1. Wydział Farmaceutyczny2. Kierunek farmacja3. Biofizyka4. Kształcenie na I roku studiów.5. Liczba godzin – 30 (wykłady – 10; ćwiczenia laboratoryjne – 20).6. ECTS – 2

7. Założenia i cele przedmiotuPoznanie wielu zagadnień i pojęć z zakresu fizyki w aspekcie biologicznym (fizjologicznym, diagnostycznym i terapeutycznym), przydatnych także do opanowania innych przedmiotów oraz w działaniu praktycznym. Nauczenie: rozumienia i możliwości praktycznego wykorzystania podstawowych zjawisk biofizycznych, umiejętności rachunkowych w odniesieniu do tych zjawisk, nauczenie posługiwania się aparaturą pomiarową na wybranych przyrządach.

8. Metody dydaktyczneWykład (z wykorzystaniem komputera – Power Point z animacją niestandardową).Ćwiczenia laboratoryjne.Praca z książką (Zakład posiada własny skrypt ćwiczeniowy jako uzupełnienie podręczników ogólnopolskich dla studentów farmacji).

9. Sposób i warunki zaliczenia przedmiotuDo zaliczenia przedmiotu wymagana jest średnia ocen z pięciu wykonywanych ćwiczeń laboratoryjnych co najmniej 3,00.

10. Treści programoweWykład:Układy materialne jednoskładnikowe i jednofazowe. Gazy – gaz doskonały i gazy rzeczywiste. Ciecze, oddziaływania międzycząsteczkowe, napięcie powierzchniowe, lepkość dynamiczna i kinetyczna. Ciekłe kryształy. Ciała stałe – krystaliczne i bezpostaciowe, izomorfizm, polimorfizm. Elementy termodynamiki. Energia wewnętrzna. Pierwsza zasada termodynamiki. Entalpia. Ciepło molowe substancji. Pomiary kalorymetryczne. Druga zasada termodynamiki, entropia. Kierunek procesów, energia i entalpia swobodna. Procesy odwracalne i stan równowagi. Spalanie glukozy i magazynowanie energii w ATP. Przewodnictwo elektronowe i jonowe. Ogniwa galwaniczne. Potencjał elektrody. Siła elektromotoryczna. Równanie Nernsta. Potencjał dyfuzyjny. Ogniwa stężeniowe. Elektryczność i magnetyzm. Drgania i fale. Drgania akustyczne. Natężenie dźwięku. Głośność. Ultradźwięki. Fale elektromagnetyczne. Zakresy widmowe. Ogólne podstawy spektroskopii absorpcyjnej i rezonansowej. Zjawisko laserowe. Elementy fizyki jądrowej. Promieniotwórczość naturalna i sztuczna. Prawo rozpadu promieniotwórczego. Aktywność. Oddziaływanie promieniowania , z materią, oddziaływanie fotonów z materią. Biologiczne skutki promieniowania jonizującego. Detekcja promieniowania jonizującego.Ćwiczenia laboratoryjne:Badanie wpływu temperatury na lepkość dynamiczną i właściwą roztworów. Wyznaczenie stężenia i refrakcji molowej wodnych roztworów mocznika. Polarymetryczne oznaczanie glukozy. Pomiar ciśnienia atmosferycznego za pomocą barometru rtęciowego. Pomiar gęstości cieczy za pomocą piknometru. Pomiar napięcia powierzchniowego roztworów kwasu octowego za pomocą stalagmometru. Pomiar oporu elektrycznego roztworów za pomocą mostka prądu przemiennego. Pomiar G, S, H dla reakcji zachodzącej w ogniwie galwanicznym – kompensator prądu stałego. Wyznaczanie iloczynu rozpuszczalności AgCl

metodą potencjometryczną – pomiar SEM ogniwa stężeniowego metodą kompensacyjną Poggendorfa.

11. Efekty kształcenia (umiejętności praktyczne i kompetencje)– pomiar wielkości fizykochemicznych, ocena błędu pomiarowego, prawidłowe zastosowanie pojęcia liczby cyfr znaczących;– opis oraz interpretacja zjawisk biofizycznych występujących w organizmach żywych i zagadnieniach farmaceutycznych;– umiejętności rachunkowe, umiejętność posługiwania się jednostkami fizycznymi.

12. Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającejWykłady:– Feliks Jaroszyk, (red.) Biofizyka. Podręcznik dla studentów, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2002.Ćwiczenia:– Aleksander Kufelnicki Ćwiczenia z biofizyki – skrypt dla studentów Wydziału Farmaceutycznego, UM Łódź, 2007.– Józef Terlecki, (red.) Ćwiczenia laboratoryjne z biofizyki i fizyki Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, 1999.– Bogusław Kędzia, (red.) Materiały do ćwiczeń z biofizyki i fizyki, PZWL, Warszawa, 1982.

13. Kierownik przedmiotu – prof. UM dr hab. n. chem., dr n. farm., mgr fizyki Aleksander Kufelnickiosoby prowadzące:– wykład – prof. UM dr hab. n. chem. Aleksander Kufelnicki;– ćwiczenia laboratoryjne – prof. UM dr hab. n. chem. Aleksander Kufelnicki; dr. n. farm. Mirosława Świątek; dr. n. farm. Jolanta Jaciubek-Rosińska; dr. n. farm. Magdalena Woźniczka; dr. n. farm. Marek Pająk; mgr Jan Jaszczak, mgr inż. Marta Lichawska.

1. Wydział Farmaceutyczny2. kierunek farmacja3. Biologia i genetyka4. Kształcenie na I roku studiów.5. Liczba godzin – 60 (wykłady – 30; ćwiczenia – 30).6. ECTS – 6

7. Założenia i cele nauczania przedmiotuNauczenie studentów rozumienia funkcjonowania organizmu w przyrodzie poprzez zapoznanie ich z interakcjami biocenotycznymi, a szczególnie z funkcjonowaniem układu żywiciel-pasożyt. Poznanie przez studentów najważniejszych gatunków pasożytów człowieka, ich ontogenezy, chorobotwórczości, cech budowy o znaczeniu diagnostycznym, profilaktyki parazytoz.Nauczenie studentów budowy i podstawowych funkcji struktur komórkowych.Zapoznanie studentów z podstawami genetyki klasycznej, populacyjnej i molekularnej oraz z zasadniczymi rodzajami dziedziczenia cech człowieka. Zwrócenie uwagi na etyczne aspekty współczesnej genetyki.

8. Metody dydaktyczneWykład (prezentacja komputerowa)

2

Ćwiczenia mikroskopowe rozpoczynające się prelekcją (prezentacja komputerowa)

9. Sposób i warunki zaliczenia przedmiotuWarunkiem dopuszczenia do egzaminu jest zaliczenie ćwiczeń (zaliczenie poszczególnych ćwiczeń i zdanie kolokwium z parazytologii).Egzamin pisemny trwa 90 min., obejmuje wiadomości z cytologii i genetyki.

