„Współczesne problemy i kierunki badawcze w geografii” · „Współczesne problemy i kierunki badawcze w geografii” Kraków, 19-20 października 2012 r. - 5 - Zmiany struktury

OOGGÓÓLLNNOOPPOOLLSSKKAA KKOONNFFEERREENNCCJJAA NNAAUUKKOOWWAA MMŁŁOODDYYCCHH BBAADDAACCZZYY

„„WWssppóółłcczzeessnnee pprroobblleemmyy ii kkiieerruunnkkii

bbaaddaawwcczzee ww ggeeooggrraaffiiii””

AABBSSTTRRAAKKTTYY

UUnniiwweerrssyytteett JJaaggiieelllloońńsskkii,, KKrraakkóóww 1199--2200 ppaaźźddzziieerrnniikkaa 22001122 rr..

Ogólnopolska Konferencja Naukowa Młodych Badaczy

- 2 -

Materiały zawierają streszczenia referatów i posterów w oryginalnej wersji nadesłanej przez

autorów, które wpłynęły do dnia 20 września 2012 r.

.

Opracowanie i przygotowanie tekstów do druku:

mgr Paweł Krąż

mgr Jacek Koj

mgr Joanna Hibner

„Współczesne problemy i kierunki badawcze w geografii” Kraków, 19-20 października 2012 r.

- 3 -

SPIS TREŚCI

Posiadanie drugich domów za granicą – nowy model międzynarodowej mobilności w Europie.................................................................................................

7

Adamiak Czesław Przemiany ludnościowe w miastach województwa łódzkiego w latach 1989-2010..............................................................................................................................

8

Adamus Jagoda Opracowanie metodyki waloryzacji turystycznej obszarów o specyficznych predyspozycjach oraz tworzenie koncepcji rozwoju turystyki w ich obrębie na przykładzie powiatu miechowskiego.....................................................................

9

Bielecki Rafał Transport Kolejowy na Słowacji.................................................................................. 10 Bocheński Tadeusz Ewolucja jeziorek osuwiskowych w rejonie Szczepanowic (Pogórze Rożnowskie).. 11 Cebulski Jarosław Współczesne problemy i kierunki badawcze w speleologii na obszarze Karpat fliszowych....................................................................................................................

12

Franczak Paweł Zastosowanie lotniczego skaningu laserowego do klasyfikacji pokrycia terenu....... 13 Gajda Agnieszka Zimowa konwekcja burzowa w Polsce – studium uwarunkowań.............................. 14 Gałek Grzegorz Konwekcyjne opady ulewne na Dolnym Śląsku w lipcu i sierpniu 2012 w świetle danych NWP, danych teledetekcyjnych i pomiarów tradycyjnych............................

15

Gałek Grzegorz Funkcjonowanie zespołu polisanktuaryjnego w przestrzeni miast............................ 16 Gąsiorek Justyna Zaśmiecenie karpackich dolin rzecznych na przykładzie Skawy i Lepietnicy.......... 17 Głuszek Piotr, Pyzowski Łukasz

Zmiany dostępności miast powiatowych województwa wielkopolskiego za pomocą transportu kolejowego..............................................................................

18

Górny Janusz Przestrzeń urlopowa łódzkiego środowiska lekarskiego na tle krajowych trendów turystycznych...............................................................................................................

19

Guz Maciej


- 4 -

Struktura ruchu turystycznego w polskich górskich parkach narodowych należących do sieci „Człowiek i Biosfera”.................................................................

20

Hibner Joanna Metoda ilorazu potencjału jako narzędzie badań dostępności do usług bankomatowych..........................................................................................................

21

Janus Adrian Obiekty poprzemysłowe w przestrzeni turystycznej miasta średniowiecznego. Przykład zespołu XIX-wiecznej gazowni w Toruniu.................................................

22

Kazimierczak Jarosław Górnicze wieże wyciągowe jako element przemysłowego krajobrazu miejskiego. Postawy samorządów i mieszkańców miast wobec tych obiektów............................

23

Koj Jacek Warunki termiczne zimy 2011/2012 w Krakowie i ich uwarunkowania synoptyczne. 24 Kosowski Marek Dynamika zmian stref wpływów pseudokibiców w Nowej Hucie............................. 25 Kowalski Łukasz, Ciechowski Marek, Hajdo Mariusz Wypadki na szlaku „Orla Perć” w Tatrach Polskich.................................................. 26 Krąż Elżbieta, Krąż Paweł Komputerowe wspomaganie procesów decyzyjnych dotyczących zagospodarowania przestrzennego na obszarach przyrodniczo cennych..................

27

Kubacka Marta Ewolucja koryt rzecznych powyżej zbiorników zaporowych – stan badań na świecie a perspektywy badań w Polsce..................................................................

28

Liro Maciej Rozwój przestrzenny ośrodków miejskich powstałych w warunkach kapitalistycznej industrializacji na przykładzie Katowic............................................

29

Mandal Alan Konkurencyjność Krakowa na europejskim rynku turystycznym.............................. 30 Matoga Łukasz Ocena funkcjonowania turystyki kajakowej w regionie brodnickim......................... 31 Matalewski Paweł Metody ilościowe w badaniach nad poziomem i jakością życia mieszkańców na przykładzie miasta Myszków.................................................................................

32

Miszta Agnieszka Proces suburbanizacji w otoczeniu Bielska-Białej..................................................... 33 Olberek-Żyła Monika


- 5 -

Zmiany struktury użytkowania ziemi na obszarze miasta Mysłowice w latach 1933-2010......................................................................................................................

34

Parusel Tomasz Przestrzenne zróżnicowanie wykorzystania płatności bezpośrednich w powiatach Polski w latach 2005-2011.............................................................................................

35

Pawlak Halina, Pisarek Agata Zmiany powierzchni jezior na Pojezierzu Dobrzyńskim w świetle materiałów kartograficznych..........................................................................................................

36

Piasecki Adam Geoinformacyjna analiza zależności między procesem pauperyzacji a globalną zachorowalnością populacji........................................................................................

37

Pilarska Agnieszka Rola cyrkulacji atmosferycznej w kształtowaniu zachmurzenia w Karpatach Polskich i na ich przedpolu w latach 1971-2000..........................................................

38

Pluta Grażyna Lądek-Zdrój w ocenie kuracjuszy............................................................................... 39 Płachta Olaf Problemy i techniki lokalizacji w procesie geokodowania na przykładzie zdarzeń drogowych w Krakowie...............................................................................................

40

Płatkiewicz Krzysztof Zróżnicowanie zachowań wyborczych mnijszości meksykańskiej we współczesnych Stanach Zjednoczonych Ameryki.................................................

41

Pokrzywnicka Małgorzata Zagospodarowanie turystyczne karpackich parków narodowych w Polsce i na Ukrainie – studium porównawcze wybranych obszarów Bieszczadów Zachodnich i Czarnohory................................................................................................................

42 Rechciński Marcin Dekoncentracja przestrzenna ludności w obszarach oddziaływania miast, a zmiany zróżnicowania przestrzennego budżetów gmin w Polsce...........................

43

Smutek Jan Inwentaryzacja urbanistyczna obszaru centralnej części Sosnowca w latach 1980-2012..............................................................................................................................

44

Spórna Tomasz, Dragan Weronika Uwarunkowania poziomu życia Romów w województwie małopolskim.................. 45 Świętek Agnieszka Porównanie wybranych metod wyznaczania pola wiatru w warstwie tarciowej........ 46 Tarnowska Katarzyna


- 6 -

Charakterystyka warunków termicznych i śnieżnych zim w Suwałkach w latach 1990-2010......................................................................................................................

47

Tomczyk Arkadiusz Uczestnicy konferencji................................................................................................ 48


- 7 -

POSIADANIE DRUGICH DOMÓW ZA GRANICĄ – NOWY MODEL MIĘDZYNARODOWEJ MOBILNOŚCI W EUROPIE

ADAMIAK Czesław Uniwersytet Mikołaja Kopernika

Posiadanie drugich domów rozpowszechniło się w krajach Europy Zachodniej w drugiej

połowie XX wieku, jednak nabywanie ich za granicą spopularyzowało się wraz z postępem

integracji europejskiej od lat 90. XX wieku. Obecnie kilka milionów Europejczyków posiada

drugie domy poza granicami swojego kraju. Decyzje o posiadaniu drugiego domu za granicą

coraz częściej motywowane są czynnikami ekonomicznymi, a nie zróżnicowaniem walorów

wypoczynkowych, a zmieniające się modele użytkowania drugich domów coraz częściej oddalają

się od turystyki w stronę sezonowej migracji. Posiadanie drugich domów przez zagranicznych

właścicieli w krajach europejskich jest jednak słabo opisane statystycznie i stosunkowo rzadko

zajmuje badaczy migracji.

Celem opracowania jest opis zróżnicowania i obecnych zmian zjawiska posiadania

drugich domów za granicą przez Europejczyków na podstawie dostępnej literatury oraz danych

statystycznych. Skupiono się na prezentacji dwóch regionalnych przypadków: Hiszpanii jako

tradycyjnego kraju docelowego dla kupców drugich domów z północnej Europy oraz

Skandynawii jako przykładu głęboko zintegrowanego regionu, gdzie międzynarodowe przepływy

posiadaczy drugich domów powodowane są lokalnymi różnicami w cenach i dostępności

nieruchomości.


- 8 -

PRZEMIANY LUDNOŚCIOWE W MIASTACH WOJEWÓDZTWA

ŁÓDZKIEGO W LATACH 1989-2010

ADAMUS Jagoda Uniwersytet Łódzki

Rozpoczęty w Polsce w latach 80. XX w. proces transformacji systemowej, spowodował

nie tylko zmiany gospodarcze i polityczne, ale przyczynił się także do szeregu zmian

o charakterze społecznym i demograficznym. Społeczeństwo polskie wchodzi w fazę

nowoczesnego rozwoju demograficznego, co owocuje zmianami m.in. w ruchu naturalnym

i ruchliwości przestrzennej ludności. Sytuacja ta jest szczególnie widoczna w polskich miastach.

Do prezentacji zarysowanego problemu posłużono się przykładem miast

w województwie łódzkim. Celem artykułu jest analiza zmian zachodzących w liczbie ludności

miast województwa łódzkiego oraz określenie roli poszczególnych elementów przyrostu

rzeczywistego w tychże zmianach. W tym celu wykorzystano ujęcie typologiczne Webba.

Podsumowanie artykuł stanowi próba wyznaczenia trajektorii rozwoju demograficznego miast

regionu łódzkiego.


- 9 -

OPRACOWANIE METODYKI WALORYZACJI TURYSTYCZNEJ

OBSZARÓW O SPECYFICZNYCH PREDYSPOZYCJACH ORAZ

TWORZENIE KONCEPCJI ROZWOJU TURYSTYKI W ICH OBRĘBIE NA PRZYKŁADZIE POWIATU MIECHOWSKIEGO

BIELECKI Rafał Uniwersytet Śląski

Podstawowym warunkiem uwzględnienia w planie zagospodarowania przestrzennego

i w strategii rozwoju regionu możliwości rozwoju turystyki jest pełne rozeznanie walorów

przyrodniczych i kulturowych a także ocena infrastruktury niezbędnej do świadczenia usług

turystycznych.

Powiat miechowski jest obszarem o specyficznych predyspozycjach dla rozwoju turystyki.

W celu określenia atrakcyjności tego regionu jak również regionów o podobnym zróżnicowaniu

geograficznym zaproponowano metodę waloryzacji turystycznej.

Waloryzacja to ocena słabych i mocnych stron pod kątem rozwoju turystyki. Waloryzację można

opracować w oparciu o wyniki wcześniejszych terenowych prac inwentaryzacyjnych. Ze względu

na specyfikę obiektów i funkcje krajobrazu kulturowego należy przyjąć zmodyfikowane kryteria

waloryzacji.

Na kanwie inwentaryzacji i waloryzacji turystycznej powstanie koncepcja rozwoju

turystyki.


- 10 -

TRANSPORT KOLEJOWY NA SŁOWACJI

BOCHEŃSKI Tadeusz Uniwersytet Gdański

Artykuł prezentuje wybrane wyniki badań przeprowadzonych na Słowacji w ramach

projektu badawczego „Transport kolejowy i intermodalny w wybranych krajach Europy

środkowo-wschodniej”. Celem badań prowadzonych w ramach projektu jest m.in. porównanie

potencjału transportu kolejowego w Polsce, Słowacji i na Węgrzech.

