Bộ Thông tin và Truyền thông

Trung tâm VNCERT

ĐẢM BẢO AN TOÀN THÔNG TIN SỐ TRONG TÌNH HÌNH MỚI

Ngày An toàn thông tin Việt Nam - Hà Nội, 03/2012

Trình bày: TS. Vũ Quốc Khánh

Nội dung

I. Tình hình hiện

nay

II. Một số vấn đề

cấp thiết

III. Giải pháp cơ

bản

2

Phát triển ứng dụng Công nghệ Thông tin

Nguồn: Tổng cục Thống kê 3

Phát triển Internet 12/2010

(x triệu)

8/2012

(x triệu)

Số người sử dụng Internet 30.8 31,13

Thuê bao Internet băng rộng 3,64 4,35

Thuê bao điện thoại di động 111,57 135,8

Thuê bao dịch vụ di động 3G 8 16 (5/2012)

Phát triển Chính phủ Điện tử Bộ, Cơ quan

ngang Bộ

Tỉnh, TP trực

thuộc TƯ

Có mạng nội bộ và đơn vị chuyên trách CNTT 100% 100%

Có trang, cổng TTĐT 20/22 63/63

Dịch vụ công trực tuyến mức 1-2 3,437 95,002

Dịch vụ công trực tuyến mức 3-4 34 837

Phát triển nhận thức về ATTT số

4

Giai đoạn 2005-2012 / 2010-2012

+ Luật liên quan: 7 / 3

+ Nghị định: 8 / 4 + 2 dự thảo

+ Thông tư: 10 / 7

+ Văn bản điều hành, QĐ: 9 / 4

+ Tiêu chuẩn Việt Nam: 5 / 5 dự thảo

5

Hoạt động của Chính quyền và Cộng đồng

Các Tỉnh, Thành phố, Trung ương

• Kế hoạch ATTT số

• Tham gia mạng CERT

• Quản lý IP quan trọng

Báo chí, Phát thanh, Truyền

hình

Các hội, Nhóm CG: tổ chức

hội thảo

6

Các sự kiện trong Nước và Quốc tế

Thế giới an ninh bảo mật (04/2012)

Hội thảo về chính sách ATTT (08/2012)

Ngày ATTT Việt Nam (11/2012)

Giải thưởng CSO ASEAN (12/2012)

Tuần lễ ATTT ASEAN - Nhật Bản

Tham gia các tổ chức quốc tế ITU, APCERT, IMPACT…

Hiện trạng xử lý sự cố

7

6

54

76

99

114

98

87 86

130

77 68

5 9

13 11

26 34

13 18

36

6 4 0 0 0

5

60

73

90

78

63

90

64

0 0 0 0

37

77

62

49

114

40

76

0

20

40

60

80

100

120

140

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

Số

lư

ợn

g s

ự c

ố

Tháng

Biểu đồ thống kê sự cố Phishing, Deface, Malware năm 2012 (VNCERT)

Phishing

Deface (gov.vn)

Deface (khác)

Malware

Hoạt động ứng cứu- kiểm tra - cảnh báo ATTT

8

Cơ cấu sự cố 2010 2011 2012

Phishing 233 +86% 385 +50.9% 880 +129%

Malware 8 +3% 13 +1.7% 568 +4269%

DoS/DDoS 1 +0.4% 3 +0.4% 3 +0%

SMS Spams 10 +3.7% 14 +1.8% 43 +207%

Deface 19 +7%

340 +1689%

680 +129%

Khác 2 5 +150%

Cộng (= tỷ lệ so

với năm trước) 271 =132% 757 =279% 2179 =288%

Hoạt động phòng ngừa

Số lần ktra ATTT 254

Số lần cảnh báo 62

Theo thống kê của Microsoft 9

Thống kê Quý 4 năm 2011 Việt Nam Thế giới

Phát hiện mã độc/1000 lượt kiểm tra 16.5 7.1

Phishing sites / 1000 hosts 0.59 0.02

Malware hosting sites / 1000 hosts 2.83 0.06

Tỷ lệ sites phát tán drive-by downloads 0.061% 3.644%

1. Mã độc tại Việt Nam

Các nguy cơ phổ biến nhất

Mã độc tại Việt Nam Q4-2010

Theo thống kê của Microsoft 10

11

Tấn công có chủ đích sử dụng Exploit-CVE-2011-0097

2. Tấn công qua email là bước đầu

3. Mật khẩu yếu

4. Các ứng dụng web nhiều lỗi

5. Đặt cấu hình cho Webserver không tốt

6. Hạ tầng mạng không được tổ chức và bảo vệ tốt

Các nguy cơ phổ biến nhất

12

Một số vấn đề ATTT thực tế ở VN

7. Dịch vụ Botnet, spam, mua bán công cụ tấn công

8. Lấy cắp, mua bán thông tin thẻ ngân hàng, thông tin cá nhân:

a- Tấn công các website bán hàng trực tuyến

b- Sử dụng Keylogger, spyware…

c- Mua bán thông tin thẻ ngân hàng trên mạng (website UG)

