TuÇn 4 - VLOS · Web view- B íc ®Çu nhËn biÕt ® îc thÝ nghiÖm m« h×nh vµ chØ ra ® îc sù t ¬ng tù gi÷a thÝ nghiÖm m« h×nh vµ hiÖn t îng cÇn gi i thÝch

Trêng THCS Hoµng Kim Gi¸o ¸n vËt lý 8

TuÇn 1S: G:

Chương I: CƠ HỌCTiết 1

Bµi 1: CHUYỂN ĐỘNG CƠ HỌCI/ môc tiªu :

Kiến thức:- Biết được vật chuyển động hay đứng yên so với vật mốc.- Biết được tính tương đối của chuyển động và đứng yên.- Biết được các dạng của CĐ: CĐ thẳng, CĐ cong, CĐ tròn.

Kỹ năng :- Nêu được ví dụ về: CĐ cơ học, tính tương đối của CĐ và đứng yên, những

ví dụ về các dạng CĐ: thẳng, cong, tròn. Thái độ: Rèn tính độc lập, tính tập thể, tinh thần hợp tác trong học tập.

II/ chuÈn bÞ: GV: Giáo án, sgk, sbt, bảng phụ phóng to H1.1; 1.2. HS : Đọc trước bài mới.

III/ Ph ¬ng ph¸p: ThuyÕt tr×nh, vÊn ®¸p, ho¹t ®éng nhãm

IV/ Çc b íc lªn líp: A.æn ®Þnh tæ chøc : 8A: 8B:B. Ki ể m tra bài c ũ : (KÕt hîp trong bµi)C. Bài m ớ i:

Hoạt động 1: Giới thiệu chương trình Vật lý 8 - Tổ chức tình huống học tập

Chương trình Vật lí 8 gồm có 2 chương: Cơ học, nhiệt học. GV yªu cầu 1 HS đọc to 10 nội dung cơ bản của chương I (sgk – 3).

Tổ chức tình huống: GV yêu cầu HS tự đọc câu hỏi phần mở bài và dự kiến câu trả lời.

ĐVĐ: Trong cuộc sống ta thường nói 1 vật đang CĐ hoặc đang đứng yên. Vậy căn cứ vào đâu để nói vật đó chuyển động hay đứng yên Phần I.

Hoạt động của gi¸o viªn và học sinh Néi dung kiÕn thøc

Hoạt động 2: Làm thế nào để biết một vật CĐ hay đứng yêna) GV: Y/c HS nghiên cứu và thảo luận nhóm (bàn) trả lời C1. Sau đó gọi HS trả lời C1 – HS khác nhận xét. GV: Y/c HS đọc phần thông tin trong sgk-4.? : Để nhận biết 1 vật CĐ hay đứng yên người ta căn cứ vào đâu?

I/ Làm thế nào để biết một vật chuyển động hay đứng yên?C1: Dựa vào vị trí của ô tô (thuyền, đám mây …) so với người quan sát hoặc một vật đứng yên nào đó có thay đổi hay không.

Gi¸o viªn: NguyÔn V¨n Chung-1-


HS: Căn cứ vào vị trí của vật đó so với vật khác được chọn làm mốc.? : Những vật như thế nào có thể chọn làm mốc?HS: Có thể chọn bất kì. Thường chọn TĐ và những vật gắn với TĐ.? : Khi nào 1 vật được coi là chuyển động? Khi nào ta bảo vật đó đứng yên?HS: trả lời như sgk – 4GV: Giới thiệu chuyển động của vật khi đó gọi là chuyển động cơ học (gọi tắt là CĐ cơ học).GV(chốt): Như vậy muốn xét xem một vật có chuyển động hay không ta phải xét xem vị trí của nó có thay đổi so với vật mốc hay không.b) GV: Y/c HS nghiên cứu và trả lời C2. Sau đó gọi HS lấy ví dụ. HS khác nhận xét bổ sung (nếu cần). GV kết luận ví dụ đúng.

c) GV: Y/c HS suy nghĩ trả lời C3. Sau đó gọi HS lấy ví dụ. HS khác nhận xét bổ sung (nếu cần). GV kết luận câu trả lời đúng.

? : Một người đang ngồi trên xe ô tô rời bến, hãy cho biết người đó chuyển động hay đứng yên?HS: có thể có hai ý kiến: đứng yên, chuyển động.? (c/ý): Có khi nào một vật vừa CĐ so với vật này, vừa đứng yên so với vật khác hay không? phần IIHoạt động 3: Tìm hiểu tính tương đối của chuyển động và đứng yêna) GV: Y/c HS quan sát H1.2, đọc thông tin đầu mục II. Thảo luận nhóm trả lời C4, C5. Sau đó GV gọi đại diện nhóm trả lời lần lượt từng câu yêu cầu trong mỗi trường hợp chỉ rõ vật mốc, gọi nhóm khác nhận xét rồi kết luận.

GV: Y/c HS từ hai câu trả lời C4, C5 suy nghĩ trả

* Khi vị trí của vật so với vật mốc thay đổi theo thời gian thì vật chuyển động so với vật mốc.

C2: + Ô tô CĐ so với cây cối ven đường.+ Đầu kim đồng hồ CĐ so với chữ số trên đồng hồ. …C3: - Một vật được coi là đứng yên khi vật không thay đổi vị trí đối với một vật khác được chọn làm mốc. VD: một người ngồi cạnh 1 cột điện thì người đó là đứng yên so với cái cột điện. Cái cột điện là vật mốc.

II/ Tính tương đối của chuyển động và đứng yên:C4: So với nhà ga thì hành khách CĐ. Vì vị trí của hành khách thay đổi so với nhà ga.C5: So với toa tàu thì hành khách đứng yên. Vì vị trí của hành khách không thay đổi so với toa tàu.C6: (1) đối với vật này



lời C6. Sau đó gọi 1 HS đọc to câu trả lời C6.

GV: Gọi 1 số HS trả lời C7. Y/c HS chỉ rõ vật chuyển động so với vật nào, đứng yên so với vật nào.b) GV: Y/c HS tự đọc thông tin sau câu C7 (sgk-5).? : Từ các VD trên rút ra được nhận xét gì về tính CĐ hay đứng yên của vật?HS: CĐ hay đứng yên có tính tương đối.GV: Y/c HS trả lời C8.GV(TB): Trong hệ mặt trời, mặt trời có khối lượng rất lớn so với các hành tinh khác, tâm của hệ mặt trời sát với vị trí của mặt trời. Nếu coi mặt trời đứng yên thì các hành tinh khác CĐ.GV(chốt): Một vật được coi là CĐ hay đứng yên phụ thuộc vào việc chọn vật làm mốc. Vì vậy khi nói một vật CĐ hay đứng yên ta phải chỉ rõ vật CĐ hay đứng yên so với vật nào. Hoạt động 4: Một số chuyển động thường gặpa) GV Y/c HS tự đọc mục III, quan sát H1.3a,b,c.? : Quỹ đạo của CĐ là gì? Quỹ đạo CĐ của vật thường có những dạng nào?

b) GV Y/c HS thảo luận trả lời C9.

(2) đứng yên.C7: Người đi xe đạp. So với cây bên đường thì người đó CĐ nhưng so với xe đạp thì người đó đứng yên.

* Chuyển động hay đứng yên có tính tương đối.C8: Mặt trời thay đổi vị trí so với một điểm mốc gắn với TĐ, vì vậy có thể coi mặt trời CĐ khi lấy mốc là TĐ.

III/ Một số chuyển động thường gặp:* Quỹ đạo của cđ: Đường mà vật cđ vạch ra. Các dạng cđ: cđ thẳng, cđ cong. Ngoài ra cđ tròn là một trường hợp đặc biệt của cđ cong.C9: CĐ thẳng: CĐ của viên phấn khi rơi xuống đất. CĐ cong : CĐ của một vật khi bị ném theo phương ngang. CĐ tròn: CĐ của 1 điểm trên đầu cánh quạt, trên đĩa xe đạp …

D. Cñng cè: a) Y/c HS làm việc cá nhân trả lời C10, C11.GV có thể gợi ý: Chỉ rõ trong H1.4 có những vật nào.Gọi HS trả lời C10

IV. Vận dụng:C10: Vật CĐ đối với Đứng yên đối vớiÔ tô Người đứng bên đường và cột điện Người lái xeNgười lái xe Người đứng bên đường và cột điện Ô tôNgười đứng bên đường Ô tô và người lái xe



đối với từng vật, yêu cầu chỉ rõ vật mốc trong từng trường hợp.

Cột điệnCột điện Ô tô và người lái xe Người đứng bên đường.

C11: Không. Vì có trường hợp saiVD: Khi vật CĐ tròn xung quanh vật mốc.

E. Hướng dẫn về nhà:- Học thuộc bài + ghi nhớ.- Đọc thêm “Có thể em chưa biết”- BTVN: 1.1 đến 1.6 (SBT)

TuÇn S: G:

TiÕt 2Bµi 2: VẬN TỐC

I/ Môc tiªu : Kiến thức:

- Từ ví dụ, so sánh quãng đường CĐ trong 1s của mỗi CĐ để rút ra cách nhận biết sự nhanh, chậm của CĐ đó (gọi là vận tốc).

- Nắm vững công thức tính vận tốc: v = s/t , ý nghĩa của khái niệm vận tốc, đơn vị hợp pháp của vận tốc và cách đổi đơn vị vận tốc.

- Vận dụng công thức tính vận tốc để tính quãng đường và thời gian trong CĐ.

Kỹ năng :- Biết dùng các số liệu trong bảng, biểu để rút ra những nhận xét đúng.

Thái độ: HS có ý thức hợp tác trong học tập. Cẩn thận, chính xác khi tính toán.II/ ChuÈn bÞ:

GV: Giáo án, sgk , sbt, bảng phụ 2.1 và 2.2 HS : Học bài cũ, làm BTVN.

III/ Ph ¬ng ph¸p: ThuyÕt tr×nh, vÊn ®¸p, ho¹t ®éng nhãm

IV/ Çc b íc lªn líp: A. Tæ chøc líp: 8A: 8B:

B. Kiểm tra bài cũ: Câu hỏi: Phát biểu ghi nhớ bài 1? Lấy VD về 1 vật đang CĐ, 1 vật đang đứng yên (chỉ rõ vật mốc)? Tại sao nói CĐ và đứng yên chỉ có tính tương đối, cho VD minh họa? Đáp án: - Ghi nhớ: sgk – 7

- VD: HS tự lấy



- Vì: một vật có thể CĐ đối với vật này nhưng lại đứng yên so với vật khác. Tức là vật CĐ hay đứng yên còn tùy thuộc vào vật được chọn làm mốc. VD: HS tự lấy.C. Bài mới:

Hoạt động 1: Tổ chức tình huống học tập GV: Y/c HS quan sát H 2.1.? Hình 2.1 mô tả điều gì?H: Mô tả 4 vận động viên điền kinh thi chạy ở tư thế xuất phát.? Trong cuộc chạy thi này người chạy như thế nào là người đoạt giải nhất?H: Người chạy nhanh nhất? Dựa vào điều gì để khảng định người nào chạy nhanh nhất?H: Người về đích đầu tiên.? Nếu các vận động viên không chạy đồng thời cùng một lúc thì dựa vào đâu?H: Căn cứ vào thời gian chạy trên cùng một quãng đường.GV(đvđ): Để nhận biết sự nhanh hay chậm của CĐ người ta dựa vào một đại lượng đó là Vận tốc. Vậy vận tốc là gì? đo vận tốc như thế nào? Bài mới.

Hoạt động của giáo viªn và học sinh Néi dung kiÕn thøcHoạt động 2: Tìm hiểu về Vận tốc a) GV y/c HS tự đọc thông tin ở mục I , n/c bảng 2.1, thảo luận nhóm (bàn) trả lời C1, C2.G: Gọi đại diện 1 nhóm trả lời C1, đại diện nhóm khác trả lời C2. Lên bảng điền cột 4, 5 (bảng phụ) và giải thích cách làm trong mỗi trường hợp.H: Trả lời C1 như bên. Giải thích cách điền cột 4, 5: + (4): Ai hết ít thời gian nhất – chạy nhanh nhất. + (5): Lấy quãng đường s chia cho thời gian t.? Dựa vào kết quả cột (4) và (5). Hãy cho biết ngoài cách so sánh thời gian chạy trên cùng một quãng đường còn cách nào khác để kết luận ai chạy nhanh hơn?H: Có thể so sánh quãng đường đi được trong cùng một giây, người nào đi được qđường dài hơn thì đi nhanh hơn.G(giới thiệu): Trong Vật lí để so sánh độ nhanh, chậm của CĐ người ta chọn cách thứ hai thuận tiện hơn tức là so sánh qđường đi được trong 1s. Người ta gọi qđường đi được trong 1s là vận tốc của CĐ.? Vậy vận tốc là gì?

I/ Vận tốc là gì?C1: Cùng chạy quãng đường 60m như nhau, ai mất ít thời gian hơn thì chạy nhanh hơn.

C2: (1) (4) (5)An Ba 6mBình Nhì 6,32mCao Năm 5,45mHùng Nhất 6,67mViệt Bốn 5,71m

* Vận tốc: Là quãng đường đi được trong 1s.



b) GV y/c HS n/c C3 và trả lời C3.G: Gọi từng HS đứng tại chỗ trả lời, HS khác nhận xét, GV kết luận. GV yêu cầu 1 HS đọc to lại C3 sau khi hoàn chỉnh.? : Dựa vào bảng 2.1 cho biết bạn nào chạy với vận tốc lớn nhất? Nhỏ nhất? Giải thích?H: Hùng có v lớn nhất (vì chạy được qđường dài nhất trong một giây). Cao có v nhỏ nhất (vì qđường chạy được trong 1s của Cao ngắn nhất)G(chốt): Như vậy để so sánh độ nhanh chậm của CĐ ta so sánh độ lớn của vận tốc. Độ lớn của vận tốc (vận tốc) được xác định bằng độ dài qđường đi được trong 1 đơn vị thời gian(1s). Hoạt động 3: Lập công thức tính Vận tốcG: Y/c HS tự nghiên cứu mục II.? Vận tốc được tính bằng công thức nào? Kể tên các đại lượng trong công thức?H: như bên? Từ công thức tính v hãy suy ra công thức tính s và t?

Hoạt động 4: Tìm hiểu đơn vị Vận tốcGV y/c HS tự đọc thông tin mục III, nghiên cứu C4. Sau đó gọi 1 HS lên bảng điền C4 vào bảng phụ 2.2? : Có nhận xét gì về đơn vị của vận tốc? Đơn vị hợp pháp của vận tốc?H: Đơn vị của vận tốc phụ thuộc vào đơn vị chiều dài và đơn vị thời gian. Đơn vị hợp pháp là m/s và km/h.G(TB): Với những CĐ có vận tốc lớn người ta còn lấy đơn vị khác như: km/s? : Nêu cách đổi đơn vị vận tốc từ km/h m/s và ngược lại?H: 1km/h = 0,28 m/s

C3: (1) nhanh (2) chậm (3) quãng đường đi được (4) đơn vị

II/ Công thức tính vận tốc:

v. vận tốc s. Quãng đường đi được. t. Thời gian để đi hết qđường đó Suy ra: ; III/ Đơn vị vận tốc:

C4: m m km km cms phút h s sm/s m/ph km/h km/s cm/s

- Đơn vị của vận tốc: m/s và km/h- Đổi đơn vị: 1km/h 0,28 m/s 1m/s = 3,6 km/h



1 m/s =

G(giới thiệu): Để đo vận tốc người ta dùng dụng cụ đo: tốc kế. Quan sát H2.2? Trong thực tế ta thường thấy tốc kế ở đâu? Số chỉ của tốc kế gắn trên các phương tiện cho ta biết gì?H: Cho biết vận tốc CĐ của chúng ở thời điểm ta quan sát.? : Đọc số chỉ của tốc kế ở hình 2.2? Con số đó cho ta biết gì?H: 30km/h. Nghĩa là xe đang chạy với vận tốc 30km/h. Hoạt động 5:Vận dụngG: Yc HS thảo luận theo nhóm bàn làm câu C5.? Muốn so sánh CĐ nào nhanh hơn, chậm hơn ta làm ntn?H: Đưa về cùng một đơn vị rồi so sánh.? Hãy so sánh bằng cách nhanh nhất? Có thể so sánh bằng cách nào khác?H: Có thể so sánh bằng cách đổi từ đơn vị km/h m/s .G(nhấn mạnh): Khi so sánh sự nhanh hay chậm của CĐ (so sánh vận tốc) cần phải đưa về cùng một đơn vị đo rồi mới so sánh.

G: Y/c HS nghiên cứu C6Gọi 1 HS lên bảng giải C6 dưới lớp tự làm vào vở. Yêu cầu tóm tắt bằng cách thay các đại lượng vật lí bằng các kí hiệu. Lưu ý đơn vị của các đại lượng. Khi giải một bài tập Vật lý ta cũng giải tương tự như một bài toán nghĩa là phải dựa vào tóm tắt để tìm mối quan hệ giữa các đại lượng đã

IV/ Vận dụng:C5:

a) Cho biết trong 1h xe ô tô đi được 36km, xe đạp đi được 10,8km. Trong 1s tàu hỏa đi được 10m.

b) Ta có: vô tô = 36 km/h; vxe đạp = 10,8 km/hvtàu = 10m/s = 10. 3,6 km/h = 36 km/h

vô tô = vtàu > vxe đạp

Vậy ô tô và tàu hỏa chuyển động nhanh như nhau, xe đạp CĐ chậm nhất.

C6: Tóm tắt:t = 1,5 h = 5400 ss = 81 km = 8100 m-----------------------v1(km/h) = ?; v2 (m/s) = ?So sánh v1 và v2? Giải:Vận tốc của tàu là:

v1 = v2 tức là 54 km/h = 15



biết và đại lượng cần tìm…..

m/s. ĐS: 54 km/h; 15 m/s

D. Cñng cè:HDHS nghiên cứu C7 và C8. Gọi 3 HS lên bảng giải C7, C8 dưới lớp tự làm vào vở. Yêu cầu tóm tắt bằng cách thay các đại lượng vật lí bằng các kí hiệu. Lưu ý đơn vị của các đại lượng. Khi giải một bài tập Vật lý ta cũng giải tương tự như một bài toán nghĩa là phải dựa vào tóm tắt để tìm mối quan hệ giữa các đại lượng đã biết và đại lượng cần tìm…..Lưu ý: Khi sử dụng công thức v = s/t đơn vị của 3 đại lượng này phải phù hợp. VD: s(m); t(s) thì v(m/s) s(km); t(h) thì v(km/h) và ngược lại

C7: Tóm tắt:t = 40 ph = 2/3hv = 12 km/h-----------------------s = ? (km) Giải:Từ công thức: v = s/t suy ra s = v.tThay số: s = 12 km/h. h = 8 kmVậy quãng đường người xe đạp đi được là 8km. ĐS: 8 kmC8: Tóm tắt:v = 4 km/ht = 30 ph = h---------------------s = ? Giải:Khoảng cách từ nhà đến nơi làm việc là:S = v.t = 4. = 2 (km) ĐS: 2 km

E. Hướng dẫn về nhà:- Học thuộc bài, ghi nhớ.- Đọc “Có thể em chưa biết”- BTVN: 2.1 đến 2.5

TuÇn S: G:

TiÕt 3Bµi 3: ChuyÓn ®éng ®Òu - chuyÓn ®éng kh«ng ®Òu

I – Môc tiªu:1, KiÕn thøc:Ph¸t biÓu ®îc ®Þnh nghÜa chuyÓn ®éng ®Òu, chuyÓn ®éng

kh«ng ®Òu. Nªu vÝ dô cña tõng lo¹i chuyÓn ®éng.



2, Kü n¨ng:- X¸c ®Þnh ®îc dÊu hiÖu ®Æc trung cña chuyÓn ®éng kh«ng ®Òu lµ vËn tèc thay ®æi theo thêi gian.- VËn dông tÝnh ®îc vËn tèc trung b×nh trªn mét ®o¹n ®êng.3, Th¸i ®é:Ph©n biÖt ®îc çc d¹ng cña chuyÓn ®éng

II – ChuÈn bÞ: + Mçi nhãm gåm: m¸ng nghiªng, b¸nh xe cã trôc quay, m¸y gâ nhÞp, b¶ng.

+ Gi¸o viªn: Tranh, ¶nh vÒ çc d¹ng cña chuyÓn ®éngIII – Ph ¬ng ph¸p:

ThÝ nghiÖm, ho¹t ®éng nhãm, vÊn ®¸pIV- Tæ chøc ho¹t ®éng d¹y häc

A - æn ®Þnh tæ chøc: 8A: 8B:B - KiÓm tra bµI cò:- §é lín vËn tèc cho biÕt g×?- ViÕt c«ng thøc tÝnh vËn tèc . Gi¶i thÝch çc kÝ hiÖu vµ ®¬n vÞ cña çc ®¹i lîng trong c«ng thøc.C - Bµi míi:

Ho¹t ®éng 1: Tæ chøc t×nh huèng häc tËp:GV: Nªu 2 nhËn xÐt vÒ ®é lín vËn tèc cña chuyÓn ®éng ®Çu kim ®ång hå vµ chuyÓn ®éng cña xe ®¹p khi em ®i tõ nhµ ®Õn trêng?(Cã thÓ ®a ra bµi to¸n cô thÓ: 1 ch/® ®Òu, mét ch/® kh«ng ®Òu cho cô thÓ qu·ng ®êng ®i ®îc trong 1 s)HS: ChuyÓn ®éng cña ®Çu kim ®ång hå cã vËn tèc tù ®éng kh«ng thay ®æi theo thêi gian.HS : ChuyÓn ®éng cu¶ xe ®¹p khi ®i tõ nhµ ®Õn trêng cã ®é lín vËn tèc thay ®æi theo gian.GV: VËy chuyªn ®éng cña ®Çu kim ®ång hå lµ chuyÓn ®éng ®Òu, chuyÓn ®éng cña xe ®¹p khi ®i tõ nhµ ®Õn trêng lµ chuyÓn ®éng kh«ng ®Òu.HS : §äc ®Þnh nghÜa ë SGK. LÊy vÝ dô trong thùc tÕ.

Hoạt động của giáo viªn và học sinh Néi dung kiÕn thøcHo¹t ®éng 2: T×m hiÒu vÒ chuyÓn ®éng kh«ng ®Òu:GV : Híng dÉn l¾p r¸p thÝ nghiÖm (TN) h×nh 3.1 SGK.*CÇn lu ý vÞ trÝ ®Æt b¸nh xe tiÕp xóc víi trôc th¼ng ®øng trªn cïng cña m¸ng.

I- §Þnh nghÜa:(SGK/11)

C1: ChuyÓn ®éng cña trôc b¸nh xe trªn ®o¹n ®-êng ngang lµ chuyÓn ®éng ®Òu, trªn ®o¹n ®-



- 1 HS dïng viÕt ®¸nh dÊu vÞ trÝ cña trôc b¸nh xe ®i qua trong thêi gian 3 gi©y ( Khi nghe thÊy tiÕng cña m¸y gâ nhÞp), sau

®ã ghi kÕt qu¶ TN vµo b¶ng (3.1).GV : Yªu cÇu HS tr¶ lêi C1, C2Ho¹t ®éng 3 : T×m hiÓu vÒ vËn tèc trung b×nh cña chuyÓn ®éng kh«ng ®ÒuGV : Yªu cÇu tÝnh trung b×nh mçi gi©y trôc b¸nh xe l¨n ®îc bao nhiªu mÐt trªn çc ®o¹n ®êng AB ; BC ; CD . GV yªu cÇu HS ®äc phÇn thu nhËp th«ng tin ë môc IHS.HS : Çc nhãm tÝnh ®o¹n ®êng ®i ®îc cña trôc b¸nh xe sau mçi gi©y trªn çc ®o¹n ®êng AB ; BC ; CD .GV : Giíi thiÖu c«ng thøc vtb.

vtb = S /t + s : §o¹n ®êng ®i ®îc.+ t : Thêi gian ®i hÕt qu·ng ®êng ®ã.*Lu ý : VËn tèc trung b×nh trªn çc ®o¹n ®êng chuyÓn ®éng kh«ng ®Òu thêng kh¸c nhau. VËn tèc trung b×nh trªn c¶ ®o¹n ®êng thêng kh¸c trung b×nh céng cña çc vËn tèc trung b×nh trªn çc qu·ng ®êng liªn tiÕp cña c¶ ®o¹n ®êng ®ã.Ho¹t ®éng 4: VËn dôngGV : Yªu cÇu HS lµm viÖc víi C4 , C6.

¬ng AB, BC,

CD lµ chuyÓn ®éng kh«ng ®Òu.C2 : a- ChuyÓn ®éng ®Òu.b,c,d - ChuyÓn ®éng kh«ng ®Òu

II- VËn tèc trung b×nh cña chuyÓn ®éng kh«ng ®Òu Lµm viÖc ç nh©n víi C3.

Tõ A ®Õn D chuyÓn ®éng cña trôc b¸nh xe nhanh dÇn

III- VËn dông:C4 : ChuyÓn ®éng cña « t« tõ Hµ Néi®Õn H¶i phßng lµ chuyÓn ®éng kh«ng ®Òu. 50 km/h lµ vËn tèc trung b×nh cña xe.

C6 : Qu·ng ®êng tµu ®i ®îc lµ:



v = s/t => s= v.t = 30.5 = 150km.

D. Cñng cè:Nh¾c l¹i ®Þnh nghÜa chuyÓn ®éng ®Òu vµ kh«ng ®Òu.Híng dÉn lµm C7E. H íng dÉn vÒ nhµ: -Häc phÇn ghi nhí trong s¸ch.-Xem phÇn * Cã thÓ em cha biÕt *.-Xem l¹i kh¸i niÖm lùc ë líp 6, xem tríc bµi biÓu diÔn lùc.

TuÇn S:G:

TiÕt 4Bµi 4: BiÓu diÔn lùc

I - Môc tiªu Bµi häc.1, KiÕn thøc:Nªu ®îc vÝ dô thÓ hiÖn lùc t¸c dông lµm thay ®æi vËn tèc.2, Kü n¨ng:-NhËn biÕt ®îc lùc lµ 1 ®¹i lîng vÐc t¬.-BiÓu diÔn ®îc vÐct¬ lùc.3, Th¸i ®é:CÈn thËn, trung thùc, hîp t¸c nhãm

II – ChuÈn bÞ:- HS mçi nhãm : 1 bé thÝ nghiÖm gåm: gi¸ ®ì, xe l¨n, nam ch©m th¼ng, 1 thái s¾t.- Gi¸o viªn:H×nh 4.1 , 4.2 SGK phãng to ®Ó häc sinh quan s¸t.

III – Ph ¬ng ph¸p: Thùc nghiÖm, ho¹t ®éng nhãm, vÊn ®¸p

IV – Çc b íc lªn líp: A. æn ®Þnh tæ chøc: 8A: 8B:B. KiÓm tra 15 phót: (Dïng C5 bµi 3)

Tãm t¾t:§êng dèc: S1 = 120m; t1 = 30 s§êng ngang: S2 = 60m; t2 = 24 sv1 = ? ; v2 = ? ; v = ?Gi¶i:



VËn tèc cña xe trªn ®o¹n ®êng dèc lµ: v1 = S1 / t1 = 120/3 = 4 (m/s).VËn tèc cña xe trªn ®o¹n ®êng ngang.v2= S2 / t2 = 60/24 = 2,5 (m/s).VËn tèc trung b×nh trªn c¶ hai ®o¹n ®uêng:vtb = S/t = ( s1+ s2 )/(t1+t2 ) = =(120+60)/(30+24)=3,3 m/s.

C. Bµi míi:T¹o t×nh huèng häc tËp- Ph¬ng ¸n 1 : Cã thÓ ®Æt t×nh huèng nh SGK.- Ph¬ng ¸n 2 : Mét vËt cã thÓ chÞu t¸c ®éng cña 1 hoÆc ®ång

thêi nhiÒu lùc. VËy lµm thÕ nµo ®Ó biÓu diÔn lùc ?§Ó biÓu diÔn lùc cÇn t×m hiÓu quan hÖ gi÷a lùc vµ sù thay

®æi vËn tèc cña vËt, em h·y nªu t¸c dông cña lùc. LÊy vÝ dô.Hoạt động của giáo viªn và học sinh Néi dung kiÕn thøc

T×m hiÓu quan hÖ gi÷a lùc vµ sù thay ®æi cña vËn tèc Cho lµm TN h×nh 4.1 vµ tr¶ lêi C1.HS: Lµm thÝ nghiÖm nh h×nh 4.1.M« t¶ h×nh 4.2.VËy t¸c dông lùc lµm cho vËt biÕn ®æi chuyÓn ®éng hoÆc bÞ biÕn d¹ng

- T¸c dông cña lùc ngoµi phô thuéc vµo ®é lín cßn phô thuéc vµo yÕu tè nµo kh«ng ?

- Träng lùc cã ph¬ng vµ chiÒu nh thÕ nµo ?- H·y nªu vÝ dô t¸c dông cña lùc phô thuéc vµo ®é lín, ph¬ng vµ chiÒu ?- NÕu HS cha tr¶ lêi ®Çy ®ñ th× GV cã thÓ yªu cÇu HS nªu t¸c dông cña lùc trong çc trêng hîp sau.

- KÕt qu¶ t¸c dông lùc cã gièng nhau kh«ng ? Nªu nhËn xÐt.HS: KÕt qu¶ cïng ®é lín nhng ph¬ng

I. ¤n kh¸i niÖm lùc- Lùc t¸c dông : + vËt biÕn d¹ng

hoÆc + thay ®æi V(nhanh hoÆc chËm ®i, cßn ®æi híng

Gi¸o ¸n vËt lý 8chuyÓn ®éngII. BiÓu diÔn lùc1. Lùc lµ ®¹i lîng vÐct¬- T¸c dông cña lùc phô thuéc : cêng ®é ; ph¬ng vµ chiÒu t¸c dông (híng).- VÝ dô :

kÐo lªn kÐo sang ph¶i kÐo sang tr¸i

- ®¹i lîng vÐc t¬ : võa cã ®é lín ; võa cã ph¬ng vµ chiÒu (híng)


F

F F


chiÒu kh¸c nhau th× t¸c dông lkùc còng kh¸c nhau

- GV th«ng b¸o cho HS biÓu diÔn lùc b»ng :

- HS ®äc th«ng b¸o.

- HS nghiªn cøu çc ®Æc ®iÓm cña mòi tªn biÓu diÔn yÕu tè nµo cña lùc.- GV th«ng b¸o : VÐc t¬ lùc ký hiÖu - GV cã thÓ m« t¶ l¹i cho HS lùc ®îc biÓu diÔn trong h×nh 4.3 hoÆc - Yªu cÇu tÊt c¶ HS lµm vµ m« t¶ vµo vë bµi tËp C2.HS: Trao ®æi kÕt qu¶ cña HS, thèng nhÊt, ghi vë.

- Yªu cÇu tÊt c¶ HS lµm vµ m« t¶ vµo vë bµi tËp C3.HS: Trao ®æi kÕt qu¶ cña HS, thèng nhÊt, ghi vë.

- VÐct¬ lùc F kÝ hiÖu : 2. Çch biÓu diÔn vÐct¬ lùc a) BiÓu diÔn : SGK (®é dµi) cêng ®é (gèc) ®iÓm ®Æt ph-¬ng, chiÒub) VÝ dô : H×nh 4.3 SGK.

III. VËn dôngC2 : BiÓu diÔna) Träng lùc vËtm = 5 kg P = 50Nb) Lùc kÐo F = 15000NPh¬ng : ngangChiÒu : Tr¸i sang ph¶i

C3 : DiÔn t¶

D. Cñng cè - Lùc lµ ®¹i lîng v« híng hay cã híng ? V× sao ?- Lùc ®îc biÓu diÔn nh thÕ nµo ?

E. H íng dÉn vÒ nhµ : - Häc phÇn ghi nhí.- Lµm bµi tËp tõ 4.1 ®Õn 4.5 SBT.


®é dµi

gãc ph ¬ng, chiÒu

10 N

A

5000 N


TuÇn S:G:

TiÕt 5Bµi 5 : Sù c©n b»ng lùc - qu¸n tÝnh

I. môc tiªuKiÕn thøc : - Nªu ®îc mét sè vÝ dô vÒ hai lùc c©n b»ng, nhËn

biÕt ®Æc ®iÓm cña hai lùc c©n b»ng vµ biÓu thÞ b»ng vÐc t¬ lùc.- Tõ kiÕn thøc ®· n¾m ®îc tõ líp 6, HS dù ®o¸n vµ lµm thÝ

nghiÖm kiÓm tra dù ®o¸n ®Ó kh¼ng ®Þnh ®îc "VËt ®îc t¸c dông cña hai lùc c©n b»ng th× vËn tèc kh«ng ®æi, vËt sÏ ®øng yªn hoÆc chuyÓn ®éng th¼ng ®Òu m·i m·i".

- Nªu ®îc mét sè vÝ dô vÒ qu¸n tÝnh. Gi¶i thÝch ®îc hiÖn tîng qu¸n tÝnh.

KÜ n¨ng : - BiÕt suy ®o¸n.- KÜ n¨ng tiÕn hµnh thÝ nghiÖm ph¶i cã t¸c phong nhanh nhÑn,

chuÈn x¸c.Th¸i ®é : Nghiªm tóc ; hîp t¸c khi lµm thÝ nghiÖm.

II. chuÈn bÞ- C¶ líp : B¶ng phô kÎ s½n b¶ng 5.1 ®Ó ®iÒn kÕt qu¶ mét sè nhãm

; 1 cèc níc + 1 b¨ng giÊy (10 x 20 cm), bót d¹ ®Ó ®¸nh dÊu.

- Mçi nhãm 1 m¸y Atót - 1 ®ång hå bÊm gi©y hoÆc ®ång hå ®iÖn tö ; 1 xe l¨n, 1 khóc gç h×nh trô (hoÆc 1 con bóp bª).III. Ph ¬ng ph¸p:

Thùc nghiÖm, thuyÕt tr×nh, ho¹t ®éng nhãm, vÊn ®¸p.IV. tiÕn tr×nh ho¹t ®éng d¹y vµ häc :

A. æn ®Þnh tæ chøc: 8A: 8B:B. KiÓm tra bµi cò:

- HS1 : VÐc t¬ lùc ®îc biÓu diÔn nh thÕ nµo ? Ch÷a bµi tËp 4.4.- HS2 : BiÓu diÔn vÐc t¬ lùc sau : Träng lùc cña vËt lµ 1500 N, tØ

xÝch tuú chänC. Bµi míi:

T¹o t×nh huèng häc tËpHS tù nghiªn cøu t×nh huèng häc tËp (SGK).

Hoạt động của giáo viªn và học sinh Néi dung kiÕn thøc- ThÕ nµo lµ hai lùc c©n b»ng ?HS: tr¶ lêi b»ng kiÕn thøc ®· häc ë líp 6.- 2 lùc c©n b»ng khi t¸c dông vµo vËt

1. Hai lùc c©n b»ng lµ g× ?



®ang ®øng yªn sÏ lµm vËn tèc cña vËt ®ã cã thay ®æi ntn ?

- Xem h×nh 5.1- Ph©n tÝch lùc t¸c dông lªn quyÓn s¸ch vµ qu¶ bãng. BiÓu diÔn çc lùc ®ã.HS: Ph©n tÝch çc lùc t¸c dông lªn quyÓn s¸ch, qu¶ cÇu, qu¶ bãng (cã thÓ th¶o luËn trong nhãm).- Yªu cÇu lµm C1.- GV : VÏ s½n 3 vËt trªn b¶ng ®Ó HS lªn biÓu diÔn lùc (cho nhanh).- Yªu cÇu 3 HS lªn tr×nh bµy trªn b¶ng :

+ BiÓu diÔn lùc.+ So s¸nh ®iÓm ®Æt, cêng ®é, ph¬ng, chiÒu cña 2 lùc c©n b»ng.HS: Cïng mét lóc 3 HS lªn b¶ng, mçi em biÓu diÔn 1 h×nh theo tØ xÝch tuú chän.

GV: Chèt l¹i ®Æc ®iÓm cña 2 lùc c©n b»ngHS: Ghi vë

VËt ®øng yªn chÞu t¸c dông cña 2 lùc c©n b»ng th× vÉn ®øng yªn vËn tèc kh«ng ®æi = 0.

Q lµ ph¶n lùc cña bµn lªn quyÓn s¸ch. vµ lµ 2 lùc c©n b»ng. V = 0

c©n b»ng lµ träng lùc lµ søc c¨ng cña d©y vµ lµ 2 lùc c©n b»ng

t¬ng tù quyÓn s¸ch

NhËn xÐt : + Khi vËt ®øng yªn chÞu t¸c dông cña 2 lùc c©n b»ng sÏ ®øng yªn m·i m·i (V = 0).

