NU Science Journal 2011; 8(1): 72 - 86

พรรณไมบรเวณภเขาหนปน ในอทยานแหงชาตทงแสลงหลวง จงหวดพษณโลก ปราณ นางงาม1* กฤษณธร ศรภเวยง1 วสนต ภพชต2

สชาต วทนะกาญจน2 และ จรส ชวยนะ3

Vegetation of Limestone Mountain in Thung Salaeng Luang National Park, Phitsanuloke Province

Pranee Nangngam1*, Kridsanatorn Sreepoowiang1, Wasun Pupichit2, Suchat Watanakarn2 and Charat Chuayna3

1ภาควชาชววทยา คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร ต. ทาโพธ อ. เมอง จ. พษณโลก 65000

2อทยานแหงชาตทงแสลงหลวง อ. นครไทย จ. พษณโลก 65210 3สถานวนวฒนวจย อ. นครไทย จ. พษณโลก 65210

*Corresponding author. E: ppalee@hotmail.com

บทคดยอ

ระบบนเวศแบบภเขาหนปน เปนแหลงอาศยของพชและสตวเฉพาะถนหลายชนด ทไมพบในแหลงอาศยแบบอน บรเวณถ าเดอน-ถ าดาว อยทศตะวนตกเฉยงใตของอทยานแหงชาตทงแสลงหลวง จงหวดพษณโลก เปนเขาหนปน (karst) ทพบฟอสซลสตวทะเลในยค Permian อายประมาณ 250 ลานป การศกษาจ านวนชนดของพชและจดท าฐานขอมล ในป พ.ศ. 2551-2552 ไดออกส ารวจ 6 ครง จากสองเสนทาง รวมระยะทางประมาณ 8 กโลเมตร ทระดบความสงจากน าทะเล 100-200 เมตร พบพชมทอล าเลยงและท าเปนตวอยางพนธไมแหงไดจ านวน 63 วงศ 129 ชนด สภาพปาเปนผลดใบผสมและปาดบแลง อณหภมเฉลยตลอดทงป สงสด 31.7 องศาเซลเซยส ต าสดเฉลย 19.7 องศา เซลเซยส การรายงานครงนควรมการศกษาเพมเตมเพอใหไดขอมลทสมบรณและสามารถน าไปใชประโยชนไดจรงตอชมชนในพนทตอไป

ค ำส ำคญ: ทงแสลงหลวง ถ าเดอน-ถ าดาว พรรณไม ระบบนเวศ ภเขาห

NU Science Journal 2011; 8(1) 73

Abstract Limestone ecosystem is a habitat of many endemic flora and fauna. This study were carried out by inventory survey on vegetation and ecosystems of limestone formation or karst at Duan-Daow cave, southwestern part of Thung Salaeng Luang National Park, Pitsanulok Province during 2008-2009. One hundred and twenty-nine species belong to sixty families of vascular plants were collected and deposited in the herbarium. The forest type can be classified into two types: mixed deciduous forests and dry evergreen forests. Annual average temperature is ranging from 19.7-31.7 °C. The Duan-Dao Cave comprised rugged limestone hills at 100-200 m elevation; marine invertebrate fossil were found and indicated of Permian Period’s c.250 million years ago. More information and future research are needed for appropriate management and for the maximum to benefit of the surrounding local community. Keywords: Thung Salaeng Luang, Duan-Daow cave, limestone flora, limestone ecosystem บทน า

การศกษาความหลากหลายทางชวภาพของประเทศไทย ยงมความตองการขอมล เพอน าไปใชประโยชนในดานตางๆ โดยเฉพาะความหลากหลายของพรรณไม ซงถามการศกษาในแต ละพนททมความแตกตางทางดานระบบนเวศ กจะท าใหเกดความรและความเขาใจถงความเฉพาะของสงมชวตแตละชนดกบแหลงทอยอาศยมากยงขน ดงนน การศกษาพรรณไมในระบบนเวศแบบภเขาหนปนจงเปนสวนหนงทจะท าใหทราบวาแหลงอาศยแบบนมพรรณไมอะไรบาง ทมความแตกตางจากแหลงอาศยแบบอนอยางไร มความส าคญตอการน าไปประยกตใชกบการศกษาวจยสาขาอนๆ เชน การวจยพชอาหารสตวปา แหลงอาศยและอาหารของนกและแมลง การใชเปนสมนไพร เครองเซนไหว เปนแหลงอาหารของชมชนใกลเคยง และใชเพอการฟนฟปาในระบบนเวศภเขาหนปน

