392
CODEX DIPLOMATICUS REGNI CROATIAE, DALMATIAE ET SLAVONIAE. EDIDIT ACADEMIA SCIENTIARUM ET ARTIUM SLAVORUM MERIDIONALIUM AUXILIO REGIMINIS CROAT., DALM. ET SLAV. COLLEGIT ET DIGESSIT T. SMIČIKLAS VOLUMEN XII. DIPLOMATA ANNORUM 1351—1359. CONTINENS. ZAGRABIAE. EX OFFICINA SOCIETATIS TYPOGKAPHICAE. 1914. ,'.;• АСАПЕШАК SOCIUS ORD. DIPLOMATICKI ZBORNIK KRALJEVINE HRVATSKE, DALMACIJE I SLiWONIJE. IZDAEA JUGOSLAVENSKA AKADEMIJA ZNANOSTI I UMJETNOSTI POTPOROM KR. HRV.-SLAV.-DALM. ZEM. VLADE. SABRAO I UREDIO T. SMIČIKLAS i'RAVI ČLAN AKADEMIJE. SVEZAK XII. LISTJNE GODINA 1351—1359. ZAGREB. TISAK DIONIČKE TISKARE. 1914.

T Smiciklas Codex Diplomatic Us Sv12

Embed Size (px)

Citation preview

CODEX DIPLOMATICUSREGNI

DIPLOMATICKI ZBORNIKKRALJEVINE

CROATIAE, DALMATIAE ET SLAVONIAE.EDIDIT

HRVATSKE, DALMACIJE I SLiWONIJE.IZDAEA

ACADEMIA SCIENTIARUM ET ARTIUM SLAVORUM MERIDIONALIUM AUXILIO REGIMINIS CROAT., DALM. ET SLAV.

JUGOSLAVENSKA AKADEMIJA ZNANOSTI I UMJETNOSTI POTPOROM KR. HRV.-SLAV.-DALM. ZEM. VLADE.

COLLEGIT ET DIGESSIT

SABRAO I UREDIO

T.

SMIIKLAS, ' . ;

T.

SMIIKLASi'RAVI LAN AKADEMIJE.

SOCIUS

ORD.

VOLUMEN XII.DIPLOMATA ANNORUM 13511359. CONTINENS.

SVEZAK XII.LISTJNE GODINA 13511359.

ZAGRABIAE.EX OFFICINA SOCIETATIS TYPOGKAPHICAE.1914.

ZAGREB.TISAK DIONIKE TISKARE. 1914.

PREDGOVOR.Kad se tampao 20. arak ovoga sveska, prekinula j'e neumoljiva smft rad autora ovogajdjela, nezaboravnoga predsjednika JugoslajJenske akademije Tade Smiiklasa. Ali kako za njegbv cijeli rad vrijedi ona Hbracijeva: Non omnis moriar, multaque pars mei Vitabit Libitinam, usque ego postera Crescam laude recens . . . , tako vrijedi i za ovaj Codex : ostavio je sredene grae za nj sve do konca godine 1409. Z a t o e o v o d j e l o i d a l j e n o s i t i n j e g o v o ime. ~Ve od prvoga poetka, kad je Jugoslavenska akademija poela spremati izdanje Codex diplomaticus-a, zapala je mene asna zadaa, da budem suradnikom, a od VII. sveska i pomonikom autora kod tampanja. Sa VII. sveskom povjerio mi je blagopokojni autor sastavak Summarija i Indeksa. Poslije njegove smrti povjerila mi je Jugoslavenska akademija, da ovaj svezak privedem kraju. Drei se naela kod tampe, u koje me uputio autor, sretno sam ovaj svezak dovrio. Uz najpomnjiviju korekturu potkralo se ipak nekoliko krupnijih pogrjeaka, koje na koncu ove knjige ispravljam. Neznatnije, koje ne pomuuju sadraja, ispravit e lako svatko, koji e ovo djelo rabiti. U ovom svesku rabljene su slijedee tampane zbirke: B u l l e t t i n o di Archeologia e Storia Dalmata, Spalato 1878.1912. C o d e x d i p l o m a t i c u s domus senioris comitum Zichy. Edid. Societas historica hungarica. Tom. I.X. Budapest 1871.1907. C o d e x d i p l o m a t i c u s p a t r i u s h u n g a r i c u s . (Hazai okmanytar) Studio et opera Emerici Nagy, Joann. Nep. Paur, Caroli Rith-ef Desiderii Veghely. T. I.VIII. Jaurini et Budapestini 18(511891.

VI

-

VII

-

E u b e l Bullariuni Franciscanum Romae 1898, 1902, 1907. Tom. V.VII. F a r l a t i lllyricum sacrum Venetiis 1751.1819. Voll. IVIII. Budae F e j e r Codex diplomaticus Hungariae ecclesiasticus ac civilis. 18291844. Prodromus, 11 tomi in 43 voll. et 2 indices. F e r m e n d i n Acta Bosnae potissimum ecclesiastica (Monumenta spectantia historiam Slavorum meridionalium. XXXIII t.) Zagrabiae 1892, G e r e s K a l m a n Codex diplomaticus comitum Karolyi de Nagy-Karoly

O r t n e r Povijest Krapine. U Zagrebu. 1899. P r a y Annales veterum Hunnorum, Avarorum et Hungarorum ab a. CMXCVII. ad a. MDLXIV. Vindobonac 1763.1767. Voll. I. IV. P u c i knez Medo Spomenici srpski. Knjiga II. U Beogradu 1862. R a d jugoslavenske akademije. U Zagrebu 1867. i dalje. R a y n a l d i Annales ecclesiastici ab a. 1198. Lucae 1747.1756. R i p o l l i Bullarium Praedicatorum. Romae 1729.1740. Tom. IV!!i. illustravit Bremond. S t a r i n e jugoslavenske akademije. U Zagrebu 1869. i dalje. T h a l l o c z y - B a r a b a s Codex diplomaticus comitum de Blagay. (Monumenta Hungariae historica t. XXVIII.) Budapest 1897. T h a l l o c z y - B a r a b a s Codex diplomaticus comitum de Frangepanibus (Monumenta Hungariae historica t. XXXV.) Budapest 1910. T h a l l o c z y - H o r v a t h Also Sclavonia okmanytar (Mon. Hungariac historica diplomataria. Tom. XXXVI.) Budapest. 1912. T h e i n e r Vetera Monumenta historica Hungariam sacram illustrantia. Romae 18591860. Voll. III. T h e i n e r Vetera Monumenta Slavorum meridionalium historiam illustrantia. Romae 1863. Zagrabiae 1875. Vol. III. T k a l i Monumenta historica episcopatus Zagrabiensis. Zagrabiae 1873.1874. Tom. III. T k a 1 i Monumenta historica lib. et reg. civitatis Zagrabiensis metropolis regni Croatiae. Zagrabiae 1889.1904. Voll. IXI. W e n z e l Acta extera. Budapest 1874.1876. Vol. I.III. V j e s n i k kr. hrvatsko-slavonskog-dalmatinskog zemaliskog arkiva. U Zagrebu 1899.1912. V j e s n i k hrvatskog arkeolokog drutva. IXII. Z a l a varmegye tortenete. Budapest 1886. 1890. Tom. I.II. Documenta. U Z a g r e b u , dne 9. apriia 1915. U Zagrebu 1895. i dalje vol.

Tom. I.

G e l c i c h - T h a l l o c z y Diplomatarum Ragus. Budapest 1887. J i r e e k Konstantin dr. Spomenici srpski. Bcograd, 1892. K a t o n a Historia critica regum Hungariae. Pestini, Posonii, Cassoyiae, Budae, Colocsae, Budae 1779.1817. Voll. IXLIL K e r c s e l i c h Historia ecclesiae Zagrabiensis. Zagrabiae 1760. .,.....,..yK e r c s e l i c h Notitiae, praeliminares, Zagrabiae (1770.). K u k u l j e v i Arkiv za povjestnicu jugoslavensku. dalje Tom IXII. U Zagrebu. 1850. i

K u k u l j e v i Jura regni Croatiae, Dalmatiae";et Slavoniae. 1861. Tom. IIII, :

Zagrabiae.

L a s z o w s k i E. Povjesni spomenici plemenite opine Turopolja neko Zagrebako polje zvane, Zagreb 1904.1908. :T. IIV. L a s z o w s k i E. Listine opine sv. Jelene Koruke. Zagreb 1904. L a s z o w s k i E. Podijeljenje plemstva po banu Nikoli god. 1346. Zagreb. 1900. L u c i u s J.

L u c i u s J. Memorie istoriche di Tragurio ora detto Traii. Venetia 1674. De regno Dalmatiae et Croatiae libri sex. Amstelodami 1666. Ap. Schwandtner Scriptores rerum Hungaricarum. Tom. III. L u c i u s J. Note cronologiche e documenti raccolti da Giov. Luc. Bullettino 1881.-1882. Starine XIII. -. . XIX. M a k u e v Monumenta historica Slavorum meridionalium vicinorumque populorum. Varava 1874. P. I. M i k l o s i c h Monumenta serbica spectantia historiam Serbiae, Bosniae. Ragusii. Viennae 1858. : N a g y Codex diplomaticus Andegaven'is. Budapest. 1878.1887. Voll. :T,^-,V, ... . . ;, V - '.'

'.

-

Emilij Laszowski.

.

.

-

1.1 3 5 1 , 5. j a n u a r a . U Cazmi. Cazmanski 1349. g. kaptol Pavlu i prepisuje Zedini, o 1319. povelj'u koj'a plemstvu kralja sadriaje podjeljenom memorie Lj'udevita povelje sinovima od 1. Karla jula od

izdanu 1323.

kralj'a

Ivaina.

Nos capitulum Chasmensis ecclesie

c o m m e n d a n t e s signiq u o d a n n o domini

iicamus tenore presencium quibus expedit vniuersis,

M CCC quinquagesimo primo, feria tercia p r o x i m a post festum circumcisionis domini, Paulus filius Petri dictus Zedina ad n o s t r a m personaliter accedendo presenciam, exhibuit nobis q u a s d a m litteras patentes excellentissimi principis domini Lodouichi(l) dei gracia illustris regis Hungarie petens a nobis cum instancia, vt easdem in nostris aliis in litteris patentibus insery et transcribi' de verbo ad verbum faceremus. Q u a r u m tenor talis e s t : aj'e listinu listinu istoga (Slijedi listina kralj'a Ljudevita kralja kralja Karla od 21. od 10. januara u kr. ugar. Stara od 1. jula 1349., koja koja sadrseptembra 1323., 1319.). dravnom signatura: arkivu Acta peata. u Budimpeti: M. opet sadraje

Original na papiru O. D. L. no. 35.166. fasc. I no. 29. Na hrptu listine

monasterii de Garig:

vidi se

trag pritisnuta

2.1351, 2 0 . j a n u a r a . U Zadru. Dobra udova Damjana grad u de Mengaza, Tukleanu na daj'e Radoslavu Berbici vino-

obradj'ivanje.

