Özgürlük için Basın - Serdargunes' Blog · 2015-07-21 · Soner Yalçın beú yıl içinde suç ilemezse dava ortadan kalkacak.29 Serbest foto-muhabiri Alman Robin Hinsch İLE

Press for Freedom

Özgürlük için Basın

İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu

Mayıs 2015

Press for Freedom / Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Mayıs 2015

- 2 -

İçindekiler

Giriş ............................................................................................................................................ 3

İletişim Araçlarına ve İletişimcilere Baskı ................................................................................. 4

İfade Özgürlüğüne ve Gösteri Hakkını Kullanmak İsteyenlere Müdahale .............................. 13

İfade ve Basın Özgürlüğüne Yönelik Müdahaleye Yurtiçi ve Yurtdışından Gelen Tepkiler .. 21

RTÜK Cezaları ......................................................................................................................... 30

Diğer Gelişmeler ...................................................................................................................... 30

Olumlu Gelişmeler ................................................................................................................... 35

Değerlendirme .......................................................................................................................... 39

İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Mayıs 2015 Press for Freedom / Özgürlük için Basın

- 3 -

Giriş

Yaklaşan seçimler dolayısıyla Mayıs ayına liderlerin kampanya konuşmaları ve karşılık-

lı atışmaları nedeniyle siyaset damgasını vurdu.

İktidar partisi dahil birçok siyasi parti binalarına ve adaylara saldırı ve tehditlerin yanı

sıra medyada eleştiri sınırlarını aşan, tehdit ve ötekileştirme maksatlı yayınlar seçim güvenliği

konusundaki endişeleri arttırdı. Bu arada HDP’nin Mersin ve Adana parti bürolarına yapılan

bombalı saldırılarla ilgili basın yasağı uygulandı.

Anayasa ve TBMM’deki görev yemini gereği “tarafsız” olması gereken Cumhurbaşka-

nı Recep Tayyip Erdoğan’ın açılış veya “halkla buluşma” gibi çeşitli isimler altında ülkenin

dört bir tarafında mitingler düzenlemesi, iktidar partisi lehinde, diğer partiler ve liderleri aley-

hinde konuşmalar yapması, başta sivil toplum kuruluşları ve muhalefet partileri olmak üzere,

seçim güvenliğiyle ilgili uluslararası kurumlardan da ay boyunca büyük eleştiri topladı.

Vali, kaymakam, belediye başkanı gibi kamu görevlilerinin Cumhurbaşkanı’nın bu top-

lantı ve mitinglerine kamu araçlarını tahsis ve personelini katılmaya mecbur eden resmi yazı-

larının basında yer alması mülki amirlerin seçimlerde bile tarafsızlığını koruyamadıklarını

gösterdi.

Vali ve kaymakamların seçim süresince AKP lehinde icraatlarda bulunmaları, kamu

banka ve kuruluşlarının iktidarı destekleyen yönde reklam kampanyaları düzenlemeleri de bu

tarafsızlığın korunmadığının başka göstergesi oldu.

Olayın ilk anında farklı gazetelerde dile getirilen detayları da bir süre önce Aydınlık ga-

zetesinde yer alan Suriye’deki muhaliflere gitmekte iken jandarma ve polisin operasyonu ile

yakalanan silah ve mühimmat taşıdığı iddia edilen MİT’e ait TIR’lar tekrar gündeme geldi.

Cumhuriyet gazetesi de TIR’ların arama görüntüleri ile birlikte ilk kez telsiz, video kayıtlı

konuşmaların da bulunduğu içerikleri yayınladı. Cumhurbaşkanı Erdoğan yayına tepki göste-

rip gazetenin Genel Yayın Yönetmeni Can Dündar için “Bedelini ödeyecek, böyle bırakmam

onu”1 dedi. Dündar hakkında Türk Ceza Kanunun 326. ve devam maddeleri kapsamında

“devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk” iddiasıyla soruşturma başlatıldı.2 Ayrıca mahkeme

kararıyla haberin internetteki yayınına da kısıtlama getirildi. Bilgi Teknolojileri ve İletişim

Kurumu Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı’nın talebiyle haber yayından kaldırıldı.3,4

Son yıllarda olageldiği gibi Taksim alanı 1 Mayıs İşçi Bayramı kutlamalarına kapatıldı.

Resmi basın kartları ve Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’nin basın kartı bulunmayan gazetecilere

verdiği “basın mensubu” kartları da gazetecilerin alana girişine yetmedi. Taksim’e girmeye

çalışan gazetecilerin yanı sıra İstanbul’un başka bölgelerinde de basın çalışanları ve işçiler po-

lis şiddetine uğrarken bazı gazeteciler gözaltına alındı.5,6,7

Diyanet İşleri Başkanı Mehmet Görmez’in 1 milyon lira değerinde olduğu iddia edilen

yeni makam aracı konusunu ilk gündeme getiren Hürriyet gazetesine tepki olarak dört ay son-

ra Görmez HaberTürk TV’deki demecinde “ibret-i alem için iade ediyorum” dedi.8 Cumhur-

başkanı Erdoğan ise konuyu gündeme taşıyan gazetecilere tepki göstermenin yanı sıra Cum-

hurbaşkanlığı zırhlı araçlarından birini Diyanet İşleri Başkanı’na makam aracı olarak tahsis

ettiğini açıkladı.9

1 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/288885/Erdogan_dan_canli_yayinda_Can_Dundar_a_tehdit.html 2 http://www.diken.com.tr/can-dundar-mit-tirlarini-durduran-askerlerle-ilgili-sorusturmaya-dahil-edildi/ 3 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29025910.asp 4 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/287767/MiT_TIR_lari_haberine_yasak_geldi.html 5 http://www.dha.com.tr/1-mayis-kutlamasinda-gazeteciye-polis-siddeti_923174.html 6 http://www.bugun.com.tr/gundem/iste-yeni-turkiye-polisi-haberi/1620387 7 http://www.aljazeera.com.tr/haber/gazeteciye-telsizle-vurdu 8 http://www.cihan.com.tr/tr/haber/-Gormez-Mercedes-haberi-icin-dava-actigi-gazeteden-faiz-istedi-iddiasi_1334-CHMTc4MTMzNC8x 9 http://www.sabah.com.tr/gundem/2015/05/22/diyanet-isleri-mehmet-gormeze-yeni-makam-araci


- 4 -

Danıştay’ın kuruluş yıldönümü töreninde geçen yıl dönemin Başbakanı Recep Tayyip

Erdoğan ile Türkiye Barolar Birliği Başkanı Metin Feyzioğlu arasında yaşanan “gerginliğin”

tekrarlanmasını önlemek amacıyla Feyzioğlu’nun konuşması programdan çıkartıldı. Bu arada

Danıştay töreni, ilk kez yapılan bir uygulamayla TRT ve Anadolu Ajansı dışında basına kapa-

tıldı. Feyzioğlu törene katılmadı, gazeteci cemiyetleri uygulamayı kınadılar.10

Devrik Mısır cumhurbaşkanı Muhammed Mursi’ye verilen idam cezası Türkiye’de de

gerginlik yarattı. İnternet sitesinde haberin başlığına, aynı gün bir toplantıda konuşan Cum-

hurbaşkanı Erdoğan’ın kullandığı “Yüzde 52 oy alan Cumhurbaşkanı’na idam” sözünü taşı-

yan Hürriyet gazetesi, “ima yoluyla Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı tehdit ettiği” suçlamasıyla kar-

şılaştı.11,12

Gazete bu iddiaları reddetti.13

Doğan Medya Grubu ile Cumhurbaşkanı Erdoğan ve

Hükümet arasında gerginleşen ilişkiler, TRT’nin Doğan Haber Ajansı ile olan abonelik söz-

leşmesini sona erdirmesi14

ve Doğan Şirketler Grubu’na bağlı Petrol Ofisi A.Ş.’nin kamu iha-

lelerinden men edilmesi kararıyla tırmanarak devam etti.15

İletişim Araçlarına ve İletişimcilere Baskı

1 Mayıs 2015

1 Mayıs İşçi Bayramı’nda görevini yapan foto muhabiri Erhan Demirtaş, Habertürk mu-

habiri Gökay Uslanmaz, ETHA muhabiri Ece Şimşek ve yazar Emrah Serbes polis tarafın-

dan atılan plastik mermi ile yaralandılar. İleri Haber muhabiri Süha Küçük basın kartını gös-

termesine rağmen polis tarafından darp edildi. Atılım gazetesi Yazı İşleri Müdürü Mehmet

Ali Genç ise gözaltına alındı.16

HDP’lilerin 1 Mayıs İşçi Bayramı kapsamında Aksaray’da kutlamasında çıkan arbedede

Emniyet Müdür Yardımcısı Ömer Parıltı, Doğan Haber Ajansı muhabiri Hasan Bölükbaş’a

yumruk attığı ve İHA muhabiri Yasin Can ve DHA muhabiri Bölükbaş’ın kamerasını kapa-

tıp, küfrettikten sonra yumruk attığı iddia edildi Türkiye Gazeteciler Cemiyeti ve Türkiye

Gazeteciler Sendikası yaşanan olayı kınadıklarını belirtti.17,18

2 Mayıs 2015

NTV muhabiri Burak Özcan, çantasında bir edebiyat dergisi bulunduğu gerekçesiyle Baş-

bakan Ahmet Davutoğlu’nun Osmaniye’deki mitingine alınmadığını iddia etti.19

3 Mayıs Dünya Basın Özgürlüğü Günü öncesinde toplu açılış törenine katılmak üzere

Diyarbakır’a gelen Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı takip etmek isteyen DİHA, Öz-

gür Gün TV ve İMC TV muhabirlerine akreditasyon kartı verilmedi. Akreditasyon başvurusu

için Diyarbakır Valiliği’ne başvuran muhabirler, kartların dağıtılacağı basın birimini aradık-

larında kendilerine, “Cumhurbaşkanımızın kentteki ziyaretlerini takip edecek olan gazeteci-

ler arasında isminiz bulunmamaktadır” şeklinde cevap verildi.20

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin, Başbakan Ahmet Davutoğlu ile CHP Genel Baş-

kanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun da katılacağı 71. Genel Kurulu’na aralarında Cihan Haber

Ajansı, Zaman gazetesi, Samanyolu Haber TV, Bugün gazetesi, Bugün TV, Kanaltürk

TV’nin bulunduğu birçok basın kuruluşu alınmadı. Programı takip etmek üzere basın kartını

almak için basın çadırına giden bazı gazetecilere görevlilerin “Başbakanlık tarafından akre-

10 http://www.aljazeera.com.tr/haber/danistay-toreni-gazetecilere-ve-feyziogluna-kapatti 11 http://haber.star.com.tr/guncel/davutoglundan-dogan-medyasina-sert-tepki/haber-1029345 12 http://www.aljazeera.com.tr/haber/erdogandan-dogan-grubuna-avucunu-daha-cok-yalarsin 13 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29042781.asp 14 http://t24.com.tr/haber/trt-durumdan-vazife-cikardi-dogan-haber-ajansi-aboneligine-son-verdi,297688 15 http://www.bbc.co.uk/turkce/ekonomi/2015/05/150527_dogan_yasak 16 http://www.dha.com.tr/1-mayis-kutlamasinda-gazeteciye-polis-siddeti_923174.html 17 http://www.bugun.com.tr/gundem/iste-yeni-turkiye-polisi-haberi/1620387 18 http://www.aljazeera.com.tr/haber/gazeteciye-telsizle-vurdu 19 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/28897981.asp 20 http://www.evrensel.net/haber/111724/basin-ozgurlugu-gunu-oncesi-basina-akreditasyon-engeli


- 5 -

ditasyon uygulanıyor, programı takip edemeyeceksiniz” dediği bildirildi.21

4 Mayıs 2015

TRT’de yayınlanan “Diriliş: Ertuğrul” dizisinde 13 bölümde rol alan Hamit Demir’in,

Sanat Meclisi’nin Gezi olaylarında polis tarafından başından vurularak öldürülen Berkin El-

van için yaptığı videoda yer alması, sebebiyle işine son verildi. Demir, yaptığı açıklamada,

“İktidarın, bana kadar uzanan eli, sanırım bizi (tüm muhalifleri, bilim insanlarını, sanatçıları

vs.) ‘işsiz/aç bırakarak terbiye etmeyi’ amaçlıyor. Hiç bir zaman ‘ayakkabı kutularım’ olma-

dığına göre, işsiz/aç kalmayı onlardan öğrenecek değilim ya! Bu videoda yer almaktan dola-

yı ancak onur duyarım” dedi.22

5 Mayıs 2015

Seçim çalışmaları için Ardahan’a gelecek olan Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun miting

yapacağı alana girmek isteyen Ardahan Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Fakir Yılmaz ve Ku-

zey Doğu Anadolu Gazetesi ile Son Vilayet Gazetesi Sahibi Selmi Yılmaz’a izin verilmediği

iddia edildi. Yılmaz yaptığı açıklamada, “İktidarın, kendilerine muhalefet edenlere bakışını

ortaya koyan bu uygulaması karşısında gurur duyduk, çünkü bu uygulama bizim doğru yol-

da olduğumuzu yani iktidar yalakası değil, halkın yanında olduğumuzu ortaya koymuştur”

dedi.23

Eskişehir Film Festivali’nde yer alması planlanan ‘Oflu Hoca’yı Aramak’ filmi, Kültür

ve Turizm Bakanlığı tarafından “filmin eser işletme belgesine sahip olmadığı” gerekçesiyle

festivalde gösterilmemesine karar verildi.24

6 Mayıs 2015

HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş’ın öğrencilerle bir araya geldiği, Ortadoğu

Teknik Üniversitesi yerleşkesine basın mensuplarının girişi Rektörlük kararıyla engellendi.

Demirtaş konuyla ilgili yaptığı açıklamada, “HDP’nin kamuoyuna ulaşmasına engel koyma-

ya çalışıyorlar. ODTÜ’ye de ODTÜ’nün tarihine de yakışmayacak bir anlayış. Bu basına da

sansürdür. Basının kendi işini yapmasını engellemeye yönelik çok açık bir tutumdur.” de-

di.25

Bezmialem Vakıf Üniversitesi tarafından, Bezmialem Valide Sultan’ı Anma Haftası et-

kinlikleri kapsamında Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç’ın katılımıyla gerçekleşen sem-

pozyumu izlemek isteyen Cihan Haber Ajansı etkinlik programına alınmadı.26

BirGün gazetesi muhabirlerinden Burcu Cansu ve editörlerinden Uğur Koç’a, yaptıkları

haberler, yazarlardan Bilge Seçkin Çetinkaya ve Kemal Uluser’e ise yazdıkları köşe yazıları

nedeniyle soruşturma açıldı.27

7 Mayıs 2015

Kemal Kocatürk’ün içinde Can Yücel şiirlerinin yer aldığı, dört yıldır yönetip, oynadığı

“Can” oyunun sahnelenmesine Edirne Valiliği’nden yasak geldi. Edirne Valiliği’nden Halk

Eğitim Merkezi ve Akşam Sanat Okulu Müdürlüğüne gönderilen belgede, “Mimar Kema-

leddin Kültür ve Tiyatro Salonunda Edirne Gençlik Kültür Evi tarafından sergilenmek iste-

nen tiyatro eserinin metni incelenmiş olup, sergilenmesi uygun görülmemiştir” denildi.28

Gazeteci Soner Yalçın, “Kayıp Sicil - Erdoğan’ın Çalınan Dosyası” adlı kitabında Cum-

hurbaşkanı Erdoğan’ın oğlu Bilal Erdoğan’a hakaret ettiği iddiasıyla yargılandığı davada bin

21 http://www.samanyoluhaber.com/tobb-genel-kurulu-nda-basina-akreditasyon-haberi/1110685/ 22 http://www.hurriyet.com.tr/kelebek/paparazzi/28920060.asp 23 http://www.birgun.net/haber-detay/cemiyet-baskanina-akredite-basbakani-izleme-izniniz-yok-78395.html 24 http://www.sozcu.com.tr/2015/gundem/o-h-aya-yine-sansur-823805 25 http://www.milliyet.com.tr/hdp-anayasa-mahkemesi-ne-gidiyor/siyaset/detay/2055052/default.htm 26 http://www.medyaradar.com/cihan-haber-ekibine-bir-engelleme-daha-haberi-139779 27 http://t24.com.tr/haber/birgune-dort-sorusturma-daha,295903 28 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/kultur-sanat/271655/_Can__oyununa_Edirne_Valiligi_nden_yasak.html


- 6 -

740 TL adli para cezasına çarptırıldı. Mahkeme, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına

karar verdi. Soner Yalçın beş yıl içinde suç işlemezse dava ortadan kalkacak.29

Serbest foto-muhabiri Alman Robin Hinsch İLE Barboros Kayan, ABD’li gazeteci Eliza-

beth Chappell, Brezilyalı foto-muhabiri Gabriel Chaim, Suriye’den Türkiye’ye yasadışı yol-

lardan giriş yaptıkları iddiasıyla gözaltına alındılar. Kayan, 3 bin TL karşılığında serbest bı-

rakılırken, diğer gazetecilerin üç günden beri Şanlıurfa Emniyet Müdürlüğü misafirhanesin-

de tutulduğu iddia edildi. Bianet’in iletişime geçtiği Hinsch, konuyla ilgili yaptığı açıklama-

da “Sınırı yasadışı yollardan geçmekten gözaltına alındık. MİT bizi 1,5 gün boyunca sürekli

sorguladı. Uyumamıza izin verilmedi. Bir kez kameramla kaydettiklerime baktılar. Sınır dışı

mı edileceğim, durumum ne olacak hala bilmiyorum” dedi.30

Samanyolu Yayın Grubu Başkanı Hidayet Karaca, mahkeme kararına rağmen tahliye

edilmemesi üzerine Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne başvurdu. Karaca, mahkeme kara-

rının uygulanmaması üzerine Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru yapmış ancak Kara-

ca’nın talebi, “acil inceleme” isteğine rağmen karara bağlanmamıştı.31

8 Mayıs 2015

Gazeteci Abdullah Kılıç, sansür ile ilgili yazısında, TRT Çocuk kanalında yayınlanan

Pepee isimli çizgi filmin diyaloglarının “birilerini rahatsız ettiğini” ve bu sebeple yayından

kaldırıldığını iddia etti.32

9 Mayıs 2015

Fenerbahçe takımının otobüsüne düzenlenen silahlı saldırı hakkında Leman dergisinin

kapağında yer alan karikatürle ilgili olarak, Trabzonspor suç duyurusunda bulundu. Rizes-

por-Fenerbahçe maçı sonrası takım otobüsüne yapılan saldırıyı Trabzonsporluların yaptığı

gibi gösterildiği belirtilen şikayet dilekçesinde “Bu karikatür tümüyle kitleleri tahrik edici-

dir. Bu karikatürden sonra bir Trabzonsporlunun Kadıköy’de gezmesi tehlike doğurur” de-

nildi. Leman dergisi Genel Yayın Yönetmeni Tuncay Akgün ise ifadesinde, “Elbette ki bu

olayın ve karikatürün Trabzonspor ile bir ilgisi bulunmamaktadır. Genel olarak fanatizmi

anlatmak için çizilmiş bir karikatürdür” dedi.33

Diyanet İşleri Başkanı Mehmet Görmez, 1 milyon liralık Mercedes marka makam aracını

ilk kez Aralık ayında haberleştiren34

Hürriyet gazetesine 10 bin liralık tazminat davası açtı.

Görmez, kamuoyunun tepkisini çeken makam aracını, haberin duyulmasından dört ay sonra

“ibret-i alem için” iade edeceğini söylemişti.35

11 Mayıs 2015

Danıştay’da geçen yıl dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan ile TBB Başkanı Metin

Feyzioğlu arasında yaşanan “gerginliğin” ardından bu yılki kuruluş yıldönümü tören prog-

ramından Feyzioğlu’nun konuşması çıkarıldı. Konuşması programdan çıkarılan Feyzioğlu

törene katılmadı. Sadece TRT ve Anadolu Ajansı muhabirlerinin içeri girmesine izin verilen

törene başka gazetecilerin girişleri de yasaklandı. Danıştay Genel Sekreter Yardımcısı Ömer

Faruk Ateş, yaptığı açıklamada, “Kendi içimizde kutlama yapıyoruz karar gereği gazeteciler

alınmayacak” dedi.36

56. Uluslararası Venedik Bienali’nde, Türkiye Pavyonu için hazırlanan katalog, katledi-

len gazeteci Hrant Dink’in eşi Rakel Dink’in yazısında kullandığı “Ermeni Soykırımı” ifa-

29 http://www.birgun.net/news/view/gazeteci-soner-yalcina-bilal-erdogana-hakaretten-ceza/17665 30 http://www.bianet.org/bianet/ifade-ozgurlugu/164357-siniri-ihlalden-uc-gazeteci-uc-gundur-gozaltinda 31 http://www.zaman.com.tr/gundem_hidayet-karacanin-hukuksuz-tutuklulugu-aihmye-tasindi_2293051.html 32 http://www.grihat.com.tr/pepeeye-de-sansur-yayindan-kaldirildi-16335h.htm 33 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/futbol/271790/LeMan_a__Fenerbahce_ye_saldiri_icin_sorusturma.html 34 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/27763878.asp 35 http://www.cihan.com.tr/tr/haber/-Gormez-Mercedes-haberi-icin-dava-actigi-gazeteden-faiz-istedi-iddiasi_1334-CHMTc4MTMzNC8x 36 http://www.aljazeera.com.tr/haber/danistay-toreni-gazetecilere-ve-feyziogluna-kapatti


- 7 -

desi nedeniyle Dışişleri ve Kültür Bakanlığı’nın talepleri doğrultusunda dağıtılmaktan vaz-

geçildi. Projenin koordinasyonunu üstlenen İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) yönetimi,

ilgili yayının sansürsüz ve kurumsal logosuz haliyle ilgilenenler için kendi resmi sitesi üze-

rinden paylaştı.37

12 Mayıs 2015

Aralarında Özgür Gazeteciler Cemiyeti Eşbaşkanı Ertuş Bozkurt, Özgür Gün TV Genel

Yayın Yönetmeni Tayip Temel, DBP Genel Merkez Basın Bürosu çalışanı Mehmet Erol’un

da bulunduğu birçok gazeteci ve muhabir hakkında “örgüt üyesi oldukları” ve “örgüt propa-

gandası yaptıkları” suçlamasıyla dava açıldı. Soruşturmalara gerekçe olarak bu kişilerin

“2012 yılında kapatılan Roj TV kanalının muhabirliğini yapmaları, kanala telefonla bağlan-

maları ve kanalın programlarında yer almaları” gösterildi.38

13 Mayıs 2015

Bursa Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO) tarafından düzenlenen ve pek çok gazetecinin ka-

tıldığı programa, sürekli basın kartı sahibi olduğu halde “listede ismi olmadığı” gerekçesiyle

Gazete Bursa muhabiri Mehmet Ali İncioğlu alınmadı. BTSO Başkanı İbrahim Burkay, ya-

şanan akreditasyon yasağı ile ilgili olarak Gazete Bursa’nın hiçbir bayiide satılmadığını öne

sürerek, “Ne zaman ki, bayilerde Bursa halkına satılan bir gazete olur, o zaman biz buraya

dahil ederiz” dedi. Olay, Bursa Gazeteciler Cemiyeti ile Çağdaş Gazeteciler Derneği tarafın-

dan yapılan açıklamada “akreditasyonun kim tarafından uygulanırsa uygulansın, ayrımcı ve

ötekileştirici anlayışı yansıtan ve anayasal güvence altındaki basın ve ifade özgürlüğünün

‘ihlali olduğu” belirtilerek, kınandı.39

İslamcı yazar Emine Şenlikoğlu, kamuoyunda “Adnan Hoca” diye de bilinen Adnan Ok-

tar’ın şikayeti üzerine, Atatürk Havalimanı’nda gözaltına alındı ve ifadesi alındıktan sonra

serbest bırakıldı. Şenlikoğlu, Oktar’ın televizyon programında kızları oynatmasını eleştirme-

si yüzünden gözaltına alındığını belirtti.40

HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş, canlı yayında kendisi hakkında “Domuz

yerken Diyanet’e veto” manşetini atan gazeteye, “Şahsımı ve partili arkadaşlarımı hedef

alan her gün yeni bir kampanya ile karşı karşıyayız. Ve dikkat edin kimler yapıyor bunu.

