Upload
ngokien
View
212
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Strona 1 z 22
Akty prawne:
Ustawa z dnia 13 października 1998 r. O systemie ubezpieczeń społecznych, Dz.U.2015, poz. 121 j.t.
Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. O świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, Dz.U.2014, poz. 159 j.t.
Ustawa z dnia 30 października 2002 r. O ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, Dz.U.2009 r., nr 167, poz. 1322 j.t.
Rozporządzenie rady ministrów z dnia 30 czerwca 2009 r. W sprawie chorób zawodowych, Dz.U.. z 2013 r., poz. 1367.
Źródła: D. Kosacka, B. Olszewski, Leksykon świadczeń ZUS – 2015, Wrocław 2015; Meritum – ubezpieczenia społeczne 2015, Wolters Kluwer 2015; I. Jędrasik-Jankowska, Pojęcia i konstrukcje prawne ubezpieczenia społecznego Pojęcia i konstrukcje prawne ubezpieczenia społecznego, Warszawa 2014; Prawo pracy i ubezpieczeń społecznych, (red.K.W. Baran), Warszawa 2013, Warszawa 2009; www.zus.pl
UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE OBEJMUJĄ:
ubezpieczenie emerytalne;
ubezpieczenia rentowe;
ubezpieczenie w razie choroby i macierzyństwa, zwane dalej "ubezpieczeniem
chorobowym";
ubezpieczenie z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, zwane dalej
"ubezpieczeniem wypadkowym".
DEFINICJE UBEZPIECZONY – PŁATNIK
ubezpieczeni - osoby fizyczne podlegające chociaż jednemu z ubezpieczeń
społecznych,
płatnik składek to m.in.:
pracodawca - w stosunku do pracowników i osób odbywających służbę
zastępczą oraz jednostka organizacyjna lub osoba fizyczna pozostająca z inną
osobą fizyczną w stosunku prawnym uzasadniającym objęcie tej osoby
ubezpieczeniami społecznymi, w tym z tytułu przebywania na urlopie
wychowawczym albo pobierania zasiłku macierzyńskiego, z wyłączeniem osób,
którym zasiłek macierzyński wypłaca Zakład,
Strona 2 z 22
jednostka wypłacająca świadczenia socjalne, zasiłki socjalne oraz
wynagrodzenia przysługujące w okresie korzystania ze świadczenia górniczego
lub w okresie korzystania ze stypendium na przekwalifikowanie - w stosunku do
osób pobierających świadczenia socjalne wypłacane w okresie urlopu, osób
pobierających zasiłek socjalny wypłacany na czas przekwalifikowania
zawodowego i poszukiwania nowego zatrudnienia oraz osób pobierających
wynagrodzenie przysługujące w okresie korzystania ze świadczenia górniczego
lub w okresie korzystania ze stypendium na przekwalifikowanie,
podmiot, na którego rzecz wykonywana jest odpłatnie praca w czasie
odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania - w
stosunku do osób, które ją wykonują, na podstawie skierowania do pracy, lub
podlegają ubezpieczeniom społecznym z tytułu pobierania zasiłku
macierzyńskiego, jeżeli zasiłek wypłaca ten podmiot,
ubezpieczony zobowiązany do opłacenia składek na własne ubezpieczenia
społeczne,
ośrodek pomocy społecznej - w stosunku do osób rezygnujących z zatrudnienia
w związku z koniecznością sprawowania bezpośredniej, osobistej opieki nad
długotrwale lub ciężko chorym członkiem rodziny oraz wspólnie
niezamieszkującymi matką, ojcem lub rodzeństwem,
powiatowy urząd pracy - w stosunku do osób pobierających zasiłek dla
bezrobotnych lub stypendium,
centrum integracji społecznej - w stosunku do osób pobierających świadczenie
integracyjne,
powiatowy urząd pracy - w stosunku do osób pobierających stypendium na
podstawie przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy w
okresie odbywania studiów podyplomowych.
SKŁADKI NA UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE
SKŁADKI – PODSTAWA WYMIARU
Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi:
Strona 3 z 22
dla pracowników, przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym
od osób fizycznych z tytułu: zatrudnienia w ramach stosunku pracy, pracy
nakładczej lub służby,
dla osób prowadzących pozarolniczą działalność i osób z nimi współpracujących
zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 60% prognozowanego
przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty
ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i
rentowe.
dla osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie
przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych w
okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia
wykonywania działalności gospodarczej - stanowi zadeklarowana kwota, nie
niższa jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia.
WYSOKOŚĆ SKŁADEK NA UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE
Wysokości składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i chorobowe wyrażone są w
formie stopy procentowej, jednakowej dla wszystkich ubezpieczonych. Stopa
procentowa składek na ubezpieczenie wypadkowe jest zróżnicowana dla
poszczególnych płatników składek i ustalana w zależności od poziomu zagrożeń
zawodowych i skutków tych zagrożeń.
Zgodnie z art. 15 i 22 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, stopy procentowe
składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i chorobowe są jednakowe dla
wszystkich ubezpieczonych i wynoszą:
na ubezpieczenie emerytalne - 19,52% podstawy wymiaru,
na ubezpieczenie rentowe - 8,00% podstawy wymiaru,
na ubezpieczenie chorobowe - 2,45% podstawy wymiaru.
na ubezpieczenie wypadkowe – od 0,40% do 3,60% podstawy wymiaru
(zmiana od 1 kwietnia 2015)
Składka na ubezpieczenie wypadkowe podlega różnicowaniu. Zasady różnicowania
stopy procentowej tej składki określa ustawa z dnia 30 października 2002 r. o
ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych oraz
rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 listopada 2002 r. w
Strona 4 z 22
sprawie różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu
wypadków przy pracy.