In Christi nomine amen. A n n o incarnationis eiusdem millesimo trecentesimo quinquagesimo, indicione quarta, die vigesimo mensis ianuarii. T e m p o r i b u s enim serenissimi domini nostri domini A n d r e e Dandulo inCOD. DTPL. xn. 1

2

3

cliti ducis Venecie, ac venerabilis patris domini Nicholai de Matafarro decretorum doctoris, Jadrensis archiepiscopi, nec non nobilis et potentis uiri domini Michaelis Faletro honorabilis comitis et capiftanei] Jadre. Domina Dobra relicta olim Damiani de Mengaca per se et suos heredes dedit, [conjcessit et locauit perpetuo Radosclauo condam Jurse de Berbica pro se et suis heredibus stip[ulanti etj recipienti quatuor gognaios uel circa uituum cum arboribus fructiferris positos super terra dicte domine in Cuclicano in loco, qui dicitur sub custodia; quibus uitibus sunt confines: De sirocho terra Stephani de Rasol, de trauersa uia publica, de borea vinea heredum condam Johannis de Macella, de quirina vinea dicte domine; ad habendum, tenendum, possidendum, laborandum, usufructuandum et quicquid sibi et suis heredibus placuerit deinceps perpetuo faciendum saluo iure terratici. Promittens dicta domina per se et suos heredes solempni stipulatione predicto Radosclauo pro se et suis heredibus stipulanti et recipienti dictas uites et arbores perpetuo ab omni persona et vniuersitate legittime deffendere, auctoricare et disbrigare, ipsumque et eius heredes manutenere perpetuo contra onmes personas et ex ipsis uitibus aliquam non facere dationem, obligationem seu contractum, cuius pretextu presenti locationi uel ipsi condictioni aliquod preiudicium fiat, quominus ipse Radosclauus et eius heredes dictis uitibus et arboribus per se uel alios quos uoluerit uti ualeant et tenere occasione predicta. Quo circa dictus Radosclauus per se et suos heredes stipulatione solempni predicte domine Dobre pro se et suis heredibus stipulanti et recipienti promixit (!) dictas uites bene et fideliter laborare, videlicet bis in anno gafpare], semel putare et omnia alia et singula facere et exercere secundum consuetudines et statuta Jadre, ac eidem domine et suis heredibus dare et consignare quartam partem annuatim vini et omnium et singulorum frucctuum(l) percipiendorum ex uitibus et arboribus supradictis paratam in barcha ad rippam maris proxiorem(!) dictis uitibus, omnibus eius expensis, et non ponere guardianos in dictis uitibus absque predicte domine uel eius heredum licencia speciali. Que omnia et singula supradicta promixerunt dicti contrahentes sibi ad inuicem per se et eorum heredes et successores, scilicet alter alteri solempnibus stipulationibus hinc inde interuenientibus perpetuo firma et rata habere et tenere et in nullo contrafacere uel uenire per se uel alium aliqua ratione uel causa, de iure nec de facto sub obligatione omnium eorum bonorum et utriusque eorum presentium et futurorum. Actum Ja.dre [inj-do.mo habitationis predicte domine, presentibus Paulo condam Petri.de A . . . . . . . . et Bartolo condam Petri de. Mediolano, habitatoribus Jadre, testib.us uocatis et rpgatis. et. aliis. . '

(Drugi rukopis). Eo-o Coradus de Padua notarius curie Jadre examinator subscripsi. (Signum not.) Ego Damianus condam Andree de Zandequiliis de Parma publicus imperiali auctoritate notarius ac curie Jadre scriba predictis omnibus presens fui et rogatus scripsi et publicaui. Original na pergam. u gubern. arkivu u Zadru; odio samostana sv. Krevana kaps. V. no. 83.

3.1351, 8. februara U Senju.Jakob Trotov iz Bake prodaje svoju kuu Elizabeti udovi iza kneza Dujma.

In dei nomine amen. Anno a natiuitate eiusdem millesimo trecentesimo quinquagesimo primo, indictione tercia(r), die octavo mensis februarii. Temporibus equidem domini Lodouici, dei gracia serenissimi regis Hungarie, venerabilis in Christo patris et domini domini fratris Porthyue eadem gracia episcopi Segniensis, magnifici viri domini. Bartholomei Vegle comitis et ciuitatis Segnie perpetui potestatis, Jacobi Verolii et Jacobi iudicum in ciuitate predicta. Actum in ciuitate Segnie in stacione mei notarii infrascripti, presentibus Phylippo olim iudice Segnie, Luciano condam Jadrii ciue Segnie et Thomasso de Vegla et aliis testibus vocatis habitis et rogatis. Ibique Joachinus filius quondam Trotti(!) de Bescha pro se suisque heredibus et successoribus nomine proprio et in perpetuum dedit, vendidit, alienauit et tradidit magnifice domine domine Elyzabet relicte olim bone memorie domini comitis Duymi unam domum muratam, que olim fuit Nyghe uxoris sue, cuius domus tales sunt confines: Ab uno latere, videlicet a parte superiori est . dornus Jacobi Dessinich, et prope unam domunculam paruam, que olim fuit dicte Nigheta etc. ad habendum, tenendum, possidehdum etc Cum omnibus ... . pertinenciis . . . iuribus etc. pro precio et nomine precii ducatorum centum de auro, boni legalis auri et iusti ponderis; quod precium totum dictus Joachinus bonfessus . . . . a d i c t a domina Elisabet . . .: integre recepisse . . . f E

iri/^QV

t-._n_.t-nni VUVjl

_l

i_ILl

i

lit-iVjlil

_

Vr\

n n f r u1.1 1J

__+L.L

MV/l-llLll

11UVUIIlll

IJ-XI^

CLKJ

IV/l^

___

IOL.U

LJtX

8

9

Bartholomei dei gracia episcopi Traguriensis et cleri Traguriensis exempti et non exempti centum nonaginta quatuor florenos auri boni et iusti ponderis pro parte solutionis decime trienalis. Protestantes ipsi procuratores nomine quo supra coram et in presentia dicti domini collectoris, quod de dicta decima plus non est exactum et ipsam decimam soluunt, secundum quod in quaterno collectorum dicte decime est inuentum. Renuncians idem dominus abbas et collector, ut supra, exceptione non sibi datorum, traditorum et. Jiumeratorum dictorum florenorurn" tempore huius contractus omnique alii iuri et legum auxilio. De quibus centum nonaginta quatuor florenis pro[misit] dominus collector auctoritate [sibi] tradita in hac parte prefatos dominum episcopum Traguriensem et clerum Traguriensem exemptum et non exemptum suosque successores, res, beneficia et bona, nec non dictos dominos Nicolaum et Heliam presentes vice et nomine dictorum domini episcopi et cleri Traguriensis postulantes et requirentes absoluit, prout melius potuit et quitauit. (Signum not.) Et ego Johanninus domini condam Raimundini de Cremona ciuis Cremonensis, publicus imperiali auctoritate notarius ac notarius officialis et scriba prefati domini collectoris predictis omnibus et singulis interfui, eaque rogatus scribere scripsi et publicaui et meum signum apposui. Original u ark. kaptola u Trogiru no. 65. Na listini visi uzica od pergamene; peat otpao. oteena i teko itljiva.

Listina je veoma

7.1351, 23. marta. U Avig-nonu. Klement VI. papa imenuje Mavra arcipresbitra krbavskim. gackoga biskupom

Clemens episcopus seruus seruorum dei. Dilecto filio Mauro electo Corbaviensi, salutem et apostolicam benedictionem. Inter cetera, que superna dispositione nobis iminent peragenda, ad id nimirum soliciti reddimur, ut viduatis ecclesiis tales preficiamus in pastores, per quorum industriam et solicitudinem circumspectam indempnitati eorum provideatur salubriter, ac in spiritualibus et temporalibus proficere valeant incrementis. Dudum siquidem bone memorie Lupo episcopo Corbaviensi regimini Corbaviensi ecclesie presidente, nos cupientes eidem ecclesie, cum illam vacare contingeret, per apostolice sedis providenciam utilem

et ydoneam presidere personam, provisionem ipsius ecclesie ordinationi et dispositioni nostre ea vice duximus specialiter reservandam, decernentes extunc irritum et inane, si secus super hiis a quoquam quavis auctoritate scienter . . . contingeret attemptari. Postmodum vero dicta ecclesia per obitum Lupi episcopi supradicti, qui extra Romanam curiam diem clausit extremum, pastoris solatio destituta, nos ad provisionem ipsius ecclesie, de qua nullus preter nos hac vice disponere potuit neque potest, reservatione et decreto obsistentibus supradictis, ne longe vacationis subiaceret incommodis, paternis et solicitis studiis intendentes, post deliberationem, quam de preficiendo eidem ecclesie personam utilem et etiam fructuosam habuimus cum nostris fratribus diligentem, demum ad te archipresbiterum ecclesie Gazchensis Signiensis diocesis, in sacerdotio constitutum, litterarum sciencia preditum, in spiritualibus providum et in temporalibus circumspectum, aliisque multiplicium virtutum meritis, prout ex fidedignorum accepimus testimonio, laudabiliter insignitum, direximus oculos nostre mentis; quibus omnibus attenta meditatione pensatis, de persona tua prefate Corbaviensi ecclesie de dictorum fratrum consilio auctoritate apostolica providemus, teque illi preficimus in episcopum et pastorem, curam et administrationem ipsius tibi in spiritualibus et temporalibus plenarie committendo, in illo qui dat gratias et largimr premia confidentes, quod dicta Corbaviensis ecclesia per tue circumspectionis industriam sub tuo felici regimine, gratia tibi assistente divina, salubria suscipiet incrementa. Iugum itaque tibi tuis impositum humeris prompta devotione suscipiens et reverenter suavi eius oneri collum flectens, curam et administrationem predictas sic exercere studeas solicite, fideliter et prudenter, gregem dominicum in eadem Corbaviensi ecclesia tibi credita doctrina verbi et operis iuxta datam tibi a deo prudenciam informando, quod eadem Corbaviensis ecclesia per tue circumspectionis industriam votivis iugiter proficiat commodis et successibus prosperis augeatur, ac tu proinde divinam, dicte sedis ac nostram benedictionem et gratiam uberius consequi merearis. Datum apud Villamnovam Avinionensis diocesis, X. kalendas aprilis, pontificatis nostri anno nono. In eodem modo. Clero et populo civitatis et diocesis Corbaviensis et archiepiscopo Spalatensi.Theiner Mon. Slav. Mer. I. no. 303. pag.4. par. 1. ep. 61.

226.

Iz reg. an. IX. lib.

;

vt ipsas priuilegiales litteras reginales acceptantes de verbo ad verbum transscribi ac dicte regali collacioni de eisdem castris et possessionibus facte gratum nostrum preberemus consensum ducalem et assensum nobis humilime flagitando. Quarum quidem litterarum priuilegialium tenor is est: (Slijedi listina kraljice Elizabete od 27. marta 1351.). Nos itaque consonis et congruis supplicacionibus ipsius domini Stephani bani, prout fidelibus virtutum suorum merita largiente regali dono prefulcitis nostre ducali serenitati incumbit benigno preesse cum fauore, memoratam donatiuam collacionem predictorum castrorum possessionumque seu villarum nec non aliarum vtilitatum pertinencium ad eadem, prenominato Stephano bano, ut premissum est factam, ducali auctoritate habentes gratam vtique et acceptam, premissas priuilegiales litteras reginales, tenorem ipsius regalis priuilegii in se continentes de uerbo ad uerbum presentibus litteris nostris priuilegialibus transsumptiue redigi sigillique nostri pendentis apposicione autentici seu maioris fecimus communiri. Datum per manus magistri Georgii aule nostre prothonotarii dilecti et fidelis nostri, anno domini MCCC 0 quinquagesimo primo, septimo kalendas aprilis, ducatus autem nostri anno primo.

Pisano: attendens.

14

15

-

Original na pergam. u kr. ugar. dr. arkivu u Budimpeti: M. 0. D. L. no. 4153. Stara sign. N. R. A. fasc. 516. no. 44. Na listini visi o svilenoj vrvci crvene i zelene boje dobro saciwani J>ecat. Datum listine je oito po^rj'ean (26. marta) budui prepisuje listinu od 27. marta (septimo kal. sexto kal.J. vrjeka se tumai najlaglje tako, da se uzme, te je pisar znao, da ima staviti kao datum odmah slijedeci dan datuma listine kraljiine (sexto kalendas aprilis), pdk umjesio da snizi brojku ispred kalenda za jedan, on ju je ne pazei, po obinom dananjem brojenju za jedan digao. Zato je najvjeroj'atnije datum 28. marta.

.1351, 29. marta.Lj'udemt kralj ugarski hrvatski potvrdjuj'e posjed brate Novakovia.

