32
\v~ {xà {xuux ätáà á|ààxÇA Amoureuze histories uit het Archief de Bergeyck

v~ {xà {xuux ätáà á|ààxÇA - Ter Vesten | Ter Vesten · 2016. 3. 25. · d voor een religieus leven. Voor de ov erblijvende twee wordt een huwelijk in het vooruitzicht gesteld

  • Upload
    others

  • View
    1

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: v~ {xà {xuux ätáà á|ààxÇA - Ter Vesten | Ter Vesten · 2016. 3. 25. · d voor een religieus leven. Voor de ov erblijvende twee wordt een huwelijk in het vooruitzicht gesteld

\v~

{xà {x

uux ät

áà á|ààx

ÇA

Am

oure

uze

his

tories

uit h

et A

rchie

f de

Ber

gey

ck

Page 2: v~ {xà {xuux ätáà á|ààxÇA - Ter Vesten | Ter Vesten · 2016. 3. 25. · d voor een religieus leven. Voor de ov erblijvende twee wordt een huwelijk in het vooruitzicht gesteld

Afbe

eldi

ng re

chts

: det

ail u

it de

laat

ach

ttien

de-

eeuw

se a

rrens

lede

in d

e ha

l van

het

kas

teel

C

orte

wal

le, d

ie ri

jkel

ijk g

eïllu

stre

erd

is m

et

liefd

esta

fere

len.

Ku

nstp

atrim

oniu

m B

ever

en.

Om

slag

: det

ail u

it he

t ach

ttien

de-e

euw

se

scho

uwst

uk in

de

Fam

ilieka

mer

van

het

kas

teel

C

orte

wal

le.

Page 3: v~ {xà {xuux ätáà á|ààxÇA - Ter Vesten | Ter Vesten · 2016. 3. 25. · d voor een religieus leven. Voor de ov erblijvende twee wordt een huwelijk in het vooruitzicht gesteld

3

WO

OR

D V

OO

RA

F

De

gem

eent

e B

ever

en n

eem

t dit

jaar

met

de

erfg

oedw

erki

ng v

an h

et c

ultu

urce

ntru

m T

er V

este

n en

in s

amen

wer

king

met

ta

l van

and

ere

partn

ers,

voo

r de

acht

ste

keer

op

rij d

eel a

an d

e E

rfgoe

ddag

. Erfg

oedd

ag is

de

jaar

lijkse

hoo

gdag

van

de

erfg

oeds

ecto

r w

aarin

be

roep

skra

chte

n en

vr

ijwilli

gers

ov

er

het

alge

mee

n te

gen

een

onop

valle

nde

acht

ergr

ond

onve

rdro

ten

verd

er w

erke

n aa

n he

t beh

oud

en d

e on

tslu

iting

van

ons

gez

amen

lijk e

rfgoe

d vo

or d

e ko

men

de g

ener

atie

s.

Een

opd

rach

t waa

r we

mee

stal

nie

t bij

stils

taan

, ten

zij e

en ra

mp

ons

even

wak

ker s

chud

t - z

oals

rece

nt n

og d

e in

stor

ting

van

het r

ijke

stad

sarc

hief

van

Keu

len

- en

illust

reer

t hoe

kw

etsb

aar h

et g

eheu

gen

van

een

stad

of l

and

wel

kan

zijn

.

Of,

maa

r dan

in d

e po

sitie

ve z

in, a

ls d

e ho

ogda

g va

n de

erfg

oedz

orge

rs w

eer k

omt k

ijken

. Erfg

oedd

ag b

iedt

de

bezo

eker

im

mer

s de

kan

s bi

j uits

tek

om e

en b

lik te

wer

pen

acht

er d

e sc

herm

en v

an e

en e

rfgoe

dins

telli

ng o

f om

ken

nis

te m

aken

m

et v

erha

len

van

gebe

urte

niss

en d

ie n

ooit

eerd

er h

et d

aglic

ht z

agen

en

waa

rove

r nie

man

d oo

it ee

rder

iets

ver

nam

. Het

th

ema

van

dit

jaar

- U

it vr

iend

scha

p -

bied

t he

t A

rchi

ef d

e B

erge

yck,

het

kro

onju

wee

l van

de

erfg

oedw

erki

ng v

an h

et

cultu

urce

ntru

m T

er V

este

n, e

en p

rach

tige

gele

genh

eid

om e

nkel

e ve

rget

en l

iefd

esve

rhal

en -

lie

fde

als

vorm

van

vr

iend

scha

p -

die

zich

ach

ter

de m

uren

van

het

kas

teel

Cor

tew

alle

en

ook

elde

rs in

Vla

amse

ste

den

en d

orpe

n he

bben

af

gesp

eeld

, te

reco

nstru

eren

en

in d

e te

ntoo

nste

lling

Ick

het h

ebbe

vas

t zitt

en z

icht

baar

en

zelfs

voe

lbaa

r te

mak

en. H

et

twin

tigst

e-ee

uwse

ver

haal

van

Gui

llaum

e de

Prin

ce, h

et z

onde

kind

, rei

kt v

ervo

lgen

s de

han

d na

ar h

et p

roje

ct V

oor a

lTIJ

D

vrie

nd?

van

de B

asis

scho

ol d

e To

ren

uit

Mel

sele

, w

aarin

de

leer

linge

n de

bez

oeke

rs v

riend

scha

p la

ten

zien

, ho

ren,

ru

iken

, voe

len

en p

roev

en…

De

mus

eum

wer

king

van

de

Her

toge

lijke

Hee

mku

ndig

e K

ring

het L

and

van

Bev

eren

vzw

ten

slot

te, h

eeft

een

verra

ssen

de

seiz

oens

tent

oons

tellin

g ui

tgew

erkt

waa

rin d

e vr

oege

jare

n 19

60 h

erle

ven.

Toe

n ik

nog

een

jong

sken

was

. Vrie

ndsc

hap

en li

efde

in g

root

-Bev

eren

in d

e ja

ren

1960

-196

5 le

vert

mee

r dan

één

bijz

onde

r vrie

ndsc

haps

- en

liefd

esve

rhaa

l op…

In

alle

vrie

ndsc

hap,

H

eidi

Bec

k, s

chep

en v

an C

ultu

ur

Page 4: v~ {xà {xuux ätáà á|ààxÇA - Ter Vesten | Ter Vesten · 2016. 3. 25. · d voor een religieus leven. Voor de ov erblijvende twee wordt een huwelijk in het vooruitzicht gesteld

Det

ail u

it H

et L

aats

te O

orde

el v

an F

rans

Flo

ris D

e Vr

iend

t uit

de tw

eede

hel

ft va

n de

zes

tiend

e ee

uw, d

at in

de

traph

al v

an h

et k

aste

el C

orte

wal

le

hang

t. D

e sc

ène

is m

oeilij

k te

inte

rpre

tere

n m

aar

verw

ijst m

ogel

ijk n

aar e

en h

uwel

ijk.

Kuns

tpat

rimon

ium

Bev

eren

.

Page 5: v~ {xà {xuux ätáà á|ààxÇA - Ter Vesten | Ter Vesten · 2016. 3. 25. · d voor een religieus leven. Voor de ov erblijvende twee wordt een huwelijk in het vooruitzicht gesteld

5

INLE

IDIN

G

Ove

r het

huw

elijk

in h

et a

ncie

n re

gim

e H

et c

hris

telijk

huw

elijk

is

van

jong

ere

datu

m d

an h

et c

hris

tend

om z

elf.

Het

gaa

t fe

itelijk

om

een

m

idde

leeu

wse

uitv

indi

ng.

Pas

in d

e ac

htst

e ee

uw r

aakt

de

voltr

ekki

ng v

an e

en h

uwel

ijk d

oor

een

prie

ster

ing

ebur

gerd

. M

aar

voor

een

gro

ot a

anta

l ch

riste

nen

duur

t he

t ee

uwen

voo

rale

er h

et

mon

ogam

e en

het

ono

ntbi

ndba

re h

uwel

ijk,

geba

seer

d op

wed

erzi

jdse

toe

stem

min

g, z

onde

r m

eer

wor

dt a

anva

ard.

De

Ker

k ka

n sl

echt

s ge

leid

elijk

haa

r ste

mpe

l op

het i

nstit

uut h

uwel

ijk d

rukk

en e

n de

ve

le g

angb

are

gebr

uike

n in

tegr

eren

in h

aar h

uwel

ijksm

odel

. Op

11 n

ovem

ber 1

563

wor

dt b

eslis

t dat

he

t huw

elijk

een

onv

erbr

eekb

aar

mon

ogaa

m s

acra

men

t is

waa

rbij

de K

erk

het a

lleen

rech

t bez

it om

be

perk

inge

n en

uitz

onde

ringe

n op

te

legg

en.

Sec

ulie

re e

n re

gulie

re g

eest

elijk

en m

ogen

nie

t hu

wen

. M

aagd

elijk

heid

is

supe

rieur

aan

de

huw

elijk

se s

taat

.

Voo

r kr

oost

rijke

wel

stel

lend

e en

ade

llijke

fam

ilies

is h

et h

uwel

ijk in

het

anc

ien

regi

me

een

ambi

gue

inst

ellin

g. E

nerz

ijds

moe

t de

co

ntin

uïte

it va

n he

t ge

slac

ht

verz

eker

d w

orde

n.

Bov

endi

en

kan

de

echt

verb

inte

nis

soci

ale

prom

otie

be

wer

kste

lligen

. And

erzi

jds

vree

st m

en v

oor

een

verb

rokk

elin

g va

n he

t fam

iliefo

rtuin

. Daa

rom

lijk

t het

aan

gew

ezen

om

he

t aa

ntal

huw

elijk

en p

er g

ezin

bep

erkt

te

houd

en.

Ong

evee

r éé

n ki

nd o

p vi

er o

verli

jdt

voor

het

de

huw

bare

lee

ftijd

be

reik

t. N

og e

ens

één

op v

ier i

s vo

orbe

stem

d vo

or e

en re

ligie

us le

ven.

Voo

r de

over

blijv

ende

twee

wor

dt e

en h

uwel

ijk in

he

t voo

ruitz

icht

ges

teld

. Glo

baal

gez

ien

huw

t dus

de

helft

van

de

kind

eren

, maa

r ook

dan

blijk

t het

nog

een

kw

estie

van

w

ikke

n en

weg

en. H

et h

uwel

ijk m

oet v

oor b

eide

par

tijen

voo

rdel

en in

houd

en. L

iefs

t zow

el fi

nanc

iële

als

soc

iale

.

Ten

tijde

van

Lod

ewijk

XIV

ond

ersc

heid

t de

hove

ling

Loui

s R

ouvr

oy, g

raaf

de

Sai

nt-S

imon

[167

5-17

55],

drie

cat

egor

ieën

va

n hu

wel

ijken

. B

ij de

mar

iage

s en

doga

miq

ues,

de

mee

rder

heid

, be

hore

n m

an e

n vr

ouw

tot

dez

elfd

e so

cial

e kl

asse

. H

ypog

amie

fém

inin

e be

treft

huw

elijk

sove

reen

kom

sten

waa

r de

vrou

w q

ua a

fkom

st b

oven

haa

r man

sta

at. D

it ko

mt v

oora

l vo

or b

ij w

eduw

en d

ie h

ertro

uwen

. B

ij hy

perg

amie

fém

inin

e be

hoor

t de

man

tot

een

hog

ere

stan

d. H

et s

tand

enve

rsch

il w

ordt

in b

eide

gev

alle

n m

eest

al ru

im g

ecom

pens

eerd

doo

r een

fina

ncië

le te

genp

rest

atie

.

Page 6: v~ {xà {xuux ätáà á|ààxÇA - Ter Vesten | Ter Vesten · 2016. 3. 25. · d voor een religieus leven. Voor de ov erblijvende twee wordt een huwelijk in het vooruitzicht gesteld

6

De

gere

nom

mee

rde

Fran

se

hist

oric

us

Guy

C

haus

sina

nd-N

ogar

et

onde

rsch

eidt

hu

wel

ijkss

trate

gieë

n w

aarin

de

ge

lijkhe

idss

trate

gie,

de

dy

nam

isch

e st

rate

gie

en

de

huw

elijk

en

tuss

en

edel

liede

n en

le

den

van

de

burg

erij

de

hoof

dcat

egor

ieën

uitm

aken

. De

gelijk

heid

sstra

tegi

e vo

lgt S

aint

-Sim

ons

endo

gam

isch

e hu

wel

ijken

: on

se m

arie

ent

re s

oi.

De

dyna

mis

che

stra

tegi

e he

eft e

en s

ocia

le m

obilit

eit t

ot d

oel.

Het

gaa

t vaa

k om

ver

bint

enis

sen

tuss

en o

ude

en n

ieuw

e ad

el. I

n de

ze s

trate

gie

ligt d

e na

druk

ook

op

verm

ogen

suitb

reid

ing.

