Wykorzystanie hydroenergetyczne istniejących obiektów piętrzących wodę w Polsce

1

Wykorzystanie hydroenergetyczne istniejących obiektów piętrzących wodę w Polsce.

Ewa MalickaTowarzystwo Rozwoju Małych Elektrowni Wodnych

Praktyczne aspekty inwestycji w zieloną energię, RENEXPO Poland , Warszawa, 17 października 2013

2

Potencjał hydroenergetyczny Polski

Potencjał ekonomiczny8 500 GWh/rok

Potencjał techniczny 12 000 GWh/rok

Pozostałe13 000 GWh/rok

Potencjał techniczny12 000 GWh/rok

Potencjał teoretyczny

Potencjał obecnie wykorzystywany2 000 GWh/rok

Potencjał ekonomiczny 8 500 GWh/rokPotencjał niewykorzystany

6 500 GWh/rok

3

Potencjał hydroenergetyczny Polski

4

Historia energetyki wodnej w Polsce

1925-1935:• 8100 obiektów hydroenergetycznych (młyny, tartaki, kaszarnie,

elektrownie…) – szacunki mówią o ok. 25tys. siłowni wodnych;1953:• 7230 obiektów wykorzystujących energię wody (6330 w eksploatacji)

(prof. A. Hoffman)1981/82 :• 2131 obiektów hydroenergetycznych (300 w eksploatacji) + 863

potencjalnych miejsc instalacji na istniejących lub planowanych obiektach hydrotechnicznych (studium ENERGOPROJEKTu)

2006• 676 małych elektrowni wodnych (< 10 MW) o łącznej mocy 270 MW, od

roku 1983 przybyło 370 obiektów o łącznej mocy około 120 MW2013• 771 elektrowni wodnych, w tym 743 Małych Elektrowni Wodnych (<

10 MW), o łącznej mocy 966 MW (URE, 31 marca 2013)

5

KRAJOWY PLAN DZIAŁANIA W ZAKRESIE ENERGII ZE ŹRÓDEŁ ODNAWIALNYCH Uzupełnienie do Krajowego Planu Działania w zakresie energii ze źródeł odnawialnych z dnia 2 grudnia 2011 r., s. 1 i 2

„Polityka Energetyczna określa też główne cele w obszarze rozwoju wykorzystania OZE, które obejmują:(…)– Wykorzystanie do produkcji energii elektrycznej istniejących urządzeń piętrzącychstanowiących własność Skarbu Państwa.

Polityka, oprócz określenia celów, wskazuje konkretne działania do realizacji, które obejmują:(…) – Ocenę możliwości energetycznego wykorzystania istniejących urządzeń piętrzących, stanowiących własność Skarbu Państwa, poprzez ich inwentaryzację, ramowe określenie wpływu na środowisko oraz wypracowanie zasad ich udostępniania”.

Polityka energetyczna Polski

6

Obiekty piętrzące – inwentaryzacja KZGW

Obiekty piętrzące będące własnością Skarbu Państwa, zinwentaryzowane przez KZGW (wysokość piętrzenia powyżej 0,7 m)*

14 420

MEW przy zinwentaryzowanych obiektach* 651Stopień wykorzystania hydroenergetycznego zinwentaryzowanych obiektów piętrzących 4,5%*źródło: Prezentacja pt. Inwentaryzacja stopni piętrzących, M. Kowalczyk, KZGW, Konferencja Dziś i jutro energetyki wodnej w Polsce i UE, Renexpo, Warszawa, 18.10.2012.

7

Problemy do rozwiązania:1. Brak dostępnego publicznie wykazu obiektów piętrzących będących własnością Skarbu Państwa;

2. Nieuregulowany stan prawny nieruchomości;

3. Brak skutecznych regulacji w zakresie udostępniania obiektów piętrzących na cele hydroenergetyczne.

8

Inwentaryzacja obiektów piętrzących - wyniki udostępnione przez KZGW

*źródło: Prezentacja pt. Inwentaryzacja stopni piętrzących, M. Kowalczyk, KZGW, Konferencja Dziś i jutro energetyki wodnej w Polsce i UE, Renexpo, Warszawa, 18.10.2012

9

Inwentaryzacja obiektów piętrzących - wyniki udostępnione przez KZGW


10




11

Nieuregulowany stan prawny nieruchomości


12




13

Udostępnianie obiektów piętrzących

14

Udostępnianie obiektów piętrzących

Obiekty piętrzące będące własnością Skarbu Państwa, zinwentaryzowane przez KZGW (wysokość piętrzenia powyżej 0,7 m)*

14 420

Obiekty piętrzące, dla których prawa właścicielskie wykonują RZGW* 2 920Obiekty planowane do udostępnienia w wykazach opracowanych przez RZGW, przekazanych do publicznej wiadomości** 10Obiekty udostępnione zgodnie z obowiązującymi(?) „Zasadami udostępniania stopni wodnych będących w trwałym zarządzie RZGW”**

0*źródło: Prezentacja pt. Inwentaryzacja stopni piętrzących, M. Kowalczyk, KZGW, Konferencja Dziś i jutro energetyki wodnej w Polsce i UE, Renexpo, Warszawa, 18.10.2012.**dane uzyskane telefonicznie w poszczególnych RZGW.

