Republika e Kosovës

Republika Kosovo-Republic of Kosovo Qeveria-Vlada-Government

UDHËZIM ADMINISTRATIV (MPB) NR. 18/2014 PËR LLOJET E ARMATIMIT DHE MJETEVE TJERA TË PËRDORIMIT TË FORCËS NGA IPK

ADMINISTRATIVE INSTRUCTION (MIA) NR/2014

FOR TYPES OF WEAPONS AND OTHER MEANS OF USE OF FORCE FROM PIK

ADMINISTRATIVNO UPUTSTVO (MUP) BR. 18/2014 O VRSTI NAORUŽANJA I DRUGIH SREDSTAVA ZA PRIMENU SILE OD PIK-a

1

Ministri i Ministrisë së Punëve të Brendshme, Në mbështetje të nenit 31, paragrafit 1.7 të Ligjit nr. 03/L-231 për Inspektoratin Policor të Kosovës (Gazeta Zyrtare Nr. 87, të datës 16.11.2010), nenit 8, nënparagrafit 1.4 të Rregullores Nr. 02/2011 për fushat e përgjegjësisë administrative të Zyrës së Kryeministrit dhe Ministrive, si dhe nenit 38, paragrafit 6 të Rregullores së Punës së Qeverisë Nr. 09/2011 (Gazeta Zyrtare Nr. 15, datë 12.09.2011), Nxjerr: UDHËZIM ADMINISTRATIV (MPB)

NR. 18 /2014 PËR LLOJET E ARMATIMIT DHE

MJETEVE TJERA TË PËRDORIMIT TË FORCËS NGA IPK-ja

KAPITULLI I DISPOZITAT E PËRGJITHSHME

Neni 1 Qëllimi

Qëllimi i këtij Udhëzimi Administrativ është që të përcaktoj llojet e armatimit dhe mjetet e tjera të përdorimit të forcës, si

Minister of the Ministry Internal Affairs, Pursuant to Article 31, paragraph 1.7 of the Law no. 03/231 for the Kosovo Police Inspectorate (Official Gazette no. 87, dated 16.11.2010) Article 8, subparagraph 1.4 of the Regulation no. 02/2011 administrative areas of responsibility for the Office of the Prime Minister and Ministers, as well as Article 38, paragraph 6 of the Rules of Procedure of the Government no. 09/2011 (Official Gazette no. 15, dated 12.09.2011), Issues:

ADMINISTRATIVE INSTRUCTION (MIA) NO. 18/2014

FOR TYPES OF WEAPONS AND OTHER MEANS OF USE OF FORCE

FROM PIK

CHAPTER I GENERAL PROVISIONS

Article 1 Purpose

The purpose of this Administrative Instruction is to determine the types of weapons and means of use of force, and the

Ministar Ministarstva Unutrašnjih Poslova, U skladu sa članom 31. stav 1.7 Zakona br. 03/231 za Policijski Inspektorat Kosova (Službeni glasnik, br. 87, dana 16.11.2010) člana 8, tačka 1.4 Pravilnika br. 02/2011 za odgovarajuće administrativne oblasti Kancelarije Premijera i Ministara, kao i član 38, stav 6 Pravilnika rda Vlade br. 09/2011 (Službeni glasnik, br. 15, dana 12.09.2011), Izdaje:

ADMINISTRATIVNO UPUTSTVO (MUP) BR. 18/2014

O VRSTI NAORUŽANJA I DRUGIH SREDSTAVA ZA PRIMENU SILE OD

PIK-a

POGLAVLJE I

OPŠTE ODREDBE

Član 1 Cilj

Cilj ovog Administrativnog Uputstva je da odredi vrstu naoružanaja i sredstva za primenu sile kao i procedure izveštavanja o

2

dhe procedurën e raportimit të përdorimit të tyre nga punonjësit operativ të Inspektoratit Policor të Kosovës.

Neni 2 Përkufizimet

1. Shprehjet e përdorura në këtë Udhëzim Administrativ kanë këto kuptime:

1.1. Punonjësit operativ- janë hetuesit dhe inspektorët e IPK-së; 1.2. Përdorimi i forcës – nënkupton përdorimin e forcës mbi personat si veprim i drejtpërdrejtë nëpërmjet forcës fizike, pajisjeve, mjeteve tjera apo armëve të zjarrit; 1.3. Përdorimi i forcës në vazhdimësi – nënkupton udhëzimet sa i përket shkallës së forcës në përputhshmëri në situatën e dhënë kur rritet nga niveli më i ulët tek ai më i lartë; 1.4. Rezistenca pasive – konsiderohet atëherë kur personi nuk përfill apo kundërshton urdhrat verbal dhe mund të përdorë një nivel të caktuar verbal të mosbindjes ndaj kërkesave të punonjësit operativ, mirëpo nuk tenton që të ketë kontakt fizik me punonjësi

reporting procedure of their use by operative employees of the Police Inspectorate of Kosovo.

Article 2 Definitions

1. Terms used in this Administrative Instruction are defined as follows:

1.1. Operative employees- are PIK Investigators and inspectors; 1.2. Use of force – mans the use of force on persons as a direct action through physical force, equipment, other tools or firearms; 1.3. Use of continuous f o r c e - means the instructions regarding the degree of force in proportion to the given situation when the level rises from the lowest to the highest; 1.4. Passive resistance - is when the person does not comply with or opposes the verbal commands and can use a certain level of verbal disobedience towards requirements of the operative employee, but tends not to have physical contact with operative

njihovoj primeni od strane operativnih zaposlenika Policijiskog Inspektorata Kosova.

Član 2 Definicije

1. Upotrebljeni termini u ovom Administratvnom Uputstvu imaju sledeće značenje: 1.1. Operativni zaposlenici – su istrazitelji i inspektori PIK-a;

1.2. Primena sile – podrazmeva primenu sile nad licima kao direktno delovanje pomoću: fizičke sile, opreme, drugih sredstava ili vatrenih oružja; 1.3. Primena sile u kontinuitetu – podrazumeva uputstva koja se tiče stepena sile u skladu sa datom situacijom kada raste od najnižeg nivoa ka najvišem nivou; 1.4. Pasivni otpor – je kada lice ne poštuje ili odbija verbalna naređenja i može da upotrebi određeni nivo neposlušnosti prema zahtevima Operativnog zaposlenika, ali ne pokušava da ima fizički kontakt sa Operativnim osobljem;

3

operativ; 1.5. Rezistenca aktive – konsiderohet atëherë kur personi fizikisht iu reziston tentimeve të punonjësit operativ për ta vënë nën kontroll, përmes veprimeve te drejtpërdrejta fizike; 1.6. Bartja e armës së zjarrit- nënkupton armën e gatshme për përdorim dhe me siguresë të aktivizuar; 1.7. Përdorimi i armës së zjarrit- nënkupton nxjerrjen, drejtimin, çaktivizimin e siguresës dhe shkrepjen e armës.

