Upload
others
View
5
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
81 wwwbilimveyaratilisorg
THE MIRACLE THAT HAS COME WITH MILK SPRINGS THAT HAVE BEEN CASCADING
FOR CENTURIES MARVELOUS FOOD MOTHERS MILK
Asst Prof Dr Halil İbrahim ERBIYIK1 Dr Rabia Merve ERBIYIK2
1TC Uumlskuumldar Uumlniversitesi SMYO Ameliyathane Hizmetleri İstanbul Tuumlrkiye
2SBUuml Uumlmraniye EAH Kadın Hast Ve Doğum Kliniği
drhalilibrahimgmailcom
Abstract
Creation and human beings are filled with imaginative beauties The verses of Creation invite the person with
the most special design to a magnificent and authentic journey The information that came with the supreme
book 1440 years ago points to the greatest awareness in human life With miracles human beings are called to
define themselves the Creator and the universe
The 66th verse of Surat an-Nahl says Actually there are also proofs for you on the sheep for we are giving
you a milk of milk between what is in their wombs and blood and the drinkers will pass it through their
throats Blood circulates in the body transporting nutrients and oxygen needed by cells Thousands of
chemical reactions in the digestive system are carried out after physical procedures In an incredibly short time
hard work a great skill a great product is revealed After selecting the necessary nutrients in the gut the
relevant part is transferred to the blood Following the first liquidation blood from the mammary glands (the
original raw material) is converted into a specially fabricated one Approximately 115 items are separated from
the bloodstream by the osmosis process and included in the milk content Milk is only produced in the body
of the mother who eats the same food as the rest of the household
The aim of this article is to claim that the Creation verses are an attempt to open horizons in the minds of
todays people through the interpretation of modern medicine As we have mentioned in our book lsquoMothers
Milkrsquo interpretation methods with instruments of medical texts in verses are preferred
As a result 1440 years ago the sacred expressions that discussed the role of blood in the process of
transformation attention is given to the Great Powers of the Creator the brains who think of their wonderful
arts
Key Words Human milk Osmosis Blood Digestion
ASIRLARDIR CcedilAĞLAYAN SUumlT PINARLARIYLA GELEN MUCİZE HARİKULADE BESİN
ANNE SUumlTUuml
Dr Oumlğr Uumlyesi Halil İbrahim ERBIYIK Dr Rabia Merve ERBIYIK
Oumlzet
Yaratılış vetiresi insan aklına durgunluk veren guumlzelliklerle dopdoludur Yaratılış ayetleri en oumlzel tasarım olan
insanı muhteşem ve otantik bir seyahate davet ediyor 1440 sene oumlnceden yuumlce kitapla gelen bilgiler insan
hayatındaki en muazzam farkındalığa işaret ediyor Mucizeler silsilesi ile insan adeta kendini Yaratıcırsquoyı
kainatı tanımaya ccedilağrılmaktadır
Nahl suresi (16) 66 Ayette geccedilen ldquoDoğrusu davarlarda da sizin iccedilin deliller vardır Zira size onların
karınlarında olan ile kan arasından halis bir suumlt iccediliriyoruz ki iccedilenlerin boğazından afiyetle geccedilerrdquo ifadeleri ccedilok
oumlncelerden şaşırtıcı ve inanılmaz bilgilerden soumlz etmektedir Allahrsquoın varlığına birliğine emare ve deliller
binlercedir Onlardan biri de memeli hayvanların suumltleridir En guumlzel besin olarak yumurta ikinci sıradadır
Birinci sıra ise tartışmasız anne suumltuumlnuumlnduumlr Yaratıcımız iccediltiğimiz halis ve tam gıda olan anne suumltuumlnuuml rahmet
ccedileşmesi de diyeceğimiz memeler musluğundan kan ve fışkı (arasın)dan hasıl ve ikram etmektedir
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
82 wwwbilimveyaratilisorg
Canlının yediği gıda midede ve barsaklarda sindirilir Kan vuumlcut iccedilinde dolaşıp huumlcre doku ve organların
ihtiyaccedil duyduğu gıda ve besin maddelerini gerekli oksijeni taşımaktadır Sindirim sisteminde onbinlerce
kimyasal reaksiyon fiziksel hormonal faaliyet ardı ardına gerccedilekleştirilir İnanılmaz kısa suumlrede ccedilok zor işler
ccedilok buumlyuumlk bir maharetle ccedilok muhteşem bir uumlruumln ortaya ccedilıkarılır Barsaklardaki gerekli besin seccedilimi ardından
ilgili kısım kana aktarılır İlk tasfiye ardından meme bezlerine gelen kan (asıl hammadde) oumlzel bir
fabrikasyonla suumlte doumlnuumlştuumlruumlluumlr Yaklaşık 115 madde lsquoozmozrsquo tekniği ile kandan ayrılıp suumlt muhtevasına dahil
edilmektedir Hayvan insan buumltuumln memeli annelerin yedikleri sindirimle oumlnce fışkıdan sonra da kandan
ayrıştırılmaktadır Ev halkı ile aynı gıdaları yiyen loğusanın bedeninde sadece suumlt uumlretilmektedir
Bu makalenin amacı Yaratılış ayetlerinin modern tıbbın yorumuyla guumlnuumlmuumlz insanının zihninde ufuklar accedilma
ccedilabasıdır Anne Suumltuuml kitabımızda da belirttiğimiz gibi ayetlerdeki ifadeleri tıp tekniği enstruumlmanları ile
yorumlama metodu tercih edilmiştir
Sonuccedil olarak 1440 sene oumlnce kanın suumlte doumlnuumlştuumlruumllme suumlrecindeki roluumlnuuml konu edinen kutsal ifadelerle
herşeyin Sahibi olan Ulu Kudretin muhteşem sanatlarını duumlşuumlnen beyinlere sunduğuna dikkat ccedilekilmektedir
Anahtar Kelimeler Anne suumltuuml Ozmoz Kan Sindirim
1HAMİLELİKTE MEYDANA GELEN DEĞİŞMELER
Gebeliğin uumlccediluumlncuuml ayından itibaren giderek artan bir hızla yuumlksek duumlzeyde oumlstrojen progesteron
prolaktin ve plasenta suumlt hormonu salgılanır Boumlylece memeler buumlyuumlyerek fonksiyonel organ haline gelirler
Meme başı ccedilocuğun ağzına kolayca alabileceği bir hale getirilir Meme başındaki koyu renkli areolanın
hassasiyeti buumlyuumlmesi artar Uumlzerindeki lsquomontgomeri tuumlberkuumlllerirsquo denilen kabarcıkları bazı anne adayları boş
yere anormal sayar uumlzuumlluumlrler Unutmamak gerekir ki hiccedilbir insanın bedeni yapısı başkasına benzemez
organizmanın muhteşem tasarımında tesaduumlfe tesaduumlf edilemez Montgomeri tuumlberkuumlllerinin bir goumlrevi
memeyi koruyucu yağlı ve kokulu bir madde salgılamalarıdır Mikrop oumllduumlruumlcuuml etkisi de olan bu madde meme
başı ve areolayı kaygan hale getirdiği gibi saldığı koku bebeğin areola ve meme başını kolayca bulmasını da
kolaylaştırır Gebeliğin ikinci yarısından itibaren meme dokusunda hummalı faaliyet hızlanır Alveollerden
kolostrum (ağız ilk suumlt) sentezi başlar(1)
2SUumlT YAPIMI (LAKTOGENEZ)
Suumlt yapımının başlaması plasentanın ayrılması ile eş zamanlıdır Doğumu takip eden ilk 30 saatte
goumlğuumlsler kolostrum ile doludur Ancak otuzuncu ila kırkıncı saatlerden sonra sentezlenen suumltuumln iccedilerisindeki
laktoz miktarı giderek artmaya başlar Laktoz anne suumltuumlndeki en lsquoozmotikrsquo maddedir Laktozun artmasına
paralel olarak suumlt miktarı da ccediloğalarak halk arasında lsquosuumlt inmesirsquo olarak tarif edilen bu durum memenin
emzirme işlemine paralel olarak suumlt salınımına imkacircn verir Emzirildikccedile suumlt imal edilir Boumlylece israfın oumlnuumlne
geccedililmiş olur Bebeğin ihtiyacından fazla suumltuumln yapılarak ziyan olması veya az suumlt yapılarak accedil kalması
oumlnlenmiş olur Her iki meme aynı hormonal etkilere maruz kalmalarına rağmen yaptıkları suumlt miktarları farklı
olabilir(2)
21 ORİJİNAL SUumlT OLUŞUMU
Suumltuumln ham maddesi lsquokanrsquodır Suumlt alveol denen meme bezlerinin oumlzel odacıklarında imal edilmektedir
Sizin iccedilin hayvanlarda da elbette ibretler vardır size onların
karınlarındaki fers (yarı sindirilmiş gıdalar) ile kan arasından
iccedilenlerin boğazından kolaylıkla kayan dupduru bir suumlt
iccedilirmekteyiz (Nahl 66) (3)
Annenin meme dokusu yeni doğmuş bir bebeğin ihtiyacı olan anne suumltuumlnuumln uumlretilmesi ve salgılanması
goumlrevlerini muumlkemmel olarak yerine getirecek bir yapıda yaratılmıştır Meme dokusu gebelik doumlneminde artan
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
83 wwwbilimveyaratilisorg
hormonların etkisiyle daha ilk haftalardan itibaren oumlnemli değişikliklere uğratılır ve 20haftadan itibaren
kolostrum adı verilen ilk suumlt meme kanallarından salgılanmaya hazır hale gelir
Meme bezleri ya da rahmet muslukları 20 segment (lob kısım)rsquoten muumlteşekkildir Bu boumlluumlmlerin
her biri meme başında sonlanan bir ağacın dalları ve yapraklarını andıran fabrika uumlniteleridir Dallar suumlt
kanallarıdır Yapraklar ise iccedillerinde suumltuumln uumlretildiği alveollerdir Alveoller ccedilok muumlkemmel bir şekilde
geliştirilmiş fonksiyonel odacıklardır Meme kısmen salgı dokusu kısmen destek ve yağ dokusundan
oluşmuştur Salgı dokusunda yapılan suumlt oumlnce kuumlccediluumlk kanallar ve daha sonra ana toplayıcı kanallar boyunca
meme ucuna ilerler Kanallar meme ucuna ulaşmadan oumlnce daha da genişleyerek laktiferoumlz sinuumlsler şeklini
alır Bu sinuumlsler suumltuumln iccedilinde toplanması nedeni ile oumlnemlidir Meme ucunda pek ccedilok sinir ucu bulunmaktadır
Meme ucunun ccedilevresinde areola adı verilen koyu renkli hafif kabarık bir halka bulunur Yağlı vasıfta olup
meme ucu derisinin yumuşak ve iyi durumda bulunması sağlar Suumlt yapımı hormon enzim ve refleksler
sonucu meydana getirilmektedir Gebelik suumlresince salgı bezleri suumlt yapımına hazırlanırlar Doğumdan
hemen sonra değişen hormonal değişiklikler ile suumlt yapımı başlar Bebek beslenmeye başlayınca iki refleks
sonucu suumlt tam zamanında gelmeye başlar Meme bezlerine dolaşım vasıtasıyla ulaştıran kandan alınan
besinler bir seri faaliyetten geccedilirilir Kısmen veya tamamen parccedilalanırlar Yeniden senteze uğrarlar miktar ve
vasıfları ayarlanır Paketlenir ve ihraccedil edilirler 115 madde (Neville 1995 ve ark) yaşayan canlı bir sıvıda
buluşuyor(9)
Ham madde yani kan alveollerden laktifer sinuumlslere suumlt vasfını kazanıp meme ucuna accedilılan buumlyuumlk
boşluk olan ampullarsquoya sevk edilir Bebek ihtiyacı olan suumltuuml rahmet musluğunun ağzından ccedilok az bir gayretle
alıverir (4)
Anne suumltuumlnuumln temel kısımları protein karbohidrat yağ ve minerallerdir Bunların her biri
alveollerde farklı imalat kalıplarından geccedilirilmektedir Endoplazmik retikulum denilen orijinal cihazların
ribozom adlı boumlluumlmleri bu iş iccedilin maharet kazanmıştır Anne suumltuumlne has miktar ve kalitede suumlt imali iccedilin tuumlm
hazırlıklar tamamdır Golgide son bir roumltuumlş yapılır Anne suumltuumlne mahsus oumlzelleşmiş karbohidrat ve glikoprotein
de yine bu golgi cihazında uumlretilir Huumlcre vakuolleri veya transfer vezikuumllleri gibi oumlzelleşmiş odalarda
tutulduktan sonra alveol huumlcrelerinin duvarlarındaki yine bu maksat iccedilin hususileştirilmiş yerlere getirilir
Anne suumltuumlnuumln oumlzel şekeri olan laktoz laktoz sentetaz adlı enzimle golgi cihazında imal edildikten sonra
proteinlerde birleştirilmektedir Laktoz sentetaz enzimi A ve B (Alfa-laktoglobulin) diye iki ayrı proteinden
ibarettir Laktoz sentezi esnasında her iki protein golgi cihazı iccedilerisinde etkileşmekte ve laktoz adlı lsquosuumlt şekerirsquo
imalatı yapılır Laktoz sentezi B proteinlerinin mevcudiyetine bağlıdır Yağlar damla şeklinde alveol
huumlcrelerinin duvarında yer aldıktan sonra gittikccedile huumlcre duvarı ile beraber dışarıya doğru suumlruumlklenirler
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
84 wwwbilimveyaratilisorg
Prolaktinin suumlt imalini başlatması ile alveol huumlcrelerinin enzim muhtevası da değişir Kanda besinler (protein
karbohidrat yağ vitamin ve mineral temel maddelerin alt yapısında kullanılan) yaklaşık 115 kadar plazma
maddesi halinde ozmoza uğratılıyor (40)
Ozmoz kanın suumlte doumlnuumlşuumlmuumlnde en temel biyolojik işlemdir Suumlt komponeentlerinin oumlncuumlleri kandan
ozmoz tekniği ile ayrılır Kapiller damarlar ve epitel huumlcreleri arasındaki ekstraseluumller sıvıya dacirchil olur
Oumlncuumller muumlteakiben ekstra seluumller sıvıya veda edip suumlt uumlretim huumlcresi olan alveol epitel huumlcresinin bazolateral
membrın boyunca taşınırlar Suumlt oumlncuumlleri ve suumlt muhtevasındakiler 5 yolla alveol luumlmenine dacirchil olur Amino
asitler şeker tuz yağ oumlncuumlleri olup Ig gibi protein oumlncuumlleri ile ekstraseluumller nahiyede buluşurlar Amino
asitler proteinlere glukoz laktoza doumlnuumlşuumlr Lipid damlaları trigliseritlerden teşkil edilir
Kan ve suumlt izoozmotiktir Ancak aynı kimyasal dengede değildir Suumltte şeker kanda olduğundan 90
kat kalsiyum 13 kat inorganik fosfor 10 kat yağ 9 kat potasyum 5 kat fazladır Protein yarısı sodyum 7rsquode
biri kadar bulunmaktadır Majoumlr katyonlar Potasyum Sodyum Kalsiyum Magnezyumdur Bunlar Klor ve
sitrat ile dengelenir Sodyum Potasyum ve Klor geccedilirgenliği kolay elementlerdir Kalsiyum Magnezyum ve
sitrat ise kısmen bulunmaktadır Kazein molekuumlllerinde bolca Magnezyum ve Kalsiyum ile sitrat mevcuttur
Kalsiyumun bir kısmı kemikte fosfata bağlanır Suumltuumln ozmotik basıncının ccediloğu suumlt şekeri laktoza kalanı bir
takım iyonlar sitrat ve proteinlere aittir Suyun akışı elektriksel bir potansiyel oluşturur Sodyum ve potasyum
sitoplazmaya dacirchil olur Su kanallara geccedilmez Alveol huumlcrelerdeki salgı iyon oluşumunu sağlar Kalsiyum ve
fosfor esas suumlt mineralleridir Ccedilinko magnezyum demir mangan ve molibden ile kobalt enzim ve
kofaktoumlrlerin sentezi iccedilin şarttır (bebeğin kemik gelişimi doku gelişmesi iccedilin) 1 yıl dolmadan hem beyin hem
de vuumlcut gelişimi hız kazanmalıdır Yuumlruumlyen konuşan hareket eden goumlren duyan bir canlıya doumlnuumlşuumlm projesi
iccedilin anne suumltuuml ve iccedilindekiler son derece değerlidir
(40)
22 ANNE SUumlTUumlNUumlN TEMEL KORUYUCULARI
İmmuumlnoglobulinler En yuumlksek konsantrasyon kolostrumdadır Spesifik viruumlslere ve bakterilere karşı
anne suumltuuml seviyeleri artmaktadır
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
85 wwwbilimveyaratilisorg
Laktoferrin İnsan suumltuumlne hastır Kolostrumda en yuumlksek konsantrasyonlarda bulunur ancak tuumlm ilk
yıl boyunca devam eder Staphylococci ve E Coli gibi oumlnemli bakteriler uumlzerinde doğrudan antibiyotik etkiye
sahiptir
Lizozim İnsan suumltuuml herhangi bir formuumllden otuz kat daha yuumlksek seviyelerde lizozim (guumlccedilluuml bir
sindirim bileşeni) iccedilerir Bağırsak bakterilerinin duumlşmanıdır
Buumlyuumlme Faktoumlrleri Hastalığa neden olan gram-negatif bakteri ve parazitleri ortadan kaldıran
laktobasillere yardım eder
Alerji oumlnleyici faktoumlrler Ccediloğu formuumllde kullanılan ineklerin suumlt proteini yabancı bir proteindir
Bebekler insan dışı suumltuuml maruz bıraktıklarında aslında yabancı proteine karşı antikorlar geliştirirler
Karnitin Karnitin yağ asitlerini bir enerji kaynağı olarak kullanmak iccedilin gereklidir
DHA amp ARA Beyin ve retina maddesinde oumlnemli yapısal bileşenlerdir (4)
Suumlt bebek iccedilin yegacircne su kaynağıdır
3 DOĞUMUN DOumlRDUumlNCUuml SAFHASI EMZİRME
Emzirme doğumun uumlccedil safhasına ilaveten ayrılmaz doumlrduumlncuuml kısmıdır İlk ve devamlı bağışıklama ve
tabii bir aşılamadır Olağanuumlstuumlduumlr Eşi bulunmaz bir cevherdir Muhteşem bir sanattır Anneden bebeğe
muumlkemmel bir servis harikulade bir lezzet kanalıdır Emzirme ile anne ve bebek arasında sevgi akışı
gerccedilekleşir Emzirme hakkı buumltuumln kadınlar iccedilin bir insanlık hakkıdır Yeni doğmuş bebeğimiz sizden farklı
bir canlı olduğunu anlaması iki yılını alır Bu sebeple 2 yaşından oumlnce bir bebek annesinden 24 saat ayrı
kalmayı kabul edemez Yeni doğmuş bir bebek annesinin kucağında buumltuumln ağrılarını sancılarını unutur Spazm
ve gerilimleri ortadan kalkar Onun iccedilin annesinin goumlğsuumlnden emmek onun kokusunu almak buumltuumln ağrı
kesicilerden ccedilok daha tesirlidir Anne suumltuumlnuumln gizemi akılları durgunluk vermektedir Anne suumltuumlnuumln
formuumlluumlnuuml buguumln bile halen anlayamıyoruz İşin en enteresan tarafı standart bir suumlt tarzının olmasıdır Anne
suumltuuml tıbbın ccediloumlzemediği bir mantıkla uumlretilmektedir Hem oumlzellik ve hem miktar olarak tam bebeğin
oumlzelliklerine goumlre imal edilmektedir Ekmekle beslenen bir deri bir kemik Afrikalı kadın bile havyarla
beslenen İskandinav uumllke kadını gibi aynı muumlkemmellikte suumlt imal edip suumltlerini bolca yavrularına
sunabilmektedir (batılı kadınların suumltuumlnuumln kalitesi fakir uumllke kadınıyla aynıdır) Gerekirse annesinin kemiğini
eriterek gerekli kalsiyumu temin etmektedir Biyolojik mucize Yavrunun midesinde suumlt bitince ve mide asidi
refleksif bir yolla artınca anne suumltuuml de benzer refleksif yolla aynı zamanda salgılanmaktadır lsquo Biyolojik mucize
rsquo olarak ifade edilen bu harika hadise anne organizmasının buumltuumln oumlzelliklerini ve aynı zamanda yavrunun
ihtiyaccedillarını bilen ve onları bir sisteme bağlayan İlahi proseduumlrce gerccedilekleştirilmektedir Anne yan odada ev
işiyle meşgulken bebek acıkıp mide kasları kasılınca aynı zamanda oumlte odada bulunan annenin goumlğuumls
dokusunda suumlt salgılaması başlamaktadır Birbirlerini goumlrmeseler bile Duumlnyadaki hiccedilbir besin anne suumltuumlnuumln
yerine tutamadığına goumlre zerresi ziyan edilmemelidir
Anneler Emmek istediği iccedilin ağlayan bebeğiniz emziği değil sizi istiyor (5)
4 SİRKADİYEN RİTİM İNSAN VUumlCUDUNUN BİYOLOJİK SAATİ
Hormonlarla duumlzenlenen vuumlcudun değişen ihtiyaccedilları bir oumlzel saate tabidir Oumlrneğin kortizol
hormonu vuumlcudun stres duumlzeylerini melatonin hormonu ise uyku ve uyanıklık ritmini duumlzenlemektedir
Sindirim sisteminin hızlı olduğu saatler sabah saatleri sindirim sisteminin yavaş olduğu saatler ise akşam ve
gece saatleridir
Anne suumltuumlnuumln ise canlı ve dinamik yapısı guumlnuumln değişen ritmiyle eşsiz bir uyum iccedilindedir Bebeğin
biyolojik saati de sirkadiyen doumlnguumlyle birlikte ilerler Ancak hayata henuumlz adapte olmaya ccedilalışan kuumlccediluumlk
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
86 wwwbilimveyaratilisorg
bedeninin ihtiyacı olan ve oumlğrenmesi gereken dengeler vardır Emzirilen bir bebek annesinin suumltuumlnden sadece
besin ve bağışıklık faktoumlrleri değil aynı zamanda hormon yapıları stres ve enerji duumlzenleyicileri de alır Bu
yolla sağlıklı gelişir ve buumlyuumlr (9) Suumlt şekeri dediğimiz laktoz sabah suumltuumlnuumln eşsiz yoğunluktaki bileşenidir
Bebeğin guumln boyu suumlrecek olan beyin gelişiminin ve beden enerjisinin yakıtıdır Laktoz kuvvetli bir besindir
ve sindirim sisteminin hızlı ccedilalıştığı sabah saatlerinde sindirimi idealdir Meme iccedilinde su yoğunluğu arttığında
laktoz oranı da yuumlkselir Annelerin sabah saatlerinde memelerini daha şiş ve dolu hissetmesinin nedeni budur
Sabah suumltuuml aynı zamanda ilk suumlt oumlzelliğine sahip olup bebeğin susuzluğunu giderir Emzirme sonunda son suumlt
adını almaktadır İki suumlt arasındaki fark sadece suumltuumln yağ iccedileriğindedir İlk suumltuumln yoğunluğunu su son suumltuumln
yoğunluğunu yağ oluşturur Memedeki suumlt kanallarda depolanmaz Her emzirme bitiminde suumlt meme iccedilinde
baştan uumlretilir Buna goumlre oumlnce yağ uumlretimi gerccedilekleşir daha sonra su oranı yavaşccedila artmaya başlar Meme
iccedilinde suumltuumln kapasitesi son noktaya ulaştığında su miktarı yağ miktarından her zaman fazladır Boumlylelikle
bebek uzun emzirme aralığında daha yoğun su kısa emzirme arlığında ise yoğun yağ iccedileriğini alır Benzer
biccedilimde sabah saatlerinde su muhtevası yoğun suumltuuml alan bebek gece saatlerin de yağlı suumltuuml alır(10) Annenin
suumltuumlndeki su oranı akşam saatlerinde yavaş yavaş duumlşmeye başlar Bu nedenle de anneler akşam ve gece
saatlerinde memelerinin dolu olmadığını hatta boş olduğunu duumlşuumlnuumlr ama bu doğru değildir Ccediluumlnkuuml akşam
suumltuumlnuumln su yoğunluğu duumlşuumlk ama yağ oranı yuumlksektir Gece suumltuumlnuumln yapısı incelendiğinde benzersiz
oumlzelliklerle karşılaşılmıştır Gece suumltuumlnde laktoz oranı duumlşuumlktuumlr Ccediluumlnkuuml gece sindirim sistemi yavaşlar ve guumln
boyu ccedilalışan beynin gelişimi ise artık dinlenmeye ve sağlıklı REM duumlzeylerine bağlıdır Gece suumltuumlnuumln yağ
oranının yuumlksek olmasının en oumlnemli nedeni bebeği sadece tok tutması değil aynı zamanda kısa bir suumlre
emerek doymasını sağlamasıdır Bu nedenle emzirilen bebekler geceleri guumlnduumlze oranla daha kısa bir seansta
emme işini bitirirler Anne uykusuna devam etme fırsatı yakalar
Bazı loğusalar ldquoArkadaşımın bebeği mama ile besleniyor ve sabaha kadar uyuyor ben ise bebeğimi
emziriyorum ama ccedilok sık uyanıyor emmek iccedilin yoksa karnı doymuyor mu rdquodiye endişelenir Emzirilen
bebeklerin karnı ideal oumllccediluumlde doyar İhtiyaccedil doğrultusunda uyur uyanırlar Formuumll mama ile beslenen bebekler
ise uzun uyuyabilir Bunun genellikle iki oumlnemli sonucu olur İlki fazladan mide doluluğu nedeniyle sindirim
sistemi boumlbrek ve karaciğer yorulabilir ve sonucunda buumlyuumlme hormonları baskılanabilir İkincisi ise formuumll
mamalar inek suumltuumlnden geliştirilen protein yapısına sahiptir ve bu protein tuumlruuml casomorphin iccedilerir
Casomorphin ise gereğinden fazla ve uyuşarak uyumaya neden olur Yeni doğan iccedilin ilk 6 ay en oumlnemli şey
beslenme ve uyku değil yeteri kadar beslenme uyku ve uyanıklıktır
Bebek gelişimi nicelikten ccedilok niteliğe bağlıdır Ccediluumlnkuuml insan yavrusunun ihtiyaccedilları inek yavrusunun
ihtiyaccedillarından oldukccedila farklıdır(11) Akşam saatlerinde annenin suumltuumlnde melatonin duumlzeyleri yuumlkselmeye
başlar Gecenin en karanlık ve annenin uykuya geccediltiği saatte anne suumltuumlndeki melatonin duumlzeyleri yuumlksek
seviyelere ulaşır Melatonin bebek vuumlcudunda uyuma uyanma dengesini ayarlar sindirim sistemi ve duumlz
kaslar uumlzerinde dinlenme etkisi yapar Bu sayede bebeğin buumlyuumlme faktoumlrleri aktive olur lsquoUyusun da buumlyuumlsuumlnrsquo
lafı boş bir soumlz değildir Bebekler dingin ve stressiz bir uyku uyurlar daha iyi dinlenir bu nedenle de daha
ccedilabuk uyanırlar Anne suumltuuml alan bebekler gece ve guumlnduumlz yeterli aralıklarda uyur ve beslenir uyanık ve canlı
kalırlar Uykuda daha dengeli REM duumlzeyi goumlsterirler Anne suumltuuml alan bebek acıktığı iccedilin daha kısa uyumaz
aynı zamanda daha iyi dinlendikleri iccedilin de kısa uyurlar(12)
5 SUumlTUumlN MUHTEVASI BEBEĞİN BUumlYUumlMESİ İLE ORANTILI OLARAK DEĞİŞİR
Bebeğin geccedilirdiği evreye goumlre hangi doumlnemde hangi besine ihtiyacı varsa suumlt muhtevası da bu doumlneme
goumlre farklıdır İlk doğduğu guumlnlerde suumlt kolostrumdur yani protein ve antikor accedilısından zengindir Bu suumlt
bebeğin bağışıklığını kuvvetlendirir ve bebeğin sindirim sisteminin gelişimine yardımcı olur İlk 3-4 guumlnden
sonra suumlt daha ince sulu ve tatlı bir forma doumlnuumlşuumlr Bu onun susuzluğu iccedilindir Şeker protein ve mineraller de
ihtiyacına goumlredir Bu suumlt yağ accedilısından duumlşuumlk ve karbohidrat accedilısından zengindir İdeal sıcaklığı ile her an
hazır olan anne suumltuuml iccedilinde bulunan şeker ve yağ ile beyin gelişiminde de oumlnemli bir rol oynar Ayrıca iccedilindeki
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
87 wwwbilimveyaratilisorg
kalsiyum gibi elementler bebeğin kemik gelişiminde buumlyuumlk bir pay sahibidir Zamanla daha yoğun ve kremsi
bir hal alır (bebeğin accedillığını gidermek iccedilin) Aynı zamanda IgA seviyesi 10 guumlnden en az 75 aya kadar
yuumlksektir Bu suumltuumln iccedilerdiği antikorlar da bireysel yani her bebeğin ihtiyacına goumlre farklıdır Yuumlce Kudret
bunun iccedilin oumlzel bir sistem yaratmıştır Anne bebeğe dokunup sarıldıkccedila annenin vuumlcudu bebeği kolonize eden
patojenlerle bağlantıya geccediler ve annenin vuumlcudu uygun antikorları ve bağışıklık huumlcrelerini uumlretir Erken
doğum yapan annelerin suumltuumlnde ise mucizevi bir şekilde bebeğin ihtiyacına youmlnelik olarak daha fazla yağ
protein sodyum kloruumlr ve demir bulunur Nitekim kendi annelerinin suumltuumlyle beslenen erken doğan (prematuumlre)
bebeklerde goumlz işlevlerinin daha iyi gelişmesi zekacirc testlerinde daha başarılı olma gibi pek ccedilok uumlstuumlnluumlk tespit
edilmiştir Anne suumltuuml bebeğin geccedilirdiği evrelere goumlre değişmekte ve bebeğin hangi doumlneminde hangi besine
ihtiyacı varsa suumltuumln iccedileriği de bu doumlneme goumlre farklılık goumlstermektedir Bu mucizevi karışım suumlt olarak
adlandırılmasına rağmen aslında anne suumltuumlnuumln 90rsquoı sudan oluşmaktadır Bebeklerin besinden başka suya da
ihtiyaccedil duyarlar Hariccedilten alınan su sağlıklı olmayabilir
Anne suumltuumlnuumln besin değeri ccedilocuğun cinsiyetine goumlre değişir Yağ protein vitamin şeker
mineraller ve hormon seviyelerinin erkek ve kız bebekler iccedilin farklı olduğunu goumlsterilmiştir Sadece buumlyuumlmesi
uumlzerinde değil davranışları uumlzerinde de doğrudan etkilidir Erkek bebekler iccedilin uumlretilen suumltuumln yağ ve protein
bakımından 35 daha yoğun olduğunu goumlstermektedir Kız bebek emziren annelerin suumltuuml daha az yağlı
kalsiyum bakımından oldukccedila zengindir Bu durum kızların iskelet sisteminin daha hızlı gelişmesini
sağlar(11) Bebek hastalıklarına oumlzel tedavi ve ilaccedil iccedileren oumlzel bir besin annelerinin vuumlcudunda
yaratılmaktadır Bebek ile ilgilenen anne organizması istilacıları belirler Bu durum tesaduumlflerle asla
accedilıklanamayacak kadar kusursuzdur
Ccedilok az miktarda demir bulunması demir bakımından fakirlik anlamına gelmez Demir bakteriler ve
boğaz florası iccedilin bir işarettir Bebeğin bağırsaklarında faydalı bakterilerin gelişmesi bu harika gıda ile hız
kazanmaktadır Bağırsaklarda sağlıklı mikrobiyal yapının bulunması şarttır Bebeklerin ise doğduklarında
bağırsaklarında bakteri bulunmaz bu nedenle ilk uumlccedil yıl iccedilinde bebeklerin beslenmesi oumlnemli bir etki oluşturur
Erken doğmuş bebeklerin ihtiyaccedil duyduğu maddelerle zamanında doğan bebeklerin ihtiyaccedilları birbirinden
farklıdır ve buna uygun olarak gebelik haftasına goumlre bebeğe verilen ilk suumltuumln bileşimi oumlnemli değişiklikler
goumlsterir Yapılan ccedilalışmalar sonucunda hakkında yuumlzlerce makale yayınlanan anne suumltuumlnuumln son olarak da
bebekleri kanserden koruduğu ispatlanmış fakat bunun mekanizması henuumlz tam olarak anlaşılamamıştır
İsveccedilrsquote Lund Uumlniversitesirsquonde doktor ve immuumlnolog olarak ccedilalışan Catharina Svanborg anne suumltuumlndeki bu
mucizevi sırların kanserin her ccedileşidi iccedilin bir koruma sağlayabileceği uumlzerine keşfe devam ettiklerini
soumlylemektedir(13) Anne suumltuumlnuumln bolca ihtiva ettiği Omega-3 yağ asitleri insan beyni ve retinasının oumlnemli bir
bileşeni olduğundan oumlzellikle yeni doğan bebekler accedilısından ccedilok değerlidir Omega-3 hamilelik doumlnemi
boyunca ve bebeklik doumlneminin başlarında beyin ve sinirlerin uygun şekilde gelişimine katkı sağlar Anne
suumltuuml de doğal ve muumlkemmel bir Omega-3 deposu olduğundan bilim adamları anne suumltuumlnuumln bu iccedileriğine dikkat
ccedilekerler (13)
Anne suumltuuml bebeğin psikolojik ihtiyaccedillarını da karşılamaktadır Annenin bebeğini emzirmesi
sadece fiziksel bir eylem değildir Anne bebeğini buumlyuumlk bir şevk ve aşkla kucağına alıp emzirmeye başlarsa
boumlylece bebeğine sevgiyi ve sevmeyi de oumlğretmiş olur Oumlte yandan bebeği emzirmek buumlyuumlk miktarda kalori
tuumlketerek hamilelik sonrası kilolardan kurtulmaya yaramaktadır (34) Bebeğe ek besin su biberon verildiği
andan itibaren suumlt salgısı azalmaya başlar Aksine bebeğin accedillık belirtileri ortaya ccedilıktıkccedila anne onu
emzirdiğinde suumlt uumlretimi gerekli seviyeye ulaşır(4) Anne suumltuumlndeki besin maddelerinin dengesi en ideal
oumllccediluumllerdedir ve bebeğin henuumlz olgunlaşmamış vuumlcut sistemleri iccedilin en uygun formdadır (13)
6 KOLOSTRUM (AĞIZ SUumlTUuml) VE BİYO-YARARLILIK
Doğumdan hemen sonra ilk 3-5 guumlnde salgılanan bileşim oumlzellikleri ile yeni doğan bebeğin ilk
guumlnlerdeki ihtiyaccedillarını karşılamak accedilısından buumlyuumlk oumlnem taşıyan suumlttuumlr Hastalıklardan korur bağışıklık
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
88 wwwbilimveyaratilisorg
sistemini guumlccedillendirir A D B12 vitaminleri acısından yeterli bağırsağın olgunlaşmasını sağlayan epidermal
buumlyuumlme alerji ve intolerans oluşmasını engelleyen buumlyuumlme etmenlerinden zengindir Kolostrum 5-10 guumln
arasında geccediliş suumltuuml şeklini alır 3 haftadan sonra anne suumltuuml olgun suumlt oumlzelliğini taşır Anne suumltuumlnuumln laktoz
iccedileriği ise 7 civarındadır Enerji protein ve yağlardan gelir Kolostrumda daha fazla olmak uumlzere ccediloklu
doymamış yağ asitlerinden zengin olması sinir ve beyin huumlcrelerinin gelişimi goumlrme iccedilin oumlnemli rol oynar
Potasyum sodyum kalsiyum serbest iyonlar olarak diğer mineraller de kompleks bileşikler halinde bulunur
Demir az zannedilse de (100 ml de 02-08 mg) biyo-yararlılık accedilısından yeterlidir Ccedilinko emilimi yuumlksektir
(4)
İkinci Duumlnya Savaşından sonra bebeklerin oumlzellikle gelişmiş uumllkelerde biberonla ve formuumll suumltlerle
beslenmesi ccedilocuk sağlığı konusunda hekimleri derinden kaygılandırmaya başladı
Bu ccedilerccedilevede WHO (Duumlnya sağlık oumlrguumltuuml) ve UNICEFin işbirliği ile Ağustos 1990 tarihinde İtalyanın
Floransa kentinde anne suumltuuml ile beslenmenin yaygınlaştırılması ve desteklenmesi bağlamında bir bildirge
yayınlandı ve iccedilinde bebeklerin en az ilk altı ayda ana suumltuuml ile beslenme zaruretine vurgu yapıldı Bu yuumlzden
her yıl 1 Ağustos guumlnuuml de duumlnyanın ccedileşitli uumllkelerinde duumlnya anne suumltuuml guumlnuuml olarak kutlanıyor(15)
Bristol Uumlniversitesi bilim adamlarının yaptıkları araştırmalarda anne suumltuumlyle beslenmenin uzun
vadedeki faydaları arasında tansiyon uumlzerinde olumlu etkisinin bulunduğu ve bu sayede kalp krizi risklerinin
azaldığı ortaya konmuştur
Circulation adlı tıp dergisinde yayımlanan araştırma sonuccedillarına goumlre anne suumltuuml ile beslenen
bebeklerin kalp hastalıklarına yakalanma riski daha azdır Anne suumltuumlnde damar sertliğini oumlnleyen yağ
asitlerinin bulunması anne suumltuuml ile beslenen bebeklerin daha az sodyum tuumlkettikleri ve aşırı kilo almadıkları
iccedilin anne suumltuumlnuumln kalp sağlıkları uumlzerinde olumlu etkiye sahip olduğu gerccedileğini ortaya konmuştur
ABDrsquodeki Cincinnati Uumlniversitesi ccedilocuk hastanesinde Lisa Martin ve arkadaşları anne suumltuumlnde yuumlksek
miktarda kalp krizi ve obezite riskini azaltmada oumlnemli ldquoadiponektinrdquo isimli protein hormonu buldu Anne
suumltuumlndeki leptin hormonu yağ metabolizmasında oumlnemli bir rol uumlstlenmektedir
7 NİCcedilİN İKİ YIL
Manuel of Pediatric Therapeuties dergisinde bebeğin anne suumltuuml ile iki sene emzirilmesi icap ettiği ifade
ediliyor (16) Anne suumltuumlnde serbest taurine (beyin gelişiminde oumlnemli) inek suumltuumlnden kırk kat fazladır
Ccedilocuğun zeki olması uzun suumlreli emzirilmeyle ilgilidir Kuvvetli bir mikrop oumllduumlruumlcuuml olarak sepsiste (yani
vuumlcudun yaygın olarak mikropla istilasında) kan verilme tedavisi ne ise aynen oumlyle yararlıdır O durumda suumlt
ememeyen ve burundan fasılalarla beslenen yavru adeta antibiyotik almaktadır Hatalı bir anlayış ile bazı
youmlrelerde ishalli ccedilocuğa suumlt vermezler Oysa ishalden oumlluumlm ve hipernatreminin (kanda sodyum fazlalığı) ilacı
anne suumltuumlduumlr(16) İngiltere ve Gallerdeki seri ccedilalışmalar bunu destekler mahiyettedir(17) Ig A lizozim
laktoferrin mikropların uumlremesini engellediği gibi yeni doğan servislerinin korkutucu mikrobu olan
klebsiallanın oumlnuumlne geccedilmek imkacircnını da sunmaktadır Gaitada kan ile seyreden ağır bir hastalık olan
nekrotizan enterokolit suumlte mağlup olmaktadır(18) Anne suumltuuml viruumls oumllduumlruumlcuuml faktoumlrler ihtiva eder Bilhassa
geri kalmış uumllkelerde anne suumltuuml ile beslenen bebeklerde oumlluumlm oranı azdır(19) Anne suumltuuml alanlar ileride
yaşlıların rahatsızlığı damar sertliği ve şişmanlığa karşı korunurlar Yuumlksek kolesterol muhtevası kolesterol
katabolizması iccedilin luumlzumlu enzim yapımına imkacircn tanır (20) Lloyd ve Falknerin yayınları da bu
youmlndedir(21)
Tiroit bezi yetersiz ccedilalışması sonucu ortaya ccedilıkan hipotroidi hastalığı anne suumltuuml alanlarda daha az
goumlruumlluumlyor İnek suumltuuml allerjisi ve suumlte tahammuumllsuumlzluumlk tabidir ki goumlruumllmemektedir Stevenson ikinci altı aylık
suumlrede solunum yolu enfeksiyonlarının anne suumltuuml alanlarda daha az olduğunu belirtmektedir Kabakulak grip
succediliccedileği Japon B ansefalit (beyin iltihabı) viruumlslerinin buumlyuumlmesi insan suumltuumlndeki maddeler tarafından
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
89 wwwbilimveyaratilisorg
engellendiği suumltteki antikorların sindirim sisteminin mukavemetini artırdığı bilhassa Ecoli denen mikrop
ccedileşitlerine direnccedil sağladığı belirtiliyor(22)
Anne suumltuumlnuuml uzun suumlre vermek anneye meme kanseri accedilısından koruyucu mahiyettedir(23) Bir başka
makalede de 25 yaşına kadar doğum yapanlarda meme kanserinin engellendiği belirtiliyor(24) Anne suumltuuml
yanında bebeğe ilacircve gıda verilmesi iccedilin aceleye gerek yoktur Altı aydan oumlnce tamamen gereksizdir Anne
suumltuumlnden alınan demir guumlnluumlk ihtiyacı karşılayabilmektedir Ek besinler demirin emilmesini azaltmaları (
80 nispetinde ) sebebi ile demir eksikliği accedilısından riskli bir duruma yol accedilabilmektedir
Dokuz ay anne suumltuuml dışında herhangi bir ek besin almayan bebeklerde kansızlık (anemi) olmadığı
goumlruumllmuumlştuumlr (25) Ccedilocuğu suumltten erken kesmek ccedilocuk ruhu uumlzerinde aksi tesir yap maktadır Prof Adasal (26)
Vakitsiz meme kesimi ileride daima serzeniş ve guumlccedil beğenme davranışını doğurur Ani memeden kesmeyle
duygu bozukluğu olabilir ldquodemektedir Prof Koumlknel (27) ise ldquoYemek iccedilki duumlşkuumlnluumlğuuml sigara uyuşturucu
madde kullanma alışkanlığı oral doumlnemle (ccedilocuğun suumlt emme doumlnemleri) alakalı inkıta neticesi olur der
Ccedilocuğun suumltten erkenden kesilmesi ruhunda menfi durumlar meydana getiriyor Sosyolog Mead
araştırmasında ccedilocukluğunda az şefkat goumlren gıda accedilısından cimri bir şekilde beslenenlerin ileride saldırgan
kavgacı guumlvensiz kimseler olarak yetiştiklerini tespit etmiştir Ccedilocuk iki yıl emzirildiğinde hem gıda problemi
hem de şefkat problemi halloluyor Ccediluumlnkuuml emzirmek iccedilin kucağa almak aynı zamanda bir şefkat goumlsterisidir
(28)
Prof Harlov anne varlığının yalnız fizikicirc destek iccedilin değil ccedilocuğun zevklerinin doyurulması iccedilin de
oumlnemini ispatlamıştır Anne kucağında emzirilen insan yavrusu da hem beslenmekte hem de guumlven ortamı
bulmaktadır(28) Prof Cebiroğlu nun dediği gibi Anne ccedilocuğunun accedillığını ıslaklığını soğukluğunu giderir
Bunlarla birlikte ccedilocuk her defasında annesinin sesini kokusunu temasını hisseder Bebek de anne yuumlzuumlne
bakar iki aydan sonra guumlluumlmser ağlar kucağa uygun gevşek durum alır Erken emmekten kesilirse ccedilocuğun
zevkini tatmin etmek iccedilin parmağını emdiği goumlruumlluumlr denmektedir (29) Ccedilocuğun annesi tarafından kucakta
emzirilerek beslenmesi ccedilocukta duyduğu huzursuzluğu (sıkıntı korku ve guumlvensizlik) giderici onda huzur
sağlayıcı (gevşemek ve guumlven duygusu) tesirdedir Ccedilocuk emzirilirken kucakta olması ccedilocuğa guumlven veriyor
Bowlby (30) anne bedenine değinenin guumlven duygusu yerleşmesine tesirinin oumlnemli olduğunu bulmuştur
Messerman annenin ccedilocuğa sarılmasının muumlhim bir hacircdise olduğunu belirtir Uzun suumlre ccedilocuğu emzirmek
ileride kendine guumlvenen istikrarlı bir ruh haleti ortaya ccedilıkarır Prof Youmlruumlkoğlu suumlt ccedilocukluğu doumlneminde bu
problemin ileride oburluk şişmanlık iccedilkiye ve uyuşturucuya duumlşkuumlnluumlk ruhi ccediloumlkuumlntuumlye sebep olduğunu
soumlyluumlyor(31)
1993 yılında yapılan ldquoTuumlrkiye Nuumlfus ve Sağlık Araştırmasırsquonda ilk altı ayda sadece anne suumltuuml ile
beslenen bebeklerin oranı 13 olarak belirtilmiştir (32) Yine aynı araştırmada beş yaşın altındaki ccedilocukların
25rsquoinde beslenme eksikliği tespit edilmiş ve her yıl 63000 ccedilocuğun oumlnlenebilir hastalıklardan dolayı hayatını
kaybettiği belirlenmiştir Duumlnya Sağlık Oumlrguumltuumlrsquone goumlre emziren kadın oranları yuumlksek olsaydı yılda 15 milyon
bebeğin yaşamı kurtulacaktı(33) Bu oumlluumlmlerin sayısını azaltmak ve bebeklerin sağlıklı yaşamasını sağlamak
amacıyla Duumlnya Sağlık Oumlrguumltuuml ve UNICEF gibi organizasyonlar Tuumlrkiyersquode ve duumlnyanın birccedilok uumllkesinde
anne suumltuumlnuumln kullanımı konusunda anneleri bilgilendiriyor ve onları teşvik ediyor(15)
8 WHO VE UNICEF EMZİRMEYİ OumlNERİYOR
1 Doğumdan sonra ilk 6 ayda anne suumltuuml haricinde hiccedil bir ek gıdaya ihtiyaccedil yoktur
2 Anne ile bebek arasında guumlccedilluuml bir duygusal bağ meydana gelir (oksitosin hormonu)
3 Emzirme bebeğin duygusal ihtiyaccedillarını karşılar
4 Anne suumltuuml tuumlre oumlzguuml bir salgıdır ve başka hiccedilbir besin bu kadar muumlkemmel olamamaktadır
5 Annede meme kanseri riskini azaltır
6 Anne suumltuuml her zaman hazırdır
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
90 wwwbilimveyaratilisorg
7 Anne suumltuumlnuumln sindirilmesi daha kolaydır
8 Mama ile beslenme kız bebeklerin ileride meme kanseri olma riski artmaktadır
9 Anne suumltuuml mekonyumun atılmasını kolaylaştırır
10 Mama ile beslenme daha duumlşuumlk zeka duumlzeyi ile bağlantılıdır
11 Crohn hastalığına karşı koruma sağlar
12 Annenin doğum sonrası kilo vermesi kolaylaşır (guumlnde 500 kalori)
13Doğum sonrası kanamaları azaltır
14 Emzirme doğum sonrası annenin rahminin kuumlccediluumllmesini kolaylaştırır kanamayı azaltır
15 Pre-term suumlt erken doğan bebekler iccedilin tasarlanmış olup kolostrum adeta ldquoilk aşısırdquo dır
16 Bağışıklık sisteminin gelişimini kolaylaştırır
17 Mama ile beslenen bebeklerde Tip I Diabet riski artar
18 Endometriozis gelişimini azaltır
19 Annede yumurtalık kanseri riskini azaltır
20 Endometrium kanseri riski azalır
21 Mama bebekte allerji gelişme şansını arttırır
22 Mam ani bebek oumlluumlmuuml sendromu riskini arttırabilir
23 Anne suumltuuml kulak enfeksiyonları sıklığını azaltır
24 Astım ve diğer allerjik hastalıkların goumlruumllme riskini ve sıklığını azaltır
25 İshale karşı korur
26 Bakteriyel menenjite karşı korur
27 Solunum sistemi enfeksiyonlarına karşı korur
28 Bazı lenfoma tuumlrlerine karşı korur
29 ldquoJuvenil eklem romatizmasına karşı korur
30 İnek suumltuuml barsaklar accedilısından irritandır (tahriş edici)
31 Anne suumltuuml bedavadır
32 Obeziteye karşı tedbirdir
33 Goumlrme kusurların karşı korur (34) Aşıların etkinliğini arttırır
35 Emzirme doğal bir gebelikten korunma youmlntemidir
36 Bebekler daha az doktora gider
37 Annede ileride kemik erimesi şansını azaltır
38 Daha iyi sosyal gelişim sağlar Psikomotor ve sosyal gelişim harikadır
39 Her zaman uygun konsantrasyonda besin maddesi iccedilerir
40 Bebek iccedilin doğal bir sakinleştiricidir Uykuda daima rahatlıktır Sinirli bebek sakinleşir
41 Mama hazırlamaya gerek yoktur
42 Ccedilevre ile barışıktır Şişe kutu paket gibi atık madde olmadığından ccedilevre dostudur
43 Ağrı kesicidir İccedilindeki ldquoendorfinlerrdquo bebek iccedilin doğal ağrı kesici goumlrevi goumlruumlr
44 Her zaman temizdir
45 Dişler iccedilin yararlıdır Biberona nazaran 60 kat fazla enerji harcar Ccedilene kasları guumlccedillenir (46) Bebeklerde
refluuml daha az goumlruumlluumlr
47 Annenin kendine olan saygısını guumlccedillendirir
48 Her zaman uygun sıcaklıktadır
49 Sentetik hormonlar iccedilermez tamamen doğaldır (15)
9 DOLAŞIM VE SUumlTUumlN KANDAN TEŞKİLİ BİR KURrsquoAN MUCİZESİDİR
Vuumlcudun beslenmesini sağlayan temel maddeler sindirim sistemindeki kimyasal doumlnuumlşuumlmler
sonucunda oluşur Sindirilen maddeler bağırsak duvarından kan dolaşımına katılır Bu sayede ilgili organlara
sevk edilir Suumlt bezleri de diğer vuumlcut dokuları gibi kandan beslenir Suumlt birccedilok safhadan sonra suumlt bezlerinden
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
91 wwwbilimveyaratilisorg
salgılanır Besin değeri muazzam harikulade bir gıdadır İnsan ne hayvanın karnındaki yarı sindirilmiş besini
ne de hayvan kanını doğrudan tuumlketemez Ciddi zehirlenme hatta oumlluumlme yol accedilmamak iccedilin Yuumlce Kudret
yarattığı son derece kompleks biyolojik sistemler ile temiz ve sağlıklı muumlkemmel bir gıdayı insanların
faydasına sunmaktadır Boumlylece insanların doğrudan tuumlketemeyeceği kan ve yarı sindirilmiş besinden iccedililir
nitelikte besleyici suumlt uumlretilmiş olur(41)
Arap bilgin İbn-i Nefis 1242 yılında insan vuumlcudundaki kan dolaşımını ilk kez doğru olarak tarif eden
kişidir İngiliz hekim William Harveyrsquoin 1616 yılında kan dolaşımı modelini yorumlamıştır Oysa Kuran 1440
sene oumlnceden kan dolaşımına youmlnelik uzmanlık gerektiren boumlyle bir bilgiden bu kadar erken bir doumlnemde soumlz
etmektedir Yuumlce Peygamberrsquo in lsquoBebek iccedilin hiccedil bir suumlt anne suumltuumlnden daha iyi olamazrsquo diye buyurduğu
rivayet edilir (35) Kurrsquoan mucizesinden biri de anne suumltuumlduumlr
Nahl Suresirsquonin 66 ayetinde suumltuumln biyolojik oluşumu ile ilgili tarif edilenler fizyoloji anatomi gibi
bilimlerin guumlnuumlmuumlzde ortaya koyduğu bilgilerle buumlyuumlk bir uyum iccedilindedir Sağmal hayvanrdquo denilen enlsquoacircm
kelimesinin koyun keccedili sığır ve deveyi kapsadığı belirtilmektedir (6) Yuumlce Kudret hikmetli yaratıcılığına
dikkat ccedilekiyor lsquoBesin artığırsquo anlamındaki fers kelimesi ile gıdaların sindirim sırasında besleyici unsurları
alınıp artık canlı metabolizması iccedilin bir değeri kalmayan bir suumlre sonra dışkı halinde dışarı atılacak olan
artıkları anlatılmaktadır Sindirim işleminde barsak muhtevasından elementler kana taşınarak bambaşka bir
sistemin alt yapısını teşkil etmektedir Ayette suumltuumln bu besin artığı ile kan arasında bir konumda olduğu
belirtilmektedir Suumlt vuumlcuttaki besin artığının bulunduğu sistem ile kana taşınan besinlerin arasından gelmekte
bunlara asla karışmamakta ve kimyasal yapı ve oumlzellikleriyle onlardan farklı bir değer taşımaktadır(7) Adeta
suumlt ile diğer iki madde (kan ve besin artığı) arasına Allahrsquoın kudretiyle bir perde ccedilekilmekte suumltuumln bunlardan
birine veya ikisine karışarak renk tat ve kokusu bakımından saflığının bozulması oumlnlenmektedir (8)
Emzirme ve tuumlrevleri Kuranı Kerimde 11 kez zikredilmiştir (Nisa 23 Hac 2 Kasas 7 Kasas12
Talak 6)(3)
Anneler ccedilocuklarını tam iki yıl emzirsinler (Bakara 233)Emzirmeyi tamamlamak
isteyen(babalar) iccedilin anneler ccedilocuklarını iki tam yıl emzirirler Onların (annelerin) yiyeceği ve giyeceği
maruf(oumlrfe uygun) olarak ccedilocuğun babasına aittir Suumltten kesilmesi de iki sene iccedilindedir (Lokman
14)
Ccedilocuğun anne karnında taşınması ve suumltten kesilmesi otuz ay suumlrer ldquoBiz insana anne ve babasına
guumlzellikle davranmasını tavsiye ettik Annesi onu guumlccedilluumlkle taşıdı ve onu guumlccedilluumlkle doğurdu Onun
(hamilelikte) taşınması ve suumltten kesilmesi otuz aydırrdquo (Ahkaf suresi 15)
Bakara suresinde ilgili ayetin bir boumlluumlmuumlnde gerccedili bebeğin iktisadi accedilıdan geccediliminin sorumluluğu
babalara devredilmiştir ama yine de bebeğin beden ve ruh beslenmesinin ana suumltuuml ile kopmaz bir bağı soumlz
konusudur ve bu haklar da kesin olarak analara verilmiştir Ananın duyguları da goumlzetilmelidir ccediluumlnkuuml
bir anne bebeğinin yetiştiği en hassas doumlneminde onu yalnız bırakamaz Ayet ve rivayetlere bakıldığında
emzirme suumlresinin en az 21 ay ve en ccedilok iki yıl kadar olması gerektiği anlaşılır Anne emzirmekten maddicirc ve
manevicirc zevk ve haz duyduğundan emzirmeye devam edebilir Bazen anneler bir takım sebeplerle emziremez
suumltanne ihtiyacı doğar Hz Ali ldquoEvlilik iccedilin ccedilabalayıp kendinize uygun biri ile evlenmeye ccedilalıştığınız kadar
bebeğinizi emzirme konusunda da suumltanneyi seccedilerken bir o kadar oumlzen goumlsterin ccediluumlnkuuml suumltannenin suumltuuml bebeğin
kaderini değiştirebilir Kutlu Peygamberinin suumltannesi oumlzel (pak ve imanlı) bir kadın olan Halime oldu Hz
Musa ise Firavun sarayında hiccedil bir kadını emmedi ta ki annesi geldi ve onu emzirdi Bu oumlrnekler bebeklik
ccedilağının oumlzel kulların eğitim ve terbiyelerinde oumlnemli bir mesele olduğunu goumlsteriyor (36)
Nursi mahlucirckatın yaratılışını izah ederken Kadir-i Zuumllcelacirclrsquoin iki tarzda icadının varlığından bahseder
ldquoBiri ihtirarsquo ve ibdarsquo iledirrdquo der Yani hiccedilten yoktan icad ederek vuumlcut vermesi şeklindeki icraatı Diğeri iccedilin
ise ldquoinşa terkip ve san rsquoat iledirrdquo der İhtirarsquo ve ibdarsquo şeklindeki benzeri olmayan bir şeyi hiccedilten yoktan
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
92 wwwbilimveyaratilisorg
yaratmaya misallerden birisi de zerrelerin atom altı parccedilacıkların yaratılmasıdır diyebiliriz Bu zerrelerin
belirli bir hikmet ve san lsquoat dairesinde bir araya getirilmesi ile kacircinatta muumlşahede ettiğimiz veya edemediğimiz
mahlucirckatın inşa terkip ve san lsquoat tarzındaki yaratılmasıdır (38) Nursi gerek ibdarsquo ve gerekse inşarsquo tarzında
yaratılan tuumlm mahlucirckatın icadlarının ancak ve ancak her şeye huumlkmeden her şeyi bilen sonsuz kudret ve
hikmet sahibi Kadir-i Zuumllcelalrsquoe mahsus olduğunu hatırlatır Anne suumltuumlnuumln yaratılmasında ibdarsquo ve inşarsquo
icadlarının beraberce tahakkuku muumlkemmeldir(39) Rezzak-ı Hakiki ccedilocukların rızkını suumltle vermek iccedilin anne
memesinde suumlt bezlerini hormonlar ve teknik detayları devreye sokar lsquorsquoHer emrine tabi olan zerratları ve
maddeleri Rezzakiyet kanunuyla onlara goumlnderir ve onlarda ccedilalıştırırrdquo hakikati bir mucizeye dikkat ccedileker
Kadir-i Zuumllcelalrsquoin ibda tarzındaki yaratılma şeklini bizlere hatırlatan anne suumltuumlnuumln iccedileriğinin farklı farklı
olması hakikati başka bir mucizedir Her bebeğe has oumlzel olarak her an değişik bileşenlerde yaratılan anne
suumltuumlnuumln Rezzak-ı Hakikirsquonin ibdarsquo tarzındaki yaratma nazirelerine ccedilok guumlzel misal teşkil ediyor Mursquocizevi
anne suumltuumlnde bu yaratılış hakikatlerini goumlren bir insan elbette ki Rabbimizin kudret san lsquoat ve hikmeti
karşısında hayretle secdeye varacaktır (37)
lsquoO erzak paketleri iccedilinde yavrulara goumlnderilen suumlt konservelerirsquo Her bahara bir vagon gibi
hazine-i gaybdan yuumlz bin nevi etrsquoime ve levazımat kemacircl-i intizamla yuumlklenip zihayata goumlnderiliyor Ve
bilhassa o erzak paketleri iccedilinde yavrulara goumlnderilen suumlt konserveleri ve validelerinin şefkatli sinelerinde
asılan şekerli suumlt tulumbacıklarını goumlndermek o kadar şefkat ve merhamet ve hikmet iccedilinde goumlruumlnuumlyor ki
bilbedahe bir Rahman-ı Rahimin gayet muumlşfikine ve muumlrebbiyane bir cilve-i rahmeti ve ihsanı olduğunu ispat
eder(38) Yeni doğmuş masum ve ccedilaresiz olan o yavruların daha bir kolay daha bir şefkatli şekilde
beslendikleri ve rızıklandırıldıkları ifade edilmek isteniyor Yaratılan suumlt ccedilocuğun yaşına hastalığına
cinsiyetine yani ihtiyacına goumlre farklı yaratılıyor Bilim bunu vuumlcut otomatik algılıyor diye ifade etse de
Rahmacircn Rahicircm Lacirctif ve Kericircm gibi isimlerinin tecellisiyle bu yaratılış ancak Allahın eseridir Ccedilocukları
duumlnyaya goumlnderdiği vakit arkalarından rızıklarını gayet lacirctif bir surette goumlnderip ve memeler musluğundan
ağızlarına akıtmaktadır(37)
10 SONUCcedil
Anne suumltuuml evrimle tesaduumlfle rastlantı ile asla accedilıklanamayacak sayısız ve ccedilok orijinal oumlzelliğiyle başlı
başına bir yaratılış mucizesidir İnsanın yokluktan canlı ve bilinccedilli bir varlık olmasına varan yolculuğundaki
en oumlnemli doumlnemlerinden biri ana rahmindeki hayatı bir diğeri doğumu takiben başlayan bebeklik doumlnemidir
Henuumlz kendini koruyacak guumlce sahip olamayan bebek bu hassas ve tehlikeli aşamada tek besinini annesinin
