63
MOTORLU ARAÇLAR TEKNOLOJİSİ ALANI http://www.motorsitem.tr.gg http://www.aracteknolojisi.tr.gg YATAKLAR YAĞLAYANLAR YATAKLAR YAĞLAYANLAR

yataklar ve yaglayanlar

Embed Size (px)

DESCRIPTION

YATAKLAR YAĞLAYANLAR YATAKLAR YAĞLAYANLAR http://www.motorsitem.tr.gg http://www.aracteknolojisi.tr.gg

Citation preview

Page 1: yataklar ve yaglayanlar

MOTORLU ARAÇLAR TEKNOLOJİSİ ALANI

http://www.motorsitem.tr.gghttp://www.aracteknolojisi.tr.gg

YATAKLAR YAĞLAYANLARYATAKLAR YAĞLAYANLAR

Page 2: yataklar ve yaglayanlar

YATAKLARYATAKLAR

Genel olarak; Hareketli parçalar üzerindeki yükleri Genel olarak; Hareketli parçalar üzerindeki yükleri taşıyan makina parçalarına taşıyan makina parçalarına yatakyatak denir. denir.

Üzerinde dişli, kasnak, tambur gibi elemanlar taşıyan Üzerinde dişli, kasnak, tambur gibi elemanlar taşıyan ve dönme hareketi ileten millerin desteklendiği ve dönme hareketi ileten millerin desteklendiği makina parçalarına makina parçalarına yatakyatak denir. denir.

Page 3: yataklar ve yaglayanlar

1- Kaymalı yataklar1- Kaymalı yataklar

2- Yuvarlanmalı yataklar2- Yuvarlanmalı yataklar

YATAK TİPLERİYATAK TİPLERİ

Page 4: yataklar ve yaglayanlar

KAYMALI YATAKLARKAYMALI YATAKLAR

Hareketli makina parçaları yatak üzerinde kayarak Hareketli makina parçaları yatak üzerinde kayarak çalışıyorsa bu yataklara çalışıyorsa bu yataklara kaymalı yataklarkaymalı yataklar adı verilir. adı verilir.

Page 5: yataklar ve yaglayanlar

Beyaz Metal

• Kurşun veya kalay alaşımlarıKurşun veya kalay alaşımları• Benzin motorları yataklarında çok kullanılırBenzin motorları yataklarında çok kullanılır• Mili sertleştirmeye gerek yokturMili sertleştirmeye gerek yoktur• Bu yataklar aşırı yüklere ve sıcaklıklara dayanıklı Bu yataklar aşırı yüklere ve sıcaklıklara dayanıklı

değildirler.değildirler.

KAYMALIKAYMALI YATAK MALZEMELERİYATAK MALZEMELERİ

Pirinç

• Bakır-Çinko alaşımıdırBakır-Çinko alaşımıdır• Yatak malzemesi olarak daima az yüklü ve düşük Yatak malzemesi olarak daima az yüklü ve düşük

devirli yerlerde kullanılır.devirli yerlerde kullanılır.

Page 6: yataklar ve yaglayanlar

Bronz

• Bakır-Kurşun ve Bakır-Kalay alaşımı olupBakır-Kurşun ve Bakır-Kalay alaşımı olup• Yüksek sıcaklıklara ve yüklere dayanıklı olmasına Yüksek sıcaklıklara ve yüklere dayanıklı olmasına

rağmen sertleştirilmiş millere ihtiyaç gösterirlerrağmen sertleştirilmiş millere ihtiyaç gösterirler• Asitlere dayanıklı değildir.Asitlere dayanıklı değildir.• İnşaat makinalarında kullanılırİnşaat makinalarında kullanılır

Alüminyum

• Alüminyum alaşımları Alüminyum alaşımları • Beyaz metalle bronzun özeliklerini taşırBeyaz metalle bronzun özeliklerini taşır• Günümüzde motor sanayiinde en çok kullanılan yatak Günümüzde motor sanayiinde en çok kullanılan yatak

madenlerindendir.madenlerindendir.