ปจจบนยงคงมการสมปทานท าเหมองในระบบนเวศแบบหนปนอยางตอเนอง แตหลงจากการท าเหมองแลว ผสมปทานตองฟนฟใหพนทปาน นกลบมามความหลากหลายทางชวภาพใหเหมอนเดมมากทสด ดงนน ถายงไมมขอมลความหลากหลายของพชในระบบนเวศแบบน อาจท าใหทศทางการฟนฟปาและระบบนเวศไมเปนไปตามวตถประสงค ปลกปาแลวไมเกดความหลากหลายของพรรณไม เพราะจ านวนชนดทน ากลบมาปลกมนอย การน าพชจากระบบนเวศแบบอนเขามาปลก รวมถงการน าพชตางถนเขามาปลก มผลท าใหการฟนฟปาไมประสบความส าเรจ หรอท าใหความหลากหลายลดนอยลงได นอกจากการสมปทานแลวบรเวณภเขาหนปนสวนใหญจะมถ าทสวยงาม

74 NU Science Journal 2011; 8(1)

มศกยภาพในการทองเทยว ท าใหมการเขาถงพนทของประชาชนมากยงขน มการใชประโยชนในพนทและพฒนาโดยไมมแผนรองรบ ท าใหเกดผลกระทบกบความหลากหลายทางชวภาพอยางรเทาไมถงการณ ภเขาหนปนในประเทศไทยนน พบกระจายอยทวไป ทงในเขตและนอกเขตพนทอนรกษ ในแตละพนทจะถกใชประโยชนตางๆ กน อทยานแหงชาตทงแสลงหลวง จงหวดพษณโลก-เพชรบรณ เปนทหนงทมภเขาหนปนอยรายรอบ เปนสถานททมชอเสยงทางการทองเทยวและก าลงพฒนาใหเปนแหลงทองเทยว ตามแผนยทธศาสตร เพอเปนแผนแมบทในการจดการอทยานแหงชาต พ.ศ. 2548-2553 ยงท าใหการศกษาความหลากหลายของพรรณไมมความจ าเปนมากยงขน

ความส าคญของภเขาหนปน ณ อทยานแหงชาตทงแสลงหลวง เชน ถ าวงแดง หรอถ าพระวงแดง อยบรเวณหนวยพทกษ สล. 5 ต าบลชมพ อ าเภอเนนมะปราง มความยาว ประมาณ 12.5 กโลเมตร ปจจบนไดรบการยอมรบวายาวทสดในประเทศไทย นกวจยไดส ารวจพบปลาชนดใหมทอาศยอยในถ านเปนปลาตาบอด ตพมพเผยแพรไปแลว ม 2 ใน 3 ชนดทพบครงน เปนปลาไมมตา มชอทางการประมงวา ปลาคอถ าพระวงแดง (Schistura speisi Vidthayanon & Kottelat) ปจจบนมอย 2,000-3,000 ตว อกชนดคอ ปลาถ าพลวง (Neolissochilus subterraneus Vidthayanon & Kottelat) โดยปลาชนดนอาศยกนมลคางคาวเปนอาหาร ปจจบนมเหลอไมเกน 500 ตว (Vidthayanon and Kottelat, 2003) ถ าเดอน-ถ าดาว อยบรเวณหนวยพทกษ สล. 6 ต าบลบานมง อ าเภอเนนมะปราง จงหวดพษณโลก เปนแหลงอาศยของคางคาวปากยนจ านวนนบหมนๆ ตว แตยงไมมรายงานหรอการวจยความหลากหลายของพรรณไม จงท าใหผวจยเลอกทจะศกษาในพนทแหงน

การศกษาวจยเกยวกบพรรณไมในระบบนเวศภเขาหนปน Maxwell (1994) ไดพมพผล การส ารวจพรรณไมจากเกาะสชง อ าเภอศรราชา จงหวดชลบร พบพชทมทอล าเลยง จ านวน 72 วงศ 274 ชนด โดยไมไดรายงานถงชพลกษณ (phenology) ของพชแตละชนด แตไดมขอแนะน าเกยวกบการฟนฟปาในระบบนเวศภเขาหนปนโดยเฉพาะในเกาะสชง สวนในเขตพนทภาคเหนอนน Maxwell (1992) ไดกลาวถงลกษณะของปาและพรรณไมของเขตรกษาพนธสตวปาดอยเชยงดาว อ าเภอเชยงดาว จงหวดเชยงใหม ซงดอยเชยงดาวเปนภเขาหนปนขนาดใหญ สงเปนอนดบ 3 ของประเทศไทย คอสงจากระดบน าทะเล 2,175 เมตร ไดกลาวถงประเภทของปาไวดงน ทความสงจากระดบน าทะเล 450-850 เมตร เปนปาผลดใบ (deciduous forest) ทความสงจากระดบน าทะเลตงแต 1,000 เมตร จน ถงยอดสงสด เปนปาไมผลดใบหรอปาเขยวทงป (evergreen forest) แตในชวงฤดแลง ระหวางเดอนกมภาพนธถงเดอนมนาคม จะปรากฏเปนปาผสมผลดใบกบไมผลดใบ (mixed evergreen + deciduous forest) เพราะบรเวณล าธารกจะมตนไมไมผลดใบปรากฏอยดวย ท าใหเหนเปนปาแบบผสม การพมพครงน รายงานวาพบพรรณไมจ านวน 1,362 ชนด โดยมไดรายงานชนดทพบ และ วระชย ณ นคร (2544) ไดเขยนถงการศกษาเบองตนเกยวกบสภาพปาและพรรณพฤกษชาตดอยเชยงดาว

