. 521.

.... 2522. ................................ 4523.

.. 29524. -

- 43

525. ....................... 44

526. ..... 44

527. - - 2009 ..................................................... 45

528. - - 2009 ..................................................... 45

529. - - 2009 ........................ 46

530. - .............................. 79

531. - -

. -

- - ...... 98

532. - ... 100

533. .. 158

534. .. 158

535. .. 159

536. .. 159

537. .. 159

538. .. 159

539. .. 159

540. .. 159

541. -... 160

542. - ............. 160

... 1-32

26 . LXV , 24 2009 280

www.slvesnik.com.mk contact@slvesnik.com.mk

. 2 - . 26 24 2009

521.

75 1 2 , -

-

-

, -

19 2009 .

. 07-1125/1 19 2009 , , ..

, , ..

1

( . 35/2008 103/2008), 99 3 :

- . - , - (, , ), 75% . - - - .

3 4 5, :

- , , - - .

- , , , .

4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11 12 - 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13 14.

2

102 2 3, :

99 - 6, 7, 8, 9, 10 11 -

, - .

3 4.

3 146 2 -

3 4, : 2 ,

, - 100 - : , US News and Report i Times Higher Education Supplemnet - World University Ranking, , , . - -. 70% , .

3 4 - .

3 5.

4 150 150-, :

150- -

- , - 100 - -: - , US News and Report i Times Higher Education Supplemnet - World University Ranking, , , . - .

1 - .

5

-, 168-, :

-

168- -

, - 30.000 100.000 - , . "

6

, - - - .

24 2009 . 26 - . 3

7 -

1 1 2009/2010 .

8

1 2, 3 4 - 15 2010 .

5 - 15 2009 , 167 1 3 .

9

,, -".

__________

L I G J PR NDRYSHIMIN DHE PLOTSIMIN E

LIGJIT PR ARSIM T LART

Neni 1 N Ligjin pr arsimin e lart (,,Gazeta zyrtare e

Republiks s Maqedonis numr 35/08 dhe 103/08), n nenin 99 paragrafi 3, fjalt:

Programet studimore duhet t prmbajn lnd msimore t detyrueshme dhe zgjedhore. Lndt msimore t detyrueshme duhet t jen nga fusha prkatse e njsis s universitetit, prkatsisht t njsis s brendshme organizuese (institut, katedr, seksion), me ,rast pjesmarrja e tyre sht m s shumti deri m 75% nga numri i lndve t programit studimor. Pjesn tjetr t programit studimor e prbjn lndt msimore zgjedhore t cilat studentt i zgjedhin n mnyr t pavarur nga radha e t gjitha lndve msimore t prfaqsuara n njsisit e universitetit n prputhje me Rregulloren pr kompatibilitet t lndve t miratuara nga ana e universitetit.

Pas paragrafit 3 shtohen dy paragraf t rinj 4 dhe 5 si vijojn:

Studentt e regjistruar n programe studimore n ciklin e dyt t studimeve universitare dhe n programet studimore pr ciklin e tret, studime pr doktorat n universitetet shtetrore, n mnyr t pavarur i zgjedhin lndt msimore zgjedhore nga radht e gjitha lndve msimore zgjedhore t prfshira n programet studimore t njsive n universitetet shtetrore.

Kur universiteti i vendit zbaton program studimor pr marrjen e diploms s prbashkt me universitetet t huaj, n lidhje me bashkmarrdhnien e prfaqsimit t lndve zgjedhore dhe t detyrueshme, zbatohen dispozitat e institucionit t arsimit t lart, ku zbatohet programi studimor.

Paragraft 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11 dhe 12, bhen paragraf 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13 dhe 14.

Neni 2

N nenin 102 pas paragrafit 2 shtohet paragraf i ri 3 si vijon:

Dispozitat pr msim klinik nga neni 99 paragraft 6, 7, 8, 9, 10 dhe 11 nuk zbatohen pr programin studimor pr marrjen e diploms s prbashkt, e cila realizohet bashk me universitet e huaja, me rast zbatohen dispozitat e institucionit t arsimit t lart, ku zbatohet programi studimor.

Paragrafi 3 bhet paragraf 4.

Neni 3 N nenin 146 pas paragrafit 2 shtohen dy paragraf t

rinj 3 dhe 4 si vijojn: Personave nga paragrafi 2 i ktij neni, nse u lejohet

qndrim pr thellim dhe prsosje profesionale prkatsisht

shkencore n njrin nga 100 universitetet e para t ranguara n listn e fundit t shpallur nga institucionet vijuese: Instituti pr arsimin e lart pran universitetit t Shangajit Xhio Tong, US News and Report i Times Higher Education SupplemnetWorld University Ranking, Ministria e Arsimit dhe Shkencs iu lejon kompensim t harxhimeve pr qndrim n universitetin prkats pr vendosje, ushqim, sigurim shndetsor dhe shpenzime t rrugs. Lartsia e kompensimit t shpenzimeve pr qndrim, verifikohet n baz t njoftimit t universitetit prkats. Gjat kohs s qndrimit studimor personi ka t drejt page n lartsi prej 70% t pags s fundit t paguar para shkuarjes n qndrim pr thellim dhe prsosje profesionale prkatsisht shkencore.

Mnyrn dhe procedurn e realizimit t s drejts nga paragrafi 3 dhe 4 i ktij neni e prcakton ministri kompetent pr punt e arsimit t lart.

Paragrafi 3 bhet paragraf 5.

Neni 4 Pas nenit 150 shtohet nen i ri 150-a si vijon:

Neni 150-a Studentt e regjistruar n ciklin e dyt t studimeve

universitare dhe n ciklin e tret t studimeve pr doktorat n universitete shtetrore, t cilt do t ken mundsi pr qndrim studimor n nj nga 100 universitetet e para t ranguara n listn e fundit t shpallur nga institucionet vijuese: Instituti pr arsim t lart pran universitetit t Shangajit Xhio Tong, US News and Report i Times Higher Education Supplemnet World University Ranking, Ministria e Arsimit dhe Shkencs iu lejon kompensim t harxhimeve pr qndrim studimor n universitetin prkats pr vendosje, ushqim, sigurim shndetsor dhe shpenzime t rrugs. Lartsia e kompensimit t shpenzimeve pr qndrimin studimor, verifikohet n baz t njoftimit t universitetit prkats.

Mnyrn dhe procedurn e realizimit t s drejts nga paragrafi 1 i ktij neni e prcakton ministri kompetent pr punt e arsimit t lart.

Neni 5

Pas Kreut katrmbdhjet shtohet Kreu i ri katrmbdhjet-a, DISPOZITA NDSHKIMORE dhe shtohet nen i ri 168-a si vijon:

Kreu katrmbdhjet-a

DISPOZITAT NDSHKIMORE

Neni 168-a Personi juridik i cili pa baz kryen veprimtari t arsmit

t lart pa aktvendimin e marr pr akreditim dhe aktvendimin pr fillimin me pun n pajtim me dispozitat e ktij ligji, do t prgjigjet penalisht dhe do t dnohet me dnim me para n lartsi s prej 30 000 deri n 100 000 euro me kundrvler n denar, kurse personi prgjegjs me dnim me burg n kohzgjatje s paku prej nj deri tri vjet.

