CHEMIA SOS – POMOC Z CHEMII

2008

Testy z chemii 4

h t t p : / / w w w . c h e m i a . s o s . p l 

Osoby zamierzające studiować medycynę muszą zdawać maturę na poziomie rozszerzonym. Testy zwarte w tym arkuszu (100 pytań testowych), wraz z omówionymi dokładnie odpowiedziami umożliwią solidne przygotowanie się do matury z chemii. Do testów dołączony jest arkusz odpowiedzi, oraz arkusz poprawnych odpowiedzi, dzięki któremu w łatwy i szybki sposób możesz skontrolować swoją wiedzę.

Rozwiązania informatyczne

Pomoc i korepetycje z chemii, przygotowanie do matury

rozszerzonej z chemii

Chemia SOS- pomoc i korepetycje z chemii

Omówione odpowiedzi do zestawu 100 pytań, oraz kartę odpowiedzi możesz otrzymać w cenie 2 zł (2,46 zł brutto). Chcę zakupić testy i omówione do nich odpowiedzi.

- 1 -

Karta odpowiedzi

A B C D A B C D 1 512 523 534 545 556 567 578 589 59

10 6011 6112 6213 6314 6415 6516 6617 6718 6819 6920 7021 7122 7223 7324 7425 7526 7627 7728 7829 7930 8031 8132 8233 8334 8435 8536 8637 8738 8839 8940 9041 9142 9243 9344 9445 9546 9647 9748 9849 9950 100

- 2 -

1 Z poniższych związków wybierz ten, który jest izomerem węglowodoru o wzorze: CH3

CH3

CH3

CH2 CHCH3

CH3

CH2 CH CH CH3

CH3 CH2 CCH3

CH3

CHCH3

CH2 CH2 CH3

CH2

CH2

CH CH2

CH CH2

A

B

C

D

2 Jeżeli w cząsteczce cukru występuje poniższe ugrupowanie:

O COH

R w którym R jest atomem wodoru lub grupą alkilową, to cukier ten: A ma właściwości utleniające B nie ma właściwości redukujących C ma właściwości redukujące D nie reaguje w środowisku kwasowym z alkoholami

3 Wybierz reakcje, w których co najmniej jeden atom węgla jest reduktorem:

CH CH

CH2=CH-CH3 + Cl2500oC CH2=CH-CH2Cl + HCl

CH3COONa + NaOH CaOΔ CH4 + Na2CO3

+ H2O HgSO4 CH3CHO

CH3COONH4Δ

CH3CONH2 + H2O

I

IIIII

IV

CH2 CH2

OH OH

CH2=CH2 + H2OH+

CH3CH2OH

3CH2=CH2 + 2KMnO4 + 2H2O 3 + 2MnO2 + 2KOH

V

VI

A I, VI B I, II, IV, VI C I, II, III, VI D I, II, III, V, VI 4 Wskaż parę związków będących odmianami tautomerycznymi:

CH3CO

CH2CH3CH2 C

OHCH2 CH3

CH3 CHOH

CH CH2CH3 C

OCH2 CH3

CH3 CHOH

COH

CH2CH3 CH

OHCH2 CH2OH

H COH

HOCH2CH3

H COCH2CH3

OHOCH2CH3

A

B

C

D

- 3 -

5 Wskaż, która para amina – alkohol ma taką samą rzędowość: I propano-2-amina; propan-2-ol II etyloamina; propan-2-ol III dietyloamina; 2,2-dimetylopropan-1-ol IV trietyloamina; 3-etylopentan-3-ol V dietyloamina; cykloheksanol A I B II C IV, V D I, III, V

6 W poniższych wzorach węglowodorów:

CH3

CCH3

CH3

CHCH3

CH2 CH3CH3 CH2 C

CH3

CH3

CH2 CHCH3

CH3

CH C CH2 CHCH3

CCH3

CH3

CH3 CH3 CHCH3

CH CH CH2 CCH3

CH3

CH2 CH3

1

2

3

4

I, II, III i IV-rzędowe atomy węgla występują: A tylko w 2 i 4 wzorze B tylko w 1 i 3 wzorze C w żadnym wzorze D we wszystkich wzorach

7 Poniższy proces:

NH2 CH2 COOH NH2 CH2 COOH NH2 CH2 CONH-CH2-COOH+H+ lub OH-

+ H2O

jest przykładem reakcji: A estryfikacji i hydrolizy C polimeryzacji i peptyzacji B zobojętniania i strącania D kondensacji i hydrolizy

8 W wyniku reakcji pewnego alkinu z wodą w obecności siarczanu(VI) rtęci(II) i kwasu siarkowego(VI) otrzymano tylko keton etylopropylowy. Alkinem tym jest: A pent-2-yn B heks-1-yn C heks-2-yn D heks-3-yn

9 Wybierz związek, którego cząsteczki zawierają asymetryczny atom węgla: A 1-bromopropan C 1-bromo-2-chloroetan B 2-propanol D kwas 3-aminobutanowy