15

Udostępnianie obiektów piętrzących- skuteczne regulacje?

www.restor-hydro.eu 17 RESTOR Hydro

Projekt RESTOR Hydro

INFORMACJE OGÓLNE Okres trwania: 3 lata (czerwiec 2012 – maj 2015) Współfinansowany przez Komisję Europejską

w ramach programu Intelligent Energy - Europe 11 partnerów projektu w tym:

Koordynator projektu – Europejskie Stowarzyszenie Małej Energetyki Wodnej (ESHA)

Partner projektu w Polsce – Towarzystwo Rozwoju Małych Elektrowni Wodnych (TRMEW)

Zasięg projektu: EU 27 Wartość projektu: € 2,581,853


Filozofia projektu

Na terenie Europy istnieje wiele zaniedbanych, nieczynnych czy zrujnowanych kół wodnych napędzających w przeszłości młyny, tartaki, folusze i inne obiekty, w których tkwi niewykorzystany potencjał hydroenergetyczny.

Potencjał ten można obecnie wykorzystać do produkcji energii w mikro i małych elektrowniach wodnych.


Cele projektu

inwentaryzacja niewykorzystanego potencjału hydroenergetycznego w UE poprzez zebranie danych na temat obiektów wykorzystujących energię wody w przeszłości i istniejących budowli piętrzących;

stworzenie modelu lokalnej współpracy i zainicjowanie przedsięwzięć, których celem będzie odbudowa zinwentaryzowanych obiektów z wykorzystaniem współczesnych technologii;


Działania

1) Aktualizacja bazy danych HYDI;2) Stworzenie Mapy RESTOR Hydro – 50 000 lokalizacji w UE -27;3) Zbudowanie modelu lokalnej spółdzielni, odbudowującej historyczne obiekty;4) Stworzenie poradników na temat procedur uzyskiwania pozwoleń, finansowania oraz rozwiązań technologicznych związanych z odbudową;5) Rozpoczęcie odbudowy kilkudziesięciu „wzorcowych” obiektów przez spółdzielnie w każdym z 8 krajów partnerskich;6) Organizacja warsztatów informacyjnych - Dni RESTOR Hydro i działania promocyjne.


Mapa RESTOR Hydro

Zawiera dane na temat lokalizacji historycznych obiektów piętrzących i wykorzystujących energię wody: jazów, młynów, tartaków, foluszy itp.

50 000 obiektów w Europie, w tym: 6 000 lokalizacji w Polsce.


Mapa RESTOR Hydro

DANE O OBIEKTACH Współrzędne GPS Typ obiektu (jaz, młyn, inny obiekt) Stan obiektu Potencjał energetyczny Dodatkowe dane (wysokość piętrzenia, wielkość

przepływu, dostępność sieci elektroenergetycznej, ocena ograniczeń środowiskowych, ocena wartości historycznej obiektu i inne)


Mapa RESTOR Hydro

http://www.restor-hydro.eu/tools/mills-mapPostępy w aktualizacji mapy:

Obecnie baza zawiera informacje o ponad 2 200 obiektach w Polsce.

http://www.restor-hydro.eu/tools/mills-map


Mapa RESTOR Hydro





Mapa RESTOR Hydro




www.restor-hydro.eu 26

KRYTERIA WYBORU OBIEKTÓW Wystarczający potencjał hydroenergetyczny (min. 35 kW); Poparcie lokalnej społeczności; Znaczenie historyczne, kulturowe; Potencjał edukacyjny; Korzystny potencjał turystyczny; Potencjał ekonomiczny; Warunki techniczne (drogi dojazdowe, możliwość podłączenia do

sieci energetycznej).

Odbudowa obiektów

27 RESTOR Hydro

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15

No. Criteria

Site name

Młyn Iłki Buśnia

Młyn Czech

y (Waganowic

e)

Elektrowni

a wodn

a Trzebieszowice

Jaz Cukrowni

a Lubli

n

Jaz Turzyniec

Jaz Bliźni

a

Jaz Rypinkow

ski

Jaz Łodygowice

Jaz Białogon

Jaz Ropica

Polska

Jaz Czosnówk

a

Jaz Wrzosów

Jaz Majdan

Sopocki

Jaz Podedwórze

Yes–1, No–0, Don't

know-X2.1 Signed letter of intent for site refurbishment 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

