117
MỤC LỤC STT Mục và bài Tác giả Nhà nước và Pháp luật 1 Đổi mới quy trình chất vấn và trả lời chất vấn tại kỳ họp Quốc hội TS. Lê Thanh Vân 2 Đẩy mạnh công tác soạn thảo và ban hành văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành luật, pháp lệnh PGS, TS Kiều Đình Thụ 3 Về Nghị định của Chính phủ quy định chi tiết thi hành luật, pháp lệnh TS Hoàng Tthị Ngân 4 Quá trình xây dựng và hoàn thiện pháp luật về chứng khoán và thị trường chứng khoán ở Việt nam TS Lê Thị Thu Thuỷ 5 Góp ý xây dựng Luật thủ tục hành chính: Xác định phạm vi điều chỉnh và nội dung chủ yếu cần quy định trong Luật thủ tục hành chính TS Hoàng Văn Tú Thực tiễn Pháp luật 6 Những yếu tố làm giảm khả năng ứng phó của Việt Nam trong các vụ kiện chống bán phá giá ThS Nguyễn Ngọc Sơn - Phạm Phi Thăng 7 Thực thi nghiêm chỉnh pháp luật về quan hệ lao động để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của công nhân lao động TS Bùi Ngọc ThanhT Chính sách

so-12-nam-2007

Embed Size (px)

DESCRIPTION

1277

Citation preview

STT

MC LC

STTMc v biTc gi

Nh nc v Php lut

1i mi quy trnh cht vn v tr li cht vn ti k hp Quc hiTS. L Thanh Vn

2y mnh cng tc son tho v ban hnh vn bn quy nh chi tit, hng dn thi hnh lut, php lnh PGS, TS Kiu nh Th

3V Ngh nh ca Chnh ph quy nh chi tit thi hnh lut, php lnhTS Hong Tth Ngn

4Qu trnh xy dng v hon thin php lut v chng khon v th trng chng khon Vit nam TS L Th Thu Thu

5Gp xy dng Lut th tc hnh chnh:

Xc nh phm vi iu chnh v ni dung ch yu cn quy nh trong Lut th tc hnh chnhTS Hong Vn T

Thc tin Php lut

6Nhng yu t lm gim kh nng ng ph ca Vit Nam trong cc v kin chng bn ph gi ThS Nguyn Ngc Sn - Phm Phi Thng

7Thc thi nghim chnh php lut v quan h lao ng bo v quyn v li ch hp php ca cng nhn lao ngTS Bi Ngc ThanhT

Chnh sch

9Thc trng v mt s gi v chnh sch pht trin ngnhh cng nghip t Vit NamNguyn Tin Dng

Mc lc

Nghin cu Lp phpKinh nghim quc t

10Tnh hp l ca vn bn quy phm php lut qua B lut dn s ca Napoleon 1804PGS, TS Thi Vnh Thng

I MI QUY TRNH CHT VN V TR LI CHT VN

TI K HP QUC HI

L Thanh Vn *

1. Vai tr, ngha ca quy trnh cht vn v tr li cht vn ti k hp Quc hiCht vn l mt hnh thc gim st trc tip ca Quc hi, c quy nh ti iu 98 ca Hin php 1992 v c c th ha ti iu 49 Lut t chc Quc hi, iu 40 Lut Hot ng gim st ca Quc hi v Chng IV Ni quy k hp Quc hi. Chnh v vy, cht vn c vai tr rt quan trng, tc ng ln n hiu lc, hiu qu hot ng gim st ti cao ca Quc hi.T nhim k Quc hi kho IX, hot ng cht vn v tr li cht vn c nhng chuyn bin ng k, thu ht s quan tm theo di ca ng o c tri v nhn dn c nc. tip tc i mi t chc, hot ng ca mnh, Quc hi tin hnh sa i, b sung mt s quy nh bo m cho i biu Quc hi thc hin c hiu qu hn quyn cht vn, to c s php l cho vic cao trch nhim ca ngi tr li cht vn. Bn cnh , c cu i biu Quc hi cc kho gn y c i mi theo hng nng cao cht lng v tng cng s lng i biu Quc hi hot ng chuyn trch. Cng chnh t y, hot ng cht vn v tr li cht vn c Quc hi quan tm i mi. iu d nhn thy l, t k hp th 3 Quc hi kho IX, U ban thng v Quc hi quyt nh cho pht thanh, truyn hnh trc tip cc phin hp ton th ca Quc hi v cht vn v tr li cht vn. Sau , hot ng ny pht trin dn, mnh m, ngy cng c i mi, ci tin qua cc nhim k kha X v kha XI. Nhng chuyn bin quan trng to tin cho s thay i v din mo trong hot ng cht vn v tr li cht vn thi gian sau ny. bo m cho hot ng gim st ti cao, trc tip ca Quc hi c hiu lc v hiu qu, th quy trnh cht vn v tr li cht vn ti k hp Quc hi c vai tr, ngha rt quan trng. Vai tr, ngha c th hin trn nhng kha cnh ch yu sau y:

- Th nht, n to c s php l cho hot ng cht vn v tr li cht vn c tin hnh theo mt trt t thng nht, vi nhng trnh t, th tc c th. N trnh s tu tin trong vic s dng nhim v, quyn hn ca cc ch th tham gia vo hnh thc gim st ti cao, trc tip ca tp th cc i biu do c tri c nc bu ra - tc Quc hi. c bit, k t khi cc phin cht vn v tr li cht vn c pht thanh, truyn hnh trc tip, th hot ng ny cn c din ra cng khai, trc s chng kin ca c tri v nhn dn c nc. iu i hi hot ng cht vn v tr li cht vn ti k hp Quc hi phi c tun th cht ch bi cc khu, cc bc theo mt quy trnh nht nh, do chnh Quc hi t ra.- Th hai, n phn nh tnh n np, k cng v k lut trong sinh hot ca c quan quyn lc nh nc cao nht. Vi vic quy nh c th trong Lut Hot ng gim st ca Quc hi, Ni quy k hp Quc hi, cc ch th tham gia hot ng cht vn v tr li cht vn c nhng quyn hn, ngha v tng xng vi a v php l ca mnh. Theo , i biu Quc hi c quyn nu cu hi cht vn, thm ch c th theo ui n cng vn m mnh cht vn, nhng khng th vt qu gii hn thi gian cho php. Ngi tr li cht vn c ngha v tr li y , r rng nhng cu hi m i biu nu ra, nhng cng c quyn t chi tr li nhng vn thuc phm vi b mt quc gia hoc nhng vn khng thuc thm quyn v phm vi lnh vc mnh ph trch.- Th ba, n to tin cho vic xc nh trch nhim c nhn ca ngi ng u cc c quan nh nc chu s gim st ca Quc hi; l s khi u, tip ni hay s kt thc mt ni dung thuc phm vi hot ng gim st ti cao ca Quc hi. Vi cc bc ca quy trnh cht vn v tr li cht vn ti k hp Quc hi, mt vn c th lin quan n quc k dn sinh c th c m x t m; trch nhim c nhn ca ngi ng u cc c quan chu s gim st ca Quc hi s c xc nh r hn. Tu vo tnh cht, mc ca vn ang c cht vn m Quc hi c th quyt nh tip tc lm r ti phin hp ca U ban thng v Quc hi, hoc quyt nh giao cho mt c quan ca Quc hi gim st, hay kt thc vic tr li cht vn bng mt ngh quyt xc nh trch nhim ca ngi tr li cht vn. - Th t, n tc ng v phn nh k nng i thoi, tranh lun gia cc ch th tham gia hot ng cht vn v tr li cht vn ti din n Quc hi. Chnh cc quy nh v quy trnh cht vn v tr li cht vn s to tin cho cc bn nng cao k nng i thoi, tranh lun cng gii quyt nhng vn m Quc hi v nhn dn quan tm. Quy trnh cht vn v tr li cht vn cng c tc ng v nh hng khng nh ti khng kh sinh hot ti cc phin hp cng khai ca Quc hi.- Th nm, n phn nh khoa hc t chc, iu hnh hi ngh trn bnh din ca din n quyn lc tm quc gia. N th hin t duy khoa hc v php vn tr hp l trong vic sp t trt t cc bc, cc khu cn tin hnh ca quy trnh cht vn v tr li cht vn ti k hp Quc hi. N bo m tit kim c thi gian, loi b c nhng yu t bt hp l, to tin cho vic nng cao cht lng v hiu qu hot ng ca c quan quyn lc nh nc cao nht.2. Thc trng ca quy trnh cht vn v tr li cht vn ti k hp Quc hiTheo quy nh ti iu 43 ca Ni quy k hp Quc hi, quy trnh thc hin vic cht vn v tr li cht vn ti k hp Quc hi c tin hnh bi cc trnh t v th tc nh sau:a) i biu Quc hi gi cht vn n Ch tch Quc hi:

Theo quy nh ti khon 1, iu 43 ca Ni quy k hp Quc hi, trong thi gian Quc hi hp, i biu Quc hi gi cht vn n Ch tch Quc hi chuyn n ngi b cht vn. Ngi b cht vn c trch nhim tr li trc Quc hi ti k hp . phc v Ch tch Quc hi tip nhn v x l cc cht vn ca i biu Quc hi ti k hp Quc hi, t trc n nay, Ch nhim Vn phng Quc hi giao cho V Hot ng i biu (nay l V Cng tc i biu) thc hin nhim v ny. Trn c s , V Cng tc i biu tha lnh Ch nhim Vn phng Quc hi sao nguyn vn bn chnh cc cht vn ca i biu Quc hi gi ti ngi b cht vn tr li bng vn bn cho i biu Quc hi. Cht vn ca i biu Quc hi i vi Th tng v cc thnh vin Chnh ph c gi ng thi n ngi b cht vn v Vn phng Chnh ph bo co Th tng. Trong qu trnh thc hin nhim v ny, V Cng tc i biu thng xuyn c bo co nhanh v tnh hnh cht vn n Ch nhim Vn phng Quc hi (ng thi l Trng on Th k k hp) phn nh kp thi vi Ch tch Quc hi.Nhn chung, vi trnh t v th tc nu trn, vic phc v Ch tch Quc hi tip nhn, x l cc cht vn ca i biu Quc hi trong thi gian qua bo m cht lng, hiu qu, p ng kp vi tin cc cng vic chun b cho phin hp v cht vn v tr li cht vn ca Quc hi. Tuy nhin, nhiu khu, nhiu bc ca trnh t ny cha c quy phm ha trong cc vn bn php lut lin quan.b) Tng hp cc kin cht vn v d kin danh sch nhng ngi c trch nhim tr li cht vn trc tip ti k hp:

Theo quy nh ti khon 2, iu 43 ca Ni quy k hp Quc hi, on th k k hp c trch nhim gip Ch tch Quc hi tng hp cc kin cht vn t chc vic tr li cht vn ti k hp. Theo quy nh ti khon 2, iu 11 Lut Hot ng gim st ca Quc hi, U ban thng v Quc hi d kin danh sch nhng ngi c trch nhim tr li cht vn ti k hp v bo co Quc hi quyt nh. thc hin cng vic ny, trn thc t hnh thnh cc trnh t v th tc sau y:

- Theo phn cng nhim v, V Cng tc i biu gip Ch nhim Vn phng Quc hi tng hp cc kin cht vn ca i biu Quc hi bo co Ch tch Quc hi t chc vic tr li cht vn ti k hp. - Trn c s cp nht, phn loi s lng, ni dung cc cht vn ca i biu Quc hi kt hp vi vic theo di din bin cc phin hp Quc hi v d lun x hi, V Cng tc i biu lm bo co Trng on Th k k hp (Ch nhim Vn phng Quc hi) v tnh hnh cht vn v tham mu vic d kin danh sch nhng ngi c trch nhim tr li cht vn trc tip ti k hp. - on Th k k hp xem xt bo co ca c quan tham mu c T trnh Ch tch Quc hi v tnh hnh cht vn v d kin danh sch nhng ngi c trch nhim tr li cht vn trc tip ti k hp.- Sau khi xem xt T trnh ca on th k k hp, Ch tch Quc hi giao cho Ch nhim Vn phng Quc hi trao i s b vi Ch nhim Vn phng Chnh ph xin kin Th tng v d kin danh sch nhng ngi c trch nhim tr li cht vn trc tip ti k hp.- Theo xut ca Trng on Th k, Ch tch Quc hi triu tp cuc hp lin tch gia y ban thng v Quc hi vi Thng trc Chnh ph, Chnh n Ta n nhn dn ti cao, Vin trng Vin Kim st nhn dn ti cao trao i v vic d kin danh sch ngi tr li cht vn trc tip ti k hp. i din on Ch tch y ban trung ng Mt trn T quc Vit Nam c mi d v pht biu kin ti cuc hp ny.- Trn c s kin ti cuc hp lin tch ny, Ch tch Quc hi giao Trng on th k xin kin cc thnh vin y ban thng v Quc hi v d tho T trnh Quc hi v d kin danh sch nhng ngi c trch nhim tr li cht vn trc tip ti k hp.- Sau khi c kin ca cc thnh vin y ban thng v Quc hi, Ch tch Quc hi quyt nh gi T trnh ny n cc v i biu Quc hi xin kin. V Cng tc i biu gip Trng on Th k tng hp v tip thu kin ca i biu Quc hi bo co Ch tch Quc hi; ng thi d tho bi pht biu khai mc phin hp v cht vn v tr li cht vn ca Ch tch Quc hi. Trong bi pht biu ny, Ch tch Quc hi s thay mt y ban thng v Quc hi trnh xin kin Quc hi biu quyt thng qua danh sch chnh thc nhng ngi c trch nhim tr li cht vn trc tip ti k hp.Mc d cc trnh t, th tc trn y c hnh thnh trong thc tin, cha c quy nh trong vn bn php lut, nhng nhn chung, bo m c tnh cht ch v k lng, mang li hiu qu rt thit thc. Tuy nhin, khng phi ti k hp no trnh t v th tc cng c thc hin mt cch y , c bit l vic t chc cuc hp lin tch trao i v d kin danh sch nhng ngi c trch nhim tr li cht vn.c) Trnh t tin hnh vic cht vn v tr li cht vn ti phin hp ton th ca Quc hi:

Theo quy nh ti khon 3, iu 11 Lut Hot ng gim st ca Quc hi v khon 3, iu 43 Ni quy k hp Quc hi, trnh t tin hnh vic cht vn v tr li cht vn ti phin hp ton th ca Quc hi c tin hnh nh sau:

- Ch ta phin hp nu nhng vn cht vn v th t tr li cht vn;

- Ngi b cht vn tr li trc tip tng vn thuc ni dung cht vn; thi gian tr li cht vn v tng vn khng qu mi lm pht;

- i biu Quc hi c th nu thm cu hi lin quan n ni dung tr li cht vn; thi gian nu cu hi khng qu ba pht.Nhn chung, trnh t ny c bn l hp l, p ng c yu cu nng cao hiu lc, hiu qu ca hot ng cht vn v tr li cht vn ti mi k hp Quc hi. Tuy nhin, qua thc tin cng cho thy trnh t ny ang bc l mt s hn ch, l:

- Cha c quy nh c th v vic quyt nh thi lng ca cc phin hp cht vn v tr li cht vn. Trn thc t, y ban thng v Quc hi d kin Quc hi quyt nh chng trnh lm vic chnh thc ca k hp. Cng vic ny c tin hnh ngay t nhng ngy u ca k hp, nn cha th d bo trc c din bin tnh hnh cht vn c th tr liu thi lng ca cc phin hp v cht vn v tr li cht vn. Theo , vic b tr thi gian cho hot ng cht vn v tr li cht vn thng l t 2 n 3 ngy. Ti mt s k hp, do c nhiu vn cn lm r trong khi cht vn v tr li cht vn, nhng do thi lng hn ch, nn Quc hi khng th i n cng nhng vn nng bng m i biu Quc hi v nhn dn quan tm.- Cha c quy nh v vic Quc hi xem xt, quyt nh ni dung cc vn bc xc, ni cm, cn c lm r trong cc cht vn ca i biu Quc hi. Cng vic ny hin nay do y ban thng v Quc hi d kin, bo co Quc hi. Trn c s , Ch tch Quc hi iu khin cc phin hp theo hng tp trung vo nhng vn m y ban thng v Quc hi la chn.- Cha c quy nh v vic nh gi, kt lun i vi vic tr li cht vn ca ngi c trch nhim trc Quc hi. Trn thc t, sau khi kt thc phn tr li cht vn, Ch tch Quc hi thng tm tt v nu nhng vn cn lu . V vy, trch nhim ca ngi tr li cht vn cha c xc nh r, c bit l qu trnh x l nhng vn hu cht vn.- Ti k hp th 2, Quc hi kha XII va qua, xut hin hnh thc chng minh bng hnh nh trong khi i biu Quc hi cht vn. Nhng, trong cc vn bn php lut lin quan li cha quy nh gi tr php l ca hnh thc ny.Nhng vn nu trn cn c nghin cu, nh gi mt cch khoa hc sa i, b sung cc quy nh lin quan cho ph hp vi thc tin.d) Nhng h qu pht sinh trong hot ng cht vn v tr li cht vn ti k hp Quc hi:

Bn cnh vic quy nh v quy trnh cht vn v tr li cht vn ti k hp Quc hi, ti cc khon 4, 5 iu 11 Lut Hot ng gim st ca Quc hi v cc khon 4, 5 iu 43 Ni quy k hp Quc hi, cng quy nh: Trong trng hp vn cht vn cn c iu tra th Quc hi c th quyt nh cho tr li trc U ban thng v Quc hi hoc ti k hp sau ca Quc hi hoc cho tr li bng vn bn. Khi cn thit, Quc hi ra ngh quyt v vic tr li cht vn v trch nhim ca ngi b cht vn. Tuy nhin, trn thc t nhng h qu pht sinh ny cha din ra, do quy nh trong cc vn bn php lut lin quan cha c quy nh c th. B vy, trong mt s k hp Quc hi, tuy c nhng manh nha pht sinh h qu php l t hot ng cht vn v tr li cht vn, nhng li thiu trnh t, th tc x l nhng tnh hung ny.Gn y, ti k hp th hai, Quc hi kha XII va qua, Ch tch Quc hi c ngh on Th k k hp hon thin bin bn tm tt cc phin hp v cht vn v tr li cht vn, lm c s cho vic x l tip nhng cng vic hu cht vn. y l vn mi, cn c nghin cu, b sung vo cc quy nh c lin quan cho ph hp.3. Kin ngh v vic i mi quy trnh cht vn v tr li cht vn ti k hpSau nhiu n lc, ci tin, hot ng cht vn v tr li cht vn ti k hp Quc hi t hiu qu cao hn, c nhiu tin b, c c tri v nhn dn hoan nghnh. S quan tm chnh l ng lc thc y vic thc hin chc nng qun l, iu hnh cc cng vic ca Quc hi, Chnh ph, cc b, ngnh ngy cng tt hn. Cht lng ca hot ng cht vn v tr li cht vn tng bc c nng cao, gp phn thc y hiu qu cng tc, trch nhim ca cc c quan chnh quyn, ca ton h thng chnh tr v tr thnh mt sinh hot khng th thiu trong hot ng ca Quc hi. tip tc nng cao hiu lc, hiu qu hot ng gim st trc tip ny ca Quc hi, th vic i mi quy trnh tin hnh cht vn v tr li cht vn ti k hp l vic lm c ngha v cn c tin hnh sm.T thc tin trc tip phc v hot ng cht vn v tr li cht vn ca Quc hi, chng ti xin c mt s kin ngh sau:

Mt l, cn tin hnh r sot li cc vn bn php lut quy nh v chc nng, nhim v, quyn hn ca cc c quan c lin quan trong vic phc v hot ng cht vn v tr li cht vn ti k hp Quc hi. C th l:

- Sa i, b sung Ngh quyt 368-NQ/UBTVQH11 ngy 17/3/2003 v chc nng, nhim v, quyn hn ca Ban Cng tc i biu quy nh r hn nhim v ca Ban ny trong vic gip y ban thng v Quc hi v Ch tch Quc hi i vi hot ng cht vn v tr li cht vn ti k hp Quc hi;

- Sa i, b sung chc nng, nhim v ca V Cng tc i biu trong Quyt nh s 845/Q-VPQH ngy 28/4/2005 ca Ch nhim Vn phng Quc hi theo hng xc nh r nhim v tham mu, gip Ch nhim Vn phng Quc hi v on Th k k hp phc v y ban thng v Quc hi, Ch tch Quc hi trong hot ng cht vn v tr li cht vn. Vic sa i, b sung ny cn da trn c s thc tin cng tc v mi quan h phi hp gia Ban Cng tc i biu v Vn phng Quc hi.Hai l, sa i, b sung mt s quy nh trong Ni quy k hp Quc hi hin hnh cho ph hp vi nhng ci tin v quy trnh cht vn, tr li cht vn trong thi gian va qua, d bo trc mt s vn v s ny sinh t hot ng ny c nhng quy nh mi ph hp hn. C th:

- Xc nh r trch nhim phc v Ch tch Quc hi trong vic tip nhn, x l cc cht vn ca i biu Quc hi; ng thi xc nh r trch nhim ca nhng ngi b cht vn trong vic tr li bng vn bn n cc i biu Quc hi c cht vn; ng thi gi cc vn bn bo co Ch tch Quc hi bit v Ban Cng tc i biu theo di;

- Quy nh r v trnh t, th tc cc cng vic chun b v phc v cho Ch tch Quc hi, y ban thng v Quc hi trc khi trnh Quc hi xem xt, quyt nh danh sch chnh thc nhng ngi c trch nhim tr li cht vn trc tip ti k hp;

- Quy nh r v trnh t, th tc triu tp cuc hp lin tch gia y ban thng v Quc hi vi ngi ng u hoc i din cc c quan hu quan trao i v d kin danh sch nhng ngi c trch nhim tr li cht vn trc tip ti k hp;

- Quy nh r th tc trnh Quc hi xem xt, quyt nh danh sch chnh thc nhng ngi c trch nhim tr li cht vn trc tip ti k hp theo T trnh ca y ban thng v Quc hi;

- Quy nh hnh thc biu th thi ca Quc hi trong vic nhn xt, nh gi ni dung tr li cht vn v trch nhim ca ngi tr li cht vn bng cch biu quyt thng qua phn tr li cht vn ca tng ngi; hnh thc khuyn co hay lu nhng vn m ngi tr li cht vn cn phi trin khai sau phin hp v cht vn;

- Quy nh r cc trng hp c th m Quc hi s ra ngh quyt xc nh trch nhim ca ngi tr li cht vn; h qu pht sinh trc tip ti phin hp v cht vn dn n vic Quc hi quyt nh b phiu tn nhim i vi cc chc danh do Quc hi bu hoc ph chun;

- Quy nh r trch nhim ca on Th k k hp trong vic lp bin bn tm tt cc phin hp ca Quc hi v cht vn v tr li cht vn, lm c s cho vic tip ni cc hot ng gim st hu cht vn.Ba l, sa i, b sung cc vn bn php lut lin quan n trch nhim, ngha v ca cc c quan, t chc hu quan trong hot ng cht vn v tr li cht vn ti k hp Quc hi. C th:

- Quy nh v vic tham gia ca on Ch tch y ban trung ng Mt trn T quc Vit Nam v cc c quan thng tin trong vic phi hp la chn nhng vn bc xc m d lun nhn dn quan tm, lm c s cho vic xc nh cc vn ni cm thuc ni dung bo co gii trnh ca nhng ngi trong danh sch chnh thc c trch nhim tr li cht vn trc tip ti k Quc hi;

- Quy nh r thi hn tr li bng vn bn ca ngi c trch nhim nhn c cht vn ca i biu Quc hi, tng hp v chun b ni dung phc v Ch tch Quc hi iu hnh trong phin hp v cht vn v tr li cht vn.ng thi vi vic sa i, b sung nhng vn nu trn trong cc vn bn php lut, c bit l Ni quy k hp Quc hi, cn tin hnh nghin cu vic sa i, b sung Quy ch lm vic ca y ban thng v Quc hi, ca Hi ng dn tc, cc y ban ca Quc hi c nhng ni dung lin quan n cht vn v tr li cht vn. Vic sa i, b sung ng b nh vy mi gp phn nng cao hiu lc, hiu qu ca hot ng cht vn v tr li cht vn trn thc t.-------------

* TS. Ph V trng V Cng tc i biu - VPQH

Qu trnh xy dng v hon thin php lut v chng khon v th trng chng khon Vit Nam TS. L Th Thu Thu* Th trng chng khon (TTCK) trn th gii ra i cch y hng trm nm (t th k XV) Ty u, n th k XVIII th pht trin mnh, c bit l Anh, H Lan, c, M. Cho n nay, sau hn nm th k ra i, tn ti v pht trin, TTCK t thn khng nh l mt b phn cu thnh khng th thiu ca nn kinh t th trng, l n by kch thch u t v s tng trng kinh t. Vit Nam, TTCK chnh thc ra i tng i mun - ngy 20/7/2000 - bng vic khai trng Trung tm giao dch chng khon T.P H Ch Minh. Khc vi TTCK mt s nc trn th gii ( M, Anh), TTCK Vit Nam c sinh si, ny n trong nhng iu kin rt c bit, l mt h thng php lut tng i s iu chnh v t chc v hot ng ca TTCK. Xut pht t Ngh nh 75/1996/N - CP v t chc v hot ng ca U ban chng khon Nh nc (UBCKNN), Ngh nh 48/1998/N - CP v chng khon v TTCK, Ngh nh 144/2003/N - CP v chng khon v TTCK (thay th Ngh nh 48) v hin nay l Lut Chng khon nm 2006, n hng lot cc vn bn hng dn thi hnh v chng khon, TTCK. Cc vn bn ny l c s php l vng chc cho s vn hnh v pht trin TTCK Vit Nam. iu ny th hin s quan tm st sao ca ng v Nh nc ta v loi th trng ti chnh c bit ny v cng khng nh quan im: mun c mt TTCK pht trin phi c mt h thng lut php y v n nh. Chng ti xin c bn v s cn thit v nu nhng c trng c bn ca vic xy dng v hon thin php lut v TTCK Vit Nam.S cn thit phi xy dng v hon thin php lut v th trng chng khonC th ni, TTCK khng th vn hnh v pht trin mnh nu khng c mt khun kh php l cn thit cho t chc v hot ng ca n. Trong vic nh gi tm quan trng ca cc yu t nh hng n s pht trin ca TTCK th yu t u tin l mi trng php l, yu t th hai l hng ho trn th trng v tip theo l tnh hnh chnh tr v s hiu bit ca cng chng v chng khon (Xem thm: Tp ch Chng khon, s 4, thng 4/2002, tr.15, 16).