Der

gelijk

e al

liant

ies

zijn

er v

oora

l op

geric

ht d

e m

eest

ka

pita

alkr

acht

ige

kand

idaa

t te

strik

ken,

zoa

ls b

ijvoo

rbee

ld d

e zo

beg

eerd

e er

fdoc

hter

s [e

nige

doc

hter

s di

e ee

n vo

lledi

g fa

milie

fortu

in i

n ee

n hu

wel

ijk m

eebr

enge

n of

in

de l

oop

van

het

huw

elijk

mog

en v

erw

acht

en].

Cha

ussi

nand

-Nog

aret

on

ders

chei

dt n

og d

e hu

wel

ijken

tuss

en e

dellie

den

en le

den

van

de b

urge

rij. D

e m

acht

van

de

vera

rmde

ade

l en

het g

eld

van

de b

urge

rij z

orge

n vo

or e

en c

ompl

emen

taire

ver

bint

enis

. Ook

hie

r sta

an d

e er

fdoc

hter

s m

et s

tip g

enot

eerd

als

te

huw

en k

andi

date

s.

Huw

elijk

en li

jken

eer

der

een

zake

lijke

trans

actie

dan

een

lief

desk

wes

tie. E

en c

ombi

natie

van

fact

oren

bes

list o

f iem

and

als

huw

elijk

skan

dida

at g

esch

ikt

is.

Aan

een

ech

tver

bint

enis

gaa

n da

n oo

k ve

el o

nder

hand

elin

gen

voor

af.

Toch

tra

cht

men

te s

treve

n na

ar e

en m

ooi e

venw

icht

tuss

en le

mar

iage

rais

onab

le e

n le

mar

iage

d’a

grém

ent,

zoda

t man

en

vrou

w in

ha

rmon

ie k

unne

n sa

men

leve

n. W

at s

oms

lukt

, maa

r af e

n to

e oo

k ni

et …

Beh

alve

de

gehu

wde

n en

de

gees

telijk

en, i

s er

nog

de

omva

ngrij

ke g

roep

van

de

eeuw

ige

vrijg

ezel

len.

Zij

verb

inde

n zi

ch

omw

ille v

an o

mst

andi

ghed

en o

f uit

eige

n vr

ije w

il ni

et a

an e

en p

artn

er e

n ki

ezen

eve

nmin

voo

r de

gee

stel

ijke

stan

d. Z

e op

tere

n om

een

ong

ebon

den,

ona

fhan

kelijk

leve

n te

leid

en.

Voo

ral v

oor

de v

rouw

en,

die

toen

jurid

isch

nie

t ov

er e

en

volle

dige

vrij

heid

van

han

dele

n be

schi

kten

, is

dit

geen

voo

r de

han

d lig

gend

e ke

uze.

Hee

l w

at n

egen

tiend

e-ee

uwse

au

teur

s he

bben

zic

h tro

uwen

s do

or d

e si

tuat

ie v

an d

e on

gehu

wde

vro

uw la

ten

insp

irere

n vo

or h

et s

chrij

ven

van

rom

ans

die

nu n

og s

teed

s on

omst

otel

ijk a

ls w

erel

dlite

ratu

ur w

orde

n be

scho

uwd.

In h

et A

rchi

ef d

e B

erge

yck

beru

sten

hee

l wat

bro

nnen

die

het

mog

elijk

mak

en w

aar g

ebeu

rde

liefd

esge

schi

eden

isse

n te

re

cons

truer

en.

Het

ene

ver

haal

ein

digd

e al

wat

gel

ukki

ger

dan

het

ande

re m

aar

alle

illu

stre

ren

ze e

en a

spec

t va

n de

m

anie

r waa

rop

de b

eter

e kl

asse

in h

et a

ncie

n re

gim

e m

et h

et h

uwel

ijk a

ls in

stel

ling

omgi

ng.

Page 7: v~ {xà {xuux ätáà á|ààxÇA - Ter Vesten | Ter Vesten · 2016. 3. 25. · d voor een religieus leven. Voor de ov erblijvende twee wordt een huwelijk in het vooruitzicht gesteld

7

DE

FO

RT

UIN

LIJK

E L

IEF

DE

Tr

ouw

en o

p vi

jftig

| D

e tw

ee le

vens

van

Fra

ncis

cus

Bou

wen

s O

p 2

juni

162

1 w

orde

n in

de

Sin

t-Jor

iske

rk t

e A

ntw

erpe

n de

tw

eelin

gbro

ertje

s C

arol

us e

n Fr

anci

scus

Bou

wen

s bo

ven

de d

oopv

ont

geho

uden

. E

en h

ele

bijz

onde

re g

ebeu

rteni

s, w

ant

twee

linge

n ov

erle

ven

in d

ie d

agen

zel

den

het k

raam

bed.

Car

olus

en

Fran

cisc

us s

lage

n er

ech

ter

niet

alle

en in

de

kerk

te h

alen

, ze

groe

ien

ook

op in

een

goe

de v

erst

andh

oudi

ng tu

ssen

maa

r lie

fst

vier

zus

sen

en v

ijf b

roer

s. V

ader

Sim

on B

ouw

ens

stud

eerd

e re

chte

n aa

n de

uni

vers

iteit

van

Leuv

en e

n oe

fent

een

adv

ocat

enpr

aktij

k ui

t te

Ant

wer

pen.

Teg

elijk

is h

ij ac

tief i

n de

com

mer

ciël

e se

ctor

: tus

sen

1620

en

1640

voe

rt hi

j ha

ndel

met

Por

tuga

l, S

panj

e en

Ita

lië.

Het

gez

in z

it zo

nder

eni

ge t

wijf

el v

erw

even

in

de A

ntw

erps

e ha

ndel

sscè

ne e

n m

aakt

dee

l uit

van

de e

lite.

Moe

der

Cha

rlotte

de

Lette

r is

een

doc

hter

van

Ant

wer

pse

mun

tmee

ster

-ge

nera

al

Cor

nelis

de

Le

tter

[ca

1546

-162

9].

Al

haar

br

oers

en

zu

ssen

zi

jn

met

le

den

van

gere

spec

teer

de

hand

elsg

esla

chte

n ge

trouw

d, z

ijn z

elf a

ls h

ande

laar

act

ief e

n/of

oef

enen

in A

ntw

erpe

n ac

hten

swaa

rdig

e be

stuu

rsfu

nctie

s ui

t. S

imon

en

Cha

rlotte

lat

en h

un z

onen

wei

nig

keuz

e: o

fwel

gaa

n ze

rec

hten

stu

dere

n, o

fwel

vol

gen

ze e

en

hand

elso

plei

ding

. Hun

twee

ling

illust

reer

t dez

e vi

sie

perfe

ct: C

arol

us w

ordt

juris

t en

vest

igt z

ich

te A

ntw

erpe

n, w

aar

hij

sam

enw

erkt

met

zijn

oud

ere

broe

r Cor

nelis

. Na

dien

s do

od in

166

8 ve

rhui

st h

ij na

ar d

e po

lder

van

Beo

oste

nblije

in A

xel

Am

bach

t, w

aar h

ij op

18

dece

mbe

r 169

4 st

erft.

Fr

anci

scus

kie

st v

oor

een

best

aan

als

hand

elaa

r: ee

n ge

deel

te v

an z

ijn o

plei

ding

gen

iet h

ij in

Par

ijs. E

enm

aal t

erug

in

Ant

wer

pen

gaat

hij

een

hand

elsa

ssoc

iatie

aan

met

zijn

bro

er S

imon

. D

e sa

men

wer

king

loop

t ec

hter

fal

ieka

nt a

f en

de

firm

a w

ordt

ver

effe

nd, m

aar

de b

roer

s ko

men

nie

t tot

een

fina

ncie

el v

erge

lijk. S

imon

juni

or w

eige

rt Fr

anci

scus

inza

ge te

ge

ven

in d

e bo

eken

en

zijn

inve

ster

inge

n te

rug

te b

etal

en. U

itein

delijk

leid

t dit

in 1

648

tot e

en o

nher

stel

bare

bre

uk in

de

fam

ilie: S

imon

Bou

wen

s en

Cha

rlotte

de

Lette

r ont

erve

n S

imon

juni

or e

n zi

jn a

fsta

mm

elin

gen.

N

a de

mis

lukt

e ha

ndel

sass

ocia

tie m

et z

ijn b

roer

Sim

on, b

ouw

t Fra

ncis

cus

een

eige

n ha

ndel

shui

s ui

t. In

het

beg

in v

an d

e ja

ren

1670

vin

den

we

hem

teru

g al

s ha

ndel

aar

in lu

xepr

oduc

ten

- w

aaro

nder

tapi

jten

- in

de

Swan

e, h

et o

uder

lijk h

uis

aan

de B

raba

ntse

Koo

rnm

arkt

[nu

de G

raan

mar

kt].

Hij

wer

kt o

p da

t oge

nblik

sam

en m

et z

ijn jo

ngst

e br

oer T

hom

as.

Fran

cisc

us s

tuur

t in

diez

elfd

e pe

riode

zijn

leve

n ee

n vo

lsla

gen

nieu

we

richt

ing

uit.

In 1

671,

op

vijft

igja

rige

leef

tijd,

tree

dt

Page 8: v~ {xà {xuux ätáà á|ààxÇA - Ter Vesten | Ter Vesten · 2016. 3. 25. · d voor een religieus leven. Voor de ov erblijvende twee wordt een huwelijk in het vooruitzicht gesteld

8

hij

voor

het

eer

st i

n he

t hu

wel

ijk m

et d

e ze

vene

ntw

intig

jaa

r jo

nger

e Is

abel

la M

aria

Van

den

Gre

yn. H

et p

aar n

eem

t zijn

intre

k in

de

Swan

e. H

et

lijkt

erop

dat

pas

na

het

over

lijden

van

zijn

bro

er C

orne

lis in

166

8 en

de

verh

uis

van

zijn

tw

eelin

gbro

er C

arol

us n

aar

de B

eoos

tenb

lijepo

lder

, vo

or

Fran

cisc

us e

en g

esch

ikte

pla

ats

vrijk

omt o

m e

en g

ezin

te s

ticht

en.

Isab

ella

Mar

ia V

ande

n G

reyn

, dr

ieën

twin

tig o

p ha

ar t

rouw

dag,

sta

mt

net

als

haar

bru

ideg

om u

it ee

n ha

ndel

sfam

ilie.

Hoe

Fra

ncis

cus

en I

sabe

lla

Mar

ia e

lkaa

r he

bben

ont

moe

t en

hoe

en

waa

rom

zij

uite

inde

lijk t

ot e

en

huw

elijk

bes

luite

n, i

s on

duid

elijk

. Is

het

lie

fde

en w

acht

te F

ranc

iscu

s to

t Is

abel

la M

aria

oud

gen

oeg

is?

Bet

eken

t di

t hu

wel

ijk v

oor

Fran

cisc

us e

en

stra

tegi

sche

sta

p in

de

uitb

ouw

van

zijn

han

dels

huis

en

gaat

het

voo

r hem

bi

jgev

olg

over

nie

t mee

r da

n ee

n za

kelijk

e ov

eree

nkom

st?

Zijn

Fra

ncis

cus

Bou

wen

s en

Ja

cobu

s V

ande

n G

reyn

be

vrie

nd

of

wen

sen

zij

een

sam

enw

erki

ng u

it te

bou

wen

? K

rijgt

Isab

ella

Mar

ia e

igen

lijk w

el e

en s

tem

in

het

kap

ittel

? E

n is

het

een

gel

ukki

g hu

wel

ijk?

In e

lk g

eval

is h

et e

en v

ruch

tbaa

r hu

wel

ijk.

Fran

cisc

us e

n M

aria

Isa

bella

kr

ijgen

neg

en k

inde

ren,

waa

rvan

er v

ijf v

olw

asse

n w

orde

n.

Fran

cisc

us b

lijft a

ls v

ader

van

een

jong

gez

in to

t het

ein

de v

an z

ijn la

nge

leve

n in

170

3 ac

tief i

n de

han

del.

Nog

enk

ele

wek

en v

oor

zijn

doo

d w

erkt

hi

j, zo

nder

dat

er

iets

aan

de

hand

lijk

t, zi

jn a

dmin

istra

tie b

ij. F

ranc

iscu

s B

ouw

ens

ster

ft,

verm

oede

lijk

vrij

onve

rwac

ht,

te

Ant

wer

pen

op

22

augu

stus

170

3. H

ij is

dan

tw

eeën

tach

tig j

aar

oud.

Hij

heef

t in

zijn

lan

ge

best

aan

twee

lev

ens

gele

id:

één

als

vrijg

ezel

en

één

als

echt

geno

ot e

n hu

isva

der.

De

hele

tijd

sto

nd h

ij aa

n he

t hoo

fd v

an e

en h

ande

lshu

is.

Op

16 a

ugus

tus

1703

kop

ieer

t Fra

ncis

cus

Bouw

ens

zijn

laat

ste

brie

f in

zijn

brie

venb

oek.

Zijn

wed

uwe

neem

t op

25 s

epte

mbe

r 170

3 ov

er.

