14
2 - KNT News Journal Local News December 2015 - Vol.III No.18 obm0ab;'Pfoifh vdkifZdk;aus;&GmtkyfpkrS &Gmav;&Gm ajymif;a&TUrnfh ajrae&mudk pnfyifrI;u uefUuGuf 11 'DZifbm 2015/ obm0ab;'PfoifhcHcJh& aom csif;jynfe,f zvrf;jrdKUe,f vdkifZdk;aus;&GmtkyfpkrS &Gmav;&Gmwdkh ajymif;a&TU&ef pDpOfxm;aom ajrae opfudk zvrf;jrdKUe,fpnfyifrSl;u uefhuGufaeonfhtwGuf ajymif;a&TU &ef tcufBuHKaeMu&onf[k od& onf/ vdkifZdk;aus;&GmtkyfpkrS xefe&m;&fawmif&Gm ESif h ajrmuf &G m? bd k if vm? um;vf a&mf ef ponf h aus;&G m 4 &GmwdkUonf zvrf;c&dkif ESifh jrdKUe,ftkyfcsKyfa&;rI;wdkUrS cGifhjyK xm;jyD;jzpfaom ajrae&mtopf wG if ajymif ;a&T U&ef awmif ,mrsm; ck wf xG if &Sif;vif;jyD;jzpfaomfvnf; jrdKUe,f pnfyifrI;OD; Hlawn Sa Vung u uefUuGufaejcif; jzpfonf/ usaemf wd k Uajrae&mawmif ; xm;wJhae&mudk c&dkif eJU jrdKUe,f tkyfcsKyfa&;rI;tzGJUawGuGif;qif;jyD; 'Dae&mu ae&m aumif;w,f jrefjref awmckwfvkduf ajrpm&if;ae&mcsay; xm;qdkjyD;trdefUxkwfw,f tJ'geJU jrdKUe,fajr pm&if;Xmeuae 'Dae&m? 'D ae&mawG uvG wf w,fawm&S if ;vd k U &w,f qd k jyD ; cG if h jyKcsuf &wmeJ U usaemf wdkU 4 &Gmuae 2 &ufwdwd awmudk ckwfxGif&Sif;vif;Muw,f tJvdk&Sif; vif;jyD;wJhtcsdefrSmbJ pnfyifrI;u uefUuGuf vdkufwmyg[k vkdifZkd; aus;&Gmtkyfpkajymif;a&TUa&;tzGJUrS wm0ef&SdolwpfOD;uajymonf/ jrdKUe,fpnfyifrI;OD; Hlawn Sa Vung onf tqdkyg 4 &GmrS &Gm vlBuD; 3 OD;udk zvrf;jrdKUay:odkU ac:qdkum 4if;wdkU ajymif;a&TU&efpDpOf xm;aom ajrae&monf tvG ef aumif ; rGefaom ae&mjzpfjyD; jrdKUopfpDrHudef; twGuf vsmxm;jyD;jzpfonfhtwGuf uefhuGufaejcif;jzpfonf[k ajymqdk cJhonf[k od&onf/ jrdKUopfpnfrHudef;twGuf vsmxm;wJ h ae&mjzpf w,f ? tJ 'D ae&m rSm cifrsm;wdkUaevdkufw,fqdk&if &efukef? rEÅav; bufu olaX;BuD; awG u b,f vd k eJ Upd wf 0if pm;rI &S d awmh rS mvJ qd k jyD ;ajymw,f ? 'geJ U usaemf wd k U tjiif;tckef jzpfMuw,f usaemfwdkU vnf; obm0ab;'PfaMumifh rvGJ ra&SmifomeJU ajymif;a&TU&wm jzpfyg w,f? &efukef? rEÅav;u olaX; awG xuf usaemfwdkUtajctaeu ydkjyD; awmhta&;wBuD; jzpfaeygw,f qd k jyD ; usaemf wd k Ujyef ajymvd k uf w,f [k tqdkygwm0ef&Sdoluajymonf/ xdkUtjyif pnfyifrI;onf tqdkygajrae&mwGif uGef'dkwdkufcef; rsm;aqmuf vk yf &ef [l ívnf ;aumif ;? txufwef;ausmif; ESifh tqifhjrifh tm;upm;uGif; aqmufvkyf&ef[lí wpfEkdifiHvHk; typftcwf&yfpJa&; oabmwlpmcsKyfudk vufrSwfa&;xdk;aom CNF ESifh PNLO udk UNFC tzGJU0if tjzpfrS w&m;0if,m,D&yfpJ 8 'DZifbm 2015 tpd k ;&ES if hwpf Ed k if iH vH k ;typf tcwf&yfpJa&; oabmwlpmcsKyf (NCA) ud k vuf rS wf a&;xd k ;xm;aom csif;trsKd;om;wyfOD; CNF ESifh ytdk0f; trsKd;om; vGwfajrmufa&;tzGJUcsKyf (PNLO) wd k Uud k UNFCac:nD nG wf aom wdkif;&if;om;vlrsKd;rsm;zuf'&,f aumifpDtzGJU0iftjzpfrS 'DZifbmv 8 aeUu w&m;0if,m,D &yfpJvdkufjyD [k od&onf/ xdkif;EkdifiH csif ;rd k if jrd KUwG if 'D Zif bm7&uf aeUrSpwif usif ;yvsuf &Sdaom nDnGwfaom wdkif;&if;om; vlrsKd;rsm; zuf'&,faumifpD UNFC \ 'kwd,tBudrf nDvmcH yxr ESpfywfvnf rsufESmpHknDaumifpD tpnf;ta0;wGif CNF ESifh PNLO udk tzG J U0if tjzpf rS w&m;0if ,m,D &yf pJ &ef qHk;jzwfcJhMujcif;jzpfonf[k UNFC 'k Ouú X OD ;Ed k if [H omu owif ;axmuf rsm;udk ajymqdkcJhonf/ t"dutm;jzifhuawmh usaemfwdkU UNFC u csrSwfxm;wJh 'D typftcwf&yfpJa&; vufrSwfxdk; wJ h tcgMu&if usaem f wd k U UNFC taeeJ U tm;vHk;yg0ifa&;rltay:rSm&yfwnf zdkU aemufqHk;uawmh wu,fvdkU tm;vHk; ryg0ifEdkifao;&if rygEdkifwJh tzGJUawGudk tmrcHcsuf&SdzdkUaemf 'gudk usaemf wd k U awmif ;qd k tJ h ovd k em;vnf rI &awmhrSyJ vufrSwfxdk;r,f qdkjyD; awmhrS UNFC rSm csrS wf xm;w,f ol wd k UES pf zG J Uuawmh 'g ol wd k Uxd k ;vd k uf wmaygh avtJ h 'Dtaetxm;tay:rS m usaemfwdkUuawmh jrifwmuawmh 'g wyfaygif;pkqdkwm pkpkpnf;pnf; eJUayghAsm; wyfaygif;pk&JU rltay:rSm &yfwnf&rSmudk; olwdkUuawmh enf; enf; tJh'DrSm vGefoGm;w,f qdkwJh taetxm;tay:rSm usaemfwdkUu awmh 'Dvdkvkyfwmjzpfw,f[k OD;Ekdif[Homuajymonf/ CNF ESifh PNLO wdkUonf jyD ;cJ h aom atmuf wd k bm 15 &uf aeUu or®wodef;pdeftpdk;& ESifh wpfEkdifiH vHk; typftcwf &yfpJa&;oabmwl pmcsKyf (NCA) udk usefwdkif;&if;om; vufeufudkif 6 zGJUESifhtwl vufrSwf a&;xdk;cJhonfh tzGJUjzpfonf/ ,if;udpöESifhywfoufjyD; UNFC tzGJU0ifrsm;jzpfMuaom CNF ESifh PNLO wdkUonf tzGJUrS csrSwfxm; aom &yf wnf csuf rl ud k aoG zD onf [k qdkumjyD;cJhonfh Ekd0ifbm 10 &ufrS 12 &ufaeUtxd usif;ycJhaom UNFC A[kdaufmrwD wkd;csJUtpnf;ta0;rSm tzG J U0if tjzpf rS ,m,D &yf qd k if ;&ef qk H ; jzwfcJhMujyD;aemuf ,cktcg rsufESm pHknD aumifpD tpnf;ta0;wGif w &m;0ifqHk;jzwfcJhMujcif;jzpfonf/ UNFC tzGJU0iftjzpfrS ,ckuJhodkU w&m;0if,m,D &yfpJcH& onf hud pö ES if h ywf ouf jyD ;csif ;trsK d ;om; wyf OD ; CNFrStvS nf h usOuú Xqvk d if ; upfckdvsef u ,ckvdk ajymygonf/ UNFC eJU CNF tMum; aph pyf vd k Ur&Ed k if avmuf wJ h uG J vG J csuf r&Sdygbl;/ tm;vHk;u NCA udkyg0if vuf rS wfa&;xd k ;vd k Muwmyg/'D ae&m rS mwxyf xJ usygw,f / NCCT rS ma&m SD rSma&m CNF u wpdkufrwfrwf xJxJ0if0if yg0ifjyD; UNFC eJU wom;xJ &yf wnf cJ h wmyg/ uG J vG J csuf uawmh tpd k ;&u t&if xd k ; ES if h wJ h tzG J U &SdEdkifw,f/ xdk;zdkUtqifoifh r&Sdao; wJhtzGJUu aemufrS xdk; Ekdifw,f qdkwJh tcgrS mxd k ;ES if h rJ h tzG J UeJ Utm;vH k ;wjyd Kif eufxdk;rJhtzGJU qkdwmygyJ? CNF u vnf; 'gudk UNFC tay:rSm yGifhyGifh vif;vif; BudKwif aqG;aEG;wifjy cJhygw,f? tJ'DvdkwifjywHk;uvnf; UNFC u jyif;jyif;xefxef uefU uGufwmr&SdcJhygbl;/ wzGJUcsif;pD tvdkuf rdrdwdkU tzGJU&JU tajctae t&yf &yf tay:tajccH jyD ; qH k ;jzwf csuf csEd k if w,f qd k wm wyf aygif ; pk &J Url yg/ 'gayrJh CNF jzpfpOf tqifhqifhrSm r[mrdwf pdwf"gwf tjynfh eJU yGifhyGifh vif;vif; csjycJhwmyg? CNF uawmh UNFC tay: rsufESmvTJcJypf oabm rvkyfcJhbl;ygbl;[k ajymqdkonf/ 2011 ckESpfu wdkif;&if;om; vufeufudkif 11 zGJUjzifh pwifzGJUpnf; cJhMuaom UNFC wGif CNF ESifh PNLO wdkUudk tzGJU 0iftjzpfrS &yfpJ vdkufjcif;aMumifh ,cktcgtzGJU0if 9 zGJUom usef&Sdawmhrnfjzpfonf/ pm (3) odkU

wpfEkdifiHvHk; typftcwf&yfpJa& oabmwlpmcsKyfudk … ·  · 2017-08-202 - KNT News Journal Local News December 2015 - Vol.III No.18 obm0ab;'Pfoifh vdkifZdk;aus;&GmtkyfpkrS &Gmav;&Gm

  • Upload
    vubao

  • View
    217

  • Download
    1

Embed Size (px)

Citation preview

2 - KNT News Journal Local News December 2015 - Vol.III No.18

obm0ab;'Pfoifh vdkifZdk;aus;&GmtkyfpkrS &Gmav;&Gm ajymif;a&TUrnfh

ajrae&mudk pnfyifrI;u uefUuGuf

11 'DZifbm 2015/

obm0ab;'PfoifhcHcJh&

aom csif;jynfe,f zvrf;jrdKUe,f

vdkifZdk;aus;&GmtkyfpkrS &Gmav;&Gmwdkh

ajymif;a&TU&ef pDpOfxm;aom ajrae

opfudk zvrf;jrdKUe,fpnfyifrSl;u

uefhuGufaeonfhtwGuf ajymif;a&TU

&ef tcufBuHKaeMu&onf[k od&

onf/

vd ki fZ d k ;aus;& Gmtky fp kr S

xefe&m;&fawmif&Gm ESifh ajrmuf&Gm?

bdkifvm? um;vfa&mfef ponfh aus;&Gm

4 &GmwdkUonf zvrf;c&dkif ESifh

jrdKUe,ftkyfcsKyfa&;rI;wdkUrS cGifhjyK

xm;jyD;jzpfaom ajrae&mtopfwGif

ajymif;a&TU&ef awmif,mrsm; ckwfxGif

&Sif;vif;jyD;jzpfaomfvnf; jrdKUe,f

pnfyifrI;OD; Hlawn Sa Vung u

uefUuGufaejcif; jzpfonf/

“usaemfwdkUajrae&mawmif;

xm;wJhae&mudk c&dkif eJU jrdKUe,f

tkyfcsKyfa&;rI;tzGJUawGuGif;qif;jyD;

'Dae&mu ae&m aumif;w,f jrefjref

awmckwfvkduf ajrpm&if;ae&mcsay;

xm;qdkjyD;trdefUxkwfw,f tJ'geJU

jrdKUe,fajr pm&if;Xmeuae 'Dae&m?

'Dae&mawGu vGwfw,f awm&Sif;vdkU

&w,fqdkjyD; cGifhjyKcsuf&wmeJU usaemf

wdkU 4 &Gmuae 2 &ufwdwd awmudk

ckwfxGif&Sif;vif;Muw,f tJvdk&Sif;

vif;jyD;wJhtcsdefrSmbJ pnfyifrI;u

uefUuGuf vdkufwmyg” [k vkdifZkd;

aus;&Gmtkyfpkajymif;a&TUa&;tzGJUrS

wm0ef&SdolwpfOD;uajymonf/

jrdKUe,fpnfyifrI;OD; Hlawn

Sa Vung onf tqdkyg 4 &GmrS &Gm

vlBuD; 3 OD;udk zvrf;jrdKUay:odkU

ac:qdkum 4if;wdkU ajymif;a&TU&efpDpOf

xm;aom ajrae&monf tvGefaumif;

rGefaom ae&mjzpfjyD; jrdKUopfpDrHudef;

twGuf vsmxm;jyD;jzpfonfhtwGuf

uefhuGufaejcif;jzpfonf[k ajymqdk

cJhonf[k od&onf/

“jrdKUopfpnfrHudef;twGuf

vsmxm;wJhae&mjzpfw,f? tJ'Dae&m

rSm cifrsm;wdkUaevdkufw,fqdk&if

&efukef? rEÅav; bufu olaX;BuD;

awGu b,fvdkeJUpdwf0ifpm;rI&Sdawmh

rSmvJqdkjyD;ajymw,f? 'geJU usaemfwdkU

tjiif;tckef jzpfMuw,f usaemfwdkU

vnf; obm0ab;'PfaMumifh rvGJ

ra&SmifomeJU ajymif;a&TU&wm jzpfyg

w,f? &efukef? rEÅav;u olaX; awG

xuf usaemfwdkUtajctaeu ydkjyD;

awmhta&;wBuD; jzpfaeygw,f

qdkjyD; usaemfwdkUjyefajymvdkufw,f” [k tqdkygwm0ef&Sdoluajymonf/

xdkUtjyif pnfyifrI;onf

tqdkygajrae&mwGif uGef'dkwdkufcef;

rsm;aqmufvkyf&ef[lívnf;aumif;?

txufwef;ausmif; ESifh tqifhjrifh

tm;upm;uGif; aqmufvkyf&ef[lí

wpfEkdifiHvHk; typftcwf&yfpJa&; oabmwlpmcsKyfudk vufrSwfa&;xdk;aom

CNF ESifh PNLO udk UNFC tzGJU0if tjzpfrS w&m;0if,m,D&yfpJ

8 'DZifbm 2015

tpdk;& ESifh wpfEdkifiHvHk; typf

tcwf&yfpJa&; oabmwlpmcsKyf

(NCA) udk vufrSwfa&;xdk;xm;aom

csif;trsKd;om;wyfOD; CNF ESifh ytdk0f;

trsKd;om; vGwfajrmufa&;tzGJUcsKyf

(PNLO) wdkUudk UNFC ac: nDnGwfaom

wdkif;&if;om;vlrsKd;rsm;zuf'&,f

aumifpDtzGJU0iftjzpfrS 'DZifbmv

8 aeUu w&m;0if,m,D &yfpJvdkufjyD

[k od&onf/

xdkif;EkdifiH csif;rdkifjrdKUwGif

'DZifbm 7 &ufaeUrS pwifusif;yvsuf

&Sdaom nDnGwfaom wdkif;&if;om;

vlrsKd;rsm; zuf'&,faumifpD UNFC

\ 'kkwd,tBudrf nDvmcH yxr

ESpfywfvnf rsufESmpHknDaumifpD

tpnf;ta0;wGif CNF ESifh PNLO udk

tzGJU0iftjzpfrS w&m;0if,m,D&yfpJ&ef

qHk;jzwfcJhMujcif;jzpfonf[k UNFC

'kOuúX OD;Edkif[Homu owif;axmuf

rsm;udk ajymqdkcJhonf/

“t"dutm;jzif huawmh

usaemfwdkU UNFC u csrSwfxm;wJh

'D typftcwf&yfpJa&; vufrSwfxdk;

wJhtcgMu&if usaemfwdkU UNFC taeeJU

tm;vHk;yg0ifa&;rltay:rSm&yfwnf

zdkU aemufqHk;uawmh wu,fvdkU

tm;vHk; ryg0ifEdkkifao;&if rygEdkkifwJh

tzGJUawGudkk tmrcHcsuf&SdzdkUaemf 'gudk

usaemfwdkU awmif;qdk tJhovdk em;vnf

rI &awmhrSyJ vufrSwfxdk;r,f qdkjyD;

awmhrS UNFC rSm csrSwfxm;w,f

olwdkkUESpfzGJUuawmh 'g olwdkUxdk;vdkuf

wmayghav tJh'D taetxm;tay:rSm

usaemfwdkUuawmh jrifwmuawmh

'g wyfaygif;pkqdkwm pkpkpnf;pnf;

eJUayghAsm; wyfaygif;pk&JU rltay:rSm

&yfwnf&rSmudk; olwdkUuawmh enf;

enf; tJh'DrSm vGefoGm;w,f qdkwJh

taetxm;tay:rSm usaemfwdkUu

awmh 'Dvdkvkkyfwmjzpfw,f” [k

OD;Ekdif[Homuajymonf/

CNF ESifh PNLO wdkUonf

jyD;cJhaom atmufwdkbm 15 &ufaeUu

or®wodef;pdeftpdk;& ESifh wpfEkdifiH

vHk; typftcwf &yfpJa&;oabmwl

pmcsKyf (NCA) udk usefwdkif;&if;om;

vufeufudkif 6 zGJUESifhtwl vufrSwf

a&;xdk;cJhonfh tzGJUjzpfonf/

,if;udpöESif hywfoufjyD;

UNFC tzGJU0ifrsm;jzpfMuaom CNF

ESifh PNLO wdkUonf tzGJUrS csrSwfxm;

aom &yfwnfcsufrludk aoGzDonf[k

qdkumjyD;cJhonfh Ekd0ifbm 10 &ufrS

12 &ufaeUtxd usif;ycJhaom UNFC

A[kdaufmrwD wkd;csJUtpnf;ta0;rSm

tzGJU0iftjzpfrS ,m,D&yfqdkif;&efqkH;

jzwfcJhMujyD;aemuf ,cktcg rsufESm

pHknD aumifpD tpnf;ta0;wGif w

&m;0ifqHk;jzwfcJhMujcif;jzpfonf/

UNFC tzGJU0iftjzpfrS

,ckuJhodkU w&m;0if,m,D &yfpJcH&

onfh udpöESifhywfoufjyD; csif;trsKd;om;

wyfOD; CNF rS tvSnfhus OuúX qvkdif;

upfckdvsef u ,ckvdk ajymygonf/

“UNFC eJU CNF tMum;

aphpyfvdkUr&EdkifavmufwJh uGJvGJcsuf

r&Sdygbl;/ tm;vHk;u NCA udkyg0if

vufrSwf a&;xdk;vdkMuwmyg/ 'Dae&m

rSm wxyfxJusygw,f/ NCCT rSma&m

SD rSma&m CNF u wpdkufrwfrwf

xJxJ0if0if yg0ifjyD; UNFC eJU

wom;xJ&yfwnfcJhwmyg/ uGJvGJcsuf

uawmh tpdk;&u t&ifxdk; ESifhwJhtzGJU

&SdEdkifw,f/ xdk;zdkUtqifoifh r&Sdao;

wJhtzGJUu aemufrS xdk; Ekdifw,f qdkwJh

tcgrSm xdk;ESifhrJhtzGJUeJU tm;vHk; wjydKif

eufxdk;rJhtzGJU qkdwmygyJ? CNF u

vnf; 'gudk UNFC tay:rSm yGifhyGifh

vif;vif; BudKwif aqG;aEG;wifjy

cJhygw,f? tJ'DvdkwifjywHk;uvnf;

