Upload
duscha
View
60
Download
0
Embed Size (px)
DESCRIPTION
WYCHOWANIE INTEGRALNE WE WSPÓŁPRACY Z RODZICAMI. Cel : Ogarni ę cie refleksją zada ń rodziców i nauczycieli w obszarze wychowania Po nowoczesno ść jako kontekst współczesnego wychowania. Po co rodzice w szkole? Cele współpracy rodziców i nauczycieli. - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
WYCHOWANIE INTEGRALNE WE WSPÓŁPRACY Z RODZICAMI
Cel: Ogarnięcie refleksją zadań rodziców i nauczycieli w obszarze
wychowania
• Ponowoczesność jako kontekst współczesnego wychowania.
• Po co rodzice w szkole?• Cele współpracy rodziców i nauczycieli.• Obszary współpracy.• Normy , reguły i wartości. • Wychowanie integralne
HANNA WASZKIEWICZ
– ODN ŁOMŻA
Po co rodzice w szkole ?• Istnieje wspólny cel: rodzicom i nauczycielom zależy na rozwoju
dziecka;
• Rodzice ponoszą odpowiedzialność za opiekę i wychowanie dziecka i nie są z niej zwolnieni, gdy posyłają dziecko do szkoły;
• Szkoła uczy i wychowuje dzieci, dla których zwykle istotne są jednolite zasady postępowania w sprawach wychowawczych wszystkich dorosłych;
• Rodzice wywierają ogromny wpływ na przyswajanie przez dzieci wartości, przekonań i zachowań – szkoła dopełnia dom;
• Bez współdziałania z rodzicami szkoła nie poradzi sobie np. z zachowaniami problemowymi, ryzykownymi;
• Profilaktyka integralna musi obejmować także działania rodziny;
• Rodzice są głównymi klientami szkoły, płacą podatki;
• Szkoła może pomóc rodzicom w ich kłopotach wychowawczych;
• Oczekiwania rodziców to ważna informacja dla szkoły planującej swoje zadania, nie tylko wychowawcze;
• Opinia rodziców o szkole może służyć poprawie jakości pracy szkoły;
Cele współpracy rodziców i nauczycieli
• Dążenie do usprawnienia pracy wychowawczej z uczniami;
• Lepsze poznanie przez nauczycieli i rodziców poszczególnych uczniów;
• Wzajemne poznanie się i rozumienie nauczycieli i rodziców;
• Zjednoczenie rodziców dla ogółu uczniów;
• Uświadomienie rodziców, że wszechstronny rozwój ucznia zależy od wspólnie realizowanych zadań;
• Umacnianie więzi emocjonalnej między nauczycielami i rodzicami podczas wspólnie wykonywanych zadań;
• Ułatwienie nauczycielom zrozumienia stosunku ucznia do swojej rodziny oraz jej oczekiwań wobec niego;
• Proponowanie rodzicom określonych form oddziaływań wychowawczych, za pomocą których mogliby pomagać swoim dzieciom w rozwoju dojrzałości osobowej;
Obszary współpracy rodziny i szkoły
• Rodzicielstwo – pomoc rodzicom i rodzinom w domowego środowiska wsparcia dla uczących się dzieci;
• Komunikacja – poszukiwanie efektywnych form komunikacji w zakresie oferty programowej i postępów w rozwoju dzieci;
• Wolontariat – pozyskiwanie oraz organizowanie rodzicielskiej pomocy i wsparcia;
• Nauka domowa – dostarczanie rodzicom informacji oraz pomysłów w zakresie pomagania dzieciom w nauce, wypełnianiu obowiązków szkolnych;
• Współdecydowanie – włączenie rodziców we współdecydowanie o wszystkich sprawach związanych z życiem szkoły;
• Współpraca ze społecznością lokalną – rozpoznawanie oraz integrowanie działań zaradczych i usług świadczonych przez środowisko lokalne dla szkół i rodzin;
Ponowoczesność jako kontekst współczesnego wychowania
Ponowoczesność– to całościowy stan współczesnej kultury i cywilizacji, uwzględniający codzienne zachowania ludzi, dominujące wzory myślenia i postępowania, jak również sztukę, politykę, częściowo nawet religię i naukę.
