170 kV ÜÇ FAZLI ŞÖNT REAKTÖRLER TEKNİK ŞARTNAMESİ

TEİAŞ-MYD/2019-054.4

170 kV ÜÇ FAZLI ŞÖNT REAKTÖRLER TEKNİK ŞARTNAMESİ

TEİAŞ

TEİAŞ-MYD/2019-054.4 i 170 kV Şönt Reaktörler

Teknik Şartnamesi

Revizyon Değişiklik Notu

Onay

0 İlk hazırlama.

1 - “2.1. Elektriksel Özellikler” başlığında, tabloda yer alan “170 kV

şebekede maksimum kısa devre gücü” tanımı ve değeri kaldırılmıştır.

17/06/2020-191250 GM Olur

2 - “1.3. Çalışma Koşulları” başlığında, Deniz Seviyesinden

Yükselik 1000 m’den 2100 m’ye yükseltilmiştir.

- “2.6.7. Yardımcı Donanım (Aksesuarlar)” başlığında, Bucholz rölelerinin 4M6 sınıfı olacağı tanımlanmıştır.

- “2.6.15. Etiket ve Plakalar” başlığında, reaktörde kullanılan her tip buşingin boyut resimlerinin gösterildiği ve bu buşinglerin bilgilerinin yer aldığı plakaların bulunacağına yönelik ifade eklenmiştir.

- “3.5. Rutin Testler” başlığında, Akustik Ses Seviyesinin Ölçülmesi eklenmiştir.

- “3.5. Rutin Testler” ve “3.6. Saha Testleri” başlığında, Buşinglerde Frekans Taraması Testi ve Sargılarda DFR Testi eklenmiştir.

- “3.6. Saha Testleri” başlığında, Mıknatıslama Akımının Ölçülmesi kaldırılmış, bunun yerine Empedansın Ölçülmesi eklenmiştir.

20.04.2020-146205 GM Olur

3 - “3.6. Saha Testleri” başlığında, Yağ Basınçı Altında Tank ve

Monte Edilmiş Yardımcı Donanım Üzerinde Sızdırmazlık Testi eklenmiştir. Ayrıca bu test ile ilgili ilave koşullar tanımlanmıştır.

26.02.2021-543765 GM Olur

4 - “4.2.2. Tip Testlerinin Kabulü İçin Kriterler” başlığında, ikinci

paragrafta yer alan şönt reaktörün bir tip testinden başarısız sonuç alınması halinde, izlenecek yöntem ve prosedüre dair metin yeniden düzenlenmiştir.

10.11.2021-926512 GM Olur

TEİAŞ

TEİAŞ-MYD/2019-054.4 ii 170 kV Şönt Reaktörler

Teknik Şartnamesi

170 kV ÜÇ FAZLI ŞÖNT REAKTÖRLER TEKNİK ŞARTNAMESİ

1. GENEL ................................................................................................................... 1

Konu ve Kapsam .............................................................................................. 1

Standartlar ve Dokümanlar .............................................................................. 1 Çalışma Koşulları ........................................................................................... 10 Yardımcı Güç kaynakları ................................................................................ 10

2. TEKNİK ÖZELLİKLER ......................................................................................... 11 Elektriksel Özellikler ....................................................................................... 11

Toleranslar ..................................................................................................... 13 Kayıpların Değerlendirilmesi (Teklif Değerlendirmesi Aşamasında) .............. 14

Garantilerin karşılanmaması .......................................................................... 14

Sapmalar ........................................................................................................ 14 Yapısal Özellikler ........................................................................................... 15

2.6.1. Manyetik Devre ....................................................................................... 15 2.6.2. Sargılar .................................................................................................... 17 2.6.3. Tank ........................................................................................................ 18

2.6.4. Yağ Genleşme Kabı ................................................................................ 21

2.6.5. Buşingler ve Terminaller .......................................................................... 21 2.6.6. Soğutma Sistemi ..................................................................................... 22 2.6.7. Yardımcı Donanım (Aksesuarlar) ............................................................ 23

2.6.8. Kumanda Dolabı ve Kablo Tesisatı ......................................................... 24 2.6.9. Yalıtkan Yağ ............................................................................................ 25

2.6.10. Kaldırma ve Taşıma Tesisatı ................................................................. 26

2.6.11. Üst görünüm ve Boyutlar ....................................................................... 26

2.6.12. Taşıma .................................................................................................. 26 2.6.13. Paketleme (Ambalajlama) ..................................................................... 27

2.6.14. Boyama ................................................................................................. 27 2.6.15. Etiket ve Plakalar ................................................................................... 28

3. TESTLER ............................................................................................................. 29

Genel ............................................................................................................. 29 Komponentlerin Fabrikada Testleri (Tests on compenents at factory) ........... 29

Tümüyle Monte Edilmiş Reaktörün Testleri (Tests on fully assembled reactor at factory) .............................................................................................................. 30

Tip Testleri (type tests) ve Özel Testler .......................................................... 30 Rutin Testler (Routine tests) .......................................................................... 32

Saha Testleri (Field tests) .............................................................................. 37 4.TESTLERE VE KABUL KRİTERLERİNE İLİŞKİN HUSUSLAR ........................... 40

4.1 Tip Testleri ...................................................................................................... 41 4.2 Şönt Reaktörlerin Kabulü İçin Kriterler ............................................................ 41

4.2.1 Ana Bileşenler (Komponentler) Üzerindeki Fabrika Testlerinin Kabulü İçin Kriterler .............................................................................................................. 41 4.2.2 Tip Testlerinin Kabulü İçin Kriterler ........................................................... 41 4.2.3 Rutin Testlerin Kabulü İçin Kriterler .......................................................... 42

EK-1 170 kV, 50 MVAr ÜÇ FAZLI ŞÖNT REAKTÖR GARANTİLİ ÖZELLİKLER LİSTESİ .................................................................................................................... 43

EK-2 170 kV, 24,43 MVAr ÜÇ FAZLI ŞÖNT REAKTÖR GARANTİLİ ÖZELLİKLER LİSTESİ .................................................................................................................... 50

TEİAŞ

TEİAŞ-MYD/2019-054.4 iii 170 kV Şönt Reaktörler

Teknik Şartnamesi

EK-3 TEİAŞ YENİ İZOLASYON YAĞI SATIN ALMA ŞARTNAMESİ ..................... 57

EK-4 TEİAŞ YENİ İZOLASYON YAĞI İLE DOLDURULMUŞ YENİ ........................ 58 TRANSFORMATÖRLERE AİT YAĞ ŞARTNAMESİ ............................................... 58 EK-5 170 kV, ÜÇ FAZLI ŞÖNT REAKTÖR SAPMALAR (DEVIATİON) LİSTESİ ... 59

TEİAŞ

TEİAŞ-MYD/2019-054.4 1 170 kV Şönt Reaktörler

Teknik Şartnamesi

170 kV ÜÇ FAZLI ŞÖNT REAKTÖRLER TİP TEKNİK ŞARTNAMESİ

1. GENEL

Konu ve Kapsam Bu Şartname; 170 kV iletim sisteminin reaktif güç ihtiyacını karşılamak üzere, yağ izolasyonlu üç-fazlı şönt reaktörlerin temin koşullarını kapsar. Sözleşmeye göre yapılacak işler bu Şartname koşullarına uygun olacak ve aşağıda belirtilenleri kapsayacaktır:

Şönt reaktörlerin tüm aksesuar ve yardımcı donanımı ile birlikte tasarım ve imalatı

Şönt reaktörlerin ve ana bileşenlerin testlerinin imalatçı tesislerinde yapılması, test raporlarının verilmesi

Yedek parçaların temini

Montaj ve bakım için gerekli özel takım ve aletlerin temini,

Resim, elektriki şema ve şönt reaktörlerin montaj, işletme ve bakımı için gerekli diğer belgelerin onay için verilmesi

Şönt reaktörlerin teslimat programında belirtilen yerlere nakliyesi, ray veya platform üzerine indirilmesi ve monte edilecek noktaya kadar çekilmesi (Alıcının isteğine bağlı olarak)

Şönt reaktörün montajı

Şönt Reaktöre servise alınmadan önce yapılacak saha testleri

İşletmeye alma Aşağıda belirtilen işler aksi belirtilmedikçe Alıcı tarafından sağlanacaktır:

Şönt reaktörlerin montajı için gerekli beton temel, uygun ray sistemi ve diğer inşaat işleri

Topraklama sistemleri

Sahadaki montaj işlemleri sırasında reaktörlerin bileşenleri için uygun depolama imkanlarının sağlanması Standartlar ve Dokümanlar

Bu şartnamede aksi belirtilmedikçe, şönt reaktörlerin dizaynı, üretimi ve testleri aşağıda listesi verilen standartlara ve/veya dokümanların (en son baskılarına) uygun olarak yapılacaktır:

TEİAŞ


Teknik Şartnamesi

Standart Numarası

Standart Adı

(Türkçe/İngilizce)

TSE Uluslararası

Karşılık

TS EN ISO 9001 EN ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemleri - Şartlar

Quality management systems - Requirements

TS EN 60076-6 EN 60076-6 Güç transformatörleri - Bölüm 6: Reaktörler

Power transformers - Part 6: Reactors

TS EN 60076-1 IEC 60076-1

Güç transformatörleri – Bölüm 1: Genel

Power transformers - Part 1: General

TS EN 60076-2 IEC 60076-2

Güç transformatörleri – Bölüm 2: Sıvıya daldırılan transformatörler için sıcaklık artışı

Power transformers - Part 2: Temperature rise

for liquid-immersed transformers

TS EN 60076-3 IEC 60076-3

Güç transformatörleri - Bölüm 3: Yalıtım

seviyeleri, dielektrik deneyler ve havadaki harici

yalıtma aralıkları

Power transformers -- Part 3: Insulation levels,

dielectric tests and external clearances in air

TS EN 60076-4 IEC 60076-4

Güç transformatörleri - Bölüm 4: Yıldırım ve

anahtarlama darbe deneylerine kılavuz - Güç

transformatörleri ve reaktörler

Power transformers -- Part 4: Guide to the

lightning impulse and switching impulse testing

- Power transformers and reactors

TS IEC 60076-8 IEC 60076-8 Güç transformatörleri - Kullanma kılavuzu

Power transformers - Part 8: Application guide

TEİAŞ


Teknik Şartnamesi

Standart Numarası

Standart Adı


TSE Uluslararası

Karşılık

TS EN 60076-10 IEC 60076-10

Güç transformatörleri - Bölüm 10: Ses seviyelerinin belirlenmesi

Power transformers - Part 10: Determination of sound levels

TS EN 60721 IEC 60721

Çevre şartlarının sınıflandırılması

Classification of environmental conditions

TS EN 60214-1 IEC 60214-1

Kademe değiştiriciler - Bölüm 1: Performans

kuralları ve deney yöntemleri

Tap-changers - Part 1: Performance

requirements and test methods

TS IEC 60214-2

IEC 60214-2

Kademe değiştiriciler - Bölüm 2: Uygulama kılavuzu

Tap-changers - Part 2: Application guide

TS 2051 EN 60270

IEC 60270

Kablolar-Yüksek gerilim deney teknikleri-Kısmi boşalma ölçmeleri

High voltage test techniques-Partial discharge

measurements

TS EN 60296

IEC 60296

Elektroteknik uygulamalar için akışkanlar -Kullanılmamış mineral yalıtım yağları - Transformatörler ve anahtarlama düzenlerinde kullanılan

Fluids for electrotechnical applications - Unused mineral insulating oils for transformers and switchgear

IEC TR 62271-301

High-voltage switchgear and controlgear - Part 301: Dimensional standardisation of high-voltage terminals

TEİAŞ


Teknik Şartnamesi

Standart Numarası

Standart Adı


TSE Uluslararası

Karşılık

Yüksek gerilim şalt ve kontrol cihazları - Bölüm 301: Yüksek gerilim terminallerinin boyutsal standardizasyonu

TS 3033 EN 60529

IEC 60529

Mahfazalarla sağlanan koruma dereceleri (IP kodu) (elektrik donanımlarında)

Degrees of protection provided by enclosures (IP code) (For electrical equipments)

TS EN IEC 60076-22

IEC 60076-22

Güç transformatörleri ve reaktör ara bağlantı parçaları

Power transformer and reactor fittings

TS IEC 60502-1+A1

IEC 60502-1 +AMD1

Kablolar - Beyan gerilimleri 1 kv’dan (um = 1,2 kv) 30 kv’a (um = 36 kv) kadar olan yalıtımı ekstrüzyonla çekilmiş güç kabloları ve bunların yardımcı donanımları - Bölüm 1: Beyan gerilimleri 1 kv (um = 1,2 kv) ve 3 kv (um = 3,6 kv) olan kablolar

Power cables with extruded insulation and their accessories for rated voltages from 1 kV (U<(Index)m> = 1, 2 kV) up to 30 kV (U<(Index)m> = 36 kV) - Part 1: Cables for rated voltages of 1 kV (U<(Index)m> = 1, 2 kV) and 3 kV (U<(Index)m> = 3, 6 kV)

TS EN 60567

IEC 60567

Yağlar elektrikli cihazlar için- Çözünmüş ve serbest gaz analizleri için yağ ve gaz numunesi alma kılavuzu

Oil-filled electrical equipment - Sampling of gases and analysis of free and dissolved gases - Guidance

TS EN 61181 IEC 61181 Mineral yağ doldurulmuş elektriksel donanım-Çözünmüş gaz analizinin (DGA) elektriksel donanım üzerindeki fabrika deneylerine uygulanması

Mineral oil-filled electrical equipment - Application of dissolved gas analysis (DGA) to factory tests on electrical equipment

TS EN 60599

IEC 60599

Mineral yağ ile doldurulmuş kullanımdaki elektrikli cihazlar - Çözünmüş ve serbest

TEİAŞ


Teknik Şartnamesi

Standart Numarası

Standart Adı


TSE Uluslararası

Karşılık

gazların tayin sonuçlarının cihazın durumunun değerlendirilmesinde kullanılması kılavuzu

Mineral oil-filled electrical equipment in service - Guidance on the interpretation of dissolved and free gases analysis

TS EN 61672-1

IEC 61672-1

Elektroakustik - Ses seviye ölçerleri - Bölüm 1: Özellikler

Electroacoustics - Sound level meters -- Part 1: Specifications

TS EN 61869-1

IEC 61869-1

Ölçü transformatörleri - Bölüm 1: Genel kurallar

Insurement Transformers - Part 1: General Requirements

TS EN 61869-2

IEC 61869-2

Ölçü transformatörleri - Bölüm 2: Akım transformatörleri için ek kurallar

Instrument transformers - Part 2: Additional requirements for current transformers

TS 3989 EN 60156

IEC 60156

Yalıtım sıvıları-Güç frekansında delinme gerilimi tayini

Insulating liquids-Determination of the breakdown voltage at power frequency- Test method

TS EN 60137

IEC 60137

Yalıtkan buşingler - 1000 v’un üzerindeki alternatif gerilimler için

Insulated bushings for alternating voltages above 1000 V

TS EN 60947-1

IEC 60947-1

Alçak gerilim anahtarlama düzeni ve kontrol düzeni - Bölüm 1: Genel kurallar

Low-voltage switchgear and controlgear - Part 1: General rules

TS EN ISO 1461

ISO 1461

Demir ve çelikten imal edilmiş malzemeler üzerine sıcak daldırmayla yapılan galvaniz kaplamalar - Özellikler ve deney metotları

TEİAŞ


Teknik Şartnamesi

Standart Numarası

Standart Adı


TSE Uluslararası

Karşılık

Hot dip galvanized coatings on fabricated iron and steel articles - specification and test methods

TS EN 60641-1

IEC 60641-1

Elektriksel amaçlı presli karton ve presli kağıt özellikleri-Bölüm 1: Tarifler ve genel kurallar

Specification for pressboard and presspaper for electrical purposes-Part 1: Definitions and general requirements

TS EN 60641-2

IEC 60641-2

Elektriksel amaçlar için presli kağıt ve presli karton'da bulunması gereken şartlar-Bölüm 2: Deney metotları

Pressboard and presspaper for electrical purposes - Part 2: Methods of test

TS EN 60641-3-1

IEC 60641-3-1

Elektriksel amaçlar için prespan ve presli mukavvada bulunması gereken şartlar-Bölüm 3:Münferit malzemeler için şartlar-Föy 1:Prespan, tipler b.0.1., b.2.1, b.3.1, b.3.3, b.4.1, b.4.3, b.5.1, b.6.1, ve b.7.1 için kurallar

Pressboard and presspaper for electrical purposes - Part 3: Specifications for individual materials - Sheet 1: Requirements for pressboard, types B.0.1, B.0.3, B.2.1, B.2.3, B.3.1, B.3.3, B.4.1, B.4.3, B.5.1, B.5.3 and B.6.1

TS EN 60641-3-2

IEC 60641-3-2

Elektriksel amaçlar için prespan ve presli mukavvada bulunması gereken şartlar-Bölüm 3:Münferit malzemeler için şartlar-Föy 2:Presli mukavva, tipler p.2.1, p.4.1, p.4.2, p.4.3, p.6.1 ve p.7.1

Specification for pressboard and presspaper for electrical purposes-Part 3:Specifications for individual materials-Sheet 2:Requirements for presspaper, types P.2.1, P.4.1, P.4.2, P.4.3, P.6.1 and P.7.1

TS EN

IEC 60450

Yeni ve eski selülozik elektriksel yalıtkan malzemelerin ortalama viskometrik polimerizasyon derecesinin ölçülmesi

TEİAŞ


Teknik Şartnamesi

Standart Numarası

Standart Adı


TSE Uluslararası

Karşılık

Measurement of the average viscometric degree of polymerization of new and aged cellulosic electrically insulating materials

TS EN 60763-1

IEC 60763-1

Tabakalı prespan için şartlar-Bölüm 1:Tarifler,sınıflandırma ve genel kurallar

Laminated pressboard for electrical purposes - Part 1: Definitions, classification and general requirements

TS EN 60763-2

IEC 60763-2

Tabakalı presli karton için şartlar-Bölüm 2:Deney metotları

Specification for laminated pressboard - Part 2: Methods of test

TS EN 60763-3-1

IEC 60763-3-1

Tabakalı prespan için şartlar-Bölüm 3.münferit malzeme için şartlar föy 1:Önceden presle tabakalanmış prespan için şartlar-Tipler lb 3.1.1, 3.1.2, 3.3.1 ve 3.3.2