, Lodouicus dei gracia Hungarie, Dalmacie, Croacie, Rame, Seruie, Gallicie, Lodomerie, Cumanie, Bulgarique rex, princeps Salernitanus et Honoris montis sancti Angeli dominus omnibus Christi fidelibus presentibus et futuris, presens scriptum inspecturis salutem in omnium saluatore. Cum bene meritis fauor debitus inpenditur et sinus dileccionis panditur, deus placari creditur et subditi ad fidelitatis opera exercienda deuocius incitantur, accenduntque se spe et desiderio amplioris retribucionis pie confoueri. Proinde ad vniuersorum noticiam harum serie uoJumus peruenire, quod nos, qui ex solita regie pietatis clemencia, cunctorum nobis fideliter obsequencium merita, animo meari pietatis et omnibus merentibus sinum pandere solemus dileccionis, considerantes fidelitates ac fidelium seruiciorum preclara ac multimoda merita Nowak filii Petri fidelis aule nostre militis, que idem in cunctis nostris et regni nostri negociis prosperis et aduersis cum sincere fidelitatis feruore, specialiter in partibus transmarinis, ad quas nos pro sumpmenda vindicta mortis quondam serenissimi et magnifici principis domini Andree Jerusalem et Sycilie regis, fratris nostri karissimi, qui tamquam agnus immolatus per occultos proditores miserabiliter interemptus et nequiter extitit iugulatus, cuius mors crudelissima medullam nostri cordis dira passione amarissime lacerabat, accesseramus, nobiscum proficiscendo diuersos labores et. honera expensarum supportando, nostre: maiestati adherendo. exhibuit et impendit, racione quorum licet ipse a npbis longe hys maiora mereretur, ut tamen ipsius seruiciis aliquatenus regio occu-

rerre donatiuo videamur, quasdam villas nostras legales, vnam videlicet Noacy vocatam sub castro ipsius Ztrouicha vocato existentem, et villam Porhouyg; item rectam medtetatem villule Bebcy vocate, cuius villule alia medietas ad castrum nostrum Pochatel pertinet, item medietates villarum Tepali, Doiyany et Hothuane vocatarum, ac terciam partem ville Byhorygh vocate, simul cum villula Besane vocata, in regno Croacie existentes, que quidem ville et villularum medietates hactenus per eundem Nowak a nostra maiestate nomine honoris conseruabantur, eidem Nowak et per eum Gregorio et Johanni fratribus suis, exclusis tandem omnibus aliis fratribus, proximis et cognatis eiusdem Nowak, cum quibus in suis possessionibus hereditariis diuisio fieri deberet, eidem Nowak, Gregorio et Johanni eorumque heredibus, successoribus et posteritatibus cum omnibus et quibuslibet vtilitatibus earundem spectantibus ad easdem, siluis videlicet, pratis, nemoribus, aquis, aquarumque decursibus, fenetis, uirgultis, terris arabilibus cultis, ceterisque earum vtilitatibus et vtilitatum integritatibus, sub hys metis et terminis, quibus usque huc habite extiterunt et possesse, de beneplacita voluntate serenissime principisse domine Elyzabeth inclite regine Hungarie genitricis, et domini Stephani ducis, fratris nostrorum karissimorum, prelatorumque et baronum regni nostri consilio prematuro, dedimus, donauimus et contulimus perpetuo et irreuocabiliter omni eo iure, quo ad nostram collacionem regiam pertinere dinoscuntur possidendas, tenendas et habendas, ymo damus et conferimus in hys scriptis sine preiudicio iuris alieni. In cuius collacionis nostre memoriam, perpetuamque firmitatem presentes eisdem concesssimus literas priuilegiales dupplici sigilli nostri autentici munimine roboratas. Datum per manus honorabilis et discreti viri magistri Tatameri Albensis ecclesie prepositi, aule nostre vicecancellarii, dilecti et fidelis nostri, anno domini M CCC quinquagesimo primo, quarto kalendas aprilis, regni autem nostri anno decimo; venerabilibus in Christo patribus et dominis Dominico archiepiscopo Spalatensi, Nicolao Strigoniensi locique eiusdem comite perpetuo et fratre Dyonisio Colocensi archielectis, Nicolao Agriensis, Demetrio Varadiensis, Andree(!) Transiluano, Nicolao Quinqueecclesiensis, Colomano Jauriensis, Michaele Wachiensis, fratre Peregrino Boznensis, et Nicolao Zagrabiensis ecclesiarum episcopis, Johanne Vesprimiensi, fratre Thoma Sirimiensi, fratre Stephano Nitriensi et Thoma Chanadiensi electis confirmatis, ecclesias dei feliciter gubernantibus; magnificis viris Nicolao palatino et iudice Comanorum, comite Thoma iudice curie nostre, Oliuerio magistro thauarnicorum nostrorum, Stephano tocius Sclauonie, Dalmacie et ' > Dominico de Machou et Nicolao de Zeurino banis, Paulo magistro thauarnicorum reginalium,

16

Original na pergameni 1351., biva zbirka Na hrptu vidi u

17 narod. muzeja u Budimpesti a.

Nicolao K o n t p i n c e r n a r u m nostrorum, comite Posoniensi, Leustacio dapiferorum nostrorum comite Simigiensi et Dyonisio agazonum nostrorum magistris, honores. Originat na pergamem bez peeata. Kao dodatak sa strane dolazi klatizula o peatu izgubljenom u Bosni 1363. U arkivu knezova Esterhazia tt Zeljeznom: Repos. 42.fasc. F. no. 10. ,,,.,. Vjesnik zem. arkiva god. VII 149.150. et aliis q u a m pluribus comitatus regni nostri tenentibus et

knjinici

Veghelijeva. se trag pritisnuta

iljato-ovalna peata.

13.1 3 5 1 , 11. a p r i l a . U B u d i m u . Lj'udevit kralj ugarski tine za i hrvatski biskupa potvrdjuje kaptol - v v ~ nain ubiranja dese-

zagrebaki. memorie universis, commendantes quod venera-

12.1351, 30. marta. U Cazmi. Pred kaptolom azmanskim dijele stranke posjed Kristolovec.

Nos Lodouicus dei gracia rex

Hungarie expedit

t e n o r e presencium significamus quibus

rabilis in Christo pater, dominus Nicolaus, dei et apostolica gracia episcopus ecclesie Zagrabiensis, dilectus nobis et fidelis, ad nostre serenitatis accedendo presenciam exhibuit domini Nicolai de Zech, excellenciam, patentibus augusta 1346.). ut easdem nobis litteras bani privilegiales magnifici viri quondam ratas Quarum tocius et Sclauonie et Croacie, dignaremur litteris

N o s capitulum Chasmensis ecclesie memorie camus quibus e x p e d i t vniuersis presencium et Boleta filiis suis a p a r t e vna, nobis constituti, e e d e m perseuerent, ab altera

c o m m e n d a n t e s signifiquod filius ValenIwan

per tenorem, autem et Petrus

nunc vero bani de Zeuryno, tenoris infrascripti, petens nostram humiliter habere tenor nostris confirmare. talis est: (Slijedi listina od 16. peticionibus

tinus filius Sampsonis, t a m p r o se quam pro Georgio, Fabiano, P e t r o dictus Cheh et Nicolaus filius Stephani filii Laur[enciij personaliter coram partes assumpserunt ipsi ipsorum obligarunt se p r o p t e r heredes pace perpetua iuxta fluac signis nominatam terminis b o n u m pacis et ut in posterum possessionem et eorum Cfrijstolouch

Nos itaque, qui ex debito officio suscepti regiminis dei conservare,

ecclesias in suis iuribus et libertatibus tenemur

prefati domini episcopi benigniter inclinati, predictas litteras privilegiales ipsius domini Nicolai bani, litteras excellentissimi principis domini Karoli, c o n d a m illustris regis Hungarie, patris nostri karissimi, confirmative transcribentes eatenus, quatenus rite emanate, ut vires earum veritati suffragantur, felicis memorie, existunt suo omni et legitime

uium Thopolcha existentem cum suis vtilitatibus et pertinenciis vniuersis in tres partes coequales racionis; ita tamen, inter se diuidere et metis, partem nostro testimonio m e d i a n t e separare, dum cicius ipsis placuerit et fuerit q u o d vnam dicte possessionis Valentinus facultatem percipiendi et percontradiccione partis precum filiis suis supradictis habebit liberam iure perpetuo o p t i n e n d e r e m a n e b u n t

p a t e n t e r cum

tenore, presentis scripti patrocinio duximus confirmandum. a u t e m c o m m o d o et statu ipsius ecclesie insuper

Pro ulteriori

volumus et committi-

petuo possidendi, alie vero d u e partes eisdem Petro et^NicoIao similiter absque notate. H o c eciam declarato et assumpto per eosdem, quod, si quem ipsorum absque h e r e d u m solacio viam vniuerse carnis ingredi contingat, quod absit, e x t u n c porcio facto; morientis cum suis vtilitatibus vniuersis sucviuencium pro possidenda et habenda eo necessitatibus emergendis suis cedat ad m a n u s et proprietatem

mus, ut decimas sub ipso episcopatu ubique existentes, decimatores dicti domini episcopi statim post festum beati regis Stephani inmediate dicare possint, contradiccione quorumlibet non obstante, suas et facta absque libere dicacione ulteriori ville suas infra triginta vel quadraginta dies quivis dilacione solvere teneatur. decimas domini

Item volumus, quod omnes

decimas in specie iuxta continenciam predicti

bani dare et sol-

nec eciam aliquis ex eisdem

vere teneantur, salvis decimis episcopalibus et capituli absque [mora] ad cellaria eorumdem episcopi et capituli in specie D a t u m Bude, feria secunda proxima post a n n o domini MCCC quinquagesimo primo. debentibus provenire. ramispalmarum, dominicam

possit vel valeat s u a m porcionem alienis precio vendicionis expe[n]d[e]re, nisi inter se redim[er]e possint et valeant. D a t u m quarta feria p r o x i m a0

post dominicam letare, a n n o domini M C C C

quinquagesimo primo.

COD.

DIPL.

XII.

2

.

-

,

.

- : :

:

18

ant. Jasc. 2. hec

19

ad

Original u arkivu kaptola zagrebakoga act. capit. Lib. stat. capit. Zagrab. part. IV. cap. I Tkali Mon. episcop. Zagrab. II. 101.103. Tkali Mon. civ. Zagrab. I. 198.199.

quadraginta marcas p r o m p t o r u m et duplicatorum denariorum

racionem prouincie de W l k o u supradicte, pro quibus quidem prioribus triginta et modernis quadraginta marcis et nichilominus, ut prefertur, pro multiplicibus gratuitis conplacenciis, confidenciis et seruiciis sibi per eosd e m inpensis, licet plura mererentur, t a m e n in aliqualis gratum reconet Borchinfolua possessione possessione fratris ac in eorum eorum pensacionis beneficio predictas comitatu duas villas Jacobfolua et ab alia

14.I351,"23."aprila. U Poegi:Pred kafttolom ftoekim Petar i svoje Nos capitulum ecclesie d a n t e s significamus parte, et honorabilis tenore vir Stjepan posjede. commenquod vna sinovi Cimbini zalaiu neke

nuncupatas in eodem

de Wlco (!)

W y l a k uocata existentes, metis infrascriptis predictis videlicet magistro Petro lectori cionis tytulo dedissent expedit vniuersis,

precisas cum vniuersis earum utilitatibus intra easdem metas existentibus, et comiti Gurke(!) Egidio filio eiusdem comitis Gyurke irreuocabilis uendicionis ac donaet contulissent, y m m o dederunt et contulerunt c o r a m nobis pleno iure possidendas, tenendas pariter et habentes(!) realiter. Uolentes et benigniter annuentes, q u o d t a m ipsi, scilicet magister Petrus et comes Gyurke frater suus ac Egidius filius eiusdem, quam per eos eorum hereditarii successores in corporali dominio prefatarum villarum secure iugiter perseuerent, nec processu temporum aliquatenus priuari valeant per ipsos scilicet filios magistri Stephani Cimba dicti uel e o r u m successores de eisdem, asumpserunt insuper coram nobis, quod si q u a m partem de pertinenciis dictarum villarum intra metas subscriptas existentem abstrahi contingat inposterum q u o q u o b u n t u r ipsi uel ipsorum posteritates conpetenter. m o d o , e x t u n c huiusMete a u t e m predicte Prima intempore fluuio

beati Petri de Posaga memorie presencium quibus

magistri Petew et S t e p h a n u s filii magistri Stephani dicti C y m b a ab vna magister Petrus lector ecclesie Boznensis Stephanus ipsi magistri c u m comite G y u r k e e fratre suo ex altera coram nobis personaliter constituti, iidem Petev(!) et oraculo viue vocis, quod confessi sunt concorditer magistri Dominici fratris post decessum

e o r u m maioris tot necessitatibus et causis t e m p o r e eiusdem et per consequens aduersis partibus exortis fuissent inuoluti, quod nisi subsidio pecuniali predictorum magistri Petri et comitis Gyurkee fratris sui, quibus se n e m o p r o p i n q u o r u m seu aliorum quorumlibet in releuandis necessi-

modi defectum ibidem de alia parte cum terra uel silua supplere tenep r o u t nobis ipsi iidem in registro ostenderunt sic p r o c e d u n t : cipit a septemtrione in arbore piri antiqua in q u o d a m yemali fluente et progreditur directe ad meridiem per