Page 7: yataklar ve yaglayanlar
Page 8: yataklar ve yaglayanlar

KAYMALIKAYMALI YATAK PARÇALARYATAK PARÇALARII

a)a) Parçalı yataklarParçalı yataklar

b) Tek parçalı yataklarb) Tek parçalı yataklar

Page 9: yataklar ve yaglayanlar

Parçalı yataklar

Page 10: yataklar ve yaglayanlar

Tek parçalı yataklar

Page 11: yataklar ve yaglayanlar

Gezinti yatakları

Page 12: yataklar ve yaglayanlar

KAYMALI YATAKLARDA YAĞLAMAKAYMALI YATAKLARDA YAĞLAMA

Yağlama TeorileriYağlama Teorileri

İki metal elemanın birbiri üzerinde hareket etmelerini İki metal elemanın birbiri üzerinde hareket etmelerini kolaylaştırmak amacı ile aralarına konan maddelere “ yağ” kolaylaştırmak amacı ile aralarına konan maddelere “ yağ” veya “yağlayan” , yaptıkları işe de “yağlama” denir.veya “yağlayan” , yaptıkları işe de “yağlama” denir.

Yağlamada, metal yüzeylerin birbiri ile olan temasları Yağlamada, metal yüzeylerin birbiri ile olan temasları ortadan kalkar ve elemanlar, yağ filmi üzerinde hareket ortadan kalkar ve elemanlar, yağ filmi üzerinde hareket ederler.ederler.

Page 13: yataklar ve yaglayanlar

Langmuir teorisine göre; yağlayıcılar kürecikler Langmuir teorisine göre; yağlayıcılar kürecikler halinde parçacıklardan müteşekkildir.halinde parçacıklardan müteşekkildir.

Yağlama Prensipleri

Page 14: yataklar ve yaglayanlar

Bu parçacıkların bir kısmı, metal yüzeyleri ile direk Bu parçacıkların bir kısmı, metal yüzeyleri ile direk temastadır ki burada meydana gelen çekmeye adhezyon temastadır ki burada meydana gelen çekmeye adhezyon kuvveti denir.kuvveti denir.

Parçacıkların bir kısmı ise birbirleri ile temastadır. Bu Parçacıkların bir kısmı ise birbirleri ile temastadır. Bu kürecikleri bir arada tutan kuvvete de kohezyon denir.kürecikleri bir arada tutan kuvvete de kohezyon denir.

Page 15: yataklar ve yaglayanlar

Yağ boşluğuYağ boşluğu

Kaymalı yatak ile içinde çalışan mili arasında Kaymalı yatak ile içinde çalışan mili arasında mutlaka bir boşluk bulunur. Bu boşluğa mutlaka bir boşluk bulunur. Bu boşluğa yağ boşluğuyağ boşluğu denir.denir.

• Yağ filminin oluşmasını sağlamakYağ filminin oluşmasını sağlamak• Milin yatağa değmeden çalışmasını sağlamakMilin yatağa değmeden çalışmasını sağlamak

Page 16: yataklar ve yaglayanlar

Hidrodinamik yağlamanın safhalarıHidrodinamik yağlamanın safhaları

Page 17: yataklar ve yaglayanlar
Page 18: yataklar ve yaglayanlar

Yağlamanın AmacıYağlamanın Amacıİki yüzey arasında “sürtünme”yi önlemektir.İki yüzey arasında “sürtünme”yi önlemektir.

Sürtünme;Sürtünme;

- Enerji tüketir- Enerji tüketir- Isı oluşturur- Isı oluşturur- Aşınmaya neden olur- Aşınmaya neden olur

Page 19: yataklar ve yaglayanlar

Sürtünme çeşitleriSürtünme çeşitleri

1- Kuru sürtünme1- Kuru sürtünmea) İki düz yüzeyin birbiri üzerindeki hareketia) İki düz yüzeyin birbiri üzerindeki hareketi

b) İki düz yüzeyin bilya veya yuvarlak yüzeyler b) İki düz yüzeyin bilya veya yuvarlak yüzeyler üzerindeki hareketiüzerindeki hareketi

2-2- Sıvı sürtünmeSıvı sürtünmea) Hidrodinamik yağlama (kalın film)a) Hidrodinamik yağlama (kalın film)b) Hidrostatik yağlama (ince film)b) Hidrostatik yağlama (ince film)