2. Shprehjet e tjera të përdorura në këtë Udhëzim Administrativ kanë kuptimin ashtu siç është përcaktuar në Ligjin Nr. 03/L-231 për Inspektoratin Policor të Kosovës, Ligjin nr. 03/L-246 për Pajisje me Armë, Municion dhe Pajisje Përkatëse të Sigurisë për Institucionet e Autorizuara Shtetërore të Sigurisë dhe në legjislacionin tjetër përkatës në fuqi.

employee; 1.5. Active resistance - is when a person physically resists to attempts of operative employee to put them under control, through direct physical action; 1.6 Caring a fire arm- means the firearm ready to be used and with activated safety pin; 1.7. The use of firearms – means pulling, pointing, deactivation of the safety pin and discharge of firearm.

2. Other expressions used on this Administrative Instruction have the meaning as set on the Law 03/L-231 on Police Inspectorate of Kosovo, Law no. 03/L-246 for equipping with firearm, ammunition and relevant security equipment for authorized State Security Institutions and other legislation in force.

1.5. Aktivni otpor – je kada se lice na fizički način s u p r o s t a v l j a pokušaju Operativnog zaposlenika da ga stavi pod kontrolom pomoću direktnih fizičkih aktivnosti; 1.6. Nošenje vatrenog oružja – podrazumeva oružje spremno za upotrebu sa aktiviranim osiguračem. 1.7. Upotreba vatrenog oružja– podrazumeva vađenje, uperenje, deaktiviranje osigurača i opaljenje oružja.

2. Ostali pojmovi upotrebljeni u ovom Administrativnom Uputstvu imaju značenje kako što je to definisano u zakonu br . 03/L-231 za Policijiski Inspektorat Kosova, zakon br. 03/L-246 o Opremanju , Oružijem, Municijom i Pratećom Bezbednosnom Opremom za nadležne državne bezbednosne institucije i sa drugim zakonskim norma na snazi.

4

KAPITULLI II LLOJET E ARMETIMIT DHE MJETET E PËRDORIMIT TË

FORCËS

Neni 3 Llojet e armatimit dhe mjetet e

përdorimit të forcës 1.Në funksion të zbatimit të kompetencave ligjore, IPK-ja si institucion i autorizuar shtetëror i sigurisë publike autorizohet që të mbaj dhe përdor lloje të armatimit dhe mjeteve tjera të përdorimit të forcës në pajtim me Ligjin nr. 03/L-246 për Pajisje me Armë, Municion dhe Pajisje Përkatëse të Sigurisë për Institucionet e Autorizuara Shtetërore të Sigurisë, Ligjin për Policinë, Ligjin nr. 03/L-231 për Inspektoratin Policor të Kosovës dhe legjislacionin tjetër në fuqi. 2. Punonjësit operativ të IPK-së pajisen me mjete të përdorimit të forcës të përcaktuara në këtë Udhëzim Administrativ, pasi të kenë përfunduar me sukses trajnimin për përdorimin e tyre. 3. Procedurat e trajnimit për mënyrën e përdorimit të armëve të zjarrit dhe mjeteve tjera të përdorimit të forcës rregullohen me procedurat administrative që rregullojnë trajnimet për punonjësit operativ të IPK-së.

CHAPTER II TYPES OF WAPONS AND

EQUIPMENT FOR USE OF FORCE

Article 3

Equipping with use of force equipment 1. On the function of implementing legal competences, PIK as an authorized State Institution for Public Security is authorized to carry and use types of weapons and other equipment for use of force in accordance with Law no. 03/L-246 for equipping with firearm, Munitions and other security equipment for authorized State Security Institutions, Law on the Police, Law 03/L-231 on Police Inspectorate of Kosovo and other legislation in force. 2. Operative employees are equipped with use of force equipment specified in this Administrative Instruction, after having successfully completion of the training for their use. 3. Training procedures on use of firearms and other means of use of force are regulated by administrative procedures which set training for PIK Operative employees.

POGLAVLJE--II VRSTE NAORUŽANJA I SREDSTVA

ZA PRIMENU SILE

Član 3

Vrsta naoružanja i sredstva za primenu sile

1.U cilju sprovođenja zakonskih ovlašc enja, PIK-a, kao ovlašćena državna institucija javne bezbednosti je ovlašc ena da poseduje i koristi vrste oružja i druga sredstva za primenu sile u skladu sa Zakonom br. 03/246 o opremanju sa oružjem, municijom i odgovarajućom opremom za ovlašćene državno bezbednosne institucije , Zakon o Policiji, zakonu br. 03/L-231 za Policijiski Inspektorat Kosova, i drugim zakonskim normama na snazi. 2. Operativno zaposlenici PIK-a se oprema sredstvima za uptrebu sile utvrđenim ovim Administrativnim uputstvom, nakon uspešnog zavrsetka obuke za njihovu upotrebu. 3. Preocedure obuke o načinu upotrebe vatrenog oružja i drugih sredstava za primenu sile, regulišu se admnistrativnim procedurama koje regulišu obuku za operativne zaposlenika PIK-a.

5

Neni 4 Llojet e mjeteve të përdorimit të forcës

1. Llojet e armatimit dhe mjetet e përdorimit të forcës me të cilat pajisen punonjësit operativ të IPK-së janë të përcaktuara, por jo të kufizuara në këtë Udhëzim Administrativ:

1.1. Forca fizike, është forca e përdorur nga punonjësi operativ i IPK-së me anë të të goditurit me duar, si dhe përdorimi i teknikave vetëmbrojtëse duarthatë. Përdorimi i forcës fizike përfshinë shfrytëzimin e shkathtësive fizike apo veprimeve të ngjashme, që të ndihmojë në arritjen e objektivave të përcaktuara me Ligjin Nr. 03/L-231 për Inspektoratin Policor të Kosovë; 1.2. Shufra zyrtare, është mjet goditës me ndikim më të ulët se mjetet vdekjeprurëse; 1.3. Spreji OC, është mjet me përbërje organike dhe mjet zbrazës me ndikim më të ulët se mjetet vdekjeprurëse; 1.4. Mjetet pranguese janë mjete lidhëse që përdoren për sigurinë e personit të privuar nga liria, të

Article 4 Types of Equipment for the use of force

1. Equipment for the use of force and types of weapons with which Operative employees are equipped are determined but not limited to this administrative direction:

1.1. Physical strength - means the use of force by striking with the hands and the use of bare hands self-defense techniques. Use of physical force means, the use of physical skills or similar actions that assist in achieving the objectives set by the law of the Law 03/L-231 on Police Inspectorate of Kosovo. 1.2. Official baton – is a striking tool with lower impact than lethal tools. 1.3. Spray OC– is a tool with an organic composition and emptying device with lower impact than lethal tools; 1.4. Handcuffs – are chaining tools used for the safety of the person deprived, safety of the Operative