10 Produktem addycji dwóch cząsteczek bromowodoru do 3-metylobut-1-ynu jest: A 2,2-dibromo-3-metylobutan C 1,2-dibromo-4-metylobutan B 2,3-dibromo-2-metylobutan D 1,1-dibromo-3-metylobutan

11 W czterech probówkach znajdują się wodne roztwory o jednakowym stężeniu molowym: octanu sodu, mocznika, chlorku etyloamoniowego, benzoesanu sodu. Wybierz szereg roztworów związków ułożonych ze wzrastającym pH: A octan sodu, benzoesan sodu, mocznik, chlorek etyloamoniowy B chlorek etyloamoniowy, mocznik, octan sodu, benzoesan sodu C chlorek etyloamoniowy, mocznik, benzoesan sodu, octan sodu D benzoesan sodu, octan sodu, mocznik, chlorek etyloamoniowy

- 4 -

12 Kąt, o jaki zostaje skręcona płaszczyzna światła spolaryzowanego przez wodny roztwór mieszaniny glukozy i fruktozy wynosi 30o. Skręcalność roztworu glukozy w tych warunkach wynosi 50o, a roztworu fruktozy –90o. Skład procentowy tej mieszaniny wynosi: fruktoza glukoza A 14,3% 85,7% B 30% 70% C 42,9% 57,1% D 85,7% 14,3%

13 Związek o wzorze (CH3)2C=CH-COOH otrzymano w wyniku addycji cyjanowodoru do pewnego aldehydu, a następnie hydrolizy otrzymanej pochodnej i eliminacji wody z hydroksykwasu. Wyjściowym aldehydem był: A 2-metylopropanal B 3-metylobutanal C butanal D 2-metylopropenal

14 Występujący w naturze kwas D-winowy zestryfikowano alkoholem metylowym tak, że uzyskano jego monoester. Produktem reakcji była: A nieczynna optycznie równomolowa mieszanina enancjomerów B mieszanina diastereoizomerów C mieszanina związków optycznie czynnych D jeden związek optycznie czynny

15 W wyniku reakcji gorącego alkoholowego roztworu wodorotlenku potasu z 3-bromoheptanem otrzymano: A jeden związek organiczny C trzy związki organiczne B dwa związki organiczne D cztery związki organiczne

16 Propanal można przekształcić w propanon w wyniku czterech kolejnych przemian. Wybierz poprawną odpowiedź: I II III IV A utlenianie eliminacja addycja redukcja B redukcja eliminacja redukcja addycja C eliminacja utlenianie addycja redukcja D redukcja eliminacja addycja utlenianie

17 Ustal, który z poniższych izomerów konstytucyjnych heksanu może dawać cztery produkty monochlorowania: A heksan C 3-metylopentan B 2-metylopentan D 2,2-dimetylobutan

18 W celu udowodnienia, że glukoza zawiera grupy hydroksylowe przy sąsiednich atomach węgla, należy do wodnego roztworu glukozy dodać: A roztór FeCl3 C amoniakalny roztwór tlenku srebra B zawiesinę wodorotlenku miedzi(II) D wykonać wszystkie powyższe póby

- 5 -

19 Cukier D-taloza ma następujący wzór Fiszera:

CC

OH

OH HC HOHC HOHC OHHCH2OH

OCH2OH

OHOH OH

OH

OCH2OH

OH OHOHOH

OCH2OH

OHOH OH

OH OCH2OH

OH

OHOHOH

Wybierz wzór β-talopiranozy.

A B C D

20 W poniższym schemacie:

Cr CrCl2 CrCl3 Cr(OH)3 KCrO2 K2CrO4 K2Cr2O7I II III IV V VI

procesami utlenienia i redukcji są: A I, II, III B III, IV, V C I, II, V D I, II, VI

21 Wskaż jak długo należy przepuszczać prąd o natężeniu 1A przez wodny roztwór siarczanu(VI) miedzi(II), aby ze 100cm3 0,5 molowego roztworu całkowicie wydzieliła się miedź: A ok. 19300s B ok. 9650s C ok. 1206s D ok. 603s

22 Wskaż ile gramów wapnia znajduje się w 0,5kg wody wapiennej o stężeniu 0,12%: A 0,12g B 0,32g C 0,60g D 0,74g

23 Wskaż stałą i stopień dysocjacji 0,05M roztworu kwasu jednowodorowego o pH=4: stała dysocjacji stopień dysocjacji A 2.10-7 2% B 8.10-5 2% C 8.10-5 0,2% D 2.10-7 0,2% 24 Wskaż liczbę wiązań σ i π w następującym związku organicznym: CH3 CH

ClCH CH2

liczba wiązań σ π A 2 1 B 11 1 C 10 2 D 3 1

- 6 -

25 Zbudowano ogniwo z dwóch półogniw: Zn|Zn2+ i H2|H+, Pt będących w stanie standardowym. Określ w tym ogniwie elektrodę na której zachodzi reakcja utlenienia i oblicz SEM tego ogniwa: elektroda na której zachodzi reakcja utlenienia wartość SEM [V] A Zn|Zn2+ 0,76 B Zn|Zn2+ 0,00 C H2|H+ 0,76 D H2|H+ 0,00 26 Przeprowadzono następujące doświadczenia:

Ba(NO3)2

K3PO4 H2SO4 Na2CO3

I II III

Wskaż w których probówkach zachodzi reakcja jonowa: A we wszystkich B tylko w probówce II C w probówkach I i III D w probówkach II i III

27 Przygotowano po 20cm3 niżej podanych roztworów o stężeniu 0,1M. Po zmieszaniu jakiej pary roztworów otrzymano roztwór o odczynie obojętnym: I NaOH i HCl III KOH i HCOOH II NaOH i HNO2 IV Ba(OH)2 i H2SO4 A I i IV B I, II i IV C I, III i IV D I, II, III i IV

28 Działając stężonym kwasem solnym na znajdujące się w probówkach sole: I K2CO3 II Na2SO3 III Na2S IV NH4NO3 V KMnO4 Wydzielanie się gazu zaobserwowano: A tylko w I B w II i III C w I, II, III i V D we wszystkich probówkach

29 Układem sprzężonym kwas-zasada według teorii Brønsteda nie może być następująca para cząstek: kwas zasada A H3O+ OH-

B C6H5NH3+ C6H5NH2

C C6H5COOH C6H5COO-

D HOOC-COO- -OOC-COO-

30 pH 0,2M roztworu etyloaminy o stałej dysocjacji K=5.10-4 wynosi: A 12 B 10 C 4 D 2 31 Do jakiej objętości należy rozcieńczyć 10cm3 wodnego roztworu wodorotlenku baru o stężeniu cp=2% i gęstości d=1,0175g/cm3, aby po rozcieńczeniu pH wynosiło 11: A 373cm3 B 1190cm3 C 2380cm3 D 2643cm3

- 7 -

32 Podaj ile gramów substancji rozpuszczonej znajduje się w 480g nasyconego roztworu, jeżeli jej rozpuszczalność w tej temperaturze wynosi 20g: A 96g B 80g C 20g D 4g

33 Spośród zapisanych poniżej równań reakcji wskaż te, dla której wzrost ciśnienia i temperatury spowoduje przesunięcie stanu równowagi w prawo:

N2(g) + 3H2(g) 2NH3(g) ΔH0298=-45,7kJ/mol

N2O4(g) 2NO2(g) ΔH0298=+153,5kJ/mol

3/2O2(g) O3(g) ΔH0298=+142,4kJ/mol

NH4Cl(s) NH3(g) + HCl(g) ΔH0298=-175,7kJ/mol

A

B

C

D

34 W jakim stosunku objętościowym należy zmieszać wodę z roztworem Na2SO4 o stężeniu 1,5M, aby jego stężenie zmalało trzykrotnie: A 1:1 B 1:2 C 1:3 D 2:1

35 Do zredukowania 6,9moli tlenku żelaza(II) zużyto 6,6moli węgla otrzymując mieszaninę tlenku(II) i tlenku(IV) węgla. Molowy skład procentowy otrzymanej mieszaniny tlenków wynosi: %CO %CO2 A 95,5 4,5 B 93,0 7,0 C 84,5 15,5 D 50,0 50,0

36 W procesie kondesacji wzięło udział 376kg fenolu i 400kg 30% roztworu metanalu. Oblicz masę otrzymanej żywicy fenolowo-formaldehydowej, jeżeli wiadomo, że proces kondensacji przebiegał z 90% wydajnością: A 424,0kg B 381,6kg C 106,0kg D 95,4kg

37 Na całkowite wytrącenie chlorków z roztworu otrzymanego przez rozpuszczenie 0,14g hydratu chlorku baru zużyto 10cm3 0,1M roztworu azotanu(V) srebra. Ustal, ile moli cząsteczek wody zawiera 1mol hydratu: A 1mol H2O B 2mol H2O C 3mol H2O D 4mol H2O

38 Podczas elektrolizy wodnego roztworu azotanu(V) wapnia wydzielające się gazy zajęły objętość 5,04dm3. Masa roztworu poddanego elektrolizie zmniejszyła się o: A 2,7g B 5,4g C 8,1g D 10,8g

39 Wskaż, które z poniższych tlenków mogą reagować z KOH: I MgO II Cr2O3 III NO IV P4O10 V CO2 A I, II, III B II, IV, V C I, III, V D III, IV, V

- 8 -

40 Spośród niżej zapisanych anionów: Cl-; ClO-; ClO4

-; NO2-; NO3

-; SO32-; SO4

2-; S2- wskaż te, które mogą być tylko utleniaczami, tylko reduktorami oraz utleniaczami lub reduktorami: tylko reduktory tylko utleniacze utleniacze lub reduktory A Cl-; S2- ClO4

-; NO3-; SO4

- ClO-; NO2-; SO3

2- B ClO4

-; NO3-;