Laminated pressboard for electrical purposes - Part 3: Specifications for individual materials - Sheet 1: Requirements for laminated precompressed pressboard, Types LB 3.1A. and LB3.1A.2

IEC 60554-1 Specification for cellulosic papers for electrical purposes. Part 1: Definitions and general requirements

Elektriksel amaçlar için selülozik kağıtlar için tanımlama. Bölüm 1: Tanımlar ve genel gereksinimler

TS EN 10107 EN 10107 Grain-oriented electrical steel sheet and strip delivered in the fully processed state

Çelik yassı mamuller - Tam işlenmiş durumda teslim edilen yönlendirilmiş taneli elektrik çeliğinden levha, bant ve şeritler

TS 11236 EN 60672-1

IEC 60672-1 Seramik ve cam yalıtım malzemeleri - Bölüm 1: Tanımlar ve sınıflandırma

Ceramic and glass insulating materials - Part 1: Definitions and classification

TEİAŞ


Teknik Şartnamesi

Standart Numarası

Standart Adı


TSE Uluslararası

Karşılık

IEC 60404-1-1

Magnetic materials - Part 1-1: Classification - Surface insulations of electrical steel sheet, strip and laminations

Manyetik malzemeler - Bölüm 1-1: Sınıflandırma - Elektrik sac, şerit ve laminasyonların yüzey yalıtımı

TS EN 61061-1

IEC 61061-1

Elektriksel amaçlar için emprenye edilmiş preslenmiş levha ahşap -Bölüm 1: Tarifler, gösteriliş ve genel kurallar

Non-impregnated densified laminated wood for electrical purposes - Part 1: Definitions, designation and general requirements

TS EN 61061-2+A1

IEC 61061-2+A1

Elektrik amaçlı emprenye edilmemiş preslenmiş levha ahşap-Bölüm 2: Deney metodları

Specification for non-impregnated, densified laminated wood for electrical purposes - Part 2: Methods of test

TS EN 60893-3-5

IEC 60893-3-5

Elektrik yalıtım malzemeleri - Termoset reçine esaslı endüstriyel rijit lâmine levhalar - Bölüm 3-5: Münferit malzemeler için özellikler - Polyester reçine esaslı rijit lâmine levhalar için gerekler

Insulating materials - Industrial rigid laminated sheets based on thermosetting resins for electrical purposes - Part 3-5: Specifications for individual materials - Requirements for rigid laminated sheets based on polyester resins

IEC 60060-1 High Voltage Test Techiques Part: 1 General

Definition and Test Requirement

Yüksek Gerilim Test Teknikleri Bölüm 1 : genel Tanımlar ve test uygulamaları

IEC 60815 Guide for selection of insulators in respect of

polluted conditions

Kirlilik Koşullarında İzolatör Seçim Kılavuzu

İEC 60943 Guidance concerning the permissible

temperature rise for parts of electrical equipment, in particular for terminals

TEİAŞ


Teknik Şartnamesi

Standart Numarası

Standart Adı


TSE Uluslararası

Karşılık

Elektrikli ekipmanların, özellikle de terminallerin izin verilen sıcaklık artışına ilişkin kılavuzu

60721-2-6 Classification of environmental conditions. Part

2: Environmental conditions appearing in nature. Earthquake vibration and shock

Çevresel koşulların sınıflandırılması. Bölüm 2: Doğada ortaya çıkan çevresel koşullar. Deprem titreşimi ve şoklar

IEEE C57.93 IEEE Guide for Installation and Maintenance of Liquid-Immersed Power Transformers

Sıvıya Daldırılmış Güç Transformatörlerinin Kurulumu ve Bakımı için IEEE Kılavuzu

IEEE Std 693

Recommended practice for seismic design of substations

Trafo merkezlerinin sismik tasarımı için önerilen uygulama

TEİAŞ Yeni İzolasyon Yağı Satın Alma Şartnamesi

TEİAŞ Yeni İzolasyon Yağı İle Doldurulmuş Yeni Transformatöre Ait Yağ Şartnamesi

Elektriksel aksesuarlar, bileşenler ve diğer yardımcı donanım yukarıda belirtilen standartlarda belirtilmemiş olsa bile ilgili TSE veya IEC standartlarına uygun olacaktır. Bu standartların bulunmadığı malzemelerle ilgili olarak, Teklif sahibi, Alıcının da onayının alınması şartıyla uygulanabilir standartlar önerecektir. Eşdeğer ya da daha üstün başka standartlar uygulanmışsa bunların İngilizce ya da Türkçe kopyaları Teklifle birlikte verilecektir. TSE ve IEC standartları arasında farklılıklar olursa, farklılık arz eden konularda hangi standardın uygulanacağı hususunda Alıcıdan yazılı müsaade alınacaktır. Şönt Reaktörlerin imalatında kullanılan malzemelerin tüm kimyasal, fiziksel ve dielektrik karakteristikleri ilgili ASTM (American Society for Testing and Materials) TSE, IEC ve EN veya DIN (Deutsches Institut für Normung) veya Avrupa Birliği ülkelerinin normlarının ön gördüğü özelliklere uygun olacaktır. Reaktörler için alınan tekliflerin açılmasından sonraki aşamalarda yukarıdaki standart ve/veya dokümanlar tadil edilirse, Alıcı tarafından aksi yazılı olarak istenmedikçe, teklif tarihinde yürürlükte olan tadilat veya baskı geçerli olacaktır.

TEİAŞ


Teknik Şartnamesi

Çalışma Koşulları Garantili özellikler listesinde aksi belirtilmedikçe, satın alınacak reaktörler aşağıdaki ortam koşulları altında harici kullanıma uygun olacaktır. Aşağıda verilen koşullar, normal çalışma koşulları olup; Teknik Şartname ve eklerindeki değerler bu koşullara göre verilmiştir. Alıcının bu koşullardan farklı talebi olması durumunda; bu talepler ihale öncesinde Alıcı tarafından belirtilecektir. İmalatçı, çalışmalarını ilgili standartlara uygun bir şekilde, Alıcının ihale öncesi bildirdiği talepleri dikkate alarak yapacaktır. Bu çalışmaların sonucunda, Teknik Şartname ve varsa tasarımda meydana gelecek değişiklikler Alıcının onayına sunulacaktır.

- Deniz seviyesinden yükseklik 2100 m’ye kadar1

- Ortam sıcaklığı

Günlük en yüksek +45 °C

Günlük en düşük

-25 °C

24 saatlik ortalaması +35 °C’nin altında

- Bir yıllık ortalama +25 °C’nin altında

- En yüksek rüzgar basıncı

Yuvarlak yüzeyde 70 (kg/m2)

Düz yüzeyde 120 (kg/m2)

- En yüksek güneş ışınımı 1000 W/m²

- Buz yükü 10 mm, Sınıf 10

- Endüstriyel kirliliğe açıklık Evet (Ağır kirlilik)

- Maksimum nispi nem (24 saatlik ortalama)

%100

- Yıldırım düşme olasılığı Evet

- Yer sarsıntısı (*)

Yatay ivme 0,5 g (yer seviyesinde)

Düşey ivme 0,25 g

(*) Şönt Reaktör; yatay ve düşey deprem ivmesi değerlerine dayanacak ve herhangi bir ünitesinin (buşing vs.nin) zarar görmesi engellenecek şekilde dizayn edilecek, Şönt Reaktörün çalışacağı yerde tesisi için gereken proje, resim ve malzemeler ile IEEE 693 dikkate alınarak hesaplanan Şönt Reaktörün depreme dayanıklılık hesapları Yüklenici tarafından verilecektir. Bu şekilde imal edilen Şönt Reaktörün montajı ile sabitlenmesi için gerekli her türlü cıvata, bağlantı elemanları vs. Yüklenici tarafından karşılanacaktır.

Yardımcı Güç kaynakları Reaktörlerin tesis edilecekleri her mahalde aşağıdaki yardımcı güç kaynakları yer seviyesinde mevcut olacaktır:

1 Reaktörlerin kullanılacağı yerde deniz seviyesinden yüksekliğin 2100 metreyi aşmadığı çevre koşulları için reaktörlerin harici yalıtımında bir düzeltme faktörü uygulanmayacak olup reaktörlerin hem dahili hem de harici yalıtımında Garantili Özellikler Listesinde belirtilen yalıtım değerleri ile asgari açıklık değerleri kullanılacaktır.

TEİAŞ


Teknik Şartnamesi

- Üç faz AC sistem (nötrlü) : 400 volt ±%10 49-51 Hz - Tek faz AC sistem (faz-nötr) : 230 volt ±%10, 49-51 Hz - DC sistem : 110 veya 220 volt, +%15, -%20

220 VDC kullanılacak reaktörler sözleşmeden sonra özel olarak belirtilecektir. 2. TEKNİK ÖZELLİKLER Bu şartname kapsamı şönt reaktörler harici kullanım için, yağ doldurulmuş (mineral yağ) tipte olacaktır. İstenilen teknik karakteristikler bu şartnamenin ekindeki garantili özellikler listesinde belirtilmiştir. Ana karakteristikler aşağıda verilmiştir:

Elektriksel Özellikler

- Tip : Beş bacaklı, aralıklı demir çekirdek

- Faz sayısı : 3

- Anma frekansı (Hz) : 50

Frekans değişim aralığı (***)

- Anma gerilimi (kV) : 170

- Maksimum işletme gerilimi (kV) : 170

- Anma gücü : Garantili Özellikler Listesine Göre

- Soğutma şekli : ONAN

- Aşağıdaki gerilim seviyelerinde istenen güç değerleri

. 154 kV’ta (MVAr) : Garantili Özellikler Listesine Göre

. 170 kV’ta (MVAr) : Garantili Özellikler Listesine Göre

- Sıcaklık artış sınırları (Maksimum işletme geriliminde)

. Üst-yağ (K) : 55

. Sargılar (ortalama) (K) : 60

. Çekirdek (K) : 75

. Sargı en sıcak noktası (K) : 70 (ölçüm ilgili IEC standardında belirtilen metod ve uygulanabildiği yerlerde fiber optik sondalar ile yapılacaktır.)

Reaktör maksimum işletme geriliminde ve bir radyatörü servis harici olmuş durumda devamlı çalışırken yukardaki sıcaklık artışları aşılmayacaktır.

- Geçici aşırı gerilimler : İmalatçı, tanımlanmış değişik süreler için izin verilen aşırı gerilim (aşırı yük) koşullarını belirtecektir.

- Sistem topraklaması : Doğrudan topraklı

- Doğrusallık (Manyetik Devre Karakteristiği)

: Her kademede akım-gerilim bağıntısı anma geriliminin % 130 ± % 5’ine kadar doğrusal olacaktır.

- Ortak reaktans : Yaklaşık sıfır

TEİAŞ


Teknik Şartnamesi

(Garantili özellikler listesine göre)

- Sıfır bileşen reaktansı : 3 hat terminali (paralel) ile nötr terminali arasına 60 kV-etken sıfır bileşen gerilimi uygulandığında, pozitif bileşen reaktansına eşit

- Sargı yalıtımı : Nötr terminali yalıtım düzeyine göre basamaklı

- Reaktör nötrünün topraklama yöntemi

: Doğrudan topraklı veya nötr reaktörü üzerinden topraklı

- Faz bağlantısı : Yıldız bağlantı

Şönt reaktörün yalıtım seviyeleri aşağıdaki gibi olacaktır:

Terminaller

Şebeke Frekansı Uyarılmış AC kısa

süreli testi (IEC 60076-3 (kV rms)

Yıldırım Darbesi 1,2/50 ms (kV tepe)

(kV rms)

Tam dalga Kesik Dalga (Chopped

wave)

Hat 95 325 750 825

Nötr 95 - 250 -

- Kısmi boşalma : Garantili özellikler listesine göre Buşinglerin ana karakteristikleri aşağıdaki gibi olacaktır:

Terminaller Nr. Vn

(kVrms)

Yalıtım Seviyeleri

Min. Yüzeysel

Kaçak Yolu (mm)

Şebeke Frekanslı (yaşta) (kVrms)

Yıldırım Darbesi

(kV tepe)

Hat 3 170 325 750 4250

Nötr 1 52 95 250 -

- Minimum nominal spesifik yüzeysel kaçak yolu uzunluğu (Garantili özellikler listesinde aksi belirtilmedikçe)

(mm/kV) : 25

- Maksimum titreşim (Maksimum işletme geriliminde) (tepeden-tepeye)

(mikron) : 100

- Ortalama titreşim (Maksimum işletme geriliminde) (tepeden-tepeye)

(mikron) : Garantili özellikler listesine göre

TEİAŞ


Teknik Şartnamesi

- 170 kV’ta duyulabilir gürültü düzeyi

(dB) Garantili özellikler listesine göre

- Akım Transformatörleri Garantili özellikler listesine göre

(**) Elektrik Şebeke Yönetmeliğinde aksi belirtilmedikçe; Frekans değişim aralığı:

Frekans Aralığı Minimum Çalışma Süresi

Frekans Aralığı

Minimum Çalışma Süresi

51,5 Hz ≤f≤ 52,5 Hz 10 dakika 48,5 Hz ≤f< 49 Hz

1 saat

50,5 Hz≤f<51,5 Hz 1 saat 48 Hz ≤f< 48,5 Hz

20 dakika

49 Hz ≤f<50,5 Hz Sürekli 47,5 Hz ≤f< 48 Hz

10 dakika

Şönt Reaktör ile ilgili istenen değerler ve karakteristikler bilgi vermek bakımından Garantili Özellikler Listesinde belirtilmiştir. Alıcı Şönt Reaktörün kullanılacağı yeri ve çalışma şartlarını dikkate alarak Garantili Özellikler Listesini hazırlayacaktır

Toleranslar Başka bir yerde aksi belirtilmedikçe, garanti edilen karakteristikler ölçüldüğünde aşağıdaki toleranslar dahilindeyse, teslim edilecek her bir reaktör, bu şartnameye uygun sayılacaktır.

Ceza bakımından

Ret bakımından

Reaktans (pozitif ve sıfır bileşen) -%5;+%2,5 Tek bir fazın reaktans değeri, 3

fazın ortalamasından %0,5’ ten daha fazla sapmayacaktır.

Anma geriliminin 0,9 p.u –1,3 p.u. aralığında izin verilen pozitif bileşen reaktansında sapma

%1

Şönt reaktör 170 kV’ta enerjilendirilirken izin verilebilir üçüncü harmonik içerme miktarı

%0.5

154 kV ve anma frekansında toplam kayıplar

(*) +%10

170 kV ve anma frekansında toplam kayıplar

(*) IEC 60076-6’daki ölçüm yöntemine göre

Sıcaklık artışı - Yok

Titreşim genlikleri - Yok

Dahili kısmi boşalmalar - Yok

Duyulabilir gürültü seviyesi - Yok

Yol verme akımı - Yok

TEİAŞ


Teknik Şartnamesi

Reaktör, üç fazlı simetrik gerilim sistemine bağlandığında Üç fazdaki akımlar arasında anma geriliminde ± %2’ den çok fark olmayacaktır.

Anma geriliminde pozitif bileşen ve sıfır bileşen empedansları farkı (anma empedansın yüzdesi olarak) : ≤ %5

(*) Madde 2.4.’deki ceza uygulamasına bakınız.

Kayıpların Değerlendirilmesi (Teklif Değerlendirmesi Aşamasında) Garantili özellikler listesinde TEİAŞ tarafından istenen (“istenen” sütunu) kayıp değerlerinden daha yüksek kayıp değerlerine sahip reaktör teklifleri reddedilecektir. Değerlendirme amacıyla herhangi bir kayıp hesaplaması yapılmayacaktır. Garantili özellikler listesinde TEİAŞ tarafından istenen (“istenen” sütunu) duyulabilir gürültü seviyesinin üzerindeki reaktör teklifleri reddedilecektir.

Garantilerin karşılanmaması Reaktör üzerinde yapılan testler, teçhizatın Garanti edilen değerlerini (Garanti edilen sütunu) karşılayamadığını gösterirse madde: 2.2.’de belirtilen toleransların aşılması halinde Alıcı reaktörleri reddedecektir. Eğer testlerde ölçülen toplam kayıplar, garanti edilen toplam kayıp değerlerini aşarsa Alıcı her bir reaktör için ayrı olmak üzere ceza uygulayacaktır. Aşağıdaki formüle göre hesaplanan toplam ölçülen kayıplar, aynı formülle hesaplanan garanti edilen toplam kayıp değerinden büyükse toplam kayıpların garanti edilen değeri aşan her kW ‘ için Alıcı, 4500 ABD Doları üzerinden hesaplanan ceza bedelini uygulayacaktır. TL eşd.= TL1+TL2 (kW) 2 Burada: TL1 (kW): 154 kV’a ve anma frekansına (50 Hz) refere edilen toplam kayıplar TL2 (kW): 170 kV’a ve anma frekansına (50 Hz) refere edilen toplam kayıplardır. (Reaktörler üzerindeki testler, teçhizatın garanti edilen değerlerine (“GARANTİ EDİLEN” sütunu) uymadığını gösterdiği takdirde (kayıpların yukarıda belirtilen toleranslar dahilinde olması kaydıyla), Alıcı, her bir reaktör için ayrı olmak üzere yukarıdaki cezaları uygular. Garanti edilen değerlerden daha iyi bulunan karakteristikler için herhangi bir prim tanınmayacaktır

Sapmalar Teknik Şartnamede belirtilen hususlar ile Garantili Özellikler Listesinde verilen değerlerin birebir karşılanması esastır. Karşılanmaması durumunda teklif sahibi sapmaları (Deviation) EK-5’deki listede açıkça belirtecektir. Teklif sahibi tarafından doldurulan Sapmalar (Deviation) Listesi, Alıcı tarafından Teknik Şartnamenin özüne ve ilgili standartlara uygunluğu yönünden değerlendirilecektir.

TEİAŞ


Teknik Şartnamesi

Teklif değerlendirilmesi aşamasında, alıcının, emniyetli bir işletme için sakıncalı olmayan teknik sapmaları içeren teklifleri reddetme veya kabul etme hakkı saklıdır. Alıcının kararına itiraz edilemez. Sapmalar (Deviation) Listesinde herhangi bir husus belirtilmemişse, reaktör ve tüm teçhizatın şartnameye tamamen uygun olduğu değerlendirilir.