Član 4 Vrsta sredstava za primenu sile

1. Vrste naoružanja i sredstva za primenu sile kojima su opremljeni Operativni zaposlenici PIK-a utvrđena su, ali nisu ograničena ovim administrativnim uputstvom:

1.1.Fizička snaga, je sila koju koristi operativni zaposlenik PIK -a udarcima rukama kao i korišc enje tehnika samoodbrane praznim rukama. Upotreba fizičke sile podrazumeva upotrebu fizičke sposobnosti ili sličnih radnji, koje pomažu da se postignu ciljevi koje je postavio zakonu br. 03/L-231 za Policijiski Inspektorat Kosova 1.2. Službena Palica je sredstvo udaranja sa uticajem manjim od smrtonosnih sredstava; 1.3. Spreji OC, je sredstvo sa organskim satavom i sredstvo pražnjenja sa uticajem manjim od smrtonosnih sredstava; 1.4.Lisice su sredstva za vezivanje, koja se koriste za bezbednost: lica lišenog slobode, operativnog zaposlenika i

6

punonjësit operativ dhe personit të tretë; 1.5. Armët e zjarrit, i referohen armëve zyrtare të lejuara për IPK-në me Ligjin nr 03/L-246 për pajisje me armë, municion dhe pajisje përkatëse të sigurisë për institucionet e autorizuara shtetërore të sigurisë.

KAPITULLI III

PËRDORIMI I FORCËS ME MJETET E AUTORIZUARA TË PËRDORIMIT

TË SAJ

Neni 5 Përdorimi i forcës

1. Punonjësi operativ i IPK-së është i autorizuar të përdorë forcën atëherë kur është e domosdoshme dhe vetëm në atë nivel që kërkohet për të arritur objektivat ligjorë. 2. Në përdorimin e forcës, punonjësi operativ i IPK-së merr parasysh rrethanat specifike, natyrën e veprës penale, shkallën e rrezikut ndaj personave të tjerë që janë të pranishëm dhe gjendjen fizike, mentale dhe emocionale të personit ndaj të cilit përdoret forca. 3. Punonjësi operativ i IPK-së përdor

employees and the third person, 1.5. Firearms – refers to the official fire weapons allowed by PIK by Law no. 03/L-246 for equipping with firearm, Munitions and other security equipment for authorized State Security Institutions.

CHAPTER III

USE OF FORCE WITH AUTHORISED MEANS FOR USING IT

Article 5 Use of force

1. PIK operative employee is authorized to use force when necessary and only at the level required to achieve statutory objectives of Law. 2. PIK operative employee in use of force takes into account the specific circumstances, the nature of the offense, degree of the risk towards other persons who are present, and the physical, mental and emotional state of the person against whom the force is used. 3. PIK operative employee uses the lowest

tećeg lica. 1.5.Vatreno oružje, odnosi se na službeo oružije dozvoljeno za PIK-a Zakonom br 03/L-246 o opremanju oružjem , municijom i odgovarajućem sredstvima za ovlašc ene državno bezbednosne institucije

POGLAVLJE III

PRIMENA SILE SA OVLAŠĆENIM SRESTVIMA ZA NJIHOVU

UPOTREBU

Član 5 Primena sile

1. Operativni zaposlenik PIK-a o v l a š ć e n je d a primeni silu kada je to neophodno i jedino na onom nivou potrebnim za postizanje zakonskih ciljeva. 2. Operativni zaposlenik PIK-a tokom primene sile uzima u obzir: specifične okolnosti, prirodu krivičnog dela, stepen opasnosti prema dugim prisutnim licima i fizičko, menatlno i emocionalno stanje osobe nad kojom se primenjuje sila. 3. Operativni zaposlenik PIK-a

7

nivelin më të ulët të forcës, që i garanton arritjen e objektivit ligjor. 4. Punonjësi operativ i IPK-së mund të përdor forcën në rrethanat si në vijim, por nuk kufizohet vetëm në këto:

4.1. për të mbrojtur veten apo të tjerët nga kërcënimi i pashmangshëm dhe i drejtpërdrejtë, 4.2. për të parandaluar kryerjen e veprës penale, 4.3. për të arrestuar kryesin e veprës penale apo personin që paraqet kërcënim për rendin dhe sigurinë e përgjithshme, 4.4. për të parandaluar ikjen e kryesit të veprës penale, dhe 4.5. për të mbrojtur pronën, si dhe të mirat materiale të rëndësisë së veçantë.

5. Punonjësit operativ të IPK-së kanë detyrim të përdorin forcën në mënyrë proporcionale, të arsyeshme dhe vetëm atëherë kur është e domosdoshme për të arritur objektivat ligjorë.

level of force that guarantees the achievement of the legal objective. 4. PIK operative employee may use force in circumstances like the following but not limited to:

4.1. to protect themselves or others from the imminent and direct threat; 4.2 to prevent a crime from being committed; 4.3 to arrest the perpetrator of the crime or the person who poses a threat to public order and general safety; 4.4 to prevent the escape of the perpetrator of crime, and; 4.5 to protect property as well as the goods of special importance.

5. PIK operative employees have an obligation to use force proportionally, reasonably and only when necessary to achieve legal objectives.

pr imen ju j e n a j niži nivo sile koja garantuje postizanje zakonskog cilja. 4. Operativni zaposlenik PIK-a, može da primeni silu u sledećim okolnostima ali ne ograničavajući samo na ovo:

4.1. radi lične zaštite ili drugih od neizbežne i direktne pretnje. 4.2. radi spečavanja izvršenja krivičnog dela;

4.3. radi hapšenja izvršioca krivičnog dela ili lica koja predstavlja pretnju za red i opštu sigurnost; 4.4. radi sprečavanja begstva izvršioca krivičnog dela; 4.5. radi zaštite imovine i materijalnih dobara od posebnog značaja;

5. Operativni zaposlenici PIK-a imaju ovlašćenje da upotrebe silu na proporcionalan i opravdan način, jedino kada je to neophodno radi postizanja zakosnkih ciljeva.

8

Neni 6 Përdorimi i forcës fizike

Punonjësi operativ i IPK-së mund të përdorë forcën fizike për ta mposhtur rezistencën e personit që prish rendin dhe qetësinë publike ose të cilin duhet arrestuar, mbajtur/shoqëruar, si dhe për të mënjanuar sulmin nga vetja, personi tjetër apo nga objekti dhe hapësira që e siguron.

Neni 7

Përdorimi i shufrës zyrtare 1. Punonjësit operativ të IPK-së janë të autorizuar dhe certifikuar për bartjen dhe përdorimin e shufrës zyrtare, si të vetmin mjet goditës për të zmbrapsur sulmin. 2. Shufra zyrtare përdoret për të mposhtur rezistencën aktive ndaj personave që pengojnë në arritjen e objektivave ligjorë të Ligjin Nr. 03/L-231 për Inspektoratin Policor të Kosovë, në proporcion me nivelin e kërcënimit. 3. Shufra zyrtare duhet të përdoret në kuadër të metodave të trajnimit për përdorimin e shufrës zyrtare. 4. Është detyrë e punonjësit operativ të IPK-së që të ndërpresë përdorimin e shufrës zyrtare pas vënies nën kontroll të

Article 6 Use of Physical force

PIK Operative employee may use physical force to defeat the resistance of the person who disrupts the public peace and order or who has to be arrested, detained or accompanied as well as to avoid the attack against himself, another person or facility and the space which he secures.

