1

1.KONYA OVASI PROJESİ ..................................................................................................................................... 4

1.1.Giriş ........................................................................................................................................................................ 4

1.2.Konya Ovası Projesinin Gelişme Aşamaları ....................................................................................................... 6 1.2.1.KOP Su Kaynakları Geliştirme Çalışmaları ............................................................................................................ 6 1.2.2.Entegre Proje Yaklaşımı ........................................................................................................................................ 9 1.2.3.KOP Eylem Planı (2014-2018) ............................................................................................................................. 10

1.2.3.1.Toprak ve Su Kaynaklarının Sürdürülebilir Kullanımı.............................................................................. 12 1.2.3.2.Ekonomik Yapının Güçlendirilmesi ......................................................................................................... 12 1.2.3.3.Altyapının Geliştirilmesi ve Kentleşme ................................................................................................... 13 1.2.3.4.Beşeri ve Sosyal Yapının Güçlendirilmesi ............................................................................................... 13 1.2.3.5.Kurumsal Kapasitenin Geliştirilmesi ....................................................................................................... 14

2.KOP BÖLGESİ VE SOSYO-EKONOMİK ÖZELLİKLERİ ........................................................................... 14

2.1.DEMOGRAFİK ÖZELLİKLER ....................................................................................................................... 15 2.1.1.KOP Bölgesi Yüzölçümü ...................................................................................................................................... 15 2.1.2.KOP Bölgesi Nüfusu ............................................................................................................................................ 16

2.2.GÖÇ ..................................................................................................................................................................... 19 3.KOP BÖLGESİ KAMU YATIRIMLARI ........................................................................................................... 20

3.1.Sektörler İtibariyle KOP Bölgesi Kamu Yatırımları ....................................................................................... 20

3.2.KOP Bölge Kalkınma İdaresine Ait Projeler ................................................................................................... 21 3.2.1.Küçük Ölçekli Sulama İşleri Programı (KÖSİP) .................................................................................................... 21 3.2.2.Karstik Çöküntü Alanlarının Belirlenmesi Projesi ............................................................................................... 24 3.2.3.YAS Potansiyeli ve Geleceğine İlişkin Araştırmaların Yapılması ......................................................................... 25 3.2.4.Kırsal Dezavantajlı Alanlarda Tarımsal-Kırsal Kalkınmaya Yönelik Model Geliştirilmesi ve Elma, Kiraz, Üzüm ve

Çilek Meyvelerinde Değer Zinciri Analizi Araştırma Etüt Projesi ................................................................................. 25 3.2.5.Kırsal Dezavantajlı Alanlar Kalkınma Programı .................................................................................................. 26 3.2.6.KOP Tarımsal Eğitim ve Yayım Projesi (KOP TEYAP) ........................................................................................... 27 3.2.7.Tarım Dışı Faaliyetlerin Yaygınlaştırılarak Halkın Gelir Düzeyinin Artırılması Projesi Kapsamında “SÜKOP

Süstaşı Eğitim ve Uygulama Atölyesi” Kurulması ve İşletilmesi .................................................................................. 29 3.2.8.Ulaşım Güzergâhında Kırsal Kalkınmaya Yönelik Gelir Getirici Faaliyetleri Araştırma Projesi ........................... 30 3.2.9.KOP Bölgesindeki Bitkisel Üretime Yönelik Sulama Projelerinin Ekonomik ve Sosyal Etkilerinin

Değerlendirilmesi Projesi ............................................................................................................................................ 31 3.2.10.Girişimcilik ve Yenilik İhtiyaç Analizi Araştırma Projesi .................................................................................... 32 3.2.12.Güneş Pillerinin (PV) Ülkemizde Üretilebilmesine Yönelik Etüt Çalışmaları Projesi ......................................... 33 3.2.13.KOP Bölgesi Dış Ticaret Geliştirme Programı Projesi ....................................................................................... 33 3.2.14.Konya-Karaman-Mersin Sanayi ve Ticaret Koridoru Oluşturulmasına Yönelik Etüt ve Fizibilite Projesi .......... 34 3.2.15.KOP Bölgesi Turizm Master Planı Projesi ......................................................................................................... 34 3.2.16.Zeyve Pazarında Yörük ve Türkmen Kültürünün Yaşatılması Projesi ............................................................... 35 3.2.17.Mevlevi Köyü Projesi ........................................................................................................................................ 36 3.2.18.Nasreddin Hoca Dünya Mizah Köyü Projesi ..................................................................................................... 37 3.2.19.Etkileşimli Turizm Portalı ve Mobil Uygulamalar Projesi/ KOP Bölgesi Tanıtım ve Markalaşma Projesi ......... 38 3.2.20.KOP Bölgesi Trafik Güvenliği Araştırması Projesi ............................................................................................. 39 3.2.21.Veri Merkezleri Bölgesi Uygunluk Araştırması Projesi ..................................................................................... 39 3.2.22.KOP Bölgesindeki Kültür Varlıklarının Envanteri ve Sosyo-Ekonomiye Katkısı Projesi ..................................... 40 3.2.23.Gönül Havzası Projesi ....................................................................................................................................... 41 3.2.24.KOPSOGEP ( KOP Sosyal Gelişim Programı) ..................................................................................................... 42 3.2.25.KOP Bölgesi Sosyal Yapı Analizi ........................................................................................................................ 43 3.2.26.KOP Bölgesi’nde Okuma Alışkanlığının ve Kültürünün Artırılarak Sürdürülebilirliğinin Sağlanması ................ 44 3.2.27.Yerel Yönetim Personelinin Kapasitesinin Geliştirilmesi Projesi ...................................................................... 46

2

3.2.28.KOP Bölgesi'nde Kuraklık Algısı ve Sosyo-Ekonomik Etkisi Araştırması Projesi ................................................ 46 3.2.29.Mera ve Tıbbi Aromatik Bitkilerin Adaptasyonunun Araştırılması, Üretimi ve Yayımı Projesi ......................... 46 3.2.30.Mera Islahında Farklı Formasyon ve Tekniklerin Araştırılması Projesi ............................................................. 47 3.2.31.Hizmet Binası Onarım ve Tefrişat İşleri ............................................................................................................ 48 3.2.32.Taşıt Alım İşi ..................................................................................................................................................... 48 4.KOP BÖLGESİ SEKTÖREL VERİLERİ .......................................................................................................... 48

4.1.Tarım .................................................................................................................................................................... 48 4.1.1.KOP Bölgesi Toprak, Su Varlığı ve İklim .............................................................................................................. 48

4.1.1.1.Sulamaya Açılan ve Açılacak Alanlar....................................................................................................... 49 4.1.1.2.KOP Bölgesinde Sulamaya Açılan Alanlar ............................................................................................... 50

4.1.2.KOP Bölgesi’nde Tarımsal Alan Kullanımı ........................................................................................................... 50 4.1.3.KOP Bölgesinde Öne Çıkan Bitkisel Ürünler ....................................................................................................... 51 4.1.4.KOP Bölgesi Hayvan Varlığı ................................................................................................................................ 52

4.2.Enerji .................................................................................................................................................................... 54

4.3.Madencilik ........................................................................................................................................................... 56

4.4.Sanayi ................................................................................................................................................................... 73 4.4.1.Yeni Teşvik Sisteminde KOP İllerinin Bölge Sınıflandırılması .............................................................................. 73 4.4.2.İhracat ve İthalat ................................................................................................................................................ 74

4.4.2.1.İhracat .................................................................................................................................................... 75 4.4.4.2.İthalat ..................................................................................................................................................... 75 4.4.2.3.KOP Bölgesi’ndeki İhracatçı ve İthalatçı Firma Sayısı ............................................................................. 76

4.4.3.Organize Sanayi Bölgeleri ................................................................................................................................... 77 4.4.4.Küçük Sanayi Siteleri .......................................................................................................................................... 78 4.4.5.Temel İşgücü Göstergeleri ................................................................................................................................. 79

4.5.Ulaştırma ............................................................................................................................................................. 80

4.6.Kültür-Turizm ..................................................................................................................................................... 81 4.6.1.Turizm ................................................................................................................................................................ 81 4.6.2.Kültür ................................................................................................................................................................. 85

4.8.Eğitim ................................................................................................................................................................... 79 4.8.1.KOP Bölgesi Üniversiteler Birliği (UNİKOP)......................................................................................................... 84

4.9.Sağlık .................................................................................................................................................................... 86 5.SONUÇ ................................................................................................................................................................... 89

TABLOLAR

Tablo 1 KOP Bölgesi Su Kaynakları Geliştirme Çalışmaları Kapsamında Yer Alan Projeler ..................................... 7

Tablo 2 KOP Bölgesi İlleri ile Türkiye Yüzölçümü Karşılaştırılması ........................................................................ 15

Tablo 3 KOP Bölgesi Nüfusunun İllere Göre Dağılımı (2012-2016) ........................................................................ 16

Tablo 4 KOP Bölgesi’nde Şehirleşme Oranı ve Nüfus Yoğunluğu (2015-2016) ....................................................... 16

Tablo 5 KOP Bölgesi'nin İl, İlçe, Belde ve Köy Nüfuslarının Toplam Nüfus İçerisindeki Dağılımı (2016) .............. 17

Tablo 6 KOP Bölgesi’nde İl, İlçe, Belde ve Köy Nüfuslarının Cinsiyete Göre Dağılımı (2016) ............................... 18

Tablo 7 KOP Bölgesi İlleri Yıllık Nüfus Artış Hızı (Binde) ....................................................................................... 19

Tablo 8 KOP Bölgesi İllerinin Aldığı Göç, Verdiği Göç ve Net Göç Hızı (2014-2015) ............................................ 19

Tablo 9 KOP Bölgesi Kamu Yatırım Tahsislerinin Türkiye Kamu Yatırımları İçerisindeki Payı (2010-2016) ......... 20

Tablo 10 KOP Bölgesi Kamu Yatırımlarının 2010-2016 Yılları İtibariyle Sektörlere Göre Dağılımı (Bin TL) ........ 20

Tablo 11 KOP Bölgesi KÖSİP Kapsamında Gerçekleşen Projelerin Altı Yıllık Katkısının Değerlendirilmesi ......... 23

3

Tablo 12 KOP Bölgesi’nde Yıllar İtibariyle Sulamaya Açılan Alanlar ...................................................................... 51

Tablo 13 KOP Bölgesi, Türkiye Büyükbaş ve Küçükbaş Hayvan Varlığı (2015) ...................................................... 52

Tablo 14 KOP Bölgesi, Türkiye Büyükbaş ve Küçükbaş Hayvanlardan Elde Edilen Süt Miktarı (Ton) (2015)........ 53

Tablo 15 KOP Bölgesi ve Türkiye’de Kümes Hayvanı Varlığı (2015) ...................................................................... 54

Tablo 16 KOP Bölgesi'nde Enerji ............................................................................................................................... 55

Tablo 17 KOP Bölgesi Yeraltı Kaynakları ................................................................................................................. 57

Tablo 18 Yatırım Teşviklerinin KOP İlleri Bazında Bölge Sınıflandırılması ............................................................. 74

Tablo 19 KOP Bölgesi İl Bazında İhracat Değerleri (1000 $) .................................................................................... 75

Tablo 20 KOP Bölgesi İl Bazında İthalat Değerleri (1000 $) ..................................................................................... 76

Tablo 21 İhracatçı ve İthalatçı Firma Sayıları, (2012-2016) ....................................................................................... 76

Tablo 22 KOP Bölgesi’nde Bulunan OSB’ler ............................................................................................................ 77

Tablo 23 KOP Bölgesi’nde Tamamlanan KSS’ler ...................................................................................................... 78

Tablo 24 KOP Bölgesi’nde 2016 Yatırım Programında yer alan KSS’ler .................................................................. 79

Tablo 25 KOP Bölgesi ve Türkiye Temel İşgücü Göstergeleri (2014-2015) .............................................................. 80

Tablo 26 KOP Bölgesi ve Türkiye’deki 2013 ve 2014 Yıllarına Ait Karşılaştırmalı Yol Uzunlukları (km) .............. 80

Tablo 27 KOP Bölgesi Demiryollarında Taşınan Yolcu Sayısı ve Taşınan Yük Miktarı (2015) ............................... 81

Tablo 28 KOP Bölgesi ve Türkiye’de Havayolu Ulaşımında Mevcut Durum (2015) ................................................ 81

Tablo 29 Türkiye de En Çok Ziyaretçi Sayısına Sahip Müzeler (2015) ..................................................................... 82

Tablo 30 KOP Bölgesi'nde Geceleme ve Ortalama Kalış Süreleri (2015) .................................................................. 82

Tablo 31 Turizm İşletme Belgeli Konaklama Tesislerinde İller Bazında Mevcut Durum (2015) .............................. 83

Tablo 32 Belediye Belgeli Konaklama Tesislerinde İller Bazında Mevcut Durum (2015) ........................................ 84

Tablo 33 KOP İlleri Tescil Edilmiş Kültür ve Tabiat Varlıkları (2015) ..................................................................... 76

Tablo 34 İçme ve Kullanma Suyu Şebekesi ve Arıtma Tesisleri İstatistikleri (2014) ................................................ 77

Tablo 35 KOP Bölgesi İlleri ve Türkiye Belediye Atıksu İstatistikleri (2014) ........................................................... 78

Tablo 36 KOP Bölgesi İlleri ve Türkiye Belediye Atık İstatistikleri (2014) .............................................................. 79

Tablo 37 KOP Bölgesi ve Türkiye Karşılaştırmalı Eğitim İstatistikleri (2015/2016 Öğretim Yılı) ............................ 80

Tablo 38 KOP Bölgesi’nde Eğitim Seviyesine Göre Okullaşma Oranı (2015/2016 Öğretim Yılı) (%) ..................... 81

Tablo 39 KOP Bölgesi İllerinde Eğitim Seviyesine Göre Derslik Başına Düşen Öğrenci Sayısı (2014-2015) .......... 81

Tablo 40 KOP Bölgesi İlleri ve Türkiye Okul, Şube ve Öğretmen Başına Düşen Öğrenci Sayıları (2015-2016) ...... 82

Tablo 41 KOP Bölgesi ve Türkiye Karşılaştırmalı Okur-Yazar Durumu (2015)........................................................ 83

Tablo 42 KOP Bölgesi İllerinde Yüksek Öğretim Kurumlarında Görev Yapan Öğretim Elemanı Sayısı (2015) ...... 85

Tablo 43 KOP Bölgesi’nde Yüksek Öğretim Kurumlarındaki Öğrenci Sayıları (2015) ............................................. 85

Tablo 44 KOP Bölgesi ve Türkiye’de Hastane ve Yatak Sayıları (2014) ................................................................... 86

Tablo 45 KOP Bölgesi ve Türkiye’de Yüz Bin Kişiye Düşen Yatak Sayısı (2015) ................................................... 87

Tablo 46 KOP Bölgesi’nde Sağlık Personel Sayıları (2014) ...................................................................................... 88

ŞEKİLLER

Şekil 1 KOP Bölgesi İller Haritası .............................................................................................................................. 15

Şekil 2 KÖSİP Projelerini Gösteren Harita ................................................................................................................. 22

Şekil 3 KOP İllerinde Okuma Kültürünün Yaygınlaştırılması Kapsamında Faaliyet Yapılan Alanlar....................... 45

Şekil 4 KOP Bölge’sinde Sulama Durumu (%),2016 ................................................................................................. 50

Şekil 5 Türkiye Yeni Teşvik Sistemi Haritası ............................................................................................................. 73

Şekil 6 KOP Bölgesi Hastanelerinde Toplam Yatak Sayısı Oranlarının İllere Göre Dağılımı ................................... 87

4

1.KONYA OVASI PROJESİ

1.1.Giriş

Konya Ovası Projesi (KOP), bu yörede yaşayan insanların gelir düzeyini ve yaşam kalitesini

yükseltmeyi, bölgelerarası farklılıkları gidermeyi, ulusal düzeyde ekonomik gelişme ve sosyal

istikrar hedeflerine ulaşmayı, uluslararası arenada ise ülkenin rekabet gücüne katkı sağlamayı

amaçlayan önemli bölgesel kalkınma projelerinden biridir.

Konya Ovası Projesi sadece tarım ve sulama projesi gibi algılanırken, KOP Bölge Kalkınma

İdaresi’nin kurulması ile Bölgenin sahip olduğu kısıtlı kaynakları planlı ve verimli bir şekilde

değerlendirmeyi amaçlayan ve bölgeyi bir dönüşüme tabi tutacak, insan odaklı ve entegre bir

bölgesel kalkınma projesine dönüşmüştür.

Başlangıç aşamasında ağırlıklı olarak sulama projelerinden oluşan Konya Ovası Projesi yüzyılı

aşan geçmişi ile ülkemizin ilk resmi sulama projesidir. Konya Ovası’na su getirme çalışmaları,

Osmanlı İmparatorluğu döneminde, 1800’lü yılların sonunda başlamış ve bölgenin en büyük tatlı

su kaynağı olan Beyşehir Gölü’nden Çumra Ovası’na su aktarılmıştır. Cumhuriyet Hükümetleri

döneminde bölgede geliştirilen yeni büyük sulama projeleri Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü

(DSİ) tarafından 1985 yılından itibaren, on sekiz büyük proje demetinden oluşan Konya Ovaları

Projeleri (KOP) olarak ifade edilmeye başlanmıştır. Konya Kapalı Havzası’nda bulunan Niğde ve

Aksaray illerindeki sulama projeleri de 2011 yılından sonra KOP kapsamına dâhil edilerek KOP

Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı’nın kuruluşuna giden yol açılmıştır.

Konya Ovası Projesi’nin uygulamalarını yerinde koordine etmek ve projenin uygulandığı illerdeki

yatırımların gerektirdiği araştırma, planlama, programlama, projelendirme, izleme, değerlendirme

ve koordinasyon hizmetlerinin yerine getirilmesi suretiyle bölgenin kalkınmasını hızlandırmak

üzere 8 Haziran 2011 tarihinde ve 27958 sayılı Resmi Gazete ’de yayımlanan 642 sayılı Kanun

Hükmünde Kararname ile KOP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı (KOP BKİ) kurulmuştur. İlk

kuruluş aşamasında KOP Bölge Kalkınma İdaresi’nin görev alanını, Aksaray, Karaman, Konya ve

Niğde illeri oluşturmakta iken 6 Haziran 2016 tarihli ve 2016/8870 sayılı kararname ile Nevşehir

ve Yozgat illeri, 7 Eylül 2016 tarihli 2016/9140 sayılı kararname ile de Kırıkkale ve Kırşehir illeri

Bakanlar Kurulu Kararı ile KOP Bölgesine eklenmiştir.

5

KOP BKİ 2012 yılından itibaren, bir yandan bölgede yapılan tüm kamu yatırımlarının topyekûn

bir yaklaşımla izlenmesi ve koordinasyonunu gerçekleştirirken, diğer yandan da KOP Eylem Planı

(KOP EP) hazırlıklarına başlamıştır. Hazırlık sürecinde yerel ve merkezi kuruluşların azami

katılımı gözetilmiştir. Bu çerçevede 16 Bakanlık, KOP illeri Valilikleri ve Kalkınma Ajanslarına

proje önerilerinin talep edildiği yazılar yazılmıştır. Bu yazılar çerçevesinde, valilikler bünyesinde

tüm ilgili aktörlerin katılımıyla “KOP Eylem Planı İl Çalışma Grupları” oluşturulmuştur. Bu

çalışma grupları ve Bakanlıklardan gelen proje önerileri eksenler bazında değerlendirilip,

önceliklendirilerek yerel ve merkezi kurumların görüşüne sunulmuştur. Gelen görüşler

doğrultusunda “Taslak KOP Eylem Planı” oluşturularak taslak plan Ocak 2013 tarihinden itibaren

Bakanlıklarla yapılan görüşmeler neticesinde Ağustos 2014’te Kalkınma Bakanlığı’na teslim

edilmiş, Eylül 2014’te ise 62. Hükümet Programına girmiştir.

KOP Eylem Planı’nın açıklanmasıyla birlikte, bölgede kamu yatırımlarının gerçekleştirilmesi

koordineli ve hızlı bir yapıya kavuşacaktır. Bu durum bölgesel ve ulusal gelişme açısından büyük

önem arz etmektedir.

6

1.2.Konya Ovası Projesinin Gelişme Aşamaları

1.2.1.KOP Su Kaynakları Geliştirme Çalışmaları

KOP su kaynakları geliştirme çalışmaları kapsamında; Aksaray, Karaman, Konya, Niğde,

Nevşehir, Yozgat, Kırıkkale ve Kırşehir illerinde bulunan akarsular üzerinde 25 adet işletmede

büyük sulama projeleri ve çok sayıda küçük sulama projeleri DSİ küçük su işleri, İl Özel İdareleri

sulamaları, Halk sulamaları (Yerüstü Sulamaları (YÜS)+ Yeraltı Sulamaları (YAS), YAS

Kooperatif sulamaları) yer almaktadır. Bu kapsamda büyük sulama projeleri ile 286.224 ha, küçük

sulama projeleri ile 792.273 ha olmak üzere toplam 1.078.497 ha tarım alanı sulanmaktadır.

Bölgede yer alan sulama projelerinde inşaatı devam eden 41.122 ha alan, planlama aşamasında ise

400.381 ha alan bulunmaktadır. Böylece nihai olarak işletmede olan projelere ilave olarak inşaat

ve planlama aşamasındaki projelerinde işletmeye açılması ile toplam 1.520.000 ha tarım arazinin

sulanması sağlanacaktır (Tablo 1).

KOP Bölgesi’nde yıllık içme ve kullanma suyu projelerinden 184,50 hm3 işletmede, 122,10 hm3

inşa aşamasında ve 59,15hm3 ise planlama aşamasındadır. Böylece bölgede toplam yıllık 365,745

hm3 içme ve kullanma suyu temin edilmesi hedeflenmektedir.

Bölgede işletmede olan 24 adet HES’in Kurulu gücü 897,95 MW, yıllık enerji üretimi 3,07 Milyar

kWh/yıl'dır. KOP Eylem Planı kapsamında, bölgede planlama ve inşa aşamasındaki HES’lerin

devreye girmesinden sonra toplam 1.098,70 MW kurulu güçle yıllık enerji üretiminin 3,712 Milyar

kWh/yıl olması hedeflenmektedir.

7

Tablo 1 KOP Bölgesi Su Kaynakları Geliştirme Çalışmaları Kapsamında Yer Alan Projeler

Sıra

No

İşin Adı Faydası Mevcut Durumu

1 Aksaray Uluırmak Projesi 23.640 ha İşletmede

2 Karaman Projesi (Gödet+İbrala) 24.700 ha İşletme+İnşaat

3 Karaman Ayrancı Projesi 5.438 ha İşletmede

4 Kırıkkale Gelingüllü Prj.Çerikli Sulaması 11.432 ha Planlama

5 Kırıkkale Sulakyurt Projesi 2.569 ha Planlama

6 Kırıkkale Kesikköprü-Köprüköy Sulaması 7.880 ha İşletmede

7 Kırşehir Damlacık Pompaj Sulaması 1.500 ha Planlama

8 Kırşehir Kalaba Seyfe Pompaj Sulaması 64.686 ha Planlama

9 Kırşehir Savcılıbüyükoba Pompaj Sulaması 2.885 ha Planlama

10 Kırşehir Çoğun Sulaması 2.397 ha İşletmede

11 Kırşehir Güzler Sulaması 2.041 ha İşletmede

12 Kırşehir Bozkır Sulaması 1.064 ha İşletmede

13 Kırşehir Kültepe Sulaması 2.778 ha İşletmede

14 Kırşehir Karaova Sulaması 4.250 ha İşletmede

15 Kırşehir Sıddıklı Sulaması 4.945 ha İşletmede

16 Konya Çumra Projesi 323.569 ha İşletme+İnşaat+Planlama

17 Konya Ereğli Projesi 42.225 ha İşletmede

18 Konya Ilgın Projesi 17.639 ha İşletmede

19 Konya Sarayönü- Beşgözler Projesi 5.630 ha Planlama

20 Konya Beyşehir-Damlapınar Projesi 1.020 ha İşletmede

21 Niğde Gebere Projesi 930 ha İşletme+İnşaat

22 Niğde Gümüşler Projesi 414 ha İşletmede

23 Niğde Akkaya Projesi 2.000 ha İşletmede

24 Niğde Murtaza Projesi 1.191 ha İşletmede

25 Nevşehir Avanos Projesi 2.057 ha Planlama

26 Nevşehir Gülşehir Pompaj Sulaması 7.210 ha Planlama

27 Nevşehir Tuzköy Sulaması 296 ha Planlama

28 Nevşehir Salanda Pompaj Sulaması 2.955 ha Planlama

29 Nevşehir Bayramhacılı Pompaj Sulaması 3.625 ha Planlama

30 Nevşehir Abuuşağı Pompaj Sulaması 7.727 ha Planlama

31 Nevşehir Yamula Projesi Kalaba Gurubu 21.729 ha Planlama

32 Nevşehir Damsa Projesi 1.192 ha Planlama+İşletme

33 Nevşehir Sarıhıdır Pompaj Sulaması Reh. Ek

Alan

261 ha Planlama

34 Nevşehir Doyduk Sulaması 1.452 ha Planlama+İnşaat

35 Nevşehir Tatların Sulaması 454 ha İşletmede

36 Nevşehir Ayhanlar Sulaması 1.773 ha İşletmede

37 Yozgat Gelingüllü Projesi 17.109 ha İşletme+Planlama

38 Yozgat Musabeyli Projesi 1.850 ha İşletme+İnşaat

8

Tablo 1 devamı…

Sıra

No

İşin Adı Faydası Mevcut Durumu

39 Yozgat Hasbek Projesi 2.905 ha Planlama

40 Yozgat Akdağmadeni Bahçecik Projesi 8.008 ha İnşaat

41 Yozgat Yenice Projesi 920 ha Planlama

42 Yozgat İnandık Projesi 2.875 ha Planlama

43 Yozgat Uzunlu Projesi 7.683 ha İşletmede

44 Yozgat Yahyasaray Projesi 4.265 ha İşletme+Planlama

45 Yozgat Yamula Projesi Kalaba Gurubu 18.507 ha Planlama

46 Yozgat Ilısu Sulaması 3.181 ha Planlama

47 Yozgat Sorgun Taşlık Sulaması 674 ha İnşaat

48 Yozgat Boğazlayan Oğulcuk Sulaması 1.872 ha İnşaat

49 Küçük Su Projeleri

(Gölet ve YAS Kooperatif Sulamaları)

279.857 ha İşletme+İnşaat+Planlama

50 Özel İdaresi Sulamaları, Halk ve Şahıs

Sulamaları (YAS+YÜS)

567.740 ha İşletme+İnşaat+Planlama

51 İçme Suyu Projeleri 365,745 hm3/yıl İşletmede+İnşaat

Aksaray Kenti İçme Suyu Projesi 12 hm3/yıl İşletmede

Karaman Kenti İçme Suyu Projesi 22,1 hm3/yıl İnşaat

Kırıkkale Kenti İçme Suyu Projesi 142,5 hm3/yıl İşletmede

Kırşehir Kenti İçme Suyu Projesi 19,2 hm3/yıl Planlama

Konya Kenti İçme Suyu Projesi 30 hm3/yıl İşletmede

100 hm3/yıl İnşaat

Nevşehir Kenti İçme Suyu Projesi 14,095 hm3/yıl Planlama

Yozgat Kenti İçme Suyu Projesi 25,85 hm3/yıl Planlama

52 Enerji Projeleri 1.098,70 MW

kurulu güç,

3,712 Milyar

kWh/yıl üretim

İşletme+İnşaat+Planlama

TOPLAM Sulama : 1.520.000 ha,

İçme suyu : 365,745 hm3/yıl,

Enerji : 1.098,70 MW kurulu güç,

3,712 Milyar kWh/yıl üretim Kaynak :DSİ 4.Bölge Md., 2015, Takdim Raporu, Konya. (Aksaray, Karaman, Konya, Niğde kapsamında)

DSİ 5.Bölge Md.,2015 Takdim Raporu, Ankara. (Kırşehir ve Kırıkkale kapsamında)

DSİ 12.Bölge Md.,2015 Takdim Raporu, Kayseri. (Nevşehir ve Yozgat kapsamında)

DSİ 18.Bölge Md.,2015 Takdim Raporu, Isparta. (Akşehir ve Tuzlukçu kapsamında)

Bölgede özellikle Konya Kapalı Havzası’nda toprak kaynağının fazla olmasına rağmen su

kaynaklarının kısıtlıdır. Su ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik olarak havzaya diğer havzalardan su

transferi gerekmektedir. Bu sebeple aşağıdaki çalışmalar gerçekleştirilmiştir.

9

Derebucak Barajı ve Gembos Derivasyonu;

Gembos Havzası’nda bulunan ve düdenler vasıtası ile Manavgat Havzası’na kaçan yıllık

ortalama 150 Milyon m3 su, Derebucak Barajı ve Gembos Derivasyonu projesi ile

Beyşehir Gölü’ne aktarılmıştır.

Suğla Depolaması;

Beyşehir Gölü’nün taşkın suları ile Arvana Düdeni’nden havza dışına kaçan Suğla Havzası

sularının depolanarak yılda yaklaşık 100 Milyon m3 suyun sulama sahalarına verilmesi

sağlanmıştır.

Göksu Derivasyonu ve Mavi Tünel Projesi;

Yukarı Göksu Havzası’nda yapılacak üç adet baraj (Bağbaşı, Bozkır, Afşar) ve bir tünel

(Mavi Tünel) sistemiyle, cazibeli olarak yılda ortalama 414 Milyon m3 suyun aktarılması

uygun bulunmuştur. Bu proje kapsamında yapılan Bağbaşı Barajı ve Mavi Tünel 2012

yılında işletmeye açılmış ve yılda 160-180 Milyon m3 suyun aktarımı gerçekleştirilmiştir.

