TRONG SỐ NÀY · 2011-10-03 · Chúc Mừng Giáng Sinh & Năm Mới 2010 2 LỜI NGỎ “Chúa ñến ban s ức s ống Ngài Ngu ồn s ống luôn d ồi dào mãi”. (S

TRONG SỐ NÀY

LỜI NGỎ --------------------------------------------- 2 CHÚC MỪNG GIÁNG SINH ---------------------- 3 LỜI CHỦ CHĂN------------------------------------- 4 VỌNG------------------------------------------------- 8 ‘’SINH NH ẬT’’ CỦA CHÚA GIÊ-SU KI-TÔ.-- 13 EMMALNUEL -------------------------------------- 22 HÃY LÊN ðƯỜNG -------------------------------- 24 Người thợ ------------------------------------------- 27 LÀM V ƯỜN NHO -------------------------------- 27 NGÀY TIỂU ðƯỜNG THẾ GIỚI ---------------- 35 VƯỜN THƠ : VỌNG ------------------------------ 37 ðỨC MA-RI-A ------------------------------------- 43 VÔ NHIỄM NGUYÊN TỘI------------------------ 43 TÌM HI ỂU NĂM THÁNH ------------------------- 46 Truyện ngắn - MÓN QUÀ GIÁNG SINH -------- 58 TIN GIÁO HỘI ------------------------------------- 63 HỘP THƯ TÒA SOẠN ---------------------------- 65

Phát hành vào ngày ñầu mỗi tháng Gửi bài trước ngày 15 mỗi tháng

ðịa chỉ Email : [email protected]

Chúc Mừng Giáng Sinh & Năm Mới 2010

2

LỜI NGỎ

“Chúa ñến ban sức sống Ngài Nguồn sống luôn dồi dào mãi”.

(Sức sống dồi dào – Quang Uy) Quý Bạn ñọc thân mến. Một mùa Giáng Sinh nữa lại ñang về trên quê hương

chúng ta. Chúa ñến. Chúa làm người. Biến cố lớn lao ấy ñã thay ñổi hoàn toàn cuộc ñời của mỗi người chúng ta. Sau khi nguyên tổ phạm tội, con người phải sống trong bóng ñêm của tội lỗi, ñau khổ và chết chóc. Họ sống không có niềm tin và hy vọng, sống trong khắc khoải và cô ñơn. Thế rồi Chúa ñến. Chúa mang sức sống thần linh, mang theo niềm tin và hy vọng. Chúa làm người, sống giữa con người ñể cùng ñồng cam cộng khổ, cùng chia sẻ vui buồn. Ngài làm cho con người sống dồi dào và hạnh phúc. Hơn hết, Ngài ñem ñến cho con người niềm vui lớn lao : Niềm vui ñược làm con Chúa.

Hòa trong niềm vui ấy, Ns. TLHT Dân Chúa số 21 ( ðặc Biệt Mừng Chúa Giáng Sinh 2009) vui mừng ra

mắt quý bạn ñọc với chủ ñề : “Giáng Sinh An Bình – Năm Mới Hạnh Phúc” ñể nói lên những ước mơ, khát vọng; những suy nghĩ, chia sẻ mong sao cuộc sống tốt ñẹp hơn ñể mọi người và thế giới ñược an hòa hơn, hạnh phúc hơn……

Với những ước mơ và mong muốn ấy, Ns. TLHT Dân Chúa xin ñược gửi ñến tất cả quý vị lời cầu chúc : một lễ GIÁNG SINH AN BÌNH và THÁNH THIỆN.

BBT.

Ns. DÂN CHÚA Số ĐẶC BIỆT GIÁNG SINH 2009

3

CHÚC MỪNG GIÁNG SINH

Dịp ðại L ễ Mừng Kính Chúa Giáng Sinh 2009.

Nguyệt san.TLHT

DÂN CHÚA xin trân trọng kính chúc :

� ðức Hồng Y Gio-an Bt

Tổng Giám Mục Giáo phận.

� ðức Cha phụ tá Phê-rô.

� Các ðức Giám Mục.

� Cha Tổng ðại Di ện.

� Quý Cha ðại Di ện Giám Mục.

� Cha Linh Hướng.

� Quý Cha Hạt Trưởng, quý cha và quý tu sĩ nam nữ.

� Quý Ân nhân.

� Quý bạn ñọc.

Một mùa Giáng Sinh an bình và Năm Mới chan hòa phúc lộc Hồng Ân Thiên Chúa.

Kính chúc.

LỜI CHỦ CHĂN

4

LỜI CHỦ CHĂN

SỨ ðIỆP CỦA ðỨC THÁNH CHA BÊ-NÊ-ðÍC-TÔ XVI G ỬI GIÁO H ỘI VI ỆT NAM NHÂN D ỊP KHAI M ẠC

NĂM THÁNH 2010

ính gửi ðức cha Phê-rô Nguyễn Văn Nhơn, Giám mục Giáo phận ðà lạt, Chủ tịch HðGM Việt Nam.

Kính thưa ðức cha, vào lúc khởi ñầu cuộc cử hành năm thánh kỷ niệm 350 năm thành lập hai ñịa phận ñại diện Tông Tòa ðàng Ngoài và ðàng Trong, 50 năm thiết lập hàng Giáo phẩm Công giáo tại Vi ệt Nam, Tôi hết lòng hiệp thông với niềm vui và lời kinh nguyện tạ ơn của các ðức Giám Mục trên ñất nước của ðức cha – những vị mà tôi ñã gặp gỡ trong hân hoan vào tháng 06 vừa qua, và của toàn thể các tín hữu thuộc các Giáo phận do các ngài ñứng ñầu.

ðức cha ñã muốn cho khởi ñầu của cuộc cử hành Năm Thánh trùng với ngày lễ kính 117 vị thánh Tử ñạo hiển vinh của ñất nước ðức cha. Việc nhớ lại chứng từ cao quý của các ngài sẽ giúp toàn thể Dân Chúa tại Viêt Nam kích ñộng ñức mến, gia tăng ñức cậy và củng cố ñức tin mà ñôi lúc bị

K


5

thử thách bởi chính ñời sống thường ngày. Trong số các vị Tử ðạo này, nổi bật lên khuôn mặt ñặc biệt của Thánh An-rê Dũng Lạc. Các nhân ñức gắn liền với chức tư tế của ngài là mẫu gương sáng chói cho các Linh Mục và chủng sinh Triều cũng như Dòng trên ñất nước của ðức cha. Chớ gì trong năm Linh Mục này, họ kín múc từ gương sáng của thánh nhân và của các bạn Tử ðạo với ngài một nghị lực mới khả dĩ giúp họ sống ñúng chức Linh Mục một cách trung thành hơn nữa với ơn gọi của mình. Trong sự hiệp thông huynh ñệ, trong việc cử hành trang nghiêm các Bí tích của Hội thánh và hăng say nhiệt tình làm việc tông ñồ.

ðức cha ñã chọn Sở Kiện trong Tổng Giáo phận Hà Nội làm nơi khai mạc cuộc cử hành Năm Thánh. ðó là một ñịa ñiểm mang tính biểu trưng và nói lên rất nhiều ý nghĩa với trái tim của ðức cha. Nơi ñây ñã một thời là Tòa Giám Mục của ðịa phận ñại diện Tông Tòa ñầu tiên tại Vi ệt Nam và hiện nay vẫn còn lưu giữ những dấu vết vô giá của các Thánh Tử ðạo, cùng với những thánh tích cao quý của các ngài. Trong Năm Thánh này, chớ gì ñịa ñiểm rất thân thương như thế ñối với ðức cha trở thành trung tâm ñiểm của một công cuộc Tin Mừng hóa có chiều sâu, nhằm mang tới cho toàn thể xã hội Vi ệt Nam những giá trị Tin Mừng như bác ái, chân lý, công bằng và ngay thẳng. Nếu chúng ta sống các giá trị này theo gương Chúa Ki-tô thì chúng sẽ mang một chiều kích mới mẻ, vượt xa hơn ý nghĩa luân lý theo truyền thống như người ta thường hiểu, khi mà các giá trị ấy bén rẽ sâu vào Thiên Chúa – ðấng luôn ước ao ñiều thiện hảo cho mọi người và muốn mọi người ñược hạnh phúc.

LỜI CHỦ CHĂN

6

Năm Thánh là một thời ñiểm chứa chan ân sủng, thuận lợi cho việc hòa giải với Thiên Chúa và anh em ñồng loại. Trong ý hướng ñó, chúng ta nên nhìn nhận những sai lỗi chúng ta ñã phạm trong quá khứ và hiện tại, ñối với anh em ñồng ñạo và anh em ñồng bào, và xin mọi người tha thứ. ðồng thời, chúng ta nên quyết tâm ñào sâu và phong phú hóa sự hiệp thông trong Giáo hội và xây dựng một xã hội công bằng, liên ñới và bình ñẳng, bằng con ñường ñối thoại chính thực, tôn trọng lẫn nhau và hợp tác cách lành mạnh với nhau.

Năm Thánh cũng là một thời gian ñặc biệt dành cho chúng ta ñể làm mới lại công việc loan báo Tin Mừng cho anh em ñồng bào, và ñể chúng ta ngày càng trở nên một giáo hội của Hiệp Thông và Sứ Vụ.

Toàn thể Giáo hội Vi ệt Nam ñã làm một tuần cửu nhật cầu nguyện chuẩn bị cho cuộc cử hành Năm Thánh, ñể cho biến cố phi thường này làm ñẹp lòng Thiên Chúa, góp phần làm cho mọi tín hữu thăng tiến về mặt thiêng liêng và củng cố sứ vụ truyền giáo của Giáo hội.

Tự nhiên, Tôi nghĩ ñến các tu sỹ và các nữ tu – là những người muốn dùng ñời sống mình làm chứng cho tính triệt ñể của Tin Mừng qua ñặc sủng của các ðấng lập Dòng ñối với mỗi Dòng tu. Chớ gì họ tiếp tục lớn lên trong Thiên Chúa qua việc ñào sâu ñời sống thiêng liêng trong sự trung thành với ơn gọi của mình và bằng sự dấn thân tông ñồ có hiệu quả, theo gương Chúa Ki-tô.

Tôi cũng dành một tình cảm trìu mến từ phụ cho toàn thể các tín hữu giáo dân Việt Nam. Họ hiện diện trong tâm tưởng và kinh nguyện hàng ngày của Tôi. Chớ gì họ dấn thân sâu xa và tích cực hơn vào ñời sống và sứ vụ của Giáo hội.


7

Thưa anh em Giám Mục thân mến ! Tôi cầu xin Thiên Chúa soi sáng và hướng dẫn anh

em, ñể anh em trở nên những mục tử tốt theo gương Chúa và Thầy của chúng ta, hiến mình cho việc chăn dắt ñoàn chiên, khích lệ và khi cần thì chữa trị ñoàn chiên, trở nên những Giám Mục can ñảm và kiên trì làm chứng cho sự cao cả của Thiên Chúa và cho vẻ ñẹp của ñời sống trong Chúa Ki-tô.

Nguyện xin ðức Mẹ La vang – người Mẹ thân thương ñối với các tín hữu trên ñất nước của ðức cha – ñồng hành với mọi người trong tình âu yếm của một người mẹ hiền xuyên suốt Năm Thánh này.

Thưa ðức cha ! Với tâm tình trìu mến, Tôi gửi tới ðức cha phép

lành Tông Tòa mà Tôi cũng sẵn sàng gửi tới các Giám Mục, Linh Mục, chủng sinh, tu sỹ và tất cả các tín hữu Vi ệt Nam, cũng như mọi người tham gia cách này hay cách khác vào niềm vui của các cuộc cử hành mà ðức cha ñã lên chương trình.

Làm tại Vatican ngày 17 tháng 11 năm 2009 Bê-nê-ñíc-tô XVI

Giáo Hoàng. ( ðã ấn ký )

VỌNG

8

VỌNG JM. Lam Thy ðinh Văn Diệm

HðGD ða Minh

Suy niệm bài Tin Mừng CN I Mùa Vọng C (Lc 21, 25-28; 34 – 36), tôi chú ý ñến ñoạn chen vào giữa 02 ñoạn trích (25 - 28 và 34 - 36), ñó là ñoạn 29 - 33 ("ðức Giê-su kể cho các môn ñệ nghe một dụ ngôn : "Anh em hãy xem cây vả cũng như tất cả những cây khác. Khi cây ñâm chồi, anh em nhìn thì ñủ biết là mùa hè ñã ñến gần rồi. Anh em cũng vậy, khi thấy những ñiều ñó xảy ra, thì hãy biết là Triều ðại Thiên Chúa ñã ñến gần. Thầy bảo thật anh em : thế hệ này sẽ chẳng qua ñi, trước khi mọi ñiều ấy xảy ra. Trời ñất sẽ qua ñi, nhưng những lời Thầy nói sẽ chẳng qua ñâu"). ðoạn này tường thuật ðức Giê-su ñem dụ ngôn "Cây vả" ra dạy các môn ñệ học hỏi từ hiện tượng thiên nhiên ñể biết ñược ngày Chúa quang lâm gần kề : Từ cái chu kỳ sinh trưởng của cây cối, có thể ñoán ñịnh ñược chu kỳ của thời tiết, và ngược lại, từ chu kỳ thay ñổi bốn mùa của thời tiết, có thể ñoán ñịnh ñược sự sinh trưởng của cây cối và rộng ra hơn nữa có thể nhận biết ñược chu kỳ cuộc sống của con người (sinh - trưởng - lão - bệnh - tử). Mùa xuân thì ñâm chồi nảy lộc (ấu nhi, thiếu niên), mùa hè thì hoa quả tốt tươi (thanh, trung niên), mùa thu thì lá vàng, lá úa (lão niên), mùa ñông thì lá rơi, quả rụng (bệnh – tử).

Từ những hiện tượng mùa ñông u ám, có thể ñoán ñịnh sắp tới mùa xuân hoa có tốt tươi. Cũng vậy, từ mùa ñông của vũ trụ sẽ ñoán ñược ngày Chúa quang lâm ñã tới gần, mà mùa ñông vũ trụ "Sẽ có những ñiềm lạ trên mặt trời, mặt trăng và các vì sao. Dưới ñất, muôn dân sẽ lo lắng hoang mang trước cảnh biển gào sóng thét. Người ta sợ ñến hồn xiêu phách lạc, chờ những gì sắp


9

giáng xuống ñịa cầu, vì các quyền lực trên trời sẽ bị lay chuyển" (Lc 21, 25 - 27), Với hiện tượng thiên nhiên thì thế, còn với con người thì :“Anh hãy biết ñiều này : vào những ngày sau hết sẽ có những lúc gay go. Quả thế, người ta sẽ ra ích kỷ, ham tiền bạc, khoác lác, kiêu ngạo, nói lộng ngôn, không vâng lời cha mẹ, vô ân bạc nghĩa, phạm thượng, vô tâm vô tình, tàn nhẫn, nói xấu, thiếu tiết ñộ, hung dữ, ghét ñiều thiện, phản trắc, nông nổi, lên mặt kiêu căng, yêu khoái lạc hơn yêu Thiên Chúa; hình thức của ñạo thánh thì họ còn giữ, nhưng cái chính yếu thì ñã chối bỏ... ” ; “... Thật vậy, sẽ ñến thời người ta không còn chịu nghe giáo lý lành mạnh, nhưng theo những dục vọng của mình mà kiếm hết thầy này ñến thầy nọ, bởi ngứa tai muốn nghe. Họ sẽ ngoảnh tai ñi không nghe chân lý, nhưng hướng về những chuyện hoang ñường... ” – 2Tm 3, 1 - 4 ; 4, 3 - 4). Chưa hết, còn "... thấy ðồ-Ghê-Tởm-Khốc-Hại ñứng ở nơi nó không ñược phép ñứng ... Khốn thay những người mang thai và những người ñang cho con bú trong những ngày ñó ! ... Vì những ngày ñó sẽ là những ngày gian nan ñến mức từ lúc khởi ñầu, khi Thiên Chúa tạo thành vạn vật cho ñến bây giờ, chưa khi nào xảy ra và sẽ không còn xảy ra như vậy nữa ... Bấy giờ, nếu có ai bảo anh em : "Này, ðấng Ki-tô ở ñây ! Kìa, ðấng Ki-tô ở ñó ! ", anh em ñừng có tin. Thật vậy, sẽ có những Ki-tô giả và ngôn sứ giả xuất hiện, làm những dấu lạ và những việc phi thường, ñể lừa gạt những người ñã ñược tuyển chọn, nếu có thể. Phần anh em, hãy coi chừng : Thầy ñã báo trước tất cả cho anh em !" (Mc 13, 14 - 23).

Chỉ mới nghe miêu tả ngày cánh chung thế giới như vậy thôi, ñã ñủ hồn xiêu phách lạc, chớ ñừng nói là những hiện tượng ấy ñã thực sự diễn ra ! Tham sinh uý tử (tham sống sợ chết) cũng là lẽ thường tình của người ñời. Chính vì thế, nên "Vậy anh em phải ñề phòng, chớ ñể lòng mình ra nặng nề vì chè chén say sưa, lo lắng sự ñời, kẻo Ngày ấy như một chiếc lưới bất

VỌNG

10

thần chụp xuống ñầu anh em, vì Ngày ấy sẽ ập xuống trên mọi dân cư khắp mặt ñất. Vậy anh em hãy tỉnh thức và cầu nguyện luôn, hầu ñủ sức thoát khỏi mọi ñiều sắp xảy ñến và ñứng vững trước mặt Con Người." (Lc 21, 34 - 36). Và ñiều tất nhiên xảy ra sau những ngày mùa ñông tàn tạ của vũ trụ, sẽ là :"Bấy giờ thiên hạ sẽ thấy Con Người ñầy quyền năng và vinh quang ngự trong ñám mây mà ñến. Khi những biến cố ấy bắt ñầu xảy ra, anh em hãy ñứng thẳng và ngẩng ñầu lên, vì anh em sắp ñược cứu chuộc." (Lc 21, 27- 28). ðó chính là mùa Xuân Vĩnh Cửu vậy.

Mở ñầu cho một năm là mùa Xuân, nhưng mở ñầu cho một năm Phụng vụ (mùa Vọng) lại vào tháng cuối năm công lịch (mùa ðông). Tại sao lại không khởi ñầu năm Phụng vụ vào chính ngày Lễ Giáng Sinh như khởi ñầu cho một cuộc ñời là từ ngày người ấy cất tiếng khóc chào ñời ? Chắc có lẽ ai cũng nghĩ rằng ðức Giê-su sinh vào ngày 25/12 và trước ñó 04 tuần Hội Thánh dành cho Mùa Vọng hàm ý “mùa trông ñợi Chúa ñến” từ ngàn xưa (4.000 năm tượng trưng trước Công lịch). Mấu chốt vấn ñề chính ở ñiểm ấy. Con người cất tiếng khóc chào ñời tức là ñã biết lo rồi ñấy. Hãy biến cái lo ấy thành hành ñộng ñể chuẩn bị hành trang bước vào cuộc sống. Vâng, ý nghĩa vô cùng khi mở ñầu năm Phụng vụ là mùa Vọng. Vậy thì xin hãy coi mở ñầu cuộc ñời là Mùa Vọng cho cuộc lữ hành trần thế “ba vạn sáu ngàn ngày”. Sự chuẩn bị cho ngày chào ñời của một con người suốt 09 tháng 10 ngày (nào là khám thai ñịnh kỳ, siêu âm xét nghiệm, nào là dưỡng thai, dưỡng mẫu, sắm sửa tã lót, áo quần v.v… và v.v…) há chẳng phải là những ngày trông ñợi (Mùa Vọng) ñó sao ? Còn cuối ñời ? Ấy lại là thời gian cuối năm Công lịch, mà Công lịch thì lại lấy ngày sinh của ðấng Cứu Thế làm một cái mốc ñể tính lại thời gian lịch sử cho mãi ñến thời thượng cổ, thời tối cổ; ñồng thời cũng là cái mốc khởi ñiểm cho tương lai ngàn sau. Vậy thời gian trước Công nguyên há chẳng phải là Mùa Vọng cho Công nguyên – hay nói khác ñi, thời Cựu Ước chính là mùa Vọng (mùa Trông ðợi Chúa


11

ñến lần thứ nhất) của thời Tân Ước (mở ra Kỷ nguyên Chúa Giê-su Ki-tô giáng trần Cứu ðộ nhân loại) – ñó sao ?

