17
TUVALET EĞİTİMİ 0-36 Ay Çocuğunun deri temizliği 0-36 çocuğunda banyo temizliği

Tuvalet eği̇ti̇mi̇

Embed Size (px)

Citation preview

TUVALET EĞİTİMİ• 0-36 Ay Çocuğunun deri temizliği• 0-36 çocuğunda banyo temizliği

Çocuğun TemizliğiBeden ve ruh sağlığı açısından sağlıklı bir çocuk istiyorsak, çocuğun temizliğine önemvermemiz gerekir.Beden Sağlığı YönündenTemizlik hastalıklardan korunmanın ilk koşuludur. Bu sebeple temiz tutulan bir çocukkolay kolay hasta olmaz. Banyo bir egzersizdir. Temiz tutulan çocuğun derisi de temizdir.Deri solunumu kolay olur, ter ve yağ bezleri vücuttaki zararlı maddeleri dışarı atarlar.Böylece beden sağlığı da korunmuş olur.Ruh Sağlığı YönündenTemiz çocuğu herkes sever. Temiz vücut ruhsal yönden de arı durumdadır. ”Temizlikruhun aynasıdır “sözü de bunu anlatmaktadır.Temiz tutulan bir çocuk, aynı zamanda iyi bir alışkanlık alıyor demektir. Çocuğunaldığı bu alışkanlık, hayatının sonuna kadar devam eder ve onun beden ve ruhsal yönden desağlıklı olmasını sağlar.

Deri Temizliği ve BanyoBanyolar bebeğin gelişmesi, iştahının artması, uykusunun düzelmesi gibiyararlarından dolayı temizlenme amacından daha da önemlidir.Bebeğin ilk banyosu ancak göbek düştükten sonra, göbek yarası iyileşinceyapılmalıdır. Bebeğin vücudunu deri enfeksiyonlarından ve pişikten korumak için yumuşakbir bez, sabunlu suda ıslatılır ve bebeğin vücudu bu bezle silinir. Silme sırasında cildi tahrişetmemeye ve sabun kalıntısı bırakmamaya özen gösterilmelidir.Genel olarak, banyo günde bir defa yapılır. Eğer hava çok sıcaksa, ikinci bir banyorahatlıkla yaptırılabilir. Ortalama banyo süresi 5 dakika olmalı, 5–10 dakikayı geçmemelidir.Hasta çocuklara banyo yaptırılmaz. Örneğin egzamalı çocukta su ve sabun hastalığı azdırır.Günlük program yapılırken, bebeğin banyo saati saptanmalıdır. Banyo saati her günaynı saatte yapılmalıdır. Bebeğin banyosu mutlaka beslenmeden önce yaptırılmalıdır.Böylece bebeğin kusması ve kusmuğunun akciğerlere kaçması engellenmiş olur

Bebeğin Banyosu için Gerekli Olan Malzemeler•Bebeğin sığacağı bir kap ya da küvet, bebeğin üzerine yatırılacağı ağ veya file•Yıkama suyunun depolandığı bir kova• Suyu dökmek için bir kap•Havlu (bebeği kavrayabilecek büyüklükte)• Yumuşak bir lif• Bebek şampuanı• Bebek sabunu• Temiz giysiler

Bebeğe Banyo Yaptırırken Dikkat Edilecek Hususlar Şunlardır: Banyo suyunun sıcaklığı dirsek veya banyo termometresiyle ölçülür. Banyosuyunun sıcaklığı 36-37 derece olmalıdır. Bu, dirseği yakmayan sıcaklıktır. Banyo yapılan odanın sıcaklığı ise 22-25 derece olmalıdır. Bebeği korkutmamak için önce bebeğin ayakları, daha sonra da vücudu küvetiniçine sokulur. Böylece bebek suya alıştırılmış olur. Daha sonra bebek filenin üzerine yatırılır ve yumuşak bir lifle vücudusabunlanır (Anne sol eliyle bebeği tutar, sağ eliyle suyu döker).Su dökerekdurulandıktan sonra saçları ıslatılarak başı şampuanlanır. Ancak başını geriyeatarak, yüzüne su dökmemeye çalışılmalıdır. Çünkü bebeklerin çoğu, bundanhoşlanmaz. Hoşlarına gitmeyen bu kadar küçük bir şey yüzünden banyodannefret eder ve korkarlar. Bebek yatırılır ve kurulanır (kurulama işinde öncelikle koltuk altları, kasıklar,ense ve makat iyice kurulanmalıdır) Bebeğe banyo yaptırırken, kurularken ve giydirirken onunla süreklikonuşulmalıdır. Ayrıca sözsüz, sakin bir müzik dinletmenin banyo saatini dahazevkli, sakinleştirici ve haz verici bir yaşantıya dönüştürecektir. Yıkanan bebek büyük bir havluya sarılarak kurulanır, giydirilir, karnı doyurulur. Bebek banyodan sonra iyi korunmalıdır.