ZASADY FINANSOWANIA SKŁADEK
W przypadku osób pozostających w stosunku pracy oraz osób wykonujących pracę na
podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia, składki na ubezpieczenia społeczne
finansowane są przez pracodawcę (płatnik składek) i pracownika (ubezpieczony):
- składka na ubezpieczenia emerytalne finansowana jest z własnych środków i w
równych częściach przez płatnika składek i ubezpieczonego,
- składki na ubezpieczenia rentowe z własnych środków ubezpieczony 1,5% podstawy
wymiaru oraz płatnik składek 6,5% podstawy wymiaru,
- składkę na ubezpieczenie chorobowe finansuje z własnych środków sam ubezpieczony,
- składkę na ubezpieczenie wypadkowe finansuje z własnych środków płatnik składek.
Osoby prowadzące pozarolniczą działalność, które są płatnikami składek na własne
ubezpieczenia społeczne, całość składek finansują samodzielnie.
UBEZPIECZENIE CHOROBOWE
PODLEGANIE UBEZPIECZENIU CHOROBOWEMU
Zgodnie z art. 11 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych - obowiązkowo
ubezpieczeniu chorobowemu podlegają m.in.:
pracownicy,
członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych,
osoby odbywające służbę zastępczą.
Dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu podlegają, osoby objęte obowiązkowo
ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi:
wykonujące pracę nakładczą,
wykonujące pracę na podstawie umowy-zlecenia, umowy agencyjnej lub innej
umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się
przepisy dotyczące zlecenia oraz osoby z nimi współpracujące,
prowadzące pozarolniczą działalność oraz osoby z nimi współpracujące,
Strona 5 z 22
wykonujące odpłatnie pracę, na podstawie skierowania do pracy, w czasie
odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania,
duchowni.
ŚWIADCZENIA Z UBEZPIECZENIA CHOROBOWEGO:
Świadczenia pieniężne z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa,
zwanego dalej "ubezpieczeniem chorobowym", obejmują:
zasiłek chorobowy;
świadczenie rehabilitacyjne;
zasiłek wyrównawczy;
zasiłek macierzyński;
zasiłek opiekuńczy.
ZASIŁEK CHOROBOWY
Zasiłek chorobowy to świadczenie pieniężne, które przysługuje ubezpieczonemu, który
stał się niezdolny do pracy w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego.
PRAWO DO ZASIŁKU CHOROBOWEGO
Zasiłek chorobowy z ubezpieczenia chorobowego przysługuje objętym ubezpieczeniem
chorobowym:
pracownikom,
osobom wykonującym pracę nakładczą,
członkom rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych,
osobom wykonującym pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy
zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem
cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia oraz osobom z nimi
współpracującym,
osobom prowadzącym pozarolniczą działalność oraz osobom z nimi
współpracującym,
osobom wykonującym odpłatnie pracę, na podstawie skierowania do pracy, w
czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania,
duchownym,
osobom odbywającym służbę zastępczą.
Strona 6 z 22
OKRES WYCZEKIWANIA
Ubezpieczony nabywa prawo do zasiłku chorobowego po upływie okresu
wyczekiwania (okres podlegania ubezpieczeniu - od zgłoszenia do ubezpieczeń do
chwili kiedy możliwe jest skorzystanie ze świadczeń). Okres ten jest zróżnicowany
w zależności od charakteru ubezpieczenia. Do okresu ubezpieczenia zalicza się
poprzednie okresy ubezpieczenia chorobowego, jeżeli przerwa w ubezpieczeniu nie
przekracza 30 dni.
Osoba podlegająca ubezpieczeniu chorobowemu obowiązkowo (PRACOWNIK) ma
prawo do zasiłku chorobowego po upływie 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia
chorobowego.
Osoba podlegająca ubezpieczeniu chorobowemu dobrowolnie prawo do zasiłku
chorobowego nabywa po upływie 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia.
Bez okresu wyczekiwania zasiłek chorobowy przysługuje min.:
absolwentom szkół lub szkół wyższych, którzy zostali objęci ubezpieczeniem
chorobowym lub przystąpili do ubezpieczenia chorobowego w ciągu 90 dni od
dnia ukończenia szkoły lub uzyskania dyplomu ukończenia studiów wyższych,
ubezpieczonym, których niezdolność do pracy spowodowana została chorobą
zawodową lub wypadkiem w pracy, wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy
ubezpieczonym obowiązkowo, którzy legitymują się co najmniej 10-letnim
okresem obowiązkowego ubezpieczenia chorobowego.
PRAWO DO ZASIŁKU CHOROBOWEGO PO USTANIU UBEZPIECZENIA
Zasiłek chorobowy przysługuje także, jeżeli niezdolność do pracy trwała bez przerwy co
najmniej 30 dni i powstała po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego:
nie później niż w ciągu 14 dni od ustania tytułu ubezpieczenia chorobowego lub
wypadkowego albo
nie później niż w ciągu 3 miesięcy od ustania tytułu ubezpieczenia chorobowego
lub wypadkowego - w razie choroby zakaźnej, której okres wylęgania jest dłuższy
niż 14 dni lub innej choroby, której objawy chorobowe ujawniają się po okresie
dłuższym niż 14 dni od początku choroby.
Strona 7 z 22
OKRES POBIERANIA ZASIŁKU CHOROBOWEGO
Zasiłek chorobowy przysługuje przez okres trwania niezdolności do pracy, nie dłużej niż
przez 182 dni, a w przypadku gruźlicy nie dłużej niż przez 270 dni. W przypadku
ubezpieczonych, których niezdolność do pracy przypada na okres ciąży mają prawo do
zasiłku chorobowego przez okres do 270 dni.
