52
roczny przegląD bezpieczeńStWa za 2008 rok EuropEan aviation safEtY agEncY EuropEjska agEncja BEzpiEczEństwa LotniczEgo

za 2008 rok - easa.europa.eu · Wypadki śmiertelne według rodzaju przewozów 17 3.2.3. Kategorie wypadków 18 4.0 lotnictWo ogólne i prace lotnicze, StatKi 21 poWietrzne

  • Upload
    lyhanh

  • View
    213

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

roczny przegląDbezpieczeńStWaza2008rok

EuropEanaviationsafEtYagEncYEuropEjskaagEncjaBEzpiEczEństwaLotniczEgo

roczny przegląDbezpieczeńStWa za2008rok

EuropEanaviationsafEtYagEncYEuropEjskaagEncjaBEzpiEczEństwaLotniczEgo

SpiS treści

StreSzczenie 5

1.0 WStęp 71.1. Opisproblematyki 71.2. Zakres 71.3. Treśćraportu 7

2.0 HiStoriarozWojubezpieczeńStWalotniczego 8

3.0 KomercyjnytranSportlotniczy 113.1. Samoloty 123.1.1. Wypadkiśmiertelne 123.1.2. Wskaźnikiwypadkówśmiertelnych 123.1.3. Wypadkiśmiertelnewedługrodzajuprzewozów 133.1.4. Kategoriewypadków 153.2. Śmigłowce 163.2.1. Wypadkiśmiertelne 173.2.2. Wypadkiśmiertelnewedługrodzajuprzewozów 173.2.3. Kategoriewypadków 18

4.0 lotnictWoogólneipracelotnicze,StatKi 21 poWietrzneomaKSymalnejcertyfiKoWanej

maSieStartoWej(mtom)poWyżej2250Kg4.1. Kategoriewypadków–lotnictwoogólne–Samoloty 234.2. Kategoriewypadków–usługilotnicze–samoloty 244.3. Lotnictwobiznesowe–samoloty 24

5.0 leKKieStatKipoWietrzne,StatKipoWietrzne 27 omaSieponiżej2250Kg5.1. Wypadkiśmiertelne 285.2. Kategoriewypadków 29

6.0 DziałaniaagencjinarzeczbezpieczeńStWa 336.1. Standaryzacja 336.2. Certyfikacja 346.3. Działaniaregulacyjne 356.4. EuropejskaStrategicznaInicjatywanaRzecz 38

Bezpieczeństwa(ESSI) 6.4.1. Zespółdosprawbezpieczeństwawzakresielotnictwa 38

komercyjnego(ECAST)6.4.2. Zespółds.bezpieczeństwaśmigłowców(EHEST) 386.4.3. Europejskizespółds.bezpieczeństwawzakresie 39

lotnictwaogólnego(EGAST)

ZAŁĄCZNIK 1: Ogólneuwagidotyczącegromadzeniaijakościdanych 40ZAŁĄCZNIK 2: Definicjeiskróty 41ZAŁĄCZNIK 3: Wykazrysunkówitabel 43ZAŁĄCZNIK 4: Wykazwypadkówśmiertelnychw2008roku 45

PodZIęKowANIA 48

Twoje bezpieczeństwo naszą misją

Str.4

EuropEjskaagEncjaBEzpiEczEństwaLotniczEgo

Twoje bezpieczeństwo naszą misją

ObrazbezpieczeństwalotnictwacywilnegowEuropiew2008r.przyćmiłtragicznywypadeksamolotuMcDonnellDouglasMD-82wHiszpaniiz154ofiaramiśmiertelnymi.Byłtonajpoważniejszywypadekwtymrokunaświecie.

Statystykibezpieczeństwapokazują,żeliczbawypadkówśmiertelnychwtransporciepowietrznympozostałanapoziomiez2007r.(trzy)istanowijednąznajniższychliczbwtejdekadzie.W2008r.tylko5,5%wszystkichwypadkówśmiertelnychwkomercyjnymtransporciepowietrznymnacałymświeciestanowiływypadkizudziałemsamolotówzarejestrowanychwpaństwieczłonkowskimEuropejskiejAgencjiBezpieczeństwaLotniczego(EASAMS).NatleśredniejświatowejwskaźnikwypadkówśmiertelnychpodczasregularnychprzewozówpasażerskichwEuropiejestniski.LiczbawypadkówśmiertelnychwkomercyjnymtransporcielotniczymzużyciemśmigłowcówwEuropiewzrosładodwóchwypadków(zjednegow2007r.),alejestniższaoddziesięcioletniejśredniejwynoszącejtrzy.

Liczbawypadkówśmiertelnychpodczaspraclotniczychiwlotnictwieogólnymzudziałemsamolotówiśmigłowcówutrzymałasięnarelatywniestałympoziomie.Podczasprzewozówtegotypunajczęstsząkategoriąwypadkówjest„utratakontrolipodczaslotu”(LOC-I).Kwestietechniczneodgrywająznaczniemniejsząrolę.

PoraztrzeciAgencjazebrałaodpaństwczłonkowskichEASAdanedotyczącewypadkówzudziałemlekkichstatkówpowietrznych(omasieponiżej2250kg).Wsumieliczbawypadkówdlatejkategoriistatkówpowietrznychutrzymywałasięponiżejwartościodnotowanychw2006i2007r.Otrzymanedaneniebyłyjednakkompletne.AgencjanadalwspółpracujezpaństwamiczłonkowskimiEASAwceludalszejpoprawyharmonizacjigromadzeniadanychiwymianyinformacjimiędzypaństwami.

ROCZNYPRZEGLĄDBEZPIECZEŃSTWApodajerównieżprzeglądśrodkówbezpieczeństwalotniczegopodejmowanychprzezróżnepionyEASA.PionCertyfikacjiodpowiadazapoczątkowąiciągłązdatnośćdolotuwyrobówlotniczych,częściiwyposażenia.PionRegulacjiPrawnychprzygotowujeprojektynowychprzepisówlubpoprawekdoistniejącychprzepisówwceluzapewnieniawysokichwspólnychstandardówbezpieczeństwalotniczegowEuropie.PionStandaryzacjimonitorujezachowaniezgodnościztymiprzepisami.

W2008r.odnotowanoznacznepostępywzakresieEuropejskiejStrategicznejInicjatywynarzeczBezpieczeństwa(ESSI).Europejskizespółdosprawbezpieczeństwawzakresielotnictwakomercyjnegoutworzyłdwiegrupyroboczedlasystemówzarządzaniabezpieczeństwem(SMS)ibezpieczeństwanaziemi.MateriałopracowanyprzezgrupęSMSzostałopublikowanywkwietniu2009r.Europejskizespółds.bezpieczeństwaśmigłowcówprzedstawiłanalizę186wypadkówzudziałemśmigłowcówsporządzonąwewspółpracyzdziewięciomaregionalnymizespołamiwEuropieinajejpodstawieopracowałpropozycjeusprawnieńdotyczącychbezpieczeństwa.Wstępnesprawozdanieopublikowanowkwietniu2009r.Europejskizespółds.bezpieczeństwalotnictwaogólnegoprzeprowadziłbadaniedotycząceinicjatywnatematbezpieczeństwalotnictwaogólnego,publikacjinatematbezpieczeństwaimateriałówmającychnaceluutworzenieeuropejskiegozasobuorazustaleniepriorytetówprac.

Należyzauważyć,żeROCZNYPRZEGLĄDBEZPIECZEŃSTWAobejmujeokresdokońca2008r.Sprawozdanietonieobejmujewypadków,któremiałymiejscew2009r.,alebędąonezawartewnastępnymsprawozdaniu,opublikowanymwpierwszejpołowie2010r.

StreSzczenie

Str.5

Twoje bezpieczeństwo naszą misją

Str.6

EuropEjskaagEncjaBEzpiEczEństwaLotniczEgorocznyprzegląDbezpieczeńStWaza2008roK

Str.�

Twoje bezpieczeństwo naszą misją

WStęp1.0

1.1 opiSproblematyKiTransportpowietrznyjestjednymznajbezpieczniejszychsposobówpodróżowania.Wmiaręrozwojuruchulotniczegopojawiasiępotrzebastworzeniawspólnejinicjatywynaszczeblueuropejskimwceluzapewnieniabezpiecznegoizrównoważonegotransportulotniczego.Działającaod2002r.EuropejskaAgencjaBezpieczeństwaLotniczego(EASA)jestgłównymelementemstrategiibezpieczeństwalotniczegoUniiEuropejskiej.Agencjaopracowujewspólneprzepisydotyczącebezpieczeństwaiochronyśrodowiskanaszczeblueuropejskim.PonadtoAgencjamonitorujewdrażanienorm,przeprowadzająckontrolewpaństwachczłonkowskichorazoferującwiedzętechniczną,szkoleniaibadania.Agencjawspółpracujezwładzamikrajowymi,którenadalwykonujątakiezadaniaoperacyjne,jakwydawaniecertyfikatówzdatnościdolotudlaposzczególnychstatkówpowietrznychorazprzyznawanielicencjipilotom.

NiniejszydokumentzostałopublikowanyprzezEASAwceluzapoznaniaopiniispołecznejzogólnympoziomembezpieczeństwawlotnictwiecywilnym.Agencjaprzygotowujetakiprzeglądrazwrokuzgodniezart.15ust.4rozporządzenia(WE)nr216/2008ParlamentuEuropejskiegoiRadyzdnia20lutego2008r.Analizainformacjiuzyskanychpodczasdziałańnadzorczychiwdrożeniowychmożezostaćopublikowanaoddzielnie.

1.2 zaKreSWniniejszymROCZNYMPRZEGLĄDZIEBEZPIECZEŃSTWAprzedstawionodanestatystycznedotyczącebezpieczeństwalotnictwacywilnegowEuropieinacałymświecie.Danestatystycznezostałyprzedstawionewedługrodzajuoperacjilotniczych,naprzykładdlakomercyjnegotransportulotniczegoikategoriistatkówpowietrznych–samolotów,śmigłowcówiszybowców.

AgencjamadostępdodanychowypadkachidanychstatystycznychzgromadzonychprzezOrganizacjęMiędzynarodowegoLotnictwaCywilnego(ICAO).Zgodniezzałącznikiem13 „Badanie wypadków lotniczych”państwasązobowiązanezgłaszaćdoICAOinformacjeowypadkachipoważnychincydentachzudziałemstatkówpowietrznychomaksymalnejcertyfikowanej

masiestartowej(MTOM)powyżej2250kg.Wzwiązkuztymwiększośćdanychstatystycznychprzedstawionychwniniejszymprzeglądziedotyczystatkówpowietrznychowiększejmasie.

ROCZNYPRZEGLĄDBEZPIECZEŃSTWAjestopartynadanychdostępnychAgencjiwdniu9marca2009r.Wszelkiezmiany,którenastąpiłypotejdacieniezostałyuwzględnione.Uwaga:dużaczęśćinformacjiopierasięnadanychpoczątkowych.Daneuaktualniasię,gdyzostająudostępnionewynikidochodzeń.Jakożedochodzeniamogątrwaćkilkalat,zmianiemogąulecnawetdanezpoprzednichlat.Ztegowynikająróżnicemiędzydanymizgłoszonymiwtymprzeglądziewporównaniuzprzeglądamizlatpoprzednich.

Wniniejszymprzeglądzieokreślenia„Europa”i„państwaczłonkowskieEASA”oznaczają27państwczłonkowskichUEorazIslandię,Lichtenstein,NorwegięiSzwajcarię.Regionokreślasięnapodstawiekrajurejestracjistatkupowietrznego,którybrałudziałwwypadku.

Wdanychstatystycznychszczególnynaciskkładziesięnawypadkiśmiertelne.Wypadkitesąnaogółdobrzeudokumentowanenapoziomiemiędzynarodowym.Przedstawionorównieżdaneliczbowedotyczącewypadkówinnychniżśmiertelne.WporównaniuzpoprzednimisprawozdaniamininiejszyROCZNYPRZEGLĄDBEZPIECZEŃSTWAmożewniektórychprzypadkachzawieraćnieznacznieinnewynikizpowoduzmianyklasyfikacjiwypadkówprzeprowadzonejwICAOinapoziomiekrajowym.

1.3 treśćraportuWrozdziale 2przedstawionoprzeglądhistoriirozwojubezpieczeństwalotniczego.Wrozdziale 3przedstawionodanestatystycznedotyczącekomercyjnegotransportulotniczego.Wrozdziale 4przedstawionodanedotyczącelotnictwaogólnegoipraclotniczych.Rozdział 5dotyczywypadkówlekkichstatkówpowietrznychowadzeponiżej2250kgwpaństwachczłonkowskichEASA.Rozdział 6podajenatomiastprzeglądśrodkówbezpieczeństwalotniczegopodejmowanychprzezróżnepionyEASA.

Przeglądstosowanychdefinicjiiskrótóworazwszelkiedodatkoweinformacjenatematkategoriiwypadkówpodanowzałączniku 2 – definicje i skróty.

Str.�

EuropEjskaagEncjaBEzpiEczEństwaLotniczEgorocznyprzegląDbezpieczeńStWaza2008roK

HiStoria rozWoju bezpieczeńStWa lotniczego

2.0

DaneprzedstawionenaRys. 2-1pokazują,żeod1945r.następujepoprawastanubezpieczeństwawlotnictwie.Biorączapodstawęwskaźnikofiarśmiertelnychna100mlnmilwpowietrzu,pierwszedziesięciokrotnezmniejszenietegowskaźnikaz5,0do0,5udałosięosiągnąćpookoło20latach(1948–1968).Kolejnydziesięciokrotnyspadekosiągniętow1997r.,awięcokoło30latpóźniej,gdywskaźniktenspadłponiżej0,05.Szacujesię,żew2008r.wskaźniktenspadłdo0,010wypadkówśmiertelnychna100mlnmilwpowietrzu.