Neni 6

Aktet nnligjore t parapara n kt ligj, ministri kompetent pr punt e arsimit t lart do ti miratoj n afat prej tre muajsh nga dita e hyrjes n fuqi t ktij ligji.

Neni 7

Institucionet e arsimit t lart do ti harmonizojn programet studimore n pajtim me nenin 1 paragrafin 1 nga ky ligj, m s voni deri n fillimin e vitit shkollor 2009/2010.

Neni 8

Dispozitat nga neni 1 paragrafi 2, 3 dhe 4 i ktij ligji, do t zbatohet prej 15 gushtit 2010.

. 4 - . 26 24 2009

Dispozita nga neni 5 i ktij ligji, do t zbatohet prej 15 shtatorit 2009, me ka shfuqizohet neni 167 paragrafi 1 alineja 3 e ktij ligji.

Neni 9

Ky ligj hyn n fuqi ditn e tet nga dita e shpalljes n Gazetn zyrtare t Republiks s Maqedonis.

__________ 522.

75 1 2 , -

, -

19 2009 .

. 07-1126/1 19 2009 , , ..

, , ..

I.

1 , -

, -.

2

.

3

:

1. - , -, ;

2. , , ;

3. ;

4. - , , , ;

5. - ;

6. ( , -, ), - () - ;

7. - , : - , , , , -

, , , , , ;

8. ;

9. - ;

10. - 20 - - : , , , -, - (, , , , , , ), , , , -, , , , - , , - , , -- ;

11. - - , - - : , , , , , - , -, , - , , - , , ;

12. , , , - ;

13. ;

14. , , -, , , , , , ;

15. , , , ;

16. - ;

17. -;

18. , , , , , -

19. 1 31 -, .

4 , ,

.

24 2009 . 26 - . 5

II.

5 , , -

: : ) 1) (Cervus elaphus L.); 2) (Dama dama L.); 3) (Capreolus capreolus L.); 4) (Rupicapra rupicapra L.); 5) (Ovis musimon Schreb.); 6) (Ursus arctos L.); 7) (Sus scrofa L.); 8) (Lynx lynx L.); 9) (Canis lupus L.) 10) (Canis aureus L.) ) 11) (Lepus europaeus Pall.); 12) (Sciurus vulgaris L.); 13) (Fiber zibethicus L.); 14) (Glis glis L.); 15) (Citellus citellus L.); 16) (Lutra lutra L.); 17) (Vulpes vulpes L.); 18) (Felis silvestris Schreb.); 19) (Martes martes L.); 20) (Martes foina Erh.); 21) (Mustela nivalis L.); 22) (Mustela putorius L.) 23) (Meles meles L.). : ) 24) (Otis tarda L.) ) 25) - (Tetrax tetrax L.); 26) (Bonasa bonasia L.); 27) (Phasianus sp.); 28) (Perdix perdix L.); 29) (Alectoris greaca Meisner.); 30) - (Coturnix coturnix L.); 31) - (Columba palumbus L.); 32) - (Columba enas L.); 33) (Columba livia Gm.); 34) (Streptopelia turtur L.); 35) (Sreptopelia decaocto Friv.); 36) (Scolopax rusticola L.); 37) (Gallinago gallinago L.); 38)

(Gallinago media-Latham.); 39) (Lymnocryptes minumus-Brunn.); 40) (Anser anser L.); 41) (Anser albifrons Scop.); 42) (Anser erythropus L.); 43) (Anser fabalis Latham.); 44) (Tadorna tadorna L.); 45) (Branta sp.); 46)

(Anas platyrhynchos L.); 47) (Anas crecca L.); 48) - (Anas acuta L.); 49) (Anas querquvedula L.); 50) - (Anas clupeata L.); 51) (Aythya nyroca Guld.); 52) (Anas penelope L.); 53) (Anas strepera L.); 54) (Netta rufina L.); 55)

(Aythya ferina L.); 56) (Aythya fuligula L.); 57)

(Cygnus cygnus L.); 58) (Cygnus olor-Gmel.); 59) (Crex crex L.); 60) (Fulica atra L.); 61) (Ciconia ciconia L.); 62) (Ciconia nigra L.); 63) (Plegadis falcinellus L.); 64) (Ardea cinerea L.); 65) (Ardea purpurea L.); 66) (Egretta alba L.); 67)

(Egretta garzetta L.); 68) (Ardeola ralloides Scop.); 69) (Nycticorax nycticorax L.); 70)

(Ixobrychus minutus L.); 71) (Botaurus stellaris L.); 72) (Pelecanus onocrotalus L.); 73) (Pelecanus crispus Bruck.); 74) (Phalacrocorax carbo L.); 75) (Phalacrocorax pygmenus Pall.); 76) (Podiceps cristatus L.); 77) (Podiceps griseigena Bodd.); 78) (Tachybaptus rufficollis Pall.); 79) (Grus grus L.); 80) (Larus ridibundus L.); 81) (Larus minutus Pall.); 82) (Ralluus aquaticus L.); 83) (Gallinula chloropus L.); 84) (Vanellus vanellus L.); 85) (Burhinus oedicnemus L.); 86) (Falco peregrinus Tunst.); 87) (Falco subbuteo L.); 88) (Falco biarmicus L.); 89) (Falco columbarius L.); 90) (Falco tinnunculus L.); 91) (Falco naumanni Fleisch.); 92) (Falco vespertinus L.); 93) - (Accipiter gentilis L.); 94) (Accipiter nisus L.); 95) ()

(Accipiter brevipes L.); 96) (Buteo buteo L.); 97) (Buteo lagopus Brunn.); 98) (Buteo rufinus L.); 99) (Pernis apivoris L.); 100) (Circus aeruginosus L.); 101) (Circus pygargus L.); 102) (Circus cyanesus L.); 103) (Milvus milvus L.); 104) (Milvus migrans Bodd.); 105) (Aquila chrysatos L.); 106)

(Aquila heliaca Sav.); 107) (Aquila clanga Pall.); 108) (Hieraatus pennatus Gm.); 109) (Pandion haliatus L.); 110) (Haliaetus albicilla L.); 111) (Circaetus gallicus Gm.); 112) (Neophron perenopterus L.); 113) (Gyps fulvus Habi.); 114) (Aegypius monachus L.); 115) ()

(Gypatus barbatus L.); 116) (Bubo bubo L.); 117) (Asio otus L.); 118) (Asio flammeus Pont.); 119) - (Otus scops L.); 120) (Athene noctua Scop.); 121) (Strix aluco L.); 122) (Tyto alba Scop.); 123) (Corvus corax L.); 124) (Corvus frugilegus L.);

. 6 - . 26 24 2009

125) (Corvus cornix L.); 126) (Corvus monedula L.); 127) (Pica pica L.); 128) (Garrulus glandarius L.); 129) (Coracias garrulous L.); 130) (Pyrrhocorax pyrrhocorax L.); 131) (Pyrrhocorax graculus L.); 132) j (Oriolus oriolus L.) 133) (Sturnus vulgaris L.).

III.

6 : 1) o -

; 2) o -

; 3)

;

4) -, , -;

5) - ;

6) -;

7) ; 8) , ; 9) , -

;

10) - - ;

11) (); 12) 13) .

7 (1) -

, - , , .

(2) - -.

(3) , , .

(4) - , - , , 29 34 .

