Upload
mateusz-lisowski
View
1.059
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
5/9/2018 zaklady ubezpieczen - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/zaklady-ubezpieczen 1/56
ZAKŁADY UBEZPIECZEŃ
5/9/2018 zaklady ubezpieczen - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/zaklady-ubezpieczen 2/56
Przedsiębiorstwo ubezpieczeniowe
podmiot prowadzący działalność polegającą na świadczeniu
usług z zakresu ubezpieczeń. Prowadzenie działalnościubezpieczeniowej w Polsce odbywa się na podstawie
zezwolenia ministra finansów
Działalność ubezpieczeniowa zakładów ubezpieczeniowych
polega na wykonywaniu czynności ubezpieczeniowychzwiązanych z oferowaniem i udzielaniem ochrony na
wypadek ryzyka wystąpienia skutków zdarzeń losowych
5/9/2018 zaklady ubezpieczen - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/zaklady-ubezpieczen 3/56
Czynności ubezpieczeniowe
Zawieranie umów ubezpieczenia, umów gwarancji ubezpieczeniowych oraz ichwykonywanie
Składanie oświadczeń woli w sprawach roszczeń o odszkodowania lub inneświadczenia należne z umów
Ustalanie składek i prowizji należnych z tytułu umów
Ustanawianie zabezpieczeń rzeczowych lub osobistych, jeżeli są onebezpośrednio związane z zawieraniem umów
Ocena ryzyka w ubezpieczeniach osobowych i ubezpieczeniach majątkowychoraz w umowach gwarancji ubezpieczeniowych
Wypłacanie odszkodowań (i innych świadczeń należnych z tytułu umów)
Przejmowanie i zbywanie przedmiotów lub praw nabytych przez zakładubezpieczeń w związku z wykonywaniem umowy ubezpieczenia lub umowygwarancji ubezpieczeniowej
Prowadzenie kontroli przestrzegania przez ubezpieczających lububezpieczonych obowiązków i zasad bezpieczeństwa odnoszących się doprzedmiotów objętych ochroną ubezpieczeniową
Prowadzenie postępowań regresowych oraz postępowań windykacyjnych
Lokowanie środków zakładów ubezpieczeń
5/9/2018 zaklady ubezpieczen - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/zaklady-ubezpieczen 4/56
Funkcje zakładów ubezpieczeniowych
Warunkują prawidłowe i efektywne działanie zakładów
ubezpieczeniowych:
Ochrona ubezpieczeniowa
Prewencja ubezpieczeniowa
Zarobkowe inwestowanie finansowe
5/9/2018 zaklady ubezpieczen - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/zaklady-ubezpieczen 5/56
Ochrona ubezpieczeniowa:
Polega na utrzymaniu warunków i gotowości zakładuubezpieczeń do wypłaty świadczenia na skutek zajściawypadku ubezpieczeniowego
Zakład musi : dopilnować ciągłości opłaty składek
utrzymać gotowość służb zarządzających realizacją świadczeń
zapewnić środki na wypadek wypłaty świadczenia
musi być spełniona zgodnie z zasadą realności orazpełności ochrony ubezpieczeniowej
5/9/2018 zaklady ubezpieczen - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/zaklady-ubezpieczen 6/56
Działalność prewencyjna:
polega na przeciwdziałaniu pojawiania się wypadkówubezpieczeniowych i powiększania się ekonomicznychskutków tych wypadków
prowadzone są przez podmioty publiczne, agendy rządowe isamorządy
znaczny ciężar działań prewencyjnych spoczywa na
zakładach ubezpiczeniowych:• dokonują oceny ryzyk i szkodliwości portfeli
ubezpieczeń
• wyniki oceny różne środki redukcji ryzyka
5/9/2018 zaklady ubezpieczen - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/zaklady-ubezpieczen 7/56
Działalność prewencyjna:
Środki używane w działaniu zapobiegawczym:
+ techniczne : tworzenie technicznych zabezpieczeń przed wystapieniem
wypadku ubezpieczeniowego upowszechnienie
ognioodpornych konstrukcji budynków, budowa wałów przeciwpowodziowych
5/9/2018 zaklady ubezpieczen - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/zaklady-ubezpieczen 8/56
Działalność prewencyjna:
ekonomiczne:
rozwiązania składniające ubezpieczonych do przeciwdziałania wewłasnym zakresie występowaniu wypadków ubezpieczeniowych ipowiększaniu negatywnych i skutków:
• obniżki taryfowe na osób stosujących różnezabezpieczenia – przeciwogniowe,przeciwpowidziowe
• podwyżki w przypadku ich braku jeden ze środków prewencji system „bonus-malus” – obciążający
ubezpieczeniającego coraz wyższą składką, w miarę wzrostuczęstości zgłaszanych szkód, lub redukujący składkę wraz zprzedłużeniem się bezszkodowego ubezpieczenia
5/9/2018 zaklady ubezpieczen - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/zaklady-ubezpieczen 9/56
Działalność prewencyjna:
prawne:
wszelkie normy prawne, które nakładają obowiązek stosowaniaśrodków ochrony mienia, życia i zdrowia oraz zdolności do pracy
prowadzone są przez podmioty publiczne, agendy rządowe isamorządy
znaczny ciężar działań prewencyjnych spoczywa nazakładach ubezpiczeniowych:
• dokonują oceny ryzyk i szkodliwości portfeliubezpieczeń
• wyniki oceny różne środki redukcji ryzyka
5/9/2018 zaklady ubezpieczen - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/zaklady-ubezpieczen 10/56
Działalność finansowa :
rezerwy obowiązkowo gromadzone muszą pracować iprzynosić dochody, aby:
• rozszerzać działalność w zakresie
konkurencyjnych taryf i oferowaniaatrakcyjnych świadczeń
• zapewniać atrakcyjny zwrot z inwestowanegokapitału
inwestycje w bezpieczne instrumenty finansowe papiery skarbowe, lokaty bankowe
5/9/2018 zaklady ubezpieczen - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/zaklady-ubezpieczen 11/56
Inne funkcje zakładów ubezpieczeniowych:
zakłady pobierają znaczne kwoty składek i wypłacają sporą
ich część uposażonym lub poszkodowanym, a więc dokonująredystrybucji środków finansowych między podmioty.
