TOBB Kuvvet__Tork_Mak Müh Lab___pdf.pdf

Embed Size (px)

Citation preview

  • 7/24/2019 TOBB Kuvvet__Tork_Mak Mh Lab___pdf.pdf

    1/20

    MAK 411

    Makine MhendisliiLaboratuarGz Dnemi2009

    Makine Mhendislii BlmTOBB Ekonomi ve Teknoloji Universitesi

  • 7/24/2019 TOBB Kuvvet__Tork_Mak Mh Lab___pdf.pdf

    2/20

    KUVVET LMEKuvvet (Force ) F = ma [N]W = mg [N]

    Kuvvet lme (Force Measurement ) Mekanik arlk lme sistemleri: bilinen bir deerlekarlatrarak lme

    - Analitik terazi : Eit kollu terazi (moment kyaslamametodu) (0.1 g hassasiyetli 200 kga kadar lmler, 0.001mg hassasiyetli kk boyutlu teraziler)

    - ok kollu sistemler: Byk arlklarn lm- Sarka kuvvet lme sistemleri: Moment kyaslamametoduna gre alan, sarka ve bantlar kullanan ok kollubir sistem.

  • 7/24/2019 TOBB Kuvvet__Tork_Mak Mh Lab___pdf.pdf

    3/20

    KUVVET LMEAnalitik terazi : Eit kollu terazi (moment kyaslama metodu)(0.1 g hassasiyetli 200 kga kadar lmler, 0.001 mg hassasiyetli

    kk boyutlu teraziler)

  • 7/24/2019 TOBB Kuvvet__Tork_Mak Mh Lab___pdf.pdf

    4/20

    KUVVET LMEok kollu sistemler: Byk arlklarn lmlm W arlnn konumundan bamszdr.

  • 7/24/2019 TOBB Kuvvet__Tork_Mak Mh Lab___pdf.pdf

    5/20

    KUVVET LMESarka kuvvet lme sistemleri: Moment kyaslamametoduna gre alan, sarka ve bantlar kullanan ok kollu bir

    sistem.

  • 7/24/2019 TOBB Kuvvet__Tork_Mak Mh Lab___pdf.pdf

    6/20

    KUVVET LMEKuvvet lme (Force Measurement )Elastik elemanlar (transdserler): Eilmeden dolay olangerinim (strain) ile lme

    ekilme, eilme, burulma ekil deiiklii kuvvet Lineer yer deitirme llr.

    Yay: F = k yDikey ubuk (Bar):F = (AE/L) yYatay ubuk (Cantilever beam):F=(3EI/L 3) y (y:sehim)

    I: Atalet momenti (moment of inertia)

  • 7/24/2019 TOBB Kuvvet__Tork_Mak Mh Lab___pdf.pdf

    7/20

    ekil DeitirmeGerilme (Stress ) ve Gerinim (Strain )= F / A = L / L

    = E

    GF = ( R / R G) / Strain gage factor GF = 1 + 2 ( : Poissons ratio)V = BV GF / 4 voltajR = L / A material resistance

    ( : resistivity)(BV:Bridge excitation voltage)

    Sabit voltajl Wheatstone kprs

  • 7/24/2019 TOBB Kuvvet__Tork_Mak Mh Lab___pdf.pdf

    8/20

    KUVVET LMEKuvvet lme (Force Measurement ) Uzama telli ( strain gage ) yk hcreleri (load cell )

    Yk lmek iin toplam uzama yerine, uzama telleri ykbirim uzama cinsinden ler.

    - Uzama teli kullanan ekme-basma yk hcreleri:byk kuvvetler iin:13 kN

    - Eilmeye zorlanan elastik elemanlar kullanlarak dahabyk birim uzamalar elde edilebilir: kk kuvvetler iin.

  • 7/24/2019 TOBB Kuvvet__Tork_Mak Mh Lab___pdf.pdf

    9/20

    KUVVET LMEKuvvet lme (Force Measurement )Kalibrasyon halkas

    - Byk statik kuvvetlerin llmesi:1300 N -1300 kN- ekme deneyi cihazlar kalibrasyonu- Uygulanan kuvveti lmek iin halkada meydana gelen

    yerdeitirme mikrometre ile llr.