Sieć kolejowa Słowacji w 2012 r. składała się z 3,6 tys. km eksploatowanych linii

kolejowych. Przez Słowację przebiega 8 linii kolejowych o międzynarodowym znaczeniu,

objętych umowami AGC i AGTC o łącznej długości 996 km co stanowi 27,5% długości linii

kolejowych w tym kraju (obliczenia własne na podstawie danych Železnice Slovenskej

Republiky). Dostępność do sieci kolejowej na Słowacji jest zróżnicowana, ale ¾ ludności

Słowacji mieszka w odległości nie przekraczającej 5 km od najbliższej stacji kolejowej,

co powinno sprzyjać przewozom kolejowym. Na początku XXI wieku koleje słowackie

przeżywały kryzys, którego efektem było zamknięcie dla ruchu pasażerskiego, a nawet likwidacja

niektórych linii kolejowych.

Transport kolejowy na Słowacji stanowił w 2010 r. 23% przewozów towarowych i 13%

pasażerskich (obliczenia własne na podstawie danych Štatistický úrad Slovenskiej Republiki).

Kolejowy transport pasażerski na Słowacji zarówno na poziomie krajowym jak i regionalnym

pozostaje domeną państwa. Większość obsługiwana jest przez państwową spółkę ZSSK, jednak

w ostatnich latach na rynek kolejowy weszła również jedna spółka prywatna, która w całości

przejęła obsługę jednej linii. W kolejowym transporcie towarowym działa ponad 30

przewoźników, jednak wciąż wyraźna jest dominacja państwowej spółki ZSSK Cargo. Natomiast

ruch kolejowy zarówno osobowy jak i towarowy koncentruje się na magistralnej linii kolejowej

Bratislava – Žilina – Košice.


- 11 -

EWOLUCJA JEZIOREK OSUWISKOWYCH W REJONIE SZCZEPANOWIC

(POGÓRZE ROŻNOWSKIE)

CEBULSKI Jarosław Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie

Długotrwałe opady atmosferyczne w maju 2010 roku przyczyniły się do uaktywnienia

nowych i odmłodzenia starych osuwisk. Budowa geologiczna i rzeźba Pogórza Rożnowskiego

sprzyja powstawaniu ruchom masowym. W miejscowościach Szczepanowice i Dąbrówka

Szczepanowska powstało 14 osuwisk o całkowitej powierzchni 2,3 km², co stanowi 12%

całkowitej powierzchni tych miejscowości. Osuwisko w przysiółku Żabno i Buczkówka powstały

w wyniku erozyjnej działalności Potoku Szczepanowickiego. Jęzory osuwiskowe zatamowały dno

doliny, doprowadzając do utworzenia dwóch jeziorek. Formy te ewaluowały pod wpływem

dwóch procesów. Pierwszym z nich był proces stałego zamulania. Szczególnie intensywnie

zachodził zaraz po powstaniu jeziorek, kiedy przepływ potoku był kilkukrotnie większy

od średniej. Pierwszy etap przekształceń trwał około miesiąca od powstania, w tym okresie

zmiany zachodziły najbardziej dynamicznie. W czasie trwania kolejnego etapu formy te były

sukcesywnie wypełniane. Trwał on nieprzerwanie od 2 lat. Drugim procesem oddziałującym na

jeziorka jest erozja tamy (jęzora). W tym przypadku podobnie jak z zamulaniem, okres ewolucji

można dzielić na dwa etapy. Pierwszy, trwający około miesiąca, gdy dochodziło do największej

erozji, często utrudnionej licznymi konarami wewnątrz jęzora. Drugi etap to powolne wynoszenie

materiału, szczególnie nasilająca się w czasie wiosennych roztopów i letnich burz.

Analizując postępy tych dwóch procesów najprawdopodobniej w przeciągu najbliższych

lat jeziorka zostaną całkowicie wypełnione. Następnie stopniowo będzie postępowała erozja

wsteczna, powodując w pierwszej kolejności całkowite usunięcie tamy, a następnie wynoszony

będzie materiał, który zdeponowany został w jeziorkach. Taki scenariusz jest możliwy w sytuacji,

gdy w najbliższej przyszłości nie wystąpią rozlewne opady, które mogłyby wywołać uaktywnienie

się osuwisk.


- 12 -

WSPÓŁCZESNE PROBLEMY I KIERUNKI BADAWCZE W SPELEOLOGII

NA OBSZARZE KARPAT FLISZOWYCH

FRANCZAK Paweł Uniwersytet Jagielloński

Speleologia wśród szerokiego grona odbiorców nieodłącznie kojarzona jest

z jaskiniami krasowymi. W niniejszym tekście traktujemy jednak o innych formach podziemnych

będących morfologicznie podobnymi do krasowych, lecz genetycznie całkiem odmiennych.

Jaskinie pseudokrasowe, o których mowa, od krasowych odróżnia także to,

iż wykształciły się w skałach niekrasowych.

Obiekty te do całkiem niedawna była praktycznie nieznane, a obecnie ich eksploracja

przebiega w tempie dotychczas niespotykanym. Jej tępo i postęp w poznaniu podziemi Beskidów

i Pogórza Karpackiego przedstawia kilka liczb. W okresie międzywojennym

w polskich Karpatach fliszowych znanych było zaledwie 13 jaskiń. W roku 1985 – 71 obiektów,

w 1995 – 401, w 2005 – 844, a w 2010 – 1 160. Natomiast ich łączna długość wzrosła z 7 271 m

w 1995 r. do 21 459 m w 2011 r.

Tak intensywny proces eksploracji doprowadził do otwarcia nowych pól badawczych

w speleologii. Jaskinie polskich Karpat fliszowych pozwalają na prowadzenie badań na wielu

płaszczyznach. Dotychczas kompleksowe badania prowadzone były jedynie w największych

obiektach wykształconych we fliszu. Z zakresu geologii badano wpływ spękań ciosowych na

wykształcenie jaskiń, a także wiek form naciekowych. Prowadzono także monitoring

mikroklimatu jaskiń i występowania w nich nietoperzy. Równolegle, lecz w bardzo małym stopniu

prowadzono badania chemizmu wód podziemnych. Natomiast z zakresu badań społecznych,

rejestrowano natężenie ruchu speleologów w jaskiniach oraz ich motywacje

w odwiedzaniu tych obiektów. Poszukiwano także informacji historycznych na temat

wykorzystywania jaskiń w przeszłości przez człowieka

Dotychczasowe tematy badawcze powinny być kontynuowane, a ponadto należy zająć się

badaniem mikroform jaskiniowych, jeziorek podziemnych, osadów jaskiniowych oraz

kompleksowym badaniem wpływu poszczególnych elementów środowiska na siebie. Należy

także przeprowadzić badania ruchów mas skalnych i wynikających z nich zmian wyglądu

obiektów. Ponadto należy zastanowić się nad możliwością wykorzystania jaskiń dla gospodarki

np. poprzez wykorzystanie ciepłego powietrza do ogrzewania niewielkich zabudowań czy też nad

możliwością udostępnienia jaskiń dla turystyki.


- 13 -

ZASTOSOWANIE LOTNICZEGO SKANINGU LASEROWEGO DO KLASYFIKACJI POKRYCIA TERENU

GAJDA Agnieszka Uniwersytet Jagielloński

Mapy pokrycia terenu są zazwyczaj tworzone w oparciu o wysokorozdzielcze dane

optyczne. Najnowsze prace wskazują, że dane LiDAR mogą być równie dobrym źródłem

informacji o pokryciu terenu, w szczególności w połączeniu z danymi optycznymi. Kraków, jako

jedno z pierwszych miast dokonało kompleksowego skanowania całego miasta z gęstością

skanowania 12-16 pkt/m2. Wraz ze skaningiem wykonano ortofotomapę.

Do testu wybrano 3 obszary z doliny Wisły różniące się dominującym typem pokrycia

terenu. Punkty sklasyfikowano oraz stworzono na ich podstawie Numeryczny Model Terenu,

Numeryczny Model Pokrycia Terenu oraz Znormalizowany Numeryczny Model Pokrycia

Terenu. Wygenerowano również raster przedstawiający intensywność odbić.

W oparciu o wygenerowane rastry przeprowadzono klasyfikację pikselową. Dla każdej

klasy pokrycia terenu wybrano 10 próbek i na ich podstawie stworzono wzorce do klasyfikacji.

Otrzymany obraz zgeneralizowano w celu usunięcia efektu pieprzu i soli z założeniem minimalnej

jednostki kartowania 10 m2. Otrzymane wyniki został zweryfikowane w oparciu o ortofotomapę.


- 14 -

ZIMOWA KONWEKCJA BURZOWA W POLSCE – STUDIUM UWARUNKOWAŃ

GAŁEK Grzegorz Uniwersytet Wrocławski

Silna konwekcja i rozwój komórek burzowych będący jej bezpośrednią konsekwencją,

wciąż są relatywnie słabo rozpoznanymi zagadnieniami w obrębie meteorologii. Zjawiska te

z powodu stosunkowo małej skali przestrzennej występowania, dużego dynamizmu i niepełnego

zrozumienia kierujących nimi procesów, są bardzo trudne do trafnego prognozowania, a przez to

generują wysokie straty w gospodarce, stanowiąc przy tym zagrożenie życia i zdrowia ludzkiego.

W realiach klimatycznych Polski powszechne jest utożsamianie konwekcji burzowej z ciepłą

połową roku. Zdeterminowane jest to głównie założeniem, że tylko wówczas w dolnej

i środkowej troposferze zgromadzone jest wystarczająca ilość energii do rozwoju tego typu

zjawisk. Jednakże, w rzeczywistości konwekcja, której towarzyszą wyładowania atmosferyczne,

występuje również w chłodnej części roku. Mogłoby się wydawać, że jedyną sposobnością aby

tego rodzaju zjawiska mogły się rozwinąć w ubogim w parę wodną, zimnym powietrzu jest

przejście aktywnego, chłodnego frontu atmosferycznego, gdzie chłodna masa powietrza wypiera

masę stosunkowo ciepłą i wilgotną, która napłynęła uprzednio z rejonu Morza Śródziemnego,

w tzw. ciepłym wycinku niżu. Okazuje się jednak, że burze rozwijają się również w obrębie

chłodnej masy powietrza, bez wyraźnych stref dolnej zbieżności linii prądu, z temperaturą

warstwy granicznej atmosfery nie przekraczającą 0°C, a więc w powietrzu ubogim w parę wodną

– główne źródło energii w procesach konwekcyjnych. Jeden z ostatnich przykładów tego rodzaju

epizodu pogodowego w Polsce miał miejsce 13 stycznia bieżącego, 2012 roku. Analizując

powyższy przykład, a także na podstawie szerszego tła, zarówno literaturowego jak

i obserwacyjnego, zostanie podjęta próba określenia stanu troposfery, który sprzyja rozwojowi

konwekcji burzowej w okolicznościach deficytu energii pochodzenia radiacyjnego, a także tej

generowanej na drodze przemian fazowych wody.


- 15 -

KONWEKCYJNE OPADY ULEWNE NA DOLNYM ŚLĄSKU W LIPCU I SIERPNIU 2012 W ŚWIETLE DANYCH NWP, DANYCH

TELEDETEKCYJNYCH I POMIARÓW TRADYCYJNYCH

GAŁEK Grzegorz Uniwersytet Wrocławski

Mijający sezon konwekcyjny 2012 jest wyjątkowo obfity w zjawiska burzowe o dużej

intensywności. Na obszarze Dolnego Śląska fakt ten objawił się m.in., kilkakrotnym

wystąpieniem opadów ulewnych, których natężenie wg skali zaproponowanej przez Chomicza

zbliżało się do granicy opadu nawalnego pierwszego stopnia. Jak powszechnie wiadomo,

efektywność prognozowania zjawisk pogodowych związanych z silną konwekcją, ze względu na

ich lokalny charakter, duży dynamizm i złożoność procesu, jest stosunkowo niska. Nawet

współczesne, mezoskalowe, niehydrostatyczne, numeryczne modele pogody (NWP), pracujące

w rozdzielczości przestrzennej sięgającej pojedynczych kilometrów, uwzględniające lokalne

uwarunkowania wynikające z rzeźby terenu, nie są w stanie z satysfakcjonująca skutecznością

przewidzieć miejsca wystąpienia i intensywności zjawiska burzowego. W tych okolicznościach

bardzo istotnymi źródłami informacji pogodowej stają się naziemne i satelitarne dane

teledetekcyjne. Pozwalają one jednak wyłącznie na tworzenie prognoz ultrakrótkoterminowych

i natychmiastowych, opierając się przy tym na pośrednim pomiarze interesujących nas zjawisk.

