Upload
others
View
1
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
„Młody mechatronik - przez zabawę i naukę do świadomego wyboru drogi kształcenia” POWR.03.01.00-00-U121/17
Data: Imię i Nazwisko:
Karta Pracy Nr. 2 „Nieodgadniona materia”
Substancje prosteMetale Niemetale
cynk magnez siarka węgiel
Substancje złożone
woda sól cukier etanol
Każdy pierwiastek składa się z jednego typu atomów. BUDOWA ATOMU:
1 Projekt
współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu SpołecznegoUniwersytet Śląski w Katowicach, ul. Bankowa 12, 40-007 Katowice, http://www.us.edu.pl
„Młody mechatronik - przez zabawę i naukę do świadomego wyboru drogi kształcenia” POWR.03.01.00-00-U121/17
p=e
Powłoki elektronowe
Wszystkie pierwiastki chemiczne zestawione są w rozbudowanej tabeli, uporządkowane według ich rosnącej liczby atomowej i pogrupowane według ich cyklicznie powtarzających się podobieństw właściwości, zgodnie z prawem okresowości Dmitrija Mendelejewa. Jest to układ okresowy pierwiastków.
UKŁAD OKRESOWY PIERWIASTKÓW:Układ okresowy pierwiastków składa sia się z okresów i grup.Numer okresu określa ilość powłok elektronowych w atomie pierwiastka.Kolejny numer grupy 1 i 2, a od grupy 13 cyfra jedności w numerze grupy, określa liczbę elektronów walencyjnych oraz maksymalną wartościowość pierwiastka. Wartościowość to liczba wiązań, za pomocą których łączą się atomy pierwiastków tworząc związki chemiczne.
2 Projekt
współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu SpołecznegoUniwersytet Śląski w Katowicach, ul. Bankowa 12, 40-007 Katowice, http://www.us.edu.pl
„Młody mechatronik - przez zabawę i naukę do świadomego wyboru drogi kształcenia” POWR.03.01.00-00-U121/17
Położenie pierwiastka w układzie okresowym jest ściśle związane z charakterem chemicznym pierwiastków grup głównych.
Przekątna poprowadzona od berylu do polonu dzieli pierwiastki na metale (na lewo od przekątnej) i niemetale (na prawo od przekątnej).Pierwiastki na przekątnej mają charakter amfoteryczny.
Amfoteryczność to zdolność substancji do reakcji z kwasami i zarazem z zasadami. Inaczej, jest to zdolność związków chemicznych do
3 Projekt
współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu SpołecznegoUniwersytet Śląski w Katowicach, ul. Bankowa 12, 40-007 Katowice, http://www.us.edu.pl
„Młody mechatronik - przez zabawę i naukę do świadomego wyboru drogi kształcenia” POWR.03.01.00-00-U121/17
bycia w jednych reakcjach kwasami, a w innych zasadami.
Cechą każdego pierwiastka charakteryzującą budowę jego atomów jest liczba atomowa Z i liczba masowa A.
Liczba atomowa Z określa ilość protonów w jądrze atomowym.Liczba masowa A określa ilość nukleonów czyli sumę protonów i neutronów w jądrze.
Z=p+=e-=ładunek jądra A=p+n czyli n=A-p.
Zadanie 1.
OKREŚLANIE CHARAKTERU PIERWIASTKÓWCecha Pierwiastki
Sód Siarka Wapń Chlor Glin
Symbol
Nr okresu
Nr grupy
Charakter chemiczny
Wartościowość
Liczba atomowa
Liczna masowaLiczna
cząstek elementarny
ch
p= p= p= p= p=e= e= e= e= e=n= n= n= n= n=
4 Projekt
współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu SpołecznegoUniwersytet Śląski w Katowicach, ul. Bankowa 12, 40-007 Katowice, http://www.us.edu.pl
„Młody mechatronik - przez zabawę i naukę do świadomego wyboru drogi kształcenia” POWR.03.01.00-00-U121/17
Atomy łączą się ze sobą tworząc cząsteczki. Cząsteczka może się składać z atomów jednego pierwiastka, jak w przypadku tlenu (O2), lub różnych, czego przykładem jest woda (H2O). Cząsteczka jest podstawową jednostką związku chemicznego.
Zadanie 2.
MODELE CZĄSTECZEK
Nazwawzór sumaryczny
Model budowy cząsteczki
Wzórstrukturalny
WodaH2O
Dwutlenek węglaCO2
Kwas solnyHCl
Kwas azotowy (V)HNO3
Kwas siarkowy (VI)H2SO4
Doświadczenie 1.