Thng thng, TTCK mi nc c bc pht trin t thp n cao, t qui m nh n qui m va v ln, do vy, lut php cng phi thay i ph hp vi tin trnh pht trin ca TTCK. C nhng nc ban hnh vn bn php lut bao trm ln cc lnh vc ca TTCK bng Lut Chng khon, nh Thi Lan, Nht Bn, Hn Quc... Ngc li, c nhng nc ban hnh vn bn php lut n hnh iu chnh mt lnh vc nht nh ca TTCK nh Lut v Giao dch chng khon, Lut v Bo v quyn li ca nh u t chng khon (nh M, Trung Quc...), hoc c nc xy dng Lut Cng ty iu chnh c lnh vc TTCK (nh Anh, c..). Mc d cc nc c nhng c th nht nh trong vic xy dng khun kh php l v TTCK, nhng cn thy rng, php lut v TTCK khng ny sinh t h v. Ci ngun ca s ra i cc vn bn ny l xut pht t vai tr ca chng khon, TTCK v vai tr ca php lut i vi TTCK i vi s pht trin ca nn kinh t cng nh nhu cu qun l nh nc i vi th trng ny.Vai tr ca TTCK: Hin nay chng ta khng th ph nhn vai tr ca th trng chng khon i vi s pht trin ca nn kinh t mi quc gia. TTCK phn nh r nt nht cc qui lut ca nn kinh t th trng. TTCK c v nh chic nhit k o nhit ca nn kinh t. S tng trng ca nn kinh t c nh gi qua ch s gi chng khon ca TTCK. Lch s pht trin nn kinh t th trng cc quc gia pht trin khng nh TTCK ngy cng c vai tr quan trng trong qu trnh vn hnh nn kinh t ca mi quc gia cng nh trong h thng kinh t ton cu. i vi Vit Nam, hi nhp kinh t quc t trong lnh vc ti chnh, to cc tin kinh t quan trng, a t nc ta n nm 2020 c bn l mt nc cng nghip nh i hi ng VIII ra th vic xy dng, pht trin v hon thin th trng ti chnh (trong c TTCK) l ht sc cn thit.TTCK l knh huy ng vn trung v di hn hu hiu cho cc doanh nghip: Doanh nghip l u tu ca nn kinh t, quyt nh ti s thnh vng ca mt quc gia. Doanh nghip c tn ti, pht trin, kinh doanh c hiu qu th mi c tin np thu vo ngn sch nh nc, p ng cc nhu cu chi tiu ngy cng gia tng ca nh nc. Nhng tn ti, doanh nghip cn vn. Khng th trin khai cc d n tin b khoa hc k thut vo sn xut, nu khng tp hp c nhng ngun vn khng l m ngi tp hp c ton quyn s dng cho nhng mc tiu trung v di hn. TTCK c vai tr , ci m ngnh ngn hng vi phng thc kinh doanh n chc khng th lm c (Xem: TTCK v cng ty c phn, Vin Nghin cu khoa hc th trng gi c, H Ni, 1989, tr. 98). TTCK l ni thu ht mnh m cc ngun vn nhn ri vo u t sn xut kinh doanh, thu ht vn u t nc ngoi to thnh ngun vn khng l ti tr cho nn kinh t m cc nh ch ti chnh khc khng lm c. Thng qua cc cng c c phiu, tri phiu, cc loi chng khon khc, TTCK cho php cc doanh nghip, cc t chc tn dng, k c Chnh ph, chnh quyn a phng huy ng ti a ngun vn nhn ri trong x hi, a vo u t pht trin. Vit Nam, trong mt thi gian kh di, k t khi c Lut u t nc ngoi (nm 1986), chng ta ch yu ch trng ti vic thu ht ngun vn nc ngoi m gn nh lng qun ngun vn trong nc. iu ny cng hon ton d hiu, bi di gc no , vic huy ng vn trong nc cn kh hn huy ng vn t nc ngoi v chng ta cn thiu mt h thng c s h tng v ti chnh tp trung chuyn ti cc ng vn nm phn tn, ri rc trong cng chng n nhng doanh nghip cn vn. khc phc nhc im ny th vic xy dng v pht trin TTCK l mt trong cc tin to c s h tng . TTCK ra i, mt mt to c hi cho cc doanh nghip la chn hnh thc huy ng vn, khng ch ph thuc vo knh ngn hng vi nhng th tc, trnh t cho vay rm r, vi nhng iu kin qu ngt ngho nh yu cu bt buc phi c ti sn bo m. Mt khc, TTCK gip cho Chnh ph v cc doanh nghip huy ng c ngun vn di hn ti a phc v cho mc tiu pht trin kinh t v sn xut. TTCK cng vi h thng ngn hng s to nn h thng ti chnh mnh, cung cp cc ngun vn trung v di hn cho nn kinh t, phc v cng cuc xy dng, i mi t nc v hi nhp kinh t quc t. Thng qua TTCK ngun vn v tn t nc ngoi cng c huy ng mt cch ti a, xut pht t c im ca th trng ny l vn ti chnh to thnh nhng dng chy t do, dng vn ny s t ng chy vo nhng vng trng - nhng th trng tim nng.TTCK khuyn khch ngi dn tit kim u t vo sn xut kinh doanh: Vi vic mua bn chng khon d dng trn TTCK (theo nguyn tc ai c tin u c th mua), ngun tin tm thi nhn ri trong dn c c s dng mt cch linh hot, to ra li nhun, trnh tnh trng vn cht. TTCK c coi l chic cu ni v hnh gia ngi c vn v ngi thiu vn, l knh iu ho cc ngun vn t ni tha vn n ni thiu vn, gii quyt linh hot nhu cu v vn gia cc vng kinh t, cc thnh phn kinh t.TTCK to iu kin cho doanh nghip s dng vn c hiu qu hn, m bo cho cc doanh nghip hot ng theo ng trt t ca lut php: TTCK kch thch cc doanh nghip lm n ng hong hn, hiu qu hn. Tm l ca nh u t l ch mun mua chng khon ca cc doanh nghip lm n c li. TTCK buc cc doanh nghip phi cng khai thng tin thng xuyn, tc thi theo yu cu ca U ban chng khon nh nc. C th ni, TTCK l th trng thng tin. Thng qua cc thng tin ny, nh u t c th nh gi kh nng ti chnh, hot ng kinh doanh v trin vng ca doanh nghip la chn u t. V vy, mun tn ti c khng c cch no khc l doanh nghip phi lm sao s dng ng vn cho c hiu qu nht. Thm vo , TTCK cng l cng c nh gi doanh nghip. Thng qua din bin gi c phiu, tri phiu ca doanh nghip trn th trng, nh u t bit c kh nng kinh doanh ca doanh nghip. Gi chng khon tng biu hin doanh nghip pht hnh chng khon lm n hiu qu, ngc li, gi chng khon gim chng t vic kinh doanh ca doanh nghip khng tt, nu doanh nghip khng thay i chin lc kinh doanh th c th dn ti hu qu ph sn. Hay ni cch khc, nh u t c th kim sot cng ty mt cch d dng qua cc c quan qun l cng ty v nhn bit c kh nng hot ng ca cng ty thng qua TTCK.Vai tr ca php lut i vi s pht trin ca TTCK: Tuy nhin, bn cnh nhng mt tch cc, TTCK cng c nhng mt tiu cc, thng c bc l r nt cc quc gia c TTCK mi ni, php lut iu chnh th trng cn lng lo, cha hon thin. Cc hin tng tiu cc d ny sinh trn TTCK nh mua bn ni gin, hnh vi lng on th trng, thao tng gi chng khon, thng tin sai s tht, c th gy thit hi cho nh u t, khng m bo c quyn v li ch hp php ca cc ch th tham gia TTCK. Thm vo , TTCK l mt loi th trng hng ho c bit, hot ng rt nhy cm, c s tham gia ca nhiu ch th khc nhau, i din cho nhng nhm quyn li khc nhau (quyn li ca nh u t, ca ch th pht hnh, nim yt, ch th kinh doanh chng khon). dung ho c li ch ca nhng ch th ny l iu khng n gin. Thin chc ca php lut l phi iu chnh cc quan h trn th trng sao cho m bo c cc quyn v li ch hp php ca h, c bit l vn bo v quyn li ca nh u t, to s minh bch trong hot ng mua, bn chng khon, s cnh tranh lnh mnh trong hot ng kinh doanh chng khon ca cc cng ty chng khon, trong hot ng pht hnh v nim yt chng khon ca cc t chc nim yt, trn c s to cho s pht trin ca TTCK. Chnh v vy, nh nc phi ban hnh h thng php lut ng b iu chnh cc hot ng trn TTCK, nhm hn ch cc hin tng tiu cc ny sinh trn th trng ny v bo v quyn v li ch hp php ca nh u t. iu ny cng ph hp vi mc tiu qun l TTCK do IOSCO (T chc quc t cc U ban chng khon) khuyn ngh l bo v nh u t.Ngoi ra, vic xy dng v hon thin php lut v chng khon cng xut pht t kinh nghim pht trin TTCK cc nc trn th gii. Lch s pht trin TTCK trn th gii cho thy, TTCK phi tr gi t khi n pht trin mt cch t pht, thiu vng s bo m bng cc bin php php l. Hay ni cch khc, lut php l mt cng c rt hu hiu c th quyt nh ti s pht trin ca th trng chng khon mi nc. Trong giai on u hnh thnh v pht trin th trng chng khon trn th gii, vng bng s iu chnh ca php lut cng nh cc c quan qun l nh nc v chng khon v th trng chng khon. Th trng hnh thnh mt cch t pht v c qun l bi cc t chc t qun nh Hip hi cc nh kinh doanh chng khon... Bn cnh nhng u im, thun li nht nh, hnh thc qun l ny cng cha ng nhng ri ro ln cho ngi u t v l mt trong cc nguyn nhn lm cho th trng chng khon hot ng khng cng bng, dn n cc cuc khng hong trn th trng ti chnh (in hnh l cuc khng hong ti chnh - trong c th trng chng khon - t nm 1929 n 1933). Cc t chc t qun ch quan tm ti quyn li ca cc thnh vin thuc t chc mnh, m khng quan tm hoc trong nhng trng hp nht nh xm phm n quyn v li ch hp php ca cc t chc, c nhn khc. Chnh v vy, gim thiu ri ro c th xy ra, bo v quyn v li ch hp php ca tt c cc ch th tham gia trn th trng chng khon (c bit ch th l ngi u t), cc nc c th trng chng khon ban hnh cc vn bn php lut iu chnh th trng chng khon v thit lp c quan qun l, gim st ca nh nc i vi th trng ny (V d, M sau s kin ngy th 3 en ti (28/10/1929), Quc hi M ban hnh Lut Chng khon nm 1933 v Lut Giao dch chng khon nm 1934). Hay ni cch khc, kinh nghim t cc cuc khng hong th trng chng khon nhng nm u th k XX khng nh, khng th c mt th trng chng khon pht trin khi cha c lut php, d l mt h thng php lut n gin. Bn cnh , cng cn nhn mnh rng, nhu cu hon thin khun kh php l v TTCK Vit Nam c l gii bi nhng hn ch ca h thng php lut hin hnh v chng khon v th trng chng khon. T thc tin hot ng ca th trng chng khon Vit Nam trong 7 nm qua, i hi phi sm hon thin cc qui nh php lut v vn ny cho ph hp vi s pht trin ca nn kinh t Vit Nam, theo xu hng hi nhp kinh t quc t v thng l quc t. Chng ta ban hnh Lut Chng khon, nhm m bo tnh tng th, tnh n nh trong cc qui nh lin quan n chng khon v th trng chng khon, b sung cc qui nh cn thiu, khc phc nhng qui nh km hm s pht trin ca th trng chng khon. S pht trin ca TTCK gn lin vi nhu cu v kh nng ca nn kinh t v c ch kinh t. Vic cho ra i mt TTCK khng kh, ci kh l duy tr c n hot ng u n, lnh mnh, c hiu qu v ngy cng pht trin. Mt TTCK ch c th pht trin lnh mnh khi n c hot ng trong mt mi trng php l, kinh t, ti chnh ph hp. iu ny i hi phi tng bc hon thin php lut v TTCK.Nhng c trng c bn ca qu trnh xy dng v hon thin php lut v TTCK Vit Nam TTCK Vit Nam chnh thc ra i vo nm 2000, tuy nhin t nm 1992, mt bn n thit lp Trung tm giao dch chng khon T.P H Ch Minh c UBND T.P H Ch Minh trnh ln Ngn hng Nh nc. Mc d khng c chp thun, nhng y c coi l xut pht im cho c qu trnh nghin cu ca cc c quan v TTCK v ban hnh php lut iu chnh hot ng ca th trng ny. Nu xem xt mt cch h thng cc vn bn php lut v TTCK th c th nhn thy, chng bao gm rt nhiu loi khc nhau nhm iu chnh cc quan h gin tip hoc trc tip lin quan n t chc v hot ng ca TTCK, th hin cc lnh vc: php lut v doanh nghip, php lut v hp ng, php lut v gii quyt tranh chp, php lut v t chc v hot ng ca TTCK, v c quan qun l nh nc i vi TTCK, v pht hnh, v nim yt, giao dch, kinh doanh chng khon, v cng ty chng khon, v a v php l ca nh u t chng khon. Trong xu th hi nhp v ton cu ho hin nay, php lut trong mi lnh vc u c nhng sa i nht nh ph hp vi thng l quc t. Vit Nam gn y ban hnh nhiu o lut (nh Lut Doanh nghip, B Lut Dn s, Lut u t, B Lut T tng dn s, Lut Cnh tranh, Lut Ph sn), to ra mt sn chi bnh ng cho cc loi hnh doanh nghip, to tin php l vng chc cho cc th trng pht trin (trong c TTCK).

i vi lnh vc ti chnh, TTCK, kinh nghim cc nc pht trin cho thy s qun l, tc ng ca nh nc l khng th thiu c i vi s hnh thnh v pht trin ca TTCK. N c ngha quan trng, c tnh cht nh hng cho s vn hnh v pht trin TTCK giai on sau ny. Do vy, hu ht cc nc, trong c Vit Nam, thnh lp c quan qun l chuyn trong lnh vc chng khon v TTCK. Vit Nam c mt c th l ngay t nm 1996, khi cha c TTCK chnh thc tp trung ra i, c U ban chng khon Nh nc (UBCKNN) thnh lp theo Ngh nh 75/CP ngy 28/11/1996. iu ny khng nh s quan tm tch cc t pha nh nc i vi loi th trng hng ho c bit ny, ng thi to c s php l cho s ra i ca TTCK Vit Nam. Theo Ngh nh ny, UBCKNN l c quan m bo cho TTCK hot ng tun th php lut, hiu qu, cng bng, cng khai, hn ch tnh trng la o, cc hnh vi tiu cc ny sinh trn th trng, bo v quyn li chnh ng ca nh u t. Mc d chc nng, nhim v, quyn hn ca UBCKNN ch c th hin tm Ngh nh, song v tr php l ca n c khng nh l mt c quan thuc Chnh ph, c nhiu thm quyn, trong c thm quyn ban hnh vn bn qui phm php lut. T nm 2004, theo Ngh nh 66/2004/N - CP ngy 19/02/2004 ca Chnh ph v vic chuyn UBCKNN vo B Ti chnh th UBCKNN khng cn thm quyn ny na, nhng vn c quyn cp php, thu hi cc loi giy php v pht hnh, kinh doanh chng khon.Tip theo Ngh nh 75/CP l Ngh nh 48/1998/N- CP v chng khon v TTCK. TTCK Vit Nam t tiu chun ca TTCK quc t, c kh nng thu ht vn u t nc ngoi, yu cu vn bn php lut iu chnh v t chc v hot ng ca TTCK phi c ban hnh bi o lut. Tuy nhin, trong giai on u pht trin ca th trng ( Vit Nam lc ny mi c TTCK t do, phi tp trung, TTCK trao tay) y l mt vn nan gii m Vit Nam cha th lm c. Chng ta cha c thc t v hot ng ca TTCK, cha c nhiu chuyn gia gii v chng khon, ngi dn Vit Nam lc cng rt t hiu v TTCK, Quc hi cng cha c c s thng qua Lut Chng khon. Do vy, vn bn php lut c gi tr php l cao nht iu chnh trc tip, tng th v TTCK trong thi k u c ban hnh di dng Ngh nh l hp l. C th ni, Ngh nh s 48/1998/N-CP l vn bn php lut cao nht cho hot ng ca th trng chng khon Vit Nam, nhng sau bc l nhiu hn ch:

Th nht, v phm vi iu chnh: mi ch quy nh v th trng giao dch tp trung; cha c s phn nh r trch nhim v phm vi kim tra, gim st gia UBCKNN v Trung tm giao dch chng khon (TTGDCK), do vy, trong hot ng gim st cc cng ty nim yt s khng trnh khi c s chng cho; cc quy nh v giao dch trn TTGDCK khng bao hm y cc nguyn tc c bn ca hot ng giao dch chng khon. C ch thc hin giao dch cc loi chng khon phi sinh cn cha c qui nh hay ni cch khc, php lut v vn ny cn ang b b ng, gy kh khn cho cc c ng v t chc pht hnh khi c nhu cu mua bn, chuyn nhng cng c ti chnh ny.Th hai, cc qui nh ca php lut v iu kin pht hnh, iu kin nim yt chng khon cha c s tch bch, r rng. Th ba, gia php lut v doanh nghip v php lut v chng khon cn c s cha thng nht, ng b trong vic qui nh v trnh t, th tc, quyn v ngha v gia cng ty c phn v c ng hin hu trong vic chuyn nhng c phn. Mt khc, c phiu c quy nh trong cc vn bn ny c ni dung cng khng ging nhau (Chng hn cc ni dung sau ca c phiu c ghi trong Lut Doanh nghip nhng li khng c ghi trong Ngh nh s 48/1998/N-CP: tm tt v th tc chuyn nhng c phn; ch k mu ca ngi i din theo php lut v du ca cng ty; s ng k ti s ng k c ng; s lng c phn, loi c phn). Do gy kh khn cho doanh nghip v ngi u t trong vic thc hin cc giao dch v chng khon, c bit l trn th trng th cp. Th t, cc qui nh v cng b thng tin trn TTGDCK cha c r rng, c th. Php lut cha xc nh cc thng tin no doanh nghip bt buc phi cng b, thng tin no c quyn gi kn. Mt khc, trch nhim cng b thng tin l thuc v t chc pht hnh trc tip hay giao cho TTGDCK cng b? Mt vn na l cc thng tin c c quan qun l nh nc cho php cng b, vy trc khi doanh nghip chnh thc a bn cng b thng tin ra cng chng th doanh nghip c cn phi c xc nhn ca cc c quan trn khng? Tt c cc vn trn cha c php lut qui nh mt cch rch ri, gy kh khn cho cc doanh nghip cng nh kh nng tip cn ca nh u t.Ngoi ra, php lut qui nh cc t chc nim yt, cng ty qun l qu, TTGDCK khng c cung cp thng tin sai s tht, cn ngha v, trch nhim v hnh thc x pht i vi vic cng b thng tin sai s tht v khng kp thi, th li cha c cc qui nh r. Th nm, theo Ngh nh 48/1998/N-CP th nhng t chc, c nhn c vi phm s b x pht hnh chnh hoc truy cu trch nhim hnh s theo quy nh ca php lut. Nhng khi dn chiu cc vn bn php lut c lin quan li khng thy c bin php x l vi phm trong lnh vc chng khon (v d nh B lut Hnh s, Php lnh X pht vi phm hnh chnh...).

Th su, php lut v chng khon v th trng chng khon cha qui nh r thi im hnh thnh, chm dt quyn s hu chng khon v cc quyn c lin quan n chng khon. Th by, cc qui nh php lut cha to c ch php l chit khu, ti chit khu tri phiu Chnh ph (tr tn phiu kho bc) ti Ngn hng nh nc Vit Nam, t chc tn dng, chnh v vy th trng tri phiu Chnh ph hu nh cha hot ng trong thi gian ny trn TTGDCK TP. H Ch Minh.Th tm: iu 29 Ngh nh s 48/1998/N-CP quy nh: cc t chc tn dng, cng ty bo him mun tham gia kinh doanh chng khon phi thnh lp cc cng ty chng khon c lp v cng ty ny c UBCKNN cp giy php thnh lp. Tuy nhin, Lut Cc t chc tn dng nm 1997 li cha c qui nh cho php cc t chc tn dng c quyn (gin tip) kinh doanh chng khon. S khng ng b ny phn no gy kh khn, cn tr hot ng ca cc t chc tn dng mun tham gia kinh doanh chng khon.Xut pht t nhng hn ch, bt cp ch yu nu trn ca Ngh nh 48/1998/N- CP nn Ngh nh 144/2003/N-CP ngy 28/11/2003 (Ngh nh 144) v chng khon v th trng chng khon c ban hnh (thay th Ngh nh 48/1998/N - CP ngy 11/8/1998). So vi Ngh nh 48, Ngh nh 144 c phm vi iu chnh tng i rng (lin quan n s m rng phm vi qun l i vi hot ng pht hnh chng khon ra cng chng; qui nh th tc ng k pht hnh chng khon ra cng chng thay cho c ch cp php pht hnh; phn nh r iu kin nim yt v iu kin pht hnh chng khon; ni lng iu kin nim yt chng khon to iu kin cho cc doanh nghip nh nc sau khi c phn ho c th nim yt chng khon ngay; qui nh b sung i tng phi cng b thng tin l cng ty chng khon (bn cnh cc i tng l t chc nim yt, cng ty qun l qu, v TTGDCK); b sung thm loi hnh Qu u t chng khon bng vn gp ca cc thnh vin; c th ho cc hnh vi b cm trn th trng chng khon).