Zwykresuwynika,żewostatnichlatachliniaobrazującazmianywartościwskaźnikawypadkowościjestpłaska.Wynikatozeskalizastosowanejwceluuwypukleniawysokichwskaźnikówzkońcalat40-tychXXwieku.

WrocznymraporcieRadyICAOprzedstawionorównieżwskaźnikiwypadkowościdlawypadków,wktórychofiaramiśmiertelnymibylipasażerowie.PoprawętegowskaźnikawokresieostatnichdwudziestulatpokazanonaRys. 2-2.

Wskaźnikwypadków,wktórychofiaramiśmiertelnymibylipasażerowiepołączeńregularnych(zwyjątkiemaktów

bezprawnejingerencji)na10mlnlotówkształtowałsięnapoziomieod16(w1990r.)do21(w1993r.)ido1993r.nieuległpoprawie.Od1993r.notowanociągłyspadektegowskaźnika–do2003r.,gdyosiągnąłonnajniższąwartość,wynoszącą3.Powzrostachodnotowanychw2004i2005r.,wrazzespadkiemliczbywypadkówśmiertelnych,w2007r.wskaźnikspadłdowartości4ipozostałnatympoziomiew2008r.Wskaźnikpięcioletniejśredniejruchomejpozostałniemalnatymsamympoziomieod2004r.Należyzauważyć,żewskaźnikwypadkówdlaprzewozówregularnychróżnisięznaczniewzależnościodregionuświata(zob.rys. 2-3).

Narys. 2-3przedstawionowskaźnikwypadkówśmiertelnychna10mlnlotówod2001do2008r.zpodziałemnaregionyświata.RegionAmerykiPołudniowejobejmujeAmerykęŚrodkowąiKaraiby.RegionyonajniższychnaświeciewskaźnikachwypadkówśmiertelnychtoAmerykaPółnocna,AzjaWschodniaipaństwaczłonkowskieEASA.

Od1945r.organizacjaICAOpublikujewskaźnikiwypadkowościdlawypadków,wktórychofiaramiśmiertelnymibylipasażerowie(zwyjątkiemaktówbezprawnejingerencjiwlotnictwiecywilnym)dlaregularnychpołączeńkomercyjnych.PoniższewykresyprzygotowanonapodstawiewskaźnikówwypadkówpublikowanychwrocznymraporcieRadyICAO.Wskaźnikizarok2008przygotowanonapodstawiewstępnychdanychszacunkowych.

Str.�

Twoje bezpieczeństwo naszą misją

ryS. 2-2

Globalnywskaźnikwypadków,wktórychofiaramiśmiertelnymi

bylipasażerowie,na10mlnlotów,regularneprzewozy

komercyjne,zwyłączeniemaktówbezprawnejingerencji

ryS. 2-3

Wskaźnikwypadkówśmiertelnychna10mlnlotówzpodziałemnaregiony

świata(2001–08,regularneprzewozypasażerskieitowarowe)

4

2

1

3

5

ryS. 2-1

Liczbaofiarśmiertelnychwśródpasażerównacałymświeciena100mlnpasażeromil,regularne

przewozykomercyjne,zwyłączeniemaktówbezprawnejingerencji

1968: 0.5 Po 1997: <0.05

1945 1950 1955 1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005

1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008

20

10

5

15

25 21

1617 17

16

14

13 13

10 108

6 7

3 4

75

4 4

12.5

AmerykaPółnocna

EuropaKrajeniebędącepaństwamiczłonkowskimiEASA

PaństwaczłonkowskieEASA

AzjaWschodnia

AzjaZachodniaiŚrodkowa

AmerykaPołudniowa

Afryka

AzjaPołudniowa

AustraliaiNowaZelandia

1.� 3.625.6

2.�

20.6

10.�

5.3

4�.1

wskaźnikwypadkówśmiertelnych

5-letniaśredniaruchoma

21

wskaźnikofiarśmiertelnychwśródpasażerów

5-letniaśredniaruchoma

Str.10

EuropEjskaagEncjaBEzpiEczEństwaLotniczEgo

okres

1997–2006

(średnia)

2007(suma)

2008(suma)

tabela 3-1

Przeglądłącznejliczbywypadkówiwypadkówśmiertelnychzudziałem

statkówpowietrznychzarejestrowanychwpaństwachczłonkowskichEASA(EASAMS)

zgonynapokładzie

105

25

160

zgonynaziemi

1

1

2

Wypadkiśmiertelne

6

3

3

łącznaliczbawypadków

32

37

35

Twoje bezpieczeństwo naszą misją

Str.11

Komercyjny tranSport lotniczy

3.0

Wniniejszymrozdzialeprzedstawionodanedotyczącewypadkówpodczasprzewozówkomercyjnegotransportulotniczego.Przewozyteobejmujątransportpasażerów,towarówlubpocztyzawynagrodzeniemlubwramachwynajmu.Uwzględnionewypadkiobejmująconajmniejjedenprzypadekobrażeńśmiertelnychzudziałemstatkupowietrznegoomaksymalnejcertyfikowanejmasiestartowej(MTOM)powyżej2250kgwlatach1999–2008.Takimistatkamipowietrznymimogąbyćsamolotylubśmigłowce.Danedotyczącewypadkówstatkówpowietrznychzebranowedługkrajówrejestracji.WykorzystanieznakurejestracyjnegostatkupowietrznegodookreśleniarozproszeniageograficznegowypadkówwykazujeszczególnezależnościPrzykładowouwzględnionowypadkizudziałemstatkówpowietrznychzarejestrowanychwpaństwachczłonkowskichEASA,nawetjeżelistatkitebyłyobsługiwaneprzezorganizacje,któreniepodlegająjurysdykcjidanychkrajów.

Str.12

EuropEjskaagEncjaBEzpiEczEństwaLotniczEgorocznyprzegląDbezpieczeńStWaza2008roK

Wypadkiśmiertelnestatkówpowietrznychzarejestrowanych

wEASAMS

EASAMS,średnia3-letnia

Zagranicznestatkipowietrzne,średnia3-letnia

Wypadkiśmiertelnezagranicznychstatków

powietrznych

3.1. SamolotyDoocenypoziomubezpieczeństwamożnazastosowaćkilkawskaźników.Jednymznichmożebyćliczbawypadków,wktórychmiałmiejscetylkojedenprzypadekobrażeńśmiertelnych.Wypadkistatkówpowietrznychzofiaramiśmiertelnymisązdarzeniamilosowymi,ztegoteżpowoduwjednymrokumożnaodnotowaćliczbęwypadków,którabędziesięznacznieróżniłaododnotowanejwrokupoprzednim.

3.1.1. WypaDKiśmiertelneLiczbawypadkówśmiertelnychnapokładziew2008r.(160)przekroczyłaśredniądziesięcioletniązokresu1997–2006(105).Gdywdniu20sierpniawMadryciepodczasstarturozbiłsięsamolotMcDonnellDouglasMD-82,zginęłyłącznie154osoby.DrugiwypadekdotyczyłsamolotuAirbusA320wHondurasie,którypodczaslądowaniawypadłzpasastartowego.MimożesamolottenbyłobsługiwanyprzezlinielotniczespozaEuropy,byłzarejestrowanywjednymzpaństwczłonkowskichEASA.NaRys. 3-1.przedstawionoliczbęwypadkówzudziałemsamolotówzarejestrowanychwpaństwachczłonkowskichEASAisamolotówzagranicznych(zarejestrowanychwkrajachniebędącychpaństwamiczłonkowskimiEASA)wdziesięcioleciu1999–2008.Wprzypadkusamolotówzagranicznychliczbawypadków

śmiertelnychzmalałaz53wypadkówodnotowanychw2007r.do51w2008r.Liczbawypadkóww2008r.mieścisięwśredniejdziesięcioletniej(53wypadki).Tendencjadekadywskazujenato,żeliczbawypadkównacałymświeciespada.

LiczbawypadkówśmiertelnychzudziałemstatkówpowietrznychzarejestrowanychwpaństwachczłonkowskichEASApozostałatakasama,jakwdwóchpoprzednichlatach(trzywypadki).Liczbaśmiertelnychwypadkóww2008r.jestjednąznajniższychliczbwdekadzieikształtujesięznacznieponiżejśredniej,wynoszącejsześćwypadkówśmiertelnychrocznie.LiczbawypadkówśmiertelnychzudziałemstatkówpowietrznychzarejestrowanychwpaństwachEASAstanowi6%łącznejliczbywypadkównacałymświecie,jakiemiałymiejscew2008r.

3.1.2. WSKaźniKiWypaDKóWśmiertelnycHWceluwyciągnięciakonkretnychwnioskówzprzedstawionychpowyżejcałkowitychliczbwypadków,liczbęwypadkówśmiertelnychpodczasregularnychprzewozówlotniczychpołączonojedyniezliczbąlotówzrealizowanychwramachtakichprzewozów.Wskaźnikiteumożliwiająporównanietrendówbezpieczeństwazuwzględnieniemzmiannatężeniaruchu.NaRys. 3-2 przedstawionowskaźnikwypadkówśmiertelnychna10mln

20

60

�0

ryS. 3-1

Wypadkiśmiertelnewkomercyjnymtransporcielotniczym–samoloty

zarejestrowanewpaństwachczłonkowskichEASAizagraniczne

1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008

�� 11

6 3

2

5

6

3 3

40

5� 5� 5�

4�43

6055

3�

53 51

liczbawypadkówśmiertelnych

Twoje bezpieczeństwo naszą misją

Str.13

ryS. 3-3

Wypadkiśmiertelnewedługrodzajuprzewozów–samolotyzagraniczne

40

20

60

�0

1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008

1�14

1214

10

25 15

1013

15

510

��

15�

6

15 106

33

4135

2�24

20

31

2225 26

ryS. 3-2

Wskaźnikwypadkówśmiertelnychpodczasregularnychprzewozów

pasażerskichna10mlnlotówczłonkowskichEASAistatki

4

2

6

10

1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008

ciągudziesięciulat.Ponieważzastosowanośredniąztrzechlat,w2004r.wskaźnikwypadkówzudziałemsamolotówzarejestrowanychwpaństwachczłonkowskichEASAznaczniespadłwporównaniuzpoprzednimilatami.

Liczbawypadkówśmiertelnychniekonieczniedajepełnyobrazstopniabezpieczeństwa.Wynikatoztego,żewypadekzjednąofiarąśmiertelnąmatakąsamąwagęjakwypadekzwiększąliczbąofiarśmiertelnych.

3.1.3. WypaDKiśmiertelneWeDługroDzajuprzeWozóW Liczbawypadkówśmiertelnychróżnisięwzależnościodrodzajuprzewozów.ZprzedstawionegoRys. 3-3wynika,żewogólnej

regularnychpołączeńpasażerskich,uśrednionydlaokresówtrzyletnich.

PoziombezpieczeństwawprzypadkustatkówpowietrznychzarejestrowanychwpaństwachczłonkowskichEASAirealizującychregularnepasażerskiepołączenialotniczejestznaczniewyższyniżwpozostałejczęściświata.WciąguostatnichdziesięciulatwpaństwachczłonkowskichEASAśredniwskaźnikwypadkówspadłzczterechdotrzechwypadkówna10mlnlotów.

NaRys. 3-2możnazaobserwować,żew2001r.wskaźnikwypadkówśmiertelnychwzrósłznaczniepowyżejśredniejdziesięcioletniej.Wciągutegojednegorokumiałomiejscesiedemwypadków–łączniezregularnymipasażerskimipołączeniamilotniczymi–costanowijednątrzeciąwszystkichwypadkóww

3.0KomercyjnytranSportlotniczy

Zagranicznestatkipowietrzne,średnia3-letnia

StatkipowietrznezarejestrowanewEASAMS,średnia3-letnia

Liniowe(statkipowietrznezarejestrowanewEASAMS,

średnia3-letnia)

Liniowe(zagranicznestatkipowietrzne,średnia3-letnia)

Innesamolotyzagraniczne

Towarowesamolotyzagraniczne

Pasażerskiesamolotyzagraniczne

liczbawypadków

rocznyprzegląDbezpieczeńStWaza2008roK

Str.14

EuropEjskaagEncjaBEzpiEczEństwaLotniczEgo

ryS. 3-5

Kategoriewypadkówśmiertelnychiinnychniżśmiertelnezudziałem

samolotówzarejestrowanychwpaństwachczłonkowskichEASA

(1999–2008)

10

4

2

6

10

ryS. 3-4

Wypadkiśmiertelnewedługrodzajuprzewozów—państwa

członkowskieEASA

1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008

5

6

4

1

2

1

3 3

2

3

2 1

1

3

1

1

1

2

3

2

LALT

MAC

AMAN

TURB

GCOL

BIRD

CABIN

RI-VAP

FUEL

WSTRW

LOC-G

ARC

SEC

USOS

ADRM

F-NI

EVAC

ATM

OTHR

ICE

UNK

RAMP

RE

SCF-NP

F-POST

CFIT

SCF-PP

LOC-I

20 30 40 50 60 70 80

liczbawypadków

InnesamolotypaństwczłonkowskichEASA

TowarowesamolotypaństwczłonkowskichEASA

PasażerskiesamolotypaństwczłonkowskichEASA

Wypadkiśmiertelne

Wypadkiinneniżśmiertelne

liczbawypadków

Twoje bezpieczeństwo naszą misją

Str.15

ryS. 3-6

Wskaźnikkategoriiwypadkówzaliczanychdośmiertelnychiinnych

niżśmiertelne–samolotyzarejestrowanewpaństwach

członkowskichEASA16

4

12

20

1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008

liczbiewypadkówśmiertelnychnacałymświecie(zwyjątkiempaństwczłonkowskichEASA)spadaudziałlotówpasażerskichwramachkomercyjnegotransportulotniczego.Zwiększasięnatomiastudziałinnychprzewozówkomercyjnegotransportulotniczego,takichjaklotytaksówekpowietrznychczyprzebazowania(kategoria:inne).Wyglądanato,żeprawiejednaczwartawszystkichwypadkówmiałamiejscezudziałemsamolotówwykonującychprzewozytejkategorii.Wartozauważyć,żeudziałwypadkówtejkategoriijestznaczniewyższyniżudziałsamolotówwykonującychtakieprzewozy.Wniniejszymprzeglądziebezpieczeństwanieprzedstawionoinformacjinatematliczbysamolotówirodzajuprzewozów,doktórychsąonewykorzystywane.