AdB,

dee

larc

hief

Bou

wen

s, n

r. 77

Page 9: v~ {xà {xuux ätáà á|ààxÇA - Ter Vesten | Ter Vesten · 2016. 3. 25. · d voor een religieus leven. Voor de ov erblijvende twee wordt een huwelijk in het vooruitzicht gesteld

9

Isab

ella

Mar

ia V

ande

n G

reyn

voe

dt n

a de

doo

d va

n ha

ar m

an d

e no

g tw

ee m

inde

rjarig

e ki

nder

en o

p, z

et d

e fir

ma

verd

er

en n

eem

t bij

de v

roeg

e do

od v

an h

aar

doch

ter

Cha

rlotte

en

dien

s m

an M

axim

inus

Gou

bau

nog

twee

kle

indo

chte

rtjes

in

huis

. Ze

ove

rlijd

t de

rtig

jaar

na

haar

man

op

vier

enta

chtig

jarig

e le

eftij

d en

wor

dt o

p 28

jun

i 17

33 b

egra

ven

in d

e P

redi

kher

enke

rk, t

egen

woo

rdig

de

Sin

t-Pau

lusk

erk.

Oog

appe

l en

zorg

enki

nd |

Cha

rles

Fran

çois

de

Bro

ucho

ven

de B

erge

yck

op

zoe

k na

ar d

e pe

rfect

e br

uid

Cha

rles

Fran

çois

zie

t op

2 au

gust

us 1

766

het l

even

slic

ht a

ls o

udst

e ki

nd v

an g

raaf

Pet

rus

Phi

lippu

s de

Bro

ucho

ven

de

Ber

geyc

k [1

729-

1807

] en

Mar

ia E

lisab

eth

Dor

mer

[173

9-17

99].

Cha

rles

Fran

çois

is d

e oo

gapp

el v

an z

ijn o

uder

s, m

aar

tege

lijk h

un z

orge

nkin

d. A

ls jo

ngvo

lwas

sene

hee

ft hi

j voo

rtdur

end

prob

lem

en m

et h

et b

eher

en v

an g

eld.

Ten

ein

de ra

ad

stur

en z

ijn o

uder

s he

m n

aar h

et O

oste

nrijk

se le

ger.

Ook

tijd

ens

zijn

milit

aire

car

rière

ver

kwis

t Cha

rles

Fran

çois

hee

l wat

ge

ld. T

och

wer

kt h

ij zi

ch o

p to

t offi

cier

, dan

kzij

zijn

illu

ster

e fa

milie

naam

en

de h

ulp

van

zijn

vad

er.

In 1

790

verla

at C

harle

s Fr

anço

is d

e O

oste

nrijk

se s

trijd

mac

ht. H

ij de

nkt i

mm

ers

aan

huw

en. O

mda

t van

af d

e tw

eede

hel

ft va

n de

ach

ttien

de e

euw

een

ede

lman

wor

dt g

each

t het

gro

otst

e de

el v

an z

ijn ti

jd d

oor t

e br

enge

n m

et h

et re

gim

ent d

at h

ij le

idt,

kiez

en v

elen

erv

oor

hun

risic

ovol

le m

ilitai

re c

arriè

re t

e st

oppe

n bi

j [h

et v

ooru

itzic

ht v

an]

een

huw

elijk

. Zo

ook

C

harle

s Fr

anço

is.

Als

toek

omst

ig fa

milie

hoof

d m

oet C

harle

s Fr

anço

is d

e B

rouc

hove

n de

Ber

geyc

k ee

n go

ede

parti

j aan

de

haak

sla

an. D

at

blijk

t ech

ter n

iet z

o ee

nvou

dig.

Cha

rles

Fran

çois

is e

en c

harm

eur e

n be

hoor

t tot

een

ade

llijke

fam

ilie v

an [i

nter

]nat

iona

al

aanz

ien,

maa

r zi

jn f

inan

ciël

e pr

oble

men

doe

n af

breu

k aa

n zi

jn s

tatu

s. C

harle

s Fr

anço

is k

iest

zijn

huw

elijk

skan

dida

tes

zorg

vuld

ig u

it en

de

fam

ilies

van

zijn

mog

elijk

e br

uide

n ne

men

op

hun

beur

t ook

hem

uitg

ebre

id o

nder

de

loep

.

Eén

van

zijn

huw

elijk

spro

ject

en w

erkt

Cha

rles

Fran

çois

uit

rond

een

zek

ere

grav

in J

osep

hine

de

Pes

tre.

Haa

r pa

s ve

rkre

gen

graf

elijk

e tit

el g

eeft

de ju

ffrou

w in

kw

estie

een

zek

er p

rest

ige,

maa

r vo

oral

haa

r fin

anci

ële

acht

ergr

ond

blijk

t aa

ntre

kkel

ijk.

Han

dels

activ

iteite

n en

het

bez

it va

n ve

rsch

eide

ne f

acto

rijen

heb

ben

de f

amilie

de

Pes

tre e

en a

anzi

enlijk

fo

rtuin

opg

elev

erd.

Aan

het

ops

telle

n va

n he

t hu

wel

ijkco

ntra

ct g

aan

uitg

ebre

ide

onde

rhan

delin

gen

voor

af.

De

wan

kele

Page 10: v~ {xà {xuux ätáà á|ààxÇA - Ter Vesten | Ter Vesten · 2016. 3. 25. · d voor een religieus leven. Voor de ov erblijvende twee wordt een huwelijk in het vooruitzicht gesteld

Portr

et v

an C

arol

ina

Roo

se d

e Ba

isy,

ech

tgen

ote

van

Cha

rles

Fran

çois

de

Brou

chov

en d

e Be

rgey

ck

van

een

anon

iem

e m

eest

er.

Priv

éver

zam

elin

g

Page 11: v~ {xà {xuux ätáà á|ààxÇA - Ter Vesten | Ter Vesten · 2016. 3. 25. · d voor een religieus leven. Voor de ov erblijvende twee wordt een huwelijk in het vooruitzicht gesteld

11

finan

ciël

e ac

hter

gron

d va

n de

toek

omst

ige

brui

dego

m in

dach

tig, s

pele

n de

de

Pes

tres

het s

pel h

ard.

Het

huw

elijk

spro

ject

sp

ringt

uite

inde

lijk a

f. C

harle

s Fr

anço

is’

vade

r vi

ndt

de d

ame

in k

wes

tie t

e lic

ht q

ua s

tand

. Ze

kom

t im

mer

s ui

t ee

n ha

ndel

sfam

ilie. O

ok a

an d

e om

vang

van

haa

r for

tuin

twijf

elt h

ij. M

ense

n di

e zi

ch in

late

n m

et g

eldt

rans

actie

s, s

telle

n hu

n fin

anci

ële

situ

atie

som

s ro

oskl

eurig

er v

oor d

an z

e is

.

Een

and

ere

mog

elijk

e hu

wel

ijksk

andi

date

is d

e ad

ellijk

e ju

ffrou

w d

e R

uyss

chen

. O

ok m

et h

aar

kom

t he

t ni

et t

ot e

en

huw

elijk

.

Uite

inde

lijk v

alt

Cha

rles

Fran

çois

’ oo

g op

Car

olin

a Jo

seph

ina

Mar

ia R

oose

de

Bai

sy.

Zij

vere

nigt

alle

s w

at h

ij zo

cht:

jeug

digh

eid,

sch

oonh

eid,

sta

tus

én r

ijkdo

m. H

et a

dellij

k ge

slac

ht R

oose

leve

rt in

Ant

wer

pen

onde

r m

eer

sche

pene

n en

bu

rgem

eest

ers.

Car

olin

a w

ordt

op

20 o

ktob

er 1

779

gebo

ren

als

jong

ste

kind

van

de

Ant

wer

pse

maj

oor

Joan

nes

Ale

xand

er J

osep

hus

Roo

se [

1724

-178

4],

graa

f va

n B

aisy

en

baro

n va

n B

ouch

out,

en v

an M

aria

Ann

a va

n de

Wer

ve

[174

2-17

98].

De

Roo

ses

beho

ren

tot

de r

ijkst

e A

ntw

erps

e fa

milie

s en

bew

onen

het

Hot

el v

an S

uste

ren,

de

mee

st

luxu

euze

won

ing

van

de M

eir,

vand

aag

bete

r bek

end

als

het K

onin

klijk

Pal

eis.

De

huw

elijk

svoo

rber

eidi

ngen

in 1

799

lope

n ni

et o

ver e

en ro

zenp

ad. D

e fa

milie

Roo

se is

nie

t alle

en o

p de

hoo

gte

van

de

finan

ciël

e pr

oble

men

van

de

toek

omst

ige

brui

dego

m,

maa

r oo

k va

n zi

jn o

vers

pelig

e aa

rd.

Vad

er P

etru

s P

hilip

pus

bew

eegt

hem

el e

n aa

rde

om d

e na

am v

an z

ijn z

oon

te z

uive

ren.

Het

geb

rek

aan

geld

lost

zic

h ov

erig

ens

vanz

elf o

p. H

et

lot

wil

dat

Cha

rles

Fran

çois

’ moe

der

Mar

ia E

lisab

eth

Dor

mer

ein

d de

cem

ber

1799

ste

rft,

waa

rdoo

r hi

j plo

ts o

ver

een

eige

n ve

rmog

en b

esch

ikt.

Al o

p 18

febr

uari

1800

wor

dt h

et h

uwel

ijk a

fges

lote

n!

Het

gel

uk v

an h

et k

ersv

erse

ech

tpaa

r w

ordt

ove

rsch

aduw

d do

or d

e fa

milie

ruzi

e om

de

erfe

nis

van

Cha

rles

Fran

çois

’ m

oede

r, m

aar h

et h

uwel

ijk v

erlo

opt n

aar w

ens.

Al g

auw

vol

gen

kind

eren

. Op

27 ju

li 18

11 o

verli

jdt C

harle

s Fr

anço

is, s

inds

18

04 b

urge

mee

ster

van

Bev

eren

, in

Bru

ssel

. Car

olin

a is

nog

gee

n tw

eeën

derti

g ja

ar. Z

e ne

emt z

elf h

et b

ehee

r van

haa

r fo

rtuin

en

de z

org

voor

haa

r zes

kle

ine

kind

eren

op

zich

. Car

olin

a za

l noo

it m

eer h

uwen

. Fin

anci

eel k

an z

e pe

rfect

alle

en

verd

er. E

n m

issc

hien

hee

ft C

harle

s Fr

anço

is z

o’n

plaa

ts in

haa

r har

t ver

over

d da

t er n

ooit

mee

r rui

mte

is v

oor e

en a

nder

e ge

liefd

e…?

Page 12: v~ {xà {xuux ätáà á|ààxÇA - Ter Vesten | Ter Vesten · 2016. 3. 25. · d voor een religieus leven. Voor de ov erblijvende twee wordt een huwelijk in het vooruitzicht gesteld

Portr

et v

an M

aria

Lou

isa

de T

assi

s, o

mst

reek

s 16

30

gesc

hild

erd

door

Ant

oon

Van

Dijc

k.

Verz

amel

ing

van

de v

orst

en v

an e

n te

Lie

chte

nste

in,

Vadu

z –

Wen

en

Page 13: v~ {xà {xuux ätáà á|ààxÇA - Ter Vesten | Ter Vesten · 2016. 3. 25. · d voor een religieus leven. Voor de ov erblijvende twee wordt een huwelijk in het vooruitzicht gesteld

13

DE

HO

PE

LOZ

E L

IEF

DE

La

bel

le B

rune

tte |

Phi

lippe

van

Don

gelb

erge

en

de

harts

toch

telijk

aan

bede

n sc

hoon

heid

In

het

kro

ostri

jk g

ezin

van

Hen

ri va

n D

onge

lber

ge [

1555

-162

7] e

n A

drie

nne

Bor

luut

[15

65-1

609]

w

ordt

na

Fran

çois

in 1

590

[+16

84],

omst

reek

s 15

92 o

pnie

uw e

en z

oon

gebo

ren.

Hij

krijg

t de

naam

P

hilip

pe.

Na

hem

vol

gen

nog

een

jong

en e

n dr

ie m

eisj

es.

Vad

er H

enri

is h

eer

van

Her

laer

en

burg

emee

ster

van

Bru

ssel

. Zi

jn o

udst

e zo

on F

ranç

ois

treed

t la

ter

trouw

ens

in z

ijn v

oets

pore

n.

Phi

lippe

wor

dt v

erm

oede

lijk m

eier

van

Vilv

oord

e.