Ponowoczesność jako kontekst współczesnego wychowania
• Promowanie utopii indywidualistycznego szczęścia.• Promowanie zasady przyjemności.• Powszechna emancypacja.• W centrum uwagi stawianie pojedynczego człowieka.• Stawianie tolerancji i demokracji na szczycie wartości.• Całkowity relatywizm, zupełna pustka aksjologiczna,
moralna, religijna i światopoglądowa.• Myślenie magiczne i życzeniowe.
Wychowanie Wychowanie jest spotkaniem osób: mistrza
i ucznia, ich wspólną wędrówką ku prawdzie, dobru i pięknu.
Wychowawca odsłania te wartości i apeluje.
Sama jego osoba stanowi wezwanie, na które wychowanek odpowiada wolną i osobową
odpowiedzią i postępuje za swym mistrzem
na drodze ku wartościom najwyższym.
M. Gogacz
Integralne wychowanie
Sfery wychowania
Intelektualna
Cielesna
Emocjonalna
Duchowa
Moralna
Integralność osoby wychowanka
Jest człowiekiem wraz ze swoją:• fizycznością ( ciałem, układami,narządami, itp.)• psychicznością ( spostrzeganiem, przeżywaniem
emocjonalnym, rozumowaniem, ze zdolnościami budowania i operowania pojęciami abstrakcyjnymi, przeżywaniem uczyć wyższych, dokonywaniem wyborów;
• duchowością ( światem wartości, poczuciem sensu życia);
Jest osobą – podmiotem swoich działań, posiadającą swoją wartość i godność, zdolną do samodoskonalenia się, niepowtarzalną i integralną ( tworzącą byt kompletny), wolną w wyborach;
Jest człowiekiem – osobą w drodze doskonalenia własnego człowieczeństwa, by z jednostki niesamodzielnej, niezdolnej do reflektowania siebie, zależnej stać się kimś samodzielnym, samoświadomym, dojrzale kochającym i wolnym;
Moralność
Moralność to niezwykła inteligencja,która pozwala nam odróżniać to, co nas rozwija,
od tego, co nas krzywdzi”
M. Dziewiecki
Moralność „Moralność - to osobna dziedzina ludzkiej
egzystencji, a zwłaszcza ludzkiego działania; związana jest ze świadomością i wolną wolą.
Czyny ludzkie w oparciu o świadomość i wolną wolę posiadają wartość moralną, są moralnie dobre lub złe”.
Karol Wojtyła - Miłość i odpowiedzialność ( 1986)
Ogniwa procesu kształtowania charakteru
• Usłyszeć • Zrozumieć• Zaakceptować • Zapamiętać • Włączyć do swojego systemu wartości • Zacząć urzeczywistniać, nawet w małym
zakresie• Podtrzymywać rozpoczęte działania poprzez
codzienną kontrolę jakości działania i zdobytych umiejętności
Definicja normy
Normy
stanowią jakby wzorcowe uogólnienie dotyczące
przewidywań zachowania się członków grupy
w różnych sytuacjach.
Normy moralne
• Normy moralne jako „dyrektywy zachowań moralnych” wskazują, jakie wzory zachowań są dozwolone w grupie, jakie postawy i przekonania są akceptowane i jakie cele są do osiągnięcia;
• Są regułami wskazującymi w konkretnych sytuacjach, do czego zobowiązany jest człowiek i w jaki sposób powinien realizować dobro w życiu indywidualnym i społecznym; mają na uwadze dobro człowieka, np. zdrowie, życie , szczęście; odnoszą się do postępowania ludzi, określają ich powinności,z reguły względem innych ludzi; wyrażone są w postaci nakazów lub zakazów.