WprzypadkupaństwczłonkowskichEASAliczbywypadkówwedługrodzajuprzewozówsąinne,takjakprzedstawiononaRys. 3-4.Zuwaginaniskąliczbęwypadkówrodzajprzewozu,podczasktóregozdarzyłsięwypadek,jestparametremocharakterzeniemallosowym.Jednakpomimostałegospadkuliczbywypadkównieustanniezdarzająsięwypadkipodczasprzewozówpasażerskiegotransportulotniczego.

3.1.4. KategorieWypaDKóWZaklasyfikowaniewypadkówdoposzczególnychkategorii(jednejlubkilku)umożliwiaokreślenieposzczególnychkwestiibezpieczeństwa.Wypadki–zarównośmiertelne,jakiinneniżśmiertelne–zudziałemstatkówpowietrznychzarejestrowanychwpaństwachczłonkowskich

EASA,któremiałymiejscepodczasprzewozówkomercyjnegotransportulotniczego,zostałyprzydzielonedoodpowiednichkategoriiwypadków.Kategorieteopierająsięnapracach(1)wykonanychprzezZespółds.WspólnejTaksonomiiCAST-ICAO(CICTT).Rys. 3-5przedstawiakategoriewypadkówwszystkichwypadkówwudziałemstatkówpowietrznychzarejestrowanychwpaństwachczłonkowskichEASAwdziesięcioleciu1999–2008.

JakwynikazRys. 3-5kategoriewypadków,któreodznaczająsięnajwyższąliczbąwypadkówśmiertelnychtoprzedewszystkim:LOC-I(utratakontrolipodczaslotu),SCF-PP(awarialubwadliwedziałaniezwiązanezsilnikiem/zespołemnapędowym)iCFIT(zderzeniezziemiąwlociekontrolowanym).

WydarzeniazaliczanedokategoriiLOC-Iobejmująchwilowąlubcałkowitąutratękontrolizałoginadstatkiempowietrznym.Takautratakontrolimożewynikaćzobniżonychosiągówstatkupowietrznegolubpilotowaniastatkupowietrznegopozazakresemmożliwościutrzymanianadnimkontroli.KategoriaSCF-PPobejmujewadliwedziałaniepojedynczegosilnikalubkilkusilnikówspowodowaneawariązwiązanychznimipodzespołówlubsystemów.

Wypadekmożnazaliczyćdowięcejniżjednejkategoriiwzależnościodliczbyczynników,któreprzyczyniłysiędowypadku.Kategorie,doktórychprzydzielononajwyższyprocentwypadków,to:ARC(nieprawidłowykontaktzpasemstartowym),SCF-NP(awariapodzespołówniezwiązanychzzespołemnapędowym),RE(wyjściepozapasstartowy)

3.0KomercyjnytranSportlotniczy

ARC:Nieprawidłowykontaktzpasemstartowym

SCF-NP:Awarialubwadliwedziałaniesystemów/

podzespołów(niezwiązanezzespołemnapędowym)

RE:Wyjściepozapasstartowy

CFIT:Zderzeniezziemiąwlociekontrolowanym

RAMP:Obsługanaziemna

LOC-I:Utratakontrolipodczaslotu

Wskaźnikna10mlnlotów

(1) ZespółCICTTopracowałwspólnątaksonomiędlasystemówraportowaniawypadkówiincydentówlotniczych.DodatkoweinformacjeznajdująsięwZałącznik2:Definicjeiskróty

rocznyprzegląDbezpieczeńStWaza2008roK

Str.16

EuropEjskaagEncjaBEzpiEczEństwaLotniczEgo

okres

1997–2006

(średnia)

2007(suma)

2008(suma)

tabela 3-2

Przeglądłącznejliczbywypadkówiwypadkówśmiertelnychzudziałem

śmigłowcówzarejestrowanychwpaństwachczłonkowskichEASA

iRAMP(obsługanaziemna).Wypadkisąprzydzielanedokategorii„wyjściepozapasstartowy”,jeżelipodczaswypadkustatekpowietrznyzjechałlubwypadłzpasastartowego.Wwieluprzypadkachwyjściepozapasstartowyjestnastępstwemwypadku,wzwiązkuzczymwielewypadkówzaliczanychjestrównieżdotejkategorii.Nastąpiłwzrostwskaźnikawypadkówzwiązanychzprzygotowaniemdolotuzaładunkiemlubobsługąnaziemną(wszystkiezaliczanedokategoriiRAMP).Mimożewzrósłondo8wypadkówna10mlnlotów,pozostajestosunkowoniski.WwypadkachsamolotówzarejestrowanychwpaństwachczłonkowskichEASAczęściejwystępująrównieżawariesystemówlubpodzespołówniezwiązanezzespołemnapędowym(SCF-NP).Wypadkizakwalifikowanejakozderzeniezziemiąwlociekontrolowanym(CFIT)mająwskaźnikmalejący.

3.2. śmigłoWce Wtejczęściprzedstawionoprzeglądwypadkówpodczasprzewozówkomercyjnegotransportulotniczegozudziałemśmigłowców(MTOMpowyżej2250kg).Dlaniniejszegosprawozdanianiedostępnesąwyczerpującedanedotycząceprzewozów(np.liczbagodzinodbytychlotów).

Przewozyśmigłowcaminaogółróżniąsięodprzewozówsamolotami.Śmigłowcezazwyczajlatająniskonadziemią,startująilądująpozalotniskaminatakichobszarach,jaklądowiskadlaśmigłowców,lądowiskaprywatneinieprzygotowanelądowiska.Ponadtośmigłowiecmazarównoinnąniżsamolotaerodynamikę,jakipozostałewłaściwościpilotażowe.Odzwierciedlatoodmiennyprzebiegcharakterystykiwypadków.

ryS. 3-7

WypadkiśmiertelnezudziałemśmigłowcówzarejestrowanychwpaństwachczłonkowskichEASAi

śmigłowcówzagranicznych

1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008

32

4

2 2

51 2

4

� �11

16 16

10

1514

15

zgonynapokładzie

12

7

4

zgonynaziemi

0

0

0

Wypadkiśmiertelne

3

1

2

łącznaliczbawypadków

8

7

8

Wypadkiśmiertelnezudziałemśmigłowców

zarejestrowanychwpaństwachczłonkowskich

EASAiśmigłowców

Wypadkiśmiertelnezudziałemśmigłowców

zagranicznych

Śmigłowcezagraniczne,średnia3-letnia

ŚmigłowcezarejestrowanewEASAMS,średnia3-letnia

liczbaWypadkówśmiertelnych

Twoje bezpieczeństwo naszą misją

Str.1�

3.2.1. WypaDKiśmiertelne Wlatach1999–2008zdarzyłosię25wypadkówśmiertelnychzudziałemśmigłowcówzarejestrowanychwpaństwachczłonkowskichEASAwporównaniuze124wypadkamiśmiertelnymizudziałemzagranicznychstatkówpowietrznych(rys.3-7).WypadkiwpaństwachczłonkowskichEASAstanowią17%ogólnejliczbywypadków.Liczbawypadkówzmieniasięwposzczególnychlatachtejdekady.Trzyletniaśredniaruchomawskazujenato,żeliczbawypadkówśmiertelnychnacałymświeciewzrosławdrugiejpołowiedekady,zaśśredniawypadkówzudziałemsamolotówzarejestrowanychwpaństwachczłonkowskichEASApozostałaniemalnatymsamympoziomie.

3.2.2. WypaDKiśmiertelneWeDługroDzajuprzeWozóW NaRys. 3-8 przedstawionorodzajeprzewozów,podczasktórychzdarzyłysięwypadkiśmiertelne.Podczasanalizytychdanychmożnazaobserwowaćróżnicępomiędzydwiemakategoriami:śmigłowcamizarejestrowanymiwpaństwachczłonkowskichEASAiśmigłowcamizagranicznymi.

Jakwynikazkategoriiśmigłowcówzagranicznych,transportpasażerskistanowigłównyrodzajprzewozów,podczasktórychdoszłodowypadkuśmiertelnego.Większość

wypadkówśmiertelnych(14)zudziałemstatkówpowietrznychzarejestrowanychwpaństwachczłonkowskichEASAdotyczyłośmigłowcówwykonującychoperacjeratownictwamedycznego(HEMS).Stanowiąone42%ogólnejliczbywypadkówśmiertelnychpodczasprzewozówHEMSnacałymświecie.TakielotyHEMSułatwiająudzieleniepomocymedycznejwsytuacjach,kiedyniezbędnyjestnatychmiastowyszybkitransportpersonelumedycznego,materiałówmedycznychlubrannych.

Kategoria„innych”operacjiobejmujetakieoperacje,jaklotytowarowe,komercyjnelotyszkolenioweczyprzewozyonieznanymcharakterze.

Wartozauważyć,żewciąguostatniegodziesięciolecia24śmigłowceuczestniczącewwypadkachśmiertelnychnacałymświeciewykonywałylotyprzybrzeżne:lotydolubzobiektuprzybrzeżnego.Wypadkitesąuwzględnionewewszystkichczterechpowyższychkategoriach.

ryS. 3-8

Wypadkiśmiertelnewedługrodzajuprzewozów–śmigłowce

zarejestrowanewpaństwachczłonkowskichEASAiśmigłowce

zagraniczne60

30

15

45

�5

Ratownictwomedyczne Lotypasażerskie Przebazowanie/lotywceluzajęciastanowiska

przezzałogę

Inne

10

1�

56

43

2524

14

6

32

3.0KomercyjnytranSportlotniczy

ŚmigłowcezarejestrowanewEASAMS

Śmigłowcezagraniczne

liczbawypadkówśmiertelnych

rocznyprzegląDbezpieczeńStWaza2008roK

Str.1�

EuropEjskaagEncjaBEzpiEczEństwaLotniczEgo

3.2.3. KategorieWypaDKóW KategoriewypadkówCICTTpoczątkowozostałyopracowanedlawypadkówzudziałemdużychsamolotówkomercyjnych.WniniejszymROCZNYMPRZEGLĄDZIEBEZPIECZEŃSTWAwypadkiśmiertelnezudziałemśmigłowcówzostałyrównieżzaliczonedotychkategoriiwypadków.Jedenwypadekmożnazaliczyćdowięcejniżjednejkategorii.

JakprzedstawiononaRys. 3-9,większośćwypadkówzudziałemśmigłowcówzostałazaliczonadokategorii„nieznane”.Wynikatozbrakuwystarczającychdanychdookreśleniakategoriiwypadku.WostatnichlatachAgencjapodjęłapróbęuzyskaniadodatkowychdanych,abystopniowozmniejszaćudziałwypadkówsklasyfikowanychjako“nieznane”.

KategoriacharakteryzującasiędrugącodowielkościliczbąwypadkówśmiertelnychtoCFIT(zderzeniezziemiąwlociekontrolowanym).Wwiększościtychwypadkówpanowałyniekorzystnewarunkipogodowe,takiejakpogarszającasięwidocznośćzpowodumgły.Ponadtokilkalotówbyłoprzeprowadzanychwnocy.

Dokategorii„utratakontrolipodczaslotu”(LOC-I)zaliczonoczwartącodowielkościliczbęwypadków.Wkilkuwypadkachwspominasięośmigłowcachborykającychsięzproblemamiprzyjednoczesnychniekorzystnychwarunkachpogodowych.Dokategorii„inne”(OTHR)zaliczonogłówniewypadkipodczasstartuilądowania,podczasktórychdoszłodozderzeniazobiektaminaziemi.

ryS. 3-9

Kategoriewypadkówdlawypadkówśmiertelnych–śmigłowce

zarejestrowanewpaństwachczłonkowskichEASA

iśmigłowcezagraniczne

2

WSTRW

ICE

BIRD

AMAN

ADRM

LOC-G

FUEL

ARC

SEC

MAC

F-POST

GCOL

SCF-PP

LALT

SCF-NP

LOC-I

OTHER

CFIT

NIEZNANE

4 6 8 10 12 14 16

liczbawypadków

Wypadkiśmiertelne

Wypadkiinneniżśmiertelne

Twoje bezpieczeństwo naszą misją

Str.1�

Rys. 3-10przedstawiatendencjedlagłównychsześciukategoriiwciągudekady(trzyletniaśredniaruchoma).Gwałtownywzrostwkategorii„nieznane”wynikaprawdopodobniezbrakuinformacjidlatychlat.AgencjawspółpracujezEuropejskimzespołemds.analizybezpieczeństwaśmigłowców,byrozwiązaćtękwestię.

„Wypadkinamałejwysokości”(LALT)tozderzeniazziemiąlubprzeszkodami,któremiałymiejscepodczascelowegolotuniskonadpowierzchniąziemi,zwyjątkiemfazystartuilądowania.Wartozauważyć,żeznacznaliczbawypadkówLALTiOTHTobejmowałakolizjezliniamienergetycznymi.