Vic ban hnh Ngh nh 144 nh du mt bc quan trng trong qu trnh hon thin khung php l cho hot ng ca th trng chng khon Vit Nam, l c s php l quan trng bo m cho th trng hot ng an ton, cng bng, hiu qu, bo v quyn li nh u t. Tuy nhin, do s pht trin ca nn kinh t ni chung v th trng chng khon Vit Nam ni ring v ph hp vi nh hng chin lc pht trin th trng chng khon n nm 2010, th vic ban hnh Ngh nh 144 v sau l hng lot cc vn bn hng dn thi hnh cng cha to ra c mi trng php l y , ng b v n nh iu chnh mi hot ng trn th trng chng khon. Bi l, hiu lc php l ca cc vn bn di lut (Ngh nh) khng cao, kh gii quyt trit nhng mu thun, xung t vi cc vn bn php lut khc c lin quan. Thm vo , vn pht hnh v kinh doanh chng khon l nhng hot ng c lin quan n rt nhiu lnh vc ca i sng kinh t, x hi thuc i tng iu chnh ca nhiu ngnh lut khc nhau. Do , khung php lut v chng khon v th trng chng khon bao gm nhng b phn cu thnh thuc nhiu lnh vc php lut c c trng v c ch iu chnh khc nhau, trong c nhng qui nh ca c php lut dn s (lin quan n vic chuyn quyn s hu chng khon), php lut hnh chnh, hnh s (lin quan n vic x pht vi phm php lut v chng khon v th trng chng khon). Do vy, mt vn bn php lut mc Ngh nh d chi tit n u chc chn cng kh c th iu chnh c ht cc quan h lin quan trong lnh vc th trng chng khon. Thc tin hot ng ca TTCK sau 6 nm (t nm 2000 - n nm 2006) cho thy quy m TTCK Vit Nam cn nh, cha tr thnh mt knh huy ng vn di hn c hiu qu cho u t pht trin. Tham gia th trng ch yu l cc nh u t nh l, thiu vng cc nh u t chuyn nghip, cc cng ty ln, cc nh u t c t chc nh qu u t, cng ty u t chng khon... nn nh hng n tnh n nh ca th trng. Cho n thng 12/2005, tng gi tr vn ha TTCK t 6,9% GDP, trong th trng c phiu t gn 1% GDP, th trng tri phiu t 5,9% GDP. S lng cc cng ty chng khon tham gia hot ng trn th trng cn t, tim lc ti chnh hn ch, trnh ca nhn vin tc nghip cha mang tnh chuyn nghip. TTCK hot ng khng minh bch, mua bn chng khon thng qua cc thng tin ni gin cn nhiu, nguyn tc cng khai cha c tun th mt cch trit . Nhng hn ch ca TTCK ni trn l do nhiu nguyn nhn khc nhau, c nhng nguyn nhn thuc v mi trng kinh doanh ni chung, song cng c nhng nguyn nhn thuc v th ch hot ng ca TTCK, trong khun kh php l l mt yu t c bit quan trng.. Sau 6 nm vn hnh cho thy, h thng vn bn php lut v chng khon v TTCK bc l nhiu hn ch, cha y v thiu ng b. Cho n cui nm 2006, vn bn php l cao nht v chng khon v TTCK l Ngh nh 144/2003/N-CP ca Chnh ph.Ngh nh 144 mi ch iu chnh hot ng pht hnh chng khon ra cng chng ca cc cng ty c phn, khng iu chnh vic pht hnh c phiu ca cc doanh nghip nh nc c phn ha, vic pht hnh chng khon ca cc t chc tn dng, cc doanh nghip c vn u t nc ngoi (TNN) chuyn i thnh cng ty c phn. iu ny lm hn ch vic pht trin th trng s cp, ng thi to ra s bt bnh ng gia cc loi hnh doanh nghip trong vic pht hnh chng khon ra cng chng.Ngh nh 144 ch iu chnh hot ng ca th trng giao dch chng khon tp trung (cc TTGDCK), khng iu chnh hot ng giao dch chng khon phi tp trung. iu ny lm hn ch vic pht trin th trng th cp. Mt khc, cc hot ng giao dch chng khon ang din ra kh si ng trn th trng t do m khng c s qun l ca nh nc. Do vy, khc phc nhng bt cp ca Ngh nh 144 v iu chnh ton din hot ng ca TTCK, cng nh tham gia WTO, Lut Chng khon c ban hnh vo nm 2006, c hiu lc t 1/1/2007.

Lut Chng khon to lp khun kh php l cao cho hot ng caL TTCK, loi b nhng mu thun, xung t vi cc vn bn php lut khc c lin quan nhm hon thin m hnh hot ng ca th trng v thc y TTCK pht trin.

Lut Chng khon c phm vi iu chnh rng hn c v th trng pht hnh cng nh th trng giao dch, ng thi iu chnh hot ng ca cc thnh vin th trng nhm to ra mt khun kh php l y , ng b, to iu kin cho th trng pht trin nhanh v n nh, bo v li ch hp php ca cc t chc, c nhn khi tham gia kinh doanh, u t vo TTCK.

V th trng pht hnh: Ngoi tr vic cho bn tri phiu Chnh ph, cho bn tri phiu ca cc t chc ti chnh quc t c Chnh ph Vit Nam chp thun, cho bn c phiu ra cng chng ca cc doanh nghip nh nc chuyn i thnh cng ty c phn, cc t chc c iu kin pht hnh chng khon ra cng chng phi ng k vi UBCKNN v phi tun th cc quy nh v vic cho bn chng khon ra cng chng. Quy nh ny s to iu kin cho cc doanh nghip trong vic huy ng vn trn TTCK ng thi cng to ra nhng chun mc cn thit v cht lng cc chng khon khi pht hnh trn TTCK.

V th trng giao dch chng khon: Nu nh Ngh nh 144 ch quy nh v th trng giao dch chng khon tp trung, th Lut Chng khon m rng phm vi th trng, bao gm TTCK tp trung v TTCK phi tp trung, theo s Giao dch Chng khon (SGDCK), TTGDCK, cc cng ty chng khon c cp giy php c t chc th trng giao dch chng khon. iu ny s to iu kin pht trin th trng giao dch chng khon c t chc, ng thi thu hp th trng t do, nng cao tnh thng nht v m bo nguyn tc c bn ca TTCK.

V cc loi hnh kinh doanh dch v chng khon: Lut Chng khon bao trm cc hot ng kinh doanh, dch v chng khon nh mi gii, t doanh, bo lnh pht hnh, qun l qu u t chng khon, qun l danh mc u t, lu k chng khon Theo , quyn v ngha v ca cc t chc ny c quy nh r rng, to iu kin cho cc t chc trung gian trn TTCK c c hi pht trin v chnh h s l ngi xy dng v pht trin TTCK.Lut Chng khon to c s php lut y tng cng cng tc qun l th trng nhm bo v quyn v li ch hp php ca nh u t v cc t chc tham gia th trng; to c s php l gim st, cng ch thc thi, m bo cc doanh nghip tham gia trn th trng phi hot ng cng khai, minh bch, t gp phn lm minh bch ha nn kinh t.Theo Ngh nh 144, th trng giao dch chng khon tp trung c t chc di hnh thc TTGDCK. TTGDCK l n v s nghip c thu, trc thuc UBCKNN, kinh ph hot ng ca TTGDCK do ngn sch nh nc cp. Do vy, tnh c lp ca TTGDCK khng cao, c bit l cng tc qun tr iu hnh cn mang tnh hnh chnh, thm quyn v gim st cc hot ng giao dch trn Trung tm cn hn ch.i vi vn gim st v x l vi phm, Ngh nh 144 khng bao trm ht cc hnh vi vi phm v cha xc nh r nguyn tc x pht cng nh thm quyn x pht vi phm trong hot ng chng khon v TTCK. Hn ch ny c nh hng n s cng khai, minh bch ca khun kh php l trn c phng din qun l nh nc cng nh bo v li ch ca nh u t.Lut Chng khon xc nh r nhng nguyn tc hot ng ca TTCK, xc nh cc hnh vi b cm nh gian ln v la o, giao dch ni gin thao tng th trng. Cc nguyn tc v cc hnh vi b cm ny da trn c s kinh nghim ca cc nc c hot ng TTCK. Bn cnh , Lut quy nh r rng v quyn v ngha v ca cc t chc, c nhn bn ngoi, quy nh v hn ch phng nga xung t li ch, vn thanh tra, x l vi phm kh r rng.Lut Chng khon xc nh c quan trc tip qun l TTCK l UBCKNN v c mt iu ring quy nh v nhim v, quyn hn ca c quan ny. Ngoi cc chc nng nhim v ca UBCKNN nh hin nay, Lut cp n chc nng iu tra ca UBCKNN trong vic thu thp cc chng c kt lun v vic vi phm v chng khon v TTCK, ng thi quy nh v thanh tra x l vi phm. Thanh tra chng khon l thanh tra chuyn ngnh thuc b my ca UBCK, thanh tra c thm quyn x pht vi phm hnh chnh trong lnh vc chng khon. Ngoi vai tr ca c quan qun l nh nc, Lut Chng khon cao vai tr ca cc t chc t qun nh SGDCK, TTGDCK. Theo , SGDCK, TTGDCK l cc n v t chc c lp c ngha v, quyn hn ring, c t chc b my cng nh iu l hot ng ring, nhm pht huy vai tr ca t chc t qun theo thng l quc t. SGDCK, TTGDCK c quyn ban hnh cc quy ch hot ng ca mnh sau khi c c quan c thm quyn ph chun, ng thi c vai tr gim st cc thnh vin, gim st cc hot ng giao dch trn SGDCK, TTGDCK theo m hnh h thng gim st 2 cp (cp S v cp UBCK) nh cc nc khc. Thm vo , bo v quyn v li ch hp php ca cc nh u t, ng thi m bo cho th trng hot ng cng khai minh bch, Lut Chng khon c nhng quy nh c th v ngha v bo co v cng b thng tin ca cng ty i chng. Cc cng ty i chng c ngha v phi thc hin cng b thng tin y , kp thi, chnh xc ti cc cp qun l v ra cng chng u t theo cc loi hnh nh cng b thng tin nh k, cng b thng tin bt thng v cng b thng tin theo yu cu. Ngoi ra, Lut Chng khon c xy dng ph hp vi lut php, thng l quc t nhm to iu kin cho TTCK Vit Nam c kh nng hi nhp vi cc th trng vn quc t v khu vc, c bit l p ng c l trnh thc hin cc cam kt trong Hip nh Thng mi Vit Nam - Hoa K v gia nhp T chc Thng mi th gii. iu ny c th hin nhng quy nh v i tng p dng trong Lut l khng c s phn bit i x gia cc nh u t l cc t chc, c nhn trong nc v nc ngoi tham gia u t v hot ng trn TTCK Vit Nam. Tuy nhin, Lut c quy nh trng hp iu c quc t m Vit Nam l thnh vin c quy nh khc vi quy nh ca Lut th p dng iu c quc t . Chnh ph quy nh c th v thc hin iu c quc t ph hp vi l trnh hi nhp v cam kt quc t.T nhng phn tch trn c th thy, php lut v TTCK Vit Nam lun trong qu trnh hon thin v hin nay, khun kh php l cho s vn hnh v pht trin TTCK tng i y , ng b. C th ni, Lut Chng khon ra i s gp phn hon chnh th ch v kinh t th trng Vit Nam, qun trit tinh thn i mi ca ng c th hin r nt trong Ngh quyt i hi ng ln th X. Ngoi vic ban hnh Lut Chng khon, cc vn bn hng dn thi hnh cng ra i (c bit l Ngh nh 14/2007/N-CP ngy 19/1/2007 qui nh chi tit thi hnh mt s iu ca Lut Chng khon) to khung php l ng b thc thi Lut Chng khon. iu ny ht sc quan trng v s to ra mt mi trng php lut n nh cho cc nh u t. Tuy nhin, TTCK pht trin, php lut v TTCK i vo cuc sng th i hi khng ch n thun hon thin cc vn v mt php l, m cn nht thit phi nng cao nhn thc ca ngi dn v chng khon v TTCK, ng thi gy dng nim tin ca h i vi TTCK. C nh vy mi nng cao tnh hiu qu ca h thng php lut ni chung v php lut v TTCK ni ring. V Ngh nh ca Chnh ph quy nh chi titthi hnh lut, php lnhHong Th Ngn*1, Phn loi ngh nh ca Chnh ph Gn y, khi ni v tin lp quy ca Chnh ph, ngi ta hay ni n tnh trng n vn bn quy nh chi tit thi hnh lut, php lnh. Theo Lut Ban hnh vn bn quy phm php lut, ngh nh ca Chnh ph bao gm: ngh nh quy nh chi tit thi hnh lut, ngh quyt ca Quc hi, php lnh, ngh quyt ca U ban Thng v Quc hi, lnh, quyt nh ca Ch tch nc; ngh nh quy nh nhim v, quyn hn, t chc b my ca cc B, c quan ngang B, c quan thuc Chnh ph v cc c quan khc thuc thm quyn ca Chnh ph thnh lp, cc bin php c th thc hin nhim v, quyn hn ca Chnh ph (im a Khon 2 iu 56); ngh nh quy nh nhng vn ht sc cn thit nhng cha iu kin xy dng thnh lut hoc php lnh p ng yu cu qun l nh nc, qun l kinh t, qun l x hi - c gi l ngh nh c lp - (im b Khon 2 iu 56). Tiu ch phn loi theo hai khon a v b iu 56 ni trn l mc c lp ca Chnh ph trong vic quyt nh ni dung ca ngh nh v phc tp ca quy trnh xem xt, thng qua vn bn. i vi loi ngh nh c lp, vic ban hnh phi c s ng ca U ban Thng v Quc hi.

Tuy nhin, cch phn loi d mang tnh c l ny lm pht sinh mt s vn cn c nghin cu lm r: th nht, di gc l lun, cn lm sng t ni dung ca tng loi ngh nh ca Chnh ph phn nhm hp hn, l nhng ngh nh c ban hnh vi mc ch quy nh chi tit lut, php lnh; th hai, di gc thc tin, vic gii hn s lng ngh nh m Chnh ph cn ban hnh quy nh chi tit thi hnh lut, php lnh s phn nh trung thc bc tranh lp quy ca Chnh ph; t , vic xc nh con s ngh nh n mi chnh xc v thuyt phc.

2, Ngh nh quy nh chi tit thi hnh lut, php lnh Ngh nh quy nh chi tit thi hnh lut, php lnh l sn phm ni tip ca cc vn bn lp php, c xy dng ch yu trong cc trng hp: khi cn quy nh chi tit mt hay mt nhm vn c lut, php lnh ch r hoc hng dn mt s quy nh ca lut, php lnh m nhu cu ban hnh ngh nh pht sinh khi trin khai lut, php lnh .

Mt thi gian di, cm t Chnh ph quy nh chi tit v hng dn thi hnh lut ny tr thnh cng thc chung cho cch th hin iu khon thi hnh ca nhiu vn bn lp php. Cch th hin nh vy vn duy tr trong cc lut c ban hnh gn y nh Lut Khiu ni, t co (iu 102), Lut Ngi lao ng Vit Nam i lm vic nc ngoi theo hp ng (iu 80), Lut Bnh ng gii (iu 44), Lut sa i, b sung mt s iu ca B lut Lao ng (iu 3). Ngoi ci dng nh l thi quen lp php, cch th hin ny c s dng tng i thng xuyn v mt s nguyn nhn. Trc ht, do bn thn lut cha lng ht nhng vn cn iu chnh. Hn th na, c nhng vn pht hin khi xy dng lut nhng do cha tm ra hng quy nh nn lut ch dng nguyn tc chung bo m tnh n nh v dnh cho ngh nh ban hnh sau ny.

Mt s lut c gng ch ra cc iu khon cn quy nh chi tit theo tinh thn ca Lut Ban hnh vn bn quy phm php lut v hng ci tin quy trnh lp php, lp quy. Lut Dy ngh nm 2006 giao Chnh ph quy nh chi tit cc ni dung: t chc v hot ng ca thanh tra dy ngh (iu 88), cc iu 62, 72, 84, 86, 88 v 89 ca Lut (iu 92); Lut iu nm 2006 (iu 48) giao Chnh ph quy nh chi tit v hng dn thi hnh cc iu 4, 6, 9, 26, 27, khon 2 iu 37, iu 44 v 46; Lut Th dc th thao nm 2006 quy nh: Chnh ph quy nh c th v x pht vi phm hnh chnh trong lnh vc th dc, th thao (iu 77), quy nh chi tit v hng dn thi hnh cc iu 4, 10, 11, 21, 28, 31, 50, 53, 55, 56, 57 v 77 ca Lut (iu 79). Mt s lut khc, ngoi vic ch r cc vn cn c ngh nh hng dn ca Chnh ph, cn s dng phng n qut l giao Chnh ph quy nh chi tit v hng dn thi hnh lut. Bn cnh vic giao Chnh ph quy nh c th v x pht vi phm hnh chnh trong lnh vc gio dc (iu 118) hay v tiu chun v i tng c hng ch c tuyn, vic t chc thc hin ch c tuyn, vic bi hon hc bng, chi ph o to i vi ngi c c i hc theo ch c tuyn sau khi tt nghip khng chp hnh s phn cng cng tc (iu 90), chnh sch i vi tr em ti c s gio dc mm non (iu 84), thi gian lm vic theo s iu ng ca c quan nh nc c thm quyn, thi gian ch phn cng cng tc v mc bi hon hc bng, chi ph o to (iu 87), Lut Gio dc cn gi quy nh: Chnh ph quy nh chi tit v hng dn thi hnh Lut ny (iu 120).

