Univerzitet Crne Gore - old.fsnk.ucg.ac.meold.fsnk.ucg.ac.me/fajlovi/Zavrsni-radovi/marko-knezevic.pdf · 3 PODACI I INFORMACIJE O STUDENTU Ime i prezime: Marko Knežević Datum i

1

Univerzitet Crne Gore

Fakultet za sport i fizičko vaspitanje - Nikšić

Fizička kultura

Knežević Marko

KOMPARATIVNA ANALIZA MOTORIČKIH SPOSOBNOSTI,

MORFOLOŠKIH KARAKTERISTIKA I SPECIFIČNIH

MOTORIČKIH SPOSOBNOSTI GOLMANA RUKOMETAŠA

U ODNOSU NA RANG TAKMIČENJA I POLNU

PRIPADNOST

(Završni rad)

.

Nikšić, 2016. Godine

2

University of Montenegro

Faculty for Sport and Physical Education – Niksic

Physical culture

Marko Knezevic

COMPARATIVE ANALYSIS OF MOTOR ABILITIES,

MORPHOLOGICAL CHARACTERISTICS AND

SPECIFIC MOTOR ABILITIES OF A HANDBALL

GOALKEEPER IN COMPARASION TO THE

COMPETITION RANK AND GENDER

(Final work)

Niksic, 2016th year

3

PODACI I INFORMACIJE O STUDENTU

Ime i prezime: Marko Knežević

Datum i mjesto rođenja:04.09.1993. godine u Baru

Naziv završenog osnovnog studijskog programa i godina diplomiranja: Osnovne

akademske studije – Fizička kultura, 2015. godine

INFORMACIJE O ZAVRŠNOM RADU

Naziv postdiplomskog studija: Akademske postdiplomske specijalističke studije -

Fizička kultura.

Naslov rada: Komparativna analiza motoričkih sposobnosti, morfoloških

karakteristika i specifičnih motoričkih sposobnosti golmana rukometaša u odnosu

na rang takmičenja i polnu pripadnost

Fakultet na kojem je rad odbranjen: Fakultet za sport i fizičko vaspitanje u

Nikšiću

UDK, OCJENA I ODBRANA ZAVRŠNOG RADA

Datum sjednice Vijeća fakulteta na kojoj je prihvaćena tema: ________________

Datum prijave završnog rada: _______________________

Komisija za odbranu rada - 1. Predsjednik komisije: Doc. dr Dragan Krivokapić

2. Mentor: Prof. dr Dobrislav Vujović

3. Član: mr Jovan Gardašević

Datum odbrane završnog rada: 28.12.2016.

4

Sažetak

Osnovni cilj ovog istraživanja je bio da se utvrdi da li postoji statistički značajna razlika u

morfološkim karakteristikama, motoričkim sposobnostima, kao i specifičnim motoričkim

sposobnostima golmana rukometaša u odnosu na rang takmičenja i polnu pripadnost. Na

uzorku od 32 ispitanika (16 muških i 16 ženskih golmana) primijenjeno je 6 testova za

procjenu motoričkih sposobnosti (bacanje medicinke iz ležećeg položaja na leđima, skok

u dalj iz mjesta, skok u vis iz mjesta, koraci u stranu, iskret palicom,sjedeći pretklon i

ciklus 1500), 3 mjerenja za procijenu morfoloških karakteristika (tjelesna masa, tjelesna

visina, planimetrijski parametar šake) i 4 testa za srocjenu specifično motoričkih

sposobnosti (bočni skok u dalji iz mjesta, bacanje rukometne lopte u dalj iz mjesta,

pljeskanje rukama naprijed – nazad i dodir lijeve i desne stative) ispitivanih uzoraka.

Rezultati multivarijantnih testova (Manova) za četiri subuzorka su statistički značajna na

nivou Sig=.000, što znači da na multivarijantnom nivou postoje statistički značajne

razlike između subuzoraka u morfološkim karakteristikama, bazičnim motoričkim i

specifičnim motoričkim sposobnostima. Rezultati pokazuju da u morfološkim

karakteristikama između subuzoraka na multivarijantnom nivou postoji statistički

značajna razlika kod sve tri varijable. U bazičnim motoričkim sposobnostima između

subuzoraka na multivarijantnom nivou postoji statistički značajna razlika u svim

varijablama, osim u testovima (MSPR) – sjedeći pretklon (.057) i (MCIK) - ciklus -

1500 (.153). U specifičnim motoričkim sposobnostima između subuzoraka na

multivarijantnom nivou postoji statistički značajna razlika kod sve četiri varijable. Ovim

istraživanjem dokazano je da postoje statistički značajne razlike u motoričkim, specifično

motoričkim sposobnostima i morfološkim karakteristikama između rukometnih golmana

u odnosu na rang takmičenja i polnu pripadnost.

Ključne riječi: rukomet, golman

Abstract

5

The main objective of this study was to determine whether there is a statistically

significant difference between morphological characteristics, motor abilities and specific

motor abilities of handball goalkeeper in relation to the rank of competition and sex

preference. In a sample of 32 respondents (16 male and 16 female goalkeeper) it is

applied a 6 tests for assessment of motor skills (throwing a medicine ball from laying

position on the back, jump forward from place, hight jump from place, side steps, honest

bat, sitting bend forward and cycle 1500), three measurements for evaluation of

morphological characteristics (body weight, body height, planimetric parameter of fist)

and 4 tests to assess specific motor skills (lateral jump, throwing a handball ball forward

from the place, clappingwith hands forward and back and touch of the left and right post)

of respondents from the sample.

Results of multivariate tests (Manova) for four subsamples were statistically significant at

the level of Sig = 000, which means that at the multivariat level there are statically

significant differences between a subsamples in morphological characteristics, basic

motorical and specific motorical abilities. The results are showing that in morphological

characteristics between subsamples on multivariat level there is a statistically significant

difference in all three variables, except in tests (MSPR) - sitting bend (057) and (MCIK) -

Cycle 1500 (153). In specific motor skills between subsamples at the multivariat level,

there are statistically significant differences in all four variables. This research it proves

that there are statically significant differences in motor-specific motor skills and

morphological characteristics between handball goalkeeper compared to the competition

rank and gender.

Key words: handball, goalkeeper

SADRŽAJ

6

1. UVODNA RAZMATRANJA ........................................................................1

2. TEORIJSKI OKVIR RADA .........................................................................3

2.1 Definicija osnovnih pojmova u israživanju............................................3

2.2 Definicija morfoloških karakteristika.....................................................3

2.3 Definicija motoričkih sposobnosti..........................................................4

2.4 Definicija specifičnih motoričkih sposobnosti....................................... 9

2.5 Pregled dosadašnjih istraživanja ...........................................................9

3. PROBLEM, PREDMET I CILJEVI ISTRAŽIVANJA .............................. 13

4. HIPOTEZE ISTRAŽIVANJA ..................................................................... 14

5. METOD RADA ........................................................................................... 16

5.1 Tok i postupci istraživanja ................................................................... 16

5.2 Uzorak ispitanika ................................................................................. 16

5.3 Uzorak mjernih instrumenata .............................................................. 17

5.3.1 Testovi za procjenu morfoloških dimenzija.................................17

5.3.2 Testovi za procjenu bazično motoričkih sposobnosti...................17

5.3.3 Testovi za procjenu specifično motoričkih sposobnosti...............18

5.4 Opis mjernih instrumenata ...................................................................19

5.4.1 Tehnika antropometrijskih mjerenja.............................................19

5.4.2 Tehnika mjerenja bazično motoričkih sposobnosti......................19

5.4.3 Tehnika mjerenja specifičnih motoričkih sposobonosti...............27

5.5 Statistička obrada podataka ....................................................................30

6. INTERPRETACIJA REZULTATA ............................................................32

6.1 Rezultati deskriptivne analize...................................................................32

6.2 Rezultati komparativne analize.................................................................42

7. ZAKLJUČAK................................................................................................53

LITERATURA..................................................................................................

7

BIOGRAFIJA...................................................................................................

1. UVODNA RAZMATRANJA

8

Rukomet je ekipni sport, u kojem igra šest igrača plus golman na jednoj strani, protiv isto

tako formirane suparničke ekipe. Igra traje šezdest minuta, a cilj je dati više golova od

protivnika. Ovaj ekipni sport se ranije igrao na betonskim terenima, da bi vremenom

potpuno prešao u zatvorene dvorane sa parketom ili sa nekom drugom specijalnom

podlogom.

Dimenzije rukometnog terena su dužine 40m i širine 20m. Tereni su uglavnom u

natkrivenim prostorima ili dvoranama, a podloga je tradicionalno drveni parket, dok se

danas koriste mekši materijali od tvrde gume (terafleks). Na sredini terena se nalazi linija

koja odvaja teren na dvije polovine. Na suprotnim stranama terena, i to na na kraćim

stranicama, nalazi se po jedan gol, koji je dva metra visok i tri metra širok. Ispred svakog

gola nalazi se polukružni prostor, na prosječnoj udaljenosti šest metara od gola. Taj se

prostor od 6m na terenu, osim što je označen linijom, često je i obojen drugom bojom,

različitom od boje ostatka terena. Na devet metara od gola nalazi se isprekidana

polukružna linija - deveterac. Ispred gola na udaljenosti sedam metara nalazi se kratka

ravna crta koja označava mjesto izvođenja kaznenog udarca – sedmerac.

Rukometna lopta je takve veličine da je prosječni igrač može držati u jednoj ruci prstima,

sa dlanom prema dolje, iako naravno smije loptu držati i s obje ruke. Standardno se kao

materijal izrade koristi koža, iako ima i lopti od drugačijeg materijala.

Cilj igre je loptom pogoditi gol - postići pogodak. Igra se dva poluvremena po

trideset minuta, i ekipa koja postigne više golova je pobjednik. Igrači smiju rukama dirati

loptu i dodavati se međusobno, kao i šutirati prema golu. Svaki igrač smije napraviti do

tri koraka držeći loptu u ruci, dok za svaki sledeći korak mora loptu voditi odbijajući je

od poda, ili je mora dodati saigraču.

Što se tiče motorike, rukomet prednjači u svestranom razvoju svih motoričkih

sposobnosti. O tome govore brojna istraživanja kao i podatak da su u elementima

rukometne igre sadržana sva tri prirodna oblika kretanja: trčanje, skakanje, bacanje. Što

se topološke podjele tiče, rukomet, za razliku od drugih sportova, podjednako favorizuje,

obrazuje i razvija djelove nogu, trupa, ruku i ramenog pojasa. Sistematskim treniranjem

može se u većoj ili manjoj mjeri uticati na pomenute elemente.

Jedna od najznačajnijih igračkih pozicija u rukometnoj ekipi je golman. Mnoge utakmice,

turniri i velika takmičenja su pokazala da bez kvalitetnih odbrana nema ni rezultatskog

uspjeha ni vrhunskog rezultata.

Dobro selektovani i dobro pripremljeni golmani značajno mogu pomoći da rukometna

ekipa bude psihološki stabilna, što bi rukometnim trenerima dosta olakšavalo posao.

