www.teias.gov.tr

TÜRKİYE İLETİM SİSTEMİNDE LİSANSSIZ SANTRALLER

Ceyhun CENGİZ

TEİAŞ Genel Müdürlüğü

2 TEİAŞ

TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM ANONİM ŞİRKETİ LİSANSSIZ ELEKTRİK ÜRETİMİ HAKKINDA MEVZUAT

• 30 Mart 2013 tarihli 6446 sayılı ELEKTRİK PİYASASI KANUNU Madde 14: Lisanssız yürütülebilecek faaliyetler

a) İmdat grupları ve iletim ya da dağıtım sistemiyle bağlantı tesis etmeyen üretim tesisi

b) Kurulu gücü azami bir megavatlık yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesisi

c) Belediyelerin katı atık tesisleri ile arıtma tesisi çamurlarının bertarafında kullanılmak üzere kurulan elektrik üretim tesisi

ç) Mikrokojenerasyon tesisleri ile Bakanlıkça belirlenecek verimlilik değerini sağlayan kojenerasyon tesislerinden Kurulca belirlenecek olan kategoride olanları

d) Ürettiği enerjinin tamamını iletim veya dağıtım sistemine vermeden kullanan, üretimi ve tüketimi aynı ölçüm noktasında olan, yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesisi

3 TEİAŞ

TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM ANONİM ŞİRKETİ LİSANSSIZ ELEKTRİK ÜRETİMİ HAKKINDA MEVZUAT

• 2 Ekim 2013 tarihli ELEKTRİK PİYASASINDA LİSANSSIZ ELEKTRİK ÜRETİMİNE İLİŞKİN YÖNETMELİK Madde 6: Bağlantı Esasları

(2) Bu Yönetmelik kapsamında YG seviyesinden dağıtım sistemine bağlanmak isteyen rüzgâr ve/veya güneş enerjisine dayalı üretim tesisi bağlantı başvuruları için, 5 inci maddenin dördüncü fıkrası hükümleri saklı kalmak kaydıyla, bir transformatör merkezine yönlendirilen toplam kurulu gücün 2 MW’ın üzerinde olması halinde ilgili dağıtım şirketi veya OSB dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi TEİAŞ’a kaynak bazında ayrı ayrı bağlantı kapasite bildiriminde bulunur ve TEİAŞ’ın görüşleri alınır. Dağıtım şirketi veya OSB dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi, TEİAŞ’ın bildireceği bağlanabilir kapasiteyi bağlantı görüşlerinin sonuçlandırılmasına esas alır. TEİAŞ, talepleri kendisine geliş tarihinden itibaren bir ay içinde sonuçlandırır.

4 TEİAŞ

TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM ANONİM ŞİRKETİ LİSANSSIZ ELEKTRİK ÜRETİMİ HAKKINDA MEVZUAT

• 2 Ekim 2013 tarihli ELEKTRİK PİYASASINDA LİSANSSIZ ELEKTRİK ÜRETİMİNE İLİŞKİN YÖNETMELİĞİN UYGULANMASINA DAİR TEBLİĞ Madde 6: Bağlantıya İlişkin Genel Hükümler

(15) Kurulu gücü 1000 kWe’tan büyük olan kojenerasyon tesisleri ve 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (ç), (f) ve (g) bentleri kapsamında kurulacak üretim tesisleri için nihai karar, arıza akım limiti konusunda TEİAŞ’tan alınacak görüş sonucunda başvuru sahibine yazılı olarak bildirilir. TEİAŞ ilgili talebe ilişkin görüşünü, talebin kendisine geliş tarihinden itibaren bir ay içinde sonuçlandırır.

ç) Ürettiği enerjinin tamamını iletim veya dağıtım sistemine vermeden kullanan, üretimi ve tüketimi aynı ölçüm noktasında olan, yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesisleri,

f) Belediyelerin katı atık tesisleri ile arıtma tesisi çamurlarının bertarafında kullanılmak üzere kurulan üretim tesisleri,

g) Sermayesinin yarısından fazlası doğrudan veya dolaylı olarak belediyeye ait olan tüzel kişilerce, belediyeler tarafından işletilen su isale hatları ile atık su isale hatları üzerinde teknik imkanın olması ve DSİ tarafından uygun bulunması halinde kurulan üretim tesisleri.