Article 7

Use Official baton

1. PIK operative employees are authorized and certified to carry and use the baton as the only official means for striking to repel the attack. 2. Official baton is used to suppress active resistance against persons that obstruct the achievement of legal objectives set by the Law 03/L-231 on Police Inspectorate of Kosovo, in proportion to the threat level. 3. Official baton should be used within the training methods of using the official baton. 4. It is the duty of PIK operative employee to cease the use of official baton after putting the situation under control

Član 6 Primmena fizičke sile

Operativni zaposlenik PIK-a može da primeni silu na savlađivanju otpora lica koji narušava javni red i mir, ili koje treba da bude uhapšen, zadržan, sproveden, kao i da spreči napad na sebe, druge osobe ili na objekte i prostor koji osigurava.

Član 7 Službena palica

1. Operativni zaposlenik PIK-a ovlašćeni su i serifikovani da nose i upotrebljavaju službenu palicu kao jedino sredstvo za odbijanje napada. 2. Službena palica se upotrebljava radi savlađivanja aktivnog otpora lica koji ometaju postizanje zakonskih ciljeva Zakona o PIK-a u srazmeri sa novioom pretnje. 3. Službena palica se koristi u okviru metoda obuke o upotrebi službene palice. 4. Obaveza Operativnog zaposlenika PIK-a je da prekine sa upotrebom službene palice nakon stavljanja situacije pod kontrolom, k a o i t o d a s e palica ne

9

situatës, si dhe nuk duhet të përdoret në pjesët vitale të trupit e as të përdoret për t’i goditur personat të cilët janë të prangosur. 5. Shufra zyrtare nuk duhet të përdoret kundër:

5.1. personave të cilët haptazi duken se janë të paaftë, përfshirë njerëzit që shihen se janë të sëmurë fizikisht apo mentalisht; 5.2. grave, që shihen se janë shtatzëna, përveç nëse rrezikohet jeta e punonjësit operative apo personave tjerë.

Neni 8

Përdorimi i sprejit OC

1. Punonjësit operativ të IPK-së janë të autorizuar dhe të certifikuar të bartin dhe përdorin sprejin OC (oleoresin capsicum) si mjet parandalues dhe ndërmjetësues për të vënë nën kontroll situatën gjatë kryerjes së detyrave dhe autorizimeve të përcaktuara me Ligjin Nr. 03/L-231 për Inspektoratin Policor të Kosovës. 2. Përdorimi i sprejit si mjet parandalues për vënien nën kontroll të situatës, mund të përdoret vetëm nëse është e nevojshme, në pjesën e jashtme për ta mposhtur personin apo turmën që kundërshton apo reziston në

and should not be used in vital parts of the body nor to hit people who are handcuffed. 5. Official batons should not be used against:

5.1. persons who clearly seem disabled, including people who are visibly physically or mentally ill; 5.2. women who seem to be pregnant, unless endangering the lives of Operative employees or other persons

Article 8

Use of OC Spray 1. PIK operative employees are authorized and certified to carry and use pepper spray (oleoresin capsicum) as a preventive and mediation tool for putting the situation under control, while conducting their duties and authorizations as set in the Law 03/L-231 on Police Inspectorate of Kosovo. 2. Use of the spray as a prevention mean for putting the situation under the control, can only be used if necessary, on the outside to defeat the person or crowd that actively or passively oppose or resist in

može upotrebiti za udaranje vitalnih delova tela niti da seupotrebi za udaranje lica koja su vezana. 5. Službena palica ne sme se uptrebiti protiv:

5.1. nesposbna lica uključujući i lica kod kojih se otvoreno vidi da su fizički ili mentalni bolesnici; 5.2. žene kod kojih se vide da su u drugom stanju, osim ako je ugožen život Operativnog zaposlenika ili drugih lica.

Član 8 Sprej OC

1. Operativni zaposlenik PIK-a su tokom izvršenja zadataka ovlašćenji i sertifikovani da nose i upotrebljavaju Sprej OC (oleoresin capsicum) kao preventivno ili posredničko sredstvo da bi stavili situaciju pod kontrolom, tokom vršenja zadataka i oderđenih ovlašćenja utvrđenim zakonu br. 03/L-231 za Policijiski Inspektorat Kosova. 2. Upotreba spreja kao preventivnog sredstva radi stavljanja situacije pod kontrolom, može se primeniti jedino kada je potrebno, i to na otvorenom prostoru, radi savlađivanja lica ili mase ljudi koji

10

mënyrë aktive apo pasive në arritjen e objektivave legjitime të përcaktuara me Ligjin Nr. 03/L-231 për Inspektoratin Policor të Kosovës.

Neni 9 Përdorimi i mjeteve pranguese

1. Punonjësit operativë të IPK-së janë të autorizuar dhe të certifikuar të përdorin mjetet pranguese:

1.1. për të prangosur personin e arrestuar ose ndaluar; 1.2. për të penguar rezistencën e personit ose për ta mënjanuar sulmin e drejtuar kundër punonjësit operativ; 1.3. për të penguar ikjen e personit, dhe

1.4. për të pamundësuar vetëlëndimin ose lëndimin e personit tjetër.

2. Punonjësit operativ të IPK-së ua vejnë prangat, personave me duar prapa shpine dhe me pëllëmbë që kanë shikimin përjashta. 3. Përjashtimisht, punonjësi operativ i IPK-së mund t’i vejë prangat me duar përpara ose të përdorin mjete tjera siguruese të aprovuara, atëherë kur kemi të bëjmë me:

achieving the legal objectives set by the Law 03/L-231 on Police Inspectorate of Kosovo.

Article 9 Use of Handcuffs

1. PIK operative employees are authorized and certified to use handcuffing equipment:

1.1. to handcuff the arrested or detained person; 1.2. to prevent resistance or to avoid the attack directed against Operative employees; 1.3. t o prevent the escape of the person and 1.4. to prevent self-injury or injury to another person.

