TaiLieuTongHop.com Bai 8

TRNG I HC LC HNG KHOA K THUT CNG TRNH

Bi ging mn: Trc a i cng PGS.TS. o Xun Lc

Bi 8

O VE BAN O VA MAT CAT A HNH

11.1. KHAI NIEM VE O VE BAN O A HNH

o ve ban o a hnh chia lam hai cong oan: lap li khong che o ve toa o, o cao va o ve chi tiet a hnh. Chng 9, 10 a trnh bay cong oan 1, chng nay se gii thieu cong oan 2.

Co nhieu phng phap o ve ban o a hnh: 1. Phng phap o ve ban ac 2. Phng phap o ve toan ac va toan ac ien t 3. Phng phap o ve toa o vuong goc 4. Phng phap o ve bang cong nghe GPS 5. Phng phap o ve khong anh 6. Phng phap o ve a anh 7. Phng phap o ve anh ve tinh 8. Phng phap phoi hp Phng phap ban ac do co nhieu iem bat tien nen hau nh khong con c s

dung. Phng phap toa o vuong goc cung vi cac phng phap giao hoi canh, phng phap cc, phng phap dong hng c s dung e o ng pho va o a vat trong cac o pho. Phng phap a anh c s dung e o ve ban o t le ln bang anh chup t may kinh v chup anh at tren mat at. Phng phap nay c ap dung khi lap ban o khu vc nho co dang at ro ret, khu vc khai thac mo lo thien va quan trac bien dang cong trnh. Phng phap o ve anh ve tinh s dung anh chup t ve tinh bang may chup anh quang hoc. Anh ve tinh co the c giai oan bang mat vi s ho tr cua cac dung cu quang hoc nh knh lup, knh lap the, knh phong ai, may tong hp mau hoac c so hoa va x ly bang may vi tnh e tao thanh anh cho ngi giai oan nghien cu. Giai oan anh ve tinh e nghien cu a chat, nghien cu lp phu mat at va s dung at, nghien cu thuy van, moi trng, ong at v.v

Phng phap o ve khong anh s dung anh chup t may bay la phng phap chu yeu hien nay e lap ban o a hnh t le trung bnh va nho tren khu vc rong ln, a hnh phc tap. Do khoi lng cong viec cua phng phap chu yeu c thc hien trong phong bang cac thiet b hien ai theo hng t ong hoa nen hieu qua kinh te cao, c s dung rong rai trong quoc phong va trong cac nganh lam nghiep, a chat, xay dng



c ban. Tuy theo cach thc hien, phng phap nay co the cho ta ban o dang giay hoac dang so.

Trong phng phap phoi hp, cac yeu to a vat va ng vien c o ve tren cac may toan nang va c bieu th tren bnh o anh. Cac yeu to a hnh c o bo sung ngoai thc a bang phng phap toan ac hay ban ac.

Neu khu vc can o ve ban o tng oi trong trai th co the ap dung cong nghe GPS ong e thanh lap ban o. Ban o a hnh c o ve bang cong nghe GPS ong la ban o dang so rat thuan li trong viec s dung cho nhieu muc ch khac nhau.

Phng phap o ve toan ac tuy a co t lau, nhng c s dung rat pho bien hien nay e o ve ban o t le ln nhng khu vc co dien tch han che. Phng phap nay c tien hanh kha n gian, phu hp vi ieu kien trang thiet b va trnh o cua cac ky thuat vien trong phan ln cac n v o ac hien hu va rat phu hp vi khoi kien thc chung a gii thieu trong tai lieu nay, nen se c e cap t m hn trong cac phan sau. Vi s xuat hien ngay cang nhieu va ngay cang c cai tien cua cac loai may toan ac ien t (total station) phng phap o ve toan ac a c t ong hoa ngay cang cao ca khau ngoai nghiep lan khau noi nghiep va thanh qua cuoi cung cua no la ban o a hnh dang so.