Efektem jest zachowanie przez osoby dotknięte stratamispowodowanymi wypadkami ubezpieczeniowymi statusu
majątkowego bliskiego statusowi przedwypadkowemu
5/9/2018 zaklady ubezpieczen - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/zaklady-ubezpieczen 12/56
Podział zakładów ubezpieczeniowych
Wg pochodzenia zakładu:
Krajowy zakład ubezpieczeń – przedsiębiorca, w rozumieniu
ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej,z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, który uzyskał zezwolenie na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej naterytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
Zagraniczny zakład ubezpieczeń – przedsiębiorca zagraniczny, wrozumieniu ustawy z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności
gospodarczej, wykonujący działalność ubezpieczeniową;
5/9/2018 zaklady ubezpieczen - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/zaklady-ubezpieczen 13/56
Podział zakładów ubezpieczeń
Zakładyubezpieczeń
Publiczne
Zasadyrynkowe Zasadypozarynkowe
Prywatne
Zysk
Spółkaakcyjna
Non - profit
Towarzystwaubezpieczeń
wzajemnych
5/9/2018 zaklady ubezpieczen - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/zaklady-ubezpieczen 14/56
Zakład ubezpieczeń - spółka akcyjna
Oferują ubezpieczenia komercyjne
Ubezpieczeniowa spółka akcyjna podlega przepisom
Kodeksu spółek handlowych oraz ustawy o działalnościubezpieczeniowej. Specyficzne regulacjeubezpieczeniowej spółki akcyjnej w Polsce dotyczą: statutu
wysokości kapitału założycielskiego obrotu akcjami
zarządu
5/9/2018 zaklady ubezpieczen - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/zaklady-ubezpieczen 15/56
Zakład ubezpieczeń - S.A. - statut
Statut ubezpieczeniowej spółki akcyjnej oraz jego zmiany wymagająprzed zarejestrowaniem zatwierdzenia organu nadzoru w zakresie:
siedziby lub firmy,
kapitału zakładowego,
zasięgu terytorialnego lub rzeczowego zakresu działalności,
uprzywilejowania akcji lub uprawnień przyznanych akcjonariuszomosobiście,
tworzenia w ciężar kosztów funduszy,
rezerw techniczno-ubezpieczeniowych i innych rezerw,
zasad reprezentacji spółki, gospodarowania majątkiem i aktywami zakładu ubezpieczeń, w tym
kompetencjami organów zakładu ubezpieczeń,
funduszu organizacyjnego, organu uprawnionego do zatwierdzeniaogólnych lub szczególnych warunków ubezpieczenia.
5/9/2018 zaklady ubezpieczen - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/zaklady-ubezpieczen 16/56
a a u ezp ecze - . . - wyso okapitału zakładowego
Kapitał zakładowy nie może być niższy niż najwyższawysokość minimalnego kapitału gwarancyjnego (MKG)wymagalnego dla grup ubezpieczeń, w których zakład
ubezpieczeń prowadzi działalność ubezpieczeniową.
Kapitał zakładowy jest pokrywany wkładem pieniężnym ipodlega wpłaceniu w całości przed zarejestrowaniem zakładuw Krajowym Rejestrze Sądowym.
Środki na opłacenie kapitału zakładowego nie mogą byćobciążone
5/9/2018 zaklady ubezpieczen - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/zaklady-ubezpieczen 17/56
Zakład ubezpieczeń - S.A.- obrót akcjami
Akcje zakładu ubezpieczeń mogą być tylko akcjami imiennymi, zwyjątkiem akcji wprowadzonych do publicznego obrotu, za zgodąKomisji Papierów Wartościowych i Giełd, na podstawie odrębnychprzepisów.
Obrót akcjami podlega wielu ograniczeniom. Podmiot zamierzającynabyć akcje lub prawa z akcji albo objąć akcje lub prawa z akcjizakładu ubezpieczeń zapewniające przekroczenie ustalonychwielkości głosów na walnym zgromadzeniu jest obowiązany
każdorazowo uzyskać zgodę organu nadzoru na nabycie alboobjęcie.
5/9/2018 zaklady ubezpieczen - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/zaklady-ubezpieczen 18/56
Zakład ubezpieczeń - S.A. – zarząd
Zarząd zakładu ubezpieczeń powinien się składać z osób oodpowiednim wykształceniu i kwalifikacjach zawodowych.
Co najmniej 2 osoby w składzie zarządu powinny posiadaćwykształcenie zawodowe niezbędne do zarządzania zakłademubezpieczeń.
Organ nadzoru może delegować swojego przedstawiciela doudziału w posiedzeniu walnego zgromadzenia zakładuubezpieczeń.
Organ nadzoru może żądać od organów zakładu zwołania, wokreślonym terminie, walnego zgromadzenia oraz umieszczeniaokreślonych spraw w porządku jego obrad.