tatibus suis t a m in rebus q u a m personis exhibuit prompciorem se semper subleuassent, leuiter n o n paucis partibus possessionariis priuare potuissent, n a m inter alia c u m eis necessitas non modica immineret, dedissent eidem magistro Petew decem marcas denariorum p r o m p t o r u m et duplicatorum conpoti prouincie de W l k o w ad racionem inpignoracionis cuiusdam ville Jacobfolua dicte, q u a m aliis ipsam decem idem marcis magister prius condam ipsis magistro Benedicto inpignorauerant magistro erat idem lectori pro et demum similium denariorum

terras arabiles

uersus siluam Z t o r k o u a c h 1 ad arborem harast geminatam, de qua directe per e a n d e m siluam usque ad aliam p a r t e m s a m similem a r b o r e m eiusdem ad q u a n d a m grossilue existentem, de harast in caudula eiusdem

qua recte per terras arabiles uadit ad fluuium Azocna ad arbores populi inter quas est parua harazt, de quibus in medio eiusdem fluuii et contra ipsius cursum tendit ad occidentem vsque tram in p r o x i m a m viam, per q u a m ad villam T o l o v c h 2 dictam, et in quodam angulo eiusdem fluuii prope e a n d e m villam exit ad dexpredicte reintrat

sepedictus marcis sed ad

P e t r o et comiti

Gyurke pro eisdem decem denariorum p r o m p t o r u m ,

quibus sibi

inpignorata reinpiprouincie de in-

gnorasset et similiter dedissent eidem magistro Stephano d e c e m marcas conpotum dicte nostre suam Posaga, pro quibus sibi q u a n d a m villam Borchinfolua dictam

de alio fine ville

in fluuium m e m o r a t u m , in cuius medio uadit supra similiter ad quendam angulum eiusdem fluuii iuxta q u o d d a m biuium, scilicet per m o d u m crucis habitum, de quo angulo et ad quod biuium exiendo uadit ibidem ad directe arbores pirorum, quarum vna existit per se bifurcata et1 2

pignorauisset, prout hec omnia in patentibus honorabiiis capituli ecclesie Boznensis, comitis capelle regie et nostris litteris clarius continetur, sicque ipsis villis. videlicet Jacobfolua pro viginti et Borchinfolua p r o decem marcis, ut premittitur, ad eosdem magistrum Petrum et comitem Gyurke fratrem suum existentibus, denique n u n c in factis suis iuxta decenciam sui honoris minime procedere valuissent, recepissent ab eisdem super

de illa

Zcorkouach(?). Tolcovch.

20 tendit ad septemtrionem et eundo per quendam rubum de intrat quo in m a g n a m viam, per q u a m transeundo inter fenilia et agros arabiles q u a n d a m siluulam Knea dictam tendit

21

Tetis vocate consorti sue, filie videlicet Georgii de Bedna iure perrpetuo et irreuocabiliter possidendam, tenendam pariter et habendam. rei testimonium presentibus sigillum nostrum martiris, duximus anno D a t u m in octauis festi sancti Georgii quinquagesimo primo. Original na Na pergameni u kr. ugar. dr. arkiv u Budimpeti: 446. no. 9. M. domini In cuius MCCC apponendum.

exit de ipsa via ad q u o d d a m stagnellum Jezero dictum, m o d i c u m ad p a r t e m

tendendo

sinistram

et uadit uersus quasi orientem estualem ad q u e n d a m fluuium pluuialem in quo ad p a r u u m iactum lapidis ad alium similem fluuium et ab hinc dimissa ad sinistram q u a d a m via intrat siluam per aliam m a g n a m viam directe ad partem-aquilonis et uenit in aliam viarn de vtlla et Maztinch et uenit usque uersus ecclesiam e a n d e m , in qua flectitur recte ad orientem iterum ad aliam viam, per q u a m flectitur ad meridiem ad b o n u m iactum lapidis et deinde iterum ad

O. D. L. no. 33.341. Stara sign.: N. R, A. fqsc. listini visi peat o zelenoj suilenoj vrvci.

uadit

ad q u e n d a m agrum, inter q u e m et siluam dimissa via uadit ad sinistram meridiem diuidendo a g r u m ad p e d e m silue predicte, quem girando inter agrum et ipsum et quandarri m a g n a m viam pertranseundo vadit directe inter agros ad m e ridiem ad q u a n d a m m a g n a m et troncatam a r b o r e m minato fluuio existentem, de qua iuxta viam videlicet ad priorem proximo ante festum harast in prius n o supradictam uero nostro sabbato M C C C ad pirum

16.1351, 17. maja. U Zagrebu.Nikola biskup zagrebaki a imenuje prvoga tako imadu upnika biti i novovekoga svofim osobitim kapelanom, njegovi naslfednici. uni-

m e t a m ibique terminatur. Presentes nobis fuerint reportate. Georgii martiris, anno beati

Nicolaus dei et apostolice sedis gracia episcopus versis presencium E a , que in noticiam habituris augmentum honoris nostre

Zagrabiensis,

confirmabimus priuilegio, d u m quinquagesimo primo..

Datum domini

salutem in d o m i n o

sempiternam.

ecclesie et ad subportandum

officii nostri debitum possunt disponi utiliter, sunt procul dubio sagaciter advertenda. Perpendentes igitur, quia usque ad hec t e m p o r a per nostros predecessores n o n invenitur fuisse que in missis celebrandis in nostra provisum ecclesia de certa persona ydonea

M.

Original na pergameni u kr. ugar. ravnom arkivu u Budimpeti : O. D. L. no. 33.601. Stara signat.: N. R. A. fasc. 1509. no. 13. Na hrptu bio je pritisnut ovalni peat.

maiori

iuxta

ordinacionem

antiquam subportaret episcopalem personam, sed invitabatur quandoque unus et aliquociens alter et interdum insufficiens sacerdos ad servandas e b d o m a d a s episcopales in misse officio, q u e nobis minime placuerunt sanctis-

15.1 3 5 1 , 1. m a j a . U Z a g r e b u . Pred kaptolom zagrebackim posjed daruje Gostovi Nikola svojof Petrov eni. Ludbreki svof

Ideo nos, volentes honori episcopali simi Baptiste Johannis de Zagrabia,

provide in

consulere

in hac parte, recepimus prerogativa

discretum virum d o m i n u m Blasium, p r i m u m p l e b a n u m nostrum capellanum, ipsumque et suos successores p r o specialibus cetero habeantur, ipsasque servande in misse In quorum officio, premissorum Nicolaus filius Petri sucessores per t e m p o r a

ecclesie tali

specialem

inter cetera duximus honorandos, quatenus ipse Blasius capellanis teneantur testimonium e b d o m a d a s episcopales, cum devocione presentes

plebanus et sui

presulum Zagrabiensis ecclesie de quociens occurrent debita observare.

N o s capitulum Zagrabiensis ecclesie significamus tenore presencium quibus expedit vniuersis, quod nobilis vir magister sessionem suam Goztouich vocatam titulo de L u d b r e g h in nostri presencia personaliter constitutus, q u a n d a m p o s empcionis ad ipsum deuolut a m in comitatu Crisiensi existentem, in qua ecclesia in honore sancti Laurencii martiris est constructa, cum omnibus suis vtilitatibus et pertinenciis quibuscunque quoquo m o d o vocitatis sub suis metis et limitibus,. quibus eam ipse tenuit et possedit m a t u r a deliberacione prehabita dixit et confessus est se dedisse, donasse, tradidiss et assignasse nobili d o m i n e

d u x i m u s concedendas-

D a t u m X V I I . mensis maii, a n n o domini M C C C L p r i m o . Lib. stat. capit. Zagrab. part. LV. cap. XXV. Katona Hist. crit. X. 51.52. Fejer Cod. dipl. Hung. LX. 2. p. 90.91. Lkali Mon. episcop. Zagrab. LL. 143. Tkaleic Mon. civ. Zagrab. L 199.200.

23 magistri Ladislai filii Johannis filii Briccii, filie videlicet q u o n d a m magistri

17.1351, 21. maja. U Dubrovniku. Bogoje sin dana, vojvode oev Bogoja poklad u iz ime svoje i u ime brata Dria svoga Bog-

Maurici (!) extitit protestatum pisset, magister Simon frater

nostre maiestati, suus

quod prout ipsa percevocatam, que awa sua omni iure

possessionem Zulyum

possessio a domina matre predicti magistri Maurici,

ad ipsam pertineret, ipsa penitus ignorante q u o n d a m venerabili in Christo patri Petro episcopo Syrimyensi(l) vendidisset, et nunc e a n d e m venerabilis in Christo pater, frater T h o m a s episcopus eiusdem intenderet conservare in preiudicium iacturam. dicte Vnde facta huiusmodi ipsum ab Simonem fratrem suum a vendicione possessionis Zulyum, Syrmiensem et alios quoslibet ipsius vel domine protestacione vero fratrem vel ecclesie pro se ipso non modicilnTet magistrum preepiscopum

prima

ostavine

Mihajla

Duirovanina.

Bogoe filius Bogoe voyuoda p r o se ipso et ut procurator legiptimus Bogdani eius fratris, de qua procuratione plene constat in actis cancellarie, facta e a d e m die, m e n s e et a n n o et indictione, fuit confessus habuisse et recepisse a Saue de Bonda, dola et Marino de Gog[e], tesaureriis sancte sariis Michaelis de Dersia yperpyros ducentos Marie, contentus et Ciue Pauli de quos Gondictus

predictum Thomam in

quovismodo

alienacione

pitropis et comis-

empcione

quovismodo se intropersona] eiuslitteras nostras

octuaginta, de

missione in e a n d e m facta vel

facienda prohibuerunt

Michael de Dersia ordinauit in suo testamento dari debere, ubi sciebat frater Constantinus, prior ordinis fratrum Predicatorum Constantinus dixerat, quod Bogoe voyuoda, pater ducentos Ragusio. Et Bogoe et dicti tesaurerii dixerunt mihi Francesscho cancellario, q u o d dictus frater dictorum Bogdani, habere d e b e b a t dictos yperpyros octuaginta, volens

dem domine et contradixerunt prohibendo. communi iusticia suadente. Datum Bude,

In cuius protestacionis et feria tercia proxima a n t e

prohibicionis testimonium 3 presentes eidem concessimus

festum ascensionis domini, a n n o eiusdem MCCC quinquagesimo primo. Original na pergameni u kr. D. L. no. 30.654. Na hrptu biijeSke Nagy se vidi trag uir. dr. arkivu u Budimpeti: peaia, nema M. O.

et m a n d a n s . Bogoe, receptor dictorum denariorum nomine, quo ut supra, quod si qua carta, scriptura aut testifficatio reperiretur de dictis denariis, quod sit cassa, uana et nullius efficacie, faciens finem, remissionem et quietationem dictis tesaureriis et omnibus, quibus interesset vel interesse poterit de denariis suprascriptis, per ipsum receptis. a me Francissco uissafm], continentem, quod spectabat, p r o u t in dicta litera continebatur. Diversa cancellariae, knjiga g. 1334., u dubrovakom arkivu. jflreek Spom. srp. br. 14, pag. 31. u koju je uito iz g. 1350. Ac etiam dominus imperator scripsit d o m i n o comiti et c o m m u n i Ragusii q u a n d a m literam, Bogdanus contentabatur, quod dictus Bogoe eius frater habere debeat dictos denarios et ad ipsum

Stara sign. Miscellaneorum cista 2. fasc. 2. no. 1. velikog V. 495. pritisnutog nikakove

ispod nyega. Cod. dipl. Andeg.

19.1 3 5 1 , 6. j u n a . U C a z m i . Cazmanski kaptol prepisuj'e dvij'e darovnice vniuersis za Christi samostan fidelibus gariki. presens caligini

1351.

Capitulum

Chasmensis ecclesie

scriptum inspecturis salutem in o m n i u m saluatore.

Quoniam ea que in

t e m p o r e aguntur, ne simul cum t e m p o r e transeant et obliuionis

18.1351, 24. m a j a . U B u d i m u . Ljudevit kralj ricija, Nos Lodovicus ugarski posjed i hrvatski Zulj'um zatiuje u Ani keri magistra upanij'i. Mau-

tradantur, antiquorum inuenit prudencia et m o d e r n o r u m approbat discrecio, vt in signum perpetue memorie litterarum testimonio roborentur. Proinde ad vniuersorum noticiam h a r u m serie volumus peruenire, quod a n n o domini M CCC quinquagesimo primo, in crastino die festi pentecostes religiosus vir frater Stephanus prior H e r e m i t a r u m ecclesie beate virginis in montibus Garig constructe ad nostram personaliter accedendo consortis1

vukovarskoj

dei gracia r e x

Hungarie memorie c o m m e n d a m u s domine A n n a vocate

per presentes, q u o d in persona nobilis

Iznad Hnije.