+ §Æc ®iÓm cña 2 lùc c©n b»ng.- T¸c dông vµo cïng 1 vËt.- Cïng ®é lín (cêng ®é)


s¸ch

q.bãng

q. cÇu


- NÕu lùc t¸c dông lªn vËt mµ c©n b»ng nhau (Fhl = 0) vËn tèc cña vËt cã thay ®æi kh«ng ?HS: §a ra dù ®o¸n- Yªu cÇu ®äc néi dung thÝ nghiÖm (b) h×nh 5.3.- Yªu cÇu m« t¶ bè trÝ vµ qu¸ tr×nh lµm thÝ nghiÖm.HS: §äc, th¶o luËn, ®a ra ý kiÕn.- M« t¶ l¹i qu¸ tr×nh ®Æc biÖt lu ý h×nh d.- GV yªu cÇu HS lµm thÝ nghiÖm ®Ó kiÓm chøng.HS: TiÕn hµnh TN theo nhãm

- Y/c tr¶ lêi C2 ; C3 ;.HS: th¶o luËn tr¶ lêi C2 ; C3 ; C4

- Yªu cÇu HS ®äc C4, C5 nªu çch lµm thÝ nghiÖm môc ®Ých ®o ®¹i lîng nµo ?DÞch lç K lªn cao. §Ó qu¶ nÆng A, A' chuyÓn ®éng, qua K A' gi÷ l¹i tÝnh vËn tèc khi A' bÞ gi÷ l¹i. §Ó HS th¶ 2 – 3 lÇn råi b¾t ®Çu ®o- NhËn xÐt chuyÓn ®éng cña A lµ chuyÓn ®éng ................ dÇn.- Ph©n c«ng trong nhãm tríc khi lµm C5 (em ®äc giê, em ®¸nh dÊu trªn thíc, em ghi kÕt qu¶, em bÊm m¸y tÝnh ç nh©n...).

- Ngîc híng (cïng ph¬ng, ngîc chiÒu)

2. T¸c dông cña 2 lùc c©n b»ng lªn vËt ®ang chuyÓn ®éng

a) HS dù ®o¸n

b) ThÝ nghiÖm kiÓm chøng.- §äc thÝ nghiÖm theo h×nh.- §¹i diÖn nhãm m« t¶ thÝ nghiÖm.- Lµm thÝ nghiÖm theo nhãm.C2.T×nh huèng a.

ma mBPA PB

PA = F = PB VA = 0

C3: BÊm ®ång hå sau 2 s th× ®¸nh dÊu. V1 = ?

V2 = ?C4,

C5.V1' = ...........V2' = ..........

- NhËn xÐt : V1' ........... V2'



D. Cñng cè - Nªu ®Æc ®iÓm cña hai lùc c©n b»ng? Cho vÝ dô minh ho¹?- Nªu 3 vÝ dô vÒ qu¸n tÝnh?

E. H íng dÉn vÒ nhµ : - Häc thuéc ghi nhí- Lµm BT trong SBT

TuÇn S:G:

TiÕt 6Bµi 6 : Lùc ma s¸t

I. môc tiªuKiÕn thøc :- NhËn biÕt lùc ma s¸t lµ mét lo¹i lùc c¬ häc. Ph©n biÖt ®îc ma s¸t

trît, ma s¸t nghØ, ma s¸t l¨n, ®Æc ®iÓm cña mçi lo¹i ma s¸t nµy.- Lµm thÝ nghiÖm ph¸t hiÖn ma s¸t nghØ.- Ph©n tÝch ®îc mét sè hiÖn tîng vÒ lùc ma s¸t cã lîi, cãh¹i trong

®êi sèng vµ kÜ thuËt. Nªu ®îc çch kh¾c phôc t¸c h¹i cña lùc ma s¸t vµ vËn dông Ých lîi cña lùc nµy.

KÜ n¨ng : RÌn kÜ n¨ng ®o lùc, ®Æc biÖt lµ ®o Fms ®Ó rót ra nhËn xÐt vÒ ®Æc ®iÓm Fms.

Th¸i ®é: Nghiªm tóc trong ho¹t ®éng nhãmII. chuÈn bÞ

- C¶ líp : 1 tranh vÏ çc vßng bi ; 1 tranh vÏ diÔn t¶ ngêi ®Èy vËt nÆng trît vµ ®Èy vËt trªn con l¨n.

- Mçi nhãm HS gåm cã : Lùc kÕ ; miÕng gç (1 mÆt nh¸m, 1 mÆt nh½n) ; 1 qu¶ c©n ; 1 xe l¨n ; 2 qua l¨n.III. Ph ¬ng ph¸p:

Thùc nghiÖm, thuyÕt tr×nh, vÊn ®¸p, ho¹t ®éng nhãm IV. tiÕn tr×nh ho¹t ®éng d¹y vµ häc

A, æn ®Þnh tæ chøc: 8A: 8B:B, KiÓm tra bµi cò:

- HS1 : H·y nªu ®Æc ®iÓm cña hai lùc c©n b»ng. Ch÷a bµi tËp 5.1, 5.2 vµ 5.4.

- HS2 : Qu¸n tÝnh lµ g× ? Ch÷a bµi tËp 5.3 vµ 5.8.- HS3 : Ch÷a bµi tËp 5.5 vµ 5.6.Cã thÓ ®ång thêi gäi 3 HS lªn cïng tr×nh bµy trªn b¶ng.

C, Bµi míi:



T¹o t×nh huèng häc tËp - HS ®äc t×nh huèng cña SGK, cã thÓ sau khi ®äc tµi liÖu HS nªu

®Æc ®iÓm kh¸c nhau.- GV th«ng b¸o cho HS biÕt trôc b¸nh xe bß ngµy xa chØ cã æ trôc

vµ trôc b»ng gç nªn kÐo xe bß rÊt nÆng.- VËy trong çc æ trôc tõ xe bß ®Õn çc ®éng c¬, m¸y mãc ®Òu

cã æ bi, dÇu, mì. VËy æ bi, dÇu, mì cã t¸c dông g× ?Hoạt động của giáo viªn và học sinh Néi dung kiÕn thøc

- §äc tµi liÖu nhËn xÐt Fms trît xuÊt hiÖn ë ®©u ?HS: tr¶ lêi

- y/c hoµn thµnh C1

(Hoµn thµnh C1)

Chèt l¹i : Lùc ma s¸t trît xuÊt hiÖn khi vËt chuyÓn ®éng trît trªn mÆt vËt kh¸c.(Ghi vë)

- Kiến thức môi trường:+ Trong quá trình lưu thông của các phương tiện giao thông đường bộ, ma sát giữa bánh xe và mặt đường, giữa các bộ phận cơ khí với nhau, ma sát giữa phanh xe và vành bánh xe làm phát sinh các bụi cao su, bụi khí và bụi kim loại. Các bụi khí này gây ra tác hại to lớn đối với môi trường: ảnh hưởng đến sự hô hấp của cơ thể người, sự sống của sinh vật và sự quang hợp của cây xanh. + Nếu đường nhiều bùn đất, xe đi trên đường có thể bị trượt dễ gây ra tai nạn, đặc biệt khi trời mưa và lốp xe bị mòn.

HS ®äc th«ng b¸o vµ tr¶ lêi c©u hái:

I- Nghiªn cøu khi nµo cã lùc ma s¸t ? 1. Lùc ma s¸t tr ît - Fms trît xuÊt hiÖn ë m¸ phanh Ðp vµo b¸nh xe ng¨n c¶n chuyÓn ®éng cña vµnh.- Fms trît xuÊt hiÖn ë gi÷a b¸nh xe vµ

mÆt ®êng. C1:NhËn xÐt : - Lực ma sát trượt sinh ra khi một vật trượt trên bề mặt của vật khác.- Lực ma sát có thể có hại hoặc có ích.- Biện pháp bảo vệ môi trường: + Để giảm thiểu tác hại này cần giảm số phương tiện lưu thông trên đường và cấm các phương tiện đã cũ nát, không đảm bảo chất lượng. Các phương tiện tham gia giao thông cần đảm bảo các tiêu chuẩn về khí thải và an toàn đối với môi trường.+ Cần thường xuyên kiểm tra chất lượng xe và vệ sinh mặt đường sạch sẽ.2. Lùc ma s¸t l¨n- Fms l¨n xuÊt hiÖn khi hßn



C2: Fms l¨n xuÊt hiÖn gi÷a hßn bi vµ mÆt ®Êt khi nµo ? (Ç nh©n tr¶ lêi)- Chèt l¹i (Ghi vë)- Cho HS ph©n tÝch h×nh 6.1 vµ tr¶ lêi c©u hái C3(Th¶o luËn, tr¶ lêi C3)

- Yªu cÇu HS lµm thÝ nghiÖm nhËn xÐt nh h×nh 6.1FK trong trêng hîp cã ma s¸t trît vµ cã ma s¸t l¨n.(Çc nhãm tiÕn hµnh TN, rót ra N.xÐt)

Yªu cÇu :- §äc híng dÉn thÝ nghiÖm.(HS ®äc híng dÉn thÝ nghiÖm.)- Tr×nh bµy l¹i th«ng b¸o yªu cÇu lµm thÝ nghiÖm nh thÕ nµo ?- HS lµm thÝ nghiÖm.(TiÕn hµnh TN theo nhãm)- Cho tr¶ lêi C4. Gi¶i thÝch ?(Th¶o luËn, hoµn thµnh C4)FK > 0 vËt ®øng yªn

V = 0 kh«ng ®æiFms nghØ chØ xuÊt hiÖn trong trêng hîp nµo?(§¹i diÖn tr¶ lêi)

Y/c lµm C6.(Lµm C6.)Trong h×nh vÏ 6.3 m« t¶ t¸c h¹i cña ma s¸t, em h·y nªu çc t¸c h¹i ®ã. BiÖn ph¸p lµm gi¶m ma s¸t ®ã lµ g× ?(Th¶o luËn, ®a ra KQ)GV chèt l¹i t¸c h¹i cña ma s¸t vµ çch

bi l¨n trªn mÆt sµn.C2 :NhËn xÐt : Lùc ma s¸t l¨n xuÊt hiÖn khi vËt chuyÓn ®éng l¨n trªn mÆt vËt kh¸c.C3 : Fms trît lµ h×nh 6.1a'.Fms l¨n lµ h×nh 6.1b.NhËn xÐt :FK vËt trong trêng hîp cã Fms l¨n nhá h¬n trêng hîp cã Fms trît.(Fms l¨n < Fms trît)3. Lùc ma s¸t nghØ

C4VËt kh«ng thay ®æi vËn tèc : Chóng tá vËt chÞu t¸c dông cña 2 lùc c©n b»ng.

FK = Fms nghØ

Fms nghØ xuÊt hiÖn khi vËt chÞu t¸c dông cña lùc mµ vËt vÉn ®øng yªn.II- Nghiªn cøu lùc ma s¸t trong ®êi sèng vµ kÜ thuËt1. Lùc ma s¸t cã thÓ cã h¹iC6:a) Ma s¸t trît lµm mßn xÝch ®Üa ; kh¾c phôc : tra dÇu.b) Ma s¸t trît lµm mßn trôc c¶n trë chuyÓn ®éng



lµm gi¶m ma s¸t.

- BiÖn ph¸p tra dÇu mì cã thÓ gi¶m ma s¸t tõ 8 - 10 lÇn.- BiÖn ph¸p 2 gi¶m tõ 20 - 30 lÇn.- Cho lµm C7.(Th¶o luËn, tr¶ lêi C7)- H·y quan s¸t h×nh 6.4 vµ cho biÕt Fms cã t¸c dông g× ?( HS tr¶ lêi). GV chuÈn l¹i hiÖn tîng cho çc em ghi vë.(Ghi vë)- BiÖn ph¸p t¨ng ma s¸t nh thÕ nµo ?(Ç nh©n tr¶ lêi) GV chèt l¹i :+ Ých lîi cña ma s¸t :+ Çch lµm t¨ng ma s¸t :(Ghi vë)

Yªu cÇu HS ®äc vµ tr¶ lêi C9.(Nghiªn cøu tr¶ lêi C9)

b¸nh xe ; kh¾c phôc : l¾p æ bi, tra dÇu.c) C¶n trë chuyÓn ®éng thïng ; kh¾c phôc : l¾p b¸nh xe con l¨n.2. Lùc ma s¸t cã thÓ cã Ých* Ých lîi cña ma s¸t. C7:- Fms gi÷ ??? trªn b¶ng.- Fms cho vÝt vµ èc gi÷ chÆt vµo nhau.- Fms lµm nãng chç tiÕp xóc ®Ó ®èt diªm.- Fms gi÷ cho « t« trªn mÆt.* Çch lµm t¨ng lùc ma s¸t :- BÒ mÆt sÇn sïi, gå ghÒ.- èc vÝt cã r·nh.- Lèp xe, ®Õ dÐp khÝa c¹nh.- Lµm b»ng chÊt nh cao su.

III- VËn dông:C9.BiÕn Fms trît Fms l¨n gi¶m Fms m¸y mãc chuyÓn ®éng dÔ dµng.

D, Cñng cè:- Cã mÊy lo¹i ma s¸t, h·y kÓ tªn.- §¹i lîng sinh ra Fms trît, Fms l¨n, Fms nghØ.- Fms trong trêng hîp nµo cã lîi - çch lµm t¨ng.

E, H íng dÉn vÒ nhµ: - Häc phÇn ghi nhí.



- Lµm l¹i C8 SGK.- Lµm bµi tËp tõ 6.1 ®Õn 6.5 SBT. - HD néi dung «n tËp chuÈn bÞ cho giê sau KT 1 tiÕt

TuÇn S: KT:

TiÕt 7: KiÓm tra 1 tiÕt

I. môc tiªuKiÕn thøc :KiÓm tra viÖc n¾m b¾t kiÕn thøc cña HS tõ ®Çu n¨m häc, tõ ®ã

gióp GV ph©n lo¹i ®îc ®èi tîng HS ®Ó cã biÖn ph¸p båi dìng phï hîp

KÜ n¨ng : RÌn kÜ n¨ng lµm bµi viÕt t¹i lípTh¸i ®é: Nghiªm tóc , trung thùc, tù gi¸c khi lµm bµi kiÓm tra.

II. chuÈn bÞ- GV: Ph« t« ®Ò bµi cho HS ra giÊy A4- HS: §å dïng häc tËp, kiÕn thøc ®· ®îc häc tõ ®Çu n¨m häc.

III. Ph ¬ng ph¸p: - GV ph¸t ®Ò kiÓm tra tíi tõng HS- HS lµm bµi ra giÊy kiÓm tra

IV. tiÕn tr×nh kiÓm traA, æn ®Þnh tæ chøc: 8A: 8B:B, KiÓm tra:

(GV kiÓm tra sù chuÈn bÞ ë nhµ cña HS)C. §Ò bµi:

PhÇn I: Chän ch÷ çi ®øng tríc c©u tr¶ lêi ®óng cña çc c©u sau:1, Theo d¬ng lÞch, mét ngµy ®îc tÝnh lµ thêi gian chuyÓn ®éng cña Tr¸i §Êt quay mét vßng quanh vËt lµm mèc lµ: A. Trôc Tr¸i §Êt B. MÆt Tr¨ng

C. MÆt TrêiD. C¶ 3 ®¸p ¸n trªn ®Òu sai

2, ChuyÓn ®éng cña ®Çu van xe ®¹p so víi vËt mèc lµ trôc b¸nh xe khi xe chuyÓn ®éng th¼ng trªn ®êng lµ: A. ChuyÓn ®éng th¼ng B. ChuyÓn ®éng trßn

C. ChuyÓn ®éng congD. Võa chuyÓn ®éng th¼ng, võa chuyÓn ®éng trßn

3, Hai xe löa chuyÓn ®éng cïng chiÒu vµ cïng vËn tèc trªn 2 ®êng day song song. Mét ngêi ngåi trªn xe löa thø nhÊt sÏ:



A. §øng yªn so víi xe löa thø nhÊt B. ChuyÓn ®éng so víi xe löa thø 2

C. §øng yªn co víi xe löa thø haiD. C¶ A vµ C ®Òu ®óng

4, Mét em häc sinh ®i bé tõ nhµ ®Õn trêng, nhµ çch trêng 3,6 km vµ ®i hÕt thêi gian lµ 40 phót. VËn tèc cña em häc sinh ®ã lµ: A. 19,44 m/s B. 15 m/s

C. 1,5 m/sD. 6,71 m/s

PhÇn II: §iÒn tõ (HoÆc côm tõ ) thÝch hîp vµo chç trèng cña çc c©u sau: 1, ý nghÜa cña vßng bi.................. 2, tay ta cÇm n¾m ®îc çc vËt lµ nhê cã......................... 3, MÆt lèp xe « t«, xe m¸y, xe ®¹p v..v..cã khÝa r·nh ®Ó.................. 4, Hai lùc c©n b»ng víi nhau lµ 2 lùc..................PhÇn III: Tr¶ lêi çc c©u hái sau: 1, Ph¸t biÓu ®Þnh nghÜa vÒ chuyÓn ®éng ®Òu vµ chuyÓn ®éng kh«ng ®Òu? 2, ViÕt c«ng thøc tÝnh vËn tèc trung b×nh cña chuyÓn ®éng kh«ng ®Òu ? Gi¶i thÝch ý nghÜa çc ®¹i lîng cã trong c«ng thøc?PhÇn IV: Gi¶i çc bµi tËp sau: Bµi 1: Mét ngêi ®i xe m¸y xuÊt ph¸t t¹i A lóc 7 giê 20 phót vµ ®Õn B lóc 8 giê 5 phót. TÝnh vËn tèc trung b×nh cña ngêi ®ã theo ®¬n vÞ km/h vµ m/s. BiÕt qu·ng ®êng tõ A ®Õn B dµi 24,3 km. Bµi 2: Mét vËt cã khèi lîng 2 tÊn ®ang chuyÓn ®éng ®Òu trªn mÆt ®êng. TÝnh lùc ma s¸t t¸c dông lªn vËt khi ®ã. BiÕt lùc kÐo vËt chØ b»ng 30% träng lîng cña vËt.

........................................................................................§¸p ¸n - Thang ®iÓm

PhÇn I: (2®) Mçi c©u tr¶ lêi ®óng ®îc 0,5®

1 2 3 4A B D C

PhÇn II: (2®) Mçi c©u tr¶ lêi ®óng ®îc 0,5®1, ChuyÓn ®æi tõ ma s¸t trît thµnh ma s¸t l¨n2, Lùc ma s¸t gi÷a vËt vµ tay3, T¨ng lùc ma s¸t4, Cïng t/d vµo 1 vËt, cïng ph¬ng, ngîc chiÒu, cïng ®é lín



PhÇn III: (2®) Mçi c©u tr¶ lêi ®óng ®îc 1®Bµi1:- ChuyÓn ®éng ®Òu lµ chuyÓn ®éng mµ vËn tèc cã ®é lín kh«ng thay ®æi theo thêi gian - ChuyÓn ®éng kh«ng ®Òu lµ chuyÓn ®éng mµ vËn tèc cã ®é lín thay ®æi theo thêi gianBµi 2: C«ng thøc tÝnh vËn tèc trung b×nh cña chuyÓn ®éng kh«ng ®Òu:

v = v: VËn tèc TB (m/s)S: Qu·ng ®êng ®i ®îc (m)t: T/g chuyÓn ®éng hÕt qu·ng ®êng ®ã (s)

PhÇn IV: (4®) Mçi c©u lµm ®óng ®îc 2®D. Cñng cè:- Thu bµi kiÓm tra- NhËn xÐt giê kiÓm tra

E. H íng dÉn vÒ nhµ: §äc tríc bµi 8 trong SGK

TuÇn S: D:

TiÕt 8Bµi 7 : ¸p suÊt

I. môc tiªuKiÕn thøc :- Ph¸t biÓu ®îc ®Þnh nghÜa ¸p lùc vµ ¸p suÊt.- ViÕt ®îc c«ng thøc tÝnh ¸p suÊt, nªu ®îc tªn vµ ®¬n vÞ çc ®¹i l-

îng cã mÆt trong c«ng thøc.- VËn dông ®îc c«ng thøc tÝnh ¸p suÊt ®Ó gi¶i çc bµi tËp ®¬n

gi¶n vÒ ¸p lùc, ¸p suÊt.- Nªu ®îc çc çch lµm t¨ng, gi¶m ¸p suÊt trong ®êi sèng vµ kÜ

thuËt, dïng nã ®Ó gi¶i thÝch ®îc mét sè hiÖn tîng ®¬n gi¶n thêng gÆp.

KÜ n¨ng : Lµm thÝ nghiÖm xÐt mèi quan hÖ gi÷a ¸p suÊt vµ 2 yÕu tè lµ S vµ ¸p lùc F.

Th¸i ®é: Nghiªm tóc, híp t¸c nhãmIi. chuÈn bÞ

- HS : Mçi nhãm 1 khay (hoÆc chËu) ®ùng çt hoÆc bét ; 3 miÕng kim lo¹i h×nh ch÷ nhËt hoÆc ba hßn g¹ch.

- GV : Tranh vÏ t¬ng ®¬ng h×nh 7.1 ; 7.3 ; B¶ng phô kÎ s½n b¶ng 7.1.Gi¸o viªn: NguyÔn V¨n Chung

-23-


III. Ph ¬ng ph¸p: Thùc nghiÖm, thuyÕt tr×nh, vÊn ®¸p, ho¹t ®éng nhãm

IV. Çc b íc lªn líp: A, æn ®Þnh líp: 8A: 8B:B, KiÓm tra:

- HS1 : Lùc ma s¸t sinh ra khi nµo ? H·y biÓu diÔn lùc ma s¸t khi mét vËt ®îc kÐo trªn mÆt ®Êt chuyÓn ®éng th¼ng ®Òu. (Khã) GV vÏ s½n h×nh.

- Tr¶ lêi bµi tËp 6.1, 6.2.- HS2 : Ch÷a bµi tËp 6.4- HS3 : Ch÷a bµi tËp 6.5

2. T¹o t×nh huèng häc tËp : C. Bµi míi:

Ho¹t ®éng 1 : T¹o t×nh huèng häc tËp : (Nh SGK).Ho¹t ®éng 2 : Nghiªn cøu ¸p lùc lµ g× ?

Hoạt động của giáo viªn và học sinh Néi dung kiÕn thøc- Cho HS ®äc th«ng b¸o(HS ®äc th«ng b¸o)- ¸p lùc lµ g× ? VÝ dô.?(§¹i diÖn tr¶ lêi vµ cho vÝ dô) - Cho lµm C1.(Ç nh©n lµm C1)X¸c ®Þnh ¸p lùc

Träng lîng P cã ph¶i lµ ¸p lùc kh«ng ? V× sao ? (Th¶o luËn tr¶ lêi c©u hái)

Cho t×m thªm vÝ dô vÒ ¸p lùc trong cuéc sèngho(T×m thªm vÝ dô vÒ ¸p lùc.)

I. ¸p lùc lµ g× ?¸p lùc lµ lùc t¸c dông vu«ng gãc víi diÖn tÝch bÞ Ðp.

VÝ dô : C1:a) F = P m¸y kÐob) F cña ngãn tay t¸c dông lªn ®Çu ®inh.- F mòi ®inh t¸c dông lªn b¶ng gç.P kh«ng S bÞ Ðp kh«ng gäi lµ ¸p lùc. Chó ý : F t¸c dông mµ kh«ng vu«ng gãc víi diÖn tÝch bÞ Ðp th× kh«ng ph¶i lµ ¸p lùc. VËy ¸p lùc


FkÐo


Néi dung tich hîp

Ho¹t ®éng 3 : Nghiªn cøu ¸p suÊt- XÐt kÕt qu¶ t¸c dông cña ¸p lùc vµo 2 yÕu tè lµ ®é lín cña ¸p lùc vµ S bÞ Ðp.- HS h·y nªu ph¬ng ¸n thÝ nghiÖm ®Ó xÐt t¸c dông cña ¸p lùc vµo çc yÕu tè ®ã.(HS nªu çc ph¬ng ¸n thÝ nghiÖm cña nhãm m×nh) - HD HS lµm thÝ nghiÖm nh h×nh 7.4 vµ ghi kÕt qu¶ vµo b¶ng 7.1 (Çc nhãm tiÕn hµnh TN, ghi KQ vµo b¶ng 1)- Gäi ®¹i diÖn nhãm ®äc kÕt qu¶.(§¹i diÖn çc nhãm ®äc kÕt qu¶.)- GV ®iÒn vµo b¶ng phô.§é lín ¸p lùc lín t¸c dông cña ¸p lùc ?(®¹i diÖn ®a ra c©u tr¶ lêi)S bÞ Ðp lín t¸c dông ¸p lùc nh thÕ nµo ?(®¹i diÖn ®a ra c©u tr¶ lêi) Yªu cÇu HS rót ra kÕt luËn ë c©u C3.(Th¶o luËn tr¶ lêi c©u hái)VËy muèn t¨ng t¸c dông cña ¸p lùc, ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p nµo ?

kh«ng ph¶i lµ mét lo¹i lùc.- Áp suất do các vụ nổ gây ra có thể làm nứt, đổ vỡ các công trình xây dựng và ảnh hưởng đến môi trường sinh thái và sức khỏe con người. Việc sử dụng chất nổ trong khai thác đá sẽ tạo ra các chất khí thải độc hại ảnh hưởng đến môi trường, ngoài ra còn gây ra các vụ sập, sạt lở đá ảnh hưởng đến tính mạng công nhân. - Biện pháp an toàn: Những người thợ khai thác đá cần được đảm bảo những điều kiện về an toàn lao động (khẩu trang, mũ cách âm, cách li các khu vực mất an toàn…)

F lín t¸c dông ¸p lùc lín.S lín t¸c dông cña ¸p lùc nhá.KÕt luËn :C3. T¸c dông cña ¸p lùc cµng lín khi ¸p lùc cµng lín vµ diÖn tÝch bÞ Ðp cµng nhá- T¨ng t¸c dông cña ¸p lùc cã thÓ cã biÖn ph¸p + T¨ng F+ Gi¶m S+ C¶ hai.2. C«ng thøc tÝnh c«ng suÊt- ¸p suÊt lµ ®é lín cña ¸p


¸p lùc (F) S bÞ Ðp §é lón (h)F2 > F1

F3 = F1

S2 = S1

S3 < S1

h2 h1

h3 h1


(Th¶o luËn tr¶ lêi c©u hái)

- HS ®äc tµi liÖu vµ tr¶ lêi c©u hái ¸p suÊt lµ g× ?(Nghiªn cøu SGK vµ tr¶ lêi c©u hái)- §é lín ¸p lùc lµ F.S bÞ Ðp lµ S

¸p suÊt ®îc tÝnh nh thÕ nµo ?- GV th«ng b¸o cho HS kÝ hiÖu cña ¸p suÊt lµ p.(Ghi vë)- §¬n vÞ ¸p suÊt lµ g× ? (®¹i diÖn ®a ra c©u tr¶ lêi)Ho¹t ®éng 4 : VËn dôngYªu cÇu HS lµm viÖc ç nh©n C4 ? Nªu biÖn ph¸p t¨ng, gi¶m ¸p suÊt ?

(®¹i diÖn ®a ra c©u tr¶ lêi)

- Yªu cÇu HS lµm vËn dông C5.(HS ghi tãm t¾t vµ tr×nh bµy çch lµm).

lùc trªn 1 ®¬n vÞ diÖn tÝch bÞ Ðp.

- ¸p suÊt kÝ hiÖu lµ p.¸p lùc kÝ hiÖu lµ F.DiÖn tÝch bÞ Ðp lµ S.C«ng thøc : - §¬n vÞ F lµ N §¬n vÞ S lµ m2

§¬n vÞ ¸p suÊt lµ N/m2

= papa ®äc lµ paxcan.III- VËn dông:C4: Dùa vµo nguyªn t¾c p phô thuéc vµo ¸p lùc vµ diÖn tÝch bÞ Ðp.

t¨ng F* T¨ng ¸p suÊt

gi¶m SGi¶m ¸p suÊt ngîc l¹i

D. Cñng cè :- ¸p lùc lµ g× ?- ¸p suÊt lµ g× ? BiÓu thøc tÝnh ¸p suÊt. §¬n vÞ ¸p suÊt lµ g× ?E. H íng dÉn vÒ nhµ : - Häc phÇn ghi nhí.- Lµm bµi tËp tõ 7.1 ®Õn 7.6 SBT.

TuÇn S: D:

TiÕt 9Bµi 8 : ¸p suÊt chÊt láng - B×nh th«ng nhau

I. Môc tiªu1. KiÕn thøc



- M« t¶ ®îc thÝ nghiÖm chøng tá sù tån t¹i cña ¸p suÊt trong lßng chÊt láng.

- ViÕt ®îc c«ng thøc tÝnh ¸p suÊt chÊt láng, nªu ®îc tªn vµ ®¬n vÞ çc ®¹i lîng trong c«ng thøc.

- VËn dông ®îc c«ng thøc tÝnh ¸p suÊt chÊt láng ®Ó gi¶i çc bµi tËp ®¬n gi¶n.

- Nªu ®îc nguyªn t¾c b×nh th«ng nhau vµ dïng nã ®Ó gi¶i thÝch mét sè hiÖn tîng thêng gÆp.2- KÜ n¨ng :

Quan s¸t hiÖn tîng thÝ nghiÖm rót ra nhËn xÐt.3- th¸i ®é:

Nghiªm tóc, híp t¸c nhãmII. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS

* GV vµ mçi nhãm HS :- Mét b×nh h×nh trô cã ®¸y C vµ çc lç A, B ë thµnh b×nh bÞt

b»ng mµng cao su máng.- Mét b×nh trô thñy tinh cã ®Üa D t¸ch rêi lµm ®¸y.- Mét b×nh th«ng nhau cã thÓ thay b»ng èng cao su nhùa trong.- Mét b×nh chøa níc, cèc móc, giÎ kh« s¹ch.



HS1 : - ¸p suÊt lµ g× ? BiÓu thøc tÝnh ¸p suÊt, nªu ®¬n vÞ çc ®¹i l-îng trong biÓu thøc ?

- Ch÷a bµi tËp 7.1 vµ 7.2HS2 : Ch÷a bµi tËp 7.5. Nãi mét ngêi t¸c dông lªn mÆt sµn mét ¸p suÊt 1,7 . 104 N/m2 em hiÓu ý nghÜa con sè ®ã nh thÕ nµo ?HS3 : Ch÷a bµi tËp 7.6

C. Bµi míi:Ho¹t ®éng 1: Tæ chøc t×nh huèng häc tËp

§V§ nh SGK, cã thÓ bæ sung thªm nÕu ngêi thî lÆn kh«ng mÆc bé quÇn ¸o lÆn ®ã sÏ khã thë do tøc ngùc... ?

Hoạt động của giáo viªn và học sinh Néi dung kiÕn thøcHo¹t ®éng 2 : Nghiªn cøu sù tån t¹i ¸p suÊt trong lßng chÊt láng- GV cho HS quan s¸t thÝ nghiÖm tr¶ lêi c©u C1.

I-Sù tån t¹i ¸p suÊt trong lßng chÊt láng1, sù tån t¹i ¸p suÊt trong



(HS lµm thÝ nghiÖm, quan s¸t hiÖn tîng tr¶ lêi c©u C1)- Y/c tr¶ lêi C2?

(HS tr¶ lêi c©u C2).

- Çc vËt ®Æt trong chÊt láng cã chÞu ¸p suÊt do chÊt láng g©y ra kh«ng ?

- HS lµm thÝ nghiÖm, nªu kÕt qu¶ thÝ nghiÖm.( HS lµm thÝ nghiÖm.)- §Üa D chÞu t¸c dông cña nh÷ng lùc nµo ? (NhËn xÐt ?)

- Qua 2 thÝ nghiÖm, HS rót ra kÕt luËn.( HS tù ®iÒn vµo chç trèng hoµn thµnh kÕt luËn).- GV kiÓm tra 3 em, thèng nhÊt c¶ líp,. (ghi vë).

Néi dung tich hîp

lßng chÊt lángC1: Mµng cao su biÕn d¹ng phång ra chøng tá chÊt láng g©y ra ¸p lùc lªn ®¸y b×nh, thµnh b×nh vµ g©y ra ¸p suÊt lªn ®¸y b×nh vµ thµnh b×nh.C2 : ChÊt láng t¸c dông ¸p suÊt kh«ng theo 1 ph¬ng nh chÊt r¾n mµ g©y ¸p suÊt lªn mäi ph¬ng.2, ThÝ nghiÖm 2KÕt qu¶ thÝ nghiÖm : §Üa D trong níc kh«ng rêi h×nh trô.NhËn xÐt : ChÊt láng t¸c dông lªn ®Üa D ë çc ph-¬ng kh¸c nhau.3, KÕt luËnChÊt láng kh«ng chØ g©y ra ¸p suÊt lªn ®¸y b×nh, mµ lªn c¶ thµnh b×nh vµ çc vËt ë trong lßng chÊt láng.- Sử dụng chất nổ để đánh cá sẽ gây ra một áp suất rất lớn, áp suất này truyền theo mọi phương gây ra sự tác động của áp suất rất lớn lên các sinh vật khác sống trong đó. Dưới tác dụng của áp suất này, hầu hết các sinh vật bị chết. Việc đánh bắt cá bằng chất nổ gây ra tác dụng hủy diệt sinh vật, ô nhiễm môi trường sinh thái.- Biện pháp:+ Tuyên truyền để ngư dân không sử dụng chất nổ để đánh



Ho¹t ®éng 3 : X©y dùng c«ng thøc tÝnh ¸p suÊt chÊt láng- Yªu cÇu HS lËp luËn ®Ó tÝnh ¸p suÊt chÊt láng.(Th¶o luËn, tÝnh ¸p suÊt chÊt láng )- §a ra biÓu thøc tÝnh ¸p suÊt (Ghi vë)- Gi¶i thÝch çc ®¹i lîng trong biÓu thøc (Ghi vë)

- So s¸nh pA, pB, pC ?(So s¸nh vµ ®a ra nhËn xÐt)

- Gi¶i thÝch ? NhËn xÐt

Ho¹t ®éng4 : Nghiªn cøu b×nh th«ng nhau- Yªu cÇu HS ®äc C5, nªu dù ®o¸n cña m×nh.- GV gîi ý : Líp níc ë ®¸y b×nh D sÏ chuyÓn ®éng khi níc chuyÓn ®éng.VËy líp níc D chÞu ¸p suÊt nµo ?

- Cã thÓ gîi ý HS so s¸nh pA vµ pB b»ng ph¬ng ph¸p kh¸c.VÝ dô :

bắt cá.+ Có biện pháp ngăn chặn hành vi đánh bắt cá này.II- c«ng thøc tÝnh ¸p suÊt chÊt láng

p = p = d.hTrong ®ã : d : TLR chÊt láng. §¬n vÞ N/m3.h : ChiÒu cao cét chÊt láng. §¬n vÞ m p : ¸p suÊt ë ®¸y cét chÊt láng. §¬n vÞ N/m2.1N/m2 = 1Pa

* ChÊt láng ®øng yªn, t¹i çc ®iÓm cã cïng ®é s©u th× ¸p suÊt chÊt láng nh nhau.III- b×nh th«ng nhau 1, b×nh th«ng nhau C5: Trêng hîp aD chÞu ¸p suÊt : pA = hA.dD chÞu ¸p suÊt : pB = hB.dhA>hB pA>pB Líp níc D sÏ chuyÓn ®éng tõ nh¸nh A sang nh¸nh B.hA > hB pA>pBNíc ch¶y tõ A sang BTrêng hîp b :hB > hApB > pA


.A .C.B

A

D

B

hA hB


- T¬ng tù yªu cÇu HS trung b×nh, yÕu chøng minh trêng hîp (b) ®Ó pB >pA níc ch¶y tõ B sang A.- T¬ng tù yªu cÇu HS yÕu chøng minh trêng hîp (c)hB = hA pB = pA níc ®øng yªn.

- Yªu cÇu HS lµm thÝ nghiÖm 3 lÇn NhËn xÐt kÕt qu¶.

Ho¹t ®éng 5 : VËn dông- HS tr¶ lêi c©u C6

- GV th«ng b¸o : h lín tíi hµng ngh×n mÐt p chÊt láng lín. - Yªu cÇu HS ghi tãm t¾t ®Ò bµi.- Gäi 2 HS lªn ch÷a bµi.- GV chuÈn l¹i biÓu thøc vµ çch tr×nh bµy cña HS.

- GV híng dÉn HS tr¶ lêi c©u C8 : Êm vµ vßi ho¹t ®éng dùa trªn nguyªn t¾c nµo ?

- Yªu cÇu HS trung b×nh gi¶i thÝch t¹i sao b×nh (b) chøa ®îc Ýt níc.