5/9/2018 zaklady ubezpieczen - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/zaklady-ubezpieczen 19/56
Zakład ubezpieczeń wzajemnych -TUW
Jest to zakład, który ubezpiecza swoich członków na zasadzie wzajemności
Cel: zaspokojenie potrzeb osób ubezpieczonych
Ubezpieczonego nie obciążają więc narzuty zysku, jedynie koszty związane zfaktycznym przebiegiem szkodowości oraz działalnością towarzystwa
Rzadko spotykane w Polsce
Szczególnie przydatne przy obejmowaniu ubezpieczeniem tylko określonychgrup zawodowych, stowarzyszeń bądź organizowania zakładów ubezpieczeń o
lokalnym zasięgu działania
Zaleta: niska cena produktów ubezpieczeniowych brak aspektu komercyjnegoi wyłudzeń odszkodowań
5/9/2018 zaklady ubezpieczen - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/zaklady-ubezpieczen 20/56
a a u ezp ecze w orm e
TUW podlega przepisom ustawy o działalnościubezpieczeniowej. Specyficzne regulacje dotyczą:
członkostwa statutu
małych TUW
wysokości kapitału zakładowego
organów towarzystwa
przekształcenia TUW w S.A.
5/9/2018 zaklady ubezpieczen - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/zaklady-ubezpieczen 21/56
Zakład ubezpieczeń -TUW – członkostwo
Towarzystwem ubezpieczeń wzajemnych jest zakład
ubezpieczeń, który ubezpiecza swoich członków na zasadziewzajemności.
Jeżeli statut nie stanowi inaczej, uzyskanie członkostwamusi być związane z zawarciem umowy ubezpieczenia,
a jego utrata – z wygaśnięciem stosunku ubezpieczenia
5/9/2018 zaklady ubezpieczen - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/zaklady-ubezpieczen 22/56
Zakład ubezpieczeń - TUW- statut
Statut towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych jest sporządzany wformie aktu notarialnego. Przed zarejestrowaniem on i jego zmianywymagają zatwierdzenia organu nadzoru w zakresie: 1) nazwy i siedziby towarzystwa;
2) terytorialnego zasięgu działalności;
3) liczby członków zarządu i rady nadzorczej; 4) zakresu rzeczowego działalności z określeniem działu, grup i
rodzajów ubezpieczeń
5) wysokości kapitału zakładowego;
6) zasad wykorzystania nadwyżki bilansowej oraz sposób pokryciastrat;
7) zasad umarzania udziałów; 8) zasad uzyskania i utraty członkostwa oraz rodzaje członkostwa;
9) sposobu rozwiązania towarzystwa;
10) zasad dokonywania ogłoszeń towarzystwa,
11) organu uprawniony do zatwierdzania ogólnych warunkówubezpieczenia
5/9/2018 zaklady ubezpieczen - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/zaklady-ubezpieczen 23/56
Zakład ubezpieczeń - Małe TUW
Ma ograniczony zakres działalności przez: małą liczbę członków
małę sumy zawieranych umów ubezpieczenia
niewielki zasięg terytorialny działalności
Organ nadzoru może uznać towarzystwo za małe gdy spełnianastępujące warunki:
1) towarzystwo ubezpiecza jedynie swoich członków
2) członkami towarzystwa jest zdefiniowany w statucie krąg podmiotów
3) roczny przypis składki nie przekracza równowartości w złotych 5 mlneuro
Wyłączone rygory: Tworzenie kapitału zapasowego
Posiadanie kapitału zakładowego w wysokości odpowiadającej minimalnemukapitałowi gwarancyjnemu
Swoboda kształtowania władz statutowych
5/9/2018 zaklady ubezpieczen - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/zaklady-ubezpieczen 24/56
a a u ezp ecze -- wysokość kapitału zakładowego
Kapitał zakładowy nie może być niższy niż najwyższawysokość minimalnego kapitału gwarancyjnego (MKG)wymagalnego dla grup ubezpieczeń, w zakresie których
towarzystwo prowadzi działalność ubezpieczeniową.
Kapitał zakładowy jest pokrywany w całości wkładempieniężnym w terminie 30 dni od zarejestrowaniatowarzystwa. Kapitał może być obciążony
Kapitał zakładowy może być obniżony przez zmniejszenienominalnej wartości udziałów lub przez umorzenie częściudziałów
5/9/2018 zaklady ubezpieczen - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/zaklady-ubezpieczen 25/56
Zakład ubezpieczeń -TUW – organy
zarząd towarzystwa,
rada nadzorcza towarzystwa,
walne zgromadzenie członków towarzystwa
a a e p ec e pr e s a cen e
5/9/2018 zaklady ubezpieczen - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/zaklady-ubezpieczen 26/56
a a u ezp ecze - prze sz a cen eTUW w S.A.
Towarzystwo może zostać przekształcone w spółkę akcyjną stosującprzepisy Kodeksu spółek handlowych dotyczące powstania spółkiakcyjnej.
Do przekształcenia wymaga się: sporządzenia planu przekształcenia towarzystwa wraz z załącznikami
oraz opinią biegłego rewidenta;
powzięcia uchwały o przekształceniu towarzystwa w spółkę akcyjną i jejzatwierdzenia przez organ nadzoru;
powołania członków organów spółki akcyjnej powstałej w wyniku
przekształcenia towarzystwa; podpisania, przez członków towarzystwa, statutu spółki akcyjnej
powstałej w wyniku przekształcenia towarzystwa;
wykreślenia towarzystwa z rejestru i dokonania wpisu do rejestru spółkiakcyjnej powstałej w wyniku przekształcenia towarzystwa.