2. PIK operative employees shall put the handcuffs to people with hands behind their back and palms out. 3. Exceptionally, PIK operative employees can put the handcuffs with hands in the front or can use other security and approved means, when dealing with:

odbijaju ili pružaju otpor na aktivan ili pasivan način tokom postizanja legitimnih ciljeva utvrđenim zakonu br. 03/L-231 za Policijiski Inspektorat Kosova

Član 9 Upotreba sredtava za vezivanje

1. Operativni zaposlenik PIK-a su ovlašćeni i sertifikovani da koriste sredstva za vezivanje:

1.1.za pritvranje uhapšenog lica ili za zadržavanje lica; 1.2.da bi sprečili otpor lica ili odbili napad usmeren protiv Operativnog zaposlenik; 1.3. sprečili begstvo lica;

1.4. Onemogučili samopovređivanje ili povređivanje drugog lica.

2. Operativni zaposlenik PIK-a stavljaju l i ce , osobama na rukuma i to iza leđa sa šakama okrenutim ka spolja. 3.Izuzetno, Operativni zaposlenik PIK-a mogu staviti lisice na rukama napred ili da koriste druga dozvoljena sigurnosna sredstva onda kada se radi o:

11

3.1. grua shtatzënë, 3.2. personin me të meta fizike, 3.3. personin që ka ndonjë lëndim që mund t’i keqësohet gjendja, po të zbatohen mënyrat standarde të prangimit.

4. Punonjësi operativ i IPK-së mund të përdorë mjete tjera për prangosje kur kemi të bëjmë me numër të madh të të arrestuarve, si gjatë transportimit të të ndaluarve/të arrestuarve kur këta rezistojnë me dhunë ndaj arrestit apo shfaqin shenja të aftësive të kufizuara mentale/emocionale dhe paraqesin kërcënim për punonjësit operativ apo të tjerët.

Neni 10 Përdorimi i armës së zjarrit

1. Punonjësi operativ i IPK-së është i autorizuar të posedoj dhe të mbaj armën zyrtare të zjarrit, të lejuar nga IPK-ja. 2. Punonjësi operativ i IPK-së mund të mbaj armën zyrtare edhe jashtë detyrës, por në raste të tilla ai duhet të ketë me vete kartelën identifikuese në të cilën janë të shënuara identiteti i punonjësit operativ, lloji i armës dhe numri i armës. 3. Punonjësi operativ i IPK-së është i

3.1. pregnant woman; 3.2. a disabled person; 3.3. the person who has an injury that may worsen the condition if the standard means of cuffing are used;

4. PIK operative employee may use other means for handcuffing, when dealing with large numbers of detainees as well as during transportation of detainees or arrested when they resist arrest or show signs of mental and emotional disability and pose a threat to the Operative employees or others.

Article 10 Use of firearms

1. PIK operative employee is authorized to possess and carry the official firearm, approved by PIK. 2. PIK operative employee may carry official weapon also when off duty, but in such cases he/she must have the ID with which shows the identity of the Operative employee, the type of weapon and the number of weapon. 3. Operative employee is authorized to use a

3.1. Ženi u drugom stanju, 3.2. licu sa fizičkim nedosatcima; 3.3. licima koja imaju neku povredu kod kojih ako se koriste standardni način stavljanja lisica može da se pogorša povreda.

4. Operativni zaposlenik Pik-a može koristiti druga sredtva za vezivanje kada se radi o velikom broju uhapšenih kao i tokom prvoza privedeni/uhapšenih kada oni pružaju nasilnički otpor prema hapšenju ili kada ispoljavaju znakove ograničenih mentalnih/emocionalnih sposobnosti i predstavljaju pretnju za Operativne zaposlenike i ostale.

Član 10 Upotreba vatrenog oružja

1. Operativni zaposlenik PIK-a ovlašćen je da poseduje i nosi službeno vatreno oružje odobreno od strane PIK-a. 2. Operativni zaposlenik PIK-a takođe možete nositi službeno oružije i van dužnosti , ali u takvim slučajevima mora sa sobom imati identifikacionu karticu na kojoj su navedeni identitet operativnog zaposlenika, vrsta oružja i broj oružija 3. Operativni zaposlenik PIK-a ovlašćen je

12

autorizuar ta përdorë armën e zjarrit:

3.1. vetëm atëherë kur është absolutisht e domosdoshme dhe vetëm deri në atë nivel që kërkohet për ta arritur objektivin ligjor të përcaktuar me Ligjin Nr. 03/L-231 për Inspektoratin Policor të Kosovës. 3.2. kur përdorimi i saj është në proporcion me shkallën e rrezikut dhe seriozitetin e veprës penale në atë situatë, 3.3. vetëm nëse konsiderohet se me përdorimin e mjeteve më të vogla të forcës, nuk do të arrihen objektivat ligjorë.

4. Punonjësi operativ i IPK-së nuk do të përdorë armën e zjarrit në ato rrethana kur ekziston rrezik i lartë në atë masë që rrezikohet jeta e personave dhe kalimtarëve të pafajshëm. 5. Punonjësi operativ i IPK-së është i autorizuar të përdor armën e zjarrit kundër personit tjetër vetëm kur mjetet më pak ekstreme janë të pamjaftueshme që ta:

5.1. mbroj jetën e vet ose jetën e të tjerëve nga sulmet e pashmangshme, 5.2.parandaloj kryerjen e

firearm:

3.1 only when is absolutely necessary and only to the extent required to achieve the legal objectives set by the Law 03/L-231 on Police Inspectorate of Kosovo. 3.2 when its use is in proportion to the level of risk and seriousness of the offense in that situation,

3.3 only if it is considered that the use of a lower force will not achieve the legal objectives of the law.

4. Operative employee will not use a firearm, in those circumstances, where there is a high risk tha t the l ives of innocent people and passersby can be endangered . 5. Operative employee is authorized to use a firearm against another person only when less extreme means are insufficient to:

5.1. protect their lives or the lives of others from the inevitable attacks; 5.2. prevent the imminent commission

da upotrebi vatreno oružje:

3.1 jedino kada je to apsolutno neophodno i samo do onog nivoa koji omogučava postizanje zakonskih ciljeva utvrđen Zakonom o PIK-a, 3.2 kada je njegovo primenjivanje u srazmeri sa stepenom rizika i sa ozbilnošću počinjenog krivičnog dela u toj situaciji 3.3 jedino kada s e smatra da da primenom manjih sredstava sile, ne mogu se postiči zakonski ciljevi.

4. Operativni zaposlenik PIK-a neće u p o t r e b i t i v a t r e n o oružje u onim okolnostima kada postoji visoka opsanost da se u toj meri ugožava život lica i nevinih prolaznika. 5. Operativni zaposlenik PIK-a ovlašćen je da koristi vatreno oružje protiv drugog lica jedino kada manje ekstremna sredstva su nedovoljne da:

5.1.zaštiti svoj život i život drugih od ne izbežnih napada; 5.2.sprečava neizbežno ili krivično delo

13

pashmangshme apo vazhdimësinë e veprës penale që shkakton rrezik të lartë për jetë, 5.3. arrestoj personin i cili paraqet rrezik për jetën e të tjerëve dhe që u reziston urdhrave ligjorë të dhënë nga punonjësi operativ, 5.4. parandaloj arratisjen e personit i cili paraqet rrezik të pashmangshëm për jetën e personave të tjerë dhe që u reziston urdhrave ligjorë të dhënë nga punonjësi operativ.