11.2. NOI DUNG BAN O A HNH T LE LN

Tuy theo t le va yeu cau cua tng loai ma ban o co noi dung khac nhau. Noi dung cua ban o t le ln 1:500, 1:1000, 1:2000, 1:5000 c qui nh nh sau:

1. Tren ban o phai bieu th cac a vat, a hnh bang cac ky hieu trong o co cac yeu to sau:

- Cac iem li khong che toa o va o cao t li khong che o ve tr len. - Cac cong trnh cong nghiep, nong nghiep, cac cong trnh dan dung, cac cong trnh

cong cong, cac cong trnh nha , cac kien truc oc lap. - ng sat va cac cong trnh phu tr: nha ga, en hieu, cho giao nhau. - ng o to chnh, ng nha, ng at, cau pha. - He thong thuy van: song, suoi, ho, dien tch ngap nc, b bien, b song, kenh

ao, gieng, thap nc, be loc, be cha, ben cang. 2. Dien tch at trong trot va cac khu at trong t 20 mm2 tr len phai bieu th

tren ban o. 3. Khi o ve ban o t le 1:500, 1:1000, 1:2000 phai bieu th cot cay so, cac cot ien

cao the, ha the, cac ng day thong tin. 4. vung rng nui khi o ve phai xac nh loai cay, o cao trung bnh cua cay,

ng knh than cay, ranh rng b on, b chay, bai co ven rng, cac khu at trong trot. 5. Phai xac nh va bieu th tren ban o kha nang qua lai tren am lay, o sau,

lp thc phu. 6. Dang at ac trng c bieu th bang cac ng ong mc ket hp vi ky hieu

va ghi chu o cao nh nh nui, thung lung, yen nga, bai boi. 7. Phai xac nh o cao tren nh nui, ng phan thuy, cho thay oi o doc, yen



nga, ay thung lung, long chao, iem mia tai mep nc song, suoi, ao ho 8. Neu khoang cao eu h > 1 m th o cao cac iem mia phai tnh en 0,01 m va khi

ghi tren ban o phai lam tron en 0,1 m. Khi khoang cao eu h < 1 m th o cao iem mia c tnh va ghi tren ban o chnh xac ti 0,01 m.

9. Tren ban o a hnh phai bieu th ten rieng cua cac iem dan c, ng pho, song ho, am lay, rng nui va cac muc tieu khac.

11.3. O VE BAN O BANG PHNG PHAP TOAN AC

Danh t toan ac dch t ch Tacheometre. Nguon goc cua ch Tacheometre la ch Hy lap: tachus (nhanh) va metreo (o) ngha la o nhanh. That vay, bang phng phap toan ac ta co the nhanh chong ong thi xac nh v tr mat bang va o cao cua cac iem chi tiet ngoai thc a bang may kinh v. Hn na, u iem o nhanh con the hien cho no co the ong thi va phat trien iem ng may o ve bang ng chuyen toan ac va tien hanh o ve chi tiet bang cung mot dung cu.

Qua trnh o ve ban o bang phng phap toan ac chia thanh hai dang cong tac: cong tac ngoai nghiep bao gom o cac iem chi tiet a vat, a hnh va cong tac noi nghiep bao gom tnh toan so o va ve ban o.

1. Cong tac ngoai nghiep

Thong thng mot nhom may gom co bon ngi: mot ngi ng may, mot ngi ghi so, hai ngi i mia. Trong o ngi ng may la nhom trng. Hien nay, mot nhom may co the ch co hai ngi: mot ngi va ng may va ghi so, mot ngi va i mia va ve s hoa. Ngi i mia lam nhiem vu nhom trng ong thi la ngi len ban ve.

a- Cong tac chuan b tai tram o

at may kinh v tai iem tram o, v du iem KV5 (H.11.1) hoac iem II (H.11.2), nh tam can bang may, nh hng ban au 00o00 ve iem tram o lan can, v du iem KV4 (H.11.1) hoac iem I (H.11.2). Viec nh hng may vi so oc ban o ngang hng au bang 00o00 nh vay se giam bt khoi lng tnh toan, oc c ngay goc bang khi ngam iem chi tiet.

o chieu cao may t mat coc moc en truc quay ong knh bang thc thep loai 25 m hoac bang mia, xac nh gia tr MO e tnh goc ng khi o bang mot v tr ong knh sau nay.

b- o cac iem chi tiet

o cac iem chi tiet bang phng phap toa o cc: lan lt quay ong knh ngam mia at tai cac iem chi tiet (cac ch so A Rap H22.1 va H22.2), tai moi iem oc so tren mia theo hai ch lng c (l) hoac oc ngay khoang cach nghieng D K l theo khoang chan gia hai ch lng c, ghi ket qua en 0,1 m. oc so tren mia theo ch gia (l). oc goc bang tren ban o ngang bang na lan o, ket qua lam tron en phut. oc gia tr T tren ban o ng at ben trai ong knh e tnh gia tr goc ng .

- Khi chon iem at mia can nghien cu t m tai thc a sao cho cac iem dng mia phai la cac iem ac trng cua a vat va a hnh.