SO42-

Cl-; S2- ClO-; NO2-; SO3

2-

C S2-; SO32-; SO4

2- Cl-, ClO-, ClO4- NO2

-; NO3-

D Cl-; S2- ClO4-; SO4

2- ClO-; NO2-; NO3

-; SO32-

41 Przeprowadzono oddzielnie elektrolizę: wodnego roztworu bromku magnezu i stopionego wodorku potasu. Na katodzie otrzymano odpowiednio: MgBr2(aq) KH A wodór wodór B magnez potas C wodór potas D brom wodór 42 Dobierz odpowiednie substraty tak, aby możliwe były przemiany I, II i III związków manganu zgodnie z zaznaczonymi strzałkami w poniższym schemacie:

MnO4- MnO4

2- MnO2I II

III I II III A SO3

2-; H2O CO2 I-; H+ B MnO2; OH- SO3

2-; H2O I-; H+ C MnO2; OH- H+ SO3

2-; H2O D H+ MnO2; OH- SO3

2-; H2O 43 Na dwie jednogramowe próbki MnO2 i KMnO4 podziałano stężonym kwasem solnym. W której reakcji wydzieliło się więcej chloru: A w obu przypadkach wydzieliła się taka sam ilość chloru B kwas solny nie reaguje z tymi substancjami C w reakcji z MnO2 D w reakcji z KMnO4

44 Związek składa się z 40,45% węgla, 7,87% wodoru. 35,95% tlenu, 15,73% azotu. Związkiem tym jest: A propionamid B azotan(V) propylu C kwas 2-aminopropanowy D propionian amonu

45 W reakcji 25,2g siarczanu (IV) sodu z kwasem siarkowym(VI) wydzieliły się 4dm3 gazu w warunkach normalnych. Podaj jaka jest wydajność tej reakcji: A 100,00% B 89,28% C 25,20% D 10,72%

46 Przeprowadzono reakcję otrzymywania etanolu z 4moli bromoetanu i 8moli wodorotlenku potasu. Stała równowagi tej reakcji równa się 1/3. Wydajność procentowa reakcji wynosi: A 33% B 50% C 75% D 100%

- 9 -

47 Dla poniższej reakcji 2NO2(g) N2O4(g) ΔH<0 wzrost wydajności równowagi nastąpi w wyniku: A obniżenia temperatury i zmniejszenia ciśnienia B obniżenia temperatury i zwiększenia ciśnienia C podwyższenia temperatury i zmniejszenia ciśnienia D podwyższenia temperatury i zwiększenia ciśnienia

48 Dla reakcji zapisanej poniższym równaniem 2CO2(g) C(s) + CO2(g) wzór na stałą równowagi chemicznej ma postać:

A 22

c[CO]

][CO[C]K ⋅= B 2

2c

[CO]

][COK = C ]2

c [CO[C][CO]K⋅

= D ]2

c [CO[CO]K =

49 Stała równowagi reakcji: X + Y W + Z wynosi 1 (Kc=1). Jeżeli do reaktora o objętości 1dm3 wprowadzono 2 mole X i 6 moli Y, to ustali się pierwszy stan równowagi. Po dodaniu jeszcze jednego mola X ustalił się nowy (drugi) stan równowagi. Stężenia równowagowe produktów wzrosły o: A 0,5mol/dm3 B 1mol/dm3 C 3mol/dm3 D 4mol/dm3

50 Poniżej podano ogólne informacje o cząsteczkach związków chemicznych: I cząsteczka ma kształt tetraedru; II w cząsteczce kąt między wiązaniami wynosi 109o28’; III cząsteczka ma budowę płaską; IV w cząsteczce kąt między wiązaniami wynosi 180o; V w cząsteczce wiązania leżą wzdłuż osi przechodzących przez jądra tworzących je atomów Określ, jakiej hybrydyzacji ulegają centralne atomy opisanych cząsteczek (I-V) hybrydyzacja tetraedryczna trygonalna digonalna A I, IV III II, V B I, II III IV, V C I II, V III, IV D III I, IV II, V

51 Wskaż w ilu gramach węgla znajduje się tyle samo atomów co w 1dm3 wodoru w warunkach normalnych: A 1,07g B 0,53g C 0,51g D 0,08g

52 Większość związków metali bloku energetycznego d wykazuje silne zabarwienie. Własności te wiążą się z pochłanianiem kwantów światła przez atomy zawierające elektrony na niecałkowicie zapełnionych powłokach d. Jony zawierające wypełnioną elektronami podpowłokę d i nie zawierające elektronów d są bezbarwne. Wskaż szereg zawierający bezbarwne jony: A Ni2+; Mn2+, Cd2+ B V2+; Zn2+; Fe2+ C Ti4+; Sc3+; Cu+ D Ti2+; V3+; Zn2+

- 10 -

53 Wybierz konfigurację elektronową odpowiadającą stanowi wzbudzonemu atomu pewnego pierwiastka: A 1s22s22p63s23p63d104s1 B 1s22s22p63s23p63d54s1 C 1s22s22p63s23p63d54s2 D 1s22s22p63s23p63d64s1