Vâng, và cũng không phải vô tình, khi – về mặt xã hội – các cụ ta ñã ñề ra công tác “tổng kết cuối năm”, “ki ểm ñiểm cuối năm”, ñể mà “hoạch ñịnh tương lai” cho năm mới. Nên lắm chứ ! Nhất là với những Ki-tô hữu, những dịp cuối năm là những dịp ñể chúng ta nhìn lại mình mà tự hoàn thiện. Chúng ta hãy coi lại trong năm vừa qua, chúng ta ñã làm ñuợc những gì trong sứ vụ tông ñồ, trong công tác hiệp thông, trong hành trình rao giảng Tin Mừng Cứu ðộ ? Tắt một lời, chúng ta ñã sống chứng tá bằng ñời sống Ki-tô hữu ñích thực ra sao ? Ở ñây không phải là “báo cáo thành tích” với Chúa (căn bệnh trầm kha của thời ñại, của xã hội hôm nay), nhưng cũng cần tìm ra ñược những ưu ñiểm ñể phát huy, rồi từ ñó biết mạnh dạn sửa chữa những khuyết ñiểm còn tồn tại.

Chúng ta chỉ có thể tự hoàn thiện, ñừng trông chờ vào bất cứ ai khác. Các trinh nương khờ dại ñừng ỷ lại vào sự giúp ñỡ của các trinh nữ khôn ngoan. ðừng mong những người từ một lạng vàng, một nén bạc, họ ñã làm ra bạc muôn, vàng khối, thì họ có thể san sẻ cho. Chẳng ai giúp ñược chúng ta ñâu. Cái vốn ñể mua sự nên thánh – cái vốn ñạo ñức, thánh thiện, công chính… trong mỗi con người chúng ta – chúng ta có thể ñem sẻ bớt cho ai ñược không ? Tất nhiên cái vốn ñó không phải và không thể là tiền của vật chất, ñể chúng ta có thể ñem làm việc bác ái từ thiện, hoặc mua bán ñổi chác như khi ở trần gian. Ngay ñến những lời cầu nguyện của những người thân, lúc ñó chúng ta cũng không thể hưởng ñược, nếu chúng ta không ñược ñứng ở bên phải Chúa vào ngày cánh chung hoặc ít ra cũng còn cơ hội vào nơi thanh luyện (bởi chỉ có ở nơi thanh luyện mới còn trông chờ ñược vào lời cầu nguyện của tha nhân mà thôi). Vâng, chính lúc ñó, chúng ta chỉ trông nhờ vào mức ñộ hoàn thiện của chính bản thân trong thời gian còn … “tại thế”, ñể có

VỌNG

12

thể vui cười mãn nguyện hưởng thành quả gặt hái ñược, hoặc sẽ… khóc lóc nghiến răng trong chốn tối tăm khổ sầu.

Cuối năm Công lich (cuối tháng 11 + tháng 12) là mùa Vọng cho năm Phụng vụ mới, ñồng thời cũng là Mùa Vọng cho Năm Mới (mùa Xuân). Thời gian con người còn trong bụng mẹ là Mùa Vọng cho ngày chào ñời, vậy thì tại sao những ngày cuối ñời không thể là Mùa Vọng cho ñời sau ? Hơn thế nữa, tại sao lại không coi cả cái cuộc sống tạm bợ nơi trần thế này là MÙA TRÔNG ðỢI CHO CUỘC SỐNG MAI SAU ? Và nếu quả thực như thế thì hãy chuẩn bị chu ñáo dầu ñèn, hãy mang vàng ra mà kinh doanh. “Kinh doanh” ư ? Vâng, tất nhiên là không thể ñem những nén vàng Chúa trao mà tiêu xài phung phí, cũng không thể ñem chôn giấu, mà phải ñem ra làm cho sinh lợi, vậy chẳng phải là kinh doanh ñó sao ? Mà cách “kinh doanh vàng” hiệu quả nhất là ñem những nén bạc ấy ñầu tư vào “kho tàng Nước Trời” (“ Hãy sắm lấy những túi tiền không hề cũ rách, một kho tàng không thể hao hụt ở trên trời, nơi kẻ trộm không bén mảng, mối mọt không ñục phá” – Lc 12, 33), Nói cách khác, hãy “kinh doanh vàng” bằng ñời sống chứng nhân Tin Mừng, ñem Tin Mừng Cứu ðộ ñến cho mọi người không chỉ bằng lời rao giảng mà bằng hành ñộng dấn thân chính cuộc sống của một môn ñệ – một người bạn chân chính của ðức Giê-su Ki-tô (“Anh em là bạn hữu của Thầy, nếu anh em thực hiện những ñiều Thầy truyền dạy” – Ga 15, 14).

Bước vào Mùa Vọng, chúng ta dọn ñường cho Chúa ñi bằng cách bạt phẳng gò ñống chia rẽ, phát quang chông gai hận thù, san bằng gập ghềnh ghen tị, và với một kiệu hoa rực rỡ hào quang Bác Ái trong Chân Lý ñón Chúa vào lòng; thế thì tại sao chúng ta lại không duy trì 04 tuần Mùa Vọng bằng cả cuộc lữ hành trần thế này, ñể làm hành trang trông ñợi ngày Chúa quang lâm lần thứ hai ? Vâng, xin hãy bắt ñầu ngay từ bây giờ, ngay từ hôm nay bước vào MÙA VỌNG – MÙA TRÔNG ðỢI CHÚA ðẾN – MÙA TRÔNG ðỢI CUỘC SỐNG VĨNH CỬU mai sau.


13

Tìm hiểu Ngày ‘’Sinh Nhật’’ của Chúa Giê-su Ki-tô.

Lm. An-phong Trần ðức Phương

ại Hoa Kỳ, cứ sau lễ Tạ Ơn (Thanksgiving) nhiều gia ñình và nhà hàng bắt ñầu trang hoàng trong nhà, cũng như trước cửa nhà ñể chuẩn bị vào mùa Lễ Lớn

: ðại Lễ Giáng Sinh và năm mới sắp tới. Một cách ñơn giản, chúng ta thường hiểu Lễ Giáng Sinh là ngày lễ mừng “Sinh Nhật’’ (Birthday) của Chúa Giê-su, và ngày 25 tháng 12 năm 2009 này là ngày sinh nhật thứ 2009 của Người. Tuy nhiên, nghiên cứu lịch sử về ngày lễ này, chúng ta thấy có những ñiều không hẳn ñơn giản như vậy.

Một chút lịch sử ơn cứu ñộ. Theo truyền thống Do-thái mà nền tảng là Thánh Kinh Cựu

Ước, sau khi tổ tông (Thủy tổ) loài người là ông Adam và bà Eva sa ngã phạm tội, liền bị mất ân nghĩa với Thiên Chúa (St 3, 23). Tuy nhiên vì “Thiên Chúa ñã dựng nên con người theo hình ảnh của Chúa’’ (St 1, 27). Ngài không ñể con người phải án phạt ñời ñời, nên Ngài ñã hứa ban một ðấng Cứu Thế ñến ñể cứu chuộc tội lỗi nhân loại (St 3, 15) và danh hiệu của Ngài là ‘’ ðấng Cứu Tinh’’ (Messiah). Nguyên ngữ trong tiếng Do-thái thì ‘’Messiah’’ có nghĩa là ‘’ ðấng ñược xức dầu’’. Theo thói tục của người Do-thái thì ai ñược chọn làm ‘’Vua’’ , làm ‘’Ngôn sứ’’ (Prophet), làm thầy ‘’Tư Tế’’ ñều ñược phong chức chính thức bằng việc xức dầu (thánh) (dầu ô liu) trên ñầu. Danh từ ‘’Messiah’’ chuyển dịch qua tiếng Hy-lạp là ‘’Christos’’ . Danh từ ‘’Christos’’ chuyển sang tiếng La-tinh là ‘’Christus’’ và sang tiếng Pháp, tiếng Anh là ‘’Christ’’, Tiếng Việt Nam (theo các bản dịch Thánh Kinh của Công Giáo, và các sách ñạo ñức) chuyển dịch là ‘’Ki-tô’’.

T

TÌM HIỂU NGÀY “SINH NHẬT”CHÚA GIÊ-SU KI-TÔ

14

Theo Do-thái Giáo thì ðấng “Messiah’’ (Ki-tô) chưa tới cứu ñộ Dân Ngài. Hàng năm người Do-thái vẫn ñến bên bức ‘’T ường Khóc’’ ñể cầu nguyện xin ‘’ðấng Cứu ðộ’’ ñến.

Theo Ki-tô Giáo thì ‘’ ðấng Ki-tô’’ ñã Giáng Sinh, và khi Ngài sinh ra thì ñược ñặt tên là ‘’Giê-su’’ (Jesus) theo như lời Sứ thần truyền tin cho ðức Ma-ri-a, mẹ Ngài, ñã báo trước ( x. Lc 1, 31 và 2, 21). Danh từ ‘’Giê-su’’ theo nguyên ngữ Do-thái có nghĩa là ‘ ’ðấng Thiên Chúa Cứu ðộ’’ , sau ñó hiểu là ‘’ ðấng Cứu ðộ’’ (Savior). Vì Chúa‘’Giê-su’’ chính là ‘’ ðấng Ki-tô’’ Thiên Chúa ñã hứa, nên tên Ngài thường ñược gọi là ‘’Giê-su Ki-tô’’ . Thánh Phao-lô trong các thư gửi các giáo ñoàn thường dùng danh hiệu ‘’Giê-su Ki-tô’’ . Chúng ta cũng nên lưu ý là vào thời xưa một người chỉ có ‘’tên gọi’’ , chưa có ‘’tên họ’’ và ‘’tên ñệm’’ ; nhưng có những ‘’tên hiệu’’ ghép vào ‘’tên gọi’’ trong một số trường hợp, nhất là trường hợp của các vua chúa hay các ‘’Danh Nhân’’. Theo Kinh Thánh, Chúa Giê-su cũng ñược gọi là ‘’Em-ma-nu-el’’ hay “Immanuel’’ (x. Lc 1, 23).

Danh từ ‘’Em-ma-nu-el’’ trong tiếng Do-thái có nghĩa là “Thiên Chúa ở cùng chúng ta’’. Danh hiệu ‘’Em-ma-nu-el’’ ñã ñược Ngôn sứ I-sai-a (740 – 687 BC) nói ñến (x. Is 7, 14).

Chúa Giê-su sinh ra năm nào ? Năm Thiên Chúa Giáng Sinh làm người ñược kể là năm

thứ nhất theo lịch chung chúng ta dùng hiện nay; như thế sinh nhật của Ngài ñã chia ñôi lịch sử nhân loại.

Theo lịch sử Thánh Kinh thì từ ‘’t ạo thiên lập ñịa’’ ñến năm Chúa Giáng Sinh ñược gọi là ‘’Thời Kỳ Cựu Ước’’ và từ năm Chúa Giáng Sinh trở về sau ñược gọi là ‘’Thời Kỳ Tân Ước’’ . Theo lịch chung chúng ta dùng hiện nay thì trước thời Chúa Giáng Sinh gọi là trước ‘’Công Nguyên’’, thường ký hiệu


15

là B.C. ‘’Before the birth of Christ’’ và từ năm Chúa Giáng Sinh cho ñến ngày ‘’t ận thế’’ thì gọi là sau ‘’Công Nguyên’’ thường ký hiệu là A.D. ‘’Anno Domini - Theo năm của Thiên Chúa’’

Như vậy ngày 25 tháng 12 năm 2009 này chúng ta mừng sinh nhật thứ 2009 của Chúa Giê-su Ki-tô. Tuy nhiên vì các nhà làm lịch lúc ñầu tính lầm nên năm Chúa Giê-su Giáng Sinh bị lệch ñi mất 6 hoặc 7 năm. Nếu tính ñúng thì năm 2009 sẽ phải là năm 2015 (hoặc 2016). Nói một cách khác, ñơn giản hơn, thì vào năm 2009 này tuổi của Chúa Giê-su ñã là 2015 (hoặc 2016).

Lý do của việc ‘’tính lầm’’ này là vì vào thời xưa người ta chưa có lịch chung như ngày nay, nên thường tính năm theo triều ñại của các vua như ‘’ ðời Vua Hùng Vương thứ 18..”. chẳng hạn, hoặc theo một biến cố lịch sử nào ñó như năm Tần Thủy Hoàng ra lệnh xây ‘’V ạn Lý Trường Thành’’ chẳng hạn. Các thánh sử khi viết sách ‘’Tin Mừng’’ cũng dùng niên hiệu các vua cùng với những biến cố lịch sử nào ñó. Thí dụ : Thánh Mát-thêu viết : ‘’Khi Chúa Giê-su ra ñời tại Bê-lem, miền Giu-ñê-a, thời vua Hê-rô-ñê trị vì... (x Mt 2, 1). Thánh Lu-ca viết : ‘’vào thời Hoàng ðế Au-gus-tô ra ‘’chiếu chỉ Kiểm Tra dân Số’’... Khi Giu-se và Ma-ri-a ñang ở Bê-lem, thì Ma-ri-a ñến ngày sinh con... (x. Lc 2, 1)

Khi Chúa Giáng Sinh thì nước Do-thái (vùng Palestina) ñang dưới quyền ñô hộ của ðế Quốc Rô-ma. Lúc ñó ðế Quốc Rô-ma ñang cai trị nhiều vùng rộng lớn, bao gồm cả vùng Trung ðông. Hoàng ðế Rô-ma lúc ñó là Au-gus-tô. Còn vua Hê-rô-ñê chỉ là một tiểu vương thay mặt hoàng ñế Rô-ma cai trị miền Giu-ñê-a (phía nam Palestina) và nhà vua không phải là người Do-thái. Vùng ñất Palestina (nơi người Do-thái sinh sống thời ñó) gồm ba miền : Ga-li-lê (Bắc), Sa-ma-ri (Trung) và Giu-ñê-a (Nam). Thành Bê-lem nơi Chúa Giáng Sinh và thủ ñô Giê-ru-sa-lem nằm phía nam thuộc Giu-ñê-a. Vua Hê-rô-ñê này thường ñược gọi là vua ‘’Hê-rô-ñê cả’’ (Herod the Great) ñể phân biệt với Hê-rô-ñê ‘’Antipa’’ là con. Vua Hê-rô-ñê cả là người ñã tiếp


16

kiến các nhà chiêm tinh phương ñông ñến triều yết, ñể hỏi ñường ñến chiêm bái vị vua mới sinh ra (x. Mt 2, 1). Cũng nhà vua này ñã ra lệnh ‘’gi ết các hài nhi mới sinh từ hai tuổi trở xuống...’’ (x. Mt 2, 1…). Theo các sử gia thì nhà vua này chết vào năm 4 trước Công Nguyên, tức là sau khi Chúa Giê-su sinh ra chừng 3 hay 4 năm (vì Chúa Giê-su sinh ra vào năm 6 hay 7 trước Công Nguyên, do nhà làm lịch tính lầm năm, như ñã nói trên). Khi Thánh Giu-se nghe tin nhà vua ñã chết, liền ñem ðức Ma-ri-a và Chúa Hài Nhi trở lại quê hương (x. Mt 2, 19). (Như vậy là Thánh Giu-se, Mẹ Ma-ri-a và Chúa Hài Nhi Giê-su cũng ñã phải trải qua một thời di cư’’ sống nơi ñất khách, quê người như nhiều người Vi ệt Nam chúng ta hiện nay !).

Riêng về Hê-rô-ñê ‘’con’’ ông là người ñã ra lệnh xử trảm Thánh Gio-an Tiền Hô (x. Mt 14, 4). Nhà vua này cũng là người ñã ‘’Rất mừng rỡ khi gặp mặt Chúa Giê-su...’’ (x. Lc 23, 6...) khi Người bị bắt và ñang bị xử án.

Nếu tính theo triều ñại Hoàng ðế Rô-ma Au-gus-tô, thì Chúa Giê-su sinh ra vào ‘’ ñời Hoàng ðế Au-gus-tô thứ 20’’.

Thực ra người chủ trương lấy năm Chúa Giê-su sinh ra là năm I ñể bắt ñầu Công Nguyên là ông ði-ô-ni-si-ô (khoảng năm 556) ñã tính lầm năm sinh của Chúa, vì ông căn cứ vào năm xây dựng thành Rô-ma và tính là Chúa Giáng Sinh vào cuối năm 753 sang năm 754 (sau khi thành lập thành Rô-ma) là năm Chúa Giáng Sinh, tức là năm I của Công Nguyên. Nhưng sau này các sử gia và các học giả kinh thánh và lịch sử ðế Quốc Rô-ma nghiên cứu lại các thời ñại Hoàng ðế Au-gus-tô và vua Hê-rô-ñê cả mới thấy là Chúa Giê-su phải sinh ra sớm hơn khoảng năm 746 hay 747 sau khi thành lập thành Rô-ma, và vì thế năm sinh của Chúa bị ghi hụt ñi mất 6, 7 tuổi. Tóm lại, năm Chúa Giê-su Ki-tô Giáng Sinh :

* Cách thời của Abraham : 21 thế kỷ; * Cách Mô-sê với công cuộc xuất hành khỏi Ai Cập : 13 thế kỷ


17

* Cách thời bà Ruth và các thẩm phán : 11 thế kỷ; * Cách thời vua ða-vít ñược xức dầu phong vương :

một ngàn năm; * Cách năm ñại hội Olympics ñầu tiên : 776 năm (ðại

Hội thứ 194); * Khoảng 747 năm sau khi thành lập thành Rô-ma. (Qúy vị có thể xem thêm tài liệu trong các sách chú-

giải về Kinh Thánh hoặc ñọc phần Dẫn Nhập vào Kinh Thánh Tân Ước trong các bản dịch Kinh Thánh của Linh Mục Nguyễn Thế Thuấn; hoặc của Nhóm Phiên Dịch Các Giờ Kinh Phụng Vụ; hoặc trong The New American Bible; hoặc trong Bible de Jerusalem).

Chúa Giê-su sinh ra ngày nào ? ðọc tiểu sử của các ‘’v ĩ nhân’’ trên thế giới thời xưa,

chúng ta thường không thấy nói ñến ngày sinh; chẳng hạn Socrate (khoảng 470-399 BC) hay Platon (khoảng 428-348 BC) v.v... Ngay các cụ cao tuổi của người Vi ệt Nam chúng ta bây giờ, nhiều vị cũng không nhớ ‘’ngày sinh, tháng ñẻ’’ của mình; nhiều cụ chỉ nhớ là tuổi Mùi hay tuổi Thìn. Ngay cả ngày tháng năm sinh của các cụ trên giấy khai sinh cũng không ñúng hẳn... Ngày sinh của Chúa Giê-su cũng không ñược ghi lại ñầy ñủ trong các sách Tin Mừng (Tất nhiên Chúa Giê-su cũng không có giấy khai sinh hay sổ bộ khai sinh...)

Nhưng tại sao lại mừng ngày Chúa Giê-su ra ñời vào 25 tháng 12 hằng năm ?