Normy moralne
• Za każdą normą moralną kryje się ocena moralna; Ocena moralna – wyraża emocjonalny stosunek człowieka do zjawisk i czynów ludzkich, polega bądź na ich zaakceptowaniu, bądź na ich negacji, odrzuceniu;
• Naczelna norma moralna odnosi się do naczelnego dobra człowieka, takiego, które stanowi podstawę wszystkich innych dóbr; takiego, które wskazuje sens moralnej powinności obecnej we wszystkich normach moralnych, a odnoszących się do spełnienia lub zaniechania konkretnych czynów;
Zasady tworzenia reguł• Należy ująć sprawy w 3 do 6 reguł – więcej będzie trudno uczniom zapamiętać, a
nauczycielowi zauważyć ich przekroczenie;• Należy podać konkretne reguły związane aktualnie z klasą. Nie należy
przewidywać reguł, które może trzeba będzie dodać za parę miesięcy lub w następnych latach. Dobrze jest unikać sformułowań ogólnikowych;• Trzeba wytłumaczyć powody istnienia reguł;• Gdziekolwiek możliwe, warto sformułować reguły pozytywne np. „Bądź punktualny” zamiast „Nie spóźniaj się”;• Niekiedy, zwłaszcza w odniesieniu do młodszych uczniów, potrzebne jest sprawdzenie, czy rozumieją regułę, a czasem próbne przećwiczenie wykonania
wymogów reguły;• Niekiedy, zwłaszcza w pierwszych tygodniach, trzeba powtarzać reguły, aby dla uczniów było jasne, że nie były one chwilowym pomysłem nauczyciela;
Podział norm
• Normy dotyczące zadania, regulujące metody i sposoby postępowania niezbędne do realizacji celu grupowego;
• Normy regulujące interakcje w grupie – powodujące przewidywalność zachowań poszczególnych osób i zapobiegające pojawianiu się konfliktów;
• Normy dotyczące postaw i przekonań, określające, jakie postawy są w grupie pożądane, jakie zaś są godne potępienia;
• Normy dotyczące zewnętrznych zachowań, np. regulujące sposób ubierania się, uczesania czy postępowania ( normy te służą identyfikacji jednostki z grupą);
Tworzenie reguł klasowych Z A S A D A
Np.„Nikomu nie wolno wyrządzać krzywdy”
SKUTEK ZŁAMANIA TEJ ZASADY
KONSEKWENCJE ( KARA)
Wartości
• Wartością będziemy nazywali dowolny przedmiot materialny czy
idealny, ideę lub instytucję, przedmiot rzeczywisty czy wyimaginowany, w stosunku do którego jednostki lub zbiorowości przyjmują postawą szacunku, przypisują mu ważną rolę w życiu i dążenie do jego osiągnięcia odczuwają jako przymus;
• Wartościami są te przedmioty, które zapewniają jednostce
wewnętrzną równowagę i dążenie do nich daje poczucie spełnionego obowiązku, lub które dla grupy są niezbędne dla utrzymania wewnętrznej spójności;
Hierarchia wartości M.Schelera
• Wartości zmysłowe – obejmują przedmioty przyjemności i bólu oraz różnego rodzaju dobra użyteczne;
• Wartości witalne – szlachetność i podłość, moc i słabość, zalety i wady;
• Wartości duchowe- piękno i brzydota, prawość i bezprawie, poznanie prawdy;
• Wartości religijne – szczęście i rozpacz, uczucia świętości i im przeciwne
Wartości chrześcijańskie• Treści czysto nadprzyrodzone, prawdy wiary, niesprawdzalne
racjonalnie, przesądzające o tym, że chrześcijaństwo jest religią historyczną, a nie naturalną;
• Prawdy objawione, wprost odnoszące się do człowieka i jego życia, o charakterze antropologiczno- etycznym, np. grzeszność człowieka, konieczność odkupienia;
• Cel ostateczny, sąd Boży, Dekalog, Kazanie na Górze, sakramenty, Kościół;
• Rola treści chrześcijańskich w życiu człowieka, kulturze i dziejach ludzkości;
Hierarchia i system wartości wychowania i etyki pedagogicznej prof.Janusza Humplewicza
Transcendentalne wartości wychowania
Dziecięctwo Boże Wiara, nadzieja, miłość Czynienie dobra Postawa łączności z Bogiem
Wewnętrzne etyczne wartości wychowania dotyczące:
Osobowości Wszechstronnego rozwoju Postawy i czynów
Naturalne wartości wychowania
Człowiek i jego godność Dojrzałość intelektualna Dojrzałość emocjonalna Tolerancja
Społeczne etyczne wartości wychowania dotyczące:
Rodziny (samorealizacja) Współżycia( środowiska,
wspólnoty) Zawodu ( powołania)
BÓG
Wewnętrzne etyczne wartości wychowania obejmują:
• Miłość• Dobroć• Życzliwość• Serdeczność• Wdzięczność• Ufność• Rozwagę• Mądrość• Dzielność• Roztropność
• Sumienność• Hojność• Wspaniałomyślno
ść• Odwagę• Cierpliwość• Konsekwencję• Stałość• Pokorę• Uczciwość• Altruizm
Społeczne etyczne wartości wychowania obejmują:
• Wychowanie• Nauczanie• Kształcenie• Umiejętności
dydaktyczne• Przykład• Kontaktowość• Utrzymywanie więzów• Przyjaźń
• Koleżeństwo• Solidarność• Pomoc• Służba• Fachowość• Powołanie• Braterstwo• Opieka
Kategorie wartości
R. Jedliński wyróżnia następujące wartości:
• Trancendentalne (Bóg, świętość, wiara, zbawienie);• Uniwersalne ( dobro, prawda);• Estetyczne ( piękno);• Poznawcze ( wiedza, mądrość, refleksyjność);• Moralne ( bohaterstwo, godność, honor,miłość,przyjaźń, odpowiedzialność, sprawiedliwość, skromność, szczerość, uczciwość, wierność);• Społeczne (rodzina, demokracja, patriotyzm, praworządność, solidarność, tolerancja);• Witalne ( siła, zdrowie, życie); • Pragmatyczne ( praca, spryt, talent, zaradność);• Prestiżowe ( kariera, sława, władza, majątek, pieniądze);• Hedonistyczne ( radość, seks, zabawa);
Wartości
„Zatem szczęśliwy jest ten,
kto ma należyte rozeznanie wartości,
szczęśliwy jest ten,
kto się czuje zadowolony z rzeczywistości bieżącej,
niezależnie od tego, jaka to rzeczywistość,
szczęśliwy jest ten,
komu drogie jest to, co naprawdę posiada,
szczęśliwy jest ten,
komu każde położenie i warunki zaleca rozum”.
SENEKA, DIALOGI
Godność człowieka• Godność człowieka - jej uznawanie i uszanowanie, stanowi
podstawę dla ocen i norm moralnych, jest obiektywnym punktem odniesienia wszelkich ludzkich czynów, jest wyznacznikiem i norma życia moralnego;
• Uznać godność człowieka to znaczy wyżej stawiać jego samego niż wszystko, cokolwiek od niego pochodzi w widzialnym świecie;
• Wszystkie dzieła i wytwory człowieka, skrystalizowane w cywilizacjach i kulturach, stanowią tylko świat środków, którymi człowiek posługuje się w dążeniu do właściwego sobie celu;
• Zasada afirmacji godności ludzkiej jest urzeczywistniana przez akty czynienia dobra, a unikania zła w relacjach interpersonalnych;
• Uszanowanie godności dokonuje się w aktach /czynach/ moralnie godnych, tzn. w czynach bezinteresownych, zrodzonych z ludzkiej wolności oraz zgodnych z sumieniem jako ostateczną normą moralności;
Odpowiedzialność
Odpowiedzialność – to służba prawdzie i zdolność i zdolność do ponoszenia konsekwencji własnych działań;
Odpowiedzialność jest rdzeniem doświadczenia moralnego człowieka, rozróżniając dobro i zło, zawarte w treści spełnionego działania, ma świadomość, że stanowi ono część konsekwencji związanych z podjętym działaniem;
Sfery odpowiedzialności wg. Romana
Ingardena
Ponoszenie odpowiedzialności za coś;
Podejmowanie odpowiedzialności za coś;
Pociąganie do odpowiedzialności;
Działanie odpowiedzialne
Wychowanie w duchu wartości w rodzinie i szkole dokonuje się dzięki:
• Wspólnym z wychowankiem odkrywaniem ( poprzez dialog) wartości, czyli poznawaniem, czym są w swej istocie poszczególne wartości;
• Ukazaniu, na czym polega myślenie według wartości;
• Ukazaniu, na czym polega podejmowanie decyzji w kontekście urzeczywistniania jakiejś wartości;
• Ukazaniu, na czym polega rozwiązywanie konfliktów interpersonaln• i wewnętrznych w duchu wierności wartościom;