9

Nesumnjivo je da su golmani najvažnija karika u ekipi, ali mnogi treneri ne poklanjaju

dovoljno pažnje istim.

U sistematskoj organizaciji trenerskog rada u rukometu potrbno je da u radu sa

golmanom bude angažovan trener čije će zaduženje biti da vodi računa o pripremi

golmana. Ovo zaduženje se odnosi kako na individualnu pripremu, tako i na pripremu

golmana u sklopu ekipe. Ako rad nije organizovan kako je naprijed pomenuto, trener koji

radi sa ekipom posebnu pažnju mora posvetiti pripremi golmana. Ovo se posebno odnosi

na takmičarski period, u kojem se od golmana očekuje da nivo njegove forme ima što

manje oscilacije.

2. TEORIJSKI OKVIR RADA

10

2.1. Definisanje osnovnih pojmova u istraživanju

U cilju kompletnijeg sagledavanja problema ovog istraživanja navodimo osnovne

definicije pojmova sa kojima se susrijećemo u ovom radu.

2.2. Definicija morfoloških karakteristika

Morfološke karakteristike nose informacije o specifičnostima građe čovjekovog tijela,

odnosno o dimenzionalnosti perifernog lokomotornog podsistema. Poznavanje strukture

morfoloških obilježlja posebno je važno zbog toga što se kapaciteti motoričkih

sposobnosti mogu demonstrirati jedino preko onoga što pripada morfološkom statusu

sportiste.

Antropometrija se bavi mjerenjem ljudskog tijela, obradom i proučavanjem dobijenih

podataka .

Svrha antropometrije jeste da utvrdi opšti razvoj tijela, što se omogućava međusobnim

upoređivanjem mjera, kao i da upoređivanjem longitudinalnih mjerenja uoči napredak ili

stagnacija u razvoju.

Morfološke karakteristike su veoma važne u jednačinama specifikacije mnogih sportova.

Međutim još važnije su latentne antropometrijske dimenzije. Do sada su, naučnim

istraživanjem, kod nas i u svijetu, izolovane četiri latentne antropometrijske dimenzije i

to:

longitudinalna dimenzionalnost

transverzalna dimenzionalnost

masno tkivo

cirkularna dimenzionalnost (volumen tijela).

11

Longitudinalna dimenzionalnost je gotovo potpuno urođena osobina sa koeficijentom

urođenosti od preko 95%, što znači da je skoro genetička. Od ovog faktora zavise sve

dužinske mjere kod čovječijeg tijela (visina tijela, dužina ruku, dužina nogu i dr.).

Faktor transverzalne dimezionalnosti (T) predstavlja sve širine na čovjekovom tijelu.

Ovaj faktor, u današnjim istraživanjima, je dosta problematičan u smislu definisanja, ali

je ipak u značajnom broju istraživanja izolovan kao transverzalna mjera. Faktor T je

odgovoran za rast kostiju u širinu, a posebno rast krajeva kostiju (zglobova), kao i za

koštanu masu, jer ona zavisi od dužine i širine kostiju. Faktor T je odgovoran za širinu

šake i stopala i dimenzije glave. Koeficijent urođenosti je vrlo visok i gotovo potpuno

zavisi od dispozicija.

Faktor masnog tkiva je definisan ukupnim količinama masti u organizmu. Pošto postoji

velika korelacija između potkožnog masnog tkiva i ukupnog masnog tkiva, ovaj faktor se

procjenjuje mjerenjem potkožnog masnog tkiva. Najbolja mjera za procjenu ovoga

faktora su: kožni nabori na nadlaktici, na nadkoljenici i na trbuhu. Koeficijent urođenosti

ovog faktora je 40 - 60%.

Cirkularna dimenzionalnost (volumen tijela) je odgovorna za ukupnu masu, pa je zato

tjelesna težina jedna od boljih mjera ovog faktora. Faktor volumena tijela (V) je

odgovoran i za sve obime, a istovremeno je najbolja mjera količine mišićne mase.

Ukupna mišićna masa se može izračunati pomoću faktora T i M, i to tako što se

vrijednost faktora T i M (ako su poznate) odbiju od obima i ostatak je mišićna masa.

Koeficijent urođenosti ovog faktora je 40 -60%.

Postoje dobre korelacije faktora V sa snagom, a posebno sa eksplozivnom snagom.

Negativne korelacije su između faktora L i koordinacije, i faktora L i brzine, jer ako neko

ima dugačke noge ili ruke treba mu više vremena da napravi neki pokret. Velike su

korelacije između transverzalne dimenzionalnosti (T) i snage, dok se to ne može reći i sa

koordinacijom. Faktor masno tkivo (M) ima pozitivne korelacije sa apsolutnom snagom,

a negativna sa relativnom snagom.

2.3 Definicija motoričkih sposobnosti

Multidimenzionalni pristup u velikom broju istraživanja ljudskih reakcija doveo je do

zaključka o strukturi psihosomatskog statusa. Ti segmenti definisani su skupom

motoričkih, funkcionalnih, kognitivnih, konativnih i socijalnih dimenzija čovjeka i

12

definišu ga kao bio-psiho-socijalno biće. Ni jedan prostor antropološkog statusa ne može

se samostalno istraživati, a da se nema uvida u relacije i ostalih segmenata ovog statusa.

Motorika čovjeka sa stanovišta geneze je produkt bio-psiho-sociološkog razvitka čovjeka,

tj. njegove ontogeneze i filogeneze i produkt društveno-ekonomskog i istorijskog razvoja

društva (Idrizović & Idrizović, 2001).

Pojam antropomotoričke sposobnosti, najčešće preveden u termin fizičke sposobnosti

pojavio se u istraživanjima problematike tjelesnog vježbanja krajem XIX vijeka i

početom XX vijeka.

Antropomotoričke sposobnosti predstavljaju osnovnu mogućnost za ispoljavnje

određenih motoričkih radnji koje se regulišu psihičkim, funkcionalnim i biohemijskim

procesima, a pod kontrolom mehanizama lociranim u CNS – u i mogućnostima

lokomotornog aparata.

U najvećem broju naučnih istraživanja o antropomotoričkim sposobnostima, koristi se

podjela u kojima snaga, brzina, fleksibilnost, koordinacija, agilnost, ravnoteža i

izdržljivost sa svojim specifičnostima i kompozicijom međusobnih odnosa, definišu

objektivnu stranu čovjekovih sposobnosti, ispoljenih manje ili više u standardizovanim

uslovima kretanja.

Snaga:

Do sada najviše istraživan segment motoričkog prostora jeste snaga. U literaturi koja se

bavi motoričkim sposobnostima postoji dualizam u primjeni pojmova sila i snaga kao

elementarnih svojstava (sposobnosti) čovjeka.

Snaga kao fundamentalna motorička sposobnost je višedimenzionalna, pa prema tome

postoji više vrsta snage. Dva su osnovna kriterijuma podjele snage: akcioni i topološki.

Po akcionom kriterijumu podjele izdvojene su: statička snaga, repetativna i eksplozivna

snaga.

Po topološkom kriterijumu podjele izdvojeni su: faktor snage ruku i ramenog pojasa,

faktor snage trupa, i faktor snage nogu i to statičkog, repetativnog i eksplozivnog

karaktera.

Eksplozivna snaga definiše se kao sposobnost kratkotrajne maksimalne mobilizacije

mišićnih sila radi ubrzanja kretanja tijela. Eksplozivna snaga sazrijeva brže nego što

13

sazrijevaju ostali oblici snage. Maksimum dostiže oko 22 godine života, a drugi oblici

snage dostižu maksimum poslije tridesete godine života.

Repetativna snaga je sposobnost maksimalnog broja kontrakcija i dekontrakcija određene

grupe mišića u jedinici vremena. To je znači sposobnost da se izvede što veći broj

pokreta, obično stereotipnih. Repetativna snaga nije generalnog tipa što znači da svaka

grupa mišića ima svoj put razvoja. Ona dostiže svoj maksimum oko 32 -35 godine života

i tek poslije 40 – te godine opada. Koeficijent urođenosti repetativne snage je oko 50 %.

To je takva ljudska osobina na koju se u toku života može najviše i najduže uticati.

Statička snaga je sposobnost angažovanja maksimalnog broja motoričkih jedinica u što

dužem trajanju ne mjenjajući položaj tijela ili djelova tijela. Maksimum dostiže oko 32

godine života, sa dosta sporim razvojem ali i sporim opadanjem. Koeficijent urođenosti,

koji iznosi oko 56% omogućava transformaciju ove osobine u toku cijelog života.

Kod statičke snage je tzv. izometrijska kontrakcija, za razliku od repetativne snage gdje

je prisutna izotonička kontrakcija.

Brzina:

Prema Nićinu (2000), pod pojmom brzina u antropomotoričkom smislu, podrazumijeva

se sposobnost, svojstvo ili osobina čovjeka da izvrši motoričku aktivnost u minimalnom

vremenu u datim uslovima.

Brzina je takvo antropomotoričko svojstvo koje je gotovo potpuno dispozicionog tipa. To

je gotovo genetička osobina.

Brzina ima visoku korelaciju sa eksplozivnom snagom, i to je jedan od najvećih

interakcija u okviru motoričkog prostora.

U strukturi brzine, na elementarnom nivou, bitno se razlikuju brzina reagovanja, brzina

pojedinačnog pokreta, frekvencija pokreta i sprinterska brzina. Ovi osnovni oblici

ispoljavanja brzine, u integralnom smislu, omogućavaju ispoljavanje brzine, međutim u

teorijskom, metodičkom i metodološkom smislu oni nijesu međusobno povezani i

zahtjevaju različit pristup.

14

Izdržljivost:

U početku istraživanja ovoga faktora bilo je dosta dilema, a posebno u defiisanju i

lociranju izdržljivosti kao ljudske osobine. Zato se i danas za izdržljivost ne može sa

sigurnošću govoriti kao o motoričkoj sposobnosti čovjeka, jer se u realizaciji te

sposobnosti nekada javljaju i drugi segmenti psihosomatskog statusa kao dominantni

faktori.

Po Zociorskom (1975) izdržljivost je sposobnost da se neka aktivnost duže vremena

obavlja bez smanjenja njene efikasnosti, ili sposobnost suprostavljanja zamoru.

Pema Kukolju (1996), izdržljivosti podrazumijeva vrlo složenu sposobnost obavljanja

rada unaprijed definisanog inteziteta bez smanjenja efikasnosti.

Većina autora koja se do sada bavila ovim problemom smatra da izdržljivost egzistira kao

lokalna i opšta izdržljivost.

Lokalna izdržljivost je mišićna izdržljivost, a opšta izdržljivost je kardiopulmonalna

izdržljivost. Ovdje treba dodati specijalnu ili specifičnu izdržljivost koja se odnosi na

izdržljivost neke sportske aktivnosti.

Koordinacija:

Sva dosadašnja istraživanja područja koordinacije navode na zaključak da u prostoru

koordinacije, kao segmentu motoričkog prostora, egzistiraju sljedeći faktori: koordinacija

tijela, koordinacija nogu, koordinacija ruku, koordinacija u ritmu, agilnost, reorganizacija

stereotipa kretanja, brzina izvođenja složenih motoričkih zadataka i brzina učenja

složenih motoričkih radnji.