54 Wiązanie kowalencyjne powstaje gdy: A jeden z atomów posiada wolną parę elektronową B łączą się atomy posiadające dużą różnicę w elektroujemności C uwspólnieniu ulegają elektrony walencyjne tworzących je atomów D wiążąca para elektronowa pochodzi od jednego atomu

55 Poniżej podano ogólne informacje o substancjach: są krystaliczne na ogół dobrze rozpuszczalne w rozpuszczalnikach polarnych mają wysokie temperatury topnienia i wrzenia w stanie stopionym i w roztworach wodnych dobrze przewodzą prąd elektryczny Na podstawie podanych informacji określ rodzaj wiązania występujący w tych substancjach A metaliczne B jonowe C koordynacyjne D kowalencyjne

56 Wybierz prawidłowe stwierdzenie: A rozpuszczalność dwutlenku węgla w wodzie wzrasta ze wzrostem temperatury B dwutlenek węgla gorzej rozpuszcza się w wodzie niż amoniak C temperatura wrzenia fluorowodoru jest niższa od temperatury wrzenia chlorowodoru, bromowodoru, jodowodoru D fosforowodór nie jest cząsteczką polarną, ponieważ elektroujemność atomów fosforu i wodoru jest taka sama 57 Wskaż zdanie nieprawdziwe: A w szeregu pierwiastków uporządkowanych według rosnących wartości liczb atomowych właściwości chemiczne zmieniają się w sposób okresowy B na podstawie układu okresowego można przewidzieć właściwości chemiczne nie tylko pierwiastków, ale i ich prostych związków C maksymalna wartościowość pierwiastków drugiego okresu jest zgodna z numerem okresu D układ okresowy jest systemem klasyfikacyjnym pierwiastków, opartym na prawie okresowości.

58 Jony Na+ i Cl- są w: A stopionym chlorku sodu C kryształach chlorku sodu B wodnym roztworze chlorku sodu D Odpowiedzi A, B i C są poprawne

59 Lit występuje w postaci dwóch izotopów 6Li i7Li. Średnia masa atomowa listu jest równa 6,925u. Zawartość procentowa obu izotopów litu w mieszaninie wynosi: 6Li 7Li A 92,5% 7,5% B 69,2% 30,8% C 50,0% 50,0% D 7,5% 92,5%

- 11 -

60 Jądro promieniotwórczego izotopu radu Ra22688 uległo przemianom α i jednej przemianie β-. Wskaż

skład jądra, które powstało w wyniku przemian: Liczba protonów Liczba neutronów A 83 131 B 82 132 C 83 214 D 82 214

61 W jądrze atomu izotopu pierwiastka X liczba neutronów jest o 14 większa niż liczba protonów. Liczba masowa tego izotopu wynosi 86. Podaj konfigurację elektronową atomu pierwiastka X: A 1s22s2p63s23p24s24p6 C 1s22s22p63s23p63d84s24p1 B 1s22s22p63s23p63d104s1 D 1s22s22p63s23p63d104s24p6

62 Jądro izotopu polonu Po215

84 uległo przemianie α. Wskaż opis jądra, które powstało w wyniku tej

przemiany: A Rn219

86 B At21685 C Bi214

83 D Pb21182

63 Wartości czterech liczb kwantowych dla elektronu ↑ w atomie wodoru wynoszą:

n l m s A 1 1 1 -½ B 1 0 1 ½ C 1 0 0 ½ D 1 1 0 -½

64 Masa próbki pewnego izotopu promieniotwórczego zmniejszyła się szesnastokrotnie w ciągu 16lat. Okres połowicznego zaniku tego izotopu wynosi: A 1 rok B 2 lata C 4 lata D 8 lat

65 Sód jest mniej aktywny od potasu ponieważ: A ma większą wartość energii jonizacji B ma większy promień atomu niż jonu C jego atomy mają inną liczbę elektronów na zewnętrznej powłoce D jest mniej elektroujemnym pierwiastkiem niż potas

66 Gal (liczba atomowa 31) tworzy dwa trwałe izotopy. Izotop X zawiera w jądrze 38 neutronów, a izotop Y 40 neutronów. Masa atomowa galu wynosi 69,79u. Podaj udział procentowy masy izotopu x w masie atomowej galu: A 72,4% B 60,5% C 52,2% D 48,3%

67 Z poniższych zdań: 1. pary elektronów wiążących i niewiążących różnią się między sobą energią 2. wiązania π i σ różnią się między sobą kształtem chmury elektronowej 3. wiążące pary elektronowe π i σ mają taką samą energię 4. wiązania π i σ mają różną trwałość prawdziwe są: A 1 i 3 B 2 i 4 C 1, 2 i 4 D 2, 3 i 4

- 12 -

68 Wskaż zestaw cząsteczek charakteryzujących się wartością momentu dipolowego. A CH4; NH3; SO3 C CCl4; C6H6; HBr B H2O; CO2; C6H12 D HCl; NH3; CH3Cl

