SOSYAL MEDYA

SOSYAL MEDYA VE GENLER ZERNDEK ETKSEren DEMRHANCihan UKURE. Burak EROLUUur ALIK

SOSYAL MEDYA Teknolojinin gelimesi ve bilgisayar kullanmnn artmas doal olarak web kullanmn da arttrmaktadr. Web imkanlar gemiten gnmze kadar srekli gelime gstermektedir.

Geleneksel web olarak adlandrlan web 1.0 kullanclarn isteklerini karlamamas sebebiyle gelitirilmi ve web 2.0 oluturulmutur. OReilly Mediann ortaya att web 2.0 kavram kullanclarna eitli frsatlar sunmaktadr

Bu frsatlar unlardr:

cretsiz web tabanl e-posta, Elektronik bankaclk, Proje ynetim aralar, Kelime ilemci, Elektronik ticaret, Haber ve radyo canl yaynlar.

Gelimi webin ortaya koyduu frsatlar web kullanm arttrmaktadr. Kullanmn artmasnda olumlu sonulardan biri olan Sosyal Medya yani sosyal paylam ortamlar, kullanclarn bilgi retmesini, paylamasn olanakl klmaktadr.

Sosyal medya; Zaman ve mekan snrlamas (mobil tabanl) olmadan paylamn,tartmann esas olduu web 2.0 n kullancya sunulmasyla birlikte, tek ynl paylamdan ift tarafl ve e zamanl bilgi paylamna olanak tanyan bir medya sistemidir. Bireylerin internette birbirleriyle yapt diyaloglar ve paylamlar sosyal medyay oluturur. Sosyal alar, bloglar, mikro bloglar, anlk mesajlama programlar, sohbet siteleri, forumlar gibi insanlarn birbiriyle ierik ve bilgi paylamasn salayan internet siteleri ve uygulamalar sayesinde internet kullanclar aradklar ve ilgilendikleri ieriklere ulama frsatna erimektedir

Bu internet uygulamalar,kullanclar ve kullanclarn memnuniyetiyle haberdar ettikleri kiiler araclyla bavuranlar arasnda gittike daha ok artan bir etkileim salamaktadr. Bu ierik, fotoraf, video, metin ve medyaya ilikin kark oluumlar iererek eitlilik gsterir. Sosyal medya en yksek derecede paylamn gerekletii, online medyann yeni bir tr olarak frsat saylabilecek zellikler sunmaktadr. Bu zellikler unlardr: Katlmclar: Sosyal medya katlmclar cesaretlendirir ve ilgili olan her bir kullancdan geri bildirim alr.

Aklk: En ok sosyal medya servisleri geribildirime ve katlmclara aktr. Bu servisler oylama, yorum ve bilgi paylam gibi konularda cesaret alarlar.

Konuma: Geleneksel medya yayna ilikin iken (ierik aktarm ya da dinleyiciye bilgi ulam), sosyal medya iki ynl konumaya olanak tanmas bakmndan daha iyidir. Toplum: Sosyal medya topluluklara abuk ve etkili bir oluum iin izin verir. Topluluklar da bylece sevdikleri fotoraf, politik deerler, favori TV ovlar gibi ilgili olduklar eyleri paylarlar. Balantllk: Sosyal medyann ou tr, balantl iler gerekletirir; dier siteler, aratrmalar ve insanlarn ilgili olduklar herhangi bir konuda link verilmesine olanak tanr. Sosyal medyann bu zellikler erevesinde geleneksel medyadan fark ise yle sralanmaktadr : Eriim: Hem geleneksel medya hem de sosyal medya teknolojileri herkesin genel bir kitleye eriebilmesine olanak tanr.

Eriilebilirlik: Geleneksel medya iin retim yapmak genellikle zel irketlerin ve hkmetlerin sahipliindedir; sosyal medya aralar genel olarak herkes tarafndan az veya sfr maliyetle kullanlabilir.