Najjednostavnija definicija koordinacije jeste snalaženje tijela u prostoru i vremenu.

Koordinacija ima najveću korelaciju sa inteligencijom, pa je veliki broj autora i naziva

motoričkom inteligencijom.

Do poboljšanja koordinacije dolazi prelaskom sa svjesnih kortikalnih procesa u

nesvjesna, pri čemu podređeni centri preuzimaju automatsku kontrolu motoričkih

aktivnosti.

15

Koordinacija ima visok koeficijent urođenosti (oko 80%). Maksimum dostiže oko

dvadeset pete godine života.

Gipkost:

Gipkost, elastičnost, fleksibilnost, pokretljivost i dr. su sinonimi za onu motoričku

sposobnost koja se definiše kao sposobnost maksimalne amplitude pokreta.

Zorcioski (1966) dijeli gipkost na aktivnu (postizanje maksimalne amplitude pokreta

aktivnošću muskulature) i na pasivnu gipkost (postizanje maksimalne amplitude pomoću

neke spoljašnje sile).

Koeficijent urođenosti je oko 60%, što treba prihvatiti uslovno, jer dosta zavisi od

anatomske građe, pa neki ljudi brže razvijaju ovu sposobnost, a neki sporo ili nikako.

Ravnoteža:

Kurelić i saradnici (1975) definišu ravnotežu kao sposobnost održavanja tijela u

izbalansiranom položaju.

U dosadašnjim istraživanjima uglavnom je utvrđeno egzistiranje tri faktora ravnoteže i to:

statička ravnoteža tijela, dinamička ravnoteža tijela i balansiranje sa predmetima.

Statička ravnoteža je sposobnost da se što duže zadrži ravnotežni položaj tijela koje nije u

pokretu (Kurelić i saradnici, 1975).

Dinamička ravnoteža je sposobnost da se duže zadrže izabrani položaji tijela i njihove

izmjene u seriji pokreta pri kojima vertikalna projekcija težišta tijela pada van podporne

površine.

Balansiranje predmetima definiše se kao sposobnost da se određeni predmeti što duže

zadržavaju u ravnoteži.

16

Preciznost:

Preciznost je bazična motorička sposobnost koju karakteriše izvođenje tačno usmjerenih i

doziranih pokreta (Nićin 2000).

U latentnom prostoru, u osnovi, postoje tri vrste preciznosti:

1. Preciznost gađanja, pri kojoj se nekakav predmet (rekvizit) baca ili lansira u metu

(lopta u koš,u gol i dr.);

2. Preciznost ciljanja, pri kojoj su vođeni predmet ili dio tijela upućuje (usmjerava)

na određeno mjesto (na primer u dio tijela suparnika: mač, pesnica i sl.);

3. Preciznost ciljanja – gađanja, javlja se u kombinaciji, kada se u prvoj fazi pokreta

kretanja radi o ciljanju (na primer šut u fudbalu, prvo je ciljanje nogom do lopte, a

nakon toga kada dođe do sudara noge sa loptom, nastaje gađanje, kada lopta

odleti ka meti usled sudara sa nogom).

2.4 Definicija specifičnih motoričkih sposobnosti

Pod pojmom specifične motoričke sposobnosti podrazumijevaju se stečene motoričke

sposobnosti, a rezultat su specifičnog usmjerenog treninga. Ove sposobnosti se razlikuju

od sporta do sporta, pa čak i kod igračkih pozicija u timu (na primer u rukometu): golman

će imati specifične sposobnosti koje neće posjedovati na primer bek, jer je za obavljenje

funkcije golmana potrebna specifična usklađena koordinacija rada ruku i nogu, potrebnu

za uspješnu odbranu upućenih lopti na gol, dok će bek imati specifičnu sposobnost

kretanja za izvođenje skok šuta.

2.5 Pregled dosadašnjih istraživanja

Veoma je malo istraživanja sprovedeno na rukometnim golmanima i testiranju i mjerenju

njihovih karakteristika i sposobnosti.

Šibila i saradnici (2011), su izvršili istraživanje na temu razlike u odabranim

morfološkim i motoričkim karakteristikama rukometnih golmana, različitog nivoa

17

takmičenja. Testirana je grupa koja broji 36 golmana prve i druge slovenačke lige

(godina: 22,6 ± 5, visine: 185,8 ± 4,7 cm, težine: 88,7 ± 9,1 kg, trening iskustvo: 11,8 ±

4,8). Golmani su bili razpoređeni u dvije grupe, odnosno jednu grupu sačinjavali su

golmani prve, a drugu grupu sačinjavali su golmani druge slovenačke lige.

Uzorak varijabli sastojao se od 4 testa za procjenu morfoloških karateristika i 6 testova za

procjenu motoričkih sposobnosti i to za procjenu morfoloških karakteristika: visina tijela,

težina tijela, masa tijela (BMI), kožni nabor na nadlaktici (tricepsu), dok je za procjenu

motoričkih sposobnosti: čucanj – skok (za mjerenje eksplozivne snage nogu i trupa),

predkorak – zakorak sa skokovima (za mjerenje eksplozivno – elastične snage nogu i

karlice), pad – skok (za mjerenje eksplozivno – elastične snage nogu), bacanje medicike

rukom (za procjenu eksplozivne snage ramenog pojasa), bočna brzina i agilnost 4x6m (za

procjenu agilnosti) i odnoženj (za fleksibilnost kuka).

Ovim istraživanjem dokazano je da golmani prve lige imaju veću tjelesnu masu od

golmana druge lige. Takođe dokazano je da golmani prve lige (označeni kao uzorak G1),

imaju veću tjelesnu visinu od golmana druge slovenačke lige (označeni kao uzorak G2),

što upućuje na konstataciju da je tjelesna visina veoma važna osobina koju bi pojedinac

trebalo da posjeduje da bi bio golman.

Isti autori su došli do zaključka na osnovu nekih ranijih istraživanja da golmani imaju

najveće vrijednosti u mjerenjima kožnih nabora na nadlaktici. Isti autori govore da je

ovom istraživanju prosjek kožnog nabora 9,36 mm. Rezultati dobijeni između G1 i G2

nisu statistički značajni. Index tjelesne mase govori da su rezultati dobijeni G1 i G2

veoma visoki i približni te nijesu statistički značajni za ovo istraživanje.

Što se tiče motoričkih sposobnosti, istraživanje je pokazalo da je G1 imao veće rezultate

od G2, osim u testu bacanja medicinske lopte rukom, dokazano je da rezultati nisu

statistički značajni za ovo istraživanje. Rezultati u motoričkim sposobnostima testovi

(posebno oni koji procjenjuju eksplozivnu i elastičnu silu) pokazuju vrlo nizak nivo

fizičke spremnosti gotovo svih ispitanika u našem uzorku.

Vuleta (2011) je izvršio istraživanje na temu razlike u pokazateljima situacione

uspješnosti golmanski pobjedničkih i poraženih ekipa na svjetskom rukometnom

prvenstvu u Koreji.

Uzorak entiteta dobijen je iz zapisnika sa utakmica 24 reprezentacije na 94 odigrane

utakmice ženskog rukometnog turnira na Svjetskom rukometnom juniorskom prvenstvu

koje je održano u Koreji 2010. godine. Uzorak čini 188 entiteta koji su dobijeni na način

da su odbrane šuteva golmanki sa različitih pozicija zapisivane tokom utakmica

Svjetskog juniorskog prvenstva u Koreji 2010. godine. Zatim su se frekvencije odbrana

18

golmana tokom jedne utakmice sastavljene u jedan entitet. U obzir su uzete utakmice

koje su imale odlučan ishod (pobjednička i poražena ekipa).

Uzorak varijabli činilo je 12 varijabli standardnih pokazatelja situacione uspješnosti

odbrana golmanki sa različitih igračkih pozicija i situacija u igri koje se registriraju na

svim utakmicama za svaku ekipu: Odbrane šuteva sa pozicije bekova uspješno

(O9MUS); Odbrane šuteva sa pozicije bekova neuspješno (O9MNE); Odbrane šuteva sa

pozicija pivota uspješno (O6MUS); Odbrane šuteva sa pozicija pivota neuspješno

(O6MNE); Odbrane šuteva s pozicija krila uspješno (OKRIUS): Odbrane šuteva s

pozicija krila neuspješno (OKRINE); Odbrane šuteva iz kontranapada uspješno

(OKONUS); Odbrane šuteva iz kontranapada neuspješno (OKONNE); Odbrane šuteva iz

prolaza uspješno (OPROUS); Odbrane šuteva iz prolaza neuspješno (OPRONE);

Odbrane šuteva iz sedmerca uspješno (O7MUS); Odbrane šuteva iz sedmerca neuspješno

(O7MNE). Grupna varijabla je binarno definisana na temelju konačnih rezultata

rukometnih utakmica (POB) / (POR). U okviru deskriptivne statistike utvrđeni su

centralni i disperzivni parametri posmatranih varijabli.

Dobijene su statistički značajne razlike između golmanki pobjedničkih i poraženih

timova. Dobijeni rezultati su logični, jer golmani pobjedničkih selekcija po pravilu imaju

veći broj odbrana šuteva sa 9 metara i sa krilnih pozicija, jer ih kvalitetna igra u odbrani

prisiljava na šuteve dalje od gola, ali i na šuteve sa krilnih pozicija iz malih uglova, što

bolji golmani uspješno brane. S druge strane golmani poraženih selekcija imaju manji

broj uspješnih odbrana šuteva sa 9 metara, sa pozicije pivota, sa krilnih pozicija kao i iz

kontranapada. Sve prethodno navedene situacije su takođe logične, jer kvalitetnije

reprezentacije bolje pripremaju svoje napadačke akcije što dovodi do prilika za lakše

postizanje pogodaka. Kvalitetnije odbrane prisiljavaju protivničke igrače na upućivanje

udaraca iz polu pripremljenih ili nepripremljenih situacija za šut kao i veći broj tehničkih

grešaka što stvara veću mogućnost za kvalitetniju organizaciju brzih napada

individualnih ili grupnih kontranapada koji u pravilu završavaju postizanjem pogotka.

Vuleta i sur. (2011) su analizirali 18 golmana iz osam prvoligaških ekipa koje su

nastupale na SP u Hrvatskoj 2009., gdje je Francuska reprezentacija osvojila prvo mjesto

i zlatnu medalju, Hrvatska je bila druga sa osvojenim srebrom, a reprezentacija Poljske

osvojila je treće mjesto i bronzanu medalju. Golmani sedmoplasirane Švedske

reprezentacije imaju ukupno najbolju statistiku uspješnosti odbrana od 40 %. od upućena

čak 384 udarca od čega je uspješno odbranjeno 152 udarca. Francuski golmani, drugi po

uspješnosti 39 % uspješnosti odbrana, doveli su svoju reprezentaciju do zlata s

odbranjenih 132 udarca od 343 upućenih u njihov okvir gola. Golmani Hrvatske

reprezentacije imali su uspješnost 36 %. Najmanju uspješnost odbrana od 31 % imali su

golmani reprezentacije Srbije koja se plasirala na osmom mjestu. Analizom statistčkih

19

podataka uspješnosti golmana na SP u Hrvatskoj 2009. dobijen je prosjek od 35 %

ukupne uspješnosti golmana.

