ÜST HAVA YOLU DİRENÇ ÜST HAVA YOLU DİRENÇ SENDROMUSENDROMU

26 – 27 Mart 201026 – 27 Mart 2010TTD Okulu Uyku Bozuklukları Merkezi Kursu – TTD Okulu Uyku Bozuklukları Merkezi Kursu –

AnkaraAnkaraDr. Neşe DursunoğluDr. Neşe Dursunoğlu

Upper airway resistance syndrome

Dr.Christian Guilleminault

..Daha önce idiopatik hipersomni olarak bilinen vakalar İlk kez Daha önce idiopatik hipersomni olarak bilinen vakalar İlk kez

C.Guilleminault tarafından 1993’ te tanımlandı.C.Guilleminault tarafından 1993’ te tanımlandı.

Pro-ConPro-Con

Pro/Con editorials. UARS is a distinct syndrome/UARS is not a distinct syndrome. Guilleminault C. Douglas N.J. AJRCCM, 2000:161; 1412-16

The search for the Holy Grail and the upper airway resistance syndrome. New data are welcome, A.L. Mena Gutierrez, D.O. Rodenstein. Eur Respir J 2001; 17: 835–837

Whither the Upper Airway Resistance Syndrome? Noel T. Johnson, SLEEP, Vol. 31, No. 1, 2008

Whither the Upper Airway Resistance Syndrome?Noel T. Johnson, DO,Pacific Sleep Center, Edmonds, SLEEP, Vol. 31, No. 1, 2008

UARS UARS (upper airway resistance syndrome, (upper airway resistance syndrome, üst hava yolu direnç sendromu)üst hava yolu direnç sendromu)

Uyku merkezlerine GAUH ile başvuranlarda %10-Uyku merkezlerine GAUH ile başvuranlarda %10-15.15.

Çocuklarda ve genç hastalarda daha sıktır Çocuklarda ve genç hastalarda daha sıktır (yaş<37.5).(yaş<37.5).

Hastalar OSAS olgularına göre daha zayıftır Hastalar OSAS olgularına göre daha zayıftır (BKİ<25 kg/m2).(BKİ<25 kg/m2).

– Exar EN Nancy A. Collop AN, The Upper Airway Resistance Exar EN Nancy A. Collop AN, The Upper Airway Resistance Syndrome,CHEST 1999; 115:1127–1139Syndrome,CHEST 1999; 115:1127–1139

– Gold AR, Dipalo F etall. The symptoms and signs of UARS, Chest, Gold AR, Dipalo F etall. The symptoms and signs of UARS, Chest, 2003;123:87-952003;123:87-95

UARSUARS

Apne ve/veya hipopneye yol açmadan, üst Apne ve/veya hipopneye yol açmadan, üst solunum yolunda resistans artışı sonucu, solunum yolunda resistans artışı sonucu,

toraks içi basınçta belirgin negatifleşme ve toraks içi basınçta belirgin negatifleşme ve sonuçta kısa süreli, sık tekrarlayan sonuçta kısa süreli, sık tekrarlayan

arousallarla sonlanan, GAUH ile arousallarla sonlanan, GAUH ile karakterize bir klinik durumdur.karakterize bir klinik durumdur.

AASM 2005AASM 2005

UARS tanı kriterleriUARS tanı kriterleri

Majör kriterlerMajör kriterler– GAUHGAUH

– artmış solunum artmış solunum çabası ile ilişkili çabası ile ilişkili solunumsal arousal solunumsal arousal indeksi (RERA)’da indeksi (RERA)’da artmaartma

– AHI<5AHI<5

Minör kriterlerMinör kriterler– HorlamaHorlama

– EEG arousalı öncesi EEG arousalı öncesi horlama horlama yoğunluğunda artışyoğunluğunda artış

– Kısa süreli CPAP Kısa süreli CPAP tedavisi ile klinik tedavisi ile klinik düzelmenin olmasıdüzelmenin olması

