Embed Size (px)
Citation preview
24.02.2012
1
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
TÜRKİYE ve DÜNYADA ACİL TIP
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i - 2012
Uzm. Dr. Özge Duman ATİLLA
SB İzmir Tepecik EAH, Acil Tıp Kliniği
Sunumu Hazırlayan
Son Güncellenme Tarihi: Şubat 2011
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i - 2012
Kaynaklar
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i - 2012
Acil Tıp Nedir?
Temel görevi, beklenmeyen bir sağlık
probleminde veya yaralanma durumunda
hastayı değerlendirmek, tanımak, tedavi
vermek ve daha ileri sakatlık veya ölümden
korumak olan bir uzmanlık dalıdır.
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i - 2012
Acil Tıp Nedir?
Wikipedia
� Emergency Medicine is a specialty of medicine that focuses on the
diagnosis and treatment of acute illnesses and injuries that require
immediate medical attention.
� These professionals practice in hospital EDs, in the prehospital setting via
EMS and other locations where initial medical treatment of illness takes
place. Just as clinicians operate by immediacy rules under large emergency
systems, emergency practioners aim to diagnose emergent conditions and
stabilize the patient for definitive care.
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i - 2012
Acil Tıp Nedir?
International Federation for Emergency Medicine 1991
� Emergency medicine is a medical specialty -- a field of practice
based on the knowledge and skills required for the
prevention, diagnosis and management of acute and urgent
aspects of illness and injury affecting patients of all age
groups with a full spectrum of undifferentiated physical and
behavioral disorders.
24.02.2012
2
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i - 2012
Acil Tıp Uzmanı Kimdir?
� Akut hastalık ve yaralanma durumunda hastanın zaman
kaybetmeden tanınması, değerlendirme, bakım ve
sonuçlandırılmasını
� Acil tıbbi bakımın her yönüyle ilgili yönetim, araştırma ve
öğretim etkinliklerini
� Hastanın, hastane içinde veya dışındaki polikliniklerden
yararlanması için yönlendirilmesini
� Hastane öncesi Acil Tıp Hizmetleri sisteminin yönetimini
sağlayan hekimdir
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i - 2012
Acil Tıp Uzmanı
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i - 2012
Acil Tıp Uzmanı
4 Temel Görev
� Eğitim
� Araştırma
� Hizmet
� Yönetim
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i - 2012
Acil Tıp – Kronolojik
3 ana dönem
• 1960 öncesi
• 1960-1990 arası
• 1990 sonrası
• Dünyadaki gelişimi ABD
ile paralel
• Savaşlar ile ilişkili
– Her savaş gelişime
katkıda bulunmuş
– 1940 – II. Dünya Savaşı
– 1950 – Kore savaşı
– 1960 – Vietnam savaşı
– 1990 – Terörle savaş
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i - 2012
1960 öncesi
• Genelde tek bir odada
– Emergency Room (!)
• Tek hemşire / doktor
• Özel bir bakım yok
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i - 2012
1960 - 1990
• Toplumda kaza ve travmalara bağlı ani ölümlerde artış
• Bu ölümlerde acildeki “tek oda”nın yetersiz kalması
• Savaş alanlarındaki deneyim artışı
• Deneyimin sivil hayata uyarlanması
• Çok odalı acil servislerin açılması
• Yeni acil servislerde özel ekiplerin çalışmaya başlaması
24.02.2012
3
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i - 2012
1960 - 1990
• Çok odalı sisteme geçiş
– Servis (departman) sistemi
• Özel ekiplerin çoğalması ve gruplaşması
• Gruplaşan ekiplerin resmileşmesi
– Dernekler, cemiyetler
– Ambulans hizmetleri
• Resmileşen kurumların kurallar koyması !