Halkın parasını çalıp yerken domuz gibi şişenler bunu yapıyor.” dediği için yayın, TRT Ha-

ber tarafından engellendi.41

14 Mayıs 2015

İstanbul Şehir Üniversitesi’nde eski İstanbul valisi Hüseyin Avni Mutlu ve Şehir Üniver-

sitesi Sosyoloji bölüm başkanı Prof. Dr. Ferhat Kentel’in katıldığı “Gezi’nin yıl dönümünde

sehir, insan ve çevre” konulu panele basın mensupları alınmadı. Kararın, üniversite tarafın-

dan alındığı ve özel güvenlik görevlilerine talimat verildiği bildirildi.42

Suriye Türkiye Muhacir Ensar Kardeşliği Derneği’nin açılış törenine katılan Şanlıurfa

Valisi İzzettin Küçük, Siber Suçlarla Mücadele Şubesi’nce sosyal medya üzerinden Suriyeli-

lere karşı örgütlenen bir grubun Pazar günü kentte miting amaçlı toplanacaklarının belirlen-

diğini ifade ederek, mitingi yasakladığını söyledi. Küçük, Suriyelileri protesto amaçlı yapı-

lacak mitingin gazetecilere yasak olduğunu da belirterek, “Sosyal medyada milletimizi tem-

sil etmeyen bir azınlık, güya bir örgütlenme ile miting yapacaklarmış. Şimdiden söylüyo-

37 http://t24.com.tr/haber/disisleri-ve-kultur-bakanliklarindan-rakel-dinke-soykirim-sansuru,296304 38 http://www.yuksekovahaber.com/haber/kapatilan-roj-tvye-baglanan-gazetecilere-sorusturma-154557.htm 39 http://www.cihan.com.tr/tr/haber/43-yillik-gazeteci-toplantiya-alinmadi_5340-CHMTc4NTM0MC8x 40 http://www.bugun.com.tr/gundem/unlu-yazar-serbest-birakildi-haberi/1639391 ve http://www.ankarahaberleri06.com/haber/474/adnan-

oktar-sikayet-etti-gozaltina-alindi.html 41 http://www.taraf.com.tr/manset/demirtas-halkin-parasini-calanlar-dedi-trt-canli-yayini-kesti-utandiran-sansur/ 42 http://www.yurtgazetesi.com.tr/gundem/vali-mutlu-nun-gezi-konferansi-nda-basina-sansur-h88040.html

http://www.bugun.com.tr/gundem/unlu-yazar-serbest-birakildi-haberi/1639391


- 8 -

rum, Vali olarak ben bu mitingi yasakladım” dedi.43

15 Mayıs 2015

Star Medya Grubu’nun sahibi Ethem Sancak, “Erdoğan’ın dürüstlüğünü, yiğitliğini gör-

düm, gördükçe âşık oldum. Doğrusu solculuk dönemimde Mevlana ile Şems’in arasındaki

aşka anlam veremiyordum. Tanıdıktan sonra gördüm ki, böyle bir ilahi aşk iki erkek arasın-

da olabiliyor” dedi.44

16 Mayıs 2015

AKP’nin sağlık reklamında oynayan bir kişinin daha önceden bir eğlence programında

şovmen Mehmet Ali Erbil’in elinden salam yediği için o dönem “tepki çeken” kişi olduğu-

nun; Sözcü, Hürriyet ve Radikal gazeteleri tarafından ”AKP’nin reklamındaki adam bakın

kim çıktı” başlığıyla haberleştirilmesinin ardından üç habere de, sansür uygulandı.45

Devrik Mısır cumhurbaşkanı Muhammed Mursi’ye verilen idam cezasını internet sitesin-

de “Dünya şokta! Yüzde 52 oy alan Cumhurbaşkanı’na idam” başlığıyla duyuran Hürriyet

gazetesi, ima yoluyla Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı tehdit ettiği suçlamasıyla karşılaştı. Bursa

mitinginde konuşan Başbakan Ahmet Davutoğlu, “Ne demek istiyorlar? Eğer kast ettikleri

yüzde 52 ile seçilen Recep Tayyip Erdoğan ise bilsinler ki, bu topraklarda bir daha seçilmiş

Cumhurbaşkanı ya da Başbakan idam sehpasına gönderilemeyecek. Her ne suretle olursa ol-

sun demokrasiyi sonuna kadar koruyacağız” ifadesini kullandı.46

17 Mayıs 2015

Hürriyet gazetesinin Mursi haberiyle ilgili tartışmalar devam ederken, Cumhurbaşkanı

Erdoğan Kayseri’de yaptığı konuşmada Doğan Medya Grubu’nu hedef aldı: “Ey Doğan

Grubu, seni muhatap almam ama şunu bilmen lazım, siz hayatınızı korkuyla geçiriyorsunuz.

Şunu bil, biz bu yola çıkarken kefenimizi giyerek çıktık. Bizim ölümümüz şahsiyetlidir,

Mursi’nin idamı şahsiyetlidir.”47

18 Mayıs 2015

“Paralel Yapı” adı altında Gülen Cemaati’ne ilişkin soruşturmaları yürüten Ankara Cum-

huriyet Başsavcılığı Anayasal Düzene Karşı İşlenen Suçları Soruşturma Bürosu, Ulaştırma

Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı’na başvurarak, Fethullah Gülen’in talimatlarını cemaate

ait basın yayın organları üzerinden yaydığını öne sürdü ve bu mesajların televizyonlar, rad-

yolar, internet siteleri ve basılı yayınlarla, topluma ulaştırılmasında “devlet imkânlarının

kullanılmasının engellenmesini” istedi.48

19 Mayıs 2015

Mısır’ın eski cumhurbaşkanı Muhammed Mursi’nin idam cezasına çarptırılma haberini

“Dünya şokta! Yüzde 52 oy alan Cumhurbaşkanı’na idam” başlığıyla verdiği için Cumhur-

başkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Başbakan Ahmet Davutoğlu tarafından eleştirilen Hürri-

yet, bir başyazıyla, basın ve ifade özgürlüğü ile ilgili haklarını korkmadan savunacaklarını

vurguladı. Söz konusu haberde atılan başlıkta bir ima olmadığını belirten Hürriyet, “Buna

rağmen neden ancak şerefsizlik olarak nitelendirebileceğimiz bir ima ile bizi suçluyorsunuz?

Amacınız nedir?” diye sordu.49

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Hürriyet ve Posta gazetelerinde ilk sayfadan ya-

yınlanan “Sayın Cumhurbaşkanı’na Sesleniyoruz” başlıklı yazıya cevap niteliğinde yaptığı

43http://t24.com.tr/haber/sanliurfa-valisi-o-mitingi-yasakladi,296657 44 http://t24.com.tr/haber/ethem-sancak-erdogani-gordukce-asik-oldum-boyle-bir-ilahi-ask-iki-erkek-arasinda-olabiliyor,296777 45 http://www.diken.com.tr/akp-reklaminda-oynayan-adamin-mehmet-ali-erbilin-elinden-salam-yedigi-videolara-jet-sansur/ 46 http://haber.star.com.tr/guncel/davutoglundan-dogan-medyasina-sert-tepki/haber-1029345 47 http://www.aljazeera.com.tr/haber/erdogandan-dogan-grubuna-avucunu-daha-cok-yalarsin 48 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29025910.asp 49 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29042781.asp


- 9 -

açıklamada, “Bunlar hükümet yıkmaya, hükümet kurmaya alışmış olan yazılı ve görsel

medyadır. Bütün köşe yazarlarınla bize saldırdığın o günleri unutacağımızı mı zannediyor-

sun? Cumhurbaşkanı oldum, yine aynı şekilde devam ediyorsun. Milletin verdiği oya saygın

yok” dedi.50

AKP Genel Başkanı ve Başbakan Ahmet Davutoğlu, “Sayın Cumhurbaşkanı’na Sesleni-

yoruz” başlıklı yazıyı ilk sayfalarında paylaşan Hürriyet ve Posta gazetelerine tepki gösterdi

ve “Doğan medya şimdi kalkmış özgürlüklerden bahsediyor. Daha önce de bana hitaben bir

yazı yazdılar. Basın özgürlüğüne saygımız sonsuz ama herkes yerini yurdunu bilecek. Bu-

gün de cumhurbaşkanımıza cevap veriyorlar. Oturun gazeteciliğinizi yapın.” dedi.51

Çağlayan’daki Savcı Mehmet Selim Kiraz’ın rehin eylemi sonrasında Okmeydanı’ndaki

polis operasyonlarında gözaltına alınanlardan 16 yaşındaki S.A., 17 yaşındaki D.P. tutuk-

landı.52

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve AKP cenahı ile Doğan Medya Grubu arasın-

daki karşılıklı açıklamalara Erdoğan’ın ekonomiden sorumlu başdanışmanı Yiğit Bulut da

katıldı. Bulut, TRT’de katıldığı programda “İki silahım yüzlerce mermim var, ben ölmeden

cumhurbaşkanına kimse dokunamaz. Bırakın öyle gazeteden sana sesleniyorum diye mektup

yazmak, bırakın aşağılamak, bırakın hakaret etmek, bırakın yurt dışında pazarlık yapmak,

2023 Türkiye’sine inanan milyonlar şehit olmadan cumhurbaşkanı şehit olmaz” dedi.53

20 Mayıs 2015

Gazetecileri Koruma Komitesi’nin analitik verilere ve analizlere dayalı olarak yaptığı,

“Dünyanın En Kötü Gazeteci Zindancısı” listesinde Türkiye’nin, 2012 ve 2013 yıllarında

dünyanın en kötü gazeteci zindancısı olduğu, 2014 yılında ise ilk yedide yer aldığı belirtil-

di.54

AKP İstanbul milletvekili aday adayı avukat Rahmi Kurt, Hürriyet Genel Yayın Yönet-

meni Sedat Ergin ve Sorumlu Müdür İzzet Doğan hakkında, gazetede yayınlanan Mısır’ın

devrik cumhurbaşkanı Muhammed Mursi hakkında verilen idam cezası haberi nedeniyle suç

duyurusunda bulundu. Kurt, “Yüzde 52 oy aldı, idam kararı verildi” başlıklı haberde “halkı

kin ve düşmanlığa tahrik etmek’’, ‘‘halkı Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti’ne karşı silahlı ey-

leme teşvik etmek”, “suçu ve suçluyu övmek”, “terör örgütü propagandası yapmak” suçları-

nın işlendiğini savundu.55

Habertürk yazarı Fatih Altaylı yaptığı açıklamada, Gezi olayları döneminde Başbakan

olan Recep Tayyip Erdoğan’ı konuk ettiği programla ilgili, “Erdoğan o gün çok gergindi,

arkamda 20 tane danışmanı, kızı ve parti yöneticileri vardı. Erdoğan 20. dakikada ‘Bu prog-

ram burada biter, biz bugün sizinle anlaşamayacağız.’ dedi” ifadelerini kullandı.56

Aralarında Kızılbayrak gazetesi Yazı İşleri Müdürü Tayfun Altıntaş’ın da bulunduğu 10

kişi Bursa’da grev yapan metal işçilerini “kışkırttıkları” iddiasıyla gözaltına alındı. Gözaltı

sebepleri arasında metal işçilerinin direnişinde “provokatörlük yapmak için şehir dışından

gelerek sosyal paylaşım siteleri üzerinden işçileri kışkırtmak” gibi iddialar sıralandı.57

Adana ve Mersin’de HDP binalarına yönelik bombalı saldırılara ilişkin yürütülen soruş-

turmalarda gizlilik kararı alındı. HDP Mersin İl Eş Başkanı Selam Günbat, kararın kaldırıl-

ması için başvuruda bulunacaklarını belirtti ve “Bilgilerin bizden bir şekilde uzak tutulması-

50 http://www.aljazeera.com.tr/haber/erdogandan-aydin-dogana-1e-5-kazandim-diyen-sen-degil-misin 51 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29049482.asp 52 http://www.radikal.com.tr/turkiye/pankart_ve_slogan_orgut_icin_delil_sayilinca_iki_cocuk_daha_tutuklandi-1360986 53 http://t24.com.tr/haber/yigit-bulut-iki-silahim-yuzlerce-mermim-var-ben-olmeden-erdogana-kimse-dokunamaz,297222 54 http://www.zaman.com.tr/yorum_basin-ozgurlugu-dokunulmazdir-cunku_2295400.html 55 http://t24.com.tr/haber/o-avukat-is-basinda-hurriyet-gazetesi-hakkinda-tutuklama-talebiyle-suc-duyurusu,297282 56 http://www.arcaajans.com/haber/guncel/fatih-altayli-o-programda-erdogan-la-yasadiklarini-soyledi/884355/ 57 http://www.bianet.org/bianet/medya/164684-biri-gazeteci-on-kisi-metal-iscilerini-kiskirtmaktan-gozaltinda


- 10 -

nı anlamakta güçlük çekiyoruz “dedi.58

21 Mayıs 2015

Akşam gazetesinde politika editörü olarak işe başlayan gazeteci Mustafa Kılıç’ın, işine

son verildi. Mustafa Kılıç konuyla ilgili, “Bir telefon geldi ve artık benimle çalışmak isten-

mediği bildirildi. Twitter’da troll denilen bazı hesaplar, “Boşuna zırlama, sen reise zaten

karşıymışsın, muhalifmişsin. Reise muhalif olanın bizim medyamızda ne işi var?” diye bir

mesaj yolladılar. 2012-2013 yıllarında Erdoğan’ı eleştiren tweet’lerim vardı elbette. Ancak

öyle ağır hakaretler ve küfürler içermiyordu. Eğer bu sebepten işime son verildiyse, bunu

daha önceden araştırmaları gerekmez miydi?” dedi.59

Hürriyet yazarı Mehmet Y. Yılmaz, 25 Ağustos 2014 günü yazdığı “Allah Davutoğlu’nu

utandırmasın” başlıklı yazısı nedeniyle Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın ‘kişilik haklarına

saldırı’ suçuyla açılan davada 20 bin lira manevi tazminata mahkûm edildi.60

22 Mayıs 2015

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’nın cemaate yakın

medyaya el koyma iddialarına ilişkin, “Bu bir yargı sürecidir. Ancak medya ile alakalı ola-

rak her şeyden önce mevcut kurumların atabileceği adımlar var. Bunların başında RTÜK ge-

liyor. Yargı sürecinde, iş, sizin dediğiniz türden bir el koymaya kadar uzanır mı, o yargının

bilebileceği bir konu” dedi.61

Silivri Cezaevi’nde tutuklu bulunan İstanbul eski Emniyet Mali Şube Müdürü Yakub

Saygılı’nın dilekçesini haberleştiren Grihat İnternet haber sitesi muhabiri Arzu Yıldız’a so-

ruşturma açıldı. Soruşturmaya tepki gösteren Yıldız “Haber yapmak ne zamandan beri terör

suçu. Dilekçede ne yazıyorsa onu yazdık. HSYK’ya gerekli şikayeti yapacağım. Yolsuzluk-

tan darbe çıkaranların haberden terör örgütü çıkarması da normal, şaşırmamak lazım,” de-

di.62

Çağdaş Hukukçular Derneği’ne (ÇHD) yapılan operasyon kapsamında “örgüt üyesi” ol-

duğu iddiasıyla tutuklanan gazeteci Sami Menteş’in yargılandığı davada avukat Günay Dağ,

ÇHD operasyonunu yapan polislerden bazılarının Balyoz Davası’nda sahte delil üretmekten

tutuklandığını belirtti. Dağ, “Üzerinde böyle bir suçlama olan polislerin yaptığı operasyon

sonrasında yargılama yapılıyor. Bu nasıl yargılamadır?” dedi.

TRT’nin, Doğan Medya Grubu bünyesindeki Doğan Haber Ajansı (DHA) ile olan abone-

lik sözleşmesini sona erdirdiği iddia edildi. Ajans Genel Müdürü Uğur Cebeci konuyla ilgili

yaptığı açıklamada, “Son dönemde hükümet ile Doğan Medya Grubu arasında yaşananlar

böyle bir girişimi etkilemiş olabilir. Şayet TRT bu yönde bir karar alırsa çok da önemseme-

yiz” dedi.63

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Doğan Grubu’yla ilgili “Bunlar asla dürüst ol-

madılar. Şimdi de başyazıyla bana gönderme yapıyorlar. Sen ne yaparsan yap etrafında kimi

toplarsan topla, senin maaşlı şarlatanların ne yazarsa yazsınlar ben inandığım doğruları sa-

vunacağım.” dedi.64

24 Mayıs 2015

Cumhuriyet Gazetesi’nin “Sokak” adlı ekinde yayınlanan “Üç Muhalif Stant” başlıklı ya-

zıda CHP, MHP ve HDP’nin standlarının haberine yer verilirken AKP’nin hazırladığı stand

ile ilgili bir haber yer almadı. Cumhuriyet Gazetesi yazarı Günel Cantak “AKP standının

58 http://www.diken.com.tr/karartmaya-devam-hdp-binalarina-bombali-saldiri-sorusturmasinda-gizlilik-karari/ 59 http://www.gercekgundem.com/medya/127378/bir-gunde-kovulan-gazeteci-anlatti 60 http://www.diken.com.tr/erdogana-hakarette-bugun-hurriyet-yazari-mehmet-yilmaza-20-bin-lira-ceza/ 61 http://t24.com.tr/haber/erdogan-cemaat-medyasi-icin-rtukun-devreye-girmesi-lazim,297430 62 http://www.bugun.com.tr/gundem/sorusturma-acildi-haberi/1654290 63 http://t24.com.tr/haber/trt-durumdan-vazife-cikardi-dogan-haber-ajansi-aboneligine-son-verdi,297688 64 http://www.aksam.com.tr/siyaset/cumhurbaskani-erdogan-sorulari-yanitladi/haber-407245

http://www.aktifhaber.com/istanbul/


- 11 -

neden habere konulmadığı sorusuna, “AKP’nin görüşme talebini kabul etmediklerini ve ha-

beri yayınlanmadan önce görmek istediklerini” söyledi.65

25 Mayıs 2015

Taraf gazetesi, geçtiğimiz yıl geçirdiği üç ayrı vergi incelemesinin ardından yeni bir vergi

incelemesiyle karşı karşıya olduğunu yazdı. Gazete bu uygulamalar için “sistematik bir iş-

kence” benzetmesini kullandı.66

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, tapu devir töreninde yaptığı konuşmada, Doğan

medyasının “bize terörist dediler” iddiası ile ilgili olarak, “Ben kimseye terörist demedim.

Sen önce sahip olduğun medyanın, bu ülkenin Cumhurbaşkanı’na yaptığı saygısızlığı orta-

dan kaldır. Ben alışılmış bir Cumhurbaşkanı olmayacağımı söyledim. Saygısızlık yaptığın

zaman cevabını bulursun. Anladığın dilden konuşmayı biliriz.” dedi.67

Kızıl Bayrak gazetesi Yazı İşleri müdürü Tayfun Altıntaş ve beraberinde gözaltına alınan

10 MİB üyesi serbest bırakıldı.68

26 Mayıs 2015

Polis, Sosyalist Demokrasi Partisi ve Gelecek gazetesi binasına yaptığı baskında, olayı

haberleştirmek için orada bulunan Birgün muhabiri Onur Öncü ile Gelecek çalışanları Ezgin

Aydın, Ufuk Erhan ve yazarlar İmge Tabakçı ve Sera Yelözer gözaltına alındı.69

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Otobüsçüler Federasyonu Genel Kurulu’nda yaptığı konuşma-

da CNN Türk spikeri Nevşin Mengü’yü Twitter paylaşımları nedeniyle hedef aldı. Erdoğan

şu ifadeleri kullandı: “Eski CHP milletvekillerinden birinin kızı, TV spikeri bir hanımefendi

bizim otobüs şoförleriyle buluşmamızı içine sindirememiş. Kendince başkanlık sistemiyle

otobüs şoförleriyle dalga geçiyor. Adeta kin kusuyor. Tahkir ettiği kim? Bizatihi milletin

kendisi. Bunların sandığa, milleti saygısı bu kadar.”70

Yüksekova’da Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Başbakan Davutoğlu’nun katıldığı havalimanı

açılış törenine katılım için Cumhurbaşkanlığı tarafından bazı basın kuruluşlarına akreditas-

yon verilmedi. Akreditasyonu yapılmayan basın kuruluşları arasında Doğan Haber Ajansı,

Dicle Haber Ajansı, İhlas Haber Ajansı ve Cihan Haber Ajansı yer aldı. Basın Konseyi ya-

pılan ayrımcılığı “bu bir sansürdür” diyerek kınadı.71

Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı (SETA) tarafından düzenlenen panelde

konuşma yapan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Türkiye’nin üzerinde kara bulut-

lar” adlı başyazısı nedeniyle New York Times gazetesini, “edep dışı bir yayın yapmakla”

suçlayarak, “Sen gazetesin haddini bileceksin,” dedi. Erdoğan devamla “Bizim iktidarı-

mız milletimizin iktidarıdır. Onun için bu kadar çok direnişle, tehditle, saldırıyla, kumpasla

karşılaştık. İşte bakın Amerika‘da New York Times, yine bir edep dışı yazıyla ‘Erdoğan’ın

Türkiye’sinde şu oluyor, bu oluyor’ diye yine göndermeyi yapmış. Sen bir gazetesin, bir de-

fa haddini bileceksin. ‘Erdoğan’ın Türkiye’sinde baskılar var’ ve bu baskılara ABD’nin, şu-

nun, bunun müdahalesini isteyeceksin. Bir defa sen bunu yazmakla, kendi özgürlük alanının

dışına çıkmak suretiyle Türkiye’ye müdahale ediyorsun. Sen kimsin ya? Önce haddini bil.

Acaba sen bunu, şu anda Amerikan yönetimine karşı böyle bir şeyi yapabilir misin? Anında

gereğini yaparlar, bu işin şakası yok” diyerek eleştirdi.72

65http://www.gercekgundem.com/medya/128291/akp-yayinlanmamis-habere-sansur-istedi 66 http://www.taraf.com.tr/ekonomi/tarafa-operasyon-incelemeye-hala-doymadilar/ 67 http://www.iha.com.tr/haber-aydin-dogana-cevap-verdi-465793/ 68 http://bianet.org/bianet/medya/164767-gozaltindaki-gazeteci-tayfun-altintas-

serbest?utm_content=buffer4322e&utm_medium=social&utm_source=twitter.com&utm_campaign=buffer 69 http://www.yuksekovahaber.com/haber/birgun-ve-gelecek-calisanlarinin-gozalti-suresi-uzatildi-155667.htm 70 http://www.bianet.org/bianet/ifade-ozgurlugu/164869-cumhurbaskani-erdogan-bir-kadin-gazeteciyi-daha-hedef-gosterdi 71 http://www.yuksekovahaber.com/haber/cumhurbaskanligindan-yuksekovada-akreditasyon-engeli-155491.html ve

http://www.basinkonseyi.org.tr/basin-konseyi/basin-konseyi-yine-neden-yasak-yine-neden-akreditasyon 72http://www.milliyet.com.tr/sen-bir-gazetesin-haddini/siyaset/detay/2064541/default.htm

http://www.milliyet.com.tr/new-york/

http://www.milliyet.com.tr/amerika/


- 12 -

28 Mayıs 2015

Habertürk yazarı Nihal Bengisu Karaca, 24 TV’de yorumcu olarak yer aldığı “Yeni Tür-

kiye” adlı programdan çıkarıldı. Kararın kanalın patronu Ethem Sancak’ın isteği üzerine

alındığı iddia edildi. Eleştirel fikirleri nedeniyle programdan çıkarıldığı mesajını veren Ka-

raca şöyle dedi: “Bazı güçlü insanların yeni Türkiye’si ile ideal ‘Yeni Türkiye’ arasındaki

makas cidden açılıyor. Keşke uyarıları uyaranları ötekileştirmek yerine biraz dikkate almayı

deneseler”73

29 Mayıs 2015

Cumhuriyet gazetesi, Suriye’deki muhalif gruplara silah ve mühimmat taşıdığı gerekçe-

siyle durdurulan MİT’e ait tırların arama görüntülerini yayınladı. Görüntülerde, durdurulan

tırlarda kasalarda üstte ilaç kutuları, altta ise havan, top mermisi ve ağır makineli tüfek

mermilerin olduğu iddia edildi. Gazetenin Genel Yayın Yönetmeni Can Dündar Twitter’dan

şu mesajı paylaştı: “Neden yayımladık? Çünkü hiçbir suç, sır kapsamına girmez. Bu silah-

larla üstlendiği riski bilmek, halkın hakkıdır.”74

Haberin ardından Dündar hakkında iki ayrı

soruşturma başlatıldı. İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı Terör ve Örgütlü Suçlar Bürosu

Dündar hakkında Türk Ceza Kanunu 326. ve devam maddeleri kapsamında “devlet sırlarına

karşı suçlar ve casusluk” iddiasıyla soruşturma başlatırken, Adana Cumhuriyet Savcılığı da

MİT TIR’larıyla ilgili daha önce başlatılan soruşturmada yayın yasağı bulunduğu gerekçe-

siyle “Bu yayınları yapan kişilerle ilgili olarak soruşturma başlatılmıştır” açıklamasını yap-

tı.75

İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı ayrıca internet sitelerindeki yayın içeriklerine de eri-