5/9/2018 zaklady ubezpieczen - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/zaklady-ubezpieczen 27/56
Porównanie zakładówkomercyjnych i wzajemnych:
KRYTERIUM S.A. – forma komercyjna TUW – forma wzajemna
Cel Zysk Działalność non - profit
Składka Stała Nie jest stała
Prawo Jeden stosunek prawny Dwa stosunki prawne
Ryzyko gospodarcze Akcjonariusze Wspólna
Reasekuracja Silna potrzeba reasekuracji Niewielka potrzeba
reasekuracjiDystrybucja Potrzeba pośredniej
asekuracjiNiewielki udział
pośredników
Koszty Wysokie Niskie
5/9/2018 zaklady ubezpieczen - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/zaklady-ubezpieczen 28/56
ubezpieczeniowych
Krajowy zakład ubezpieczeń, w ramach swobody świadczenia usług, możewykonywać działalność ubezpieczeniową na terytorium państwaczłonkowskiego Unii Europejskiej a jego działalność podlega nadzorowiorganu nadzoru.
Zagraniczny zakład ubezpieczeń z państwa członkowskiego UniiEuropejskiej może wykonywać działalność ubezpieczeniową na terytoriumRzeczypospolitej Polskiej, jeżeli uzyskał odpowiednie zezwolenie nawykonywanie tej działalności w państwie, w którym ma swoją siedzibę.
Działalność ta podlega nadzorowi właściwego organu państwaczłonkowskiego Unii Europejskiej, w którym ma on swoją siedzibę.
Zagraniczny zakład ubezpieczeń wykonując swoją działalność musistosować polskie prawo, chyba, że umowy międzynarodowe mówią inaczej
5/9/2018 zaklady ubezpieczen - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/zaklady-ubezpieczen 29/56
Zagraniczne zakłady ubezpieczeń (UE)
Mogą wykonywać działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiejprzez oddział:
po otrzymaniu przez organ nadzoru od właściwego organu państwa, w którymznajduje się siedziba zakładu ubezpieczeń, odpowiednich informacji dotyczącychzagranicznego zakładu ubezpieczeń,
po otrzymaniu od organu nadzoru informacji o warunkach, na którychdziałalność ta jest wykonywana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
Może wykonywać działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, winny sposób niż przez oddział w ramach swobody świadczenia usług, pootrzymaniu przez organ nadzoru od właściwych organów państwaczłonkowskiego Unii Europejskiej, na terenie którego znajduje się
siedziba zakładu ubezpieczeń:1) zaświadczenia potwierdzającego, że zakład ubezpieczeń posiada środki na
pokrycie marginesu wypłacalności;
2) informacji o grupach ubezpieczeń, na wykonywanie których posiada onzezwolenie;
3) informacji o rodzaju ryzyk, które taki zakład ubezpieczeń zamierzaubezpieczać na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
ś
5/9/2018 zaklady ubezpieczen - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/zaklady-ubezpieczen 30/56
Problemy z wypłacalnością
Jeżeli rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe zakładu ubezpieczeń niesą pokryte aktywami zgodnie z prawem, organ nadzoru możezobowiązać zakład ubezpieczeń do przedłożenia planu przywróceniaprawidłowych stosunków finansowych w zakresie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych.
Jeżeli środki własne zakładu ubezpieczeń są niższe niż wymaganymargines wypłacalności, organ nadzoru może zobowiązać zakładubezpieczeń do przedłożenia planu przywrócenia prawidłowychstosunków finansowych, do zatwierdzenia przez organ nadzoru.
Jeżeli środki własne zakładu ubezpieczeń są niższe niż wymaganykapitał gwarancyjny, zakład ubezpieczeń jest obowiązanyniezwłocznie:
1) zawiadomić organ nadzoru o zaistniałej sytuacji;
2) przedłożyć do zatwierdzenia przez organ nadzoru krótkoterminowyplan wypłacalności
5/9/2018 zaklady ubezpieczen - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/zaklady-ubezpieczen 31/56
Postępowanie naprawcze
W powyższych przypadkach organ nadzoru może:1) zakazać zakładowi ubezpieczeń swobodnego rozporządzania aktywami lub ograniczyć zakres działalności;
2) wyznaczyć zakładowi ubezpieczeń termin przedłożenia planów lub termin, do którego zakład ubezpieczeń powinienprzywrócić prawidłowe stosunki finansowe albo wypłacalność;
3) zakazać zakładowi ubezpieczeń dokonywania wypłat z zysku.
Organ nadzoru może ustanowić kuratora nadzorującego wykonanie przez zakład potrzebnych planówfinansowych i wyplacalności
Organ nadzoru może ustanowić zarząd komisaryczny w celu doprowadzenia do prawidłowych stosunkówfinansowych w przypadku, gdy zakład ubezpieczeń:
1) nie przedłoży krótkoterminowego planu wypłacalności lub organ nadzoru odmówi jego zatwierdzenia lub
2) nie zrealizuje w terminie krótkoterminowego planu wypłacalności, lub
3) w każdym innym przypadku zagrożenia wypłacalności zakładu ubezpieczeń.