NU Science Journal 2011; 8(1) 75

ไวในหนงสอสวนพฤกษศาสตรสมเดจพระนางเจาสรกต เลม 5 ไดกลาวถงลกษณะทางสณฐานและโครงสรางทางธรณวทยา ลกษณะภมอากาศ ภมศาสตร และรายชอพรรณไมทส ารวจพบ รวมถงไดแบงปาเปนประเภทตางๆ ไวดวย นอกจากนน Palee และ Maxwell (2000) ไดพมพผลการศกษา พรรณไมจากดอยเมองออน อ าเภอแมออน จงหวดเชยงใหม ซงเปนภเขาหนปนขนาดเลกมพนท ประมาณ 0.25 ตารางกโลเมตร มวดอยใกลเคยง ภายในมถ า ชาวบานใชเปนสถานททองเทยว ลกษณะปาเปน ปาผลดใบผสมไผ (deciduous hardwood + bamboo forest) ความสงจากระดบน าทะเล 450-700 เมตร พบพชมทอล าเลยง จ านวน 69 วงศ 227 ชนด และแสดงชพลกษณของพชทพบไวดวย คอ แสดงชวงเวลาการออกดอก ตดผล และชวงมใบของแตละชนด

พงษศกด พลเสนา และคณะ (2549) ไดศกษาความหลากหลายของพรรณไมเขาหนปน ภาคตะวนออกเฉยงใต 7 แหง เปนเวลา 3 เดอน ไดพบท งพชถนเดยว พชหายาก และพชทใกลจะ สญพนธ เชน โมกราชน (Wrightia sinkitia D.J. Middleton & Santisuk) แคสนตสข (Santisukia kerrii (Barnett & Sandwith) Brummit เปนตน

การศกษาพรรณไมในระบบนเวศภเขาหนปน ควรจะมการศกษาอยางตอเนองและครอบคลมในหลายพนททมระดบความสงจากระดบน าทะเลทแตกตางกน ดงนน การศกษาพรรณไมในระบบนเวศแบบภเขาหนปน ในพนทอทยานแหงชาตทงแสลงหลวงครงน เปนการเพมพนทศกษาวจยของเขตภาคเหนอตอนลางเชอมตอกบภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ซงจะท าใหประเทศไทย มขอมลครบสมบรณยงขน การวจยครงนไดเกบตวอยางพนธไมไวทหองเกบพรรณไม ภาควชาชววทยา คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร และส านกหอพรรณไม (BKF) กรมอทยานแหงชาต สตวปาและพนธพช เพอเปนตวอยางหลกฐานสบคนตอไป

วธการศกษา มขนตอนและวธการดงตอไปน 1. ออกส ารวจเกบตวอยาง 6 ครง ในป พ.ศ. 2551-2552 บรเวณถ าเดอน-ถ าดาว (รป 1) โดย

เดนตามเสนทางลาดตระเวนของเจาหนาท จากหนวยพทกษฯ ไปทางทศตะวนออกเปนวงกลมกลบถงหนวยพทกษฯ ระยะทางประมาณ 4 กโลเมตร และบรเวณส านกสงฆเทพสถตย ระยะทางประมาณ 4 กโลเมตร เดนไป-กลบ ส ารวจพชทมทอล าเลยง ทงทเปนไมตน ไมลมลก ไมเถา และไมเกาะอาศย เกบตวอยางพชทก าลงตดดอกหรอผล ชนดละ 3 ตวอยาง ท าเปนตวอยางพนธไมแหง (herbarium specimens) และถายภาพพชทพบ

2. วนจฉยชอวทยาศาสตร ลงทะเบยน ท าฐานขอมล (Botanical database) โดยบนทก ชอชนด ลกษณะวสย ชวงเวลาทตดดอก ตดผล เวลาการผลดใบ

76 NU Science Journal 2011; 8(1)

รป 1 หนวยพทกษอทยานแหงชาตท สล.6 ถ าเดอน-ถ าดาว อทยานแหงชาตทงแสลงหลวง (ทมา: http://www.thaiforestbooking.com/np_home.asp?lg=1&npid=20 สบคนเมอ 12 ต.ค. 2551)

ผลการศกษา ถ าเดอน-ถ าดาว มลกษณะเปนถ าน าลอด ภายในคลายหองโถงทมธารน าไหลผาน มความยาว

1.4 กโลเมตร อยภายใตเทอกเขาหนปน (รป 2) อยทางทศตะวนตกเฉยงใตของอทยานฯ ทระดบความสงจากน าทะเล 100-200 เมตร ทต าแหนง 087205625 และ 087205623 (UTM) เปนพนทชายขอบของอทยานฯ ตดกบพนทท าการเกษตร ลกษณะปาเปนปาผลดใบผสม (mixed deciduous forest) และบางชวงเปนปาดบแลง (dry evergreen forest)