UNFC u jyif;jyif;xefxef uefU

uGufwmr&SdcJhygbl;/ wzGJUcsif;pD

tvdkuf rdrdwdkU tzGJU&JU tajctae

t&yf&yf tay:tajccHjyD; qHk;jzwfcsuf

csEdkifw,fqdkwm wyfaygif; pk&JUrlyg/

'gayrJh CNF jzpfpOf tqifhqifhrSm

r[mrdwf pdwf"gwf tjynfh eJU yGifhyGifh

vif;vif; csjycJhwmyg? CNF uawmh

UNFC tay: rsufESmvTJcJypf oabm

rvkyfcJhbl;ygbl;” [k ajymqdkonf/

2011 ckESpfu wdkif;&if;om;

vufeufudkif 11 zGJUjzifh pwifzGJUpnf;

cJhMuaom UNFC wGif CNF ESifh

PNLO wdkUudk tzGJU 0iftjzpfrS &yfpJ

vdkufjcif;aMumifh ,cktcgtzGJU0if

9 zGJUom usef&Sdawmhrnfjzpfonf/

pm (3) odkU

KNT News Journal Local News December 2015 - Vol.III No.18 -3

Editorial ...... wkdif;&if;om;vlrsKd;aygif;

pkHjzifh wnfaqmufxm;aom jrefrm

EkdifiHtwGif; ESpfaygif; 60 ausmfMum

jynfwGif; ppf\ t&if;cHjyoemonf

Arm ESifh wkdif;&if;om;vlrsKd;rsm;tMum;

EkdifiHa&;wef;wlrI r&Sdjcif;yifjzpf

onf/ ArmESifh wkdif;&if;om;rsm;

tMum; csKyfqkdxm;aom yifvkH

oabmwlnDcsufrS aoGz,foGm;onfh

1947 ckESpf zGJUpnf;ykHonf4if;? 1947

ckESpfzGJUpnf;ykH\ tm;enf;csufukd

taMumif;jyjyD; ppfwyfu EkdifiHawmf

tcsKyftcsm tmPmukd odrf;,ljyD;

xGufay:vmonfh 1974 zGJUpnf;ykH

tajccHOya'onf4if;? 4if;rSonf

2008 zGJUpnf;ykH tajccH Oya'onf

4if; Arm ESifh wdkif;&if;om;vlrsKd;rsm;

tMum; EkdifiHa&; wef;wlrI tcsdef

twG,f rrQcJhay/

ArmBuD;pkd;onfh ppftmPm

&Sif tqufqufonf tqkdyg EkdifiH

a&;jyomemukd ukd,fhzufukd,f,uf

ay:vpDjzifh 1990 ckESpfwGif ajz&Sif;

zkdU taxGaxGa&G;aumufyGJukd usif;y

cJhaomfvnf;ppftmPm&Sifrvkdvm;onfh

a':pk OD;aqmifaom Arm ESifh wkdif;

&if;om;vlrsKd;rsm;yg0ifonfh 'Drkd

ua&pD tiftm;pkBuD;tjzpftrsKd;om;

'Drkdua&pDtzGJUcsKyfu tjywftowf

tEkdif&&SdcJhonf/ okdUaomf ppftpkd;&

onf EkdifiHawmftmPmukd rsufpdpkH

rSdwfjyD; qufvuf xdef;csKyfcJhonf/

xkdUaemuf 'Drkdua&pD [laom

a0g[m&ukd ckwkH;vkyfjyD; 14 ESpf-

Mum anmifESpfyiftrsKd;om;nDvmcH

wGif EkdifiHawmfzGJUpnf;ykHtajccHOya'

ukd a&;qGJjyD; 2008 zGJUpnf;ykHtjzpf

twnfjyKvsuf ukd,fhukd,fukd,f

,kHMunf pdwfcspGmjzifh 2010 ckESpf-

wGif a&G;aumufyGJukd usif;ycJhonf/

a&G;aumufyGJ&v'ft& ukd,fa&;?

ukd,fvkyf? ukd,f,l xkH;ukd ESvkH;rljyD;

EkdifiHawmftmPmukd qufvuf csKyf

ukdifcJhonf/ ppftpkd;&onf 4if;wkdU

tmPm ckdifchHwnfjrJaeavmufjyD

qkdjyD; 2008 zGJUpnf;ykH tajccHOya'

twkdif; ,ckESpf 2015 ckESpfwGif

taxGaxG a&G;aumufyGJukd jyefvnf

usif;ycJh&m rSef;csuf eJU ESrf;xGuf

rukdufyJ a':pk OD;aqmifonfh 'Drkd

ua&pD tiftm; pkBuD;u awmifjyKd

urf;jydK tEkdif&&SdcJhjyefonf/ wausmh

jyef 90 a&G;aumufyGJ 2015 rSm

jyefvmaeygjyD/

okdUaomf 2008 zGJUpnf;ykH

t& ppftmPm&Sifpepf tuif;rao

Ekdifay? qkdvkdonfrSm vlxk a&G;cs,f

rcHyJ EkdifiHawmf tcsKyftcsmtmPm

wGif pGufzufykdif cGifh&Sdaeonfh rkd;us

a&Tukd,f wrwfom; vufeufukdif

wyf rawmfom;rsm; EkdifiHa&;wGif

qufvuf&Sifoef &yfwnfaeqJyif

jzpfonf/

ppftmPm&Siftqufquf\

EkdifiHawmftmPm qufvufxdef;csKyf

aejcif; okdUr[kwf EkdifiHa&; vufokH;

pum;rSm jynfaxmifpkBuD; jydKuGJ

awmhrnfh tEÅ&m,f av;&yf okdUr[kwf

jrefrmhEkdifiHa&; tMuyftwnf; av;

csuf&Sdonf qkdjyD; anmifESpfyif

trsKd;om; nDvmcHrSm atmufygt-

wkdif; twdtvif; qkdxm;onf/

1/ yxrtMuyftwnf; - 1948

- 49 ckESpfwGif ay:aygufcJhonfh

a&mif;pkHaomif;usef;rI tEÅ&m,f?

2/ 'kwd, tMuyftwnf; - 1958

ckESpfwGif BuHKawGU&onfh ygwDEkdifiH

a&;orm;rsm;\ tuGJtjyJZmwfvrf;?

3/ wwd,tMuyftwnf; - 1962

ckESpfwGif MuHKawGU&onfh tEÅ&m,f

(vGwfvyfa&;r&rSD a&;qGJcJhonfh

1947 ckESpf zGJUpnf;ykH tajccHOya'yg

tm;enf;csufukd tjrifusOf;ajrmif;

olwcsKdUu tcGifhaumif;,ljyD; cGJxGuf

zkdU MudK;pm;vmMuonf/ jynfaxmifpk

jydKuGJawmhrnfh tajctaeukd EkdifiHa&;

ygwDESifh tpkd;&u rxdef; odrf;Ekdif

awmhbl;? 'gaMumifh wyfrawmfu Ekdif

iHawmftmPmukd xdef;odrf;apmifh

a&Smuf&jyefonf/

4/ pwkwÅtMuyftwnf; - 1988

ta&;tcif;

azmfjyyg tMuyftwnf;rsm;

aMumifhom wyfrawmfu EkdifiHawmf

tmPmukd qufvufxdef;csKyfaejcif;

jzpfonf [laom ppftmPm&SifwkdU

\ jrefrmhEkdifiHa&;aemufcHtay:

em;vnfoabmaygufrIonf 4if;wkdU

\ pdwfae ESvkH;om;&kd;wGif;csOfqD

wGif ESpfaygif; 60 ausmfMum pGJxif

uyfjidcJhjyDjzpfonf/

a&T0ga&mif? 'DyJ,if; ta&;

tcif;rsm;tjyif azmfjyyg (4) csuf

onf jrefrmhEkdifiHa&;wGif arhazsmufr&

orkdif;wGif EkdifiHa&;aemufcHtMuyf

twnf;rsm;yifjzpfonf/ okdUaomf

xkdtMuyftwnf;rsm;\ jyomem

&if;jrpftrSefukd tarSmifcsjyD; tm

Pmukd vufrvTwfvkdjcif;jzpfonf/

tusKd;qufum; ,aeUxd jynfwGif;

ppfrD; y!dyu© rjidrf;Ekdifao;jcif;jzpf

onf/

2015 ckESpf a&G;aumufyGJ

wGif a':pk uEkdifiHawmftpkd;&opfukd

OD;aqmifawmhrnfjzpfay&m a':pk

taejzifh trsKd;om; jyefvnfoifhjrwf

a&;rSonf vuf&Sd tpkd;&wyfrawmf?

wkdif;&if;om;vufeuf ukdiftzGJU

tpnf;rsm;? wkdif;&if;om;ygwD

acgif;aqmifrsm;yg0ifvsuf trsKd;om;

wef;wla&;ukd rnfokdUrnfykHazmf

aqmifvmrnf ukdum; jynfolawG

arQmfvifh apmifhpm; aeMuayjyD/

csif;jynfe,f\ a&G;aumufyJG tajctae avhvmawG h

&Sdcsuf tpD&ifcHpm xkwfjyef

8 'DZifbmv 2015/

a&G;aumufyJG avhvmapmifh

Munfha&; tzJGUwpfckjzpfonfh Horn

Bill Organization u 'DZifbmv

(5) &ufaeUwGif xkwfjyefonfh tpD

&ifcHpmwGif csif;jynfe,f rJqE´&Sif

(273000) ausmf&Sdonfh teuf rJqE´

&Sif (99764) OD; uom rJay;Edkif

aMumif; az:jyxm;onf/ jynfaxmifpk

a&G;aumufyJG aumfr&SifrS Oya'? enf;

Oya' vrf;nTefcsufrsm;udk &yfuGuf

aus;&Gmtqifhtxd tcsdefESifh wjynf;

nD a&muf&SdEdkifrI tm;enf;cJhaMumif;

od&onf/

“usawmfwdkUjynfolawGu

b,fvdkrJay;&rvJ? bmaMumifh rJay;

&rvJqdkwm jynfolawGu rodMu

bl;? EdkifiHa&;ygwDawGu rJqG,fpnf;&kH;

rI jyKvkyfwJhtcg jynfolawGtaeeJU

bmaMumifh tJ'DygwDrSm rJay;&rvJ?

rdrdwdkU&JUwpfjym;udk wefzdk;&Sd&Sd b,fvdk

rJay;rvJqdkwm rodMubl;? 'guawmh

csif;jynfwjynfe,fxJ r[kwfbl;”

[k Horn Bill Organization 'g&kdufwm

OD; csefvsefu qdkonf/

jynfaxmifpk a&G;aumufyJG

aumfr&Sif\ nTefMum;csuf? vrf;nTef

csufrsm; tcsdefESifh wajy;nD r&&SdEdkif

aom aMumif;4if;? rJqE´&Sifrsm;

udk,fwdkif rnfuJhodkUuefUuGuf? jyif

qif? awmif;cH&rnfudk rvnfaom

aMumifh4if;? wcsKdU&yfuGufESifh aus;&Gm

tqifh a&G;aumufyJG aumfr&Sif tzJGUcGJ

rsm;onf rJqE´&Sifpm&if; jyKpk&mwGif

trSm;t,Gif;&SdcJhaMumif; ,if;tpD&if

cHwGif az:jyxm;onf/

rJ&kHtwGif; rJqE´rJay;ol

rsm;jym;xlxyfjcif;? vQdU0SufqE´jyK

cef; ae&mcsxm;rI raooyfjcif;?

rJ&kHxJwGif roufqdkifolrsm; 0ifxGuf

oGm;vmjcif;wdkUaMumifh vQdU0Suf qErJ

ay;rIjzpfpOfudk taESmuft,Suf

jzpfaponfhtjyif rJqE´&Sifrsm;\

vQdU0SufpGm qE´rJay;EdkifrI jzpfpOfrSm

a,bk,stm;jzifh (55.1) &mcdkifEIef;

om&SdaMumif; od&onf/

,if;wdkUtzJGUu a&G;aumufyJG

avhvmawGU&Sdcsuf aemufqkH; tpD&if

cHpmudk 'DZifbmv aemufqkH;ywf

wGif xkwfjyefrSmjzpfaMumif; od&onf/

Horn Bill Organization

onf 'Drdkua&pDvrf;pOfESifh "avhrsm;

xGef;um;ap&ef? a'owGif; vlxk

tajcjyKtzJGU tpnf;rsm; tm;aumif;

vmap&efESifh EdkifiHa&;jzpfpOfwGif

tpdk;&udk xdef;ausmif;ay;onfh tod

ynmrsm; wdk;yGg;vmap&ef 2010

ckESpfuae zJGUpnf;cJhonfh tzJGUtpnf;

jzpfonf/

vnf;aumif; trsKd;rsKd;ajymqdkaejyD;

bmwpfckrS a&a&&m&m wdwdusus

ajymqdkEkdifjcif;r&SdaMumif; 4if;u

qufajymonf/

“pnfyifrI;u uefUuGuf

vmwJhyHkpHu r&dk;om;bl; vlvnf

vkyfcsifwJhoabmvdkU usaemfwdkU

jrifygw,f? bmvdkU vnf;qdkawmh

olwdkUa&G;cs,fxm;wJhajrae&mu

tawmfav;aumif;aeawmh zvrf;

bufu olaX;awGeJU jynfrbufu

olaX;awGu taqmuftOD;awG

pm (2) rS tquf aqmufcsifvdkU tuGufqifwmjzpfEkdif

w,f” [k trnfrazmf vdkol a'ocH

wpfOD; uajymonf/

vd ki fZ d k ;aus;& Gmtky fp kr S

aus;&Gm 4 &GmrS ajymif;a&TU&efpDpOf

xm;aom ajrae&monf vHkyD; ESifh

Zmvdkifaus;&Gm tMum;wGif wnf&Sd

onf/

jyD;cJhonfh Zlvdkifvukefydkif;

u rdk;rsm;jyD; ajrjydKusrIaMumifh

zvrf;jrdKUe,fwGif obm0ab;'Pf

oifh aus;&Gmaygif; 20 ausmf&SdcJhonf

[k od&onf/

4 - KNT News Journal Local News December 2015 - Vol.III No.18

THE KHONUMTHUNG NEWS JOURNAL Editorial Board

Chief Editor - Zalatt Thetni

Managing Editor - J. Sangtea

Editor - Salai Robert

TV Incharge - Tui Dim

Reporter - Moe Kyaw - Aung Ling - Rokung - Hniangte - Biesoh

Layout Design - Moe Kyaw

Board Member - - Lawma - David Lalrin - Hlai Myo Thein

Distribution Managers - Justina Advisory Board - T. Panglai - Bernard L.Chhangte

Producer - J. Hmingthansanga 5/KLT (N) 117352

vufrSwftrSwf - 01183

Address - Tahan, Kalaymyo Registration No. 01183

Printing Press - Thukha Myaing, Offset, Mandalay

yvuf0jrdKUe,frS ppfab;a&Smif csif;jynfolrsm;

ta&;ay:tultnDvdktyfae

11 'DZifbm 2015

csif;jynfe,fawmifyd kif;

yvuf0jrdKUe,f jyifpdkaus;&GmrS ppfab;

a&Smif csif;jynfol 300 ausmfwdkUonf

,cktcg pm;edyf&du©mysufvyfrnfh

tajctaeESifh&ifqdkif&aeMu&jyD;

ta&;ay:tultnD vdktyfaeonf

[k od&onf/

,ckESpftapmydkif; rwf ESifh

{jyDvtwGif;u jrefrmhwyfrawmf

ESifh &cdkifhwyfrawmf (AA) wyfzGJUwdkU

tMum;jzpfyGm;cJhonfh wdkufyGJrsm;

aMumifh ae&yfpGefhcGmjyD; ab;uifvHkjcHK

&modkU xGufajy;wdrf;a&Smif aecJhMu

aom jyifpdkaus;&Gmom; wdkUonf

,aeUcsdefxd rdrdwdkUae&yfodkU rjyefEkdif

bJ ukvm;wefjrpf urf;eab;wGif

,m,DwJxdk;jyD; aexkdifvsuf&SdMu

um jynfwGif;? jynfytzGJUtpnf;

rsm;\ ulnDaxmufyhHrIrsm;jzifh touf

qufaevsuf&SdMuonf/

4if;wdkU&&Sdxm;aom jynf

wGif;? jynfyrS ulnDaxmufyHhrIrsm;

onfvnf; ysufvSeD;yg;jzpfaejyD;

tultnD taxmuftyHhrsm; qufvuf

r&&Sdawmhygu vmrnfh 2016 ckESpf

Zefe0g&DvupjyD; pm;edyf&du©m ysuf

vyfawmhrnfh tajctaewGif &Sdae

onf[k ppfa&Smifjynfolrsm;ulnD

axmufyHha&;aumfrwDrS wm0ef&Sdol

udkvSxGef; u ajymonf/

“'DZifbmvtxdawmh olwdkU

pm;zdkU&Sdao;w,f? aemufvawG

twGufawmh &du©m&SdawmhrSmr[kwf

bl;? 'gaMumifh tultnDawG tjref

vdktyfaeMuwmyg” [k udkvSxGef;u

ajymonf/

ppfab;a&Smifjynfolrsm;

twGuf qef? iyd? i&kwfoD;? ausmif;

oHk;ud&d,m? aq;0g;ypönf;rsm;ta&;

ay: vdktyfaeonf[k oluquf

ajymonf/

ppfab;a&Smifjynfolrsm;

onfvnf; rdrdwdkU0rf;pmajz&Sif;Ekdif

a&;twGuf eD;pyf&mawmif,mrsm;

wGif aeUpm; tvkyfrsm; 0ifa&muf

vkyfudkifaeMu&onf[kod&onf/

vuf&SdwGifvnf; &u©dKifh

wyfrawmf (AA)\ ppfa&;vIyf&Sm;

rIrSm qufvuft&SdefjrifhvQuf&Sdae

ojzifh tpdk;& wyfzGJ h rsm;onfvnf;

e,fpyfa'owpfavQmufwGif tif

tm;tvHk;t&if;jznfhwif;vQuf&Sd

onf[k od&onf/

xdkUtjyif a'ocH jynfolrsm;

tm; AA wyfzGJUrS vrf;jytjzpf twif;

tusyfzrf;qD; ac:aqmifrIrsm;

rMumcPjzpfyGm;vQuf&Sd&m ,aeU

txd &&Sdonfhpm&if;t& (10)OD;txd

&SdvmjyD[k ppfa&Smifjynfolrsm; ulnD

axmufyHha&;aumfrwDrS udkausmf

atmifuajymonf/

tvm;wl jrefrmhwyfrawmf

bufuvnf; ppfaMumif;xGuf&m

wGif a'ocHrsm;tm; vrf;jytjzpf ac:

aqmif avh&SdjyD; jyD;cJhonfh Ekd0ifbm

v 28 &ufaeUuvnf; yvuf0jrdKU

e,f &Sifr'deftkyfpk vef'ef (ac:) vm;bm0

aus;&Gmae OD;&ef;wef; ESifh OD;ydkufudk;

wdkUESpfOD;tm; vrf;jytjzpfac:aqmif

&mwGif jrefrm-b*Fa'&SfU e,fpyf

e,ferdwfausmufwdkif trSwf(70)

teD; ay 50 0ef;usiftuGmwGif

OD;&ef;wef;onf ajrjrSyfrdkif; ESif;rdí

xdrSefojzifh aoqHk;cJh&onf/

,if;udpöywfoufjyD; jrefrmh

wyfrawmfbufrS aoqHk;oltm; epf

emaMu;wpfpHkwpf&maqmif&Gufay;

jcif;rsKd; ,aeU csdefxdr&Sdao;ay/

csif;vli,ftzJG hu 0dwdk&d,pcef; rSm obm0

qyfjym xkwfvkyfonfh oifwef; jyKvkyfrnf

9 'DZifbmv 2015/

csif;vli,f tzJGUtpnf;u

2016 ckESpf Zefe0g&Dv 'kwd,ywf

avmufuae csif;trsKd;om;wyfOD; Xme

csKyfjzpfonfh 0dwdk&d,pcef;&Sd tdrfaxmif

onfrsm;twGuf obm0 qyfjym xkwf

vkyfonfh oifwef;usif;yjyK vkyfay;

rnfjzpfonf/ csif;vli,ftzJG hOD;aqmif

rIjzifh [m;cg;jrdKU&Sd 'ku©a&mufaeMu

aom pcef;rSm &SdMuonfh tdrfaxmif

onfESifh trsKd;orD; wcsKdUudk obm0

acgif;acsmf&nf? t0wfavQmf qyfjym?

rsufESmopf qyfjym? tdk;cGuf yef;uef

aq;onfh qyfjymtjyif jcifaq; tp

&Sdonfrsm; xkwfvkyfonfh oifwef;rsm;

pcef; toD;oD;rSm jyKvkyfay;jyD;rS 0dwdk&d,

pcef;rSm jyKvkyfzdk h pDpOfaejcif;jzpfonf/

“jzpfEdkifw,f qdkvdkU&Sd&if tck

usrwdkU oifcJhwJh t&mawG tukefoif

ay;rSmyg/ qyfjymawG vkyfEdkifzdkU ukefMurf;?