10. Treści programoweWykłady:Organizacja żywej materii: komórka i organizm. Międzynarodowe nazewnictwo organizmów. Kategorie taksonomiczne. Cytofizjologia komórki: składniki komórki i ich funkcje. Cytogenetyka: budowa i klasyfikacja chromosomów, płeć chromosomowa, chromatynowa i molekularna, aberracje chromosomowe, aneuploidia i poliploidia, chromosomopatie człowieka. Genetyka klasyczna: cechy monogenowe morfologiczne i fizjologiczne oraz patologiczne. Genetyczne aspekty różnicowania komórek. Układy grupowe krwi ABO, MNSs, Rh. Sprzężenie autosomalne. Epistaza i komplementarność. Wieloczynnikowe uwarunkowanie cech człowieka – cechy poligenowe jakościowe i ilościowe: sposób dziedziczenia , transgresja, odziedziczalność, przykłady. Cechy sprzężone z płcią, hemizygotyczność. Genetyka populacji: podstawowe pojęcia, prawo Hardy’ego i Weinberga. Zakłócenie równowagi genetycznej w populacji. Genetyczny polimorfizm populacji ludzkiej. Genetyka molekularna: przedobjawowa diagnostyka chorób dziedzicznych, somatyczna terapia genowa, transgeneza (GMO), identyfikacja molekularna człowieka, klonowanie organizmów.Ćwiczenia:Technika mikroskopii optycznej. Wykonywanie preparatów bezpośrednich barwionych i niebarwionych. Pomiary struktur komórkowych pod mikroskopem (program komputerowy).Składniki komórki roślinnej o znaczeniu diagnostycznym. Techniki barwienia chromosomów. Prawidłowy kariotyp człowieka. Wykrywanie chromatyny płciowej (ciałko Barra). Podziały komórek: mitotyczny i mejotyczny. Zakłócenia w podziale komórkowym – komórki poliploidalne. Przykłady różnych rodzajów dziedziczenia cech człowieka (krzyżówki, analizy rodowodów).Najważniejsze pasożyty człowieka – budowa (cechy diagnostyczne makro- i mikroskopowe), rozwój, chorobotwórczość, wykrywanie, profilaktyka. Szkodniki niszczące żywność i surowce farmaceutyczne – rozkruszki i roztoczki, cechy diagnostyczne, znaczenie medyczne (czynniki alergiczne środowiska).

11. Efekty kształcenia – umiejętności praktyczne i kompetencje– zrozumienie mechanizmów funkcjonowania żywych organizmów na poszczególnych poziomach ich organizacji (organizm, tkanka, komórka, struktury komórkowe, ultrastruktura);– umiejętność dokonania analizy i opisu zależności między organizmem a środowiskiem (interakcje biocenotyczne);– umiejętność wykorzystania wiedzy o genetycznym podłożu różnicowania organizmów oraz o mechanizmach dziedziczenia do charakterystyki polimorfizmu genetycznego;– umiejętność oceny uwarunkowań genetycznych rozwoju chorób w populacji ludzkiej; opanowanie techniki mikroskopii optycznej;– umiejętność rozpoznawania pasożytów człowieka na podstawie makro- i mikroskopowych cech diagnostycznych;– wykorzystanie wiedzy o pasożytach do profilaktyki parazytoz;– umiejętność rozpoznawania szkodników niszczących zioła itp.

3

12. Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającejWykłady:– Alberts i in. Podstawy biologii komórki, cz.1 i 2, PWN, 2007.– Drewa G., Ferenc T. (red.). Podstawy genetyki dla studentów i lekarzy Urban & Partner, Wyd. II, 2003 lub 2007 (dodruk).– Jarugin W. (red.). Biologia. Podręcznik dla studentów kierunków medycznych PZWL, 2003.– Kilarski W. Strukturalne podstawy biologii komórki PWN, 2007.– Lack A. J., Evans D. E. Biologia roślin. Krótkie wykłady PWN, 2005.– Passarge E. Genetyka. Ilustrowany przewodnik PZWL, 2004.– Szwejkowska A., Szwejkowski J. Botanika. Morfologia T.1. PWN, 1999 lub 2007 (dodruk).– Węgleński P. Genetyka molekularna PWN, 2007.– Winter P. C. i in. Genetyka. Krótkie wykłady PWN, 2006.– Wojtaszek P. i in. Biologia komórki roślinnej PWN, 2007 lub 2008 (dodruk).Ćwiczenia:– Wysokińska H., Świątek L. Ćwiczenia z botaniki i podstawy biotechnologii roślin UM w Łodzi, 2009.– Broda B. Zarys botaniki farmaceutycznej PZWL, Wyd. IV (1996), V (1998) lub VI (2000).– Andrzejewska-Golec E., Świątek L. Materiały do ćwiczeń z parazytologii UM w Łodzi, Wyd. V, 2006 lub 2008 (dodruk).– Deryło A. (red.). Parazytologia i akaroentomologia medyczna PWN, 2002.

13. Kierownik przedmiotu – dr hab. n. farm. prof. UM Emilia Andrzejewska-Golecosoby prowadzące:– wykłady – dr hab. n. farm. prof. UM Emilia Andrzejewska-Golec;– ćwiczenia – dr hab. n. farm. prof. UM Emilia Andrzejewska-Golec; prof. dr hab. n. farm. Halina Wysokińska; dr n. farm. Izabela Weremczuk-Jeżyna; dr n. farm. Joanna Makowczyńska; dr n. farm. Ewelina Piątczak; dr n. farm. Izabela Grzegorczyk, dr n. farm. Łukasz Kuźma; mgr Ewa Skała; mgr Renata Grąbkowska.

1. Wydział Farmaceutyczny2. Kierunek farmacja3. Botanika4. Kształcenie na I roku studiów.5. Liczba godzin – 90 (wykłady – 30, ćwiczenia – 60).6. ECTS – 7

7. Założenia i cele przedmiotuNauczanie morfologii, anatomii i systematyki organizmów prokariotycznych (sinice), grzybów i roślin. Poznawanie składników komórek, tkanek i organów roślinnych o znaczeniu diagnostycznym. Rozpoznawanie roślin leczniczych, użytkowych i chronionych. Poznanie systemów ochrony roślin w Polsce. Przedstawienie współczesnych kierunków w zakresie badania roślin leczniczych i poszukiwania nowych źródeł leku roślinnego – etnobotanika. Nauczanie podstaw biotechnologii roślin (kultury in vitro, wykorzystanie w farmacji i medycynie).

8. Metody dydaktyczneWykłady, z prezentacją multimedialną.Ćwiczenia – obserwacje preparatów pod mikroskopem, wykonanie rysunków z objaśnieniem poszczególnych elementów.

4

Prelekcje wprowadzające do ćwiczeń.Pokazy roślin leczniczych i użytkowych, w formie ilustracji z książek, materiału zielnikowego, oraz roślin zebranych ze stanowisk naturalnych (m. in. w trakcie ćwiczeń w terenie).Pokazy kultur in vitro.