ลกษณะทางธรณวทยาพบวาอยในยค Permian อายประมาณ 250 ลานป พบฟอสซลของสตวทะเลไมมกระดกสนหลงหลายชนด (รป 3) สวนของพรรณไมพบพชทงหมด 63 วงศ 129 ชนด เปนพชใบเลยงค 45 วงศ 95 ชนด พชใบเลยงเดยว 12 วงศ 28 ชนด และพชกลมเฟน พบ 6 วงศ 6 ชนด (ตาราง 1)

ลกษณะทางภมอากาศพบวา ในป พ.ศ. 2552 อณหภมสงสด 36.28 องศาเซลเซยสในเดอนเมษายน ต าสด 12.54 องศาเซลเซยสในเดอนมกราคม อณหภมสงสดเฉลยทงป 31.7 องศาเซลเซยส ต าสดเฉลยทงป 19.7 องศาเซลเซยส (รป 4)

การใชประโยชนของประชาชนทอยโดยรอบ พบการเขาไปเกบของปาขาย เชน การเกบหนอไมตามฤดกาล แตไมพบการลาสตว จากการศกษาครงน ผวจยเหนวา ถ าเดอน-ถ าดาว เหมาะ แกการจดเปนพนทศกษาทางธรรมชาตแกนกเรยนและผทสนใจเปนอยางมาก เพราะเสนทางทใช ไมไกลมากนกและในเสนทางเดนนนจะพบระบบนเวศแบบตางๆ สภาพปาและพรรณไมหลากหลาย ลกษณะทางธรณวทยาและฟอสซลทชดเจน รวมถงบรเวณน าตก ทมสภาพเปนแหลงตนน า เปนตน

น

NU Science Journal 2011; 8(1) 77

รป 2 ภเขาหนปนเหนอถ าเดอน-ถ าดาว

รป 3 ฟอสซลสตวไมมกระดกสนหลง

รป 4 อณหภมและปรมาณน าฝนเฉลย ป พ.ศ. 2551-2552 (ทมา: สถานวนวฒนวจย พษณโลก)

อณหภมและปรมาณน าฝนเฉลย พ.ศ. 2551 และ 2552

0

5

10

15

20

25

30

35

มกราคม กมภาพนธ มนาคม เมษายน พฤษภาคม มถนายน กรกฎาคม สงหาคม กนยายน ตลาคม พฤศจกายน ธนวาคม

เดอน

อณหภ

ม (องศาเซ

ลเซย

ส)

0

2

4

6

8

10

12

14ปร

มาณน

าฝน

(มม.

)

อณหภม พ.ศ. 2551 อณหภม พ.ศ. 2552 ปรมาณน าฝน พ.ศ. 2551 ปรมาณน าฝน พ.ศ. 2552

78 NU Science Journal 2011; 8(1)

ตาราง 1 ชนดของพชทส ารวจพบบรเวณถ าเดอน-ถ าดาว อทยานแหงชาตทงแสลงหลวง อกษรยอ Habit: s = shrub, st = small tree, t = tree, h = herb, v = vine, wc = woody climber Abundance: 0 = probably extirpated, 1 = only few individuals, 2 = rare, 3 = medium, 4 = common,5 = abundant Phenology: Ja = January, Fb = February, Mr = March, Ap = April, My = May, Jn = June, Jl = July, Ag = August, Sp = September, Oc = October, Nv = November, Dc = December

Family / Species Vernacular name Habit Abundance Phenology Flowering Fruiting DICOTYLEDONS ACANTHACEAE วงศตอยตง Andrographis laxiflora (Blume) Lindau หญาบงไพร h 3 Ag-Sp Ag-Sp Barleria strigosa Willd. สงกรณ h 3 Sp-Nv Nv-Ja Justicia vasculosa (Wall.) ex Nees. T. And. จาพก h 3 Sp-Nv Dc-Ja Pseuderanthemum latifolium (Vahl.) B. Han. เขมมวง h 2 Nv-Ja Dc-Mr Strobilanthes sp. _ s 2 Ja-Fb Ja-Ap Thunbergia grandiflora (Roxb. ex Rottler) Roxb. สรอยอนทนล v 3 Sp-Ap ? Thunbergia laurifolia Lindl. รางจด v 3 Fb-Jn Jn-Dc ALANGIACEAE วงศไมปร Alangium salvifolium (L.f.) Wang. ปร st 3 Mr-Ap Ap-My AMARANTHACEAE วงศผกโขม Amaranthus viridis L. ผกขมหนาม h 4 Fb-Ap Fb-Ap Deeringia amaranthoides (Lam.) Merr. พาโหมปลา v 3 Ap-Jn Jn-Ag ANNONACEAE วงศกระดงงา Miliusa mollis Pierre จงจาบ st 2 Jn-? ? Miliusa thorelli Finet & Gagnep. หมาด า st 2 Ap-Jn Ap-Jl Orophea cuneiformis King พรกเหลอง st Fb-Jn Jn-Jl Polyalthia suberosa (Roxb.) Thwaites กลงกลอม st 2 Mr-Jn Mr-Jl APOCYNACEAE วงศตนเปด Tabernaemontana bufalina Lour. พรกนายพราน st 3 Fb-Sp Jn-Sp Trevesia palmata (DC.) Vis. ตางหลวง st 2 Jan-Feb Feb-Jun