şimin engellenmesini istedi. Talebi kabul eden İstanbul 8. Sulh Ceza Hakimliği’nin kararın-

da, içeriklerin yayından çıkarılmaması durumunda söz konusu internet sitelerine erişimin

engellenmesine karar verileceği uyarısı yapıldı. Bunun üzerine Cumhuriyet gazetesi söz ko-

nusu haberi yayından kaldırmak zorunda kaldı.76,77,78

Aslı Aydıntaşbaş, “Miliyet’e veda” başlıklı köşe yazısında, gazeteden “görüşlerinde gaze-

te yönetimiyle farklılaştığı noktalar olduğu için” ayrıldığını açıkladı. Aydıntaşbaş, yazısında

“Medyanın içinde olduğu durum kolay değil. Bize düşen, biraz cesaret, biraz mantık ama en

önemlisi nezaket. Nezaketi elden bırakmaya niyetim yok.” dedi.79

Oda TV yazarı Barış Pehlivan, bir yazısı nedeniyle Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdo-

ğan’ın kızı Sümeyye Erdoğan’ın kendisine hakaret davası açtığını söyledi. “Sümeyye Erdo-

ğan kopyacı çıktı” başlıklı yazıda Sümeyye Erdoğan’ın yöneticisi olduğu Kadın ve Demok-

rasi Derneği’nin ortaya attığı “toplumsal cinsiyet adaleti” kavramının Papa II. John Paul’den

alındığı anlatılıyor.80

Sol haber portalına göre 1 Mayıs’ta Taksim’e çıktıkları için cezaevinde tutuklu bulunan

üç Komünist Parti üyesine götürülen Uykusuz dergisine, kapakta bulunan Cumhurbaşkanı

Recep Tayyip Erdoğan karikatürü gerekçe gösterilerek izin verilmedi.81

Bugün muhabiri Gökhan Özdağ, yazdığı bir haber nedeniyle Cumhurbaşkanı Recep Tay-

yip Erdoğan’a yakınlığıyla bilinen medya patronu Ethem Sancak’ın kendisine dava açtığını

söyledi. Özdağ Twitter’da paylaştığı mesajda şöyle dedi: “Halkın Fakirleşmesinin Sebebi

Rant Havuzları’ başlıklı haber içeriğinden rahatsız olmuş. Gazeteciler davalarla soruşturma-

larla kıskaç altına alınıyor. Görev yaptığım Ankara Adliyesi’nde şahsıma açılan soruşturma-

73 http://www.bugun.com.tr/gundem/karaca-kovuldu-haberi/1666014 74 https://twitter.com/candundaradasi/status/604171250286645248 75 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/287859/Gazetecilige_sorusturma.html 76 http://www.imctv.com.tr/93752/2015/05/mit-tirlari-goruntulerine-erisim-engeli-karari/ 77 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29025910.asp 78 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/287767/MiT_TIR_lari_haberine_yasak_geldi.html 79 http://www.milliyet.com.tr/milliyet-e-veda/siyaset/ydetay/2066093/default.htm 80 https://twitter.com/barispehlivan/status/604222436448550912 81 http://haber.sol.org.tr/turkiye/tutuklu-komunistlere-uykusuz-yasagi-118007


- 13 -

larda en az 40 kez ifade verdim. İşi gücü bıraktık bunlarla uğraşıyoruz!”82

30 Mayıs 2015

İstanbul’da Fetih kutlamalarında halka hitap eden Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdo-

ğan, Cumhuriyet gazetesinin Suriye’deki Türkmenlere yardım taşıdığı iddia edilen

TIR’lardaki silah görüntülerini yayınlamasıyla ilgili “Utanmadan Bayırbucak Türkmenlerine

gönderdiğimiz yardım üzerinden spekülasyon yapıyorlar. Bu casusluktur, bu ajanlıktır, bu-

nun hesabını verecekler” ifadelerini kullandı.83

İstanbul’un fethinin 562. yılı nedeniyle düzenlenen şölene katılan Cumhurbaşkanı Recep

Tayyip Erdoğan, yaptığı konuşmada kendisini eleştiren New York Times gazetesini “paçav-

ra” olarak nitelendirdi ve “Bugün bizim için yazdıklarının benzerlerini 1896’da Sultan Ab-

dülhamid için yazıyorlardı” iddiasında bulundu.84

31 Mayıs 2015

Gelecek Gazetesi ve Sosyalist Demokrasi Partisi binasına yapılan polis baskınında gözal-

tına alınan Gelecek Gazetesi çalışanı Ufuk Erhan tutuklandı.85

Gezi Parkı olaylarının ikinci yıldönümünde, Gezi Parkı’nda cep telefonuyla fotoğraf çe-

ken Zaman gazetesi muhabiri Emre Şencan, polis tarafından darp edilerek gözaltına alındı.86

Gazetecinin adını sorduğu polis “Amerika’ya mı söyleyeceksin, Fethullah Gülen’e mi söy-

lettireceksin?” yanıtını verdi. Basın Konseyi “Gazetecilerin dövülmesi, demokrasi açısından

ürkütücü” başlığıyla yayınladığı kınama açıklamasında “Gezi Parkı olaylarını ve bu olaylar-

da yaşamını yitirenleri anma amaçlı toplantıları izlemeye çalışan gazetecilerin darp edilme-

lerini, hakarete uğramalarını kabul etmek olanaksızdır” dedi.87

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, MİT TIR’ları haberini yapan Cumhuriyet gaze-

tesi Genel Yayın Yönetmeni Can Dündar için, ”Bu haberi yapan kişi bunun bedelini ağır

ödeyecek, öyle bırakmam onu” ifadelerini kullandı.88

Can Dündar ise bu sözlere “Bu suçu

işleyen kişi, bedelini ağır ödeyecek. Öyle bırakmayız onu” mesajıyla yanıt verdi. Erdoğan,

aynı gün yaptığı bir diğer konuşmada da Fethullah Gülen cemaatini kastederek “Ermeni lo-

bisiyle, New York Times ile Economist ile bir olmuşlar, Türkiye’nin üzerine kara bulutlar

çağırma seansları düzenliyorlar” dedi.89

İfade Özgürlüğüne ve Gösteri Hakkını Kullanmak İsteyenlere Müdahale

1 Mayıs 2015

1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü’nü, yasağa rağmen Taksim Meydanı’nda kutlamak

isteyen işçilere, Taksim’e doğru yürüyüşleri sırasında polis müdahale etti. Toplam 364 kişi

gözaltına alındı, iki kişi tutuklandı.90

Mersin’de düzenlenen 1 Mayıs İşçi Bayramı etkinliğinde, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip

Erdoğan’a hakaret ettikleri iddiasıyla çoğunluğu ÖDP üyesi olan 13 kişi gözaltına alındı.91

İzmir Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürlüğü (İDOBGM), İzmir’de sunulması planla-

nan “Carmina Burana” adlı klasik eseri teknik nedenler gerekçe göstererek programdan çı-

karttı. Kurum, bunun yerine, “Palyaçolar Operası”nı (Pagliacci) koydu. Program değişikliği-

82 https://twitter.com/gokhanozdag/status/604206058282835968 83 http://t24.com.tr/haber/erdogandan-cumhuriyete-bu-casusluktur-ajanliktir-hesabini-verecekler,298283 84 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/288427/_New_York_Times_diye_bir_pacavra_var_.html 85 http://www.diclehaber.com/tr/news/content/view/459495?page=1&from=3969113102 86 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29156356.asp 87 http://www.radikal.com.tr/turkiye/basin_konseyi_gazetecilerin_dovulmesi_demokrasi_acisindan_urkutucu-1369972 88 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/288885/Erdogan_dan_canli_yayinda_Can_Dundar_a_tehdit.html 89 https://twitter.com/candundaradasi/status/605117156116832256 ve

http://www.aljazeera.com.tr/haber/erdogan-kara-bulut-cagirma-seanslari 90 http://www.radikal.com.tr/turkiye/1_mayisin_kesin_bilancosu_374_gozalti-1348406 91 http://www.iha.com.tr/haber-cumhurbaskanina-hakarete-13-gozalti-460383/


- 14 -

nin, besteci ve piyanist Fazıl Say’ın Cumhuriyet’te “Kültür Bakanlığı Şarap ve Seks” başlık-

lı bir köşe yazısı yazmasının hemen üzerine meydana geldiğine dikkat çeken gazete, bu ne-

denle olayın, Kültür ve Turizm Bakanlığı çıkışlı bir “sansür” girişimi olduğunu iddia etti.

Say bundan önce yine Cumhuriyet gazetesinde yazdığı bir yazıda, “Antalya Senfoni, daha

önce anons ettiği Nâzım Oratoryosu’nu programdan çıkartarak yerine Carl Orff’un “Carmi-

na’sını koymuş... Carmina, bizimkilerin anlamadıkları Latince sözleri ile, şarap, seks ve

şehvet üzerine bir eserdir” demişti.92

2 Mayıs 2015

Toplu açılış törenine katılmak için Batman’a gelen Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdo-

ğan’ın konvoyuna karşı zafer işareti yapan bir kadın, korumalarca darp edilip gözaltına alın-

dı. Batman Emniyet Müdürlüğü’nde tutulan kadın, ifadesi alındıktan sonra serbest bırakıl-

dı.93

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 3 Mart 2014’te Başbakan olarak geldiği Os-

maniye mitinginde açtığı pankart nedeniyle hakkında dava açılan İbrahim Alıcı, Başbakan

Ahmet Davutoğlu’nun Osmaniye mitingi öncesi hakkında yürütülen soruşturma gerekçe

gösterilerek gözaltına alındı.94

3 Mayıs 2015

İstanbul’da 1 Mayıs kutlamalarında polis tarafından gözaltına alınan ve kendisinden üç

gündür haber alınamayan Adnan Özkaçmaz serbest bırakıldı. Özkaçmaz, yaptığı açıklama-

da, İstiklal Caddesi’nden yedi kişi ile birlikte gözaltına alındığını ve bir depoya götürüldük-

lerini bu sırada gözaltı kaydının dahi tutulmadığını iddia etti.95

Özkaçmaz’ın durumuyla ilgi-

li bilgi paylaşan Çağdaş Hukukçular Derneği İstanbul Şube Başkanı Gökmen Yeşil, bu de-

ponun “gayrı resmi bir gözaltı merkezi” olabileceğini söyledi.96

4 Mayıs 2015

İzmir’de üniversite öğrencisi Deniz T. ve Ahmet G., kampüs içerisindeki duvarlara Cum-

hurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a hakaret içeren yazılar yazdıkları iddiasıyla polis tara-

fından gözaltına alındı. İşlemlerinin tamamlanmasının ardından “Cumhurbaşkanı’na haka-

ret” suçundan adliyeye sevk edilen öğrenciler, tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakıl-

dı.97

1 Mayıs’ta polis tarafından yapılan gözaltıları protesto etmek için Çağlayan’daki İstanbul

Adalet Sarayı içinde eylem yapan bir grup avukata, polis müdahale etti. Polis, adliyenin

içinde müdahale ettiği grubu kalkanlarla iteleyerek dışarı çıkardı.98

Ekrem Kurt isimli vatandaş ÖDP ilçe binasının camına BirGün gazetesinin “Katil hırsız

Erdoğan” yazılı manşetini astığı gerekçesiyle işyerinden gözaltına alındı. Ekrem Kurt’un oğ-

lu Şafak Kurt da daha önce “Katil Hırsız Erdoğan” sloganı attığı için gözaltına alınıp tutuk-

lanmıştı.99

5 Mayıs 2015

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın toplu açılış töreni için geldiği Tekirdağ’da,

daha önce Erdoğan’ı protesto ettikleri gerekçesiyle yargılanan Türkiye Gençlik Birliği üyesi

iki kişiye 11 ay 25 gün hapis cezası verildi. TGB’den yapılan açıklamada, “Bugün Tekir-

92 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/kultur-sanat/266591/Seks_ve_sarap_sansur_getirdi.html 93 http://diclehaber.com/tr/news/content/view/455333?from=675588005 94 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/28897261.asp 95 http://www.birgun.net/haber-detay/1-mayis-ta-gozaltina-alinan-adnan-ozkacmaz-birgun-e-konustu-3-gun-boyunca-bir-depoda-tutulduk-

152.html 96 http://www.diken.com.tr/adnan-ozkacmazin-tutuldugu-depo-gayriresmi-gozalti-merkezi-olabilir/ 97 http://www.zaman.com.tr/gundem_iki-ogrenciye-erdogana-hakaretten-gozalti_2292566.html 98 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/28899052.asp 99 http://www.birgun.net/haber-detay/birgun-mansetine-gozalti-78373.html


- 15 -

dağ’a miting için gelen Erdoğan, gelirken yanında yargısını ve cezasını da yanında getirdi.”

denildi.100

6 Mayıs 2015

Bolu’da fen bilgisi öğretmeni U.K.’ya müfettişlerin hazırladığı rapor üzerine disiplin ce-

zası uygulanarak maaşından kesinti yapıldı ayrıca “Ülkenin başında hırsızlar var” dediği id-

diasıyla “kamu görevlisine hakaret”ten açılan davada iki yıl hapsi istendi.101

7 Mayıs 2015

HDP Maraş İl Örgütü’nün, HDP Eş Genel Başkanı Figen Yüksekdağ’ın katılımıyla üç

gün sonra Müftülük Meydanı’nda yapmayı planladığı seçim mitingine valilik tarafından

“güvenlik” gerekçesiyle izin verilmedi.102

Zonguldak Ereğli’deki Gezi Olaylarına destek eylemleri sırasında dönemin Başbakanı

Tayyip Erdoğan’a hakaret ettiği iddiasıyla yargılanan dört sanıktan Ali Deliak’a 11 ay dört

gün hapis, Erhan Dağhan ve Hüseyin Atakan Coşkun’a yedibin 80 lira ve Çetin Yılmaz’a ise

14 bin 160 lira adli para cezası verildi.103

CHP İzmir Milletvekili Musa Çam, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın 9 Mayıs Cumar-

tesi günü İzmir Atatürk Stadı’nda yapacağı mitinge kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan

memur ve işçiler ile okullardan öğrencilerin getirilmesi yönünde talimat verildiğini iddia et-

ti. Çam, yaptığı açıklamada, “Zorla miting alanına getirilmeleri yönünde bir baskı içine alı-

nan kamu görevlileri, işçiler ve çocuklar ile yapılacak olan bir toplantı hiçbir biçimde seçim

hukukunun kapsamı içinde değerlendirilemez” dedi.104

Defne Halman’ın, 4 Mayıs’ta yapılan Sadri Alışık Ödül Töreni’ndeki konuşmasında,

“Rumelihisarı Sahnesi’ne mescit yapmak isteyenlere izin vermeyelim. Hep beraber sesimiz

yüksek çıkıyor. Beraber direnelim” sözü nedeniyle; Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdo-

ğan’ın “Sanatçı olduğu iddiasındaki birileri çıkıyor, ‘biz buraya mescit yaptırmayız, buna

izin vermeyiz’ diyor. Siz kimin bağından, kimi kovuyorsunuz. Orası zaten ibadet mekânı”

sözlerinin ardından Halman hakkında sosyal medyada “linç kampanyası” başlatıldı. “Fe-

tih’in sembolü camiye savaş açtılar”, “Tiyatrocuların sonu Bizans olabilir”, “Halman tiyat-

rocuları Rumeli Hisarı’ndaki mescide karşı sahneden örgütledi”, “Allah düşmanı” benzeri

ifadeler kullanıldı.105

8 Mayıs 2015

İstanbul Büyükşehir Belediyesi Tiyatrosu sanatçısı Levent Üzümcü, 2013 Sosyalist En-

ternasyonal’de yaptığı konuşma, basına verdiği demeçler, sosyal medya hesabından yaptığı

paylaşımlar ve politik görüşü gerekçe gösterilerek ihraç istemiyle İstanbul Büyükşehir Bele-

diye Yüksek Disiplin Kurulu’na sevk edildi ve hakkında soruşturma açıldı.106

Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı İbrahim Melih Gökçek ve oğlu Osman Gökçek, bir

internet sitesinde kendileri için “Melih Gökçek’in kafasında heykele tüküren, heykelleri kal-

dıran bir IŞİD mantığı var. Oğlu da aynı mantıktadır” sözlerini kullanan aktör Tarık Akan

hakkında Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’na başvurarak suç duyurusunda bulundular. Hak-

kında soruşturma başlatılan Akan, Bakırköy Adalet Sarayı’na gelerek ifade verdi.107

Fikir Kulüpleri Federasyonu’nun düzenleyeceği Büyük Gençlik Buluşması için Harbiye

Açıkhava Tiyatrosu yönetiminin İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nden gelen emir doğrultu-

100 http://ilerihaber.org/erdogan-tekirdagda-2-tgbliye-hapis-cezasi/14770/ 101 http://www.dha.com.tr/ogretmene-ulkenin-basinda-hirsiz-var-davasi_926500.html 102 http://www.imctv.com.tr/86728/2015/05/maras-valiliginden-hdpnin-mitingine-alan-yasagi/ 103 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/28941402.asp 104 http://haber.sol.org.tr/turkiye/erdoganin-izmir-mitingi-icin-kurumlara-sozlu-talimat-115872 105 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/kultur-sanat/270645/Defne_Halman_a_linc_kampanyasi.html 106 http://www.radikal.com.tr/kultur/levent_uzumcuye_sorusturma-1352042 107 http://www.radikal.com.tr/hayat/tarik_akan_gokceke_isid_benzetmesi_icin_ifade_verdi-1352303


- 16 -

sunda, salon vermekten vazgeçerek sözleşme şartlarını ihlal ettiği öne sürüldü. FKF üyeleri,

etkinliğin yeni yerinde yapılacağını, sanatçılarla da görüşüldükten sonra kamuoyuna bir

açıklama yapacaklarını bildirdiler.108

Boston Gay Men’s Chorus (Boston Eşcinsel Erkekler Korosu)’nun, 27 Haziran 2015’de

Zorlu Performans Sanatları Merkezinde(PSM) vereceği konser için biletlerin satışa sunul-

masının ardından Vahdet, Yeni Şafak ve Yeni Akit gibi gazetelerinin, etkinliği hedef göste-

rerek, “Sapıklık kol geziyor”, “Eşcinselliği yayma misyonlu orkestra Türkiye’ye geliyor”,

“Yalnızca sapkın eşcinsel erkeklerden oluşan koro, ilk kez Müslüman bir ülkede konser ve-

recek. Hem de Ramazan’da, Türkiye’de…” gibi ifadelerin yer aldığı haberlerinin üzerine,

Zorlu PSM konseri iptal etti.109

9 Mayıs 2015

Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun Mersin mitinginde polis noktasından geçmek isteyen

Uğur K., A.İ.A. ile H.M. vücutlarına sardıkları “Berkin Elvan yaşıyor” pankartı nedeniyle

gözaltına alınarak, Mersin Emniyet Müdürlüğü’ne götürüldüler.110

ÖDP ve Birleşik Haziran Hareketi üyesi Bahadır Grammeşin bıçaklı saldırı sonucunda

hayatını kaybetti. İddiaya göre Kadıköy’de sabaha karşı ‘Batı Yakası Teras Cafe’ adlı bar

çalışanlarının kadınlara laf atmasına müdahale eden Grammeşin ve arkadaşlarına aynı bar-

dan çıkan 20 kişi bıçak ve satırlarla saldırmıştı.111

10 Mayıs 2015

CHP Milletvekili Oğuz Oyan TBMM gündemine taşıdığı sözlü soru önergesinde, Maden

Tetkik Arama Enstitüsü Tabiat Tarihi Müzesi’nde “insan evrimi” ile ilgili bölümün sansür-

lendiği ve ziyaretçilerin bu bölümden uzak tutulduğu haberlerine açıklık getirilmesi talebiyle

Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız’dan bu iddiaların doğruluğunu sordu.112

MHP İstanbul İl Başkanı Mehmet Bülent Karataş “AkSaray” ile ilgili afişlerinin zabıta

tarafından söküldüğünü, reklam şirketinin “siyasi baskı nedeniyle” de afişleri reklam pano-

larına asmayı reddettiğini iddia etti.113

Antalya’da 2014 yılında Milli Eğitim Temel Kanunu’ndaki değişikliğe yönelik sendikala-

rın ortak eylemine katılan öğretmen Ulaş Kartal hakkında, o dönem Başbakan olan Cumhur-

başkanı Recep Tayyip Erdoğan’a hakaret ettiği iddiasıyla iki yıla kadar hapis cezası istemiy-

le dava açıldı.114

11 Mayıs 2015

AKP’nin 8 Şubat 2015 tarihindeki İstanbul İl kongresinde Berkin Elvan pankartı açan

Leyla Erdoğan ve Hicri Selviler, “Terör örgütü propagandası” yaptıkları suçlamasıyla açılan

davada birer yıl hapis cezasına çarptırıldılar.115

Erzurum Büyükşehir Belediyesi zabıta ekipleri, CHP’nin Havuzbaşı semtindeki bir mey-

danda bulunan TIR dorsesinde (kasasında) açtığı seçim standını çevreleyen afişlerini, “bay-

rak ve afişlerin sadece il ve ilçe yönetim merkezlerinin önünde asılabileceğini” belirterek

kaldırttı.116

Sanatçı Deniz Deman, bir program nedeniyle gittiği Irak’ın Federal Kürdistan Bölge-

si’nden döndüğü sırada gözaltına alındı. Deman’ın Muş’un Bulanık ilçesindeki Nevruz kut-

108 http://ilerihaber.org/fkfnin-buyuk-genclik-bulusmasina-yasaklama/14918/ 109 http://www.diken.com.tr/nefret-medyasinin-hedefindeydi-zorlu-psm-escinsel-koronun-konserini-iptal-etti/ 110 http://www.haberturk.com/gundem/haber/1076319-basbakanin-mitinginde-3-gozalti 111 http://www.milliyet.com.tr/odp-li-genc-olduruldu--gundem-2056515/ 112 http://www.aydinlikgazete.com/turkiye/muzede-evrim-sansuru-h69629.html 113 http://www.bugun.com.tr/gundem/mhpnin-o-afisine-zabitadan-mudahale-haberi/1635131 114 http://www.dha.com.tr/ogretmene-erdogana-hakaretten-dava_929811.html 115 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/28975060.asp 116 http://www.posta.com.tr/siyaset/secim-2015/HaberDetay/Zabitadan-CHP-ye-safakta--Bayrak--oporasyonu.htm?ArticleID=281441


- 17 -

lamalarında seslendirdiği şarkılardan dolayı “Örgüt propagandası” yaptığı gerekçesiyle hak-

kında açılan dava kapsamında gözaltına alındığı iddia edildi. Savcılıkta ifade veren Deman,

serbest bırakıldı.117

AKP’nin Ağrı’da düzenlediği miting alanında zafer işareti yaptığı gerekçesiyle Başbakan

Ahmet Davutoğlu’nun korumaları ve polisler tarafından fiili müdahale ile gözaltına alınan

Aygül Nayci, yaptığı açıklamada “Miting sonrası AKP Ağrı İl teşkilatının kendisini ‘Olayı

çözelim’ diyerek partiye çağırdığını söyledi. Nayci, “İçeri girince büroda olanların hepsi ba-

ğırdı, hakaret etti. Bir erkek bana tekme attı. Sonra beni bir odaya götürdüler. Biri ‘yüzünü

dağıtırım’ dedi.” şeklinde suçlamalarda bulundu.118

MHP İstanbul Milletvekili Meral Akşener’in “AKP bizimle koalisyon kurmaz, çünkü,

17-25 yolsuzluk faillerinden hesap soracağız” sözleri sonrası A Haber kanalında yayınlanan

Gece Ajansı adlı programda gazeteci Latif Erdoğan tarafından, Akşener’in “bir kadına hiç

yakışmayacak kasetleri” olduğu iddia edildi.119

12 Mayıs 2015

Çanakkale Milli Eğitim Müdürlüğü, 2. Çanakkale Çocuk Bienali’nde sergilenen çalışma-

larda yer alan “Berkin ve Uçurtması, Berkin Elvan Ölümsüzdür” ifadelerini pedagojik ola-

rak “sakıncalı” buldu ve “öğrencilerin sergiyi gezmelerinin uygun olmadığına” hükmetti.120

Vahdet gazetesinin hedef gösterdiği “Küresel kapitalizm karşısında yerel kültür ve halk-

lar” sempozyumuna Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi salon vermekten vazgeçti.