ukefMurf;qdkwmu qyfjymawG vkyfwJh

ae&mrSm Empire Chemical t&nfawG

vdkw,f/ 'guawmh &efukef reÅav;u

aerSm,l&rSmyg” [k oifwef; wm0efcH

rdkif Mwmqkefu qdkonf/

0dwdk&d, pcef;wm0ef&Sdol

wpfOD;u qyfjym xkwfvkyfonfhae&m

rsm;wGif oGm;a&mufavhvmjyD; csif;vli,f

tzJGU OuúX qvdkif; Zukwfxef;ESifh aqG;

aEG;wdkifyifjyD;rS oifwef;udk jyKvkyfzdkU

qkH;jzwf jcif;jzpfonf/ oifwef;udk

rnfonfh tcsdefrSm pwifrvJqdkwm

raocsmao;aomfvnf; Zefe0g&Dv

(18-19) &ufrSm pwifEdkifrnfh tajc

tae&SdaejyD; oifwef;umv (3)&uf

owfrSwfxm;Muonf/

þoifwef;udk Gaia Sus-tainable Management Institute uae

csif;vli,ftzJGUrS tzJGU0if wcsKdU ESifh 'ku©

a&mufaeMuol wcsKdUwdk h Edk0ifbmv (24)

&ufaeUrSm oif

we f ; a y ; j y D ;

aemuf csif;vl

i,ftzJGU OD;

aqmifrIjzifh

'ku©onf pcef;

toD;oD;rSm oif

wef;vkyfay;cJ h

jcif;jzpfonf/

oifwef;jyKvkyfjyD; tdrfaxmif

onfrsm; 4if;wdkUtajctaetvdkuf qifh

yGg;oifwef;vkyfEkdif&efESifh tdrfwGif;

tokH;jyK&ef rdrdwdkUzmom qmjymrsm;

xkwfEdkif&efESifh a&S;a&; 4if;wdkU pD;yGg;a&;

twGufyg tokH;jyKEkdif&ef þ oifwef;

jyKvkyfjcif;jzpfonf/ trsm;tm;jzifh

obm0 opfoD;?opf&Gufrsm;jzpf

xkwfvkyfjcif;jzpf&m aemufaemifwGif

obm0\ wefzdk;&SdrI awGudk jynfol

vlxkxH ynmay;onfh taetxm;jzpf

vmum obm0xdef;odrf;a&;twGuf

tusKd;&SdvmapzdkUvnf;&nf&G,fxm;

jcif;jzpfaMumif; od&onf/

KNT News Journal Article December 2015 - Vol.III No.18 - 5

Salai Van Cung Lian (UK)

pm (7) odkU

ေခတသစ ျမနမာသမငးမားထက ရာဇ၀ငလသား ဗလၾကး တကခြနး

,cifNovember 2015 - Vol.III No.17 tquf

w&kyfjzLe,fcsJUwdkUtm; wdkufcdkufjcif;

1952^53 wGife,fpyf

a'oü w&kyfjzLrsm; jrefrme,fajr

a'orsm;odkU usL;ausmf0ifa&muf

vmonf/ wdkufcRef;wdkUwyf&if;onf

usKdif;wHkjrdKUrSarmihfjzwf&GmodkU ajymif;

a&GU&jyefonf/ 1952 ckESpfMo*kwf(1)

wGif vcrsm; xkwf,l&ef wdkufcRef;

onf usKdif;wkHjrKdUodkU oGm;&rnfjzpf

onf/ xdkodkUoGm;&m vrf;wGif (52)

rdkifwGif w&kyfjzLrsm; csKHcdkwdkufcdkuf&ef

apmifhaeaMumif;owif;&&Sdonf/

AdkvfBuD;wdkufcRef;onf um;(3)pD;

ay:wGif wyfom; tjynfhwifxm;jyD;

(52)rdkifa&mufaomtcgwGif wyf

om;rygaomum;omarmif;xGufjyD;

&efolrsm;&Sd&modkU ywfum wpfvSrf;jcif;

csDwufcJhMuonf/ um;oHk;pD; &efol

rsm;&Sd&ma&mufonfh tcsdefESifh

wdkufcRef;wdkU a&mufonfhtcsdefrSm

csdefudkufjyD;om; jzpfonf/ odkUaomf

um;oHk;pD;rSm apmía&muf&SdcJhonf/

w&kyfjzLrsm;onf vlrygaom

um;rsm;udk oJoJrJrJ ypfaeMuonf/

Ad kvfBuD;wdkufcRef;wdkUonfvnf;

taemufbufrS nSyfíyifypfMu

onf/ wdkufyGJrSm odyfrMum? w&kyf

jzLrsm; xGufajy;ju&avonf/

tiftm;(150)avmuf &Sdaom w&kyf

jzLwdkUonf 18 a,mufusqHk; um

(15)OD;t&Sifzrf;rdavonf/

ordkif;0if ra[vHk wdkufyGJ

1953 azz0g&DvwGif txufrS

trdefUtwdkif; w&kyfjzLrsm; pcef;

csxm;&mae&modkUwpfawmifwuf

wpfawmif wufjyD;csDwuf&onf/

vrf;c&D;wGif rD;cdka&mifudk jrifrnfudk

pdk;&drf owfrSwfxm;aomae&modkU

tcsdefrSD ra&mufrSDudk vnf;pdk;&drf

ojzifh csDwufaepOftwGif; qefudk

a&bl;xJü pdrfpm;Mu&ef trdefUay;

cJhonf/ ra[vHkta&muf eHeuf 7

em&DwGif w&kyfjzLrsm; csDwufvm

onfudk awGU&onf/ &efoltvmudk

xdkifapmifhí ypfvdkuffavonf/ w&kyf

jzLrsm;onfvnf; csufjcif;yif ae&m

,lí jyefvnfypfcwfcJhonf/ tif

tm; 40 cefUom&Sdrnf[k xifcJh&

aomfvnf; w&kyfjzLppfulrsm;

a&muf&SdvmjyD; (800) avmuftxd

&Sdavonf/ wyfpk (3)&JabmfESifh

w&kyfjzLrsm; a&maESmonftxd jzpfcJh

&onf/tiftm; (800) avmuf&Sd

onfhw&kyfjzLwdkUonf wdkufcRef;wdkU

&Sd&modkU armfwmjzifhvnf;vSrf;xkcJh

Muonf/ wdkufppfwGif ae&m,lxm;

aom wyfom;rsm;tm; cHppftae

xm;odkUajymif;vdkuf&onf/ Radio jzifhppfulESifh av,mOfjzifhul wdkuf

&efawmif;aomfvnf; rjzpfEdkif?

wyf&if;rI;rS qkwfcGm&eftrdefUay;cJh

avonf/ AdkvfwdkufcRef;onf wyf

pdwf(1)udkumypf?wyfpdwf(2)udk

&efoltavmif;rS pm&Gufpmwrf;r

sm;tm;&SmazG&ef? wyfpdwf(3) tm;

qkwfcGm&eftrdefUay;cJhonf/ wyf-

pk(1) pwifqkwfcGmjyD; (15)rdepf

cefUtMumwGif b,fawmifyHwGif

w&kyfjzLrsm; r&Sdonfudk owdjyKrd

onf/ w&kyf wyfwdkUonf aoewfoH

rsm;xGudvm&m nmbufodkUajymif;

a&GUMujcif;jzpfonf/ nmawmifyHrS

ypfaecsdefwGif wdkufcRef;wdkUonf

b,fawmifyHrS wajz;ajz;? wcsufrS

jyefrypfyJ tarSmifxJwGif pwif

qkwfcGm cJhMuonf/ wdkufcRef;wdkU

bufrS (1)a,mufomusqHk;jyD; w&kyf

jzLbufrS(30)cefhusqHk;cJhonf/

tdrfaxmifxyfjyKjcif;(r&Srf;)

usKdif;wHkarifhjzwfpcef;wGifwm0ef

usaepOfwGif avaoewfjzifh iSyfypf

xGuf&e favsmufae&i f ;' kwd,

zl;pm&Sif ESifh awGU&onf/ nae(2)

em&DcefUjzpfonf/ a&tm;udk,lí

qe fz Gw farmi f ;axmi faeaom

&Srf;rwpfOD;udk oljrifawGUavonf/

wdkufcRef;onfaoewfudkycHk;ay:

wifjyD; r&Srf; udkMunfhaerdonf/

vSvdkUvm;? cspfp&maumif;vdkUvm;?

c&D;oGm;[efvTJcspfjcifvdkUvm;? olU

udk,fudkar;jyD;ai;Munfhaerdonf/

oljunfhaecdkufwGif r&Srf;vnf;

jyefMunfhaerdjyD; rsufvHk;jcif;qHkrd

awmhonf/ tdrfaxmifonfwpfOD;

jzpfayrJhvnf; &ifw'dwf'dwfESifh r&Srf;

\tvStyudk cHpm;? &pfrl;jyD; wkefvIyf

vmrdawmhonf/ olonf r&Srf;\

teD;odkUuyfjyD; &cdkif? u&ifolykef

aygif;pHkudk raMumufcJhaom wdkuf

cRef; tckawmh 'l;wkefcJh&avjyD/

olonf&ifwckefckefESifh wpfoufrSm

&nf;pm;pum;rajymzl;aomfvnf;

r&Srf;\ tvSü,pfrl;aerdjyD; &ifxJrS

a0'emudk zGifhtefxkwf vdkuf&onf

"rif;odyfcspfp&maumif;wmyJ}} wJh

wdkufcRef;u? r&Srf;ujyHK;í &Srf;vdk

“r[l; .. ..r[l; ...}(em;rvnfbl;

em;rvnfbl;)'DvdkESifh pum;ajym

vnf;tqifrajyí bmvkyf&rSef;

rodyJ pcef;odkUjyefvmcJhonf/ pcef;

rS AdkvfarmifeDxH tusKd;taMumif;

ajymjyD; AdkvfarmifeDu rdbrsm;xH

oGm;ajymay;cJhonf/ rdb rsm;u

r&Srf; tm;ar;aomtcg r&Srf;vnf;

cspfaMumif;0efcHcJhavonf/ xdkU

aemufcsif;wdkif;&if;om;wpfOD;yDyD

&dk;om;pGmjzifh usaemfrSm yxrtdrfaxmif

&SdjyD;jzpfaMumif;? oufqdkif&mudk cGifh

awmif;&tHk;rSmjzpfaMumif; r&Srf;tm;

0efcHzGifhajymcJhavonf/ r&Srf;uvnf;

cspfrdjyDjzpfaomaMumifh rcsif; uom

oabmwl&if twlwl vdkufcJhygrnf

[kajym&Smavonf/ wdkufcRef;onf

rcsif;xHcGifhawmifaomtcg rcsif;u

cyfayghayghjzifh "udpör&Sdygbl; eifauR;Edkif?

qifEdkif&if,laygh? 'dkUubmuefU

uGufp&m&SdrvJ” [kjyefajymcJhav

onf/ onfvdkESifh armifhjzwf&Gmüyif

r&Srf;ESifvufxyfcJhonf/

rcsif;eJUr&Srf;

r&Srf;ESif harmif h jzwf&GmwGifvuf

6 - KNT News Journal Article December 2015 - Vol.III No.18

pm (10) odkU

csif;Xmae ZvyfajrrSm atmufcsif;iSufawG awmifyHusKdoGm;jcif;

qvdkif;a&mbwf r w f a p m u f v G e f ; w J h

awmifwef;BuD;awGum&Hxm;jyD;

awmifZvyfyGifhzwfeDBuD;awG zl;zGifh

wJh awmifZvyfajr[matmufcsif;iSuf

wdkU a&S;,cifbdk;pOfabmifquf

uwnf;u usifvnfvmwJhpm;

usufajryg/ 'Dajr[m csif;trsKd;om;

wdkU trSwfoauFwjzpfwJh

Indigenous Bird ac: atmufcsif;

iSufwdkU taysmfarGUqHk; usufpm;&m

a'ojzpfygw,f/ &mZ0ifwGifwJh

atmufcsif;iSufol&Jaumif;awG

arG;zGm;&ma'o? pnf;vHk;jcif;tm;tif

jzifh atmifyGJcHcJhuwJh wu,fh&mZ0if

ordkif;aMumif;awG ur®xkd; jrSyfESHxm;

wJhajraygh?

'gayr,fh jyD;cJhwJhEdk0ifbm

v 8 &uf (we*FaEG)aeU[m atmuf

csif;iSufwdkU usqHk;wJhaeUwpfaeUjzpf

cJhw,f/ tiftm;BuD;rm;vGef;wJh

cGyfa'gif;awGeJU tBudwfte,f,SOfjydKif

rIrSm atmufcsif;iSufawGr&IrvS

ta&;edrfhcJh Muwmyg/ bdk;pOfabmif

quf tkyfpdk;vmcJhMuwJh rdrdwdkU

pm;usufa'o awmifZvyfajrrSm

atmufcsif;iSufawG cGyfa'gif;udk

r,SOfEdkifwm bmaMumifhygvJ/

atmufcsif;iSufawG[m pnf;vHk;

nDnGwfrIr&SdMuawmhbJ rdrdwdkU tcsif;

csif; cGyfjyD; wdkufcdkuf,SOfjydKifaeMu

wmaMumihfrsm;vm;/ 'grSr[kwf

tiftm;csif;rrQvdkU ta&;edrfh oGm;Mu

wmvm;qdkwm csif;EkdifiHa&; avhvm

oHk;oyfolawG&JU ar;cGef;wpfckjzpf

oGm;ygw,f/

2015 a&Ga;umufyGJrSm csif;

Ek difiHa&;ygwDrsm;vufwGJaqmif

&Gufa&;oabmwlnDrI&&S dEk difa&;

twGuf t"du tcef;u@rS OD;

aqmifyg0ifcJhaom Gender and Development Initiative Myanmar rS 'g&dkufwm qvdkif; tdkufZuf cif

uawmh csif;EkdifiHa&;ygwDtrsm;t

jym;&Sdaejcif;[m a&G;aumufyGJrSm

csif;ygwDawG &SlH;edrfh&wJh t"du

taMumif; t&if;wpfck jzpfw,fvdkU

ajymygw,f/

“csif;ygwDawG awmfawmf

rsm;jyD; udk,fhtcsif;csif;vnf;,SOfjydKif

rIjzpfwJhtcgusawmh jynfolawG

taeeJU csif;ygwDudk a&G;r,fhtpm;

NLD udka&G;wmu olwdkUtwGuf

rSefuefwJ ha&G;cs,frI jzpfr,fvd kU

okH;oyfMu ykH&ygw,f? txl;ojzifh

u usaemfwdkUcsif;ygwDawGrsm;aewJh

udpöu vlxktwGuf ra&&mrI ydkrsm;

apw,f? ydkjyD;awmh tm;enf;oGm;

EdkifwJh taetxm;rsKd;udkydkjrifapw,f?

csif;ygwDrsm;taeeJUuawmh ygwD

awGrsm;wJh tcgusawmh b,fygwDudk

a&G;&r,fqdkwJhudpötwGuf vlxkrSm

awmfawmfav;tcuftcJ&SdcJhw,f

vdkU oHk;oyfvdkU&ygw,f? tJ'DtwGuf

aMumifhrdkUvdkU vlxku NLD udk

a&G;vdkufw,fvdkU ,lqvdkU&ygw,f”

vdkU olu oHk;oyfygw,f/

a&G;aumufyGJtBudKumv

awGwkef;u csif;jynfe,frSm a'ocH

csif;ygwDawG tm;aumif;Ekdifw,fvdkU

BudKwif cefUrSef;rIawG&SdcJhayr,fh

jynfaxmifpka&G;aumufyGJaumfr&Sif

u rJpm&if;&v'fawG aMunmtjyD;rSm

awmh csif;EkdifiHa&;ygwDawG rSef;csuf

eJU ESrf;xGufrudkufbJ ZdkrD;'Drdkua&

pDtzGJUcsKyfuvGJjyD; csif;EkdifiHa&;ygwD

awGtm;vHk; r&IrvS&IH;edrfhcJhMuwmyg/

rJqE´e,fajr pkpkaygif;

(39) ae&m&SdwJh csif;jynfe,frSm

a':atmifqef;pkMunfOD;aqmifwJh

trsKd;om;'Drdk ua&pD tzGJUcsKyfu

28 ae&m? yl;usifh&Sif;xef OD;aqmif

wJhZdkrD;'Drdkua&pDtzGJUcsKyf u 6 ae&m?

vuf&Sd tpdk;&jynfaxmifpk BuHhcdkifa&;

ESifhzGJUjzdK;a&; ygwDu (5) ae&m&

&SdcJhMuygw,f/

csif;EkdifiHa&;ygwDwpfckjzpf

wJh ZdkrD;'Drdkua&pDtzGJUcsKyf ZCD ygwD

wpfckwnf; csif;jynfe,frSm atmifyGJ

cHEkdif&wm[m trsKd;om;'Drdkua&pD

tzGJUcsKyf NLD eJU aumif;rGefwJh

cs dy fqufr I& S dwmaMumif h jzp f jy D ;

wjcm;csif;EkdifiHa&; ygwDawG[m

NLD csdyfqufrIydkif;rSm tm;enf;

wmaMumifhvnf;jzpfw,fvdkU qvdkif;

tdkufZufcifu ajymygw,f/

“csif;EkdifiHa&;ygwDrsm;tae

eJU NLD eJU a':pkOD;aqmifjyD;awmh

oGm;aewJh vrf;aMumif;ay:rSm a&muf

atmif rcsdwfqufEkdifwJh[mrsKd;aMumifh

jzpfw,fqd kwmusaemfwd kUawGU&

w,f bmjzpfvdkUvnf;qdkvdkU&Sd&if

csif;u 12 ygwD&SdwJhteuf ZdkrD;

ZCD qdkvdkU&Sd&if 6 ae&mtxd&w,f

ayghav'gudkMunfhvdkufwJhtcgrSm

csif;ygwDawG tm;vHk; r&bl;qdkwm

r[kwfbl; 'gayr,fh 'Dae&mrSmEkdif

oGm;wJh ZCD udkMunfhr,fqdkvdkU

&Sd&if NLD eJU aumif;aumif; csdyf

qufrI&Sdw,f qdkwmawGU&w,f

qdkawmh t"dyÜg,fu wD;wdef? wGef;ZH

bufrSm&SdwJh vlxkonf NLD udk

ra&G;aomfvnf;bJ ZCD &Sdw,fqdkwJh

tJvdkrsKd;cdkifrmaocsmrIolwdkUrSm&Sd

w,f tJ'DtwGufaMumifhrdkUvdk NLD

tpm; ZCD udk tpm;xdk;jyD;awmh

a&G;vdkufw,fqdkwmrsKd; usaemfwdkU

awGU&w,f? qdkawmh wjcm;csif;ygwD

rsm;taeeJU NLD csdyfqufrIeJUywf

oufjyD;awmh awmfawmfav; csif;

vlxkawG&JUtjrifrSmvHkavmufrIr&Sd

bl;vdkU oHk;oyfyHkaygufygw,f? tJ'D

twGufaMumifhrdkUvdkU olwdkUu NLD

udk wdkuf&dkufa&G;w,fqdkwJh[mrsKd;

aumufcsufcsvdkU&ygw,f” vdkU olu

ajymygw,f/

jyD;cJhwJh Edk0ifbm a&G;aumuf

yGJwkef;u csif;jynfe,frSm trsKd;om;

'Drdkua&pDtzGJUcsKyf NLD? jynf

axmifpkBuHhcdkifa&;ESifhzGHUjzdK;a&;ygwD

USDP? wdkif;&if;om; pnf;vHk;nD

nGwfa&;ygwD NUP wdkUvdk jynfr

EdkifiHa&; ygwDBuD;awGtygt0if

a'ocH csif;EkdifiHa&;ygwDawGjzpfMu

wJh csif;trsKd;om;'Drdku&ufwpfygwD

CNDP? csif;wdk;wufa&;ygwD CPP?

csif;'Drdkua&pDtzGJUcsKyf CLD? ZdkrD;

'Drdkua&pDtzGJUcsKyf ZCD? wdkif;&if;

om; vlrsKd;rsm;zGHjzdK;a&;ygwD ENDP?

Zdkwdkif;&if;om; a'ozGHUjzdK;a&; ygwD

eJU clrD;(crD;)trsKd;om;ygwDtjyif

&cdkiftrsKd;om;ygwDwdkU 0ifa&muf

,SOfjydKifcJhMuwmyg/

trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJU

csKyfu [m;cg;? zvrf;? rwlyD? yvuf0?

rif;wyf pwJh (5) jrdKUe,frSm&SdwJh

rJqE´ e,fajr tm;vHk;udktEkdif&&Sd

wJhtjyifuefyufvufrSm 3 ae&m?

xefwvefrSm 2 ae&m? wGef;ZHrSm 1

ae&m &&SdcJhjyD;? ZCD uawmh wD;wdef

ESifh wGef;ZHjrdKUe,frSm 3 ae&mpD?