Thực ra, trong ba thế kỷ ñầu (các Ki-tô hữu chỉ họp nhau ñể kỷ niệm việc Chúa Giê-su ñã chịu ñau khổ, ñã chịu chết và ñã sống lại. ðặc biệt tụ họp vào ngày thứ nhất trong tuần (Ngày Chúa Giê-su sống lại từ cõi chết (x Ga 20, 1) và gọi ngày này là ‘’Chúa Nhật’’ . Việc cử hành phụng vụ này gọi là ‘’Nghi Lễ Bẻ Bánh’’ (ý nói ñến việc cử hành nghi lễ ‘’Thánh Thể) (x. Cv 2, 42 ). Trong


18

những cuộc ‘’h ọp mặt ‘ ’ này, các Ki-tô hữu cùng gặp gỡ nhau, chia sẽ tình thân hữu và niềm tin, rồi cùng nhau cầu nguyện và dự ‘’L ễ Thánh Thể’’ (Nghi Thức Bẻ Bánh). Lúc ñầu chưa có các ‘’Thánh ðường’’ , nên thường tùy tiện họp mặt tại các tư gia hay nơi nào có thể ñược, như tại ‘’hành lang Sa-lô-môn’’ (Cv 5, 12). Tuy nhiên việc cử hành này cũng không ñược ñều ñặn, vì ngay từ lúc ñầu các Ki-tô ñã bị bách hại và xua ñuổi. ðọc sách Tông ðồ Công Vụ (The Acts of Apostles), ta thấy rõ ñiều này : trong khi các Tông ñồ và các tín hữu ra sức rao giảng ‘’Tin Mừng’’ tình thương ‘’ của Chúa cho mọi người ở mọi nơi họ sống, thì họ cũng luôn bị những thế lực thù nghịch chống ñối và bách hại; vì ‘’bóng tối’’ luôn thù nghịch ‘’ánh sáng’’. Những người sống theo thế gian thì thù ghét những ai sống ngược lại với lối sống của họ ! Tất nhiên ‘’Thầy’’ của mình là Chúa Giê-su Ki-tô ñã bị thù ghét, bị bắt, bị hành hạ và bị giết nhục nhã trên thánh giá, thì các môn ñệ của ‘’Thầy’’ qua các thế hệ ñều cũng bị bách hại cách này hay cách khác... Tuy nhiên, trong ba thế kỷ ñầu thì các cuộc bách hại rất dữ dội ngay tại nơi ñất nước quê hương của Chúa Giê-su và các Tông ñồ, và sau ñó là ở khắp các nơi trong toàn ðế Quốc Rô-ma. Hơn nữa, lúc ñó chưa có các tổ chức Bảo Vệ Nhân Quyền hay Bảo Vệ Tự Do Tôn Giáo, nên các nhà cầm quyền tự do ñàn áp và tàn sát các tín hữu và các vị lãnh ñạo tôn giáo của họ, bất kể ở các chức vụ nào. Thánh Phê-rô, vị Giáo Hoàng ñầu tiên và các Thánh Tông ðồ ñều bị giết, trừ Thánh Gio-an thì bị lưu ñày cho ñến chết. Các vị Giáo Hoàng tiếp theo cũng như các thành phần trong Giáo hội ñều bị xua ñuổi, bị bắt, bị tù ñày và bị giết thảm khốc (nhất là dưới thời Hoàng ðế Nê-rô).

Trong hoàn cảnh cực khổ ñó, các vị lãnh ñạo và các tín hữu tiếp tục giữ vững ñức tin và tiếp tục rao giảng Tin Mừng và họp mặt cầu nguyện và cử hành nghi lễ ‘’Thánh Thể’’ bất cứ lúc nào và nơi nào có thể ñược ñể an ủi và nâng ñỡ lẫn nhau trong cuộc sống ñức tin ñầy khó khăn như thế. (Xin xem thêm về chuyện


19

các ‘’Hang Toại ðạo’’ ‘’Catacombs‘’ tại Rô-ma ngày xưa). Cho mãi ñến năm 313 khi một Hoàng ðế Rô-ma có tên là Constantino ðại ðế (Constantine ‘’The Great’’) ( 280-337) (theo ñạo Công Giáo, Mẹ là Thánh Helene) ký hiệp ước Milan (Edit de Milan) ñể bảo ñảm quyền tự do tôn giáo, lúc ñó Giáo hội mới ñược hưởng một thời kỳ an-bình (Paix de L’Eglise) và lúc ñó, các Ki-tô hữu mới ñược hưởng chút tự do ñể thờ phượng Chúa và các thánh ñường ñược xây cất, các buổi ‘ ’họp mặt’’ cầu nguyện, học hỏi Thánh Kinh và cử hành ‘’L ễ Thánh Thể’’ mới ñược thường xuyên hơn... Tuy nhiên ñến năm 336 mới thấy việc cử hành ngày Chúa Giáng Sinh (Christmas Day) xuất hiện trong lịch phụng vụ của Giáo Hội. Việc mừng Lễ Giáng Sinh của Chúa Giê-su chắc là trùng hợp với việc các Ki-tô hữu, khi ñã ñược hưởng thời gian an bình ñể sống ñạo, liền nghĩ ñến việc hướng về quê hương của Chúa, nhất là nơi Chúa Giáng Sinh là thành Bê-lem và hành hương kính viếng và chung tay xây cất ðền Thờ Chúa Giáng Sinh tại Bê-lem vào năm 330.

Vì ngày Chúa Giáng Sinh không ñược ghi rõ ràng trong các văn kiện lịch sử cũng như trong các sách Tin Mừng, nên Giáo Hội ñã chọn một ngày thích hợp là 25 tháng 12 là ngày gần với ngày ñông chí (winter solstice), ngày ngắn nhất ñã qua và ánh sáng lại trở lại... và vì thế các dân tộc Trung ðông thời cổ hay mừng ‘’ngày ánh sáng’’ vào 25 tháng 12; rồi Giáo Hội muốn thánh hóa ngày này bằng việc kính nhớ ngày Thiên Chúa Giáng Sinh ‘’ ðất Trời Giao Hoà’’. Như vậy ngày 25 tháng 12 không phải là ngày có tính cách lịch sử mà chỉ là ngày kỷ niệm mừng Chúa giáng trần ñể giao hoà với nhân loại và loan báo tin mừng cứu ñộ (x.‘’Preaching the Lectionary’’ của R. H. Fuller). ðây chỉ là một việc làm theo tiện lợi, tạm ví như nhiều cụ khi ở Việt Nam thì không có thói quen mừng ngày sinh nhật (birthday) (tất cả chỉ mừng vào dịp Tết). Nhưng giới trẻ thích sống theo văn hóa ñịa phương, ñã có thói quen mừng, ‘’sinh nhật’’ , và cũng muốn các


20

bậc cha mẹ có một ngày ñể mừng cho con cháu vui vẻ trong gia ñình. Các cụ nào không nhớ ñược ngày sinh nhật chính thức của mình, ñã chọn một ngày nào ñó; chẳng hạn có cụ chỉ nghe cha mẹ nói là mình sinh vào dịp tháng tám mưa bão, liền chọn một ngày trong tháng 8. Có cụ chỉ nhớ cha mẹ nói là sinh vào giữa mùa gặt (ở ngoài bắc thì vào tháng 5) nên chọn một ngày vào tháng 5. Kể cả việc ngày giỗ của một số vị trong gia ñình cũng không thể ñúng ngày; nhiều gia ñình có chồng con mất tích trong cuộc chiến, khi biết chắc là ñã chết, liền chọn một ngày ñể kính nhớ (thường hay chọn vào ngày nghe tin mất tích...).

Vì ngày mừng lễ Giáng Sinh vào 25 tháng 12 hàng năm không xác thực theo lịch sử nên thường có những ý kiến chống ñối; ñặc biệt vào thế kỷ 17 tại Anh Quốc, những người ‘’Thanh Giáo’’ (Puritans) ñã nỗ lực ñể yêu cầu xóa bỏ việc mừng lễ Giáng Sinh của Chúa Giê-su; nhưng mọi nỗ lực ñều thất bại, và việc mừng Chúa Giáng Sinh vào 25 tháng 12 hàng năm vẫn tiếp tục ở Anh Quốc cũng như khắp nơi trên thế giới. Hơn nữa, việc mừng lễ Giáng Sinh của Chúa không phải chỉ ñơn thuần mừng ngày ‘’sinh nhật’’ của Chúa, mà còn có ý nghiã thiêng liêng chuẩn bị tâm hồn ñón Chúa vào tâm hồn tín hữu, và ngày Chúa trở lại trần gian lần thứ hai trong ngày thẩm phán. Vì thế có gần một tháng ñể tín hữu chuẩn bị lễ Giáng Sinh, gọi là ‘’Mùa Vọng’’ (ngày xưa gọi là ‘’Mùa Áp’’ ) (Advent). Mùa Vọng là mùa Giáng Sinh khởi ñầu niên lịch phụng vụ của Giáo Hội, tiếp theo là ‘’Mùa Thường Niên I’’, rồi ñến ‘’Mùa Chay’’ (Lent) ñể chuẩn bị ðại Lễ Phục Sinh và Mùa Phục Sinh, rồi ñến ‘’Mùa Thường Niên II’’ kéo dài ñến ‘’Mùa Vọng’’ cho một niên lịch phụng vụ mới.

Nơi ñây, chúng tôi cũng xin nói thêm là trước lễ Giáng Sinh 9 tháng, Giáo Hội có một ngày mừng lễ ñặc biệt gọi là ‘’L ễ Truyền Tin’’ (Annunciation) ñể kỷ niệm giờ phút sứ thần Thiên Chúa báo tin cho ðức Ma-ri-a biết Thiên Chúa ñã chọn ngài làm người ñược diễm phúc cưu mang và sinh ðấng Cứu Thế... Và ðức Ma-ri-a ñã


21

‘’Xin Vâng’’ (x.Lc 1, 26). ðây chính là giờ phút rất quan trọng trong lịch sử ơn cứu ñộ, giờ phút ‘’ ðất Trời Giao Hoà’’, ‘’Ngôi Lời ñã trở nên người phàm và cư ngụ giữa chúng ta’’ (x. Ga 1, 14).

Chính vì thế mà trong toàn Giáo Hội có thói quen “Nguyện Kinh Truyền Tin’’ vào ba lúc quan trọng trong một ngày : sáng, trưa, chiều. Khi nghe tiếng ‘’Chuông Nguyện’’ mọi tín hữu ñều ngưng các công việc ñể nguyện kinh ‘’Truyền Tin’’ mà nhớ ñến giây phút quan trọng này : ‘’Và Ngôi Lời ñã nhập thể trong lòng ðức Trinh Nữ Ma-ri-a.’’ Rất nhiều nhạc sĩ, thi sĩ Công Giáo các nơi ñã sáng tác các bài thánh ca hoặc các bài thơ diễn tả giây phút ‘’huyền nhiệm’’ này; ñan cử như bài thơ của thi sĩ Hàn Mạc Tử, bài ‘’Theo Tiếng Thiên Thần xưa Kính Chào’’ của Hoàng Diệp, bài ‘’L’Annonce faite à Marie’’ của Paul Claudel (văn hào Pháp).

Ngày nay lễ Giáng Sinh (có nơi gọi là lễ ‘’No-en’’ ‘’Noel’’) càng ngày càng lan rộng ñi khắp nơi, ñến cả các dân tộc ít có các Ki-tô hữu. ðáng tiếc là ngày nay người ta ñã ‘’th ương mại hóa’’ dịp lễ này mà làm giảm ñi phần nào ý nghĩa thiêng liêng cao cả. Tuy nhiên ñiều ‘’l ạm dụng’’ ñó cũng không thể làm giảm ñi tinh thần mừng lễ ñích thực trong lòng những người thành tâm thiện chí (Abusus non Tullit Usum) và họ ñược hưởng ‘’ ơn phúc lộc’’ an bình trong tâm hồn và trong gia ñình họ, như lời các Thiên Thần hát mừng trong ñêm Chúa Giáng Sinh :

‘’Vinh Danh Thiên Chúa trên Trời, Bình an dưới thế cho người Chúa thương !’’

Kính chúc quí vị ñược hưởng nhiều ơn phúc lộc của Chúa trong dịp lễ Giáng sinh 2009 này, và những ơn phúc ñó sẽ tràn lan sang năm mới 2010, ñem ñến bình an thật của Chúa trong tâm hồn và gia ñình mỗi người chúng ta, cũng như cho toàn thể thế giới và trên quê hương dân tộc Việt Nam chúng ta.

EMMANUEL

22

EMMALNUEL hi tiết trời trở nên se lạnh như tiếng chuông mừng Mùa Giáng sinh ñang về. Mừng lễ Chúa Giáng Sinh là

chúng ta không chỉ mừng kỷ niệm Chúa Giáng Sinh làm người cách ñây hơn hai ngàn năm, nhưng còn là mừng một biến cố ñã, ñang và mãi mãi vẫn thay ñổi thân phận loài người chúng ta. Thánh Au-gus-ti-nô bảo : “Chúa Giê-su - Con Thiên Chúa làm Người ñể con người ñược thành con Thiên Chúa”.

Thiên Chúa làm người ñể ở trong chúng ta và ñể chúng ta ñược ở trong Ngài. Vì thế, ñiều quan trọng là chúng ta làm gì ñể Thiên Chúa có thể biến chúng ta nên như Ngài.

Nhờ quyền năng Chúa Thánh Thần, Thiên Chúa thật ñã thành người trong cung lòng ðức Trinh Nữ Ma-ri-a. Suốt chín tháng cưu mang, hệt như những bà mẹ khác, Mẹ Ma-ri-a cũng chờ ñợi và vui mừng biết bao ngày Chúa Giê-su ñược sinh ra, ngày mà Mẹ ñược bồng ẵm Chúa Giê-su con Mẹ vào lòng. Nhưng Mẹ sung sướng hơn các bà mẹ khác, vì Chúa Giê-su là con Mẹ, là xương thịt của Mẹ. Trong Chúa Giê-su, Mẹ thấy ñược một mầu nhiệm thật lớn lao : Thiên Chúa như ñang hòa quyện với con người, ñang nên một với con người. Mẹ ñã ñược thấy, ñược sờ nắn vào một tình yêu ñã trở nên hữu hình, một tình yêu mà khiến Thiên Chúa trở thành một xương một thịt với con người. Từ nay và cho ñến mãi muôn ñời Thiên Chúa sẽ mãi mãi là Emmanuel, là Thiên Chúa ở cùng chúng ta, và ta mãi mãi cũng là một nhân loại Emmanuel, một nhân loại ở cùng và ở trong Thiên Chúa.

Thiên Chúa làm người ñể nâng chúng ta lên, cho chúng ta ñược sống như Thiên Chúa ngay khi chúng ta vẫn còn là những tội nhân, và ñể chúng ta ñược trông thấy ý ñịnh của Thiên Chúa,

K


23

là muốn ở với con người và ở trong con người. Vậy chúng ta hãy ở trong Thiên Chúa và ñể Chúa ở trong chúng ta.

Ngày nay, Thiên Chúa vẫn tiếp tục dùng Lời Ngài ñể nhập thể trong mỗi người chúng ta ñể cho ta ñược nên con Thiên Chúa. Vậy, ở với Thiên Chúa trước hết là ghi nhớ Lời Ngài. Ghi nhớ Lời Chúa chính là ta cảm thấy không thể thiếu Ngài ñược nữa, thiếu Ngài ñời ta sẽ vô vị, vô ý nghĩa.

Khi nào ta thực sự ñể Chúa làm chủ ñời ta, thì khi ấy Ngài mới có thể ở với chúng ta và ở trong chúng ta, mới có thể biến chúng ta nên như Ngài. ðể Chúa làm chủ cũng có nghĩa là làm việc gì ta cũng hỏi ý kiến Ngài, không việc gì là không, kể cả những việc rất nhỏ. Nếu sống ñược như thế thì chúng ta không chỉ mừng Sinh Nhật Chúa mà chúng ta còn mừng sinh nhật của chúng ta, mừng ngày chúng ta ñược sinh ra ñể nên con Thiên Chúa.

Quý vị thân mến ! Thiên Chúa ñã ban Con Một của Ngài cho loài người, cho

chúng ta. Nếu chúng ta biết ñón nhận, thì Con Thiên Chúa sẽ trả lại hang ñá cho người ta, và trả lại máng cỏ cho bò lừa và Ngài sẽ cho chúng ta quyền làm con Thiên Chúa. Nhưng bao lâu con người còn ñắm chìm trong hưởng thụ tội lỗi, bao lâu chúng ta còn còn khép kín cánh cửa tâm hồn bởi cái tôi ích kỷ của chính mình, bởi những thói hư tật xấu; thì bấy lâu Chúa vẫn còn bị ñẩy ra khỏi sân chơi, sẽ lại phải tìm về chốn bò lừa hôi hám, tối tăm, tồi tàn, vẫn phải nằm trên rơm, trên cỏ, phải sưởi ấm bằng hơi thở bò lừa, dẫu ñã ñược loan báo bằng ánh sao lạ.

Vậy quý vị và tôi cùng làm hang ñá cho Chúa Hài ðồng nơi chính tâm hồn mình nhé, hãy mở cửa tâm hồn, bước ra khỏi chính mình ñể ñón mừng Chúa ñến trong ñêm Giáng Sinh, ñể Thiên Chúa ở trong chúng ta và ta ñược ở trong Thiên Chúa, trong từng khoảnh khắc của cuộc ñời hôm nay.

Mỹ Duyên Hội Hiền Mẫu Tð.

HÃY LÊN ĐƯỜNG

24

HÃY LÊN ĐƯỜNG ứ mỗi mùa Giáng Sinh ñến tôi lại có một tâm trạng mới về thân phận lữ thứ của mình. Ngày

nay, lúc mà trào lưu xã hội ñang dần tiến tới một chủ thuyết sống mới mà giới trẻ, ñôi khi tôi cũng ñi vào vòng xoáy ñó, chọn cho lối sống của mình, ñó là chủ thuyết cá nhân hóa cuộc sống. Nghĩa là cuộc sống của tôi chỉ quy về cho chính tôi. ðiều này ñi ngược lại với lời mời gọi lên ñường mà tôi ñã từng biết ñến nhưng chưa thực sự sống cho ñi. Do ñó, tôi có những suy nghĩ về thái ñộ và hành ñộng lên ñường của những mục ñồng năm xưa.

Kinh Thánh thuật lại một câu chuyện, trong một ñêm giá rét năm ấy, về những mục ñồng chăn giữ ñàn vật (x. Lc 2, 8).

Tôi như những mục ñồng năm xưa ñang mải mê bước ñi trong tăm tối ñể dệt những mộng cho ước tương lai của mình. Những bước ñi loạng choạng trong ñêm ñen mà tôi lần mò trong quãng ñời của mình ñôi khi giúp tôi ñạt ñược những thành công nhất ñịnh trong cuộc sống, bảo vệ hình ảnh của mình ñối với người khác nhưng ñó chỉ là những thành công giả dối, hình ảnh tô vẽ bên ngoài ñạt ñược từ những danh vọng hão huyền mà chính Chúa Giê-su ñã mạnh mẽ lên án : Bọn ñạo ñức giả, bọn giả hình...

Người xưa nói rằng : ’Ăn cắp quen tay, ngủ ngày quen mắt”. Sống trong sự giả dối lâu ngày khiến tôi quen dần với cái xấu xa ñang ngự trị trong lòng mình và không cảm nhận ñược tình yêu Chúa hằng dõi nhìn ñến từng hành ñộng của tôi.

Những mục ñồng năm xưa không thể nhận ra ñược niềm vui ơn cứu ñộ nếu như không ñược Chúa sai Sứ thần báo tin (x. Lc 2, 9). Thêm nữa, thánh Gio-an nói rằng : “Ai làm ñiều

C


25

ác thì ghét ánh sáng và không ñến cùng ánh sáng, ñể các việc họ làm không bị chê trách (Ga 3, 20).

Người sống trong bóng tối lâu ngày thì sợ ánh sáng. Ánh sáng gây chóa mắt, nóng bức khó chịu. Cũng thế, ñôi khi tôi sợ ñối diện cùng Ánh Sáng vì không muốn rũ bỏ những cái mà mình gầy dựng ñược, tôi muốn ñược yên giấc trên cái êm ái mà mình làm ra hoặc ñang theo ñuổi cho dù biết nó là hão huyền, tôi sợ hãi khi ñối diện với sự thật. Thánh Au-gus-ti-nô thật chí lý khi ñưa ra nhận xét về tội lỗi : “T ội lỗi như những vũng lầy êm ái”. ðã là những “v ũng lầy” mà còn “êm ái” thì làm sao tôi có thể tự mình thoát khỏi ñược ?

Vinh quang của Chúa ñã tỏ cho chúng ta thấy, nhưng thái ñộ của con người thì thế nào ? hay như thánh Gio-an viết : “Người ñã ñến nhà mình, nhưng người nhà chẳng chịu ñón nhận” (Ga 1, 11). Ánh Sáng không thể vào nhà tôi ñể sưởi ấm căn phòng lạnh lẽo ñầy rêu mốc vì ẩm ướt nếu cửa còn ñóng then vẫn cài. Do ñó, mở tung cửa nhà mình ra ñể ñón nhận Tin Vui trọng ñại ñó là sứ ñiệp mà thánh sử Mác-cô muốn nhắn gửi ñến cho tôi : “Khi các thiên sứ từ biệt mấy người chăn chiên ñể về trời, những người này bảo nhau : “Nào chúng ta sang Bê-lem ñể xem sự việc ñã xảy ra như Chúa ñã tỏ cho ta biết”. H ọ liền hối hả ra ñi. ðến nơi, họ gặp bà Ma-ri-a, ông Giu-se, cùng với Hài Nhi ñặt nằm trong máng cỏ”. (Mc 2, 15 - 16).