suumltuumlnden alır Anne suumltuuml bu ccedilağında bebeğin besin ihtiyaccedillarını eksiksiz olarak gidermek ve bebeği muhtemel
enfeksiyonlara karşı korunmak uumlzere hazırlanmış Yaratıcırsquonın eşsiz bir tasarımıdır Anne suumltuuml oumlylesine
mucizevi bir karışımdır ki guumlnuumlmuumlz teknolojisi bile benzerini uumlretememektedir Anne suumltuuml iccedilen bir bebek
adeta mucizeler okyanusuna dalmaktadır Erken doğan bebek emzirme suumlresince farklı ve muumlkemmel
birleşimlerle karşılaşmaktadır Bebeğin gelişimine paralel anne suumltuumlnde meydana gelen değişimi kim
ayarlamaktadır Doğumdan sonra son derece aciz ve guumlccedilsuumlz olan bu canlıyı koruyan ona rızkını veren Rezzak
(buumltuumln canlıları rızık veren) ccedilevresi milyonlarca duumlşmanlara aman vermemektedir (ccedileşitli mikrop bakteri ve
viruumlsler) Normal bir insan bedeni sahip olduğu savunma sistemi sayesinde bu duumlşmanlarla 24 saat aralıksız
savaşır İşte yeni doğan bebek iccedilin problem burada ortaya ccedilıkar Ccediluumlnkuuml bebeğin vuumlcudunda kendisini bu
duumlşmanlara karşı koruyacak bir savunma sistemi yoktur Gerekli savunma sistemi (antikorlar ve savunma
huumlcreleri) anne suumltuumlnuumln iccedilinde bebeğe verilir Suda ccediloumlzuumllebilen tek D vitamini tuumlruumlnuumln anne suumltuumlnde
bulunduğu ortaya ccedilıkmış ve bu maddenin anne suumltuumlndeki diğer maddelerle birleştiği zaman bebeğin soumlz
konusu ihtiyacını muumlkemmel bir şekilde giderdiği tespit edilmiştir Annenin vuumlcuduna da bebeğin vuumlcuduna
da hacirckim olan uumlstuumln bir en Uumlst Akıl anne bedeninden suumlt imalini yaratıp duumlzenlemektedir
Anne suumltuumlnuumln olmazsa olmaz nitelikte birccedilok madde ve bu maddelerin arasında bir denge ihtiva
etmesi suumltuumln oumlzellikleri sabit kalmaması bebeğin değişen ihtiyaccedillarına cevap verecek şekilde suumlrekli değişime
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
93 wwwbilimveyaratilisorg
uğraması bebeğin anne suumltuuml sayesinde bir savunma sistemine sahip olması vuumlcudun mikrop ve bakterilere
karşı korunması suumltle beraber mideye ulaşan protein yapılı bu savunma askerlerinin proteinlerin sindirildiği
midede sindirilmemeleri mucizevi bir tolerans tanınması henuumlz guumlccedilsuumlz olan sindirim sisteminin anne suumltuumlyle
gelen enzimler sayesinde goumlrevini yapacak hale gelmesi son derece enteresandır
Uumlstad Nursi muhteşem metaforlar ile emzirmeyi yorumluyor lsquoVe sair hayvanatın ve insanın
yavrularına memeler musluğundan Ab-ı Kevser gibi hoş mugaddi safi halis beyaz suumltleri kırmızı kan ve
muumllevves fışkı iccedilinden bulaşmadan bulandırmadan imdatlarına goumlnderir validelerinin şefkatlerini yardımcı
verirrsquo(38)
Anne suumltuuml yaradılış accedilısından insan aklına durgunluk veren hayretlere duumlşuumlren ihtişamıyla şaşırtan
harikulade bir yaşayan canlı enerjik sıvıdır İlk insandan bu yana yuumlzyıllardır suumlt pınarları insanlığı
doyurmaya beslemeye Ezel ve Ebed Sahibi Rezzak-ı Hakikirsquo nin muhteşem tasarımlarından biri olarak anne
sinelerinden ccedilağlamaya devam etmektedir
KAYNAKLAR
1 Novak Gynecology
2 Danforthrsquos Gynecology and Obstetrics
3 Kuran-ı Kerim (Diyanet İşleri Başkanlığı)
4 Human Milk
5 Sağlıklı beslenmede anne suumltuuml Dr İbrahim Erbıyık Nesil yayınları 1996
6 Zemahşericirc II 334
7 İbn Atıyye III 404 Şevkacircnicirc III 197
8 Kuran Yolu Tefsiri Cilt 3 Sayfa 415-416
9 Daly SE et al (1993) Degree of breast emptying explains changes in the fat content but not fatty acid
composition of human milk
10 Hale TW et al (2007) Textbook of Human Lactation
11 de Weerd AW et al (2003) The development of sleep during the first months of life
12 Ardura J et al (2003) Emergence and evolution of the circadian rhythm of melatonin in children
13 Catharina Svanborg MD PhD Professor of Clinical Immunology at Lund University Sweden and
Fellow of the Royal Swedish Academy of Science
14 Nelson Textbook of Pedratrics 1976
15 7-11 Kasım 2016 UNICEF ve Duumlnya Sağlık Oumlrguumltuuml (WHO) Floransa İtalya
16 Manuel of Pediatric Therapeuties
17 The UK Association for Milk Banking
18 Acta Pedratarica 1982
19 Current Pedratrics 1982
20 Acta Scandinavica 299 1982
21 Lloyd 1980 ve Falkner 1980
22 Acta Pedratrica Scandinavica 1982
23 Macmalson Cancer
24 Vorherr Human Breast Cancer
25 The value of human milkwwwmedelacom
26 Prof Dr Rasim Adasal Psikiyatri
27 Kişilik Prof Dr Oumlzcan Koumlknel
28 Pediatr Clin North Am 2001 Feb48(1)53-67 Nutrient comp of human milk Picciano MF
29 Ruh sağlığı ve hastalıkları Prof Dr Rıdvan Cebiroğlu
30 Bağlanma Teorisi İngiliz psikanalist John Bowlby (1907-1990)
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
94 wwwbilimveyaratilisorg
31 Prof Dr Atalay Youmlruumlkoğlu Genccedillik Ccedilağı Ruh Sağlığı ve Ruhsal Sorunlar
32 Tuumlrkiyeye Oumlzguuml Beslenme Rehberi 2004
33 UNICEF
34 A Oumlzer F Taş H Ccedil Ekerbiccediler - TAF Preventive Medicine 2010
35 Mesʽad Abduumllhamid (Beyrut Dacircrul-Kuumltuumlbil-İlmiyye 14171996) 2 190 hellip
36 Aliden Ccedilağlara Mesaj Tercuumlme ve Accedilıklama İstanbul 2006112
37 RNur Kuumllliyatı MektubatB S Nursi
38 Şualar B S Nursi
39 Lemalar 23 Lema BSN
40 httpmamarynivgovrewievslactationNeville001contents
41 wwwsorularla islamiyet
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
82 wwwbilimveyaratilisorg
Canlının yediği gıda midede ve barsaklarda sindirilir Kan vuumlcut iccedilinde dolaşıp huumlcre doku ve organların
ihtiyaccedil duyduğu gıda ve besin maddelerini gerekli oksijeni taşımaktadır Sindirim sisteminde onbinlerce
kimyasal reaksiyon fiziksel hormonal faaliyet ardı ardına gerccedilekleştirilir İnanılmaz kısa suumlrede ccedilok zor işler
ccedilok buumlyuumlk bir maharetle ccedilok muhteşem bir uumlruumln ortaya ccedilıkarılır Barsaklardaki gerekli besin seccedilimi ardından
ilgili kısım kana aktarılır İlk tasfiye ardından meme bezlerine gelen kan (asıl hammadde) oumlzel bir
fabrikasyonla suumlte doumlnuumlştuumlruumlluumlr Yaklaşık 115 madde lsquoozmozrsquo tekniği ile kandan ayrılıp suumlt muhtevasına dahil
edilmektedir Hayvan insan buumltuumln memeli annelerin yedikleri sindirimle oumlnce fışkıdan sonra da kandan
ayrıştırılmaktadır Ev halkı ile aynı gıdaları yiyen loğusanın bedeninde sadece suumlt uumlretilmektedir
Bu makalenin amacı Yaratılış ayetlerinin modern tıbbın yorumuyla guumlnuumlmuumlz insanının zihninde ufuklar accedilma
ccedilabasıdır Anne Suumltuuml kitabımızda da belirttiğimiz gibi ayetlerdeki ifadeleri tıp tekniği enstruumlmanları ile
yorumlama metodu tercih edilmiştir
Sonuccedil olarak 1440 sene oumlnce kanın suumlte doumlnuumlştuumlruumllme suumlrecindeki roluumlnuuml konu edinen kutsal ifadelerle
herşeyin Sahibi olan Ulu Kudretin muhteşem sanatlarını duumlşuumlnen beyinlere sunduğuna dikkat ccedilekilmektedir
Anahtar Kelimeler Anne suumltuuml Ozmoz Kan Sindirim
1HAMİLELİKTE MEYDANA GELEN DEĞİŞMELER
Gebeliğin uumlccediluumlncuuml ayından itibaren giderek artan bir hızla yuumlksek duumlzeyde oumlstrojen progesteron
prolaktin ve plasenta suumlt hormonu salgılanır Boumlylece memeler buumlyuumlyerek fonksiyonel organ haline gelirler
Meme başı ccedilocuğun ağzına kolayca alabileceği bir hale getirilir Meme başındaki koyu renkli areolanın
hassasiyeti buumlyuumlmesi artar Uumlzerindeki lsquomontgomeri tuumlberkuumlllerirsquo denilen kabarcıkları bazı anne adayları boş
yere anormal sayar uumlzuumlluumlrler Unutmamak gerekir ki hiccedilbir insanın bedeni yapısı başkasına benzemez
organizmanın muhteşem tasarımında tesaduumlfe tesaduumlf edilemez Montgomeri tuumlberkuumlllerinin bir goumlrevi
memeyi koruyucu yağlı ve kokulu bir madde salgılamalarıdır Mikrop oumllduumlruumlcuuml etkisi de olan bu madde meme
başı ve areolayı kaygan hale getirdiği gibi saldığı koku bebeğin areola ve meme başını kolayca bulmasını da
kolaylaştırır Gebeliğin ikinci yarısından itibaren meme dokusunda hummalı faaliyet hızlanır Alveollerden
kolostrum (ağız ilk suumlt) sentezi başlar(1)
2SUumlT YAPIMI (LAKTOGENEZ)
Suumlt yapımının başlaması plasentanın ayrılması ile eş zamanlıdır Doğumu takip eden ilk 30 saatte
goumlğuumlsler kolostrum ile doludur Ancak otuzuncu ila kırkıncı saatlerden sonra sentezlenen suumltuumln iccedilerisindeki
laktoz miktarı giderek artmaya başlar Laktoz anne suumltuumlndeki en lsquoozmotikrsquo maddedir Laktozun artmasına
paralel olarak suumlt miktarı da ccediloğalarak halk arasında lsquosuumlt inmesirsquo olarak tarif edilen bu durum memenin
emzirme işlemine paralel olarak suumlt salınımına imkacircn verir Emzirildikccedile suumlt imal edilir Boumlylece israfın oumlnuumlne
geccedililmiş olur Bebeğin ihtiyacından fazla suumltuumln yapılarak ziyan olması veya az suumlt yapılarak accedil kalması
oumlnlenmiş olur Her iki meme aynı hormonal etkilere maruz kalmalarına rağmen yaptıkları suumlt miktarları farklı
olabilir(2)
21 ORİJİNAL SUumlT OLUŞUMU
Suumltuumln ham maddesi lsquokanrsquodır Suumlt alveol denen meme bezlerinin oumlzel odacıklarında imal edilmektedir
Sizin iccedilin hayvanlarda da elbette ibretler vardır size onların
karınlarındaki fers (yarı sindirilmiş gıdalar) ile kan arasından
iccedilenlerin boğazından kolaylıkla kayan dupduru bir suumlt
iccedilirmekteyiz (Nahl 66) (3)
Annenin meme dokusu yeni doğmuş bir bebeğin ihtiyacı olan anne suumltuumlnuumln uumlretilmesi ve salgılanması
goumlrevlerini muumlkemmel olarak yerine getirecek bir yapıda yaratılmıştır Meme dokusu gebelik doumlneminde artan
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
83 wwwbilimveyaratilisorg
hormonların etkisiyle daha ilk haftalardan itibaren oumlnemli değişikliklere uğratılır ve 20haftadan itibaren
kolostrum adı verilen ilk suumlt meme kanallarından salgılanmaya hazır hale gelir
Meme bezleri ya da rahmet muslukları 20 segment (lob kısım)rsquoten muumlteşekkildir Bu boumlluumlmlerin
her biri meme başında sonlanan bir ağacın dalları ve yapraklarını andıran fabrika uumlniteleridir Dallar suumlt
kanallarıdır Yapraklar ise iccedillerinde suumltuumln uumlretildiği alveollerdir Alveoller ccedilok muumlkemmel bir şekilde
geliştirilmiş fonksiyonel odacıklardır Meme kısmen salgı dokusu kısmen destek ve yağ dokusundan
oluşmuştur Salgı dokusunda yapılan suumlt oumlnce kuumlccediluumlk kanallar ve daha sonra ana toplayıcı kanallar boyunca
meme ucuna ilerler Kanallar meme ucuna ulaşmadan oumlnce daha da genişleyerek laktiferoumlz sinuumlsler şeklini
alır Bu sinuumlsler suumltuumln iccedilinde toplanması nedeni ile oumlnemlidir Meme ucunda pek ccedilok sinir ucu bulunmaktadır
Meme ucunun ccedilevresinde areola adı verilen koyu renkli hafif kabarık bir halka bulunur Yağlı vasıfta olup
meme ucu derisinin yumuşak ve iyi durumda bulunması sağlar Suumlt yapımı hormon enzim ve refleksler
sonucu meydana getirilmektedir Gebelik suumlresince salgı bezleri suumlt yapımına hazırlanırlar Doğumdan
hemen sonra değişen hormonal değişiklikler ile suumlt yapımı başlar Bebek beslenmeye başlayınca iki refleks
sonucu suumlt tam zamanında gelmeye başlar Meme bezlerine dolaşım vasıtasıyla ulaştıran kandan alınan
besinler bir seri faaliyetten geccedilirilir Kısmen veya tamamen parccedilalanırlar Yeniden senteze uğrarlar miktar ve
vasıfları ayarlanır Paketlenir ve ihraccedil edilirler 115 madde (Neville 1995 ve ark) yaşayan canlı bir sıvıda
buluşuyor(9)
Ham madde yani kan alveollerden laktifer sinuumlslere suumlt vasfını kazanıp meme ucuna accedilılan buumlyuumlk
boşluk olan ampullarsquoya sevk edilir Bebek ihtiyacı olan suumltuuml rahmet musluğunun ağzından ccedilok az bir gayretle
alıverir (4)
Anne suumltuumlnuumln temel kısımları protein karbohidrat yağ ve minerallerdir Bunların her biri
alveollerde farklı imalat kalıplarından geccedilirilmektedir Endoplazmik retikulum denilen orijinal cihazların
ribozom adlı boumlluumlmleri bu iş iccedilin maharet kazanmıştır Anne suumltuumlne has miktar ve kalitede suumlt imali iccedilin tuumlm
hazırlıklar tamamdır Golgide son bir roumltuumlş yapılır Anne suumltuumlne mahsus oumlzelleşmiş karbohidrat ve glikoprotein
de yine bu golgi cihazında uumlretilir Huumlcre vakuolleri veya transfer vezikuumllleri gibi oumlzelleşmiş odalarda
tutulduktan sonra alveol huumlcrelerinin duvarlarındaki yine bu maksat iccedilin hususileştirilmiş yerlere getirilir
Anne suumltuumlnuumln oumlzel şekeri olan laktoz laktoz sentetaz adlı enzimle golgi cihazında imal edildikten sonra
proteinlerde birleştirilmektedir Laktoz sentetaz enzimi A ve B (Alfa-laktoglobulin) diye iki ayrı proteinden
ibarettir Laktoz sentezi esnasında her iki protein golgi cihazı iccedilerisinde etkileşmekte ve laktoz adlı lsquosuumlt şekerirsquo
imalatı yapılır Laktoz sentezi B proteinlerinin mevcudiyetine bağlıdır Yağlar damla şeklinde alveol
huumlcrelerinin duvarında yer aldıktan sonra gittikccedile huumlcre duvarı ile beraber dışarıya doğru suumlruumlklenirler
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
84 wwwbilimveyaratilisorg
Prolaktinin suumlt imalini başlatması ile alveol huumlcrelerinin enzim muhtevası da değişir Kanda besinler (protein
karbohidrat yağ vitamin ve mineral temel maddelerin alt yapısında kullanılan) yaklaşık 115 kadar plazma
maddesi halinde ozmoza uğratılıyor (40)
Ozmoz kanın suumlte doumlnuumlşuumlmuumlnde en temel biyolojik işlemdir Suumlt komponeentlerinin oumlncuumlleri kandan
ozmoz tekniği ile ayrılır Kapiller damarlar ve epitel huumlcreleri arasındaki ekstraseluumller sıvıya dacirchil olur
Oumlncuumller muumlteakiben ekstra seluumller sıvıya veda edip suumlt uumlretim huumlcresi olan alveol epitel huumlcresinin bazolateral
membrın boyunca taşınırlar Suumlt oumlncuumlleri ve suumlt muhtevasındakiler 5 yolla alveol luumlmenine dacirchil olur Amino
asitler şeker tuz yağ oumlncuumlleri olup Ig gibi protein oumlncuumlleri ile ekstraseluumller nahiyede buluşurlar Amino
asitler proteinlere glukoz laktoza doumlnuumlşuumlr Lipid damlaları trigliseritlerden teşkil edilir
Kan ve suumlt izoozmotiktir Ancak aynı kimyasal dengede değildir Suumltte şeker kanda olduğundan 90
kat kalsiyum 13 kat inorganik fosfor 10 kat yağ 9 kat potasyum 5 kat fazladır Protein yarısı sodyum 7rsquode
biri kadar bulunmaktadır Majoumlr katyonlar Potasyum Sodyum Kalsiyum Magnezyumdur Bunlar Klor ve
sitrat ile dengelenir Sodyum Potasyum ve Klor geccedilirgenliği kolay elementlerdir Kalsiyum Magnezyum ve
sitrat ise kısmen bulunmaktadır Kazein molekuumlllerinde bolca Magnezyum ve Kalsiyum ile sitrat mevcuttur
Kalsiyumun bir kısmı kemikte fosfata bağlanır Suumltuumln ozmotik basıncının ccediloğu suumlt şekeri laktoza kalanı bir
takım iyonlar sitrat ve proteinlere aittir Suyun akışı elektriksel bir potansiyel oluşturur Sodyum ve potasyum
sitoplazmaya dacirchil olur Su kanallara geccedilmez Alveol huumlcrelerdeki salgı iyon oluşumunu sağlar Kalsiyum ve
fosfor esas suumlt mineralleridir Ccedilinko magnezyum demir mangan ve molibden ile kobalt enzim ve
kofaktoumlrlerin sentezi iccedilin şarttır (bebeğin kemik gelişimi doku gelişmesi iccedilin) 1 yıl dolmadan hem beyin hem
de vuumlcut gelişimi hız kazanmalıdır Yuumlruumlyen konuşan hareket eden goumlren duyan bir canlıya doumlnuumlşuumlm projesi
iccedilin anne suumltuuml ve iccedilindekiler son derece değerlidir
(40)
22 ANNE SUumlTUumlNUumlN TEMEL KORUYUCULARI
İmmuumlnoglobulinler En yuumlksek konsantrasyon kolostrumdadır Spesifik viruumlslere ve bakterilere karşı
anne suumltuuml seviyeleri artmaktadır
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
85 wwwbilimveyaratilisorg
Laktoferrin İnsan suumltuumlne hastır Kolostrumda en yuumlksek konsantrasyonlarda bulunur ancak tuumlm ilk
yıl boyunca devam eder Staphylococci ve E Coli gibi oumlnemli bakteriler uumlzerinde doğrudan antibiyotik etkiye
sahiptir
Lizozim İnsan suumltuuml herhangi bir formuumllden otuz kat daha yuumlksek seviyelerde lizozim (guumlccedilluuml bir
sindirim bileşeni) iccedilerir Bağırsak bakterilerinin duumlşmanıdır
Buumlyuumlme Faktoumlrleri Hastalığa neden olan gram-negatif bakteri ve parazitleri ortadan kaldıran
laktobasillere yardım eder
Alerji oumlnleyici faktoumlrler Ccediloğu formuumllde kullanılan ineklerin suumlt proteini yabancı bir proteindir
Bebekler insan dışı suumltuuml maruz bıraktıklarında aslında yabancı proteine karşı antikorlar geliştirirler
Karnitin Karnitin yağ asitlerini bir enerji kaynağı olarak kullanmak iccedilin gereklidir
DHA amp ARA Beyin ve retina maddesinde oumlnemli yapısal bileşenlerdir (4)
Suumlt bebek iccedilin yegacircne su kaynağıdır
3 DOĞUMUN DOumlRDUumlNCUuml SAFHASI EMZİRME
Emzirme doğumun uumlccedil safhasına ilaveten ayrılmaz doumlrduumlncuuml kısmıdır İlk ve devamlı bağışıklama ve
tabii bir aşılamadır Olağanuumlstuumlduumlr Eşi bulunmaz bir cevherdir Muhteşem bir sanattır Anneden bebeğe
muumlkemmel bir servis harikulade bir lezzet kanalıdır Emzirme ile anne ve bebek arasında sevgi akışı
gerccedilekleşir Emzirme hakkı buumltuumln kadınlar iccedilin bir insanlık hakkıdır Yeni doğmuş bebeğimiz sizden farklı
bir canlı olduğunu anlaması iki yılını alır Bu sebeple 2 yaşından oumlnce bir bebek annesinden 24 saat ayrı
kalmayı kabul edemez Yeni doğmuş bir bebek annesinin kucağında buumltuumln ağrılarını sancılarını unutur Spazm
ve gerilimleri ortadan kalkar Onun iccedilin annesinin goumlğsuumlnden emmek onun kokusunu almak buumltuumln ağrı
kesicilerden ccedilok daha tesirlidir Anne suumltuumlnuumln gizemi akılları durgunluk vermektedir Anne suumltuumlnuumln
formuumlluumlnuuml buguumln bile halen anlayamıyoruz İşin en enteresan tarafı standart bir suumlt tarzının olmasıdır Anne
suumltuuml tıbbın ccediloumlzemediği bir mantıkla uumlretilmektedir Hem oumlzellik ve hem miktar olarak tam bebeğin
oumlzelliklerine goumlre imal edilmektedir Ekmekle beslenen bir deri bir kemik Afrikalı kadın bile havyarla
beslenen İskandinav uumllke kadını gibi aynı muumlkemmellikte suumlt imal edip suumltlerini bolca yavrularına
sunabilmektedir (batılı kadınların suumltuumlnuumln kalitesi fakir uumllke kadınıyla aynıdır) Gerekirse annesinin kemiğini
eriterek gerekli kalsiyumu temin etmektedir Biyolojik mucize Yavrunun midesinde suumlt bitince ve mide asidi
refleksif bir yolla artınca anne suumltuuml de benzer refleksif yolla aynı zamanda salgılanmaktadır lsquo Biyolojik mucize
rsquo olarak ifade edilen bu harika hadise anne organizmasının buumltuumln oumlzelliklerini ve aynı zamanda yavrunun
ihtiyaccedillarını bilen ve onları bir sisteme bağlayan İlahi proseduumlrce gerccedilekleştirilmektedir Anne yan odada ev
işiyle meşgulken bebek acıkıp mide kasları kasılınca aynı zamanda oumlte odada bulunan annenin goumlğuumls
dokusunda suumlt salgılaması başlamaktadır Birbirlerini goumlrmeseler bile Duumlnyadaki hiccedilbir besin anne suumltuumlnuumln
yerine tutamadığına goumlre zerresi ziyan edilmemelidir
Anneler Emmek istediği iccedilin ağlayan bebeğiniz emziği değil sizi istiyor (5)
4 SİRKADİYEN RİTİM İNSAN VUumlCUDUNUN BİYOLOJİK SAATİ
Hormonlarla duumlzenlenen vuumlcudun değişen ihtiyaccedilları bir oumlzel saate tabidir Oumlrneğin kortizol
hormonu vuumlcudun stres duumlzeylerini melatonin hormonu ise uyku ve uyanıklık ritmini duumlzenlemektedir
Sindirim sisteminin hızlı olduğu saatler sabah saatleri sindirim sisteminin yavaş olduğu saatler ise akşam ve
gece saatleridir
Anne suumltuumlnuumln ise canlı ve dinamik yapısı guumlnuumln değişen ritmiyle eşsiz bir uyum iccedilindedir Bebeğin
biyolojik saati de sirkadiyen doumlnguumlyle birlikte ilerler Ancak hayata henuumlz adapte olmaya ccedilalışan kuumlccediluumlk
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
86 wwwbilimveyaratilisorg
bedeninin ihtiyacı olan ve oumlğrenmesi gereken dengeler vardır Emzirilen bir bebek annesinin suumltuumlnden sadece
besin ve bağışıklık faktoumlrleri değil aynı zamanda hormon yapıları stres ve enerji duumlzenleyicileri de alır Bu
yolla sağlıklı gelişir ve buumlyuumlr (9) Suumlt şekeri dediğimiz laktoz sabah suumltuumlnuumln eşsiz yoğunluktaki bileşenidir
Bebeğin guumln boyu suumlrecek olan beyin gelişiminin ve beden enerjisinin yakıtıdır Laktoz kuvvetli bir besindir
ve sindirim sisteminin hızlı ccedilalıştığı sabah saatlerinde sindirimi idealdir Meme iccedilinde su yoğunluğu arttığında
laktoz oranı da yuumlkselir Annelerin sabah saatlerinde memelerini daha şiş ve dolu hissetmesinin nedeni budur
Sabah suumltuuml aynı zamanda ilk suumlt oumlzelliğine sahip olup bebeğin susuzluğunu giderir Emzirme sonunda son suumlt
adını almaktadır İki suumlt arasındaki fark sadece suumltuumln yağ iccedileriğindedir İlk suumltuumln yoğunluğunu su son suumltuumln
yoğunluğunu yağ oluşturur Memedeki suumlt kanallarda depolanmaz Her emzirme bitiminde suumlt meme iccedilinde
baştan uumlretilir Buna goumlre oumlnce yağ uumlretimi gerccedilekleşir daha sonra su oranı yavaşccedila artmaya başlar Meme
iccedilinde suumltuumln kapasitesi son noktaya ulaştığında su miktarı yağ miktarından her zaman fazladır Boumlylelikle
bebek uzun emzirme aralığında daha yoğun su kısa emzirme arlığında ise yoğun yağ iccedileriğini alır Benzer
biccedilimde sabah saatlerinde su muhtevası yoğun suumltuuml alan bebek gece saatlerin de yağlı suumltuuml alır(10) Annenin
suumltuumlndeki su oranı akşam saatlerinde yavaş yavaş duumlşmeye başlar Bu nedenle de anneler akşam ve gece
saatlerinde memelerinin dolu olmadığını hatta boş olduğunu duumlşuumlnuumlr ama bu doğru değildir Ccediluumlnkuuml akşam
suumltuumlnuumln su yoğunluğu duumlşuumlk ama yağ oranı yuumlksektir Gece suumltuumlnuumln yapısı incelendiğinde benzersiz
oumlzelliklerle karşılaşılmıştır Gece suumltuumlnde laktoz oranı duumlşuumlktuumlr Ccediluumlnkuuml gece sindirim sistemi yavaşlar ve guumln
boyu ccedilalışan beynin gelişimi ise artık dinlenmeye ve sağlıklı REM duumlzeylerine bağlıdır Gece suumltuumlnuumln yağ
oranının yuumlksek olmasının en oumlnemli nedeni bebeği sadece tok tutması değil aynı zamanda kısa bir suumlre
emerek doymasını sağlamasıdır Bu nedenle emzirilen bebekler geceleri guumlnduumlze oranla daha kısa bir seansta
emme işini bitirirler Anne uykusuna devam etme fırsatı yakalar
Bazı loğusalar ldquoArkadaşımın bebeği mama ile besleniyor ve sabaha kadar uyuyor ben ise bebeğimi
emziriyorum ama ccedilok sık uyanıyor emmek iccedilin yoksa karnı doymuyor mu rdquodiye endişelenir Emzirilen
bebeklerin karnı ideal oumllccediluumlde doyar İhtiyaccedil doğrultusunda uyur uyanırlar Formuumll mama ile beslenen bebekler
ise uzun uyuyabilir Bunun genellikle iki oumlnemli sonucu olur İlki fazladan mide doluluğu nedeniyle sindirim
sistemi boumlbrek ve karaciğer yorulabilir ve sonucunda buumlyuumlme hormonları baskılanabilir İkincisi ise formuumll
mamalar inek suumltuumlnden geliştirilen protein yapısına sahiptir ve bu protein tuumlruuml casomorphin iccedilerir
Casomorphin ise gereğinden fazla ve uyuşarak uyumaya neden olur Yeni doğan iccedilin ilk 6 ay en oumlnemli şey
beslenme ve uyku değil yeteri kadar beslenme uyku ve uyanıklıktır
Bebek gelişimi nicelikten ccedilok niteliğe bağlıdır Ccediluumlnkuuml insan yavrusunun ihtiyaccedilları inek yavrusunun
ihtiyaccedillarından oldukccedila farklıdır(11) Akşam saatlerinde annenin suumltuumlnde melatonin duumlzeyleri yuumlkselmeye
başlar Gecenin en karanlık ve annenin uykuya geccediltiği saatte anne suumltuumlndeki melatonin duumlzeyleri yuumlksek
seviyelere ulaşır Melatonin bebek vuumlcudunda uyuma uyanma dengesini ayarlar sindirim sistemi ve duumlz
kaslar uumlzerinde dinlenme etkisi yapar Bu sayede bebeğin buumlyuumlme faktoumlrleri aktive olur lsquoUyusun da buumlyuumlsuumlnrsquo
lafı boş bir soumlz değildir Bebekler dingin ve stressiz bir uyku uyurlar daha iyi dinlenir bu nedenle de daha
ccedilabuk uyanırlar Anne suumltuuml alan bebekler gece ve guumlnduumlz yeterli aralıklarda uyur ve beslenir uyanık ve canlı
kalırlar Uykuda daha dengeli REM duumlzeyi goumlsterirler Anne suumltuuml alan bebek acıktığı iccedilin daha kısa uyumaz
aynı zamanda daha iyi dinlendikleri iccedilin de kısa uyurlar(12)
5 SUumlTUumlN MUHTEVASI BEBEĞİN BUumlYUumlMESİ İLE ORANTILI OLARAK DEĞİŞİR
Bebeğin geccedilirdiği evreye goumlre hangi doumlnemde hangi besine ihtiyacı varsa suumlt muhtevası da bu doumlneme
goumlre farklıdır İlk doğduğu guumlnlerde suumlt kolostrumdur yani protein ve antikor accedilısından zengindir Bu suumlt
bebeğin bağışıklığını kuvvetlendirir ve bebeğin sindirim sisteminin gelişimine yardımcı olur İlk 3-4 guumlnden
sonra suumlt daha ince sulu ve tatlı bir forma doumlnuumlşuumlr Bu onun susuzluğu iccedilindir Şeker protein ve mineraller de
ihtiyacına goumlredir Bu suumlt yağ accedilısından duumlşuumlk ve karbohidrat accedilısından zengindir İdeal sıcaklığı ile her an
hazır olan anne suumltuuml iccedilinde bulunan şeker ve yağ ile beyin gelişiminde de oumlnemli bir rol oynar Ayrıca iccedilindeki
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
87 wwwbilimveyaratilisorg
kalsiyum gibi elementler bebeğin kemik gelişiminde buumlyuumlk bir pay sahibidir Zamanla daha yoğun ve kremsi
bir hal alır (bebeğin accedillığını gidermek iccedilin) Aynı zamanda IgA seviyesi 10 guumlnden en az 75 aya kadar
yuumlksektir Bu suumltuumln iccedilerdiği antikorlar da bireysel yani her bebeğin ihtiyacına goumlre farklıdır Yuumlce Kudret
bunun iccedilin oumlzel bir sistem yaratmıştır Anne bebeğe dokunup sarıldıkccedila annenin vuumlcudu bebeği kolonize eden
patojenlerle bağlantıya geccediler ve annenin vuumlcudu uygun antikorları ve bağışıklık huumlcrelerini uumlretir Erken
doğum yapan annelerin suumltuumlnde ise mucizevi bir şekilde bebeğin ihtiyacına youmlnelik olarak daha fazla yağ
protein sodyum kloruumlr ve demir bulunur Nitekim kendi annelerinin suumltuumlyle beslenen erken doğan (prematuumlre)
bebeklerde goumlz işlevlerinin daha iyi gelişmesi zekacirc testlerinde daha başarılı olma gibi pek ccedilok uumlstuumlnluumlk tespit
edilmiştir Anne suumltuuml bebeğin geccedilirdiği evrelere goumlre değişmekte ve bebeğin hangi doumlneminde hangi besine
ihtiyacı varsa suumltuumln iccedileriği de bu doumlneme goumlre farklılık goumlstermektedir Bu mucizevi karışım suumlt olarak
adlandırılmasına rağmen aslında anne suumltuumlnuumln 90rsquoı sudan oluşmaktadır Bebeklerin besinden başka suya da
ihtiyaccedil duyarlar Hariccedilten alınan su sağlıklı olmayabilir
Anne suumltuumlnuumln besin değeri ccedilocuğun cinsiyetine goumlre değişir Yağ protein vitamin şeker
mineraller ve hormon seviyelerinin erkek ve kız bebekler iccedilin farklı olduğunu goumlsterilmiştir Sadece buumlyuumlmesi
uumlzerinde değil davranışları uumlzerinde de doğrudan etkilidir Erkek bebekler iccedilin uumlretilen suumltuumln yağ ve protein
bakımından 35 daha yoğun olduğunu goumlstermektedir Kız bebek emziren annelerin suumltuuml daha az yağlı
kalsiyum bakımından oldukccedila zengindir Bu durum kızların iskelet sisteminin daha hızlı gelişmesini
sağlar(11) Bebek hastalıklarına oumlzel tedavi ve ilaccedil iccedileren oumlzel bir besin annelerinin vuumlcudunda
yaratılmaktadır Bebek ile ilgilenen anne organizması istilacıları belirler Bu durum tesaduumlflerle asla
accedilıklanamayacak kadar kusursuzdur
Ccedilok az miktarda demir bulunması demir bakımından fakirlik anlamına gelmez Demir bakteriler ve
boğaz florası iccedilin bir işarettir Bebeğin bağırsaklarında faydalı bakterilerin gelişmesi bu harika gıda ile hız
kazanmaktadır Bağırsaklarda sağlıklı mikrobiyal yapının bulunması şarttır Bebeklerin ise doğduklarında
bağırsaklarında bakteri bulunmaz bu nedenle ilk uumlccedil yıl iccedilinde bebeklerin beslenmesi oumlnemli bir etki oluşturur
Erken doğmuş bebeklerin ihtiyaccedil duyduğu maddelerle zamanında doğan bebeklerin ihtiyaccedilları birbirinden
farklıdır ve buna uygun olarak gebelik haftasına goumlre bebeğe verilen ilk suumltuumln bileşimi oumlnemli değişiklikler
goumlsterir Yapılan ccedilalışmalar sonucunda hakkında yuumlzlerce makale yayınlanan anne suumltuumlnuumln son olarak da
bebekleri kanserden koruduğu ispatlanmış fakat bunun mekanizması henuumlz tam olarak anlaşılamamıştır
İsveccedilrsquote Lund Uumlniversitesirsquonde doktor ve immuumlnolog olarak ccedilalışan Catharina Svanborg anne suumltuumlndeki bu
mucizevi sırların kanserin her ccedileşidi iccedilin bir koruma sağlayabileceği uumlzerine keşfe devam ettiklerini
soumlylemektedir(13) Anne suumltuumlnuumln bolca ihtiva ettiği Omega-3 yağ asitleri insan beyni ve retinasının oumlnemli bir
bileşeni olduğundan oumlzellikle yeni doğan bebekler accedilısından ccedilok değerlidir Omega-3 hamilelik doumlnemi
boyunca ve bebeklik doumlneminin başlarında beyin ve sinirlerin uygun şekilde gelişimine katkı sağlar Anne
suumltuuml de doğal ve muumlkemmel bir Omega-3 deposu olduğundan bilim adamları anne suumltuumlnuumln bu iccedileriğine dikkat
ccedilekerler (13)
Anne suumltuuml bebeğin psikolojik ihtiyaccedillarını da karşılamaktadır Annenin bebeğini emzirmesi
sadece fiziksel bir eylem değildir Anne bebeğini buumlyuumlk bir şevk ve aşkla kucağına alıp emzirmeye başlarsa
boumlylece bebeğine sevgiyi ve sevmeyi de oumlğretmiş olur Oumlte yandan bebeği emzirmek buumlyuumlk miktarda kalori
tuumlketerek hamilelik sonrası kilolardan kurtulmaya yaramaktadır (34) Bebeğe ek besin su biberon verildiği
andan itibaren suumlt salgısı azalmaya başlar Aksine bebeğin accedillık belirtileri ortaya ccedilıktıkccedila anne onu
emzirdiğinde suumlt uumlretimi gerekli seviyeye ulaşır(4) Anne suumltuumlndeki besin maddelerinin dengesi en ideal
oumllccediluumllerdedir ve bebeğin henuumlz olgunlaşmamış vuumlcut sistemleri iccedilin en uygun formdadır (13)
6 KOLOSTRUM (AĞIZ SUumlTUuml) VE BİYO-YARARLILIK
Doğumdan hemen sonra ilk 3-5 guumlnde salgılanan bileşim oumlzellikleri ile yeni doğan bebeğin ilk
guumlnlerdeki ihtiyaccedillarını karşılamak accedilısından buumlyuumlk oumlnem taşıyan suumlttuumlr Hastalıklardan korur bağışıklık
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
88 wwwbilimveyaratilisorg
sistemini guumlccedillendirir A D B12 vitaminleri acısından yeterli bağırsağın olgunlaşmasını sağlayan epidermal
buumlyuumlme alerji ve intolerans oluşmasını engelleyen buumlyuumlme etmenlerinden zengindir Kolostrum 5-10 guumln
arasında geccediliş suumltuuml şeklini alır 3 haftadan sonra anne suumltuuml olgun suumlt oumlzelliğini taşır Anne suumltuumlnuumln laktoz
iccedileriği ise 7 civarındadır Enerji protein ve yağlardan gelir Kolostrumda daha fazla olmak uumlzere ccediloklu
doymamış yağ asitlerinden zengin olması sinir ve beyin huumlcrelerinin gelişimi goumlrme iccedilin oumlnemli rol oynar
Potasyum sodyum kalsiyum serbest iyonlar olarak diğer mineraller de kompleks bileşikler halinde bulunur
Demir az zannedilse de (100 ml de 02-08 mg) biyo-yararlılık accedilısından yeterlidir Ccedilinko emilimi yuumlksektir
(4)
İkinci Duumlnya Savaşından sonra bebeklerin oumlzellikle gelişmiş uumllkelerde biberonla ve formuumll suumltlerle
beslenmesi ccedilocuk sağlığı konusunda hekimleri derinden kaygılandırmaya başladı
Bu ccedilerccedilevede WHO (Duumlnya sağlık oumlrguumltuuml) ve UNICEFin işbirliği ile Ağustos 1990 tarihinde İtalyanın
Floransa kentinde anne suumltuuml ile beslenmenin yaygınlaştırılması ve desteklenmesi bağlamında bir bildirge
yayınlandı ve iccedilinde bebeklerin en az ilk altı ayda ana suumltuuml ile beslenme zaruretine vurgu yapıldı Bu yuumlzden
her yıl 1 Ağustos guumlnuuml de duumlnyanın ccedileşitli uumllkelerinde duumlnya anne suumltuuml guumlnuuml olarak kutlanıyor(15)
Bristol Uumlniversitesi bilim adamlarının yaptıkları araştırmalarda anne suumltuumlyle beslenmenin uzun
vadedeki faydaları arasında tansiyon uumlzerinde olumlu etkisinin bulunduğu ve bu sayede kalp krizi risklerinin
azaldığı ortaya konmuştur
Circulation adlı tıp dergisinde yayımlanan araştırma sonuccedillarına goumlre anne suumltuuml ile beslenen
bebeklerin kalp hastalıklarına yakalanma riski daha azdır Anne suumltuumlnde damar sertliğini oumlnleyen yağ
asitlerinin bulunması anne suumltuuml ile beslenen bebeklerin daha az sodyum tuumlkettikleri ve aşırı kilo almadıkları
iccedilin anne suumltuumlnuumln kalp sağlıkları uumlzerinde olumlu etkiye sahip olduğu gerccedileğini ortaya konmuştur
ABDrsquodeki Cincinnati Uumlniversitesi ccedilocuk hastanesinde Lisa Martin ve arkadaşları anne suumltuumlnde yuumlksek
miktarda kalp krizi ve obezite riskini azaltmada oumlnemli ldquoadiponektinrdquo isimli protein hormonu buldu Anne
suumltuumlndeki leptin hormonu yağ metabolizmasında oumlnemli bir rol uumlstlenmektedir
7 NİCcedilİN İKİ YIL
Manuel of Pediatric Therapeuties dergisinde bebeğin anne suumltuuml ile iki sene emzirilmesi icap ettiği ifade
ediliyor (16) Anne suumltuumlnde serbest taurine (beyin gelişiminde oumlnemli) inek suumltuumlnden kırk kat fazladır
Ccedilocuğun zeki olması uzun suumlreli emzirilmeyle ilgilidir Kuvvetli bir mikrop oumllduumlruumlcuuml olarak sepsiste (yani
vuumlcudun yaygın olarak mikropla istilasında) kan verilme tedavisi ne ise aynen oumlyle yararlıdır O durumda suumlt
ememeyen ve burundan fasılalarla beslenen yavru adeta antibiyotik almaktadır Hatalı bir anlayış ile bazı
youmlrelerde ishalli ccedilocuğa suumlt vermezler Oysa ishalden oumlluumlm ve hipernatreminin (kanda sodyum fazlalığı) ilacı
anne suumltuumlduumlr(16) İngiltere ve Gallerdeki seri ccedilalışmalar bunu destekler mahiyettedir(17) Ig A lizozim
laktoferrin mikropların uumlremesini engellediği gibi yeni doğan servislerinin korkutucu mikrobu olan
klebsiallanın oumlnuumlne geccedilmek imkacircnını da sunmaktadır Gaitada kan ile seyreden ağır bir hastalık olan
nekrotizan enterokolit suumlte mağlup olmaktadır(18) Anne suumltuuml viruumls oumllduumlruumlcuuml faktoumlrler ihtiva eder Bilhassa
geri kalmış uumllkelerde anne suumltuuml ile beslenen bebeklerde oumlluumlm oranı azdır(19) Anne suumltuuml alanlar ileride
yaşlıların rahatsızlığı damar sertliği ve şişmanlığa karşı korunurlar Yuumlksek kolesterol muhtevası kolesterol
katabolizması iccedilin luumlzumlu enzim yapımına imkacircn tanır (20) Lloyd ve Falknerin yayınları da bu
youmlndedir(21)
Tiroit bezi yetersiz ccedilalışması sonucu ortaya ccedilıkan hipotroidi hastalığı anne suumltuuml alanlarda daha az
goumlruumlluumlyor İnek suumltuuml allerjisi ve suumlte tahammuumllsuumlzluumlk tabidir ki goumlruumllmemektedir Stevenson ikinci altı aylık
suumlrede solunum yolu enfeksiyonlarının anne suumltuuml alanlarda daha az olduğunu belirtmektedir Kabakulak grip
succediliccedileği Japon B ansefalit (beyin iltihabı) viruumlslerinin buumlyuumlmesi insan suumltuumlndeki maddeler tarafından
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
89 wwwbilimveyaratilisorg
engellendiği suumltteki antikorların sindirim sisteminin mukavemetini artırdığı bilhassa Ecoli denen mikrop
ccedileşitlerine direnccedil sağladığı belirtiliyor(22)
Anne suumltuumlnuuml uzun suumlre vermek anneye meme kanseri accedilısından koruyucu mahiyettedir(23) Bir başka
makalede de 25 yaşına kadar doğum yapanlarda meme kanserinin engellendiği belirtiliyor(24) Anne suumltuuml
yanında bebeğe ilacircve gıda verilmesi iccedilin aceleye gerek yoktur Altı aydan oumlnce tamamen gereksizdir Anne
suumltuumlnden alınan demir guumlnluumlk ihtiyacı karşılayabilmektedir Ek besinler demirin emilmesini azaltmaları (
80 nispetinde ) sebebi ile demir eksikliği accedilısından riskli bir duruma yol accedilabilmektedir
Dokuz ay anne suumltuuml dışında herhangi bir ek besin almayan bebeklerde kansızlık (anemi) olmadığı
goumlruumllmuumlştuumlr (25) Ccedilocuğu suumltten erken kesmek ccedilocuk ruhu uumlzerinde aksi tesir yap maktadır Prof Adasal (26)
Vakitsiz meme kesimi ileride daima serzeniş ve guumlccedil beğenme davranışını doğurur Ani memeden kesmeyle
duygu bozukluğu olabilir ldquodemektedir Prof Koumlknel (27) ise ldquoYemek iccedilki duumlşkuumlnluumlğuuml sigara uyuşturucu
madde kullanma alışkanlığı oral doumlnemle (ccedilocuğun suumlt emme doumlnemleri) alakalı inkıta neticesi olur der
Ccedilocuğun suumltten erkenden kesilmesi ruhunda menfi durumlar meydana getiriyor Sosyolog Mead
araştırmasında ccedilocukluğunda az şefkat goumlren gıda accedilısından cimri bir şekilde beslenenlerin ileride saldırgan
kavgacı guumlvensiz kimseler olarak yetiştiklerini tespit etmiştir Ccedilocuk iki yıl emzirildiğinde hem gıda problemi
hem de şefkat problemi halloluyor Ccediluumlnkuuml emzirmek iccedilin kucağa almak aynı zamanda bir şefkat goumlsterisidir
(28)
Prof Harlov anne varlığının yalnız fizikicirc destek iccedilin değil ccedilocuğun zevklerinin doyurulması iccedilin de
oumlnemini ispatlamıştır Anne kucağında emzirilen insan yavrusu da hem beslenmekte hem de guumlven ortamı
bulmaktadır(28) Prof Cebiroğlu nun dediği gibi Anne ccedilocuğunun accedillığını ıslaklığını soğukluğunu giderir
Bunlarla birlikte ccedilocuk her defasında annesinin sesini kokusunu temasını hisseder Bebek de anne yuumlzuumlne
bakar iki aydan sonra guumlluumlmser ağlar kucağa uygun gevşek durum alır Erken emmekten kesilirse ccedilocuğun
zevkini tatmin etmek iccedilin parmağını emdiği goumlruumlluumlr denmektedir (29) Ccedilocuğun annesi tarafından kucakta
emzirilerek beslenmesi ccedilocukta duyduğu huzursuzluğu (sıkıntı korku ve guumlvensizlik) giderici onda huzur
sağlayıcı (gevşemek ve guumlven duygusu) tesirdedir Ccedilocuk emzirilirken kucakta olması ccedilocuğa guumlven veriyor
Bowlby (30) anne bedenine değinenin guumlven duygusu yerleşmesine tesirinin oumlnemli olduğunu bulmuştur
Messerman annenin ccedilocuğa sarılmasının muumlhim bir hacircdise olduğunu belirtir Uzun suumlre ccedilocuğu emzirmek
ileride kendine guumlvenen istikrarlı bir ruh haleti ortaya ccedilıkarır Prof Youmlruumlkoğlu suumlt ccedilocukluğu doumlneminde bu
problemin ileride oburluk şişmanlık iccedilkiye ve uyuşturucuya duumlşkuumlnluumlk ruhi ccediloumlkuumlntuumlye sebep olduğunu
soumlyluumlyor(31)
1993 yılında yapılan ldquoTuumlrkiye Nuumlfus ve Sağlık Araştırmasırsquonda ilk altı ayda sadece anne suumltuuml ile
beslenen bebeklerin oranı 13 olarak belirtilmiştir (32) Yine aynı araştırmada beş yaşın altındaki ccedilocukların
25rsquoinde beslenme eksikliği tespit edilmiş ve her yıl 63000 ccedilocuğun oumlnlenebilir hastalıklardan dolayı hayatını
kaybettiği belirlenmiştir Duumlnya Sağlık Oumlrguumltuumlrsquone goumlre emziren kadın oranları yuumlksek olsaydı yılda 15 milyon
bebeğin yaşamı kurtulacaktı(33) Bu oumlluumlmlerin sayısını azaltmak ve bebeklerin sağlıklı yaşamasını sağlamak
amacıyla Duumlnya Sağlık Oumlrguumltuuml ve UNICEF gibi organizasyonlar Tuumlrkiyersquode ve duumlnyanın birccedilok uumllkesinde
anne suumltuumlnuumln kullanımı konusunda anneleri bilgilendiriyor ve onları teşvik ediyor(15)
8 WHO VE UNICEF EMZİRMEYİ OumlNERİYOR
1 Doğumdan sonra ilk 6 ayda anne suumltuuml haricinde hiccedil bir ek gıdaya ihtiyaccedil yoktur
2 Anne ile bebek arasında guumlccedilluuml bir duygusal bağ meydana gelir (oksitosin hormonu)
3 Emzirme bebeğin duygusal ihtiyaccedillarını karşılar
4 Anne suumltuuml tuumlre oumlzguuml bir salgıdır ve başka hiccedilbir besin bu kadar muumlkemmel olamamaktadır
5 Annede meme kanseri riskini azaltır
6 Anne suumltuuml her zaman hazırdır
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
90 wwwbilimveyaratilisorg
7 Anne suumltuumlnuumln sindirilmesi daha kolaydır
8 Mama ile beslenme kız bebeklerin ileride meme kanseri olma riski artmaktadır
9 Anne suumltuuml mekonyumun atılmasını kolaylaştırır
10 Mama ile beslenme daha duumlşuumlk zeka duumlzeyi ile bağlantılıdır
11 Crohn hastalığına karşı koruma sağlar
12 Annenin doğum sonrası kilo vermesi kolaylaşır (guumlnde 500 kalori)
13Doğum sonrası kanamaları azaltır
14 Emzirme doğum sonrası annenin rahminin kuumlccediluumllmesini kolaylaştırır kanamayı azaltır
15 Pre-term suumlt erken doğan bebekler iccedilin tasarlanmış olup kolostrum adeta ldquoilk aşısırdquo dır
16 Bağışıklık sisteminin gelişimini kolaylaştırır
17 Mama ile beslenen bebeklerde Tip I Diabet riski artar
18 Endometriozis gelişimini azaltır
19 Annede yumurtalık kanseri riskini azaltır
20 Endometrium kanseri riski azalır
21 Mama bebekte allerji gelişme şansını arttırır
22 Mam ani bebek oumlluumlmuuml sendromu riskini arttırabilir
23 Anne suumltuuml kulak enfeksiyonları sıklığını azaltır
24 Astım ve diğer allerjik hastalıkların goumlruumllme riskini ve sıklığını azaltır
25 İshale karşı korur
26 Bakteriyel menenjite karşı korur
27 Solunum sistemi enfeksiyonlarına karşı korur
28 Bazı lenfoma tuumlrlerine karşı korur
29 ldquoJuvenil eklem romatizmasına karşı korur
30 İnek suumltuuml barsaklar accedilısından irritandır (tahriş edici)
31 Anne suumltuuml bedavadır
32 Obeziteye karşı tedbirdir
33 Goumlrme kusurların karşı korur (34) Aşıların etkinliğini arttırır
35 Emzirme doğal bir gebelikten korunma youmlntemidir
36 Bebekler daha az doktora gider
37 Annede ileride kemik erimesi şansını azaltır
38 Daha iyi sosyal gelişim sağlar Psikomotor ve sosyal gelişim harikadır
39 Her zaman uygun konsantrasyonda besin maddesi iccedilerir
40 Bebek iccedilin doğal bir sakinleştiricidir Uykuda daima rahatlıktır Sinirli bebek sakinleşir
41 Mama hazırlamaya gerek yoktur
42 Ccedilevre ile barışıktır Şişe kutu paket gibi atık madde olmadığından ccedilevre dostudur
43 Ağrı kesicidir İccedilindeki ldquoendorfinlerrdquo bebek iccedilin doğal ağrı kesici goumlrevi goumlruumlr
44 Her zaman temizdir
45 Dişler iccedilin yararlıdır Biberona nazaran 60 kat fazla enerji harcar Ccedilene kasları guumlccedillenir (46) Bebeklerde
refluuml daha az goumlruumlluumlr
47 Annenin kendine olan saygısını guumlccedillendirir
48 Her zaman uygun sıcaklıktadır
49 Sentetik hormonlar iccedilermez tamamen doğaldır (15)
9 DOLAŞIM VE SUumlTUumlN KANDAN TEŞKİLİ BİR KURrsquoAN MUCİZESİDİR
Vuumlcudun beslenmesini sağlayan temel maddeler sindirim sistemindeki kimyasal doumlnuumlşuumlmler
sonucunda oluşur Sindirilen maddeler bağırsak duvarından kan dolaşımına katılır Bu sayede ilgili organlara
sevk edilir Suumlt bezleri de diğer vuumlcut dokuları gibi kandan beslenir Suumlt birccedilok safhadan sonra suumlt bezlerinden
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
91 wwwbilimveyaratilisorg
salgılanır Besin değeri muazzam harikulade bir gıdadır İnsan ne hayvanın karnındaki yarı sindirilmiş besini
ne de hayvan kanını doğrudan tuumlketemez Ciddi zehirlenme hatta oumlluumlme yol accedilmamak iccedilin Yuumlce Kudret
yarattığı son derece kompleks biyolojik sistemler ile temiz ve sağlıklı muumlkemmel bir gıdayı insanların
faydasına sunmaktadır Boumlylece insanların doğrudan tuumlketemeyeceği kan ve yarı sindirilmiş besinden iccedililir
nitelikte besleyici suumlt uumlretilmiş olur(41)
Arap bilgin İbn-i Nefis 1242 yılında insan vuumlcudundaki kan dolaşımını ilk kez doğru olarak tarif eden
kişidir İngiliz hekim William Harveyrsquoin 1616 yılında kan dolaşımı modelini yorumlamıştır Oysa Kuran 1440
sene oumlnceden kan dolaşımına youmlnelik uzmanlık gerektiren boumlyle bir bilgiden bu kadar erken bir doumlnemde soumlz
etmektedir Yuumlce Peygamberrsquo in lsquoBebek iccedilin hiccedil bir suumlt anne suumltuumlnden daha iyi olamazrsquo diye buyurduğu
rivayet edilir (35) Kurrsquoan mucizesinden biri de anne suumltuumlduumlr
Nahl Suresirsquonin 66 ayetinde suumltuumln biyolojik oluşumu ile ilgili tarif edilenler fizyoloji anatomi gibi
bilimlerin guumlnuumlmuumlzde ortaya koyduğu bilgilerle buumlyuumlk bir uyum iccedilindedir Sağmal hayvanrdquo denilen enlsquoacircm
kelimesinin koyun keccedili sığır ve deveyi kapsadığı belirtilmektedir (6) Yuumlce Kudret hikmetli yaratıcılığına
dikkat ccedilekiyor lsquoBesin artığırsquo anlamındaki fers kelimesi ile gıdaların sindirim sırasında besleyici unsurları
alınıp artık canlı metabolizması iccedilin bir değeri kalmayan bir suumlre sonra dışkı halinde dışarı atılacak olan
artıkları anlatılmaktadır Sindirim işleminde barsak muhtevasından elementler kana taşınarak bambaşka bir
sistemin alt yapısını teşkil etmektedir Ayette suumltuumln bu besin artığı ile kan arasında bir konumda olduğu
belirtilmektedir Suumlt vuumlcuttaki besin artığının bulunduğu sistem ile kana taşınan besinlerin arasından gelmekte
bunlara asla karışmamakta ve kimyasal yapı ve oumlzellikleriyle onlardan farklı bir değer taşımaktadır(7) Adeta
suumlt ile diğer iki madde (kan ve besin artığı) arasına Allahrsquoın kudretiyle bir perde ccedilekilmekte suumltuumln bunlardan
birine veya ikisine karışarak renk tat ve kokusu bakımından saflığının bozulması oumlnlenmektedir (8)
Emzirme ve tuumlrevleri Kuranı Kerimde 11 kez zikredilmiştir (Nisa 23 Hac 2 Kasas 7 Kasas12
Talak 6)(3)
Anneler ccedilocuklarını tam iki yıl emzirsinler (Bakara 233)Emzirmeyi tamamlamak
isteyen(babalar) iccedilin anneler ccedilocuklarını iki tam yıl emzirirler Onların (annelerin) yiyeceği ve giyeceği
maruf(oumlrfe uygun) olarak ccedilocuğun babasına aittir Suumltten kesilmesi de iki sene iccedilindedir (Lokman
14)
Ccedilocuğun anne karnında taşınması ve suumltten kesilmesi otuz ay suumlrer ldquoBiz insana anne ve babasına
guumlzellikle davranmasını tavsiye ettik Annesi onu guumlccedilluumlkle taşıdı ve onu guumlccedilluumlkle doğurdu Onun
(hamilelikte) taşınması ve suumltten kesilmesi otuz aydırrdquo (Ahkaf suresi 15)
Bakara suresinde ilgili ayetin bir boumlluumlmuumlnde gerccedili bebeğin iktisadi accedilıdan geccediliminin sorumluluğu
babalara devredilmiştir ama yine de bebeğin beden ve ruh beslenmesinin ana suumltuuml ile kopmaz bir bağı soumlz
konusudur ve bu haklar da kesin olarak analara verilmiştir Ananın duyguları da goumlzetilmelidir ccediluumlnkuuml
bir anne bebeğinin yetiştiği en hassas doumlneminde onu yalnız bırakamaz Ayet ve rivayetlere bakıldığında
emzirme suumlresinin en az 21 ay ve en ccedilok iki yıl kadar olması gerektiği anlaşılır Anne emzirmekten maddicirc ve
manevicirc zevk ve haz duyduğundan emzirmeye devam edebilir Bazen anneler bir takım sebeplerle emziremez
suumltanne ihtiyacı doğar Hz Ali ldquoEvlilik iccedilin ccedilabalayıp kendinize uygun biri ile evlenmeye ccedilalıştığınız kadar
bebeğinizi emzirme konusunda da suumltanneyi seccedilerken bir o kadar oumlzen goumlsterin ccediluumlnkuuml suumltannenin suumltuuml bebeğin
kaderini değiştirebilir Kutlu Peygamberinin suumltannesi oumlzel (pak ve imanlı) bir kadın olan Halime oldu Hz
Musa ise Firavun sarayında hiccedil bir kadını emmedi ta ki annesi geldi ve onu emzirdi Bu oumlrnekler bebeklik
ccedilağının oumlzel kulların eğitim ve terbiyelerinde oumlnemli bir mesele olduğunu goumlsteriyor (36)
Nursi mahlucirckatın yaratılışını izah ederken Kadir-i Zuumllcelacirclrsquoin iki tarzda icadının varlığından bahseder
ldquoBiri ihtirarsquo ve ibdarsquo iledirrdquo der Yani hiccedilten yoktan icad ederek vuumlcut vermesi şeklindeki icraatı Diğeri iccedilin
ise ldquoinşa terkip ve san rsquoat iledirrdquo der İhtirarsquo ve ibdarsquo şeklindeki benzeri olmayan bir şeyi hiccedilten yoktan
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
92 wwwbilimveyaratilisorg
yaratmaya misallerden birisi de zerrelerin atom altı parccedilacıkların yaratılmasıdır diyebiliriz Bu zerrelerin
belirli bir hikmet ve san lsquoat dairesinde bir araya getirilmesi ile kacircinatta muumlşahede ettiğimiz veya edemediğimiz
mahlucirckatın inşa terkip ve san lsquoat tarzındaki yaratılmasıdır (38) Nursi gerek ibdarsquo ve gerekse inşarsquo tarzında
yaratılan tuumlm mahlucirckatın icadlarının ancak ve ancak her şeye huumlkmeden her şeyi bilen sonsuz kudret ve
hikmet sahibi Kadir-i Zuumllcelalrsquoe mahsus olduğunu hatırlatır Anne suumltuumlnuumln yaratılmasında ibdarsquo ve inşarsquo
icadlarının beraberce tahakkuku muumlkemmeldir(39) Rezzak-ı Hakiki ccedilocukların rızkını suumltle vermek iccedilin anne
memesinde suumlt bezlerini hormonlar ve teknik detayları devreye sokar lsquorsquoHer emrine tabi olan zerratları ve
maddeleri Rezzakiyet kanunuyla onlara goumlnderir ve onlarda ccedilalıştırırrdquo hakikati bir mucizeye dikkat ccedileker
Kadir-i Zuumllcelalrsquoin ibda tarzındaki yaratılma şeklini bizlere hatırlatan anne suumltuumlnuumln iccedileriğinin farklı farklı
olması hakikati başka bir mucizedir Her bebeğe has oumlzel olarak her an değişik bileşenlerde yaratılan anne
suumltuumlnuumln Rezzak-ı Hakikirsquonin ibdarsquo tarzındaki yaratma nazirelerine ccedilok guumlzel misal teşkil ediyor Mursquocizevi
anne suumltuumlnde bu yaratılış hakikatlerini goumlren bir insan elbette ki Rabbimizin kudret san lsquoat ve hikmeti
karşısında hayretle secdeye varacaktır (37)