Niezastąpiona w tej sytuacji i najbardziej wiarygodna wydaje się być wciąż tradycyjna, naziemna

sieć pomiarowa. Aby określić przydatność poszczególnych źródeł informacji meteorologicznej

w perspektywie śledzenia i prognozowania zjawisk konwekcyjnych o dużej intensywności analizie

poddano kilka przypadków opadu ulewnego, które wystąpiły w lipcu i sierpniu 2012 roku

na obszarze Dolnego Śląska.


- 16 -

FUNKCJONOWANIE ZESPOŁU POLISANKTUARYJNEGO W PRZESTRZENI MIAST

GĄSIOREK Justyna Uniwersytet Jagielloński

Obiekty sakralne takie jak sanktuaria są miejscami recepcji ruchu turystycznego

i pielgrzymkowego, często w skali międzynarodowej. Turystyka religijna i pielgrzymkowa jest

szansą dla rozwoju danego regionu i wpływa znacząco na wielkość migracji turystycznych w skali

miast.

Sanktuarium Miłosierdzia Bożego w Łagiewnikach odwiedza rocznie ponad 2 mln osób.

W jego pobliżu od 2009 roku powstaje kompleks Centrum Jana Pawła II. Ten zespół

polisanktuaryjny w Krakowie - Łagiewnikach stanowi wyjątkowy w skali kraju i Europy obszar

sakralny o szczególnym potencjalne ze względu wielkość ruchu turystycznego

i pielgrzymkowego oraz rozwój przestrzenny.

Doświadczenia innych ośrodków pielgrzymkowych w Europie m.in. Lourdes, Fatimy,

San Giovanni Rotondo wskazują na szczególne znaczenie obszarów sakralnych o światowej

randze dla rozwoju miasta i skali migracji turystycznych w jego obrębie.

Lokalizacja i rozwój nowoczesnego centrum turystyczno-pielgrzymkowego może być

czynnikiem zmian w przestrzeni miejskiej. Wzrost wielkości ruchu turystycznego

i pielgrzymkowego powoduje rozbudowę obszaru sakralnego w skali przestrzennej i zmiany

w strukturze funkcjonalnej otoczenia. Sanktuaria o nasilonym ruchu turystycznym wpływają na

rozwój infrastruktury wielofunkcyjnej.

Zespół polisanktuaryjny w Krakowie - Łagiewnikach pozwala na rozbudowanie oferty

turystycznej Krakowa i budowanie nowego produktu turystycznego opartego na zasobach

religijnych miasta.


- 17 -

ZAŚMIECENIE KARPACKICH DOLIN RZECZNYCH NA PRZYKŁADZIE SKAWY I LEPIETNICY

GŁUSZEK Piotr, PYZOWSKI Łukasz Uniwersytet Jagielloński

Celem badań jest ukazanie wciąż aktualnego problemu nielegalnego zaśmiecania

środowiska przyrodniczego. Badaniami objęto dolinę potoku Lepietnica oraz fragment doliny

rzeki Skawy na obszarze gminy Maków Podhalański. W pracy zastosowano metodę kartowania

dzikich wysypisk śmieci wykorzystując formularz opracowany w ZGF UJ, zmodyfikowany przez

P. Sadowskiego. W wyniku badań zinwentaryzowano w wycinku doliny Skawy 132 dzikie

wysypiska śmieci, a w dolinie Lepietnicy 43. Zaśmiecenie koncentruje się przede wszystkim na

terasach. Taka lokalizacja śmietnisk skutkuje zanieczyszczeniem mechanicznym, chemicznym

i bakteriologicznym wody płynącej i zasobnego zbiornika płytkich wód podziemnych w aluwiach.

W dolinie Skawy pod względem powierzchni dominują śmietniska duże (31%), średnie

(31%) oraz małe (31%), a w dolinie Lepietnicy śmietniska małe (58%) i średnie(37%).

W badanych obszarach przewaga zidentyfikowanych wysypisk jest położona w terenie w miarę

łatwo dostępnym, gdzie do części z nich można łatwo dojechać samochodem osobowym.

Skład dzikich wysypisk jest bardzo zróżnicowany i zazwyczaj niejednorodny. Najczęściej

spotykane są odpady z tworzyw sztucznych (76% wysypisk w dolinie Skawy i 81% w dolinie

Lepietnicy) oraz przedmioty szklane a także materiał budowlany. Za najbardziej niebezpieczne

uznano te, w których w składzie spotykano eternit (1 wysypisko w dolinie Skawy i 2 w dolnie

Lepietnicy).

Położenie śmietnisk w bezpośredniej bliskości wód wynika z przekonania ludzi, że śmieci

spłyną podczas większego wezbrania. Jednak po powodzi z 2010 roku stwierdzono, że większość

śmieci w dolinie Lepietnicy została zdeponowana w jej płaskim, szerokim, dolnym odcinku

o małym spadku. Większość odpadów miała charakter rozproszony i zostały zakumulowane

w zakolach meandrów wraz z gałęziami.


- 18 -

ZMIANY DOSTĘPNOŚCI MIAST POWIATOWYCH WOJEWÓDZTWA

WIELKOPOLSKIEGO ZA POMOCĄ TRANSPORTU KOLEJOWEGO

GÓRNY Janusz Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu

Województwo wielkopolskie ze względu na uwarunkowania historyczne jest jednym

z tych obszarów, w których gęstość sieci kolejowej jest największa w kraju. Transformacja

ustrojowa i gospodarcza w Polsce, która skutkowała także przemianami organizacyjnymi na kolei

spowodowała znaczne zmiany w organizacji regionalnego pasażerskiego transportu kolejowego

na terenie Wielkopolski.

Zmiany prowadzące do regresu transportu kolejowego i poważnego kryzysu jego

funkcjonowania na przełomie XX i XXI wieku w Wielkopolsce objawiały się zwłaszcza

zawieszeniem ruchu pasażerskiego na wielu lokalnych liniach kolejowych. W ten sposób znacznie

zmniejszyła się praca eksploatacyjna, a także spójność sieci kolejowej i możliwość wyboru przez

pasażerów kierunków ruchu. Wiele stacji utraciło swą węzłową rolę, bądź została ona znacznie

ograniczona. W wielu miastach znacznie wydłużył się średni czas oczekiwania na pociąg. Biorąc

jednak pod uwagę liczbę pociągów na liniach, na których ruch utrzymano nie została ona

ograniczona, a w niektórych przypadkach nawet wzrosła. Doprowadziło to jednak do sytuacji,

w której przy jednoczesnej dość dobrej dostępności stolicy regionu z poszczególnych miast

powiatowych zdecydowanie zmniejszona została liczba powiązań między nimi, a tym samym

zmalała jego spójność. Sieć kolejowych połączeń pasażerskich dawniej pozwalająca również na

dobrą komunikację wewnątrz regionu obecnie zorientowana jest przede wszystkim

na zapewnienie sprawnego dowozu z obrzeży do centrum regionu.


- 19 -

PRZESTRZEŃ URLOPOWA ŁÓDZKIEGO ŚRODOWISKA LEKARSKIEGO

NA TLE KRAJOWYCH TRENDÓW TURYSTYCZNYCH

GUZ Maciej Uniwersytet Łódzki

Cele opracowania obejmują charakterystykę przestrzeni urlopowej łódzkiego środowiska

lekarskiego w odniesieniu do ogólnokrajowych trendów turystycznych i weryfikację hipotezy

o następującym brzmieniu: środowisko lekarskie jest kreatorem nowych trendów wypoczynku urlopowego.

W pracy zestawiono fluktuację wskaźnika wyjazdów turystycznych Polaków w latach 1998–2011

i wyjazdy urlopowe przedstawicieli grupy zawodowej łódzkich lekarzy w latach 2005–2010.

Uwagę skupiono na kierunkach i liczbie wyjazdów krajowych i zagranicznych.

Zasadniczy materiał badawczy stanowią źródła zastane, tj. statystyki Instytutu Turystyki

(ilościowe dane bezwzględne o wielkości i kierunkach wyjazdów turystycznych z corocznych

badań sondażowych na losowej próbie ogólnopolskiej) oraz wyniki własnych badań

empirycznych (badanie kwestionariuszowe przeprowadzone na próbie 297 lekarzy,

z zachowaniem reprezentacji, rzędu 2,0%, dla zmiennych: tytuł zawodowy, specjalizacja, wiek

i płeć).

Do analizy porównawczej wykorzystano metodę statystyczną w postaci trendu liniowego

dla wskaźnika wyrażonego stosunkiem (%) liczby wyjazdów turystycznych Polaków/badanych

lekarzy do danego kraju lub grupy krajów do ogółu wyjazdów turystycznych Polaków/badanych

lekarzy odnotowanych w danym roku.


- 20 -

STRUKTURA RUCHU TURYSTYCZNEGO W POLSKICH GÓRSKICH PARKACH NARODOWYCH NALEŻĄCYCH

DO SIECI „CZŁOWIEK I BIOSFERA”

HIBNER Joanna Uniwersytet Jagielloński

Program UNESCO „Człowiek i Biosfera” (Mab) powstał w latach 1974-76. Głównym

celem powstania rezerwatów biosfery jest ochrona cennych zasobów przyrodniczych. W ramach

każdego rezerwatu wyznaczana jest strefa ochrony ścisłej (core zone), strefa buforowa (buffer

zone) oraz strefa zabezpieczająca (transition zone). W Polsce istnieją 4 parki narodowe,

na obszarach górskich, należące do programu UNESCO „Człowiek i Biosfera”. Tatrzański Park

Narodowy (21197 ha pow.), Babiogórski Park Narodowy (3391,55 ha pow.), Bieszczadzki

Park Narodowy (27 065.12 ha pow.), Karkonoski Park Narodowy (5580 ha pow.). Najistotniejszą

z punktu widzenia ochrony przyrody jest strefa ochrony ścisłej (core zone).

Jest to strefa szczególnie wrażliwa na antropopresję a zarazem bardzo atrakcyjna turystycznie.

Celem niniejszych badań jest charakterystyka wymienionych wyżej parków na podstawie

badań ankietowych prowadzonych w maju i czerwcu br. W pracy przedstawiono ogólną strukturę

wieku, płci i wykształcenia respondentów. Ankietowanych pytano także z kim i na jak długo

przyjechali, jaki rodzaj turystyki zamierzają uprawiać i przede wszystkim skąd przyjechali.

Przebadano łącznie 749 respondentów, w tym: Tatrzański PN (181), Karkonoski PN (198),

Babiogórski PN (172) oraz Bieszczadzki PN (198). Prezentowany na konferencji referat zawiera

wyniki z powyższych badań.


- 21 -

METODA ILORAZU POTENCJAŁU JAKO NARZĘDZIE BADAŃ

DOSTĘPNOŚCI DO USŁUG BANKOMATOWYCH

JANUS Adrian Uniwersytet Jagielloński

Celem wystąpienia jest przedstawienie wykorzystania metody ilorazu potencjału jako

narzędzia badania dostępności do usług bankomatowych, rozumianych jako punkt poboru

pieniądza. Obszarem badań jest miasto Kraków. W badaniach szeroko wykorzystano możliwości,

jakie oferowane są przez Geograficzne Systemy Informacyjne. Istotną kwestią jest możliwość

wykorzystania w podobnych badaniach ogólnodostępnych i bezpłatnych danych,

co zaprezentowane zostanie na niniejszym przykładzie. Autor podejmuje również próbę oceny

przydatności zastosowanej metody w badanym przypadku oraz dokonuje interpretacji uzyskanych

wyników.