Organ nadzoru może ustanowić zarząd komisaryczny w przypadku zaistnienia w zakładzie ubezpieczeńsytuacji niemożności wykonywania przez organy tego zakładu ubezpieczeń powierzonych im zadań, comoże w istotny sposób zagrozić interesom ubezpieczonych a także gdy organy zakładu ubezpieczeńwykonują powierzone im zadania z rażącym naruszeniem interesów zakładu ubezpieczeń wszczególności przez doprowadzanie do sytuacji, w której zakład ubezpieczeń nie będzie w staniewypłacać należnych świadczeń
k d kł d b ń
5/9/2018 zaklady ubezpieczen - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/zaklady-ubezpieczen 32/56
Likwidacja zakładu ubezpieczeń
Likwidacja zakładu ubezpieczeń następuje w przypadku:
1) podjęcia uchwały walnego zgromadzenia zakładu ubezpieczeń orozwiązaniu zakładu ubezpieczeń (likwidacja dobrowolna);
2) zarządzenia likwidacji przez organ nadzoru (likwidacja przymusowa)
dk i lik id ji
5/9/2018 zaklady ubezpieczen - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/zaklady-ubezpieczen 33/56
W przypadku otwarcia likwidacji:
1) zakład ubezpieczeń nie może zawierać umów ubezpieczenia;
2) umowy już zawarte nie mogą być przedłużane i nie przedłużają się;
3) sumy ubezpieczeń zawartych umów ubezpieczenia nie mogą być podwyższane;
4) zakład ubezpieczeń nie może zawierać umów reasekuracji czynnej i umówretrocesji czynnej;
5) umowy reasekuracji czynnej i umowy retrocesji czynnej już zawarte nie mogąbyć przedłużane i nie przedłużają się;
6) zakład ubezpieczeń nie może przyjmować nowych cesji w ramach zawartychumów reasekuracji czynnej i umów retrocesji czynnej;
7) zakład ubezpieczeń nie może zwiększać odpowiedzialności w ramach zawartychumów reasekuracji czynnej i umów retrocesji czynnej.
Organ nadzoru może zarządzić likwidację
5/9/2018 zaklady ubezpieczen - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/zaklady-ubezpieczen 34/56
Organ nadzoru może zarządzić likwidacjęprzymusową zakładu ubezpieczeń, jeżeli:
1) zakład ubezpieczeń wykonuje działalność z naruszeniem prawa lub statutu lub planudziałalności nie zapewniając zdolności zakładu ubezpieczeń do wykonywaniazobowiązań;
2) zakład ubezpieczeń nie zrealizuje w terminie planu przywrócenia prawidłowych
stosunków finansowych albo krótkoterminowego planu wypłacalności;
3) walne zgromadzenie zakładu ubezpieczeń nie podejmie uchwały o pokryciu stratyfinansowej albo strata finansowa nie zostanie pokryta w terminie i w sposóbokreślony w uchwale;
4) zarząd komisaryczny nie doprowadził do przywrócenia prawidłowych stosunków
finansowych zakładu ubezpieczeń w ustalonym terminie;5) zakład ubezpieczeń nie spełnia świadczeń z tytułu umów ubezpieczenia albo spełnia je
z opóźnieniem lub częściowo;
6) zostało cofnięte zezwolenie na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej w zakresiecałej działalności.
ospo ar a nansowa za a u
5/9/2018 zaklady ubezpieczen - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/zaklady-ubezpieczen 35/56
ospo ar a nansowa za a uubezpieczeń - Struktura finansowa
PASYWA ZAKŁADU UBEZPIECZEŃ
Kapitały własne
Kapitał podstawowy (akcyjny/zakładowy)
Należne lecz nie wniesione wkłady na poczet kapitału podstawowego
3. Kapitał zapasowy (ze sprzedaży akcji powyżej wartości nominalnej i pozostałe)
4. Kapitał rezerwowy z aktualizacji wyceny
5. Kapitał rezerwowy pozostały
6. Niepodzielony wynik finansowy z lat ubiegłych (zysk netto lub strata netto)
7. Wynik finansowy netto roku obrotowego (zysk netto lub strata netto).
Kapitały obce
1. Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe
2. Pozostałe rezerwy (na podatek dochodowy od osób prawnych i inne)
3. Zobowiązania depozytowe wobec reasekuratorów
4. Pozostałe zobowiązania i fundusze specjalne.
Rodzaje rezerw techniczno-ubezpieczeniowych:
1) rezerwa składek (przeniesienie składek),
2) rezerwa na ryzyko niewygasłe (uzupełnienie rezerwy składek),3) rezerwa na niewypłacone odszkodowania i świadczenia,
4) rezerwa na wyrównywanie szkodowości (ryzyka),
5) rezerwa w dziale ubezpieczeń na życie,
6) rezerwa w dziale ubezpieczeń na życie, gdy ryzyko lokaty ponosi ubezpieczający,
7) rezerwa na premie i rabaty (bonifikaty) dla ubezpieczonych,
8) pozostałe rezerwy określone w statucie.
5/9/2018 zaklady ubezpieczen - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/zaklady-ubezpieczen 36/56
Gospodarka finansowa zakładuubezpieczeń – c.d.
Największa pozycja aktywów: majątek obrotowy
Najistotniejsza pozycja majątku obrotowego: lokaty
Przedmiot działalności lokacyjnej:1. Kapitały własne
2. Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe
3. Inne czasowo wolne środki finansowe zakładu
5/9/2018 zaklady ubezpieczen - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/zaklady-ubezpieczen 37/56
Środki własne zakładu ubezpieczeń
Środki własne zakładu ubezpieczeń są to aktywa zakładu ubezpieczeń, z wyłączeniemaktywów przeznaczonych na pokrycie wszelkich przewidywalnych zobowiązań i wartościniematerialnych i prawnych.
Z aktywów stanowiących środki własne zakładu ubezpieczeń powiązanego wyłącza sięposiadane przez ten zakład ubezpieczeń akcje i inne aktywa finansujące kapitały własne
zakładów ubezpieczeń należących do tej samej ubezpieczeniowej grupy kapitałowej.