- Cã mét sè dông cô chøa chÊt láng trong b×nh kÝn kh«ng nh×n ®îc mùc n-íc bªn trong Quan s¸t mùc níc ph¶i lµm nh thÕ nµo ? Gi¶i thÝch trªn h×nh vÏ.

Níc ch¶y tõ B sang A

2- Lµm thÝ nghiÖmKÕt qu¶ : hA = hB ChÊt láng ®øng yªn.3- KÕt luËn : Trong b×nh th«ng nhau chøa cïng 1 chÊt láng ®øng yªn, çc mùc chÊt láng ë çc nh¸nh lu«n lu«n cã cïng mét ®é cao.IV- VËn dôngC6 : Ngêi lÆn xuèng díi n-íc biÓn chÞu ¸p suÊt chÊt láng lµm tøc ngùc ¸o lÆn chÞu ¸p suÊt nµy.

C7 :h1 = 1,2mh2 = 1,2m-0,4m = 0,8mpA = d.h1 = 10000.1,2 = 12000(N/m2)pB = d.(hA - 0,4) = 8000(N/m2)C8 : Êm vµ vßi ho¹t ®éng dùa trªn nguyªn t¾c b×nh th«ng nhau Níc trong Êm vµ vßi lu«n lu«n cã mùc n-íc ngang nhau.Vßi a cao h¬n vßi b b×nh a chøa nhiÒu níc h¬n.C9 : Mùc níc A ngang mùc níc ë B Nh×n mùc níc ë A biÕt mùc níc ë B.


A

B0,4m

h1


D. Cñng cè- ChÊt láng g©y ra ¸p suÊt cã gièng chÊt r¾n kh«ng ?

- Nªu c«ng thøc tÝnh ¸p suÊt chÊt láng ?- ChÊt láng ®øng yªn trong b×nh th«ng nhau khi cã ®iÒu kiÖn g× ? NÕu b×nh th«ng nhau chøa cïng 1 chÊt láng mùc chÊt láng cña chóng nh thÕ nµo ?

E. H íng dÉn vÒ nhµ :- Lµm bµi tËp SBT- Bµi tËp lµm thªm :

Cã 1 m¹ch níc ngÇm nh h×nh vÏ. Khoan níc ë ®iÓm A vµ B th× n-íc ë ®iÓm nµo phun lªn m¹nh h¬n ? V× sao ?

Híng dÉn HS ®äc phÇn "Cã thÓ em cha biÕt".

TuÇn S: G:

TiÕt 10Bµi 9 : ¸p suÊt khÝ quyÓn

I. Môc tiªu1. KiÕn thøc : - Gi¶i thÝch ®îc sù tån t¹i cña líp khÝ quyÓn vµ ¸p suÊt khÝ quyÓn.

- Gi¶i thÝch ®îc çch ®o ¸p suÊt khÝ quyÓn cña thÝ nghiÖm T«rixenli vµ mét sè hiÖn tîng ®¬n gi¶n.

- HiÓu ®îc v× sao ¸p suÊt khÝ quyÓn thêng ®îc tÝnh b»ng ®é cao cña cét thñy ng©n vµ biÕt ®æi tõ ®¬n vÞ mmHg sang ®¬n vÞ N/m2.2- KÜ n¨ng : BiÕt suy luËn, lËp luËn tõ çc hiÖn tîng thùc tÕ vµ kiÕn thøc ®Ó gi¶i thÝch sù tån t¹i ¸p suÊt khÝ quyÒn v¶ ®o ®îc ¸p suÊt khÝ quyÓn.3- th¸i ®é:

Nghiªm tóc, híp t¸c nhãmII. ChuÈn bÞ:


.A.B


* GV vµ mçi nhãm HS :1 èng thñy tinh dµi 10 - 15cm, tiÕt diÖn 2-3mm ; 1 cèc níc.


IV. Çc b íc lªn líp: A, æn ®Þnh líp: 8A: 8B:B, KiÓm tra: (KiÓm tra ®ång thêi 3 HS)

HS1 : Ch÷a bµi 8.1 ; 8.3HS2 : Ch÷a bµi 8.2.HS3 : Ch÷a bµi tËp 8.6Tãm t¾t : h = 18 mmd1 = 7,000 N/m3

d2 = 10.300 N/m3

h1 = ?Bµi gi¶i

XÐt 2 ®iÓm A, B trong 2 nh¸nh n»m trong cïng 1 mÆt ph¼ng n»m ngang trïng víi mÆt ph©n çch gi÷a x¨ng vµ níc biÓn. Ta cã :

pA = pBh1. d1. = h2 . d2h1. d1 = d2 (h1- h)h1 . d1 = h1. d2 - h . d2h1(d2 - d1) = h . d2

h1 = = = 76 (mm)C. Bµi míi:

Ho¹t ®éng 1: Tæ chøc t×nh huèng häc tËp- Yªu cÇu HS ®äc vµ nªu t×nh huèng häc tËp cña bµi.- Gv cã thÓ th«ng b¸o cho HS 1 hiÖn tîng : Níc thêng ch¶y xuèng.

VËy t¹i sao qu¶ dõa ®ôc 1 lç, dèc xuèng níc dõa kh«ng ch¶y xuèng ?Hoạt động của giáo viªn và học sinh Néi dung kiÕn thøc

Ho¹t ®éng 2 : Nghiªn cøu ®Ó chøng minh cã sù tån t¹i cña ¸p suÊt khÝ quyÓn- Y/c ®äc th«ng b¸o vµ tr¶ lêi t¹i sao cã sù tån t¹i cña ¸p suÊt khÝ quyÓn ?(§äc, tr¶ lêi)

I- sù tån t¹i cña ¸p suÊt khÝ quyÓn- Kh«ng khÝ cã träng lîng g©y ra ¸p suÊt chÊt khÝ lªn çc vËt trªn tr¸i ®Êt ¸p suÊt khÝ quyÓn.- Khi lên cao áp suất khí quyển giảm. Ở áp suất thấp, lượng oxi


h h1

h2

A B


Néi dung tÝch hîp

- HD HS ®äc thÝ nghiÖm 1.(Çc nhãm tiÕn hµnh TN)* Gi¶i thÝch hiÖn tîng : Gîi ý cho HS : + Gi¶ sö kh«ng cã ¸p suÊt khÝ quyÓn bªn ngoµi hép th× cã hiÖn tîng g× x¶y ra víi hép ?(Th¶o luËn nhãm vµ gi¶i thÝch)

Yªu cÇu HS lµm thÝ nghiÖm 2 :(Çc nhãm tiÕn hµnh TN)+ HiÖn tîng+ Gi¶i thÝch( HS gi¶i thÝch hiÖn tîng).

- Yªu cÇu HS gi¶i thÝch c©u C3 :+ HS gi¶i thÝch(Th¶o luËn nhãm vµ gi¶i thÝch)

- Yªu cÇu HS ®äc thÝ nghiÖm C4 :

trong máu giảm, ảnh hưởng đến sự sống của con người và động vật. Khi xuống các hầm sâu, áp suất khí quyển tăng, áp suất tăng gây ra các áp lực chèn ép lên các phế nang của phổi và màng nhĩ, ảnh hưởng đến sức khỏe con người.- Biện pháp: Để bảo vệ sức khỏe cần tránh thay đổi áp suất đột ngột, tại những nơi áp suất quá cao hoặc quá thấp cần mang theo bình oxi.- ThÝ nghiÖm 1 :

- NÕu hép chØ cã ¸p suÊt bªn trong mµ kh«ng cã ¸p suÊt bªn ngoµi hép sÏ phång ra vµ vì.- Hót s÷a ra ¸p suÊt trong hép gi¶m, hép mÐo do ¸p suÊt khÝ quyÓn bªn ngoµi lín h¬n ¸p suÊt trong hép.C2 :- HiÖn tîng : Níc kh«ng tôt xuèng- Gi¶i thÝch :

pc/l = p0(p0 lµ ¸p suÊt khÝ quyÓn)

P0 + Pc/l > p0 ChÊt láng


.Apc/l

p0

.Apc/l+p0

p0


(HS ®äc TN4)+ KÓ l¹i hiÖn tîng thÝ nghiÖm.+ Gi¶i thÝch hiÖn tîng.

(Th¶o luËn nhãm vµ gi¶i thÝch)

Ho¹t ®éng 3 : §o ®é lín cña ¸p suÊt khÝ quyÓn

- Y/c ®äc thÝ nghiÖm T«rixenli.(HS ®äc TN)- Híng dÉn HS tr¶ lêi C5, C6, C7(Gi¶i thÝch hiÖn tîng theo c©u C5, C6, C7)

Ho¹t ®éng 4 : VËn dông- Tê giÊy chÞu ¸p suÊt nµo ?(Th¶o luËn nhãm vµ gi¶i thÝch)- HS ®a ra t¸c dông, ph©n tÝch hiÖn t-îng, gi¶i thÝch hiÖn tîng.(Th¶o luËn nhãm vµ gi¶i thÝch)- GV chuÈn l¹i kiÕn thøc cña HS.- NÕu HS kh«ng ®a ra ®îc vÝ dô, th× GV gîi ý HS. Gi¶i thÝch hiÖn tîng èng thuèc tiªm bÎ 1 ®Çu, níc kh«ng tôt ra. BÎ 2 ®Çu níc tôt ra.-T¹i sao Êm trµ cã 1 lç nhá ë n¾p Êm th× dÔ rãt níc ra ?

- KiÓm tra l¹i HS b»ng c©u C10(Hoµn thµnh C10)- Yªu cÇu HS lµm c©u C11(Hoµn thµnh C11)

tôt xuèng.

C4 : ¸p suÊt bªn trong qu¶ cÇu b»ng 0. ¸p suÊt bªn ngoµi b»ng ¸p suÊt khÝ quyÓn Ðp 2 nöa qu¶ cÇu. pngùa <p0 nªn kh«ng kÐo ®îc 2 b¸n cÇu.

II- §o ®é lín cña ¸p suÊt khÝ quyÓn C5 : pA = pB- Cïng chÊt láng- A, B n»m trªn cïng mÆt ph¼ng.C6 : pA = p0pB = pHgC7 : p0 = pHg = dHg.hHg = 136000N/m3.0,76mIII- VËn dôngC8 :Träng lîng cét níc P < ¸p lùc do ¸p suÊt khÝ quyÓn (p0) g©y ra.C9 :

+ HiÖn tîng bÎ 1 ®Çu èng tiªm, gi¶i thÝch t¬ng tù nh C3.

+ ChÊt láng ë vßi :p0 + pníc > p0



p0 = pHg = d.h(nh c©u C7)C11 : p0 = pníc = d.h

h =

D. Cñng cè :- T¹i sao mäi vËt trªn tr¸i ®Êt chÞu t¸c dông cña ¸p suÊt khÝ

quyÓn ?- T¹i sao ®o p0 = pHg trong èng ?

C12 : Kh«ng thÓ tÝnh ¸p suÊt khÝ quyÓn b»ng c«ng thøc : p = d.h v× : + h kh«ng x¸c ®Þnh ®îc.

+ d gi¶m dÇn theo ®é cao.E. H íng dÉn vÒ nhµ - Gi¶i thÝch sù tån t¹i cña ¸p suÊt khÝ quyÓn.- Gi¶i thÝch t¹i sao ®o p0 = pHg trong èng.- Lµm bµi tËp trong SBT.

TuÇn S: D:

TiÕt 11Bµi 10 : Lùc ®Èy ¸c-si-mÐt


- Nªu ®îc hiÖn tîng chøng tá sù tån t¹i lùc ®Èy cña chÊt láng (lùc ®Èy ¸c-si-mÐt), chØ râ ®Æc ®iÓm cña lùc nµy.

- ViÕt ®îc c«ng thøc tÝnh ®é lín cña lùc ®Èy ¸c-si-mÐt, nªu tªn çc ®¹i lîng vµ ®¬n vÞ çc ®¹i lîng trong c«ng thøc.

- Gi¶i thÝch 1 sè hiÖn tîng ®¬n gi¶n thêng gÆp ®èi víi vËt nhóng trong chÊt láng.

- VËn dông c«ng thøc tÝnh lùc ®Èy ¸c-si-mÐt ®Ó gi¶i çc hiÖn tîng ®¬n gi¶n.2. KÜ n¨ng



Lµm thÝ nghiÖm cÈn thËn ®Ó ®o ®îc lùc t¸c dông lªn vËt ®Ó x¸c ®Þnh ®é lín cña lùc ®Èy ¸c-si-mÐt.3- th¸i ®é:

Nghiªm tóc, híp t¸c nhãmII. ChuÈn bÞ:

* GV vµ mçi nhãm HS :1 lùc kÕ, 1 gi¸ ®ì, 1 cèc níc, 1 b×nh trµn, 1 qu¶ nÆng (1 N).


IV. Çc b íc lªn líp: A, æn ®Þnh líp: 8A: 8B:B, KiÓm tra: (KiÓm tra ®ång thêi 3 HS)

HS1 : Ch÷a bµi 9.1 ; 9.2 ; 9.3.HS2 : Ch÷a bµi 9.4.HS3 : Ch÷a bµi 9.5 ; 9.6.

C. Bµi míi: Ho¹t ®éng 1 : Tæ chøc t×nh huèng häc tËp nh SGK.

Hoạt động của gi¸o viªn và học sinh Néi dung kiÕn thøcHo¹t ®éng 2: Nghiªn cøu t¸c dông cña chÊt láng lªn vËt nhóng ch×m trong nã- Yªu cÇu HS nghiªn cøu thÝ nghiÖm ë h×nh 10.2. (N.cøu SGK)- ThÝ nghiÖm gåm cã dông cô g× ? Nªu çc bíc tiÕn hµnh thÝ nghiÖm ?(Th¶o luËn nhãm, tr¶ lêi c©u hái)- Yªu cÇu HS tiÕn hµnh thÝ nghiÖm ®o P ; P1 vµ tr¶ lêi C1?(Çc nhãm lµm TN, tr¶ lêi C1)

- Y/c hoµn thµnh C2?(Rót ra kÕt luËn C2.)

I- T¸c dông cña chÊt láng lªn vËt nhóng ch×m trong nã

C1: P1<P chøng tá vËt nhóng trong níc chÞu 2 lùc t¸c dông :

F® vµ P ngîc chiÒu nªn :P1 = P - F® < PC2 : KÕt luËnMét vËt nhóng trong chÊt láng bÞ chÊt láng t¸c dông 1 lùc ®Èy híng tõ díi lªn.- Các tàu thủy lưu thông trên biển, trên sông là phương tiện vận chuyển hành khách và hàng hóa chủ yếu giữa các quốc gia.


P

F®


Néi dung tÝch hîp

Ho¹t ®éng 3 : T×m c«ng thøc tÝnh lùc ®Èy ¸c-si-mÐt- HS ®äc dù ®o¸n vµ m« t¶ tãm t¾t dù ®o¸n.(§¹i diÖn HS tãm t¾t)- §Ò xuÊt ph¬ng ¸n thÝ nghiÖm?(HS trao ®æi nhãm h·y ®Ò xuÊt ph¬ng ¸n thÝ nghiÖm).- GV chØnh l¹i ph¬ng ¸n cho chuÈn.

- HD HS lµm TN kiÓm tra.(Çc nhãm tiÕn hµnh TN)

Tõ TN y/c HS rót ra nhËn xÐt .(§¹i diÖm rót ra nhËn xÐt)Y/c so s¸nh F® vµ Pníc trµn ra (§¹i diÖn ®a ra c©u tr¶ lêi)§a ra CT tÝnh FA(Ghi vë)

Ho¹t ®éng 4 : VËn dông

Nhưng động cơ của chúng thải ra rất nhiều khí gây hiệu ứng nhà kính.

- Biện pháp GDMT: Sử dụng tàu thủy sử dụng nguồn năng lượng sạch (năng lượng gió) hoặc kết hợp giữa lực đẩy của động cơ và lực đẩy của gió để đạt hiệu quả cao nhất.II- c«ng thøc tÝnh lùc ®Èy ¸c-si-mÐt1, Dù ®o¸n- VËt nhóng trong chÊt láng cµng nhiÒu th× F® cña níc cµng m¹nh.2, ThÝ nghiÖm kiÓm tra :B1 : §o P1 cña cèc, vËtB2 : Nhóng vËt vµo níc, n-íc trµn ra cèc, ®o träng l-îng P2.B3 : So s¸nh P2 vµ P1P2<P1 P1 = P2 +F®B4 : §æ níc trµn ra vµo cècP1 = P2 + Pníc trµn raNhËn xÐt :F® = Pníc trµn raC3 : VËt cµng nhóng ch×m nhiÒu Pníc d©ng lªn cµng lín F® níc cµng lín.F® = Pníc mµ vËt chiÕm chç

F® = d.VTrong ®ã :d : Träng lîng riªng chÊt



- Y/c gi¶i thÝch c©u C4.(Th¶o luËn, cö ®¹i diÖn tr¶ lêi C4)

- Yªu cÇu HS lµm viÖc ç nh©n c©u C5.(®¹i diÖn tr¶ lêi C5)

- Yªu c©u HS lµm viÖc ç nh©n c©u C6.(®¹i diÖn tr¶ lêi C6)

lángV : ThÓ tÝch mµ vËt chiÕm chçIII- VËn dông- HS gi¶i thÝch c©u C4GÇu níc ngËp díi níc th× :P = P1 - F®nªn lùc kÐo gi¶m ®i so víi khi gÇu ë ngoµi kh«ng khÝ.C5 :F®A = d.VAF®B = d.VBVA = VB F®A = F®B

C6 :F®1 = dd.VF®2 = dn.Vdn > dd F®2 > F®1thái nhóng trong níc cã lùc ®Èy chÊt láng lín h¬n.

D. Cñng cè :- Ph¸t biÓu ghi nhí cña bµi häc.- Yªu cÇu 2 HS ph¸t biÓu.E. H íng dÉn vÒ nhµ : - Lµm bµi tËp SBT.- ChuÈn bÞ bµi thùc hµnh :

+ Tr¶ lêi çc c©u hái trong bµi thùc hµnh.+ Ph«t« b¸o ço thÝ nghiÖm.

TuÇn S:G:

TiÕt 12Bµi 11 : Thùc hµnh vµ kiÓm tra thùc hµnh

NghiÖm l¹i lùc §Èy ¸c-si-mÐt



I. Môc tiªu1- KiÕn thøc

- ViÕt ®îc c«ng thøc tÝnh ®é lín lùc ®Èy ¸c-si-mÐt : F = P chÊt láng mµ vËt chiÕm chç.

F = d.VNªu ®îc tªn vµ ®¬n vÞ ®o çc ®¹i lîng trong c«ng thøc.- TËp ®Ò xuÊt ph¬ng ¸n thÝ nghiÖm trªn c¬ së dông cô thÝ

nghiÖm ®· cã.2- KÜ n¨ng

Sö dông lùc kÕ, b×nh chia ®é ... ®Ó lµm thÝ nghiÖm kiÓm chøng ®é lín cña lùc ®Èy ¸c-si-mÐt.3- th¸i ®é:

Nghiªm tóc, híp t¸c nhãm

II. ChuÈn bÞ:* GV vµ mçi nhãm HS :- 1 lùc kÕ GH§ : 2,5N- VËt nÆng cã V = 50cm3 (kh«ng thÊm níc)- 1 b×nh chia ®é- 1 gi¸ ®ì- 1 b×nh níc- 1 kh¨n lau kh«* Mçi HS 1 mÉu b¸o ço thÝ nghiÖm ®· ph«t«.

III. Ph ¬ng ph¸p: Thùc hµnh, ho¹t ®éng nhãm


- KiÓm tra mÉu b¸o ço thÝ nghiÖm.- HS 1 : Tr¶ lêi c©u C4- HS2 : Tr¶ lêi c©u C5.

C. Bµi míi:Hoạt động của gi¸o viªn và học sinh Néi dung kiÕn thøc

- Lµm TN nghiÖm l¹i lùc ®Èy ¸c-si-mÐt cÇn cã dông cô nµo ?(HS lµm viÖc ç nh©n tr¶ lêi C4, C5).- HD çc nhãm tiÕn hµnh TN(HS tiÕn hµnh ®o).

1- §o lùc ®Èy ¸c-si-mÐt.B1 : HS tr¶ lêi c©u C4, C5 vµo mÉu b¸o ço.B2 : HS tiÕn hµnh 10



- Chó ý thÓ tÝch níc ban ®Çu ph¶i ®æ sao cho mùc níc trïng víi v¹ch chia.- HS cã thÓ lÊy V1 cã gi¸ trÞ kh¸c nhau

- Yªu cÇu mçi nhãm b¸o ço kÕt qu¶ F, P cña nhãm m×nh.- KÕt qu¶ cña HS thÊy sè ®o cña F vµ P kh¸c nhau qu¸ nhiÒu th× GV nªn kiÓm tra l¹i thao t¸c cña HS.- KÕt qu¶ F, P gÇn gièng nhau th× chÊp nhËn v× trong qu¸ tr×nh lµm cã sai sè.

phót.

2- §o träng lîng cña níc mµ vËt chiÕm chç.- HS tiÕn hµnh ®o- Ghi kÕt qu¶ vµo b¶n b¸o ço thÝ nghiÖm.- TÝnh P níc mµ vËt chiÕm chç :

3- NhËn xÐt kÕt qu¶ ®o vµ rót ra kÕt luËn.

D. Cñng cè - GV nhËn xÐt qu¸ tr×nh lµm thÝ nghiÖm.- Thu b¸o ço cña HS.E. H íng dÉn vÒ nhµ - §äc tríc bµi sù næi- Giê sau mçi nhãm ®em 6 çi ®inh cïng lo¹i

TuÇn S: G:

TiÕt 13Bµi 12 : Sù næi


- Gi¶i thÝch ®îc khi nµo vËt næi, vËt ch×m, vËt l¬ löng.- Nªu ®îc ®iÒu kiÖn næi cña vËt.- Gi¶i thÝch ®îc çc hiÖn tîng vËt næi thêng gÆp trong ®êi sèng.

2. KÜ n¨ng



Lµm thÝ nghiÖm, ph©n tÝch hiÖn tîng, nhËn xÐt hiÖn tîng.3- th¸i ®é:


II. ChuÈn bÞ:* Mçi nhãm :- 1 cèc thñy tinh to ®ùng níc.- 1 chiÕc ®inh.- 1 miÕng gç cã khèi lîng lín h¬n ®inh.- 1 èng nghiÖm nhá ®ùng çt cã nót ®Ëy kÝn.* GV: H×nh vÏ tµu ngÇm

III. Ph ¬ng ph¸p: ThuyÕt tr×nh, vÊn ®¸p, ho¹t ®éng nhãm


HS1 : - Lùc ®Èy ¸c-si-mÐt phô thuéc vµo nh÷ng yÕu tè nµo ? - VËt chÞu t¸c dông cña çc lùc c©n b»ng th× cã tr¹ng th¸i

chuyÓn ®éng nh thÕ nµo ?HS2 : Ch÷a bµi tËp 10.2

C. Bµi míi:1. Ho¹t ®éng 1 : Tæ chøc t×nh huèng häc tËp

T¹o t×nh huèng häc tËp nh SGK.2. Ho¹t ®éng 2 : Nghiªn cøu ®iÒu kiÖn ®Ó vËt næi, vËt ch×m


HD häc sinh ph©n tÝch lîc vµ tr¶ lêi C1, C2

(HS nghiªn cøu c©u C1 vµ ph©n tÝch lùc).

(HS tr¶ lêi c©u C2).

1, § iÒu kiÖn ®Ó vËt næi, vËt ch×mC1:

- P vµ FA cïng ph¬ng, ngîc chiÒu.

C2:


FA

P

FA

P

FA

P

FA

P


- Vật nổi lên khi trọng lượng của vật nhỏ hơn lực đẩy Acsimet.

Biện pháp GDMT:

P > F P = F P<F VËt VËt VËt ch×m xuèng l¬ löng næi lªn

- Đối với các chất lỏng không hòa tan trong nước, chất nào có khối lượng riêng nhỏ hơn nước thì nổi trên mặt nước. Các hoạt động khai thác và vận chuyển dầu có thể làm rò rỉ dầu lửa. Vì dầu nhẹ hơn nước lên nổi lên trên mặt nước. Lớp dầu này ngăn cản việc hòa tan oxi vào nước vì vậy sinh vật không lấy được oxi sẽ bị chết.Hàng ngày, sinh hoạt của con người và các hoạt động sản xuất thải ra môi trường lượng khí thải rất lớn (các khí thải NO, NO2, CO2, SO, SO2, H2S…) đều nặng hơn không khí vì vậy chúng có xu hướng chuyển xuống lớp không khí sát mặt đất. Các chất khí này ảnh hưởng trầm trọng đến môi trường và sức khỏe con người. - Biện pháp GDMT: + Nơi tập trung đông người, trong các nhà máy công nghiệp cần có biện pháp lưu thông không khí (sử dụng các quạt gió, xây dựng nhà xưởng đảm bảo thông thoáng, xây dựng các ống khói…).+ Hạn chế khí thải độc hại.

+ Có biện pháp an toàn trong vận chuyển dầu lửa, đồng



3. Ho¹t ®éng 3 : Nghiªn cøu ®é lín cña lùc ®Èy ¸c-si- mÐt khi vËt næi trªn mÆt tho¸ng cña chÊt láng- Y/c th¶o luËn tr¶ lêi C3?(HS trao ®æi c©u C3).

- Y/c th¶o luËn tr¶ lêi C4?(HS trao ®æi c©u C4).- So s¸nh lùc ®Èy F®1 vµ lùc ®Èy F®2.(§¹i diÖn ®¬a ra cÈut¶ lêi)

- GV th«ng b¸o : VËt khi næi lªn F® > P, khi lªn trªn mÆt tho¸ng thÓ tÝch phÇn vËt ch×m trong chÊt láng gi¶m F® gi¶m vµ F® = P th× vËt næi lªn trªn mÆt tho¸ng.(Ghi vë)- Y/c th¶o luËn tr¶ lêi C5?(HS tr¶ lêi c©u C5).

4. Ho¹t ®éng 4 : VËn dông- Y/c HS nghiªn cøu c©u C6(Nghiªn cøu SGK)- Y/c tãm t¾t th«ng tin.(§¹i diÖn ®øng t¹i chç ®äc tãm t¾t) HD HS hoµn thµnh C6(Hoµn thµnh C6 vµo vë)

thời có biện pháp ứng cứu kịp thời khi gặp sự cố tràn dầu.

2, ®é lín cña lùc ®Èy ¸c-si- mÐt khi vËt næi trªn mÆt tho¸ng cña chÊt lángC3:MiÕng gç th¶ vµo níc næi lªn do Pgç< F®1

C4: VËt ®øng yªn VËt chÞu t¸c dông cña 2 lùc c©n b»ng. Do ®ã : P = F®2V1 gç ch×m trong níc > V2 gç ch×m trong níc. F®1 > F®2

C5: F = d.Vd lµ träng lîng riªng cña chÊt láng.V lµ thÓ tÝch cña vËt nhóng trong níc. C©u B sai3, VËn dông:C6: VËt nhóng trong níc :Vv = Vc/l mµ vËt chiÕm chç = Va) VËt l¬ löng PV = PlPl lµ träng lîng cña chÊt láng mµ vËt chiÕm chç.dV.V = dl.V dV = dl


P®

A O B

Pn

F®1

F®2

F®1P

F®1P


C7 : Gîi ýSo s¸nh dtµu víi dthÐp(Cïng 1 chÊt)- VËy tµu næi trªn mÆt níc, cã nghÜa lµ ngêi s¶n xuÊt chÕ t¹o tµu theo nguyªn t¾c nµo ?- C8 : Yªu cÇu HS trung b×nh, yÕu tr¶ lêi.- GV cã thÓ th«ng b¸o cho HS :dthÐp = 7800kg/m3

dHg = 136000kg/m3

C9 : Yªu cÇu HS nªu ®iÒu kiÖn vËt næi, vËt ch×m.ý 1 : HS dÔ nhÇm lµ vËt ch×m : FA > FBGV chuÈn l¹i kiÕn thøc cho HS : F phô thuéc vµo d, V.

b) VËt ch×m xuèngP > F® dV.V>dl.V dV > dlC7: Tµu cã träng lîng riªng :

dt = ; dthÐp = Tµu rçng Vt lín dtµu < dthÐpdtµu < dnícdthÐp < dthuû ng©n

* VA = VB, nhóng trong cïng chÊt láng.

F = d.VFA = FB* VËt A ch×m : FA < PA* VËt B l¬ löng : FB = PB VËy : PA > PB

V lµ thÓ tÝch cña phÇn vËt nhóng trong chÊt láng.dl lµ trong lîng riªng cña chÊt láng.

Tµu ch×m : dtµu > dlB¬m níc vµo ng¨n Tµu næi : dtµu = dl B¬m níc ra khái ng¨n.

D. Cñng cè:- Yªu cÇu HS dùa vµo kiÕn thøc thu ®îc gi¶i thÝch khi nµo tµu næi lªn, ch×m xuèng ?- Nhóng vËt trong níc th× cã thÓ x¶y ra nh÷ng trêng hîp nµo víi vËt. So s¸nh P vµ F ?- VËt næi lªn mÆt chÊt láng th× vËt ph¶i cã ®iÒu kiÖn nµo ?- GV ®a ra tranh vÏ tµu ngÇm cã çc khoang rçng.



- Yªu cÇu HS ®äc môc "Cã thÓ em cha biÕt".E. H íng dÉn vÒ nhµ :

- Häc thuéc phÇn ghi nhí.- Lµm bµi tËp 12.1 ®Õn 12.7 (SBT).

TuÇn S: G:

TiÕt 14Bµi 13 : C«ng c¬ häc


- BiÕt ®îc dÊu hiÖu ®Ó cã c«ng c¬ häc.- Nªu ®îc çc vÝ dô trong thùc tÕ ®Ó cã c«ng c¬ häc vµ kh«ng cã

c«ng c¬ häc.- Ph¸t biÓu vµ viÕt ®îc c«ng thøc tÝnh c«ng c¬ häc. Nªu ®îc tªn

çc ®¹i lîng vµ ®¬n vÞ cña çc ®¹i lîng trong c«ng thøc.- VËn dông c«ng thøc tÝnh c«ng c¬ häc trong çc trêng hîp ph¬ng

cña lùc trïng víi ph¬ng chuyÓn dêi cña vËt.2. KÜ n¨ng

- Ph©n tÝch lùc thùc hiÖn c«ng.- TÝnh c«ng c¬ häc

3- th¸i ®é: Nghiªm tóc, híp t¸c nhãm

II. ChuÈn bÞ:* GV vµ mçi nhãm HS :Tranh vÏ : - Con bß kÐo xe

- VËn ®éng viªn cö t¹ - M¸y xóc ®Êt ®ang lµm viÖc

III. Ph ¬ng ph¸p: ThuyÕt tr×nh, vÊn ®¸p, ho¹t ®éng nhãm


HS1 : Ch÷a bµi tËp 12.1, 12.2HS2 : Ch÷a bµi tËp 12.5HS3 : Ch÷a bµi tËp 12.7

C. Bµi míi:1. Ho¹t ®éng 1 : Tæ chøc t×nh huèng häc tËpGi¸o viªn: NguyÔn V¨n Chung

-45-


T¹o t×nh huèng häc tËp nh SGK, GV cã thÓ th«ng b¸o thªm lµ trong thùc tÕ, mäi c«ng søc bá ra ®Ó lµm 1 viÖc th× ®Òu thùc hiÖn c«ng. Trong c«ng ®ã th× c«ng nµo lµ c«ng c¬ häc ?2. Ho¹t ®éng 2 : Khi nµo cã c«ng c¬ häc


VD1 :- Ph©n tÝch th«ng b¸o .- NhËn xÐt

VD2 :- HS ph©n tÝch lùc : GV chó ý cho HS khi qu¶ t¹ ®øng yªn.

- HS tr¶ lêi c©u C1.- GV ®Ó 3 em HS ph¸t biÓu ý kiÕn cña ç nh©n. GV chuÈn l¹i kiÕn thøc.- GV cã thÓ ®a ra thªm 3 vÝ dô kh¸c.- HS nghiªn cøu c©u C2 trong 3 phót vµ ph¸t biÓu lÇn lît tõng ý, mçi ý gäi 1, 2 HS tr¶ lêi.+ ChØ cã c«ng c¬ häc khi nµo ?+ C«ng c¬ häc cña lùc lµ g× ?+ C«ng c¬ häc gäi t¾t lµ g× ?

- HS lµm viÖc ç nh©n c©u C3- Yªu cÇu HS ph©n tÝch tõng yÕu tè sinh c«ng cña mçi trêng hîp.

I. Khi nµo cã c«ng c¬ häc ?1, NhËn xÐt:VD1 :Con bß kÐo xe :Bß t¸c dông lùc vµo xe : F >0Xe chuyÓn ®éng : S > 0Ph¬ng cña lùc F trïng víi ph¬ng chuyÓn ®éng. Con bß ®· thùc hiÖn c«ng c¬ häc.VD2 :Fn línS dÞch chuyÓn = 0 C«ng c¬ häc = 0C1 : Muèn cã c«ng c¬ häc th× ph¶i cã lùc t¸c dông vµo vËt lµm cho vËt chuyÓn dêi.

2, KÕt luËn+ ChØ cã c«ng c¬ häc khi cã lùc t¸c dông vµo vËt vµ lµm vËt chuyÓn dêi.+ C«ng c¬ häc lµ c«ng cña lùc (hay khi vËt t¸c dông lùc vµ lc ®ã sinh c«ng gäi lµ c«ng cña vËt)+ C«ng cã häc gäi t¾t lµ c«ng.3, VËn dôngC©u C3 :



C©u C4 :- Khi nµo lùc thùc hiÖn c«ng c¬ häc ?

3. Ho¹t ®éng 3 : X©y dùng c«ng thøc tÝnh c«ng c¬ häc- HS nghiªn cøu tµi liÖu rót ra biÓu thøc tÝnh c«ng c¬ häc.

- Yªu cÇu HS gi¶i thÝch çc ®¹i lîng cã mÆt trong biÓu thøc.

Công cơ học phụ thuộc hai yếu tố: Lực tác dụng và quãng đường di chuyển.

Trêng hîp a : - Cã lùc t¸c dông F>0- Cã chuyÓn ®éng S> 0 Ngêi cã sinh c«ng c¬ häcTrêng hîp b :Häc bµi : S = 0 C«ng c¬ häc = 0Trêng hîp c :F > 0S > 0 Cã c«ng c¬ häc A > 0Trêng hîp d :F > 0S > 0 Cã c«ng c¬ häc A > 0C4 :Lùc t¸c dông vµo vËt lµm cho vËt chuyÓn ®éng.Trêng hîp a : F t¸c dông lµm S > 0 AF > 0Trêng hîp b : P t¸c dông lµm h > 0 AP > 0Trêng hîp c : Fk t¸c dông h > 0 AF > 0II. C«ng thøc tÝnh c«ng c¬ häc 1, BiÓu thøc tÝnh c«ng c¬ häca- BiÓu thøc :F > 0S > 0 A = F.SF lµ lùc t¸c dông lªn vËt.S lµ qu·ng ®êng vËt dÞch chuyÓn.- Khi có lực tác dụng vào vật nhưng vật không di chuyển thì không có công cơ học



- V× lµ ®¬n vÞ suy diÔn nªn yªu cÇu HS nªu ®¬n vÞ cña çc ®¹i lîng trong biÓu thøc.- GV th«ng b¸o cho HS trêng hîp ph¬ng cña lùc kh«ng trïng víi ph¬ng chuyÓn ®éng th× sö dông c«ng thøc A = F.S.- Yªu cÇu HS ghi phÇn chó ý vµo vë.

HS: Ghi chó ý vµo vë

C«ng cña lùc > 0 nhng kh«ng tÝnh theo A = F. S. C«ng thøc tÝnh c«ng cña lùc ®ã ®îc häc tiÕp ë líp sau.