- 22 -

OBIEKTY POPRZEMYSŁOWE W PRZESTRZENI TURYSTYCZNEJ

MIASTA ŚREDNIOWIECZNEGO. PRZYKŁAD ZESPOŁU XIX-WIECZNEJ GAZOWNI W TORUNIU

KAZIMIERCZAK Jarosław Uniwersytet Łódzki

Celem autora artykułu jest wskazanie roli obiektu poprzemysłowego w kształtowaniu

przestrzeni turystycznej historycznego miasta o rodowodzie średniowiecznym i znacznym

nagromadzeniu niezwykle cennych obiektów architektury. Materialne elementy dziedzictwa

przemysłowego w Toruniu są jedynie nieznacznym akcentem architektonicznym średniowiecznej

starówki. Na obszarze Starego i Nowego Miasta znajdują się tylko trzy obiekty postindustrialne,

są to: Browar Theodora Schwarza, przy ul. Browarnej 1, w którym obecnie planowany jest

pięciogwiazdkowy hotel, dźwig towarowy przy ul. Mostowej oraz dawny zbiornik gazowy przy

ul. Franciszkańskiej. W niniejszym opracowaniu dokonano studium przypadku dawnej gazowni

miejskiej przy ul. Franciszkańskiej, która została zaadaptowana na planetarium. Jest to jeden

z najwcześniejszych i najbardziej udanych przykładów rewitalizacji obiektu postindustrialnego

w Polsce.

Podjęty problemem badawczy można ująć w postaci następującego pytania: jakie

znaczenie we współczesnej przestrzeni turystycznej miasta średniowiecznego pełni dawny obiekt

industrialny poddany procesom adaptacji do współczesnych funkcji? W kontekście obszaru

badań jest to o istotne zagadnienie, ze względu na fakt, że historyczny obszar Starego i Nowego

Miasta w Toruniu został w całości wpisany na listę UNESCO, w którym szczególnej ochronie

i promocji turystycznej podlegają obiekty o rodowodzie średniowiecznym.


- 23 -

GÓRNICZE WIEŻE WYCIĄGOWE JAKO ELEMENT PRZEMYSŁOWEGO

KRAJOBRAZU MIEJSKIEGO. POSTAWY SAMORZĄDÓW I MIESZKAŃCÓW

MIAST WOBEC TYCH OBIEKTÓW

KOJ Jacek Uniwersytet Jagielloński

Górnicze wieże wyciągowe są najbardziej charakterystycznym elementem przemysłowego

krajobrazu konurbacji górnośląskiej. Obok kominów hut, koksowni i elektrowni przez

dziesięciolecia stanowiły pionową dominantę w przestrzeni miast. W wyniku restrukturyzacji

przemysłu po 1989 roku wiele z nich straciło pierwotną funkcję, co sprawiło, że stały się one dla

przedsiębiorstw górniczych zbędnym balastem i doprowadziło do zniknięcia dużej liczby tych

obiektów z górnośląskiego pejzażu. W ostatnich latach obserwuje się jednak wzrost

zainteresowania tymi konstrukcjami, co przejawia się m. in. poprzez działania zmierzające do

konserwacji i adaptacji na nowe cele, a także organizację wystaw i wycieczek muzealnych.

Świadomość wartości i konieczności ochrony zabytkowych wież wyciągowych nie jest niestety

powszechna, co skutkuje występowaniem różnych postaw samorządów i mieszkańców miast

wobec tego rodzaju dziedzictwa.

W pracy wyszczególniono cztery rodzaje możliwych postaw wobec zabytków architektury

i budownictwa, które można odnieść także do górniczych wież wyciągowych: arogancję, bierną

tolerancję, akceptację i twórczą kontynuację (Niezabitowski 1997). Omówione zostały przykłady

obrazujące trzy pierwsze postawy, ponieważ zdaniem autora nie istnieje obecnie obiekt, który

można by jednoznacznie uznać za przejaw twórczej kontynuacji górnośląskiego dziedzictwa

górniczego. W opracowaniu podjęto także próbę wyjaśnienia występowania określonych postaw

w poszczególnych przypadkach, opierając się na analizie trzech czynników: lokalizacji, stanu

zagospodarowania otoczenia oraz kwestii własnościowych.


- 24 -

WARUNKI TERMICZNE ZIMY 2011/2012 W KRAKOWIE I ICH UWARUNKOWANIA SYNOPTYCZNE

KOSOWSKI Marek Uniwersytet Jagielloński

Średnia temperatura powietrza w zimie 2011/2012 nie wyróżniła się na tle ostatniego

30-lecia. Jednak w czasie jej trwania temperatura powietrza charakteryzowała się dużą

zmiennością. Po dość ciepłym grudniu nastał niewiele chłodniejszy styczeń, pod koniec którego

rozpoczęło się znaczne ochłodzenie trwające nieprzerwanie przez trzy tygodnie (25.01-14.02).

W tym czasie temperatura powietrza w ciągu dnia nie przekraczała 0,0°C, a przez tydzień nie

osiągała nawet -10,0°C w terminie 12 UTC. Z kolei w nocy temperatura powietrza spadała aż do

ok. -20,0°C.

Głównym celem pracy jest przedstawienie warunków termicznych zimy 2011/2012

w Krakowie i ich uwarunkowań synoptycznych, w szczególności wysokości geopotencjału

powierzchni izobarycznych: 1000, 850, 700 i 500 hPa, ich wzajemnych relacjach i powiązaniach

z warunkami termicznymi przy powierzchni Ziemi.

Podstawowy materiał źródłowy stanowią dane dwojakiego pochodzenia. Pierwsze to dane

ze stacji klimatologicznej Zakładu Klimatologii IGiGP UJ „Ogród Botaniczny”

w Krakowie, m.in. temperatura powietrza i ciśnienie atmosferyczne zredukowane do poziomu

morza (SLP). Drugi zbiór danych pochodzi z reanalizy klimatologicznej NCEP/NCAR

z punktu gridowego 20°E; 50°N położonego na obszarze Krakowa. Są to m.in. wysokość

geopotencjału powierzchni izobarycznych: 1000, 850, 700 i 500 hPa, temperatura powietrza przy

powierzchni Ziemi, SLP. Podobny zestaw danych z reanalizy NCEP/NCAR, ale dla obszaru

Europy, wykorzystano celem zobrazowania rozkładu przestrzennego badanych elementów.

Okres badań to zima 2011/2012 (kolejno: grudzień, styczeń, luty).

W pracy wykonano analizę synoptyczną badanego okresu, w tym szczegółową analizę

zmienności temperatury powietrza i wysokości geopotencjału wybranych powierzchni

izobarycznych. Jednocześnie zwrócono szczególną uwagę na wzajemne relacje między

poszczególnymi powierzchniami izobarycznymi oraz ich związek z temperaturą powietrza przy

powierzchni Ziemi. Ponadto wykonane opracowanie dało możliwość porównania danych

z reanalizy NCEP/NCAR z danymi standardowymi, jak również pozwoliło ocenić przydatność

danych z reanalizy NCEP/NCAR do badań dotyczących jednego punktu gridowego.


- 25 -

DYNAMIKA ZMIAN STREF WPŁYWÓW PSEUDOKIBICÓW W NOWEJ HUCIE

KOWALSKI Łukasz, CIECHOWSKI Marek, HAJDO Mariusz Uniwersytet Jagielloński

Nowa Huta jest miejscem walki szalikowców o wpływy. Rywalizują tu ze sobą

pseudokibice trzech krakowskich drużyn: Hutnika, Wisły i Cracovii. Oznaczają oni swoje

terytoria m.in. malując graffiti na murach osiedli. Terytoria te zmieniają się dynamicznie,

a wpływy z obszarów rdzeniowych kibiców rozprzestrzeniają się na swoje peryferia.

Z napisów na murach można wyczytać, jak przebiegają granice i jakie uczucia żywią do siebie

kibice różnych drużyn. Celem pracy było zbadanie zmian stref wpływów kibicowskich w ujęciu

dynamicznym, zaproponowanie metodyki tego typu analiz i wyjaśnienie zjawiska

w skali dzielnicy. Autorzy wykorzystali współczynniki zmienności oraz niejednorodności Giniego,

i nierówności Theila. Wskazali rdzenie i peryferia preferencji klubowych

i potencjalne obszary konfliktów. Podjęli również dyskusję nad zastosowanymi metodami.


- 26 -

WYPADKI NA SZALKU „ORLA PERĆ” W TATRACH POLSKICH

KRĄŻ Paweł, KRĄŻ Elżbieta Uniwersytet Jagielloński

„Orla Perć” – tak nazwano jeden z najwybitniejszych i najbardziej honornych szlaków

w Tatrach. Obecnie początek szlaku zaczyna się na przełęczy Zawrat i kończy na Krzyżnem,

większość szlaku prowadzi śmiało granią, a teren wokół jest mocno eksponowany w wielu

miejscach występują kilkusetmetrowe przepaście, strome żleby oraz bardzo wąskie przełączki.

Szlak posiada ogromną ilość sztucznych ułatwień łańcuchy, klamry, drabinki itp.) i jest dostępny

dla wszystkich turystów – bez wyjątków. Jak podają statystyki oraz liczne prace dotyczące

wypadków w Tatrach (Krąż, Balon 2012; Krąż P., Krąż E. 2012) rejon Orlej Perci, razem

z Giewontem i Rysami, wyraźnie przoduje, jeżeli chodzi o liczbę tych nieszczęśliwych zdarzeń.

W wielu przypadkach turyści ulegający wypadkom tracą życie.

W pracy zostaną przedstawione wyniki analizy wypadków z lat (2001-2010) do których

doszło na „Orlej Perci” w kontekście problemu wprowadzenia racjonalnego zarządzania ruchem

turystycznym na tym szlaku oraz możliwości minimalizowania liczy wypadków.1

Kr ąż E., Balon J., 2012, Wpływ warunków naturalnych na występowanie wypadków w polskich Tatrach, Prace Geograficzne UJ, 128 Kr ąż P., Kr ąż E., 2012, Ocena bodźcowości środowiska przyrodniczego jako narzędzie do organizacji ruchu turystycznego na obszarze Tatr, <w druku>


- 27 -

KOMPUTEROWE WSPOMAGANIE PROCESÓW DECYZYJNYCH

DOTYCZĄCYCH ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO NA OBSZARACH PRZYRODNICZO CENNYCH

KUBACKA Marta Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu

Problem zagospodarowania przestrzennego a więc odpowiedniego kształtowania

i ochrony środowiska przyrodniczego na obszarach cennych przyrodniczo uznawane jest dziś

za główne zagrożenie dla trwałości sytemu ekologicznego Polski. Wzrastający popyt na obszary

o dużych walorach przyrodniczych i krajobrazowych, zła gospodarka przestrzenna w gminach,

niewłaściwa implementacja prawa oraz niska świadomość mieszkańców niosą za sobą spore

ryzyko bezpowrotnej utraty obszarów cennych przyrodniczo. Opracowanie interaktywnego

systemu wspomagania procesu decyzyjnego (Decision Support System) w postaci zbioru danych

przestrzennych ułatwi rozwiązanie złożonych problemów dotyczących zagospodarowania

przestrzenią. Opracowanie modelu, wykorzystującego szereg narzędzi informatycznych podniesie

efektywność podejmowania decyzji przez decydentów. Komputerowe wspomaganie procesów

decyzyjnych może wspomóc zdolność człowieka do oceny konsekwencji jego działań.

Odpowiednie zarządzanie danymi przestrzennymi staje się dziś elementem kluczowym

w gospodarce opartej na wiedzy a więc w zrównoważonym rozwoju. Wszystko to składa się na

System Wspomagania Decyzji Przestrzennych (SDSS). Opracowanie takiego systemu znacząco

podniesie umiejętność planowania i kierowania przestrzenią, a poprzez ukazanie nowych

możliwości wyboru, nowych celów i perspektyw wpłynie na właściwe kształtowanie i ochronę

środowiska przyrodniczego. Przedstawienie wyników analizy wielokryterialnej w postaci

kartograficznej będzie stanowić alternatywę dla dotychczasowego procesu decyzyjnego.


- 28 -

EWOLUCJA KORYT RZECZNYCH POWYŻEJ ZBIORNIKÓW

ZAPOROWYCH - STAN BADAŃ NA ŚWIECIE A PERSPEKTYWY BADAŃ W POLSCE

LIRO Maciej Uniwersytet Jagielloński

Od początku ubiegłego stulecia na świecie powstało ponad 39 000 dużych zbiorników

zaporowych (wysokość > 15 m). Dodatkowo każdego roku powstaje ponad 200 nowych.

Zbiornik zaporowy zaburza przepływ wody i osadów w korycie rzecznym, powyżej zbiornika

następuje akumulacja osadów, natomiast poniżej występuje ich niedobór. Skutkiem tych zaburzeń

są zmiany w rozwoju koryta powyżej i poniżej zbiornika. Dobrze rozpoznane

i licznie prezentowane w literaturze są przekształcenia koryt poniżej zbiorników zaporowych.

