Upload
aricin
View
38
Download
0
Embed Size (px)
DESCRIPTION
SZANSE I ZAGROŻENIA W EDUKACJI UCZNIÓW Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIAMI. Łódź, 18 kwietnia 2013 roku. SZANSE I ZAGROŻENIA W EDUKACJI UCZNIÓW Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIAMI. - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
SZANSE I ZAGROŻENIA W EDUKACJI UCZNIÓW Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIAMI
Łódź, 18 kwietnia 2013 roku
SZANSE I ZAGROŻENIA W EDUKACJI UCZNIÓW Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIAMI
Sytuacja uczniów niepełnosprawnych w edukacji polskiej.
Kształcenie uczniów z niepełnosprawnościami w odniesieniu do Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych.
Integracja społeczno-zawodowa jako efekt edukacji uczniów niepełnosprawnych.
SZANSE I ZAGROŻENIA W EDUKACJI UCZNIÓW Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIAMI
Cel debaty: Wskazanie, że reforma mająca na
celuwsparcie ucznia z niepełnosprawnością w edukacjistworzyła wiele nieporozumień wynikających ze zbyt ogólnikowych rozporządzeń, wielorakichmożliwości ich interpretacji, zagrażającychprawidłowemu wyrównywaniu szans edukacyjnych i adaptacji społeczno - zawodowej.
SZANSE I ZAGROŻENIA W EDUKACJI UCZNIÓW Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIAMI
Jolanta Wojciechowska
nauczyciel konsultant Łódzkie Centrum Doskonalenia
Nauczycieli i
Kształcenia Praktycznego
SZANSE I ZAGROŻENIA W EDUKACJI UCZNIÓW Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIAMI
Najwyższa Izba Kontroli 11 grudnia 2012 rokuopublikowała raport „Kształcenie uczniów o specjalnychpotrzebach edukacyjnych”
Z raportu wynika, że w zakresie edukacji tej grupy uczniów należy podjąć wiele działań, by realizować zadania zawartew „Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych”podpisanej przez Polskę 6 września 2012 roku. Podstawowym zadaniem edukacyjnym wskazanym wraporcie jest „zwiększanie aktywności społeczno –
zawodowej osób z niepełnosprawnościami”.
SZANSE I ZAGROŻENIA W EDUKACJI UCZNIÓW Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIAMI
Kształcenie uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi przez dość długi okres czasu zajmowało ważne miejsce w przedsięwzięciach Ministerstwa Edukacji Narodowej ( od października 2008 r.) w dwóch komisjach eksperckich: Zespołu ds. kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi i Zespołu opiniodawczo-doradczego do spraw kształcenia zawodowego. Formuła prac zespołów była różna, ale cel jeden: określić miejsce ucznia niepełnosprawnego w systemie edukacji tak, by mógł on osiągnąć pełną samodzielność, bądź samodzielność na miarę jego możliwości oraz oczekiwań.
SZANSE I ZAGROŻENIA W EDUKACJI UCZNIÓW Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIAMI
W ramach Programu Operacyjnego „Kapitał Ludzki” Ministerstwo Edukacji Narodowej zrealizowało program „Podniesienie efektywności kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi” mający na celu przygotowanie systemu edukacji do zapewnienia wszechstronnego wsparcia i pomocy tej grupie uczniów. Program realizowany był od 1 marca 2010 roku do 31 grudnia 2011roku. Przeszkolono 489 liderów, którzy z zakresem nowych zadań zapoznali ok. 50 tys. nauczycieli, dostarczono wiele materiałów edukacyjnych.
SZANSE I ZAGROŻENIA W EDUKACJI UCZNIÓW Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIAMI
System edukacji w Polsce uwzględnia trzy formy
kształcenia uczniów ze spec. potrzebami edukacyjnymi: edukację włączającą – uczeń z niepełnosprawnością realizuje
edukację specjalną w szkole ogólnodostępnej; edukację specjalną w szkole lub klasie integracyjnej; edukację specjalną w szkole lub klasie specjalnej. Taki system obowiązuje w 17 europejskich krajach zrzeszonych w Europejskiej Agencji Rozwoju Uczniów ze SPE (28 państw). W 7krajach realizuje się edukację tylko w formie ogólnodostępnej, 5
państw realizuje jedynie formę edukacji ogólnodostępną i specjalną. (Źródło –raport NIK zał. 1 )
SZANSE I ZAGROŻENIA W EDUKACJI UCZNIÓW Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIAMI
Z danych statystycznych raportu wynika mała skuteczność
edukacji specjalnej w formach włączających, z uwagi na nierealizowanie w tej formie uwarunkowań koniecznych do właściwejrealizacji uczenia się młodzieży z niepełnosprawnościami. Trudnościsygnalizowane były już wcześniej, w trakcie prac nad reformą.
„Prawo oświatowe – co prawda – określa warunki, w których taka sytuacja może mieć miejsce, ale rzeczywistość wygląda fatalnie. Klasy liczą często kilkudziesięciu uczniów, nie ma nauczycieli wspomagających a samorząd oszczędza też na spełnieniu innych warunków (np. prowadzenie indywidualnych zajęć rewalidacyjnych”) (Stanisław Szelewa – z materiałów DKZiU)
SZANSE I ZAGROŻENIA W EDUKACJI UCZNIÓW Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIAMI
.
Przykładem mogą być dane przedstawione w załącznikach doraportu.