(5) -, - . -, - .

8

(1) - - .

(2) - , - ( ),

, - - .

9

(1) 5 .

(2) : , , , , , , , , , , , , , , , -, , , , , -, , , -, , , , , , , , , , - , , (Branta sp.), , , - , , -, , , , -, , , , , , , , , , - , , , , , , , -, , , , - , , , , , , , , -, , , , -, , , - , , () , , , -, , a , , , ', , , , , , -, , , , , , (-) , , , , -, , , , , , , - , .

(3) : , , -, , , , , , , , , , .

10

(1) , - , -, , -- , -, .

(2) - (1) - .

11

(1) , .

(2) , - , , , - .

24 2009 . 26 - . 7

12 (1) : - 1 30 , - 1 30 , - -

1 30 , - 1 31 , - - 1 31 , - - -

1 31 , - 1 15 , - 1 31 -

, - -

1 31 , - 1 15 , - 1 30 , - - -

1 30 , - 1 31 , - 1 30 , - - -

1 30 , - 1 30 , - , , , -

15 10 , - 1 30 - -, , --

, , , , , , - , , , - , , , (Branta sp.), a , , , -, , , 1 april 31 .

(2) (1) - : , , , , - .

13

: , , , , , , , , , , -, , , , , , , , , , , , -, , , - , , , , , , , , , , , , -, , , , -, , , , , , , , , -, , , , , , , -, ', , , , , , , , , , -, , () , , , , -, , , , -, , , , j , .

14

-, , .

15 (1) , ,

, - , , , , 13 , , .

(2) (1) .

(3) (1) , - , .

16

, - :

1) - - - ;

2) - , - , , , -, ;

3) - - ;

4) - - - aj ;

5) , , - ;

6) - ;

7) , , .

17

(1) - .

(2) , - 9 (3) - .

(3) (1) -.

18

(1) .

(2) .

19

(1) , , , , , - .

. 8 - . 26 24 2009

(2) , - .

20

, .

21

-, - .

22

, , 48 , .

23

, .

24

(1) , - 200 .

(2) - 300 -.

25

(1) - .

(2) - , .

26

(1) .

(2) - .

(3) - 31 - , .

(4) , - , .

(5) , - -, , .

27

(1) :

1) - ;

2) ;

3) , , - ;

4) , -, - ;

5) , , ;

6) - ;

7) -

8) - , - (, , ).

(2) .

IV.

28

(1) - - .

(2) - (1) - .

(3) - , .

(4) , / , .

29

, , , , - .

30

- :

- 1.000 , 13.000

- 2.000 , 25.000 .

31

(1) .

(2) - : , , , , .

(3) : , , , , , , , , - (, , ).

24 2009 . 26 - . 9

32 (1) : -

. (2) -

.

(3) ( , -, ), - () - .

33

(1) 150 -, (-), - 150 .

(2) (1) , , .

(3) , () - .

V.

34

(1) - () - - -.

(2) (1) - -, .

(3) , .

(4) : , - 20 .

(5) .

(6) . - .

35

(1) :

1) ; 2) - -

; 3) -

4)

.

(2) - .

36 (1)

. (2)

- , -.

(3) 30 -.

(4) , - -.

37

(1) - .

(2) - 34 (1) -, , .

(3) - , - - .

(4) , - .

(5) - , .

38

(1) - , - .

(2) , - .

(3) , -, (2) - .

39

(1) - , :

1) ; 2) -

; 3) , ,

4) - .

(2) , , - 38 .

(3) , - 38 , .

. 10 - . 26 24 2009

40 (1) -

. (2) (1) -

20% - - , 30 -, .

(3) (2) , -, , - .

VI.

41

, , - - .

42

(1) , .

(2) 20 .

(3) , - , - - .

43

(1) 42 (1) : .

(2) - , a - .

(3) 60 - (2) .

(4) - , .

(5) - -, - .

(6) .

44

(1) - - , - - .

(2) , (1) - .

45

(1) , - .

(2) .

(3) - , .

(4) , - - .

(5) - - .

46

(1) : , , , - , - (, , , , , , -), , - , , , - , , , , , , -- , - .

(2) : -, , , , , -, , -, - , , - , , .

47

- - .

48

(1) - - - , , - .

(2) , - - .

(3) - - .

49

(1) - - .

(2) (1) - 31 -, .

24 2009 . 26 - . 11

(3) , - (2) , .

(4) , 30 - .

(5) , - -.

50

- - 31 .

VII.

51 -

.

52 -

, , , .

53

(1) , - 1 , - 31 .

(2) - , -, - .

54

: -

, - , , ,

, - , , , , , -

, , - -, , , , , , ,

- ,

- , - , - , - , - -

, - e -

,

- ,

- 200

- 100 - .

55 (1) ,

. (2) (1) -

, - () - -, .

(3) , , , -, ( 16 5) .

56

(1) - .

(2) - .

57

(1) - .

(2) , .

(3) ta .

(4) .

(5) - - - .

(6) - - .

(7) , - - .

58

(1) 57 (4) , -. .

(2) (1) / - / .

(3) (1) .

(4) , - .

59

, - - , -, , - , - , , .

. 12 - . 26 24 2009

60 (1) -

. (2) -

. (3) , -

, - - .

(4) .

(5) , - .

61

(1) 31 , - , .

(2) , - - .

62

(1) - () -.

(2) , .

(3) .

(4) .

(5) (4) , - , - , -.

63

(1) , - .

(2) - .

64

(1) , , , - - , - .

(2) , (1) .

(3) , - .

(4) , , - , .

(5) , - , - , - .

65

, - .

VIII.

66

, , , , , .

67

(1) - .

(2) : - , , - , - , - , .

68

, - , .

69

(1) - , - , .

(2) - .

70

- , , .

71

(1) , - .

(2) (1) , -.

(3) - .

72

- , , - .

24 2009 . 26 - . 13

IX.

73 (1)

, , .

(2) - .

74

(1) - , .

(2) - , -.

(3) , - (2) , -.

75

(1) :

1) - , - , , - - , - ;

2) -, ;

3) - , , ;

4) - , , , ;

5) , , , - ;

6) - ;

7) , ;

8) -, , -

9) .

(2) (1) .

(3) , - , - - .

76 (1) 75 (2)

-, .

(2) (1) , - - .

(3) - , 30 .

X.

77

(1) 6.000 8.000 - , :

1) , - ( 10 (1));

2) , - , - ( 11 (2), 12 (1) 13);

3) - ( 21);

4) , ( 23);

5) 150 , (), - 150 - , ( 33 (1));

6) - ( 35 4);

7) ( 54 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12 13);

8) , ( 60 (1));

9) - ( 60 (4));

10) 31 , - -, ( 61 (1));

11) a ( 62 (4));

12) ( 67)

13) ( 68).

(2) 4.000 6.000 - (1) - .

(3) (1) 1, 2, 7, 9 11 - , , .

(4) (1) 1, 2, 7, 11 13 - - , .