Opracowane są także klasyfikacje i modele tych zmian. Najczęściej obserwowanym skutkiem

poniżej zapór jest gwałtowne pogłębienie koryt.

Zmiany koryt rzecznych występujące powyżej zbiorników zaporowych są słabo

rozpoznane. W momencie powstania zbiornika zaporowego następuje podniesienie bazy

erozyjnej rzeki, uchodzącej do niego, do poziomu wody w zbiorniku. Nasila to depozycję osadów

w odcinku koryta położonym bezpośrednio powyżej zbiornika w tzw. strefie cofki (ang. backwater

area). Podczas wysokich stanów wody w zbiorniku strefa cofki jest zatapiana. Następuje wtedy

depozycja drobnoziarnistych osadów w tej strefie, a z czasem ekspansja roślinności na tych

osadach. W pierwszych latach po wybudowaniu zbiornika następuje wypłycanie koryta związane

z depozycją osadów w korycie. Wypłycanie to może wywoływać spadek pojemności koryta oraz

wzrost częstotliwości stanów pozakorytowych, co zwiększa zagrożenie powodziowe na terenach

przyległych do strefy cofki. Dotychczasowe badania dotyczące rozwoju koryt w strefach cofek

były prowadzone jedynie na wybranych, specyficznych typach rzek (głównie w Chinach,

Kanadzie i USA). Jednak wyniki tych badań nie są ze sobą spójne.

W Karpatach Polskich funkcjonuje obecnie 14 zbiorników zaporowych. Część z nich jest

już znacznie zamulona, a koryta w strefie cofek znacznie przekształcone. Do tej pory nie badano

tych stref pod kątem testowania modeli wypracowanych na świecie oraz tworzenia nowych

bardziej uniwersalnych.


- 29 -

ROZWÓJ PRZESTRZENNY OŚRODKÓW MIEJSKICH POWSTAŁYCH W WARUNKACH KAPITALISTYCZNEJ INDUSTRIALIZACJI

NA PRZYKŁADZIE KATOWIC MANDAL Alan Uniwersytet Śląski

Katowice są klasycznym przykładem ośrodka miejskiego powstałego w warunkach

kapitalistycznej industrializacji drugiej połowy XIX wieku. Rozwój przestrzenny obszaru

dzisiejszego miasta związany był wówczas ściśle z procesem uprzemysłowienia: decyzjami

ekonomicznymi i lokalizacyjnymi właścicieli wielkich koncernów przemysłowych, rozwojem

infrastruktury kolejowej, budownictwem patronackim oraz z czynnikami przyrodniczymi

niezbędnymi do rozwoju przemysłu - bogactwa naturalne, dostępność i ukształtowanie terenu,

dostęp do wody. Organizm miejski Katowic tworzył się poprzez zrastanie i łączenie wielu

niewielkich sąsiednich jednostek osadniczych (osad przemysłowych, kolonii robotniczych, a także

jednostek o charakterze wiejskim) powstałych w różnych okresach historycznych, warunkach

społeczno-gospodarczych oraz środowiskowych. Wraz z odzyskaniem przez Polskę

niepodległości, a następnie z okresem PRL-u rozwój przestrzenny miasta zaczął być

determinowany przez szereg decyzji i działań na szczeblu rządowym: zwiększenie rangi miasta,

lokalizacja konkretnych zakładów przemysłowych, budowa dużych osiedli mieszkaniowych,

inkorporacja sąsiednich terenów (przyłączanie kolejnych sąsiednich jednostek osadniczych).

Następnie transformacja ustrojowa, restrukturyzacja przemysłu, postępująca globalizacja

i związana z nią zmiana preferencji i trybu życia ludności wymusiła kolejne zmiany w przestrzeni

miasta: rewitalizację lub degradację terenów poprzemysłowych, nowe kierunki w budownictwie

mieszkaniowym oraz inwestycje handlowo-usługowe.


- 30 -

KONKURENCYJNOŚĆ KRAKOWA NA EUROPEJSKIM RYNKU TURYSTYCZNYM

MATOGA Łukasz Uniwersytet Jagielloński

Problematyka konkurencyjności jednostek terytorialnych stanowi jedno z ważniejszych

zagadnień z zakresu gospodarki przestrzennej i geografii społeczno-ekonomicznej. Przedmiotem

niniejszego opracowania jest określenie bieżącej pozycji konkurencyjnej Krakowa na europejskim

rynku turystycznym. Do realizacji celu pracy wykorzystano podstawowe instrumenty badawcze

z zakresu analiz strategicznych, jak analizę uwarunkowań rozwoju turystyki, analizę portfelową

produktów turystycznych, a także analizę profilu konkurencyjnego w odniesieniu do głównych

konkurentów w regionie. Identyfikując siły i słabości Krakowa skoncentrowano uwagę na

zbadaniu tych czynników, które mają największe znaczenie na polu „konkurencyjnej walki”

w sektorze turystycznym. Zakres przestrzenny rozważań odnosi się do rynku turystycznego

Europy Środkowej, będącej naturalnym otoczeniem konkurencyjnym Krakowa. Do badań

wytypowano sześć miast o rozwiniętej funkcji turystycznej tj.: Brno, Drezno, Graz, Koszyce,

Lwów i Wrocław, które wyróżniają się podobnym zespołem uwarunkowań lokalnych.

Praca mimo, że nie wyczerpuje całości problematyki, jest próbą zwrócenia uwagi na

strategiczny wymiar marketingu terytorialnego ośrodków miejskich, w kontekście budowania ich

przewagi konkurencyjnej na rynku turystycznym. Przeprowadzona analiza dowiodła, że Kraków

jest w stanie konkurować na europejskim rynku turystycznym, aczkolwiek jego przewaga

konkurencyjna nie jest na tyle silna, aby stanowić istotne zagrożenie dla miast stołecznych Europy

Środkowej.


- 31 -

OCENA FUNKCJONOWANIA TURYSTYKI KAJAKOWEJ W REGIONIE BRODNICKIM

MATULEWSKI Paweł Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu

Jedną z najbardziej dostępnych form aktywnego wypoczynku i jednocześnie najbardziej

popularną formą turystyki kwalifikowanej jest penetracja rekreacyjna. Linearne systemy penetracji

rekreacyjnej w ujęciu geoekologicznym jest linearnym fragmentem przestrzeni turystycznej,

użytkowanej rekreacyjnie i odpowiednio przystosowanej do uprawiania różnorodnych form

penetracji rekreacyjnej (Styperek 2002). Ruch turystyczny odbywa się wzdłuż wytyczonych

w sposób naturalny lub przez człowieka systemów rekreacyjnych, którymi w tym przypadku

są szlaki wodne. Wędrówki kajakowe odbywają się na wodach stojących lub bieżących.

Odbywanie wędrówek pod prąd umożliwia mała prędkość nurtu, co w przypadku dłuższych

spływów siecią dróg wodnych jest zjawiskiem korzystnym. W miarę zwiększania się prędkości

nurtu atrakcyjność szlaku wzrasta. Szlaki kajakowe o cechach górskich są szczególnie atrakcyjne,

ponieważ stwarzają wiele trudności technicznych, dostarczają emocji i wrażeń. W literaturze brak

prac i opisów, które w sposób wieloaspektowy i kompleksowy omawiałyby zagadnienia związane

z penetracją rekreacyjną szlaków wodnych oraz elementami zagospodarowania turystycznego

umożliwiających ten rodzaj turystyki. Realizacja celu poznawczego wiąże się z analizą linearnych

systemów penetracji rekreacyjnej na podstawie szlaków wodnych regionu brodnickiego, oceną

walorów przyrodniczych i antropogenicznych oraz zagospodarowania turystycznego. Praca

nawiązuje do opracowania Linearne systemy penetracji rekreacyjnej (Styperek 2002), jednakże

zastosowane w pracy analizy dotyczyły innego regionu oraz innego typu szlaku turystycznego,

którego do tej pory nie badano a co pozwoliło na rozwój metodyki i podejść badawczych

dotyczących problematyki odpoczynku poprzez penetrację przestrzeni turystycznej.

Podczas wystąpienia zostanie zaprezentowana ocena uwarunkowań sieci hydrograficznej

regionu brodnickiego, charakterystyka kajakowych szlaków turystycznych według wybranych

cech morfologiczno-percepcyjnych, analiza ruchu turystycznego na szlakach wodnych,

topologiczna analiza przestrzenna struktury sieci szlaków wodnych. Uzupełnienie stanowić

będzie ocena turystyki kajakowej realizowanej na terenie regionu brodnickiego w opinii

respondentów. Badania zostały przeprowadzone w ramach praktyk i prac pomocniczych

na terenie Pojezierza Brodnickiego i okolic, a ich celem było stworzenie kompleksowego studium

dotyczącego turystyki w regionie brodnickim.


- 32 -

METODY ILOŚCIOWE W BADANIACH NAD POZIOMEM I JAKOŚCIĄ

ŻYCIA MIESZKAŃCÓW NA PRZYKŁADZIE MIASTA MYSZKÓW

MISZTA Agnieszka Uniwersytet Jagielloński

Początkowo metody statystyczne stosowane były jedynie w dziedzinach odległych

geografii, takich jak: ekonomia, biologia czy medycyna. Koniec epoki wielkich odkryć

geograficznych oraz wymogi II Wojny Światowej spowodowały konieczność stosowania tych

metod także w badaniach geograficznych.

Celem niniejszej pracy jest przybliżenie charakterystyki głównych metod ilościowych

zastosowanych w badaniu nad poziomem i jakością życia mieszkańców w mieście średniej

wielkości, jakim jest Myszków.

Prezentacja wybranej metodyki cechuję pracę, w której zastosowano pozyskanie danych

metodą kwestionariusza wywiadu.


- 33 -

PROCES SUBURBANIZACJI W OTOCZENIU BIELSKA-BIAŁEJ

OLBEREK-ŻYŁA Monika Uniwersytet Śląski

Przemiany urbanizacyjne w aglomeracji Bielska-Białej były dotychczas rozpatrywane

w niewielkim stopniu w porównaniu do innych obszarów zaglomerowanych województwa

śląskiego, tj. konurbacji katowickiej i konurbacji rybnickiej.

Monocentryczna aglomeracja bielska jest jednym z głównych elementów systemu

osadniczego województwa śląskiego. Strefa zewnętrzna aglomeracji Bielska-Białej jest

specyficznym obszarem, który od wczesnych lat powojennych cieszy się zainteresowaniem jako

obszar atrakcyjny do zamieszkania, a jednocześnie wykazuje wysokie walory środowiskowe.

W konsekwencji aglomeracja bielska jako jedyny złożony układ osadniczy

w województwie śląskim wykazuje nadal niewielki trend wzrostowy liczby ludności. Wysoka

dynamika zaludnienia cechuje obszary wiejskie, szczególnie gminy Jaworze i Jasienica położone

na zachód od Bielska-Białej oraz miejscowość Kozy po stronie wschodniej.

W referacie przedstawiono nowe inwestycje mieszkaniowe w otoczeniu Bielska-Białej.

Zaprezentowano różne rodzaje zabudowy mieszkaniowej, które dotychczas nie były tak

rozpowszechnione, tj.: osiedla domów jednorodzinnych, domów w zabudowie bliźniaczej,

domów szeregowych, wielorodzinnych, a także zabudowę rezydencjonalną.


- 34 -

ZMIANY STRUKTURY UŻYTKOWANIA ZIEMI NA OBSZARZE MIASTA MYSŁOWICE W LATACH 1933-2010

PARUSEL Tomasz Uniwersytet Śląski

Miasto Mysłowice zlokalizowane jest w obrębie dwóch mezoregionów Wyżyny Śląskiej:

Wyż. Katowickiej (341.13) oraz Pagórów Jaworznickich (341.14), położonych w jej części

południowej (Kondracki, 2009). Pod względem administracyjnym miasto przynależy

do woj. śląskiego i posiada status powiatu grodzkiego. Jego powierzchnia wynosi 65,57 km2,

natomiast liczba mieszkańców ok. 75 tys. Mysłowice zaliczane są w obręb Górnośląskiego

Zespołu Metropolitalnego – GZM (Czylok i in., 2002; http://www.myslowice.pl;

http://www.stat.gov.pl/bdl).