Liczbę uczniów z niepełnosprawnościami o specjalnychpotrzebach edukacyjnych w szkołach i przedszkolachogólnodostępnych w podziale na województwa w roku szkolnym2011/2012 (wg stanu na 31 marca) przedstawiono w tabeli nr 5. przedszkole SP GIMNAZJUM PONADGIMN. RAZEM
łódzkie 238 873 729 177 2 017
SZANSE I ZAGROŻENIA W EDUKACJI UCZNIÓW Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIAMI
Do szkół ponadgimnazjalnych, ( takżespecjalnych) począwszy od 2012 roku weszła reformaprogramowa kształcenia ogólnego i zawodowego(uczniowie z upośledzeniem umysłowym w stopniulekkim realizują tę samą podstawę programową, co ichsprawni rówieśnicy). W szkołach ponadgimnazjalnych rozszerza się treści programowe kształcenia, bez zwiększenia liczbygodzin w planach nauczania, zrównując je ( na poziomiezasadniczym) w wielu przedmiotach z treściamirealizowanymi w szkołach średnich.
SZANSE I ZAGROŻENIA W EDUKACJI UCZNIÓW Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIAMI
Adaptacje programowe dla uczniów ze
specjalnymi potrzebami edukacyjnymi niepełnosprawnymi intelektualnie w szkołachzasadniczych od 2012 roku są jeszczetrudniejsze ( zwłaszcza przy obowiązującychplanach nauczania i jeszcze bardziej będą siępogłębiały różnice edukacyjne
SZANSE I ZAGROŻENIA W EDUKACJI UCZNIÓW Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIAMI
Na dyrektorów szkół zostały nałożone nowe obowiązki –
organizacja kształcenia i wspierania w szkole uczniów zespecyficznymi trudnościami w uczeniu się i specjalnymi potrzebamiedukacyjnymi. Dla tych uczniów należy tak zorganizowaćkształcenie, by – przy zachowaniu autonomii podstawy programowej wyrównać efekty edukacyjne do poziomu uczniów pełnosprawnych. Szkoły ogólnodostępne na razie nie są przygotowane do
nowych zadań. W szkołach ponadgimnazjalnych uczniowie (zwłaszcza zniepełnosprawnością intelektualną) w środowisku kolegów dorosłych,przy braku sukcesów, a takie są łatwe do przewidzenia, zrezygnują znauki, zwłaszcza, iż w 90 % uczniowie ci są pełnoletni, czyli pozaobowiązkiem szkolnym.
SZANSE I ZAGROŻENIA W EDUKACJI UCZNIÓW Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIAMI
Dotychczas obowiązujące plany nauczania uwzględniały specyfikę kształcenia uczniów z niepełnosprawnością intelektualną na poziomie gimnazjalnym, ale już na poziomie ponadgimnazjalnym plany nauczania szkół zasadniczych ogólnodostępnych i specjalnych różnią się jedynie dodaniem 30 godzin zajęć rewalidacyjnych w cyklu kształcenia, w przypadku ucznia w szkole ogólnodostępnej - 2 godziny tygodniowo.
Wobec uczniów z lekkim upośledzeniem umysłowym, których edukacja w większości z powodu ograniczeń intelektualnych, a często także zdrowotnych kończy się na poziomie kształcenia zasadniczego, przepisy w sprawie organizacji kształcenia w niewielkim stopniu uwzględniają tę niepełnosprawność. 2 godziny indywidualnego wspomagania, bez działań dostosowawczych - treści nauczania, formy, środki wspomagające, opieka specjalistyczna itp. nie zakończą się sukcesem edukacyjnym ucznia, spowodują wykluczenie.
SZANSE I ZAGROŻENIA W EDUKACJI UCZNIÓW Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIAMI
Złożoność problematyki kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi wynika z wielu przyczyn. By zmiany mogły przynieść pozytywne efekty uczniowie ci, niezależnie od formy kształcenia ( szkoła specjalna, integracyjna, edukacja włączająca w szkole ogólnodostępnej), realizujący kształcenie powinni mieć możliwość działań dostosowawczych zarówno w zakresie treści programowych z przedmiotów ogólnokształcących jak i zawodowych w takim stopniu, by absolwent mógł przystąpić do egzaminów zewnętrznych potwierdzających kwalifikacje zawodowe. Jeżeli możliwe jest dostosowanie zakresu treści programowych ( co odnotowane było dotychczas )na świadectwie ucznia kończącego szkołę zawodową, to przystosowanie egzaminu zewnętrznego ( poza wydłużeniem czasu zdawania) nada l jest fikcją. Nowe rozporządzenie MEN - 5 marca 2013 r.
„administracyjnie” wyeliminowało tę informację. Czy dostosowania też należy wyeliminować?
SZANSE I ZAGROŻENIA W EDUKACJI UCZNIÓW Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIAMI
Przed organizatorami kształcenia zawodowego i instytucjami włączającymi niepełnosprawnych do funkcjonowania społeczno – zawodowego stoją więc trudne zadania, zwłaszcza w obecnych warunk ach niestabilnego rynku pracy i coraz nowocześniejszych technologii. Reforma edukacji uczniów z niepełnosprawnościami nie może zakładać całkowitego włączenia tych osób w system edukacji ogólnodostępnej. Uczniowie ci i ich rodzice winni mieć możliwość wyboru formy edukacji uwzględniającej w większym stopniu specyficzne metody i formy pracy z uczniami z niepełnosprawnością. Ukończenie szkoły daje im większe szanse na integrację społeczno – zawodową, w tym usamodzielnienie zawodowe. Przygotowanie uczniów z niepełnosprawnościami do samodzielnego ( na miarę jego możliwości)w warunkach kształcenia specjalnego - niezależnie od formy (włączającej , integracyjnej czy specjalnej) jest niezbywalnym prawem ucznia i obowiązkiem systemu oświaty.
SZANSE I ZAGROŻENIA W EDUKACJI UCZNIÓW Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIAMI
Dziękuję za uwagę