9. Sposób i warunki zaliczenia przedmiotuWarunkiem przystąpienia do egzaminu jest zaliczenie ćwiczeń mikroskopowych i terenowych oraz wykonanie zielnika. Egzamin dwustopniowy: 1) ustny – praktyczny z rozpoznawania roślin i preparatów mikroskopowych; 2) pisemny – w formie 6 pytań z materiału wykładowego i ćwiczeniowego.Końcowa ocena z przedmiotu obliczana jest na podstawie wyników z obu części egzaminu z uwzględnieniem punktacji zdobytej podczas ćwiczeń.

10. Treści programoweWykład:Podstawy systemu botanicznego i zasady nomenklatury botanicznej. Farmakopea i inne lekospisy. Pojęcie surowca roślinnego. Metody badawcze stosowane w systematyce. Organizmy prokariotyczne: sinice. Organizmy eukariotyczne: grzyby, porosty (systematyka, morfologia, gatunki jadalne, trujące, chorobotwórcze oraz gatunki wykorzystywane w lecznictwie); rośliny zarodnikowe (glonowe, mszaki, widłakowe, skrzypowe, paprociowe); rośliny kwiatowe: nagonasienne i okrytonasienne, ich cechy diagnostyczne: morfologiczne, anatomiczne, chemiczne. Rośliny występujące w Polsce oraz obce naszej florze, wykorzystywane w medycynie oficjalnej i tradycyjnej, stosowane jako przyprawy i używki. Ochrona gatunkowa roślin w Polsce. Metabolity wtórne (biosynteza, rola w roślinie, fitoaleksyny, substancje allelopatyczne). Roślinne regulatory wzrostu. Podstawy biotechnologii (kultury in vitro, wykorzystanie w farmacji i medycynie).Ćwiczenia:Rozpoznawanie składników strukturalnych komórek tkanek i organów roślinnych na podstawie analizy mikroskopowej i reakcji histochemicznych. Zapoznanie się z roślinnymi kulturami in vitro (pokazy: tkanek kalusowych, kultur zawiesinowych, kultur organów). Rozpoznawanie roślin leczniczych (rodzina, rodzaj, gatunek). Nauczanie zasad przysługiwania się kluczem. Wykonanie zielnika.

11. Efekty kształcenia (umiejętności praktyczne i kompetencje)– umiejętność posługiwania się mikroskopem świetlnym i wykonywania preparatów mikroskopowych;– rozpoznawanie, przy użyciu mikroskopu i reakcji histochemicznych, składników strukturalnych komórek, tkanek i organów roślin;– umiejętność rozpoznawania i określenia przynależności systematycznej roślin na podstawie ich cech morfologicznych (także z użyciem klucza) i anatomicznych;– umiejętność ustalania wzoru kwiatowego i sporządzania narysu kwiatu;– umiejętność prowadzenia i wykorzystania zielników;– umiejętność poszukiwania nowych gatunków i odmian roślin leczniczych oraz poznanie nowych technologii hodowli roślin.

12. Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającejWykłady:– E. Strasburger Botanika PWR i L, Warszawa, 1972.– A. J. Szweykowscy Botanika PWN, V, 2008 i 2009.

5

– W. H. Lewis Medical Botany Wiley, 2003.– K. Jędrzejko Zarys wiedzy o roślinach leczniczych Śląska Akademia Medyczna, Katowice, 1997.– B. E. van Wyk., M. Wink Rośliny lecznicze świata Med. Pharm., Polska, 2004.– A. C. Dutta A class-book of botany Oxford, 2000.– R. Endress Plant Cell Biotechnology Springer-Verlag, 1994.Ćwiczenia:– H. Wysokińska, L. Świątek Ćwiczenia z botaniki i podstawy biotechnologii roślin Uniwersytet Medyczny w Łodzi, 2009.– B. Broda Zarys Botaniki Farmaceutycznej PZWL, Warszawa, 2002.– T. Gorczyński (red.) Ćwiczenia z botaniki PWN, 1978.– S. Malepszy (red.) Biotechnologia roślin PWN, 2001.

13. Kierownik przedmiotu – prof. dr hab. n. farm. Halina Wysokińskaosoby prowadzące:– wykład – prof. dr hab. n. farm. Halina Wysokińska;– ćwiczenia – prof. dr hab. n. farm. Halina Wysokińska; prof. nadz. dr hab. n. farm. Emilia Andrzejewska-Golec; dr n. farm. Izabela Grzegorczyk; dr n. farm. Łukasz Kuźma; dr n. farm. Joanna Makowczyńska; dr n. farm. Ewelina Piątczak; dr n. farm. Izabela Weremczuk-Jeżyna; mgr biol. Renata Grąbkowska.

1. Wydział Farmaceutyczny2. Kierunek farmacja3. Chemia ogólna i nieorganiczna4. kształcenie na I roku studiów.5. Liczba godzin – 150 (wykłady – 50; laboratoria – 100).6. ECTS – 12

7. Założenia i cele przedmiotuPoznanie zależności pomiędzy budową atomów a układem okresowym pierwiastków. Przewidywanie właściwości chemicznych i fizycznych pierwiastków i ich połączeń na podstawie struktury elektronowej. Reaktywność związków – przewidywanie kierunku przebiegu reakcji. Poznanie budowy przestrzennej związków nieorganicznych (hybrydyzacja, kształt geometryczny cząsteczki). Omówienie pierwiastków i związków mających znaczenie i zastosowanie w medycynie, biologii, farmacji – elementy chemii bionieorganicznej. Przedstawienie głównych zagadnień z zakresu chemii ogólnej i teorii kwasowo-zasadowych. Nauczenie analizy jakościowej związków nieorganicznych oraz metodyki analizy w skali półmikro umożliwiającej identyfikację jonów w roztworach. Wykształcenie umiejętności wykonania podstawowych obliczeń chemicznych ważnych w przygotowaniu roztworów oraz obliczeń wykorzystywanych w dalszym procesie kształcenia na studiach farmaceutycznych.

8. Metody dydaktyczneWykłady ilustrowane przeźroczami. Prowadzenie dyskusji w ramach wykładów i zajęć laboratoryjnych. Poznanie podstawowych czynności laboratoryjnych. Wykonanie analiz związków nieorganicznych w skali półmikro. Samodzielna praca ze skryptem (ćwiczenia laboratoryjne z chemii ogólnej) i podręcznikami (uzupełnienie wiedzy teoretycznej).

6

9. Sposób i warunki zaliczenia przedmiotuWarunkiem przystąpienia do egzaminu jest zaliczenie laboratorium z analizy jakościowej związków nieorganicznych. Egzamin pisemny w I, II, III terminie oraz egzamin ustny tylko w III terminie dla studentów, którzy uzyskali 40–60% punktów maksymalnej liczby punktów z egzaminu pisemnego III.