Milanović i sar. (2012) su izvršili istraživanje gdje su testirali razlike između fudbalskih i

rukometnih golmana u morfološkim karakteristikama. Uzorak ispitanika činjelo je 10-13

rukometnih i 7-10 fudbalskih seniorskih golmana hrvatskih nacionalnih selekcija ili

prvoligaških klubova. Morfološke karakteristike procijenjene su baterijom testova od 12

antropometrijskih varijabla – 4 varijable za procjenu longitudinalne dimenzionalnoti

skeleta, 4 za procjenu potkožnog masnog tkiva i 4 za procjenu volumena tijela. Izračunati

su standardni centralni i disperzivni parametri morfoloških varijabli. Značajnost razlika

između fudbalskih i rukometnih golmana razlikuje se u sljedećim varijablama: raspon

ruku (ALRR), kožni nabor leđa (ANL), kožni nabor nadlaktice (ANNAD), kožni nabor

na trbuhu (ANT), obim desne natkoljenice (AVNATD), obim trbuha (AVOT) i težina

tijela (AVTT). Vrhunski fudbalski golmani imaju manju longitudinalnu dimenzionalnost

skeleta, imaju manje potkožnog masnog tkiva i manji volumen tijela od rukometnih

golmana.

20

3. PROBLEM, PREDMET I CILJEVI ISTRAŽIVANJA

Problem ovog istraživanja je razlika motoričkih sposobnosti, morfoloških karakteristika i

specifičnih motoričkih sposobnosti golmana rukometaša u odnosu na rang takmičenja i

polnu pripadnost.

Predmet ovog istraživanja su rukometaši i rukometašice članovi rukometnih klubova Prve

muške i zenske crnogorske lige i Druge muške i ženske crnogorske lige.

Osnovni cilj ovog istraživanja bio je da se utvrdi da li postoji razlika u motoričkim

sposobnostima, morfološkim karakteristikama i specifično – motoričkim sposobnostima

golmana rukometaša u odnosu na rang takmičenja i polnu pripadnost.

Na osnovu generalnog cilja definisani su sljedeći pojedinačni ciljevi:

utvrditi da li postoji statistički značajna razlika u motoričkim i specifično –

motoričkim sposobnostima golmana rukometaša Prve i Druge muške crnogorske

lige;


motoričkim sposobnostima golmana rukometaša Prve i Druge ženske crnogorske

lige;


motoričkim sposobnostima golmana rukometaša muške crnogorske lige i ženske

crnogorske lige;

utvrditi da li postoji statistički značajna razlika u morfološkim karakteristikama

golmana rukometaša Prve i Druge muške crnogorske lige;


golmana rukometaša Prve i Druge ženske crnogorske lige;


golmana rukometaša muške crnogorske lige i ženske crnogorske lige.

21

4. HIPOTEZE ISTRAŽIVANJA

Imajući u vidu problem koji se želi riješiti na osnovu predmeta i formulisanih ciljeva,

kao i dosadašnjih saznanja, u postavci teorijskih koncepcija ovog rada mogu se postaviti

sljedeće hipoteze:

Globalna hipoteza istraživanja glasi:

Ho – Ne postoji statistički značajna razlika u motoričkim sposobnostima, morfološkim

karakteristikama i specifično motoričkim sposobnostima golmana rukometaša u odnosu

na rang takmičenja i polnu pripadnost.

Ao – Postoji statistički značajna razlika u motoričkim sposobnostima, morfološkim

karakteristikama i specifično motoričkim sposobnostima golmana rukometaša u odnosu

na rang takmičenja i polnu pripadnost.

Pojedinačne hipoteze istraživanja glase:

H1 – Ne postoji statistički značajna razlika u motoričkim i specifično – motoričkim

sposobnostima golmana rukometaša Prve i Druge muške crnogorske lige.

A1 – Postoji statistički značajna razlika u motoričkim i specifično – motoričkim

sposobnostima golmana rukometaša Prve i Druge muške crnogorske lige.


sposobnostima golmana rukometaša Prve i Druge ženske lige crnogorske lige.


sposobnostima golmana rukometaša Prve i Druge ženske lige crnogorske lige.


sposobnostima golmana rukometaša muške crnogorske lige i ženske crnogorske lige.


sposobnostima golmana rukometaša muške crnogorske lige i ženske crnogorske lige.

H4 – Ne postoji statistički značajna razlika u morfološkim karakteristikama golmana

rukometaša Prve i Druge muške crnogorske lige.

A4 – Postoji statistički značajna razlika u morfološkim karakteristikama golmana

rukometaša Prve i Druge muške crnogorske lige.

22


rukometaša Prve i Druge ženske lige crnogorske lige.


rukometaša Prve i Druge ženske lige crnogorske lige.


rukometaša muške crnogorske lige i ženske crnogorske lige.


rukometaša muške crnogorske lige i ženske crnogorske lige.

23

5. METODE RADA

5.1. Tok i postupci istraživanja

Metode koje su se koristile u ovom istraživanju su: deskriptivna i eksplorativna metoda

istraživanja.

Testiranje ispitanika je sprovedeno u sportskim centrima gdje ispitanici treniraju sa

svojim klubovima. Vremenski period koji je bio potreban za testiranje je četiri dana, jer je

to vrijeme dovoljno da se izmjeri cijeli uzorak. Uslovi za testiranje su bili isti za sve

ispitanike, sala je bila osvijetljena, imala je dosta prostora i temperatura je bila

odgovarajuća. Prvog dana testiranjem su obuhvaćeni golmani (muških i ženskih klubova)

koji treniraju na području južne crnogorske regije i to u klubovima RK Budvanska

rivijera, RK Mornar 7, RK Ulcinj 2010, RK Prvi AS i ŽRK Prvi AS. Drugog i trećeg

dana testirani su golmani (muških i ženskih klubova) koji treniraju na području srednje

crnogorske regije i to u klubovima ŽRK Sutjeska, ŽRK Danilovgrad, ŽRK Levalea 2010,

ŽRK Nikšić, ŽRK Trebjesa, ŽRK Levalea 2010 II i RK Nikšić 2014, dok četvrtog dana

testiranju su bili podvrgnuti golmani RK Rudar koji treniraju na području sjeverne regije.

Svi ispitanici su prolazili jedan po jedan test, a to znači da je bilo samo jedno radno

mjesto. Na tom jednom radnom mjestu su bili autor ovog istraživanja i još jedan

apsolvent specijalističkih studija - fizička kultura Fakulteta za sport i fizičko vaspitanje u

Nikšiću, gdje je autor bio mjerilac, a drugi pomoćnik, sve uz prisustvo trenera u sportskoj

sali.

5.2. Uzorak ispitanika

U ovom istraživanju je bio obuhvaćen uzorak od 32 ispitanika muškog i ženskog pola.

Uzorak ispitanika je podijeljen u četiri subozurka i to:

muški golmani Prve crnogorske lige;

muški golmani Druge crnogorske lige;

ženski golamni Prve crnogorske lige;

24

ženski golamni Druge crnogorske lige.

Svi ispitanici su ispunjavali još i sledeće zahtjeve:

da su u trenažnom procesu minimum godinu dana;

da nemaju zdravstvenih problema;

da dobrovoljno učestvuju u istraživanju.

5.3. Uzorak mjernih instrumenata

U ovom istraživanju koristili su se mjerni instrumenti za procjenu motoričkih

sposobnosti, morfoloških karakteristika i specifičnih motričkih sposobnosti.

Radi lakšeg postupka pri obradi rezultata u ovom radu testovi su šifrirani sa po četiri

abecedna simbola, tako da prvo slovo (A) označava morfološka obilježja, (M) označava

bazično motoričke sposobnosti, (S) specifične motoričke sposobnosti, dok poslednja tri

slova ukazuju na imeničnu karakteristiku mjernog instrumenta.

Prediktorski skup varijabli čine sljedeći mjerni instrumenti:

5.3.1. Testovi za procjenu morfoloških dimenzija

Antropometrijska istraživanja su sprovedena uz obligatno poštovanje stavova i principa

IBP - a ( Internacionalnog biološkog programa), utvrđivanjem tjelesne visine, mase tijela

i planimetrijskog parametra šake, kao i registrovanjem godina života ispitanika.

Longitudinalna dimenzionalnost skeleta (AVST) – visina tijela;

Volumen tijela (AMST) - masa tijela;

Transvezalna dimenzionalnost skelata (APLŠ) - planimetrijski parametar šake.

25

5.3.2. Testovi za procjenu bazično motoričkih sposobnosti

Svi mjerni instrumenti su primjenjeni na način koji je indentičan metodologiji koja je

opisana u monografiji Kurelića i sar. (1975), „Struktura i razvoj morfoloških i motoričkih

dimenzija omladine“.

eksplozivna snaga gornjih ekstremiteta (MBML) - bacanje medicinke iz ležećeg

polazaja na leđima;

eksplozivna snaga donjih ekstremiteta (MSDM) - skok u dalj smjesta; (MSVM)

- skok u vis smjesta;

agilnost (MKUS) – koraci u stranu;

gipkost – fleksibilnost ramenog pojasa (MISK) - iskret palicom;

gipkost –fleksibilnost zadnje lože buta (MSPR) – sjedeći pretklon;

izdržljivost (MCIK) - ciklus -1500.

5.3.3. Testovi za procjenu specifično motoričkih sposobnosti

Svi mjerni instrumenti su primjenjeni na način koji je indentičan metodologiji koja je

opisana u knjizi „Priprema rukometnog golmana autora“ Mirče (Kikinda,1994.)

Eksplozivna sila donjih ekstremiteta (SBSD) – bočni skok u dalj iz mjesta;

Eksplozivna sila ruku (SBRL) – bacanje rukometne lopte u dalj iz mjesta;

Brzina ruku (SPLJR) – pljeskanje rukama naprijed – nazad;

Brzinska izdržljivost (SDSG) – dodir lijeve i desne stative gola.

26

5.4. Opis mjernih instrumenata

5.4.1. Tehnika antropometrijskih mjerenja

1. Tjelesna visina (AVST) se mjeri antropometrom po Martinu. Ispitanik stoji u

uspravnom stavu na horizontalnoj čvrstoj podlozi, sa ispravljenim leđima,

sastavljenim petama i položajem glave u kome je frankfurtska ravan horizontalna.

Metar je postavljen duž zadnje strane ispitanika vertikalno. Ispitivač stoji sa lijeve

strane ispitanika i spušta metalni prsten - klizač, tako da horizontalna šipka

antropometra dođe do najviše tačke tjemena ispitanika. Tada se čita rezultat u

visini gornje stranice četvorouglog proreza prstena. Rezultat se čita sa tačnošću od

0,1m.

2. Tjelesna masa (AMST) mjeri se medicinskom vagom postavljenom na

horizontalnu podlogu. Ispitanik stane na sredinu vage i mirno stoji u uspravnom

stavu. Rezultat se čita sa tačnošću od 0.5kg.