Page 20: yataklar ve yaglayanlar

Sürtünme sonucu ısı meydana gelmesiSürtünme sonucu ısı meydana gelmesi

Kayma Sürtünmesi

En Fazla Isı

Yuvarlanma Sürtünmesi

Daha Az Isı

Sıvı Sürtünmesi

En Az Isı

Page 21: yataklar ve yaglayanlar

Sürtünme sonucu güç kaybıSürtünme sonucu güç kaybı

Kayma Sürtünmesi

Harcanan Enerji Fazla

Yuvarlanma Sürtünmesi

Harcanan Enerji Daha Az

Sıvı Sürtünmesi

Harcanan Enerji En Az

Page 22: yataklar ve yaglayanlar

Yağlama karşılaştırmalarıYağlama karşılaştırmaları

Page 23: yataklar ve yaglayanlar

Yüzeylerin PürüzlülüğüYüzeylerin Pürüzlülüğü

Çok iyi işlenmiş metal Çok iyi işlenmiş metal yüzeyler görüntü yüzeyler görüntü büyüten özel aygıtlarla büyüten özel aygıtlarla incelendiğinde aslında incelendiğinde aslında pürüzlü oldukları görülürpürüzlü oldukları görülür

Page 24: yataklar ve yaglayanlar

Yüzeylerin Yağsız HareketiYüzeylerin Yağsız Hareketi

Yüzeyler ısınır.Yüzeyler ısınır.Yüzeyler aşınır.Yüzeyler aşınır.Temas noktaları kaynar.Temas noktaları kaynar.Kaynayan noktalar kopar.Kaynayan noktalar kopar.

İki metal yüzey arada yağ olmaksızın karşılıklı İki metal yüzey arada yağ olmaksızın karşılıklı hareket ettirildiğinde;hareket ettirildiğinde;

Page 25: yataklar ve yaglayanlar

Yüzeylerin Yağlı HareketiYüzeylerin Yağlı Hareketi

Yağ filmi oluşurYağ filmi oluşur Yüzeyler ayrılırYüzeyler ayrılır Sürtünme ve aşınma önlenirSürtünme ve aşınma önlenir

İki metal yüzey aralarına yağ uygulanarak karşılıklı İki metal yüzey aralarına yağ uygulanarak karşılıklı hareket ettirildiğinde;hareket ettirildiğinde;

Page 26: yataklar ve yaglayanlar

YUVARLANMALI YATAKLARYUVARLANMALI YATAKLAR

İç bilezikİç bilezik

Dış bilezikDış bilezik

Seperatör (Kafes)Seperatör (Kafes)

Yuvarlanma ElemanıYuvarlanma Elemanı

Page 27: yataklar ve yaglayanlar

Yuvarlanmalı yataklarYuvarlanmalı yataklar

1- Çapsal (yük çap ekseninde)1- Çapsal (yük çap ekseninde)

2- Eksenel (yük mil ekseninde) yükleri taşırlar2- Eksenel (yük mil ekseninde) yükleri taşırlar

Page 28: yataklar ve yaglayanlar
Page 29: yataklar ve yaglayanlar

Kürevi (bilya)Kürevi (bilya)Yuvarlanma eleman tipleriYuvarlanma eleman tipleri

Silindirik (Düz masuralı)Silindirik (Düz masuralı)

Kesik koni (Konik masuralı)Kesik koni (Konik masuralı)

İğne tipiİğne tipi

Page 30: yataklar ve yaglayanlar
Page 31: yataklar ve yaglayanlar

Yuvarlanma sürtünmeleriYuvarlanma sürtünmeleri

Page 32: yataklar ve yaglayanlar

YAĞLAYANLARYAĞLAYANLAR

Page 33: yataklar ve yaglayanlar

İki metal elemanın birbiri üzerinde hareket etmelerini İki metal elemanın birbiri üzerinde hareket etmelerini kolaylaştırmak amacı ile aralarına konan maddelere “ yağ” kolaylaştırmak amacı ile aralarına konan maddelere “ yağ” veya “yağlayan” denir.veya “yağlayan” denir.