Obszar Mysłowic, miasta położonego w obrębie jednego z najbardziej

uprzemysłowionych i zurbanizowanych terenów w Europie, podlegał intensywnemu

wykorzystaniu przez człowieka (Czylok i in., 2002; Dulias, Hibszer, 2004). Proces ten pozostawił

trwały ślad w środowisku przyrodniczym, co znajduje wyraz w degradacji wszystkich jego

komponentów.

Początki gospodarczego wykorzystania terenów obecnego miasta datują się na wieki

średnie, pierwsze wzmianki o istnieniu wsi pochodzą z roku 1241, prawa miejskie natomiast

Mysłowice uzyskały przed 1360 r. Jednakże intensywniejsze przekształcenia środowiska

geograficznego na tym terenie wiążą się dopiero z postępującym od przełomu XVIII i XIX wieku

uprzemysłowieniem Górnego Śląska – początki przemysłowego rozwoju miasta datuje się na

połowę XIX wieku, natomiast najważniejszy zakład przemysłowy Mysłowic w postaci kopalni

węgla kamiennego utworzono w roku 1875 (Ilustrowany słownik..., 1991; Słownik..., 2000).

Najwyraźniejsze jednak piętno w środowisku przyrodniczym tego obszaru odcisnęły lata po

zakończeniu II wojny światowej, związane z intensywnym rozwojem działalności przemysłowej,

wielkoobszarowego budownictwa mieszkaniowego, czy też współczesne już nam tendencje

rozbudowy terenów usługowych.

Praca prezentuje zmiany w strukturze użytkowania ziemi obszaru miasta w latach 1933-

2010. Analiza opiera się na mapach form użytkowania opracowanych na podstawie archiwalnych

i współczesnych materiałów kartograficznych z wykorzystaniem metod GIS.


- 35 -

PRZESTRZENNE ZRÓŻNICOWANIE WYKORZYSTANIA PŁATNOŚCI BEZPOŚREDNICH W POWIATACH

POLSKI W LATACH 2005-2011

PAWLAK Halina, PISAREK Agata Uniwersytet Jagielloński

Dopłaty bezpośrednie to jedna z podstawowych form wsparcia dochodów rolniczych

w Polsce po integracji z Unią Europejską. Polscy rolnicy mogą korzystać z tego dofinansowania

od 2004 roku. Jednak maksimum liczby złożonych wniosków przypada na 2005 rok. W analizie

przedstawiono dynamikę zmian liczby wniosków, a także powierzchni, na którą wnioskowano

pomoc w kilku wybranych latach do 2011 roku włącznie, porównując te wartości do roku 2005.

Zestawień dokonano na poziomie powiatów Polski porównując powierzchnię gruntów rolnych

do wielkości do powierzchni wnioskowanej.


- 36 -

ZMIANY POWIERZCHNI JEZIOR NA POJEZIERZU DOBRZYŃSKIM W ŚWIETLE MATERIAŁÓW KARTOGRAFICZNYCH

PIASECKI Adam Uniwersytet Mikołaja Kopernika

Jeziora będące głównym ogniwem sieci rzeczno-jeziornej stanowią nieodłączny element

krajobrazu młodoglacjalnego. W krajobrazie Polski są one nie tylko ważnym elementem

środowiska geograficznego, ale także bardzo wrażliwym i czułym obiektem przyrodniczym

podatnym na wszelkie zmiany zarówno warunków naturalnych jak i działalności człowieka.

Obserwowane od kilkudziesięciu lat zmiany klimatu, zwłaszcza zmniejszające się ilości opadów

atmosferycznych, wpływają negatywnie na obieg wody w jeziorach, zmniejszając głównie

ich powierzchnie. Negatywne tendencje potęguje dodatkowo wpływ antropopresji, wynikający

często z nieprzemyślanych i krótkowzrocznych działań człowieka

W pracy przedstawiono wyniki analizy zmian powierzchni wybranych jezior Pojezierza

Dobrzyńskiego w ciągu ostatnich ponad stu lat. Otrzymane wyniki wskazują na zmniejszanie

się powierzchni badanych jezior w analizowanym okresie. Zmiany powierzchni poszczególnych

jezior zawierały się w przedziale od kilku do kilkunastu procent. Najczęstszymi konsekwencjami

omawianych zmian był wzrost długości linii brzegowej jezior wskutek powstania półwyspów

i zatok. W kilku przypadkach zaobserwowano także wyłonienie się niewielkich wysp. Wskazana w

pracy tendencja zmniejszania się powierzchni jezior pozostaje w zgodzie z wynikami uzyskanymi

przez innych autorów w innych częściach Polski.


- 37 -

GEOINFORMACYJNA ANALIZA ZALEŻNOŚCI MIĘDZY PROCESEM PAUPERYZACJI

A GLOBALNĄ ZACHOROWALNOŚCIĄ POPULACJI

PILARSKA Agnieszka Uniwersytet Mikołaja Kopernika

W świetle realizowanych współcześnie założeń Milenijnych Celów Rozwoju Organizacji

Narodów Zjednoczonych, kluczową rolę w zapobieganiu globalnych nierówności cywilizacyjnych

odgrywa wiedza dotycząca przestrzennej dystrybucji chorób w kontekście zarówno stylu życia

jednostki oraz uwarunkowań społeczno-kulturowych. Zdrowie–choroba, ubóstwo-bogactwo

tworzą zróżnicowaną regionalnie sieć wzajemnych powiązań funkcjonujących w czasoprzestrzeni

geograficznej. Pozyskanie interdyscyplinarnej wiedzy na temat wyżej wymienionych powiązań

uzyskuje się w ramach geografii medycznej, wykorzystującej kompleksową analizę

geoinformacyjną. W tym kontekście geoinformacyjna analiza zależności na linii pauperyzacja

społeczeństwa - globalna zachorowalność staje się interdyscyplinarną platformą łączącą

nozogeografię, kartografię medyczną oraz prognozowanie medyczno-geograficzne

z współczesnymi nurtami epidemiologii. Charakter ten wynika z konieczności uzupełnienia

wyników uzyskiwanych geomatyczną metodą badań o obliczenia statystyki medycznej opartej

m.in. o wartości Population Attributable Fraction (PAF), Population Attributable Risk (PAR) oraz

Prevalence (P). Proces badania zdrowia na poziomie globalnym, określanego w literaturze

zagranicznej mianem „Global Health”, staje się zatem podstawą właściwego wnioskowania

epidemicznego w świetle współczesnych procesów globalizacyjnych i komunikacyjnych.


- 38 -

ROLA CYRKULACJI ATMOSFERYCZNEJ W KSZTAŁTOWANIU

ZACHMURZENIA W KARPATACH POLSKICH I NA ICH PRZEDPOLU W LATACH 1971-2000

PLUTA Grażyna Uniwersytet Jagielloński

Zachmurzenie jest elementem meteorologicznym kształtowanym głównie przez

makroskalowe procesy cyrkulacyjne oraz wyraźnie modyfikowanym przez czynniki lokalne. Ma to

szczególne znaczenie na obszarach o zróżnicowanej rzeźbie terenu, różnym stopniu

kontynentynentalizmu i kontrastach pod względem właściwości pokrycia terenu jakim są Karpaty.

Celem opracowania jest określenie czasowej i przestrzennej zmienności wielkości

zachmurzenia w Karpatach Polskich oraz próba oceny oddziaływania czynników cyrkulacyjnych

i lokalnych.

W opracowaniu wykorzystano dane dotyczące wielkości zachmurzenia z terminu

południowego z codziennych obserwacji wykonywanych na 8 stacjach synoptycznych IMGW

zlokalizowanych w Karpatach Polskich i na ich przedpolu w latach 1971-2000. Użyto również

Kalendarza typów cyrkulacji atmosfery dla Polski południowej z analogicznego okresu.

Obliczono średnie roczne i wieloletnie wartości wielkości zachmurzenia dla

poszczególnych stacji. Zanalizowano wieloletni przebieg zachmurzenia na stacjach oraz trendy

liniowe jego zmienności. Wyznaczono również średnie wieloletnie wartości wielkości

zachmurzenia przy poszczególnych sytuacjach synoptycznych.

Wykazano trend wzrostowy wielkości zachmurzenia na większości stacji. Nie stwierdzono

wyraźnego wpływu pojedynczego czynnika lokalnego na kształtowanie średniej wieloletniej

wielkości zachmurzenia, lecz raczej modyfikujący, kompleksowy wpływ kilku czynników. Polega

on na skraplaniu pary wodnej zwłaszcza w NW części bariery górskiej i zwiększaniu

zachmurzenia przy adwekcji wilgotnego powietrza znad Oceanu Atlantyckiego oraz zwiększaniu

zachmurzenia w pobliżu najwyższych szczytów i istotnej jego redukcji po północnej, zawietrznej

stronie podczas adwekcji z sektora południowego. Obejmuje też kontrasty wielkości

zachmurzenia we wklęsłych formach terenu zależne od typu układu barycznego.


- 39 -

LĄDEK-ZDRÓJ W OCENIE KURACJUSZY

PŁACHTA Olaf Uniwersytet Wrocławski

Celem wystąpienia jest przedstawienie Lądka-Zdroju jako jednego z najpopularniejszych

uzdrowisk Dolnego Śląska. W niniejszym opracowaniu zostanie krótko omówiona historia

miasta, jego położenie i rozwój przestrzenny oraz walory lecznicze. Ponadto zostaną

przedstawione wyniki ankiety przeprowadzonej wśród kuracjuszy przebywających na leczeniu

w uzdrowisku.

Lądek-Zdrój uważany jest za jedno z najstarszych uzdrowisk w Polsce. Już w XIII wieku

istniały tu urządzenia kąpielowe, jednak przez długi czas źródła wykorzystywane były wyłącznie

na skalę lokalną. Prawa miejskie Lądek-Zdrój uzyskał z nadania księcia wrocławskiego Henryka

IV Probusa w 1282 roku. Znaczny rozwój uzdrowiska datuje się w II połowie XV wieku, kiedy

właściciel tych terenów – Jerzy z Podiebradu – zainteresował się działalnością uzdrowiskową.

Wtedy też powstał najstarszy zakład przyrodoleczniczy, zbudowany nad źródłem „Jerzy”. Dalsze

lata przyniosły stały rozkwit uzdrowiska i wzrost jego znaczenia. Z czasem do Lądka zaczęły

przyjeżdżać coraz większe osobistości - rosyjski car Aleksander i król pruski Fryderyk Wilhelm.

W XVIII i XIX wieku następował dalszy rozwój uzdrowiska. Obecnie miejscowość ta nadal

cieszy się dużą popularnością wśród odwiedzających.

W lipcu b.r. wśród kuracjuszy lądeckiego uzdrowiska została przeprowadzona ankieta,

w której ankietowani mogli ocenić ogólnie atrakcyjność miasta oraz wskazać konkretnie jego

walory lub mankamenty, wpływające znacząco na ich pobyt w tym mieście. Mogli także ocenić

jakość wybranych elementów infrastruktury uzdrowiskowej. Ponadto każdy z ankietowanych

mógł określić, czy znając już tę miejscowość chciałby przyjechać tam raz jeszcze. W większości

przypadków kuracjusze wystawiali Lądkowi dobre i bardzo dobre oceny. Znalazły się jednak

również odpowiedzi, gdzie kuracjusze wskazywali różne braki i mankamenty umniejszające

ich zadowolenie z pobytu w tej miejscowości. Podsumowując ogólnie wyniki przeprowadzonej

ankiety można stwierdzić, że Lądek-Zdrój jest przez kuracjuszy odbierany dobrze

i w zdecydowanej większości są oni zadowoleni z pobytu w tym mieście. Wielu z nich deklaruje,

że przyjechałoby tam raz jeszcze.


- 40 -

PROBLEMY I TECHNIKI LOKALIZACJI W PROCESIE GEOKODOWANIA NA PRZYKŁADZIE ZDARZEŃ DROGOWYCH

W KRAKOWIE

PŁATKIEWICZ Krzysztof Uniwersytet Jagielloński

Analizy uwarunkowań i skutków zdarzeń drogowych na podstawie istniejących baz

danych mogą być przeprowadzane w środowiska GIS. Niestety, sposób zbierania i kodowania

danych źródłowych generuje pewne błędy lokalizacyjne, które mogą następnie powodować

istotne trudności w tego rodzaju badaniach.