d- Phishing

e- Skimming

9. Mất ATTT đối với thiết bị di động, smart phone

Mã độc khai thác điểm yếu

các HĐH

Một số vấn đề ATTT thực tế ở VN

10. Biểu hiện chiến tranh mạng

11. Vấn đề phụ thuộc công nghệ, không kiểm soát được

ATTT => Chính sách? Quy trình?

14

Tấn công từ chối dịch vụ: 2010 - 2011

Các cuộc tấn công định hướng

Bài học từ các vụ việc điển hình

Mất số liệu, tài liệu, thông tin cá nhân

15

Lây nhiễm mã độc (Q4-2011)

16

Phân bố máy chủ phát tán mã độc (Q4-2011)

17

Hoạt động cài cắm, lây lan Mã độc

Tìm kiếm điểm yếu

Xâm nhập

Gài mã độc

Tải, bổ

sung hoàn thiện

Kết nối ra

internet Server

(Hacker)

- Dò tìm tài

khoản và

mật khẩu

- Tìm các lỗ

hổng của

hệ thống

- Tấn công

xã hội

-Truy cập

như user

-Truy cập

qua lỗ

hổng

- Bẫy

người sử

dụng

- Tấn công

leo thang

đặc quyền

- Gài mã

độc vào hệ

thống

(bước đầu)

- Bị lây lan

- Chiếm

quyền đk

hệ thống

-Bổ sung

các mô

đun mới

- XĐ CL

hoạt động

- Mở cửa

hậu

- Tấn công

theo lệnh

- Lây lan

- Thu trộm

thông tin,

- Phá hoại

-Liên lạc với

máy chủ

C&C

-Chuyển tin

do thám

được

- Phát tán

diện rộng

Hacker

Hoạt động,

thu thập TT

1

9

Đảm bảo cơ sở hạ tầng CNTT&TT

Đảm bảo an toàn cho ứng dụng

CNTT

Phát triển nguồn nhân lực và nâng

cao nhận thức

Hoàn thiện môi trường

pháp lý

Nâng cao nhận thức, đẩy mạnh thông tin, tuyên truyền về ATTT

Hoàn thiện các cơ chế và chính sách nhà nước

về ATTT

Phát triển nguồn lực ATTT: Huy động vốn, Đào tạo nhân lực

Xây dựng các thiết chế và tăng cường các hoạt động đảm bảo

ATTT

Đẩy mạnh hợp tác trong và ngoài nước

4 định hướng 5 giải pháp

QUY HOẠCH PT ATTT SỐ ĐẾN 2020

5 GIẢI PHÁP theo QUY HOẠCH ATTT số

Triển khai Chỉ thị 897/CT-TTg

ngày 10/6/2011 của Thủ tướng

CP về tăng cường triển khai các

hoạt động đảm bảo an toàn

thông tin số

20

Các biện pháp cơ bản

Đơn vị cơ sở (8)

+ Ban hành Quy

chế ATTT

+ Đào tạo người sử

dụng

+ Kiểm tra giám sát

ATTT

+ Sao lưu, dự

phòng

+ Chống tấn công

và giảm thiểu rủi ro

+ Chống mã độc

+ Sử dụng mật mã,

xác thực

+ Chia sẻ thông tin

ĐP, Bộ, ngành (6)

+ Kế hoạch ATTT

+ Chính sách, Quy

chế ATTT

+ Quản lý ATTT

+ Đánh giá ATTT

+ Thẩm định về

ATTT cho các dự án

+ Tổ chức hệ thống

ứng cứu sự cố

mạng máy tính và

tham gia mạng lưới

điều phối quốc gia

Cơ quan QLNN và TƯ (7)

+ Xây dựng môi trường pháp lý, các

tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, các

hướng dẫn

+ Ban hành chiến lược, quy hoạch,

chính sách ATTT

+ Tổ chức mạng lưới điều phối ứng

cứu mạng máy tính

+ Tổ chức HT giám sát ATTT quốc

gia, phân tích, cảnh báo sớm các

nguy cơ.

+ Đánh giá tình trạng quản lý và đảm

bảo ATTT.

+ Thẩm định về ATTT cho các dự án

quan trọng.