Thái ñộ của các mục ñồng ñó là thái ñộ “h ối hả” . Người ta chỉ nói “h ối hả” khi có việc gì cần kíp, gấp gáp hay mong muốn sớm ñến một nơi nào ñó. Tôi thấy nơi những người này thái ñộ mong muốn gặp ñược Chúa ñến ñộ “h ối hả” bước ñi. Chắc chắn những bước chân “h ối hả” của họ không thể tránh khỏi vướng víu những dây leo lo toan ñang quấn

HÃY LÊN ĐƯỜNG

26

lấy những bước chân. ðàn súc vật bỏ ñây ai trông coi ? Liệu ñó phải là Tin Mừng thật sự không ? Hay tệ hơn nữa là ñiều ñó có liên quan gì ñến mình ? Có lẽ ñây là thái ñộ chung mà mỗi người trong xã hội hôm nay mắc phải.

Thế nhưng, ở ñây ta thấy các mục ñồng ñã lên ñường. Phải có một niềm tin mãnh liệt vào lời loan báo mới khiến cho các ông ñủ can ñảm mà dấn thân cất bước ñến với hài nhi trong một khung cảnh nghèo nàn, xơ xác. Phải là một niềm tin mãnh liệt nên các ông mới tin rằng trẻ thơ ñang nằm trong máng cỏ là Vua Trời xuống thế gian, và vì tin như thế nên các ông mới cảm nhận ñược một tình yêu cao vời mà Chúa ñã dành cho người thế ñến nỗi, như thánh Gio-an nói : “Ngôi Lời ñã trở nên người phàm và cư ngụ giữa chúng ta” (Ga 1, 14). ðể nâng chúng ta lên một cấp bậc mới ñó là ; “làm con Thiên Chúa” (x. Rm 8, 1).

Gặp Chúa và ñược biến ñổi ñó là hình ảnh ñẹp mà thánh sử Mác-cô mô tả : “Các người chăn chiên ra về, vừa ñi vừa tôn vinh ca tụng Thiên Chúa, vì mọi ñiều họ ñã ñược mắt thấy tai nghe, ñúng như ñã ñược nói với họ” (Mc 2, 20). Ánh Sáng ñã soi rọi cho mọi người bước ñi trong tăm tối và sức nóng ñã xua tan những băng giá trong cõi lòng các ông. Lòng các mục ñồng trở nên thanh thoát hơn nhờ bước ra khỏi những vương vấn vật chất, giới hạn của nhận thức ñể từ ñó các ông biết sống cho tha nhân và ñặc biệt là lòng hân hoan ca tụng Thiên Chúa.

Lên ñường trong niềm hy vọng và tín thác hoàn toàn vào Chúa là thông ñiệp tôi cảm nhận ñược trong những ngày ngong ngóng ñón chờ ngày ðại Lễ Giáng Sinh Năm nay.

Lục Bình Tím

Lê-giô Ma-ri-ae Hð.


27

Người thợ LÀM VƯỜN NHO

MỤC VỤ VÀ LINH ðẠO GIÁO DÂN

ông ñồ giáo dân không phải chỉ ñược tham gia vào một sứ vụ tông ñồ dành riêng cho hàng giáo

sĩ mà thôi...”77. Chúa Giê-su Ki-tô ñã loan báo Nước Thiên Chúa bằng nếp sống và lời dạy của Người, vì thế, không chỉ qua hàng giáo sĩ là những vị nhân danh Người và nhờ quyền năng Người mà rao giảng, mà còn qua các giáo dân là những cá nhân thi hành giáo huấn của Người. Mọi người ñều ñược mời gọi trở nên “những tiên sứ ñức tin (heralds of faith) nơi những ñiều còn trong hy vọng.”78 Sự tận tâm và quảng ñại phục vụ của họ dành cho Giáo hội rất quan trọng.79

[Chúa Giê-su Ki-tô] ñã ñặt họ làm chứng nhân, ñồng thời ban cho họ cảm thức ñức tin (sensus fidei) và ơn dùng ngôn ngữ nữa (x. Cv 2,17-18; Kh 19,10) là ñể sức mạnh Tin Mừng sáng ngời trong ñời sống thường ngày, trong gia ñình và ngoài xã hội. Nếu giáo dân vững lòng tin cậy mà lợi dụng thời gian hiện tại (x. Ep 5, 16; Cl 4, 5) và kiên trì trông ñợi vinh quang một ngày kia sẽ ñến (x. Rm 8, 25), họ sẽ tỏ ra là con cái của lời giao ước; nhưng niềm hy vọng ñó, họ không nên giấu kín trong lòng, trái lại họ phải diễn tả nó qua những cơ cấu của cuộc sống trần gian, bằng cách hoán

77 Bernier, Ministry in the Church (Mục vụ trong Giáo hội), 207. 78 X. Heb 11,1. 79 X. Thánh bộ giáo sĩ, “Huấn thị về các vấn ñề… tác vụ của các linh mục” (Theological Principles) trong The Sacrament of Orders and the Clerical State (Bí tích truyền chức và ñịa vị giáo sĩ), ed. Woestman, 296.

“T

MỤC VỤ và LINH ĐẠO

28

cải không ngừng và chiến ñấu chống lại “bá chủ của thế gian tăm tối này và bọn tà thần” (x. Ep 6, 12).80

Tóm lại, những người có chức thánh và những người không có chức thánh, tức là giáo sĩ lẫn giáo dân, ñều nên ý thức sâu xa rằng họ ñã lãnh nhận bí tích Thánh Tẩy ñể khởi ñầu một cuộc sống mới trong Chúa Ki-tô và Chúa Thánh Thần, ñể ñược tháp nhập vào Giáo hội và chia sẻ sứ mạng của Giáo hội.81 Họ ñược củng cố trong sự hợp nhất với Chúa Ki-tô, ñược trang bị ñể tham gia tích cực vào việc phượng tự và ñời sống tông ñồ của Giáo hội.82 Họ ñã ñược nâng lên phẩm giá tư tế vương giả, ñược ñồng hình ñồng dạng với Chúa Ki-tô, ñược gắn bó “v ới toàn thể cộng ñồng trong hy tế riêng của Chúa nhờ bí tích Thánh Thể.” 83 Mọi người ñều ñược hưởng ñặc quyền sống trong sự hiệp thông sung mãn với Chúa Ki-tô và có trách nhiệm hoạt ñộng cho Giáo hội của Người. Việc tái thẩm ñịnh sự hợp tác mục vụ của giáo sĩ và giáo dân như thế không ngừng ña dạng hóa công tác mục vụ của Giáo hội một cách có hiệu quả.

Một số người thắc mắc : liệu mục vụ và linh ñạo giáo dân có sự khác biệt rõ rệt nào so với mục vụ và linh ñạo giáo sĩ hay không. ðối với họ, hai từ “giáo dân” ñã mang một hàm ý tiêu cực (negative connotation). Từ ngữ ấy dường như xếp giáo dân vào hạng thụ ñộng, ngồi những hàng ghế dưới. Với lối nhìn như thế, linh ñạo và mục vụ giáo dân xem ra thua kém linh ñạo và mục vụ của các Linh Mục và các phần tử thuộc những Dòng tu.

Trong sự hợp tác truyền giáo và những công việc mục vụ ña dạng trong Giáo hội, sự phân biệt như thế là không chuẩn xác vì mọi tín hữu ñều ñược mời gọi nên thánh như

80 LG 35/1. 81 X. CCC 1213. 82 X. CCC 1285. 83 CCC 1322.


29

nhau và vì nước Chúa mà cộng tác với nhau bằng những phương cách thích hợp.

Trước thời Công ñồng Va-ti-ca-nô II, với thái ñộ tôn trọng dành cho các lời khấn thanh bần, thanh khiết, và vâng phục như những phương cách sống các lời khuyên Phúc âm, hầu hết mọi người ñã chấp nhận sự phân biệt như thế về công tác mục vụ và linh ñạo. Tuy nhiên, kể từ Công ñồng, ñã thấy có một hàm ý rất tích cực và “mới mẻ” (new positive connotation).

Mặc dù giáo dân ñã mật thiết gắn bó với sứ mạng và sự phục vụ của Giáo hội ngay từ những thời kỳ sơ khởi (x. Rm 16, 1-16), nhưng vai trò mục vụ chính ñáng của họ ñã ñược Công ñồng Va-ti-ca-nô II tái xác nhận, nhất là trong Hiến chế tín lý về phụng vụ thánh (1963, n. 14), Hiến chế tín lý về Giáo hội (1964, nn. 30-38), và Sắc lệnh về tông ñồ giáo dân (1965, nhất là nn. 2-3).84

Vì thế, giáo dân ñã ñược mời gọi nắm giữ một vai trò tích cực, chứ không phải tiêu cực, trong Giáo hội. Công ñồng Va-ti-ca-nô II hối thúc các vị lãnh ñạo Giáo hội hãy tận dụng các tài năng của giáo dân và ñề cao hoạt ñộng của họ trong Giáo hội.85 Trong lãnh vực mục vụ và linh ñạo giáo dân, ñiều cần thiết hiển nhiên là phải ñề cao thiên chức Linh Mục phổ quát của mọi tín hữu, vì lẽ :

… khác biệt chủ yếu giữa chức Linh Mục phổ quát của các tín hữu và chức Linh Mục thừa tác không ở trong chức Linh Mục của Chúa Ki-tô, một thiên chức muôn ñời vẫn duy nhất và bất phân, cũng không ở trong sự thánh thiện mà mọi tín hữu ñều ñược mời gọi tới.86

84 X. Richard P. McBien and others, eds., The HarperCollins Encyclopedia of Catholicism (New York, NY: HarperCollins Publishers Inc.: 1995), 760. 85 X. Bernier, Ministry in the Church (Mục vụ trong Giáo hội), 207. 86 X. Thánh bộ giáo sĩ, “Huấn thị về các vấn ñề… tác vụ của các linh mục” (Theological Principles) trong The Sacrament of Orders and the Clerical State (Bí tích truyền chức và ñịa vị giáo sĩ), ed. Woestman, 290.


30

Mọi Ki-tô hữu, bất kể ơn gọi, ñều ñược mời gọi nên thánh, hiệp thông, trưởng thành, truyền giáo và mục vụ. Dù là Linh Mục, là phần tử một dòng tu hoặc là giáo dân, mỗi người ñều cần phải hiến dâng, và hãy ước muốn hiến dâng, ñời mình cho Chúa Giê-su Ki-tô. Và họ chỉ có thể nói ơn gọi cá biệt ấy là ơn gọi tốt nhất cho họ.

Thực vậy, chức Linh Mục thừa tác tự thân không nói lên một cấp ñộ thánh thiện cao hơn so với chức Linh Mục phổ quát của các tín hữu; nhờ chức Linh Mục thừa tác, Chúa Ki-tô ban cho các Linh Mục, trong Chúa Thánh Thần, một ân huệ riêng ñể họ có thể giúp ñỡ dân Chúa thi hành cách trung thành và ñầy ñủ chức Linh Mục phổ quát mà họ ñã lãnh nhận.87

Với nhận thức như thế, thực sự người ta có thể nói gì về mục vụ và linh ñạo giáo dân ? Rõ ràng trong công cuộc xây dựng Giáo hội, thân thể Chúa Ki-tô, phải có sự ña dạng về các chi thể và chức năng trong khi chỉ có một Thánh Thần duy nhất. Vì lợi ích của Giáo hội, Chúa Thánh Thần ban phát quảng ñại các ân huệ khác nhau phù hợp với những nhu cầu phục vụ.88 Giống như những Linh Mục và những phần tử thuộc các cộng ñồng tu trì, giáo dân cũng ñược mời gọi nên thánh (the same holiness).

Mục vụ và linh ñạo của giáo dân, cũng như mục vụ và linh ñạo của các giáo sĩ và tu sĩ, phải ñặt nền tảng trên Chúa Giê-su Ki-tô (grounded in Jesus Christ). Giáo dân ñược mời gọi kết hợp với Chúa Ki-tô và hoạt ñộng nhằm mưu ích cho anh chị em của họ trong xã hội. Giáo dân có thể giữ những vai trò rất tích cực trong xứ ñạo như ñọc sách, giúp lễ, cho rước lễ, dạy giáo lý, xướng hát, làm ca trưởng, cố vấn tài chánh và làm thành viên hội ñồng giáo

87 PDV 17. 88 X. 1 Cr 12,1-11.


31

xứ. Ngoài ra, họ còn ñược mời phục vụ trong nhiều chương trình sống ñạo và các ủy ban mục vụ khác nữa.

… hàng ngàn người nam và người nữ ñang dấn thân vào nhiều công tác mục vụ trong Giáo hội. Một số phục vụ toàn thời gian, như các thừa tác viên thánh nhạc, giáo dục tôn giáo, ñiều hành giáo xứ, giảng dạy thần học và thậm chí là luật sư giáo luật. Rất ñông giáo dân phục vụ như những tình nguyện viên trong các công tác mục vụ khác nữa trong Giáo hội, từ những nhiệm vụ truyền thống như tiếp tân và trông coi phòng áo, ñến những nhiệm vụ gần ñây mới có như cho rước lễ và ñại diện giáo xứ ñi thăm viếng các tư gia.89

Ngay trong việc giảng giải, theo giáo luật,90 giáo dân cũng có thể ñược “chia sẻ” trong nhà thờ nếu cần thiết hoặc vì ích lợi. Thực vậy, “Hu ấn thị về một số vấn ñề liên quan ñến sự hợp tác của các tín hữu không có chức thánh vào tác vụ của các linh mục” 91 ñã nói rõ :

Sau khi bàn về các quyền lợi và nghĩa vụ của mọi tín hữu (x. cann. 208-223), giáo luật, trong thiên nói về quyền lợi và nghĩa vụ của giáo dân, không những bàn về các quyền lợi và nghĩa vụ của họ trong ñiều kiện trần thế (x. can. 225,§2; 226; 227; 231,§2), mà còn về những bổn phận và chức năng hoàn toàn không thuộc về họ nữa. Một số ñiều trong các ñiều ấy dành cho bất kỳ tín hữu nào, dù có chức thánh hay không (x. can. 225,§1; 228,§2; 229; 231,§1), trong khi một số ñiều khác ñược xét theo các chỉ dẫn về việc cộng tác vào thánh vụ của các tín hữu có chức thánh (x. can. 230,§§2-3, về những ñiều liên quan ñến phụng vụ; can. 228,§1 về những lãnh vực khác 89 John Ford, “Ministries in the Church” in The Gift of the Church: A Textbook on Ecclesiology in Honor of Patrick Granfield (Tặng ân của Giáo hội: Một quyển giáo khoa Giáo hội học ñể tôn vinh linh mục Patrick Grandfield), Peter C. Phan, ed. (Collegeville, MN: The Liturgical Press, 2000), 304-305. 90 X. GL, ñ. 766. 91 X. Thánh bộ giáo sĩ, “Huấn thị về các vấn ñề… tác vụ của các linh mục” (Theological Principles) trong The Sacrament of Orders and the Clerical State (Bí tích truyền chức và ñịa vị giáo sĩ), ed. Woestman, 285-309.


32

trong thánh vụ; ñoạn cuối áp dụng cho các lãnh vực khác ngoài tác vụ của các Linh Mục).92

Về các chức vụ này, các tín hữu không có chức thánh vẫn “có thể ñược các mục tử mời ñảm trách… và họ có thể hành xử chiếu theo luật ñịnh.”93 Nhất là ở những nơi “không ñủ thừa tác viên, các giáo dân có thể thay thế làm một số việc… chiếu theo các qui tắc luật ñịnh.”94 Ngoài ra, việc linh hướng xét như một tác vụ cũng có thể ủy thác cho giáo dân.95 Họ cũng ñược ủy quyền ñi thăm viếng các bệnh nhân, những người trong các nhà hưu dưỡng hoặc các tù nhân trong các trại giam.

Một ñiều khác quan trọng không kém là giáo dân cũng ñược mời gọi hoạt ñộng tích cực nhằm thăng tiến xã hội và làm cho xã hội phản ánh các giá trị Tin Mừng. Giáo dân ñược ủy quyền tham gia lãnh vực chính trị ñể làm cho các giá trị Tin Mừng về bình ñẳng, bác ái, hòa bình và công lý có thể ñược thể hiện. Họ cũng ñược mời gọi làm chứng nhân tại những nơi làm việc ñể các ñồng nghiệp, những lương dân, ñược ñánh ñộng trước gương sáng của họ. Nếu xảy ra lạm dụng hoặc những việc không hay, các mục tử nên liệu cho có sự hiểu biết ñúng ñắn về giáo huấn Giáo hội. Các vị nên áp dụng cụ thể những qui tắc kỷ luật thích ñáng ñể ñẩy mạnh sự hợp tác trong ñời sống mục vụ và tinh thần, một ñiều thiết yếu ñối với sự hiệp thông Giáo hội. Hiệp thông, chân lý, công bình, hòa bình và bác ái ñều có liên hệ lẫn nhau.96

Từ những nhận xét trên ñây, ta có thể nói các ñặc tính chính yếu trong mục vụ và linh ñạo của giáo dân còn bao hàm việc dấn thân trong lãnh vực chính trị và tôn giáo, xã hội 92 Ibid., 293. 93 X. GL, ñ. 228,§1. 94 X. GL, ññ. 230,§3; 517,§2; 776; 861,§2; 910,§2; 943; 1112. 95 X. Robert J. Wicks, ed., Handbook of Spirituality for Ministers (Sổ tay linh ñạo dành cho các thừa tác viên), Vol. 1 (New York: Paulist Press, 1995), 68. 96 X. AAS 72.


33

và giáo xứ. Tùy khả năng của mình, giáo dân nên dấn thân vào tất cả những hoạt ñộng ấy ñể mưu ích cho những người nghèo khó và cùng quẫn. Họ tham gia xây dựng một giáo xứ năng ñộng và linh ñộng ñể xã hội nói chung và giáo xứ nói riêng sẽ phản chiếu các giá trị Ki-tô giáo.

Hy vọng rằng sự hợp tác của mọi tín hữu vào công tác mục vụ sẽ không ngừng ñược phát triển tích cực. Một sự phát triển như thế sẽ ñem lại sung mãn kết quả tốt ñẹp, trong khi mọi người vẫn nên cảnh giác về những ñường ranh ñược tạo nên do sự dị biệt về các ñoàn sủng và các chức vụ thuộc Giáo hội. Một sự phát triển các tác vụ như thế sẽ ñem lại những kết quả hiển nhiên. Bằng cách ñảm trách những vai trò chính thức hoặc không chính thức khi phục vụ hoặc lãnh ñạo, giáo dân có thể thực hiện nhiều loại hình mục vụ trong xã hội và Giáo hội :

… nhận nuôi những ñứa trẻ bị bỏ rơi, ân cần tiếp ñón những khách lạ, cộng tác với học ñường, khuyên bảo và giúp ñỡ thanh thiếu niên, giúp những người ñã ñính hôn chuẩn bị cho việc hôn nhân của họ ñược tốt ñẹp, giúp dạy giáo lý, nâng ñỡ những ñôi vợ chồng cũng như những gia ñình khi họ gặp khó khăn về vật chất hay tinh thần, lo cho người già cả không những có những ñiều cần thiết, mà còn cung cấp cho họ những tiện nghi chính ñáng của tiến bộ kinh tế.97

Trong khi ñó, các mục tử cần thực thi quyền bính ñể ngăn chặn những lạm dụng nhằm làm thăng tiến sự cộng tác mục vụ ñích thực, một việc chỉ có thể thực hiện ñược bằng cách nhìn nhận linh ñạo và mục vụ của giáo dân không hề kém sút linh ñạo và mục vụ của giáo sĩ và các cộng ñồng dòng tu. Giáo dân có “b ổn phận rất cao cả là hoạt ñộng ñể mọi người trên khắp hoàn cầu nhận biết và ñón nhận Phúc

97 AA 11.


34

âm cứu ñộ của Chúa.”98 Mỗi người ñã ñược lãnh nhận “những khả năng thích hợp” cho tác vụ của mình.