Yağlar elde edilişlerine göre iki grupta incelenirler.Yağlar elde edilişlerine göre iki grupta incelenirler.

1- Sentetik esaslı yağlar (Kimyasal yolla)1- Sentetik esaslı yağlar (Kimyasal yolla)2- Mineral esaslı yağlar (Ham petrolden)2- Mineral esaslı yağlar (Ham petrolden)

Page 34: yataklar ve yaglayanlar

Damıtma kulesiDamıtma kulesi

35 35 ooCC

35 – 200 35 – 200 ooCC

15 – 250 15 – 250 ooCC

200 – 380 200 – 380 ooC C

350 350 ooCC

Page 35: yataklar ve yaglayanlar

Yağların görev ve özellikleriYağların görev ve özellikleri

1- Sürtünme kontrolü1- Sürtünme kontrolü2- Aşınma kontrolü2- Aşınma kontrolü3- Sıcaklık kontrolü3- Sıcaklık kontrolü4- Korozyon kontrolü4- Korozyon kontrolü5- İzolasyon kontrolü5- İzolasyon kontrolü6- Kuvvet iletimi6- Kuvvet iletimi7- Temizleme tesiri7- Temizleme tesiri

Page 36: yataklar ve yaglayanlar

Yağlamanın yapılacağı sistemde, bu sisteme uygun Yağlamanın yapılacağı sistemde, bu sisteme uygun yağın seçilmesine etki eden üç faktör vardır;yağın seçilmesine etki eden üç faktör vardır;

• Dönüş hızıDönüş hızı• Yatak-Şaft aralığı Yatak-Şaft aralığı • Yük (yatağın inç karesine isabet eden libre, pound Yük (yatağın inç karesine isabet eden libre, pound

cinsinden basınç olarak ifade eder.)cinsinden basınç olarak ifade eder.)

Bu üç faktöre ilave olarakBu üç faktöre ilave olarak; ;

• Sistemin çalıştığı ortamın sıcaklığıSistemin çalıştığı ortamın sıcaklığı• Sistemde çalışma ile meydana gelen sıcaklık artışı Sistemde çalışma ile meydana gelen sıcaklık artışı

Uygun yağın seçilmesi Uygun yağın seçilmesi

Page 37: yataklar ve yaglayanlar

Devir ile yağ ilişkisiDevir ile yağ ilişkisi

Yüksek Devirlerde Orta Devirlerde Düşük Devirlerde

İnce Yağ Orta Kalınlıkta Yağ Kalın Yağ

Page 38: yataklar ve yaglayanlar

ViskoziteViskozite

Viskozite yağların kendi akışlarına karşı Viskozite yağların kendi akışlarına karşı gösterdiği iç dirençleridir.gösterdiği iç dirençleridir.

Düşük viskoziteDüşük viskoziteİnce ve kolay akan yağİnce ve kolay akan yağ

Yüksek viskoziteYüksek viskoziteKalın ve zor akan yağKalın ve zor akan yağ

Page 39: yataklar ve yaglayanlar

Viskozite ölçme sistemleriViskozite ölçme sistemleri

Bunu ölçmek için çok hassas laboratuar Bunu ölçmek için çok hassas laboratuar cihazları vardır. Fakat pratikte viskozite belirli cihazları vardır. Fakat pratikte viskozite belirli hacimde bir yağın derinliği belli bir kaptan ve hacimde bir yağın derinliği belli bir kaptan ve kalibre bir delikten akması için geçen zaman-kalibre bir delikten akması için geçen zaman-saniye olarak ifade edilir. saniye olarak ifade edilir.

Pratikte en çok kullanılan birimler Saybolt Pratikte en çok kullanılan birimler Saybolt üniversal saniye ve Engler saniye derecedir .üniversal saniye ve Engler saniye derecedir .