69 Pierwiastek X jest bardzo dobrym utleniaczem i gwałtownie reaguje z wodą. Jon prosty pierwiastka X ma konfigurację neonu. Pierwiastkiem X jest: A lit B fluor C sód D chlor

70 Spośród podanych poniżej równań wskaż równania reakcji w przypadku których zwiększenie ciśnienia spowoduje przesunięcie stanu równowagi w lewo: 1. C(s) + H2O(g) CO(g) + H2(g)

2. CH4(g) + H2O(g)CO(g) + 3H2(g)

3. C(s) + 2H2(g) CH4(g) B 1 i 2 B tylko 1 C tylko 2 D tylko 3

71 Przed reakcją w reaktorze znajdowały się gazy H2 i I2 o stężeniu 0,02mol/dm3 każdy. Po ustaleniu się stanu równowagi (w temperaturze T) stężenie HI było równe 0,03mol/dm3. Podaj wartość stałej równowagi

reakcji H2 + I2 2HI (w temperaturze T): A 2,7.10-2 B 6 C 36 D 1,2.103

72 Azotan(V) ołowiu(II) podczas ogrzewania ulega rozkładowi na tlenek ołowiu(II), tlenek azotu(IV) i tlen. Objętość gazowych produktów reakcje (warunki normalne) powstałych podczas rozkładu 33,1g soli wynosi: A 1,12dm3 B 4,48dm3 C 5,6dm3 D 11,2dm3

73 Przepuszczono 1m3 powietrza (warunki normalne) przez roztwór Ba(OH)2 i stwierdzono powstanie 2,64g węglanu baru. Zawartość tlenku węgla(IV) w przepuszczonym powietrzu, wyrażona w procentach objętościowych, jest w przybliżeniu równa: A 0,01% B 0,02% C 0,03% D 0,04%

74 Ile razy zwiększy się szybkość reakcji 2X(g) + 2Y(g) → W(g) + Z(g) przebiegającej według równania kinetycznego v=k[X]2[Y] jeżeli zwiększy się dwukrotnie stężenia substratów: A 4 B 8 C 16 D 32

75 W podanych poniżej schematach reakcji: 1. Zn + X → ZnSO4 + Y 2. KBr + Z → Br2 + W substancjami X, Y, W, Z nie mogą być: X Y Z W A MgSO4 Mg Cl2 KCl B CuSO4 Cu Cl2 KCl C MgSO4 Mg I2 KI D CuSO4 Cu I2 KI

- 13 -

76 W poniższym równaniu reakcji:

CH CH KOOC COOKa + bKMnO4c + d KOH + e MnO2 + f H2O

współczynniki stechiometryczne a, b, c, d, e i f wynoszą: a b c d e f A 3 6 3 2 6 4 B 6 10 6 4 10 2 C 1 6 1 4 6 4 D 3 8 3 2 8 2 77 W podanym schemacie: K2Cr2O7 + KI + H2SO4 → a + b + K2SO4 + H2O substancje a i b to: a b A Cr2(SO3)3 HI B Cr2(SO4)3 I2 C CrSO4 K2SO3 D K2CrO4 I2

78 Wskaż zestaw roztworów, w których podczas elektrolizy roztwór w przestrzeni katodowej po dodaniu fenoloftaleiny zabarwi się na malinowo: A HCl; CuCl2; KOH C CuSO4; H2SO4; Cu(NO3)2 B KCl; Na2SO4; NaOH D K2S; HNO3; AgNO3

79 W podanym schemacie:

CH3 CH2 CH CH3

OHa + H2O

HgSO4

H2SO4b

H2

substancja a to A but-2-yn (2-butyn) C but-2-en (2-buten) B but-1-en (1-buten) D metylopropen

80 Trzej uczniowie analizowali budowę cząsteczki etenu i propenu i padali następujące stwierdzenia: 1. eten i propen mają ten sam skład procentowy 2. w 1g etenu i w 1g propenu znajduje się taka sama liczba atomów węgla 3. w 1dm3 etenu i w 1dm3 propenu odmierzonych w tych samych warunkach znajduje się taka sama liczba cząsteczek Prawdziwe są stwierdzenia: A 1, 2 i 3 B tylko 1 i 2 C tylko 1 i 3 D tylko 2 i 3

81 Liczba asymetrycznych atomów węgla w cząsteczce o podanym wzorze:

CH

OH

CH

NH

CO CHCl2

CH2OHO2N

wynosi: A 1 B 2 C 3 D 4

- 14 -

82 Cysteina to aminokwas o wzorze:

CNH2 HCH2SH

COOH

Zawartość procentowa siarki w tym aminokwasie wynosi: A 21,2% B 26,5% C 32,4% D 37,6%

83 O glukozie i fruktozie można powiedzieć, że: A są względem siebie izomerami konstytucyjnymi B zawierają w cząsteczce grupę aldehydową C są heksozami D ulegają hydrolizie