Uit

drie

brie

ven

die

Phi

lippe

van

Don

gelb

erge

med

io 1

634

schr

ijft a

an C

orne

lia d

e N

orm

an, d

e ec

htge

note

van

Joa

nnes

B

alth

azar

de

Vis

sche

r, bl

ijkt d

at h

ij ge

voel

ens

koes

tert

voor

een

bel

le B

rune

tte, e

en k

enni

s va

n C

orne

lia. P

hilip

pe s

poor

t C

orne

lia d

e N

orm

an m

eerm

aals

aan

met

la b

elle

Bru

nette

ove

r hem

en

zijn

inte

ntie

s te

spr

eken

. A

lade

. Bru

nette

que

Mad

elle

. Tax

is e

n ex

amin

e la

dam

e et

tach

es d

en s

avoi

r del

le s

i elle

se

mar

ie a

vec

le S

r Ber

chem

. E

nkel

dez

e tw

ee z

insf

ragm

ente

n ui

t de

brie

ven

van

Phi

lippe

van

Don

gelb

erge

gev

en d

e id

entit

eit v

an la

bel

le B

rune

tte

prijs

. O

p 11

juli

1611

wor

dt in

Ant

wer

pen

Mar

ia L

ouis

a de

Tas

sis

gebo

ren

als

ouds

te k

ind

van

Ant

oniu

s de

Tas

sis

[+16

51] e

n zi

jn e

chtg

enot

e M

aria

Sch

ollie

rs. A

nton

ius

de T

assi

s is

lice

ntia

at in

bei

de re

chte

n en

bek

leed

t in

Ant

wer

pen

tuss

en 1

618

en 1

627

mee

rmaa

ls h

et s

chep

enam

bt. I

n 16

27 w

ordt

hij

tot r

idde

r ben

oem

d. A

ls z

ijn e

chtg

enot

e in

het

kra

ambe

d va

n ee

n jo

ngen

stw

eelin

g st

erft,

gee

ft A

nton

ius

zijn

leve

n ee

n ni

euw

e w

endi

ng e

n w

ordt

gee

stel

ijke.

In 1

630

volg

t zijn

ben

oem

ing

tot g

egra

duee

rd k

anun

nik

van

de A

ntw

erps

e O

nze-

Liev

e-V

rouw

kerk

. De

fam

ilie d

e Ta

ssis

[of T

axis

] hee

ft na

am e

n fa

am

verw

orve

n m

et d

e ui

toef

enin

g va

n he

t am

bt v

an p

ostm

eest

er te

Ant

wer

pen

en in

de

Zuid

elijk

e N

eder

land

en.

Op

het o

genb

lik v

an v

an D

onge

lber

ges

toen

ader

ing

telt

Mar

ia L

ouis

a de

Tas

sis

drie

ëntw

intig

lent

es. V

an D

onge

lber

ge is

ne

gent

ien

jaar

oud

er. E

en g

root

leef

tijds

vers

chil

tuss

en tw

ee e

chte

liede

n ko

mt i

n ad

ellijk

e kr

inge

n w

el v

aker

voo

r. M

aar

er is

mee

r aan

de

hand

. Al s

nel z

al b

lijken

waa

rom

de

al w

at o

uder

e va

n D

onge

lber

ge v

alt v

oor d

e ch

arm

es v

an d

e ve

el

jong

ere

belle

Bru

nette

.

Page 14: v~ {xà {xuux ätáà á|ààxÇA - Ter Vesten | Ter Vesten · 2016. 3. 25. · d voor een religieus leven. Voor de ov erblijvende twee wordt een huwelijk in het vooruitzicht gesteld

14

In d

e ee

rste

hel

ft va

n de

jare

n 16

30 n

amel

ijk s

child

ert A

ntoo

n V

an D

yck

[159

9-16

41] h

et p

ortre

t van

Ant

oniu

s de

Tas

sis

als

kanu

nnik

. Ver

moe

delijk

por

trette

ert d

e sc

hild

er in

dez

elfd

e pe

riode

ook

zijn

doc

hter

Mar

ia L

ouis

a. H

et p

ortre

t laa

t een

ra

viss

ante

don

kerh

arig

e jo

nged

ame

zien

, in

de fl

eur

van

haar

leve

n en

met

een

Mon

a Li

sa-a

chtig

e gl

imla

ch. Z

e dr

aagt

ee

n pr

acht

ige

jurk

van

lux

ueus

tex

tiel

naar

de

laat

ste

mod

etre

nds

en s

chitt

eren

de j

uwel

en.

Het

por

tret

wee

rspi

egel

t pe

rfect

Mar

ia L

ouis

a’s

soci

ale

stat

us e

n po

sitie

als

erfd

ocht

er.

Of

er t

usse

n ha

ar e

n va

n D

onge

lber

ge e

ffect

ief

iets

is

gebe

urd,

blijf

t ee

n op

en v

raag

. Ze

ont

moe

ten

elka

ar w

el

mee

rmaa

ls. B

ij ee

n va

n di

e on

tmoe

tinge

n -

die

plaa

tsvi

ndt i

n ee

n dr

eef o

p ee

n ei

gend

om v

an C

orne

lia d

e N

orm

an -

is

hela

as v

oor P

hilip

pe v

an D

onge

lber

ge o

ok H

enri

de B

erch

em a

anw

ezig

. In

1634

lijk

t het

er v

olge

ns v

an D

onge

lber

ge a

l op

dat

Hen

ri de

Ber

chem

en

Mar

ia L

ouis

a de

Tas

sis

zulle

n tro

uwen

. Van

Don

gelb

erge

bes

luit

dan

maa

r in

het

geh

eim

va

n ha

ar te

blijv

en h

oude

n.

Phi

lippe

van

Don

gelb

erge

ste

rft in

164

5 zo

nder

ooi

t een

ver

bint

enis

met

zijn

zo

harts

toch

telijk

aan

bede

n be

lle B

rune

tte

aan

te g

aan.

Zijn

gra

f is

te v

inde

n in

de

kerk

van

Onz

e-Li

eve-

Vro

uw v

an d

e G

oede

Hoo

p in

Vilv

oord

e.

Het

lot i

s M

aria

Lou

isa

de T

assi

s ev

enm

in g

unst

ig g

ezin

d. O

p 25

febr

uari

1636

huw

t ze

met

Hen

ri de

Ber

chem

. Hij

is d

e zo

on v

an H

enri

[+16

28]

en I

sabe

lla d

e R

ovel

asca

[+1

629]

, bi

jzon

der

kapi

taal

krac

htig

e gr

ootg

rond

bezi

tters

. H

enri

de

Ber

chem

is h

eer v

an B

erch

em e

n To

ngel

aer.

In 1

638

beva

lt M

aria

Lou

isa

van

een

mei

sjes

twee

ling.

Net

als

haa

r moe

der

over

leef

t ze

de b

eval

ling

niet

. Doc

hter

tje Is

abel

la s

terft

als

bab

y. M

aria

Ann

a gr

oeit

wel

op.

Ook

van

haa

r is

een

prac

htig

po

rtret

van

een

ano

niem

e V

laam

se m

eest

er b

eken

d.

Mar

ia

Ann

a de

B

erch

em

huw

t op

23

ap

ril

1653

m

et

Phi

lippe

Th

éodo

re

de

Four

neau

[1

630-

1701

], gr

aaf

de

Cru

ycke

nbou

rg.

Er

volg

en z

even

kin

dere

n, m

aar

het

laat

ste

kraa

mbe

d w

ordt

Mar

ia A

nna

fata

al.

Ze s

terft

op

14 m

aart

1663

. H

aar

echt

geno

ot l

aat

voor

haa

r ee

n pr

aalg

raf

opric

hten

in

de S

int-W

illib

rord

uske

rk v

an B

erch

em.

Op

het

graf

mon

umen

t sta

at e

en m

arm

eren

bee

ld v

an z

ijn b

etre

urde

ech

tgen

ote.

Page 15: v~ {xà {xuux ätáà á|ààxÇA - Ter Vesten | Ter Vesten · 2016. 3. 25. · d voor een religieus leven. Voor de ov erblijvende twee wordt een huwelijk in het vooruitzicht gesteld

15

Ick

het h

ebbe

vas

t zitt

en |

Een

Am

ster

dam

se fr

eule

ver

over

t het

har

t va

n Ja

cobu

s A

lber

tus

Dor

mer

Lo

nden

, 17

58.

De

zake

nman

Jam

es D

orm

er s

terft

in d

e ar

men

van

zijn

zoo

n aa

n de

gev

olge

n va

n ee

n be

roer

te.

De

ontre

dder

de J

acob

us A

lber

tus

bren

gt z

ijn s

tiefm

oede

r in

Ant

wer

pen

op d

e ho

ogte

, reg

elt d

e ui

tvaa

rt en

kee

rt te

rug

naar

de

Lag

e La

nden

om

sam

en m

et z

ijn s

tiefm

oede

r de

leid

ing

van

het h

ande

lshu

is D

orm

er o

ver t

e ne

men

.

Jaco

[bus

] Alb

ertu

s D

orm

er w

ordt

geb

oren

in A

ntw

erpe

n op

25

janu

ari 1

736

als

ouds

te z

oon

van

de E

ngel

se g

entle

man

-za

kenm

an J

ames

Dor

mer

[170

8-17

58] e

n de

gef

ortu

neer

de M

aria

Mag

dale

na E

mtin

ck [1

700-

1737

]. A

mpe

r een

jaar

oud

ve

rlies

t Ja

co z

ijn m

oede

r en

zijn

pas

gebo

ren

zusj

e. I

n 17

38 t

reed

t zi

jn v

ader

opn

ieuw

in

het

huw

elijk

, di

tmaa

l m

et

jonk

vrou

w J

oann

a Th

eres

ia G

ouba

u, d

ie J

aco

als

haar

eig

en k

ind

zal o

pvoe

den.

In h

et g

ezin

wor

den

nog

twee

mei

sjes

ge

bore

n, w

aarv

an e

nkel

het

oud

ste,

Mar

ia E

lisab

eth,

vol

was

sen

zal w

orde

n.

Na

het o

nver

wac

hte

over

lijde

n va

n zi

jn v

ader

, sta

rt vo

or J

aco

vrijw

el m

etee

n de

zoe

ktoc

ht n

aar e

en g

esch

ikte

bru

id. I

n de

ac

httie

nde

eeuw

bet

eken

de d

it vo

oral

dat

er

wer

d ge

zoch

t naa

r ge

ld e

n st

atus

. Jac

o vo

rmde

hie

rop

geen

uitz

onde

ring.

H

ij va

t zijn

pla

nnen

voo

r ee

n hu

wel

ijk o

p al

s ee

n za

kelijk

pro

ject

. In

zijn

stie

fmoe

der

vind

t hij

een

actie

f ond

erst

eune

nde

partn

er.

Zij b

esch

ouw

t he

t vi

nden

van

een

ges

chik

te h

uwel

ijksk

andi

daat

voo

r de

tw

ee k

inde

ren

als

haar

bel

angr

ijkst

e le

vens

taak

na

de d

ood

van

haar

man

. Een

zak

elijk

pro

ject

dus

, zon

der g

evoe

lens

… o

f nie

t?

In 1

759

late

n m

oede

r en

zoo

n hu

n oo

g va

llen

op M

arga

reth

a [M

argo

t] E

lisab

eth

Bar

bara

van

Was

sena

er [1

739-

1776

], w

iens

ove

rlede

n va

der G

erar

d A

ntho

ny v

an W

asse

naer

van

Alk

emad

e in

174

2 in

Am

ster

dam

de

vier

de p

laat

s be

klee

dde

op

de

rang

lijst

van

de

gefo

rtune

erde

bu

rger

s.

Jam

es

Dor

mer

ha

d en

kele

m

aand

en

voor

zi

jn

dood

m

et

haar

ke

nnis

gem

aakt

en

een

heel

pos

itiev

e in

druk

van

haa

r ge

kreg

en, w

ant a

chte

raf t

ipte

hij

haar

bij

zijn

ech

tgen

ote

als

een

waa

rdig

e hu

wel

ijksk

andi

date

voo

r zijn

zoo

n.

De

hofm

aker

ij st

art m

et b

rieve

n va

n zo

wel

Jac

o al

s Jo

anna

The

resi

a na

ar d

e m

oede

r, de

bro

er e

n de

oom

-voo

gd. J

aco

schr

ijft d

e fre

ule

ook

pers

oonl

ijk. V

ervo

lgen

s ne

emt h

ij zi

jn v

riend

en

zake

nrel

atie

Pie

rre C

ocqu

eel,

die

een

hand

elsh

uis

runt

aan

de

Am

ster

dam

se K

eize

rsgr

acht

, in

vertr

ouw

en. C

ocqu

eel,

die

de fa

milie

van

Was

sena

er p

erso

onlijk

ken

t, vo

lgt

de k

omen

de m

aand

en e

n ja

ren

de e

volu

tie in

Am

ster

dam

op

de v

oet,

licht

Jac

o hi

erva

n on

afge

brok

en in

en

wer

pt z

ich

op

Page 16: v~ {xà {xuux ätáà á|ààxÇA - Ter Vesten | Ter Vesten · 2016. 3. 25. · d voor een religieus leven. Voor de ov erblijvende twee wordt een huwelijk in het vooruitzicht gesteld

16

als

advi

seur

in

liefd

esza

ken.

Zo

raad

t hi

j Ja

co a

an o

m v

oora

l te

pro

bere

n de

lie

fde

van

het

mei

sje

te w

inne

n en

dan

pas

zijn

pi

jlen

te ri

chte

n op

haa

r moe

der,

haar

bro

er

en h

aar o

om-v

oogd

.