4. Ho¹t ®éng 4 : VËn dông- §Ó tÊt c¶ HS lµm bµi tËp vµo vë. HS: Th¶o luËn C5- GV gäi HS ®äc kÕt qu¶ tÝnh bµi.HS: §¹i diÖn tr¶ lêi- GV híng dÉn HS trao ®æi, thèng nhÊt

nhưng con người và máy móc vẫn tiêu tốn năng lượng. Trong giao thông vận tải, các đường gồ ghề làm các phương tiện di chuyển khó khăn, máy móc cần tiêu tốn nhiều năng lượng hơn. Tại các đô thị lớn, mật độ giao thông đông nên thường xảy ra tắc đường. Khi tắc đường các phương tiện tham gia vẫn nổ máy tiêu tốn năng lượng vô ích đồng thời xả ra môi trường nhiều chất khí độc hại.- Giải pháp: Cải thiện chất lượng đường giao thông và thực hiện các giải pháp đồng bộ nhằm giảm ách tắc giao thông nhằm bảo vệ môi trường và tiết kiệm năng lượng.A lµ c«ng cña lùc F.b- §¬n vÞ§¬n vÞ F lµ niut¬n (N)§¬n vÞ S lµ mÐt (m)§¬n vÞ A lµ N.mJun (J) 1 J = 1 Nmkil« Jun (kJ) 1 kJ = 1000J

Chó ý : A = F.S chØ ¸p dông trong trêng hîp ph-¬ng cña lùc F trïng víi ph-¬ng chuyÓn ®éng.Ph¬ng cña lùc vu«ng gãc víi ph¬ng chuyÓn ®éng A cña lùc ®ã = 0.VD 1 :C«ng cña lùc P = 0


Pv

F

v


vµ ghi vµo vë.- HS ph¶i ghi ®ñ th«ng tin :+ Tãm t¾t, ®æi ®¬n vÞ vÒ ®¬n vÞ chÝnh.+ ¸p dông ®Ó gi¶i

2, VËn dông

C5 :F = 5000NS = 1000mA = ?

Gi¶i A = F.S = 5000N . 1000m = 5.106 JC6 :m = 2kg P = 20Nh = 6mA = ?

Gi¶i A = P.h = 20N.6m = 120J

D. Cñng cè :- ThuËt ng÷ c«ng c¬ häc chØ sö dông trong trêng hîp nµo ?- C«ng c¬ häc phô thuéc vµo yÕu tè nµo ?- C«ng thøc tÝnh c«ng c¬ häc khi lùc t¸c dông vµo vËt lµm vËt dÞch chuyÓn theo ph¬ng cña lùc ?- §¬n vÞ c«ng ?E. Híng dÉn vÒ nhµ : - Hoµn thµnh C7 vµo vë- Häc phÇn ghi nhí- Lµm bµi tËp SBT.- §äc tríc bµi §Þnh luËt vÒ c«ng

TuÇn S: G:

TiÕt 15Bµi 14 : §Þnh luËt vÒ C«ng


- Ph¸t biÓu ®îc ®Þnh luËt vÒ c«ng díi d¹ng : Lîi bao nhiªu lÇn vÒ lùc th× thiÖt bÊy nhiªu lÇn vÒ ®êng ®i.


Pv

F

v

vP


- VËn dông ®Þnh luËt ®Ó gi¶i çc bµi tËp vÒ mÆt ph¼ng nghiªng, rßng räc ®éng (nÕu cã thÓ gi¶i ®îc bµi tËp vÒ ®ßn bÈy).2. KÜ n¨ng

Quan s¸t thÝ nghiÖm ®Ó rót ra mèi quan hÖ gi÷a çc yÕu tè : Lùc t¸c dông vµ qu·ng ®êng dÞch chuyÓn ®Ó x©y dùng ®îc ®Þnh luËt vÒ c«ng.3. Th¸i ®é

CÈn thËn, nghiªm tóc, chÝnh x¸c.II. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS

* HS : Mçi nhãm- 1 thíc ®o cã GH§ : 30 cm ; §CNN : 1mm- 1 gi· ®ì- 1 thanh n»m ngang- 1 rßng räc- 1 qu¶ nÆng 100 - 200g- 1 lùc kÕ 2,5N - 5N- 1 d©y kÐo lµ cíc

* GV : - 1 ®ßn bÈy- 2 thíc th¼ng- 1 qu¶ nÆng 200g- 1 qu¶ nÆng 100g

III. Ph ¬ng ph¸p: Lµm TN, ThuyÕt tr×nh, vÊn ®¸p, ho¹t ®éng nhãm


HS1 : - ChØ cã c«ng c¬ häc khi nµo ?- ViÕt biÓu thøc tÝnh c«ng c¬ häc, gi¶i thÝch kÝ hiÖu vµ ghi râ ®¬n vÞ çc ®¹i lîng cã mÆt trong c«ng thøc.- Ch÷a bµi tËp 13.3HS2 : Ch÷a bµi tËp 13.4

C. Bµi míi:1- Ho¹t ®éng 1 : Tæ chøc t×nh huèng häc tËpë líp 6 çc em ®· ®îc häc m¸y c¬ ®¬n gi¶n (MC§G) nµo ? M¸y c¬ ®ã gióp cho ta cã lîi nh thÕ nµo ?- MC§G cã thÓ gióp ta n©ng vËt lªn cã lîi vÒ lùc. VËy c«ng cña lùc n©ng vËt cã lîi kh«ng ? Bµi häc h«m nay sÏ tr¶ lêi c©u hái ®ã.



2- Ho¹t ®éng 2 : Lµm thÝ nghiÖm ®Ó so s¸nh c«ng cña MC§G víi c«ng kÐo vËt khi kh«ng dïng MC§G

Hoạt động của gi¸o viªn và học sinh Néi dung kiÕn thøcYªu cÇu HS nghiªn cøu thÝ nghiÖm SGK, tr×nh bµy tãm t¾t çc bíc tiÕn hµnh :HS: ho¹t ®éng nhãm, tr¶ lêi c©u háiB1 : TiÕn hµnh thÝ nghiÖm nh thÕ nµo ?B2 : TiÕn thµnh thÝ nghiÖm nh thÕ nµo ?

- GV yªu cÇu HS quan s¸t, híng dÉn vµ lµm thÝ nghiÖm.HS: tiÕn hµnh çc phÐp ®o nh ®· tr×nh bµy. Ghi kÕt qu¶ vµo b¶ng.- Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u C1, C2, C3?HS: Th¶o luô© nhãm C!, C2, C3- Do ma s¸t nªn A2 > A1.

GV: Bá qua ma s¸t vµ träng lîng rßng räc, d©y th× A1 = A2 HS rót ra nhËn xÐt C4.HS: Rót ra nhËn xÐt C4.Ho¹t ®éng 3 : §Þnh luËt vÒ c«ng- GV th«ng b¸o cho HS : TiÕn hµnh thÝ nghiÖm t¬ng tù ®èi víi çc MC§G kh¸c còng cã kÕt qu¶ t¬ng tù.- Em cã thÓ ph¸t biÓu ®Þnh luËt vÒ c«ng ?HS: ph¸t biÓu ®Þnh luËt vÒ c«ng.- NÕu ®Ó HS ph¸t biÓu, ®a phÇn çc em sÏ chØ ph¸t biÓu : Dïng MC§G cho ta lîi vÒ lùc .... nhng thiÕu côm tõ "vµ ngîc l¹i".- GV th«ng b¸o cã trêng hîp cho ta lîi vÒ ®êng ®i nhng l¹i thiÖt vÒ lùc. C«ng kh«ng cã lîi vµ ®a ra VD. - GV:ph¸t biÓu ®Çy ®ñ vÒ ®Þnh luËt vÒ c«ng..

I- ThÝ nghiÖmKÕt qu¶:

C1 : F2 1/2F1C2 : S2 = 2S1C3 : A1= F1.S1 = 1.0,05 = 0,05(J) A2 = F2.S2 = 0,5.0,1= 0,05(J) A1 = A2C4NhËn xÐt : Dïng rßng räc ®éng ®îc lîi 2 lÇn vÒ lùc th× thiÖt 2 lÇn vÒ ®êng ®i. NghÜa lµ kh«ng cã lîi g× vÒ c«ng.II- §Þnh luËt vÒ c«ng

- VÝ dô ë ®ßn bÈy.

P1>P2h1< h2

- §Þnh luËt vÒ c«ng : Kh«ng cã MC§G nµo cho ta lîi vÒ c«ng. §îc lîi bao nhiªu lÇn vÒ lùc th× thiÖt bÊy nhiªu lÇn vÒ ®êng ®i


Çc ®¹i lîng cÇn x¸c ®Þnh

KÐo trùc tiÕp

Dïng rßng räc

Lùc (N)S (m)C«ng (J)

P2

P1

h1

h2


HS: Ghi vë

Ho¹t ®éng 4 : VËn dông- Yªu cÇu C5 vµ C6 - HS: ph¶i ghi l¹i tãm t¾t th«ng tin råi míi gi¶i bµi tËp vµ tr¶ lêi.

GV: Cã thÓ gîi ý :+ Dïng mÆt ph¼ng nghiªm n©ng vËt lªn cã lîi nh thÕ nµo ?

b) Trêng hîp nµo c«ng lín h¬n ?HS: So s¸nh c«ng trong 2 TH råi tr¶ lêic) TÝnh c«ng

vµ ngîc l¹i.III- VËn dungC5 :P = 500Nh = 1ml1 = 4ml2 = 2 m

a) Dïng mÆt ph¼ng nghiªng kÐo vËt lªn cho ta lîi vÒ lùc, chiÒu dµi l cµng lín th× lùc kÐo cµng nhá.VËy trêng hîp 1 lùc kÐo nhá h¬n.F1 < F2F1 = F2/2b) C«ng kÐo vËt trong 2 trêng hîp lµ b»ng nhau (theo ®Þnh luËt vÒ c«ng).A = P.h = 500N. 1m = 500J

D. Cñng cè:- Cho HS ph¸t biÓu l¹i ®Þnh luËt vÒ c«ng.- Trong thùc tÕ dïng MC§G n©ng vËt bao giê còng cã søc c¶n cña

ma s¸t, cña träng lùc rßng räc, cña d©y ... Do ®ã c«ng kÐo vËt lªn A2 bao giê còng lín h¬n c«ng kÐo vËt kh«ng cã lùc ma s¸t .... (tøc lµ c«ng kÐo vËt kh«ng dïng MC§G).

- HD C6:C6 : P = 420NS = 8ma) F = ? h = ? b) A = ?

Gi¶ia) Dïng rßng räc ®éng lîi 2 lÇn vÒ lùc :F = P/2 = 210(N)Qu·ng ®êng dÞch chuyÓn thiÖt 2 lÇn h = S/2 = 4 (m)b)



A = P.h hoÆc A = F.S- §äc phÇn "Cã thÓ em cha biÕt".

A2 > A1 ; H = H < 1

E. Híng dÉn vÒ nhµ :- Häc thuéc ®Þnh luËt vÒ c«ng.- Lµm bµi tËp SBT.- ¤n l¹i toµn bé lý thuyÕt vµ bµi tËp ®· häc tõ ®Çu n¨m häcHai tiÕt sau «n tËp chuÈn bÞ cho kiÓm tra HKI

TuÇn S: G:

TiÕt 16«n tËp (TiÕt 1)

I. Môc tiªu:1, KiÕn thøc: ¤n lai vµ cñng cè toµn bé lý thuyÕt trong ch¬ng

tr×nh m«n vËt lý 8 ®· häc tõ tiÕt 1 ®Õn tiÕt 152, Kü n¨ng: ¤n tËp3, Th¸i ®é: Nghiªm tóc trong häc tËp

II. ChuÈn bÞ:GV: Néi dung cÇn «n tËpHS: ¤n l¹i lý thuyÕt ®· ®îc häc tõ ®Çu n¨m häc

III. Ph ¬ng ph¸p :Tæng hîp, thuyÕt tr×nh, vÊn ®¸p, ho¹t ®éng nhãm

IV. Çc b íc lªn líp: A. æn ®Þnh tæ chøc: 8A: 8B:B. KiÓm tra bµi cò: (KÕt hîp trong bµi)C. Bµi míi:


H§1 : ¤n t¹p lý thuyÕtGV : Nªu k/n vÒ chuyÓn ®éng c¬ häc ? vµ nªu çc d¹ng C§ thêng gÆp ?

I. Lý thuyÕt:1, - ChuyÓn ®éng c¬ häc lµ chuyÓn ®éng mµ vÞ trÝ cña vËt so víi vËt mèc



HS : §øng t¹i chç tr¶ lêi

thay ®æi theo thêi gian.- Çc d¹ng chuyÓn ®éng thêng gÆp: C§ th¼ng, C§ cong, C§ trßn.2, - ChyÓn ®éng ®Òu lµ C§ mµ vËn tèc cã ®é lín kh«ng ®æi theo thêi gian- ChyÓn ®éng kh«ng ®Òu lµ C§ mµ vËn tèc cã ®é lín thay ®æi theo thêi gian.3, Çch biÓu diÔn 1 vect¬ lùc gåm cã:- Gèc: §iÓm ®Æt cña lùc- Ph¬ng, chiÒu: Trïng víi ph¬ng, chiÒu cña lùc- Cêng ®é lùc: BiÓu diÔn theo mét tû xÝch cho tríc.4, Hai lùc c©n b»ng lµ hai lùc cïng ®Æt lªn mét vËt, cã cêng ®é b»ng nhau, cïng ph¬ng, ngîc chiÒu5, - ¸p só©t lµ ®é lín cña ¸p lùc trªn mét ®¬n vÞ diÖn tÝch bÞ Ðp .- Cã 3 çch lµm t¨ng ¸p suÊt:+ T¨ng ¸p lùc+ Gi¶m diÖn tÝch mÆt bÞ Ðp+ Thùc hiÖn c¶ 2 ph¬ng ¸n trªn6, §/l vÒ c«ng: Kh«ng 1 m¸y c¬ ®¬n gi¶n nµo cho ta lîi vÒ c«ng. §îc lîi bao nhiªu lÇn vÒ lùc th× thiÖt bÊy nhiªu lµn vÒ ®-êng ®i vµ ngîc l¹iII. Mét sè c«ng thøc:1, C«ng thøc tÝnh:



GV : THÕ nµo lµ C§ ®Òu vµ C§ kh«ng ®Òu ?


GV : Nªu çch biÓu diÔn 1 vect¬ lùc ?

HS : §øng t¹i chç nªu çch biÓu diÔn

GV : ThÕ nµo lµ 2 lùc c©n b»ng ?HS : §øng t¹i chç tr¶ lêi

GV : Ph¸t biÓu §/N vÒ ¸p suÊt ? vµ çch lµm t¨ng ¸p suÊt ?


GV : Ph¸t biÓu néi dung §/L vÒ c«ng ?

HS : §øng t¹i chç ph¸t biÓu §/L

H§2 : ¤n l¹i mét sè c«ng thøc

GV : ViÕt c«ng thøc tÝnh vËn tèc vµ vËn tèc TB ?HS : 1 HS lªn b¶ng, HS díi líp viÕt ra vë

VËn tèc

v =

VËn tèc TBvTB =

2, C«ng thøc tÝnh:¸p suÊt ¸p suÊt chÊt

láng

3, C«ng thøc tÝnh ¸p suÊt khÝ quyÓn:

4, C«ng thøc tÝnh ®é lín cña lùc ®Èy Acsimet

5, C«ng thøc tÝnh c«ng:



GV : ViÕt c«ng thøc tÝnh ¸p suÊt vµ ¸p suÊt chÊt láng ?HS : 1 HS lªn b¶ng, HS díi líp viÕt ra vë

GV : ViÕt c«ng thøc tÝnh ¸p suÊt khÝ quyÓn ?HS : 1 HS lªn b¶ng, HS díi líp viÕt ra vë

GV : ViÕt c«ng thøc tÝnh ®é lín cña lùc ®Èy Acsimet ?HS : 1 HS lªn b¶ng, HS díi líp viÕt ra vëGV : ViÕt c«ng thøc tÝnh c«ng ?HS : 1 HS lªn b¶ng, HS díi líp viÕt ra vë

D. Cñng cè: V×: A2 A1 ; H = H 1

E. Híng dÉn vÒ nhµ:- Xem l¹i toµn bé çc bµi tËp trong SGK + SBT d· häc- ChuÈn bÞ cho giß sau «n tËp

TuÇn S: G:

TiÕt 17«n tËp (TiÕt 2)

I. Môc tiªu:1, KiÕn thøc: BiÕt vËn dông kiÕn thøc ®· häc ®Ó gi¶i mét sè bµi

tËp c¬ b¶n2, Kü n¨ng: ¤n tËp, vËn dông, ho¹t ®éng nhãm3, Th¸i ®é: Nghiªm tóc trong häc tËp

II. ChuÈn bÞ:GV: Néi dung cÇn «n tËpHS: lý thuyÕt ®· ®îc häc tõ ®Çu n¨m häc

III. Ph ¬ng ph¸p :Tæng hîp, thuyÕt tr×nh, vÊn ®¸p, ho¹t ®éng nhãm

IV. Çc b íc lªn líp: A. æn ®Þnh tæ chøc: 8A: 8B:



B. KiÓm tra bµi cò: (KÕt hîp trong bµi)C. Bµi míi:


GV : Y/c HS hoµn thµnh C7 Bµi 8 SGKHS tr¶ lêi c©u C6

- GV th«ng b¸o : h lín tíi hµng ngh×n mÐt p chÊt láng lín. - Yªu cÇu HS ghi tãm t¾t ®Ò bµi.- Gäi HS lªn ch÷a bµi.GV : HDHS lµm BT 8.6 SBTGV : Y/c HS tãm t¾t bµi to¸nHS : §øng t¹i chç ®äc tãm t¾t

GV : C«ng thøc tÝnh ¸p suÊt chÊt láng ?HS : §äc c«ng thøc

GV : HDHS suy ra çch tÝnh h1HS : TÝnh h1 theo HD

C7 :h1 = 1,2mh2 = 1,2m-0,4m = 0,8mpA = d.h1 = 10000.1,2 = 12000(N/m2)pB = d.(hA - 0,4) = 8000(N/m2)

2, Ch÷a bµi tËp 8.6Tãm t¾t : h = 18 mmd1 = 7,000 N/m3

d2 = 10.300 N/m3

h1 = ?Bµi gi¶i

XÐt 2 ®iÓm A, B trong 2 nh¸nh n»m trong cïng 1 mÆt ph¼ng n»m ngang trïng víi mÆt ph©n çch gi÷a x¨ng vµ níc biÓn. Ta cã :

pA = pBh1. d1. = h2 . d2h1. d1 = d2 (h1- h)h1 . d1 = h1. d2 - h . d2h1(d2 - d1) = h . d2

h1 = =

= 76 (mm)D. Cñng cè:

GV dïng C5 vµ C6 Bµi 10 SGK ®Ó cñng cè bµi :C5: F®A = d.VA

C6 :F®1 = dd.V



F®B = d.VBVA = VB F®A = F®B

F®2 = dn.Vdn > dd F®2 > F®1thái nhóng trong níc cã lùc ®Èy chÊt láng lín h¬n.

E. Híng dÉn vÒ nhµ:- ¤n tËp l¹i toµn bé kiÕn thøc ®· häc.- Xem l¹i çc BT- ChuÈn bÞ cho giê sau KTHK I

TuÇn S: KT:

TiÕt 18KiÓm tra häc k× I

I. môc tiªuKiÕn thøc :KiÓm tra viÖc n¾m b¾t kiÕn thøc cña HS tõ ®Çu n¨m häc, tõ ®ã

gióp GV ph©n lo¹i ®îc ®èi tîng HS ®Ó cã biÖn ph¸p båi dìng phï hîp víi tõng ®èi tîng HS






PhÇn I : Khoamh trßn vµo ch÷ çi tríc c©u tr¶ lêi mµ em cho lµ ®óng nhÊt.

1. Ngêi l¸i ®ß ®ang ngåi yªn trªn mét chiÕc thuyÒn th¶ tr«i theo dßng níc . C©u m« t¶ nµo sau ®©y lµ ®óng:

A. ngêi l¸i ®ß ®øng yªn so víi dßng níc B. Ngêi l¸I ®ß chuyÓn ®éng so víi dong níc C. Ngêi l¸I ®ß ®øng yªn so víi dßng s«ng .D. Ngêi l¸I ®ß chuyÓn®éng so víi chiÕc thuyÒn.



2. Trong çc c©udíi ®©y nãi vÒ vËn tèc. C©u nµo lµ kh«ng ®óng?

A. ®é lín cña vËn tèc cho biÕt møc ®é nhanh, chem. Cña chuyÓn ®éng .

B. Khi ®é lín cña vËn tèc kh«ng thay ®æi theo thêi gian khi chuyÓn ®éng lµ kh«ng ®Òu.

C. §¬n vÞ cña vËn tèc phô thuéc vµo ®¬n vÞ thêi gian vµ ®¬n vÞ chiÒu dµi.

D. C«ng thøc tÝnh vËn tèc lµ v = s/t3. Khi chÞu t¸c dông cña 2 lùc c©n b»ng th× :A. VËt ®ang ®øng yªn sÏ chuyÓn ®éng.B. VËt ®ang chuyÓn ®éng sÏ chuyÓn ®éng chem. L¹i .C. VËt ®ang chuyÓn ®éng sÏ chuyÓn ®éng sÏ tiÕp tôc chuyÓn

®éng th¼ng ®Òu.D. VËt ®ang chuyÓn ®éng sÏ chuyÓn ®éng nhanh lªn.4. C©u nµo díi ®©y viÕt vÒ 2 lùc vÏ ë h×nh bªn lµ ®óng?A. Hai lùc nµy lµ 2 lùc c©n b»ng.B. Hai lùc nµy cïng ph¬ng, ngîc chiÒu, cã cêng ®é b»ng nhau.C. Hai lùc nµy kh¸c ph¬ng, ngîc chiÒu, cã cêng ®é b»ng nhau.D.Hai lùc nµy cïng ph¬ng, cïng chiÒu, cã cêng ®é b»ng nhau.5. Hµnh kh¸ch ngåi trªn « t« ®ang chuyÒn ®éng th¼ng bçng

thÊy m×nh bÞ nghiªng sang bªn tr¸i, ®ã lµ v× « t«.A. §ét ngét gi¶m tèc. B. §ét ngét t¨ng tèc.C. §ét ngét rÏ sang tr¸i.D. §ét ngét rÏ sang ph¶i.6. Trong çc çch lµm t¨ng , gi¶m ¸p xuÊt sau ®©y, çch nµo

lµ kh«ng ®óng?A. Muèn t¨ng ¸p xuÊt th× t¨ng ¸p lùc, gi¶m diÖn tÝch bÞ Ðp.B. Muèn t¨ng ¸p xuÊt th× gi¶m ¸p lùc, t¨ng diÖn tÝch bÞ Ðp.C. Muèn gi¶m ¸p xuÊt th× gi¶m ¸p lùc, gi÷ nguyªn diÖn tÝch bÞ Ðp.D. Muèn gi¶m ¸p xuÊt th× t¨ng diÖn tÝch bÞ Ðp,gi÷ nguyªn ¸p lùc.7. Lùc ®Èy ¸c si mÐt phô thuéc vµo nh÷ng yÕu tè nµo?A. Träng lîng riªng cña chÊt láng vµ chÊt dïng lµm vËt.B. Träng lîng riªng cña chÊt dïng lµm vËt vµ thÓ tÝch cña vËt.C. Träng lîng riªng cña chÊt láng vµ thÓ tÝch cña chÊt láng.D.Träng lîng riªng cña chÊt láng vµ thÓ tÝch cña phÇn chÊt láng bÞ

vËt chiÕm chç.8. Khi vËt næi trªn mÆt chÊt láng th× cêng ®é cña lùc ®Èy

¸c si mÐt b¨ng:



A. Träng lîng cña phÇn vËt ch×m trong níc .B. Träng lîng cña phÇn vËt n»m ngoµi chÊt láng.C. Träng lîng cña vËt.D. Träng lîng riªng cña níc nh©n víi thÓ tÝch cña vËt.9. Trong çc trêng hîp sau ®©y, trêng hîp nµo kh«ng cã c«ng

t¬ häc?A. Ngêi lùc sÜ ®ang n©ng qu¶ t¹ tõ thÊp lªn cao .B. Ngêi c«ng nh©n ®ang ®Èy xe goßng lµm xe chuyÓn ®éng.C. Ngêi häc sinh ®ang cè søc ®Èy hßn ®¸ nhng kh«ng ®Èy næi.D. Ngêi c«ng nh©n ®ang dïng rßng räc kÐo kÐo mét vËt lªn cao. 10. Trong çc c©u sau ®©y nãi vÒ m¸y c¬ ®¬n gi¶n, c©u

nµo lµ ®óng?A. §îc lîi bao nhiªu lÇn vÒ lùc th× ®îc lîi bÊy nhiªu lÇn vÒ ®êng ®i.B. §îc lîi bao nhiªu lÇn vÒ lùc th× ®îc lîi bÊy nhiªu lÇn vÒ c«ng .C. §îc lîi bao nhiªu lÇn vÒ lùc th× thiÖt bÊy nhiªu lÇn vÒ c«ng.D. §îc lîi bao nhiªu lÇn vÒ lùc th× thiÖt bÊy nhiªu lÇn vÒ ®êng ®i,

c«ng vÉn kh«ng ®æi.PhÇn II: Gi¶i çc bµi tËp sau:1. Mét vËn ®éng viªn xe ®¹p thùc hiÖn cuéc ®ua vît ®Ìo nh sau:- §o¹n lªn ®Ìo dµi 45 km ®i hªt 2h 30’- §o¹n xuèng ®Ìo dµi 30 km ®i hÕt 30’- TÝnh vËn tèc trung b×nh cña vËn ®éng viªn nµy trªn mçi ®o¹n

®êng vµ c¶ qu·ng ®êng.2. Ngêi ta dïng lùc kÐo 125N ®Ó ®a mét vËt cã khèi lîng 50kg lªn

cao 2 m b»ng mÆt ph¼ng nghiªng.a. TÝnh c«ng ph¶i dïng ®Ó ®a vËt lªn cao .b. TÝnh chiÒu dµi cña mÆt ph¼ng nghiªng.

------------------------------------------ §¸p ¸n- biÓu ®iÓm.

PhÇn I: (5®): Mçi c©u ®óng cho 0,5®

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10A B V B D B D C C D

PhÇn II (5®)C©u 1 (2®)VËn tèc trung b×nh trªn®o¹n ®êng lªn ®Ìo :

S1 45V1 = = = 18 km/h (0,5®)



T1 2,5VËn tèc trung b×nh trªn ®o¹n ®êng xuèng ®Ìo:

S2 30V2 = = = 60 km/h (0,5®)

T2 0,5VËn tèc trung b×nh trªn c¶ ®o¹n ®êng ®ua:

S1 + S2 45 + 30VTB = = = 25 km/h (1®)

T1 + T2 2,5 + 0,5

C©u 2: (3®)Tãm t¾t bµi to¸n (0,5®)

a. C«ng dïng ®a vËt lªn cao: A = P.h = 10.m.h = 10.50.2 = 1000J (1®)

b. ChiÒu dµi mÆt ph¼ng nghiªng : A= F.l l = = = 8(m) (1®)KÕt luËn bµi to¸n (0,5®)

D. Cñng cè:- Thu bµi kiÓm tra- NhËn xÐt vµ rót kinh nghiÖm giê kiÓm traE. Hêng dÉn vÒ nhµ:§äc tríc bµi “C«ng suÊt”

TuÇn S: G:

«n tËp (Ctr x©y dùng thªm)

I- Môc tiªu1. KiÕn thøc: ¤n tËp vµ tù kiÓm tra ®îc nh÷ng yªu cÇu vÒ

kiÕn thøc vµ kÜ n¨ng vËn dông lµm bµi tËp cña HS2. KÜ n¨ng: VËn dông ®îc nh÷ng kiÕn thøc vµ kÜ n¨ng ®Ó gi¶i çc bµi tËp cã liªn quan3. Th¸i ®é: CÈn thËn, nghiªm tóc, hîp t¸c nhãm.

II- ChuÈn bÞ:1. §èi víi GV: Bµi tËp vµ ®¸p ¸n



2. vµ mçi nhãm HS: KiÕn thøc ®· häc ë HKIIII- Ph ¬ng ph¸p: ¤n tËp, ho¹t ®éng nhãmIV- Çc b íc lªn líp:

A. æn ®Þnh tæ chøc: 8A: 8B:

B. KiÓm tra bµi cò. (KÕt hîp trong bµi)

C. Bµi míi: Hoạt động của gi¸o viªn và học

sinhNéi dung kiÕn thøc

GV: ®a ra BT 12.2 – SBT lÝ 8HS: §äc vµ nghiªn cí ®Ò bµi

GV: Híng dÉn çch ph©n tÝch bµi to¸nHS: Th¶o luËn, ®a ra PP GBT

GV: Y/c HS lªn b¶ng tr×nh bµy lêi gi¶i BTHS: ®¹i diÖn lªn b¶ng lµm BT

GV: ®a ra BT 12.5 – SBT lÝ 8HS: §äc vµ nghiªn cí ®Ò bµiGV: Híng dÉn çch ph©n tÝch bµi to¸nHS: Th¶o luËn, ®a ra PP GBTGV: Y/c HS lªn b¶ng tr×nh bµy lêi gi¶i BTHS: ®¹i diÖn lªn b¶ng lµm BT

Bµi 12.2+ Th«ng tin :

pA1 = PA2 = Pd1 d2

d lín ?+ V1 thÓ tÝch vËt ch×m trong chÊt láng 1 ; V2 thÓ tÝch vËt ch×m trong chÊt láng 2.+ VËt næi trªn mÆt chÊt láng :

PA1 = F®1PA2 = F®2

F®1 = F®2+ d1.V1 = d2.V2

V1 > V2 d1< d2ChÊt láng 2 cã träng lîng riªng lín h¬n.Bµi 12.5 :

PhÖ = F® = dl.VPhÖ kh«ng ®æi dl.V kh«ng ®æi V vËt ch×m trong níc kh«ng ®æi Mùc níc kh«ng ®æi.Bµi 12.7 :dV = 26000N/m3

PVn = 150Ndn = 10000N/m3

PVkk = ?



GV: ®a ra BT 12.7 – SBT lÝ 8HS: §äc vµ nghiªn cí ®Ò bµi

GV: Híng dÉn çch ph©n tÝch bµi to¸nHS: Th¶o luËn, ®a ra PP GBT

GV: Y/c HS lªn b¶ng tr×nh bµy lêi gi¶i BTHS: ®¹i diÖn lªn b¶ng lµm BT

+ PVkk = dV.V (1)+ VËt nhóng trong níc :PVn = PVkk - F® = dV.V - dl.V150 = V (dV - dl) V = (2)Thay kÕt qu¶ (2) vµo biÓu thøc (1)PVkk - 26000.

D. Cñng cè: GV dïng BT 10.6 SBT®Ó cñng cè bµi- Yªu cÇu HS ghi tãm t¾t ®Çu bµi.- Ph©n tÝch th«ng tin.- Gi¶i bµi tËp theo sù ph©n tÝch th«ng tin.- HS ch÷a bµi tËp :- NÕu ®óng th× GV tr×nh bµy chuÈn l¹i cho HS theo dâi.- NÕu HS kh«ng lµm ®îc th× GV gîi ý theo çc bíc sau ®Ó HS vÒ nhµ lµm :+ Ngoµi kh«ng khÝ : F® = Pn treo trªn thanh ®ßn kho¶ng çch tõ ®iÓm tùa ®Õn ®iÓm ®Æt cña vËt nh thÕ nµo víi nhau ?+ Khi nhóng vµo níc th× hîp lùc t¸c dông lªn 2 vËt nh thÕ nµo ? ph©n tÝch.+ So s¸nh hîp lùc b»ng çch so s¸nh lùc ®Èy lªn 2 vËt. So s¸nh Vn vµ V®

Bµi 10.6Trong kh«ng khÝ :P® = Pn=P OA = OB

Nhóng trong níc

F1 = P® - F®1 = P - d. V®F2 = Pn -F®2 = P - d. VnSo s¸nh : P® = d®. V®

Pn = dn. Vnd® dn V® Vn F1 F2HÖ thèng kh«ng c©n b»ng.



- Tuy nhiªn tïy ®èi tîng ®Ó dµnh thêi lîng ch÷a sè bµi tËp phï hîp.E. HDVN:§äc tríc bµi 15 “C«ng suÊt”

TuÇn S: G:

TiÕt 19Bµi 15: C«ng suÊt

I- Môc tiªu1. KiÕn thøc : - HiÓu ®îc c«ng suÊt lµ c«ng thùc hiÖn ®îc trong 1 gi©y, lµ ®¹i l-

îng ®Æt trng cho kh¶ n¨ng thùc hiÖn c«ng nhanh hay chËm cña con ngêi, con vËt hoÆc m¸y mãc. BiÕt lÊy vÝ dô minh häa.

- ViÕt ®îc biÓu thøc tÝnh c«ng suÊt, ®¬n vÞ c«ng suÊt. VËn dông ®Ó gi¶i çc bµi tËp ®Þnh lîng ®¬n gi¶n.

2. KÜ n¨ng : BiÕt t duy tõ hiÖn tîng thùc tÕ ®Ó x©y dùng kh¸i niÖm vÒ ®¹i lîng

c«ng suÊt.3. Th¸i ®é:

- TÝch cùc tham gia vµo çc ho¹t ®éng cña nhãm. Trung thùc trong lµm thÝ nghiÖm.II. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh:.+ GV:ChuÈn bÞ 1 tranh 15.1 vµ mét sè tranh vÒ cÇn cÈu, pal¨ng + Hs mçi nhãm:1 gi¸ TN, 1 rßng räc ®éng, 1 rßng räc cè dÞnh, 2 lùc kÕ 2N, 1 vËt nÆng 5N, d©y treoIII- Ph ¬ng ph¸p:

Thùc nghiÖm, vÊn ®¸p, ho¹t ®éng nhãmIV- Tæ chøc ho¹t ®éng d¹y häc

A - æn ®Þnh tæ chøc: 8A: 8B: B - KiÓm tra bµi cò: HS1 :- Ph¸t biÓu ®Þnh luËt vÒ c«ng.- Ch÷a bµi tËp 14.1.Yªu cÇu HS tãm t¾t d÷ kiÖn ®Çu

HS1 :- Ph¸t biÓu ®Þnh luËt vÒ c«ng- Tãm t¾t :



bµi.

HS2 : Ch÷a bµi tËp 14.2.- HS tãm t¾t.- Tr×nh bµy ph¬ng ph¸p lµm bµi.- GV cÇn chuÈn l¹i çch gi¶i vµ çch tr×nh bµy cña HS.

- Cã thÓ kiÓm tra vë bµi tËp cña vµi HS ®Ó chän 2 HS lµm theo 2 ph¬ng ph¸p kh¸c nhau.

+ KÐo vËt th¼ng ®øng+ KÐo vËt b»ng mÆt ph¼ng nghiªng.+ So s¸nh A1 vµ A2Tr¶ lêi : C«ng cña 2 çch b»ng nhau (theo ®Þnh luËt vÒ c«ng) Chän EHS2 :h = 5ml = 40mFms = 20Nm = 60kg P = 10.m = 600NA = ?Çch 1 :A = Fk.lFk thùc tÕ cña ngêi ®¹p xe.Fk = F + FmsF lµ lùc khi kh«ng cã ma s¸t.Theo ®Þnh luËt vÒ c«ngP.h = F.lF = Fk = 75 + 20 = 95(N)A = 95.40 = 3800 (J)Çch 2 :A = AcÝ + Ahp = P.h + Fms.l = 600.5 + 20.40 = 3800(J)

C – Bµi míi:H§1: §Æt vÊn ®Ò : (Nh SGK)

Hoạt động của gi¸o viªn và học sinh Néi dung kiÕn thøcH§2: T×m hiÓu ai lµm viÖc khoÎ h¬n ?GV: Y/c HS ®äc th«ng b¸o vµ tãm t¾t?HS: ®äc th«ng b¸o, ghi tãm t¾t th«ng tin ®Ó tr¶ lêi : GV: Y/c HS dù ®o¸n ai lµm viÖc khoÎ h¬n HS: §a ra dù ®o¸n

I. Ai lµm viÖc khoÎ h¬n ?h = 4mP1 = 16NFkA = 10 viªn.P1 ; t1 = 50sFkD = 15viªn.P1 ; t2 = 60sC1:AA = FkA.h


P

Fkl h


GV ghi l¹i 1 vµi ph¬ng ¸n lªn b¶ng.- §Ó xÐt kÕt qu¶ nµo ®óng, GV yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái C1 Vµ C2?HS: Th¶o luËn tr¶ lêi C1 vµ C2

GV: Yªu cÇu HS ®iÒn vµo C3.HS: Hoµn thµnh C3 vµo vëH§3: T×m hiÓu vÒ c«ng suÊtGV: §a ra c«ng thøc tÝnh c«ng suÊtHS: Ghi vë

H§4: T×m hiÓu ®¬n vÞ cña c«ng suÊt:

GV:L Th«ng b¸o ®¬n vÞ cña c«ng suÊtHS: Ghi vë

H§5 : VËn dôngGV: Yªu cÇu c¶ líp lµm c©u C4. HS: Tù hoµn thµnh C4 vµo vë

GV: Yªu cÇu HS tãm t¾t ®Çu bµi C5:.HS: §äc tãm t¾t C5GV: gäi 1 HS trung b×nh kh¸ lªn b¶ng.Tr×nh bµy lêi gi¶i cña bµi to¸nHS kh¸c lµm vµo vë.HS: 1 HS lªn b¶ng.Tr×nh bµy lêi gi¶i cña bµi to¸n HS kh¸c lµm vµo vë.