- e tranh viec o trung lap hoac bo sot, can phan chia ranh gii cho tng tram o, va e kiem tra, tai moi tram o nen o t nhat en ba iem mia a vat ro rang a c o tram trc.

- e tranh ban o ngang co the b xoay trong qua trnh o goc bang, trc het ta phai van chat oc ham toan phan va oc noi may vao chan ba, sau o phai kiem tra viec nh hng bang cach ngam lai hng khi au trc khi ket thuc tram o, sai lech khong qua 1,5.

- Tai moi tram o eu phai ve s hoa. Tren s hoa the hien cac iem nh hng, iem mia, ac trng a vat, a hnh va cac ghi chu can thiet khac. S hoa phai ve theo t le ro rang, chi tiet e lam can c len ban ve chnh xac. Hnh 11.1 va 11.2 la s hoa cua khu vc xay dng tng oi bang phang va khu vc oi trong trai, cac mui ten ch hng doc H.11.2 giup ta ve ng ong mc c chnh xac.

- Cac so lieu o c ghi vao cac cot 2, 3, 4, 5 cua so o theo mau qui nh bang 11.1.

- Khoang cach gia cac iem mia, khoang cach ln nhat t may en mia phu thuoc vao t le o ve va khoang cao eu the hien bang 11.2.

Hnh 11.1 Hnh 11.2

SO O TOAN AC Ngay o: 29-08-2001 Tram o: KV5 Ngi o: Le Trung Chn iem ngam chuan: KV4 Ngi ghi: Vo Thanh Tam Cao o iem tram : HKV5 = 50,70 m Tr so MO: 'o359 59 Chieu cao may i = 1,32 m

Bang 11.1

No iem mia

Khoang cach

nghieng

iKl (m)

So oc ch

gia l (mm)

So oc ban o ngang

i

So oc ban o ng

iT

Goc ng i

Khoang cach ngang

iS (m)

Chenh cao

ih (m)

o cao

iH (m)

Ghi chu

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 126,6 1340 '342 30 '358 38

' 1 21 126,6 -2,98 47,7 Goc san

2 91,2 1340 '334 45 '356 06

' 3 35 90,8 -6,08 44,6 Goc san



3 75,9 1290 '356 10 '355 37

' 4 42 75,5 -5,73 45,0 Goc nha

4 94,4 1320 '24 30 '358 13

' 1 46 94,4 -2,90 47,8 a hnh

5 116,0 1290 '48 50 '359 30

' 0 29 116,0 -0,93 49,8 a hnh

Bang 11.2

T le o ve

Khoang cao eu

Khoang cach ln nhat gia cac iem mia

Khoang cach ln nhat t m ay en mia khi o ve (m)

(m) (m) a hnh a vat

1:500 0,5

1,0-2,0

15 15

100 150

60 60

1:1000

0,5 1,0-2,0

20 30

150 200

80 80

1:2000

0,5 1,0

2,0-5,0

40 40 50

200 250 250

100 100 100

1:5000

0,5 1,0 2,0 5,0

60 80

100 120

250 300 350 350

150 150 150 150

2. Cong tac noi nghiep

a- Tnh toan so o

Cac so lieu tnh toan so o theo cac cong thc di ay eu c ghi vao so o bang 11.1

- Tnh cac goc ng theo ch gia tai cac iem mia khi ban o ng ben trai theo so M0 lay au so va cac so lieu lay cot 5:

i = Ti M0 (11.1) - Tnh khoang cach ngang theo so lieu cot 2 va cot 5:

. cos2i i iS K v l (11.2)

- Tnh o chenh cao hI theo so lieu cot 6 va 7, o chenh cao hI co the mang dau cong hoac tr:

hi = Si.tgi +i-l (11.3) - Tnh o cao cac iem mia theo cac so lieu cao o iem tram o HKV5, chieu cao

may i lay au so va cac so lieu cot 3, cot 8: Hi = HKV5 + hi (11.4)

b- Ve ban o

Giay ve Khi len ban ve ban o t le ln phuc vu cho cong tac qui hoach, xay dng cac cong

trnh, thng s dung giay ve t co dan co cac kho t Ao en A4 tuy theo dien tch cua khu o.

Ke li o vuong toa o oi vi ban o t le ln 1:5001:5000 kch thc cac o vuong li toa o la



0,10 0,10 m. e ke li o vuong co the dung mot trong bon phng phap sau: - Phng phap dung thc robsev (Nga) - Phng phap dung thc thang - Phng phap dung thc thang va compa - Phng phap dung may ve plotter theo phan mem Autocad hoac cac phan mem ve

trac a. g Ke li toa o bang thc thang Tren giay ve dung thc ke hai ng cheo bon goc giay. T giao iem M ra bon

hng o bon oan bang nhau c bon iem A, B, C, D. Noi bon iem lai ta c mot hnh ch nhat (H.11.3).