OGRZEWANIE KRYSTALICZNEJ SIARKI.5
Projekt
współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu SpołecznegoUniwersytet Śląski w Katowicach, ul. Bankowa 12, 40-007 Katowice, http://www.us.edu.pl
„Młody mechatronik - przez zabawę i naukę do świadomego wyboru drogi kształcenia” POWR.03.01.00-00-U121/17
Obserwacje:
WNIOSKI:
Siarka w temperaturze pokojowej ma stały stan skupienia i żółtą barwę. Jest substancją krystaliczną. Pod wpływem temperatury topi się, zmieniając się w ciecz o jasnożółtej barwie. Po krótkim czasie gęstnieje i nabiera ciemnobrunatnego koloru. Dalsze ogrzewanie powoduje, że staje się płynna. Po wlaniu do zimnej wody płynna siarka zestala się w plastyczną masę. Łatwo ją wyginać i rozciągać. Jest to tzw. siarka plastyczna. Ma ona inne właściwości fizyczne niż żółta krystaliczna odmiana siarki, z której powstała.
Doświadczenie 2.
REAKCJA ROZKŁADU MANGANIANU (VII) POTASU.1. Termiczny rozkład manganianu (VII) potasu
6 Projekt
współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu SpołecznegoUniwersytet Śląski w Katowicach, ul. Bankowa 12, 40-007 Katowice, http://www.us.edu.pl
siarka plastyczna
siarka krystaliczna
„Młody mechatronik - przez zabawę i naukę do świadomego wyboru drogi kształcenia” POWR.03.01.00-00-U121/17
Obserwacje:
WNIOSKI:
2KMnO4→K2MnO4+MnO2+O2
2. Identyfikacja wydzielonego gazuObserwacje:
WNIOSKI:
Doświadczenie 3.
MIESZANINA WODY Z SOLĄ I WODY Z PIASKIEM.Mieszanina to połączenie dwóch lub więcej pierwiastków albo związków chemicznych, które po zmieszaniu nadal wykazują swoje właściwości. Mieszaninę można zazwyczaj stosunkowo łatwo rozdzielić różnymi metodami mechanicznymi lub fizycznymi.
woda z solą
Obserwacje:
Po otrzymaniu mieszaniny jednorodnej, nie można stwierdzić (na podstawie wzroku) z jakich substancji została utworzona.
7 Projekt
współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu SpołecznegoUniwersytet Śląski w Katowicach, ul. Bankowa 12, 40-007 Katowice, http://www.us.edu.pl
„Młody mechatronik - przez zabawę i naukę do świadomego wyboru drogi kształcenia” POWR.03.01.00-00-U121/17
woda z piaskiem
Obserwacje:
Po otrzymaniu mieszaniny niejednorodnej można od razu, gołym okiem stwierdzić z czego się ona składa.WNIOSKI:Czym różni się mieszanina jednorodna od niejednorodnej?
Doświadczenie 4.
MIESZANINA SIARKI Z ŻELAZEM.1. Zachowanie się siarki i opiłków żelaza wobec magnesu
siarka
Obserwacje:
żelazo
Obserwacje:
2. Zachowanie się siarki i opiłków żelaza w wodzie
siarka w wodzie
Obserwacje:
żelazo w wodzie
Obserwacje:
3. Zachowanie się mieszaniny siarki z żelazem w wodzie
8 Projekt
współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu SpołecznegoUniwersytet Śląski w Katowicach, ul. Bankowa 12, 40-007 Katowice, http://www.us.edu.pl
„Młody mechatronik - przez zabawę i naukę do świadomego wyboru drogi kształcenia” POWR.03.01.00-00-U121/17
mieszanina siarki i żelaza w wodzie
Obserwacje:
4. Zachowanie się mieszaniny siarki z żelazem wobec magnesu
mieszanina siarki i żelaza
Obserwacje:
WNIOSKI:Czy w mieszaninie niejednorodnej (np. siarka z opiłkami żelaza) składniki zachowują swoje indywidualne właściwości?
Czy można to wykorzystać do rozdzielania mieszanin?
Doświadczenie 5.
SYNTEZA SIARKI Z ŻELAZEM.
Fe+SFeS
Obserwacje:
WNIOSKI:
9 Projekt
współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu SpołecznegoUniwersytet Śląski w Katowicach, ul. Bankowa 12, 40-007 Katowice, http://www.us.edu.pl
„Młody mechatronik - przez zabawę i naukę do świadomego wyboru drogi kształcenia” POWR.03.01.00-00-U121/17
Porównanie właściwości substratów reakcji syntezy (żelazo, siarka)
z właściwościami produktu (siarczek żelaza (II)).
WłaściwościSubstraty Produkt
Siarczek żelaza (II)Siarka Żelazo
Porównanie właściwości mieszaniny siarki z żelazem z właściwościami siarczku żelaza (II).
WłaściwościMieszanina siarki z żelazem Związek chemiczny - siarczek żelaza
(II)
10 Projekt
współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu SpołecznegoUniwersytet Śląski w Katowicach, ul. Bankowa 12, 40-007 Katowice, http://www.us.edu.pl
Data: Podpis Prowadzącego
„Młody mechatronik - przez zabawę i naukę do świadomego wyboru drogi kształcenia” POWR.03.01.00-00-U121/17
Data Ocena: Podpis prowadzącego:
11 Projekt
współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu SpołecznegoUniwersytet Śląski w Katowicach, ul. Bankowa 12, 40-007 Katowice, http://www.us.edu.pl