NU Science Journal 2011; 8(1) 79

ตาราง 1 (ตอ)

Family / Species Vernacular name Habit Abundance Phenology ? Flowering Fruiting Impatiens salaengensis T. Shimizu เทยนทงแสลงหลวง h 4 Jl-Oc Jl-Oc BEGONIACEAE วงศสมกง Begonia sp. 1 _ h 3 Ag Ag Begonia sp. 2 _ h 3 Jl Jl Begonia sp. 3 _ h 3 Jl Jl BIGNONIACEAE วงศแคหางคาง Oroxylum indicum (L.) Kurz เพกา t 3 Mr-De Dc-My BOMBACAEAE วงศงว, วงศนน Bombax anceps var. cambodiense (Pierre) Roby. งวขาว t 2 Dc-Ja Mr-Ap BUXACEAE Buxus cochinchinensis Pierre ex Gagnep. _ t 2 ? Jn CAPPARACEAE วงศกม Capparis micrantha DC. ชงช wc 3 Ap-My My-Jn Capparis pyrifolia Lmk. หนามหางนกกะลง wc 3 Ap-My My-Jn CELASTRACEAE วงศมะดก Siphonodon celastrineus Griff. มะดก t 2 My-Jn My-Jl COMBRETACEAE วงศสะแก, วงศสมอ Combretum quadrangulare Kurz สะแกนา แพง t 2 ? Apr-May COMPOSITAE วงศทานตะวน CONVOLVULACEAE วงศผกบง Peliosanthes teta subsp. humilis (Andrew) Jessop โหนดดน h 3 Ap Ap CUCURBITACEAE วงศแตง Sinobaijana smitinandii Wid et Duy. _ v 3 Jn ? Trichosanthes sp. _ v 3 My My-Jn DATISCACEAE วงศสมพง Tetrameles nudiflora R. Br. ex Benn. งน กะพง t 2 Ap Ap-My EBENACEAE วงศมะเกลอ

80 NU Science Journal 2011; 8(1)

ตาราง 1 (ตอ)

Family / Species Vernacular name Habit Abundance Phenology Flowering Fruiting Diospyros sp. _ t 2 Ap-Jn ? Elaeocarpus floribundus Blume กาลน t 2 Mr-Ap Ap-Jn EUPHORBIACEAE วงศมะยม, วงศเปลา Actephila excelsa (Dalzell) Müll. Arg. อโส st 3 Ja-Ag ? Alchornea rugosa (Lour.) Müll. Arg. ขางปอยน า s 3 Fb-Mr Mr-Ap Antidesma sootepense Craib มะเมาสาย t 3 Fb-Ap Ap-Sp Macaranga gigantea (Rchb.f. & Zoll.) Müll.Arg. เตาหลวง t 3 Mr-My My-Ag Mallotus peltatus Müll.Arg. สลด st 3 Mr-Jl Jl-Oc Sumbaviopsis albicans (Blume) J.J.Sm. ตองผา t 3 Fb-Mr Jn-Oc FLACOURTIACEAE วงศตะขบ Hydnocarpus anthelminthicus Pierre ex Laness. กะเบาใหญ t 2 Ap-My Jn-Jl GESNERIACEAE วงศชาฤาษ, วงศไกแดง Chirita involucrata Craib น าดบไฟ h 3 Jl-Ag Jl-Ag Epithema carnosum Benth. รวงผง h 3 Jl-Ag Jl-Ag Ornithoboea sp. _ h 2 Ag-Sp Sp-Oc Rhynchoglossum obliquum Blume ชอมวง h 3 Jl-Ag Ag-Sp LAURACEAE วงศอบเชย Cinnamomum sp. _ t 2 ? ? LECYTHIDACEAE วงศจก Barringtonia acutangula (L.) Gaertn. จกนา t 2 Ap-My My-Oc LEEACEAE วงศกะตงใบ Leea herbacea Ham. ex C. B. Clarke กะตงใบเลก h 3 Ag Ag-Sp Leea indica (Burm. f.) Merr. กะตงใบ h 3 Jn-Sp Ag-Dc LEEACEAE Leea rubra Blume ex Spreng. เของ h 3 Jn-Ag Ag-Oc LEGUMINOSAE (Papilionoideae) วงศถว Mucuna pruriens (L.) DC. หมามย wc 2 Ag Ja Mucuna sp.1 หมามย wc 2 Ag Ja Mucuna sp.2 หมามย wc 2 ? Ja-Fb Erythrina stricta Roxb. ทองหลาง t 3 Fb-Ap Mr-My MALPIGHIACEAE วงศโนรา Aspidopterys nutans (Roxb. ex DC.) Juss. เครอเขาขน wc 2 Ap ?

