şönt direncitanriov_1b2f9b8d0e6537370b0f0b274687f835

7/25/2019 nt direncitanriov_1b2f9b8d0e6537370b0f0b274687f835

1/29

1

A ()

A :

Madd a a a aa d ba b d d d d ada

daa d. d d dda aaca

baad. Qa b bbd a a a b a.

Na a d ba a aada . P (+) (

) aada aada a a ad. B d a d

a ad ba a d aada daa , dda ba

daa ad. A aada a aa a d

d aa. Bb a d a b b badda aa. Bc

bb a d ba b ab aa adada b bad .Kaba

aada b, b (aa b) aa adad. Ea bbd baa. A d

aba aa bad, aa badda aa da aa ad . Ada aa

ba aa ab aa d , ab a ada d. B abada

aa daaa , abaa K (), L (), M (), N (), O (), P (), Q() d. Aa aa a aa ba aa ( ) , aa() a a( ) aaa. Vaa a, b aaa a d aa aaa b a b. Aca aa badda 8 a d

aaa a a. E aa b a a a , b a

a a. P da b aa , a d d aa b

a bada aa bc d a a .

, aa a a bada a aada d .

Bada (V) cd , b b V

a ada a c aad aa ad d. B add aa badda

a , a a aa dda bada aab.


2/29

2

Yasak Blge(Enerji Boluu)

Valans Band

Enerji Band

Bo (elektronsuz)letim Band

YALITKAN

MALZEME

ekilFarkl malzeme guruplarna ilikin enerji bandlarnn ematik gsterimi

Yar iletken malzemelerin valans bandlar ilave elektron katks ieriyorsa bu tip malzemelere n-tipi yar

iletken denir. rnein silikon veya germanyum atomlarnn kendi aralarnda oluturduklar kovalent ba

yapsna valans elektron says 5 olan arsenik, antimon, bizmut ve fosfor gibi atomlarn az miktarda

eklenmesi ile n tipi malzeme oluur. Benzer ekilde yar iletken malzemelerin valans bandlarndaki elektron


3/29

3

katks azaltlrsa bu tip malzemelere p-tipi yar iletken denir. rnein silikon veya germanyum atomlarnn

kendi aralarnda oluturduklar kovalent ba yapsna valans elektron says 3 olan indiyum, boron,

alminyum ve galliyum gibi atomlarn az miktarda eklenmesi ile p tipi malzeme oluur.

ekilSilikonlarn oluturduklar kovalent ba, arsenik katks ile elde edilmi n-tipi malzeme ve indiyumkatks ile elde edilmi p-tipi malzeme

Yada aaaa da a a

aada d . a a d d b b aaa

aada aa aada d dda a d aada dd aaa

d a. Bc aa , aa da a . Na aa a

aa aada a a a. Aca b aada da

a a aada aaa d aa da ad. B d b d b

daa.


4/29

4

a bada a aada . a bd aa

baddda c da dda b c aa adad.

a b a ab dbcd ac dad. B d ad b

ac d. G c ac bda .

ekil p ve n tipi yar iletken malzemelerin enerji band diyagramlar

:Fa bbd a a a a b (c c)

ada adaa dda b a aada a a aa aaab.

Vaa aa d , aa a d aca a. E

a a b bad d daa aa a bada .

Bc a a a ad d . D + ;

()


5/29

5

Fa daa baa, aaa aa db.

c I (3.108/) Fa () Daa b ()

F ;

E Fa () Pa ab (6,626 .1034.)

: da b d abc b a daa b ad. B

dda a b (NOT: bad ).

ad.


6/29

6

d c daa b 1.057 d a a 1 aa d

daa aa a. B dda aa a c d aa aa a.

:

dVdV

da a aa:


7/29

7

dV

Id d d a (A) (1,6021019 C)

Vd d a d a (V) Ba ab (1.3811023 /)

I0T da a (A) T K aa ca

25C ca aa d;

(25C d):T da a 109 A a d bca a d 25 C cada

aada a da aa.