Środki własne zakładu ubezpieczeń to:1) wartości opłaconego kapitału zakładowego;
2) wartości zobowiązań wobec członków towarzystwa, w przypadku towarzystwaubezpieczeń wzajemnych;
3) połowa należnych wpłat na kapitał zakładowy, pod warunkiem, że co najmniej 25% kapitałuzostało opłacone;
4) kapitał zapasowy i kapitał rezerwowy;5) niepodzielny wynik finansowy z lat ubiegłych;
6) wynik finansowy netto okresu sprawozdawczego;
7) w przypadku TUW należności towarzystwa od członków z tytułu dopłat, których możezażądać na podstawie statutu, do wysokości 50% należnych dopłat w roku obrotowym ido wysokości 50% środków własnych ogółem.
ospo ar a nansowa za a u
5/9/2018 zaklady ubezpieczen - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/zaklady-ubezpieczen 38/56
ospo ar a nansowa za a uubezpieczeń
Zakład ubezpieczeń tworzy:
1) kapitał zapasowy oraz kapitały rezerwowe;
2) rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe.
ospo ar a nansowa za a u
5/9/2018 zaklady ubezpieczen - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/zaklady-ubezpieczen 39/56
ospo ar a nansowa za a uubezpieczeń
Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe – Art. 151.
Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe, są przeznaczone na pokrycie bieżącychi przyszłych zobowiązań jakie mogą wyniknąć z zawartych umówubezpieczenia.
Rezerwy stanowią zabezpieczenie klientów zakładu ubezpieczeń
Na rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe składają się:1) rezerwa składek;
2) rezerwa na ryzyka niewygasłe;
3) rezerwa na niewypłacone odszkodowania lub świadczenia, w tym rezerwa naskapitalizowaną wartość rent;
4) rezerwa na wyrównanie ryzyka;5) rezerwa ubezpieczeń na życie;
6) rezerwa ubezpieczeń na życie, gdy ryzyko lokaty ponosi ubezpieczający;
7) rezerwy na premie i rabaty dla ubezpieczonych;
8) rezerwy na zwrot składek dla członków;
9) inne rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe określone w statucie.
ezerwy ec n czno-u ezp eczen owe ze
5/9/2018 zaklady ubezpieczen - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/zaklady-ubezpieczen 40/56
ezerwy ec n czno u ezp eczen owe zewzględu na pochodzenie
Pochodzenierezerw
Zakłady ubezpieczeńmajątkowych i pozostałych
osobowych
Zakłady ubezpieczeń na życie
Związane zeskładką
Rezerwa składekRezerwa na pokrycie ryzykaniewygasłegoRezerwa na wyrównanieszkodowości (ryzyka)
Rezerwa ubezpieczeń na życieRezerwa ubezpieczeń na życie
jeżeli ryzyko lokaty ponosi
ubezpieczający
Związane zodszkodowaniemlub świadczeniem
Rezerwy na niewypłaconeodszkodowania i świadczeniaRezerwy na niewypłaconeodszkodowania
Rezerwy na skapitalizowanąwartość rent
Rezerwy na niewypłaconeodszkodowania i świadczeniaRezerwy na niewypłaconeodszkodowania
Rezerwy na skapitalizowanąwartość rent
Mieszane Rezerwy na premie i rabatydla ubezpieczonychInne rezerwy przewidziane wstatucie danego zakładu
ubezpieczeń
Rezerwy na premie i rabaty dlaubezpieczonychInne rezerwy przewidziane wstatucie danego zakładu
ubezpieczeń
naczen e rezerw
5/9/2018 zaklady ubezpieczen - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/zaklady-ubezpieczen 41/56
naczen e rezerwtechniczno - ubezpieczeniowych
Zapewniają realność ubezpieczenia
Zapewniają ciągłość i płynność operacji finansowych
Stanowią źródło pokrycia wyższych niż kalkulowanych świadczeń
Są gwarancją długookresowej wypłacalności ubezpieczyciela
Mają znaczący wpływ na zysk i podstawę opodatkowania
Prawidłowe ustalanie wysokości rezerw (a więc kosztów) jestzabezpieczeniem praw klientów
Firmy (zarządy) tną koszty – nie powinny ciąć rezerw!
Rezerwy powinny być liczone/weryfikowane przez aktuariusza
Metod lic enia re er
5/9/2018 zaklady ubezpieczen - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/zaklady-ubezpieczen 42/56
Metody liczenia rezerw
indywidualną - dla każdej umowy ubezpieczenia osobno
ryczałtową, o ile wyniki zbliżone do metody indywidualnej
aktuarialną
Co 5 lat należy obliczać rezerwy ubezpieczeń nażycie metodą
indywidualną.
Lokaty
5/9/2018 zaklady ubezpieczen - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/zaklady-ubezpieczen 43/56
Lokaty
Podstawowa grupa majątku przedsiębiorstw ubezpieczeniowych
Przychody z lokat są drugim (po składkach) co do wielkości źródłemprzychodów przedsiębiorstw ubezpieczeniowych.
Art. 153.