Vic duy tr phng n qut nh va nu lm lin tng n mt s kh nng: th nht, rng buc trch nhim ca Chnh ph hng dn thi hnh lut xut pht t tm quan trng ca hot ng ny nh mt bin php bo m a lut vo cuc sng; th hai, to c s php l cho vic xy dng ngh nh quy nh chi tit, nu pht sinh nhu cu trong qu trnh trin khai lut.

Xt di gc th bc vn bn quy phm php lut, ngh nh c ban hnh theo ch nh ch danh trong lut v ngh nh c xy dng quy nh chi tit mt vn c pht hin sau khi lut c hiu lc u l vn bn di lut v u c gi chung l ngh nh quy nh chi tit lut. Ni rng hn, tt c cc ngh nh ca Chnh ph, k c ngh nh c lp, u l cc vn bn lp quy, c th bc hiu lc php l thp hn lut, c ban hnh trn c s thm quyn ca Chnh ph do lut nh.

Tuy nhin, di gc t chc quyn lc nh nc th vic phn bit nhm hp cc ngh nh c tc dng lm r ch trch nhim ca Chnh ph trc c quan lp php. Khi xy ra tnh trng lut treo do chm ban hnh ngh nh quy nh chi tit nhng vn c lut giao, quan im ca Tham chnh vin cho rng, nu Chnh ph chm ban hnh vn bn hng dn thi hnh lut th s chm tr cu thnh mt hnh vi tri lut. Do vy, c trng hp Tham chnh vin ra quyt nh n nh thi hn ban hnh ngh nh[1].

lm r trch nhim ca Chnh ph, theo xu hng lp php hin nay, nhng ni dung Chnh ph cn quy nh chi tit phi c lit k r trong lut. V bn cht, y chnh l hnh vi u quyn lp php. Mc d hnh vi ny cha c thc hin trn c s php lut v u quyn do ch nh ny cha hnh thnh y trong h thng php lut Vit Nam, song vic ban hnh ngh nh phi bo m ph hp vi cc nguyn tc chung ca lut l cn c php l cho ngh nh tng ng.

Mt vn lin quan cn lm r, l nu thiu quy nh qut theo mu Chnh ph quy nh chi tit v hng dn thi hnh lut ny th Chnh ph c kh khn v c s php l khi cn ban hnh mt ngh nh ngoi nhng ni dung cha c lut ch ch danh l phi hng dn thi hnh. cp iu ny, phi nhc n cc nguyn tc chung trong t chc quyn lc nh nc v v tr, chc nng, thm quyn ca h thng hnh php.

3, Ban hnh ngh nh v thm quyn lp quy ca hnh php Trong qu trnh tho lun v quyn hnh php trong Nh nc php quyn Vit Nam v sa i Lut T chc Chnh ph, mt vn quan trng c quan tm l v tr, chc nng ca Chnh ph v hng hon thin cc quy nh . Lin quan n v tr php l ca Chnh ph, cn nghin cu c quan nim thng nht v quyn hnh php. C quan im cho rng, quyn hnh php chnh l quyn trnh d n lut v quyn lp quy[2]. kin khc li xc nh, xt mt cch tng qut, quyn hnh php l quyn iu hnh quc gia bng chnh sch. iu hnh quc gia bng chnh sch, trc tin, hnh php phi thit k cho c chnh sch, gi trong d n lut em ra bn lun v thng qua ti c quan dn c. Sau khi chnh sch c thng qua v tn ti di dng cc o lut, hnh php tt yu phi thi hnh cc o lut trong thc t [3].

Trong xu hng xy dng Nh nc php quyn, u th iu chnh php lut lun thuc v c quan lp php. Tuy nhin, thc t iu hnh ti cc quc gia cho thy, kh c th qun l khi thiu vng cc ngh nh ca Chnh ph. Vn ch, trn c s l lun v tng kt thc tin, cn phn nh r thm quyn lp php - lp quy v v phn mnh, cc sn phm lp quy phi c phn loi hp l theo cc tiu ch nht nh.

Nh nu trn, c khng t im chung gia cc ngh nh ca Chnh ph d c ban hnh trong cc cnh hung v ni dung khc nhau. Song, thc tin cng tc xy dng php lut hin nay i hi lm r phm vi cc ngh nh c gi l quy nh chi tit lut thy r mi quan h v ch trch nhim trong u quyn lp php.

Cn ch rng, tt c cc ngh nh c ban hnh u c cn c xy dng l Lut T chc Chnh ph. Tuy nhin, trong nhiu trng hp, y l c s v thm quyn ban hnh vn bn m khng phi l cn c v ni dung. Mt ngh nh c coi l quy nh chi tit lut khi c ban hnh trn c s v thi hnh vn bn lp php. R rng nht l khi trong chnh vn bn lp php ch ra iu, khon cn quy nh chi tit, c quan ban hnh v phm vi ni dung cn hng dn c th.

Vi t cch l c quan hnh chnh nh nc cao nht, Chnh ph c thm quyn c lp (ng nhin phm vi lut nh) trong vic hoch nh v quyt nh nhng chnh sch c th thc hin chc nng thng nht qun l vic thc hin cc nhim v chnh tr, kinh t, x hi, quc phng, an ninh, i ngoi ca Nh nc, bo m vic tn trng v chp hnh Hin php, php lut. S c lp ca hnh php trong vic ban hnh chnh sch th hin qua cc phng din: 1) t chc thc hin cc lut, php lnh m ban hnh ngh nh l mt trong nhng bin php quan trng; 2) ban hnh ngh nh iu chnh nhng vn thuc thm quyn lut nh.

Khi cp n tnh hnh xy dng ngh nh ca Chnh ph, dng nh s ch nghing v phng din th nht, l ban hnh ngh nh t chc thc hin lut, php lnh, nht l cc lut, php lnh c hiu lc thi hnh. Trong thc t ca Vit Nam, ban hnh vn bn hng dn l mt ni dung thng trc ca hot ng t chc thi hnh lut. T , lut treo khng ch l kt qu ca vic chm ban hnh ngh nh quy nh chi tit v ni dung c lut ch r, m c c nhng vn khi Chnh ph khng ch ng pht hin v kp thi hng dn nhng quy nh cha r ca lut. Ch s rng buc trch nhim php l ca Chnh ph vi t cch l c quan chp hnh ca Quc hi, c quan t chc vic thi hnh lut l mc hon thnh cng vic quy nh chi tit lut c Quc hi giao v s ngh nh c ban hnh theo th tc u quyn lp php.

i vi cc ngh nh khc, mc d cng c ban hnh hng dn thi hnh lut nhng do chnh Chnh ph pht hin nhu cu ch khi lut c hiu lc th kh c th a vo con s ngh nh b n nh cch th hin lu nay. Do php lut v u quyn cha c quy nh nn trn thc t, k c khi lut, php lnh khng ch ra cc iu khon cn hng dn, Chnh ph vn cn c vo lut, php lnh chuyn ngnh ban hnh ngh nh. Mt trng hp na cng kh c th coi l ngh nh quy nh chi tit b n, l cc ngh nh sa i, b sung ngh nh quy nh chi tit lut, php lnh c thc hin mt thi gian. Theo ngha rng, vic sa i, b sung cc ngh nh cng hng n bo m trch nhim t chc thi hnh lut ca Chnh ph. Nhng hnh vi khng xut pht t mt quy nh u quyn c th ca c quan lp php i vi Chnh ph. Cng khng th coi l n i vi cc ngh nh c ban hnh theo thm quyn vn d c lut giao cho Chnh ph vi tnh cht l c quan hnh chnh nh nc cao nht. Cc ngh nh loi ny thng c ni dung lin quan n thc hin cc nhim v, quyn hn ca Chnh ph nh: quyt nh cc chnh sch c th pht huy tim nng ca cc thnh phn kinh t, thc y s hnh thnh, pht trin v tng bc hon thin cc loi th trng theo nh hng x hi ch ngha, chnh sch c th, cc bin php v ti chnh, tin t, tin lng, gi c, chnh sch c th khuyn khch doanh nghip thuc mi thnh phn kinh t tham gia hot ng kinh t i ngoi; chnh sch c th v khoa hc v cng ngh; chnh sch c th v bo v, ci thin v gi gn mi trng; quy nh nhim v,. quyn hn, t chc b my ca B, c quan ngang B, c quan thuc Chnh ph[4]. Mc d khng d dng, song cng c th khi qut ni dung ca nhm ngh nh ny thay v phng php lit k v tng vn .

Ngoi ra, cng cn ni thm rng, vic hon thin cc quy nh v phn nhm ngh nh cn c tc dng i n quan nim thng nht v vic coi mt ngh nh l c u hay ngc li (tc l ban hnh v vn khi cha c lut, php lnh). Nhng ngh nh c ban hnh thc hin thm quyn lut nh ca Chnh ph v ch cn c vo Lut T chc Chnh ph th khng phi lc no cng xem l ngh nh c lp v phi tun th th tc c bit khi xy dng.

-------------

* TS. Vn phng Chnh ph

[1]Jean- F. Mary - Thm phn To n hnh chnh ti cao Cng ho Php. K yu Hi tho sa i, b sung Lut Ban hnh vn bn quy phm php lut. Nh php lut Vit - Php.[2] PGS,TS. Nguyn ng Dung. S hn ch quyn lc nh nc. Nxb. i hc quc gia. H Ni. 2005. tr.513.[3] Bi Ngc Sn. Lp php, lp quy vi cu chuyn dt tm li tri. Tp ch Nghin cu lp php. 2006. S 7. tr.54.[4] Xem cc iu 9,10,16 Lut T chc Chnh ph.Xc nh phm vi iu chnh v ni dungch yu cn quy nh trong lut th tc hnh chnhHong Vn T *

Trong nhng nm qua, pht trin t nc trong giai on hi nhp kinh t quc t, ng v Nh nc ta xc nh vic nhanh chng i mi, kin ton t chc v hot ng ca cc c quan nh nc nhm nng cao tnh hiu lc v hiu qu l mt trong nhng nhim v hng u; trong , ci cch hnh chnh nh nc c xc nh l mt hot ng mang tnh cp thit v quyt nh. Vi tinh thn , Chng trnh tng th ci cch hnh chnh nh nc giai on 2001-2010 xc nh bn ni dung ch yu bao gm: ci cch th ch hnh chnh; ci cch b my hnh chnh; i mi, nng cao cht lng i ng cn b v ci cch ti chnh cng. Trong , ci cch th tc hnh chnh c xc nh l mt trong nhng nhim v trng tm, l khu t ph ca ci cch th ch hnh chnh nh nc v cng l ng lc, tin cho vic tin hnh c bn ni dung c bn ca ci cch hnh chnh nh nc.

Vic xy dng d n Lut Th tc hnh chnh l mt i hi khch quan nhm to c s php l vng chc v c hiu lc cao cho qu trnh ci cch th ch hnh chnh v ci cch th tc hnh chnh. Ngy 29/11/2006, Quc hi chnh thc a D n Lut Th tc hnh chnh vo Chng trnh xy dng lut, php lnh nm 2007; ngy 25/01/2007, Th tng Chnh ph k Quyt nh s 115/Q - TTg thnh lp Ban son tho D n Lut Th tc hnh chnh v ngy 11/10/2007 va qua, D tho ny cng c cng b xin kin ng gp ca cc tng lp nhn dn. y l qu trnh mang tnh tin , cn thit nhm chun b mt bc trc khi trnh Quc hi cho kin v quyt nh.Tham gia gp kin xy dng D n Lut th tc hnh chnh, chng ti xin cp hai vn c bn ca D tho Lut Th tc hnh chnh l xc nh phm vi iu chnh v cc ni dung ch yu cn quy nh trong Lut Th tc hnh chnh.I. Phm vi iu chnhPhm vi iu chnh ca d n lut chnh l vic khoanh vng v xc nh mt cch c th cc ni dung s c quy nh trong lut. Ni cch khc, phm vi iu chnh ca d n lut phi tr li c cu hi: D n lut s iu chnh v vn g v iu chnh n u? Chnh v vy, sau khi xc nh s cn thit ca vic ban hnh mt d n lut v trc khi bt tay vo qu trnh xy dng v son tho cc ni dung ca d n lut th vic xc nh phm vi iu chnh l cng vic quan trng, mang tnh cht quyt nh.Phm vi iu chnh ca d n Lut Th tc hnh chnh cng khng ngoi l. Tuy nhin, nh chng ta bit, xc nh c c th phm vi iu chnh ca mt d n lut th cn ph thuc vo rt nhiu yu t khc nhau nh: quan im ca nh son tho; tnh ng b v s an xen ca cc vn bn php lut trong h thng php lut; mi quan h gia ni dung cn iu chnh vi cc ni dung khc c lin quan; trnh lp php v.v.. Nhng d th no i na, xc nh c ci cn iu chnh th chng ta phi hiu c bn cht ca vn . 1, Khi nim th tc hnh chnhTheo T in ting Vit, "th tc" c hiu l nhng vic c th phi lm theo mt trt t quy nh, tin hnh mt cng vic c tnh chnh thc. Khc vi s thng nht trong cch hiu v khi nim "th tc", khi nim "hnh chnh" c hiu theo nhiu ngha. Theo T in ting Vit, hnh chnh c hiu l thut ng thuc phm vi ch o, qun l vic chp hnh lut php, chnh sch ca Nh nc; thuc v nhng cng vic s v nh vn th, t chc, k ton v.v..; c tnh cht giy t, mnh lnh, khc vi gio dc, thuyt phc.