6. Para se të përdor armën e zjarrit, punonjësi operativ jep vërejtje gojore, prezanton vetën si punonjës operativ i IPK-së, duke urdhëruar personin që të ndalet, por edhe duke e paralajmëruar se do të shtie nëse ai/ajo nuk ndalet duke iu referuar paragrafit 5, nënparagrafi 5.2, 5.3 dhe 5.4 të këtij neni. 7. Si masë e veçantë në rrethana urgjente, punonjësi operativ i IPK-se mund të mos e bëjë paralajmërimin në rast se një veprim i tillë e rrezikon atë ose personat tjerë nga një rrezik serioz i pashmangshëm. 8. Punonjësi operativ i IPK-së është i autorizuar të përdorë armën e zjarrit kundër kafshëve, kur ato paraqesin rrezik

or the progress continuance of a criminal offense that causes high risk for life; 5.3. arrest a person who poses danger to the lives of others and who is resisting legal orders given by the Operative employee. 5.4. prevent the escape of a person who poses an imminent danger to the lives of other persons and who is resisting legal orders given by the official investigation.

6. Before using a firearm, the Operative employee gives verbal warning, i n t r o d u c e s h i m s e l f as a PIK operative employee, ordering the person to stop, but also warning that he/she will shoot if he / she does not stop referring to paragraph 5, subparagraph 5.2, 5.3 and 5.4 of this article. 7. As an exceptional measure in emergency circumstances, the Operative employee may not make the warning in case that such an act endangers him or other persons from imminent serious risk. 8. PIK operative employee is authorized to use a firearm against animals, when they present a risk to health and safety of

u kontinuitetu koje uzrokuje visiku opasnost po život;

5.3. uhapsi lice koje predstavlja opasnost za život drugih i koje odbija zakonska naredbe data od strane Operativnog zaposlenika . 5.4.sprečava bežanje lica koji predstavlja neizbežanu opasnost po život drugih lica i koji odbija zakonske naredbe date od strane Operativnog zaposlenika .

6. Pre ngo što će upotrebiti vatreno oružje, Operativni zaposlenik će dati usmeno upozorenje, predstviće sebe kao Operativnog zaposlenika PIK-a i narediće licu da se zaustavi ali ga i upozoriti da će pucati ako se on/ona ne zustavi pozivajući se na stav 5, pod stav 5.2., 5.3. i 5.4. ovog člana. 7. Kao posebna mera u hitnim slučajevima, Operativni zaposlenik može da ne izvrši upozorenje, u slučaju da takvo delovanje ugoržava n j e g a ili druga lica od jedne ozbilne i neizbežne opasnosti. 8. Operativni zaposlenik PIK-a je ovlašćen da upotrebi vatreno oružije protiv životinja, kada one predstavljaju opasnost

14

për shëndetin dhe sigurinë e cilitdo person ose për shkak të rrezikut nga sulmi a rreziku nga sëmundjet e tyre ngjitëse. Po ashtu, ai është i autorizuar të përdorë armën e zjarrit kundër kafshëve që janë seriozisht të sëmura a të lënduara, atëherë kur veterinari ose ndonjë person tjetër nuk është në gjendje t’i ndërmarrë masat e nevojshme. 9. Kur përdorimi i ligjshëm i armëve është i pashmangshëm, punonjësit operativ i IPK-se duhet të tregojnë vetëpërmbajtje gjatë një përdorimi të tillë, t’i minimizojnë dëmet dhe lëndimet, si dhe të respektojnë/ruajnë jetën e njeriut. Sa më tepër të jetë e mundur duhet të aplikohen metodat jo agresive, para se të kalohet në përdorimin e armëve të zjarrit. Përdorimi i armës së zjarrit është masa e fundit e nivelit të përdorimit të forcës. 10. Punonjësit operativ te IPK-së duhet të kujdesen për ruajtjen dhe mirëmbajtjen e armës së zjarrit në pajtim me aktin nënligjor për kushtet minimale të ruajtjes së armëve të zjarrit dhe municionit. 11. Në drejtim të përdorimit efikas dhe ngritjes së nivelit të sigurisë, Kryeshefi Ekzekutiv i IPK-së organizon inspektimin e armëve të zjarrit dhe municionit të paktën dy (2) herë gjatë vitit.

any person or due to risk of attack or risk of their infectious diseases. Operative employee is also authorized to use a firearm against animals that are seriously ill or injured, when a veterinarian or other person is not able to take the necessary measures. 9. When the legitimate use of weapons is inevitable, Operative employees must show restraint during such use, to minimize damages and injuries as well as to respect and preserve human life. Non-aggressive methods should be applied as much as possible the, before using the firearms. The use of a firearm is the ultimate measure of the level of use of force. 10. PIK Operative employees should take care of maintenance and cleaning their weapons according to sublegal act for minimal maintenance conditions for firearm and ammunition. 11. For the efficient use and rise of level of safety, the Chief Executive shall organize inspections of firearms and munitions at least twice a year.

po zdarvlje i bezbednost bilo kog lica ili zbog opasnosti od napada ili opasnosti od njihove zarazne bolesti. Operativni zaposlenik je isto tako ovlašćen da upotrebi vatreno oružje protiv životinja koje su ozbiljno bolesne i povređene kada veterinar ili neko drugo lice nije u stanju da preduzme potrebne mere. 9. Kada je upotreba vatrenog oružja neizbežna, Operativni zaposlenik PIK-a treba da bude strpljiv tokom upotrebe oružja, da minimizira štete i povrede, kao i da poštuje i sačuva ljudski život. Što je moguće više treba da primenjuju ne agresivne metode, pre nego što se pređe na upotrebu vatrenog oružja. Upotreba vatrenog oružja je poslednja mera nivoa upotrebe sile. 10. Operativni zaposlenik PIK-a staraju se o čuvanju i održavanju vatrenog oružja u skladu sa pod zakonskim aktima za minimalne uslove čuvanja vatenog oružija i municije. 11. U pogledu efikasnog korišćenja i podizanja nivo sigurnosti, Izvršni Načelnik PIK-a organizuje inspekcije vatrenog naoružanja i municije najmanje dva (2) puta godišnje.