Zakład ubezpieczeń jest obowiązany do lokowania środków finansowychw taki sposób, aby uwzględniając rodzaj i strukturę prowadzonychubezpieczeń osiągnąć jak największy stopień bezpieczeństwa irentowności przy jednoczesnym zachowaniu płynności
Znaczenie działalności lokacyjnej : lokaty stanowią „zabezpieczenie” rezerw tworzonych przez przedsiębiorstwa
ubezpieczeniowe
lokaty są dodatkowym, istotnym źródłem przychodów w działalnościprzedsiębiorstw ubezpieczeniowych
Aktywami stanowiącymi pokrycie rezerw techniczno-
5/9/2018 zaklady ubezpieczen - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/zaklady-ubezpieczen 44/56
Aktywami stanowiącymi pokrycie rezerw technicznoubezpieczeniowych mogą być - przykłady:
papiery wartościowe - emitowane, poręczone lub gwarantowane przezSkarb Państwa oraz organizacje międzynarodowe, których członkiem jestRzeczpospolita Polska;
obligacje - emitowane lub poręczone przez jednostki samorząduterytorialnego lub związki jednostek samorządu terytorialnego;
inne dłużne papiery wartościowe o stałej stopie dochodu; akcje
jednostki uczestnictwa lub certyfikaty inwestycyjne
inne dłużne papiery wartościowe o zmiennej stopie dochodu;
udziały;
listy zastawne;
pożyczki, - w tym zabezpieczone hipotecznie lub przez instytucjefinansowe, oraz pożyczki pod zastaw praw wynikających z umówubezpieczenia na życie;
nieruchomości lub ich części, z wyłączeniem nieruchomości lub ich częściwykorzystywanych na własne potrzeby;
środki pieniężne, w tym zgromadzone na rachunku bankowym;
Aktywa stanowiące pokrycie rezerw techniczno-
5/9/2018 zaklady ubezpieczen - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/zaklady-ubezpieczen 45/56
Aktywa stanowiące pokrycie rezerw technicznoubezpieczeniowych nie mogą przekraczać:
Papiery wartościowe dopuszczone do publicznego obrotu na rynku regulowanym i jednostki uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych: maksimum 40% r.t.u.
Nieruchomości: maksimum 25% r.t.u.
Listy zastawne, udziały, akcje niedopuszczone do publicznego obrotu i inne papierywartościowe o stałej lub zmiennej stopie dochodu : maksimum 10% r.t.u.
Certyfikaty inwestycyjne funduszy zamkniętych: maksimum 10% r.t.u. Dłużne papiery wartościowe i pożyczki zabezpieczone przez instytucje finansowe:
maksimum 10% r.t.u.
Papiery wartościowe jednego emitenta lub grupy powiązanej albo pożyczki jednegopożyczkobiorcy lub grupy powiązanej: maksimum 5% r.t.u.
Pożyczki nie zabezpieczone hipotecznie: maksimum 5% r.t.u.
Należności od cedentów, reasekuratorów: maksimum 25% r.t.u. Środki trwałe: maksimum 5% r.t.u.
Środki pieniężne: maksimum 3% r.t.u.
Zarachowane czynsze i odsetki: maximum 3% r.t.u.
na za ryn u u ezp eczen owego
5/9/2018 zaklady ubezpieczen - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/zaklady-ubezpieczen 46/56
na za ryn u u ezp eczen owegow Polsce
1987monopoliści: PZU i Warta
1991 24 towarzystwa ubezpieczeń (ustawa o działalnościubezpieczeniowej, regulującej wolny rynek ubezpieczeń)
od 1999 produkty ubezpieczeniowe mogą sprzedawać oddziałyubezpieczycieli zagranicznych
31.12.2007 67 zakładów ubezpieczeń: 33 zakłady ubezpieczeń na życie – dział I
35 zakładów ubezpieczeń pozostałych osobowych i majątkowych – dział II
58 spóek akcyjnych
9 towarzystw ubezpieczeń wzajemnychMACIF, Życie, REJENT LIFE, BezpiecznyDom, Concordia Polska, CUPRUM, POCZTOWE, SKOK, TUW, TUZ
ubezpieczenia działu I w Polsce oferowały 2 oddziały zakładów ubezpieczeń państwczłonkowskich UE oraz Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu
usługi ubezpieczeniowe działu II – 11 takich oddziałów
yne za a w u ezp ecze
5/9/2018 zaklady ubezpieczen - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/zaklady-ubezpieczen 47/56
yne za a w u ezp eczew Polsce
Ubezpieczyciele działający na regulowanym rynku są instytucjamizaufania publicznego. Pełnią istotną rolę w gospodarce rynkowej iwspółorganizują rynek ubezpieczeniowy.
Gospodarka finansowa ubezpieczycieli jest nadzorowana przezKomisję Nadzoru Finansowego. KNF czuwa nad tym, czy poziomzabezpieczenia kapitałowego firm jest odpowiedni oraz czy aktywana pokrycie przyszłych zobowiązań wobec klientów są lokowane wsposób uwzględniający zasady ostrożnościowe wymagane przez
europejskie i polskie prawo.
Europejski rynek ubezpieczeń
5/9/2018 zaklady ubezpieczen - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/zaklady-ubezpieczen 48/56
Europejski rynek ubezpieczeń
Sytuację na europejskim rynku ubezpieczeniowym monitorujeEuropejskie Stowarzyszenie Ubezpieczycieli (CEA).
Organizacja ta, na podstawie informacji statystycznych
przekazanych przez kraje członkowskie przygotowuje rokrocznieraporty zawierające zagregowane dane o składce i portfelu lokatwszystkich zakładów ubezpieczeniowych stosujących standardy jednolitego rynku ubezpieczeniowego.