2.2 All vital parts of the site are functional 1 0 0 0 1 1 1 1 0 0 1 X X X 02.3 Copy of official document of ownership 1 1 1 1 X X X X X 1 X X 0 X 02.4 Checked that the site is less than 3 km

distance from the grid

1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

2.5 Site is not in protected area (with certain exceptions)

0 1 1 1 1 0 1 X 1 1 0 1 0 0 0

2.6 No risk or easily managable factors (fishermen/anglers, Ecological Flow, Environmental criteria)

0 1 1 0 X X X 1 1 0 x 0 0 X 0

2.7 The site has historical meaning 1 0 1 1 0 0 0 1 0 1 0 0 0 0 02.8 The site has supportive heritage community 1 1 1 1 X X 0 X X x X 0 X X X

2.9 The power potential of the site is over 1 kW 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

2.10 The access road for the machinery transport exist

1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 X 0

Step 2: Overall assessment: 7 7 9 7 5 4 5 6 5 6 4 4 3 2 23.1 Signed letter of intent for joining the

cooperative

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

3.2 Favourable estimation of own funding capacities

X 0 x 1 X 0 X 1 X 1 X 0 0 0 0

3.3 Favourable tourism potential 1 1 1 1 X 1 X 1 1 1 1 1 X 1 X3.4 Educational potential 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 1 1 1 13.5 Possibility of artisanal activities 1 1 1 1 1 1 X x X 0 0 1 1 1 1

Step 3: Selection for restoration 4 4 4 5 3 4 2 4 2 4 2 4 3 3 2

Potential power: 35 kW 35 KW 50kW 100

kW30 kW

30 kW

100 kW

36 kW

45 kW

50kW

75kW

45 kW

37 kW

30 kW

40 kW

RESTOR Hydrowww.restor-hydro.eu 28

Mapa z lokalizacjami

Iłki

Buśnia

TrzebieszowiceCzechy


Przeniesiony z Witoszyna około 1900 roku. w 1914 roku spalony przez cofające się wojska rosyjskie. Nowy młyn wybudowano w 1914 roku. W 1945 roku zniszczony przez wodę i ponownie odbudowany. Obecnie świadczy usługi dla okolicznych rolników. Jedyny ocalały młyn na rzece Bystra (z 23) .

Odbudowa obiektówMłyn Iłki


Młyn Iłki Właściciel prywatny Lokalizacja: Celejów/Iłki gm. Wąwolnica , powiat puławski,

województwo lubelskie, rzeka Bystra Przepływ średni: 1,2 m3/s, spad: ok. 3 m Szacowana moc zainstalowana: 35 kW Linia energetyczna bezpośrednio przy obiekcie Obszar chroniony: Kazimierski Park Krajobrazowy Lokalizacja o wartości historycznej Przychylność organizacji związanych z ochroną zabytków Potencjał turystyczny i edukacyjny Istnieje droga dojazdowa

Odbudowa obiektów


Młyn Iłki

Odbudowa obiektów


Młyn Iłki

Odbudowa obiektów


Młyn Iłki

Odbudowa obiektów


Młyn Iłki

Odbudowa obiektów


Nieczynna elektrownia wodna Trzebieszowice• Właściciel prywatny• Lokalizacja: Trzebieszowice, woj. dolnośląskie• Szacowana moc: 100 kW• Lokalizacja: Trzebieszowice, woj. dolnośląskie• Bliska odległość do sieci• Brak obszarów chronionych• Lokalizacja o wartości historycznej• Przychylność organizacji związanych z ochroną zabytków• Istnieje droga dojazdowa• Możliwości finansowania (własne środki)

Odbudowa obiektów


Nieczynna elektrownia wodna Trzebieszowice

Odbudowa obiektów



Odbudowa obiektów



Odbudowa obiektów


Młyn Czechy• Właściciel: Skarb Państwa, sprawujący zarząd: WZMiUW w Krakowie• Szacowana moc: 50 kW• Lokalizacja: Waganowice, powiat krakowski, rzeka Szreniawa w km 43

+960• Bliska odległość do sieci• Lokalizacja nie jest w obszarze chronionym• Ograniczone ryzyko związane z protestami• Lokalizacja o wartości historycznej• Droga dojazdowa• Możliwości finansowania (własne środki)

Odbudowa obiektów


Młyn Czechy

Odbudowa obiektów


Młyn Czechy

Odbudowa obiektów


Młyn Czechy

Odbudowa obiektów


Młyn Czechy

Odbudowa obiektów


Młyn Buśnia• Właściciel prywatny • Szacowana moc: 35 kW• Lokalizacja: Buśnia, rzeka Mątawa, woj. kujawsko-pomorskie, • Bliska odległość do siec• Lokalizacja historycznego młyna• Lokalizacja nie jest w obszarze chronionym• Ograniczone ryzyko związane z protestami• Droga dojazdowa• Potencjał edukacyjny i turystyczny

Odbudowa obiektów


Młyn Buśnia

Odbudowa obiektów


Zapraszamy do współpracy!

RESTOR Hydro

Kontakt:[email protected]

Documents

Wykorzystanie hydroenergetyczne istniejących obiektów piętrzących wodę w Polsce