Vahdet gazetesi, sempozyumun haberini “MSGSÜ, bizzat ülkenin Cumhurbaşkanı olan Re-

cep Tayyip Erdoğan tarafından ‘teröre hizmet ettiği’ açıklanan Alman Friedrich Ebert Vakfı

ile birlikte skandal bir sempozyumun hazırlığı yapılıyor” diye yazarak, sempozyumda tartı-

şılacak konulardan biri olan Gezi eylemlerini de provokasyon ve vandalizm olarak nitele-

mişti.121

Şırnak’ın Cizre ilçesinde mahallede herhangi bir olay olmamasına rağmen “taş attıkları”

bahanesiyle polis tarafından misket oynayan çocuklara zırhlı araçtan gaz bombası atıp, plas-

tik mermi sıkıldığı iddia edildi. Saldırı sonucunda 8 yaşındaki M.A. isimli bir çocuk gözün-

den yaralandı.122

13 Mayıs 2015

Komünist Parti Nazilli Örgütü üyeleri, kurdukları stantta “Sıfırla” başlıklı seçim bildirisi

dağıtırken, Nazilli Savcılığı’nın engellemesiyle karşılaştı. Polisler, Nazilli Cumhuriyet Sav-

cılığı’nın emriyle bildirilere el koyacaklarını, bildiride geçen “AKP eliyle sürdürülen bu ge-

rici diktatörlük kaderimiz değildir” cümlesindeki “diktatörlük” sözcüğünün hakaret sayılıp

sayılmayacağının savcılık tarafından karara bağlanacağını söylediler.123

Akdeniz Üniversitesi öğrencileri tarafından Soma’daki maden faciasının yıldönümü do-

layısıyla düzenlenen anma toplantısının ardından öğrencilerle polis ve özel güvenlik görevli-

leri arasında arbede çıktı. Polis, 10 öğrenciyi gözaltına aldı.124

Türkiye Komünist Partisi İl Başkanı Cem Kılınç hakkında Facebook’ta, “Hırsız, katil Er-

doğan” diye yazdığı için Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) 299. maddesi gereğince “Cumhur-

başkanına hakaret” suçundan dört yıla kadar hapis cezası istemiyle dava açıldı.125

Polis Sakarya’da, Sakarya Girişimci ve Sanayici İşadamları Derneği’ne (SAGİAD); Ma-

117 http://www.yuksekovahaber.com/haber/deniz-deman-gozaltina-alindi-154488.htm 118 http://t24.com.tr/haber/o-kadin-konustu-mitingten-sonra-akp-agri-teskilatina-cagrildim-tekme-atip-tehdit-ettiler,296292 119 https://www.google.com.tr/webhp?sourceid=chrome-instant&ion=1&espv=2&ie=UTF-8#q=latif%20erdo%C4%9Fan 120 http://www.radikal.com.tr/kultur/berkin_elvan_ve_ucurtmasina_bile_tahammul_yok-1355101 121 http://www.diken.com.tr/mimar-sinan-universitesi-vahdetin-hedef-gosterdigi-akademik-sempozyuma-salon-vermekten-vazgecti/ 122 http://www.yuksekovahaber.com/haber/cizrede-polis-8-yasindaki-cocugu-vurdu-154599.htm 123 http://haber.sol.org.tr/turkiye/komunist-partiye-engelleme-diktatorluk-demek-hakaret-olabilir-116475 124 http://www.haberturk.com/gundem/haber/1077933-akdeniz-universitesinde-10-ogrenci-gozaltina-alindi 125 http://www.radikal.com.tr/turkiye/tokat_polisi_facebookta_erdogana_hakaret_izi_suruyor-1355703


- 18 -

nisa’da Zaman gazetesi ve Cihan Medya Dağıtım AŞ bürosu ile çok sayıda esnafa operasyon

düzenledi. Aktifhaber.com.tr’nin haberinde operasyonların Soma’da 301 kişinin hayatını

kaybettiği maden faciasını unutturmak amacına yönelik olduğu iddia edildi.126

14 Mayıs 2015

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Van’daki bir açılış töreninde konuşma yapacağı

sırada bir grup “yuh” diyerek protestoda bulundu. Polisin protestocu gruba müdahale sonrası

dört kişi gözaltına alındı.127

İzmir’de, 1 Mayıs Emek ve Dayanışma günü etkinliklerinde üst araması yapmak isteyen

polislere taş ve sopalarla saldırdıkları iddiasıyla gözaltına alınan 10 kişiden dokuzu tutuk-

landı. İzmir Gündoğdu Meydanı’nda, 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü’nde düzenlenen

etkinlikler sırasında güvenlik güçlerine mukavemette bulunan ve çıkan gerginlikte bazı polis

memurlarını darp ettiği iddia edilen 10 kişi gözaltına alınmıştı.128

15 Mayıs 2015

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Kırıkkale’de toplu açılış töreninde yaptığı ko-

nuşma, sırasında bir kadın “Seni seviyoruz cumhurbaşkanım” diye bağırdığı için polis tara-

fından ağzı kapatılarak gözaltına alındı.129

17 Mayıs 2015

CHP, Parti Meclisi üyesi Hüseyin Yaşar hakkında, “Roboski’de katliamın emrini veren

Erdoğan’dır” sözleri nedeniyle ‘cumhurbaşkanına hakaret’ suçlamasıyla soruşturma başla-

tıldı.130

18 Mayıs 2015

Ege Üniversitesi’nde hayvan katliamına karşı bir araya gelen üniversitelilere ve akade-

misyenlere özel güvenlik görevlileri saldırdı. Kadın Kolektifi üyesi bir kız öğrencinin ise bu

arada tacize uğradığı iddia edildi.131

19 Mayıs 2015

İstanbul Gazi mahallesinde Suriye’deki Alevi katliamına karşı yapılan yürüyüşe polis

müdahale etti. Vatandaş Mehmet Müslim Salgın çocuğu ile olay anında caddeden geçtiği sı-

rada, 2 yaşındaki D.M.S. akrep tipli zırhlı aracın gaz bombası atması sonucu başına aldığı

darbeyle yaralandı.132

Hakkari’nin Yüksekova ilçesinde YPG’li Mazlum Altekin’in cenaze töreni sonrası çıkan

olaylarda, polisin attığı gaz bombası nedeniyle 14 yaşındaki F.Ö. başından yaralandı.133

İbrahim Kaypakkaya’nın ölüm yıldönümü dolayısıyla İstanbul Üniversitesi’nde yapılmak

istenen anma töreninde polisin saldırısı sonucu gözaltına alınan 11 öğrenciye işkence yapıl-

dığı iddia edildi. Kız öğrenciler ise gözaltına alınırken çevik kuvvet tarafından taciz edildik-

lerini ve “Siz devrim mi yapacaksınız küçük or…pular, sizin ananızı...” biçiminde küfür ve

hakaretlerde bulunulduğunu iddia etti.134

20 Mayıs 2015

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Soma faciası ertesindeki ziyaretinde Başbakanlık Müşaviri

Yusuf Yerkel’in tekmelediği madenci Erdal Kocabıyık “Başbakanlık korumalarının Merce-

126 http://www.taraf.com.tr/guncel-haber/arinc-isyan-etti-polis-dinlemedi-manisada-cihan-ve-zamana-baskin/ 127http://www.cnnturk.com/turkiye/vanda-erdogani-protesto-eden-4-kisi-gozaltina-alindi 128 http://www.cnnturk.com/turkiye/izmirdeki-1-mayis-gozaltilarina-9-tutuklama 129 http://www.sozcu.com.tr/2015/gundem/protesto-degil-sevgi-gosterisi-833334/ 130 http://www.diken.com.tr/erdogana-hakarette-bugun-roboskide-emri-o-verdi-diyen-chpliye-sorusturma/ 131 http://www.sendika.org/2015/05/ege-universitesinde-hayvan-haklari-savunucularina-ozel-guvenlik-saldirdi/ 132 http://www.radikal.com.tr/turkiye/2_yasindaki_cocuk_basindan_vuruldu-1361155 133 http://www.diclehaber.com/tr/news/content/view/457762?page=1&key=0b19cc02b7ce2692430e3abac3e4ad47&from=1251254157 134 http://www.birgun.net/haber-detay/gozaltina-alinan-ogrencilere-iskence-ve-hakaret-81273.html


- 19 -

des marka aracına tekme atarak kamu malına zarar verdiği” iddiasıyla altı yıla kadar hapis

cezası ve para cezası istemiyle yargılanacağı bildirildi.135

Eski emniyet mensubu Mehmet Akif Üner hakkında, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Er-

doğan’ın oğlu Bilal Erdoğan’a, Twitter üzerinden hakaret ettiği iddiasıyla, iki yıl sekiz aya

kadar hapis cezası istemiyle dava açıldı. İddianamede, Üner’in, kamuoyunda “paralel yapı”

operasyonu kapsamında gözaltına alındığı ve sonrasında serbest bırakıldığı bilgisi de yer al-

dı.136

21 Mayıs 2015

Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Tıp Fakültesi Araştırma Hastanesi’nde

görevli Asistan Dr. Çağdaş Balcı hakkında, “Hekimler ve Barış” konulu konferansta AKP

ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı eleştirdiği ve hakaret ettiği iddiasıyla Tıp Fakül-

tesi Dekanlığı tarafından “siyasi ve ideolojik propaganda” yaptığı gerekçesiyle soruşturma

açıldı. Çanakkale Tabipler Odası, Sağlık Emekçileri Sendikası ve Türk Tabipler Birliği, so-

ruşturmaya tepki gösterdi.137

“Askere Gitmeyin Çünkü…” isimli internet sitesi ve kitabına öncülük eden ve kendisini

“vicdani retçi” olarak tanımlayan Mehmet Ali Başaran’a “halkı askerlikten soğutmak” suç-

laması ile dava açıldı.138

22 Mayıs 2015

HDP’nin televizyon kanalları için hazırladığı reklamların birinde oynayan Yılmaz Yücel

isimli öğretmen, ücretli olarak çalıştığı Bağcılar Aşık Veysel İlkokulu’ndaki işinden çıkarıl-

dı.139

24 Mayıs 2015

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun Yükseko-

va’da yapacağı “toplu açılışlar” sebebiyle Valilik “mitinge katılım zorunluluğu” getirdi.

Gençlik ve Spor İl Müdürlüğünün mitinge katılmayacak olanlarla ilgili “yasal işlem yapıla-

cağı”nı bildirdiği öne sürüldü. Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü ise personel listesi

çıkararak, mitinge katılmayacakların karşısına “gelmedi” ibaresi konulacağını belirtti.140

26 Mayıs 2015

Aydın Valiliği İl Milli Eğitim Müdürlüğü, ilçe milli eğitim müdürlüklerine yazı göndere-

rek Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Aydın’da yapacağı mitinge tüm öğrenci, öğ-

renci velisi, öğretmen ve yöneticilerin katılımını istedi.141

Yüksekova’ya gelen Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Başbakan Ahmet Davu-

toğlu’nu protesto eden gençlere müdahale eden polis, evinin önünde duran 10 yaşındaki Du-

ran İşleyen’i plastik mermi ile gözünden yaraladı.142

New York Times gazetesinin Pulitzer Ödüllü eski Türkiye Şefi Stephen Kinzer’e Gazian-

tep’te verilecek “Fahri Hemşehrilik Beratı”, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı eleştiren yazısı ne-

deniyle son anda iptal edildi. Kinzer, Erdoğan’ın bizzat verdiği talimat doğrultusunda Gazi-

antep Büyükşehir Belediyesi’ne gönderilen faksta “hükümetin ve Türkiye’nin düşmanı” ola-

rak nitelendirildiğini ve Erdoğan hakkında yazdığı eleştirel bir makalenin faksta “kanıt” ola-

135 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/281043/Tekmelenen_madenci_Kocabiyik_sessizligini_bozdu.html 136http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29057942.asp?utm_source=sm_tw&utm_medium=free&utm_term=post&utm_content=bilal_erdogan_a_hakaret_iddiasina_dava&utm_campaign=gundem_unluler_politika_sondakikahaberleri_sosyalmedya_kriminal/adliolaylar 137http://www.zaman.com.tr/gundem_akp-ve-erdogani-elestiren-doktora-sorusturma_2295538.html 138 http://mobil.kuremedya.com/haberler.php?HID=10070#.VWR20M_tmkp 139 http://www.birgun.net/haber-detay/hdp-reklaminda-oynayan-ogretmen-isten-atildi-81482.html 140 http://www.evrensel.net/haber/113534/akp-mitingine-katilim-icin-tehdit-sorusturma-fisleme 141 http://www.birgun.net/haber-detay/okullarda-erdogan-mitingine-cagri-katilmayanlar-fislenecek-81695.html 142 http://www.diclehaber.com/tr/news/content/view/458906?from=3392673384


- 20 -

rak yer aldığını söyledi.143

27 Mayıs 2015

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kucağındaki Başbakan Ahmet Davutoğlu’nu öptüğü bir capsi

sosyal medyada “Ben oğluma oy toplarım babasının bitanesi” mesajıyla paylaşan bir yurttaş,

Twitter üzerinden patronuna ihbar edilince işten çıkarıldı. Şirket yöneticisi “Gerçekten çok

alçakça bir tweet. Bugün işine son verildi. Uyarınıza teşekkürler” mesajıyla ihbarı yapan va-

tandaşa teşekkür etti.144

Uşak’ı ziyaret eden Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın konvoyu MHP il binasının

önünden geçtiği sırada bozkurt işareti yapan MHP Merkez İlçe Başkan Yardımcısı Seher

Kayıhan koruma polislerince gözaltına alındı. Bozkurt işaretini hakaret sayan savcılığın tu-

tuklanmasını istediği Kayıhan, tutuksuz yargılanmak üzere bir gün sonra serbest bırakıldı.145

28 Mayıs 2015

Savcı Mehmet Selim Kiraz’ın rehin alınıp öldürüldüğü 1 Nisan’da sosyal medyadan yapı-

lan paylaşımlarla ilgili soruşturma başlatıldı. Şüpheliler arasında ilk sırada yer alan gazeteci

Mirgün Cabas, “terör örgütü propagandası” yaptığı iddiası ile ifade vermek üzere savcılığa

çağrıldı. Koray Çalışkan, Pelin Batu ve Banu Güven de sosyal medyada yaptıkları paylaşım-

lardan dolayı “terör örgütü propagandası” soruşturmasına dâhil edildiler.146

Eskişehir’in Beylikova ilçesinde görev yapan öğretmen Hatice Yüksel, Eğitim Sen’in dü-

zenlediği Ali İsmail Korkmaz’ın öldürülmesi ile ilgili davaya katılan öğretmenlerin açığa

alınmalarını protesto eden basın toplantısına katıldığı gerekçesiyle açığa alındı.147

Gazeteci Mustafa Hoş, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan hakkında yazdığı “Big

Boss” kitabı nedeniyle kendisine dava açıldığını söyledi. Hoş, Twitter mesajında şöyle dedi:

“Erdoğan’ın su, simit satarak hayata başladığını söylemek cumhurbaşkanına hakaret sayıldı.

Cezası 4 yıla kadar hapis. Erdoğan’ın geçmişini yazmak nasıl ‘toplumum bir kesimini aşağı-

layan, küçümseyen, dışlayan’ bir suç oluyor?”148

29 Mayıs 2015

Gezi Parkı gösterileri sırasında İstanbul’da bir aracın çarpmasıyla yaşamını yitiren Meh-

met Ayvalıtaş olayının görüntülerini mahkemeye sunmayan üç polis hakkında açılan davada

Ataşehir Kaymakamlığı, polislerin yargılanmasına izin vermemesi nedeniyle dava düştü.149

Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun Van mitingi öncesinde miting alanın hemen yanında

Davutoğlu’nu protesto eden kitleye polis, gaz bombaları ve tazyikli su ile müdahale etti.

50’yi aşkın kişi gözaltına alındı.150

31 Mayıs 2015

Gezi Parkı olaylarının yıl dönümü nedeniyle Taksim’e çıkan çok sayıda cadde, sokak ve

kritik nokta trafiğe kapatıldı. Taksim’e giden metro ve otobüs seferleri ise geçici olarak dur-

duruldu.151

143 http://www.birgun.net/haber-detay/sen-misin-erdogan-i-elestiren-pulitzerli-gazeteciye-verilecek-fahri-hemsehrilik-iptal-81728.html 144 http://www.diken.com.tr/yeni-turkiye-bir-mizah-postu-bir-ihbar-tweeti-derken-isinden-oldu/ 145 http://www.zaman.com.tr/gundem_savci-cumhurbaskanina-bozkurt-isaretini-hakaret-saydi-mahkeme-serbest-birakti_2296935.html 146 http://www.aljazeera.com.tr/al-jazeera-ozel/mirgun-cabasa-teror-orgutu-propagandasindan-ifade-cagrisi 147 http://www.bianet.org/bianet/egitim/164874-eskisehir-valisi-basin-aciklamasina-katilan-ogretmeni-aciga-aldi 148 https://twitter.com/mustafahos/status/603900379928100864 149 http://www.diclehaber.com/tr/news/content/view/459403?from=2975960978 150 http://www.evrensel.net/haber/113997/vanda-baskan-demirtas-sloganina-5-gozalti 151 http://www.ntv.com.tr/turkiye/taksime-cikan-yollar-trafige-kapatildi,B0Lto7CX1k-LLjJYUilfZA


- 21 -

İfade ve Basın Özgürlüğüne Yönelik Müdahaleye

Yurtiçi ve Yurtdışından Gelen Tepkiler

1 Mayıs 2015

Türkiye Gazeteciler Cemiyeti (TGC) ve Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS) ortak bir

açıklama yaparak 1 Mayıs’ta basın özgürlüğüne zarar verildiğini gazetecilerin görevlerini

yapmalarının engellendiğini duyurdu. Açıklamada “Sarı basın kartı taşımayan, kurum tanı-

tım kartını gösteren gazetecilere Taksim’e giriş izni verilmedi. TGC ve TGS’nin, basın kart-

larının yanı sıra medya kurum tanıtım kartlarının da tanınması konusundaki İstanbul Valiliği

ve İstanbul Emniyet Müdürlüğü’ne yaptığı başvurulara yanıt verilmedi” denildi.152

İktidara yakınlığıyla bilinen Yeni Şafak gazetesi yazarlarından Ali Bayramoğlu, köşe ya-

zısında AKP döneminde basın özgürlüğü alanında daralma olduğunu savunarak “Açık top-

lumların ön koşulu basın özgürlüğünün tam olmasıdır. Basın hareket alanının sınırlanması

toplumda siyaset yerine şiddet fikrinin yerleşmesinde de belirleyici olur” dedi.153

İnsan Hakları İzleme Örgütü “cumhurbaşkanına hakaret” soruşturmaları ve davalarıyla

ilgili yaptığı açıklamada, “hükümetin seçim öncesi muhaliflerin peşine düştüğünü” ifade et-

ti. İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün Türkiye araştırmacısı Emma Sinclair-Webb “Türki-

ye’nin, kamu görevlilerine hakaret suçlamasıyla insanlar hakkında kovuşturma yürütmeye

bir son vermesi gerekiyor” dedi.154

2 Mayıs 2015

TOBB 71. Genel Kurulu’nda konuşma yapan CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu,

“Medyası özgür olmayan bir ülkede gerçek demokrasi olmaz. Demokrasinin varlık nedeni

medyasının özgür olmasıdır. Aman sesimi çıkarmayayım, yarın sabah bir müfettiş ordusu

işyerime gelir…böyle bir düzenin olduğu yerde gerçek demokrasiden söz edilemez” dedi.155

1 Mayıs İşçi Bayramı’nın ardından basın açıklaması yapan DİSK Genel Başkanı Kani

Beko 1 Mayıs’ta çekilen fotoğrafları ve plastik mermiler göstererek, “Uluslararası Birlik

Dayanışma ve Mücadele gününü, tabii ki 1 Mayıs’a yakışan bir şekilde İstanbul’da da kut-

lamak istiyorduk. Ancak Şişli ve Beşiktaş’ta bir araya gelen arkadaşlarımıza karşı yapılan

faşist saldırılar sonrasında birçok arkadaşımız yaralandı. 300’e yakın işçi arkadaşımız gözal-

tına alındı. 1 Mayıs ile ilgili suç duyurusunda bulunacağız” dedi.156

3 Mayıs 2015

Dünya Basın Günü mesajında Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Nazmi Bilgin, “Ülkemizin

mevcut koşullarında 3 Mayıs Dünya Basın Özgürlüğü Gününün kutlanması ne yazıktır ki bu

yıl da mümkün olamamaktadır. Umudumuz, bir gün kimsenin düşünce ve ifadelerinden do-

layı yargılanmadığı, hapishane ve tutuk evlerinde düşüncesinden veya haberinden dolayı

kimsenin hürriyetinin kısıtlanmadığı, Türk medyasının sesini her türlü baskı, ayrıştırma,

sansür ve oto-sansürden uzak ve özgürlük içinde, 3 Mayıs Dünya Basın Özgürlüğü Gününü

kutlayabilme mutluluğuna ulaşabilmektir” dedi. Bilgin “Türk Medyasının örgütlenme eksik-

liği veya sendikasızlaştırılması, yaşanılan sorunların en önemli nedenidir” dedi.157

3 Mayıs “Dünya Basın Özgürlüğü Günü” ile ilgili bir açıklama yapan Türkiye Gazeteci-

ler Cemiyeti, “Haberin sakıncalı, gazetecinin terörist olarak tanımlandığı, halkın haber alma

152 http://www.tgc.org.tr/duyuru.asp?did=989 153 http://t24.com.tr/haber/yeni-safak-yazari-bayramoglu-basin-ozgurlugunde-verdigimiz-sinav-iyi-degil,295274 154 http://t24.com.tr/haber/human-rights-watchtan-cagri-cumhurbaskanina-hakaret-suclamasi-kalksin,295254 155 http://www.aa.com.tr/tr/haberler/503446--birinci-sinif-demokrasi-icin-ne-gerekiyorsa-yapacagiz 156 http://www.hurriyet.com.tr/ekonomi/28898090.asp 157 http://tr.ulak.cihan.com.tr/tr/haber/Gazeteciler-Cemiyeti-Baskani-Bu-yil-da-basin-ozgurlugunu-kutlayamiyoruz_5037-CHMTc3NTAzNy8x


- 22 -

hakkının yayın yasaklarıyla engellendiği bir yılı yaşıyoruz. Gazeteciler, iktidar ve siyasetçi-

ler tarafından hedef gösteriliyor” denildi.158

Adıyaman Faal Gazeteciler Cemiyeti Başkanı İbrahim Aslan, 3 Mayıs Dünya Basın Öz-

gürlüğü Günü dolayısıyla yayınladığı mesajda, “Güç şartlar altında da olsa halkın haber al-

ma hakkının engellenemeyeceğini ifade ediyoruz. Ne yazık ki gerek fiili ve fiziki saldırılar,

gerek anti-demokratik yasalar, gerekse de medya sahiplik yapısının gazetecileri mahkum et-

tiği iş güvencesinden yoksun çalışma koşulları bu hakkın kullanılmasını ciddi ölçüde engel-

liyor. Bundan dolayı içinde bulunduğumuz şartlarda ‘3 Mayıs Dünya Basın Özgürlüğü Gü-

nü’ ne yazık ki hiçbir anlam ifade etmiyor” dedi.159

3 Mayıs Dünya Basın Özgürlüğü Günü’nde bir araya gelen G-9’a mensup gazetecilik

meslek örgütleri Beyoğlu’nda buluşarak Galatasaray’a yürüdü. Gazeteciler, işlerini yaparken

kendilerine yöneltilen “hakaret, kışkırtma ve terör propagandası” suçlamalarına tepkilerini

gösterdiklerini söylediler. Uzun süredir devam eden akreditasyon dayatmaları, parlamento

muhabirlerine yönelik düzenlemeler ile gazetecilerin işten çıkartılması ve internet sansürünü

de protesto eden gazeteciler, “Bir soru sorma mesleği olan gazeteciliği, soru sormadan ya da

yalnızca iktidarın hoşuna giden sorular sorarak yapmamız isteniyor. İktidarı rahatsız eden

sorular soranlar, sokakta ve sosyal medyada linç ediliyor” dediler.160

Alman Yeşiller grubu, yayınladığı 3 Mayıs Dünya Basın Özgürlüğü Günü açıklamasında

Türkiye’de sansürün ve gazetecilere yönelik saldırıların sıradanlaştığı belirtilerek “Özgür

olmayan basın aynı zamanda bütün toplumun özgürlüğünü tehdit ediyor. Medya ancak öz-

gürce ve engellenmeden işini yaparsa toplumda bağımsız bir siyasi fikir oluşur” dedi.161

Alman Yeşiller Partisi, 3 Mayıs Dünya Basın Özgürlüğü Günü’ne özel bir Türkiye notu

yayımladı. Partinin Medya Sözcüsü Tabea Rößner ve Dış Politika Sözcüsü Omid Nouri-

pour’un açıklamalarının yer aldığı notta, Türkiye’de sansürün günlük hayatın bir parçası ha-

line geldiği vurgulandı. Notta ayrıca, Dünya’ya, Ankara’ya baskıyı artırma; Ankara’ya da

tutuklu tüm gazetecileri serbest bırakma çağrısı yapıldı.162

3 Mayıs Basın Özgürlüğü Günü dolayısıyla TGS, ÇGD, TGC ile DİSK Basın-İş Sendika-

sı’nın öncülüğündeki yürüyüşte yapılan ortak açıklamada, “Basın özgürlüğü mücadelemizin,

sadece bir meslek için yürütülmediğini, özgür ve demokrat bir Türkiye özleyen her vatanda-