) ada (a d ), ) 1A, ) 10A

:

C A AA B

B PV c aa b a d bd. I aada

abb dc, abb d a aa aa cada a

b bd, aa aca aa d .


8/29

8

e

)(+ }

J bd aca b a ac b d d a

. I2.Rd d , aa d c PV

c ca a.

D d baaa d cd da adc a d d bca aa.

a d b a d d d d b d aaa.

B PV c ba a aada d . F aa aa

aaa a aa . Hc , aa d aca

b ada aca a ac b aaa ad. Aca a a d

c b ca aa , b ca ada b ac .


9/29

9

C D

BA D D

B PV c ba d d aada bd.

+

V

DI

I

Dd da a aa a ad a d a aa a . G b PV cda aa b aac ,

() Ka d a (IC)() A d (VOC)

a.

0=V

SCII =

=

+

OCVV

0=I

Yada d d d aaa aa d d db

Idd a aa;

Yada d aaa b PV c a b.


10/29

10

:100 c2aaa a b PV c d da a I0=1012A/c2d. Ta ada 25

Cd 40 A/c2 a d Ic a a PV c a %50 ada a d

aa aa d

:


11/29

11

DA D D

Ba d a dc a baa d b R dc aa b aa

dc ( aa dc) a d aada d d d.

pR

sR

I

I

V+

scI pI

dV

+

V

dV

SCI

I

pR

rpI

sR

dI

V+

I

I

B dda a aada aa ;

Hc ca 25C ab dd ada ab ada;

Gc b d a ad I, V aa b aaa c

a a d. B aaa Vdd I V d aa aa.

d a aaa aa,


12/29

12

c d d add aa I ,

Gc b b Vd d I a aa aaab. Haaa I a aaa

d V aaab.

B

T aa b PV c 2530 c2 a b aaa a , aa 1W . Y d

db b PV c aa aa baa b b aaa a b d d d. B PV

a a a a c d d aa baa .

, c d, d a, a b aaa d d .

Hc baaaa d a.


13/29

13

, 40 ad c baaa; . Md baaaa d d.

1

2

sn

+

1V

+

2V

+

nV

+

nV

V

V

V

+

+

+

=

...

2

1 Akm(

A)

SCI

Md aa baaaa, d aaaca a a aaa.

1I 2I nI V

nIIII +++= ...21

aa d baaa a d d d .


14/29

14

+

V

I1 2

1

2

sn

+

V

I1 2

1

2

sn

Akm(

A)

E a PV a b da ad d ad aa bd d , abaa aada d b .

+

)(panelV

)(panelI1 2 pn

1

2

sn

B dda a a,


15/29

15

Hc baaa d d d d d a da a dd,

aa a.

:B PV d ba d 40 cd daa d. 1/ 2 ada ada b

c a d a IC= 4,0 A 25C c cada d da a d. Paa

aa d R= 7,2 d R= 0,006d

)G, a aaabc a, c 0,5 aa.

)I a V b aaa c .

:)


16/29

16

)

0,40 3,94 15,91 62,670,41 3,94 16,31 64,200,42 3,93 16,71 65,700,43 3,93 17,11 67,18

0,44 3,92 17,51 68,620,45 3,91 17,91 70,000,46 3,89 18,31 71,300,47 3,87 18,71 72,470,48 3,84 19,11 73,440,49 3,80 19,51 74,12

0,51 3,64 20,31 73,940,52 3,50 20,72 72,530,53 3,30 21,12 69,630,54 3,00 21,53 64,500,55 2,55 21,94 56,020,56 1,90 22,35 42,48

=40 ; RP=7,2 ; R=0,006 ; ; IC= 4,0 A (1 W/2adada)

AA A

Bir PV hcrenin elektriksel karakteristii genellikle (i-v)=(akm gerilim) karakteristii ile temsil edilir.