BuHhcdkifa&;ygwDuawmh xefwvef

vefrSm 2 ae&m? uefyuf vufrSm 1

ae&m? wD;wdefrSm 2 ae&m toD;oD;

&&SdcJhygw,f/

rif;wyfr JqE´e,fajrr S

trsKd;om;vTwfawmfudk,fpm;vS,f

avmif;tjzpf0ifa&muf,SOfjydKifcJhwJh

csif;wdk;wufa&; ygwD twGif;a&;rSL;

udk&Sdef;xGef;uawmh csif;ygwDawG t

csif;csif;pnf;vHk;rIr&SdbJ wdkufcdkuf

rIawG jyKvkyfaewmaMumifh a&G;aumuf

yGJrSmckvdk&IH;edrfhMu&wmvdkUajymygw,f/

“usaem fw d k Uc si f ;ygw D

tcsif;csif;wdkufwm jynfolawG&JU

tjrifxJrSmu csif;ygwDtcsif;csif;

rnDnGwfbl; rnDnGwfwJhoabmrsKd;

udkjrifvmw,f 'DvdkrnDr,fhtwlwl

NLD udkrJay;r,fqdkwJh wpftkyfpk

&Sdvmw,f? t"du jcHKiHkjyD; ajym&

r,fqdk&ifawmh pnf;vHk;nDnGwfrI

r&Sdbl; 'Drdkua&pD&JUtoGiful;ajymif;

a&;vSrf;aewJh ygwD ay:vpD wdwd

usus r&Sdbl; ygwDay:vpDeJUpnf;

&Hk;a&;0if&r,fh[mudk olwdkUu vrf;ab;

u ig;pdrf;onfvdk [dkvlUudk ykwfcwf

ajym 'DvlUudkykwfcwfajym ig;pdrf;

onftqifheJUtrwfavmif;awGu

trwfavmif;awGa&m ygwDawG

a&mxvkyfaewJhtcgusawmh jynfol

awGpdwfysufwmaygh” vdkUajymygw,f/

csif;EkdifiHa&;ygwDawGxJrSm

rJqEe,fajrtrsm;qHk;0ifa&muf,SOf

jydKifcJhwJh csif;trsKd;om;'Drdku&uf

wpfygwD CNDP twGif;a&;rSL; qvkdif;

usJtdkbdcfaxmifuawmh a&G;aumufyGJ

usif;yyHkpepf eJU 2008 zGJUpnf;yHk

tajccHOya'&JU tm;enf;csufawGu

vnf; csif;ygwDawG &IH;edrfh&wJht

aMumif;&if;wpfcsufjzpfw,fvdkU

oHk;oyf ygw,f/

“wu,fwrf;awmh jynf

e,fa&G;aumufyGJ eJU jynfaxmifpk

a&G;aumufyGJ[m oD;oefUusif;yoifh

w,f? tukef vHk;yl; wGJusif;yawmh

wcsKdUae&mrSm rJjym; 3 jym;ay;w,f?

wcsKdUae&mrSm rJjym; 4 jym;ay;w,f

tJ'D[mu wu,fwrf;u oD;jcm;pD

KNT News Journal Article December 2015 - Vol.III No.18 - 7

pmrsufESm (5) rS acwfopfjrefrmhordkif;xJu &mZ0ifvlom;?

AdkvfBuD; wdkufcGsef; tquf

xyfjyD; usKdif;wHk&Sdwyf&if;XmecsKyfodkU

ac:oGm;cJhavonf/wyf&if;tdrfa&SU

odkU a&mufaomtcghypönf;awGudk

tdrfa&SUwGifyHkxm;avonf/ rcsif;

onftdrfxJrS ajy;xGufvmjyD; r&Srf;

ESifhtwl &yfaeonfudkjrifaomtcg

tdrfxJjyefjyD; ajy;0ifoGm;cJhonf/

tdrfxJa&mufaomtcg pdwfudk qHk;

jzwftm; ay;jyD;wpfcgajy;xGufvm

jyefonf/ ypönf;awGudkulonfjyD;

pdwfudkrxdrf;Edkif tdrfxJ0ifvdkuf

xGufvdkuf pdwfraumif;pGmaeaerd

onf/ ypönf;awG ulonfay;jyD;

aemufaz;rD;zdkacsmif xJrSmw&HIU&HIU

idkaeavonf/ wdkufcRef;rSm pdwfr

aumif; “a[h rif;'DrSmvmidkaew,f/

bmjzpfvdkUidkaewmvJ 'DvdkridkygeJU

uG,f/ tpfudk pdwfraumif;bl;?

tpxJurif;ud kvmjyD;ar;wmyJ?

rif;rauseyf&if tckcsufjcif; jyefydkU

vdkufr,fav rif;auseyfrvm;”

onfawmhrS rcsif;uacgif;axmif

xvmjyD; tckvdkjrifawGUvdkufvdkU

0rf;enf;jyD;idkwmyg/ oludkawmh

jyefrydkUvdkufygeJUrdef;rjcif;udk,fjcif;

pmygw,f/ oem;p&maumif;ygw,f?

jzpfrdrSvnf;rxl;awmh ygbl; [kjyef

ajymjyD; rcsif;tm; r&Srf; &Sd&m {nfh

cef;odkUac:vmavonf/ odkUaomf

{nhfcef;xJrSm r&Srf; r&Sdawmhacs/

wdkufcRef;vnf; tjyifxGufjyD; r&Srf;

tm;vdkuf&Sm&m 0g;&HkyifatmufwGif

BuhHKBuhKHav;xdkifjyD; idkaeaom r&Srf;

tm;awGU&onf/ wdkufcRef;u bmjzpf

vdkUidkaewmvJ uRefr pdwfraumif;

vdkUyg/ tpfudk rdef;ru rD;zdkxJrSm

idkaewmjrif&awmh uGQefrvnf;

pdwfraumif;bl; olUudkoem;w,f[k

ajymjyD; tcsif;csif; oem;aeMuonfh

tajcaeudk wdkufcRef;ajz&Sif;&av

onf/ onfvdkESifh r&Srf;udk tdrfxJ

udkac:vmjyD; rcsif; jyifqifay;xm;

aom aygifrkefUaMumfESifh aumfzD-

aomufjyD; onfvdkESifh jidrf;csrf;a&;

aqG;aEG;yGJjyD;qHk;cJh&onf/ xdkaeUrS

pí rcsif;ESifh r&Srf;wdkUonf wpf

a,mufESifhwpfa,muf cspfcspfcif

cifaeMuonf/ aemiftcg cav;

toD;oD;arG;Muawmhvnf; wpfa,muf

uav;udk wpfa,mufu EdkUwdkuf?

wpfa,mufrtm;&if wpfa,mufu

uav;xdef;ay;onf/ aeraumif;

&ifvnf; wpfa,mufESifhwpfa,muf

jyKpkMu? t0wftpm;0,f&ifvnf;

wpfa,mufe J Uwp fa,mufp dwf

BudKuf0,fay;cJhMuonf/ rcsif;xHrS

cav;(7)a,muf? r&Srf;xHrS cav;(7)

a,mufpD om;orD;xGef;umcJhavonf/

arG;&yfajrodkUjyefvmjcif;

wdkufcGQef;onf 1962 wGif olcspf

aomwyfrawmfrS AdkvfBuD;tjzpf

tjidrf;pm; ,ljyD;aemuf rdom;pkESifh

twl ol\arG;&yfajr aAG&if;&GmodkU

jyefvmcJhonf/ aAG&if;a&mufawmh

wpf&Gmom;vHk; 0rf;ajrmufpGm BudKqdk

jyD; tpwGif rcsif;\zcifxHwGifaecJh

Muonf/ aAG&if;awmifajcwGif &Gmom;

rsm;tultnDjzifh tdrfaqmufjyD;

rcsif;ESifh wdkufcRef;u pyg;pdkuf?

r&Srf;u &Srf;pyg;pdkuf? [if;oD;

[if;&GufpdkufNyD;? olwdkUudk,fwdkif

pdkufxm;aom0grifrS ,ufckwfMu

NyD;? yifpifvpmjzifh cav;rsm;tm;

ausmif;xm;cJhonf/

awmypfxGufjcif;

wpfaeUwGifwdkufcRef;onf 0dkif;0ef;

tdrfaqmufay;Muaom &Gmom;rsm;

u awm0ufESifhacgif&nf aomufjcif

onf qdkaomaMumifh awm0ufypf

xGufcJhonf/ awm0ufESpfaumif

ypfjyD; tdrfudkjyefvmcJhonf/ tjyef

vrf;wGif awm0ufwpfaumifxyf

awGUjyD;xyfypfvdkufonf odkUaomf

xdkawm0uf wpfaumifudk ro,fEdkif

awmhojzifh aemufaeUrSvmaumuf

&efxm;cJhonf/ aemufaeUwGif &Gm

om;awGESifhtwl xdkawm0ufudk

aumuf&ef xGufvmcJhonf/ odkU

aomfwd kufcRef;ypfxm;cJ haomae

&mwGif awm0ufr&Sdawmhay/ olESifh

twlygvmaomacG;onf awm0uf

eHUtwdkif;a&SUqHk;rSteHUcHíoGm;&m

rMumcifyi ftlawGxGufvmjy D ;

xGufajy;vmavonf/ &Gmom;rsm;

rSm tjrefqHk;opfyifay:odkUwufajy;

avonf/ wdkufcRef;onf aoewf

udkifjyD; awm0ufESifh &ifqdkif&efowd

jzifh awm0uf&Sd&modkU wajz;ajz;

csnfuyfcJhavonf/ csufjcif;yif

awm0ufonf 'Pf&mrsm;jzifh olUay:

ckeftkyfav&m wdkufcsGef;vnf;

aoewfarmif;csjyD; awm0ufrSef

oGm;aomfvnf; awm0ufESifh eyef;vHk;

&avonf/ cPtMumwGifawm

0ufvnf;jidrfoufoGm;jyD; wdkuf

cRef;onfvnf;aoG;awGESifhw&J&J?

'Pf&mudkppfMunfhawmh 0rf;AdkufrSm

yGifhxGufoGm;jyD; tlawGusvmav

awmhonf/ tlaygufovm;[k vufjzifh

,ljyD; &IMunfh&m “acs;” eHUr&ojzifh

tlraygufrSef;odjyD; tlrsm;udk AdkufxJ

jyefxnfhavonf/ awm0ufaojyD;

wdkufcRef;rSm 'Pf&m 12 csufavmuf

ESifh vJaeaomfvnf;&Gmom;rsm;rS

rqif;vm&Jao;ay cPMumrS qif;vm

MujyD; 0g;awGckwfjyD; aq;&HkodkUo,f

&efjyifqifMuavonf/ rcsif; onf

vnf; owif;Mum;í ajy;vmjyD;

idkae&Smonf/ wdkufcRef;u [Jh rcsif;

bmjzpfvdkUidkaewmvJ atmifrav;

cufygbd? igaooGm;&ifeifzdkU[efus

wmaygh vlysKd wpfa,mufxyf,l

vdkufaygh [kqdk&m &Gmom;rsm;rSm

tm;vHk; 0dkif&,fMuavonf/ wdkuf

csGSef;tm;aq;&HkodkUydkUjyD; olUtoufudk

q&m0efq&mrrsm;rS u,fwifEdkif

cJhonf/ odkUESifh olUrdwfaqGrsm;u

aorif;vufrcHbGJUjzifh xyfrHcsD;jrSifh

cJhMuonf/

at;csrf;aomb0

wdkufcsGef;onf aq;&HkrSqif;jyD;

aemuf rdom;pkESifh twl pdkufysKd;a&;

vkyfief;vkyfudkifjyD; at;csrf;aom

b0udk wnfaqmufoGm;avonf/

wdkufcsGef;onf olUa'ozGdUjzdK;a&;

twGufwwfEdkiforQ vkyfjy? BuKd;yrf;

aqmif&Gufonhftjyif csif;vli,f?

vHkrysKdawGESifhawGUwdkif; EdkifiHawmf

twGuf us&mwm0efxrf;aqmifjyD;

BuKd;pm;Mu&ef? csif;jynfe,fzdGUjzdK;

a&;twGuf arsmfrSef;Mu&ef tjrJ

tm;ay;pum;ajymMum;avh&Sdonf/

&yf&Gm vlxk? ppfrIxrf;a[mifrsm;udk

pnf;&Hk;í zdGUjzdK;wdk;wufa&;twGuf

aqmif&GufcJhonf/ rwlyDjrdKUe,f

or0g, vkyfief;rsm;wGifvnf;

OuúXtjzpf yg0ifaqmif&GufcJhonf/

AdkvfBuD;wdkufcRef;onf azazmf0g&D

v 18 &uf 1988 ckESpfwGif uG,f

vGefcJhygonf/ cspfvSpGmaomZeD;ESpf

a,muf? om;orD;pkpkaygif; (14)

a,muf usef&pfcJhygonf/

ed*Hk;

AdkvfBuD;wdkufcRef;onf ol\ ZGJ? owÅd?

vHk;v? 0d&d, pdkufxkwfrIaMumifh

rsKd;cspfol&Jaumif; wpfOD;tjzpf

xm0& touf&Sifaernfjzpfonf/

tvGefcufcJaomb0? qif;&Jaom

b0rSonf urÇmausmf atmifqef;

ol&d,bGJU? ol&bGJU? bD*sDtrfbGJU

awG&onfhtjyif? trsm;cspfcif av;pm;

&aom AdkvfBuD;wdkufcRef;b0odkU

wdkifatmif b0wdkufaygif;rsKd;pHk

wdkufcdkufatmifjrif atmifyGJqifEdkif

onfh yk*¾dKvfwpfOD;jzpfodkUa&muf&Sd

Edkifjcif;onf tvGefyifav;pm;? *kPf

,lzG,faumif;vSygonf/ olonf

&JpGrf;owÅd&Sd&Hkonfomru? ppfy&d

,m,fudk xdxda&mufa&muf em;vnf

toHk;cswwfol? opömapmifhodol?

EdSrf hcsaomarwÅmESpfvHk;om;&Sdol?

&dk;om;ajzmifhrwfjyD;pdwf"mwfMuHhcdkif

olwpfOD;jzpf onfvnf;xif&Sm;vS

ayonf/ ol\atmifjrifrI? EdkifiH

awmftwGuf aqmif&Gufcsufrsm;

onf jrefrmEdkifiH trsKd;om; w&yfvHk;

twGuf *kPf,lp&maumif;jyD;? Adkvf

BuD;wdkufcRef;onf csif;jynfwpfck

wnf;twGuf omru? jrefrmEdkifiH

\ twktyr&Sd? ol&Jaumif;? om;

aumif; &wem wpfOD; jzpfaMumif;

ordkif; rSwfwrf;wiftyfayonf/

1) wuúodkvf pdefwif\ atmif

qef;ol&d, AdkvfwdkufcRef;? wuúodkvf

pdefwif\ txu (1) [m;cg;

a&T&wktxdrf;trSwfwGifa&;om;

aom atmifqef;ol&d, Adkvfwdkuf

cRef;odkUtvGrf;ajypmwpfyk'f ESifh rif;ae

aoG;\ atmifqef;ol&d, Adkvfwdkuf

cRef; (odkUr[kwf) tm*vlrS aumuf

Ekwfcsufrsm;jzpfygonf/

2) The Outbreak of KNDO and MNDO published in Yangon Si-yin Baptist Church Silver Jubilee Magazine.

8 - KNT News Journal National News December 2015 - Vol.III No.18

AkdvfcsKyfrI;BuD;a[mif; OD;oef;a&T eJU awGUqkHyGJ tusKd;BuD;rm;[k

a':atmifqef;pkMunf ajymMum;

(09 'DZifbm 2015)

trsKd;om;'Drkdua&pDtzGJUcsKyf

OuúX a':atmifqef;pkMunfu

AkdvfcsKyfrI;BuD;a[mif; OD;oef;a&TeJU

jyD;cJhwJh 'DZifbm 4 &ufaeUu awGUqkH

yGJ[m wkdif;jynftwGuf tusKd;&v'f

BuD;rm;wJh aqG;aEG;yGJjzpfw,fvkdU

xkwfaz:ajymqkd vkdufygw,f/

RFA u ykHrSefwifqufaewJh

'Drkdua&pDc&D;Murf;eJU a':atmif

qef;pkMunf tpDtpOftwGuf raeUu

qufoG,f ar;jref;&mrSm olutckvkd

ajzMum;cJhwmjzpfygw,f/

“EdkifiHtusKd;twGuf oabm

wlnDrI ,lEdkifw,fqdkwm 'gBuD;rm;wJh

tusKd;yJvdkU ajym&rSmaygh” vdkU ajzMum;

cJhygw,f/

'ghtjyif a':atmifqef;pk

Munfu EkdifiHawmf or®w OD;odef;pdef

eJU umuG,fa&;OD;pD;csKyf AkdvfcsKyfrI;BuD;

rif;atmifvdIifwkdUukdawGUqkHcJ hwJh

'DZifbmv 2 &ufaeUu aqG;aEG;yGJ

awGukdvnf; tm;&auseyfaMumif;

eJU 7 &uf aeUu 0efBuD; OD;atmifrif;

eJU awGUqkH&mrSmawmh NCA typf&yf

pmcsKyfeJU NLD u jidrf;csrf;a&;

jzpfpOfrSm yg0ifvmr,fhu@awGukd

aqG;aEG;cJhMuaMumif; ajymMum;ygw,f/

wqufwnf;rSmyJ vwfwavm

aqmif&GufcsufawGeJUywfoufjyD;

ar;jref;&mrSmawmh a&G;aumufyGJ

tEkdif& NLD ukd,fpm;vS,fawGukd t

&nftcsif;jrSifhwifzkdUpDpOfae&mrSm

wkdif;&if;om; ukd,fpm;vS,fawGukd

t&ifqkH; oifwef; ay;rSmjzpfw,fvkdU

ajymygw,f/

“wdkif;&if;om; udk,fpm;vS,f

awGu owfrSwfjyD;om;? 0ifa&G;uwnf;

u wdkif;&if;om; udk,fpm;vS,fawG

tjzpfeJU a&G;w,fqdkawmh tJh'D

wd ki f ;&if;om;udk,fpm;vS,fawG

oifwef;udk yxrOD;qHk;prSmyg? wjcm;

udk,fpm;vS,fawG usawmh b,fvlu

b,fbufrSm oefrvJqdkwm oef&m

oef&mudk enf;enf;avhvmjyD;rS

tkyfpkzGJUjyD;awmh avhusifhrSm? uRrf;usif

rI&SdatmifvdkU vkyfay;rSjzpfw,f” 'ghtjyif NLD ygwD0if

r[kwfwJh wkdif;&if;om;acgif;aqmif

awGeJU awGUqkHaqG;aEG;zkdUvnf; tpD

tpOf&SdaMumif;? 'gayrJh aeU&uf

twdtus rowfrSwf&ao;aMumif;

a':atmifqef;pkMunfu ajymMum;

ygw,f/ RFA

tpkd;&opfeJU jidrf;csrf;a&;aqG;aEG;zkdU

UNFC aumfrwDopf zGJUpnf;

(09 'DZifbm 2015)

xkdif;EkdifiH csif;rkdifjrdKUrSm

usif;yaewJh nDnGwfaom wdkif;&if;om;

vlrsKd;rsm; zuf'&,faumifpD UNFC

tzGJU&JU wwd,aeU aumifpD tpnf;

ta0;uaejyD; ajymif;vJvmwJh tpdkk;&

opfeJU jidrf;csrf;a&;aqG;aEG;zdkU twGuf

aumfrwDwpf&yfzGJUpnf;cJhjyD; UNFC

tzGJU&JU a&SUvkyfief;pOf 5 csufudk

vnf; csrSwfcJhw,fvkdU od&ygw,f/

wdkif;&if;om;vufeufudkif

awmfvSefa&;tzGJUawGtaeeJU vm

rnfhtpdk;&opfeJU jidrf;csrf;a&; eJU EkdifiH

a&; aqG;aEG;yGJawG qufaqG;aEG;Ekdif

zdkUtwGuf UNFC tzGJU0if wpfOD;pD

yg0ifwJh EkdifiHa&;qdkif&m nSdEdIif;ajz&Sif;

a&;aumfrwD wpf&yf zGJUpnf;cJhwmeJU

ywfoufjyD; UNFC 'kOuúX OD;Ekdif[H

omu RFA udkk tckvkd ajymqdkygw,f/

“jidrf;csrf;a&;jyóemudk

qufvufudkifwG,fajz&Sif;oGm;

zdkUav EdkifiHa&;qdkif&m nSdEdIif;ajz&Sif;a&;

aumfrwDqdkjyD; qufzGJUzdkU oabmwl

xm;w,f? tJhtzGJUuaejyD;awmh

qufvufjyD;ndSEdIif;oGm;r,f? jidrf;

csrf;a&;aqG;aEG;oGm;zdkUvdkU ajym&rSm

ayghAsm? bmaMumifhvJqdkawmh tcku

wpfEdkifiHvHk; typfcwf &yfpJa&;u

vnf; rjyD;ao;bl;? aemuf vdktyfwJh

[mawGuvnf; ndSEdIif;zdkUvdkao;w,f

qdkawmh usaemfwdkU oHk;wJh a0g[m&

uawmh EkdifiHa&;qdkif&m nSdEdIif; ajz&Sif;

a&;aumfrwDaygh” 'ghjyif wdkif;&if;om; vuf

eufudkifawmfvSefa&;tzGJU 9 zGJUeJU

zGJUpnf;xm;wJh nDnGwfaom wdkif;&if;

om; vlrsKd;rsm; zuf'&,faumifpD

UNFC tzGJUudkvnf; tm;vHk;yg0if

wJh jidrf;csrf;a&;udk qufvuftaumif

txnfazmfzdkU tygt0if tcsuf 5 csuf

udk 'DuaeU tpnf;ta0;rSm a&SUvkyf

ief;pOftaeeJU csrSwfcJhayr,fh qufaqG;

aEG;p&m usef&Sdaeao;wJhtwGuf

xkwfazmfajymqdkzdkU jiif;qdkygw,f/

'DuaeUtpnf;ta0;rSm

UNFC tzGJU&JU Xme 6 ckvkyfaqmif&

rnfh a&SUvkyfief;pOfawGudk aqG;aEG;twnf

jyKcJhMujyD; UNFC tzGJU0iftjzpf

avQmufxm;wJh ZdkrD;jyefvnfaoG;

pnf;nDnGwfa&;tzGJU ZRO tzGJUudk

awmh UNFC tzGJU0if tjzpfvufcHzdkU

acwÅm&yfqdkif;xm;aMumif;qHk;jzwfcJh

Muw,fvdkU od&ygw,f/ RFA

NCA pmcsKyf jynfaxmifpk vTwfawmf twnfjyK

(08 'DZifbm 2015)

tpdk;&eJU wkdif;&if;om;vuf

eufudkiftzJGU 8 zJGU a&;xdk;xm;wJh

wEkdifiHvkH;ypfcwf wkdufcdkufrI &yfpJ

a&;oabmwl pmcsUyfudk jynfaxmifpk

vTwfawmfrSm uefUuGufol r&SdwJh

twGuf 'DaeU twnfjyKvdkufygw,f/

jynfaxmifpkjidrf;csrf;a&;

azmfaqmifa&;vkyfief;aumfrwD

'kwd,OuúX jynfaxmifpk0efBuD;