3. Planimetrijski parametar šake (APLŠ) mjeri se kliznim šestarem. Prsti šake

dominantne ruke rašireni su na čvrstoj podlozi. Mjeri se razmak distalnih vrhova

prstiju od palca do malog prsata. Rezultat se čita sa taćnošću od 1mm.

5.4.2. Tehnika mjerenja bazično motoričkih sposobnosti

Za procjenu bazično motoričkih sposobnosti je primjenjena baterija testova koji

uglavnom pokrivaju primarne faktore snage, eksplozivne snage gornjih i donjih

ekstremiteta, agilnost, snažne izdržljivosti, gipkosti, koordinacije i preciznosti.

Test – MSDM, skok u dalj iz mjesta

1. Vrijeme rada: procjena ukupnog trajanja testa za jednog ispitanika - 2 minuta.

2. Broj ispitavača: 2 mjerioca, 1 zapisničar.

3. Rekviziti: Tanka strunjača, kreda, krojački metar.

27

4. Opis mjesta izvođenja: Zadatak se izvodi u sportskoj dvorani. Do zida užim

krajem postavite strunjače. Skala za mjerenje dužine skoka počinje na

udaljenosti od 1 metar od početka strunjače. Od prvog metra pa sve do 3.30 m

povučene su sa svake strane strunjače paralelne linije duge 20 cm, a

međusobno udaljene 5cm. Posebno su označeni puni metri, cencimetri i

svakih 5 sentimetara.

5. Zadatak:

Početni stav ispitanika: ispitanik stane stopalima do same ivice odkočne

linije, licem okrenut prema strunjači.

Izvođenje zadatka: zadatak ispitanika je da sunožno skoši šrema naprijed

što dalje može. Zadatak se ponavlja 4 puta bez pauze.

Kraj izvođenja zadatka: zadatak je završen kada ispitanik izvede 4

ispravna skoka.

Položaj ispitivača: ispitivač stoji uz ivicu odskočne linije, kontroliše da li

ispitanikovi prsti stopala prelaze preko ivice linije. Kada je ispitanik uzveo

pravilan skok, prilazi strunjači, čita rezultat i upisuje ga.

6. Ocjenjivanje: Ocjenjuje se dužina pravilnog skoka u sentimetrima od

odskočne linije do onog stopoala na strunjači koji je najbliži mjestu odraza.

Upisuje se dužina najboljeg rezultata.

Napomena:

Ispitanik skače bos. Skok se smatra neispravnim u sledećim slučajevima:

ako ispitanik naprvi dvostruki odraz u mjestu prije skoka;

ako prstima pređe ivicu linije;

ako odraz nije sunožan;

ako u sunožnom polođaj za skok dođe dokorakom pa taj dokorak poveže

sa odrazom;

ako pri doskoku sjedne.Svaki neispravni skok se ponavlja.

Test – MSVM, skok u vis iz mjesta

1. Vrijeme rada: Procjena ukupnog trajanja testa je 30 sekundi po ispitaniku.

2. Broj ispitavča: 2 mjerioca, zapisničar.

28

3. Rekviziti: Daska veličine 150x30x1,5 obojen crno. Poporečno povučene linije

bijelom u rzmacima od 1cm. Kod svake desete linije napisani su brojevi od

210 do 350 švedski sanduk i vlažan sunđer.

4. Opis mjesta izvođenja: Zadatak se izvodi u sportskoj dvorani. Na zid je

obješena daska tako da je donja ivica 200cm od tla.

5. Zadatak:

Početni položaj ispitanika: postavlja se ramenom i kukom (sa one strane

tijela na kojoj je bolja ruka) do zida. Stopala su razmaknuta u širini

kukova. Ispitanik uzruči rukom koja je bliža zidu i opruži prste, prisloni uz

dasku. Mjerilac zabilježi visinu.

Izvođenje zadatka: ispitanik se odrazi maksimalnom snagom istovremeno

s obje noge u vis i dodoirne dasku bližom rukom u najvećoj tački skoka.

Predhodno ovlaži prste na sunđeru da bi na dasci ostao trag , radi lakšeg

očitavnja visine.

Kraj izvođenja zadatka: zadatak završava kada ispitanik napravi 4 skoka.

Položaj ispitivača: mjerilac za očitavanje rezultata stoji na švedskom

sanduku.

6. Ocjenjivanje: Upisuje se razlika u centimetrima između visine dohvata u

mirovanju i najviše tačke pri skoku. Ispitanik ima četiri pokušaja, upisije se

najbolji rezultat.

Napomena:

Ispitanik ne smije prije odraza izvesti poskok. U tom slučju pokušaj je neispravan, i mora

se ponoviti. Smije se praviti zamah rukama. Pokušaja je neispravan ako je odraz

jednonožni i ako ispitanik nije uspio ostaviti trag na dasci.

Pri očitavanju visine dohvata u mirovanju treba npomenuti da ruku treba maksimalno

istegnuti u ramenom zglobu.

Upustvo ispitaniku:

Test se istovremeno objašanjava i demonstrira. Ovaj zadatak je namjenjen za ispitivanje

eksplozivne snage. Sastoji se u tome da izvedete nekoliko maksimalnih vertikalnih

skokova. Prije izvođenja prvog skoka postavite se bočno uza zid ispod ploče. Ispružite

ruke u ramenom zglobu, što može više i dotaknete ploču u najvišoj tački koja se može iz

toga položaja postići.

Spustite zatim uz tijelo ruke, razmaknite noge u širinu kukova i skočite vertikalno u

vazduh najviše što možete.

29

Kad ste u najvišoj tački, dodirnite ploču prstima ruke koja je bliže zidu. Na isti način

samo bez predhodne pripremne faze, tj. bez utvrđivanja maksimalnog dohvata iz mirnog

stojećeg stava, skočite još tri puta.

Test –MBML, bacanje medicinke iz ležećeg položaja

1. Vrijeme rada: Za mjerenje jednog ispitanika potrebno je 3 min.

2. Broj ispitivača: 2 mjerioca, zapisničar.

3. Rekviziti: Medicinka od 1kg strunjača, metar selotep, kreda.

4. Opis mjesta izvođenja: Zadatak se izvodi u sportskoj dvorani na ravnoj podlozi.

Strunjača je postavljena na sredinu uže stranice dodirujući je svojom užom

stranicom. Duža središnjica prostornog pravougaonika (koji polazi takođe i

središnjicom strunjače) izvuče se kredom ili selotepom, na nju se nanese

decimetarska mjerna skala. Nulta tačka se nalazi iza strunjače na sjecištu

središnjice i uže stranice prostornog pravougaonika. Na tu tačku se postavi

medicinka od 1kg. Mjerana skala počinje na udalenosti od 3 m, od nulte tačke, a

označi se tako da su jasno vidljivi puni metri označeni idućim okomitim linijama,

a takođe i razmaci u decimetrima, označeni kraćim crtama.

5. Zadatak:

Početni stav ispitanika: ispitanik legne na leđa na strunjaču, okrenut

glavom prema mnedicinki, sa lagano raširenim opruženim nogama,

prema mjernoj skali, iz tog leđećeg stava dohvati šakama medicinku i

namjesti se tako da ruke budu potpuno opružene pri tom polažaju

medicinke.

Izvođenje zadatka: iz početnog položaja ispitanik baci medicinku što

god jače može u pravcu mjerne skale, ne odižući pri tome glavu sa

podloge. Pomoćnik ispitivača hvata medicinku nakon njenog prvog

odskoka i upućuje je nazad prema ispitaniku lagano je zakotrljavši po

tlu. Ispitanik hvata medicinku, postavlja je na isto mjesto, tj. nultu tčku

i zauzme ponovo istu početnu poziciju. Na taj način ispitanik izvede 4

bacanja za redom.

Kraj izvođenja zadatka: zadatak je izvršen nakon što ispitanik ispravno

baci četvrti put medicinku.

30

Položaj ispitivača. Ispitivač se nalazi oko 10 metara od ispitanika,

nedaleko od mjerne skale.

6. Ocjenjivanje: Mjeri se udaljenost izražena u dnu od nulte tačke prvog dodira

medicinke sa tlom, tj. okomite projekcije te tačke na liniju mjerenja. Registruju se

4 rezultata. Upisuje se najbolji rezultat.

Upustvo ispitaniku:

Zadatak se demonstrira i ujedno objašnjava. “Ovo je zadatak koji pokazuje kolka je snaga

izbačaja. Bacanje započinjete iz ovoga početnog položaja: legnete na leđa na strunjašu,

uhvatite šakama medicinku, a zatim se namjestite tako da vam ruke budu pružene, a noge

blago raširene.

Na moj znak izbacite medicinku najdalje što možete ne savijajući ruke i ne dižući glavu

sa strunjače. Tek poslije izbačaja podignte se u sjedeći položaj i uhvatite medicinku koju

če vam kotrljajući uputiti pomoćnik pomoćnik. Ponovo se namjestite u istu početnu

poziciju i sačekajte da vam dam znak za početak. Da li je zadatak jasan? Ako jeste ,

možemo početi!“

Test – MKUS koraci u stranu

1. Vrijeme rada: Procjena ukupnog vremena trajanja testa za jednog ispitanika je 3

min.

2. Broj ispitavača: 2 mjerioca i zapisničar.

3. Rekviziti: 1 štoperica, ljepljiva traka.

4. Opis mjesta izvođenja: Zadatak se izvodi u sportskoj dvorani. Na tlu su označene

dvije paralelne linije duge 1 metar, a međusobno udaljene 4 metra.

5. Zadatak:

Početni stav ispitanika: ispitanik stoji sunožno unutar linija, bočno uz prvu

liniju.

Izvođenje zadatka: na znak „sad“ ispitanik se što brže može kreće u stranu

(bočni korak –dokorak), bez ukrštanja nogu, do druge linije. Kada stane

spoljnom nogom na liniju ili pređe preko nje, zaustavlja se i ne mjenjajući

položaj tijela, na isti način se vraća do prve linije, koju takođe mora dotaknuti

stopalom ili preći preko nje. Ovo ponavlja 6 puta uzastopno.

Kraj izvođenja zadatka: kada ispitanik na opisani način pređe 6 puta razmak

od 4 metra i stane na liniju ili je pređe spoljnom nogom, zdatak je završen.

31

Položaj ispitivača. Ispitivač stoji nasuprot ispitanika.

6. Ocjenjivanje: Mjeri se vrijeme desetinkama sekunde od znakla „sad“ do završetka

šestog prelaženja staze od 4 metra. Zadatak se ponavlja 2 puta sa pauzom

dovoljnom za oporavak, a upisuje se najbolji rezultat.