Gerilim

13

2

Maksimum gcn eldeedildii nokta

Akm

Isc

Voc0

ekil ...Bir PV Modle ilikin akm- gerilim karakteristii

1. Blge :Bu blge iinde gerilim =0 ( sfr) a karlk gelir akm ksa devre ( Isc ) akmdr. Yani bu akm

k ularnn ksa devre edilmesi durumunda ( V=0 ) leceimiz akmdr. Akmn sfr olduu (

I=0 ) noktadaki gerilim ise ak devre gerilimidir. Bu blgede hcre sabit akm kayna gibi alp

ayn zamanda yk besleyebilecek gerilimi retir.


17/29

17

2. Blge;

Bu bge srt blgesi olup, maksimum g bu blgede oluur. olduundan erisindeki akm gerilim iftleri arplarak buradan kan gleri gerilimine greizilir ise erisi aadaki gibi olur.

V

Pmax

1

2

3Vmax

P

Grld gibi maksimum g srt blgesi olan 2. Blgede meydana gelmektedir. PV g devreleri yaklak olarak elde edecek ekilde ve srt noktasnn biraz sol tarafnda alacak ekilde dizayn edilir.

noktasn tayin etmenin bir dier yolu da erisinin altnda kalan muhtemel en bykdikdrtgeni tespit etmektir. Grld zere dikdrtgen alan, arpm gce eittir, yani max. Gnoktasna eittir.

PV sistemin performansn karakterize eden bir baka faktr ise ( )


18/29

18

Ampirik bir ifade olarak dolum faktr aadaki eitlik ile de yaklak olarak hesaplanabilir.

Dolum faktr ne kadar byk ise, i-v erisi ideale o kadar yakndr.

3. Blge;

Bu blgede ise akm hzl bir ekilde azalmasna karlk gerilimde ufak bir art olur. Bu blgede PV

hcresi sabit gerilim kayna gibi alr.

Bir PV hcre iin enerji dnm verimi, k gcnn giri gcne oran olarak,

verilir. Burada , cinsinden hcre alan olup, ise cinsinden hcre yzeyine den toplam gnenm miktardr.

PV sistem knn ayarlanabilir bir direncine bal olduunu dnelim. Bu durumda sistemin almanoktas, PV sistem ile yk I-V karakteristiklerinin kesitii nokta olacaktr.

B : B PV d a aa a 2 a

ada d d bd. Ba, R (adad Ra = ada dc/d)

NOCT (Na a c a = Na c ca) aad. R NOCT

aa aada abda .


19/29

19

R aaG I, Hc ca,

NOCT aa

G I, Oa ca, R , /

Aada b PV d b aa b aa .

B 36565

Rad (Pa) 65W

Na a 12VLd Waa1 25 a

B365 C (0, 26, 50 75C) C B 365

Ma (Pa)3 65W

Va a Pa (V) 17.6V

C a Pa (I) 3.69AWaad Pa 60W

ccc (Ic) 3.99AOcca (Vc) 22.1V

Tacc Ic (0.0650.015)%/ CTacc Vc (8010)V/C

Tacc (0.50.05)%/ CNOCT (A20C; 0.8W/2 ; d 1/) 472CMa a 20AMa a 600V (U.. NEC & IEC 61215 a)

1000V (TV Rada)

C:

DL: 1111 (43.7) Wd: 502 (19.8) D: 50 (1.97)

W: 7.2 (15.9 d)

a C: 36 c (114 114) a 49 accd

Jc B: UVcb 6a ccbc; IP 54, acc PG 13.5,

M20, ccd, cabacc 612 dacab.Taacc2.5 102 (8 14 AWG) .