5 TEİAŞ

TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM ANONİM ŞİRKETİ

• İlgili dağıtım şirketleri ve dağıtım lisansı sahibi OSB’ler tarafından verilen kapasite aşılması durumunda TEİAŞ’a ilave kapasite için başvurulur.

• Bu başvurularda lisanssız bütün projeler ile ilgili OG baraya lisanslı bağlı ve bağlantı görüşü verilen santral bilgileri olması gerekmektedir.

• Başvurular doğrultusunda Dig-Silent ve PSS-E yazılımları kullanılarak; • Kısa devre analizi,

• Gerilim ani değişimi analizi ve

• Gerilim Salınımları analizi yapılır.

• Analizler sonucunda kapasite tahsisi yapılmaktadır.

BAŞVURULARIN DEĞERLENDİRİLMESİ

6 TEİAŞ

TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM ANONİM ŞİRKETİ

DİGSİLENT TRAFO MERKEZİ MODELLEMESİ

7 TEİAŞ

TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM ANONİM ŞİRKETİ

• Tebliğden bugüne kadar: • Rüzgâr ve/veya güneş enerjisine dayalı üretim tesisleri için

yaklaşık 2015 MW lisanssız kapasite tahsis edilmiştir. • Konya: 450 MW

• Gaziantep: 177 MW

• Niğde: 78 MW

• İzmir: 52 MW

• Kayseri: 147 MW

• Karaman: 44 MW

• Antalya: 88 MW

• Burdur:68 MW

• Yaklaşık 150 MW’lık RES/GES başvuruları değerlendirme aşamasındadır.

BAŞVURULARIN DEĞERLENDİRİLMESİ

8 TEİAŞ

TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM ANONİM ŞİRKETİ LİSANSLI GÜNEŞ SANTRALİ BAŞVURU SÜRECİ

• TEİAŞ tarafından sisteme bağlanabilir GES kapasitesi açıklanır.

• EPDK tarafından alınan önlisans başvuruları değerlendirilmesi için TEİAŞ’a ve YEGM’ne sunulur. YEGM

tarafından saha bazında değerlendirmeler yapılır. Kesişen/çakışan bölgeler belirlenir.

• Başvuru TEİAŞ tarafından kapasiteye göre değerlendirilir.

• Tekli başvuru olarak değerlendirilirse ve uygun görülürse doğrudan kapasite tahsisi gerçekleştirilir.

• Çoklu başvuru olarak değerlendirilirse RES kapasitesi yarışmalar yolu ile tahsis edilir.

• Kapasite tahsis edilen GES’lere EPDK tarafından ön lisans verilir.

• Lisanslı GES’ler ile TEİAŞ arasında Bağlantı Anlaşması imzalanır.

• Tesisi tamamlanan GES’lerin Enerji Bakanlığı tarafından kabulü yapıldıktan sonra TEİAŞ’la Sistem

Kullanım Anlaşması imzalanır.

9 TEİAŞ

TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM ANONİM ŞİRKETİ

9

GÜNEŞ ENERJİSİ SANTRALİ BÖLGESEL KAPASİTELER

BÖLGE NO TM

Sayısı KAPASİTE (MW) BÖLGE NO

TM Sayısı

KAPASİTE (MW) BÖLGE NO TM Sayısı KAPASİTE

(MW)

1 KONYA 8 46

10 NİĞDE

NEVŞEHİR AKSARAY

4 26 19

ŞIRNAK 3 11

2 KONYA 5 46

11 KAYSERİ 6 25

20 ADANA

OSMANİYE 4 9

3 VAN AĞRI

5 77 12

MALATYA ADIYAMAN

6 22 21

MUŞ 1 9

4 ANTALYA 6 29

13 HAKKARİ 2 21

22 SİİRT

BATMAN MARDİN

5 9

5 ANTALYA 8 29

14 MUĞLA AYDIN

8 20 23

SİVAS 1 9

6 KARAMAN 3 38

15 ISPARTA AFYON

7 18 24

ELAZIĞ 5 8

7 MERSİN 7 35

16 DENİZLİ 3 18

25 ŞANLIURFA DİYARBAKIR

1 7

8 KAHRAMANMARAŞ

ADIYAMAN 9 27

17 BİTLİS 2 16

26 ERZURUM 3 5

9 BURDUR 3 26

18 BİNGÖL TUNCELİ

4 11 27

ERZİNCAN 2 3

TOPLAM 121 600

10 TEİAŞ

TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM ANONİM ŞİRKETİ

• Açıklanan kapasiteler için 10-14 Haziran 2013 tarihleri arasında EPDK tarafından 7873 MW’lık 496 adet güneş lisans başvurusu alınmıştır.