. 14 - . 26 24 2009

78 (1) 3.000 5.000 -

, :

1) - ( 18 (2));

2) 19 (1) ;

3) - 25 ;

4) , ( 26 (1) (2));

5) 31 - , ( 26 (3));

6) , ( 26 (4));

7) - , 33 ;

8) - - ( 40 (1) (2));

9) - ( 47);

10) - ( 49 (1) (2));

11) ( 49 (2));

12) - - ( 50);

13) ( 54 7 8);

14) - () ( 55 (2));

15) - 55 (3) ;

16) 57 (2), (3), (4), (5) (6) ;

17) , - ( 64 - (1) (2));

18) , ( 64 (3));

19) - - , - ( 64 (4));

20) - ( 70);

21) ( 71 (1));

22) - ( 71 (3));

23) - 75 (2)

24) - ( 75 (3)).

(2) 1.500 3.000 - (1) - .

(3) (1) 2, 13, 14, 15, 18 21 , , - -.

79

(1) 1.500 3.000 - - , :

1) , - , - ( 11 (2));

2) 19 (1) ;

3) - ( 20);

4) - - 48 ( 22);

5) , - ( 23);

6) - 200 ( 24 (1));

7) - 24 (2) ;

8) - ( 27 (2));

9) , - (), - ( 33 (3));

10) 54 ;

11) - () 55 ;

12) ( 56 (1));

13) ( 57 (1));

14) ( 59);

15) - ( 60 (4));

16) ( 62 (4));

17) -, ( 63);

18) ( 64 (1) (3)).

19) ( 71 (1));

20) - ( 71 (3))

21) ( 75 (3)).

24 2009 . 26 - . 15

(2) (1) 1, 2, 3, 6, 7, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18 19 , - , - .

80

(1) 1.500 3.000 - - 27 (1) .

(2) (1) - - - , .

81

(1) 77, 78, 79 80 - -, ( : ).

(2) (1) - ( : - ) , .

(3) - , , - - .

(4) - :

- , - -

- - - .

(5) - .

(6) .

(7) - .

(8) , - - , , - - .

(9) .

(10) , - - .

82

(1) , - - - - .

(2) -:

1) ; 2) ;

3) ;

4) ;

5) ; 6) -

; 7)

8) -

. (3)

(2) 3 8 , -.

(4) - , , / .

(5) - - .

(6) , - -.

(7) - , - -, .

(8) (7) - - .

(9) -, , .

83

(1) 79 80 , - - -.

(2) , - - , , - , - .

(3) , - .

(4) - .

(5) . .

(6) , - , .

. 16 - . 26 24 2009

(7) (6) - .

(8) .

84

(1) 77 78 -, - - , - .

(2) (1) - .

(3) - -.

(4) - .

(5) - -, .

(6) . - , - . .

(7) - 24 - (3) .

(8) - .

(9) .

(10) - ,

- , -

-

. (11)

, - - .

(12) , - - .

(13) , - -.

(14) (12) - - , - .

(15) .

(16) (9) .

XI.

85

() , ( - 20/96, 26/96, 34/97, 69/2004, 84/2007, 113/2007 88/2008).

86

- , , - .

87

- - - .

88

(1) .

(2) (1) -.

89

- ( - 20/96, 26/96, 34/97, 69/2004, 84/2007, 113/2007 88/2008).

90

-.

__________

L I G J PR GJUETI

I. DISPOZITA T PRGJITHSHME

Neni 1 Me kt ligj rregullohen rritja, mbrojtja, gjuajtja dhe

shfrytzimi i egrsirs dhe pjesve t saj.

Neni 2 Egrsira sht n pronsi t shtetit dhe si e mir me

interes t prgjithshm pr Republikn e Maqedonis, gzon mbrojtje t veant n mnyr dhe n kushte t prcaktuara me kt ligj dhe Ligjin pr mbrojtjen e natyrs.

Neni 3

Nocionet e veanta t prdorura n kt ligj e kan kuptimin si vijon:

1. Egrsira jan llojet e caktuara t kafshve dhe shpezve, t cilat jetojn t lira n natyr ose n siprfaqe t rrethuara, n t cilat n mnyr intensive rriten, shumohen, mbrohen dhe gjuhen;

2. Gjueti sht kultivimi, mbrojtja, gjuajtja dhe shfrytzimi i egrsirs dhe pjesve t saj;

24 2009 . 26 - . 17

3. Koh e mosgjuajtjes sht periudha kohore pr lloje t caktuara t egrsirave, pr t cilat sht e ndaluar gjuetia n vendin e gjuetis;

4. Vend i gjuetis sht siprfaqja e caktuar e toks dhe ujrave, e cila paraqet trsi natyrore dhe n t ciln ekzistojn kushte pr mbijetes t prhershme, rritje, mbrojtje, gjuajtje dhe shfrytzim t egrsirave;

5. Vend i hapur i gjuetis sht vendi i gjuetis n t cilin mundsohet lvizja e papenguar e egrsirs nga njri vend i gjuetis n tjetrin;

6. Vend i rrethuar i gjuetis sht vendi i gjuetis, i cili sht i rrethuar me pengesa natyrore (rrjedha ujore t gjera, hapsirat e liqeneve, shpate t larta malore), ose pengesa artificiale (rrethoja) t cilat e pengojn ose e zvoglojn mundsin q egrsira ta lshoj at siprfaqe;

7. Objekte teknike t gjuetis jan objektet t cilat shrbejn pr rritjen, mbrojtjen dhe shfrytzimin e egrsirave dhe ato jan: vendstrehimet e egrsirave, vendet e pirjes s ujit, vendet me balt, vendet e ushqimit, depot e ushqimit, vendet me krip, kurthat, pritat, vendetvzhgimet pr egrsira, lloje t ndryshme t rrethojave dhe objekteve pr vendosje;

8. Koncesion sht e drejta e shfrytzimit t egrsirave n vendin e gjuetis;

9. Koncesionar i egrsirave n vendin e gjuetis sht personi juridik i vendit ose i huaj, i cili nga ana e Qeveris s Republiks s Maqedonis e ka fituar koncesionin e egrsirave n vendin e gjuetis;

10. Baza e prgjithshme e ekonomis s gjuetis sht dokument plani pr periudhn prej 20 vitesh, t cilin e miraton Kuvendi i Republiks s Maqedonis, dhe ka t bj me gjith territorin e Republiks s Maqedonis dhe prmban t dhna pr: zhvillimin e gjuetis, gjendjen e tanishme t gjuetis, vendet e prcaktuara t gjuetis, afaristt e deritanishn t vendeve t gjuetis, karakteristikat natyrore n lidhje me mbijetesn dhe zhvillimin e egrsirave (kushtet orografike, gjeologjike, pedologjike, hidrografike, klima, vegjetacioni, karakteristikat demografike dhe urbanistike), llojet e egrsirave dhe shtrirja e tyre, zonat e ekonomis s gjuetis, gjendja numerike e tanishme, rritja dhe mbrojtja e egrsirave, mundsit pr formimin e vendeve shtetrore t gjuetis, rregullimi i vendeve t gjuetis, masat mbrojtse, dmet nga egrsirat dhe ndaj egrsirave, gjendja shndetsore e egrsirave, treguesit ekonomiko-financiar, qllimet e ekonomizimit dhe kuadrot shkencor e hulumtues n vendet e gjuetis;