Upustvo ispitaniku:

Zadatak se demonstrira: “Ovo je jedan od zadataka kojim se ispituje sposobnost brze

promjene pravca kretanja. Stanete sunožno, noga pored noge, bočno sa unutrašnje strane

ove linije. Početni pološaj se demonstrira. Na znak sad što brže krećite se bošno, bez

ukrštanja nogu,do druge linije.Kada dođete do druge linije, vraćate se ponovo na prvu

liniju bočnim koracima ne mjenjajući položaj tijela. Zatim opet na isti način bočno

koračjte ja drugog liniji. Ovo ponavjajte 6 puta u okviru jednog zadatka. Ja ću glasno

brojati svako ispravno prelaženje dionice. Pazite dobro! U toku bočnog kretanja ne

smijete ukrstiti noge. Ako ih ukrstite, ta dionica vam se neće priznati. Dalje pazite da

svaki put pređete ili barem dotaknete spoljašnom nogom označene linije, a tek iza toga

krenete u drugu stranu“.

Napomena:

Nema uvježbavanja.

Test – MISK iskret palicom

1. Vrijeme rada: Vrijeme ukupnog trajanja testa za jednog ispitanika iznosi 3

minuta.

2. Broj ispitivača: 2 mjerioca, zapisničar.

3. Rekviziti: 1 okrugla drvena palica obima 2,5 cm,a dužine 165 cm. Na kraju palice

montiran je plastični držač koji pokriva 15 cm drvenog dijela palice,dok je na

ostalom dijelu ucrtana centimetarska skala s nultom tačkom neposrrendo do

plastičnog držača.

4. Opis mjesta izvođenja: Test se izvodi u sportskoj dvorani.

5. Zadatak:

32

Početni stav ispitanika: ispitanik u stojećem stavu drži ispred sebe palicu tako

da lijevom šakom obuhvta plastični držač, a desnom šakom obuhvata palicu

neposredno do držača.

Izvođenje zadataka: iz početnog položaja ispitanik lagano podiže palicu

rukama pruženim ispred sebe i istovremeno razdvaja ruke klizeći desnom

šakom po palici, dok lijeva ostaje fiksirana na držač. Zadatak je ispitanika da

napravi iskret iznad gdje držeći palicu opruženim rukama, tako da je razmak

između ruku najmanji moguć, čitava radanja mora se izvesti lagano i bez

zamaha ili uzastopnih zgibova u uzručenju. Zadatak se bez pauza izvodi tri

puta za redom.

Kraj izvođenja zadatka: zadatak je završen kada ispitanik napravi pravilan

iskret opruženim rukama ne ispuštajući palicu, tako da mu se ona nađe iza

leđa.

Položaj ispitivača:ispitivač stoji iza ispitanikovih leđa. Kontroliše je li

ispitanik bez zamaha istovremeno iskrenuo obje ispružene ruke i isčitava

rezultat.

6. Ocjenjivanje: Rezulatat u testu je udaljenost između unutrašnjih krajeva šaka

poslije izvedenog iskreta, izražena u cm. Zadatak se izvodi tri puta uzastopno i

bilježi se najbolji rezultat.

Napomena:

Ispitanik mora za vrijeme izvođenja zadatka držati palicu punim zahvatom šaka. Ruke

trebaju da budu opružene, a ramena se moraju istovremeno iskrenuti, radnja se odvija bez

zamaha. Ukoliko se ispitanik ne ponaša u skladu sa ovim zahtjevima izvođenje zadataka

smatra se poništenim, a zadatak se ponovo izvodi.

Upustvo:

Zadataka se demonstrira i objašnjava istovremeno: “Ovo je zadatak kojim se ispituje

pokretljivost u zglobovima ramena. Vaš je zadatak da iz ovog početnog položaja, gdje su

šake zajedno podignete polagano palicu potpuno opruženim rukama iznad glave,

razdvajajući postepeno šake do one udaljenosti s kojom uz najveći napor možete

napraviti iskret dovodeći palicu iza leđa. Pazite! Ruke se razmiču tako da desna šaka klizi

po palici dok je lijeva čvrsto fiksirana na držač. Pokret se ne smije izvesti sa zamahom,

niti se smiju raditi uzastopni zgibovi kada se palica nalazi iznad glave. Veoma je važno

da se ramena iskrenu istovremeno. Kad palicu dovedete iza leđa, šake moraju biti u

čvrstom hvatu i ne smiju se pomjerati sve dotle dok ne isčitam rezultat. Isti zadatak

ponovit ćete tri, ukoliko ne učinite neku grešku pri izvođenju“.

33

Test – MCIK ciklus 1500

1. Vrijeme rada: Procjena ukupnog trajanja testa za jednog ispitanika je 8 minuta.

2. Broj ispitivača: 2 mjerioca, 1 zapisničar.

3. Rekvizite: 1 štoperica.

4. Opis mjesta izvođenja: Zadatak se izvodi u sportskoj dvorani.

5. Zadatak:

Početni stav ispitanika: ispitanik stoji u uspravnom stavu sa blago raširenim

nogama.

Izvođenje zadataka: ispitinak iz usprvavnog stava na znak “sad“ ide u čučanj,

iz čučnja u upor, izbaci sunožno noge u zanoženje i iz upora za rukama dođe

opet u čačanj. Iz čučnja uspravi ruke u uzručenje i pravi sunožni skok.

Kraj izvođenja zadataka: zadatak se završava po isteku vremena od 30 sec.

Položaj ispitivača: ispitivač se postavlja sa strane ispitanika.

6. Ocjenjivanje: Mjeri se broj pravilno izvedenih ciklusa u vremenskom intervalu od

30 sec. Zadatak se izvodi 2 puta, sa pauzama dovoljnim za oporavak, a upisuje se

bolji rezultat.

Upustvo ispitanika:

Ovo je zadatak sa kojim se ispituje sposobnost brzinske izdržljivosti. Stanite u uspravni

stav sa blago raširenim nogama. Na znak „sad“ idite u čučanj, iz čučnja u upor za rukam,

iz upora vratite se u čučanj iz čučnja napravite sunožan skok sa rukama u uzručenju. Ovaj

redosled kretanja radite u vremenskom intervalu od 30 sekundi do komande stop.

Napomena:

Nema uvježbavanja.

Test – MSPR sjedeći predklon

1. Vrijeme rada: Procjena ukupnog trajanja za jednog ispitanika je 2minuta.

2. Broj ispitavača: 2 mjerioca, zapisničar.

3. Rekvizit: Kutija za sjedeći predklon.

4. Opis mjesta izvođenja: Zadatak se izvodi u sportskoj dvorani.

5. Zadatak:

34

Početni stav ispitanika: ispitanik sjedi na podu sa opruženim nogama i

postavlja oba stopala (bos ili u patikama na vertikalnu stranu sanduka).

Izvođenja zadatka: Ispitanik postavlja jednu ruku preko druge, sa dlanovima

ka dolje, i potpuno opružene u laktovima i prstima. Mjerilac postavlja ruku sa

blagim pritiskom na koljena ispitanika da bi obezbjedio da noge ostanu

opružene. Ispitanik se isteže što više, klizajući prstima po skali kutije. To

izvodi u jednom pokretu, bez trzaja.

Kraj izvođenja zadatka: Ispitanik treba da zadrži tri sekunde ekstremnu

poziciju dohvata. Ispitanik tri puta izvodi zadatak sa kratkim pauzama između.

6. Ocjenjivanje: Vrijednost „nula“ ima vertikalna ivica sanduka, skala nad kutijom

je pozitivna, a od kutije je negativna.

5.4.3. Tehnika mjerenja specifičnih motoričkih sposobonosti

Test – (SBSD) bočni skok u dalj iz mjesta


min.

2. Broj ispitavača: 1 mjerioca i zapisničar.

3. Rekviziti: Metar, strunjača, kreda.

4. Opis mjesta izvođenja: Zadatak se izvodi u sportskoj dvorani. Na tlu su

postavljenje dvije strunjače i na njima kredom iscrtane numeričke vrijednosti kao

na metru.

5. Zadatak:

Početni stav ispitanik: ispitanik stoji na odraznoj nozi, bočno okrenut od

smjera odraza, tako da mu je odrazna noga dalja od strunjače u odnosu na

drugu nogu.

Izvođenje zadatka: ispitanik, kada zauzme odgovarajući položaj pravi bočni

skok u stranu, nakon doskoka ostaje na mjestu kojem je doskočio i čeka

zapisničara da upiše rezultat. Ovaj test se ponavlja 3 puta.

Kraj izvođenja zadatka: kada ispitanik na opisani način skoči 3 puta.


6. Ocjenjivanje: Mjeri se zadnji trag doskočne noge.

35

Upustvo ispitaniku:

Zadatak se demonstrira: Ovo je jedan od zadataka kojim se ispituje eksplozivna snaga

nogu. Stanite bočno okrenuti pravcu kretanja, tako da odrazna noga bude dalja u odnosu

na drugu nogu od strunjače. Početni pološaj se demonstrira . Kada zauzmete odgovarajući

položaj odrazite se u stranu i nakon doskoka zaustavite se da bi mjerioc i zapisničar

zabilježili rezultate.

Napomena:

Nema uvježbavanja.

Test – (SBRL) bacanje rukometne lopte u dalj iz mjesta


min.

2. Broj ispitavača: 1 mjerioc i 1zapisničar.

3. Rekviziti: Metar, rukometna lopta, kreda.

4. Opis mjesta izvođenja: Zadatak se izvodi u sportskoj dvorani. Na tlu je kredom

iscrtano mjesto gdje ispitanik treba da stoji prilikom realizacije zadatka.

5. Zadatak:

Početni stav ispitanik: ispitanik iza linije koja je iscrtana kao pozicija za

ispitanika. Ispitanik je licem okrenut prema smjeru bacanja lopte. Stopala su

paralelna, u širini ramena, sa prstima okrenutim u smeru kretanja lopte. Drži

loptu u jačoj ruci.

Izvođenje zadatka: ispitanik nakon zauzetog stava, iz mjesta pokušava da baci

(šutne) što dalje loptu ne pomjerajući se sa mjesta. Ovaj test se ponavlja 3

puta.

Kraj izvođenja zadatka: kada ispitanik na opisani način ispitanik baci loptu tri

puta 3 puta.


6. Ocjenjivanje: Mjeri se mjesto gdje je lopta napravila prvi kontakt sa podlogom

nakon što je napustila ruke ispitivača.

Upustvo ispitaniku:

Zadatak se demonstrira: Ovo je jedan od zadataka kojim se ispituje eksplozivna snaga

ruku. Stanite iza linije označene za položaj ispitivača, licem okrenutim u pravcu bacanja

36

lopte. Odrazna noga je ispred protežirane. Zauzimanjem ovog stava najjače što možete

izbacite loptu iz svog posjeda. Početni pološaj se demonstrira.

Napomena:

Nema uvježbavanja. Ukoliko ispitanik prestupi, rezultat se ne upisuje.

Test – (SPLJR) pljeskanje rukama naprijed – nazad


min.

2. Broj ispitavača: 1 mjerioc vremena, 1 mjerioc broja ponavljanja i 1 zapisničar.

3. Rekviziti: štoperica.

4. Opis mjesta izvođenja: Zadatak se izvodi u sportskoj dvorani. Ispitanik stoji u

mjestu ispred gol linije.

5. Zadatak:

Početni stav ispitanik : ispitanik je postavljen u raskoračnom stavu sa

rukama na butimana ispred gol linije.