Cn theo cc quan nim khc, th hnh chnh l mt lnh vc hot ng gn vi vic t chc, qun l v iu hnh cc cng vic trn c s nhng quy tc c tnh bt buc do Nh nc hoc cc ch th khc quy nh hoc tha nhn; hnh chnh c ngha l qun l, l s dng quyn lc nh nc thc hin s qun l i vi cc lnh vc ca i sng x hi. Hnh chnh l s t chc, iu hnh ton b cng vic hng ngy ca h thng hnh php nh nc trn tt c cc lnh vc. l s thc thi php lut bng cc vn bn php quy, cc thit ch, cc quy trnh v th tc hnh chnh mt cch khoa hc, hp l v c hiu qu; l s qun l c th mi ngun ti lc to ln th hin qua ngun ngn sch nh nc phc v li ch chung ca ton x hi; l mt h thng qun l bo m cho x hi pht trin c k cng, c n np, bo m cho quyn v ngha v ca cng dn c thc hin theo Hin php v php lut.Tuy tn ti nhiu cch hiu khc nhau nh trn, nhng trong gii khoa hc php l hnh chnh v trong hot ng ca cc c quan nh nc, cng nh trong cc vn bn quy phm php lut ca h thng php lut Vit Nam th thut ng hnh chnh ang c hiu theo ngha hp, tc l ch hot ng ca mt loi c quan trong b my nh nc, c chc nng chp hnh v iu hnh. l c quan hnh php (hay c quan hnh chnh nh nc) ch khng phi c quan lp php v t php. Chnh v vy, th tc hnh chnh c pht sinh trong vic gii quyt cc cng vic ca Nh nc v cc kin ngh, yu cu thch ng ca cng dn hoc t chc nhm thi hnh ngha v hnh chnh, bo m cng v nh nc v phc v nhn dn. N gn lin v lun th hin tnh mnh lnh, bt buc, n phng v c thc hin bng quyn lc nh nc.T , c th hiu th tc hnh chnh l nhng cng vic c th pht sinh trong qu trnh gii quyt cc cng vic ca Nh nc v cc kin ngh, yu cu thch ng ca t chc, c nhn nhm thi hnh ngha v hnh chnh, bo m cng v nh nc v phc v nhn dn v theo quy nh ca php lut cc cng vic phi c thc hin theo mt trt t, trnh t nht nh.2, Ni dung, phn loi th tc hnh chnhNi dung ca th tc hnh chnh l quyn, ngha v ca ch th pht sinh trong qu trnh thc hin th tc hnh chnh. Quyn, ngha v ny gn lin vi vic thc thi v chp hnh cc quy nh ca php lut v trnh t, th tc lut nh khi tin hnh mt quan h th tc hnh chnh c th. Chnh v vy, tng ng vi tng quan h hnh chnh th c th tc hnh chnh khc nhau v ko theo l s khc nhau v quyn, ngha v ca cc ch th. C nhiu cch thc phn loi th tc hnh chnh, tu thuc vo cn c phn loi. Nu cn c vo tnh cht ca quan h hnh chnh lm pht sinh th tc hnh chnh, c th chia th tc hnh chnh theo tng lnh vc, hot ng chuyn ngnh nh th tc hnh chnh trong lnh vc xy dng, gio dc, vn ho,

Nu cn c vo tnh cht ca ch th tham gia quan h hnh chnh nh nc, c th chia th tc hnh chnh thnh ba nhm sau y:

- Th tc hnh chnh trong quan h hnh chnh gia c quan hnh chnh nh nc vi nhau hoc vi ch th c Nh nc trao quyn thc hin quyn lc nh nc. V d, th tc B Lao ng - Thng binh v X hi trnh xin kin Chnh ph v vic tng lng ti thiu;

- Th tc hnh chnh trong quan h hnh chnh gii quyt cng vic ni b trong c quan hnh chnh nh nc. V d, th tc b nhim, iu ng, tng lng, buc thi vic;

- Th tc hnh chnh trong quan h hnh chnh gia c quan nh nc hoc ch th c Nh nc trao quyn vi t chc, c nhn. V d: Th tc cp Giy chng nhn quyn s dng t v quyn s hu nh; th tc cng chng hp ng.Nh vy, di gc php lut th quan h pht sinh trong qu trnh thc hin th tc hnh chnh l quan h php lut, c iu chnh bi cc quy phm php lut v th tc hnh chnh v trong qu trnh lm pht sinh cc quyn, ngha v ca cc ch th c lin quan. Ni cch khc, iu chnh c cc quan h ny, chng ta phi c cc quy phm php lut. Trn c s khi nim, ni dung v phn loi th tc hnh chnh nh trn, chng ta cn phi c cc quy phm php lut v th tc hnh chnh quy nh v nhng ni dung sau y:

- Quy nh vic ban hnh, sa i, b sung, bi b, hu b th tc hnh chnh (v thm quyn, trnh t, th tc);

- Quy nh vic thc hin cc th tc hnh chnh (v trch nhim, quyn, ngha v ca c nhn, t chc trong vic t chc thc hin v p dng cc quy phm php lut v th tc hnh chnh);

- Quy nh v gii quyt tranh chp v x l vi phm v th tc hnh chnh. Tuy nhin, nu t cc ni dung trn vo trong h thng vn bn quy phm php lut nc ta th c th nhn thy mt phn cc ni dung trn c cc vn bn quy phm php lut quy nh. V d, trong cc lut chuyn ngnh nh Lut Doanh nghip, Lut Cng ty, B lut Hng hi, B lut Hng khng, Lut Khiu ni, t co, v.v.. c nhng iu khon quy nh v ch th ban hnh, vic t chc thc hin cng nh quyn v ngha v ca cc ch th khi thc hin th tc hnh chnh trong mt quan h c th. Vy, Lut Th tc hnh chnh s d nh iu chnh cc ni dung trn nh th no? V l thuyt, c th xy dng Lut Th tc hnh chnh theo hai cch thc sau:

Cch th nht, s dng phng php tp hp v php in ho thu ht, tp trung cc quy phm php lut hin hnh quy nh v th tc hnh chnh vo trong ni dung ca Lut Th tc hnh chnh. u im ca cch lm ny l khng th ph nhn. Nu lm c, chng ta s c mt B lut Th tc hnh chnh vi phm vi iu chnh rng, ni dung s, cha ng cc th tc hnh chnh trn tt c cc lnh vc; to c s thng nht, ng b trong ban hnh, t chc thc hin v thc hin th tc hnh chnh; thun tin cho vic tra cu v p dng php lut. Tuy nhin, lm c iu ny khng phi d dng g, v khi lng quy phm hin hnh l rt ln, li nm ri rc cc vn bn khc nhau, mi vn bn li c tnh cht, c th ring tng ng vi tng lnh vc. Hn na, cng vi s pht trin ca x hi v tc lm lut nh hin nay th tnh ng b v n nh ca Lut l kh bo m.Cch th hai, xy dng Lut Th tc hnh chnh theo hng lut khung. Tc l, thu hp phm vi iu chnh ca Lut li vi nhng ni dung c bn nht, chung nht mang tnh nguyn tc, nh hng trong vic ban hnh, sa i, b sung, bi b, hu b th tc hnh chnh; vic t chc thc hin, p dng th tc hnh chnh; trch nhim, quyn v ngha v c bn ca cc ch th c lin quan. Cn cc quy nh th tc hnh chnh c th trong tng quan h hnh chnh v vic gii quyt tranh chp, x l vi phm s c php lut chuyn ngnh quy nh. Theo hng ny, s thun li hn trong qu trnh xy dng lut, trnh c s chng cho, trng lp nhng vn xy dng c "khun kh php l" chung nht m bo s thng nht, ng b trong xy dng v thc hin th tc hnh chnh.T phn tch trn cho thy, xy dng Lut Th tc hnh chnh theo cch th hai l phng n ph hp vi thc t hin nay nht. II. Ni dung ch yu cn quy nh Vic xc nh c phm vi iu chnh ca D n Lut nh trn mang tnh quyt nh i vi cc ni dung chnh s c quy nh trong D n Lut Th tc hnh chnh. Tuy nhin, nu ni dung Lut li ch bao gm cc nguyn tc chung trong qu trnh quy nh v thc hin th tc hnh chnh th cha th hin c s cn thit ban hnh lut. Bi l, xt cho n cng th qu trnh quy nh v thc hin th tc hnh chnh trn thc t hin nay vn ang chu s iu chnh ca cc quy nh php lut. V d, U ban nhn dn tnh mun ban hnh mt th tc hnh chnh th ng nhin phi tun th cc quy nh ca Lut t chc Hi ng nhn dn, U ban nhn dn; Lut Ban hnh vn bn quy phm php lut ca Hi ng nhn dn, U ban nhn dn. C chng l cha c mt vn bn ring quy nh v th tc hnh chnh hoc chng cha p ng c yu cu ca thc tin t ra.Vy, ni dung chnh ca D tho lut s phi c xy dng theo hng no v vi nhng ni dung g? gii quyt c vn ny, chng ta phi quay tr li xut pht im, tc l t s cn thit phi ban hnh Lut. Ni cch khc, chng ta cn ban hnh Lut ny vi mc ch g. Mc ch khng th khc ngoi vic khc phc nhng tn ti, bt cp trong qu trnh quy nh v thc hin th tc hnh chnh hin nay v hng ti cc yu cu, i hi ca thc tin, theo kp v phc v chnh sch hi nhp kinh t quc t, nng cao nng lc v cht lng hot ng ca cc c quan c thm quyn quy nh v thc hin th tc hnh chnh.1, Bt cp, tn ti trong qu trnh quy nh v thc hin th tc hnh chnh Khng phi ngu nhin m ngi dn thng ni hnh chnh ngha l hnh l chnh. S bt cp, tn ti trong cng tc quy nh v thc hin th tc hnh chnh nc ta l iu khng phi bn ci. C th:

- Th tc hnh chnh cha m bo c tnh nht qun, ng b, vn cn tnh trng rm r, chng cho, mu thun, khng hp l, c ban hnh bi nhiu cp, nhiu c quan, di nhiu hnh thc vn bn. iu ny gy ra khng t tr ngi cho cng vic ca cc c quan Nh nc v nhn dn, to k h cho cc t ca quyn, sch nhiu v tham nhng; t bit, cc th tc hnh chnh lin quan lnh vc qun l nh t, xy dng (cp quyn s hu nh, cho thu nh, mua bn nh, cp php xy mi, sa cha nh, cp quyn s dng, chuyn mc ch s dng t...); v u t nc ngoi; v trc b; ng k kinh doanh,... ang cn nhng bt hp l gy rt nhiu kh khn, phin h cho nhn dn. Cc t chc v cng dn khi c yu cu phi i li nhiu ln, qua nhiu ca, phi mt nhiu thi gian mi gii quyt xong th tc. - Nhiu c quan chc nng thiu hng dn r rng, c th v cng khai cho nhn dn bit. Mt s cng chc c thi ca quyn, hch dch, sch nhiu dn. Vic thu ph, l ph cn kh ln xn, ty tin, khng ng php lut, va tht thot ngn sch, va ny sinh tiu cc nht l trong lnh vc thu. Nhiu c quan nh nc cha tht quan tm v thiu tch cc trong vic gii quyt cc n th khiu ni, t co ca cng dn, ln trnh, n y trch nhim cho nhau, c v vic ko di nhiu nm cha gii quyt.- Trt t, k cng trong cng tc qun l nh nc cn nhiu tn ti. Cc quyt nh, ch th, ch trng ca cp trn cha c cp di thi hnh nghim tc. Mt s lnh vc nh: qun l th, qun l ti nguyn, rng v khong sn, t ai, cnh quan, mi trng, trt t cng cng, qun l th trng, cc dch v du lch, bun bn... nhiu lc b bung lng hoc khng thng xuyn v.v..Tn ti cc bt cp trn l do nhiu nguyn nhn khc nhau; tuy nhin, c th thy mt s nguyn nhn c bn sau y:

Th nht, cc vn bn php lut hin hnh cn trao thm quyn ban hnh cc th tc hnh chnh cho qu nhiu c quan, vi nhiu hnh thc vn bn v cc cp khc nhau. Cha k n thc t cn tn ti mt s ch th khng c thm quyn cng t t ra cc th tc hnh chnh hoc ban hnh sai thm quyn, hnh thc vn bn. Theo Bo co s 38/BC-UBND ca U ban nhn dn tnh Tha Thin Hu, ngy 30/4/2007 v tnh hnh ban hnh, t chc thc hin th tc hnh chnh ti tnh Tha Thin Hu, ch trong nm 2005 c 646 vn bn quy phm php lut do Hi ng nhn dn v U ban nhn dn tnh ban hnh t 1/7/1989-31/12/1999 b bi b do ht hiu lc, khng ph hp v nguyn tc th tc hnh chnh hoc chng cho trng lp, rm r gy kh khn cho nhn dn. Nm 2006, xem xt i chiu x l 504 vn bn do Hi ng nhn dn v U ban nhn dn ban hnh t nm 2000- 2004, U ban nhn dn cc huyn v U ban nhn dn thnh ph Hu tin hnh r sot gn 17.000 vn bn cc loi v cc x, phng, th trn cng tin hnh r sot vn bn quy phm php lut do a phng ban hnh t nm 2001-2003, kp thi khc phc, nh chnh cc vn bn sai v ni dung v th thc;

Th hai, vic ban hnh, sa i, b sung hoc bi b, hu b cc th tc hnh chnh cng cha c quy nh ng b; vic quy nh th tc hnh chnh mi thng xut pht t nhu cu qun l v to iu kin thun li cho cng tc qun l ca c quan cng quyn m cha tht s ng trn gc ngi dn - ngi b qun l;

Th ba, ni dung ca cc th tc hnh chnh cha c quy nh mt cch r rng, c th; c bit trong vic quy nh thi gian hon tt th tc v trch nhim php l ca cc ch th;

Th t, cn thiu cc bin php bo m tnh cng khai, minh bch trong vic quy nh v thc hin th tc hnh chnh; thiu c ch phi hp, iu ho gia cc c quan hnh chnh nh nc v c ch kim sot trong vic ban hnh, sa i th tc hnh chnh;

Th nm, cng tc tuyn truyn, ph bin php lut lin quan n th tc hnh chnh cha tht s c coi trng, c bit trong vic gio dc o c, thc ca cng chc lin quan n th tc hnh chnh cha c quan tm ng mc.2, Ni dung c bn cn quy nh trong D tho Lut Th tc hnh chnhT nhng nguyn nhn cn bn trn y v khc phc c nhng tn ti, bt cp, ni dung ca D tho Lut Th tc hnh chnh cn quy nh mt s ni dung c bn sau y:

Th nht, D tho Lut cn quy nh mt cch c th cc ch th c thm quyn ban hnh th tc hnh chnh theo hng gim thiu n hp l s lng ch th v thc hin nguyn tc phn quyn tp trung. Theo , cn phi xc nh cc ch th trung ng c thm quyn ch bao gm: Quc hi, U ban Thng v Quc hi, Chnh n To n nhn dn ti co, Vin trng Vin kim st nhn dn ti cao, Chnh ph, Th tng Chnh ph, B trng, Th trng c quan ngang b. Cc ch th a phng c thm quyn bao gm: Hi ng nhn dn, U ban nhn dn tnh, thnh ph trc thuc trung ng nhng cc th tc phi trong phm vi ca tnh v gii quyt cc vn thuc nhim v, quyn hn ca tnh theo quy nh ca php lut. Cn qun trit ch trng khng trao quyn cho cc c quan trc thuc B hoc cp V, Cc hoc cc S, ban ngnh;

Th hai, D tho cn quy nh mt cch chung nht quy trnh ban hnh, sa i, b sung, hu b, bi b th tc hnh chnh vi trnh t, th tc v thi hn cho tng cng vic c th nh lp bo co nh gi tc ng ca th tc, lm r chi ph, ngun nhn lc v thi gian cn thit thc hin, ng thi nh gi tc ng cng nh gii trnh mc ch, l do ca mi th tc v.v.. Nu c th, t qu trnh tng kt thc tin, cn c vo tnh cht ca cc th tc hnh chnh chia th tc hnh chnh thnh cc nhm th tc v quy nh thi gian cho tng nhm . c bit, trong quy trnh xy dng th tc hnh chnh cn phi c bc xin kin nhn dn. iu ny s bo m tnh kh thi, thng nht, ng b ca th tc hnh chnh; cc th tc hnh chnh c xy dng trn c s li ch v v tr ca ngi dn;

Th ba, D tho cn c cc quy nh v c ch qun l v kim sot i vi vic quy nh v thc hin th tc hnh chnh. C th, Chnh ph cn phi thit lp mt c quan qun l chuyn ngnh v th tc hnh chnh. V v tr, c quan ny thuc Chnh ph hoc Th tng Chnh ph. V chc nng, nhim v, c quan ny c trch nhim gip Chnh ph qun l chuyn ngnh v th tc hnh chnh t khu ban hnh, sa i, b sung, hu b, bi b, thc hin cng nh x l cc tranh chp, vi phm v th tc hnh chnh t , lp bo co hng nm v thc trng quy nh v thc hin th tc hnh chnh; a ra cc kin ngh ban hnh, sa i, b sung, hu b, bi b hoc ngh cc ch th c thm quyn gii quyt cc cng vic lin quan n th tc hnh chnh thuc phm vi nhim v, quyn hn ca cc ch th ;

Th t, D tho cn quy nh vic thnh lp c s d liu quc gia v th tc hnh chnh. C s d liu ny c xy dng vi ni dung l s tng hp ho tt c cc th tc hnh chnh, c chia thnh cc nhm th tc, c quan ban hnh... C s d liu ny cn phi c ph bin rng ri n cc ch th c lin quan v ngi dn di cc hnh thc khc nhau;