Page 40: yataklar ve yaglayanlar

Yağ KatıklarıYağ Katıkları

Genel olarak;Genel olarak;

• Yağlara istenen bazı özellikleri kazandırmak Yağlara istenen bazı özellikleri kazandırmak

• Mevcut olan özelliklerini geliştirmekMevcut olan özelliklerini geliştirmek

• İstenmeyen bazı özelliklerini en aza indirmek veya İstenmeyen bazı özelliklerini en aza indirmek veya yok etmek yok etmek

amacı ile kullanılan maddelere amacı ile kullanılan maddelere katıkkatık denir. denir.

Page 41: yataklar ve yaglayanlar

A- Kimyasal yapı üzerinde etkili olanlarA- Kimyasal yapı üzerinde etkili olanlar

1 - Oksidasyon önleyiciler1 - Oksidasyon önleyiciler2 - Korozyon önleyiciler2 - Korozyon önleyiciler3 - Aşınma önleyiciler3 - Aşınma önleyiciler4 - Deterjan - Dispersan katıklar4 - Deterjan - Dispersan katıklar5 - Pas önleyiciler5 - Pas önleyiciler6 - Aşırı basınç (EP) katıkları 6 - Aşırı basınç (EP) katıkları

B- Fiziksel yapı üzerine etkili olanlarB- Fiziksel yapı üzerine etkili olanlar

1 - Akma noktası düşürücüler1 - Akma noktası düşürücüler2 - VI geliştiriciler2 - VI geliştiriciler3 - Köpük önleyiciler3 - Köpük önleyiciler4 - Emülsiyon yapıcı katıklar4 - Emülsiyon yapıcı katıklar

Page 42: yataklar ve yaglayanlar

Uluslararası yağ sınıflamalarıUluslararası yağ sınıflamaları

1- Dış çalışma sıcaklıklarına göre1- Dış çalışma sıcaklıklarına göre

2- Hizmet sınıflarına göre2- Hizmet sınıflarına göre

Page 43: yataklar ve yaglayanlar

Dış çalışma sıcaklıklarına göreDış çalışma sıcaklıklarına göreSAE (Society of Automotive Engineers)SAE (Society of Automotive Engineers)

Page 44: yataklar ve yaglayanlar

Hizmet sınıflarına göreHizmet sınıflarına göre

API (Amerikan Petrol Enstitüsü)API (Amerikan Petrol Enstitüsü)ACEA (Avrupa Otomotiv Üreticileri Birliği)ACEA (Avrupa Otomotiv Üreticileri Birliği)ILSAC (Ulus. Merkezi Yağ Stan. ve Onay Komitesi)ILSAC (Ulus. Merkezi Yağ Stan. ve Onay Komitesi)JAMA - JASO (Japon Otomotiv Üreticileri Birliği)JAMA - JASO (Japon Otomotiv Üreticileri Birliği)MIL (Amerikan Ordusu Yağ Spesifikasyonları)MIL (Amerikan Ordusu Yağ Spesifikasyonları)

Page 45: yataklar ve yaglayanlar

API (Amerikan Petrol Enstitüsü) NormlarıAPI (Amerikan Petrol Enstitüsü) Normları

API Benzinli Motor Yağ SınıflamalarıAPI Benzinli Motor Yağ Sınıflamaları

SJ 1997 Benzinli Motor Servis KategorisiSJ 1997 Benzinli Motor Servis Kategorisi

SL 1 Temmuz 2001 Benzinli Motor Servis KategorisiSL 1 Temmuz 2001 Benzinli Motor Servis Kategorisi

• Yüksek sıcaklıkta daha iyi depozit kontrolüYüksek sıcaklıkta daha iyi depozit kontrolü• Düşük yağ tüketimiDüşük yağ tüketimi

Page 46: yataklar ve yaglayanlar

API Dizel Motor Yağ SınıflamalarıAPI Dizel Motor Yağ Sınıflamaları

CF 4 1994 Ağır Hizmet Dizel Motor Servis KategorisiCF 4 1994 Ağır Hizmet Dizel Motor Servis Kategorisi

CG 4 1998 Ağır Hizmet Dizel Motor Servis KategorisiCG 4 1998 Ağır Hizmet Dizel Motor Servis Kategorisi

CI 4 2002 Ağır Hizmet Dizel Motor Servis KategorisiCI 4 2002 Ağır Hizmet Dizel Motor Servis Kategorisi

Yüksek hızda, 4 zamanlı dizel motorlarında;Yüksek hızda, 4 zamanlı dizel motorlarında;

Korozif kurum kontrolüKorozif kurum kontrolüPiston depozit oluşumuPiston depozit oluşumuKurum birikmesiKurum birikmesiOksidasyonOksidasyonYağ sarfiyatı gibi özellikler kontrol altına alınmıştır.Yağ sarfiyatı gibi özellikler kontrol altına alınmıştır.