Yapısal Özellikler Reaktörün üretiminde kullanılacak malzemeler yeni ve standartlarda tariflenen birinci sınıf kalitede, amaca uygun, kusursuz ve eksiksiz olacaktır. Yüklenici Alıcıya ana bileşenler (bakır, yalıtım malzemeleri, manyetik malzemeler, aralıklı demir çekirdek bacakları (gapped core limbs), akım transformatörleri, buşingler gibi) için önerilen alt yüklenicilerin bir listesini verecektir. Anılan liste alt siparişler yapılmadan önce Alıcının onayına tabi olacaktır. 2.6.1. Manyetik Devre Manyetik devre aralıklı demir çekirdek tipinde olacaktır. Hava aralıklı sac levhalar radyal istiflenmiş emprenye edilmiş F sınıfı /H sınıfı reçineli olacaktı. Hava aralıklı çekirdek paketlerinin köşeleri ilgili kısımlarda yağda bozunmaya neden olabilecek lokal aşırı ısınmayı engelleyecek şekilde tasarlanacaktır. Çekirdek 5 bacaklı olacak ve belirtilen sıfır bileşen enerjilemesinde doyma oluşmayacak şekilde tasarlanmış olacaktır. Manyetik akı yoğunluğu, anma gerilimi 170 kVrms olan şönt reaktörde anma geriliminin 1,3 katına kadar bir gerilim uygulandığında, reaktörün doğrusal kalmasını sağlayacak şekilde seçilecektir. Her bir manyetik çekirdek soğuk haddelenmiş, kristalleri yönlendirilmiş, kesme ve istifleme işleminden olumsuz şekilde etkilenmeyen en iyi kaliteden silikon çelikten yapılacaktır. Tercihen basamaklı bindirme (step lap) yapım teknolojisi uygulanacaktır. Kayıplar, duyulabilir gürültü seviyesi ve titreşim değerlerinden daha iyi sonuç alınabilmesi için, manyetik çekirdeğin aynı özellikte tek üreticiden temin edilmesi esastır. Ancak bu durumun mümkün olmaması halinde; • Manyetik çekirdeği oluşturan çerçeve kısmının tamamının (alt ve üst boyunduruk ile dış bacaklar) aynı üreticinin aynı kodlu/tanımlı ve aynı parti üretiminden temin edilerek üretilmesi, • Manyetik devrenin geriye kalan kısmının (sargıların sarıldığı ana bacakların) aynı üreticinin aynı kodlu/tanımlı ve aynı parti üretiminden temin edilerek üretilmesi koşullarının sağlanması gerekmektedir. Çekirdeği oluşturan çelik saçlar ve bunların yalıtım malzemeleri, Şönt Reaktörün ömrü boyunca fiziksel veya elektriksel özelliklerinde zararlı değişikliklerin ortaya çıkmasına meydan vermeyecek şekilde tasarlanacaktır.

TEİAŞ


Teknik Şartnamesi

Çekirdeğin yapısı, sargıların çıkartılarak değiştirilmesinde en az tabakanın sökülmesini gerektirecek şekilde olacaktır. Çekirdek izolasyonu 2 kV rms, 50 Hz’de 1 dakika test edilecektir. Çekirdek (çekirdekler), dikey çekme kuvvetinin yeterli olacak şekilde ayarlanabilmesi için, paketlenmiş ve uygun olan yerlerde saç tabakalarına harici bağlantı çubukları veya levhalarıyla bağlanmış çelik çerçeveler vasıtasıyla sağlamca sıkıştırılmış olacaktır. Çekirdek bacaklarına (core limbs) ilişkin dahili bağlantı çubukları kabul edilmeyecektir. . Her bir sac yaprağın her iki yüzü IEC 60404-1-1 standardında belirtilen EC-5 veya daha yüksek yalıtım tanımı olan yalıtıcı bir tabakayla kaplanacak ve imalatçı tarafından haddeden geçirilecektir. Önerilen manyetik devre, aralıklar için kullanılan malzemeler ve montaj/reçine emprenye teknolojileri, aynı mertebeden anma gücündeki YG Şönt reaktörlerinde kazanılan uzun işletme deneyimi ile birlikte, ayrıntılı olarak tarif edilecektir. Şönt reaktörler ve yardımcı teçhizat tasarım ve imalatının mekanik titreşimleri ve gürültü seviyelerini en aza indirmesinin sağlanması için her türlü özen gösterilecektir. Çekirdeğin tasarımı, doğal mekanik frekansını, mekanik titreşimlerin başlıca uyarıcısı olan güç frekansının iki katından yeterli uzaklıkta tutacak şekilde ayarlanmış olacaktır. Çekirdeğin sargılı sütunlarındaki sıkıştırma kuvveti, hava aralıkları arasında manyetik alan tarafından yaratılan titreşimli kuvvetlere göre yeterli büyüklükte olacak ve Şönt reaktörlerin endüstriyel ömrü süresince kararlı bir değeri muhafaza edecektir. Manyetik devrenin tasarımı, sistemde açma/kapama işlemleri sonrasında, ferrorezonans veya alt harmonik salınımlar riski oluşmayacak şekilde yapılacaktır. Dış bacakların kesiti, iç bacakların kesitinin %50’sinden küçük olmayacaktır. Manyetik devrenin kesiti doyma olmayacak şekilde ve reaktörün üç faz terminali (paralel) ile nötrü arasına 60 kVrms sıfır bileşen gerilimi uygulandığında sıfır bileşen reaktansı pozitif bileşen reaktansına eşit olacak şekilde seçilecektir. Titreşimler işletme sırasında artmayacaktır. Teklif değerlendirilmesinde, “mekanik titreşim sınırları konusunda 5 veya 10 yıllık uzatılmış garantiler bir tercih faktörü sayılacaktır. Toprak zeminden ve yapılan tasarımdan kaynaklanan titreşimleri en aza indirmek için, reaktör tabanı, soğutucu ayakları, vs. ile temel arasına yağ veya havanın etkilerine dayanıklı kauçuk titreşim önleyici yastıklar konulabilir. Titreşim önleyici yastıklar, minimum ortam sıcaklığından maksimum taban yağ sıcaklığına kadar olan aralıkta çalışmaya uygun olacaklardır. Sıkıştırma düzeninin, civataların, tapaların ve herhangi bir bitişik manyetik devre veya yalıtımın aşırı sıcaklığa veya elektriksel zorlamalara maruz kalmamasının sağlanmasına dikkat edilecektir. Aktif parçaların tanka göre hareketini önlemek için sağlam tespit noktaları temin edilecektir.

TEİAŞ


Teknik Şartnamesi

Pul, somun, civatalar vs. paslanmaz çelikten/ fosfat ya da karartma kaplanmış çelikten olacaktır. Sargılı çekirdek, taşıma ve herhangi bir geçici rejim koşulunda yerinden oynama ve bozulmayı önlemek üzere uygun şekilde kuşaklanacaktır. Taşıma sırasında sargılı çekirdeğin yerinden oynamasını önlemek üzere, her bir köşede özel yan destekler bulunacaktır.

Manyetik devre sadece bir noktada topraklanacaktır. Sac yapraklara paralel geçen yağ kanalları veya yalıtım engellerinin manyetik devreyi elektriksel olarak bir veya daha fazla ayrı parçalara böldüğü yerlerde, bu kanal ve engeller kalaylı bakır şeritle köprüleneceklerdir.

Çekirdek (nüve) topraklamasına ilişkin dahili terminal tek terminalden olmak üzere uygun kesitli ve gerekli yalıtımı yapılmış örgülü bakır iletken kullanılarak tank üzerindeki harici bir topraklama terminaline bağlanmış olacaktır. Çekirdek sıkıştırma demiri ( boyunduruk ) topraklamasına ilişkin dahili terminal de belirtilen biçimdeki ayrı bir iletkenle harici diğer bir topraklama terminaline bağlanmış olmalıdır. Harici topraklama terminalleri, uygun kesitli iletkenlerle tankla dışarıdan irtibatlandırılarak topraklanacaktır. Harici topraklama terminallerine tank yağı alınmaksızın kolayca erişilebilmeli, çekirdek ve boyunduruğun tanka ve birbirlerine göre yalıtım testleri için ilgili harici bağlantılar sökülebilecektir.

Teklif sahipleri, çekirdek malzemelerine ilişkin aşağıdaki bilgileri vereceklerdir: İmalatçı, tip, kalite, sac levhaların kalınlığı, özgül kayıp, manyetik akı yoğunluğu. Teklif verenler, aralıklardaki açıklık elemanları (spacer) ve bunların tespitini sağlayan reçine için kullanılan malzemeleri de bildireceklerdir. 2.6.2. Sargılar Sargılar, DIN Standartlarına uygun elektrolitik bakır iletkenlerden yapılacak ve saf selüloz kağıtla yalıtılacaktır. Eğer uygunsa sargı yapımında lak izoleli elektrolitik bakır iletkenlerden örülerek meydana gelmiş, tercihen epoksi reçine emdirilmiş transpoze iletkenler kullanılacaktır. Bu iletkenler gerekli izolasyon seviyesine ulaşmak için termal özellikleri yükseltilmiş (thermally upgraded paper) selülozik kâğıt ile çok katlı olarak sarılacaktır. Kullanılan kağıdın polimerizasyon derecesi ve mümkünse epoksi reçinenin uygulama esnasındaki tespit derecesi belgelenecektir. Sargılardaki tüm kaynaklar pirinç lehimiyle veya gümüş kaynağı ile yapılacaktır. Sargı içinde veya üstünde kullanılan izolasyon kağıdı TS EN 60554 (IEC 60554), izolasyon plakası TS EN 60641 (IEC 60641), çok katlı (tabakalı) izolasyon plakası TS EN 60763 (IEC 60763) standardına uygun Kazein (Casein) veya Polyesterli tutkal ile yapıştırılmış veya birleştirilmiş olmalıdır ve ilgili standartlara göre uygun olduğunu ilgili standartlara göre TS EN ISO/IEC 17025 standardına göre akredite olmuş bir deney laboratuvarında testleri yaptırılmalı ve test sonuçları akredite laboratuvar logosu olacak şekilde bir rapor ile ürün yanında teslim edilecektir. Ayrıca bu malzemelerin Polimerizasyon Derecesi (DP) TS EN 60450 (IEC 60450) standardına göre en az 1000 olacaktır. Kullanılan selüloz bazlı kağıt, plaka, tabakalı plakalar kullanılarak üretilecek

TEİAŞ


Teknik Şartnamesi

ürünlerin üretimi esnasında veya reaktöre montajı esnasında Kazein (Casein) bazlı tutkal kullanılacaktır. Sargılar, tüm işletme koşullarında 170 kV’ta devreye sokarken oluşan termik ve dinamik zorlamalara dayanacak şekilde tasarımlanacak ve imal edileceklerdir.

Reaktör sargıları için basamaklı yalıtım kullanılabilecektir. Hat ve nötr uçlarındaki yalıtım seviyeleri Garantili Özellikler Listesinde gösterilmiştir. Sargıların içinde, çekirdek bacaklarının (core limbs) etrafında, tercihen, silindirik statik topraklama kılıfı (shield) kullanılacaktır. Sargı destek düzenleri, tüm açıklık elemanlarının, bağ kirişlerinin ve blokların, sargılara eşit destek vermek ve servis sırasında herhangi bir geçici arızanın neden olduğu harekete engel olmak üzere, eşit aralıklarla yerleştirilmelerini ve birlikte ayar edilmelerini temin edecektir. Yapımdan sonra tüm sargılar, kurutma, ön çekme ve yağ emdirmeyi içeren kanıtlanmış bir işlem sürecinden geçirileceklerdir.

Çekirdek ve sargı sıkıştırma tasarımı, tüm düzeneğin rezonans titreşim frekanslarını göz önüne alacak ve sıkıştırma işlemi reaktörün ömrü boyunca etkinliğini sürdürecektir. Yol verme akımı, şönt reaktörlerin günlük olarak devreye girmeleri anında sistemdeki darbeleri önlemek ve nötr akımının toprak arızası korumasını çalıştırabilecek tepe değeri ve süresine ulaşmasına engel olmak için mümkün olduğu kadar küçük olacaktır. Reaktör, 170 kVrms’lik bir uygulama gerilimiyle enerjilendiğinde, yol verme akımının tepe değeriyle anma rms akımı arasındaki oran 4 p.u seviyesini aşmayacaktır.

Şönt reaktör anma frekansında, 170 kVrms’lik değerindeki anma geriliminin %130’u seviyesindeki bir uygulama gerilimine kadar doğrusal bir Volt-Amper karakteristiğine sahip olacaktır. Teklif Sahipleri, Volt-Amper karakteristiğinin doyma bölgesindeki α2 (kaynak: IEC 60076-6) açısının eğimini bildireceklerdir. Fiber optik sıcaklık sensörleri sıcaklık artış testinde ve işletmede direkt ölçüm yapılabilmesi için her bir ihale kapsamında imal edilen ilk (24,43 MVAr ve 50 MVAr beyan güçlü) şönt reaktörün sargılarının ve magnetik devresinin uygun noktalarına yerleştirilecektir. Sensörlerin sayısı, aksi belirtilmedikçe IEC 60076-2’ye uygun olacaktır. Sensörlerin yerleri reaktörün dizaynına göre sargıların en sıcak noktasında olacak şekilde Yüklenici tarafından belirlenecek ve ALICI’nın onayına sunulacaktır. 2.6.3. Tank Tank, yağ ile birlikte komple monte edilmiş halde, kalıcı deformasyon ve yağ sızıntıları olmaksızın vinç veya kriko ile kaldırılabilmek amacıyla sertleştirilmiş kaynaklı levhalarla yapılacaktır. Tank, kalıcı deformasyona uğramaksızın, hemen hemen tam vakuma (1 mm Hg mutlak basıncından daha az) ve tank tavanında (kapağında) ölçülen 100 kPa değerindeki aşırı basınca dayanabilecektir. Vakum testi sırasında, izin verilebilir vakum

TEİAŞ


Teknik Şartnamesi

kaybı 6 saat zarfında 3 mmHg değerini aşmayacaktır. Aşırı basınç testinin süresi 24 saat olacaktır. Aksi belirtilmedikçe, tank kaynaklı, kapak cıvata bağlantılı tipte olacaktır. Buşingleri ve topraklama bağlantılarını sökmek gerektiğinde, buşingin dahili bağlantılarına erişimi sağlamak için kapakta yeterli delikler (menhol) bulunacaktır. Muayene kapaklarının kaldırma kolları olacaktır. Geçme (reintrant) tip buşinglerin kullanılması halinde menhol gerekmez.

Contalar tercihen sentetik kauçuktan yapılmış olacak ve aşırı sıkıştırılmalarını önlemek için çelik durdurucuları olan flanşlar üzerine yerleştirileceklerdir. Uygun olan durumlarda O-ring conta teknolojisi kullanılacaktır. Tüm contalar freze ve tornalanmış yuvalar (veya iki çelik çubuğun flanşlar etrafına kesintisiz şekilde kaynaklanmasıyla yapılan yuvalar) içine yerleştirileceklerdir.

Contalar ve conta düzeninin ayrıntıları, sızıntısız uzun bir işletmenin kanıtı olmak üzere, geçmiş deneyimi gösteren uygun bir referansla birlikte onay için verilecektir.

Tank ve kapaklar, suyun içine yerleşebileceği hiçbir harici cep bırakılmayacak şekilde ve tankın drenajında içinde yağın kalacağı veya tankın dolduruluşunda içinde havanın hapsolacağı veya dışarı kaçan gazın orada hapsolup Bucholz rölesinin çalışmasını engelleyeceği hiçbir dahili cep bırakmayacak şekilde tasarımlanacaktır. Havalandırma boruları, hava/gaz’ın içinde toplanabileceği tüm noktaları gaz rölesine bağlayacaktır.

Tüm civatalar, sıcak daldırma galvaniz kaplanacak çelikten veya paslanmaz çelikten yapılacaktır. Yüksek akım taşıyan iletkenlerden ve kaçak akıdan meydana gelen dağılmış manyetik akının etkilerini en aza indirmek üzere, gerekli yerlerde manyetik olmayan çelik uygulamak suretiyle özel önlemler alınacaktır. Tank ve aksesuarları, titreşimden oluşacak herhangi bir zararlı etkiden kaçınmayı sağlayacak şekilde tasarımlanacak ve imal edileceklerdir. Tank üzerinde ölçülen titreşimlerin maksimum genliği, maksimum işletme geriliminde, Garantili Özellikler listesinde verilen değerleri aşmayacaktır. Tank üzerine yerleştirilecek gerilme ölçme cihazıyla ölçülen veya hesaplanan zorlamalar, maksimum işletme geriliminde, herhangi bir noktada şartnamede belirtilen değerleri geçmeyecektir.

Sızdırmazlığın gerekli olduğu yerlerde çift kaynak sağlanarak, kaynak işlemi standartlara uygun olarak gerçekleştirilecektir. Tüm yağ sızdırmaz kaynaklar, hiçbir yağ sızıntısının olmadığını garanti etmek üzere test edilecek ve raporlanacaktır.

Tankı oluşturan parçalar ile çeşitli borular, vs. arasında, aynı potansiyelde olmaları için metal devamlılığı sağlanacaktır.

Kriko kulakları olarak kullanılacak çelik levhalar ve keza yağ ile birlikte tamamen monte edilmiş haldeki yağ dolu reaktörü ve sadece çekirdek ve sargı kısmını kaldırmak için kullanılacak kulaklar taban köşelerinin yakınlarına yerleştirileceklerdir.

TEİAŞ


Teknik Şartnamesi

Tabanın yakınına reaktörü sürükleyerek hareket ettirmek için çekme halkaları monte edilecektir.

Tankın tabanı, düz bir beton yüzeyde hareketini sağlamak üzere kızaklarla teçhiz edilmiş olacaktır. Ayrıca, Alıcı tarafından gerekli görülürse, reaktörün devamlı aynı konumda kalacak şekilde tesisi için sabit ayaklar verilecektir.

ank tabanı, ray yolu için dört adet tek flanşlı döndürülebilir tekerlek grupları üzerinde reaktörün tüm ağırlığını taşıyacak dayanıklı ve bükülmeyen bir çerçeveye sahip olacaktır. Tekerlek grupları, her iki yönde yatay transfer için, birbirine dik iki yönde ayarlanabilecektir. Tekerlek merkezleri arasındaki uzaklık, ünitelerin kısa kenarında 1440 mm/uzun kenarında 1440 mm ve 2942 mm açıklıklı raylar üzerinde yürütülmesine uygun olacaktır. Tekerleklere ilaveten, reaktörün istenmeyen hareketini önlemesi için fren tertibatı da sağlanacaktır.

