Perkara yang dilakukan semasa berlaku bencana. Secara amnya perkara yang perlu dilakukan untuk memastikan keselamatan diri dan mengurangkan kerosakan/kerugian

TINDAKAN (RESPONSE)

Fasilitator

PROF DATO’ DR MAFAUZY MOHAMED PROF. DR. ZABIDI AZHAR HUSIN

Things that are done during disasters. Generally, things that are done to ensure safety and reduce damage/losses

RESPONSE GROUP

• Prof Dato’ Dr Mafauzy Mohamed

• Prof Dr Zabidi Azhar Husin

• Dr Suzari Abd Rahim

• Dr Noor Haida Mohd Kaus

• Puan Ayminsyadora Ayub

• Puan Azila Yunus

• Puan Noor Fadzlina Hamid

• En Che Ismail Che Lah

• En Mohamad Ros Sidek

• En Mohd Hakim Zakaria

SKOP PERBINCANGAN

MASALAH / PROBLEMS

MANGSA

• Ramai pesakit yang terkandas dan perlu dievakuasi.

• Warga sekolah dalam keadaan berbahaya

• Kepadatan mangsa banjir di satu-satu pusat pemindahan

• Tiada pendedahan tentang keselamatan dan pengurusan mangsa banjir

• Mangsa tidak mengikut arahan untuk berpindah

• Tidak mendapat maklumat yang tepat terhadap peningkatan paras air

• Kejadian wabak penyakit berjangkit di pusat pemindahan banjir

• Kehilangan nyawa

MASALAH / PROBLEMS

MANGSA

• Kurang tindakbalas untuk pengosongan terhadap premis perniagaan

• Renjatan elektrik / kebakaran / kemalangan

• Ketidakpastian keselamatan pendawaian dan peralatan eletrik

• Isu keselamatan semasa pengurusan sisa semasa banjir (sisa berbahaya cth racun perosak, racun rumput, bahan kimia industri

• Keselamatan barang yang ditinggalkan semasa banjir

• Binatang liar memasuki kawasan perumahan, penempatan

• Kerosakan dari bahan-bahan yang dihanyutkan oleh banjir seperti kayu-kayu

MASALAH / PROBLEMS

PENYELAMAT

• Memaksimumkan kapasiti staf (staf yang boleh bekerja tetapi terperangkap oleh laluan banjir)

• Tiada program khusus yang disediakan semasa berada di pusat pemindahan

• Tiada tenaga mahir yang membantu pengurusan keselamatan diri dan harta benda semasa banjir

• Badan Sukarelawan tidak mengetahui barang-barang yang perlu di bawa ke tempat bencana

• Perlindungan dari segi Perundangan untuk sukarelawan bagi perkhidmatan yang diberi kepada mangsa semasa bencana. Contoh: Petugas perubatan merawat pesakit semasa bencana disaman atas komplikasi yang dihadapi oleh pesakit

MASALAH / PROBLEMS

PENYELAMAT

• Kurang sensitiviti terhadap mangsa bencana

(selfie, mengambil gambar tanpa kebenaran)

• Tidak cukup kepakaran dalam pengurusan

bencana

PENYELESAIAN/SOLUTIONS

MANUSIA

Mangsa

• Koordinasi sistem Triage - kes merah & kuning dirawat di Jabatan Kecemasan, kes hijau di hospital/klinik lapangan supaya perkhidmatan yang sediada tidak terganggu

• Menghadkan kapasiti mangsa banjir bagi setiap pusat pemindahan banjir

• wujudkan slot pengisian khusus (seperti taklimat kesihatan, keselamatan) sepanjang tempoh berada di pusat pemindahan

• Memastikan keselamatan mangsa dan penyelamat terjamin seperti ancaman haiwan liar, renjatan elektrik.

PENYELESAIAN/SOLUTIONS

MANUSIA

Penyelamat • Mewujudkan pasukan evakuasi perubatan dan database pesakit

yang bergantung kepada rawatan berterusan di hospital cth dialisis, kemoterapi

• Memerlukan latihan berterusan serta dibekalkan maklumat yang tepat semasa bencana

• Komanden bilik gerakan / pengarah kesihatan negeri diberi kuasa untuk membuat keputusan proses evakuasi dalam keadaan kritikal

• Mematuhi semua SOP sedia ada

• Menambahkan kepakaran penyelamat dari pihak luar melalui latihan

• Melatih individu tempatan agar mahir dalam pengurusan diri dan harta benda

• Mengenalpasti sukarelawan yang sesuai untuk memasuki kawasan bencana mengikut fasa, jenis dan tahap bencana

• Memastikan sukarelawan mendapat perlindungan dari segi undang-undang

MASALAH / PROBLEMS

BAHAN/HARTA BENDA/WANG

• Kerosakan harta benda mangsa, bahan

perniagaan/runcit, bahan mentah dalam industri &

mesin pemprosesan

• Ketiadaan pengeluaran tunai sistem perbankan

• Kemusnahan/kehilangan hasil pertanian, haiwan

ternakan dan haiwan peliharaan

PENYELESAIAN/SOLUTIONS

BAHAN/HARTA BENDA/ WANG

• Balut dengan plastik untuk peralatan / mesin atau dipindahkan ke tempat tinggi @ selamat - ada kawalan keselamatan. memasang sistem kunci berganda