Bozkır ve Afşar Baraj inşaatları bitme noktasına gelmiş olup Afşar-Bağbaşı Hadimi

Tüneli’nin gerçekleşmesi ile proje tamamlanacak ve yılda 414 Milyon m3 suyun aktarımı

sağlanacaktır. Proje kapsamında ayrıca Konya kentinin uzun vadeli içme-kullanma ve

endüstri suyu ihtiyacı da karşılanmış olacaktır. Proje ile toplam aktarılacak olan 414

Milyon m3 suyun 100 Milyon m3’ü içme-kullanma suyu olarak tahsis edilmiştir. Bu

miktarın 50 Milyon m3’ü 2017 yılından itibaren kullanılmak üzere, 50 Milyon m3’üde daha

sonraki yıllarda tahsis edilecektir. Geriye kalan 314 Milyon m3 su ile de Konya ve Karaman

Ovalarında yaklaşık 65.000 ha tarım alanının sulanması sağlanacaktır.

Ayrıca Konya Kapalı Havzası’na, yukarıda bahsedilen havza dışından su getirme projelerine ek

olarak teknik ve ekonomik yönden yapılabilir projelerin hayata geçirilmesi; sadece bölge tarımını

güçlendirmek için değil bölgenin sürdürülebilir su kullanımını ve ülke gıda güvenliğini sağlamak

amacıyla büyük önem arz etmektedir.

1.2.2.Entegre Proje Yaklaşımı

Konya Ovası Projesi (KOP) bölgede yapımı tamamlanan ve devam etmekte olan, enerji-sulama

yatırımlarının yanı sıra; tarımsal altyapı, kırsal- kentsel altyapı, turizm, eğitim, sağlık, sanayi,

ulaştırma gibi diğer sektörlerdeki yatırımları da içine alan çok sektörlü, entegre, sürdürülebilir

kalkınma anlayışını benimseyen insan odaklı bir bölgesel kalkınma projesidir.

10

Proje kapsamında planlanan-uygulanan enerji ve sulama yatırımlarının oluşturacağı çarpan etki,

bölgenin tarım dışı sektörlerine de yansıyarak önemli bir dönüşümü başlatacaktır. Bu dönüşüm;

tarım, sanayi, ulaştırma ve enerji gibi sektörlerin birbirini etkilemesiyle fırsatlar içeren diğer

sektörlerde de (imalat, hizmet vb.) gelişimi sağlayacak ve kaliteyi arttıracaktır. Tüm bu

sektörlerdeki etkin çalışmalar, kültürel ve çevresel sürdürülebilirlik ilkelerine bağlı kalarak

hazırlanan KOP Eylem Planı ile desteklenecektir.

Bölgenin doğal, kültürel, beşeri kaynaklarının etkin ve planlı değerlendirilmesi için ilgili aktörler

arasında gerekli koordinasyonun sağlanması büyük önem arz etmektedir. Katılımcı bir anlayış ile

hazırlanan KOP Eylem Planı bu koordinasyonu hayata geçirecek nitelikli yatırımları içermektedir.

1.2.3.KOP Eylem Planı (2014-2018)

KOP Eylem Planı hazırlıklarına 2012 yılının ikinci çeyreğinde başlanmıştır. Süreç, 30 Nisan 2012

tarihinde Bakanlıklar, Valilikler, Üniversiteler, Kalkınma Ajansları ile yazışma yapılarak

başlatılmıştır. Yapılan koordinasyon çerçevesinde, Valilikler nezdinde "KOP Eylem Planı İl

Çalışma Grupları" oluşturulmuştur. İl Çalışma Grupları, Eylem Planı'na sunacakları projeleri hiç

bir sektörel kısıtlamaya gitmeden oluşturmuş ve 05 Haziran 2012 tarihinde KOP Bölge Kalkınma

İdaresi Başkanlığı'na teslim etmişlerdir. Bu tarihten itibaren KOP BKİ teknik ekibi, illerden gelen

tüm proje önerilerini öncelikleri de dikkate alarak değerlendirmiş ve Kalkınma Bakanlığı ile

görüşme süreci başlatılmıştır.

İlk taslak KOP Eylem Planı, 25 Şubat 2013 tarihinde Kalkınma Bakanlığı’na iletilmiştir. Yapılan

ön inceleme devam ederken Başkanlık tarafından Plan eksenlerinin gözden geçirilmesi, eksenler

temelinde projelerin önceliklendirilmesi ve proje bütçelerinin güncelleştirme çalışmaları

gerçekleştirilmiştir.

Söz konusu çalışmalar sonucunda oluşturulan Revize Taslak KOP Eylem Planı, 22 Temmuz 2013

tarihinde, sektör uzmanlarının görüşleri alınmak üzere Kalkınma Bakanlığı’na tekrar

gönderilmiştir. Bu görüşler doğrultusunda yapılan düzenlemeler plana yansıtılarak Aralık 2013'te

Kalkınma Bakanlığı’nın ilgili genel müdürlükleri ile sektörel toplantılar gerçekleştirilmiştir.

Ocak 2014'te Eylem Planı’na öneri sunan yerel kurumlar KOP Bölge Kalkınma İdaresi’ne davet

edilerek eylem önerileri son kez görüşülmüştür. 7 Nisan 2014 tarihinde Kalkınma Bakanlığı’nda,

Müsteşar Yardımcısı başkanlığında, genel müdürler, daire başkanları ve sektör uzmanlarının

11

katılımları ile bir toplantı düzenlenmiş olup KOP Eylem Planı’nın geneli değerlendirilmiş, gerekli

değişiklik önerileri ortaya konulmuştur.

Revize edilen Taslak KOP Eylem Planı strateji ve projeleri üzerinde Kalkınma Bakanlığı üst düzey

yöneticilerinin katılımıyla bir dizi toplantı gerçekleştirilmiş ve bu toplantılar neticesinde son hali

verilen KOP Eylem Planı, KOP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı tarafından Bölgesel Gelişme

Yüksek Kurulu’na sunulmak üzere Kalkınma Bakanlığına iletilmiştir. 30 Aralık 2014 tarihinde

kurul tarafından onaylanmıştır.

KOP Eylem Planı, 30 Nisan 2015 tarihinde Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz tarafından Konya,

Niğde ve Karaman Valileri, Bölge Milletvekilleri ve Belediye Başkanları, Kalkınma Bakanlığı ve

KOP illeri kamu kurumları yöneticilerinin katılımıyla Niğde’de gerçekleştirilen KOP Eylem Planı

Tanıtım Toplantısı ile kamuoyuna açıklanmıştır.

KOP Eylem Planı’nın temel amacı bölgede kapsamlı bir dönüşümü gerçekleştirmektir. Bu

çerçevede tarımsal yapıda değişimi ve sürdürülebilirliği sağlayarak; sanayi, ticaret, ulaşım, enerji

gibi sektörleri güçlendirmek, eğitim, sağlık, kültür ve diğer sosyal hizmetlere erişilebilirliği

artırmak, bölge içi ve bölgeler arası gelişmişlik farklarını azaltmak, yenilikçi bir yaklaşımla

bölgenin rekabet gücünü geliştirmek, bölgenin ekonomik ve sosyal kapasitesini güçlendirmek ve

vatandaşlarımızın refah düzeyini yükseltmek, KOP Eylem Planı’nın temel önceliklerdir.

Plan, küresel gelişmeler ve bölgesel koşullar doğrultusunda, sürdürülebilir bölgesel kalkınma

anlayışı ön planda tutularak kurgulanmıştır. Bu bağlamda; bölgede ekolojik dengenin korunması,

tarihi ve kültürel varlıkların değerlendirilmesi, beşeri ve sosyal kapasitenin güçlendirilmesi için

yeni, sürdürülebilir strateji ve programların geliştirilmesi öngörülmektedir.

Öngörülen strateji ve programlara bağlı kalınarak Plan dönemi sonunda; KOP Bölgesi ile ilişkili

olan TR52 (Konya, Karaman) ve TR71 (Kırıkkale, Kırşehir, Nevşehir, Niğde, Aksaray)

bölgelerinin 2011 verilerine göre kişi başı gayri safi katma değerinin Türkiye ortalamasına oranı

olan %77’nin, 2018 yılında %80’e ulaşması hedeflenmektedir. Bölge ihracatının ise plan dönemi

sonunda 3,5 Milyar ABD Dolarına yükselerek ülke ihracatının %1,26’sının bölge tarafından

gerçekleştirilmesi öngörülmektedir.

12

KOP Bölgesi’nin işgücüne katılım, istihdam ve işsizlik oranlarının, 10. Kalkınma Planı hedefleri

ile paralel bir seyir izleyeceği öngörülmekte olup bu kapsamda bölgenin 2013 yılında %4,9 olan

işsizlik oranının 2018 yılında %2,9 seviyesine gerileyeceği, 2013 yılında sırasıyla %46,5 ve %48,9

olan istihdam ve işgücüne katılma oranlarının yine sırasıyla %50 ve %51,5 değerlerine ulaşması

hedeflenmektedir.

KOP Eylem Planı aşağıda verilen 5 ana gelişme ekseninden oluşmaktadır;

• Toprak ve Su Kaynaklarının Sürdürülebilir Kullanımı

• Ekonomik Yapının Güçlendirilmesi,

• Altyapının Geliştirilmesi ve Kentleşme,

• Beşeri ve Sosyal Yapının Güçlendirilmesi,

• Kurumsal Kapasitenin Geliştirilmesi

Bu ana eksenler altında 26 alt eksen ve 92 ana eylem bulunmaktadır. Ana eylemler çerçevesinde

yer alan proje ve faaliyetlerin sayısı ise 243 adettir.

1.2.3.1.Toprak ve Su Kaynaklarının Sürdürülebilir Kullanımı

Bölgenin sahip olduğu su kaynakları varlığı ile toprak kaynakları varlığı arasındaki dengesizlik,

son yıllarda kullanılabilir su potansiyeli aleyhine bozularak tarımsal ve çevresel sürdürülebilirliği

tehdit eder duruma gelmiştir. Küresel iklim değişikliğinin etkilerinin en çok hissedildiği bölgede,

kullanılabilir su varlığı da dikkate alındığında, tarımsal üretimde sürdürülebilirliğin sağlanması

için tarım sektöründe köklü bir değişime gidilmesi zaruri hale gelmiştir. Toprak ve su

kaynaklarının etkin kullanımına ve sürdürülebilirliğinin sağlanmasına yönelik olarak; tarım

arazilerinin toplulaştırılması, tarla içi geliştirme hizmetlerinin tamamlanması, klasik açık kanal

sulama sistemine sahip sulama birliği ve sulama kooperatifi sahalarında sulama sistemlerinin

rehabilitasyonu, tarla içi basınçlı sulama sistemlerine geçilmesi, kuraklıkla mücadele edilmesi,

erozyon kontrolü ve ağaçlandırma çalışmalarının desteklenmesi sağlanacaktır.

1.2.3.2.Ekonomik Yapının Güçlendirilmesi

Bu eksende etkin, sürdürülebilir üretim ve dönüşüm modelleriyle; bölgenin rekabet gücünün

arttırılması, ekonominin yüksek katma değerli yapıya dönüştürülmesi, bu doğrultuda uygulanacak

13

kapsamlı ve uyumlu tedbirlerle enerji, sanayi ve hizmet altyapısı gibi alanların hızla geliştirilmesi

amaçlanmaktadır. Bu kapsamda; kırsal dağlık dezavantajlı alanlara yönelik bir kalkınma modeli

uygulanacak, bölgede üretici ve çiftçilerin eğitilmesi sağlanacak, sanayi üretiminde katma değeri

yüksek ürünlerin payının artırılarak işletmelerde markalaşma ve kurumsallaşmanın sağlanmasına

yönelik çalışmalar gerçekleştirilecek, yerli ve yenilenebilir enerji üretiminin yaygınlaştırılmasına

ilişkin araştırmalar yapılacak, enerji verimliliği eğitimleri ve bilinçlendirme faaliyetleri

düzenlenecek, önemli bir turizm potansiyeline sahip bölgede, turizm altyapısı güçlendirilecek,

turizmin çeşitlendirilmesi sağlanarak markalaşmaya yönelik planlama çalışmaları

gerçekleştirilecektir.

1.2.3.3.Altyapının Geliştirilmesi ve Kentleşme

Bölge; stratejik olarak uygulanacak ulaştırma, lojistik ve büyük ölçekli sanayi yatırımları ile uzun

vadede Doğu Akdeniz’de oluşacak ticari gelişmeleri önemli ölçüde etkileyebilecektir. Bölgenin

ulusal ve uluslararası erişilebilirliğinin arttırılması, bu amaçla demiryolları başta olmak üzere

lojistik altyapısının çok modlu olarak geliştirilmesi büyük önem arz etmektedir. Ulaştırma

yatırımları ile Türkiye'nin bağlantı noktası haline gelecek bir KOP Bölgesi, denizlere açılmasının

yanında batı-doğu bütünleşmesinde bir köprü görevi üstlenebilecektir. Bu kapsamda; bölgenin

ulaştırma, lojistik, enerji altyapısı güçlendirilecek, kırsal ve kentsel alanda yaşam kalitesinin

arttırılmasına yönelik planlamalara ilişkin stratejiler esas alınarak bölge içinde dengeli bir

mekânsal gelişim sağlanacaktır. Uzak-yakın kırsalda hizmetlere erişim kolaylaştırılacak ve kent

merkezlerine olan baskının azaltılmasına yönelik projeler gerçekleştirilecek, jeo-stratejik

avantajları ile bölgenin güvenlik hassasiyeti olan özellikle bilişim ve haberleşme sektörü ile ilgili

yatırımlardan daha fazla pay alabilmesine yönelik çalışmalar yapılacaktır.

1.2.3.4.Beşeri ve Sosyal Yapının Güçlendirilmesi

Bu eksen kapsamında sosyal, kültürel ve ekonomik alanlar bütüncül bir yaklaşımla

değerlendirilerek, KOP Bölgesi’nde sosyal yapıda bir dönüşüm gerçekleştirilecektir. Özel politika

gerektiren grupları güçlendirmeye, yoksullukla mücadeleye, kırsal ve kentsel alanlarda eğitim,

sağlık ve sosyal hizmet altyapısının geliştirilmesine öncelik verilecektir. Bölge dışına göçü

önlemek, kırdan kente göçün olumsuz sosyo-ekonomik etkilerini azaltmak ve sosyal içermeyi

sağlamak amacıyla planlamalar yapılacaktır. Ayrıca, Bölgenin güçlü tarihsel ve kültürel geçmişi

dikkate alınarak, Orta Anadolu’nun kültür merkezi olmasına yönelik eylemler uygulanacaktır.

14

1.2.3.5.Kurumsal Kapasitenin Geliştirilmesi

Bölgede yer alan kurum ve kuruluşlar kalkınmanın temel unsurlarının başında gelmektedir. Bu

nedenle bölgenin ihtiyaç duyduğu her türlü plan, proje ve faaliyetin etkin bir şekilde

gerçekleştirilebilmesi, kurum/ kuruluşların yeterli sayı ve nitelikte personele, donanıma sahip

olmaları ile doğrudan ilişkilidir. Bu kapsamda; bölgede bulunan bakanlıkların taşra teşkilatları,

yerel yönetimler, STK’lar ve üniversiteler ile KOP BKİ’nin ve Kalkınma Ajanslarının eğitim

ihtiyaçları analiz edilecek ve tespit edilen idari, mali, beşeri ve teknolojik eksiklikler giderilecektir.

Bölgedeki STK'ların fiziki, kurumsal ve beşeri gelişimleri desteklenecek, belediyelere bilişim

stratejisi ve stratejik plan oluşturma konularında teknik destek sağlanacaktır.

2.KOP BÖLGESİ VE SOSYO-EKONOMİK ÖZELLİKLERİ

Konya Ovası Projesi (KOP), İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması (İBBS) Düzey 2'ye göre

TR52, TR71 ve TR72 bölgelerinde yer alan Aksaray, Karaman, Kırıkkale, Kırşehir, Konya,

Nevşehir, Niğde ve Yozgat illerini kapsamaktadır. Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Endeksi

(SEGE)'ne göre Konya 20., Karaman 32., Nevşehir 36, Kırşehir 40, Kırıkkale 41, Aksaray 55.,

Niğde 56. ve Yozgat 65. sırada yer almaktadır.

15

Şekil 1 KOP Bölgesi İller Haritası

2.1.DEMOGRAFİK ÖZELLİKLER

2.1.1.KOP Bölgesi Yüzölçümü

Aksaray, Karaman, Konya, Kırşehir, Kırıkkale, Nevşehir, Niğde ve Yozgat illerini içine alan KOP

Bölgesi’nin yüzölçümü 95.580 km² olup, Türkiye’nin %12,2’sini oluşturmaktadır.

(Tablo 2,Şekil 1)

Tablo 2 KOP Bölgesi İlleri ile Türkiye Yüzölçümü Karşılaştırılması

İller Yüzölçümü (Km2)

Aksaray 7.966

Karaman 8.869

Kırıkkale 4.570

Kırşehir 6.530

Konya 40.814

Nevşehir 5.392

Niğde 7.365

Yozgat 14.074

KOP Bölgesi 95.580

Türkiye 783.562

KOP/Türkiye (%) 12,2 Kaynak: , http://www.tuik.gov.tr, [Ziy. Tar.:15/12/2016].

16

2.1.2.KOP Bölgesi Nüfusu

Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) sonuçlarına göre KOP Bölgesi nüfusu, 2015 yılında

4 Milyon 307 Bin 408 kişi iken, 67 Bin 541 kişi artarak, 2016 yılında 4 Milyon 374 Bin 949 kişiye

ulaşmıştır. Bölge nüfusu, geçtiğimiz 5 yıllık süreçte genel olarak bir artış eğilimindedir. Bölgenin

2016 yılında Türkiye nüfusu içerisinde aldığı pay %5,48 olmuştur. (Tablo 3)

Tablo 3 KOP Bölgesi Nüfusunun İllere Göre Dağılımı (2012-2016)

İller 2012 2013 2014

384.252

240.362

2.108.808

343.898

3.077.320

77.695.04

3,96

2015 2016

Aksaray 379.915 382.806 384.252 386.514 396.673

Karaman 235.424 237.939 240.362 242.196 245.610

Kırıkkale 274.727 274.658 271.092 270.271 277.984

Kırşehir 221.209 223.498 222.707 225.562 229.975

Konya 2.052.281 2.079.225 2.108.808 2.130.544 2.161.303

Nevşehir 285.190 285.460 286.250 286.767 290.895

Niğde 340.270 343.658 343.898 346.114 351.468

Yozgat 453.211 444.211 432.560 419.440 421.041

KOP 4.242.227 4.271.455 4.289.929 4.307.408 4.374.949

Türkiye 75.627.384 76.667.864 77.695.904 78.741.053 79.814.871

KOP/Türkiye

(%) 5,61 5,57 5,52 5,47 5,48

Kaynak: ADNKS 31/12/2016 sonuçları, http://www.tuik.gov.tr, [Ziy. Tar.: 07/02/2017].

Bölge de şehirleşme oranı 2016 yılında % 83,86 olarak gerçekleşmiştir. Bu oran, ülke ortalaması

olan %92,30’a yakın bir değer almaktadır. Bu durum, 2015-2016 yılları incelendiğinde Bölge ve

Türkiye açısından kırsal nüfus oranında azalış, kentsel nüfus oranında ise artış olduğunu gözler

önüne sermektedir. (Tablo 4)

Tablo 4 KOP Bölgesi’nde Şehirleşme Oranı ve Nüfus Yoğunluğu (2015-2016)

İller Şehirleşme Oranı (%) Nüfus Yoğunluğu (kişi/km²)

2015 2016 2015 2016

Aksaray 64,89 66,00 51 52

Karaman 72,58 73,35 27 28

Kırıkkale 87,16 87,74 60 61

Kırşehir 76,80 77,54 36 36

Konya 100 100 55 56

Nevşehir 60,74 61,53 53 54

Niğde 54,80 55,83 47 48

Yozgat 62,67 63,73 30 30

KOP (*) 83,40 83,86 46 47

Türkiye 92,10 92,30 102 104 Kaynak: 31/12/2016 ADNKS sonuçları, http://www.tuik.gov.tr, [Ziy. Tar.:07/02/2017].

* KOP Bölge Kalkınma İdaresi tarafından hesaplanmıştır.

17

Nüfus yoğunluğu olarak ifade edilen “bir kilometrekareye düşen kişi sayısı”, Türkiye genelinde

2015 yılına göre 2 kişi artarak 2016 yılında 104 kişi olurken; KOP Bölgesinde ise 2015 yılına göre

1 kişi artarak 2016 yılında 47 kişi olmuştur. Bu çerçevede, KOP İllerinin nüfus yoğunlukları ise

Aksaray 52, Karaman 28, Kırıkkale 61, Kırşehir 36, Konya 56, Nevşehir 54, Niğde 48 ve Yozgat

30 kişi olarak gerçekleşmiştir. (Tablo 4).

Tablo 5 KOP Bölgesi'nin İl, İlçe, Belde ve Köy Nüfuslarının Toplam Nüfus İçerisindeki Dağılımı

(2016)

İller

Toplam

Nüfus

İl ve İlçe

Merkezleri

Nüfusu

İl ve İlçe

Merkezleri

Nüfusunun

Toplam Nüfus

İçindeki Oranı

(%)

Belde ve

Köy

Nüfusu

Belde ve Köy

Nüfusunun Toplam

Nüfus İçindeki

Oranı (%)

2016 2016 2015 2016 2016 2015 2016

Aksaray 396.673 261.817 64,89 66,00 134.856 35,11 34,00

Karaman 245.610 180.167 72,58 73,35 65.445 27,42 26,65

Kırıkkale 277.984 243.895 87,16 87,74 34.089 12,84 12,26

Kırşehir 229.975 178.324 76,8 77,54 51.651 23,20 22,46

Konya 2.161.303 2.161.303 100 100 - - -

Nevşehir 290.895 178.976 60,74 61,52 111.919 39,26 38,47

Niğde 351.468 196.220 54,80 55,83 155.248 45,20 44,17

Yozgat 421.041 268.324 62,67 63,73 152.717 37,33 36,27

KOP * 4.374.949 3.663.024 83,40 83,73 705.925 16,60 16,14

Türkiye 79.814.871 73.671.748 92,10 92,30 6.143.123 7,90 7,70 Kaynak: 31/12/2016 ADNKS sonuçları, http://www.tuik.gov.tr, [Ziy. Tar.:07/03/2017].

* KOP BKİ tarafından hesaplanmıştır.

2015 ADNKS sonuçlarına göre il ve ilçe nüfusunun toplam nüfus içerisindeki oranı %83,40, belde

ve köy nüfusunun oranı ise %16,60 olarak gerçekleşirken; 2016 ADNKS sonuçlarına göre KOP

Bölgesi il ve ilçe nüfusunun toplam nüfus içerisindeki oranı yaklaşık %83,73, belde ve köy

nüfusunun oranı ise %16,14 olmuştur. Bu durum, kentsel nüfus olarak tanımladığımız il ve ilçe

nüfusunun %0,33 oranında arttığı, belde ve köy nüfusu olarak tanımladığımız kırsal nüfus oranının

ise %0,46 azaldığı görülmektedir. (Tablo 5)

18

Tablo 6 KOP Bölgesi’nde İl, İlçe, Belde ve Köy Nüfuslarının Cinsiyete Göre Dağılımı (2016)

İller Nüfus

İl ve İlçe

Merkezleri Nüfusu

Belde ve Köyler

Nüfusu

Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın

Aksaray 396.673 197.362 199.311 261.817 129.941 131.876 134.856 67.421 67.435

Karaman 245.610 122.153 123.457 180.167 89.216 90.949 65.445 32.937 32.508

Kırıkkale 277.984 140.085 137.899 243.895 122.738 121.157 34.089 17.347 16.742

Kırşehir 229.975 114.815 115.160 178.324 89.171 89.153 51.651 25.644 26.007

Konya 2.1661.303 1.073.631 1.087.672 2.1661.303 1.073.631 1.087.672 - - -

Nevşehir 290.895 143.698 147.197 178.976 87.646 91.330 111.919 56.052 55.867

Niğde 351.468 175.571 175.897 196.220 100.145 96.075 155.248 75.426 79.822

Yozgat 421.041 210.600 210.441 268.324 134.772 133.552 152.717 75.828 76.889

KOP 4.374.949 2.177.915 2.197.034 3.669.024 1.827.260 1.841.764 705.925 350.655 355.270

Türkiye 79.814.871 40.043.650 39.771.221 73.671.748 36.936.010 36.735.738 6.143.123 3.107.640 3.035.483

(%) 5,48 5,44 5,52 4,98 4,95 5,01 11,49 11,28 11,70

Kaynak: 31/12/2016 ADNKS sonuçları, http://www.tuik.gov.tr, [Ziy. Tar.:07/02/2017].

Bölgede 2016 yılında toplam nüfusun %50,22’sini kadın, % 49,78’sini erkek oluşturmaktadır.

Türkiye genelinde ise bu dağılımın %50,20’si erkek, %49,80’i kadın şeklinde olup KOP

Bölgesindeki kadın-erkek nüfus oranından farlılık göstermektedir. KOP Bölgesi erkek nüfusunun

Türkiye erkek nüfusu içerisindeki payı %5,44 ve kadın nüfusu içerisindeki payı ise %5,52’dir.

(Tablo 6).

KOP Bölgesinin cinsiyet, yaş ve nüfus dağılımı incelendiğinde, bölgeyi yapı itibariyle gelişmekte

olan bölge sınıflamasına dâhil etmek mümkündür. Bu sınıflama kapsamında, KOP Bölgesi

gelişmekte olan bölgelere özgü nüfus özelliklerini (nüfus artış hızı, kaba doğum ve ölüm oranları,

genç ve yaşlı nüfus vb.) göstermektedir. Bu sınıflama, tarımda makineleşmenin artması ve

kentlerde sanayileşmenin doğurduğu sonuç olarak; iş imkânlarının çokluğu nedeniyle köyden

kente göçün artması, tarımsal nüfusun dolayısıyla kır nüfusunun azalması, şehir nüfus

yoğunluğunun gittikçe artması, gelişmeye paralel olarak kentlerde eğitim, sağlık, konut vb.

ihtiyaçların daha yoğunlaşması gibi karakteristiklere de sahiptir. KOP Bölgesi nüfus dinamikleri,

ileriki yıllarda Bölge’nin nüfus artış hızının düşeceğini, orta ve üstü yaş grubunun genç nüfusa

oranla daha fazla olacağını, kaba doğum hızının düşüp, kaba ölüm hızının azalacağı ve ortalama

yaşam süresinin artan yaşam kalitesi ile ortalamasının yüksek olacağı yönünde beklentileri

göstermektedir.

KOP illeri arasında 2015-2016 yıllarında en fazla nüfus artış hızına sahip il; Binde 28,1 ile

Kırıkkale olurken bu ili sırasıyla Binde 25,9 ile Aksaray, Binde 19,4 ile Kırşehir, Binde 15,4 ile

Niğde, Binde 14,3 ile Nevşehir ve Konya, Binde 14,0 Karaman, Binde 3,8 ile Yozgat izlemektedir.

19

KOP Bölgesi'nin yıllık nüfus artış hızı 2015-2016 yılları arasında Binde 15,6 olurken, Türkiye

nüfus artış hızı oranı Binde 13,5 olarak gerçekleşmiştir (Tablo 7).

Tablo 7 KOP Bölgesi İlleri Yıllık Nüfus Artış Hızı (Binde)

İller 2011-2012 2012-2013 2013-2014 2014-2015 2015-2016

Aksaray 2,9 7,6 3,8 5,9 25,9

Karaman 6,1 10,6 10,1 7,6 14,0

Kırıkkale -0,9 -0,3 -13,0 -3,0 28,1

Kırşehir 0,9 10,3 -3,5 12,7 19,4

Konya 6,7 13,0 14,1 10,3 14,3

Nevşehir 6,8 0,9 2,8 1,8 14,3

Niğde 8,0 9,9 0,7 6,4 15,4

Yozgat -27,2 -20,1 -26,6 -30,8 3,8

KOP Bölgesi (*) 2,0 7,0 4,3 4,1 15,6

Türkiye 12,01 13,66 13,32 13,4 13,5 Kaynak: ADNKS 31/12/2016 sonuçları, http://www.tuik.gov.tr, [Ziy. Tar.:07/02/2017].

*KOP Bölge Kalkınma İdaresi tarafından hesaplanmıştır. Nüfus artış hızı; iki sayım tarihi arasındaki dönemde, her

1.000 nüfus için artan nüfustur.

2.2.GÖÇ

Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) 2015 yılı sonuçlarına göre bölge içerisinde net göç

(aldığı göç – verdiği göç) hızı en yüksek olan il Binde -27,91 ile Yozgat’tır. İllerin sırasıyla net

göç hızları Binde -9,64 ile Kırıkkale, Binde -5,99 ile Niğde, Binde -5,06 ile Aksaray, Binde -2,82

ile Nevşehir, Binde – 2,76 ile Karaman, Binde -0,11 ile Konya ve Binde 1,7 ile Kırşehir olmuştur.

2014-2015 yılı net göç hızları açısından bölge illerinden Kırşehir dışındaki diğer illerin göç veren

il konumunda olduğunu, Kırşehir ilinin ise göç alan il olduğu görülmektedir (

Tablo 8).

Tablo 8 KOP Bölgesi İllerinin Aldığı Göç, Verdiği Göç ve Net Göç Hızı (2014-2015)

İBBS Düzey 3 ADNKS

2015 Nüfusu

Aldığı Göç Verdiği Göç Net Göç Net Göç Hızı

(Binde)

Aksaray TR712 386.514 12.205 14.164 -1.959 -5.06

Karaman TR522 242.196 9.195 9.865 -670 -2.76

Kırıkkale TR711 270.271 12.585 15.204 -2.619 -9,64

Kırşehir TR715 225.562 11.928 11.544 384 1,7

Konya TR521 2.130.544 56.817 57.056 -239 -0.11

Nevşehir TR714 286.767 11.144 11.955 -811 -2,82

Niğde TR713 346.114 13.878 15.959 -2.081 -5.99

Yozgat TR723 419.440 14.933 26.804 -11.871 -27,91 Kaynak: 31/12/2015 ADNKS sonuçları, http://www.tuik.gov.tr, [Ziy. Tar.:07/03/2016].