Page 47: yataklar ve yaglayanlar

ACEA ACEA (Association of European Car Manufacturers)(Association of European Car Manufacturers) Sınıflandırması Sınıflandırması

 Yağın kullanılabileceği motor cinsi  Yağın performans seviyesi

A - Benzinli motorlar için  1 - Yakıt ekonomisi için 

B - Dizel motorlar için  2 - Genel amaçlar için

C - Dizel kamyon ve tır motorları için 3 - Yüksek performans için

Page 48: yataklar ve yaglayanlar

API Otomotiv Dişli Yağ SınıflamalarıAPI Otomotiv Dişli Yağ Sınıflamaları

API GL-5API GL-5Şok yüklemesi bulunan, çok ağır servis şartlarında çalışan, Şok yüklemesi bulunan, çok ağır servis şartlarında çalışan, dişli yağıdır. dişli yağıdır.

Page 49: yataklar ve yaglayanlar

GRESLER

Page 50: yataklar ve yaglayanlar

Gresin tanımıGresin tanımı

Madeni yağlar kimyasal sabunlarla özel kazanlarda Madeni yağlar kimyasal sabunlarla özel kazanlarda karıştırılarak pişirilir ve elde edilen karışıma gres denir.karıştırılarak pişirilir ve elde edilen karışıma gres denir.

Gresin rengi ile cinsi arasında hiçbir ilişki yoktur.Gresin rengi ile cinsi arasında hiçbir ilişki yoktur.

Page 51: yataklar ve yaglayanlar

a) Kıvama) Kıvamb) Akma Özelliğib) Akma Özelliğic) Pompalanabilmec) Pompalanabilmed) Doku ve yapısıd) Doku ve yapısıe) Renke) Renkf) Damlama noktasıf) Damlama noktasıg) Yük taşıma kapasitesig) Yük taşıma kapasitesih) Oksidasyon, pas ve korozyona karşı korumah) Oksidasyon, pas ve korozyona karşı koruma

Greslerin özellikleriGreslerin özellikleri

Page 52: yataklar ve yaglayanlar

Kalsiyum sabunlu gres (Kap gresi)Kalsiyum sabunlu gres (Kap gresi)

ÖzellikleriÖzellikleri İyi rafine edilmiş baz yağlardan elde edilmektedir. Bu İyi rafine edilmiş baz yağlardan elde edilmektedir. Bu gresler gresler suda erimezsuda erimez, nemli ıslak yerlerde rahatlıkla , nemli ıslak yerlerde rahatlıkla kullanılabilir. Ancak 80 kullanılabilir. Ancak 80 C nin üzerindeki yüksek C nin üzerindeki yüksek sıcaklıklarda kullanılmaz. Damlama noktası ortalama 90 - sıcaklıklarda kullanılmaz. Damlama noktası ortalama 90 - 100 100 C dir.C dir.

Kullanım yerleriKullanım yerleriOrta devirli ve yüklü çalışma sıcaklığının 80Orta devirli ve yüklü çalışma sıcaklığının 80 C aşmadığı C aşmadığı durumlarda, özellikle normal yük altında çalışan düşük durumlarda, özellikle normal yük altında çalışan düşük devirli düz yataklarda kullanılır. devirli düz yataklarda kullanılır.