şın mücadelesi olduğunu vurguluyor ve herkesi ‘gazetecilik için ayağa kalkmaya’ çağırıyo-

ruz” denildi.163

Gazetecilere Özgürlük Platformu Dönem Sözcüsü ve TGC Başkanı Turgay Olcayto 3

Mayıs Basın Özgürlüğü Günü dolayısıyla yaptığı açıklamada “Ülkemizde basın özgürlüğü

her yıl daha kötüye gidiyor. Basın özgürlüğü kavramı üzerinde devlet erkânıyla, bazı gaze-

tecilerle anlaşamıyoruz. Türkiye’de, halkın bilgi edinebildiğini söylemek çok zor. Hem

mahkeme yasaklarıyla, hem akreditasyonla, hem sansürle ve oto-sansürle halkın bu hakkı

kısıtlanıyor” dedi.164

3 Mayıs Dünya Basın Özgürlüğü Günü nedeniyle bir mesaj yayınlayan Nazilli Belediye

Başkanı Haluk Alıcık “Basın kuruluşlarımızın, özellikle yerel basınımız ve çalışanlarının zor

şartlarda bile görevlerini yerine getirebilmek için gösterdikleri çabayı biliyor ve bu gayretle-

rini takdirle karşılıyorum. Özgür, tarafsız ve objektif bir basın olmadan; gerçek anlamda

demokrasi olmaz” dedi.165

158 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/28901649.asp 159 http://www.hurriyet.com.tr/yerel-haberler/adiyaman-haberleri/aslan-dan-3-mayis-dunya-basin-ozgurlugu-gunu-me_103316 160 http://www.bianet.org/bianet/ifade-ozgurlugu/164273-gazeteciler-basin-ozgurlugu-icin-yurudu 161 http://www.zaman.com.tr/dunya_alman-yesiller-partisinden-ozel-turkiye-aciklamasi-sansur-siradanlasti_2292486.html 162 http://www.zaman.com.tr/dunya_alman-yesiller-partisinden-ozel-turkiye-aciklamasi-sansur-siradanlasti_2292486.html 163 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/28908774.asp 164 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/28908774.asp 165 http://www.hurriyet.com.tr/yerel-haberler/Aydin-Haberleri/baskan-alicik-dan-basin-ozgurlugu-gunu-mesaji_103919


- 23 -

4 Mayıs 2015

Tuluhan Tekelioğlu tarafından çekilen, “Persona Non Grata” belgeseliyle ilgili, gazete-

ciler Ahmet Şık ve Tuğçe Tatari belgeselde yer alan isimlerden bazılarına tepki göster-

di. Tatari Twitter hesabından yaptığı açıklamada, Derya Sazak ve Fatih Altaylı’nın belgesel-

de yer almasını eleştirerek, bu isimlerle işsiz bırakılan diğer gazeteciler arasında “mağduri-

yet eşleşmesi” yapılmasının haksızlık olduğunu söyledi. Şık ise, “Hepimiz eşit değiliz” baş-

lığıyla yayınladığı yazısında, 2005 yılında Radikal gazetesinden atılmasından sonra yaşadık-

larını ve bu yaşananlarda Doğan Medya Grubu’nun payını anlattı. Belgeselin yönetmeni Te-

kelioğlu ise, itirazlar sonrasında bir açıklama yaparak, “işsiz bırakılma meselesiyle ilgili tüm

taraflara mikrofon uzattığını; belgeselin mağdur edenle, mağduru eşitlemek gibi bir niyetinin

olmadığını” söyledi.166

ABD’nin Ankara Büyükelçisi John Bass, Diplomasi Muhabirleri Derneği üyeleri ile bir

araya geldiği sohbet toplantısında, Türkiye’de basın özgürlüğü çerçevesinde son dönemde

artan akreditasyon uygulamaları ile ilgili bir soru üzerine, “Medyanın bilgiye ulaşımı bana

göre çok önemli bir ilke. Herhangi bir hükümetin nerede olursa olsun seçici davrandığında,

kimi yayınların resmi devlet etkinliklerine veya hükümet sözcülerine ulaşmasında seçici ol-

maları bizi endişelendirir.” dedi.167

1 Mayıs’ta gözaltına alınanlar için Çağlayan Adliyesi’nde bulunan avukatlara yapılan

müdahaleyle ilgili Av. Öncel Onur Akbaş; “1 Mayıs gözaltıları için avukatlar adliyeye giriş

yaptıktan sonra polis onların önüne barikat kurdu. Biz yaptıklarının ‘kanunsuz ve hukuksuz

olduğunu’ dile getirdik. Ardından polisler bize tekmeler ve kalkanlarla saldırmaya başladı

ve tekmelerle dışarıya kadar sürüklediler. Kadın avukatlar polislerin sözlü ve fiziksel tacizi-

ne maruz kaldılar” dedi.168

Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü (RSF)’nün “2015 Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi”

raporunda, Türkiye’deki gerilemelere örnek olarak, “internet sansürünün ağırlık kazanması,

eleştirel gazetecilerin işlerine son verilmesi ve haklarında davalar açılması, yayın yasakları

ile medyanın tümüne uygulanan ekonomik baskılar” gösterildi.169

“Türkiye’de Basın Özgürlüğü” konulu panelde konuşan Şişli Belediye Başkanı Hayri

İnönü, Dünyada düşünce ve ifade özgürlüğünü takip eden uluslararası kuruluşlar vardır. Ül-

kemiz için yayınladıkları aylık ve yıllık raporlar sadece utandırıcı değil aynı zamanda dikkat

edilmesi gereken tespitlerle doludur. Günümüzde haberleşme ve bilgilenme sayısız iletişim

kanalı üzerinden yapılabilmektedir. Bu iletişim zenginliğinin oluşturduğu kolaylıkların yanı

sıra da yanıltan haber, algı yönetimi ve bilgi kirliliği gibi olumsuzluklarla da karşı karşıya-

yız” dedi. Panelde konuşmacılar, basın etik kurallarının yanı sıra Türkiye’de olması gereken

basın yayın kurallarını anlattı.170

“Medya ve Hukuk” konulu bir programda konuşan Radyo Televizyon Üst Kurulu

(RTÜK) Başkanı Prof. Dr. Davut Dursun, radyo ve televizyonlardaki şiddetle ilgili uygula-

malar konusunda bir proje yürütüldüğünü belirterek “Şiddet içeren yayınlar taranıyor, bu ta-

ranan yayınlar sınıflandırılacak, arkasından da buna ilişkin neler yapılabilir konusuyla bir

çalıştay düzenlemeyi düşünüyoruz. Orada varılacak hususları kamuoyuyla paylaşarak şidde-

te karşı kamuoyunun duyarlı olmasını isteyeceğiz” dedi.171

5 Mayıs 2015

CHP, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı “taraflı siyasi konuşmalar yaptığı ve dini istismar ettiği”

166http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/269169/Ahmet_Sik_ve_Tugce_Tatari_den_issiz_gazeteciler_belgeseline_itiraz__Hayir__esit

_degiliz.html 167 http://www.zaman.com.tr/dunya_abd-buyukelcisi-bass-akreditasyon-endise-verici_2292626.html 168 http://birgun.net/news/view/caglayan-adliyesinde-avukatlara-polis-/17516 169 http://www.milliyet.com.tr/basin-ozgurlugu-geriledikce-umut/gundem/ydetay/2053612/default.htm 170 http://www.milliyet.com.tr/sisli-de-turkiye-de-basin-ozgurlugu-istanbul-yerelhaber-764355/ 171 http://www.milliyet.com.tr/rtuk-baskani-dursun-kirikkale-de-kirikkale-yerelhaber-764407/


- 24 -

gerekçeleriyle RTÜK’e şikayet etti. CHP’nin RTÜK’e yaptığı başvuruda, Erdoğan’ın yakla-

şan genel seçimlere yönelik olarak taraflı siyasi konuşmalar yaptığı, dini istismar ettiği ve

açık bir şekilde muhalefet partilerini hedef alarak genel başkanlarıyla polemiğe girdiği belir-

tildi.172

6 Mayıs 2015

Açık Toplum Vakfı, Koç Üniversitesi ve Ohio Devlet Üniversitesi’nin desteğiyle hazırla-

nan Haziran 2015 Seçimleri Türkiye Kamuoyu Dinamikleri Araştırması sonucuna göre,

Türkiye’de ifade özgürlüğü sorunu olduğuna inananların oranı 2011’de yüzde 44’den

2015’te yüzde 56’ya yükseldi.173

Basın Konseyi, Star, Takvim, Akşam ve Güneş gazetelerinin haber ve yazılarından dolayı

başta, Star Gazetesi’nin 20 Şubat 2015 tarihindeki ‘Pensilvanya’da Sümeyye’ye suikast em-

ri’ başlıklı haberi ile 24 habere ve Yeni Şafak gazetesi yazarı Cem Küçük’ün “Aşağıdan yu-

karıdan yolun sonu görünüyor!” başlıklı yazısına kınama cezası verildi.174

7 Mayıs 2015

Bianet’in, seçim dönemlerinde gazeteciliğin nasıl yapılması gerektiğine dair gazeteci

meslek örgütleriyle bir araya gelerek hazırladığı haberde, TGC Başkanı Turgay Olcayto, 7

Haziran 2015 genel seçimlerinin propaganda döneminin partiler açısından eşit geçmediğini

söyledi. “Medyadaki ayrışma ve siyasi iktidarın basın üzerindeki baskılarının” bu eşitsizlikte

rolü olduğunu ifade eden Olcayto “Tarafsızlığını bir parti lehine bozmuş görülen cumhur-

başkanının gazetelerde ve televizyonlarda sık sık konuşmalarıyla ve mitingleriyle yer alması

siyasi partiler arasındaki dengeyi bozan en önemli unsur olarak göze çarpıyor” dedi. ÇGD

Başkanı Ahmet Abakay ise, dengenin bozulduğu görüşüne katılarak, Türkiye’de bu olayın

“doğal” olduğunu söyledi. TGS Genel Sekreteri Mustafa Kuleli de, medyanın bu tavrını “ya-

lakalık” olarak değerlendirdi.175

Türkiye Gazeteciler Konfederasyonu 3. Başkanlar Kurulu’nda yaygın medya ve yerel ba-

sında barış dilinin kullanılmasına özen gösterilmesi gerektiğini belirterek, gazete, televiz-

yon, dergi, radyo, haber ajansı, internet-elektronik yayıncılığını kapsayan medya sektöründe,

basın meslek ve etik ilkelerine uymayan kişilerin boy gösterdiğini, isteyen herkesin, eğitimi-

ne, bilgi birikimine bakılmaksızın habercilik yapabildiği ifade edildi. Günümüz Türki-

ye’sinde basın sektöründe yaşanan sorunların en büyük nedeninin bu kuralsızlık olduğuna

dikkat çekilerek, gerçek gazeteciliğin eğitim ve bilgi gerektirmesine karşın, mesleğin, iste-

yen herkesin kuralsızca yapabileceği bir iş durumuna düştüğüne dikkat çekildi ve mesleki

düzenlemeye gidilme ihtiyacı olduğuna vurgu yapıldı.176

8 Mayıs 2015

Sanatçılar Girişimi adlı grup Sadri Alışık Sinema ve Tiyatro Ödülleri töreninde Rumeli

Hisarı’na mescit yapılmasını eleştiren konuşması nedeniyle Cumhurbaşkanı Recep Tayyip

Erdoğan’ın “hedefi” haline gelen sanatçı Defne Halman’a destek çıktı. Açıklama yayınlayan

Sanatçılar Girişimi “Gericiliğin ülkeyi bir bilinmeze sürüklemesi, sanat ve sanatçı düşmanlı-

ğı, kültürel varlıkların talanı bir an önce durdurulmalıdır” dedi.177

9 Mayıs 2015

Konrad Adenauer Stiftung vakfı tarafından Şanlıurfa’da yapılan “Hukuk Devleti ve Med-

ya” adlı konferansta konuşan Şanlıurfa Gazeteciler Birliği Başkanı Veysel Polat, “gazeteci-

172 http://t24.com.tr/haber/chp-erdogani-rtuke-sikayet-etti-tarafli-siyasi-konusma-yaparak-dini-istismar-ediyor,295706 173 http://www.agos.com.tr/tr/yazi/11504/karsilastirmali-secim-anketinden-ekonomik-kriz-buyudu-demokrasi-sorunlari-artiyor 174 http://www.samanyoluhaber.com/basin-konseyinden-havuz-medyasina-kinama-haberi/1112351/ 175 http://bianet.org/bianet/medya/164368-erdogan-icin-yayin-akisini-kesmek-medyayi-ne-hale-

getirdi?utm_content=bufferae840&utm_medium=social&utm_source=twitter.com&utm_campaign=buffer 176 http://www.milliyet.com.tr/cemiyet-baskanlari-sanliurfa-da-bulustu-nevsehir-yerelhaber-768768/ 177 http://www.bianet.org/bianet/sanat/164400-erdogan-in-hedef-gosterdigi-tiyatrocu-halman-a-destek


- 25 -

liğin asıl hedefinin kamu yararı olduğunu ve farklı amaçlarla kullanılmasının doğru olmadı-

ğını” belirtti. Şanlıurfa Baro Başkanı Hikmet Delebe ise “Türkiye’de kuvvetler ayrılığı ol-

duğunu ve her erkin bir diğerine müdahalesinin söz konusu olmaması gerektiğini ancak son

dönemlerde bu kurala uyulmadığını” söyledi.178

İstanbul Enstitüsü Medya ve İletişim Merkezi tarafından hazırlanan “Türkiye’de Basın

Özgürlüğünün Hukuki Zemini” konusundaki raporda yayın yasaklarının “basın özgürlüğü-

nün kısıtlanmasına ve haber verme hürriyetinin engellenmesine yönelik en önemli uygula-

ma” olarak gösterildi. Anayasada basın özgürlüğünü kısıtlayıcı bazı maddelerin bulunduğu

yorumunu getiren raporda bu bölümlerin Anayasadan çıkarılması gerektiği vurgulandı. Ra-

porda ayrıca 2011 yılından sonra yılda ortalama 30 yayın yasağı kararı verildiği kaydedildi.

Avukat Bilal Çalışır tarafından hazırlanan raporda Basın Kanununun madde başlıklarında

özgürlükten bahsedilse de düzenlemelerin temelde basın hürriyetini sınırlamaya yönelik bir

mantıkla hazırlandığı ifade edildi. 2014’te MİT tırları ve 17-25 Aralık operasyonlarıyla ilgili

yapılan 14 yayın yasağı başvurusunun 13’ünün kabul edildiği ayrıca AİHM’nin genel ah-

lak,’ ‘kamu güvenliği,’ ya da ‘devlet çıkarları’ gibi muğlak nedenlerle basına getirilen sınır-

lamaları kabul etmediği de belirtildi.179

Doç. Dr. Ceren Sözeri tarafından hazırlanan “Türkiye’de Medya - İktidar İlişkileri: So-

runlar ve Öneriler” adlı raporda ise “medya sahipliğinde şeffaflığa ve medya pazarındaki

rekabet ilişkilerinin düzenlenmesi için daha etkin yasalara ve bağımsız çalışan düzenleyici

kurumlara ihtiyaç olduğu” kaydedildi.180

Oy ve Ötesi Derneği 7 Haziran milletvekili seçimleri öncesi bünyesinde bulunan İstan-

bul’daki sandıklarda görev yapacak gözlemcilere eğitim vermek amacıyla düzenlenen pa-

nelde, Uluslararası Basın Enstitüsü (IPI) Türkiye Ulusal Komitesi Başkanı Gazeteci yazar

Kadri Gürsel “Medya özgürlüğü demokrasinin sağlıklı değişim üretebilmesi için hayatidir.

Eğer bir ülkede medya özgürlüğü yoksa muhalefetin medyaya erişimi kısıtlanmışsa demok-

rasi, en büyük erdemi olan halkın oyuna bağlı olan değişimi tahakkuk ettirme kapasitesini

yitirir. Ve Türkiye’de iktidarın seçim yoluyla gitmesini imkansızlaştırmak için medya özgür-

lüğü alabildiğine ve hiç görülmedik bir oranda kısıtlanmıştır” dedi.181

10 Mayıs 2015

Hürriyet Gazetesi eski Genel Yayın Yönetmeni Enis Berberoğlu, Hürriyet’teki istifalar ve

işten çıkarmalarla ilgili olarak “Süreç çok sert geçti, idare edemedim. Başbakan Tayyip Er-

doğan nokta atışı yapmadı. Hürriyet’e sopayla girdi. Ne çıkarsa bahtına. Tahmin edemeye-

ceğiniz kanallar kullanıldı o süreçte” dedi.182

11 Mayıs 2015

Basın Konseyi, Danıştay’ın 147inci kuruluş yıldönümü törenine TRT ve Anadolu Ajansı

dışında muhabir alınmamasını eleştirdi. Basın Konseyi açıklamasında, “Yıllardır süregelen

uygulamanın bugün yok sayılarak, toplantıya yalnızca devlete bağlı TRT ve AA muhabirle-

rinin alınması, basındaki ayrımcılığın geldiği son noktayı gözler önüne sermiştir” denildi.183

Aram Yayınları hakkında açılan davaları değerlendiren Yayınevi çalışanı Engin Erden,

Kürt basınının sürekli olarak baskı altında tutulduğunu ve çocuklar için bastıkları eğitim ki-

taplarının da aralarında bulunduğu 48 kitap hakkında “Örgüt propagandası” iddiasıyla soruş-

turma ve dava açıldığını söyledi.184

178 http://www.sanliurfa.com/hukuk-devleti-ve-medya-urfa-da-tartisildi/1671439307/ 179 http://www.haberler.com/doc-dr-sozeri-basin-ozgurlugu-icin-medya-7292172-haberi/ ve 179 http://t24.com.tr/haber/basin-ozgurlugu-

raporu-17-araliktan-sonra-12-konuda-yayin-yasagi-getirildi-yasaklar-katlanarak-artiyor,296136 180 http://www.haberler.com/doc-dr-sozeri-basin-ozgurlugu-icin-medya-7292172-haberi/ 181 http://www.cihan.com.tr/haber/Kadri-Gursel_1475-CHMTc4MTQ3NQ== 182 http://www.bugun.com.tr/gundem/sopayla-girdi-haberi/1633385 183 http://haber.sol.org.tr/medya/basin-konseyinden-danistaya-tepki-116235 184 http://www.yuksekovahaber.com/haber/cocuk-kitaplarina-orgut-propagandasi-sorusturmasi-154476.htm


- 26 -

Avrupa Parlamentosu’nun Türkiye raporunun basın özgürlüğü başlığı altındaki bölümde

Türkiye konusunda “Sosyal medyaya erişimi engelleme çabaları ve internet sitelerini mah-

keme kararı olmadan kapatma kınanıyor. İfade özgürlüğüne yönelik kısıtlayıcı yaklaşım ve

medya organları ile gazetecilere yönelik baskının üzüntü verici olduğu belirtiliyor.” ifadeleri

kullanıldı.185

Can Yücel’in şiirlerinden uyarlanan Can adlı tiyatro oyununu, Edirne Valiliği’nin “argo”

ve “siyasi içerik” gerekçesiyle sahnelenmesine izin vermemesi kararına tepki gösteren Edir-

ne Belediye Başkanı Recep Gürkan, “Edirne gibi çağdaş, Cumhuriyet’in kalesi olmuş bir

şehrin tiyatroyu yasaklamayla eş anlamlı hale gelmesinin kabul edemeyeceği bir şey oldu-

ğunu” belirterek oyunun yönetmeni ve oyuncusu Kemal Kocatürk’ü oyunu sahnelemesi için

Edirne’ye davet etti.186

12 Mayıs 2015

Gazeteciler Cemiyeti, Danıştay’ın 147’inci kuruluş yıldönümü törenine TRT ve AA dı-

şında yayın kuruluşunun alınmamasını “sansürün yüksek yargı tarafından uygulanması”

olarak tanımlayarak kınadı. Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Nazmi Bilgin, yaptığı açıklamada

“akreditasyon sansürdür, anayasal hak ihlalidir” dedi.187

Danıştay’ın 147’nci kuruluş yıldönümü törenine sadece TRT ve AA’nın izlemesine izin

verilmesini ve diğer gazetecilerin alınmamasını Yargıçlar Sendikası, TGC ve Basın Konseyi

de bildirilerle kınadılar.188

Gazetecilere Özgürlük Platformu Dönem Sözcüsü ve TGC Başkanı Turgay Olcayto yap-

tığı açıklamada “Basın özgürlüğünü ve düşünceyi ifade özgürlüğünü kendisine engel olarak

gören iktidarın sistematik olarak uyguladığı akreditasyonun devletin hukuk kurumlarından

biri olan Danıştay tarafından da benimsenmesi demokrasimizin geleceği açısından düşündü-

rücüdür” dedi.189

İzmir Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Misket Dikmen, Danıştay’ın 147. kuruluş yıldönümü

törenine TRT ve Anadolu Ajansı dışında medya kuruluşlarının alınmamasını “Törene devlet

kurumlarının dışında diğer bağımsız medya kuruluşlarının alınmaması, eşitlik ilkesine aykırı

olduğu kadar 12 Eylül zihniyetinin bir yansıması ve basın özgürlüğünün devlet tekeline

alınmak istenmesinin göstergesidir” diyerek eleştirdi.190

13 Mayıs 2015

PEN Türkiye, Genco Erkal ve Can Yücel’in şiirlerinden uyarladığı CAN isimli tiyatro

oyununun Halk eğitim Merkezi’nde sahnelenmesinin Edirne Valiliğince yasaklanmasına

tepki gösterdi. Konuyla ilgili açıklamada “Son günlerde kültür ve sanat dünyamıza şimdiye

dek görülmemiş bir açık şiddet uygulanmaktadır” denildi.191

14 Mayıs 2015

Bâb-ı Ali Toplantıları’nda konuşan Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, “Eğer bir ülkede

‘Demokrasi var, ancak hukuk konusunda sorunlar var’ diyorsanız, o ülkede demokrasinin

sıhhatli işlemesi bir süre sonra mümkün olmaz. Yargının, mutlaka evrensel hukuk ilkeleriy-

le, Anayasa, yasalar ve vicdan ile hareket etmesi gerekiyor. Su ve ekmek nasıl ihtiyaç ise

hukuk da aynen öyle bir ihtiyaç” dedi.192

185 http://www.hurriyet.com.tr/dunya/28978001.asp 186 http://kitap.radikal.com.tr/makale/haber/valilik-yasakladi-belediye-sahip-cikti-420833 187 http://www.cihan.com.tr/tr/haber/Gazeteciler-Cemiyetinden-Danistay-torenine-akreditasyona-tepki_5082-CHMTc4NTA4Mg== 188 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/28978877.asp 189 http://www.zaman.com.tr/gundem_gazetecilere-ozgurluk-platformu-akreditasyon-danistay-in-gorevi-degildir_2294084.html 190 http://www.cihan.com.tr/tr/haber/IGC-Baskani-Dikmen-Akreditasyonun-yargiya-sirayet-etmesi-endise-verici_5044-

CHMTc4NTA0NA== 191 http://www.bianet.org/bianet/ifade-ozgurlugu/164512-pen-den-edirne-de-can-yucel-yasagina-tepki 192 http://www.radikal.com.tr/politika/ali_babacan_su_ve_ekmek_nasil_ihtiyacsa_hukuk_da_oyle_bir_ihtiyac-1357428


- 27 -

16 Mayıs 2015

RTÜK üyelerinden Süleyman Demirkan(CHP), Ali Öztunç(CHP), Ersin Öngel (HDP) ve

Esat Çıplak (MHP) “Erdoğan’ın bağımsızlığını bozarak 400 oy istemesinin ve muhalefet

partilerine orantısız süreler verilmesinin” yayın ilkelerine aykırı olduğunu söyleyerek, bu

duruma tepki gösterdi.193

17 Mayıs 2015

CHP Genel Başkan Yardımcısı Bülent Tezcan, Ankara Savcısı Serdar Coşkun’un Ulaş-

tırma Bakanlığı’na yasalara aykırı olarak gönderdiği “medyayı susturma talimatı”na tepki

göstererek “Özgür medyaya müdahale, basın özgürlüğü ve seçim hakkının ihlalidir” dedi.194

18 Mayıs 2015

AB Komisyonu’nun Genişleme Müzakerelerinden Sorumlu Üyesi Johannes Hahn, Tür-

kiye-AB Ortaklık Konseyi toplantısında “basın özgürlüğünün pazarlık konusu yapılamaya-

cağı konusunda Türkiye ile anlayış birliği içinde olduklarını” söyledi.195

Türkiye-AB Ortaklık Konseyi’nin 53. toplantısında konuşan Dışişleri Bakanı Mevlüt Ça-

vuşoğlu, “Türkiye’de gazetecilik faaliyetinden dolayı şu anda içeride olan bir gazeteci yok.

