WES-KAAPSE DEPARTEMENT VAN OMGEWINGSAKE EN ... · geriewe vir 16 000 dae benut. UITSET DIENSLEWERINGS-AANWYSER WERKLIKE PRESTASIE UITSETTE EN DIENSLEWERINGSNEIGINGS. 53 JAARVERSLAG

46J A A R V E R S L A G 2 0 0 3

W E S - K A A P S E D E P A R T E M E N T V A N O M G E W I N G S A K E E N O N T W I K K E L I N G S B E P L A N N I N G

S

Kalkbaai-opruiming - Haven-nagskuiling 40 000en Kalkbaai - St. James-belastingbetalersvereniging

GeïntegreerdeBesoedeling- enafvalbestuur

Mosselbaai/Groot Brakrivier-inwoners- 50 000opruiming (Parousla-ondernemers- en gemeenskapsontwikkeling-organisasie)

Sir Lowreyspas-toer- en sake- 50 000ontwikkelingstrust(Tshatshu-omgewingsorgprojekte)

Wesfleur-kinderbewaarplek 50 000(Wescare-ontwikkelingsvereniging)

Gemeenskapsbasis-gesondheidsorg 50 000

Siyasebenza-vroue-organisasie 50 000

Manenberg-volksentrum 50 000

Karoo-hulpbronsentrum 50 000

Nkwenkwezi-vroue-organisasie 40 000

Sithandile-vroue-organisasie 50 000

Sivukile-vroue-ontwikkelingsprogram 50 000

Nobuhle-vroue-organisasie 30 000

Bou 'n Beter Toekoms-vroue- 50 000organisasie

Yekumunyu-gemeenskaps- 50 000ontwikkelingsprogram

SUBPROGRAM NAAM VAN INSTELLING R

Masizingise-vroue-organisasie 30 000GeïntegreerdeBesoedeling- enafvalbestuur

Sinethemba-gemeenskapsprojek 30 000

Ncenduluntu-omgewingsgroep 39 000

Stanford-bewaringstrust 30 000

Masizakhe-vroue-organisasie 50 000

Duineveld-kusvereniging 40 000

Hessequa-ontwikkelingsforum 40 000

Wes-Kaapse Natuurbewaringsraad 61 861 000WKNBR

TOTAAL R67 111 000

Oase-vereniging vir 54 357Verstandelik Gestremdes


2.3 PROGRAM 3: KULTUURSAKE

DOEL: Om kultuur te bevorder, die kulturele, historiese bates en hulpbronne van die Wes-

Kaap te bevorder, te bewaar en te bestuur deur verskeie dienste te lewer, en plaaslike

biblioteekowerhede te help om biblioteekdienste te lewer.

PROGRAMONTWIKKELINGSKultuursake bestaan uit die volgende subprogramme:

• Bestuur

• Kultuurdienste

• Museumdienste

• Taaleenheid

• Erfenishulpbron-bestuursdienste

• Biblioteekdienste

• Argiefdienste

SUBPROGRAM 2.3.1: BESTUUR

Hierdie subprogram bied strategiese rigting en administratiewe steun aan al die subpro-

gramme binne Kultuursake, en hou toesig oor die Wes-Kaapse Kultuurkommissie en die Wes-

Kaapse Taalkomitee.

SUBPROGRAM 2.3.2: KULTUURDIENSTE

Hierdie subprogram lê die klem op die bewaring, bevordering en ontwikkeling van die kun-

ste, kultuur en erfenis in die Wes-Kaap.

Kultuurdienste het die sewe kultuurgeriewe onder toesig van die Wes-Kaapse

Kultuurkommissie bestuur. In die oorsigtydperk het 160 groepe die kultuurgeriewe in

Koekenaap, Melkbosstrand, Schoemanspoort, Groot-Drakenstein, Stellenbosch en Bien

Donné gebruik.

In die verslagtydperk het die Wes-Kaapse Kultuurkommissie 173 aansoeke om befondsing

geprosesseer. Meer as 160 000 mense het voordeel getrek uit die dienste en befondsing wat

vir die bewaring, bevordering en ontwikkeling van kultuur beskikbaar was.

Die viering van die 350ste jaar van die Wes-Kaap was ongetwyfeld een van die subprogram

se heuglikste prestasies. Die Viering het hulde gebring aan hoe gebeure oor die afgelope 350

jaar heen bygedra het tot wie ons vandag is. Die subprogram het R2 miljoen vir die jaar lange

47 J A A R V E R S L A G 2 0 0 3


Melkbosstrand is een van die fasiliteite wat Kultuurdienste onder toesig van die Wes-Kaapse Kultuurkommissie bestuur het.

48J A A R V E R S L A G 2 0 0 3


viering beskikbaar gestel. Van dié bedrag was R750 000 bedoel vir programme buite die

grense van die Stad Kaapstad.

'n Geslaagde Vryheidsdagviering is op 27 April 2002 in Mosselbaai gehou, en byna 3 000

mense het dit bygewoon. Die prettige gebeure het die klem op die sinergie tussen kultuur en

die gesinslewe laat val. Gassprekers by die geleentheid was die destydse sPremier van die

Wes-Kaap, mnr. P. Marais, en die Minister van Kultuursake en Sport en Ontspanning, mnr.

P.C. McKenzie.

Sowat 5 000 mense in Philippi-Oos het Jeugdag op 16 Junie 2002 gevier. Die Nasionale

Minister van Maatskaplike Ontwikkeling, dr. Z.S. Skweyiya, en verskeie lede van die Wes-

Kaapse Kabinet, was teenwoordig.

Die Minister het ná openbare oorlegpleging kragtens die Wet op die Wes-Kaapse

Kultuurkommissie en Kultuurraad, 1998 (Wet no. 14 van 1998) nuwe lede in die Wes-Kaapse

Kultuurkommissie aangestel. Die mandaat van die Wes-Kaapse Kultuurkommissie is om kul-

tuur ooreenkomstig die beleid wat die Minister goedkeur, in die Wes-Kaap te bevorder, te

bewaar en te ontwikkel. Die Wes-Kaapse Kultuurkommissie het befondsingstoewysings aan

geregistreerde kultuurrade en bona fide-kultuurorganisasies binne redelike grense bestuur.

SUBPROGRAM 2.3.3: MUSEUMDIENSTE

Die subprogram se bedrywighede is op die bewaring en bevordering van die erfenis van die

Wes-Kaap se mense en die voorsiening van professionele dienste aan museums en verwante

gemeenskapsorganisasies gerig.

Danksy 'n werkswinkel met die titel "Inleiding en Oriëntasie: Agtergrond tot Museumdienste"

het die subprogram daarin geslaag om bedrywighede en prosedures te stroomlyn om beter

dienslewering te bewerkstellig. Sowel

interne as eksterne transformasie het in

die verslagtydperk stukrag gekry. Die

Transformasie-werkgroep het 'n belan-

grike rol gespeel om transformasie ten

opsigte van die profiel van personeel en

beheerliggame, asook die klem van muse-

umuitstallings, in museums te vergemak-

lik. Die transformasie-inisiatiewe het

meer besoekers en deelnemers uit

voorheen gemargi-naliseerde gemeen-

skappe na geaffi-lieerde museums gelok.

Die Museumdiens het die Wes-Kaapse Natuurbewaringsraad

(WKNBR) bygestaan met die ontwikkeling, produsering en

installering van verklarende hulpmiddels te Gamkaskloof

Natuurreservaat.

Darlene Louw, 'n Tekstielbewaarder, ondersoek in Stellenbosch

die bewaringstegnieke wat gebruik is om hierdie trourok wat

terugdateer na 1740 te preserveer.

Me. Katie Abrahams, die pasaangestelde

Museumbestuurder van die George Museum.

Die subprogram se volgehoue ywer om die wanvoorstelling van die openbare geskiedenis in

die Wes-Kaap uit die weg te ruim, het onder meer gelei tot navorsing oor die mense van

Robertson, in samewerking met die plaaslike gemeenskap. Navorsing is ook voltooi vir die uit-

stalling "Mense en Weekdiere". Die navorsing was oor die simboliese en kulturele beduidenis

van weekdiere vir verskeie groepe mense. "Die Oorlog in die Kaapkolonie", 'n reisende uit-

stalling oor die tweede Anglo-Boereoorlog, is in die Stellenbosch-museum bekend gestel.

Daar was beduidende vordering met die vestiging van voorkomingsbewaringsplanne. Die

subprogram het 'n tekstielbewaarder aangestel om 'n tekstieloudit in die 28 provinsiale

museums uit te voer. Hieruit is bewaringsplanne opgestel wat daarna in drie museums in

werking gestel is.

SUBPROGRAM 2.3.4: TAALEENHEID

Die subprogram se bedrywighede is daarop gemik om die gelyke status van die Wes-Kaap se

drie amptelike tale te verseker, en die status van die voorheen gemarginaliseerde inheemse

tale van die Wes-Kaap se mense te verhoog en te bevorder.

In die oorsigtydperk het die Taaleenheid die Minister met die proses van die aanstelling van

nuwe lede in die Wes-Kaapse Taalkomitee bygestaan.

Die lede is: dr. Liesel Hibbert (voorsitter), me. Alet van Huyssteen (ondervoorsitter), dr.

Neville Alexander, mnr. Gideon Joubert, mnr. Ernest Kleinschmidt, mnr. Anthony le Fleur, dr.

Harold Lesch, me. Vuyokazi Nomlomo en dr. Nomsa Satyo.

Die eerste vergadering van die pas aangestelde lede van die Wes-Kaapse Taalkomitee het op

29 Mei 2002 plaasgevind.

'n Uiters suksesvolle Xhosa-bewustheidsweek is van 13 tot 18 Mei 2002 gehou. Die verskeie

bedrywighede wat as deel van die Xhosa-bewustheidsweek plaasgevind het, was onder meer

'n werkswinkel oor inheemse musiek wat aan die Universiteit van Kaapstad aangebied is, 'n

seminaar oor taalbeleid, Xhosa-poësie wat deur Praesa aangebied is, en 'n Xhosa-dag wat by

skole orals in die Skiereiland gehou is. Die hoogtepunt van die week was 'n Xhosa-fees in

Khayelitsha waar sprekers die noodsaaklikheid van die bevordering van Xhosa bevestig het.

Mnr. P.C. McKenzie, Minister van Kultuursake en Sport en Ontspanning, het die fees geopen.

Sowat 2 000 mense het dit bygewoon.

49 J A A R V E R S L A G 2 0 0 3


DIE WES-KAAPSE TAALKOMITEE: Van links na regs (agter) - dr. Harold Lesch, mnr. Ernest Kleinschmidt,

mnr. Gideon Joubert, me. Alet van Huyssteen (Ondervoorsitter), dr. Liesel Hibbert (Voorsitter).

Van links na regs (voor) - mnr. Anthony le Fleur, dr. Nomsa Satyo, me. Vuyokazi Nomlomo en dr. Neville Alexander

50J A A R V E R S L A G 2 0 0 3


Die uitdagings wat vir die Taaleenheid en die Wes-Kaapse Taalkomitee geïdentifiseer is, is die

geslaagde inwerkingstelling van alle goedgekeurde projekte met die spesifieke doel om Gebare

taal te bevorder, en die verhoging van die status van Xhosa vir die res van 2002 en 2003.

SUBPROGRAM 2.3.5: ERFENISHULPBRONBESTUURSDIENSTE

Omdat die funksieverskuiwing van die Nasionale Departement van Kuns, Kultuur, Wetenskap

en Tegnologie na hierdie Provinsie nog nie afgehandel is nie, asook weens regsprobleme, kon

'n Provinsiale Erfenishulpbrongesag nie in die verslagtydperk gevestig word nie.

SUBPROGRAM 2.3.6: BIBLIOTEEKDIENSTE

Die doel van die subprogram was om in samewerking met plaaslike biblioteekowerhede bi-

blioteekdienste van gehalte aan al die Wes-Kaap se inwoners te lewer. Biblioteekdienste se

beleid is op die volgende belangrike beginsels gegrond: vryheid van inligting; die reg op toe-

gang tot alle openbare biblioteke; gratis uitleningsgeriewe vir al die inwoners van 'n plaaslike

owerheid; en die grondstellings van demokrasie, menswaardigheid en gelykheid.

Die aangename bron- en leesgebied van die Pniel Openbare Biblioteek.

'n Moderne, standaard biblioteekfasiliteit is in Julie 2002 op Genadendal geopen.

In die oorsigtydperk het die subprogram 94 365 biblioteekmateriaal-items aan 281 biblioteke

in die Provinsie versprei. Aan die einde van die verslagtydperk (Julie 2002) het 958 974 lede

van biblioteke 7 811 718 biblioteekmateriaal-items geleen.

Finansiële bystand in die gedaante van 'n finale betaling is aan die Drakenstein-munisi-

paliteit gedoen om 'n nuwe biblioteek op Saron te vestig.

Die Openbare Biblioteekweek-veldtog is in Mei 2002 gehou. As opvolg vir die vorige jaar se

uiters suksesvolle tema met die doel om kinders aan te moedig om te lees, was vanjaar se

veldtog daarop gemik om ouers sover te kry om hul kinders te laat lees. Daar was positiewe

terugvoering van deelnemende biblioteke. 'n Hoogtepunt van die week was die besoek van

die Minister, mnr. P.C. McKenzie, aan die biblioteke in die Drakenstein-munisipaliteit.

In Julie 2002 is 'n nuwe openbare biblioteek op Genadendal geopen. Die inwoners van

hierdie historiese dorp kan nou met 'n biblioteekgerief van 'n moderne standaard spog.

Verskeie opleidingskursusse vir Openbare Bibliotekarisse oor onderwerpe soos die herstel

van boeke, oudiovisuele materiaal, interpersoonlike vaardighede, verwysings- en inligtings-

dienste, biblioteekbestuur en leesbevordering is deur die professionele personeel van die

Biblioteekdienste vergemaklik.

Onderhandelings is steeds gevoer om 'n ooreenkoms te bereik om biblioteekdienste op die

munisipale vlak te lewer en 'n diensooreenkoms met die Stad Kaapstad aan te gaan.

SUBPROGRAM 2.3.7: ARGIEFDIENSTE

Hierdie subprogram het dit ten doel om 'n Argiefdiens daar te stel wat argiefsteun aan al die

Provinsie se inwoners sal bied.