UARSUARSAHI < 5/saatAHI < 5/saatRERA > 10/saat, EEG arousallarıRERA > 10/saat, EEG arousallarıArousal öncesi desatürasyon olmadan kreşendo Arousal öncesi desatürasyon olmadan kreşendo tarzında horlamatarzında horlamaAzalmış yavaş dalga uykusuAzalmış yavaş dalga uykusuMSLT< 10dkMSLT< 10dkCPAP ile tüm bulgular normale dönerCPAP ile tüm bulgular normale dönerSolunum çabası ile beraber Pes’da progresif Solunum çabası ile beraber Pes’da progresif negatifleşmenegatifleşmeGAUHGAUH

RERA-RERA- respiratory effort related arousalsrespiratory effort related arousals

Solunum çabasıyla ilişkili arousalSolunum çabasıyla ilişkili arousal– En az 10 saniye devam eden artmış En az 10 saniye devam eden artmış

inspiratuvar solunum çabasıinspiratuvar solunum çabası** veya veya nazal akım sinyalinde düzleşme nazal akım sinyalinde düzleşme sonucunda oluşmuş arousal varsa ve bu sonucunda oluşmuş arousal varsa ve bu soluklar apne veya hipopne ölçütlerini soluklar apne veya hipopne ölçütlerini karşılamıyorsa RERA olarak skorlanır.karşılamıyorsa RERA olarak skorlanır.

– **osefagus basınç kaydı veya nazal basınç veya osefagus basınç kaydı veya nazal basınç veya indüktans pletismografi ileindüktans pletismografi ile

AASM 2007AASM 2007

Çocuklarda kÇocuklarda kliniklinik,,

Horlama, Horlama, Uykuda huzursuzluk, Uykuda huzursuzluk, Terleme, Terleme, Okulda başarısızlıkOkulda başarısızlıkDavranış bozuklukları, Davranış bozuklukları, hiperaktivite,öğrenme güçlüklerihiperaktivite,öğrenme güçlükleri

Erişkinde kErişkinde kliniklinik;;GAUHGAUHYorgunlukYorgunlukHorlama (%10-15)Horlama (%10-15)Sabah başağrısıSabah başağrısıİnsomniİnsomniBruksizmBruksizmİrritabl barsak sendromu gibi somatik İrritabl barsak sendromu gibi somatik semptomlarsemptomlarNöropsikiyatrik semptomlar (depresyon, Nöropsikiyatrik semptomlar (depresyon, anksiyete, psikoz, karakter değişiklikleri)anksiyete, psikoz, karakter değişiklikleri)

The Symptoms and Signs of UpperAirway Resistance Syndrome, A Link to the Functional Somatic Syndromes (CHEST 2003; 123:87–95)

UARS‘li kadın olgularda fonksiyonel somatik semptomlar daha sıktır.

İlk başvuruda neler olabilir?İlk başvuruda neler olabilir?

Kronik yorgunluk sendromuKronik yorgunluk sendromu

FibromiyaljiFibromiyalji

MigrenMigren

HipotiroidiHipotiroidi

DepresyonDepresyon

UARSUARSKraniofasiyal özelliklerKraniofasiyal özellikler

– Uzun yüzUzun yüz

– Sivri ve yüksek damak arkıSivri ve yüksek damak arkı

– Mandibula bozukluklarıMandibula bozuklukları

– RetrognatiRetrognati

– Retroglossal alanda darlıkRetroglossal alanda darlık

– Dental maloklüzyonDental maloklüzyon

UARS TanıUARS TanıPSGPSGArtmış Artmış “arousal indeksi”“arousal indeksi”İnspiratuvar akım kısıtlanması İnspiratuvar akım kısıtlanması (sensitivite (sensitivite nasal thermistor ile %62, nazal kanül ile %96)nasal thermistor ile %62, nazal kanül ile %96)