15

Neni 11

Procedura e përdorimit të armës zyrtare

1. Gjatë hapjes së zjarrit duhet të respektohet procedura e paraparë me Ligjin për Policinë dhe këtë Udhëzim Administrativ. 2. Kur përdoret arma e zjarrit kundër ndonjë personi tjetër, punonjësi operativ i IPK-së duhet të gjuajë për ndalje të menjëhershme të kërcënimit. Është përgjegjësi e punonjësit operativ te IPK-se të rivlerësojë nivelin e kërcënimit pas çdo shkrepjeje/gjuajtjeje nga ana e tij. 3. Punonjësit operativë te IPK-se duhet të përdorin armën e zjarrit në pajtim me Ligjin për Policinë dhe me këtë Udhëzim Administrativ, dhe në atë nivel që është i nevojshëm për të mposhtur kërcënimin me dhunë drejtuar punonjësit operativ te IPK-se apo ndonjë qytetari tjetër. Çdo punonjës operativ te IPK-se duhet në tërësi të njoh dhe të zbatoj këto procedura dhe legjislacionin përkatës. 4. Punonjësit operativ te IPK-se duhet të trajnohen dhe certifikohen për përdorimin e armës së zjarrit dhe përdorimin e

Article 11

Procedure for use of official weapon

1. While opening fire, procedures set in the Law on Police and this administrative instruction shall be respected. 2. When the firearm is used against another person, the PIK Operative employee must shoot to stop the immediate threat. It is the responsibility of Operative employee to reassess the threat level after each firing /shooting from their side. 3. Operative employees should use the firearm in accordance to the Law on Police and this Administrative Instruction and at the level that is needed to defeat the threat of violence t o w a r d s the Operative employee or any other citizen. Each Operative employee should be fully acquainted with these procedures and regulations and enforce them. 4. Operative employees should be trained and certified to use firearms and i t s necessary u s a g e , to defeat the resistance

Član 11

Procedura korišćenja službenog naoružanja

1. Tokom otvaranja vatre treba da se poštuje predviđena procedura u skladu sa Zakonom o policiji i ovim administrativnim uputstvom. 2. Kada se upotrebi vatreno oružje protiv nekog drugog lica, Operativni zaposlenik PIK-a, puca radi hitnog zaustavljenja pretnje. Odgovornost je Operativnog zaposlenika da proceni nivo pretnje nakon svakog pucnja sa njegove strane. 3. Operativni zaposlenik treba da upotrebi vatreno oružje u skladu sa Zakonom o policiji i sa ovim administrativnim upustvom, i to na tokvom nivou koji je potreban radi savlađivanja nasilničke pretnje koja je upučena–o p e r a t i v n o m z a p o s l e n i k u P IK - a ili nekom drugom građaninu. Svaki Operativni zaposlenik PIK-a treba da bude upoznat sa ovim procedurama i normativnim aktima i da iste sprovodi. 4. Operativni zaposlenik PIK-a treba da se obući i sertifikuje za upotrebu vatrenog oružja i za njegovu neophodnu upotrebu,

16

domosdoshëm të saj, për të mposhtur rezistencën e të dyshuarit ndaj punonjësit operativ te IPK-se apo qytetarëve. Ricertifikimi për armë zjarri parashihet të kryhet për punonjësit operativ te IPK-së, minimum një (1) herë gjatë vitit. 5. Përdorimi i armës së zjarrit në operacione të veçanta duhet të autorizohet me urdhër të mbikëqyrësit. 6. Punonjësi operativ i IPK-së përdorë armën e zjarrit me paralajmërim dhe pa paralajmërim. 7. Gjuajtjet në ajër me armë zjarri me qëllim të paralajmërimit janë të ndaluara me të gjitha llojet e municionit. 8. Para se të përdorë armën e zjarrit, punonjësi operativ i IPK-së jep vërejtje gojore, prezanton veten si punonjës operativ i IPK-së duke urdhëruar personin që të ndalet, por edhe duke e paralajmëruar me ndonjë shenjë apo me anë të ndriçimit se do të shtie nëse ai/ajo nuk ndalet. 9. Paralajmërimi verbal apo vizual duhet të përsëritet aq herë sa të jetë e domosdoshme dhe për të siguruar të kuptuarit apo pajtueshmërinë e duhur. 10. Si masë e veçantë në rrethana urgjente,

of the suspect against Operative employees or citizens. Recertification for fire weapon should be done for Operative employees of PIK minimum once (1) a year. 5. The use of a firearm in special operations must be authorized with the order of the supervisor. 6. PIK Operative employee uses a firearm with and without warning. 7. Shooting in the air for the purpose of warning are prohibited with all kinds of ammunition. 8. Before using a firearm, the PIK Operative employee gives verbal warnings, introduces himself as an Operative employee of the PIK, ordering the person to stop, but also warn ing wi th any sign or light that he/she will shoot if he / she does not stop. 9. Verbal or visual warning should be repeated as many times is necessary to ensure proper understanding or compliance. 10. As an exceptional measure in

radi savlađivanja otpora osumnj i čenog prema operativnom zaposleniku PIK-a ili građanima. Resertifikacija za vatreno oružije za operativne zaposlenika PIK-a se predviđa minimum jednom (1) godišnje. 5. Upotreba vatrenog oružja u posebnim operacijama treba biti odobrena naredbom predpostavljenog. 6. Operativni zaposlenik PIK-a upotrebljava vatreno oružje uz upozorenje i bez upozorenja. 7. Pucanje u vazduh vatrenim naoružanjem u cilju upozorenja je zabranjen svim vestama municije. 8. Pre upotrebe vatrenog oružja, Operativni zaposlenik PIK-a daje usmeno upozorenje, psedstvlja sebe kao operativnog zaposlenika PIK-a, naređujući licu da stane, ali i upozoravajući ga nekim zankom ili svetlom da će pucati ako se on/ona ne zaustavi. 9. Usmeno ili vizualno upozorenje treba da se ponovi onoliko puta koliko je neohodno da se obezbedi razumevanje ili potrebna usklađenost. 10. Kao posebna mera u hitnim slučajevima

17

punonjësi operativ i IPK-së mund të mos e bëj paralajmërimin në rast se një veprim i tillë e rrezikon atë ose personat tjerë nga një rrezik serioz i pashmangshëm. 11. Punonjësi operativ i IPK-së nuk duhet të hap zjarr në automjetin në lëvizje derisa ai është nën ndjekje e sipër. Punonjësit operativë të IPK-së nuk duhet të hapin zjarr në automjetin në lëvizje, përveç nëse ai përdoret si mjet për të lënduar punonjësit operativ të IPK-së apo personat tjerë, apo veç nëse është e domosdoshme për parandalimin e lëndimeve të rënda apo vdekjes nga të shtënat e mundshme me armë nga automjeti, i cili lëviz në drejtim të punonjësve operativë të IPK-së apo personave të tjerë.

Neni 12 Afrimi i ndihmës mjekësore

Punonjësi operativ i IPK-së që ka përdorur forcën gjatë detyrës zyrtare, duke i shkaktuar lëndime personit ndaj të cilit është përdorë forca, ka obligim t’i afrojë atij ndihmën e parë mjekësore në vendngjarje dhe më pastaj të sigurohet se merr ndihmën nga institucioni përkatës shëndetësor.

emergency circumstances, PIK Operative employee may not make a warning in case that such action, risks the Operative employee or other people from an imminent serious danger. 11. PIK Operative employee should not open fire on vehicle in motion while the chase is in progress. PIK operative employees should not open fire on vehicle in motion unless the vehicle is used as a tool to hurt the Operative employee or other persons, or unless it is necessary to prevent serious injuries or death by possible shootings from the vehicle which moves towards the Operative employee or other persons.