NU Science Journal 2011; 8(1) 81

ตาราง 1 (ตอ)

Family / Species Vernacular name Habit Abundance Phenology Flowering Fruiting MALVACEAE วงศชบา Sida rhombifolia L.

หญาขด

h

3

Ap-My

Ap-My

Urena lobata L. ขครอก h 3 Ja-Ap Ja-Ap MENISPERMACEAE วงศบอระเพด Cissampelos pareira var. hirsuta (Buch. ex DC.) Forman

กรงเขมา v 3 Ap-Jn Jn-Jl

Cyclea barbata Miers กรงบาดาล v 3 Ap-My Jn-Ag Stephania elegans Hook. f. & Thoms. เสคพอ v 3 Jn Jn MORACEAE วงศมะเดอ Ficus auriculata Lour. เดอใบใหญ t 3 Fb-Jn Fb-Jn Ficus annulata Blume ไทร t 3 Fb-Jn Fb-Jn Ficus hispida L. f. มะเดอปลอง st/t 3 Ja-Dc Ja-Dc Streblus asper Lour. ขอย st 3 Fb-Mr Mr-Jn MYRISTICACEAE วงศก าลงเลอดมา Knema tenuinervia subsp. setosa de Wide ลนควาย t 2 Ja-Fb Mr-Ap Ardisia impress Fletche ตาเปด st 3 Ap Ap-Jl MYRISTICACEAE Ardisia quinquegona Blume ตาเปดเขา s 3 Ap Ap-Jl MYRTACEAE วงศชมพ Decaspermum parviflorum (Lam.) A. J. Scott ขไต/หวแหวน s 2 Ap-My ? Syzygium formosum (Wall.) Masam. ชมพนก t 2 Ja-Fb Mr-Jn NYCTAGINACEAE วงศบานเยน Boerhavia diffusa L. ผกขมหน h 3 Fb-Mr Fb-Ap OLEACEAE วงศมะล Jasminum decipiens P.S.Green มะลภหลวง wc 3 Apr-Jun Jun-Jul Jasminum harmandianum Gagnep. ไสไก wc 3 Ap-Jn Jn-Jl RUBIACEAE วงศเขม Argostemma monophyllum Sridith ใบเดยวดอกเดยว h 3 Ag-Sp Ag-Oc Argostemma lobbii Hook. f. ประดบหนใบเขม h 3 Ag-Sp Ag-Oc Mussaenda scanderiana Roxb. แกมขาว s 2 Ja-Ap Ap-Jn Ophiorrhiza trichocarpon Blume ผกสามชาย h 3 Jn-Jl Ag-Oc Paederia scandens (Lour.) Mer. ยานพาโหม v 3 Ja-Fb Jn-Jl

82 NU Science Journal 2011; 8(1)

ตาราง 1 (ตอ)

Family / Species Vernacular name Habit Abundance Phenology Flowering Fruiting Psychotria ophioxyloides Wall. SAPINDACEAE วงศลนจ Allophyllus cobbe (L.) Raeusch.

ตาเปดใบยอ ตอไส

s 3 Ap-Jn Oc-Dc

Lepisanthes rubiginosa (Roxb.) Leenh. มะหวด st 3 Ja-Ap My-Jl SCROPHULARIACEAE วงศมณเฑยรทอง Lindenbergia indica (L.) Vat. หญาเกลดหอย h 3 Sp-Dc Oc-Ja SONNERATIACEAE วงศล าพ Duabanga grandiflora (Roxb. ex DC) Walp. ล าพปา t 3 Ja-Ap Ap-My STERCULIACEAE วงศปอ Sterculia urena var. thorelii (Pirre) Phengklai ปอตอก t 3 Oc-Dc Dc-Fb TILIACEAE วงศตะขบฝรง Muntingia calabura L. ตะขบฝรง t 3 Ja-Dc Ja-Dc Colona floribunda (Kurz) Craib ปอมน st 3 Sp-Nv Nv-Ja Microcos tomentosa Sm. พลบพลา t 3 Ap-My Jl-Sp URTICACEAE วงศต าแย Elatostema monandrum (B.-H. ex D.Don) Hara _ h 3 Mr-Jn My-Jl Pouzoutzia zeylanica (L.) Benn. หญาหนอนตาย h 3 Sp-Nv Oc-Dc Laportea interrupta (L.) Chew ต าแยตวเมย h 3 Jn-Nv Jl-Dc VERBENACEAE วงศสก Vitex canescens Kurz ผาเสยน t 3 Fb-Ap Jl-Ag VITACEAE วงศองน Cayratia japonica (Thunb.) Gagnep. เครอพดหา v 3 Ap-Jn Jn-Jl Cayratia trifolia var. cinerea (Lmk.) Gagnep. เครอพดสาม v 3 Ap-Jn Jn-Jl MONOCOTYLEDONE ARACEAE วงศบก Amorphophallus acrorhizus Craib บก h 3 Ap My-Jl Amorphophallus longituberosus (Eng.) Eng. & Gehm.