Jaco

rei

st e

nkel

e ke

ren

naar

Fra

nkrij

k -

de

freul

e zi

t op

kost

scho

ol in

Par

ijs -

, waa

r hi

j pr

obee

rt ee

n pe

rsoo

nlijk

e on

tmoe

ting

met

M

argo

t te

for

cere

n en

met

een

haar

har

t te

ve

rove

ren.

O

mda

t di

e po

ging

en

telk

ens

mis

lukk

en, b

reng

t hij

haar

sch

rifte

lijk o

p de

ho

ogte

van

zijn

gev

oele

ns e

n va

n he

t fe

it da

t zi

j va

n he

m d

e ge

lukk

igst

e m

an t

er

wer

eld

kan

mak

en. Z

onde

r res

ulta

at e

chte

r. In

de

zo

mer

va

n 17

60

schr

ijft

Joan

na

Ther

esia

de

doua

rière

van

Was

sena

er e

en

brie

f w

aarin

ze

stel

t da

t ze

het

als

haa

r pl

icht

bes

chou

wt d

e la

atst

e w

ens

van

haar

ov

erle

den

man

in

te w

illige

n en

vra

agt

de

baro

nes

prom

pt h

aar

doch

ter

ten

huw

elijk

vo

or h

aar

zoon

. Enk

ele

wek

en la

ter,

het i

s da

n se

ptem

ber

1760

, re

ist

Jaco

op

ui

tnod

igin

g va

n de

ba

rone

s na

ar

Am

ster

dam

. To

ch i

s he

t ni

et J

aco,

maa

r C

ocqu

eel

die

het

geno

egen

pro

eft

enke

le

Brie

f van

12

janu

ari 1

761

van

de w

eduw

e va

n W

asse

naer

aan

Jac

obus

Alb

ertu

s D

orm

er

waa

rin z

e ee

n m

ogel

ijk h

uwel

ijk v

an h

aar d

ocht

er o

verw

eegt

maa

r hem

gee

n va

lse

hoop

w

il ge

ven.

Ad

B, d

eela

rchi

ef G

ouba

u, n

r. 76

9

Page 17: v~ {xà {xuux ätáà á|ààxÇA - Ter Vesten | Ter Vesten · 2016. 3. 25. · d voor een religieus leven. Voor de ov erblijvende twee wordt een huwelijk in het vooruitzicht gesteld

17

mal

en in

Mar

gots

spr

anke

lend

e ge

zels

chap

te v

erto

even

. Hij

doet

Jac

o hi

erva

n ui

tgeb

reid

ver

slag

en

som

t de

nam

en o

p va

n de

and

ere

kand

idat

en d

ie n

aar h

aar h

and

ding

en. I

n no

vem

ber 1

760

krijg

t Jac

o zi

jn M

argo

tje d

an e

inde

lijk

te s

prek

en

aan

een

Am

ster

dam

se k

erkd

eur.

Ze b

eant

woo

rdt z

ijn v

raag

om

lief

de e

chte

r neg

atie

f.

De

volg

ende

rei

zen

van

Jaco

naa

r H

olla

nd m

islu

kken

tota

al. C

ocqu

eel s

chrij

ft Ja

co o

p ve

rzoe

k va

n de

freu

le d

at h

ij al

le

pogi

ngen

moe

t st

aken

. Ja

co,

die

echt

nie

t va

n op

geve

n w

il w

eten

, re

ist

in d

e le

nte

van

1761

een

laa

tste

kee

r na

ar

Am

ster

dam

. Hij

gaat

enk

ele

kere

n bi

j de

baro

nes

op d

e th

ee e

n sc

hept

nie

uwe

moe

d. O

p 14

mei

ver

telt

de b

aron

es h

em

de h

arde

waa

rhei

d: h

ij ze

t maa

r be

ter

een

punt

ach

ter

zijn

insp

anni

ngen

wan

t ze

zulle

n ni

ets

ople

vere

n. M

argo

tje h

ad

zich

ond

ertu

ssen

op

haar

kam

er o

pges

lote

n…

Vee

rtien

dag

en la

ter

laat

Mar

gare

tha

Elis

abet

h B

arba

ra v

an W

asse

naer

zic

h m

idde

ls e

en s

poed

proc

edur

e in

de

echt

ve

rbin

den

met

Lou

is E

rnes

t, pr

ins

de M

ontm

oren

cy [1

735-

1768

], di

e zi

j tijd

ens

haar

pen

sion

aatja

ren

in P

arijs

had

lere

n ke

nnen

. Ze

zal d

e re

st v

an h

aar l

even

in G

ent w

onen

.

Jaco

hee

ft w

at t

ijd n

odig

om

zijn

gek

wet

ste

hart

te la

ten

hele

n, m

aar

begi

n 17

62 h

eeft

hij b

elan

grijk

nie

uws

voor

zijn

m

oede

r. H

ij tro

uwt o

p 18

okt

ober

176

3 m

et g

ravi

n M

aria

The

resi

a de

Bro

ucho

ven

de B

erge

yck

[172

4-17

67],

wed

uwe

van

de g

raaf

van

Rup

elm

onde

. Ove

r dit

gesl

aagd

e hu

wel

ijksp

roje

ct g

even

de

bron

nen

dan

wee

r nie

ts p

rijs…

Page 18: v~ {xà {xuux ätáà á|ààxÇA - Ter Vesten | Ter Vesten · 2016. 3. 25. · d voor een religieus leven. Voor de ov erblijvende twee wordt een huwelijk in het vooruitzicht gesteld

18

Van

1647

tot 1

656

is d

e di

epge

lovi

ge a

arts

herto

g Le

opol

d W

illem

van

Oos

tenr

ijk la

ndvo

ogd

van

de Z

uide

lijke

Ned

erla

nden

. P.

de

Jode

, 169

7

Page 19: v~ {xà {xuux ätáà á|ààxÇA - Ter Vesten | Ter Vesten · 2016. 3. 25. · d voor een religieus leven. Voor de ov erblijvende twee wordt een huwelijk in het vooruitzicht gesteld

19

DE

DR

AM

AT

ISC

HE

LIE

FD

E

Bru

ssel

, een

zee

van

ver

derf

| Wille

m B

ened

ictu

s de

Vis

sche

r vr

aagt

huw

elijk

sraa

d aa

n zi

jn ta

nte

Op

21 m

aart

1624

sch

enkt

Cor

nelia

de

Nor

man

[+16

55] h

et le

ven

aan

Wille

m B

ened

ictu

s,

haar

eer

ste

kind

met

Joa

nnes

Bal

thaz

ar d

e V

issc

her

[158

0-16

40],

heer

van

Sch

ipla

ken

en

actie

f in

de

staa

tsam

bten

arij.

Wille

m B

ened

ictu

s gr

oeit

op m

et t

wee

jon

gere

bro

ers,

Jo

anne

s B

alth

azar

[162

6-16

94] e

n Ja

cobu

s V

ince

ntiu

s [1

628-

1655

]. E

ind

1640

ove

rlijd

t zijn

va

der a

an d

e ge

volg

en v

an e

en b

eenb

reuk

. Wille

m B

ened

ictu

s is

dan

zes

tien

jaar

. O

p 16

janu

ari 1

641

schr

ijft W

illem

Ben

edic

tus

de V

issc

her z

ich

in a

an d

e Le

uven

se u

nive

rsite

it in

de

Lilie

nses

Div

ites.

Hij

stud

eert

er a

f als

lice

ntia

at in

bei

de re

chte

n. A

ls o

udst

e zo

on e

rft W

illem

Ben

edic

tus

de ti

tel v

an h

eer v

an S

chip

lake

n. O

p 1

febr

uari

1650

ver

krijg

t hij

ook

de ti

tel v

an ri

dder

.

Ove

r he

t le

ven

van

Wille

m B

ened

ictu

s de

Vis

sche

r is

wei

nig

beke

nd.

Hij

neem

t va

nuit

Bru

ssel

de

beha

rtigi

ng v

an d

e fa

milia

le z

akel

ijke

bela

ngen

op

zich

wan

neer

zijn

moe

der

kam

pt m

et g

ezon

dhei

dspr

oble

men

en

wan

neer

zijn

tan

te

Cat

harin

a de

Vis

sche

r [+

1647

], ee

n be

gijn

tje,

in A

ntw

erpe

n ve

rblijf

t. O

ver

zijn

pro

fess

ione

le e

n so

cial

e re

latie

s is

de

info

rmat

ie k

arig

. W

illem

Ben

edic

tus

de V

issc

her

kom

t uit

een

fam

ilie d

ie e

en z

eker

e st

atus

hee

ft ve

rwor

ven.

Hij

verto

eft b

ijgev

olg

in d

e ho

ogst

e kr

inge

n en

ond

erho

udt

cont

acte

n m

et d

e op

eenv

olge

nde

land

voog

den

Em

anue

l de

Mou

ra C

orte

real

[15

90-

1651

], m

arki

es d

e C

aste

l Rod

rigo,

en

Leop

old

Wille

m v

an O

oste

nrijk

[16

14-1

662]

. A

an z

ijn t

ante

Cat

harin

a be

richt

hij

mee

rmaa

ls w

eetje

s ov

er h

et h

of d

ie h

ij en

kel u

it de

eer

ste

hand

kan

heb

ben.

16

47 is

voo

r Wille

m B

ened

ictu

s de

Vis

sche

r een

sle

utel

jaar

op

vers

chille

nde

vlak

ken.

De

Tach

tigja

rige

Oor

log

zit i

n ee

n ei

ndfa

se e

n ee

n ni

euw

e la

ndvo

ogd

kond

igt z

ich

aan.

Bru

ssel

is in

blijd

e ve

rwac

htin

g va

n Le

opol

d W

illem

van

Oos

tenr

ijk.

Zo o

ok W

illem

Ben

edic

tus.

Hij

schr

ijft z

ijn ta

nte

Cat

harin

a de

Vis

sche

r ui

tgeb

reid

ove

r ee

n fu

nctie

als

kam

erhe

er d

ie h

ij ho

opt

te b

ekle

den

in d

e ni

euw

e ho

fhou

ding

. H

ierv

oor

heef

t hi

j ee

n be

lang

rijke

con

nect

ie a

ange

spro

ken:

Otta

vio

Pic

colo

min

i [15

99-1

656]

, ee

n le

gero

vers

te in

Spa

anse

die

nst.

Wille

m B

ened

ictu

s de

Vis

sche

r w

edt

niet

op

één

paar

d.

Page 20: v~ {xà {xuux ätáà á|ààxÇA - Ter Vesten | Ter Vesten · 2016. 3. 25. · d voor een religieus leven. Voor de ov erblijvende twee wordt een huwelijk in het vooruitzicht gesteld

20

Ond

ertu

ssen

he

eft

hij

ook

in

Spa

nje

een

func

tie o

p he

t oo

g. O

pnie

uw d

oet

hij

bero

ep

op z

ijn u

itgeb

reid

net

wer

k en

dat

van

zijn

tant

e C

atha

rina

de V

issc

her

om h

et a

mbt

bin

nen

te

hale

n. T

ever

geef

s, w

ant

er z

ijn g

een

spor

en

van

een

Spa

ans

verb

lijf.

Het

is

oo

k ni

et

duid

elijk

of

Will

em B

ened

ictu

s ui

tein

delij

k de

fu

nctie

aan

het

hof

van

Leo

pold

Wille

m v

an

Oos

tenr

ijk k

rijgt

. H

ij is

wel

op

de h

oogt

e va

n ho

e he

t er

in d

e ho

fhou

ding

aan

toe

gaat

. De

devo

te

land

voog

d w

eert

vrou

wen

ui

t zi

jn

resi

dent

ie

en

laat

ge

zinn

en

met

do

chte

rs

verh

uize

n na

ar

de

War

ande

om

de

de

ugde

lijkhe

id v

an h

et h

of te

vrij

war

en.

Een

pa

ar

maa

nden

la

ter

blijk

t W

illem

B

ened

ictu

s de

Vis

sche

r te

den

ken

aan

een

huw

elijk

m

et

een

onbe

kend

e da

me.

Ta

nte

Cat

harin

a vi

ndt

haar

ne

ef

met

zi

jn

drie

ëntw

intig

lent

es te

jong

om

te tr

ouw

en. Z

e vr

eest

dat

een

vro

eg h

uwel

ijk h

em o

ngel

ukki

g za

l m

aken

. W

illem

Ben

edic

tus

de V

issc

her

lijkt

zich

ech

ter

voor

te

bere

iden

op

een

mon

ogaa

m

leve

n ve

rbon

den

aan

de

huw

elijk

se s

taat

. H

ij ve

rtoef

t ni

et l

ange

r in

he

t ge

zels

chap

van

moo

ie v

rouw

en,

maa

r

De

brie

ven

van

Wille

m B

ened

ictu

s de

Vis

sche

r aan

zijn

tant

e C

atha

rina

de V

issc

her

waa

rin h

ij ha

ar d

eelg

enoo

t maa

kt v

an z

ijn b

eden

king

en b

ij he

t huw

elijk

. Ad

B, d

eela

rchi

ef d

e Vi

ssch

er d

e C

elle

s, n

r. 11

18

Page 21: v~ {xà {xuux ätáà á|ààxÇA - Ter Vesten | Ter Vesten · 2016. 3. 25. · d voor een religieus leven. Voor de ov erblijvende twee wordt een huwelijk in het vooruitzicht gesteld

21

zoek

t enk

el m

inde

r aan

trekk

elijk

e da

mes

op.