Omdat die funksieverskuiwing van die Nasionale Departement van Kuns, Kultuur, Wetenskap

en Tegnologie na hierdie Provinsie nie afgehandel is nie, en weens regsprobleme, kon 'n

Provinsiale Argiefdiens nie in die verslagtydperk gevestig word nie.

51 J A A R V E R S L A G 2 0 0 3


52J A A R V E R S L A G 2 0 0 3


SUBPROGRAM

Bestuur

Kultuurdienste

Finansiële beheer oortwee statutêre liggame.

Toesig oor die twee sub-programme.

Beter diensleweringdeur die ontwikkelingvan diensleweringsver-beteringsprogram.

Aanvaar wetgewing oorWes-Kaapse GeografieseName.

Volledige finansiëlestate van die Wes-KaapseKultuurkommissie endie Wes-KaapseTaalkomitee vir dieOuditeur-Generaal.

Uitvoering vanregsverpligtinge en -mandate.

Aanvaardiensleweringsplan.

Sertifiseer Provinsialewetgewing en stig 'nKomitee vir GeografieseName.

Ongekwalifiseerde ver-slae vir die Wes-KaapseKultuurkommissie endie Wes-KaapseTaalkomitee.

Minimum standaardebereik.

Aanvaar diensleweringsplan.

Konsepwetgewing voorberei en wag datNasionale regulasiesgepubliseer word.

Tussentydse komitee asdeel van die Wes-KaapseKultuurkommissie gestig.

UITSET DIENSLEWERINGS-

AANWYSER

WERKLIKE

PRESTASIE

SUBPROGRAM

Kultuurdienste Lewering van 'n doeltreffende en doelmatige sekretariëlediens aan die Wes-Kaapse Kultuur-kom-missie.

Organiseer spesiale kultuurgebeure(Vryheidsdag, Jeugdag).

Bystand aan kuns- enkultuurorganisasies omkultuur te bewaar, tebevorder en teontwikkel.

Betydse verspreidingvan agendas en notules.

Organiseer 5 vergaderings.

Verkry ongekwali-fiseerde ouditverslag vir2001/2002.

Spesiale gebeure moetop Vryheidsdag enJeugdag plaasvind.

Prosesseer 110 ad hoc-aansoeke, 100 jaarliksetoelaes.

Steun 11 geregistreerdekultuurrade.

Sewe professioneleorganisasies vir uit-voerende kunste.

150 groepe moet kul-tuurgeriewe vir 15 000dae benut.

Betydse verspreidingvan agendas en notules.

5 vergaderings gehou.

Ontvang ongekwali-fiseerde ouditverslag vir2001/2002.

Vryheidsdagvierings op28 April in Mosselbaaien Jeugdag op 16 Juniein Philippi-Oos.

Prosesseer 173 ad hoc-aansoeke, 127 aansoekeom jaarlikse toelaes.

Geen aansoeke van 11kultuurorganisies ontvang nie.

Sewe professioneleorganisasies vir uitvoerende kunste maandeliks bygestaan.

160 groepe het kultuur-geriewe vir 16 000 daebenut.


AANWYSER

WERKLIKE

PRESTASIE

UITSETTE EN DIENSLEWERINGSNEIGINGS

53 J A A R V E R S L A G 2 0 0 3


SUBPROGRAM

Museumdienste Transformeer perma-nente uitstallings ingeaffilieerde museums.

Nuwe reisende uitstallings.

Herstel wanbalanse inopenbare geskiedenisdeur deurlopendenavorsing.

Museum-verwanteopvoedingsprogrammevir volwassenes enleerders.

Nuwe kultuurtoerisme-produkte.

Suksesvolle voltooiingvan opleidings-programme vir museumpersoneel, ledevan beheerliggame enpersoneel.

Een getransformerdepermanente uitstallingvoltooi.

Een nuwe reisende uitstalling voltooi.

Een navorsingsprojekvoltooi.

Twee nuwe opvoedings-programme by museumsingestel.

Een nuwe kultuur-toerisme-produkvoltooi.

Hou een werkswinkel.

Voorbereiding voltooi.

Installering vertraag.

Twee nuwe reisendeuitstallings voltooi ennavorsing vir 'n derdereisende uitstallingaangevoor.

Een navorsingsprojekvoltooi.

Vertraag, hangendeaanstelling van personeel.

Een nuwe kultuur-toerisme-produkvoltooi.

Een werkswinkelvoltooi.


AANWYSER

WERKLIKE

PRESTASIE

SUBPROGRAM

Taaleenheid

Erfenis-hulpbronbestuurs-diens

Biblioteekdienste

Bied administratiewe enprofessionele steun aandie Wes-KaapseTaalkomitee (WKTK)kragtens Artikel 17 vandie Wet op die Wes-Kaapse Tale (Wet no. 13van 1998).

Aanvaar wetgewing opWes-Kaapse Erfenis-hulpbronbestuur.

Instaatstelling vanmunisipaliteite om nuwebiblioteke te bou ofbestaande geriewe op tegradeer.

Volgehoue en doeltref-fende administratiewesteun vir die Wes-Kaapse Taalkomitee inen buite sy mandaat.

Betydse en gereeldevoorbereiding en ver-spreiding van agendasen notules, uitvoeringvan projekte, funksies,vergaderings en finan-sies.

Gesertifiseerde provin-siale wetgewing en diestigting van 'n Wes-Kaapse Erfeniskomitee.

Ten volle toegeruste enwerkende biblioteke.

Twee voltallige ver-gaderings (29 Junie en 31Julie 2002) gehou. Eenuitvoerende vergaderingop 12 Junie 2002 gehou.

Konsep van strategieseplan en begroting vandie Taalkomitee inJunie-Julie 2002 voltooi.

Hou Projek-beplan-ningswerkswinkel op 31Julie 2002.

Stel konsepwetgewingop.

Nuwe biblioteke: 1


AANWYSER

WERKLIKE

PRESTASIE

54J A A R V E R S L A G 2 0 0 3


SUBPROGRAM

Biblioteekdienste Voorsiening vantoepaslike biblioteekma-teriaal aan alle geregistreerde biblioteke in dieProvinsie Wes-Kaap.

Professionele leiding virbibliotekarisse by geaf-filieerde biblioteke..

Bevordering van biblioteekgebruik en -materiaal.

Hoeveelheid materiaalvoorsien.

Lidmaatskap van biblioteke en gebruikvan materiaal.

Personeel tydens kur-susse opgelei.

Materiaal geskep.

Boeke beoordeel: 3 591Materiaal bestel:Boektitels: 1 961Video's: 124 CD's: 26 Titels gekatalogiseer: 2 301 Materiaal geprosesseer:Boeke: 89 235 CD's: 1 669 Oudioboeke: 65 Video's: 3 396

Geaffilieerde sentrums:281; Lede: 958 974 Materiaal geleen:Boeke: 7 368 655 Tydskrifte: 195 011 Klankopnames: 78 242 Video's: 169 810

Totale bywoning: 288

Reklamemateriaal virBiblioteekweek (plastieksakke, plakkersen boekmerke)Plakkate: 2 Kaapse Bibliotekaris: 3 JaarverslagRegstreekse webwerf


AANWYSER

WERKLIKE

PRESTASIE

SUBPROGRAM

Biblioteekdienste

Argiefdienste

Voorsiening van gereke-nariseerde biblioteek-en inligtingstelsel.

Aanvaarding en inwerkingstelling vandie Wetsontwerp op dieWes-Kaapse Argief deurdie Wes-KaapseWetgewer.

Verkryging en bestuurvan nie-openbare enopenbare rekordsingevolge versamel-beleid in Wes-KaapseArgief.

Toegang tot CPALS-biblioteek- en inligting-stelsel.

Aanvaar ProvinsialeWetgewing.

Provinsiale Argiefdiensin die Wes-Kaap.

Ten volle gerekenariseerde biblioteke: 89Inbel-biblioteke: 37

Funksie nog nie vanNasionale Departementvan Kuns en Kultuuroorgedra nie.


AANWYSER

WERKLIKE

PRESTASIE

55 J A A R V E R S L A G 2 0 0 3


OORDRAGBETALINGS

Oordragbetalings vir die Program Kultuursake vir die boekjaar 2002/2003 was soos volg:

Wes-Kaapse Kultuurkommissie 1 854 000Kultuurdienste(WKKR)

Museumdienste

Taaleenheid

Biblioteekdienste

TOTAAL

Chief Jospeh Little 420

Cecil le Fleur 1 851

Sammy Jansen 2 626

Matty Cairncross 2 903

Ou Hawe-museum 3 113

Worcester-musuem 100 313

Wes-Kaapse Taalkomitee 301 000

Drakenstein-munisipaliteit 400 000

2 666 226


56J A A R V E R S L A G 2 0 0 3


2.4 PROGRAM 4: SPORT

DOEL: Om te verseker dat die bevordering van sport en ontspanning deur die voorsiening

van billike, toeganklike en bekostigbare geriewe, programme en dienste tot die heropbou en

ontwikkeling van die Wes-Kaapse gemeenskap sal bydra.

PROGRAMONTWIKKELINGSDie Program Sport bestaan uit die volgende subprogramme:

• Bestuur

• Sportontspanningsontwikkeling

• Spesialisdienste

• Skolesport

• Sportgesondheid


Hierdie subprogram het 'n groot poging aangewend om strategiese en bedryfsleierskap en

-steun te verleen om sportbedrywighede in die Wes-Kaap se gemeenskappe te laat toeneem.

SUBPROGRAM 2.4.2: SPORT- EN ONTSPANNINGSONTWIKKELING

Hierdie subprogram het dit ten doel dat die sosio-ekonomiese voordele van sport en ontspanning

'n algemene verbetering in die lewensgehalte moet meebring. Dit is bereik deur op die aantal deel-

nemers aan sport- en ontspanningsbedrywighede te konsentreer en dié getal te vermeerder deur

streekspele wat in die Boland, Metropool, Weskus en Suidwestelike Distrikte gehou is. Meer

as 97 000 deelnemers is bereik, teenoor die 90 000 deelnemers wat in die visier gestel is. Dié

prestasie kan grootliks toegeskryf word aan die vestiging, in die vorige boekjaar, van die drie

streekskantore in die Boland/Overberg, Weskus/Olifantsrivier en Kaapse Metropool-streke.

Die subprogram was ook baie betrokke by die aanbieding van die Wes-Kaapse Spele in April 2002.

Uitmuntende atlete is gekies om aan die eerste Suid-Afrikaanse Spele in Tshwane in September

2002 deel te neem. Die Wes-Kaapse span het bestaan uit 300 ongestremde en gestremde sportlui

in nege sportkodes soos voetbal, krieket, doelbal, netbal, atletiek en rugby.

Die hoogtepunt van dié inisiatief was dat dit sporttalent op voetsoolvlak blootgelê het, en

gevolglik deelnemers betrek het wat andersins nooit die geleentheid sou gehad het om op só

'n hoë vlak deel te neem nie. Die bykomende voordeel van die inisiatief was dat dit sportor-

ganisasies en -byeenkomste uit die hoofstroom en vir gestremdes saamgevoeg het.

Die Subprogram: Sport- en Ontspanningsontwikkeling was geweldig betrokke by die aanbieding van die Wes-Kaapse Spele

in April 2002. Meer as 300 nie-gestremde en gestremde uitblinkeratlete is na die Opening van die Suid-Afrikaanse Spele

in Tswane geneem.

Om toegang tot sportafrigtings- en -ontwikkelingsgeleenthede te verbeter, het die subprogram 106

sportfederasies en -verenigings befonds om administratief en tegnies te ontwikkel.

Nog 'n prestasie was die suksesvolle inwerkingstelling van die “Sport Stepping Stone (SSS) - skema”

in Bonteheuwel. As 'n gevolg het die aantal skole wat by dié loodsprojek betrokke is, van 14 tot 15

skole toegeneem. Dit het die aantal opgeleide Sportassistente in diens van 105 tot 143 vermeerder.

Die program het meer as 90 000 leerders in die Manenberg- en Bonteheuwel-gebied waar misdaad

hoogty vier, bereik.

SUBPROGRAM 2.4.3: SPESIALISDIENSTE

Die grootste klem van dié subprogram was om sport- en ontspanningsgeriewe te voorsien en

op te gradeer. Daarom is befondsing beskikbaar gestel vir 10 geriewe in landelike en

benadeelde gemeenskappe soos Montagu, Bitterfontein en Rietpoort aan die Weskus. Wat

die voorsiening van sportgeriewe betref, was die subprogram verantwoordelik vir die skep-

ping van 8 nuwe sportrade in landelike gebiede soos Merweville, Beaufort-Wes, Kaapstroom

in Prins Albert en Nduli in Ceres.

Om meer sportgeriewe aan benadeelde en landelike gemeenskappe te lewer, is 'n databasis

geskep om gemeenskappe se behoeftes te bepaal. Die databasis sal die subprogram in staat

stel om navorsing te doen om die sosio-ekonomiese gevolge van sport en ontspanning vir die

Wes-Kaap se mense te bepaal.

Om te verseker dat die Wes-Kaap die land se sportmekka word, het die subprogram bande

met sport- en kultuurfeeste soos die Knysna-oesterfees van Julie 2002 gevestig.

SUBPROGRAM 2.4.4: SKOLESPORT

Daar was groot klem op pogings om personeel aan te stel om seker te maak die subprogram

beweeg van die konsepfase na volle werking. In die oorsigtydperk het die subprogram 'n

Werkstudie-ondersoek onderneem om te verseker dat die Subprogram Skolesport die nodige

menslike hulpbronne sou hê om die Skolesportbeleid in te stel.

57 J A A R V E R S L A G 2 0 0 3


Deur die Direktoraat Sport en Ontspanning se "Bou vir Sport en Ontspanning-program" is 'n totaal van R3 miljoen vir die

bou van 'n 900-sitplek toeskouerpawiljoen by die Blue Downs-kompleks in Eersterivier befonds. Dit is in Februarie 2003

klaargemaak.

58J A A R V E R S L A G 2 0 0 3


Voorts het die Kabinet se goedkeuring van die Skolesportbeleid op 13 Februarie 2002 groot

verwagting onder die publiek gaande gemaak. Talle gemeenskappe het die skynbaar

krimpende rol van sport en ontspanning by skole as 'n probleem beskou. Die gedagte het

ontstaan dat die inwerkingstelling van die Skolesportbeleid 'n positiewe bydrae tot die

holistiese ontwikkeling van alle leerders in die Provinsie sou maak. Dit was egter steeds

gedurig 'n uitdaging om die fondse te verseker wat die subprogram in staat sou stel om 'n

beduidende rol in die inwerkingstelling van die Skolesportbeleid te speel.