- GV cã thÓ gîi ý cho HS nÕu so s¸nh th× ®a ®¬n vÞ cña çc ®¹i lîng lµ thèng nhÊt.

- Sau khi HS lµm, GV nªn híng dÉn çch

= 10.P1.h = 10.16.4 = 640(J)AD = FkD.h = 15.16.4 = 960(J)C2: Chän c ; dC3:

II. C«ng suÊtC«ng thøc tÝnh c«ng suÊt:

p = III. §¬n vÞ c«ng suÊt:+ O¸t lµ ®¬n vÞ chÝnh cña c«ng suÊt.1J/1s = 1 W+ 1kW = 1000W+ 1MW = 1000kW = 1000000WIV. VËn dông:C4 :pAn = 12,8J/s = 12,8WpDòng = 16J/s = 16WC5: tt = 2htm = 20ph = 1/3hAt = Am = A

pm = 6 ptC«ng suÊt m¸y lín gÊp 6 lÇn c«ng suÊt cña tr©u.Çch 2: C«ng suÊt tØ lÖ nghÞch víi thêi gian :

t = 6 tm



lµm nhanh nhÊt lµ dïng quan hÖ khi c«ng nh nhau. Pm = 6 tt

D. Cñng cè:HD HS hoµn thµnh C6 :

C6 : v = 9km/h = 2,5 m/sF = 200Na) p = ?b) p = F.v

Gi¶i :a) 1 giê (3600 s) ngùa ®i ®îc 9 km = 9000 mA = F. S = 200. 9000 = 1.800.000 (J)

P = b) Chøng minh :

p =

Çch 2 :P = 200 . 2,5 = 500 (W)

E. . H íng dÉn chuÈn bÞ bµi: - Häc phÇn ghi nhí.- Tõ c«ng thøc : - Lµm çc bµi tËp vËn dông.- Lµm bµi tËp SBT- Híng dÉn HS ®äc phÇn "Cã thÓ em cha biÕt".

TuÇn S: G:

TiÕt 20Bµi 15: C¬ n¨ng: thÕ n¨ng, ®éng n¨ng

I- Môc tiªu1. KiÕn thøc :

1. KiÕn thøc - T×m ®îc vÝ dô minh häa cho çc kh¸i niÖm c¬ n¨ng, thÕ n¨ng,

®éng n¨ng.- ThÊy ®îc mét çch ®Þnh tÝnh thÕ n¨ng hÊp dÉn cña vËt phô

thuéc vµo ®é cao cña vËt so víi mÆt ®Êt vµ ®éng n¨ng cña vËt phô thuéc vµo khèi lîng vµ vËn tèc cña vËt. T×m ®îc vÝ dô minh häa.2. Kü n¨ng:Thùc hµnh, th¶o luËn nhãm, ph©n tÝch tæng hîp3, Th¸i ®é

- Høng thó häc tËp bé m«n.


P = F. v

A = P . tApt


- Cã thãi quen quan s¸t çc hiÖn tîng trong thùc tÕ vËn dông kiÕn thøc ®· häc gi¶i thÝch çc hiÖn tîng ®¬n gi¶n.II. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh:.

* C¶ líp :- Tranh phãng to m« t¶ thÝ nghiÖm (h×nh 16.1a vµ 16.1b SGK)- Tranh phãng to h×nh 16.4 (SGK)- 1 hßn bi thÐp.- 1 m¸ng nghiªng.- 1 miÕng gç- 1 côc ®Êt nÆn HS.

* Mçi nhãm :- Lß xo ®îc lµm b»ng thÐp uèn thµnh vßng trßn. Lß xo ®· ®îc

nÐn bëi mét sîi d©y len.- 1 miÕng gç nhá.- 1 bao diªm.

III- Ph ¬ng ph¸p: Thùc nghiÖm, vÊn ®¸p, ho¹t ®éng nhãm

IV- Tæ chøc ho¹t ®éng d¹y häcA - æn ®Þnh tæ chøc: 8A: 8B:B - KiÓm tra 15 phót:

*§Ò bµi: Mét ngêi ®i xe ®¹p ngîc giã ph¶i s¶n mét c«ng suÊt lµ 120w míi ®¹t ®îc vËn tèc 12Km/h. TÝnh lùc vµ c«ng mµ ngêi ®ã sinh ra ®Ó ®i hÕt 15Km?*§¸p ¸n: Cho biÕt:P= 120wv= 12Km/hS= 15Km....................TÝnh:F=? A=?

Bµi lµm§Ó ®i hÕt 15Km ngêi ®ã ph¶i sinh ra mét lùc lµ:

Thêi gian ngêi ®ã ®i hÕt 15Km:

C«ng ngêi ®ã sinh ra ®Ó ®i hÕt qu·ng ®êng ®ã:A = P.t = 120.1,25 = 150 Wh = 4,8.105 (J )VËy: F= 36 N: A= 4,8.105 J

C – Bµi míi:Hoạt động của gi¸o viªn và học sinh Néi dung kiÕn thøc

Ho¹t ®éng 1: Tæ chøc t×nh huèng häc tËp- Nhí l¹i kiÕn thøc cò : Cho biÕt khi nµo cã c«ng c¬ häc ?

I- Nhí l¹i kiÕn thøc ®· häc:- Khi một vật có khả năng sinh công, ta nói vật có cơ



- GV th«ng b¸o khi mét vËt cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn c«ng c¬ häc, ta nãi vËt ®ã cã c¬ n¨ng. C¬ n¨ng lµ d¹ng n¨ng lîng ®¬n gi¶n nhÊt. Chóng ta sÏ ®i t×m hiÓu çc d¹ng c¬ n¨ng trong bµi häc h«m nay. - GV ghi ®Ò bµi míi lªn b¶ng.- Yªu cÇu HS ®äc phÇn th«ng b¸o cña môc I. Tr¶ lêi l¹i c©u hái :+ Khi nµo mét vËt cã c¬ n¨ng ?+ §¬n vÞ ®o c¬ n¨ng.Ho¹t ®éng 2 : H×nh thµnh kh¸i niÖm thÕ n¨ngGV: -treo tranh h×nh 16.1phãng to lªn b¶ng. - HD HS quan s¸t h×nh 16.1b, nªu c©u hái C1.HS: quan s¸t h×nh vÏ 16.1, th¶o luËn nhãm, tr¶ lêi c©u hái C1

GV: th«ng b¸o c¬ n¨ng cña vËt trong tr-êng hîp nµy gäi lµ thÕ n¨ng. ? NÕu qu¶ nÆng A ®îc ®a lªn cµng cao th× c«ng sinh ra kÐo thái gç B chuyÓn ®éng cµng lín hay nhá ? V× sao ?HS: §¹i diÖn ®a ra c©u tr¶ lêiGV: th«ng b¸o vËt cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn c«ng cµng lín nghÜa lµ thÕ n¨ng cña nã cµng lín. Nh vËy vËt ë vÞ trÝ cµng cao th× thÕ n¨ng cña vËt cµng lín.- ThÕ n¨ng cña vËt A võa nãi tíi ®îc x¸c ®Þnh bëi vÞ trÝ cña vËt so víi tr¸i ®Êt gäi lµ thÕ n¨ng hÊp dÉn. Khi vËt n»m trªn mÆt ®Êt th× thÕ n¨ng hÊp dÉn cña vËt b»ng 0.* Chó ý : ThÕ n¨ng hÊp dÉn phô thuéc vµo :+ Mèc tÝnh ®é cao.+ Khèi lîng cña vËt.

năng.

II- ThÕ n¨ng1- ThÕ n¨ng hÊp dÉn.

C1: NÕu ®a qu¶ nÆng lªn mét ®é cao nµo ®ã nhh×nh 16.1b, qu¶ nÆng A chuyÓn ®éng xuèng phÝa díi lµm c¨ng sîi d©y. Søc c¨ng cña sîi d©y lµm thái gç B chuyÓn ®éng, tøc lµ thùc hiÖn c«ng. Nh vËy khi ®a lªn ®é cao nã cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn c«ng c¬ häc do ®ã nã cã c¬ n¨ng.

2- ThÕ n¨ng ®µn håi.+ Lß xo cã c¬ n¨ng v× nã cã kh¶ n¨ng sinh c«ng c¬ häc.+ Çch nhËn biÕt : §Æt miÕng gç lªn trªn lß xo vµ



GV: ®a ra lß xo trßn ®· ®îc nÐn b»ng sîi len. Nªu c©u hái :+ Lóc nµy lß xo cã c¬ n¨ng kh«ng ?HS: §¹i diÖn tr¶ lêi+ B»ng çch nµo ®Ó biÕt lß xo cã c¬ n¨ng ?HS: Th¶o luËn ®a ra c©u rt¶ lêiGV: th«ng b¸o c¬ n¨ng cña lß xo trong trêng hîp nµy còng gäi lµ thÕ n¨ng. ? Muèn thÕ n¨ng cña lß xo t¨ng ta lµm thÕ nµo ? V× sao ?HS: §¹i diÖn tr¶ lêiGV: h·y cho biÕt çc d¹ng thÕ n¨ng. Çc d¹ng thÕ n¨ng ®ã phô thuéc vµo yÕu tè nµo ?HS: §¹i diÖn tr¶ lêiGV: NhËn xÐt HS ghi vë kÕt luËn.Ho¹t ®éng 3 : H×nh thµnh kh¸i niÖm ®éng n¨ngGV giíi thiÖu thiÕt bÞ thÝ nghiÖm vµ tiÕn hµnh thÝ nghiÖm nh h×nh 16.3.HS: quan s¸t GV lµm thÝ nghiÖmGV: Gäi HS m« t¶ hiÖn tîng x¶y ra ?HS: §¹i diÖn nhãm tr¶ lêiGV: Yªu cÇu tr¶ lêi c©u hái C3, C4, C5.HS: th¶o luËn c©u hái C3, C4, C5.

GV th«ng b¸o : C¬ n¨ng cña vËt do chuyÓn ®éng mµ cã ®îc gäi lµ ®éng n¨ng.- Theo çc em dù ®o¸n ®éng n¨ng cña vËt phô thuéc vµo yÕu tè nµo ? Lµm thÕ nµo ®Ó kiÓm tra ®îc ®iÒu ®ã.- Khi một vật chuyển động, vật có động năng. Vận tốc và khối lượng của vật càng lớn thì động năng của vật càng lớn.HS: nªu dù ®o¸n cña m×nh vµ çch

dïng diªm ®èt ch¸y sîi d©y len (hoÆc dïng dao c¾t ®øt sîi d©y). Khi sîi len ®øt, lß xo ®Èy miÕng gç lªn cao tøc lµ thùc hiÖn c«ng. Lß xo cã c¬ n¨ng.*Cã hai d¹ng thÕ n¨ng lµ: thÕ n¨ng hÊp dÉn vµ thÕ n¨ng ®µn håi.+ ThÕ n¨ng hÊp dÉn phô thuéc vµo vÞ trÝ cña vËt so víi mèc tÝnh thÕ n¨ng vµ phô thuéc vµo khèi lîng cña vËt.+ ThÕ n¨ng ®µn håi phô thuéc vµo ®é biÕn d¹ng ®µn håi cña vËt.- HS ghi vë kÕt luËn trªn.III- §éng n¨ng1- Khi nµo vËt cã ®éng n¨ng ?C3 : Qu¶ cÇu A l¨n xuèng ®Ëp vµo miÕng gç B lµm miÕng gç B chuyÓn ®éng mét ®o¹n.C4 : Qu¶ cÇu A t¸c dông vµo thái gç B mét lùc lµm thái gç B chuyÓn ®éng tøc lµ qu¶ cÇu A ®ang chuyÓn ®éng cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn c«ng.C5 : Mét vËt chuyÓn ®éng cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn c«ng t¸c lµ cã c¬ n¨ng.2- §éng n¨ng cña vËt phô thuéc nh÷ng yÕu tè nµo ?



kiÓm tra dù ®o¸n.GV: ph©n tÝch tÝnh kh¶ thi cña çc çch kiÓm tra dù ®o¸n.Vµ lµm thÝ nghiÖm kiÓm chøng t¹i líp.HS: Theo dâi GV tiÕn hµnh thÝ nghiÖm kiÓm tra- Qua phÇn III, cho biÕt khi nµo mét vËt cã ®éng n¨ng. §éng n¨ng cña vËt phô thuéc vµo yÕu tè nµo ?HS; Th¶o luËn, tr¶ lêi c©u háiGV: Chèt l¹i HS: ghi vë kÕt luËn.- Khi tham gia giao thông, phương tiện tham gia có vận tốc lớn (có động năng lớn) sẽ khiến cho việc xử lí sự cố gặp khó khăn nếu xảy ra tai nạn sẽ gây ra những hậu quả nghiêm trọng.Các vật rơi từ trên cao xuống bề mặt Trái Đất có động năng lớn nên rất nguy hiểm đến tính mạng con người và các công trình khác.- Giải pháp: Mọi công dân cần tuân thủ các quy tắc an toàn giao thông và an toàn trong lao động.Ho¹t ®éng 4 : VËn dôngGV: Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái C10.HS: Hoµn thµnh C10

- sù phô thuéc cña ®éng n¨ng vµo vËn tèc vµ khèi lîng cña vËt.- C¬ n¨ng cña vËt do chuyÓn ®éng mµ cã ®îc gäi lµ ®éng n¨ng. - §éng n¨ng cña vËt phô thuéc vµo khèi lîng vµ vËt tèc chuyÓn ®éng cña vËt.

IV. VËn dôngC10 :a- ChiÕc cung ®· ®îc gi-¬ng cã thÕ n¨ng.b- Níc ch¶y tõ trªn cao xuèng cã ®éng n¨ng.

D. Cñng cè Yªu cÇu HS nªu çc d¹ng c¬ n¨ng võa häc.- LÊy vÝ dô mét vËt cã c¶ ®éng n¨ng vµ thÕ n¨ng.- GV th«ng b¸o c¬ n¨ng cña vËt lóc ®ã b»ng tæng ®éng n¨ng vµ

thÕ n¨ng cña nã.E. Híng dÉn vÒ nhµ- Häc thuéc phÇn ghi nhí cuèi bµi.- §äc môc "Cã thÓ em cha biÕt".

TuÇn S:

TiÕt 21Bµi 17: sù chuyÓn hãa vµ b¶o toµn c¬ n¨ng



G: I- Môc tiªu

1. KiÕn thøc : Phát biểu được định luật bảo toàn cơ năng ở mức độ biểu đạt như sgk, biết nhận ra và lấy thí dụ về sự chuyển hóa lẫn nhau giữa thế năng và động năng.2, Kỹ năng: Biết làm thí nghiệm H17.2; Biết rút ra nhận xét từ các hiện tượng quan sát được.

3, Th¸i ®é: Tự giác, tích cực học tậpII. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh:.

GV: Tranh phãng to h×nh 17.1.HS Çc nhãm : 1 qu¶ bãng cao su ; Con l¾c ®¬n vµ gi¸ treo.

III- Ph ¬ng ph¸p: Thùc nghiÖm, vÊn ®¸p, ho¹t ®éng nhãm

IV- Tæ chøc ho¹t ®éng d¹y häcA - æn ®Þnh tæ chøc: 8A: 8B:B - KiÓm tra bµi cò:

HS1 :- Khi nµo nãi vËt cã c¬ n¨ng ?- Trong trêng hîp nµo th× c¬ n¨ng cña vËt lµ thÕ n¨ng ? Trong trêng hîp nµo th× c¬ n¨ng lµ ®éng n¨ng ? LÊy vÝ dô 1 vËt cã c¶ ®éng n¨ng vµ thÕ n¨ng.HS2 :- §éng n¨ng, thÕ n¨ng cña vËt phô thuéc vµo yÕu tè nµo ?- Ch÷a bµi tËp 16.1.

C – Bµi míi:

Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn vµ häc sinh Ghi b¶ngHĐ 1: Tæ chức tình huống học tậpTrong tự nhiªn cũng như trong kỹ thuật, ta thường quan s¸t thấy sự chuyển hãa cơ năng từ dạng này sang dạng kh¸c : Động năng chuyển hãa thành thế năng và ngược lại thế năng chuyển hãa thành động năng. Bài học h«m nay chóng ta nghiªn cứu về sự chuyển hãa này.Ho¹t ®éng 2 : TiÕn hµnh thÝ

TiÕt 21- Bµi 17: sù chuyÓn hãa vµ b¶o

toµn c¬ n¨ng

I- Sù chuyÓn hãa cña çc



nghiÖm nghiªn cøu sù chuyÓn hãa c¬ n¨ng trong qu¸ tr×nh c¬ häcGV: Cho HS lµm thÝ nghiÖm h×nh 17.1, kÕt hîp víi quan s¸t tranh phãng to h×nh 17.1 lÇn lît nªu çc c©u hái C1 ®Õn C4. HS: lµm thÝ nghiÖm th¶ qu¶ bãng r¬i nh híng dÉn h×nh 17.1. Quan s¸t qu¶ bãng r¬i GV: Yªu cÇu HS th¶o luËn nhãm tr¶ lêi çc c©u hái nµy.HS: th¶o luËn çc c©u hái C1 ®Õn C4.GV: híng dÉn HS th¶o luËn chung trªn líp.HS: Th¶o luËn, thèng nhÊt ®¸p ¸n råi ghi vë

GV: Khi qu¶ bãng r¬i : N¨ng lîng ®· ®îc chuyÓn hãa tõ d¹ng nµo sang d¹ng nµo ?HS: §¹i diÖn tr¶ lêiGV: Khi qu¶ bãng n¶y lªn : N¨ng lîng ®· ®îc chuyÓn hãa tõ d¹ng nµo sang d¹ng nµo ?HS: §¹i diÖn tr¶ lêiGV: ghi tãm t¾t kÕt qu¶ lªn b¶ng, yªu cÇu HS ghi vµo vë.HS: ghi vë nhËn xÐt trªnGV: híng dÉn HS lµm thÝ nghiÖm 2 theo nhãm, quan s¸t hiÖn tîng x¶y ra.HS: lµm thÝ nghiÖm 2 theo nhãm díi sù híng dÉn cña GV.GV: th¶o luËn nhãm c©u hái C5 ®Õn C8.HS: Th¶o luËn nhãm c©u C5 ®Õn C8.

d¹ng c¬ n¨ng1, ThÝ nghiÖm 1 :C1 : Trong thêi gian qu¶ bãng r¬i, ®é cao cña qu¶ bãng gi¶m dÇn, vËn tèc cña qu¶ bãng t¨ng dÇn.C2 : ThÕ n¨ng cña qu¶ bãng gi¶m dÇn, cßn ®éng n¨ng cña nã t¨ng.C3 : Trong thêi gian n¶y lªn, ®é cao cña qu¶ bãng t¨ng dÇn, vËn tèc cña nã gi¶m dÇn. Nh vËy thÕ n¨ng cña qu¶ bãng t¨ng dÇn, ®éng n¨ng cña nã gi¶m dÇn.C4 : Qu¶ bãng cã thÕ n¨ng lín nhÊt khi ë vÞ trÝ A vµ cã thÕ n¨ng nhá nhÊt khi ë vÞ trÝ B.Qu¶ bãng cã ®éng n¨ng lín nhÊt khi ë vÞ trÝ B vµ ®éng n¨ng nhá nhÊt khi ë vÞ trÝ A.- Qua thÝ nghiÖm 1, HS thÊy ®îc :+ Khi qu¶ bãng r¬i : ThÕ n¨ng chuyÓn hãa thµnh ®éng n¨ng.

+ Khi qu¶ bãng n¶y lªn : §éng n¨ng chuyÓn hãa thµnh thÕ n¨ng.

2, ThÝ nghiÖm 2 : C5 : a- Khi con l¾c ®i tõ A vÒ B : VËn tèc cña con l¾c t¨ng.



GV: Qua thÝ nghiÖm 2, çc em rót ra nhËn xÐt g× vÒ sù chuyÓn hãa n¨ng l-îng cña con l¾c khi con l¾c dao ®éng xung quanh vÞ trÝ c©n b»ng B.HS: nªu ®îc nhËn xÐt nh phÇn kÕt luËn ë thÝ nghiÖm 2 trong SGK, ghi vë nhËn xÐt nµy.

Ho¹t ®éng 3 : Th«ng b¸o ®Þnh luËt b¶o toµn c¬ n¨ngGV: Th«ng b¸o néi dung ®Þnh luËt b¶o toµn c¬ n¨ng nh phÇn ch÷ in ®Ëm SGK tr.61, th«ng b¸o phÇn chó ý.HS: HS ghi vë néi dung ®Þnh luËt b¶o toµn c¬ n¨ng.Ho¹t ®éng 4 : GV: Y/c HS hoµn thµnh C9. PhÇn c) yªu cÇu phÇn tÝch râ 2 qu¸ tr×nh vËt chuyÓn ®éng ®i lªn cao vµ qu¸ tr×nh vËt r¬i xuèng.HS: Ç nh©n HS tr¶ lêi c©u C9

GV: Gäi 1 HS ®äc môc "Cã thÓ em cha biÕt".HS: §äc SGK

b- Khi con l¾c ®i tõ B lªn C : VËn tèc cña con l¾c gi¶m.C6 : a- Khi con l¾c ®i tõ A vÒ B : ThÕ n¨ng chuyÓn hãa thµnh ®éng n¨ng.b- Khi con l¾c ®i tõ B lªn C : §éng n¨ng chuyÓn hãa thµnh thÕ n¨ng.C7 :ë vÞ trÝ A vµ C thÕ n¨ng cña con l¾c lµ lín nhÊt. ë vÞ trÝ B ®éng n¨ng cña con l¾c lµ lín nhÊt.C8 : ë vÞ trÝ A vµ C ®éng n¨ng cña con l¾c lµ nhá nhÊt (b»ng 0). ë vÞ trÝ B thÕ n¨ng nhá nhÊt.II- B¶o toµn c¬ n¨ng

(SGK)

III. VËn dôngC9:a- Mòi tªn ®îc b¾n ®i tõ chiÕc cung : ThÕ n¨ng cña çnh cung chuyÓn hãa thµnh ®éng n¨ng cña mòi tªn.b- Níc tõ trªn ®Ëp cao ch¶y xuèng : ThÕ n¨ng cña níc chuyÓn hãa thµnh ®éng n¨ng.c- NÐm mét vËt lªn cao theo ph¬ng th¼ng ®øng : Khi vËt ®i lªn ®éng n¨ng chuyÓn hãa thµnh thÕ



n¨ng. Khi vËt r¬i xuèng th× thÕ n¨ng chuyÓn hãa thµnh ®éng n¨ng.

D.Cñng cè: - Yªu cÇu HS ph¸t biÓu ®Þnh luËt b¶o toµn chuyÓn hãa c¬ n¨ng.- Nªu vÝ dô trong thùc tÕ vÒ sù chuyÓn hãa c¬ n¨ng.E. H íng dÉn vÒ nhµ : - Häc thuéc phÇn ghi nhí.- Lµm bµi tËp 17- Sù chuyÓn hãa vµ b¶o toµn c¬ n¨ng (SBT).Híng dÉn bµi 17.3 : Yªu cÇu HS ®äc ®Ò bµi 17.3. Ph©n tÝch qu¸

tr×nh viªn bi chuyÓn ®éng.Lu ý lóc võa nÐm lªn, ë ®é cao h, viªn bi võa cã thÕ n¨ng, võa cã

®éng n¨ng.- Tr¶ lêi c©u hái phÇn A- ¤n tËp cña bµi 18 vµo vë bµi tËp.

TuÇn S:G:

TiÕt 22Bµi 18 : C©u hái vµ bµi tËp tæng kÕt ch¬ng I : c¬ häc

I. Môc tiªu1- KiÕn thøc

¤n tËp hÖ thèng hãa kiÕn thøc c¬ b¶n cña phÇn c¬ häc ®Ó tr¶ lêi çc c©u hái trong phÇn «n tËp.2- KÜ n¨ng

VËn dông çc kiÕn thøc ®· häc ®Ó gi¶i çc bµi tËp trong phÇn vËn dông.3- th¸i ®é:


II. ChuÈn bÞ:* GV: viÕt s½n môc I cña phÇn B- vËn dông ra b¶ng phô hoÆc ra

phiÕu häc tËp ®Ó ph¸t cho HS.cã thÓ ®a ra ph¬ng ¸n kiÓm tra HS theo tõng tªn cô thÓ. T¬ng

øng víi c©u hái phÇn ¤n tËp vµ phÇn vËn dông ®Ó ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp cña HS trong ch¬ng mét çch toµn diÖn.Gi¸o viªn: NguyÔn V¨n Chung

-75-


* Mçi HS: chuÈn bÞ phÇn A- ¤n tËp s½n ë nhµIII. Ph ¬ng ph¸p:

Toongr h[pj ho¹t ®éng nhãmIV. Çc b íc lªn líp:

A, æn ®Þnh líp: 8A: 8B:B, KiÓm tra:

- KiÓm tra mÉu b¸o ço thÝ nghiÖm.- HS 1 : Tr¶ lêi c©u C4- HS2 : Tr¶ lêi c©u C5.

C. Bµi míi:

Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn vµ häc sinh Ghi b¶ng. Ho¹t ®éng 1 KiÓm tra phÇn chuÈn bÞ bµi ë nhµ cña HS th«ng qua líp phã häc tËp hoÆc çc tæ trëng. GV trùc tiÕp kiÓm tra phÇn chuÈn bÞ ë nhµ cña mét sè HS nªu nhËn xÐt chung viÖc chuÈn bÞ bµi ë nhµ cña HS.Ho¹t ®éng 2 : HÖ thèng hãa kiÕn thøcGV híng dÉn HS hÖ thèng çc c©u hái trong phÇn A theo tõng phÇn nh sau :- Híng dÉn HS th¶o luËn tõ c©u 1 ®Õn c©u 4 ®Ó hÖ thèng phÇn ®éng häc.HS: Th¶o luËn tr¶ lêi C1 ®Õn C4GV tãm t¾t trªn b¶ng :HS: Th¶o luËn tr¶ lêi C5 ®Õn C10HS: Ghi vë

GV: Híng dÉn HS th¶o luËn tiÕp tõ c©u 5 ®Õn c©u 10 ®Ó hÖ thèng vÒ lùc.GV ghi tãm t¾t trªn b¶ng : HS: Ghi vëGV: Híng dÉn HS th¶o luËn c©u 11 vµ 12 cho phÇn tÜnh häc chÊt láng.HS: Th¶o luËn tr¶ lêi C11 ®Õn C12

A- ¤n tËp

* ChuyÓn ®éng c¬ häcC§ ®Òu C§ kh«ng ®Òuv= s/t vtb = s/tTÝnh t¬ng ®èi cña C§ vµ ®øng yªn.Lùc lµ ®¹i lîng vect¬Lùc cã thÓ lµm thay ®æi vËn tèc cña chuyÓn ®éng.* Hai lùc c©n b»ng.Lùc ma s¸t.¸p lùc phô thuéc vµo : §é lín cña lùc vµ diÖn tÝch mÆt tiÕp xóc.¸p suÊt : p = F/S

*Lùc ®Èy Acsimet :FA= d.V



GV: ghi tãm t¾t trªn b¶ng :HS: Ghi vëGV: Híng dÉn HS th¶o luËn tõ c©u 13 ®Õn c©u 17, hÖ thèng phÇn c«ng vµ c¬ n¨ng.HS: Th¶o luËn tr¶ lêi C13 ®Õn C17GV ghi tãm t¾t trªn b¶ng :§K ®Ó cã c«ng c¬ häc.BiÓu thøc tÝnh c«ng : A = F.s§Þnh luËt vÒ c«ngý nghÜa vËt lý cña c«ng suÊt, CT tÝnh : P = A/t§Þnh luËt b¶o toµn c¬ n¨ng.HS: Ghi vëHo¹t ®éng 3 : VËn dôngGV: ph¸t phiÕu häc tËp môc I cña phÇn B- VËn dông.HS: NhËn vµ hoµn thµnh phiÕu häc tËpGV: Sau 5 phót thu bµi cña HS, híng dÉn HS th¶o luËn tõng c©u.HS: Th¶o luËn theo HD cña GVVíi c©u 2 vµ 4 yªu cÇu HS gi¶i thÝch lÝ do chän ph¬ng ¸n.

GV: chèt l¹i kÕt qu¶ ®óng, yªu cÇu HS ch÷a vµo vë nÕu sai.

§iÒu kiÖn ®Ó mét vËt nhóng ch×m trong chÊt láng bÞ :+ Næi lªn : P < FA hay d1<d2+ Ch×m xuèng : P >FA hay d1>d2+ C©n b»ng "l¬ löng" :

P = FA hay d1=d2.

B- VËn dôngI- Khoanh trßn ch÷ çi ®øng tríc ph¬ng ¸n tr¶ lêi mµ em cho lµ ®óng- HS lµm bµi tËp vËn dông cña môc I trong phiÕu häc tËp.- Tham gia nhËn xÐt bµi lµm cña çc b¹n trong líp.- Yªu cÇu ë c©u 2 vµ 4 HS gi¶i thÝch ®îc :2) Khi «t« ®ang chuyÓn ®éng ®ét ngét dõng l¹i. Ngêi cha kÞp dõng l¹i cïng víi xe do cã qu¸n tÝnh ngêi bÞ x« vÒ phÝa tríc.4) Khi nhóng ngËp hai thái nh«m vµ ®ång vµo níc th× ®ßn c©n sÏ nghiªng vÒ phÝa bªn ph¶i. V× thái ®ång vµ nh«m cã cïng khèi lîng do ®ã khi treo vµo hai ®Çu ®ßn c©n, ®ßn c©n sÏ



HS: Ghi vë ®¸p ¸n ®óngGV: cã thÓ kÕt hîp víi c©u hái ë phÇn A- ¤n tËp ®Ó kiÓm tra HS phÇn tr¶ lêi c©u hái ®Ó ®¸nh gi¸ ®iÓm cho HS (c¶ phÇn kiÕn thøc cÇn ghi nhí vµ phÇn vËn dông gi¶i thÝch).GV cã thÓ kiÓm tra HS t¬ng øng víi dù kiÕn ban ®Çu theo c©u hái t¬ng øng.GV: Gäi HS trong líp nhËn xÐt phÇn tr¶ lêi cña b¹n.HS: NhËn xÐt c©u tr¶ lêiGV ®¸nh gi¸ cho ®iÓm HS.HS: Ghi ®¸p ¸n ®óng vµo vë

th¨ng b»ng. Khi nhóng c¶ hai thái ®ång vµ nh«m ngËp vµo níc th× 2 thái ®ång vµ nh«m ®Òu chÞu t¸c dông cña lùc ®Èy AcsimÐt. FA = d.V ; Khèi l-îng thái ®ång vµ nh«m b»ng nhau do ®ã thÓ tÝch thái nh«m lín h¬n thÓ tÝch thái ®ång nªn lùc FA t¸c dông lªn thái nh«m lín h¬n lùc FA t¸c dông lªn thái ®ång.- Ch÷a bµi vµo vë nÕu sai.II- Tr¶ lêi c©u hái- HS tr¶ lêi c©u hái phÇn II theo sù chØ ®Þnh cña GV.- HS c¶ líp tham gia nhËn xÐt, bæ sung c©u tr¶ lêi cho b¹n.

- Ch÷a bµi vµo vë nÕu sai.

D. Cñng cè:- NhËn xÐt sù chuÈn bÞ bµi ë nhµ cña HS- Rót kinh nghiÖm tiÕt häcE. Híng dÉn vÒ nhµ

- Ghi nhí néi dung phÇn ¤n tËp.- Lµm bµi tËp môc III- Bµi tËp cña phÇn B- VËn dông (tr.65 SGK).- Xem l¹i çc bµi tËp trong SBT cña ch¬ng I.

TuÇn S:

ch¬ng II NhiÖt häcTiÕt 23

Bµi 19 : Çc chÊt ®îc cÊu t¹o nh thÕ nµo ?



G:

I- Môc tiªu 1- KiÕn thøc :

- KÓ ®îc mét hiÖn tîng chøng tá vËt chÊt ®îc cÊu t¹o mét çch gi¸n ®o¹n tõ çc h¹t riªng biÖt, gi÷a chóng cã kho¶ng çch.

- Bíc ®Çu nhËn biÕt ®îc thÝ nghiÖm m« h×nh vµ chØ ra ®îc sù t-¬ng tù gi÷a thÝ nghiÖm m« h×nh vµ hiÖn tîng cÇn gi¶i thÝch.

- Dïng hiÓu biÕt vÒ cÊu t¹o h¹t cña vËt chÊt ®Ó gi¶i thÝch mét sè hiÖn tîng thùc tÕ ®¬n gi¶n.2- Th¸i ®é :

Yªu thÝch m«n häc, cã ý thøc vËn dông kiÕn thøc ®· häc vµo gi¶i thÝch mét sè hiÖn tîng vËt lÝ ®¬n gi¶n trong thùc tÕ cuéc sèng.II- ChuÈn bÞ cña GV vµ HS

* Cho GV :- 2 b×nh chia ®é h×nh trô ®êng kÝnh kho¶ng 20mm.

+ 1 b×nh ®ùng 50cm3 rîu.+ 1 b×nh ®ùng 50 cm3 níc.

- ¶nh chôp kÝnh hiÓn vi ®iÖn tö. (Tranh h×nh 19.3 ; 19.3)* Mçi nhãm HS :- 2 b×nh chia ®é GH§ : 100cm3, §CNN : 2cm3.

+ 1 b×nh ®ùng 100 cm3 ng«.+ 1 b×nh ®ùng 100 cm3 çt kh« vµ mÞn.

III. Ph ¬ng ph¸p: ThuyÕt tr×nh, vÊn ®¸p, lµm TN, ho¹t ®éng nhãm


KÕt hîp trong bµi C. Bµi míi:Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn vµ häc sinh Ghi b¶ng

H§1: §¹t vÊn ®ÒGiíi thiÖu môc tiªu cña ch¬ng II- NhiÖt häc : Tõ tiÕt häc h«m nay chóng ta sÏ nghiªn cøu sang ch¬ng II - NhiÖt häc. Çc em h·y ®äc trang 67 (SGK) vµ cho biÕt môc tiªu cña ch¬ng II lµ g× ?HS: Nghiªn cøu SGK vµ nªu môc tiªu cña ch¬ng II



GV: ®a ra 2 b×nh chia ®é : 1 b×nh ®ùng 50cm3 rîu, 1 b×nh ®ùng 50cm3

níc, gäi HS ®äc l¹i kÕt qu¶ thÓ tÝch níc vµ rîu ë mçi b×nh.HS: Quan x¸t vµ däc KQGV: ghi kÕt qu¶ thÓ tÝch níc vµ rîu lªn b¶ng vµ lµm thÝ nghiÖm ®æ nhÑ 50cm3 rîu vµo b×nh chia ®é ®ùng 50cm3 níc ®Ó thÊy thÓ tÝch hçn hîp rîu vµ níc GV: Gäi 2,3 HS ®äc l¹i kÕt qu¶ thÓ tÝch hçn hîp.HS: Quan x¸t vµ däc KQGV: ghi kÕt qu¶ thÓ tÝch hçn hîp trªn b¶ng. GV: Cho HS so s¸nh thÓ tÝch hçn hîp vµ tæng thÓ tÝch ban ®Çu cña níc vµ rîu.GV ®Æt vÊn ®Ò : VËy phÇn thÓ tÝch hao hôt cña hçn hîp ®ã ®· biÕn ®i ®©u ? Bµi häc h«m nay gióp chóng ta tr¶ lêi c©u hái nµy.H§2: T×m hiÓu vÒ cÊu t¹o cña çc chÊtGV: yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái ®Æt ra ë môc I.HS: Nghiªn cøu SGK tr¶ lêi c©u hái ë môc I

H§3: T×m hiÓu vÒ kho¶ng çch gi÷a çc ph©n töGV: Treo tranh h×nh 19.3, çc em thÊy çc nguyªn tö silic cã ®îc s¾p xÕp xÝt nhau kh«ng ?HS: Quan x¸t vµ tr¶ lêiGV: VËy gi÷a çc nguyªn tö, ph©n tö çc chÊt nãi chung cã kho¶ng çch hay

ch¬ng II NhiÖt häcTiÕt 23

Bµi 19 : Çc chÊt ®îc cÊu t¹o

nh thÕ nµo ?

I- Çc chÊt cã ®îc cÊu t¹o tõ çc h¹t riªng biÖt kh«ng ?+ Çc chÊt ®îc cÊu t¹o tõ çc h¹t nhá bÐ riªng biÖt ®ã lµ nguyªn tö vµ ph©n tö. Nguyªn tö lµ h¹t kh«ng thÓ ph©n chia trong ph¶n øng hãa häc, cßn ph©n tö lµ mét nhãm çc nguyªn tö kÕt hîp l¹i. + V× çc nguyªn tö vµ ph©n tö cÊu t¹o nªn çc chÊt v« cïng nhá bÐ nªn çc chÊt nh×n cã vÎ nh liÒn mét khèi.II- Gi÷a çc ph©n tö cã kho¶ng çch hay kh«ng ?