– Eğitim ve Araştırma klinikleri
• Kuralların standardizasyonu
– Yeterlik kurulları (ATYK)
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i - 2012
Süreç - ABD
ACEP 1968
İlk asistan 1969
İlk program 1970
EMRA 1974
Resmi uzmanlık dalı 1976
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i - 2012
Süreç- Dünya
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i - 2012
1990 sonrası
� Üst uzmanlık dallarının ortaya çıkışı
� Genişleyen hizmet ağı
� İlkyardım
� Hastane öncesi bakım
� Olağan dışı durumlar
� Terörizm
� Küreselleşme
� Sistem çatışması
� Anglo Amerikan
� Franko German
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i - 2012
1990 sonrası
� En Önemli Küresel Gelişme: Dil ve Anlam Birliği
� Terminolojinin standardizasyonu
�Acil Tıp tanımı
�Acil Durum tanımı
�Acil Hasta tanımı
�Acil Tıp Doktoru tanımı
�Acil Servis tanımı YAPILDI
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i - 2012
1990 sonrası
MEDYA
24.02.2012
4
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i - 2012
Acil Tıp - GelişimselArnold JL. International emergency medicine and the recent development of emergency medicine worldwide.
Ann Emerg Med 1999;33:97-103
Gelişmemiş
Gelişmekte Olan
GelişmişUzmanlık Sistemi
Akademik Acil Tıp
Acil Bakım Sistemi
Yönetim
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i - 2012
Acil Tıp - GelişimselArnold JL. International emergency medicine and the recent development of emergency medicine worldwide. Ann Emerg Med
1999;33:97-103
Acil Tıp Sistemini Gelişim Tablosu
Değerlendirme Gelişmemiş Gelişmekte Olan Gelişmiş
Uzmanlık Sistemi
•Ulusal organizasyon
•Asistanlık eğitimi
•Board sertifikasyonu
•Resmi uzmanlık
Hayır
Hayır
Hayır
Hayır
Evet
Evet
Evet
Evet
Evet
Evet
Evet
Evet
Akademik Acil Tıp
•Uzmanlık dergisi
•Araştırma
•Veribankası/sistemi
•Yan dal ihtisası
Hayır
Hayır
Hayır
Hayır
Evet
Evet
Hayır
Hayır
Evet
Evet
Evet
Evet
Hasta bakım sistemi
•Acil hekimi
•AS direktörü
•Hastane öncesi bakım
•Transfer sistemi
•Travma sistemi
Diğer hekimler
Diğer hekimler
Özel araç, taksi
Hayır
Hayır
Asistanlık eğitimi almış ATU
ATU
BLS/EMT ambulansları
Hayır
Hayır
Asistanlık eğitimi almış ATU
ATU
Paramedik/hekim ambulansı
Evet
Evet
Yönetim
Kalite değerlendirme
Ön değerlendirme
Hayır
Hayır
Hayır
Hayır
Evet
Evet
Lübnan, Nepal, Pakistan, Vietnam,
Jamaika, TürkiyeHong Kong, İsrail, Ürdün, Güney
Kore, Çin
Avustralya, Kanada, ABD, İngiltere
< 1993 (0 / 15)
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i - 2012
Acil Tıp - GelişimselArnold JL. International emergency medicine and the recent development of emergency medicine worldwide. Ann Emerg Med
1999;33:97-103
Acil Tıp Sistemini Gelişim Tablosu
Değerlendirme Gelişmemiş Gelişmekte Olan Gelişmiş
Uzmanlık Sistemi
•Ulusal organizasyon
•Asistanlık eğitimi
•Board sertifikasyonu
•Resmi uzmanlık
Hayır
Hayır
Hayır
Hayır
Evet
Evet
Evet
Evet
Evet
Evet
Evet
Evet
Akademik Acil Tıp
•Uzmanlık dergisi
•Araştırma
•Veribankası/sistemi
•Yan dal ihtisası
Hayır
Hayır
Hayır
Hayır