Hnh 11.3 Hnh 11.4 Dung thc t le at tren cac canh AB, BC, CD, DA cac oan bang 0,10 m. Noi cac

iem tng ng gia hai canh oi dien, ta c li o vuong. g Ke li toa o bang thc thang va compa Tren giay ve ke ng thang AB song song vi mep giay di. Dung thc t le bo

tr cac oan tren canh AB bang 10 cm va m khau o compa rong 14,14 cm. Cac iem tren hang ke tiep cua li toa o c xac nh bang phng phap giao hai cung bang nhau bang 14,14 cm. Rieng hai iem au va cuoi giao hai cung 14,14 va 10 cm, cac hang tiep theo cung lam tng t.

e ban ve khong rm ra, khong ke li toa o lien net nh H.11.3 ma ch ke ch thap tai cac iem giao cua li. Chieu dai cua net ng va net ngang cua ch thap khoang 5 mm (H.11.5).

Sau khi ke xong li toa o can kiem tra chieu dai canh va ng cheo cua cac o vuong. Theo [4] th sai so v tr cua cac canh li toa o khong vt qua 0,2 mm, cac ng cheo khong vt qua 0,3 mm. Can c vao toa o cc ai va cc tieu cua cac iem khong che o ve (iem tram o) co tnh en khoang cach cua iem mia xa nhat e tnh toan va ghi cac tr so x va y cua cac o vuong theo hai hng truc toa o. Cach lam nh the se am bao cho hnh ve khu o nam gia t giay ve va khong co phan a vat, a hnh nao lot ra ngoai khung toa o. Hnh 11.5 la v du da vao cac so lieu toa o cua ng chuyen kinh v khep kn trong bang 9.2.

Trien iem ng may va iem chi tiet len ban ve

Hnh 11.5



g Trien iem ng may gom cac iem hang cao, cac iem ng chuyen kinh v va cac iem ng chuyen toan ac (neu co) bang phng phap toa o vuong goc.

g Trien cac iem chi tiet (hay con goi la len iem chi tiet) bang phng phap toa o cc. Theo goc bang va khoang cach ngang t iem tram o en iem chi tiet trong so o, lan lt len cac iem chi tiet bang thc o o va thc t le. at tam thc o o trung vi iem tram o so 4, vach 0 cua thc nam tren hng khi au 4-B.

Da theo vach chia anh dau v tr cac goc 1, 2, 3, Tren cac hng 4-1, 4- 2,,4- 3 lan lt o cac chieu dai S1 , S2, , S3, ta c cac iem chi tiet 1, 2, 3, Noi cac iem 1, 2, 3 va ke them hai ng vuong goc ta c ngoi nha tng ton. Bang cach tng t ta len c cac iem chi tiet khac. Dung cac ky hieu theo ung t le e bieu dien cac a vat. Cac iem a hnh c anh dau va ghi o cao. V tr dau cham thap phan chnh la v tr mat bang cua cac iem a hnh (H.11.6).

Ve ng ong mc Da vao o cao cua cac iem a hnh a c trien len ban ve va cac ban s hoa

(H.11.2) e ve cac ng ong mc. Co the ve cac ng ong mc theo phng phap giai tch, phng phap c lng, phng phap ke tia, phng phap ke ng song song. Tren ban o so cac ng ong mc c ve t ong nh cac phan mem chuyen dung.

e ve cac ng ong mc thng da vao cao o cua cac cap iem chi tiet a hnh ke nhau. Coi mat at gia hai iem nay co o doc eu, xac nh v tr cac

ng ong mc i qua, noi tat ca cac iem co cung o cao bang cac ng cong ta se c cac ng ong mc can ve (H.11.7).

Khoang cao eu gia hai ng ong mc tuy thuoc vao t le o ve c qui nh bang 11.3.