KategorieSCE-NPiSCF-PPmożnapołączyćrazemjakowypadkizwiązanezsystemamitechnicznymilubnależącedokategoriiTECH.Wypadkitejkategoriimogąobejmowaćsystemyokluczowymznaczeniu:awariesilnika,awarieukładuwirnikagłównegolubawarieukładuśmigłaogonowego.

ryS. 3-10

Proporcjeczterechgłównychkategoriiwypadków–wypadkiśmiertelne–

przewozytransportukomercyjnegowykonywaneprzezśmigłowce,państwa

członkowskieEASAiresztaświata40

20

10

30

50

1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008

3.0KomercyjnytranSportlotniczy

TECH:Awarialubniesprawnośćsystemów/komponentów

CFIT:Zderzeniezziemiąwlociekontrolowanym

UNK:Nieznanelubnieustalone

LOC-I:Utratakontrolipodczaslotu

procent,%

Str.20

EuropEjskaagEncjaBEzpiEczEństwaLotniczEgo

Twoje bezpieczeństwo naszą misją

Str.21

ryS. 4-2

Śmigłowcepowyżej2250kg–wypadkiśmiertelne,państwa

członkowskieEASA;

Rolnicze 16%

Poszukiwanieiratownictwo 11%

Pożarnicze 11%

Inne/nieznane 21%

Transportdrewna(logging) 25%

Budownictwoiprzenoszenieładunków 16%

wgrodzajuusługlotniczych wgrodzajuoperacjilotnictwaogólnego

lotnictWo ogÓlne i uSŁugi lotnicze, StatKi poWietrzne o maKSymalnej certyFiKoWanej maSie StartoWej (mtom) powYŻEj2250kgWrozdzialetymprzedstawionodanedotyczącewypadkówzudziałemstatkówpowietrznychpodczasoperacjilotnictwaogólnegoipraclotniczych.PoniższeinformacjeprzygotowanonapodstawiedanychuzyskanychzICAO.WdokumentachICAOtermin„usługilotnicze”oznaczaoperacjęlotniczą,wktórejstatekpowietrznyjestwykorzystywanydowykonaniaspecjalistycznychusług,takichjakusługirolnicze,budowlane,miernicze,obserwacyjneipatrolowania,akcjeposzukiwawczo-ratunkowe,fotografowanielubreklamapowietrzna.ICAOokreślajako„lotnictwoogólne”wszystkieprzewozylotnictwacywilnegoinneniżregularneinieregularnepołączenialotnicze,zawynagrodzeniemlubwdrodzewynajmu,bądźpracelotnicze.Wdziesięcioleciu1999–2008liczbawypadkówśmiertelnychwedługrodzajuoperacjiprzedstawiasięnastępująco:

ryS. 4-1

Samolotypowyżej2250kg–wypadkiśmiertelne,państwa

członkowskieEASA;

4.0

Inne 32%

Nieznane 5%

Rolnicze 11%

Pożarnicze 52%

wgrodzajupraclotniczych wgrodzajuoperacjilotnictwaogólnego

Rekreacyjne 31%

Nieznane 5%

Inne 33%

Biznesowe 15%

Lotyszkoleniowe/instruktażowe 16%

Rekreacyjne 20%

Biznesowe 20%

Inne/nieznane 33%

Przebazowanie/lotywceluzajęcia

przezzałogę 13%

Lotyszkoleniowe/eksperymentalne �%

Lotytestoweeksperymentalne �%

rocznyprzegląDbezpieczeńStWaza2008roK

Str.22

EuropEjskaagEncjaBEzpiEczEństwaLotniczEgo

tabela 4-1

Statkipowietrznepowyżej2250kg–liczbawypadków,

wypadkówśmiertelnychizgonów,wedługrodzajustatku

powietrznegoirodzajuoperacji;wyłączniestatkipowietrzne

zarejestrowanewpaństwachczłonkowskichEASA

rodzajstatkupowietrznego

Samolot

Samolot

Śmigłowiec

Śmigłowiec

Tabela 4-1zawieraprzeglądliczbywypadkówiobrażeńśmiertelnychod1997r.Liczbawypadkówpodczaspraclotniczychjestpodobnazarównowprzypadkusamolotów,jakiśmigłowcówwdekadzie1997–2006.Wlotnictwieogólnymniskaliczbawypadkówzudziałemśmigłowcówwporównaniuzsamolotamijestprawdopodobnieodzwierciedleniemstosunkowomałejliczbyśmigłowcówwykorzystywanychwtegorodzajuoperacjach.

rodzajoperacji

Pracelotnicze

Lotnictwo

ogólne

Usługilotnicze

Lotnictwo

ogólne

okres

1997–2006

(średnia)

2007(suma)

2008(suma)

1997–2006

(średnia)

2007(suma)

2008(suma)

1997–2006

(średnia)

2007(suma)

2008(suma)

1997–2006

(średnia)

2007(suma)

2008(suma)

liczbawypadków

6

4

7

16

14

17

6

8

5

4

4

3

Wypadkiśmiertelne

2

2

2

5

4

7

2

1

1

1

3

1

zgonynapokła¬dzie

4

3

3

13

5

17

4

0

2

2

10

3

zgonynaziemi

0

0

1

<1

0

1

<1

1

0

0

0

0

Twoje bezpieczeństwo naszą misją

Str.23

4.1. KategorieWypaDKóW–lotnictWoogólne–SamolotyZauważono,żekilkawypadków,którychdaneuzyskanozICAO,niezostałozaliczonychdożadnejkategoriiwypadków.Wzwiązkuztymprzedstawioneliczbystanowiązaniżoneszacunkiczęstotliwościdlawszystkichkategoriiwypadków.Wszystkiedanedotycządekady1999–2008.

Wlotnictwieogólnymzarównonacałymświecie,jakiwpaństwachczłonkowskichnajliczniejsząkategoriąwypadkówjestLOC-I(utratakontrolipodczaslotu).LiczbaprzypadkówCFIT(zderzeniazziemiąwlociekontrolowanym)naświeciejestprawiedwukrotniemniejszaod

liczbywypadkówutratykontrolipodczaslotu,podczasgdywpaństwachczłonkowskichEASAstanowionajednątrzeciąliczbyLOC-I.Kwestietechniczneodgrywająznaczniemniejsząrolę.

Wzasadziewlotnictwieogólnym,podobniejakwprzypadkuprzewozówkomercyjnegotransportulotniczego,kategorieCFITiutratakontrolipodczaslotusąnajliczniejszepodwzględemwypadkówśmiertelnych.

ryS. 4-3

Lotnictwoogólne–statkipowietrznepowyżej2250kg–wypadkiśmiertelneiwypadkiinneniżśmiertelne;państwa

członkowskieEASA

5

WSTR

USOS

TURB

RAMP

ICE

CABIN

BIRD

AMAN

RI-VAP

RE

OTHR

LOC-G

GCOL

FUEL

F-NI

ATM

ARC

SCF-NP

ADRM

SCF-PP

MAC

LALT

F-POST

UNK

CFIT

LOC-I

10 15 20 25 30 35 40

liczbawypadków

Wypadkiśmiertelne

Wypadkiinneniżśmiertelne

4.0lotnictWoogólneiomtompoWyżej2250Kg,StatKipoWietrzneuSługi

rocznyprzegląDbezpieczeńStWaza2008roK

Str.24

EuropEjskaagEncjaBEzpiEczEństwaLotniczEgo

ryS. 4-4

Usługilotnicze–kategoriewypadków–samolotypowyżej2250kg–wypadkiśmiertelnei

wypadkiinneniżśmiertelne;państwaczłonkowskieEASA

1

F-POST

F-NI

AMAN

SCF-NP

GCOL

LOC-G

ARC

RE

OTHR

UNK

SCF-PP

LALT

CFIT

LOC-I

2 3 4 5 6 7 8

liczbawypadków

4.2. KategorieWypaDKóW–uSługilotnicze–SamolotyJakwspomnianowyżej,usługilotniczeobejmująoperacjespecjalistycznetakiejakzwalczaniepożarów,przelotyrolniczeczyobserwacjelotnicze.

Istniejeproblemzpozyskiwaniemdanychdotyczącychwypadkówpodczasusługlotniczych.Donajbardziejniebezpiecznychoperacjiwtejklasienależąoperacjezwiązanezezwalczaniempożarów.Jednakwniektórychpaństwachzadaniatesąwykonywaneprzezorganizacjepaństwowe(np.lotnictwowojskowe)iwzwiązkuztymdziałaniateniesązaliczanedousługlotniczych,leczdo„lotówpaństwowych”,więcwypadkiztymzwiązaneniezostałyuwzględnionewniniejszymprzeglądzie.

Wysokaliczbawypadkówśmiertelnychzwiązanychzutratąkontrolipodczaslotu(LOC-I)orazoperacjaminaniskiejwysokości(LALT)niejestzaskoczeniem,biorącpoduwagę,żeteusługilotniczeczęstoobejmująoperacjewykonywanenaniewielkiejwysokościnadpowierzchniąziemi(np.operacjerolnicze).Podczastakichoperacji

jeszczetrudniejodzyskaćkontrolęwprzypadkuutratykontrolilubnieprzewidzianychokoliczności.Wysokaliczbawypadkówzaliczanychdokategorii„nieznane”świadczyotym,żedochodzeniairaportyztakichwypadkówmożnaudoskonalić.

4.3. lotnictWobizneSoWe–SamolotyZgodniezdefinicjamiICAOzawartymiwzałączniku6doKonwencjiomiędzynarodowymlotnictwiecywilnymlotnictwobiznesowejestpodgrupąlotnictwaogólnego.Danedotyczącelotnictwabiznesowegoprzedstawionooddzielniezewzględunaznaczenietegosektora.

LiczbawypadkówśmiertelnychwlotnictwiebiznesowymzudziałemstatkówpowietrznychzarejestrowanychwpaństwachczłonkowskichEASAjestniska.Nacałymświecieliczbawypadkówwtegorodzajuoperacjachzmniejszyłasięw2008r.mimodobrzeudokumentowanegowzrostuliczbystatkówpowietrznychwykonującychtakieoperacje.

Wypadkiśmiertelne

Wypadkiinneniżśmiertelne

Twoje bezpieczeństwo naszą misją

Str.25

ryS. 4-5

Wypadkiśmiertelnewlotnictwiebiznesowym–samoloty

zarejestrowanewpaństwachczłonkowskichEASAisamoloty

zagraniczne20

10

5

15

25

1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008

1 2

1

2 2

1

1

1

1

16

13

1�

1110

� �

1�16

12

Wypadki–samolotyzarejestrowanewpaństwach

członk.EASA

Wypadki–samolotyzagraniczneEASAMS

państwaczłonk.EASA,średnia3-letnia

Samolotyzagraniczne,średnia3-letnia

liczbawypadkówśmiertelnych

4.0lotnictWoogólneiomtompoWyżej2250Kg,StatKipoWietrzneuSługi

Str.26

EuropEjskaagEncjaBEzpiEczEństwaLotniczEgo

Twoje bezpieczeństwo naszą misją

Str.2�

5.0 leKKie StatKi poWietrzne, statkipowiEtrznEomasiEponiŻEj2250kgWstyczniu2009r.wystąpionodopaństwczłonkowskichEASAoprzekazaniedanychnatematwypadkówzudziałemlekkichstatkówpowietrznych.Dokwietnia2009r.większośćpaństwprzekazałateinformacje.BrakujedanychzWłoch,Liechtensteinu,LuksemburgaiSłowenii.Tabelaponiżejprzedstawialiczbęwypadkówizwiązanychznimiofiarśmiertelnychwlatach2006,2007i2008napodstawieprzekazanychdanych.

tabela 5-1

Statkipowietrzneomasieponiżej2250kg–liczbawypadków,

wypadkówśmiertelnychizgonów,wedługrodzajustatkupowietrznego

irodzajuoperacji–statkipowietrznezarejestrowanew

państwachczłonkowskichEASA

Kategoriastatkupowietrznego

Samoloty

Samoloty

Samoloty

Balony

Balony

Balony

Szybowce

Szybowce

Szybowce

Wiatrakowce

Wiatrakowce

Wiatrakowce

Śmigłowce

Śmigłowce

Śmigłowce

Ultralekkie

Ultralekkie

Ultralekkie

Motoszybowce

Motoszybowce

Motoszybowce

Inne

Inne

Inne

Nieznane

Nieznane

Nieznane

Razem

Suma całkowita

rok

2006

2007

2008

2006

2007

2008

2006

2007

2008

2006

2007

2008

2006

2007

2008

2006

2007

2008

2006

2007

2008

2006

2007

2008

2006

2007

2008

2006

2007

2008

liczbawypadków

546

533

517

21

14

25

175

187

178

5

6

12

89

86

64

177

213

261

52

46

41

56

72

46

0

0

1

1121

1157

1145

3423

Wypadkiśmiertelne

72

61

53

0

0

1

17

20

16

1

3

3

7

11

7

34

26

45

9

9

10

11

12

5

0

0

0

151

142

140

433

zgonynapokładzie

124

120

98

0

0

1

17

21

16

1

4

3

17

23

12

44

35

70

15

19

11

13

16

5

0

0

0

231

238

216

685

zgonynaziemi

1

0

2

0

0

0

0

1

0

0

0

0

0

4

0

0

0

0

0

0

0

2

0

0

0

0

0

3

5

2

10

rocznyprzegląDbezpieczeńStWaza2008roK

Str.2�

EuropEjskaagEncjaBEzpiEczEństwaLotniczEgo

Przekazaneprzezpaństwasprawozdaniasąniejednolite.Niektórepaństwaprzedstawiłyskorygowanedanezapoprzednielata;24państwaprzekazałydaneza2006r.,25państwza2007r.,27państwza2008r.Jeślichodziokategoriestatkówpowietrznych,niektórepaństwaczłonkowskieprzekazałydanedotyczącewypadkówzudziałemskoczkówspadochronowych,paralotniarzyilotniainnenie.Niektórezastosowałyograniczeniemasydo454kg(1000funtów)wceluodróżnienia„ultralekkich”statkówpowietrznychod„normalnych”samolotów,ainnenie.Wykorzystanielimitówprzewidzianychwust.e)załącznikaIIdorozporządzenia(WE)nr216/2008zlikwidowałobytęniejednolitość.Bardzozróżnicowanyjestrównieżpoziomkompletnościpólniezbędnychdosporządzenia

danychstatystycznychipoziomjakościkodowaniakategorii,wydarzeńitp.