Th nm, D tho cn c mt chng quy nh c th v trch nhim ca cc ch th trong quy nh, thc hin, x l cc tranh chp, vi phm v th tc hnh chnh. Theo , cn phi quy nh trch nhim chung ca Chnh ph, Th tng Chnh ph, C quan chuyn trch v th tc hnh chnh, cc ch th c thm quyn ban hnh, cc ch th thc hin th tc hnh chnh v c bit cn quy nh trch nhim gia cc c quan nh nc trong cng tc phi hp thc hin th tc hnh chnh. Th su, D tho cn c mt chng quy nh v hin i ho th tc hnh chnh. Ni dung ny l ht sc cn thit, ph hp vi l trnh xy dng Chnh ph in t; hn ch s lng quyn, phin phc khng cn thit; bo m tit kim chi ph, thi gian, tin bc ca Nh nc v ngi dn. Trong ni dung ny, D tho nn quy nh vic hin i ho th tc hnh chnh l trch nhim ca Nh nc v nhn dn; xy dng l trnh c th; ngun kinh ph thc hin hin i ho th tc hnh chnh; lit k cc th tc hnh chnh m ngi dn c th la chn cch thc thc hin theo phng thc truyn thng hoc in t; trnh t, th tc thc hin theo phng thc in t; gi tr php l, trch nhim ca c quan hnh chnh nh nc, cn b, cng chc trong c quan hnh chnh nh nc trong vic thc hin th tc hnh chnh in t;

Th by, D tho cng cn quy nh ni dung v vic cng khai, minh bch trong quy nh v thc hin th tc hnh chnh. Ni dung ny cn phi c th hin t khu quy nh th tc hnh chnh n vic thc hin th tc hnh chnh. Vic cng khai, minh bch cn phi quy nh v cng khai ni dung th tc hnh chnh, cch thc cng khai, minh bch (nim yt ti ni thc hin th tc hnh chnh, qua cc phng tin truyn thng thng tin i chng...), trch nhim ca cc ch th trong vic thc hin cng khai minh bch.Vn bit th tc hnh chnh l v cng phc tp v a dng bi phm vi v tnh cht ca n. Th tc hnh chnh c t ra vi hu ht cc ngnh, lnh vc ca i sng x hi. Trong th tc hnh chnh li th hin mi quan h gia Nh nc v nhn dn, lin quan trc tip ti quyn, li ch ca nhn dn. Tuy nhin, di c gc qun l nh nc v gc li ch x hi th khng th khng c th tc hnh chnh. Di gc qun l nh nc, th tc hnh chnh l cng c c lc v hiu qu Nh nc thc thi hot ng qun l nh nc. Thng qua vic cc ch th trong th tc hnh chnh thc hin cc ngha v ca mnh, Nh nc c c cc thng tin, ti liu cn thit lm c s cho hot ng qun l nh nc. Nhng di gc x hi th chnh vic Nh nc t ra th tc hnh chnh li lm pht sinh ra cc quyn v ngha v ca ngi dn khi tham gia quan h hnh chnh. Trn thc t th ngha v l ch yu v khi thc hin cc ngha v ny, ngi dn s phi mt thi gian, cng sc v tin bc. Nu khng thc hin tt s nh hng ti quyn, li ch hp php ca ngi dn. Tuy nhin, nu thng qua vic thc hin th tc hnh chnh th cc quyn, ngha v ca ngi dn s c thc hin theo mt trt t lut nh. iu ny s l cch thc tt quyn, li ch hp php ca ngi dn c thc hin nhanh hn; bo m tnh cng bng, thng nht v ng b trong vic bo v quyn, li ch hp php ca ngi dn trong ton x hi khi tham gia cng mt th tc hnh chnh; qua quyn v li ch hp php ca ngi dn s c bo v trc Nh nc v cc ch th khc. Vy, lm th no kt hp hi ho gia li ch Nh nc v quyn, li ch hp php ca ngi dn l mt yu cu m D n Lut Th tc hnh chnh cn phi p ng.Y MNH CNG TC SON THO V BAN HNH VN BN QUY NH CHI TIT, HNG DN THI HNH LUT, PHP LNH

Kiu nh Th *

1. L c quan chp hnh ca Quc hi, c quan hnh chnh nh nc cao nht, Chnh ph rt coi trng cng tc xy dng php lut (trong c hot ng ban hnh vn bn quy nh chi tit, hng dn thi hnh lut, php lnh), coi l trng tm trong hoch nh chnh sch v m, to khun kh php l xy dng t nc. Hot ng xy dng php lut ca Chnh ph gp phn p ng yu cu ca cng cuc i mi t nc, hi nhp kinh t quc t v xy dng nh nc php quyn Vit Nam x hi ch ngha. C th l: (i) tng bc xc lp v hnh thnh ng b th ch kinh t th trng nh hng x hi ch ngha, thc y u t, kinh doanh, duy tr tc tng trng cao v bn vng ca nn kinh t; (ii) ci cch mnh m h thng php lut trc yu cu ch ng hi nhp su rng vi khu vc v th gii, c bit khi Vit Nam tr thnh thnh vin ca WTO; (iii) ci cch mt bc th ch hnh chnh nhm hon thin v nng cao hiu lc, hiu qu qun l nh nc, bo v quyn v li ch hp php ca cng dn, nng cao i sng vt cht v tinh thn ca nhn dn.Chng ta u bit, mt chc nng c bn ca c quan hnh php l t chc thi hnh lut, a cc quy nh ca lut vo cuc sng, trong c vic ban hnh cc vn bn quy phm php lut theo thm quyn hin thc ho cc quy nh ca lut, php lnh do Quc hi, U ban thng v Quc hi ban hnh. Vn bn quy phm php lut ca Chnh ph, Th tng Chnh ph, cc B trng l s tip tc th ch ho ng li, chnh sch ca ng. Qu trnh hoch nh chnh sch quc gia khng ch dng li ban hnh lut, php lnh m phi c th ho, a cc o lut vo cuc sng thng qua cng tc lp quy ca Chnh ph. Quc hi kho XI ban hnh nhiu o lut, trong c nhng o lut iu chnh cc vn quan trng v pht trin kinh t - x hi v hi nhp kinh t quc t nh: Lut Doanh nghip, Lut u t, Lut S hu tr tu, Lut Thng mi, Lut Phng, chng tham nhng, Lut Thc hnh tit kim, chng lng ph, Lut Lut s, Lut Kinh doanh bt ng sn, Lut Cng ngh thng tin, Lut Chng khon, B lut Hng hi, Lut K kt gia nhp v thc hin iu c quc t, v.v.. Tuy nhin, do nhiu nguyn nhn, cc o lut, php lnh ca Quc hi, U ban thng v Quc hi cha iu chnh ht hoc khng iu chnh c th cc quan h x hi mi hnh thnh, i hi Chnh ph phi tip tc quy nh chi tit v hng dn thi hnh. Do , hot ng xy dng vn bn quy phm php lut ca Chnh ph l yu cu cp thit v l cng tc trng tm trong ch o, iu hnh ca Chnh ph. Ch tnh ring nm 2006, Chnh ph, Th tng Chnh ph ban hnh 4.706 vn bn (trong c 37 Ngh quyt, 161 Ngh nh, 38 Ch th, 290 Quyt nh v hng chc ngn cc vn bn quy phm php lut do cc b, c quan ngang b ban hnh nhm c th ho v hng dn thi hnh lut, php lnh).

thc hin tt hn nhim v trn y, Chnh ph nhiu ln tin hnh kim im, tho lun chuyn , ra yu cu i mi hot ng xy dng, ban hnh vn bn quy nh chi tit v hng dn thi hnh, ch o cht ch nhm bo m thc hin ng chng trnh cng tc v cht lng vn bn, khc phc nhanh tnh trng "n ng" cc vn bn quy nh chi tit, hng dn thi hnh. Th tng Chnh ph ban hnh 02 Ch th (Ch th s 14/2006/CT-TTg ngy 10/4/2006; Ch th s 31/2006/CT-TTg ngy 25/8/2006), 02 quyt nh (Quyt nh s 03/2007/Q-TTg ngy 10/01/2007; Quyt nh s 05/2007/Q-TTg ngy 10/01/2007), trong nu ra nhng bin php ch o kin quyt y nhanh tin , nng cao cht lng son tho v ban hnh cc vn bn quy nh chi tit v hng dn thi hnh lut, php lnh. Ti nhiu din n, cc ng ch lnh o Chnh ph a ra cc quyt sch gii quyt nhng vng mc, kh khn c th trong trin khai xy dng vn bn hng dn, nht l cc vn bn v qun l u t xy dng, hng dn thi hnh Lut Doanh nghip, Lut u t, Lut u thu, hng dn cc lut phc v cho vic gia nhp WTO... Cc ng ch B trng, Th trng c quan ngang b, c quan thuc Chnh ph cng trc tip ch o r sot cc danh mc n, sp xp li cc n theo th t u tin ban hnh vn bn xut b sung, iu chnh vo chng trnh cng tc ca Chnh ph, Th tng Chnh ph; cao trch nhim ca cn b, cng chc v cc n v tham gia son tho; ci tin cch thc son tho, thm nh, thm tra... nhm y nhanh tin , nng cao cht lng cng tc ny.

2. Bn cnh nhng n lc v kt qu t c, cng tc xy dng vn bn quy nh chi tit, hng dn thi hnh lut, php lnh ca Chnh ph, Th tng Chnh ph, cc B trng, Th trng c quan ngang b cng cn nhng hn ch, bt cp. Tnh n thi im cc o lut, php lnh do Quc hi, U ban thng v Quc hi kho XI ban hnh c hiu lc php lut, vn cn gn 20% s vn bn quy nh chi tit, hng dn thi hnh cha c ban hnh. Nm 2007, cng tc xy dng vn bn quy nh chi tit, hng dn thi hnh lut, php lnh ca Chnh ph t c tin b r rt, s vn bn "n ng" gim c bn, nhng tnh n ngy 30/11/2007 cn n 41 vn bn, tng ng 9% s vn bn quy nh chi tit, hng dn thi hnh lut, php lnh cn ban hnh. Tnh hnh ny dn n nhng hn ch nht nh i vi hiu lc, hiu qu qun l nh nc v cc mt ca i sng x hi.3. Nguyn nhn ca nhng tn ti trong cng tc ban hnh vn bn quy nh chi tit, hng dn thi hnh lut, php lnh ca Quc hi v U ban thng v Quc hi l:

Th nht, quy trnh xy dng, ban hnh vn bn quy nh chi tit, hng dn thi hnh bc l nhng bt hp l, cha tht khoa hc, lm ko di thi gian xy dng, ban hnh nhng cha c sa i kp thi;

Th hai, nhiu o lut, php lnh ban hnh, ni dung c nhiu quy nh "khung", cha c th, nhiu quy nh khng p dng c ngay, cn phi hng dn, gii thch;

Th ba, s phi hp gia cc b, ngnh cha tht cht ch, linh hot, nhiu vn bn khi c kin khc nhau chm c gii quyt (nh vn v thm quyn gia cc bn, phn cng trch nhim thc hin...);

Th t, lnh o mt s b, ngnh cha quan tm y n cng tc xy dng, ban hnh vn bn quy nh chi tit, hng dn thi hnh lut, php lnh, cha tp trung ch o cc n v, cn b, cng chc ca b, ngnh trong cng tc son tho, thm ch c b, ngnh cn "khon trng" cho cc v, cc, n v trc thuc;

Th nm, cht lng, k nng ca cng chc trong vic son tho cc vn bn quy nh chi tit, hng dn cha cao, dn n vic nhiu d tho trnh ln Chnh ph nhng phi tip tc chnh sa, b sung, ko di thi gian son tho.4. Thc hin Chin lc xy dng v hon thin h thng php lut Vit Nam n nm 2010, nh hng n nm 2020, trong nhim k t nm 2007 n nm 2011, Chnh ph phi xy dng, ban hnh mt s lng rt ln vn bn quy nh chi tit, hng dn thi hnh lut, php lnh. thc hin tt nhim v trng tm ny trong thi gian ti, chng ti ngh:

Th nht, cn nhn thc vic ban hnh vn bn quy phm php lut hng dn thi hnh lut, php lnh ca Chnh ph ch l giai on chuyn tip (mang tnh cht tnh th) ca qu trnh hon thin php lut Vit Nam. V nguyn tc, lut, php lnh phi quy nh c th p dng trc tip trong cuc sng, hn ch n mc thp nht s vn bn quy phm php lut hng dn thi hnh. Trc mt, khi cha thc hin c y nguyn tc trn y, cn c c ch u quyn lp php cho Chnh ph (bao gm tp th Chnh ph, Th tng Chnh ph, cc B trng) ban hnh vn bn quy phm php lut thuc cc lnh vc nhy cm, lin quan trc tip n i sng x hi m cha c iu kin xy dng thnh lut. Chng hn nh cc vn v th tc hnh chnh i vi doanh nghip, quyn v ngha v ca cc hi ngh nghip v.v... hoc vic xy dng lut, php lnh gp nhiu kh khn v th tc, quy trnh do Lut Ban hnh vn bn quy phm php lut cha c b sung, sa i (v d, tp trung u mi xy dng lut, xin kin cc b, ngnh...) ang l "ro cn" cho tin xy dng lut, php lnh hin nay. Nhn thc ng vn ny s to chuyn bin mi, tch cc cho qu trnh ban hnh v thc thi php lut.Th hai, khn trng r sot, sa i, b sung nhng quy nh bt hp l trong quy trnh xy dng, ban hnh vn bn quy phm php lut (Lut Ban hnh vn bn quy phm php lut v nhng vn bn quy nh chi tit v hng dn thi hnh), theo hng gim bt cc bc, cc giai on khng cn thit; ng thi phn loi r cc hnh thc vn bn v thm quyn tng ng (vn bn quy phm php lut no thuc thm quyn ban hnh ca Chnh ph, ca Th tng Chnh ph, ca B trng; loi no thuc thm quyn ca Hi ng nhn dn, U ban nhn dn) khi xy dng lut, php lnh, trong trng hp phi hng dn thi hnh, th c th giao ngay trong lut, php lnh trch nhim cho cc c quan, ngi c thm quyn quy nh chi tit, hng dn thi hnh. Th ba, cn cao trch nhim ca ngi ng u b, ngnh trong cng tc xy dng, ban hnh vn bn quy nh chi tit, hng dn thi hnh lut, php lnh. B trng, Th trng c quan ngang b, c quan thuc Chnh ph cn trc tip ch o cng tc son tho vn bn v chu trch nhim trc Chnh ph, Th tng Chnh ph v cht lng v thi gian trnh hoc ban hnh cc vn bn theo thm quyn; ch ng phi hp vi cc c quan lin quan gii quyt nhng vn cn c kin khc nhau trong ni dung ca d tho vn bn (i khi l nhng vn xung t v thm quyn gia cc b, ngnh). Trong trng hp khng thng nht c hoc gp nhng vn ln, phc tp cn gii quyt trong qu trnh son tho vn bn th phi kp thi bo co, xut hng gii quyt vi Th tng Chnh ph; hng thng cn ch o kim im, nh gi cng tc xy dng d tho vn bn, n c nhng c quan, n v trc thuc bo m tin d tho; ng thi phi n c c vic tham gia kin i vi cc d tho vn bn do c quan khc gi n. B trng, Th trng c quan ngang b, c quan thuc Chnh ph phi xem cng tc xy dng vn bn quy phm php lut l nhim v trng tm ca b, ngnh v a vo ni dung thi ua khen thng ca cc n v, c nhn do mnh qun l;.

Th t, c quan ch tr v Ban son tho vn bn quy nh chi tit, hng dn thi hnh lut, php lnh phi phi hp cht ch vi cc c quan lin quan ngay t giai on u ca qu trnh son tho x l cc vn cn c kin khc nhau, c bit l nhng vn v c ch, chnh sch; thc hin nghim tc Quy ch v t chc v hot ng ca Ban son tho do Th tng Chnh ph ban hnh km theo Quyt nh s 03/2007/Q-TTg ngy 10/1/2007.