SUBPROGRAM 2.4.5: SPORTGESONDHEID

Deur bedrywighede soos jeugkampe is meer mense aan positiewe boodskappe rakende

MIV/vigs blootgestel. 'n Gesonder en aktiewer lewenstyl is dus deur sport- en ontspan-

ningsbedrywighede bevorder en aangemoedig.

Voorts het die subprogram die Departement in die Provinsiale Interdepartementele

Vigskomitee (PIVK) verteenwoordig. Die PIVK is gestig om alle Provinsiale

Staatsdepartemente se bedrywighede t.o.v. MIV/vigs te koördineer. Deur die PIVK kon die

Departement ook sy beleid met die Provinsiale MIV/vigs-plan in ooreenstemming bring. Die

subprogram word beskou as 'n sleutelkomponent in die bestryding van MIV/vigs in die Wes-

Kaap, want hy kan 'n breë spektrum van die bevolking bereik, m.a.w. kinders, jeugdiges, vol-

wassenes en bejaardes.

'n Groot uitdaging hou daarmee verband om vernuwende maniere te vind om opvoed-

kundige MIV/vigs-bewustheidprogramme goed by sport- en ontspanningsprogramme te laat

aansluit. Die lankverwagte Skoolsportbeleid is op 13 Februarie

2002 deur die Kabinet goedgekeur.

59 J A A R V E R S L A G 2 0 0 3


SUBPROGRAM

Sportontspannings-ontwikkeling

Gemeenskap-sport- en -ontspanningsgebeure.

Om deelname aanGemeenskapsport- enontspanningsgeleenthedein die vier streke te verhoog.

• Suidwestelike DistrikteTeiken 20 000 mense in12 gemeenskappe deur30 inisiatiewe.

• WeskusTeiken 20 000 mense in12 gemeenskappe deur30 inisiatiewe.

• BolandTeiken 20 000 mense in12 gemeenskappe in dieBoland deur 30 inisiatiewe.

• MetropoolTeiken 30 000 mense in15 gemeenskappe deur30 inisiatiewe.

• SuidwestelikeDistrikteBereik 25 000 deelne-mers in 12 landelikegemeenskappe deur 30inisiatiewe.

• WeskusBereik 12 000 deelnemers in 8 landelike gebiede deur10 inisiatiewe.

• BolandBereik 25 000 deelnemers in 12landelike gebiede deur20 inisiatiewe.

• MetropoolBereik 35 000 deelnemers in 15 stedelike gebiede deur30 inisiatiewe.


AANWYSER

WERKLIKE

PRESTASIE

SUBPROGRAM


Bied Winterspele aan.

Om deelname aan winterspele-bedrywighede in dievier streke te vermeerder.

Om sportfederasies byte staan om adminis-tratief en tegnies teontwikkel.

• SuidwestelikeDistrikteTeiken 20 000 mense in6 gebiede.

• WeskusDie teiken was 6 gebieden 20 000 deelnemers.

• BolandTeiken 20 000 mense in8 gebiede.

• MetropoolTeiken was 30 000mense in 28 gebiede.

Aantal sportfederasiesbygestaan.

• SuidwestelikeDistrikteBereik 20 000 deelne-mers in 8 gebiede.

• Weskus6 gebiede is bereik, met20 000 deelnemers.

• BolandBereik 20 000 deelnemers in 8gebiede.

• Metropo0lBereik 45 000 deelne-mers in 28 gebiede.

Befondsing is aan 106sportfederasies en -verenigings toegewys.


AANWYSER

WERKLIKE

PRESTASIE

UITSETTE EN DIENSLEWERINGSNEIGINGS

60J A A R V E R S L A G 2 0 0 3


SUBPROGRAM


Bestuurs- enSpesialisdienste

Om die gestremdheid-strukture in die Wes-Kaap te konsolideer.

Bemark die subprogramen sy inisiatiewe.

Integreer sport virgestremdes deur middelvan werkswinkels engeleenthede.

Verhoog kommunikasievan die subprogram enprojekteer 'n same-hangende korporatiewebeeld.

GSSA (Gestremde SportSuid-Afrika) se eersteWes-Kaapse beplan-ningswerkswinkel metinbegrip van allegestremdheidskodesgehou.

Eerste spele gehou waarsportkodes virongestremdes engestremdes saamgevoegis.

Nuwe Sportverenigingvir Dowes vergemaklik.

Westelike Provinsie(WP) -atletiek virgestremdes word assosiaatlid van WP-atletiek.

Korporatiewe identiteitontwikkel en inbrosjures weerspieël.Produksie van 'n CD-Rom met GrootGebeure-strategie virsportbevordering is vergevorder.


AANWYSER

WERKLIKE

PRESTASIE

SUBPROGRAM

Bestuurs- enSpesialisdienste

Verbeter sportgeriewe.

Bied steun aan sportluien afrigters met elite-potensiaal.

Ontwikkel 'n sport-toerismebasis vir dieProvinsie

Bied nuwe en opgeknapte geriewe watop benadeelde en landelike gemeenskappegemik is.

Ontwikkel geriewe-databasis vir ontledings-doeleindes.

Vestig sportrade.

Gemeenskapsbemagti-ging van sportrade t.o.v.geriewebestuur.

Stel personeel aan omdie inwerkingstellingvan programme tevergemaklik.

Skep bande met sport-en kultuurfeeste.

Prosesseer befondsings-aansoeke om grootgebeure.

Befondsing is vir 10geriewe in die Wes-Kaap beskikbaar gestel.

Eerste fase van Bou virSportontspannings-pro-gram (BSRP) -geriefvoltooi.

Deur ontwikkeling vangeriewe is 8 nuwesportrade gevestig.

Bestuurder vanakademie en assistentaangestel.

Aktief betrokke by dieKnysna-oesterfees.

Aansoeke geprosesseeren suksesvolle aansoe-kers ingelig.


AANWYSER

WERKLIKE

PRESTASIE

61 J A A R V E R S L A G 2 0 0 3


SUBPROGRAM

Skolesport

Sportgesondheid

Verhoog deelname aanskolesport.

Integreer MIV/vigs-bewustheidsprogrammemet sport- en ontspan-ningsbedrywighede.

Stel die ondersoek nafunksies en diensstaatin.

Stel die ondersoek nafunksies en diensstaatin.

Die aantal deelnemersaan ons sport- enontspannings-bedrywighede waarpositiewe boodskapperondom MIV/vigsbevorder word.

Personeelfunksies endiensstaat vasgestel.

Personeelfunksies endiensstaat vir dieMIV/vigs-komponentvasgestel.

MIV/vigs-programaangebied by 'njeugkamp wat vir 60jeugleiers voorsieningmaak.


AANWYSER

WERKLIKE

PRESTASIE

OORDRAGBETALINGSGeen oordragbetalings is vir die tydperk 1 April tot 31 Julie 2002 vir die program gemaak nie.

62J A A R V E R S L A G 2 0 0 3


2.5 PROGRAM 5: ONTWIKKELINGSBEPLANNING

DOEL: Om volhoubare ontwikkeling deur provinsiale, streeks- en plaaslike ruimtelike

beplanning en verwante grondontwikkelingsbestuur en inligtingsbestuur te bevorder.

PROGRAMONTWIKKELINGSDie Hoofdirektoraat Ontwikkelingsbeplanning bestaan uit die volgende vier subprogramme:

• Bestuur

• Streeksbeplanning

• Grondontwikkelingsbestuur en

• Inligtingsbestuur


Die subprogram Bestuur bied strategiese en bedryfsrigting aan die Hoofdirektoraat

Ontwikkelingsbeplanning.

Die Hoofdirektoraat Ontwikkelingsbeplanning stuur en monitor ontwikkelingsaangeleenthede

binne die Provinsie en los dit waar toepaslik só op dat volhoubare ontwikkeling optimaal bereik

word. Die Hoofdirektoraat was betrokke by vooruit beplanning, ontwikkelingsbestuur, die

verkryging, ontleding en verspreiding van inligting, die opstelling van wetgewing en regulasies,

en beleidbepaling as 'n oorhoofse taak.

SUBPROGRAM 2.5.2: STREEKSBEPLANNING

Die subprogram Streeksbeplanning het ruimtelike beplanning op provinsiale en streeksvlak

aangevoor en t.o.v. munisipale ruimtelike beplannings- en -ontwikkelingsprojekte kommen-

taar, rigting en steun gelewer.

Die aantal dorpsbeplanningsaansoeke wat afgehandel is, en vordering met inisiatiewe om

riglyne, beleid, handboeke en ruimtelike planne op te stel, het die sukses van die subprogram

bepaal.

Goeie vordering is met die opstelling van die volgende beleid, handboeke en riglyne gemaak:

• 'n Wes-Kaapse Kussone-bestuursbeleid

• 'n Biostreeksbeplanninghandboek en 'n Biostreeksbeplanningsbeleid

• 'n Stedelike Nedersettingsbeleid

• 'n Handboek oor die insluiting van kwessies oor 'n plekgevoel, kuns, geskiedenis,

stedelike verbetering en ontwerp in ruimtelike ontwikkelingsaangeleenthede

• 'n Handboek by die Ruimtelike Ontwikkelingsraamwerk (ROR) ter steun van

munisipaliteite wat hul RORs opstel

Kussorg: Plaaslike mense aan die werk om strande skoon te hou.

• 'n Handboek wat die begrip van Bewaarareas verduidelik om die gesamentlike bestuur

van en beheer oor gebiede deur verskillende grondbesitters toe te laat, met die

gesamentlike doelwit om volhoubare ontwikkeling te bevorder.

Die subprogram was betrokke by die wysiging van Hoofstuk 1 van die Wet op Wes-Kaapse

Beplanning en Ontwikkeling, 1999 (Wet no. 7 van 1999) (WBO) en die opstelling van

toepaslike regulasies.

Munisipaliteite het steun en rigting gekry om hul mandaat t.o.v. ruimtelike beplanning uit te

voer. Daar was goeie vordering met beplanning vir die inwerkingstelling van Geografiese

Inligtingstelsels (GIS) by munisipaliteite, wat aan die Provinsiale inligtingstegnologie (IT)

-netwerk gekoppel sal word.

Munisipale Ruimtelike Ontwikkelingsraamwerke (RORs) is een van die kernkomponente van

Munisipale Geïntegreerde Ontwikkelingsplanne (GOPs), en is beoordeel. Kommentaar is aan

die Provinsiale Koördineerder van Geïntegreerde Ontwikkelingsplanne gelewer. Finansiële

bystand is aan munisipaliteite gelewer om RORs op te stel, en vir ander verwante ruimtelike

beplanningsprojekte. Ruimtelike en verwante ontwikkelings- en dorpsbeplanningsake is ook

gemonitor en beoordeel.

Die subprogram het kommentaar gelewer op 468 grondgebruikbeplanningsaansoeke uit die

489 aansoeke wat vir oorweging na hom verwys is. Voorts het die subprogram kommentaar

gelewer op 35 omgewingsaansoeke wat die Hoofdirektoraat van Omgewingsake na hom ver-

wys het.

Daar was goeie vordering met die opstelling van 'n Provinsiale Ruimtelike

Ontwikkelingsraamwerk (PROR) wat rigting sal gee aan besluite oor ruimtelike ontwikkeling

in die Wes-Kaap. Satellietbeelde wat basiskaarte vir die Provinsiale Ruimtelike

Ontwikkelingsraamwerk (PROR) sal uitmaak, is van LANDSAT (VSA) ontvang.

SUBPROGRAM 2.5.3: GRONDONTWIKKELINGSBESTUUR

Hierdie subprogram het ordelike grondontwikkeling in die Provinsie Wes-Kaap bestuur.

Bepaalde wetgewing van die Nasionale Regering, soos die Wet op Plaaslike Regering:

Munisipale Stelsels, 2000 (Wet no. 32 van 2000), het bepaalde wysigings van die Wet op Wes-

Kaapse Beplanning en Ontwikkeling, 1999 (Wet no. 7 van 1999) genoodsaak. Hierdie wysi-

63 J A A R V E R S L A G 2 0 0 3


Thesen-eiland, Knysna: 'n Volhoubare, luukse ontwikkeling van 'n mariene-aard.

64J A A R V E R S L A G 2 0 0 3


gings is aangebring, en goedkeuring is daarna van die Kabinet verkry om 'n

Wysigingswetsontwerp te adverteer. Die Wysigingswetsontwerp is op 20 November 2002 na

die Staande Komitee verwys, en van 15 Desember 2002 tot 31 Januarie 2003 vir kommentaar

geadverteer. Die tydperk vir kommentaar is later tot 31 Maart 2003 uitgestel. Derhalwe is die

Wetsontwerp nie afgehandel nie, met die gevolg dat die Beplanningshersieningsraad nie

saamgestel kon word nie. Regulasies wat Kragtens die Wet op Wes-Kaapse Beplanning en

Ontwikkeling, 1999 (Wet no. 7 van 1999) uitgevaardig is, kon weens die vertraging in die

goedkeuring van die Wysigingswetsontwerp nie afgehandel word nie.

Die subprogram het aansoeke en appèlle steeds kragtens die Ordonnansie op

Grondgebruikbeplanning, 1985 (Ordonnansie no. 15 van 1985), die Wet op die Opheffing van

Beperkings, 1967 (Wet no. 84 van 1967) en ander toepaslike wetgewing geprosesseer. Die

Beplanningsadviesraad het 293 aansoeke beoordeel. Die subprogram het 'n totaal van 968

aansoeke/sake afgehandel, met inbegrip van 293 appèlle kragtens die Ordonnansie op

Grondgebruikbeplanning, 1985.

Ná 'n proses van openbare deelname is 'n stel konsep-modelsoneringskemaverordenings

voltooi. Die verordenings is aan alle munisipaliteite voorgelê, en ook vir kommentaar gead-

verteer. Opbouende kommentaar is ontvang, en oorlegpleging met verskeie rolspelers,

onder meer Provinsiale Departemente, het plaasgevind om sake van wedersydse belang op

te klaar.

Formele opleiding van munisipale beamptes oor die Wet op Beplanning en Ontwikkeling het

plaasgevind, maar omdat die Wysigingswetsontwerp nog nie afgehandel is nie, was daar

geen opvolgsessies nie. Die subprogram het egter tydens Bou- en Ontwikkelingsforum-ver-

gaderings met munisipaliteite en ander rolspelers verdere opleidingsessies ten opsigte van

huidige wetgewing, uitleg van wetgewing en beleid, kwellingsterreine, ens. gehou. Verskeie

omsendbriewe is aan munisipaliteite en ander belangstellende partye gestuur om leiding en

bystand met die uitleg van beleidsake te gee.