Tankın tasarımı ve ana parçaların boyutları, yan konsollarla desteklenmiş olarak yapılacak demiryolu nakliyatına uygun olacaktır. Bu amaç için, tanka civatalanmış iki konsol takımı sağlanacaktır. Bu konudaki açıklamalar madde 2.6.10.’da verilmiştir. Uygun elektrik köprüleri, tankın tüm parçalarının ve yardımcı yapıların aynı potansiyelde olmalarını sağlayacaktır. Her bir tank aşağıdakilerle teçhiz edilecektir:

Reaktörü kaldırmaya uygun dört kaldırma kulağı

Tank tabanına yakın bir konumda dört kriko kulağı

Çapı 50 mm’den küçük olmayan, tankın her bir köşesinin yakınına yerleştirilmiş çekme delikleri. Delikler, her biri komple reaktörün raylar üzerinde yürütülmesi, kaydırılması veya kızaklar üzerinde taşınmasında tüm çekme kuvvetini taşıyabilecek şekilde tasarımlanacaktır.

Yan kirişli arabalarda ağır parçaların taşınması için kullanılan konsollara uygun düzen ve alçak tabanlı arabalarda nakliye için destekleme sağlayacak düzenler.

Aşağıdaki aksesuarlar tankın üzerinde bulunacaktır:

Boşaltma vanası

Yağın tasfiye ve filtre edilmesi için alt ve üst vanaları

Yağ numune musluğu (üst, orta, alt)

Vakum pompası için vana (karakteristikleri ve konumu siparişten sonra kararlaştırılacak.)

Biri termik imaj için olmak üzere tank kapağında en az üç adet termometre cebi

Her radyatörün bağlantı yerlerinde iki kesme vanası

Radyatörlerin tanka veya ayrı bir soğutma sisteminin girişine bağlanması için flanşlar,

İki adet tank topraklama pabucu, bakır kaplamalı çelik pabuçlar veya doğrudan paslanmaz çelik pabuçlar. Çelik pabuçlar tankın tabanına kaynaklanacak ve iki kısa kenar arasındaki merkeze yerleştirileceklerdir. Her bir pabucun kelepçe tipinde terminali ve topraklama telinin bağlantısına uygun cıvataları olacaktır.

Tank kapağında açma kontaklarına haiz basınç tahliye ventili. (Tahliye basıncı,

TEİAŞ


Teknik Şartnamesi

özellikle işletmede zamansız (gereksiz) tahliyeleri önleyecek şekilde seçilecektir.)

Reaktör üzerine çıkılmasını sağlayan bir iş güvenliğine uygun Alıca onayına sunulmuş bir merdiven

Tank üzerine; işletmede yağın doldurulması, yağın boşaltılması ve vakuma alınması vb. gibi çalışmalar için vanaların açık-kapalı konumunu gösteren donanım plakası takılacaktır. Plakalar paslanmaz malzemeden (paslanmaz çelik) vidalarla tespit edilecek ve yazılar (işaretler) zamanla silinmeyecektir.

Tank tabanında, yaşlanma sonucu biriken tortu ve çamurun alınabilmesi için gömmeli ve flanşlı delik (tankın hareketine engel olmayacak şekilde)

Alıcı tarafından Reaktör üzerinde, iş sağlığı ve güvenliğini sağlamak amaçlı "Yatay Yaşam Hattı Sistemi" kurulabilmesi için, Reaktörün kısa tank duvarları üzerinde, ana kapak hizasından yaklaşık 250-350 mm aşağısında belirtilen teknik detaylara uygun, dikdörtgen levha şeklinde iki adet ankraj yeri kaynatılacaktır.

2.6.4. Yağ Genleşme Kabı Her bir reaktör, çalışma alanındaki en düşük çevre sıcaklığı ile en yüksek çevre sıcaklığı ve yükleme şartları altında tanktaki yağ hacmindeki değişmeleri ihtiva edebilecek kapasitede bir yağ genleşme kabı ile teçhiz edilecektir. Az miktarda yağ her zaman için yağ genleşme kabı içerisinde belirli bir yükseklikte bulunacak ve kabın hacmi en aşırı yükte ve sıcaklık şartlarında genleşen yağı içine alacak büyüklükte olacaktır. Yağ genleşme kabında aşağıdaki donanım bulunacaktır:

İzin verilen maksimum ve minimum yağ seviyesi alarm kontaklarını ihtiva eden yağ seviyesi göstergesi.

Ulaşılabilir bir yüksekliğe yerleştirilmiş, havanın nemini alan ‘silicagel’ maddeli solunum cihazı.

Yağ doldurma tertibatı

Boşaltma vanası

Muayene menholü Yağ genleşme kabının düşey yüzeyine monte edilecek yağ seviye göstergesi, tankın zemin seviyesinden bakıldığında okunabilecektir. Kadranda +20°C’deki seviye ile, en düşük ve en yüksek seviyeler işaret edilmiş olacaktır. Yağ genleşme kabında kaldırma kulakları bulunacaktır. Gazların ve nemin yağ tarafından emilmesini önlemek için yağ genleşme hücresi hava ile doğrudan temas etmeyecektir. “Atmoseal” adı verilen sistemin uygulanması gerekmektedir. Havanın nemini alan solunum cihazı da (Dehydrating-Silicagel-Breather) ilave olarak, yağ genleşme kabı ile atmosfer arasına hava hücresindeki nem birikiminin önlenmesi için konulacaktır. Teklif Sahipleri uzun süreli bir işletme deneyimi belgelenmiş değişik yağ koruma sistemlerini Alıcının değerlendirmesine sunabileceklerdir. 2.6.5. Buşingler ve Terminaller

TEİAŞ


Teknik Şartnamesi

Buşingler ilgili IEC/TSE standardına uygun ve elektriksel özellikleri Garantili Özellikler Listesinde belirtildiği gibi olacaktır. Faz terminallerinin ve nötr buşingleri hava geçirmez (hermetik), korona düzeyi ihmal edilebilir, yağ-emprenyeli kağıt kondansatör tipi olacaktır. Buşinglerin nominal spesifik yüzeysel kaçak yolu uzunluğu en az 25 mm/kV olacaktır.

Buşinglerin önerilen imalatçısı ve tipi teklifle bildirilecek ve Alıcının yazılı onayına bağlı olacaktır. Yalıtkanlar porselenden yapılmalı ve porselenin rengi kahverengi olmalıdır. Buşingin tasarımı kısmi boşalmaları ve radyo frekans girişimini en az düzeye indirecek şekilde olacaktır. Aynı gerilim için olan buşingler üniteler arasında değiştirilebilir olacaktır. Uygun kaldırma düzeni sağlanacaktır.

Şönt reaktörün her bir faz buşinginde ve nötr buşinginde, özellikleri Garantili Özellikler Listesinde belirtilen buşing tipi akım transformatörleri bulunacaktır. Akım transformatörleri IEC 61869-1 ve IEC 61869-2’e uygun olacaktır.

Buşingler, akım transformatörlerini sökmeye gerek kalmadan sökülebilecek şekilde düzenlenmiş olacaklardır. Ana terminaller 40 mm çaplı, en az 80 mm uzunlukta ve silindirik tipte olacaktır.

Buşingler insan yüksekliğinden görülebilen birer yağ göstergesi ve yağ boşaltma ve numune alma araçlarıyla teçhiz edileceklerdir. Buşinglerle tank arasındaki bağlantı elemanları, işletme sırasında oluşan titreşimlerden kısa devrelerden ve kısa devre tip testinden kaynaklanacak gerilmelerden porselenin hasarlanmasını önleyecek şekilde dizayn edilecektir. . 2.6.6. Soğutma Sistemi Şönt reaktör soğutma sistemi, tanka takılan radyatörlerle veya ayrı bir çelik yapı üzerine monte edilmiş ve Alıcının onayından geçmiş bükülgen konnektörlerle tanka bağlanmış radyatörlerle sağlanan (ONAN) tipte olacaktır.

Radyatörler sökülebilir tipte tanka veya radyatör girişlerine O-Ring contalı flanşlarla bağlanmış olacak; giriş ve çıkışı kesecek kelebek vanalarıyla teçhiz edilecektir. Böylece her grup radyatör devre dışı edilmeden ve tanktaki yağ seviyesi düşürülmeden sökülebilecektir. Her radyatör hava ve yağ boşaltma tapaları ve radyatörü kaldırmak için bağlantı yerleri ile teçhiz edilecektir.

Radyatörler tam vakuma dayanacaktır.

Bir radyatör yedek olacaktır. Öyle ki, radyatörlerden herhangi birinin sökülmesi, şartnamede belirtilen sıcaklık artışı aşılmaksızın tam anma gücü olarak istenen güçte (MVAr’da) sürekli çalışmaya izin verecektir.

TEİAŞ


Teknik Şartnamesi

Radyatörler, işletmede titreşimler ve yağ sızıntıları olmayacak şekilde tasarlanacak ve imal edilecek, her türlü çevre şartlarında çalışmaya uygun olacaktır. Radyatörler sağlam bir yapıda olacak ve reaktör tankına veya bağımsız çelik yapıya sıkıca tespit edileceklerdir. Tankı radyatörsüz olarak sevk etmek ve reaktör işletmede iken herhangi bir radyatörü söküp almak için, uygun şekilde contalanmış, yağ sızdırmaz kör flanşlar sağlanacaktır. Her radyatör başlığında bir boşaltma tapası ve bir hava tapası bulunacaktır. 2.6.7. Yardımcı Donanım (Aksesuarlar) Teslim edilecek her bir reaktör aşağıdaki aksesuarları içerecektir. Bunların bedeli reaktör fiyatına dahil olacaktır:

1 adet Buchholz rölesi: İki şamandıralı ve iki adet ayırma vanası olan reaktör tankının yağı için alarm ve açtırma sağlayan 2 bağımsız kontaklı, devre test cihazı ve insan boyu seviyesine yerleştirilmiş gaz numune alma tertibatı. Röle, ufak arklara karşı koruma sağlamak üzere yüksek duyarlılığını muhafaza ederken, yol verme akımlarına duyarsız olacaktır. Bucholz röleleri 4M6 sınıfı olacaktır.

1 adet yağ numune alma cihazı: Yukarıdaki röle ile bağlanmış, göz seviyesine yerleştirilmiş, vakum sızdırmaz olacaktır.

1 adet sıcak yağ termometresi: Üst yağ sıcaklığı için taksimatlı kadranlı, azami gösterge ibreli, 2 adet tekrar ayarlanabilir kontaklı (alarm ve açtırma), tank üzerinde uygun bir yere monte edilmiş halde.

Sargı en sıcak-nokta göstergesi: Yüksek sıcaklık alarmı ve açtırması için iki adet ayrı ayrı ayarlanabilir ve elektriksel olarak birbirinden ayrı kontaklı. Sargı sıcaklığı termik imaj tekniğiyle ölçülecektir. Termik duyarlıklı elemanı ve ısıtıcı, üst yağ içine yerleştirilen yağ geçirmez bir cepte bulunacaktır. Isıtıcının beslenmesi için faz buşinglerindeki akım transformatörlerinin bir fazında ayrı bir çekirdek bulunacaktır. Uzaktan sıcaklık kaydı için elektriki transmiter sağlanacaktır.

Trafo merkezi kumanda panosuna montaja uygun, gömme elektriksel reset tipi sargı en sıcaklığını sıcak noktasını uzaktan gösteren cihaz,

1 adet paslanmaz çelik tapa: Vidalı kapalı, vakum sızdırmaz, ana tanktan yağ numunesi almak için.

2 adet vana: Yağ işlemleri yapmak için tankın karşılıklı yan yüzlerinde en uygun yüksekliklere yerleştirilmiş. Vanalar, vakum sızdırmaz, 1,5 inç diş çekilmiş ve vida kapaklı. Tankın tabanına yakın vana yağ boşaltımı için kullanılacak.

1 adet vana: Yukarıdaki ile aynı, vakum pompası için.

Kör flanşlar: Radyatörlerin kelebek vanalarına monte edileceklerdir (soğutma sistemine bakınız).

En az 3 (üç) adet termometre cebi kilitli modda çalışan kapaklara sahip olup, en yüksek yağ sıcaklığının ölçümü için uygun şekilde yerleştirilmiş olacaktır.

En az 1 adet alarm kontaklı aşırı basınç emniyet cihazı

2 adet şemalı isim plakası

TEİAŞ


Teknik Şartnamesi

Yağ seviyesi alarm rölesi

Tank tabanında, yaşlanma sonucu biriken tortu ve çamurun alınabilmesi için gömmeli ve flanşlı delik (tankın hareketine engel olmayacak şekilde).

Reaktörde oluşan herhangi bir arıza nedeni ile tanktan yağ boşalması halinde, yağ genleşme kabından tanka doğru oluşacak yağ akışını önlemek için, yağ genleşme kabı ile bucholz rölesi arasına yağın akışını kesecek bir cihaz (Conservator shutter mechanism) konacaktır. Bu cihaz, yağ akışı arttığında yağın dinamik hareketi ile otomatik olarak kapanacak ve yağ genleşme kabından tanka yağ akışını ve dolayısıyla arıza yerinin beslenmesini önleyecektir. Cihazın etkin çalışmasını sağlamak için en uygun yere monte edilecektir.

Yağ genleşme kabı içinde bulunan kauçuk kompansatörün işlevini yerine getirip getirmediğinin saptanması için yağ genleşme kabına Bucholz rölesi tesis edilecektir. Basınç ventilleri tankın en üst seviyesine konacaktır.

Basınç ventilinin çalışması durumunda, yağın reaktörün üzerine ve çevresine yayılmasını önlemek amacı ile akacak yağın basıncı ve miktarı da dikkate alınarak ventilden trafo zeminine kadar uygun çap ve ölçülerde bir boru sistemi ile tesis edilecektir. Bu husus onay resminde açıkça gösterilecektir.

Reaktörde (radyatör vanaları hariç) gövde ve iç kısımları paslanmaz çelik düz geçişli Cr-Ni küresel vana kullanılacaktır.

2.6.8. Kumanda Dolabı ve Kablo Tesisatı Reaktörün üzerinde bir kumanda dolabı bulunacaktır. Tüm kumanda dolapları şönt reaktör temel ve kaidesinin yüksekliği ile birlikte düşünüldüğünde merdivensiz olarak ulaşılabilecek bir yüksekliğe yerleştirilecektir. Sıcaklık göstergeleri, fan şalterleri, yardımcı röleler vs, panoda işletme esnasında da ulaşılabilecek yerlere konulacaktır. Reaktör enerjili iken de ulaşılabilir olacaktır.

Kumanda dolabı sağlam yapıda, dış hava, toz ve haşarata karşı muhafazalı, havalandırmalı ve ilgili IEC standardına göre IP56 derecesinde korunmuş olacaktır.

Dolabın, saydam camdan pencereli bir kapısı bulunacaktır. Kumanda dolabında termostatik elemanlı uygun ısıtıcılar ve doğal havalandırma sağlanacaktır. Kapının hareketine bağlı bir buton ile kumanda edilen, saydam küresel bir emniyet camı ile teçhiz edilmiş uygun bir lamba bulunacaktır. Dolap, daha önceki paragraflarda tanımlanan teçhizatı ve kumandaları içerecektir. Yardımcı güç kablosu, tesisatı, teçhizat dahili kablo tesisatı ve kumanda, koruma ve alarm için kullanılan kablo tesisatları için kullanılan terminal blokları modüler tip olacak ve yangını kendiliğinden söndüren veya alevin yayılmasını önleyen malzemeden yapılacaktır. Terminal blokları, yaylı metal kılavuzlar üzerine monte edilecektir ve yayla tutturulacaktır. Raylar topraklanacaktır.

TEİAŞ


Teknik Şartnamesi

Komşu terminal blok dizileri birbirinden yeterli mesafeyle ayrılmış olacaktır. Her bir sırasında, ileride kullanılmak üzere en az %10 yedek terminal blokları içerecektir. Her terminalde sökülür takılır tipte işaretleme şeridi bulunacaktır.

Kabloların yalıtım derecesi izolasyon derecesi 3kV’tan az olmayacak (toprağa göre en aşağı 2 kV’ta test edilmiş), kılıf kalitesi R2’den aşağı olmayacak ve alev yayılmasına ve tankın hemen bitişiğindeki konumlarda oluşan sıcaklığa dirençli tipte olacaktır. Reaktör üzerinde bulunan buşing tipi akım transformatörlerinin ölçü ve koruma sargılarından, reaktör kumanda dolabındaki akım terminallerine gelen kabloların kesitleri en az 6mm2 olacaktır. Terminal blokları kablo kesitine uygun seçilecektir. Reaktör dışındaki tüm elektrik bağlantıları terminal bloklarından, çelik borular veya diğer koruyucu kılıflar içerisinde taşınacaktır. Panolar içindeki kablo tesisatı PVC veya benzeri yağa dayanıklı izolasyona sahip olacaktır. Reaktör üzerindeki kablolar, çelik zırhlı çoklu iletkenli olacak veya çelik / alüminyumdan yapılmış bükülgen borular içerisine tesis edilecektir. Tüm kablo kanalları ve/veya çelik zırhlı çoklu iletkenler çelik bağlarla bağlanacaktır. İletkenler kalay kaplanmış pabuçlarla sonlandırılacak veya kıstırmalı tip terminal kullanılabilecektir. Terminal bloklarına komşu tüm kabloların uçları, doğru teşhisin yapılması için bileziklerle teçhiz edilecektir. Panolarda rakor ve plastik tapalarla teçhiz edilmiş yeterli sayıda kablo giriş delikleri bulunacaktır. Kumanda dolaplarının rengi reaktörün rengine uygun olacaktır. Kumanda dolabındaki işaretlemeler ve kullanılan kabloların renkleri IEC 60445 standardına ve aşağıdaki tabloya uygun olacaktır

Devre yalıtımı aşağıdaki gibi olacaktır:

Şebeke frekanslı dayanım gerilimi 2kVrms

. Kumanda gerilimi 110 VDC olacaktır. Kumanda dolabında aydınlatma ve ısıtıcı devresinden ayrı olarak beslenen bir priz yer alacaktır. Priz devresi 16A’lik bir sigorta ile korunacaktır.