11. Baz e veant e ekonomis s gjuetis sht dokument plani pr periudh prej dhjet vitesh, t cilin e miraton Ministria e Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s Ujrave pr do vend t gjuetis n veanti, n t cilin prfshihen t dhnat pr: kufijt, strukturn, dedikimin dhe qasjen n vendin e gjuetis, kushtet natyrore, gjendjen numerike, objektet teknike t gjuetis, rajonimin dhe bonitimin e vendit t gjuetis, analizn e gjendjes s tanishme dhe krahasimin e gjendjes numerike t egrsirs, periudhn kohore pr arritjen e gjendjes normale t egrsirave, rritjen e popullimeve t egrsirave, masat rritse-mbrojtse, rregullimin e vendit t gjuetis, t hyrat dhe t dalat;

12. Rojtar i gjuetis sht personi i uniformuar, i autorizuar nga koncesionari i egrsirave n vendin e gjuetis, i armatosur me arm adekuate, i cili posedon legjitimacion pr rojtar t gjuetis dhe ka autorizime t prcaktuara me kt ligj;

13. Inspektor i gjuetis sht personi i obliguar pr mbikqyrjen e zbatimit t dispozitave t ktij ligji dhe rregullave t miratuara n baz t ktij ligji;

14. Gjuajtje e egrsirave sht krkesa, pritja, vzhgimi, prcjellja, gjuajtja dhe kapja e egrsirave t gjalla, si dhe grumbullimi i vezve t egrsirave me pendla, egrsirave t ngordhura dhe pjesve t tyre, brirve t rn, lkurave dhe gzofve t rn;

15. Shfrytzimi i egrsirave dhe pjesve t tyre sht shfrytzimi i mishit t egrsirave, brirve, degve t brirve, lkurave dhe gzofve;

16. Trofe t gjuetis jan pjes t egrsirave, t cilat vlersohen n pajtim me standardet ndrkombtare t miratuara me marrveshje t ciln e ka ratifikuar Republika e Maqedonis dhe pr t cilat jepet list e trofeve;

17. Llojet aloktone t egrsirave, jan llojet e reja t egrsirave t cilat nuk ekzistojn n ekosistemin e Republiks s Maqedonis;

18. Llojet kryesore t ekonomis s gjuetis jan: drenusha, dreri i rndomt, derri i egr, lepuri, thllza e fushs, thnza e vendeve gurore dhe fazani;

19. Viti i gjuetis sht periudha kohore prej 1 prilli t vitit rrjedhsderi m 31 mars t t vitit t ardhshm, n t ciln kryhen t gjitha aktivitetet pr gjueti dhe shfrytzimin e egrsirave, mbajtjen e evidencs dhe prgatitjen e dokumenteve t planit.

Neni 4

Egrsira rritet, mbrohet, gjuhet dhe shfrytzohet n vendin e gjuetis, sipas bazs s veant t ekonomis s gjahut.

II.LLOJET E KAFSHVE DHE SHPEZVE

Neni 5 Me egrsira, sipas,ktij ligji, nnkuptohen llojet e

kafshve dhe shpezve, n vijim: GJITAR: a) t mdhenj 1) dreri i rndomt (Cervus elaphus L) 2) dreri brilopat (Dama dama L.) 3) kaprollja (Capreolus capreolus L.) 4) dhia e egr (Rupicapra rupicapra L.) 5) delja e egr (Ovis musimon Schreb.) 6) ariu (Ursus arctos L.) 7) derri i egr (Sus scrofa L.) 8) rrqebulli (Lynx lynx L.) 9) ujku (Canis lupus L.) 10) akalli (Canis aureus L.) b) t imt: 11) lepuri (Lepus europaeus Pall.) 12) ketri (Sciurus vulgaris L.) 13) miu bizam (Fiber zibethicus L.) 14) gjeri (Glis glis L.) 15) citellus (Citellus citellus L) 16) vidra (Lutra lutra L.) 17) dhelpra (Vulpes vulpes L.) 18) macja e egr (Felis silvestris Schreb.) 19) shqarthi (Martes martes L.) 20) kunadhja (Martes foina Erh.) 21) nuselala e vogl (Mustela nivalis L.) 22) qelbsi (Mustela putorius L.) 23) vjedulla (Meles meles L.) SHPEZ: a) t mdha 24) pulegra e madhe (Otis tarda L.) b) t imta 25) pulegra e vogl-strpikse (Tetrax tetrax L.) 26) pula e pyjeve (Bonasa bonasa L.) 27) fazani (Phasianus sp.) 28) thllza e fushs (Perdix perdix L.) 29) thllza e malit (Alectoris greaca Meisner.) 30) shkurta (Coturnix coturnix L.) 31) gugashi (Columba palumbus L.) 32) pllumbi (Columba oenas L.) 33) pllumbi i egr (Columba livia Gm.) 34) turrtulli (Streptopelia turtur L.)

. 18 - . 26 24 2009

35) kumria (Streptopelia decaocto Friv.) 36) puldushka (Scolopax rusticola L.) 37) shaptorja e kodrinave ose knetave (Gallinago gallinago L.) 38) shaptorja e livadheve ose shepka e madhe (Gallinago media-Latham) 39) shepka e vogl (Lymnocryptes minumus-Brunn.) 40) pata e egr (Anser anser L.) 41) pata ballbardh (Anser albifrons Scop.) 42) pata e kuqrremt (Anser erythropus L.) 43) pata e murrizit (Anser fabalis Latham.) 44) pula e detit (Tadorna tadorna L.) 45) patat e detit (Branta sp.) 46) bajza e egr (Anas platyrhynchos L.) 47) bajuka (Anas crecca L.) 48) rosa amerikane (Anas acuta L.) 49) rosa e larme (Anas querquvedula L.) 50) rosa sqeplug (Anas clupeata L.) 51) zhytra sybardh (Aythya nyroca Guld.) 52) rosa fishkllore (Anas penelope L.) 53) rosa e prhimt (Anas strepera L.) 54) rosa me kordhel (Netta rufina L.) 55) zhytra kokkuqe (Aythya ferina L.) 56) zhytrame kapze (Aythya fuligula L.) 57) mjellma sqepverdh ose mjellma kngtare (Cygnus cygnus L.) 58) mjellma memece (Cygnus olor-Gmel.) 59) shkurta e madhe (Crex crex L.) 60) bajza (Fulica atra L.) 61) lejleku i bardh (Ciconia ciconia L.) 62) lejleku i zi (Ciconia nigra L.) 63) ibisi i ndritshm ose i zi (Plegadis falcinellus L.) 64) afka e prhime (Ardea cinerea L.) 65) afka e kuqe (Ardea purpurea L.) 66) afka e bardha (Egretta alba L.) 67) afka e bardha e vogl ose afka ngjyr argjendi (Egretta garzetta L.) 68) afka e verdh (Ardeola ralloides Scop.) 69) afka e nats ose krrokatsi (Nycticorax nycticorax L.) 70) shkurta e vog ose afka e vogl (Ixobrychus minutus L.) 71) shkurta e madhe e ujit (Botaurus stellaris L.) 72) pelikani ngjyrtrndafili (Pelecanus onocrotalus L.) 73) pelikani penddredha (Pelecanus crispus Bruck.) 74) karabullaku i madh (Phalacrocorax carbo L.) 75) karabullaku i vogl (Phalacrocorax pygmenus Pall.) 76) kredharaku i madh (Podiceps cristatus L.) 77) Kredharaku i rndomt (Podiceps griseigena Bodd.) 78) kredharku i vogl (Tachybaptus rufficollis Pall.) 79) kojrrilla e hirt (Grus grus L.) 80) pulbardha e rndomt (Larus ridibundus L.) 81) pulbardha e vogl (Larus minutus Pall.) 82) pula e knets (Ralluus aquaticus L.) 83) pul jeshile (Gallinula chloropus L.) 84) kallogjerja (Vanellus vanellus L.) 85) kllinza (Burhinus oedicnemus L.) 86) sokoli i hirt (Falco peregrinus Tunst.) 87) sokoli i kreshtave (Falco subbuteo L.) 88) sokoli i jugut (Falco biarmicus L.) 89) sokoli i vogl (Falco columbarius L.) 90) fajkua kthetrzi (Falco tinnunculus L.) 91) fajkua kthetrbardh (Falco naumanni Fleisch.) 92) fajkua kmbkuq (Falco vespertinus L.) 93) petriti vrass i pulave (Accipiter gentilis L.) 94) petriti vrass i zogjve (Accipiter nisus L.) 95) petriti gishtshkurt (Accipiter brevipes L.) 96) qifti i rndomt (Buteo buteo L.) 97) qifti i minjve (Buteo lagopus Brunn.) 98) qifti balash (Buteo rufinus L.) 99) qifti (Pernis apivoris L.) 100) huti i knetave (Circus aeruginosus L.) 101) huti i livadheve (Circus pygargus L.) 102) huti i fushave (Circus cyanesus L.)