10. Treści programoweWykład:Reakcje w roztworach – elekrolity, rola elektrolitów w organizmie. Kwasy i zasady – teoria Brönsteda, Lewisa. Pojęcie pH. Roztwory buforowe – zastosowanie w medycynie. Rozpuszczalność związków i iloczyn rozpuszczalności – wykorzystanie zagadnień w diagnostyce medycznej. Przenoszenie elektronów w reakcjach chemicznych – procesy utlenienia i redukcji. Charakterystyka metali i niemetali – szereg elektrochemiczny. Budowa pierwiastków a układ okresowy – przewidywanie właściwości pierwiastków na podstawie konfiguracji elektronowej, promieni atomowych i jonowych, elektroujemności, potencjałów jonizacyjnych, powinowactwa elektronowego. Teoria orbitali. Hybrydyzacja. Rodzaje wiązań chemicznych (jonowe, atomowe, spolaryzowane, koordynacyjne, wodorowe). Systematyka pierwiastków – struktury elektronowe pierwiastków w stanie podstawowym i wzbudzonym, występowanie w przyrodzie, otrzymywanie, właściwości fizyko-chemiczne*/. Wodór: Wodór atomowy, cząsteczkowy, izotopy, tworzenie połączeń z pierwiastkami – wodorki Fluorowce: Tlenki. Fluorowcowodory. Kwasy tlenowe i ich sole. Związki między- halogenowe. Płyn Lugola, jodyna, 5-fluorouracyl (5-Fu) – lek stosowany w terapii przeciwnowotworowej. Tlenowce: Tlen, siarka (alotropia). Woda – struktura wody, hydraty, związki higroskopijne. Dimetylosulfotlenek i 5-Fu – Verumal, lek stosowany w dermatologii. Nadtlenek wodoru – struktura, właściwości (woda utleniona, perhydrol). Tlenowe kwasy siarki, selenu, telluru i ich sole. Połączenia z fluorowcami. Związki tlenohalogenowe siarki. Azotowce: Amoniak. Tlenki. Kwasy azotu i ich sole. Nitraty (nitrogliceryna). Woda królewska. Amidki, imidki, azotki, hydrazyna, hydroksyloamina. Fosfor (alotropia). Kwasy i sole fosforu, arsenu. Rola jonów fosforanowych w strukturze DNA. Związki bizmutu i jego preparaty farmaceutyczne. Węglowce: Alotropia węgla. Wodorki węgla i krzemu (węglowodory, krzemowodory). Tlenki (CO) i ditlenki, kompleks CO z hemoglobiną. Połączenia węgla z siarką i azotem. Kwasy – węglowy, tiowęglowy, cyjanowodorowy, tiocyjanowy, izotiocyjanowy i ich sole. Pojęcie mezomerii i tautomerii. Węgliki. Karbonylki. Właściwości związków cyny i ołowiu (reakcje redoks, amfoteryczność). Borowce: Związki deficytoelektronowe. Efekt nieczynnej pary elektronowej. Borowodory. Kwas borowy, boraks. Właściwości glinu – reakcje z tlenem, kwasami i zasadami, glin jako reduktor. Preparaty glinu w medycynie. Berylowce: tlenki, wodorotlenki, wodorki, halogenki. Rola jonów wapnia i magnezu. Preparaty wapnia i magnezu stosowane w medycynie – hydroksyapatyty. Litowce: tlenki, nadtlenki, ponadtlenki. Wodorotlenki i sole litowców – zastosowanie. Kompleksy litowców. Pierwiastki przejściowe: paramagnetyzm, diamagnetyzm, ferromagnetyzm. Związki kompleksowe. Kompleksy metali w biologii i medycynie, np. leki złota (Solganal, Myocrisin), platyny (cis-platyna, karboplatyna). Jony metali przejściowych w diagnostyce i medycynie, np. związki technetu (Cardiolite), srebra. Terapia chelatowa w detoksykacji metali toksycznych. Rola biopierwiastków w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu.Laboratorium – chemia ogólna i nieorganiczna oraz analiza jakościowa związków nieorganicznych:Zajęcia laboratoryjne prowadzone są wg opracowanego w Zakładzie skryptu p.t. „Ćwiczenia z chemii ogólnej z elementami chemii nieorganicznej i bionieorganicznej (rok wyd. 2008).

*/ tematy omawiane przed każdą grupą główną układu okresowego

7

Samodzielne wykonanie eksperymentów jest bezpośrednio związane z tematyką danego ćwiczenia. Ćwiczenia laboratoryjne obejmują następujące zagadnienia: Podstawy obliczeń chemicznych. Szybkość reakcji chemicznych a stan równowagi. Kwasy i zasady. Hydroliza soli i roztwory buforowe. Iloczyn rozpuszczalności. Przenoszenie elektronów, reakcje utlenienia i redukcji. Związki kompleksowe. Obliczanie stężeń roztworów (procentowe, molowe) oraz zadania rachunkowe związane z tematyką chemii ogólnej. Istota związków kompleksowych, tworzenie, nomenklatura, budowa, stałe trwałości. Laboratorium z analizy jakościowej związków nieorganicznych koreluje z wiadomościami przekazanymi w materiale chemii ogólnej i obejmuje samodzielne wykonanie 14 analiz: 5 z analizy kationów, 4 z analizy anionów, 1 analiza kontrolna (kationy, aniony), 3 identyfikacje substancji stałych, 1 analiza kwasu lub zasady.

11. Efekty kształcenia (umiejętności praktyczne i kompetencje)– umiejętność przygotowania roztworów o określonych stężeniach;– poznanie podstawowych czynności laboratoryjnych: sączenie, dekantacja, wirowanie, ogrzewanie, odparowywanie;

– określenie pH roztworów kwasów, zasad, soli (wskaźniki);– poznanie reakcji identyfikacji jonów (kationy, aniony) w roztworach wodnych, wykonanie w skali półmikro klasycznej analizy jakościowej związku nieorganicznego;– napisanie nazwy związku nieorganicznego na podstawie podanego wzoru i napisanie wzoru związku na podstawie podanej nazwy;– pisanie wzorów strukturalnych związków i określenie typu hybrydyzacji atomu centralnego;– umiejętność pisania reakcji redoks;– przewidywanie właściwości chemicznych i fizycznych związku na podstawie jego budowy;– wykorzystanie wiedzy o substancjach nieorganicznych w farmacji i medycynie.

12. Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającejWykłady:– J. D. Lee Zwięzła chemia nieorganiczna PWN, 1994.– F. A. Cotton, G. Wilkinson, P. L. Gaus Chemia nieorganiczna. Podstawy PWN, 1995.– S. J. Lippard, J. M. Berg Podstawy chemii bionieorganicznej PWN, 1998.– R. W. Hay Chemia bionieorganiczna PWN, 1990.– F. A. Cotton, G. Wilkinson Advanced Inorganic Chemistry John Wiley & Sons, 1988.– W. Kaim, B. Schwederski Bioinorganic Chemistry: Inorganic Elements in the Chemistry of Life John Wiley&Sons, 1994.– Ch. J. Jones, J. R. Thornback Medicinal Applications of Coordination Chemistry The Royal Society of Chemistry, Cambridge, U.K., 2007.Laboratorium:– Ćwiczenia z chemii ogólnej z elementami chemii nieorganicznej i bionieorganicznej, skrypt dla studentów I-go roku Wydziału Farmaceutycznego – praca zbiorowa pod redakcją prof. dr. hab. Justyna Ochockiego, 2008.– Z. Szmal, T. Lipiec Chemia analityczna z elementami analizy instrumentalnej PZWL, 1997.– R. Sołoniewicz Zasady nowego słownictwa związków nieorganicznych WT-N, 1995.

13. Kierownik przedmiotu – prof. dr hab. n. farm. Justyn Ochockiosoby prowadzące:– wykład – prof. dr hab. n. farm. Justyn Ochocki;– laboratorium – dr hab. n. farm. Jolanta Nawrot-Modranka; dr n. farm. Elżbieta Zyner; dr n. farm. Urszula Kalinowska-Lis; dr n. chem. Andrzej Kotyński; dr n. farm. Roman Modranka;

8

dr n. farm. Łukasz Glinka; mgr biologii Maria Kasprzak; mgr biologii Małgorzata Łęczycka (doktorantka).

1. Wydział Farmaceutyczny2. Kierunek farmacja3. Chemia organiczna4. Kształcenie na I roku studiów.5. Liczba godzin – 210 (wykłady – 75; laboratoria – 135).6. ECTS – 17

7. Założenia i cele przedmiotuPoznanie przestrzennej budowy związków organicznych w tym również heterocyklicznych, ich właściwości chemicznych i fizycznych, podstawowych mechanizmów reakcji organicznych, budowy i właściwości wybranych grup produktów naturalnych (lipidy, węglowodany, aminokwasy i peptydy, alkaloidy, terpeny, steroidy).Nauczenie podstaw preparatyki związków organicznych (wykonanie syntezy, wyodrębnianie, oczyszczanie i identyfikowanie produktów reakcji).Nauczenie podstaw analizy związków organicznych (korzystając również z widm IR i NMR).

8. Metody dydaktyczneWykład, także wykład z pokazem (modele związków organicznych).Zajęcia laboratoryjne (każdy student pracuje samodzielnie).Pokaz (używania sprzętu przeciwpożarowego; montowania aparatury; wykonania destylacji próżniowej).Pogadanka (wprowadzenie do spektroskopii IR i NMR).Dyskusja (modele związków organicznych, nazewnictwo związków organicznych).Praca z książką (z wykazu literatury; ale także: instrukcje do ćwiczeń, zestawy pytań – problemów).

9. Sposób i warunki zaliczenia przedmiotuWarunkiem przystąpienia do egzaminu jest uzyskanie zaliczenia laboratorium.Egzamin pisemny dwustopniowy (część A trwa 60 min. – wymóg >45/75 punktów; część B trwa 120 min. – /160 punktów).Końcowa ocena z przedmiotu jest obliczana z uwzględnieniem wyników czterech dwugodzinnych testów odbywających się w trakcie roku akademickiego, punktacji za sprawdziany w laboratorium i wyników obu części egzaminu.

10. Treści programoweWykład:Wstęp do chemii organicznej. Wiązania chemiczne (opis w oparciu o teorię orbitali atomowych i cząsteczkowych); polaryzacja wiązań (efekty indukcyjne i mezomeryczne). Węglowodory (alkany, alkeny, alkadieny, alkiny); izomeria; konformacja; reakcje rodnikowe i jonowe; wolne rodniki; odczynniki nukleofilowe i elektrofilowe; karbokationy; przegrupowania; teoria rezonansu; tautomeria; polimeryzacja. Stereochemia; chiralność; enancjomery, diastereoizomery i związki mezo; konfiguracja (względna, absolutna); projekcje Fischera; systemy R/S i E/Z; mechanizm reakcji na podstawie jej stereochemicznego przebiegu. Cykloalkany; izomeria mono- i dwupodstawionych cykloalkanów; analiza konformacyjna; stereochemia cyklopentanów, cykloheksanów, dekalin i cykloheksenu. Węglowodory aromatyczne; elektrofilowe podstawienie aromatyczne; uogólnione pojęcie

9

aromatyczności. Fluorowcowęglowodory; podstawienie nukleofilowe. Związki metaloorganiczne. Alkohole, fenole i tiole; wiązania wodorowe; właściwości kwasowe. Etery i oksirany. Aminy; właściwości zasadowe. Aldehydy i ketony; addycje do grupy karbonylowej; prochiralność; kondensacje aldolowe (enolany). Kwasy karboksylowe i pochodne (chlorki, bezwodniki, estry, amidy): estryfikacja alkoholi i hydroliza estrów; tłuszcze; lipidy; hydroliza amidów; mocznik. Związki -nienasycone; reakcja Michaela; chinony. Nitryle. Związki nitrowe. Pochodne kwasu węglowego. Guanidyna. Węglowodany; aldozy i ketozy; formy hemiacetalowe; glikozydy; konformacja piranoz; mutarotacja; efekt anomeryczny; epimeryzacja monosacharydów; disacharydy; polisacharydy. Aminokwasy i peptydy; konfiguracja absolutna; właściwości kwasowo-zasadowe; punkt izoelektryczny; grupy ochronne; konformacja wiązania amidowego; analiza i synteza peptydów. Związki heterocykliczne (pirol, furan, tiofen, pirydyna; indol, pirazol, imidazol, chinolina, pirymidyna, puryna, tiazol, adenina, guanina, uracyl, tymina, cytydyna); nukleozydy i nukleotydy (AMP, ADP, ATP; RNA, DNA); alkaloidy. Terpeny. Steroidy. Prostaglandyny.Laboratorium syntezy i analizy organicznej:Wykonanie syntezy (i oczyszczenie) następujących związków organicznych: acetanilid, p-nitroacetanilid, chlorek tert-butylu, dibenzylidenoaceton, octan butylu, alkohol benzylowy, kwas o-jodobenzoesowy, aspiryna. Wykonanie destylacji z parą wodną aldehydu anyżowego.Identyfikacja trzech nieznanych związków metodami jakościowej analizy organicznej oraz korzystając z widm IR i NMR.Nauczanie stereochemii związków organicznych z wykorzystaniem modeli cząsteczkowych.Identyfikacja związków organicznych na podstawie analizy widm IR.Ustalanie struktury prostych związków organicznych na podstawie analizy widm 1H NMR.