C1:C2:



kh«ng HS: §¹i diÖn tr¶ lêiGV híng dÉn HS lµm thÝ nghiªm m« h×nh theo híng dÉn cña c©u C1.HS: Lµm TN theo HDGV: Y/c gi¶i thÝch t¹i sao cã sù hôt thÓ tÝch ®ã ?HS: Th¶o luaanj nhãm vµ tr¶ lêiGV: söa ch÷a sai sãt cho HS nÕu cÇn HS: tù ghi phÇn tr¶ lêi c©u hái C1, C2 vµo vë.H§4: VËn dôngGV: Y/c HS h·y gi¶i thÝch çc hiÖn tîng ë c©u C3, C4, C5.HS: suy nghÜ tr¶ lêi c©u C3, C4, C5. Tham gia th¶o luËn trªn líp çc c©u tr¶ lêi.GV: NhËn xÐt vµ cho ®iÓm

KÕt luËn : Gi÷a çc ph©n tö, nguyªn tö cã kho¶ng çch.

III. VËn dông

C3:C4:C5:

D. Cñng cè:Çc chÊt ®îc cÊu t¹o nh thÕ nµo ? HD HS lµm BT Tõ 19.1 ®Õn 19.7 SBT.E. Híng dÉn vÒ nhµ:- Häc bµi- Lµm BT trong SBT- §äc tríc bµi 20

TuÇn S:G:

TiÕt 24Bµi 20 : Nguyªn tö, ph©n tö

chuyÓn ®éng hay ®øng yªn ?

I- Môc tiªu :1- KiÕn thøc :

- Gi¶i thÝch ®îc chuyÓn ®éng B¬-rao.- ChØ ra ®îc sù t¬ng tù gi÷a chuyÓn ®éng cña qu¶ bãng bay

khæng lå do v« sè HS x« ®Èy tõ nhiÒu phÝa vµ chuyÓn ®éng B¬-rao.- N¾m ®îc r»ng khi ph©n tö, nguyªn tö cÊu t¹o nªn vËt chuyÓn

®éng cµng nhanh th× nhiÖt ®é cña vËt cµng cao. Gi¶i thÝch ®îc t¹i



sao khi nhiÖt ®é cµng cao th× hiÖn tîng khuÕch t¸n x¶y ra cµng nhanh.2- Th¸i ®é :

Kiªn tr× trong viÖc tiÕn hµnh thÝ nghiÖm, yªu thÝch m«n häc.II- ChuÈn bÞ:

- GV : Lµm tríc çc thÝ nghiÖm vÒ hiÖn tîng khuÕch t¸n cña dung dÞch ®ång sunfat (h×nh 20.4 - SGK). NÕu cã ®iÒu kiÖn GV cho HS lµm thÝ nghiÖm vÒ hiÖn tîng khuÕch t¸n theo nhãm tõ tríc trªn phßng häc bé m«n : 1 èng lµm tríc 3 ngµy, 1 èng lµm tríc 1 ngµy, 1 èng lµm khi häc bµi.

- Tranh vÏ phãng to h×nh 20.1, 20.2, 20,3, 20.4.III. Ph ¬ng ph¸p:

ThuyÕt tr×nh, vÊn ®¸p, lµm TN, ho¹t ®éng nhãmIV. Çc b íc lªn líp:


HS1 :+ Çc chÊt ®îc cÊu t¹o nh thÕ nµo ?+ M« t¶ mét hiÖn tîng chøng tá çc chÊt ®îc cÊu t¹o tõ çc h¹t riªng biÖt, gi÷a chóng cã kho¶ng çch.HS2 :+ T¹i sao çc chÊt tr«ng ®Òu cã vÎ nh liÒn mét khèi mÆc dï chóng ®Òu ®îc cÊu t¹o tõ çc h¹t riªng biÖt ?+ Ch÷a bµi tËp 19.5 (SBT).- GV ®¸nh gi¸ cho ®iÓm cho HS. C. Bµi míi:Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn vµ häc sinh Ghi b¶ng

H§1: Tæ chøc t×nh huèng häc tËp(nh phÇn më bµi SGK)

HoÆc GV th«ng b¸o : N¨m 1827 B¬-rao – nhµ thùc vËt häc (ngêi Anh) (treo h×nh 2.2), khi quan s¸t çc h¹t phÊn hoa trong níc b»ng kÝnh hiÓn vi ®· ph¸t hiÖn thÊy chóng chuyÓn ®éng kh«ng ngõng vÒ mäi phÝa. ¤ng g¸n cho chuyÓn ®éng cña çc h¹t phÊn hoa trong níc lµ do mét "lùc sèng" chØ cã ë vËt thÓ sèng g©y nªn. Tuy nhiªn, sau ®ã ngêi ta dÔ dµng chøng minh ®îc

TiÕt 24Bµi 20 : Nguyªn tö,

ph©n tö chuyÓn ®éng hay ®øng



quan niÖm nµy lµ kh«ng ®óng v× cã bÞ "gi· nhá" hoÆc "luéc chÝn" çc h¹t phÊn hoa vÉn chuyÓn ®éng hçn ®én kh«ng ngõng. VËy chuyÓn ®éng cña h¹t phÊn hoa ë trong níc ®îc gi¶i thÝch nh thÕ nµo ?H§2: ThÝ nghiÖm B¬-rao.GV: Th«ng b¸o thÝ nghiÖm mµ chóng ta võa nãi tíi ®îc gäi lµ thÝ nghiÖm B¬-rao vµ tãm t¾t thÝ nghiÖm lªn b¶ng.HS: Theo râi vµ ghi vëH§3 : T×m hiÓu vÒ chuyÓn ®éng cña nguyªn tö, ph©n tö.GV: Gäi 1 HS ®äc phÇn më bµi SGK.HS: §äc SGKGV: Yªu cÇu HS th¶o luËn nhãm tr¶ lêi c©u C1, C2, C3.HS: th¶o luËn chung toµn líp vÒ çc c©u hái trªn µ cö ®¹i diÖn tr¶ lêiGV treo tranh vÏ h×nh 20.2, 20.3 vµ th«ng b¸o : N¨m 1905, nhµ b¸c häc An-be Anh-xtanh (ngêi §øc) míi gi¶i thÝch ®îc ®Çy ®ñ vµ chÝnh x¸c thÝ nghiÖm B¬-rao. Nguyªn nh©n g©y ra chuyÓn ®éng cña çc h¹t phÊn hoa trong thÝ nghiÖm B¬-rao lµ do çc ph©n tö níc kh«ng ®øng yªn mµ chuyÓn ®éng kh«ng ngõng.HS: Ghi vë

H§4 : T×m hiÓu vÒ mèi quan hÖ gi÷a chuyÓn ®éng cña ph©n tö vµ nhiÖt ®é.GV th«ng b¸o : Trong thÝ nghiÖm B¬-rao, nÕu ta cµng t¨ng nhiÖt ®é cña níc th× chuyÓn ®éng cña çc h¹t phÊn hoa cµng nhanh vµ yªu cÇu HS dùa sù t¬ng tù víi thÝ nghiÖm m« h×nh vÒ qu¶ bãng ë trªn ®Ó gi¶i thÝch ®iÒu nµy.

yªn ?

I- ThÝ nghiÖm B¬-rao

II- Çc nguyªn tö, ph©n tö chuyÓn ®éng kh«ng ngõng.

C1 : Qu¶ bãng t¬ng tù víi h¹t phÊn hoa.C2 : Çc häc sinh t¬ng tù víi ph©n tö níc.C3 : Çc ph©n tö níc chuyÓn ®éng kh«ng ngõng, trong khi chuyÓn ®éng nã va ch¹m vµo çc h¹t phÊn hoa tõ nhiÒu phÝa, çc va ch¹m nµy kh«ng c©n b»ng nhau lµm cho çc h¹t phÊn hoa chuyÓn ®éng hçn ®én kh«ng ngõng.*kÕt luËn chung : Çc nguyªn tö, ph©n tö chuyÓn ®éng hçn ®én kh«ng ngõng.III- ChuyÓn ®éng ph©n tö vµ nhiÖt ®é.

KÕt luËn : NhiÖt ®é cµng cao th× çc nguyªn tö, ph©n tö cÊu t¹o nªn vËt chuyÓn ®éng cµng nhanh.



HS: Th¶o luËn cö ®¹i diÖn tr¶ lêi c©u háiGV: th«ng b¸o ®ång thêi ghi lªn b¶ng kÕt luËn HS: ghi vë H§ 5 : VËn dôngGV: Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u C4 c©u C5 c©u C6.HS: Th¶o luËn tr¶ lêi C4 vµ C5 c©u C6.

IV- VËn dông:C4:C5:C6:

D. Cñng cè:- Nguyªn tö, ph©n tö chuyÓn ®éng hay ®øng yªn?- Gi¶i thÝch thÝ ngfhiÖm B¬-rao:E. Híng dÉn vÒ nhµ:

- §äc phÇn "Cã thÓ em cha biÕt".- Lµm thÝ nghiÖm vµ tr¶ lêi c©u C7.- Lµm bµi tËp 20 - Nguyªn tö, ph©n tö chuyÓn ®éng hay ®øng yªn ?

(SBT) Tõ 20.1 ®Õn 20.6.

TuÇn S:G:

TiÕt 25Bµi 21 : NhiÖt n¨ng


- Ph¸t biÓu ®îc ®Þnh nghÜa nhiÖt n¨ng vµ mèi quan hÖ cña nhiÖt n¨ng víi nhiÖt ®é cña vËt.

- T×m ®îc vÝ dô vÒ thùc hiÖn c«ng vµ truyÒn nhiÖt.- Ph¸t biÓu ®îc ®Þnh nghÜa vµ ®¬n vÞ nhiÖt lîng.

2- KÜ n¨ng : Sö dông ®óng thuËt ng÷ nh : nhiÖt n¨ng, nhiÖt lîng, truyÒn

nhiÖt ...3- Th¸i ®é :

Trung thùc, nghiªm tóc trong häc tËp. II- ChuÈn bÞ cña GV vµ HS

* GV :- 1 qu¶ bãng cao su - 2 miÕng kim lo¹i (hoÆc 2 ®ång xu) - 1 phÝch níc nãng - 2 th×a nh«m- 1 cèc thñy tinh - 1 banh kÑp, 1 ®Ìn cån, diªm * Mçi nhãm HS :



- 1 miÕng kim lo¹i hoÆc 1 ®ång tiÒn b»ng kim lo¹i- 1 cèc nhùa + 2 th×a nh«m

III. Ph¬ng ph¸p:ThuyÕt tr×nh, vÊn ®¸p, lµm TN, ho¹t ®éng nhãm

IV. Çc bíc lªn líp:A, æn ®Þnh líp: 8A: 8B:B, KiÓm tra:

- Çc chÊt ®îc cÊu t¹o nh thÕ nµo ?- Gi÷a nhiÖt ®é cña vËt vµ chuyÓn ®éng cña çc nguyªn tö, ph©n tö cÊu t¹o nªn vËt cã quan hÖ nh thÕ nµo ?- Trong qu¸ tr×nh c¬ häc, c¬ n¨ng ® îc b¶o toµn nh thÕ nµo ? Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn vµ häc sinh Ghi b¶ng

Ho¹t ®éng 1 Tæ chøc t×nh huèng häc tËp : GV lµm thÝ nghiÖm th¶ qu¶ bãng r¬i. Yªu cÇu HS quan s¸t vµ m« t¶ hiÖn tîng.Ho¹t ®éng 2 : T×m hiÓu kh¸i niÖm nhiÖt n¨ng. - Yªu cÇu nh¾c l¹i kh¸i niÖm ®éng n¨ng cña mét vËt.- Yªu cÇu HS ®äc phÇn th«ng b¸o môc I- NhiÖt n¨ng.- Gäi 1, 2 HS tr¶ lêi :+ §Þnh nghÜa nhiÖt n¨ng+ Mèi quan hÖ gi÷a nhiÖt n¨ng vµ nhiÖt ®é ? Gi¶i thÝch.- GV chèt l¹i kiÕn thøc ®óng vµ yªu cÇu HS ghi vë.

GV : Nh vËy, ®Ó biÕt nhiÖt n¨ng cña 1 vËt cã thay ®æi hay kh«ng ta c¨n cø vµo nhiÖt ®é cña vËt cã thay ®æi hay kh«ng Cã çch nµo lµm thay ®æi

I- NhiÖt n¨ng- Ç nh©n HS nghiªn cøu môc I (tr.74 - SGK). HS nªu ®îc ®Þnh nghÜa nhiÖt n¨ng, mèi quan hÖ gi÷a nhiÖt n¨ng vµ nhiÖt ®é.

- HS ghi vë :+ NhiÖt n¨ng cña vËt = Tæng ®éng n¨ng çc ph©n tö (W®) cÊu t¹o nªn vËt.+ Mèi quan hÖ gi÷a nhiÖt n¨ng vµ nhiÖt ®é : NhiÖt ®é cña vËt cµng cao th× çc ph©n tö cÊu t¹o nªn vËt chuyÓn ®éng cµng nhanh vµ nhiÖt n¨ng cña vËt cµng lín.NhiÖt ®é vËt cµng cao NhiÖt n¨ng cµng lín



nhiÖt n¨ng cña vËt ?

Ho¹t ®éng 3 : Çc çch lµm thay ®æi nhiÖt n¨ng. - GV nªu vÊn ®Ò ®Ó HS th¶o luËn : NÕu ta cã 1 ®ång xu b»ng ®ång muèn cho nhiÖt n¨ng cña nã thay ®æi (t¨ng) ta cã thÓ lµm thÕ nµo ?- Gäi 1 sè HS nªu ph¬ng ¸n lµm t¨ng nhiÖt n¨ng cña ®ång xu. GV ghi b¶ng, ph©n 2 cét t¬ng øng víi 2 çch lµm thay ®æi nhiÖt n¨ng cña ®ång xu : Thùc hiÖn c«ng vµ truyÒn nhiÖt.- NÕu ph¬ng ¸n cña HS kh¶ thi vµ cã thÓ thùc hiÖn t¹i líp th× GV cho HS tiÕn hµnh thÝ nghiÖm kiÓm tra dù ®o¸n ®ã lu«n. (C1)Ho¹t ®éng 4 : Th«ng b¸o ®Þnh nghÜa nhiÖt lîng. - GV th«ng b¸o ®Þnh nghÜa nhiÖt lîng, ®¬n vÞ ®o nhiÖt lîng.- Cho HS ph¸t biÓu l¹i nhiÒu lÇn.Cã thÓ hái thªm : Qua çc thÝ nghiÖm, khi cho 2 vËt cã nhiÖt ®é kh¸c nhau tiÕp xóc :+ nhiÖt lîng truyÒn tõ vËt nµo sang vËt nµo ?+ nhiÖt ®é çc vËt thay ®æi thÕ nµo ?- GV th«ng b¸o muèn cho 1 g níc nãng thªm 10C th× cÇn nhiÖt lîng kho¶ng 4J.

Ho¹t ®éng 5 : VËn dông - Gäi 1, 2 HS tr¶ lêi phÇn ghi nhí, yªu cÇu HS c¶ líp ghi nhí ngay t¹i líp.- Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u C3, C4, C5.

II- Çc çch lµm thay ®æi nhiÖt n¨ng- HS th¶o luËn theo nhãm, ®Ò xuÊt ph¬ng ¸n lµm t¨ng nhiÖt n¨ng cña ®ång xu.

- §¹i diÖn 2, 3 HS nªu ph-¬ng ¸n.

III- NhiÖt lîng- HS ghi vë :+ §Þnh nghÜa nhiÖt lîng : PhÇn nhiÖt n¨ng mµ vËt nhËn thªm hay mÊt bít ®i trong qu¸ tr×nh truyÒn nhiÖt ®îc gäi lµ nhiÖt lîng.§¬n vÞ nhiÖt lîng : jun (kÝ hiÖu : J).

- Mét sè HS ph¸t biÓu ®Þnh nghÜa.IV. VËn dông + C3 : NhiÖt n¨ng cña miÕng ®ång gi¶m, nhiÖt n¨ng cña níc t¨ng. §ång ®· truyÒn nhiÖt cho níc.+ C4 : C¬ n¨ng chuyÓn hãa thµnh nhiÖt n¨ng. §©y lµ sù thùc hiÖn c«ng.+ C5 : C¬ n¨ng cña qu¶ bãng ®· chuyÓn hãa thµnh nhiÖt n¨ng cña qu¶ bãng, cña kh«ng khÝ gÇn qu¶ bãng vµ mÆt sµn.



D. Cñng cè- Qua bµi häc h«m nay, chóng ta cÇn ghi nhí nh÷ng vÊn ®Ò g× ?- Cßn thêi gian GV cho HS ®äc phÇn "cã thÓ em cha biÕt".

E. Híng dÉn vÒ nhµ : Bµi tËp 21.1, 21.2, 21.3, 21.4, 21.6 (SBT)- §äc kü phÇn ghi nhí.- §äc phÇn "Cã thÓ em cha biÕt".

TuÇn S:G:

TiÕt 27Bµi 22 : DÉn nhiÖt


- T×m ®îc vÝ dô trong thùc tÕ vÒ sù dÉn nhiÖt.- So s¸nh tÝnh dÉn nhiÖt cña chÊt r¾n, chÊt láng, chÊt khÝ.- Thùc hiÖn ®îc thÝ nghiÖm vÒ sù dÉn nhiÖt, çc thÝ nghiÖm

chøng tá tÝnh dÉn nhiÖt kÐm cña chÊt láng, chÊt khÝ.2- KÜ n¨ng :

Quan s¸t hiÖn tîng vËt lý.3- Th¸i ®é :

Høng thó häc tËp bé m«n, ham hiÓu biÕt kh¸m ph¸ thÕ giíi xung quanh.II- ChuÈn bÞ cña GV vµ HS :

- 1 ®Ìn cån, 1 gi¸ thÝ nghiÖm- 1 thanh ®ång cã g¾n çc ®inh a, b, c, d, e b»ng s¸p nh h×nh

22.1. Lu ý çc ®inh kÝch thíc nh nhau, nÕu sö dông nÕn ®Ó g¾n çc ®inh lu ý nhá nÕn ®Òu ®Ó g¾n ®inh.

- Bé thÝ nghiÖm h×nh 22.2. Lu ý g¾n ®inh ë 3 thanh kho¶ng çch nh nhau.

- 1 gi¸ ®ùng èng nghiÖm, 1 kÑp gç, 2 èng nghiÖm :+ èng 1 : cã s¸p (nÕn) ë ®¸y èng cã thÓ h¬ qua löa lóc ban

®Çu ®Ó nÕn g¾n xuèng ®¸y èng nghiÖm kh«ng bÞ næi lªn, ®ùng níc.

+ èng 2 : Trªn nót èng nghiÖm b»ng cao su hoÆc nót bÊc cã 1 que nhá trªn ®Çu g¾n côc s¸p.

- 1 khay ®ùng kh¨n ít.III. Ph¬ng ph¸p:

ThuyÕt tr×nh, vÊn ®¸p, lµm TN, ho¹t ®éng nhãmIV. Çc bíc lªn líp:




HS1 : NhiÖt n¨ng cña vËt lµ g× ? Mèi quan hÖ gi÷a nhiÖt n¨ng vµ nhiÖt ®é cña vËt ? gi¶i thÝch. BT 21.1, 21.2.HS2 : Cã thÓ thay ®æi nhiÖt n¨ng b»ng çch nµo ? Cho vÝ dô.

- GV nhËn xÐt c©u tr¶ lêi cña HS, ®¸nh gi¸ cho ®iÓm.Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn vµ häc sinh Ghi b¶ng

Ho¹t ®éng 1 : §V§ : Cã thÓ thay ®æi nhiÖt n¨ng cña vËt b»ng çch truyÒn nhiÖt. Sù truyÒn nhiÖt ®ã ®îc thùc hiÖn b»ng nh÷ng çch nµo ? Bµi häc h«m nay chóng ta ®i t×m hiÓu mét trong nh÷ng çch truyÒn nhiÖt ®ã lµ dÉn nhiÖtHo¹t ®éng 2 : T×m hiÓu sù dÉn nhiÖt. - GV yªu cÇu HS ®äc môc 1 thÝ nghiÖm. T×m hiÓu ®å dïng thÝ nghiÖm, çch tiÕn hµnh thÝ nghiÖm.- Gäi 1, 2 HS nªu tªn dông cô thÝ nghiÖm, çch tiÕn hµnh thÝ nghiÖm.

- Yªu cÇu HS tiÕn hµnh thÝ nghiÖm theo nhãm, quan s¸t hiÖn tîng x¶y ra vµ th¶o luËn nhãm tr¶ lêi c©u C1 ®Õn C3.- GV nh¾c nhë çc nhãm lu ý khi tiÕn hµnh xong thÝ nghiÖm, t¾t ®Ìn cån ®óng kü thuËt, dïng kh¨n ít ®¾p lªn thanh ®ång, tr¸nh báng.- Gäi 1, 2 HS m« t¶ hiÖn tîng x¶y ra vµ tr¶ lêi c©u hái C1 ®Õn C3. GV söa ch÷a nÕu cÇn.

I- Sù dÉn nhiÖt- HS ®äc phÇn 1- ThÝ nghiÖm cña môc I (tr 77-SGK).

Nªu dông cô thÝ nghiÖm : CÇn 1 gi¸ thÝ nghiÖm, 1 thanh ®ång cã g¾n ®inh b»ng s¸p ë çc vÞ trÝ kh¸c nhau trªn thanh, 1 ®Ìn cån.Çch tiÕn hµnh : §èt nãng 1 ®Çu thanh ®ång Quan s¸t hiÖn tîng.- HS l¾p ®Æt thÝ nghiÖm theo nhãm, tiÕn hµnh thÝ nghiÖm.- Çc HS trong nhãm quan s¸t hiÖn tîng x¶y ra.- Th¶o luËn nhãm tr¶ lêi c©u C1 ®Õn C3.

- Yªu cÇu HS nªu ®îc hiÖn t-îng x¶y ra lµ çc ®inh r¬i xuèng ®Çu tiªn lµ ®inh ë vÞ trÝ a, råi ®Õn ®inh ë vÞ trÝ b, tiÕp theo lµ ®inh ë vÞ trÝ



- GV th«ng b¸o : Sù truyÒn nhiÖt n¨ng nh trong thÝ nghiÖm trªn gäi lµ sù dÉn nhiÖt.- Gäi HS nªu 1 sè vÝ dô vÒ sù dÉn nhiÖt trong thùc tÕ. GV ph©n tÝch ®óng, sai.

Ho¹t ®éng 3 : T×m hiÒu tÝnh dÉn nhiÖt cña çc chÊt. §V§ : Çc chÊt kh¸c nhau, tÝnh dÉn nhiÖt cã kh¸c nhau kh«ng ? Ph¶i lµm thÝ nghiÖm nh thÕ nµo ®Ó cã thÓ kiÓm tra ®îc ®iÒu ®ã ?- GV nhËn xÐt ph¬ng ¸n kiÓm tra cña HS, ph©n tÝch ®óng, sai, dÔ thùc hiÖn hay khã thùc hiÖn nÕu ph¬ng ¸n HS nªu kh¸c ph¬ng ¸n SGK. Víi ph¬ng ¸n cã thÓ thùc hiÖn ®îc ë nhµ th× GV gîi ý ®Ó HS thùc hiÖn ë nhµ.- GV ®a ra dông cô thÝ nghiÖm h×nh 22.2 (cha cã g¾n ®inh). Gäi HS nªu çch kiÓm tra tÝnh dÉn nhiÖt cña ®ång, nh«m, thñy tinh.

- GV lu ý HS çch g¾n ®inh lªn 3 thanh trong thÝ nghiÖm.- GV tiÕn hµnh thÝ nghiÖm, yªu cÇu HS quan s¸t hiÖn tîng x¶y ra ®Ó tr¶ lêi c©u hái C4, C5.

- Chóng ta võa kiÓm tra tÝnh dÉn nhiÖt cña chÊt r¾n. ChÊt láng, chÊt khÝ dÉn nhiÖt nh thÕ nµo ?- Chóng ta tiÕn hµnh thÝ nghiÖm kiÓm

c, d, cuèi cïng lµ r¬i ®inh ë vÞ trÝ e Chøng tá nhiÖt ®· truyÒn tõ ®Çu A ®Õn ®Çu B cña thanh ®ång.Ghi : DÉn nhiÖt : Sù truyÒn nhiÖt n¨ng tõ phÇn nµy sang phÇn kh¸c cña vËt.

- VËn dông nªu 1 sè vÝ dô thùc tÕ vÒ sù dÉn nhiÖt.II- TÝnh dÉn nhiÖt cña çc chÊt

- HS nªu ph¬ng ¸n kiÓm tra tÝnh dÉn nhiÖt cña çc chÊt kh¸c nhau.

- Víi ®å dïng thÝ nghiÖm h×nh 22.2. HS nªu ®îc còng g¾n ®inh b»ng s¸p lªn 3 thanh. Lu ý kho¶ng çch g¾n ®inh lªn çc thanh ph¶i nh nhau.- Ç nh©n HS theo dâi thÝ nghiÖm, quan s¸t hiÖn tîng x¶y ra tr¶ lêi c©u C4, C5.- Yªu cÇu HS nªu ®îc : §inh g¾n trªn thanh ®ång r¬i xuèng tríc ®Õn ®inh g¾n trªn thanh nh«m vµ cuèi cïng lµ ®inh g¾n trªn thanh thñy tinh. Chøng tá ®ång dÉn nhiÖt tèt nhÊt råi ®Õn nh«m, cuèi cïng



tra tÝnh dÉn nhiÖt cña níc.- Yªu cÇu HS lµm thÝ nghiÖm 2 theo nhãm. GV nh¾c nhë çc nhãm lµm thÝ nghiÖm an toµn.- Lu ý : H×nh 22.3 ; 22.4 cã thÓ kÑp èng nghiÖm vµo gi¸ ®Ò phßng níc s«i HS cÇm tay cã thÓ hÊt vµo mÆt b¹n.- GV cã thÓ cho 1 vµi HS kiÓm tra phÇn díi èng nghiÖm (kh«ng ®èt) b»ng çch sê tay vµo èng nghiÖm thÊy r»ng èng nghiÖm kh«ng nãng §iÒu ®ã chøng tá g× ?- Yªu cÇu HS cÊt èng nghiÖm vµo gi¸ thÝ nghiÖm.- T¬ng tù GV híng dÉn HS lµm thÝ nghiÖm ®Ó kiÓm tra tÝnh dÉn nhiÖt cña kh«ng khÝ. GV nªu c©u hái : Cã thÓ ®Ó miÕng s¸p s¸t vµo èng nghiÖm ®îc kh«ng ? T¹i sao ?

- Yªu cÇu HS lµm thÝ nghiÖm 3 theo nhãm.- Qua hiÖn tîng quan s¸t ®îc Chøng tá ®iÒu g× vÒ tÝnh dÉn nhiÖt cña chÊt khÝ ?- GV th«ng b¸o : ChÊt khÝ cßn dÉn nhiÖt kÐm h¬n c¶ chÊt láng.

Ho¹t ®éng 4 : VËn dông - Qua c©u C9 thÊy chóng ta ®· vËn dông ®îc kiÕn thøc ®· häc vµo thùc tÕ cuéc sèng.

lµ thñy tinh dÉn nhiÖt kÐm nhÊt trong 3 thanh.- HS lµm thÝ nghiÖm 2 theo nhãm : Mét b¹n trong nhãm dïng kÑp èng nghiÖm. §èt nãng phÇn trªn èng nghiÖm. HS trong nhãm quan s¸t hiÖn tîng x¶y ra. Yªu cÇu nhËn thÊy phÇn níc ë trªn gÇn miÖng èng nghiÖm nãng, s«i nhng s¸t díi ®¸y èng nghiÖm kh«ng bÞ ch¶y ra.

- HS nªu ®îc : Thñy tinh dÉn nhiÖt kÐm, níc còng dÉn nhiÖt kÐm.Tr¶ lêi C6.

- HS nªu ®îc : Kh«ng ®Ó s¸t miÕng s¸p vµo èng nghiÖm tr¸nh nhÇm lÉn sù dÉn nhiÖt cña kh«ng khÝ vµ thñy tinh.- HS lµm thÝ nghiÖm 3 theo nhãm. Quan s¸t thÊy hiÖn t-îng nªu nhËn xÐt.- HS thÊy ®îc : MiÕng s¸p kh«ng ch¶y ra Chøng tá kh«ng khÝ dÉn nhiÖt kÐm.Tr¶ lêi C7.Ghi :- ChÊt r¾n dÉn nhiÖt tèt ; kim lo¹i dÉn nhiÖt tèt nhÊt.- ChÊt láng ; chÊt khÝ dÉn nhiÖt kÐm.III.VËn dông + C9 : Nåi xong thêng lµm b»ng kim lo¹i v× kim lo¹i dÉn nhiÖt tèt.



- Víi c©u C12, GV gîi ý cho HS tr¶ lêi : VÒ mïa rÐt nhiÖt ®é c¬ thÓ (tay) so víi nhiÖt ®é cña kim lo¹i nh thÕ nµo ? Nh vËy nhiÖt sÏ ®îc truyÒn tõ c¬ thÓ vµo kim lo¹i. Dùa vµo tÝnh dÉn nhiÖt cña kim lo¹i HS tù gi¶i thÝch tiÕp.

B¸t ®Üa thêng lµm b»ng sø v× sø dÉn nhiÖt kÐm h¬n khi cÇm ®ì nãng.+ C10, C11 : NhÊn m¹nh ®îc kh«ng khÝ dÉn nhiÖt kÐm.+ C12 : Ngµy trêi rÐt sê vµo kim lo¹i thÊy l¹nh do kim lo¹i dÉn nhiÖt tèt. Ngµy rÐt nhiÖt ®é bªn ngoµi thÊp h¬n nhiÖt ®é c¬ thÓ. Khi sê tay vµo kim lo¹i nhiÖt tõ c¬ thÓ truyÒn vµo kim lo¹i vµ ph©n t¸n trong kim lo¹i nhanh nªn ta cã c¶m thÊy l¹nh. Ngîc l¹i nh÷ng ngµy trêi nãng, nhiÖt ®é bªn ngoµi cao h¬n nhiÖt ®é c¬ thÓ nªn nhiÖt tõ kim lo¹i truyÒn vµo c¬ thÓ nhanh vµ ta cã c¶m gi¸c nãng.

D. Cñng cè- Qua çc thÝ nghiÖm trªn chóng ta rót ra ®îc kÕt luËn g× cÇn ghi nhí qua bµi häc h«m nay.- Híng dÉn HS th¶o luËn çc c©u hái phÇn vËn dông t¹i líp.

E. Híng dÉn vÒ nhµ. - Bµi tËp 22.1 ®Õn 22.6 (SBT).- §äc phÇn "Cã thÓ em cha biÕt".- Häc kü phÇn ghi nhí cuèi bµi

TuÇn S:G:

TiÕt 28Bµi 23 : §èi lu - Bøc x¹ nhiÖt


- NhËn biÕt ®îc dßng ®èi lu trong chÊt láng vµ chÊt khÝ.- BiÕt sù ®èi lu x¶y ra trong m«i trêng nµo vµ kh«ng x¶y ra trong

m«i trêng nµo.Gi¸o viªn: NguyÔn V¨n Chung

-91-


- T×m ®îc vÝ dô thùc tÕ vÒ bøc x¹ nhiÖt.- Nªu ®îc tªn h×nh thøc truyÒn nhiÖt chñ yÕu cña chÊt r¾n, chÊt

láng, chÊt khÝ, ch©n kh«ng.2- KÜ n¨ng :

- Sö dông mét sè dông cô thÝ nghiÖm ®¬n gi¶n nh ®Ìn cån, nhiÖt kÕ ...

- L¾p ®Æt thÝ nghiÖm theo h×nh vÏ - Sö dông khÐo lÐo mét sè dông cô thÝ nghiÖm dÔ vì.

3- Th¸i ®é : Trung thùc, hîp t¸c trong ho¹t ®éng nhãm.

II- ChuÈn bÞ cña GV vµ HS* Cho GV : - ThÝ nghiÖm h×nh 23.1, 23.4, 23.5 (SGK)- H×nh 23.6 phãng to.* Cho HS : Mçi nhãm thÝ nghiÖm h×nh 23.2, 23.3.NÕu kh«ng cã thÝ nghiÖm h×nh 23.3 cho çc nhãm cã thÓ cho HS

çc nhãm chuÈn bÞ tríc thÝ nghiÖm nµy ®¬n gi¶n nh sau :- LÊy mét vá hép b¸nh b»ng b×a h×nh hép ch÷ nhËt kÝch thíc

kho¶ng 35cm x 45cm x 7cm. Mét mÆt hép ®îc d¸n b»ng giÊy bãng kÝnh (chän giÊy dµy, khã ch¸y) ®Ó dÔ dµng quan s¸t, dïng mét miÕng b×a kh¸c lµm v¸ch ng¨n. PhÝa trªn khoÐt 2 lç võa ph¶i. Mét lç ®Ó khi ®èt h¬ng, khãi h¬ng chui vµo. Mét lç phÝa bªn kia sÏ thÊy khãi h¬ng tho¸t ra.III. Ph¬ng ph¸p:



Gäi HS 1 tr¶ lêi c©u hái : - So s¸nh tÝnh dÉn nhiÖt cña chÊt r¾n, chÊt láng, chÊt khÝ.- Ch÷a bµi tËp 22.1, 22.3.HS 2 : - Ch÷a bµi tËp 22.2, 22.5.- GV ®¸nh gi¸ cho ®iÓm HS, nÕu HS nµo cã ý kiÕn ®ãng gãp tèt còng cã thÓ cho ®iÓm ®Ó ®éng viªn.

C, Bµi míi:Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn vµ häc sinh Ghi b¶ng

Ho¹t ®éng 1 : Tæ chøc t×nh huèng häc tËp :- GV lµm thÝ nghiÖm h×nh 23.1. Yªu



cÇu HS quan s¸t, nªu hiÖn tîng quan s¸t ®îc.- GV : Bµi tríc chóng ta biÕt níc dÉn nhiÖt rÊt kÐm. Trong trêng hîp nµy níc ®· truyÒn nhiÖt cho s¸p b»ng çch nµo ? Chóng ta t×m hiÓu qua bµi häc h«m nay.Ho¹t ®éng 2 : T×m hiÓu hiÖn tîng ®èi lu. - GV híng dÉn HS lµm thÝ nghiÖm h×nh 23.2 theo nhãm. Tõng bíc nh sau :+ L¾p ®Æt thÝ nghiÖm theo h×nh 23.2, chó ý tr¸nh ®æ vì cèc thñy tinh vµ nhiÖt kÕ.+ GV cã thÓ dïng th×a thñy tinh nhá, móc h¹t thuèc tÝm (lîng nhá) ®a xuèng ®¸y cèc thñy tinh cho tõng nhãm. Lu ý : sö dông thuèc tÝm kh«, d¹ng h¹t (kh«ng cÇn ph¶i gãi).+ Híng dÉn HS dïng ®Ìn cån ®un nãng níc ë phÝa cã ®Æt thuèc tÝm. - Yªu cÇu HS quan s¸t hiÖn tîng x¶y ra, vµ th¶o luËn theo nhãm c©u hái C1, C2, C3.- GV híng dÉn HS th¶o luËn chung trªn líp.

- GV th«ng b¸o : Sù truyÒn nhiÖt n¨ng nhê t¹o thµnh çc dßng nh thÝ nghiÖm trªn gäi lµ sù ®èi lu. Sù ®èi lu cã thÓ x¶y ra trong chÊt khÝ hay kh«ng ? Chóng ta cïng tr¶ lêi c©u C4.- GV híng dÉn HS lµm thÝ nghiÖm h×nh 23.3 SGK víi dông cô HS ®· chuÈn bÞ. Yªu cÇu quan s¸t hiÖn tîng vµ gi¶i thÝch

I- §èi lu

- Çc nhãm tù ph©n c«ng çc b¹n trong nhãm m×nh l¾p ®Æt thÝ nghiÖm.

C1 : Níc mµu tÝm di chuyÓn thµnh dßng tõ díi lªn råi tõ trªn xuèng.C2 : Do líp níc ë díi nãng lªn tríc, në ra, träng lîng riªng cña nã nhá h¬n träng lîng riªng cña líp níc l¹nh ë trªn. Do ®ã líp níc nãng næi lªn cßn líp níc l¹nh ch×m xuèng t¹o thµnh dßng.C3 : Nhê cã nhiÖt kÕ ta thÊy toµn bé níc trong cèc ®· nãng lªn.- HS lµm thÝ nghiÖm h×nh 23.3 theo nhãm, tr¶ lêi c©u C4 :

+ Khãi h¬ng gióp chóng ta quan s¸t hiÖn tîng ®èi lu cña kh«ng khÝ râ h¬n.+ HiÖn tîng x¶y ra thÊy khãi h¬ng còng chuyÓn ®éng thµnh dßng.+ Gi¶i thÝch : T¬ng tù nhc©u C2Ghi : §èi lu : Sù truyÒn nhiÖt



hiÖn tîng x¶y ra.- Khãi h¬ng ë ®©y cã t¸c dông g× ?