24 presenciam exhibuit nobis duo paria litterarum patencium sub sigillo nostro confectarum, n o n abrasa n o n cancellata nec in stancia, ut t e n o r e m et formam earundem aliqua sui parte

4' 25 annuentes, maxime quia ipsarum presentibus sigillique nostri appenforma consignari, cuius peticionibus iustis et congruis easdem iustas ac veras fore comperimus, de uerbo ad uerbum inseri, transscribi azman. fecimus, tenorem

viciata, p e t e n d o a nobis suo ac sui conuentus nomine humili cum inpropter viarum discrimina ac priuilegialibus de verbo maxime nostri quia easdem t e m p o r u m diversa occurrencia nostris in litteris cuius peticionibus iustis et congruis annuentes, sigillique

sione consignari. Cuius vnius prime littere t e n o r est talis: (Slijedi listina kaptola od 19. jamtara 1332.) Secunde (Slijedi listina isto^a kaptola od 21. littere subsequentis decembra 1340.). est talis:

ad verbum redigi et transsummi faceremus, sigilloque nostro consignari, iustas ac veras fore comperimus, tenorem ipsarum presentibus de verbo ad verbum inseri et transscribi fecimus signari. talis: aperisione conCuius vnius p r i m e littere tenor talis est: (Slijedi listina azmanskog; u kaptola kr. ugar. od 26. dr. (Slijedi listina azman. 1331.) u Budimpeti: M.

_Origmal na pergameni u- kr. ugar. drav. arkivu u BadimpeSti: M. O. D. L. 35.183. Slara signatura: Acta monast. de Garig. fasc. I. no. 31. Na listini visi o zelenoj l Ijubiastaj, svilenoj 109. vrvci peat. Fejer Cod. dipl. Kmng. IX. vol. 2. p.

kaptola od 28. marca 1331.) I t e m secunde littere subsequentis forma est aprila

Original na pergameni 0. D. L. no. 1. no. 32. Na 35.176.

arkivu

Stara signatura:

Acta

monast. de

Garig: fasc.

21.1351, 7. juna. U Zagrebu.Pred kaptolom iz Rovia za^rebakim svoj posjed Velyku zamjenjuje Konjsku svoga za brata Bartolomej posjede Nikole. tenore presencium sin Beludov Syleuch i plemi Rysnu,

listini visi o

zelenoj

i Ijubiastoj svilenoj vrvci peat.

20.1351, 6. j u n a . U a z m i . Kaptol decembra azmanski prepisuje 1340., kojima svoje sin samostanu Capitulum Chasmensis ecclesie listine od 19. januara daruje neke 1332. zemlje i i 21. mlin

Nos capitulum Zagrabiensis ecclesie significamus quibus expedit vniuersis, biles de districtu Nikole Reuche in nostri presencia

quod Nicolaus et Bartholomeus filii Belud nopersonaliter constituti de retulerunt, quod videlicet vocatam

Ivan

garikom. vniuersis Christi fidelibus presens

porcionibus eorum possessionariis infrascriptis iure hereditario ipsos contingentibus tale inter se fecisse concambium idem Bartholomeus porcionem ciis quibuscumque, suam possessionariam Konzka

scriptum inspecturis salutem in omnium

saluatore.

Q u o n i a m ea que in

in eodem districtu existentem cum omnibus suis vtilitatibus et pertinenquoquo m o d o per vocitatis, sub predicto dedit, suis metis tradidit et terminis suo et et assignauit vbi quibus c o n d a m ipse tenuit per e u m suis heredibus Nicolaus possessionarias gentes similiter cum et possedit Nicolao fratri

t e m p o r e aguntur, ne simul cum t e m p o r e transiuntur(l) et obliuionis caligini tradantur, a n t i q u o r u m inuenit prudenciam (!) et m o d e r n o r u m approbat discrecio, vt in signum perpetue memorie litterarum testimonio roburentur. P r o i n d e ad vniuersorum noticiam h a r a m serie volumus peruenire, quod a n n o domini M C C C L primo, in crastina die festi p e n thecosten(l) religiosus vir frater beate virginis in montibus Stephanus prior paria H e r e m i t a r u m ecclesie nostram personaliter litterarum patencium Garyg constructe ad

concambium suas,

iure perpetuo possidendam, t e n e n d a m et h a b e n d a m ; e conuerso dictus porciones videlicet Rysna, Syleuch, ipse residenciam habere dinosscebatur, ac W e l y k a vocatas ipsum continomnibus earum vtilitatibus et pertinenciis quibusc u m q u e quoquo m o d o vocitatis predicto Bartholomeo fratri e u m suis heredibus dedit, tradidit et assignauit iure das, tenendas et habendas hoc expresso, Bartholomeus se et eorum iobagiones et colonos suo et per

accedendo presenciam exhibuit nobis duo

sub sigillo nostro confectarum, n o n abrasa non cancellata nec in aliqua sui parte viciata, p e t e n d o a nobis suo ac sui conuentus nomine humili cum instancia, vt t e n o r e m et formam earundem propter viarum discrimina ac t e m p o r u m diuersa occurrencia nostris in litteris priuilegialibus faceremus, sigilioque nostro de verbo ad verbum redigi et transsummi

perpetuo possidendomibus et ediq u e m c u m q u e co-

quod predictus Nicolaus et cum

ficiis ipsorum infra anni circulum a data presencium

rno^e poi.erinL transiere a_i uici.as uerras ei. porciones possessionarias per

1 26 27 xime venturum, Thomam et Jacobum generos suos, de dicta possessione Cherztheuecz vocata, in qua nunc resident, si poterit alias faciet transferri; si vero ex aliqua causa translacionem eorum de dicta possessione Cherztheuecz vsque dictum terminum facere non posset, tunc ipso termino elapso, ipse Paulus dictam porcionem possessionariam, videlicet terciam partem eiusdem possessionis Koruska ipsius filiis Petri tenebitur dare et perpetuare, exceptis vineis et iobagionibus, si in eadem Cherztheuecz iidem filii Petri noluerint residere, et quod tunc predicta possessio Cherztheuecz predictis Paulo et Bartholomeo filio suo, totaliter remanebit perpetuo possidenda; literas eciam causales quascunque, cuiuscunque iudicis vel capituli, in quacur.que forma contra se invicem quoquo modo haberent vsque ad hec tempora emanatas, easdem in fraudem contra se reservarent, exceptis literis super possessionibus et divisione rerum ipsorum confectis, mortuas, cassas esse voluerunt et inanes, ac viribus carituras, volentes eciam omnia inter eos vsque ad presencia sibi mutuo quoquo modo illata, excepta possessione Komor vocata, sopita esse et sedata. In quorum premissorum testimonium presentibus duximus sigillum nostrum apponendum. Datum sabbato proximo post festum Penthecostes, anno domini millesimo trecentesimo quinquagesimo primo. Jednostavni prijepis XVIII. vijeka na papiru kod imov. opine sv. Jelena Koruka kod Krizevcima. Vjesnik zem. ark. VII. p. 247. Laszoioski Listine opcine sv. Jelena Koruka, doc. IX. concambium sibi mutuo assignatas, liberam transferrendi habebunt facultatem. In quorum premissorum testimonium presentibus duximus sigillum nostrum apponendum. Datum feria tercia proxima post festum 0 penthecostes, anno domini MCCCL primo. Original na pergam. u arkivu jugoslavenske akademije u Zagrebu : Diplomata a. 1351. Na hrplu nalazi se trag ovalua pritisnuta peata.

22.1351, 11. jujta. U Zagrebu.Pred zagrebakim kaptolom Pavao sin Kristola, sinovi Petra sina reenog Kristola, dijele svoje i Cvrcu. te Lacko i Ivan posjede u Koruki

Nos capitulum Zagrabiensis eccksie significamus tenore presencium, quibus expedit vniuersis, quod Paulus. filius Christol de comitatu Crisiensi, et Bartholomeus filius eiusdem ab vna parte, ab altera vero Lachk et Johannes filii Petri filii eiusdem Christol, in nostri presencia personaliter constituti retulerunt, quod licet inter eos racione porcionum ipsorum possessionariarum aliqua verba mota fuissent et exorta, tandem predicti Paulus et Bartholomeus volentes premissa bono modo expedire, assumpserunt et se obligarunt, quod absque aliquali lite et citacione predictis filiis Petri, proximis eorum, porcionem eorum possessionariam in Cherztheuecz existentem, ipsos concernentem, videlicet terciam partem eiusdem cum suis utilitatibus et pertinenciis quibuscunque, exceptis vineis et iobagionibus, quos ipse Paulus ad suam transferre tenebitur porcionem, dare tenebuntur quamcunque voluerint, ut assumpserunt et assignare iure perpetuo possidendam, retulerunt eedem predicte partes, tale concambium inter se fecisse de porcionibus eorum possessionariis infrascriptis videlicet, quod dicti filii Petri porcionem eorum possessionariam, ipsos in possessione Koruska vocata contingentem, videlicet terciam partem eiusdem dederunt, tradiderunt et assignarunt predictis Paulo et Bartholomeo, et per eos eorum heredibus perpetuo possidendam; e conuerso autem dicti Paulus et Bartholomeus porcionem eorum possessionariam in possessione Zaberdya vocata existentem, ipsos contingentem, videlicet medietatem eiusdem, predictis filiis Petri dederunt, tradiderunt et assignarunt similiter perpetuo possidendam; obligauit nichilomirius se idem Paulus, quod vsque festum natiuitatis doraini pro-

23.1351, 16. juna. U Zagrebu. Kafitol zagrebaki na molbu Nikole Petrova Ludbrekoga prepisuje svoju listinu od 28. septembra 1317. Nos capitulum Zagrabiensis ecclesie tenore presencium significamus quibus expedit vniuersis, quod anno domini MCCCL primo, in festo sacri corporis Christi nobilis vir magister Nicolaus filius Petri de Ludbregh ad nostram personaliter accedens presenciam, exhibuit nobis quasdam litteras nostras priuilegiales sigillo nostro priori et antiquo consignatas tenoris infrascripti petens nos, vt ipsas transscribi nostrique sigilli noui apposicione faceremus consignari. Cuius nos peticioni annuentes, maxime quia ipsas litteras inuenimus non abrasas, non cancellatas, nec in aiiqua earum parte viciatas, ideo tenorem earundem presentibus

28

-

29

de uerbo ad uerbum inseri fecimus et nostro sigillo nouo p e n d e n t i consignari. Q u a r u m t e n o r talis est: (Sii/edi listina istog kaptola od 28. septembra 1317., koja sadraje listine od 13. septembra 1317. i 30. mafa 1315.) Original na pergameni u kr. uirar. dr. arkivu u Budimpeti: M. D. L. no. 33.336. Stara sign.: N. R. A. fasc. 446. no. 10. Na crvenoj i utoj' svilenoj vlaknatoj vrvci visi peat kaptola. 0.