  • 7/24/2019 TOBB Kuvvet__Tork_Mak Mh Lab___pdf.pdf

    10/20

    KUVVET LMEKuvvet lme (Force Measurement ) Basn lme ile(F = PA )

    - Hidrolik (sv ile P) ve Pnmatik (hava ile P) sistemler: Birpiston veya diyaframn bir tarafna uygulanan kuvvet, pistonundier tarafnda hidrolik veya pnmatik bir basn ile dengelenir.

    - 350 kN kapasiteli- lme aralnn% 0.1 i kadar hassas lme

  • 7/24/2019 TOBB Kuvvet__Tork_Mak Mh Lab___pdf.pdf

    11/20

    KUVVET LMEKuvvet lme (Force Measurement )Balistik tartma

    - Arlk lmek iin elverili, kuvvetlmede kullanlmaz.- Ktle yay zerine aniden

    uygulanrsa: dinamik yerdeitirme,sistemde srekli haldeki yerdeitirmenin 2 kat olur.

  • 7/24/2019 TOBB Kuvvet__Tork_Mak Mh Lab___pdf.pdf

    12/20

    Piezoelektrik Kuvvet Transdseri

    Baz kristaller kuvvet etkisi altndaoluan deformasyonlara karlk kristal

    yzeyleri arasnda bir potansiyel farkolutururlar.

    Kristal tarafndan retilen voltaj:

    KUVVET LME

  • 7/24/2019 TOBB Kuvvet__Tork_Mak Mh Lab___pdf.pdf

    13/20

    TORK (TORQUE) LMETork ( Torque ) T = r x F [Nm]

    Tork lme (Torque measurement )Tork yutucu:

    Tork len cihazlar:DinamometrelerBir makine tarafndan retilecek veya yutulacak gcbulmak iin kullanlr.

    - Gc bulmak iin. (hem tork, hem asal hz llmelidir.)P = T [W]

    Tork iletici: Bir makine iine veya makinalar arasna yerletirilerek, sadece o noktadaki momenti lmekiin kullanlan pasif aletler

    - Sisteme tork ilave etmez, ve sistemden tork

    yutmaz: Torkmetre olarak adlandrlr.

  • 7/24/2019 TOBB Kuvvet__Tork_Mak Mh Lab___pdf.pdf

    14/20

  • 7/24/2019 TOBB Kuvvet__Tork_Mak Mh Lab___pdf.pdf

    15/20

    TORK (TORQUE) LMEMekanik ve hidrolik dinamometreler (tork yutucu):srtnmeyi kullanp mekanik enerjiyi sya dntrrerekalan proni freni ve su freni.

  • 7/24/2019 TOBB Kuvvet__Tork_Mak Mh Lab___pdf.pdf

    16/20

    Su freni:Yutulan g yaklak olarak hzn kb ile deiir vebelirli bir hzdaki g haznedeki su seviyesi ile ayarlanr.

    TORK (TORQUE) LME

  • 7/24/2019 TOBB Kuvvet__Tork_Mak Mh Lab___pdf.pdf

    17/20

    TORK (TORQUE) LMETork iletici torkmetre

    a) cekme-basma gerilmesi b) egilme gerilmesi

  • 7/24/2019 TOBB Kuvvet__Tork_Mak Mh Lab___pdf.pdf

    18/20

    TORK (TORQUE) LMEKombine kuvvet ve moment lme:3 kuvvet + 3 moment

  • 7/24/2019 TOBB Kuvvet__Tork_Mak Mh Lab___pdf.pdf

    19/20

    TORK (TORQUE) LMETork lme (Torque measurement )Elektriksel lme sistemleri

    - Moment sensr ile lme- Elektrik dinamometreleri (tahrik edici, tork yutucu):

    Edd-akm dinamometresi; DC dinamometre veya jeneratr;DC motor ve jeneratr; AC motor ve jeneratr.

  • 7/24/2019 TOBB Kuvvet__Tork_Mak Mh Lab___pdf.pdf

    20/20

    Referanslar (References):

    Experimental Methods for Engineers, Jack P. Holman,McGraw-Hill Mechanical Engineering, 7th Edition., 2001.

    The International System of Units (SI),http://www.bipm.org/en/si/

    http://www.bipm.org/en/si/http://www.bipm.org/en/si/