Bang 11.3

TT T le o ve Vung at bang (m)

Vung go oi (m)

Vung nui (m)

1 1:500 0,5 0,5 1,0 2 1:1000 0,5 0,5-1,0 1,0 3 1:2000 0,5-1,0 0,5-1,0-2,0 2,0 4 1:5000 0,5-1,0 1,0-2,0 2,0-5,0

g Phng phap giai tch Cho hai iem a hnh a, b co o cao Ha =

21,20 m, Hb = 24,60 m, khoang cach tren ban ve ab = 18 cm, khoang cao eu gia cac ng

Hnh 11.6

Hnh 11.7



ong mc phai ve la h = 1 m. Xac nh v tr cac ng ong mc 22, 23, 24 m gia hai iem a,b.

e tm v tr cac ng ong mc ta da vao nguyen tac: o chenh cao t le vi o dai.

Tren H.11.8 hai iem a, b tren ban ve ng vi A, B ngoai mat at. Gia s cac iem P, O, M la v tr cua cac ng ong mc 22, 23, 24, t o ta co cac o chenh cao:

PQ = h1 = 22,0 21,2 = 0,8 m BN = h2 = 24,6 24,0 = 0,6 m

va: BC = h = 24,6 21,2 = 3,4 m V hai tam giac APQ va MBN ong dang vi tam giac ABC nen:

, ,,

11

h 0 8x ab 18 cm 4 2 cmh 3 4

, ,,

22

h 0 6x ab 18 cm 3 2 cmh 3 4

e tm v tr cac ng ong mc ta lam nh sau: tren ng noi hai iem a vat a, b, t a ta at mot oan x1 = 4,2 cm c v tr ng ong mc 22,0, t b at ngc lai mot oan x2 = 3,2 cm ta c v tr ng ong mc 24,0. Lay iem gia v tr hai ng ong mc 22,0 va 24,0 ta c v tr ng ong mc 23,0.

g Phng phap c lng Khi a co kinh nghiem, ngi len ban ve thng xac nh v tr cac ng ong

mc theo phng phap c lng. Phng phap nay cung da theo nguyen tac o chenh cao t le vi o dai. Trong v du phng phap giai tch ta co: gia hai iem a, b la 3,4 m, gia iem a va ng ong mc 22,0 la 0,8 m, gia hai ng ong mc 22,0 va 23,0, 23,0 va 24,0 la 1,0 m, gia ng ong mc 24,0 vi iem b la 0,6 m.

e xac nh cac ng ong mc ta chia khoang cach gia hai iem a,b ra thanh 34 phan (mot phan ng vi o chenh cao 0,1 m), t o ta xac nh v tr cac ng ong mc theo cac phan gia cac iem nh H.11.9.

g Phng phap ng ke tia V du tren ban ve co hai iem mia ab, co cao

o Ha = 69,2 m, Hb = 61,0m, khoang cao eu gia cac ng ong mc la 2 m.

e xac nh v tr cac ng ong mc bang phng phap ke tia, ta phai chuan b trc o th hnh ke tia tren giay can hay phim trong H.11.10.

at o th ke tia len ng ab xoay sao cho ng MN song song vi ab va iem a, iem b nam tren tia co o cao 69,2 m va 61,0 m. Cac giao iem gia cac tia va ng ab chnh la v tr cac ng ong mc 62, 64, 66, 68 can tm.

g Phng phap ng song song

Hnh 11.8

Hnh 11.9

Hnh 11.10



Co the xac nh v tr ng ong mc gia hai iem mia a, b co o cao Ha = 69,2 m, Hb = 61,0 m va khoang cao eu h = 2 m nh v du tren bang phng phap ng song song. Ta cung chuan b san tren giay can hoac phim trong o th cac ng song song cach eu nhau nh H.11.11.

at o th len ng ab, xoay o th sao cho iem a va b nam tren hai ng song song co o

cao bang 69,2 m va 61,0 m. Giao iem gia cac ng song song vi ng ab chnh la v tr cac ng ong mc 62, 64, 66, 68 can tm.

Ghep bien ban ban o Khi o ve ban o tren khu vc tng oi rong ta phai chia no thanh nhieu khu vc

nho. Moi khu vc c ve len mot ban ve rieng co kch thc khoang 0,5 0,5 m goi la manh ban o. Cac manh phai khp vi nhau ve a hnh lan a vat nen phai tien hanh ghep bien. e viec ghep bien c chnh xac ta can o rong them ra ngoai khung ban o hoac ngoai ng bien khu vc o mot khoang rong t nhat la 2 cm tren ban o.

Kiem tra anh gia chat lng ban o a hnh e kiem tra chat lng ban o a thc hien can da vao cac tieu chuan sau ay: - Sai so gii han v tr iem khong che o ve vi iem khong che toa o cap tren

gan nhat khong vt qua 0,2 mm vung quang ang va 0,3 mm vung ram rap tnh theo t le ban o.