20

3.KOP BÖLGESİ KAMU YATIRIMLARI

KOP Bölgesi’ne yapılan kamu yatırım tahsisleri 2010-2016 tarihleri itibariyle toplam 11 Milyar

854 Milyon 121 Bin TL olmuştur. KOP Bölgesi’ne yapılan kamu yatırım tutarlarında dönemsel

dalgalanmalar gözlemlense de genel olarak bölgenin almış olduğu tutarlar artış eğilimindedir.

Tablo 9 KOP Bölgesi Kamu Yatırım Tahsislerinin Türkiye Kamu Yatırımları İçerisindeki Payı

(2010-2016)

Kaynak: Kalkınma Bakanlığı, 2016 yılı Kamu Yatırımlarının İllere Göre Dağılımı

(* Tutarlar Bin TL Bazında tasnif edilmiş olup, birden çok ili kapsayan muhtelif proje tutarları toplama dâhil

edilmemiştir.)

2010-2016 yılları itibariyle KOP Bölgesi’ne tahsis edilen kümülatif yatırım toplamının, tüm kamu

yatırımları içerisinde aldığı pay %5,99 düzeyinde olmuştur (Tablo 9). KOP Eylem Planı’nın

uygulamaya başlamasıyla birlikte KOP Bölgesi yatırımlarının toplam kamu yatırımları

içerisindeki payının yükselmesi hedeflenmektedir.

3.1.Sektörler İtibariyle KOP Bölgesi Kamu Yatırımları

Son yedi yıllık kamu yatırım toplamının sektörlere göre dağılımında ilk üç sırayı eğitim sektörü

(%22,92), tarım sektörü (%22,91) ve diğer kamu hizmetleri sektörü (%19,47) almıştır. (Tablo 10).

Tablo 10 KOP Bölgesi Kamu Yatırımlarının 2010-2016 Yılları İtibariyle Sektörlere Göre Dağılımı

(Bin TL) Sektörler 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Toplam

Tarım 198.043 277.762 288.442 425.784 462.113 490.832 617.883 2.760.499

Madencilik 17.421 50.781 49.903 16.147 16.807 5.799 3.490 160.348

İmalat 22.809 63.412 98.835 47.925 65.750 136.034 173.500 608.265

Enerji 263.802 75.930 71.345 48.398 50.520 70.232 138.944 719.171

Ulaştırma 129.429 170.022 184.360 310.176 318.386 291.721 402.228 1.806.322

Turizm 5.550 3.313 4.407 8.750 4.800 14.500 17.726 59.046

Konut 5.195 3.805 3.696 7.494 4.608 4.323 787 29.908

Eğitim 218.368 270.986 347.327 421.045 544.884 545.182 617.789 2.965.581

Sağlık 90.250 84.100 56.850 99.013 110.927 113.874 198.731 753.745

DKH 122.522 120.375 204.080 263.334 344.141 412.078 524.706 1.991.236

Toplam 1.073.389 1.120.486 1.309.245 1.648.066 1.922.936 2.084.575 2.695.424 11.854.121

Kaynak: Kalkınma Bakanlığı, 2016 yılı Kamu Yatırımlarının İllere Göre Dağılımı

2010 2011 2012 2013 2014 2015

2016

Toplam

(2010-2016)

KOP 1.073.389 1.120.486 1.309.245 1.648.066 1.922.936 2.084.575 2.695.424 11.854.121

TÜRKİYE* 18.517.995 19.509.693 22.844.247 27.105.019 33.877.573 35.243.578 40.657.297 197.755.402

KOP/TR (%) 5,80 5,74 5,73 6,08 5,68 5,91 6,63 5,99

21

(* Tutarlar Bin TL Bazında tasnif edilmiş olup, birden çok ili kapsayan muhtelif proje tutarları toplama dâhil

edilmemiştir.)

3.2.KOP Bölge Kalkınma İdaresine Ait Projeler

3.2.1.Küçük Ölçekli Sulama İşleri Programı (KÖSİP)

KOP İdaresi tarafından kuraklığın önlenmesi, sulamada etkinliğin ve üretimde verimliliğin

artırılması, mevcut sulama sistemlerin rehabilite edilmesi ve basınçlı sulama sistemlerinin

yaygınlaştırılmasına yönelik olarak Küçük Ölçekli Sulama İşleri Programı (KÖSİP)

yürütülmektedir. Bu bağlamda, proje 2011 yılından itibaren Aksaray, Karaman, Konya ve Niğde

illerinde ve 2016 yılında ise Başkanlığımızın görev alanına yeni katılan Kırıkkale, Kırşehir,

Nevşehir ve Yozgat illerinde uygulanmaya başlanmıştır.

Bölgede yeterli yağışın olmaması ve kullanılabilir su kaynağı potansiyelinin az olmasına karşın

tarıma elverişli arazinin çok olması nedeniyle bölgede su kısıtı yaşanmaktadır. Bundan dolayı söz

konusu arazilerin yaklaşık 1/3’ü sulanabilmektedir. (Şekil 2). Ayrıca bölgede yöre halkının yaşam

kalitesini düşüren; altyapı problemleri, gelir getirici faaliyetlerin sınırlılığı ve bunlara bağlı oluşan

yoğun göç hareketleri de bölgenin en önemli sorunlarını teşkil etmektedir.

Bu sorunlara çözüm bulmak amacıyla uygulanan KOP KÖSİP Projeleri ile özellikle dağlık kırsal

alanlarda küçük depolamalar ve sulama tesisleri yapılarak sulama sorunu çözülmeye çalışılmış,

tarımsal amaçlı gelir seviyesi yükseltilerek buna bağlı istihdam artırılmış ve sosyal refah düzeyi

üzerinde kısa sürede faydaya dönüşmesi sağlanmıştır.

Bu program, 2011 ve 2012 yıllarında Kalkınma Bakanlığı bütçesinden aktarılan finansman ile

2013 yılından itibaren ise KOP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı bütçesi çerçevesinde

gerçekleştirilmektedir. KÖSİP Projeleri, 2011 yılından itibaren İl Özel İdareleri ile 2014 yılında

Konya Büyükşehir Belediyesi ve 2016 yılında da GTHB Konya İl Müdürlüğü ile işbirliği

içerisinde uygulanmaktadır.

22

Şekil 2 KÖSİP Projelerini Gösteren Harita

Program kapsamında;

2011 yılında; Merkezi Yönetim bütçesinden tahsis edilen 50.000.000 TL ile KOP

Bölgesinde 15.783 ha alan sulamaya açılmış, bu alanlardan yıllık 63.130.000 TL net gelir

artışı elde edilmiş ve 31.565 kişiye istihdam olanağı sağlanmıştır.

2012 yılında; 63.400.000 TL’lik ödenek ile bölgede 20.745 ha alan sulamaya açılmış, bu

alanlardan yıllık 82.980.000 TL net gelir artışı elde edilmiş ve 41.490 kişiye istihdam

olanağı sağlanmıştır.

2013 yılında; 75.303.827 TL’lik ödenek ile bölgede 25.939 ha alan sulamaya açılmış, bu

alanlardan yıllık 107.879.200 TL net gelir elde edilmiş ve 51.878 kişiye istihdam olanağı

sağlanmıştır.

2014 yılında; 74.200.00 TL’lik ödenek ile bölgede 12.505 ha alan sulamaya açılmış, bu

alanlardan yıllık 20.020.000 TL net gelir elde edilmiş ve 25.010 kişiye istihdam olanağı

sağlanmıştır.

2015 yılında; aktarılan 90.000.00 TL’lik ödeneğin uygulayıcı kuruluşlar tarafından

80.268.272 TL’si harcanmıştır. Bölgede 10.032 ha alan sulamaya açılmış, bu alanlardan

yıllık 40.128.000 TL net gelir elde edilmiş ve 20.064 kişiye istihdam olanağı sağlanmıştır.

23

2016 yılında; tahsis edilen 100.933.117 TL’lik ödeneğin uygulayıcı kuruluşlar tarafından

100.768.959,87 TL’si harcanmıştır. Bölgede projelerin tamamlanmasıyla 11.536 ha alan

sulamaya açılmış, bu alanlardan yıllık 46.144.000 TL net gelir elde edilmiş ve 23.072

kişiye istihdam olanağı sağlanmış olacaktır.

2011-2016 yıllarında ise; tahsis edilen 453.836.944 TL’lik ödeneğin 442.615.103,13 TL’si

harcanmıştır. Bölgede 2016 yılı projelerinin tamamlanması ile 584 adet proje yapılarak,

96.539 ha alan sulamaya açılmış olacaktır.

Program kapsamında 2011-2016 yılları arasında gerçekleştirilen faaliyetlerin il bazında katkılarını

içeren veriler Tablo 11’de sunulmaktadır;

Tablo 11 KOP Bölgesi KÖSİP Kapsamında Gerçekleşen Projelerin Altı Yıllık Katkısının

Değerlendirilmesi İller Yıl Ödenek

Tutarı

(TL)

Yıl Sonu

Revize

Ödenek

(TL)

Harcama

Tutarı

(TL)

Proje

Sayısı

Sulamaya

Açılan

Alan

(ha)

İstihdam

Artışı

(kişi)

Yıllık Net

Gelir Artışı

(TL/yıl)

Aksaray 2011 4.200.000 4.200.000 4.200.000,00 14 3.384 6.768 13.536.000

2012 7.000.000 7.000.000 7.000.000,00 6 2.850 5.700 11.400.000

2013 8.750.000 10.075.956 10.075.956,00 3 1.717 3.434 6.868.000

2014 12.000.000 13.500.000 13.500.000,00 7 2.358 4.716 9.432.000

2015 15.000.000 16.750.000 16.335.051,29 10 2.073 4.146 8.292.000

2016 12.000.000 9.900.000 9.754.918,53 10 939 1.878 3.756.000

Toplam 58.950.000 61.425.956 60.865.925,82 50 13.321 26.642 53.284.000

Karaman 2011 10.500.000 10.500.000 10.500.000,00 41 5.162 10.324 20.648.000

2012 13.400.000 13.400.000 13.400.000,00 38 7.986 15.972 31.944.000

2013 13.500.000 14.825.956 14.825.956,00 36 18.138 36.276 72.552.000

2014 15.000.000 16.000.000 16.000.000,00 39 5.522 11.044 22.088.000

2015 14.000.000 14.000.000 13.391.751,09 33 3.506 7.012 14.024.000

2016 12.000.000 23.515.000 23.515.000,00 29 3.764 7.528 15.056.000

Toplam 78.400.000 92.240.956 91.632.707,09 216 44.078 88.156 176.312.000

Konya 2011 31.000.000 31.000.000 31.000.000,00 49 5.627 11.254 22.508.000

2012 35.000.000 35.000.000 35.000.000,00 52 7.739 15.478 30.956.000

2013 36.250.000 37.575.956 36.250.000,00 49 4.374 8.748 17.496.000

2014 24.200.000 26.428.000 26.428.000,00 26 2.177 4.354 8.708.000

Konya 2015 28.000.000 35.750.000 27.041.469,88 24 2.770 5.540 11.080.000

2016 30.000.000 32.220.000 32.200.924,34 20 1.371 2.742 5.484.000

7.500.000 7.500.000 7.500.000,00 4 2.870 5.740 11.480.000

Toplam 191.950.000 205.473.956 195.420.394,22 224 26.928 53.856 107.712.000

Niğde 2011 4.300.000 4.300.000 4.300.000,00 16 1.610 3.219 6.438.000

24

2012 8.000.000 8.000.000 8.000.000,00 17 2.170 4.340 8.680.000

2013 11.500.000 12.825.959 12.825.959,00 20 1.710 3.420 6.839.200

2014 15.000.000 18.272.000 18.272.000,00 13 2.448 4.896 9.792.400

2015 18.000.000 23.500.000 23.500.000,00 12 1.683 3.366 6.732.000

2016 17.150.000 21.590.000 21.590.000,00 12 1.334 2.668 5.336.000

Toplam 73.950.000 88.487.959 88.487.959,00 90 10.954 21.909 43.817.600

Nevşehir 2016 1.025.000 1.025.000,00 1 128 256 512.000

Yozgat 2016 4.103.117 4.103.117,00 1 800 1.600 3.200.000

Kırıkkale 2016 180.000 180.000,00 1 90 180 360.000

Kırşehir 2016 900.000 900.000,00 1 240 480 960.000

Genel Toplam 403.250.000 453.836.944 442.615.103,13 584 96.539 193.079 386.157.600

Kaynak: KOP BKİ Tarım ve Kırsal Kalkınma Koordinatörlüğü, KÖSİP Durum Raporları

*2016 yılı ek ödenekten programa giren projelere ait ihaleler ve inşaatlar devam ettiğinden proje sayısında ve

sulamaya açılan alanlarda artış olacaktır.

Küçük Ölçekli Sulama İşleri Programı kapsamında gölet ve sulama tesisleri ile sağlanan faydanın

yanı sıra, yöre halkının getirisi yüksek olan ürünlerin ekim/dikimine yönlendirilmesi sağlanmıştır.

Bu sayede projelerin uygulandığı bölgede tarımsal üretimin artması, yöre halkının gelir düzeyinin

önemli ölçüde yükselmesi ve kırsal altyapının sürdürülebilir gelişmeye imkân tanıyacak biçimde

geliştirilmesi sağlanarak bir model oluşturulmuştur.

3.2.2.Karstik Çöküntü Alanlarının Belirlenmesi Projesi

Konya Kapalı Havzası’nda gelişen karstik kökenli çöküntülerin oluşum mekanizmaları ve gelişim

süreçleri araştırılarak bölgesel ölçekte (1/25.000 ve daha küçük) obruk dağılımlarını ortaya

çıkarmak ve olası tehlike alanlarının sınıflandırılacağı haritaları oluşturmak hedeflenmektedir.

Bu kapsamda, MTA Genel Müdürlüğü Konya Kapalı Havzasında önemli bir tehlikeye neden

olabilecek karstik boşlukların jeolojik, jeoteknik ve jeofizik yöntemlerle araştırılması, oluşum

mekanizmaları hakkında veri toplanması ve bu verilerin değerlendirilmesi sonucunda tehlike

haritaları ve nihai rapor oluşturacaktır. AFAD Başkanlığı ise MTA Genel Müdürlüğünün yapacağı

mühendislik çalışmalarına göre bölgede gerekli önlemleri alacaktır.

2016 yılı Yatırım Programına 4.950.000 TL bütçe ile giren proje 2015-2019 yılları arasında

uygulanacaktır. Proje kapsamında KOP İdaresi koordinatörlüğünde, MTA Genel Müdürlüğü ve

AFAD Başkanlığı ile protokol 2015 yılı Haziran ayında imzalanmıştır. Proje kapsamında, 2015

yılında 1.000.000 TL, 2016 yılında 1.000.000 TL olmak üzere toplam 2.000.000 TL MTA Genel

25

Müdürlüğüne defaten aktarılmıştır. MTA Genel Müdürlüğü ilk iki yıl içerisinde Konya Karapınar

ve Kaşınhanı civarında tehlikeli gördükleri yerlerde arazi çalışmalarını tamamlamış ve 15 Şubat

2017 tarihinde 2015-2016 çalışmalarını kapsayan ara raporunu sunmuştur.

3.2.3.YAS Potansiyeli ve Geleceğine İlişkin Araştırmaların Yapılması

Konya Kapalı Havzası (KKH) ve Yukarı Sakarya Alt Havzası’ndaki (YSAH) yeraltı suyunun

miktar, kalite ve sürdürülebilirlik açısından potansiyelini belirlemek amacıyla Bölge Üniversiteleri

ve DSİ Genel Müdürlüğünün ortak çalışmaları sonucunda gerçekleştirilmesi planlanmaktadır. Söz

konusu projede, YAS kullanımının sürdürülebilirliğinin sağlanabilmesi için yapılacak

planlamalara ışık tutacak bir yol haritasının belirlenmesi hedeflenmektedir.

KOP Bölgesi’nde yeraltı suyunun durumunu, geleceğini ve güvenliğini ilgilendiren, KOP

İdaresi’nin koordinatörlüğünde, DSİ Genel Müdürlüğü ve Bölge Üniversitelerinin işbirliği

çerçevesinde yapılacak olan projenin bütün bölgeyi etkileyen çok önemli bir çalışma olması

beklenmektedir.

2016 yılı Yatırım Programına 1.723.000 TL bütçe ile giren proje 2016-2018 yılları arasında

uygulanacaktır. Proje kapsamında, 2016 yılı Aralık ayında DSİ Genel Müdürlüğü ile protokol

imzalanarak, 1.000.000 TL’lik ödenek DSİ’ye defaten aktarılmış ve Proje Yürütme Ekibi (PYE)

oluşturma çalışmalarına başlanmıştır.

3.2.4.Kırsal Dezavantajlı Alanlarda Tarımsal-Kırsal Kalkınmaya Yönelik Model

Geliştirilmesi ve Elma, Kiraz, Üzüm ve Çilek Meyvelerinde Değer Zinciri Analizi Araştırma

Etüt Projesi

Bu proje ile kırsal dezavantajlı alanlarda kalkınmayı sağlamak için aşağıda belirtilen eksenlerde;

katma değeri yüksek ürünlerin belirlenmesi, bu eksenlerde ortaya koyulan eksikliklerin

giderilmesine yönelik destek modellerinin ve iş planlarının ortaya konulması amaçlanmaktadır.

Proje kapsamında, KOP Bölgesinin Aksaray, Karaman, Konya ve Niğde illerinde özellikle büyük

oranda kırsal dezavantajlı alanlar için önemli bir gelir kaynağı olan elma, çilek, kiraz ve üzüm

üretiminin, değer zinciri analizi, tedarik zinciri analizi, elmas modeli, GZFT Analizi, kümelenme

vb. yaklaşımlar çerçevesinde incelenerek, raporlanması gerçekleştirilecektir. Bu çalışmaların

sonuçlarına göre bu ürünlerin kalitesinin ve pazarlanabilirliğinin arttırılmasına yönelik stratejik

yol haritası oluşturulacaktır. Bu proje iki bileşen olarak değerlendirilecektir. Kırsal dezavantajlı

ilçelerde uygulanan birinci bileşen;

26

Bahçe bitkileri, örtü altı sebzecilik, küçükbaş hayvancılık, serbest sistem kanatlı hayvan

yetiştiriciliği, arıcılık, organik ve iyi tarım, tıbbi ve aromatik bitkiler, örgüt yapısının

güçlendirilmesi, ürün dağıtım kanalları ve işleme tesislerinin incelenmesi, tarım dışı gelir

getirici faaliyetler eksenlerinde yürütülmektedir.

Ayrıca, KOP Eylem Planında yer alan Niğde ili meyve sebze toplanma-dağıtım merkezi ile soğuk

hava deposu kurulmasına yönelik İhtiyaç Analizi yapılmaktadır. Araştırma dezavantajlı olan 36

ilçede sürdürülmektedir.

İkinci bileşende ise KOP Bölgesi’nin Aksaray, Karaman, Konya ve Niğde illerini

kapsayacak şekilde;

Elma, Kiraz, Çilek ve Üzüm Ürünlerinde Değer Zinciri Analizi yapılmaktadır. Gelinen

aşamada anket çalışmaları sonuçlanmış olup Konya, Karaman, Aksaray ve Niğde illerinde

toplam 36 ilçede üreticilerle istişare toplantıları gerçekleştirilmiştir. Proje ile ilgili diğer

çalışmalar devam etmektedir.

Araştırma 04 Mart 2016 tarihinde başlamış olup 26 Şubat 2017 tarihinde sona erecektir. Projenin

yatırım programında ayrılan ödenek tutarı 1.400.000 TL olup yüklenici firmaya 826.000 TL

karşılığında ihale edilmiştir.

3.2.5.Kırsal Dezavantajlı Alanlar Kalkınma Programı

Proje ile mekânsal ve sosyo-ekonomik dezavantajını avantaja dönüştüren; güçlü üretim kapasitesi

ile dünya standardında ve etkin üretim yapan; istihdam düzeyi yüksek; geliri ülke ortalamasının

üzerinde, rekabet ve örgütlenme gücü gelişmiş, pazarlama ağları ulusal ve uluslararası alanda

yaygın ve fonksiyonel, sosyal ve fiziki altyapısı sağlam, refah düzeyi yüksek ve kentsel alanlarla

bütünleşik bir KOP Bölgesi kırsalı oluşturmak amaçlanmaktadır.

Proje bağlamında, Aksaray, Karaman, Konya ve Niğde illerinde yaz seracılığının

yaygınlaştırılması, serbest sistem tavukçuluk, bağcılık, arıcılık ve örgütlenme gibi alanlarda

yürütülen çalışmaların yanı sıra yerel ürünlerin pazarlanmasına yönelik pilot projeler uygulanmaya

başlanmıştır.

Kırsal Dezavantajlı Alanlarda Kalkınma Programı kapsamında 12 projeye toplamda 3.805.000 TL

ödenek aktarımı gerçekleştirilmiştir. Bu çerçevede gerçekleştirilecek olan Yaz Seracılığında Kadın

Eli, Toroslarda Yaz Seracılığı, Organik Tarımda Yaz Seracılığı, Özgür Tavuklardan Sofralarınıza

Gelen Lezzet, Bağcılığı Geliştirme, Arıcılığın Geliştirilmesi, Yaylamda Daha Mutluyum ve Çilek

Üretiminin Yaygınlaştırılması ve Yayımı Projelerinden %20’lik çiftçi katkı payı alınacaktır.

27

Ancak, Dünyaca Öneme Sahip Tarımsal Ürünlerin Yaşatılması (Divle Obruk Peyniri ile Yöremiz

Kalkınıyor), Temiz Fasulye Sağlıklı Toplum, Erken Uyanan Yol Alır ve Dünyaca Öneme Sahip

Tarımsal Ürünlerin Yaşatılması (Şırahane, Doğal Kurutma ve Salamura Tesisi) projeleri %100

hibeli olarak gerçekleştirilecektir.

3.2.6.KOP Tarımsal Eğitim ve Yayım Projesi (KOP TEYAP)

KOP Eylem Planı kapsamında, 2015-2018 döneminde kamu kurumları ve STK’larla işbirliği

içerisinde "KOP Tarımsal Eğitim ve Yayım Projesi" (KOP TEYAP) gerçekleştirilmektedir. Bu

bağlamda, son zamanlarda gerçekleştirilen altyapı yatırımlarından gerekli verimin alınabilmesi,

modern altyapılar ve teknolojiler ile çiftçilerimizin buluşturulabilmesi, bölgeye has sorunlar

odağında tarımsal eğitim ve yayım hizmetlerinin etkinliğinin, bu konuda hizmet veren başta çiftçi

örgütleri olmak üzere kurum ve kuruluşların kapasitelerinin artırılması ve yeni nesillere çiftçilik

mesleğinin benimsetilmesi amaçlanmaktadır.

KOP TEYAP kapsamında KOP Bölgesi’nde kamu ve özel sektörde çalışan tarım yayımcılarına

(Ziraat Mühendisi/Veteriner Hekim/Tekniker ve Teknisyen) yönelik teknik personel eğitimleri

verilmektedir. Bu kapsamda 2016 yılında;

8 Mart 2016 tarihinde Konya ilinde “Ayçiçeği Yetiştiriciliği Eğitimi",

14-17 Mart 2016 tarihlerinde 2 grup ve 21-24 Mart 2016 tarihlerinde 2 grup olmak

üzere toplam 4 grupta Konya ilinde “Sulama Programı Hazırlama Eğitimi”,

29 Mart 2016 tarihinde Konya ilinde “Çerezlik Kabak Yetiştiriciliği Eğitimi”

31 Mart 2016 tarihinde Konya ilinde “Pedigri (Soy Kütüğü) Okuma Eğitimi”,

5-8 Nisan 2016 tarihlerinde Isparta ilinde Eğirdir Meyvecilik Araştırma Enstitüsü

Müdürlüğünde “Ilıman İklim Meyve Yetiştiriciliği Eğitimi",

14 Nisan 2016 tarihinde Konya ilinde “Şeker Pancarı Yetiştiriciliği Eğitimi”,

16-18 Mayıs 2016 tarihlerinde 1 grup ve 1-3 Haziran 2016 tarihlerinde 1 grup olmak

üzere toplam 2 grupta Konya ilinde “Gübreleme Eğitimi”,

23-24 Mayıs 2016 tarihlerinde 1 grup ve 25-26 Mayıs 2016 tarihlerinde 1 grup

olmak üzere toplam 2 grupta Konya ili Beyşehir ve Hüyük ilçelerinde “Çilek

Yetiştiriciliği Eğitimi”,

29 Ağustos-2 Eylül 2016 tarihlerinde Isparta ilinde “Fidancılık Eğitimi”,

14-18 Kasım 2016 tarihlerinde Niğde ve Yozgat illerinde “Meyve Bahçesi

Kurulumu ve İdaresi Eğitimi”,

28

13 Aralık 2016 tarihinde Konya ilinde “Embriyo Transferi” konusunda toplantı,

14-16 Aralık 2016 tarihlerinde Konya ilinde Konya Veteriner Kontrol Enstitüsü

Müdürlüğünde “Arı Hastalıkları ve Teşhisi Eğitimi”

Eğitimleri verilmiştir.

Yine KOP TEYAP kapsamında 2016 yılında çiftçilere yönelik olarak;

23 Şubat 2016 tarihinde Karaman ilinde “Büyükbaş Hayvanlarda Buzağı

Yetiştiriciliği ve Koruyucu Hekimlik Eğitimi”,

24 Şubat 2016 tarihinde Karaman ilinde “Islah Çalışmalarının Hayvancılıktaki

Önemi Eğitimi”,

21 Nisan 2016 tarihinde Aksaray ilinde “Islah Çalışmalarının Hayvancılıktaki

Önemi Eğitimi”,

25 Nisan 2016 tarihinde Konya ili Beyşehir ilçesinde “Islah Çalışmalarının

Hayvancılıktaki Önemi Eğitimi”,

27 Nisan 2016 tarihinde Konya ili Taşkent ilçesinde “Islah Çalışmalarının

Hayvancılıktaki Önemi Eğitimi”,

27 Nisan 2016 tarihinde Konya ili Taşkent ilçesinde kadınlara yönelik “Sebze ve

Meyve Kurutma, Hijyen, Süt Sağım ve İşlenmesi Eğitimi”,

11-16-24 Ağustos, 21 Eylül, 5-12-19 Ekim 2016 tarihlerinde toplam 6 adet olmak

üzere Karaman ilinde elma hasatında çalışan işçilere ve çavuşlara yönelik “Elma Hasatı

Eğitimi”,

8-9 Kasım 2016 tarihlerinde Karaman ilinde “Arı Yetiştiriciliğinde Kışlama

Eğitimi”,

Aralık 2016- Mart 2017 tarihlerinde Karaman ilinde 8 grup olarak

gerçekleştirilecek olan elma üreticilerine yönelik Örgütlenme ve Kooperatifçilik

Eğitimi’nden 2’si gerçekleştirilmiştir.

Arıların öneminin kamuoyu nezdinde bir kez daha vurgulanması için tüm sivil toplum kuruluşları

ve devlet kurumları ile çiftçilere yönelik 10-11 Ekim 2016 tarihlerinde Konya ilinde "Yaşamak

İçin Arı" konulu konferans gerçekleştirilmiştir. Söz konusu projeye teknik personel/çiftçi

eğitimleri ve diğer faaliyetler kapsamında sermaye gideri olarak toplam 285.654,64 TL kaynak

harcanmıştır.

Çiftçilerin beşeri kapasitelerinin artırılmasına katkıda bulunmak amacıyla, kamu kurum ve

kuruluşları tarafından STK ortaklığı ile çiftçilere yönelik yapılacak eğitim ve yayım projeleri için

"KOP Tarımsal Eğitim ve Yayım Mali Destek Programı’na çıkılmıştır. Program kapsamında;

bitkisel üretimde toprak ve su kaynaklarının etkin kullanımının sağlanmasına, kırsal dezavantajlı

alanlardaki tarım sektöründeki verimliliğinin, hayvansal üretimde verimliliğin ve kalitenin

arttırılmasına yönelik konular öncelikli olmak üzere eğitim ve yayım projeleri kabul edilmiştir.

29

Bölgedeki kurum ve kuruluşlar tarafından 54 proje başvurusu sunulmuş, değerlendirmeler sonucu

hibe almaya hak kazanan 33 proje ve Başkanlığımız tarafından doğrudan tespit edilen 1 proje ile

birlikte toplam 34 proje için 2.262.000,00 TL ödenek aktarılmıştır.

Ayrıca, proje kapsamında üniversitelerdeki eğitim altyapısının güçlendirilmesi ve ilgili

fakültelerde tarımla ilgili teknik personele, gelecekte bu meslek grubunda yer alacak öğrencilere

ve çiftçilere yönelik eğitimlerde kullanılacak tesislerinin kurulması amacıyla destekler

verilmektedir. Bu kapsamda, Selçuk Üniversitesi Ziraat ve Veteriner Fakültelerinin Uygulamalı

Eğitim Altyapısının Güçlendirilmesi Projesi”ne 4.800.000 TL ve Ömer Halisdemir Üniversitesi

Ayhan Şahenk Tarım Bilimleri ve Teknolojileri Fakültesinin Uygulamalı Eğitim Altyapısının

Güçlendirilmesi Projesi”ne 700.000 TL olmak üzere toplam 5.500.000 TL ödenek aktarılmıştır.