OD;atmifrif;u NCA pmcsKyfrSm

vufrSwfa&;xdk;xm;jcif; r&SdwJh

vufeufudkiftzJGUawG yg0ifvmEkdif

a&;twGuf vrf;zGifhxm;aMumif;

jynfaxmifpkvTwfawmfrSm wifjycJh

ygw,f/

“usaemfwdkUjidrf;csrf;a&;

pum;pwifajymcJhpOfu 16 zGJYESifh

omajymqdk cJhjcif;jzpfygw,f? wdkif;

&if;om;vufeuf udkiftzGJUtpnf;

bufu tzGJU 21 zGJU wifjyjyD; aemuf

xyftzGJU 5 zGJUxyfwdk;vmygw,f?

usaemfwdkUtpdk;&xH odkUaomfvnf;

wjcm; tzGJUaygif;pHku jidrf;csrf;a&;

pum;ajymvdkaMumif;? NCA pmcsKyfudk

vufrSwfa&;xdk; vmaMumif; wifjy

xm;wm&Sdygw,f? usaemfwdkUtae

jzifh 16 zGJUjzifh yxrwpfBudrf

aqmif&GufjyD; tajccH aumif;rsm;&&Sd

vmygu usef&SdonfhtzGJUrsm;ESifh

qufvuf aqmif&GufrnfjzpfaMumif;

ajymMum;xm;ygw,f? useftzGJUrsm;

twGufvnf; vrf;aMumif;zGifhvSpf

xm;aMumif; wifjytyfygw,f” 'ghtjyif 3 &ufMumusif;y

cJhwJh yefqef;nDvmcHrSm vufrSwfa&;

xkd;rxm;wJh wkdif;&if;om;vufeuf

ukdiftzGJUawGu vmr,fh tpkd;&topf

eJU EkdifiHa&; aqG;aEG;yGJawG jyKvkyfzdkU

qE´&SdaMumif; aMunmcsuf xkwfjyef

xm;wJhtwGuf tpkd;&opftaeeJU

tckxufykdjyD; atmifjrifatmif

aqmif&GufEkdif r,fvdkU ,lqaMumif;

OD;atmifrif;u ajymygw,f/

NCA pmcsKyfudk EkdifiHawmf

or®wudk,fpm; jynfaxmifpk0ef-

BuD; OD;atmifrif;u jynfaxmifpk

vTwfawmfxH jyD;cJhwJh 'DZifbmv 1

&ufaeUu ay;ydkUcJhwmjzpfygw,f/

tJ'DpmcsUyftay: raeUu

vTwfawmfudk,fpm;vS,f 12 OD; 'DaeU

2OD; pkpkaygif; 14 OD; aqG;aEG;jyD;

aemuf jyifqif wmr&SdbJ twnfjyK

vdkufwmjzpfygw,f/

wkdif;&if;om;vufeufukdif

8 zGJUeJU tpdk;&[m wEkdifiHvHk; ypf

cwfwkdufckdufrI &yfpJa&;pmcsKyfukd

jyD;cJhwJh atmufwkdbmv 15 &uf

u aejynfawmfrSm vufrSwfa&;xkd;

cJhMuwmjzpfygw,f/ RFA

KNT News Journal Interview December 2015 - Vol.III No.18 - 9

csif;jynfe,f aumvdyfudk wm0ef,laqmufvkyfaeaom taqmuftOD;

OD;pD;Xme txl; (6)&JUvufaxmuf nTefMum;a&;rI; OD;&efEdkifjrifh awGUqHkjcif;

csif;jynfe,f [m;cg;jrdKUrSm ynma&;aumvdyfeJ h[m;cg;aumvdyfESpfckudk

2015ckESpf Edk0ifbmv aemufqkH;ywfuae pwifaqmufvkyfaeygjyD/

tckvdk csif;jynfe,frSm aumvdyfaqmufay;wm[m tpdk;&opf

wufvmjyD; or®w OD;odef;pdefu aumvdyf aqmufvkyfay;zdkU

*wdjyKwJhtwdkif; taumiftxnfaz:wm jzpfw,fvdk hod&ygw,f/

tc k aqmu fv ky f aew J h

aumvdyfawGudk taumiftxnf

az: aqmif&Gufaeaom rEÅav;jrdKU&Sd

taqmuftOD; OD;pD;Xme txl; (6)&JU

vufaxmufnTefMum;a&;rI; OD;&ef

Edkifjrifhudk cdkEkrf;okefowif;Xme

uae ar;jref;xm;ygw,f/

ar;- csif;jynfe,f aumvdyfwnf

aqmufa&;vkyfief;udk b,folawG

u wm0ef,laqmif&Guf wmvJqdk

wm odcsifygw,f/

ajz- usawmfwdk hu aqmufvkyfa&;

0efBuD;Xme? taqmuftOD; OD;pD;Xme?

taqmuftOD; txl; (6) uae

wm0ef,l wnfaqmufwmjzpfyg

w,f/ ynma&; 0efBuD;Xmeuae

taqmuftOD; OD;pD;Xmeudk tyfwm?

tyfwJh vkyfief;aygh/

ar;- b,ftcsdefavmufrSm tjyD;

vkyfzdkU owfrSwfxm;vJ/

ajz- tjyD;tpD;uawmh usawmfwdk h

'DeSpftwGuf 2016 rwfv txdaygh/

rwfv twGif;rSm taqmuftOD;

(6) vkH; aqmufzdk h vsmxm;wmaygh/

aemufESpfawGrSmvnf; Master Plan

t& (3) ESpf&Sdw,f/ pDrHudef;umvu

(3) ESpfaygh/ aemufESpfawGrSmvnf;

qufaqmufzdkU&Sdw,f/

ar;- aemuf (3) ESpftwGif; aqmuf

rnfh taqmuftOD;u aqmufvkyfa&;

uaebJ wm0ef,l aqmufrSmvm;/

ajz- [kwfuJh? taqmuftOD; OD;pD;

XmeubJ qufvkyfrSmyg/

ar;- tckvdk vkyfief;pvkyfaew,f

qdkawmh bmtcuftcJrsm;&SdygovJ/

ajz- tcuftcJuawmh r&Sdygbl;/

t"du uawmh ypönf;aygh/ ypönf;udk

jrefjrefqefqef a&mufEdkif&if jrefjref

jyD;rSmaygh/

ar;- ypönf;u b,fuae ,lovJ/

ajz- ypönf;uawmh *efa*:uae

o,f,lwmjzpfygw,f/

ar;- 'Dae&mu {u b,favmuf

avmuf owfrSwfay;ygovJ/

ajz- tm;vkH; {u uawmh usawmf

twdtusawmh rodbl;/ 'gayrJh

olwdkU (200) avmufawmh rSef;xm;

w,fvdkUawmh ajymw,f/ {u (200)

qdkwmu ynma&;aumfvdyftwGuf

a&m? a'oaumfvdyf twGufyg ESpfck

twGuf ayghaemf/

ar;- (3)ESpf pDrHudef;rSm taqmuf

tOD; b,favmuf &SdrvJ/

ajz- okH;ESpf pDrHudef;rSm taqmuf

tOD; (20) aqmufzdk h&Sdw,f/

ar;- bwf*sufub,favmufavmuf

&SdygovJ/

ajz- bwf*sufu 'DESpftwGuf odef;

aygif; (3250) csay;w,f/

ar;- (3) ESpf pDrHudef; qdkawmh aemuf

ESpfawGrSmvnf; bwf*sufu xyfxyf

csay;rSmayghaemf/

ajz- [kwfw,f/ 'DESpftwGufawmh

tJ'Dbwf*sufbJaygh/

ar;- q&mhtaeeJ h bmajymcsifwm&Sd

ygao;vJcAsm;/

ajz- wjcm; xl;xl;axGaxGawmh

r&Sdygbl;/ aqmufvkyfa&;taeeJU (3)

ayghaemf? usawmfwdkU uawmh txl;

(6) rEÅav;uaygh/ olwdkU eJU

tifwdkuftm;wkduf aqmif&Gufaeyg

w,fayghaemf/

ar;- tckvdk ajzMum;ay;wJhtwGuf

aus;Zl;txl;wif&Sdygw,f/

csif;jynfe,fESifhqufpyfaeaom a&ab;oifha'orsm;wGif

a&wGif;rsm;cef;ajcmufvm

10 'DZifbm 2015/

csif;jynfe,fESifhqufpyfaom

a&ab;oifha'orsm;wGif a&wGif;rsm;

cef;ajcmufaeojzifh a'ocHrsm;cufcJpGm

a&wGif;jyefvnfwl;azmfae&aMumif;

owif;&&Sdonf/

tqkdyga&wGif;rsm;cef;ajcmuf

onfha'orsm;rSm wD;wdefjrdKUe,fESifhppf

udkif;wdkif;tMum;&Sd udrf;vdkifaus;&Gm?

ZdkEGrf;Zefaus;&Gm? 'drfZefaus;&Gm? pD&,f

axmZefaus;&Gm? wrl;jrdKUe,f umeef

aus;&Gm (a&ab;aMumifhtdrfajc (50)

ausmfa&TUajymif;)ESifh csif;jynfe,f

awmifajcwGifwnf&Sdonfh aus;&Gmrsm;

wGifjzpfonf/

“csif;awmifwaMumrSm ckvdk

a&wGif;cef;wJh&GmawGawmfawmfrsm;

w,f/ ppfudkif;wdkif;bufu umeefaus;&Gm

qdk&if a&cef;cJhwm wpfvausmf&SdjyD/

cufcufcJcJjyefwl;jyD; tdrfajc

125 &SdwJhudrf;vdkif&GmrSm a&wGif; 4

wGif;rSm a&enf;enf;jyef&EdkifjyD/ 'gayrJh

reufydkif;yJ a&&jyD; naeydkif;qdk&if a&ukef

oGm;w,f/ a&wGif;rSm a&rcsKdUzdkU wm;jrpf

xm;juw,f/ 'DvdkeJU wpfnvHk;xm;rS

aemufaeUreuf xrif;csufzdkUtwGuf

a&tenf;i,f&rSm”[k ,if;aus;&Gm

rsm;odkU udk,fwdkif rsufjrifoGm;a&muf

cJhonfh qvkdif;a*spDuajymMum;onf/

a&w Gi f ; a[mi f ;r s m ; jye f

vnfwl;azmfaomfvnf; atmufajc

wGifausmufrsm;ojzifh wpfawmif

teufwl;&ef tcsdefpm;cJh&aMumif;?

Zdk;EGrf;Zefaus;&Gmae OD;idkZmxef\

a&wGif;onf vuf&Sdteuf awmif 27

&Sdaomfvnf; a&cef;íqufvufwl;

azmf&m tawmif 30 wGifa&tenf;

i,fom awGU&onf[k 4if;uquf

vuf ajymMum;cJhonf/

“ckrS rdk;tukefydkif;yJ&Sdao;

w,f/ ckvdka&wGif;awGtukefcef;awmh

a&aMumjyefrdzdkU renf;jyefwl;ae&w,f/

wcsKda&wGif;awGqdk&if atmufqD*sif

r&SdawmhvdkU rD;rIwfpufeJUa&wGif;xJ

udkavrIwfjyD;awmh wl;ae&w,f”[k

a&wl;wGif;pOftcuftcJawGU&S dyH kudk

qvkdif;a*spDuajymMum;onf/

udrf;vdkifaus;&GmwGiftdrfajc

(125)&SdjyD;h ZdkEGrf;Zefaus;&GmwGif tdrfajc

(90) &Sdojzifh tqdkygaus;&Gmrsm;onf

csif;jynfe,fwGif &GmBuD;wpf&Gmjzpf

onf[kqdkEdkifrnf/ chin world

10 - KNT News Journal Article December 2015 - Vol.III No.18

usif;yay;oifhw,f? tar&duef eJU

tdEd ´,ud k Munf hr,fqd k&ifvnf;

'Dwdkif;yJ olwdkUu jynfe,f eJU jynf

axmifpk a&G;aumufyGJudk w&ufwnf;

eJU wxyfwnf;rusif;ybl; jrefrm

EdkifiHusawmh wpf&ufwnf; eJU usif;y

wJhtcgusawmh tukefvHk;u &IyfaxG;

ukefw,f” vdkU usJtdkbdcfaxmifu

axmufjyygw,f/

'ghtjyif a':atmifqef;pk

Munf&JU t&Sdeft0gaMumifhvnf;

ygovdk csif;ygwDawG&JU tm;enf;csuf

aMumifhvnf; ygw,fvdkUolu quf

ajymygw,f/

“a':atmifqef;pkMunf&JU

t&Sdeft0gayghAsm 'gu t"dutcsuf

xJrSmygrSmayghav vlwdkif;ua':atmif

qef; pkMunf qdkwJh[myJjzpfaew,f

olwdkU wef;jrifwmu oef; 50 ausmf

tkyfcsKyfvmwJh'Dtpdk;&udk a': atmif

qef;pkMunfrSmyJ yHktyfjyD;awmh tiftm;

wnfaqmuf&if ajymif;vJr,fqdkwJh

[m&Sdw,fav? bmyJajymajym olrsm;

udkvufndk; xdk;r,fhtpm; usaemf

wdkUtm;enf;csufawGyg? usaemfwdkUu

pGrf;aqmifEkdifoavmuf rpGrf;aqmif

EkdifwJhtydkif;vnf; jzpfrSmyg” vdkU

usJtdkbdcfaxmifuajymygw,f/

csif;trsKd;om;'Drdku&ufwpf

CNDP eJU csif;wdk;wufa&; CPP

ygwDwdkU[m jyD;cJhwJh 2010 a&G;aumuf

yGJumvwkef;u csif;jynfe,frSm

0ifa&muf,SOfjydKifcJhMujyD; rJqE´

e,fajrxuf0ufeD;yg;&&SdEdkifwJhtxd

tm;aumif;cJhMuwJhygwD awGjzpfcJh

Muygw,f/ 'gayr,fh Edk0ifbm

8 &ufaeU a&G;aumufyGJrSmawmh

csif;jynfe,f eJU csif;jynfe,fjyify

awGrSm 0ifa&muf,SOfjydKifcJhMuaom

wpf'gZifavmuf&SdwJh csif;EkdifiHa&;

ygwDawGtm;vHk; rJqE´e,fajr wpf

ae&mrSr&MuwJhtay: pepfwus

jyefvnfoHk;oyfzdkU vdktyfaejyD;

csif;jynfe,folvlxktaejzifhvnf;

aocsmpOf;pm;zdkU vdktyfaejyDvdkU

usJtdkbdcfaxmif uajymygw,f/

“&IH;edrfh&wJhtaMumif;&if;u

awmh rsm;ygw,f? 'gudk usaemfwdkU

jyefvnf;oHk;oyfjyD;awmh b,fvdk

ausmfvTm;rvJaygh? usaemfwdkUygwD

awGbufuvnf; jyifqifp&m&Sdwm

vdktyfvdkU&Sd&if usaemfwdkUuae&m

z,fay;&rvm; EIwfxGufay;&r

vm;? ygwDbJzsufodrf;ay;&rvm;

pm (6) rS csif;Xmae ZvyfajrrSm atmufcsif;iSufawG awmifyHusKdoGm;jcif; tquf

'gusaemfwdkUvkyfvdkU&ygw,f usaemf

wdkU taeeJUvnf; trsm;BuD;pOf;pm;

oGm;rSmyg wzufrSmvnf;yJ vlxk

w&yfvHk;uvnf; trsm;BuD; pOf;pm;

oifhjyDayghAsm? txl;ojzifh csif;jynfol

vlxkvnf;bJ enf;enf;awmhpOf;pm;

p&mjzpfaejyDayghAsm usaemfwdkUvlrsKd;u

trsKd;om;a&;pdwf"mwfu b,f

avmufxdcdkifrmovJaygh? &Srf;ygwD

wdkU &cdkifygwDwdkUvnf; wpfygwD

wnf;bJ &SdwmrSr[kwfwm olwdkU

vnf; atmifyGJ&aewmyJav? &Srf;vlxk

u &Srf;ygwDudk rJay;vdkU &cdkifvlxk

u &cdkifygwDudkrJay;vdkU tpdk;&

rajymif;vJwmrS r[kwfwm tckvnf;

tpdk;&ajymif;aewmyJav? tJ'D[m

rsKd;av; awGudk qifjcifwwfzdkUvdktyf

aejyD” vdkU qvdkif; usJtdkbdcfaxmif

u ajymygw,f/

csif;EkdifiHa&;ygwDawG[m

a&G;aumufyGJrwkdcifumvuwnf;

u a&G;aumufyGJatmifEkdifa&;udpöeJU

ywfoufjyD; csif;rdom;pkEkdifiHa&;

ygwDrsm;awGUqHkaqG;aEG;yGJudk 3 Budrf

wdkifwdkifusif;ycJhMuygw,f/ aemufqHk;

usif;ywJh awGUqHkyGJrSm “2015 ckESpf

a&G;aumufyGJwGif csif;EkdifiHa&;ygwD

rsm; vufwGJndSEdIif;aqmif&Gufa&;

oabmwl pmcsKyf” udk csif;ygwD 12

teuf ygwD 10 cku oabmwl csKyf

qdkcJhMuygw,f/ tJ'DoabmwlnDcsuf

rSm vmrnfhvTwfawmf^tpdk;&

oufwrf;(2016-2020) twGif;

csif;vlrsKd;rsm;tm; EdkifiHa&;t&

OD;aqmifrI ay;&mwGif yg0ifoifhonf

[k csif;rdom;pkEkdifiHa&;ygwDtoD;

oD;wdkUrS vufcHoabmwlaom

vlyk*¾dKvf 12 OD;(trsKd;om; 9 OD;

ESifh trsKd;orD; 3 OD;) udk a&G;cs,f

MurSmjzpfygw,f/

ta&G;cs,fcH&wJh yk*¾dKvfrsm;

0ifa&muf,SOfjydKifMurnfh rJqE´

e,fajrtoD;oD;rSm csif;rdom;pk0if

tjcm;ygwDrsm;rS 0ifa&muf,SOfjydKif

jcif;rjyKawmhbJ tJ'Dyk*¾dKvfawG

atmifEkdifa&;twGuf 0dkif;0ef;yHhydk;

ay;&r,fvdkU oabmwlnD csufrSm

azmfjyxm;ygw,f/ oabmwlnD

csuftwdkif; csif;ygwDBuD;awGjzpf

MuwJh csif;trsKd;om;'Drdku&ufwpf

ygwD? csif;wdk;wufa&;ygwD eJU

csif;'Drdkua&pDtzGJcsKyfygwDwdkUu

ae wpfygwDvsif 2 OD;pDa&G;cs,fjyD;

a'otajcjyK ygwDawGu wpfygwD

vsif (1) OD;pD a&G;cs,fcJhMuygw,f/

'gayr,fh a&G;aumufyGJ

eD;uyfvmwJhtcsdefrSm csif;ygwD

awG[m olwdkUcsKyfqdkxm;wJh oabmwl

nDcsufawGudk vdkufemrI r&SdMu

awmhbJ OD;pm;ay;yk*¾dKvftjzpf ta&G;

cs,fcH&olawG 0ifa&muf,SOfjydKif

MuwJh rJqE´e,fajr toD;oD;awGrSm

csif;rdom;pk0if tjcm;ygwDawGu

vnf;0ifa&mufjyD; tcsif;csif;,SOf

jydKifcJhMuygw,f/ 'Dvdkr[kwf

oabmwlnD csuftwdkif; csif;ygwD

awGtoD;oD;vkdufemjyD; yl;aygif;

aqmif&GufMur,fqdk&if csif;ygwD

awG rJqEe,fajrtenf; tusOf;awmh

tEkdif&Edkifw,fvdkU csif;EkdifiHa&;

avhvmoHk;oyfawGuawmhajymqdkae

Muygw,f/

a':pk or®w jzpfzkdU tcGifhtvrf;&Sd

(12 'DZifbm 2015)