Kullanlrlk: Geleneksel medya retimi, ounlukla uzmanlam yetenekler ve eitim gerektirmektedir. ou sosyal medya iin bu geerli deildir, yani herkes retimde bulunabilir. Yenilik: Geleneksel medya iletiimlerinde meydana gelen zaman fark (gnler, haftalar, hatta aylar) annda etki ve tepkisi olan sosyal medya ile kyaslandnda uzun olabilmektedir. (Tepkilerin zaman aralna katlmclar karar verir). Geleneksel medya da sosyal medya aralarna adapte olmaktadr.

Kalclk: Geleneksel medya yaratldktan sonra deitirilemez (bir dergi makalesi basldktan ve datldktan sonra ayn makale zerinde deiiklik yaplamaz); oysa sosyal medya yorumlar veya yeniden dzenlemeyle annda deitirilebilir. Peki, tm bu hikaye nasl balad? Aslnda sosyal medyann temeli insanlarn bilgisayar vastas ile birbirleri ile tanma ve iletiim kurma arzusunun ilk rn olan BBS (Bulletin Board Systems)lere kadar uzanr. Gerek zamanl chat sistemlerinden bile nce insanlar bu BBSler sayesinde birbirleri ile bilgi paylamnda bulunabilmektedirler.. Trkiye iin ok yaygnlaamam bir sistem olsa da yurtdnda BBSler zerinde ok fazla insann tant ve internete yn verdiklerini biliyoruz.Trkiyede ise gerek manada bilgisayar zerinden iletiim IRCnin (Internet Relay Chat) yaygnlamas ile balad bilinmektedir. Her ne kadar 2003 ylnda kurulan myspace Amerikada ok byk bir etki yaratarak sosyal medyann ilk admlarnn atlmasn salam olsa da Trkiye iin hala uzak ve souk bir sosyal networktr. Trkiye iin sosyal medya ile tanma ancak 2006da Facebookun ani patlamas ile gereklemitir.

Dnyann ikinci byk insan kaynaklar irketi Randstadn yapt Workmonitor aratrmasnn sonularna gre; ankete katlan 29 lkenin neredeyse tmnde igcnn yzde 50sinden fazlasnn Facebook, LinkedIn ve Twitter gibi sosyal medya web sitelerine ye olduu belirlenmitir. Aratrmaya gre sosyal medya kullanm orannn bata ili (yzde 92), in (yzde 90), Hindistan (yzde 90) ve Trkiye (yzde 86) olmak zere zellikle gen igc nfusu fazla olan lkelerde ok yksek olduu ortaya kmtr.

Trkiyede bir ok alanda sosyal alarn varl hem son kullanc hem de irketler iin nem arz ediyor. Bu alanlarn banda Trkiyeye en uygun model olan arkadalk ve evre edinmek iin kullanlan sosyal alar ilk srada yerini alyor. Arkadalk ve evre edinme dndaki sosyal alara rnek vermek gerekirse; i sosyal alar ve marka odakl sosyal alar nemli rnekleri oluturuyor.

Trkiyede Sosyal Alarn younluk sralamasn ekillendiren en nemli faktrn, Trk insannn internet kullanm alkanlklar olduunu bilmek gerek. Arkadalk ve evre edinme amacyla kullanlan Facebook, Trkiyede 13 milyona yakn Trk yesiyle 1. sray kimseye kaptracak gibi gzkmemektedir.

nternet kullanm alkanlklarmzda sosyal alarn yeri : Toplam Trk internet kullancs olan 18,142,000 Kiinin 79.6%s olan 14,443,000 kii Sosyal Alar kategorisinde yerini almaktadr.

nternet kullanclarnn internette geirdii zaman sralamasnda ise Sosyal Alar, st sralarda yerini koruyarak internette geirdiimiz zamann nemli bir ksmn kaplyor diyebilmekteyiz.