lsquoO erzak paketleri iccedilinde yavrulara goumlnderilen suumlt konservelerirsquo Her bahara bir vagon gibi
hazine-i gaybdan yuumlz bin nevi etrsquoime ve levazımat kemacircl-i intizamla yuumlklenip zihayata goumlnderiliyor Ve
bilhassa o erzak paketleri iccedilinde yavrulara goumlnderilen suumlt konserveleri ve validelerinin şefkatli sinelerinde
asılan şekerli suumlt tulumbacıklarını goumlndermek o kadar şefkat ve merhamet ve hikmet iccedilinde goumlruumlnuumlyor ki
bilbedahe bir Rahman-ı Rahimin gayet muumlşfikine ve muumlrebbiyane bir cilve-i rahmeti ve ihsanı olduğunu ispat
eder(38) Yeni doğmuş masum ve ccedilaresiz olan o yavruların daha bir kolay daha bir şefkatli şekilde
beslendikleri ve rızıklandırıldıkları ifade edilmek isteniyor Yaratılan suumlt ccedilocuğun yaşına hastalığına
cinsiyetine yani ihtiyacına goumlre farklı yaratılıyor Bilim bunu vuumlcut otomatik algılıyor diye ifade etse de
Rahmacircn Rahicircm Lacirctif ve Kericircm gibi isimlerinin tecellisiyle bu yaratılış ancak Allahın eseridir Ccedilocukları
duumlnyaya goumlnderdiği vakit arkalarından rızıklarını gayet lacirctif bir surette goumlnderip ve memeler musluğundan
ağızlarına akıtmaktadır(37)
10 SONUCcedil
Anne suumltuuml evrimle tesaduumlfle rastlantı ile asla accedilıklanamayacak sayısız ve ccedilok orijinal oumlzelliğiyle başlı
başına bir yaratılış mucizesidir İnsanın yokluktan canlı ve bilinccedilli bir varlık olmasına varan yolculuğundaki
en oumlnemli doumlnemlerinden biri ana rahmindeki hayatı bir diğeri doğumu takiben başlayan bebeklik doumlnemidir
Henuumlz kendini koruyacak guumlce sahip olamayan bebek bu hassas ve tehlikeli aşamada tek besinini annesinin
suumltuumlnden alır Anne suumltuuml bu ccedilağında bebeğin besin ihtiyaccedillarını eksiksiz olarak gidermek ve bebeği muhtemel
enfeksiyonlara karşı korunmak uumlzere hazırlanmış Yaratıcırsquonın eşsiz bir tasarımıdır Anne suumltuuml oumlylesine
mucizevi bir karışımdır ki guumlnuumlmuumlz teknolojisi bile benzerini uumlretememektedir Anne suumltuuml iccedilen bir bebek
adeta mucizeler okyanusuna dalmaktadır Erken doğan bebek emzirme suumlresince farklı ve muumlkemmel
birleşimlerle karşılaşmaktadır Bebeğin gelişimine paralel anne suumltuumlnde meydana gelen değişimi kim
ayarlamaktadır Doğumdan sonra son derece aciz ve guumlccedilsuumlz olan bu canlıyı koruyan ona rızkını veren Rezzak
(buumltuumln canlıları rızık veren) ccedilevresi milyonlarca duumlşmanlara aman vermemektedir (ccedileşitli mikrop bakteri ve
viruumlsler) Normal bir insan bedeni sahip olduğu savunma sistemi sayesinde bu duumlşmanlarla 24 saat aralıksız
savaşır İşte yeni doğan bebek iccedilin problem burada ortaya ccedilıkar Ccediluumlnkuuml bebeğin vuumlcudunda kendisini bu
duumlşmanlara karşı koruyacak bir savunma sistemi yoktur Gerekli savunma sistemi (antikorlar ve savunma
huumlcreleri) anne suumltuumlnuumln iccedilinde bebeğe verilir Suda ccediloumlzuumllebilen tek D vitamini tuumlruumlnuumln anne suumltuumlnde
bulunduğu ortaya ccedilıkmış ve bu maddenin anne suumltuumlndeki diğer maddelerle birleştiği zaman bebeğin soumlz
konusu ihtiyacını muumlkemmel bir şekilde giderdiği tespit edilmiştir Annenin vuumlcuduna da bebeğin vuumlcuduna
da hacirckim olan uumlstuumln bir en Uumlst Akıl anne bedeninden suumlt imalini yaratıp duumlzenlemektedir
Anne suumltuumlnuumln olmazsa olmaz nitelikte birccedilok madde ve bu maddelerin arasında bir denge ihtiva
etmesi suumltuumln oumlzellikleri sabit kalmaması bebeğin değişen ihtiyaccedillarına cevap verecek şekilde suumlrekli değişime
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
93 wwwbilimveyaratilisorg
uğraması bebeğin anne suumltuuml sayesinde bir savunma sistemine sahip olması vuumlcudun mikrop ve bakterilere
karşı korunması suumltle beraber mideye ulaşan protein yapılı bu savunma askerlerinin proteinlerin sindirildiği
midede sindirilmemeleri mucizevi bir tolerans tanınması henuumlz guumlccedilsuumlz olan sindirim sisteminin anne suumltuumlyle
gelen enzimler sayesinde goumlrevini yapacak hale gelmesi son derece enteresandır
Uumlstad Nursi muhteşem metaforlar ile emzirmeyi yorumluyor lsquoVe sair hayvanatın ve insanın
yavrularına memeler musluğundan Ab-ı Kevser gibi hoş mugaddi safi halis beyaz suumltleri kırmızı kan ve
muumllevves fışkı iccedilinden bulaşmadan bulandırmadan imdatlarına goumlnderir validelerinin şefkatlerini yardımcı
verirrsquo(38)
Anne suumltuuml yaradılış accedilısından insan aklına durgunluk veren hayretlere duumlşuumlren ihtişamıyla şaşırtan
harikulade bir yaşayan canlı enerjik sıvıdır İlk insandan bu yana yuumlzyıllardır suumlt pınarları insanlığı
doyurmaya beslemeye Ezel ve Ebed Sahibi Rezzak-ı Hakikirsquo nin muhteşem tasarımlarından biri olarak anne
sinelerinden ccedilağlamaya devam etmektedir
KAYNAKLAR
1 Novak Gynecology
2 Danforthrsquos Gynecology and Obstetrics
3 Kuran-ı Kerim (Diyanet İşleri Başkanlığı)
4 Human Milk
5 Sağlıklı beslenmede anne suumltuuml Dr İbrahim Erbıyık Nesil yayınları 1996
6 Zemahşericirc II 334
7 İbn Atıyye III 404 Şevkacircnicirc III 197
8 Kuran Yolu Tefsiri Cilt 3 Sayfa 415-416
9 Daly SE et al (1993) Degree of breast emptying explains changes in the fat content but not fatty acid
composition of human milk
10 Hale TW et al (2007) Textbook of Human Lactation
11 de Weerd AW et al (2003) The development of sleep during the first months of life
12 Ardura J et al (2003) Emergence and evolution of the circadian rhythm of melatonin in children
13 Catharina Svanborg MD PhD Professor of Clinical Immunology at Lund University Sweden and
Fellow of the Royal Swedish Academy of Science
14 Nelson Textbook of Pedratrics 1976
15 7-11 Kasım 2016 UNICEF ve Duumlnya Sağlık Oumlrguumltuuml (WHO) Floransa İtalya
16 Manuel of Pediatric Therapeuties
17 The UK Association for Milk Banking
18 Acta Pedratarica 1982
19 Current Pedratrics 1982
20 Acta Scandinavica 299 1982
21 Lloyd 1980 ve Falkner 1980
22 Acta Pedratrica Scandinavica 1982
23 Macmalson Cancer
24 Vorherr Human Breast Cancer
25 The value of human milkwwwmedelacom
26 Prof Dr Rasim Adasal Psikiyatri
27 Kişilik Prof Dr Oumlzcan Koumlknel
28 Pediatr Clin North Am 2001 Feb48(1)53-67 Nutrient comp of human milk Picciano MF
29 Ruh sağlığı ve hastalıkları Prof Dr Rıdvan Cebiroğlu
30 Bağlanma Teorisi İngiliz psikanalist John Bowlby (1907-1990)
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
94 wwwbilimveyaratilisorg
31 Prof Dr Atalay Youmlruumlkoğlu Genccedillik Ccedilağı Ruh Sağlığı ve Ruhsal Sorunlar
32 Tuumlrkiyeye Oumlzguuml Beslenme Rehberi 2004
33 UNICEF
34 A Oumlzer F Taş H Ccedil Ekerbiccediler - TAF Preventive Medicine 2010
35 Mesʽad Abduumllhamid (Beyrut Dacircrul-Kuumltuumlbil-İlmiyye 14171996) 2 190 hellip
36 Aliden Ccedilağlara Mesaj Tercuumlme ve Accedilıklama İstanbul 2006112
37 RNur Kuumllliyatı MektubatB S Nursi
38 Şualar B S Nursi
39 Lemalar 23 Lema BSN
40 httpmamarynivgovrewievslactationNeville001contents
41 wwwsorularla islamiyet
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
83 wwwbilimveyaratilisorg
hormonların etkisiyle daha ilk haftalardan itibaren oumlnemli değişikliklere uğratılır ve 20haftadan itibaren
kolostrum adı verilen ilk suumlt meme kanallarından salgılanmaya hazır hale gelir
Meme bezleri ya da rahmet muslukları 20 segment (lob kısım)rsquoten muumlteşekkildir Bu boumlluumlmlerin
her biri meme başında sonlanan bir ağacın dalları ve yapraklarını andıran fabrika uumlniteleridir Dallar suumlt
kanallarıdır Yapraklar ise iccedillerinde suumltuumln uumlretildiği alveollerdir Alveoller ccedilok muumlkemmel bir şekilde
geliştirilmiş fonksiyonel odacıklardır Meme kısmen salgı dokusu kısmen destek ve yağ dokusundan
oluşmuştur Salgı dokusunda yapılan suumlt oumlnce kuumlccediluumlk kanallar ve daha sonra ana toplayıcı kanallar boyunca
meme ucuna ilerler Kanallar meme ucuna ulaşmadan oumlnce daha da genişleyerek laktiferoumlz sinuumlsler şeklini
alır Bu sinuumlsler suumltuumln iccedilinde toplanması nedeni ile oumlnemlidir Meme ucunda pek ccedilok sinir ucu bulunmaktadır
Meme ucunun ccedilevresinde areola adı verilen koyu renkli hafif kabarık bir halka bulunur Yağlı vasıfta olup
meme ucu derisinin yumuşak ve iyi durumda bulunması sağlar Suumlt yapımı hormon enzim ve refleksler
sonucu meydana getirilmektedir Gebelik suumlresince salgı bezleri suumlt yapımına hazırlanırlar Doğumdan
hemen sonra değişen hormonal değişiklikler ile suumlt yapımı başlar Bebek beslenmeye başlayınca iki refleks
sonucu suumlt tam zamanında gelmeye başlar Meme bezlerine dolaşım vasıtasıyla ulaştıran kandan alınan
besinler bir seri faaliyetten geccedilirilir Kısmen veya tamamen parccedilalanırlar Yeniden senteze uğrarlar miktar ve
vasıfları ayarlanır Paketlenir ve ihraccedil edilirler 115 madde (Neville 1995 ve ark) yaşayan canlı bir sıvıda
buluşuyor(9)
Ham madde yani kan alveollerden laktifer sinuumlslere suumlt vasfını kazanıp meme ucuna accedilılan buumlyuumlk
boşluk olan ampullarsquoya sevk edilir Bebek ihtiyacı olan suumltuuml rahmet musluğunun ağzından ccedilok az bir gayretle
alıverir (4)
Anne suumltuumlnuumln temel kısımları protein karbohidrat yağ ve minerallerdir Bunların her biri
alveollerde farklı imalat kalıplarından geccedilirilmektedir Endoplazmik retikulum denilen orijinal cihazların
ribozom adlı boumlluumlmleri bu iş iccedilin maharet kazanmıştır Anne suumltuumlne has miktar ve kalitede suumlt imali iccedilin tuumlm
hazırlıklar tamamdır Golgide son bir roumltuumlş yapılır Anne suumltuumlne mahsus oumlzelleşmiş karbohidrat ve glikoprotein
de yine bu golgi cihazında uumlretilir Huumlcre vakuolleri veya transfer vezikuumllleri gibi oumlzelleşmiş odalarda
tutulduktan sonra alveol huumlcrelerinin duvarlarındaki yine bu maksat iccedilin hususileştirilmiş yerlere getirilir
Anne suumltuumlnuumln oumlzel şekeri olan laktoz laktoz sentetaz adlı enzimle golgi cihazında imal edildikten sonra
proteinlerde birleştirilmektedir Laktoz sentetaz enzimi A ve B (Alfa-laktoglobulin) diye iki ayrı proteinden
ibarettir Laktoz sentezi esnasında her iki protein golgi cihazı iccedilerisinde etkileşmekte ve laktoz adlı lsquosuumlt şekerirsquo
imalatı yapılır Laktoz sentezi B proteinlerinin mevcudiyetine bağlıdır Yağlar damla şeklinde alveol
huumlcrelerinin duvarında yer aldıktan sonra gittikccedile huumlcre duvarı ile beraber dışarıya doğru suumlruumlklenirler
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
84 wwwbilimveyaratilisorg
Prolaktinin suumlt imalini başlatması ile alveol huumlcrelerinin enzim muhtevası da değişir Kanda besinler (protein
karbohidrat yağ vitamin ve mineral temel maddelerin alt yapısında kullanılan) yaklaşık 115 kadar plazma
maddesi halinde ozmoza uğratılıyor (40)
Ozmoz kanın suumlte doumlnuumlşuumlmuumlnde en temel biyolojik işlemdir Suumlt komponeentlerinin oumlncuumlleri kandan
ozmoz tekniği ile ayrılır Kapiller damarlar ve epitel huumlcreleri arasındaki ekstraseluumller sıvıya dacirchil olur
Oumlncuumller muumlteakiben ekstra seluumller sıvıya veda edip suumlt uumlretim huumlcresi olan alveol epitel huumlcresinin bazolateral
membrın boyunca taşınırlar Suumlt oumlncuumlleri ve suumlt muhtevasındakiler 5 yolla alveol luumlmenine dacirchil olur Amino
asitler şeker tuz yağ oumlncuumlleri olup Ig gibi protein oumlncuumlleri ile ekstraseluumller nahiyede buluşurlar Amino
asitler proteinlere glukoz laktoza doumlnuumlşuumlr Lipid damlaları trigliseritlerden teşkil edilir
Kan ve suumlt izoozmotiktir Ancak aynı kimyasal dengede değildir Suumltte şeker kanda olduğundan 90
kat kalsiyum 13 kat inorganik fosfor 10 kat yağ 9 kat potasyum 5 kat fazladır Protein yarısı sodyum 7rsquode
biri kadar bulunmaktadır Majoumlr katyonlar Potasyum Sodyum Kalsiyum Magnezyumdur Bunlar Klor ve
sitrat ile dengelenir Sodyum Potasyum ve Klor geccedilirgenliği kolay elementlerdir Kalsiyum Magnezyum ve
sitrat ise kısmen bulunmaktadır Kazein molekuumlllerinde bolca Magnezyum ve Kalsiyum ile sitrat mevcuttur
Kalsiyumun bir kısmı kemikte fosfata bağlanır Suumltuumln ozmotik basıncının ccediloğu suumlt şekeri laktoza kalanı bir
takım iyonlar sitrat ve proteinlere aittir Suyun akışı elektriksel bir potansiyel oluşturur Sodyum ve potasyum
sitoplazmaya dacirchil olur Su kanallara geccedilmez Alveol huumlcrelerdeki salgı iyon oluşumunu sağlar Kalsiyum ve
fosfor esas suumlt mineralleridir Ccedilinko magnezyum demir mangan ve molibden ile kobalt enzim ve
kofaktoumlrlerin sentezi iccedilin şarttır (bebeğin kemik gelişimi doku gelişmesi iccedilin) 1 yıl dolmadan hem beyin hem
de vuumlcut gelişimi hız kazanmalıdır Yuumlruumlyen konuşan hareket eden goumlren duyan bir canlıya doumlnuumlşuumlm projesi
iccedilin anne suumltuuml ve iccedilindekiler son derece değerlidir
(40)
22 ANNE SUumlTUumlNUumlN TEMEL KORUYUCULARI
İmmuumlnoglobulinler En yuumlksek konsantrasyon kolostrumdadır Spesifik viruumlslere ve bakterilere karşı
anne suumltuuml seviyeleri artmaktadır
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
85 wwwbilimveyaratilisorg
Laktoferrin İnsan suumltuumlne hastır Kolostrumda en yuumlksek konsantrasyonlarda bulunur ancak tuumlm ilk
yıl boyunca devam eder Staphylococci ve E Coli gibi oumlnemli bakteriler uumlzerinde doğrudan antibiyotik etkiye
sahiptir
Lizozim İnsan suumltuuml herhangi bir formuumllden otuz kat daha yuumlksek seviyelerde lizozim (guumlccedilluuml bir
sindirim bileşeni) iccedilerir Bağırsak bakterilerinin duumlşmanıdır
Buumlyuumlme Faktoumlrleri Hastalığa neden olan gram-negatif bakteri ve parazitleri ortadan kaldıran
laktobasillere yardım eder
Alerji oumlnleyici faktoumlrler Ccediloğu formuumllde kullanılan ineklerin suumlt proteini yabancı bir proteindir
Bebekler insan dışı suumltuuml maruz bıraktıklarında aslında yabancı proteine karşı antikorlar geliştirirler
Karnitin Karnitin yağ asitlerini bir enerji kaynağı olarak kullanmak iccedilin gereklidir
DHA amp ARA Beyin ve retina maddesinde oumlnemli yapısal bileşenlerdir (4)
Suumlt bebek iccedilin yegacircne su kaynağıdır
3 DOĞUMUN DOumlRDUumlNCUuml SAFHASI EMZİRME
Emzirme doğumun uumlccedil safhasına ilaveten ayrılmaz doumlrduumlncuuml kısmıdır İlk ve devamlı bağışıklama ve
tabii bir aşılamadır Olağanuumlstuumlduumlr Eşi bulunmaz bir cevherdir Muhteşem bir sanattır Anneden bebeğe
muumlkemmel bir servis harikulade bir lezzet kanalıdır Emzirme ile anne ve bebek arasında sevgi akışı
gerccedilekleşir Emzirme hakkı buumltuumln kadınlar iccedilin bir insanlık hakkıdır Yeni doğmuş bebeğimiz sizden farklı
bir canlı olduğunu anlaması iki yılını alır Bu sebeple 2 yaşından oumlnce bir bebek annesinden 24 saat ayrı
kalmayı kabul edemez Yeni doğmuş bir bebek annesinin kucağında buumltuumln ağrılarını sancılarını unutur Spazm
ve gerilimleri ortadan kalkar Onun iccedilin annesinin goumlğsuumlnden emmek onun kokusunu almak buumltuumln ağrı
kesicilerden ccedilok daha tesirlidir Anne suumltuumlnuumln gizemi akılları durgunluk vermektedir Anne suumltuumlnuumln
formuumlluumlnuuml buguumln bile halen anlayamıyoruz İşin en enteresan tarafı standart bir suumlt tarzının olmasıdır Anne
suumltuuml tıbbın ccediloumlzemediği bir mantıkla uumlretilmektedir Hem oumlzellik ve hem miktar olarak tam bebeğin
oumlzelliklerine goumlre imal edilmektedir Ekmekle beslenen bir deri bir kemik Afrikalı kadın bile havyarla
beslenen İskandinav uumllke kadını gibi aynı muumlkemmellikte suumlt imal edip suumltlerini bolca yavrularına
sunabilmektedir (batılı kadınların suumltuumlnuumln kalitesi fakir uumllke kadınıyla aynıdır) Gerekirse annesinin kemiğini
eriterek gerekli kalsiyumu temin etmektedir Biyolojik mucize Yavrunun midesinde suumlt bitince ve mide asidi
refleksif bir yolla artınca anne suumltuuml de benzer refleksif yolla aynı zamanda salgılanmaktadır lsquo Biyolojik mucize
rsquo olarak ifade edilen bu harika hadise anne organizmasının buumltuumln oumlzelliklerini ve aynı zamanda yavrunun
ihtiyaccedillarını bilen ve onları bir sisteme bağlayan İlahi proseduumlrce gerccedilekleştirilmektedir Anne yan odada ev
işiyle meşgulken bebek acıkıp mide kasları kasılınca aynı zamanda oumlte odada bulunan annenin goumlğuumls
dokusunda suumlt salgılaması başlamaktadır Birbirlerini goumlrmeseler bile Duumlnyadaki hiccedilbir besin anne suumltuumlnuumln
yerine tutamadığına goumlre zerresi ziyan edilmemelidir
Anneler Emmek istediği iccedilin ağlayan bebeğiniz emziği değil sizi istiyor (5)
4 SİRKADİYEN RİTİM İNSAN VUumlCUDUNUN BİYOLOJİK SAATİ
Hormonlarla duumlzenlenen vuumlcudun değişen ihtiyaccedilları bir oumlzel saate tabidir Oumlrneğin kortizol
hormonu vuumlcudun stres duumlzeylerini melatonin hormonu ise uyku ve uyanıklık ritmini duumlzenlemektedir
Sindirim sisteminin hızlı olduğu saatler sabah saatleri sindirim sisteminin yavaş olduğu saatler ise akşam ve
gece saatleridir
Anne suumltuumlnuumln ise canlı ve dinamik yapısı guumlnuumln değişen ritmiyle eşsiz bir uyum iccedilindedir Bebeğin
biyolojik saati de sirkadiyen doumlnguumlyle birlikte ilerler Ancak hayata henuumlz adapte olmaya ccedilalışan kuumlccediluumlk
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
86 wwwbilimveyaratilisorg
bedeninin ihtiyacı olan ve oumlğrenmesi gereken dengeler vardır Emzirilen bir bebek annesinin suumltuumlnden sadece
besin ve bağışıklık faktoumlrleri değil aynı zamanda hormon yapıları stres ve enerji duumlzenleyicileri de alır Bu
yolla sağlıklı gelişir ve buumlyuumlr (9) Suumlt şekeri dediğimiz laktoz sabah suumltuumlnuumln eşsiz yoğunluktaki bileşenidir
Bebeğin guumln boyu suumlrecek olan beyin gelişiminin ve beden enerjisinin yakıtıdır Laktoz kuvvetli bir besindir
ve sindirim sisteminin hızlı ccedilalıştığı sabah saatlerinde sindirimi idealdir Meme iccedilinde su yoğunluğu arttığında
laktoz oranı da yuumlkselir Annelerin sabah saatlerinde memelerini daha şiş ve dolu hissetmesinin nedeni budur
Sabah suumltuuml aynı zamanda ilk suumlt oumlzelliğine sahip olup bebeğin susuzluğunu giderir Emzirme sonunda son suumlt
adını almaktadır İki suumlt arasındaki fark sadece suumltuumln yağ iccedileriğindedir İlk suumltuumln yoğunluğunu su son suumltuumln
yoğunluğunu yağ oluşturur Memedeki suumlt kanallarda depolanmaz Her emzirme bitiminde suumlt meme iccedilinde
baştan uumlretilir Buna goumlre oumlnce yağ uumlretimi gerccedilekleşir daha sonra su oranı yavaşccedila artmaya başlar Meme
iccedilinde suumltuumln kapasitesi son noktaya ulaştığında su miktarı yağ miktarından her zaman fazladır Boumlylelikle
bebek uzun emzirme aralığında daha yoğun su kısa emzirme arlığında ise yoğun yağ iccedileriğini alır Benzer
biccedilimde sabah saatlerinde su muhtevası yoğun suumltuuml alan bebek gece saatlerin de yağlı suumltuuml alır(10) Annenin
suumltuumlndeki su oranı akşam saatlerinde yavaş yavaş duumlşmeye başlar Bu nedenle de anneler akşam ve gece
saatlerinde memelerinin dolu olmadığını hatta boş olduğunu duumlşuumlnuumlr ama bu doğru değildir Ccediluumlnkuuml akşam
suumltuumlnuumln su yoğunluğu duumlşuumlk ama yağ oranı yuumlksektir Gece suumltuumlnuumln yapısı incelendiğinde benzersiz
oumlzelliklerle karşılaşılmıştır Gece suumltuumlnde laktoz oranı duumlşuumlktuumlr Ccediluumlnkuuml gece sindirim sistemi yavaşlar ve guumln
boyu ccedilalışan beynin gelişimi ise artık dinlenmeye ve sağlıklı REM duumlzeylerine bağlıdır Gece suumltuumlnuumln yağ
oranının yuumlksek olmasının en oumlnemli nedeni bebeği sadece tok tutması değil aynı zamanda kısa bir suumlre
emerek doymasını sağlamasıdır Bu nedenle emzirilen bebekler geceleri guumlnduumlze oranla daha kısa bir seansta
emme işini bitirirler Anne uykusuna devam etme fırsatı yakalar
Bazı loğusalar ldquoArkadaşımın bebeği mama ile besleniyor ve sabaha kadar uyuyor ben ise bebeğimi
emziriyorum ama ccedilok sık uyanıyor emmek iccedilin yoksa karnı doymuyor mu rdquodiye endişelenir Emzirilen
bebeklerin karnı ideal oumllccediluumlde doyar İhtiyaccedil doğrultusunda uyur uyanırlar Formuumll mama ile beslenen bebekler
ise uzun uyuyabilir Bunun genellikle iki oumlnemli sonucu olur İlki fazladan mide doluluğu nedeniyle sindirim
sistemi boumlbrek ve karaciğer yorulabilir ve sonucunda buumlyuumlme hormonları baskılanabilir İkincisi ise formuumll
mamalar inek suumltuumlnden geliştirilen protein yapısına sahiptir ve bu protein tuumlruuml casomorphin iccedilerir
Casomorphin ise gereğinden fazla ve uyuşarak uyumaya neden olur Yeni doğan iccedilin ilk 6 ay en oumlnemli şey
beslenme ve uyku değil yeteri kadar beslenme uyku ve uyanıklıktır
Bebek gelişimi nicelikten ccedilok niteliğe bağlıdır Ccediluumlnkuuml insan yavrusunun ihtiyaccedilları inek yavrusunun
ihtiyaccedillarından oldukccedila farklıdır(11) Akşam saatlerinde annenin suumltuumlnde melatonin duumlzeyleri yuumlkselmeye
başlar Gecenin en karanlık ve annenin uykuya geccediltiği saatte anne suumltuumlndeki melatonin duumlzeyleri yuumlksek
seviyelere ulaşır Melatonin bebek vuumlcudunda uyuma uyanma dengesini ayarlar sindirim sistemi ve duumlz
kaslar uumlzerinde dinlenme etkisi yapar Bu sayede bebeğin buumlyuumlme faktoumlrleri aktive olur lsquoUyusun da buumlyuumlsuumlnrsquo
lafı boş bir soumlz değildir Bebekler dingin ve stressiz bir uyku uyurlar daha iyi dinlenir bu nedenle de daha
ccedilabuk uyanırlar Anne suumltuuml alan bebekler gece ve guumlnduumlz yeterli aralıklarda uyur ve beslenir uyanık ve canlı
kalırlar Uykuda daha dengeli REM duumlzeyi goumlsterirler Anne suumltuuml alan bebek acıktığı iccedilin daha kısa uyumaz
aynı zamanda daha iyi dinlendikleri iccedilin de kısa uyurlar(12)
5 SUumlTUumlN MUHTEVASI BEBEĞİN BUumlYUumlMESİ İLE ORANTILI OLARAK DEĞİŞİR
Bebeğin geccedilirdiği evreye goumlre hangi doumlnemde hangi besine ihtiyacı varsa suumlt muhtevası da bu doumlneme
goumlre farklıdır İlk doğduğu guumlnlerde suumlt kolostrumdur yani protein ve antikor accedilısından zengindir Bu suumlt
bebeğin bağışıklığını kuvvetlendirir ve bebeğin sindirim sisteminin gelişimine yardımcı olur İlk 3-4 guumlnden
sonra suumlt daha ince sulu ve tatlı bir forma doumlnuumlşuumlr Bu onun susuzluğu iccedilindir Şeker protein ve mineraller de
ihtiyacına goumlredir Bu suumlt yağ accedilısından duumlşuumlk ve karbohidrat accedilısından zengindir İdeal sıcaklığı ile her an
hazır olan anne suumltuuml iccedilinde bulunan şeker ve yağ ile beyin gelişiminde de oumlnemli bir rol oynar Ayrıca iccedilindeki
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
87 wwwbilimveyaratilisorg
kalsiyum gibi elementler bebeğin kemik gelişiminde buumlyuumlk bir pay sahibidir Zamanla daha yoğun ve kremsi
bir hal alır (bebeğin accedillığını gidermek iccedilin) Aynı zamanda IgA seviyesi 10 guumlnden en az 75 aya kadar
yuumlksektir Bu suumltuumln iccedilerdiği antikorlar da bireysel yani her bebeğin ihtiyacına goumlre farklıdır Yuumlce Kudret
bunun iccedilin oumlzel bir sistem yaratmıştır Anne bebeğe dokunup sarıldıkccedila annenin vuumlcudu bebeği kolonize eden
patojenlerle bağlantıya geccediler ve annenin vuumlcudu uygun antikorları ve bağışıklık huumlcrelerini uumlretir Erken
doğum yapan annelerin suumltuumlnde ise mucizevi bir şekilde bebeğin ihtiyacına youmlnelik olarak daha fazla yağ
protein sodyum kloruumlr ve demir bulunur Nitekim kendi annelerinin suumltuumlyle beslenen erken doğan (prematuumlre)
bebeklerde goumlz işlevlerinin daha iyi gelişmesi zekacirc testlerinde daha başarılı olma gibi pek ccedilok uumlstuumlnluumlk tespit
edilmiştir Anne suumltuuml bebeğin geccedilirdiği evrelere goumlre değişmekte ve bebeğin hangi doumlneminde hangi besine
ihtiyacı varsa suumltuumln iccedileriği de bu doumlneme goumlre farklılık goumlstermektedir Bu mucizevi karışım suumlt olarak
adlandırılmasına rağmen aslında anne suumltuumlnuumln 90rsquoı sudan oluşmaktadır Bebeklerin besinden başka suya da
ihtiyaccedil duyarlar Hariccedilten alınan su sağlıklı olmayabilir
Anne suumltuumlnuumln besin değeri ccedilocuğun cinsiyetine goumlre değişir Yağ protein vitamin şeker
mineraller ve hormon seviyelerinin erkek ve kız bebekler iccedilin farklı olduğunu goumlsterilmiştir Sadece buumlyuumlmesi
uumlzerinde değil davranışları uumlzerinde de doğrudan etkilidir Erkek bebekler iccedilin uumlretilen suumltuumln yağ ve protein
bakımından 35 daha yoğun olduğunu goumlstermektedir Kız bebek emziren annelerin suumltuuml daha az yağlı
kalsiyum bakımından oldukccedila zengindir Bu durum kızların iskelet sisteminin daha hızlı gelişmesini
sağlar(11) Bebek hastalıklarına oumlzel tedavi ve ilaccedil iccedileren oumlzel bir besin annelerinin vuumlcudunda
yaratılmaktadır Bebek ile ilgilenen anne organizması istilacıları belirler Bu durum tesaduumlflerle asla
accedilıklanamayacak kadar kusursuzdur
Ccedilok az miktarda demir bulunması demir bakımından fakirlik anlamına gelmez Demir bakteriler ve
boğaz florası iccedilin bir işarettir Bebeğin bağırsaklarında faydalı bakterilerin gelişmesi bu harika gıda ile hız
kazanmaktadır Bağırsaklarda sağlıklı mikrobiyal yapının bulunması şarttır Bebeklerin ise doğduklarında
bağırsaklarında bakteri bulunmaz bu nedenle ilk uumlccedil yıl iccedilinde bebeklerin beslenmesi oumlnemli bir etki oluşturur
Erken doğmuş bebeklerin ihtiyaccedil duyduğu maddelerle zamanında doğan bebeklerin ihtiyaccedilları birbirinden
farklıdır ve buna uygun olarak gebelik haftasına goumlre bebeğe verilen ilk suumltuumln bileşimi oumlnemli değişiklikler
goumlsterir Yapılan ccedilalışmalar sonucunda hakkında yuumlzlerce makale yayınlanan anne suumltuumlnuumln son olarak da
bebekleri kanserden koruduğu ispatlanmış fakat bunun mekanizması henuumlz tam olarak anlaşılamamıştır
İsveccedilrsquote Lund Uumlniversitesirsquonde doktor ve immuumlnolog olarak ccedilalışan Catharina Svanborg anne suumltuumlndeki bu
mucizevi sırların kanserin her ccedileşidi iccedilin bir koruma sağlayabileceği uumlzerine keşfe devam ettiklerini
soumlylemektedir(13) Anne suumltuumlnuumln bolca ihtiva ettiği Omega-3 yağ asitleri insan beyni ve retinasının oumlnemli bir
bileşeni olduğundan oumlzellikle yeni doğan bebekler accedilısından ccedilok değerlidir Omega-3 hamilelik doumlnemi
boyunca ve bebeklik doumlneminin başlarında beyin ve sinirlerin uygun şekilde gelişimine katkı sağlar Anne
suumltuuml de doğal ve muumlkemmel bir Omega-3 deposu olduğundan bilim adamları anne suumltuumlnuumln bu iccedileriğine dikkat
ccedilekerler (13)
Anne suumltuuml bebeğin psikolojik ihtiyaccedillarını da karşılamaktadır Annenin bebeğini emzirmesi
sadece fiziksel bir eylem değildir Anne bebeğini buumlyuumlk bir şevk ve aşkla kucağına alıp emzirmeye başlarsa
boumlylece bebeğine sevgiyi ve sevmeyi de oumlğretmiş olur Oumlte yandan bebeği emzirmek buumlyuumlk miktarda kalori
tuumlketerek hamilelik sonrası kilolardan kurtulmaya yaramaktadır (34) Bebeğe ek besin su biberon verildiği
andan itibaren suumlt salgısı azalmaya başlar Aksine bebeğin accedillık belirtileri ortaya ccedilıktıkccedila anne onu
emzirdiğinde suumlt uumlretimi gerekli seviyeye ulaşır(4) Anne suumltuumlndeki besin maddelerinin dengesi en ideal
oumllccediluumllerdedir ve bebeğin henuumlz olgunlaşmamış vuumlcut sistemleri iccedilin en uygun formdadır (13)
6 KOLOSTRUM (AĞIZ SUumlTUuml) VE BİYO-YARARLILIK
Doğumdan hemen sonra ilk 3-5 guumlnde salgılanan bileşim oumlzellikleri ile yeni doğan bebeğin ilk
guumlnlerdeki ihtiyaccedillarını karşılamak accedilısından buumlyuumlk oumlnem taşıyan suumlttuumlr Hastalıklardan korur bağışıklık
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
88 wwwbilimveyaratilisorg
sistemini guumlccedillendirir A D B12 vitaminleri acısından yeterli bağırsağın olgunlaşmasını sağlayan epidermal
buumlyuumlme alerji ve intolerans oluşmasını engelleyen buumlyuumlme etmenlerinden zengindir Kolostrum 5-10 guumln
arasında geccediliş suumltuuml şeklini alır 3 haftadan sonra anne suumltuuml olgun suumlt oumlzelliğini taşır Anne suumltuumlnuumln laktoz
iccedileriği ise 7 civarındadır Enerji protein ve yağlardan gelir Kolostrumda daha fazla olmak uumlzere ccediloklu
doymamış yağ asitlerinden zengin olması sinir ve beyin huumlcrelerinin gelişimi goumlrme iccedilin oumlnemli rol oynar
Potasyum sodyum kalsiyum serbest iyonlar olarak diğer mineraller de kompleks bileşikler halinde bulunur
Demir az zannedilse de (100 ml de 02-08 mg) biyo-yararlılık accedilısından yeterlidir Ccedilinko emilimi yuumlksektir
(4)
İkinci Duumlnya Savaşından sonra bebeklerin oumlzellikle gelişmiş uumllkelerde biberonla ve formuumll suumltlerle
beslenmesi ccedilocuk sağlığı konusunda hekimleri derinden kaygılandırmaya başladı
Bu ccedilerccedilevede WHO (Duumlnya sağlık oumlrguumltuuml) ve UNICEFin işbirliği ile Ağustos 1990 tarihinde İtalyanın
Floransa kentinde anne suumltuuml ile beslenmenin yaygınlaştırılması ve desteklenmesi bağlamında bir bildirge
yayınlandı ve iccedilinde bebeklerin en az ilk altı ayda ana suumltuuml ile beslenme zaruretine vurgu yapıldı Bu yuumlzden
her yıl 1 Ağustos guumlnuuml de duumlnyanın ccedileşitli uumllkelerinde duumlnya anne suumltuuml guumlnuuml olarak kutlanıyor(15)
Bristol Uumlniversitesi bilim adamlarının yaptıkları araştırmalarda anne suumltuumlyle beslenmenin uzun
vadedeki faydaları arasında tansiyon uumlzerinde olumlu etkisinin bulunduğu ve bu sayede kalp krizi risklerinin
azaldığı ortaya konmuştur
Circulation adlı tıp dergisinde yayımlanan araştırma sonuccedillarına goumlre anne suumltuuml ile beslenen
bebeklerin kalp hastalıklarına yakalanma riski daha azdır Anne suumltuumlnde damar sertliğini oumlnleyen yağ
asitlerinin bulunması anne suumltuuml ile beslenen bebeklerin daha az sodyum tuumlkettikleri ve aşırı kilo almadıkları
iccedilin anne suumltuumlnuumln kalp sağlıkları uumlzerinde olumlu etkiye sahip olduğu gerccedileğini ortaya konmuştur
ABDrsquodeki Cincinnati Uumlniversitesi ccedilocuk hastanesinde Lisa Martin ve arkadaşları anne suumltuumlnde yuumlksek
miktarda kalp krizi ve obezite riskini azaltmada oumlnemli ldquoadiponektinrdquo isimli protein hormonu buldu Anne
suumltuumlndeki leptin hormonu yağ metabolizmasında oumlnemli bir rol uumlstlenmektedir
7 NİCcedilİN İKİ YIL
Manuel of Pediatric Therapeuties dergisinde bebeğin anne suumltuuml ile iki sene emzirilmesi icap ettiği ifade
ediliyor (16) Anne suumltuumlnde serbest taurine (beyin gelişiminde oumlnemli) inek suumltuumlnden kırk kat fazladır
Ccedilocuğun zeki olması uzun suumlreli emzirilmeyle ilgilidir Kuvvetli bir mikrop oumllduumlruumlcuuml olarak sepsiste (yani
vuumlcudun yaygın olarak mikropla istilasında) kan verilme tedavisi ne ise aynen oumlyle yararlıdır O durumda suumlt
ememeyen ve burundan fasılalarla beslenen yavru adeta antibiyotik almaktadır Hatalı bir anlayış ile bazı
youmlrelerde ishalli ccedilocuğa suumlt vermezler Oysa ishalden oumlluumlm ve hipernatreminin (kanda sodyum fazlalığı) ilacı
anne suumltuumlduumlr(16) İngiltere ve Gallerdeki seri ccedilalışmalar bunu destekler mahiyettedir(17) Ig A lizozim
laktoferrin mikropların uumlremesini engellediği gibi yeni doğan servislerinin korkutucu mikrobu olan
klebsiallanın oumlnuumlne geccedilmek imkacircnını da sunmaktadır Gaitada kan ile seyreden ağır bir hastalık olan
nekrotizan enterokolit suumlte mağlup olmaktadır(18) Anne suumltuuml viruumls oumllduumlruumlcuuml faktoumlrler ihtiva eder Bilhassa
geri kalmış uumllkelerde anne suumltuuml ile beslenen bebeklerde oumlluumlm oranı azdır(19) Anne suumltuuml alanlar ileride
yaşlıların rahatsızlığı damar sertliği ve şişmanlığa karşı korunurlar Yuumlksek kolesterol muhtevası kolesterol
katabolizması iccedilin luumlzumlu enzim yapımına imkacircn tanır (20) Lloyd ve Falknerin yayınları da bu
youmlndedir(21)
Tiroit bezi yetersiz ccedilalışması sonucu ortaya ccedilıkan hipotroidi hastalığı anne suumltuuml alanlarda daha az
goumlruumlluumlyor İnek suumltuuml allerjisi ve suumlte tahammuumllsuumlzluumlk tabidir ki goumlruumllmemektedir Stevenson ikinci altı aylık
suumlrede solunum yolu enfeksiyonlarının anne suumltuuml alanlarda daha az olduğunu belirtmektedir Kabakulak grip
succediliccedileği Japon B ansefalit (beyin iltihabı) viruumlslerinin buumlyuumlmesi insan suumltuumlndeki maddeler tarafından
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
89 wwwbilimveyaratilisorg
engellendiği suumltteki antikorların sindirim sisteminin mukavemetini artırdığı bilhassa Ecoli denen mikrop
ccedileşitlerine direnccedil sağladığı belirtiliyor(22)
Anne suumltuumlnuuml uzun suumlre vermek anneye meme kanseri accedilısından koruyucu mahiyettedir(23) Bir başka
makalede de 25 yaşına kadar doğum yapanlarda meme kanserinin engellendiği belirtiliyor(24) Anne suumltuuml
yanında bebeğe ilacircve gıda verilmesi iccedilin aceleye gerek yoktur Altı aydan oumlnce tamamen gereksizdir Anne
suumltuumlnden alınan demir guumlnluumlk ihtiyacı karşılayabilmektedir Ek besinler demirin emilmesini azaltmaları (
80 nispetinde ) sebebi ile demir eksikliği accedilısından riskli bir duruma yol accedilabilmektedir
Dokuz ay anne suumltuuml dışında herhangi bir ek besin almayan bebeklerde kansızlık (anemi) olmadığı
goumlruumllmuumlştuumlr (25) Ccedilocuğu suumltten erken kesmek ccedilocuk ruhu uumlzerinde aksi tesir yap maktadır Prof Adasal (26)
Vakitsiz meme kesimi ileride daima serzeniş ve guumlccedil beğenme davranışını doğurur Ani memeden kesmeyle
duygu bozukluğu olabilir ldquodemektedir Prof Koumlknel (27) ise ldquoYemek iccedilki duumlşkuumlnluumlğuuml sigara uyuşturucu
madde kullanma alışkanlığı oral doumlnemle (ccedilocuğun suumlt emme doumlnemleri) alakalı inkıta neticesi olur der
Ccedilocuğun suumltten erkenden kesilmesi ruhunda menfi durumlar meydana getiriyor Sosyolog Mead
araştırmasında ccedilocukluğunda az şefkat goumlren gıda accedilısından cimri bir şekilde beslenenlerin ileride saldırgan
kavgacı guumlvensiz kimseler olarak yetiştiklerini tespit etmiştir Ccedilocuk iki yıl emzirildiğinde hem gıda problemi
hem de şefkat problemi halloluyor Ccediluumlnkuuml emzirmek iccedilin kucağa almak aynı zamanda bir şefkat goumlsterisidir
(28)
Prof Harlov anne varlığının yalnız fizikicirc destek iccedilin değil ccedilocuğun zevklerinin doyurulması iccedilin de
oumlnemini ispatlamıştır Anne kucağında emzirilen insan yavrusu da hem beslenmekte hem de guumlven ortamı
bulmaktadır(28) Prof Cebiroğlu nun dediği gibi Anne ccedilocuğunun accedillığını ıslaklığını soğukluğunu giderir
Bunlarla birlikte ccedilocuk her defasında annesinin sesini kokusunu temasını hisseder Bebek de anne yuumlzuumlne
bakar iki aydan sonra guumlluumlmser ağlar kucağa uygun gevşek durum alır Erken emmekten kesilirse ccedilocuğun
zevkini tatmin etmek iccedilin parmağını emdiği goumlruumlluumlr denmektedir (29) Ccedilocuğun annesi tarafından kucakta
emzirilerek beslenmesi ccedilocukta duyduğu huzursuzluğu (sıkıntı korku ve guumlvensizlik) giderici onda huzur
sağlayıcı (gevşemek ve guumlven duygusu) tesirdedir Ccedilocuk emzirilirken kucakta olması ccedilocuğa guumlven veriyor
Bowlby (30) anne bedenine değinenin guumlven duygusu yerleşmesine tesirinin oumlnemli olduğunu bulmuştur
Messerman annenin ccedilocuğa sarılmasının muumlhim bir hacircdise olduğunu belirtir Uzun suumlre ccedilocuğu emzirmek
ileride kendine guumlvenen istikrarlı bir ruh haleti ortaya ccedilıkarır Prof Youmlruumlkoğlu suumlt ccedilocukluğu doumlneminde bu
problemin ileride oburluk şişmanlık iccedilkiye ve uyuşturucuya duumlşkuumlnluumlk ruhi ccediloumlkuumlntuumlye sebep olduğunu
soumlyluumlyor(31)
1993 yılında yapılan ldquoTuumlrkiye Nuumlfus ve Sağlık Araştırmasırsquonda ilk altı ayda sadece anne suumltuuml ile
beslenen bebeklerin oranı 13 olarak belirtilmiştir (32) Yine aynı araştırmada beş yaşın altındaki ccedilocukların
25rsquoinde beslenme eksikliği tespit edilmiş ve her yıl 63000 ccedilocuğun oumlnlenebilir hastalıklardan dolayı hayatını
kaybettiği belirlenmiştir Duumlnya Sağlık Oumlrguumltuumlrsquone goumlre emziren kadın oranları yuumlksek olsaydı yılda 15 milyon
bebeğin yaşamı kurtulacaktı(33) Bu oumlluumlmlerin sayısını azaltmak ve bebeklerin sağlıklı yaşamasını sağlamak
amacıyla Duumlnya Sağlık Oumlrguumltuuml ve UNICEF gibi organizasyonlar Tuumlrkiyersquode ve duumlnyanın birccedilok uumllkesinde
anne suumltuumlnuumln kullanımı konusunda anneleri bilgilendiriyor ve onları teşvik ediyor(15)
8 WHO VE UNICEF EMZİRMEYİ OumlNERİYOR
1 Doğumdan sonra ilk 6 ayda anne suumltuuml haricinde hiccedil bir ek gıdaya ihtiyaccedil yoktur
2 Anne ile bebek arasında guumlccedilluuml bir duygusal bağ meydana gelir (oksitosin hormonu)
3 Emzirme bebeğin duygusal ihtiyaccedillarını karşılar
4 Anne suumltuuml tuumlre oumlzguuml bir salgıdır ve başka hiccedilbir besin bu kadar muumlkemmel olamamaktadır
5 Annede meme kanseri riskini azaltır
6 Anne suumltuuml her zaman hazırdır
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
90 wwwbilimveyaratilisorg
7 Anne suumltuumlnuumln sindirilmesi daha kolaydır
8 Mama ile beslenme kız bebeklerin ileride meme kanseri olma riski artmaktadır
9 Anne suumltuuml mekonyumun atılmasını kolaylaştırır
10 Mama ile beslenme daha duumlşuumlk zeka duumlzeyi ile bağlantılıdır
11 Crohn hastalığına karşı koruma sağlar
12 Annenin doğum sonrası kilo vermesi kolaylaşır (guumlnde 500 kalori)
13Doğum sonrası kanamaları azaltır
14 Emzirme doğum sonrası annenin rahminin kuumlccediluumllmesini kolaylaştırır kanamayı azaltır
15 Pre-term suumlt erken doğan bebekler iccedilin tasarlanmış olup kolostrum adeta ldquoilk aşısırdquo dır
16 Bağışıklık sisteminin gelişimini kolaylaştırır
17 Mama ile beslenen bebeklerde Tip I Diabet riski artar
18 Endometriozis gelişimini azaltır
19 Annede yumurtalık kanseri riskini azaltır
20 Endometrium kanseri riski azalır
21 Mama bebekte allerji gelişme şansını arttırır
22 Mam ani bebek oumlluumlmuuml sendromu riskini arttırabilir
23 Anne suumltuuml kulak enfeksiyonları sıklığını azaltır
24 Astım ve diğer allerjik hastalıkların goumlruumllme riskini ve sıklığını azaltır
25 İshale karşı korur
26 Bakteriyel menenjite karşı korur
27 Solunum sistemi enfeksiyonlarına karşı korur
28 Bazı lenfoma tuumlrlerine karşı korur
29 ldquoJuvenil eklem romatizmasına karşı korur
30 İnek suumltuuml barsaklar accedilısından irritandır (tahriş edici)
31 Anne suumltuuml bedavadır
32 Obeziteye karşı tedbirdir
33 Goumlrme kusurların karşı korur (34) Aşıların etkinliğini arttırır
35 Emzirme doğal bir gebelikten korunma youmlntemidir
36 Bebekler daha az doktora gider
37 Annede ileride kemik erimesi şansını azaltır
38 Daha iyi sosyal gelişim sağlar Psikomotor ve sosyal gelişim harikadır
39 Her zaman uygun konsantrasyonda besin maddesi iccedilerir
40 Bebek iccedilin doğal bir sakinleştiricidir Uykuda daima rahatlıktır Sinirli bebek sakinleşir
41 Mama hazırlamaya gerek yoktur
42 Ccedilevre ile barışıktır Şişe kutu paket gibi atık madde olmadığından ccedilevre dostudur
43 Ağrı kesicidir İccedilindeki ldquoendorfinlerrdquo bebek iccedilin doğal ağrı kesici goumlrevi goumlruumlr
44 Her zaman temizdir
45 Dişler iccedilin yararlıdır Biberona nazaran 60 kat fazla enerji harcar Ccedilene kasları guumlccedillenir (46) Bebeklerde
refluuml daha az goumlruumlluumlr
47 Annenin kendine olan saygısını guumlccedillendirir
48 Her zaman uygun sıcaklıktadır
49 Sentetik hormonlar iccedilermez tamamen doğaldır (15)
9 DOLAŞIM VE SUumlTUumlN KANDAN TEŞKİLİ BİR KURrsquoAN MUCİZESİDİR
Vuumlcudun beslenmesini sağlayan temel maddeler sindirim sistemindeki kimyasal doumlnuumlşuumlmler
sonucunda oluşur Sindirilen maddeler bağırsak duvarından kan dolaşımına katılır Bu sayede ilgili organlara
sevk edilir Suumlt bezleri de diğer vuumlcut dokuları gibi kandan beslenir Suumlt birccedilok safhadan sonra suumlt bezlerinden
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
91 wwwbilimveyaratilisorg
salgılanır Besin değeri muazzam harikulade bir gıdadır İnsan ne hayvanın karnındaki yarı sindirilmiş besini
ne de hayvan kanını doğrudan tuumlketemez Ciddi zehirlenme hatta oumlluumlme yol accedilmamak iccedilin Yuumlce Kudret
yarattığı son derece kompleks biyolojik sistemler ile temiz ve sağlıklı muumlkemmel bir gıdayı insanların
faydasına sunmaktadır Boumlylece insanların doğrudan tuumlketemeyeceği kan ve yarı sindirilmiş besinden iccedililir
nitelikte besleyici suumlt uumlretilmiş olur(41)
Arap bilgin İbn-i Nefis 1242 yılında insan vuumlcudundaki kan dolaşımını ilk kez doğru olarak tarif eden
kişidir İngiliz hekim William Harveyrsquoin 1616 yılında kan dolaşımı modelini yorumlamıştır Oysa Kuran 1440
sene oumlnceden kan dolaşımına youmlnelik uzmanlık gerektiren boumlyle bir bilgiden bu kadar erken bir doumlnemde soumlz
etmektedir Yuumlce Peygamberrsquo in lsquoBebek iccedilin hiccedil bir suumlt anne suumltuumlnden daha iyi olamazrsquo diye buyurduğu
rivayet edilir (35) Kurrsquoan mucizesinden biri de anne suumltuumlduumlr
Nahl Suresirsquonin 66 ayetinde suumltuumln biyolojik oluşumu ile ilgili tarif edilenler fizyoloji anatomi gibi
bilimlerin guumlnuumlmuumlzde ortaya koyduğu bilgilerle buumlyuumlk bir uyum iccedilindedir Sağmal hayvanrdquo denilen enlsquoacircm
kelimesinin koyun keccedili sığır ve deveyi kapsadığı belirtilmektedir (6) Yuumlce Kudret hikmetli yaratıcılığına
dikkat ccedilekiyor lsquoBesin artığırsquo anlamındaki fers kelimesi ile gıdaların sindirim sırasında besleyici unsurları
alınıp artık canlı metabolizması iccedilin bir değeri kalmayan bir suumlre sonra dışkı halinde dışarı atılacak olan
artıkları anlatılmaktadır Sindirim işleminde barsak muhtevasından elementler kana taşınarak bambaşka bir
sistemin alt yapısını teşkil etmektedir Ayette suumltuumln bu besin artığı ile kan arasında bir konumda olduğu
belirtilmektedir Suumlt vuumlcuttaki besin artığının bulunduğu sistem ile kana taşınan besinlerin arasından gelmekte
bunlara asla karışmamakta ve kimyasal yapı ve oumlzellikleriyle onlardan farklı bir değer taşımaktadır(7) Adeta
suumlt ile diğer iki madde (kan ve besin artığı) arasına Allahrsquoın kudretiyle bir perde ccedilekilmekte suumltuumln bunlardan
birine veya ikisine karışarak renk tat ve kokusu bakımından saflığının bozulması oumlnlenmektedir (8)
Emzirme ve tuumlrevleri Kuranı Kerimde 11 kez zikredilmiştir (Nisa 23 Hac 2 Kasas 7 Kasas12
Talak 6)(3)
Anneler ccedilocuklarını tam iki yıl emzirsinler (Bakara 233)Emzirmeyi tamamlamak
isteyen(babalar) iccedilin anneler ccedilocuklarını iki tam yıl emzirirler Onların (annelerin) yiyeceği ve giyeceği
maruf(oumlrfe uygun) olarak ccedilocuğun babasına aittir Suumltten kesilmesi de iki sene iccedilindedir (Lokman
14)
Ccedilocuğun anne karnında taşınması ve suumltten kesilmesi otuz ay suumlrer ldquoBiz insana anne ve babasına
guumlzellikle davranmasını tavsiye ettik Annesi onu guumlccedilluumlkle taşıdı ve onu guumlccedilluumlkle doğurdu Onun
(hamilelikte) taşınması ve suumltten kesilmesi otuz aydırrdquo (Ahkaf suresi 15)
Bakara suresinde ilgili ayetin bir boumlluumlmuumlnde gerccedili bebeğin iktisadi accedilıdan geccediliminin sorumluluğu
babalara devredilmiştir ama yine de bebeğin beden ve ruh beslenmesinin ana suumltuuml ile kopmaz bir bağı soumlz
konusudur ve bu haklar da kesin olarak analara verilmiştir Ananın duyguları da goumlzetilmelidir ccediluumlnkuuml
bir anne bebeğinin yetiştiği en hassas doumlneminde onu yalnız bırakamaz Ayet ve rivayetlere bakıldığında
emzirme suumlresinin en az 21 ay ve en ccedilok iki yıl kadar olması gerektiği anlaşılır Anne emzirmekten maddicirc ve
manevicirc zevk ve haz duyduğundan emzirmeye devam edebilir Bazen anneler bir takım sebeplerle emziremez
suumltanne ihtiyacı doğar Hz Ali ldquoEvlilik iccedilin ccedilabalayıp kendinize uygun biri ile evlenmeye ccedilalıştığınız kadar
bebeğinizi emzirme konusunda da suumltanneyi seccedilerken bir o kadar oumlzen goumlsterin ccediluumlnkuuml suumltannenin suumltuuml bebeğin
kaderini değiştirebilir Kutlu Peygamberinin suumltannesi oumlzel (pak ve imanlı) bir kadın olan Halime oldu Hz
Musa ise Firavun sarayında hiccedil bir kadını emmedi ta ki annesi geldi ve onu emzirdi Bu oumlrnekler bebeklik
ccedilağının oumlzel kulların eğitim ve terbiyelerinde oumlnemli bir mesele olduğunu goumlsteriyor (36)
Nursi mahlucirckatın yaratılışını izah ederken Kadir-i Zuumllcelacirclrsquoin iki tarzda icadının varlığından bahseder
ldquoBiri ihtirarsquo ve ibdarsquo iledirrdquo der Yani hiccedilten yoktan icad ederek vuumlcut vermesi şeklindeki icraatı Diğeri iccedilin
ise ldquoinşa terkip ve san rsquoat iledirrdquo der İhtirarsquo ve ibdarsquo şeklindeki benzeri olmayan bir şeyi hiccedilten yoktan
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
92 wwwbilimveyaratilisorg
yaratmaya misallerden birisi de zerrelerin atom altı parccedilacıkların yaratılmasıdır diyebiliriz Bu zerrelerin
belirli bir hikmet ve san lsquoat dairesinde bir araya getirilmesi ile kacircinatta muumlşahede ettiğimiz veya edemediğimiz
mahlucirckatın inşa terkip ve san lsquoat tarzındaki yaratılmasıdır (38) Nursi gerek ibdarsquo ve gerekse inşarsquo tarzında
yaratılan tuumlm mahlucirckatın icadlarının ancak ve ancak her şeye huumlkmeden her şeyi bilen sonsuz kudret ve
hikmet sahibi Kadir-i Zuumllcelalrsquoe mahsus olduğunu hatırlatır Anne suumltuumlnuumln yaratılmasında ibdarsquo ve inşarsquo
icadlarının beraberce tahakkuku muumlkemmeldir(39) Rezzak-ı Hakiki ccedilocukların rızkını suumltle vermek iccedilin anne
memesinde suumlt bezlerini hormonlar ve teknik detayları devreye sokar lsquorsquoHer emrine tabi olan zerratları ve
maddeleri Rezzakiyet kanunuyla onlara goumlnderir ve onlarda ccedilalıştırırrdquo hakikati bir mucizeye dikkat ccedileker
Kadir-i Zuumllcelalrsquoin ibda tarzındaki yaratılma şeklini bizlere hatırlatan anne suumltuumlnuumln iccedileriğinin farklı farklı
olması hakikati başka bir mucizedir Her bebeğe has oumlzel olarak her an değişik bileşenlerde yaratılan anne
suumltuumlnuumln Rezzak-ı Hakikirsquonin ibdarsquo tarzındaki yaratma nazirelerine ccedilok guumlzel misal teşkil ediyor Mursquocizevi
anne suumltuumlnde bu yaratılış hakikatlerini goumlren bir insan elbette ki Rabbimizin kudret san lsquoat ve hikmeti
karşısında hayretle secdeye varacaktır (37)
lsquoO erzak paketleri iccedilinde yavrulara goumlnderilen suumlt konservelerirsquo Her bahara bir vagon gibi
hazine-i gaybdan yuumlz bin nevi etrsquoime ve levazımat kemacircl-i intizamla yuumlklenip zihayata goumlnderiliyor Ve
bilhassa o erzak paketleri iccedilinde yavrulara goumlnderilen suumlt konserveleri ve validelerinin şefkatli sinelerinde
asılan şekerli suumlt tulumbacıklarını goumlndermek o kadar şefkat ve merhamet ve hikmet iccedilinde goumlruumlnuumlyor ki
bilbedahe bir Rahman-ı Rahimin gayet muumlşfikine ve muumlrebbiyane bir cilve-i rahmeti ve ihsanı olduğunu ispat
eder(38) Yeni doğmuş masum ve ccedilaresiz olan o yavruların daha bir kolay daha bir şefkatli şekilde
beslendikleri ve rızıklandırıldıkları ifade edilmek isteniyor Yaratılan suumlt ccedilocuğun yaşına hastalığına
cinsiyetine yani ihtiyacına goumlre farklı yaratılıyor Bilim bunu vuumlcut otomatik algılıyor diye ifade etse de
Rahmacircn Rahicircm Lacirctif ve Kericircm gibi isimlerinin tecellisiyle bu yaratılış ancak Allahın eseridir Ccedilocukları
duumlnyaya goumlnderdiği vakit arkalarından rızıklarını gayet lacirctif bir surette goumlnderip ve memeler musluğundan
ağızlarına akıtmaktadır(37)
10 SONUCcedil
Anne suumltuuml evrimle tesaduumlfle rastlantı ile asla accedilıklanamayacak sayısız ve ccedilok orijinal oumlzelliğiyle başlı
başına bir yaratılış mucizesidir İnsanın yokluktan canlı ve bilinccedilli bir varlık olmasına varan yolculuğundaki
en oumlnemli doumlnemlerinden biri ana rahmindeki hayatı bir diğeri doğumu takiben başlayan bebeklik doumlnemidir
Henuumlz kendini koruyacak guumlce sahip olamayan bebek bu hassas ve tehlikeli aşamada tek besinini annesinin
suumltuumlnden alır Anne suumltuuml bu ccedilağında bebeğin besin ihtiyaccedillarını eksiksiz olarak gidermek ve bebeği muhtemel
enfeksiyonlara karşı korunmak uumlzere hazırlanmış Yaratıcırsquonın eşsiz bir tasarımıdır Anne suumltuuml oumlylesine
mucizevi bir karışımdır ki guumlnuumlmuumlz teknolojisi bile benzerini uumlretememektedir Anne suumltuuml iccedilen bir bebek
adeta mucizeler okyanusuna dalmaktadır Erken doğan bebek emzirme suumlresince farklı ve muumlkemmel
birleşimlerle karşılaşmaktadır Bebeğin gelişimine paralel anne suumltuumlnde meydana gelen değişimi kim
ayarlamaktadır Doğumdan sonra son derece aciz ve guumlccedilsuumlz olan bu canlıyı koruyan ona rızkını veren Rezzak
(buumltuumln canlıları rızık veren) ccedilevresi milyonlarca duumlşmanlara aman vermemektedir (ccedileşitli mikrop bakteri ve