Het

doe

t hem

bes

effe

n da

t hij

het n

og n

iet z

o sl

echt

hee

ft. E

n da

t is

nodi

g,

wan

t Bru

ssel

om

schr

ijft h

ij al

s ee

n pl

aats

van

ver

derf

voor

de

jeug

d [ig

heid

].

Wille

m B

ened

ictu

s de

Vis

sche

r he

eft

zijn

fam

iliale

afk

omst

, so

cial

e st

atus

en

finan

ciël

e ac

hter

gron

d m

ee,

wat

hem

tot

ee

n ge

geer

de h

uwel

ijksk

andi

daat

maa

kt. M

ogel

ijk b

esef

t zijn

tant

e C

atha

rina

dat e

erde

r dan

hijz

elf e

n ve

rmoe

dt z

e da

t hij

zich

op

te je

ugdi

ge le

eftij

d za

l lat

en in

palm

en d

oor v

rouw

elijk

sch

oon.

D

e hu

wel

ijksp

lann

en v

an 1

647

sprin

gen

uite

inde

lijk a

f. O

ok la

ter

kom

t he

t no

oit

tot

een

echt

verb

inte

nis.

Sla

at W

illem

B

ened

ictu

s de

Vis

sche

r de

raa

d va

n zi

jn ta

nte-

begi

jntje

Cat

harin

a to

ch n

iet i

n de

win

d? O

f moe

t hij

kiez

en tu

ssen

een

fu

nctie

aan

het

dev

ote

hof v

an d

e la

ndvo

ogd

en e

en h

uwel

ijk?

W

illem

Ben

edic

tus

de V

issc

her,

heer

van

Sch

ipla

ken,

ove

rlijd

t ong

ehuw

d op

3 o

f 4 a

ugus

tus

1664

in d

e B

russ

else

Sin

t-C

atha

rinap

aroc

hie.

Hij

wor

dt b

egra

ven

in H

ever

.

Unh

appi

ly e

ver a

fter |

Cat

harin

a H

enric

a de

Bro

ucho

ven

de B

erge

yck

en

haa

r sch

eidi

ng v

an ta

fel e

n be

d C

atha

rina

Hen

rica

wor

dt in

174

9 ge

bore

n al

s ou

dste

kin

d va

n Ja

n B

aptis

t de

Bro

ucho

ven

de B

erge

yck

[172

1-17

58] e

n di

ens

acht

erni

cht

Ther

esia

Fra

ncis

ca d

e B

rouc

hove

n de

Ber

geyc

k. H

aar

vade

r is

als

oud

ste

zoon

van

gra

af N

icol

aas

Jose

phus

de

Bro

ucho

ven

de B

erge

yck

[169

1-17

65] h

et to

ekom

stig

e fa

milie

hoof

d.

Bij

zijn

huw

elijk

krij

gt J

an B

aptis

t van

zijn

vad

er d

e he

erlijk

heid

en

baro

nie

Leef

daal

met

bijh

oren

d ka

stee

l. Ja

n B

aptis

t st

erft

in 1

758

en z

ijn tw

ee jo

nge

doch

ters

wor

den

eige

naar

s va

n Le

efda

al. V

olge

ns g

root

vade

r Nic

olaa

s Jo

seph

us is

dit

in

strij

d m

et d

e w

ens

van

zijn

hal

fzus

Cat

harin

a Fe

rdin

anda

[16

76-1

757]

, va

n w

ie h

ij Le

efda

al h

eeft

geër

fd.

Als

Nic

olaa

s Jo

seph

us i

n 17

65 z

elf

over

lijdt,

begi

nt d

e st

rijd

om L

eefd

aal

binn

en d

e fa

milie

pas

goe

d. H

enri

Diu

, de

voo

gd v

an

Cat

harin

a H

enric

a en

haa

r zu

s Lu

cia

Ther

esia

[175

5-18

18],

krijg

t de

keuz

e: o

fwel

Lee

fdaa

l ofw

el e

en d

eel v

an N

icol

aas

Jose

phus

’ erfe

nis.

De

mei

sjes

ste

llen

zich

tevr

eden

met

de

baro

nie

en d

e he

erlij

khei

d Le

efda

al. Z

e ve

rzak

en a

an d

e re

st

van

hun

groo

tvad

ers

nala

tens

chap

.

Page 22: v~ {xà {xuux ätáà á|ààxÇA - Ter Vesten | Ter Vesten · 2016. 3. 25. · d voor een religieus leven. Voor de ov erblijvende twee wordt een huwelijk in het vooruitzicht gesteld

22

Op

20 ja

nuar

i 177

3 sl

uite

n C

atha

rina

Hen

rica

de B

rouc

hove

n, g

ravi

n de

Ber

geyc

k en

bar

ones

van

Lee

fdaa

l, en

Cha

rles

Fran

çois

de

Cas

sina

, gr

aaf

van

Won

shei

m

en

Mar

teza

na

[175

1-17

94],

een

huw

elijk

scon

tract

af.

Cha

rles

de C

assi

na li

jkt

op h

et e

erst

e ge

zich

t ee

n ze

er g

esch

ikte

huw

elijk

spar

tij.

Zijn

vad

er P

etru

s P

hilip

pus

- in

17

36 g

ehuw

d m

et z

ijn n

icht

Mar

ia L

ouis

a Jo

seph

a de

Plo

tho

- be

zit

de h

eerli

jkhe

den

Hoo

gmos

sche

r, M

ossc

hera

mba

cht

en A

sse,

de

baro

nie

Boe

lare

incl

usie

f een

kas

teel

in N

eder

boel

are

en n

og ta

lrijk

e gr

onde

n en

re

nten

. D

ankz

ij ho

ge

func

ties

en

een

uitg

ekie

nde

huw

elijk

spol

itiek

win

nen

de g

rave

n va

n W

onsh

eim

aan

sta

tus.

Cha

rles

Fran

çois

gro

eit o

p m

et e

en v

ader

die

hou

dt v

an lu

xe, p

rach

t en

pr

aal.

Doo

r di

ens

voor

liefd

e vo

or

proc

esvo

erin

g en

zi

jn

exub

eran

te le

vens

stijl

erft

Cha

rles

Fran

çois

een

min

der

roos

kleu

rige

finan

ciël

e to

esta

nd.

Na

het

vroe

gtijd

ig o

verli

jden

van

zijn

vad

er

Pet

rus

Phi

lippu

s in

176

9 en

zijn

bro

er L

ouis

Ben

edic

t in

1771

, wor

dt

de m

eerd

erja

rige

Cha

rles

Fran

çois

de

Cas

sina

- t

ot d

an in

milit

aire

di

enst

in

S

panj

e -

de

nieu

we

pate

r fa

milia

s en

tit

elvo

eren

de

erfg

enaa

m.

Na

het

huw

elijk

leid

t he

t ec

htpa

ar d

e C

assi

na in

zijn

sta

tig M

eche

ls

here

nhui

s ee

n le

ven

conf

orm

zijn

sta

nd.

De

graa

f va

n W

onsh

eim

De

aanh

ef v

an e

en a

fsch

rift v

an h

et in

177

3 af

gesl

oten

huw

elijk

scon

tract

tuss

en

Cat

harin

a H

enric

a de

Bro

ucho

ven

de B

erge

yck

en C

harle

s Fr

anço

is d

e C

assi

na.

Alle

en a

l voo

r ops

omm

ing

van

de ti

tels

van

de

brui

dego

m h

ad d

e gr

iffie

r mee

r da

n ee

n pa

gina

nod

ig.

AdB,

dee

larc

hief

de

Brou

chov

en d

e Be

rgey

ck, n

r. 20

7

Page 23: v~ {xà {xuux ätáà á|ààxÇA - Ter Vesten | Ter Vesten · 2016. 3. 25. · d voor een religieus leven. Voor de ov erblijvende twee wordt een huwelijk in het vooruitzicht gesteld

23

houd

t er

een

dure

hob

by o

p na

: paa

rden

. Dit

heef

t zijn

wee

rsla

g op

de

reed

s on

guns

tige

finan

ciël

e si

tuat

ie. C

harle

s de

C

assi

na e

n zi

jn e

chtg

enot

e C

atha

rina

Hen

rica

zien

zic

h ge

nood

zaak

t goe

dere

n va

n de

han

d te

doe

n en

een

ext

ra le

ning

aa

n te

gaa

n. D

e gr

aaf b

lijft e

chte

r gel

d ui

tgev

en. N

ieuw

e ve

rkop

en v

olst

aan

niet

om

de

schu

ldei

sers

te v

oldo

en. C

harle

s de

Cas

sina

vlu

cht

naar

Spa

nje

zond

er z

ijn e

chtg

enot

e. Z

ijn m

oede

r pl

aats

t he

m d

aaro

p on

der

cura

tele

en

Cat

harin

a H

enric

a ze

t de

echt

sche

idin

g in

.

De

bero

oide

gra

af b

ekee

rt zi

ch d

aarn

a to

t boh

emie

n en

ver

bind

t zijn

lot a

an d

e B

rugs

e th

eate

rfam

ilie N

eyts

, die

hij

in z

ijn

test

amen

t be

voor

deel

t. In

17

87

schr

ijft

Cha

rles

de

Cas

sina

zi

jn

Mém

oire

s om

zi

ch

vrij

te

plei

ten

van

alle

ve

rant

woo

rdel

ijkhe

id v

oor z

ijn s

chul

den.

Hij

ster

ft op

28

janu

ari 1

794.

Cat

harin

a H

enric

a de

Bro

ucho

ven

de B

erge

yck

is e

r zo

mog

elijk

nog

erg

er a

an t

oe d

an h

aar

verp

aupe

rde

[ex-

] m

an.

Tijd

ens

haar

elfj

arig

huw

elijk

is z

e no

oit

gelu

kkig

. D

e sc

heid

ing

van

tafe

l en

bed

plaa

tst

de g

ravi

n de

Ber

geyc

k in

een

w

eini

g be

nijd

ensw

aard

ige

posi

tie. H

aar

huw

elijk

ken

t im

mer

s ge

en e

inde

. Enk

el d

e w

eder

zijd

se r

echt

en e

n pl

icht

en v

an

de e

chtg

enot

en w

orde

n af

gezw

akt.

Sam

enw

onen

hoe

ft ni

et l

ange

r en

de

goed

eren

wor

den

gesc

heid

en.

Cat

harin

a H

enric

a is

ver

oord

eeld

tot e

en le

ven

zond

er [o

ffici

ële]

lief

de e

n ki

nder

en.

Late

n en

kel d

e ge

ldpr

oble

men

het

huw

elijk

spa

ak lo

pen

of is

er

nog

een

ande

re v

erkl

arin

g? H

et g

ehei

m b

erus

t, sa

men

m

et h

et p

ortre

t van

Cat

harin

a H

enric

a, in

het

nie

t toe

gank

elijk

e pr

ivéa

rchi

ef o

p he

t kas

teel

van

Lee

fdaa

l, da

t haa

r zu

s Lu

cia

Ther

esia

en

echt

geno

ot G

erar

d de

Lie

deke

rke

[175

1-18

27] e

rven

na

haar

doo

d.

Page 24: v~ {xà {xuux ätáà á|ààxÇA - Ter Vesten | Ter Vesten · 2016. 3. 25. · d voor een religieus leven. Voor de ov erblijvende twee wordt een huwelijk in het vooruitzicht gesteld

24

Uitt

reks

el u

it he

t ver

slag

van

het

ver

hoor

van

Mar

ia C

hris

tina

de B

erla

ymon

t doo

r de

offic

iaal

van

het

bis

dom

Mec

hele

n op

11

mei

165

6.

AdB,

dee

larc

hief

Hel

man

, nr.

357

Page 25: v~ {xà {xuux ätáà á|ààxÇA - Ter Vesten | Ter Vesten · 2016. 3. 25. · d voor een religieus leven. Voor de ov erblijvende twee wordt een huwelijk in het vooruitzicht gesteld

25

DE

GE

HE

IME

LIE

FD

E

U b

ent m

ijn g

etui

gen

| Het

ille

gale

huw

elijk

van

Mar

ia C

hris

tina

de B

erla

ymon

t O

p 10

en

11 a

ugus

tus

1656

ver

blijf

t de

offi

ciaa

l van

het

bis

dom

Mec

hele

n in

Bru

ssel

. H

ij ne

emt

er

getu

igen

verk

larin

gen

af i

n ee

n ze

er d

elic

ate

zaak

: he

t ge

heim

e en

vol

gens

som

mig

en o

ngel

dige

hu

wel

ijk t

usse

n jo

nkvr

ouw

Mar

ia C

hris

tina

Joan

na d

e B

erla

ymon

t en

Pet

rus

Fran

cisc

us d

e H

ered

ia,

kapi

tein

van

een

gel

ijkna

mig

e co

mpa

gnie

in

het

Spa

anse

leg

er.