Article 12 Providing medical assistance

PIK Operative employee who has used physical force during the official duty, and causes i n j u r i e s to the person against whom the force was used, has an obligation to provide medical first aid on the spot and then make sure it gets help from the respective health care institution.

operativni zaposlenik PIK-a može i da ne izvrši upozorenje, u slučaju ako takvo delovanje ugrožava njega ili druga lica od jedne ozbiljne neizbežne opasnosti. 11. Operativni zaposlenik PIK-a, ne treba da otvara vatru na vozilo koje je u pokretu dok je on u toku gonjenja. Operativni zaposlenici PIK-a ne treba da otvaraju vatru na vozilo koja u pokretu, osim ako se vozilo upotrebljava da bi se povredili operativni zaposlenik PIK-a ili druga lica, ili ako je to nephodno za sprečavanje teških povreda ili smrt od mogučih hitaca sa oružjem iz vozila koja se kreče u pravcu operativnog zposlenika PIK-a ili drugih lica.

Član 12 Pružanje medicinske pomoći

Operativni zaposlenik PIK-a koji je koristio silu tokom službene dužnosti , izazivajući povrede licu protiv koga je korišc ena sila , ima obavezu da mu pruži prvu medicinsku pomoć na licu mesta , a zatim da se osigura da primi pomoć od relevantne zdravstvene institucije .

18

KAPITULLI IV

PROCEDURAT E RAPORTIMIT TË PËRDORIMIT TË FORCËS

Neni 13

Raporti i përdorimit të forcës 1. Punonjësi operativ i IPK-së që gjatë detyrës zyrtare përdorë forcën, ka për obligim të raportojë atë menjëherë tek mbikëqyrësi i parë në hierarkinë organizative të IPK-së. 2. Raportimi i përdorimit të forcës nga punonjësi operativ i IPK-së bëhet në formularin standard të përdorimit të forcës. 3. Raporti mbi përdorimin e forcës duhet të plotësohet menjëherë pas ndodhjes së incidentit. 4. Kryeshefi Ekzekutiv i IPK-së formon komisione të veçanta për shqyrtimin e të gjitha rasteve të përdorimit të forcës. 5. Komisioni në përbërje prej tre anëtarëve, udhëhiqet nga një drejtor departamenti në cilësi të kryesuesit dhe dy udhëheqësve të divizioneve në cilësi të anëtarëve të komisionit. Anëtarët e komisionit duhet të jenë njohës të mirë të fushave të menaxhimit policor, të kenë të

CHAPTER IV

PROCEDURS OF RAPORTING THE USE OF FORCE

Article 13

Reporting the use of force 1. PIK Operative employee, who during official duty uses force is obliged to report the use of force immediately to the first supervisor in the organizational structure of PIK. 2. Report of use of force by the PIK Operative employee is done in the s tandard form for the use of force. 3. Report on the use of force should be completed immediately after the occurrence of the incident. 4. The PIK Chief Executive establishes a board for review of all cases of the use of force. 5. The Bord consisting of three members is led by one of directors of departments as the chairman of the board and two heads of divisions as members of committee. Members of Board should be very familiar with the fields of police management, should have clean background in

POGLAVLJE IV

PROCEDURE IZVEŠTAVANJA O UPOTREBI SILE

Član 13

Izveštaj o primeni sile 1. Operativni zaposlenik PIK-a koji tokom službene dužnosti upotrebi službeno oružje, obavezan je da odmah izvesti svog prvog predpostavljenog po organizacionoj strukturu PIK-a, o upotrebi službenog oružja. 2. Izveštaj o primeni sile od strane zaposlenika PIK-a vrši se na standardnom formularu o primeni sile. 3. Izveštaj o primeni naoružanja treba da se popuni odman nakon incidenta. 4. Izvršni načelnik PIK-a fromira posebnu komisiju za procenu svih slučajeva o primeni sile. 5. Komisija se sastoji od tri člana, rukovodi se od strane jednog od direktora departmana, u svojstvu predsednika i dva rukovodioca diviziona u svojstvu članova komisije . Članovi komisije moraju biti dobri poznavoci u oblasti policijskog menadžmenta, da imaju čistu prošlost u

19

kaluar të pastër në organizatë dhe në asnjë mënyrë nuk duhet të jenë të lidhur me incidentet që duhet shqyrtuar. 6. Komisioni përcakton arsyeshmërinë e përdorimit të forcës në pajtim me Ligjin për Policinë dhe këtë Udhëzimi Administrativ. Komisioni jep rekomandimet në formë të shkruar, jo më vonë se 15 ditë pas pranimit të rastit për shqyrtim. Rekomandimet e komisionit janë obligative për ndërmarrjen e hapave të mëtutjeshëm në pajtim me legjislacionin përkatës ne fuqi.

KAPITULLI V DISPOZITA PËRFUNDIMTARE

Neni 14

Zbatueshmëria Ky Udhëzim Administrativ zbatohet nga punonjësit operativ te IPK-së.

Neni 15 Shfuqizimi

Me këtë Udhëzim Administrativ shfuqizohet Udhëzimi Administrativ Nr. 04/2011-MPB për Llojet e Armatimit dhe Mjeteve Tjera të Përdorimit të Forcës nga IPK-ja.

organization and in no circumstances should be connected with the incidents that are being reviewed. 6. The Board determines the reasonableness of use of force in accordance with the Police Law and this Administrative Instruction. The Board issues recommendations in written form not later than 15 days after they receive the case for review. The Recommendations of the Board are mandatory for taking future steps in accordance with legislation in force.

CHAPTER V FINAL PROVISIONS

Article 14

Implementation This Administrative Instruction is implemented by the PIK operative staff members.

Article 15 Repeal

This Administrative Instruction repeals the Administrative Instruction No.04/2011 MIA, for Types of Weapons and Other Means for the use of force by the PIK.

organizaciji i ni na koji način ne treba da su povezani sa incidentima koji su se ispituju. 6. Komisija utvrđuje opravdanost upotrebe sile u skladu sa Zakonom o Policiji i sa ovim Administrativnim Uputstvom. Komisija daje preporuke u pisanoj formi najkasnije 15 dana od dana prijema predmeta za razmatranje . Preporuke Komisije su obavezujuće radi preuzimanja daljih koraka u skladu sa zakonskim normama na snazi.

POGLAVLJE V ZAVRŠNE ODREDBE

Član 14

Primenljivost Ovo Administrativno Uputstvo sprovodi se od strane opertivnih zaposlenika PIK-a.

Član 15 Ukidanje

S ovim Administrativnim Uputstvom ukida se Administrativno Uputstvo br. 04/2011-MUP-a za Vrste Naoružanja i Drugih Sredstava upotrebe sile od strane PIK-a.