Bunun listelerini Adalet Bakanlığı’nın web sayfasında her zaman paylaşıyoruz. Kimin hangi

suçtan yargılandığı, sorgulandığı ya da içeride olduğu açıktır” dedi.196

19 Mayıs 2015

Fethullah Gülen’in avukatı Nurullah Albayrak, Türk yargı sisteminden çok ümidi olma-

dığını belirterek, haklarını Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nde arayacaklarını söyledi. Al-

bayrak, “Türkiye’de bir insanın, hakkında söylenenlerin yalan olduğunu Türk makamların-

da, Sulh Ceza hakimlikleri huzurunda ispatlaması mümkün değil” diye konuştu.197

20 Mayıs 2015

Ankara Savcısı Serdar Coşkun’un Ulaştırma Bakanlığı’na “muhalif medyayı susturma”

talimatı göndermesi konusunda, RTÜK üyesi Esat Çıplak böyle bir yazının Türkiye’de ba-

sın özgürlüğüne direkt müdahale anlamına geldiğini söyledi. “Bu anayasal suçtur. Buna izin

vermeyiz” dedi.198

Anayasal Düzene Karşı İşlenen Suçlar Bürosu Savcısı Serdar Coşkun’un muhalif basının

internet medyasının susturulması talebi hakkında, Viyana merkezli Uluslararası Basın Ensti-

tüsü’nün (IPI) Hukuk ve İletişim Direktörü Steven M. Ellis, bu talebin sansür anlamına ge-

leceğini belirtti. Talebin tamamen yasa dışı olan bir bakış açısı olduğunu söyleyerek ciddi

bir duruş sergilenmediği takdirde bunun şiddete yol açmaya hizmet edecek gibi gözüktüğüne

dikkat çekti. Ellis, Bakanlığa, Türk insanın farklı görüşleri duyma ve kendi fikrini oluşturma

haklarına bir saldırı olan bu talebi kabul etmemesi çağrısında bulunuyoruz” diyerek tepki

gösterdi.199

Anayasal Düzene Karşı İşlenen Suçlar Bürosu Savcısı Serdar Coşkun‘un muhalif basının

susturulması talebi ile ilgili olarak bir açıklama yapan Gazetecilere Özgürlük Platformu

(GÖP) dönem sözcüsü ve TGC Başkanı Turgay Olcayto “Türkiye’de demokrasinin öncelikli

şartı olan basın özgürlüğü ve hukukun üstünlüğü ilkesi ayaklar altına alınmaktadır. İktidar

tek tip gazete, tek tip gazeteci istemektedir. Savcının talebi Anayasa’ya aykırıdır. Halkın

oyuyla göreve gelenler halkın hangi bilgiye ulaşacağına da kendileri karar vermek istemek-

193 http://www.birgun.net/haber-detay/dort-rtuk-uyesi-erdogan-yayin-ilkelerini-ihlal-ediyor-78871.html 194 http://www.zaman.com.tr/politika_chp-genel-baskan-yardimcisi-tezcan-ozgur-medyaya-mudahale-basin-ozgurlugu-ve-secim-hakki-

ihlalidir_2295054.html 195 http://www.zaman.com.tr/dunya_ab-komiseri-hahn-basin-ozgurlugu-pazarlik-konusu-yapilamaz_2295200.html 196 http://www.iha.com.tr/haber-cavusoglu-gazetecilik-faaliyetinden-dolayi-iceride-yatan-gazeteci-yok-463851/ 197 http://www.bugun.com.tr/gundem/en-buyuk-problem-yalan-haberi/1648767 198 http://www.zaman.com.tr/aktuel_rtuk-uyelerinden-medyayi-susturun-talimatina-tepki-bu-anayasa-sucudur-izin-vermeyiz_2295429.html 199 http://www.bugun.com.tr/gundem/turkiye-ve-dunya-ayaga-kalkti-haberi/1650414

http://www.bugun.com.tr/etiket/serdar-coskun


- 28 -

tedirler” dedi.200

Anayasal Düzene Karşı İşlenen Suçlar Bürosu Savcısı Serdar Coşkun‘un muhalif basının

susturulmasını talep etmesini Türkiye Gazeteciler Federasyonu, Türkiye Gazeteciler Sendi-

kası, Basın Konseyi, Medya Etik Konseyi, Çağdaş Gazeteciler Derneği de yaptıkları açıkla-

malarla tepki gösterdi.201

Gazeteciler Cemiyeti(Ankara) Başkanı Nazmi Bilgin, ifade ve basın özgürlüğünün, tüm

özgürlüklerin özünü teşkil ettiğini belirterek, medyanın habere ulaşmasını engelleyen her gi-

rişimin genel anlamda “sansür” olarak değerlendirilmesi gerektiğini vurguladı. Özgürlük

için Basın projesi kapsamında İzmirli gazetecilerle sohbet toplantısında bir araya gelen Bil-

gin, “Bu anlamda akreditasyon uygulamaları sansürün yeni bir türüdür” dedi.202

21 Mayıs 2015

Başbakan Ahmet Davutoğlu, Ankara Cumhuriyet Başsavcısı Serdar Coşkun’un Ulaştırma

Bakanlığı’na gönderdiği “muhalif medyayı susturma” talimatıyla ilgili atılmış bir adım

olmadığını “Türkiye’de kimse hukukun üstünde değil. Yani bir savcının ifadesi, bildirimi

değil. Bir hukuki süreç tamamlandığı zaman o hukuki süreç herkesi bağlar, dedi.203

Türkiye Gazeteciler Cemiyeti ve Basın Konseyi Hürriyet Gazetesi Genel Yayın Yönet-

meni Sedat Ergin ve Doğan Medya Grubu’nun bazı yöneticileri için tutuklama talepli suç

duyurusu hakkında açıklama yaptı. “Haberin veriliş biçiminin, Cumhurbaşkanı Erdoğan’a

tehdit diye algılanması son yıllarda iktidarın alışılmış ‘medyayı sindirme’ pratiği haline

gelmiştir. Hürriyet gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Sedat Ergin’in tutuklanma istemi ve bu

istemin kabul görmesi ülkede basın özgürlüğünün sonuna gelindiği anlamını taşıyacaktır.”

denildi. Basın Konseyi ise, suç duyurusunu “basın özgürlüğüne darbe” olarak nitelendirerek,

“Gazeteciler zorlama suçlarla susturulmak isteniyor” dedi.204

DİSK Basın İş, Kızılbayrak Yazı İşleri Müdürü Tayfun Altıntaş’ın aralarında olduğu 10

kişinin gözaltına alınmasına ilişkin yaptığı açıklamada, “direnişçilerin Anadolu Ajansı tara-

fından ‘provokatör’ olarak gösterildiğini belirtti ve bu direnişi haberleştiren basının da baskı

altında olduğunu” ifade etti.205

RTÜK üyesi Ali Öztunç, kurumun tamamen AKP’ye çalıştığını belirterek “RTÜK Baş-

kanı Davut Dursun, AKP il başkanı gibi, AKP’li üyeler de ilçe başkanı gibi çalışıyor. Seçim

döneminde yayın ihlali iddiasıyla Yüksek Seçim Kurulu’na sunulan raporların büyük bir

kısmı muhalif yayın organlarına ilişkin” dedi.206

ABD’nin başkenti Washington’daki Ulusal Basın Kulübü’nde gerçekleşen “Yıllık Konfe-

ransta konuşan Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, Türkiye’de basın özgürlüğü ve

ifade özgürlüğüne yönelik kısıtlamalara ilişkin bir soruya “Bir elde para, diğer elde güç. Bu

çok karışık bir hikaye. Medyanın ifade özgürlüğü adına, gücü tekeline alma uğraşı.” diyerek

cevap verdi.207

22 Mayıs 2015

Uluslararası Sınır Tanımayan Gazeteciler örgütü, hükümetin medyaya yönelik baskılarına

tepki gösterdi ve “Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı makul davranmaya ve muhalif

medya organlarını hedef almamaya çağırıyoruz. Seçimlere günler kala yetkililerin, seçimle-

rin demokratik tarzda gerçekleşmesinin bir şartı olarak, medya çoğulculuğuna saygı göster-

200 http://www.bugun.com.tr/gundem/turkiye-ve-dunya-ayaga-kalkti-haberi/1650414 201 http://www.zaman.com.tr/gundem_medyayi-susturma-talimatina-tepki-yagiyor_2295061.html 202 http://www.haberhurriyeti.com/haber-almayi-engelleyen-her-girisim-sansurdur-113111.html 203 http://www.bugun.com.tr/gundem/bu-karar-alinamaz-haberi/1652082 204 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/281483/TGC__Sedat_Ergin_in_tutuklanma_talebi_basin_ozgurlugune_yeni_bir_darbe.html 205 http://www.bianet.org/bianet/medya/164707-basin-is-ten-gazeteci-altintas-in-gozaltina-alinmasina-tepki 206 http://www.birgun.net/haber-detay/rtuk-baskani-akp-il-baskani-gibi-davraniyor-81391.html 207http://www.bugun.com.tr/gundem/o-soruya-cevap-veremedi-haberi/1652565

http://www.bugun.com.tr/etiket/serdar-coskun

http://www.bugun.com.tr/etiket/medya

http://www.bugun.com.tr/etiket/ibrahim-kalin

http://www.bugun.com.tr/etiket/basin


- 29 -

meleri temel önem taşıyor” dedi.208

23 Mayıs 2015

Kanada Parlamentosu’ndan 134 vekil, Dışişleri Bakanı Rob Nicholson’a gönderilen iki

farklı mektupla Türkiye’de basın özgürlüğüne yönelik saldırıları kınadı. Mektupta 14 Ara-

lık’ta muhalif medyaya yönelik operasyonda gazetecilerin hükümetin emirleri doğrultusunda

şüphe uyandıran suçlamalarla tutuklandığı dile getirildi.209

Habertürk Yazarı Fehmi Koru, Ankara Savcısı Serdar Çoşkun’un muhalif yayın yapan

kanalların yayınlarını durdurma talimatıyla ilgili “Demokrasilerde, gerekçe ne kadar sağlam

olursa olsun, herhangi bir nedenle yayın organlarına devletçe el konulması mümkün değil-

dir” diyerek tepki gösterdi.210

24 Mayıs 2015

New York Times gazetesinde yayınlanan başyazıda, “Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Er-

doğan’ın Türk medyasına gözdağı vermek konusundaki mazisi biliniyor ancak bu hafta karşı

çıktığı bir başlıktan ötürü Hürriyet gazetesinin ve internet sitesinin yöneticilerine yöne-lik

yapılan suç duyurusuyla yeni alarmlar çaldı.” denildi. “Türkiye üzerinde Karabulutlar” baş-

lıklı yazıda, Erdoğan’ı eleştiren bazı kesimler, AKP’nin seçimleri kazanmasını sağlamak

için yeni bir baskının başlamasından korkuyor” ifadeleri de yer aldı.211

25 Mayıs 2015

Doğan Holding Onursal Başkanı Aydın Doğan, Yayın İlkeleri Kurulu toplantısında, se-

çimin partiler arasında bir yarış olduğuna dikkat çekerek, “Biz parti değiliz ve bu yarışta yo-

kuz. Bizi taraf olarak göstermek ve düşman ilan etmek inandırıcı değildir. Her partiye eşit

mesafedeki duruşumuzu, hiçbir partiyi düşman olarak görmeyen tarafsız yayıncılığımızı

sürdürmeye devam edeceğiz” dedi.212

29 Mayıs 2015

Basın Konseyi, Adana’da durdurulan MİT TIR’larıyla ilgili görüntü yayınlayan Cumhu-

riyet gazetesine soruşturma açılmasına tepki gösterdi. Yapılan açıklamada, “Adana Cey-

han’da ‘silah taşınıyor’ ihbarıyla durdurulan üç TIR ile ilgili yayın yaptığı gerekçesiyle

Cumhuriyet gazetesi hakkında savcılıkça, ‘terör’ soruşturması açılması, gazeteciliğe getiri-

len sansürleme girişiminin son örneğidir.” denildi.213

Türkiye Gazeteciler Sendikası, Onur Öncü’nün gözaltına alınmasıyla ilgili yaptığı açık-

lamada, “Gelecek gazetesine yapılan baskın ve meslektaşlarımızın günlerdir keyfi biçimde

gözaltında tutulması basın ve ifade özgürlüğünün ihlalidir. Halkın haber alma hakkına mü-

dahaledir. Üyemiz Onur Öncü’nün ve gelecek gazetesi emekçisi arkadaşlarımızın serbest bı-

rakılmasını istiyoruz. Türkiye demokratikleşecekse basın özgürlüğüne yönelik müdahalele-

re, baskılara son verilmelidir” dedi.214

Muhalefet partileri de Cumhuriyet gazetesine destek ifade etti. CHP Grup Başkanvekili

Levent Gök, “Bu olayı bir habercilik anlayışı ile dile getiren Cumhuriyet gazetesine alelace-

le soruşturma açılması iktidarın geldiği faşist anlayışın tipik göstergesidir. Böylesine önemli

bir olayın görüntülerini yayınlamak elbette bir gazetecilik görevidir” dedi. HDP milletvekili

Sebahat Tuncel ise “Görüntüleri yayımlayan gazete hakkında soruşturma başlatıldı, bu da

gerçeği gizlemeye çalıştıklarını gösteriyor. Türkiye toplumu AKP’nin gerçek yüzünü gördü.

208 http://www.cihan.com.tr/haber/RSFden-sert-tepki-Demokratik-secim-icin-medya-cogulculuguna-saygi-gosterilsin_9903-CHMTc4OTkwMw== 209http://www.zaman.com.tr/dunya_kanada-meclisinden-ozgur-medya-mektubu_2295953.html 210http://www.aktifhaber.com/fehmi-koru-basin-hurdur-musadere-edilemez-1175205h.htm 211 http://www.hurriyet.com.tr/dunya/29088133.asp 212 http://www.radikal.com.tr/turkiye/aydin_dogan_cizgimizi_kararlikla_surdurecegiz-1365357 213 http://www.zaman.com.tr/gundem_basin-konseyi-cumhuriyete-sorusturma-sansur-girisimidir_2297189.html 214 http://www.birgun.net/haber-detay/sdp-baskini-onur-oncu-nun-de-aralarinda-oldugu-dort-kisi-serbest-birakildi-81855.html


- 30 -

Savaş suçu işleniyor” dedi.215

31 Mayıs 2015

Cumhuriyet gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Can Dündar, Cumhurbaşkanı Recep Tay-

yip Erdoğan ve Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun “casusluk ve ihanet” sözlerine üzerine

yazdığı köşe yazısında, “Ve dün, Başbakan Davutoğlu, hepsinin örtmeye çalıştığı suçu kür-

süde itiraf etti. Anlaşıldı ki ortada bir suç var; ama suçlusu biz değiliz. Bir devletin kolluk

güçlerini birbiriyle çatışma noktasına getiren o gizli dümeni çevirendir suçlu...Birbirine “pa-

ralel” iki devlet oluşturup birinin güçlerini diğerininkine silah çeker hale getirenlerdir. Kom-

şudaki kanlı dalaşa taraf olup silah gönderenlerdir. Bu ülkeyi ve halkını, savaşın hedefi hali-

ne getirenlerdir.” dedi.216

Cumhuriyet gazetesi MİT tırlarındaki silahların görüntülerini yayınlaması sonrası “casus-

luk ve ihanet” iddialarına yönelik yaptığı açıklamada, “Gazetemizde yer alan MİT

TIR’larıyla ilgili haber ve yayımlanan fotoğraf ve görüntüler nedeniyle, akıl ve mantıkla

açıklanması olanaksız bir şekilde casusluk suçlaması yöneltiliyor. Bir tutuklama işleminin

zemini hazırlanıyor. Cumhuriyet gazetesi üstünden bütün topluma açık bir mesaj veriliyor:

Devlete, muktedire karşı çıkan yakalanacak, hapse atılacaktır. Her türlü meşru yoldan ve

meşruiyet çizgisinden ayrılmadan gazetecilik görevimizi yapmaya, işlediğin ağır suçlar hak-

kında halkı bilgilendirmeye devam edeceğiz. Senden korkmuyoruz! Gerçekleri karartama-

yacaksın!” dedi.217

RTÜK Cezaları

13 Mayıs 2015

RTÜK, A Haber kanalına MHP İstanbul Milletvekili Meral Akşener’e yönelik yayını ne-

deniyle Nisan ayına ilişkin reklam gelirlerinin yüzde 1’i oranında (13 bin TL) para cezası

verilmesini kararlaştırdı.218

18 Mayıs 2015

RTÜK, Cem Yılmaz’ın rol aldığı Türkiye Engellilerspor Yardım ve Eğitim Vakfı’nın üç

adet spot filmin, TV’de yayınlanmasına, “bağış toplamaya yönelik mesaj verdiği” gerekçe-

siyle izin vermedi.219

Diğer Gelişmeler

1 Mayıs 2015

İzmir Devlet Opera ve Balesi (İZDOB) İl Koordinatörü Kerim Ünsal’ın “Carmina Bura-

na” eserinin programdan çıkarması üzerine yaşanan gelişmeler sonrası görevinden istifa et-

tiği iddia edildi.220

4 Mayıs 2015

Pegasus Havayolları tarafından uçaklarda ücretsiz dağıtılan Pegasus Magazine adlı dergi-

nin Mayıs sayısında yer alan bulmacada, “gayrimüslimlere verilen ad” sorusuna doğru ceva-

bın “kafir” olduğu yazıldı.221

1 Mayıs gösterilerinde gözaltına alınan ve avukatlarıyla görüştürülmeyen müvekkillerinin

kendileriyle görüştürülmemesini protesto etmek isterken Çağlayan’daki Adliye Sarayı’nda

215 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/287533/CHP_ve_HDP_den_Cumhuriyet_e_destek..._Hukumet_savas_sucu_isledi.html 216 http://haber.sol.org.tr/medya/can-dundar-dunya-asil-sucluyu-gordu-118140 217 http://haber.sol.org.tr/medya/cumhuriyetten-aciklama-senden-korkmuyoruz-118082 218 http://www.cnnturk.com/turkiye/rtukten-a-habere-meral-aksener-cezasi 219 http://www.milliyet.com.tr/rtuk-bekleme-yapma-cem-devam-et--magazin-2060545/ 220 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/kultur-sanat/266591/Seks_ve_sarap_sansur_getirdi.html 221 http://t24.com.tr/haber/pegasus-bulmacasinda-kafir-skandali-gayrimuslimlere-verilen-ad-nedir,295603

http://www.milliyet.com.tr/spor/


- 31 -

saldırıya uğrayan avukatlar, adliyenin altıncı katına alınmadığı belirtildi. Gözaltına alınan

200 civarındaki kişiyi, savcının, görmeden dosya üzerinden inceleme yaptığı öne sürüldü.

Gözaltına alınanlardan beş kişi adli kontrole sevk edilirken, sekiz kişi hakkında tutuklama

talep edildi. Diğer kişiler serbest bırakıldı.222

5 Mayıs 2015

1 Mayıs’ta gözaltına alınıp tutuklanan kişilerin “İç Güvenlik Yasası” ile değiştirilen

“2911 Sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu”, CMK 100. maddesinde yer alan

“devletin güvenliğine karşı suçlar”, “suç işlemek amacıyla örgüt kurma” ile soykırım ve in-

sanlığa karşı suçları da düzenleyen “Katalog Suçlar” kapsamında gerçekleştirildiği belirtil-

di.223

HDP, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “tarafsızlık yeminine aykırı olarak ikti-

dar partisi yöneticisi gibi davrandığı ve devletin olanaklarıyla miting düzenlediği” gerekçe-

siyle YSK’ya şikayette bulundu. Başvuruda, Erdoğan’ın tarafsızlık ilkesine aykırı hareket

ettiği ve 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkındaki Ka-

nun’un 49 ve devamı maddeleri ile seçim yasaklarına aykırı davrandığı belirtildi.224

6 Mayıs 2015

Anadolu 4. Ağır Ceza Mahkemesi’nce görülen ”Balyoz Planı” davasında 236 sanık hak-

kında verilen beraat kararına ilişkin gerekçeli kararda “delillerin değerlendirilmesi sonucu

sanıkların yüklenen suçları işledikleri yönünde mahkumiyetlerine yetecek, şüpheden uzak,

kesin ve inandırıcı delil bulunmadığı” belirtildi. “Mehmet Baransu tarafından teslim edilen

11 ve 17 no’lu CD’lerin sahte olarak oluşturulduğu kesin olarak tespit edilmiş, mahkumiyet

hükmüne esas alınan diğer tüm dijital delillerin de sahte olarak oluşturulduğu yönünde kuv-

vetli şüphe oluşmuştur” denildi.225

YÖK, Suriyeli yabancılara yönelik kişisel veriler toplamayı da içeren saha çalışmaları

yapıldığına dair duyumlar alındığını belirterek tüm üniversitelere gönderdiği yazıda, Suriye-

lilerle ilgili araştırma yapılmasının yasaklandığını ve Suriyelilere yönelik çalışmalara Ba-

kanlıklarının onayı olmadan izin verilmeyeceğini bildirdi.226

7 Mayıs 2015

ODTÜ’de rektörlük tarafından geleneksel bahar şenliğinin yapılmasına izin verilmemesi-

nin üzerine öğrencilerin aralarında para toplayarak düzenlediği “alternatif şenlikleri” de en-

gellemek için konser yapılacak stadyumun kapısı rektörlük talimatıyla kilitlendi. “ODTÜ

Alternatifsiz Şenlik” sayfasından yapılan açıklamada, ”Arkadaşlar, devrimde kurulan sahne,

ses sistemi ve Müzik Topluluğu sahnesinde bulunan jenaratör, sahipleri tehdit edilerek, sö-

külmek isteniyor. Arkadaşlarımız durumu konuşmak için rektörlüğe gitmişler fakat konuş-

mak şöyle dursun, rektörlükte bulunan arkadaşlarımız tartaklanıyor ve tehditler devam edi-

yor.” denildi.227

MHP, AKP’nin reklam filminin yasağa rağmen okulda çekildiğini, filmde öğrencilerin ve

velilerin oynatıldığını, öğrencilere ise 50 ile 200 lira ödendiğini iddia ederek YSK ve

RTÜK’ü bu reklamı durdurmaya çağırdı. MHP Genel Başkan Yardımcısı Semih Yalçın,

yaptığı açıklamada, “Yalan söyleyerek halkı aldatmayı siyasi gelenek hâline getiren iktidar,

kendi icraatı hakkında pozitif algı oluşması için seçimlere doğru gayrimeşru ve gayri ahlaki

her yola başvurmaktadır” dedi.228

222 http://www.birgun.net/news/view/caglayanda-sansur-sadece-polis-cekim-yapabilir/17527 223 http://www.birgun.net/news/view/caglayanda-hukuksuzluk-suruyor-1-mayista-gozaltina-alinan-234-kisiden-20si-tutuklandi/17548 224 http://www.bianet.org/bianet/insan-haklari/164314-hdp-cumhurbaskanini-ysk-ya-sikayet-etti 225 http://www.aa.com.tr/tr/haberler/505280--quot-balyoz-quot-da-gerekceli-karar-tamamlandi 226 http://halkgazetesi.net/?sf=b1&islem=detay&kayitno=61529 227 http://haber.sol.org.tr/turkiye/odtude-devrim-stadyumunun-kapisina-kilit-vuruldu-115844 228 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/28943582.asp


- 32 -

8 Mayıs 2015

HDP Eş Genel Başkanı Figen Yüksekdağ, HDP’nin 43 seçim bürosunun saldırıya uğra-

dığını ifade ederek, “Bu saldırıları düzenleyenler bize seçim kampanyasını baskıyla, silahla,

şiddetle, tehditle yok etmeye çalışanlar, gelip bize demokrasiden bahsediyorlar. Bu utanmaz-

lıktan başka bir şey değildir” dedi.229

Diyarbakır’da birçok eve eş zamanlı baskın düzenleyen özel harekat polisleri, 25 kişiyi

gözaltına alırken, baskın yapılan Savaş mahallesinde ortak kullanılan bir deponun kapısına

“T.C. burada” şeklinde bir yazı astılar.230

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye Ziraat Odaları Birliği’nin Olağan Genel

Kurul toplantısında yaptığı konuşmada, Başkanlık sistemi eleştirilerine tepki gösterdi. Erdo-

ğan, “Bu süreçte bir kenarda beklemem elbette düşünülemezdi. Ülkem için görüşlerimi se-

çim döneminde de ifade ediyorum, etmeye de devam edeceğim. Herhangi bir siyasi parti

için değil Türkiye için ne düşünüyorsam onu söylüyorum” dedi.231

Nihat Kazanhan isimli 12 yaşındaki çocuğun, 14 Ocak günü Cizre’de zırhlı polis aracın-

dan açılan ateş sonucunda öldürülmesine ilişkin olarak biri tutuklu beş polisin yargılandığı

davada, sanık polislerden H.V., ifadesinde, Nihat Kazanhan’ın ölümünün ardından olayla il-

gili bazı delilleri amirlerinin isteğiyle gizlediklerini söyledi.232

Devlet Çoksesli Korosu, piyanist Fazıl Say ile bundan böyle çalışmama kararı aldıklarını

açıkladı. Koro ile Say arasından bir süreden beri “sansür” konusunda tartışma yaşanmaktay-

dı. Çoksesli Koro tarafından yayınlanan bildiride, “Koromuz; bugüne kadar bütün sanat ku-

rumları ve sanatçılarla karşılıklı saygı ve iyi niyet anlayışıyla çalışmıştır ve bu ilkelerle ça-

lışmaya devam edecektir. Mesleki ilke ve anlayışımızla örtüşmeyen, çirkin üslup ve haksız

suçlamalar nedeniyle tüm koro üyeleri olarak Fazıl Say’ı kınıyor; sanat ve çalışma ahlakının

gerektirdiği asgari şartlar oluşana kadar Fazıl Say ile çalışmama kararı aldığımızı bildiriyo-

ruz.” denildi.233

Al Jazeera’de Genel Müdür İsmail Kızılbay’ın görevini bırakmasının ardından haber ko-

ordinatörü Gürkan Zengin, haber merkezi çalışanlarına yaptığı açıklamada, TV projesinden

vazgeçildiği için “dramatik” sayıda işten çıkarmaların olacağını söyledi.234

9 Mayıs 2015

Yolsuzluk operasyonu sırasında görevden alınıp tutuklanan Komiser Ahmet Özdil için

verilen acil ameliyat kararına rağmen iki aydır tedavi edilmemesi üzerine Avukatı Murat

Keçeci İnsan Hakları Dernekleri, Cezaevi İzleme Kurulu’na, hak ihlali yapıldığını belirterek

başvuru yaptı. Keçeci, “Bu hususta sorumluluğu olan kişiler ve kurumlar hakkında, bütün il-

gililer hakkında suç duyurularını yaptık, yapmaya da devam edeceğiz. Bu yapılanları, artık

görev ihmali olarak değerlendirmek imkansız” dedi.235

10 Mayıs 2015

Paralel Yapı soruşturmaları kapsamında tutuklanan 63 kişiyi cezaevinden tahliye kararla-

rına imza atan 29. Asliye Ceza Mahkemesi eski hakimi Metin Özçelik tahliye dilekçelerini

kabul ettiği 20 Nisan’dan sonraki süreçte yapılan haberlerle adli yargının baskı altına alın-

maya çalışıldığını öne sürerek, haber yapan kuruluşları şikayet etti. İstanbul Cumhuriyet

Başsavcılığı Basın Savcısı Umut Tepe, takipsizlik kararında, ”Yazılan haberler doğru.