103) kaubeti bojkafe (Milvus milvus L.) 104) kaubeti i zi (Milvus migrans Bodd.) 105) shqiponja e hirt (Aquaila chrysarysatos L.) 106) shqiponja kryqsore ose shqiponja lepurvrasse (Aquaila heliaca Sav.) 107) shkaba (Aquaila clanga Pall.) 108) shqiponja xhuxhe (Hieraatus pennatus Gm.) 109) shqiponja peshkgjuajtse (Pandion haliatus L.) 110) shqiponja bishtbardh (Haliaetus albicilla L.) 111) shqiponja gjarprvrasse (Circaetus gallicus Gm.) 112) larashi i bardh (Neophron perenopterus L.) 113) larashi kokbardh (Gyps fulvus Habi.) 114) larashi i zi (Aegypius monachus L.) 115) larashi kokverdh (Gypatus barbatus L.) 116) bufi i madh me vesh (Bubo bubo L.) 117) bufi i pyjeve me vesh (Asio otus L.) 118) bufi i knetave (Asio flammeus Pont.) 119) gjoni i kopshteve (Otus scops L.) 120) kukuvajka (Athene noctua Scop.) 121) bufi i pyllit (Strix aluco L.) 122) qokthi (Tyto alba Scop.) 123) korbi (Corvus corax L.) 124) sorra e zez (Corvus frugilegus L.) 125) sorra e hirt (Corvus cornix L.) 126) afka (Corvus monedula L.) 127) laraska (Pica pica L.) 128) grifsha (Garrulus glandarius L.) 129) afka blu (Coracias garrulous L.) 130) strqoka sqepkuqe (Pyrrhocorax pyrrhocorax L.) 131) strqoka (Pyrrhocorax graculus L.) 132) bajza e art (Oriolus oriolus L.) 133) gargulli (Sturnus vulgaris L.) III. KUJDESI DHE MBROJTJA E EGRSIRAVE

Neni 6

Rritja dhe mbrojtja e egrsirave prfshin: 1) sigurimin e kushteve pr rritjen dhe mbrojtjen e

egrsirave; 2) mbajtjen e gjendjes normale numrike t egrsirave

sipas kapacitetit t vendit t gjuetis; 3) riintroduksionin e llojeve themelore t ekonomise s

gjuetis n vendin e gjuetis, pr arritje m t shpejt t kapacitetit n vendin e gjuetis;

4) krijimin e rezervateve n vendin e gjuetis pr shumim, mbrojtje, ushqim dhe ushqyerjeshtes t egrsirave nn mbrojtje;

5) ndrmarrjen e masave preventive odhe tjera pr mbrojtjen e egrsirve prej smundjeve;

6) mbajtjen e numrit t egrsirave s pambrojtje n sasi q nuk paraqet rrezik pr egrsat e mbrojtura;

7) largimin e qenve dhe maceve bredhse; 8) sigurimin e ushqimit, qetsis dhe ujit pr egrsirat; 9) prcaktimin dhe realizimin e kohs s gjuetis,

ndalimit t prkohshme dhe t prhershme pr gjueti t llojeve t caktuara t egrsirave;

10) ngritjen dhe mirmbajtjen e objekteve teknike t gjuetis n vendet e gjuetis;

11) kryerjen e gjahut me qen t racore (me pedigre); 12) shfrytzimin e mjeteve adekuate pr gjueti dhe 13) ruajtjen e egrsirave n vendin e gjuetis.

Neni 7 (1) Pr rritjen dhe mbrojtjen si dhe sigurimin e

baraspeshs natyrore t egrsirave n vendet e gjuetis, Qeveria e Republiks s Maqedonis me propozim t ministrit pr Bujqsi, Pylltari dhe Ekonomi t Ujrave, shpall qendra riprodhimi.

(2) Pr qendr riprodhimi mund t shpallet tr vendi i gjuetis ose nj pjes e vendit t gjuetis, dhe e ka statusin e vendit shtetror t gjuetis.

24 2009 . 26 - . 19

(3) Qendrat e riprodhimit shrbejn vetm pr shumim, rritje dhe mbrojtjen e egrsirave t llojeve t veanta, e me qllim t pasurimit t vendit t gjuetis, me egrsira atraktive ose t rralluara.

(4) T drejtat dhe obligimet ndrmjet koncesionarit t egrsirave n vendin e gjuetis ose pjess s tij, i q shpallet si qendr riprodhimi dhe Qeveris s Republiks s Maqedonis, prcaktohen me marrveshje me te ciln egrsirat n vendin e gjahut jan dhn pr shfrytzim, gjegjsisht udhheqje, n pajtim me nenin 29 dhe nenin 34 t ktij ligji.

(5) Pr zhvillimin dhe avancimin e gjuetis si dhe pr rritjen dhe mborjtjen e egrsirave t mbrojtura n qendra riprodhimi, Qeveria e Republiks s Maqedonis miraton program vjetor. Pr realizimin e ktij programi, mjetet sigurohen nga Buxheti i Republiks s Maqedonis.

Neni 8

(1) Objektet teknike t gjuetis n vendin e gjuetis, jan mjete themelore t vendit t gjuetis.

(2) Vlern e rrethojave pr rritjen dhe mbrojtjen e egrsirave, rrethojave pr rritje intensive dhe gjuajtje t egrsirave dhe t objekteve pr vendosje(shtpit e gjuetis), pas skadimit t periudhs pr shfrytzim t egrsirave n vendin e gjuetis, koncesionari i ri i egrsirave n vendin e gjuetis, obligohet q tia kompensoj koncensionarit t mparshm t egrsirave sipas vlers s tregut t prcaktuar nga vlersuesi i autorizuar.

Neni 9

(1) Egrsirat nga neni 5 i ktij ligji jan egrsira t mbrojtura dhe egrsira e t pambrojtura.