Kết luận Căn cứ vào Bộ giáo luật năm 1983, giáo dân, vì không

ñược lãnh bí tích truyền chức, nên không thể thi hành quyền tài phán.99 Tuy nhiên, ñối với việc lãnh ñạo giáo xứ, cả người có chức thánh lẫn người không có chức thánh nên cộng tác vào sứ mệnh và các công tác mục vụ ña dạng bởi vì mọi tín hữu “ ñều ñược chia sẻ vào chức Linh Mục duy nhất của Chúa Ki-tô.”100

Như ñã nói trên, sự cộng tác vào việc truyền giáo và các công tác mục vụ ña dạng nên ñược hiểu như một dấu hiệu về ñặc tính Công giáo của Giáo hội. ðặc tính Công giáo là một lời mời gọi cộng tác mục vụ; như vậy, mọi tín hữu nên tích cực tham gia vào sứ mệnh rao giảng Tin Mừng. Các giáo dân, nhất là thành viên các hội ñồng và hội ñoàn giáo xứ, nên cộng tác với vị mục tử trong việc thi hành sứ mệnh và chu toàn các tác vụ của giáo xứ. Việc hợp tác mục vụ ñòi hỏi phải có sự tham gia của cả các tín hữu có chức thánh lẫn các tín hữu không có chức thánh.

Nhờ có sự tham gia tích cực của giáo dân vào các công việc bổn phận ñược ủy thác cho mình, việc lãnh ñạo mục vụ trong hình thức mới mẻ của sự tích cực hợp tác giữa mục tử và giáo dân sẽ ñược củng cố và thăng hoa. Trong tinh thần Chúa Giê-su Ki-tô, mọi tín hữu ñều ñược mời gọi hoạt ñộng hướng về một tầm nhìn chung và chia sẻ các ân huệ cũng như khả năng của mình trong việc thi hành sứ mệnh của giáo hội ñịa phương với các hình thức mục vụ ña dạng.

98 AA 3. 99 X. GL, ñ. 129§2. 100 LG 10.

Lm. Jos. Tạ Huy Hoàng Chánh xứ thánh Tống Viết Bường, Q. 10

(Còn tiếp).


35

Trang Sức Khỏe

Ngày Tiểu Đường Thế Giới Ngày tiểu ñường thế giới tổ chức lần ñầu tiên vào ngày 14

tháng 11 năm 1991 do Liên ñoàn Tiểu ñường quốc tế IDF và Tổ chức Y tế thế giới WHO phối hợp nhằm ñáp ứng mối quan tâm ngày càng tăng về bệnh tiểu ñường, ngoài ra còn kỷ niệm ngày sinh của Frederick Banting, người cùng với Charles Best phát hiện ra insulin vào năm 1922.

Giáo dục và phòng chống bệnh tiểu ñường là chủ ñề chính của ngày tiểu ñường thế giới trong giai ñoạn 2009-2013. Khẩu hiệu của chiến dịch năm 2009 là : "Hi ểu biết và kiểm soát bệnh tiểu ñường ", vì gần ba trăm triệu người hiện ñang sống chung với căn bệnh và gia ñình. Ngoài ra, IDF còn ước tính rằng hơn ba trăm triệu người dân trên toàn thế giới có nguy cơ bị tiểu ñường loại 2, là loại có thể ngăn chặn bằng chế ñộ dưỡng sinh và tập thể dục thường xuyên. Thông ñiệp chính cho mọi người là : Biết những nguy cơ mắc bệnh tiểu ñường và các dấu hiệu cảnh báo. Biết ñối phó với bệnh tiểu ñường Biết quản lý bệnh tiểu ñường.

Logo ngày tiểu ñường thế giới là một biểu tượng hình tròn màu xanh. Trong các nền văn hóa, hình tròn tượng trưng cho sự sống và sức khỏe. Màu xanh phản ánh bầu trời kết ñoàn, là màu sắc của lá cờ Liên Hiệp

Quốc. Vòng tròn màu xanh nói lên ý chí thống nhất của cộng ñồng trên toàn cầu nhằm ñáp ứng với ñại dịch tiểu ñường.

Mục tiêu của chiến dịch là : Nâng cao nhận thức và thúc ñẩy hành ñộng ñể ngăn ngừa hoặc trì hoãn các biến chứng của bệnh tiểu ñường. Trong những năm gần ñây, ngày tiểu ñường thế giới ñã tập trung nâng cao nhận thức về các biến chứng của

NGÀY TIỂU ĐƯỜNG THẾ GIỚI

36

bệnh tiểu ñường trên tim, mắt, thận, và bàn chân. Mỗi 10 giây có một người chết vì bệnh tiểu ñường, mỗi 10 giây thêm hai người phát bệnh tiểu ñường, mỗi 30 giây có một chi bị cắt do tiểu ñường. Mỗi năm có thêm bảy triệu người mắc bệnh tiểu ñường, mỗi năm có bốn triệu người chết do bệnh tiểu ñường, tiểu ñường là nguyên nhân thứ tư gây tử vong toàn cầu.

Bệnh tiểu ñường thường chia làm hai loại, loại một do tụy tạng không tiết ra insulin, phần lớn ở trẻ em và người trẻ tuổi mà triệu chứng ñiển hình là ăn nhiều, uống nhiều, tiểu nhiều và sụt cân. Loại hai có nguyên nhân do tuỵ tạng bài tiết ít insulin hoặc xảy ra ñề kháng insulin, thường gặp ở lứa tuổi trên 40 nhưng gần ñây xuất hiện ngày càng nhiều ở lứa tuổi 30 thậm chí ở trẻ em do ăn nhiều chất bột ñường, uống nhiều nước ngọt và ăn thức ăn nhanh. Bệnh tiểu ñường loại hai phổ biến hơn nhiều và chiếm khoảng chín mươi phần trăm bệnh tiểu ñường trên toàn thế giới. Bệnh tiểu ñường có thể tăng lên nhanh chóng nếu quí bà, quí cô tự cho phép mình ăn uống quá ñộ, dư cân béo phì và lười hoạt ñộng thể chất.

Tử vong do bệnh tiểu ñường dự kiến tăng hơn phân nửa trong mười năm tiếp theo, hầu hết ở các nước có thu nhập trung bình và thấp trong ñộ tuổi trung niên. Một thể lâm sàng thứ ba của bệnh tiểu ñường xảy ra ở các phụ nữ có thai biểu hiện bởi tăng lượng ñường trong máu lần ñầu tiên trong thời gian mang thai.

Khoảng bốn triệu người chết mỗi năm vì bệnh tiểu ñường, con số thực tế lớn hơn nhiều vì người dân có thể sống nhiều năm với bệnh tiểu ñường nhưng cái chết của họ thường ñược gán cho bệnh tim hoặc suy thận. Thiếu nhận thức về bệnh tiểu ñường kết hợp với thiếu chăm sóc y tế có thể dẫn tới biến chứng như suy tim, mù lòa, ñoạn chi và suy thận. Không ai chết vì tiểu ñường mà chỉ chết vì biến chứng tim, thận, nhiễm trùng hay lo âu tuyệt vọng. Bs. GBt. ðào Ty Tách

Giới Bác sĩ Công Giáo


37

VỌNG Người hẳn nhớ ñã từ muôn thế kỷ Giữa hoang vu trong sa mạc cuộc ñời Ngàn dân xưa biến khao khát thành lời “Tr ời cao hỡi xin mau ñổ sương xuống Và ngàn mây hãy mau mau cộng hưởng Mưa cho ñời ðấng Cứu ðộ sinh linh”. Trong ñêm ñen nuôi khát vọng bình minh Giữa ngục tù trông mong ngày giải thoát Như nai vàng cổ cháy khô vì khát Tìm ñến suối trong no thoả ước nguyền

Nguồn ơn thiêng như mạch nước tinh tuyền Rửa sạch hết những bùn nhơ trần thế Thời Cựu Ước ñã hàng muôn thế hệ Chờ ñón Ngôi Lời nhập thể vinh quang Ngước nhìn trời cao ngàn tiếng ca vang Bao Thánh vịnh tung hô và hoài vọng Bao kinh nguyện cầu xin trong cuộc sống

Bao ước nguyền chờ ñón ðấng Thiên Sai. Và này ñây một trinh nữ hoài thai bởi ðức Thánh Linh Ngôi Lời nhập thể Bê-lem ñó nơi Chúa Trời giáng thế ðể chu toàn sứ mạng từ Ngôi Cha

VƯỜN THƠ

38

ðem Tình Yêu nhân hậu ñến muôn nhà Cho nhân loại ñược thông phần cứu rỗi. Nhưng từ ñó, vẫn chìm trong tội lỗi Loài người vẫn còn từ khước Thiên ân Vẫn chưa hề biết sám hối ăn năn ðã ñóng ñinh Tình Yêu vào thập giá Và vẫn còn ñầy ñam mê sa ñoạ Vẫn ñiên cuồng ngụp lặn bả vinh hoa

Vẫn bon chen, vẫn hưởng thụ sa ñà Bán linh hồn cho tà ma quỷ mị Vâng, từ ñó, tròn hai mươi thế kỷ Nhân loại càng chìm ñắm trong ñêm ñen Càng ñổ xô nhau tìm lại dầu ñèn Và cuống quít thắp lên niềm hy vọng Chính vì thế, ñời trở thành Mùa Vọng Mong ñến ngày gặp lại ðức Ki-tô ðến một ngày vui thoả hoặc âu lo Khi lành dữ ñược cân phân, ñịnh ñoạt.

Và cũng ñể không lo bị luận phạt Xin hãy lắng nghe Lời Chúa hằng ngày Quyết giữ gìn một tâm trí thẳng ngay Một con người một cuộc ñời công chính Như Lời Chúa khi xưa ñầy khả kính : “Các trinh nương hãy chuẩn bị dầu ñèn Y phục chỉnh tề rượu ñã lên men Và tỉnh thức chờ tân lang sẽ tới Chớ có ngủ quên ân tình vời vợi Luôn sẵn sàng tỉnh thức suốt canh thâu”.


39

Và còn nữa… còn nữa… hãy cho mau Dọn con ñường cho phẳng phiu thẳng thắn Bao nhiêu gò ñồi gập ghềnh che chắn San bằng, nắn thẳng, xoá sạch chông gai ðể dọn ñường cho Chúa mỗi hôm mai Dù mòn mỏi suốt cuộc ñời tăm tối Hãy kiên tâm “canh tân và sám hối” Hãy vững tin : Nước Chúa ñã gần kề Luôn sẵn sàng dọn ñường cho Chúa ñi Bởi chính ñó là Con ðường Cứu Chuộc

Ca lên ñi ! Hỡi muôn dân muôn nước Mừng ñón Chúa Trời lại sẽ quang lâm Ca lên ñi ! Hỡi chư vị Thánh, Thần Trời và ñất hãy giao hoà tuyệt ñối Cả không gian với thời gian diệu vợi Hãy ngừng trôi và hãy lắng tai nghe ðầy thinh không muôn sóng nhạc ñê mê : “Bình an thế trần Vinh Danh Thiên Chúa”.

JM. Lam thy ðinh Văn Diệm HðGDðM (Mùa Vọng 2009 - 2010)

�

VƯỜN THƠ

40

MỪNG NĂM THÁNH 2010 Thế Kiên Dominic

Giáo Phẩm Việ t Nam Năm Mươ i Năm Th iế t Lập Ch iên ðoàn Âu Lạc Nửa Thế Kỷ Tuân Hành Hồng ân Thiên Chúa bao la Muôn ñời Dân Chúa ngợi ca Danh Người Việt Nam tín hữu khắp nơi ðón mừng Năm Thánh Chúa Trời rộng ban. Giáo dân, giáo sĩ hân hoan Nửa phần thế kỷ trên ñàng dấn thân ðội ơn Chúa rất khoan nhân Truyền thông Giáo Hội, Thánh Thần sáng soi. Bao nhiêu ơn phúc ñạo người Chúng con lãnh nhận, sống ñời an vui

Tuy nhiên cũng phải ngậm ngùi Vì ñiều thiếu sót buông lơi cũng nhiều. Lại vì sự thế xoay chiều Cộng ñồng Dân Chúa ít nhiều chịu lây Hội ðồng Giám Mục ra tay Nhân mừng Năm Thánh dịp này chấn hưng Chương trình ñại hội hiệp thông. Phát huy ñoàn thể, cộng ñồng hăng say Tin mừng loan báo hằng ngày Bằng lời cầu nguyện, bằng tay giúp người Muối men, ánh sáng cho ñời ðồng bào, ñồng hội chẳng ai buồn lòng. Sao cho xã hộ i sống chung Công bình bác ái thong dong thực hành ðời này hưởng thụ an bình Vinh quang vĩnh cửu lại dành ñời sau.


41

GLORIA 2010 Vinh quang Thiên Quốc xa lìa,

Danh Ngài là Thánh, sẻ chia loài người. Thiên Cung rộn rã vui tươi,

Chúa Con xuống thế cứu người trần gian Trên không , Sao lạ soi ñàng,

Các nhà hiền sĩ hân hoan cõi lòng. Tầng mây tấu khúc nhạc hồng,

Trời cao, ñất thấp : Chữ ñồng se vui. Bình minh rạng tỏa muôn nơi,

An lành, hạnh phúc, sáng tươi chan hòa . Dưới trời muôn khúc hoan ca,

Thế nhân mừng ñón Con Cha giáng trần Cho muôn mục tử xa gần

Người người loan báo ñến thăm Chúa Trời. Thiện căn Thiên Chúa Ngôi Lời,

Tâm sâu Cứu ðộ loài người xót thương. ðón mừng Năm Thánh quê hương,

Việt Nam rạng rỡ trên ñường Thánh Ân ./.

CÂU ðỐI NĂM THÁNH 2010

Sống phúc âm giữa lòng ñất nước l o a n t i n mừn g ñ ến k hắp n h â n g i a n .

Năm T h á n h a n b ì n h t r ê n k hắp nẻo Lờ i t h i ên g ñem p h ú c ñ ến m u ô n n h à .

Hương Quê GðPÂ. TGP

VƯỜN THƠ

42

C h u ô n g vọn g bốn p hươn g mừn g t h á n h sủn g

t r ốn g va n g khắp nẻo ñó n hồn g â n . Năm chục năm t rườn g q u a s ó n g g i ó

p hần h a i t hế kỷ vượ t p h o n g b a . G i á o p hẩm ơn t h i ên g tăn g t h á n h ñức

ch i ê n ño à n lộ c p h ú c bộ i t h i ê n â n . Vữn g dạ ñá v à n g , t i n cậy mến Bền g a n s o n sắ t , t r í t r u n g k i ê n .

Th i ên Ch ú a t h ô n g b a n m u ô n hồn g p h ú c n h â n t rần t á n tụn g vạn t r i â n .

H â n h o a n ñó n n hận hồn g â n C h ú a t ô n k í n h lưu t r u yền lộc t h á n h l i n h .

N gọn ñuốc T i n Mừn g l u ô n tỏa s á n g , N g uồn ơn cứu ñộ m ã i t u ô n xa .

H ò a b ì n h t hế g iớ i x â y bền vữn g , V i ễn ản h Nướ c T rờ i r ộn g , s á n g r a .

B a Ng ô i lượn g cả , C h a b a n p h ú c , C h í n bệ ca o m i n h , Mẹ xuốn g ơn .

H à n g G i á o P hẩm ơn Ng ô i B a s á n g l á n g , K hắp C h i ên ðo à n , lộc Th á n h Cả c a o s a n g . C a n h t â n G i á o Hộ i , mừn g Năm T h á n h ,

Tạ l ỗ i C h a l à n h , ñó n Th i ên Â n . G i á o sĩ , g i á o d â n , h à n g G i á o P hẩm ,

Lộ c â n , lộ c p h ú c , lộ c Th á n h T hần . Mừn g G i á o sĩ , ơn Ch a b a n s á n g l á n g , C h ú c ch i ên ño à n , lộ c Mẹ p h á t chứa c h a n . Gươn g T h á n h t h i ê n t h u cò n rạn g rỡ ,

Lờ i T h i ên g m u ô n t h uở m ã i t ô n v i n h .


43

Ngày 08 tháng 12

ĐỨC MA-RI-A VÔ NHIỄM NGUYÊN TỘI

( Pr. Tứ Linh )

Trong phần ñầu lá thư gửi tín hữu Ê-phê-sô, thánh Phao-lô viết một câu rất dài, có thể nói là câu dài nhất, ñể ca tụng và cảm tạ Chúa Cha (trong nguyên ngữ tiếng Hy-lạp, ñây là một câu duy nhất, nhưng sao chép và dịch thuật lại thì chia thành nhiều câu, mang tới 11 số). Sở dĩ nói ñiều ñó, vì tôi có cảm tưởng khi nghĩ ñến những hồng ân Thiên Chúa Cha ñã ban, nghĩ ñến những hồng ân ngài ñược ñón nhận, dường như ngài không muốn dừng lại, nhưng chỉ muốn nói và nói mãi về lòng thương xót của Chúa.

Quả thật, ngài không ngớt nhắc ñến việc Thiên Chúa Cha thi ân giáng phúc, cho ta ñược hưởng muôn vàn ân phúc của Thánh Thần : hồng ân ñược tuyển chọn, hồng ân ñược làm nghĩa tử, hồng ân ñược cứu chuộc, hồng ân ñược tha thứ, hồng ân ñược yêu thương và ñược thừa hưởng Nước Trời. Nhưng lúc nào ngài cũng viết : Thiên Chúa trao ban những ơn ñó trong ðức Ki-tô, nhờ ðức Ki-tô, trong Thánh Tử yêu dấu, nhờ ơn cứu chuộc, nhờ cuộc khổ nạn của Con Một Thiên Chúa.

Hôm nay, chúng ta tạ ơn về những hồng ân Chúa ban trong Năm Thánh 2010. Mỗi người phải cảm nghiệm ñược cách sâu xa tình yêu của Chúa vẫn luôn ñược trao ban tràn ñầy. Nhưng ñặc biệt khi nhìn ñến ðức Ma-ri-a, người Mẹ của nhân loại,

ĐỨC MA-RI-A VÔ NHIỄM NGUYÊN TỘI

44

chúng ta mới cảm nghiệm ñược tình yêu ñó sâu xa, tình yêu ñó khôn ngoan, tình yêu ñó quyền năng như thế nào.

Nói ñến ðức Ma-ri-a Vô Nhiễm Nguyên Tội, chúng ta biết trong lịch sử Giáo Hội, tín ñiều này mới chỉ ñược Chân phước Giáo hoàng Pi-ô IX công bố vào ngày 08 tháng 12 năm 1854, nhưng là ñiều Dân Chúa ñã tin từ rất lâu và tin rất dễ dàng. Chỉ suy nghĩ ñơn sơ cũng có thể khám phá ñược : Mẹ Thiên Chúa thì không thể vương vấn bất cứ một tỳ tích nào của tội lỗi, kể cả tội Nguyên tổ. Rồi sau ñó 4 năm, ngày 11/2/1858 ðức Mẹ hiện ra tại Lộ ðức minh xác “Ta là ðấng Vô Nhiễm Nguyên Tội”. Hôm nay Giáo Hội chính thức bước vào năm kỷ niệm 151 năm biến cố Lộ ðức.

Từ muôn thuở, Thiên Chúa ñã có chương trình cứu chuộc và ñược thực hiện từng bước, có thể nói khởi ñầu từ chính ðức Ma-ri-a, khi Thiên Chúa muốn Con Một của Ngài xuống thế làm người bởi ðức Ma-ri-a cưu mang và sinh hạ.