HSYK tarafından açığa alınmanız ve soruşturma başlatılması da bunun kanıtı. Basının böyle

229 http://www.imctv.com.tr/86900/2015/05/yuksekdag-43-secim-buromuz-saldiriya-ugradi/ 230 http://www.diclehaber.com/tr/news/content/view/456052?from=1263945463 231 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/28949474.asp 232 http://www.radikal.com.tr/turkiye/sanik_polis_delilleri_amirin_talimatiyla_gizledik-1352614 233 http://www.aljazeera.com.tr/haber/meslektaslarindan-fazil-saya-veto 234 http://www.medyatava.com/haber/yayin-yonetmeninden-kuyrugu-dik-tutma-aciklamasi_123569 235 http://www.cihan.com.tr/tr/haber/Tutuklu-komiserin-avukati-Muvekkilim-kasitli-olarak-olume-terkediliyor_2243-CHMTc4MjI0Mw==


- 33 -

bir olayı haber yapması en doğal hakkı” ifadesini kullandı.236

İşadamı Erol Aksoy, TMSF tarafından el konulan kanalı Cine 5’in, ederinin altında bir

fiyatla Al Jazeera Türk’e satışının iptali için açtığı davayı kazandı. Daha önce Danıştay 13.

Dairesinin Cine 5’in satış ihalesini iptal etmesi üzerine Aksoy, TMSF’ye başvurarak, kanal

ihalesi ilgili nasıl bir işlem yapıldığını sormuştu. TMSF’den verilen yanıtta iptal kararının

uygulanmayacağı belirtilince, Aksoy suç duyurusunda bulunacağını açıkladı. Bankacılık

Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK) 2004’te İktisat Bankası’nın borçları nedeniyle

işadamı Erol Aksoy’un malvarlığına el koymuştu. Bu kapsamda çok sayıda şirketi Tasarruf

Mevduatı Sigorta Fonu’na (TMSF) devredilmişti. TMSF, yedi yıl elinde tutuğu Cine 5’i

2011’de satışa çıkarmıştı.237

11 Mayıs 2015

Akşam gazetesi, 21 Temmuz 2014’te Almanya’da bir kahvaltıya katılan Demirtaş’ı “do-

muz eti yediği” iddiasıyla manşetine çıkardı. “Domuz yerken Diyanet’e veto” başlıklı ha-

berde yer alan iddialarını bir Alman gazeteciye dayandıran Akşam, “Demirtaş, 10 Ağustos

öncesi gittiği Köln’de kahvaltılı basın toplantısında domuz pastırması yedi, ardından da ga-

zetecilere Diyanet’i kaldıracağını söyledi” diye yazdı.238

12 Mayıs 2015

Boston Eşcinsel Erkek Korosu konserini iptal eden Zorlu Performans Sanatları Merke-

zi’nin Genel Müdürü Murat Abbas, Boğaziçi Üniversitesi’nde protesto edildi.239

Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç, yaptığı açıklamada, “Bir ülkede yargıya duyulan gü-

ven yüzde 20’lere inmişse, yargı aynı zamanda adaletle eş anlamlıysa başımızı ellerimizin

arasına alıp çok düşünmemiz lazım. Adalet yerlerde sürünürse, yargı itibar kaybederse bun-

dan ülke zarar görür. Bütün insanlar hak ve adalet noktasında kuşkuya düşerler. Çok güzel

saraylar yaptık ama adalete duyulan güveni artıracak çok çalışmalar yapmamız lazım.” de-

di.240

MHP İstanbul Milletvekili Meral Akşener’in “bir kadına yakışmayacak kasetleri” olduğu

iddiası üzerine, HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş, “Bakın bir kadın vekile, Meral

Hanım’a, kadın kimliğini de hedef alarak ahlaksızca bir kampanya başlatmak istediler. Tarz-

ları bu. Çirkinlik” dedi.241

14 Mayıs 2015

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile eşi Emine Erdoğan, ile Başbakan Ahmet Da-

vutoğlu ile eşi, MHP İstanbul Milletvekili Meral Akşener’i arayarak “kaset tartışmaların-

dan” dolayı üzüntü duyduklarını ilettiler.242

TBMM Başkanvekili ve MHP Milletvekili Meral Akşener, katıldığı bir programda kendi-

sine atılan iftiralar ile ilgili “Beni cemaatçilikle suçlayarak böyle bir iftira atıldı. Arka pla-

nında MHP’nin yükselişi ve benim sahada Tayyip Erdoğan’la ilgili 17-25 Aralık’a dönük

konuşmalarım var. 17-25 Aralık, bir hırsızlık operasyonudur. İster cemaat yapsın, ister başka

birileri yapsın. Yakalanma hadisesidir. Bir başbakanın oğluna, kısık sesle, ‘Evdeki paraları

sıfırladın mı’ diye soruşunu, ilk kez duydu bu ülke. Bana ne Cemil Barlas ne Latif Erdo-

ğan ne de iddia ettikleri cemaat grubunun şantaj yapması söz konusu değil” dedi.243

236 http://www.takvim.com.tr/guncel/2015/05/10/yetkisiz-hakime-ozgurluk-dersi 237http://www.hurriyet.com.tr/ekonomi/28954282.asp 238 http://nediyor.com/aksamdan-demirtas-icin-domuz-eti-yedi-manseti/ 239 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/kultur-sanat/275015/Zorlu_PSM_Muduru_ne__escinsel_koro__protestosu.html 240 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/28978265.asp 241 http://www.diken.com.tr/demirtas-meral-aksenere-sahip-cikti-ahlaksizca-bir-kampanya-tarzlari-bu/ 242 http://www.haberturk.com/gundem/haber/1078566-cumhurbaskani-erdogan-ve-esi-emine-erdogan-meral-akseneri-aradi 243 http://www.zaman.com.tr/gundem_meral-aksener-ahaberdeki-ahlaksiz-iftiranin-sebebini-anlatti-ve-sordu-latif-erdogan-cemil-barlas-fasik-da-ya-sessiz-kalanlar_2294477.html

http://www.zaman.com.tr/indeks/cemil-barlas

http://www.zaman.com.tr/indeks/latif-erdo%C4%9Fan


- 34 -

15 Mayıs 2015

MHP Genel Sekreter Yardımcısı ve Konya Milletvekili Mustafa Kalaycı, Türk Medya

Yönetim Kurulu Başkanı Ethem Sancak’ın, Rize Güneysu’da “Başkanlık Sistemi” üzerine

yaptığı konuşmada kullandığı “Kayserililer para yoksa gitmezler veya Konyalılar gibi 360

derece dönmezler” sözlerine MHP İl Başkanlığı olarak “hakaret” ile ilgili suç duyurusunda

bulunduklarını söyledi.244

Yüksek Öğretim Kurulu Başkanlığı’nın Suriyelilerle ilgili araştırma yapılmasını yasak-

laması ve çalışmalara Bakanlıkların onayı olmadan izin verilmemesi ile ilgili olarak Eğitim

Sen Merkez Yürütme Kurulu yaptığı bir açıklama yaparak , “getirilen söz konusu ‘onay’ zo-

runluluğu, akademik faaliyetlere dolayısıyla da akademik özgürlüğe vurulmuş büyük bir

darbedir” dedi. Açıklamada devamla, “Toplumsal, siyasal, kültürel ve ekonomik sorunları

özgürce araştırmak ve elde ettiği bilgiyi toplumla özgürce paylaşmak üniversitelerin, dolayı-

sıyla akademisyenlerin temel görevidir. Elbette bu görev, evrensel hukuk normlarına aykırı-

lık teşkil etmemelidir. Ancak YÖK`ün ilgili yazısından da anlaşılacağı üzere YÖK, bir ‘du-

yum’ üzerinden tüm akademiye ‘yasak’ getirmekte bir an bile tereddüt etmemiştir” denil-

di.245

18 Mayıs 2015

Adana ve Mersin’de, HDP il ve ilçe başkanlıklarının bulunduğu binalarda eş zamanlı ola-

rak iki adet patlama meydana geldi. Adana’daki saldırıda HDP Seyhan İlçe Eş Başkanı Hü-

seyin Beyaz ile HDP yöneticileri Sabahattin Pişkinbaş ve İbrahim Yakut yaralandı. HDP Eş

Genel Başkanı Selahattin Demirtaş, yaptığı açıklamada “Bize Adana ve Mersin saldırıları

üzerinden mesaj gönderene sesleniyorum. Mesajın ulaştı. Seni halen başkan yaptırmayaca-

ğız” dedi.246

20 Mayıs 2015

İnsan Hakları Derneği, 7 Haziran 2015 seçimleri öncesinde yapılan seçim çalışmaları sı-

rasında siyasi partilere yönelik ihlallerin yer aldığı bir rapor hazırladı. Raporda, siyasi parti-

lere 126 saldırı yapıldığı, bu saldırılardan 114’ünün HDP’ye, yedisinin AKP’ye, dördünün

CHP’ye ve birinin MHP’ye yapıldığı belirtildi. Bu saldırılarda 49 kişinin darp edildiği ve

bunlardan 47’sinin HDP’li olduğu ifade edildi.247

23 Mayıs 2015

Çanakkale Şehitlerini Anma Günü’nde Gezi olaylarına katılanları “Çanakkale’de yurdu

işgale gelmiş düşmana” benzeten AKP Silivri İlçe Başkanı Dilek Demiral hakkında açılan

soruşturmada, kovuşturmaya yer olmadığı kararı verildi. Kararda, “Şüphelinin sahip olduğu

siyasi kimlik ve düzenlenen konferanstaki söz ve beyanlarının Anayasa ‘nın 26. Maddesin-

deki düşünceyi açıklama ve yayma hürriyeti kapsamı içinde kaldığı ve belirli bir şahsı hedef

alarak onur, şeref ve saygınlığa saldırı amacıyla söylenmediği” ifade edildi.248

24 Mayıs 2015

Manavgat Kaymakamlığı tarafından bir yazıyla Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın mitingine

gelmesi için talimat verilen Antalya Barosu Manavgat Temsilciliği, Kaymakamlığa gön-

derdiği yazıda “Barolar ve Avukatlar bağımsızdır. Yargının kurucu unsuru savunmayı

temsil eden barolara bu şekilde emir ve talimat verilemez.” diye bir yanıt verdi.249

244 http://www.milliyet.com.tr/mhp-den-ethem-sancak-a-suc-duyurusu/siyaset/detay/2059618/default.htm 245 http://www.egitimsen.org.tr/genel/bizden_detay.php?kod=23463&sube=0#.VWNsL0aRqVB 246 http://www.bbc.co.uk/turkce/haberler/2015/05/150518_hdp_adana_mersin_saldiri 247 http://t24.com.tr/haber/ihd-secim-surecinde-yapilan-126-saldirinin-114unun-hedefi-hdpydi,297290 248 http://www.sendika.org/2015/05/geziye-katilanlari-ulkeyi-isgale-gelen-dusmana-benzetmek-ifade-ozgurluguymus/ 249 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/283947/_Erdogan_mitingine_katilin__talimatina__Bize_emir_veremezsiniz__yaniti.html


- 35 -

27 Mayıs 2015

Resmi Gazete’de yayımlanan karara göre Doğan Şirketler Grubu ile ona bağlı Petrol Ofi-

si A.Ş.’ye ihale yasağı getirildi. Enerji Bakanı Taner Yıldız, Doğan Grubu’nun kamu ihale-

lerinden yasaklanmasının “bugünle alakalı bir mesele olmadığını” belirtip, “karar hukuki”

dedi.250

28 Mayıs 2015

“Paralel yapı” soruşturmasında tutuklanan istihbarattan sorumlu eski İstanbul Emniyet

Müdür Yardımcısı Ali Fuat Yılmazer için Hrant Dink soruşturmasında da tutuklama kararı

verildi. Yılmazer, Agos gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Hrant Dink’in suikastına ilişkin

kamu görevlileriyle ilgili olarak başlatılan soruşturmada “tasarlayarak adam öldürmeye yar-

dım etmek” ve “örgüt kurmak” suçlarından tutuklandı.251

29 Mayıs 2015

AYM Genel Kurulu, resmi nikâh olmadan dini nikâh kıyan imam ile çiftlere altı aya ka-

dar hapis cezası veren maddeyi, oy çokluğu ile iptal etti. Karar kadın hakları ile ilgilenen si-

vil toplum kuruluşlarının infialine sebep oldu. Erzurum Pasinler Sulh Ceza Mahkemesi,

resmi nikâhtan önce dini tören yapan sanık çiftin davasıyla ilgili olarak, Türk Ceza Kanu-

nu’nun “Birden çok evlilik, hileli evlenme, dinsel tören” başlıklı 230’uncu maddesinin 5 ve

6’ncı fıkraların iptali için geçen yıl AYM’ye başvurmuştu.252

30 Mayıs 2015

Resmi nikâh yapmadan dini nikah yaptıranlara ve resmi nikah belgesini görmeden dini

nikah yapanların cezalandırılmasına dair TCK’nın 230’ncu maddesinin ilgili fıkraları Ana-

yasa Mahkemesince iptal edildi. Anayasa Mahkemesi 1999 yılında aynı konudaki başvuruyu

oy birliği ile reddetmişti. Maddenin hukuka ve Anayasa aykırı olmadığına karar vermişti.253

Olumlu Gelişmeler

2 Mayıs 2015

Türkiye Gazeteciler Sendikası tarafından yayımlanan ve geçmiş yıllarda cezaevindeki ga-

zetecilerin yazılarından oluşan Tutuklu Gazete, bu kez dışarıda olan fakat gazetecilik faali-

yetleri nedeniyle yargılanan gazeteciler tarafından hazırlandı. Bu kararın alınmasında, 17-25

Aralık rüşvet ve yolsuzluk operasyonu sonrasında 60’dan fazla gazeteciye 100’den fazla da-

va açılmasının etkili olduğu belirtildi.254

3 Mayıs 2015

Bağımsız Gazetecilik Platformu P24’ün desteğiyle hazırlanan, Tuluhan Tekelioğlu’nun

çektiği, müziğini Erhan Güleryüz’ün yaptığı, Fazıl Say’ın da eserlerini kullanma izni verdi-

ği; görüşleri nedeniyle işsiz bırakılan gazetecileri ve bu bağlamda medyaya yapılan baskıları

ele alan “Persona Non Grata” belgeselinin ilk gösterimi, 3 Mayıs Dünya Basın Özgürlüğü

etkinlikleri kapsamında sponsorluk desteği veren İsveç İstanbul Başkonsolosluğu’nda ger-

çekleştirildi.255

Doğan Holding Onursal Başkanı Aydın Doğan, “Persona Non Grata” adlı belgesele ver-

diği ropörtajda, sahibi olduğu haber kanalı CNN Türk’ün Gezi eylemlerinin “Türkiye çapına

yayıldığı” 31 Mayıs-1 Haziran’a bağlayan gecesinde penguen belgeseli yayınlamasını “şap-

250 http://www.bbc.co.uk/turkce/ekonomi/2015/05/150527_dogan_yasak 251 http://t24.com.tr/haber/ali-fuat-yilmazere-bir-tutuklama-da-hrant-dink-davasindan,298106 252 http://www.haberturk.com/gundem/haber/1084760-aymden-askere-nikhsiz-yasam-vizesi-cikmadi 253 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29136365.asp 254 http://haber.sol.org.tr/medya/tutuklu-gazete-cikti-115352 255 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/268247/Aydin_Dogan__Penguenler_hakkinda_ilk_kez_konustu__Tamamen_sapsallik.html


- 36 -

şallık” olarak nitelendirdi.256

4 Mayıs 2015

12 yıldır Başbakanlık fotoğrafçılarının haricinde hiçbir foto muhabirinin ana uçağa alın-

mamasına ilişkin uygulamanın, Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun Milliyet Fotoğraf Servisi

Müdürü Bünyamin Aygün’nü uçağa davet etmesiyle delindiği, belirtildi.257

6 Mayıs 2015

Gezi olayları sonrasında, 28 Temmuz 2013’te Ramazanda bir parka kurulmak istenen

“Yeryüzü İftarı”na polisin müdahalesinin ardından haklarında “polise mukavemetten” dava

açılan Halkların Demokratik Kongresi üyesi Haluk Ağabeyoğlu ile Sosyalist Yeniden Kuru-

luş Partisi üyeleri Demircan Tetik ve Dilan Mehmetoğlu hakkında beraat kararı verildi.258

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Başbakanlığı döneminde 1 Temmuz 2014’te

grup konuşması sırasında kendisine “yalancı ve hırsız” dediği gerekçesiyle CHP Genel Baş-

kan’ı Kemal Kılıçdaroğlu’na 100 bin TL tazminat talebiyle açtığı davada, mahkeme tazmi-

nat istemini reddetti.259

7 Mayıs 2015

Gezi olayları sırasında polisin silahından çıkan kurşunla hayatını kaybeden Ethem Sarısü-

lük’ün annesi Sayfı Sarısülük, kardeşleri İkrar, Cem ve Mustafa Sarısülük hakkında “haka-

ret” ve “yaralama” suçlarında açılan davada mahkeme, sanıkların beraatına hükmetti. Ethem

Sarısülük’ün öldürülmesine ilişkin görülen davanın 23 Eylül 2013 tarihli duruşmasında, du-

ruşma salonunda çıkan olaylarda sanık polis Ahmet Ş., Ethem’in annesi ve kardeşleri tara-

fından darp edildiği iddia etmişti.260

8 Mayıs 2015

Abdullah Öcalan’ın avukatları İbrahim Bilmez ve Muhdi Öztüzün hakkında, müvekkilleri

Öcalan’la 13 Ağustos 2010’da yaptıkları görüşmede, “Örgütle ilgili bilgi aktarımı yapılması

gerekenler konusunda talimat aldıkları” iddiasıyla “terör örgütüne üye olmak suçundan” açı-

lan davada beraat kararı çıktı. Kararın gerekçesinde, hakim emri ile de olsa müvekil ile avu-

katı arasındaki görüşmenin kaydedilmesinin kanuna aykırı olduğu ve delil sayılamayacağı

belirtildi.261

Hakkında beraat kararı verilen Taksim Dayanışması davasının gerekçeli kararı açıklandı.

Kararda “Protesto eylemlerinde bir bireye, bir kamu görevlisine veya halkın bir kısmına kar-

şı şiddet içeren veya şiddeti yayma amacında olan çağrı, söylem veya fiili bir müdahalede

bulunmadıkları anlaşılmaktadır” ifadelerine yer verildi. Taksim Dayanışması davasının İs-

tanbul Adalet Sarayı 33. Asliye Ceza Mahkemesi’nde görülen duruşmasında mahkeme 26

kişi hakkında beraat kararı vermişti.262

Turkcell firmasının Superonline için yeni hazırlattığı iki reklam filmi, Fenerbahçe taraf-

tarlarının tepkisi üzerine geri çekildi. Reklamın, birinci filminde, fonda görünen televizyon-

da Fenerbahçe’ye küfür eden bir taraftar grubunun tezahüratları yer alırken; diğer filmde,

Fenerbahçe için yapılan bir ünlü tezahüratın uyarlamasına yer veriliyordu.263

10 Mayıs 2015

Anayasa Mahkemesi (AYM), gazeteciler Ahmet Altan, Yasemin Çongar, Mehmet Baran-

su ve Markar Esayan’ın Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) tarafından 2008’de sahte isim kulla-

256http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/268247/Aydin_Dogan__Penguenler_hakkinda_ilk_kez_konustu__Tamamen_sapsallik.html 257 http://www.medyaradar.com/basbakanin-ana-ucaginda-bir-ilk-hangi-foto-muhabiri-davet-edildi-medyaradar-ozel-haberi-139608 258 http://www.bianet.org/bianet/insan-haklari/164330-gezi-iftari-davasi-beraatla-bitti 259 http://www.birgun.net/news/view/odpli-baskana-erdogana-hakaretten-11-ay-hapis-cezasi/17642 260 http://www.haberturk.com/gundem/haber/1074803-ethem-sarisulukun-ailesi-beraat-etti 261 http://www.cnnturk.com/turkiye/abdullah-ocalanin-avukatlari-beraat-etti 262 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/272245/iste__Taksim_Dayanismasi_na_beraat__kararinin_gerekcesi.html 263 http://www.hurriyet.com.tr/spor/futbol/28953249.asp


- 37 -

nılarak dinlenmesi sebebiyle haklarının ihlal edildiğine hükmetti. Kararda, gazetecilerin hu-

kuka aykırı şekilde dinlendiğine vurgu yapılarak, mahkeme tarafından sahte isimle verilen

dinleme tedbirinin haberleşme özgürlüğüne müdahale olduğu kaydedildi. AYM, dinleme ka-

rarına dayanak yapılan CMK hükmünün Anayasa ile AİH sözleşmesine uygun olduğunu an-

cak hakim kararlarında gazetecilerin gerçek isimlerine yer verilmeyerek kod isim kullanıl-

masının kanuna aykırı olduğunu belirtti. Mahkeme, gazetecilere üç bin 500’er lira tazminat

ödenmesini kararlaştırdı.264

12 Mayıs 2015

Anayasa Mahkemesi, Kürtçe konuşma yaptığı için cezalandırılan siyasetçilerin Anayasal

haklarının ihlal edildiğine hükmetti. Kararda, ifade özgürlüğünün demokrasinin işleyişi için

yaşamsal önem taşıdığı, ifadenin iletilmesinde kullanılan dilin de ifade özgürlüğünün ayrıl-

maz bir parçası olduğu vurgulandı. 2009 yılındaki yerel seçimler öncesinde o dönem Lice

Belediye Başkanı Fikriye Aytin, kapatılan Demokratik Toplum Partisi Diyarbakır İl Başkanı

Ali Şimşek ve Kadın Meclisi üyesi Sevi Demir, aday tanıtım toplantısında Kürtçe konuştuk-

ları için haklarında soruşturma başlatılmış ve bu kişilerin cezalandırılmaları için kamu dava-

sı açılmıştı.265

Hatay Cumhuriyet Savcısı, Ali İsmail Korkmaz’a Twitter’da Enes Yavuz Yiğit ismi ile

hakarette bulunan kişinin cezalandırılması yönünde iddianame hazırladı. Söz konusu hesap-

tan paylaşılan tweetlerde, “cinsiyetçi, düşmanca” bir dil kullanılmış ve “polise övgülerle bir-

likte tüm Gezicilerin de ölmesi gerektiği” ifade edilmişti.266

AYM, PKK terör örgütü lideri Abdullah Öcalan’ın kitaplarından alıntı yapan “Demokra-

tik Modernite” dergisinin cezaevine sokulmamasını hak ihlali saydı. AYM, tespit edilen ih-

lalin ve sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden yargılama yapılmak üzere dosyanın

ilgili mahkemeye gönderilmesini hükmetti. Kocaeli Yüksek Güvenlikli Ceza İnfaz Kuru-

mu’nda bulunan İ.B’ye gönderilen dergi Öcalan ile PKK terör örgütünü övücü, meşrulaştırı-

cı ifadeler olduğu gerekçesi ile kendisine teslim edilmemişti.267

Anayasa Mahkemesinin Resmi Gazetede yayınlanan kararında, “Aşırı derecede kısa ve

yetersiz gerekçelerle ve hiçbir yasal hüküm gösterilmeden tutuklama kararı vermenin ya da

tutukluluğu devam ettirmenin”, hak ihlaline yol açtığı belirtildi. Karar, Sadun Doğan ve Agit