2008 zJGUpnf;yHk tajccHOya'

t& a':atmifqef;pkMunfudk or®w

jzpfcGifh ydwfyifxm;ayrJhvnf; jynf

axmifpk vTwfawmf&JU vkyfxHk;vkyfenf;

Oya't& a':atmifqef;pkMunf

[m or®wjzpfzdkU tcGifhtvrf;awG

&Sdaew,fvdkU xif&Sm;wJh Oya' ynm

&SifwOD;u oHk;oyfvdkufygw,f/

a':atmifqef;pkMunfudk

or®wjzpfcGifh ydwfyifxm;wJh 2008

zJGUpnf;yHktajccH Oya'yk'fr 59(p)udk

,m,D qdkif;iHhwJh tqdkudk vmr,fh

jynfaxmifpk vTwfawmftopfrSm

wifoGif;twnfjyKr,fqdk&if a':

atmifqef;pkMunf taeeJU or®w

wm0ef xrf;aqmifcGifh &Edkifw,fvdkU

jynfaxmifpkMuHhcdkifa&;eJU zHGjzdK;a&;

ygwDu xdyfwef;acgif;aqmif wOD;

uvnf; ajymMum;cJhwmyg/

2016 ckESpf {jyDv tpdk;&

opfwufvmcsdefrSm a':atmifqef;

pkMunfudk or®wtjzpf cefUtyfEdkifr,fh

tajctae tcGifhtvrf;trsm;BuD;

zefwD;vmaejyDvdkU trsKd;om;'Drdkua&

pD tzJGUcsKyf NLD em,u OD;wifOD;u

ajymqdkvdkufcsdefrSmyJ vTwfawmf&JU

vkyfxHk;vkyfenf;awGt& a':atmif

qef;pkMunf[m or®wjzpfcGifh &Sdae

w,fvdkU vuf&Sd w&m;pD&ifa&; Oya'

a&;&meJU wkdifMum;pmeJU toem;cH

pmrsm; pDppf aqmif&Gufa&;

aumfrwD Ouú#vnf;jzpf

BuHcdkifzHGUjzdK;a&; ygwD&JU

jynfolUvTwfawmf udk,fpm;

vS,f OD;atmifudku owif;

axmufawGudk 'DZifbmv

(10)&ufaeUu ajymqdk

vdkufwmyg/

tckvdk 59 (p)

Oya'udk jyifqifr,fh tpm;

“,m,Dqdkif;iHh” qdkwJh

tqdkjyKcsufudk vTwfawmf

topfrSm trwfOD;a& 50 &mcdkifEIef;

ausmf&JU axmufcHrJeJU twnfjyKEdkif

w,fqdk&if a':atmifqef;pkMunf

[m or®wjzpfzdkU tcGifhtvrf; yGifhoGm;

jyDvdkU vlUtcGifhta&; aqmif&GufaewJh

w&m;vTwfawmf a&SUaeBuD; OD;udkeDu

olU&JUtjrifudk ajymygw,f/

“59 (p)udk ,m,Dtm;jzifh

qdkif;iHhvdkufwmeJU 59 (p) touf

0ifzdkU r&Sdawmhbl;aygh/ tJ'gqdk&if

or®wjzpfzdkU vrf;yGifhoGm;wmaygh/

tJ'gqdk&if uefUowfcsufawG r&Sd

awmhwJhtwGuf or®wjzpfzdkU vrf;yGifh

oGm;wmaygh/ ,m,Dqdkif;iHhw,f qdkwJh

toHk;udk oloHk;xm;ygw,f/ tJ'Dawmh

zGJUpnf;yHk tajccHOya'udk jyifzdkU

qdk&if olu tawmfav; tcsdefvdkw,f/

olUudk vTwfawmfrSm 76 &mcdkifEIef;u

axmufcHonfhwdkif jynfvHk;usGwf

qE´ cH,lyGJ usGefawmfwdkU vkyf&OD;r,f

'DtaMumif;awGaMumifh tcsdefvnf;

awmfawmfvnf; Mumr,f/ tcsdefvnf;

awmfawmf ay;&r,f/ tJ'DtwGuf

tpdk;&tzGJU zGJUr,fh tcsdeftrD vkyfzdkU

tawmfav; cJ,Of;w,f/ tJ'Dawmh

Oya' jyifr,fh taeeJU roGm;bl;/

Oya'Murf; rjyifyJeJU tqdkwifvdkuf

wm/ tqdk qdkwJhtcgusawmh tqdkudk

qHk;jzwfwmu Simple majority vdkU

pm (12) odkU

KNT News Journal Article December 2015 - Vol.III No.18 - 11

“rSef&mudkajymyg&ap”xefedef;uD; \ azhpfbGwfrS ul;,ljcif;jzpfonf/

jrefrmjynf&JUtpdwftydkif;

wpfckjzpfwJh csif;jynfe,f&JUa'gifhwpf

ae&mu wdkU csKd;awGvnf;EdkifiHa&;

yGifhvif; &moDa&mufvmawmh tqdk;

taumif;a0zefajymqdka&;om; vm

Muwm[maumif;wJhwmplrI&,fyg/

odkUaomf usKd;aMumif;qufpyfrI tajccH

awmhrSefuefjyD;wduszdkUawmhtifr

wefta&;BuD;ygw,f/

1) rif;wyfe,f[m csif;jynfe,fru

jrefrmjynfwpfckvHk;rSmawmif EdkifiH

a&;t&tpOftvm&SdcJ hwJha'oyg?

'g[mvJ trsKd;om;EdkifiHa&;twGuf

wu,fay;qyfcJhwJh csif;trsKd;om;

zcifOD;0rf;rol;armif;csefay;cJhwJh

tarGyg? olusqHk;jyD;aemufydkif;rSm

csKd;a'o rif;wyfom;rsm;taeeJU

rdrdtrsKd;om;a&; twGufwpfpdkuf

rwfrwftepf emcHay;qyfwJh trsKd;

om;a&;orm; rxGufawmhbl;qdk&if

rSefavmufygw,f? OD;xef;vdef;a*

eJU tzGJUu uGefjrLepfrSm ay;qyfepf

jrSkyfcJhayrJh 'gucsif;trsKd;om;a&;qdk

wmxuf uGefjrLepf0g'DtwGuf ay;qyf

wJholjzpfaew,f? awmfvSefa&;aumif

pDwufjyD; tpdk;&tqufqufrSm EdkifiH

a&;ygwDrSmyg0ifvIyf&Sm;MuolawG

trwf 0efBuD;awG[mvnf; tmPm&Sif

tpdk;&awGtwGuf tusKd;aqmifawG

csOf;yg trsKd;om;a&;udk ab;a&muf

evHrxlatmif taumiftxnfaz:

wJhtoHk;taqmifawGyg? 1990

'Drdkua&pDa&;twGufwmpl usif;ywJh

a&G;aumufyGJrSm rdrdtrsKd;om;a&;

EdkifiHa&; Zmwfpifay:jyefwifEdkifwJh

csif;trsKd;om;'Drdkua&pD tzGJUcsKyfrSm

ay;qyfMuwJh vTwfawmftrwfq&m

BuD;OD;&Sdef;azvdef;? abmifOD;[mtGrf?

qvdkif;uD;vJatmrf;? qvdkif;xef;

wrftGrf? qvdkif;xef;&Sdef;vdef;wdkU

taygif;tygwdkU[m uaeUxd trsKd;

om;a&;aoG;ygMu olawG jzpfMuw,f

(opöm &SdjyD;pdwfrajymif;vJoljzpf

vQif)/ 1988 aemufydkif;qdkvQif

jrefrmjynfwpfckvHk;rSm &SdMuwJhwdkif;

&if;om;wdkif;[m rdrdtrsKd;om;a&;

twGuf ay;qyfwdkufyGJ0ifrI 'Da&tjrifh

rm;qHk;jzpfaewJh tcsdef jzpfw,f? tJ'D

'Da&t&SdefaMumifh jrefrmjynfrSm jidrf;

csrf;a&;ay:xGef;vmjyD; tajymif;

tvJay:aygufvmwJh csdefrSm wpfcsdef

u trsKd;om;a&; tifrwefEdk;Mum;

cJhwJh csKd;e,fjzpfwJh rif;wyfajr[m

tdyfarmuswmru trsKd;om;a&; q

efUusifzufvm;&mudka&mufoGm;wJh

tqifhjzpfygw,f? pdwf&SdwJhwpfOD;

pESpfOD;puvnf; Muyfwnf;vSwJh

tmPm&SifudktHwk vGefqefEdkifwJhpGrf;

tm;tjynfhr&SdcJhMubl;/

2) Facebook pmrsufESmawGrSm

awGU&w,f? jyD;cJhwJhjynfe,ftpdk;&

uyJ r&Sdzl;wJh vrf;awG taqmuf

tODawG vkyfEdkifw,f qufvkyfap

csifw,f ESrsKd;w,f bmnmaygh...

comment ay;&if personal qefrSm

pdk;vdkU jidrfay;vdkuf&w,f? tm;vHk;

jyefrSwfrdjurSmyg 2009-10 wkef;u

tpdk;&ujynfolawGtwGuf zGdUjzdK;a&;

vkyfay;zdkU aeaeomom tpdk;&trI

xrf;awGawmif vpmray;EdkifwJh

tqifha&mufcJhw,f? jynfolvlxkawG

tcrJhvrf;awG aovkrwwfwl;cdkif;

w,f vrf;zGifhyGJawGrSm apmuf,Sufr&Sd

olwdkUu tmPmyg0g oGm;jyMuw,f

jynfolawGudk acgif EGm;aemuf?

0wf? MuufawGeJUtcrJh{nfhcHBudKqdk

cdkif;w,f? olwdkUjynfolawGudk vkyfay;

wm rajymygeJU "m;jrwdkufESdyfpuf

cJhMuw,f?

2011 Mo*kwfvupjyD; ol

wdkUwjcm;enf;vrf;rawGUawmhvdkU

wcsdefuw&kwftm;udk;jyD; EdkifiH

wumuvnf; ydwfvdkUtultnDr,l

wJh[m &EdkifzdkU wdkif;&if;om;vufeuf

udkif trsKd;om;awmfvSefa&;tiftm;pk

awGudk jidrf;csrf;a&;pum;ajymzdkU

urf;vSrf;vmw,f? 2012 ESpfqef;ydkif;

upjyD; jidrf;csrf;a&;aqG;aEG;yGJawG

pMuw,f? EdkifiHwumtzGJUtpnf;awG

tpdk;&awGu jrefrmjynf&JUjidrf;csrf;a&;

udk Edk;Edk;Mum;Mum;tm;ay;axmufcH

vmMuw,f aiGawG tvHk;tcJeJU

axmufyHhvmMuw,f? 2012 Mum;

jzwfa&G;aumufyGJrSm NLD a&G;aumufyGJ

rSm yg0ifjyD; vTwfawmfa&mufoGm;awmh

EdkifiHwum&JUyHhydk;rIutqjrifhrm;

vmw,f- tJ'DaiG&JUtpte rajymy

avmufwJh &mcdkifEIef;eJU tpdk;&emrnf

cHjyD; [dkzGdUjzdK;a&; 'DpDrHudef;awG

jynfolawGa&SUvkyfjyw,f-csif;jynf

e,frSmqdk vrf;wHwm; taqmuf

tODav;awGaygh? 'gawmif [dktauguf

'DtaygufxJ aiGa&mufukefawmh

t<uif;tusefav;awGeJUvkyfjy

awmh jzpfuvefUqef; ESpfwdkawmif

rcHvdkufygbl; jynfolawGt&rf;em

w,f? trSefajym&&if2010-15 xd

tpdk;&[m jidrf;csrf;a&;eJU tajymif;

tvJ taMumif;jycsufeJU 0ifvmwJh

aiGaMu;awGeJU jynfoludkrsufvSnfhjy

aew,fqdkwm ajrjyefUnDtpfudkArm

wdkif;&if;om;awGu ajymp&mr&Sd

atmif tm;vHk;odaeMuw,f? cuf-

wmuydkvdkUtESdyfpufcHaewJh awmif

ay:wd ki f;&if;om;e,fajrawGu

oabmaygufwJhvl enf;w,f txl;

ojzif hcsif; jynfe,fxJrSmawmif

rif;wyf-uefyufvufjynfolawG-

tm;vHk;rSwfxm;oifhwmu

2010-15 twGif; jidrf;csrf;a&;eJUyGifh

vif;rI a&yef;pm;vmwJhtcsdefrSm

vGwfvyfrI tenf;qHk;jynfe,f[m

csif;jynfe,f- csif;jynfe,frSmawmif

wpfcg rif;wyf^uefyufvufu

vGwfvyfrI tumif;qHk;jrdKUe,fawG

jzpfMuw,f? 'De,fuaeudk,fpm;jyK

wufoGm;wJh trwfawG0efBuD;awGu

udk,fhvlxkudk jym;jym;0yfatmif wif;

MuyfpGmtkyfcsKyfudkifoG,faew,f

qdkwm&Sif;aew,f? rdrdtrsKd;udk

wpfu,f cspfwJholwdkif; tjzpftysuf

tay: trSeftwdkif; ZmwfcGJ&JzdkU tcsdef

wefjyD- EdkifiHa&;^trsKd;om;a&;t&

Zmwfwl cGJjcm; pdwfjzmwwfzdkU t&rf;

vdktyfjyD;tcsdefwefygjyD- 'grSr[kwf

&if wdkUa'oe,fajrrSmtrSefw&m;u

tEdkif,lEdkifrSm r[kwfbl;? trSefw&m;

uae&mr,l&if wdkUe,fajr^a'o

[m &IyfaxG;tkef;-aemufusaetkef;

rSmyg/ ydkvdkUqdk;wmu wpfcsKdUu

Edk;Mum;oa,mifa,mif tpktzGJU&JU

tiftm;udk,ljyD; rdom;pkwpfckawmif

cGJwrf;cspH epfoHk;ol awG&Sdao;w,f-

tpdk;&zuf? 'Drdkua&pDtiftm;pk

(awmfvSefa&;tiftm;pk) zuf? vlrI

zGdUjzdK;a&;zuf ae&mcGJ,lMuw,f?

zufpHkuvmwJhtcGifhta&; ae&m

xdkifcif;tukef&jyD; rdom;pkvloGif

us,f wnfaqmufrJh rnfonfhtzGJU

twGufrqdk tefw&m,f &SdolawG

rsK d;cspfolwdkif;rsufpdMunfMunf

em;yg;yg;eJU tcsdefrSDjrif awGUEdkifzdkU

tifrwefta&;BuD;ygw,f/

3) wpfcsKdUuvnf; wdkU csif;vlrsKd;awG

pnf;vHk;nDnGwfrIr&Sdwmu EdkifiHa&;

vkyfwJhvlawG EdkifiHjcm;rSm aeMuvdkU

wJh ...rqdkifygbl;? jynfwGif;rSm tcuf

cJqHk;tcsdefawGrSm jynfwGif;uae

vkyf&JMu&if jynfyu 0ifvkyfp&m

awmifrvdkygbl;? NGO eJUygwfouf

wJhvlawGeJUwdkuf&dkufEdkifiHa&; (awmf

vSefa&;) vkyfaewJh vlawGZmwf cGJjyD;

jrifwwfzdkUta&;BuD;ygw,f- NGO

eJUygwfoufrIr&S dwJ h jynfyuae

EdkifiHa&;(awmfvSefa&;) vkyfaewJh

ol awG[mvcr&wJhtjyif udk,fydkif

tvkyfudkpGefUvTwf&w,f-rdom;pk

tcuftcJudkausmfjzwf&w,f? Oyrm

ajym&&if...'DEdkifiHa&;tcif;tusif;

rSm wpfa'gifhwpfae&muae csif;awG

udkEd kifiHa&;pifjrifhudkyd kUay;EdkifwJh

csif;trsKd;om;wyfOD; (CNF) udk

jynfwGif;csif;jynfolawGuaxmufyHh

rJhtpm; wpfcsKdUqdk&IwfcsMuao;w,f-

'DvlawGudk ausG;arG; axmufyHhwJhol

awG[m jynfya&mufcsif;awGyg? csif;

trsKd;om;awmfvSefa&;^EdkifiHa&;

jynfwGif;rSm tm;enf;vdkUjynfyu

yg0ifrItm;aumif;wmu tpdk;&a&SU^

vlrsKd;jcm;a&SUawGrSm rsufESmyef;&wJh

tuGufawG trsm;BuD;&Sdygw,f?

jynfwGif;utepfemcHay;qyfwJh

olrsm;cJh&ifawmh ydkjyD;vufawGUawmh

uszdkUyg? yGifhvif;vmwdkif;vnf;

tajymtqdk ta&;tom;av;awG

qifjcifzdkUaumif;ygw,f? wu,f

awmh csif;awGrpnf;vHk;Edkifao;wJh

t&if;tjrpf[m a'opGJ rsKd;EG,fpGJeJU

usOf;ajrmif;wJht,l0g'u tm;aumif;

aeao;wJh tcsufaMumifhyJjzpfygw,f?

Oyrm...rif;wyfe,fwpfckxJrSmawmif

vIyf&Sm;rIwdkif;rSm rGif;? udkif&f? 'g;&f

wu,ftrSef todtrSwfjyK av;pm;rI

yl;aygif;rI t&rf;tm;enf;ao;w,f/

wu,ftrSef udk,fpdwf 0dOmnftxd

tm;vHk;[m csKd; uaewqifh tm;vHk;

[m csif; tqifhoufa&muf&Sifoefae

wJh pdwfaepdwfxm; wpfOD;wpfa,muf

csif;pDu t&ifqHk;trSefydkifqdkifMuyg

rS pnf;vHk;nDnGwfjcif;uxyfMuyf

ruGm vufawGUusus wpfygwnf;

vdkuf vmrSmjzpfygw,f/

# jzpfysufrIwdkif;udk

trSeftwdkif;

a0zefoHk;oyfEdkifaom

a'o^e,fajrcHawG jzpfEdkif

a&;udkOD;wnfvsuf #

12 - KNT News Journal Local News December 2015 - Vol.III No.18

ac:wJh 51 &mcdkifEIef; oabmwlnD

csufeJU qHk;jzwfvdkU&w,f/” 'ghtjyif a':atmifqef;pk

Munf taeeJU tckvmr,fh vTwfawmf

oufwrf;twGuf or®wjzpfzdkU tjcm;

tcGif htvrf;awGvnf;&S daew,f

vdkU OD;udkeDuajymygw,f/

“a':atmifqef;pkMunf

or®wjzpfzdkU twGufqdk&if usGefawmf

wdkU enf;vrf;awG trsm;BuD; &Sdygw,f/

eHygwf 1 uawmhAsm olUom;ESpf

a,muf EdkifiHjcm;om;jzpfaevdkU tck

'ku©jzpfaewm/ om;ESpfa,muf[m

rlvu EdkifiHom;awGyJ?/ tJ'D EdkifiHom;

awGudk ay;xm;wJh tcGifhta&;awGudk

1989 ckESpfrSm jyef&kwfodrf; vdkufvdkU

jzpfwm/ tckom olUom;ESpfa,muf

u jrefrmEdkifiHom;jzpfcsifwJh qE´&Sd

w,fqdk&if vl0ifrIBuD;Buyfa&;uae

'Duav;ESpfa,mufudk EdkifiHom;ay;

vdkufvdkU&Sd&if or®wjzpfzdkU vrf;yGifh

oGm;wmaygh/ odkUaomfvnf;yJ uav;

ESpfa,mufuawmh yxr oabmwl

zdkU vdkwmayghav/ yxrenf;ayghav/

'kwd,enf;uawmh apmapmu usGef

awmfwdkU ajymwJh 'D 59(p)&JU tmPm

oufa&mufrIudk jynfaxmifpk vTwf

awmfuae txl; tpnf;ta0;

a':pk or®w jzpfzkdU tcGifhtvrf;&Sd

pm (10) rS tqufodkUr[kwf yHkrSef tpnf;ta0;wpfckck

uae ,m,D qdkif;iHhvdkuf &ifvJ

vrf;yGifhoGm;wmyJ/ 'DvdkrS r[kwfbl;

qdk&ifvJ apmapmuvdkyJ olUrSm ygwJh

twdkif; jyifqifwJh enf;vrf;udk oHk;r,f

qdk&ifvnf; &wmyJ vkyfvdkU&w,f/” 2008zJGUpnf;yHk tajccHOya'

udk t"dua&;qJGcJholwOD;jzpfwJh

AdkvfcsKyfrI;BuD; oef;a&T (tjidrf;pm;)eJU

'DZifbm v (4)&ufaeUu ol&JUaejynf

awmf tdrfrSm a':atmifqef;pkMunf

oGm;a&mufawGUqHk cJhygw,f/

ESpfem&DcJGMum aqG;aEG;yJG

&v'feJU ywfoufvdkU AdkvfcsKyfrI;BuD;