Page 53: yataklar ve yaglayanlar

ÖzellikleriÖzellikleri Sodyum sabunlu olup, yüksek vizkozite endeksli parafinik Sodyum sabunlu olup, yüksek vizkozite endeksli parafinik baz yağlardan üretilmektedir. Dayanıklı ve uzun hizmet baz yağlardan üretilmektedir. Dayanıklı ve uzun hizmet ömürlüdür. Pasa dayanıklıdır ve özellikle ömürlüdür. Pasa dayanıklıdır ve özellikle 150150C civarındaki C civarındaki sıcaklıklardasıcaklıklarda ve -20 ve -20C gibi düşük sıcaklıklar için elverişlidir. C gibi düşük sıcaklıklar için elverişlidir. Ancak sudan çabuk etkilenirler ve su ile yıkama dayanımları Ancak sudan çabuk etkilenirler ve su ile yıkama dayanımları zayıftır.zayıftır.

Kullanım yerleriKullanım yerleriŞasilerde, tekerlek yataklarında, aks mafsallarında ve düşük Şasilerde, tekerlek yataklarında, aks mafsallarında ve düşük hızlı yataklarda kullanılır. hızlı yataklarda kullanılır.

Sodyum sabunlu gresler Sodyum sabunlu gresler (Şasi gresi serisi)(Şasi gresi serisi)

Page 54: yataklar ve yaglayanlar

ÖzelikleriÖzelikleriGeniş sıcaklık aralığında kullanılan suya, ısıya ve yüke Geniş sıcaklık aralığında kullanılan suya, ısıya ve yüke dayanıklı dayanıklı çok amaçlıçok amaçlı grestir. Sanayinin özel gres talep grestir. Sanayinin özel gres talep etmeyen birçok değişik uygulama sahasında tek çeşit gres etmeyen birçok değişik uygulama sahasında tek çeşit gres olarak kullanılır. İyi pompalanabilir. Mekanik stabilitesi ve olarak kullanılır. İyi pompalanabilir. Mekanik stabilitesi ve suya karşı direnci vardır.suya karşı direnci vardır.

Kullanım yerleri Kullanım yerleri Düz ve bilyeli yataklar, her çeşit kayma düzeyleri ve her türlü Düz ve bilyeli yataklar, her çeşit kayma düzeyleri ve her türlü greslenecek noktalar için uygundur. Gerektiğinde otomotiv greslenecek noktalar için uygundur. Gerektiğinde otomotiv tip ekipmanların gresler yerlerinde kullanılırtip ekipmanların gresler yerlerinde kullanılır. .

Lityum sabunlu greslerLityum sabunlu gresler

Page 55: yataklar ve yaglayanlar

NLGI (Ulusal Yağlayıcı Gres Enstitüsü)NLGI (Ulusal Yağlayıcı Gres Enstitüsü)

NLGI noNLGI no TanımTanım

000000 Yarı akışkanYarı akışkan

0000 Yarı akışkanYarı akışkan

00 Yarı akışkanYarı akışkan

11 Çok yumuşakÇok yumuşak

22 YumuşakYumuşak

33 Hafif kıvamlıHafif kıvamlı

44 Orta kıvamlıOrta kıvamlı

55 Ağır kıvamlıAğır kıvamlı

66 Blok gresBlok gres

Page 56: yataklar ve yaglayanlar

YAĞLAMA USULLERİ

Page 57: yataklar ve yaglayanlar

GirişGiriş

Yağlama işinde çalışacak personelin ihtimamla seçilmesi, Yağlama işinde çalışacak personelin ihtimamla seçilmesi, bunlara gerekli teçhizatın verilmesi ve eğitimi şarttır.bunlara gerekli teçhizatın verilmesi ve eğitimi şarttır.

1- Şasi gresörlerinin yağlanması yüksek basınçlı yağlama1- Şasi gresörlerinin yağlanması yüksek basınçlı yağlama

Şasinin birçok yerleri yüksek basınçlı tabanca ile yağlamak Şasinin birçok yerleri yüksek basınçlı tabanca ile yağlamak için, yağ yüksek basınçla sevkedilerek ilerideki yatak için, yağ yüksek basınçla sevkedilerek ilerideki yatak yüzeylerine gönderilir. yüzeylerine gönderilir.