- NÕu lµm thÝ nghiÖm nh h×nh 23.3 víi dông cô nh h×nh vÏ sÏ thÊy cã khãi h-¬ng chuyÓn ®éng lªn trªn t¹i chç que h¬ng bÞ ®èt ch¸y. GV cÇn gi¶i thÝch ®ã còng chÝnh lµ do hiÖn tîng ®èi lu dßng kh«ng khÝ ngay t¹i chç que h¬ng bÞ ®èt ch¸y.- GV nhÊn m¹nh : Sù ®èi lu x¶y ra ë trong chÊt láng vµ chÊt khÝ.- Yªu cÇu HS nghiªn cøu tr¶ lêi c©u C5, C6.

Ho¹t ®éng 3 : T×m hiÓu vÒ bøc x¹ nhiÖt. - GV chuyÓn ý b»ng phÇn ®Æt vÊn ®Ò ë ®Çu môc II.- GV lµm thÝ nghiÖm h×nh 23.4, 235. Yªu cÇu HS quan s¸t, m« t¶ hiÖn tîng x¶y ra.

- Híng dÉn HS tr¶ lêi cÇu C7, C8, C9.- Cho th¶o luËn nhãm.- Cho th¶o luËn c¶ líp thèng nhÊt c©u tr¶ lêi.

b»ng dßng chÊt láng, chÊt khÝ.- HS lµm viÖc ç nh©n vËn dông ®Ó tr¶ lêi c©u C5, C6.C5 : Muèn ®un nãng chÊy láng vµ chÊt khÝ ph¶i ®un tõ phÝa díi ®Ó phÇn ë phÝa díi nãng lªn tríc ®i lªn (v× träng lîng riªng gi¶m), phÇn ë trªn cha ®îc ®un nãng ®i xuèng t¹o thµnh dßng ®èi lu.C6 : Trong ch©n kh«ng vµ chÊt r¾n kh«ng x¶y ra ®èi lu v× trong ch©n kh«ng còng nh trong chÊt r¾n kh«ng thÓ t¹o çc dßng ®èi lu.II- Bøc x¹ nhiÖt

- HS quan s¸t hiÖn tîng x¶y ra m« t¶ ®îc : + §Æt b×nh cÇu gÇn nguån nhiÖt giät níc mµu dÞch chuyÓn tõ ®Çu A vÒ phÝa ®Çu B.+ LÊy miÕng gç ch¾n gi÷a nguån nhiÖt vµ b×nh cÇu, thÊy giät níc mµu dÞch chuyÓn trë l¹i ®Çu A.

- HS th¶o luËn nhãm.- Thèng nhÊt tr¶ lêi c¶ líp.- Yªu cÇu HS nªu ®îc :C7 : Kh«ng khÝ trong b×nh nãng lªn, në ra ®Èy giät níc mµu dÞch vÒ phÝa ®Çu B.C8 : Kh«ng khÝ trong b×nh



- GV th«ng b¸o vÒ ®Þnh nghÜa bøc x¹ nhiÖt vµ kh¶ n¨ng hÊp thô tia nhiÖt.

Ho¹t ®éng 4 : VËn dông- Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u C10, C11, C12.- Gäi HS ®øng t¹i chç tr¶ lêi c©u C10, C11.- Gäi 1 HS lªn b¶ng ch÷a c©u C12.

®· l¹nh ®i lµm giät níc mµu dÞch chuyÓn trë l¹i ®Çu A. MiÕng gç ®· ng¨n kh«ng cho nhiÖt truyÒn tõ nguån nhiÖt ®Õn b×nh. §iÒu nµy chøng tá nhiÖt ®îc truyÒn tõ nguån nhiÖt ®Õn b×nh theo ®êng th¼ng.C9 : Sù truyÒn nhiÖt trªn kh«ng ph¶i lµ dÉn nhiÖt v× kh«ng khÝ dÉn nhiÖt kÐm, còng kh«ng ph¶i ®èi lu v× nhiÖt ®îc truyÒn theo ®-êng th¼ng.Ghi : Bøc x¹ nhiÖt : TruyÒn nhiÖt b»ng çc tia nhiÖt ®i th¼ng. III. VËn dôngC10 : Trong thÝ nghiÖm trªn ph¶i dïng b×nh phñ muéi ®Ìn ®Ó lµm t¨ng kh¶ n¨ng hÊp thô tia nhiÖt.C11 : Mïa hÌ thêng mÆc ¸o mµu tr¾ng ®Ó gi¶m sù hÊp thô tia nhiÖt.C12 : H×nh thøc truyÒn nhiÖt chñ yÕu cña chÊt r¾n lµ dÉn nhiÖt ; chÊt láng, chÊt khÝ lµ ®èi lu ; cña ch©n kh«ng lµ bøc x¹ nhiÖt.

D. Cñng cè - Gäi 1, 2 HS ®äc phÇn ghi nhí cuèi bµi, yªu cÇu ghi nhí t¹i líp.- VËn dông cho HS gi¶i thÝch v× sao víi cÊu t¹o cña phÝch cã thÓ gi÷ ®îc níc nãng l©u dµi dùa vµo h×nh vÏ 23.6.

E. Híng dÉn vÒ nhµ.



- §äc phÇn "cã thÓ em cha biÕt".- Lµm bµi tËp : 23 - §èi lu - Bøc x¹ nhiÖt (SBT). Tõ 23.1 ®Õn 23.7.- Häc kü phÇn ghi nhí.

TuÇn S:G:

TiÕt 29Bµi 24 : C«ng thøc tÝnh nhiÖt lîng


- KÓ ®îc tªn çc yÕu tè quyÕt ®Þnh ®é lín cña nhiÖt lîng mét vËt cÇn thu vµo ®Ó nãng lªn.

- ViÕt ®îc c«ng thøc tÝnh nhiÖt lîng, kÓ ®îc tªn, ®¬n vÞ cña çc ®¹i lîng cã mÆt trong c«ng thøc.

- M« t¶ ®îc thÝ nghiÖm vµ xö lÝ ®îc b¶ng ghi kÕt qu¶ thÝ nghiÖm chøng tá nhiÖt lîng phô thuéc vµo m, t vµ chÊt lµm vËt.2- KÜ n¨ng :

- Ph©n tÝch b¶ng sè liÖu vÒ kÕt qu¶ thÝ nghiÖm cã s½n.- RÌn kÜ n¨ng tæng hîp, kh¸i qu¸t hãa.

3- Th¸i ®é : Nghiªm tóc trong häc tËp.II- ChuÈn bÞ cña GV vµ HS :

- 2 gi¸ thÝ nghiÖm, 2 líi ami¨ng, 2 ®Ìn cån (bÊc ®îc kÐo lªn ®Òu nhau), 2 cèc thñy tinh chÞu nhiÖt, kÑp, 2 nhiÖt kÕ (chØ dïng ®Ó minh ho¹ çc thÝ nghiÖm trong bµi).- ChuÈn bÞ cho mçi nhãm 3 b¶ng kÕt qu¶ thÝ nghiÖm b¶ng 24.1, 24.2, 24.3 vµo mét tê giÊy phãng to cã thÓ treo lªn ®îc. PhÇn ®iÒn kÕt qu¶ cã thÓ d¸n giÊy bãng kÝnh ®Ó cã thÓ dïng bót d¹ viÕt vµ xãa ®i dÔ dµng cã thÓ dïng cho nhiÒu líp (mçi nhãm 4 nam ch©m, nÕu líp cã b¶ng tõ). III. Ph¬ng ph¸p:



- KÓ tªn çc çch truyÒn nhiÖt ®· häc.- Ch÷a bµi tËp 23.1, 23.2.

C, Bµi míi:



Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn vµ häc sinh Ghi b¶ngHo¹t ®éng 1 Tæ chøc t×nh huèng häc tËp :GV nh¾c l¹i ®Þnh nghÜa nhiÖt lîng Kh«ng cã dông cô nµo cã thÓ ®o trùc tiÕp nhiÖt lîng. VËy muèn x¸c ®Þnh nhiÖt lîng ngêi ta ph¶i lµm thÕ nµo Ho¹t ®éng 2 : Th«ng b¸o vÒ nhiÖt lîng vËt cÇn thu vµo ®Ó nãng lªn phô thuéc nh÷ng yÕu tè nµo ?- GV cã thÓ nªu vÊn ®Ò : NhiÖt lîng mµ vËt cÇn thu vµo ®Ó nãng lªn nhiÒu hay Ýt phô thuéc vµo nh÷ng yÕu tè nµo ?- Gäi HS nªu dù ®o¸n, GV ghi çc dù ®o¸n ®ã lªn b¶ng. Ph©n tÝch yÕu tè nµo lµ hîp lÝ, kh«ng hîp lÝ. §a ®Õn dù ®o¸n 3 yÕu tè : khèi lîng cña vËt, ®é t¨ng nhiÖt ®é cña vËt, chÊt cÊu t¹o nªn vËt.- §Ó kiÓm tra sù phô thuéc cña nhiÖt l-îng vµo 1 trong 3 yÕu tè ®ã ta ph¶i tiÕn hµnh thÝ nghiÖm nh thÕ nµo ?

Ho¹t ®éng 3 : T×m hiÓu mèi quan hÖ gi÷a nhiÖt lîng vËt cÇn thu vµo ®Ó nãng lªn vµ khèi lîng cña vËt- GV yªu cÇu HS nªu çch tiÕn hµnh thÝ nghiÖm kiÓm tra sù phô thuéc cña nhiÖt lîng vµo khèi lîng cña vËt.

- GV nªu çch bè trÝ thÝ nghiÖm, çch tiÕn hµnh thÝ nghiÖm vµ giíi thiÖu b¶ng kÕt qu¶ thÝ nghiÖm 24.1. Yªu cÇu HS ph©n tÝch kÕt qu¶ tr¶ lêi c©u C1, C2.- Gäi ®¹i diÖn çc nhãm tr×nh bµy kÕt

I- NhiÖt lîng mét vËt thu vµo ®Ó nãng lªn phô thuéc vµo nh÷ng yÕu tè nµo ?- HS th¶o luËn ®a ra dù ®o¸n xem nhiÖt lîng mét vËt cÇn thu vµo ®Ó nãng lªn phô thuéc vµo nh÷ng yÕu tè nµo cña vËt.- §Ó kiÓm tra sù phô thuéc cña nhiÖt lîng mét vËt thu vµo ®Ó nãng lªn phô thuéc vµo 1 trong 3 yÕu tè ®ã. Ta ph¶i lµm çc thÝ nghiÖm trong ®ã yÕu tè cÇn kiÓm tra cho thay ®æi cßn 2 yÕu tè kia ph¶i gi÷ nguyªn.- HS nªu ®îc ®Ó kiÓm tra mèi quan hÖ gi÷a nhiÖt l-îng vËt cÇn thu vµo ®Ó nãng lªn vµ khèi lîng cña vËt ta lµm thÝ nghiÖm ®un nãng cïng mét chÊt víi khèi lîng kh¸c nhau sao cho ®é t¨ng nhiÖt ®é cña vËt nhnhau.

- HS çc nhãm ph©n tÝch kÕt qu¶ thÝ nghiÖm ë b¶ng 24.1, thèng nhÊt ý kiÕn ghi vµo b¶ng 24.1.- Cö ®¹i diÖn nhãm treo



qu¶ ph©n tÝch b¶ng 24.1 cña nhãm m×nh.

Ho¹t ®éng 4 : T×m hiÓu mèi quan hÖ gi÷a nhiÖt lîng cÇn thu vµo ®Ó nãng lªn vµ ®é t¨ng nhiÖt ®é.- Yªu cÇu çc nhãm th¶o luËn ph¬ng ¸n lµm thÝ nghiÖm t×m hiÓu mèi quan hÖ gi÷a nhiÖt lîng vµ ®é t¨ng nhiÖt ®é theo híng dÉn tr¶ lêi c©u C3, C4.

- Ph©n tÝch b¶ng sè liÖu 24.2, nªu kÕt luËn rót ra qua viÖc ph©n tÝch sè liÖu ®ã.Ho¹t ®éng 5 : T×m hiÓu mèi quan hÖ gi÷a nhiÖt lîng vËt cÇn thu vµo ®Ó nãng lªn víi chÊt lµm vËt.

- T¬ng tù nh ho¹t ®éng 4. GV yªu cÇu HS th¶o luËn theo nhãm ph©n tÝch kÕt qu¶ thÝ nghiÖm ®Ó rót ra kÕt luËn cÇn thiÕt.

Ho¹t ®éng 6 : Giíi thiÖu c«ng thøc

kÕt qu¶ cña nhãm m×nh lªn b¶ng tham gia th¶o luËn trªn líp.C1 : §é t¨ng nhiÖt ®é vµ chÊt lµm vËt ®îc gi÷ gièng nhau ; khèi lîng kh¸c nhau. §Ó t×m hiÓu mèi quan hÖ gi÷a nhiÖt lîng vµ khèi lîng.- Ghi vë kÕt luËn :C2 : Qua thÝ nghiÖm trªn cã thÓ kÕt luËn : Khèi lîng cµng lín th× nhiÖt lîng vËt thu vµo cµng lín.C3 : Ph¶i gi÷ khèi lîng vµ chÊt lµm vËt gièng nhau. Muèn vËy hai cèc ph¶i ®ùng cïng mét lîng níc. §Ó kiÓm tra sù phô thuéc cña nhiÖt lîng vµo ®é t¨ng nhiÖt ®é.C4 : Ph¶i cho ®é t¨ng nhiÖt ®é kh¸c nhau. Muèn vËy ph¶i ®Ó cho nhiÖt ®é cuèi cña 2 cèc kh¸c nhau b»ng çch cho thêi gian ®un kh¸c nhau.- Ph©n tÝch b¶ng sè liÖu 24.2, tham gia th¶o luËn trªn líp c©u tr¶ lêi. Ghi vë kÕt luËn :C5 : Rót ra kÕt luËn : §é t¨ng nhiÖt ®é cµng lín th× nhiÖt lîng vËt thu vµo cµng lín.- HS ho¹t ®éng theo nhãm tr¶ lêi c©u C6, C7.C6 : Khèi lîng kh«ng ®æi, ®é t¨ng nhiÖt ®é gièng nhau, chÊt lµm vËt kh¸c nhau. §Ó kiÓm tra sù phô



tÝnh nhiÖt lîng. - Yªu cÇu HS nh¾c l¹i nhiÖt lîng cña mét vËt thu vµo ®Ó nãng lªn phô thuéc vµo nh÷ng yÕu tè nµo ?

- GV giíi thiÖu c«ng thøc tÝnh nhiÖt l-îng, tªn vµ ®¬n vÞ cña çc ®¹i lîng trong c«ng thøc.- Giíi thiÖu kh¸i niÖm vÒ nhiÖt dung riªng, b¶ng nhiÖt dung riªng cña mét sè chÊt.- Gäi HS gi¶i thÝch ý nghÜa con sè nhiÖt dung riªng cña mét sè chÊt thêng dïng nh níc, nh«m, ®ång..Ho¹t ®éng 7 : VËn dông - Yªu cÇu HS vËn dông tr¶ lêi c©u C8 ®Ó HS ghi nhí c«ng thøc tÝnh nhiÖt l-îng.

thuéc cña nhiÖt lîng vµo chÊt lµm vËt.C7 : NhiÖt lîng vËt cÇn thu vµo ®Ó nãng lªn phô thuéc vµo chÊt lµm vËt.- Ghi kÕt luËn nh c©u C7 vµo vë.- HS nªu ®îc nhiÖt lîng mµ mét vËt thu vµo ®Ó nãng lªn phô thuéc vµo khèi lîng, ®é t¨ng nhiÖt ®é cña vËt vµ chÊt lµm vËt.- HS ghi vµo vë c«ng thøc tÝnh nhiÖt lîng.

- HiÓu ®îc ý nghÜa con sè nhiÖt dung riªng.

II. VËn dông C8:

D. Cñng cèTãm t¾t :m = 5kgt1 = 200Ct2 = 500Cc = 380J/kg.KQ = ?Bµi lµm¸p dông c«ng thøc Q = m.c.tthay sè ta cã :Q = 5.380.(50 - 20) = 57000(J)

VËy nhiÖt lîng cÇn truyÒn cho 5kg ®ång ®Ó t¨ng nhiÖt ®é tõ 200C lªn 500C lµ 57000J hay 57kJ.

E. Híng dÉn vÒ nhµ. - §äc phÇn "Cã thÓ em cha biÕt".- Tr¶ lêi c©u hái C10 vµ lµm bµi tËp 24 - C«ng thøc tÝnh nhiÖt lîng

(SBT). Tõ 24.1 ®Õn 24.7.- Häc phÇn ghi nhí.



TuÇn S:G:

TiÕt 30Bµi 25 : Ph¬ng tr×nh c©n b»ng nhiÖt


- Ph¸t biÓu ®îc 3 néi dung cña nguyªn lÝ truyÒn nhiÖt.- ViÕt ®îc ph¬ng tr×nh c©n b»ng nhiÖt cho trêng hîp cã 2 vËt trao

®æi nhiÖt víi nhau.- Gi¶i ®îc çc bµi to¸n ®¬n gi¶n vÒ trao ®æi nhiÖt gi÷a hai vËt.

2- KÜ n¨ng : VËn dông c«ng thøc tÝnh nhiÖt lîng.3- Th¸i ®é : Kiªn tr×, trung thùc trong häc tËp.II- ChuÈn bÞ cña GV vµ HS

- 1 phÝch níc, 1 b×nh chia ®é h×nh trô, 1 nhiÖt lîng kÕ, 1 nhiÖt kÕ.III. Ph¬ng ph¸p:



HS1 : - ViÕt c«ng thøc tÝnh nhiÖt lîng vËt thu vµo khi nãng lªn. Gi¶i thÝch râ kÝ hiÖu vµ ®¬n vÞ cña tõng ®¹i lîng trong c«ng thøc.- Ch÷a bµi tËp : 24.4HS2 : Ch÷a bµi tËp 24.1, 24.- KÓ tªn çc çch truyÒn nhiÖt ®· häc.

C, Bµi míi:Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn vµ häc sinh Ghi b¶ngHo¹t ®éng 1 : Tæ chøc t×nh huèng häc tËp. Nh phÇn më ®Çu trong SGKHo¹t ®éng 2 : Nguyªn lÝ truyÒn nhiÖt- GV th«ng b¸o ba néi dung cña nguyªn lÝ truyÒn nhiÖt nh phÇn th«ng b¸o SGK.

I- Nguyªn lÝ truyÒn nhiÖt- HS l¾ng nghe vµ ghi nhí ngay ba néi dung cña nguyªn lÝ truyÒn nhiÖt.



- Yªu cÇu HS vËn dông nguyªn lÝ truyÒn nhiÖt gi¶i thÝch t×nh huèng ®Æt ra ë ®Çu bµi.- Cho ph¸t biÓu nguyªn lý truyÒn nhiÖt.

Ho¹t ®éng 3 : Ph¬ng tr×nh c©n b»ng nhiÖt. - GV híng dÉn HS dùa vµo néi dung thø ba cña nguyªn lÝ truyÒn nhiÖt viÕt ph¬ng tr×nh c©n b»ng nhiÖt :

Qtáa ra = Qthu vµo- Yªu cÇu HS viÕt c«ng thøc tÝnh nhiÖt lîng mµ vËt táa ra khi gi¶m nhiÖt ®é.

Yªu cÇu HS tù ghi c«ng thøc tÝnh Qtáa ra, Qthu vµo vµo vë. Lu ý t trong c«ng thøc tÝnh nhiÖt lîng thu vµo lµ ®é t¨ng nhiÖt ®é. Trong c«ng thøc tÝnh nhiÖt lîng táa ra lµ ®é gi¶m nhiÖt ®é cña vËt.

Ho¹t ®éng 4 : VÝ dô vÒ ph¬ng tr×nh c©n b»ng nhiÖt. - Yªu cÇu 1 HS ®äc ®Ò bµi vÝ dô. H-íng dÉn HS çch dïng çc kÝ hiÖu ®Ó

- HS vËn dông nguyªn lÝ truyÒn nhiÖt gi¶i quyÕt t×nh huèng ®Æt ra ë phÇn më bµi : B¹n An nãi ®óng v× nhiÖt ph¶i truyÒn tõ vËt cã nhiÖt ®é cao h¬n sang vËt cã nhiÖt ®é thÊp h¬n chø kh«ng ph¶i truyÒn tõ vËt cã nhiÖt n¨ng lín h¬n sang vËt cã nhiÖt n¨ng nhá h¬n.II- Ph¬ng tr×nh c©n b»ng nhiÖt- Dùa vµo néi dung thø ba cña nguyªn lÝ truyÒn nhiÖt, x©y dùng ®îc ph¬ng tr×nh c©n b»ng nhiÖt.

- T¬ng tù c«ng thøc tÝnh nhiÖt lîng mµ vËt thu vµo khi nãng lªn HS tù x©y dùng c«ng thøc tÝnh nhiÖt l-îng vËt táa ra khi gi¶m nhiÖt ®é.- HS tù ghi phÇn c«ng thøc tÝnh Qtáa ra, Qthu vµo vµ gi¶i thÝch kÝ hiÖu vµ ghi râ ®¬n vÞ cña tõng ®¹i lîng trong c«ng thøc vµo vë.

Khèi l-îngN.®éban®ÇuN.®é cuèiNhiÖt dung

VËt to¶ nhiÖtm1 (kg)t1 (0C)t (0C)C1 (J/kg.K)

VËt thu nhiÖtm2 (kg)t2 (0C)t (0C)C2 (J/kg.K)



tãm t¾t ®Ò bµi, ®æi ®¬n vÞ cho phï hîp nÕu cÇn.- Híng dÉn HS gi¶i bµi tËp vÝ dô theo çc bíc :+ NhiÖt ®é cña vËt khi cã c©n b»ng nhiÖt lµ bao nhiªu ?+ Ph©n tÝch xem trong qu¸ tr×nh trao ®æi nhiÖt : vËt nµo táa nhiÖt ®Ó gi¶m tõ nhiÖt ®é nµo xuèng nhiÖt ®é nµo, vËt nµo thu nhiÖt ®Ó t¨ng nhiÖt ®é tõ nhiÖt ®é nµo ®Õn nhiÖt ®é nµo ?+ ViÕt c«ng thøc tÝnh nhiÖt lîng táa ra, nhiÖt lîng thu vµo.+ Mèi quan hÖ gi÷a ®¹i lîng ®· biÕt vµ ®¹i lîng cÇn t×m ? ¸p dông ph¬ng tr×nh c©n b»ng nhiÖt.- Cho HS ghi çc bíc gi¶i BT.- §Ó g©y høng thó cho HS häc tËp GV cã thÓ thay vÝ dô môc III- SGK b»ng vÝ dô C2. Híng dÉn HS gi¶i t¬ng tù.Ho¹t ®éng 5 : VËn dông

Híng dÉn HS vËn dông c©u C1, C2 nÕu cßn thêi gian th× lµm c©u C3, nÕu thiÕu thêi gian th× giao c©u C3 cho phÇn chuÈn bÞ bµi ë nhµ cña HS.

riªng

m1 C1 t1 = m2 C2 t2+ Khi cã c©n b»ng nhiÖt, nhiÖt ®é 2 vËt ®Òu b»ng 250C.+ Qu¶ cÇu nh«m táa nhiÖt ®Ó gi¶m nhiÖt ®é tõ 1000C xuèng250C. Níc thu nhiÖt ®Ó t¨ng nhiÖt ®é tõ 200C lªn 250C.

+ Qtáara = m1.c1.t1 (víi t1 = 100-25)Qthuvµo = m2.c2.t2 (víi t2 = 25-20)+ ¸p dông ph¬ng tr×nh c©n b»ng nhiÖt : Qtáara = Qthuvµo- HS ghi t¾t çc bíc gi¶i BT.+ B1 : TÝnh Q1 (nhiÖt lîng nh«m to¶ ra).+ B2 : ViÕt c«ng thøc tÝnh Q2 (nhiÖt lîng níc thu vµo).+ B3 : LËp ph¬ng tr×nh c©n b»ng nhiÖt Q2 = Q1.+ B4 : Thay sè t×m m2.III. VËn dông C©u C1 : - HS lÊy kÕt qu¶ ë bíc 1, bíc 2 tÝnh nhiÖt ®é níc lóc c©n b»ng nhiÖt.

- So s¸nh nhiÖt ®é t lóc c©n b»ng nhiÖt theo thÝ nghiÖm vµ kÕt qu¶ tÝnh ®îc.- Nªu ®îc nguyªn nh©n sai sè lµ do : Trong qu¸ tr×nh


m1 C1 (t1 - t) = m2 C2 (t2 - t)


trao ®æi nhiÖt mét phÇn nhiÖt lîng hao phÝ lµm nãng dông cô chøa vµ m«i trêng bªn ngoµi.- Ç nh©n HS tr¶ lêi c©u C2 vµo vë.

D. Cñng cè:C3: HDB1 : LÊy m1= 300g (t¬ng øng víi 300ml) níc ë nhiÖt ®é phßng ®æ vµo mét cèc thñy tinh. Ghi kÕt qu¶ t1.B2 : Rãt 200ml (m2=200g) níc phÝch vµo b×nh chia ®é, ®o nhiÖt ®é ban ®Çu cña níc. Ghi kÕt qu¶ t2.B3 : §æ níc phÝch trong b×nh chia ®é vµo cèc thñy tinh, khuÊy ®Òu, ®o nhiÖt ®é lóc c©n b»ng t.Chèt l¹i : Nguyªn lÝ c©n b»ng nhiÖt. Khi ¸p dông vµo lµm bµi tËp ta ph¶i ph©n tÝch ®îc qu¸ tr×nh trao ®æi nhiÖt diÔn ra nh thÕ nµo. VËn dông linh ho¹t ph¬ng tr×nh c©n b»ng nhiÖt cho tõng trêng hîp cô thÓ.

E. Híng dÉn vÒ nhµ :- Häc thuéc nguyªn lÝ truyÒn nhiÖt, viÕt ®îc ph¬ng tr×nh c©n b»ng

nhiÖt.- §äc phÇn "Cã thÓ em cha biÕt".- Tr¶ lêi c©u C3 vµ lµm bµi tËp 25- Ph¬ng tr×nh c©n b»ng nhiÖt

(SBT). Tõ 25.1 ®Õn 25.7.

- Lµm bµi tËp bµi 16 - C¬ n¨ng (SBT).

TuÇn S:G:

TiÕt 31Bµi 26 : N¨ng suÊt táa nhiÖt cña nhiªn liÖu


- Ph¸t biÓu ®îc ®Þnh nghÜa n¨ng suÊt táa nhiÖt.



- ViÕt ®îc c«ng thøc tÝnh nhiÖt lîng do nhiªn liÖu bÞ ®èt ch¸y táa ra. Nªu ®îc tªn vµ ®¬n vÞ cña çc ®¹i lîng trong c«ng thøc.2- KÜ n¨ng : VËn dông , hoaït ñoäng nhoùm.3- Th¸i ®é : Yªu thÝch m«n häc.II- ChuÈn bÞ cña GV vµ HS

Mét sè tranh, ¶nh t liÖu vÒ khai th¸c dÇu, khÝ cña ViÖt Nam.III. Ph¬ng ph¸p:

ThuyÕt tr×nh, vÊn ®¸p, ho¹t ®éng nhãmIV. Çc bíc lªn líp:


HS1 :- Ph¸t biÓu nguyªn lÝ truyÒn nhiÖt. ViÕt ph¬ng tr×nh c©n b»ng nhiÖt.- Ch÷a bµi tËp : 25.2 cã gi¶i thÝch c©u lùa chän.HS2 : - Ch÷a bµi tËp : 25.1, 25.3 (a, b, c)- GV ®iÒu khiÓn c¶ líp th¶o luËn phÇn tr×nh bµy bµi tËp cña çc b¹n trªn b¶ng. C©u 25.3(d) híng dÉn c¶ líp th¶o luËn chung.

C, Bµi míi:Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn vµ häc sinh Ghi b¶ng

Ho¹t ®éng 1 Tæ chøc t×nh huèng häc tËp : GV lÊy vÝ dô vÒ mét sè níc giµu lªn v× dÇu löa, khÝ ®èt dÉn ®Õn çc cuéc tranh chÊp dÇu löa, khÝ ®èt. HiÖn nay than ®¸, dÇu löa, khÝ ®èt... lµ nguån n¨ng lîng, lµ çc nhiªn liÖu chñ yÕu con ngêi sö dông. VËy nhiªn liÖu lµ g× ? Chóng ta ®i t×m hiÓu qua bµi häc h«m nay.Ho¹t ®éng 2 : T×m hiÓu vÒ nhiªn liÖu.- GV : Than ®¸, dÇu löa, khÝ ®èt lµ mét sè vÝ dô vÒ nhiªn liÖu. HS: Ghi vôû- Yªu cÇu HS lÊy thªm çc vÝ dô kh¸c vÒ nhiªn liÖu. HS lÊy thªm çc vÝ dô kh¸c vÒ nhiªn liÖu vµ tù ghi vµo vë.

I- Nhiªn liÖuThan ®¸, dÇu löa, khÝ ®èt lµ mét sè vÝ dô vÒ nhiªn liÖu.

II- N¨ng suÊt to¶ nhiÖt cña nhiªn liÖu



Ho¹t ®éng 3 : Th«ng b¸o vÒ n¨ng suÊt táa nhiÖt cña - Yªu cÇu ®Ó HS ®äc ®Þnh nghÜa trong SGK. HS ñoïc ñònh nghÜa NSTN cña SGK.- GV nªu ®Þnh nghÜa n¨ng suÊt to¶ nhiÖt cña nhiªn liÖu. - Giíi thiÖu kÝ hiÖu, ®¬n vÞ cña n¨ng suÊt to¶ nhiÖt. HS tù ghi ®Þnh nghÜa, kÝ hiÖu vµ ®¬n vÞ vµo vë- Giíi thiÖu b¶ng n¨ng suÊt to¶ nhiÖt cña nhiªn liÖu 26.1.- Cho biÕt n¨ng suÊt táa nhiÖt cña Hi®ro ? So s¸nh n¨ng suÊt táa nhiÖt cña Hi®ro víi n¨ng suÊt táa nhiÖt cña nhiªn liÖu kh¸c ?HS: nªu n¨ng suÊt táa nhiÖt cña mét sè nhiªn liÖu GV th«ng b¸o thªm : HiÖn nay nguån nhiªn liÖu than ®¸, dÇu löa, khÝ ®èt ®ang c¹n kiÖt vµ çc nhiªn liÖu nµy khi ch¸y táa ra nhiÒu khÝ ®éc g©y « nhiÔm m«i trêng ®· buéc con ngêi h-íng tíi nh÷ng nguån n¨ng lîng kh¸c nh n¨ng lîng nguyªn tö, n¨ng lîng mÆt trêi, n¨ng lîng nhiÖt ®iÖn ...nhiªn liÖu.Ho¹t ®éng 4 : X©y dùng c«ng thøc tÝnh nhiÖt lîng do nhiªn liÖu bÞ ®èt ch¸y táa ra. - GV yªu cÇu HS nªu l¹i ®Þnh nghÜa n¨ng suÊt to¶ nhiÖt cña nhiªn liÖu. HS nªu l¹i ®Þnh nghÜa- VËy nÕu ®èt ch¸y hoµn toµn mét l-îng m kg nhiªn liÖu cã n¨ng suÊt to¶ nhiÖt q th× nhiÖt lîng to¶ ra lµ bao nhiªu ? HS tù thiÕt lËp c«ng thøc tÝnh nhiÖt l-îng do nhiªn liÖu bÞ ®èt ch¸y táa ra vµ ghi vµo vë

- Baûng n¨ng suÊt táa nhiÖt cña nhiªn liÖu (SGK- Ñònh nghÜa. SGK- N¨ng suÊt táa nhiÖt cña Hi®ro lµ 120.106J/kg lín h¬n rÊt nhiÒu n¨ng suÊt táa nhiÖt cña çc nhiªn liÖu kh¸c.

III- C«ng thøc tÝnh nhiÖt lîng do nhiªn liÖu bÞ ®èt ch¸y táa ra. Q = q.mTrong ®ã : Q : lµ nhiÖt lîng táa ra (®¬n vÞ : J)q : n¨ng suÊt táa nhiÖt cña nhiªn liÖu (®¬n vÞ : J/kg)m : Khèi lîng nhiªn liÖu bÞ ®èt ch¸y hoµn toµn (®¬n vÞ : kg).

IV- VËn dông



- Cã thÓ gîi ý çch lËp luËn :N¨ng suÊt to¶ nhiÖt cña 1 nhiÖu liÖu lµ q (J/kg).ý nghÜa 1 kg nhiªn liÖu ®ã ch¸y hoµn toµn to¶ ra nhiÖt lîng q(J).VËy cã m kg nhiªn liÖu ®ã ch¸y hoµn toµn to¶ ra nhiÖt lîng Q=?Q = q. m Ho¹t ®éng 5 : VËn dông- Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái C1.

- Gäi 2HS lªn b¶ng gi¶i bµi C2 :+ HS 1 tÝnh cho cñi+ HS 2 tÝnh cho than ®¸- GV lu ý HS çch tãm t¾t ; theo dâi bµi lµm cña HS díi líp, cã thÓ thu bµi cña mét sè HS ®¸nh gi¸ cho ®iÓm.

C1 : Dïng bÕp than lîi h¬n dïng bÕp cñi v× n¨ng suÊt táa nhiÖt cña than lín h¬n cñi. Ngoµi ra dïng than ®¬n gi¶n, tiÖn lîi h¬n cñi, dïng than cßn gãp phÇn b¶o vÖ rõng ...- Ç nh©n HS tr¶ lêi c©u C2 vµo vë.

D. Cñng cè: - Cho HS ®äc phÇn "Cã thÓ em cha biÕt".- NhËn xÐt bµi lµm cña b¹n trªn b¶ng. Ch÷a bµi tËp nÕu sai.

E. Híng dÉn vÒ nhµ : - Bµi tËp 26 - N¨ng suÊt táa nhiÖt cña nhiªn liªu (SBT). Tõ 26.1

®Õn 26.6.- Híng dÉn bµi 26.4, 26.6 ®Ò cËp ®Õn hiÖu suÊt cña bÕp. GV gi¶i

thÝch ý nghÜa con sè hiÖu suÊt ®Ó HS vËn dông khi lµm bµi tËp ë nhµ.

TuÇn S:G:

TiÕt 32Bµi 27 : Sù b¶o toµn n¨ng lîng

trong çc hiÖn tîng c¬ vµ nhiÖt I- Môc tiªu :1- KiÕn thøc :

- T×m ®îc vÝ dô vÒ sù truyÒn c¬ n¨ng, nhiÖt n¨ng tõ vËt nµy sang vËt kh¸c ; sù chuyÓn hãa gi÷a çc d¹ng c¬ n¨ng, gi÷a c¬ n¨ng vµ nhiÖt n¨ng.

- Ph¸t biÓu ®îc ®Þnh luËt b¶o toµn vµ chuyÓn hãa n¨ng lîng.- Dïng ®Þnh luËt b¶o toµn vµ chuyÓn hãa n¨ng lîng ®Ó gi¶i thÝch

mét sè hiÖn tîng ®¬n gi¶n liªn quan ®Õn ®Þnh luËt nµy.Gi¸o viªn: NguyÔn V¨n Chung

-106-


2- KÜ n¨ng : Ph©n tÝch hiÖn tîng vËt lÝ.3- Th¸i ®é : M¹nh d¹n, tù tin vµo b¶n th©n khi tham gia th¶o luËn trªn líp.II- ChuÈn bÞ cña GV vµ HS :

- Phãng to b¶ng 27.1, 27.2, phÇn ®iÒn tõ thÝch hîp (...............) d¸n b»ng giÊy trong (giÊy bãng kÝnh) ®Ó cã thÓ dïng bót d¹ viÕt vµ xãa dÔ dµng cã thÓ sö dông cho nhiÒu líp häc cïng bµi.III. Ph¬ng ph¸p:

ThuyÕt tr×nh, vÊn ®¸p, ho¹t ®éng nhãmIV. Çc bíc lªn líp:


- Khi nµo vËt cã c¬ n¨ng ? Cho vÝ dô. Çc d¹ng c¬ n¨ng.- NhiÖt n¨ng lµ g× ? Nªu çc çch lµm thay ®æi nhiÖt n¨ng cña vËt ?