3.2.7.Tarım Dışı Faaliyetlerin Yaygınlaştırılarak Halkın Gelir Düzeyinin Artırılması Projesi

Kapsamında “SÜKOP Süstaşı Eğitim ve Uygulama Atölyesi” Kurulması ve İşletilmesi

Proje ile dağlık-kırsal kesim ile tarım dışı alanlarda yaşayan nüfusun ek gelir elde etmelerinin

sağlanması ve nüfusun bölgeden göç etmesinin önüne geçilerek, üretime destek olmaları

amaçlanmaktadır. Bu kapsamda, KOP İdaresi’nin koordinatörlüğünde Selçuk Üniversitesi

bünyesinde “SÜKOP Süstaşı Eğitim ve Uygulama Atölyesi” Merkez Atölye olarak 2016 yılı

Mayıs ayında kurulmuştur. Merkez atölyede eğitim görecek dağlık-kırsal kesimdeki halkın

başlangıçta pilot ilçelerde kurulacak olan üretim atölyelerinde süstaşı üretimi yaparak ek gelir elde

etmeleri hedeflenmektedir.

Proje kapsamında pilot atölye kurulacak her bir ilçe için spesifik bir iş alanı çıkartılacak olup

(tespih, kolye, yüzük, saat vb.) atölyelerde üretilecek süs taşlarının işlenmesi için gereken ham

madde temini ve işlenen ürünlerin pazarlanması Selçuk Üniversitesi tarafından sağlanacaktır.

2016 yılı Mayıs ayında Merkez Atölye de, Taşkent’te kurulması planlanan atölyede istihdam

edilmek üzere yöre halkından 11 kursiyerin katılımı ile süstaşı işlemeciliği konusunda 15 gün

süreli eğitim faaliyeti gerçekleştirilmiştir. Ayrıca, 2016 yılı içerisinde Merkez Atölye de Selçuk

Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü lisans ve yüksek lisans

öğrencilerinden yaklaşık 50 kişiye de süstaşı, süstaşı mineralojisi, süstaşı tanımlama ve

yorumlama, taş işlemeciliği teknikleri konulu temel eğitimden sonra ileri seviye taş işlemeciliği

ile ilgili eğitimler de verilmiştir.

2015 yılı Yatırım Programına 600.000 TL bütçe ile giren proje 2015-2017 yılları arasında

uygulanacaktır. Proje kapsamında, 2015 yılı Haziran ayında Selçuk Üniversitesi ile protokol

imzalanmıştır. 2015 yılı ödeneği 300.000 TL ve 2016 yılı ödeneği 150.000 TL olmak üzere

30

450.000 TL Selçuk Üniversitesine aktarılmıştır. Ayrıca, STK’larla da iletişime geçilmiş ve İç İşleri

Bakanlığı-Dernekler Dairesi Başkanlığına tarafından Taşkent ilçesi derneği adına KOP İdaresi

uzmanları tarafından yazılmış olan proje (PRODES) kabul edilmiş ve 63.680 TL ek ödenek

sağlanmıştır. Bu sayede pilot bölgede ilk üretim atölyesi 2016 yılı Ağustos ayında Taşkent

ilçesinde kurulmuş ve “Taş Taşkentte İşlenir” sloganı ile üretime başlanmıştır. Merkez Atölye de

eğitim alan kursiyerlerin 6’sı Taşkent Atölye de üretim faaliyetlerine katılmıştır. Bu üretim

faaliyetinden elde edilen gelir, 2016 yılı Aralık ayından itibaren kişi başı aylık ortalama 1.000 TL

düzeyine ulaşmıştır.

Dezavantajlı gruplara ek gelir ve istihdam sağlamaya yönelik yarı kıymetli ve kıymetli taşların

işlenmesi amacıyla kurulan Süstaşı Uygulama ve Üretim Atölyelerinin yakın zamanda diğer KOP

illerinde de yaygınlaştırılması hedeflenmektedir.

3.2.8.Ulaşım Güzergâhında Kırsal Kalkınmaya Yönelik Gelir Getirici Faaliyetleri Araştırma

Projesi

Türkiye'nin batısı ile doğusu arasında bir geçiş noktası olan KOP Bölgesi'nin Akdeniz'e çıkış

kapısı niteliğindeki Konya Antalya yolu, yılda yaklaşık 5 Milyon aracın kullandığı ülkemizin en

aktif karayollarından birisidir. Ancak, söz konusu karayolu mevcut potansiyelinden yeterince

yararlanamamaktadır. Dolayısıyla, karayolu üzerinde ulusal seyahat güvenliğinin sağlanması ve

bölge turizminin canlandırılması, yerel ekonomiye katkı sağlaması amacıyla yol güzergâhında bir

dinlenme noktasının oluşturulması amaçlanmıştır. Yapılması planlanan dinlenme noktasının gerek

toplam yolculuk süresi gerekse sahip olduğu doğal güzellikler dikkate alındığında, Seydişehir

ilçesi yol güzergâhında yer almasının fizibilite çalışmasının yapılması projenin amacını

oluşturmaktadır.

Projenin 2015 yılında ihalesi gerçekleştirilmiş olup, sözleşmesi 18 Kasım 2015 tarihinde 194.700

TL tutar ile imzalanmıştır.

Proje alanını Antalya-Konya Karayolu güzergâhı üzerindeki Konya-Seydişehir İlçesi sınırları

içerisindeki DSİ’nin tanzimini yapacağı sulak alan ile ormanlık arazi de alana dâhil olmak üzere

toplam 1.647.128 m²'lik alan oluşturmaktadır. Proje 4 etapta incelenmiştir.

I. Etap: Seydişehir ve proje alanı hakkında ilk bulgular araştırılmıştır.

II. Etap raporunda ise ilçe ve proje alanı konusunda detaylı araştırmalar yapılmış,

paydaşlarla görüşülmüş, proje alanının güçlü yanları, zayıf yanları, fırsatları, tehditleri

belirlenmiştir.

31

III. Etap raporunda, proje kapsamında hazırlanan Konsept Model ve Tasarım Projesi

sunulmuştur. Önceki etaplarda yapılan araştırmalar sonucunda proje alanının

potansiyelleri değerlendirilmiş, mevcut ve gelecek paydaş rolleri belirlenmiş, proje

alanının sürdürülebilirlik tasarımı araştırılmış, işletme modeli oluşturulmuş, altyapı

ihtiyacı ve yatırım büyüklüğü belirlenmiştir.

Projenin son etabında ise oluşturulan konsept model KOP Bölge Kalkınma İdaresi

Başkanlığı tarafından uygun görülerek 15 Mayıs 2016 tarihinde sonuçlandırılmıştır.

3.2.9.KOP Bölgesindeki Bitkisel Üretime Yönelik Sulama Projelerinin Ekonomik ve Sosyal

Etkilerinin Değerlendirilmesi Projesi

KOP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı tarafından Aksaray, Karaman, Konya ve Niğde illerinde

Küçük Ölçekli Sulama İşleri Programı (KÖSİP) kapsamında gerçekleştirilen projeler ile DSİ

tarafından uygulanan ve işletme halinde bulunan büyük- küçük ölçekli sulama YÜS projelerin

uygulandığı bölgelerdeki kişilerin, yaşamlarında meydana getirdiği sosyal ve ekonomik

değişimleri belirlemeye ve projelerin performansını değerlendirmeye yönelik bir araştırma

gerçekleştirilmiştir.

Çalışmanın ana materyalini sulama projelerinin uygulandıkları alanlarda yapılmış anket

çalışmaları oluşturmuştur. Bu kapsamda toplam 115 projede 1.160 adet anket çalışması

yürütülmüştür. Proje örneklemi, küçük sulama projeleri bazında her bir il için uygulanmış KÖSİP

projelerinin en az %20’si, DSİ küçük sulama projelerinin en az %5’i alınarak ve büyük sulama

projeleri bazında ise Aksaray, Karaman ve Niğde illerine ait DSİ’nin yapmış olduğu büyük

projelerden 1’er adet, Konya ili için 2 âdetinden seçilerek oluşturulmuştur.

Çalışılacak sulama sahaları, Bölge geneli hakkında kanaat sahibi olunabilmesini sağlamak

amacıyla farklı bölgelerden, farklı karakteristikte olan proje sahalarından seçilmiştir. Söz konusu

araştırma çalışması ile projelerin bölgedeki istihdama, gelir seviyesine, üretim desenine ve üretim

verimliliğine, sulama yöntemine ve sıklığına, göç hareketlerine, sosyal hayata ve yaşam kalitesine

yönelik tespitler ortaya konulmaya çalışılmıştır. Yapılan bu tespitlerle birlikte, projelerden

hedeflenen sonuçların elde edilmesini etkileyen sorunların neler olduğu ve bu sorunların

çözümüne yönelik önerilere de çalışmada yer almıştır.

KOP Bölgesi Tarımsal Araştırmalar Projesi başlığı altında yer alan söz konusu projenin 2016

yılsonunda nihai hali teslim edilmiş ve 830.740 TL’lik harcama gerçekleştirilmiştir.

32

3.2.10.Girişimcilik ve Yenilik İhtiyaç Analizi Araştırma Projesi

Girişimcilik ve Yenilik İhtiyaç Analizi Araştırma Projesi ile KOP Bölgesi illerinin sanayi

durumunun ve yaşanan sorunların karşılaştırmalı olarak ortaya konması, sorunların çözümüne ve

KOP Eylem Planı kapsamında sanayi alanında yapılacak teşvik ve desteklere yönelik uygun

modeller geliştirilmesi amaçlanmaktadır.

Proje kapsamında, KOP Bölgesi illerinin Girişimcilik, Yenilik, Ar-Ge ve Üniversite-Sanayi

işbirliği karnesinin benzer bölge veya illerle karşılaştırmalı olarak ortaya konması ve bu alanları

geliştirmeye yönelik yol haritasının oluşturulması, Bölge illerinde girişim yapılabilecek fırsat

alanların belirlenerek bu alanlara yatırım yapılmasına yönelik gelecek stratejilerinin oluşturulması

hedeflenmektedir. Ayrıca, KOP Bölgesinde KOBİ’lerin özelliklede mikro işletmelerin

büyümelerinin önündeki bürokratik, ekonomik, sosyal ve kültürel engellerin bir ölçek dâhilinde,

sektörel ve il düzeyinde belirlenmesi ve bunların giderilmesi için strateji ve politika tedbirlerinin

geliştirilmesine yönelik çalışmalar gerçekleştirilecektir.

Projenin ihalesi 2016 yılı Şubat ayında yapılmış, sözleşmesi Nisan ayı içerisinde Danışman firma

ile 664.340 TL’lik bedelle imzalanmıştır. Mevcut durum analizi bitirilen projenin 2017 yılının

Temmuz ayında tamamlanması öngörülmektedir.

3.2.11.Ömer Halisdemir Üniversitesi UNİKOP Evi Projesi

Enerji Verimliliği Uygulama Alanlarının Araştırılması ve Bilinçlendirme Faaliyetlerinin

Yapılması Projesi kapsamında yenilenebilir enerji kaynaklarının yaygınlaştırılması, Bölgede

enerji verimliliği konusunda farkındalık oluşturulması, toplumda enerji verimliliği bilincinin

arttırılması amaçlanmıştır. Ayrıca, enerji ihtiyacını %100 yenilenebilir enerji kaynaklarından

sağlayan kompakt, örnek bir sosyal yaşam alanı oluşturulması hedeflenmektedir.

Proje kapsamında, Üniversite yerleşkesinde yaklaşık 200 m2 kapalı, 200 m2 açık ve 150 m2 yeşil

alana sahip, güneş enerjisi kaynaklı, 20 kW’lık kesintisiz elektrik üretecek, tamamen çevreci bir

sistem dizaynı ile öğrenci kafeteryası yapılacaktır.

Güneş enerjisini elektrik enerjisine dönüştüren PV (Güneş Pilleri) panelleri, suyu hidrojen ve

oksijene ayıran elektrolizör, hidrojen ve oksijen depoları ve güneş enerjisinin yetersiz veya hiç

olmadığı zamanlarda elektrik üretecek yakıt pili üretimi gibi sistemler yapımı planlanan öğrenci

kafeteryası için planlanmıştır. Ayrıca binada faz değiştiren maddeler kullanılarak, binanın ısıtma

ve soğutma yükünün azaltılması ile ortam sıcaklığı dengelenmesini sağlayacak ve tüm bu karmaşık

yapıyı kontrol edecek sistemlerin kurulması projelendirilmiştir.

33

KOP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı ile Ömer Halisdemir Üniversitesi arasında 02 Kasım

2015 tarihinde imzalanan protokol kapsamında Ömer Halisdemir Üniversitesi’ne 2015 yılında

1.000.000 TL, 2016 yılında ise 1.500.000 TL ödenek aktarılmıştır. Projenin toplam maliyeti

3.350.000 TL olup 2017 yılı sonunda tamamlanması planlanmaktadır.

3.2.12.Güneş Pillerinin (PV) Ülkemizde Üretilebilmesine Yönelik Etüt Çalışmaları Projesi

Proje ile ülkemizdeki güneş hücresi ihtiyacının yerel sermaye ile bölgede üretilebilirliğinin

belirlenmesi, güneş enerji sistemlerinin bireysel olarak kullanımının yaygınlaştırılması, bölgenin

enerji potansiyelinin değerlendirilmesi, güneş enerjisi teknolojisinin geliştirilmesi ve birçok alt

sektörün beslenmesi ile ekonomik kalkınmaya olumlu etkilerin sağlanması amaçlanmaktadır.

Proje kapsamında, Konya ili Karapınar ilçesinde 6.000 ha alana kurulan Enerji İhtisas Endüstri

Bölgesi'nin yatırıma açılmasıyla oluşacak ihtiyacı karşılayabilecek güneş pillerinin (PV) ve

yüksek teknolojili ekipmanların Bölgemizde üretilebilmesine yönelik etüt çalışması

gerçekleştirilecektir. Bu amaçla, ilk olarak mevcut fotovoltaik teknolojilerinin karşılaştırılması ile

Bölge için en uygun teknoloji belirlenerek ihtiyaç duyulan gereksinimler ortaya konulacaktır.

Proje bütçesi 1.050.000 TL olarak ve süresi 2016-2017 yıllarını kapsayacak şekilde revize

edilmiştir. 19 Eylül 2016 tarihinde TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi ile sözleşmesi

imzalanarak, 1.000.000 TL ödenek tahsis edilmiştir. Bu kapsamda yıl içerisinde 400.000 TL

harcama yapılmıştır.

3.2.13.KOP Bölgesi Dış Ticaret Geliştirme Programı Projesi

Proje ile KOP Bölgesi’nin imalat sanayi kapasitesi açısından en büyük ili olan Konya’da faaliyet

gösteren işletmelerin yatırım, tesis ve ürünlerinin tanıtımlarının yapılarak; ihracat ile uğraşan

1500'e yakın ihracatçı firma sayısının 2000'e yükseltilmesi amaçlanmaktadır.

Proje kapsamında, Konya bölgesinde faaliyet gösteren 10.000'den fazla imalatçı ve dış ticaret ile

uğraşan firma bilgilerinin yer alacağı bir E-rehber ve 2 adet mobil uygulama (Android ve IOS) ile

yabancı heyetlere ve/veya yurt dışında düzenlenen program ve ziyaretlerde firma rehberleri olarak

dağıtılabilecek bir imalat envanterinin hazırlanması amaçlanmaktadır. Bu sayede, Konya ilinde

üretilen ürünlerin özellikle dış pazara tanıtılabilmesine imkân tanıyan tanıtım faaliyetlerinin

gerçekleştirilmesi hedeflenmektedir.

34

KOP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı ile Konya Büyükşehir Belediye Başkanlığı arasında 26

Aralık 2016 tarihinde imzalanan protokol çerçevesinde, 2016 yılı içerisinde Konya Büyükşehir

Belediye Başkanlığı’na 500.000 TL ödenek aktarılmıştır.

3.2.14.Konya-Karaman-Mersin Sanayi ve Ticaret Koridoru Oluşturulmasına Yönelik Etüt

ve Fizibilite Projesi

Konya-Karaman-Mersin illeri merkez olmak üzere, civardaki sanayi, ticaret ve finans merkezleri

ile etkileşiminin artırılarak, Onuncu Kalkınma Planı’nda yer alan Marmara Bölgesi’nde sıkışan

sanayinin yeni cazibe merkezlerine kaydırma politikasına uygun olarak bölgenin teknoloji, üretim

kapasitesi ve rekabet gücünün artırılabilmesi için dünyada benzer modellere uygun olarak Konya-

Karaman-Mersin ekseninde Özel Ekonomi Bölgesi (ÖEB) oluşturulmasına yönelik etüt ve

fizibilite çalışması yapılması amaçlanmaktadır.

Bu proje, Konya-Karaman Bölgesinin ulusal ve uluslararası alanda yatırım yeri olarak imajının

güçlendirilmesi ve yatırım ortamının iyileştirilmesi, bölgenin bir bütün olarak rekabet

edebilirliğinin artırılması açısından oldukça önemlidir. Proje ile KOP Bölgesi illerinin civardaki

sanayi, ticaret ve finans merkezleri ile etkileşiminin artıracak bileşenlerin bütüncül bir yaklaşımla

inceleyerek, sürdürülebilir kalkınmaya destek olacak stratejik yol haritasının ortaya konulmasının

yanı sıra stratejik yol haritasına destek olacak alt yatırım ihtiyaçlarının belirlenmesi ve bu altyapı

olanaklarının oluşturacağı ek kapasitelerin ortaya konulması hedeflenmektedir. Projenin hayata

geçmesiyle Bölgenin sanayi ve ticaretinin daha da gelişmesi ve hızlı bir şekilde limanlara erişimi

ile küresel ekonomilere entegre olması öngörülmektedir.

Projenin bütçesi 2016 yılı içinde revize edilerek 250.000 TL’den 950.000 TL’ye yükseltilmiştir.

Proje, 2 Kasım 2016 tarihinde ihale edilmiş olup 820.100 TL bedelle Türkiye Sanayi Sevk ve İdare

Enstitüsü (TÜSSİDE) ile 4 Kasım 2016 tarihinde sözleşme imzalanmıştır. Proje kapsamında 2016

yılı içerisinde yaklaşık 123.000 TL harcanmıştır. Projenin 2017 yılı sonunda tamamlanması

hedeflenmektedir.

3.2.15.KOP Bölgesi Turizm Master Planı Projesi

KOP Bölgesi'nde sürdürülebilir turizm yaklaşımının benimsenmesi, sürdürülebilir istihdamın

sağlanması ve bölgenin gelişiminde turizmin öncü bir sektör konumuna ulaştırılması amacı ile

turizm sektörü için ilke, politika, hedef ve stratejilerin mekânsal boyutu ile değerlendirilerek

belirlenmesine yönelik olarak ilgili paydaşların katkısı ile hazırlanan KOP Bölgesi Turizm Master

Planı tamamlanmıştır.

35

“KOP Bölgesi Turizm Master Planı” projesinin ihalesi 30 Aralık 2014 tarihinde yapılmıştır.

Yüklenici firma ile 319.000 TL bedel üzerinden sözleşme imzalanmış olup 13 Aralık 2015

tarihinde projeye başlanmıştır. Proje kapsamında kesin plan kararları ortaya konularak proje

çalışmaları 2016 yılı Haziran ayında tamamlanmıştır.

2016-2023 yıllarını kapsayan Master Plan mekânsal olmayan plan kararları ile turizm altyapısının

geliştirilmesine yönelik yatırımları içermektedir. Plan ile bölgede yer alan kültür turizmi, inanç

turizmi, kış sporları turizmi, termal turizmi, doğa turizmine yönelik önemli kaynakların bir bütün

oluşturacak şekilde değerlendirilmesi, tek bir turizm türü yerine tüm turizm türlerinin birbirini

destekleyecek şekilde geliştirilmesi hedeflenmektedir. Bu kapsamda turizm türü gözetmeksizin

turizm odaklarının oluşturulması ve bu turizm odaklarında turist kalış süresinin arttırılması temel

stratejidir. Bu strateji doğrultusunda bölgede Aksaray’da Ihlara Vadisi ve Güzelyurt, Karaman’da

Ermenek, Konya’da Akşehir, Beyşehir, Sille ve Konya Kent Merkezi turizm odakları olarak

belirlenmiştir. Belirlenen turizm odaklarında kalış sürelerinin artırılması için özellikle odakların

yakınlarındaki turizm potansiyelli kaynaklara yatırım önerilmiştir.

3.2.16.Zeyve Pazarında Yörük ve Türkmen Kültürünün Yaşatılması Projesi

Yörük ve Türkmen kültürünün halen yaşatıldığı nadir alanlardan birisi olan Zeyve Pazarı'nda

(Karaman) yerel turizmin canlandırılması için yürütülen proje kapsamında doğal ve kültürel denge

gözetilerek rekreasyon çalışmaları yapılmaktadır. Bu çerçevede, Zeyve Rekreasyon Alanı’nda,

Ermenek Baraj Gölü ile de etkileşim içerisinde olacak şekilde çevre düzenlemesi

gerçekleştirilmektedir.

Bakanlık tarafından belirlenen Sermaye Transferi Ödeneklerinin Kullandırılmasına İlişkin Usul ve

Esaslar kapsamında KOP BKİ ile Karaman Valiliği arasında yapılan protokole istinaden 2015

yılında Karaman İl Özel İdaresi’ne 2.000.000 TL ödenek aktarımında bulunulmuştur. Bu

kapsamda projenin 1.etap ihalesi 17 Ağustos 2015 tarihinde gerçekleştirilmiş olup %35 fiziki, %20

nakdi gerçekleşme sağlanmıştır.

2016 yılında ise projeye 3.336.000 TL ödenek ayrılmıştır. Ancak, projenin ikinci etabı için yapılan

çalışmalar sırasında, koruma amaçlı imar planında ve aplikasyon işlemlerinde sorunlar olduğu

tespit edilmiş ve koruma amaçlı imar planı için proje değişikliğine ihtiyaç duyulmuştur. Yüklenici

firma ile yapılan görüşmeler sonucu plan tadilatı ve aplikasyon için yeni projeler çizilmiş, Tabiat

Varlıkları Koruma Kurulu Komisyonu onayına sunulmuştur. Her iki projenin onay süreci ve İnşaat

Ruhsatının çıkartılması için istenen evrak ve düzenlemelerden kaynaklanan gecikmeler ikinci etap

ihalesinin 2017 yılında gerçekleşmesini zorunlu hale getirmiştir.

36

Bu bağlamda, 2016 yılı Bütçe Kanunu’nun E Cetveli’nin 22. Maddesi gereğince Bakanlık

Makamının 3 Mayıs 2016 tarihli oluru ile belirlenen “2016 Yılı KOP Bölge Kalkınma İdaresi

Başkanlığı Tarafından Sermaye Transferi Ödeneklerinin Kullandırılması, İzlenmesi ve

Denetimine İlişkin Usul ve Esaslar” çerçevesinde projenin 2016 yılına ait 3.336.000 TL

ödeneğinin Karaman İl Özel İdaresi’ne yılsonunda defaten transfer edilmiştir. Ödeneğin aktarıldığı

hesaptan yapılacak tüm harcamalar Başkanlığımızın izni dâhilinde yapılacaktır.

3.2.17.Mevlevi Köyü Projesi

Yaşamı ve düşünceleriyle insanları birliğe, dostluğa, barışa davet eden ve kültür tarihimizin zirve

şahsiyetlerinden biri olan Mevlana Celaleddin-i Rumi, evrensel kültürün ortak hafızasında önemli

bir yer teşkil etmektedir.

Mevlana Celaleddin-i Rumi’den sonra, onun inanç ve düşünce sistemi çerçevesinde kurulan

Mevlevilik de uzun yıllar boyunca tüm dünyada insanlara yol göstermiştir. Sistemli bir şekilde

kurularak asırlarca bozulmadan günümüze ulaşabilen Mevlevilik kültürünün, son yıllarda maddi-

manevi kazanç sağlamak isteyen çevreler tarafından özünden saptırılmaya başlandığı

görülmektedir.

Büyüyerek devam eden bu yozlaşmanın önüne geçilmesi ve Mevlevilik kültürünün gelecek

kuşaklara, bilimsel ve doğru bir şekilde aktarılabilmesi yönünde yürütülen çalışmalar sonucunda;

Ayin-i Şerifler, UNESCO “İnsanlığa Bırakılan Manevi ve Şifai Başyapıtlar” listesine kabul

edilmiş ve koruma altına alınmıştır.

Bu gelişmeyi takiben 2007 yılı da dünyada “Mevlana’yı Anma Yılı” olarak ilan edilmiştir. Tüm

bu girişimler, Mevlana Celaleddin-i Rumi’nin dünyada ortak bir değer olarak kabul görmesini

tescil etmiş ve ülkemizin konuya ilişkin yerine getirmesi gereken sorumluluklarını da uluslararası

kayıt altına almıştır.

Bu bağlamda hem Mevlevilik kültürünün korunabilmesi hem de şehir turizminin geliştirilmesi

amacı ile Mevlevilik kültürünün güncel olarak yaşanabileceği, Hz. Mevlâna ve öğretilerini en

doğru şekilde ilgililere aktarılabileceği, Mevlana’nın yaşadığı dönemin koşul ve yapısını

yansıtacak bir kent parçasının oluşturulabilmesine yönelik olarak ortaya konulan Mevlevi Köyü

Projesi KOP Eylem Planında yerini almıştır.

Kalkınma Bakanlığı tarafından KOP İdaresine projenin geliştirilmesi ve ekonomik olarak

gerçekleştirilebilir ve sürdürülebilirliğinin olup olmadığının incelenmesi için bir fizibilite raporu

37

hazırlatılması görevi verilmiştir. Oluşturulacak projenin içeriği ve fizibilite raporunun sonuçlarına

göre projeye ödenek tahsisatı yapılabilmesi mümkün olacaktır.

Bu kapsamda KOP İdaresi tarafından Mevlana Celaleddin-i Rumi ve Mevlevilik kültürünün

incelenip, tanıtılarak yaşatılabileceği yaşayan bir köy veya mahalle modeli ortaya konulması,

oluşturulacak modelin uluslararası çapta bir eğitim, kültür ve turizm merkezi olabilmesine yönelik

eğilimlerin çıkartılması, mevcut öğelerde dikkate alınarak gelecek öngörülerine dayalı bir modelin

oluşturulması ve bu modelin uygulanabilirliği/sürdürülebilirliğine yönelik fizibilite çalışması

başlatılmıştır.

KOP Eylem Planı’nda yer alan projenin ihalesi 18 Eylül 2015 tarihinde gerçekleştirilmiş olup

155.000 TL bedelle 10 Kasım 2015 tarihinde sözleşmesi imzalanmış ve fizibilite çalışmalarına

başlanılmıştır. 28 Eylül 2016 tarihinde çalışmalar tamamlanmıştır.

Uygulama projesinin 2017 Yatırım Programı’na alınması için Kalkınma Bakanlığı’nda ilgili sektör

uzmanları ile görüşmeler yapılmış ancak olumlu sonuç alınamamıştır.

3.2.18.Nasreddin Hoca Dünya Mizah Köyü Projesi

Nasreddin Hoca, farklı dönemler ve coğrafyalarda yaşayan toplumları mizah yoluyla birleştirmiş,

Türk mizah ve bilgeliğini, dünya kültürüne taşıyan ölümsüz bir değerdir. Bu ölümsüzlük

uluslararası kuruluşlar tarafından da kabul görmüş ve UNESCO 1996 yılını "Nasreddin Hoca Yılı"

ilan etmiştir. Böylece, sözlü kültüre ait gelenek ve şahsiyetlerin yaşatılması, aktarılması

uluslararası düzeyde de sahiplenilmiştir.

Akşehir, Nasreddin Hoca imgesi ile bölgesel ölçekte kültürel birikime ve değerlere sahiptir. Kentin

çok yönlü tanıtımını ve pazarlanmasını sağlayan geleneksel Uluslararası Akşehir Nasreddin Hoca

Anma ve Mizah Günleri bir ölçüde ekonomik hareketi sağlamakta, ancak yetersiz kalmaktadır. Bu

önemli faaliyetin yerel bir etkinlik olmaktan çıkarılıp ulusal ve uluslararası düzeye getirilmesi ile

daha büyük ekonomik girdiler sağlanabilecektir.

Bu bağlamda, yılın her günü Nasreddin Hoca’nın tanıtımını sağlayabilecek ve Akşehir’de bir

mizah kümelenmesi sağlayarak bölgenin bilinirliğini artıracak, bölgenin kültürel yönden

gelişimine katkı sağlayacak yaşayan bir mizah köyü/sokağı oluşturulması amaçlanmaktadır.

Mizah ve gülmece alanında yayın yapan dergi ve mecmuaların bir arada faaliyet gösterebildikleri,

ulusal ve uluslararası mizah etkinliklerine ev sahipliği yapabilecek bu köyün/sokağın mizah

alanında uluslararası camiada akla ilk gelen mekânlardan biri olması beklenmektedir. Yukarıda

38

belirtilen nedenlere istinaden KOP Bölge Kalkınma İdaresi tarafından Akşehir ilçesinde

“Nasreddin Hoca Dünya Mizah Köyü” oluşturulması planlanmıştır.

Bu kapsamda KOP İdaresi tarafından Dünya Mizah Köyü/Sokağı’na ilişkin uygulanabilir ve

sürdürülebilir bir model hazırlanmasına ilişkin fizibilite çalışmalarını başlatmıştır. KOP Eylem

Planı’nda yer alan projenin ihalesi 18 Eylül 2015 tarihinde gerçekleştirilmiş olup 10 Kasım 2015

tarihinde sözleşmesi imzalanmış ve fizibilite çalışmalarına başlanılmıştır. Sözleşme bedeli

169.000 TL’dir. 28 Eylül 2016 tarihinde çalışmalar tamamlanmıştır.

Kalkınma Bakanlığı tarafından fizibilite projesi uygun bulunmuş olup uygulama projesi 2017 Yılı

Yatırım Programı’nda yer almıştır.