WYNAGRODZENIE ZA CZAS NIEZDOLNOŚCI DO PRACY I ZASIŁEK CHOROBOWY
Pracownikom, osobom wykonującym pracę nakładczą oraz osobom odbywającym
służbę zastępczą zasiłek chorobowy przysługuje od 34. dnia niezdolności do pracy w
roku kalendarzowym, a jeżeli ukończyli 50 rok życia - od 15. dnia niezdolności do pracy
w roku kalendarzowym. Za czas niezdolności do pracy trwającej łącznie do 33 lub
odpowiednio do 14 dni w ciągu roku kalendarzowego, zachowują oni prawo do
wynagrodzenia, na podstawie art. 92 Kodeksu pracy.
OKRESY, GDY NIE PRZYSŁUGUJE ZASIŁEK CHOROBOWY
Zasiłek chorobowy nie przysługuje:
za okresy, w których ubezpieczony zachowuje prawo do wynagrodzenia na
podstawie przepisów szczególnych,
w okresie urlopu bezpłatnego lub urlopu wychowawczego,
w okresie tymczasowego aresztowania lub odbywania kary pozbawienia
wolności, z wyjątkiem przypadków, w których prawo do zasiłku wynika z
ubezpieczenia chorobowego osób wykonujących odpłatnie pracę na podstawie
skierowania do pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub
tymczasowego aresztowania,
za cały okres orzeczonej niezdolności do pracy, jeżeli niezdolność do pracy
spowodowana została w wyniku umyślnego przestępstwa lub wykroczenia, co
zostało stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu,
za okres pierwszych pięciu dni, jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana
nadużyciem alkoholu (fakt ten jest stwierdzony przez lekarza kodem "C" w
zaświadczeniu lekarskim),
za okres objęty zaświadczeniem lekarskim, w przypadku wykonywania w czasie
zwolnienia lekarskiego pracy zarobkowej albo wykorzystywania zwolnienia
lekarskiego od pracy niezgodnie z celem tego zwolnienia, co zostało stwierdzone
Strona 8 z 22
w trakcie kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy
przeprowadzanej przez płatnika zasiłku.
Zasiłek chorobowy za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego nie
przysługuje, gdy osoba niezdolna do pracy:
ma ustalone prawo do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy albo
nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego
kontynuuje działalność zarobkową lub podjęła działalność zarobkową
stanowiącą tytuł do objęcia ubezpieczeniem chorobowym albo zapewniającą
prawo do świadczeń za okres choroby,
jest uprawniona do zasiłku dla bezrobotnych, zasiłku przedemerytalnego lub
świadczenia przedemerytalnego,
nie nabyła prawa do zasiłku w czasie ubezpieczenia z powodu nie
przepracowania wymaganego okresu wyczekiwania,
jeżeli ubezpieczenie ustało po wyczerpaniu pełnego okresu pobierania zasiłku
chorobowego.
WYSOKOŚĆ ZASIŁKU CHOROBOWEGO
Wysokość zasiłku chorobowego wynosi 80% wynagrodzenia lub przychodu
stanowiącego podstawę jego wymiaru.
Zasiłek chorobowy za okres pobytu w szpitalu przysługuje w wysokości 70% podstawy
wymiaru. Od 1 stycznia 2011 r. w przypadku pracownika, który ukończył 50 rok życia,
począwszy od następnego roku kalendarzowego po roku, w którym ukończył 50 rok
życia, miesięczny zasiłek chorobowy za okres pobytu w szpitalu od 15 do 33 dnia
niezdolności do pracy w roku kalendarzowym wynosi 80% podstawy wymiaru zasiłku.
Prawo do zasiłku chorobowego w wysokości 80% podstawy wymiaru w związku z
pobytem w szpitalu mają także osoby ubezpieczone niebędące pracownikami, do
których ma zastosowanie art. 92 Kodeksu pracy, tj. osoby wykonujące pracę
nakładczą oraz osoby odbywające służbę zastępczą.
Jeżeli przyczyną niezdolności do pracy jest wypadek przy pracy, w drodze do pracy lub z
pracy albo choroba zawodowa lub też przypada na okres ciąży, a także jeżeli niezdolność
do pracy powstała wskutek poddania się niezbędnym badaniom lekarskim
przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów albo zabiegowi
pobrania komórek, tkanek i narządów - zasiłek chorobowy przysługuje w wysokości
100% podstawy wymiaru (także za okres pobytu w szpitalu).
Strona 9 z 22
ŚWIADCZENIE REHABILITACYJNE
Świadczenie rehabilitacyjne przysługuje ubezpieczonemu, który po wyczerpaniu
okresu pobierania zasiłku chorobowego jest nadal niezdolny do pracy, a dalsze leczenie
lub rehabilitacja rokują odzyskanie zdolności do pracy. Przysługuje przez okres
niezbędny do przywrócenia zdolności do pracy, nie dłużej niż przez 12 miesięcy.
Podstawa wymiaru i wysokość świadczenia
Świadczenie wypłacane jest w wysokości 90% wynagrodzenia lub przychodu, które
stanowiło podstawę wymiaru zasiłku chorobowego za okres pierwszych 90. dni
pobierania świadczenia, a jeśli niezdolność do pracy przypada na okres ciąży
(świadczenie rehabilitacyjne z ubezpieczenia chorobowego) oraz gdy niezdolność do
pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową
(świadczenie rehabilitacyjne z ubezpieczenia wypadkowego) - w wysokości 100% tego
wynagrodzenia; w pozostałych przypadkach 75%.