SUBPROGRAM 2.5.4: INLIGTINGSBESTUUR

Die subprogram het ruimtelike en nie-ruimtelike data-inligting ter steun van ontwikkeling-beplanning bestuur.

Die subprogram het steeds 'n ruimtelike en nie-ruimtelike data/inligtingsdiens aan provin-siale departemente en eksterne kliënte gelewer en die Geografiese Inligtingstelsel (GIS) enander inhuis-databasisse tot sy beskikking hiervoor gebruik. Hierdie diens behels hoofsaak-lik die opstelling van kaarte en die voorsiening van elektroniese datastelle, statistiese ver-slae en tabelle. Ruimtelike kerndatastelle en ander tegniese bystand en steun is ook aan dieDepartemente van Plaaslike Regering en Behuising vir rampbeheer en die GekonsolideerdeMunisipale Infrastruktuurprogram gelewer. Gedurige inkorporasie van nuwe ruimtelike ennie-ruimtelike datastelle het die subprogram se Geografiese Inligtingstelsel en inhuis-data-basisse verder verbeter.

Die subprogram het 'n sleutelrol in die afhandeling van 'n omvattende Migrasiestudiegespeel. Vertoë oor die bevindings en aanbevelings van die verslag is tot die Minister en dieKabinet gerig. Die bevindings van die studie sal by die daaglikse bedrywighede van elkeprovinsiale departement geïntegreer word.

Dienslewering is verder verbeter met die plasing van ruimtelike kerndata en sosio-ekonomiese profieltabelle vir elke munisipaliteit op die Departement se webblad. Toegangtot ruimtelike data en tabelle kan verkry word deur 'n gratis aflaaibare kykerwerktuig watook op die webblad voorsien word.

Die subprogram het die Provinsiale Regering in die Suid-Afrikaanse Statistiekraad en die

Sensus 2001-subkomitee verteenwoordig, onder meer om die geloofwaardigheid van die sen-

sus-uitslae te monitor. Na verwagting sal die resultate in 2003 bekend gestel word.

Die subprogram het aktief tot die werkprogram van die verskeie subkomitees van die

Komitee vir Ruimtelike Inligting van die Departement van Grondsake bygedra. Hy het ook

deelgeneem aan die afhandeling van die Wetsontwerp op Ruimtelike Inligting vir voorlegging

aan die Nasionale Kabinet.

Een van die subprogram se hoogtepunte was die geslaagde viering van

Regeringinligtingstelsel (GIS) -dag as deel van die jaarlikse wêreldwye veldtog. Die GIS-dag

het groter bewustheid onder die afgevaardigdes van munisipaliteite en provinsiale departe-

mente geskep.

65 J A A R V E R S L A G 2 0 0 3


Nywerheidstegnikusse, Tshepang Mosieo en Simphiwe Vanqa werk die databasis van die Departement se Geografiese

Inligtingstelsel by.

66J A A R V E R S L A G 2 0 0 3


SUBPROGRAM

Bestuur

Streeksbeplanning

Bereiking van die programdoelwitte.

'n Wes-KaapseKussonebeleid.

Biostreeksbeplannings-handboek omskep inbeleidsdokument watdeur die Kabinetgoedgekeur is.

Handboek oor die inkor-porasie van faktore soosplekgevoel, kuns,geskiedenis, stedelikeverbetering en ontwerpin sake rakende ruimte-like ontwikkeling.

Mate waarin doelwittesoos per prestasie-ooreenkomste en werk-planne bereik is.

'n Goedgekeurde Wes-Kaapse Kussonebeleid.

'n GoedgekeurdeBiostreeksbeplannings-beleid.

Handboek voltooi.

Grootliks bereik, behal-we dié wat deur buite-faktore beïnvloed is.

Voltooi en in Maart 2003aan Kabinet voorgelê.

Konsepbeleid voltooi enaan hersieningspaneelvoorgelê vir finale kom-mentaar voor voorleg-ging aan Kabinet.

Konsep ingesluit byhandboek virKussonebeleid enBiostreeksbeplanning.Nog navorsing aan diegang.


AANWYSER

WERKLIKE

PRESTASIE

SUBPROGRAM

Streeksbeplanning Inset oor RuimtelikeOntwikkeling voorsienvir die opstelling vanBeleid op LandelikeOntwikkeling.

'n Handboek oorProvinsiale RuimtelikeOntwikkelingsraam-werke (RORs) ommunisipaliteite te steun.

'n Handboek oor provin-siale en streeksbelange.

Wysig Hoofstuk 1 enverwante regulasies vanWet op Beplanning enOntwikkeling, 1999 (Wetno. 7 van 1999) (WBO).

RuimtelikeOntwikkelingsaspektegenoegsaam in Beleidop LandelikeOntwikkeling aangespreek.

Handboek voltooi.

Handboek voltooi.

Gewysigde Hoofstuk 1van WBO en Regulasies.

Projek voorheen deur dieDepartement vanLandbou gestu (die voor-malige Departement vanEkonomiese Sake,Landbou en Toerisme).

Nog nie vir insette oorruimtelike ontwikkelinggenader nie.

Konsephandboekvoltooi.

Vordering metHandboek gemaak.Vereis nog navorsing eninsette.

Voltooi wysigings aanHoofstuk 1 en lê aanStaande Komitee voor.Konsepregulasies virHoofstuk 1 voltooi.


AANWYSER

WERKLIKE

PRESTASIE

UITSETTE EN DIENSLEWERINGSNEIGING

67 J A A R V E R S L A G 2 0 0 3


SUBPROGRAM

Streeksbeplanning Konsep-wetsontwerp opWes-KaapseBiosfeerreservaat.

Bevordering van skake-ling met munisipaliteitet.o.v. GeografieseInligtingstelsel (GIS).

Finansiële bystand aanmunisipaliteite virruimtelike beplanning.

Munisipale RuimtelikeOntwikkelingsraamwerkebeoordeel.

Wetsontwerp op Wes-KaapseBiosfeerreservaatvoltooi.

Aanvaarding van konsepdeur munisipaliteite enverkryging van fondse.

Oordragbetalings terwaarde van R6 258 526 toegewys.

RORs wat aanProvinsiale vereistes enstandaarde voldoen.

Vyfde konsep voltooi enontvang, o.m. regskom-mentaar. Werkswinkelsen besprekings gehou.

Konsep deur munisi-paliteite aanvaar enomvattende motiveringaan Kaapse Aksie virMense en die Omgewing(KAMO) voorgelê om bymotivering vir befond-sing deur GlobalEnvironmental Facility(GEF) in te sluit.

Finansiële bystand terwaarde van R6 258 526is na munisipaliteiteoorgedra.

29 munisipale RORsbeoordeel.


AANWYSER

WERKLIKE

PRESTASIE

SUBPROGRAM

Streeksbeplanning Dorpsbeplanningskom-mentaar aan dieDirektoraat Grond-ontwikkelingsbestuuroor grondgebruik-aan-soeke.

Lewer Dorpsbeplan-ningskommentaar aanmunisipaliteite (Streeks-en Provinsiale belang).

Lewer Dorpsbeplan-ningskommentaar aanHoofdirektoraatOmgewingsake ooromgewingsaansoeke.

'n Konsep van 'nProvinsiale RuimtelikeOntwikkelings-raamwerk (PROR).

Provinsiale ruimtelikebeplanningsnavorsingen ondersoeke ooronopgeloste sake rakende dorpsbeplan-ning.

Aantal dorpsbeplan-ningsaansoeke beoordeel.

Aantal dorpsbeplan-ningsaansoeke beoordeel.

Aantal omgewingsaan-soeke beoordeel.

Data en lugfoto's verkry,satellietbeelde verkryen basiskaart opgestel.

Handboeke en riglyneoor onopgeloste sakerakende dorpsbeplan-ning.

468 uit 489 aansoeke(96%) ontvang, is beoordeel.

Geen tot op hede (WBOnie verorden nie).

35 aansoeke ontvang enbeoordeel, en kommentaar gelewer.

Vordering met versamel-ing van data gemaak.Satellietbeelde en lugfo-to's verkry.

Konsepte van hand-boeke en riglyne ooragritoerisme, verblyf,smokkelkroeë,voorsiening van kliniekeen weeshuise wordopgestel.


AANWYSER

WERKLIKE

PRESTASIE

68J A A R V E R S L A G 2 0 0 3


SUBPROGRAM

Grondontwikkelings-bestuur

Pleeg oorleg metWEKPRO om 'n WBO-opleidingshandboek virraadslede op te stel.

GoedgekeurdeWysigingswet op Wes-Kaapse Beplanning enOntwikkeling 2002 engewysigde regulasies.

'nBeplanningshersienings-raad wat doeltreffendfunksioneer.

Model- munisipaleskema-verordenings.

Daar was oorlegplegingmet die HoofUitvoerende Beampte(HUB) van WEKPRO.

Wet en Regulasies inProvinsialeStaatskoerantgepubliseer.

StigBeplanningshersienings-raad.

Voltooi Model- munisi-pale skema-verorde-nings.

WBO verorden, metgevolg dat opleidings-handboek voltooi is.

Die Wysigingswet isafgehandel en op 20November 2002 aan dieStaande Komiteevoorgelê.

DieBeplanningshersienings-raad is nie gestig nie,omdat die Wysigings-wetsontwerp nie veror-den is nie.

Munisipale skema-verordenings is vir kommentaar gepubliseer.

Finale wysigings van dieverordenings wordgedoen.


AANWYSER

WERKLIKE

PRESTASIE

SUBPROGRAM

Grondontwikkelings-bestuur

Inligtingsbestuur

Afhandeling van 9o%van die uitstaande aan-soeke kragtens dieOrdonnansie opGrondgebruik-beplan-ning, 1985 (Ordonnansieno. 15 van 1985), die Wetop die Opheffing vanBeperkings, 1967 (Wetno. 84 van 1967) enander wetgewing.

Munisipale beamptesopgelei t.o.v. Wet opWes-Kaapse Beplanningen Ontwikkeling, 1999(Wet no. 7 van 1999) enRegulasies.

'n GevestigdeDepartementeleDatabasis en Knooppuntvir data/inligting wat instand gehou word.

90% van uitstaande aansoeke aan einde vanboekjaar 2002/03 afgehandel.

Aantal kursusse by kantore van Distriks-munisipaliteite aangebied.

Voeg beskikbaredatarekords by dieOmtwikkelingsbeplan-nings-databasis.

Statistiese datastelle /verslae voorsien.

Statistiese tabelleopgestel.

Omdat die WBO nieverorden is nie, wordalle aansoeke nogkragtens bestaande wet-gewing geprosesseer.

Verordening van WBOuitstaande, dus konopleiding t.o.v. WBO enregulasies nie aangebiedword nie. Opleidingt.o.v. Ordonnansie opGrondgebruikbeplanning(OGGB) duur voort.

99 beskikbare rekordswat verband hou metverskeie statistiek t.o.v.Wes-Kaap is in Ontwik-kelingsbeplanningsdata-basis opgeneem.

28 datastelle/verslae isvoorsien.

39 statistiese tabelle isopgestel.


AANWYSER

WERKLIKE

PRESTASIE

69 J A A R V E R S L A G 2 0 0 3


SUBPROGRAM

Inligtingsbestuur

'n DepartementeleGeografieseInligtingsstelsel- (GIS-)diens wat in standgehou word.

Navorsings- en ontwikkelings-beplanningstudies uitgevoer.

'n Inligtingsbestuurs-webblad wat in standgehou word.

Statistiese vrystellingsdeur Statistieke SA ont-vang en voorsien.

Beskikbare ruimtelikedatastelle ingesluit.

Beskikbare elektroniesedatalae voorsien.

Kaarte opgestel en opversoek voorsien.

Migrasiestudie voltooien aan Kabinetvoorgelê.

Ruimtelike data ensosio-ekonomiesetabelle is op webbladvasgevang.

33 statistiese vrystellingsontvang en voorsien.

113 beskikbare ruimtelikedatastelle by 'nKatalogus vir RuimtelikeData ingesluit.

316 beskikbare datalaevoorsien.

300 kaarte opgestel envoorsien.

Migrasiestudie voltooien aan Kabinetvoorgelê.

Alle ruimtelike data ensosio-ekonomiesetabelle van plaaslikemunisipaliteite suksesvol op webblad vasgevang.


AANWYSER

WERKLIKE

PRESTASIE

SUBPROGRAM

Inligtingsbestuur Nasionale inisiatiewet.o.v. toegang tot enverspreiding van ge-standaardiseerderuimtelike en nie-ruimtelike data gesteun.

Vergaderings bygewoonen bydraes gemaak.

Aktief deelgeneem aan,en bygedra tot, die suk-ses van:

twee vergadering vanKomitee vir RuimtelikeInligting;

tien Subkomiteever-gaderings;

twee vergaderings vanStatistiekraad; en

vier vergaderings vanSensus 2001-subkomi-tee.


AANWYSER

WERKLIKE

PRESTASIE

70J A A R V E R S L A G 2 0 0 3


OORDRAGBETALINGS

Oordragbetalings vir die boekjaar 2002/2003 was soos volg:

Stad Kaapstad 180 000Streeksbeplanning

Blaauwberg 50 000

Helderberg 15 000

Tygerberg 100 000

Weskus-distriksmunisipaliteit 320 000

Matzikama 80 000

Cederberg 170 000

Bergrivier 100 000

Saldanha 130 000

Swartland 50 000

Boland-distriksmunisipaliteit 401 001

Witzenberg 140 000

Drakenstein 482 157

Stellenbosch 250 000

Breedevallei 260 000

Breederivier/Wynland 180 000

Overberg-distrikmunisipaliteit 320 000

Theewaterskloof 70 000

Overstrand 150 000


Kaap Agulhas 183 945Streeksbeplanning

Totale Bedrag

Swellendam 80 000

Eden-distrikmunisipaliteit 660 000

Kannaland 73 667

Mosselbaai 340 000

George 80 000

Oudtshoorn 220 000

Plettenbergbaai 92 155

Knysna 190 000

Sentraal-Karoo-distrikmunisipaliteit 475 000

Laingsburg 125 598

Prins Albert 165 000

Beaufort-Wes 125 000

6 258 523


71 J A A R V E R S L A G 2 0 0 3


DEEL3: VERSLAG VAN DIE OUDIT KOMITEE

VRYWARINGHierdie ouditverslag is 'n vertaalde weergawe van die ouditverslag wat goedgekeur enonderteken is. Die Kantoor van die Ouditeur-generaal aanvaar geen verantwoordelikheidvir moontlike wanvertolkings gedurende die vertalingsproses nie.