Sosyal Medyann Topluma Etkileri Sosyal medyadan sonra insan hayatnda birok ey deimeye balamaktadr. Sosyal medyada var olan ierik kullanc tarafndan oluturulduundan yaratclk nem kazanmaya balamakta ve katlm a domaktadr. Medya'nn ieriini reten ve medyay izleyen arasndaki kat ayrm ortadan kalkmtr.Bu oluuma bal olarak deiim hz artt ve insanlar iin inovatif olmak ve yeniliklerde ba ekmek nem kazand. Gerekler deil fikirler nem kazanmakta, objektif olmak deil iten olmak nemli hale gelmektedir. Sosyal medya kullanmnda ierik ekleyen her birey eit olduundan demokrasi fikrinin insanlarn kafasna yerleebilmesi iin uygun ortam salanmaktadr. Bu sayede sosyal medya platformlarnn kullanclar zgrce fikirlerini aktarabilme imkan bulmaktadr.

Bu durum, kiilerin internette ne srdkleri dncelere, paylamlara, tandklar olsun olmasn, dier kiilerin yaptklar yorumlar ve geribildirimlerle bir sosyal etkileim ortam ve giderek sanal cemiyetler oluturmaktadr. Bat dnyasnn srekli olarak teknolojik gelimeleri demokrasiyi yaygnlatrc aralar olarak pazarlamas, baskc rejimlerin internet zerindeki faaliyetlerini sadece internet sitelerini kapatmak veya internet sitelerine eriimi yasaklamaktan karp, sosyal paylam sitelerini protestocular takip etmekten tutun, kendi propaganda sitelerini kurmaya kadar genileyen bir yelpazede pozisyon almaya yneltebilmektedir.

Sosyal medya kendisini sadece toplumsal hareketlerde kendisini hissettirmemektedir. Bunun yannda aile ve eitim hayatn da yakndan etkilemektedir. Ebeveynlerle ocuklar arasndaki iletiim yn deiti. Ebeveynler imdiki teknolojik artlara yakn artlarda doan ocuklarnn renme hzlarna yetiemedikleri iin baz eyleri ocuklarndan renmeye istekli hale geldiler.

Bu renme sonucunda sosyal medyaya daha yatkn hale gelen ebeveynler, ocuklaryla sanal ortam paylamaya balamakta ve ocuklarnn arkada evrelerini de bu yolla daha yakndan tanma olanana kavumaktadrlar.Dnyada ve Trkiyede Rakamlarla nternet ve Sosyal Medya KullanmDnyada internet kullanm, bir nceki yla gre yzde 14lk bir art kaydederek 1.97 milyara ulat.

nterneti en fazla kullananlar, srasyla Asyallar 825.1 milyonu Avrupallar 475.1 milyonu ve kta Amerikallar 345,7 milyonu dierleri ise 123,4 milyonunu oluturmaktadrlar..

Trkiyedeki internet kullanc says 35 milyon kii. Toplam nfusa oran % 48. Bu say ile dnyada 12, Avrupada ise 4nc srada yer alyoruz. 35 milyon internet kullancsnn 24 milyonu Facebook yesi. Bunun toplam nfusa oran ise % yzde 34. bulmaktadr. Trkiyedeki kullanclarn ounluunu yzde 57 oranla erkekler olutururken, kadnlar yzde 43 orannda kalyor. Bu kitlenin yzde 42si 25-44 ya aralnda iken, aratrmada ulalan yaklak 20 milyon internet kullancsnn sadece 3.4 milyonu kentsel blgelerde yaamaktadr. Bu durum internetin sadece kentsel blgelerde kullanlmadnn ve gen kesimin interneti daha fazla kullandnn bir gstergesidir.