AHI< 5/saatAHI< 5/saatSatO2’de minimal dalgalanma (>SatO2’de minimal dalgalanma (>%92)%92)RERA> 10/ saat RERA> 10/ saat

UARS TanıUARS Tanı

Altın standart yöntem “Altın standart yöntem “Pes’ in gece Pes’ in gece boyunca izlenmesidir “boyunca izlenmesidir “

Solunum çabasında artışla birlikte Pes’te Solunum çabasında artışla birlikte Pes’te progresif olarak negatifleşen bir progresif olarak negatifleşen bir dalgalanmadalgalanma

Pes<-10 cmH2OPes<-10 cmH2O

UARS Tanısında Kullanılan Noninvaziv UARS Tanısında Kullanılan Noninvaziv TetkiklerTetkikler

Solunumsal Kas Yüzey EMG’siSolunumsal Kas Yüzey EMG’siTorasik ve Abdominal Çabanın (RERA) Torasik ve Abdominal Çabanın (RERA) ÖlçümüÖlçümüİnspiratuar Akım Kontürüİnspiratuar Akım KontürüÜst Solunum Yolu impedansıÜst Solunum Yolu impedansıPulse Transit Time (PTT)Pulse Transit Time (PTT)Faz AçısıFaz AçısıSistolik Kan Basıncı ProfiliSistolik Kan Basıncı Profili

* * PTT-pulse transit time-nabız geçiş süresiPTT-pulse transit time-nabız geçiş süresi*Finger pletismografi *Finger pletismografi *Aortik kapaktan çıkan nabız basıncı dalgasının, perifere iletilmesine kadar geçen süre *PTT’de azalma arousalın en iyi göstergesidir.*PTT uzaması Pes’in artan negatifliği ile koreledir.

--

UARS sonuçlarıUARS sonuçları

GAUHGAUH

HipertansiyonHipertansiyon

Kardiyovasküler hastalıklarKardiyovasküler hastalıklar

Trafik kazalarıTrafik kazaları

UARS tedaviUARS tedaviCPAPCPAP

Cerrahi (UPPP, UPF)Cerrahi (UPPP, UPF)

Ağız içi araçAğız içi araç

Kilo vermeKilo verme

RadyofrekansRadyofrekans

CPAPCPAP– GAUH tamamen gerilerGAUH tamamen geriler– Yavaş dalga uykusu artarYavaş dalga uykusu artar– Arousallar gerilerArousallar geriler– Borderline hipertansiyon düzelirBorderline hipertansiyon düzelir

Oral device therapy for the upper airway resistance syndrome patient.Yoshida K. J Prosthet Dent. 2002 Apr;87(4):427-30

AmaçAmaç

İlk UARS tanısından 4.5 yıl sonra İlk UARS tanısından 4.5 yıl sonra hastaların semptomatik gidişini hastaların semptomatik gidişini izlemekizlemek

138 UARS’li (88 kadın, 50 erkek)138 UARS’li (88 kadın, 50 erkek)Tüm hastalara posta ile ulaşılmışTüm hastalara posta ile ulaşılmış105 hasta cevap vermiş105 hasta cevap vermiş94 hasta yeniden değerlendirilmeyi 94 hasta yeniden değerlendirilmeyi kabul etmiş.kabul etmiş.

SonuçlarSonuçlar

Hiçbir hasta CPAP kullanmıyordu Hiçbir hasta CPAP kullanmıyordu (kurum ödemediği için)(kurum ödemediği için)Depresif durum, gündüz yorgunluğu, Depresif durum, gündüz yorgunluğu, insomni 12-20 kat artmıştı.insomni 12-20 kat artmıştı.Hipnotik, stimulan, antidepresan Hipnotik, stimulan, antidepresan kullanımı artmıştı.kullanımı artmıştı.5 hastada OSAS gelişmişti.5 hastada OSAS gelişmişti.

Teşekkürler………