Dla celów obliczenia świadczenia rehabilitacyjnego podstawa wymiaru zasiłku
chorobowego przyjęta do obliczenia tego świadczenia podlega waloryzacji od
pierwszego dnia okresu, na który świadczenie zostało przyznane.
ZASIŁEK WYRÓWNAWCZY
Zasiłek wyrównawczy przysługuje ubezpieczonemu będącemu pracownikiem ze
zmniejszoną sprawnością do pracy, którego wynagrodzenie uległo obniżeniu wskutek
poddania się rehabilitacji zawodowej w celu adaptacji lub przyuczenia do określonej
pracy. Zasiłek wyrównawczy przysługuje wówczas przez okres rehabilitacji, nie dłużej
jednak niż przez 24. miesiące. Zasiłek nie przysługuje osobie uprawnionej do
emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy.
Jeżeli konieczność poddania się rehabilitacji zawodowej spowodowana została
wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową, pracownikowi przysługuje zasiłek
wyrównawczy z ubezpieczenia wypadkowego, w pozostałych przypadkach przysługuje
zasiłek wyrównawczy z ubezpieczenia chorobowego.
Strona 10 z 22
Zasiłek wyrównawczy stanowi różnicę między przeciętnym miesięcznym
wynagrodzeniem za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających rehabilitację a
wynagrodzeniem miesięcznym osiąganym podczas pracy z obniżonym
wynagrodzeniem.
ZASIŁEK MACIERZYŃSKI
ZASIŁEK MACIERZYŃSKI PRZYSŁUGUJE ZA OKRESY ODPOWIADAJĄCE OKRESOM:
urlopu macierzyńskiego i urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego,
dodatkowego urlopu macierzyńskiego i dodatkowego urlopu na warunkach
urlopu macierzyńskiego,
urlopu rodzicielskiego,
urlopu ojcowskiego.
ZASIŁEK ZA OKRES ODPOWIADAJĄCY OKRESOWI URLOPU MACIERZYŃSKIEGO
LUB URLOPU NA WARUNKACH URLOPU MACIERZYŃSKIEGO
Zasiłek macierzyński przysługuje ubezpieczonej, która w okresie ubezpieczenia
chorobowego lub w okresie urlopu wychowawczego:
urodziła dziecko,
przyjęła na wychowanie dziecko w wieku do 7 roku życia, a w przypadku dziecka
wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, w wieku do
10 roku życia i wystąpiła do sądu opiekuńczego z wnioskiem o wszczęcie
postępowania w sprawie jego przysposobienia,
przyjęła na wychowanie dziecko w wieku do 7 roku życia, a w przypadku dziecka
wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, w wieku do
10 roku życia w ramach rodziny zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej
zawodowej.
Zasiłek macierzyński przysługuje także pracownicy zatrudnionej na podstawie umowy o
pracę na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy, z którą umowa o pracę
została przedłużona do dnia porodu.
Zasiłek macierzyński przysługuje również w razie urodzenia dziecka po ustaniu
ubezpieczenia chorobowego (zatrudnienia), jeżeli ubezpieczenie to ustało w okresie
Strona 11 z 22
ciąży wskutek ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy albo z naruszeniem
przepisów prawa, jeżeli zostało to stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu. W
przypadku, gdy zatrudnienie ustało w okresie ciąży z powodu ogłoszenia upadłości lub
likwidacji pracodawcy, a pracownicy nie zapewniono innego zatrudnienia, przysługuje
jej do dnia porodu zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego.
OKRES WYPŁATY ZASIŁKU ZA OKRES ODPOWIADAJĄCY OKRESOWI URLOPU
MACIERZYŃSKIEGO (Z TYTUŁU URODZENIA DZIECKA)
Okres wypłaty zasiłku macierzyńskiego z tytułu urodzenia dziecka wynosi:
20 tygodni (140 dni) - w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie,
31 tygodni (217 dni) - w przypadku urodzenia dwojga dzieci przy jednym porodzie,
33 tygodni (231 dni) - w przypadku urodzenia trojga dzieci przy jednym porodzie,
35 tygodni (245 dni) - w przypadku urodzenia czworga dzieci przy jednym porodzie,
37 tygodni (259 dni) - w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci przy jednym porodzie.
W przypadku urodzenia martwego dziecka lub zgonu dziecka przed upływem 8 tygodni
życia, ubezpieczona ma prawo do zasiłku macierzyńskiego przez okres 8 tygodni (56
dni) po porodzie, nie krócej niż przez okres 7 dni od dnia zgonu dziecka. W razie śmierci
dziecka po upływie 8 tygodni życia, ubezpieczona zachowuje prawo do zasiłku
macierzyńskiego przez okres 7 dni od dnia zgonu dziecka.
ZASIŁEK MACIERZYŃSKI ZA OKRES ODPOWIADAJĄCY OKRESOWI URLOPU
RODZICIELSKIEGO
Od 17 czerwca 2013 r. zasiłek macierzyński przysługuje również przez okres ustalony
przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu rodzicielskiego. Zasiłek macierzyński za
okres urlopu rodzicielskiego przysługuje zarówno w związku z urodzeniem dziecka, jak
i w związku z przyjęciem na wychowanie dziecka w wieku do 7 roku życia, a w
przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego,
dziecka w wieku do 10 roku życia i wystąpieniem do sądu opiekuńczego z wnioskiem o
wszczęcie postępowania w sprawie jego przysposobienia lub przyjęciem na wychowanie
dziecka w ramach rodziny zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej.