11. Efekty kształcenia (umiejętności praktyczne i kompetencje)– wykonanie (w skali laboratoryjnej) syntezy i oczyszczenie związku organicznego;– wykonanie analizy (metodami klasycznymi) i ustalenie budowy związku organicznego (również w oparciu o analizę widm IR i 1H NMR);– podanie nazwy związku organicznego na podstawie wzoru i napisanie wzoru znając nazwę;– rozpoznanie centrum reaktywnego w cząsteczce i napisanie wzoru produktu reakcji z wybranym odczynnikiem (w prostszych przypadkach z opisem mechanizmu i stereochemii);– przewidywanie niektórych właściwości fizycznych na podstawie budowy związku organicznego (rozpuszczalność w wodzie/tłuszczach, temperatury wrzenia, itp.);– ocena właściwości kwasowych/zasadowych na podstawie budowy związku organicznego;– umiejętność wskazania, do której klasy związków organicznych należy dany produkt naturalny, jego potencjalnej reaktywności i oczekiwanej rozpuszczalności.

12. Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającejWykłady:– Paul M. Dewick Essentials of Organic Chemistry (for students of pharmacy, medicinal chemistry and biological chemistry); Wiley, 2006.– Przemysław Mastalerz Chemia organiczna, Wydawnictwo Chemiczne, 2000.– John McMurry Chemia organiczna, PWN, 2005.– Harold Hart, Leslie E. Craine, David J. Hart Chemia organiczna (krótki kurs), PZWL, 2008.Laboratorium:– S. Zawadzki, K. Kociołek Laboratorium z chemii organicznej, nakład Politechniki Łódzkiej, 1993.– Z. Jerzmanowska Preparatyka organiczna związków chemicznych, PZWL, 1972.– Z. Jerzmanowska Analiza jakościowa związków organicznych, PZWL, 1975.

10

13. Kierownik przedmiotu – prof. dr hab. n. chem. Andrzej E. Wróblewskiosoby prowadzące:– wykład – prof. dr hab. n. chem. Andrzej E. Wróblewski;– laboratorium – prof. dr hab. n. chem. Andrzej E. Wróblewski; dr n. farm. Joanna Czyżewska-Chlebny; dr n. farm. Wiesława Karolczak; dr n. farm. Dorota G. Piotrowska; dr n. farm. Anetta Hałajewska-Wosik; dr n. farm. Iwona E. Głowacka; dr n. farm. Irena I. Bąk-Sypień; mgr inż. Joanna Drozd; mgr Karolina Bajerska.

1. Wydział Farmaceutyczny2. Kierunek farmacja3. Matematyka4. Kształcenie na I roku studiów.5. Liczba godzin – 35 (wykłady – 6, ćwiczenia – 29).6. ECTS – 4

7. Założenia i cele przedmiotuPoznanie podstawowych wiadomości z analizy matematycznej ze szczególnym uwzględnieniem tych elementów rachunku różniczkowego i całkowego, które stanowią nieodzowny aparat matematyczny wykorzystywany na zajęciach z innych przedmiotów.

8. Metody dydaktyczneWykład z pokazem w PowerPoint z animacją niestandardową.Ćwiczenia rachunkowe.

9. Sposób i warunki zaliczenia przedmiotuWarunkiem przystąpienia do zaliczenia końcowego jest zaliczenie ćwiczeń.Zaliczenie końcowe odbywa się w formie pisemnej (trwa 90 min.). Praca jest punktowana. Maksymalnie można uzyskać 50 punktów. Zaliczenie uzyskuje student, który zdobędzie co najmniej 25 punktów.

10. Treści programoweWykład:Podstawowe wiadomości o funkcjach. Funkcja złożona. Funkcja odwrotna. Funkcja wykładnicza. Logarytmy. Funkcja logarytmiczna. Granica funkcji. Ciągłość funkcji. Liczba . Logarytm naturalny. Pochodna funkcji jednej zmiennej w punkcie. Jej interpretacja geometryczna, fizyczna oraz chemiczna. Zastosowanie pochodnych do wyznaczania przedziałów monotoniczności oraz ekstremów lokalnych. Przedziały wypukłości, wklęsłości oraz punkty przegięcia krzywej. Całka nieoznaczona. Całkowanie przez podstawienie. Całka oznaczona i jej zastosowanie do obliczania pól obszarów. Całka niewłaściwa ze względu na niewłaściwy kraniec całkowania. Równania różniczkowe o zmiennych rozdzielonych i równania różniczkowe liniowe. Funkcje wielu zmiennych. Pochodne cząstkowe I i II rzędu. Różniczka zupełna. Ekstrema lokalne funkcji dwóch zmiennych.Ćwiczenia:Praktyczne zastosowanie wiadomości z wykładów do rozwiązywania zadań.

11. Efekty kształcenia (umiejętności praktyczne i kompetencje)Wykorzystywanie metod i modeli matematycznych w farmacji.

12. Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej

11

– K. Dobrowolska, W. Dyczka, H. Jakuszenkow Matematyka – repetytorium Helpmath, Łódź, 2008.– J. Chmaj Rachunek różniczkowy i całkowy Wyd. II, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, 1997.

– K. Domżał, E. Gawłowska Przykłady zastosowań metod matematycznych i statystycznych w zagadnieniach farmaceutycznych i medycznych, 1988.

13. Kierownik przedmiotu – mgr Elżbieta Gawłowskaosoby prowadzące:– wykłady – mgr Elżbieta Gawłowska;– ćwiczenia – mgr Elżbieta Gawłowska; mgr Mariola Rogowska; mgr Magdalena Wojciechowska.

1. Wydział Farmaceutyczny2. Kierunek farmacja3. Statystyka4. Kształcenie na I roku studiów.5. Liczba godzin – 30 (wykłady – 6, ćwiczenia – 24).6. ECTS – 2

7. Założenia i cele przedmiotuPoznanie podstawowych pojęć statystycznych i podstawowych metod wnioskowania statystycznego.

8. Metody dydaktyczneWykład z pokazem w PowerPoint z animacją niestandardową.Ćwiczenia rachunkowe.

9. Sposób i warunki zaliczenia przedmiotuWarunkiem przystąpienia do zaliczenia końcowego jest zaliczenie ćwiczeń.Zaliczenie końcowe odbywa się w formie pisemnej (trwa 90 min.). Praca jest punktowana. Maksymalnie można uzyskać 50 punktów. Zaliczenie uzyskuje student, który zdobędzie co najmniej 25 punktów.

10. Treści programoweWykładPodstawowe pojęcia rachunku prawdopodobieństwa. Twierdzenie Bayesa. Zmienna losowa jednowymiarowa. Dystrybuanta zmiennej losowej. Zmienna losowa skokowa. Zmienna losowa ciągła. Charakterystyki liczbowe zmiennej losowej (wartość oczekiwana, mediana, moda, wariancja, odchylenie standardowe, współczynnik zmienności). Rozkład normalny, rozkład normalny standaryzowany, rozkład Studenta, rozkład χ2, rozkład F Snedecora. Zmienna losowa dwuwymiarowa. Statystyka opisowa. Weryfikacja hipotez statystycznych. Testy: Kołmogorowa-Smirnowa z poprawką Lillieforsa, U Manna-Whitneya, dla wartości oczekiwanej, F Snedecora, t Studenta, Cochrana-Coxa, test róznic. Estymacja przedziałowa. Współczynnik korelacji liniowej. Test współczynnika korelacji. Korelacja krzywoliniowa. Prosta regresji. Test niezależności χ2. Współczynnik Yule’a.ĆwiczeniaPraktyczne zastosowanie wiadomości z wykładów do rozwiązywania zadań.

