ZAKON

O IZGRADNJI OBJEKATA

(Objavljen u "Sl. listu RCG", br. 55/00)

I OPŠTE ODREDBE

Sadržina zakona

Član 1 Ovim zakonom uređuje se izgradnja i rekonstrukcija objekata, kao i rušenje objekata zbog dotrajalosti ili većih oštećenja. Odredbe ovog zakona ne primjenjuju se na objekte koji se grade, odnosno radove koji se izvode zbog prijetećih prirodnih i drugih nepogoda i vanrednih događaja, kako bi se spriječilo njihovo djelovanje ili osigurala zaštita i sanirale njihove štetne posljedice. Odredbe ovog zakona primjenjuju se i na rudarske, telekomunikacione i elektroenergetske objekte, ako posebnim zakonom nije drukčije propisano.

Značenje pojedinih izraza

Član 2 Pojedini izrazi upotrijebljeni u ovom zakonu imaju sljedeće značenje:

1) "izgradnja objekta" je skup radnji koji obuhvata: prethodna proučavanja, izradu tehničke dokumentacije za izgradnju objekta, kontrolu tehničke dokumentacije, stručni nadzor u toku građenja objekta, prethodne radove, pripremne radove za građenje i građenje objekta;

2) "objekat" je prostorna, funkcionalna, konstruktivna, arhitektonska, estetska ili biotehnička cjelina

sa svim instalacijama, postrojenjima i opremom, odnosno same instalacije, postrojenja i oprema koja se ugrađuje u objekat ili samostalno izvodi (zgrade svih vrsta, saobraćajni, vodoprivredni i energetski objekti, unutrašnja i spoljna mreža i instalacije, objekti komunalne infrastrukture, industrijski, poljoprivredni i drugi privredni objekti, javne zelene površine, objekti sporta i rekreacije, groblja, skloništa i dr.);

3) "pomoćni objekat" je objekat koji služi korišćenju stambenog i drugog objekta, a gradi se na istoj

urbanističkoj parceli (barake, garaže, ostave, septičke jame, bunari, ograde i sl.);

4) "investitor" je lice za čije potrebe se gradi objekat, odnosno koje finansira izgradnju objekta i na čije ime se izdaje građevinska dozvola;

5) "građenje objekta" je izvođenje građevinskih i građevinsko-zanatskih radova, ugradnja instalacija,

postrojenja i opreme;

6) "rekonstrukcija" je izvođenje građevinskih i drugih radova na postojećem objektu, kojima se: vrši

nadogradnja, dogradnja, sanacija, zamjena instalacija, uređaja, postrojenja i opreme; utiče na stabilnost i sigurnost objekta; mijenjaju bitni konstruktivni elementi; mijenja tehnološki proces; mijenja spoljni izgled koji je određen uslovima za uređenje prostora, utiče na bezbjednost susjednih objekata, saobraćaja i životne sredine; mijenja režim voda; mijenjaju uslovi zaštite prirodnog i nepokretnog kulturnog dobra, dobra koje uživa prethodnu zaštitu i zaštitu njegove zaštićene okoline, osim konzervatorsko-restauratorskih radova; izgrađuje novi prostor uz ili na postojeći objekat i sa njim čini funkcionalnu ili tehničku cjelinu ili kojima se mijenja namjena objekta (pretvaranje) i sl;

7) "adaptacija" je izvođenje radova na održavanju objekta i radova koji nijesu od uticaja na stabilnost

objekta, odnosno pojedinih njegovih djelova i ne smatraju se građenjem objekta;

8) "rušenje objekta" je izvođenje radova na rušenju ili demontaži građevinskog objekta ili dijela objekta;

9) "građevinski proizvodi" su građevinski materijali i iz njih izrađeni građevinski elementi, kao i

drugi proizvodi ili poluproizvodi koji su namijenjeni za trajnu ugradnju u objekte;

10) "prethodna proučavanja" obuhvataju pripremu i analizu svih tehničkih i ostalih podloga koje su potrebne za izradu tehničke dokumentacije i organizaciju građenja objekta i izvršavanje prethodnih i pripremnih radova;

11) "prethodni radovi" su radovi na uklanjanju postojećih objekata, izmještanju saobraćajnica i

instalacija, skretanju vodotokova i drugo, koje je potrebno uraditi da bi se građenje objekta i izvršenje pripremnih radova moglo nesmetano odvijati;

12) "pripremni radovi" su radovi koji prethode građenju objekta i odnose se naročito na: građenje i

postavljanje objekata, instalacija, postrojenja i opreme privremenog karaktera za potrebe izvođenja radova; obezbjeđenje prostora za dopremu i smještaj građevinskog materijala i drugi radovi kojima se obezbjeđuje sigurnost susjednih objekata i obezbjeđenje nesmetanog odvijanja saobraćaja i korišćenja okolnog prostora;

13) "tehnička dokumentacija" je skup pisane, numeričke i grafičke dokumentacije kojim se razrađuje

koncepcija, uslovi i način izgradnje objekata;

14) "generalni projekat" ili "idejno rješenje" je projekat kojim se utvrđuje generalna koncepcija, tehničko-tehnološke i ekonomske karakteristike i opravdanost za izgradnju objekta;

15) "idejni projekat" je projekat kojim se određuju: položaj, kapacitet, arhitektonske, tehničke,

tehnološke i funkcionalne karakteristike objekta, organizacioni elementi izgradnje objekta, elementi održavanja objekta, orjentaciona vrijednost objekta i opravdanost za izgradnju objekta;

16) "glavni projekat" je projekat kojim se utvrđuju arhitektonsko-građevinske, tehničke, tehnološke i

eksploatacione karakteristike objekta sa opremom i instalacijama, tehničko-tehnološka i organizaciona rješenja za izgradnju objekta, vrijednost objekta i uslovi održavanja objekta;

17) "izvođački projekat" je projekat koji sadrži razradu svih neophodnih detalja za građenje objekta

prema glavnom projektu;

18) "projekat izvedenog objekta" je projekat koji prikazuje izvedeno stanje objekta za potrebe

eksploatacije i održavanja objekta;

19) "tehnička kontrola tehničke dokumentacije" je provjera usklađenosti tehničke dokumentacije sa zakonima i drugim propisima, standardima, tehničkim normativima, pravilima struke i normama kvaliteta koji se obavezno primjenjuju pri građenju određene vrste objekta.

II OPŠTI USLOVI KOJE MORAJU ISPUNJAVATI OBJEKTI

Stabilnost i trajnost objekata

Član 3

Objekat mora biti stabilan u cjelini, kao i u svakom njegovom dijelu i elementu. Građenjem i korišćenjem objekta ne smije se ugroziti stabilnost susjednih objekata, tla na susjednim zemljištima, kao ni saobraćajne površine, vodotoci, instalacije, životna sredina i sl. Objekat se gradi tako da njegova trajnost i upotrebljivost odgovara namjeni.

Zaštita od zemljotresa

Član 4 Izgradnja i korišćenje objekata moraju biti u svemu u skladu sa važećim propisima i principima za aseizmičko projektovanje i građenje, u cilju svođenja seizmičkog rizika na prihvatljivi nivo.

Zaštita od elementarnih i drugih nepogoda

Član 5 Pri projektovanju, građenju i korišćenju objekata moraju se, u skladu sa tehničkim i ostalim propisima, osigurati mjere za zaštitu od klizanja terena, poplava, udara groma, indukovane seizmičnosti od vještačkih jezera i drugih nepogoda. Zaštita od požara i eksplozija

Član 6 Objekti moraju biti projektovani, građeni i korišćeni tako da se spriječi nastajanje i širenje požara i eksplozija, a u slučaju požara i eksplozija da ispunjavaju uslove za njihovo efikasno gašenje i spašavanje ljudi i materijalnih dobara.

Zaštita od korozije i sličnih dejstava

Član 7 Objekat mora biti projektovan, izgrađen i korišćen tako da se omogući zaštita od djelovanja površinskih i podzemnih voda, vlage, agresivnog tla, vode i vazduha, štetnih hemikalija, pare, temperaturnih promjena, kao i drugih nepovoljnih dejstava.