2.6.9. Yalıtkan Yağ

- Kahverengi, siyah, gri a.c. (alternatif akım) faz bağlantıları

- Mavi a.c. (alternatif akım) nötr bağlantıları

- Sarı - yeşil a.c. (alternatif akım) toprak bağlantıları

- Kahverengi (L+), Gri (L-) d.c. (doğru akım) devreleri

TEİAŞ


Teknik Şartnamesi

Bu yağ, yeni ve hiç kullanılmamış olacak ve aksi belirtilmediği sürece, Ek-3’te verilen “TEİAŞ Yeni İzolasyon Yağı Satın alma Şartnamesi” ne uygun olacaktır. Her halükarda teklif sahibi kullanacağı yağın tipini, onaylanmak üzere Alıcı’ya bildirecektir. 2.6.10. Kaldırma ve Taşıma Tesisatı Reaktör mahfazasını, çekirdeği, sargıları, yağ genleşme kabını ve komple reaktörü kaldırma için uygun bir tasarım yapılmalıdır. Reaktör tabanında, tankın merkez eksenlerine paralel yönlerde hareketine imkan veren ve bir dikdörtgen teşkil eden kirişler bulunacaktır. Reaktörü yukarıda anılan yönlere paralel hareket ettirmek için, reaktör kaidesinde ya da bitişiğinde çekme tertibatı bulunacaktır. Reaktör tankı kaidesi dayanıklı, deformasyona uğramayan, reaktörün bütün ağırlığını tek flanşlı 4 tekerlek üzerinde destekleyebilen bir şasi ihtiva edecektir. Tekerlek grupları iki yönlü hareket için birbirine dik konumlanabilmelidir. 2.6.11. Üst görünüm ve Boyutlar İmalat öncesi, faz ve nötr terminallerin ve yağ genleşme kabının düzeni Alıcıya onay için verilecektir. Reaktör, en büyük parçanın (ambalaj dahil) nakliye genişliği, yüksekliği Garantili Özellikler Listesinde belirtilen ölçüleri geçmeyecek şekilde boyutlandırılacaktır. Üniteler en büyük parçanın (ambalaj dahil) taşınması sırasındaki genişliği 3.10 metreyi ve yüksekliği 4.2 metreyi geçmeyecek şekilde ve ilgili ülke/ülkelerin demiryolu ile taşıma gabari ölçülerine uygun olarak boyutlandırılacaktır. En ağır parçanın taşıma ağırlığı ≤ 155 Ton olacaktır. Tümüyle monte edilmiş olarak reaktörün genel boyutlarını gösteren resimler teklifle birlikte verilecektir. Bu konudaki ayrıntılar siparişin verilmesinden sonra kesinleştirilecektir. 2.6.12. Taşıma Şönt reaktörler, deniz yolu, karayolu (tünel dahil) ve demiryolu ile (T.C.D.D. Vagon ve Yük Gabarisine uygun olarak) taşıma için tasarımlanmış olacaktır. Bu maksatla, tanka cıvatalanmak üzere iki takım kroşe verilecektir. Şönt reaktör imalatçının işyerinden tesis yerine kadar, uygunluk durumuna göre demir/kara/denizyolu ile yağsız, nitrojen ile dolu olarak buşingleri, radyatörleri, genleşme kabı ve harici aksesuarları monte edilmeden nakledilecektir. Tüm delikler(radyatörlerinkiler de dahil) kör flanşlarla kapatılmış olacaktır.

TEİAŞ


Teknik Şartnamesi

Deniz sevkiyatı halinde, kaba dalgalı deniz koşullarında şönt reaktörün bir hasara uğramaması için gemide gerekli önlemler alınacaktır. Yardımcı donanım (buşing, radyatör ve genleşme kabı) büyük bir özenle ambalajlanacak ve sandıklar içinde nakledilecektir. Nakliyat esnasında istenmeyen hareketleri ve elektrik şokunu takip edebilmek için, cihazlar her bir şönt reaktörün üzerine sabitlenecektir. Tankta bulunan hafif miktardaki pozitif nitrojen basıncını muhafaza etmek için, Şönt Reaktör taşıma esnasında kaçaklara karşı ilave gaz kaynağı (Nitrojen tüpü) takılı olarak sevk edilecektir. 2.6.13. Paketleme (Ambalajlama)

Bütün teçhizatlar nakliye işlemi için dikkatli bir şekilde paketlenmelidir. Nakliye esnasında, kapalı malzemelerin mekanik zararlardan yeterli şekilde korunması sağlanmalıdır. Koruma bütün beklenmeyen iklim koşulları için uygun olmalıdır. Darbe ve sarsıntılardan kaynaklanan zararlara maruz kalan bölümler uygun bir şekilde korunmalıdır. Teçhizat mahfaza veya kutu (kasa) içinde gönderilirken, hiçbir unsurun hareket etmemesi ve taşıma esnasında işlev kaybı olmaması temin edilmelidir. Yüzeye conta ile bağlandığı yerde, metalik disk içermesi gereken bütün flanş boruları ve vanaların korunması için özel bir dikkat gösterilmelidir.

Alıcı veya temsilcisi, paketleri muayene etme hakkına sahip olmalıdır. Yüklenici, herhangi bir malın yapımından ve malların nakliyat için uygun olmayan bir şekilde hazırlanmasından kaynaklanan bütün paslanma ve zararlardan sorumlu tutulacaktır. Her bir kutu (crate) veya diğer birimler, alıcı tarafından bildirilecek detaylara uygun ve okunaklı bir şekilde işaretlenmelidir. İşaret trafo merkezinin adı ve yerini; sözleşme numarasını; malzemenin boyutunu, miktarını ve adını içerecek şekilde olacaktır. 2.6.14. Boyama Şönt Reaktörün metal bölümleri korozyona dayanıklı malzemeden yapılacak ve yüzeyler korozyonu en aza indirecek şekilde işlenecektir. Şönt Reaktörlerin paslanabilen metallerle imal edilen bütün parçaları boyanacaktır. Şönt Reaktörlerin genleşme kapları dahil, iç yüzeyleri 100°C’deki sıcak yağda erimezliği denenmiş, paslanmaya imkan vermeyecek boya ile korunacaktır. Metal dış yüzeyler için aşağıdaki işlemler yapılacaktır. a) Dış yüzün hazırlanması

Bütün satıhlar boyanmadan önce, “Steel Structure Painting Council” in SSPC-SP 5-63 nolu şartnamesine göre katışıksız beyaz metal püskürtme-temizlik işlemine tabi

TEİAŞ


Teknik Şartnamesi

tutulacaktır. Birinci kat (astar) boya, kumlama işleminden sonra 24 saatten fazla olmamak üzere, en geç kumlanmış yüzeyleri pas tutmaya başlamadan önce yapılacaktır. b) Birinci kat boyama (astarlama) Paslanmaz renk maddelerini içeren katalize edilmiş epoksi boyalar, tank, vantilatör ve radyatörler için astar olarak kullanılacaktır. Radyatörler için sentetik boyalar da kullanılabilecektir. c) Son kat boyama Tank, vantilatör ve radyatörler için son kat boyama aşağıdaki kategorilerden birine ait boyalarla yapılacaktır.

. Alkid ve silikon bazlı boyalar (%30 Silicone-co-polymer)

. Poliüretan boyalar

. Değişik karışımda vinil boyalar

Astar ile son kat arasında varsa ara katlar için boyalar İmalatçı tarafından tayin edilebilir. Değişik katların boyaları, kendilerinin açıkça belirlenmesini sağlayacak renk farklılığında olacaktır. Her bir boya katının en düşük kalınlığı 35 mikrondan toplam kalınlık 150 mikrondan az olmayacaktır. Son kat boyanın rengi için Alıcı’nın onayı alınacaktır.

İmalatçı uygulamak istediği boyama metodunu onay almak üzere bildirecek, özellikle her bir kat boya kalınlığının nominal değerini belirtecektir.Şönt Reaktörün boyama işlemi rutin testlerin yapılmasından önce tamamlanacaktır. Son kat boyası yapılmış satıhlar nakliye ve montaj sırasında oluşabilecek hasarlara karşı iyi bir şekilde korunacaktır. İmalatçı boyada oluşabilecek hasarların giderilebilmesi için yeterli miktarda ilave boyayı da verecektir.

Eğer galvanizlenmiş parçalar kullanılırsa, kaplama TS EN ISO 1461’de önerildiği gibi sıcak daldırma yöntemiyle yapılacaktır. Yüklenici galvaniz kalınlığını açıkça belirtecektir. 2.6.15. Etiket ve Plakalar Her reaktörde tankın uzun kenarlarında birbirine tam karşı yönlerde tespit edilmiş iki adet tanıtma plakası bulunacaktır. Röleler ve diğer bütün cihazlar, kablolar ve terminal uçları dahil olmak üzere etiketlenecektir. Bütün etiket ve plakalar paslanmaz çelikten veya diğer bir onaylanmış paslanmaz malzemeden olacak, paslanmaz çelik vidalarla tespit edilecek ve üzerlerindeki yazılar zamanla bozulmayacaktır. Tanıtma plakası, ikaz ve talimat levhaları Türkçe olarak yazılacak veya orijinaliyle birlikte Türkçe tekrarlanacak ve Alıcı’nın onayına sunulacaktır. Tanıtma etiketleri, aşağıda bulunan bütün bilgileri içerecektir.

TEİAŞ


Teknik Şartnamesi

Anma gerilimi,

İzolasyon seviyesi,

Akım trafoları (Çevirme oranı, sınıfı ve bağlantı şeması )

İzolasyon yağı markası ve tipi

Net ağırlığı,

Çekirdek

Sargılar

Aktif kısım (Untanking mass)

Tank ve fitingler

Yağ

Komple ünite

En ağır parçanın brüt taşıma ağırlığı,

IEC 60076-6’da belirtilen diğer bilgiler.

7/24 Servis tel no

Harici

Faz adedi 3 fazlı

Anma frekansı

Reaktörün en yüksek gerilimi

Soğutma tipi

Anma gücü

Yağ üst kısmının sıcaklığı ve sargının ortalama sıcaklığı artışı

Bağlantı grubu

Anma gerilimindeki endüktans

Sıfır bileşen reaktans Her bir şönt reaktörün sargılarını ve bağlantılarını, akım transformatörlerini ve terminallerin fiziksel ilişkilerinin plan görünüşünü veren şema, tanıtım plakasında yer alacaktır. Her bir terminal bir plakayla tanıtılacaktır. Reaktörün tanıtma plakalarının yanında reaktörde kullanılan her tip buşingin boyut resimlerinin gösterildiği ve bu buşinglerin bilgilerinin yer aldığı plakalar bulunacaktır. 3. TESTLER

Genel Bu şartnamede aksi belirtilmedikçe testler madde 1.2’de listelenen standartlara göre yapılacaktır.

Komponentlerin Fabrikada Testleri (Tests on compenents at factory) İlgili standartlarda öngörülen rutin testler, reaktöre monte edilmeden önce tüm komponentlere yapılacaktır. Tüm komponentler (bakır, magnetik saclar, izolasyon malzemeleri, , buşingler, akım transformatörleri, radyatör, röleler…vb.) reaktöre monte edilmeden önce ilgili standartlara uygun olarak, Yüklenicinin veya Altyüklenicinin fabrikasında rutin testlere tabi tutulmalıdır. Alıcı bu testlere temsilcilerini gönderme hakkını saklı tutar.

TEİAŞ


Teknik Şartnamesi

Tüm komponentlerin ilgili standartlara göre yapılan rutin testlerinin başarılı olduğuna dair detaylı test raporları Alıcı’nın değerlendirmesi için Yüklenici tarafından

sağlanacaktır.

Tümüyle Monte Edilmiş Reaktörün Testleri (Tests on fully assembled reactor at factory)

Testlerde yüksek hassasiyette cihazlar kullanılacak olup, özellikle:

Yağ ve ortam sıcaklığı ölçümlerinde hatalar ±%0.2’yi geçmeyecek,

Kayıpların ve boşta akımın ölçülmesinde:

Akım ve gerilim trafoları 0.2 sınıfı olacak ve ilgili hataların ±%0.2 dahilinde olduğu bilinecektir, . Voltmetre ve ampermetreler 0.2 sınıfı veya daha hassas olacaktır, . Düşük güç faktörü için wattmetreler 0.5 sınıfı veya daha hassas olacaktır,

Testlerde kullanılan bütün ölçme sistemleri ISO 9001 kurallarına göre belgeli, uygun doğrulukta bulunmalı ve periyodik kalibrasyonları yapılmış IEC 60076-8’ya göre ölçme sistemleri doğrulanmış ve hassasiyeti sağlanmış olmalıdır.

Tip Testleri (type tests) ve Özel Testler Tip testleri ve özel testler; sözleşme kapsamında imal edilen ilk reaktör üzerinde, İdarenin temsilcilerinin katılımı ile akredite bir laboratuvarda veya İdare tarafından onaylanırsa İmalatçı laboratuvarında yapılacaktır. Kapatma testi ise sahada gerçekleştirilecektir. Bütün tip testlerinden ve özel testlerden olumlu sonuç alınmış olacaktır. Bir tip testinin veya özel testin olumsuz sonuçlanması halinde reaktör reddedilir. Ancak, İmalatçı bir tasarım değişikliğine gider, bütün tip testlerini ve özel testleri masrafları Yükleniciye ait olmak üzere makul bir süre içinde tekrarlamayı üstlenirse, karar verme yetkisi yalnız İdareye ait olmak üzere, süre uzatımı verilmeksizin testlerin tekrarı kabul edilebilir. I-Sıcaklık Artış Testi (Temperature-rise test) (Tip Testi) IEC 60076-2’de açıklanan yönteme uygun olarak, anma geriliminde (170 kV) ve frekansında gerçekleştirilecektir. Sıcaklık artış testi, bir radyatör işletme dışına alınarak yapılacaktır.

Sargı dirençleri, 0,2 sınıfı ölçü cihazları kullanılarak ölçülecektir. Yağ sıcaklığı, 0,2°C veya daha hassas bir doğrulukla ölçülecektir. Kayıplar test süresince ve referans sıcaklığa mümkün olduğu kadar yakın bir sıcaklıkta ölçülecektir.

TEİAŞ


Teknik Şartnamesi

Yağda çözülen gazların kromatografik analizlerinin testten önce ve sonra yapılması gereklidir. Yağ numuneleri reaktörün üst tarafından ve aynı musluktan alınacaktır. Analizler IEC 60567’ye uygun olacaktır. Sargı hot-spot sıcaklık artışlarının belirlenmesi IEC 60076-2’de belirtildiği şekilde, sıcaklık artışı tip testi sonuçlarına dayandırılan hesaplamalarla fiber optik sensörler ile direkt ölçülerek yapılacaktır. İki yöntemle ölçülen en yüksek değerler garanti edilen değerlere uygun olacaktır. Sensörlerin sayısı, aksi belirtilmedikçe IEC 60076-2’ye uygun olacaktır. Sensörlerin yerleri reaktörün dizaynına göre sargıların en sıcak noktasında olacak şekilde Yüklenici tarafından belirlenecek ve ALICI’nın onayına sunulacaktır. Aksi belirtilmedikçe, Sıcaklık Artış Testi ilk teslim edilen reaktör üzerinde yapılacak, Fiber Optik Sistem yalnızca sıcaklık artış testi yapılan reaktör üzerinde yerleştirilecek ve Hot-Spot Ölçümü bu sistem vasıtası ile yapılacaktır. Reaktörün en yüksek anma gücündeki ONAN sıcaklık artışı testinden önce ve sonra, IEC 60567’ye uygun olarak alınmış yağ numuneleri üzerinde, yüksek hassasiyetli bir gaz kromatografisi yöntemiyle, IEC 61181’e uygun olarak çözünmüş gaz analizi (DGA) yapılacaktır. Reaktörün en yüksek anma gücündeki (ONAN) sıcaklık artışı testinden önce ve sonra alınan numuneler üzerinde yapılan çözünmüş gaz analizi (DGA) ve sonucunun yorumlanması IEC 60076-2’de (Ek D: Bölgesel aşırı ısınmanın tespiti için çözünmüş gazların analizi) belirtildiği gibi yapılacaktır. Sınır değerler 60076-2 Tablo D.2’de belirtilmiştir. Bu tabloya göre sonuçların değerlendirilmesi sonucunda;

Gaz çıkma hızı 1. sınır değerinden küçükse, test sonuçlarının başarılı olduğu kabul edilecektir.

Gaz çıkma hızı 1. sınır değeri ile 2. sınır değerinin arasında olursa, aynı tipteki tüm reaktörler için sözleşmede belirtilen garanti süresine 2 sene ilave edilecektir.

.

Gaz çıkma hızının 2. sınır değeri geçmesi durumunda, Yüklenicinin talep etmesi ve İdarenin de uygun görmesi halinde, makul bir süre içinde sorun tespit edilerek, sorunu çözmeye yönelik gerekli çalışma ve iyileştirmeler yapılacak, süre uzatımı verilmeksizin İdarece gerekli görülen testler tekrar edilecektir.

II- Sıfır Bileşen Reaktansların Ölçümü (Measurement of zero-sequence reactances) (Özel Test) 60076-6 madde 7.8.8 IEC 60076-1, madde 11.6’de verilen yönteme uygun olarak yapılacaktır. Ölçümler, paralel haldeki üç terminal ile nötr arasına 60 kVrms değerindeki 50 Hz’lik test geriliminin uygulanmasıyla yapılacaktır. III-Müşterek Reaktansın Ölçümü (Measurement of mutual reactance) (Özel Test) IEC 60076-6, madde 7.8.9’a göre yapılacaktır. IV-Akım Harmoniklerinin Ölçümü (Measurement of the harmonics of the current)

TEİAŞ


Teknik Şartnamesi

(Özel Test) IEC 60076-6, madde 7.8.7’de verilen yönteme uygun olarak yapılacaktır. Ölçümler anma gerilimi ve frekansında yapılacaktır. V- Manyetik Karakteristiğin Ölçümü ve Reaktans Doğrusallığının Kontrolü

(Measurement of magnetic characteristic and check of linearity of reaktance) (Özel Test) IEC 60076-6, madde 7.8.11’de açıklanan yönteme uygun olarak yapılacaktır. Belirtilen doğrusal aralık kontrol edilecektir. VI- Reaktans Doğrusallığının Kontrolü (Determination of linearity of reactance) (Özel Test) IEC 60076-6, madde 7.8.5.3’de açıklanan yönteme uygun olarak yapılacaktır. VII- Akustik Ses Seviyesinin Ölçülmesi (Measurement of acoustic sound level) (Tip test, Özel Test) IEC 60076-6, madde 7.8.12’de açıklanan yönteme uygun olarak yapılacaktır. Ölçümler, 170 kV ve 154 kV gerilim seviyelerinde enerjilendirilmiş şönt reaktör üzerinde gerçekleştirilecektir. VIII- Referans Sıcaklıkta Kayıpların Ölçülmesi (Measurement of losses close to reference temperature) Sıcaklık artış testine bakınız.