Strona 12 z 22
Warunkiem nabycia prawa do zasiłku macierzyńskiego za okres ustalony jako okres
urlopu rodzicielskiego jest wykorzystanie zasiłku macierzyńskiego za okres ustalony
przepisami Kodeksu pracy jako okres dodatkowego urlopu macierzyńskiego
albo dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego w pełnym wymiarze.
OKRES WYPŁATY
Wymiar zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu
rodzicielskiego wynosi 26 tygodni i można go wykorzystać w całości lub maksymalnie w
trzech częściach, następujących bezpośrednio po sobie, z których każda nie może być
krótsza niż 8 tygodni i musi stanowić wielokrotność tygodnia. Wymiar urlopu
rodzicielskiego nie jest uzależniony od liczby dzieci urodzonych przy jednym porodzie
(lub przyjętych równocześnie na wychowanie). Z zasiłku macierzyńskiego za okres
urlopu rodzicielskiego rodzice mogą korzystać równocześnie z tym, że łączny wymiar
urlopu i zasiłku przysługujący obojgu rodzicom nie może przekroczyć 26 tygodni.
ZASIŁEK ZA OKRES ODPOWIADAJĄCY OKRESOWI URLOPU OJCOWSKIEGO
Ubezpieczony ojciec wychowujący dziecko ma prawo do zasiłku macierzyńskiego przez
okres ustalony jako okres urlopu ojcowskiego w wymiarze 2 tygodni, nie dłużej jednak
niż do ukończenia przez dziecko 12 miesięcy życia. Ubezpieczony - ojciec wychowujący
dziecko przysposobione ma prawo do zasiłku macierzyńskiego przez okres ustalony
przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu ojcowskiego, w wymiarze 2 tygodni, nie
dłużej niż do upływu 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia sądu
orzekającego przysposobienie i nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 7 roku życia,
a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku
szkolnego, nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 10 roku życia.
Zasiłek macierzyński przez okres ustalony jako okres urlopu ojcowskiego przysługuje
zarówno pracownikom korzystającym z takiego urlopu, jak i innym osobom
podlegającym ubezpieczeniu chorobowemu niebędącym pracownikami, do których
przepisy Kodeksu pracy nie mają zastosowania.
Strona 13 z 22
WYSOKOŚĆ ZASIŁKU MACIERZYŃSKIEGO
Zasiłek macierzyński za okres ustalony jako okres urlopu macierzyńskiego, urlopu na
warunkach urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu macierzyńskiego,
dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego oraz urlopu ojcowskiego
przysługuje w wysokości 100% podstawy wymiaru, natomiast za okres ustalony jako
okres urlopu rodzicielskiego - w wysokości 60% podstawy wymiaru zasiłku. W
przypadku gdy ubezpieczona nie później niż 14 dni po porodzie (lub po przyjęciu
dziecka na wychowanie i wystąpieniu do sądu z wnioskiem o wszczęcie postępowania w
sprawie przysposobienia dziecka albo przyjęciu na wychowanie w ramach rodziny
zastępczej) złoży wniosek o wypłatę zasiłku macierzyńskiego za okres ustalony jako
okres dodatkowego urlopu macierzyńskiego lub dodatkowego urlopu na warunkach
urlopu macierzyńskiego w pełnym wymiarze oraz urlopu rodzicielskiego, również w
pełnym wymiarze, zasiłek macierzyński za wszystkie okresy wynosi 80% podstawy
jego wymiaru.
Ubezpieczonej, której zasiłek macierzyński jest wypłacany w wysokości 80% podstawy
wymiaru, w przypadku rezygnacji z zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający
okresowi dodatkowego urlopu macierzyńskiego albo dodatkowego urlopu na
warunkach urlopu macierzyńskiego w całości albo w części lub za okres odpowiadający
okresowi urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze, wypłaca się jednorazowe
wyrównanie pobranego zasiłku macierzyńskiego do wysokości 100% za okres ustalony
przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego albo urlopu na
warunkach urlopu macierzyńskiego oraz dodatkowego urlopu macierzyńskiego albo
dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego. Jednorazowe wyrównanie
zasiłku jest wypłacane pod warunkiem niepobrania przez ubezpieczonego ojca dziecka
zasiłku macierzyńskiego za okresy, z których rezygnuje matka dziecka.
ZASIŁEK OPIEKUŃCZY
Zasiłek opiekuńczy przysługuje ubezpieczonemu (osobie objętej ubezpieczeniem
chorobowym zarówno obowiązkowo jak i dobrowolnie), który jest zwolniony od
wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad:
1. zdrowym dzieckiem w wieku do lat 8. w przypadku:
Strona 14 z 22
o nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub
szkoły, do których uczęszcza dziecko, a także w przypadku choroby niani,
z którą rodzice zawarli umowę "uaktywniającą" w rozumieniu ustawy z
dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (Dz. U. z 2013
r. poz. 1457) lub dziennego opiekuna w rozumieniu tej ustawy,
sprawujących opiekę nad dzieckiem,
o porodu lub choroby rodzica stale opiekującego się dzieckiem, jeżeli poród
lub choroba uniemożliwia temu małżonkowi sprawowanie opieki,
o pobytu rodzica stale opiekującego się dzieckiem w stacjonarnym zakładzie
opieki zdrowotnej,
2. chorym dzieckiem w wieku do lat 14,
3. innym chorym członkiem rodziny.
Za innego członka rodziny uważa się małżonka, rodziców, teściów, dziadków, wnuki,
rodzeństwo oraz dzieci w wieku ponad 14 lat - pod warunkiem, że pozostają oni z osobą
sprawującą opiekę we wspólnym gospodarstwie domowym.
Za dzieci, nad którymi sprawowanie opieki daje prawo do zasiłku opiekuńczego, uważa
się dzieci własne ubezpieczonego lub jego małżonka oraz dzieci przysposobione, a także
dzieci obce przyjęte na wychowanie i utrzymanie.