Toplotna zaštita, zaštita od buke i vibracije

Član 8

Objekat se mora graditi tako da se u odnosu na klimatske uslove, lokaciju objekta i njegovu namjenu smanji gubitak toplote na najmanju mjeru, odnosno spriječi zagrijavanje prostorija usljed spoljnjeg uticaja. Objekat mora biti zaštićen od unutrašnje i spoljne buke, a okolina objekta od buke koja nastaje u objektu usljed tehnološkog procesa ili iz drugih razloga. Objekat se mora graditi tako da smanjuje vibraciju i buku od ugrađenih postrojenja u objektu sa svrhom sprječavanja njihovog prenosa.

Zaštita javnih interesa

Član 9 Projektovanje, građenje i korišćenje građevinskih objekata mora se obavljati u skladu sa propisima iz oblasti planiranja i uređenja prostora, saobraćaja i telekomunikacija, energetike, zaštite voda, zaštite zdravlja, zaštite na radu, zaštite spomenika kulture, zaštite prirode, zaštite šuma, poljoprivrednog zemljišta, odbrane i dr. Gradilište, odnosno objekat na kome se izvode radovi ili objekat koji je izgrađen bez građevinske dozvole ne može biti priključen (privremeno ili stalno) na tehničku infrastrukturu ( elektroenergetsku, vodovodnu, kanalizacionu i dr.).

Karakteristike građevinskih proizvoda

Član 10 Građevinski proizvodi moraju kod uobičajenog održavanja, u ekonomski prihvatljivom vremenskom periodu , podnositi bez većih šteta sve uticaje normalne upotrebe i uticaje okoline, tako da objekat u koji su ugrađeni sve vrijeme svoje upotrebe ispunjava sve zahtjeve u pogledu stabilnosti, zaštite od požara i eksplozija, higijenske i zdrastvene zaštite, očuvanja okoline, sigurnosti upotrebe objekta, zaštite od buke, uštede energije i dr. U tehničkim propisima za pojedinačne vrste objekata određuju se tehničke karakteristike građevinskih proizvoda kako bi objekti ispunjavali uslove iz ovog zakona.

Uslovi za pristup invalidnih lica

Član 11 Novi objekti u javnoj upotrebi, koji se grade na osnovu odredbi ovog zakona, moraju obezbjeđivati invalidnim licima adekvatan pristup i upotrebu. Kod novih stambenih zgrada sa više od deset stanova, zahtjev iz stava 1 ovog člana moraju ispunjavati zajedničke prostorije i najmanje jedna desetina svih stanova.

III PRETHODNA PROUČAVANJA

Prethodna proučavanja i studija opravdanosti

Član 12

Prije početka izrade tehničke dokumentacije za izgradnju objekata za koje građevinsku dozvolu izdaje nadležno ministarstvo i objekata primarne komunalne i saobraćajne infrastrukture u naseljenim mjestima, obavljaju se prethodna proučavanja na osnovu čijih rezultata se izrađuje tehnička i druga dokumentacija za izgradnju ovih objekata. Prethodna proučavanja, u zavisnosti od vrste i karakteristika objekta, obuhvataju: istraživanja i izradu analiza i projekata i drugih stručnih materijala, pribavljanje podataka kojima se analiziraju i razrađuju tehnički, ekonomski, tehnološki, energetski, urbanistički, geološki, geotehnički, seizmički, geodetski, meteorološki, hidrološki, vodoprivredni i saobraćajni uslovi, uslovi zaštite od požara i eksplozija, zaštite životne sredine i drugi uslovi od uticaja na izgradnju i korišćenje određenog objekta. Na osnovu rezultata prethodnih proučavanja izrađuje se prethodna studija opravdanosti. Prethodna studija opravdanosti sadrži i generalni projekat ili idejno rješenje.

Izrada studije opravdanosti

Član 13 Za izgradnju objekata iz člana 12 stav 1 ovog zakona, objekata za koje je propisana izrada procjene uticaja zahvata na životnu sredinu, objekata koji se nalaze u zaštićenoj okolini nepokretnog kulturnog dobra od izuzetnog i velikog značaja i za objekte koji će se graditi u etapama radi se studija opravdanosti. Studija opravdanosti sadrži idejni projekat.

Stručna osposobljenost preduzeća

Član 14 Prethodna proučavanja za izgradnju objekata, izradu prethodne studije opravdanosti, studije opravdanosti i tehničke dokumentacije koja se izrađuje na osnovu rezultata prethodnih proučavanja može obavljati preduzeće, odnosno drugo pravno lice (u daljem tekstu: preduzeće) koje je upisano u odgovarajući registar za obavljanje poslova koji se izvode u okviru prethodnih proučavanja, odnosno za poslove konsaltinga i inžinjeringa u toj oblasti i koje ispunjava uslove u pogledu stručnog kadra i druge uslove utvrđene za preduzeće koje izrađuje tehničku dokumentaciju, odnosno obavlja poslove građenja te vrste objekata.

IV TEHNIČKA DOKUMENTACIJA

1. Izrada tehničke dokumentacije

Vrste projekata

Član 15

Tehnička dokumentacija za izgradnju i rekonstrukciju objekta izrađuje se na osnovu urbanističko-tehničkih uslova, rješenja o lokaciji i projektnog zadatka kao generalni projekat ili idejno rješenje , idejni projekat, glavni projekat, izvođački projekat i projekat izvedenog objekta. Generalni projekat ili idejno rješenje i idejni projekat izrađuju se za potrebe utvrđivanja koncepcije, izvodljivosti i procjene troškova izgradnje objekta. Glavni projekat izrađuje se za potrebe izgradnje objekta i pribavljanja građevinske dozvole. Izvođački projekat izrađuje se za potrebe građenja, a predstavlja glavni projekat dopunjen sa svim detaljima za izvođenje. Projekat izvedenog objekta izrađuje se za potrebe korišćenja i održavanja objekta.

Sadržaj tehničke dokumentacije

Član 16 Tehničku dokumentaciju čine naročito sljedeći djelovi:

1) projekti tehnologije;

2) projekti arhitekture;

3) projekti građevinskih konstrukcija i drugi građevinski projekti;

4) projekti elektro instalacija;

5) projekti mašinskih postrojenja, uređaja i instalacija;

6) elaborat o procjeni uticaja zahvata na životnu sredinu;

7) ostali projekti i elaborati.

Generalni projekat

Član 17 Generalni projekat ili idejno rješenje sadrži naročito podatke o: makrolokaciji objekta; tehničko-tehnološkoj koncepciji objekta; načinu obezbjeđenja infrastrukture; mogućim varijantama prostornih i arhitektonskih rješenja sa stanovišta uklapanja u prostor; prirodnim uslovima; procjeni uticaja zahvata na životnu sredinu; zaštiti od požara i eksplozija; zaštiti prirodnih i nepokretnih kulturnih dobara; funkcionalnosti i racionalnosti rješenja.

Idejni projekat

Član 18 Idejni projekat sadrži naročito podatke o: mikrolokaciji objekta sa instalacijama i opremom; tehničko-tehnološkim i eksploatacionim karakteristikama objekta; preliminarnom proračunu stabilnosti i sigurnosti objekta; tehničko-tehnološkim i organizacionim elementima izgradnje objekta; mjerama za sprečavanje ili smanjenje negativnih uticaja zahvata na životnu sredinu i zaštitu od požara i eksplozija; idejnom rješenju infrastrukture; uporednoj analizi varijantnih arhitektonskih, konstruktivnih i građevinskih rješenja sa stanovišta svojstva lokacije i tla, funkcionalnosti, stabilnosti, procjeni uticaja zahvata na životnu sredinu, prirodnim i nepokretnim kulturnim dobrima, racionalnosti izgradnje i eksploatacije, visini troškova izgradnje, transporta, održavanja, obezbjeđenja energije i drugih troškova.

Glavni projekat

Član 19 Glavni projekat sadrži naročito:

1) dopunske istražne radove;

2) razradu tehničko-tehnoloških i eksploatacionih karakteristika objekta sa opremom i instalacijama;

3) arhitektonska, odnosno građevinska rješenja, proračun stabilnosti i sigurnosti objekta i proračune iz oblasti građevinske fizike;

4) tehničko-tehnološka i organizaciona rješenja za izgradnju objekta;

5) razradu priključaka objekta na odgovarajuću saobraćajnu i drugu infrastrukturu i uređenje

slobodnih površina;

6) tehnička rješenja za zaštitu objekta i susjednih objekata od požara i eksplozija i druga tehnička rješenja zaštite;

7) razradu mjera za sprečavanje ili smanjenje negativnih uticaja zahvata na životnu sredinu;

8) troškove izgradnje i održavanja objekta;

9) geodetsko-tehničku dokumentaciju za građenje i osmatranje objekta.