VERSLAG VAN DIE OUDITEUR-GENERAAL AAN DIE PROVINSIALE PARLEMENT VAN DIE WES-KAAP OOR DIE FINANSIËLE STATE VAN DIE DEPARTEMENT VAN OMGEWINGSAKE ENONTWIKKELINGSBEPLANNING (POS 9) VIR DIE JAAR WAT OP 31 MAART 2003 GEËINDIG HET

1. InleidingDie Ouditkomitee lewer met genoeë sy verslag vir die bovermelde boekjaar.

2. Ouditkomiteelede en -bywoning

2.1 Op 4 Mei 2000 het die Hoof van die Provinsiale Tesourie ingevolge artikel 17(2) en 77(c)van die Wet op Openbare Finansiële Bestuur, 1999 (Wet 1 van 1999) 'n gesentraliseerdeOuditkomitee vir die Wes-Kaapse Provinsiale Regering gestig. Die Ouditkomiteehandveshet vereis dat die Ouditkomitee minstens vier maal per kalenderjaar moet vergader omaan interne ouditkwessies aandag te skenk. As gevolg van 'n onvermoë om gekwali-fiseerde lede aan te stel, is hierdie ouditkomitee egter sedert September 2001 nie meerbedrywig nie.

2.2 Vervolgens het die Wes-Kaapse Provinsiale Kabinet (Kabinetsbesluit 75/2003, gedateer 30

April 2003) vyf ouditkomiteelede soos hieronder genoem op 23 Junie 2003 vir die tydperk

van 1 April 2003 tot 31 Maart 2005 in die gedeelde Ouditkomitee aangestel.

LedeMnr. J.A. Jarvis (Voorsitter)

Me. L. Hendry

Mnr. J. January

Mnr. V.W. Sikobi

Mnr. R. Warley

2.3 Die pasaangestelde gedeelde Ouditkomitee het amptelik op 4 en 5 Augustus 2003 vir dieeerste maal vergader om die verslae van die Ouditeur-generaal en die FinansiëleJaarstate vir die boekjaar wat op 31 Maart 2003 geëindig het en die opdragte wat daaropvan toepassing is, te oorweeg.

3. Verantwoordelikheid van die Ouditkomitee

3.1.1 Die Ouditkomitee lewer verslag dat daar nie geleentheid was om sy handves, opdragteingesluit, formeel te oorweeg nie en dat die Riglyne vir Ouditkomiteelede en dieProefverslag van die Ouditkomitee soos vervat in Nasionale Tesourie se Gids vir die voor-bereiding van jaarverslae vir nasionale en provinsiale departemente vir die jaar wat op31 Maart 2003 geëindig het, bladsye 31 tot 35, as sy opdragte vir die doeleindes van hierdieverslag aangeneem is.

3.2 Die Ouditkomitee doen ook verslag dat hy sy verantwoordelikhede voortspruitend uitartikel 38(1)(a) van die Wet op Openbare Finansiële Bestuur, 1999 (Wet 1 van 1999) en dieTesourieregulasie 3.1.13 nakom.

4. Doeltreffendheid van Interne Beheer

4.1 Die stelsel van interne beheer is doeltreffend soos in die verslag van die Ouditeur-generaal weergegee.

72J A A R V E R S L A G 2 0 0 3


4.2 Hoewel die Departement 'n risikobestuurstelsel geïmplementeer het, is dit nog nie heel-

temal in werking nie. Daarom is die interne beheerstelsels nie gebaseer op 'n beoorde-

ling van sleutelrisiko's nie en sodanige interne beheerstelsels kan dus nie as doeltreffend

geag word nie.

4.3 Die Ouditkomitee neem daarvan kennis dat slegs beperkte interne oudits by hierdie

departement gedurende die oorsigjaar uitgevoer is en doen aan die hand dat dringende

korrektiewe maatreëls deur die ouditplan ingestel word.

5. Evaluering van Finansiële State

5.1 Die Ouditkomitee het die verslag van die Ouditeur-generaal nagegaan en die geoudi-

teerde finansiële jaarstate wat by die jaarverslag ingesluit is met die Ouditeur-generaal

bespreek.

5.2 Die Ouditkomitee stem saam met en aanvaar die gevolgtrekkings van die Ouditeur-ge-

neraal oor die jaarlikse finansiële state en is van mening dat die geouditeerde finansiële

jaarstate aanvaar en saam met die verslag van die Ouditeur-generaal gelees moet word.

(J.A. JARVIS)

VOORSITTER VAN DIE WES-KAAPSE PROVINSIALE

REGERING SE GEDEELDE OUDITKOMITEE

DATUM: 6 AUGUSTUS 2003

73 J A A R V E R S L A G 2 0 0 3


DEEL 4 FINANSIËLE JAARSTATE

BESTUURSVERSLAGvir die jaar tot 31 Maart 2003

Verslag deur die Rekenpligtige Beampte aan die Uitvoerende Gesag en die Wes-Kaapse Parlement.

Algemene oorsig oor die stand van finansiële sake

Die Departement het in die oorsigtydperk talle beleidsbesluite en strategiese kwessies in die

gesig gestaar, onder meer die volgende:

• Herstrukturering van die Wes-Kaapse NatuurbewaringsraadIn Februarie 2002 het die Wes-Kaapse Natuurbewaringsraad 'n herstruktureringsproses

aangepak wat deur artikel 189 van die Wet op Arbeidsverhoudinge, 1995 (Wet no. 66 van

1995) gerig is. Die departement het die Wes-Kaapse Natuurbewaringsraad finansieel byge-

staan deur R8,897 miljoen vir dié doel beskikbaar te stel.

• OmgewingskommissarisDie vestiging van die Kantoor van die Omgewingskommissaris as 'n Bylae 3, Deel C openbare

entiteit, het nie plaasgevind nie. Goedkeuring deur die Nasionale Tesourie om die openbare

entiteit te vestig, kragtens artikel 38(1)m van die Wet op die Bestuur van Publieke Finansies,

1999, word nog afgewag.

• Potensiële lasteDie Departement is tans betrokke by hofsake waarby ontwikkelingsbeplanning en omge-

wingsake betrokke is, en dit kan aanleiding gee tot hofuitsprake wat die betaling van ver-

goeding en/of regskoste tot gevolg kan hê.

• OmgewingsimplementeringsplanDie provinsiale Omgewingsimplementeringsplan is vir aanvaarding en publikasie in die

Staatskoerant aan die Kabinet voorgelê. Die jaarlikse hersieningsverslag is opgestel en teen

die spertyd ingedien. Die provinsiale Omgewingsimplementeringsplan is op Maandag 4

November 2002 in die Buitengewone Provinsiale Staatskoerant gepubliseer (Kennisgewing

344 van 2002).

• Wysigingswet op Wes-Kaapse Beplanning en OntwikkelingDie Wet op Plaaslike Regering: Munisipale Stelsels, 2000 (Wet no. 32 van 2000) is in werking

gestel, en het bepaalde wysigings aan die Wet op Wes-Kaapse Beplanning en Ontwikkeling,

1999 (Wet no. 7 van 1999) genoodsaak. Die Wysigingswetsontwerp op Wes-Kaapse

Beplanning en Ontwikkeling is op 20 November 2002 aan die Staande Komitee voorgelê en

van 15 Desember 2002 tot 31 Januarie 2003 vir kommentaar geadverteer. Die tydperk vir kom-

mentaar is later tot 31 Maart 2003 verleng. Konsepregulasies kragtens die Wet is ook opge-

stel. Omdat die Wet nie aanvaar is nie, kon die Beplanningshersieningsraad nie ingestel word

nie, en is aansoeke kragtens die bestaande wetgewing geprosesseer.

• MigrasiestudieDie Departement het 'n sleutelrol in die afhandeling van 'n omvattende Migrasiestudie in die

Wes-Kaap gespeel. Die bevindings en aanbevelings van die verslag is aan die Provinsiale

Topbestuur en die Provinsiale Kabinet voorgelê. 'n Besluit is geneem dat die aanbevelings

van die verslag in die werk van elke provinsiale departement geïntegreer moet word.

• Wes-Kaapse KussonebeleidDie Wes-Kaapse Kussonebeleid is voltooi, maar goedkeuring deur die Kabinet moet nog ver-

leen word.

74J A A R V E R S L A G 2 0 0 3


• Regulasies rakende VeldvoertuieDie Departement het 'n sleutelrol gespeel in die inwerkingstelling van die Regulasies ra-

kende Veldvoertuie wat in Januarie 2002 sowel nasionaal as provinsiaal in werking getree

het. As deel van die Departement se inwerkingstellingsplan is 'n provinsiale taakspan gestig

om die inwerkingstellingsproses te stu.

• Verhaalbaarheid van DebiteureIngeskuit in die balansstaat onder debiteure, is “n bedrag van R4.2 miljoen invorderbaar van

die Departement van Waterwese en Bosbou wat eers aan hierdie departement uitbetaal sal

word by voltooiing van ’n bevredigende oudit van uitgawedokumentasie wat hierdie bedrag

staaf. Daar is aanduidings dat die betaling van hierdie bedrag in die loop van die 2003/04

boekjaar suksesvol afgehandel sal word.

GEBEURE VAN BELANG

• DepartementalisasieDie Kabinet het die inwerkingstelling van die nuwe departementalisasiemodel op 2 Julie 2002goedgekeur, onder meer dat die Departement van Omgewings- en Kultuursake en Sport van1 Augustus 2002 herstruktureer word. Gevolglik was veranderings aan die struktuur van dievoormalige Departement van Omgewings- en Kultuursake en Sport nodig om die volgendetwee nuwe Departemente, wat op 1 Augustus 2002 gestig is, teweeg te bring:

Begrotingspos 9: Omgewingsake en Ontwikkelingsbeplanning, enBegrotingspos 14: Kultuursake en Sport.

Voorts is die Ontwikkelingsbeplanningsfunksie wat voorheen onder Begrotingspos 8:Beplanning, Plaaslike Regering en Behuising geressorteer het, ook na hierdie Departementverskuif.

Die Korporatiewe Dienste-komponent van die Departement, wat alle personeel-, finansiëleen ander personeelfunksies behartig, het van 1 Augustus 2002 op 'n agentskapsbasis 'n diensaan die Departement van Kultuursake en Sport gelewer, en sal so 'n agentskapsdiens steedsvan 1 April 2003 lewer, totdat laasgenoemde Departement genoeg vermoë het. Vorentoe lêdie uitdaging daarin om steeds 'n agentskapsdiens aan die Departement van Kultuursake enSport te lewer, en terselfdertyd die korporatiewe diens-funksie aan die Departement vanOmgewingsake en Ontwikkelingsbeplanning te lewer.

• Viering van die 350ste Bestaansjaar van die Wes-KaapDeelname aan die Viering van die 350ste Bestaansjaar van die Wes-Kaap was een van die

Departement se heuglikste prestasies. Die Viering het hulde gebring aan ons erfenis, en hoe

dit vorm gegee het aan wat ons tans in 'n nuwe era van demokrasie is.

• Verandering van MinistersMin. D.M. Malatsi is op 4 November 2002 as Adjunk-Minister van Maatskaplike Dienste

aangestel, terwyl mnr. J.P. Gelderblom op 4 November 2002 as waarnemende Minister van

Omgewingsake en Ontwikkelingsbeplanning aangestel is.

• Wêreldspitsberaad oor Volhoubare Ontwikkeling (WSVO)Die Departement het aktief deelgeneem aan die WSVO wat van 26 Augustus tot 4 September

2002 in Johannesburg aangebied is.

BELANGRIKE PROJEKTE

• Wes-Kaapse Operasie OpruimDie Wes-Kaapse Operasie Opruim-program met die doel om die fisiese omgewing van die

Wes-Kaap te verbeter, het die tweede jaar van sy inwerkingstelling ingegaan, met 131 nie-

75 J A A R V E R S L A G 2 0 0 3


regeringsorganisasies en gemeenskapsgegronde organisasies en 25 plaaslike owerhede wat

om befondsing aansoek gedoen het. Oordragbetalings ter waarde van R5,25 miljoen is aan

nie-regeringsorganisasies, gemeenskapsgegronde organisasies en munisipaliteite gemaak.

• Geïntegreerde OntwikkelingsplanneMunisipale Ruimtelike Ontwikkelingsraamwerke is een van die kernkomponente van diemunisipale Geïntegreerde Ontwikkelingsplan, en is beoordeel. Kommentaar is aan dieKoördineerder van die Provinsiale Geïntegreerde Ontwikkelingsplan gelewer.Oordragbetalings ter waarde van R6,259 miljoen is gemaak aan munisipaliteite omRuimtelike Ontwikkelingsraamwerke en ander verwante ruimtelike beplanningprojekte opte stel.

Die mate waarin die Geïntegreerde Ontwikkelingsplan omgewingskwessies aangespreek het,is ook beoordeel, en kommentaar is in dié opsig aan die Koördineerder van die ProvinsialeGeïntegreerde Ontwikkelingsplan gelewer.

BESTEDINGSNEIGINGS

Die Departement se oorspronklike begrotingstoewysing vir die boekjaar 2002/2003 wasR187,469 miljoen. 'n Bedrag van R46,268 miljoen is van 1 Augustus 2002 weens departemen-talisasie na Begrotingspos 14: Kultuursake en Sport verskuif. Die verskuiwing van fondse is op27 November 2002 in die aangepaste begroting bewillig, wat die totale begrotingstoewy-singop R141,201 miljoen te staan bring. Die begrote eie inkomste vir die boekjaar 2002/2003 wasR1,253 miljoen. 'n Bedrag van R0,058 miljoen is na Begrotingspos 14: Kultuursake en Sport ver-skuif, wat die totale aangepaste inkomstebegroting op R1,195 te staan bring. Die werklikeinkomste geïn, was R1,475 miljoen.

Die Departement het in die boekjaar 2002/2003 'n algemene besparing van R1,364 miljoenteweeggebring. Die besparing was grootliks daaraan te danke dat die Omgewingskommissaris

nie ingestel is nie (R1,160 miljoen).