• Sisteme bağlanacak GES projesi için yarışmalar Yarışma Yönetmeliğine göre yapılacaktır.

• Proje kurulu gücünde MW başına en yüksek Katkı Payını teklif eden projeden başlamak üzere sıralama, bağlantı bölgesi bazında yapılır.

• Çakışan projeler olması hâlinde, en yüksek Katkı Payını teklif eden proje kapasiteyi alır; diğerleri sıralama dışı kalır.

• Kesişen projeler olması durumunda ise; daha yüksek Katkı Payı teklifi veren proje sahibi şirket, kesişen alanı kullanma hakkını elde eder. Diğer şirket/şirketler, kesişmeyen alana karşılık gelen kurulu güçleriyle sıralamaya dâhil edilirler. Bu şirket/şirketlerin bu durumu kabul etmemesi veya şirketi temsil ve ilzama yetkili kişinin/kişilerin yarışmaya ilişkin toplantıda bulunmaması hâlinde, ilgili proje sıralama dışında kalır ve sıralamadaki diğer projelerden bağlanılabilir kapasiteye ulaşılana kadar sonraki teklifler sırasıyla değerlendirilmeye alınır.

GÜNEŞ ENERJİSİ SANTRALİ KAPASİTE DEĞERLENDİRMELERİ

11 TEİAŞ

TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM ANONİM ŞİRKETİ

BÖLGE ADI

BAŞVURU NO TÜZEL KİŞİ PROJE ADI İL, İLÇE

Bölge Kapasite

si (MW)

PROJENİN

KURULU GÜCÜ (MW)

Bağlanacak/Yönlendirilecek Nokta

Gerilim Seviyesi

Bağlantı Noktasın

a Olan Uzaklık

(km)

SANTRAL ALANININ KESİŞTİĞİ BAŞVURULAR

Başvuru No

Kesişilen

Alanın Yüzölçümü (km²)

Kesişilen Alana

Karşılık Gelen Kurulu

Güç (MW)

Kesişme Dışındaki Alana

Kurulabilecek Güç

(MW)

24

- EL

AZI

Ğ

16164 SOLENTEGRE ENERJİ

(827000) SOLENTEG

RE GES

ELAZIĞ, MERKEZ

8

8 Hankendi

TM OG 8,4 … … … …

16252

RA GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. VE TİC. A.Ş.

RA GÜNEŞ ELAZIĞ

GES

ELAZIĞ, MERKEZ

7,2 Hankendi

TM OG 9,6 16344 0,1050 3,15 4,05

16344

GÜÇLÜ TEKSTİL MAKİNE TARIM İŞL.

SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ.

GÜÇLÜ GES

ELAZIĞ, MERKEZ

8 Hankendi

TM OG 9,8 16252 0,1050 5,25 2,75

16473

İNŞAR YAPI MÜT. MÜH. MAD. ENERJİ TARIMSAN. VE TİC.

LTD. ŞTİ.

GEZİN GES ELAZIĞ, MADEN

8 Hazar-1

TM OG 16,2 … … … …

16580 BAŞAKKENT GÜNEŞ

EN.ÜRT.A.Ş.(410000)

BAŞAKKENT ELAZIĞ

GES

ELAZIĞ, MERKEZ

5 Hazar-2

TM OG 0,5 … … … …

26

-ER

ZUR

UM

16226

MAKRONOM ENERJİ ÜRETİM LTD. ŞTİ.(56000)

ERZURUM GES

ERZURUM,

AZİZİYE

5

5 Erzurum-

2 TM OG 1,8 … … … …

16592 HALK EN.YAT.ÜRT.VE

İNŞ.A.Ş.(68000)

HALK ENERJİ

ERZURUM GES

ERZURUM,

AZİZİYE

4,9 Erzurum-

2 TM OG 3,5 … … … …

GES ÖNLİSANS BAŞVURULARINA İLİŞKİN YARIŞMA TABLOSU(İLK PAKET 12 Mayıs)

TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM ANONİM ŞİRKETİ

TEİAŞ

Teşekkür ederim.