viruumlsler) Normal bir insan bedeni sahip olduğu savunma sistemi sayesinde bu duumlşmanlarla 24 saat aralıksız
savaşır İşte yeni doğan bebek iccedilin problem burada ortaya ccedilıkar Ccediluumlnkuuml bebeğin vuumlcudunda kendisini bu
duumlşmanlara karşı koruyacak bir savunma sistemi yoktur Gerekli savunma sistemi (antikorlar ve savunma
huumlcreleri) anne suumltuumlnuumln iccedilinde bebeğe verilir Suda ccediloumlzuumllebilen tek D vitamini tuumlruumlnuumln anne suumltuumlnde
bulunduğu ortaya ccedilıkmış ve bu maddenin anne suumltuumlndeki diğer maddelerle birleştiği zaman bebeğin soumlz
konusu ihtiyacını muumlkemmel bir şekilde giderdiği tespit edilmiştir Annenin vuumlcuduna da bebeğin vuumlcuduna
da hacirckim olan uumlstuumln bir en Uumlst Akıl anne bedeninden suumlt imalini yaratıp duumlzenlemektedir
Anne suumltuumlnuumln olmazsa olmaz nitelikte birccedilok madde ve bu maddelerin arasında bir denge ihtiva
etmesi suumltuumln oumlzellikleri sabit kalmaması bebeğin değişen ihtiyaccedillarına cevap verecek şekilde suumlrekli değişime
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
93 wwwbilimveyaratilisorg
uğraması bebeğin anne suumltuuml sayesinde bir savunma sistemine sahip olması vuumlcudun mikrop ve bakterilere
karşı korunması suumltle beraber mideye ulaşan protein yapılı bu savunma askerlerinin proteinlerin sindirildiği
midede sindirilmemeleri mucizevi bir tolerans tanınması henuumlz guumlccedilsuumlz olan sindirim sisteminin anne suumltuumlyle
gelen enzimler sayesinde goumlrevini yapacak hale gelmesi son derece enteresandır
Uumlstad Nursi muhteşem metaforlar ile emzirmeyi yorumluyor lsquoVe sair hayvanatın ve insanın
yavrularına memeler musluğundan Ab-ı Kevser gibi hoş mugaddi safi halis beyaz suumltleri kırmızı kan ve
muumllevves fışkı iccedilinden bulaşmadan bulandırmadan imdatlarına goumlnderir validelerinin şefkatlerini yardımcı
verirrsquo(38)
Anne suumltuuml yaradılış accedilısından insan aklına durgunluk veren hayretlere duumlşuumlren ihtişamıyla şaşırtan
harikulade bir yaşayan canlı enerjik sıvıdır İlk insandan bu yana yuumlzyıllardır suumlt pınarları insanlığı
doyurmaya beslemeye Ezel ve Ebed Sahibi Rezzak-ı Hakikirsquo nin muhteşem tasarımlarından biri olarak anne
sinelerinden ccedilağlamaya devam etmektedir
KAYNAKLAR
1 Novak Gynecology
2 Danforthrsquos Gynecology and Obstetrics
3 Kuran-ı Kerim (Diyanet İşleri Başkanlığı)
4 Human Milk
5 Sağlıklı beslenmede anne suumltuuml Dr İbrahim Erbıyık Nesil yayınları 1996
6 Zemahşericirc II 334
7 İbn Atıyye III 404 Şevkacircnicirc III 197
8 Kuran Yolu Tefsiri Cilt 3 Sayfa 415-416
9 Daly SE et al (1993) Degree of breast emptying explains changes in the fat content but not fatty acid
composition of human milk
10 Hale TW et al (2007) Textbook of Human Lactation
11 de Weerd AW et al (2003) The development of sleep during the first months of life
12 Ardura J et al (2003) Emergence and evolution of the circadian rhythm of melatonin in children
13 Catharina Svanborg MD PhD Professor of Clinical Immunology at Lund University Sweden and
Fellow of the Royal Swedish Academy of Science
14 Nelson Textbook of Pedratrics 1976
15 7-11 Kasım 2016 UNICEF ve Duumlnya Sağlık Oumlrguumltuuml (WHO) Floransa İtalya
16 Manuel of Pediatric Therapeuties
17 The UK Association for Milk Banking
18 Acta Pedratarica 1982
19 Current Pedratrics 1982
20 Acta Scandinavica 299 1982
21 Lloyd 1980 ve Falkner 1980
22 Acta Pedratrica Scandinavica 1982
23 Macmalson Cancer
24 Vorherr Human Breast Cancer
25 The value of human milkwwwmedelacom
26 Prof Dr Rasim Adasal Psikiyatri
27 Kişilik Prof Dr Oumlzcan Koumlknel
28 Pediatr Clin North Am 2001 Feb48(1)53-67 Nutrient comp of human milk Picciano MF
29 Ruh sağlığı ve hastalıkları Prof Dr Rıdvan Cebiroğlu
30 Bağlanma Teorisi İngiliz psikanalist John Bowlby (1907-1990)
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
94 wwwbilimveyaratilisorg
31 Prof Dr Atalay Youmlruumlkoğlu Genccedillik Ccedilağı Ruh Sağlığı ve Ruhsal Sorunlar
32 Tuumlrkiyeye Oumlzguuml Beslenme Rehberi 2004
33 UNICEF
34 A Oumlzer F Taş H Ccedil Ekerbiccediler - TAF Preventive Medicine 2010
35 Mesʽad Abduumllhamid (Beyrut Dacircrul-Kuumltuumlbil-İlmiyye 14171996) 2 190 hellip
36 Aliden Ccedilağlara Mesaj Tercuumlme ve Accedilıklama İstanbul 2006112
37 RNur Kuumllliyatı MektubatB S Nursi
38 Şualar B S Nursi
39 Lemalar 23 Lema BSN
40 httpmamarynivgovrewievslactationNeville001contents
41 wwwsorularla islamiyet
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
84 wwwbilimveyaratilisorg
Prolaktinin suumlt imalini başlatması ile alveol huumlcrelerinin enzim muhtevası da değişir Kanda besinler (protein
karbohidrat yağ vitamin ve mineral temel maddelerin alt yapısında kullanılan) yaklaşık 115 kadar plazma
maddesi halinde ozmoza uğratılıyor (40)
Ozmoz kanın suumlte doumlnuumlşuumlmuumlnde en temel biyolojik işlemdir Suumlt komponeentlerinin oumlncuumlleri kandan
ozmoz tekniği ile ayrılır Kapiller damarlar ve epitel huumlcreleri arasındaki ekstraseluumller sıvıya dacirchil olur
Oumlncuumller muumlteakiben ekstra seluumller sıvıya veda edip suumlt uumlretim huumlcresi olan alveol epitel huumlcresinin bazolateral
membrın boyunca taşınırlar Suumlt oumlncuumlleri ve suumlt muhtevasındakiler 5 yolla alveol luumlmenine dacirchil olur Amino
asitler şeker tuz yağ oumlncuumlleri olup Ig gibi protein oumlncuumlleri ile ekstraseluumller nahiyede buluşurlar Amino
asitler proteinlere glukoz laktoza doumlnuumlşuumlr Lipid damlaları trigliseritlerden teşkil edilir
Kan ve suumlt izoozmotiktir Ancak aynı kimyasal dengede değildir Suumltte şeker kanda olduğundan 90
kat kalsiyum 13 kat inorganik fosfor 10 kat yağ 9 kat potasyum 5 kat fazladır Protein yarısı sodyum 7rsquode
biri kadar bulunmaktadır Majoumlr katyonlar Potasyum Sodyum Kalsiyum Magnezyumdur Bunlar Klor ve
sitrat ile dengelenir Sodyum Potasyum ve Klor geccedilirgenliği kolay elementlerdir Kalsiyum Magnezyum ve
sitrat ise kısmen bulunmaktadır Kazein molekuumlllerinde bolca Magnezyum ve Kalsiyum ile sitrat mevcuttur
Kalsiyumun bir kısmı kemikte fosfata bağlanır Suumltuumln ozmotik basıncının ccediloğu suumlt şekeri laktoza kalanı bir
takım iyonlar sitrat ve proteinlere aittir Suyun akışı elektriksel bir potansiyel oluşturur Sodyum ve potasyum
sitoplazmaya dacirchil olur Su kanallara geccedilmez Alveol huumlcrelerdeki salgı iyon oluşumunu sağlar Kalsiyum ve
fosfor esas suumlt mineralleridir Ccedilinko magnezyum demir mangan ve molibden ile kobalt enzim ve
kofaktoumlrlerin sentezi iccedilin şarttır (bebeğin kemik gelişimi doku gelişmesi iccedilin) 1 yıl dolmadan hem beyin hem
de vuumlcut gelişimi hız kazanmalıdır Yuumlruumlyen konuşan hareket eden goumlren duyan bir canlıya doumlnuumlşuumlm projesi
iccedilin anne suumltuuml ve iccedilindekiler son derece değerlidir
(40)
22 ANNE SUumlTUumlNUumlN TEMEL KORUYUCULARI
İmmuumlnoglobulinler En yuumlksek konsantrasyon kolostrumdadır Spesifik viruumlslere ve bakterilere karşı
anne suumltuuml seviyeleri artmaktadır
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
85 wwwbilimveyaratilisorg
Laktoferrin İnsan suumltuumlne hastır Kolostrumda en yuumlksek konsantrasyonlarda bulunur ancak tuumlm ilk
yıl boyunca devam eder Staphylococci ve E Coli gibi oumlnemli bakteriler uumlzerinde doğrudan antibiyotik etkiye
sahiptir
Lizozim İnsan suumltuuml herhangi bir formuumllden otuz kat daha yuumlksek seviyelerde lizozim (guumlccedilluuml bir
sindirim bileşeni) iccedilerir Bağırsak bakterilerinin duumlşmanıdır
Buumlyuumlme Faktoumlrleri Hastalığa neden olan gram-negatif bakteri ve parazitleri ortadan kaldıran
laktobasillere yardım eder
Alerji oumlnleyici faktoumlrler Ccediloğu formuumllde kullanılan ineklerin suumlt proteini yabancı bir proteindir
Bebekler insan dışı suumltuuml maruz bıraktıklarında aslında yabancı proteine karşı antikorlar geliştirirler
Karnitin Karnitin yağ asitlerini bir enerji kaynağı olarak kullanmak iccedilin gereklidir
DHA amp ARA Beyin ve retina maddesinde oumlnemli yapısal bileşenlerdir (4)
Suumlt bebek iccedilin yegacircne su kaynağıdır
3 DOĞUMUN DOumlRDUumlNCUuml SAFHASI EMZİRME
Emzirme doğumun uumlccedil safhasına ilaveten ayrılmaz doumlrduumlncuuml kısmıdır İlk ve devamlı bağışıklama ve
tabii bir aşılamadır Olağanuumlstuumlduumlr Eşi bulunmaz bir cevherdir Muhteşem bir sanattır Anneden bebeğe
muumlkemmel bir servis harikulade bir lezzet kanalıdır Emzirme ile anne ve bebek arasında sevgi akışı
gerccedilekleşir Emzirme hakkı buumltuumln kadınlar iccedilin bir insanlık hakkıdır Yeni doğmuş bebeğimiz sizden farklı
bir canlı olduğunu anlaması iki yılını alır Bu sebeple 2 yaşından oumlnce bir bebek annesinden 24 saat ayrı
kalmayı kabul edemez Yeni doğmuş bir bebek annesinin kucağında buumltuumln ağrılarını sancılarını unutur Spazm
ve gerilimleri ortadan kalkar Onun iccedilin annesinin goumlğsuumlnden emmek onun kokusunu almak buumltuumln ağrı
kesicilerden ccedilok daha tesirlidir Anne suumltuumlnuumln gizemi akılları durgunluk vermektedir Anne suumltuumlnuumln
formuumlluumlnuuml buguumln bile halen anlayamıyoruz İşin en enteresan tarafı standart bir suumlt tarzının olmasıdır Anne
suumltuuml tıbbın ccediloumlzemediği bir mantıkla uumlretilmektedir Hem oumlzellik ve hem miktar olarak tam bebeğin
oumlzelliklerine goumlre imal edilmektedir Ekmekle beslenen bir deri bir kemik Afrikalı kadın bile havyarla
beslenen İskandinav uumllke kadını gibi aynı muumlkemmellikte suumlt imal edip suumltlerini bolca yavrularına
sunabilmektedir (batılı kadınların suumltuumlnuumln kalitesi fakir uumllke kadınıyla aynıdır) Gerekirse annesinin kemiğini
eriterek gerekli kalsiyumu temin etmektedir Biyolojik mucize Yavrunun midesinde suumlt bitince ve mide asidi
refleksif bir yolla artınca anne suumltuuml de benzer refleksif yolla aynı zamanda salgılanmaktadır lsquo Biyolojik mucize
rsquo olarak ifade edilen bu harika hadise anne organizmasının buumltuumln oumlzelliklerini ve aynı zamanda yavrunun
ihtiyaccedillarını bilen ve onları bir sisteme bağlayan İlahi proseduumlrce gerccedilekleştirilmektedir Anne yan odada ev
işiyle meşgulken bebek acıkıp mide kasları kasılınca aynı zamanda oumlte odada bulunan annenin goumlğuumls
dokusunda suumlt salgılaması başlamaktadır Birbirlerini goumlrmeseler bile Duumlnyadaki hiccedilbir besin anne suumltuumlnuumln
yerine tutamadığına goumlre zerresi ziyan edilmemelidir
Anneler Emmek istediği iccedilin ağlayan bebeğiniz emziği değil sizi istiyor (5)
4 SİRKADİYEN RİTİM İNSAN VUumlCUDUNUN BİYOLOJİK SAATİ
Hormonlarla duumlzenlenen vuumlcudun değişen ihtiyaccedilları bir oumlzel saate tabidir Oumlrneğin kortizol
hormonu vuumlcudun stres duumlzeylerini melatonin hormonu ise uyku ve uyanıklık ritmini duumlzenlemektedir
Sindirim sisteminin hızlı olduğu saatler sabah saatleri sindirim sisteminin yavaş olduğu saatler ise akşam ve
gece saatleridir
Anne suumltuumlnuumln ise canlı ve dinamik yapısı guumlnuumln değişen ritmiyle eşsiz bir uyum iccedilindedir Bebeğin
biyolojik saati de sirkadiyen doumlnguumlyle birlikte ilerler Ancak hayata henuumlz adapte olmaya ccedilalışan kuumlccediluumlk
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
86 wwwbilimveyaratilisorg
bedeninin ihtiyacı olan ve oumlğrenmesi gereken dengeler vardır Emzirilen bir bebek annesinin suumltuumlnden sadece
besin ve bağışıklık faktoumlrleri değil aynı zamanda hormon yapıları stres ve enerji duumlzenleyicileri de alır Bu
yolla sağlıklı gelişir ve buumlyuumlr (9) Suumlt şekeri dediğimiz laktoz sabah suumltuumlnuumln eşsiz yoğunluktaki bileşenidir
Bebeğin guumln boyu suumlrecek olan beyin gelişiminin ve beden enerjisinin yakıtıdır Laktoz kuvvetli bir besindir
ve sindirim sisteminin hızlı ccedilalıştığı sabah saatlerinde sindirimi idealdir Meme iccedilinde su yoğunluğu arttığında
laktoz oranı da yuumlkselir Annelerin sabah saatlerinde memelerini daha şiş ve dolu hissetmesinin nedeni budur
Sabah suumltuuml aynı zamanda ilk suumlt oumlzelliğine sahip olup bebeğin susuzluğunu giderir Emzirme sonunda son suumlt
adını almaktadır İki suumlt arasındaki fark sadece suumltuumln yağ iccedileriğindedir İlk suumltuumln yoğunluğunu su son suumltuumln
yoğunluğunu yağ oluşturur Memedeki suumlt kanallarda depolanmaz Her emzirme bitiminde suumlt meme iccedilinde
baştan uumlretilir Buna goumlre oumlnce yağ uumlretimi gerccedilekleşir daha sonra su oranı yavaşccedila artmaya başlar Meme
iccedilinde suumltuumln kapasitesi son noktaya ulaştığında su miktarı yağ miktarından her zaman fazladır Boumlylelikle
bebek uzun emzirme aralığında daha yoğun su kısa emzirme arlığında ise yoğun yağ iccedileriğini alır Benzer
biccedilimde sabah saatlerinde su muhtevası yoğun suumltuuml alan bebek gece saatlerin de yağlı suumltuuml alır(10) Annenin
suumltuumlndeki su oranı akşam saatlerinde yavaş yavaş duumlşmeye başlar Bu nedenle de anneler akşam ve gece
saatlerinde memelerinin dolu olmadığını hatta boş olduğunu duumlşuumlnuumlr ama bu doğru değildir Ccediluumlnkuuml akşam
suumltuumlnuumln su yoğunluğu duumlşuumlk ama yağ oranı yuumlksektir Gece suumltuumlnuumln yapısı incelendiğinde benzersiz
oumlzelliklerle karşılaşılmıştır Gece suumltuumlnde laktoz oranı duumlşuumlktuumlr Ccediluumlnkuuml gece sindirim sistemi yavaşlar ve guumln
boyu ccedilalışan beynin gelişimi ise artık dinlenmeye ve sağlıklı REM duumlzeylerine bağlıdır Gece suumltuumlnuumln yağ
oranının yuumlksek olmasının en oumlnemli nedeni bebeği sadece tok tutması değil aynı zamanda kısa bir suumlre
emerek doymasını sağlamasıdır Bu nedenle emzirilen bebekler geceleri guumlnduumlze oranla daha kısa bir seansta
emme işini bitirirler Anne uykusuna devam etme fırsatı yakalar
Bazı loğusalar ldquoArkadaşımın bebeği mama ile besleniyor ve sabaha kadar uyuyor ben ise bebeğimi
emziriyorum ama ccedilok sık uyanıyor emmek iccedilin yoksa karnı doymuyor mu rdquodiye endişelenir Emzirilen
bebeklerin karnı ideal oumllccediluumlde doyar İhtiyaccedil doğrultusunda uyur uyanırlar Formuumll mama ile beslenen bebekler
ise uzun uyuyabilir Bunun genellikle iki oumlnemli sonucu olur İlki fazladan mide doluluğu nedeniyle sindirim
sistemi boumlbrek ve karaciğer yorulabilir ve sonucunda buumlyuumlme hormonları baskılanabilir İkincisi ise formuumll
mamalar inek suumltuumlnden geliştirilen protein yapısına sahiptir ve bu protein tuumlruuml casomorphin iccedilerir
Casomorphin ise gereğinden fazla ve uyuşarak uyumaya neden olur Yeni doğan iccedilin ilk 6 ay en oumlnemli şey
beslenme ve uyku değil yeteri kadar beslenme uyku ve uyanıklıktır
Bebek gelişimi nicelikten ccedilok niteliğe bağlıdır Ccediluumlnkuuml insan yavrusunun ihtiyaccedilları inek yavrusunun
ihtiyaccedillarından oldukccedila farklıdır(11) Akşam saatlerinde annenin suumltuumlnde melatonin duumlzeyleri yuumlkselmeye
başlar Gecenin en karanlık ve annenin uykuya geccediltiği saatte anne suumltuumlndeki melatonin duumlzeyleri yuumlksek
seviyelere ulaşır Melatonin bebek vuumlcudunda uyuma uyanma dengesini ayarlar sindirim sistemi ve duumlz
kaslar uumlzerinde dinlenme etkisi yapar Bu sayede bebeğin buumlyuumlme faktoumlrleri aktive olur lsquoUyusun da buumlyuumlsuumlnrsquo
lafı boş bir soumlz değildir Bebekler dingin ve stressiz bir uyku uyurlar daha iyi dinlenir bu nedenle de daha
ccedilabuk uyanırlar Anne suumltuuml alan bebekler gece ve guumlnduumlz yeterli aralıklarda uyur ve beslenir uyanık ve canlı
kalırlar Uykuda daha dengeli REM duumlzeyi goumlsterirler Anne suumltuuml alan bebek acıktığı iccedilin daha kısa uyumaz
aynı zamanda daha iyi dinlendikleri iccedilin de kısa uyurlar(12)
5 SUumlTUumlN MUHTEVASI BEBEĞİN BUumlYUumlMESİ İLE ORANTILI OLARAK DEĞİŞİR
Bebeğin geccedilirdiği evreye goumlre hangi doumlnemde hangi besine ihtiyacı varsa suumlt muhtevası da bu doumlneme
goumlre farklıdır İlk doğduğu guumlnlerde suumlt kolostrumdur yani protein ve antikor accedilısından zengindir Bu suumlt
bebeğin bağışıklığını kuvvetlendirir ve bebeğin sindirim sisteminin gelişimine yardımcı olur İlk 3-4 guumlnden
sonra suumlt daha ince sulu ve tatlı bir forma doumlnuumlşuumlr Bu onun susuzluğu iccedilindir Şeker protein ve mineraller de
ihtiyacına goumlredir Bu suumlt yağ accedilısından duumlşuumlk ve karbohidrat accedilısından zengindir İdeal sıcaklığı ile her an
hazır olan anne suumltuuml iccedilinde bulunan şeker ve yağ ile beyin gelişiminde de oumlnemli bir rol oynar Ayrıca iccedilindeki
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
87 wwwbilimveyaratilisorg
kalsiyum gibi elementler bebeğin kemik gelişiminde buumlyuumlk bir pay sahibidir Zamanla daha yoğun ve kremsi
bir hal alır (bebeğin accedillığını gidermek iccedilin) Aynı zamanda IgA seviyesi 10 guumlnden en az 75 aya kadar
yuumlksektir Bu suumltuumln iccedilerdiği antikorlar da bireysel yani her bebeğin ihtiyacına goumlre farklıdır Yuumlce Kudret
bunun iccedilin oumlzel bir sistem yaratmıştır Anne bebeğe dokunup sarıldıkccedila annenin vuumlcudu bebeği kolonize eden
patojenlerle bağlantıya geccediler ve annenin vuumlcudu uygun antikorları ve bağışıklık huumlcrelerini uumlretir Erken
doğum yapan annelerin suumltuumlnde ise mucizevi bir şekilde bebeğin ihtiyacına youmlnelik olarak daha fazla yağ
protein sodyum kloruumlr ve demir bulunur Nitekim kendi annelerinin suumltuumlyle beslenen erken doğan (prematuumlre)
bebeklerde goumlz işlevlerinin daha iyi gelişmesi zekacirc testlerinde daha başarılı olma gibi pek ccedilok uumlstuumlnluumlk tespit
edilmiştir Anne suumltuuml bebeğin geccedilirdiği evrelere goumlre değişmekte ve bebeğin hangi doumlneminde hangi besine
ihtiyacı varsa suumltuumln iccedileriği de bu doumlneme goumlre farklılık goumlstermektedir Bu mucizevi karışım suumlt olarak
adlandırılmasına rağmen aslında anne suumltuumlnuumln 90rsquoı sudan oluşmaktadır Bebeklerin besinden başka suya da
ihtiyaccedil duyarlar Hariccedilten alınan su sağlıklı olmayabilir
Anne suumltuumlnuumln besin değeri ccedilocuğun cinsiyetine goumlre değişir Yağ protein vitamin şeker
mineraller ve hormon seviyelerinin erkek ve kız bebekler iccedilin farklı olduğunu goumlsterilmiştir Sadece buumlyuumlmesi
uumlzerinde değil davranışları uumlzerinde de doğrudan etkilidir Erkek bebekler iccedilin uumlretilen suumltuumln yağ ve protein
bakımından 35 daha yoğun olduğunu goumlstermektedir Kız bebek emziren annelerin suumltuuml daha az yağlı
kalsiyum bakımından oldukccedila zengindir Bu durum kızların iskelet sisteminin daha hızlı gelişmesini
sağlar(11) Bebek hastalıklarına oumlzel tedavi ve ilaccedil iccedileren oumlzel bir besin annelerinin vuumlcudunda
yaratılmaktadır Bebek ile ilgilenen anne organizması istilacıları belirler Bu durum tesaduumlflerle asla
accedilıklanamayacak kadar kusursuzdur
Ccedilok az miktarda demir bulunması demir bakımından fakirlik anlamına gelmez Demir bakteriler ve
boğaz florası iccedilin bir işarettir Bebeğin bağırsaklarında faydalı bakterilerin gelişmesi bu harika gıda ile hız
kazanmaktadır Bağırsaklarda sağlıklı mikrobiyal yapının bulunması şarttır Bebeklerin ise doğduklarında
bağırsaklarında bakteri bulunmaz bu nedenle ilk uumlccedil yıl iccedilinde bebeklerin beslenmesi oumlnemli bir etki oluşturur
Erken doğmuş bebeklerin ihtiyaccedil duyduğu maddelerle zamanında doğan bebeklerin ihtiyaccedilları birbirinden
farklıdır ve buna uygun olarak gebelik haftasına goumlre bebeğe verilen ilk suumltuumln bileşimi oumlnemli değişiklikler
goumlsterir Yapılan ccedilalışmalar sonucunda hakkında yuumlzlerce makale yayınlanan anne suumltuumlnuumln son olarak da
bebekleri kanserden koruduğu ispatlanmış fakat bunun mekanizması henuumlz tam olarak anlaşılamamıştır
İsveccedilrsquote Lund Uumlniversitesirsquonde doktor ve immuumlnolog olarak ccedilalışan Catharina Svanborg anne suumltuumlndeki bu
mucizevi sırların kanserin her ccedileşidi iccedilin bir koruma sağlayabileceği uumlzerine keşfe devam ettiklerini
soumlylemektedir(13) Anne suumltuumlnuumln bolca ihtiva ettiği Omega-3 yağ asitleri insan beyni ve retinasının oumlnemli bir
bileşeni olduğundan oumlzellikle yeni doğan bebekler accedilısından ccedilok değerlidir Omega-3 hamilelik doumlnemi
boyunca ve bebeklik doumlneminin başlarında beyin ve sinirlerin uygun şekilde gelişimine katkı sağlar Anne
suumltuuml de doğal ve muumlkemmel bir Omega-3 deposu olduğundan bilim adamları anne suumltuumlnuumln bu iccedileriğine dikkat
ccedilekerler (13)
Anne suumltuuml bebeğin psikolojik ihtiyaccedillarını da karşılamaktadır Annenin bebeğini emzirmesi
sadece fiziksel bir eylem değildir Anne bebeğini buumlyuumlk bir şevk ve aşkla kucağına alıp emzirmeye başlarsa
boumlylece bebeğine sevgiyi ve sevmeyi de oumlğretmiş olur Oumlte yandan bebeği emzirmek buumlyuumlk miktarda kalori
tuumlketerek hamilelik sonrası kilolardan kurtulmaya yaramaktadır (34) Bebeğe ek besin su biberon verildiği
andan itibaren suumlt salgısı azalmaya başlar Aksine bebeğin accedillık belirtileri ortaya ccedilıktıkccedila anne onu
emzirdiğinde suumlt uumlretimi gerekli seviyeye ulaşır(4) Anne suumltuumlndeki besin maddelerinin dengesi en ideal
oumllccediluumllerdedir ve bebeğin henuumlz olgunlaşmamış vuumlcut sistemleri iccedilin en uygun formdadır (13)
6 KOLOSTRUM (AĞIZ SUumlTUuml) VE BİYO-YARARLILIK
Doğumdan hemen sonra ilk 3-5 guumlnde salgılanan bileşim oumlzellikleri ile yeni doğan bebeğin ilk
guumlnlerdeki ihtiyaccedillarını karşılamak accedilısından buumlyuumlk oumlnem taşıyan suumlttuumlr Hastalıklardan korur bağışıklık
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
88 wwwbilimveyaratilisorg
sistemini guumlccedillendirir A D B12 vitaminleri acısından yeterli bağırsağın olgunlaşmasını sağlayan epidermal
buumlyuumlme alerji ve intolerans oluşmasını engelleyen buumlyuumlme etmenlerinden zengindir Kolostrum 5-10 guumln
arasında geccediliş suumltuuml şeklini alır 3 haftadan sonra anne suumltuuml olgun suumlt oumlzelliğini taşır Anne suumltuumlnuumln laktoz
iccedileriği ise 7 civarındadır Enerji protein ve yağlardan gelir Kolostrumda daha fazla olmak uumlzere ccediloklu
doymamış yağ asitlerinden zengin olması sinir ve beyin huumlcrelerinin gelişimi goumlrme iccedilin oumlnemli rol oynar
Potasyum sodyum kalsiyum serbest iyonlar olarak diğer mineraller de kompleks bileşikler halinde bulunur
Demir az zannedilse de (100 ml de 02-08 mg) biyo-yararlılık accedilısından yeterlidir Ccedilinko emilimi yuumlksektir
(4)
İkinci Duumlnya Savaşından sonra bebeklerin oumlzellikle gelişmiş uumllkelerde biberonla ve formuumll suumltlerle
beslenmesi ccedilocuk sağlığı konusunda hekimleri derinden kaygılandırmaya başladı
Bu ccedilerccedilevede WHO (Duumlnya sağlık oumlrguumltuuml) ve UNICEFin işbirliği ile Ağustos 1990 tarihinde İtalyanın
Floransa kentinde anne suumltuuml ile beslenmenin yaygınlaştırılması ve desteklenmesi bağlamında bir bildirge
yayınlandı ve iccedilinde bebeklerin en az ilk altı ayda ana suumltuuml ile beslenme zaruretine vurgu yapıldı Bu yuumlzden
her yıl 1 Ağustos guumlnuuml de duumlnyanın ccedileşitli uumllkelerinde duumlnya anne suumltuuml guumlnuuml olarak kutlanıyor(15)
Bristol Uumlniversitesi bilim adamlarının yaptıkları araştırmalarda anne suumltuumlyle beslenmenin uzun
vadedeki faydaları arasında tansiyon uumlzerinde olumlu etkisinin bulunduğu ve bu sayede kalp krizi risklerinin
azaldığı ortaya konmuştur
Circulation adlı tıp dergisinde yayımlanan araştırma sonuccedillarına goumlre anne suumltuuml ile beslenen
bebeklerin kalp hastalıklarına yakalanma riski daha azdır Anne suumltuumlnde damar sertliğini oumlnleyen yağ
asitlerinin bulunması anne suumltuuml ile beslenen bebeklerin daha az sodyum tuumlkettikleri ve aşırı kilo almadıkları
iccedilin anne suumltuumlnuumln kalp sağlıkları uumlzerinde olumlu etkiye sahip olduğu gerccedileğini ortaya konmuştur
ABDrsquodeki Cincinnati Uumlniversitesi ccedilocuk hastanesinde Lisa Martin ve arkadaşları anne suumltuumlnde yuumlksek
miktarda kalp krizi ve obezite riskini azaltmada oumlnemli ldquoadiponektinrdquo isimli protein hormonu buldu Anne
suumltuumlndeki leptin hormonu yağ metabolizmasında oumlnemli bir rol uumlstlenmektedir
7 NİCcedilİN İKİ YIL
Manuel of Pediatric Therapeuties dergisinde bebeğin anne suumltuuml ile iki sene emzirilmesi icap ettiği ifade
ediliyor (16) Anne suumltuumlnde serbest taurine (beyin gelişiminde oumlnemli) inek suumltuumlnden kırk kat fazladır
Ccedilocuğun zeki olması uzun suumlreli emzirilmeyle ilgilidir Kuvvetli bir mikrop oumllduumlruumlcuuml olarak sepsiste (yani
vuumlcudun yaygın olarak mikropla istilasında) kan verilme tedavisi ne ise aynen oumlyle yararlıdır O durumda suumlt
ememeyen ve burundan fasılalarla beslenen yavru adeta antibiyotik almaktadır Hatalı bir anlayış ile bazı
youmlrelerde ishalli ccedilocuğa suumlt vermezler Oysa ishalden oumlluumlm ve hipernatreminin (kanda sodyum fazlalığı) ilacı
anne suumltuumlduumlr(16) İngiltere ve Gallerdeki seri ccedilalışmalar bunu destekler mahiyettedir(17) Ig A lizozim
laktoferrin mikropların uumlremesini engellediği gibi yeni doğan servislerinin korkutucu mikrobu olan
klebsiallanın oumlnuumlne geccedilmek imkacircnını da sunmaktadır Gaitada kan ile seyreden ağır bir hastalık olan
nekrotizan enterokolit suumlte mağlup olmaktadır(18) Anne suumltuuml viruumls oumllduumlruumlcuuml faktoumlrler ihtiva eder Bilhassa
geri kalmış uumllkelerde anne suumltuuml ile beslenen bebeklerde oumlluumlm oranı azdır(19) Anne suumltuuml alanlar ileride
yaşlıların rahatsızlığı damar sertliği ve şişmanlığa karşı korunurlar Yuumlksek kolesterol muhtevası kolesterol
katabolizması iccedilin luumlzumlu enzim yapımına imkacircn tanır (20) Lloyd ve Falknerin yayınları da bu
youmlndedir(21)
Tiroit bezi yetersiz ccedilalışması sonucu ortaya ccedilıkan hipotroidi hastalığı anne suumltuuml alanlarda daha az
goumlruumlluumlyor İnek suumltuuml allerjisi ve suumlte tahammuumllsuumlzluumlk tabidir ki goumlruumllmemektedir Stevenson ikinci altı aylık
suumlrede solunum yolu enfeksiyonlarının anne suumltuuml alanlarda daha az olduğunu belirtmektedir Kabakulak grip
succediliccedileği Japon B ansefalit (beyin iltihabı) viruumlslerinin buumlyuumlmesi insan suumltuumlndeki maddeler tarafından
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
89 wwwbilimveyaratilisorg
engellendiği suumltteki antikorların sindirim sisteminin mukavemetini artırdığı bilhassa Ecoli denen mikrop
ccedileşitlerine direnccedil sağladığı belirtiliyor(22)
Anne suumltuumlnuuml uzun suumlre vermek anneye meme kanseri accedilısından koruyucu mahiyettedir(23) Bir başka
makalede de 25 yaşına kadar doğum yapanlarda meme kanserinin engellendiği belirtiliyor(24) Anne suumltuuml
yanında bebeğe ilacircve gıda verilmesi iccedilin aceleye gerek yoktur Altı aydan oumlnce tamamen gereksizdir Anne
suumltuumlnden alınan demir guumlnluumlk ihtiyacı karşılayabilmektedir Ek besinler demirin emilmesini azaltmaları (
80 nispetinde ) sebebi ile demir eksikliği accedilısından riskli bir duruma yol accedilabilmektedir
Dokuz ay anne suumltuuml dışında herhangi bir ek besin almayan bebeklerde kansızlık (anemi) olmadığı
goumlruumllmuumlştuumlr (25) Ccedilocuğu suumltten erken kesmek ccedilocuk ruhu uumlzerinde aksi tesir yap maktadır Prof Adasal (26)
Vakitsiz meme kesimi ileride daima serzeniş ve guumlccedil beğenme davranışını doğurur Ani memeden kesmeyle
duygu bozukluğu olabilir ldquodemektedir Prof Koumlknel (27) ise ldquoYemek iccedilki duumlşkuumlnluumlğuuml sigara uyuşturucu
madde kullanma alışkanlığı oral doumlnemle (ccedilocuğun suumlt emme doumlnemleri) alakalı inkıta neticesi olur der
Ccedilocuğun suumltten erkenden kesilmesi ruhunda menfi durumlar meydana getiriyor Sosyolog Mead
araştırmasında ccedilocukluğunda az şefkat goumlren gıda accedilısından cimri bir şekilde beslenenlerin ileride saldırgan
kavgacı guumlvensiz kimseler olarak yetiştiklerini tespit etmiştir Ccedilocuk iki yıl emzirildiğinde hem gıda problemi
hem de şefkat problemi halloluyor Ccediluumlnkuuml emzirmek iccedilin kucağa almak aynı zamanda bir şefkat goumlsterisidir
(28)
Prof Harlov anne varlığının yalnız fizikicirc destek iccedilin değil ccedilocuğun zevklerinin doyurulması iccedilin de
oumlnemini ispatlamıştır Anne kucağında emzirilen insan yavrusu da hem beslenmekte hem de guumlven ortamı
bulmaktadır(28) Prof Cebiroğlu nun dediği gibi Anne ccedilocuğunun accedillığını ıslaklığını soğukluğunu giderir
Bunlarla birlikte ccedilocuk her defasında annesinin sesini kokusunu temasını hisseder Bebek de anne yuumlzuumlne
bakar iki aydan sonra guumlluumlmser ağlar kucağa uygun gevşek durum alır Erken emmekten kesilirse ccedilocuğun
zevkini tatmin etmek iccedilin parmağını emdiği goumlruumlluumlr denmektedir (29) Ccedilocuğun annesi tarafından kucakta
emzirilerek beslenmesi ccedilocukta duyduğu huzursuzluğu (sıkıntı korku ve guumlvensizlik) giderici onda huzur
sağlayıcı (gevşemek ve guumlven duygusu) tesirdedir Ccedilocuk emzirilirken kucakta olması ccedilocuğa guumlven veriyor
Bowlby (30) anne bedenine değinenin guumlven duygusu yerleşmesine tesirinin oumlnemli olduğunu bulmuştur
Messerman annenin ccedilocuğa sarılmasının muumlhim bir hacircdise olduğunu belirtir Uzun suumlre ccedilocuğu emzirmek
ileride kendine guumlvenen istikrarlı bir ruh haleti ortaya ccedilıkarır Prof Youmlruumlkoğlu suumlt ccedilocukluğu doumlneminde bu
problemin ileride oburluk şişmanlık iccedilkiye ve uyuşturucuya duumlşkuumlnluumlk ruhi ccediloumlkuumlntuumlye sebep olduğunu
soumlyluumlyor(31)
1993 yılında yapılan ldquoTuumlrkiye Nuumlfus ve Sağlık Araştırmasırsquonda ilk altı ayda sadece anne suumltuuml ile
beslenen bebeklerin oranı 13 olarak belirtilmiştir (32) Yine aynı araştırmada beş yaşın altındaki ccedilocukların
25rsquoinde beslenme eksikliği tespit edilmiş ve her yıl 63000 ccedilocuğun oumlnlenebilir hastalıklardan dolayı hayatını
kaybettiği belirlenmiştir Duumlnya Sağlık Oumlrguumltuumlrsquone goumlre emziren kadın oranları yuumlksek olsaydı yılda 15 milyon
bebeğin yaşamı kurtulacaktı(33) Bu oumlluumlmlerin sayısını azaltmak ve bebeklerin sağlıklı yaşamasını sağlamak
amacıyla Duumlnya Sağlık Oumlrguumltuuml ve UNICEF gibi organizasyonlar Tuumlrkiyersquode ve duumlnyanın birccedilok uumllkesinde
anne suumltuumlnuumln kullanımı konusunda anneleri bilgilendiriyor ve onları teşvik ediyor(15)
8 WHO VE UNICEF EMZİRMEYİ OumlNERİYOR
1 Doğumdan sonra ilk 6 ayda anne suumltuuml haricinde hiccedil bir ek gıdaya ihtiyaccedil yoktur
2 Anne ile bebek arasında guumlccedilluuml bir duygusal bağ meydana gelir (oksitosin hormonu)
3 Emzirme bebeğin duygusal ihtiyaccedillarını karşılar
4 Anne suumltuuml tuumlre oumlzguuml bir salgıdır ve başka hiccedilbir besin bu kadar muumlkemmel olamamaktadır
5 Annede meme kanseri riskini azaltır
6 Anne suumltuuml her zaman hazırdır
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
90 wwwbilimveyaratilisorg
7 Anne suumltuumlnuumln sindirilmesi daha kolaydır
8 Mama ile beslenme kız bebeklerin ileride meme kanseri olma riski artmaktadır
9 Anne suumltuuml mekonyumun atılmasını kolaylaştırır
10 Mama ile beslenme daha duumlşuumlk zeka duumlzeyi ile bağlantılıdır
11 Crohn hastalığına karşı koruma sağlar
12 Annenin doğum sonrası kilo vermesi kolaylaşır (guumlnde 500 kalori)
13Doğum sonrası kanamaları azaltır
14 Emzirme doğum sonrası annenin rahminin kuumlccediluumllmesini kolaylaştırır kanamayı azaltır
15 Pre-term suumlt erken doğan bebekler iccedilin tasarlanmış olup kolostrum adeta ldquoilk aşısırdquo dır
16 Bağışıklık sisteminin gelişimini kolaylaştırır
17 Mama ile beslenen bebeklerde Tip I Diabet riski artar
18 Endometriozis gelişimini azaltır
19 Annede yumurtalık kanseri riskini azaltır
20 Endometrium kanseri riski azalır
21 Mama bebekte allerji gelişme şansını arttırır
22 Mam ani bebek oumlluumlmuuml sendromu riskini arttırabilir
23 Anne suumltuuml kulak enfeksiyonları sıklığını azaltır
24 Astım ve diğer allerjik hastalıkların goumlruumllme riskini ve sıklığını azaltır
25 İshale karşı korur
26 Bakteriyel menenjite karşı korur
27 Solunum sistemi enfeksiyonlarına karşı korur
28 Bazı lenfoma tuumlrlerine karşı korur
29 ldquoJuvenil eklem romatizmasına karşı korur
30 İnek suumltuuml barsaklar accedilısından irritandır (tahriş edici)
31 Anne suumltuuml bedavadır
32 Obeziteye karşı tedbirdir
33 Goumlrme kusurların karşı korur (34) Aşıların etkinliğini arttırır
35 Emzirme doğal bir gebelikten korunma youmlntemidir
36 Bebekler daha az doktora gider
37 Annede ileride kemik erimesi şansını azaltır
38 Daha iyi sosyal gelişim sağlar Psikomotor ve sosyal gelişim harikadır
39 Her zaman uygun konsantrasyonda besin maddesi iccedilerir
40 Bebek iccedilin doğal bir sakinleştiricidir Uykuda daima rahatlıktır Sinirli bebek sakinleşir
41 Mama hazırlamaya gerek yoktur
42 Ccedilevre ile barışıktır Şişe kutu paket gibi atık madde olmadığından ccedilevre dostudur
43 Ağrı kesicidir İccedilindeki ldquoendorfinlerrdquo bebek iccedilin doğal ağrı kesici goumlrevi goumlruumlr
44 Her zaman temizdir
45 Dişler iccedilin yararlıdır Biberona nazaran 60 kat fazla enerji harcar Ccedilene kasları guumlccedillenir (46) Bebeklerde
refluuml daha az goumlruumlluumlr
47 Annenin kendine olan saygısını guumlccedillendirir
48 Her zaman uygun sıcaklıktadır
49 Sentetik hormonlar iccedilermez tamamen doğaldır (15)
9 DOLAŞIM VE SUumlTUumlN KANDAN TEŞKİLİ BİR KURrsquoAN MUCİZESİDİR
Vuumlcudun beslenmesini sağlayan temel maddeler sindirim sistemindeki kimyasal doumlnuumlşuumlmler
sonucunda oluşur Sindirilen maddeler bağırsak duvarından kan dolaşımına katılır Bu sayede ilgili organlara
sevk edilir Suumlt bezleri de diğer vuumlcut dokuları gibi kandan beslenir Suumlt birccedilok safhadan sonra suumlt bezlerinden
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
91 wwwbilimveyaratilisorg
salgılanır Besin değeri muazzam harikulade bir gıdadır İnsan ne hayvanın karnındaki yarı sindirilmiş besini
ne de hayvan kanını doğrudan tuumlketemez Ciddi zehirlenme hatta oumlluumlme yol accedilmamak iccedilin Yuumlce Kudret
yarattığı son derece kompleks biyolojik sistemler ile temiz ve sağlıklı muumlkemmel bir gıdayı insanların
faydasına sunmaktadır Boumlylece insanların doğrudan tuumlketemeyeceği kan ve yarı sindirilmiş besinden iccedililir
nitelikte besleyici suumlt uumlretilmiş olur(41)
Arap bilgin İbn-i Nefis 1242 yılında insan vuumlcudundaki kan dolaşımını ilk kez doğru olarak tarif eden
kişidir İngiliz hekim William Harveyrsquoin 1616 yılında kan dolaşımı modelini yorumlamıştır Oysa Kuran 1440
sene oumlnceden kan dolaşımına youmlnelik uzmanlık gerektiren boumlyle bir bilgiden bu kadar erken bir doumlnemde soumlz
etmektedir Yuumlce Peygamberrsquo in lsquoBebek iccedilin hiccedil bir suumlt anne suumltuumlnden daha iyi olamazrsquo diye buyurduğu
rivayet edilir (35) Kurrsquoan mucizesinden biri de anne suumltuumlduumlr
Nahl Suresirsquonin 66 ayetinde suumltuumln biyolojik oluşumu ile ilgili tarif edilenler fizyoloji anatomi gibi
bilimlerin guumlnuumlmuumlzde ortaya koyduğu bilgilerle buumlyuumlk bir uyum iccedilindedir Sağmal hayvanrdquo denilen enlsquoacircm
kelimesinin koyun keccedili sığır ve deveyi kapsadığı belirtilmektedir (6) Yuumlce Kudret hikmetli yaratıcılığına
dikkat ccedilekiyor lsquoBesin artığırsquo anlamındaki fers kelimesi ile gıdaların sindirim sırasında besleyici unsurları
alınıp artık canlı metabolizması iccedilin bir değeri kalmayan bir suumlre sonra dışkı halinde dışarı atılacak olan
artıkları anlatılmaktadır Sindirim işleminde barsak muhtevasından elementler kana taşınarak bambaşka bir
sistemin alt yapısını teşkil etmektedir Ayette suumltuumln bu besin artığı ile kan arasında bir konumda olduğu
belirtilmektedir Suumlt vuumlcuttaki besin artığının bulunduğu sistem ile kana taşınan besinlerin arasından gelmekte
bunlara asla karışmamakta ve kimyasal yapı ve oumlzellikleriyle onlardan farklı bir değer taşımaktadır(7) Adeta
suumlt ile diğer iki madde (kan ve besin artığı) arasına Allahrsquoın kudretiyle bir perde ccedilekilmekte suumltuumln bunlardan
birine veya ikisine karışarak renk tat ve kokusu bakımından saflığının bozulması oumlnlenmektedir (8)
Emzirme ve tuumlrevleri Kuranı Kerimde 11 kez zikredilmiştir (Nisa 23 Hac 2 Kasas 7 Kasas12
Talak 6)(3)
Anneler ccedilocuklarını tam iki yıl emzirsinler (Bakara 233)Emzirmeyi tamamlamak
isteyen(babalar) iccedilin anneler ccedilocuklarını iki tam yıl emzirirler Onların (annelerin) yiyeceği ve giyeceği
maruf(oumlrfe uygun) olarak ccedilocuğun babasına aittir Suumltten kesilmesi de iki sene iccedilindedir (Lokman
14)
Ccedilocuğun anne karnında taşınması ve suumltten kesilmesi otuz ay suumlrer ldquoBiz insana anne ve babasına
guumlzellikle davranmasını tavsiye ettik Annesi onu guumlccedilluumlkle taşıdı ve onu guumlccedilluumlkle doğurdu Onun
(hamilelikte) taşınması ve suumltten kesilmesi otuz aydırrdquo (Ahkaf suresi 15)
Bakara suresinde ilgili ayetin bir boumlluumlmuumlnde gerccedili bebeğin iktisadi accedilıdan geccediliminin sorumluluğu
babalara devredilmiştir ama yine de bebeğin beden ve ruh beslenmesinin ana suumltuuml ile kopmaz bir bağı soumlz
konusudur ve bu haklar da kesin olarak analara verilmiştir Ananın duyguları da goumlzetilmelidir ccediluumlnkuuml
bir anne bebeğinin yetiştiği en hassas doumlneminde onu yalnız bırakamaz Ayet ve rivayetlere bakıldığında
emzirme suumlresinin en az 21 ay ve en ccedilok iki yıl kadar olması gerektiği anlaşılır Anne emzirmekten maddicirc ve
manevicirc zevk ve haz duyduğundan emzirmeye devam edebilir Bazen anneler bir takım sebeplerle emziremez
suumltanne ihtiyacı doğar Hz Ali ldquoEvlilik iccedilin ccedilabalayıp kendinize uygun biri ile evlenmeye ccedilalıştığınız kadar
bebeğinizi emzirme konusunda da suumltanneyi seccedilerken bir o kadar oumlzen goumlsterin ccediluumlnkuuml suumltannenin suumltuuml bebeğin
kaderini değiştirebilir Kutlu Peygamberinin suumltannesi oumlzel (pak ve imanlı) bir kadın olan Halime oldu Hz
Musa ise Firavun sarayında hiccedil bir kadını emmedi ta ki annesi geldi ve onu emzirdi Bu oumlrnekler bebeklik
ccedilağının oumlzel kulların eğitim ve terbiyelerinde oumlnemli bir mesele olduğunu goumlsteriyor (36)
Nursi mahlucirckatın yaratılışını izah ederken Kadir-i Zuumllcelacirclrsquoin iki tarzda icadının varlığından bahseder
ldquoBiri ihtirarsquo ve ibdarsquo iledirrdquo der Yani hiccedilten yoktan icad ederek vuumlcut vermesi şeklindeki icraatı Diğeri iccedilin
ise ldquoinşa terkip ve san rsquoat iledirrdquo der İhtirarsquo ve ibdarsquo şeklindeki benzeri olmayan bir şeyi hiccedilten yoktan
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
92 wwwbilimveyaratilisorg
yaratmaya misallerden birisi de zerrelerin atom altı parccedilacıkların yaratılmasıdır diyebiliriz Bu zerrelerin
belirli bir hikmet ve san lsquoat dairesinde bir araya getirilmesi ile kacircinatta muumlşahede ettiğimiz veya edemediğimiz
mahlucirckatın inşa terkip ve san lsquoat tarzındaki yaratılmasıdır (38) Nursi gerek ibdarsquo ve gerekse inşarsquo tarzında
yaratılan tuumlm mahlucirckatın icadlarının ancak ve ancak her şeye huumlkmeden her şeyi bilen sonsuz kudret ve
hikmet sahibi Kadir-i Zuumllcelalrsquoe mahsus olduğunu hatırlatır Anne suumltuumlnuumln yaratılmasında ibdarsquo ve inşarsquo
icadlarının beraberce tahakkuku muumlkemmeldir(39) Rezzak-ı Hakiki ccedilocukların rızkını suumltle vermek iccedilin anne
memesinde suumlt bezlerini hormonlar ve teknik detayları devreye sokar lsquorsquoHer emrine tabi olan zerratları ve
maddeleri Rezzakiyet kanunuyla onlara goumlnderir ve onlarda ccedilalıştırırrdquo hakikati bir mucizeye dikkat ccedileker
Kadir-i Zuumllcelalrsquoin ibda tarzındaki yaratılma şeklini bizlere hatırlatan anne suumltuumlnuumln iccedileriğinin farklı farklı
olması hakikati başka bir mucizedir Her bebeğe has oumlzel olarak her an değişik bileşenlerde yaratılan anne
suumltuumlnuumln Rezzak-ı Hakikirsquonin ibdarsquo tarzındaki yaratma nazirelerine ccedilok guumlzel misal teşkil ediyor Mursquocizevi
anne suumltuumlnde bu yaratılış hakikatlerini goumlren bir insan elbette ki Rabbimizin kudret san lsquoat ve hikmeti
karşısında hayretle secdeye varacaktır (37)
lsquoO erzak paketleri iccedilinde yavrulara goumlnderilen suumlt konservelerirsquo Her bahara bir vagon gibi
hazine-i gaybdan yuumlz bin nevi etrsquoime ve levazımat kemacircl-i intizamla yuumlklenip zihayata goumlnderiliyor Ve
bilhassa o erzak paketleri iccedilinde yavrulara goumlnderilen suumlt konserveleri ve validelerinin şefkatli sinelerinde
asılan şekerli suumlt tulumbacıklarını goumlndermek o kadar şefkat ve merhamet ve hikmet iccedilinde goumlruumlnuumlyor ki
bilbedahe bir Rahman-ı Rahimin gayet muumlşfikine ve muumlrebbiyane bir cilve-i rahmeti ve ihsanı olduğunu ispat
eder(38) Yeni doğmuş masum ve ccedilaresiz olan o yavruların daha bir kolay daha bir şefkatli şekilde
beslendikleri ve rızıklandırıldıkları ifade edilmek isteniyor Yaratılan suumlt ccedilocuğun yaşına hastalığına
cinsiyetine yani ihtiyacına goumlre farklı yaratılıyor Bilim bunu vuumlcut otomatik algılıyor diye ifade etse de
Rahmacircn Rahicircm Lacirctif ve Kericircm gibi isimlerinin tecellisiyle bu yaratılış ancak Allahın eseridir Ccedilocukları
duumlnyaya goumlnderdiği vakit arkalarından rızıklarını gayet lacirctif bir surette goumlnderip ve memeler musluğundan
ağızlarına akıtmaktadır(37)
10 SONUCcedil
Anne suumltuuml evrimle tesaduumlfle rastlantı ile asla accedilıklanamayacak sayısız ve ccedilok orijinal oumlzelliğiyle başlı
başına bir yaratılış mucizesidir İnsanın yokluktan canlı ve bilinccedilli bir varlık olmasına varan yolculuğundaki
en oumlnemli doumlnemlerinden biri ana rahmindeki hayatı bir diğeri doğumu takiben başlayan bebeklik doumlnemidir
Henuumlz kendini koruyacak guumlce sahip olamayan bebek bu hassas ve tehlikeli aşamada tek besinini annesinin
suumltuumlnden alır Anne suumltuuml bu ccedilağında bebeğin besin ihtiyaccedillarını eksiksiz olarak gidermek ve bebeği muhtemel
enfeksiyonlara karşı korunmak uumlzere hazırlanmış Yaratıcırsquonın eşsiz bir tasarımıdır Anne suumltuuml oumlylesine
mucizevi bir karışımdır ki guumlnuumlmuumlz teknolojisi bile benzerini uumlretememektedir Anne suumltuuml iccedilen bir bebek
adeta mucizeler okyanusuna dalmaktadır Erken doğan bebek emzirme suumlresince farklı ve muumlkemmel
birleşimlerle karşılaşmaktadır Bebeğin gelişimine paralel anne suumltuumlnde meydana gelen değişimi kim
ayarlamaktadır Doğumdan sonra son derece aciz ve guumlccedilsuumlz olan bu canlıyı koruyan ona rızkını veren Rezzak
(buumltuumln canlıları rızık veren) ccedilevresi milyonlarca duumlşmanlara aman vermemektedir (ccedileşitli mikrop bakteri ve
viruumlsler) Normal bir insan bedeni sahip olduğu savunma sistemi sayesinde bu duumlşmanlarla 24 saat aralıksız
savaşır İşte yeni doğan bebek iccedilin problem burada ortaya ccedilıkar Ccediluumlnkuuml bebeğin vuumlcudunda kendisini bu
duumlşmanlara karşı koruyacak bir savunma sistemi yoktur Gerekli savunma sistemi (antikorlar ve savunma
huumlcreleri) anne suumltuumlnuumln iccedilinde bebeğe verilir Suda ccediloumlzuumllebilen tek D vitamini tuumlruumlnuumln anne suumltuumlnde
bulunduğu ortaya ccedilıkmış ve bu maddenin anne suumltuumlndeki diğer maddelerle birleştiği zaman bebeğin soumlz
konusu ihtiyacını muumlkemmel bir şekilde giderdiği tespit edilmiştir Annenin vuumlcuduna da bebeğin vuumlcuduna
da hacirckim olan uumlstuumln bir en Uumlst Akıl anne bedeninden suumlt imalini yaratıp duumlzenlemektedir
Anne suumltuumlnuumln olmazsa olmaz nitelikte birccedilok madde ve bu maddelerin arasında bir denge ihtiva
etmesi suumltuumln oumlzellikleri sabit kalmaması bebeğin değişen ihtiyaccedillarına cevap verecek şekilde suumlrekli değişime
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
93 wwwbilimveyaratilisorg
uğraması bebeğin anne suumltuuml sayesinde bir savunma sistemine sahip olması vuumlcudun mikrop ve bakterilere
karşı korunması suumltle beraber mideye ulaşan protein yapılı bu savunma askerlerinin proteinlerin sindirildiği
midede sindirilmemeleri mucizevi bir tolerans tanınması henuumlz guumlccedilsuumlz olan sindirim sisteminin anne suumltuumlyle
gelen enzimler sayesinde goumlrevini yapacak hale gelmesi son derece enteresandır
Uumlstad Nursi muhteşem metaforlar ile emzirmeyi yorumluyor lsquoVe sair hayvanatın ve insanın
yavrularına memeler musluğundan Ab-ı Kevser gibi hoş mugaddi safi halis beyaz suumltleri kırmızı kan ve
muumllevves fışkı iccedilinden bulaşmadan bulandırmadan imdatlarına goumlnderir validelerinin şefkatlerini yardımcı
verirrsquo(38)
Anne suumltuuml yaradılış accedilısından insan aklına durgunluk veren hayretlere duumlşuumlren ihtişamıyla şaşırtan
harikulade bir yaşayan canlı enerjik sıvıdır İlk insandan bu yana yuumlzyıllardır suumlt pınarları insanlığı
doyurmaya beslemeye Ezel ve Ebed Sahibi Rezzak-ı Hakikirsquo nin muhteşem tasarımlarından biri olarak anne
sinelerinden ccedilağlamaya devam etmektedir
KAYNAKLAR
1 Novak Gynecology
2 Danforthrsquos Gynecology and Obstetrics
3 Kuran-ı Kerim (Diyanet İşleri Başkanlığı)
4 Human Milk
5 Sağlıklı beslenmede anne suumltuuml Dr İbrahim Erbıyık Nesil yayınları 1996
6 Zemahşericirc II 334
7 İbn Atıyye III 404 Şevkacircnicirc III 197
8 Kuran Yolu Tefsiri Cilt 3 Sayfa 415-416
9 Daly SE et al (1993) Degree of breast emptying explains changes in the fat content but not fatty acid
composition of human milk
10 Hale TW et al (2007) Textbook of Human Lactation
11 de Weerd AW et al (2003) The development of sleep during the first months of life
12 Ardura J et al (2003) Emergence and evolution of the circadian rhythm of melatonin in children
13 Catharina Svanborg MD PhD Professor of Clinical Immunology at Lund University Sweden and
Fellow of the Royal Swedish Academy of Science
14 Nelson Textbook of Pedratrics 1976
15 7-11 Kasım 2016 UNICEF ve Duumlnya Sağlık Oumlrguumltuuml (WHO) Floransa İtalya
16 Manuel of Pediatric Therapeuties
17 The UK Association for Milk Banking
18 Acta Pedratarica 1982
19 Current Pedratrics 1982
20 Acta Scandinavica 299 1982
21 Lloyd 1980 ve Falkner 1980
22 Acta Pedratrica Scandinavica 1982
23 Macmalson Cancer
24 Vorherr Human Breast Cancer
25 The value of human milkwwwmedelacom
26 Prof Dr Rasim Adasal Psikiyatri
27 Kişilik Prof Dr Oumlzcan Koumlknel
28 Pediatr Clin North Am 2001 Feb48(1)53-67 Nutrient comp of human milk Picciano MF
29 Ruh sağlığı ve hastalıkları Prof Dr Rıdvan Cebiroğlu
30 Bağlanma Teorisi İngiliz psikanalist John Bowlby (1907-1990)
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
94 wwwbilimveyaratilisorg
31 Prof Dr Atalay Youmlruumlkoğlu Genccedillik Ccedilağı Ruh Sağlığı ve Ruhsal Sorunlar
32 Tuumlrkiyeye Oumlzguuml Beslenme Rehberi 2004
33 UNICEF
34 A Oumlzer F Taş H Ccedil Ekerbiccediler - TAF Preventive Medicine 2010
35 Mesʽad Abduumllhamid (Beyrut Dacircrul-Kuumltuumlbil-İlmiyye 14171996) 2 190 hellip
36 Aliden Ccedilağlara Mesaj Tercuumlme ve Accedilıklama İstanbul 2006112
37 RNur Kuumllliyatı MektubatB S Nursi
38 Şualar B S Nursi
39 Lemalar 23 Lema BSN
40 httpmamarynivgovrewievslactationNeville001contents
41 wwwsorularla islamiyet
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
85 wwwbilimveyaratilisorg
Laktoferrin İnsan suumltuumlne hastır Kolostrumda en yuumlksek konsantrasyonlarda bulunur ancak tuumlm ilk
yıl boyunca devam eder Staphylococci ve E Coli gibi oumlnemli bakteriler uumlzerinde doğrudan antibiyotik etkiye
sahiptir
Lizozim İnsan suumltuuml herhangi bir formuumllden otuz kat daha yuumlksek seviyelerde lizozim (guumlccedilluuml bir
sindirim bileşeni) iccedilerir Bağırsak bakterilerinin duumlşmanıdır
Buumlyuumlme Faktoumlrleri Hastalığa neden olan gram-negatif bakteri ve parazitleri ortadan kaldıran
laktobasillere yardım eder
Alerji oumlnleyici faktoumlrler Ccediloğu formuumllde kullanılan ineklerin suumlt proteini yabancı bir proteindir
Bebekler insan dışı suumltuuml maruz bıraktıklarında aslında yabancı proteine karşı antikorlar geliştirirler
Karnitin Karnitin yağ asitlerini bir enerji kaynağı olarak kullanmak iccedilin gereklidir
DHA amp ARA Beyin ve retina maddesinde oumlnemli yapısal bileşenlerdir (4)
Suumlt bebek iccedilin yegacircne su kaynağıdır
3 DOĞUMUN DOumlRDUumlNCUuml SAFHASI EMZİRME
Emzirme doğumun uumlccedil safhasına ilaveten ayrılmaz doumlrduumlncuuml kısmıdır İlk ve devamlı bağışıklama ve
tabii bir aşılamadır Olağanuumlstuumlduumlr Eşi bulunmaz bir cevherdir Muhteşem bir sanattır Anneden bebeğe
muumlkemmel bir servis harikulade bir lezzet kanalıdır Emzirme ile anne ve bebek arasında sevgi akışı