Stanowi ona federację 33 organizacji reprezentujących firmyprowadzące działalność ubezpieczeniową oraz reasekuracjęczynną. Ze strony polskiej członkiem CEA jest Polska IzbaUbezpieczeń.
asa y organ zac ryn u
5/9/2018 zaklady ubezpieczen - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/zaklady-ubezpieczen 49/56
asa y organ zac ryn uubezpieczeniowego w Polsce
Zasada prowadzenia działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej tylko wdwóch prywatnych formach organizacyjno-prawnych: SA lub TUW
Zasada koncesjonowania działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej
Zasada rozdziału branż (dział I lub dział II)
Zasada ograniczenia pozaubezpieczeniowej działalności ubezpieczeniowej
Zasada ochrony krajowego rynku ubezpieczeniowego (protekcjonizmu) wzakresie cen
Zasada otwarcia polskiego rynku ubezpieczeniowego dla kapitałuzagranicznego i warunkowego otwarcia dla zagranicznych instytucjiubezpieczeniowych (swoboda świadczenia usług dla UE i zasada wzajemności)
Zasada materialnego (finansowego) nadzoru państwa nad działalnością
ubezpieczeniową Zasada ochrony ubezpieczonych i poszkodowanych (konsumentów usługi
ubezpieczeniowej).
Podmioty rynku ubezpieczeniowego
5/9/2018 zaklady ubezpieczen - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/zaklady-ubezpieczen 50/56
Podmioty rynku ubezpieczeniowego
Wyszczególnienie 2008 2009
Zakłady krajowe 67 65
Przeważający kapitał krajowy 23 20
Przeważający kapitał zagraniczny 44 45
Spółki akcyjne 58 56
Towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych 9 9
Zakłady ubezpieczeń na życie 30 30
Zakłady ubezpieczeń pozostałych osobowych imajątkowych
37 35
Oddziały główne zagranicznych zakładów ubezpieczeń 1 1
Koncentracja rynku ubezpieczeń
5/9/2018 zaklady ubezpieczen - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/zaklady-ubezpieczen 51/56
Koncentracja rynku ubezpieczeń
Udział w składce przypisanej brutto ogółem:
trzech największych zakładów na życie wynosił 51,53%,
pięciu największych zakładów na życie wynosił 65,53%, trzech największych zakładów ubezpieczeń pozostałych
osobowych i majątkowych wynosił 62,48%,
pięciu największych zakładów ubezpieczeń pozostałych osobowychi majątkowych wynosił 73,06%.
a w ę sze grupy u ezp eczen owe
5/9/2018 zaklady ubezpieczen - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/zaklady-ubezpieczen 52/56
a w ę sze grupy u ezp eczen owew Polsce
Powszechny Zakład Ubezpieczeń: PZU SA, PZU ŻYCIE SA
Warta: TUnŻ WARTA S.A., TUiR WARTA S.A.
Allianz: TU ALLIANZ ŻYCIE POLSKA S.A., TU ALLIANZPOLSKA S.A.
ING: ING TUnŻ S.A.
Ergo: STU ERGO HESTIA S.A.
5/9/2018 zaklady ubezpieczen - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/zaklady-ubezpieczen 53/56
Prywatyzacja PZU Proces rozpoczął się w 1998 r.
Głównymi akcjonariuszami PZU SA są Skarb Państwa (55% akcji) oraz holenderskiekonsorcjum Eureko BV.
Ze względu na ujawnienie poważnych nieprawidłowości w tym procesie, w styczniu2005 roku Sejm powołał komisję śledczą do zbadania prywatyzacji PZU.
Hestia prześcignęła Wartę Ubezpieczeniowy duopol PZU i Warty
Hestia w pierwszych sześciu miesiącach 2009 roku sprzedała ubezpieczenia za ponad1,085 mld zł. W tym samym czasie sprzedaż Warty była o 64 mln zł mniejsza i wyniosła1,021 mld zł.
Sprzedaż grupy Warta Trzecia firma ubezpieczeń w Polsce z 10% udziałem w rynku pod względem wielkości
zbieranej składki.
Nabycie Warty pozwoliłoby jednym ruchem zająć kupującemu miejsce w czołówcenajwiększych grup ubezpieczeniowych.
Potencjalni nabywcy: VIG, AXA, Ergo Hestia
o s ryne u ezp ecze w czas e
5/9/2018 zaklady ubezpieczen - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/zaklady-ubezpieczen 54/56
o s ryne u ezp ecze w czas ekryzysu finansowego
Kryzys rynków finansowych w pośredni sposób wpłynął napojawienie się strat i obniżenie dochodów sektoraubezpieczeniowego. Wynika to z wzajemnej zależności
wszystkich sektorów systemu finansowego.
Obniżenie cen aktywów na rynkach finansowych doprowadziło dozmniejszenia wartości portfela inwestycyjnego zakładówubezpieczeń.
Spowolnienie gospodarcze, wzrost bezrobocia, zmniejszenie siępoziomu konsumpcji i inwestycji doprowadziło do obniżenia popytuna usługi ubezpieczeniowe i zmniejszenie dochodów tego sektora.
Spadek zaufania społecznego do instytucji finansowych.
Przyszłość ubezpieczeń po kryzysie
5/9/2018 zaklady ubezpieczen - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/zaklady-ubezpieczen 55/56
Przyszłość ubezpieczeń po kryzysie
Oceny dotyczące Polski pozostają nadal utrzymane w tonieoptymistycznym. Skutki załamania koniunktury dla sektoraubezpieczeń były łagodniejsze niż dla innych sektorów.
Zauważa się na krajowym rynku ubezpieczeń zintensyfikowanieprocesów konsolidacji, co może być interpretowane jako strategiaobronna ubezpieczycieli przed skutkami kryzysu.
Obawa, że polska gospodarka z pewnym opóźnieniem w stosunku
do pozostałych krajów UE zostanie dotknięta kryzysową faląuderzeniową pobudzają wśród ubezpieczycieli zachowaniainnowacyjne, co dla rynku krajowego ma swoje pozytywne skutki.
5/9/2018 zaklady ubezpieczen - slidepdf.com
http://slidepdf.com/reader/full/zaklady-ubezpieczen 56/56
KONIEC