- Sai so gii han cua cac iem khong che o cao o ve so vi moc o cao cap tren gan nhat khong vt qua 1/5 khoang cao eu vung ong bang va 1/3 khoang cao eu vung nui.

- Sai so v tr cac a vat co nh bieu th tren ban o so vi iem khong che o ve gan nhat khong ln hn 0,5 mm tren ban o, oi vi a vat th yeu khong qua 0,7 mm.

- Trong khu vc xay dng sai so v tr tng ho gia cac a vat co nh, quan trong khong c vt qua 0,4 mm

- Sai so bieu dien dang at khong vt qua khoang cao eu vung ong bang va 1/3 khoang cao eu vung nui.

Can c vao o chenh lech gia so lieu o kiem tra vi tieu chuan cho phep e anh gia chat lng ban o. So lng iem chenh lech vt qua gii han cho phep khong qua 10% tong so iem kiem tra.

11.4. O VE BAN O BANG MAY TOAN AC IEN T

o ve ban o bang may toan ac ien t la phng phap thanh lap ban o so theo cac so lieu o trc tiep ngoai thc a.

May toan ac ien t (H.11.13) la may kinh v ien t ket hp vi may o dai ien quang c ieu hanh bang mot phan mem chuyen dung. Phan mem nay c cai at san trong may hoac trong card nh (cardreader) lap vao may hoac trong so o ien t

Hnh 11.11



(Electronic fieldbook) noi vi may. oi vi loai th nhat va th hai cac lenh truy nhap c thc hien bang cac phm

tren may. Rieng oi vi loai th ba phai s dung ca hai ban phm tren may lan tren fieldbook. Khi o ve ban o ngi ta s dung may toan ac ien t vi gng n dang lang knh tron (H.11.12). Gng (2) va bang ngam (1) c gan len mot sao co the thay oi o cao.

Qui trnh o ve ban o a hnh bang may toan ac ien t giong nh o bang may toan ac thong thng. Tuy nhien qua trnh thu thap cac so lieu ngoai thc a va ve ban o trong phong c t ong hoa phan ln.

Cac ket qua o trc tiep nh goc bang, goc ng, khoang cach nghieng c x ly trong may, trong card nh hoac trong so o ien t e tnh ra cac khoang cach nam ngang, o chenh cao, toa o, cao o cua cac iem roi c lu lai. Khi bo nh cua may ay so lieu th noi may, so o ien t hoac bo oc card vao may tnh e trut so lieu sang may tnh. Cac phan mem chuyen dung nh SDR, SURFER, LISCAD PLUS, SOFTDESK se nhanh chong x ly e ve ra t ban o bao gom ca a vat lan a hnh.

Trong qua trnh o ngoai thc a ngi ta gan ma (code) cho cac iem chi tiet, v du ma N-nha, ma T-tha, ma D-ng, ma S-song Theo nguyen tac th cac iem cung ma se t noi vi nhau, iem sau noi vi iem trc. V du, e ve nha N1 ta phai o cac iem mia 1, 2, 3, 4 theo th t t 1 en 4. Tren so o ien t ta ghi nh sau:

iem 1 mang ma N1ST

iem 2, 3 - N1

iem 4 - - N1 CLOSE

Khi ve ban o bang phan mem, may tnh se t ong noi cac iem mia t 1 en 4 khep kn. Da vao cao o cac iem chi tiet a hnh rai eu tren khu o, cac phan mem cung se t ong ve ra cac ng ong mc.

11.5. O VE MAT CAT A HNH

1- Ban ngam; 2- Gng o dai 3- Gia gng

1- Tay xach, 2- Ac qui, 3- Doi quang hoc, 4- Man hnh; 5- Num khoa ban o ngang, 6- Num oc vi ong ngang; 7- O a ra so lieu, 8- Oc can, 9- Lo van oc noi, 10- O cam nguon ngoai, 11- e may, 12- Ong thang bang dai, 13- Oc chnh ong thang bang, 14- Num vi ong ban o ng, 15- Th knh, 16- Vong ieu quang, 17- Ong ngam s bo, 18- Hop ng ong knh va nguon phat tia laser

Hnh 11.12

Hnh 11.13



e phuc vu cho cong tac thiet ke va thi cong cac cong trnh co dang tuyen nh ng sat, ng o to, kenh mng, ong dan dau hoac kh, ng day ien cao the phai tien hanh o ve mat cat a hnh. Mat cat a hnh bao gom mat cat doc va mat cat ngang.