บกหวยาว h 3 Jn-Jl ?

Amorphophallus paeoniifolius (Dennst.) Nicholson บกคางคก h 3 Ap-Jn Nv-Dc Arisaema cuspidatum (Roxb.) Engl. บกคางคก h 3 Jn Jn Colocasia gigantean (Bl.) Hook. f. กระดาดขาว/คน h 3 Ja-Mr Oc-Dc Laisa spinosa (L.) Thw. ผกหนาม h 3 Ap-Jn Jl-Oc

NU Science Journal 2011; 8(1) 83

ตาราง 1 (ตอ) Family / Species Vernacular name Habit Abundance Phenology Flowering Fruiting ARACEAE Rhaphidophora peepla (Roxb.) Schott พลชาง h 3 Sp-Dc Mr-My COMMELINACEAE วงศผกปลาบ Commelina diffusa Burm. f. ผกปลาบ h 3 Jn-Nv Ag-Dc Dictyospermum ovatum Hassk. _ h 3 Ap-Jn Jn-Ag Spatholirion calcicola K. & S. S. Larsen _ h 3 My-Jn Jn-Jl DIOSCOREACEAE วงศกลอย Diospyros sp. _ v 3 ? Ap DRACAENACEAE วงศจนทรแดง Dracaena lourieri Gagnep. จนทรผา h 3 _ _ LILIACEAE Peliosanthes teta subsp. humilis (Andrew) Jessop โหนดดน h 3 Fb-Jn Ap-Jn MARANTACEAE วงศสาค, วงศคลา Halopegia brachystachys Craib สาค h 3 Jn-Jl ? MUSACEAE วงศกลวย Musa acuminata Colla กลวยปา h 3 Ja-Dc Ja-Dc ORCHIDACEAE วงศกลวยไม Dendrobium nobil Lindl. เอองเคากว h 1 Fb-Mr ? Peristylus sp. _ h 1 ? Jn OROBANCHACEAE วงศดอกดนแดง, วงศขาวก า Aeginetia indica Roxb. ดอกดนแดง h 1 Ag-Oc Sp-Nv PALMAE วงศปาลม Wallichia siamensis Becc. เของ h 3 Fb-My My-Oc TACCACEAE วงศคางคาวด า Tacca chantrieri André มงกรด า h 3 Fb My ZINGIBERACEAE วงศขง Boesenbergia longiflora (Wall.) O. K. วานเปรยว h 3 Jn ? Boesenbergia petiolata Siri. เชาพน h 3 Ag ? Costus speciosus (Koeh) J.E.Sm. เอองหมายนา h 3 Ap-Jl Jn-Oc Curcuma parviflora Wall. กระเจยวขาว h 3 Jn ? Globba kerrii Craib _ h 3 Jn-Ag Jn-Ag Globba reflexa Craib กลวยเครอค า h 3 Jn-Ag Jn-Ag

84 NU Science Journal 2011; 8(1)

ตาราง 1 (ตอ)

Family / Species Vernacular name Habit Abundance Phenology Flowering Fruiting Globba schomburgkii Hook. f. Zingiber larsenii I. Theilade

กระทอลง h h

3 3

Jn-Ag Jl-Ag

Jn-Ag

FERN & FERNS ALLIES ATHYRIACEAE วงศผกกด Diplazium esculentum (Retz.) Sw. ผกกด h 3 Nv-Mr Sp-Dc DRYOPTERIDACEAE วงศกดแกว Tectaria manilensis (Presl) Holtt. กด h 3 Ag-Mr Ag-Dc OLEANDRACEAE วงศเฟนนาคราช Oleandra undulata (Willd.) Ching เฟนนาคราชใบคลน h 3 Jl Jl PARKERIACEAE วงศเฟนกานด า Adiantum philippense L. หญาขวาก h 3 Ag-Mr Ag-Dc PTERIDACEAE วงศเฟนเงน Pteris ensiformis Burn.f. เฟนเงน h 3 Ag-Ap Ag-Ap SELAGINELLACEAE วงศตนตกแก Selaginella repanda (Desv. ex Poir.) Spring ตนตกแก h 3 Jn-Jl Jn-Jl