5.1. WypaDKiśmiertelneWpaństwachczłonkowskichzdecydowanawiększośćlekkichstatkówpowietrznychEASAjestwykorzystywanawlotnictwieogólnym.Niektóreznich,wszczególnościlekkieśmigłowce,sąwykorzystywanerównieżpodczasusługlotniczych,np.obserwacjilotniczych.

Większośćlekkichstatkówpowietrznychuczestniczącychwwypadkachwlatach2006–2007tosamoloty.Niejednolitesposobyprzypisywaniakategoriiprzypisywanychstatkompowietrznym(np.statkiultralekkievs.samolotyvs.wiatrakowce)mogłospowodowaćpewnezakłócenietychdanychliczbowych.

ryS. 5-2

Statkipowietrzneomasieponiżej2250kg–wypadkiśmiertelne,

kategoriastatkupowietrznego,lata2006-2008–państwa

członkowskieEASA

Ultralekkie 24%

Balon 0%

Śmigłowiec 6%

Samolot 44%

Szybowiec 12%

Wiatrakowiec 2%

Motoszybowiec 6%

Śmigłowiec 6%

Wgkategoriistatkupowietrznego

ryS. 5-1

Statkipowietrzneomasieponiżej2250kg–wypadkiśmiertelne,

rodzajoperacji,lata2006–2008–państwaczłonkowskieEASA

Wgoperacjilotniczych

Lotnictwoogólne �5%

Pracelotnicze 4%

Inne 0%

Komercyjnytransportlotniczy 1%

Twoje bezpieczeństwo naszą misją

Str.2�

5.2. KategorieWypaDKóWPaństwaprzesyłająceinformacjekorzystałyzkategoriiwypadkówCAST-ICAOdosporządzeniazestawieńdanychdotyczącychwypadkówlekkichstatkówpowietrznychwokresieod2006do2008r.Kategorietezostałystworzonewceluumożliwieniaśledzeniadziałańzwiązanychzbezpieczeństwemoperacjitransportupowietrznegorealizowanychprzezstałopłaty.Obecnietworzonesąnowestrategiemającenacelulepszespełnianiepotrzebtegorodzajulotnictwa,ponieważwcześniejwspomnianekategorietrudnobyłostosowaćdolekkich

statkówpowietrznych;strategieteniezostałyjeszczewpełniwdrożone.

Analizaopierałasięnaograniczonychdanychzalata2006i2007,jakożeanalizadanychzarok2008wwiększościpaństwniezostałajeszczeukończona.

Niejednolitestosowaniekodowaniakategoriiwypadkówprzezpaństwaprzekazująceinformacjemogłospowodowaćpewnezniekształceniedanychnapowyższymwykresie.NajwiększąliczbęwypadkówśmiertelnychskategoryzowanojakoLOC-I„utratękontrolipodczaslotu”orazLALT„operacjenaniskiejwysokości”.LOC-Ijestjedną

500200 100 450400350300250150 50ryS. 5-3

Samolotyomasieponiżej2250kg–rozkładkategorii

wypadków,2006–2007r.-państwaczłonkowskieEASA

BIRD

SEC

RI-A

RAMP

ADRM

TURB

ATM

ICE

RI-VAP

WSTR

F-NI

USOS

RE

GCOL

LOC-G

FUEL

AMAN

ARC

SCF-NP

F-POST

MAC

SCF-PP

CFIT

OTHR

UNK

LALT

LOC-I

liczbawypadków

5.0leKKieStatKipoWietrzne,StatKipoWietrzneomaSieponiżej2250Kg

Wypadkiśmiertelne

Wypadkiinneniżśmiertelne

Str.30

EuropEjskaagEncjaBEzpiEczEństwaLotniczEgo

Twoje bezpieczeństwo naszą misją

Str.31

znajważniejszychkategoriiwodniesieniudowypadkówinnychniżśmiertelne.Kategorietepokazująrównieżdużąliczbęofiarśmiertelnychwporównaniudoliczbywypadków.

Dużaliczbawypadkówsklasyfikowanychjako„inne”wskazujenabrakiwtaksonomii,zaśdużaliczbawypadkówsklasyfikowanychjako„nieznane”możeodzwierciedlaćtrudnościwanalizowaniuwypadkówstatkówpowietrznych,którezazwyczajniesąwyposażonewurządzeniarejestrujące.

MimożeniedasięosiągnąćobecniewiarygodnychwskaźnikównarażeniawodniesieniudopaństwczłonkowskichEASA,zaniepokojeniewywołujeliczbawypadków(ponad1000)iliczbazwiązanychznimiofiarśmiertelnych(od216do238).Wceluumożliwieniaprzeprowadzeniaprzydatnejanalizydanychwzestawieniuzdanymi

dotyczącymidużychstatkówpowietrznychkoniecznejestdokładneszacowanieliczbygodzinlotuikierunkówruchu.

Niedasięprzedstawićtendencjiwoparciuodanetylkoztrzechlat.Prowadzenieanalizyprzyczynograniczająrównieżniekompletnedaneprzedstawioneprzezpaństwa.Oczekiwano,żew2009r.dostępnebędąkompletnedanenatematwiększościwypadkówwlatach2006i2007,cookazałosięniemożliwe.AgencjaniemożeprzestawićpełnegoobrazuwszystkichaspektówbezpieczeństwalotnictwawEuropiebezbieżącodostarczanychwynikówdochodzeńorazbieżącoprzedstawianychprzezpaństwakompletnychdanych.Agencjabędzienadalwspółpracowaćzpaństwamiczłonkowskiminadpoprawątejsytuacji.

5.0leKKieStatKipoWietrzne,StatKipoWietrzneomaSieponiżej2250Kg

Str.32

Str.33

Twoje bezpieczeństwo naszą misją

6.0 DziaŁania agencji na rzecz bezpieczeńStWa

Promocjaipodtrzymywaniewysokich,ujednoliconychpoziomówbezpieczeństwaiochronyśrodowiskatogłównycelAgencji.AbygoosiągnąćEASAangażujesięwróżnedziałaniatakie,jakcertyfikacja,regulacjaistandaryzacja.Działaniatemająodzwierciedleniewstrukturzeorganizacyjnejagencji,wramachktórejistniejekilkapionów.PionCertyfikacjizajmujesięmiędzyinnymicertyfikacjąnowychlubistniejącychstatkówpowietrznych,silnikówisystemów.DziałaniaPionuRegulacjiPrawnychobejmująprzygotowywanieprojektównowychprzepisówinowelizacjiistniejącychprzepisówdotyczącychbezpieczeństwalotniczego.ZadaniemPionuStandaryzacjijeststandaryzacjaiutrzymanieodpowiednichpoziomówbezpieczeństwawewszystkichpaństwachczłonkowskichEASA.Wtymteżcelupiontenzajmujesięmiędzyinnymiinspekcjamiwładzlotnictwacywilnego,operatorówstatkówpowietrznychiinnychpodmiotówwprzemyślelotniczym.

6.1. StanDaryzacjaKontroleprzeprowadzaneprzezAgencjęwroku2008pokazały,żeprocesstandaryzacjiosiągnąłpoziomznacznegozaawansowaniawstosunkudopoczątkowejiciągłejzdatnościdolotu–rozporządzenieKomisjiWE736/2006zawieraogólneramymonitorowaniawdrażaniarozporządzeniaprzezpaństwaczłonkowskie,wyrażonewrozporządzeniupodstawowym216/2008izasadachwdrażania(2042/2003i1702/2003).Niemniejjednakistniejepotrzebaciągłegowprowadzaniaulepszeńwobszarachoperacji,symulatorówlotówilicencjonowaniazałógstatkówpowietrznych.Wtymobszarzeniewydanojeszczezasadwdrażania,zaśsystemJAAznajdujesięnaetapiekońcowymiznikniecałkowicie20czerwca2009r.

rocznyprzegląDbezpieczeńStWaza2008roK

Str.34

EuropEjskaagEncjaBEzpiEczEństwaLotniczEgo

Wunijnychramachprawnychliczbainspekcji(13wzakresiepoczątkowejzdatnościdolotui26wzakresieciągłejzdatnościdolotu)określonanapodstawiepodejściaopartegooryzykoniezmieniłasięwporównaniuzrokiempoprzednim.

Wobszarzepoczątkowejzdatnościdolotupotwierdzonostanzlatpoprzednich,wskazującnasatysfakcjonujący,stałypoziomzrozumieniaiwdrożeniawewszystkichzainteresowanychpaństwach.Wobszarzeciągłejzdatnościdolotu(CAW),będącejdomenąkompetencjiwłasnychpaństwczłonkowskich,pomimozaistnieniaogólnejpoprawynależydołożyćwysiłkówwzakresiejednolitego,odpowiedniegowdrożeniazasad.PotwierdzatostatusCAWzlatpoprzednich.

Wartozauważyć,żestosunekwykrytychniezgodnościdoliczbykontroliwzrósłznaczniewobydwuobszarach.Spowodowanejesttorozpoczęciemw2008r.drugiegopełnegocykluinspekcji.Wyraźniewidać,żepowejściuwżycierozporządzeniaWE736/2006processtandaryzacjiułatwiłwznacznysposóbNAArealizacjęwymogówUE.Odnosisiętowszczególnościdowielunowychpaństw,wktórychjednakżeistniejąpewnetrudności.

Większośćwłaściwychorganów,wtymorganywnowychpaństwachczłonkowskichwdalszymciąguaktywniewspieraprocesrealizacjikontroliizapewniazespołomstandaryzującymEASAodpowiedniezasoby.TakienastawienieorazcorazwiększesukcesyspotkaństandaryzacyjnychorganizowanychprzezAgencjępotwierdzapozytywnepodejściedoaktywnejstandaryzacji.

StrategiaEASApolegającanaumożliwieniuudziałuwszkoleniachinspektoromzkrajowychwładzlotniczychwydajesiębyćodpowiednimnarzędziemujednolicaniawdrażaniazasadprzezpaństwaczłonkowskie.Koniecznejestjednakżepodjęciedalszychdziałań.

DziałaniaorganizacjizwiązanezzatwierdzaniemwstosunkudopoczątkowegozakresudziałańAgencjiosiągnęłyspójnyizaawansowanypoziomzarównowperspektywiedziałalności,jakimetod.

Wodniesieniudozatwierdzeniaorganizacjiprodukujących(POA)w2008r.

odnotowanoważneosiągnięcie–wydanie21lipcajednolitegoeuropejskiegoPOAwodniesieniudoAirbusa.WkontekścierosnącejinfrastrukturyprodukcyjnejwChinachdziałaniasektoraskupiłysięnatymobszarze.WprzyszłościoczekujesięrównieżzwróceniauwaginaRosję.

DziałaniakoordynująceSAFAprzeniesionozJAAnaAgencję1stycznia2007r.RolaAgencjiwtymobszarzejestdwojaka:zjednejstronypodtrzymujeiulepszabazędanychSAFA,zdrugiejwykonujetrzycomiesięczneanalizydanychorazanalizydoraźnezleconeprzezKomisję.W2008r.AgencjaprzeprowadziłapoważnąaktualizacjęinternetowejaplikacjiSAFA,którazwiększypoziomharmonizacjiizapewnipaństwomuczestniczącymwSAFAnowemożliwości(wyszukiwaniewedługokreślonychkategoriiorazlepszewsparciedladziałańnastępczychidlakontroliszczegółowych).PonadtoanalizadanychSAFAdostarczaistotnychwskaźnikówdotyczącychpoziomówbezpieczeństwaogólnegowodniesieniudoliniilotniczychdziałającychwEuropie,copomagawidentyfikacjipotencjalnychczynnikówryzykaorazwbezpośrednimokreślaniuczynnikówzwiązanychzjakością.PokonsultacjachzpaństwamiuczestniczącymiwSAFAorazinnymizainteresowanymistronami29wrześniaprzyjętowytycznedotyczącekwalifikacjiinspektorówSAFA,którezostałynastępnieopublikowanenastronieinternetowejEASA.Pozostałaczęśćwytycznychmazostaćopublikowanawpierwszejpołowie2009r.

6.2. certyfiKacjaCertyfikacjamabezpośredniwpływnabezpieczeństwolotniczewzwiązkuzprzeprowadzaniemdziałańcertyfikacyjnychprowadzącychdoważnegowcałejUniizatwierdzeniaproduktówlotniczych,częściiwyposażeniananajwyższymmożliwympoziomiebezpieczeństwa.Produktlotniczymożeuzyskaćcertyfikatwtymzakresiewyłączniepospełnieniuwszystkichobowiązującychwymogówdotyczącychbezpieczeństwa.W2008r.Agencjawystawiła

Twoje bezpieczeństwo naszą misją

Str.35

wsumie5379certyfikatówdotyczącychprojektów.

Pozadziałalnościącertyfikacyjną,kolejnymgłównymzadaniemPionuCertyfikacjijestaktywnezapewnianieutrzymywaniaciągłejzdatnościdolotuproduktówlotniczych,częściiwyposażeniapodczascałegookresuicheksploatacji.WzwiązkuztymPionCertyfikacjiustaliłdokładnąproceduręzapewnieniaciągłejzdatnościdolotu,mającąnaceluzapobieganiewypadkom.Procedurataopierasięnadanychprzekazywanychwramachobowiązkowegosystemuzgłaszaniazdarzeń,dochodzeńdotyczącychwypadkówczyincydentów,przeglądówprojektówtypuitp.

Napodstawiedochodzeniaianalizyposiadaczacertyfikatulubjakichkolwiekinnychinformacji,EASAokreślastosownedziałania,któremogęprowadzić–wprzypadkustwierdzeniastanuniebezpiecznego–dowydaniadyrektywzdatności(AD)wcelunałożeniaobowiązkuwykonaniaodpowiednichdziałańkorygujących.

Wroku2008Agencjawydała261dyrektywzdatnościi45awaryjnychdyrektywzdatności.OdchwiliutworzeniaSekcjids.dyrektyw,zdatności,zarządzaniaibadaniabezpieczeństwaPionCertyfikacjizapewniaspójnośćprocedurutrzymywaniaciągłejzdatnościdolotu.