gerccedilekleşir Emzirme hakkı buumltuumln kadınlar iccedilin bir insanlık hakkıdır Yeni doğmuş bebeğimiz sizden farklı
bir canlı olduğunu anlaması iki yılını alır Bu sebeple 2 yaşından oumlnce bir bebek annesinden 24 saat ayrı
kalmayı kabul edemez Yeni doğmuş bir bebek annesinin kucağında buumltuumln ağrılarını sancılarını unutur Spazm
ve gerilimleri ortadan kalkar Onun iccedilin annesinin goumlğsuumlnden emmek onun kokusunu almak buumltuumln ağrı
kesicilerden ccedilok daha tesirlidir Anne suumltuumlnuumln gizemi akılları durgunluk vermektedir Anne suumltuumlnuumln
formuumlluumlnuuml buguumln bile halen anlayamıyoruz İşin en enteresan tarafı standart bir suumlt tarzının olmasıdır Anne
suumltuuml tıbbın ccediloumlzemediği bir mantıkla uumlretilmektedir Hem oumlzellik ve hem miktar olarak tam bebeğin
oumlzelliklerine goumlre imal edilmektedir Ekmekle beslenen bir deri bir kemik Afrikalı kadın bile havyarla
beslenen İskandinav uumllke kadını gibi aynı muumlkemmellikte suumlt imal edip suumltlerini bolca yavrularına
sunabilmektedir (batılı kadınların suumltuumlnuumln kalitesi fakir uumllke kadınıyla aynıdır) Gerekirse annesinin kemiğini
eriterek gerekli kalsiyumu temin etmektedir Biyolojik mucize Yavrunun midesinde suumlt bitince ve mide asidi
refleksif bir yolla artınca anne suumltuuml de benzer refleksif yolla aynı zamanda salgılanmaktadır lsquo Biyolojik mucize
rsquo olarak ifade edilen bu harika hadise anne organizmasının buumltuumln oumlzelliklerini ve aynı zamanda yavrunun
ihtiyaccedillarını bilen ve onları bir sisteme bağlayan İlahi proseduumlrce gerccedilekleştirilmektedir Anne yan odada ev
işiyle meşgulken bebek acıkıp mide kasları kasılınca aynı zamanda oumlte odada bulunan annenin goumlğuumls
dokusunda suumlt salgılaması başlamaktadır Birbirlerini goumlrmeseler bile Duumlnyadaki hiccedilbir besin anne suumltuumlnuumln
yerine tutamadığına goumlre zerresi ziyan edilmemelidir
Anneler Emmek istediği iccedilin ağlayan bebeğiniz emziği değil sizi istiyor (5)
4 SİRKADİYEN RİTİM İNSAN VUumlCUDUNUN BİYOLOJİK SAATİ
Hormonlarla duumlzenlenen vuumlcudun değişen ihtiyaccedilları bir oumlzel saate tabidir Oumlrneğin kortizol
hormonu vuumlcudun stres duumlzeylerini melatonin hormonu ise uyku ve uyanıklık ritmini duumlzenlemektedir
Sindirim sisteminin hızlı olduğu saatler sabah saatleri sindirim sisteminin yavaş olduğu saatler ise akşam ve
gece saatleridir
Anne suumltuumlnuumln ise canlı ve dinamik yapısı guumlnuumln değişen ritmiyle eşsiz bir uyum iccedilindedir Bebeğin
biyolojik saati de sirkadiyen doumlnguumlyle birlikte ilerler Ancak hayata henuumlz adapte olmaya ccedilalışan kuumlccediluumlk
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
86 wwwbilimveyaratilisorg
bedeninin ihtiyacı olan ve oumlğrenmesi gereken dengeler vardır Emzirilen bir bebek annesinin suumltuumlnden sadece
besin ve bağışıklık faktoumlrleri değil aynı zamanda hormon yapıları stres ve enerji duumlzenleyicileri de alır Bu
yolla sağlıklı gelişir ve buumlyuumlr (9) Suumlt şekeri dediğimiz laktoz sabah suumltuumlnuumln eşsiz yoğunluktaki bileşenidir
Bebeğin guumln boyu suumlrecek olan beyin gelişiminin ve beden enerjisinin yakıtıdır Laktoz kuvvetli bir besindir
ve sindirim sisteminin hızlı ccedilalıştığı sabah saatlerinde sindirimi idealdir Meme iccedilinde su yoğunluğu arttığında
laktoz oranı da yuumlkselir Annelerin sabah saatlerinde memelerini daha şiş ve dolu hissetmesinin nedeni budur
Sabah suumltuuml aynı zamanda ilk suumlt oumlzelliğine sahip olup bebeğin susuzluğunu giderir Emzirme sonunda son suumlt
adını almaktadır İki suumlt arasındaki fark sadece suumltuumln yağ iccedileriğindedir İlk suumltuumln yoğunluğunu su son suumltuumln
yoğunluğunu yağ oluşturur Memedeki suumlt kanallarda depolanmaz Her emzirme bitiminde suumlt meme iccedilinde
baştan uumlretilir Buna goumlre oumlnce yağ uumlretimi gerccedilekleşir daha sonra su oranı yavaşccedila artmaya başlar Meme
iccedilinde suumltuumln kapasitesi son noktaya ulaştığında su miktarı yağ miktarından her zaman fazladır Boumlylelikle
bebek uzun emzirme aralığında daha yoğun su kısa emzirme arlığında ise yoğun yağ iccedileriğini alır Benzer
biccedilimde sabah saatlerinde su muhtevası yoğun suumltuuml alan bebek gece saatlerin de yağlı suumltuuml alır(10) Annenin
suumltuumlndeki su oranı akşam saatlerinde yavaş yavaş duumlşmeye başlar Bu nedenle de anneler akşam ve gece
saatlerinde memelerinin dolu olmadığını hatta boş olduğunu duumlşuumlnuumlr ama bu doğru değildir Ccediluumlnkuuml akşam
suumltuumlnuumln su yoğunluğu duumlşuumlk ama yağ oranı yuumlksektir Gece suumltuumlnuumln yapısı incelendiğinde benzersiz
oumlzelliklerle karşılaşılmıştır Gece suumltuumlnde laktoz oranı duumlşuumlktuumlr Ccediluumlnkuuml gece sindirim sistemi yavaşlar ve guumln
boyu ccedilalışan beynin gelişimi ise artık dinlenmeye ve sağlıklı REM duumlzeylerine bağlıdır Gece suumltuumlnuumln yağ
oranının yuumlksek olmasının en oumlnemli nedeni bebeği sadece tok tutması değil aynı zamanda kısa bir suumlre
emerek doymasını sağlamasıdır Bu nedenle emzirilen bebekler geceleri guumlnduumlze oranla daha kısa bir seansta
emme işini bitirirler Anne uykusuna devam etme fırsatı yakalar
Bazı loğusalar ldquoArkadaşımın bebeği mama ile besleniyor ve sabaha kadar uyuyor ben ise bebeğimi
emziriyorum ama ccedilok sık uyanıyor emmek iccedilin yoksa karnı doymuyor mu rdquodiye endişelenir Emzirilen
bebeklerin karnı ideal oumllccediluumlde doyar İhtiyaccedil doğrultusunda uyur uyanırlar Formuumll mama ile beslenen bebekler
ise uzun uyuyabilir Bunun genellikle iki oumlnemli sonucu olur İlki fazladan mide doluluğu nedeniyle sindirim
sistemi boumlbrek ve karaciğer yorulabilir ve sonucunda buumlyuumlme hormonları baskılanabilir İkincisi ise formuumll
mamalar inek suumltuumlnden geliştirilen protein yapısına sahiptir ve bu protein tuumlruuml casomorphin iccedilerir
Casomorphin ise gereğinden fazla ve uyuşarak uyumaya neden olur Yeni doğan iccedilin ilk 6 ay en oumlnemli şey
beslenme ve uyku değil yeteri kadar beslenme uyku ve uyanıklıktır
Bebek gelişimi nicelikten ccedilok niteliğe bağlıdır Ccediluumlnkuuml insan yavrusunun ihtiyaccedilları inek yavrusunun
ihtiyaccedillarından oldukccedila farklıdır(11) Akşam saatlerinde annenin suumltuumlnde melatonin duumlzeyleri yuumlkselmeye
başlar Gecenin en karanlık ve annenin uykuya geccediltiği saatte anne suumltuumlndeki melatonin duumlzeyleri yuumlksek
seviyelere ulaşır Melatonin bebek vuumlcudunda uyuma uyanma dengesini ayarlar sindirim sistemi ve duumlz
kaslar uumlzerinde dinlenme etkisi yapar Bu sayede bebeğin buumlyuumlme faktoumlrleri aktive olur lsquoUyusun da buumlyuumlsuumlnrsquo
lafı boş bir soumlz değildir Bebekler dingin ve stressiz bir uyku uyurlar daha iyi dinlenir bu nedenle de daha
ccedilabuk uyanırlar Anne suumltuuml alan bebekler gece ve guumlnduumlz yeterli aralıklarda uyur ve beslenir uyanık ve canlı
kalırlar Uykuda daha dengeli REM duumlzeyi goumlsterirler Anne suumltuuml alan bebek acıktığı iccedilin daha kısa uyumaz
aynı zamanda daha iyi dinlendikleri iccedilin de kısa uyurlar(12)
5 SUumlTUumlN MUHTEVASI BEBEĞİN BUumlYUumlMESİ İLE ORANTILI OLARAK DEĞİŞİR
Bebeğin geccedilirdiği evreye goumlre hangi doumlnemde hangi besine ihtiyacı varsa suumlt muhtevası da bu doumlneme
goumlre farklıdır İlk doğduğu guumlnlerde suumlt kolostrumdur yani protein ve antikor accedilısından zengindir Bu suumlt
bebeğin bağışıklığını kuvvetlendirir ve bebeğin sindirim sisteminin gelişimine yardımcı olur İlk 3-4 guumlnden
sonra suumlt daha ince sulu ve tatlı bir forma doumlnuumlşuumlr Bu onun susuzluğu iccedilindir Şeker protein ve mineraller de
ihtiyacına goumlredir Bu suumlt yağ accedilısından duumlşuumlk ve karbohidrat accedilısından zengindir İdeal sıcaklığı ile her an
hazır olan anne suumltuuml iccedilinde bulunan şeker ve yağ ile beyin gelişiminde de oumlnemli bir rol oynar Ayrıca iccedilindeki
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
87 wwwbilimveyaratilisorg
kalsiyum gibi elementler bebeğin kemik gelişiminde buumlyuumlk bir pay sahibidir Zamanla daha yoğun ve kremsi
bir hal alır (bebeğin accedillığını gidermek iccedilin) Aynı zamanda IgA seviyesi 10 guumlnden en az 75 aya kadar
yuumlksektir Bu suumltuumln iccedilerdiği antikorlar da bireysel yani her bebeğin ihtiyacına goumlre farklıdır Yuumlce Kudret
bunun iccedilin oumlzel bir sistem yaratmıştır Anne bebeğe dokunup sarıldıkccedila annenin vuumlcudu bebeği kolonize eden
patojenlerle bağlantıya geccediler ve annenin vuumlcudu uygun antikorları ve bağışıklık huumlcrelerini uumlretir Erken
doğum yapan annelerin suumltuumlnde ise mucizevi bir şekilde bebeğin ihtiyacına youmlnelik olarak daha fazla yağ
protein sodyum kloruumlr ve demir bulunur Nitekim kendi annelerinin suumltuumlyle beslenen erken doğan (prematuumlre)
bebeklerde goumlz işlevlerinin daha iyi gelişmesi zekacirc testlerinde daha başarılı olma gibi pek ccedilok uumlstuumlnluumlk tespit
edilmiştir Anne suumltuuml bebeğin geccedilirdiği evrelere goumlre değişmekte ve bebeğin hangi doumlneminde hangi besine
ihtiyacı varsa suumltuumln iccedileriği de bu doumlneme goumlre farklılık goumlstermektedir Bu mucizevi karışım suumlt olarak
adlandırılmasına rağmen aslında anne suumltuumlnuumln 90rsquoı sudan oluşmaktadır Bebeklerin besinden başka suya da
ihtiyaccedil duyarlar Hariccedilten alınan su sağlıklı olmayabilir
Anne suumltuumlnuumln besin değeri ccedilocuğun cinsiyetine goumlre değişir Yağ protein vitamin şeker
mineraller ve hormon seviyelerinin erkek ve kız bebekler iccedilin farklı olduğunu goumlsterilmiştir Sadece buumlyuumlmesi
uumlzerinde değil davranışları uumlzerinde de doğrudan etkilidir Erkek bebekler iccedilin uumlretilen suumltuumln yağ ve protein
bakımından 35 daha yoğun olduğunu goumlstermektedir Kız bebek emziren annelerin suumltuuml daha az yağlı
kalsiyum bakımından oldukccedila zengindir Bu durum kızların iskelet sisteminin daha hızlı gelişmesini
sağlar(11) Bebek hastalıklarına oumlzel tedavi ve ilaccedil iccedileren oumlzel bir besin annelerinin vuumlcudunda
yaratılmaktadır Bebek ile ilgilenen anne organizması istilacıları belirler Bu durum tesaduumlflerle asla
accedilıklanamayacak kadar kusursuzdur
Ccedilok az miktarda demir bulunması demir bakımından fakirlik anlamına gelmez Demir bakteriler ve
boğaz florası iccedilin bir işarettir Bebeğin bağırsaklarında faydalı bakterilerin gelişmesi bu harika gıda ile hız
kazanmaktadır Bağırsaklarda sağlıklı mikrobiyal yapının bulunması şarttır Bebeklerin ise doğduklarında
bağırsaklarında bakteri bulunmaz bu nedenle ilk uumlccedil yıl iccedilinde bebeklerin beslenmesi oumlnemli bir etki oluşturur
Erken doğmuş bebeklerin ihtiyaccedil duyduğu maddelerle zamanında doğan bebeklerin ihtiyaccedilları birbirinden
farklıdır ve buna uygun olarak gebelik haftasına goumlre bebeğe verilen ilk suumltuumln bileşimi oumlnemli değişiklikler
goumlsterir Yapılan ccedilalışmalar sonucunda hakkında yuumlzlerce makale yayınlanan anne suumltuumlnuumln son olarak da
bebekleri kanserden koruduğu ispatlanmış fakat bunun mekanizması henuumlz tam olarak anlaşılamamıştır
İsveccedilrsquote Lund Uumlniversitesirsquonde doktor ve immuumlnolog olarak ccedilalışan Catharina Svanborg anne suumltuumlndeki bu
mucizevi sırların kanserin her ccedileşidi iccedilin bir koruma sağlayabileceği uumlzerine keşfe devam ettiklerini
soumlylemektedir(13) Anne suumltuumlnuumln bolca ihtiva ettiği Omega-3 yağ asitleri insan beyni ve retinasının oumlnemli bir
bileşeni olduğundan oumlzellikle yeni doğan bebekler accedilısından ccedilok değerlidir Omega-3 hamilelik doumlnemi
boyunca ve bebeklik doumlneminin başlarında beyin ve sinirlerin uygun şekilde gelişimine katkı sağlar Anne
suumltuuml de doğal ve muumlkemmel bir Omega-3 deposu olduğundan bilim adamları anne suumltuumlnuumln bu iccedileriğine dikkat
ccedilekerler (13)
Anne suumltuuml bebeğin psikolojik ihtiyaccedillarını da karşılamaktadır Annenin bebeğini emzirmesi
sadece fiziksel bir eylem değildir Anne bebeğini buumlyuumlk bir şevk ve aşkla kucağına alıp emzirmeye başlarsa
boumlylece bebeğine sevgiyi ve sevmeyi de oumlğretmiş olur Oumlte yandan bebeği emzirmek buumlyuumlk miktarda kalori
tuumlketerek hamilelik sonrası kilolardan kurtulmaya yaramaktadır (34) Bebeğe ek besin su biberon verildiği
andan itibaren suumlt salgısı azalmaya başlar Aksine bebeğin accedillık belirtileri ortaya ccedilıktıkccedila anne onu
emzirdiğinde suumlt uumlretimi gerekli seviyeye ulaşır(4) Anne suumltuumlndeki besin maddelerinin dengesi en ideal
oumllccediluumllerdedir ve bebeğin henuumlz olgunlaşmamış vuumlcut sistemleri iccedilin en uygun formdadır (13)
6 KOLOSTRUM (AĞIZ SUumlTUuml) VE BİYO-YARARLILIK
Doğumdan hemen sonra ilk 3-5 guumlnde salgılanan bileşim oumlzellikleri ile yeni doğan bebeğin ilk
guumlnlerdeki ihtiyaccedillarını karşılamak accedilısından buumlyuumlk oumlnem taşıyan suumlttuumlr Hastalıklardan korur bağışıklık
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
88 wwwbilimveyaratilisorg
sistemini guumlccedillendirir A D B12 vitaminleri acısından yeterli bağırsağın olgunlaşmasını sağlayan epidermal
buumlyuumlme alerji ve intolerans oluşmasını engelleyen buumlyuumlme etmenlerinden zengindir Kolostrum 5-10 guumln
arasında geccediliş suumltuuml şeklini alır 3 haftadan sonra anne suumltuuml olgun suumlt oumlzelliğini taşır Anne suumltuumlnuumln laktoz
iccedileriği ise 7 civarındadır Enerji protein ve yağlardan gelir Kolostrumda daha fazla olmak uumlzere ccediloklu
doymamış yağ asitlerinden zengin olması sinir ve beyin huumlcrelerinin gelişimi goumlrme iccedilin oumlnemli rol oynar
Potasyum sodyum kalsiyum serbest iyonlar olarak diğer mineraller de kompleks bileşikler halinde bulunur
Demir az zannedilse de (100 ml de 02-08 mg) biyo-yararlılık accedilısından yeterlidir Ccedilinko emilimi yuumlksektir
(4)
İkinci Duumlnya Savaşından sonra bebeklerin oumlzellikle gelişmiş uumllkelerde biberonla ve formuumll suumltlerle
beslenmesi ccedilocuk sağlığı konusunda hekimleri derinden kaygılandırmaya başladı
Bu ccedilerccedilevede WHO (Duumlnya sağlık oumlrguumltuuml) ve UNICEFin işbirliği ile Ağustos 1990 tarihinde İtalyanın
Floransa kentinde anne suumltuuml ile beslenmenin yaygınlaştırılması ve desteklenmesi bağlamında bir bildirge
yayınlandı ve iccedilinde bebeklerin en az ilk altı ayda ana suumltuuml ile beslenme zaruretine vurgu yapıldı Bu yuumlzden
her yıl 1 Ağustos guumlnuuml de duumlnyanın ccedileşitli uumllkelerinde duumlnya anne suumltuuml guumlnuuml olarak kutlanıyor(15)
Bristol Uumlniversitesi bilim adamlarının yaptıkları araştırmalarda anne suumltuumlyle beslenmenin uzun
vadedeki faydaları arasında tansiyon uumlzerinde olumlu etkisinin bulunduğu ve bu sayede kalp krizi risklerinin
azaldığı ortaya konmuştur
Circulation adlı tıp dergisinde yayımlanan araştırma sonuccedillarına goumlre anne suumltuuml ile beslenen
bebeklerin kalp hastalıklarına yakalanma riski daha azdır Anne suumltuumlnde damar sertliğini oumlnleyen yağ
asitlerinin bulunması anne suumltuuml ile beslenen bebeklerin daha az sodyum tuumlkettikleri ve aşırı kilo almadıkları
iccedilin anne suumltuumlnuumln kalp sağlıkları uumlzerinde olumlu etkiye sahip olduğu gerccedileğini ortaya konmuştur
ABDrsquodeki Cincinnati Uumlniversitesi ccedilocuk hastanesinde Lisa Martin ve arkadaşları anne suumltuumlnde yuumlksek
miktarda kalp krizi ve obezite riskini azaltmada oumlnemli ldquoadiponektinrdquo isimli protein hormonu buldu Anne
suumltuumlndeki leptin hormonu yağ metabolizmasında oumlnemli bir rol uumlstlenmektedir
7 NİCcedilİN İKİ YIL
Manuel of Pediatric Therapeuties dergisinde bebeğin anne suumltuuml ile iki sene emzirilmesi icap ettiği ifade
ediliyor (16) Anne suumltuumlnde serbest taurine (beyin gelişiminde oumlnemli) inek suumltuumlnden kırk kat fazladır
Ccedilocuğun zeki olması uzun suumlreli emzirilmeyle ilgilidir Kuvvetli bir mikrop oumllduumlruumlcuuml olarak sepsiste (yani
vuumlcudun yaygın olarak mikropla istilasında) kan verilme tedavisi ne ise aynen oumlyle yararlıdır O durumda suumlt
ememeyen ve burundan fasılalarla beslenen yavru adeta antibiyotik almaktadır Hatalı bir anlayış ile bazı
youmlrelerde ishalli ccedilocuğa suumlt vermezler Oysa ishalden oumlluumlm ve hipernatreminin (kanda sodyum fazlalığı) ilacı
anne suumltuumlduumlr(16) İngiltere ve Gallerdeki seri ccedilalışmalar bunu destekler mahiyettedir(17) Ig A lizozim
laktoferrin mikropların uumlremesini engellediği gibi yeni doğan servislerinin korkutucu mikrobu olan
klebsiallanın oumlnuumlne geccedilmek imkacircnını da sunmaktadır Gaitada kan ile seyreden ağır bir hastalık olan
nekrotizan enterokolit suumlte mağlup olmaktadır(18) Anne suumltuuml viruumls oumllduumlruumlcuuml faktoumlrler ihtiva eder Bilhassa
geri kalmış uumllkelerde anne suumltuuml ile beslenen bebeklerde oumlluumlm oranı azdır(19) Anne suumltuuml alanlar ileride
yaşlıların rahatsızlığı damar sertliği ve şişmanlığa karşı korunurlar Yuumlksek kolesterol muhtevası kolesterol
katabolizması iccedilin luumlzumlu enzim yapımına imkacircn tanır (20) Lloyd ve Falknerin yayınları da bu
youmlndedir(21)
Tiroit bezi yetersiz ccedilalışması sonucu ortaya ccedilıkan hipotroidi hastalığı anne suumltuuml alanlarda daha az
goumlruumlluumlyor İnek suumltuuml allerjisi ve suumlte tahammuumllsuumlzluumlk tabidir ki goumlruumllmemektedir Stevenson ikinci altı aylık
suumlrede solunum yolu enfeksiyonlarının anne suumltuuml alanlarda daha az olduğunu belirtmektedir Kabakulak grip
succediliccedileği Japon B ansefalit (beyin iltihabı) viruumlslerinin buumlyuumlmesi insan suumltuumlndeki maddeler tarafından
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
89 wwwbilimveyaratilisorg
engellendiği suumltteki antikorların sindirim sisteminin mukavemetini artırdığı bilhassa Ecoli denen mikrop
ccedileşitlerine direnccedil sağladığı belirtiliyor(22)
Anne suumltuumlnuuml uzun suumlre vermek anneye meme kanseri accedilısından koruyucu mahiyettedir(23) Bir başka
makalede de 25 yaşına kadar doğum yapanlarda meme kanserinin engellendiği belirtiliyor(24) Anne suumltuuml
yanında bebeğe ilacircve gıda verilmesi iccedilin aceleye gerek yoktur Altı aydan oumlnce tamamen gereksizdir Anne
suumltuumlnden alınan demir guumlnluumlk ihtiyacı karşılayabilmektedir Ek besinler demirin emilmesini azaltmaları (
80 nispetinde ) sebebi ile demir eksikliği accedilısından riskli bir duruma yol accedilabilmektedir
Dokuz ay anne suumltuuml dışında herhangi bir ek besin almayan bebeklerde kansızlık (anemi) olmadığı
goumlruumllmuumlştuumlr (25) Ccedilocuğu suumltten erken kesmek ccedilocuk ruhu uumlzerinde aksi tesir yap maktadır Prof Adasal (26)
Vakitsiz meme kesimi ileride daima serzeniş ve guumlccedil beğenme davranışını doğurur Ani memeden kesmeyle
duygu bozukluğu olabilir ldquodemektedir Prof Koumlknel (27) ise ldquoYemek iccedilki duumlşkuumlnluumlğuuml sigara uyuşturucu
madde kullanma alışkanlığı oral doumlnemle (ccedilocuğun suumlt emme doumlnemleri) alakalı inkıta neticesi olur der
Ccedilocuğun suumltten erkenden kesilmesi ruhunda menfi durumlar meydana getiriyor Sosyolog Mead
araştırmasında ccedilocukluğunda az şefkat goumlren gıda accedilısından cimri bir şekilde beslenenlerin ileride saldırgan
kavgacı guumlvensiz kimseler olarak yetiştiklerini tespit etmiştir Ccedilocuk iki yıl emzirildiğinde hem gıda problemi
hem de şefkat problemi halloluyor Ccediluumlnkuuml emzirmek iccedilin kucağa almak aynı zamanda bir şefkat goumlsterisidir
(28)
Prof Harlov anne varlığının yalnız fizikicirc destek iccedilin değil ccedilocuğun zevklerinin doyurulması iccedilin de
oumlnemini ispatlamıştır Anne kucağında emzirilen insan yavrusu da hem beslenmekte hem de guumlven ortamı
bulmaktadır(28) Prof Cebiroğlu nun dediği gibi Anne ccedilocuğunun accedillığını ıslaklığını soğukluğunu giderir
Bunlarla birlikte ccedilocuk her defasında annesinin sesini kokusunu temasını hisseder Bebek de anne yuumlzuumlne
bakar iki aydan sonra guumlluumlmser ağlar kucağa uygun gevşek durum alır Erken emmekten kesilirse ccedilocuğun
zevkini tatmin etmek iccedilin parmağını emdiği goumlruumlluumlr denmektedir (29) Ccedilocuğun annesi tarafından kucakta
emzirilerek beslenmesi ccedilocukta duyduğu huzursuzluğu (sıkıntı korku ve guumlvensizlik) giderici onda huzur
sağlayıcı (gevşemek ve guumlven duygusu) tesirdedir Ccedilocuk emzirilirken kucakta olması ccedilocuğa guumlven veriyor
Bowlby (30) anne bedenine değinenin guumlven duygusu yerleşmesine tesirinin oumlnemli olduğunu bulmuştur
Messerman annenin ccedilocuğa sarılmasının muumlhim bir hacircdise olduğunu belirtir Uzun suumlre ccedilocuğu emzirmek
ileride kendine guumlvenen istikrarlı bir ruh haleti ortaya ccedilıkarır Prof Youmlruumlkoğlu suumlt ccedilocukluğu doumlneminde bu
problemin ileride oburluk şişmanlık iccedilkiye ve uyuşturucuya duumlşkuumlnluumlk ruhi ccediloumlkuumlntuumlye sebep olduğunu
soumlyluumlyor(31)
1993 yılında yapılan ldquoTuumlrkiye Nuumlfus ve Sağlık Araştırmasırsquonda ilk altı ayda sadece anne suumltuuml ile
beslenen bebeklerin oranı 13 olarak belirtilmiştir (32) Yine aynı araştırmada beş yaşın altındaki ccedilocukların
25rsquoinde beslenme eksikliği tespit edilmiş ve her yıl 63000 ccedilocuğun oumlnlenebilir hastalıklardan dolayı hayatını
kaybettiği belirlenmiştir Duumlnya Sağlık Oumlrguumltuumlrsquone goumlre emziren kadın oranları yuumlksek olsaydı yılda 15 milyon
bebeğin yaşamı kurtulacaktı(33) Bu oumlluumlmlerin sayısını azaltmak ve bebeklerin sağlıklı yaşamasını sağlamak
amacıyla Duumlnya Sağlık Oumlrguumltuuml ve UNICEF gibi organizasyonlar Tuumlrkiyersquode ve duumlnyanın birccedilok uumllkesinde
anne suumltuumlnuumln kullanımı konusunda anneleri bilgilendiriyor ve onları teşvik ediyor(15)
8 WHO VE UNICEF EMZİRMEYİ OumlNERİYOR
1 Doğumdan sonra ilk 6 ayda anne suumltuuml haricinde hiccedil bir ek gıdaya ihtiyaccedil yoktur
2 Anne ile bebek arasında guumlccedilluuml bir duygusal bağ meydana gelir (oksitosin hormonu)
3 Emzirme bebeğin duygusal ihtiyaccedillarını karşılar
4 Anne suumltuuml tuumlre oumlzguuml bir salgıdır ve başka hiccedilbir besin bu kadar muumlkemmel olamamaktadır
5 Annede meme kanseri riskini azaltır
6 Anne suumltuuml her zaman hazırdır
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
90 wwwbilimveyaratilisorg
7 Anne suumltuumlnuumln sindirilmesi daha kolaydır
8 Mama ile beslenme kız bebeklerin ileride meme kanseri olma riski artmaktadır
9 Anne suumltuuml mekonyumun atılmasını kolaylaştırır
10 Mama ile beslenme daha duumlşuumlk zeka duumlzeyi ile bağlantılıdır
11 Crohn hastalığına karşı koruma sağlar
12 Annenin doğum sonrası kilo vermesi kolaylaşır (guumlnde 500 kalori)
13Doğum sonrası kanamaları azaltır
14 Emzirme doğum sonrası annenin rahminin kuumlccediluumllmesini kolaylaştırır kanamayı azaltır
15 Pre-term suumlt erken doğan bebekler iccedilin tasarlanmış olup kolostrum adeta ldquoilk aşısırdquo dır
16 Bağışıklık sisteminin gelişimini kolaylaştırır
17 Mama ile beslenen bebeklerde Tip I Diabet riski artar
18 Endometriozis gelişimini azaltır
19 Annede yumurtalık kanseri riskini azaltır
20 Endometrium kanseri riski azalır
21 Mama bebekte allerji gelişme şansını arttırır
22 Mam ani bebek oumlluumlmuuml sendromu riskini arttırabilir
23 Anne suumltuuml kulak enfeksiyonları sıklığını azaltır
24 Astım ve diğer allerjik hastalıkların goumlruumllme riskini ve sıklığını azaltır
25 İshale karşı korur
26 Bakteriyel menenjite karşı korur
27 Solunum sistemi enfeksiyonlarına karşı korur
28 Bazı lenfoma tuumlrlerine karşı korur
29 ldquoJuvenil eklem romatizmasına karşı korur
30 İnek suumltuuml barsaklar accedilısından irritandır (tahriş edici)
31 Anne suumltuuml bedavadır
32 Obeziteye karşı tedbirdir
33 Goumlrme kusurların karşı korur (34) Aşıların etkinliğini arttırır
35 Emzirme doğal bir gebelikten korunma youmlntemidir
36 Bebekler daha az doktora gider
37 Annede ileride kemik erimesi şansını azaltır
38 Daha iyi sosyal gelişim sağlar Psikomotor ve sosyal gelişim harikadır
39 Her zaman uygun konsantrasyonda besin maddesi iccedilerir
40 Bebek iccedilin doğal bir sakinleştiricidir Uykuda daima rahatlıktır Sinirli bebek sakinleşir
41 Mama hazırlamaya gerek yoktur
42 Ccedilevre ile barışıktır Şişe kutu paket gibi atık madde olmadığından ccedilevre dostudur
43 Ağrı kesicidir İccedilindeki ldquoendorfinlerrdquo bebek iccedilin doğal ağrı kesici goumlrevi goumlruumlr
44 Her zaman temizdir
45 Dişler iccedilin yararlıdır Biberona nazaran 60 kat fazla enerji harcar Ccedilene kasları guumlccedillenir (46) Bebeklerde
refluuml daha az goumlruumlluumlr
47 Annenin kendine olan saygısını guumlccedillendirir
48 Her zaman uygun sıcaklıktadır
49 Sentetik hormonlar iccedilermez tamamen doğaldır (15)
9 DOLAŞIM VE SUumlTUumlN KANDAN TEŞKİLİ BİR KURrsquoAN MUCİZESİDİR
Vuumlcudun beslenmesini sağlayan temel maddeler sindirim sistemindeki kimyasal doumlnuumlşuumlmler
sonucunda oluşur Sindirilen maddeler bağırsak duvarından kan dolaşımına katılır Bu sayede ilgili organlara
sevk edilir Suumlt bezleri de diğer vuumlcut dokuları gibi kandan beslenir Suumlt birccedilok safhadan sonra suumlt bezlerinden
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
91 wwwbilimveyaratilisorg
salgılanır Besin değeri muazzam harikulade bir gıdadır İnsan ne hayvanın karnındaki yarı sindirilmiş besini
ne de hayvan kanını doğrudan tuumlketemez Ciddi zehirlenme hatta oumlluumlme yol accedilmamak iccedilin Yuumlce Kudret
yarattığı son derece kompleks biyolojik sistemler ile temiz ve sağlıklı muumlkemmel bir gıdayı insanların
faydasına sunmaktadır Boumlylece insanların doğrudan tuumlketemeyeceği kan ve yarı sindirilmiş besinden iccedililir
nitelikte besleyici suumlt uumlretilmiş olur(41)
Arap bilgin İbn-i Nefis 1242 yılında insan vuumlcudundaki kan dolaşımını ilk kez doğru olarak tarif eden
kişidir İngiliz hekim William Harveyrsquoin 1616 yılında kan dolaşımı modelini yorumlamıştır Oysa Kuran 1440
sene oumlnceden kan dolaşımına youmlnelik uzmanlık gerektiren boumlyle bir bilgiden bu kadar erken bir doumlnemde soumlz
etmektedir Yuumlce Peygamberrsquo in lsquoBebek iccedilin hiccedil bir suumlt anne suumltuumlnden daha iyi olamazrsquo diye buyurduğu
rivayet edilir (35) Kurrsquoan mucizesinden biri de anne suumltuumlduumlr
Nahl Suresirsquonin 66 ayetinde suumltuumln biyolojik oluşumu ile ilgili tarif edilenler fizyoloji anatomi gibi
bilimlerin guumlnuumlmuumlzde ortaya koyduğu bilgilerle buumlyuumlk bir uyum iccedilindedir Sağmal hayvanrdquo denilen enlsquoacircm
kelimesinin koyun keccedili sığır ve deveyi kapsadığı belirtilmektedir (6) Yuumlce Kudret hikmetli yaratıcılığına
dikkat ccedilekiyor lsquoBesin artığırsquo anlamındaki fers kelimesi ile gıdaların sindirim sırasında besleyici unsurları
alınıp artık canlı metabolizması iccedilin bir değeri kalmayan bir suumlre sonra dışkı halinde dışarı atılacak olan
artıkları anlatılmaktadır Sindirim işleminde barsak muhtevasından elementler kana taşınarak bambaşka bir
sistemin alt yapısını teşkil etmektedir Ayette suumltuumln bu besin artığı ile kan arasında bir konumda olduğu
belirtilmektedir Suumlt vuumlcuttaki besin artığının bulunduğu sistem ile kana taşınan besinlerin arasından gelmekte
bunlara asla karışmamakta ve kimyasal yapı ve oumlzellikleriyle onlardan farklı bir değer taşımaktadır(7) Adeta
suumlt ile diğer iki madde (kan ve besin artığı) arasına Allahrsquoın kudretiyle bir perde ccedilekilmekte suumltuumln bunlardan
birine veya ikisine karışarak renk tat ve kokusu bakımından saflığının bozulması oumlnlenmektedir (8)
Emzirme ve tuumlrevleri Kuranı Kerimde 11 kez zikredilmiştir (Nisa 23 Hac 2 Kasas 7 Kasas12
Talak 6)(3)
Anneler ccedilocuklarını tam iki yıl emzirsinler (Bakara 233)Emzirmeyi tamamlamak
isteyen(babalar) iccedilin anneler ccedilocuklarını iki tam yıl emzirirler Onların (annelerin) yiyeceği ve giyeceği
maruf(oumlrfe uygun) olarak ccedilocuğun babasına aittir Suumltten kesilmesi de iki sene iccedilindedir (Lokman
14)
Ccedilocuğun anne karnında taşınması ve suumltten kesilmesi otuz ay suumlrer ldquoBiz insana anne ve babasına
guumlzellikle davranmasını tavsiye ettik Annesi onu guumlccedilluumlkle taşıdı ve onu guumlccedilluumlkle doğurdu Onun
(hamilelikte) taşınması ve suumltten kesilmesi otuz aydırrdquo (Ahkaf suresi 15)
Bakara suresinde ilgili ayetin bir boumlluumlmuumlnde gerccedili bebeğin iktisadi accedilıdan geccediliminin sorumluluğu
babalara devredilmiştir ama yine de bebeğin beden ve ruh beslenmesinin ana suumltuuml ile kopmaz bir bağı soumlz
konusudur ve bu haklar da kesin olarak analara verilmiştir Ananın duyguları da goumlzetilmelidir ccediluumlnkuuml
bir anne bebeğinin yetiştiği en hassas doumlneminde onu yalnız bırakamaz Ayet ve rivayetlere bakıldığında
emzirme suumlresinin en az 21 ay ve en ccedilok iki yıl kadar olması gerektiği anlaşılır Anne emzirmekten maddicirc ve
manevicirc zevk ve haz duyduğundan emzirmeye devam edebilir Bazen anneler bir takım sebeplerle emziremez
suumltanne ihtiyacı doğar Hz Ali ldquoEvlilik iccedilin ccedilabalayıp kendinize uygun biri ile evlenmeye ccedilalıştığınız kadar
bebeğinizi emzirme konusunda da suumltanneyi seccedilerken bir o kadar oumlzen goumlsterin ccediluumlnkuuml suumltannenin suumltuuml bebeğin
kaderini değiştirebilir Kutlu Peygamberinin suumltannesi oumlzel (pak ve imanlı) bir kadın olan Halime oldu Hz
Musa ise Firavun sarayında hiccedil bir kadını emmedi ta ki annesi geldi ve onu emzirdi Bu oumlrnekler bebeklik
ccedilağının oumlzel kulların eğitim ve terbiyelerinde oumlnemli bir mesele olduğunu goumlsteriyor (36)
Nursi mahlucirckatın yaratılışını izah ederken Kadir-i Zuumllcelacirclrsquoin iki tarzda icadının varlığından bahseder
ldquoBiri ihtirarsquo ve ibdarsquo iledirrdquo der Yani hiccedilten yoktan icad ederek vuumlcut vermesi şeklindeki icraatı Diğeri iccedilin
ise ldquoinşa terkip ve san rsquoat iledirrdquo der İhtirarsquo ve ibdarsquo şeklindeki benzeri olmayan bir şeyi hiccedilten yoktan
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
92 wwwbilimveyaratilisorg
yaratmaya misallerden birisi de zerrelerin atom altı parccedilacıkların yaratılmasıdır diyebiliriz Bu zerrelerin
belirli bir hikmet ve san lsquoat dairesinde bir araya getirilmesi ile kacircinatta muumlşahede ettiğimiz veya edemediğimiz
mahlucirckatın inşa terkip ve san lsquoat tarzındaki yaratılmasıdır (38) Nursi gerek ibdarsquo ve gerekse inşarsquo tarzında
yaratılan tuumlm mahlucirckatın icadlarının ancak ve ancak her şeye huumlkmeden her şeyi bilen sonsuz kudret ve
hikmet sahibi Kadir-i Zuumllcelalrsquoe mahsus olduğunu hatırlatır Anne suumltuumlnuumln yaratılmasında ibdarsquo ve inşarsquo
icadlarının beraberce tahakkuku muumlkemmeldir(39) Rezzak-ı Hakiki ccedilocukların rızkını suumltle vermek iccedilin anne
memesinde suumlt bezlerini hormonlar ve teknik detayları devreye sokar lsquorsquoHer emrine tabi olan zerratları ve
maddeleri Rezzakiyet kanunuyla onlara goumlnderir ve onlarda ccedilalıştırırrdquo hakikati bir mucizeye dikkat ccedileker
Kadir-i Zuumllcelalrsquoin ibda tarzındaki yaratılma şeklini bizlere hatırlatan anne suumltuumlnuumln iccedileriğinin farklı farklı
olması hakikati başka bir mucizedir Her bebeğe has oumlzel olarak her an değişik bileşenlerde yaratılan anne
suumltuumlnuumln Rezzak-ı Hakikirsquonin ibdarsquo tarzındaki yaratma nazirelerine ccedilok guumlzel misal teşkil ediyor Mursquocizevi
anne suumltuumlnde bu yaratılış hakikatlerini goumlren bir insan elbette ki Rabbimizin kudret san lsquoat ve hikmeti
karşısında hayretle secdeye varacaktır (37)
lsquoO erzak paketleri iccedilinde yavrulara goumlnderilen suumlt konservelerirsquo Her bahara bir vagon gibi
hazine-i gaybdan yuumlz bin nevi etrsquoime ve levazımat kemacircl-i intizamla yuumlklenip zihayata goumlnderiliyor Ve
bilhassa o erzak paketleri iccedilinde yavrulara goumlnderilen suumlt konserveleri ve validelerinin şefkatli sinelerinde
asılan şekerli suumlt tulumbacıklarını goumlndermek o kadar şefkat ve merhamet ve hikmet iccedilinde goumlruumlnuumlyor ki
bilbedahe bir Rahman-ı Rahimin gayet muumlşfikine ve muumlrebbiyane bir cilve-i rahmeti ve ihsanı olduğunu ispat
eder(38) Yeni doğmuş masum ve ccedilaresiz olan o yavruların daha bir kolay daha bir şefkatli şekilde
beslendikleri ve rızıklandırıldıkları ifade edilmek isteniyor Yaratılan suumlt ccedilocuğun yaşına hastalığına
cinsiyetine yani ihtiyacına goumlre farklı yaratılıyor Bilim bunu vuumlcut otomatik algılıyor diye ifade etse de
Rahmacircn Rahicircm Lacirctif ve Kericircm gibi isimlerinin tecellisiyle bu yaratılış ancak Allahın eseridir Ccedilocukları
duumlnyaya goumlnderdiği vakit arkalarından rızıklarını gayet lacirctif bir surette goumlnderip ve memeler musluğundan
ağızlarına akıtmaktadır(37)
10 SONUCcedil
Anne suumltuuml evrimle tesaduumlfle rastlantı ile asla accedilıklanamayacak sayısız ve ccedilok orijinal oumlzelliğiyle başlı
başına bir yaratılış mucizesidir İnsanın yokluktan canlı ve bilinccedilli bir varlık olmasına varan yolculuğundaki
en oumlnemli doumlnemlerinden biri ana rahmindeki hayatı bir diğeri doğumu takiben başlayan bebeklik doumlnemidir
Henuumlz kendini koruyacak guumlce sahip olamayan bebek bu hassas ve tehlikeli aşamada tek besinini annesinin
suumltuumlnden alır Anne suumltuuml bu ccedilağında bebeğin besin ihtiyaccedillarını eksiksiz olarak gidermek ve bebeği muhtemel
enfeksiyonlara karşı korunmak uumlzere hazırlanmış Yaratıcırsquonın eşsiz bir tasarımıdır Anne suumltuuml oumlylesine
mucizevi bir karışımdır ki guumlnuumlmuumlz teknolojisi bile benzerini uumlretememektedir Anne suumltuuml iccedilen bir bebek
adeta mucizeler okyanusuna dalmaktadır Erken doğan bebek emzirme suumlresince farklı ve muumlkemmel
birleşimlerle karşılaşmaktadır Bebeğin gelişimine paralel anne suumltuumlnde meydana gelen değişimi kim
ayarlamaktadır Doğumdan sonra son derece aciz ve guumlccedilsuumlz olan bu canlıyı koruyan ona rızkını veren Rezzak
(buumltuumln canlıları rızık veren) ccedilevresi milyonlarca duumlşmanlara aman vermemektedir (ccedileşitli mikrop bakteri ve
viruumlsler) Normal bir insan bedeni sahip olduğu savunma sistemi sayesinde bu duumlşmanlarla 24 saat aralıksız
savaşır İşte yeni doğan bebek iccedilin problem burada ortaya ccedilıkar Ccediluumlnkuuml bebeğin vuumlcudunda kendisini bu
duumlşmanlara karşı koruyacak bir savunma sistemi yoktur Gerekli savunma sistemi (antikorlar ve savunma
huumlcreleri) anne suumltuumlnuumln iccedilinde bebeğe verilir Suda ccediloumlzuumllebilen tek D vitamini tuumlruumlnuumln anne suumltuumlnde
bulunduğu ortaya ccedilıkmış ve bu maddenin anne suumltuumlndeki diğer maddelerle birleştiği zaman bebeğin soumlz
konusu ihtiyacını muumlkemmel bir şekilde giderdiği tespit edilmiştir Annenin vuumlcuduna da bebeğin vuumlcuduna
da hacirckim olan uumlstuumln bir en Uumlst Akıl anne bedeninden suumlt imalini yaratıp duumlzenlemektedir
Anne suumltuumlnuumln olmazsa olmaz nitelikte birccedilok madde ve bu maddelerin arasında bir denge ihtiva
etmesi suumltuumln oumlzellikleri sabit kalmaması bebeğin değişen ihtiyaccedillarına cevap verecek şekilde suumlrekli değişime
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
93 wwwbilimveyaratilisorg
uğraması bebeğin anne suumltuuml sayesinde bir savunma sistemine sahip olması vuumlcudun mikrop ve bakterilere
karşı korunması suumltle beraber mideye ulaşan protein yapılı bu savunma askerlerinin proteinlerin sindirildiği
midede sindirilmemeleri mucizevi bir tolerans tanınması henuumlz guumlccedilsuumlz olan sindirim sisteminin anne suumltuumlyle
gelen enzimler sayesinde goumlrevini yapacak hale gelmesi son derece enteresandır
Uumlstad Nursi muhteşem metaforlar ile emzirmeyi yorumluyor lsquoVe sair hayvanatın ve insanın
yavrularına memeler musluğundan Ab-ı Kevser gibi hoş mugaddi safi halis beyaz suumltleri kırmızı kan ve
muumllevves fışkı iccedilinden bulaşmadan bulandırmadan imdatlarına goumlnderir validelerinin şefkatlerini yardımcı
verirrsquo(38)
Anne suumltuuml yaradılış accedilısından insan aklına durgunluk veren hayretlere duumlşuumlren ihtişamıyla şaşırtan
harikulade bir yaşayan canlı enerjik sıvıdır İlk insandan bu yana yuumlzyıllardır suumlt pınarları insanlığı
doyurmaya beslemeye Ezel ve Ebed Sahibi Rezzak-ı Hakikirsquo nin muhteşem tasarımlarından biri olarak anne
sinelerinden ccedilağlamaya devam etmektedir
KAYNAKLAR
1 Novak Gynecology
2 Danforthrsquos Gynecology and Obstetrics
3 Kuran-ı Kerim (Diyanet İşleri Başkanlığı)
4 Human Milk
5 Sağlıklı beslenmede anne suumltuuml Dr İbrahim Erbıyık Nesil yayınları 1996
6 Zemahşericirc II 334
7 İbn Atıyye III 404 Şevkacircnicirc III 197
8 Kuran Yolu Tefsiri Cilt 3 Sayfa 415-416
9 Daly SE et al (1993) Degree of breast emptying explains changes in the fat content but not fatty acid
composition of human milk
10 Hale TW et al (2007) Textbook of Human Lactation
11 de Weerd AW et al (2003) The development of sleep during the first months of life
12 Ardura J et al (2003) Emergence and evolution of the circadian rhythm of melatonin in children
13 Catharina Svanborg MD PhD Professor of Clinical Immunology at Lund University Sweden and
Fellow of the Royal Swedish Academy of Science
14 Nelson Textbook of Pedratrics 1976
15 7-11 Kasım 2016 UNICEF ve Duumlnya Sağlık Oumlrguumltuuml (WHO) Floransa İtalya
16 Manuel of Pediatric Therapeuties
17 The UK Association for Milk Banking
18 Acta Pedratarica 1982
19 Current Pedratrics 1982
20 Acta Scandinavica 299 1982
21 Lloyd 1980 ve Falkner 1980
22 Acta Pedratrica Scandinavica 1982
23 Macmalson Cancer
24 Vorherr Human Breast Cancer
25 The value of human milkwwwmedelacom
26 Prof Dr Rasim Adasal Psikiyatri
27 Kişilik Prof Dr Oumlzcan Koumlknel
28 Pediatr Clin North Am 2001 Feb48(1)53-67 Nutrient comp of human milk Picciano MF
29 Ruh sağlığı ve hastalıkları Prof Dr Rıdvan Cebiroğlu
30 Bağlanma Teorisi İngiliz psikanalist John Bowlby (1907-1990)
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
94 wwwbilimveyaratilisorg
31 Prof Dr Atalay Youmlruumlkoğlu Genccedillik Ccedilağı Ruh Sağlığı ve Ruhsal Sorunlar
32 Tuumlrkiyeye Oumlzguuml Beslenme Rehberi 2004
33 UNICEF
34 A Oumlzer F Taş H Ccedil Ekerbiccediler - TAF Preventive Medicine 2010
35 Mesʽad Abduumllhamid (Beyrut Dacircrul-Kuumltuumlbil-İlmiyye 14171996) 2 190 hellip
36 Aliden Ccedilağlara Mesaj Tercuumlme ve Accedilıklama İstanbul 2006112
37 RNur Kuumllliyatı MektubatB S Nursi
38 Şualar B S Nursi
39 Lemalar 23 Lema BSN
40 httpmamarynivgovrewievslactationNeville001contents
41 wwwsorularla islamiyet
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
86 wwwbilimveyaratilisorg
bedeninin ihtiyacı olan ve oumlğrenmesi gereken dengeler vardır Emzirilen bir bebek annesinin suumltuumlnden sadece
besin ve bağışıklık faktoumlrleri değil aynı zamanda hormon yapıları stres ve enerji duumlzenleyicileri de alır Bu
yolla sağlıklı gelişir ve buumlyuumlr (9) Suumlt şekeri dediğimiz laktoz sabah suumltuumlnuumln eşsiz yoğunluktaki bileşenidir
Bebeğin guumln boyu suumlrecek olan beyin gelişiminin ve beden enerjisinin yakıtıdır Laktoz kuvvetli bir besindir
ve sindirim sisteminin hızlı ccedilalıştığı sabah saatlerinde sindirimi idealdir Meme iccedilinde su yoğunluğu arttığında
laktoz oranı da yuumlkselir Annelerin sabah saatlerinde memelerini daha şiş ve dolu hissetmesinin nedeni budur
Sabah suumltuuml aynı zamanda ilk suumlt oumlzelliğine sahip olup bebeğin susuzluğunu giderir Emzirme sonunda son suumlt
adını almaktadır İki suumlt arasındaki fark sadece suumltuumln yağ iccedileriğindedir İlk suumltuumln yoğunluğunu su son suumltuumln
yoğunluğunu yağ oluşturur Memedeki suumlt kanallarda depolanmaz Her emzirme bitiminde suumlt meme iccedilinde
baştan uumlretilir Buna goumlre oumlnce yağ uumlretimi gerccedilekleşir daha sonra su oranı yavaşccedila artmaya başlar Meme
iccedilinde suumltuumln kapasitesi son noktaya ulaştığında su miktarı yağ miktarından her zaman fazladır Boumlylelikle
bebek uzun emzirme aralığında daha yoğun su kısa emzirme arlığında ise yoğun yağ iccedileriğini alır Benzer
biccedilimde sabah saatlerinde su muhtevası yoğun suumltuuml alan bebek gece saatlerin de yağlı suumltuuml alır(10) Annenin
suumltuumlndeki su oranı akşam saatlerinde yavaş yavaş duumlşmeye başlar Bu nedenle de anneler akşam ve gece
saatlerinde memelerinin dolu olmadığını hatta boş olduğunu duumlşuumlnuumlr ama bu doğru değildir Ccediluumlnkuuml akşam
suumltuumlnuumln su yoğunluğu duumlşuumlk ama yağ oranı yuumlksektir Gece suumltuumlnuumln yapısı incelendiğinde benzersiz
oumlzelliklerle karşılaşılmıştır Gece suumltuumlnde laktoz oranı duumlşuumlktuumlr Ccediluumlnkuuml gece sindirim sistemi yavaşlar ve guumln
boyu ccedilalışan beynin gelişimi ise artık dinlenmeye ve sağlıklı REM duumlzeylerine bağlıdır Gece suumltuumlnuumln yağ
oranının yuumlksek olmasının en oumlnemli nedeni bebeği sadece tok tutması değil aynı zamanda kısa bir suumlre
emerek doymasını sağlamasıdır Bu nedenle emzirilen bebekler geceleri guumlnduumlze oranla daha kısa bir seansta
emme işini bitirirler Anne uykusuna devam etme fırsatı yakalar
Bazı loğusalar ldquoArkadaşımın bebeği mama ile besleniyor ve sabaha kadar uyuyor ben ise bebeğimi
emziriyorum ama ccedilok sık uyanıyor emmek iccedilin yoksa karnı doymuyor mu rdquodiye endişelenir Emzirilen
bebeklerin karnı ideal oumllccediluumlde doyar İhtiyaccedil doğrultusunda uyur uyanırlar Formuumll mama ile beslenen bebekler
ise uzun uyuyabilir Bunun genellikle iki oumlnemli sonucu olur İlki fazladan mide doluluğu nedeniyle sindirim
sistemi boumlbrek ve karaciğer yorulabilir ve sonucunda buumlyuumlme hormonları baskılanabilir İkincisi ise formuumll
mamalar inek suumltuumlnden geliştirilen protein yapısına sahiptir ve bu protein tuumlruuml casomorphin iccedilerir
Casomorphin ise gereğinden fazla ve uyuşarak uyumaya neden olur Yeni doğan iccedilin ilk 6 ay en oumlnemli şey
beslenme ve uyku değil yeteri kadar beslenme uyku ve uyanıklıktır
Bebek gelişimi nicelikten ccedilok niteliğe bağlıdır Ccediluumlnkuuml insan yavrusunun ihtiyaccedilları inek yavrusunun
ihtiyaccedillarından oldukccedila farklıdır(11) Akşam saatlerinde annenin suumltuumlnde melatonin duumlzeyleri yuumlkselmeye
başlar Gecenin en karanlık ve annenin uykuya geccediltiği saatte anne suumltuumlndeki melatonin duumlzeyleri yuumlksek
seviyelere ulaşır Melatonin bebek vuumlcudunda uyuma uyanma dengesini ayarlar sindirim sistemi ve duumlz
kaslar uumlzerinde dinlenme etkisi yapar Bu sayede bebeğin buumlyuumlme faktoumlrleri aktive olur lsquoUyusun da buumlyuumlsuumlnrsquo
lafı boş bir soumlz değildir Bebekler dingin ve stressiz bir uyku uyurlar daha iyi dinlenir bu nedenle de daha
ccedilabuk uyanırlar Anne suumltuuml alan bebekler gece ve guumlnduumlz yeterli aralıklarda uyur ve beslenir uyanık ve canlı
kalırlar Uykuda daha dengeli REM duumlzeyi goumlsterirler Anne suumltuuml alan bebek acıktığı iccedilin daha kısa uyumaz
aynı zamanda daha iyi dinlendikleri iccedilin de kısa uyurlar(12)
5 SUumlTUumlN MUHTEVASI BEBEĞİN BUumlYUumlMESİ İLE ORANTILI OLARAK DEĞİŞİR
Bebeğin geccedilirdiği evreye goumlre hangi doumlnemde hangi besine ihtiyacı varsa suumlt muhtevası da bu doumlneme
goumlre farklıdır İlk doğduğu guumlnlerde suumlt kolostrumdur yani protein ve antikor accedilısından zengindir Bu suumlt
bebeğin bağışıklığını kuvvetlendirir ve bebeğin sindirim sisteminin gelişimine yardımcı olur İlk 3-4 guumlnden
sonra suumlt daha ince sulu ve tatlı bir forma doumlnuumlşuumlr Bu onun susuzluğu iccedilindir Şeker protein ve mineraller de
ihtiyacına goumlredir Bu suumlt yağ accedilısından duumlşuumlk ve karbohidrat accedilısından zengindir İdeal sıcaklığı ile her an
hazır olan anne suumltuuml iccedilinde bulunan şeker ve yağ ile beyin gelişiminde de oumlnemli bir rol oynar Ayrıca iccedilindeki
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
87 wwwbilimveyaratilisorg
kalsiyum gibi elementler bebeğin kemik gelişiminde buumlyuumlk bir pay sahibidir Zamanla daha yoğun ve kremsi
bir hal alır (bebeğin accedillığını gidermek iccedilin) Aynı zamanda IgA seviyesi 10 guumlnden en az 75 aya kadar
yuumlksektir Bu suumltuumln iccedilerdiği antikorlar da bireysel yani her bebeğin ihtiyacına goumlre farklıdır Yuumlce Kudret
bunun iccedilin oumlzel bir sistem yaratmıştır Anne bebeğe dokunup sarıldıkccedila annenin vuumlcudu bebeği kolonize eden
patojenlerle bağlantıya geccediler ve annenin vuumlcudu uygun antikorları ve bağışıklık huumlcrelerini uumlretir Erken
doğum yapan annelerin suumltuumlnde ise mucizevi bir şekilde bebeğin ihtiyacına youmlnelik olarak daha fazla yağ
protein sodyum kloruumlr ve demir bulunur Nitekim kendi annelerinin suumltuumlyle beslenen erken doğan (prematuumlre)
bebeklerde goumlz işlevlerinin daha iyi gelişmesi zekacirc testlerinde daha başarılı olma gibi pek ccedilok uumlstuumlnluumlk tespit
edilmiştir Anne suumltuuml bebeğin geccedilirdiği evrelere goumlre değişmekte ve bebeğin hangi doumlneminde hangi besine
ihtiyacı varsa suumltuumln iccedileriği de bu doumlneme goumlre farklılık goumlstermektedir Bu mucizevi karışım suumlt olarak
adlandırılmasına rağmen aslında anne suumltuumlnuumln 90rsquoı sudan oluşmaktadır Bebeklerin besinden başka suya da
ihtiyaccedil duyarlar Hariccedilten alınan su sağlıklı olmayabilir
Anne suumltuumlnuumln besin değeri ccedilocuğun cinsiyetine goumlre değişir Yağ protein vitamin şeker
mineraller ve hormon seviyelerinin erkek ve kız bebekler iccedilin farklı olduğunu goumlsterilmiştir Sadece buumlyuumlmesi
uumlzerinde değil davranışları uumlzerinde de doğrudan etkilidir Erkek bebekler iccedilin uumlretilen suumltuumln yağ ve protein
bakımından 35 daha yoğun olduğunu goumlstermektedir Kız bebek emziren annelerin suumltuuml daha az yağlı
kalsiyum bakımından oldukccedila zengindir Bu durum kızların iskelet sisteminin daha hızlı gelişmesini
sağlar(11) Bebek hastalıklarına oumlzel tedavi ve ilaccedil iccedileren oumlzel bir besin annelerinin vuumlcudunda
yaratılmaktadır Bebek ile ilgilenen anne organizması istilacıları belirler Bu durum tesaduumlflerle asla
accedilıklanamayacak kadar kusursuzdur
Ccedilok az miktarda demir bulunması demir bakımından fakirlik anlamına gelmez Demir bakteriler ve
boğaz florası iccedilin bir işarettir Bebeğin bağırsaklarında faydalı bakterilerin gelişmesi bu harika gıda ile hız
kazanmaktadır Bağırsaklarda sağlıklı mikrobiyal yapının bulunması şarttır Bebeklerin ise doğduklarında
bağırsaklarında bakteri bulunmaz bu nedenle ilk uumlccedil yıl iccedilinde bebeklerin beslenmesi oumlnemli bir etki oluşturur
Erken doğmuş bebeklerin ihtiyaccedil duyduğu maddelerle zamanında doğan bebeklerin ihtiyaccedilları birbirinden
farklıdır ve buna uygun olarak gebelik haftasına goumlre bebeğe verilen ilk suumltuumln bileşimi oumlnemli değişiklikler
goumlsterir Yapılan ccedilalışmalar sonucunda hakkında yuumlzlerce makale yayınlanan anne suumltuumlnuumln son olarak da
bebekleri kanserden koruduğu ispatlanmış fakat bunun mekanizması henuumlz tam olarak anlaşılamamıştır
İsveccedilrsquote Lund Uumlniversitesirsquonde doktor ve immuumlnolog olarak ccedilalışan Catharina Svanborg anne suumltuumlndeki bu
mucizevi sırların kanserin her ccedileşidi iccedilin bir koruma sağlayabileceği uumlzerine keşfe devam ettiklerini
soumlylemektedir(13) Anne suumltuumlnuumln bolca ihtiva ettiği Omega-3 yağ asitleri insan beyni ve retinasının oumlnemli bir
bileşeni olduğundan oumlzellikle yeni doğan bebekler accedilısından ccedilok değerlidir Omega-3 hamilelik doumlnemi
boyunca ve bebeklik doumlneminin başlarında beyin ve sinirlerin uygun şekilde gelişimine katkı sağlar Anne
suumltuuml de doğal ve muumlkemmel bir Omega-3 deposu olduğundan bilim adamları anne suumltuumlnuumln bu iccedileriğine dikkat
ccedilekerler (13)
Anne suumltuuml bebeğin psikolojik ihtiyaccedillarını da karşılamaktadır Annenin bebeğini emzirmesi
sadece fiziksel bir eylem değildir Anne bebeğini buumlyuumlk bir şevk ve aşkla kucağına alıp emzirmeye başlarsa
boumlylece bebeğine sevgiyi ve sevmeyi de oumlğretmiş olur Oumlte yandan bebeği emzirmek buumlyuumlk miktarda kalori
tuumlketerek hamilelik sonrası kilolardan kurtulmaya yaramaktadır (34) Bebeğe ek besin su biberon verildiği
andan itibaren suumlt salgısı azalmaya başlar Aksine bebeğin accedillık belirtileri ortaya ccedilıktıkccedila anne onu
emzirdiğinde suumlt uumlretimi gerekli seviyeye ulaşır(4) Anne suumltuumlndeki besin maddelerinin dengesi en ideal
oumllccediluumllerdedir ve bebeğin henuumlz olgunlaşmamış vuumlcut sistemleri iccedilin en uygun formdadır (13)