Alpaslan’ın uzun tutuklulukla ilgili başvurusunu içeriyordu. Doğan ve Alpaslan, 5 Ocak

2010’da gözaltına alınıp Gaziantep 5. Sulh Ceza Mahkemesince “silahlı terör örgütüne üye

olma” suçundan tutuklanmışlardı. Doğan ile Alpaslan AYM başvurularında, “uzun bir süre-

dir tutuklu bulunduklarını, haklarındaki tutukluluk kararının orantısız olduğunu ve hakların-

da yürütülen yargılamanın adil olmadığını” ifade ettiler.268

13 Mayıs 2015

International News Media Association’ın,(INMA) ödül gecesinde Radikal ve Hürriyet al-

tı ödüle layık görüldü. Törende, Radikal, “4 Saat” uygulamasıyla “Best in Show” ödülünü

aldı. INMA, Radikal’e verilen ödül için “Türkiye’de internetteki içeriklerin sansürlenmesine

karşı oluşturulan Radikal’in ‘4 Saat’ girişimi, bir medya bütçesi olmadan 32 milyon kişiye

ulaştı” ifadesini kullandı. Hürriyet ise internet sitesiyle “Yeni Kitle Segmenti Oluşturmak

için Bir Marka veya Ürün Lansmanı” ve “Dijital Kitle veya Katılımı Artırmak için En İyi

Fikir” ödüllerini aldı.269

264 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/28963214.asp 265 http://www.radikal.com.tr/turkiye/anayasa_mahkemesinden_kurtce_karari-1355473 266 http://www.sendika.org/2015/05/ali-ismaile-hakaret-eden-kisi-icin-ceza-istemi/ 267 http://www.cihan.com.tr/tr/haber/AYM-Ocalandan-alinti-yapan-derginin-cezaevine-sokulmamasi-hak-ihlali_6115-CHMTc4NjExNQ== 268 http://www.bianet.org/bianet/insan-haklari/164488-aym-asiri-kisa-gerekceyle-tutuklama-olmaz 269 http://www.radikal.com.tr/hayat/inmadan_hurriyet_ve_radikale_6_odul-1355593


- 38 -

14 Mayıs 2015

Latif Erdoğan’ın “Gazeteciler ve Yazarlar Vakfı Başkanı Mustafa Yeşil bana Meral Ak-

şener hakkında ‘kurgu-iftira kaseti’ izlettirmek istedi, ben tepki gösterdim ve izlemek iste-

medim” açıklamasından sonra Mustafa Yeşil hakkında soruşturma başlatıldı.270

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a Başbakan olduğu dönemde sosyal paylaşım si-

tesinden hakaret ettiği iddiasıyla iki yıla kadar hapis istemiyle yargılanan Z.U. suçun unsur-

ları oluşmadığı gerekçesiyle beraat etti.271

15 Mayıs 2015

İstanbul Barosu’nun, Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan ve basın mensup-

larının emniyet müdürlüklerine girişini yeniden düzenleyen genelgenin iptali ve yürütmenin

durdurulması için Danıştay’a açtığı davanın reddine yaptığı itiraz kabul edildi. Daniştay

10’uncu dairesinin kararında, genelgenin dava konusu kısımlarının, Anayasa’da ve Avrupa

İnsan Hakları Sözleşmesi’nde öngörülen temel bir hakkı ihlal eder nitelikte ve Basın Kanu-

nu’na açıkça aykırı olduğu belirtildi.272

Anayasa Mahkemesi, İzmir Eğitim Sen üyelerinin başvurusu üzerine aldığı kararda İç

Güvenlik Paketi’yle getirilen sınırlamaların hak ihlali olduğuna işaret ederek “barışçıl amaç-

larla bir araya gelmiş kalabalıkların toplantı hakkını kullanırken kamu düzeni açısından teh-

like oluşturmayan ve şiddet içermeyen davranışlarına devletin sabır ve hoşgörü göstermesi-

nin çoğulcu demokrasinin gereği olduğunu vurguladı. İzmir Eğitim Sen üyelerinin eğitim

sisteminde değişiklikler getiren kanun teklifine karşı yaptıkları basın açıklaması ve yürüyüş

polis tarafından engellenmiş bunun üzerine Anayasa Mahkemesine başvurmuşlardı.273

17 Mayıs 2015

Şırnak’ın Cizre ilçesinde, Kobani’ye destek için 6-7 Ekim 2014’te gerçekleştirilen eylem-

lere müdahale ederken çektikleri görüntüleri ortaya çıkan dört polis hakkında soruşturma

başlatıldı. Sosyal medyada paylaşılan görüntülerde, “akrep” tabir edilen zırhlı araçla ilerler-

ken seri olarak gaz fişeği attıkları görülen polislerden biri, “Yansın Cizre yansın anasını sa-

tayım, yeter ki devlet baki kalsın” diye bağırdığı öne sürüldü.274

19 Mayıs 2015

Darbe Günlükleri’ni yayımlayan ve darbe girişimlerini haber yapan Nokta dergisi, sekiz

yıl aradan sonra yeniden yayın hayatına başladı.275

21 Mayıs 2015

MİT ile ilgili yaptığı bir haber nedeniyle yargılanan ve hakkında 12 yıla kadar hapis ce-

zası istenen gazeteci Hüseyin Özkaya beraat etti. Özkaya, 30 Temmuz 2013 tarihinde, o dö-

nem çalıştığı Taraf gazetesinde yaptığı haberde, Türkiye’ye gelen PKK’nın Suriye’deki

uzantısı olduğu ifade edilen Demokratik Birlik Partisi (PYD) Lideri Salih Müslim’in İstan-

bul’da MİT Müsteşarı Hakan Fidan ve MİT’e bağlı iki daire başkanıyla görüştüğünü yaz-

mıştı.276

21 Mayıs 2015

Gazeteci Fatih Yaşlı, “Adaleti sıfırlamak ya da yeni Türkiye” başlıklı yazısı sebebiyle

TÜRGEV’in şikâyeti üzerine yargılandığı davanın sonucunda beraat etti.277

270 http://www.sabah.com.tr/gundem/2015/05/14/savcilar-harekete-gecti-mustafa-yesile-sok-sorusturma 271 http://www.cnnturk.com/turkiye/erdogana-hakaret-iddiasina-beraat?utm_content=buffer50bad&utm_medium=social&utm_source=twitter.com&utm_campaign=buffer 272 http://www.sendika.org/2015/05/danistay-emniyet-binalarina-giris-yasagi-basin-ozgurlugunun-kisitlanmasidir/ 273 http://www.milliyet.com.tr/-mudahale-mesru-degil--gundem-2059293/ 274 http://www.diken.com.tr/yansin-cizre-yansin-yeter-ki-devlet-baki-kalsin-diye-bagiran-polislere-sorusturma/ 275 http://www.zaman.com.tr/aktuel_nokta-8-yil-sonra-yeniden-yayinda_2295324.html 276http://www.grihat.com.tr/mitin-sucladigi-gazeteciye-mahkemeden-emsal-karar-17430h.htm 277 https://twitter.com/fatih_yasli/status/601304684301778944


- 39 -

24 Mayıs 2015

ABD Kongresi’nin alt kanadı Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi’ne, milletvekille-

ri Türkiye’deki ifade özgürlüğüne saygı gösterilmesini isteyen bir tasarı sundu. Tasarıda

Türk Hükümeti’ne online ya da sosyal medyada olanlar dahil, ifade özgürlüğü üzerindeki kı-

sıtlamaları derhal kaldırma çağrısı yapıldı. Tasarıda ayrıca Türk Hükümeti’nden Avrupa

Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı’na (AGİT) olan taahhütlerine uygun biçimde evrensel insan

haklarına tam anlamıyla saygı göstermesi istendi.278

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın oğlu Bilal Erdoğan’ın, CHP Genel Başkanı

Kemal Kılıçdaroğlu hakkında “kişilik haklarına saldırdığı” gerekçesiyle açtığı davada, mah-

keme tazminat talebini reddetti. Kararda “Mitingde dile getirilen yolsuzluk iddiaları o tarih

itibarıyla güncel olduğu ve basına yansıyan şekliyle görünen gerçekliğe uygun bulunduğu,

veriliş şekli ile olay arasında orantılı dil kullanılarak öz ve biçim dengesinin korunduğu tes-

pit edilmiştir” denildi. Kılıçdaroğlu, 30 Mart yerel seçimler öncesinde Amasya mitinginde

yaptığı konuşmada, “Oğlunun TÜRGEV diye bir vakfı var. Bu vakfa paralar nereden geli-

yor? Senin oğlunun ne ayrıcalığı var? Oğlunun ayrıcalığı, rüşvet toplama merkezi başkanı

olmasıdır” demişti.279

25 Mayıs 2015

Hacettepe’de dönem başında kart basmama eylemi gerçekleştiren 20 öğrenci hakkında

halk otobüslerinden “karşılıksız yararlanma” gerekçesiyle açılan davada, mahkeme, öğrenci-

lerin yasal haklarını kullandığını belirterek beraat kararı verdi.280

26 Mayıs 2015

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, 19 Aralık 2000’de Bayrampaşa Cezaevi’nde güvenlik

birimlerinin toplu açlık grevini bitirme amacıyla düzenledikleri ve 12 mahkumun ölümüyle

sonuçlanan “hayata dönüş operasyonu”nda, Türkiye’nin yaşam hakkı da dahil olmak üzere

insan hakları ihlalinde bulunduğuna karar verdi ve Türkiye’nin davacılara 54 bin euro taz-

minat ödemesini istedi.281

Gazeteci Sedef Kabaş, arama yapmak için evine gelen polislere mukavemet ettiği iddia-

sıyla hakkında açılan davada “suçun unsurları oluşmadığı” gerekçesiyle ilk duruşmada be-

raat etti. Kabaş’ın attığı tweet’ler nedeniyle “tehdit” ve “terörle mücadelede görev almış

kamu görevlilerini hedef gösterme” iddiasıyla yargılandığı diğer dava ise devam ediyor.282

Değerlendirme

Medyayla iktidarın kavgası Mayıs ayında ülke sınırlarını da aştı. Cumhurbaşkanı Erdo-

ğan’ın bu kez hedefindeki medya kuruluşu New York Times oldu. Gazetede “Türkiye üzerin-

deki kara bulutlar” başlığıyla yayımlanan başyazı nedeniyle Erdoğan New York Times’ı, ABD

ve NATO’ya Türkiye’ye müdahale çağrısında bulunmak, “haddini aşarak” böyle bir yazı ile

“kendi özgürlük alanının dışına çıkmak ve Türkiye’ye müdahale etmekle’ suçladı.283

Seçim döneminde eleştiri okları New York Times ile kalmayıp Türkiye’de yayınlanan

gazeteler ve köşe yazarlarına da çevrildi. Başbakan ve Cumhurbaşkanı düzenledikleri seçim

mitinglerinde gazete ve köşe yazarlarını isim vererek tehdit ettiler.

Cumhuriyet gazetesinde yayınlanan Suriye’deki muhalif gruplara silah ve mühimmat

taşıdığı gerekçesiyle durdurulan MİT’e ait TIR’larla ilgili haber ve arama görüntüleri ve bu

278http://www.hurriyet.com.tr/dunya/29088379.asp 279 http://www.sozcu.com.tr/2015/gundem/bilale-rusveti-toplama-baskani-demek-suc-degil-840194/ 280 http://www.kolektifler.net/2015/05/kart-basmama-eylemi-yapan-hacettepelilere-beraat 281 http://www.hurriyet.com.tr/dunya/29112050.asp 282 http://www.radikal.com.tr/turkiye/sedef_kabas_polise_hakaretten_beraat_etti-1365979 283http://www.milliyet.com.tr/sen-bir-gazetesin-haddini/siyaset/detay/2064541/default.htm


- 40 -

yayına hükümetten gelen sert tepki hükümet-basın ilişkilerini iyice gerdi.284

İktidar yanlısı ga-

zetelerin bir bölümü de hükümet çevrelerinden ve Cumhurbaşkanı’ndan gelen eleştirilere ka-

tıldı ve basının “ajanlık” yaptığını ileri sürdü. Bu durum “devlet sırrı” kavramının bir kez da-

ha tanımlanması gereğini ortaya çıkardı. Haberciliği ile ödüllendirilmesi gereken gazetecilerin

linç edilmesine çalışılması kabul edilemez. Yayınlanan haber ve görüntülere iktidarın tepkisi

aşırı olmuştur. Üstü örtülen, uluslararası hukukça bile kabul edilemeyecek durumların gazete-

ciler tarafından araştırılarak, haberleştirilmesi, cezalandırılması değil takdir edilmesi gereken

bir gazetecilik başarısıdır.

“Cumhurbaşkanı’na hakaret” Mayıs ayında da “en yoğun” suç olmaya devam etti, bir-

çok kişi hakkında takibat yapılmasının yanı sıra çok sayıda gazetecilere yönelik olarak haber-

lerinden veya köşe yazılarından dolayı “soruşturma” açıldı. Gazeteci Soner Yalçın “Kayıp Si-

cil - Erdoğan’ın Çalınan Dosyası” adlı kitabında Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın oğlu Bilal Erdo-

ğan’a hakaret ettiği iddiasıyla yargılandığı davada bin 740 TL adli para cezasına çarptırıl-

dı.285,286

Aynı şekilde Hürriyet yazarı Mehmet Y. Yılmaz “Allah Davutoğlu’nu utandırmasın”

başlıklı yazısı nedeniyle Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın ‘kişilik haklarına saldırı’ suçuyla

açılan davada 20 bin lira manevi tazminata mahkûm edildi.287

Ayrıca “reisi eleştirdiği” için

gazetecilerin işlerinden olması ve bir kez işsiz kalınca tekrar iş sahibi olamamaları medyada

yaygın “oto sansür” uygulamasını gözler önüne serdi.288

İfade özgürlüğü sadece kabul gören fikirler için geçerli değildir. Avrupa İnsan Hakları

Mahkemesi kararlarında şiddet, nefret suçu, insanların kutsalını aşağılama içermediği sürece

herkesin fikrini açıklama hakkı olduğu ve bu haktan vazgeçilemeyeceği vurgulanmaktadır.

56. Uluslararası Venedik Bienali’nde, Türkiye Pavyonu için hazırlanan katalogda, katledilen

gazeteci Hrant Dink’in eşi Rakel Dink’in yazısında kullandığı ifadelerden rahatsız olan Dışiş-

leri Bakanlığı istemiyle kataloğun dağıtımından vazgeçilmesi açık bir sansür uygulaması-

dır.289

Anadolu 4. Ağır Ceza Mahkemesi’nce görülen “Balyoz” davasında 236 sanık hakkında

verilen beraat kararı gerekçesinde; daha önce yargılama yapan özel yetkili mahkemelerin

mahkûmiyet kararlarına gerekçe yaptıkları 11 ve 17 nolu CD’lerin sahte olduğunun ve bu sah-

teciliği yapanlar hakkında yasal işlem yapılması için Cumhuriyet Savcılığı’na suç duyurusun-

da bulunulmasına karar verilmesi hukukun tecellisi açısından olumlu gelişme olmakla birlik-

te, siyasi iktidarın yargı üzerindeki hakimiyetinin de bir yansımasıdır.

Geçmiş yıllarda kişi ve basın özgürlüğü konusundaki kararları ile dikkat çeken Anayasa

Mahkemesi’nde bazı üyelerin emekliliğe ayrılması sonrası oluşan heyetin aldığı imam nikâhı

ile ilgili aldığı bir karar kadın örgütlerinin tepkisine yol açtı. Yüksek mahkeme 1999 yılında

almış olduğu kararın tersine, resmi nikâh yapmadan dini nikâh yapanı ve yaptıranı cezalandı-

ran TCK maddesini oy çokluğu ile iptal etti. Sadece dört üye karara karşı çıktı. Mahkeme aynı

oturumunda askerlerin evlenmeden birlikte yaşamaları halinde ordudan ihraç edilebilecekleri-

ni düzenleyen hükmün iptali için açılan davayı da reddetti. İmam nikâhının önü açılırken,

resmi nikâh olmadan birlikte yaşayan askerin ordudan atılmasına yol açan karar çelişkili bu-

lundu.

Türkiye’de “yasaklı” olması nedeniyle başka bir ülkeden yayın yapan televizyon kanal-

larına telefonla katılıp görüş bildiren veya “haber paylaşımında bulunan” gazetecilere ve bilim

284 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29025910.asp 285 http://www.muhalefet.org/haber-erdogana-hakaret-iddiasiyla-birgune-4-sorusturma-12-14940.aspx 286 http://www.birgun.net/news/view/gazeteci-soner-yalcina-bilal-erdogana-hakaretten-ceza/17665 287 http://www.diken.com.tr/erdogana-hakarette-bugun-hurriyet-yazari-mehmet-yilmaza-20-bin-lira-ceza/ 288 http://www.gercekgundem.com/medya/127378/bir-gunde-kovulan-gazeteci-anlatti 289 http://t24.com.tr/haber/disisleri-ve-kultur-bakanliklarindan-rakel-dinke-soykirim-sansuru,296304


- 41 -

insanlarına Türk Ceza Kanunu kapsamında ceza verilmesi uygulaması devam etti.290

Bu uy-

gulamanın ifade ve basın özgürlüğünü engelleme olarak değerlendirildi.

“Paralel Yapı” adı altında Gülen Cemaati’ne ilişkin soruşturmaları yürüten Ankara

Cumhuriyet Savcılığı, Fethullah Gülen’in talimat ve mesajlarının televizyonlar, radyolar, in-

ternet siteleri ve basılı yayınlarla, topluma iletilmesinde “devlet imkânlarının kullanılmasının

engellenmesini” Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı’ndan talep etti. 291

Bu talep

basına getirilen sansür olarak değerlendirildi.

Akreditasyon adı altında uygulanan “sansür” edebiyat dergilerine kadar uzandı. Osma-

niye’de çantasında edebiyat dergisi bulunan bir muhabir Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun mi-

tingine alınmadı.292

Gazeteci cemiyetleri ülkedeki basın özgürlüğü sorunları yüzünden 3 Ma-

yıs Dünya Basın Özgürlüğü Günü’nün kutlanamayacağı açıklamaları yaparken,293,294

Cum-

hurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Diyarbakır’a yaptığı “halkla buluşmayı” takip etmek is-

teyen DİHA, Özgür Gün TV ve İMC TV muhabirlerine akreditasyon verilmedi.295

Benzer uy-

gulamaların tüm Mayıs ayı boyunca gerek Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın gerekse Başbakan

Ahmet Davutoğlu’nun katıldığı miting alanlarında hem yerel hem de ulusal basından gazete-

cilere karşı ayrıştırıcı bir tavır sergilenmesi, hem gazetecinin bilgiye ulaşımı hem de vatanda-

şın anayasal bilgi alma hakkını açıkça engelleme anlamındadır, kabul edilmesi mümkün de-

ğildir.296

Akreditasyon uygulaması siyasi makamları ve resmi kurumları aşarak özel kurumların

açılış törenlerine ve toplantılarına da uzandı. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın eşinin katıldığı bir

özel şirket toplantısından bazı gazeteciler yaka paça dışarı atıldı. Odalar ve Borsalar Birli-

ği’nin 71. Genel Kurul toplantısına, Cihan Haber Ajansı, Zaman, Samanyolu Haber TV, Bu-

gün, Bugün TV, Kanaltürk TV’nin bulunduğu birçok basın kuruluşu “Başbakanlık tarafından

akreditasyon uygulanıyor, programı takip edemeyeceksiniz” denilerek içeri alınmadılar.297

Diğer gazetecilerin bu duruma seyirci kalmaları ve tepki vermemeleri ülkedeki basın özgürlü-

ğü ikliminin ne kadar problemli olduğunun ve basın mensupları arasındaki dayanışmanın ek-

sikliğinin de göstergesi oldu.

Aydınlar ve sanatçılar halkın bir adım önünde olmalıdırlar ki toplumlar ilerleyebilsin.

Aydın olabilmenin temel şartı ise eleştirel bakışa sahip olabilmektir. Bir sanatçının Gezi olay-

larında polis tarafından başından vurularak öldürülen Berkin Elvan’ın anılması için yapılan

videoda rol alması sebebiyle TRT’de yayınlanan bir dizideki işine son verilmesi anlaşılır gibi

değildir.298

Bir başka sanatçının uluslararası bir toplantıda fikrini açıklamasından dolayı İs-

tanbul Büyükşehir Belediyesi Tiyatrosu’ndaki görevinden atılmasının istenmesi “ifade özgür-

lüğü “ne getirilen kısıtlamanın boyutunu göstermektedir. 299

Benzer bir “eleştiriye tahammülsüzlük” film festivallerine katılan filmlere, tiyatro oyun-

larına karşı da uygulanmış300

“paralel yapı” diye adlandırılan Fethullah Gülen cemaatine bağlı

gazete, ajans ve televizyon kanallarının üniversitelerdeki sempozyumları izlemesine bile izin

verilmemişti.301

Mayıs ayında ünlü şair Can Yücel de sansürden nasibini almış, şiirlerinden

oluşan “Can” isimli tiyatro oyunun sahnelenmesi Edirne valiliğince “uygun görülmedi.”302

290 http://www.yuksekovahaber.com/haber/kapatilan-roj-tvye-baglanan-gazetecilere-sorusturma-154557.htm 291 http://www.bianet.org/bianet/medya/164611-savciliktan-gulen-medyasi-engellensin-talebi 292 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/28897981.asp 293 http://www.gazetecilercemiyeti.org.tr/bilgin-bu-yil-da-dunya-basin-ozgurlugu-gununu-kutlayamiyoruz/ 294 http://tr.ulak.cihan.com.tr/tr/haber/Gazeteciler-Cemiyeti-Baskani-Bu-yil-da-basin-ozgurlugunu-kutlayamiyoruz_5037-

CHMTc3NTAzNy8x 295 http://www.evrensel.net/haber/111724/basin-ozgurlugu-gunu-oncesi-basina-akreditasyon-engeli 296 http://www.birgun.net/news/view/cemiyet-baskanina-akredite-basbakani-izleme-izniniz-yok/17566 297 http://www.samanyoluhaber.com/tobb-genel-kurulu-nda-basina-akreditasyon-haberi/1110685/ 298 http://www.hurriyet.com.tr/kelebek/paparazzi/28920060.asp 299 http://www.radikal.com.tr/kultur/levent_uzumcuye_sorusturma-1352042 300 http://www.sozcu.com.tr/2015/gundem/o-h-aya-yine-sansur-823805 301 http://www.medyaradar.com/cihan-haber-ekibine-bir-engelleme-daha-haberi-139779 302 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/kultur-sanat/271655/_Can__oyununa_Edirne_Valiligi_nden_yasak.html


- 42 -

Çocuklar için TRT’de yayınlanan bir çizgi filmdeki diyaloglardan duyulan rahatsızlık üzerine

film yayından kaldırıldı.303

Muhalif medya patronlarını vergi kontrolü ve cezasıyla pasifleştirme çabaları Mayıs

ayında Taraf gazetesinde tekrarlandı. Taraf gazetesi, geçtiğimiz yıl geçirdiği üç ayrı vergi in-

celemesinin ardından yeni bir vergi incelemesiyle karşı karşıya olduğunu yazdı. Gazete bu

uygulamalar için “sistematik bir işkence” benzetmesini kullandı.304

Gazetecileri Koruma Komitesi, analitik verilere ve analizlere dayalı olarak sıraladığı,

“Dünyanın En Kötü Gazeteci Zindancısı” listesinde, Türkiye’yi 2014 yılında ilk “en kötü ye-

di” ülkeden birisi olarak gösterdi.305

303 http://www.grihat.com.tr/pepeeye-de-sansur-yayindan-kaldirildi-16335h.htm 304 http://www.taraf.com.tr/ekonomi/tarafa-operasyon-incelemeye-hala-doymadilar/ 305 http://www.zaman.com.tr/yorum_basin-ozgurlugu-dokunulmazdir-cunku_2295400.html

Documents

Özgürlük için Basın - Serdargunes' Blog · 2015-07-21 · Soner Yalçın beú yıl içinde suç ilemezse dava ortadan kalkacak.29 Serbest foto-muhabiri Alman Robin Hinsch İLE