Nơi Sách Sáng thế, chúng ta nhớ một câu rất quan trọng, khi Nguyên tổ loài người phạm tội, Thiên Chúa trừng phạt con rắn, là ma quỷ, ñã cám dỗ và ñưa con người ñến sự diệt vong, nhưng ñồng thời Thiên Chúa cũng loan báo ơn cứu ñộ mà Ngài sẽ trao ban khi nói với ma quỷ : "Ta sẽ gây mối thù giữa mi và người ñàn bà, giữa dòng giống mi và dòng giống người ấy; dòng giống ñó sẽ ñạp dập ñầu mi, và mi sẽ cắn vào gót nó" (St 3, 15). Nếu chỉ ñạp hay ñánh một phần nào thì con rắn vẫn có thể quay lại ñể cắn, tìm cách trả thù. Nhưng ñạp dập ñầu có nghĩa ñã hoàn toàn chiến thắng. Hoàn toàn chiến thắng là không giây phút nào ở dưới quyền lực của ma quỷ. Nếu có giây phút nào ở dưới bóng tối của tội lỗi thì không thể gọi là toàn thắng.

Hình ảnh người Nữ luôn là một hình ảnh sống ñộng, nhắc nhở chúng ta về Hội Thánh, về ðức Ma-ri-a. Chính ðức Ma-ri-a cũng cảm nghiệm ñược ơn ñó trong ngày truyền tin, chúng ta nghe ñọc qua bài Tin Mừng, khi sứ thần nói : "Hỡi Bà ñầy ân sủng" (Lc 1, 28). ðấng ñầy ân sủng nghĩa là ðấng ñược trọn


45

vẹn tràn ñầy ơn Chúa, là ðấng không ở trong, không ở dưới ách nô lệ của tội lỗi. ðấng ñầy ân sủng là biệt hiệu, là tên gọi của ðức Ma-ri-a, hay nói cách khác : ðức Ma-ri-a là ðấng-Tràn-ðầy-Ân-Sủng, hoặc diễn tả theo cách của chúng ta : ðức Ma-ri-a là ðấng Vô Nhiễm Nguyên Tội.

Một người Mẹ tràn ñầy hồng ân của Chúa, một người Mẹ mà Thiên Chúa ñã tuyển chọn từ muôn thuở ñể trở nên Mẹ của Con Một của Ngài, và Thiên Chúa cũng trao ban người Mẹ ñó cho chúng ta : "Này là mẹ con" (Ga 19, 27), thì thử hỏi làm sao chúng ta có thể khước từ, có thể không chiêm ngưỡng, có thể không yêu mến và không chạy ñến cùng ðức Mẹ ???

Năm Thánh ñã bắt ñầu, có nghĩa là những hồng ân mà chúng ta ñược ñón nhận. Cụ thể là chúng ta bước vào Năm Thánh 2010, là năm kỷ niệm 350 năm thiết lập hai Giáo phận Tông Toà tại Vi ệt Nam, 165 năm Giáo phận Tây ðàng Trong, 50 năm thành lập hàng Giáo phẩm Việt Nam, ñồng thời cũng là 50 năm sinh nhật của Tổng Giáo phận Sài gòn.

Chúng ta luôn có một người Mẹ sẵn sàng ñón nhận những kêu cầu của chúng ta. Chúng ta luôn có một người Mẹ ở bên cạnh Chúa ñể sẵn sàng cầu bầu cho chúng ta. Chúng ta luôn có một người Mẹ mà chúng ta không ngớt kêu cầu : “X ưa nay chưa từng nghe có ai chạy ñến cùng ðức Mẹ xin bầu chữa cứu giúp mà ðức Mẹ chẳng nhận lời…” . Những ñiều ñó, nếu có nói cũng bằng thừa, hãy cố gắng thực hiện những gì Mẹ chỉ bảo chúng ta.

ðiều mà Mẹ chỉ bảo rõ ràng là : Chúa Giê-su bảo gì chúng ta hãy làm theo. Càng yêu mến ðức Mẹ thì phải càng yêu mến Chúa Giê-su; ai yêu mến Chúa Giê-su hết lòng thì người ñó càng ñến gần với ðức Mẹ. Chương trình cứu ñộ của Thiên Chúa Cha luôn ñược thực hiện và thực hiện cách trọn vẹn. Hãy tin tưởng vào chương trình ñó ñể cuộc sống của mỗi người luôn ñược tràn ñầy ơn của Chúa và chia sẻ Ơn Chúa cho anh chị em của chúng ta.

TÌM HIỂU NĂM THÁNH

46


“Trong sáu ngày, ngươi sẽ làm công việc của ngươi; nhưng ngày thứ bảy, ngươi sẽ nghỉ, ñể bò lừa của ngươi ñược nghỉ ngơi, và ñể ñứa con của nữ tỳ ngươi và người ngoại kiều lấy lại sức” (Xh 23, 12)

I. Năm Thánh Trong Thánh Kinh 1. Ngày Sa-Bát Theo truyền thống Do-thái, Sa-bát là ngày nghỉ, nhưng trước

hết là ngày thánh, ñược dâng kính Thiên Chúa. ðó là tập tục chính trong ñời sống Do-thái. ðặt chân lên ñất hứa, người Do-thái liền ñịnh cư và tìm ñược niềm vui cùng hiệu năng lao ñộng của chính bàn tay mình. Họ nhớ rằng mình luôn cần ñến Thiên Chúa (x. ðnl 5, 12-15). Theo tường thuật của Sách Sáng Thế, Thiên Chúa dựng nên vũ trụ trong sáu ngày và thứ bảy thì Người nghỉ ngơi.

Ngày Sa-bát là ngày thánh, “Ngươi hãy nhớ ngày sa-bát, mà coi ñó là ngày thánh. Trong sáu ngày, ngươi sẽ lao ñộng và làm mọi công việc của ngươi. Còn ngày thứ bảy là ngày sa-bát kính ðỨC CHÚA, Thiên Chúa của ngươi. Ngày ñó, ngươi không ñược làm công việc nào, cả ngươi cũng như con trai con gái, tôi tớ nam nữ, gia súc và ngoại kiều ở trong thành của ngươi. Vì trong sáu ngày, ðỨC CHÚA ñã dựng nên trời ñất, biển khơi, và muôn loài trong ñó, nhưng Người ñã nghỉ ngày thứ bảy. Bởi vậy, ðỨC CHÚA ñã chúc phúc cho ngày sa-bát và coi ñó là ngày thánh” (Xh 20, 8-11).

2. Năm Sa-Bát Cũng như ngày thứ bảy trong tuần là ngày dâng kính Thiên

Chúa, cứ sau mỗi chu kỳ sáu năm, người Do-thái cử hành một năm nghỉ ngơi. Lý do của việc thành lập năm này cũng giống


47

như lý do của việc nghỉ ngơi vào ngày thứ bảy trong tuần : con người ngưng mọi hoạt ñộng ñể nhớ ñến ðấng Tạo Hóa, con người dành riêng một vị trí cho Thiên Chúa, cho hoạt ñộng sáng tạo của Người. ðó là căn bản của việc trở về với Thiên Chúa, ðấng nuôi sống con người. “Trong sáu năm, các ngươi sẽ gieo vãi trong cánh ñồng của các ngươi, trong sáu năm, các ngươi sẽ tỉa vườn nho của các ngươi, và các ngươi sẽ thu hoa lợi. Nhưng năm thứ bảy sẽ là một sa-bát, một thời kỳ ñất nghỉ, một sa-bát kính ðỨC CHÚA : các ngươi không ñược gieo vãi trong cánh ñồng của các ngươi, không ñược tỉa vườn nho của các ngươi; các ngươi không ñược gặt lúa tự nhiên mọc sau mùa gặt, không ñược hái những chùm nho từ vườn nho không cắt tỉa của các ngươi : ñó sẽ là một năm ñất nghỉ. Sản phẩm tự nhiên của ñất trong năm sa-bát sẽ nuôi các ngươi, tôi tớ nam nữ của các ngươi, người làm thuê của các ngươi, khách trọ nhà các ngươi; tóm lại các người trú ngụ nơi các ngươi” (Lv 25, 3-6).

Ngày Sa-bát ñược thành lập cho con người. Nếu loài người thực thi Lời Chúa, năm ñó, Chúa sẽ chúc phúc và hứa : “ ðất sẽ sinh hoa trái, các ngươi sẽ ñược ăn no nê và ñược sống yên hàn tại ñó” (Lv 25, 19). Những bản văn Kinh Thánh hướng dẫn cách tôn kính thời gian ñặc biệt này bằng những việc giải phóng nô lệ Do-thái và tha nợ cho anh em :“N ếu ngươi mua một người nô lệ Híp-ri, người ñó sẽ hầu hạ sáu năm; ñến năm thứ bảy, người ñó sẽ ñược tự do ra ñi, mà không phải trả tiền” (Xh 21, 2).

“…hãy nhớ rằng mình ñã làm nô lệ tại ñất Ai-cập, và ðỨC CHÚA, Thiên Chúa của anh em, ñã giải thoát anh em” (ðnl 15, 12). “B ảy năm một lần, anh em hãy tha nợ. ðây là cách thức tha nợ : mỗi chủ nợ sẽ tha món nợ ñã cho người ñồng loại vay mượn” (ðnl 15, 1-2).

Mục ñích là giúp cho mọi người không gắn bó với cảnh giàu sang, nhưng nhớ lại cảnh thiếu thốn giữa sa mạc, dưới sự cứu trợ của Thiên Chúa.


48

3. Năm Thánh Năm Thánh chính là ñỉnh cao của nhịp ñiệu thời gian dâng

kính Thiên Chúa. Năm thánh, rập theo chu kỳ bảy năm Sa-bát, ñược cử hành từng năm mươi năm một : “Các ngươi sẽ công bố năm thứ năm mươi là năm thánh và sẽ tuyên cáo trong xứ lệnh ân xá cho mọi người sống tại ñó” (Lv 25, 10).

Năm thánh bắt ñầu bằng ngày ñền tạ, ngày YomKippour nổi tiếng. Lễ này ñược ñánh giá là lễ trọng nhất trong phụng vụ Do-thái. Trong lễ ðền Tạ, chúng ta nhận ra ý nghĩa căn bản của Năm Thánh : xin ơn tha thứ. Trong ngày ðền Tạ cũng là ngày giữ hoàn toàn chay tịnh và là ngày nghỉ ngơi. Người ta sát tế một con bò ñực ñể xin ơn tha tội cho hàng tư tế và một con dê ñực ñể xin ơn tha thứ cho dân chúng. Người ta lại tống cổ một con dê ñực khác vào hoang ñịa, làm bung xung ñể mang tội của toàn dân. Năm Thánh xuất phát từ tập tục căn bản này và kiện toàn những ñiều bó buộc sau ñây :

a. Giải phóng tài sản : Người Do-thái nào chuyển nhượng gia sản của mình, hoặc

cố ý hoặc do nhu cầu, ñều ñược nhận lại tài sản ấy. Mọi quan niệm về kinh tế ñều nằm trong luật buộc này. Quả vậy, ñối với người Do-thái, luật này quy ñịnh rõ rằng quyền sở hữu tài sản không chuyển nhượng, bởi lẽ ñơn giản là nó chỉ thuộc về Thiên Chúa. Trên thực tế, người ta chỉ có quyền bán hoa lợi thôi. Ngoài ra, giá bán cũng ñược ấn ñịnh theo tỷ lệ của những năm còn lại cho ñến Năm Thánh kế tiếp (Lv 25, 10 và 13-17).

b. Giải phóng con người : ðiều mà năm Sa-bát ñề nghị liên quan ñến người nô lệ ñã biến

thành ñiều bắt buộc trong Năm Thánh : “M ỗi người sẽ trở về dòng họ của mình” (Lv 25, 10). Lý do sâu xa của việc giải phóng này thuộc về lãnh vực tôn giáo. Quả vậy, mỗi người cần phải nhớ ñến một sự thật căn bản. Thiên Chúa ñã vĩnh viễn giải thoát dân mình. Không một người Do-thái nào lại còn bị sống mãi trong tình trạng nô lệ.


49

c. ðất phải nghỉ ngơi : Những luật lệ về năm Sa-bát lại ñược nhắc ñến ở ñây. Ý

nghĩa tôn giáo của các luật lệ này thật rõ ràng : ñất ñai ñược Thiên Chúa trao cho loài người, chỉ trao mà thôi. Không gieo vãi, không cắt tỉa vườn nho. Chỉ cần thu kết quả tự nhiên. Ngoài ra, người ta cũng phải ñể cho bất cứ ai vào kiếm hoa màu trong ñất ñai của mình. Nếu Thiên Chúa trao ñất ñai cho loài người, ñó chính là vì lợi ích chung.

II. Ý Nghĩa Và Lịch Sử Năm Thánh Trong Giáo Hội 1. Ý Nghĩa : Như trên ñã nói, theo truyền thống Công Giáo bắt nguồn từ

thời Cựu Ước, Năm Thánh (Holy Year) là một biến cố hay nói ñúng hơn là một thời kỳ hồng ân mà qua ñó Thiên Chúa ban ơn ñặc biệt hơn khi con người mở lòng ñể canh tân và thống hối.

Năm thánh, theo nguyên gốc tiếng La-tinh “ Annum Jubilaei”, bắt nguồn từ tiếng Do-thái “ Jôbel”, nghĩa là "thổi kèn tù và báo hiệu năm ñại xá", ñược hiểu là Năm Hồng Ân hay Ðại Xá, mà theo Luật Mô-sê, cứ mỗi năm thứ 7, ñất ñai phải ñược nghỉ ngơi và nô lệ ñược trả tự do, nợ nần ñược tha, ñồng thời dân chúng phải sống trong ñoàn kết, yêu thương, hoà giải với anh chị em và kẻ thù (x. Xh 21,2-6; 23,10-11; Lv 25,1-28; Ðnl 15,1-6). Tất cả những việc làm này là nhằm ñể tôn vinh Thiên Chúa, coi hoạt ñộng thiêng liêng như hoa quả và kết thúc cả năm thứ 7 (x. ðnl 31,10-13). Và cứ sau 49 năm thì toàn dân Do Thái phải mừng năm thứ 50 một cách trọng thể, ñó là Năm Toàn Xá, là thời kỳ nghỉ ngơi tuyệt ñỉnh. Như thế, truyền thống Năm Hồng Ân này là sự mở rộng luật Sa-bát của người Do-thái : trong một tuần 7 ngày, sau 6 ngày làm việc phải có 1 ngày nghỉ ngơi ñể thờ phượng Thiên Chúa.

Mặc dầu ñi theo truyền thống của Cựu Ước, Ki-tô hữu ñón mừng Năm Thánh với một chiều kích trọn vẹn hơn bởi vì Thiên Chúa ñã thi ân cho nhân loại trong Ðức Giê-su, Ngôi Lời Nhập Thể. Chính việc Ðức Giê-su ñến trong thế gian ñã thực sự ñem lại thời hồng phúc, thời cứu rỗi (x. Lc 4, 16-30). Do ñó, Năm Thánh


50

là thời gian mà kẻ có tội hối cải ñược ban ơn tha thứ các hình phạt do tội gây ra, con người phải thống hối và canh tân cũng như hoà giải với Thiên Chúa và anh chị em. Ðể ñược hưởng những ơn lành Thiên Chúa ban cho trong Năm Thánh, Ki-tô hữu phải nhận thức trước hết ñiều này là : Năm Thánh là nhằm thánh hoá cuộc sống, củng cố ñức tin, tạo cơ hội thuận tiện ñể ñem lại sự ñoàn kết và hiệp thông huynh ñệ trong lòng Giáo Hội và thế giới, và cổ võ tín hữu tuyên xưng Ðức Tin một cách chân thành và sống ñộng hơn nơi Ðức Ki-tô, Ðấng Cứu Ðộ duy nhất của nhân loại.

2. Lịch sử cử hành Năm Thánh trong Giáo Hội Năm Thánh có 2 loại : thông thường và ngoại thường.

Năm Thánh ñầu tiên trong Hội Thánh ñược Ðức Giáo hoàng Boniface VIII (1294-1303) thiết lập năm 1300. Ðức Boniface VIII quyết ñịnh ban hành ơn toàn xá trong Năm Thánh ñầu tiên này, và qui ñịnh cử hành Năm Thánh cứ mỗi 100 năm một lần.

ðến thời Ðức Urbanô VI (1378-1389), ngài quy ñịnh cứ mỗi 33 năm thì cử hành Năm Thánh một lần ñể ñánh dấu thời gian Chúa Giê-su sống trên thế gian.

Theo qui ñịnh của Ðức Phao-lô II (1461-1471) trong một Tông sắc ban hành vào năm 1470, từ này về sau, Năm Thánh sẽ ñược tổ chức cứ mỗi 25 năm, và qui ñịnh này vẫn còn duy trì cho ñến ngày nay ñối với các Năm Thánh thông thường, bắt ñầu từ Năm Thánh 1475. Ngoài ra, từ năm này trở ñi, từ ngữ Năm Thánh (Holy Year) cũng ñược chính thức sử dụng cho ñến ngày nay; trước ñây những năm như thế gọi là Năm Hồng Ân hay Toàn Xá (Jubilee).

Năm Thánh có từ năm 1300 nhưng Lễ nghi Mở Cửa Thánh chỉ có từ năm 1423. Ðức Martino V (1417-1431) là Vị Giáo Hoàng lần ñầu tiên ñã mở Cửa Thánh Ðền Thờ Thánh Gio-an ở La-tê-ra-nô (lúc ñó là nhà thờ chính tòa của Rô-ma). Vào ngày 24/12/1499, Ðức Alexanñrô VI (1492-1503) ñã long trọng khai mạc Năm Thánh bằng nghi thức mở Cửa Thánh ở Ðền thờ Thánh Phê-rô bằng cách dùng một chiếc búa ñập vào bức tường ñược xây lên che


51

Cửa Thánh. Ngài cũng muốn mở Cửa Thánh 4 Ðền thờ chính ở Rô-ma (Thánh Phê-rô, Thánh Phao-lô, Gio-an La-tê-ra-nô, Ðức Bà Cả). Kể từ lúc ñó trở ñi, việc ñi qua Cửa Thánh các Ðền thờ này trở thành một trong những biến cố quan trọng nhất của Năm Thánh. Việc mở Cửa Thánh nói lên chính Ðức Ki-tô là Cửa thật và duy nhất qua ñó con người mới có sự sống sung mãn.

III. Nh ững Dấu Chỉ Truyền Thống Của Năm Thánh 1. Hành Hương a. Từ một thói quen cổ kính… Không phải Ki-tô giáo ñã có sáng kiến tổ chức những cuộc

hành hương. Từ thời cổ Hy-lạp, người ta ñã có thói quen tuôn ñến những ñền ñài hoặc ñể cầu vận thỉnh ý các thần minh, hoặc ñể khấn xin các thần minh chữa lành bệnh tật. Người Rô-ma cũng biết ñến những cuộc hành hương như thế. Ngay ñến những người Do-thái, họ cũng thường ñổ về những nơi ñược xem là nơi thánh như mồ của Abraham hay mộ của anh em nhà Ma-ca-bê. Trong Hồi giáo cũng vậy, hành hương có một vị trí quan trọng và ñáng kính, như những cuộc hành hương vĩ ñại ñược diễn ra hằng năm tại La Mecque, một trong năm thánh ñịa của ñạo Hồi. Có thể nói ñược rằng : Ki-tô giáo ñã thừa hưởng trọn vẹn thói quen bình dân và cổ kính này.

Kể từ khi thánh nữ Hélène, hoàng thái hậu của vua Constantino tìm ra Thánh Giá thật vào năm 324, phong trào hành hương tới Giê-ru-sa-lem ñã khởi phát lên một cách mãnh liệt không gì có thể ngăn cản ñược. Trong nhiều thế kỷ tiếp theo, ñó vẫn là cuộc hành hương quan trong nhất của Ki-tô giáo. Nhưng khi ñế quốc Rô-ma sụp ñổ, người ta lại ñổ xô tìm ñến kính viếng mộ hai thánh Tông ñồ Phê-rô và Phao-lô. Lý do thật ñơn giản : lúc ấy bị quân man di vây chiếm, người ta tìm xin các Tông ñồ bảo vệ chở che.

Vào thế kỷ thứ VII, dưới thời Hồi giáo chiếm ñóng ðất Thánh, khi ñiều kiện cho phép, khách hành hương vẫn tuôn ñến những nơi thánh. Các vua chúa tây phương còn cổ võ bàng cách


52

tạo dựng ngân quỹ và những nơi tiếp ñón khách hành hương. Nhưng ñến ñầu thé kỷ thứ XI, khi ñường lố chính trị của vùng ðất Thánh trở nên căng thẳng, các tín hữu không còn ñược tự do lui tới hành hương nữa.