Trkiyedeki internet kullanclarnn eitim durumuna gelince ise, yzde 30u ilkokul, yzde 25i orta retim, yzde 30u lise mezunu olduu grlyor. Beklenenin tersine niversite mezunlar, kullanclarn sadece yzde 15ini oluturmaktadr. 2010 sosyal medya iin tam bir atlm yl oldu. nternet kullanclar arasndan sosyal medyaya ye olanlarn oran % 95. Dnyada 600 milyona yaklaan kullancs olan Facebookun Trkiyedeki toplam kullanc says ise 24 milyon.(Bunun neredeyse yars 2010 ylnda katld.)Yani bu rakamlar, dnya zerinde yaayan 7 milyara yakn insann yzde 7sini, 73.5 milyon kii olan Trkiye toplam nfusunun ise yzde 34n kapsyor. Bu kullanc saysyla, dnyada ABD ve ngilterenin ardndan 3nc srada yer almaktayz.

Twitter dnyada 175 milyon yeye ulat. Bunun 100 milyonu ise 2010 ylnda eklendi. Yine 2010da gnderilen Tweet says 25 milyar. Trkiyedeki toplam Twitter kullanc says ise yaklak 35 bin kii. Trkiyedeki toplam FriendFeed kullanc says yaklak 15 bin kiiyi.bulmaktadr.

You Tubea her dakika 35 dakikalk yeni video ykleniyor. Gnlk izlenen video says ise 2 milyar. Flickra yklenen fotoraf says 5 milyar at. Facebooka ise ayda ortalama 3 milyar fotoraf, 20 milyon video yklenmektedir..

nternette var olmann eitli yollarndan biri de; sosyal alarn yaygnlamasyla atld. Wikipedia, Myspace, Facebook, Frendster, Flickr, Twitter, Friendfeed ve YouTube gibi siteler, kullanclarn o anda ne yaptklarn, dndklerini, ektikleri fotoraflar ve videolarn paylaabildikleri platformlar olarak ne kt.

Artk kullanclar geleneksel medyann kendilerine sunduklaryla yetinmeyip kendi ieriini oluturmaya balad. lgi eken ierik ise; kullanclar tarafndan paylalarak yldzlat.Anket almas ve TablolarAratrmada sosyal medya ve genlerin sosyal medyadan beklentileri incelenmektedir. Aratrmaya Atatrk niversitesinde okuyan 74 kz, 76 erkek olmak zere toplam 150 renci katlmtr. Katlmclarn 14 sorudan oluan ankete verdikleri yantlar aadaki tablo ve grafiklerde gsterilmitir. alma sonucu elde edilen veriler aklanp yorumlanmtr. Veriler incelenirken ncelikle sorular ile ilgili tablolarla ele alnmtr. Daha sonra apraz tablo teknii ile bulgular yorumlanmtr. Tm bu ilemlerde verilerin analizi iin "SPSS 11,5 for Windows" istatistik program kullanlmtr. statistik programnda deerlendirilen veriler tablolar eklinde gsterilecek ve yorumlanacaktr.Anket yaplan 150 niversite rencisinden alnan sonulara gre 120 renci sosyal paylam sitelerini kullanmakta iken sadece 30 renci sosyal paylam sitelerini kullanmamaktadr. Erkek kullanclar 64 kii iken bayan kullanclar 56 kiidir. Kullanc olmayan 30 renciden 18 i bayan iken 12 si erkektir.

Anket yaplan 150 niversite rencilerinden sosyal medya hakknda yeterli bilgiye sahip kii says erkeklerde 64 iken bayanlarda bu say 47dir. Yeterli bilgiye sahip olmadklarn dnen 39 kiiden 12si erkek iken 27si bayandr.

Yaplan anketten rencilerin sosyal paylam sitelerinden yalnzca Facebook ve Twitter kullancs olduklar sonucu kmtr. Dier sosyal medya organlarndan olan Flickr, Myspace, kullancs ise kmamtr. Facebook kullanclar 80 kii iken bunun 39 u erkek 40 i bayandr. 4 Twitter kullancsndan 2 si erkek 2 si bayandr. Her ikisini de kullanan 37 kiiden ise 23 u erkek 14 u bayandr.