W pracy zwrócono uwagę na pewne powtarzające się rodzaje błędów w bazie danych

Zarządu Infrastruktury Komunalnej i Transportu w Krakowie. Wskazano również propozycje

rozwiązań przedstawionych problemów. Zastosowano w tym celu cztery odmienne techniki

wykorzystane w manualnym procesie geokodowania przestrzennego zdarzeń drogowych:

jednorodności, proporcjonalności, wolnych przestrzeni, otwartych odcinków.

Wyniki badań na przykładzie ul. Tynieckiej oraz al. 29 Listopada w Krakowie ujawniły

kilkadziesiąt procent zdarzeń komunikacyjnych, które mają nieprecyzyjnie bądź błędnie określoną

lokalizację. Ujawniono mimo to, że użycie różnych technik geokodowania (przy takim odsetku

błędnych danych) nie wpływa istotnie na ogólny wynik końcowy analizy – miejsca wyjątkowo

niebezpieczne pozostały niezmienione bez względu na zastosowanie poszczególnych technik.

Jednak w przypadku użycia mniejszych skal do analiz Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego może

okazać się, że zastosowanie odpowiedniego sposobu geokodowania wpłynie na zawyżenie

lub niedoszacowanie pewnych odcinków dróg, ze względu na występującą w nich liczbę

wypadków i kolizji drogowych. Dlatego umiejętne i przemyślane użycie danej techniki jest

istotnym kryterium metodycznym w badaniach przestrzennych. Wykazano, że zróżnicowanie

miejsc zagrożonych bardziej zauważalne jest w obszarach mniej zagospodarowanych.


- 41 -

ZRÓŻNICOWANIE ZACHOWAŃ WYBORCZYCH MNIJSZOŚCI MEKSYKAŃSKIEJ WE WSPÓŁCZESNYCH

STANACH ZJEDNOCZONYCH AMERYKI

POKRZYWNICKA Małgorzata Uniwersytet Warszawski

Celem niniejszego opracowania z zakresu geografii wyborczej jest odpowiedź na pytanie

o kształt zachowań wyborczych Meksykanów we współczesnych Stanach Zjednoczonych

Ameryki. Badania obejmują zestawienie i porównanie danych prezentujących przestrzenny

rozkład zachowań wyborczych obywateli Stanów Zjednoczonych oraz rozmieszczenie ludności

pochodzenia meksykańskiego na terenie Stanów Zjednoczonych. Analizie poddano trzy typy

obszarów: całe Stany Zjednoczone (z wyłączeniem Alaski i Hawajów), wybrane hrabstwa

cechujące się zróżnicowanym odsetkiem ludności meksykańskiej oraz tereny położone wzdłuż

pierwszej granicy meksykańsko-amerykańskiej z 1821 r. Szczególną uwagę zwrócono na obszary

o dużym odsetku Meksykanów oraz na historyczne terytorium Meksyku, znajdujące się obecnie

w granicach Stanów Zjednoczonych. Opracowanie obejmuje analizę wyników wyborów

prezydenckich z lat 2000 i 2008 oraz wyborów gubernatorskich z lat 2000-2003 i 2008-2011;

a także analizę wyników spisów ludności w Stanach Zjednoczonych z lat 2000 i 2010 oraz

charakterystykę meksykańskiej mniejszości narodowej.


- 42 -

ZAGOSPODAROWANIE TURYSTYCZNE KARPACKICH PARKÓW

NARODOWYCH W POLSCE I NA UKRAINIE – STUDIUM

PORÓWNAWCZE WYBRANYCH OBSZARÓW BIESZCZADÓW

ZACHODNICH I CZARNOHORY

RECHCIŃSKI Marcin Uniwersytet Jagielloński

Celem pracy jest ukazanie różnic w stanie zagospodarowania turystycznego wschodniej

części Karpackiego Parku Narodowego (Ukraina) oraz Bieszczadzkiego Parku Narodowego

(BdPN, Polska). Wyboru porównywanych obszarów dokonano z uwagi na ich podobieństwo

krajobrazowe (także w geoekologicznym rozumieniu tego terminu) oraz tę samą (II) kategorię

ochronną, zgodnie z podziałem IUCN (www.eea.europa.eu). Analizę przeprowadzono pod kątem

roli, jaką infrastruktura turystyczna pełni w ograniczaniu rozmiarów degradacji turystycznej

obszarów chronionych (Ciapała i in. 2010). Przedmiotem badań były 3 grupy urządzeń

turystycznych (Partyka 2010): związanych z komunikacją, pobytem turystów oraz zaspokojeniem

ich potrzeb poznawczych. Uwzględniono wpływ strefowania ochronnego stosowanego zarówno

w polskiej (Symonides 2008), jak i ukraińskiej praktyce sozologicznej (Hetman, Zińko 2002).

Wyniki analiz skonfrontowano dodatkowo z koncepcją przestrzeni turystycznych S. Liszewskiego

(2009).

Badania wykazały, iż pomimo podobnego celu funkcjonowania porównywanych

obszarów, wiele rozwiązań będących standardem w technice udostępniania turystycznego

górskich parków narodowych w Polsce nie jest stosowana w KPN. Problem ten powinien zostać

dostrzeżony w kontekście rozważań nad skutecznością realizacji celów ochronnych na badanym

obszarze Ukrainy.2

Ciapała S., Zielonka T., Kmiecik-Wróbel J., 2010, Metody zapobiegania nielegalnej dyspersji turystów i

związanej z nią erozji gleby w Tatrzańskim Parku Narodowym, Folia Turistica, 22, 67-89, Hetman W., Zińko J., 2002, Turystyka w parkach narodowych Ukrainy [w:] Partyka J. (red.), Użytkowanie

turystyczne parków narodowych : ruch turystyczny – zagospodarowanie - konflikty - zagrożenia, Instytut Ochrony Przyrody PAN, OPN, Ojców, 455-468,

http://www.eea.europa.eu/data-and-maps/data/nationally-designated-areas-national-cdda-5, Liszewski S., 2009, Przestrzeń turystyczna parków narodowych w Polsce [w:] Domanski B., Kurek W. (red.),

Gospodarka i przestrzeń : prace dedykowane Profesor Danucie Ptaszyckiej-Jackowskiej, IGiGP UJ, Kraków, 187-201,

Partyka J., 2010, Udostępnianie turystyczne parków narodowych w Polsce a krajobraz, Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego, 14, 252-263,

Symonides E., 2008, Ochrona przyrody, Wyd. UW, Warszawa, s. 767.


- 43 -

DEKONCENTRACJA PRZESTRZENNA LUDNOŚCI W OBSZARACH

ODDZIAŁYWANIA MIAST, A ZMIANY ZRÓŻNICOWANIA

PRZESTRZENNEGO BUDŻETÓW GMIN W POLSCE

SMUTEK Jan Uniwersytet Szczeciński

Przenoszenie ludności i działalności gospodarczej z centrów aglomeracji na obszary

podmiejskie jest nazywane suburbanizacją. Zjawisko to także może być rozumiane jako

dekoncentracja przestrzenna. Przenoszenie się ludności na obszary podmiejskie może wpływać

na wzrost lub spadek zróżnicowania dochodów i wydatków wewnątrz całego funkcjonalnego

regionu miejskiego. Suburbanizacja przez wielu autorów widziana jest jako zjawisko wynikające

z problemów miasta centralnego, ale także jako czynnik je pogłębiający. Związane jest to

z przenoszeniem się bogatszych mieszkańców oraz działalności gospodarczej na obszary

podmiejskie. Ta selektywność migracji przyczyniać się może do zmiany poziomu rozwoju

gospodarczego poszczególnych obszarów wewnątrz aglomeracji. Bogatsze gminy mogą się

jeszcze bardziej bogaci, a biedniejsze w jeszcze większym stopniu popadać w stagnacje. Możliwa

też jest też sytuacja odwrotna, że rozprzestrzenianie się przestrzenne miast przyczyniać się będzie

do spadku zróżnicowania wewnątrz całego obszaru. Celem tej pracy będzie próba oceny czy

przybierające na sile na początku XXI w. zjawisko suburbanizacji w Polsce przyczynia się do

pogłębiania różnic w budżetach gmin przyszłych obszarów metropolitalnych, czy te różnice

zmniejsza.

W artykule do oceny stopnia koncentracji wykorzystano współczynnik Giniego oraz

odległość standardową. Za pomocą tych mierników wykazano wpływ spadku przestrzennej

koncentracji określonych grup dochodów i wydatków na zmniejszenie zróżnicowania względem

liczby ludności. Analizie poddanych zostało 12 najważniejszych dużych ośrodków miejskich

w Polsce, a obszar badawczy obejmował 403 gminy znajdujące się w zależności o wielkości

miasta w odległości czasowej dotarcia samochodem 30, 45 i 60 minut. Okres badawczy obejmuje

lata 2001-2010.


- 44 -

INWENTARYZACJA URBANISTYCZNA OBSZARU CENTRALNEJ CZĘŚCI

SOSNOWCA W LATACH 1980-2012

SPÓRNA Tomasz, DRAGAN Weronika Uniwersytet Śląski

Poster prezentuje wyniki inwentaryzacji urbanistycznej przeprowadzonej na obszarze

fragmentu Sosnowca położonego centrum geometrycznym miasta. Badany obszar

o powierzchni 3,4 km2 wyznaczają ulice: Andersa, Narutowicza, Zaruskiego, 11 Listopada. Jego

geometryczny środek w linii prostej położony jest zaledwie 2,7 km od dworca PKP

w Sosnowcu.

Wyniki badań zostały uzupełnione o informacje pozyskane z Planu miasta Sosnowiec

(1984, 2010), zdjęć lotniczych (1994, 2002, 2009), mapy zasadniczej (2012), Regionalnego

Systemu Informacji Przestrzennej Województwa Śląskiego oraz Miejscowego Planu

Zagospodarowania Przestrzennego (MPZP). W pracy wykorzystano także narzędzia badawcze

systemu GIS.

Na posterze zostały zaprezentowane zmiany w użytkowaniu terenu badanego obszaru w

okresie ostatnich 30 lat, zarówno w ujęciu statycznym jak i dynamicznym

(z uwzględnieniem trzech przekrojów czasowych). Prezentacja wyników badań obejmuje cześć

kartograficzną i tabelaryczną. W znacznej mierze obejmuje ona zmiany funkcjonalne

na obszarze po byłej spółdzielni produkcyjnej „Sielec” (o powierzchni około 106 ha),

na obszarze, którego intensywnie rozwija się budownictwo mieszkaniowe – zajmuje ono już

powierzchnię 50 ha.

W pracy zostały także wydzielone i przedstawione główne typy osadnictwa miejskiego,

powstałego na badanym obszarze zarówno przed 1989 rokiem jak i na początku XXI wieku.

Autorzy przedstawiają także główne kierunki rozwoju przestrzennego badanego obszaru

uwzględniając przyjęty dla niego MPZP (w rejonie ul. Kukułek) oraz Studium Uwarunkowań i

Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Sosnowiec.

Przemiany, jakie zachodzą na badanym obszarze stanowią z niego jeden

z najdynamiczniejszych obszarów pod względem zmian osadniczych w całej konurbacji

katowickiej.


- 45 -

UWARUNKOWANIA POZIOMU ŻYCIA ROMÓW W WOJEWÓDZTWIE MAŁOPOLSKIM

ŚWIĘTEK Agnieszka Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie

Romowie są największą mniejszością w Europie (ich ilość szacowana jest na 10- 12 mln)

i jedną z największych mniejszości w woj. małopolskim. Zgodnie z danymi z Narodowego spisu

powszechnego ludności z 2002r. stanowili oni w Polsce mniejszość liczącą 12731przedstawicieli,

jednak wg szacunków MSWiA, opartych na bardziej szczegółowych i wiarygodnych danych

samorządowych, ich liczebność jest znacznie większa i w samym woj. małopolskim na początku

roku 2012 było ich ok. 5,5 tys. osób. Romowie, będący grupą o silnej odmienności kulturowej ze

względu na swe pochodzenie od zawsze budzą w społeczeństwach krajów europejskich ( w tym

w polskim) duże kontrowersje, wywołując skrajne uczucia- od niechęci i dyskryminacji,

aż po fascynację (głównie kulturą). Grupy romskie dodatkowo silnie się od siebie różnią,

a różnice te objawiają się najmocniej w ich poziomie życia.