6 KOLOSTRUM (AĞIZ SUumlTUuml) VE BİYO-YARARLILIK
Doğumdan hemen sonra ilk 3-5 guumlnde salgılanan bileşim oumlzellikleri ile yeni doğan bebeğin ilk
guumlnlerdeki ihtiyaccedillarını karşılamak accedilısından buumlyuumlk oumlnem taşıyan suumlttuumlr Hastalıklardan korur bağışıklık
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
88 wwwbilimveyaratilisorg
sistemini guumlccedillendirir A D B12 vitaminleri acısından yeterli bağırsağın olgunlaşmasını sağlayan epidermal
buumlyuumlme alerji ve intolerans oluşmasını engelleyen buumlyuumlme etmenlerinden zengindir Kolostrum 5-10 guumln
arasında geccediliş suumltuuml şeklini alır 3 haftadan sonra anne suumltuuml olgun suumlt oumlzelliğini taşır Anne suumltuumlnuumln laktoz
iccedileriği ise 7 civarındadır Enerji protein ve yağlardan gelir Kolostrumda daha fazla olmak uumlzere ccediloklu
doymamış yağ asitlerinden zengin olması sinir ve beyin huumlcrelerinin gelişimi goumlrme iccedilin oumlnemli rol oynar
Potasyum sodyum kalsiyum serbest iyonlar olarak diğer mineraller de kompleks bileşikler halinde bulunur
Demir az zannedilse de (100 ml de 02-08 mg) biyo-yararlılık accedilısından yeterlidir Ccedilinko emilimi yuumlksektir
(4)
İkinci Duumlnya Savaşından sonra bebeklerin oumlzellikle gelişmiş uumllkelerde biberonla ve formuumll suumltlerle
beslenmesi ccedilocuk sağlığı konusunda hekimleri derinden kaygılandırmaya başladı
Bu ccedilerccedilevede WHO (Duumlnya sağlık oumlrguumltuuml) ve UNICEFin işbirliği ile Ağustos 1990 tarihinde İtalyanın
Floransa kentinde anne suumltuuml ile beslenmenin yaygınlaştırılması ve desteklenmesi bağlamında bir bildirge
yayınlandı ve iccedilinde bebeklerin en az ilk altı ayda ana suumltuuml ile beslenme zaruretine vurgu yapıldı Bu yuumlzden
her yıl 1 Ağustos guumlnuuml de duumlnyanın ccedileşitli uumllkelerinde duumlnya anne suumltuuml guumlnuuml olarak kutlanıyor(15)
Bristol Uumlniversitesi bilim adamlarının yaptıkları araştırmalarda anne suumltuumlyle beslenmenin uzun
vadedeki faydaları arasında tansiyon uumlzerinde olumlu etkisinin bulunduğu ve bu sayede kalp krizi risklerinin
azaldığı ortaya konmuştur
Circulation adlı tıp dergisinde yayımlanan araştırma sonuccedillarına goumlre anne suumltuuml ile beslenen
bebeklerin kalp hastalıklarına yakalanma riski daha azdır Anne suumltuumlnde damar sertliğini oumlnleyen yağ
asitlerinin bulunması anne suumltuuml ile beslenen bebeklerin daha az sodyum tuumlkettikleri ve aşırı kilo almadıkları
iccedilin anne suumltuumlnuumln kalp sağlıkları uumlzerinde olumlu etkiye sahip olduğu gerccedileğini ortaya konmuştur
ABDrsquodeki Cincinnati Uumlniversitesi ccedilocuk hastanesinde Lisa Martin ve arkadaşları anne suumltuumlnde yuumlksek
miktarda kalp krizi ve obezite riskini azaltmada oumlnemli ldquoadiponektinrdquo isimli protein hormonu buldu Anne
suumltuumlndeki leptin hormonu yağ metabolizmasında oumlnemli bir rol uumlstlenmektedir
7 NİCcedilİN İKİ YIL
Manuel of Pediatric Therapeuties dergisinde bebeğin anne suumltuuml ile iki sene emzirilmesi icap ettiği ifade
ediliyor (16) Anne suumltuumlnde serbest taurine (beyin gelişiminde oumlnemli) inek suumltuumlnden kırk kat fazladır
Ccedilocuğun zeki olması uzun suumlreli emzirilmeyle ilgilidir Kuvvetli bir mikrop oumllduumlruumlcuuml olarak sepsiste (yani
vuumlcudun yaygın olarak mikropla istilasında) kan verilme tedavisi ne ise aynen oumlyle yararlıdır O durumda suumlt
ememeyen ve burundan fasılalarla beslenen yavru adeta antibiyotik almaktadır Hatalı bir anlayış ile bazı
youmlrelerde ishalli ccedilocuğa suumlt vermezler Oysa ishalden oumlluumlm ve hipernatreminin (kanda sodyum fazlalığı) ilacı
anne suumltuumlduumlr(16) İngiltere ve Gallerdeki seri ccedilalışmalar bunu destekler mahiyettedir(17) Ig A lizozim
laktoferrin mikropların uumlremesini engellediği gibi yeni doğan servislerinin korkutucu mikrobu olan
klebsiallanın oumlnuumlne geccedilmek imkacircnını da sunmaktadır Gaitada kan ile seyreden ağır bir hastalık olan
nekrotizan enterokolit suumlte mağlup olmaktadır(18) Anne suumltuuml viruumls oumllduumlruumlcuuml faktoumlrler ihtiva eder Bilhassa
geri kalmış uumllkelerde anne suumltuuml ile beslenen bebeklerde oumlluumlm oranı azdır(19) Anne suumltuuml alanlar ileride
yaşlıların rahatsızlığı damar sertliği ve şişmanlığa karşı korunurlar Yuumlksek kolesterol muhtevası kolesterol
katabolizması iccedilin luumlzumlu enzim yapımına imkacircn tanır (20) Lloyd ve Falknerin yayınları da bu
youmlndedir(21)
Tiroit bezi yetersiz ccedilalışması sonucu ortaya ccedilıkan hipotroidi hastalığı anne suumltuuml alanlarda daha az
goumlruumlluumlyor İnek suumltuuml allerjisi ve suumlte tahammuumllsuumlzluumlk tabidir ki goumlruumllmemektedir Stevenson ikinci altı aylık
suumlrede solunum yolu enfeksiyonlarının anne suumltuuml alanlarda daha az olduğunu belirtmektedir Kabakulak grip
succediliccedileği Japon B ansefalit (beyin iltihabı) viruumlslerinin buumlyuumlmesi insan suumltuumlndeki maddeler tarafından
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
89 wwwbilimveyaratilisorg
engellendiği suumltteki antikorların sindirim sisteminin mukavemetini artırdığı bilhassa Ecoli denen mikrop
ccedileşitlerine direnccedil sağladığı belirtiliyor(22)
Anne suumltuumlnuuml uzun suumlre vermek anneye meme kanseri accedilısından koruyucu mahiyettedir(23) Bir başka
makalede de 25 yaşına kadar doğum yapanlarda meme kanserinin engellendiği belirtiliyor(24) Anne suumltuuml
yanında bebeğe ilacircve gıda verilmesi iccedilin aceleye gerek yoktur Altı aydan oumlnce tamamen gereksizdir Anne
suumltuumlnden alınan demir guumlnluumlk ihtiyacı karşılayabilmektedir Ek besinler demirin emilmesini azaltmaları (
80 nispetinde ) sebebi ile demir eksikliği accedilısından riskli bir duruma yol accedilabilmektedir
Dokuz ay anne suumltuuml dışında herhangi bir ek besin almayan bebeklerde kansızlık (anemi) olmadığı
goumlruumllmuumlştuumlr (25) Ccedilocuğu suumltten erken kesmek ccedilocuk ruhu uumlzerinde aksi tesir yap maktadır Prof Adasal (26)
Vakitsiz meme kesimi ileride daima serzeniş ve guumlccedil beğenme davranışını doğurur Ani memeden kesmeyle
duygu bozukluğu olabilir ldquodemektedir Prof Koumlknel (27) ise ldquoYemek iccedilki duumlşkuumlnluumlğuuml sigara uyuşturucu
madde kullanma alışkanlığı oral doumlnemle (ccedilocuğun suumlt emme doumlnemleri) alakalı inkıta neticesi olur der
Ccedilocuğun suumltten erkenden kesilmesi ruhunda menfi durumlar meydana getiriyor Sosyolog Mead
araştırmasında ccedilocukluğunda az şefkat goumlren gıda accedilısından cimri bir şekilde beslenenlerin ileride saldırgan
kavgacı guumlvensiz kimseler olarak yetiştiklerini tespit etmiştir Ccedilocuk iki yıl emzirildiğinde hem gıda problemi
hem de şefkat problemi halloluyor Ccediluumlnkuuml emzirmek iccedilin kucağa almak aynı zamanda bir şefkat goumlsterisidir
(28)
Prof Harlov anne varlığının yalnız fizikicirc destek iccedilin değil ccedilocuğun zevklerinin doyurulması iccedilin de
oumlnemini ispatlamıştır Anne kucağında emzirilen insan yavrusu da hem beslenmekte hem de guumlven ortamı
bulmaktadır(28) Prof Cebiroğlu nun dediği gibi Anne ccedilocuğunun accedillığını ıslaklığını soğukluğunu giderir
Bunlarla birlikte ccedilocuk her defasında annesinin sesini kokusunu temasını hisseder Bebek de anne yuumlzuumlne
bakar iki aydan sonra guumlluumlmser ağlar kucağa uygun gevşek durum alır Erken emmekten kesilirse ccedilocuğun
zevkini tatmin etmek iccedilin parmağını emdiği goumlruumlluumlr denmektedir (29) Ccedilocuğun annesi tarafından kucakta
emzirilerek beslenmesi ccedilocukta duyduğu huzursuzluğu (sıkıntı korku ve guumlvensizlik) giderici onda huzur
sağlayıcı (gevşemek ve guumlven duygusu) tesirdedir Ccedilocuk emzirilirken kucakta olması ccedilocuğa guumlven veriyor
Bowlby (30) anne bedenine değinenin guumlven duygusu yerleşmesine tesirinin oumlnemli olduğunu bulmuştur
Messerman annenin ccedilocuğa sarılmasının muumlhim bir hacircdise olduğunu belirtir Uzun suumlre ccedilocuğu emzirmek
ileride kendine guumlvenen istikrarlı bir ruh haleti ortaya ccedilıkarır Prof Youmlruumlkoğlu suumlt ccedilocukluğu doumlneminde bu
problemin ileride oburluk şişmanlık iccedilkiye ve uyuşturucuya duumlşkuumlnluumlk ruhi ccediloumlkuumlntuumlye sebep olduğunu
soumlyluumlyor(31)
1993 yılında yapılan ldquoTuumlrkiye Nuumlfus ve Sağlık Araştırmasırsquonda ilk altı ayda sadece anne suumltuuml ile
beslenen bebeklerin oranı 13 olarak belirtilmiştir (32) Yine aynı araştırmada beş yaşın altındaki ccedilocukların
25rsquoinde beslenme eksikliği tespit edilmiş ve her yıl 63000 ccedilocuğun oumlnlenebilir hastalıklardan dolayı hayatını
kaybettiği belirlenmiştir Duumlnya Sağlık Oumlrguumltuumlrsquone goumlre emziren kadın oranları yuumlksek olsaydı yılda 15 milyon
bebeğin yaşamı kurtulacaktı(33) Bu oumlluumlmlerin sayısını azaltmak ve bebeklerin sağlıklı yaşamasını sağlamak
amacıyla Duumlnya Sağlık Oumlrguumltuuml ve UNICEF gibi organizasyonlar Tuumlrkiyersquode ve duumlnyanın birccedilok uumllkesinde
anne suumltuumlnuumln kullanımı konusunda anneleri bilgilendiriyor ve onları teşvik ediyor(15)
8 WHO VE UNICEF EMZİRMEYİ OumlNERİYOR
1 Doğumdan sonra ilk 6 ayda anne suumltuuml haricinde hiccedil bir ek gıdaya ihtiyaccedil yoktur
2 Anne ile bebek arasında guumlccedilluuml bir duygusal bağ meydana gelir (oksitosin hormonu)
3 Emzirme bebeğin duygusal ihtiyaccedillarını karşılar
4 Anne suumltuuml tuumlre oumlzguuml bir salgıdır ve başka hiccedilbir besin bu kadar muumlkemmel olamamaktadır
5 Annede meme kanseri riskini azaltır
6 Anne suumltuuml her zaman hazırdır
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
90 wwwbilimveyaratilisorg
7 Anne suumltuumlnuumln sindirilmesi daha kolaydır
8 Mama ile beslenme kız bebeklerin ileride meme kanseri olma riski artmaktadır
9 Anne suumltuuml mekonyumun atılmasını kolaylaştırır
10 Mama ile beslenme daha duumlşuumlk zeka duumlzeyi ile bağlantılıdır
11 Crohn hastalığına karşı koruma sağlar
12 Annenin doğum sonrası kilo vermesi kolaylaşır (guumlnde 500 kalori)
13Doğum sonrası kanamaları azaltır
14 Emzirme doğum sonrası annenin rahminin kuumlccediluumllmesini kolaylaştırır kanamayı azaltır
15 Pre-term suumlt erken doğan bebekler iccedilin tasarlanmış olup kolostrum adeta ldquoilk aşısırdquo dır
16 Bağışıklık sisteminin gelişimini kolaylaştırır
17 Mama ile beslenen bebeklerde Tip I Diabet riski artar
18 Endometriozis gelişimini azaltır
19 Annede yumurtalık kanseri riskini azaltır
20 Endometrium kanseri riski azalır
21 Mama bebekte allerji gelişme şansını arttırır
22 Mam ani bebek oumlluumlmuuml sendromu riskini arttırabilir
23 Anne suumltuuml kulak enfeksiyonları sıklığını azaltır
24 Astım ve diğer allerjik hastalıkların goumlruumllme riskini ve sıklığını azaltır
25 İshale karşı korur
26 Bakteriyel menenjite karşı korur
27 Solunum sistemi enfeksiyonlarına karşı korur
28 Bazı lenfoma tuumlrlerine karşı korur
29 ldquoJuvenil eklem romatizmasına karşı korur
30 İnek suumltuuml barsaklar accedilısından irritandır (tahriş edici)
31 Anne suumltuuml bedavadır
32 Obeziteye karşı tedbirdir
33 Goumlrme kusurların karşı korur (34) Aşıların etkinliğini arttırır
35 Emzirme doğal bir gebelikten korunma youmlntemidir
36 Bebekler daha az doktora gider
37 Annede ileride kemik erimesi şansını azaltır
38 Daha iyi sosyal gelişim sağlar Psikomotor ve sosyal gelişim harikadır
39 Her zaman uygun konsantrasyonda besin maddesi iccedilerir
40 Bebek iccedilin doğal bir sakinleştiricidir Uykuda daima rahatlıktır Sinirli bebek sakinleşir
41 Mama hazırlamaya gerek yoktur
42 Ccedilevre ile barışıktır Şişe kutu paket gibi atık madde olmadığından ccedilevre dostudur
43 Ağrı kesicidir İccedilindeki ldquoendorfinlerrdquo bebek iccedilin doğal ağrı kesici goumlrevi goumlruumlr
44 Her zaman temizdir
45 Dişler iccedilin yararlıdır Biberona nazaran 60 kat fazla enerji harcar Ccedilene kasları guumlccedillenir (46) Bebeklerde
refluuml daha az goumlruumlluumlr
47 Annenin kendine olan saygısını guumlccedillendirir
48 Her zaman uygun sıcaklıktadır
49 Sentetik hormonlar iccedilermez tamamen doğaldır (15)
9 DOLAŞIM VE SUumlTUumlN KANDAN TEŞKİLİ BİR KURrsquoAN MUCİZESİDİR
Vuumlcudun beslenmesini sağlayan temel maddeler sindirim sistemindeki kimyasal doumlnuumlşuumlmler
sonucunda oluşur Sindirilen maddeler bağırsak duvarından kan dolaşımına katılır Bu sayede ilgili organlara
sevk edilir Suumlt bezleri de diğer vuumlcut dokuları gibi kandan beslenir Suumlt birccedilok safhadan sonra suumlt bezlerinden
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
91 wwwbilimveyaratilisorg
salgılanır Besin değeri muazzam harikulade bir gıdadır İnsan ne hayvanın karnındaki yarı sindirilmiş besini
ne de hayvan kanını doğrudan tuumlketemez Ciddi zehirlenme hatta oumlluumlme yol accedilmamak iccedilin Yuumlce Kudret
yarattığı son derece kompleks biyolojik sistemler ile temiz ve sağlıklı muumlkemmel bir gıdayı insanların
faydasına sunmaktadır Boumlylece insanların doğrudan tuumlketemeyeceği kan ve yarı sindirilmiş besinden iccedililir
nitelikte besleyici suumlt uumlretilmiş olur(41)
Arap bilgin İbn-i Nefis 1242 yılında insan vuumlcudundaki kan dolaşımını ilk kez doğru olarak tarif eden
kişidir İngiliz hekim William Harveyrsquoin 1616 yılında kan dolaşımı modelini yorumlamıştır Oysa Kuran 1440
sene oumlnceden kan dolaşımına youmlnelik uzmanlık gerektiren boumlyle bir bilgiden bu kadar erken bir doumlnemde soumlz
etmektedir Yuumlce Peygamberrsquo in lsquoBebek iccedilin hiccedil bir suumlt anne suumltuumlnden daha iyi olamazrsquo diye buyurduğu
rivayet edilir (35) Kurrsquoan mucizesinden biri de anne suumltuumlduumlr
Nahl Suresirsquonin 66 ayetinde suumltuumln biyolojik oluşumu ile ilgili tarif edilenler fizyoloji anatomi gibi
bilimlerin guumlnuumlmuumlzde ortaya koyduğu bilgilerle buumlyuumlk bir uyum iccedilindedir Sağmal hayvanrdquo denilen enlsquoacircm
kelimesinin koyun keccedili sığır ve deveyi kapsadığı belirtilmektedir (6) Yuumlce Kudret hikmetli yaratıcılığına
dikkat ccedilekiyor lsquoBesin artığırsquo anlamındaki fers kelimesi ile gıdaların sindirim sırasında besleyici unsurları
alınıp artık canlı metabolizması iccedilin bir değeri kalmayan bir suumlre sonra dışkı halinde dışarı atılacak olan
artıkları anlatılmaktadır Sindirim işleminde barsak muhtevasından elementler kana taşınarak bambaşka bir
sistemin alt yapısını teşkil etmektedir Ayette suumltuumln bu besin artığı ile kan arasında bir konumda olduğu
belirtilmektedir Suumlt vuumlcuttaki besin artığının bulunduğu sistem ile kana taşınan besinlerin arasından gelmekte
bunlara asla karışmamakta ve kimyasal yapı ve oumlzellikleriyle onlardan farklı bir değer taşımaktadır(7) Adeta
suumlt ile diğer iki madde (kan ve besin artığı) arasına Allahrsquoın kudretiyle bir perde ccedilekilmekte suumltuumln bunlardan
birine veya ikisine karışarak renk tat ve kokusu bakımından saflığının bozulması oumlnlenmektedir (8)
Emzirme ve tuumlrevleri Kuranı Kerimde 11 kez zikredilmiştir (Nisa 23 Hac 2 Kasas 7 Kasas12
Talak 6)(3)
Anneler ccedilocuklarını tam iki yıl emzirsinler (Bakara 233)Emzirmeyi tamamlamak
isteyen(babalar) iccedilin anneler ccedilocuklarını iki tam yıl emzirirler Onların (annelerin) yiyeceği ve giyeceği
maruf(oumlrfe uygun) olarak ccedilocuğun babasına aittir Suumltten kesilmesi de iki sene iccedilindedir (Lokman
14)
Ccedilocuğun anne karnında taşınması ve suumltten kesilmesi otuz ay suumlrer ldquoBiz insana anne ve babasına
guumlzellikle davranmasını tavsiye ettik Annesi onu guumlccedilluumlkle taşıdı ve onu guumlccedilluumlkle doğurdu Onun
(hamilelikte) taşınması ve suumltten kesilmesi otuz aydırrdquo (Ahkaf suresi 15)
Bakara suresinde ilgili ayetin bir boumlluumlmuumlnde gerccedili bebeğin iktisadi accedilıdan geccediliminin sorumluluğu
babalara devredilmiştir ama yine de bebeğin beden ve ruh beslenmesinin ana suumltuuml ile kopmaz bir bağı soumlz
konusudur ve bu haklar da kesin olarak analara verilmiştir Ananın duyguları da goumlzetilmelidir ccediluumlnkuuml
bir anne bebeğinin yetiştiği en hassas doumlneminde onu yalnız bırakamaz Ayet ve rivayetlere bakıldığında
emzirme suumlresinin en az 21 ay ve en ccedilok iki yıl kadar olması gerektiği anlaşılır Anne emzirmekten maddicirc ve
manevicirc zevk ve haz duyduğundan emzirmeye devam edebilir Bazen anneler bir takım sebeplerle emziremez
suumltanne ihtiyacı doğar Hz Ali ldquoEvlilik iccedilin ccedilabalayıp kendinize uygun biri ile evlenmeye ccedilalıştığınız kadar
bebeğinizi emzirme konusunda da suumltanneyi seccedilerken bir o kadar oumlzen goumlsterin ccediluumlnkuuml suumltannenin suumltuuml bebeğin
kaderini değiştirebilir Kutlu Peygamberinin suumltannesi oumlzel (pak ve imanlı) bir kadın olan Halime oldu Hz
Musa ise Firavun sarayında hiccedil bir kadını emmedi ta ki annesi geldi ve onu emzirdi Bu oumlrnekler bebeklik
ccedilağının oumlzel kulların eğitim ve terbiyelerinde oumlnemli bir mesele olduğunu goumlsteriyor (36)
Nursi mahlucirckatın yaratılışını izah ederken Kadir-i Zuumllcelacirclrsquoin iki tarzda icadının varlığından bahseder
ldquoBiri ihtirarsquo ve ibdarsquo iledirrdquo der Yani hiccedilten yoktan icad ederek vuumlcut vermesi şeklindeki icraatı Diğeri iccedilin
ise ldquoinşa terkip ve san rsquoat iledirrdquo der İhtirarsquo ve ibdarsquo şeklindeki benzeri olmayan bir şeyi hiccedilten yoktan
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
92 wwwbilimveyaratilisorg
yaratmaya misallerden birisi de zerrelerin atom altı parccedilacıkların yaratılmasıdır diyebiliriz Bu zerrelerin
belirli bir hikmet ve san lsquoat dairesinde bir araya getirilmesi ile kacircinatta muumlşahede ettiğimiz veya edemediğimiz
mahlucirckatın inşa terkip ve san lsquoat tarzındaki yaratılmasıdır (38) Nursi gerek ibdarsquo ve gerekse inşarsquo tarzında
yaratılan tuumlm mahlucirckatın icadlarının ancak ve ancak her şeye huumlkmeden her şeyi bilen sonsuz kudret ve
hikmet sahibi Kadir-i Zuumllcelalrsquoe mahsus olduğunu hatırlatır Anne suumltuumlnuumln yaratılmasında ibdarsquo ve inşarsquo
icadlarının beraberce tahakkuku muumlkemmeldir(39) Rezzak-ı Hakiki ccedilocukların rızkını suumltle vermek iccedilin anne
memesinde suumlt bezlerini hormonlar ve teknik detayları devreye sokar lsquorsquoHer emrine tabi olan zerratları ve
maddeleri Rezzakiyet kanunuyla onlara goumlnderir ve onlarda ccedilalıştırırrdquo hakikati bir mucizeye dikkat ccedileker
Kadir-i Zuumllcelalrsquoin ibda tarzındaki yaratılma şeklini bizlere hatırlatan anne suumltuumlnuumln iccedileriğinin farklı farklı
olması hakikati başka bir mucizedir Her bebeğe has oumlzel olarak her an değişik bileşenlerde yaratılan anne
suumltuumlnuumln Rezzak-ı Hakikirsquonin ibdarsquo tarzındaki yaratma nazirelerine ccedilok guumlzel misal teşkil ediyor Mursquocizevi
anne suumltuumlnde bu yaratılış hakikatlerini goumlren bir insan elbette ki Rabbimizin kudret san lsquoat ve hikmeti
karşısında hayretle secdeye varacaktır (37)
lsquoO erzak paketleri iccedilinde yavrulara goumlnderilen suumlt konservelerirsquo Her bahara bir vagon gibi
hazine-i gaybdan yuumlz bin nevi etrsquoime ve levazımat kemacircl-i intizamla yuumlklenip zihayata goumlnderiliyor Ve
bilhassa o erzak paketleri iccedilinde yavrulara goumlnderilen suumlt konserveleri ve validelerinin şefkatli sinelerinde
asılan şekerli suumlt tulumbacıklarını goumlndermek o kadar şefkat ve merhamet ve hikmet iccedilinde goumlruumlnuumlyor ki
bilbedahe bir Rahman-ı Rahimin gayet muumlşfikine ve muumlrebbiyane bir cilve-i rahmeti ve ihsanı olduğunu ispat
eder(38) Yeni doğmuş masum ve ccedilaresiz olan o yavruların daha bir kolay daha bir şefkatli şekilde
beslendikleri ve rızıklandırıldıkları ifade edilmek isteniyor Yaratılan suumlt ccedilocuğun yaşına hastalığına
cinsiyetine yani ihtiyacına goumlre farklı yaratılıyor Bilim bunu vuumlcut otomatik algılıyor diye ifade etse de
Rahmacircn Rahicircm Lacirctif ve Kericircm gibi isimlerinin tecellisiyle bu yaratılış ancak Allahın eseridir Ccedilocukları
duumlnyaya goumlnderdiği vakit arkalarından rızıklarını gayet lacirctif bir surette goumlnderip ve memeler musluğundan
ağızlarına akıtmaktadır(37)
10 SONUCcedil
Anne suumltuuml evrimle tesaduumlfle rastlantı ile asla accedilıklanamayacak sayısız ve ccedilok orijinal oumlzelliğiyle başlı
başına bir yaratılış mucizesidir İnsanın yokluktan canlı ve bilinccedilli bir varlık olmasına varan yolculuğundaki
en oumlnemli doumlnemlerinden biri ana rahmindeki hayatı bir diğeri doğumu takiben başlayan bebeklik doumlnemidir
Henuumlz kendini koruyacak guumlce sahip olamayan bebek bu hassas ve tehlikeli aşamada tek besinini annesinin
suumltuumlnden alır Anne suumltuuml bu ccedilağında bebeğin besin ihtiyaccedillarını eksiksiz olarak gidermek ve bebeği muhtemel
enfeksiyonlara karşı korunmak uumlzere hazırlanmış Yaratıcırsquonın eşsiz bir tasarımıdır Anne suumltuuml oumlylesine
mucizevi bir karışımdır ki guumlnuumlmuumlz teknolojisi bile benzerini uumlretememektedir Anne suumltuuml iccedilen bir bebek
adeta mucizeler okyanusuna dalmaktadır Erken doğan bebek emzirme suumlresince farklı ve muumlkemmel
birleşimlerle karşılaşmaktadır Bebeğin gelişimine paralel anne suumltuumlnde meydana gelen değişimi kim
ayarlamaktadır Doğumdan sonra son derece aciz ve guumlccedilsuumlz olan bu canlıyı koruyan ona rızkını veren Rezzak
(buumltuumln canlıları rızık veren) ccedilevresi milyonlarca duumlşmanlara aman vermemektedir (ccedileşitli mikrop bakteri ve
viruumlsler) Normal bir insan bedeni sahip olduğu savunma sistemi sayesinde bu duumlşmanlarla 24 saat aralıksız
savaşır İşte yeni doğan bebek iccedilin problem burada ortaya ccedilıkar Ccediluumlnkuuml bebeğin vuumlcudunda kendisini bu
duumlşmanlara karşı koruyacak bir savunma sistemi yoktur Gerekli savunma sistemi (antikorlar ve savunma
huumlcreleri) anne suumltuumlnuumln iccedilinde bebeğe verilir Suda ccediloumlzuumllebilen tek D vitamini tuumlruumlnuumln anne suumltuumlnde
bulunduğu ortaya ccedilıkmış ve bu maddenin anne suumltuumlndeki diğer maddelerle birleştiği zaman bebeğin soumlz
konusu ihtiyacını muumlkemmel bir şekilde giderdiği tespit edilmiştir Annenin vuumlcuduna da bebeğin vuumlcuduna
da hacirckim olan uumlstuumln bir en Uumlst Akıl anne bedeninden suumlt imalini yaratıp duumlzenlemektedir
Anne suumltuumlnuumln olmazsa olmaz nitelikte birccedilok madde ve bu maddelerin arasında bir denge ihtiva
etmesi suumltuumln oumlzellikleri sabit kalmaması bebeğin değişen ihtiyaccedillarına cevap verecek şekilde suumlrekli değişime
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
93 wwwbilimveyaratilisorg
uğraması bebeğin anne suumltuuml sayesinde bir savunma sistemine sahip olması vuumlcudun mikrop ve bakterilere
karşı korunması suumltle beraber mideye ulaşan protein yapılı bu savunma askerlerinin proteinlerin sindirildiği
midede sindirilmemeleri mucizevi bir tolerans tanınması henuumlz guumlccedilsuumlz olan sindirim sisteminin anne suumltuumlyle
gelen enzimler sayesinde goumlrevini yapacak hale gelmesi son derece enteresandır
Uumlstad Nursi muhteşem metaforlar ile emzirmeyi yorumluyor lsquoVe sair hayvanatın ve insanın
yavrularına memeler musluğundan Ab-ı Kevser gibi hoş mugaddi safi halis beyaz suumltleri kırmızı kan ve
muumllevves fışkı iccedilinden bulaşmadan bulandırmadan imdatlarına goumlnderir validelerinin şefkatlerini yardımcı
verirrsquo(38)
Anne suumltuuml yaradılış accedilısından insan aklına durgunluk veren hayretlere duumlşuumlren ihtişamıyla şaşırtan
harikulade bir yaşayan canlı enerjik sıvıdır İlk insandan bu yana yuumlzyıllardır suumlt pınarları insanlığı
doyurmaya beslemeye Ezel ve Ebed Sahibi Rezzak-ı Hakikirsquo nin muhteşem tasarımlarından biri olarak anne
sinelerinden ccedilağlamaya devam etmektedir
KAYNAKLAR
1 Novak Gynecology
2 Danforthrsquos Gynecology and Obstetrics
3 Kuran-ı Kerim (Diyanet İşleri Başkanlığı)
4 Human Milk
5 Sağlıklı beslenmede anne suumltuuml Dr İbrahim Erbıyık Nesil yayınları 1996
6 Zemahşericirc II 334
7 İbn Atıyye III 404 Şevkacircnicirc III 197
8 Kuran Yolu Tefsiri Cilt 3 Sayfa 415-416
9 Daly SE et al (1993) Degree of breast emptying explains changes in the fat content but not fatty acid
composition of human milk
10 Hale TW et al (2007) Textbook of Human Lactation
11 de Weerd AW et al (2003) The development of sleep during the first months of life
12 Ardura J et al (2003) Emergence and evolution of the circadian rhythm of melatonin in children
13 Catharina Svanborg MD PhD Professor of Clinical Immunology at Lund University Sweden and
Fellow of the Royal Swedish Academy of Science
14 Nelson Textbook of Pedratrics 1976
15 7-11 Kasım 2016 UNICEF ve Duumlnya Sağlık Oumlrguumltuuml (WHO) Floransa İtalya
16 Manuel of Pediatric Therapeuties
17 The UK Association for Milk Banking
18 Acta Pedratarica 1982
19 Current Pedratrics 1982
20 Acta Scandinavica 299 1982
21 Lloyd 1980 ve Falkner 1980
22 Acta Pedratrica Scandinavica 1982
23 Macmalson Cancer
24 Vorherr Human Breast Cancer
25 The value of human milkwwwmedelacom
26 Prof Dr Rasim Adasal Psikiyatri
27 Kişilik Prof Dr Oumlzcan Koumlknel
28 Pediatr Clin North Am 2001 Feb48(1)53-67 Nutrient comp of human milk Picciano MF
29 Ruh sağlığı ve hastalıkları Prof Dr Rıdvan Cebiroğlu
30 Bağlanma Teorisi İngiliz psikanalist John Bowlby (1907-1990)
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
94 wwwbilimveyaratilisorg
31 Prof Dr Atalay Youmlruumlkoğlu Genccedillik Ccedilağı Ruh Sağlığı ve Ruhsal Sorunlar
32 Tuumlrkiyeye Oumlzguuml Beslenme Rehberi 2004
33 UNICEF
34 A Oumlzer F Taş H Ccedil Ekerbiccediler - TAF Preventive Medicine 2010
35 Mesʽad Abduumllhamid (Beyrut Dacircrul-Kuumltuumlbil-İlmiyye 14171996) 2 190 hellip
36 Aliden Ccedilağlara Mesaj Tercuumlme ve Accedilıklama İstanbul 2006112
37 RNur Kuumllliyatı MektubatB S Nursi
38 Şualar B S Nursi
39 Lemalar 23 Lema BSN
40 httpmamarynivgovrewievslactationNeville001contents
41 wwwsorularla islamiyet
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
87 wwwbilimveyaratilisorg
kalsiyum gibi elementler bebeğin kemik gelişiminde buumlyuumlk bir pay sahibidir Zamanla daha yoğun ve kremsi
bir hal alır (bebeğin accedillığını gidermek iccedilin) Aynı zamanda IgA seviyesi 10 guumlnden en az 75 aya kadar
yuumlksektir Bu suumltuumln iccedilerdiği antikorlar da bireysel yani her bebeğin ihtiyacına goumlre farklıdır Yuumlce Kudret
bunun iccedilin oumlzel bir sistem yaratmıştır Anne bebeğe dokunup sarıldıkccedila annenin vuumlcudu bebeği kolonize eden
patojenlerle bağlantıya geccediler ve annenin vuumlcudu uygun antikorları ve bağışıklık huumlcrelerini uumlretir Erken
doğum yapan annelerin suumltuumlnde ise mucizevi bir şekilde bebeğin ihtiyacına youmlnelik olarak daha fazla yağ
protein sodyum kloruumlr ve demir bulunur Nitekim kendi annelerinin suumltuumlyle beslenen erken doğan (prematuumlre)
bebeklerde goumlz işlevlerinin daha iyi gelişmesi zekacirc testlerinde daha başarılı olma gibi pek ccedilok uumlstuumlnluumlk tespit
edilmiştir Anne suumltuuml bebeğin geccedilirdiği evrelere goumlre değişmekte ve bebeğin hangi doumlneminde hangi besine
ihtiyacı varsa suumltuumln iccedileriği de bu doumlneme goumlre farklılık goumlstermektedir Bu mucizevi karışım suumlt olarak
adlandırılmasına rağmen aslında anne suumltuumlnuumln 90rsquoı sudan oluşmaktadır Bebeklerin besinden başka suya da
ihtiyaccedil duyarlar Hariccedilten alınan su sağlıklı olmayabilir
Anne suumltuumlnuumln besin değeri ccedilocuğun cinsiyetine goumlre değişir Yağ protein vitamin şeker
mineraller ve hormon seviyelerinin erkek ve kız bebekler iccedilin farklı olduğunu goumlsterilmiştir Sadece buumlyuumlmesi
uumlzerinde değil davranışları uumlzerinde de doğrudan etkilidir Erkek bebekler iccedilin uumlretilen suumltuumln yağ ve protein
bakımından 35 daha yoğun olduğunu goumlstermektedir Kız bebek emziren annelerin suumltuuml daha az yağlı
kalsiyum bakımından oldukccedila zengindir Bu durum kızların iskelet sisteminin daha hızlı gelişmesini
sağlar(11) Bebek hastalıklarına oumlzel tedavi ve ilaccedil iccedileren oumlzel bir besin annelerinin vuumlcudunda
yaratılmaktadır Bebek ile ilgilenen anne organizması istilacıları belirler Bu durum tesaduumlflerle asla
accedilıklanamayacak kadar kusursuzdur
Ccedilok az miktarda demir bulunması demir bakımından fakirlik anlamına gelmez Demir bakteriler ve
boğaz florası iccedilin bir işarettir Bebeğin bağırsaklarında faydalı bakterilerin gelişmesi bu harika gıda ile hız
kazanmaktadır Bağırsaklarda sağlıklı mikrobiyal yapının bulunması şarttır Bebeklerin ise doğduklarında
bağırsaklarında bakteri bulunmaz bu nedenle ilk uumlccedil yıl iccedilinde bebeklerin beslenmesi oumlnemli bir etki oluşturur
Erken doğmuş bebeklerin ihtiyaccedil duyduğu maddelerle zamanında doğan bebeklerin ihtiyaccedilları birbirinden
farklıdır ve buna uygun olarak gebelik haftasına goumlre bebeğe verilen ilk suumltuumln bileşimi oumlnemli değişiklikler
goumlsterir Yapılan ccedilalışmalar sonucunda hakkında yuumlzlerce makale yayınlanan anne suumltuumlnuumln son olarak da
bebekleri kanserden koruduğu ispatlanmış fakat bunun mekanizması henuumlz tam olarak anlaşılamamıştır
İsveccedilrsquote Lund Uumlniversitesirsquonde doktor ve immuumlnolog olarak ccedilalışan Catharina Svanborg anne suumltuumlndeki bu
mucizevi sırların kanserin her ccedileşidi iccedilin bir koruma sağlayabileceği uumlzerine keşfe devam ettiklerini
soumlylemektedir(13) Anne suumltuumlnuumln bolca ihtiva ettiği Omega-3 yağ asitleri insan beyni ve retinasının oumlnemli bir
bileşeni olduğundan oumlzellikle yeni doğan bebekler accedilısından ccedilok değerlidir Omega-3 hamilelik doumlnemi
boyunca ve bebeklik doumlneminin başlarında beyin ve sinirlerin uygun şekilde gelişimine katkı sağlar Anne
suumltuuml de doğal ve muumlkemmel bir Omega-3 deposu olduğundan bilim adamları anne suumltuumlnuumln bu iccedileriğine dikkat
ccedilekerler (13)
Anne suumltuuml bebeğin psikolojik ihtiyaccedillarını da karşılamaktadır Annenin bebeğini emzirmesi
sadece fiziksel bir eylem değildir Anne bebeğini buumlyuumlk bir şevk ve aşkla kucağına alıp emzirmeye başlarsa
boumlylece bebeğine sevgiyi ve sevmeyi de oumlğretmiş olur Oumlte yandan bebeği emzirmek buumlyuumlk miktarda kalori
tuumlketerek hamilelik sonrası kilolardan kurtulmaya yaramaktadır (34) Bebeğe ek besin su biberon verildiği
andan itibaren suumlt salgısı azalmaya başlar Aksine bebeğin accedillık belirtileri ortaya ccedilıktıkccedila anne onu
emzirdiğinde suumlt uumlretimi gerekli seviyeye ulaşır(4) Anne suumltuumlndeki besin maddelerinin dengesi en ideal
oumllccediluumllerdedir ve bebeğin henuumlz olgunlaşmamış vuumlcut sistemleri iccedilin en uygun formdadır (13)
6 KOLOSTRUM (AĞIZ SUumlTUuml) VE BİYO-YARARLILIK
Doğumdan hemen sonra ilk 3-5 guumlnde salgılanan bileşim oumlzellikleri ile yeni doğan bebeğin ilk
guumlnlerdeki ihtiyaccedillarını karşılamak accedilısından buumlyuumlk oumlnem taşıyan suumlttuumlr Hastalıklardan korur bağışıklık
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
88 wwwbilimveyaratilisorg
sistemini guumlccedillendirir A D B12 vitaminleri acısından yeterli bağırsağın olgunlaşmasını sağlayan epidermal
buumlyuumlme alerji ve intolerans oluşmasını engelleyen buumlyuumlme etmenlerinden zengindir Kolostrum 5-10 guumln
arasında geccediliş suumltuuml şeklini alır 3 haftadan sonra anne suumltuuml olgun suumlt oumlzelliğini taşır Anne suumltuumlnuumln laktoz
iccedileriği ise 7 civarındadır Enerji protein ve yağlardan gelir Kolostrumda daha fazla olmak uumlzere ccediloklu
doymamış yağ asitlerinden zengin olması sinir ve beyin huumlcrelerinin gelişimi goumlrme iccedilin oumlnemli rol oynar
Potasyum sodyum kalsiyum serbest iyonlar olarak diğer mineraller de kompleks bileşikler halinde bulunur
Demir az zannedilse de (100 ml de 02-08 mg) biyo-yararlılık accedilısından yeterlidir Ccedilinko emilimi yuumlksektir
(4)
İkinci Duumlnya Savaşından sonra bebeklerin oumlzellikle gelişmiş uumllkelerde biberonla ve formuumll suumltlerle
beslenmesi ccedilocuk sağlığı konusunda hekimleri derinden kaygılandırmaya başladı
Bu ccedilerccedilevede WHO (Duumlnya sağlık oumlrguumltuuml) ve UNICEFin işbirliği ile Ağustos 1990 tarihinde İtalyanın
Floransa kentinde anne suumltuuml ile beslenmenin yaygınlaştırılması ve desteklenmesi bağlamında bir bildirge
yayınlandı ve iccedilinde bebeklerin en az ilk altı ayda ana suumltuuml ile beslenme zaruretine vurgu yapıldı Bu yuumlzden
her yıl 1 Ağustos guumlnuuml de duumlnyanın ccedileşitli uumllkelerinde duumlnya anne suumltuuml guumlnuuml olarak kutlanıyor(15)
Bristol Uumlniversitesi bilim adamlarının yaptıkları araştırmalarda anne suumltuumlyle beslenmenin uzun
vadedeki faydaları arasında tansiyon uumlzerinde olumlu etkisinin bulunduğu ve bu sayede kalp krizi risklerinin
azaldığı ortaya konmuştur
Circulation adlı tıp dergisinde yayımlanan araştırma sonuccedillarına goumlre anne suumltuuml ile beslenen
bebeklerin kalp hastalıklarına yakalanma riski daha azdır Anne suumltuumlnde damar sertliğini oumlnleyen yağ
asitlerinin bulunması anne suumltuuml ile beslenen bebeklerin daha az sodyum tuumlkettikleri ve aşırı kilo almadıkları
iccedilin anne suumltuumlnuumln kalp sağlıkları uumlzerinde olumlu etkiye sahip olduğu gerccedileğini ortaya konmuştur
ABDrsquodeki Cincinnati Uumlniversitesi ccedilocuk hastanesinde Lisa Martin ve arkadaşları anne suumltuumlnde yuumlksek
miktarda kalp krizi ve obezite riskini azaltmada oumlnemli ldquoadiponektinrdquo isimli protein hormonu buldu Anne
suumltuumlndeki leptin hormonu yağ metabolizmasında oumlnemli bir rol uumlstlenmektedir
7 NİCcedilİN İKİ YIL
Manuel of Pediatric Therapeuties dergisinde bebeğin anne suumltuuml ile iki sene emzirilmesi icap ettiği ifade
ediliyor (16) Anne suumltuumlnde serbest taurine (beyin gelişiminde oumlnemli) inek suumltuumlnden kırk kat fazladır
Ccedilocuğun zeki olması uzun suumlreli emzirilmeyle ilgilidir Kuvvetli bir mikrop oumllduumlruumlcuuml olarak sepsiste (yani
vuumlcudun yaygın olarak mikropla istilasında) kan verilme tedavisi ne ise aynen oumlyle yararlıdır O durumda suumlt
ememeyen ve burundan fasılalarla beslenen yavru adeta antibiyotik almaktadır Hatalı bir anlayış ile bazı
youmlrelerde ishalli ccedilocuğa suumlt vermezler Oysa ishalden oumlluumlm ve hipernatreminin (kanda sodyum fazlalığı) ilacı
anne suumltuumlduumlr(16) İngiltere ve Gallerdeki seri ccedilalışmalar bunu destekler mahiyettedir(17) Ig A lizozim
laktoferrin mikropların uumlremesini engellediği gibi yeni doğan servislerinin korkutucu mikrobu olan
klebsiallanın oumlnuumlne geccedilmek imkacircnını da sunmaktadır Gaitada kan ile seyreden ağır bir hastalık olan
nekrotizan enterokolit suumlte mağlup olmaktadır(18) Anne suumltuuml viruumls oumllduumlruumlcuuml faktoumlrler ihtiva eder Bilhassa
geri kalmış uumllkelerde anne suumltuuml ile beslenen bebeklerde oumlluumlm oranı azdır(19) Anne suumltuuml alanlar ileride
yaşlıların rahatsızlığı damar sertliği ve şişmanlığa karşı korunurlar Yuumlksek kolesterol muhtevası kolesterol
katabolizması iccedilin luumlzumlu enzim yapımına imkacircn tanır (20) Lloyd ve Falknerin yayınları da bu
youmlndedir(21)
Tiroit bezi yetersiz ccedilalışması sonucu ortaya ccedilıkan hipotroidi hastalığı anne suumltuuml alanlarda daha az
goumlruumlluumlyor İnek suumltuuml allerjisi ve suumlte tahammuumllsuumlzluumlk tabidir ki goumlruumllmemektedir Stevenson ikinci altı aylık
suumlrede solunum yolu enfeksiyonlarının anne suumltuuml alanlarda daha az olduğunu belirtmektedir Kabakulak grip
succediliccedileği Japon B ansefalit (beyin iltihabı) viruumlslerinin buumlyuumlmesi insan suumltuumlndeki maddeler tarafından
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
89 wwwbilimveyaratilisorg
engellendiği suumltteki antikorların sindirim sisteminin mukavemetini artırdığı bilhassa Ecoli denen mikrop
ccedileşitlerine direnccedil sağladığı belirtiliyor(22)
Anne suumltuumlnuuml uzun suumlre vermek anneye meme kanseri accedilısından koruyucu mahiyettedir(23) Bir başka
makalede de 25 yaşına kadar doğum yapanlarda meme kanserinin engellendiği belirtiliyor(24) Anne suumltuuml
yanında bebeğe ilacircve gıda verilmesi iccedilin aceleye gerek yoktur Altı aydan oumlnce tamamen gereksizdir Anne
suumltuumlnden alınan demir guumlnluumlk ihtiyacı karşılayabilmektedir Ek besinler demirin emilmesini azaltmaları (
80 nispetinde ) sebebi ile demir eksikliği accedilısından riskli bir duruma yol accedilabilmektedir
Dokuz ay anne suumltuuml dışında herhangi bir ek besin almayan bebeklerde kansızlık (anemi) olmadığı
goumlruumllmuumlştuumlr (25) Ccedilocuğu suumltten erken kesmek ccedilocuk ruhu uumlzerinde aksi tesir yap maktadır Prof Adasal (26)
Vakitsiz meme kesimi ileride daima serzeniş ve guumlccedil beğenme davranışını doğurur Ani memeden kesmeyle
duygu bozukluğu olabilir ldquodemektedir Prof Koumlknel (27) ise ldquoYemek iccedilki duumlşkuumlnluumlğuuml sigara uyuşturucu
madde kullanma alışkanlığı oral doumlnemle (ccedilocuğun suumlt emme doumlnemleri) alakalı inkıta neticesi olur der
Ccedilocuğun suumltten erkenden kesilmesi ruhunda menfi durumlar meydana getiriyor Sosyolog Mead
araştırmasında ccedilocukluğunda az şefkat goumlren gıda accedilısından cimri bir şekilde beslenenlerin ileride saldırgan
kavgacı guumlvensiz kimseler olarak yetiştiklerini tespit etmiştir Ccedilocuk iki yıl emzirildiğinde hem gıda problemi
hem de şefkat problemi halloluyor Ccediluumlnkuuml emzirmek iccedilin kucağa almak aynı zamanda bir şefkat goumlsterisidir
(28)
Prof Harlov anne varlığının yalnız fizikicirc destek iccedilin değil ccedilocuğun zevklerinin doyurulması iccedilin de
oumlnemini ispatlamıştır Anne kucağında emzirilen insan yavrusu da hem beslenmekte hem de guumlven ortamı
bulmaktadır(28) Prof Cebiroğlu nun dediği gibi Anne ccedilocuğunun accedillığını ıslaklığını soğukluğunu giderir
Bunlarla birlikte ccedilocuk her defasında annesinin sesini kokusunu temasını hisseder Bebek de anne yuumlzuumlne
bakar iki aydan sonra guumlluumlmser ağlar kucağa uygun gevşek durum alır Erken emmekten kesilirse ccedilocuğun
zevkini tatmin etmek iccedilin parmağını emdiği goumlruumlluumlr denmektedir (29) Ccedilocuğun annesi tarafından kucakta
emzirilerek beslenmesi ccedilocukta duyduğu huzursuzluğu (sıkıntı korku ve guumlvensizlik) giderici onda huzur
sağlayıcı (gevşemek ve guumlven duygusu) tesirdedir Ccedilocuk emzirilirken kucakta olması ccedilocuğa guumlven veriyor
Bowlby (30) anne bedenine değinenin guumlven duygusu yerleşmesine tesirinin oumlnemli olduğunu bulmuştur
Messerman annenin ccedilocuğa sarılmasının muumlhim bir hacircdise olduğunu belirtir Uzun suumlre ccedilocuğu emzirmek
ileride kendine guumlvenen istikrarlı bir ruh haleti ortaya ccedilıkarır Prof Youmlruumlkoğlu suumlt ccedilocukluğu doumlneminde bu
problemin ileride oburluk şişmanlık iccedilkiye ve uyuşturucuya duumlşkuumlnluumlk ruhi ccediloumlkuumlntuumlye sebep olduğunu
soumlyluumlyor(31)
1993 yılında yapılan ldquoTuumlrkiye Nuumlfus ve Sağlık Araştırmasırsquonda ilk altı ayda sadece anne suumltuuml ile
beslenen bebeklerin oranı 13 olarak belirtilmiştir (32) Yine aynı araştırmada beş yaşın altındaki ccedilocukların
25rsquoinde beslenme eksikliği tespit edilmiş ve her yıl 63000 ccedilocuğun oumlnlenebilir hastalıklardan dolayı hayatını
kaybettiği belirlenmiştir Duumlnya Sağlık Oumlrguumltuumlrsquone goumlre emziren kadın oranları yuumlksek olsaydı yılda 15 milyon
bebeğin yaşamı kurtulacaktı(33) Bu oumlluumlmlerin sayısını azaltmak ve bebeklerin sağlıklı yaşamasını sağlamak
amacıyla Duumlnya Sağlık Oumlrguumltuuml ve UNICEF gibi organizasyonlar Tuumlrkiyersquode ve duumlnyanın birccedilok uumllkesinde
anne suumltuumlnuumln kullanımı konusunda anneleri bilgilendiriyor ve onları teşvik ediyor(15)
8 WHO VE UNICEF EMZİRMEYİ OumlNERİYOR
1 Doğumdan sonra ilk 6 ayda anne suumltuuml haricinde hiccedil bir ek gıdaya ihtiyaccedil yoktur
2 Anne ile bebek arasında guumlccedilluuml bir duygusal bağ meydana gelir (oksitosin hormonu)
3 Emzirme bebeğin duygusal ihtiyaccedillarını karşılar
4 Anne suumltuuml tuumlre oumlzguuml bir salgıdır ve başka hiccedilbir besin bu kadar muumlkemmel olamamaktadır
5 Annede meme kanseri riskini azaltır
6 Anne suumltuuml her zaman hazırdır
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
90 wwwbilimveyaratilisorg
7 Anne suumltuumlnuumln sindirilmesi daha kolaydır
8 Mama ile beslenme kız bebeklerin ileride meme kanseri olma riski artmaktadır
9 Anne suumltuuml mekonyumun atılmasını kolaylaştırır
10 Mama ile beslenme daha duumlşuumlk zeka duumlzeyi ile bağlantılıdır
11 Crohn hastalığına karşı koruma sağlar
12 Annenin doğum sonrası kilo vermesi kolaylaşır (guumlnde 500 kalori)
13Doğum sonrası kanamaları azaltır
14 Emzirme doğum sonrası annenin rahminin kuumlccediluumllmesini kolaylaştırır kanamayı azaltır
15 Pre-term suumlt erken doğan bebekler iccedilin tasarlanmış olup kolostrum adeta ldquoilk aşısırdquo dır
16 Bağışıklık sisteminin gelişimini kolaylaştırır
17 Mama ile beslenen bebeklerde Tip I Diabet riski artar
18 Endometriozis gelişimini azaltır
19 Annede yumurtalık kanseri riskini azaltır
20 Endometrium kanseri riski azalır
21 Mama bebekte allerji gelişme şansını arttırır
22 Mam ani bebek oumlluumlmuuml sendromu riskini arttırabilir
23 Anne suumltuuml kulak enfeksiyonları sıklığını azaltır
24 Astım ve diğer allerjik hastalıkların goumlruumllme riskini ve sıklığını azaltır
25 İshale karşı korur
26 Bakteriyel menenjite karşı korur
27 Solunum sistemi enfeksiyonlarına karşı korur
28 Bazı lenfoma tuumlrlerine karşı korur
29 ldquoJuvenil eklem romatizmasına karşı korur
30 İnek suumltuuml barsaklar accedilısından irritandır (tahriş edici)
31 Anne suumltuuml bedavadır
32 Obeziteye karşı tedbirdir
33 Goumlrme kusurların karşı korur (34) Aşıların etkinliğini arttırır
35 Emzirme doğal bir gebelikten korunma youmlntemidir
36 Bebekler daha az doktora gider
37 Annede ileride kemik erimesi şansını azaltır
38 Daha iyi sosyal gelişim sağlar Psikomotor ve sosyal gelişim harikadır
39 Her zaman uygun konsantrasyonda besin maddesi iccedilerir
40 Bebek iccedilin doğal bir sakinleştiricidir Uykuda daima rahatlıktır Sinirli bebek sakinleşir
41 Mama hazırlamaya gerek yoktur
42 Ccedilevre ile barışıktır Şişe kutu paket gibi atık madde olmadığından ccedilevre dostudur
43 Ağrı kesicidir İccedilindeki ldquoendorfinlerrdquo bebek iccedilin doğal ağrı kesici goumlrevi goumlruumlr
44 Her zaman temizdir
45 Dişler iccedilin yararlıdır Biberona nazaran 60 kat fazla enerji harcar Ccedilene kasları guumlccedillenir (46) Bebeklerde
refluuml daha az goumlruumlluumlr
47 Annenin kendine olan saygısını guumlccedillendirir
48 Her zaman uygun sıcaklıktadır
49 Sentetik hormonlar iccedilermez tamamen doğaldır (15)
9 DOLAŞIM VE SUumlTUumlN KANDAN TEŞKİLİ BİR KURrsquoAN MUCİZESİDİR
Vuumlcudun beslenmesini sağlayan temel maddeler sindirim sistemindeki kimyasal doumlnuumlşuumlmler
sonucunda oluşur Sindirilen maddeler bağırsak duvarından kan dolaşımına katılır Bu sayede ilgili organlara
sevk edilir Suumlt bezleri de diğer vuumlcut dokuları gibi kandan beslenir Suumlt birccedilok safhadan sonra suumlt bezlerinden
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
91 wwwbilimveyaratilisorg
salgılanır Besin değeri muazzam harikulade bir gıdadır İnsan ne hayvanın karnındaki yarı sindirilmiş besini
ne de hayvan kanını doğrudan tuumlketemez Ciddi zehirlenme hatta oumlluumlme yol accedilmamak iccedilin Yuumlce Kudret
yarattığı son derece kompleks biyolojik sistemler ile temiz ve sağlıklı muumlkemmel bir gıdayı insanların
faydasına sunmaktadır Boumlylece insanların doğrudan tuumlketemeyeceği kan ve yarı sindirilmiş besinden iccedililir
nitelikte besleyici suumlt uumlretilmiş olur(41)
Arap bilgin İbn-i Nefis 1242 yılında insan vuumlcudundaki kan dolaşımını ilk kez doğru olarak tarif eden
kişidir İngiliz hekim William Harveyrsquoin 1616 yılında kan dolaşımı modelini yorumlamıştır Oysa Kuran 1440
sene oumlnceden kan dolaşımına youmlnelik uzmanlık gerektiren boumlyle bir bilgiden bu kadar erken bir doumlnemde soumlz
etmektedir Yuumlce Peygamberrsquo in lsquoBebek iccedilin hiccedil bir suumlt anne suumltuumlnden daha iyi olamazrsquo diye buyurduğu
rivayet edilir (35) Kurrsquoan mucizesinden biri de anne suumltuumlduumlr
Nahl Suresirsquonin 66 ayetinde suumltuumln biyolojik oluşumu ile ilgili tarif edilenler fizyoloji anatomi gibi
bilimlerin guumlnuumlmuumlzde ortaya koyduğu bilgilerle buumlyuumlk bir uyum iccedilindedir Sağmal hayvanrdquo denilen enlsquoacircm
kelimesinin koyun keccedili sığır ve deveyi kapsadığı belirtilmektedir (6) Yuumlce Kudret hikmetli yaratıcılığına
dikkat ccedilekiyor lsquoBesin artığırsquo anlamındaki fers kelimesi ile gıdaların sindirim sırasında besleyici unsurları
alınıp artık canlı metabolizması iccedilin bir değeri kalmayan bir suumlre sonra dışkı halinde dışarı atılacak olan
artıkları anlatılmaktadır Sindirim işleminde barsak muhtevasından elementler kana taşınarak bambaşka bir
sistemin alt yapısını teşkil etmektedir Ayette suumltuumln bu besin artığı ile kan arasında bir konumda olduğu
belirtilmektedir Suumlt vuumlcuttaki besin artığının bulunduğu sistem ile kana taşınan besinlerin arasından gelmekte
bunlara asla karışmamakta ve kimyasal yapı ve oumlzellikleriyle onlardan farklı bir değer taşımaktadır(7) Adeta
suumlt ile diğer iki madde (kan ve besin artığı) arasına Allahrsquoın kudretiyle bir perde ccedilekilmekte suumltuumln bunlardan
birine veya ikisine karışarak renk tat ve kokusu bakımından saflığının bozulması oumlnlenmektedir (8)
Emzirme ve tuumlrevleri Kuranı Kerimde 11 kez zikredilmiştir (Nisa 23 Hac 2 Kasas 7 Kasas12
Talak 6)(3)
Anneler ccedilocuklarını tam iki yıl emzirsinler (Bakara 233)Emzirmeyi tamamlamak
isteyen(babalar) iccedilin anneler ccedilocuklarını iki tam yıl emzirirler Onların (annelerin) yiyeceği ve giyeceği
maruf(oumlrfe uygun) olarak ccedilocuğun babasına aittir Suumltten kesilmesi de iki sene iccedilindedir (Lokman
14)
Ccedilocuğun anne karnında taşınması ve suumltten kesilmesi otuz ay suumlrer ldquoBiz insana anne ve babasına
guumlzellikle davranmasını tavsiye ettik Annesi onu guumlccedilluumlkle taşıdı ve onu guumlccedilluumlkle doğurdu Onun
(hamilelikte) taşınması ve suumltten kesilmesi otuz aydırrdquo (Ahkaf suresi 15)
Bakara suresinde ilgili ayetin bir boumlluumlmuumlnde gerccedili bebeğin iktisadi accedilıdan geccediliminin sorumluluğu
babalara devredilmiştir ama yine de bebeğin beden ve ruh beslenmesinin ana suumltuuml ile kopmaz bir bağı soumlz
konusudur ve bu haklar da kesin olarak analara verilmiştir Ananın duyguları da goumlzetilmelidir ccediluumlnkuuml
bir anne bebeğinin yetiştiği en hassas doumlneminde onu yalnız bırakamaz Ayet ve rivayetlere bakıldığında
emzirme suumlresinin en az 21 ay ve en ccedilok iki yıl kadar olması gerektiği anlaşılır Anne emzirmekten maddicirc ve
manevicirc zevk ve haz duyduğundan emzirmeye devam edebilir Bazen anneler bir takım sebeplerle emziremez
suumltanne ihtiyacı doğar Hz Ali ldquoEvlilik iccedilin ccedilabalayıp kendinize uygun biri ile evlenmeye ccedilalıştığınız kadar
bebeğinizi emzirme konusunda da suumltanneyi seccedilerken bir o kadar oumlzen goumlsterin ccediluumlnkuuml suumltannenin suumltuuml bebeğin
kaderini değiştirebilir Kutlu Peygamberinin suumltannesi oumlzel (pak ve imanlı) bir kadın olan Halime oldu Hz
Musa ise Firavun sarayında hiccedil bir kadını emmedi ta ki annesi geldi ve onu emzirdi Bu oumlrnekler bebeklik
ccedilağının oumlzel kulların eğitim ve terbiyelerinde oumlnemli bir mesele olduğunu goumlsteriyor (36)
Nursi mahlucirckatın yaratılışını izah ederken Kadir-i Zuumllcelacirclrsquoin iki tarzda icadının varlığından bahseder
ldquoBiri ihtirarsquo ve ibdarsquo iledirrdquo der Yani hiccedilten yoktan icad ederek vuumlcut vermesi şeklindeki icraatı Diğeri iccedilin
ise ldquoinşa terkip ve san rsquoat iledirrdquo der İhtirarsquo ve ibdarsquo şeklindeki benzeri olmayan bir şeyi hiccedilten yoktan
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
92 wwwbilimveyaratilisorg
yaratmaya misallerden birisi de zerrelerin atom altı parccedilacıkların yaratılmasıdır diyebiliriz Bu zerrelerin
belirli bir hikmet ve san lsquoat dairesinde bir araya getirilmesi ile kacircinatta muumlşahede ettiğimiz veya edemediğimiz
mahlucirckatın inşa terkip ve san lsquoat tarzındaki yaratılmasıdır (38) Nursi gerek ibdarsquo ve gerekse inşarsquo tarzında