Hij

onde

rvra

agt

op 1

0 au

gust

us

Ant

honi

us P

hilip

pus

de F

alan

go,

luite

nant

in

de c

ompa

gnie

Her

edia

en

getu

ige

bij

het

huw

elijk

. ’s

A

nder

enda

ags

ontm

oet

hij i

n de

Eng

else

ben

edic

tijne

nabd

ij éé

n va

n de

tw

ee b

ekla

agde

n, n

amel

ijk M

aria

Chr

istin

a de

B

erla

ymon

t, en

con

front

eert

haar

met

de

tege

n ha

ar g

efor

mul

eerd

e aa

nkla

cht.

Mar

ia C

hris

tina

Joan

na d

e B

erla

ymon

t is

wel

licht

een

rec

htst

reek

se a

fsta

mm

elin

ge v

an K

arel

van

Ber

laym

ont

[151

0-15

78],

trouw

e di

enaa

r va

n K

arel

V e

n Fi

lips

II, G

ulde

n V

liesr

idde

r, vo

orzi

tter

van

de R

aad

van

Fina

ncië

n en

ste

unpi

laar

va

n la

ndvo

ogde

s M

arga

reth

a va

n P

arm

a.

Mar

ia C

hris

tina

Joan

na d

e B

erla

ymon

t is

gebo

ren

in h

et la

nd v

an H

eneg

ouw

en, m

aar b

reng

t haa

r kin

derja

ren

door

in h

et

Luik

se, b

ij ha

ar v

ader

. Ze

is in

165

4 in

het

Eng

else

ben

edic

tijne

nklo

oste

r van

Bru

ssel

inge

trokk

en e

n er

ond

er d

e ho

ede

gepl

aats

t va

n ee

n ta

nte.

Tw

ee j

aar

late

r w

oont

ze

met

haa

r va

der

en t

ante

de

prof

essi

e bi

j va

n ha

ar z

us i

n de

be

nedi

ctin

esse

nabd

ij va

n V

orst

. Daa

r on

tmoe

t ze

Pet

rus

Fran

cisc

us d

e H

ered

ia, m

et w

ie z

e al

tien

jaar

cor

resp

onde

ert.

Het

laat

ste

jaar

heb

ben

beid

en h

un g

evoe

lens

voo

r elk

aar b

eken

d. D

e tw

ee g

elie

fden

mak

en v

an h

un s

amen

zijn

in V

orst

ge

brui

k om

toe

kom

stpl

anne

n te

sm

eden

en

voor

bere

idin

gen

te t

reffe

n vo

or e

en h

uwel

ijk.

De

Her

edia

bel

ooft

te z

ulle

n zo

rgen

voo

r de

nood

zake

lijke

disp

ensa

ties.

Ook

dat

um e

n uu

r van

hun

vlu

cht l

egge

n ze

vas

t.

Op

30 ju

li 16

56 d

inee

rt lu

itena

nt d

e Fa

lang

o m

et z

ijn k

apite

in, d

e H

ered

ia, b

ij ee

n ze

kere

de

Her

toge

in e

en n

iet n

ader

ge

noem

de s

tad

in V

laan

dere

n of

Bra

bant

. Als

afs

luite

r mak

en z

e ee

n rit

je m

et d

e ko

ets.

Op

een

bepa

ald

ogen

blik

hou

dt

de k

oets

hal

t in

de O

nse

Hee

r stra

ete.

Kap

itein

Her

edia

sta

pt u

it en

kom

t een

kw

artie

r lat

er te

rug

in h

et g

ezel

scha

p va

n ee

n jo

nged

ame.

Bei

den

stap

pen

in w

aarn

a de

Her

edia

zeg

t: H

eren

, mag

ik u

juffr

ouw

de

Berla

ymon

t voo

rste

llen,

die

ha

ar lo

t in

mijn

han

den

legt

doo

r met

mij

een

huw

elijk

te w

illen

afsl

uite

n. D

aaro

p ve

rvol

gt d

e ko

ets

zijn

weg

in d

e ric

htin

g

Page 26: v~ {xà {xuux ätáà á|ààxÇA - Ter Vesten | Ter Vesten · 2016. 3. 25. · d voor een religieus leven. Voor de ov erblijvende twee wordt een huwelijk in het vooruitzicht gesteld

26

van

het h

uis

van

de p

asto

or, w

aar h

et g

ezel

scha

p bi

nnen

gaat

. De

Her

edia

ove

rhan

digt

de

past

oor e

en d

ocum

ent.

Op

de

vraa

g va

n de

pas

toor

om

hem

ook

zijn

per

soon

lijke

disp

ensa

tie e

n di

e va

n ju

ffrou

w d

e B

erla

ymon

t te

geve

n, a

ntw

oord

t de

kap

itein

dat

hij

die

docu

men

ten

niet

in

zijn

bez

it he

eft,

maa

r da

t he

t hu

wel

ijk n

og d

ieze

lfde

avon

d m

oet

wor

den

voltr

okke

n. D

e pa

stoo

r pr

obee

rt de

cer

emon

ie n

og u

it te

ste

llen

naar

de

volg

ende

dag

, m

aar

de k

apite

in h

oudt

ha

rdne

kkig

vol

, ne

emt

de ju

ffrou

w b

ij de

han

d en

ric

ht z

ich

tot

de F

alan

go e

n de

Her

toge

: U

ben

t mijn

get

uige

n. E

n:

Mijn

heer

pas

toor

, ik

neem

juffr

ouw

de

Berla

ymon

t tot

mijn

ech

tgen

ote,

waa

rop

de jo

nged

ame

repl

icee

rt: e

n u

here

n, u

be

nt e

r ge

tuig

e va

n da

t ik

de h

eer

Her

edia

tot m

ijn e

chtg

enoo

t nee

m.

De

past

oor,

die

hoor

t w

at w

ordt

gez

egd,

wil

de

kam

er v

erla

ten

maa

r de

Fala

ngo

grijp

t hem

bij

de a

rm e

n vr

aagt

: Mijn

heer

, waa

r gaa

t u h

een?

De

koet

s br

engt

het

gez

elsc

hap

na d

e ce

rem

onie

naa

r he

t hu

is v

an g

riffie

r V

an d

er B

orgh

t. D

aar

treffe

n ze

enk

el d

e do

chte

r va

n de

grif

fier

aan,

die

pas

nad

at d

e Fa

lang

o en

de

Her

toge

haa

r ve

rzek

eren

dat

het

jong

e ko

ppel

get

rouw

d is

, ee

n be

d vo

or h

en la

at o

pmak

en. H

iero

p tre

kken

de

jong

gehu

wde

n zi

ch te

rug

voor

de

nach

t. O

ok v

oor d

e Fa

lang

o w

ordt

ee

n be

d kl

aarg

emaa

kt.

’s A

nder

enda

ags,

om

stre

eks

nege

n uu

r, ko

mt d

e H

erto

ge h

en o

phal

en in

een

koe

ts g

etro

kken

doo

r vie

r paa

rden

. In

een

twee

de k

oets

met

tw

ee p

aard

en n

emen

juffr

ouw

de

Ber

laym

ont

en ju

ffrou

w V

an d

er B

orgh

t pl

aats

. D

e ka

pite

in e

n de

Fa

lang

o vo

lgen

te

paar

d. Z

e vr

ezen

imm

ers

dat

onde

rtuss

en o

pdra

cht

is g

egev

en o

m a

lle u

itgaa

nde

koet

sen

aan

de

stad

spoo

rt te

con

trole

ren.

Toc

h ku

nnen

ze

de s

tad

zond

er p

robl

emen

ver

late

n en

zic

h na

ar e

en b

uite

nhui

s va

n de

grif

fier

bege

ven

waa

r ze

dine

ren.

Eve

n vo

ordi

en w

as d

e H

erto

ge in

de

koet

s m

et tw

ee p

aard

en o

verg

esta

pt. D

e Fa

lang

o ne

emt

hier

afs

chei

d va

n he

t gez

elsc

hap

en k

eert

teru

g na

ar d

e st

ad. H

et g

ezel

scha

p so

upee

rt ’s

avo

nds

op e

en la

ndgo

ed v

an

de H

ered

ia. ’

s A

nder

enda

ags

vertr

ekke

n ze

naa

r Zot

tege

m.

Juffr

ouw

de

Ber

laym

ont w

as d

e he

le ti

jd te

vred

en e

n op

gew

ekt,

al li

et z

e af

en

toe

haar

ver

drie

t blijk

en o

ver h

et fe

it da

t ze

zond

er to

este

mm

ing

van

haar

vad

er w

as g

ehuw

d.

Ove

r de

om

stan

digh

eden

waa

rin M

aria

Chr

istin

a de

Ber

laym

ont e

n ha

ar e

chtg

enoo

t ver

volg

ens

zijn

opg

epak

t en

of h

et

huw

elijk

wer

d on

tbon

den,

zijn

we

verd

er n

iet i

ngel

icht

Page 27: v~ {xà {xuux ätáà á|ààxÇA - Ter Vesten | Ter Vesten · 2016. 3. 25. · d voor een religieus leven. Voor de ov erblijvende twee wordt een huwelijk in het vooruitzicht gesteld

27

De

derd

e m

an |

Het

ver

borg

en h

uwel

ijk v

an

Isab

ella

Sar

a B

ouw

ens

Isab

ella

Sar

a Bo

uwen

s he

eft d

rij m

ans

geha

d, n

otee

rt ee

n va

n ha

ar n

icht

jes

jare

n na

haa

r do

od, w

ellic

ht a

ls c

rypt

isch

e om

schr

ijvin

g va

n ee

n be

wog

en le

ven.

Als

oud

ste

doch

ter

van

het h

ande

lsec

htpa

ar F

ranc

iscu

s B

ouw

ens

en Is

abel

la M

aria

Van

den

Gre

yn g

roei

t Isa

bella

Sar

a B

ouw

ens

[167

6-ca

. 17

50]

op

in

een

bevo

orre

cht

milie

u.

Ze

is

verw

ant

aan

een

groo

t aa

ntal

A

ntw

erps

e ha

ndel

sges

lach

ten,

waa

rvan

er

al v

ersc

heid

ene

de o

vers

tap

hebb

en g

emaa

kt n

aar

het s

tads

best

uur

en in

de

adel

zijn

op

geno

men

. Ook

Fra

ncis

cus

Bou

wen

s en

Isab

ella

Mar

ia V

ande

n G

reyn

koe

ster

en v

oor h

un k

inde

ren

ambi

ties

die

verd

er

reik

en d

an e

en k

oopm

ansb

esta

an. W

elke

opl

eidi

ng Is

abel

la S

ara

hier

voor

gen

iet,

is n

iet b

eken

d, m

aar z

e sl

aagt

er w

el in

de

doe

len

te h

alen

die

haa

r oud

ers

hebb

en g

este

ld.

Op

29 ju

li 16

96 tr

ouw

t ze

voor

het

eer

st te

Sch

oten

met

Cor

neliu

s H

yaci

nthu

s R

espa

ni [?

-170

3], h

eer

van

Sch

oten

en

Hor

st, e

en li

d va

n de

lage

re a

del.

Het

paa

r krij

gt tw

ee z

onen

, nam

elijk

Fra

ncis

cus

Fred

eric

us, d

ie la

ter I

sabe

lla v

an P

arijs

hu

wt

en d

e gr

aven

titel

ont

vang

t, en

de

onge

huw

d ge

blev

en j

uris

t H

yaci

nthu

s. V

ader

Cor

neliu

s H

yaci

nthu

s R

espa

ni

over

lijdt i

n 17

03.

Twee

jaar

late

r her

trouw

t Isa

bella

Sar

a m

et A

lexa

nder

Fra

ncis

cus

d’A

ppel

tern

[?-1

718]

, gen

eraa

l-maj

oor i

n he

t leg

er v

an

Filip

s V

, kon

ing

van

Spa

nje.

Spa

nje

en d

e Zu

idel

ijke

Ned

erla

nden

zijn

in d

ie ja

ren

in e

en h

evig

e oo

rlog

verw

ikke

ld m

et

Fran

krijk

. De

Zuid

elijk

e N

eder

land

en fu

nger

en a

ls h

et to

neel

waa

rop

de v

elds

lage

n w

orde

n ui

tgev

ocht

en. I

sabe

lla S

ara

leef

t als

ech

tgen

ote

van

een

hoge

milit

air v

ele

jare

n in

het

gev

olg

van

het S

paan

se le

ger d

at v

an h

ot n

aar h

er tr

ekt.

Met

A

lexa

nder

Fra

ncis

cus

d’A

ppel

tern

krij

gt I

sabe

lla S

ara

wel

licht

drie

doc

hter

s w

aarv

an e

r tw

ee k

loos

terz

uste

r w

orde

n en

éé

n jo

ng s

terft

.