3.2.19.Etkileşimli Turizm Portalı ve Mobil Uygulamalar Projesi/ KOP Bölgesi Tanıtım ve

Markalaşma Projesi

Etkileşimli Turizm Portalı ve Mobil Uygulamalar Projesi kapsamında yerel yönetimlerle iş birliği

içinde bölgenin turizm açısından tanıtılabilmesi, mevcut tesislerin, turizm alanlarının güncel

bilgilerinin sunulabilmesi amacıyla yazılım, donanım, içerik temini ve güncellemesi ile mobil

uygulamalar, web uygulamaları, bilgi servislerinin oluşturulması ve yönetilmesine ilişkin

faaliyetler gerçekleştirilecektir.

Projenin yazılım, donanım ve bilgi temini olmak üzere üç temel aşama içermesi planlanmaktadır.

Kurulacak sistemin yazılım ve içerik anlamında sürekliliğinin sağlanması için yerel paydaşlarla

işbirliği öngörülmektedir. Proje kapsamında kültürel ve turistik çekiciliklerin yanında turizmle

ilgili otel, restoran vb. bilgileri de turist odaklı olarak en güncel şekilde kullanıcıların hizmetine

sunulacaktır.

Proje kapsamında ilgili paydaş ziyaretleri yapılarak mevcutta gerçekleşen faaliyetler ve işbirliği

alanlarına ilişkin görüş alışverişleri yapılmıştır. Projenin uygulanmasına yönelik teknik şartname

hazırlık çalışmaları devam etmektedir.

KOP Bölgesi Tanıtım ve Markalaşma Projesi ile ise bölgenin kalkınmada kullanabileceği en

önemli enstrümanlardan biri olan turizm sektöründen yeterince faydalanabilmek amacıyla

bölgenin tarihi, kültürel ve doğal özelliklerinin ulusal ve uluslararası platformlarda tanıtımının

sağlanarak bölge ekonomisinin turizmden aldığı payın artırılması amaçlanmaktadır.

Kalkınma Bakanlığı turizm sektörü uzmanları ile yapılan görüşmeler sonucunda 2016 Yılı Yatırım

Programı’nda 3.100.000 TL proje bedeli ile yer alan “KOP Bölgesi Tanıtım ve Markalaşma

39

Projesi”nin birçok faaliyetinin 3.900.000 TL proje bedeline sahip Etkileşimli Turizm Portali ve

Mobil Uygulamalar Projesi ile örtüştüğü ortaya çıkmıştır. Bu nedenle her iki proje birleştirilerek

2017 Yılı Yatırım Programı'nda "Tanıtım, Turizm Portali ve Mobil Uygulamalar" adı altında yer

almıştır.

3.2.20.KOP Bölgesi Trafik Güvenliği Araştırması Projesi

Proje ile KOP Bölgesi illerinde Türkiye ortalamasının üzerinde seyreden ölümlü ve yaralanmalı

trafik kazalarının araştırılması, trafik kazalarının oluşma nedenleri ve bunların en aza indirilmesi

için yapılması gereken çalışmaların yapılması hedeflenmiştir. Ayrıca, güvenli bir ulaşım sistemine

yönelik öneriler ortaya koyup öncelikli iyileştirmelerin belirlenmesi amaçlanmıştır.

Proje kapsamında, KOP Bölgesi illerinde trafik güvenliğini oluşturan bileşenlerin, bütüncül bir

şekilde incelenip konuyla ilgili kurum ve kuruluşlarla görüşülmüştür. Bu kapsamda; ilgili

kurumların trafik güvenliği konusunda yapacağı çalışmalara yardımcı olacak stratejik bir yol

haritasının ortaya konulmasına, alternatif ulaşım türlerinin geliştirilmesine ve bölgede daha

güvenli bir trafik sirkülasyonunun sağlanmasına, ölümlü ve yaralanmalı trafik kazalarını en aza

indirerek güvenli bir ulaşım sistemine yönelik çalışmalar yürütülmüştür. Proje çalışmaları,

Aksaray, Karaman, Konya ve Niğde illerinde Karayolları Bölge Müdürlükleri, Emniyet

Müdürlükleri, Belediyeler başta olmak üzere kamu kurum, kuruluş, STK ve ilgili paydaşların

katkılarıyla gerçekleştirilmiştir. Projenin çıktıları ilgili kamu kurum ve kuruluşlarıyla

paylaşılmıştır.

Projenin ihalesi 2015 yılı içerisinde gerçekleştirilmiş olup sözleşme bedeli 126.555 TL’dir. 2015

yılı son çeyreğinde başlayan proje 2016 yılının Nisan ayında tamamlanmıştır.

3.2.21.Veri Merkezleri Bölgesi Uygunluk Araştırması Projesi

KOP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı, bilişim sektöründe yatırım yapmayı planlayan

yatırımcılara kılavuz olması, farkındalıkların sağlanması, yatırım öncesi fizibilite ihtiyaçlarının

karşılanması ve uluslararası düzeyde yatırımcıların da ilgi duyabileceği konsept bir veri merkezi

bölgesi modelinin ortaya konulabilmesi amacıyla Veri Merkezleri Bölgesi Uygunluk Araştırması

Projesi gerçekleştirmiştir.

Proje 4 ana fazdan oluşmaktadır:

40

Projenin 1. Fazında sektörün mevcut durumunun genel analizi ile Konya’da kurulacak veri

merkezi için gereksinimler ve stratejilerin tespitinin yanı sıra seçilecek yer için uluslararası

standartlar çerçevesinde genel ve detay seçim kriterleri belirleme çalışmaları gerçekleştirilmiştir.

Projenin 2. Fazında Konya ilinde uluslararası standartlar ve faz 1 aşamasında belirlenen genel yer

seçim kriterlerine göre bölgeler belirlenmiştir. Bu bölgelerde yapılan saha çalışmaları sonrasında

8 bölge belirlenmiş ve bu 8 bölgede (ilgili kurum görüşleri de alınarak) detay yer seçim kriterlerine

ve saha araştırmalarına göre incelemeler yapılarak en uygun 3 bölge seçilmiştir.

Faz 3’te 2. faz sonunda İdareye sunulan en uygun 3 bölgede, mevzuata uygunluk esas alınarak

gerekli jeolojik, jeofizik ve jeoteknik analizler yapılmıştır. Saha analizleri sonuçları ve konsept

planlarda değerlendirilerek saha ve plan kombinasyonlarının VMB için karşılaşmalı üstünlüğünü

gösteren bir “Karar Verme Matrisi” ile kıyaslanarak nihai olarak veri merkezi bölgesi

belirlenmiştir.

Faz 4’te ise belirlenen alanda Konya VMB için konsept plan, işletme modeli hazırlanarak, iş planı

ve tanıtım faaliyetleri yürütülmüştür.

Sözleşmesi 1.425.000 TL bedel üzerinden imzalanan proje 2016 yılı içerisinde tamamlanmıştır.

Proje kapsamında toplamda 1.785.000 TL harcama yapılmıştır. Tüm bu çalışmalardan sonra Veri

Merkezleri Bölgesinin yasal altyapısının oluşturulması, KOP VMB’de yatırım yapacak

müteşebbisler ve yatırım ortamının iyileştirilmesi için ilgili kamu kurum ve kuruluşlarla, yurt içi

ve yurt dışından projeye ilgi duyan yerli ve yabancı potansiyel yatırımcılar ile görüşmeler

gerçekleştirilmiştir.

3.2.22.KOP Bölgesindeki Kültür Varlıklarının Envanteri ve Sosyo-Ekonomiye Katkısı

Projesi

Resmi kayıtları bulunan/bulunmayan arkeolojik, taşınmaz, somut olmayan kültür varlıklarının

saptanarak envanterinin yapılması ve bunlara ilişkin; her türlü tespit, belgeleme, araştırma, görsel

ve yazılı dokümanın hazırlanması amacıyla KOP Bölgesindeki Kültür Varlıklarının Envanteri ve

Sosyo-Ekonomiye Katkısı Projesi yürütülmektedir. Proje, 2016 yılı Yatırım Programı’nda

5.500.000 TL proje tutarı ile yer almıştır.

Söz konusu proje; Taşınmaz Kültür Varlıkları ve Halk Kültürü bileşenlerinden oluşmaktadır.

Bu proje;

41

Bölgesel ölçekte önemli arkeolojik, doğal, kentsel sit, turizm ve rekreasyon amaçlı

kullanılan ve kullanılabilecek kaynakların bugünkü yararlanılma düzeylerinin ve yeterlilik

durumunun tespit edilmesi,

Öncelikli uygulama alanları olarak tespit edilecek yerlere yönelik uygulama önerilerinin

geliştirilmesi,

Proje kapsamında çıkarılacak yayın ve veri tabanı KOP Bölgesi'nin ulusal- uluslararası

düzeyde tanıtılması,

Başta turizm olmak üzere bölgenin sanat, ekonomi, yaşam kültürü, geleneksel ritüelleri ile

birlikte halkın kültür varlıklarını koruma ve sahiplenme bilincinin arttırılması,

KOP Bölgesi'nde gerçekleştirilecek her türlü altyapı, dönüşüm ve tanıtım çalışması için

yönlendirici nitelikte bir kültürel veri tabanı oluşturulması,

Proje kapsamında elde edilecek verilerin Türkiye Ulusal Envanter Sistemine (TUES)

girilmesi hedeflenmektedir.

Projenin ilk etabını oluşturan kontrolörlük ve müşavirlik işinin ihalesi 17 Eylül 2014 tarihinde

gerçekleştirilmiş ve sözleşmesi imzalanmıştır. Müşavir ve Kontrolör firmanın görevi, projenin

uygulama kısmının teknik ve idari dokümanlarını hazırlamak, uygulama süresince kontrol

teşkilatının vazifesini üstlenmektir. 20 Kasım 2015, 27 Temmuz 2016 ve 22 Eylül 2016

tarihlerinde projenin uygulama kısmı için yapılan ihaleler iptal edilmiş olup yeniden ihaleye

çıkılması için hazırlıklar devam etmektedir.

3.2.23.Gönül Havzası Projesi

KOP Bölgesi tarihin ilk zamanlarından itibaren çok çeşitli uygarlıklara ev sahipliği yapan bir

bölgedir. Bölge bu zengin kültürel yolculuğunda Anadolu’da bilim ve hoşgörü ortamını yaratmış

olan kültür tarihimizin zirve şahsiyetlerini bünyesinde barındırmıştır. Ancak, bu şahsiyetlerin

toplumsal ve kültürel özellikleri günümüze kadar aktarılamamış, hayat felsefeleri net olarak

anlaşılamamıştır. Oysa yapıcı ve uzlaştırıcı özellikleri ile toplumu bir arada tutabilecek değerlere

sahip olan bölge, bir “Gönül Havzası” niteliğindedir.

KOP Bölgesinin sosyal ve kültürel gelişmesini sağlayacak ana faktörlerden biri de geçmişte

“Gönül Havzası” olarak var olan kültürel ortamın canlandırılıp bölgeye tekrar kazandırılmasıdır.

Hoşgörü ve paylaşım temelli bu yapının çeşitli faaliyetlerle günümüz kuşağına aktarılarak,

bölgenin bütünleştirici dinamizmine tekrar kavuşması projenin temel amacıdır.

42

Proje kapsamında uygulanacak ana faaliyetlerden biri de Bölge’de yaşamış olan önemli

şahsiyetlerin eserlerini, hayat öğretilerini, fikir ve düşüncelerini yeni yetişen nesillere tanıtmak

amacıyla çizgi film serileri hazırlamaktır. Bu çerçevede, 12 yaş altı çocuklardan itibaren zirve

şahsiyetlerin tanıtılmaya başlanması amacıyla bir çizgi film serisi hazırlanması planlanmıştır.

Ulusal planlamalarla hedeflenen eylemlere hizmet edecek bu çizgi film serisinin kültürel

değerlerin tanıtımı ile birlikte bu değerlerin bölgesel, ulusal hatta küresel ölçekte tanıtılması

hedeflenmiştir.

Ülkemizde çocuk yayıncılığı alanında sorumluluk bilinci ile önemli projelere imza atmakta olan

TRT Genel Müdürlüğü ve TRT Çocuk Kanal Koordinatörlüğü’nün projenin tasarım, prodüksiyon,

animasyon ve yayın süreçlerinde projeye önemli katkılar sağlayabileceği düşünülmektedir. Bu

kapsamda, uygulama sürecine ilişkin olası iş birliğinin koşulları değerlendirilerek çeşitli yazışma

ve görüşmeler yapılmıştır.

2016 yılı yatırım programında 1.100.000 TL ödenek ile sermaye gideri olarak yer alan "KOP

Bölgesi Gönül Havzası Projesi"nin ödeneğinin "Sermaye Transferi" tertibine aktarılabilmesi ve

defaten TRT Genel Müdürlüğü'ne aktarılabilmesi için Kalkınma Bakanlığından izin talep

edilmiştir. Kalkınma Bakanlığı “ödeneğin sermaye transferi tertibine aktarılarak kullanılmasına

onay vermiştir. Proje 2017 yılı yatırım programında yer almıştır.

3.2.24.KOPSOGEP ( KOP Sosyal Gelişim Programı)

Toplumun içinde bulunduğu yoksulluk ve göç gibi olgulardan kaynaklanan sorunları gidermek ve

ortaya çıkan adaptasyon sorunlarını ortadan kaldırmak, özel politika gerektiren kesimlerin

ekonomik ve sosyal hayata aktif şekilde katılmalarını sağlayarak toplumsal bütünleşmeyi

güçlendirmek ve kalkınma sürecini hızlandırmak amacı ile istihdam ve mesleki gelişim, sosyal

içerme, kültür sanat ve spor alanlarındaki projelerin desteklenmesi programın temel amacıdır.

Programın kapsadığı alan, Kalkınma Bakanlığı’nın yürüttüğü SODES programının uygulanmadığı

iller olarak belirlenmiştir. Dolayısıyla program, KOP Bölgesi illerinden olan Konya, Karaman,

Kırıkkale, Kırşehir ve Nevşehir’de yürütülecektir.

Mesleki gelişim başlığındaki projelerin, KOP Bölgesi’ndeki ihtiyaçlara uygun alanlarda nitelikli

işgücünün yetiştirilmesi, mesleki bilgi, becerilerin geliştirilmesi ve kendi işini kurabileceklere

destek olunmasına yönelik hazırlanması amaçlanmaktadır.

Sosyal içerme konusunda hazırlanacak projelerin, KOP illerinde yoksulluğun azaltılması, sosyal

yardım alan yoksul kesimin kendi geçimini temin edecek duruma getirilmesine destek olunması;

43

yaşlı, engelli, kadın ve çocuk gibi toplumun öncelikli kesimlerinin yaşam standartlarının

yükseltilmesi, bu kesime götürülen hizmetlerin kalitesinin artırılması ve toplumsal bütünleşmenin

sağlanması amaçlarını gütmesi beklenmektedir.

Kültür, sanat ve spor konularında hazırlanacak projelerden ise KOP illerinde toplumun ihtiyaç

duyduğu kültürel, sanatsal ve sportif faaliyetlerin geliştirilmesi ile özellikle madde bağımlısı ya da

suça bulaşmış çocukların ve gençlerin bu tür faaliyetlerden yararlandırılmasına ve topluma yararlı

alışkanlıklar edinmelerine yardımcı olunmasına yönelik hedeflerinin olması beklenmektedir.

KOPSOGEP’in hazırlık aşamasında Bölge’nin sosyal alandaki eksikliklerini yakından incelemek,

yereldeki sorunları ilk ağızdan dinlemek ve yerinde tespit etmek amacı ile Karaman ve Konya

illerinde yer alan 13 İlçe Kaymakamı ile görüşülmüştür. Ayrıca ülkemizde sosyal projelere verilen

mali desteklerin en önemlilerinden biri olan SODES’in işleyişini yakinen görebilmek, örneklerini

inceleyebilmek, idari yapısı hakkında fikir sahibi olabilmek adına Şanlıurfa, Gaziantep ve Aksaray

illerindeki başarılı SODES projeleri ziyaret edilmiştir.

2016 yılı yatırım programına 2.000 TL iz ödenek ile girmiş olan projeye 2017 yılında 5.000.000

TL ödenek tahsis edilmiştir. İlgili projeye ait usul esas, başvuru formu ve başvuru rehberi

hazırlanmış olup 2017 yılı içinde 5.000.000 TL ile destek programına çıkılması planlanmaktadır.

3.2.25.KOP Bölgesi Sosyal Yapı Analizi

KOP Bölgesi’nin il bazında sosyal yapısına ilişkin mevcut durumunu ortaya koymak, Bölge’nin

toplumsal ve kültürel yapısını yakından incelemek, yaşlılık, yoksulluk, göç ve kentleşme gibi

olgulardan kaynaklanan sosyal sorunlarını saptamak, toplumun dezavantajlı kesimlerinin

ekonomik ve sosyal hayatta yaşadıkları sorunları ortaya koymak için KOP Bölgesi Sosyal Eylem

Planı’nı oluşturmak bu projenin temel amacıdır.

Bu proje ile Bölge’nin nüfus yapısı, göç oranı ve göç nedenleri, eğitim durumu, nüfusun istihdam

edilebilirliği ve işgücü potansiyeli, özel politika gerektiren grupların toplum içindeki konumu gibi

bölge insanının mevcut sosyal, ekonomik, toplumsal durumu ve yaşadıkları sorunlar tespit

edilecektir.

Bölge’deki madde bağımlılarının ve pazarlamacılarının, suça sürüklenmiş ya da suça yönelimli

kesimin araştırılması yapılarak çıkan sonuç doğrultusunda Bölge’ye yönelik proje çalışmaları

yapılacaktır. Yapılacak ön araştırma sayesinde Bölge’de hayata geçirilecek olan çalışmalara ve

yatırımlara ışık tutularak yerinde ve kalıcı çözümler üretilmesi sağlanmış olacaktır.

44

Projenin hazırlık aşamasında Mevlana Kalkınma Ajansı, Aile ve Sosyal Politikalar İl

Müdürlükleri, Bölge Üniversiteleri ve Bölge’deki Kaymakamlıklar ile görüşülmüş olup

araştırılacak konu başlıkları bu doğrultuda Bölge’nin ihtiyaçlarına göre belirlenmiştir.

Sosyal Yapı Analizi teknik şartnamesi, yapılan araştırmalar ve görüşmeler doğrultusunda KOP

Bölgesi’nde yer alan Konya, Karaman, Aksaray ve Niğde illeri için hazırlanmıştır. Fakat 2016

yılında Nevşehir, Yozgat, Kırşehir ve Kırıkkale illerinin de KOP Bölgesi’ne eklenmesi ile proje 8

ile göre düzenlenmiştir. Projenin teknik şartnamesi hazırlanmış olup 2017 yılı içerisinde ihale

edilecektir.

3.2.26.KOP Bölgesi’nde Okuma Alışkanlığının ve Kültürünün Artırılarak

Sürdürülebilirliğinin Sağlanması

KOP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı’nın KOP Eylem Planı’nda belirlenen amaçlara uygun

olarak, ulusal ölçekli stratejiler doğrultusunda okuma kültürünün yaygınlaştırılması ve

sürdürülebilirliğinin sağlanmasına yönelik farkındalık oluşturmak için yapılan projelere mali

destek sağlayan bir programdır.

2016 yılı yatırım programında yer alan “KOP Bölgesi’nde Okuma Alışkanlığının ve Kültürünün

Artırılarak Sürdürülebilirliğinin Sağlanması Programı”na 1.263.000 TL ödenek tahsis edilmiştir.

Ayrıca, yıl içerisinde Başkanlıkça yürütülen projelerden 1.000.000 TL ödenek proje bütçesine

ilave edilmiştir.

Bu programın amacı, KOP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı’nın, KOP Bölgesi’nde yer alan

illerde okuma kültürünü farkındalık yaratarak sürdürülebilir hale getirmek, öğrenciler başta olmak

üzere halkın okuma yazma alışkanlıklarını geliştirmektir.

Program kapsamında; kırsal dağlık alanlardan gelen, ilköğretim öğrencilerini hedef grup olarak

belirleyen, engellilere yönelik olarak hazırlanan, proje sonu çıktıları birden fazla olan ve yenilikçi

proje başvuruları öncelikli kabul edilmiştir.

Projenin yatırım programına alındığı tarihlerde Konya Ovası Projesi kapsamında Aksaray,

Karaman, Konya ve Niğde illeri yer almakta olup tahsis edilen ödenek 4 ile göre planlanmıştır.

Ancak, 2016 yılı içerisinde Bakanlar Kurulu’nun 8870 sayılı kararı ile KOP Bölgesi’ne eklenen

Nevşehir ve Yozgat illeri ile birlikte proje toplamda 6 ilde yürütülmeye başlanmıştır.

KOP Bölgesinde yer alan 6 ilde paydaş kurumlarla görüşülmüştür. Proje ve başvuru sürecinin

tanıtımı amacıyla bilgilendirme toplantıları yapılmış ve projenin basında yer alması sağlanmıştır.

Projenin web sitesi ve proje başvuru hazırlıkları tamamlanmıştır. 5 Ağustos 2016 – 30 Eylül 2016

45

tarihleri arasında proje çağrı programı gerçekleştirilmiş olup başvurular internet üzerinden

alınmıştır.

Milli Eğitim Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Necmettin Erbakan Üniversitesi ve

Başkanlığımız temsilcilerinden oluşan 15 kişilik “Teknik ve Mali Değerlendirme Kurulu”

oluşturulmuştur. Değerlendirme süreci “KOP Okuyor Projesi Başvuru Rehberi”nin “2.3

Başvuruların Değerlendirilmesi ve Seçilmesi” başlığı altındaki hükümlere ve program

önceliklerine göre gerçekleştirilmiştir.

Değerlendirmeye tabi tutulan 683 projenin toplam bütçesi 20.709.383 TL, talep edilen toplam

destek tutarı ise 19.687.202 TL olarak gerçekleşmiştir. Değerlendirme sonucunda hibe desteği

almaya hak kazanan 75 proje için talep edilen toplam ödenek 2.411.347 TL’dir. Projeler için

sağlanacak eş finansmanla birlikte 75 proje için toplam bütçe 2.833.319 TL olmuştur.

Şekil 3 KOP İllerinde Okuma Kültürünün Yaygınlaştırılması Kapsamında Faaliyet Yapılan Alanlar

Bu bağlamda Aksaray ilinden 7, Karaman ilinden 9, Konya ilinden 31, Nevşehir ilinden 3, Niğde

ilinden 12, Yozgat ilinden 13 olmak üzere toplamda 75 projeye mali destek sağlanmıştır.

46

3.2.27.Yerel Yönetim Personelinin Kapasitesinin Geliştirilmesi Projesi

Yerel yönetimlerin fon bulma kapasitelerini artırmaya yönelik çalışmalara ağırlık vermek,

Belediyelerin, kurum/kuruluşlar ve/veya diğer paydaşlar arasında artan işbirliği aracılığıyla,

kaynaklardan daha etkin yararlanmalarını teşvik etmek, yerel/ulusal/uluslararası alandaki iyi

uygulamaların yaygınlaştırılmasına yönelik projelerin üretilmesini sağlamak projenin amacını

oluşturmaktadır.

Eğitimler 16 Eylül 2015 tarihi ile 22 Kasım 2015 tarihinde gerçekleştirilmiştir. Eğitimlere 47

belediyeden 136 personel katılım sağlamıştır. 2 Aralık 2015 tarihinde kapanış toplantısı ve

sertifika töreni düzenlenerek sertifika almaya hak kazanan katılımcılara belgeleri teslim edilmiştir.

3.2.28.KOP Bölgesi'nde Kuraklık Algısı ve Sosyo-Ekonomik Etkisi Araştırması Projesi

KOP Bölgesi’nde Kuraklık Algısı ve Sosyo-Ekonomik Etkisi Araştırması Projesi, “KOP Bölgesi

Tarımsal Araştırmalar Projesi” altında yer almaktadır. Proje kapsamında, 2015- 2107 yılları

arasında Türkiye’de kuraklık sorununun en fazla yaşandığı KOP Bölgesi’nde tarımsal faaliyette

bulunan üreticilerin, üretici örgütlerinin, meslek birliklerinin ve odalarının, yerel yönetimlerin ve

ilgili üniversite, kamu kurum ve kuruluşlarının, kuraklık algısı, kuraklığın boyutu, etkileri ve

kuraklığa karşı alınan ve alınması gereken tedbirler hakkındaki düşünceleri saptanacaktır.

2015-2017 yıllarını kapsayacak çalışma KOP BKİ ödeneği ile Bahri Dağdaş Uluslararası Tarımsal

Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilmektedir. Toplam tutarı 359.900 TL olan

projenin 12 Kasım 2015 tarihinde hizmet alımı sözleşmesi imzalanmıştır. Araştırma kapsamında,

790 yönetici ve 603 çiftçi ile anket çalışması yapılmıştır. Anketler sonucu alınan istatistiki verilerin

daha uygulanabilir hale gelmesi ve ortaya çıkarılan sorunların derinlemesine analizinin yapılarak,

üretilen çözüm stratejilerinin ortaya konması için Aksaray, Karaman, Konya ve Niğde illerinde

odak grup toplantıları yapılmıştır.

3.2.29.Mera ve Tıbbi Aromatik Bitkilerin Adaptasyonunun Araştırılması, Üretimi ve

Yayımı Projesi

Mera ve Tıbbi Aromatik Bitkilerin Adaptasyonunun Araştırılması, Üretimi ve Yayımı Projesi,

KOP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı’nın finansman desteği ile Toprak Su ve Çölleşme İle

Mücadele Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilecektir. 2015-2017 yıllarını

kapsayacak projenin öngörülen bedeli 488.000 TL olup 120.000 TL’lik kısmı KOP Bölge

47

Kalkınma İdaresi tarafından karşılanmıştır. Bu kapsamda, KOP BKİ tarafından finanse edilen 1

dekarlık seranın yapımı Haziran 2016 da tamamlanmıştır.

Proje kapsamında yapılacak çalışmalar ile:

Bölgemizde yetiştirilmeye uygun mera ve tıbbi aromatik bitkilerin adaptasyon

çalışmalarının yapılarak uygun olan tür ve çeşitlerin belirlenmesi,

Belirlenen bitkilerin gübreleme, su tüketimi, rüzgâr erozyonunda toz taşımımın etkileri ve

mekanizasyon konularının araştırılması,

Sera şartlarında bitki yetiştirme tekniklerinin yöre halkına öğretilmesi,

Geleneksel tarım ile tıbbi aromatik bitki tarımının avantaj ve dezavantajlarının ortaya

koyulması,

Kurak iklim şartlarında fazla su ihtiyacı duymadan yetiştirilebilecek Atriplex Canescens

bitkisinin üretimi ile rüzgâr erozyonunun engellenmesine katkıda bulunulması ve bu

bitkinin meralara dikimi ile mera vasfını kaybetmiş alanların yeniden mera vasfına

kavuşturularak küçükbaş hayvancılığa da katkı sağlaması,

Kuraklık ve çölleşme açısından çok hassas olan ülkemiz ve özellikle KOP Bölgesi’nin

sürdürülebilir doğal bitki örtüsüne katkı sağlanması

amaçlanmaktadır.

3.2.30.Mera Islahında Farklı Formasyon ve Tekniklerin Araştırılması Projesi

KOP Bölgesi’nde mera vasfının iyileştirilerek küçükbaş hayvancılığın çoğaltılması amacıyla;

KOP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı’nın finansman desteği ile Toprak Su ve Çölleşme İle

Mücadele Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü tarafından “Mera Islahında Farklı Formasyon ve

Tekniklerin Araştırılması Projesi” yürütülecektir. Söz konusu projeye 1.100.000 TL ödenek tahsis

edilmiştir. KOP Eylem Planı’nda "Bölgeye özgü yem bitkilerinin dayanıklılık ve adaptasyon

bakımından geliştirilmesi" eylemi ile de örtüşen projenin, yine ilgili kurum tarafından yürütülen

ve Başkanlığımız tarafından desteklenen "Mera ve Tıbbi Aromatik Bitkilerin Adaptasyonunun

Araştırılması, Üretimi ve Yayımı Projesi"nin de sahaya yansıması niteliğinde olması

planlanmaktadır.

Proje kapsamında, KOP Bölgesi’nde yer alan Aksaray, Karaman, Nevşehir, Niğde, Kırıkkale,

Kırşehir, Yozgat illerinde 1 ve Konya ilinde 3 olmak üzere toplam 10 farklı lokasyonda ve KOP

Bölgesi’nde toplam 1.000 da alanda kuraklığa toleransı yüksek, çalı formasyonlu yem bitkilerin

denemesi yapılacaktır.

48

3.2.31.Hizmet Binası Onarım ve Tefrişat İşleri

KOP BKİ, Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı (TÜİK) Konya Bölge Müdürlüğü ve Mevlana

Kalkınma Ajansı (MEVKA) Genel Sekreterliğinin kamu hizmetlerinin yürütülmesinde

kullanılacağı ortak hizmet binası, anılan kurumların personel durumu ve hizmet ihtiyaçları göz

önünde bulundurularak gerekli bakım, onarım, tadilat işleri ve tefrişat alımı yapılabilmesi

amacıyla mimari, inşaat, makine ve elektrik tesisatı tadilat projeleri, mahal listeleri, teknik

şartnameler hazırlanarak 5 Nisan 2016 tarihinde ihaleye çıkılmıştır. Yüklenici firma 27 Nisan 2016

tarihinde işe başlamıştır. 2016 yılı içerisinde başlayan projenin fiziki gerçekleşme durumu %99

oranında olup, projenin 2017 yılının ilk aylarında tamamlanması planlanmaktadır.