Evet
Evet
Hayır
Hayır
Evet
Evet
Evet
Evet
Hasta bakım sistemi
•Acil hekimi
•AS direktörü
•Hastane öncesi bakım
•Transfer sistemi
•Travma sistemi
Diğer hekimler
Diğer hekimler
Özel araç, taksi
Hayır
Hayır
Asistanlık eğitimi almış ATU
ATU
BLS/EMT ambulansları
Hayır
Hayır
Asistanlık eğitimi almış ATU
ATU
Paramedik/hekim ambulansı
Evet
Evet
Yönetim
Kalite değerlendirme
Ön değerlendirme
Hayır
Hayır
Hayır
Hayır
Evet
Evet
Lübnan, Nepal, Pakistan,
Vietnam, Jamaika
Hong Kong, İsrail, Ürdün, Güney
Kore, Türkiye, Çin
Avustralya, Kanada, ABD,
İngiltere
1999 (3 / 15)
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i - 2012
Acil Tıp - GelişimselArnold JL. International emergency medicine and the recent development of emergency medicine worldwide. Ann Emerg Med
1999;33:97-103
Acil Tıp Sistemini Gelişim Tablosu
Değerlendirme Gelişmemiş Gelişmekte Olan Gelişmiş
Uzmanlık Sistemi
•Ulusal organizasyon
•Asistanlık eğitimi
•Board sertifikasyonu
•Resmi uzmanlık
Hayır
Hayır
Hayır
Hayır
Evet
Evet
Evet
Evet
Evet - 1995
Evet - 1994
Evet
Evet - 1993
Akademik Acil Tıp
•Uzmanlık dergisi
•Araştırma
•Veribankası/sistemi
•Yan dal ihtisası
Hayır
Hayır
Hayır
Hayır
Evet
Evet
Hayır
Hayır
Evet - 2001
Evet - 1994
Evet
Evet
Hasta bakım sistemi
•Acil hekimi
•AS direktörü
•Hastane öncesi bakım
•Transfer sistemi
•Travma sistemi
Diğer hekimler
Diğer hekimler
Özel araç, taksi
Hayır
Hayır
Asistanlık eğitimi almış ATU
ATU
BLS/EMT ambulansları
Hayır
Hayır
ATU – 1999
ATU – 2001
Paramedik/hekim ambulansı 2006
Evet – 1993
Evet
Yönetim
Kalite değerlendirme
Ön değerlendirme
Hayır
Hayır
Hayır
Hayır
Evet – 2007
Evet
Lübnan, Nepal, Pakistan, Vietnam,
Jamaika
Hong Kong, İsrail, Ürdün, Güney
Kore, Çin
Avustralya, Kanada, ABD, İngiltere
2008 – (11 / 15)
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i - 2012
Acil Tıp – Avrupa
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i - 2012
Acil Tıp – Avrupa
� EuSEM kuruldu
� 1998 İlk Avrupa Acil Tıp Kongresi
� 2001 İlk Akdeniz Acil Tıp Kongresi
� 2002 TATD EuSEM’e üye oldu
� 2004 AB Acil Tıp Uzmanlık Komisyonu
� 2005 Avrupa Acil Tıp Dernekleri Başkanları Toplantısı
� 2008 Avrupa Acil Tıp Çekirdek Eğitim Programı
� 2008 İlk Avrasya Acil Tıp Kongresi - Türkiye
� 2012 Avrupa Acil Tıp Kongresi - Türkiye
24.02.2012
5
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i - 2012
Acil Tıp – Avrupa
• EuSEM
� Acil Tıp’ ı ayrı bir
uzmanlık olarak tanır
• FEEMS
� Avrupa Acil Tıp
Dernekleri
Federasyonu
• Üye ülkeler– İngiltere
– İsveç
– TÜRKİYE
– İtalya
– Yunanistan
– İrlanda
– Belçika
• İsviçre– Hollanda
– İspanya
– RomanyaA s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i - 2012
Acil Tıp – Avrupa
� AB Acil Tıp uzmanlığını 1993 yılında tanıdı
� 2004 yılına kadar sadece İngiltere ve İrlanda Acil Tıp’ı tanıdı
� 2007 yılına kadar İzlanda,İsveç, Çek Cum.,
Macaristan, Malta, Polonya ve Slovenya da resmen
tanındı.
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i - 2012
Acil Tıp – Avrupa
� AB Acil Tıp için ne öngörüyor?