• Unit rondaan dan pengawasan untuk memastikan keselamatan premis dan harta benda

• Wujudkan pusat pemindahan dan penjagaan haiwan ternakan/peliharaan semasa penempatan sementara

• Bekalkan sangkar kanvas kepada penternak ikan

MASALAH / PROBLEMS

INFRASTRUKTUR, SERVIS & UTILITI

• Aksesibiliti yang terhad ke pusat pemindahan

• Premis-premis institusi pendidikan dijadikan pusat pemindahan

• Sesi persekolahan terjejas / Sesi peperiksaan awam terganggu

• Tiada laluan selamat untuk aset penyelamat dan bantuan

• Telaga air tanah terhad

• Kekurangan bekalan elektrik di pusat pemindahan

• Kerosakan bangunan / kilang industri kecil dan sederhana

• Perniagaan Bekalan minyak/bahan api tidak dpt beroperasi

MASALAH / PROBLEMS

INFRASTRUKTUR & UTILITI

• Pusat Pemindahan yang ditenggelami banjir

• Prasarana penting yang juga ditenggelami banjir

(Hospital, balai polis, bilik gerakan banjir,

infrastruktur bangunan)

PENYELESAIAN/SOLUTIONS

INFRASTRUKTUR & UTILITI

• Perlu alat komunikasi yang tidak memerlukan elektrik & tahan bateri (spt

telefon tanpa wayar CDMA)

• Membekalkan power bank kepada staf yang terlibat secara langsung dengan bilik gerakan

• Perlu direktori yang terkini untuk sesiapa yang terlibat dalam kerja penyelamat

• Back-up system dan recovery yang pantas

• Menyediakan ruang /dinding partition pemisah bagi setiap keluarga/gender di tempat pemindahan

• Mengenalpasti kawasan tinggi yang selamat dan diwartakan sebagai kawasan pengumpulan ketika kecemasan

• Menyediakan kemudahan tempat perpindahan yang bersesuaian dengan keperluan golongan OKU/Orang tua.

• Perbanyakkan tube well / Penuaian air hujan

• Menggunakan tenaga elektrik secara berhemah di pusat pemindahan

• Penggunaan bekalan tenaga dari sumber alternatif yang telah disediakan (Cth : Genset)

• Menambahbaik bilik bersalin yang sediada & juga peralatan

MASALAH / PROBLEMS

BEKALAN MAKANAN & MINUMAN

• Pengagihan air bersih tidak sistematik dan menyeluruh

• Kualiti air bersih untuk minuman dan penyediaan makanan

tidak dipantau dan tidak mempunyai kemudahan

memasak yang mungkin membawa masalah kesihatan

• Kurang bekalan makanan

• Peningkatan harga semasa banjir secara mendadak

(bekalan)

PENYELESAIAN/SOLUTIONS

BEKALAN MAKANAN & MINUMAN

• Pengurusan pengagihan air bersih di pusat pemindahan

perlu sistematik dan berpusat

• Menyediakan Mobile Tanker / Tangki statik / Portable

Water Treatment System / Membekal air mineral

• Minta bekalan daripada luar kawasan bencana, makanan

ready-to-eat (Makanan lengkap dalam tin).

• Penyimpanan stok makanan salai / makanan kering

MASALAH / PROBLEMS

DATA & MAKLUMAT

• Maklumat banjir yang kurang jelas dari sumber yang

pelbagai

• Terdapat pusat pemindahan banjir yang tidak dilawati oleh

pasukan peruabatan dan kesihatan kerana tiada maklumat

pusat pusat pemindahan yang tidak diwartakan

• Kemusnahan data & maklumat perniagaan didalam premis

perniagaan

• Tiada senarai lengkap/checklist berkaitan keperluan atau

kit-kit yang diperlukan

• Statistik jumlah mangsa tidak dapat diperolehi dengan

tepat

PENYELESAIAN/SOLUTIONS

DATA & MAKLUMAT • JKM perlu mengenal pasti semua pusat pemindahan

termasuk pusat pemindahan yanga tidak diwartakan

• Mengenalpasti pihak yang bertanggungjawab mengeluarkan arahan/maklumat yang tepat dan cepat

• Wujudkan sistem perkongsian maklumat yang lebih baik diantara agensi agensi yang terlibat

• MKN perlu membuat media briefing secara berkala kepada orang ramai melalui pelbagai saluran media sepanjang berlakunya bencana.

• Bina pangkalan data lokasi-lokasi di atas.

• Lokasi bahan yang berbahaya perlu didaftar dengan pihak yang akan dikenal-pasti supaya dapat ditangani secepat mungkin.