Die Departement het inkomste uit die volgende bronne ontvang:

• Personeelparkering;

• verhaling van voorskotte - gesubsidieerde motorvervoer van bepaalde personeellede;

• verlore biblioteekboeke;

• amptelike verblyf vir persone wat by kultuursentrums in diens is;

• verkoop van publikasies; en

• gelde vir toegang tot inligting

• Dienste wat die departement lewer'n Lys van dienste gelewer word in Deel 3 van die jaarverslag verstrek.

• Tariefbeleid Al die tariewe word getoon in die tariefregister wat op 1 April 2000 in werking getree het, en

wat jaarliks aangepas word.

• OnderbestedingDie Departement het 'n algehele besparing van R1,364 miljoen vir die boekjaar 2002/2003

teweeggebring. Die onderbesteding was grootliks danksy 'n besparing van R1,250 miljoen

t.o.v. Program 2: Omgewingsake, hoofsaaklik omdat die Omgewingskommissaris nie ingestel

is nie.

• VermoëbeperkingsDie Korporatiewe Dienste-komponent van die Departement, wat alle personeel-, finansiële

en ander personeelfunksies behartig, het van 1 Augustus 2002 op 'n agentskapsbasis 'n diens

aan die Departement van Kultuursake en Sport gelewer. Die nuwe organisasiestrukture vir

albei departemente is eers op 2 Desember 2002 goedgekeur. Dit het ernstige vermoëbeper-

76J A A R V E R S L A G 2 0 0 3


kings tot gevolg gehad, want Korporatiewe Dienste moes dienste sonder enige bykomende

personeellede vir albei departemente op bestaande diensvlakke in stand hou.

Besluit 7 van 2002 van die Staatsdiens se Koördinerings- en Bedingingsraad, asook die

gevolge van departementalisasie, het 'n groot invloed gehad op die vul van poste in die tyd-

perk 2002/2003 om 'n volle personeelbesetting volgens die diensstaat te verkry. Die poste is

meestal middel- en junior bestuurders wat vir dienslewering en die bereiking van strategiese

doelwitte en statutêre verpligtings uiters belangrik is.

Voorts is vermoëbeperkings vererger omdat alle poste op Vlak 9 en hoër aan 'n posbe-

oordeling onderworpe is voordat 'n pos gevul kon word. Dit het 'n onvermydelike vertraging

met die vul van sulke poste teweeggebring. Alle korporatiewe dienste-poste in die nuwe

organisasiestruktuur was egter onderworpe aan taakbeoordelings voordat die strukture

goedgekeur is.

Interne bevorderings het ook 'n aanslaan-effek gehad en vermoë negatief beïnvloed weens

verdere vakatures wat as gevolg van interne bevorderings ontstaan het. Die Departement

het dié beperking aangespreek deur te sorg dat alle nuwe poste ten tyde van hul skepping

beoordeel is, en 'n proses aan te voor wat daarop uitgeloop het dat alle poste van Vlak 9 en

hoër weer beoordeel is voordat sulke poste vakant geraak het.

• Gebruik van skenkerfondseGeen skenkerfondse is vir die boekjaar 2002/2003 ontvang nie.

OPENBARE ENTITEITE

• Wes-Kaapse Natuurbewaringsraad Die Raad is kragtens die Wet op die Wes-Kaapse Natuurbewaringsraad, 1998 (Wet no. 15 van

1998) ingestel. Kragtens artikel 47(1) van die Wet op die Bestuur van Openbare Finansies,1999 (WBOF), het die Minister van Finansies die Raad met ingang van 1 April 2001 as 'n Bylae3, Deel C provinsiale openbare liggaam gelys. Die Raad se doelwitte is:

(a) om natuurbewaring en verwante aangeleenthede in die provinsie te bevorder en teverseker,

(b) om dienste te lewer en geriewe te voorsien vir navorsing en opleiding in verband met-natuurbewaring en verwante aangeleenthede in die provinsie, en

(c) om die doelwitte in paragrawe (a) en (b) na te streef om inkomste te skep.

In die boekjaar 2002/2003 is oordragbetalings ter waarde van R52,476 miljoen aan die Wes-Kaapse Natuurbewaringsraad gemaak, en moes hy aan artikel 38(1)(j) van die WBOF voldoen.Hierdie bedrag is aangevul deur R9,385 miljoen deur middel van 'n aangepaste begroting, watdie totale begrotingstoewysing op R61,861 miljoen te staan gebring het. Die aangepastebegroting is ingesluit by die Wes-Kaapse Aanpassingsbegrotingswet, 2002 (Wet no. 9 van2002) en is soos volg saamgestel:• R0,488 miljoen was vir regskoste ten opsigte van verskeie gebeure en hofsake wat voor

die stigtingsdatum van die Wes-Kaapse Natuurbewaringsraad plaasgevind het.• R8,897 miljoen was vir skeidingspakkette weens die herstruktureringsproses van die

Wes-Kaapse Natuurbewaringsraad.

• Wes-Kaapse Taalkomitee Die Komitee is kragtens die Wes-Kaapse Taalwet, 1998 (Wet no. 13 van 1998) ingestel.Kragtens artikel 47(1) van die Wet op die Bestuur van Openbare Finansies, 1999 (WBOF), hetdie Minister van Finansies die Komitee met ingang van 1 Junie 2001 as 'n Bylae 3, Deel Cprovinsiale openbare liggaam gelys. Onder andere sorg hierdie Komitee dat die Wes-Kaap sedrie amptelike tale gelyke status geniet, en dat die Wes-Kaap se voorheen gemarginaliseerdeinheemse tale aktief bevorder word. Die openbare entiteit het tot 31 Julie 2002 onder dieDepartement geressorteer, maar weens die departementalisasie het hy van 1 Augustus 2002

77 J A A R V E R S L A G 2 0 0 3


onder die Departement van Kultuursake en Sport geval.

In die boekjaar 2002/2003 is oordragbetalings ter waarde van R0,301 miljoen aan die Komiteegemaak, en moes hy aan artikel 38(1)(j) van die WBOF voldoen.

• Wes-Kaapse Kultuurkommissie Die Kommissie is kragtens die Wet op die Wes-Kaapse Kultuurkommissie en Kultuurrade,1998 (Wet no. 14 van 1998) ingestel. Kragtens artikel 47(1) van die Wet op die Bestuur vanOpenbare Finansies, 1999 (WBOF), het die Minister van Finansies die Kommissie met ingangvan 1 Junie 2001 as 'n Bylae 3, Deel C provinsiale openbare liggaam gelys. Die Kommissie biedbystand aan kuns- en kultuurorganisasies om kultuur in die Wes-Kaap te bewaar, te bevorderen te ontwikkel. Die openbare entiteit het tot 31 Julie 2002 onder die Departement geres-sorteer, maar weens die departementalisasie het hy van 1 Augustus 2002 onder dieDepartement van Kultuursake en Sport geval. In die boekjaar 2002/2003 is oordragbetalingster waarde van R1,854 miljoen aan die Wes-Kaapse Kultuurkommissie gemaak, en moes hyaan artikel 38(1)(j) van die WBOF voldoen.

Die jaarverslae en finansiële state van al bogenoemde openbare liggame en die departe-

mentele jaarverslag sal kragtens artikel 65(1)(a) van die WBOF deur die betrokke Uitvoerende

Gesag in die Provinsiale Parlement ter tafel gelê word.

Ander organisasies waaraan oordragbetalings gemaak isDie lys liggame waaraan oordragbetalings gemaak is, met inbegrip van die doel van die oor-

dragbetalings en die toerekenbaarheidsreëlings wat bestaan, word in Deel 2 van die

Jaarverslag gemeld.

REËLINGS VIR KORPORATIEWE BESTUUR

Die Bedrogvoorkomingsplan vir die Departement is in die boekjaar 2002/2003 in werking ge-stel. Die Bedrogvoorkomingsplan sluit die Bedrogvoorkomingsbeleid en die Departement se

gedragskode in. 'n Gedetailleerde risikobeoordeling word tans in samewerking met dieInterne Oudit-eenheid vir die nuwe Departement opgestel. Die Departement deel dieProvinsie se gesentraliseerde Ouditkomitee. Alle senior bestuurslede het hul finansiëlebelange openbaar gemaak, soos vereis deur Hoofstuk 3, regulasie C.1 van dieStaatsdiensregulasies, 2001 (No. R.1 van 5 Januarie 2001).

GESTAAKTE BEDRYWIGHEDE/BEDRYWIGHEDE WAT GESTAAK STAAN TE WORD

Met die stigting van die Wes-Kaapse Natuurbewaringsraad (WKNBR) op 1 April 2000 het die

natuurbewaringsfunksies wat die Departement voorheen uitgevoer het, in die Raad gesetel.

Op 1 April 2001 het die personeellede wat verkies het om nie na die Raad verplaas te word

nie, as gesekondeerde personeel by die Raad aangebly. Hulle het tot 31 Maart 2002 die keuse

gehad om werknemers van die Raad te word. Op 31 Maart 2002 was 'n totaal van 27 perso-

neellede steeds na die Raad gesekondeer.

Die Minister van Omgewingsake en Ontwikkelingsbeplanning het daarna 'n verlenging van

hul sekondering tot 30 Junie 2002 goedgekeur. Die uitdiensstellingskoste vir die Departement

van die botallige personeel wat verkies het om nie werknemers van die Raad te word nie,

was R0,455 miljoen. Vier botallige personeellede is in vakante poste in die Departement

opgeneem.

Die departementalisasie ook beteken dat die kultuursake- en sportfunksies van 1 Augustus

2002 na die Departement van Kultuursake en Sport verskuif is.

NUWE/VOORGESTELDE BEDRYWIGHEDE

Met ingang van April 2002 is die departementele rekenkundige funksies op hierdie

Departement afgewentel, en dit het 'n toename in die aantal personeel van die Direktoraat:

Finansiële Administrasie meegebring. Om die funksie te befonds, is 'n bedrag van R1,964

78J A A R V E R S L A G 2 0 0 3


miljoen vir die boekjaar 2002/2003 na die Departement verskuif.

Die datatik-funksie is ook van Desember 2002 na die Departement afgewentel, en een pos is

verplaas, met die gevolg dat een pos na die Direktoraat: Finansiële Administrasie verskuif is.

Om hierdie funksie te befonds, is 'n bedrag van R0,051 miljoen vir die boekjaar 2002/2003 na

die Departement verskuif.

Departementalisasie het ook beteken dat die ontwikkelingsbeplanningsfunksies van 1

Augustus 2002 na die Departement verskuif is, en dit het 'n toename in personeel meege-

bring. Om die funksie te befonds, is 'n bedrag van R16,419 miljoen vir die boekjaar 2002/2003

na die Departement verskuif.

GEBEURE NÁ DIE VERSLAGDATUM

Geen wesenlike feite of gebeure het tussen die verslagdatum en die datum waarop hierdie

verslag gemagtig is, plaasgevind.

VORDERING MET VERBETERING VAN FINANSIËLE BESTUUR

Die Departement het kwartaalliks aan die Uitvoerende Owerhede en die Provinsiale Tesourie

verslag gedoen oor vordering met die inwerkingstelling van die Wet op die Bestuur van

Openbare Finansies. Die vorderingsverslag was onder meer oor vordering met die inwer-

kingstelling van die onmiddellike prioriteite. Alle tekortkomings wat die Provinsiale Tesourie

geïdentifiseer het, is toepaslik aangespreek. Die Departement het met welslae voldoen aan

die nominale voldoening aan die inwerkingstelling van die eerste fase van die Wet op die

Bestuur van Openbare Finansies. In dié opsig het die Departement by inwerkingstelling 99%

bereik, soos deur die Provinsiale Tesourie bepaal - die hoogste in die Provinsie.

PRESTASIE-INLIGTING

Prestasie-inligting word in Deel 2 van die Jaarverslag gemeld.

ANDER

'N STAAT VAN VERANDERINGS IN NETTO BATES/EKWITEIT word ingevolge rekenkundige beleid

soos deur die Nasionale Tesourie voorgeskryf, vereis. Die Departement het egter nie aan hierdie

vereiste voldoen nie, want die staat is op aangroeiingsrekenkunde ingestel, en die Departement

werk nog op die grondslag van kontant-rekenkunde, en kan dus nie voldoen nie.

GOEDKEURING

Die finansiële jaarstate soos op bladsy 81 tot 105 uiteengesit, is die deur die Rekenpligtige

Beampte goedgekeur.

.....................................................

T. Tolmay

Rekenpligtige Beampte

30 Mei 2003

79 J A A R V E R S L A G 2 0 0 3


VERSLAG VAN DIE OUDITEUR-GENERAAL

VRYWARINGHierdie ouditverslag is 'n vertaalde weergawevan die ouditverslag wat goedgekeur en onderteken is. Die Kantoor van die Ouditeur-generaalaanvaar geen verantwoordelikheid vir moontlike wanvertolkings gedurende die vertalingspros-es nie.

VERSLAG VAN DIE OUDITEUR-GENERAAL AAN DIE PROVINSIALE PARLEMENT VAN DIE WES-KAAP OOR DIE FINANSIËLE STATE VAN DIE DEPARTEMENT VAN OMGEWINGSAKE ENONTWIKKELINGSBEPLANNING (POS 9) VIR DIE JAAR WAT OP 31 MAART 2003 GEËINDIG HET

1. OUDITOPDRAG

Die finansiële state soos uiteengesit op bladsye 81 tot 105 van die jaar wat op 31 Maart 2003geëindig het, is ingevolge artikel 188 van die Grondwet van die Republiek van Suid-Afrika,1996 (Wet 108 van 1996) geouditeer, lees dit saam met artikels 3 en 5 van die Wet op dieOuditeur-Generaal, 1995 (Wet 12 van 1995). Hierdie finansiële state, die handhawing vandoeltreffende beheermaatreëls en die nakoming van toepaslike wette en regulasies is dieverantwoordelikheid van die rekenpligtige beampte. My verantwoordelikheid is om,gebaseer op die oudit, 'n mening oor hierdie finansiële state uit te spreek.

2. AARD EN OMVANG

Die oudit is ooreenkomstig die Verklarings van Suid-Afrikaanse Ouditstandaarde uitgevoer.Daardie standaarde vereis dat ek die oudit beplan en uitvoer ten einde 'n redelike verseker-ing te verkry dat die finansiële state vry van wesenlike wanvoorstellings is.