&JU ajr;jzpfol aea&TaoG;atmif u

ol&JU vlrIuGef,ufazhpfbkwfcf pmrsufESm

rSm az:jy&mrSmawmh- “ a&G;aumufyJG

wGif w&m;0if tEdkif&&SdcJhjyD;aemuf

jrefrmjynf\ tem*wfacgif;aqmif

onf a':atmifqef;pkMunfjzpf

vmrnfrSm tm;vHk;vufcH&rnfh trSef

w&m;yifjzpfw,f/ olrtaejzifh

wdkif;jynfzHGUjzdK; wdk;wufa&;twGuf

trSefwu,f BudK;yrf;aqmif&Guf

rnfqdkygu rdrdtaejzifhwwfEdkif

onfhbufrS tpGrf;ukef yHhydk;ulnDrnf

vdkU AdkvfcsKyfrI;BuD; oef;a&Tu ajymqdk

cJhaMumif;az:jyxm;ygw,f/

UNFC tay: rsufESmvTJcJypf rvkyfcJhbl;yg

[k CNF tvSnfhus OuúX qkd

12 Edk0ifbm 2015

tpdk;& ESifh wpfEdkifiHvHkk;

typftcwf&yfpJa&; oabmwl

pmcsKyf (NCA) udkvufrSwfa&;xdk;

xm;aom csif;trsKd;om;wyfOD; CNF

ESifh ytdk0f;trsKd;om;vGwfajrmufa&;

tzGJUcsKyf (PNLO) wdkUudk UNFC ac:

nDnGwfaom wdkif;&if;om;vlrsKd;rsm;

zuf'&,faumifpDtzGJU0iftjzpfrS

'DZifbmv 8 aeUu w&m;0if,m

,D&yfpJvdkufjyD[k od&onf/

UNFC tzGJU0iftjzpfrS

,ckuJhodkU w&m;0if,m,D&yfpJcH&

onfh udpöESifhywfoufjyD; csif;trsKd;

om;wyfOD; CNF rS tvSnfhus OuúX

qvkdif;upfckdvsef u ,ckvdk ajym

ygonf/

“UNFC eJU CNF tMum;

aphpyfvdkU r&EdkifavmufwJh uGJvGJcsuf

r&Sdygbl;/ tm;vHk;u NCA udkyg0if

vufrSwfa&;xdk;vdkMuwmyg/ 'Dae&m

rSm wxyfxJusygw,f/ NCCT rSma&m SD rSma&m CNF u wpdkufrwfrwf

xJxJ0if0if yg0ifjyD; UNFC eJU wom;

xJ&yfwnfcJhwmyg/ uGJvGJcsufuawmh

tpdk;&u t&ifxdk;ESifhwJhtzGJU &SdEdkif

w,f/ xdk;zdkUtqifoifh r&Sdao;wJh

tzGJUu aemufrS xdk;Ekdifw,f qdkwJh

tcgrSm xdk;ESifhrJh tzGJUeJU tm;vHk; wjydKif

eufxdk;rJh tzGJUqkdwmygyJ? CNF uvnf;

'gudk UNFC tay:rSm yGifhyGifhvif;vif;

BuKdwifaqG;aEG; wifjycJhygw,f? tJ'Dvdk

wifjywHk;uvnf; UNFC u jyif;jyif;

xefxefuefUuGufwmr&SdcJhygbl;/

wzGJUcsif;pDtvdkuf rdrdwdkU tzGJU&JU tajc

taet&yf&yf tay:tajccHjyD; qHk;jzwf

csuf csEdkifw,fqdkwm wyfaygif; pk&JU

rlyg/ 'gayrJh CNF jzpfpOf tqifhqifh

rSm r[mrdwf pdwf"gwf tjynfheJU

yGifhyGifhvif;vif; csjycJhwmyg? CNF

uawmh UNFC tay: rsufESmvTJcJypf

oabmrvkyfcJhbl;ygbl;/” xdkif;EkdifiH csif;rdkifjrdKUwGif

'DZifbm 7 &ufaeUrSpwifusif;y

vsuf&Sdaom nDnGwfaom wkdif;&if;om;

vlrsKd;rsm; zuf'&,faumifpD UNFC

\ 'kwd,tBudrf nDvmcH yxr

ESpfywfvnf rsufESmpHkknDaumifpD

tpnf;ta0;wGif CNF ESifh PNLO

udk tzGJU0iftjzpfrS w&m;0if,m,D

&yfpJ&ef qHk;jzwfcJhMujcif;tay:

UNFC 'k-OuúX OD; Edkkif[Homu

owif;axmufrsm;udk ajymqdkcJhonf/

CNF ESifh PNLO wdkUonf

jyD;cJhaom atmufwdkbm 15 &ufaeU

u or®wodef;pdeftpdk;& ESifh wpfEkdifiH

vHk; typftcwf&yfpJa&; oabmwl

pmcsKyf (NCA) udk usefwdkif;&if;om;

vufeufudkif 6zGJUESifhtwl vufrSwf

a&; xdk;cJhonfh tzGJUjzpfonf/

,if;udpöESif hywfoufjyD;

UNFC tzGJU0ifrsm;jzpfMuaom CNF

ESifh PNLO wdkUonf tzGJUrS csrSwfxm;

aom &yfwnfcsufrludkaoGzDonf

[kqdkum jyD;cJhonfh Ekd0ifbm 10

&ufrS 12 &ufaeUtxd usif;ycJhaom

UNFC A[kd aufmrwD wkd;csJUtpnf;

ta0;rSm tzGJU0iftjzpfrS ,m,D&yf

qdkif;&efqkH;jzwfcJhMujyD;aemuf 'DZifbm

(5) &uf rsufESm pHknD aumifpDtpnf;

ta0;wGif w&m;0ifqHk;jzwfcJhMujcif;

jzpfonf/

2011 ckESpfu wdkif;&if;om;

vufeufudkif 11 zGJUjzifhpwifzGJU

pnf;cJhMuaom UNFC wGif CNF ESifh

PNLO wdkUudkk tzGJU0iftjzpfrS &yfpJvdkuf

jcif;aMumifh ,cktcgtzGJU0if 9 zGJU

omusef&Sdawmhrnfjzpfonf/

ESpfzuf EkdifiH csif; rsKd;EG,fpk ESpfck vlrIa&; jyefvnf

oifhjrwfa&; ausmufwkdifpkduf

27 Edk0ifbm 2015/

csif;jynfe,f wD;wdefjrdKU

e,ftwGif; csif;tEG,f0if pkwfoJ

(SUKTE) tkyfpk ESifh wzuf rDZkd&rf

jynfe,f? usefzkdifc&kdif&Sdcsif;tEG,f0if

rsm;tMum; bkd;bGm;acwf vlrIjyoem

twGuf jyefvnfoifhjrwfa&; ausmuf

wkdifpkdufcJhMuaMumif; od&onf/

wD;wdefjrdKUe,ftwGif; Laitui aus;&Gm

ESifh teD;w0kduf a'ocHrsm; ESifh wzuf

usefzkdifc&kdif Khuangleng &Gm tygt0if

teD;w0kduf a'ocHrsm;tMum; ,cif

u jzpfyGm;cJhonfh jyoemtwGuf

jyefvnf aMu;at;oifhjrwfa&;

twGuf ,refaeUEkd0ifbm (25)&ufaeU

u Khuang leng &GmwGif jyefvnf

oifhjrwfa&; ausmufwkdifpkdufxlyGJ

ukd usif;ycJhMujcif;jzpfonf/

vGefcJhonfh 1871 ckESpfu

csif;tEG,f0if pkwfoJEG,f apmfbGm;

Pu Zapauva onf wzuf Khuangleng

&Gmukd wzufowf wkdufckdufjyD; vl

aetdrfrsm;ukd rD;&dIUzsufqD;um

Khuangleng &Gmol trsKd;orD;rsm;pGm

ukd owfjzwfcJhaMumif; xkdUtjyif

Khuangleng apmfbGm; Lal Thanhran-

ga \ r,m;ESifh om;orD;awGukd

zrf;qD; ac:aqmifoGm;cJhonf[k

ajymMuonf/

Khuangleng apmfbGm; ESifh

a'ocHa,musFm;rsm;onf Khuan-

gleng e,fukd usL;ausmfvmonfh

Tuirial acsmif; wavQmuf &Sd ukvm;

vlrsKd;awGukd armif;xkwfacsrIef;ae

csdefjzpfjyD; Khuangleng e,ftwGif;

&GmoltrsKd;orD; rsm;om &Sdaecsdefukd

tcGifhaumif;,ljyD; pkwfoJapmfbGm;

u wkdufcdkufvmjcif;jzpfaMumif; od&

onf/

bkd;bGm;rsm;\ rw&m;

aom vkyf&yfaMumifh Luitui &GmeSifh

teD;w0kduf pkwfoJ tEG,f0if aus;vuf

a'ocHrsm;onf ,aeUtxd a'o

twGif; vlUoufwrf; raph aoqkH;rIrsm;?

tpdrf;aoqkH;rIrsm;? acwfynmwwf

vli,f acgif;yg;jcif;ponfh vlrI

uyfqkd;ab; rsm;BuHKawGUae&aMumif;

t,l&SdcJhaMumif; Mizo Special Report

face book wGif a&;om;xm;onf/

xkdUaMumifh ,ckESpf2015 ckESpf

rwfv 31 &ufaeUwGif pkwfoJ

a'ocHvlBuD;rsm;u Khuangleng

&GmvlBuD;rsm;ESifh tjypfvTwfaMuat;

cGifh jyKvkyfay;a&; oGm;a&mufnSdEIdif;cJh

&m Khuangleng &GmvlBuD;rsm;rS 4if;wkdU

pdwfxJrSm bmrS r&SdawmhaMumif;

aemufaMumif; jyefrvSefcsifawmh

aMumif; wkHjyefcJhaomfvnf; pkyfoJ

a'ocHawG&JU awmif;qkdcsufukd rjiif;

omojzifh ,ckuJhokdU ausmufwkdif

pkdufyGJukd jyKvkyfcJhjcif;jzpfonf/

KNT News Journal Entertainment December 2015 - Vol.III No.18 - 13

rdef;rvsmvdkU pGyfpGJcHae&wJh pDa&mfe,f'kd

pDa&mfe,f'dk&JU aemufqkH;xGuf

ay:vmwJh owif;uawmh awmfawmf

pdwf0ifpm;zdkU aumif;ygw,f/ rdef;rawG

xnfvJwGJcJhjyD; urÇmay:urdef;rtrsm;pk

oabmuswJh pDa&mfe,f'dk[m rdef;rvsm

wpfa,muf jzpfaervm;qdkjyD; pGyfpGJcH

ae&wJh owif;jzpfygw,f/

xGufay:vmcJhwJh "mwfykHawGeJU

pDa&mfe,f'dk&JU vkyf&yfawGuvnf; tJ'D

vdkxifcsifp&mygyJ/ pDa&mfe,f'kd[m

armf&dkudk upfabmufqiform; [m&DeJU

tcsdefjzKef;zdkUtwGuf avhusifha&; tpD

tpOftjyD;rSm aygif 14 oef;wef udk,f

ydkif*sufav,mOfeJU armf&dkudkEdkifiHudk

oGm;cJhygw,f/ jyD;awmh aemufwpfaeU

eHeuf avhusifha&;udk rDzdkU nwGif;

csif;yJ jyefvmcJhygw,f/

'Dvdkvkyf&yfaMumifh jyifopf&kyfoH

tpDtpOfu tpDtpOf aMunmol &Gdiftdk

vdku ]uGsefawmfqdk&ifawmh wpfywfxJrSm

armf&dkudk udk okH;av;Budrf roGm;jzpfrSm

aocsmygw,f/ ayGUzuf,k,rIawGu

olU&JUuGif;twGif; ajcpGrf;udk oufa&muf

rI&Sdvmygvrhfr,f} qdkjyD; ajymqdkcJhawmh

txifvGJp&mawG jzpfvmcJhygw,f/

'ghtjyif [m&D&JU wGpfwmu

"mwfykHpmom;awGaMumifh tajctae

u ydkqdk;oGm;&ygw,f/ [m&Du pDa&mf

e,f'dkudk a&ul;uefab;rSmayGUcsDxm;wJh

"mwfykHrSm ykHpmudk ]vufxyfjyD;jyDuGm/

[m;[m;[m;[m;/ rif;udktjrJwrf;

'DvdkayGUcsDxm;r,f b&m;om;} qdkjyD;

[m&Du a&;cJhygw,f/

pDa&mfe,f'dk[m &k&Sarmf',ftD

&Dem&SufcfeJU ig;ESpfMumvufwGJcJholjzpf

wJhtjyif t&ifu rdef;rvSrsm;pGmeJU wGJcJh

oljzpfygw,f/ om;wpfa,muf&Jhzcif

jzpfovdk vuf&SdrSmvnf; oleJU owif;

xGufaewJh rdef;rawG trsm; tjym;&Sdyg

w,f/ 'gayrJh 'Dowif;aMumifh pDa&mf

e,f'dku bmBuD;vJqdkjyD; jzpfukefMu

ygjyD/

pDa&mfe,f'dkuawmh armf&dkudk

EdkifiHudk ykHrSeftwdkif;yJ tvnftywf

oGm;wmvdkUajymMum;xm;aMumif; a';vD;

ar;vfu azmfjycJhygw,f/ The Sun uawmh 'Dowif;eJUywfoufjyD; rSwfcsuf

ay;zdkU pDa&mfe,f’dkudk qufoG,fcJh&mrSm

tquftoG,fr&cJhbl;vdkU a&;om;

xm;ygw,f/ mizzima

Jennifer Aniston wdkU ZeD;armifESH zefjyGef

oaE¨om;eJU uav;,lzdkU pDpOfae

Jennifer Aniston wpfa,muf

&ifaoG;av; &awmhr,fqdkwJh tjcm;

aumvm[v awGxGufay:vmjyefyg

jyD/ Life & Styles owif;Xmeu azmfjy

cJhwmu “Jennifer Aniston &JU aMunm

csuf usGefr uav;&aejyD” qdkwJh

acgif;pOfeJUyg/

Life & Styles rSmazmfjycJhwm

uawGuawmh Jennifer Aniston udk,f

wdkif aMunmcsufxkwfjyefwJh owif;yg/

Jennifer Aniston &JU oli,fcsif; wpfOD;u

r*¾Zif;udk ajymjycJhwmuawmh rif;orD;

[m olr taeeJU zefjyGefoaE¨om; uae

wqifh uav;,lawmhr,fh taMumif;udk

oli,fcsif;awGudk ajymjycJhygw,fwJh/

xdkowif;rSmyg0ifwJhtaMumif;

t&m[m Jennifer Aniston eJU cifyGef; onf Justin Theroux wdkU 2 a,muf[m

zefjyGefoaE¨om;udk toHk;jyKjyD; om;

a,musmF;av;wpfa,mufarG;zGm;zdkU

BudK;pm;aeMuw,fqdkwmyg/xdkowif;

XmeuyJ wpfcg azmfjycJhzl;wmu

J.Aniston [m orD;rdef;uav;

wpfa,muf udkarG;pm;zdkU BudK;pm;aeyg

w,fwJh/

'gayr,fhvnf; tJ'Dowif;

[m rSm;,Gif;aew,fvdkU &if;ESD;olawGu

qdkcJhzl;ygw,f/ 'DwpfBudrfrSmawmh

Justin Theroux &JU rdb jzpfcGifhudk yHkpH

ajymif;vJvdkufyHkygyJ/ &if;ESD;olwpfOD;

u ajymjycJhwmuawmh olwdkUvifr,m;[m

olwdkU&JU &ifaoG;av;udk tiSm;udk,f0ef

aqmif arG;zGm;ay;Edkifr,fh oifhawmfol

wpfa,mufudk &SmazGaew,fvdkUvnf;

od&ygw,f/

jyD;cJhwJh tywfwkef;uvnf;

Jennifer Aniston eJU ywfoufjyD; xGuf

ay:vmwJh aumvm[vrSmawmh olr

[m Brad Pitt eJU Angelina Jolie wdkU&JU

By The Sea qdkwJh Zmwfvrf;udk tm&Hk

aemufaew,fqdkwmyg/ bmaMumifhvJ

qdkawmh olrxifaecJhwm xdk Zmwfvrf;

[m olreJU Brad Pitt eJU t&if tdrf

axmifa&;udk azmfjyxm;w,fvdkU xifae

vdkUyg/ olr&JU ajyma&;qdkcGifh&Sdolu

awmh tJ'Dowif;[m 100 &mcdkifEIef;

rSm;,Gif;aew,fvdkU qdkcJhygw,f/

opfxl;vGif olr toufrBuD;ao;bl;vdkU ajymvdkufwJh Lady Gaga

tqdkawmfrav; Lady Gaga u olr&JU touf 30 ESpfjynfharG;aeUyGJ

eD;uyfvmwJhtcsdefrSm w&m;0if xkwf

azmf ajymjyvdkufwmu olr touf

rBuD;ao;bl;qdkwmyg/

Billboard r*¾Zif;&JU Woman of the Year tjzpf owfrSwfcHcJh&wJh

Lady Gaga [m Billboard r*¾Zif;udk

“usGefrcHpm;vmcJh&wmawGu vdifydkif;

qdkif&m t&myg0ifywfoufaeum

tm;aumif;jyD; OmPf&SdwJh usGefr vkyf

cJhorQ t&mtm;vHk;xufydkygw,f” vdkUvnf; xkwfazmfajymjycJhygw,f/

touf 29 ESpf&SdaejyDjzpfwJh

Lady Gaga [m Billboard r*¾Zif; &JU umAmrSm a&Ttdka&mif 0wfpHk?

a&Ttdka&mif qHyif&Snf wdkUudk 0wfqif

xm;wmjzpfjyD; olru Billboard r*¾Zif;udk tckvdkvnf; ajymjycJhjyef

ygw,f/

“usGefr&JU arG;aeUu rwfv

xJrSmyg/ 'gaMumifh 'DtcsdefawG[m

touf 20 ausmf umv&JU aemuf

qHk;tcsdefawGjzpfaeygw,f/ usGefr

tckawmh touf 30 t&G,f trsKd;

orD;qdkwJh t"dyÜm,fudk a,musmF;av;

awGa&m? rdef;r av;awGygodatmif

jyozdkUtwGuf &ifckefaeygw,f”/

The Born That Way oDcsif;&JU

tqdkawmf Lady Gaga [m olrtae

eJU pdwfysufp&maumif;wJh rdef;r wpf

a,mufjzpf&wmudk oabmusjyD; trsKd;

orD;awGudkvnf; udk,fhwefzdk;udk,f&Sm

MuzdkU wdkufwGef;ajymqdkxm; ygao;

w,f/

opfxl;vGif

xyfrHjyD;vufxyfjcif;rjyKvdkawmhwJh a[mvD;0k'f

rif;orD; Sandra bullock H o l l y w o o d pwm;jzpfwJh Sandra Bullock uolUtaeeJU xyfrHvufxyf

zkdUtwGuf b,fawmhrS pOf;pm;

awmhrSmr[kwfbl;vdkU People r*¾Zif;eJUtifwmAsL;rSm ajym

Mum;vdkufygw,f?

touf51ESpft&G,f

&SdjyDjzpfwJhtqkdygrif;orD;[m

2010ckESpfrSmolUcifyGef;jzpfol

Jesse James eJU vrf;cGJcJhjyD; vuf&SdrSm

awmJh "mwfyHkq&m Bryan Randall eJU wGJaejcif;jzpfygw,f?

aemufwpfacgufrsm;xyfjyD;

vufxyfOD;rSmvm;vdkUar;awmh }usGef

rtJhvkdrxifygbl;? usGefrukd,fhukdukd,f

odwmuawmhusGefrtaeeJU pnf;vHk;

jyD;vHkjcHKwJh qufqHa&;rsKd;udkykdjyD;tvdk

&Sdygw,f? jyD;awmhtJh'Dvdk qufqHa&;

rsKd;rSm usGefrudk tcspf? aysmf&Tif&,farm

rIeJU aysmf&Tifp&mtckduftwefUawGudk

usGefruydkjyD;&csif ygw,f} vdkUajzMum;

cJhygw,f?