12

11. Efekty kształcenia (umiejętności praktyczne i kompetencje)Stosowanie metod statystycznych do opracowywania wyników eksperymentów.

12. Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej– K. Domżał, E. Gawłowska Przykłady zastosowań metod matematycznych i statystycznych w zagadnieniach farmaceutycznych i medycznych, 1988.

– A. Stanisz Przystępny kurs statystyki tom I, StatSoft, Polska, Kraków, 2006.

13. Kierownik przedmiotu – mgr Elżbieta Gawłowskaosoby prowadzące:– wykłady – mgr Elżbieta Gawłowska;– ćwiczenia – mgr Elżbieta Gawłowska; mgr Mariola Rogowska; mgr Magdalena Wojciechowska.

1. Wydział Farmaceutyczny2. Kierunek farmacja3. Technologia informacyjna4. Kształcenie na I roku studiów.5. Liczba godzin – 30 (ćwiczenia przy komputerach).6. ECTS – 2

7. Założenia i cele przedmiotuUsystematyzowanie wiedzy na temat komputera – budowy i podstawowej obsługi systemu oraz aplikacji Microsoft Office. Prawidłowa edycja sformatowanego tekstu, wykorzystywanie arkusza kalkulacyjnego do różnorodnych analiz (w tym statystycznych) oraz umiejętność utworzenia prezentacji multimedialnej na zadany temat. Praca w sieci, bezpieczeństwo związane z dostępem do sieci.

8. Metody dydaktyczneĆwiczenia (prowadzący zajęcia wyjaśnia, jak wykonać ćwiczenie a następnie każdy student indywidualnie przy komputerze wykonuje omówione zadania).

9. Sposób i warunki zaliczenia przedmiotuDwa zaliczenia cząstkowe: po trzech ćwiczeniach z edycji tekstu oraz po pięciu ćwiczeniach posługiwania się arkuszem kalkulacyjnym. Zaliczenie końcowe – wykonanie prezentacji do zadania statystycznego na przydzielonych indywidualnie danych w programie Microsoft PowerPoint.

10. Treści programowePodstawy technik informatycznych i zasad pracy w sieci: logowanie, przypomnienie i podsumowanie wiedzy o środowisku WINDOWS – kopiowanie, kasowanie, tworzenie nowych folderów. Internet Eksplorer – Strona Główna przeglądarki internetowej, usługi Internetu – poczta e-mailowa. Przetwarzanie tekstu przy użyciu edytora WORD – omówienie zasad edycji testu (twarda spacja, nagłówek, stopka), formatowanie strony, ustawienia domyślne. Pisanie tekstu podstawowego oraz tekstu w układzie dwuszpaltowym z użyciem WordArt-a i wstawianiem grafiki, podziałem tekstu na sekcje i automatycznym dzieleniem wyrazów. Formatowanie tekstu – wstawianie numeracji stron, struktura dokumentu – podział

13

na rozdziały i podrozdziały, automatyczny spis treści. Pisanie wzorów matematycznych i statystycznych oraz chemicznych wzorów strukturalnych.Arkusz kalkulacyjny EXCEL – zapis adresów względnych i bezwzględnych, zapis w kratkach tekstu, liczb, formuł obliczeniowych i funkcji, określenie obszaru, nazwa obszaru, przenoszenie i kopiowanie obszaru, szerokość kolumny, wysokość wiersza, liczba miejsc po przecinku. Obliczenia parametrów statystycznych (średnia, mediana, przedział ufności, wariancja, odchylenie i błąd standardowy). Sprawdzenie normalności rozkładu przy użyciu funkcji zawartych w arkuszu. Wykorzystanie modułu analiza danych do obliczeń statystycznych. Statystyka opisowa. Parametryczne testy istotności. Nieparametryczny test U Manna-Whitney’a. Metoda zliczania rekordów baz danych spełniających zadane warunki. Tworzenie tabel wielodzielczych. Zależność dwóch cech jakościowych. Graficzna prezentacja danych: Wykresy średnich z odchyleniami standardowymi cech ilościowych (również podzielonych na grupy). Wyznaczenie różnych linii trendu i przedstawienie ich w odpowiednich siatkach funkcyjnych. Wykresy struktury oraz inne typy wykresów.Projektowanie własnej prezentacji z wykonaną analizą statystyczną indywidualnie przydzielonych danych.

11. Efekty kształcenia (umiejętności kształcenia i kompetencje)– umiejętność świadomego prawidłowego posługiwania się edytorem tekstu oraz umiejętność wykorzystania standardowego oprogramowania biurowego do opracowywania wyników prac badawczych i innych analiz statystycznych (wyznaczania średniej, mediany, przedziału ufności, wariancji, odchylenia i błędu standardowego);– umiejętność formułowania hipotez statystycznych oraz doboru testów do ich weryfikacji;– umiejętność przedstawiania wyników w postaci graficznej oraz w postaci prezentacji multimedialnej.

12. Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej– Podręcznik użytkownika pakietu Microsoft Office lub oddzielnie Microsoft Word, Microsoft Excel i Microsoft PowerPoint z dowolnego wydawnictwa i dowolnego roku wydania – najlepiej najnowsze. Internetowy podręcznik statystyki znajdujący się na stronie www.statsoft.pl.

13. Kierownik przedmiotu – mgr Jadwiga Ciechowiczosoby prowadzące: mgr Jadwiga Ciechowicz, dr Ryszarda Majchrzak, mgr Halina Poczesna.

1. Wydział Farmaceutyczny2. Kierunek farmacja3. Język obcy (angielski, niemiecki, francuski, rosyjski)4. kształcenie na I roku studiów5. Liczba godzin – 60 (lektorat)6. ECTS – 2

7. Założenia i cele przedmiotuPosługiwanie się językiem obcym w stopniu pozwalającym na swobodne rozumienie piśmiennictwa o tematyce farmaceutyczno-medycznej.

8. Metody dydaktycznePraca z tekstem, konwersacja, dyskusja, tłumaczenie, prezentacja.

14

9. Sposób i warunki zaliczenia przedmiotuRegularna frekwencja na zajęciach (maksymalnie dwie nieusprawiedliwione nieobecności w semestrze), 2–3 testy w każdym semestrze, test zaliczeniowy na koniec I i II semestru.

10. Treści programoweModułowa organizacja programu nauczania języka obcego o tematyce farmaceutyczno-medycznej – anatomia (skóra, oko, ucho, układy: szkieletowy, oddechowy, krwionośny, trawienny, wydalniczy, nerwowy, rozrodczy, dokrewny).