Yüz TemizliğiGünlük temizlik, banyo hariç günde 1-2 defa yapılır. Yüz, mermer şahiden yapılmışbir bezle silinir. Bunun için bez yumuşak bir sabunla sabunlanır.Bebeğin gözleri çapaklandığında steril bir gazlı bezi, kaynatılıp ısıtılmış su ileıslatarak içten dışa doğru bastırmadan silinmelidir. Her defasında başka bir gazlı bezkullanılmalı ve silerken geriye dönülmemelidir.Bebeğin kulağına, su kaçmaması için korumaya gerek yoktur. Aksine dış kulakyolunda biriken kirleri atabilmesi için ıslanması gerekir. Kulakların dış kısmı, ince birtülbent ıslatılarak silinir. Sık yıkanan bebeklerde kirler de akacağı için kulak kiri pekgörülmez.Burnu tıkanmadığı takdirde hiçbir şey yapmaya gerek yoktur. Ancak burun atığı,görünür duruma geldiğinde bir temizleme çubuğu ile hafifçe alınabilir. Bebeğin kulağına,kesinlikle temizleme çubuğu sokulmamalıdır.Bebeğin ağzında pamukçuk oluşmaması içinmeme başı, biberon ve emziğin temizliğine dikkat edilmelidir. Pamukçuk oluşursa bebekderhal doktora götürülmelidir.Pamukçuk: Bazı mantarların, ağız içinde oluşturduğu bir enfeksiyondur. Bazenemmeyi ya da yemek yemeği engelleyecek kadar acı verebilir.

El TemizliğiBebeğin tırnakları uyurken kesilmelidir. Çünkü uyurken bebeğin tırnakları daha rahatkesilir. Tırnaklar haftada 1-2 defa banyodan önce kesilmelidir. Tırnakların altında mikroplarkolayca ürer ve bebeğe zarar verirler. Bebeğin tırnakları çok yumuşaktır ancak uzadığındakendisine zarar verebilir. Bu yüzden bir bebek tırnak makasıyla, uzadıkça kesilmelidir. Eltırnakları, yarım ay şeklinde kesilmelidir. Bebeğin tırnakları kesildikten sonra silinmelidir.İlk haftalarda bebeğe eldiven giydirilebilir. Çünkü bebekler, tırnakları ile yüzünü gözünüyırtabilirler. Fakat bebeğin çevresindeki şeyleri, dokunarak hissetmesi için uzun süre eldivengiydirilmemelidir.Çevredeki insanlar bebeği severken genelde bebeğin ellerine dokunurlar. Mikroplardaen kolay bu yolla bulaşır. Çünkü bebek sık sık elleriyle gözlerini ovuşturur ve parmaklarınıağzına sokar. Bu yüzden her gün yeni bir bezle bebeğin elleri sabunlanıp durulanmalıdır.Eller açılarak kıvrımları ve parmak araları dikkatle temizlenmelidir. Sokakta ve acildurumlarda ıslak mendilleri kullanmak gerekir.

Ayak TemizliğiTemiz bir pamukla ayak parmak araları iyice temizlenmeli ve bebek losyonu ilenemlendirilmelidir. Bebeğin ayak tırnakları, düz hat şeklinde kesilmelidir. Ayak tırnaklarıyarım ay şeklinde kesilirse batık tırnaklar meydana gelebilir. Bebeğin tırnakları kesildiktensonra silinmelidir. Ayakkabı SeçimiEv ayakkabısı olarak hafif, deriden yapılmış sandaletler seçilmelidir. İki yaşındaki birçocuğun yürümeyi öğrenmesi henüz tamamlanmamıştır. Ayağa uymayan bir ayakkabı,çocuğun henüz yumuşak olan ayak kemiklerini, sonradan düzeltilemeyecek şekilde bozar.İlk yürüme ayakkabısının derisi biraz sert olmalı. Topuğu desteklemeli ve tabanı esnekolmalıdır. Ayak bileğinin hareketini engelleyen ve yürümeyi güçleştiren ayakkabı vebotlardan uzak durulmalıdır. Büyük ayakkabılar, yürümeyi zorlaştıracağı için seçilenayakkabı, ayağa tam gelmelidir. Çocuğa ayakkabı alınırken ayak uzunluğu satıcı tarafındanölçülmelidir. Baş parmak ile ayakkabının burnu arasında 0.5-1.25 cm genişlikte olmalıdır.Ayakkabının burnu dar olmamalı, bebeğin parmaklarının sığabileceği genişlikte olmalıdır.