84 Liczba wiązań podwójnych w łańcuchu węglowym cząsteczki kwasu linolenowego, o wzorze sumarycznym C17H29COOH wynosi: A 1 B 2 C 3 D 4

85 Toksyczne działanie tlenku węgla na organizm ludzki lub zwierzęcy polega na: A tworzeniu z jonami żelaza w hemoglobinie krwi toksycznych węglanów B tworzeniu koordynacyjnych połączeń tlenku węgla z żelazem hemoglobiny C tworzeniu koordynacyjnych połączeń tlenku węgla z tlenem znajdującym się we krwi D utlenieniu tlenku węgla do bardziej toksycznego dwutlenku węgla 86 Wskaż wzory związków X i Z występujących w następującym schemacie przemian:

CH3 CHOH

CH3XHCl

YNaOH [O]

Z związek X związek Z A CH3CH=CH2 CH3COCH3 B CH3CH=CH2 CH3CH2CHO C CH3CH2CH2OH CH3COCH3 D CH3CH2CH2OH CH3CH2CHO 87 Laktydy to produkty wzajemnej estryfikacji dwóch cząsteczek hydroksykwasów. Laktyd o wzorze:

OO

CH3

O CH3

O

powstał z kwasu: A mlekowego (2-hydroksypropanowego) B hydroksyoctowego (hydroksyetanowego) C 3-hydroksypropanowego D salicylowego (2-hydroksybenzoesowego)

88 Alkan, który w wyniku reakcji monochlorowania daje mieszaninę dwóch monochloropochodnych to: A n-heksan C 2,2-dimetylobutan B 2-metylopentan D 2,3-dimetylobutan

89 Spośród następujących chloropochodnych etanu: C2H5Cl; C2H4Cl2; C2H3Cl3; C2Cl6 wskaż te, które mogą występować w postaci izomerów: A C2H5Cl; C2Cl6 C C2H5Cl; C2H3Cl3 B C2H4Cl2; C2H3Cl3 D C2H4Cl2; C2Cl6

- 15 -

90 Związek o wzorze CH2=CHCl może być produktem reakcji: A etenu z chlorem C etynu z chlorem B etenu z chlorowodorem D etynu z chlorowodorem

91 W poniższym schemacie:

CH2 CH2

CH2 CH3 CH CH3

Cl

CH3 CH CH3

OHCH3-CH2-CH3 CH3-CH=CH2a b c d

literami a; b; c; d oznaczono reakcje: a b c d A substytucji eliminacji addycji substytucji B substytucji addycji eliminacji addycji C addycji eliminacji substytucji addycji D addycji eliminacji addycji substytucji 92 Z niżej wymienionych cząsteczek

diastereoizomerami są:

CH3

CCl HCH ClCH3

CH3

CCl HCCl HCH3

CH3

CH ClCCl HCH3

CH3

CH ClCH ClCH3

1 2 3 4 A 1 i 2 B 1 i 3 C 2 i 4 D żadne

93 Liczba izomerycznych trichlorobenzenów o wzorze sumarycznym C6H3Cl3 wynosi: A 2 B 3 C 4 D 5

94 Przeprowadzono doświadczenie:

I II

K2S H2O

CuCl2H2SO4

Po zakończeniu reakcji w probówce II: A powstał zasadowy roztwór C roztwór pozostał bezbarwny B wydzielił się bezbarwny gaz D wytrącił się osad 95 Zgodnie z protonową teorią kwasów i zasad Brønsteda kwas jest donorem protonów a zasada ich akceptorem. Wybierz spośród poniższych zdanie prawdziwe: A jon H3O+ jest zasadą C jon ClO4

- jest kwasem B jon F- jest kwasem D jon NH4

+ jest kwasem

- 16 -

96 Stężenie jonów wodorowych w 0,01molowym roztworze jednoprotonowego kwasu, którego stopień dysocjacji α=2% wynosi: A 2.10-2 mola/dm3 C 2.10-4 mola/dm3 B 4.10-2 mola/dm3 D 2.10-6 mola/dm3

97 Zgodnie z równaniem 2X + Y → 2Z przereagowało 10g substancji Y. Stosunek mas molowych substancji X i Y jest równy Mx:My=1,25. Ile gramów substancji Z powstało w wyniku reakcji? A 22,5g B 25g C 32,5g D 35g

98 W schemacie przemian: Ca(OH)2 CaCO3 Ca(HCO3)2CO2 Y

litera Y oznacza: A CO2; H2O B CaO; H2O C CaH2 D H2O

99 Zmieszano 100cm3 2-molowego roztworu H2SO4 z 100cm3 9,1% roztworu NaOH o gęstości d-1,1g/cm3. Zakładając, że otrzymaną solą jest wyłącznie Na2SO4 stężenie molowe roztworu tej soli wynosi około: A 0,625 mol/dm3 C 1,25 mol/dm3 B 0,85 mol/dm3 D 1,5 mol/dm3