3.2.32.Taşıt Alım İşi

KOP Bölgesindeki tarım arazilerinde ve dağlık kesimlerinde kullanılabilmesi ve Başkanlığın

hizmet ihtiyacının giderilebilmesi amacıyla 1 adet arazi binek hizmet aracı Devlet Malzeme Ofisi

kanalıyla satın alınmış olup, Başkanlık envanterine dâhil edilmiştir. Projenin Başkanlığa toplam

maliyeti 174.081,00 TL olarak gerçekleşmiştir.

4.KOP BÖLGESİ SEKTÖREL VERİLERİ

4.1.Tarım

Bölge, Türkiye yüzölçümünün %12,2’sini oluşturmakla beraber sahip olduğu tarıma elverişli 4,6

Milyon ha arazisi ile de Türkiye tarım alanlarının %16,4’ünü bünyesinde barındırmaktadır. Bu

alanın sadece 1,079 Milyon ha’lık kısmında yeraltı suyu ağırlıklı olmak üzere sulu tarım (%23,5),

kalanında ise kuru tarım yapılmaktadır. Tarım alanlarının %29’una karşılık gelen 1,3 Milyon ha

alanda yağış yetersizliği nedeniyle zorunlu olarak nadas uygulanmaktadır. Bölgede ayrıca yaklaşık

1,9 Milyon ha düşük verimli ve bozulma sürecine girmiş çayır-mera alanları bulunmaktadır.

4.1.1.KOP Bölgesi Toprak, Su Varlığı ve İklim

KOP Bölgesi özellikle Konya Kapalı Havzası, coğrafi konumu itibariyle ülkemizin en az yağış

alan bölgesidir. Türkiye’nin uzun yıllar yıllık yağış ortalaması 643 mm olmasına karşın bölgedeki

ortalama yağış 387 mm, Konya Kapalı Havzası’nda ise 330 mm civarındadır. Bölge; Türkiye

ortalamasının yaklaşık %60'ı, Konya Kapalı Havzası ise Türkiye ortalamasının yaklaşık %51'i

kadar yağış almaktadır.

49

Bölgenin sahip olduğu yıllık toplam su potansiyeli 18,277 Milyar m3 olup bu rakam Türkiye yıllık

su potansiyelinin %9,1'ini oluşturmaktadır.

Bölge, 4.584.136 ha tarım arazisi ile Türkiye tarım arazisi varlığının %17,7’sine, 8,837 Milyar m3

kullanılabilir su varlığı ile Türkiye kullanılabilir su varlığının %7,8’ine sahiptir. Bölge tarım

arazilerinin ancak %24’ünde sulu tarım yapılmakta iken %76’sında ise kuru tarım yapılmaktadır.

Tarım alt yapısının yeterli olmaması ve çiftçilerin ekonomik nedenlerle su ihtiyacı fazla olan

bitkilere yönelmesi, tarım alanlarının ancak %24'ü sulanabilen bölgede su varlığını tehdit eder hale

gelmiştir. Özellikle bölgede yer alan Konya Kapalı Havzası’nda; kullanılabilir su potansiyelinin

%44’ünü oluşturan yerüstü su kaynağı yetersiz olduğundan, sulama büyük ölçüde yer altı

suyundan sağlanmaktadır. Sayıları yüz bini aşan ve çoğunluğu ruhsatsız olan yeraltı suyu

kuyularından yüksek enerji maliyetleri ile sulama yapılmaktadır.

Su kaynakları kısıtlı olmasına rağmen geniş ve tarıma uygun arazileri olan bölgede, tarımsal üretim

ağırlıklı bir kapasite geliştirme ve kalkınma politikası uygulanmıştır. Bu sebeple başta bölgeye

havza dışından su getirecek olan Mavi Tünel Projesi olmak üzere çok sayıda sulama yatırımı

hayata geçirilmiştir.

4.1.1.1.Sulamaya Açılan ve Açılacak Alanlar

- Sulanan Alan (İşletmede) : 1.078.467 ha (%70,95)

- Planlaması Tamamlanan : 400.381 ha (%26,34)

- İnşaat Halinde : 41.122 ha (%2,71)

- Sulanacak Toplam Alan : 1.520.000 ha

50

Şekil 4 KOP Bölge’sinde Sulama Durumu (%),2016

4.1.1.2.KOP Bölgesinde Sulamaya Açılan Alanlar

KOP Bölgesi’nde hedeflenen sulanacak alan miktarı toplamda 1.520.000 hektardır (Şekil 4). Bu

kapsamda sulanması öngörülen toplan alan miktarının sulanan alan (işletmede) 1.078.467 ha ile

%70,95'lik, planlaması tamamlanan alan 400.381 ha ile %26,34’lük, inşaat halindeki alan 41.122

ha ile %2,71'lik kısımlarını oluşturmaktadır (Tablo12).

4.1.2.KOP Bölgesi’nde Tarımsal Alan Kullanımı

KOP Bölgesinde 4.620.350 ha işlenen arazi bulunmaktadır. Bölge tarım arazisinin % 66’sını

işlenen tarım arazisi, % 29'unu nadas, % 3 'ünü meyve ve % 2’sini sebze alanları oluşturmaktadır.

Sulanan Alan (İşletmede)

71%

Planlaması Tamamlanan

26%

İnşaat Halinde3%

Sulanan Alan (İşletmede)

Planlaması Tamamlanan

İnşaat Halinde

51

Tablo 12 KOP Bölgesi’nde Yıllar İtibariyle Sulamaya Açılan Alanlar

Kaynak :DSİ 4.Bölge Md., 2015, Takdim Raporu, Konya. (Aksaray, Karaman, Konya, Niğde kapsamında)

DSİ 5.Bölge Md.,2015 Takdim Raporu, Ankara. (Kırşehir ve Kırıkkale kapsamında)

DSİ 12.Bölge Md.,2015 Takdim Raporu, Kayseri. (Nevşehir ve Yozgat kapsamında)

DSİ 18.Bölge Md.,2015 Takdim Raporu, Isparta. (Akşehir ve Tuzlukçu kapsamında)

1: 2015 yılı işletmede olan alanlardan YAS şahıs sulamaları alanında değişikliğe gidilmiştir.

2: Planlanması tamamlanan sahalarda ve proje aşamasında olan saha miktarlarında değişiklik olma ihtimali söz konusudur.

4.1.3.KOP Bölgesinde Öne Çıkan Bitkisel Ürünler

KOP Bölgesi, Türkiye lale üretiminin %97’sini, yonca (tohum) üretiminin %81’ini, fasulye (kuru)

üretiminin %68’ini, havuç üretiminin %59’unu, şeker pancarı üretiminin %56’sını, kabak

(çerezlik) üretiminin %52’sini, kimyon üretiminin %41’ini, çavdar üretiminin %40’ını, patates

üretiminin %37’sini, mercimek (yeşil) üretiminin %36’sını, elma üretiminin %35’ini, arpa

üretiminin %29’unu, nohut üretiminin % 28’ini, buğday üretiminin %22’sini, yonca (yeşil ot)

üretiminin %21’ini, vişne üretiminin %19’unu, ayçiçeği üretiminin %19’unu, lahana üretiminin

%17’sini, kiraz üretiminin %16’sını, sarımsak üretiminin %14’ünü, mısır (dane) üretiminin

%13’ünü, mısır (silajlık) üretiminin %13’ünü, kavun üretiminin %11’ini, fiğ üretiminin %11’ini,

çilek üretiminin %7’sini, üzüm üretiminin %7’sini karşılamaktadır. Bu veriler bölgenin, yazlık

ekimi yapılan ve su ihtiyacı nispeten yüksek ürünlerde ön plana çıktığını ve aynı zamanda ülke

gıda üretimindeki ağırlığını göstermektedir.

Sulamanın Cinsi Aksaray Karaman Kırıkkale Kırşehir Konya Nevşehir Niğde Yozgat Bölge

İşle

tme

Ha

lin

de

Bu

lun

an

Su

lam

a P

roje

leri

(20

16

)

DSİ Sulama Projeleri

(YÜS)

25.594 29.055 10.085 18.765 186.466 6.613 8.512 34.261 319.351

İÖİ Sulama Projeleri

(YÜS)

10.437 9.117 2.142 11.694 26.747 11.720 29.308 22.703 123.868

Halk Sulaması (YÜS) 23.008 4.640 12.651 59.720 21.525 9.983 50.719 182.246

Kooperatif Sulamaları

(YAS)

11.019 33.790 555 1.480 147.974 2.575 20.230 351 217.974

Şahıs Sulamalar

(YAS)1

50.381 5.880 130.800 47.997 235.058

İşletme Halinde

Bulunan Sulama

Projeleri Toplamı

120.439 82.482 12.782 44.590 551.707 42.433 116.030 108.034 1.078.497

Planlanması Tamamlanan

Projeler (YÜS)2 400 49.563 18.874 79.716 137.211 52.996 1.522 60.099 400.381

İnşa Halinde Olan Projeler

(YÜS) 521 5.835 184 30.980 292 3.310 41.122

Sulamaya Açılan ve Açılacak

Alanların Toplamı 121.360 137.880 31.840 124.306 719.898 95.721 120.862 168.133 1.520.000

52

4.1.4.KOP Bölgesi Hayvan Varlığı

KOP Bölgesi, hayvansal üretimde de ülkenin önemli bir tedarikçisi konumundadır. Bölgedeki toplam büyükbaş varlığı 1.651.093 olup,

Türkiye’deki toplam büyükbaş varlığı içerisindeki payı %11,33 olmuştur.

Tablo 13 KOP Bölgesi, Türkiye Büyükbaş ve Küçükbaş Hayvan Varlığı (2015)

Kaynak: http://www.tuik.gov.tr, [Ziy. Tar. :15/12/2016].

Aynı şekilde küçükbaş hayvan varlığı incelendiğinde; KOP Bölgesi’nde toplam koyun sayısının 3.967.164 adet olduğu, bu sayının Türkiye’deki

toplam koyun sayısı içerisindeki payının ise %12,60 olduğu görülmektedir. Bölgenin toplam keçi varlığı 690.006 adettir. Bölgedeki toplam keçi

varlığının Türkiye içerisinde aldığı oran ise % 6,62 olmuştur (Tablo 13).

Aksaray Karaman Kırıkkale Kırşehir Konya Nevşehir Niğde Yozgat KOP Türkiye

Sığır (Yerli) 2.809 1.055 7.934 16.041 50.465 913 1.486 57.621 138.324 1.874.925

Manda 722 0 232 139 315 22 27 2.481 3.938 133.766

Sığır (Kültür) 103.329 40.477 14.204 65.062 480.129 42.085 126.412 98.247 969.945 6.835.343

Sığır (Melez) 74.510 17.674 40.053 60.372 209.239 31.083 19.954 86.001 538.886 5.733.803

Koyun(Merinos) 4.498 137.382 582 8.124 317.586 119 5.936 132 474.359 2.205.576

Koyun (Yerli) 454.647 309.825 93.917 181.476 1.544.436 108.387 456.090 344.027 3.492.805 29.302.358

Keçi (Kıl) 53.697 167.877 20.667 29.120 254.293 11.706 82.933 63.708 684.001 10.210.338

Keçi (Tiftik) 160 1.892 1.092 177 875 - 1.809 - 6.005 205.828

53

Tablo 14 KOP Bölgesi, Türkiye Büyükbaş ve Küçükbaş Hayvanlardan Elde Edilen Süt Miktarı (Ton) (2015)

Kaynak: http://www.tuik.gov.tr, [Ziy. Tar. :15/12/2016].

Bölgede küçükbaş ve büyükbaş hayvan varlığından elde edilen süt miktarı 4.654.804 ton ile Türkiye’de elde edilen 36.937.702 ton toplam süt

miktarının %12,60’ını oluşturmaktadır. Bölgede sağılan koyundan elde edilen toplam süt miktarı 2.220.576 ton olup; Türkiye içerisindeki sağılan

koyundan elde edilen süt miktarı içerisindeki payı %14,45 olmuştur. Bölgede sağılan keçi sütünün toplam miktarı ise; 317.704 ton olup, bu miktarın

Türkiye içerisindeki oranı %6,94 olmuştur. (Tablo 14)

Aksaray Karaman Kırıkkale Kırşehir Konya Nevşehir Niğde Yozgat KOP Türkiye

Sığır (Yerli) 1.541 772 3.774 8.181 18.145 296 895 33.611 67.172 945.581

Manda 461 0 121 56 155 1 9 1.275 2.077 62.761

Sığır (Kültür) 208.669 66.394 20.558 34.132 709.237 51.689 242.784 141.244 1.474.707 9.672.573

Sığır (Melez) 112.542 23.023 37.091 48.764 203.166 32.058 28.533 87.392 572.568 6.315.366

Koyun (Merinos) 76 4.431 167 3.813 5.905 57 220 41 252.861 1.014.316

Koyun (Yerli) 20.527 13.093 39.205 83.876 71.887 49.592 21.421 170.689 1.967.715 14.348.611

Keçi (Kıl) 2.772 9.420 6.675 12.718 10.343 5.487 4.898 23.351 314.756 4.483.672

Keçi (Tiftik) 3 37 432 69 19 - 40 - 2.948 94.822

54

Tablo 15 KOP Bölgesi ve Türkiye’de Kümes Hayvanı Varlığı (2015)

İller Yumurta

Tavuğu

Et Tavuğu Ördek Hindi Kaz

Aksaray 290.120 0 5.871 12.495 6.635

Karaman 1.133.348 0 756 3.454 1.102

Kırıkkale 594.350 70.250 1.142 2.620 2.245

Kırşehir 752.940 - 3.098 11.274 6.346

Konya 11.557.230 757.800 7.061 49.218 15.792

Nevşehir 808.650 7.500 1.895 4.829 2.905

Niğde 501.963 360.000 4.501 11.272 5.563

Yozgat 964.481 33.000 5.359 24.625 20.240

KOP 16.603.082 1.228.550 29.683 119.787 60.808

Türkiye 98.597.340 213.658.294 398.387 2.827.731 850.694

Kaynak: http://www.tuik.gov.tr, [Ziy. Tar. :15/06/2016].

KOP Bölgesi’nde yumurta tavuğu sayısı 16.603.082 adettir. Bölge, Türkiye yumurta tavuğu

varlığı içerisinde aldığı %16,84 oranıyla bu sektörde önemli bir yere sahiptir (Tablo 15).

Arıcılık faaliyetleri incelendiğinde ise toplam kovan sayısının 273.097 adet olduğu bu sayının

Türkiye kovan sayısının %3,54’ünü oluşturduğu görülmüştür. KOP Bölgesi, 2.952 ton bal üretimi

ile Türkiye bal üretiminin %2,74'lük orana sahiptir. Bölge bal üretiminde ilk üç sırayı 1.064 ton

ile Konya, 586 ton ile Niğde ve 426 ton ile Karaman illeri almaktadır.

4.2.Enerji

Dünyada gelişen sanayileşme sürecinde her geçen gün enerjiye olan ihtiyaçta giderek artmaktadır.

Bu durum, hızla tükenmekte olan fosil kaynaklardan üretilmekte olan enerjinin yanı sıra

yenilenebilir enerji kaynaklarının da dünya geleceği için ne derece önemli olduğunu ortaya

koymaktadır. KOP Bölgesi, gerek fosil yakıtlardan elde edilebilecek enerji kaynakları gerekse

yenilenebilir enerji kaynakları potansiyeli açısından, ülkemiz için büyük önem arz etmektedir.

Ayrıca, ülkemiz enerji arz güvenliği yönünden de stratejik öneme sahiptir.

Konya ili Karapınar ilçesi ve Karaman ili Ayrancı ilçesi sınırları içerisinde Maden Tetkik ve

Arama (MTA) Genel Müdürlüğü tarafından 2010 yılında yapılan çalışmalarda, kurulacak olan

Karapınar-Ayrancı Termik Santrali’ni 30 yıl besleyebilecek büyüklükte hesaplanan 1,832 Milyar

tonluk kömür rezervi tespit edilmiştir.

55

KOP Bölgesi güneşlenme süresi, yatay yüzeye gelen toplam radyasyon değeri ve kullanılamayan

geniş düz arazilerin varlığı nedeniyle güneş enerjisinden elektrik üretimi yönüyle ön plana

çıkmaya başlamıştır.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK) tarafından Türkiye’ye 600 MW’lık Güneş Enerji

Santralı (GES) tahsis edilmiştir. Tahsis edilen kurulu gücün başta Konya ili (92 MW) olmak üzere,

Aksaray-Karaman-Niğde illeriyle beraber toplamda KOP Bölgesi için 156 MW’lık kısmı

ayrılmıştır. Bu miktar Türkiye’ye tahsis edilen toplam miktarın %26’sına tekabül etmektedir. Bu

kapsamda, Konya ili Karapınar ilçesinde Enerji İhtisas Endüstri Bölgesi (EİEB) kurulmasına

ilişkin karar, 8 Eylül 2012 tarih ve 28405 sayılı Resmi Gazete ’de Niğde ili Bor ilçesinde EİEB

kurulmasına ilişkin karar ise 19 Kasım 2015 tarih ve 29537 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanarak

yürürlüğe girmiştir.

Bölge illerinde 2015 yılı sonu itibariyle işletme, inşaat aşaması ve kurulumu planlanan Hidro

Elektrik Santralleri (HES) ’nin tamamlanmasıyla bölgenin toplam 901,47 MW kurulu güce

ulaşması ve 2.988,27 GWh/yıl enerji elde edilmesi beklenmektedir. Bu kapsamda; planlama

aşamasındaki 12 adet HES’in Kurulu gücü 143,4 MW, yıllık enerji üretimi ise 458,5 Milyon

kWh/yıl, inşaat halinde olan 1 adet HES’in ise kurulu gücü 3,75 MW, yıllık enerji üretimi 14

GWh/yıl olması hedeflenmektedir. Mevcut durumda ise bölgede su kullanım anlaşması

çerçevesinde yapılan 3 adet HES ‘in kurulu gücü 57,13 MW, yıllık enerji üretimi 190,45 Milyon

kWh/yıl, işletmede olan 14 adet HES’in Kurulu gücü 697,19 MW ve yıllık enerji üretimi

2.325,32 GWh/yıl olmuştur. (Tablo 16).

Tablo 16 KOP Bölgesi'nde Enerji

Enerji Tesisinin Adı İli Mevcut Durum Kurulu Güç

(MW)

Enerji Üretimi

(GWh/yıl)

Gezende Barajı ve HES Mersin İşletmede 159,30 528

Yerköprü HES Konya İşletmede 10,56 65

İvriz HES Konya İşletmede 1,10 4

Dere HES Konya İşletmede 0,40 2

Güneyyaka HES Konya İşletmede 6,63 13

Bozkır HES Konya Planlama 15 36

Akça HES Konya Planlama 2 8,5

Üçpınar HES Konya Planlama 4 13

Bağbaşı B. ve Mavi Tünel HES Konya Planlama 25 84

Alata HES Konya Planlama 2 4

Asarcık HES Konya Planlama 17 44

Bozkır Barajı HES Konya Planlama 15 84

Çamardı HES Niğde İşletmede 0,1 1

Ermenek Barajı ve HES Karaman İşletmede 306,5 1.047,8

Kepezkaya HES Karaman İşletmede 30 81

56

Damlapınar HES Karaman İşletmede 17 60

Günder HES Karaman İşletmede 28 74

Balkusan HES Karaman İşletmede 28 120

Daran-1 HES Karaman İşletmede 48 126

Daran-2 HES Karaman İşletmede 20 52

Bucakkışla Karaman İşletmede 41,60 151,52

Zeyve HES Karaman İnşaat 3,75 14

Yalman HES Karaman Planlama 1 5

Ketir HES Karaman Planlama 30 72

Efsun HES Karaman Planlama 9 30

Ermenek HES Karaman Planlama 1,40 1

Yeşilköy Barajı ve HES Karaman Planlama 22 77

Gökdere HES Karaman

Su Kullanım

Anlaşması

Çerçevesinde

30,53 86,27

Yalman-2 HES Karaman

Su Kullanım

Anlaşması

Çerçevesinde

2,90 12,51

Ballık HES Karaman

Su Kullanım

Anlaşması

Çerçevesinde

23,7 91,67

TOPLAM 901,47 2.988,27

Kaynak: DSİ, 2016, Takdim Raporu, Konya. Su Kullanım Anlaşması çerçevesinde yapılan HES’ler yap-işlet-devret

modeliyle özel şahıslar tarafından yapılan HES Projelerini ifade etmektedir.

4.3.Madencilik

Türkiye’nin karmaşık jeolojik yapısı çok çeşitli madenlerin ülkemizde bulunduğunu göstermekte

olup KOP Bölgesi maden kaynakları bakımından ülkemizde önemli potansiyele sahiptir.

Günümüzde dünyada ticareti yapılan 90 çeşit madenden 77′sinin varlığı Türkiye’de saptanırken,

halen 60 civarında farklı maden ve mineral üretimi yapılmaktadır. Bu bağlamda, KOP Bölgesi’nde

rezervi olan 33 farklı maden ve mineral bulunmaktadır. Bölge Türkiye'nin en büyük Alüminyum

(boksit) ve manyezit yataklarını barındırmasıyla beraber Türkiye’nin tek alüminyum fabrikası

Konya’nın Seydişehir ilçesinde bulunmaktadır. Son yıllarda Karapınar’da bulunan linyit yatakları

sayesinde enerji bakımından KOP Bölgesi her geçen gün daha rekabetçi bir yapı kazanmaktadır.

57

Tablo 17 KOP Bölgesi Yeraltı Kaynakları MADEN

CİNSİ

AKSARAY KARAMAN KIRIKKALE KIRŞEHİR KONYA NEVŞEHİR NİĞDE YOZGAT KOP BÖLGESİ

Aluminyum

(Al)

- -

5.997.926

-

5.997.926

Altın (Au)

2.655.160

2.655.160

Altın-

Gümüş (Au-

Ag)

- -

-

327.000

327.000

Antımuan

(Sb)

- -

-

100.000

100.000

Asbest (Asb) - -

4.464

-

4.464

Bakır-

Kurşun (Cu-

Pb)

30

30

Bakır-

Kurşun-

Çinko (Cu-

Pb-Zn)

- -

248.000

973.000 500.000 1.721.000

Barit (Ba) - -

36.258.960 2.500 -

36.261.460

Bentonit

(Ben)

- - 576.000

12.587.383

-

13.163.383

Bitümlü

Şeyl

- -

-

130.000.000

130.000.000

Civa (Hg) - -

970.773

100.000

1.070.773

Demir (Fe) - - 961.000 3.480.000 -

136.000 109.100.000 113.677.000

Diyatomit

(Diy)

- -

-

615.074

615.074

Florit (F) -

480.000

50.000 530.000

Grafit (Grf)

134.442 134.442

Jips (Jips) 100.000 -

-

150.000.000

150.100.000

Kaolen

(Kao)

3.330.417 -

2.136.188 3.650.000 -

9.116.605

Kaya Tuzu

(Na)

1.130.842.355

466.000.000 1.596.842.355

58

Kil (Kil) -

2.280.000

-

2.280.000

Kireçtaşı

(Kçt)

- -

31.931.000

- 16.612.525 48.543.525

Kuvars (Q)

9.634

9.634

Kuvarsit

11.237.500 11.237.500

Kükürt (S) - -

- 700

700

Krom (Cr) - -

23.000

-

23.000

Linyit - 7.618.000

80.000 2.169.792.000 3.000.000 - 17.414.000 2.180.490.000

Manganez

(Mn)

- 500 1.125

-

- 500 2.125

Manyezit

(Mag)

- 140.206

57.908.622

-

58.048.828

Molibden

57.000

57.000

Perlit - -

- 320.000.000 - - 320.000.000

Şelit

75.000

75.000

Uranyum

(U)

1.800

3.852 5.652

Volfram (W) - -

-

100.000

100.000

Vollastonit - - - 31.500.000 - - - - 31.500.000

KOP BÖLGESİ YER ALTI KAYNAKLARI (GÖRÜNÜR+MUHTEMEL+MÜMKÜN REZERV TOPLAMI) (m3)

MADEN

CİNSİ

AKSARAY KARAMAN KIRIKKALE KIRŞEHİR KONYA NEVŞEHİR NİĞDE YOZGAT KOP BÖLGESİ

FELDİSPA

T (Fld)

2.505.000 - -

-

-

2.505.000

MERMER

(Mr)

- -

100.000.000 36.000.000

-

136.000.000

POMZA - -

- 420.941.781

420.941.781

Kaynak: http://www.mta.gov.tr, Ziy.Tar:15/06/2016

Tablo 17’de görünür, muhtemel, mümkün rezerv bakımından KOP Bölgesi’ne ait yer altı kaynaklarına ilişin veriler yer almaktadır.

73

4.4.Sanayi

4.4.1.Yeni Teşvik Sisteminde KOP İllerinin Bölge Sınıflandırılması

Ekonomi Bakanlığı’nın 2012 yılında yayımlamış olduğu ve temellerini “Türkiye illerinin Sosyo

Ekonomik Gelişmişlik Endeksi (SEGE)” çalışmasının oluşturduğu Yeni Teşvik Sistemine göre;

KOP illerinden Konya 2. Bölge teşvikleri, Karaman 3. Bölge teşvikleri, Kırıkkale, Kırşehir ve

Nevşehir illeri 4. Bölge teşvikleri Aksaray, Niğde, Yozgat illeri ise 5. Bölge teşvikleri kapsamına

girmektedir (Şekil 5).

Şekil 5 Türkiye Yeni Teşvik Sistemi Haritası

Yatırım Teşvikleri Sistemi verilerine göre KOP Bölgesi’nde 2015 yılında verilmiş olan belge

sayısı 476 iken 2016 yılında verilen belge sayısı 608’dir. Bölgenin sabit yatırım tutarı 2015 yılında

5 Milyon 200 Bin TL iken, 2016 yılında 3 Milyon 407 Bin TL olmuştur. Bu kapsamda; KOP

Bölgesi’nde 2015 yılında 9.639 kişi istihdam edilmişken bu sayı 2016 yılında 6.553 kişi olmuştur

(Tablo 18).

74

Tablo 18 Yatırım Teşviklerinin KOP İlleri Bazında Bölge Sınıflandırılması

İller Belge Sayısı Sabit Yatırım

(Milyon TL)

İstihdam

2015 2016 2015 2016 2015 2016

2. Bölge

Konya 250 253 1.995 1.608 4.047 2.976

2.Bölge

Toplam

Yatırım

Tutarı

886 1.014 15.085 17.465 23.394 18.309

% 28,21 24,95 13,22 9,20 17,30 16,25

3. Bölge

Karaman 22 52 223 284 317 438

3.Bölge

Toplam

Yatırım

Tutarı

666 813 18.474 7.180 14.840 13.325

% 3,30 4,40 1,21 3,96 2,14 3,29

4.Bölge

Kırıkkale 14 29 77 134 208 355

Kırşehir 15 30 581 125 1.101 302

Nevşehir 45 42 170 278 493 547

İller

Toplamı

74 101 828 537 1.802 1.204

4.Bölge

Toplam

Yatırım

Tutarı

494 676 9.535 11.089 13.103 12.022

% 14,98 14,94 8,68 4,84 13,75 10,01

5. Bölge

Aksaray 55 95 1.172 425 1.775 1.106

Niğde 52 64 305 339 586 513

Yozgat 23 43 677 214 1.112 316

İller

Toplamı

130 202 2.154 978 3.473 1.935

5.Bölge

Toplam

Yatırım

Tutarı

477 662 5.820 6.137 11.379 12.361

% 27,25 30,51 37,01 15,94 30,52 15,65 Kaynak: http://www.ekonomi.gov.tr, [Ziy. Tar.:15/06/2016].

4.4.2.İhracat ve İthalat

KOP Bölgesi’nde yapılan ihracat ve ithalat iller ve yıllar bazında değerlendirildiğinde en fazla

ihracat ve ithalatın bölgenin lokomotifi konumundaki Konya ilinden yapıldığı görülmektedir.

75

4.4.2.1.İhracat

2012-2016 dönemi itibariyle KOP Bölgesi’nden yapılan ihracat düzeyinde artış gerçekleşmiştir.

2012 yılında 1,9 Milyar dolar olan ihracat tutarı 2016 yılına gelindiğinde 2 Milyar dolara

yükselmiştir. Bölgeden yapılan ihracatın Türkiye'nin toplam ihracatı içindeki payı da aynı

dönemde % 1,28’den % 1,42'ye çıkmıştır. (Tablo 19)

Tablo 19 KOP Bölgesi İl Bazında İhracat Değerleri (1000 $)

İller İhracat Değeri ve Yıllar

2012 2013 2014 2015 2016

Aksaray 62.720 74.174 85.428 78.717 79.857

Karaman 278.689 335.517 358.157 299.821 306.473

Kırıkkale 5.603 14.956 17.292 16.625 19.910

Kırşehir 203.331 209.235 213.813 169.697 168.115

Konya 1.275.626 1.368.079 1.491.166 1.353.104 1.313.433

Nevşehir 46.912 49.046 45.718 35.919 50.076

Niğde 62.644 69.198 66.255 54.593 58.822

Yozgat 9.611 25.933 17.298 15.497 21.447

KOP 1.945.136 2.146.138 2.295.127 2.023.973 2.018.133

Türkiye 152.461.737 151.802.637 157.610.158 143.838.871 142.606.247

KOP/

Türkiye

(%) 1,28 1,41 1,46 1,41 1,42

Kaynak: Dış Ticaret İstatistikleri http://www.tuik.gov.tr, [Ziy. Tar.:07/02/2017].