Dd: cbaddcdd, 18 c

Cc F: Ha 3 (1/8 c) da; Bac: Tda;Ecaa: EVA

Fa: Caaddaa 6063T6 Ua a; C:


20/29

20

Atmosferik artlarn PV Performans zerindeki Etkisi

1. Gne Inmnn Etkisi:

Birimi olan gne nm, gne younluu (sun intensity) veya gne radyasyonu (solarradiation/solar irradiance) olarak da ifade edilir. Foto-akm (PV ksa devre akm) genlii gne younluu

ile doru orantl olarak deiir. rnein %100 gne younluu ( ) altndaki ksa devre akm,%50 gne younluu ( ) altndaki ksa devre akmnn iki katdr.

Genel bir ifade olarak, referans artlardaki ksa devre akmn ve referans gne radyasyonu da ilegsterirsek, farkl gne nm altndaki yeni ksa devre akm

ile ifade edilir. Inm miktar ile ak devre gerilimi arasnda da dorusal bir iliki sz konusu olmasna

ramen nma gre ak devre geriliminin deiimi olduka kktr. Bu aklamalar nda farkl nm

deerlerinde I-V erisi aadaki gibi deiir.

PV hcrenin pratik alma aralndaki foto-dntrme verimi gne radyasyonundaki deiimlerden fazla

etkilenmez. rnein aadaki ekilden anlalaca zere verim 500 ( w / m2 ) ve 1000 ( w / m2) gne

radyasyonlarnda yaklak eittir. Fakat bu ayn gc elde edeceimiz manasna gelmez, nk bulutlu bir

gndeki hcrenin toplad enerjide dk olacandan, yani giri enerjisi azaldndan (verim sabit) k

gcde decektir.


21/29

21

Gne As:PV panel k akm , gne nmnn panel yzeyine dik gelmesi durumunda yaninmn yzey normali ile yapm olduu ann sfr derece olduu durumdaki akm olsun.

YzeyNormali

Inm, G

PVPANEL

Inmn yzey normali ile yapm olduu ann olmas durumunda panelden alnabilecek k akm abal olarak aadaki eitlik ile elde edilebilir.

Burada ifade edilen kosins kanunu ann derece arasnda olmas durumunda iyi sonularverir. nin zerindeki deerlerinde elektriksel k kosins kanuna gre olan ktan nemli derecesapar. de hcre neredeyse hi g retmez.


22/29

22

2. Scakln Etkisi:

Scakln artmas ile PV hcrenin ksa devre akm artarken ak devre gerilimi azalr.

ve sras ile refrans scaklktaki akm ve gerilim olsun. ve ise akm ve gerilimin scaklk katsaylarolsun. Eer iletme scakl kadar artar ise yeni akm ve gerim aadaki gibi olur.

Bu durumda g ifadesi,

ufak deerli terim ihmal edilirse bu ifade aadaki gibi basitletirilir.


23/29

23

Not: ve akm ve gerilim scaklk katsaylar ve iin verilmitir. Baz kitaplarda ve nn nndeki iaret her ikisinde de (+) dr. Ancak bu durumda olarak alnmtr.

Ancak buradaki akm ve gerilim scaklk dzeltme katsaylar, MPP noktas ve noktalar iin ayndeeri genelde almazlar. Bu balamada daha doru bir sonu iin , , , katsaylarverilmelidir.

Burada

Scaklk deiiminin k gc zerindeki etkileri izilir ise, aadaki erisini elde ederiz.

G

V (Volt)

Pmax1

Scak Ortm

Pmax2

Souk Ortm

Buna gre scakla bal PV hcre parametreleri aadaki gibi yazlabilir.

olarak yazlr. Herhangi bir Tscakl iin hesaplanmak istenirse


24/29

24

olarak hesaplanr. Veya

ile hesaplanabilir.

Hcre scakl sadece ortam scaklndan dolay deil ayn zamanda gne radyasyonunun deiimi ile

deiir. PV hcreye gelen radyasyonun elektrie dnmeyen ksm s olarak hcrede aa ktndan

dolay Nominal hcre alma scakl ile tanmlanr. , ortam scakl , gne younluu ve rzgr hz iin tanmlanr.