Prawo do zasiłku przysługuje na równi matce i ojcu dziecka, a zasiłek wypłaca się tylko
jednemu z rodziców, temu, który wystąpi z wnioskiem o jego wypłatę za dany okres.
Zasiłek opiekuńczy przysługuje przez okres zwolnienia od pracy z powodu konieczności
osobistego sprawowania opieki, nie dłużej jednak niż przez 60 dni w roku
kalendarzowym, jeżeli opieka sprawowana jest nad zdrowym dzieckiem do lat 8 i
chorym dzieckiem do lat 14, albo 14 dni w roku kalendarzowym, jeżeli opieka
sprawowana jest nad dzieckiem w wieku ponad 14 lat lub innymi chorymi
członkami rodziny.
Łączny okres wypłaty zasiłku opiekuńczego z powodu opieki nad dziećmi i innymi
członkami rodziny z różnych przyczyn i bez względu na liczbę dzieci i liczbę członków
rodziny wymagających opieki, nie może przekroczyć 60. dni w roku kalendarzowym.
W przypadku, gdy ubezpieczona matka dziecka, która pobiera zasiłek macierzyński w
wymiarze 8 tygodni po porodzie, przebywa w szpitalu, ubezpieczonemu ojcu dziecka
Strona 15 z 22
przysługuje za okres pobytu matki dziecka w szpitalu dodatkowy zasiłek opiekuńczy z
tytułu osobistego sprawowania opieki nad nowourodzonym dzieckiem, w wymiarze do
8 tygodni, tj. do 56 dni, nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 8 tygodni życia.
Wymiar zasiłku opiekuńczego w takim przypadku nie jest związany z rokiem
kalendarzowym i jest niezależny od wymiaru określonego wyżej (60 i 14 dni). Przepis
ten ma zastosowanie także do innego ubezpieczonego członka najbliższej rodziny, jeżeli
przerwie zatrudnienie lub inną działalność zarobkową w celu sprawowania osobistej
opieki nad dzieckiem.
Zasiłek opiekuńczy przysługuje pod warunkiem, że nie ma innych członków rodziny
mogących zapewnić opiekę. W przypadku sprawowania opieki nad chorym dzieckiem w
wieku do lat 2, zasiłek opiekuńczy przysługuje nawet wówczas, gdy są inni członkowie
rodziny mogący zapewnić opiekę.
UBEZPIECZENIE WYPADKOWE
WYPADEK PRZY PRACY – DEFINICJA
Wypadek przy pracy to nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, powodujące
uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą:
podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności
albo poleceń przełożonych,
podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz
pracodawcy nawet bez polecenia,
w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między
siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze
stosunku pracy.
Urazem, zgodnie jest uszkodzenie tkanek ciała lub narządów człowieka wskutek
działania czynnika zewnętrznego.
Na równi z wypadkiem przy pracy, w zakresie uprawnienia do świadczeń określonych w
ustawie, traktowany jest wypadek, któremu pracownik uległ:
w czasie podróży służbowej, w okolicznościach innych niż określone wyżej,
chyba że wypadek spowodowany został postępowaniem pracownika, które nie
pozostaje w związku z wykonywaniem powierzonych mu zadań,
podczas szkolenia w zakresie powszechnej samoobrony,
Strona 16 z 22
przy wykonywaniu zadań zleconych przez działające u pracodawcy organizacje
związkowe.
OBOWIĄZKI PRACODAWCY W ZWIĄZKU Z WYPADKIEM PRZY PRACY
Ustalanie okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy, jakiemu uległ ubezpieczony
będący pracownikiem, następuje w trybie określonym przepisami Kodeksu pracy.
Bezpośrednio po otrzymaniu informacji o zaistniałym wypadku pracodawca jest
zobowiązany do powołania zespołu powypadkowego, który powinien niezwłocznie
przystąpić do ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku oraz ustalenia czy wypadek
pozostaje w związku z pracą.
Zespół powypadkowy po ustaleniu okoliczności i przyczyn wypadku, nie później niż w
terminie 14 dni od dnia uzyskania zawiadomienia o wypadku, sporządza protokół
ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy (protokół powypadkowy).
KARTA WYPADKU
Osoby niebędące pracownikami, które w okresie ubezpieczenia wypadkowego z danego
tytułu uległy wypadkowi, zgłaszają wypadek odpowiednim podmiotom (Społecznych w
stosunku do prowadzących pozarolniczą działalność oraz współpracujących przy
prowadzeniu takiej działalności - Zakład Ubezpieczeń), które ustalenia okoliczności i
przyczyn wypadku przy pracy dokonują w karcie wypadku.
CHOROBA ZAWODOWA – DEFINICJA
Choroba zawodowa to choroba określoną w wykazie chorób zawodowych, o którym
mowa w art. 237 §1 pkt. 2 Kodeksu pracy, jeżeli została spowodowana działaniem
czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy lub sposobem
wykonywania pracy.
Wykaz chorób zawodowych i szczegółowe zasady postępowania w sprawach zgłaszania
podejrzenia, rozpoznania i stwierdzenia chorób zawodowych oraz podmioty właściwe w
tych sprawach zostały określone w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 30 lipca 2002
r. (Dz.U. nr 132, poz. 1115). W załączniku do rozporządzenia zostały wykazane choroby,
które są uznawane za zawodowe i okres, w którym wystąpienie udokumentowanych
objawów chorobowych upoważnia do rozpoznania choroby zawodowej.