1. Cam tuyen ra thc a

Trc khi o ve mat cat a hnh phai tien hanh cam tuyen cong trnh ra thc a ma thc chat la xac nh v tr cac nh goc ngoat cua tuyen t ban thiet ke ra ngoai at. Da vao cac moc trac a hay a vat gan tuyen e bo tr cac nh goc ngoat bang phng phap toa o cc hoac toa o vuong goc. Cac yeu to dung e bo tr nhan c bang cach o trc tiep tren ban o.

Hnh 11.14

2. o mat cat doc a- o goc

Sau khi xac nh v tr cac nh cua tuyen va gia co bang cac moc be tong tren mat at ta o cac goc i tai cac nh (thng la cac goc ben phai cua hng tuyen) bang may kinh v ky thuat mot vong o vi sai so trung phng 30.

Cac goc ngoat i c tnh theo cong thc: - Neu tuyen ngoat ben phai : i = 180o - i (11.5) - Neu tuyen ngoat ben trai: i = i - 180o (11.6) Cac nh ngoac cua tuyen co so hieu la N1, N2, N3 b- o dai

Co hai dang o dai: g o dai xac nh khoang cach gia cac nh ngoat: thong thng c o ong

thi vi khi o goc trong ng chuyen kinh v vi o chnh xac 1:1000 - 1:2000. Theo cac ket qua o goc, o dai, t cac iem khong che toa o tien hanh bnh sai tnh toa o cac nh goc ngoat. Dung cu o tot nhat la may o dai ien quang v khoang cach gia cac nh ngoat thng kha dai va qua nhieu chng ngai vat.

g o dai bo tr cac coc 100 m (coc ly trnh) va xac nh v tr cac coc phu: coc phu thng c ong tai v tr thay oi o doc tren tuyen hoac cho giao vi cong trnh khac hay chng ngai vat nh ng o to, dong chay, ranh gii khu at o chnh xac bo tr canh 1:1000 - 1:2000. Dung cu thng dung la thc thep loai 50m. Chieu dai gia cac coc 100m la chieu dai ngang nen khi bo tr can lu y xac nh o doc e hieu chnh, cac coc 100 m co so hieu la C1, C2, Cn. So hieu cac coc phu c tnh theo so



hieu coc 100 m gan nhat pha sau cong vi khoang cach gia hai coc. V du, C18 + 24,2 m, C19 + 32,5 m (H.11.14).

Hnh 11.15

Ly trnh cua cac nh ngoat, iem au, iem cuoi ng cong cung c xac nh giong nh cac iem phu. Cac coc 100 m c bo tr theo ng gay khuc cua tuyen cong trnh, nhng so hieu cua chung lai tnh qua ng cong tai cac nh ngoat (co chieu dai ngan hn).

Do o, sau khi xac nh ly trnh cua nh ngoat N2 la C22 + 70,38 (H.11.15), e ong coc 100 m co so hieu C23 t nh ngoat N2 thay v bo tr khoang cach 100 70,38 = 29,62 m, ta bo tr khoang cach: 29,62 m D. Trong o D la bien o dai gia ng gay khuc va ng cong tron tnh theo cong thc:

D = 2T K (11.7)

T = Rtg2 (11.8)

K = Ro

o

(11.9)

D = 2Rtg2 R

o

o

(11.10)

trong o: T - chieu dai oan tiep c; K - chieu dai ng cong tron R - ban knh ng cong tron; - goc ngoat tai nh N2 Vi: R = 100 m, = 25o, o = 57o,3 theo (11.8), (11.9) va (11.10) ta c T = 22,17

m, K = 43,63 m va: D = 0,71 m. T o: 29,62 D = 28,91 m.

3. o mat cat ngang

ong thi vi viec ong cac coc 100 m va cac coc phu tren mat cat doc, ngi ta ong cac coc tren mat cat ngang. Mat cat ngang c bo tr vuong goc vi mat cat doc tai cac coc 100 m, coc phu, cac iem chnh ng cong tron. Tuy thuoc vao dang at theo mat cat ngang va yeu cau cua tng loai cong trnh ma chieu rong mat cat ngang ve moi ben la 15-50 m. Khoang cach en cac iem mat cat ngang c tnh t ng mat cat doc co ghi chu tr (trai) hay ph (phai) va c bo tr bang thc thep. Cac coc 100 m, cac coc phu tren mat cat doc va cac coc tren mat cat ngang c ong bang cac coc go chac chan co ghi so hieu bang sn o.

4. o cao doc tuyen

e thay ro dang cao thap mat at doc tuyen, ta o cao tat ca cac coc a c co nh tren mat cat doc va mat cat ngang bang o cao hnh hoc cap ky thuat.