Farkl ortam scaklklar iin hcre scakl aadaki gibi hesaplanr.

Burda :

Thcre= Hcre Scakl ()Tortam = Ortam Scakl )G = Gne radyasyonu (kW/m2)

RNEK :

24 adet PV hcresinin seri balanmas ile oluturulan lk modln ( ve 1000) standartartlar altnda ksa devre akm, olup ak devre gerilimi ise 18 volttur. Modldeki PV hcreninnominal iletme scakl, ise 35 ortam scakl ve Gne radyasyonununaltnda, modle ilikin yeni ksa devre akmn, ak devre gerilimini ve Maksimumum g deerini

hesaplaynz. Not:PV hcrenin gerilim scaklk katsays ve akm scaklk katsays

ZM


25/29

25

3. Glge Etkisi ve Kprleme (by-pass) Diyotlar:

Bir gne panelinde deiik sebepler dolaysyla, rnein seri bal PV hcre eridinde belirli hcreler glge

etkisine maruz kalabilir. Bu durumda glgeli hcreler fotogerilim retme zelliini kaybedebilir. Fakat

yinede seri bal o eritteki toplam akm balant gerei tamak zorundadr. nk seri bal dier hcreler

hala almaktadr. Glge etkisi dolays ile gerilim retemeyen hcreler doal olarak gte retemez, buna

mukabil yk gibi davranr ve lokal olmak zere kayb ve s oluturur.

G aaa aaca aada da aa. (a) da dda b c

ada , (b) d c a aaad. Ka d a, cd d

() d B dda aada a dc d aa. B dda a

, cd da aaaca.

scI

pR

sR

I

I

)1( nV

VI

I

+

dI

(n-1) inci

hcre

0=sc

IpR

sR

I

I

)1( nV

gVI

I

+

0=dI

(n) inci

hcre

I

I

I

(a) : B c ada, (b) : E c


26/29

26

B c a ad dda , aa c ,

G ada , d dd da,

Yada d b ,

Bada a b c d da daa d aa,

dda a d,

B dda, a b ada, PV d ada aada b ,

Gerilim (V)

Isc

Voc

pIRn

VV +=

Tam gnealtnda I-Verisi

gV V

Tek hcre

glgeli

40 c b PV ad b c aa aa dc dc d. Tc ada aa . Ta add ab b c d aada aa:

(a) Y c aa.

(b) G c d d aa.

(c) G c d acaa a aa.


27/29

27

A d d db PV c baaaa PV d . G

aa ada b c a a aaa. Ya c

aa adaa a aa. PV dd a b b a aa b PV

d cdd aada aaab. Aca c PV d abc

b b da db. K da a ada a d ,

dda a a .

G c a d , d a a d aa cadad (d d d).

pR

sR

I

I

)1( nV

( ) ( IRRVV spnsistem += 1+

A0

0=scI I

pR

sR

I

I

)1( nV

( ) 6.01 = nsistem VV+

A0

0=scI

I

V6.0


28/29

28

G d adc aaaa aa, a aada aa aa

b. G d da 1 c d aa 30 aa ada acaa ab.

B d c d da ca aa aa d c aa aa

d ab.

G aaa aac da c aa a b aa

dd. B d da, b d d b c a aa a b d

a b d b aab. Eb b c d aa d daa

a aca. B d aada d . Ga d aaaca , b d aada

c a aa, aa ada daa aa d d aca.

Akm(

A)

B D: K da a a aa aa d ada daaa aa

aa. K da PV d adc a aaa aa, a aada c d

ca aa a . B b b bd aa PV d aa baaa dda da

. B dda aa a aa d aa d dd a . B a PV

d aca ada ada b d ba da . B ba da

a aada ad bc aa ada a aa.


29/29

I

+

Documents

şönt direncitanriov_1b2f9b8d0e6537370b0f0b274687f835