25.1351, 11. j u l a . U A v i g n o n u . Pavao poslanik kralja ug.-hrv. u moh za Matiju Petrova kanonikat

Poegi. Pauius ambaxiator ecclesie beati Petri

Supplicat sanctrtati vestre deuotus vester orator

24.1351, 25. juna. U Zagrebu. Stfepan ban potvrdjuje privilegifa krievaka. memorie comvniuersis, Paulus se et

deuoti vestri filii Ludouici regis Vngarie quatenus Mathie Petri de Chasma presbitero de canonicatu de Posaga Quinqueecclesiensis diocesis, vacante per obitum quondam Petri de Chasma, eodem Petro in humanis agente collacioni apostolice reseruato cum omnibus iuribus et pertinenciis suis dignemini prouidere, aliis non obstantibus et clausulis oportunis et ercet. (?) Fiat R. Avinione, IIII. idus iulii, a n n o decimo. Clement. VI. Reg. supplic. an. X. 21. fol. LXVI. b. cum Datum

N o s Stephanus tocius Sclauonie et mendantes quod significamus filius tenore Farkasy Johannes

Croacie banus quibus

presencium

expedit

villicus de noua villa Crisyensi, hospites de e a d e m nostram pro ad

filius Iwanka et J o h a n n e s filius Gerdyna p r o vniuersis hospitibus de e a d e m exhibuerunt nobis q u a s d a m litteras t e n t e s nos humili precum cum

accedentes presenciam, q u o n d a m magnifici viri habere et

priuilegiales

Stephani bani tocius Sclauonie super libertatibus ipsorum confectas, p e instancia, vt easdem ratas nostris litteris priuilegialibus dignaremur confirmare. Quarum tenor talis aprila 1252.). villa N o s igitur iustis fauorabiliter bani In

26.1351, 15. jula. U Kninu.Ivan Cuz podban hrvatski u Nos Johannes uvodi Franu sina Draginia. Croacie ac comes Hungarie viro omnium Tiniensis Stjepanova iz Zadra fosjed imanja

e s t : (Stijedi listina bana Stjepana od 14. Johannis filii G e r d y n a hospitum inclinati predictas litteras n o n abrasas n o n cancellatas de

et legitimis peticionibus dictorum Johannis villici, Pauli filii Iuanka (!) et noua ipsius Crisyensi priuilegiales Stephani quondam

dictus

Chus vicebanus I.odouici

notificamus quibus expedit vniuersis, quod visis quibusdam nissimi domini nostri phani de Jadra torum, introduci expresso omnes domini et regis effectu, qualiter idem dominus rex singulas contulit nobili

litteris sereSte-

nec in aliqua

sui parte

viciatas de verbo litteras nostras beati Johannis

continentes in Francisco et singulorum

ad verbum presentibus inseri facientes perpetuo valere confirmamus. cuius rei memoriam p e r p e t u a m q u e boratas. Datum Zagrabie, firmitatem nostri presentes natiuitatis concessimus priuilegiales pendentis sigilli

hereditates

autentici m u n i m i n e ro-

nobilium de Dranigig 1 sine filiis legittimis

quocumque

t e m p o r e defunc-

secundo die festi

fecimus in tenutam et corporalem ipsum Franciscum seu

possessionem dictacuius filium sui

Baptiste, a n n o domini millesimo trecentesimo quinquagesimo primo. Original na pergameni u arkivu grada Krievaca. Na listini visi crvena svilena vrvca bez peata.

rum hereditatum, prehabito ad hoc domini nostri Stephani Croacie bani mandato, Philippum patris nomine per nostros castelianos Ostrouice J o h a n n e m filium S a n d r i et alterum J o h a n n e m Teutonicum iuxta tenorem dictarum regalium litterarum. Quarum hereditatum has particulas Nasman esse nominauit, videlicet terras olim Juani patrui dicti Francisci, quas detinebat Hian(!) Gredinigh, terras olim Dragani, quas i Mjesto: Draginig, detinebat de Quirino cum fratribus,

30 terras olim S e n a y et Dragoslaui fratrum, filiorum olim Dragoslaui, terras olim Juani Crisanich, terras uocatas Kachinosello, q u e fuerunt a quibusdam Breberiensibus nunc et quibusdam si aliis occupate; reseruantes eidem Premisse autem Nasman Datum Francisco ius in posterum petendi hereditates functorum gionis, obmissas, Vulchouich inductioni presentes fuerunt: Sratman predictus Mladinus de setnicus, huiusmodi aliorum de-

31

possessionaria iura iuxta morem dicte ciuitatis vestre et libertatem inter filios et filias dicti Petruo, ut in litteris vestris rescripcionalibus lucide apparebat, in quinque partes coequales de iudice diuidi, sed diuisionem inter predictas partes premisso modo factam eo, quod per no^tram excellenciam minime parcium litteris nostris debere mediantibus notificabatis, aliorum confirmatam ideo fuisse reperissetis, retractare nos pro sedaria ampliori super ipsa diuisione

quas poterit reperire. Cosmas

Dobruchiauas pristaldus reTugomerich, plures. communiri. Pro cuius-rei

Nouach Vireuich et alii nobiles quam nostro pendenti fecimus

disceptacione

vniuersis

litteris prioribus parcium predictarum, quorumcunque

firmitate presentes sigillo quinto decimo iulii.

t a m scilicet nostris quam

Tininii, a n n o domini millesimo trecentesimo quinquagesimo primo, die

actenus quoquo m o d o confectis, regya(!) auctoritate per omnia cassatis, factum premisse diuisionis per vos iuxta eiusdem ciuitatis vestre m o d u m et libertatem inter easdem partes, ne per vlteriorem cause prosecucionem b o n a eorum et labores consump'mentur, iuridice per m o d e r a r e et finaliter partibus ad hoc

Iz prijepisa kaptola zadarskog od 17. aprila 1459. U gubern. u Zadru, odio samoslana sv. Krevaua. Kaps. II. no. 26.

arkivu

determinare volentes, volumus et fidelitati vestre firmo regio sub edicto d a m u s in mandatis, ordinato factum quatenus in termino nos(!) predicte possessionarie diuisionis presente testimonio

honorabilis capituli ecclesie Zagrabiensis, quod per ipsum capitulum illic

27.1351, 2 8 . j u l a . U B u d i m u . Ljudemt da kralj ugarski i hrvatski njegovim nalae sudcu Petra i obini zagrebakoj, krievakoga,

serie presencium transmitti iubemus, iuxta m o d u m , libertatemque et consuetudinem dicte ciuitatis vestre ab antiquo a p p r o b a t a m , fauore, a m o r e omnia carere commissis, finaliter condam hosiure dicte uel odio cuiuslibet partis non allecti vniuersis et quibuslibet litteris parcium prioribus viribus et vigore per determinantes, vniuersa possessionaria iura predicti Petruo fidelitatis vestre deo et sacre corone ciuitatis vestre obseruato de supradictas, vnicuique earum sua

provede

diobu

posjeda medj'u

pokojnoga

gradjana

pitis de Crisio, d e u m et eius iusticiam seruando p r e oculis, iuxta fidei et regie debite puritatem possessionaria non nouo conscienciose diuidatis inter partes iura pacifice possidere facturi. Datum apostoli anno do-

nasljednicima.

Lodouicus dei gracia r e x Hungarie fidelibus suis iudici, iuratis ceterisque ciuibus seu hospitibus montis Grechensis de Zagrabia salutem et graciam. Noueritis, q u o d licet vniuerse vinearie possessiones, fundus curie, celaria, terre arabiles et alia iura Petruo(l) condam hospitis de Crisio in e o d e m Crisio existentes seu habita, inter Katerinam ac Elyzabeth filias Petruo, eiusdem Petruo ab vna parte, ac relictam Martini filii eiusdem

relinquendo, aliud pro nostra gracia et dileccione mini MCCC quinquagesimo primo.

Bude, feria quinta proxima post festum beati Jacobi

Martinam et Els filias eiusdem Martini parte ex altera iuxta ordinatiuam disposicionem religiosorum virorum fratrum Petri et Johannis priorum prouincialium ordinis Heremitarum sancti Augustini, filiorum eiusnecnon in magistri Petri iam diuid e m Petruo et s e c u n d u m litterarum eorundem per partes coram nobis exhibitarum

Iz diobnog lista Jakoba sudca zagrebakoga od 6. septembra 1351., kaho ga prepisao Ivan sudac krievaki 9. /ebruara 1352. Original potonje na pergameni u arkivu grada Krievca br. 5.

fjlii Myehaelis comitis comitatus Crisyensis et aliarum q u a m plurimarum continenciam continuas tres partes d u d u m diuisa extiterint, t a m e n quia partes prenotate super facto sionis supradicte, q u e m a d m o d u m per quam plurium litterarum causancium exhibiciones fuimus

eorum querimonias et informati, a que tamen

longinqui temporis spacio diuersimode contra inuicem disceptantes, eand e m diuisionem inter se altercatiue moliebantur retractare,

'.

32

33

28.1351, 6. augusta. U azmi. Cazmanski kaptol prrepisuje svoju listinu od 20. januara 1340., sadriape neko darovanje samostanu garikom. koja

Nos capitulum Chasmensis ecclesie significamus tenore presencium quibus expedit vniuersis, quod" religiosus vir frater Stephanus ordinis fratrum Heremitarum ecclesie beate virginis de Garyg, quasdam litteras nostras patentes tenoris infrascripti per discretum virum magistrum Gregorium socium et concanonicum nostrum fecit nobis exhiberi, petens a nobis cum instancia, vt ipsas litteras de uerbo ad uerbum transscribi et in formam priuilegii redigy(!) nostroque pendenti sigillo consignari faceremus. Quarum quidem litterarum tenor talis est." (Slijedi listina azm. kaptola od 20. januara 1340.) Nos uero iustis peticionibus predicti fratris Stephani ordinis. fratrum Heremitarum prefatorum annuentes, predictas litteras.de uerbo ad uerbum . transscribi et in formam priuilegii redigy sigilloque nostro pendenti fecimus consignari. Datum in festo bgati Sixti pape, anno domini millesimo C C C L 0 primo. Original na pergameni u kr. ugar. dr. arkivu ti Budimpeti: M. O. D. L. no. 35.180. Stara sign.: Acta Monast. de Garig, fasc. I. no. 30. Na hstini visi crvena svilena vrvca bez peata.

crimina viarum ipsas litteras eos amittere contingat. Quarum tenor talis est: (Slijedi listina od 30. jula 1346.) Nos vero supradictorum Jacobi iudicis civitatis prenotate ac Nicoletti, Stephani et Jaxe condam iudicum et concivium de eadem iustis peticionibus anuentes, maxime quia ipsas litteras invenimus non abrasas, non cancellatas nec in aliqua ipsarum parte viciatas, tenorem earum de verbo ad verbum presentibus inseri fecimus et nostro sigillo consignari. Datum Zagrabie, die et anno, ut supra. - - '-'-"' -- " - : - '- . ' --'"!__:Original u arkivti grada Zagrebu, na ledj'ima trag pritismita peata. Tkali Mon. civ. Zagrab. I. p. 200.201.

30.1351, 1. septembra. U Avignonu. Klement. VI. papa nadbiskupima drakomu 1 dubrovakomu i biskupu trogirskomu, da neke zabludjele u srpskim i hrvatskim zemljama u hereziju, od herezije odvrate i vjeri povrate. Clemens episcopus servus servorum dei. Venerabilibus fratribus Antonio Duracensi et Helye Ragusino archiepiscopis, ac Bartholomeo episcopo Traguriensi, salutem et apostolicam benedictionem. Inter cetera, que apostolatus officio, cui quamquam immeriti disponente domino presidemus, imminent peragenda, illud potissime humeris nostris incumbit, ut contra scismaticorum et hereticorum venena pestifera, quibus catholice fidei puritatem conantur inficere, per nos et alios, prout locorum et temporum qualitas exigit, partes apostolice solicitudinis apponamus. Nuper siquidem rumor infestus ad nostrum non sine gravi mentis turbatione perduxit auditum, quod nonnulli iniquitatis filii se christianos solo nomine profitentes, fidei tamen christiane prorsus adversi, in nonnullis regnis Rassie, Albanie et Sclavonie, ac aliis circumadiacentibus partibus inconsutilem tunicam domini nostri dividere et lacerare conantes, _ac perniciosa scismata suscitantes, novas inducunt sectas, variosque seminare moliuntur errores, ex quibus, ut aliquos recitemus, falso pertinaciter asserunt, spiritum sanctum non a filio, sed a solo patre procedere, non attendentes, quod sicut sacrosancta Romana ecclesia, mater fidelium omnium et magistra, tenet et docet, ac orthodoxorum patrum atque doctorum latinorum pariter et grecorum habet incommutabilis et vera sententia, sacri concilii declarat auctoritas, idem spiritus sanctus eternaliter ex patre et filio tanquam ex uno principio unica spiCOD. DIPL. XII. 3

29.1351, 23. augusta. U Zagrebu. Petar upan zagrebaki prepisuje odluku tavarnika posjeda Kobilja i Sviblj'an. Lovrinca glede

Nos magister Petrus, comes Zagrabiensis et castellanus de Zamobor significamus presencium per tenorem quibus expedit memorie commendantes, quod anno domini MCC quinquagesimo primo, feria tercia proxima post festum beatissimi Stephani regis, Jacobus iudex civitatis Grecensis ac Nicoletus, Stephanus et Jaxa, condam iudices et concives de eadem, ad nostram accedentes presenciam exhibuerunt nobis litteras patentes excellentissimi principis et domini, domini. Lodouici dei gracia regis Hungarie, domini nostri naturalis, sigillo suo anulari consignatas,. petentes nos precum cum instancia, ut tenorem earum presentibus inseri faceremus et nostro sigillo consignari ad cautelam, timentes, ne per dis-