Strona 17 z 22
ŚWIADCZENIA Z UBEZPIECZENIA WYPADKOWEGO
Z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej przysługują:
zasiłek chorobowy,
świadczenie rehabilitacyjne,
zasiłek wyrównawczy,
jednorazowe odszkodowanie,
renta z tytułu niezdolności do pracy, w tym renta szkoleniowa,
renta rodzinna,
dodatek pielęgnacyjny,
dodatek do renty rodzinnej - dla sieroty zupełnej,
pokrycie kosztów leczenia z zakresu stomatologii i szczepień ochronnych oraz
zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne w zakresie określonym ustawą.
Zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego nie przysługuje w przypadku,
gdy:
wyłączną przyczyną wypadku było udowodnione naruszenie przez
ubezpieczonego przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia, spowodowane
przez niego umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa,
ubezpieczony, będąc w stanie nietrzeźwości albo pod wpływem środków
odurzających lub substancji psychotropowych, przyczynił się w znacznym
stopniu do spowodowania wypadku,
ubezpieczony odmówił bez uzasadnionej przyczyny poddania się badaniu w celu
ustalenie zawartości w organizmie alkoholu, środków odurzających lub
substancji psychotropowych albo przez swoje zachowanie uniemożliwił
przeprowadzenie takiego badania.
RENTA Z TYTUŁU NIEZDOLNOŚCI DO PRACY
Prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który
spełnia łącznie następujące warunki:
jest niezdolny do pracy,
ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy,
niezdolność do pracy powstała w określonych ustawą okresach składkowych (i
nieskładkowych, nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.
Strona 18 z 22
NIEZDOLNOŚĆ DO PRACY
Osoba niezdolna do pracy to osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do
pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i która nie rokuje
odzyskania tej zdolności po przekwalifikowaniu.
Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania
jakiejkolwiek pracy.
Częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła - w znacznym stopniu -
zdolność do pracy zgodnej z posiadanym przez nią poziomem kwalifikacji.
STAŻ UPRAWNIAJĄCY DO RENTY
Okres składkowy i nieskładkowy wymagany do przyznania renty uzależniony jest od
wieku osoby, w jakim powstała niezdolność do pracy. Okres ten wynosi odpowiednio:
1 rok - jeżeli niezdolność do pracy powstała przed ukończeniem 20 lat,
2 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 20 do 22 lat,
3 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 22 do 25 lat,
4 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 25 do 30 lat,
5 lat - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat.
Jeżeli ubezpieczony nie osiągnął wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego,
warunek posiadania wymaganego okresu uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony
został zgłoszony do ubezpieczenia przed ukończeniem 18 lat albo w ciągu 6 miesięcy po
ukończeniu nauki w szkole ponadpodstawowej, ponadgimnazjalnej lub w szkole wyższej
oraz do dnia powstania niezdolności do pracy miał bez przerwy lub z przerwami
nieprzekraczającymi 6 miesięcy, okresy składkowe i nieskładkowe.
RODZAJE RENT
Renta stała przysługuje osobie, której niezdolność do pracy została uznana za trwałą.
Renta okresowa - jeśli niezdolność do pracy ma charakter czasowy.
Niezdolność do pracy jest orzekana na okres nie dłuższy niż 5 lat, chyba że według
wiedzy medycznej nie ma rokowań odzyskania zdolności do pracy przed upływem tego
okresu - wówczas niezdolność do pracy będzie orzekana na okres dłuższy niż 5 lat.
Strona 19 z 22
Jeżeli osobie uprawnionej do renty z tytułu niezdolności do pracy przez okres co
najmniej ostatnich 5 lat poprzedzających dzień badania lekarskiego brakuje mniej niż 5
lat do osiągnięcia wieku emerytalnego, tj. 60 lat dla kobiety i 65 lat dla mężczyzny, w
przypadku dalszego stwierdzenia niezdolności do pracy orzeka się niezdolność do pracy
na okres do dnia osiągnięcia tego wieku.
ORZEKANIE O NIEZDOLNOŚCI DO PRACY
Lekarz orzecznik ocenia niezdolność do pracy, jej stopień a także dokonuje ustaleń
dotyczących:
daty powstania niezdolności do pracy,
trwałości lub przewidywanego okresu niezdolności do pracy,
związku przyczynowego niezdolności do pracy lub śmierci z określonymi
okolicznościami,
trwałości lub przewidywanego okresu niezdolności do samodzielnej egzystencji,
celowości przekwalifikowania zawodowego.
Organem orzekającym w I instancji jest lekarz orzecznik ZUS, natomiast w II instancji
orzekają komisje lekarskie Zakładu. Od orzeczenia lekarza orzecznika ZUS przysługuje
prawo wniesienia sprzeciwu do komisji lekarskiej ZUS w ciągu 14 dni od dnia
doręczenia tego orzeczenia. Sprzeciw wnosi się za pośrednictwem jednostki
organizacyjnej ZUS właściwej ze względu na miejsce zamieszkania osoby
zainteresowanej.
RENTA SZKOLENIOWA
Jeśli ubezpieczony spełni warunki wymagane do przyznania renty z tytułu niezdolności
do pracy i uzyska orzeczenie o celowości przekwalifikowania zawodowego ze względu
na niezdolność do pracy w dotychczasowym zawodzie, może otrzymać rentę
szkoleniową. Renta przyznawana jest na okres 6 miesięcy. Na wniosek starosty istnieje
możliwość przedłużenia tego okresu na czas niezbędny do przekwalifikowania
zawodowego o dalsze 30 miesięcy.
Okres 6 miesięcy może ulec skróceniu, jeśli przed upływem tego okresu starosta
zawiadomi organ rentowy o braku możliwości przekwalifikowania do innego zawodu
lub o tym, że osoba zainteresowana nie poddaje się przekwalifikowaniu zawodowemu.