Glavni projekat za nadogradnju objekta, pored dokumentacije iz stava 1 ovog člana, sadrži i analizu uslova nadogradnje kojom se potvrđuje da:

- nadogradnja do predviđene visine neće ugrožavati objekat, kao i susjedne objekte;

- nadogradnja neće pogoršati upotrebljivost pojedinih djelova objekta za svrhe kojima služe i druge uslove korišćenja objekta;

- objekat po dovršenoj nadogradnji kao cjelina zadovoljava zahtjeve stabilnosti, sigurnosti i

savremene uslove korišćenja.

Glavni projekat za izvođenje radova na pretvaranju zajedničkih djelova objekta u stambeni, odnosno poslovni prostor, pored dokumentacije iz stava 1 ovog člana, sadrži i sljedeće podatke:

- da je pretvaranje moguće po propisanim tehničkim uslovima za izgradnju stanova;

- da pretvaranje neće uticati na stabilnost objekta i susjednih objekata;

- da pretvaranje neće pogoršati upotrebljivost pojedinih djelova objekta i uslova njegovog korišćenja.

Izvođački projekat

Član 20 Izvođačkim projektom razrađuju se detalji za izvođenje radova obuhvaćenih glavnim projektom.

Projekat izvedenog objekta

Član 21 Projekat izvedenog objekta izrađuje se za sve objekte za koje se po odredbama ovog zakona pribavlja građevinska dozvola. Projekat izvedenog objekta je glavni projekat sa izmjenama nastalim u toku građenja objekta. U slučaju da u toku građenja objekta nije odstupljeno od glavnog projekta, investitor i izvođač radova na glavnom projektu konstatuju da je izvedeno stanje identično projektovanom stanju.

Preduzeće za izradu tehničke dokumentacije

Član 22 Tehničku dokumentaciju može da izrađuje preduzeće, odnosno drugo pravno lice, koje je upisano u odgovarajući registar za izradu tehničke dokumentacije za tu vrstu objekata i koje ima najmanje jedno zaposleno lice za svaki dio tehničke dokumentacije. Zaposlena lica moraju imati visoku školsku spremu odgovarajuće struke i ovlašćenje za projektovanje. Tehničku dokumentaciju za objekte za koje građevinsku dozvolu izdaje nadležno ministarstvo može da izrađuje preduzeće, odnosno drugo pravno lice koje je upisano u odgovarajući registar za izradu tehničke dokumentacije za tu vrstu objekata, koje ima najmanje po dva zaposlena lica za svaki dio tehničke dokumentacije. Zaposlena lica moraju imati visoku stručnu spremu odgovarajuće struke i ovlašćenje za projektovanje. Preduzeće, odnosno drugo pravno lice iz st. 1 i 2 ovog člana može izrađivati i djelove tehničke dokumentacije za koje nema zaposleno lice, odnosno zaposlena lica, pod uslovom da ima zaključen ugovor o poslovno-tehničkoj saradnji sa preduzećem koje ima zaposleno lice, odnosno zaposlena lica, za izradu tih djelova tehničke dokumentacije, odnosno sa licem ili licima koja imaju ovlašćenje za projektovanje. Ispunjenost uslova iz ovog člana utvrđuje Inžinjerska komora licencom.

Posebne odredbe za izradu tehničke dokumentacije

Član 23

Tehničku dokumentaciju ne može da izrađuje preduzeće, odnosno drugo pravno lice koje je zakonom ili drugim propisom ovlašćeno da utvrdi neki od uslova sadržanih u rješenju o lokaciji i urbanističko-tehničkim uslovima za izgradnju objekta za koji se tehnička dokumentacija izrađuje. Tehničku dokumentaciju za izgradnju porodične stambene zgrade sa najviše dvije nadzemne etaže ukupne površine do 250 m2 i pomoćnih objekata može da izrađuje lice koje ima najmanje višu stručnu spremu arhitektonske ili građevinske struke.

Lica koja ne mogu učestvovati u izradi tehničke dokumentacije

Član 24 U izradi tehničke dokumentacije ne može da učestvuje lice koje je zaposleno u nadležnom organu koji je ovlašćen da utvrdi neki od uslova sadržanih u aktu o urbanističko-tehničkim uslovima na osnovu koga se tehnička dokumentacija izrađuje, kao ni lice koje je učestvovalo u izradi prostornog ili urbanističkog plana u roku od pet godina od dana donošenja plana, osim u slučajevima utvrđenim ovim zakonom. U izradi tehničke dokumentacije ne može da učestvuje lice koje vrši nadzor nad primjenom odredaba ovog zakona.

Vodeći i odgovorni projektant

Član 25 Tehničku dokumentaciju, kao i njene sastavne djelove, odnosno projekte izrađuju i potpisuju lica koja su kao vodeći i odgovorni projektanti rukovodila njihovom izradom. Vodeći projektant je lice koje rukovodi izradom tehničke dokumentacije u cjelini. Odgovorni projektant je lice koje rukovodi izradom pojedinih djelova tehničke dokumentacije. Vodeći projektant, u smislu stava 2 ovog člana, odnosno odgovorni projektant, u smislu stava 3 ovog člana, za objekte za koje građevinsku dozvolu izdaje nadležno ministarstvo može biti lice koje ima ovlašćenje za projektovanje. Vodeći projektant, u smislu stava 2 ovog člana, odnosno odgovorni projektant, u smislu stava 3 ovog člana, za objekte za koje građevinsku dozvolu izdaje jedinica lokalne samouprave može biti lice koje ima visoku školsku spremu odgovarajuće struke i najmanje tri godine radnog iskustva na projektovanju.

2. Kontrola tehničke dokumentacije

Stručna kontrola generalnog i idejnog projekta

Član 26

Generalni projekat ili idejno rješenje i idejni projekat podliježu stručnoj kontroli preduzeća, drugog pravnog lica ili komisije koju obrazuje investitor (u daljem tekstu: reviziona komisija). Stručna kontrola generalnog projekta ili idejnog rješenja i idejnog projekta, u smislu stava 1 ovog člana, obuhvata i kontrolu prethodne studije opravdanosti i studije opravdanosti. Stručnom kontrolom se provjerava koncepcija objekta sa stanovišta pogodnosti lokacije u odnosu na vrstu i namjenu objekta, uslova građenja objekta u pogledu primjene mjera zaštite životne sredine, zaštite od požara i eksplozija, seizmoloških, geoloških, saobraćajnih i drugih uslova, obezbjeđenja energetskih uslova u odnosu na vrstu planiranih energenata, tehničko-tehnoloških karakteristika objekta, tehničko-tehnoloških i organizacionih rješenja za izgradnju objekta, kao i savremenosti tehničkih rješenja i usklađenosti sa razvojnim programima u toj oblasti i drugih propisanih uslova izgradnje objekta. Stručnu kontrolu generalnog i idejnog projekta ne može da vrši preduzeće ili drugo pravno lice koje je izradilo taj projekat, ni preduzeće koje je investitor. Reviziona komisija dostavlja investitoru izvještaj sa predlogom mjera. Troškove stručne kontrole snosi investitor.

Tehnička kontrola glavnog projekta

Član 27 Glavni projekat podliježe tehničkoj kontroli. Vršioca tehničke kontrole glavnog projekta za objekte iz člana 32 ovog zakona imenuje ministar nadležan za građevinarstvo, a za ostale objekte investitor. Tehničku kontrolu glavnog projekta može da vrši preduzeće koje ispunjava uslove iz člana 22 ovog zakona ili komisija. Tehničku kontrolu glavnog projekta ne može da vrši preduzeće koje je izradilo taj projekat, ni preduzeće koje je investitor. Tehnička kontrola glavnog projekta obuhvata: provjeru usklađenosti projekta sa urbanističko-tehničkim uslovima, sa rezultatima prethodnih proučavanja, ocjenu namjenskih podloga za temeljenje objekta, provjeru ispravnosti i tačnosti tehničko-tehnoloških rješenja objekta i arhitektonska rješenja izgradnje objekta, stabilnosti i bezbjednosti, racionalnosti projektovanih materijala, provjeru usklađenosti svih faza projekta sa predviđenim mjerama zaštite od požara i eksplozija, uticaja zahvata na životnu sredinu i susjedne objekte, usklađenosti sa zakonom i drugim propisima, tehničkim normativima, standardima i normama kvaliteta, kao i međusobne usklađenosti svih djelova tehničke dokumentacije. U slučaju da poslije tehničke kontrole glavnog projekta, a prije podnošenja zahtjeva za izdavanje građevinske dozvole dođe do promjene tehničkih propisa, standarda i normi kvaliteta, glavni projekat se mora usaglasiti sa tim promjenama i podliježe ponovnoj tehničkoj kontroli. Tehničkom kontrolom glavnog projekta provjerava se i da li je postupljeno po nalogu revizione komisije.