� Ayrı bağımsız bir ana dal
� Uzmanlık eğitim süresi – 5 yıl
� En az 3 yılı acil serviste geçecek
� Eğitim kurumları ve eğitmenlerin Ulusal Kurumlarca
akreditasyonu
� Çekirdek içerikte yeterlik
� Probleme dayalı öğrenim tabanı
� Formal uzmanlık sınavı
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i - 2012
Acil TıpTürkiye Süreci
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i - 2012
Acil Tıp - Türkiye
� 1990’ların başı
� SB tarafından düzenlenen toplantılar
� İlk ve Acil Yardım – Uzmanlık Ana dalı
� 30 Nisan 1993 tarih ve 21567 sayılı RG
� 3 yıl süre – 18 ay rotasyon
� 01.02.1994 Dokuz Eylül ÜTF
� Rektör Prof. Dr. Namık Çevik / Dr. John Fowler
� Acil Tıp Uzmanlığı
� 19 Haziran 2002 tarih ve 24790 sayılı RG
� 5 yıl süre
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i - 2012
24.02.2012
6
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i - 2012
39 Acil Tıp ADAydın Adnan Menderes Ü. Acil Tıp AD
Afyon Kocatepe Ü. Acil Tıp AD
Akdeniz Ü. Acil Tıp AD
Ankara Ü. Acil Tıp AD
Atatürk Ü. Acil Tıp AD
Başkent Ü. Acil Tıp AD
Cumhuriyet Ü. Acil Tıp AD
Çukurova Ü. Acil Tıp AD
Dicle Ü. Acil Tıp AD
Dokuz Eylül Ü. Acil Tıp AD
Düzce Ü. Acil Tıp AD
Ege Ü. Acil Tıp AD
Erciyes Ü. Acil Tıp AD
Osmangazi Ü. Acil Tıp AD
Fırat Ü. Acil Tıp AD
Gazi Ü. Acil Tıp AD
Gaziantep Ü. Acil Tıp AD
Gaziosmanpaşa Ü. Acil Tıp AD
GATA
Hacettepe Ü. Acil Tıp AD
Harran Ü. Acil Tıp AD
İnönü Ü. Acil Tıp AD
İstanbul Bilim Ü. Acil Tıp AD
Kafkas Ü. Acil Tıp AD
Kahramanmaraş Sütçü İmam Ü. Acil Tıp AD
Karadeniz Teknik Ü. Acil Tıp AD
Kırıkkale Ü. Acil Tıp AD
Kocaeli Ü. Acil Tıp AD
Marmara Ü. Acil Tıp AD
Mersin Ü. Acil Tıp AD
Mustafa Kemal Ü. Acil Tıp AD
Ondokuz Mayıs Ü. Acil Tıp AD
Pamukkale Ü. Acil Tıp AD
Selçuk Ü. Acil Tıp AD
Süleyman Demirel Ü. Acil Tıp AD
Ufuk Ü. Acil Tıp AD
Uludağ Ü. Acil Tıp AD
Yeditepe Ü. Acil Tıp AD
Yüzüncü Ü. Acil Tıp AD
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i - 2012
20 Eğitim Araştırma Hastanesi
Ankara
Atatürk EAH
Dışkapı Yıldırım Beyazıt EAH
Ankara EAH
Keçiören EAH
Numune EAH
İzmir
Tepecik EAH
Atatürk EAH
İzmir EAH
Kayseri, Bursa, Adana………
İstanbul
Bezm-i Alem V.S.V.G. EAH
Bakırköy Dr. Sadi Konuk EAH
İstanbul EAH
Göztepe EAH
Haseki EAH
Haydarpaşa EAH
Kartal Dr. Lütfi Kırdar EAH
Okmeydanı EAH
Şişli Etfal EAH
Taksim EAH
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i - 2012
Acil Tıp - Türkiye
� Markalaşma: “Avrasya Acil Tıp Kongresi”1 / 2nd Euroasian Congress on Emergency Medicine
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i - 2012
Türkiye’de Acil Tıp, Gelecek...
� Uzmanlık Sistemi� Board sertifikasyonu
� Akademik Acil Tıp� Yan dal ihtisasları
� Hasta Bakım Sistemi� İyi bir hastane öncesi bakım ve hasta transferi sistemi
� Travma sistemi / Önlemeye yönelik çalışmalar
� Pratisyen hekimlerin eğitimi
� Halkın eğitimi
� Tıp fakültesi öğrencilerinin eğitimi
� Yönetim� Kalite kontrol
� AS Standartları
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i - 2012
Türkiye’de Acil Tıp, Gelecek...
• Doğu-Avrupa ve Balkanlar
• Orta Doğu
• Asya
• Akdeniz
• Karadeniz
LİDER