Rutin Testler (Routine tests)

Testler, 10 C ile 40°C arasındaki herhangi bir ortam sıcaklığında yapılacaktır. 1-Sargı Direncinin Ölçümü (Measurement of winding resistance)

IEC 60076-1 madde 11.2.3’de açıklanan yönteme uygun olarak yapılacaktır.

Ölçümlerin doğruluğu, direnç için %0,5 veya daha iyi ve yağ sıcaklığı için 0,2°C veya daha iyi olacaktır. 2-Reaktansların Ölçümü (Measurement of reactances)

IEC 60076-6, madde 7.8.5.2’de açıklanan yönteme uygun olarak yapılacaktır. Ölçüm anma gerilimi ve anma frekansında yapılacaktır. 3- Kayıpların Ölçümü (Measurement of losses)

TEİAŞ


Teknik Şartnamesi

Anma frekans ve geriliminde, IEC 60076-6, madde 7.8.6’de açıklanan yönteme uygun olarak yapılacaktır.

Kalorimetrik yöntemin kullanılmasına izin verilmeyecektir. Bir köprü metodu (veya aynı derecede ölçüm doğruluğu sağlayan eşdeğeri) kullanılacaktır. Doğruluk ve önerilen metod teklifte ayrıntılı bir şekilde açıklanacaktır. Test, yıldırım darbe testinden sonra yapılacaktır. 4-Dielektrik Testleri

a) Ayrı Kaynaklı AC Gerilimi Dayanım Testi (Separate-Source AC withstand Voltage

Test) IEC 60076-6 madde 7.8.10.2 ve IEC 60076-3,madde 10’de açıklanan yönteme uygun olarak yapılacaktır.

b) Yıldırım Darbe Testi (Lightning impulse test-full wave and chopped wave) IEC 60076-6 madde 7.8.10.4 ve IEC 60076-3, madde 13’te açıklanan yönteme uygun olarak yapılacaktır.

Bir adet azaltılmış tam darbe (One reduced full impulse)

Bir adet %100 tam darbe (One %100 full impulse)

Bir adet veya daha fazla sayıda azaltılmış kesik darbe (One or more reduced chopped impulse(s))

İki adet %100 kesik darbe (Two %100 chopped impulses)

İki adet %100 tam darbe c) Anahtarlama Darbesi Testi (Switching impulse test)

60076-6 madde 7.8.10.6 ve IEC 60076-3, Madde 14’te açıklanan yönteme uygun olarak yapılacaktır. Uygulanacak darbe şekli IEC standartlarında belirtilen darbe şekline tamamen uygun olacaktır.

d) Endülenmiş Aşırı Gerilime Dayanım Testi (Induced overvoltage test) (at increased frequency)

IEC 60076-6 madde 7.8.10.3 ve IEC 60076-3, madde 11.2’de açıklanan yönteme uygun olarak yapılacaktır. Test, her bir YG terminali ile toprak arasına 325 kVrms uygulandığı halde arttırılmış frekansta yapılacaktır. Testin süresi IEC 60076-3, Madde 11’e uygun olacaktır. 5- Kısmi Boşalma Ölçümleri (Partial Discharge Measurement)

TEİAŞ


Teknik Şartnamesi

IEC 60076-3, madde 11.3 ve IEC 60270’e uygun olarak şönt reaktör üzerinde yapılacaktır. 1,8*Un/(√3) değerindeki artırılmış gerilim seviyesi ve (1,58*Un/(√3) değerindeki bir saatlik PD ölçme ile gerilimi ile IEC 60076-3 Madde 11.3 verilen yönteme göre yapılmalıdır. Alıcının önermesi halinde daha yüksek gerilim seviyeleri de kullanılabilir. Özellikle (√3Um/√3 değerindeki gerilim ve 1,5 *Um /√3 değerindeki bir saatlik PD ölçme gerilimi kullanılabilir. (daha yüksek ise ) (Un =154kV Um=170kV)

6- Yalıtım direncinin, kapasitelerinin ve tg’sının ölçümleri (Measurement of insulation

resistance, of capacitances and of tg) IEC 60076-3’e uygun olarak yapılacaktır.

Yalıtım direnci, kapasitesi ve tg, sargı ve toprak arasında ölçülecektir. Ölçümler

terminal buşingleri içinde yapılacaktır. Buşinglerde ölçülen tan değeri C1≤0,5 ve C2≤1 olacaktır. İşletme sırasında tekrarlanacak ölçümler ile karşılaştırılmak için değerler kaydedilecektir.

Yağ ve hava durumu kaydedilecek ve sonuçlar 20C’ye göre düzeltilecektir. 7- Titreşim Genliğinin Ölçümü (Measurement of vibration amplitude) IEC 60076-6, madde 7.8.13’de açıklanan yönteme uygun olarak yapılacaktır. Ölçümler anma geriliminde (170 kV) ve anma frekansında (50 Hz) gerçekleştirilecektir. Testler, 154 kV’luk bir gerilim uygulanarak da tekrarlanacaktır. Test noktaları tankın tüm yüzeyi üzerinde dağıtılmış olacak ve maksimum titreşimlerin oluştuğu noktaları kapsayacaktır. Tedarikçinin tankın duvarlarına hariçten titreşim sönümlendiricileri uygulamış olması halinde, titreşim ölçümlerinde bunlar çıkarılacaktır. Garanti edilen limitler sönümlendirici olmaksızın uygun olacaktır. Ayrıca, tank duvarı üzerine sönümlendirici monte edilmişse, titreşimler, etkinlik değerlendirmesinin yapılabilmesi için, sönümlendirici ile birlikte ölçülecektir. 8- Tank ve Monte Edilmiş Yardımcı Donanım Üzerinde Vakum Testi (Vacuum test on

tank and assembled fittings) Test, tercihen, sıcaklık artış testinden sonra, tankın yağsız, ancak manyetik devre ve sargı montajı yapılmış ve yardımcı donanımın doğrudan tanka bağlanmış olduğu durumda yapılacaktır. Tanktaki test basıncı (mutlak basınç) 1 mm Hg veya daha az olacaktır. Bundan sonra, vakum kaybının 6 saatte 3 mm Hg değerini aşmadığını kontrol etmek için, vakum pompasına giden bağlantı kesilecektir.

TEİAŞ


Teknik Şartnamesi

Bu test sırasında, tankın en sonunda uğrayacağı kalıcı şekil bozulmaları not edilecektir.

9- Yağ Basınçı Altında Tank ve Monte Edilmiş Yardımcı Donanım Üzerinde Sızdırmazlık Testi (Leakage test on tank and assembled fitting ander oil pressure)

Test, reaktör sıcak (mümkünse +70°C’de) yağ ile doluyken ve sıcaklık artış testinin sonunda yapılacaktır. Tank kapağındaki aşırı basınç değeri 24 saat boyunca 100 kPa olacaktır. Bu test sırasında, tankın en sonunda uğrayacağı kalıcı deformasyonun genliği not edilecektir. Hiçbir yağ sızıntısı olmayacaktır. 10- SFRA (Sweep Frequency Response Analiysis) Testi Test prosedürüne, İdare ile Yüklenici arasındaki mutabakatla karar verilecektir. İmalatçı fabrikasında yapılacak SFRA ölçümleri sahada yapılacak ölçümlere baz teşkil edecek şekilde raporlanacaktır. Bunun için hazırlanan fabrika test raporları içinde A4 formatında grafik çıktılarıyla birlikte, her bir ölçüme ait bağlantı şeması ve ölçüm sonuçlarını dijital halleri (Data halinde, CD, USB vb.) rapora konacaktır. Kullanılan ölçüm cihazları ve ekipmanlarla ilgili bilgiler raporda yer verilecektir. Sahada yapılacak SFRA ölçümleri fabrikada yapılan ölçümlerin tekrarı olacak şekilde yapılacaktır. Hazırlanan raporda sahada her üç faza ait sonuçların aynı grafikte bindirilmiş olan çıktılarıyla birlikte her bir faza ait fabrika ve saha sonuçları aynı grafikte bindirilmiş halde çıktılarıyla konacaktır. Sahada alınan sonuçlarının fabrika sonuçlarının tekrarı olabilmesi için kullanılan cihazların, ekipmanların ve yazılımların uygunluğunun sağlanması Yüklenicinin sorumluluğundadır. Ölçüm sonuçlarının kabulü için fabrikada ve sahada yapılan test sonuçları birbiri ile uyumlu olacaktır.” 11- Yardımcı Donanım Muayenesi ve Çalışma Kontrolü (Fittings inspection and checks

of operation) Kabul testleri sırasında reaktöre monte edilmiş ve monte edilmemiş oldukları her iki halde de, yardımcı donanımın doğru çalışması kontrol edilecektir. Bu kontrol, tüm aksesuarlar monte edilmiş olduğu halde, tesis yerinde de tekrarlanacaktır. Yardımcı kablo tesisatının yalıtımı, IEC 60076-3’de açıklanan yönteme uygun olarak yapılacaktır. 12- Boya Kontrolü (Check of paint) Filmin kalınlık ve yapışma durumunun her ikisi de kontrol edilerek gerçekleştirilecektir. Boya kalınlık ölçümü bir “Boya Muayene Ölçer” cihazı kullanılmak suretiyle yapılacaktır. Bu ölçüm işlemi özellikle, toplam film tabakası kalınlığının doğrudan ölçümü kadar bireysel tabakaların kalınlıklarının ölçümünü de kapsayacaktır. Reaktörün boyanmış yüzeyinde (radyatörler dahil) rastgele on nokta seçilecektir: her katın ortalama değeri, İmalatçı tarafından açıklanan nominal değerden daha az

TEİAŞ


Teknik Şartnamesi

olmayacaktır. Hiçbir değer, şartnamede belirtilen minimum kalınlık değerinden daha küçük olmayacaktır. Filmin yapışma durumu, DIN Standardı 53151-1970’e göre kesit alarak kontrol edilecektir. Test, reaktörün boyanmış yüzeyinde (radyatörler dahil) rastgele seçilmiş on noktada yapılacaktır. Değişimin düzeyi Gtl’den daha yüksek olmayacaktır. 13- Akım trafosu testleri (Test on current transformer) Akım trafosu test sertifikaları (IEC 61869-1 ve IEC 61869-2’e göre) kabul test raporları ile birlikte verilecektir. 14- Buşing testleri (Test on bushing) Buşing test sertifikaları (IEC 60137’ye göre) kabul test raporları ile birlikte verilecektir. 15- Yağ Testleri

Şönt reaktörde kullanılacak yağın önceden EK-3’teki Transformatör Yağı Şartnamesine uygun olduğu test raporları ile belgelenecek ve onay için Alıcıya verilecektir. Belgelenemediği takdirde EK-3’teki TEİAŞ yeni izolasyon Yağı Şartnamesine uygun olarak komple testler yaptırılacaktır.

Kabul esnasında her bir reaktörden alınacak yağ numunesine ise aşağıda belirtilen testler yaptırılacak ve Ek-4’deki yağ şartnamesine uygun olup olmadığı kontrol edilecektir

Power Factor (Doble, 25 °C+100°C)

Dielektrik dayanım

Asidite

İç Yüzey Gerilme

Yoğunluk

Viskozite

Anilin Noktası

Renk Sayısı 16- Yağda Çözünmüş Gazların Kontrolleri Dielektrik Dayanım Testlerinden önce ve sonra, IEC 60567’ye uygun olarak alınmış yağ numuneleri üzerinde, yüksek hassasiyetli bir gaz kromatografisi yöntemiyle, IEC 61181’e uygun olarak çözünmüş gaz analizi (DGA) yapılacaktır. 17- Fiting (Bağlantı Elemanlarının) Ve Reaktöre Ait Tüm Korumaların Kontrolü Kabul testleri sırasında reaktöre monte edilmiş ve monte edilmemiş oldukları her iki halde de, yardımcı donanımın doğru çalışması kontrol edilecektir. Bu kontrol, tüm aksesuarlar monte edilmiş olduğu halde, tesis yerinde de tekrarlanacaktır. Yardımcı kablo tesisatının yalıtımı, IEC 60076-3’de açıklanan yönteme uygun olarak yapılacaktır.

TEİAŞ


Teknik Şartnamesi

18- Akustik Ses Seviyesinin Ölçülmesi (Measurement of acoustic sound level) IEC 60076-6, madde 7.8.12’de açıklanan yönteme uygun olarak yapılacaktır. Ölçümler, 170 kV ve 154 kV gerilim seviyelerinde enerjilendirilmiş şönt reaktör üzerinde gerçekleştirilecektir. 19- Buşinglerde Frekans Taraması Testi Buşinglerde Frekans Taraması Testi, kondenser buşinglerde standart C1 %pf ölçümü bağlantısı kullanılarak cihazın 15 Hz ve 400 Hz arasında ve minumum 2 kV gerilimde, en az 8 farklı frekansda (50 Hz dahil değil) yapılacak olup, test sonucu grafik olarak verilecektir. Teste ait data dosyaları test raporları ile birlikte verilecektir. 20- Sargılarda DFR Testi Sargılarda DFR Testi, mevcut tüm sargı konfigürasyonlarında yapılacaktır. (CH yüksek gerilim sargısı - toprak arası, CL alçak gerilim sargısı - toprak arası ve CHL alçak gerilim - yüksek gerilim sargıları arası). Test 1 mHz ile 1 kHz arasında farklı frekanslarda yapılacaktır. Test sonuçları grafik olarak verilecektir. Teste ait data dosyaları test raporları ile birlikte verilecektir.

Saha Testleri (Field tests) Reaktörlere ve temin edilen diğer teçhizata aşağıdaki saha testleri yapılacaktır. 1) Sargı Direncinin Ölçülmesi (Measurement of winding resistance)

IEC 60076-1, madde 11.2’de belirtilen prosedüre göre ölçülecektir. Sargı dirençlerinin ölçülmesi tüm kademe pozisyonlarında yapılacaktır. DC direnci ölçümünün yapıldığı test akımları ve sargı sıcaklığı test raporuna yazılacaktır. 2) Kapasite ve Kayıp Faktörünün Ölçülmesi Ölçme, her bir sargı ile tank arasında ve reaktörün sargıları arasında yapılacaktır.

Reatörün üst yağ sıcaklığı, ortam sıcaklığı ve % nem kaydedilmeli, % tan değerleri

üst yağ sıcaklığı dikkate alınarak 20 °C’ye irca edilmelidir. 20 °C’ye irca edilen % tan değeri 0,5’ten küçük olmalıdır.

% tan ölçümleri reaktörün tüm kondenser buşingleri için yapılacaktır. Buşinglerde C1,

C2 ve C1+C2 kapasitansları ölçülecektir. Buşinglerde %tan (C1) ≤ 0,5 ve %tan (C2) ≤ 1 olacaktır. 3) D.C. İzolasyon Direncinin Ölçülmesi (Measurement Of DC Insulation Resistance) Ölçmeler sargılar arasında ve her bir sargı ile tank arasında (0,15, 30, 45, 60 saniyede ve 10 dakikada) 5000 Volt dc izolasyon direnci test cihazı ile yapılacaktır. (Neticeler

TEİAŞ


Teknik Şartnamesi

üst yağ sıcaklığı dikkate alınarak 20ºC’ye irca edilmelidir.) Ayrıca çekirdek/tank, klemp/tank ile çekirdek/klemp arasındaki izolasyon direncinin ölçümü de (1 dakika) 2500 Volt DC izolasyon test cihazı ile yapılacaktır. Reaktörler için dielektrik soğurma oranı (dielectric absorbtion) (60/30 sn) ve polarizasyon endeksi (10/1 dk) hesaplanacaktır. 4) Empedansın Ölçülmesi 5) SFRA (Sweep Frequency Response Analiysis) Testi Ölçümler, IEC 60076-18 standardı Tablo-1’e göre şönt reaktörün en yüksek çevirme oranına denk gelen kademesinde ve ayar sargılarının devrede olmadığı kademe pozisyonunda yapılacaktır. Sahada yapılacak SFRA ölçümleri fabrikada yapılan ölçümlerin tekrarı olacak şekilde yapılacaktır. Hazırlanan raporda sahada her üç faza ait sonuçların aynı grafikte bindirilmiş olan çıktılarıyla birlikte her bir faza ait fabrika ve saha sonuçları aynı grafikte bindirilmiş halde çıktılarıyla konulacaktır. Sahada alınan sonuçların fabrika sonuçlarının tekrarı olabilmesi için kullanılan cihazların, ekipmanların ve yazılımların uygunluğunun sağlanması Yüklenicinin sorumluluğundadır. Ölçüm sonuçları fabrikada ve sahada yapılan test sonuçları birbiri ile uyumlu olacaktır. 6) Şönt Reaktör Yağı Testleri

Yağ varilleri mühürlü olacaktır. Reaktör yağı bota/tanka alındıktan sonra (prosedüre uygun olarak gerekli çevrim (tasfiye) işlemi yapıldıktan sonra) yalnızca 1. (ilk) bottan/tanktan ilgili Bölge Müdürlüğü ve Yüklenici temsilcileri gözetiminde numune yağ alınacak ve bir tutanak tanzim edilecektir. Aşağıda belirtilen testlerin yapılması için Yüklenici tarafından en az 1,5 litre numune yağ alınarak TEİAŞ’ın sorumluluğunda bulunan Kimya Laboratuvarına bir tutanakla teslim edilecektir. -Power Factor (Doble, 25ºC+100ºC) -Asidite -İç Yüzey Gerilme -Renk Sayısı -Su Miktarı -TEGM (Toplam Erimiş Gaz Miktarı) Yukarıda belirtilen testler için Yükleniciden herhangi bir ücret alınmayacaktır. Her bottan/tanktan alınan numunelerin Dielektrik Dayanım testleri ise Yüklenici tarafından ilgili Bölge Müdürlüğü temsilcileri gözetiminde sahada yaptırılacaktır (İlk botta/tankta dahil olmak üzere). Delinme Dayanım test sonuçları 60 kV’tan büyük olacaktır. Yukarıdaki testlere göre sonuçları uygun bulunan yağ reaktöre basıldıktan sonra Yüklenici tarafından belirlenecek süre kadar yağın dinlenmesinden sonra; ilgili Bölge Müdürlüğü ve Yüklenici temsilcileri gözetiminde bir tutanak tanzim edilerek tekrar alınacak yağ numunesi üzerinde aşağıda belirtilen testlerin yapılması için Yüklenici

TEİAŞ


Teknik Şartnamesi

tarafından en az 2,5 litre numune yağ alınarak TEİAŞ’ın sorumluluğunda bulunan Kimya Laboratuvarına bir tutanakla teslim edilecektir. Yağ ile doldurulmuş reaktörden alınacak numune yağ üzerinde yapılacak analizler; -Power Factor (Doble, 25ºC+100ºC) -Dielektrik Dayanım -Asidite -İç Yüzey Gerilme -Renk Sayısı -Su Miktarı -TEGM (Toplam Erimiş Gaz Miktarı) TEGM miktarı max. %2, su miktarı max. 10 ppm olmalıdır. Yukarıda belirtilen testler için Yükleniciden herhangi bir ücret alınmayacaktır. 7) Transformatör Merkezinin, merkezi kontrol panosuna bağlantısı için; hücreler,

kabinler, kutular ve terminal blokları arasındaki kablo bağlantıları kontrol edilecektir.