Troškove tehničke kontrole glavnog projekta snosi investitor.

Tehnička kontrola izvođačkog projekta

Član 28 Tehničku kontrolu izvođačkog projekta vrši investitor. Tehničkom kontrolom se utvrđuje da li je izvođački projekat urađen u skladu sa glavnim projektom, na osnovu kojeg je dobijena građevinska dozvola.

Ograničenje u vršenju tehničke kontrole

Član 29 U vršenju tehničke kontrole može da učestvuje lice koje ispunjava uslove propisane ovim zakonom za izradu te vrste tehničke dokumentacije. U vršenju tehničke kontrole ne može da učestvuje: lice koje je zaposleno u preduzeću, odnosno drugom pravnom licu koje je izradilo tehničku dokumentaciju ili je učestvovalo u njenoj izradi; lice koje je zaposleno kod investitora i lice koje vrši poslove inspekcijskog nadzora.

Tehnička kontrola dokumentacije izrađene po propisima drugih zemalja

Član 30 Tehnička dokumentacija izrađena po propisima drugih zemalja podliježe tehničkoj kontroli kojom se provjerava usklađenost te dokumentacije sa ovim zakonom i drugim propisima, standardima, tehničkim normativima i normama kvaliteta koji se primjenjuju u našoj zemlji.

Izvještaj o tehničkoj kontroli

Član 31 O izvršenoj tehničkoj kontroli glavnog projekta sačinjava se izvještaj, a ispravnost glavnog projekta se potvrđuje na svakom projektu i dostavlja nadležnom organu.

V GRAĐEVINSKA DOZVOLA

1. Nadležnost za izdavanje građevinske dozvole

Član 32 Građenju objekta može da se pristupi kada se pribavi građevinska dozvola. Prestonica, glavni grad i jedinice lokalne samouprave izdaju građevinsku dozvolu za izgradnju objekata, osim za objekte od značaja za Republiku.

Objekti od značaja za Republiku, za koje dozvolu izdaje ministarstvo nadležno za građevinarstvo, su:

1) objekti bazne i hemijske industrije, crne i obojene metalurgije, objekti za proizvodnju celuloze i papira, objekti za preradu kože i krzna, objekti u kojima se proizvode i skladište opasne materije i slični objekti i postrojenja koja bi svojim radom mogla ugrožavati životnu sredinu;

2) stanice i postrojenja za uskladištenje i pretakanje goriva motornih vozila;

3) željezničke pruge javnog saobraćaja;

4) postrojenja na tečni i naftni gas;

5) auto-putevi, magistralni i regionalni putevi, tuneli dužine preko 50 metara;

6) luke kapaciteta prijema i otpreme robe preko 500.000 t;

7) aerodromi;

8) hidroelektrane i termoelektrane snage 10 MNJ i više;

9) visoke brane i akumulacije ispunjene vodom, jalovinom ili pepelom za koje je propisano tehničko

osmatranje;

10) dalekovodi i trafostanice napona 110 kV i više i rasklopna postrojenja od 110 kV i više;

11) magistralni plinovodi i naftovodi;

12) međuregionalni i regionalni objekti vodosnabdijevanja;

13) uređaji za prečišćavanje otpadnih voda za gradska naselja;

14) međuregionalni i regionalni kanalizacioni sistemi;

15) tranzitne i glavne telefonsko-telegrafske centrale i u njima pripadajuća postrojenja i veze između tih centrala;

16) objekti od posebnog interesa za odbranu zemlje;

17) radio difuzne stanice i radio relejni sistemi;

18) objekti u kojima se sakuplja veći broj lica (pozorišne, bioskopske, fiskulturne, izložbene i slične

dvorane), vjerski objekti, fakulteti, instituti i škole, bolnice, stadioni, višeetažne robne i slične kuće, hoteli, poslovne i stambene zgrade preko 1000 m2 i sa više od četiri nadzemne etaže;

19) primarne infrastrukturne mreže gradova;

20) silosi zapremine 500 m3 i više;

21) mostovi raspona 15 m i više;

22) hale raspona 15m i više, konstrukcije sistema ljuske, prednapregnute i spregnute konstrukcije i

kupole;

23) sanitarne deponije otpadaka i postrojenja za tretman čvrstog i opasnog otpada;

24) industrijske klanice, kafilerije i slični objekti;

25) sistemi i objekti koji se grade na teritoriji dvije ili više jedinica lokalne samouprave.

2. Izdavanje građevinske dozvole

Dozvola za objekat i pripremne radove

Član 33 Građevinska dozvola izdaje se za cio objekat, odnosno za dio objekta ako taj dio predstavlja tehničku i funkcionalnu cjelinu. Pripremni i prethodni radovi izvode se na osnovu građevinske dozvole iz stava 1 ovog člana. Pripremni i prethodni radovi većeg obima, čije izvođenje traje duže vrijeme, mogu se izvoditi i na osnovu posebne građevinske dozvole. Za izdavanje posebne građevinske dozvole potrebno je pribaviti:

1) idejni projekat;

2) pravnosnažno rješenje o lokaciji;

3) situaciju objekta prikazanu na katastarskom planu;

4) podatke o dinamici i roku izgradnje objekta;

5) načelnu saglasnost za građenje cijelog objekta od organa nadležnog za izdavanje građevinske dozvole.

Dokumentacija za izdavanje građevinske dozvole

Član 34

Građevinska dozvola izdaje se rješenjem, na osnovu sljedeće dokumentacije:

1) pravnosnažnog rješenja o lokaciji;

2) glavnog projekta na koji je data urbanistička saglasnost;

3) izvještaja komisije za tehničku kontrolu da je glavni projekat urađen u skladu sa ovim zakonom, tehničkim i drugim propisima;

4) dokaza o pravu svojine, odnosno drugom pravu na građevinskom zemljištu radi izgradnje ili

dokaza o pravu svojine, odnosno drugom pravu na objektu radi rekonstrukcije objekta;

5) dokaza o uređivanju međusobnih odnosa sa nadležnim organom u pogledu plaćanja naknade za uređivanje građevinskog zemljišta;

6) saglasnosti, mišljenja i drugih dokaza utvrđenih posebnim propisima.

Za izgradnju objekta u slobodnoj zoni, kao dokaz o pravu na zemljište služi ugovor o korišćenju zemljišta, koji zaključuje investitor sa korisnikom zone. U slučaju izdavanja građevinske dozvole za nadogradnju zgrada, odnosno pretvaranje zajedničkih prostorija u stanove i poslovni prostor, kao i pretvaranje stanova u poslovni prostor, pored dokumentacije iz stava 1 ovog člana, prilaže se ugovor zaključen po posebnim propisima. U slučaju izdavanja građevinske dozvole za rekonstrukciju objekta, ukoliko se rekonstrukcijom ne mijenja namjena i veličina objekta, uz dokumentaciju iz stava 1 ovog člana ne prilaže se rješenje o lokaciji. Dokumentaciju iz stava 1 tač. 1, 2 i 3 ovog člana obezbjeđuje organ nadležan za izdavanje građevinske dozvole po službenoj dužnosti. Ostalu dokumentaciju dostavlja investitor uz zahtjev za izdavanje građevinske dozvole. Organ nadležan za izdavanje građevinske dozvole izdaje građevinsku dozvolu u roku od 15 dana od podnošenja zahtjeva sa dokumentacijom iz ovog člana. Organ koji je izdao građevinsku dozvolu, jedan primjerak građevinske dozvole dostavlja inspekciji koja vrši nadzor nad izgradnjom objekta.

Rok važenja građevinske dozvole

Član 35 Građevinska dozvola prestaje da važi ako građenje objekta ne otpočne u roku određenom u građevinskoj dozvoli. Rok iz stava 1 ovog člana ne može biti kraći od šest mjeseci ni duži od jedne godine.