Izvođenje zadatka: ispitanik na znak „sad“ za 7 sekundi pokušava da što

brze plješti rukama naprijed – nazad, počevši od naprijed, gdje jedan udar

napred i jedan nazad predstavlja jedan ciklus. Ovaj test se ponavlja 3 puta.

Kraj izvođenja zadatka : kraj izvodđenja zadatka je kada istekne 7 sekundi.

Položaj ispitivača. Ispitivač stoji nasuprot ispitanika, mjerioc vremena

bočno u odnosu na ispitivača, dajući mu kordinate kada da krene i kada da

završi.

6. Ocjenjivanje: Mjeri se broj ciklusa koji ispitanik napravi u toku 7 sekundi.

Upustvo ispitaniku:

Zadatak se demonstrira: Ovo je jedan od zadataka kojim se ispitujebrzina ruku. Zauzmite

raskoračni stav sa rukama na butinama i na znak sada za 7 sekundi napravite što više

cuklusa pljeskajući naprijed i nazad.

Napomena:

Nema uvježbavanja. Ukoliko ispitanik ukoliko ispitanik 2 puta ljesne unaprijed ili unazad

to se neće smatrati ciklusom.

37

Test – (SDSG) dodir lijeve i desne stative gola


min.

2. Broj ispitavača: 1 mjerioc vremena, mjerioc ciklusa i 1 zapisničar.

3. Rekviziti: štoperica, gol.

4. Opis mjesta izvođenja: Zadatak se izvodi u sportskoj dvorani na golu.

5. Zadatak:

Početni stav ispitanik: ispitanik stoji ispred gol linije naspram četverca, zauzeo

golmanski stav sa rukama na butinama.

Izvođenje zadatka: ispitanik nakon zauzetog stava, na znak „sad“ pokušava da

što više puta dodirne lijevu i desnu stativu naizmjenično za 10 sekundi. Ovaj

test se ponavlja 3 puta uz odgovarajuću pauzu za odmor.

Kraj izvođenja zadatka: kada prođe 10 sekundi od starta.

Položaj ispitivača. Ispitivač stoji nasuprot ispitanika, mjerioc pored stative

gdje daje instrukcije kada da krene, a kada da stane ispitanik.

6. Ocjenjivanje: Mjeri se broj ciklusa koje ispitanik napravi za 10 sekundi.

Upustvo ispitaniku:

Zadatak se demonstrira: Ovo je jedan od zadataka kojim se ispituje brzinska izdržljivost

golmana. Stanite ispred gol linije naspram četverca sa rukama na butinama. Na znak

„sad“ dodirujte naizmjenično lijevu i desnu stativu krećući se bočno donožno 10 sekundi.

Napomena:

Nema uvježbavanja. Ukoliko ispitanik ne dotakne jednu od stativa u toku ciklusa, taj

ciklus se ne broji. Takođe ukoliko ispitanik se ne kreće bočno donožno, rezultat se ne

broji i uposuje se rezultat 0. Ispitanik ima 3 ponavljanja, upisuje se najbolji rezultat.

5.5. Statistička obrada podataka

Podaci su obrađeni odgovarajućim matematičko - statističkim postupcima.

Za svaku varijablu obrađeni su centralni i disperzioni parametri kao i mjere asimetrije i

spljoštenosti:

38

aritmetička sredina (Mean);

varijansa (Variance);

standardna devijacija (Std. Dev);

minimalna vrijednost (Min);

maksimalna vrijednost (Max);

raspon (Range);

koeficijent zakrivljenosti (Skewness);

koeficijent izduženosti (Kurtosis);

Kolmogorov – Smirnov test značajnosti (K-S).

U ovom istraživanju korišćeni su multivarijantni i univarijantni postupci i to,

multuvarijantna analiza varijanse (MANOVA), analiza varijanse (ANOVA), Student-ov

t-test.

39

6. INTERPRETACIJA REZULTATA

6.1 Rezultati deskriptivne analize

U tabeli 1 prikazani su rezultati osnovnih statističkih parametara morfoloških

karakteristika, bazičnih motoričkih i specifičnih motoričkih sposobnosti golmana Prve

muške lige.

Tabela 1 – Osnovni statistički parametri MK, BMS i SMS golmana Prve muške lige

Descriptive Statistics

Variable N Range Minimu

m

Maximu

m Mean

Std.

Dev.

Varianc

e

Skewne

ss

Kurtosi

s K-S

Morfološke karakteristike

AVST 7 18.00 178.00 196.00 186.85

71 5.42920 29.476 .083 1.707 .200

AMST 7 35.00 65.00 100.00 83.142

9

10.6837

7 114.143 -.175 1.460 .200

APLŠ 7 5.00 19.50 24.50 21.928

6 1.51186 2.286 .140 1.688 .200

Bazične motoričke sposobnosti

MBML 7 47.00 120.00 167.00 141.00

00

18.0739

2 326.667 .418 -1.619 .200

MSDM 7 48.00 200.00 248.00 233.57

14

16.6318

7 276.619 -1.631 2.805 .200

MSVM 7 14.00 46.00 60.00 51.000

0 4.69042 22.000 1.221 1.808 .200

MKUS 7 1.24 7.34 8.58 7.8371 .49567 .246 .605 -1.669 .094

40

MISK 7 17.00 79.00 96.00 84.428

6 5.88380 34.619 1.408 2.290 .200

MSPR 7 13.00 8.00 21.00 14.142

9 5.52052 30.476 .017 -2.085 .200

MCIK 7 5.00 12.00 17.00 13.857

1 1.67616 2.810 1.201 1.268 .142

Specifične motoričke sposobnosti

SBSD 7 52.00 176.00 228.00 206.28

57

19.0413

1 362.571 -.582 -1.128 .143

SBRL 7 137.00 259.00 396.00 331.00

00

42.6692

7

1820.66

7 -.390 1.071 .105

SPLJR 7 1.00 13.00 14.00 13.857

1 .37796 .143 -2.646 7.000 .000

SDSG 7 1.00 6.00 7.00 6.5714 .53452 .286 -.374 -2.800 .007

Legenda:

Variable – varijable, N – broj entiteta, Range – raspon varijacije, Minimum – minimalna

vrijednost, Maximum – maksimalna vrijednost, Mean – aritmetička sredina, Std. Dev.–

standardna devijacija, kvadratni korijen varijanse, Variance – varijansa, prosječno

kvadratno odstupanje, Skewness – skjunis, Kurtosis – kurtozis, K-S – Kolmogorov-

Smirnov test

Osnovni statistički parametri morfoloških varijabli ne pokazuju veća odstupanja od

normalne distribucije. Na osnovu vrijednosti KS – testa može se zaključiti da su rezultati

kod svih morfoloških varijabli normalno distribuirani (KS>.05). Varijabla (AMST) -

masa tijela ima negativnu asimetriju (kriva je razvučena ka većim rezultatima), dok ostale

dvije varijable imaju pozitivnu asimetriju (kriva je razvučena ka manjim rezultatima).

Sve vrijednosti kurtozisa su pozitivne i relativno visoke, što govori o povećanoj

homogenosti (leptokurtična kriva) u rezultatima kod svih morfoloških varijabli.

41

Osnovni statistički parametri bazičnih motoričkih varijabli ne pokazuju veća odstupanja

od normalne distribucije. Na osnovu vrijednosti KS – testa može se zaključiti da su

rezultati kod svih bazičnih motoričkih varijabli normalno distribuirani (KS>.05).

Varijabla (MSDM) - skok u dalj smjesta ima negativnu asimetriju (kriva je razvučena ka

većim rezultatima), dok sve ostale varijable imaju pozitivnu asimetriju (kriva je

razvučena ka manjim rezultatima). Negativne vrijednosti kurtozisa su kod varijabli

(MBML) - bacanje medicinke iz ležećeg polazaja na leđima, (MKUS) – koraci u stranu i

(MSPR) – sjedeći pretklon, što znači da su rezultati u ovim varijablama heterogeni

(platikurtična kriva). Kod ostalih bazičnih motoričkih varijabli rezultati su homogeni

(pozitivan kurtozis - leptokurtična kriva).

Osnovni statistički parametri specifičnih motoričkih varijabli pokazuju veća odstupanja

od normalne distribucije kod nekih varijabli. Na osnovu vrijednosti KS – testa može se

zaključiti da rezultati nijesu normalno distribuirani kod varijabli (SPLJR) – pljeskanje

rukama naprijed – nazad i (SDSG) – dodir lijeve i desne stative gola (KS

42

Tabela 2 – Osnovni statistički parametri MK, BMS i SMS golmana Druge muške lige



m

Maximu

m Mean

Std.

Dev.

Varianc

e

Skewne

ss

Kurtosi

s K-S


AVST 9 23.00 167.00 190.00 183.22

22 7.17248 51.444 -1.598 2.937 .069

AMST 9 32.00 68.00 100.00 83.888

9

11.8790

2 141.111 .209 -1.445 .200

APLŠ 9 4.50 21.00 25.50 22.944

4 1.37941 1.903 .561 .002 .200


MBML 9 16.00 105.00 121.00 113.77

78 6.13958 37.694 -.087 -1.752 .200

MSDM 9 26.00 200.00 226.00 213.22

22 8.15135 66.444 .175 -.102 .200

MSVM 9 20.00 40.00 60.00 48.777

8 6.90612 47.694 .252 -.871 .200

MKUS 9 1.61 7.29 8.90 8.1444 .69993 .490 .044 -2.276 .074

MISK 9 35.00 55.00 90.00 75.666

7

10.7935

2 116.500 -.620 .377 .200

MSPR 9 12.00 4.00 16.00 7.8889 3.78961 14.361 1.280 1.802 .200

MCIK 9 2.00 12.00 14.00 13.333

3 .70711 .500 -.606 -.286 .054


SBSD 9 30.00 170.00 200.00 189.22

22

10.0097

2 100.194 -.961 .149 .200

43

SBRL 9 125.00 217.00 342.00 289.22

22

43.2630

8

1871.69

4 -.429 -1.111 .200

SPLJR 9 3.00 11.00 14.00 12.222

2 1.09291 1.194 .188 -1.232 .200

SDSG 9 2.00 5.00 7.00 5.6667 .70711 .500 .606 -.286 .054

Legenda:





Smirnov test



kod svih morfoloških varijabli normalno distribuirani (KS>.05). Varijabla (AVST) –

visina tijela ima negativnu asimetriju (kriva je razvučena ka većim rezultatima), dok

ostale dvije varijable imaju pozitivnu asimetriju (kriva je razvučena ka manjim

rezultatima). Negativna vrijednost kurtozisa je kod varijable (AMST) - masa tijela, što

znači da su rezultati u ovoj varijabli heterogeni (platikurtična kriva). Kod varijable

(AVST) – visina tijela rezultati su homogeni (pozitivan kurtozis - leptokurtična kriva).

Kod varijable (APLŠ) - planimetrijski parametar šake vrijednost kurtozisa je skoro

jednak nuli, pa je kriva mezokurtična.