+ Phối hợp quốc tế về đảm bảo

ATTT

Luật ATTT số

21

Áp dụng trên mạng máy tính, mạng viễn thông, không gian số, nhằm phát triển

dịch vụ, trao đổi thông tin, phát triển kinh tế số bền vững, bảo vệ chủ quyền số.

Bảo vệ thông

tin

Bảo vệ tính

riêng tư

Bảo vệ hạ tầng trọng yếu

Bảo vệ các

dịch vụ

Chống tấn

công, phá hoại

Chống lợi

dụng công nghệ vào mục

đích có hại

Bảo vệ quyền

lợi người dùng

Quy định trách nhiệm các tổ chức

cá nhân

v.v…

Xây dựng các hệ thống Quốc gia

22

Hà Nội

Connector Appliance

TP HCM

Connector Appliance

Hà Nội

Loggers

Hà Nội

Manager Database

ESM

Hà Nội

TRMServerChuyên gia

FireWall IDS

Smart Connector Smart Connector

Smart ConnectorSmart Connector

Smart Connector Smart Connector

Router Switch

IDS

IDS

RouterFireWall

FireWall

Hệ thống giám sát ATTT

VNCERT

CQ chuyên trách

CSIRT CSIRT

ISP, Doanh nghiệp

CSIRT

Mạng lưới điều phối ứng cứu sự cố

Root CA

CA CP

CA CA

Hệ thống

xác thực

chữ ký số

Triển khai ATTT tại các địa phương

23

Kết hợp các nguồn lực triển khai các biện pháp đảm bảo ATTT

Kết hợp nhà Nước và Doanh nghiệp

Tăng cường tính tuân thủ, quy chế, quy định

Phòng chống mã độc

Tìm kiếm điểm yếu

Xâm nhập

Gài mã độc

Tải, bổ

sung hoàn thiện

Kết nối ra

internet Server

(Hacker)

- Dò tìm tài

khoản và

mật khẩu

- Tìm các lỗ

hổng của

hệ thống

- Tấn công

xã hội

-Truy cập

như user

-Truy cập

qua lỗ

hổng

- Bẫy

người sử

dụng

- Tấn công

leo thang

đặc quyền

- Gài mã

độc vào hệ

thống

(bước đầu)

- Bị lây lan

- Chiếm

quyền đk

hệ thống

-Bổ sung

các mô

đun mới

- XĐ CL

hoạt động

- Mở cửa

hậu

- Tấn công

theo lệnh

- Lây lan

- Thu trộm

thông tin,

- Phá hoại

-Liên lạc với

máy chủ

C&C

-Chuyển tin

do thám

được

- Phát tán

diện rộng

Ngăn

thăm

dò

Ngăn

xâm

nhập

Ngăn

truy cập

khu vực

hệ

thống

Giám

sát,ngăn

, bóc gỡ

Quét,

phát hiện,

xử

lý/chống

lây lan

Hacker

Quét, phát

hiện, xử

lý, bóc gỡ

mã độc

Ngăn

kết

nối

Hoạt động,

thu thập TT

25

Bật tường lửa trên máy tính

Để hệ điều hành ở chế độ cập nhật thường xuyên

Sử dụng một trình diệt mã độc có khả năng cập nhật liên tục và để ở chế độ bảo vệ tự động.

Sử dụng các phần mềm có nguồn gốc rõ ràng, tốt nhất là lấy nguồn từ trang chủ các phần mềm.

Khi nhận được file đính kèm trên thư điện tử cần xem xét kĩ lưỡng trước khi mở ra kể cả đó là các file

văn bản. Không mở các file đáng nghi ngờ.

Ví dụ: Khuyến cáo chống mã độc

Mô hình theo ISO 2700x

26

Chuẩn bị ban hành

TCVN ISO/IEC 27003

TCVN ISO/IEC 27004

TCVN ISO/IEC 27005

TCVN ISO/IEC 27010

TCVN ISO/IEC 27033

Đã ban hành

TCVN ISO/IEC 27001:2009 về hệ thống quản

lý ATTT

TCVN ISO/IEC 27002:2011 về các biện pháp quản lý ATTT

TCVN 8709-1:2011 quản lý

rủi ro: mô hình tổng quát đánh giá ATTT

TCVN 8709-2:2011 quản lý

rủi ro: các thành phần chức năng

ATTT

TCVN 8709-3:2011 quản lý

rủi ro: các thành phần

đảm bảo ATTT

Xin chân thành cảm ơn

Liên hệ: Vũ Quốc Khánh

Trung tâm Ứng cứu khẩn cấp máy tính Việt Nam,

Bộ Thông tin và Truyền thông

18 Nguyễn Du, Hà Nội, Việt Nam

Tel: (84) 4 36404 424

Fax: (84) 4 36404 425

Email: vqkhanh@mic.gov.vn

27