Rok za završetak radova

Član 36 U građevinskoj dozvoli za nadogradnju objekta utvrđuje se rok u kome se radovi na nadogradnji moraju završiti, a koji ne može biti duži od jedne godine od dana pravnosnažnosti rješenja kojim je odobrena nadogradnja. U građevinskoj dozvoli za pretvaranje zajedničkih djelova objekta u stambeni, odnosno poslovni prostor utvrđuje se rok u kome se radovi na pretvaranju moraju završiti, a koji ne može biti duži od šest mjeseci

od dana pravnosnažnosti rješenja kojim je odobreno pretvaranje. Ako se nadogradnja, odnosno pretvaranje iz st. 1 i 2 ovog člana ne završi u utvrđenom roku, nadležni organ može, na zahtjev investitora, produžiti taj rok.

Dopunska građevinska dozvola

Član 37 Ako se u toku građenja objekta, zbog promijenjenih okolnosti koje se nijesu mogle predvidjeti, mora odstupiti od tehničke dokumentacije na osnovu koje je izdata građevinska dozvola, investitor pribavlja dopunsku građevinsku dozvolu po izmijenjenom projektu. Odstupanjem od tehničke dokumentacije, u smislu stava 1 ovog člana, smatra se svako odstupanje od namjene, tehničko-tehnološke koncepcije, položaja, dimenzija i oblika objekta utvrđenih u tehničkoj dokumentaciji.

Radovi koji se ne smatraju građenjem

Član 38 Ako se na postojećem objektu izvode radovi koji se ne smatraju građenjem, odnosno rekonstrukcijom, u smislu ovog zakona, investitor o tim radovima podnosi prijavu nadležnom inspekcijskom organu, najkasnije osam dana prije otpočinjanja radova. Uz prijavu iz stava 1 ovog člana investitor podnosi opis radova.

Čuvanje tehničke dokumentacije

Član 39 Organ nadležan za izdavanje građevinske dozvole trajno čuva jedan originalni primjerak tehničke dokumentacije na osnovu koje je izdata građevinska dozvola, kao i jedan originalni primjerak projekta izvedenog objekta. Investitor trajno čuva jedan kompletiran primjerak tehničke dokumentacije iz člana 16 ovog zakona.

VI GRAĐENJE

1. Izvođenje radova

Ko može da vrši izvođenje radova

Član 40 Građenje objekata, odnosno izvođenje radova može da vrši preduzeće, odnosno drugo pravno lice koje je upisano u odgovarajući registar za izgradnju tih objekata, odnosno izvođenje pojedinih radova na objektu i koje ima najmanje jedno zaposleno lice sa visokom školskom spremom odgovarajuće struke sa ovlašćenjem za rukovođenje građenjem (u daljem tekstu: izvođač radova).

Građenje objekta za koji građevinsku dozvolu izdaje ministarstvo nadležno za građevinarstvo može da vrši preduzeće koje je upisano u odgovarajući registar za izgradnju tih objekata, odnosno izvođenje pojedinih radova na objektu i koje ima najmanje tri zaposlena lica sa visokom školskom spremom odgovarajuće struke sa ovlašćenjem za rukovođenje građenjem te vrste objekata, da preduzeće ili zaposlena lica imaju odgovarajuće stručne rezultate u izgradnji te vrste objekata i odgovarajuću tehničko-tehnološku opremljenost za izvođenje te vrste radova. Ispunjenost uslova iz st.1 i 2 ovog člana utvrđuje Inžinjerska komora licencom. Odredbe st. 1 i 2 ovog člana ne primjenjuju se u slučaju kada porodični stambeni objekat sa najviše dvije nadzemne etaže ukupne površine do 250m2, za svoje potrebe i potrebe članova svog porodičnog domaćinstva, gradi neposredno investitor koji ima najmanje srednju stručnu spremu građevinske ili arhitektonske struke, kao i prilikom izgradnje i izvođenja radova iz člana 23 stav 2 i člana 45 ovog zakona.

Ko može rukovoditi građenjem

Član 41 Izvođač radova određuje lice koje rukovodi građenjem. Građenjem objekta za koji građevinsku dozvolu izdaje ministarstvo nadležno za poslove građevinarstva može rukovoditi lice koje ima ovlašćenje za rukovođenje građenjem. Građenjem ostalih objekata može rukovoditi lice koje ima visoku školsku spremu odgovarajuće struke, odnosno smjera, najmanje tri godine radnog iskustva na poslovima građenja ili lice sa višom stručnom spremom i pet godina radnog iskustva na poslovima građenja. Izvođenjem pojedinih građevinsko - zanatskih i instalaterskih radova i radova na unutrašnjem uređenju objekta i uređenju terena može rukovoditi i lice sa višom i srednjom stručnom spremom odgovarajuće struke, sa najmanje tri godine radnog iskustva na poslovima građenja. Građenjem objekta iz člana 23 stav 2 ovog zakona može da rukovodi lice koje ima najmanje srednju stručnu spremu građevinske ili arhitektonske struke.

Obaveza investitora

Član 42 Investitor, prije početka građenja, obezbjeđuje obilježavanje urbanističke parcele, regulacionih, nivelacionih i građevinskih linija, u skladu sa propisima kojima je uređeno izvođenje geodetskih radova.

Obaveze izvođača radova

Član 43 Izvođač radova dužan je da:

1) izvodi radove prema tehničkoj dokumentaciji na osnovu koje je izdata građevinska dozvola, u skladu sa propisima, standardima, tehničkim normativima i normama kvaliteta koji važe za pojedine vrste radova, instalacija i opreme;

2) organizuje gradilište na način kojim će se obezbijediti pristup lokaciji, obezbjeđenje nesmetanog

saobraćaja, zaštitu okoline za sve vrijeme trajanja građenja;

3) obezbjeđuje sigurnost objekta, lica koja se nalaze na gradilištu i okoline (susjednih objekata i saobraćajnica);

4) obezbjeđuje dokaz o kvalitetu izvršenih radova, odnosno ugrađenog materijala, instalacija i

opreme izdat od strane ovlašćene organizacije;

5) vodi građevinski dnevnik, građevinsku knjigu i knjigu inspekcije;

6) obezbjeđuje mjerenja i geodetsko osmatranje ponašanja tla i objekta u toku građenja;

7) obezbjeđuje objekte i okolinu u slučaju prekida radova. Izvođač radova, odnosno investitor obavještava nadležni organ jedinice lokalne samouprave na čijoj teritoriji se gradi objekat o početku izvođenja radova, najmanje osam dana prije početka izvođenja radova, kao i o završetku izrade temelja. Za objekte od značaja za Republiku iz člana 32 ovog zakona, izvođač je dužan da obavijesti i ministarstvo nadležno za građevinarstvo. Nadležni organ, u roku od tri dana od dana prijema obavještenja iz stava 2 ovog člana, izvršiće kontrolu usaglašenosti izgrađenih temelja sa glavnim projektom i o tome izdati pismenu potvrdu. Ako izvođač primijeti nedostatke u projektnoj dokumentaciji po kojoj gradi objekat, mora odmah upozoriti investitora i preduzeće, odnosno drugo pravno lice koje je izradilo projektnu dokumentaciju. Ako investitor i preduzeće, odnosno drugo pravno lice koje je izradilo projektnu dokumentaciju bez odlaganja ne otklone nedostatke na koje su bili upozoreni izvođač mora obavijestiti o tome organ koji je izdao građevinsku dozvolu, kao i nadležni inspekcijski organ, kada se radi o nedostacima koji su u suprotnosti sa važećim propisima. Ako nedostaci ugrožavaju život i zdravlje ljudi, sigurnost objekta, okolinu, saobraćaj ili susjedne objekte, izvođač mora odmah obustaviti izvođenje radova i otkloniti nedostatke. Izvođač je takođe dužan da pismeno obavijesti nadležni organ u slučaju nailaska na arheološka nalazišta, fosile, aktivna klizišta, podzemne vode i sl.

2. Stručni nadzor

Obezbjeđenje stručnog nadzora

Član 44 Investitor vrši sam ili obezbjeđuje preko stručne institucije stručni nadzor u toku projektovanja i građenja objekta, odnosno izvođenja radova za koje je izdata građevinska dozvola.