Varijable (MBML) - bacanje medicinke iz ležećeg polazaja na leđima, (MISK) - iskret

palicom i (MCIK) - ciklus -1500 imaju negativnu asimetriju (kriva je razvučena ka

većim rezultatima), dok sve ostale varijable imaju pozitivnu asimetriju (kriva je

44

razvučena ka manjim rezultatima). Pozitivne vrijednosti kurtozisa su kod varijabli

(MISK) - iskret palicom i (MSPR) – sjedeći pretklon, što znači da su rezultati u ovim

varijablama homogeni (leptokurtična kriva). Kod ostalih bazičnih motoričkih varijabli

rezultati su heterogeni (negativan kurtozis - platikurtična kriva).

Osnovni statistički parametri specifičnih motoričkih varijabli ne pokazuju veća

odstupanja od normalne distribucije. Na osnovu vrijednosti KS – testa može se zaključiti

da su rezultati kod svih specifičnih motoričkih varijabli normalno distribuirani (KS>.05).

Varijable (SBSD) – bočni skok u dalj iz mjesta i (SBRL) – bacanje rukometne lopte u

dalj iz mjesta imaju negativnu asimetriju (kriva je razvučena ka većim rezultatima), a

ostale dvije varijable imaju pozitivnu asimetriju, odnosno kriva je razvučena ka manjim

rezultatima. Pozitivna vrijednost kurtozisa je kod varijable (SBSD) – bočni skok u dalj iz

mjesta, što znači da su rezultati u ovoj varijabli homogeni (leptokurtična kriva). Kod

ostalih specifičnih motoričkih varijabli rezultati su heterogeni (negativan kurtozis).


karakteristika, bazičnih motoričkih i specifičnih motoričkih sposobnosti golmana Prve

ženske lige.

Tabela 3 – Osnovni statistički parametri MK, BMS i SMS golmana Prve ženske lige



m

Maximu

m Mean

Std.

Dev.

Varianc

e

Skewne

ss

Kurtosi

s K-S


AVST 6 14.00 168.00 182.00 174.00

00 5.21536 27.200 .419 -.478 .200

45

AMST 6 23.00 62.00 85.00 69.833

3 8.63520 74.567 1.216 1.242 .200

APLŠ 6 1.50 21.00 22.50 21.833

3 .68313 .467 -.523 -1.875 .200


MBML 6 31.00 81.00 112.00 93.833

3

11.4440

7 130.967 .569 -.076 .200

MSDM 6 69.00 145.00 214.00 181.16

67

26.6189

2 708.567 .124 -1.203 .200

MSVM 6 10.00 35.00 45.00 39.166

7 3.86868 14.967 .557 -1.104 .200

MKUS 6 2.05 8.40 10.45 9.4717 .86152 .742 -.261 -1.811 .200

MISK 6 11.00 64.00 75.00 68.000

0 3.84708 14.800 1.391 2.347 .200

MSPR 6 17.00 6.00 23.00 13.833

3 7.30525 53.367 .711 -1.732 .059

MCIK 6 9.00 8.00 17.00 13.000

0 3.79473 14.400 -.231 -2.402 .138


SBSD 6 29.00 158.00 187.00 167.66

67

11.7075

5 137.067 1.156 -.172 .126

SBRL 6 106.00 224.00 330.00 266.33

33

43.0472

6

1853.06

7 .758 -1.262 .194

SPLJR 6 2.00 13.00 15.00 13.666

7 .81650 .667 .857 -.300 .117

SDSG 6 1.00 5.00 6.00 5.3333 .51640 .267 .968 -1.875 .002

Legenda:

46





Smirnov test



kod svih morfoloških varijabli normalno distribuirani (KS>.05). Varijabla (APLŠ) -

planimetrijski parametar šake ima negativnu asimetriju (kriva je razvučena ka većim

rezultatima), dok ostale dvije varijable imaju pozitivnu asimetriju (kriva je razvučena ka

manjim rezultatima). Pozitivna vrijednost kurtozisa je kod varijable (AMST) - masa

tijela, što znači da su rezultati u ovoj varijabli homogeni (leptokurtična kriva). Kod ostale

dvije varijable vrijednost kurtozisa je negativna, što znači da su rezultati heterogeni

(platikurtična kriva).




Varijable (MKUS) – koraci u stranu i (MCIK) - ciklus -1500 imaju negativnu asimetriju

(kriva je razvučena ka većim rezultatima), dok sve ostale varijable imaju pozitivnu

asimetriju (kriva je razvučena ka manjim rezultatima). Pozitivna vrijednost kurtozisa je

samo kod varijable (MISK) - iskret palicom, što znači da su rezultati u ovoj varijabli

homogeni (leptokurtična kriva). Kod svih ostalih bazičnih motoričkih varijabli rezultati

su heterogeni (negativan kurtozis - platikurtična kriva).

Osnovni statistički parametri specifičnih motoričkih varijabli ne pokazuju veća

odstupanja od normalne distribucije, osim kod varijable (SDSG) – dodir lijeve i desne

stative gola, gdje rezultati nijesu normalno distribuirani (KS=.002). Kod svih ostalih

varijabli rezultati su normalno distribuirani (KS>.05). Sve specifične motoričke varijable

imaju pozitivnu asimetriju (kriva je razvučena ka manjim rezultatima). Sve vrijednosti

47

kurtozisa su negativne, što govori o heterogenosti (platikurtična kriva) u rezultatima kod

svih specifičnih motoričkih varijabli.


karakteristika, bazičnih motoričkih i specifičnih motoričkih sposobnosti golmana Druge

ženske lige.

Tabela 4 – Osnovni statistički parametri MK, BMS i SMS golmana Druge ženske lige



m

Maximu

m Mean

Std.

Dev.

Varianc

e

Skewne

ss

Kurtosi

s K-S


AVST 10 15.00 163.00 178.00 169.60

00 4.90351 24.044 .358 -.555 .200

AMST 10 29.00 45.00 74.00 62.300

0 9.33393 87.122 -.353 -.442 .200

APLŠ 10 2.00 19.00 21.00 20.100

0 .56765 .322 -.478 .552 .143


MBML 10 25.00 64.00 89.00 78.600

0 9.74337 94.933 -.647 -1.412 .200

MSDM 10 66.00 125.00 191.00 163.90

00

21.4344

0 459.433 -.612 -.213 .200

MSVM 10 13.00 28.00 41.00 35.400

0 4.40202 19.378 -.404 -1.181 .200

MKUS 10 2.16 8.96 11.12 9.8210 .72405 .524 .705 -.611 .200

48

MISK 10 35.00 43.00 78.00 63.700

0

11.2847

0 127.344 -.576 -.422 .200

MSPR 10 11.00 6.00 17.00 11.300

0 3.26769 10.678 -.023 -.220 .200

MCIK 10 5.00 9.00 14.00 11.700

0 1.41814 2.011 -.216 .400 .200


SBSD 10 41.00 144.00 185.00 165.40

00

14.9903

7 224.711 -.139 -1.641 .200

SBRL 10 68.00 159.00 227.00 192.40

00

18.6440

3 347.600 .089 .688 .200

SPLJR 10 4.00 10.00 14.00 12.500

0 1.08012 1.167 -1.323 2.816 .027

SDSG 10 1.00 4.00 5.00 4.6000 .51640 .267 -.484 -2.277 .000

Legenda:





Smirnov test



kod svih morfoloških varijabli normalno distribuirani (KS>.05). Varijabla (AVST) -

visina tijela ima pozitivnu asimetriju (kriva je razvučena ka manjim rezultatima), dok

ostale dvije varijable imaju negativnu asimetriju (kriva je razvučena ka većim

rezultatima). Pozitivna vrijednost kurtozisa je kod varijable (APLŠ) - planimetrijski

parametar šake, što znači da su rezultati u ovoj varijabli homogeni (leptokurtična kriva).

49

Kod ostale dvije varijable vrijednost kurtozisa je negativna, što znači da su rezultati

heterogeni (platikurtična kriva).




Varijabla (MKUS) – koraci u stranu ima pozitivnu asimetriju (kriva je razvučena ka

manjim rezultatima), dok sve ostale varijable imaju negativnu asimetriju (kriva je

razvučena ka većim rezultatima). Pozitivna vrijednost kurtozisa je kod varijable (MCIK)

- ciklus -1500, što znači da su rezultati u ovoj varijabli homogeni (leptokurtična kriva).

Kod svih ostalih bazičnih motoričkih varijabli rezultati su heterogeni (negativan kurtozis

- platikurtična kriva).

Osnovni statistički parametri specifičnih motoričkih varijabli pokazuju veća odstupanja

od normalne distribucije kod nekih varijabli. Na osnovu vrijednosti KS – testa može se

zaključiti da rezultati nijesu normalno distribuirani kod varijabli (SPLJR) – pljeskanje

rukama naprijed – nazad i (SDSG) – dodir lijeve i desne stative gola (KS

50

postoje statistički značajne razlike između subuzoraka u morfološkim karakteristikama,

bazičnim motoričkim i specifičnim motoričkim sposobnostima.

Tabela 5 – Manova, multivarijantni testovi

Effect Value F Hypothesis

df Error df Sig.

SUBUZOR

CI

Pillai's Trace 2.263 3.730 42.000 51.000 .000

Wilks' Lambda .007 4.802 42.000 45.263 .000

Hotelling's Trace 18.544 6.034 42.000 41.000 .000

Roy's Largest

Root 13.461 16.346 14.000 17.000 .000

U tabeli 6 prikazani su rezultati Manove za svaku varijablu posebno, odnosno u kojim to

varijablama postoji statistički značajna razlika između subuzoraka.

Tabela 6 – Manova, razlike subuzoraka u MK, BMS i SMS

Source Dependent

Variable Sum of Squares df

Mean

Square F Sig.

SUBUZOR

CI

AVST 1596.156 3 532.052 15.83

5 .000

AMST 2934.539 3 978.180 9.220 .000

APLŠ 39.830 3 13.277 10.87

9 .000

MBML 17483.211 3 5827.737 43.27

4 .000

51

MSDM 24172.997 3 8057.666 22.86

1 .000

MSVM 1411.680 3 470.560 17.27

3 .000

MKUS 23.409 3 7.803 15.80

6 .000

MISK 1981.904 3 660.635 7.839 .001

MSPR 199.196 3 66.399 2.814 .057

MCIK 22.543 3 7.514 1.896 .153

SBSD 8577.251 3 2859.084 14.08

2 .000

SBRL 88445.586 3 29481.862 21.55

8 .000

SPLJR 15.629 3 5.210 6.016 .003

SDSG 16.521 3 5.507 16.32

1 .000

Rezultati pokazuju da u morfološkim karakteristikama između subuzoraka na

multivarijantnom nivou postoji statistički značajna razlika kod sve tri varijable: (AVST)

– visina tijela na nivou .000, (AMST) - masa tijela na nivou .000 i (APLŠ) -

planimetrijski parametar šake na ni

Documents

Univerzitet Crne Gore - old.fsnk.ucg.ac.meold.fsnk.ucg.ac.me/fajlovi/Zavrsni-radovi/marko-knezevic.pdf · 3 PODACI I INFORMACIJE O STUDENTU Ime i prezime: Marko Knežević Datum i