4.4.4.2.İthalat

KOP Bölgesi’nin 2012-2016 yılları arasındaki ithalat rakamları değerlendirildiğinde, ithalattaki

artışın ihracattaki artıştan yüksek olduğu gözlemlenmiştir. Bu durumun sebebi ihraç edilen

ürünlerin kayıtlara gümrük işlemlerinin gerçekleştiği ilin üretimi gibi geçmesidir. 2012 yılında

1,6 Milyar dolar olan KOP Bölgesi ithalat tutarı 2016 yılına gelindiğinde 1,5 Milyar dolara

düşmüştür. Bölge'ye yapılan ithalatın Türkiye'nin toplam ithalatı içindeki payı % 0,80 düzeyinde

gerçekleşmiştir. (Tablo 20)

76

Tablo 20 KOP Bölgesi İl Bazında İthalat Değerleri (1000 $)

İller İthalat Değeri ve Yıllar

2012 2013 2014 2015 2016

Aksaray 50.426 47.051 50.161 62.774 50.654

Karaman 123.462 108.438 118.890 133.801 143.014

Kırıkkale 4.707 16.505 13.947 13.451 17.475

Kırşehir 211.556 195.050 210.719 192.480 219.066

Konya 1.153.774 1.249.700 1.341.964 1.167.120 1.061.744

Nevşehir 38.030 34.810 35.055 44.500 34.481

Niğde 20.746 34.206 40.683 27.237 37.008

Yozgat 18.420 9.555 14.746 14.652 32.483

KOP 1.621.121 1.695.315 1.826.165 1.656.015 1.595.925

Türkiye 236.545.141 251.661.250 242.177.117 207.234.359 198.601.934

KOP/

0,69 0,67 0,75 0,80 0,80 Türkiye

(%) Kaynak: Dış Ticaret İstatistikleri http://www.tuik.gov.tr, [Ziy. Tar.:15/06/2016].

4.4.2.3.KOP Bölgesi’ndeki İhracatçı ve İthalatçı Firma Sayısı

KOP Bölgesi’nde 2012 yılı sonu itibariyle 1.650 ihracatçı ve 1.431 ithalatçı firma bulunmaktadır.

2012-2016 döneminde ise KOP Bölgesi’nde ihracatçı ve ithalatçı firma sayılarında bir artış

gerçekleşmiş olup 2016 yılı sonu itibariyle ihracatçı firma sayısı 2.106’ya, ithalatçı firma sayısı

ise 1.810’a yükselmiştir. (Tablo 21)

Tablo 21 İhracatçı ve İthalatçı Firma Sayıları, (2012-2016)

İller İhracatçı Firma Sayısı

2012 2013 2014 2015 2016

Aksaray 66 67 87 86 79

Karaman 85 90 84 87 98

Kırıkkale 17 13 17 15 15

Kırşehir 24 18 22 25 23

Konya 1.316 1.427 1.537 1.639 1.734

Nevşehir 65 82 71 73 77

Niğde 42 48 42 53 58

Yozgat 35 22 39 28 22

KOP 1.650 1.767 1.899 2.006 2.106

Türkiye 56.440 60.117 63.587 65.104 66.955

KOP/Türkiye

(%) 2,92 2,94 2,98 3,08 3,14

İthalatçı Firma Sayısı

2012 2013 2014 2015 2016

Aksaray 53 60 59 70 81

Karaman 46 45 54 57 67

Kırıkkale 26 24 29 38 34

Kırşehir 39 40 37 59 97

Konya 1.135 1.106 1.198 1.315 1.345

Nevşehir 59 70 69 97 83

77

Niğde 49 57 46 46 65

Yozgat 24 33 32 37 38

KOP 1.431 1.435 1.524 1.719 1.810

Türkiye 65.076 67.089 67.799 69.387 68.635

KOP/Türkiye

(%) 2,20 2,14 2,25 2,48 2,64 Kaynak: http://www.ekonomi.gov.tr, [Ziy. Tar.:15/06/2016].

4.4.3.Organize Sanayi Bölgeleri

Organize Sanayi Bölgeleri (OSB) kurulmasının temel amaçları, sanayinin uygun görülen alanlarda

yapılanmasını sağlamak, çarpık sanayileşme ve çevre sorunlarını önlemek, kentleşmeyi

yönlendirmek, kaynakları rasyonel kullanmak, bilgi ve bilişim teknolojilerinden yararlanmak,

sanayi türlerinin belirli bir plan dâhilinde yerleştirilmesi ve geliştirilmesidir. Bu bağlamda

özellikle imalat ve tarım makinaları alanlarında öncü olan bölgede gelişebilecek sanayi dalları için

gerekli altyapı yatırımları devam etmektedir.

KOP Bölgesi'nde tamamlanan Organize Sanayi Bölgelerinin sayıları verilmiştir. KOP Bölgesi’nde

toplam 23 adet tamamlanmış OSB bulunmaktadır. Bunlar Aksaray’da Merkez, Karaman’da

Merkez, Kırıkkale 1. Organize Sanayi Bölgesi, Keskin, Kırıkkale Silah Sanayi İhtisas Sanayi

Bölgesi, Kırşehir Merkez, Kaman, Mucur, Konya’da KOS, 1. OSB, Ereğli, Beyşehir, Akşehir,

Seydişehir, Kulu, Çumra, Karapınar, Nevşehir’de Acıgöl, Islah OSB, Niğde’de Merkez, Bor

Karma ve Yozgat Merkez, Acıseramik OSB'leridir. (Tablo 22)

Tablo 22 KOP Bölgesi’nde Bulunan OSB’ler

İller Proje Adı OSB'nin

Büyüklüğü

(M2)

Toplam

Sanayi Alanı

(M2)

Toplam

Sanayi

Alanı

(%)

Üretimdeki

Firma Sayısı

Aksaray Merkez 4.625.530 2.980.395 64 296

Karaman Merkez 6.364.989 4.743.993 74 104

Kırıkkale 1.Organize

Sanayi Bölgesi

789.198 - - -

Keskin 775.485 - - 13

Kırıkkale Silah

Sanayi İhtisas

Sanayi Bölgesi

1.046.167 - - -

Kırşehir Merkez 2.696.180 1.226.856 45 66

Kaman 657.175 - - -

Mucur - - - -

78

Konya KOS 12.461.902 - - 609

1.OSB 6.741.470 1.055.795 15 158

Ereğli 1.784.345 58.998 3 66

Beyşehir 780.539 697.126 89 3

Akşehir 820.755 800.755 97 22

Seydişehir 2.382.884 1.127.477 47 2

Kulu - - - -

Çumra 1.000.000 - - 15

Karapınar 2.259.912 287.668 12 26

Nevşehir Acıgöl 333.097 333.097 - 30

Islah OSB 557.112 557.112 94 69

Niğde Merkez 4.060.000 - - 102

Bor Karma 3.035.981 2.587.186 85 67

Yozgat Merkez 1.627.002 1.627.002 34 26

Acıseramik 483.353 483.353 22 2

KOP 23 OSB

Kaynak: https://osbbs.sanayi.gov.tr [Ziy.Tar.15/06/2016]

4.4.4.Küçük Sanayi Siteleri

Küçük sanayi siteleri benzer iş kollarında çalışan işletmelerin aynı site içinde toplanması, bölgesel

ihtiyaçların daha kolay ve ekonomik olarak karşılanabilmesi, işyerlerine yeni teknolojinin

kullanımının kolaylaştırılması amacıyla kurulmuş olan ortak kullanımlı sosyal tesislerdir. Küçük

sanayi sitelerinin kurulması ile şehrin gelişmesine katkıda bulunulması, üretimde verimliliğin ve

kar artışının sağlanması, sanayinin az gelişmiş bölgelerde yaygınlaştırılması hedeflenmiştir.

KOP Bölgesi’nde 56 adet küçük sanayi sitesi (KSS) tamamlanmıştır. Tamamlanmış olan

KSS’lerde 11.457 işyeri mevcuttur (Tablo 23).

Tablo 23 KOP Bölgesi’nde Tamamlanan KSS’ler

İller Proje Adı İşyeri Adedi

Aksaray 3 806

Karaman 2 728

Kırıkkale 2 454

Kırşehir 6 1.386

Konya 22 4.546

79

Nevşehir 6 951

Niğde 4 771

Yozgat 11 1.815

KOP BÖLGESİ 56 11.457

TÜRKİYE 466 94.262

Kaynak: https://www.sanayi.gov.tr [Ziy.Tar.15/12/2016]

KOP Bölgesi’nde 6 KSS inşaatı devam etmektedir. Devam eden KSS’lerde yer alan işyeri sayısı

612 olmuştur. (Tablo 24)

Tablo 24 KOP Bölgesi’nde 2016 Yatırım Programında yer alan KSS’ler

İller Proje Adı İşyeri Adedi

Aksaray 1 39

Karaman 2 358

Kırıkkale - -

Kırşehir - -

Konya - -

Nevşehir - -

Niğde 2 173

Yozgat 1 42

KOP BÖLGESİ 6 612

TÜRKİYE 39 4.410

Kaynak: https://www.sanayi.gov.tr [Ziy.Tar.15/12/2016]

4.4.5.Temel İşgücü Göstergeleri

2014 yılından itibaren temel işgücü göstergeleri TÜİK tarafından düzey2 bölgeleri bazında

açıklanmaktadır. Bu bağlamda, Karaman ve Konya illerinden oluşan TR52 bölgesinde işgücüne

katılma ve işsizlik oranları 2014-2015 döneminde Türkiye ortalamasının altında, aynı dönemde

istihdam oranı Türkiye ortalamasının üzerinde seyretmiştir. Aksaray ve Niğde illerinin içinde yer

aldığı TR71 bölgesinde ise işgücüne katılma ve istihdam oranları 2015 yılında Türkiye

ortalamasının üstüne çıkmıştır. Aynı dönemde işsizlik oranı ise Türkiye ortalamasının altında

seyretmeye devam etmiştir. TR72 Bölgesinde işsizlik oranı Türkiye değerlerine yakın, istihdam

ve işgücüne katılma oranları Türkiye oranlarının altında yer almıştır. (Tablo 25).

80

Tablo 25 KOP Bölgesi ve Türkiye Temel İşgücü Göstergeleri (2014-2015)

İşgücüne Katılma

Oranı (%)

İşsizlik Oranı

(%)

İstihdam Oranı

(%)

2014 2015 2014 2015 2014 2015

TR52 (Karaman,

Konya)

49,1 51,2 5,6 6,5 46,4 47,8

TR71 (Aksaray,

Niğde, Nevşehir,

Kırşehir, Kırıkkale)

48,5 51,6 7,7 9,9 44,7 46,5

TR72 (Yozgat, Sivas,

Kayseri)

47,9 48,9 9,6 9,7 43,3 44,2

TÜRKİYE 50,5 51,3 9,9 10,3 45,5 46 Kaynak: http://www.tuik.gov.tr, [Ziy. Tar. :15/12/2016].

4.5.Ulaştırma

KOP Bölgesi’nin güçlü bir ulaşım ağına kavuşturulması ekonomik, sosyal, mekânsal gelişmeleri

de beraberinde getirecektir. Özellikle güçlü tarımsal sanayi sektörü daha da güçlendirilecek,

lojistik, turizm, eğitim, sağlık vb. sektörlerde ivme kazandırılacaktır.

Tablo 26'daki veriler incelendiğinde, 2013 yılında KOP Bölgesi’nde 7.178 km olan il ve devlet

yol uzunluğu, 2014 yılında 7.454 km olmuştur. Otoyol uzunluğunda 2013 yılı itibariyle, Bölge

illerinden Niğde'de 135 km'ye ulaşmıştır. 2013 yılında 25.055 km olan köy yolu uzunluğu 2014

yılında 17.063 km olmuştur. Demiryolu uzunluğu 1.117 km olup yıllar itibariyle değişiklik

göstermemiştir.

Tablo 26 KOP Bölgesi ve Türkiye’deki 2013 ve 2014 Yıllarına Ait Karşılaştırmalı Yol Uzunlukları

(km)

İller İl ve Devlet Yolu Otoyol Köy Yolu Demiryolu

2013 2014 2013 2014 2013 2014 2013 2014

Aksaray 495 495 - - 2.182 - -

Karaman 652 835 - - 2.916 1.980 106 106

Kırıkkale 368 369 - - 1.725 1.657 97 97

Kırşehir 551 551 - - 2.120 2.120 12 12

Konya 3.045 3.144 - - 8.353 - 590 590

Nevşehir 510 510 - - 1.438 1.688 19 19

Niğde 470 470 114 135 1.995 3.027 161 161

Yozgat 1.087 1.080 - - 4.326 4.296 132 132

KOP 7.178 7.454 114 135 25.055 17.063 1.117 1.117

Türkiye 63.496 63.754 2.127 2.155 323.043 170.762 9.718 10.087

Kaynak: http://www.tuik.gov.tr, [Ziy. Tar. :15/12/2016]

Kaynak: Karayolları Genel Müdürlüğü, Devlet Demiryolları

Otoyol uzunlukları verisi her yıl Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından revize edilmektedir.

6360 sayılı Kanun gereğince 2014 yılında Büyükşehir Belediyesi bulunan illerdeki köy yolları, kent içi yollar

kapsamına dahil edilmiştir.

81

Tablo 27’de yer alan verilere göre, KOP Bölgesi’nde 2015 yılında demiryolu ile yolculuk eden

toplam yolcu sayısının 3.617.858 kişi, taşınan toplam yük miktarının ise 4.984.469 ton olduğu

görülmektedir.

Tablo 27 KOP Bölgesi Demiryollarında Taşınan Yolcu Sayısı ve Taşınan Yük Miktarı (2015)

İller Yolcu Sayısı Yük Miktarı (Ton)

Gelen Yolcu Giden Yolcu Gelen Yük Giden Yük Toplam Yük

Aksaray - - - - -

Karaman 131.265 137.367 3.615 1.334 4.950

Kırıkkale 113.976 100.898 740.207 1.476.330 2.216.537

Kırşehir - - - - -

Konya 1.315.828 1.314.461 866.100 505.180 1.371.279

Nevşehir - - - - -

Niğde 129.563 125.872 161.342 873.369 1.034.711

Yozgat 120.014 128.614 90.438 266.554 356.992

KOP Bölgesi 1.810.646 1.807.212 1.861.702 3.122.767 4.984.469

Kaynak: T.C.D.D İstatistik Yıllığı ,2015 [Ziy. Tar. : 15/08/2016]

* Yüksek Hızlı Tren (YHT) seferleri toplama dahildir.

Bölgenin havayolu ulaşımında mevcut veriler incelendiğinde, bölgede havayolu taşımacılığı

Türkiye geneline göre oldukça düşük seviyede gerçekleşmiştir. (Tablo 28)

Tablo 28 KOP Bölgesi ve Türkiye’de Havayolu Ulaşımında Mevcut Durum (2015)

İniş-Kalkış Yapan

Uçak Sayısı (Adet)

Yolcu Sayısı (Kişi) Taşınan Yük

Miktarı(ton)

Konya 9.777 989.398 9.560

Nevşehir 2.986 297.532 3.229

KOP Bölgesi 12.763 1.286.930 12.789

Türkiye 1.345.954 165.720.234 2.892.998 Kaynak: http://www.tuik.gov.tr, [Ziy. Tar. :15/08/2016]

4.6.Kültür-Turizm

4.6.1.Turizm

Kaynaklarının zenginliği ve çeşitliliğine rağmen KOP Bölge’si illeri turizm pastasından hak ettiği

payı alamamaktadır. KOP Bölgesi’ne gelen turistlerin kalış sürelerini uzatmak ve gelen nitelikli

turist sayısını arttırabilmek için bölge illerinin turizm yatırımlarını birbirini besleyecek şekilde

planlamaları gerekmektedir.

82

Tablo 29 Türkiye de En Çok Ziyaretçi Sayısına Sahip Müzeler (2015)

Müze Ziyaretçi Sayısı

İstanbul Ayasofya Müzesi 3.466.638

İstanbul Topkapı Sarayı Müzesi 3.252.524

Konya Mevlana Müzesi 2.337.850

Denizli Pamukkale Hierapolis Örenyeri 1.731.271

Efes Örenyeri 1.702.865 Kaynak: http://dosim.kulturturizm.gov.tr [Ziy. Tar. :15/06/2016]

Bölge 2.337.850 ziyaretçi sayısı ile Türkiye’nin en çok ziyaretçi alan üçüncü müzesi olan Mevlana

Müzesi’ni bünyesinde barındırmaktadır. (Tablo 29)

Tablo 30 KOP Bölgesi'nde Geceleme ve Ortalama Kalış Süreleri (2015)

İller İşletme Belgeli Tesisler Belediye Belgeli Tesisler

Ortalama Kalış Süresi Ortalama Kalış Süresi

Yerli Yabancı Toplam Yerli Yabancı Toplam

Aksaray 1,8 1,4 1,5 1,1 1,2 1,2

Karaman 2,0 1,5 1,6 2,5 1,2 1,2

Kırıkkale - 1,3 1,3 1,3 2,2 2,2

Kırşehir 3,4 1,3 1,3 1,4 1,7 1,7

Konya 1,4 1,4 1,4 1,8 1,6 1,6

Nevşehir 1,9 1,9 1,9 2,0 1,6 1,7

Niğde 1,2 1,4 1,4 2,1 1,7 1,7

Yozgat 2,0 1,1 1,1 2,0 1,6 1,6

Kaynak: http://kultur.gov.tr//, [Ziy. Tar. : 15/12/2016]

Aksaray, Karaman, Kırıkkale, Kırşehir, Konya, Nevşehir, Niğde ve Yozgat illeri arasında işletme

belgeli tesislerde ortalama kalış süresi en düşük 1,1 gün, en yüksek 1,9 gün ve belediye belgeli

tesislerde en düşük 1,2 gün, en yüksek 2,2 gün olmuştur (Tablo 30). Bölge, Kapadokya ve

Türkiye’nin en çok ziyaretçi alan üçüncü müzesi olan Mevlana Müzesi’ni bünyesinde

barındırmasına ve müze ziyaretçi sayısı açısından Türkiye ortalamasının üzerinde olmasına

rağmen Bölgede ortalama konaklama süresi istenilen rakamlara ulaşamamaktadır. Ortalama

geceleme süresinin uzatılabilmesi için Bölgedeki altyapı hizmetleri (nitelikli tesis, yatak

kapasitesi, hizmet kalitesi) ve turizm faaliyetlerinin çeşitliliğinin artırılması gerekmektedir

83

Tablo 31 Turizm İşletme Belgeli Konaklama Tesislerinde İller Bazında Mevcut Durum (2015)

İller Tesise Geliş

Sayısı

(YABANCI)

Tesise Geliş

Sayısı

(YERLİ)

Tesise Geliş

Sayısı

(TOPLAM)

Geceleme

Sayısı

(YABANCI)

Geceleme

Sayısı

(YERLİ)

Geceleme

Sayısı

(TOPLAM)

2015 Yılı

Aksaray 10.256 97.913 108.169 18.482 139.861 158.343

Karaman 3.955 44.462 48.417 7.988 68.070 76.058

Kırıkkale - 5.172 5.172 - 6.575 6.575

Kırşehir 941 91.846 92.787 3.118 115.655 118.843

Konya 116.234 366.780 483.014 167.950 510.520 678.470

Nevşehir 438.860 322.849 761.709 818.645 597.448 1.416.093

Niğde 817 26.709 27.526 1.798 36.736 38.534

Yozgat 1.120 90.007 91.127 2.253 100.090 102.343

KOP 572.183 1.045.738 1.617.921 1.020.234 1.574.955 2.595.259

TÜRKİYE 23.138.428 20.221.542 43.359.970 96.400.316 37.480.990 133.881.306

2014 Yılı

Aksaray 8.473 86.045 94.518 12.795 131.872 144.667

Karaman 2.177 39.679 41.856 6.541 73.215 79.756

Kırıkkale - 2.718 2.718 - 3.942 3.942

Kırşehir 460 58.304 58.764 1.758 73.732 75.490

Konya 140.463 320.946 461.409 195.343 490.849 686.192

Nevşehir 613.392 292.772 906.164 1.188.791 516.008 1.704 799

Niğde 788 25.710 26.498 1.887 37.086 39.086

Yozgat 730 75.676 76.406 1.255 84.027 85.282

KOP 766.483 901.850 1.668.333 1.408.370 1.410.731 2.819.214

TÜRKİYE 23.609.016 17.292.422 40.901.438 97.581.075 32.448.842 130.029.917

2013 Yılı

Aksaray 7.483 77.917 85.400 14.010 121.954 135.964

Karaman 1.943 32.827 34.770 5.505 66.680 72.185

Kırıkkale 86 1.587 1.673 486 2.131 2.617

Kırşehir 414 55.030 55.444 1.401 69.691 70.732

Konya 146.057 298.327 444.384 209.807 433.699 643.506

Nevşehir 501.507 282.437 783.944 1.128.833 516.564 1.645.397

Niğde 1.175 31.558 32.733 2.342 45.538 47.880

Yozgat 475 48.917 49.392 1.176 65.977 67.153

KOP 659.140 828.600 1.487.740 1.363.560 1.322.234 2.685.434

TÜRKİYE 21.181.668 17.100.765 38.282.433 89.594.261 33.090.923 122.685.184

Kaynak: http://kultur.gov.tr/, [Ziy. Tar. : 15 /06/2016]

Tablo 31'de, iller bazında Turizm İşletme Belgeli konaklama tesislerindeki mevcut durum

verilmiştir. Tesise geliş sayılarında KOP illerindeki sıralama, Nevşehir, Konya, Aksaray, Kırşehir,

Yozgat, Karaman, Niğde ve Kırıkkale şeklindedir. Tablo verileri incelendiğinde, Nevşehir ve

Aksaray illerini ziyaret eden kişi sayısının fazlalığının bu illerin Kapadokya Bölgesinin içerisinde

84

yer alması, Konya İlinin ziyaretçi sayısının fazla olmasının sebebi ise Hz. Mevlana’nın türbesinin

bu ilde olmasıdır.

Tablo 32 Belediye Belgeli Konaklama Tesislerinde İller Bazında Mevcut Durum (2015)

İller Tesise Geliş

Sayısı

(YABANCI)

Tesise Geliş

Sayısı

(YERLİ)

Tesise Geliş

Sayısı

(TOPLAM)

Geceleme

Sayısı

(YABANCI)

Geceleme

Sayısı

(YERLİ)

Geceleme

Sayısı

(TOPLAM)

2015 Yılı

Aksaray 1.562 47.194 48.756 1.725 56.148 57.873

Karaman 224 25.584 25.808 558 30.950 31.508

Kırıkkale 300 19.345 19.645 418 33.672 34.090

Kırşehir 304 13.463 13.767 392 30.124 30.516

Konya 10.788 236.113 246.901 19.739 382.689 402.428

Nevşehir 218.028 464.986 683.014 438.217 747.249 1.185.466

Niğde 826 29.992 30.818 1.753 49.658 51.411

Yozgat 1.057 91.535 92.592 2.143 145.214 147.357

KOP 233.089 928.212 1.161.301 464.945 1.475.704 1.940.649

TÜRKİYE 4.475.993 20.092.593 24.568.586 12.855.383 30.758.003 43.613.386

2014 Yılı

Aksaray 1.573 39.721 41.294 1.573 44.284 45.857

Karaman 253 19.772 20.025 611 26.648 27.259

Kırıkkale 233 26.830 27.063 666 44.457 45.123

Kırşehir 181 20.808 20.989 226 25.868 26.094

Konya 9.447 257.740 267.187 18.990 404.620 423.610

Nevşehir 388.702 362.523 751.225 700.424 751.970 1.452.394

Niğde 852 30.143 30.995 1.862 49.888 51.750

Yozgat 841 104.448 105.289 2.384 152200 154584

KOP 402.082 861.985 1.264.067 726.736 1.499.935 2.226.671

TÜRKİYE 6.736.387 18.415.741 251.521.128 21.358.066 30.205.507 51.563.573

2013 Yılı

Aksaray 1.813 41.050 42.881 1.842 47.408 49.250

Karaman 288 17.972 18.260 762 25.961 26.723

Kırıkkale 121 26.702 26.823 125 43.204 43.329

Kırşehir 420 21.190 21.610 813 33.172 33.985

Konya 10.352 283.097 293.449 25.141 438.207 463.348

Nevşehir 227.581 311.031 538.612 383.297 478.511 861.808

Niğde 348 25.843 26.191 348 37.542 37.890

Yozgat 604 74.606 75.210 1.309 105.698 106.698

KOP 241.527 801.491 1.043.036 413.637 1.209.703 1.623.031

TÜRKİYE 5.630.534 15.588.528 21.219.062 20.354.369 26.672.647 47.027.016

Kaynak: http://kultur.gov.tr//, [Ziy. Tar. : 15/12/2016]

Tablo 32’de yer alan istatistiki rakamlar incelendiğinde; KOP Bölgesinde belediye belgeli tesise

gelen ziyaretçi sayısında 2015 yılında 2014 yılına göre %8,13 oranında, geceleme sayısında ise

%12,85 oranında azalma gerçekleşmiştir.

85

Tesise geliş istatistiklerinde, KOP illerindeki sıralama Nevşehir, Konya, Yozgat, Aksaray, Niğde,

Karaman, Kırıkkale ve Kırşehir şeklinde olmuştur. İl üç sırada yer alan illerin turizm

faaliyetlerinin yoğunluk sebebi incelendiğinde Nevşehir ilinin Kapadokya Bölgesinin içerisinde

yer alması, Konya İlinin Mevlana Celaleddin Rumi’nin türbesine sahip olması sebebiyle bölgeye

yapılan inanç turizm faaliyetleri ve Yozgat ilinde ise termal turizm faaliyetlerine sahip olmasıdır.

4.6.2.Kültür

Anadolu’nun kalbinde yer alan KOP Bölgesi; tarih boyunca Hitit, Roma, Selçuklu, Osmanlı gibi

birçok kültür ve medeniyetin beşiğinde yer almış olup, Anadolu’nun en eski yerleşim merkezlerine

sahiptir. Bu sebeple eşsiz mimari ve dokunun, tarihi, kültürel çeşitlilik ve zenginliğin

harmanlanarak yoğunlaştığı bir alandır. İnsanlık tarihinin gelişimindeki en önemli evrelerin

yaşandığı Çatalhöyük ve Boncuklu Höyük, bilimsel, kültürel, sanatsal ve idari bakımdan

olağanüstü gelişmeler yaratan Selçuklu uygarlığı, Osmanlı döneminde daha da sağlamlaşan sosyo-

kültürel, ticari ve yönetsel oluşumlar KOP Bölgesi’ni ülke tarihi ve kültürü açısından önemli bir

konumda tutmaktadır.

Tarih öncesinden günümüze uzanan süreçte birçok uygarlığa ait eserin yer aldığı bölgede 1.849

adet sit alanı, 4.705 adet taşınmaz kültür ve tabiat varlığı olmak üzere toplam 6.554 adet tescil

edilmiş kültür ve tabiat varlığı bulunmaktadır (Tablo 33).

76

Tablo 33 KOP İlleri Tescil Edilmiş Kültür ve Tabiat Varlıkları (2015)

Kaynak: http://kultur.gov.tr/, [Ziy. Tar. : 15 /12/2016]

Aksaray Karaman Konya Kırıkkale Kırşehir Nevşehir Niğde Yozgat KOP Türkiye

Sit Alanları Arkeolojik Sit Alanları 150 105 773 64 124 125 133 231 1.705 13.947

Kentsel Sit Alanı 6 3 6 - - 11 - - 26 267

Tarihi Sit Alanı - 3 41 - - - - - 44 159

Kentsel Arkeolojik Sit Alanı 1 2 1 - - 1 2 - 7 32

Arkeolojik ve Doğal Sit Alanı 3 2 19 - 2 4 4 3 37 304

Arkeolojik-Doğal-Tarihi Sit Alanı - - 1 - - - - 1 4

Doğal ve Tarihi Sit Alanı - - 1 - - 3 - - 4 15

Kentsel ve Doğal Sit Alanı - - - - - 6 - - 6 20

Arkeolojik ve Tarihi Sit Alanı - - - - 1 - - - 1 16

Tarihi ve Kentsel Sit Alanı 1 1 4 - - - - - 6 30

Arkeolojik-Tarihi Kentsel Sit Alanı - - 1 - - 1 - - 2 3

Doğal-Tarihi-Kentsel Sit Alanı - - - - - 1 - - 1 4

Arkeolojik ve Kentsel Sit Alanı 2 - 1 - - 1 - - 4 28

Kentsel-Doğal-Arkeolojik Sit Alanı 1 - 3 - - 1 - - 5 9

Arkeolojik-Doğal-Tarihi-Kentsel Sit Alanı - - - - - - - - 0 2

Toplam 164 116 851 64 127 154 139 234 1.849 14.840

Sivil Mimarlık Örneği 232 161 481 29 9 915 129 68 2.024 65.513

Dinsel Yapılar 176 131 421 1 20 201 124 62 1.136 9.403

Kültürel Yapılar 67 119 390 8 13 99 84 43 823 11.093

İdari Yapılar 13 5 67 10 - 26 10 23 154 2.753

Askeri Yapılar 1 1 8 - 1 7 1 1 20 1.077

Endüstriyel ve Ticari Yapılar 62 - 91 7 1 32 1 6 200 3.748

Mezarlıklar 14 26 81 4 38 18 11 19 211 4.176

Şehitlikler - - 5 - - - - - 5 264

Anıt ve Abideler 1 1 4 - - 2 - 8 344

Kalıntılar 30 10 49 - 1 8 6 4 108 2.317

Korunmaya Alınan Sokaklar - - - - - - - - 0 61

Toplam 596 455 1.597 74 83 1.308 366 226 4.705 100.749

GENEL TOPLAM 760 571 2.448 138 210 1.462 505 460 6.554 115.589

77

4.7.Kırsal ve Kentsel Altyapı

KOP Bölgesi’nde kırsal alandan kentsel alana olan göç hareketleri her geçen yıl artmaktadır.

Yaşanan göç hareketleri, kent merkezlerindeki istihdam şartlarını, konut ve altyapı durumunu

etkilemektedir.