Saç TemizliğiYeni doğan bebeğin saçları genellikle azdır. Olan saçları da dökülür, yerine yeni saçlarçıkar. Her banyoda yıkanır ve taranır. Bazı çocukların saçlarında, Konak ve kepek dediğimizpullanmalar oluşur. Bunu önlemek için saça banyo öncesi zeytinyağı sürüp fırçalamak iyigelir. Doktor önerisine göre, ilaç ve çeşitli şampuanlar kullanılabilir. Günlük temizlik, saçdiplerini temiz ve konaksız tutar.. Ağız-Diş TemizliğiDişlerin gelişmesi doğum öncesinde başlar. Olgunlaşmasını tamamlamış dişler,doğumdan sonra, belirli bir sıra diş etlerini delerek çıkar. Dişlerin çıkması sırasında bazıçocuklarda birkaç gün kuru öksürük, uyku bozukluğu, huzursuzluk ve hafif ateş görülebilir.Diş çıkarma zamanında bireysel farklılıklar görülür.Bebek 6-8 aylıkken, (İlk dişleri ağzındagörülmeye başladığında) temizleme işlemi başlamalıdır.Sabah kahvaltı sonrası ve akşam yatmadan önce, dişleri (en azından çiğnemeyüzeylerini) temiz bir tülbentle ya da gazlı bezi ıslatarak silmek, temizlemek yerinde olur.Diş fırçası kullanımına ise çocuğun arka dişlerinin çıkmasından sonra (ortalama 2-2,5yaşında) başlanması uygundur.

Çocuk için İdeal Diş Fırçası ve Macunu Nasıl Olmalıdır?Çocuğun ağız büyüklüğüne uygun, yumuşak ve naylon kıllardan üretilmiş diş fırçalarıkullanılmalıdır. Sert fırçalar dişleri aşındıracağı için kullanımı uygun değildir. Eskimiş birsüpürgeyle süpürme işlemi nasıl yapılmazsa, eski bir fırçayla da dişler fırçalanmaz. Fırçakılları aşınır aşınmaz (ortalama 6 ay) mutlaka değiştirilmelidir. Bebeklik döneminde ve 2yaşına kadar olan çocuklarda diş macunu kullanımı önerilmez. Diş macunu kullanımına 2yaşından sonra başlanmalıdır. Sabah kahvaltı sonrası ve gece yatmadan önce, sadece üçerdakikalık etkili fırçalama işlemi yeterlidir. Pek çok iyi alışkanlık gibi, diş fırçalamaalışkanlığı da çocukluk döneminde kazanılır.

Tuvalet EğitimiTuvalet AlışkanlığıTuvalet ve temizlik alışkanlığı insanın sağlıklı yaşamında son derece önemli rol oynar.Bu alışkanlıkların olumlu bir biçimde kazanılması da çocuğun ilk temizlik gereksinimlerinikarşılamasında aldığı izlenimlerle ilgilidir.54Yine bu alışkanlığın kazanılmasında olgunlaşmanın rolü büyüktür. Normal bir çocukikinci yaşa doğru böbreklerini kontrol etmeyi yani kaslarını kontrol etmeyi öğrenebilir.Eğer çocuk 20 aylık olduysa tuvalet eğitimine başlamak için yeterli olgunluğaulaştığını düşünebiliriz. Buna rağmen bazı çocuklar, bu olgunluğa 18. ayda, bazıları da 24.ayda ulaşabilirler.Bu eğitim süresince, çocuğa baskı yapılmamalıdır. Sevecen bir tutum ve düzen içindeyürütülen bir kararlılıkla alışkanlığın yerleşmesi sağlanabilir. Çocuk dışkılama eylemineözendirilmelidir. Erken aylarda, ayıplayıcı sert bir tutum içinde ele alınan tuvalet eğitiminin,çocuğun kişilik yapısını olumsuz etkilediği bilinmektedir.

