji i osób prywatnych należących do danej społeczności
Reg. 53 – Na czas pełnienia swoich obowiązków osoby prywatne należące do danej społeczności będą ubezpieczone od wypadku, obrażeń i oc. Osoby te otrzymają zwrot niezbędnych wydatków poniesionych w związku z ich pracą
KOSZTY (?)Koszty osoboweWynagrodzenia kuratorów zawodowych – 387.963.000 zł*
Ryczałty (zwrot kosztów) kuratorów społecznych – ok. 150.000.000 zł
Wynagrodzenia urzędników – ?.000 zł
Koszty pozaosobowe - ?
Utrzymanie biur: sprzęt biurowy, materiały biurowe, energia, itp., które są wkomponowane w działanie sądu
Bez tych informacji nie jest możliwe oszacowanie czy praca kuratorów jest efektywna czy nie?
Nie można ustalić jaki jest koszt prowadzenia jednej sprawy / wykonania wywiadu przez kuratora?
Nie można porównać kosztów oddziaływań kuratorskich z kosztami np. osadzania w zakładzie karnym, ani porównać z kosztami służb innych krajów wykonujących zadania podobne do zadań kuratorów.
* Źródło: http://bip.ms.gov.pl/pl/dzialalnosc/budzet/