100 Do 80cm3 wody (d=1g/cm3) dodano 30g KNO3 i zawartość zlewki dokładnie wymieszano. Wskaż prawidłowy opis zawartości zlewki o temperaturze 20oC. Skorzystaj z danych umieszczonych w tabeli: układ w zlewce stężenie roztworu A jednofazowy 27,3% B jednofazowy 34,8% C dwufazowy 24,0% D dwufazowy 25,3%

- 17 -

ODPOWIEDZI 1 Odp. C Izomerami nazywamy związki o identycznych wzorach cząsteczkowych. Podany związek ma wzór cząsteczkowy C10H18. Identyczny wzór cząsteczkowy posiada związek C 2 Odp. C Ugrupowanie jak na rysunku jest ugrupowaniem hemiacetalowym. Istnieje równowaga z formą aldehydową (ketonową):

CR

OOH

C OR

która posiada właściwości redukujące. Forma ketonowa posiada również właściwości redukujące ponieważ w środowisku alkalicznym przekształca się w formę aldehydową (w przypadku cukrów taka izomeryzacja nazywana jest epimeryzacją):

CH2 OHC OR

CCH

OH

ROH

3 Odp. A Jeżeli atom węgla ma być reduktorem (sam musi się utlenić), to inna substancja musi się zredukować (musi być utleniaczem), ponieważ nie ma reakcji tylko redukcji. Zawsze musi jej towarzyszyć reakcja utlenienia (i na odwrót). W podanych przykładach reakcji redukcji uległ Cl2 do Cl- i MnO4

- do MnO2 4 Odp. A Tautomeria jest rodzajem izomerii. Pomiędzy izomerami istnieje równowaga, jeden izomer łatwo przekształca się w drugi w wyniku przeniesienia jednego atomu wodoru. Ten warunek spełniony jest dla związku A. 5 Odp. C Rzędowość amin określamy po ilości atomów węgla przyłączonych do atomu azotu, natomiast o rzędowości alkoholu decyduje rzędowość atomu węgla do którego przyłączona jest grupa hydroksylowa.

I

CH3 CH

CH3NH2

CH3 CH CH3

OHI

II

II

CH3 CH2

NH2

CH3 CHOH

CH3

I

II

III CH3 CH2 N

HCH2 CH3

CH2

OHC CH3

CH3

CH3

III

IV

CH2 NCH2

CH2CH3

CH3

CH3 CH3 CH2 C CH2 CH3

CH2

CH3

OHIII

III

V

CH3 CH2 NH

CH2 CH3

OHII

II

- 18 -

6 Odp. D Rzędowość atomu węgla określa z iloma innymi atomami węgla jest on połączony: I-rzędowy z jednym atomem węgla II-rzędowy z dwoma atomami węgla III rzędowy z trzema atomami węgla IV-rzędowy z czterema atomami węgla 7 Odp. D Dwie cząsteczki łączą się tworząc jedną, większą, wydziela się przy tym inna, prosta cząsteczka (woda). Jest to definicja kondensacji. W przeciwną stronę następuje rozkład związku pod wpływem wody – czyli reakcja hydrolizy. 8 Odp. D Jeżeli otrzymano tylko jeden produkt reakcji, wyjściowy alkin musiał być symetryczny:

CH3 CH2 CO

CH2 CH2 CH3CH3 CH2 C C CH2 CH3

H2O/HgSO4/H2SO4

9 Odp. D Asymetryczny atom węgla to taki atom, który połączony jest z czterema różnymi podstawnikami. Warunek ten spełnia tylko kwas 3-aminobutanowy:

CH2

BrCH2 CH3

CH3 CH CH3

OH

CH2 CH2

Br ClCH3 C CH2

NH2

COOHH

10 Odp. A Rozwiązanie najlepiej znaleźć pisząc równanie addycji HBr (pamiętajmy o regule Markownikowa):

CH C CH CH3

CH3CH2 C CH CH3

CH3

BrCH3 C CH CH3

CH3

Br

BrHBr HBr

11 Odp. C Zadanie najlepiej rozwiązać posługując się teorią kwasów i zasad Brønsteda:

CH3 CH2 NH3

+OC

NH2 NH2

COO- -

CH3COO

kwas związek obojętnyw roztworze wodnym

zasada zasada

Kwas benzoesowy jest silniejszym kwasem od kwasu octowego, więc jego sprzężona z nim zasada jest słabszą zasadą od sprzężonej zasady z kwasem octowym (jonu octanowego). W takiej więc kolejności rośnie pH wodnych roztworów tych związków. 12 Odp. A Kąt skręcenia płaszczyzny światła spolaryzowanego jest proporcjonalny do stężenia: [α]f= (-90o).cf oraz [α]g=50o.cg cg=1-cf oraz wiadomo, że [α]f+[α]g=30o. Podstawiając dane do ostatniego równania otrzymamy: (-90o).cf+50o.(1-cf)=30o rozwiązując równanie otrzymamy: -90.cf+50o-50o.cf=30o cf=0,143 oraz cg=0,857, czyli cf=14,3%, cg=85,7%