• Ukazaniu, na czym polega życie (działanie) według wartości;
• Wzbudzeniu u wychowanka motywacji do urzeczywistniania wartości;• Ukazywaniu hierarchii wartości;
Wychowanie integralne – zadania rodziców i nauczycieli
Pomaganie wychowankom w kształtowaniu zdolności realistycznego i uczciwego myślenia, poznawania realnej, obiektywnej rzeczywistości w której żyją, w zrozumieniu, że nie można odłączyć zachowań od naturalnych konsekwencji tych zachowań;
Pomaganie wychowankom w zrozumieniu, że emocje to reakcja człowieka na jego własne zachowanie i własną sytuację życiową, reakcja na osoby, sytuacje i wydarzenia zewnętrzne, które wpływają na jego los;
Pomaganie wychowankom w kształtowaniu dojrzałej postawy wobec własnej cielesności, płciowości i seksualności w oparciu o pozytywną motywację, zachowanie dyscypliny i czujności wobec własnego ciała;
Uczenie wychowanków stawiania sobie pytań o całą rzeczywistość: o to kim są i po co żyją, o to, jaki sens ma ich ciało, ich myśli i ich emocje, a także o to, jaki sens mają oni sami i życie, które stało się ich udziałem;
Rozwijanie wrażliwości moralnej wychowanków oznaczającej inteligentne odróżnianie zachowań, które rozwijają od zachowań przez które krzywdzą siebie i innych;
Formowanie prawego sumienia, zdolności odróżniania dobra od zła moralnego oraz motywowanie podejmowania pracy nad sobą przez całe życie;
Zasady wychowania
Rodzice pierwszymi i niezastępowalnymi wychowawcami;
Współpraca domu, szkoły i Kościoła w wychowaniu;
Integralność wychowania;
Oparcie wychowania o system wartości;
Szacunek dla wychowanka;
Ciągłość wychowania do miłości;
Autentyzm wychowawcy;
DEKALOG RODZICA
• Miłość daje miłość – uczę swoje dziecko otwartości, dobroci, bezinteresowności względem drugiego człowieka;
• Szanuję cudze poglądy – staram się spokojnie wysłuchać racji mojego dziecka zanim wyrażę ostateczną opinię;
• Lęk jest wrogiem zaufania – dążę do zapewnienia dziecku poczucia bezpieczeństwa, atmosfery przychylności i aprobaty;
• Autorytety są drogowskazami w osiąganiu życiowych celów – podsuwam mojemu dziecku przykłady wartościowych, zasłużonych ludzi dla Ojczyzny, kultury, nauki i sportu;
• Przykład własnego życia jest najlepszą nauką – unikam fałszu i dwuznaczności w swoim postępowaniu;
• Mówię dziecku, że jest dobre, że potrafi – mobilizuję je do działania, wskazuję jego mocne strony;
• Umiem „czytać” swoje dziecko – znam jego psychikę, zachowania, potrafię szybko zareagować na pojawiające się zagrożenia;
• Empatia to dar rozumienia bez słów – reaguję na przeżycia dziecka;• Pochwała jest motorem dalszych sukcesów – rozsądnie nagradzam
i doceniam nawet najmniejsze starania;• Pomagam w granicach rozsądku – uczę samodzielności,
odpowiedzialności za własne czyny, podejmowania trafnych decyzji;
Rodzice i dzieci
Prawdziwym domem człowieka
są inne osoby,
a nie bezkresna i zimna próżnia kosmosu.
Będąc w tym „domu” jesteśmy bezpieczni,
jakoś to chroni nasze istnienie, dostarcza
motywów życiowych.
Mamy dla kogo żyć.
Krzysztof A. Wojcieszek
Rodzice i dzieci
Wszystkie odniesienia ludzkie, wszystko to, co wiąże się
z uzyskaniem harmonii elementów w człowieku i co
stanowi jego rozwój, zapoczątkowuje się i trwa
na mocy wyników
Pierwszego spotkania z ludźmi.
Z rodzicami
Krzysztof. A Wojcieszek
Wychowanie
Dobra szkoła – to przede wszystkim mądra szkoła.
Niechaj w pracy wychowawczej wszyscy zaangażowani w nią ludzie,
zarówno wierzący, jak i poszukujący i nieweirzący poczują się związani
najpiękniejszym zadaniem –
cierpliwego i pełnego spokojnej mądrości ukazywaniu dojrzewającym
ludziom,
jak być człowiekiem naprawdę......
Jan Paweł II