Stručni nadzor obuhvata kontrolu da li se :

- projektovanje vrši u skladu sa urbanističko-tehničkim uslovima, projektnim zadatkom, tehničkim i ostalim propisima, uslovima nadležnih organa, standardima i propisima kvaliteta;

- građenje vrši prema tehničkoj dokumentaciji po kojoj je izdata građevinska dozvola, kontrolu i

provjeru kvaliteta izvođenja svih vrsta radova i primjenu propisa, standarda i tehničkih normativa; provjeru da li postoje dokazi o kvalitetu materijala, opreme i instalacija koji se ugrađuju; davanje uputstava izvođaču radova; saradnju sa projektantom radi obezbjeđenja detalja tehnoloških i organizacionih rješenja za izvođenje radova i rješavanje drugih pitanja koja se pojave u toku projektovanja i izvođenja radova.

Stručna institucija za nadzor treba da ispunjava uslove za projektovanje ili građenje. Stručni nadzor može da vrši lice koje ispunjava uslove propisane ovim zakonom za projektovanje ili rukovođenje građenjem te vrste objekata.

3. Građenje pomoćnih i manjih montažnih objekata

Član 45 Izgradnju i postavljanje pomoćnih i manjih montažnih objekata privremenog karaktera koji se postavljaju na javnim površinama u naseljenim mjestima (kiosci za prodaju različitih vrsta roba i pružanje usluga, postavljanje ljetnjih bašti, pokretnih tezgi i sl.) uređuje jedinica lokalne samouprave svojim aktom.

VII USTUPANJE RADOVA

Član 46 Izrada tehničke dokumentacije i građenje objekta ustupaju se putem javnog nadmetanja, prikupljanjem ponuda ili neposrednom pogodbom. Uslove, način i postupak ustupanja izrade tehničke dokumentacije i građenja objekta, odnosno izvođenja radova javnim nadmetanjem, prikupljanjem ponuda i neposrednom pogodbom propisuje posebnim pravilnikom ministarstvo nadležno za građevinarstvo.

VIII OVLAŠĆENJE ZA PROJEKTOVANJE I RUKOVOĐENJE GRAĐENJEM

Sticanje ovlašćenja

Član 47 Ovlašćenje za projektovanje može dobiti lice koje ima visoku stručnu spremu odgovarajuće tehničke struke, položen stručni ispit za izradu pojedinih djelova tehničke dokumentacije, da ima najmanje tri godine radnog iskustva na projektovanju i da je član Inžinjerske komore. Ovlašćenje za rukovođenje građenjem može dobiti lice koje ima visoku stručnu spremu odgovarajuće struke, položen stručni ispit, najmanje tri godine radnog iskustva na poslovima građenja objekata i da je član Inžinjerske komore.

Ispunjenost uslova iz stava 1 ovog člana utvrđuje se ovlašćenjem za projektovanje koje izdaje Inžinjerska komora, nakon upisa u registar ovlašćenih projektanata. Ispunjenost uslova iz stava 2 ovog člana utvrđuje se ovlašćenjem za rukovođenje građenjem koje izdaje Inžinjerska komora, nakon upisa u registar ovlašćenih rukovodilaca građenjem. Stručni ispit polaže se po programu pred komisijom koju imenuje Inžinjerska komora. Izuzetno od odredaba stava 5 ovog člana lica koja imaju naučni stepen magistra i doktora tehničkih nauka oslobođena su od polaganja stručnog ispita.

IX UPOTREBNA DOZVOLA

1. Tehnički pregled objekta

Vrijeme vršenja i sadržina tehničkog pregleda

Član 48 Podobnost objekta za upotrebu utvrđuje se tehničkim pregledom. Tehnički pregled objekta vrši se na zahtjev investitora, po završetku izgradnje objekta, odnosno svih radova predviđenih građevinskom dozvolom, odnosno po završetku izgradnje dijela objekta za koji se može izdati upotrebna dozvola, u skladu sa ovim zakonom. Tehnički pregled može se vršiti i uporedo sa izvođenjem radova na zahtjev investitora, u slučaju ako se po završetku izgradnje objekta ne bi mogla izvršiti kontrola izvedenih radova. Tehnički pregled obuhvata kontrolu usklađenosti izvedenih radova sa tehničkom dokumentacijom na osnovu koje je izdata građevinska dozvola, kao i sa propisima, standardima, tehničkim normativima i normama kvaliteta koje važe za pojedine vrste radova, odnosno materijala, opreme i instalacija.

Ko vrši tehnički pregled

Član 49 Tehnički pregled objekata od značaja za Republiku iz člana 32 ovog zakona vrši komisija koju obrazuje ministarstvo nadležno za građevinarstvo ili preduzeće, odnosno drugo pravno lice kome se povjeri vršenje tih poslova, a koje je upisano u odgovarajući registar za obavljanje poslova projektovanja, građenja ili nadzora. Komisija, odnosno drugo pravno lice iz stava 1 ovog člana o svom nalazu sačinjava izvještaj. Tehnički pregled objekta za koji je građevinsku dozvolu izdao nadležni organ jedinice lokalne samouprave vrši komisija koju obrazuje ta uprava ili preduzeće, odnosno drugo pravno lice iz stava 1 ovog člana. U vršenju tehničkog pregleda može da učestvuje lice koje ispunjava uslove propisane ovim zakonom za

ovlašćenog projektanta, odnosno rukovodioca građenjem te vrste objekta. U vršenju tehničkog pregleda ne mogu da učestvuju lica koja su zaposlena u preduzeću koje je izradilo tehničku dokumentaciju ili je bilo izvođač radova, lica zaposlena kod investitora, lica koja su vršila stručni nadzor, kao i lica koja vrše poslove inspekcijskog nadzora. Nadležni inspektori mogu prisustvovati tehničkom pregledu objekta i mogu u zapisnik komisije unijeti svoja mišljenja i predloge u pogledu tehničke ispravnosti objekta. Troškove tehničkog pregleda snosi investitor.

2. Probni rad

Puštanje objekta u probni rad

Član 50 Ako se, radi utvrđivanja podobnosti objekta za upotrebu, moraju vršiti probna opterećenja ili prethodna ispitivanja i provjera instalacija, uređaja, postrojenja, stabilnosti ili bezbjednosti objekta, uređaja i postrojenja za zaštitu životne sredine ili druga ispitivanja, ili ako je to predviđeno tehničkom dokumentacijom, komisija za tehnički pregled predložiće nadležnom organu da odobri puštanje objekta u probni rad, pod uslovom da utvrdi da su za to ispunjeni uslovi. Aktom o odobravanju puštanja objekta u probni rad utvrđuje se vrijeme trajanja probnog rada koje ne može biti duže od jedne godine, kao i obaveza nadležnih inspektora da prate rezultate probnog rada i da po isteku probnog rada nadležnom organu dostave podatke o njegovim rezultatima. Komisija za tehnički pregled u toku probnog rada objekta provjerava ispunjenost uslova za izdavanje upotrebne dozvole i po isteku roka probnog rada svoj izvještaj dostavlja organu nadležnom za izdavanje upotrebne dozvole.

3. Izdavanje upotrebne dozvole

Nadležnost i postupak Član 51

Objekat se može koristiti po prethodno pribavljenoj upotrebnoj dozvoli. Upotrebnu dozvolu izdaje organ nadležan za izdavanje građevinske dozvole. Upotrebna dozvola se izdaje rješenjem. Uz zahtjev za izdavanje upotrebne dozvole, investitor podnosi projekat izvedenog objekta i drugu dokumentaciju propisanu zakonom. Upotrebna dozvola izdaje se za cio objekat ili za dio objekta, koji predstavlja tehničko-tehnološku cjelinu i može se kao takav samostalno koristiti.

Kad se izdaje upotrebna dozvola

Član 52 Upotrebna dozvola izdaje se kad se utvrdi da je objekat, odnosno dio objekta podoban za upotrebu. Objekat je podoban za upotrebu: ako je izgrađen u skladu sa tehničkom dokumentacijom na osnovu koje je izdata građevinska dozvola; ako je obezbijeđen dokaz o kvalitetu izvedenih radova, odnosno ugrađenog materijala, instalacija i opreme izdat od strane ovlašćene organizacije; ako je izvršeno geodetsko snimanje objekta i ako su ispunjeni drugi propisani uslovi. Upotrebna dozvola sadrži i garantni rok za objekat i pojedine vrste radova, utvrđen posebnim propisom, odnosno ugovorom između investitora i izvođača. Rješenje kojim se odobrava upotreba objekta sadrži, pored elemenata predviđenih zakonom, obavezu investitora, odnosno korisnika objekta da u određenom roku, u zavisnosti od karakteristika objekta i tla, vrši odgovarajuća osmatranja ponašanja tla i objekta i uticaja objekta na životnu sredinu i da o rezultatima tih osmatranja i preduzetim mjerama obavještava nadležnog inspektora. Na zahtjev investitora organ iz člana 51 stav 2 ovog zakona može da obrazuje stručnu komisiju za kontinuirano praćenje rezultata osmatranja ponašanja tla i objekta i za ocjenu predloženih mjera kojima se obezbjeđuje stabilnost objekta.

