Autorka: Jolanta Bubacz

Lasy równikowe inaczej nazywane tropikalnymi lasami deszczowymi lub lasami wiecznie zielonymi stanowią 1/3 powierzchni wszystkich lasów na świecie i jak sama nazwa wskazuje rosną w strefie równikowej.

Skupiają się na trzech głównych terenach: - zachodnia i środkowa Afryka- Ameryka Południowa (dorzecze Amazonki)- Indonezja i Malezja- północno wschodnia Australia.

Lasy tropikalne gromadzą przynajmniej połowę, a według niektórych uczonych do 90% wszystkich gatunków roślin i zwierząt zamieszkujących Ziemię.

Oto kilka przykładów bogactwa lasów deszczowych:

• w lasach tropikalnych występuje około 170000 spośród znanych 250000 gatunków roślin

• w całej Europie występuje 321 gatunków motyli, podczas gdy w jednym tylko parku lasu deszczowego w Peru (Park Narodowy Manu) żyje około 1300 gatunków

• w samej dżungli amazońskiej, która jest największą puszczą równikową Ziemi, żyje kilkadziesiąt gatunków małp, ponad 600 gatunków ptaków, setki tysięcy gatunków owadów i ponad 40 tys. gatunków roślin kwitnących.

Wilgotne lasy równikowe określa się również mianem ZIELONYCH PŁUC ZIEMI - ze względu na ich znaczący wkład stabilizacyjny w klimat ziemski. Jako największy producent tlenu oraz schronienie dla milionów zwierząt i roślin - lasy równikowe zostały objęte ochroną.

W ostatnich dziesięcioleciach dwudziestego wieku nasiliło się niszczenie lasów równikowych przez wyrąb i wypalanie.

Szacuje się, że w skutek antropopresji rocznie ginie około 50 tysięcy gatunków organizmów, co oznacza, że każdego dnia znika 100-137 gatunków, czyli średnio 4 gat./1 godzinę.

Obliczono, że w ciągu roku ubywało w ten sposób aż 310 tysięcy km powierzchni leśnych, czyli prawie tyle ile wynosi terytorium Polski.

• pozyskiwanie drewna na opał, do budowy domów, wyrobu mebli itp. Przemysł drzewny odpowiada za niszczenie co najmniej 4,5 mln ha lasów rocznie, wycinanych w celu pokrycia zapotrzebowania na mahoń, drewno tekowe i heban.

• pozyskiwanie ziemi pod uprawę przez małe i duże farmy. W Brazylii to właśnie farmerzy uprawiający soję i hodowcy bydła, są największym zagrożeniem dla dżungli amazońskiej, którą karczują i wypalają

• zdobywanie ziemi POD UPRAWĘ przez ubogich farmerów

• tworzenie pastwisk dla bydła

• budowa dróg.

W Indonezji, Malezji i innych krajach azjatyckich lasy deszczowe zastępują teraz rozległe plantacje palmy oleistej, z której Brazylia uzyskuje się olej palmowy. Z kolei postawiła głównie na uprawy trzciny cukrowej, wykorzystywanej do produkcji etanolu.

Tropikalne lasy deszczowe są częścią globalnego układu klimatycznego. Niszcząc je człowiek:

- zmienia cykle hydrologiczne, a to powoduje susze, powodzie lub erozje gleb na obszarach, gdzie zjawiska te uprzednio nie występowały

- zmienia albedo, czyli współczynniki odbicia światła od powierzchni Ziemi, co w efekcie wpływa na rozkład wiatrów i prądów morskich oraz zmienia rozkład opadów atmosferycznych, przez co wpływa na pogodę na całej kuli ziemskiej.

Najważniejsze działania dla ochrony lasów deszczowych, a także innych ekosystemów świata, to:

- Edukacja o znaczeniu środowiska naturalnego oraz o sposobach ochrony lasów deszczowych.

- Przywracanie zniszczonych ekosystemów poprzez sadzenie drzew na obszarach, na których las został wycięty

- Zachęcanie ludzi do życia w zgodzie z naturą- Zakładanie parków narodowych w celu ochrony

lasów deszczowych i ich mieszkańców - Wspieranie firm, które działają w sposób nie

szkodzący środowisku