Chính trong bối cảnh khủng hoảng trên, ñoàn thập tự quân ñã hình thành nhằm giải phóng ðất Thánh. Tuy nhiên, cũng ñừng quên rằng, mỗi một chiến sĩ thập tự, khi ñi giải phóng mồ Chúa Giê-su, cũng muốn thực hiện một cuộc hành hương ñể ñền bù những tội lỗi mình. Từ thế kỷ thứ XIII, vi ệc mất hoàn toàn ðất Thánh ñã lôi kéo khách hành hương tập trung về Rô-ma nhiều hơn. Những khách hành hương rời bỏ quê nhà, khước từ của cải, tìm ñến tận nguồn suối ñức tin, ñể nhìn lại ñời sống và sẵn sàng ñể cho Thiên Chúa khua ñộng trái tim.

b… ðến cuộc hành hương tâm linh… Mặc dù hàm chứa những giá trị thiêng liêng không thể chối

cãi, hành hương vẫn chưa thành phổ biến tích cực trong dân Ki-tô giáo. ðã có lần người ta ngờ vực coi hành hương như một thứ quá ñộ cần phải khử trừ. Isidore de Sesville và thánh Biển ðức ñã xem những kẻ hành hương như nhưng kẻ lưu lạc từ tu viện này sang tu viện khác, bởi vì muốn tận hiến cho Thiên Chúa, phải khấn cư ngụ ổn ñịnh trong một tu viện. Thực ra những lời phê bình này cũng ñúng thôi, nhất là vào thời kỳ việc hành hương gắn liền quá ñáng với việc ñền tội. Những quân vô lại giả vờ sám hối trà trộn vào phá rối ñoàn hành hương. Những kẻ buôn bán len lỏi vào trục lợi.

Từ những quá ñộ ñó, người ta ñã nghĩ ñến ý niệm hành hương tâm linh. Thánh Bê-na-ñô thành Sienne trong một bài giảng nổi tiếng năm 1425 ñã nói : tha thứ cho kẻ thù còn có giá trị hơn việc ñi tới mồ thánh. Jean Gerson còn ñi xa hơn ñể ñề nghị hoán ñổi thiêng liêng tất cả những dữ kiện hành hương. Kinh nguyện thay cho nơi thánh. Ăn chay và bố thí thay cho phí tổn và công sức bỏ ra cho cuộc hành hương. Có lẽ vì ý nghĩa thiêng liêng tích cực này, các ðức Giáo Hoàng ñã nhanh chóng ñồng ý ban ơn toàn xá cho những ai không thể hay không muốn hành hương tới Rô-


53

ma. Không cần rời khỏi nhà, người ta cũng vẫn có thể lãnh ơn toàn xá, tất nhiên với những ñiều kiện thường lệ.

2. Ơn Toàn Xá Giáo Hội Vi ệt Nam ñang ở vào những này ñầu của Năm

Thánh 2010, năm toàn xá, bằng việc kỷ niệm 350 năm thành lập hai Giáo phận Tông Toà ðàng Ngoài và ðàng Trong (xem Sắc Chỉ “Super Cathedram”, 09/09/1659, của ðức Alexandre VII); và 50 năm thiết lập hàng Giáo phẩm Việt Nam cùng 03 giáo tỉnh Hà Nôi, Huế, Sài Gòn (xem Tông hiến “Venerabilium Nostrorum”, 24/11/1960). Qua ñó, Giáo hội phân phát cho con cái mình ơn xá giải ñể chúng ta ñược tiến tới trong tình yêu ñối với Thiên Chúa, ñối với Giáo hội và ñối với anh chị em của mình, người còn sống cũng như kẻ ñã qua ñời. Ơn toàn xá ñược thực hiện trên nền tảng mầu nhiệm các thánh thông công, nghĩa là toàn thể những người ñã lãnh nhận bí tích Thánh Tẩy, còn sống hay ñã khuất, làm thành thân thể mầu nhiệm có Chúa Ki-tô là ñầu. Giáo hội phân phát kho tàng thiêng liêng này nhằm lợi ích cho tất cả mọi người.

“Ân xá là ñược tha thứ trước mặt Chúa khỏi những hình phạt tạm do tội gây ra. Các Ki-tô hữu nhận ñược ân xá qua trung gian của Hội thánh, khi có những tâm tình xứng hợp và hội ñủ một số ñiều kiện nhất ñịnh. Với tư cách là thừa tác viên của ơn cứu chuộc, Hội thánh có thẩm quyền ban phát và áp dụng kho tàng ñền tội mà Chúa Ki-tô và các thánh ñã gầy dựng ñược” (ðức Phao-lô VI, Tông hiến về các ân xá).

Trừ Thiên Chúa ra, không ai có thể biết chắc khi nào thì một ơn toàn xá trở nên hiệu lực thực sự, vì chỉ mình Người biết tình trạng tâm hồn của mỗi cá nhân có xứng hợp hay không. Một tiêu chuẩn ñể có tình trạng tâm hồn xứng hợp là “không mắc tội, kể cả tội nhẹ” . Nếu tình trạng tâm hồn không ñược như thế, thì ân xá chỉ có giá trị một phần. ðiều này cũng ñúng ñối với ba ñiều kiện bên ngoài cần phải làm ñể lãnh ơn toàn xá : xưng tội, rước lễ và cầu nguyện theo ý ðức Giáo Hoàng. Nếu không thỏa mãn ba ñiều kiện này, thì ơn toàn xá chỉ có giá trị một phần.


54

Theo quy tắc về việc lãnh ơn toàn xá Năm thánh 2010 thì ơn toàn xá thường ñi li ền với việc hành hương nơi thánh, việc bác ái và hoán cải ñời sống (x. TÒA ÂN GIẢI TỐI CAO .Văn thư số 882/08/I).

IV. Năm Thánh 2010 của Giáo hội Vi ệt Nam 1. Ý nghĩa Năm Thánh 2010 ñánh dấu thời ñiểm kỷ niệm : a. 350 năm thành lập hai Giáo phận Tông Toà ðàng Ngoài

và ðàng Trong (xem Sắc Chỉ “Super Cathedram”, 09/09/1659, của ðức Alexandre VII);

b. 50 năm thiết lập hàng Giáo phẩm Việt Nam cùng 03 giáo tỉnh Hà Nôi, Huế, Sài Gòn (xem Tông hiến “Venerabilium Nostrorum”, 24/11/1960).

2. Mục ñích Vi ệc cử hành Năm Thánh 2010 nhằm : a. Nhìn lại quãng ñường lịch sử gần 500 năm truyền giáo

qua 03 thời kỳ : 126 năm Bảo Hộ (1533-1659), 300 năm Tông Toà (1659-1960), ñặc biệt là 50 năm Chính Toà (1960-2010). Nhìn lại l ịch sử nhằm mời gọi cộng ñồng Dân Chúa Việt Nam cùng chung lòng tạ ơn Chúa ñã thương ban cho Dân Người ñược hình thành, tồn tại và phát triển qua những thăng trầm của lịch sử, ñồng thời bày tỏ lòng biết ơn ñối với Toà Thánh và các bậc tiền nhân ñã góp phần tích cực vào việc loan Tin Mừng và xây dựng Giáo Hội trên ñất nước Việt Nam.

b. Nhìn lại l ịch sử cùng với những thẩm ñịnh về ñời sống Giáo Hội nhằm rút ra những bài học lịch sử cho việc thi hành sứ vụ yêu thương và phục vụ của Chúa Ki-tô, trong cộng ñồng dân tộc cũng như cộng ñồng thế giới hôm nay.

c. ðồng thời cũng nhìn tới tương lai trong bối cảnh văn hoá xã hội ñang ñổi thay của những thập niên ñầu thiên niên kỷ III, nhằm vận ñộng cộng ñồng Dân Chúa một lòng quyết tâm ñáp trả tình thương của Chúa, và làm mới hình ảnh gia ñình Giáo Hội tại Việt Nam.


55

3. Chủ ñề : Chủ ñề của Năm Thánh 2010 là : GIÁO HỘI TẠI VI ỆT NAM :

Mầu nhiệm - Hiệp thông - Sứ vụ.

Chủ ñề này ñược triển khai theo 03 ñiểm lớn sau ñây : a. Giáo Hội hiệp thông : ñào sâu mối hiệp thông giữa cộng

ñoàn tín hữu với Thiên Chúa trong ðức Ki-tô nhờ Chúa Thánh Thần, củng cố sự hiệp thông giữa các thành phần Dân Chúa, giáo sĩ, tu sĩ, giáo dân trong mỗi Giáo Hội ñịa phương, hiệp thông giữa các Giáo Hội ñịa phương với nhau cũng như với Giáo Hội toàn cầu (mục vụ tổ chức và ñiều hành Giáo phận, giáo xứ, Dòng tu, tu hội, các tổ chức mục vụ, các ñoàn thể tông ñồ giáo dân, tạo tương quan liên ñới, ñối thoại, hợp tác, ñối nội, ñối ngoại).

b. Giáo Hội tham gia : mọi thành phần Dân Chúa, giáo sĩ, tu sĩ, giáo dân, ñều có quyền và trách nhiệm tham dự vào mầu nhiệm, hiệp thông và sứ vụ của Giáo Hội, mỗi thành phần theo ñặc sủng của mình (mục vụ Thánh Kinh, Lời Chúa, giáo lý ñức tin, Phụng tự, lòng ñạo ñức bình dân, kinh sách).

c. Giáo Hội vì loài người : quyền bính và sứ vụ của Giáo Hội là quyền và trách nhiệm yêu thương và phục vụ cho sự sống của mọi người anh em ñồng bào và ñồng loại, ñặc biệt những người kém may mắn, bị bỏ rơi (mục vụ truyền giáo, văn hóa giáo dục, y tế, bác ái xã hội, phát triển, di dân).

5. Thời gian, ñịa ñiểm cử hành a. Thời gian : Thời gian cử hành Năm Thánh từ

24/11/2009 vừa qua ñến lễ Hiển Linh 06/01/2011, ñi từ khởi ñiểm và chứng nhân ñức tin ñến toả sáng và chia sẻ niềm tin.

b. ðịa ñiểm : Năm Thánh 2010 ñã ñược khai mạc trọng thể tại Sở Kiện thuộc Tổng Giáo phận Hà Nội vào ngày lễ Các Thánh Tử ðạo Việt Nam 24/11/2009. Các Thánh Tử ðạo ñã nhiệt tâm làm chứng cho ñức tin ñến ñộ dám hy sinh cả mạng sống. Máu các ngài ñổ ra ñã tưới thắm mảnh ñất quê hương, trở nên hạt giống làm nẩy sinh nhiều cộng ñoàn tín hữu trên ñất


56

nước Việt Nam. Khai mạc Năm Thánh vào ngày lễ Các Thánh Tử ðạo mời gọi chúng ta tạ ơn Chúa về hồng ân ñức tin ñã lãnh nhận, tri ân các bậc tiền nhân, các ân nhân và chứng nhân ñã gieo vãi và vun trồng hạt giống ñức tin trên quê hương ñất nước này, ñồng thời ý thức giá trị cao quý của hồng ân ñức tin ñể sống và làm chứng cho Tin Mừng, tích cực xây dựng Giáo Hội Chúa Ki-tô trong môi trường Chúa sai chúng ta ñến. Ngoài lễ khai mạc chung, mỗi Giáo phận sẽ tổ chức lễ khai mạc riêng trong Giáo phận ñể tất cả anh chị em tín hữu có thể tham dự tích cực hơn.

Lễ Bế mạc Năm Thánh sẽ ñược cử hành tại Linh ðịa La Vang, Tổng Giáo phận Huế, vào lễ Hiển Linh 06/01/2011. Hiển Linh là mầu nhiệm Thiên Chúa tỏ mình cho dân ngoại. Bế mạc Năm Thánh vào ngày lễ Hiển Linh nói lên quyết tâm của Giáo Hội trong việc thi hành sứ mạng truyền giáo, chia sẻ niềm vui ñức tin cho anh chị em ñồng bào của mình, lấy ánh sáng ñức tin soi chiếu các thực tại trần thế, hăng say góp phần xây dựng xã hội theo tinh thần Tin Mừng.

6. Cử hành - Cử hành Thánh lễ tạ ơn và xin ơn toàn xá vào dịp một số lễ

do HðGMVN ấn ñịnh. Có thể tiếp tục lễ hội, học hỏi, góp ý ñề xuất, cầu nguyện, hành hương theo những chủ ñề nói trên …

- Tổ chức ðại hội Dân Chúa Việt Nam. - Năm 2010 hoặc năm 2011, phát hành Kỷ Yếu ðại hội Dân

Chúa Việt Nam năm 2010, trình bày những diễn tiến và kết quả của ðại hội, ñồng thời ñưa ra những ñịnh hướng mục vụ cụ thể nhằm xây dựng một Giáo Hội hiệp thông, tham gia, và phục vụ sự sống của mọi người anh em ñồng bào và ñồng loại.

V. Sống Tinh Thần Năm Thánh ðể Năm Thánh 2010 thực sự mang lại ích lợi cho Giáo Hội tại

Việt Nam nói chung và cho mỗi Ki-tô hữu nói riêng, mọi thành phần Dân Chúa ñược kêu mời tích cực tham gia bằng việc ñổi mới ñời sống bản thân và cộng tác trong những công việc chuẩn bị và tổ chức.


57

ðời sống bản thân + ðổi mới ñời sống - Trở về với Thiên Chúa bằng việc hoán cải ñời sống nội

tâm. Thể hiện qua thái ñộ từ bỏ dứt khoát với tội lỗi. - Giao hoà với tha nhân bằng thái ñộ khiêm nhường, bao

dung và tha thứ. - Cầu nguyện và tham dự Thánh lễ + Học hỏi và sống Lời Chúa + Hăng hái dấn thân trong sứ vụ Truyền giáo. Giáo hội lớn

mạnh ñược là nhờ truyền giáo. - Bằng việc dấn thân trong các công việc bác ái phục vụ

tha nhân, nhất là phục vụ người nghèo và người bệnh. - Học hỏi tinh thần truyền giáo của cha ông, của các vị

thừa sai, học hỏi gương chứng nhân Tin Mừng của các thánh Tử ñạo Việt Nam.

- Khôi phục các giáo ñiểm cũ, xây dựng những giáo ñiểm mới.

- Kết nghĩa, ñối thoại với các tôn giáo bạn. - Cầu nguyện cho công việc tổ chức Năm Thánh. - Hăng hái thực hiện những công việc ñược giao. - Nhiệt tình ñón tiếp và giúp ñỡ những người : tổ chức,

phục vụ và tham dự Năm Thánh. - Hăng hái tham dự các cử hành mộ t cách t rậ t tự

và ñạo ñức. (An Duy

GLV/ Hð).

TRUYỆN NGẮN

58

MÓN QUÀ GIÁNG SINH An Nhi

iật mình thức giấc, Thu nhìn ñồng hồ thì mới 4 giờ sáng. Trời còn sớm mà hắn ñã tỉnh như

sáo. ðúng là thói quen thời thơ ấu rất khó thay ñổi; cứ 4 giờ sáng thế nào hắn cũng giật mình thức giấc. Khi còn nhỏ, hầu như ngày nào cũng thế, cứ 4 giờ sáng là bố hắn gọi hắn dậy ñể hai bố con cùng ra ngoài lấy bùn ñắp vào các lỗ thông hơi của lò than ñể giảm bớt khí vào. Có thế than mới ñạt chất lượng và nặng ký. Từ ñó Thu có thói quen ngày nào cũng tỉnh dậy vào lúc 4 giờ sáng. Thức giấc rồi Thu lại lăn mình rồi tiếp tục ngủ.

Nhưng hôm nay thì khác. Thu thức giấc và tỉnh như sáo vì hôm nay là ngày Giáng Sinh, ngày ñặc biệt kỷ niệm của cuộc ñời. Thu bật dậy nhẹ nhàng bước ra khỏi giường, mặc thêm quần áo rồi ñứng bên khung cửa sổ nhìn bầu trời khá trong và có rất nhiều sao. Hình như vào ñêm trước ngày Giáng Sinh, bao giờ trời cũng trong hơn, và các ngôi sao có vẻ lớn hơn. Bầu trời hôm nay cũng là bầu trời rất quen thuộc của thời thơ ấu.

Thuở ấy, năm 1975, hắn vừa 13 tuổi. Hoàn cảnh gia ñình hắn thật bi ñát. Hai anh lớn thì bị ñi tù cải tạo cả. Anh nào không ñi tù thì cũng phải trốn nhui trốn nhủi ở thành phố. Ở nhà chỉ còn có hắn với bố. Là út trong nhà, hắn thương bố lắm. Giầu con út, khó con út mà. Mẹ hắn vẫn thường nói với hắn như thế. Thương thì thương vậy; nhưng thực ra hắn không ý thức rõ ñược ñiều ấy cho ñến năm 1977. Năm ñó, trước Giáng Sinh một vài

G


59

ngày, hắn tình cờ nghe lóm ñược lời bố nói với mẹ: - Tội nghiệp thằng út nhà mình. Nó ñang tuổi lớn, gia

ñình mình lại thiếu ăn; do ñó nó cần giấc ngủ. Tôi không muốn ñánh thức nó dậy quá sớm vào giờ này. Mỗi lần vào ñánh thức con, thấy nó ngủ ngon quá, lòng tôi quặn lại. Giá mà một mình tôi có thể làm cho kịp ñược thì con mình khỏi phải khổ. Tiếng mẹ tuy nhỏ nhưng cũng thật rõ :

- Một mình ông làm sao cho xuể. Vả lại nó ñâu còn là con nít. 15 tuổi rồi. Nó cũng cần bắt ñầu phải biết gánh trách nhiệm chứ. Ông không chịu tập luyện cho nó thì về sau làm sao nó lo cho gia ñình nó ñược.

- Ừ thì vậy. Nhưng thấy tội cho con qúa. Khi bất ngờ nghe ñược những lời ấy, một cảm xúc

nào bừng dậy trong con người hắn. Hắn biết rõ : bố hắn thương hắn lắm. Cái tình thương âm thầm ẩn dấu; tuy nó biết nhưng chỉ mênh mang bàng bạc. Nhưng từ ngày ñó trở ñi tình thương của bố dành cho hắn thật năng ñộng và tạo hứng khởi. Mỗi khi nghe tiếng bố gọi, hắn không còn ậm ừ ngái ngủ nữa nhưng nhổm dậy liền, mặc quần áo rồi dụi mắt theo bố ra ñường ñê dẫn ra mấy cái lò than của gia ñình ở mãi ngoài bìa rừng gần biển.

Trời thì lạnh; ñường ñê thì chỗ thấp chỗ cao; hắn thì mắt nhắm mắt mở, nhưng một niềm vui ấm áp nào ngự trị trong tâm hồn, khiến hắn hăng hái bước ñi theo Bố. ðêm Giáng Sinh năm ấy, sau khi ñi lễ ñêm về, hắn nằm trên giường nghĩ về bố ñể ôm ấp cái ấm cúng lạ lùng vào con tim nhỏ bé của hắn. Hắn muốn có một món quà gì ñể tặng cho bố như thói quen của gia ñình trước năm 1975. Bây giờ thì ñào ñâu ra tiền. Mà giả dụ hắn mà có tiền chăng nữa, thì mua cái gì mà biếu bố cho xứng ñược ! Nếu hắn chưa ñược nghe những

TRUYỆN NGẮN

60

lời bố nói với mẹ vào mấy ñêm trước ñó thì có lẽ dễ cho hắn hơn; ñàng này hắn ñã ñược nghe rõ ràng. Hắn ñã nghe từng lời. Hắn ñã uống từng giọt yêu thương từ tấm lòng người cha tuyệt vời của hắn…. Thật là khó.

Hắn nằm yên trên giường, lấy tay làm gối rồi nhìn ra phía cửa sổ. Các ngôi sao hình như sáng hơn bình thường; ñặc biệt có một ngôi sao sáng rực hẳn lên khiến hắn tự hỏi lòng : không biết ñó có phải là ngôi sao của ñêm Bethlehem thuở xưa.