Tuyen o cao i qua cac iem noi tren c gia co bang cac moc o cao co nh va tam thi. Cac moc co nh c uc bang be tong at cach nhau 20-30 km tai cho giao vi cac chng ngai vat quan trong, tai cac iem dan c. Cac moc o cao tam thi ong cach nhau 2-3 km bang coc go ln hoac s dung cac a vat co nh nh nen nha, chan cot ien, nap ho ga Ca hai loai moc eu phai bo tr cach tim ng 20- 30 m

Hnh 11.16



ngoai vung ao ap at. Cac moc lien he bao gom cac moc o cao co nh va tam thi, cac coc 100 m, cac

iem chnh cua ng cung tron c o bang phng phap o cao hnh hoc t gia bang mot trong hai cach:

1- May Nivo, mia hai mat en o 2- May Nivo, mia mot mat va hai chieu cao may Cac moc trung gian bao gom: cac iem phu, cac iem cua mat cat ngang c o

ket hp khi o chenh cao lan hai bang mia o cach th nhat hoac bang chieu cao may th hai cach o th hai.

Cac so lieu o cao gia cac moc lien he c tnh toan bnh sai nh tuyen o cao ky thuat. o cao cac moc trung gian c tnh t o cao cac moc lien he.

Trnh t o tai mot tram theo cach th hai nh sau: 1- oc mia sau tai coc chnh (coc 100 m) 2- oc mia trc tai coc chnh 3- Thay oi chieu cao may khoang 10 cm 4- oc mia trc tai coc chnh 5- oc mia sau tai coc chnh 6- oc mia tai cac coc phu va cac coc mat cat ngang Mau so o va cach tnh toan the hien bang 11.4. Th t ghi so va tnh toan e trong

ngoac n. o cao tia ngam 169,817 cot 9 c tnh bang cao o iem C20 (169,378) cot 10 cong vi so oc mia sau lan 2 tai iem C20 (0439 tai cot 3). Cao o cac iem trung gian cot 10 bang cao o tia ngam 169,817 (cot 9) tr i cac so oc mia tai cac iem trung gian cot 6.

Bang 11.4 So oc theo mia Ten coc

Tr oc Tr trung bnh T/T

Tram o Sau Trc Trung bnh Sau Trc

Chenh cao o cao tia ngam

o cao tuyet oi

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

C20 0551(1) +1 169,378 0439(4) 0495(7) -2,115(9) 169,817(10)

17 C21 2665(2) 2610(8) 167,264(11) 2555(3) +15 1863(5) 167,954(12) +73 2063(6) 167,754(13) C21 2571(1) 2637(10) 167,264 2703(4) -0,363(12) 169,967(13) C22 2934(2) 3000(11) 166,901(14) 3065(3)

18 +26 1876(5) 168,091(15) +26Tr 8,0 1651(6) 168,31616) Tr 15,0 0372(7) 169,595(17) Ph 6,0 1517(8) 168,450(18) Ph 15,0 2241(9) 167,726(19)



5. Ve mat cat

Da vao o cao mat at tai cac coc 100 m, coc trung gian, cac coc tren mat cat ngang va khoang cach gia chung e ve mat cat doc va mat cat ngang tren giay ke ly. e mat cat c the hien ro rang va tien li khi s dung, t le theo truc ng mat cat doc (o cao) ln hn gap mi lan t le theo truc ngang (o dai).

V du: 1:500 va 1:5000 khi thiet ke ng o to 1:100 va 1:1000 khi thiet ke cong trnh ngam

Hnh 11.17

T le truc ng va truc ngang cua mat cat ngang thng bang nhau v chieu dai cua mat cat ngang kha ngan. V du, 1:500 va 1:500 hoac 1:100 va 1:100. Ngoai ra, e cho ban ve mat cat c can oi, my quan ngi ta chon mat so sanh co o cao hp ly (H.11.17) e cho iem thap nhat cua o th mat cat cao hn mat nay khang 8 cm.

Hnh 11.18



TAI LIEU THAM KHAO

1. .Nguyn tn Lc.Trc a i cng .nh xb i hc Quc gia tp. HCM 2002 (tr145-tr161;

2. Phm vn Chuyn. o c ; Nh XB xy dng; H ni 2001. (tr124-tr128;) .

3. Vu Thng , Trca xy dng thc hnh. NXB Xy dng ;H ni, 2002

Documents

TaiLieuTongHop.com Bai 8