Przeprowadzasiędodatkowedziałania,takiejakwdrożeniesieciinformacjiozdatnościdolotuprzyudzialewładzlotnictwacywilnego,którezatwierdziłycertyfikatywiększościeuropejskichproduktów(np.A380).Organizowanesąrównieżregularnespotkaniazproducentamiiorganamizagranicznymidotycząceciągłejzdatnościorazpotencjalnychzagrożeńdlabezpieczeństwa.WszystkietedziałaniasąelementamistrategiiAgencjiiPionuCertyfikacjimającejnacelubliskąwspółpracęzzainteresowanymistronamizEuropyispozaniejwdrodzezawieraniaporozumieńdwustronnych,stworzeniainnowacyjnejsiecibezpieczeństwawoparciuorejestrykrajoweitp.

Regularneaudytyprzeprowadzaneprzezniezależnepodmioty(takiejakICAO)potwierdzają,żeAgencja/PionCertyfikacjisąnawłaściwejdrodzedowypełnieniaswoich

obowiązkówiprzyczynieniasiędozapewnieniabezpieczeństwalotniczegonawysokimpoziomie.

6.3. DziałaniaregulacyjnePionRegulacjiPrawnychprzyczyniasiędotworzeniawszystkichunijnychmateriałówprawnychiwdrożeniowychzwiązanychzbezpieczeństwemwlotnictwiecywilnymorazzgodnościąznormamiochronyśrodowiska.PrzedkładaonswojeopinieKomisjiEuropejskiej;wprzypadkuzaistnieniajakichkolwiekwątpliwościtechnicznychwjegosferzekompetencjiobowiązkowejestprowadzenieznimkonsultacji.Pionodpowiedzialnyjestrównieżzawspółpracęmiędzynarodowąwtejdziedzinie.Wponiższejtabeliprzedstawionozadaniaregulacyjnemającebezpośredniwpływnazidentyfikowanywypadekikategorięzdarzenia.

6.0DziałaniaagencjinarzeczbezpieczeńStWa

rocznyprzegląDbezpieczeńStWaza2008roK

Str.36

EuropEjskaagEncjaBEzpiEczEństwaLotniczEgo

Kategoriawypadku

RI-VAP(wtargnięciepojazdu,

statkupowietrznegolubosób

napasstartowy)

ARC

(nieprawidłowykontaktz

pasemstartowym)

RE

(wyjściepozapasstartowy)

LATL

(operacjenaniskiejwysokości)

CFIT

(zderzeniezziemiąwlocie

kontrolowanym)

ATM/CNS(naruszenie

przepisówkontroliruchu

lotniczego/komunikacja,

nawigacja,nadzór)

F-NI

(pożar/dym(niespowodowany

zderzeniem))

zadanieregulacyjne

OPS.009Rozwójzasadwdrażaniadotyczących

wtargnięcianapasstartowywoparciuozadania

przejęteodJAAiraportEUROCONTROLEAPRI

OPS.012Zmianywodniesieniudonieprawidłowego

kontaktuzpasemstartowymprzejęteodJAAOPSG

25.026Elektronicznalistakontrolna,inteligentne

powiadamianieizautomatyzowanewywołaniewysokości

25.027Projektstatkupowietrznego

AWO.006SystemlądowaniaGNSS

OPS.012Zmianywodniesieniudonieprawidłowego

kontaktuzpasemstartowymprzejęteodJAAOPSG

25.026Elektronicznalistakontrolna,inteligentne

powiadamianieizautomatyzowanewywołaniewysokości

25.027Projektstatkupowietrznego

AWO.006SystemlądowaniaGNSS

OPS.054Radiowewysokościomierześmigłowców;

przeglądzasadwdrożeniaspowodowanytrudnościami

wewdrażaniu/interpretacji

OPS.057Transpozycjaoperacjigórskich

JAATGL-43HEMS

20.003Wymaganawydajnośćnawigacji/obszar

nawigacji

20.006APV/LPVRNAV

25.026Elektronicznalistakontrolna,inteligentne

powiadamianieizautomatyzowanewywołaniewysokości

25.027Projektstatkupowietrznego

20.003Wymaganawydajnośćnawigacji/obszarnawigacji

20.006APV/LPVRNAV

AWO.006SystemlądowaniaGNSS

ANS/ATM.001IR,CSorazAMCdlaANS/ATM

25.006Materiałdoizolacjitermalnejiakustycznej

MDM.002Powiązaniesystemówprzewodówinstalacji

elektrycznej

25.028Ochronaprzedresztkamiiogniem

26.003PrzedziałtowarowyklasyDdoklasyC

26.004Materiałdoizolacjitermalnejiakustycznej

26.005PrzedziałtowarowyklasyB/F

25.056(b)Zmniejszeniepalności/bezpieczeństwo

zbiornikapaliwa

ramyczasowe

2012–2015

2012–2015

2011–2012

2012–2014

2011–2013

2012–2015

2011–2012

2012–2014

2011–2013

2012–2015

2012–2015

2009

2009

2011–2012

2012–2014

2009

2009

2011–2013

2009–2013

2009

zamknięto

początek2011

2010–2011

2010–2011

2009

tabela 6-1

ZadaniaregulacjiprawnychwEASAuszeregowanewgwpływuna

kategorięwypadkulotniczego

Str.3�

Twoje bezpieczeństwo naszą misją

Kategoriawypadku

F-POST

(pożar/dym(pozderzeniu))

EVAC

(ewakuacja)

SCF-NP

(awarialubwadliwedziałanie

systemów/podzespołów

(niezwiązanezzespołem

napędowym))

SCF-PP(awarialubwadliwe

działaniesystemów/

podzespołów(związanez

zespołemnapędowym))

LOC-I

(utratakontrolipodczaslotu)

USOS(lądowaniezabliskie/

zadalekie)

ADRM(lotnisko(wy))

CABIN(zdarzeniazwiązanez

bezpieczeństwemwkabinie)

FUEL(związanezpaliwem)

SEC(związanez

bezpieczeństwem)

ICE(oblodzenie)

zadanieregulacyjne

25.006Materiałdoizolacjitermalnejiakustycznej

25.004

25.039Rodzajiliczbawyjśćawaryjnychdlapasażerów

26.001WyjścietypuII:dostępnośćiłatwośćobsługi

27/29.008Przeżywalnośćpoawaryjnymwodowaniu

25.056(b)Zmniejszeniepalności/bezpieczeństwo

zbiornikapaliwa

MDM.002Powiązaniesystemówprzewodów

instalacjielektrycznej

25.055Wskazanieniskiegopoziomupaliwa/

wyczerpaniazapasupaliwa

25.027Projektstatkupowietrznego

25.028Ochronaprzedresztkamiiogniem

27/29.002Tolerancjanazniszczeniaiocenazmęczenia

MDM.028Starzeniesięelementówstatkupowietrznego

25.055Wskazanieniskiegopoziomupaliwa/

wyczerpaniazapasupaliwa

E.009Ochronaprzedlodem

E.011Olejsmarowyukładunapędowego

E.014Blokadasilnika

23.010BlokadawejściawkorkociągwCS-23

25.028Ochronaprzedresztkamiiogniem

27/29.003Warunkizwiązanezmomentemodchylenia

21.039OSC

25.026Elektronicznalistakontrolna,inteligentne

powiadamianieizautomatyzowanewywołaniewysokości

25.027Projektstatkupowietrznego

AWO.006SystemlądowaniaGNSS

ADR.001ZasadywdrażaniaiCS/AMC

25.035Środowiskokabiny–jakośćpowietrza-ANPA

26.002Dynamicznetestowaniesiedzeń(16g)

27/29.008Przeżywalnośćpoawaryjnymwodowaniu

25.055Wskazanieniskiegopoziomupaliwa/

wyczerpaniazapasupaliwa

25.057Bezpieczeństwo

26.006Dodatkowewzmocnieniedrzwikokpitu-

podwójneutrudnienie

MDM.054AMCdlaorganizacjizajmującychsię

konserwacjązgodniezANPA2007-13

ramyczasowe

2009

2009–2011

początek2011

2011–2013

2009

zamknięto

2009–2011

2012–2014

początek2011

2009–2011

początek2013

2009–2011

początek2010

2012–2013

2010–2012

2011–2013

początek2011

początek2011

początek2010

2011–2012

2012–2014

2011–2013

2010–2013

początek2011

2009–2011

2011–2013

2009–2011

2009–2011

2012–2014

2009–2010

6.0DziałaniaagencjinarzeczbezpieczeńStWa

rocznyprzegląDbezpieczeńStWaza2008roK

Str.3�

EuropEjskaagEncjaBEzpiEczEństwaLotniczEgo

6.4. europejSKaStrategicznainicjatyWanarzeczbezpieczeńStWa(eSSi)EuropejskaStrategicznaInicjatywanaRzeczBezpieczeństwa(ESSI)jestdobrowolnymifinansowanymześrodkówprywatnychpartnerstwemnarzeczbezpieczeństwalotnictwapomiędzyEASA,innymiorganaminadzoruaprzemysłem,któregocelemjestdalszapoprawabezpieczeństwalotniczegowEuropieibezpieczeństwaobywatelieuropejskichnacałymświecie.Winicjatywietejuczestniczyponad150organizacji.Założonawkwietniu2006r.ESSIjestnastępcąWspólnejStrategicznejInicjatywynaRzeczBezpieczeństwa(JSSI)WspólnychWładzLotniczych(JAA).

Informacjedodatkowe,zakreszadańilistęorganizacjiuczestniczącychwtejinicjatywieznaleźćmożnanastronieinternetowejESSIwww.easa.europa.eu/essi.

ESSIjestczłonkiemEuropejskiejGrupyPartnerstwawBadaniachLotniczych(EuropeanAviationResearchPartnershipGroupEARPG)podkierownictwemEASA,wktórejmożeskładaćpropozycjeprojektówbadawczych.

ESSIskładasięztrzechzespołówds.bezpieczeństwa:−Zespołudosprawbezpieczeństwaw

zakresielotnictwakomercyjnego(ECAST)−Zespołuds.bezpieczeństwaśmigłowców

(EHEST),−Zespołuds.bezpieczeństwawzakresie

lotnictwaogólnego(EGAST).

6.4.1. zeSpółDoSpraWbezpieczeńStWaWzaKreSielotnictWaKomercyjnego(ecaSt)ZespółECAST–będącyeuropejskimodpowiednikiemUSCAST–tworzyponad60organizacji.Zostałonutworzonywpaździerniku2006r.ijestkierowanywspólnieprzezIATAiEASA.

WEuropieECASTmonitorujerealizacjęplanówdziałaniaprzejętychpoJSSI.Planytedotycząograniczaniaryzykawystąpieniawypadkówzwiązanychzezderzeniemzziemiąwlociekontrolowanym(CFIT),podejściemilądowaniemorazutratąkontroli.Wlatach

2007-2008przeprowadzonowkrajowychwładzachlotniczychiliniachlotniczychdwieankietydotyczącezakończeniaplanudziałania.Obecniez23planówdziałaniaprzejętychpoJSSI20zostałoukończonych,a3sąnadalrealizowane.

Równocześnie,w2007r.zespółECASTopracowałnową,trzyetapowąprocedurę:- etap 1:identyfikacjaiwybórkwestiidotyczącychbezpieczeństwawEuropie;- etap 2: analizakwestiidotyczącychbezpieczeństwaoraz- etap 3:opracowanie,wdrażanieimonitorowanieplanówdziałania.

Etap 1rozpoczętowkwietniu2007r.JegocelembyłoustaleniepriorytetówdladalszejpracyECAST,napodstawietrzechkryteriów:znaczeniebezpieczeństwa,zasięg(stopień,wktórymprzedmiotysąjużobjęteinnymipracaminarzeczbezpieczeństwa)orazuwarunkowaniazwiązanezanaliząCBAlubocenąwpływu.

W2008r.wramachetapu 2zespółECASTutworzyłdwiegrupyroboczedlasystemówzarządzaniabezpieczeństwem(SMS)ibezpieczeństwanaziemiorazpodgrupędosprawmetodanalizybezpieczeństwa.ZadaniemgrupySMSbyłostworzeniemateriałówdotyczącychnajlepszychpraktykwceluumożliwieniazainteresowanympodmiotomspełnieniastandardówICAOorazprzyszłychzasadEASAdotyczącychzarządzaniabezpieczeństwem.MateriałtenzostałopublikowanynastronieinternetowejESSIwkwietniu2009r.ijestogólniedostępny.

DalszeinformacjeznaleźćmożnanastronieinternetowejECASTwww.easa.europa.eu/essi/ecastEN.html.

6.4.2. zeSpółDS.bezpieczeńStWaśmigłoWcóW(eHeSt)ZespółEHESTzostałutworzonywlistopadzie2006r.Zrzeszaongłównychproducentówkadłubów,silnikówisystemówśmigłowców,operatorów,instytucjeregulacyjne,stowarzyszeniapilotówśmigłowców,organizacjebadawcze,organyzajmującesię

Twoje bezpieczeństwo naszą misją

Str.3�

dochodzeniamiwsprawiewypadkówzcałejEuropyorazkilkuoperatorówwojskowych.EHESTkierowanyjestwspólnieprzezEASA,EHOCiEUROCOPTER.

EHESTtorównieżeuropejskielementMiędzynarodowegozespołuds.bezpieczeństwaśmigłowców(IHST).EHESTzajmujesięrealizacjąceluIHST,związanegozograniczeniemdo2016r.wskaźnikawypadkówzudziałemśmigłowcówo80%.

W2008r.Europejskizespółds.analizybezpieczeństwaśmigłowców(zespółanalitycznyEHEST)przeprowadziłanalizę186wypadków,wodniesieniudoktórychKomisjaBadaniaWypadkówLotniczychwydałakońcowyraportzdochodzenia.Odpowiadatook.58%całościzbioruztychramczasowych.

