САНГИЙН ЯАМ
ТООН ГАРЫН ҮСЭГ
САНГИЙН ЯАМ АГУУЛГА
• Тоон гарын үсгийн тухай хууль, эрх зүйн зохицуулалт
• Төрийн үйлчилгээнд тоон гарын үсгийг ашиглаж буй байдал
• Төрийн албаны цалин хөлсний нэгдсэн системд тоон гарын үсэг ашиглах ач хочбогдол
• Тоон гарын үсэг ашиглахад хэрэгжүүлэх алхамууд
1
САНГИЙН ЯАМ Тоон гарын үсэг гэж юу вэ?
2
ЦАХИМ ГАРЫН ҮСГИЙН ТУХАЙХУУЛЬ
/2011 он/
• 4 дүгээр зүйл. Хуулийн нэр томьёоны тодорхойлолт
• 4.1.2.“тоон гарын үсэг” гэж цахим баримт бичгийг хуурамчаар үйлдэх,өөрчлөхөөс хамгаалах зорилгоор тоон гарын үсгийн хувийн түлхүүрашиглан мэдээллийг криптограф хувиргалтад оруулж үүсгэсэн, уг баримтбичгийн бүрдэл болох цахим гарын үсгийн төрлийг;
• 6 дугаар зүйл. Тоон гарын үсгийг хэрэглэх
• 6.1.Тоон гарын үсгийн гэрчилгээгээр баталгаажсан тоон гарын үсгийгердийн гарын үсэгтэй адил хүчинтэйд тооцно.
• 6.3.Төрийн байгууллага, төрийн өмчит болон төрийн өмчийн оролцоотойбусад хуулийн этгээд цахим баримт бичгийг бусдад шилжүүлэх,дамжуулахдаа зөвхөн тоон гарын үсэг хэрэглэнэ.
• 8 дугаар зүйл. Тамга орлуулах
• 8.1.Тамга дарсан буюу дарах ёстой баримт бичгийг цахим хэлбэрээршилжүүлэх, дамжуулах /хүлээн авах/ тохиолдолд энэ хуулийн 6.2, 6.5-дзаасан тоон гарын үсгээс гадна тамга дарж баталгаажуулах эрх бүхийэтгээдийн тоон гарын үсгийг давхар хэрэглэнэ.
САНГИЙН ЯАМ Төрийн үйлчилгээнд тоон гарын үсгийн нэвтрэлт
3
https://app.ndaatgal.mn/onlineshim/Default.aspx www.e-tax.mta.mn
ХНХ-ын сайдын 2018 оны 04 дүгээр сарын 26-ны өдрийн
А/99 дугаар тушаалын нэгдүгээр хавсралт
НИЙГМИЙН ДААТГАЛЫН ШИМТГЭЛ ТӨЛӨЛТИЙН
ТАЙЛАН ХҮЛЭЭН АВАХ, ХЯНАХ БАТАЛГААЖУУЛАХ
ЖУРАМ
Дөрөв. Тоон гарын үсгээр баталгаажуулсан тайланг
хүлээн авах, баталгаажуулах, мэдээллийн санд
бүртгэх
Татварын тайланг ТГҮ-ээр баталгаажуулан
илгээх тухай батлагдсан журам одоогоор
гараагүй.
САНГИЙН ЯАМ
• Тайланг цаасаар болон цахимаар илгээж
баталгаажуулах 2 сонголттой.
• Тайланг цахимаар илгээхдээ байгууллагын
тамга, Дарга, Нягтлан бодогчийн гарын үсгийг
тоон гарын үсэг ашиглан баталгаажуулна.
• Тайланг Нягтлан бодогч, Дарга тус тусын тоон
гарын үсгээр баталгаажуулсаны дараа QR
кодтой тайлангийн маягтууд үүснэ.
НДШ-ийн тайлан баталгаажуулалт
САНГИЙН ЯАМ
Тоон гарын үсгээр баталгаажсан НДШ-ын цахим тайлан
САНГИЙН ЯАМ Татварын тайлан баталгаажуулалт
• Цахим татварын тайланг 2 хэлбэрээр
баталгаажуулан илгээх сонголттой
САНГИЙН ЯАМ ТАЦНС-д тоон гарын үсгээр баталгаажих баримтууд
1. Цалингийн тооцооны хүснэгт 2. Цалин олгох хүснэгт
САНГИЙН ЯАМ ТАЦНС-доон гарын үсгээр баталгаажих баримтууд
3. Төлбөрийн хүсэлт
САНГИЙН ЯАМ Тоон гарын үсэг ашиглах эрх бүхий албан тушаалтан
• Тамга дарах эрх бүхий албан тушаалтан
• 1-р гарын үсэг /Дарга/
• 2-р гарын үсэг /Ахлах нягтлан бодогч /
1. Тоон гарын үсэг ашиглан баримт баталгаажуулах албан тушаалтан
2. Тоон гарын үсэг ашиглан гүйлгээ баталгаажуулах албан тушаалтан
• 2-р гарын үсэг /Ахлах нягтлан бодогч /• Үндэслэх баримтыг хавсаргах
• Цахим архив үүсгэх
Байгууллагын хэмжээнд тоон гарын үсэг
ашиглах эрх бүхий албан тушаалтан нь тамга
баригч нь тусдаа байхаас нь шалтагаалан 2-3
хүн байна.
Цалин хөлс олгохтой холбоотой баримтууд
баталгаажсаны дараа гүйлгээг 2-р гарын үсэг
буюу Ахлах нягтлан бодогч баталгаажуулан
цааш илгээнэ.
САНГИЙН ЯАМТАЦНС тоон гарын үсгээр гүйлгээ баталгаажуулах
дараалал
САНГИЙН ЯАМ
• Тоон гарын үсгийн төхөөрөмжийг тусгай
зөвшөөрлийн эрхтэй дараах 4 байгууллагаас
худалдаж авна.
Алхам 1
№Тусгай зөвшөөрөл
эзэмшигч байгууллага
Э-ТОКЕН төхөөрөмж
худалдаалагдаж буй
үнэ
1 Monpass CA 44,000₮
2 Tridum E-security 22,000₮-33,000₮
3 VCM CA 44,000₮
4 New Compass 44,000₮
Э-ТОКЕН
Санамж: Төхөөрөмж худалдан
авсаны дараа гэрчилгээ авах
боломжтой болно.
Тоон гарын үсэг тээгч Э-Токен төхөөрөмж худалдан авах
Тоон гарын үсэг ашиглахад хэрэгжүүлэх 3 алхам
САНГИЙН ЯАМ
Хүчинтэй хугацаа: 1-2 жил
Алхам 2 Тоон гарын үсгийн гэрчилгээ авах.
• Үндэсний дата төв нь төрийн албан хаагчдад
ТГҮ-ийн гэрчилгээг үнэгүй олгоно.
• Тоон гарын үсгийн гэрчилгээнд бүртгүүлэхтэй
холбоотой дэлгэрэнгүй мэдээллийг esign.gov.mn
хаягруу хандан ТГБ- цэснээс авна уу.
Тоон гарын үсэг ашиглахад хэрэгжүүлэх 3 алхам
САНГИЙН ЯАМ
• Клиент програмыг Э-Токен төхөөрөмж худалдан
авсан байгууллагаас шалтгаалан аль тохирохыг
сонгон суулгана.
Тоон гарын үсгийг таньж баталгаажуулах клиент програмыг суулгасан байх.Алхам 3
Тоон гарын үсэг ашиглахад хэрэгжүүлэх 3 алхам
САНГИЙН ЯАМ
14
Анхаарал хандуулсанд
баярлалаа