Poziom życia Romów w woj. małopolskim należy określić jako niski, na co dowodem

są zaprezentowane w artykule wyniki badań autorki przeprowadzone w Nowym Sączu

i Limanowej. W badaniach uwzględniono między innymi takie wskaźniki służące określeniu

poziomu życia jak: ilość osób przypadających na gospodarstwo domowe, ilości zajmowanych

przez nie izb, źródła utrzymania rodzin, średnie dochody osiągane przez gospodarstwa domowe,

czy rodzaj i forma własności zamieszkiwanych lokali.

Autorka wskazuje w artykule najważniejsze uwarunkowania poziomu życia ludności

romskiej w woj. małopolskim, do których zaliczyła: odmienność kulturową, problemy

z tolerancyjnością, niski poziom wykształcenia, oraz złą sytuację ekonomiczną. Podaje liczne

przykłady charakteryzujące specyfikę romskiej mniejszości etnicznej w obrębie owych grup

uwarunkowań, popierając je wynikami badań własnych, innych autorów, oraz danymi

zgromadzonymi przez MSWiA.

Artykuł autorka kończy wskazując przykłady działań na rzecz poprawy poziomu życia

Romów w woj. małopolskim podejmowanych w ramach „Programu na rzecz społeczności

romskiej w Polsce”, prowadzonego przez MSWiA w woj. małopolskim od 2001r.


- 46 -

PORÓWNANIE WYBRANYCH METOD WYZNACZANIA POLA WIATRU

W WARSTWIE TARCIOWEJ

TARNOWSKA Katarzyna Uniwersytet Warszawski

W pracy, wykorzystując techniki GIS, przedstawiono wstępne wyniki badań nad

możliwością obrazowania pola wiatru na wysokości 1,2 m n. p. g. Prędkość i kierunek wiatru

zmieniają się wraz ze zróżnicowaniem ukształtowania terenu, szorstkości podłoża, rozwojem

konwekcji, równowagą atmosfery. Dostępne wzory i wykresy empiryczne obrazują zmianę

prędkości wiatru wraz z wysokością tylko dla hipotetycznego terenu o klasie szorstkości „0”

i pomijają wpływ konwekcji i turbulencji. Również badania przepływu wiatru pomiędzy

budynkami, najczęściej prowadzone w tunelach aerodynamicznych, zakładają przykładowy ich

rozstaw, często uproszczony, niespotykany w rzeczywistości. Istnieją prace wykorzystujące

oprogramowanie GIS (Geographic Information System) oraz obliczeniową mechanikę płynów

CFD (Compulational Fluid Dynamics) do obrazowania rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń

powietrza w obszarze zabudowanym. W ostatnich latach, wraz z rozwojem energetyki wiatrowej

powstały prace i program badające przepływy wiatru na wysokości turbin wiatrowych (80-150 m).

Niewiele jest jednak prac opisujących przepływ wiatru w terenie pojeziernym na wysokości

1,2 m n. p. g. mimo iż wstępne próby opracowania uogólnionych charakterystyk wpływu rzeźby

terenu oraz przepuszczalności zbiorowisk leśnych były prowadzone na terenie ZSRR w latach

70 i 80. Autor nie spotkał się jeszcze z próbą sprzęgnięcia narzędzi GISowskich i wyników

empirycznych badań w celu stworzenia map potencjalnego przepływu pola wiatru nad terenami

naturalnymi.

Prezentowana praca dotyczy zastosowania oprogramowania GIS (ArcGIS 10)

w połączeniu ze znanymi metodami oceny pola wiatru w przygruntowej warstwie powietrza

do zautomatyzowanego tworzenia map względnych prędkości wiatru w danym terenie. Dane

wejściowe stanowił cyfrowy model ukształtowania terenu, warstwy pokrycia terenu, gleb,

geologii, szorstkości aerodynamicznej (z0), oraz kierunek i prędkość wiatru mierzona na stacjach

meteorologicznych IMGW na wysokości 10 m n. p. g. Wykorzystano m.in. współczynniki zmiany

prędkości wiatru (Kω) w różnych typach rzeźby terenu i parametryczne wzory redukcyjne.

Przedstawiona analiza została wykonana na obszarze Równiny Mazurskiej i Pojezierza

Mrągowskiego.


- 47 -

CHARAKTERYSTYKA WARUNKÓW TERMICZNYCH I ŚNIEŻNYCH ZIM W SUWAŁKACH

W LATACH 1990-2010

TOMCZYK Arkadiusz Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu

Charakteryzując zimę zaznacza się, iż jest to okres długich nocy, krótkich dni, najniższych

temperatur, a także zatrzymania wegetacji u roślin (Tamulewicz, 2002). W aspekcie

astronomicznym zimę stanowi okres wyznaczony przez dzień przesilenia zimowego oraz dzień

równonocy wiosennej. Z kolei termiczną zimę wyznacza okres, w który średnia dobowa

temperatura powietrza utrzymuje się poniżej 0oC. W ujęciu meteorologicznym są o trzy pełne

miesiące (grudzień-luty).

Przedmiotem analizy wielu badaczy była głownie charakterystyka warunków termicznych

zim (Kosiba 1965, Tamulewicz 2002), natomiast w mniejszym stopniu jednocześnie warunków

termicznych i śnieżnych (Paczos 1985, Olba-Zięty, Grabowski 2007, Majewski i in. 2011).

Celem niniejszego opracowania jest charakterystyka warunków termicznych oraz

śnieżnych zim w Suwałkach w latach 1990-2010. Za zimę przyjęto okres trzech miesięcy,

od 1 grudnia do 28 lutego, a więc tzw. zimę meteorologiczną.

Jako materiał wyjściowy wykorzystany w analizach posłużyły dane pochodzące

z ogólnodostępnych baz danych NOAA (lwf.ncdc.noaa.gov/oa/climate/climatedata.html).

Materiałem źródłowym była: średnia dobowa oraz maksymalna dobowa temperatura powietrza.

Natomiast dobowe wartości grubości pokrywy śnieżnej zostały udostępnione przez Instytut

Meteorologii i Gospodarki Wodnej.

W latach 1990-2010 w Suwałkach najczęściej występowały zimy umiarkowanie łagodnie,

natomiast nie odnotowano zimy bardzo łagodniej. Najostrzejszy był sezon 1995/1996 (zima

mroźna), a najłagodniejszy 2007/2008 (zima łagodna). Natomiast pod względem śnieżności

najczęściej występowały zimy bardzo małośnieżne oraz umiarkowanie małośnieźne. Sezon

zimowy 2007/2008 został sklasyfikowany jak zima ekstremalnie małośnieżna, a 1995/1996 jak

zima małośnieżna.

Wyliczony trend wskazuje na wzrost ostrości termicznej oraz śnieżności zim

w Suwałkach w latach 1990-2010, jednakże nie jest on istotny statystycznie.


- 48 -

UCZESTNICY KONFERENCJI ADAMIAK Czesław [email protected] Zakład Geografii Społecznej i Turystyki Wydział Nauk o Ziemi Uniwersytet Mikołaja Kopernika ADAMUS Jagoda [email protected] Instytut Geografii Miast i Turyzmu Wydział Nauk Geologicznych Uniwersytet Łódzki BIELECKI Rafał [email protected] Katedra Geografii Regionalnej i Turyzmu Wydział Nauk o Ziemi Uniwersytet Śląski BOCHEŃSKI Tadeusz [email protected] Katedra Geografii Rozwoju Regionalnego Instytut Geografii Uniwersytet Gdański BURDZY Joanna [email protected] Zakład klimatologii Instytut Geografii Fizycznej Uniwersytet Warszawski DRAGAN Weronika [email protected] Katedra Geografii Ekonomicznej Wydział Nauk o Ziemi Uniwersytet Śląski FRANCZAK Paweł [email protected] Zakład Hydrologii Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytet Jagielloński GAJDA Agnieszka [email protected] Zakład Systemów Informacji Geograficznej, Kartografii i Teledetekcji Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytet Jagielloński GAŁEK Grzegorz [email protected] Zakład Klimatologii i Ochrony Atmosfery Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego Uniwersytet Wrocławski

GĄSIOREK Justyna [email protected] Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Wydział Biologii i Nauk o Ziemi Uniwersytet Jagielloński GŁUSZEK Piotr [email protected] Zakład Geografii Fizycznej Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytet Jagielloński GÓRNY Janusz [email protected] Instytutu Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytet Adam Mickiewicza w Poznaniu GUZ Maciej [email protected] Instytutu Geografii Miast i Turyzmu Wydział Nauk Geograficznych Uniwersytet Mikołaja Łódzki HIBNER Joanna [email protected] Zakład Geografii Fizycznej Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytet Jagielloński JANUS Adrian [email protected] Zakład Rozwoju Regionalnego Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytet Jagielloński KAZIMIERCZAK Jarosław [email protected] Zakład Geografii Miast Instytut Geografii Miast i Turyzmu Uniwersytet Łódzki KOJ Jacek [email protected] Zakład Rozwoju Regionalnego Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytet Jagielloński KOSOWSKI Marek [email protected] Zakład Klimatologii Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytet Jagielloński KOWALSKI Łukasz [email protected] Zakład Geografii Ludności, Osadnictwa i Rolnictwa Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytet Jagielloński


49

KRĄŻ Elżbieta [email protected] Zakład Geografii Fizycznej Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytet Jagielloński KRĄŻ Paweł [email protected] Zakład Geografii Fizycznej Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytet Jagielloński KUBACKA Marta [email protected] Zakład Ekologii Krajobrazu Instytut Geografii Fizycznej i Kształtowania Środowiska Przestrzennego Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu LIRO Maciej [email protected] Zakład Geomorfologii Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytet Jagielloński MANDAL Alan [email protected] Katedra Geografii Ekonomicznej Wydział Nauk o Ziemi Uniwersytet Śląski MATOGA Łukasz [email protected] Zakład Gospodarki Turystycznej i Uzdrowiskowej Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytet Jagielloński MATULEWSKI Paweł [email protected] Wydział Nauk Geograficznych i Geologicznych Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu MISZTA Agnieszka [email protected] Zakład Geografii Ludności, Osadnictwa i Rolnictwa Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytet Jagielloński OLBEREK-ŻYŁA Monika [email protected] Zakład Geografii Społecznej Katedra Geografii Ekonomicznej Uniwersytet Śląski PARUSEL Tomasz [email protected] Zakład Geografii Fizycznej Wydział Nauk o Ziemi Uniwersytet Śląski

PAWLAK Halina [email protected] Zakład Geografii Ludności, Osadnictwa i Rolnictwa Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytet Jagielloński PIASECKI Adam [email protected] Zakład Hydrologii i Gospodarki Wodnej Instytut Geografii Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu PILARSKA Agnieszka [email protected] Zakład Kartografii, Teledetekcji i Systemów Informacji Geograficznej Instytut Geografii Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu PISAREK Agata [email protected] Zakład Geografii Ludności, Osadnictwa i Rolnictwa Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytet Jagielloński PLUTA Grażyna [email protected] Zakład Klimatologii Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytet Jagielloński PŁACHTA Olaf [email protected] Zakład Analiz Regionalnych i Lokalnych Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego Uniwersytet Wrocławski PŁATKIEWICZ Krzysztof [email protected] Zakład Rozwoju Regionalnego Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytet Jagielloński POKRZYWNICKA Małgorzata [email protected] Instytut Studiów Regionalnych i Globalnych Wydział Geografii i Studiów Regionalnych Uniwersytet Warszawski PYZOWSKI Łukasz [email protected] Zakład Geografii Fizycznej Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytet Jagielloński RECHCIŃSKI Marcin [email protected] Zakład Geografii Fizycznej Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytet Jagielloński


50

SMUTEK Jan [email protected] Katedra Badań Miast i Regionów Wydział Nauk o Ziemi Uniwersytet Szczeciński SPÓRNA Tomasz [email protected] Katedra Geografii Ekonomicznej Wydział Nauk o Ziemi Uniwersytet Śląski ŚWIĘTEK Agnieszka [email protected] Zakład Dydaktyki Geografii Instytut Geografii Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie

TARNOWSKA Katarzyna [email protected] Zakład Klimatologii Instytut Geografii Fizycznej Uniwersytet Warszawski TOMCZYK Arkadiusz [email protected] Wydział Nauk Geograficznych i Geologicznych Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu

Documents

„Współczesne problemy i kierunki badawcze w geografii” · „Współczesne problemy i kierunki badawcze w geografii” Kraków, 19-20 października 2012 r. - 5 - Zmiany struktury