Rok za izdavanje upotrebne dozvole

Član 53 Nadležni organ izdaje upotrebnu dozvolu u roku od osam dana od dana prijema izvještaja komisije kojim je utvrđeno da je objekat podoban za upotrebu, odnosno u istom roku odbija zahtjev za izdavanje upotrebne dozvole iz razloga navedenih u nalazu komisije. Ne može se vršiti tehnički pregled objekta ili njegovog dijela, ni odobriti upotreba ako je objekat, odnosno njegov dio izgrađen bez građevinske dozvole.

Predaja izgrađenog objekta

Član 54 Investitor i izvođačko preduzeće koje je objekat izgradilo, odnosno na njemu izvodilo pojedine radove moraju, u roku od 60 dana od dana prijema upotrebne dozvole, izvršiti preliminarnu primopredaju objekta i konačan obračun vrijednosti izvedenih radova, osim ako u ugovoru nije drukčije određeno. Konačnu primopredaju objekta investitor i izvođačko preduzeće izvršiće nakon isteka garantnog roka.

X RUŠENJE OBJEKATA ZBOG DOTRAJALOSTI ILI VEĆIH OŠTEĆENJA

Rješenja o rušenju objekata zbog dotrajalosti ili većih oštećenja

Član 55

Nadležni organ jedinice lokalne samouprave naložiće, odnosno odobriće rješenjem, po službenoj dužnosti ili na zahtjev zainteresovanog lica, rušenje objekta za koji utvrdi da je usljed dotrajalosti ili većih oštećenja ugrožena njegova stabilnost pa zbog toga predstavlja neposrednu opasnost za život i zdravlje ljudi, za susjedne objekte i za bezbjednost saobraćaja. Nadležni organ jedinice lokalne samouprave može rješenjem odobriti rušenje objekta na zahtjev vlasnika, odnosno nosioca prava raspolaganja objektom, ako ocijeni da se tim rušenjem ne ugrožavaju korisnici objekta, odnosno život i zdravlje ljudi, susjedni objekti i bezbjednost saobraćaja.

Obezbjeđenje uslova za rušenje objekata zbog dotrajalosti ili većih oštećenja

Član 56 Nadležni organ jedinice lokalne samouprave uređuje i obezbjeđuje uslove i mjere koje je potrebno sprovesti i obezbijediti prilikom rušenja objekta koji predstavlja neposrednu opasnost za život i zdravlje ljudi, za susjedne objekte i za bezbjednost saobraćaja.

Odobrenje rekonstrukcije objekata zbog dotrajalosti ili većih oštećenja

Član 57 Ako nadležni organ jedinice lokalne samouprave utvrdi da se neposredna opasnost za život i zdravlje ljudi, susjedne objekte i za bezbjednost saobraćaja može otkloniti rekonstrukcijom objekta, na zahtjev vlasnika objekta, odnosno nosioca prava raspolaganja objektom može se odobriti rekonstrukcija objekta. Rješenjem kojim se odobrava rekonstrukcija objekta, u smislu stava 1 ovog člana, utvrđuje se rok u kome se radovi na rekonstrukciji moraju završiti.

XI INŽINJERSKA KOMORA

Udruživanje u Komoru

Član 58 Zbog garantovanja stručnosti i zaštite javnog interesa na području izgradnje objekata, kao i zaštite trećih lica, inžinjeri koji rade na urbanističkom planiranju, projektovanju i izgradnji objekata udružuju se u inžinjersku komoru, pod nazivom: Inžinjerska komora Republike Crne Gore (u daljem tekstu:Komora). Komora ima svojstvo pravnog lica, sa pravima, obavezama i odgovornostima utvrđenim Zakonom i Statutom Komore. Najviši organ Komore je Skupština. U Skupštini moraju biti ravnopravno i jednako zastupljene sve struke koje su udružene u Komori. Skupština usvaja Statut Komore. Saglasnost na Statut daje Vlada Republike Crne Gore (u daljem tekstu:Vlada).

Statutom Komore se detaljnije određuju zadaci i organizacija Komore, kao i nadležnosti Skupštine i drugih organa Komore.

Nadležnost Komore

Član 59 Komora se stara o stručnom razvoju urbanističkog planiranja, projektovanja i građenja, garantuje zajedničke uslove za rad svojih članova i zastupa njihove interese. Komora naročito vrši sljedeće zadatke:

1) donosi pravila dobre prakse urbanističkog planiranja, projektovanja i građenja, kao i druga pravila za rad svojih članova;

2) utvrđuje ispunjavanje uslova za sticanje ovlašćenja za projektovanje i izvođenje radova (licence);

3) uspostavlja, vodi i održava registar projektantskih i građevinskih preduzeća, kao i registar

ovlašćenih inžinjera;

4) organizuje i sprovodi polaganje stručnih ispita po odredbama ovog zakona;

5) stara se o usavršavanju članova i učestvuje u pripremanju programa za usavršavanje;

6) određuje visinu članarine svojih članova;

7) vodi disciplinske postupke protiv svojih članova i izriče mjere;

8) u saglasnosti sa Vladom određuje minimalne tarifne uslove za projektovanje koji garantuju potreban kvalitet i nadzire njihovo sprovođenje.

Sredstva Komore

Član 60

Sredstva za poslovanje Komore se obezbjeđuju iz sljedećih izvora:

1) članarine i drugih priloga njenih članova;

2) naknade za polaganje stručnih ispita;

3) naknade po osnovu vršenja tehničke kontrole dokumentacije i tehničkih pregleda objekata;

4) naknade za davanje licenci i ovlašćenja;

5) iz drugih izvora, u skladu sa zakonom.

XII OVLAŠĆENJE ZA DONOŠENJE PODZAKONSKIH AKATA

Nadležnost

Član 61 Vlada propisuje minimalne garantne rokove za pojedine vrste objekata, odnosno radova (član 52 stav 3). Ministarstvo nadležno za građevinarstvo donosi:

1) pravilnik o načinu izrade i sadržini tehničke dokumentacije ( čl. 15 i 16);

2) pravilnik o postupku i načinu izdavanja licenci (čl. 22 i 40);

3) pravilnik o uslovima, načinu i postupku tehničke kontrole tehničke dokumentacije izrađene po propisima drugih zemalja (član 30);

4) pravilnik o metodologiji i proceduri realizacije projekata za izgradnju objekata od značaja za

Republiku (član 32);

5) pravilnik o uslovima, načinu i postupku ustupanja izrade tehničke dokumentacije i građenja objekta, odnosno izvođenja radova javnim nadmetanjem, prikupljanjem ponuda i neposrednom pogodbom (član 46);

6) program i način polaganja stručnog ispita i sticanje ovlašćenja za projektovanje i rukovođenje

građenjem (član 47);

7) pravilnik o načinu vršenja popisa objekata i sadržinu podataka (član 70). Ministarstvo nadležno za građevinarstvo propisuje:

1) sadržinu i obim prethodnih proučavanja, prethodne studije, opravdanosti i studije opravdanosti (čl. 12 i 13);

2) sadržinu i način vršenja tehničke kontrole dokumentacije (čl. 26, 27, 29, 30);

3) sadržaj i način pripreme dokumentacije za dobijanje građevinske dozvole (član 34);

4) sadržinu i način vođenja građevinskog dnevnika, građevinske knjige i knjige inspekcije (član 43

stav 1 tačka 5);

5) sadržinu i način vršenja stručnog nadzora (član 44);

6) sadržinu i način osmatranja tla i objekta u toku građenja i upotrebe (čl.43 i 52);

7) sadržinu i način vršenja tehničkog pregleda objekta i izdavanja upotrebne dozvole (čl. 48 do 54).

XIII NADZOR

Član 62

Poslove inspekcijske kontrole u oblasti izgradnje objekata vrše nadležni inspekcijski organi u skladu sa posebnim propisima.