yaratılan tuumlm mahlucirckatın icadlarının ancak ve ancak her şeye huumlkmeden her şeyi bilen sonsuz kudret ve
hikmet sahibi Kadir-i Zuumllcelalrsquoe mahsus olduğunu hatırlatır Anne suumltuumlnuumln yaratılmasında ibdarsquo ve inşarsquo
icadlarının beraberce tahakkuku muumlkemmeldir(39) Rezzak-ı Hakiki ccedilocukların rızkını suumltle vermek iccedilin anne
memesinde suumlt bezlerini hormonlar ve teknik detayları devreye sokar lsquorsquoHer emrine tabi olan zerratları ve
maddeleri Rezzakiyet kanunuyla onlara goumlnderir ve onlarda ccedilalıştırırrdquo hakikati bir mucizeye dikkat ccedileker
Kadir-i Zuumllcelalrsquoin ibda tarzındaki yaratılma şeklini bizlere hatırlatan anne suumltuumlnuumln iccedileriğinin farklı farklı
olması hakikati başka bir mucizedir Her bebeğe has oumlzel olarak her an değişik bileşenlerde yaratılan anne
suumltuumlnuumln Rezzak-ı Hakikirsquonin ibdarsquo tarzındaki yaratma nazirelerine ccedilok guumlzel misal teşkil ediyor Mursquocizevi
anne suumltuumlnde bu yaratılış hakikatlerini goumlren bir insan elbette ki Rabbimizin kudret san lsquoat ve hikmeti
karşısında hayretle secdeye varacaktır (37)
lsquoO erzak paketleri iccedilinde yavrulara goumlnderilen suumlt konservelerirsquo Her bahara bir vagon gibi
hazine-i gaybdan yuumlz bin nevi etrsquoime ve levazımat kemacircl-i intizamla yuumlklenip zihayata goumlnderiliyor Ve
bilhassa o erzak paketleri iccedilinde yavrulara goumlnderilen suumlt konserveleri ve validelerinin şefkatli sinelerinde
asılan şekerli suumlt tulumbacıklarını goumlndermek o kadar şefkat ve merhamet ve hikmet iccedilinde goumlruumlnuumlyor ki
bilbedahe bir Rahman-ı Rahimin gayet muumlşfikine ve muumlrebbiyane bir cilve-i rahmeti ve ihsanı olduğunu ispat
eder(38) Yeni doğmuş masum ve ccedilaresiz olan o yavruların daha bir kolay daha bir şefkatli şekilde
beslendikleri ve rızıklandırıldıkları ifade edilmek isteniyor Yaratılan suumlt ccedilocuğun yaşına hastalığına
cinsiyetine yani ihtiyacına goumlre farklı yaratılıyor Bilim bunu vuumlcut otomatik algılıyor diye ifade etse de
Rahmacircn Rahicircm Lacirctif ve Kericircm gibi isimlerinin tecellisiyle bu yaratılış ancak Allahın eseridir Ccedilocukları
duumlnyaya goumlnderdiği vakit arkalarından rızıklarını gayet lacirctif bir surette goumlnderip ve memeler musluğundan
ağızlarına akıtmaktadır(37)
10 SONUCcedil
Anne suumltuuml evrimle tesaduumlfle rastlantı ile asla accedilıklanamayacak sayısız ve ccedilok orijinal oumlzelliğiyle başlı
başına bir yaratılış mucizesidir İnsanın yokluktan canlı ve bilinccedilli bir varlık olmasına varan yolculuğundaki
en oumlnemli doumlnemlerinden biri ana rahmindeki hayatı bir diğeri doğumu takiben başlayan bebeklik doumlnemidir
Henuumlz kendini koruyacak guumlce sahip olamayan bebek bu hassas ve tehlikeli aşamada tek besinini annesinin
suumltuumlnden alır Anne suumltuuml bu ccedilağında bebeğin besin ihtiyaccedillarını eksiksiz olarak gidermek ve bebeği muhtemel
enfeksiyonlara karşı korunmak uumlzere hazırlanmış Yaratıcırsquonın eşsiz bir tasarımıdır Anne suumltuuml oumlylesine
mucizevi bir karışımdır ki guumlnuumlmuumlz teknolojisi bile benzerini uumlretememektedir Anne suumltuuml iccedilen bir bebek
adeta mucizeler okyanusuna dalmaktadır Erken doğan bebek emzirme suumlresince farklı ve muumlkemmel
birleşimlerle karşılaşmaktadır Bebeğin gelişimine paralel anne suumltuumlnde meydana gelen değişimi kim
ayarlamaktadır Doğumdan sonra son derece aciz ve guumlccedilsuumlz olan bu canlıyı koruyan ona rızkını veren Rezzak
(buumltuumln canlıları rızık veren) ccedilevresi milyonlarca duumlşmanlara aman vermemektedir (ccedileşitli mikrop bakteri ve
viruumlsler) Normal bir insan bedeni sahip olduğu savunma sistemi sayesinde bu duumlşmanlarla 24 saat aralıksız
savaşır İşte yeni doğan bebek iccedilin problem burada ortaya ccedilıkar Ccediluumlnkuuml bebeğin vuumlcudunda kendisini bu
duumlşmanlara karşı koruyacak bir savunma sistemi yoktur Gerekli savunma sistemi (antikorlar ve savunma
huumlcreleri) anne suumltuumlnuumln iccedilinde bebeğe verilir Suda ccediloumlzuumllebilen tek D vitamini tuumlruumlnuumln anne suumltuumlnde
bulunduğu ortaya ccedilıkmış ve bu maddenin anne suumltuumlndeki diğer maddelerle birleştiği zaman bebeğin soumlz
konusu ihtiyacını muumlkemmel bir şekilde giderdiği tespit edilmiştir Annenin vuumlcuduna da bebeğin vuumlcuduna
da hacirckim olan uumlstuumln bir en Uumlst Akıl anne bedeninden suumlt imalini yaratıp duumlzenlemektedir
Anne suumltuumlnuumln olmazsa olmaz nitelikte birccedilok madde ve bu maddelerin arasında bir denge ihtiva
etmesi suumltuumln oumlzellikleri sabit kalmaması bebeğin değişen ihtiyaccedillarına cevap verecek şekilde suumlrekli değişime
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
93 wwwbilimveyaratilisorg
uğraması bebeğin anne suumltuuml sayesinde bir savunma sistemine sahip olması vuumlcudun mikrop ve bakterilere
karşı korunması suumltle beraber mideye ulaşan protein yapılı bu savunma askerlerinin proteinlerin sindirildiği
midede sindirilmemeleri mucizevi bir tolerans tanınması henuumlz guumlccedilsuumlz olan sindirim sisteminin anne suumltuumlyle
gelen enzimler sayesinde goumlrevini yapacak hale gelmesi son derece enteresandır
Uumlstad Nursi muhteşem metaforlar ile emzirmeyi yorumluyor lsquoVe sair hayvanatın ve insanın
yavrularına memeler musluğundan Ab-ı Kevser gibi hoş mugaddi safi halis beyaz suumltleri kırmızı kan ve
muumllevves fışkı iccedilinden bulaşmadan bulandırmadan imdatlarına goumlnderir validelerinin şefkatlerini yardımcı
verirrsquo(38)
Anne suumltuuml yaradılış accedilısından insan aklına durgunluk veren hayretlere duumlşuumlren ihtişamıyla şaşırtan
harikulade bir yaşayan canlı enerjik sıvıdır İlk insandan bu yana yuumlzyıllardır suumlt pınarları insanlığı
doyurmaya beslemeye Ezel ve Ebed Sahibi Rezzak-ı Hakikirsquo nin muhteşem tasarımlarından biri olarak anne
sinelerinden ccedilağlamaya devam etmektedir
KAYNAKLAR
1 Novak Gynecology
2 Danforthrsquos Gynecology and Obstetrics
3 Kuran-ı Kerim (Diyanet İşleri Başkanlığı)
4 Human Milk
5 Sağlıklı beslenmede anne suumltuuml Dr İbrahim Erbıyık Nesil yayınları 1996
6 Zemahşericirc II 334
7 İbn Atıyye III 404 Şevkacircnicirc III 197
8 Kuran Yolu Tefsiri Cilt 3 Sayfa 415-416
9 Daly SE et al (1993) Degree of breast emptying explains changes in the fat content but not fatty acid
composition of human milk
10 Hale TW et al (2007) Textbook of Human Lactation
11 de Weerd AW et al (2003) The development of sleep during the first months of life
12 Ardura J et al (2003) Emergence and evolution of the circadian rhythm of melatonin in children
13 Catharina Svanborg MD PhD Professor of Clinical Immunology at Lund University Sweden and
Fellow of the Royal Swedish Academy of Science
14 Nelson Textbook of Pedratrics 1976
15 7-11 Kasım 2016 UNICEF ve Duumlnya Sağlık Oumlrguumltuuml (WHO) Floransa İtalya
16 Manuel of Pediatric Therapeuties
17 The UK Association for Milk Banking
18 Acta Pedratarica 1982
19 Current Pedratrics 1982
20 Acta Scandinavica 299 1982
21 Lloyd 1980 ve Falkner 1980
22 Acta Pedratrica Scandinavica 1982
23 Macmalson Cancer
24 Vorherr Human Breast Cancer
25 The value of human milkwwwmedelacom
26 Prof Dr Rasim Adasal Psikiyatri
27 Kişilik Prof Dr Oumlzcan Koumlknel
28 Pediatr Clin North Am 2001 Feb48(1)53-67 Nutrient comp of human milk Picciano MF
29 Ruh sağlığı ve hastalıkları Prof Dr Rıdvan Cebiroğlu
30 Bağlanma Teorisi İngiliz psikanalist John Bowlby (1907-1990)
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
94 wwwbilimveyaratilisorg
31 Prof Dr Atalay Youmlruumlkoğlu Genccedillik Ccedilağı Ruh Sağlığı ve Ruhsal Sorunlar
32 Tuumlrkiyeye Oumlzguuml Beslenme Rehberi 2004
33 UNICEF
34 A Oumlzer F Taş H Ccedil Ekerbiccediler - TAF Preventive Medicine 2010
35 Mesʽad Abduumllhamid (Beyrut Dacircrul-Kuumltuumlbil-İlmiyye 14171996) 2 190 hellip
36 Aliden Ccedilağlara Mesaj Tercuumlme ve Accedilıklama İstanbul 2006112
37 RNur Kuumllliyatı MektubatB S Nursi
38 Şualar B S Nursi
39 Lemalar 23 Lema BSN
40 httpmamarynivgovrewievslactationNeville001contents
41 wwwsorularla islamiyet
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
88 wwwbilimveyaratilisorg
sistemini guumlccedillendirir A D B12 vitaminleri acısından yeterli bağırsağın olgunlaşmasını sağlayan epidermal
buumlyuumlme alerji ve intolerans oluşmasını engelleyen buumlyuumlme etmenlerinden zengindir Kolostrum 5-10 guumln
arasında geccediliş suumltuuml şeklini alır 3 haftadan sonra anne suumltuuml olgun suumlt oumlzelliğini taşır Anne suumltuumlnuumln laktoz
iccedileriği ise 7 civarındadır Enerji protein ve yağlardan gelir Kolostrumda daha fazla olmak uumlzere ccediloklu
doymamış yağ asitlerinden zengin olması sinir ve beyin huumlcrelerinin gelişimi goumlrme iccedilin oumlnemli rol oynar
Potasyum sodyum kalsiyum serbest iyonlar olarak diğer mineraller de kompleks bileşikler halinde bulunur
Demir az zannedilse de (100 ml de 02-08 mg) biyo-yararlılık accedilısından yeterlidir Ccedilinko emilimi yuumlksektir
(4)
İkinci Duumlnya Savaşından sonra bebeklerin oumlzellikle gelişmiş uumllkelerde biberonla ve formuumll suumltlerle
beslenmesi ccedilocuk sağlığı konusunda hekimleri derinden kaygılandırmaya başladı
Bu ccedilerccedilevede WHO (Duumlnya sağlık oumlrguumltuuml) ve UNICEFin işbirliği ile Ağustos 1990 tarihinde İtalyanın
Floransa kentinde anne suumltuuml ile beslenmenin yaygınlaştırılması ve desteklenmesi bağlamında bir bildirge
yayınlandı ve iccedilinde bebeklerin en az ilk altı ayda ana suumltuuml ile beslenme zaruretine vurgu yapıldı Bu yuumlzden
her yıl 1 Ağustos guumlnuuml de duumlnyanın ccedileşitli uumllkelerinde duumlnya anne suumltuuml guumlnuuml olarak kutlanıyor(15)
Bristol Uumlniversitesi bilim adamlarının yaptıkları araştırmalarda anne suumltuumlyle beslenmenin uzun
vadedeki faydaları arasında tansiyon uumlzerinde olumlu etkisinin bulunduğu ve bu sayede kalp krizi risklerinin
azaldığı ortaya konmuştur
Circulation adlı tıp dergisinde yayımlanan araştırma sonuccedillarına goumlre anne suumltuuml ile beslenen
bebeklerin kalp hastalıklarına yakalanma riski daha azdır Anne suumltuumlnde damar sertliğini oumlnleyen yağ
asitlerinin bulunması anne suumltuuml ile beslenen bebeklerin daha az sodyum tuumlkettikleri ve aşırı kilo almadıkları
iccedilin anne suumltuumlnuumln kalp sağlıkları uumlzerinde olumlu etkiye sahip olduğu gerccedileğini ortaya konmuştur
ABDrsquodeki Cincinnati Uumlniversitesi ccedilocuk hastanesinde Lisa Martin ve arkadaşları anne suumltuumlnde yuumlksek
miktarda kalp krizi ve obezite riskini azaltmada oumlnemli ldquoadiponektinrdquo isimli protein hormonu buldu Anne
suumltuumlndeki leptin hormonu yağ metabolizmasında oumlnemli bir rol uumlstlenmektedir
7 NİCcedilİN İKİ YIL
Manuel of Pediatric Therapeuties dergisinde bebeğin anne suumltuuml ile iki sene emzirilmesi icap ettiği ifade
ediliyor (16) Anne suumltuumlnde serbest taurine (beyin gelişiminde oumlnemli) inek suumltuumlnden kırk kat fazladır
Ccedilocuğun zeki olması uzun suumlreli emzirilmeyle ilgilidir Kuvvetli bir mikrop oumllduumlruumlcuuml olarak sepsiste (yani
vuumlcudun yaygın olarak mikropla istilasında) kan verilme tedavisi ne ise aynen oumlyle yararlıdır O durumda suumlt
ememeyen ve burundan fasılalarla beslenen yavru adeta antibiyotik almaktadır Hatalı bir anlayış ile bazı
youmlrelerde ishalli ccedilocuğa suumlt vermezler Oysa ishalden oumlluumlm ve hipernatreminin (kanda sodyum fazlalığı) ilacı
anne suumltuumlduumlr(16) İngiltere ve Gallerdeki seri ccedilalışmalar bunu destekler mahiyettedir(17) Ig A lizozim
laktoferrin mikropların uumlremesini engellediği gibi yeni doğan servislerinin korkutucu mikrobu olan
klebsiallanın oumlnuumlne geccedilmek imkacircnını da sunmaktadır Gaitada kan ile seyreden ağır bir hastalık olan
nekrotizan enterokolit suumlte mağlup olmaktadır(18) Anne suumltuuml viruumls oumllduumlruumlcuuml faktoumlrler ihtiva eder Bilhassa
geri kalmış uumllkelerde anne suumltuuml ile beslenen bebeklerde oumlluumlm oranı azdır(19) Anne suumltuuml alanlar ileride
yaşlıların rahatsızlığı damar sertliği ve şişmanlığa karşı korunurlar Yuumlksek kolesterol muhtevası kolesterol
katabolizması iccedilin luumlzumlu enzim yapımına imkacircn tanır (20) Lloyd ve Falknerin yayınları da bu
youmlndedir(21)
Tiroit bezi yetersiz ccedilalışması sonucu ortaya ccedilıkan hipotroidi hastalığı anne suumltuuml alanlarda daha az
goumlruumlluumlyor İnek suumltuuml allerjisi ve suumlte tahammuumllsuumlzluumlk tabidir ki goumlruumllmemektedir Stevenson ikinci altı aylık
suumlrede solunum yolu enfeksiyonlarının anne suumltuuml alanlarda daha az olduğunu belirtmektedir Kabakulak grip
succediliccedileği Japon B ansefalit (beyin iltihabı) viruumlslerinin buumlyuumlmesi insan suumltuumlndeki maddeler tarafından
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
89 wwwbilimveyaratilisorg
engellendiği suumltteki antikorların sindirim sisteminin mukavemetini artırdığı bilhassa Ecoli denen mikrop
ccedileşitlerine direnccedil sağladığı belirtiliyor(22)
Anne suumltuumlnuuml uzun suumlre vermek anneye meme kanseri accedilısından koruyucu mahiyettedir(23) Bir başka
makalede de 25 yaşına kadar doğum yapanlarda meme kanserinin engellendiği belirtiliyor(24) Anne suumltuuml
yanında bebeğe ilacircve gıda verilmesi iccedilin aceleye gerek yoktur Altı aydan oumlnce tamamen gereksizdir Anne
suumltuumlnden alınan demir guumlnluumlk ihtiyacı karşılayabilmektedir Ek besinler demirin emilmesini azaltmaları (
80 nispetinde ) sebebi ile demir eksikliği accedilısından riskli bir duruma yol accedilabilmektedir
Dokuz ay anne suumltuuml dışında herhangi bir ek besin almayan bebeklerde kansızlık (anemi) olmadığı
goumlruumllmuumlştuumlr (25) Ccedilocuğu suumltten erken kesmek ccedilocuk ruhu uumlzerinde aksi tesir yap maktadır Prof Adasal (26)
Vakitsiz meme kesimi ileride daima serzeniş ve guumlccedil beğenme davranışını doğurur Ani memeden kesmeyle
duygu bozukluğu olabilir ldquodemektedir Prof Koumlknel (27) ise ldquoYemek iccedilki duumlşkuumlnluumlğuuml sigara uyuşturucu
madde kullanma alışkanlığı oral doumlnemle (ccedilocuğun suumlt emme doumlnemleri) alakalı inkıta neticesi olur der
Ccedilocuğun suumltten erkenden kesilmesi ruhunda menfi durumlar meydana getiriyor Sosyolog Mead
araştırmasında ccedilocukluğunda az şefkat goumlren gıda accedilısından cimri bir şekilde beslenenlerin ileride saldırgan
kavgacı guumlvensiz kimseler olarak yetiştiklerini tespit etmiştir Ccedilocuk iki yıl emzirildiğinde hem gıda problemi
hem de şefkat problemi halloluyor Ccediluumlnkuuml emzirmek iccedilin kucağa almak aynı zamanda bir şefkat goumlsterisidir
(28)
Prof Harlov anne varlığının yalnız fizikicirc destek iccedilin değil ccedilocuğun zevklerinin doyurulması iccedilin de
oumlnemini ispatlamıştır Anne kucağında emzirilen insan yavrusu da hem beslenmekte hem de guumlven ortamı
bulmaktadır(28) Prof Cebiroğlu nun dediği gibi Anne ccedilocuğunun accedillığını ıslaklığını soğukluğunu giderir
Bunlarla birlikte ccedilocuk her defasında annesinin sesini kokusunu temasını hisseder Bebek de anne yuumlzuumlne
bakar iki aydan sonra guumlluumlmser ağlar kucağa uygun gevşek durum alır Erken emmekten kesilirse ccedilocuğun
zevkini tatmin etmek iccedilin parmağını emdiği goumlruumlluumlr denmektedir (29) Ccedilocuğun annesi tarafından kucakta
emzirilerek beslenmesi ccedilocukta duyduğu huzursuzluğu (sıkıntı korku ve guumlvensizlik) giderici onda huzur
sağlayıcı (gevşemek ve guumlven duygusu) tesirdedir Ccedilocuk emzirilirken kucakta olması ccedilocuğa guumlven veriyor
Bowlby (30) anne bedenine değinenin guumlven duygusu yerleşmesine tesirinin oumlnemli olduğunu bulmuştur
Messerman annenin ccedilocuğa sarılmasının muumlhim bir hacircdise olduğunu belirtir Uzun suumlre ccedilocuğu emzirmek
ileride kendine guumlvenen istikrarlı bir ruh haleti ortaya ccedilıkarır Prof Youmlruumlkoğlu suumlt ccedilocukluğu doumlneminde bu
problemin ileride oburluk şişmanlık iccedilkiye ve uyuşturucuya duumlşkuumlnluumlk ruhi ccediloumlkuumlntuumlye sebep olduğunu
soumlyluumlyor(31)
1993 yılında yapılan ldquoTuumlrkiye Nuumlfus ve Sağlık Araştırmasırsquonda ilk altı ayda sadece anne suumltuuml ile
beslenen bebeklerin oranı 13 olarak belirtilmiştir (32) Yine aynı araştırmada beş yaşın altındaki ccedilocukların
25rsquoinde beslenme eksikliği tespit edilmiş ve her yıl 63000 ccedilocuğun oumlnlenebilir hastalıklardan dolayı hayatını
kaybettiği belirlenmiştir Duumlnya Sağlık Oumlrguumltuumlrsquone goumlre emziren kadın oranları yuumlksek olsaydı yılda 15 milyon
bebeğin yaşamı kurtulacaktı(33) Bu oumlluumlmlerin sayısını azaltmak ve bebeklerin sağlıklı yaşamasını sağlamak
amacıyla Duumlnya Sağlık Oumlrguumltuuml ve UNICEF gibi organizasyonlar Tuumlrkiyersquode ve duumlnyanın birccedilok uumllkesinde
anne suumltuumlnuumln kullanımı konusunda anneleri bilgilendiriyor ve onları teşvik ediyor(15)
8 WHO VE UNICEF EMZİRMEYİ OumlNERİYOR
1 Doğumdan sonra ilk 6 ayda anne suumltuuml haricinde hiccedil bir ek gıdaya ihtiyaccedil yoktur
2 Anne ile bebek arasında guumlccedilluuml bir duygusal bağ meydana gelir (oksitosin hormonu)
3 Emzirme bebeğin duygusal ihtiyaccedillarını karşılar
4 Anne suumltuuml tuumlre oumlzguuml bir salgıdır ve başka hiccedilbir besin bu kadar muumlkemmel olamamaktadır
5 Annede meme kanseri riskini azaltır
6 Anne suumltuuml her zaman hazırdır
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
90 wwwbilimveyaratilisorg
7 Anne suumltuumlnuumln sindirilmesi daha kolaydır
8 Mama ile beslenme kız bebeklerin ileride meme kanseri olma riski artmaktadır
9 Anne suumltuuml mekonyumun atılmasını kolaylaştırır
10 Mama ile beslenme daha duumlşuumlk zeka duumlzeyi ile bağlantılıdır
11 Crohn hastalığına karşı koruma sağlar
12 Annenin doğum sonrası kilo vermesi kolaylaşır (guumlnde 500 kalori)
13Doğum sonrası kanamaları azaltır
14 Emzirme doğum sonrası annenin rahminin kuumlccediluumllmesini kolaylaştırır kanamayı azaltır
15 Pre-term suumlt erken doğan bebekler iccedilin tasarlanmış olup kolostrum adeta ldquoilk aşısırdquo dır
16 Bağışıklık sisteminin gelişimini kolaylaştırır
17 Mama ile beslenen bebeklerde Tip I Diabet riski artar
18 Endometriozis gelişimini azaltır
19 Annede yumurtalık kanseri riskini azaltır
20 Endometrium kanseri riski azalır
21 Mama bebekte allerji gelişme şansını arttırır
22 Mam ani bebek oumlluumlmuuml sendromu riskini arttırabilir
23 Anne suumltuuml kulak enfeksiyonları sıklığını azaltır
24 Astım ve diğer allerjik hastalıkların goumlruumllme riskini ve sıklığını azaltır
25 İshale karşı korur
26 Bakteriyel menenjite karşı korur
27 Solunum sistemi enfeksiyonlarına karşı korur
28 Bazı lenfoma tuumlrlerine karşı korur
29 ldquoJuvenil eklem romatizmasına karşı korur
30 İnek suumltuuml barsaklar accedilısından irritandır (tahriş edici)
31 Anne suumltuuml bedavadır
32 Obeziteye karşı tedbirdir
33 Goumlrme kusurların karşı korur (34) Aşıların etkinliğini arttırır
35 Emzirme doğal bir gebelikten korunma youmlntemidir
36 Bebekler daha az doktora gider
37 Annede ileride kemik erimesi şansını azaltır
38 Daha iyi sosyal gelişim sağlar Psikomotor ve sosyal gelişim harikadır
39 Her zaman uygun konsantrasyonda besin maddesi iccedilerir
40 Bebek iccedilin doğal bir sakinleştiricidir Uykuda daima rahatlıktır Sinirli bebek sakinleşir
41 Mama hazırlamaya gerek yoktur
42 Ccedilevre ile barışıktır Şişe kutu paket gibi atık madde olmadığından ccedilevre dostudur
43 Ağrı kesicidir İccedilindeki ldquoendorfinlerrdquo bebek iccedilin doğal ağrı kesici goumlrevi goumlruumlr
44 Her zaman temizdir
45 Dişler iccedilin yararlıdır Biberona nazaran 60 kat fazla enerji harcar Ccedilene kasları guumlccedillenir (46) Bebeklerde
refluuml daha az goumlruumlluumlr
47 Annenin kendine olan saygısını guumlccedillendirir
48 Her zaman uygun sıcaklıktadır
49 Sentetik hormonlar iccedilermez tamamen doğaldır (15)
9 DOLAŞIM VE SUumlTUumlN KANDAN TEŞKİLİ BİR KURrsquoAN MUCİZESİDİR
Vuumlcudun beslenmesini sağlayan temel maddeler sindirim sistemindeki kimyasal doumlnuumlşuumlmler
sonucunda oluşur Sindirilen maddeler bağırsak duvarından kan dolaşımına katılır Bu sayede ilgili organlara
sevk edilir Suumlt bezleri de diğer vuumlcut dokuları gibi kandan beslenir Suumlt birccedilok safhadan sonra suumlt bezlerinden
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
91 wwwbilimveyaratilisorg
salgılanır Besin değeri muazzam harikulade bir gıdadır İnsan ne hayvanın karnındaki yarı sindirilmiş besini
ne de hayvan kanını doğrudan tuumlketemez Ciddi zehirlenme hatta oumlluumlme yol accedilmamak iccedilin Yuumlce Kudret
yarattığı son derece kompleks biyolojik sistemler ile temiz ve sağlıklı muumlkemmel bir gıdayı insanların
faydasına sunmaktadır Boumlylece insanların doğrudan tuumlketemeyeceği kan ve yarı sindirilmiş besinden iccedililir
nitelikte besleyici suumlt uumlretilmiş olur(41)
Arap bilgin İbn-i Nefis 1242 yılında insan vuumlcudundaki kan dolaşımını ilk kez doğru olarak tarif eden
kişidir İngiliz hekim William Harveyrsquoin 1616 yılında kan dolaşımı modelini yorumlamıştır Oysa Kuran 1440
sene oumlnceden kan dolaşımına youmlnelik uzmanlık gerektiren boumlyle bir bilgiden bu kadar erken bir doumlnemde soumlz
etmektedir Yuumlce Peygamberrsquo in lsquoBebek iccedilin hiccedil bir suumlt anne suumltuumlnden daha iyi olamazrsquo diye buyurduğu
rivayet edilir (35) Kurrsquoan mucizesinden biri de anne suumltuumlduumlr
Nahl Suresirsquonin 66 ayetinde suumltuumln biyolojik oluşumu ile ilgili tarif edilenler fizyoloji anatomi gibi
bilimlerin guumlnuumlmuumlzde ortaya koyduğu bilgilerle buumlyuumlk bir uyum iccedilindedir Sağmal hayvanrdquo denilen enlsquoacircm
kelimesinin koyun keccedili sığır ve deveyi kapsadığı belirtilmektedir (6) Yuumlce Kudret hikmetli yaratıcılığına
dikkat ccedilekiyor lsquoBesin artığırsquo anlamındaki fers kelimesi ile gıdaların sindirim sırasında besleyici unsurları
alınıp artık canlı metabolizması iccedilin bir değeri kalmayan bir suumlre sonra dışkı halinde dışarı atılacak olan
artıkları anlatılmaktadır Sindirim işleminde barsak muhtevasından elementler kana taşınarak bambaşka bir
sistemin alt yapısını teşkil etmektedir Ayette suumltuumln bu besin artığı ile kan arasında bir konumda olduğu
belirtilmektedir Suumlt vuumlcuttaki besin artığının bulunduğu sistem ile kana taşınan besinlerin arasından gelmekte
bunlara asla karışmamakta ve kimyasal yapı ve oumlzellikleriyle onlardan farklı bir değer taşımaktadır(7) Adeta
suumlt ile diğer iki madde (kan ve besin artığı) arasına Allahrsquoın kudretiyle bir perde ccedilekilmekte suumltuumln bunlardan
birine veya ikisine karışarak renk tat ve kokusu bakımından saflığının bozulması oumlnlenmektedir (8)
Emzirme ve tuumlrevleri Kuranı Kerimde 11 kez zikredilmiştir (Nisa 23 Hac 2 Kasas 7 Kasas12
Talak 6)(3)
Anneler ccedilocuklarını tam iki yıl emzirsinler (Bakara 233)Emzirmeyi tamamlamak
isteyen(babalar) iccedilin anneler ccedilocuklarını iki tam yıl emzirirler Onların (annelerin) yiyeceği ve giyeceği
maruf(oumlrfe uygun) olarak ccedilocuğun babasına aittir Suumltten kesilmesi de iki sene iccedilindedir (Lokman
14)
Ccedilocuğun anne karnında taşınması ve suumltten kesilmesi otuz ay suumlrer ldquoBiz insana anne ve babasına
guumlzellikle davranmasını tavsiye ettik Annesi onu guumlccedilluumlkle taşıdı ve onu guumlccedilluumlkle doğurdu Onun
(hamilelikte) taşınması ve suumltten kesilmesi otuz aydırrdquo (Ahkaf suresi 15)
Bakara suresinde ilgili ayetin bir boumlluumlmuumlnde gerccedili bebeğin iktisadi accedilıdan geccediliminin sorumluluğu
babalara devredilmiştir ama yine de bebeğin beden ve ruh beslenmesinin ana suumltuuml ile kopmaz bir bağı soumlz
konusudur ve bu haklar da kesin olarak analara verilmiştir Ananın duyguları da goumlzetilmelidir ccediluumlnkuuml
bir anne bebeğinin yetiştiği en hassas doumlneminde onu yalnız bırakamaz Ayet ve rivayetlere bakıldığında
emzirme suumlresinin en az 21 ay ve en ccedilok iki yıl kadar olması gerektiği anlaşılır Anne emzirmekten maddicirc ve
manevicirc zevk ve haz duyduğundan emzirmeye devam edebilir Bazen anneler bir takım sebeplerle emziremez
suumltanne ihtiyacı doğar Hz Ali ldquoEvlilik iccedilin ccedilabalayıp kendinize uygun biri ile evlenmeye ccedilalıştığınız kadar
bebeğinizi emzirme konusunda da suumltanneyi seccedilerken bir o kadar oumlzen goumlsterin ccediluumlnkuuml suumltannenin suumltuuml bebeğin
kaderini değiştirebilir Kutlu Peygamberinin suumltannesi oumlzel (pak ve imanlı) bir kadın olan Halime oldu Hz
Musa ise Firavun sarayında hiccedil bir kadını emmedi ta ki annesi geldi ve onu emzirdi Bu oumlrnekler bebeklik
ccedilağının oumlzel kulların eğitim ve terbiyelerinde oumlnemli bir mesele olduğunu goumlsteriyor (36)
Nursi mahlucirckatın yaratılışını izah ederken Kadir-i Zuumllcelacirclrsquoin iki tarzda icadının varlığından bahseder
ldquoBiri ihtirarsquo ve ibdarsquo iledirrdquo der Yani hiccedilten yoktan icad ederek vuumlcut vermesi şeklindeki icraatı Diğeri iccedilin
ise ldquoinşa terkip ve san rsquoat iledirrdquo der İhtirarsquo ve ibdarsquo şeklindeki benzeri olmayan bir şeyi hiccedilten yoktan
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
92 wwwbilimveyaratilisorg
yaratmaya misallerden birisi de zerrelerin atom altı parccedilacıkların yaratılmasıdır diyebiliriz Bu zerrelerin
belirli bir hikmet ve san lsquoat dairesinde bir araya getirilmesi ile kacircinatta muumlşahede ettiğimiz veya edemediğimiz
mahlucirckatın inşa terkip ve san lsquoat tarzındaki yaratılmasıdır (38) Nursi gerek ibdarsquo ve gerekse inşarsquo tarzında
yaratılan tuumlm mahlucirckatın icadlarının ancak ve ancak her şeye huumlkmeden her şeyi bilen sonsuz kudret ve
hikmet sahibi Kadir-i Zuumllcelalrsquoe mahsus olduğunu hatırlatır Anne suumltuumlnuumln yaratılmasında ibdarsquo ve inşarsquo
icadlarının beraberce tahakkuku muumlkemmeldir(39) Rezzak-ı Hakiki ccedilocukların rızkını suumltle vermek iccedilin anne
memesinde suumlt bezlerini hormonlar ve teknik detayları devreye sokar lsquorsquoHer emrine tabi olan zerratları ve
maddeleri Rezzakiyet kanunuyla onlara goumlnderir ve onlarda ccedilalıştırırrdquo hakikati bir mucizeye dikkat ccedileker
Kadir-i Zuumllcelalrsquoin ibda tarzındaki yaratılma şeklini bizlere hatırlatan anne suumltuumlnuumln iccedileriğinin farklı farklı
olması hakikati başka bir mucizedir Her bebeğe has oumlzel olarak her an değişik bileşenlerde yaratılan anne
suumltuumlnuumln Rezzak-ı Hakikirsquonin ibdarsquo tarzındaki yaratma nazirelerine ccedilok guumlzel misal teşkil ediyor Mursquocizevi
anne suumltuumlnde bu yaratılış hakikatlerini goumlren bir insan elbette ki Rabbimizin kudret san lsquoat ve hikmeti
karşısında hayretle secdeye varacaktır (37)
lsquoO erzak paketleri iccedilinde yavrulara goumlnderilen suumlt konservelerirsquo Her bahara bir vagon gibi
hazine-i gaybdan yuumlz bin nevi etrsquoime ve levazımat kemacircl-i intizamla yuumlklenip zihayata goumlnderiliyor Ve
bilhassa o erzak paketleri iccedilinde yavrulara goumlnderilen suumlt konserveleri ve validelerinin şefkatli sinelerinde
asılan şekerli suumlt tulumbacıklarını goumlndermek o kadar şefkat ve merhamet ve hikmet iccedilinde goumlruumlnuumlyor ki
bilbedahe bir Rahman-ı Rahimin gayet muumlşfikine ve muumlrebbiyane bir cilve-i rahmeti ve ihsanı olduğunu ispat
eder(38) Yeni doğmuş masum ve ccedilaresiz olan o yavruların daha bir kolay daha bir şefkatli şekilde
beslendikleri ve rızıklandırıldıkları ifade edilmek isteniyor Yaratılan suumlt ccedilocuğun yaşına hastalığına
cinsiyetine yani ihtiyacına goumlre farklı yaratılıyor Bilim bunu vuumlcut otomatik algılıyor diye ifade etse de
Rahmacircn Rahicircm Lacirctif ve Kericircm gibi isimlerinin tecellisiyle bu yaratılış ancak Allahın eseridir Ccedilocukları
duumlnyaya goumlnderdiği vakit arkalarından rızıklarını gayet lacirctif bir surette goumlnderip ve memeler musluğundan
ağızlarına akıtmaktadır(37)
10 SONUCcedil
Anne suumltuuml evrimle tesaduumlfle rastlantı ile asla accedilıklanamayacak sayısız ve ccedilok orijinal oumlzelliğiyle başlı
başına bir yaratılış mucizesidir İnsanın yokluktan canlı ve bilinccedilli bir varlık olmasına varan yolculuğundaki
en oumlnemli doumlnemlerinden biri ana rahmindeki hayatı bir diğeri doğumu takiben başlayan bebeklik doumlnemidir
Henuumlz kendini koruyacak guumlce sahip olamayan bebek bu hassas ve tehlikeli aşamada tek besinini annesinin
suumltuumlnden alır Anne suumltuuml bu ccedilağında bebeğin besin ihtiyaccedillarını eksiksiz olarak gidermek ve bebeği muhtemel
enfeksiyonlara karşı korunmak uumlzere hazırlanmış Yaratıcırsquonın eşsiz bir tasarımıdır Anne suumltuuml oumlylesine
mucizevi bir karışımdır ki guumlnuumlmuumlz teknolojisi bile benzerini uumlretememektedir Anne suumltuuml iccedilen bir bebek
adeta mucizeler okyanusuna dalmaktadır Erken doğan bebek emzirme suumlresince farklı ve muumlkemmel
birleşimlerle karşılaşmaktadır Bebeğin gelişimine paralel anne suumltuumlnde meydana gelen değişimi kim
ayarlamaktadır Doğumdan sonra son derece aciz ve guumlccedilsuumlz olan bu canlıyı koruyan ona rızkını veren Rezzak
(buumltuumln canlıları rızık veren) ccedilevresi milyonlarca duumlşmanlara aman vermemektedir (ccedileşitli mikrop bakteri ve
viruumlsler) Normal bir insan bedeni sahip olduğu savunma sistemi sayesinde bu duumlşmanlarla 24 saat aralıksız
savaşır İşte yeni doğan bebek iccedilin problem burada ortaya ccedilıkar Ccediluumlnkuuml bebeğin vuumlcudunda kendisini bu
duumlşmanlara karşı koruyacak bir savunma sistemi yoktur Gerekli savunma sistemi (antikorlar ve savunma
huumlcreleri) anne suumltuumlnuumln iccedilinde bebeğe verilir Suda ccediloumlzuumllebilen tek D vitamini tuumlruumlnuumln anne suumltuumlnde
bulunduğu ortaya ccedilıkmış ve bu maddenin anne suumltuumlndeki diğer maddelerle birleştiği zaman bebeğin soumlz
konusu ihtiyacını muumlkemmel bir şekilde giderdiği tespit edilmiştir Annenin vuumlcuduna da bebeğin vuumlcuduna
da hacirckim olan uumlstuumln bir en Uumlst Akıl anne bedeninden suumlt imalini yaratıp duumlzenlemektedir
Anne suumltuumlnuumln olmazsa olmaz nitelikte birccedilok madde ve bu maddelerin arasında bir denge ihtiva
etmesi suumltuumln oumlzellikleri sabit kalmaması bebeğin değişen ihtiyaccedillarına cevap verecek şekilde suumlrekli değişime
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
93 wwwbilimveyaratilisorg
uğraması bebeğin anne suumltuuml sayesinde bir savunma sistemine sahip olması vuumlcudun mikrop ve bakterilere
karşı korunması suumltle beraber mideye ulaşan protein yapılı bu savunma askerlerinin proteinlerin sindirildiği
midede sindirilmemeleri mucizevi bir tolerans tanınması henuumlz guumlccedilsuumlz olan sindirim sisteminin anne suumltuumlyle
gelen enzimler sayesinde goumlrevini yapacak hale gelmesi son derece enteresandır
Uumlstad Nursi muhteşem metaforlar ile emzirmeyi yorumluyor lsquoVe sair hayvanatın ve insanın
yavrularına memeler musluğundan Ab-ı Kevser gibi hoş mugaddi safi halis beyaz suumltleri kırmızı kan ve
muumllevves fışkı iccedilinden bulaşmadan bulandırmadan imdatlarına goumlnderir validelerinin şefkatlerini yardımcı
verirrsquo(38)
Anne suumltuuml yaradılış accedilısından insan aklına durgunluk veren hayretlere duumlşuumlren ihtişamıyla şaşırtan
harikulade bir yaşayan canlı enerjik sıvıdır İlk insandan bu yana yuumlzyıllardır suumlt pınarları insanlığı
doyurmaya beslemeye Ezel ve Ebed Sahibi Rezzak-ı Hakikirsquo nin muhteşem tasarımlarından biri olarak anne
sinelerinden ccedilağlamaya devam etmektedir
KAYNAKLAR
1 Novak Gynecology
2 Danforthrsquos Gynecology and Obstetrics
3 Kuran-ı Kerim (Diyanet İşleri Başkanlığı)
4 Human Milk
5 Sağlıklı beslenmede anne suumltuuml Dr İbrahim Erbıyık Nesil yayınları 1996
6 Zemahşericirc II 334
7 İbn Atıyye III 404 Şevkacircnicirc III 197
8 Kuran Yolu Tefsiri Cilt 3 Sayfa 415-416
9 Daly SE et al (1993) Degree of breast emptying explains changes in the fat content but not fatty acid
composition of human milk
10 Hale TW et al (2007) Textbook of Human Lactation
11 de Weerd AW et al (2003) The development of sleep during the first months of life
12 Ardura J et al (2003) Emergence and evolution of the circadian rhythm of melatonin in children
13 Catharina Svanborg MD PhD Professor of Clinical Immunology at Lund University Sweden and
Fellow of the Royal Swedish Academy of Science
14 Nelson Textbook of Pedratrics 1976
15 7-11 Kasım 2016 UNICEF ve Duumlnya Sağlık Oumlrguumltuuml (WHO) Floransa İtalya
16 Manuel of Pediatric Therapeuties
17 The UK Association for Milk Banking
18 Acta Pedratarica 1982
19 Current Pedratrics 1982
20 Acta Scandinavica 299 1982
21 Lloyd 1980 ve Falkner 1980
22 Acta Pedratrica Scandinavica 1982
23 Macmalson Cancer
24 Vorherr Human Breast Cancer
25 The value of human milkwwwmedelacom
26 Prof Dr Rasim Adasal Psikiyatri
27 Kişilik Prof Dr Oumlzcan Koumlknel
28 Pediatr Clin North Am 2001 Feb48(1)53-67 Nutrient comp of human milk Picciano MF
29 Ruh sağlığı ve hastalıkları Prof Dr Rıdvan Cebiroğlu
30 Bağlanma Teorisi İngiliz psikanalist John Bowlby (1907-1990)
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
94 wwwbilimveyaratilisorg
31 Prof Dr Atalay Youmlruumlkoğlu Genccedillik Ccedilağı Ruh Sağlığı ve Ruhsal Sorunlar
32 Tuumlrkiyeye Oumlzguuml Beslenme Rehberi 2004
33 UNICEF
34 A Oumlzer F Taş H Ccedil Ekerbiccediler - TAF Preventive Medicine 2010
35 Mesʽad Abduumllhamid (Beyrut Dacircrul-Kuumltuumlbil-İlmiyye 14171996) 2 190 hellip
36 Aliden Ccedilağlara Mesaj Tercuumlme ve Accedilıklama İstanbul 2006112
37 RNur Kuumllliyatı MektubatB S Nursi
38 Şualar B S Nursi
39 Lemalar 23 Lema BSN
40 httpmamarynivgovrewievslactationNeville001contents
41 wwwsorularla islamiyet
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
89 wwwbilimveyaratilisorg
engellendiği suumltteki antikorların sindirim sisteminin mukavemetini artırdığı bilhassa Ecoli denen mikrop
ccedileşitlerine direnccedil sağladığı belirtiliyor(22)
Anne suumltuumlnuuml uzun suumlre vermek anneye meme kanseri accedilısından koruyucu mahiyettedir(23) Bir başka
makalede de 25 yaşına kadar doğum yapanlarda meme kanserinin engellendiği belirtiliyor(24) Anne suumltuuml
yanında bebeğe ilacircve gıda verilmesi iccedilin aceleye gerek yoktur Altı aydan oumlnce tamamen gereksizdir Anne
suumltuumlnden alınan demir guumlnluumlk ihtiyacı karşılayabilmektedir Ek besinler demirin emilmesini azaltmaları (
80 nispetinde ) sebebi ile demir eksikliği accedilısından riskli bir duruma yol accedilabilmektedir
Dokuz ay anne suumltuuml dışında herhangi bir ek besin almayan bebeklerde kansızlık (anemi) olmadığı
goumlruumllmuumlştuumlr (25) Ccedilocuğu suumltten erken kesmek ccedilocuk ruhu uumlzerinde aksi tesir yap maktadır Prof Adasal (26)
Vakitsiz meme kesimi ileride daima serzeniş ve guumlccedil beğenme davranışını doğurur Ani memeden kesmeyle
duygu bozukluğu olabilir ldquodemektedir Prof Koumlknel (27) ise ldquoYemek iccedilki duumlşkuumlnluumlğuuml sigara uyuşturucu
madde kullanma alışkanlığı oral doumlnemle (ccedilocuğun suumlt emme doumlnemleri) alakalı inkıta neticesi olur der
Ccedilocuğun suumltten erkenden kesilmesi ruhunda menfi durumlar meydana getiriyor Sosyolog Mead
araştırmasında ccedilocukluğunda az şefkat goumlren gıda accedilısından cimri bir şekilde beslenenlerin ileride saldırgan
kavgacı guumlvensiz kimseler olarak yetiştiklerini tespit etmiştir Ccedilocuk iki yıl emzirildiğinde hem gıda problemi
hem de şefkat problemi halloluyor Ccediluumlnkuuml emzirmek iccedilin kucağa almak aynı zamanda bir şefkat goumlsterisidir
(28)
Prof Harlov anne varlığının yalnız fizikicirc destek iccedilin değil ccedilocuğun zevklerinin doyurulması iccedilin de
oumlnemini ispatlamıştır Anne kucağında emzirilen insan yavrusu da hem beslenmekte hem de guumlven ortamı
bulmaktadır(28) Prof Cebiroğlu nun dediği gibi Anne ccedilocuğunun accedillığını ıslaklığını soğukluğunu giderir
Bunlarla birlikte ccedilocuk her defasında annesinin sesini kokusunu temasını hisseder Bebek de anne yuumlzuumlne
bakar iki aydan sonra guumlluumlmser ağlar kucağa uygun gevşek durum alır Erken emmekten kesilirse ccedilocuğun
zevkini tatmin etmek iccedilin parmağını emdiği goumlruumlluumlr denmektedir (29) Ccedilocuğun annesi tarafından kucakta
emzirilerek beslenmesi ccedilocukta duyduğu huzursuzluğu (sıkıntı korku ve guumlvensizlik) giderici onda huzur
sağlayıcı (gevşemek ve guumlven duygusu) tesirdedir Ccedilocuk emzirilirken kucakta olması ccedilocuğa guumlven veriyor
Bowlby (30) anne bedenine değinenin guumlven duygusu yerleşmesine tesirinin oumlnemli olduğunu bulmuştur
Messerman annenin ccedilocuğa sarılmasının muumlhim bir hacircdise olduğunu belirtir Uzun suumlre ccedilocuğu emzirmek
ileride kendine guumlvenen istikrarlı bir ruh haleti ortaya ccedilıkarır Prof Youmlruumlkoğlu suumlt ccedilocukluğu doumlneminde bu
problemin ileride oburluk şişmanlık iccedilkiye ve uyuşturucuya duumlşkuumlnluumlk ruhi ccediloumlkuumlntuumlye sebep olduğunu
soumlyluumlyor(31)
1993 yılında yapılan ldquoTuumlrkiye Nuumlfus ve Sağlık Araştırmasırsquonda ilk altı ayda sadece anne suumltuuml ile
beslenen bebeklerin oranı 13 olarak belirtilmiştir (32) Yine aynı araştırmada beş yaşın altındaki ccedilocukların
25rsquoinde beslenme eksikliği tespit edilmiş ve her yıl 63000 ccedilocuğun oumlnlenebilir hastalıklardan dolayı hayatını
kaybettiği belirlenmiştir Duumlnya Sağlık Oumlrguumltuumlrsquone goumlre emziren kadın oranları yuumlksek olsaydı yılda 15 milyon
bebeğin yaşamı kurtulacaktı(33) Bu oumlluumlmlerin sayısını azaltmak ve bebeklerin sağlıklı yaşamasını sağlamak
amacıyla Duumlnya Sağlık Oumlrguumltuuml ve UNICEF gibi organizasyonlar Tuumlrkiyersquode ve duumlnyanın birccedilok uumllkesinde
anne suumltuumlnuumln kullanımı konusunda anneleri bilgilendiriyor ve onları teşvik ediyor(15)
8 WHO VE UNICEF EMZİRMEYİ OumlNERİYOR
1 Doğumdan sonra ilk 6 ayda anne suumltuuml haricinde hiccedil bir ek gıdaya ihtiyaccedil yoktur
2 Anne ile bebek arasında guumlccedilluuml bir duygusal bağ meydana gelir (oksitosin hormonu)
3 Emzirme bebeğin duygusal ihtiyaccedillarını karşılar
4 Anne suumltuuml tuumlre oumlzguuml bir salgıdır ve başka hiccedilbir besin bu kadar muumlkemmel olamamaktadır
5 Annede meme kanseri riskini azaltır
6 Anne suumltuuml her zaman hazırdır
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
90 wwwbilimveyaratilisorg
7 Anne suumltuumlnuumln sindirilmesi daha kolaydır
8 Mama ile beslenme kız bebeklerin ileride meme kanseri olma riski artmaktadır
9 Anne suumltuuml mekonyumun atılmasını kolaylaştırır
10 Mama ile beslenme daha duumlşuumlk zeka duumlzeyi ile bağlantılıdır
11 Crohn hastalığına karşı koruma sağlar
12 Annenin doğum sonrası kilo vermesi kolaylaşır (guumlnde 500 kalori)
13Doğum sonrası kanamaları azaltır
14 Emzirme doğum sonrası annenin rahminin kuumlccediluumllmesini kolaylaştırır kanamayı azaltır
15 Pre-term suumlt erken doğan bebekler iccedilin tasarlanmış olup kolostrum adeta ldquoilk aşısırdquo dır
16 Bağışıklık sisteminin gelişimini kolaylaştırır
17 Mama ile beslenen bebeklerde Tip I Diabet riski artar
18 Endometriozis gelişimini azaltır
19 Annede yumurtalık kanseri riskini azaltır
20 Endometrium kanseri riski azalır
21 Mama bebekte allerji gelişme şansını arttırır
22 Mam ani bebek oumlluumlmuuml sendromu riskini arttırabilir
23 Anne suumltuuml kulak enfeksiyonları sıklığını azaltır
24 Astım ve diğer allerjik hastalıkların goumlruumllme riskini ve sıklığını azaltır
25 İshale karşı korur
26 Bakteriyel menenjite karşı korur
27 Solunum sistemi enfeksiyonlarına karşı korur
28 Bazı lenfoma tuumlrlerine karşı korur
29 ldquoJuvenil eklem romatizmasına karşı korur
30 İnek suumltuuml barsaklar accedilısından irritandır (tahriş edici)
31 Anne suumltuuml bedavadır
32 Obeziteye karşı tedbirdir
33 Goumlrme kusurların karşı korur (34) Aşıların etkinliğini arttırır
35 Emzirme doğal bir gebelikten korunma youmlntemidir
36 Bebekler daha az doktora gider
37 Annede ileride kemik erimesi şansını azaltır
38 Daha iyi sosyal gelişim sağlar Psikomotor ve sosyal gelişim harikadır
39 Her zaman uygun konsantrasyonda besin maddesi iccedilerir
40 Bebek iccedilin doğal bir sakinleştiricidir Uykuda daima rahatlıktır Sinirli bebek sakinleşir
41 Mama hazırlamaya gerek yoktur
42 Ccedilevre ile barışıktır Şişe kutu paket gibi atık madde olmadığından ccedilevre dostudur
43 Ağrı kesicidir İccedilindeki ldquoendorfinlerrdquo bebek iccedilin doğal ağrı kesici goumlrevi goumlruumlr
44 Her zaman temizdir
45 Dişler iccedilin yararlıdır Biberona nazaran 60 kat fazla enerji harcar Ccedilene kasları guumlccedillenir (46) Bebeklerde
refluuml daha az goumlruumlluumlr
47 Annenin kendine olan saygısını guumlccedillendirir
48 Her zaman uygun sıcaklıktadır
49 Sentetik hormonlar iccedilermez tamamen doğaldır (15)
9 DOLAŞIM VE SUumlTUumlN KANDAN TEŞKİLİ BİR KURrsquoAN MUCİZESİDİR
Vuumlcudun beslenmesini sağlayan temel maddeler sindirim sistemindeki kimyasal doumlnuumlşuumlmler
sonucunda oluşur Sindirilen maddeler bağırsak duvarından kan dolaşımına katılır Bu sayede ilgili organlara
sevk edilir Suumlt bezleri de diğer vuumlcut dokuları gibi kandan beslenir Suumlt birccedilok safhadan sonra suumlt bezlerinden
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
91 wwwbilimveyaratilisorg
salgılanır Besin değeri muazzam harikulade bir gıdadır İnsan ne hayvanın karnındaki yarı sindirilmiş besini
ne de hayvan kanını doğrudan tuumlketemez Ciddi zehirlenme hatta oumlluumlme yol accedilmamak iccedilin Yuumlce Kudret
yarattığı son derece kompleks biyolojik sistemler ile temiz ve sağlıklı muumlkemmel bir gıdayı insanların
faydasına sunmaktadır Boumlylece insanların doğrudan tuumlketemeyeceği kan ve yarı sindirilmiş besinden iccedililir
nitelikte besleyici suumlt uumlretilmiş olur(41)
Arap bilgin İbn-i Nefis 1242 yılında insan vuumlcudundaki kan dolaşımını ilk kez doğru olarak tarif eden
kişidir İngiliz hekim William Harveyrsquoin 1616 yılında kan dolaşımı modelini yorumlamıştır Oysa Kuran 1440
sene oumlnceden kan dolaşımına youmlnelik uzmanlık gerektiren boumlyle bir bilgiden bu kadar erken bir doumlnemde soumlz
etmektedir Yuumlce Peygamberrsquo in lsquoBebek iccedilin hiccedil bir suumlt anne suumltuumlnden daha iyi olamazrsquo diye buyurduğu
rivayet edilir (35) Kurrsquoan mucizesinden biri de anne suumltuumlduumlr
Nahl Suresirsquonin 66 ayetinde suumltuumln biyolojik oluşumu ile ilgili tarif edilenler fizyoloji anatomi gibi
bilimlerin guumlnuumlmuumlzde ortaya koyduğu bilgilerle buumlyuumlk bir uyum iccedilindedir Sağmal hayvanrdquo denilen enlsquoacircm
kelimesinin koyun keccedili sığır ve deveyi kapsadığı belirtilmektedir (6) Yuumlce Kudret hikmetli yaratıcılığına
dikkat ccedilekiyor lsquoBesin artığırsquo anlamındaki fers kelimesi ile gıdaların sindirim sırasında besleyici unsurları
alınıp artık canlı metabolizması iccedilin bir değeri kalmayan bir suumlre sonra dışkı halinde dışarı atılacak olan
artıkları anlatılmaktadır Sindirim işleminde barsak muhtevasından elementler kana taşınarak bambaşka bir
sistemin alt yapısını teşkil etmektedir Ayette suumltuumln bu besin artığı ile kan arasında bir konumda olduğu
belirtilmektedir Suumlt vuumlcuttaki besin artığının bulunduğu sistem ile kana taşınan besinlerin arasından gelmekte
bunlara asla karışmamakta ve kimyasal yapı ve oumlzellikleriyle onlardan farklı bir değer taşımaktadır(7) Adeta
suumlt ile diğer iki madde (kan ve besin artığı) arasına Allahrsquoın kudretiyle bir perde ccedilekilmekte suumltuumln bunlardan
birine veya ikisine karışarak renk tat ve kokusu bakımından saflığının bozulması oumlnlenmektedir (8)
Emzirme ve tuumlrevleri Kuranı Kerimde 11 kez zikredilmiştir (Nisa 23 Hac 2 Kasas 7 Kasas12
Talak 6)(3)
Anneler ccedilocuklarını tam iki yıl emzirsinler (Bakara 233)Emzirmeyi tamamlamak
isteyen(babalar) iccedilin anneler ccedilocuklarını iki tam yıl emzirirler Onların (annelerin) yiyeceği ve giyeceği
maruf(oumlrfe uygun) olarak ccedilocuğun babasına aittir Suumltten kesilmesi de iki sene iccedilindedir (Lokman
14)
Ccedilocuğun anne karnında taşınması ve suumltten kesilmesi otuz ay suumlrer ldquoBiz insana anne ve babasına
guumlzellikle davranmasını tavsiye ettik Annesi onu guumlccedilluumlkle taşıdı ve onu guumlccedilluumlkle doğurdu Onun
(hamilelikte) taşınması ve suumltten kesilmesi otuz aydırrdquo (Ahkaf suresi 15)
Bakara suresinde ilgili ayetin bir boumlluumlmuumlnde gerccedili bebeğin iktisadi accedilıdan geccediliminin sorumluluğu
babalara devredilmiştir ama yine de bebeğin beden ve ruh beslenmesinin ana suumltuuml ile kopmaz bir bağı soumlz
konusudur ve bu haklar da kesin olarak analara verilmiştir Ananın duyguları da goumlzetilmelidir ccediluumlnkuuml
bir anne bebeğinin yetiştiği en hassas doumlneminde onu yalnız bırakamaz Ayet ve rivayetlere bakıldığında
emzirme suumlresinin en az 21 ay ve en ccedilok iki yıl kadar olması gerektiği anlaşılır Anne emzirmekten maddicirc ve
manevicirc zevk ve haz duyduğundan emzirmeye devam edebilir Bazen anneler bir takım sebeplerle emziremez
suumltanne ihtiyacı doğar Hz Ali ldquoEvlilik iccedilin ccedilabalayıp kendinize uygun biri ile evlenmeye ccedilalıştığınız kadar
bebeğinizi emzirme konusunda da suumltanneyi seccedilerken bir o kadar oumlzen goumlsterin ccediluumlnkuuml suumltannenin suumltuuml bebeğin
kaderini değiştirebilir Kutlu Peygamberinin suumltannesi oumlzel (pak ve imanlı) bir kadın olan Halime oldu Hz
Musa ise Firavun sarayında hiccedil bir kadını emmedi ta ki annesi geldi ve onu emzirdi Bu oumlrnekler bebeklik
ccedilağının oumlzel kulların eğitim ve terbiyelerinde oumlnemli bir mesele olduğunu goumlsteriyor (36)
Nursi mahlucirckatın yaratılışını izah ederken Kadir-i Zuumllcelacirclrsquoin iki tarzda icadının varlığından bahseder
ldquoBiri ihtirarsquo ve ibdarsquo iledirrdquo der Yani hiccedilten yoktan icad ederek vuumlcut vermesi şeklindeki icraatı Diğeri iccedilin
ise ldquoinşa terkip ve san rsquoat iledirrdquo der İhtirarsquo ve ibdarsquo şeklindeki benzeri olmayan bir şeyi hiccedilten yoktan
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
92 wwwbilimveyaratilisorg
yaratmaya misallerden birisi de zerrelerin atom altı parccedilacıkların yaratılmasıdır diyebiliriz Bu zerrelerin
belirli bir hikmet ve san lsquoat dairesinde bir araya getirilmesi ile kacircinatta muumlşahede ettiğimiz veya edemediğimiz
mahlucirckatın inşa terkip ve san lsquoat tarzındaki yaratılmasıdır (38) Nursi gerek ibdarsquo ve gerekse inşarsquo tarzında
yaratılan tuumlm mahlucirckatın icadlarının ancak ve ancak her şeye huumlkmeden her şeyi bilen sonsuz kudret ve
hikmet sahibi Kadir-i Zuumllcelalrsquoe mahsus olduğunu hatırlatır Anne suumltuumlnuumln yaratılmasında ibdarsquo ve inşarsquo
icadlarının beraberce tahakkuku muumlkemmeldir(39) Rezzak-ı Hakiki ccedilocukların rızkını suumltle vermek iccedilin anne
memesinde suumlt bezlerini hormonlar ve teknik detayları devreye sokar lsquorsquoHer emrine tabi olan zerratları ve
maddeleri Rezzakiyet kanunuyla onlara goumlnderir ve onlarda ccedilalıştırırrdquo hakikati bir mucizeye dikkat ccedileker
Kadir-i Zuumllcelalrsquoin ibda tarzındaki yaratılma şeklini bizlere hatırlatan anne suumltuumlnuumln iccedileriğinin farklı farklı
olması hakikati başka bir mucizedir Her bebeğe has oumlzel olarak her an değişik bileşenlerde yaratılan anne
suumltuumlnuumln Rezzak-ı Hakikirsquonin ibdarsquo tarzındaki yaratma nazirelerine ccedilok guumlzel misal teşkil ediyor Mursquocizevi
anne suumltuumlnde bu yaratılış hakikatlerini goumlren bir insan elbette ki Rabbimizin kudret san lsquoat ve hikmeti
karşısında hayretle secdeye varacaktır (37)
lsquoO erzak paketleri iccedilinde yavrulara goumlnderilen suumlt konservelerirsquo Her bahara bir vagon gibi
hazine-i gaybdan yuumlz bin nevi etrsquoime ve levazımat kemacircl-i intizamla yuumlklenip zihayata goumlnderiliyor Ve
bilhassa o erzak paketleri iccedilinde yavrulara goumlnderilen suumlt konserveleri ve validelerinin şefkatli sinelerinde
asılan şekerli suumlt tulumbacıklarını goumlndermek o kadar şefkat ve merhamet ve hikmet iccedilinde goumlruumlnuumlyor ki
bilbedahe bir Rahman-ı Rahimin gayet muumlşfikine ve muumlrebbiyane bir cilve-i rahmeti ve ihsanı olduğunu ispat
eder(38) Yeni doğmuş masum ve ccedilaresiz olan o yavruların daha bir kolay daha bir şefkatli şekilde
beslendikleri ve rızıklandırıldıkları ifade edilmek isteniyor Yaratılan suumlt ccedilocuğun yaşına hastalığına