'n Oudit sluit die volgende in:• ondersoek, op 'n toetsbasis, bewys wat die bedrae en openbarings in die finansiële state

ondersteun,• assessering van die rekeningkunde beginsels wat gebruik is en betekenisvolle ramings

wat deur bestuur gemaak is, en• evaluering van die algehele aanbieding van die finansiële state.

'n Oudit sluit voorts 'n ondersoek, op 'n toetsbasis, in van bewyse wat in alle materiëleopsigte ooreenkom met die toepaslike wette en regulasies wat onder my aandag gebring is,dit ondersteun en van toepassing op finansiële aangeleenthede is.

Ek vertrou dat die oudit 'n redelike basis vir my mening verskaf.

3. OUDITMENING

Na my mening verteenwoordig die finansiële state in alle materiële opsigte die regverdigefinansiële posisie van die departement soos op 31 Maart 2003 en die resultate van sy bedry-wighede en kontantvloeie vir die jaar het ooreenkomstig die voorgeskrewe rekeningkundigepraktyk en op 'n wyse soos vereis deur die toepaslike wet ten einde geloop.

4. SAAKBEKLEMTONING

Sonder wysiging van die ouditmening wat hierbo uitgespreek is, word die aandag gevestig opdie volgende sake:

Sake wat nie die finansiële state beïnvloed nie

(a) Interne ouditTydens die oorsigjaar was die enigste oudit wat deur interne oudit by hierdie departementuitgevoer is ten opsigte van die vorige Departement van Omgewing- en Kultuursake en SportGeen oudit wat net oor die aktiwiteite van die Departement van Omgewingsake enOntwikkelingsbeplanning gehandel het, is deur interne oudit uitgevoer nie.

80J A A R V E R S L A G 2 0 0 3


'n Navraag in hierdie opsig is gerig aan die rekenpligtige beampte van Pos 1 - Premier,Direkteur-generaal en Korporatiewe Dienste, die departement waarvan interne oudit 'nkomponent is. In reaksie is daarop gewys dat, hoewel die komponent ten volle befonds is,kon die Departement van Interne Oudit as gevolg van 'n tekort aan kapasiteit nie meer ouditsby die Departement van Omgewingsake en -Ontwikkelingsbeplanning uitvoer nie. Vakanteposte is gedurende Maart 2002 geadverteer, maar as gevolg van herstrukturering is 'n mora-torium deur die kabinet op die vul van vakante poste geplaas. As gevolg hiervan het interneoudit hul energie hoofsaaklik op die drie hoë-risiko departemente, nl. Maatskaplike Diensteen Armoedeverligting, Onderwys en Gesondheid, gemik. Hierdie besluit is gebaseer op 'nfinansiële risiko-assessering wat aangedui het dat 80% van die provinsiale begroting vir die2002-03-boekjaar aan die departemente hierbo genoem, toegewys is. Alle beskikbare per-soneelhulpbronne is dus toegewys aan die interne oudits van daardie departemente teneinde maksimum dekking te verskaf.

Daar is voorts aangedui dat, met ingang van 1 Augustus 2003, die interne ouditkomponent nadie Provinsiale Tesourie oorgeplaas gaan word en dat stappe geneem gaan word om die lew-ering van 'n funksionele interne ouditdiens gedurende die loop van die 2003-04-boekjaar teverseker.

(b) Ouditkomitee

Op 4 Mei 2000 het die provinsiale Minister van Finansies ooreenkomstig die magte watingevolge artikels 17(2) en 77(c) van die Wet op Openbare Finansiële Bestuur, 1999 (Wet 1 van1999) aan hom toegeken is, 'n gesentraliseerde ouditkomitee vir die Wes-Kaapse Provinsievir 'n tydperk van twee jaar gestig. Die handves van die ouditkomitee bepaal dat dieouditkomitee minstens vier keer per kalenderjaar moet vergader om aandag aan interneouditkwessies te skenk. Met ingang van September 2001 is die ouditkomitee egter nie aktiefnie as gevolg van 'n onvermoë om gekwalifiseerde lede aan te stel.

Tydens 'n kabinetvergadering wat op 30 April 2003 gehou is, is 'n gedeelde ouditkomiteebestaande uit vyf lede vir die tydperk vanaf 1 April 2003 tot 31 Maart 2005 aangestel. Die

gedeelde ouditkomitee moet ook al die funksies wat ingevolge die nasionale tesourieregu-lasies aan hom toegeskryf is terugwerkend vanaf 1 April 2002 tot 31 Maart 2003 uitvoer.Daarna moet die departemente van Maatskaplike Dienste en Armoedeverligting, Onderwysen Gesondheid hul eie ouditkomitee aanstel soos reeds deur die kabinet besluit. Diegedeelde ouditkomitee se funksies sal vir die ander departemente van die Wes-KaapseProvinsie voortgaan.

5. WAARDERING

Die bystand wat die personeel van die departement tydens die oudit gebied het, word opregwaardeer.

L KLUEnamens Ouditeur-generaal

Kaapstad,30 Julie 2003

81 J A A R V E R S L A G 2 0 0 3


VERKLARING VAN REKENINGKUNDIGE BELEID EN VERWANTE AANGELEENTHEDEvir die jaar geëindig 31 MAART 2003

Tensy daar anders aangedui word, is die finansiële state in ooreenstemming met die volgende

beleid opgestel, wat in alle wesenlike opsigte konsekwent toegepas is. Bykomende inligting is

egter, indien toepaslik en sinvol, openbaar gemaak om die bruikbaarheid van die finansiële state

te verbeter en om aan die statutêre vereistes van die Wet op Openbare Finansiële Bestuur, Wet

1 van 1999 (soos gewysig deur Wet 29 van 1999) en die Tesourieregulasies vir Departemente en

Grondwetlike Instellings uitgereik ingevolge die Wet te voldoen, asook aan die Wet op Verdeling

van Inkomste, Wet 5 van 2002.

1 Grondslag van opstelling

Die finansiële state is op die gemodifiseerde kontantgrondslag van rekeningkunde

opgestel, behalwe indien anders verklaar word. Die verslagdoenende entiteit is in die

proses van oorgang van verslagdoening op 'n kontantgrondslag van rekeningkunde na 'n

toevallingsgrondslag van rekeningkunde. Ooreenkomstig die kontantgrondslag van

rekeningkunde word transaksies en ander gebeure erken wanneer kontant ontvang of

betaal word. Ooreenkomstig die toevallingsgrondslag van rekeningkunde word transak-

sies en ander gebeure erken wanneer dit aangegaan word en nie wanneer kontant ont-

vang of betaal word nie.

2 Inkomste

Begrote fondse is die bedrae wat aan 'n departement toegeken word in ooreenstemming met

die finale begroting, wat as die Aansuiweringsramings van Provinsiale Uitgawes bekend staan.

Onbestede fondse word aan die Provinsiale Inkomstefonds afgestaan.

Rente en dividende wat ontvang word, word by ontvangs van die fondse erken, en geen oplo-

ping word gemaak vir rente of dividende ontvangbaar vanaf die laaste ontvangsdatum tot die

einde van die verslagdoeningstydperk nie. Dit word as inkomste in die finansiële state van die

departement erken en dan na die Provinsiale Inkomstefonds oorgedra.

3 Skenkersbystand

Skenkersbystand word in ooreenstemming met die kontantgrondslag van rekeningkunde

in die inkomstestaat erken.

4 Bedryfsuitgawes

Bedryfsuitgawes word in die inkomstestaat erken wanneer die betaling gedoen word.

5 Ongemagtigde, onreëlmatige, en nuttelose en verkwiste uitgawes

Ongemagtigde uitgawes beteken:

• die oorbesteding van 'n begrotingspos of 'n hoofverdeling binne 'n begrotingspos, of

• uitgawes wat nie in ooreenstemming met die doel van 'n begrotingspos aangegaan is

nie of, in die geval van 'n hoofverdeling, nie in ooreenstemming met die doel van die

hoofverdeling nie.

Ongemagtigde uitgawes word as 'n bedryfsbate in die balansstaat behandel totdat sodanige

uitgawes van 'n derde party verhaal of uit toekomstige begrote fondse befonds word.

Onreëlmatige uitgawes beteken uitgawes, uitgesonderd ongemagtigde uitgawes, wat strydig of

nie in ooreenstemming nie met 'n vereiste van enige toepaslike wetgewing aangegaan word,

met inbegrip van:

• die Wet op Openbare Finansiële Bestuur,

82J A A R V E R S L A G 2 0 0 3


• die Wet op die Staatstenderraad, of enige regulasies ingevolge hierdie wet afgekondig, of

• enige provinsiale wetgewing wat vir verkrygingsprosedures in daardie provinsiale

regering voorsiening maak.

Ongemagtigde uitgawes word as uitgawes in die inkomstestaat behandel. Nuttelose en ver-

kwistende uitgawes beteken uitgawes wat tevergeefs aangegaan is en vermy kon gewees het

indien redelike sorg gedra sou gewees het. Nuttelose en verkwistende uitgawes moet van 'n

verantwoordelike amptenaar verhaal word ('n debiteurerekening moet geskep word), of van

die begrotingspos indien verantwoordelikheid nie bepaal kan word nie.

6 Skulde afgeskryf

Skulde word afgeskryf wanneer dit as nie-verhaalbaar geïdentifiseer word. Geen voor-

siening word vir nie-verhaalbare bedrae gemaak nie.

7 Kapitaaluitgawes

Uitgawes vir fisiese items voorhande op 31 Maart 2003 wat in die volgende jaar verbruik moetword, word ten volle afgeskryf wanneer hulle ontvang en as uitgawes in die inkomstestaat ver-antwoord is. Fisiese bates wat verkry is, word as 'n onkoste verreken, d.w.s. afgeskryf, wan-neer die betaling gemaak word.

8 Beleggings

Bemarkbare effekte word teen markwaarde gedra. Markwaarde word bereken deur verwy-sing na verkoopspryse soos met sakesluiting op die balansstaatdatum op die effektebeurs ge-kwoteer.

Nie-bedryfsbeleggings, uitgesonderd bemarkbare effekte, word teen kosprys getoon en aan-suiwerings word slegs gemaak indien die belegging na die mening van die direkteure verswak

is. Indien 'n belegging verswak is, word dit as 'n onkoste erken in die tydperk waarin die ver-swakking geïdentifiseer word.

Verhogings in die drabedrag van bemarkbare effekte wat as nie-bedryfsbates geklassifiseer is,word in die aandeelhouersekwiteit teen herwaardasie- en ander reserwes gekrediteer. Dalingswat vorige stygings van dieselfde bemarkbare effek neutraliseer, word teen die inkomstestaatgedebiteer. Stygings/dalings in die drabedrag van bemarkbare effekte geklassifiseer asbedryfsbates word teen die inkomstestaat gekrediteer/gedebiteer. By vervreemding van 'nbelegging word die verskil tussen die netto opbrengs op die vervreemding en die drabedragteen die inkomstestaat gedebiteer of gekrediteer. By die vervreemding van 'n bemarkbareeffek wat as 'n nie-bedryfsbate geklassifiseer is, word bedrae in herwaardasie- en ander reser-wes met betrekking tot daardie bemarkbare effek na behoue verdienste oorgedra.

9 Beleggings in beheerde entiteite

Beheerde entiteite is daardie entiteite ten opsigte waarvan die verslagdoenende entiteit oordie vermoë beskik om enige van die volgende magte uit te oefen ten einde die finansiële enbedryfsbeleid van die entiteit te beheer om voordele uit die aktiwiteite daarvan te verkry:• Al die lede van daardie entiteit se direksie of ekwivalente beherende liggaam, of die

meerderheid van hulle, aan te stel of te verwyder;• Die entiteit se hoofuitvoerende beampte aan te stel of te verwyder;• Al die stemme van die lede van daardie entiteit se direksie of ekwivalente beherende

liggaam of die meerderheid van hulle op vergaderings uit te bring;• Al die stemregte, of die meerderheid daarvan, op 'n algemene jaarvergadering van daardie

entiteit te beheer.

10 Debiteure

Debiteure word nie normaalweg volgens die kontantgrondslag van rekeningkunde erkennie. Debiteure wat egter in die balansstaat ingesluit is, ontstaan uit kontantbetalings wat

83 J A A R V E R S L A G 2 0 0 3


van 'n ander party verhaalbaar is. Debiteure vir dienste gelewer word nie as 'n bedryfs-bate in die balansstaat of as 'n inkomste in die inkomstestaat erken nie, aangesien die finan-siële state op 'n kontantbasis van rekeningkunde opgestel word, maar word afsonderlik indie aantekeninge openbaar gemaak om die nuttigheid van die finansiële state te verbeter.

11 Krediteure

Krediteure word nie normaalweg volgens die kontantgrondslag van rekeningkundeerken nie. Krediteure wat egter in die balansstaat ingesluit is, ontstaan uit kontantont-vangste wat aan hetsy die Provinsiale Inkomstefonds of 'n ander party verskuldig is.

12 Voorsienings

'n Voorsiening is 'n aanspreeklikheid waarvan die tydsberekening of die bedrag onsekeris. Voorsienings word nie normaalweg volgens die kontantbasis van rekeningkundeerken nie, maar word afsonderlik in die aantekeninge openbaar gemaak om die nut-tigheid van die finansiële state te verbeter.

13 Huurverpligtinge

Huurverpligtinge vir die oorblywende tydperk vanaf die rekeningkundige datum tot die eindevan die huurkontrak word as 'n aantekening by die finansiële state openbaar gemaak. Hierdieverpligtinge word nie in die balansstaat as 'n las of in die inkomstestaat as 'n uitgawe erken nie,aangesien die finansiële state op die kontantgrondslag van rekeningkunde opgestel word.

14 Oplopings

Hierdie bedrag verteenwoordig goedere/dienste wat gelewer is maar waarvoor geen fak-tuur teen die jaareinde van die verskaffer ontvang is nie, OF waarvoor 'n faktuur ontvang

is, maar wat op die jaareinde nog nie betaal is nie. Hierdie betalings word nie in die ba-lansstaat as 'n las of in die inkomstestaat as 'n uitgawe erken nie, aangesien die finan-siële state op die kontantgrondslag van rekeningkunde opgestel word.

15 Werknemervoordele

Korttermynwerknemervoordele Die koste van korttermyn-werknemervoordele word in die inkomstestaat as 'n koste ver-reken gedurende die verslagdoeningstydperk waarin die betaling gedoen word.Korttermyn-werknemervoordele wat tot 'n huidige wetlike of konstruktiewe verpligting aan-leiding gee, word uitgestel totdat dit betroubaar gemeet en dan as 'n koste verreken kanword. Besonderhede van hierdie voordele en die potensiële laste word as 'n aantekeningby die finansiële state openbaar gemaak en word nie in die inkomstestaat erken nie.