Na

de d

ood

van

d’A

ppel

tern

ein

d ja

nuar

i 171

8, b

lijft I

sabe

lla S

ara

Bou

wen

s ni

et e

rg la

ng tr

eure

n. In

172

0 sl

uit z

e ee

n ge

heim

huw

elijk

af m

et G

aspa

r Ant

oniu

s Fr

anci

scus

Gom

ez d

’Esp

inos

a [1

656-

1725

], gr

aaf v

an R

ibea

ucou

rt en

luite

nant

-ge

nera

al v

an h

et S

paan

se le

ger i

n de

Ned

erla

nden

. Hij

is d

e ou

dste

zoo

n va

n do

n D

iego

Gom

ez d

’Esp

inos

a, li

d va

n ee

n ou

d C

astil

liaan

s m

ilitai

r ge

slac

ht, d

ie in

die

nst v

an d

e ko

ning

in d

e S

paan

se N

eder

land

en e

en in

druk

wek

kend

e m

ilitai

re

Page 28: v~ {xà {xuux ätáà á|ààxÇA - Ter Vesten | Ter Vesten · 2016. 3. 25. · d voor een religieus leven. Voor de ov erblijvende twee wordt een huwelijk in het vooruitzicht gesteld

28

carri

ère

heef

t uitg

ebou

wd.

In 1

672

wor

dt G

aspa

r Ant

oniu

s ka

nunn

ik a

an S

int-G

oede

le. V

ijf ja

ar la

ter w

isse

lt hi

j van

pla

ats

met

zijn

jong

ere

broe

r Ant

oniu

s - d

ie h

et tr

ouw

ens

tot b

issc

hop

van

Ant

wer

pen

zal s

chop

pen

- en

enga

geer

t zic

h m

et d

e st

eun

van

zijn

vad

er in

het

Spa

anse

lege

r. Tu

ssen

171

8 en

171

9 st

aat h

ij al

s lu

itena

nt-g

ener

aal a

an d

e ab

solu

te to

p. In

16

94 e

rft h

ij va

n zi

jn o

om K

arel

d’A

uber

mon

t het

gra

afsc

hap

Rib

eauc

ourt

en d

e he

erlijk

heid

Gre

mbe

rgen

.

Het

ligt

voo

r de

han

d da

t Is

abel

la S

ara

Bou

wen

s en

de

graa

f de

Rib

eauc

ourt

elka

ar h

ebbe

n on

tmoe

t in

het

milit

aire

m

ilieu.

Van

de

omst

andi

ghed

en w

aarin

de

opbl

oeie

nde

liefd

e zi

ch a

fspe

elt,

wet

en w

e ec

hter

nie

ts a

f. D

at z

ou o

ok z

eer

verw

onde

rlijk

zijn

, wan

t de

verlo

ving

, het

huw

elijk

en

het h

uwel

ijksl

even

spe

len

zich

af i

n he

t alle

rgro

otst

e ge

heim

.

Als

de

Rib

eauc

ourt

in 1

725

ster

ft, m

aakt

Isa

bella

Sar

a ha

ar g

ehei

me

huw

elijk

wer

eldk

undi

g. D

e fa

milie

van

de

graa

f, on

aang

enaa

m v

erra

st d

oor d

eze

beke

ndm

akin

g, b

etw

ist d

e ge

ldig

heid

van

het

huw

elijk

en

voer

t daa

rin h

et a

rgum

ent a

an

dat h

et p

aar

nooi

t had

sam

enge

leef

d. D

e gr

aaf w

oond

e im

mer

s in

Bru

ssel

, zijn

wed

uwe

in M

eche

len.

En

zelfs

wan

neer

de

gra

af in

Mec

hele

n ve

rble

ef, l

ogee

rde

hij o

p ee

n an

der a

dres

. Het

test

amen

t dat

hij

drie

dag

en v

oor z

ijn d

ood

nog

aan

een

goed

e vr

iend

hee

ft ge

dict

eerd

, w

ordt

op

21 a

pril

1725

geo

pend

doo

r no

taris

Van

Hal

en.

Daa

rin e

rken

t de

gra

af

Isab

ella

Sar

a al

s zi

jn e

chtg

enot

e en

laat

haa

r he

t lev

ensl

ange

vru

chtg

ebru

ik v

an z

ijn b

ezitt

inge

n na

. Not

aris

Van

Hal

en

cons

tate

ert b

ij de

voo

rlezi

ng e

chte

r dat

het

test

amen

t nie

t is

onde

rteke

nd, r

oept

jurid

isch

adv

ies

in e

n la

at h

et d

ocum

ent

niet

ig v

erkl

aren

. Toc

h bl

ijft I

sabe

lla S

ara

niet

bij

de p

akke

n zi

tten.

Ze

daag

t de

fam

ilie v

oor

het g

erec

ht e

n na

een

hel

e pr

oced

ures

lag

besl

ist d

e re

chte

r ui

tein

delijk

in h

aar

voor

deel

. Hij

kent

haa

r ee

n ja

arlijk

s pe

nsio

en to

e ui

t de

bezi

tting

en

van

de g

raaf

. En

Isab

ella

Sar

a B

ouw

ens

gaat

tot h

aar

dood

om

stre

eks

1750

doo

r he

t lev

en a

ls d

e gr

avin

dou

ariè

re d

e R

aim

beau

cour

t [si

c].

Page 29: v~ {xà {xuux ätáà á|ààxÇA - Ter Vesten | Ter Vesten · 2016. 3. 25. · d voor een religieus leven. Voor de ov erblijvende twee wordt een huwelijk in het vooruitzicht gesteld

29

Han

dtek

enin

g va

n Is

abel

la S

ara

Bouw

ens

als

wed

uwe

van

de g

raaf

de

Rib

eauc

ourt,

173

9.

AdB,

dee

larc

hief

Gou

bau,

nr.

313

Page 30: v~ {xà {xuux ätáà á|ààxÇA - Ter Vesten | Ter Vesten · 2016. 3. 25. · d voor een religieus leven. Voor de ov erblijvende twee wordt een huwelijk in het vooruitzicht gesteld

30

BR

ON

NE

N E

N L

ITE

RA

TU

UR

A

rchi

ef d

e B

erge

yck

Bev

eren

, dee

larc

hiev

en B

ouw

ens,

de

Bro

ucho

ven

de B

erge

yck,

de

Vis

sche

r de

Cel

les,

Gou

bau

en

Hel

man

B

RU

LEZ

W.,

De

firm

a D

ella

Fai

lle e

n de

inte

rnat

iona

le h

ande

l van

Vla

amse

firm

a’s

in d

e 16

° eeu

w, B

russ

el, 1

959,

2

dele

n C

HA

US

SIN

AN

D-N

OG

AR

ET

G.,

La N

oble

sse

au X

VIIIe

siè

cle.

De

la fé

odal

ité a

ux L

umiè

res,

Par

ijs, 1

976

DE

GR

YS

E K

., D

e An

twer

pse

fortu

inen

. Kap

itaal

accu

mul

atie

, -in

vest

erin

g en

-ren

dem

ent t

e An

twer

pen

in d

e 18

de e

euw

, B

ijdra

gen

tot d

e ge

schi

eden

is, A

ntw

erpe

n, 2

005

DO

UC

HA

MP

S, H

. en

LEFE

VR

E, J

., La

fam

ille C

hris

tijn

de R

ibea

ucou

rt, d

eel I

I, B

russ

el, 1

989

LEB

RU

N F

., La

vie

con

juga

le s

ous

l'Anc

ien

Rég

ime,

Par

ijs, 1

979

LEJO

UR

E.,

Inve

ntai

re d

es a

rchi

ves

de la

fam

ille d

e Fo

urne

au d

e C

ruqu

embo

urg,

Bru

ssel

, 194

9 LE

RO

Y L

AD

UR

IE E

. en

FITO

U J

., Sa

int-S

imon

ou

le s

ystè

me

de la

Cou

r, P

arijs

, 199

7 M

AD

DE

NS

N.,

Hoo

gmos

sche

r in

Kor

trijk

-Bui

ten:

de

heer

lijkhe

id, h

et p

acht

goed

, het

land

huis

, in:

De

Leie

gouw

, XL

[1],

maa

rt 19

98, p

p. 3

-84

STO

LS E

., D

e Sp

aans

e Br

aban

ders

of d

e ha

ndel

sbet

rekk

inge

n de

r Zui

delijk

e N

eder

land

en m

et d

e Ib

eris

che

wer

eld

1598

-164

8, V

erha

ndel

inge

n va

n de

Kon

inkl

ijke

Vla

amse

Aca

dem

ie v

oor W

eten

scha

ppen

, Let

tere

n en

Sch

one

Kun

sten

va

n B

elgi

ë, ja

arga

ng 3

3, n

r. 70

, Bru

ssel

, 197

6, 2

del

en

TIM

ME

RM

AN

S B

., Pa

trone

n va

n pa

trona

ge in

het

zev

entie

nde-

eeuw

se A

ntw

erpe

n. E

en e

lite

als

acto

r bin

nen

de

kuns

twer

eld,

Am

ster

dam

, 200

8 V

AN

DE

N A

BE

ELE

A.,

Jaco

b en

Fra

ns N

eyts

en

hun

fam

iliele

den.

Enk

ele

biog

rafis

che

aanv

ullin

gen,

in: H

ande

linge

n va

n he

t Gen

oots

chap

voo

r Ges

chie

deni

s in

Bru

gge,

Bru

gge,

200

1, p

p. 5

6-10

0 50

00 ja

ar li

efde

en

seks

ualit

eit i

n he

t Wes

ten,

ond

er re

dact

ie v

an G

eorg

es D

uby,

Par

ijs, 1

984

Page 31: v~ {xà {xuux ätáà á|ààxÇA - Ter Vesten | Ter Vesten · 2016. 3. 25. · d voor een religieus leven. Voor de ov erblijvende twee wordt een huwelijk in het vooruitzicht gesteld

CO

LOF

ON

Ik

het

heb

be v

ast

sitte

n. A

mou

reuz

e hi

stor

ies

uit

het

Arch

ief

de B

erge

yck

is e

en t

ento

onst

ellin

g te

r ge

lege

nhei

d va

n E

rfgoe

ddag

200

9 on

der

het

them

a U

it vr

iend

scha

p en

in

een

orga

nisa

tie v

an h

et A

rchi

ef d

e B

erge

yck

en h

et

cultu

urce

ntru

m T

er V

este

n.

Ick

het h

ebbe

vas

t sitt

en lo

opt v

an 2

4 ap

ril to

t en

met

10

mei

200

9 in

de

Trie

stza

al v

an k

aste

el C

orte

wal

le.

De

klas

sen

1C,

3A e

n 5C

van

de

Gem

eent

elijk

e B

asis

scho

ol D

e To

ren

uit

Mel

sele

wer

kten

voo

r de

gel

egen

heid

als

he

dend

aags

e te

genh

ange

r in

de d

e B

erge

yckz

aal h

un e

igen

erfg

oedp

roje

ct u

it on

der d

e tit

el V

oor a

lTIJ

D v

riend

?

Ste

fani

e A

uden

aert

en C

arin

e G

ooss

ens

verz

orgd

en d

e sa

men

stel

ling

en d

e re

dact

ie v

an d

e ca

talo

gus.

De

vorm

gevi

ng

gebe

urde

doo

r Chr

istl

Van

den

Bro

ucke

. De

eind

reda

ctie

was

in h

ande

n va

n C

arin

e G

ooss

ens.

Met

dan

k aa

n de

bru

ikle

enge

vers

: H

uis

van

Alijn

Gen

t, M

IAT

Gen

t, S

TEM

Sin

t-Nik

laas

, S

tede

lijk M

useu

m L

oker

en,

Alg

emee

n R

ijksa

rchi

ef B

russ

el, T

he B

owes

Mus

eum

Dur

ham

, Mus

eum

Lie

chte

nste

in W

enen

, Her

toge

lijke

Hee

mku

ndig

e K

ring

Het

Lan

d va

n B

ever

en e

n de

Fam

ilieve

reni

ging

de

Bro

ucho

ven

de B

erge

yck

Met

dan

k aa

n de

Gra

fisch

e di

enst

, Gro

endi

enst

, die

nst I

nfor

mat

ica

en h

et G

emee

ntel

ijk T

echn

isch

Inst

ituut

.

2009

/712

1/2

© C

ultu

urce

ntru

m T

er V

este

n

Ver

antw

oord

elijk

e ui

tgev

er: M

arc

Van

de

Vijv

er, b

urge

mee

ster

, Sta

tions

stra

at 2

, 912

0 B

ever

en

De

cupi

doot

jes

bij h

et b

egin

van

elk

hoo

fdst

uk z

ijn s

tuk

voor

stu

k de

tails

uit

de a

chtti

ende

-eeu

wse

wan

ddec

orat

ie v

an

het S

alon

Gou

bau

in h

et k

aste

el C

orte

wal

le

Kuns

tpat

rimon

ium

Bev

eren

T

evre

den

in

Ter

Ves

ten

Page 32: v~ {xà {xuux ätáà á|ààxÇA - Ter Vesten | Ter Vesten · 2016. 3. 25. · d voor een religieus leven. Voor de ov erblijvende twee wordt een huwelijk in het vooruitzicht gesteld