สรปและอภปรายผลการศกษา จากการออกภาคสนาม 6 ครง ในเวลา 1 ป พบพชมทอล าเลยงทงหมด 63 วงศ 129 ชนด ซงถอวาพบนอยถาเทยบกบทเคยมรายงานไว เนองจากการออกภาคสนามเพอเกบตวอยางมจ านวนครงทนอยเกนไป เพราะการส ารวจพชนน มความจ าเปนตองออกเกบตวอยางใหไดจ านวนครงใหมากทสด เพราะพชจะมการออกดอก ตดผลตลอดเวลา ถาทงชวงหาง จะท าใหพลาดโอกาสในการเกบตวอยางได อยางไรกตาม การรายงานครงนมพชหลายชนดทพบในพนทภเขาหนปน แตกมบางชนด ทยงไมเคยมรายงาน รวมถงลกษณะทางธรณวทยา ทมความแตกตางจากพนทอนดวยเชนกน การศกษาขอมลเพมเตม เพอความสมบรณของพชทพบเฉพาะในระบบนเวศแบบภเขาหนปน ควรศกษาสงมชวตอนๆ ควบคไปดวย เพอชมชนขางเคยงจะไดน าขอมลไปใชใหเกดประโยชนตอไป ซงผวจยมขอเสนอแนะวา พนทนมความพรอมทจะจดท าเปนแหลงเรยนรทางดานนเวศวทยา หรอเสนทางศกษาธรรมชาต ส าหรบเยาวชนและโรงเรยนขางเคยงได การบงบอกชอไทยครงน ไดใชตามหนงสอของ เตม สมตนนทน. (2544)

NU Science Journal 2011; 8(1) 85

กตตกรรมประกาศ โครงการวจยนไดรบทนสนบสนนจากสวนงบประมาณรายไดคณะวทยาศาสตร ภายใต

กองทนวจยมหาวทยาลยนเรศวร ประจ าป พ.ศ. 2551 ผวจยขอขอบคณมา ณ โอกาสน ขอขอบคณนายส าราญ แสนประเสรฐ และเจาหนาทประจ าหนวยพทกษอทยานแหงชาตทงแสลงหลวง ท สล 6. ถ าเดอน-ถ าดาว ทรวมส ารวจดวยทกครง ขอขอบคณ นางสาวพนธตรา กมล นายสรศกด นาคเอยม นายวชรศกด มาเกด และนายธนากร วงศษา ทอนเคราะหถายภาพและรวมวจยภาคสนาม และขอขอบคณผทรงคณวฒทกรณาชแนะแกไขขอบกพรองตางๆ ของบทความเปนอยางด

รป 5 พชบางชนดทส ารวจพบบรเวณถ าเดอน-ถ าดาว อทยานแหงชาตทงแสลงหลวง A) Alchornea rugosa, B) Amorphophallus paeoniifolius, C) Antidesma sootepens, D) Begonia sp.1, E) Boesenbergia petiolata, F) Capparis micrantha, G) Chirita involucrata, H) Hydnocarpus anthelminthicus, I) Impatiens salaengensis, J) Laisa spinosa, K) Mucuna pruriens, L) Polyalthia suberosa, M) Siphonodon celastrineus, N) Syzygium formosum, O) Trichosanthes sp., P) Zingiber larsen

A C B D

E F G H

I J K L

86 NU Science Journal 2011; 8(1)

รป 5 (ตอ)

เอกสารอางอง พงษศกด พลเสนา, พรพทกษ ปญญารตน และปาพจน กนอไร. (2549). บทคดยอโครงการวจยและ

วทยานพนธ การประชมวชาการประจ าป โครงการ BRT ครงท 10 ระหวางวนท 8-11 ตลาคม 2549 ณ มารไทม ปารค แอนด สปา รสอรท จงหวดกระบ

เตม สมตนนทน. (2544). ชอพรรณไมแหงประเทศไทย. สวนพฤกษศาสตรปาไม ส านกวชาการปาไม กรมปาไม, กรงเทพมหานคร. 810 หนา.

วระชย ณ นคร. (2544). การศกษาเบองตนเกยวกบสภาพปาและพรรณพฤกษชาตดอยเชยงดาว, สวนพฤกษศาสตรสมเดจพระนางเจาสรกต, เลมท 5 หนา 13-53, โอเอสพรนตงเฮา.

Palee, P. and J.F. Maxwell (2000). Vascular flora of Doi Muang Awn, Chaing Mai Province, Northern Thailand. Natural History Bulletin of the Siam Socciety, 48, 95-116.

Maxwell, J.F. (1992). Upland vegetation of Doi Chiang Dao wildlife sanctuary, Chaing Mai Province, Thailand. Tigerpaper, 25, (3), 5-11.

Maxwell, J.F.Z (1994). Vascular flora of Si Chang Island, Chonburi Province, Thailand. Natural History Bulletin of the Siam Society, 42, 41-66.

Vidthayanon, C. and Kottelat, M. (2003.) Three new species of fishes from the Tham Phra caves in northern Thailand (Teleostei: Cyprinidae and Balitoridae). Ichthyolofical Exploration of Freshwaters, 14, (2), 193-208

M N O P

M N O P