XIV KAZNENE ODREDBE

Kazne za lice koje izrađuje tehničku dokumentaciju

Član 63 Novčanom kaznom u visini tristastrukog iznosa minimalne zarade u Republici kazniće se za prekršaj preduzeće ili drugo pravno lice koje izrađuje tehničku dokumentaciju, ako:

1) izrađuje tehničku dokumentaciju suprotno uslovima propisanim u članu 22 ovog zakona;

2) poslove odgovornog projektanta povjeri licu koje ne ispunjava uslove (član 25);

3) izradu tehničke dokumentacije povjeri licu koje je zaposleno kod preduzeća, odnosno drugog pravnog lica koje je utvrdilo neki od uslova za izgradnju objekta ili licu koje vrši nadzor nad primjenom odredbi ovog zakona (član 24);

4) vrši kontrolu tehničke dokumentacije, a ne ispunjava propisane uslove (član 29 stav 1);

5) poslove kontrole tehničke dokumentacije povjeri licu koje ne ispunjava propisane uslove (član 29

stav 2). Za prekršaj iz stava 1 ovog člana kazniće se i odgovorno lice u preduzeću ili drugom pravnom licu novčanom kaznom u visini dvadesetostrukog iznosa minimalne zarade u Republici.

Kazne za lice koje je investitor

Član 64 Novčanom kaznom u visini tristastrukog iznosa minimalne zarade u Republici kazniće se za prekršaj preduzeće ili drugo pravno lice koje je investitor, ako:

1) izradu tehničke dokumentacije povjeri preduzeću, odnosno drugom pravnom licu koje je utvrdilo neki od uslova za izgradnju objekta (član 23);

2) kontrolu tehničke dokumentacije povjeri preduzeću, odnosno drugom pravnom licu koje ne

ispunjava propisane uslove (član 29);

3) pristupi građenju objekta bez građevinske dozvole (član 32);

4) ne obezbijedi vršenje stručnog nadzora nad građenjem objekta (član 44);

5) otpočne sa korišćenjem objekta bez upotrebne dozvole (član 51). Za prekršaj iz stava 1 ovog člana kazniće se i odgovorno lice u preduzeću, odnosno drugom pravnom licu koje je investitor novčanom kaznom u visini dvadestostrukog iznosa minimalne zarade u Republici.

Kazne za lice koje gradi

Član 65

Novčanom kaznom u visini tristastrukog iznosa minimalne zarade u Republici kazniće se za prekršaj preduzeće ili drugo pravno lice koje gradi objekat, ako:

1) gradi objekat bez građevinske dozvole, odnosno izvodi radove suprotno tehničkoj dokumentaciji na osnovu koje je izdata građevinska dozvola i ne pridržava se propisanih uslova, odnosno ako investitoru, licu koje vrši stručni nadzor i građevinskom inspektoru ne prikaže svu dokumentaciju o kvalitetu izvršenih radova, ugrađenog materijala, instalacija i opreme i ako u predviđenom roku ne prijavi početak izvođenja radova (član 43 st. 1 i 2);

2) ne obezbijedi sigurnost objekta, lica koja se nalaze na gradilištu i okoline (član 43 stav 1 tačka 3);

3) nastavi sa izvođenjem radova prije pribavljanja potvrde o ispravnosti temelja (član 43 stav 3);

4) ne osigura bezbjednost okoline u slučaju prekida radova (član 43 stav 1 tačka 7);

5) ne odredi lice koje rukovodi građenjem objekta ili ako odredi lice koje za to ne ispunjava

propisane uslove (član 41);

6) ne vodi građevinski dnevnik (član 43 stav 1 tačka 5);

7) ne obavijesti nadležni organ o završetku izgradnje temelja (član 43 stav 2);

8) pismeno ne upozori investitora ili lice koje vrši nadzor nad primjenom odredaba ovog zakona na nedostatke u tehničkoj dokumentaciji (član 43 stav 4).

Za prekršaj iz stava 1 ovog člana kazniće se i odgovorno lice u preduzeću ili drugom pravnom licu koje gradi objekat, odnosno izvodi radove, novčanom kaznom u visini dvadesetostrukog iznosa minimalne zarade u Republici.

Kazna odgovornom licu za prekršaj

Član 66 Novčanom kaznom u visini dvadesetostrukog iznosa minimalne zarade u Republici kazniće se za prekršaj odgovorno službeno lice i rukovodilac u organu nadležnom za građevinarstvo, ako:

1) ovjeri tehničku dokumentaciju koja je izrađena suprotno lokaciji i urbanističko-tehničkim uslovima (član 18);

2) u zakonskom roku ne izda građevinsku (član 34 stav 6) i upotrebnu dozvolu (član 53);

3) izda upotrebnu dozvolu protivno propisima (čl. 48 do 54).

Kazna građaninu za prekršaj

Član 67

Novčanom kaznom u visini dvadesetostrukog iznosa minimalne zarade u Republici ili kaznom zatvora do 30 dana kazniće se za prekršaj građanin, ako pristupi građenju objekta bez građevinske dozvole (član 32).

Kazna licu koje bespravno radi

Član 68 Novčanom kaznom u visini dvadesetostrukog iznosa minimalne zarade u Republici kazniće se za prekršaj lice koje obavlja djelatnost izrade tehničke dokumentacije i izvođenja radova protivno odredbama ovog zakona.

Krivična djela

Član 69 Ko protivno odredbi člana 9 stav 2 ovog zakona priključi ili dozvoli da gradilište, odnosno objekat na kome se izvode radovi, ili objekat koji je izgrađen bez građevinske dozvole bude priključen (privremeno ili stalno) na tehničku infrastrukturu, kazniće se za krivično djelo zatvorom do dvije godine.

XV PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE

Mjere jedinice lokalne samouprave

Član 70 Jedinica lokalne samouprave, u roku od dvije godine od dana stupanja na snagu ovog zakona, izvršiće popis objekata koji su izgrađeni bez građevinske dozvole, odnosno koji se koriste bez upotrebne dozvole. Jedinica lokalne samouprave, poslije izvršenog popisa objekata iz stava 1 ovog člana, preduzeće mjere za pokretanje odgovarajućih postupaka radi utvrđivanja mogućnosti za izdavanje građevinske, odnosno upotrebne dozvole, odnosno za rušenje objekata, ako izdavanje ovih dozvola nije moguće. Mjere u smislu stava 2 ovoga člana preduzeće se u roku od jedne godine od dana isteka roka iz stava 1 ovog člana.

Rok za donošenje podzakonskih akata

Član 71 Propise iz člana 27, člana 46 stav 2 i člana 61 ovog zakona donijeće ministarstvo nadležno za građevinarstvo, u roku od jedne godine od dana stupanja na snagu ovog zakona.

Rok za usklađivanje poslovanja

Član 72

Preduzeća koja obavljaju djelatnost za koju su ovim zakonom propisani posebni uslovi dužna su da svoje poslovanje usklade sa odredbama ovog zakona u roku od jedne godine od dana stupanja na snagu ovog zakona. Lica koja su položila stručni ispit kojim je izvršena provjera stručne osposobljenosti za rad na poslovima određenim ovim zakonom, po propisima koji su bili na snazi u vrijeme njihovog polaganja, ispunjavaju uslove za vršenje tih poslova i prema odredbama ovog zakona.

Rješavanje ranije podnijetih zahtjeva

Član 73 Rješavanje podnijetih zahtjeva za izdavanje građevinske dozvole, upotrebne dozvole i drugih zahtjeva za rješavanje o pojedinačnim pravima i obavezama nastaviće se po propisima koji su važili do dana stupanja na snagu ovog zakona.

Primjena ranijih propisa

Član 74 Do donošenja propisa iz člana 61 ovog zakona primjenjivaće se propisi koji su važili prije stupanja na snagu ovog zakona. Osnivanje inžinjerske komore

Član 75 Pripremu za osnivanje Inžinjerske komore vrši ministarstvo nadležno za građevinarstvo.

Prestanak važenja ranijeg zakona

Član 76 Danom stupanja na snagu ovog zakona prestaje da važi Zakon o izgradnji i finansiranju investicionih objekata ( "Službeni list SRCG " br. 29/90, 46/90 i "Službeni list RCG" br. 29/93 ).

Stupanje na snagu

Član 77 Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u " Službenom listu Republike Crne Gore".