34

-

35

-

racione procedit. Item mendaciter asserunt contra ea, que prefata Romana tenet et docet ecclesia, corpus Christi non in azimo, sed in fermentato pane confici debere, et quod in azimo confectum est, esse denegant corpus Christi, iliudque in sue dampnacionis cumulum blasphemiis inclamare, deturpare manibus, et quod sceleratius est, conculcare pedibus non verentur. Dicunt eciam, formam baptismatis et confirmationis iuxta ritum, quem prefata Romana servat ecclesia, falsam fore, ac ipso vero baptismate baptizatos baptismati et confirmationi secundum ritum prefatum susceptis damnabiliter renunciare et rebaptizari compellunt. Preterea dampnabili detestacione dicuntur asserere, eandem Romanam ecclesiam, cui universi christiane fidei professores subcsse noscuntur eiusque tenentur instituta servare, in plerisque aliis, que presentibus exprimere non curamus, a vere fidei tramite deviare. Intelleximus etiam, quod nonnulli archiepiscopi et episcopi precium earundem sacros ordines indecenter et contra sacrorum canonum instituta conferunt, et super matrimoniis contrahendis in gradibus prohibitis dispensare contra instituta prefata propria temeritate presumunt, quodque religiosi quam plures mendicantium ordinum commissum sibi fore ab apostolica sede in eisdem partibus legacionis officium minus veraciter asserunt, eoque pretextu nonnulla illicita temere acceptare presumunt in suorum et aliorum animarum periculum et scandalum plurimorum. Cupientes igitur huiusmodi eiusdem orthodoxe fidei et animarum periculis, prout ex debito premissi tenemur officii, oportunis et efficacibus studiis obviafe, ac de vestre circumspectionis industria gerentes in hiis et aliis fiduciam in domino specialem, fraternitati vestre per apostolica -scripta committimus et mandamus, quatenus vos vel duo aut unus vestrum ad loca dictarum partium, de quibus vobis magis expedire videbitur, vos personaliter conferentes, et contra errantes, presumptores et attemptatores huiusmodi pro ecclesia sancta dei vos deffensionis murum viriliter apponentes, premissa scismata dissipare, sectas dissolvere, errores evellere, excessus corrigere, deformia reiormare et errantes ipsos ad veram ipsius catholice fidei unitatem, dicteque Romane ecclesie ritus et mores reducere, quantum vobis inspirabit altissimus, auctoritate nostra fideliter studeatis, invocato ad hoc, si opus fuerit, auxilio brachii seculafis, contradictores quoslibet et rebelles, cuiuscumque preeminentie, status, ordinis vel condicionis existant, auctoritate nostra per censuram ecclesiasticam, appellatione postposita, compescendo. Quecunque vero in premissis duxeritis facienda, et que vobis alias circa ea videantur agenda, nobis fideliter et solerter intimare curetis, ut super ipsis providere salubriter,

auctore domino, valeamus. Datum Avinione, kalendis septembris, anno decimo. Theiner Mon. Han%. I. no. 1228. p. 802. 805. Iz reg. orig. an. X. com. lib. II fol. 1. Eubel Bullarium Franciscanum Tom. VI. 261. no. 597.

31.1351, 6. septembra. U Zagrebu.Jakob sudac obtna zagrebaka, po nalogu kralja od 28. jula 1351. dijeh ostavmu Petra gradjanina krievakoga viedju njegove nasljednike. Jacobus iudex, Wlcheta, Petrus, Mychael, Andreas, Stephanus, Enderey, Bartuch et Welinus iurati consiliarii et vniuersi ciues de monte Grech omnibus Christi fidelibus presentibus pariter et futuris presencium noticiam habituris salutem in omnium saluatore. Ad ea que nostri desiderant officii documenta iustum et benignum conuenit inpartire consensum dummodo equitati conueniant, iusticie congruant et saluti proficiant anirnarum. Sane ad vniuersorum noticiam tam presencium quam futurorum harum serie volumus peruenire, quod domina relicta Martini filii Petruo(!) condam hospitis de noua villa Crisyensi vnacum Martina filia sua ex eodem Martino procreata pro se personaliter, ac Else similiter filie dicti Martini ex eadem domina progenite nomine parte ex una, item Elyzabet filia dicti Petruo personaliter et pro Katerina filia similiter Petruo Paulus filius eiusdem Katerine ab altera ad nostram accedentes presenciam exhibuerunt nobis quasdam litteras serenissimi principis domini Lodouici dei gracia incliti regis Hungarie, domini nostri naturalis sub annulari sigillo eiusdem conscriptas hunc tenorem continentes: (Slijedi listina kralja Ljudevita od 28. jula 1351.) Nos itaque ipsius, domini nostri regis mandatis ex premissarum litterarum eiusdem tenore nobis firmiter ininnctis et districte, fidelitate qua astringimur obtemperare desiderantes, eisdem litteris honore condecenti susceptis, partibus antedictis sabbatum ante festum natiuitatis virginis gloriose nunc venturum proximo per nos pro termino autoritate regali ex uigore litterarum premissarum in presenti tamen terminanda nobis concessa -assignato, coram nobis in sede iudiciaria pro tiibunali consedentibus, presente viro discreto magistro Mychaele canonico ecclesie Zagrabiensis iestimonio et homine honorabilis capituii eiusdem ecclesie per idem

*

36 capitulum ad mandatum regium in medium nostri destinato comparentibus et astantibus, iam dicta domina relicta prefati Martini suo, vt premittitur, personaliter ac Martine et Els filiarum suarum nominibus egit eo modo proponendo, quod ipse Martinus condam consors suus vniuersas possessiones et possessionarias porciones supradicti Petruo tam de propriis bonis quam eiusdem a parentibus suis tempore tradicionis nuptui ad eundem Martinum secum apportatis et ductis, diligenti cultura prehabita meliorando et eciamalias-titulo empcionis optinendo augmentasset et ampliasset et ex eo ipse possessiones sibi et dictis suis filiabus racione, premissorum, vel saltem bona que in earundem augmentacione ex industria dicti Martini consortis sui de bonis eorundem exposita fore dignoscuntur, deberent pertinere, in cuius oppositum prefata dominai Elyzabet pro se personaliter, Paulus vero filius dicte domine Katherine pro eadem Katherina matre sua respondebant ex aduerso, quod ipsas possessiones memoratus Martinus vsque ad terminos vite sue cum vxore et filiabus pfenotatis possedissent, vniuersos fructus et vtilitates earunderra percipiendo, eo ob hoc nimirum de racione debuerunt tanquam idem ira eodem ampliari; de eo autem, quod ipsa domina relicta Martini bona sua a parentibus suis dicta in earundem possessionum incremento exposita fore asserebat, hoc allegarunt, vt ipsa domina vnam bonam vyneam(!) de vyneis iam dicti Petruo prius quam dicta possessio ad vsum trium personarum, videlicet in tres partes, de quarurh vna filie ipsius Martini,. de duabus vero partibus filie ipsius Petruo debuerunt contentari, diuisa extitisset, sortita fuisset et nunc habetur integraliter. Nos vero auditisparcium proposicionibus et obiectis, ex susscepti mandati prelibati domini nostri regis officio, tum pro eo quia preallegati religiosi viri fratres Petrus^ et Johannes filii dicti Petruo omni iuri omnique proprietati, quod uel quam in eiusdem possessionis, dummodo racione successionis se habuissecrederent, renunciassent ad usum duarum sororum suarum et duarum filiarum ipsius Martini, vt in pluribus scriptis exinde confectis informabamur euidenter penitus reliquissent possidendam, tum quia ciuitatis nostre priuilegio et consuetudine libertatis a tempore fundacionis approbatis filii et filie de bonis parentum mobilibus et immobilibus gauderedeberent equaliter et potiri, deo et eius iusticia habita pre oculis, fauore uel odio cuiuslibet partis procul abiectis, fide et fidelitate deo et sacre corone regie debita mediante taliter iudicantes duximus determinandum,. quod quia possessio vel possessionarie porciones iam dicti Petruo quocunque nomine censeantur, excepta dicta vinea relicte prefati Martini collata, in tres coequales partes diuidi debeant et teneantur, ex quibus vnam partem filie ipsius Martini et heredes eciam si plures essent, duasvero partes predicte ' Elizabeth et Katherina filie ipsius Petruo pacifice

37 perpetue possidebunt commisimus, nichilominus auctoritate regia predicta silencium in premissis obtinere, ita quod si que parcium partem alteram pretextu premisse diuisionis in laboribus fatigare uel in rebus agrauare in causam attrahendo temporis in processu niteretur uel atemptaret, extunc pene calumpnie subiaceat ipso facto, vniuersas eciam litteras inter partes confectas causales viribus decreuimus fore carituras. In cuius rey memoriam perpetuamque firmitatem presentes contulimus sigilli nostri pendentis munimine roboratas. Datum feria tercia proxima ante festfflntiatiuitatis virginis gloriose prenotatum, anno vt supra. Iz originalnog prijepisa Ivana sudca krievakoga od 9. februara 1352. na pergameni u arkivu g-rada Krievca. br. 5.

32.1351, 24. septembra. U Bacu. Pred Nikolom palatinom na skuptini upanije bake po izvjetaju kaptola srijemskoga raspravlja se o lucrum camerae za upanije baku i srijemsku. Nos Nicolaus regni Hungarie palatinus et iudex Comanorum, memorie commendamus, quod in congregacione nostra generali, universitati[s] nobilium comitatus Bachyensis, feria secunda proxima post octavas festi nativitatis virginis gloriose prope civitatem Bachyensem celebrata, magister Petrus filius Pauli filii Thome dicti Aranyas de Horwati pro universitate nobilium comitatus de Walkow cum procuratoriis litteris capituli ecclesie Bachyensis, item universitas nobilium comitatus Bachyensis,universi universaliter et singuli singulariter, eo quod congregacionem in medio ipsorum universitatifs] eorum pro quibuslibet furibus, latronibus et malefactoribus exterminandis, necnon pro communi iusticia pro quibusdam querelantibus impendenda celebrare habebamus, item magister Stephanus filius Georgii condam bani cum quibusdam nobilibus comitatus Scyrimiensis pro tota universitate nobilium eiusdem comitatus Scyrimiensis, in nostram exsurgentes presenciam, querulose proposuerant eo modo, quod ipsi prout auditu percepissent, honorabile capitulum ecclesie de Kew comiti camerarum domini nostri regis tales litteras emafiare fecissent et emanatas eidem comiti camerarum domini regis tradidissent, quod ipsi in presencia eiusdem capituli comparendo obligantes se assumsissent, ut ipsi ex parte quorumlibet iobagionum suorum de singulis curiis seu mansionibus racione lucri camere irisius domini re"is rmadraginta dena-

38

39 alii cuiusvis condicionis et status h o predictorum, possessiones

rios banales vel yienfnenses] dare et solvere- assumsissent; - q u a s . q u i d e m litteras, si idem capitulum dicto comiti camere Tegie dedissent yel n e , composiciqnisyel banaignorarent, sed. a b - e o d e m capitulo sciscitani vellent. de dacione Kterarum predictarum., C u m . t a m e n ipsi. a d . confessionem ^premisse veL concordie. dacionis quadraginta denariorum lium. nec personaliter comparuerint, nec procuratorem ac voluntate, dislaus si sunt Jittere aliquales, quo dicti capituli ad. premissa percepto, viennensium

predicta

universitas

nobilium

et

mines comitatuum

Bachiensis et Scyrimiensis camere

habentes cum e o d e m comite

regie de singulis mansionibus seu ipsi comiti camere persolassumpsissent, lucro camere sed universi

curiis iobagionum suorum ad ipsos pertinencium, in quadraginta denariis banalibus vel viennensibus pro lucro camere vendis nullam convenissent et pactando seu solvere de

eorum transmise[comlposicionario quia magister L a capitulo cum compa-

rint a d . c a p i t u l u m p r e n o t a t u m , nec e c i a m - e x - e o r u m consilio et consensu m o d o obligatorie extiterint emanate, concanonicus litteris euidentibus

nobiles et alii cuiusvis dignitatis et status homines comitatus de W a l k o w convencionem concordiam persolvendo ultra convenaliquali comiti c u m eodem comite camere regie peregissent cionales litteras super lucri camere regie contra concordia possessiones maiesta+is, ipsius ex eoque cuiusvis et fecissent

de K e w pro eodem

procuratdriis e't' sufficientibus': ipsius

capituli

facto locacionis camerarum regalium et exactores nullas status de litteras super et dedissent dignitatis homines

rendo, a d t u n c ad premissa absque requisicione ipsius

capituli, licet p r o -

curator eorum extiterit, respondere se n o n posse allegarat, sed in congregacione nostra generali universitatifs] nobilium comitatus Scyriensis (!) feria secunda proxima a n t e festum beati Michaelis archangeli celebranda, matura deliberacione inter se respondere promptum dicta ad paratuin, pro eo ad dictam prehabita, ipsum capitulum ad premissa et procuratoria congregacionem peremptoiiam auctoritate assumpserat

nobiles et alios

habentes

comitatus

Wolkou

camerarum regalium predictarum. D a t u m sexto die congregacionis nostre predicte, in loco antedicto, a n n o domini MCCCL primo. Original 1 pergameni neto oteen liimpeti: M. no. 3. JVa hrptu se vidi trag vosku. Nagy Cod. dipl. Andeg. okrugla, oveceg pritisnuta peata u obinom O. D. L. no. 4221. % kr. ugar. drz. arkivu u Bu~ Stara sign.: N. R. A. fasc. 1530.