MASALAH / PROBLEMS

SISTEM PENGURUSAN

• Penyelarasan aktiviti respon di antara agensi

Kerajaan/bukan Kerajaan/NGOs semasa banjir yang

kurang berkesan mengakibatkan bantuan lewat tiba

seperti bekalan makanan, air bersih, ubat-ubatan,

anggota, oksigen, peralatan perubatan, genset, diesel dan

lain-lain ke hospital/KK/KP dan lain-lain fasiliti

• Keutamaan pemindahan diberi kepada golongan OKU

• Kekurangan koordinasi perancangan bantuan bencana

antara NGO sukarelawan dan jawatankuasa MKN di

peringkat nasional, negeri dan daerah

• Kurang koordinasi/ komunikasi dalam urusan pemindahan

MASALAH / PROBLEMS

SISTEM PENGURUSAN

• Tiada polisi pengosongan premis bila berlaku bencana

• Kekurangan pemerkasaan komuniti

setempat/empowerment

• Arahan MKN 20 di pandang remeh cthnya penwujudan jk

bencana daerah

• Tiada organisasi yang tetap menguruskan sumbangan

daripada pihak luar

• Tiada agihan kewangan yang sistematik kepada mangsa

dan pengurusan pusat pemindahan

PENYELESAIAN/SOLUTIONS

SISTEM PENGURUSAN • Melantik koordinator yang melaraskan peminjaman & inventori

peralatan bagi mengelakan birokrasi

• Mewujudkan Integrated SOP yang sentiasa disemak semula, latihan

kepada semua Jabatan/Agensi/NGOS yang terlibat

• Memberikan kuasa penuh kepada pasukan penyelamat untuk

pengosongan premis

• Mengenalpasti ketua disetiap tempat bagi melicinkan tindakan

• Wujudkan SOP khas perolehan & agihan kewangan, perbelanjaan

khas semasa bencana

• Mewujudkan jawatankuasa pengurusan NGO dan agensi kerajaan

(National Coordinating Council)

• Aktifkan team kesihatan dari pejabat kesihatan terdekat untuk

melakukan penyiasatan dan kawalan wabak di lokaliti wabak

MASALAH / PROBLEMS

LOGISTIK

• Keperluan logistik kenderaan dan peralatan kelengkapan

yang tidak lengkap untuk operasi menyelamat dan

bantuan

• Tempat perpindahan yang tidak bersesuaian

• Pengangkutan 'Mobile Genset' dan bahan bakar

• Pengurusan sisa-serpihan semasa banjir tidak diberi

perhatian

PENYELESAIAN/SOLUTIONS

LOGISTIK

KENDERAAN • Pengangkutan untuk

mengambil staf hospital /

klinik & menyediakan

penempatan mereka

• Menghubungi pihak yang

boleh memberi perkhidmatan

pengangkutan dengan serta

merta (spt pengusaha

helikopter, bot)

• Menyediakan kenderaan

berat yang mencukupi untuk

mengangkut mangsa dan

aset-aset (eg. mesin

pemprosesan)

JALAN • Membina bailey bridge

sementara menunggu

pembinaan jambatan kekal.

• Memasang papan tanda dan

melaksanakan plan pengurusan

trafik

• Memantau dan kenalpasti

keselamatan jalan dan cerun

tepi jalan.

• Membaiki kerosakan jalan

dengan segera.

PELAKSANA Kategori Pihak Bertanggungjawab

Sumber Manusia - Hospital/ Pusat Kesihatan - Kementerian Pendidikan/ Jabatan Pendidikan - Jabatan Kebajikan Masyarakat - Bomba - JPAM - Polis - MKN - Jawatankuasa Kemajuan Keselamatan

Kampung. - JAKOA - Angkatan Tentera Malaysia - Badan Sukarelawan (NGO)

Harta Benda/ Wang - LKIM - Jabatan Perikanan - Jabatan Veterinar - MARDI - MKN - FAMA

PELAKSANA Kategori Pihak Bertanggungjawab

Infrastruktur & Utiliti - PBT - RELA - Jabatan Pendidikan - JKR - NGO - MKN - JPS - Kementerian Kemajuan Luar Bandar & Wilayah - Jabatan Bekalan Air - ATM - TNB - Telekom Malaysia - SKMM - JKKK

Data & Maklumat - Kementerian Komunikasi & Multimedia - Jabatan Meteorologi - SUK - MAMPU, Jabatan Perdana Menteri

PELAKSANA

Kategori Pihak Bertanggungjawab

Bekalan makanan & minuman

- NGO - JKKK - Pihak Swasta - Kementerian Pertanian - KPDNKK

Sistem Pengurusan - MKN - Pegawai-Pegawai Daerah - Kementerian Kewangan - Jabatan Kesihatan - IPT - JKM - JKR - JPS - KKM - TNB - AKSB

PELAKSANA

Kategori Pihak Bertanggungjawab

Logistik - Bomba - JPAM - APMM - NGO - MKN - ATM - Polis - Pihak Swasta - JKR

KESIMPULAN / CONCLUSION

Resolusi yang dapat dirumuskan bahawa tindakan

yang wajar dan bersesuaian dapat mengurangkan

risiko kehilangan nyawa dan kerosakan harta

benda.