C. Bµi míi:Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn vµ häc sinh Ghi b¶ngHo¹t ®éng 1 Tæ chøc t×nh huèng häc tËp : §V§ nh phÇn më bµi trong SGKHo¹t ®éng 2 : T×m hiÓu vÒ sù truyÒn c¬ n¨ng, nhiÖt n¨ng. - GV yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái C1

- GV theo dâi, söa sai cho HS. Chó ý nh÷ng sai sãt cña HS ®Ó ®a ra th¶o luËn trªn líp.- Tæ chøc cho HS th¶o luËn c©u C1 dùa vµo b¶ng 27.1 treo trªn b¶ng.

- ë vÞ trÝ (1) vµ (3) HS cã thÓ ®iÒn "®éng n¨ng vµ thÕ n¨ng" thay cho ®iÒn "c¬ n¨ng" còng kh«ng sai nhng ë c©u C1 lu ý m« t¶ sù truyÒn c¬ n¨ng vµ nhiÖt n¨ng nªn sö dông ®óng tõ ®iÒn lµ "c¬ n¨ng".- Qua çc vÝ dô ë c©u C1, em rót ra nhËn xÐt g× ?

I- Sù truyÒn c¬ n¨ng, nhiÖt n¨ng tõ vËt nµy sang vËt kh¸c.- Ç nh©n HS tr¶ lêi c©u hái C1.- 1HS lªn b¶ng ®iÒn kÕt qu¶ vµo b¶ng 27.1 treo trªn b¶ng.

- HS tham gia nhËn xÐt c©u tr¶ lêi cña b¹n.Yªu cÇu : (1) ®iÒn "c¬ n¨ng"(2) ®iÒn "nhiÖt n¨ng"(3) ®iÒn "c¬ n¨ng" (4) ®iÒn "nhiÖt n¨ng".

- Qua c©u C1, HS rót ra ®îc



Ho¹t ®éng 3 : T×m hiÓu vÒ sù chuyÓn hãa c¬ n¨ng vµ nhiÖt n¨ng- T¬ng tù ho¹t ®éng 2, GV híng dÉn HS th¶o luËn tr¶ lêi c©u C2 vµo b¶ng 27.2.

- Qua vÝ dô ë c©u C2, rót ra nhËn xÐt g× ?

Ho¹t ®éng 4 : T×m hiÓu vÒ sù b¶o toµn n¨ng lîng. - GV th«ng b¸o vÒ sù b¶o toµn n¨ng l-îng trong çc hiÖn tîng c¬ vµ nhiÖt.- Yªu cÇu HS nªu vÝ dô thùc tÕ minh häa sù b¶o toµn n¨ng lîng trong çc hiÖn tîng c¬ vµ nhiÖt.

Ho¹t ®éng 5 : VËn dông - VËn dông ®Ó gi¶i thÝch c©u C5,C6.- Gäi HS ®øng t¹i chç tr¶ lêi c©u C5, C6. Híng dÉn HS c¶ líp th¶o luËn vÒ c©u tr¶ lêi cña b¹n. GV ph¸t hiÖn sai sãt ®Ó HS c¶ líp cïng ph©n tÝch, söa ch÷a.

nhËn xÐt : C¬ n¨ng vµ nhiÖt n¨ng cã thÓ truyÒn tõ vËt nµy sang vËt kh¸c.II- Sù chuyÓn hãa gi÷a çc d¹ng cña c¬ n¨ng, gi÷a c¬ n¨ng vµ nhiÖt n¨ng.- HS th¶o luËn t×m c©u tr¶ lêi cho c©u C2, ®iÒn tõ thÝch hîp vµo b¶ng 27.2Yªu cÇu :(5) ®iÒn "thÕ n¨ng"(6) ®iÒn "®éng n¨ng"(7) ®iÒn "®éng n¨ng"(8) ®iÒn "thÕ n¨ng"(9) ®iÒn "c¬ n¨ng"(10) ®iÒn "nhiÖt n¨ng"(11) ®iÒn "nhiÖt n¨ng"(12) ®iÒn "c¬ n¨ng"- §¹i diÖn nhãm lªn tr×nh bµy.- Qua c©u C2, HS thÊy ®îc : §éng n¨ng cã thÓ chuyÓn hãa thµnh thÕ n¨ng vµ ngîc l¹i (sù chuyÓn hãa gi÷a çc d¹ng cña c¬ n¨ng). C¬ n¨ng cã thÓ chuyÓn hãa thµnh nhiÖt n¨ng vµ ngîc l¹i.III- Sù b¶o toµn n¨ng lîng trong çc hiÖn tîng c¬ vµ nhiÖt.- HS ghi ®Þnh luËt b¶o toµn n¨ng lîng trong çc hiÖn tîng c¬ vµ nhiÖt vµo vë.- Nªu vÝ dô minh häa, tham gia th¶o luËn trªn líp vÒ nh÷ng vÝ dô ®ã.IV. VËn dôngC5 : Trong hiÖn tîng hßn bi va vµo thanh gç, c¶ hßn bi



vµ thanh gç sau khi va ch¹m chØ chuyÓn ®éng ®îc mét ®o¹n ng¾n råi dõng l¹i. Mét phÇn c¬ n¨ng cña chóng ®· chuyÓn hãa thµnh nhiÖt n¨ng lµm nãng hßn bi, thanh gç, m¸ng trît vµ kh«ng khÝ xung quanh.C6 : Trong hiÖn tîng vÒ dao ®éng cña con l¾c, con l¾c chØ dao ®éng trong mét thêi gian ng¾n råi dõng l¹i ë vÞ trÝ c©n b»ng. Mét phÇn c¬ n¨ng cña con l¾c ®· chuyÓn hãa thµnh nhiÖt n¨ng lµm nãng con l¾c vµ kh«ng khÝ xung quanh.

D. Cñng cè - Yªu cÇu HS nªu phÇn kiÕn thøc cÇn nhí cña bµi häc.- Cho ph¸t biÓu l¹i ®Þnh luËt B¶o toµn vµ chuyÓn ho¸ n¨ng lîng.

E. Híng dÉn vÒ nhµ :- §äc phÇn "Cã thÓ em cha biÕt".- Lµm bµi tËp 27- Sù b¶o toµn n¨ng lîng trong çc hiÖn tîng c¬ vµ

nhiÖt (SBT). Tõ 27.1 ®Õn 27.6.- Häc phÇn ghi nhí.

TuÇn S:G:

TiÕt 33Bµi 28 : §éng c¬ nhiÖt

I- Môc tiªu :1- KiÕn thøc : Gi¸o viªn: NguyÔn V¨n Chung

-109-


- Ph¸t biÓu ®îc ®Þnh nghÜa ®éng c¬ nhiÖt.- Dùa vµo m« h×nh hoÆc h×nh vÏ ®éng c¬ næ bèn k×, cã thÓ m«

t¶ ®îc cÊu t¹o cña ®éng c¬ nµy.- Dùa vµo h×nh vÏ çc k× cña ®éng c¬ næ bèn k×, cã thÓ m« t¶

®îc chuyÓn vËn cña ®éng c¬ nµy.- ViÕt ®îc c«ng thøc tÝnh hiÖu suÊt cña ®éng c¬ nhiÖt. Nªu ®îc

tªn vµ ®¬n vÞ cña çc ®¹i lîng cã mÆt trong c«ng thøc.2- Kü n¨ng: Gi¶i ®îc çc bµi tËp ®¬n gi¶n vÒ ®éng c¬ nhiÖt.3- Th¸i ®é :

Yªu thÝch m«n häc, m¹nh d¹n trong ho¹t ®éng nhãm, cã ý thøc t×m hiÓu çc hiÖn tîng vËt lý trong tù nhiªn vµ gi¶i thÝch çc hiÖn t-îng ®¬n gi¶n liªn quan ®Õn kiÕn thøc ®· häc.II- ChuÈn bÞ cña GV vµ HS :

- ¶nh chôp mét sè lo¹i ®éng c¬ nhiÖt.- H×nh 28.5 phãng to.- 4 m« h×nh ®éng c¬ næ bèn k× cho mçi tæ.- H×nh m« pháng ho¹t ®éng cña ®éng c¬ 4 k× trªn m¸y vi tÝnh.- S¬ ®å ph©n phèi n¨ng lîng cña mét ®éng c¬ « t«.

III. Ph¬ng ph¸p:ThuyÕt tr×nh, vÊn ®¸p, ho¹t ®éng nhãm

IV. Çc bíc lªn líp:A, æn ®Þnh líp: 8A: 8B:B, KiÓm tra:

- Khi nµo vËt cã c¬ n¨ng ? Cho vÝ dô. Çc d¹ng c¬ n¨ng.- NhiÖt n¨ng lµ g× ? Nªu çc çch lµm thay ®æi nhiÖt n¨ng cña vËt ?

C. Bµi míi:Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn vµ häc sinh Ghi b¶ngHo¹t ®éng 1 : Tæ chøc t×nh huèng häc tËp : Nh phÇn më bµi SGK.Ho¹t ®éng 2 : T×m hiÓu vÒ ®éng c¬ nhiÖt. -HS ®äc SGK, ph¸t biÓu ®Þnh nghÜa.- GV nªu l¹i ®Þnh nghÜa ®éng c¬ nhiÖt.- Yªu cÇu HS nªu vÝ dô vÒ ®éng c¬ nhiÖt mµ çc em thêng gÆp.- GV ghi tªn çc lo¹i ®éng c¬ do HS kÓ lªn b¶ng.- NÕu HS nªu ®îc Ýt vÝ dô GV cã thÓ

I- §éng c¬ nhiÖt lµ g× ?- HS ghi vë ®Þnh nghÜa ®éng c¬ nhiÖt vµ nªu çc vÝ dô vÒ ®éng c¬ nhiÖt nh : ®éng c¬ xe m¸y, «t«, tµu háa, tµu thñy, ...



treo tranh çc lo¹i ®éng c¬ nhiÖt ®ång thêi ®äc phÇn th«ng b¸o môc I trong SGK ®Ó kÓ thªm mét sè vÝ dô vÒ ®éng c¬ nhiÖt. - Yªu cÇu HS ph¸t hiÖn ra nh÷ng ®iÓm gièng nhau vµ kh¸c nhau cña çc ®éng c¬ nµy ?- GV cã thÓ gîi ý cho HS so s¸nh çc ®éng c¬ nµy vÒ :+ Lo¹i nhiªn liÖu sö dông.+ Nhiªn liÖu ®îc ®èt ch¸y bªn trong hay bªn ngoµi xi lanh (phÇn nµy HS kÕt hîp víi th«ng b¸o SGK ®Ó tr¶ lêi).

- GV tæng hîp vÒ ®éng c¬ nhiÖt trªn b¶ng :

§éng c¬ nhiÖt

§. c¬ ®èt ngoµi §.c¬ ®èt trong

- M¸y h¬i níc - §éng c¬ næ 4 k×- Tua bin h¬i níc - §éng c¬ ®iªzen

- §éng c¬ ph¶n

lùc- GV th«ng b¸o : §éng c¬ næ bèn k× lµ ®éng c¬ nhiÖt thêng gÆp nhÊt hiÖn nay nh ®éng c¬ xe m¸y, ®éng c¬ «t«, m¸y bay, tµu háa ... Chóng ta sÏ ®i t×m hiÓu vÒ ho¹t ®éng cña lo¹i ®éng c¬ nµy.Ho¹t ®éng 3 : T×m hiÓu vÒ ®éng c¬ bèn k×. - GV sö dông tranh vÏ, kÕt hîp víi m« h×nh giíi thiÖu çc bé phËn c¬ b¶n cña ®éng c¬ næ bèn k×.

- Yªu cÇu HS nªu ®îc ®éng c¬ ®èt trong cã lo¹i sö dông nhiªn liÖu lµ x¨ng, dÇu ma dót, ...- §éng c¬ nhiªn liÖu ®èt ë ngoµi xi lanh nh : M¸y h¬i níc, tua bin h¬i níc ....- §éng c¬ nhiªn liÖu ®èt ë trong xi lanh nh : §éng c¬ «t«, xe m¸y, tµu háa, tµu thñy, tªn löa, ...- Ghi s¬ ®å tæng hîp vÒ ®éng c¬ nhiÖt vµo vë.

II- §éng c¬ næ bèn k×- HS chó ý l¾ng nghe phÇn giíi thiÖu vÒ cÊu t¹o cña ®éng c¬ næ bèn k× ®Ó ghi nhí tªn cña çc bé phËn ®Ó gäi tªn cho ®óng.

- Çc nhãm quay cho m« h×nh ®éng c¬ næ bèn k× ho¹t ®éng, th¶o luËn chøc n¨ng vµ ho¹t ®éng cña ®éng c¬ næ bèn k× theo híng dÉn cña GV.



- Gäi HS nh¾c l¹i tªn çc bé phËn cña ®éng c¬ næ bèn k×.- GV cho m« h×nh ®éng c¬ næ bèn k× ho¹t ®éng yªu cÇu HS th¶o luËn dù ®o¸n chøc n¨ng cña tõng bé phËn cña ®éng c¬. - GV giíi thiÖu cho HS thÕ nµo lµ mét k× chuyÓn vËn cña ®éng c¬ ®ã lµ : Khi pit«ng trong xi lanh ®i tõ díi (vÞ trÝ thÊp nhÊt trong xi lanh) lªn trªn (®Õn vÞ trÝ cao nhÊt trong xi lanh) hoÆc chuyÓn ®éng tõ trªn(tõ vÞ trÝ cao nhÊt trong xi lanh) xuèng díi (vÞ trÝ thÊp nhÊt trong xi lanh) th× lóc ®ã ®éng c¬ ®· thùc hiÖn ®îc mét k× chuyÓn vËn. K× chuyÓn vËn ®Çu tiªn cña ®éng c¬ lµ pÝt t«ng ®i xuèng van 1 më, van 2 ®ãng.- Gäi HS ®¹i diÖn çc nhãm lªn b¶ng nªu ý kiÕn cña nhãm m×nh vÒ ho¹t ®éng cña ®éng c¬ næ bèn k×, chøc n¨ng cña tõng k× trªn m« h×nh ®éng c¬.- GV nªu çch gäi t¾t tªn 4 kú ®Ó HS dÔ nhí.- GV gäi çc nhãm kh¸c nªu nhËn xÐt. NÕu cÇn gi¸o viªn söa ch÷a vµ nh¾c l¹i 4 k× chuyÓn vËn cña ®éng c¬. Yªu cÇu HS tù ghi vµo vë.- GV lu ý hái HS :+ Trong 4 k× chuyÓn vËn cña ®éng c¬, k× nµo ®éng c¬ sinh c«ng ?+ B¸nh ®µ cña ®éng c¬ cã t¸c dông g× ?- Cã ®iÒu kiÖn GV cho HS m« pháng ho¹t ®éng cña ®éng c¬ 4 k× trªn m¸y tÝnh.- GV cã thÓ më réng : + Yªu cÇu HS quan s¸t h×nh 28.2 nªu nhËn xÐt vÒ cÊu t¹o cña ®éng c¬ « t«

- §¹i diÖn çc nhãm tham gia th¶o luËn vÒ 4 k× ho¹t ®éng cña ®éng c¬ næ 4 k×.

K× thø nhÊt : "Hót"K× thø hai : "NÐn"K× thø ba : "Næ"K× thø t : "X¶"

- Tù ghi l¹i chuyÓn vËn cña ®éng c¬ næ 4 k× vµo vë.

- HS nªu ®îc :+ Trong 4 k×, chØ cã k× thø ba ®éng c¬ sinh c«ng.+ Çc k× kh¸c, ®éng c¬ chuyÓn ®éng nhê ®µ cña v« l¨ng.

- Liªn hÖ thøc tÕ HS thÊy ®-îc :

+ §éng c¬ « t« cã 4 xi lanh.

+ Dùa vµo vÞ trÝ pit t«ng 4 xi lanh t¬ng øng ë 4 k× chuyÓn vËn kh¸c nhau. NhvËy khi ho¹t ®éng lu«n lu«n



?- GV söa l¹i h×nh 28.2 lµ cÊu t¹o « t«, m¸y næ. + Trªn h×nh vÏ çc em thÊy 4 xi lanh nµy ë vÞ trÝ nh thÕ nµo ? T¬ng øng víi k× chuyÓn vËn nµo ?- GV th«ng b¸o nhê cã cÊu t¹o nh vËy, khi ho¹t ®éng trong 4 xi lanh nµy lu«n lu«n cã mét xi lanh ë k× 3 (k× sinh c«ng), nªn trôc quay ®Òu æn ®Þnh.

Ho¹t ®éng 4 : T×m hiÓu vÒ hiÖu suÊt cña ®éng c¬ nhiÖt. - Yªu cÇu HS th¶o luËn theo nhãm c©u C1.- Cßn thêi gian GV cã thÓ giíi thiÖu s¬ ®å ph©n phèi n¨ng lîng cña mét ®éng c¬ «t« ®Ó HS thÊy ®îc phÇn n¨ng lîng hao phÝ rÊt nhiÒu so víi phÇn nhiÖt lîng biÕn thµnh c«ng cã Ých. V× vËy hiÖn nay chóng ta vÉn nghiªn cøu ®Ó c¶i tiÕn ®éng c¬ sao cho hiÖu suÊt cña ®éng c¬ cao h¬n. HiÖu suÊt cña ®éng c¬ lµ g× ?- GV th«ng b¸o vÒ hiÖu suÊt nh c©u C2. Yªu cÇu HS ph¸t biÓu ®Þnh nghÜa hiÖu suÊt, gi¶i thÝch kÝ hiÖu cña çc ®¹i lîng trong c«ng thøc vµ nªu ®¬n vÞ cña chóng.- GV söa ch÷a, bæ sung nÕu cÇn.

cã 1 xi lanh ë k× sinh c«ng.III- HiÖu suÊt cña ®éng c¬ nhiÖt- HS th¶o luËn theo nhãm c©u C1. Yªu cÇu nªu ®îc :C1 : §éng c¬ næ bèn k× còng nh ë bÊt k× ®éng c¬ nhiÖt nµo kh«ng ph¶i toµn bé nhiÖt lîng mµ nhiªn liÖu bÞ ®èt ch¸y táa ra ®îc biÕn thµnh c«ng cã Ých v× mét phÇn nhiÖt lîng nµy ®îc truyÒn cho çc bé phËn cña ®éng c¬ lµm nãng çc bé phËn nµy, mét phÇn n÷a theo khÝ th¶i ra ngoµi lµm nãng kh«ng khÝ.

- HS tr¶ lêi c©u C2. Ghi vë c©u C2C2 : HiÖu suÊt cña ®éng c¬ nhiÖt ®îc x¸c ®Þnh b»ng tØ sè gi÷a phÇn nhiÖt lîng chuyÓn hãa thµnh c«ng c¬ häc vµ nhiÖt lîng do nhiªn liÖu bÞ ®èt ch¸y táa ra.

H = Trong ®ã : A : lµ c«ng mµ ®éng c¬ thùc hiÖn ®îc. C«ng nµy cã ®é lín b»ng phÇn nhiÖt lîng chuyÓn hãa thµnh c«ng (®¬n vÞ : J).Q : NhiÖt lîng táa ra do nhiªn liÖu bÞ ®èt ch¸y táa ra (®¬n vÞ : J).III. VËn dông C3 : Çc m¸y c¬ ®¬n gi¶n ®· häc ë líp 6 kh«ng ph¶i lµ ®éng c¬ nhiÖt v× trong ®ã



Ho¹t ®éng 5 : VËn dông - GV cho HS tæ chøc th¶o luËn nhanh çc c©u hái C3, C4, C5.+ C©u C3 tr¶ lêi dùa vµo ®Þnh nghÜa ®éng c¬ nhiÖt.+ C©u C4, GV nhËn xÐt vÝ dô cña HS ph©n tÝch ®óng sai.- NÕu thiÕu thêi gian th× c©u C6 cho HS vÒ nhµ lµm.

kh«ng cã sö biÕn ®æi tõ n¨ng lîng cña nhiªn liÖu bÞ ®èt ch¸y thµnh c¬ n¨ng.C5 : §éng c¬ nhiÖt cã thÓ g©y ra nh÷ng t¸c h¹i ®èi víi m«i trêng sèng cña chóng ta : G©y ra tiÕng ån, khÝ th¶i ra ngoµi g©y « nhiÔm kh«ng khÝ, t¨ng nhiÖt ®é khÝ quyÓn...

D. Cñng cè :- §äc phÇn "Cã thÓ em cha biÕt". Häc phÇn ghi nhí.

E. Híng dÉn vÒ nhµ : - Lµm bµi tËp 28 - §éng c¬ nhiÖt. Tõ 28.1 ®Õn 28.7.- Tr¶ lêi phÇn «n tËp (bµi 29 - SGK) vµo vë bµi tËp chuÈn bÞ tiÕt

sau tæng kÕt ch¬ng.

TuÇn S:G:

TiÕt 34Bµi 28 : C©u hái vµ bµi tËp

tæng kÕt ch¬ng II : NhiÖt häcI- Môc tiªu :1- KiÕn thøc :

- Tr¶ lêi ®îc çc c©u hái phÇn «n tËp.- Lµm ®îc çc bµi tËp trong phÇn vËn dông.- ChuÈn bÞ «n tËp tèt cho bµi kiÓm tra häc k× II.

2- Kü n¨ng: Gi¶i ®îc çc bµi tËp ch¬ng nhiÖt häc.Gi¸o viªn: NguyÔn V¨n Chung

-114-


3- Th¸i ®é : Yªu thÝch m«n häc, m¹nh d¹n trong ho¹t ®éng nhãm, cã ý thøc

t×m hiÓu çc hiÖn tîng vËt lý trong tù nhiªn vµ gi¶i thÝch çc hiÖn t-îng ®¬n gi¶n liªn quan ®Õn kiÕn thøc ®· häc.II- ChuÈn bÞ cña GV vµ HS :

- KÎ s½n b¶ng 29.1 ra b¶ng phô.- Bµi tËp phÇn B-VËn dông môc I (bµi tËp tr¾c nghiÖm) cã thÓ

chuÈn bÞ s½n ra b¶ng phô theo h×nh thøc trß ch¬i nh trªn ch¬ng tr×nh ®êng lªn ®Ønh Olympia.

- ChuÈn bÞ s½n ra b¶ng trß ch¬i «.III. Ph¬ng ph¸p:

ThuyÕt tr×nh, tæng hîp, vÊn ®¸p, ho¹t ®éng nhãmIV. Çc bíc lªn líp:


GV kiÓm tra x¸c xuÊt mét HS vÒ phÇn chuÈn bÞ bµi ë nhµ, ®¸nh gi¸ viÖc chuÈn bÞ bµi cña HS.

C. Bµi míi:Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn vµ häc sinh Ghi b¶ng

Ho¹t ®éng 1 : KiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi tËp ë nhµ cña HS. 2- Ho¹t ®éng 2 : ¤n tËp- Híng dÉn HS th¶o luËn chung trªn líp nh÷ng c©u tr¶ lêi trong phÇn «n tËp. PhÇn nµy HS ®· ®îc chuÈn bÞ ë nhµ.- GV ®a ra c©u tr¶ lêi chuÈn ®Ó HS söa ch÷a nÕu cÇn

Ho¹t ®éng 3 : VËn dông. .- PhÇn I - Tr¾c nghiÖm, GV tæ chøc cho HS tr¶ lêi c©u hái nh trß ch¬i trong ch¬ng tr×nh ®êng lªn ®Ønh Olympia, b»ng çch bÊm c«ng t¾c ®Ìn trªn b¶ng phô. NÕu chän ph¬ng ¸n ®óng ®Ìn s¸ng vµ chu«ng kªu. NÕu chän sai kh«ng s¸ng vµ ®ång thêi cã tÝn hiÖu cßi cÊp cøu G©y høng thó cho HS

I- ¤n tËp- HS tham gia th¶o luËn trªn líp vÒ çc c©u tr¶ lêi cña c©u hái phÇn «n tËp.- Ch÷a hoÆc bæ sung vµo vë bµi tËp cña m×nh nÕu sai hoÆc thiÕu.- Ghi nhí nh÷ng néi dung chÝnh cña ch¬ng.II- VËn dông- §¹i diÖn mét sè HS lªn chän ph¬ng ¸n b»ng h×nh thøc bÊm c«ng t¾c ®Ìn trªn b¶ng phô ®· ®îc gi¸o viªn chuÈn bÞ s½n. NÕu ph¬ng ¸n chän ®Çu tiªn sai chØ ®îc phÐp chän



trong giê «n tËp tr¸nh c¶m gi¸c nÆng nÒ, nhµm ch¸n cña tiÕt «n tËp ".- NÕu ë trêng kh«ng cã b¶ng phô thiÕt kÕ ®Ìn, cßi vµ chu«ng s½n hoÆc GV kh«ng tù thiÕt kÕ ®îc nh vËy th× GV cã thÓ tæ chøc cho HS theo h×nh thøc trß ch¬i trªn 2 b¶ng phô cho 2 HS b»ng çch chän ph¬ng ¸n ®óng, sau ®ã so s¸nh víi ®¸p ¸n mÉu cña GV vµ tÝnh mçi c©u chän ®óng 1 ®iÓm. Ai cã ®iÓm cao h¬n ngêi ®ã th¾ng cuéc.- PhÇn II - Tr¶ lêi c©u hái, HS th¶o luËn theo nhãm.- §iÒu khiÓn c¶ líp th¶o luËn c©u tr¶ lêi phÇn II, GV cã kÕt luËn ®óng ®Ó HS ghi vë.- PhÇn III- Bµi tËp, GV gäi HS lªn b¶ng ch÷a bµi. HS :kh¸c díi líp lµm bµi tËp vµo vë.- GV thu vë cña mét sè HS chÊm bµi.HS: nhËn xÐt bµi cña çc b¹n trªn líp. GV nh¾c nhë nh÷ng sai sãt HS thêng m¾c. VÝ dô : + Trong phÇn tãm t¾t HS thêng viÕt 2l = 2kg.+ §¬n vÞ sö dông cha hîp lý ...- GV híng dÉn çch lµm cña mét sè bµi tËp mµ HS cha lµm ®îc ë nhµ nh mét sè bµi * trong SBT

thªm 1 ph¬ng ¸n n÷a. - Çc b¹n kh¸c trong líp sÏ lµ ngêi cæ vò cho çc b¹n. Lu ý kh«ng ®îc phÐp nh¾c bµi cho b¹n vµ kh«ng ®îc nãi qu¸ to lµm ¶nh hëng çc líp häc bªn c¹nh.

- Tham gia th¶o luËn theo nhãm phÇn II. - Ghi vµo vë c©u tr¶ lêi ®óng sau khi cã kÕt luËn chÝnh thøc cña GV.

- 2 HS lªn b¶ng ch÷a bµi t-¬ng øng víi 2 bµi tËp phÇn III. HS kh¸c lµm bµi vµo vë.

- Tham gia nhËn xÐt bµi cña çc b¹n trªn b¶ng. - Ch÷a bµi vµo vë nÕu cÇn.- HS yªu cÇu GV híng dÉn mét sè bµi tËp khã trong SBT nÕu cÇn.- HS chia 2 nhãm, tham gia trß ch¬i.- HS ë díi lµ träng tµi vµ lµ ngêi cæ vò çc b¹n ch¬i cña m×nh.



D. Cñng cè: Trß ch¬i « ch÷. - Tæ chøc cho HS ch¬i trß ch¬i « ch÷ : ThÓ lÖ trß ch¬i : + Chia 2 ®éi, mçi ®éi 4 ngêi. + G¾p th¨m ngÉu nhiªn c©u hái t¬ng øng víi thø tù hµng ngang cña « ch÷ (®Ó HS kh«ng ®îc chuÈn bÞ tríc c©u tr¶ lêi).+ Trong vßng 30 gi©y (cã thÓ cho HS ë díi ®Õm tõ 1 ®Õn 30) kÓ tõ lóc ®äc c©u hái vµ ®iÒn vµo « trèng. NÕu qu¸ thêi gian trªn kh«ng ®îc tÝnh ®iÓm.+ Mçi c©u tr¶ lêi ®óng ®îc 1 ®iÓm.+ §éi nµo sè ®iÓm cao h¬n ®éi ®ã th¾ng.- PhÇn néi dung cña tõ hµng däc, GV gäi 1 HS ®äc sau khi ®· ®iÒn ®ñ tõ hµng ngang (ph¬ng ¸n 1 h×nh 29.1 SGK).

1. Tªn chung çc vËt thêng ®èt ®Ó thu nhiÖt lîng.

2. Qu¸ tr×nh x¶y ra khi ®èt ch¸y mét ®èng cñi to.

3. H×nh thøc truyÒn nhiÖt chñ yÕu cña chÊt khÝ.

4. Mét yÕu tè lµm cho vËt thu nhiÖt hoÆc to¶ nhiÖt.

5. Mét thµnh phÇn cÊu t¹o nªn vËt chÊt.6. Khi hai vËt trao ®æi nhiÖt, vËt cã nhiÖt

®é thÊp h¬n sÏ.......7. NhiÖt n¨ng cña vËt lµ tæng..... cña çc

ph©n tö cÊu t¹o nªn vËt.8. H×nh thøc truyÒn nhiÖt cña chÊt r¾n.9. Gi÷a çc nguyªn tö, ph©n tö cã ...B.H·y ®äc tõ ë hµng ngang chç cã ®¸nh dÊu.

E. Híng dÉn vÒ nhµ : Gi¸o viªn: NguyÔn V¨n Chung

-117-

1 2 3 4 5 6 7 8 9

1 2 3 4 5 6 7 8 9§ K

N T é HH ¥ N P T N D ßI A § H H H G É ¶£ N è I ¢ U N N NN H I Ö T N ¡ N GL I L T ö H N H CI Ö ¦ § I G I ¸Ö T U é Ö Ö CU T T H


¤n tËp kÜ toµn bé ch¬ng tr×nh cña HK II chuÈn bÞ cho tiÕt kiÓm tra häc k×.

TuÇn S: KT:

TiÕt 35KiÓm tra häc k× II

I. môc tiªuKiÕn thøc :KiÓm tra viÖc n¾m b¾t kiÕn thøc cña HS tõ ®Çu häc k× II, tõ ®ã

gióp GV ph©n lo¹i ®îc ®èi tîng HS ®Ó ®¸nh gi¸ phï hîp víi tõng ®èi t-îng HS






PhÇn I: Khoanh trßn vµo ch÷ çi A, B, C hoÆc D ®øng tríc ph-¬ng ¸n tr¶ lêi ®óng cña çc c©u sau:C©u 1: §æ 100 cm3 rîu vµo 100 cm3 níc ta thu ®îc mét hçn hîp rîu vµ níc víi thÓ tÝch:

A. b»ng 200 cm3

B. Nhá h¬n 200 cm3C. Lín h¬n 200 cm3

D. B»ng hoÆc lín h¬n 200 cm3

C©u 2: Nung nãng mét côc s¾t råi th¶ vµo mét chËu níc l¹nh, níc nãng lªn, côc s¾t nguéi ®i. Trong qu¸ tr×nh nµy cã sù chuûªn ho¸ n¨ng lîng tõ:

A. NhiÖt n¨ng sang c¬ n¨ngB. C¬ n¨ng sang nhiÖt n¨ng

C. C¬ n¨ng sang c¬ n¨ngD. NhiÖt n¨ng sang nhiÖt n¨ng

C©u 3: Trêng hîp nµo sau ®©y cho thÊy nhiÖt n¨ng cña tÊm nh«m t¨ng lªn lµ nhê thùc hiÖn c«ng?

A. §Æt tÊm nh«m lªn ngän löa C. Treo tÊm nh«m tríc giãGi¸o viªn: NguyÔn V¨n Chung

-118-


B. Cä s¸t tÊm nh«m trªn nÒn nhµ

D. ChiÕu s¸ng cho tÊm nh«m

C©u 4: ë vïng khÝ hËu l¹nh, ngêi ta hay lµm cöa sæ cã hai hay ba líp kÝnh. V× sao? (Chän c©u tr¶ lêi ®óng nhÊt)

A. Gi¶m sù mÊt nhiÖt trong nhµB. §Ó tr¸nh giã l¹nh thæi vµo

nhµ

C. §Ó t¨ng thªm bÒ dµy cña kÝnh

D. §Ó phßng mét líp kÝnh bÞ vì th× cßn líp kia

C©u 5: N¨ng lîng nhiÖt do c©y nÕn ®ang ch¸y to¶ ra ®îc truyÒn theo híng nµo trong çc híng sau:

A. TruyÒn xuèng díiB. TruyÒn lªn trªn

C. TruyÒn ngangD. TruyÒn theo mäi híng

C©u 6: N¨ng lîng cña MÆt Trêi truyÒn xuèng Tr¸i §Êt chñ yÕu b»ng çch:

A. DÉn nhiÖtB. §èi lu

C. Bøc x¹ nhiÖtD. C¶ ba çch trªn

C©u 7: Çnh m¸y bay thêng ®îc quÐt ¸nh b¹c ®Ó:A. Gi¶m ma s¸t víi kh«ng khÝB. Gi¶m sù dÉn nhiÖt

C. Liªn l¹c thuËn lîi h¬n víi çc ®µi ra®a

D. Ýt hÊp thô bøc x¹ nhiÖt cña MÆt Trêi

C©u 8: NhiÖt lîng mét vËt thu vµo ®Ó nãng lªn phô thuéc vµo:A. Khèi lîng cña vËtB. §é t¨ng nhiÖt ®é cña vËt

C. ChÊt cÊu t¹o nªn vËtD. C¶ ba yÕu tè trªn

C©u 9: BiÕt nhiÖt dung riªng cña níc lµ 4200J/kg.K. §Ó ®un nãng 100g níc t¨ng thªm 10 C, ta cÇn cung cÊp nhiÖt lîng b»ng:

A. 420JB. 42J

C. 4200JD. 420 kJ

C©u 10: §Ó cã ®îc 1,2 kg níc ë 360C, ngêi ta trén m1 kg níc ë 150C víi m2 kg níc ë 850C. Khèi lîng níc mçi lo¹i lµ:

A. m1= 0,36kg; m2= 0,84kgB. m1= 0,84kg; m2= 0,36kg

C. m1= 8,4g; m2= 3,6gD. m1= 3,6g; m2= 8,4g

PhÇn II: Gi¶i çc bµi tËp sau:Bµi 1: Ngêi ta th¶ mét miÕng s¾t khèi lîng 400g ®îc nung nãng tíi 700C vµo mét b×nh ®ùng 500g níc ë nhiÖt ®é 200C. X¸c ®Þnh nhiÖt ®é cña níc khi cã sù c©n b»ng nhiÖt. Bá qua sù trao ®æi nhiÖt víi b×nh ®ùng. Cho biÕt nhiÖt dung riªng cña s¾t vµ níc lÇn lît lµ 460J/kg.K vµ 4200J/kg.K.Bµi 2: Mçi lÇn ®Ëp, tr¸i tim ngêi thùc hiÖn mét c«ng lµ 0,5J. TÝnh c«ng suÊt trung b×nh cña mét tr¸i tim ®Ëp 80 lÇn trong 1 phótGi¸o viªn: NguyÔn V¨n Chung

-119-


-----HÕt-----§¸p ¸n + Thang ®iÓm

PhÇn I (5 ®iÓm): Mçi c©u tr¶ lêi ®óng ®îc 0,5®

C©u 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10§¸p ¸n

B D B A D C D D A B

PhÇn II: (5®)C©u 1 (3®)Tãm t¾t bµi to¸n ®óng (0,5®)TÝnh ®îc nhiÖt lîng do s¾t to¶ ra: Q1 = m1c1(t1-t2) (0,5®)TÝnh ®îc nhiÖt lîng do níc thu vµo: Q2 = m2c2(t2-t’

1 ) (0,5®)ViÕt ®îc ph¬ng tr×nh c©n b»ng nhiÖt: m1c1(t1-t2) = m2c2(t2-t’

1 ) (0,5®)TÝnh ®óng t2= 240C (0,5®)KÕt luËn bµi to¸n (0,5®)C©u 2 (2®)Tãm t¾t bµi to¸n ®óng (0,5®)C«ng do tr¸i tim sinh ra trong 1 phót: A = 0,5 . 80 = 40 J (0,5®)C«ng suÊt trung b×nh cña tr¸i tim: P = = = W (0,5®)KÕt luËn bµi to¸n (0,5®)

D. Cñng cè:- Thu bµi- NhËn xÐt giê KTE. Híng dÉn vÒ nhµ


Documents

TuÇn 4 - VLOS · Web view- B íc ®Çu nhËn biÕt ® îc thÝ nghiÖm m« h×nh vµ chØ ra ® îc sù t ¬ng tù gi÷a thÝ nghiÖm m« h×nh vµ hiÖn t îng cÇn gi i thÝch