Ngôi sao Bethlehem dẫn Ba Vua ñến hang ñá dâng quà cho Chúa Giê-su. À, ngôi sao sáng này có ý dẫn hắn ra các lò than của nhà hắn ngoài bìa rừng. Hắn phải biếu bố một món quà ở ngoài chỗ lò than mới ñược. ðúng rồi ! Hắn có thể thức dậy thật sớm, lẻn ra ngoài chỗ lò than rồi tự mình lấy ñất sét bít hết các miệng lò than cho nhỏ lại, như bố con hắn vẫn làm; ñể khi bố ra ñến lò thì mọi sự ñã xong cả. Hắn sung sướng mỉm cười một mình rồi tự nhủ : "Mình phải cẩn thận ñừng có ngủ say quá."

Và ñêm ñó hắn thức dậy không biết là bao nhiêu lần. Mỗi lần thức dậy, hắn vặn chiếc ñèn dầu lớn hơn một chút ñể coi ñồng hồ. Cũng may hắn còn giữ ñược chiếc ñồng hồ tay cũ kỹ này. 12 giờ ñêm; 1 giờ, 1 giờ rưỡi, 2 giờ rồi … 3 giờ thiếu 15. Hắn nhổm dậy, rất nhẹ nhàng mặc quần áo vào. Hắn cẩn thận nâng cánh cửa nhà lên, từ từ hé cửa ñi ra ngoài mà không gây một tiếng ñộng nào. Ngay cả con chó mực ñang nằm phía trước cũng không phát giác ñược hắn ñi ra ngoài lò than.


61

Con ñường ñê dẫn ra lò than xem ra bằng phẳng hơn ngày thường. Trời cũng có vẻ sáng hơn. Hắn ñi thẳng ñến chỗ múc nước, lấy vào ñầy bình rồi mang ñến ñổ vào hố ñất sét. Hắn vừa cười vừa xắn hai tay áo; rồi hai bàn tay nhịp nhàng nhào nước vào với ñất sét. Hắn nghe tiếng âm thanh của hai bàn tay nhào nắn ñất sét rộn rã vui tươi như tiếng hoan lạc trong tâm hồn. Công việc dễ dàng và nhẹ nhàng hơn những ngày trước.

Chẳng bao lâu, hắn ñã làm xong mọi việc. ðưa chiếc thùng thiếc xuống chỗ nước ñể rửa sạch rồi ñặt vào trong cái lều gần các lò than - thế là xong. Nhẹ nhàng mở cửa bước vào nhà, rồi giả bộ ngái ngủ lăn mình lên giường. Chỉ vài phút sau, bố hắn ñã dậy. Bố ñốt chiếc ñèn dầu lớn rồi ñến chỗ giường của hắn.

- Thu ! Hắn giả bộ ngái ngủ : - Dạ, Tiếng bố khuyến khích : - Dậy ñi. Giáng Sinh cũng phải ra lò than. Dậy ñi. Hắn lăn ra phía ngoài làm bộ ậm ừ : - Buồn ngủ quá. Bố cầm ñèn bước ra cửa vừa ñi vừa nói : - Bố ra chuẩn bị trước, rồi ñợi con ngoài ñó. Sau khi

cánh cửa khép lại. Hắn nằm yên, ôm miệng cười một mình. Thế nào bố cũng sẽ thấy. Thời gian ñợi chờ hình như dài bất tận. 20 hoặc 30 phút hắn không biết … Nhưng rồi bước chân của bố gần dần. Bố mở cửa bước vào và ñi thẳng ñến giường của hắn :

- Thu !

TRUYỆN NGẮN

62

- Dạ. Tiếng bố như ñang cười : - Con muốn trêu bố hở ? - Dạ, con muốn biếu bố một món quà Giáng Sinh ạ. Bố mở cửa màn, kéo chiếc mền hắn ñang cuốn ra rồi

nằm xuống ôm gọn hắn vào lòng. Hắn cảm thấy bàn tay thật rắn chắc của bố. Ánh ñèn dầu bị che khuất làm hắn và bố không nhìn thấy ñược khuôn mặt của nhau. Tính bố không bao giờ nói nhiều; nhưng qua cái ghì thật chặt của bố, hắn thấy bố ñã nói với hắn thật nhiều. Hắn cảm thấy một cái gì nôn nao từ trái tim phát ra ngoài miệng : "Bố, … con". Thế rồi tiếng của hắn chết lịm trong cái cảm xúc bao trùm. Hắn không biết phải nói gì nữa; nhưng âm thanh yêu thương thì từng nốt réo rắt trong tâm hồn; ñong ñưa ru hắn vào cõi bát ngát. Hắn sung sướng ngủ say trong vòng tay của bố. ðêm Giáng Sinh năm ñó là khởi ñầu cho bao ñêm Giáng Sinh kỷ niệm của ñời hắn. Mỗi năm, vào ñêm Mừng Giáng Sinh, kỷ niệm yêu thương kia lại trở về làm mới lại tâm hồn hắn.

Và từng năm, hắn lại cố gắng trao một kỷ niệm thật thân thương cho những người ñang chung sống với hắn : anh chị em, vợ, con và ngay cả bạn bè. Rõ ràng yêu thương sinh nở yêu thương. ðêm nay hắn nhớ ñến bố ñể cảm thấy tâm hồn dạt dào quá. Hắn muốn trao bao yêu thương cho gia ñình của hắn. Hắn ngồi xuống bàn bắt ñầu viết lá thư yêu thương cho gia ñình : "Em và các con yêu quí, …"


63

Tin Giáo Hội Hoàn Vũ BAN HÀNH TÔNG HIẾN

“ANGLICANORUM COETIBUS” Ngày 20-10-2009, ðức Hồng y William Levada, Tổng

trưởng Thánh Bộ Giáo lý ðức tin ñã loan báo một quy chế mới ñáp ứng nhiều thỉnh cầu do các nhóm giáo sĩ và tín hữu Anh giáo từ nhiều nơi trên thế giới gửi ñến Tòa Thánh, mong muốn hiệp thông trọn vẹn với Giáo Hội Công giáo.

Tông hiến “Anglicanorum Coetibus” (các nhóm tín hữu Anh giáo) ñược ðTC Bê-nê-ñíc-tô XVI ấn ký vào ngày lễ kính thánh Ca-rô-lô Bo-rô-mê-ô 04 -11 và ñược công bố ngày 09-11-2009, ñưa ra một cơ cấu giáo luật cho phép các nhóm Anh giáo tái gia nhập Giáo Hội Công giáo bằng cách thiết lập các giáo phận tòng nhân. Các giáo phận này sẽ tiếp nhận các nhóm nói trên hiệp thông trọn vẹn với Giáo Hội Công giáo nhưng vẫn giữ các yếu tố thuộc gia sản thiêng liêng và phụng vụ của riêng Anh giáo. ðồng thời, Bộ Giáo lý ðức tin cũng ấn hành một tập Các Quy ñịnh Bổ sung ñể hướng dẫn thực hiện.

Tông hiến này mở ra một lối ñi mới cho việc cổ võ sự hiệp nhất các Kitô hữu và ñồng thời thừa nhận tính ña dạng trong việc diễn tả cùng một ñức tin. ðây không phải là sáng kiến của Tòa Thánh, nhưng là một ñáp ứng quảng ñại của ðức Thánh Cha ñối với mong ước hợp pháp của các nhóm tín hữu Anh giáo. Việc ñưa ra cơ cấu mới này phù hợp với nỗ lực ñối thoại ñại kết vốn vẫn là ưu tiên của Giáo Hội Công giáo.

Vi ệc Tông hiến chấp thuận cho một số giáo sĩ ñã lập gia ñình ñược gia nhập giáo phận tòng nhân không có nghĩa luật ñộc thân linh mục của Giáo Hội ñã thay ñổi. Theo Công ñồng Vatican II, ñộc thân linh mục là một dấu chỉ và một ñộng lực ñể thi hành ñức bác ái mục tử và ñể loan báo Nước Trời hữu hiệu hơn. (x. GLHTCG, số 1579).

TIN TỨC GIÁO HỘI

64

DÒNG CHÚA CỨU THẾ CÓ BỀ TRÊN TỔNG QUYỀN MỚI Ngày 10.11.2009 vừa qua. sau hai tuần rưỡi cầu nguyện

và cân nhắc, 107 tu sĩ Dòng ðấng Cứu Chuộc Rất Thánh (còn gọi là Dòng Chúa Cứu Thế) trên khắp thế giới ñang tham dự Tổng công hội lần thứ XXIV t ại Rô-ma ñã bầu chọn cha John Michael Brehl, 54 tuổi, vào chức vụ Bề trên Tổng quyền. Cha Brehl là vị Tổng quyền thứ 16 kế nhiệm thánh Al-phong-sô Li-guo-ri. Cha sẽ lãnh ñạo 5.300 tu sĩ Dòng Chúa Cứu thế ñang có mặt tại 78 quốc gia trên khắp thế giới.

Cha Brehl hiện là Giám tỉnh Tỉnh Dòng Edmonton-Toronto. Vị tiền nhiệm là cha Joseph W. Tobin ñã giữ chức vụ Bề trên Tổng quyền 12 năm, không thể ñược tái cử theo quy ñịnh của Dòng.

Trước khi trở thành Giám tỉnh, cha Brehl ñã giữ các nhiệm vụ : Giám tập, Giám học, thành viên Hội ñồng Tỉnh Dòng ngoại thường, và Phó Giám

tỉnh. Cha cũng là nhà giảng thuyết và là một cha sở. Ngoài ra cha còn tham gia Ủy ban Thần học thuộc Hội ñồng Tu sĩ Ca-na-ña và Ban Giám ñốc Thừa tác vụ Tông ñồ On-ta-ri-ô, Ca-na-ña.

Cha Brehl sinh năm 1955 tại To-rôn-tô, Ca-na-ña. Học tại Học viện Dòng Chúa Cứu Thế Tô-rôn-tô và vào Nhà tập năm 1975. Khấn lần ñầu năm 1976 và khấn trọn năm 1979. Thụ phong Linh Mục 15-3-1980 tại Tô-rôn-tô sau khi ñậu thạc sĩ thần học tại trường Thần học Tô-rôn-tô.

Cha Brehl có nhiều kinh nghiệm quốc tế vì ñã từng tham gia Ban Huấn luyện chung, ñiều hành các Tổng công hội năm 2003 và 2009 và thường giảng tĩnh tâm cho các Nhóm tu sĩ Dòng Chúa Cứu Thế trên khắp thế giới.


65

Ngày 06 – 11 – 2009 vừa qua, ðức Thánh Cha Bê-nê-ñíc-tô XVI ñã bổ nhiệm Linh Mục Vincent. Nguyễn Mạnh Hiếu làm Giám Mục Phụ tá Tổng Giáo phận Tô-rôn-tô Ca-na-ña hiệu tòa Ammaedara. ðức Tân Giám mục Vincent Nguyễn Mạnh Hiếu sinh ngày 08-05-1966 tại Sài gòn, hiện là chưởng ấn kiêm trưởng ban

ñiều hành văn phòng Tòa Tổng Giám Mục Tô-rôn-tô Ca-na-ña. Ngài là vị Giám Mục tiên khởi người Vi ệt Nam tại Ca-na-ña. Ns. TLHT Dân Chúa TGP. TP. HCM - Việt Nam hân hoan chúc mừng.

Chúng con xin dâng lên Thiên Chúa tâm tình tạ ơn và nguyện cầu. Xin Chúa ban xuống ñầy tràn ân sủng ñể ðức Tân Giám Mục hoàn thành tốt ñẹp sứ vụ mới. !

TIN TỨC GIÁO HỘI

66

Tin Giáo Hội Việt Nam NĂM THÁNH 2010 : 26 GIÁO PHẬN ðỒNG LOẠT

KHAI M ẠC TUẦN CỬU NHẬT Hôm Chúa nhật XXXIII th ường niên 15-11 vừa qua. Giáo Hội

tại Vi ệt Nam cử hành lễ Kính trọng thể Các Thánh tử ñạo Việt Nam. Trước ñó, trong Thư Công bố Năm Thánh 2010 gửi Cộng ñồng dân Chúa, HðGM Việt Nam ñã ñề nghị: “T ất cả Dân Chúa sẽ cùng làm Tuần Cửu Nhật (từ ngày 15 ñến 23-11-2009), cầu nguyện cho mọi sinh hoạt trong Năm Thánh ñược tiến hành tốt ñẹp và mang lại nhiều ích lợi thiêng liêng cho mọi người.”

Vì vậy, lễ Kính Các Thánh tử ñạo VN diễn ra trong bối cảnh khắp 26 Giáo phận trên cả nước cùng hiệp thông trong tâm tình “t ạ ơn Thiên Chúa vì Hồng Ân ðức Tin, biết ơn các tiền nhân vì Hồng Ân vô giá mà các Ngài ñể lại, xin ơn Thiên Chúa ñể cho các cử hành trong Năm Thánh này ñược tốt ñẹp, theo nghĩa vừa ñẹp lòng Chúa vừa mang lại hiệu quả thực sự cho ñời sống ñức tin cũng như cho sứ mạng của Giáo Hội Việt Nam trong hiện tại và tương lai” (Trích trả lời phỏng vấn WHð của ðức cha chủ tịch HðGM).

Trong buổi cầu nguyện chung ngày Chúa nhật, các giáo xứ ñã bắt ñầu ñọc Kinh Năm Thánh. Tại một số Giáo phận như TP.HCM, Hải Phòng…, các ðức cha soạn mẫu cầu nguyện chung cho Giáo phận, giúp dân Chúa cầu nguyện tại nhà thờ, gia ñình hoặc cầu nguyện riêng.

Bố cục và nội dung các mẫu cầu nguyện vừa giúp các tín hữu ñi vào chiều sâu kết hợp với Chúa, vừa suy niệm Lời Chúa và hướng lòng về các bậc tiền bối của lịch sử Hội Thánh tại Vi ệt Nam. Tại giáo xứ Bắc Thành (Giáo phận Nha Trang), cha sở có sáng kiến soạn 3 mẫu ñể tiện dùng khi cầu nguyện trong gia ñình, liên ái, hay khu giáo; trong giờ cầu nguyện chung trong nhà thờ và dành riêng cho Linh Mục chủ tế nhắc ý cầu nguyện khi dâng lễ. Trong khi ñó, tại Giáo phận ðà Nẵng, ðức cha Giu-se Châu Ngọc Tri ñã về giáo xứ Thanh ðức mừng kỷ niệm 30 năm thành lập Giới trẻ giáo xứ và khai mạc tuần Cửu nhật. Trong bài giảng Thánh lễ, ðức cha Giu-se


67

gợi lên ý nghĩa ñặc biệt của lễ Các Thánh Tử ñạo năm nay: “Chúng ta long trọng cử hành Thánh lễ mừng kính Các Thánh Tử ðạo Việt Nam, cũng là ngày mở ñầu cho Tuần Cửu Nhật bắt ñầu từ hôm nay, ñể cầu nguyện cho Năm Thánh 2010 của toàn thể Giáo Hội Công Giáo Việt Nam sẽ khai mạc tại Sở Kiện thuộc Tổng Giáo phận Hà Nội ngày 24/11/2009...”. ðức cha chia sẻ với các bạn trẻ về bài học từ các bậc tiền nhân ñã sẵn sàng từ bỏ mạng sống của mình : “T ử ðạo trong thời buổi này thể hiện qua những gian nan, khốn khó, những từ bỏ, xa tránh bao cám dỗ của cuộc sống mỗi ngày”.

Còn ở Giáo phận Long Xuyên, ðức cha Giu-se Trần Xuân Tiếu ñã mời gọi mọi người cùng hướng về hai lễ kim khánh, một của Giáo Hội Việt Nam, một của chính Giáo phận nhà (1960 – 2010) : “Ngày 24 tháng 11 này, lễ kính Các Thánh Tử ðạo Việt Nam, là ngày khai mạc Năm Thánh của Giáo Hội Việt Nam, kỷ niệm 50 năm thành lập hàng Giáo Phẩm Việt Nam, và ngày 11 tháng 12 sẽ là ngày khai mạc năm thánh của Giáo phận Long Xuyên, kỷ niệm 50 năm thành lập Giáo phận, chúng ta hiệp cùng toàn thể giáo hội Việt Nam vui mừng với tâm tình tạ ơn, hoán cải và hy vọng bước vào Năm Thánh như lễ Ngũ Tuần Mới trên Hội Thánh Việt Nam và trên Hội Thánh Long Xuyên”.

Linh Mục Rô-cô Nguyễn Kim Duy (Trung tâm Mục vụ TGP TP.HCM) sau khi ñến giúp mục vụ tại một số giáo xứ ngày Chúa nhật, ñã cho biết : tại nhiều giáo xứ trong TGP, Linh Mục phụ trách ñã phát ñến tận nhà mẫu cầu nguyện trong tuần Cửu Nhật do ðHY soạn. Cha Rô-cô nói : “Ngay ngày ñầu tiên của Tuần Cửu Nhật, với các mẫu cầu nguyện ñược phát ñến các gia ñình, ñã có thể kỳ vọng vào tác ñộng tích cực của Năm Thánh trong việc củng cố và canh tân giờ Kinh tối tại các gia ñình”.

Năm Thánh 2010 ñã khởi ñầu qua việc cử hành Tuần Cửu Nhật, một bầu khí hiệp thông trong cầu nguyện ñã tỏa lan trong 26 giáo phận trên cả nước.

BBT.

HỘP THƯ TÒA SOẠN

68

� Hộp Thư Tòa Soạn Kính thưa quý vị ñộc giả, Tính từ 30/06/2009 ñến ngày 15/11/2009, chúng tôi ñã

nhận ñược ñiện thư từ quý vị : Cộng tác viên viết và gửi bài cho Nguyệt san TLHT Dân Chúa :

Hương Quê (GðPÂ- TGP); Jerome Nguyễn Văn Nội (Sống Lời Chúa); Học giả JM. Lam Thy ðinh Văn Diệm (HðGðM); GBt. Lê Minh Tâm (Cð. LTXC); Bs. GBt. ðào Ty Tách (Giới Bs CG); Lm. Jos. Tạ Huy Hoàng (Nt. TVB); Lm. An phong Trần ñức Phương; Lm. Nguyễn Hữu An (Phan Thiết); Xuân Phúc; Jos. Huỳnh Bá Song (GðPTTT/ Gp); Xuân Thái (GðPTTT/ HA); Giu-se Nguyễn Hữu ðạt (Nt. Bùi Thái – Xuân Lộc); Th.K. Dominic; Nhạc sỹ. Thomas. Trầm Thiên Thu; Phê-rô. Bùi Minh ðịnh (Lê-giô Mariae);; An Duy (GLV/ Hð); Ma-ri-a. Nguyễn Thị Phượng (Hội Hiền Mẫu Hð); Sr. Jean Berchmans Minh Nguyệt. Trần Duyệt; Trân Huyền; Hồng Hạnh; Ngọc Ngà; Hương Kinh Trà Lũ; Bùi Ninh Cơ. Mỹ Duyên (HMHð); Lục Bình Tím (Lê-giô Hð); Pr. Tứ Linh.

Ban Biên Tập Ns. TLHT Dân Chúa Gp. Tp. HCN xin chân thành tri ân quý vị cộng tác viên ñã thường xuyên viết và gửi bài cho Nguyệt san Dân Chúa. Sở dĩ chúng tôi không thể ñăng tất cả các bài quý vị gửi về Toà soạn là vì khuôn khổ tập san có hạn, nên chúng tôi buộc phải giữ lại và sẽ phát hành vào những dịp thích hợp. Sau cùng, BBT xin ghi ơn tấm lòng quảng ñại của quý bạn ñọc, sự ñộng viên của những thân hữu tâm huyết và ñặc biệt là sự ủng hộ nhiệt thành của quý vị hảo tâm xa gần. Rất mong nhận ñược sự ñóng góp tích cực của các anh chị cộng tác viên. Thư từ liên lạc xin gửi về :

� 289 Hai Bà Trưng, P8, Quận 3 Tp. HCM. � : 38. 290. 093 – 38. 949.317 – 39. 961.409

�: [email protected] Kính bút,

� BBT.

Documents

TRONG SỐ NÀY · 2011-10-03 · Chúc Mừng Giáng Sinh & Năm Mới 2010 2 LỜI NGỎ “Chúa ñến ban s ức s ống Ngài Ngu ồn s ống luôn d ồi dào mãi”. (S