8) Tüm korumaların, alarmların, gösterge ve kumanda cihazlarının, uzaktan kumandalar dahil doğru çalıştıkları kontrol edilecektir.

9) Vakum Sızdırmazlık Testi (IEC 60076.1 madde 11.11) 100 mvA

10) Kapatma Testi (Switching-on test of reactor) Bu test tesis yerinde, enerjileme gerilimi mümkün olduğu kadar 170 kV’a yakın (ancak bunu aşmayacak) iken gerçekleştirilecektir. Testin gerçekleştirilmesi ve raporlama: • Reaktörün mevcut endüktans değerleri testlere başlamadan ölçülecek ve kayıt altına alınacaktır. • Reaktörün YG ve Nötr bağlantıları yapılacaktır. Reaktör kesici kapatılarak enerjilendirilecek ve 60 dakika süreyle enerjili vaziyette bekletilecektir. 60 dakikalık enerjilendirme sonrasında kesici açılacak, reaktörün YG ve Nötr bağlantıları sökülecektir. Reaktörün endüktans değerleri ölçülecek. Bu değerler referans başlangıç değeri olarak kayıt altına alınacaktır. • Reaktörün YG ve N hat bağlantıları yapılacaktır. Reaktöre, şebeke işletme konfigürasyonunun 170 kV baralarında en yüksek kısa devre gücünü sağladığı durumda rastgele 10 adetlik bir dizi Kapama-Açma manevrası uygulanacaktır. Açma işleminde SR/A rölesi devrede olacak, kapama işleminde ise SR/A rölesi by-pass edilecektir. Testler sırasında kesici rastgele kapatılacak, her enerjilendirme min. 60 sn süreli olacak ve birbirini takip eden enerjilendirmeler arası zaman 20 dakikadan az olmayacaktır. Her Kapama sırasında, gerilim ve akım osilografik değerleri, uygun bir röle üzerinden kayıt altına alınacaktır. 10. Kapama dan sonra reaktör 30 dak. enerjili vaziyette bekletilecek ve açma manevresı bu zaman bitiminde yapılacaktır. Reaktörün YG ve Nötr hat bağlantıları açılacaktır.Reaktörün endüktans değerleri ölçülecektir.

TEİAŞ


Teknik Şartnamesi

• Tüm açma işlemlerinde reaktör kesicisine ait SR/A rölesi devrede olacak ve açma işlemi tekrar tutuşmaya mahal vermeyecek şekilde kontrollü olarak yapılacaktır. Her açma işleminden sonra SR/A kayıtları kontrol edilecek ve 3 adet tekrar tutuşma tespit edilmesi durumunda testler iptal edilerek durum TUTANAK altına alınacak ve İşletme ve Bakım Dairesi Başkanlığı’na iletilecektir. Tüm kapama işlemlerinde ise SR/A rölesi by-pass edilecek ve rastgele kapama yapılacaktır. • Manevra öncesi ve sonrası endüktans ölçümleri 50Hz/500 VAC gerilim uygulanarak yapılacak, her faz için ölçüm, arka arkaya 10 kere tekrarlanacak ve ortalama değer sonuç değeri olarak alınacaktır. Anahtarlama testi öncesi ve sonrasında ölçülen Endüktans değerlerindeki değişiminin ≤%0,5 şartını sağlaması gerekmektedir. • Endüktans değerlerindeki değişimin olumsuz çıkması durumunda, reaktöre SFRA testi yapılacak ve bulunan değerler montaj sonrası sahada daha önceden yapılmış SFRA sonuçları ile karşılaştırılacaktır ve Şartnamede belirtilen tip testlerinde başarısız olunması koşulunda izlenecek süreçler başlatılacaktır. Test dizisi sonrasında reaktörden kromatografik gaz analizi için yağ numunesi alınacaktır. Test öncesi ve test sonrasında alınan yağ numunelerinin kromatografik gaz analiz sonuçları yaklaşık olarak eşit olmalıdır. Endüktans ölçümü reaktörün enerjili iken yapıldığı durumunda şebekeye bağlı olma süresi 90 saniyeyi aşmayacak şekilde akım ve gerilim değerleri en az 60 sn sonra alınmalıdır. Bu testin yapılması ile ilgili diğer hususlar alıcı tarafından belirtilecektir. 11) Buşinglerde Frekans Taraması Testi, Sargılarda DFR Testi Sahada yapılacak bu testler fabrikada yapılan testlerin tekrarı olacak şekilde yapılacaktır. Sahada alınan sonuçların fabrika sonuçlarının tekrarı olabilmesi için kullanılan cihazların, ekipmanların ve yazılımların uygunluğunun sağlanması Yüklenicinin sorumluluğundadır. Ölçüm sonuçları fabrikada ve sahada yapılan test sonuçları birbiri ile uyumlu olacaktır. 12) Yağ Basıncı Altında Tank ve Monte Edilmiş Yardımcı Donanım Üzerinde

Sızdırmazlık Testi (Leakage test on tank and assembled fitting ander oil pressure) Test, yağ sıcaklığının en az 40 C°'ye yükseltilmesi ile gerçekleştirilecektir.

Reaktörün servise alındığı tarihten itibaren ilk 6-12 ay arasında Yüklenici tarafından reaktör üzerinde montaj ve tork kontrolü yapılacak, bu kontrolün yapılmaması durumunda 12. ay sonunda idare personelleri tarafından kontrol yapılarak tüm masraflar Yüklenici'ye fatura edilecektir. 4.TESTLERE VE KABUL KRİTERLERİNE İLİŞKİN HUSUSLAR Teknik Şartname ve Garantili Özellikler Listelerinde istenen değerler ve özellikler Alıcının(İdarenin) istediği asgari değerler ve özelliklerdir. İsteklilerce daha üstün değerlerin ve özelliklerin teklif edilmesi durumunda İstekli tarafından bir hak talebinde bulunulmayacak, İdare tarafından ekstra bir prim verilmeyecek ancak teklif fiyatlarının eşit olması durumunda üstün değer ve özellikleri teklif eden tercih edilecektir.

TEİAŞ


Teknik Şartnamesi

4.1 Tip Testleri Mal alımı sözleşmesi kapsamında imal edilen ilk reaktör üzerinde, ŞÖNT REAKTÖR 170 kV TEKNİK ŞARTNAMESİ 3.4 Tip ve Özel Testleri-Alt maddelerinde yer alan tip testleri ve özel testlerin tamamı, ilgili test raporları verilse bile, İdarenin temsilcilerinin katılımı ile akredite bir laboratuvarda veya İdare tarafından onaylanırsa İmalatçı laboratuvarında yapılacaktır. Kapatma testi ise sahada gerçekleştirilecektir. Yapım işi sözleşmeleri kapsamında imal edilen reaktörler için, sözleşmenin imzalandığı tarihten geriye doğru 1 yıl içerisinde ve sözleşmesinde belirtilen tip testlerinin kabulü için gerekli kriterlere göre yapılmış olması şartıyla, yüklenicinin aynı imalatçının aynı tip reaktörüne ait tip test raporlarını sunması halinde, söz konusu tip testleri yeterli görülecektir. Raporların sunulmaması veya İdare tarafından yeterli görülmemesi halinde ŞÖNT REAKTÖR 170 kV TEKNİK ŞARTNAMESİ 3.4. Tip ve Özel Testleri-Alt maddelerinde yer alan tip testleri ve özel testlerin tamamı, İdarenin temsilcilerinin katılımı ile akredite bir laboratuvarda veya İdare tarafından onaylanırsa İmalatçı laboratuvarında yapılacaktır. Kapatma testi ise sahada gerçekleştirilecektir. 4.2 Şönt Reaktörlerin Kabulü İçin Kriterler 4.2.1 Ana Bileşenler (Komponentler) Üzerindeki Fabrika Testlerinin Kabulü İçin

Kriterler Ana bileşenlere uygulanan bütün rutin testler, müsaade edilen toleranslar dahilinde olumlu sonuç vermelidir. Testlerden birinin olumsuz sonuçlanması siparişteki malzemelerin tümünün reddi anlamına gelmeyecek, ancak kusurlu bileşen kabul edilmeyecektir. İmalatçı tarafından hazırlanan bu test raporları fabrikada kabul testlerine başlanmadan önce kabul heyetine sunulacaktır. Kabul testleri sonrası hazırlanan test ve muayene protokolü ekinde, bu raporlar da bulunacaktır. 4.2.2 Tip Testlerinin Kabulü İçin Kriterler Tip ve Özel testleri, mal alımı sözleşmesi ve/veya idare tarafından gerekli görülürse yapım işi sözleşmesi kapsamında imal edilen ilk Şönt Reaktör üzerinde, İdarenin temsilcilerinin katılımı ile akredite bir laboratuvarda veya İdare tarafından onaylanırsa İmalatçı laboratuvarında IEC 60076-6 standardının güncel versiyonuna uygun olarak yapılacaktır. Yapılacak tüm tip testlerden olumlu sonuç alınacaktır. Herhangi bir tip testinden olumsuz sonuç alınması halinde, olumsuz sonuçlanan şönt reaktör tipi reddedilecektir. Ancak, Yüklenicinin talebi ve Alıcının da uygun bulması kaydıyla, masrafları Yükleniciye ait olmak üzere, gerekli değişiklikler yapılarak üretilen yeni şönt reaktöre ait testlerin; bu testlerden daha önce uygulanıp başarılı olan testlerin de tekrar edilip edilmeyeceği kararı yalnızca Alıcıya ait olmak üzere, süre uzatımı verilmeksizin tekrarı kabul edilebilecektir. Bu işlem ilk başarısız testin ardından en fazla iki kez tekrarlanabilecek, ikinci kez değiştirilen ancak tip testlerinin herhangi birinden başarısız olan ürün reddedilecektir. İlk Şönt Reaktör üzerinde tip ve özel testleri tamamlanmadan, sorumluluk tamamen Yükleniciye ait olmak üzere ve İdarenin de uygun görmesi kaydıyla, İmalatçı tarafından

TEİAŞ


Teknik Şartnamesi

ilk Şönt Reaktör dışında diğer Şönt Reaktör / Şönt Reaktörler de imal edilebilir. Yüklenici tarafından, imal edilen Şönt Reaktör / Şönt Reaktörlerin fabrika kabul testlerinin yapılmasının talep edilmesi durumunda; olumlu fabrika kabul testleri sonrası Şönt Reaktör / Şönt Reaktörler yeddi emanete alınmış olsa dahi, tip ve özel testleri başarı ile sonuçlanıncaya kadar, hiçbir Şönt Reaktörün sevki ve / veya ödemesi yapılmayacak olup, fabrika kabul testleri tamamlanan ve yeddi emanete alınan Şönt Reaktörlerin teslimat tarihi olarak tip ve özel testlerinin başarı ile sonuçlandığı tarih dikkate alınacaktır. 4.2.3 Rutin Testlerin Kabulü İçin Kriterler Teknik Şartname Madde 3.5 'de belirtilen rutin testleri, kabule sunulan bütün Şönt Reaktörlere uygulanacaktır. Bütün rutin testlerden olumlu sonuç alınmış olacaktır. Rutin testlerin herhangi birinden olumsuz sonuç alınırsa, bu sonuç Şönt Reaktörün çalışması için İdare tarafından zararlı görülüyorsa sorunlu kısım yenisi ile değiştirilecek veya masrafları Yükleniciye ait olmak üzere sorun giderilecektir. Boya muayenesinin olumsuz sonuçlanması halinde İdare Şönt Reaktörün bedelsiz olarak yeniden boyanmasını isteme hakkına sahiptir. Rutin Testler İdarenin temsilcilerinin katılımı ile imalatçının laboratuarında yapılacaktır. İmalatçının laboratuarı akredite olacak veya testlerde kullanılacak cihazların kalibrasyonları akredite bir kuruluş tarafından yapılmış olacak, kalibrasyon sertifikaları testler başlanılmadan önce Muayene ve Kabul Komisyonuna sunulacaktır Tüm imalat kontrolleri ve testler İdare temsilcileri gözetiminde bedeli Yükleniciye ait olmak üzere yapılacaktır. Testlerin başlama tarihi, testler yurt içinde yapılacaksa 15(onbeş) gün öncesinden, testler yurt dışında yapılacaksa 45 (kırk beş) gün öncesinden İdareye bildirilecektir

TEİAŞ

TEİAŞ-MYD/2019-054.4 43 170 kV, 50 MVAr Üç Fazlı Şönt

Reaktör Garantili Özellikler Listesi

EK-1 170 kV, 50 MVAr ÜÇ FAZLI ŞÖNT REAKTÖR

GARANTİLİ ÖZELLİKLER LİSTESİ

Sipariş No: …………………..…………………………

Poz No: 1

Alıcının Mlz. Kod. No: 0104507400500

TANIM BİRİM İSTENEN GARANTİ EDİLEN

1. İmalatçı adı -

2. İmalatçının tip işareti -

3. Çalışma Koşulları (Alıcı tarafından belirlenecektir)

- Deniz seviyesinden yükseklik (m)


Günlük en yüksek °C +45

Günlük en düşük °C -25

24 saatlik ortalama °C +35 °C’nin altında

Bir yıllık ortalama °C +25 °C’yi aşmaz

- En yüksek rüzgâr basıncı

Yuvarlak yüzeyde (kg/m2) 70

Düz yüzeyde (kg/m2) 120

- En yüksek güneş ışınımı (W/m²) 1000

- Buz yükü (mm) 10 mm, Sınıf 10

- Ortam Hava Kirliliği (Evet/Hayır) Evet (Ağır

kirlilik)

- Maksimum nispi nem

(24 saatlik ortalama) - %95

- Yıldırım düşme olasılığı (Evet/Hayır) Evet

- Yer sarsıntısı

Yatay ivme (g) 0,5 g (yer

seviyesinde)

Düşey ivme (g) 0,25 g

4. Uygulanan standartlar - T.T.Ş. madde

1.2’de belirtilmiştir

5. Faz sayısı - 3

6. Reaktör tipi - 5 Bacaklı, aralıklı

çekirdek tipi

7. Anma Gerilimi (kV) 170

TEİAŞ



8. Anma frekansı

(Hz) 50

9. Anma gücü

- 154 kV (MVAr) 40,98

- 170 kV (MVAr) 50

10. Bir radyatör servis dışı iken anma işletme geriliminde sıcaklık artış sınırları

- Üst yağ (C) ≤ 55

- Sargılar (ortalama) (C) ≤ 60

- Sargı sıcak nokta (C) ≤70

- Çekirdek yüzeyinde (C) ≤75

11. İşletim süreleri

- Bir radyatör servis dışı iken,170 kV’da, anma frekansında, maksimum ortam sıcaklığında ortalama sargı sıcaklığının 105C’yi aşmadan izin verilen işletim süresi

- Sürekli

- Bütün radyatörler çalışırken, ta = + 35C ortam sıcaklığında, anma frekansında, uzun süreli çalışmayı takiben ta = + 35C ortam sıcaklığında ortalama sargı izin verilen sıcaklığının 105C’yi aşmadan işletim süresi

-

1.1 x 170 kV’ta (dakika)



1.5 x 170 kV’ta (saniye) ≥3

12. Fazların Bağlantısı -

Yıldız, nötr direkt topraklı veya nötr reaktör üzerinden topraklı

13.

Anma frekansında pozitif bileşen reaktansı, X1 (1.3x170kV=221 kV’a kadar sabit)

(ohm/faz) 578

14. (0.9 p.u.-1.3 p.u.) 170 kV voltaj aralığında izin verilen pozitif bileşen sapması

- ≤ %1

15. Gerilim-akım eğrisinin doyum

bölgesindeki eğim açısı 2 (ref. IEC 60076-6)

-

16. Hava çekirdek reaktansı -

TEİAŞ



(ohm/faz)

17.

Üç hat terminali (paralel) ile nötr terminali arasında 60 kV rms sıfır bileşen gerilimi uygulandığında anma frekansında sıfır bileşen reaktansı,

- X0 = X1

18. Ortak reaktans (ref.IEC 60076-6)

- ihmal edilebilir

19. Soğutma şekli - ONAN

20.

Soğutma için radyatör sayısı (Reaktördeki bir tane yedek ünite dahil)

-

21. Maksimum duyulabilir gürültü seviyesi

(dB)

- 154 kV’da (dB)

- 170 kV’da (dB) ≤ 70

22. Reaktörün 170 kV’da enerjili durumunda

- Titreşim genliği (tepeden

tepeye)

Tank duvarları ve kapak

(ortalama değer) (mikron) ≤ 40

Tank tabanı (ortalama

değer) (mikron)

≤ 20

Herhangi bir noktada max.

değer (mikron) <100

- Titreşim dolayısıyla dinamik

gerilme

Tankın her hangi bir

noktasında (kg/mm²) < 3

Kaynak ve dikiş yerleri (kg/mm²) ≤ 2

23. Anma frekansında ve 75C’de güç kayıpları

- Toplam kayıplar

154 kV’da (kW) ≤100

170 kV’da (kW) ≤115

- Tahmini çekirdek kayıpları

154 kV’da (kW)

170 kV’da (kW)

24. Anma frekansında ve 75 C’ye indirgenmiş olarak kalite faktörü X/R

(ohm/ohm)

TEİAŞ



25. 170 kV’da Fazlar arası reaktans toleransı

- ≤ 0,5 %

26. 170 kV’da pozitif bileşen ve sıfır bileşen reaktansının toleransı (nominal empedansın yüzdesi)

- -5%; + 2,5%

27. Anma geriliminde ve anma frekansında reaktör akımının izin verilen harmonik miktarı

- 3. Harmonik - ≤ 0,5 %

- 5. Harmonik - ≤ 0,4 %

- 7. Harmonik - ≤ 0,3 %.