cinsiyetine yani ihtiyacına goumlre farklı yaratılıyor Bilim bunu vuumlcut otomatik algılıyor diye ifade etse de
Rahmacircn Rahicircm Lacirctif ve Kericircm gibi isimlerinin tecellisiyle bu yaratılış ancak Allahın eseridir Ccedilocukları
duumlnyaya goumlnderdiği vakit arkalarından rızıklarını gayet lacirctif bir surette goumlnderip ve memeler musluğundan
ağızlarına akıtmaktadır(37)
10 SONUCcedil
Anne suumltuuml evrimle tesaduumlfle rastlantı ile asla accedilıklanamayacak sayısız ve ccedilok orijinal oumlzelliğiyle başlı
başına bir yaratılış mucizesidir İnsanın yokluktan canlı ve bilinccedilli bir varlık olmasına varan yolculuğundaki
en oumlnemli doumlnemlerinden biri ana rahmindeki hayatı bir diğeri doğumu takiben başlayan bebeklik doumlnemidir
Henuumlz kendini koruyacak guumlce sahip olamayan bebek bu hassas ve tehlikeli aşamada tek besinini annesinin
suumltuumlnden alır Anne suumltuuml bu ccedilağında bebeğin besin ihtiyaccedillarını eksiksiz olarak gidermek ve bebeği muhtemel
enfeksiyonlara karşı korunmak uumlzere hazırlanmış Yaratıcırsquonın eşsiz bir tasarımıdır Anne suumltuuml oumlylesine
mucizevi bir karışımdır ki guumlnuumlmuumlz teknolojisi bile benzerini uumlretememektedir Anne suumltuuml iccedilen bir bebek
adeta mucizeler okyanusuna dalmaktadır Erken doğan bebek emzirme suumlresince farklı ve muumlkemmel
birleşimlerle karşılaşmaktadır Bebeğin gelişimine paralel anne suumltuumlnde meydana gelen değişimi kim
ayarlamaktadır Doğumdan sonra son derece aciz ve guumlccedilsuumlz olan bu canlıyı koruyan ona rızkını veren Rezzak
(buumltuumln canlıları rızık veren) ccedilevresi milyonlarca duumlşmanlara aman vermemektedir (ccedileşitli mikrop bakteri ve
viruumlsler) Normal bir insan bedeni sahip olduğu savunma sistemi sayesinde bu duumlşmanlarla 24 saat aralıksız
savaşır İşte yeni doğan bebek iccedilin problem burada ortaya ccedilıkar Ccediluumlnkuuml bebeğin vuumlcudunda kendisini bu
duumlşmanlara karşı koruyacak bir savunma sistemi yoktur Gerekli savunma sistemi (antikorlar ve savunma
huumlcreleri) anne suumltuumlnuumln iccedilinde bebeğe verilir Suda ccediloumlzuumllebilen tek D vitamini tuumlruumlnuumln anne suumltuumlnde
bulunduğu ortaya ccedilıkmış ve bu maddenin anne suumltuumlndeki diğer maddelerle birleştiği zaman bebeğin soumlz
konusu ihtiyacını muumlkemmel bir şekilde giderdiği tespit edilmiştir Annenin vuumlcuduna da bebeğin vuumlcuduna
da hacirckim olan uumlstuumln bir en Uumlst Akıl anne bedeninden suumlt imalini yaratıp duumlzenlemektedir
Anne suumltuumlnuumln olmazsa olmaz nitelikte birccedilok madde ve bu maddelerin arasında bir denge ihtiva
etmesi suumltuumln oumlzellikleri sabit kalmaması bebeğin değişen ihtiyaccedillarına cevap verecek şekilde suumlrekli değişime
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
93 wwwbilimveyaratilisorg
uğraması bebeğin anne suumltuuml sayesinde bir savunma sistemine sahip olması vuumlcudun mikrop ve bakterilere
karşı korunması suumltle beraber mideye ulaşan protein yapılı bu savunma askerlerinin proteinlerin sindirildiği
midede sindirilmemeleri mucizevi bir tolerans tanınması henuumlz guumlccedilsuumlz olan sindirim sisteminin anne suumltuumlyle
gelen enzimler sayesinde goumlrevini yapacak hale gelmesi son derece enteresandır
Uumlstad Nursi muhteşem metaforlar ile emzirmeyi yorumluyor lsquoVe sair hayvanatın ve insanın
yavrularına memeler musluğundan Ab-ı Kevser gibi hoş mugaddi safi halis beyaz suumltleri kırmızı kan ve
muumllevves fışkı iccedilinden bulaşmadan bulandırmadan imdatlarına goumlnderir validelerinin şefkatlerini yardımcı
verirrsquo(38)
Anne suumltuuml yaradılış accedilısından insan aklına durgunluk veren hayretlere duumlşuumlren ihtişamıyla şaşırtan
harikulade bir yaşayan canlı enerjik sıvıdır İlk insandan bu yana yuumlzyıllardır suumlt pınarları insanlığı
doyurmaya beslemeye Ezel ve Ebed Sahibi Rezzak-ı Hakikirsquo nin muhteşem tasarımlarından biri olarak anne
sinelerinden ccedilağlamaya devam etmektedir
KAYNAKLAR
1 Novak Gynecology
2 Danforthrsquos Gynecology and Obstetrics
3 Kuran-ı Kerim (Diyanet İşleri Başkanlığı)
4 Human Milk
5 Sağlıklı beslenmede anne suumltuuml Dr İbrahim Erbıyık Nesil yayınları 1996
6 Zemahşericirc II 334
7 İbn Atıyye III 404 Şevkacircnicirc III 197
8 Kuran Yolu Tefsiri Cilt 3 Sayfa 415-416
9 Daly SE et al (1993) Degree of breast emptying explains changes in the fat content but not fatty acid
composition of human milk
10 Hale TW et al (2007) Textbook of Human Lactation
11 de Weerd AW et al (2003) The development of sleep during the first months of life
12 Ardura J et al (2003) Emergence and evolution of the circadian rhythm of melatonin in children
13 Catharina Svanborg MD PhD Professor of Clinical Immunology at Lund University Sweden and
Fellow of the Royal Swedish Academy of Science
14 Nelson Textbook of Pedratrics 1976
15 7-11 Kasım 2016 UNICEF ve Duumlnya Sağlık Oumlrguumltuuml (WHO) Floransa İtalya
16 Manuel of Pediatric Therapeuties
17 The UK Association for Milk Banking
18 Acta Pedratarica 1982
19 Current Pedratrics 1982
20 Acta Scandinavica 299 1982
21 Lloyd 1980 ve Falkner 1980
22 Acta Pedratrica Scandinavica 1982
23 Macmalson Cancer
24 Vorherr Human Breast Cancer
25 The value of human milkwwwmedelacom
26 Prof Dr Rasim Adasal Psikiyatri
27 Kişilik Prof Dr Oumlzcan Koumlknel
28 Pediatr Clin North Am 2001 Feb48(1)53-67 Nutrient comp of human milk Picciano MF
29 Ruh sağlığı ve hastalıkları Prof Dr Rıdvan Cebiroğlu
30 Bağlanma Teorisi İngiliz psikanalist John Bowlby (1907-1990)
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
94 wwwbilimveyaratilisorg
31 Prof Dr Atalay Youmlruumlkoğlu Genccedillik Ccedilağı Ruh Sağlığı ve Ruhsal Sorunlar
32 Tuumlrkiyeye Oumlzguuml Beslenme Rehberi 2004
33 UNICEF
34 A Oumlzer F Taş H Ccedil Ekerbiccediler - TAF Preventive Medicine 2010
35 Mesʽad Abduumllhamid (Beyrut Dacircrul-Kuumltuumlbil-İlmiyye 14171996) 2 190 hellip
36 Aliden Ccedilağlara Mesaj Tercuumlme ve Accedilıklama İstanbul 2006112
37 RNur Kuumllliyatı MektubatB S Nursi
38 Şualar B S Nursi
39 Lemalar 23 Lema BSN
40 httpmamarynivgovrewievslactationNeville001contents
41 wwwsorularla islamiyet
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
90 wwwbilimveyaratilisorg
7 Anne suumltuumlnuumln sindirilmesi daha kolaydır
8 Mama ile beslenme kız bebeklerin ileride meme kanseri olma riski artmaktadır
9 Anne suumltuuml mekonyumun atılmasını kolaylaştırır
10 Mama ile beslenme daha duumlşuumlk zeka duumlzeyi ile bağlantılıdır
11 Crohn hastalığına karşı koruma sağlar
12 Annenin doğum sonrası kilo vermesi kolaylaşır (guumlnde 500 kalori)
13Doğum sonrası kanamaları azaltır
14 Emzirme doğum sonrası annenin rahminin kuumlccediluumllmesini kolaylaştırır kanamayı azaltır
15 Pre-term suumlt erken doğan bebekler iccedilin tasarlanmış olup kolostrum adeta ldquoilk aşısırdquo dır
16 Bağışıklık sisteminin gelişimini kolaylaştırır
17 Mama ile beslenen bebeklerde Tip I Diabet riski artar
18 Endometriozis gelişimini azaltır
19 Annede yumurtalık kanseri riskini azaltır
20 Endometrium kanseri riski azalır
21 Mama bebekte allerji gelişme şansını arttırır
22 Mam ani bebek oumlluumlmuuml sendromu riskini arttırabilir
23 Anne suumltuuml kulak enfeksiyonları sıklığını azaltır
24 Astım ve diğer allerjik hastalıkların goumlruumllme riskini ve sıklığını azaltır
25 İshale karşı korur
26 Bakteriyel menenjite karşı korur
27 Solunum sistemi enfeksiyonlarına karşı korur
28 Bazı lenfoma tuumlrlerine karşı korur
29 ldquoJuvenil eklem romatizmasına karşı korur
30 İnek suumltuuml barsaklar accedilısından irritandır (tahriş edici)
31 Anne suumltuuml bedavadır
32 Obeziteye karşı tedbirdir
33 Goumlrme kusurların karşı korur (34) Aşıların etkinliğini arttırır
35 Emzirme doğal bir gebelikten korunma youmlntemidir
36 Bebekler daha az doktora gider
37 Annede ileride kemik erimesi şansını azaltır
38 Daha iyi sosyal gelişim sağlar Psikomotor ve sosyal gelişim harikadır
39 Her zaman uygun konsantrasyonda besin maddesi iccedilerir
40 Bebek iccedilin doğal bir sakinleştiricidir Uykuda daima rahatlıktır Sinirli bebek sakinleşir
41 Mama hazırlamaya gerek yoktur
42 Ccedilevre ile barışıktır Şişe kutu paket gibi atık madde olmadığından ccedilevre dostudur
43 Ağrı kesicidir İccedilindeki ldquoendorfinlerrdquo bebek iccedilin doğal ağrı kesici goumlrevi goumlruumlr
44 Her zaman temizdir
45 Dişler iccedilin yararlıdır Biberona nazaran 60 kat fazla enerji harcar Ccedilene kasları guumlccedillenir (46) Bebeklerde
refluuml daha az goumlruumlluumlr
47 Annenin kendine olan saygısını guumlccedillendirir
48 Her zaman uygun sıcaklıktadır
49 Sentetik hormonlar iccedilermez tamamen doğaldır (15)
9 DOLAŞIM VE SUumlTUumlN KANDAN TEŞKİLİ BİR KURrsquoAN MUCİZESİDİR
Vuumlcudun beslenmesini sağlayan temel maddeler sindirim sistemindeki kimyasal doumlnuumlşuumlmler
sonucunda oluşur Sindirilen maddeler bağırsak duvarından kan dolaşımına katılır Bu sayede ilgili organlara
sevk edilir Suumlt bezleri de diğer vuumlcut dokuları gibi kandan beslenir Suumlt birccedilok safhadan sonra suumlt bezlerinden
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
91 wwwbilimveyaratilisorg
salgılanır Besin değeri muazzam harikulade bir gıdadır İnsan ne hayvanın karnındaki yarı sindirilmiş besini
ne de hayvan kanını doğrudan tuumlketemez Ciddi zehirlenme hatta oumlluumlme yol accedilmamak iccedilin Yuumlce Kudret
yarattığı son derece kompleks biyolojik sistemler ile temiz ve sağlıklı muumlkemmel bir gıdayı insanların
faydasına sunmaktadır Boumlylece insanların doğrudan tuumlketemeyeceği kan ve yarı sindirilmiş besinden iccedililir
nitelikte besleyici suumlt uumlretilmiş olur(41)
Arap bilgin İbn-i Nefis 1242 yılında insan vuumlcudundaki kan dolaşımını ilk kez doğru olarak tarif eden
kişidir İngiliz hekim William Harveyrsquoin 1616 yılında kan dolaşımı modelini yorumlamıştır Oysa Kuran 1440
sene oumlnceden kan dolaşımına youmlnelik uzmanlık gerektiren boumlyle bir bilgiden bu kadar erken bir doumlnemde soumlz
etmektedir Yuumlce Peygamberrsquo in lsquoBebek iccedilin hiccedil bir suumlt anne suumltuumlnden daha iyi olamazrsquo diye buyurduğu
rivayet edilir (35) Kurrsquoan mucizesinden biri de anne suumltuumlduumlr
Nahl Suresirsquonin 66 ayetinde suumltuumln biyolojik oluşumu ile ilgili tarif edilenler fizyoloji anatomi gibi
bilimlerin guumlnuumlmuumlzde ortaya koyduğu bilgilerle buumlyuumlk bir uyum iccedilindedir Sağmal hayvanrdquo denilen enlsquoacircm
kelimesinin koyun keccedili sığır ve deveyi kapsadığı belirtilmektedir (6) Yuumlce Kudret hikmetli yaratıcılığına
dikkat ccedilekiyor lsquoBesin artığırsquo anlamındaki fers kelimesi ile gıdaların sindirim sırasında besleyici unsurları
alınıp artık canlı metabolizması iccedilin bir değeri kalmayan bir suumlre sonra dışkı halinde dışarı atılacak olan
artıkları anlatılmaktadır Sindirim işleminde barsak muhtevasından elementler kana taşınarak bambaşka bir
sistemin alt yapısını teşkil etmektedir Ayette suumltuumln bu besin artığı ile kan arasında bir konumda olduğu
belirtilmektedir Suumlt vuumlcuttaki besin artığının bulunduğu sistem ile kana taşınan besinlerin arasından gelmekte
bunlara asla karışmamakta ve kimyasal yapı ve oumlzellikleriyle onlardan farklı bir değer taşımaktadır(7) Adeta
suumlt ile diğer iki madde (kan ve besin artığı) arasına Allahrsquoın kudretiyle bir perde ccedilekilmekte suumltuumln bunlardan
birine veya ikisine karışarak renk tat ve kokusu bakımından saflığının bozulması oumlnlenmektedir (8)
Emzirme ve tuumlrevleri Kuranı Kerimde 11 kez zikredilmiştir (Nisa 23 Hac 2 Kasas 7 Kasas12
Talak 6)(3)
Anneler ccedilocuklarını tam iki yıl emzirsinler (Bakara 233)Emzirmeyi tamamlamak
isteyen(babalar) iccedilin anneler ccedilocuklarını iki tam yıl emzirirler Onların (annelerin) yiyeceği ve giyeceği
maruf(oumlrfe uygun) olarak ccedilocuğun babasına aittir Suumltten kesilmesi de iki sene iccedilindedir (Lokman
14)
Ccedilocuğun anne karnında taşınması ve suumltten kesilmesi otuz ay suumlrer ldquoBiz insana anne ve babasına
guumlzellikle davranmasını tavsiye ettik Annesi onu guumlccedilluumlkle taşıdı ve onu guumlccedilluumlkle doğurdu Onun
(hamilelikte) taşınması ve suumltten kesilmesi otuz aydırrdquo (Ahkaf suresi 15)
Bakara suresinde ilgili ayetin bir boumlluumlmuumlnde gerccedili bebeğin iktisadi accedilıdan geccediliminin sorumluluğu
babalara devredilmiştir ama yine de bebeğin beden ve ruh beslenmesinin ana suumltuuml ile kopmaz bir bağı soumlz
konusudur ve bu haklar da kesin olarak analara verilmiştir Ananın duyguları da goumlzetilmelidir ccediluumlnkuuml
bir anne bebeğinin yetiştiği en hassas doumlneminde onu yalnız bırakamaz Ayet ve rivayetlere bakıldığında
emzirme suumlresinin en az 21 ay ve en ccedilok iki yıl kadar olması gerektiği anlaşılır Anne emzirmekten maddicirc ve
manevicirc zevk ve haz duyduğundan emzirmeye devam edebilir Bazen anneler bir takım sebeplerle emziremez
suumltanne ihtiyacı doğar Hz Ali ldquoEvlilik iccedilin ccedilabalayıp kendinize uygun biri ile evlenmeye ccedilalıştığınız kadar
bebeğinizi emzirme konusunda da suumltanneyi seccedilerken bir o kadar oumlzen goumlsterin ccediluumlnkuuml suumltannenin suumltuuml bebeğin
kaderini değiştirebilir Kutlu Peygamberinin suumltannesi oumlzel (pak ve imanlı) bir kadın olan Halime oldu Hz
Musa ise Firavun sarayında hiccedil bir kadını emmedi ta ki annesi geldi ve onu emzirdi Bu oumlrnekler bebeklik
ccedilağının oumlzel kulların eğitim ve terbiyelerinde oumlnemli bir mesele olduğunu goumlsteriyor (36)
Nursi mahlucirckatın yaratılışını izah ederken Kadir-i Zuumllcelacirclrsquoin iki tarzda icadının varlığından bahseder
ldquoBiri ihtirarsquo ve ibdarsquo iledirrdquo der Yani hiccedilten yoktan icad ederek vuumlcut vermesi şeklindeki icraatı Diğeri iccedilin
ise ldquoinşa terkip ve san rsquoat iledirrdquo der İhtirarsquo ve ibdarsquo şeklindeki benzeri olmayan bir şeyi hiccedilten yoktan
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
92 wwwbilimveyaratilisorg
yaratmaya misallerden birisi de zerrelerin atom altı parccedilacıkların yaratılmasıdır diyebiliriz Bu zerrelerin
belirli bir hikmet ve san lsquoat dairesinde bir araya getirilmesi ile kacircinatta muumlşahede ettiğimiz veya edemediğimiz
mahlucirckatın inşa terkip ve san lsquoat tarzındaki yaratılmasıdır (38) Nursi gerek ibdarsquo ve gerekse inşarsquo tarzında
yaratılan tuumlm mahlucirckatın icadlarının ancak ve ancak her şeye huumlkmeden her şeyi bilen sonsuz kudret ve
hikmet sahibi Kadir-i Zuumllcelalrsquoe mahsus olduğunu hatırlatır Anne suumltuumlnuumln yaratılmasında ibdarsquo ve inşarsquo
icadlarının beraberce tahakkuku muumlkemmeldir(39) Rezzak-ı Hakiki ccedilocukların rızkını suumltle vermek iccedilin anne
memesinde suumlt bezlerini hormonlar ve teknik detayları devreye sokar lsquorsquoHer emrine tabi olan zerratları ve
maddeleri Rezzakiyet kanunuyla onlara goumlnderir ve onlarda ccedilalıştırırrdquo hakikati bir mucizeye dikkat ccedileker
Kadir-i Zuumllcelalrsquoin ibda tarzındaki yaratılma şeklini bizlere hatırlatan anne suumltuumlnuumln iccedileriğinin farklı farklı
olması hakikati başka bir mucizedir Her bebeğe has oumlzel olarak her an değişik bileşenlerde yaratılan anne
suumltuumlnuumln Rezzak-ı Hakikirsquonin ibdarsquo tarzındaki yaratma nazirelerine ccedilok guumlzel misal teşkil ediyor Mursquocizevi
anne suumltuumlnde bu yaratılış hakikatlerini goumlren bir insan elbette ki Rabbimizin kudret san lsquoat ve hikmeti
karşısında hayretle secdeye varacaktır (37)
lsquoO erzak paketleri iccedilinde yavrulara goumlnderilen suumlt konservelerirsquo Her bahara bir vagon gibi
hazine-i gaybdan yuumlz bin nevi etrsquoime ve levazımat kemacircl-i intizamla yuumlklenip zihayata goumlnderiliyor Ve
bilhassa o erzak paketleri iccedilinde yavrulara goumlnderilen suumlt konserveleri ve validelerinin şefkatli sinelerinde
asılan şekerli suumlt tulumbacıklarını goumlndermek o kadar şefkat ve merhamet ve hikmet iccedilinde goumlruumlnuumlyor ki
bilbedahe bir Rahman-ı Rahimin gayet muumlşfikine ve muumlrebbiyane bir cilve-i rahmeti ve ihsanı olduğunu ispat
eder(38) Yeni doğmuş masum ve ccedilaresiz olan o yavruların daha bir kolay daha bir şefkatli şekilde
beslendikleri ve rızıklandırıldıkları ifade edilmek isteniyor Yaratılan suumlt ccedilocuğun yaşına hastalığına
cinsiyetine yani ihtiyacına goumlre farklı yaratılıyor Bilim bunu vuumlcut otomatik algılıyor diye ifade etse de
Rahmacircn Rahicircm Lacirctif ve Kericircm gibi isimlerinin tecellisiyle bu yaratılış ancak Allahın eseridir Ccedilocukları
duumlnyaya goumlnderdiği vakit arkalarından rızıklarını gayet lacirctif bir surette goumlnderip ve memeler musluğundan
ağızlarına akıtmaktadır(37)
10 SONUCcedil
Anne suumltuuml evrimle tesaduumlfle rastlantı ile asla accedilıklanamayacak sayısız ve ccedilok orijinal oumlzelliğiyle başlı
başına bir yaratılış mucizesidir İnsanın yokluktan canlı ve bilinccedilli bir varlık olmasına varan yolculuğundaki
en oumlnemli doumlnemlerinden biri ana rahmindeki hayatı bir diğeri doğumu takiben başlayan bebeklik doumlnemidir
Henuumlz kendini koruyacak guumlce sahip olamayan bebek bu hassas ve tehlikeli aşamada tek besinini annesinin
suumltuumlnden alır Anne suumltuuml bu ccedilağında bebeğin besin ihtiyaccedillarını eksiksiz olarak gidermek ve bebeği muhtemel
enfeksiyonlara karşı korunmak uumlzere hazırlanmış Yaratıcırsquonın eşsiz bir tasarımıdır Anne suumltuuml oumlylesine
mucizevi bir karışımdır ki guumlnuumlmuumlz teknolojisi bile benzerini uumlretememektedir Anne suumltuuml iccedilen bir bebek
adeta mucizeler okyanusuna dalmaktadır Erken doğan bebek emzirme suumlresince farklı ve muumlkemmel
birleşimlerle karşılaşmaktadır Bebeğin gelişimine paralel anne suumltuumlnde meydana gelen değişimi kim
ayarlamaktadır Doğumdan sonra son derece aciz ve guumlccedilsuumlz olan bu canlıyı koruyan ona rızkını veren Rezzak
(buumltuumln canlıları rızık veren) ccedilevresi milyonlarca duumlşmanlara aman vermemektedir (ccedileşitli mikrop bakteri ve
viruumlsler) Normal bir insan bedeni sahip olduğu savunma sistemi sayesinde bu duumlşmanlarla 24 saat aralıksız
savaşır İşte yeni doğan bebek iccedilin problem burada ortaya ccedilıkar Ccediluumlnkuuml bebeğin vuumlcudunda kendisini bu
duumlşmanlara karşı koruyacak bir savunma sistemi yoktur Gerekli savunma sistemi (antikorlar ve savunma
huumlcreleri) anne suumltuumlnuumln iccedilinde bebeğe verilir Suda ccediloumlzuumllebilen tek D vitamini tuumlruumlnuumln anne suumltuumlnde
bulunduğu ortaya ccedilıkmış ve bu maddenin anne suumltuumlndeki diğer maddelerle birleştiği zaman bebeğin soumlz
konusu ihtiyacını muumlkemmel bir şekilde giderdiği tespit edilmiştir Annenin vuumlcuduna da bebeğin vuumlcuduna
da hacirckim olan uumlstuumln bir en Uumlst Akıl anne bedeninden suumlt imalini yaratıp duumlzenlemektedir
Anne suumltuumlnuumln olmazsa olmaz nitelikte birccedilok madde ve bu maddelerin arasında bir denge ihtiva
etmesi suumltuumln oumlzellikleri sabit kalmaması bebeğin değişen ihtiyaccedillarına cevap verecek şekilde suumlrekli değişime
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
93 wwwbilimveyaratilisorg
uğraması bebeğin anne suumltuuml sayesinde bir savunma sistemine sahip olması vuumlcudun mikrop ve bakterilere
karşı korunması suumltle beraber mideye ulaşan protein yapılı bu savunma askerlerinin proteinlerin sindirildiği
midede sindirilmemeleri mucizevi bir tolerans tanınması henuumlz guumlccedilsuumlz olan sindirim sisteminin anne suumltuumlyle
gelen enzimler sayesinde goumlrevini yapacak hale gelmesi son derece enteresandır
Uumlstad Nursi muhteşem metaforlar ile emzirmeyi yorumluyor lsquoVe sair hayvanatın ve insanın
yavrularına memeler musluğundan Ab-ı Kevser gibi hoş mugaddi safi halis beyaz suumltleri kırmızı kan ve
muumllevves fışkı iccedilinden bulaşmadan bulandırmadan imdatlarına goumlnderir validelerinin şefkatlerini yardımcı
verirrsquo(38)
Anne suumltuuml yaradılış accedilısından insan aklına durgunluk veren hayretlere duumlşuumlren ihtişamıyla şaşırtan
harikulade bir yaşayan canlı enerjik sıvıdır İlk insandan bu yana yuumlzyıllardır suumlt pınarları insanlığı
doyurmaya beslemeye Ezel ve Ebed Sahibi Rezzak-ı Hakikirsquo nin muhteşem tasarımlarından biri olarak anne
sinelerinden ccedilağlamaya devam etmektedir
KAYNAKLAR
1 Novak Gynecology
2 Danforthrsquos Gynecology and Obstetrics
3 Kuran-ı Kerim (Diyanet İşleri Başkanlığı)
4 Human Milk
5 Sağlıklı beslenmede anne suumltuuml Dr İbrahim Erbıyık Nesil yayınları 1996
6 Zemahşericirc II 334
7 İbn Atıyye III 404 Şevkacircnicirc III 197
8 Kuran Yolu Tefsiri Cilt 3 Sayfa 415-416
9 Daly SE et al (1993) Degree of breast emptying explains changes in the fat content but not fatty acid
composition of human milk
10 Hale TW et al (2007) Textbook of Human Lactation
11 de Weerd AW et al (2003) The development of sleep during the first months of life
12 Ardura J et al (2003) Emergence and evolution of the circadian rhythm of melatonin in children
13 Catharina Svanborg MD PhD Professor of Clinical Immunology at Lund University Sweden and
Fellow of the Royal Swedish Academy of Science
14 Nelson Textbook of Pedratrics 1976
15 7-11 Kasım 2016 UNICEF ve Duumlnya Sağlık Oumlrguumltuuml (WHO) Floransa İtalya
16 Manuel of Pediatric Therapeuties
17 The UK Association for Milk Banking
18 Acta Pedratarica 1982
19 Current Pedratrics 1982
20 Acta Scandinavica 299 1982
21 Lloyd 1980 ve Falkner 1980
22 Acta Pedratrica Scandinavica 1982
23 Macmalson Cancer
24 Vorherr Human Breast Cancer
25 The value of human milkwwwmedelacom
26 Prof Dr Rasim Adasal Psikiyatri
27 Kişilik Prof Dr Oumlzcan Koumlknel
28 Pediatr Clin North Am 2001 Feb48(1)53-67 Nutrient comp of human milk Picciano MF
29 Ruh sağlığı ve hastalıkları Prof Dr Rıdvan Cebiroğlu
30 Bağlanma Teorisi İngiliz psikanalist John Bowlby (1907-1990)
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
94 wwwbilimveyaratilisorg
31 Prof Dr Atalay Youmlruumlkoğlu Genccedillik Ccedilağı Ruh Sağlığı ve Ruhsal Sorunlar
32 Tuumlrkiyeye Oumlzguuml Beslenme Rehberi 2004
33 UNICEF
34 A Oumlzer F Taş H Ccedil Ekerbiccediler - TAF Preventive Medicine 2010
35 Mesʽad Abduumllhamid (Beyrut Dacircrul-Kuumltuumlbil-İlmiyye 14171996) 2 190 hellip
36 Aliden Ccedilağlara Mesaj Tercuumlme ve Accedilıklama İstanbul 2006112
37 RNur Kuumllliyatı MektubatB S Nursi
38 Şualar B S Nursi
39 Lemalar 23 Lema BSN
40 httpmamarynivgovrewievslactationNeville001contents
41 wwwsorularla islamiyet
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
91 wwwbilimveyaratilisorg
salgılanır Besin değeri muazzam harikulade bir gıdadır İnsan ne hayvanın karnındaki yarı sindirilmiş besini
ne de hayvan kanını doğrudan tuumlketemez Ciddi zehirlenme hatta oumlluumlme yol accedilmamak iccedilin Yuumlce Kudret
yarattığı son derece kompleks biyolojik sistemler ile temiz ve sağlıklı muumlkemmel bir gıdayı insanların
faydasına sunmaktadır Boumlylece insanların doğrudan tuumlketemeyeceği kan ve yarı sindirilmiş besinden iccedililir
nitelikte besleyici suumlt uumlretilmiş olur(41)
Arap bilgin İbn-i Nefis 1242 yılında insan vuumlcudundaki kan dolaşımını ilk kez doğru olarak tarif eden
kişidir İngiliz hekim William Harveyrsquoin 1616 yılında kan dolaşımı modelini yorumlamıştır Oysa Kuran 1440
sene oumlnceden kan dolaşımına youmlnelik uzmanlık gerektiren boumlyle bir bilgiden bu kadar erken bir doumlnemde soumlz
etmektedir Yuumlce Peygamberrsquo in lsquoBebek iccedilin hiccedil bir suumlt anne suumltuumlnden daha iyi olamazrsquo diye buyurduğu
rivayet edilir (35) Kurrsquoan mucizesinden biri de anne suumltuumlduumlr
Nahl Suresirsquonin 66 ayetinde suumltuumln biyolojik oluşumu ile ilgili tarif edilenler fizyoloji anatomi gibi
bilimlerin guumlnuumlmuumlzde ortaya koyduğu bilgilerle buumlyuumlk bir uyum iccedilindedir Sağmal hayvanrdquo denilen enlsquoacircm
kelimesinin koyun keccedili sığır ve deveyi kapsadığı belirtilmektedir (6) Yuumlce Kudret hikmetli yaratıcılığına
dikkat ccedilekiyor lsquoBesin artığırsquo anlamındaki fers kelimesi ile gıdaların sindirim sırasında besleyici unsurları
alınıp artık canlı metabolizması iccedilin bir değeri kalmayan bir suumlre sonra dışkı halinde dışarı atılacak olan
artıkları anlatılmaktadır Sindirim işleminde barsak muhtevasından elementler kana taşınarak bambaşka bir
sistemin alt yapısını teşkil etmektedir Ayette suumltuumln bu besin artığı ile kan arasında bir konumda olduğu
belirtilmektedir Suumlt vuumlcuttaki besin artığının bulunduğu sistem ile kana taşınan besinlerin arasından gelmekte
bunlara asla karışmamakta ve kimyasal yapı ve oumlzellikleriyle onlardan farklı bir değer taşımaktadır(7) Adeta
suumlt ile diğer iki madde (kan ve besin artığı) arasına Allahrsquoın kudretiyle bir perde ccedilekilmekte suumltuumln bunlardan
birine veya ikisine karışarak renk tat ve kokusu bakımından saflığının bozulması oumlnlenmektedir (8)
Emzirme ve tuumlrevleri Kuranı Kerimde 11 kez zikredilmiştir (Nisa 23 Hac 2 Kasas 7 Kasas12
Talak 6)(3)
Anneler ccedilocuklarını tam iki yıl emzirsinler (Bakara 233)Emzirmeyi tamamlamak
isteyen(babalar) iccedilin anneler ccedilocuklarını iki tam yıl emzirirler Onların (annelerin) yiyeceği ve giyeceği
maruf(oumlrfe uygun) olarak ccedilocuğun babasına aittir Suumltten kesilmesi de iki sene iccedilindedir (Lokman
14)
Ccedilocuğun anne karnında taşınması ve suumltten kesilmesi otuz ay suumlrer ldquoBiz insana anne ve babasına
guumlzellikle davranmasını tavsiye ettik Annesi onu guumlccedilluumlkle taşıdı ve onu guumlccedilluumlkle doğurdu Onun
(hamilelikte) taşınması ve suumltten kesilmesi otuz aydırrdquo (Ahkaf suresi 15)
Bakara suresinde ilgili ayetin bir boumlluumlmuumlnde gerccedili bebeğin iktisadi accedilıdan geccediliminin sorumluluğu
babalara devredilmiştir ama yine de bebeğin beden ve ruh beslenmesinin ana suumltuuml ile kopmaz bir bağı soumlz
konusudur ve bu haklar da kesin olarak analara verilmiştir Ananın duyguları da goumlzetilmelidir ccediluumlnkuuml
bir anne bebeğinin yetiştiği en hassas doumlneminde onu yalnız bırakamaz Ayet ve rivayetlere bakıldığında
emzirme suumlresinin en az 21 ay ve en ccedilok iki yıl kadar olması gerektiği anlaşılır Anne emzirmekten maddicirc ve
manevicirc zevk ve haz duyduğundan emzirmeye devam edebilir Bazen anneler bir takım sebeplerle emziremez
suumltanne ihtiyacı doğar Hz Ali ldquoEvlilik iccedilin ccedilabalayıp kendinize uygun biri ile evlenmeye ccedilalıştığınız kadar
bebeğinizi emzirme konusunda da suumltanneyi seccedilerken bir o kadar oumlzen goumlsterin ccediluumlnkuuml suumltannenin suumltuuml bebeğin
kaderini değiştirebilir Kutlu Peygamberinin suumltannesi oumlzel (pak ve imanlı) bir kadın olan Halime oldu Hz
Musa ise Firavun sarayında hiccedil bir kadını emmedi ta ki annesi geldi ve onu emzirdi Bu oumlrnekler bebeklik
ccedilağının oumlzel kulların eğitim ve terbiyelerinde oumlnemli bir mesele olduğunu goumlsteriyor (36)
Nursi mahlucirckatın yaratılışını izah ederken Kadir-i Zuumllcelacirclrsquoin iki tarzda icadının varlığından bahseder
ldquoBiri ihtirarsquo ve ibdarsquo iledirrdquo der Yani hiccedilten yoktan icad ederek vuumlcut vermesi şeklindeki icraatı Diğeri iccedilin
ise ldquoinşa terkip ve san rsquoat iledirrdquo der İhtirarsquo ve ibdarsquo şeklindeki benzeri olmayan bir şeyi hiccedilten yoktan
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
92 wwwbilimveyaratilisorg
yaratmaya misallerden birisi de zerrelerin atom altı parccedilacıkların yaratılmasıdır diyebiliriz Bu zerrelerin
belirli bir hikmet ve san lsquoat dairesinde bir araya getirilmesi ile kacircinatta muumlşahede ettiğimiz veya edemediğimiz
mahlucirckatın inşa terkip ve san lsquoat tarzındaki yaratılmasıdır (38) Nursi gerek ibdarsquo ve gerekse inşarsquo tarzında
yaratılan tuumlm mahlucirckatın icadlarının ancak ve ancak her şeye huumlkmeden her şeyi bilen sonsuz kudret ve
hikmet sahibi Kadir-i Zuumllcelalrsquoe mahsus olduğunu hatırlatır Anne suumltuumlnuumln yaratılmasında ibdarsquo ve inşarsquo
icadlarının beraberce tahakkuku muumlkemmeldir(39) Rezzak-ı Hakiki ccedilocukların rızkını suumltle vermek iccedilin anne
memesinde suumlt bezlerini hormonlar ve teknik detayları devreye sokar lsquorsquoHer emrine tabi olan zerratları ve
maddeleri Rezzakiyet kanunuyla onlara goumlnderir ve onlarda ccedilalıştırırrdquo hakikati bir mucizeye dikkat ccedileker
Kadir-i Zuumllcelalrsquoin ibda tarzındaki yaratılma şeklini bizlere hatırlatan anne suumltuumlnuumln iccedileriğinin farklı farklı
olması hakikati başka bir mucizedir Her bebeğe has oumlzel olarak her an değişik bileşenlerde yaratılan anne
suumltuumlnuumln Rezzak-ı Hakikirsquonin ibdarsquo tarzındaki yaratma nazirelerine ccedilok guumlzel misal teşkil ediyor Mursquocizevi
anne suumltuumlnde bu yaratılış hakikatlerini goumlren bir insan elbette ki Rabbimizin kudret san lsquoat ve hikmeti
karşısında hayretle secdeye varacaktır (37)
lsquoO erzak paketleri iccedilinde yavrulara goumlnderilen suumlt konservelerirsquo Her bahara bir vagon gibi
hazine-i gaybdan yuumlz bin nevi etrsquoime ve levazımat kemacircl-i intizamla yuumlklenip zihayata goumlnderiliyor Ve
bilhassa o erzak paketleri iccedilinde yavrulara goumlnderilen suumlt konserveleri ve validelerinin şefkatli sinelerinde
asılan şekerli suumlt tulumbacıklarını goumlndermek o kadar şefkat ve merhamet ve hikmet iccedilinde goumlruumlnuumlyor ki
bilbedahe bir Rahman-ı Rahimin gayet muumlşfikine ve muumlrebbiyane bir cilve-i rahmeti ve ihsanı olduğunu ispat
eder(38) Yeni doğmuş masum ve ccedilaresiz olan o yavruların daha bir kolay daha bir şefkatli şekilde
beslendikleri ve rızıklandırıldıkları ifade edilmek isteniyor Yaratılan suumlt ccedilocuğun yaşına hastalığına
cinsiyetine yani ihtiyacına goumlre farklı yaratılıyor Bilim bunu vuumlcut otomatik algılıyor diye ifade etse de
Rahmacircn Rahicircm Lacirctif ve Kericircm gibi isimlerinin tecellisiyle bu yaratılış ancak Allahın eseridir Ccedilocukları
duumlnyaya goumlnderdiği vakit arkalarından rızıklarını gayet lacirctif bir surette goumlnderip ve memeler musluğundan
ağızlarına akıtmaktadır(37)
10 SONUCcedil
Anne suumltuuml evrimle tesaduumlfle rastlantı ile asla accedilıklanamayacak sayısız ve ccedilok orijinal oumlzelliğiyle başlı
başına bir yaratılış mucizesidir İnsanın yokluktan canlı ve bilinccedilli bir varlık olmasına varan yolculuğundaki
en oumlnemli doumlnemlerinden biri ana rahmindeki hayatı bir diğeri doğumu takiben başlayan bebeklik doumlnemidir
Henuumlz kendini koruyacak guumlce sahip olamayan bebek bu hassas ve tehlikeli aşamada tek besinini annesinin
suumltuumlnden alır Anne suumltuuml bu ccedilağında bebeğin besin ihtiyaccedillarını eksiksiz olarak gidermek ve bebeği muhtemel
enfeksiyonlara karşı korunmak uumlzere hazırlanmış Yaratıcırsquonın eşsiz bir tasarımıdır Anne suumltuuml oumlylesine
mucizevi bir karışımdır ki guumlnuumlmuumlz teknolojisi bile benzerini uumlretememektedir Anne suumltuuml iccedilen bir bebek
adeta mucizeler okyanusuna dalmaktadır Erken doğan bebek emzirme suumlresince farklı ve muumlkemmel
birleşimlerle karşılaşmaktadır Bebeğin gelişimine paralel anne suumltuumlnde meydana gelen değişimi kim
ayarlamaktadır Doğumdan sonra son derece aciz ve guumlccedilsuumlz olan bu canlıyı koruyan ona rızkını veren Rezzak
(buumltuumln canlıları rızık veren) ccedilevresi milyonlarca duumlşmanlara aman vermemektedir (ccedileşitli mikrop bakteri ve
viruumlsler) Normal bir insan bedeni sahip olduğu savunma sistemi sayesinde bu duumlşmanlarla 24 saat aralıksız
savaşır İşte yeni doğan bebek iccedilin problem burada ortaya ccedilıkar Ccediluumlnkuuml bebeğin vuumlcudunda kendisini bu
duumlşmanlara karşı koruyacak bir savunma sistemi yoktur Gerekli savunma sistemi (antikorlar ve savunma
huumlcreleri) anne suumltuumlnuumln iccedilinde bebeğe verilir Suda ccediloumlzuumllebilen tek D vitamini tuumlruumlnuumln anne suumltuumlnde
bulunduğu ortaya ccedilıkmış ve bu maddenin anne suumltuumlndeki diğer maddelerle birleştiği zaman bebeğin soumlz
konusu ihtiyacını muumlkemmel bir şekilde giderdiği tespit edilmiştir Annenin vuumlcuduna da bebeğin vuumlcuduna
da hacirckim olan uumlstuumln bir en Uumlst Akıl anne bedeninden suumlt imalini yaratıp duumlzenlemektedir
Anne suumltuumlnuumln olmazsa olmaz nitelikte birccedilok madde ve bu maddelerin arasında bir denge ihtiva
etmesi suumltuumln oumlzellikleri sabit kalmaması bebeğin değişen ihtiyaccedillarına cevap verecek şekilde suumlrekli değişime
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
93 wwwbilimveyaratilisorg
uğraması bebeğin anne suumltuuml sayesinde bir savunma sistemine sahip olması vuumlcudun mikrop ve bakterilere
karşı korunması suumltle beraber mideye ulaşan protein yapılı bu savunma askerlerinin proteinlerin sindirildiği
midede sindirilmemeleri mucizevi bir tolerans tanınması henuumlz guumlccedilsuumlz olan sindirim sisteminin anne suumltuumlyle
gelen enzimler sayesinde goumlrevini yapacak hale gelmesi son derece enteresandır
Uumlstad Nursi muhteşem metaforlar ile emzirmeyi yorumluyor lsquoVe sair hayvanatın ve insanın
yavrularına memeler musluğundan Ab-ı Kevser gibi hoş mugaddi safi halis beyaz suumltleri kırmızı kan ve
muumllevves fışkı iccedilinden bulaşmadan bulandırmadan imdatlarına goumlnderir validelerinin şefkatlerini yardımcı
verirrsquo(38)
Anne suumltuuml yaradılış accedilısından insan aklına durgunluk veren hayretlere duumlşuumlren ihtişamıyla şaşırtan
harikulade bir yaşayan canlı enerjik sıvıdır İlk insandan bu yana yuumlzyıllardır suumlt pınarları insanlığı
doyurmaya beslemeye Ezel ve Ebed Sahibi Rezzak-ı Hakikirsquo nin muhteşem tasarımlarından biri olarak anne
sinelerinden ccedilağlamaya devam etmektedir
KAYNAKLAR
1 Novak Gynecology
2 Danforthrsquos Gynecology and Obstetrics
3 Kuran-ı Kerim (Diyanet İşleri Başkanlığı)
4 Human Milk
5 Sağlıklı beslenmede anne suumltuuml Dr İbrahim Erbıyık Nesil yayınları 1996
6 Zemahşericirc II 334
7 İbn Atıyye III 404 Şevkacircnicirc III 197
8 Kuran Yolu Tefsiri Cilt 3 Sayfa 415-416
9 Daly SE et al (1993) Degree of breast emptying explains changes in the fat content but not fatty acid
composition of human milk
10 Hale TW et al (2007) Textbook of Human Lactation
11 de Weerd AW et al (2003) The development of sleep during the first months of life
12 Ardura J et al (2003) Emergence and evolution of the circadian rhythm of melatonin in children
13 Catharina Svanborg MD PhD Professor of Clinical Immunology at Lund University Sweden and
Fellow of the Royal Swedish Academy of Science
14 Nelson Textbook of Pedratrics 1976
15 7-11 Kasım 2016 UNICEF ve Duumlnya Sağlık Oumlrguumltuuml (WHO) Floransa İtalya
16 Manuel of Pediatric Therapeuties
17 The UK Association for Milk Banking
18 Acta Pedratarica 1982
19 Current Pedratrics 1982
20 Acta Scandinavica 299 1982
21 Lloyd 1980 ve Falkner 1980
22 Acta Pedratrica Scandinavica 1982
23 Macmalson Cancer
24 Vorherr Human Breast Cancer
25 The value of human milkwwwmedelacom
26 Prof Dr Rasim Adasal Psikiyatri
27 Kişilik Prof Dr Oumlzcan Koumlknel
28 Pediatr Clin North Am 2001 Feb48(1)53-67 Nutrient comp of human milk Picciano MF
29 Ruh sağlığı ve hastalıkları Prof Dr Rıdvan Cebiroğlu
30 Bağlanma Teorisi İngiliz psikanalist John Bowlby (1907-1990)
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
94 wwwbilimveyaratilisorg
31 Prof Dr Atalay Youmlruumlkoğlu Genccedillik Ccedilağı Ruh Sağlığı ve Ruhsal Sorunlar
32 Tuumlrkiyeye Oumlzguuml Beslenme Rehberi 2004
33 UNICEF
34 A Oumlzer F Taş H Ccedil Ekerbiccediler - TAF Preventive Medicine 2010
35 Mesʽad Abduumllhamid (Beyrut Dacircrul-Kuumltuumlbil-İlmiyye 14171996) 2 190 hellip
36 Aliden Ccedilağlara Mesaj Tercuumlme ve Accedilıklama İstanbul 2006112
37 RNur Kuumllliyatı MektubatB S Nursi
38 Şualar B S Nursi
39 Lemalar 23 Lema BSN
40 httpmamarynivgovrewievslactationNeville001contents
41 wwwsorularla islamiyet
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
92 wwwbilimveyaratilisorg
yaratmaya misallerden birisi de zerrelerin atom altı parccedilacıkların yaratılmasıdır diyebiliriz Bu zerrelerin
belirli bir hikmet ve san lsquoat dairesinde bir araya getirilmesi ile kacircinatta muumlşahede ettiğimiz veya edemediğimiz
mahlucirckatın inşa terkip ve san lsquoat tarzındaki yaratılmasıdır (38) Nursi gerek ibdarsquo ve gerekse inşarsquo tarzında
yaratılan tuumlm mahlucirckatın icadlarının ancak ve ancak her şeye huumlkmeden her şeyi bilen sonsuz kudret ve
hikmet sahibi Kadir-i Zuumllcelalrsquoe mahsus olduğunu hatırlatır Anne suumltuumlnuumln yaratılmasında ibdarsquo ve inşarsquo
icadlarının beraberce tahakkuku muumlkemmeldir(39) Rezzak-ı Hakiki ccedilocukların rızkını suumltle vermek iccedilin anne
memesinde suumlt bezlerini hormonlar ve teknik detayları devreye sokar lsquorsquoHer emrine tabi olan zerratları ve
maddeleri Rezzakiyet kanunuyla onlara goumlnderir ve onlarda ccedilalıştırırrdquo hakikati bir mucizeye dikkat ccedileker
Kadir-i Zuumllcelalrsquoin ibda tarzındaki yaratılma şeklini bizlere hatırlatan anne suumltuumlnuumln iccedileriğinin farklı farklı
olması hakikati başka bir mucizedir Her bebeğe has oumlzel olarak her an değişik bileşenlerde yaratılan anne
suumltuumlnuumln Rezzak-ı Hakikirsquonin ibdarsquo tarzındaki yaratma nazirelerine ccedilok guumlzel misal teşkil ediyor Mursquocizevi
anne suumltuumlnde bu yaratılış hakikatlerini goumlren bir insan elbette ki Rabbimizin kudret san lsquoat ve hikmeti
karşısında hayretle secdeye varacaktır (37)
lsquoO erzak paketleri iccedilinde yavrulara goumlnderilen suumlt konservelerirsquo Her bahara bir vagon gibi
hazine-i gaybdan yuumlz bin nevi etrsquoime ve levazımat kemacircl-i intizamla yuumlklenip zihayata goumlnderiliyor Ve
bilhassa o erzak paketleri iccedilinde yavrulara goumlnderilen suumlt konserveleri ve validelerinin şefkatli sinelerinde
asılan şekerli suumlt tulumbacıklarını goumlndermek o kadar şefkat ve merhamet ve hikmet iccedilinde goumlruumlnuumlyor ki
bilbedahe bir Rahman-ı Rahimin gayet muumlşfikine ve muumlrebbiyane bir cilve-i rahmeti ve ihsanı olduğunu ispat
eder(38) Yeni doğmuş masum ve ccedilaresiz olan o yavruların daha bir kolay daha bir şefkatli şekilde
beslendikleri ve rızıklandırıldıkları ifade edilmek isteniyor Yaratılan suumlt ccedilocuğun yaşına hastalığına
cinsiyetine yani ihtiyacına goumlre farklı yaratılıyor Bilim bunu vuumlcut otomatik algılıyor diye ifade etse de
Rahmacircn Rahicircm Lacirctif ve Kericircm gibi isimlerinin tecellisiyle bu yaratılış ancak Allahın eseridir Ccedilocukları
duumlnyaya goumlnderdiği vakit arkalarından rızıklarını gayet lacirctif bir surette goumlnderip ve memeler musluğundan
ağızlarına akıtmaktadır(37)
10 SONUCcedil
Anne suumltuuml evrimle tesaduumlfle rastlantı ile asla accedilıklanamayacak sayısız ve ccedilok orijinal oumlzelliğiyle başlı
başına bir yaratılış mucizesidir İnsanın yokluktan canlı ve bilinccedilli bir varlık olmasına varan yolculuğundaki
en oumlnemli doumlnemlerinden biri ana rahmindeki hayatı bir diğeri doğumu takiben başlayan bebeklik doumlnemidir
Henuumlz kendini koruyacak guumlce sahip olamayan bebek bu hassas ve tehlikeli aşamada tek besinini annesinin
suumltuumlnden alır Anne suumltuuml bu ccedilağında bebeğin besin ihtiyaccedillarını eksiksiz olarak gidermek ve bebeği muhtemel
enfeksiyonlara karşı korunmak uumlzere hazırlanmış Yaratıcırsquonın eşsiz bir tasarımıdır Anne suumltuuml oumlylesine
mucizevi bir karışımdır ki guumlnuumlmuumlz teknolojisi bile benzerini uumlretememektedir Anne suumltuuml iccedilen bir bebek
adeta mucizeler okyanusuna dalmaktadır Erken doğan bebek emzirme suumlresince farklı ve muumlkemmel
birleşimlerle karşılaşmaktadır Bebeğin gelişimine paralel anne suumltuumlnde meydana gelen değişimi kim
ayarlamaktadır Doğumdan sonra son derece aciz ve guumlccedilsuumlz olan bu canlıyı koruyan ona rızkını veren Rezzak
(buumltuumln canlıları rızık veren) ccedilevresi milyonlarca duumlşmanlara aman vermemektedir (ccedileşitli mikrop bakteri ve
viruumlsler) Normal bir insan bedeni sahip olduğu savunma sistemi sayesinde bu duumlşmanlarla 24 saat aralıksız
savaşır İşte yeni doğan bebek iccedilin problem burada ortaya ccedilıkar Ccediluumlnkuuml bebeğin vuumlcudunda kendisini bu
duumlşmanlara karşı koruyacak bir savunma sistemi yoktur Gerekli savunma sistemi (antikorlar ve savunma
huumlcreleri) anne suumltuumlnuumln iccedilinde bebeğe verilir Suda ccediloumlzuumllebilen tek D vitamini tuumlruumlnuumln anne suumltuumlnde
bulunduğu ortaya ccedilıkmış ve bu maddenin anne suumltuumlndeki diğer maddelerle birleştiği zaman bebeğin soumlz
konusu ihtiyacını muumlkemmel bir şekilde giderdiği tespit edilmiştir Annenin vuumlcuduna da bebeğin vuumlcuduna
da hacirckim olan uumlstuumln bir en Uumlst Akıl anne bedeninden suumlt imalini yaratıp duumlzenlemektedir
Anne suumltuumlnuumln olmazsa olmaz nitelikte birccedilok madde ve bu maddelerin arasında bir denge ihtiva
etmesi suumltuumln oumlzellikleri sabit kalmaması bebeğin değişen ihtiyaccedillarına cevap verecek şekilde suumlrekli değişime
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
93 wwwbilimveyaratilisorg
uğraması bebeğin anne suumltuuml sayesinde bir savunma sistemine sahip olması vuumlcudun mikrop ve bakterilere
karşı korunması suumltle beraber mideye ulaşan protein yapılı bu savunma askerlerinin proteinlerin sindirildiği
midede sindirilmemeleri mucizevi bir tolerans tanınması henuumlz guumlccedilsuumlz olan sindirim sisteminin anne suumltuumlyle
gelen enzimler sayesinde goumlrevini yapacak hale gelmesi son derece enteresandır
Uumlstad Nursi muhteşem metaforlar ile emzirmeyi yorumluyor lsquoVe sair hayvanatın ve insanın
yavrularına memeler musluğundan Ab-ı Kevser gibi hoş mugaddi safi halis beyaz suumltleri kırmızı kan ve
muumllevves fışkı iccedilinden bulaşmadan bulandırmadan imdatlarına goumlnderir validelerinin şefkatlerini yardımcı
verirrsquo(38)
Anne suumltuuml yaradılış accedilısından insan aklına durgunluk veren hayretlere duumlşuumlren ihtişamıyla şaşırtan
harikulade bir yaşayan canlı enerjik sıvıdır İlk insandan bu yana yuumlzyıllardır suumlt pınarları insanlığı
doyurmaya beslemeye Ezel ve Ebed Sahibi Rezzak-ı Hakikirsquo nin muhteşem tasarımlarından biri olarak anne
sinelerinden ccedilağlamaya devam etmektedir
KAYNAKLAR
1 Novak Gynecology
2 Danforthrsquos Gynecology and Obstetrics
3 Kuran-ı Kerim (Diyanet İşleri Başkanlığı)
4 Human Milk
5 Sağlıklı beslenmede anne suumltuuml Dr İbrahim Erbıyık Nesil yayınları 1996
6 Zemahşericirc II 334
7 İbn Atıyye III 404 Şevkacircnicirc III 197
8 Kuran Yolu Tefsiri Cilt 3 Sayfa 415-416
9 Daly SE et al (1993) Degree of breast emptying explains changes in the fat content but not fatty acid
composition of human milk
10 Hale TW et al (2007) Textbook of Human Lactation
11 de Weerd AW et al (2003) The development of sleep during the first months of life
12 Ardura J et al (2003) Emergence and evolution of the circadian rhythm of melatonin in children
13 Catharina Svanborg MD PhD Professor of Clinical Immunology at Lund University Sweden and
Fellow of the Royal Swedish Academy of Science
14 Nelson Textbook of Pedratrics 1976
15 7-11 Kasım 2016 UNICEF ve Duumlnya Sağlık Oumlrguumltuuml (WHO) Floransa İtalya
16 Manuel of Pediatric Therapeuties
17 The UK Association for Milk Banking
18 Acta Pedratarica 1982
19 Current Pedratrics 1982
20 Acta Scandinavica 299 1982
21 Lloyd 1980 ve Falkner 1980
22 Acta Pedratrica Scandinavica 1982
23 Macmalson Cancer
24 Vorherr Human Breast Cancer
25 The value of human milkwwwmedelacom
26 Prof Dr Rasim Adasal Psikiyatri
27 Kişilik Prof Dr Oumlzcan Koumlknel
28 Pediatr Clin North Am 2001 Feb48(1)53-67 Nutrient comp of human milk Picciano MF
29 Ruh sağlığı ve hastalıkları Prof Dr Rıdvan Cebiroğlu
30 Bağlanma Teorisi İngiliz psikanalist John Bowlby (1907-1990)
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
94 wwwbilimveyaratilisorg
31 Prof Dr Atalay Youmlruumlkoğlu Genccedillik Ccedilağı Ruh Sağlığı ve Ruhsal Sorunlar
32 Tuumlrkiyeye Oumlzguuml Beslenme Rehberi 2004
33 UNICEF
34 A Oumlzer F Taş H Ccedil Ekerbiccediler - TAF Preventive Medicine 2010
35 Mesʽad Abduumllhamid (Beyrut Dacircrul-Kuumltuumlbil-İlmiyye 14171996) 2 190 hellip
36 Aliden Ccedilağlara Mesaj Tercuumlme ve Accedilıklama İstanbul 2006112
37 RNur Kuumllliyatı MektubatB S Nursi
38 Şualar B S Nursi
39 Lemalar 23 Lema BSN
40 httpmamarynivgovrewievslactationNeville001contents
41 wwwsorularla islamiyet
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
93 wwwbilimveyaratilisorg
uğraması bebeğin anne suumltuuml sayesinde bir savunma sistemine sahip olması vuumlcudun mikrop ve bakterilere
karşı korunması suumltle beraber mideye ulaşan protein yapılı bu savunma askerlerinin proteinlerin sindirildiği
midede sindirilmemeleri mucizevi bir tolerans tanınması henuumlz guumlccedilsuumlz olan sindirim sisteminin anne suumltuumlyle
gelen enzimler sayesinde goumlrevini yapacak hale gelmesi son derece enteresandır
Uumlstad Nursi muhteşem metaforlar ile emzirmeyi yorumluyor lsquoVe sair hayvanatın ve insanın
yavrularına memeler musluğundan Ab-ı Kevser gibi hoş mugaddi safi halis beyaz suumltleri kırmızı kan ve
muumllevves fışkı iccedilinden bulaşmadan bulandırmadan imdatlarına goumlnderir validelerinin şefkatlerini yardımcı
verirrsquo(38)
Anne suumltuuml yaradılış accedilısından insan aklına durgunluk veren hayretlere duumlşuumlren ihtişamıyla şaşırtan
harikulade bir yaşayan canlı enerjik sıvıdır İlk insandan bu yana yuumlzyıllardır suumlt pınarları insanlığı
doyurmaya beslemeye Ezel ve Ebed Sahibi Rezzak-ı Hakikirsquo nin muhteşem tasarımlarından biri olarak anne
sinelerinden ccedilağlamaya devam etmektedir
KAYNAKLAR
1 Novak Gynecology
2 Danforthrsquos Gynecology and Obstetrics
3 Kuran-ı Kerim (Diyanet İşleri Başkanlığı)
4 Human Milk
5 Sağlıklı beslenmede anne suumltuuml Dr İbrahim Erbıyık Nesil yayınları 1996
6 Zemahşericirc II 334
7 İbn Atıyye III 404 Şevkacircnicirc III 197
8 Kuran Yolu Tefsiri Cilt 3 Sayfa 415-416
9 Daly SE et al (1993) Degree of breast emptying explains changes in the fat content but not fatty acid
composition of human milk
10 Hale TW et al (2007) Textbook of Human Lactation
11 de Weerd AW et al (2003) The development of sleep during the first months of life
12 Ardura J et al (2003) Emergence and evolution of the circadian rhythm of melatonin in children
13 Catharina Svanborg MD PhD Professor of Clinical Immunology at Lund University Sweden and
Fellow of the Royal Swedish Academy of Science
14 Nelson Textbook of Pedratrics 1976
15 7-11 Kasım 2016 UNICEF ve Duumlnya Sağlık Oumlrguumltuuml (WHO) Floransa İtalya
16 Manuel of Pediatric Therapeuties
17 The UK Association for Milk Banking
18 Acta Pedratarica 1982
19 Current Pedratrics 1982
20 Acta Scandinavica 299 1982
21 Lloyd 1980 ve Falkner 1980
22 Acta Pedratrica Scandinavica 1982
23 Macmalson Cancer
24 Vorherr Human Breast Cancer
25 The value of human milkwwwmedelacom
26 Prof Dr Rasim Adasal Psikiyatri
27 Kişilik Prof Dr Oumlzcan Koumlknel
28 Pediatr Clin North Am 2001 Feb48(1)53-67 Nutrient comp of human milk Picciano MF
29 Ruh sağlığı ve hastalıkları Prof Dr Rıdvan Cebiroğlu
30 Bağlanma Teorisi İngiliz psikanalist John Bowlby (1907-1990)
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
94 wwwbilimveyaratilisorg
31 Prof Dr Atalay Youmlruumlkoğlu Genccedillik Ccedilağı Ruh Sağlığı ve Ruhsal Sorunlar
32 Tuumlrkiyeye Oumlzguuml Beslenme Rehberi 2004
33 UNICEF
34 A Oumlzer F Taş H Ccedil Ekerbiccediler - TAF Preventive Medicine 2010
35 Mesʽad Abduumllhamid (Beyrut Dacircrul-Kuumltuumlbil-İlmiyye 14171996) 2 190 hellip
36 Aliden Ccedilağlara Mesaj Tercuumlme ve Accedilıklama İstanbul 2006112
37 RNur Kuumllliyatı MektubatB S Nursi
38 Şualar B S Nursi
39 Lemalar 23 Lema BSN
40 httpmamarynivgovrewievslactationNeville001contents
41 wwwsorularla islamiyet
II International Creation Congress on the Ligth of Sciences
8th-9th November 2018 Erzurum TURKEY
94 wwwbilimveyaratilisorg
31 Prof Dr Atalay Youmlruumlkoğlu Genccedillik Ccedilağı Ruh Sağlığı ve Ruhsal Sorunlar
32 Tuumlrkiyeye Oumlzguuml Beslenme Rehberi 2004
33 UNICEF
34 A Oumlzer F Taş H Ccedil Ekerbiccediler - TAF Preventive Medicine 2010
35 Mesʽad Abduumllhamid (Beyrut Dacircrul-Kuumltuumlbil-İlmiyye 14171996) 2 190 hellip
36 Aliden Ccedilağlara Mesaj Tercuumlme ve Accedilıklama İstanbul 2006112
37 RNur Kuumllliyatı MektubatB S Nursi
38 Şualar B S Nursi
39 Lemalar 23 Lema BSN
40 httpmamarynivgovrewievslactationNeville001contents
41 wwwsorularla islamiyet