nostram in ipso comitatu responsionem contra pre-

Scyrniensi (I) celebrandam,

dictos nobiles et alios trium(!) comitatuum predictorum faciendam duxere(!) prorogandam. Q u a quidem congregacione nostra dicte universitatifs] nobilium comitatus ipsum Scyrimiensis dicto die celebrarida occurrente, legitimis procuratoribus nobilium predictoruni trium comitatuum ad premissa p e r capitulum responsionem de predictarum magister literarum Ladislaus dacione sibi canonicus et dari iuridice postulantibus, iamdictus

V. 516. 519.

33.1 3 5 1 , 2 6 . s e p t e m b r a . U Dubici. Pred Ilijom preceptorom polaiu Nos frater Elias se dubikim prisege radi i Nikolom nanesenih upanom teta. comes terreszemskim

legitimus procurator dicti capituli de K e w pretactu(!) procuratoria auctoritate p r o eodem capitulo t a m e n dedit responsionem, dem, licet dicti nobiles aliique cuiusvis dignitatis quod verum siquiet status homines

dictorum trium comitatuum nec personaliter comparuerint, nec procuratorem eorum ad premissa confitenda transmiserunt, a t t a m e n ipsum capitulum visis litteris regalibus, regio edicto exortante, pro idoneo homini regid ad

preceptor de D u b y c h a et Nicolaus per ville presentes, villicus libere Dubicensis, partes

exigendum lucrum camere per regiam benignitatem assignato, discretum virum P e t r u m prepositum ipsius capitulum assignasset, sed utrum ignoraret, sed ger assercionem et ecclesie ipse testimonio ipsum prepositus personaliter ad ipsum hominis regii et testi-

tris de e a d e m memorie c o m m e n d a m u s lippus filius Marci, nunc tandem dicta causa in Mathiam filios Dragouin ad nostram nobis ventilata.

quod cum PhiBenkonem et coram

presentiam inter

in causam attraxisset, predictas

n[e]g[o]cium peragendum accesserit, vel alium in sui nomine transmiserit, affirmacionem monii ipsorum, p r o u t p[redicti homines] tulum de K e w contra universos status homines miensis possessiones predictorum fecissent regii et eorum testimonium ad cuiusvis condicionis et eo modo, ut

diversis terminis

ultimo feria secunda p r o x i m e

preterita a n t e festum naet Mathias de cum hominiKoztanycha ad abstulissent,

tivitatis virginis gloriose per ipsum Philippum villicum contra ipsos propositum extitit tali m o d o , q u o d iidem Benko bus et familiaribus magistri Johannis filii Dionysii mobilia in eadem

ipsorum presenciam reversi confessi fuissent, litteras ipsorum idem capinobiles et alios e m a n a r e et habentes comitatuum Bachiensis et Scyri-

possessionem suam Goricha vocatam, in Zuabyna liter veniendo omnia bona sua' ftir

existentem, potentiareperta

concessissent

40 villico quinquaginta marcarum dampna sine aliqua diminutione intulissent, super hocque nos eidem Mathie [ipso] met duodecimo nobilibus sibi similibus, sua persona inclusa, iuramentum prestandum in ecclesia sancti Irinei de eadem Dubycha quinto decimo die predicte ferie secunde in sua et prefati Benkonis fratris sui personis, prout etiam ipse Benko memorato Mathie fratri suo, quia indivisi exislebant, commiserat, quod in omnibus premissis innocentes essent et immunes adiudicaveramus. Demum ipso die. iuramenti adveniente ipse Mathias prelibatum iuramentum deponere contra supra dictum Philippum villicum nequivit, prout nobis Lucachius filius Farkasii pristaldus et Martinus filius Cosme iobagio per nos ad videndum premissum iuramentum deputati retulerunt. Ideo nos una cum nobilibus dicti comitatus ipsos Benkonem et Mathiam in actione sepe dicti Philippi villici in quinquaginta videlicet marcis iudicantes decrevimus remansisse, quas quinquaginta marcas commissimus solvere iuxta regni consuetudinem quinto decimo die datarum presentium Philippo villico supra dicto. Datum in Dubycha, feria secunda proxima post quindenas predicti festi nativitatis virginis gloriose, anno domini M. CCC.L. primo. Thalldczy-Barabas Cod. dipl. com. de Blagy 125.126.

41

estimandum possessiones Benkonis et Mathie predictorum et easdem estimando predicto Philippo villico statuerent pro quinquaginta marcis supra dictis, qui demum ad nos redeuntes nobis concorditer retulerunt, quod ipsi ad faciem universarum possessionum eorundem Benkonis et Mathie in Bruchyna, ipsos quoquomodo contingentium, et specialiter Scennapolana vocate, in eadem Bruchyna existentis, accessissent et easdem pro viginti marcis denariorum estimando, qui valor earum ultra se extendere non poterat, cum omnibus ipsarum utilitatibus, scilicet silvis, montibus, aquis et aliis quoquomodo vocitatis statuissent predicto Philippo villico et per eum suis heredibus possidendas, tenendas et habendas, ac pro sue libito voluntatis disponendas. In quorum premissorum testimonium presentibus duximus sigilla nostra apponenda. Datum in Dubycha, feria secunda proxima post quindenas predicti festi beati Michaelis archangeli, anno domini M. CCC. L. primo. Thalloczy-Barabas Cod. comit. Blag. 126.127.

35.1351, 26. oktobra. U Zagrebu.Kaptol zagrebaki ofiisuje medje posjeda Hernindola.

34.1351, 17. o k t o b r a . U Dubici. Pred Ilijom precefitorom i Nikolom upano7n zemskim rasftravlfa se o zaostalom dugu. 4

Nos frater Elias preceptor de Dubycha et Nicolaus comes terrestris de eadem significamus tenore presentium quibus expedit universis, quod cum Benko et Mathias filii Dragouin contra Philippum villicum libere ville Dubicensis, filium videlicet Marci iuxta continentiam priorum literarum nostrarum in quinquaginta marcis denariorum remansissent, eidemque Philippo villico de ipsis quinquaginta marcis feria secunda proxima post octavas festi beati Michaelis archangeli nunc preteriti satisfacere debuissent, tandem quia ipso die adveniente dicti Benko et Mathias eidem Philippo villico de ipsis quinquaginta marcis satisfacere non curarunt, ideo volentes nos cuilibet iustitiam facere condecentem, Thomam filium Blasii, Draganum filium Cosme, Petrum et Stephanum filios Georgii cum Lucachio filio Farkasii pristaldo et Martino filio Cosme iobagione, in dictis prioribus nostris literis expressis, transmisimus ad

Nos capitulum Zagrabiensis ecclesie significamus tenore presencium quibus expedit vniuersis, quod, cum magnificus vir dominus Stephanus tocius Sclauonie et Croacie banus nobis per suas litteras scripsisset et nos petiisset, quatenus nostrum mitteremus hominem pro testimonio fidedignum, quo presente Beke filius Berk de Glaunycha uel Dyonisius filius eiusdem Berk altero absente homo suus, ad iaciem possessionis Tayse filii Jacobi filii Vechezlay Hernawelge vocate apud manus suas existentis, que reambulacione, metarum ereccione ab aliorum possessionibus separacione indigebat, vicinis suis vniuersis legitime conuocatis et presentibus accederet et eandem per suas ueras metas et antiquas reambularet et vbi necesse fieret nouas metas iuxta veteres erigeret et ab aliorum possessionibus distingeret et separaret relinqueretque prefato Tayse eo iure, quo sibi dinosscitur pertinere, si per quempiam non fieret contradictum; contradictores vero, si qui forent, citaret eos cum instrumentis eorum contra predictum Taysa ad presenciam ipsius domini bani ad terminum competentem, et post hec seriem predicte reambulacionis cum cursibus metarum eidem domino bano rescriberemus suo modo; tandem volentes nos mandatis predicti domini bani satisfacere,

42 cum prefato Beke filio Berk homine eiusdem magistrum Paulum socium et concanonicum nostrum ad premissa exequenda pro testimonio duximus transmittendum Qui demum ad nos redeuntes nobis concordrter retulerunt, quod idem homo dicti domini bani presente ipso nostro testimonio accessisset ad faciem dicte possessionis Hernaweige uocate et eandem conuocatis vicinis et commetaneis eiusdem vniuersis et presentibus per suas veras metas et antiquas, nouas iuxta veteres ubi necesse fliit erigendo reambulasset, et sic reambulatam et..ab aliorum possessioms(!) distinctam et separatam cum omnibus suis vtilitatibus et pertmencns vniuersis nemine contradictore existente ymo expresse et manifeste magistro Stephano filio Lucachii, Nicolao filio Radomerii, Nicolao, Wrbano, Petro et Symone filiis Borizlay, Detrico filio Brokun cum fratnbus eorum, item Johanne et Hodos filiis Biask, Thoma et Stephano filiis Gregorii, Anthonio filio Nicolai, Mark filio iVIa[rJtonos, Iwan ac Crisan filiis Petri et Paulo filio Ladfizlai] vicinis et commetaneis suis consencientibus reliquisset eandem possessionem prefato Tayse filio Jacobi et per eum suis heredibus iure perpetuo possidendam. Mete autem eiusdem possessionis, sicut nobis eas iidem homo domini bani et noster in scriptis attulerunt, hoc ordine protenduntur videlicet: Prima meta mcipit ab oriente circa quandam metam terream magistri St[ephani] filii Lucachii supradicti, deinde uadit per quandam viam, que asscendit ad quendam montem inibi, qui quidem mons est inter valles Zuhodol et Hernawelg uocatas; que quidem via procedit per uerticem emsdem montis et tendit ad partem meridionalem ad quandam metam terream; ab inde procedit ad quandam arborem tulfa uocatam meta terrea circumfusam, deinde tendit per eandem viam ad quandam arborem cherfa uocatam meta terrea circumfusam; abinde uadit per eandem viam ad quandam arborem tulfa meta terrea circumfusam, de hinc per eandem viam tendit ad quandam aliam arborem tuifa uocatam meta terrea circumfusam; ab hinc per predictam viam descendendo de monte vergit ad partem occidentalem et uadit ad quandam aquam Nezpessa uocatam, circa quam existit quedam meta terrea; deinde tendit a parte onentali- supra per eandem aquam ad partem septemtrionalem ad quandam pomum meta terrea circumfusam; ab inde procedit ad quandam al.am metam terream circa quandam viam existentem; deinde uadit ad quendam montem Hudynberch uocatum ad partem orientalem ibique m monte est quedam meta terrea; ab hinc asscendendo per eundem montem peruenit a d quandam metam terream; deinde magis asscendendo per lamdictum montem uadit ad quandam metam terream; ab inde iterum asscendit et in cacumine eiusdem montis existit quedam meta terrea; deinde d e s r p n H ^ ^ ~ n r p r i ; r t i t. . _ ^ w ^ piv-uiuu uiunte aa partem septem-

43 trionaiem peruenit ad quandam metam terream, que quidam meta terrea est cuiusdam nobilis Myke nuncupati; abinde tendit de predicta meta ipsius Myke ad quandam vallem et per eandem vallem procedit ad quendam montem Botricha uocatum ibique existit quedam meta terrea; deinde desce