11. Efekty kształcenia (umiejętności praktyczne i kompetencje)– posługiwanie się językiem obcym w stopniu pozwalającym na swobodne rozumienie piśmiennictwa o tematyce farmaceutyczno-medycznej;– umiejętność prowadzenia rozmowy na tematy farmaceutyczne.

12. Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej– angielski: E. Donesch-Jeżo English for Medical Students and Doctors Wydawnictwo Przegląd

Lekarski, Kraków, 2000; E. Donesch-Jeżo English for Students of Pharmacy and Pharmacists

WydawnictwoPrzegląd Lekarski, Kraków, 2007;

A. W. Kierczak English for Pharmacists Wydawnictwo Lekarskie, PZWL, Warszawa,

1999; J. Ciecierska, B. Jenike, K. Tudruj English in Medicine Wydawnictwo

Lekarskie,PZWL, 1989.

– niemiecki: H. Aufderstrabe i in. Themen neu2 Hueber-Verlag, 1999; Durr & Kessler Deutsh im Beruf Medizin 1989; U. Firnhaber-Sensen i in. Deutsch im Krankenhaus Langenscheidt, 1995.

– francuski: J. Glanowska i in. Pharmacie Pharmacien etudiant en Pharmacie Wydawnictwo Lekarskie, PZWL, Warszawa, 1983.

– rosyjski: D. Ramotowska Podręcznik dla studentów farmacji Wydawnictwo Lekarskie, PZWL,

Warszawa, 1983; J. Terczyński Podręcznik do języka rosyjskiego Wydawnictwo Lekarskie, PZWL, Warszawa, 1980.

13. Kierownik przedmiotu – mgr Kinga Studzińska-Pasiekaosoby prowadzące: lektorzy Centrum Nauczania Języków Obcych.

1. Wydział Farmaceutyczny2. Kierunek farmacja3. Język łaciński4. Kształcenie na I roku studiów.5. Liczba godzin – 45 (lektorat).6. ECTS – 3

7. Założenia i cele przedmiotu

15

Posługiwanie się poprawną specjalistyczną terminologią łacińską na poziomie percepcji oraz na poziomie produkcji ograniczonej do umiejętności sporządzania krótkich notatek, wypowiedzi oraz umiejętności czytania.

8. Metody dydaktycznePraca z tekstem, tłumaczenie, ćwiczenia segregujące i utrwalające wiadomości.

9. Sposób i warunki zaliczenia przedmiotuTest końcowy pisemny obejmujący materiał z dwóch semestrów.Warunkiem przystąpienia do testu końcowego jest zaliczenie testu z semestru I. Wymóg >60%

10. Treści programoweNauczanie integracyjne w stosunku do przedmiotów posługujących się specjalistyczną terminologią łacińską tj. botaniki (budowa roślin i grzybów, rośliny lecznicze), mikrobiologii (bakterie i wirusy), parazytologii (pierwotniaki, robaki, rozkruszki, owady), farmakologii i farmacji stosowanej (charakterystyka i klasyfikacja leków, dawkowanie. Skróty i terminy stosowane w recepturze. Recepta prosta i złożona).

11. Efekty kształcenia (umiejętności praktyczne i kompetencje)– posługiwanie się poprawną specjalistyczną terminologią łacińską;– tłumaczenie prostych tekstów;– czytanie recept.

12. Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej– S. Filipczak-Nowicka Lingua Latina ad usum pharmaciae studentium, Wydawnictwo

Lekarskie PZWL, 2001.– M. W. Bugaj, A. Kierczak Lingua Latina Pharmaceutica Wydawnictwo Lekarskie, PZWL,

2005.– Z. Podbielkowski Słownik roślin użytkowych Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1989.

13. Kierownik przedmiotu – mgr Kinga Studzińska-Pasiekaosoby prowadzące: lektor Centrum Nauczania Języków Obcych.

1. Wydział Farmaceutyczny2. Kierunek farmacja3. Wychowanie fizyczne4. Kształcenie na I roku studiów.5. Liczba godzin – 60.6. ECTS – 2

7. Założenie i cele przedmiotuWyrabianie umiejętności samodzielnego wyboru formy aktywności ruchowej w zależności od sprawności psychofizycznej, stanu zdrowia i zainteresowań.Wyrabianie nawyku systematycznego uprawiania aktywności fizycznej.Wyrabianie prawidłowego stosunku do działań prozdrowotnych: dbanie o sprawność psychofizyczną i higieniczny tryb życia.

16

Kształtowanie cech osobowości wyrabianych podczas uprawiania poszczególnych dyscyplin sportowych.Zapoznanie z terminologią wykonywanych ćwiczeń.Przekazanie podstawowej wiedzy z zakresu:– wpływu różnych form aktywności fizycznej na zdrowie fizyczne i psychiczne,– roli systematycznej aktywności fizycznej w zwalczaniu chorób cywilizacyjnych,– relaksacji, gimnastyki korekcyjnej, oddychania i wyrównywania napięć mięśniowych,– nowych form rekreacji i fitness.

8. Metody dydaktyczneĆwiczenie, pokaz, instruktaż, pogadanka.

9. Sposób i warunki zaliczenia przedmiotuSystematyczne uczęszczanie na zajęcia (aktywny udział w minimum 12 zajęciach w każdym semestrze).Zaliczenie sprawdzianów przewidzianych programem nauczania.

10. Treści programoweTechnika, taktyka i podstawowe przepisy w grach zespołowych ( siatkówka, koszykówka, mini hokej salowy, tenis ziemny i stołowy, piłka nożna mężczyzn). Pływanie (styl klasyczny, kraul, grzbietowy i motylkowy), podstawy ratownictwa wodnego. Zajęcia ogólnorozwojowe, lekkoatletyczne, wolne , siłownia. Kształtowanie sylwetki na zajęciach gimnastycznych przy muzyce (callanetics, calisthenics, body-scup, stretching) oraz w siłowni. Zajęcia relaksujące ciało i umysł oparte na technikach oddychania i medytacji, elementach stretchingu, Hatha Yoga i Tai Chi. Stretching, zajęcia korekcyjne, oddechowe i wyrównujące napięcia mięśniowe. Sport akademicki przy współpracy z Klubem Uczelnianym AZS

11. Efekty kształcenia (umiejętności praktyczne i kompetencje)– podanie terminologii wykonywanych ćwiczeń;– znajomość zasad bezpieczeństwa i higieny;– znajomość zasad regeneracji sił fizycznych i psychicznych;– znajomość metod kształcenia sprawności fizycznej, cech motorycznych i relaksacji;– uzasadniania miejsca wychowania fizycznego w edukacji;– rozwijanie motywacji związanej z uczestnictwem w kulturze fizycznej.

12. Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej

13. Kierownik przedmiotu – mgr Józef Bortnikosoby prowadzące: nauczyciele zatrudnieni w Studium Wychowania Fizycznego i Sportu Uniwersytetu Medycznego.

17