28. 170 kV’ta maksimum yol verme akımı (tepe değer) (anma akımının p.u.’i olarak)

- < 4

29. 80-125 Hz aralığında reaktör doğal titreşimlerden arındırılmış mıdır?

(Evet/Hayır) Evet

30. Manyetik devrenin rezonans frekansı

(Hz) -

31. Sargıların yalıtımı ve nötr topraklama

-

Basamaklı yalıtım, nötr direkt topraklı veya nötr reaktörü üzerinden topraklı

32. Şönt reaktörün test gerilimleri

- Yıldırım darbe(1.2/50 µs) (kV-

tepe)

Hat terminalleri (1.2/50 µs) (kV-tepe) 750

Nötr terminali (1.2/50 µs) (kV-tepe) 250

Yıldırım darbe kesik dalga

hat terminalinde (kV-tepe) 825

- Endüklenmiş aşırı gerilim

dayanım

(kVrms) 325

- Nötr terminali 50 hz, kVrms) 95

33. Kısmi boşalma (Um=170 kV) T:Ş’de belirtildiği

gibi olacaktır.

34. Reaktör 170 kV’ta koronadan arındırılmış mıdır?

(Evet/Hayır) Evet

35. Sargıların karakteristikleri

- Sargı malzemesi - Bakır

- 170 kV’ta akım yoğunluğu (A/mm²) ≤ 2,6

- Toplam bakır ağırlığı (ton)

- Yalıtım - kağıt/yağ

- Kesit (mm²)

36. Çekirdek veya manyetik siperin

TEİAŞ



özellikleri

- Tipi - Aralıklı çekirdek

- Çekirdek malzemesi -

- Bacak sayısı - 5 bacak

- Çekirdekteki maks. manyetik

akı. yoğunluğu

170 kV, pozitif bileşen gerilimi uygulandığında

(Wb/m²)

1.3x170 kV, pozitif bileşen gerilimi uygulandığında

(Wb/m²)

Üç hat terminali (paralel) ile nötr terminali arasında 60 kV sıfır bileşen gerilimi uygulandığında

(Wb/m²)

- Çekirdek ağırlığı (Ton)

- Bacakların kesiti iç/dış (mm2)

37. Tankın özellikleri

- Tankın tipi - T.T.Ş. madde

2.6.3’de belirtilmiştir

- Duvar et kalınlığı (mm)

- Taban et kalınlığı (mm)

- Vakuma dayanıklılık - Tam vakum

- Aşırı basınç testi - 24 saat boyunca

tank kapağında 100 kPa

- Boya - T.T.Ş. madde


38. Buşinglerin özellikleri

- İmalatçı

- Tipi

Hat terminalleri - Yağlı-kağıt

kondansör tipi

Nötr terminali - Yağlı-kağıt

kondansör tipi

- Anma gerilimi

Hat terminalleri (kV) 170

Nötr terminali (kV) 52

- Anma akımı

Hat terminalleri (A) 250

Nötr terminali (A) 250

- Termal akım - 3 saniye (kArms) 31,5

TEİAŞ



- Test dayanım gerilimleri

Şebeke frekanslı, yaşta

hat/nötr terminaller (kVrms) 325/ 95

Yıldırım darbe (1.2/50 µs)

hat/nötr (kVtepe) 750/250

- Toplam kaçak mesafesi, hat

terminalleri (mm) ≥5270

- Tepe dayanım kuvveti, hat/nötr

terminali (daN) ≥400/200

39. Gerilimli bölümler arasındaki minimum açıklıklar (fazlar arası)

(cm) 160

40. Faz-toprak arasındakİ minumum açıklık

(cm) 135

41. Akım Trafosu

- İmalatçı

- Tipi

- Çekirdek sayısı

Hat Akım

Transformatörleri

Ölçü - 1

Koruma - 2

Nötr akım trafoları

Ölçü - 1

Koruma - 1

- Oranlar

Hat Akım

Transformatörleri

Ölçü -

Koruma -


Ölçü

Koruma -

- Ölçü akım trafoları

Gücü (VA)

Doğruluk sınıfı -

Emniyet katsayısı -

- Koruma akım trafoları

Gücü (VA)


Doğruluk limit faktörü -

TEİAŞ



42. Net ağırlıklar

- Çekirdek (ton)

- Sargılar (ton)

- Tank ve donanımı (ton)

- Soğutma sistemi (ton)

- Yağ (ton)

- Komple ünite (yağ dahil) (ton)

43. Tanktan çıkarılacak en ağır parçanın ağırlığı

(ton)

44. En ağır parçanın taşıma ağırlığı (ton) ≤ 155

45. Komple ünitenin brüt ağırlığı (ton)

46. Ünitenin dış boyutları

- Genişlik (m)

- Uzunluk (m)

- Yükseklik

(Tekerlekli/tekerleksiz) (m)

- Üst kapak yüksekliği


47. En büyük parçanın taşıma boyutları

- Genişlik (m) ≤ 3.1

- Uzunluk (m)

- Yükseklik (m) ≤ 4

48. Tekerlek eksenleri arası mesafe (mm) 1440 (genişlikte)

49. Tekerlek eksenleri arası mesafe (mm) 1440 ve 2942

(uzunlukta)

TEİAŞ

TEİAŞ-MYD/2019-054.4 50 170 kV, 24,43 MVAr Üç Fazlı Şönt Reaktör Garantili Özellikler Listesi

EK-2

170 kV, 24,43 MVAr ÜÇ FAZLI ŞÖNT REAKTÖR GARANTİLİ ÖZELLİKLER LİSTESİ

Sipariş No: …………………..…………………………

Poz No: 2

Alıcının Mlz. Kod. No: 0104507300500

TANIM BİRİM İSTENEN GARANTİ EDİLEN

1. İmalatçı adı -

2. İmalatçının tip işareti -

3. Çalışma Koşulları (Alıcı tarafından belirlenecektir)

- Deniz seviyesinden yükseklik (m)


Günlük en yüksek °C +45

Günlük en düşük °C -25

24 saatlik ortalama °C +35 °C’nin altında

Bir yıllık ortalama °C +25 °C’yi aşmaz

- En yüksek rüzgâr basıncı

Yuvarlak yüzeyde (kg/m2) 70

Düz yüzeyde (kg/m2) 120

- En yüksek güneş ışınımı (W/m²) 1000

- Buz yükü (mm) 10 mm, Sınıf 10

- Ortam Hava Kirliliği (Evet/Hayır) Evet (Ağır

kirlilik)

- Maksimum nispi nem

(24 saatlik ortalama) - %95

- Yıldırım düşme olasılığı (Evet/Hayır) Evet

- Yer sarsıntısı

Yatay ivme (g) 0,5 g (yer

seviyesinde)

Düşey ivme (g) 0,25 g

4. Uygulanan standartlar - T.T.Ş. madde

1.2’de belirtilmiştir

5. Faz sayısı - 3

6. Reaktör tipi - 5 Bacaklı, aralıklı

çekirdek tipi

7. Anma Gerilimi (kV) 170

TEİAŞ


Anma frekansı

(Hz) 50

(T.T.Ş. Madde 2.1 sağlanacaktır.)

8. Anma gücü

- 154 kV (MVAr) 20

- 170 kV (MVAr) 24,43

9. Bir radyatör servis dışı iken anma işletme geriliminde sıcaklık artış sınırları

- Üst yağ (C) ≤ 55

- Sargılar (ortalama) (C) ≤ 60

- Sargı sıcak nokta (C) ≤70

- Çekirdek yüzeyinde (C) ≤75

10. İşletim süreleri

- Bir radyatör servis dışı iken,170 kV’da, anma frekansında, maksimum ortam sıcaklığında ortalama sargı sıcaklığının 105C’yi aşmadan izin verilen işletim süresi

- Sürekli

- Bütün radyatörler çalışırken, ta = + 35C ortam sıcaklığında, anma frekansında, uzun süreli çalışmayı takiben ta = + 35C ortam sıcaklığında ortalama sargı izin verilen sıcaklığının 105C’yi aşmadan işletim süresi

-




1.5 x 170 kV’ta (saniye) ≥3

11. Fazların Bağlantısı -

Yıldız, nötr direkt topraklı veya nötr reaktör üzerinden topraklı

12.

Anma frekansında pozitif bileşen reaktansı, X1 (1.3x170kV=221 kV’a kadar sabit)

(ohm/faz) 1183

13. (0.9 p.u.-1.3 p.u.) 170 kV voltaj aralığında izin verilen pozitif bileşen sapması

- ≤ %1

14. Gerilim-akım eğrisinin doyum

bölgesindeki eğim açısı 2 (ref. IEC 60076-6)

-

TEİAŞ


15. Hava çekirdek reaktansı (ohm/faz)

-

16.

Üç hat terminali (paralel) ile nötr terminali arasında 60 kV rms sıfır bileşen gerilimi uygulandığında anma frekansında sıfır bileşen reaktansı,

- X0 = X1

17. Ortak reaktans (ref.IEC 60076-6)

- ihmal edilebilir

18. Soğutma şekli - ONAN

19.

Soğutma için radyatör sayısı (Reaktördeki bir tane yedek ünite dahil)

-

20. Maksimum duyulabilir gürültü seviyesi

(dB)

- 154 kV’da (dB)

- 170 kV’da (dB) ≤ 65

21. Reaktörün 170 kV’da enerjili durumunda

- Titreşim genliği (tepeden

tepeye)

Tank duvarları ve kapak

(ortalama değer) (mikron) ≤ 40

Tank tabanı (ortalama

değer) (mikron) ≤ 20

Herhangi bir noktada max.

değer (mikron) <100

- Titreşim dolayısıyla dinamik

gerilme

Tankın her hangi bir

noktasında (kg/mm²) < 3

Kaynak ve dikiş yerleri (kg/mm²) ≤ 2

22. Anma frekansında ve 75C’de güç kayıpları

- Toplam kayıplar

154 kV’da (kW) ≤51

170 kV’da (kW) ≤61

- Tahmini çekirdek kayıpları

154 kV’da (kW)

170 kV’da (kW)

23. Anma frekansında ve 75 C’ye indirgenmiş olarak kalite faktörü X/R

(ohm/ohm)

TEİAŞ


24. 170 kV’da Fazlar arası reaktans toleransı

- ≤ 0,5 %

25. 170 kV’da pozitif bileşen ve sıfır bileşen reaktansının toleransı (nominal empedansın yüzdesi)

- -5%; + 2,5%

26. Anma geriliminde ve anma frekansında reaktör akımının izin verilen harmonik miktarı

- 3. Harmonik - ≤ 0,5 %

- 5. Harmonik - ≤ 0,4 %

- 7. Harmonik - ≤ 0,3 %.

27. 170 kV’ta maksimum yol verme akımı (tepe değer) (anma akımının p.u.’i olarak)

- < 4

28. 80-125 Hz aralığında reaktör doğal titreşimlerden arındırılmış mıdır?

(Evet/Hayır) Evet

29. Manyetik devrenin rezonans frekansı

(Hz) -

30. Sargıların yalıtımı ve nötr topraklama

-

Basamaklı yalıtım, nötr direkt topraklı veya nötr reaktörü üzerinden topraklı

31. Şönt reaktörün test gerilimleri

- Yıldırım darbe(1.2/50 µs) (kV-

tepe)

Hat terminalleri (1.2/50 µs) (kV-tepe) 750

Nötr terminali (1.2/50 µs) (kV-tepe) 250

Yıldırım darbe kesik

dalga hat terminalinde (kV-tepe) 825

- Endüklenmiş aşırı gerilim

dayanım

(kVrms) 325

- Nötr terminali 50 hz, kVrms) 95

32. Kısmi boşalma (Um=170 kV) T:Ş’de belirtildiği

gibi olacaktır.

33. Reaktör 170 kV’ta koronadan arındırılmış mıdır?

(Evet/Hayır) Evet

34. Sargıların karakteristikleri

- Sargı malzemesi - Bakır

- 170 kV’ta akım yoğunluğu (A/mm²) ≤ 2,6

- Toplam bakır ağırlığı (ton)

- Yalıtım - kağıt/yağ

- Kesit (mm²)

35. Çekirdek veya manyetik siperin

TEİAŞ


özellikleri

- Tipi - Aralıklı çekirdek

- Çekirdek malzemesi -

- Bacak sayısı - 5 bacak

- Çekirdekteki maks. manyetik

akı. yoğunluğu

170 kV, pozitif bileşen

gerilimi uygulandığında (Wb/m²)

1.3x170 kV, pozitif bileşen

gerilimi uygulandığında (Wb/m²)

Üç hat terminali (paralel) ile nötr terminali arasında 60 kV sıfır bileşen gerilimi uygulandığında

(Wb/m²)

- Çekirdek ağırlığı (Ton)

- Bacakların kesiti iç/dış (mm2)

36. Tankın özellikleri

- Tankın tipi - T.T.Ş. madde


- Duvar et kalınlığı (mm)

- Taban et kalınlığı (mm)

- Vakuma dayanıklılık - Tam vakum

- Aşırı basınç testi - 24 saat boyunca tank kapağında

100 kPa

- Boya - T.T.Ş. madde


37. Buşinglerin özellikleri

- İmalatçı

- Tipi

Hat terminalleri - Yağlı-kağıt

kondansör tipi

Nötr terminali - Yağlı-kağıt

kondansör tipi

- Anma gerilimi

Hat terminalleri (kV) 170

Nötr terminali (kV) 52

- Anma akımı

Hat terminalleri (A) 250

Nötr terminali (A) 250

- Termal akım - 3 saniye (kArms) 31,5

TEİAŞ


- Test dayanım gerilimleri

Şebeke frekanslı, yaşta

hat/nötr terminaller (kVrms) 325/ 95

Yıldırım darbe (1.2/50 µs)

hat/nötr (kVtepe) 750/250

- Toplam kaçak mesafesi, hat

terminalleri (mm) ≥5270

- Tepe dayanım kuvveti,

hat/nötr terminali (daN) ≥400/200

38. Gerilimli bölümler arasındaki minimum açıklıklar (fazlar arası)

(cm) 160

39. Faz-toprak arasındakİ minumum açıklık

(cm) 135

40. Akım Trafosu

- İmalatçı

- Tipi

- Çekirdek sayısı

Hat Akım

Transformatörleri

Ölçü - 1

Koruma - 2


Ölçü - 1

Koruma - 1

- Oranlar

Hat Akım

Transformatörleri

Ölçü -

Koruma -


Ölçü

Koruma -

- Ölçü akım trafoları

Gücü (VA)


Emniyet katsayısı -

- Koruma akım trafoları

Gücü (VA)


Doğruluk limit faktörü -

TEİAŞ


41. Net ağırlıklar

- Çekirdek (ton)

- Sargılar (ton)

- Tank ve donanımı (ton)

- Soğutma sistemi (ton)

- Yağ (ton)

- Komple ünite (yağ dahil) (ton)

42. Tanktan çıkarılacak en ağır parçanın ağırlığı

(ton)

43. En ağır parçanın taşıma ağırlığı (ton) ≤ 155

44. Komple ünitenin brüt ağırlığı (ton)

45. Ünitenin dış boyutları

- Genişlik (m)

- Uzunluk (m)

- Yükseklik


- Üst kapak yüksekliği


46. En büyük parçanın taşıma boyutları

- Genişlik (m) ≤ 3.1

- Uzunluk (m)

- Yükseklik (m) ≤ 4

47. Tekerlek eksenleri arası mesafe (mm) 1440 (genişlikte)

48. Tekerlek eksenleri arası mesafe (mm) 1440 ve 2942

(uzunlukta)

TEİAŞ

TEİAŞ-MYD/2019-054.4 57 Teiaş Yeni İzolasyon Yağı Satınalma

Şartnamesi

EK-3

TEİAŞ YENİ İZOLASYON YAĞI SATIN ALMA ŞARTNAMESİ TEİAŞ Yeni İzolasyon Yağı Satın alma Şartnamesi, ayrı bir dosya olarak teknik şartname ekinde yer alacaktır.

TEİAŞ

TEİAŞ-MYD/2019-054.4 58 Teiaş Yeni İzolasyon Yağı ile

Doldurulmuş Yeni Transformatörlere Ait Yağ Şartnamesi

EK-4 TEİAŞ YENİ İZOLASYON YAĞI İLE DOLDURULMUŞ YENİ

TRANSFORMATÖRLERE AİT YAĞ ŞARTNAMESİ

TEİAŞ Yeni İzolasyon Yağı İle Doldurulmuş Yeni Transformatörlere Ait Yağ Şartnamesi, ayrı bir dosya olarak teknik şartname ekinde yer alacaktır.

TEİAŞ

TEİAŞ-MYD/2019-054.4 59 170 kV, Üç Fazlı Şönt Reaktör

Sapmalar Listesİ

EK-5 170 kV, ÜÇ FAZLI ŞÖNT REAKTÖR SAPMALAR (DEVIATİON) LİSTESİ

Sipariş No: …………………………

Poz No: …………………………

Alıcının Mlz. Kod. No: ………………………… A- TİP TEKNİK ŞARTNAMEDEN SAPMALAR (DEVIATION) (Hangi maddelerde sapmalar olduğu ve sapmaların neler olduğu teklif sahibi tarafından açıkça belirtilecektir.) - ………………………………………………………………. - …………………………………………………………………. - …………………………………………………………………. -………………………………………………………………….. - …………………………………………………………………. -………………………………………………………………….. -……………………………………………………………………. B- GARANTİLİ ÖZELLİKLER LİSTESİNDEKİ SAPMALAR (DEVIATION) (Hangi maddelerde sapmalar olduğu ve sapmaların neler olduğu teklif sahibi tarafından açıkça belirtilecektir.) - ………………………………………………………………. - …………………………………………………………………. - …………………………………………………………………. -………………………………………………………………….

Documents

170 kV ÜÇ FAZLI ŞÖNT REAKTÖRLER TEKNİK ŞARTNAMESİ