Th nm, c quan ch tr, Ban son tho cc d n lut, php lnh trong qu trnh son tho phn u gim thiu nhng ni dung phi quy nh chi tit, hng dn thi hnh; nhng vn phi c quy nh chi tit, hng dn thi hnh cn kp thi kin ngh Th tng Chnh ph phn cng b, ngnh c lin quan ch tr son tho vn bn, tin hnh ng thi vic trnh d n lut, php lnh vi trnh d tho vn bn quy nh chi tit, hng dn thi hnh. Thc hin tt ch trng "Ban son tho d n lut, php lnh, d tho ngh quyt ca Quc hi, U ban thng v Quc hi do Chnh ph trnh Quc hi, U ban thng v Quc hi ng thi l Ban son tho Ngh nh hng dn thi hnh" nh quy nh ti khon 2, iu 22 Ngh nh s 161 ngy 27/12/2005 ca Chnh ph. Cc c quan c trch nhim cn kin quyt tr li d tho lut, php lnh cho c quan ch tr khi cc d n lut, php lnh c trnh nhng khng c d tho vn bn quy nh chi tit (trong trng hp lut, php lnh phi quy nh chi tit);

Th su, tng cng cng tc gim st v nng cao cht lng gim st ca Quc hi i vi hot ng xy dng vn bn quy nh chi tit, hng dn thi hnh lut, php lnh v ra yu cu khc phc hn ch, bt cp trong cng tc ny, khc phc ngay tnh trng cc kin ngh, yu cu trong bo co gim st khng c thc hin.Th by, tng cng s phi hp gia cc c quan tham mu ca Quc hi v c quan tham mu Chnh ph trong qu trnh son tho, trnh cc d n lut, php lnh gii quyt kp thi nhng vn c kin khc nhau trong ni dung ca cc d n lut, php lnh. C quan a ra sng kin lp php phi trn c s cc chnh sch c phn tch, nh gi y v thc tin v l lun. Quc hi a ra nh hng v ni dung i vi cc d n lut, php lnh khi thng qua chng trnh xy dng lut, php lnh hng nm nhm nng cao tnh kh thi, tnh c th r rng ca cc o lut, php lnh. Th tm, tng cng tin v cht lng cng tc thm nh ca B T php, thm tra ca Vn phng Chnh ph v kin tham gia ca cc c quan c thm quyn v ni dung cc d tho, hn ch tnh cc b ca c quan ch tr son tho. Thm nh ca B T php, thm tra ca Vn phng Chnh ph phi l nhng phn bin khch quan, c lp v c gi tr khoa hc v thc tin cao, trnh lm hnh thc. Cc c quan c lin quan ca Chnh ph trong qu trnh xy dng vn bn quy nh chi tit, hng dn thi hnh lut, php lnh cn thc hin nghim tc Quy ch thm nh d n, d tho vn bn quy phm php lut m Th tng k ban hnh (km theo Quyt nh s 05/2007/Q-TTg ngy 10/1/2007).

Th chn, cn c k hoch bi dng, nng cao nng lc i ng cn b lm cng tc php ch cc b, ngnh; nng cao trnh hoch nh chnh sch, bi dng k nng xy dng vn bn quy phm, c ch i ng ph hp thu ht c nhng cn b c nng nng lc chuyn mn tt v yn tm vi cng tc xy dng php lut. ng thi, m rng v tng cng hp tc quc t hc tp kinh nghim tt v son tho vn bn php lut.Th mi, ngh U ban thng v Quc hi nghin cu, xem xt cho php p dng vic tho lun v thng qua sng kin lp php m Hin php, Lut t chc Quc hi quy nh. C hng dn c th hoc c c ch (c th ch v iu kin vt cht) c th nhm pht huy tnh ch ng, sng to ca cc i biu Quc hi trong sng kin lp php. i vi cc d n lut, php lnh sa i t (mt vi iu) th khng cn thc hin theo quy trnh hin nay m nn giao cho nhm i biu Quc hi phi hp vi B ch tr son tho, xy dng v trnh Quc hi theo mt th tc rt gn. Kinh nghim ny nhiu nc trong khu vc v th gii p dng. Nu chng ta chp nhn v sm c quy nh hng dn c th v vn ny s gp phn gim thiu s lng cc vn bn quy nh chi tit, hng dn thi hnh, hin ang l sc p nng n vi cng tc ca Chnh ph. ra v thc hin nhng gii php ph hp y mnh hn na cng tc son tho v ban hnh vn bn quy nh chi tit, hng dn thi hnh lut, php lnh, chc chn hot ng ny s p ng tt hn yu cu xy dng v hon thin h thng php lut Vit Nam nh Ngh quyt s 48/NQ-TW ca B Chnh tr Ban Chp hnh Trung ng ng (kho IX) ra.-----------

*PGS, TS, Ph Ch nhim Vn phng Chnh phTHC THI NGHIM CHNH PHP LUT V QUAN H LAO NG BO V QUYN V LI CH HP PHP CA CNG NHN LAO NG

Bi Ngc Thanh *

I- Nhng quy nh php lut v quan h lao ngTrong B lut Lao ng (BLL), quan h lao ng c quy nh gm hai loi: Quan h ba bn (Nh nc, ngi lao ng v ngi s dng lao ng) v quan h hai bn (ngi lao ng v ngi s dng lao ng). Sau y l nhng quy nh cho cc bn.1, Nhng quy nh v quyn v trch nhim ca Nh ncTrch nhim ca Nh nc trong quan h lao ng ni ring, trong lao ng ni chung c quy nh ba chng: Nhng quy nh chung; Qun l nh nc v lao ng; Thanh tra nh nc v lao ng, x pht vi phm php lut lao ng.Nh nc (trong quan h ba bn) khng ng bn trong can thip qu su vo qu trnh sn xut - kinh doanh v qu trnh tha thun i n t chc v s dng lao ng ca doanh nghip, nhng Nh nc vi t cch l ngi ng bn trn c vai tr nh hng, c trch nhim h tr cho quan h hai bn v c nhim v thanh tra, x l vi phm php lut lao ng. Bi vy, iu 10 v iu 11 BLL quy nh:

- Nh nc thng nht qun l ngun nhn lc v qun l lao ng bng php lut v c chnh sch pht trin, phn b ngun nhn lc, pht trin a dng cc hnh thc s dng lao ng v gii thiu vic lm.Nh nc hng dn ngi lao ng v ngi s dng lao ng xy dng mi quan h lao ng hi ha v n nh, cng nhau hp tc v s pht trin ca doanh nghip.Nh nc khuyn khch vic qun l lao ng dn ch, cng bng, vn minh trong doanh nghip- Qun l Nh nc v lao ng gm nhng ni dung ch yu sau:

* Nm cung cu v s bin ng cung cu lao ng lm c s quyt nh chnh sch quc gia, quy hoch, k hoch v ngun nhn lc, phn b v s dng lao ng ton x hi;

* Ban hnh v hng dn thi hnh cc vn bn php lut lao ng;

* Xy dng v t chc thc hin cc chng trnh quc gia v vic lm, di dn xy dng cc vng kinh t mi, a ngi i lm vic nc ngoi;

* Quyt nh cc chnh sch v tin lng, bo him x hi, an ton lao ng, v sinh lao ng v cc chnh sch khc v lao ng v x hi; v xy dng mi quan h lao ng trong cc doanh nghip.* T chc v tin hnh nghin cu khoa hc v lao ng, thng k, thng tin v lao ng v th trng lao ng, v mc sng, thu nhp ca ngi lao ng;

* Thanh tra, kim tra vic thi hnh php lut lao ng v x l cc vi phm php lut lao ng, gii quyt cc tranh chp lao ng theo quy nh ca php lut;

* M rng quan h hp tc quc t (vi nc ngoi v cc t chc quc t) trong lnh vc lao ng.Nh vy trong quan h ba bn th bn Nh nc c v th cc k quan trng, trong c vic xy dng v ban hnh php lut lao ng lm cn c cho vic iu hnh hot ng lao ng, cho vic xc lp quan h hai bn v cho vic x pht vi phm quan h lao ng. Khi cn thit, Nh nc phi h tr ti chnh x l nhng tnh hung kh khn, bc xc. V d, trong gii quyt vic lm, Chnh ph s h tr ti chnh cho nhng a phng, cho nhng ngnh c nhiu ngi thiu vic lm hoc mt vic lm do thay i c cu hoc thay i cng ngh (iu 17). Mt v d khc l trong nm ngun qu bo him x hi (c quy nh ti iu 149) th c ngun qu th ba do Nh nc ng gp v h tr thm bo m thc hin cc ch bo him x hi i vi ngi lao ng (khi mt cn bng qu nghim trng, khi v qu).

2, Nhng quy nh v quyn v trch nhim ca ngi s dng lao ngQuyn v trch nhim ca ngi lao ng c quy nh hu ht cc chng ca BLL, trong tp trung nht l cc chng vic lm, tin lng, hp ng lao ng, tha c lao ng tp th, thi gi lm vic v thi gi ngh ngi, an ton lao ng v v sinh lao ng Cc quy nh ny c tm tt li thnh quy nh chung, l:

- Ngi s dng lao ng c quyn tuyn chn lao ng, b tr, iu hnh lao ng theo nhu cu sn xut, kinh doanh; c quyn khen thng v x l cc vi phm k lut lao ng theo quy nh ca php lut lao ng;

- Ngi s dng lao ng c quyn c i din thng lng, k kt tha c lao ng tp th trong doanh nghip hoc tha c lao ng tp th ca ngnh; c trch nhim cng tc vi cng on bn bc cc vn v quan h lao ng, ci thin i sng vt cht v tinh thn ca ngi lao ng.- Ngi s dng lao ng c ngha v thc hin hp ng lao ng, tha c lao ng tp th v nhng tha thun khc vi ngi lao ng, tn trng danh d, nhn phm v i x ng n vi ngi lao ng.Hp ng lao ng phi bao gm by ni dung ch yu, l:

* Cng vic m ngi lao ng phi lm;

* Thi gi lm vic, thi gi ngh ngi;

* Tin lng;

* a im lm vic;

* Thi hn ca hp ng;

* iu kin v an ton lao ng, v sinh lao ng;

* Bo him x hi i vi ngi lao ng.Cn tha c lao ng tp th (vn bn tha thun gia tp th lao ng v ngi s dng lao ng) gm 2 nhm vn :

* Nhm th nht l cc iu kin lao ng v s dng lao ng;

* Nhm th hai l quyn li v ngha v ca hai bn trong quan h lao ng.Nh nc lun lun khuyn khch nhng tha thun bo m cho ngi lao ng c nhng iu kin thun li hn so vi nhng quy nh ca php lut lao ng.3, Nhng quy nh v quyn v trch nhim ca ngi lao ngCng nh nhng quy nh cho ngi s dng lao ng, nhng quy nh cho ngi lao ng c hu ht cc chng ca BLL. L quan h tay i cho nn tuyt i b phn cc vn quy nh cho ngi s dng lao ng ng thi cng quy nh cho ngi lao ng. Nhng ni dung ch yu ca hp ng lao ng, mt bn ngi s dng lao ng phi chp hnh nghim chnh; mt bn ngi lao ng phi thc hin y . V tha c lao ng tp th, cc bn u phi thc hin ngha v ca mnh, ng thi phi bo m quyn li hp php ca bn kia. Quyn v trch nhim ca ngi lao ng c th tm li trong bn im di y:

- Ngi lao ng c tr lng trn c s tha thun vi ngi s dng lao ng nhng khng thp hn mc lng ti thiu do Nh nc quy nh v theo nng sut, cht lng, hiu qu cng vic; c bo h lao ng, lm vic trong nhng iu kin bo m v an ton lao ng, v sinh lao ng; ngh theo ch , ngh hng nm c lng v c bo him x hi theo quy nh ca php lut. Nh nc quy nh ch lao ng v chnh sch x hi nhm bo v lao ng n v cc loi lao ng c c im ring.- Ngi lao ng c quyn thnh lp, gia nhp, hot ng cng on theo Lut Cng on bo v quyn v li ch hp php ca mnh; c hng phc li tp th, tham gia qun l doanh nghip theo ni quy ca doanh nghip v cc quy nh ca php lut.- Ngi lao ng c ngha v thc hin hp ng lao ng, tha c lao ng tp th, chp hnh k lut lao ng, ni quy lao ng v tun theo s iu hnh hp php ca ngi s dng lao ng.- Ngi lao ng c quyn nh cng theo quy nh ca php lut.Trong quan h lao ng, ngi ta quan tm c bit n quan h hai bn (gia ngi s dng lao ng v ngi lao ng) y l vn c coi l trng tm l ct li trong vic thc thi BLL.II- Nhng kt qu v nhng khuyt nhc im ch yu trong vic thc hin cc quan h lao ng 1, Nhng kt qu ch yu tm v m (nh nc) ban hnh BLL (nm 1994) l mt tin b quan trng khi bc vo c ch th trng. B lut c sa i, b sung ba ln vo cc nm 2002, 2006 v 2007. T khi B lut c ban hnh n nay, c khong 200 vn bn (t ngh nh, thng t n quyt nh v cc vn bn khc) hng dn thi hnh B lut. Trong iu kin chuyn i c ch qun l, chuyn i nn kinh t (t nn kinh


Ban tin sitto viet nam so 5

Ban tin sitto viet nam so 5

Documents
Lcu Nam 2007

Lcu Nam 2007

Documents
Tap 79 - So 3 nam 2011

Tap 79 - So 3 nam 2011

Documents
Ban tin sitto viet nam so 13

Ban tin sitto viet nam so 13

Documents
Ban tin sitto viet nam so 17

Ban tin sitto viet nam so 17

Documents
THII COXC sO NAM rnAXn rON vrNH rtluao vrET NAM · Her DoNc crAna MUC vrpr NAM THII COXC sO NAM rnAXn rON vrNH cAc rurANn rtluao vrET NAM Anh ch!em thin m6n, Ngdy l9 thSng 6 ndm 1988,

THII COXC sO NAM rnAXn rON vrNH rtluao vrET NAM · Her DoNc crAna MUC vrpr NAM THII COXC sO NAM rnAXn rON vrNH cAc rurANn rtluao vrET NAM Anh ch!em thin m6n, Ngdy l9 thSng 6 ndm 1988,

Documents
Ban tin sitto viet nam so 2

Ban tin sitto viet nam so 2

Documents
So tay ky thuat trong nam 30.11.10

So tay ky thuat trong nam 30.11.10

Documents
Ban tin sitto viet nam so 1

Ban tin sitto viet nam so 1

Documents
Ban tin sitto viet nam so 20

Ban tin sitto viet nam so 20

Documents
PCI Việt Nam năm 2007

PCI Việt Nam năm 2007

Documents
Giay da nam cong so

Giay da nam cong so

Business
Ban tin sitto viet nam so 6

Ban tin sitto viet nam so 6

Documents
Tap 77 - So 1 nam 2011

Tap 77 - So 1 nam 2011

Documents
Phuong Phap Cat May Ao So My Nam

Phuong Phap Cat May Ao So My Nam

Documents
Ban tin sitto viet nam so 15

Ban tin sitto viet nam so 15

Documents
ĐÁNH GIÁ LỢI THẾ SO SÁNH BỘC LỘ CỦA VIỆT NAM SO VỚI …€¦ · ĐÁNH GIÁ LỢI THẾ SO SÁNH BỘC LỘ CỦA VIỆT NAM SO VỚI MALAYSIA VÀ THÁI LAN Compare

ĐÁNH GIÁ LỢI THẾ SO SÁNH BỘC LỘ CỦA VIỆT NAM SO VỚI …€¦ · ĐÁNH GIÁ LỢI THẾ SO SÁNH BỘC LỘ CỦA VIỆT NAM SO VỚI MALAYSIA VÀ THÁI LAN Compare

Documents
Ban tin sitto viet nam so 19

Ban tin sitto viet nam so 19

Documents
SO GlAO DUC . . VA HANOI NAM ·

SO GlAO DUC . . VA HANOI NAM ·

Documents
ZEMLJO SO NAM POSODILI OTROCI

ZEMLJO SO NAM POSODILI OTROCI

Documents
Ban tin sitto viet nam so 16

Ban tin sitto viet nam so 16

Documents
SO SÁNH BẮC NAM - daovang.free.frdaovang.free.fr/SoSanhBacNam.pdf · SO SÁNH BẮC NAM Bài của HUYNH THANH TRÚC “Vào Nam tôi mới hiểu rằng,

SO SÁNH BẮC NAM - daovang.free.frdaovang.free.fr/SoSanhBacNam.pdf · SO SÁNH BẮC NAM Bài của HUYNH THANH TRÚC “Vào Nam tôi mới hiểu rằng,

Documents
THTT So 279 Thang 09 Nam 2000

THTT So 279 Thang 09 Nam 2000

Documents
Huy nam khao sat ham so

Huy nam khao sat ham so

Documents
Vanhien So 3 Nam 2012

Vanhien So 3 Nam 2012

Documents
Ban tin sitto viet nam so 8

Ban tin sitto viet nam so 8

Documents
Ban tin sitto viet nam so 7

Ban tin sitto viet nam so 7

Documents
Ban tin sitto viet nam so 9

Ban tin sitto viet nam so 9

Documents
Ban tin sitto viet nam so 3

Ban tin sitto viet nam so 3

Documents
Ban tin sitto viet nam so 18

Ban tin sitto viet nam so 18

Documents