Çocuğun Tuvalet Eğitimine Hazır Olduğunu Gösteren Bazı İşaretler Uykudan kuru kalkabiliyor ve gün içinde 2 saat kuru kalabiliyorsa, Büyükler gibi tuvalete gitme isteğini belirtiyorsa, Altını ıslattığında utanıyorsa, Islak, kuru, lazımlık vs. gibi tek sözcüklük ifadeler kullanabiliyorsaçocuk, tuvalet eğitimine hazır demektir

Çocuğun Altını Islatmasının sebepleriÇocukların 4–5 yaşına kadar, gece altını ıslatmaları normaldir. Bundan sonra da geceişemeleri sürerse nedenini araştırmak gerekir. Bir doktora başvurarak doğuştan bozukluk yada idrar yollarında iltihap gibi bir hastalık olup olmadığı araştırılmalıdır. Eğer araştırmasonucu, herhangi bir hastalık bulunmazsa, şunlar çocuğun altını ıslatma nedeni olabilir:Tuvalet eğitiminde hatalı tutumlar, altını ıslatma nedeni olabilir. Özellikle, tuvaleteğitimine erken başlanması ve çocuğun bu işteki başarısızlığa takılıp kalması rol oynar.Çocuğun idrar kaçırmasına aşırı tepki gösterilmesi de başarısızlık korkusuyla gecealtını ıslatmaya neden olabilir.Aşırı disiplin altındaki ve sıkıntılı çocuklarda idrar kesesi kasılır ve tutabileceği idrarmiktarı azalır. Bu da idrar kaçırmayı kolaylaştırır.Yeni bir kardeşin doğması, çocuğun ilgiyi tekrar üzerine toplayabilmek için kardeşineözenerek, altını ıslatmasına neden olur.Bir süre hastahanede kalma, anneden ayrılma, yuva veya okuldaki stresler de gecealtını ıslatma nedenlerindendir.

Tuvalet Eğitiminde;

Çocuk, tuvalete doğru yaklaşma davranışından, tuvalete girişine kadarbütün olumlu davranışlarda adım adım ödüllendirilmelidir. Tuvalet eğitimi süresince çok sabırlı ve sakin olmalıdır. Çocuk, idrar vegaitasını yaptığı zaman bunun pis kokulu bir şey olduğununhoşnutsuzluğu ona hissettirilmemeli, azarlanmamalıdır. Bunun fizyolojikbir olay olduğu çocuğa hissettirilmelidir. Çocuk tuvaletini yaptıktan sonra duyulan memnuniyet söylenmeli vealkışlanmalıdır. Çocuğun tuvalete gittiği ve tuvalet eğitimini kazandığı;çocuğun yanında aile bireylerine anlatılarak, çocuk övülmelidir. Çocuğun, özellikle uyku saatinden hemen önce ve dinlenme saatindetuvalete gitmesi ve bu davranışı, belirli sıklıklarla tekrarlamasısağlanmalıdır.

Peri-Anal Bölge Temizliği:

Lokal temizliğin en önemli kısmını teşkil eder. Kız ve erkek çocuklarında ayrı önemivardır.Kızlarda dış üretim organları, ilk aylarda henüz gelişmediğinden, açık durumdadır.Temizlik yapılırken daima önden arkaya, yani makata doğru silinmelidir. Burasının kaka ilekirlenmemesine dikkat edilmelidir. Zira kakadan bulaşan mikroplar, buradan idrar yollarınagirer ve iltihaplanmalara neden olur. Bebeğin pişik olmaması için sık aralıklarla bezi kontroledilmelidir. Mümkünse hazır bez kullanılmalıdır. Eğer kumaş bez kullanılıyorsa mutlakakaynatılmalı, iyice durulanmalı, açık havada havalandırılmalı ve ütülenmelidir. Silme beziolarak pamuk ve ıslak mendiller kullanılabilir. Eğer ıslak mendil kullanılıyorsa alkolsüzolmasına dikkat edilmelidir. Bebek kakasını yaptığında, mümkünse yıkanmalı ve iyicekurulanmalıdır. Yıkamak mümkün değilse defalarca silinmelidir.Erkek çocuklarda da bu bölgenin temizliği önemlidir. Erkek üretim organı doğumdabir deri ile kaplıdır. Buna sünnet derisi denir. Bazen sünnet derisinin iç kısmı doğuştandardır. Bebek idrarını güçlükle yapar ve hatta uç kısım idrarla şişer, kızarır. Böyledurumlarda, çocuğun yaşına bakılmaksızın sünnet yapılır. Bacak aralarında pişikler de çokgörülen durumdur. Buna, idrar, kaka, bezlerdeki sabun artıkları ve deterjanlar neden olur.Islak bezler, çocuğun üzerinde uzun süre kalırsa bazı mikroplar, idrardaki üre denilenmaddeden amonyak yaparlar. Pişiklere bu amonyak neden olmaktadır. Bezler vaktindenönce değiştirilir, sabunla yıkanıp iyice durulanırsa pişik görülmez. Pişiklerde kortizonmerhemler yararlı olur.

Video.mp4

• Ad: Esra

• Soyad:KARAHAN

• Sınıf:11-F

• No:683