Sandra [mrMumaorSDu

touf3ESpft&G,f rdef;uav; Laila ukdarG;pm;cJhjyD;? touf5ESpft&G,f vl;

0pfqdkwJhom;a,mufsm;av;wpfa,muf

vnf;&Sdygao;w,f/ opfxl;vGif

14 - KNT News Journal IT & Health December 2015 - Vol.III No.18

2035 ckESpfavmufqdk *syefEkdifiH&JU vkyfief; xuf0ufcefUudk

puf&kyfawGeJUtpm;xdk;rnf

okawoD Yumi Wakao OD;aqmifrIeJU tcsuftvuf oHk;oyfol

awGjzpfwJh Nomura Research Insti-tute (NRI) [m *syefEkdifiHrSm aemif

ESpf 20twGif; jzpfvmEkdifwmeJUywf

oufjyD; yHkazmfMunfhcJhMuygw,f/ aemif

ESpf 20 qdk&if *syefEdkifiH tvkyftm;vHk;

&JU xuf0ufavmufudk puf&kyfawGeJU

aqmif&Gufr,fvdkU od&ygw,f/

NRI [m atmufpfzdkU'f wuú

odkvf ygarmu© Michael Osborne eJUtwl tvkyfwGJvkyfcJhjyD; *syefEkdifiH&JU

vkyfief;pkpkaygif;&JU 49&mcdkifEIef;txdudk

uGefysLwmpepfawGeJU tpm;xdk;vkyf

aqmifoGm;zdkU&Sdw,fqdkwmudk &SmazG

awGU&SdcJhygw,f/

vdktyfwJh zefwD;rI twdkif;twm

ay:vdkufjyD; b,ftvkyfae&mawGu

pufawGeJU tvkyfvkyfEkdifrvJqdkwJh

wpfckcsif;pDudk NRI uavhvmcJhwm

jzpfygw,f/ tultnDay;pm;yGJawG?

ukefpnfydkUaqmifa&; (odkUr[kwf) pdkufysKd;

arG;jrLa&; vkyfom; pwmawG[m pma&;

wm? pmoifwmpwmawGeJU ,SOf&if

ydkjyD; pufeJUtpm;xdk;zdkU jzpfEdkifajc&Sd

ygw,f/

vkyfief;awGudk pufeJUtpm;xdk;

EkdifwJh &mcdkifEIef;udk wGufcsufMun-

fhMuwJhtcg tar&duefu 47&mcdkifEIef;?

jAdwdefu 35 &mcdkifEIef;yJ &Sdwmudk awGU&

ygw,f/

jzpfvmr,fh puf&kyfawmfvSef

a&;acwf[m EkdifiHhvlOD;a&t&Sdeft[kef

eJUwdk;yGm;vmwmrI&JU pD;yGm;a&; zdtm;udk

oufom&m&apjyD; tvkyfae&mtaeeJU

zefwD;rIydktm;aumif;wJh toufarG;0rf;

aMumif;awGudk a&G;cs,f &awmhrSm jzpfyg

w,f/

opfxl;vGif

iSufaysmoD;awG aysmuf

uG,foGm;edkifw,fvkdU

avhvmrItopf

wpf&yfuqdk

rMumcifusGefawmfwkdUpm;oHk

aewJhtoD;yef;uefxJu iSufaysmoD;

awG[mtwdwfrSmyJ usefcJhEdkifw,fvkdU

avhvmrItopfwpf&yfu qkdvkdufygw,f?

e,fomvefEdkifiHuokawoD

rsm;u urmÇay:rSmvlBudKuftrsm;qHk;

i SufaysmoD;awGxJuwpfck jzpfwJ h

yem;rm; iSufaysmoD;awG[m rIda&m*g

wpfrsKd;&JUteÅ&m,fusa&mufaejyDjzpf

aMumif;twnfjyKajymMum;cJhjyD; 'Da&m*g

[m awmiftm&S? tmz&du? ta&SU

tv,fykdif;eJU MopaMw;vswkdUudkjzwf

jyD;jyefUESHUvmEdkifw,fvkdUod&ygw,f/

'Da&m*g[mwpfurmÇvHk;&JU

oD;arT;iSufaysmoD;awG 82&mcdkifEIef;wkdif

pkdufysKd;xm;wJh awmiftar&duudk jzwf

jyD; rvGJraoGusa&mufvmEkdifw,fvkdU

od&ygw,f?

yem;rm;rI da&m*g[majrqD

vTmxJrSmESpfoHk;q,feJUtxuftxd

jzpfyGm;Ekdifw,fvkdUod&ygw,f? 'DrId

a&m*g[m tyif&JUa&aomufjrpfzGJUpnf;

rIudktaESmifht,Sufay;jyD; tyifudka&

"mwfcrf;ajcmufapum tvQiftjref

aoqHk; aprSmjzpfw,fvkdUqkdygw,f/

opfxl;vGif

yef;a*:zDpdrf;u uifqmqJvfwkd hBuD;xGm;rIudk &yfwef hap

uav;awGaumvlBuD;awGyg

[if;oD;[if;&Gufpdrf;awG pm;ay;zkdU

wkdufwGef;xm;jyD; tenf;qkH; wpfaeudk

toD;t&Gufig;rsKd;pm;ay;oifhw,fqkd

wJh pHEIef;wpfck&Sdygw,f/

tckrSmawmh odyÜHynm&SifawG

&JU awGU&Sdcsuft& yef;a*:zDpdrf;rSmyg0if

wJh j'yfaygif;wpfrsKd;[m uifqmudk

wm;qD;Edkif&kHru? uifqmwkdufzsuf

rIrSmvnf; tultnDay;Edkifw,fvkd h

od&ygw,f/

a*:zDrsKd;EG,fawGjzpfwJh a*:

zDxkyf? udkufvef? uGrf;oD;aumfzDxkyf

eJU yef;a*:zDpdrf;wkdUrSmyg0ifwJh Sulfora phane vkd hac:wJh j'yfaygif;wpfrsKd;[m

tlrBuD;uifqmeJU qD;usdwfuifqm

qJvf BuD;xGm;rIudk [efUwm;ay;Edkif

aMumif;avhvmawG h&SdcJh&ygw,f/

'Duifqmwkdufzsufay;wJ h

j'yfaygif;rSm yef;a*:zDpdrf;&JU &ufom;

t&G,feke,fwJhtpdkUtanSmifhawGrSm

trsm;qkH; yg&SdwJhtjyif 3-4 &ufom;

om&Sdao;wJh yef;a*:zDpdrf;tanSmifhu

aexkwf,lxm;wJh jznfhpGufaq;awGrSm

vnf; yg0ifygw,f/

Texas A&M Health Science Centre u okawoeynm&SifawGu

'DjznfhpGufaq;udk uifqm umuG,fzkdU

enf;vrf;wpfrsKd;taeeJU okH;Edkifovkd?

tlrBuD;uifqmwkdufzsuf&mrSmvnf;

okH;Edkifw,fvkdU okH;oyfajymMum; cJhyg

w,f/ 'gayr,fh 'DjznfhpGufaq;[m uif

qmaq;awGyk drd kxda&mufzk dUtwGuf

taxmuftuljyKwJhae&meJU uifqm r

jzpfatmifBudKwifumuG,fwJhae&mrSm

om okH;EdkifjyD;? uifqm "mwkukxkH; 'grS

r[kwf a&'D,dk "mwfa&mifjcnfeJU ukorI

awGeJUawmh tpm;xkd;rokH;oifhbl;vkdUawmh

usGrf;usifolawGu owday;xm;yg

w,f/

oD;jcm;vufawGUprf;oyfrI

awGrSm touf 50 ausmft&G,f tlwGif;

tBudwfjzpfay:rIudk prf;oyf&SmazGrI

cH,laeolaygif; 28 a,mufyg0ifcJhjyD;

xkdolawG&JU a*:zDxkyfEG,f0if[if;oD;

[if;&Gufpm;okH;rIudk ppfwrf; aumuf,l

xm;cJhygw,f/ xkdUaemuf "mwfcGJprf;oyf

rItajzxGufvmwJhtcgrSm a*:zDxkyf

ykdpm;wJholawGrSm tusdwfjzpfay:rI

xdef;csKyfay;wJh p16 rsKd;ADZ jzpfwnfrI

ykdrsm;aewmudk awG h&SdcJh&wmjzpfygw,f/

'DtwGufaMumifh odyÜHynm&Sif

awG[m sulforaphane yg0ifwJh [if;oD;

[if;&GufawGudk pm;ay;jcif;u vlawG&JU

rsKd;&dk;ADZudk trSefwu,fajymif;vJap

EdkifjyD; tBudwfjzpfay:rIudk cEmudk,fu

ykdrkdwm;qD;ay;Ekdifw,fvkdU aumufcsuf

cscJhwmjzpfygw,f/ opfxl;vGif

vlUOD;aESmufrSm vdifydkif;qdkif&m

uGJjym;jcm;em;csufr&Sd

Tel Aviv University u

okawoDawG[m a,musfm; eJU rdef;r

OD;aESmufawGrSm pepfwusuGJjym;jcm;em;

rI enf;vrf;awGr&Sdbl;vdkU qdkygw,f/

vlom;OD;aESmufwdkif;rSm rwl

jcm;em;wJh “usm;? r” OmOfawG&Sdw,f

vdkU qdkygw,f/

vlUOD;aESmufawGrSm

odomxif&Sm;wJh uGJjym;

jcm;em;csufr&S dygbl;

vdkU qdkygw,f/ okawoD

awGu a,musm;feJU rdef;r

OD;aESmufawGrSm uGJjym;

jcm;em;csufvHk;0r&Sdbl;

vdkU qdkwmr[kwfbJ

trsm;BuD; ododomom

uGJjym;csuf r&Sdbl;vdkU qdkygw,f/

“OD;aESmufwdkif;rSm rwluGJjym;

wJh tpdwftydkif;av;awGyg0ifjyD; wpfcsKdU

u trsKd;om;awGxuf trsKd;orD;awG

qDrSm ydkrsm;jyD; wpfcsKdUuawmh trsKd;

orD;awGxuf trsKd;om;awGqDrSm

ydkrsm;wmudkawGU&ayr,fh wpfcsKdU

tpdwftydkif;av;awGudkawmh trsKd;

om;aumtrsKd;orD;aumqDrSm awGU&

w,f” vdkU avhvmcsuftopfrSm

a&;om;xm;ygw,f/

“vlawGu usm;?r jcm;em;

csufay:rlwnfjyD; tawG;tjrifeJU

tvkyfa&G;cs,frIawGvkyfMuw,fvdkU

,lqaeMu wkef;ygyJ/ 'DawGU&Sdcsuf

topfuawmh ZD0aA'qdkif&m jcm;em;

csufawGay:rlwnfwJh 'DtawG;tac:

a[mif;udk jyefvnfwGef;vSefvdkuf

wmjzpfjyD; ,Ofaus;rIqdkif&m owfrSwf

csufawGeJU qefUusifaewmyJ jzpfyg

w,f” vdkU Baltimore &Sd Univer-sity of Maryland rS okawoD Marga-ret McCarthy u &Sif;vif;ajymMum;

xm;ygw,f/

opfxl;vGif

KNT News Journal Sports December 2015 - Vol.III No.18 - 15

bmpDvdkemtoif;u rufqD aomfvnf;aumif; eDvfrm

a&mif;xkwfEdkifzG,f&Sd

ur Ç m ht atmi f j r i fq H k ;

abmfvHk;uv'ftoif;jzpfwJh bmpDvdkem

toif;u emrnfBuD;upm;orm;ESpfOD;

jzpfwJh rufqDaomfvnf;aumif; eDvfrm

wpfOD;OD;udk &kwfw&ufa&mif;xkwf

&zG,ftajctaerSm &Sdaejcif;jzpfonf/

bmpDvdkemtoif;u 'Dupm;

orm;ESpfOD;pvHk;udk a&mif;rxkwfbJ

toif;rSm quf&SdaezdkU tpGrf;ukef

BuKd;yrf;aeaomfvnf; rsm;pGmaom

taBuG;awG&SdaewJh bmumtoif;

twGuf a&mif;rxkwfcsifayr,fh aps;BuD;

BuD;jzifh a&mif;csoGm;zG,f&Sdae&jcif;jzpf

w,f/ 4if;owif;udk y&D;rD;,m;vd*f

emrnfBuD;toif;rsm;u pdwf0ifpm;NyD;

em;pGefUaeMuonf/

bmpDvdkemtoif;[m ,ckvdk

taMuG;rsm;0dkif;ywfae&jcif;rSm vuf&Sd

upm;orm;rsm;&JU tqrwefjrifhrm;

wJh vpmaMumifh jzpfonf/ qdkvdkjcif;rSm

wpfESpfvHk; toif;rS &&SdwJh 0ifaiG 100

&mcdkifEIef;rS 73 &mcdkifEIef; avmuf[m

upm;orm;rsm;udk ay;oGif;ae&onfh

tajctaejzpfNyD; 4if;tjyif tm;upm;

uGif; jyKjyifrGef;refzdkU aygifoef; 423

ausmf vdktyfaejcif;vnf; jzpfonf/

tqdkygupm;orm;ESpfOD;[m

urÇmhtaumif;qHk;upm;orm;qkwpf

ckjzpfwJh Ballon D’Or &&SdEdkifzG,f&SdwJh

trnfpm&if;xkwfjyef&mwGif yg0if

aeonf/

bmpDvd kemtoif;taeeJU

rufqD (odkUr[kwf) eDvfrm wpfOD;OD;

udk a&mifxkwfcJhaomfvnf; wdkufppfrI;

qGm&ufpf &SdaeqJjzpfaomaMumifh toif;

udk xdcdkufEdkifrnfr[kwfaMumif; ,HkMunf

aeMuonf/ bmpDvdkem toif;rSm

taumif;qH k ;ajcpGr f; jyvsuf& S dwJ h

qGm&ufpf taeeJU bmumtoif;udk

pGefUcGmawmhrSm r[kwfbJ upm;orm;

b0udkyg bmpDvdkemtoif;rSmyJ ukefqHk;

oGm;awmhrSmjzpfw,fvdkU ajymygw,f/

zm*lqefrSm

enf;jytm;vkH;twGuf

pHjyjzpfonf[k

uavmhyfqdk

vDAmyl;vfenf;jy *sm*if

uavmhyfu ref,ltoif;\ *E¬0if

enf;jyBuD; zm*lqefonf enf;jytm;vkH;

twGuf pHjyyk*¾dKvfjzpfaMumif; ajymqdk

vdkufonf/

xdkUtjyif uavmhyfu ref,l

toif;udk zm*lqef udkifwG,fcJhonfh

27 ESpfwmumvtwGif; y&D;rD;,m;

vd*fzvm; 13 vkH; &,lEdkifcJhjcif;rS wpfpkH

wpf&m oif,lEdkifaMumif;,kHMunfvsuf

&Sdonf/

jyD;cJhonfhtywfu uufyD

w,f0rf;yGJpOfwGif aqmuforfwef

toif;udk vDAmyl;vftoif;u 6-1

*dk;jzihf tEkdif&cJhonfhtwGuf uavmhyfrSm

vd*frefae*smtpnf;t&k H;rSay;tyf

onfh wpfywftwGif; taumif;qkH;

enf;jyqkudk &&SdcJhonf/ ,if;qkudk

zm*lqefrS uavmhyftm; ay;tyfcJh

onf/ zm*lqefESifh awGUqkHcJhjyD;aemuf

uavmhyfu ,ckuJhodkU ajymqdkcJhjcif;

jzpfonf/

}oluGsefawmfhudk *kPf,l

aMumif;ajymygw,f/ jyD;awmh at;at;

aq;aq; yk*¾dKvfa&;qdkif&mawG ajymMu

ygw,f/ zm*lqefeJU tBudrftenf;

i,fawGUqkHcGifh&wmu BuD;rm;wJh

*kPf,lzG,f&mygyJ/ olu enf;jytm;vkH;

twGuf pHjyenf;jyBuD;wpfOD;yg/

oleJUawGU&wm wu,fudk

auseyfp&maumif;ygw,f/ olu

aysmfaysmf&Tif&TifaewwfwJholvnf;

jzpfygw,f/ abmvkH;ordkif;aMumif;rSm

rSwfwrf;wpfck a&;xdk;xm;Edkifoljzpf

vdkU wpfcgwpf&H zm*lqefeJUawGU&wm

u wu,fudk aumif;ygw,f} [k

uavmhyfu ajymonf/

xdkUtjyif uavmhyfu vDAm

y l ;vftoif;acgi f ;aqmifa[mif;

pwDAif*s&wfESifh awGUqkH&onfrSm

vnf; zm*lqef ESifh awGUqkH&onfESifh

wlnDaMumif; csD;usL;ajymqdkcJhonf/

mizzima

Lewandowski udk ac:,lzdkU eD;pyfvmwJh

&D;&Jvfruf'&pf

&D;&Jvfruf'&pftoif;[m

toif;wkdufppfrI; Lewandowski udk

ac:,lzdkUtwGuf tcGifhta&;aumif;

awGudk ydkifqdkifvmw,fvdkU od&ygw,f/

olwdkU[m toif;eJU tqifrajyjzpf

vmwJh wkdufppfrI; Ronaldo ae&mrSm tpm;xkd;rIawGjyKvkyfEkdifzdkU BudK;pm;

vmwmyg/ &D;&Jvfruf'&pftoif;[m

Lewandowski udk ESpfBudrfwdkifwdkif

BudK;pm;cJhzl;jyD;awmh bkdif,efjrL;epf

toif;u ESpfBudrfvHk;y,fcsjcif;cHcJh&

wmyg/

'gayr,fhvnf; tcktcsdefrSm

awmh &D;&Jvftoif;[m Lewan-dowski udk ac:,lEdkifzdkUtwGuf tcGifh

ta&; aumif;awG ykdifqdkifvmjyD;awmh

upm;orm;&JU at;*sifhjzpfol Kuchar-ski [m bGef'ufpfvD*guae vmvD*g

BuD;rm;wJh ajymif;a&TUrIwpfckudk jyKvkyf

zdkU &D;&Jvftoif;eJU teD;uyf aqG;aEG;rI

awG jyKvkyfaejyDjzpfw,fvkdU od&ygw,f/

bkdif,eftoif;&JU OuúX

Rummenigge uawmh upm;orm;udk

a&mif;csoGm;rSm r[kwfygbl;vdkU ydkvef

owif;XmeawGudk ajymygw,f/

“&D;&JvfOuúX Perez u

usGefawmhfrdwfaqGyg/ 'gayr,fhvnf;

usGefawmfuawmh 'Dupm;orm;udk

a&mif;csoGm;rSm r[kwfygbl;/ usGef

awmfwdkUu aiGvdkwdkif; xkwfa&mif;ae

r,fhtoif;r[kwfygbl;/ usGefawmfh

wdkUu upm;tm;aumif;jyD;awmh pGrf;

aqmif&nfaumif;wJhtoif;yg/ Robert u usGefawmfwdkUtwGuf ta&;ygwJh

upm;orm;wpfa,mufjzpfaevdkUyg” vdkU ajymygw,f/

&D;&Jvftoif;uawmh toif;

uae xGufcGmzG,f&SdaewJh Ronaldo ae&mrSm taumif;qHk; tpm;xdk;rI

jyKvkyfzdkU BudK;pm;aewmjzpfjyD;awmh

James Rodriguez eJU Gareth Bale wdkUudkawmh toif;rSmqufxdef;xm;

rSmjzpfygw,f/ olwdkU[m Lewandowski twGuf tenf;qHk; aygifoef;ig;q,f

avmuf oHk;&zG,f&SdaejyD; t"du ypfrSwf

taeeJU BudK;yrf;oGm;rSmjzpfw,fvdkUvnf;

od&ygw,f/ 'ghaMumifhupm;orm;&JU

at;*sihfeJUawmh tajctaeawG aumif;

aeayr,hfvnf; upm;orm; ra&mif;

csifwJh uvyftoif;Mum;rSm Lewan dowski eJU &D;&Jvfruf'&pf&JU wwd,

tBudrfajrmuf tajymif;ta&TU owif;

awGu b,fvdktqHk;owfoGm;rvJqkd

wmuawmh pdwf0ifpm;p&maumif;yg

w,f/ opfxl;vGif

Ronaldo &JU ESvHk;om;e,fy,f topfavvm;¿¿¿

r Mumao;ci fur S

Jonathan Ross Show rSm

rdef;rawGtaMumif;udk &ifzGifh

xm;wJh Ronaldo [m olU&JU

ESvHk;om;udk udkvdkeDe,fcsJUzdkU

BudK;pm;aew,fvkdU owif;

awGu azmfjyMuygw,f/ ol&JU

ESvHk;om;e,fy,f topfuawmh

ta0;BuD;rSm&SdraecJhbJ teD;qHk;vlwpf

a,mufudk BuHpnfaew,fvdkU azmfjyygw,f/

Ronaldo &JU cspfoltopfvdkU

xifaMu;ay;cHae&oluawmh Ronaldo &JU plygat;*sifhjzpfol Jorge Mendes

&JUorD;jzpfol Marisa Mendes jzpfyg w,f/ Marisa [m Ronaldo &JU &kyf&Sif yGJOD;xGufukdvnf; wufa&mufcJhjyD;

&D;&Jvfpwm;yg0ifwJh abmvHk;yGJawGudk

vnf; wufa&mufMunfh&IcJhw,fvdkU

vnf; od&ygw,f/ opfxl;vGif