Tablo 34 İçme ve Kullanma Suyu Şebekesi ve Arıtma Tesisleri İstatistikleri (2014)

İlle

r

İçm

e ve

ku

lla

nm

a s

uy

u ş

ebek

esi

ile

hiz

met

ver

ilen

nü

fusu

n b

eled

iye

nü

fusu

içi

nd

eki

ora

nı

(%)

Bel

ediy

eler

de

kiş

i b

aşı

çek

ilen

gü

nlü

k s

u m

ikta

rı (

litr

e/k

işi-

gü

n)

Top

lam

çek

ilen

su

mik

tarı

(1

00

0

m3/y

ıl)

İçm

e ve

ku

lla

nm

a s

uy

u a

rıtm

a t

esis

i

ile

hiz

met

ver

ilen

nü

fusu

n b

eled

iye

nü

fusu

içi

nd

eki

ora

nı

(%)

Top

lam

arı

tıla

n i

çme

ve

ku

lla

nm

a

suyu

mik

tarı

(1

00

0 m

3/y

ıl)

Bel

ediy

eler

de

içm

e v

e k

ull

an

ma

su

yu

şeb

ekes

i iç

in ç

ekil

en y

üze

y s

uy

u

mik

tarı

(100

0 m

3/y

ıl)

Bel

ediy

eler

de

içm

e v

e k

ull

an

ma

su

yu

şeb

ekes

i iç

in ç

ekil

en y

era

ltı

suy

u

mik

tarı

(100

0 m

3/y

ıl)

Su

tem

ini

işle

ri v

e h

izm

etle

ri

çevre

sel

yatı

rım

ha

rca

mala

rı (

TL

)

Aksaray 98 135 14.226 63 8.341 3.684 10.542 834.800

Karaman 99 143 9.683 - - - 9.683 -

Kırıkkale 91 166 14.503 91 12.508 13.018 1.484 4.614.420

Kırşehir - 297 18.807 - - - 18.807 12.651.928

Konya 98 160 121.065 11 13.932 10.767 110.298 71.714.861

Nevşehir 98 224 17.328 37 6.000 - 17.328 1.200.564

Niğde 98 182 17.057 - - - 17.057 1.971.971

Yozgat 100 241 27.576 6 1.450 2.648 24.928 1.713.032

KOP - - 240.245 - 42.231 30.117 210.127 94.701.576

TÜRKİYE 97 203 5.237.407 58 2.995.001 2.828.787 2.408.620 1.828.524.399

Kaynak: http://www.tuik.gov.tr, [Ziy. Tar. :15/12/2016]

KOP illerinde içme ve kullanma suyu şebekesi ile hizmet verilen nüfusun belediye nüfusu içindeki

oranının Türkiye oranının üzerinde olduğu görünmektedir (Tablo 34).

78

Tablo 35 KOP Bölgesi İlleri ve Türkiye Belediye Atıksu İstatistikleri (2014)

İlle

r

Ka

nali

zasy

on

şeb

ekes

i il

e h

izm

et v

eril

en

bel

ediy

e n

üfu

sun

un

to

pla

m b

eled

iye

nü

fusu

na

ora

nı

(%)

Bel

ediy

eler

de

kiş

i b

aşı

gü

nlü

k a

tık

su m

ikta

rı

(lit

re/k

işi-

gü

n)

Bel

ediy

eler

de

ka

na

liza

syon

şeb

ekes

ind

en d

eşarj

edil

en a

tık

su m

ikta

rı (

10

00

met

rek

üp

/yıl

)

Bel

ediy

eler

ta

rafı

nd

an

arı

tıla

n a

tık

su m

ikta

rı

(10

00

met

rek

üp

/yıl

)

Atı

ksu

arı

tma

tes

isi

ile

hiz

met

ver

ilen

bel

ediy

e

nü

fusu

nu

n b

eled

iye

nü

fusu

içi

nd

eki

pa

yı

(%)

Bel

ediy

eler

dek

i to

pla

m a

tık

su a

rıtm

a t

esis

i

say

ısı

Bel

ediy

eler

dek

i fi

zik

sel

atı

ksu

arı

tma

tes

isi

say

ısı

Bel

ediy

eler

dek

i b

iyolo

jik

atı

ksu

arı

tma

tes

isi

say

ısı

Bel

ediy

eler

dek

i gel

işm

iş a

tık

su a

rıtm

a t

esis

i

say

ısı

Do

ğa

l a

rıtm

a s

iste

mi

sayıs

ı

Atı

ksu

yö

net

imi

hiz

met

leri

çev

rese

l ya

tırı

m

ha

rcam

ala

rı (

TL

)

Aksaray 86 77 7.174 546 6 4 - 2 - 2 4.369.003

Karaman 87 122 7.260 6.970 84 6 - 5 - 1 -

Kırıkkale 98 122 10.460 - - - - - - - -

Kırşehir 93 142 8.497 6.665 67 1 - - 1 - -

Konya 90 129 89.281 69.281 70 18 - 8 2 8 70.618.847

Nevşehir 91 139 10.012 8.517 70 5 - 4 - 1 253.346

Niğde 75 174 12.526 8.666 47 3 - 3 - - -

Yozgat 94 178 19.131 8.874 34 21 - 4 - 17 -

KOP - - 164.341 109.519 - 58 - 26 3 29 75.241.196

TÜRKİYE 90 181 4.296.851 3.483.787 68 604 49 345 92 118 1.629.268.089

Kaynak: http://www.tuik.gov.tr, [Ziy. Tar. :15/12/2016]

Kanalizasyon şebekesi ile hizmet verilen belediye nüfusunun toplam belediye nüfusuna oranına

bakıldığında; Kırıkkale, Kırşehir, Yozgat, Nevşehir oranlarının Türkiye oranının üzerinde, Konya

oranının Türkiye oranına eşit ve Aksaray, Karaman, Niğde oranlarının Türkiye oranının altında

gerçekleşmiştir. (Tablo 35)

79

Tablo 36 KOP Bölgesi İlleri ve Türkiye Belediye Atık İstatistikleri (2014)

İlle

r

Kiş

i b

aşı

ort

ala

ma

bel

ediy

e

atı

k m

ikta

rı (

kg

/kiş

i-g

ün

)

Atı

k h

izm

eti

ver

ilen

nü

fusu

n t

op

lam

nü

fus

için

de

ora

nı

(%

)

Atı

k h

izm

eti

ver

ilen

nü

fusu

n b

eled

iye

nü

fusu

için

de

ora

nı

(%)

To

pla

na

n a

tık

mik

tarı

(1

00

0

ton

)

Ya

km

a t

esis

leri

nd

e y

ak

ılan

bel

ediy

e atı

k m

ikta

rı (

10

00

ton

)

Çö

p d

epo

lam

a s

ah

ala

rın

da

ber

tara

f ed

ilen

b

eled

iye

atı

k m

ikta

rı (

10

00

to

n)

Diğ

er b

erta

raf

(çö

p

dep

ola

ma

sa

ha

sı v

e ya

km

a

tesi

si h

ari

ç) (

10

00

to

n)

Ya

km

a t

esis

i sa

yıs

ı

Ya

km

a t

esis

ka

pasi

tesi

Aksaray 1,01 76 98 108 - 108 - - -

Karaman 1,21 77 99 82 - 82 - - -

Kırıkkale 0,26 87 98 74 - 74 - - -

Kırşehir 1,22 79 99 78 - 78 - - -

Konya 1,03 99 99 789 - 789 - - -

Nevşehir 1,4 75 99 110 - 110 - - -

Niğde 1,12 73 96 103 - 103 - - -

Yozgat 1,14 71 97 127 - 126 - - -

KOP - - - - - 1.470 - - -

TÜRKİYE 1,08 91 98 28.011 - 27.766 245 - - Kaynak: http://www.tuik.gov.tr, [Ziy. Tar. :15/12/2016]

KOP Bölgesi İlleri ve Türkiye Belediye Atık İstatistikleri incelendiğinde, KOP Bölgesi toplam

atık miktarı 1.470 ton olup Türkiye içerisindeki payı %5,29’dur. (Tablo 36)

4.8.Eğitim

KOP Bölgesi’nde nitelikli, yaygın ve kolay erişilebilir temel kamu hizmetleri sağlanabilmesine

yönelik olarak eğitim alanında önemli gelişim ve dönüşümler gerçekleştirilmiştir. Bölge illeri,

eğitim altyapısı ve hizmetleri bakımından Türkiye ortalamasına göre nispeten iyi durumdadır.

KOP Bölgesi’nde, 2015/2016 öğretim yılında eğitim veren 5.038 adet okul bulunmaktadır.

Okulöncesi eğitimde okul sayısı 1.863, İlköğretim okulu sayısı 1.792, Ortaöğretim okulu sayısı ise

1.383’tür. Aynı dönem itibariyle; okul öncesi eğitimde 4.200, ilköğretimde 19.394 ve

ortaöğretimde 20.887 öğretmen olmak üzere toplam 44.484 öğretmen bulunmakla beraber okul

öncesi eğitimde 66.328, ilköğretimde 289.206 ve ortaöğretimde 294.316 öğrenci ile toplamda

649.850 öğrenci mevcuttur. KOP Bölgesinde toplam derslik sayısı ise 31.730 adettir. (Tablo 37)

80

Tablo 37 KOP Bölgesi ve Türkiye Karşılaştırmalı Eğitim İstatistikleri (2015/2016 Öğretim Yılı)

Kaynak: http://meb.gov.tr//, [Ziy. Tar. :15 /06/2016]

Not: Mesleki ve Teknik Liseler Dâhil Edilmiştir.

2015-2016 öğretim yılında KOP Bölgesi illeri okul öncesi dönemde (5 yaş) Türkiye ortalamasının

üstünde yer alırken, ilköğretim okullaşma oranında Aksaray, Kırşehir ve Yozgat’ta Türkiye

ortalamasının altında diğer illerde ortalamaya yakın, ortaöğretim okullaşma oranında Aksaray,

Niğde ve Yozgat’ta ortalamanın altında seyretmiştir. (Tablo 38)

AKSARAY KARAMAN KONYA KIRIKKALE KIRŞEHİR

Okul Öncesi Okul 208 109 837 93 86

Öğrenci 6.593 4.156 32.272 3.437 3.339

Öğretmen 401 275 2.009 227 258

Derslik 334 216 1.496 207 175

İlkokul Okul 224 93 786 91 83

Öğrenci 28.372 15.514 149.735 15.200 12.222

Öğretmen 1.804 1.033 9.425 1.154 1.112

Derslik 1.682 1.013 7.313 1.079 961

Ortaokul Okul 137 74 581 74 73

Öğrenci 26.411 15.690 156.248 15.618 12.648

Öğretmen 1.837 1.093 10.464 1.211 1.164

Derslik 1.239 734 5.108 735 555

NEVŞEHİR NİĞDE YOZGAT KOP TOPLAMI TÜRKİYE

Okul Öncesi Okul 164 174 192 1.863 27.793

Öğrenci 5.789 5.362 5380 66.328 1.209.106

Öğretmen 354 336 340 4.200 72.228

Derslik 300 303 321 3.352 58.265

İlkokul Okul 132 176 207 1.792 26.522

Öğrenci 17.925 24.477 25.761 289.206 5.360.703

Öğretmen 1.310 1.657 1.899 19.394 302.961

Derslik 1.183 1.159 2.206 16.596 246.090

Ortaokul Okul 104 132 208 1.383 17.343

Öğrenci 17.843 24.281 25.577 294.316 5.229.506

Öğretmen 1.393 1.756 1.969 20.887 322.680

Derslik 1.027 1.480 904 11.782 164.943

81

Tablo 38 KOP Bölgesi’nde Eğitim Seviyesine Göre Okullaşma Oranı (2015/2016 Öğretim Yılı) (%)

İller

Okul Öncesi İlköğretim

(İlkokul+

Ortaokul)

İlkokul Ortaokul Ortaöğretim

(Lise)

3-5 4-5 5

Aksaray 33,17 43,39 61,09 93,77 92,37 92,67 75,05

Karaman 38,44 51,13 71,88 96,09 93,60 95,60 87,82

Kırıkkale 34,92 46,03 65,14 96,20 93,87 95,51 90,46

Kırşehir 38,11 50,20 73,81 93,88 91,23 93,26 90,01

Konya 30,34 40,99 58,05 96,37 94,49 95,21 81,72

Nevşehir 43,38 61,57 75,09 96,20 93,98 95,61 83,64

Niğde 48,38 44,61 63,22 96,12 94,56 94,97 78,43

Yozgat 32,25 42,43 57,77 90,66 90,52 88,48 78,01

TÜRKİYE 33,26 42,96 55,48 96,44 94,87 94,39 79,79

Kaynak: http://meb.gov.tr//, [Ziy. Tar. :15 /06/2016]

Notlar:1- Okullaşma oranları, net okullaşma oranlarıdır.

Derslik başına düşen öğrenci sayıları incelendiğinde; bölge illerine ait değerlerin, Türkiye

ortalamasının altında seyrettiği görülmektedir. (Tablo 39)

Tablo 39 KOP Bölgesi İllerinde Eğitim Seviyesine Göre Derslik Başına Düşen Öğrenci Sayısı (2014-

2015)

İller İlkokul

Ortaokul

Ortaöğretim Genel Ortaöğretim Mesleki ve Teknik

Ortaöğretim

Aksaray 18 21 19 24

Karaman 17 18 18 19

Kırıkkale 17 18 16 21

Kırşehir 16 19 19 18

Konya 23 21 20 22

Nevşehir 16 19 19 18

Niğde 18 23 21 24

Yozgat 16 18 20 17

TÜRKİYE 25 23 20 27

Kaynak: http://meb.gov.tr//, [Ziy. Tar. : 15/06/2016]

82

KOP Bölgesi’nin 2015-2016 yılı eğitim verileri incelendiğinde bölge illerine ait okul, şube ve

öğretmen başına düşen öğrenci sayılarının Türkiye ortalamasının altında olduğu görülmektedir.

(Tablo 40)

Tablo 40 KOP Bölgesi İlleri ve Türkiye Okul, Şube ve Öğretmen Başına Düşen Öğrenci Sayıları

(2015-2016)

İller İlkokul Ortaokul Ortaöğretim*

Okul Şube Öğretmen Okul Şube Öğretmen Okul Şube Öğretmen

Aksaray 127 19 16 183 23 14 291 17 13

Karaman 167 19 15 201 21 14 326 18 13

Kırıkkale 167 16 13 202 19 12 280 17 11

Kırşehir 147 17 11 166 19 10 268 17 11

Konya 191 20 16 239 23 13 369 19 12

Nevşehir 136 17 14 165 20 12 282 19 11

Niğde 139 19 15 178 22 13 338 18 12

Yozgat 124 17 14 118 18 12 257 17 12

TÜRKİYE 202 21 18 281 24 15 405 20 13

Kaynak: http://meb.gov.tr//, [Ziy. Tar. : 15/06/2016]

Notlar: 1- Açıköğretim ortaokulu ve açıköğretim lisesi öğrencisi kapsanmamıştır.

2- Toplam öğretmen, kadrolu öğretmeni kapsar.

3- İlkokul ve ortaokullarda derslik başına düşen öğrenci sayısı hesaplanırken genellikle aynı

dersliği ilkokul ve ortaokul birlikte kullandığından, ilkokul ve ortaokul birlikte değerlendirilmiştir.

4- Ortaöğretimde Mesleki ve Teknik Liseler dâhil edilmiştir.

83

Tablo 41 KOP Bölgesi ve Türkiye Karşılaştırmalı Okur-Yazar Durumu (2015)

Kaynak: http://tuık.gov.tr//, [Ziy. Tar. : 15/12/2016]

KOP Bölgesi illerinde okuma yazma bilmeyen kadınların erkeklerden çok fazla olduğu görülmektedir. Bölgede okuma yazma bilmeyen kadın

sayısı 114.009 kişi, erkek sayısı 3.281 kişidir. İllere bakıldığında ise; okur-yazar olmayan kadın nüfusu, Aksaray ilinde 14.722, Karaman ilinde

4.926, Kırıkkale ilinde 8.751, Kırşehir ilinde 7.409, Konya ilinde 43.695, Nevşehir İlinde 8.252, Niğde ilinde 11.210 ve Yozgat İlinde ise 15.044

kişidir. Bölgede okuma yazma bilen nüfusa bakıldığında, erkek okuma yazma bilen nüfus ile kadın okur-yazar nüfus arasında çok fazla fark

bulunmamaktadır. Bölgede toplam okur-yazar erkek nüfusu 1.881.129 kişi olurken, okur-yazar kadın nüfusu 1.827.282 kişi olmuştur. (Tablo 41)

Bölgede toplam okur-yazar erkek nüfusu 1.881.129 kişi iken, okur-yazar kadın nüfusu ise 1.827.282 kişidir. KOP Bölgesi, okuma yazma bilmeyen

kadın nüfusunun toplam nüfus içerisindeki oranı %5,1 ile Türkiye oranı olan %5,6’nın altında seyretmektedir.

İller Okuma Yazma Bilmeyen Okuma Yazma Bilen Bilinmeyen

Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam

Aksaray 2.348 14.722 17.070 164.835 155.380 320.215 1.673 1.462 3.135

Karaman 1.135 4.926 6.061 107.099 104.602 211.701 762 686 1.448

Kırıkkale 1.195 8.751 9.946 121.918 115.386 237.304 328 437 765

Kırşehir 1.149 7.409 8.558 100.167 95.726 195.893 603 556 1.159

Konya 8.457 43.695 52.152 927.250 917.859 1.845.109 5.243 5.114 10.357

Nevşehir 1.138 8.252 9.390 126.229 123.008 249.237 675 654 1.329 Niğde 1.605 11.210 12.815 152.221 144.518 296.739 400 380 780

Yozgat 3.281 15.044 18.325 181.410 170.803 352.213 4.302 5.012 9.314

KOP BÖLGESİ 20.308 114.009 134.317 1.881.129 1.827.282 3.708.411 13.986 14.301 28.287

TÜRKİYE 452.277 2.191.867 2.644.144 34.554.358 32.701.639 67.255.997 597.642 300.203 597.642

84

4.8.1.KOP Bölgesi Üniversiteler Birliği (UNİKOP)

KOP Bölgesi Üniversiteler Birliği (UNİKOP), KOP Bölge Kalkınma İdaresi’nin koordinasyonu

ve desteği ile 8 Aralık 2012 tarihinde kurulmuştur. Bölgede eğitim veren Aksaray Üniversitesi,

Karamanoğlu Mehmet Bey Üniversitesi, Konya Selçuk Üniversitesi, Konya Necmeddin Erbakan

Üniversitesi, Ömer Halis Demir Üniversitesi, Karatay Üniversitesi olmak üzere beş devlet ve bir

vakıf üniversitelerinin katılımı ile UNİKOP oluşturulmuştur. Birliğe, 2015 yılında yeni kurulan

Konya Gıda ve Tarım Üniversitesi, 7 Aralık 2016 tarihinde ise Kırıkkale Üniversitesi, Yozgat

Bozok Üniversitesi, Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi ve Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi

dâhil olmuştur. Bölge üniversiteleri arasında eğitim-öğretim, araştırma-geliştirme ve toplumsal

hizmet gibi alanlarda akademik ve idari işbirlikleri yapmayı, üniversite-sanayi etkileşimini ve

üniversite-şehir bütünleşmesini ileri düzeye taşımayı ve ülkemizin gelecek vizyonuna ve kalkınma

çabalarına katkı sağlamayı amaç edinen birlik çalışmalarına devam etmektedir.

Bu kapsamda, KOP Bölge Kalkınma İdaresi’nin koordinasyonu ve maddi-teknik desteği (sponsor

katkıları dahil) ile 14- 16 Kasım 2013 tarihleri arasında Konya da “Ulusal KOP Bölgesel Kalkınma

Sempozyumu” gerçekleştirilmiştir. Sempozyum; kamu, sivil toplum, özel sektör, yerel yönetimler,

medya ve üniversite temsilcilerini bir araya getirerek bilgi, tecrübe paylaşımını olanaklı kılmış ve

bölgesel kalkınmaya yönelik yeni işbirliklerinin oluşturulmasına zemin hazırlamıştır.

Sempozyumun ikincisi 23-24 Ekim 2014 tarihleri arasında Niğde Ömer Halis Demir

Üniversitesi’nin ev sahipliğinde, üçüncüsü ise 22-24 Ekim 2015 tarihleri arasında Aksaray

Üniversitesi’nin ev sahipliğinde, 21-23 Ekim 2016 tarihleri arasında Karaman Üniversitesi’nin ev

sahipliğinde gerçekleştirilmiştir.

UNİKOP’un gerçekleştirdiği diğer bir çalışma da bölge üniversitelerinin sahip olduğu

kaynakların, altyapı olanaklarının ve akademik-idari personel profilinin çıkarıldığı “KOP Bölgesi

Üniversiteler Birliği Birleşik Envanteri” projesidir.

KOP Bölgesi üniversitelerinin akademik yapısı incelendiğinde; 1.002 profesör 959 doçent 2.543

yardımcı doçent 5.916 diğer öğretim elemanları olmak üzere toplamda 10.420 öğretim

personelinin görev yaptığı görülmektedir. (Tablo 42)

85

Tablo 42 KOP Bölgesi İllerinde Yüksek Öğretim Kurumlarında Görev Yapan Öğretim Elemanı

Sayısı (2015)

İller Yükseköğretim Kurumunda Görev Yapan Öğretim Elemanı Sayısı

Profesör Doçent Yardımcı

Doçent

Diğer Öğretim

Elemanı

Genel Toplam

Aksaray 32 87 247 390 756

Karaman 10 23 103 392 528

Kırıkkale 144 142 315 625 1.226

Kırşehir 24 58 210 423 715

Konya 675 448 1.038 2.638 4.799

Nevşehir 21 43 183 477 724

Niğde 59 112 232 488 891

Yozgat 37 46 215 483 781

KOP 1.002 959 2.543 5.916 10.420

TÜRKİYE 22.416 15.023 35.301 83.428 156.168

Kaynak: http://tuık.gov.tr//, [Ziy. Tar. : 16/06/2016]

Bölge’de ön lisans ve lisans düzeyinde yeni kayıtlı öğrenci sayısı 66.081, okuyan öğrenci sayısı

ise 232.709’dur. Öğrenci başına düşen öğretim görevlisi bakımından KOP Bölgesi, Türkiye

ortalamasının üzerinde yer almaktadır. (Tablo 43)

Tablo 43 KOP Bölgesi’nde Yüksek Öğretim Kurumlarındaki Öğrenci Sayıları (2015)

İller Yükseköğretim Kurumlarında Öğrenci Sayıları

Önlisans ve Lisans

Düzeyinde Yeni Kayıtlı

Öğrenci

Önlisans ve Lisans

Düzeyinde Okuyan

Öğrenci Sayısı

Önlisans ve Lisans

Düzeyinde Mezun

Öğrenci Sayısı

Aksaray 5.435 17.859 2.727

Karaman 3.707 11.905 2.291

Kırıkkale 7.946 29.897 5.088

Kırşehir 4.629 17.247 3.814

Konya 28.386 104.106 17.597

Nevşehir 6.169 16.833 2.666

Niğde 6.095 21.904 3.950

Yozgat 3.914 12.958 2.041

KOP 66.081 232.709 40.174

TÜRKİYE 1.407.458 6.186.007 752.593

Kaynak: http://tuık.gov.tr//, [Ziy. Tar. : 16/12/2016]

86

4.9.Sağlık

KOP Bölgesi’nde nitelikli, yaygın ve kolay erişilebilir temel kamu hizmetleri sağlanabilmesine

yönelik olarak sağlık alanında önemli gelişim ve dönüşümler gerçekleştirilmiştir. Hastane altyapısı

bakımından Türkiye ortalamasına göre nispeten iyi durumda olan bölgenin sağlık personeli

açısından güçlendirilmesi gerekmektedir.

KOP Bölgesi’nde 68 kamu, 21 özel, 6 üniversite ve 1 diğer kamu hastanesi (kaynağı ve işleyişi

bakımından diğerlerinden farklı) olmak üzere toplam 96 hastane, bu hastanelere ait 7.951 adedi

kamu hastanelerine, 1.205 adedi özel hastanelere, 2.579 adedi üniversite hastanelerine ve 50 adedi

de diğer kamu hastanelerine ait olmak üzere toplam 11.785 adet yatak kapasitesi bulunduğu

görülmektedir. (Tablo 44).

Tablo 44 KOP Bölgesi ve Türkiye’de Hastane ve Yatak Sayıları (2014)

İller Hastane Sayısı Yatak Sayısı

Kamu Özel Üniversite Diğer Toplam Kamu Özel Üniversite Diğer Toplam

Aksaray 7 2 - - 9 618 59 - - 677

Karaman 3 2 - - 5 570 93 - - 663

Kırıkkale 4 1 1 - 6 740 29 326 - 1.095

Kırşehir 5 1 - - 6 463 35 - - 498

Konya 25 10 4 1 40 3.702 730 2.153 50 6.635

Nevşehir 4 2 - - 6 480 138 - - 618

Niğde 6 1 - - 7 545 36 - - 581

Yozgat 14 2 1 - 17 833 85 100 - 1.018

KOP 68 21 6 1 96 7.951 1.205 2.579 50 11.785

TÜRKİYE 866 556 69 37 1.528 123.690 40.509 36.670 5.967 206.836

Kaynak: http://tuık.gov.tr//, [Ziy. Tar. : 15/12/2016]

(1) "Diğer" grubu altında Belediyelere ait sağlık kurumlarının yatak sayıları kapsanmıştır. Ayrıca, Milli

Savunma Bakanlığı'na ait hastanelerdeki yatak sayıları da bu gruba dâhil edilmiştir.

KOP Bölgesi hastanelerinde yüz bin kişiye düşen yatak sayısı 267’dir. Bu değer 266 olan Türkiye

ortalamasının üzerindedir (Tablo 45).

87

Tablo 45 KOP Bölgesi ve Türkiye’de Yüz Bin Kişiye Düşen Yatak Sayısı (2015)

İller Nüfus (2015) Toplam Yatak Sayısı Yüzbin Kişiye Düşen

Yatak Sayısı

Aksaray 386.514 647 167

Karaman 242.196 527 218

Kırıkkale 270.271 1.116 413

Kırşehir 225.562 491 218

Konya 2.130.544 6.420 301

Nevşehir 286.767 616 215

Niğde 346.114 785 227

Yozgat 419.440 894 213

KOP 4.307.408 11.496 267

TÜRKİYE 78.741.053 209.648 266

Kaynak: http://tuık.gov.tr//, [Ziy. Tar. : 15/12/2016]

Toplam yatak sayısı iller bazında bölge toplamına oranlandığında sırası ile %55,85 ile Konya,

%9,71 ile Kırıkkale, %7,78 ile Yozgat, %6,82 ile Niğde, %5,63 ile Aksaray, %5,36 ile Nevşehir,

%4,58 ile Karaman ve %4,27 ile Kırşehir illeri gelmektedir (Şekil 5).

Şekil 6 KOP Bölgesi Hastanelerinde Toplam Yatak Sayısı Oranlarının İllere Göre Dağılımı

KOP Bölgesi illerinde sağlık personel sayıları incelendiğinde 3.390 uzman hekim, 2.513 pratisyen

hekim, 1.026 asistan hekim, 1.025 diş hekimi, 1.588 adet eczacı, 10.105 sağlık memuru, 8.773

hemşire ve 3.277 ebe olduğu görülmektedir. (Tablo 46).

6%5%

10%

4%

56%

5%

7%

8%

KOP Bölgesi Hastanelerinde Toplam Yatak Sayılarının İllere Göre Dağılımı

Aksaray Karaman Kırıkkale Kırşehir Konya Nevşehir Niğde Yozgat

88

Tablo 46 KOP Bölgesi’nde Sağlık Personel Sayıları (2014)

İller Uzman

Hekim

Pratisyen

Hekim

Asistan

Hekim

Diş

Hekimi

Eczacı Sağlık

Memuru

Hemşire Ebe

Aksaray 220 191 - 74 152 765 627 253

Karaman 155 158 - 56 103 541 509 197

Kırıkkale 307 157 183 91 103 1.068 739 266

Kırşehir 172 146 5 48 89 710 482 261

Konya 1.931 1.203 801 574 802 4.428 4.455 1.381

Nevşehir 177 164 - 56 113 794 515 230

Niğde 178 190 - 58 107 724 580 308

Yozgat 250 304 37 68 119 1075 866 381

KOP 3.390 2.513 1.026 1.025 1.588 10.105 8.773 3.277

TÜRKİYE 77.622 41.794 21.843 24.834 27.530 145.943 152.803 53.086

KOP/

TÜRKİYE

(%)

4,37 6,01 4,70 4,13 5,77 6,92 5,74 6,17

Kaynak: http://tuık.gov.tr//, [Ziy. Tar. : 07/02/2017]

89

5.SONUÇ

Konya Ovası Projesi'nin genel kalkınma hedefleri, bölgede yaşayan insanların gelir düzeyinin

yükseltilmesi, bölgelerarası ve bölge içi gelişmişlik farklılıklarının giderilmesi, ulusal ve

uluslararası düzeyde ekonomik gelişme ve sosyal istikrar hedeflerine katkıda bulunulması olarak

belirlenmiştir. Bu hedeflere ulaşmada sosyal, ekonomik kültürel kaynakların planlı bir şekilde ve

daha etkin kullanımını sağlayacak KOP Eylem Planı önemli bir yer teşkil etmektedir. Tüm

sektörleri kapsayan Bölgenin üst ölçekli ilk planı olma özelliği taşıyan KOP Eylem Planı, KOP

Projesi’ni tarım ve sulama odaklı proje olmaktan çıkarıp bölgesel ölçekte tüm sektörler bazında

kalkındıracak bir proje aşamasına getirmiştir. Plan ile başta sulama, ulaştırma, enerji, eğitim,

sağlık, istihdam gibi pek çok alanda bölge yatırımlarına ivme kazandırılarak, bölge içi gelişmişlik

farklarının minimum düzeye indirilmesi hedeflenmektedir.