Page 58: yataklar ve yaglayanlar

2- Alçak basınçlı yağlama2- Alçak basınçlı yağlama

Bazı gresörler alçak basınçla yağlanmalıdır. Sebep fazla Bazı gresörler alçak basınçla yağlanmalıdır. Sebep fazla yağlamayı önlemektir. Bu noktaların fazla yağlanması bir yağlamayı önlemektir. Bu noktaların fazla yağlanması bir keçeyi veya contayı patlatabilir veya başka bir hasara sebep keçeyi veya contayı patlatabilir veya başka bir hasara sebep olabilir.olabilir.

Page 59: yataklar ve yaglayanlar

İnşaat makinelerinin yağlanmasında bazı problemler vardır. İnşaat makinelerinin yağlanmasında bazı problemler vardır. Bunlar;Bunlar;

1- Makinelerdeki ve yağlama isteklerindeki çeşitleri,1- Makinelerdeki ve yağlama isteklerindeki çeşitleri,2- Makinelerin her zaman yağlama yerine getirilmesi,2- Makinelerin her zaman yağlama yerine getirilmesi,3- İstenilen yağlayan çeşidinin fazlalığı 3- İstenilen yağlayan çeşidinin fazlalığı

İNŞAAT MAKİNALARINDA YAĞLAMAİNŞAAT MAKİNALARINDA YAĞLAMA

Page 60: yataklar ve yaglayanlar

YAĞLAMADA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR YAĞLAMADA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR

a) YAĞLAMADAN ÖNCE a) YAĞLAMADAN ÖNCE

1.Yağlamadan önce makinenin yağlama kılavuzunu dikkatle 1.Yağlamadan önce makinenin yağlama kılavuzunu dikkatle inceleyin.inceleyin.

2.Yağlama cihazında , uygun yağ bulunup bulunmadığını 2.Yağlama cihazında , uygun yağ bulunup bulunmadığını kontrol ediniz.kontrol ediniz.

3.Yağlama cihazındaki depolarda kafi miktarda yağ ve gres 3.Yağlama cihazındaki depolarda kafi miktarda yağ ve gres bulunup bulunmadığını ve Yağlama cihazının, hava basıncını bulunup bulunmadığını ve Yağlama cihazının, hava basıncını kontrol ediniz. kontrol ediniz.

Page 61: yataklar ve yaglayanlar

b) YAĞLAMA SIRASINDAb) YAĞLAMA SIRASINDA

1- Gres almayan, kırık, bozuk gresörleri yağlamadan önce 1- Gres almayan, kırık, bozuk gresörleri yağlamadan önce değiştiriniz.değiştiriniz.

2- Gresörleri temizlemeden gres tatbik etmeyiniz.2- Gresörleri temizlemeden gres tatbik etmeyiniz.

3- Kendi imkanlarınızla gres basamadığınız yerleri derhal 3- Kendi imkanlarınızla gres basamadığınız yerleri derhal haber veriniz.haber veriniz.

Page 62: yataklar ve yaglayanlar

4- Alçak basınçla yağlanacak yerlere ve bunlara ait boşaltma 4- Alçak basınçla yağlanacak yerlere ve bunlara ait boşaltma deliklerine dikkat ediniz.deliklerine dikkat ediniz.

5-Yağlama sırasında yağladığınız yerleri dikkatle gözden 5-Yağlama sırasında yağladığınız yerleri dikkatle gözden geçiriniz, gevşeme, sızıntılar, kırık ve arızaları derhal haber geçiriniz, gevşeme, sızıntılar, kırık ve arızaları derhal haber veriniz.veriniz.

6- Yetkili olmadığınız tamir ve ayarı yapmaya teşebbüs 6- Yetkili olmadığınız tamir ve ayarı yapmaya teşebbüs etmeyiniz etmeyiniz

Page 63: yataklar ve yaglayanlar

c) YAĞLAMADAN SONRAc) YAĞLAMADAN SONRA

1-Fazla yağ ve gres sızıntılarını, serpintilerini siliniz.1-Fazla yağ ve gres sızıntılarını, serpintilerini siliniz.

2- Bütün yağlama noktalarını ve tapaları tekrar kontrol ediniz. 2- Bütün yağlama noktalarını ve tapaları tekrar kontrol ediniz. Yağlama cihazlarını temizlemeden kaldırmayınız. Yağlama cihazlarını temizlemeden kaldırmayınız.