(2) Egrsira t mbrojtura jan: drenusha, dreri i rndomt, dreri brilopat,dhia e egr, delja e egr, ariu, derri i egr, lepuri, ketri, rrqebulli, vidra, akalli, gjeri, stopolka, pulegra e madhe, pulegra e vogl-strpikse, pula e pyejve, fazani, thllza e fushs, thllza e malit, shkurta, pllumbi i egr, gugashi, pllumbi i egr ose pllumbi i shpellave, turtulli, kumria, shaptorja puldushk, puldushka e knets ose shpatit, puldushka e fushs ose shapka e madhe, shapka e vogl, pata egr, pata ballbardh, pata e vogl ballbardh, pata e murrizit, rosa e detit, patat e detit (Branta sp.), rosa e egr ose bajza e egr, bajuka, rosa amerikane ose bajza, rosa bajuka, rosa sqeplug, rosa sybardh, rosa fishklluese, rosa e hirt, rosa me shami, almabashi, rosa pupze, mjellmza sqepverdh ose mjellmza knduese, mjellmza memece, shkurta e madhe, shqarthi, lejleku i bardh, lejleku i zi, ibisi i bardh ose i zi, afka e kuqe, afkbardha, afkbardh e vogl ose afk ngjyrargjendi, afka e verdh, afka e nats ose sorra, shkurta ujore e vogl ose afka e vogl, shkurta ujore ose ahore, nositi ngjyr roz, nositi kaurel, karabullaku i vogl, kredharku i madh, kredharku, kredharku i vogl, kojrrila e hirt, pulbardha e rndomt, pulbardha e vogl, lauresha e knets, lauresha jeshile, kallogjerja, kllinza, sokoli i hirt, sokoli i kreshtave, sokoli i jugut, sokoli i vogl, fajkoi thonjzez, fajkoi thonjbardh, fajkoi kmbkuq, petriti vrass i zogjve, petriti gishtshkurtr, qifti i rndomt, qifti i minjve, dhelpra mingrnse, gjeraqina, gjeraqina e knets, gjeraqina e livadheve, gjeraqina e fushs, qifti bojkafe, qifti i zi, shqiponja e hirt, shqiponja kryqzuese ose shqiponja lepurvrasse, shkaba, shqiponja xhuxhe, shqiponja peshkgjuajtse, shqiponja bishtbardh, shqiponja gjarprvrasse, larashi i bardh, larashi kokbardh, larashi i zi, larashi kokverdh, bufi veshgjat, bufi veshgjat i pyllit, bufi i knets, gjoni i kopshtit, kukuvajka, bufi i pyllit, huti syhapur, korbi, grifsha, afka e zez, gala sqepkuqe, gala, bajza e art.

(3) Egrsira t pambrojtura jan: ujku, miu i bizamit, dhelpra, shqarthi, kunadhja, nuselala e vogl, qelpsi, karabullaku i madh, petriti vrass pulash, sorrshkina, sorra e hirt ose grizhla, afka, laraska dhe garguli.

Neni 10 (1) Futja e llojeve aloktone t egrsirave n vendin e

gjuetis, mund t bhet vetm n baz t lejes nga Ministria e Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s Ujrave, pas mendimin paraprakisht t Ministris s Ambientit Jetsor dhe Planifikimit Hapsinor, n baz t dokumentacionit profesional t dorzuar nga instituti arsimoro-shkencor, t cilin e ka autorizuar ministri i Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s Ujrave.

(2) Instituti arsimoro-shkencor nga paragrafi (1) i ktij neni, q t autorizohet duhet ta studioj problematikn e gjuetis dhe t ket t punsuar s paku nj doktor t shkencave nga sfera e gjuetis.

Neni 11

(1) Pr egrsirat e mbrojtura prcaktohet koha e mosgjuajtjes, ndalimi i prkohshm ose i prhershm i gjuetis.

(2) Gjat kohs s mosgjuajtjes, ndalimit t prkohshm ose t prhershm t gjuetis, egrsirat e mbrojtura nuk guxohet t gjuhen, ndiqent ose shqetsohen, nse me kt ligj nuk sht prcaktuar ndryshe.

Neni 12

(1) Koha e mosgjuajtjes prcaktohet pr: - drerin e vogl, prej 1 tetor deri m 30 prill, - drenushn, prej 1 shkurt deri m 30 shtator, - t vegjlit njvjear dhe dyvjear t drenushs, prej 1

shkurt deri m 30 shtator, - drerin e rndomt, prej 1 shkurt deri m 31 gusht, - drenushn-sut, prej 1 janar deri m 31 tetor, - t vegjlit njvjear dhe dyvjear t drenushs s

rndomt, prej 1 janar deri m 31 tetor, - drerin brilopat, prej 1 shkurt deri m 15 shtator, - drenushn-sut brilopat prej 1 janar deri m 31 tetor, - t vegjlit njvjear dhe dyvjear t drenushs

brilopat, prej 1 janar deri m 31 tetor, - dashin e egr, prej 1 shkurt deri m 15 shtator, - delen e egr, prej 1 shkurt deri m 30 shtator, - t vegjlit njvjear dhe dyvjear t deles s egr,

prej 1 shkurt deri m 30 shtator, - cjapin e egr, prej 1 janar deri m 31 korrik, - dhin e egr, prej 1 janar deri m 30 shtator, - t vegjlit njvjear dhe dyvjear t dhis s egr,

prej 1 janar deri m 30 shtator, - derrin e egr, prej 1 shkurt deri m 30 shtator, - lepurin, thllnzn e fushs, thllnzn e vendeve

gurore, puln e pyjeve, prej 15 dhjetor deri m 10 tetor, - fazanin, prej 1 janar deri m 30 shtator dhe - shkurtn, gugashin, pllumbin, pllumbin e egr,

turrtullin, kumrin, puldushkn, shpatoren e pyjeve ose t knetave, shpatoren e fushs ose shapkn e madhe, shapkn e vogl, patn e egr, patn ballbardh, patn e vogl ballbardh, patn e murrizit, patn e detit (Branta sp.), bajzn e egr, bajukn, rosn amerikane, rosnelarme, almabashin, almabashin zhyts, rosn sqepholl dhe zhytrn, prej 1 prill deri m 31 korrik.

(2) Mosgjuajtja nga paragrafi (1) i ktij neni, nuk ka t bj me llojet e egrsirave t gjinis mashkullore dhe at: drerin, drerin e rndomt, drerin brilopat, delen e egr dhe derrin e egr, nse t njjtat rriten n siprfaqe t rrethuara pr rritje intensive dhe gjuajtje t egrsirave.