Strona 20 z 22
RENTA RODZINNA
Renta rodzinna przysługuje uprawnionym członkom rodziny osoby, która w chwili
śmierci miała ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy
albo spełniała warunki wymagane do uzyskania jednego z tych świadczeń. Przy ocenie
prawa do renty przyjmuje się, że osoba zmarła była całkowicie niezdolna do pracy.
Renta rodzinna przysługuje także uprawnionym członkom rodziny osoby, która w chwili
śmierci pobierała zasiłek przedemerytalny, świadczenie przedemerytalne lub
nauczycielskie świadczenie kompensacyjne. W takim przypadku przyjmuje się, że osoba
zmarła spełniała warunki do uzyskania renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.
UPRAWNIENI DO RENTY RODZINNEJ
DZIECI
Do renty rodzinnej mają prawo: dzieci własne, dzieci drugiego małżonka oraz
dzieci przysposobione - do ukończenia 16 lat, a po osiągnięciu tego wieku, pod
warunkiem nauki w szkole, do ukończenia 25 lat oraz bez względu na wiek, jeżeli stały
się całkowicie niezdolne do pracy do ukończenia 16 lat lub w czasie nauki w szkole do
ukończenia 25 lat. Jeżeli dziecko osiągnęło 25 lat będąc na ostatnim roku studiów w
szkole wyższej, prawo do renty przedłuża się do zakończenia tego roku studiów.
Pod pojęciem "nauki w szkole" należy rozumieć naukę pobieraną w systemie dziennym,
wieczorowym, zaocznym oraz eksternistycznym.
WNUKI I RODZEŃSTWO
Prawo do renty rodzinnej mają także wnuki, rodzeństwo i inne dzieci przyjęte na
wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletności, z wyłączeniem dzieci
przyjętych na wychowanie i utrzymanie w ramach rodziny zastępczej lub rodzinnego
domu dziecka, jeżeli spełniają takie warunki jak dzieci własne i zostały przyjęte na
wychowanie co najmniej na rok przed śmiercią ubezpieczonego (emeryta lub rencisty),
chyba że śmierć była następstwem wypadku, a ponadto nie mają prawa do renty po
zmarłych rodzicach, a gdy rodzice żyją - jeżeli nie mogą zapewnić im utrzymania albo
ubezpieczony (emeryt lub rencista) lub jego małżonek był ich opiekunem
ustanowionym przez sąd.
Strona 21 z 22
WDOWA/ WDOWIEC
Prawo do renty rodzinnej przysługuje wdowie, jeśli w chwili śmierci męża ukończyła 50
lat lub była niezdolna do pracy, albo wychowuje co najmniej jedno z dzieci, wnuków lub
rodzeństwa uprawnionych do renty rodzinnej po zmarłym mężu, które nie ukończyły 16
lat, a jeżeli uczą się - 18 lat życia lub są całkowicie niezdolne do pracy. Uprawnienie do
renty rodzinnej przysługuje również wdowie, jeśli spełni warunek dotyczący wieku lub
niezdolności do pracy w okresie nie dłuższym niż 5 lat od śmierci męża lub od
zaprzestania wychowywania ww. dzieci. Małżonka rozwiedziona oraz wdowa, która
przed śmiercią męża nie pozostawała z nim we wspólności małżeńskiej, ma prawo do
renty rodzinnej, jeżeli oprócz spełnienia w/w warunków wymaganych od wdowy, w
dniu śmierci męża miała prawo do alimentów z jego strony ustalone wyrokiem lub
ugodą sądową.
Wdowa, która nie spełnia żadnego z wymienionych warunków wymaganych do
przyznania renty rodzinnej i nie posiada niezbędnych źródeł utrzymania - ma prawo do
okresowej renty rodzinnej przez okres jednego roku od dnia śmierci męża albo przez
okres uczestniczenia w zorganizowanym szkoleniu mającym na celu uzyskanie
kwalifikacji do wykonywania pracy zarobkowej, nie dłużej jednak niż przez 2 lata od
śmierci męża.
RODZICE
Rodzice mają prawo do renty rodzinnej, jeżeli ubezpieczony (emeryt lub rencista)
bezpośrednio przed śmiercią przyczyniał się do ich utrzymania a ponadto spełniają
warunki takie jak dla wdowy/wdowca (dotyczące wieku, niezdolności do pracy lub
wychowywania dzieci).
WYSOKOŚĆ RENTY RODZINNEJ
Renta rodzinna wynosi:
dla jednej osoby uprawnionej - 85% świadczenia, które przysługiwałoby
zmarłemu
dla dwóch osób uprawnionych - 90% świadczenia, które przysługiwałoby
zmarłemu
dla trzech i więcej osób uprawnionych - 95% świadczenia, które
przysługiwałoby zmarłemu.
Strona 22 z 22
Organ rentowy, w oparciu o posiadaną dokumentację dotyczącą ubezpieczonego
(emeryta/rencisty) lub przedłożoną do wniosku o rentę rodzinną, jest zobowiązany
badać uprawnienia do wszystkich świadczeń emerytalno-rentowych, jakie
przysługiwałyby zmarłemu w dacie śmierci, oraz ich wysokości i ustalić rentę rodzinną
po świadczeniu przysługującym w najkorzystniejszej wysokości.
Wszystkim uprawnionym członkom rodziny przysługuje jedna łączna renta rodzinna,
która w razie konieczności dzielona jest w równych częściach między uprawnionych.
Jeżeli do renty rodzinnej uprawniona jest sierota zupełna, przysługuje jej dodatek dla
sierot zupełnych.