Wcelurozwiązaniaproblemuwielojęzycznościzgłoszeńowypadkachioptymalizacjiwykorzystaniazasobów,EHSATpowołałdziewięćregionalnychzespołówanalitycznych.Analizyregionalnekonsolidowanesąnapoziomieeuropejskim.Jesttojedynainicjatywaprowadzeniaogólnoeuropejskiejanalizywypadkówśmigłowców.

ESHATwyciągarównieżzanalizwnioskinatematzwiększeniabezpieczeństwa.Większośćznichdotyczyszkoleń,instruktażu,operacjilotniczych,zarządzaniabezpieczeństwem,kulturybezpieczeństwaorazprzepisówistandardów.Przetwarzanesąoneodlutego2009r.przezzespółds.wdrażaniarozwiązańbezpieczeństwaśmigłowców(EHSIT)wramachEHEST.Wstępnyraportzostałopublikowanywkwietniu2009r.

DalszeinformacjeznaleźćmożnanastronieinternetowejEHESTwww.easa.europa.eu/essi/ehestEN.html.

6.4.3. europejSKizeSpółDS.bezpieczeńStWaWzaKreSielotnictWaogólnego(egaSt)EGASTtotrzecikomponentESSI.Posiedzeniezałożycielskieeuropejskiegozespołuds.bezpieczeństwawzakresielotnictwaogólnego(EGAST)odbyłosięwpaździerniku2007r.iwzięłownimudziałponad60przedstawicielizbranżylotnictwaogólnegozcałejEuropy.

“LotnictwoogólnejesttraktowanepriorytetowoprzezEuropejskąAgencjęBezpieczeństwaLotniczego.Europejskizespółds.bezpieczeństwawzakresielotnictwaogólnego(EGAST)jestwEuropienowymprzedsięwzięciemidużymwyzwaniem.Agencjapragniewyrazićzadowolenieztakdużegouczestnictwaorganizacjizwiązanychzlotnictwemwcałościjejwysiłków,zmierzającychdoożywienialotnictwaogólnego”,powiedziałposiedzeniuotwierającymPatrickGoudou,dyrektorwykonawczyEASA.

EGASTjestodpowiedziąnapotrzebęskoordynowaniawysiłkównapoziomieeuropejskim.OpierasięnaistniejącychinicjatywachijestkierowanyprzezEASA,EuropejskieStowarzyszenieLotnictwaBiznesowego(EBAA),EuropejskąRadęPokazówLotniczych(EAC)orazEuropejskąRadęOgólnegoWsparciaLotniczego(ECOGAS).

Inicjatywataobejmujeprzedstawicielistowarzyszeń,producentów,ustawodawców,klubówlotniczych,podmiotówbadającychwypadki,organizacjibadawczychiinnychzainteresowanychstronzobszarulotnictwaogólnego.Dzielisięnatrzypoziomy,zktórychkażdyodpowiadainnemurodzajowidziałań:Poziom1tocentralnyzespółkierującyinicjatywą.Składasięzok.20uczestnikówzróżnychsektorówlotnictwaogólnego.Poziom2EGASTtook.60organizacjizaangażowanychwinicjatywę,któreniesązaangażowanewkierowanienią.Poziom3toogólnoeuropejskaspołecznośćlotnictwaogólnego.

WcelustworzeniaogólnoeuropejskiegozasobuiokreśleniapriorytetówpracEGASTprzeprowadziłw2008r.badanieistniejącychinicjatywbezpieczeństwawlotnictwieogólnym,publikacjiimateriałównatematbezpieczeństwaorazpriorytetówbezpieczeństwawEuropie.Sporządzonolistęzadań,stworzonostronęinternetowąEGASTizainicjowanobliskąwspółpracęzfrancuskimInstitutpourl‘AméliorationdelaSécuritéAérienne(IASA).

DalszeinformacjeznaleźćmożnanastronieinternetowejECASTwww.easa.europa.eu/essi/egastEN.html.

6.0DziałaniaagencjinarzeczbezpieczeńStWa

Str.40

EuropEjskaagEncjaBEzpiEczEństwaLotniczEgorocznyprzegląDbezpieczeńStWaza2008roK

zaŁączniK 1ogóLnEuwagidotYczącEgromadzEniaijakościdanYch

Przedstawionedaneniesąkompletne.Brakujeinformacjiodkilkupaństwczłonkowskichnatematlekkichstatkówpowietrznych.Beznatychmiastowejdostępnościwynikówdochodzeńibezpełnychdanychprzekazywanychprzezpaństwawterminie,AgencjaniejestwstanieprzedstawićpełnegoobrazuwszystkichaspektówbezpieczeństwalotnictwawEuropie.

Agencjabędzienadalczyniłastarania,abypozyskaćdanedotyczącewypadkówzudziałemlekkichstatkówpowietrznych,wceluprzedstawieniaichwrocznycHPrzeGlĄdacHBezPieczeŃStwalotniczeGo,aponadtooczekujeobszerniejszychdanychwrazzrozwojemsystemówsprawozdawczościizwiększaniemświadomościdotyczącejbrakudanychwpaństwachczłonkowskichEASA.

Podczaspraczdanymiustalono,żetaksonomiakategoriizdarzeńCICTTmaograniczonąprzydatnośćwprzypadkujejzastosowaniadośmigłowców,lekkichstatkówpowietrznychiinnychdziałalnościlotniczych,takichjaklotniarstwoczyspadochroniarstwo.Wtymceluopracowanonowepodejścia,któreumożliwiąlepszezlokalizowanieobawdotyczącychbezpieczeństwawtymsegmenciesystemulotniczego.ZmianywzględnewprowadzonejużdotaksonomiikategoriiwydarzeńCICTTniemogłyzostaćzastosowanedowypadków,któremiałymiejscewtymroku–władzezacznąstosowaćnowyschematklasyfikacjiod2009r.

Danedotyczącedużychstatkówpowietrznychsąpełne,gdyżpaństwaprzekazujądanedotyczącewypadkówMiędzynarodowejOrganizacjiLotnictwaCywilnego(ICAO),zgodniezzałącznikiem13.Podczaskontroliokazałosię,żeniewszystkiepaństwaprzekazująpełnedanedoICAOwustalonymterminie.

Str.41

Twoje bezpieczeństwo naszą misją

a2-1:ogólneAd Dyrektywazdatności:powiadomieniewłaścicieliioperatorówstatków

powietrznychoznanychproblemachzwiązanychzbezpieczeństwemwodniesieniudookreślonegomodelustatkupowietrznego,silnika,awionikiczyinnegosystemu

Usługi lotnicze Operacjelotnicze,wktórejstatekpowietrznysłużydowykonywaniaspecjalistycznychusługtakich,jakusługirolnicze,budowlane,miernicze,obserwacyjneipatrolowania,akcjeposzukiwawczo-ratunkowe,fotografowanielubreklamapowietrzna

ATM Zarządzanieruchemlotniczym

Komercyjny Operacjastatkupowietrznegopolegającąnaprzewoziepasażerów,transport lotniczy ładunkulubpocztyzawynagrodzeniemlubwdrodzewynajmu

CAST Zespółdosprawbezpieczeństwalotnictwakomercyjnego.ECASTtoinicjatywaeuropejska

CICTT Zespółds.wspólnejtaksonomiiCAST-ICAO

CNS Komunikacja,nawigacjainadzór/zarządzanieruchemlotniczym

EASA EuropejskaAgencjaBezpieczeństwaLotniczego

EASA MS PaństwaczłonkowskieEuropejskiejAgencjiBezpieczeństwaLotniczego.Obejmująone27państwczłonkowskichUniiEuropejskiejorazIslandię,Liechtenstein,NorwegięiSzwajcarię

ECAST EuropejskiZespółdoSprawBezpieczeństwawZakresieLotnictwaKomercyjnego

EGAST EuropejskiZespółds.BezpieczeństwaLotnictwaOgólnego

EHEST EuropejskiZespółds.BezpieczeństwaŚmigłowców

ESSI EuropejskaStrategicznaInicjatywanaRzeczBezpieczeństwa

Wypadek śmiertelny Wypadek,wwynikuktóregozginęłaconajmniejjednaosoba,członekzałogii/lubpasażerbądźosobanaziemi–wciągu30dniodwypadku(Źródło:ICAO,załącznik13)

Zagraniczny Każdystatekpowietrznyniezarejestrowanywżadnymzpaństw statek powietrzny członkowskichEASA

Lotnictwo ogólne Przewozylotniczeinneniżprzewozywramachkomercyjnegotransportulotniczegolubpracelotnicze

ICAo OrganizacjaMiędzynarodowegoLotnictwaCywilnego

Lekki statek Statekpowietrzny,któregomaksymalnacertyfikowanamasastartowaipowietrzny nieprzekracza2251kg

MToM Maksymalnacertyfikowanamasastartowa

SAFA Ocenabezpieczeństwazagranicznychstatkówpowietrznych

Regularne Usługalotnicza,zktórejmożeskorzystaćkażdaosoba;działaonawedługpołączenie lotnicze ogłoszonegorozkładulotówlubzczęstotliwościąnatyleregularną, żestanowiłatworozpoznawalnąserięlotów,naktóremiejscamogą rezerwowaćbezpośredniowszyscyobywatele

SISG GrupaanalitycznaICAOds.wskaźnikówbezpieczeństwa

Statek powietrzny Statekpowietrzny,któryniejesteksploatowanypodnadzorem kraju trzeciego kompetentnegoorganupaństwaczłonkowskiegoUE

zaŁączniK 2dEfinicjEiskrótY

Str.42

EuropEjskaagEncjaBEzpiEczEństwaLotniczEgorocznyprzegląDbezpieczeńStWaza2008roK

a2-2:SKrótoWeoznaczeniaKategoriiWypaDKóWARC NieprawidłowykontaktzpasemstartowymAMAN GwałtownymanewrAdRM Lotnisko(lotniskowy)ATM/CNS Naruszenieprzepisówkontroliruchulotniczego(ATM)/komunikacja,

nawigacja,nadzór(CNS)BIRd Zderzenie/potencjalnezderzeniezptakiem(ptakami)CABIN ZdarzeniazwiązanezbezpieczeństwemwkabinieCFIT ZderzeniezziemiąwlociekontrolowanymEVAC EwakuacjaF-NI Pożar/dym(niespowodowanyzderzeniem)F-PoST Pożar/dym(pozderzeniu)FUEL ZwiązanezpaliwemGCoL KolizjazziemiąRAMP ObsługanaziemnaICE OblodzenieLoC-G UtratakontrolinaziemiLoC-I UtratakontrolipodczaslotuLALT OperacjenaniskiejwysokościMAC Bliskośćwpowietrzu/AlarmTCAS/Utrataseparacji/Incydentbliski

kolizji/KolizjawpowietrzuoTHR InneRE WyjściepozapasstartowyRI-A WtargnięciezwierzęcianapasstartowyRI-VAP Wtargnięciepojazdu,statkupowietrznegolubosóbnapasstartowySEC ZwiązanezbezpieczeństwemSCF-NP Awarialubwadliwedziałaniesystemów/podzespołów

(niezwiązanezzespołemnapędowym)SCF-PP Awarialubwadliwedziałaniesystemów/podzespołów

(związanezzespołemnapędowym)TURB NapotkanieturbulencjiUSoS Lądowaniezabliskie/zadalekietUNK NieznanelubnieustalonewSTRw Gradientwiatrulubburza

Kategoriewypadkówmogąbyćwykorzystanedosklasyfikowaniazdarzeńnawysokimpoziomiewceluumożliwieniaanalizydanych.KategoriewypadkówwykorzystywanychwniniejszymRocznymprzeglądziebezpieczeństwazostałyopracowaneprzezCICTT.Dodatkoweinformacjenatemattegozespołuikategoriiwypadkówznajdująsięnastronieinternetowej(http://intlaviationstandards.org/index.html).

zaŁączniK 2dEfinicjEiskrótY

Str.43

Twoje bezpieczeństwo naszą misją

a3-1:WyKazrySunKóWRys. 2-1: Liczbaofiarśmiertelnychwśródpasażerównacałymświeciena

100mlnpasażeromil,regularneprzewozykomercyjne,zwyłączeniemaktówbezprawnejingerencji........................................................................ 9

Rys. 2-2: Globalnywskaźnikwypadków,wktórychofiaramiśmiertelnymibylipasażerowie,na10mlnlotów,regularneprzewozykomercyjne,zwyłączeniemaktówbezprawnejingerencji............................................... 9

Rys. 2-3: Wskaźnikwypadkówśmiertelnychna10mlnlotówzpodziałemnaregionyświata(2001–08,regularneprzewozypasażerskieitowarowe)....... 9

Rys. 3-1: Wypadkiśmiertelnewkomercyjnymtransporcielotniczym–samolotyzarejestrowanewpaństwachczłonkowskichEASAizagraniczne............. 12

Rys. 3-2: Wskaźnikwypadkówśmiertelnychpodczasregularnychprzewozówpasażerskich–statkipowietrznezarejestrowanewpaństwachczłonkowskichEASAistatkipowietrznezarejestrowanezagranicą......... 13

Rys. 3-3: Wypadkiśmiertelnewedługrodzajuprzewozów–samolotyzagraniczne.. 13Rys. 3-4: Wypadkiśmiertelnewedługrodzajuprzewozów—państwa

członkowskieEASA....................................................................................... 14Rys. 3-5: Kategoriewypadkówśmiertelnychiinnychniżśmiertelnez

udziałemsamolotówzarejestrowanychwpaństwachczłonkowskichEASA(1999–2008)........................................................................................ 14

Rys. 3-6: Wskaźnikkategoriiwypadkówzaliczanychdośmiertelnychiinnychniżśmiertelne-samolotyzarejestrowanewpaństwachczłonkowskichEASA.. 15