Sosyal medyay kullanan 120 renciden 25i arkadalk amacyla kullanrken 31i gncel olarak kullanmaktadr. Oyun iin kullanan kii says sadece 1 iken hepsini amalayarak kullanan kii says ise 63tr. Arkadalk amacyla sosyal medyay kullanan 25 kiiden 19u erkek 6si bayandr. Gncel olarak kullanan 31 kiiden 11 i erkek iken 20si bayandr. Hepsini amalayarak kullanan kii says ise erkeklerde 33 bayanlar da 30dur.

Sosyal medyay kullanan 120 niversite rencisinden gnde ka saatlerini cevaplamalar istenmitir. kan sonuta 52 kii gnde 1 saatlerini, 39 kii gnde 3 saatlerini, 18 kii gnde 5 saatlerini ve 11 kii de gnde 7 saat ve daha fazla sure ayrdklar grlmtr. Sosyal medyaya gnde 1 saat ayran kiilerden 28 i erkek iken 24 u bayandr. Gnde 3 saat ayran kiilerden 25 i erkek 14 u bayandr. Gnde 5 saatini ayranlardan 5 i erkek 13 u bayandr. Gnde 7 saat ve zeri kullanc says ise erkeklerde 6 iken bayanlarda 5 olarak grlmtr.

Sosyal Medya Organlarnn Garip Ama Bir O Kadar Gerek zellikleri

Sonu ve nerilerYaplan aratrmadan kan sonulara gre :

zerinde anket uygulanan 150 kiilik bir grupta 4/5 lk grup sosyal alar kullanrken, yalnzca 1/5 lik grup sosyal alar kullanmamaktadr.

Kullanlan sosyal alardan ounluu Facebook kullanclar olutururken, Twitter da 2. sray almaktadr.

Sonu ve neriler Erkek ve bayanlarn sosyal medya kullanmlar hemen hemen ayn sayda olsa da, erkek kullanclar ounluu oluturmaktadr.

Ayrca 1/3 lik ksm gnde 1 saatlerini sosyal alar kullanarak geirmekte ve dier 1/3 lik ksm gnde 3 saatlerini sosyal alar kullanarak geirirken geri kalan 1/3 lik ksm ise gnde 5 saat ve daha uzun sre sosyal alardan yararlanmaktadr.

Sonu ve neriler Bu da demek oluyor ki; lkemizde sosyal medya, gn getike, daha fazla kullanlmaya balanmakla beraber git gide insanlarn gnlk zamanlarn burada daha fazla harcayacaklar anlamna gelmektedir.

Sosyal Medya elerinin daha fazla kullanlmasyla birlikte, reklam ve halkla ilikiler birimlerinin de buralarda etkin faaliyet gstererek daha fazla kitleye ulaabilmesi ngrlmektedir.

Sonu ve neriler Ayrca sosyal medyann byk topluluklara hitap edebilecei dnlrse, insanlar belirli bir dnceye ynlendirmek, gerektiinde en kk haberi veya paylam dahi tm dnyaya yaymak mmkn olabilmektedir.

Bylece insanlar, kurum ve kurulular kendilerini daha hzl bir ekilde daha byk bir toplulua ifade edebilecekler ve hemen herkes srekli iletiim halinde olacaktr.

Sonu ve neriler Ayrca sosyal medya zerinde kullanlacak bir hiyerarik yapyla binasz bir irket dahi kurulabilinmesi mmkn olmaktadr .

Tm bu kan sonular ve karmlar dahilinde sosyal medya, gn getike kendini yenileyen ve ilerleyen kimlii ile gelecein yeni dzeninde olmazsa olmaz bir yap ta haline gelecektir. Yaplan anket sonularna gre genlerin sosyal beklentileri daha ok sosyal medyann daha gvenilir ve kiisel konular zerinde younlamaktadr. Ayrca sosyal medya zerinde paylalan, toplumun sosyo-kltrel, kutsal deerlerini ve ahlak yaplarn bozan ieriklerin yaynlanmasna izin verilmemesi genlerin beklentilerini arasnda yer almaktadr.

TEEKKRLER