DiensbeëindigingsvoordeleDiensbeëindigingsvoordele word erken en as 'n koste verreken slegs wanneer die beta-ling gemaak word.

AftreevoordeleDie departement voorsien aftreevoordele aan sy werknemers deur 'n omskrewe-

voordeel-plan vir staatswerknemers. Hierdie voordele word deur werkgewer- en

werknemerbydraes befonds. Werkgewerbydraes tot die fonds word as 'n koste verreken

wanneer geld aan die fonds betaal word. Geen voorsiening vir aftreevoordele word in

die finansiële state van die departement gemaak nie. Enige potensiële laste word in die

finansiële state van die Provinsiale Inkomstefonds openbaar gemaak, en nie in die finan-

siële state van die werkgewerdepartement nie.

Mediese voordeleDie departement verskaf mediese voordele aan (sekere/al) sy werknemers deur

84J A A R V E R S L A G 2 0 0 3


omskrewevoordeel-planne. Hierdie voordele word deur werkgewer- en/of werknemer-bydraes befonds. Werkgewerbydraes tot die fonds word as 'n koste verreken wanneergeld aan die fonds betaal word. Geen voorsiening vir mediese voordele word in diefinansiële state van die departement gemaak nie.

Mediese aftreevoordele vir afgetrede lede word as 'n koste verreken wanneer die beta-

ling aan die fonds gemaak word.

16 Kapitalisasiereserwe

Die kapitalisasiereserwe verteenwoordig 'n bedrag gelyk aan die waarde van die beleg-gings en/of lenings wat vir die eerste maal in die vorige finansiële jaar namens werkne-mers van 'n buitelandse sending gekapitaliseer is of deposito's wat vir die eerste maal indie vorige finansiële jaar namens hulle gemaak is. By vervreemding, terugbetaling of ver-haling moet sodanige bedrae na die Inkomstefonds oorgedra word.

17 Verhaalbare inkomste

Verhaalbare inkomste verteenwoordig betalings wat in vorige jare in die inkomstestaatas 'n onkoste gemaak en erken is, wat nou verhaalbaar is van 'n debiteur as gevolg van

nie-prestasie in ooreenstemming met 'n ooreenkoms. Terugbetalings word na dieProvinsiale Inkomstefonds oorgedra na gelang van en wanneer die betaling ontvangword.

18 Vergelykende syfers

Ingevolge die nuwe departementaliseringsmodel vir die Wes-Kaapse ProvinsialeAdministrasie is die Departement van Omgewing- en Kultuursake en Sport ontbondeldeur die totstandbrenging van die Departement van Omgewingsake enOntwikkelingsbeplanning, en die Departement van Kultuursake en Sport, met ingang van1 Augustus 2002. Dit het derhalwe meegebring dat die Departement van Omgewing- enKultuursake en Sport met ingang van 1 Augustus 2002 opgehou het om te bestaan.

Gevolglik het vergelykende syfers waar van toepassing betrekking op die voormaligeDepartement van Omgewing- en Kultuursake en Sport, terwyl huidige syfers betrekkinghet op vier maande (1 April 2002 tot 31 Julie 2002) se finansiële inligting oor die voorma-lige Departement van Omgewing- en Kultuursake en Sport, en agt maande (1 Augustus2002 tot 31 Maart 2003) se finansiële inligting oor die Departement van Omgewingsake enOntwikkelingsbeplanning.

85 J A A R V E R S L A G 2 0 0 3


2002/03 2001/02

Aangesuiwerde Virement Hersiene Werklike Besparings/Onder- Uitgawes as Hersiene Werklike

Begroting R’000 Toewysing Uitgawes bestee (Surplus) % van hersiene Toewysing Uitgawes

R’000 R’000 R’000 R’000 toewysing R’000 R’000

1 Administrasie 15 951 1 479 17 430 17 381 49 100 12 551 12 483

Lopend 15 650 (208) 15 442 15 398 44 100 10 958 10 898

Kapitaal 301 1 687 1 988 1 983 5 100 1 593 1 585

2 Omgewingsake 85 628 (1 484) 84 144 82 909 1 235 99 70 928 66 894

Lopend 85 532 (2 285) 83 247 82 048 1 199 99 67 292 63 625

Kapitaal 96 801 897 861 36 96 3 636 3 269

3 Kultuursake 21 107 - 21 107 21 101 6 100 75 907 75 198

Lopend 20 656 (20) 20 636 20 630 6 100 71 727 71 686

Kapitaal 451 20 471 471 - 100 4 180 3 512

4 Sport 2 096 5 2 101 2 100 1 100 12 725 12 615

Lopend 2 096 (83) 2 013 2 012 1 100 9 025 9 024

Kapitaal - 88 88 88 - 100 3 700 3 591

5 Ontwikkelingsbeplanning 16 419 - 16 419 16 346 73 100 - -

Lopend 15 999 16 16 015 15 942 73 100 - -

Kapitaal 420 (16) 404 404 - 100 - -

Totaal 141 201 - 141 201 139 837 1 364 99 172 111 167 190

BEGROTINGSTAAT vir die jaar geëindig 31 Maart 2003

86J A A R V E R S L A G 2 0 0 3


2002/03 2001/02


Direkte debiet teen die Nasionale Begroting R’000 Toewysing Uitgawess bestee (Surplus) % van hersiene Toewysing Uitgawes

Inkomstefonds R’000 R’000 R’000 R’000 toewysing R’000 R’000

Provinsie se Billike Deel 141 201 - 141 201 139 837 1 364 99 172 111 167 190

Totaal 141 201 - 141 201 139 837 1 364 99 172 111 167 190

Ekonomiese klassifikasie

Lopend 139 932 (2 578) 137 354 136 029 1 325 99 159 002 155 233

Personeel 42 699 (3 003) 39 696 39 691 5 100 45 208 44 915

Oordragbetalings 76 888 23 76 911 75 611 1 300 98 69 775 69 775

Ander 20 345 402 20 747 20 727 20 100 44 019 40 543

Kapitaal 1 269 2 578 3 847 3 808 39 99 13 109 11 957

Oordragbetalings 425 1 426 426 - 100 6 555 6 555

Verkryging van kapitaalbates 844 2 577 3 421 3 382 39 99 6 554 5 402

Totaal 141 201 - 141 201 139 837 1 364 99 172 111 167 190

Standaard-itemklassifikasie

Personeel 42 699 (3 003) 39 696 39 691 5 100 45 208 44 914

Administratief 6 572 (775) 5 797 5 780 17 100 7 087 6 510

Voorraad 7 685 450 8 135 8 134 1 100 27 413 27 130

Toerusting 2 138 2 120 4 258 4 219 39 99 7 176 5 991

Grond en geboue - - - - - - -

Professionele en spesiale dienste 4 794 1 166 5 960 5 959 1 100 8 897 6 315

Oordragbetalings 77 313 24 77 337 76 036 1 301 98 76 330 76 330

Diverse - 1 1 1 - 100 - -

Spesiale funksies - 17 17 17 - 100 - -

Totaal 141 201 - 141 201 139 837 1 364 99 172 111 167 190

87 J A A R V E R S L A G 2 0 0 3


2002/03 2001/02


Program Begroting R’000 Toewysing Uitgawes bestee (Surplus) % van hersiene Toewysing Uitgawes

per subprogram R’000 R’000 R’000 R’000 toewysing R’000 R’000

1.1 Kantoor van die Provinsiale Minister van Kultuursake,

Sport en Ontspanning 840 - 840 840 - 100 2 063 2 046

Lopend 832 - 832 832 - 100 1 873 1 858

Kapitaal 8 - 8 8 - 100 190 188

1.2 Kantoor van die Provinsiale Minister van Omgewingsake

en Ontwikkelingsbeplanning 2 156 (123) 2 033 2 030 3 100 - -

Lopend 2 106 (168) 1 938 1 936 2 100 - -

Kapitaal 50 45 95 94 1 99 - -

1.3 Menslikehulpbronbestuur en - ontwikkeling 4 837 (197) 4 640 4 632 8 100 - -

Lopend 4 815 (221) 4 594 4 587 7 100 - -

Kapitaal 22 24 46 45 1 98 - -

1.4 Voorsieningsadministrasie en Steundienste 3 323 703 4 026 4 023 3 100 7 631 7 605

Lopend 3 171 744 3 915 3 913 2 100 6 958 6 935

Kapitaal 152 (41) 111 110 1 99 673 670

1.5 Finansiële Administrasie 4 765 1 096 5 861 5 856 5 100 2 857 2 832

Lopend 4 696 (563) 4 133 4 130 3 100 2 127 2 105

Kapitaal 69 1 659 1 728 1 726 2 100 730 727

1.6 Sektorale Onderrig- en Opleidingsowerheid 30 - 30 - 30 - - -

Lopend 30 - 30 - 30 - - -

Kapitaal - - - - - - - -

Totaal 15 951 1 479 17 430 17 381 49 100 12 551 12 483

BESONDERHEDE PER PROGRAM 1: ADMINISTRASIE vir die jaar geëindig 31 Maart 2003

88J A A R V E R S L A G 2 0 0 3


2002/03 2001/02


Ekonomiese Begroting R’000 Toewysing Uitgawes bestee (Surplus) % van hersiene Toewysing Uitgawes

klassifikasie R’000 R’000 R’000 R’000 toewysing R’000 R’000

Lopend 15 650 (208) 15 442 15 398 44 100 10 958 10 898

Personeel 12 670 (532) 12 138 12 135 3 100 8 588 8 568

Oordragbetalings 30 - 30 - 30 -

Ander 2 950 324 3 274 3 263 11 100 2 370 2 330

Kapitaal 301 1 687 1 988 1 983 5 100 1 593 1 585

Oordragbetalings - - - - - - - -

Verkryging van kapitaalbates 301 1 687 1 988 1 983 5 100 1 593 1 585

Totaal 15 951 1 479 17 430 17 381 49 100 12 551 12 483


Personeel 12 670 (532) 12 138 12 135 3 100 8 588 8 568

Administratief 1 524 190 1 714 1 706 8 100 627 612

Voorraad 255 253 508 507 1 100 598 592

Toerusting 867 1 351 2 218 2 212 6 100 1 594 1 581

Grond en geboue - - - - - - - -

Professionele en spesiale dienste 605 215 820 819 1 100 1 144 1 130

Oordragbetalings 30 - 30 - 30 - - -

Diverse - 1 1 1 - - - -

Spesiale funksies - 1 1 1 - - - -

Totaal 15 951 1 479 17 430 17 381 49 100 12 551 12 483

89 J A A R V E R S L A G 2 0 0 3


2002/03 2001/02


Program Begroting R’000 Toewysing Uitgawes bestee (Surplus) % van hersiene Toewysing Uitgawes

per subprogram R’000 R’000 R’000 R’000 toewysing R’000 R’000

2.1 Bestuur 695 8 703 694 9 99 1 409 1 320

Lopend 670 23 693 692 1 100 1 382 1 293

Kapitaal 25 (15) 10 2 8 20 27 27

2.2 Omgewingsbestuur en -beleid 8 567 68 8 635 8 576 59 99 8 747 6 508

Lopend 8 519 (171) 8 348 8 316 32 100 7 333 5 135

Kapitaal 48 239 287 260 27 91 1 414 1 373

2.3 Geïntegreerde Besoedelings- en Afvalbestuur 11 780 (1 600) 10 180 10 175 5 100 8 328 6 779

Lopend 11 757 (2 135) 9 622 9 617 5 100 7 571 6 347

Kapitaal 23 535 558 558 - 100 757 432

2.4 Omgewingskommissaris 1 160 - 1 160 - 1 160 - - -

Lopend 1 160 - 1 160 - 1 160 - - -

Kapitaal - - - - - - - -

2.5 Wes-Kaapse Natuurbewaringsraad 62 316 44 62 360 62 360 - 100 51 603 51 603

Lopend 62 316 44 62 360 62 360 - 100 50 203 50 203

Kapitaal - - - 1 400 1 400

2.6 Biodiversiteit 1 110 (4) 1 106 1 104 2 100 841 684

Lopend 1 110 (46) 1 064 1 063 1 100 803 647

Kapitaal - 42 42 41 1 98 38 37

Totaal 85 628 (1 484) 84 144 82 909 1 235 99 70 928 66 894

BESONDERHEDE PER PROGRAM 2: OMGEWINGSAKE vir die jaar geëindig 31 Maart 2003

90J A A R V E R S L A G 2 0 0 3


2002/03 2001/02


Ekonomiese Begroting R’000 Toewysing Uitgawes bestee (Surplus) % van hersiene Toewysing Uitgawes

klassifikasie R’000 R’000 R’000 R’000 toewysing R’000 R’000

Lopend 85 532 (2 283) 83 249 82 048 1 201 99 67 292 63 625

Personeel 11 441 (2 249) 9 192 9 191 1 100 5 696 5 438

Oordragbetalings 68 311 - 68 311 67 111 1 200 98 54 944 54 944

Ander 5 780 (34) 5 746 5 746 - 100 6 652 3 243

Kapitaal 96 799 895 861 34 96 3 636 3 269

Oordragbetalings - - - - - - 1 400 1 400

Verkryging van kapitaalbates 96 799 895 861 34 96 2 236 1 869

Totaal 85 628 (1 484) 84 144 82 909 1 235 99 70 928 66 894


Personeel 11 441 (2 249) 9 192 9 191 1 100 5 696 5 438

Administratief 3 034 (575) 2 459 2 456 3 100 2 415 1 859

Voorraad 619 (6) 613 613 - 100 556 284

Toerusting 501 703 1 204 1 174 30 98 2 457 2 064

Grond en geboue - - - - - - - -

Professionele en spesiale dienste 1 722 632 2 354 2 353 - 100 3 460 905

Oordragbetalings 68 311 - 68 311 67 111 1 200 98 56 344 56 344

Diverse - - - - - -

Spesiale funksies - 11 11 11 - - - -

Totaal 85 628 (1 484) 84 149 82 909 1 235 99 70 928 66 894

Documents

WES-KAAPSE DEPARTEMENT VAN OMGEWINGSAKE EN ... · geriewe vir 16 000 dae benut. UITSET DIENSLEWERINGS-AANWYSER WERKLIKE PRESTASIE UITSETTE EN DIENSLEWERINGSNEIGINGS. 53 JAARVERSLAG