Rys. 3-7: Liczbawypadkówśmiertelnych–śmigłowcezarejestrowanewEASAMSiśmigłowcezagraniczne.......................................................... 16

Rys. 3-8: Wypadkiśmiertelnewedługrodzajuprzewozów–śmigłowcezarejestrowanewpaństwachczłonkowskichEASAiśmigłowcezagraniczne.................................................................................................. 17

Rys. 3-9: Kategoriewypadkówdlawypadkówśmiertelnych–śmigłowcezarejestrowanewpaństwachczłonkowskichEASAiśmigłowcezagraniczne.................................................................................................. 18

Rys. 3-10: Proporcjeczterechgłównychkategoriiwypadków–wypadkiśmiertelne–przewozytransportukomercyjnegowykonywaneprzezśmigłowce,państwaczłonkowskieEASAiresztaświata............................. 19

Rys. 4-1: Samolotypowyżej2250kg–wypadkiśmiertelne,państwaczłonkowskieEASA....................................................................................... 21

Rys. 4-2: Śmigłowcepowyżej2250kg–wypadkiśmiertelne,państwaczłonkowskieEASA........................................................................................ 21

Rys. 4-3: Lotnictwoogólne–statkipowietrznepowyżej2250kg–wypadkiśmiertelneiwypadkiinneniżśmiertelne;państwaczłonkowskieEASA.. 23

Rys. 4-4: Usługilotnicze–kategoriewypadków–samolotypowyżej2250kg–wypadkiśmiertelneiwypadkiinneniżśmiertelne;państwaczłonkowskieEASA........................................................................ 24

Rys. 4-5: Wypadkiśmiertelnewlotnictwiebiznesowym–samolotyzarejestrowanewpaństwachczłonkowskichEASAisamolotyzagraniczne....................... 25

Rys. 5-1: Statkipowietrzneomasieponiżej2250kg–wypadkiśmiertelne,rodzajoperacji,lata2006–2008–państwaczłonkowskieEASA............... 28

Rys. 5-2: Statkipowietrzneomasieponiżej2250kg–wypadkiśmiertelne,kategoriastatkupowietrznego,lata2006-2008–państwaczłonkowskieEASA...... 28

Rys. 5-3: Samolotyomasieponiżej2250kg–rozkładkategoriiwypadków,2006-2007r.–państwaczłonkowskieEASA............................................... 29

zaŁączniK 3wYkazrYsunkówitaBEL

Str.44

EuropEjskaagEncjaBEzpiEczEństwaLotniczEgorocznyprzegląDbezpieczeńStWaza2008roK

a3-2WyKaztabelTabela 3-1: Przeglądłącznejliczbywypadkówiwypadkówśmiertelnychz

udziałemstatkówpowietrznychzarejestrowanychwpaństwachczłonkowskichEASA(EASAMS)................................................................... 11

Tabela 3-2: PrzeglądłącznejliczbywypadkówiwypadkówśmiertelnychzudziałemśmigłowcówzarejestrowanychwpaństwachczłonkowskichEASA.............................................................................................................. 16

Tabela 4-1: Statkipowietrznepowyżej2250kg–liczbawypadków,wypadkówśmiertelnychizgonów,wedługrodzajustatkupowietrznegoirodzajuoperacji;wyłączniestatkipowietrznezarejestrowanewpaństwachczłonkowskichEASA..................................................................................... 22

Tabela 5-1: Statkipowietrzneomasieponiżej2250kg–liczbawypadków,wypadkówśmiertelnychizgonów,wedługrodzajustatkupowietrznegoirodzajuoperacji–statkipowietrznezarejestrowanewpaństwachczłonkowskichEASA..................................................................................... 27

Tabela 6-1: ZadaniaregulacjiprawnychwEASAuszeregowanewgwpływunakategorięwypadkulotniczego............................................................... 36

zaŁączniK 3wYkazrYsunkówitaBEL

Str.45

Twoje bezpieczeństwo naszą misją

Wponiższychtabelachprzedstawionowykazwypadkówśmiertelnychwroku2007podczasprzewozówkomercyjnegotransportulotniczego,wyłączniezudziałemsamolotówomaksymalnejcertyfikowanejmasiestartowejpowyżej2250kg.

zaŁączniK 4wYkazwYpadkówśmiErtELnYchw2008roku

Samoloty zarejeStroWane W pańStWacH czŁonKoWSKicH

Data

30.05.2008

20.06.2008

20.08.2008

rodzajstatkupowietrznego

AIRBUSINDUSTRIES-A320

FAIRCHILD-300

MCDONNELL-DOUGLAS-

MD80SERIES

rodzajprzewozu

pasażerski

szkolenie/kontrola

pasażerski

zgonynapokładzie

3

3

154

zgonynaziemi

2

0

0

Krajzdarzenia

Honduras

Norwegia

Hiszpania

StatKi poWietrzne zarejeStroWane

W pozoStaŁycH KrajacH śWiata (zagraniczne

StatKi poWietrzne)

Data

04.01.2008

05.01.2008

14.01.2008

16.01.2008

16.01.2008

19.01.2008

26.01.2008

30.01.2008

13.02.2008

21.02.2008

04.03.2008

15.03.2008

rodzajstatkupowietrznego

LETAERONAUTICALWORKS

L410UVP

PIPERPA-31P-350(MOJAVE)

BEECH1900

NORTHAMERICAN

COMMANDER500

RAYTHEON58BARON

BEECH200KINGAIR

IPTNNC-212-100

DEHAVILLANDDHC6-300

PIPERPA-23-250AZTEC

AVIONSDETRANSPORT

REGIONALATR42-300

CESSNA500/501CITATION

RAYTHEON1900

rodzajprzewozu

pasażerski

pasażerski

towarowy

towarowy

przebazowanie/lot

wceluzajęcia

stanowiskaprzez

załogę

pasażerski

towarowy

pasażerski

towarowy

pasażerski

pasażerski

przebazowanie/lot

wceluzajęcia

stanowiskaprzez

załogę

zgonynapokładzie

14

6

1

1

1

13

3

1

1

46

5

3

zgonynaziemi

Krajzdarzenia

Wenezuela

Stany

Zjednoczone

Stany

Zjednoczone

Stany

Zjednoczone

Stany

Zjednoczone

Angola

Indonezja

Indonezja

Stany

Zjednoczone

Wenezuela

Stany

Zjednoczone

Nigeria

Str.46

EuropEjskaagEncjaBEzpiEczEństwaLotniczEgorocznyprzegląDbezpieczeńStWaza2008roK

c.D. Data

30.03.2008

31.03.2008

03.04.2008

09.04.2008

11.04.2008

15.04.2008

02.05.2008

02.05.2008

10.05.2008

17.05.2008

23.05.2008

26.05.2008

07.06.2008

18.06.2008

27.06.2008

30.06.2008

06.07.2008

07.07.2008

10.07.2008

31.07.2008

03.08.2008

09.08.2008

rodzajstatkupowietrznego

CESSNA500/501CITATION

NEIVANE-821(CARAJA)

PZL-PolskieZaklady

LotniczeAN-28

FAIRCHILDSA227III

ANTONOVAN-32

MCDONNELL-DOUGLAS

DC-9-50

CESSNA310

BEECH1900

BRITTEN-NORMANBN-2A

ISLANDER

DEHAVILLAND

DHC2MKIBEAVER

BEECH1900

ANTONOVAN-12

CESSNA208CARAVANI

DEHAVILLAND

DHC6TWINOTTER

ANTONOVAN-12

ILYUSHINIL-76

MCDONNELL-DOUGLAS

DC-9-10

BOEING747-100/200

BEECH99AIRLINER

BRITISHAEROSPACE125

SERIES800

GRUMMANG21GOOSE

PILATUSPC-6B

TURBO-PORTER

rodzajprzewozu

pasażerski

towarowy

pasażerski

towarowy

przebazowanie/lot

wceluzajęcia

stanowiskaprzez

załogę

pasażerski

taksówka

powietrzna

pasażerski

pasażerski

pasażerski

towarowy

przebazowanie/lot

wceluzajęcia

stanowiskaprzez

załogę

pasażerski

towarowy

towarowy

towarowy

towarowy

towarowy

pasażerski

pasażerski

taksówka

powietrzna

towarowy

zgonynapokładzie

5

2

19

1

8

15

6

21

9

2

1

9

1

1

7

4

1

9

8

5

1

zgonynaziemi

33

2

Krajzdarzenia

WielkaBrytania

Brazylia

Surinam

Australia

Republika

Mołdowy

Kongo

Brazylia

Sudan

RPA

Stany

Zjednoczone

Stany

Zjednoczone

Federacja

Rosyjska

Chile

Stany

Zjednoczone

Sudan

Sudan

Meksyk

Kolumbia

Chile

Stany

Zjednoczone

Kanada

Indonezja

Str.4�

Twoje bezpieczeństwo naszą misją

c.D. Data

13.08.2008

24.08.2008

24.08.2008

30.08.2008

30.08.2008

01.09.2008

14.09.2008

19.09.2008

06.10.2008

08.10.2008

13.11.2008

16.11.2008

03.12.2008

03.12.2008

15.12.2008

18.12.2008

19.12.2008

rodzajstatkupowietrznego

FOKKERF27MK500

BOEING737-200

CESSNA208CARAVANI

BOEING737-200

BOEING737-200

BEECH1900

BOEING737-300

LEARJET60

AIRBUSINDUSTRIESA310

DEHAVILLANDDHC6-300

ANTONOVAN-12

GRUMMANG21GOOSE

NORTHAMERICAN

COMMANDER690/1685

NORTHAMERICAN

COMMANDER500

BRITTEN-NORMANBN-2A

MK3TRISLANDER

AEROINDUSTRIAL

COLOMBIANASAPA-31T-

620/T2-620CHEYENNE2

BRITTEN-NORMAN

BN-2AISLANDER

rodzajprzewozu

towarowy

pasażerski

pasażerski

pasażerski

przebazowanie/lot

wceluzajęcia

stanowiskaprzez

załogę

pasażerski

pasażerski

pasażerski

pasażerski

pasażerski

towarowy

taksówka

powietrzna

pasażerski

służby

ratownictwa

medycznego

pasażerski

nieznany

pasażerski

zgonynapokładzie

3

65

11

3

3

17

88

4

33

18

7

7

3

2

12

2

1

zgonynaziemi

Krajzdarzenia

Somalia

Kirgistan

Gwatemala

Wenezuela

Ekwador

Kongo

Federacja

Rosyjska

Stany

Zjednoczone

Sudan

Nepal

Irak

Kanada

Portoryko

Kolumbia

północnaczęść

Oceanu

Atlantyckiego

Argentyna

Vanuatu

załączniK4wyKazwyPadKówśmiertelnycHw2008roKu

rocznyprzegląDbezpieczeńStWaza2008roK EuropEjskaagEncjaBEzpiEczEństwaLotniczEgo

Nota prawna:Daneowypadkachmającharakterwyłącznieinformacyjny.ZostałyoneuzyskanezbazdanychAgencjiEASAzawierającychdanepochodzącezMiędzynarodowejOrganizacjiLotnictwaCywilnego(ICAO)iodprzedstawicieliprzemysłulotniczego.Odzwierciedlająonewiedzęposiadanąwchwiliopracowywaniaraportu.

Mimożepodczasopracowywanianiniejszegoraportupodjętowszelkiekrokiwceluuniknięciabłędów,Agencjaniegwarantujedokładności,kompletnościaniaktualnościzawartychwnimtreści.Agencjanieponosiodpowiedzialnościzażadneszkodyaniinneroszczenialubżądaniawynikającezpodanianiepoprawnych,niepełnychczynieaktualnychdanychlubzwiązanychzwykorzystaniem,kopiowaniemczyprezentowaniemtreściraportu,wzakresiedozwolonymprzezprawoeuropejskieikrajowe.Informacjizawartychwniniejszymsprawozdaniunienależytraktowaćjakoporadyprawnej.

WceluuzyskaniadodatkowychinformacjilubwyjaśnieńdotyczącychniniejszegodokumentuproszękontaktowaćsięzDepartamentemds.KomunikacjiEASA

Podziękowania:Autorzypragnąpodziękowaćzawkładpaństwczłonkowskichiichwsparciewprowadzeniupraciprzygotowywaniuraportu.AutorzywyrażająrównieżwdzięcznośćICAOiNLRzawsparciepodczasprowadzeniaprac.

Autorzy zdjęć:Okładka:TomDavison,fotolia/wewnętrznastronaokładkifrontowej:DassaultFalcon/Str.4:Rolls-Royceplc2009;ElisabethSchöffmann,EASA/Str.6:EuropeanCommission;ThomasZimmer/Str.10:BananaStockLtd./Str.20:Eurocopter;aerosudelicotteri/Str.26:Eurocopter;2008DiamondAircraftIndustriesGmbH/Str.30:JeffreyvanDaele,fotolia;Schröderfireballoons/Str.32:BananaStockLtd.;Heller&C/wewnętrznastronaokładkitylnej:BananaStockLtd.

KIEROWNICTWO ARTYSTYCZNE, PROJEKT I DRUKThomasZimmer,Lindenstraße43,D-50674Kolonia,Niemcy

DRUKeuroPejSKaaGencjaBezPieczeŃStwalotniczeGoDepartamentanalizibadańwzakresiebezpieczeństwaOttoplatz1D-50679KoloniaTel.+49(221)89990000Faks+49(221)89990999E-mail:[email protected]

Wyrażasięzgodęnareprodukcjęmateriałupodwarunkiempodaniaźródła.

InformacjenatematEuropejskiejAgencjiBezpieczeństwaLotniczegosądostępnerównieżwInterneciewww.easa.europa.eu.

ISBN 978-92-9210-044-5

Twoje bezpieczeństwo naszą misją 4.0generalaviationanDaerialWorK,aircraftover2250Kgmtom

EuropEjskaagEncjaBEzpiEczEństwaLotniczEgoOttoplatz1,D-50679Kolonia,Niemcywww.easa.europa.eu