Neni 13

Ndalohet n mnyr t prhershme gjuajtja e e: ariut, rrqebullit, macess s egr,vjedulls, vidrs, akallit, ketrit, gjerit, citellus, pulegrs s madhe, puls s vogl-strpikse, ross s detit, ross sqeplug, ross fishklluse, ross s prhimt, ross me shall, mjellms sqepverdh ose mjellms kngtare, mjellms memece, shkurts s madhe, lejlekut t bardh, lejlekut t zi, ibisit t bardh ose t zi, afks s kuqe, afks s thime, afks s bardh,

. 20 - . 26 24 2009

afkbardhs s vogl ose afks s argjent, afks s verdh, afks s nats ose sorrs, shkurts s vogl ose gats s vogl, shkurts s ujit, pelikanit roz, laradashit, kredhsit t madh, kredhsit, kredhsit t vogl, kojrils s hirt, pulbardhs s rndomt, pulbardhs s vogl, laureshs s knets, laureshs jeshile, kallogjers, kllinzs, sokolit t hir, sokolit t kreshtave, sokolit t jugut, sokolit t vogl, fajkoit kthetrkuqe, fajkoit thonjbardh, fajkoit kmbkuq, petritit vrass harabelash, petritit gishtshkurt, qiftit t rndomt, qiftit t miut, dhelprs mingrnse, gjeraqins, gjeraqins s knets, gjeraqins s livadheve, gjeraqins s fushs, qiftve bojkafe, qiftve t zinj, shqiponjs s hirt, shqiponjs kryqzuese, shkabs, shqiponjs xhuxhe, shqiponjs peshkgjuajtse, shqiponjs bishtbardh, shqiponjs s gjarprinjve, larashit t bardh, larashit kokbardh, larashit t zi, larashit kokverdh, bufit veshgjat, bufit veshgjat t pyllit, bufit t knets, gjonit t kopshtit, kukuvajks, bufit t pyllit, hutit syhapur, korbit, sorrs s zez, gals shqepkuqe, gals, bajzs s art, karabullakut t vogl dhe grifshs.

Neni 14

Ndalohet zhdukja dhe prvetsimi i t vegjlve, zhdukja dhe prishja e shtrojeve, erdheve ose vezve t egrsirave t mbrojtura, t prcaktuara me kt ligj.

Neni 15

(1) Pr nevojat e shkencs, msimit, kopshteve zoologjike dhe muzeumeve natyrore shkencore, si dhe pr qllime rritjeje dhe pr pengimin e smundjeve infektive, mund t lejohet gjuajtja e egrsirave n kohn e ndalimit t prkohshm, ndalimit t prhershm, n kohn e mosgjuajtjes, si dhe kryerja e veprimeve nga neni 13 i ktij ligji, me leje paraprake t ministrit t Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s Ujrave.

(2) Me lejen nga paragrafi (1) i ktij neni, prcaktohet edhe mnyra e kryerjes s gjuetis.

(3) Pr lejn nga paragrafi (1) i ktij neni, ministri i Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s Ujrave, e njofton Qeverin e Republiks s Maqedonis n afat prej tri ditsh nga dita e miratimit t lejes.

Neni 16

Ministria e Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s Ujrave mundet, ta:

1) vazhdoj kohn e lejuar pr gjueti t egrsirave t mbrojtura, nse ajo sht e tejshtuar dhe e rrezikon pronn e shfrytzuesit t toks dhe ujrave, n t cilat sht prcaktuar vendi i gjuajtjes si dhe t tokave dhe ujrave prreth, me mendimin paraprakisht t Ministris s Mjedisit Jetsor dhe Planifikimit Hapsinor;

2) shkurtoj ose ndryshoj kohn e gjuetis s llojeve t caktuara t egrsirave t mbrojtura n koh t caktuar, pr shkak t mbrojtjes s gjendjes s saj numerike, mbrojtjes s shndetit t njerzve, kafshve, paraqitjes s smundjeve ngjitse, ndotjes kimike dhe radiologjike;

3) ndaloj prkohsisht gjuetin e egrsirs s mbrojtur t rall ose t ralluar, n rajon t caktuar ose n tr territorin e Rpubliks s Maqedonis;

4)ndaloj prkohsisht gjuetin n rajon t caktuar, ose n tr territorin e Republiks s Maqedonis, nse ekziston rreziku i paraqitjes s smundjeve ngjitse, ose paraqiten smundje ngjitse te egrsirat;

5) lejoj gjuetin e egrsirave me mbrojtje t prhershme, nse bjn dme n vendin e gjuajtjes, ose te shfrytzuesi, gjegjsisht pronari i toks dhe ujrave, me mendim paraprak nga Ministria e Mjedisit Jetsor dhe Planifikimit Hapsinor;

6) lejoj gjuetin e bartsve t infektimeve n do koh dhe n do vend, pr egrsirat nn mbrojtje;

7) ndaloj ndrmarrjen e veprimeve t caktuara n siprfaqe, t dmshme pr rritjen, shumimin dhe vendosjen e prkohshme t llojeve t egrsirave t veanta me mendimin paraprak t Ministris s Mjedisit Jetsor dhe Planifikimit Hapsinor;

Neni 17

(1) Pr zhdukjen e egrsirave t pambrojtura, mund t jepet shprblim me para.

(2) Ministri i Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s Ujrave, e prcakton llojin e egrsirave pa mbrojtje, nga neni 9 paragrafi (3) i ktij neni dhe lartsin e shprblimit me para.

(3) Mjetet pr shprblim nga paragrafi (1) i ktij neni, sigurohen nga Buxheti i Republiks s Maqedonis.

Neni 18

(1) Egrsira e pambrojtur mund t gjuhet derisa nuk rreyikohet ekzistenca e saj aftgjate.

(2) Pr gjuetin; e egrsirs s pambrojtur, koncensioneri i egrsirs n vendin e gjuetis sht i obliguar t mbaj evidenc.

Neni 19

(1) Ndalhet gjuetia, rritja, shitblerja e shpendve si dhe zhdukja e erdheve, grumbullimi, prvetsimi dhe zhdukja e zogjve dhe vezve t shpezve t cilat nuk prfaqsojn egrsir.

(2) Ministri i Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s Ujrave i prcakton llojet e shpezve t egra t cilat jan t dobishme.

Neni 20

Ndalhet lvizja e personave me pushk dhe mjete t tjera pr gjueti n vendin e gjuetis, pa leje pr gjueti nga koncesioneri i egrsirave n vendin e gjuetis.

Neni 21

Koncensioneri i egrsirs n vendin e gjuetis sht i detyruar q n mnyr alterinative t ndaloj gjuetin dy vjet njri pas tjetrit, s paku n nj t katrtr e siprfaqes s prgjithshme n vendin e gjuetis.

Neni 22

Personat juridik ose fizik t cilt prdorin mjete pr mbrojtjen e bimve ose mjete t tjera kimike, jan t detyruar q ta informojn koncensionerin e egrsirs n vendin e gjuetis, s paku 48 or para prdorimit t mjeteve, me vrejtje pr pasojat n pajtim me udhzimin pr prdorimin e mjeteve.

Neni 23

Ndalhet djegia e kashts, barishteve dhe mbeturinave t tjera bimore n vendin e gjuetis.

Neni 24

(1) Poseduesi i qenit t bariut nuk duhet t lejoj lvizjen e qenit n vendin e gjuetis, n largsi m t madhe se 200 metra nga kopeja pa shoqrim.

(2) Poseduesi i qenit ose macs nuk mund ti lshoj t lvizin n vendin e gjuetis pa shoqrim n largsi m t madhe se 300 metra nga vendbanimi i pronarit.

Neni 25

(1) Koncesori i egrsirs n vendin e gjuetis sht i obliguar t organizoj shrbim t prhershm t rojes s gjuetis.

(2) Roje gjuetie mund t jet personi q ka kryer s paku arsim t mesm n drejtimin e pylltaris ose arsim tjetr t mesm me provim t dhn pr gjueti n pajtim me kt ligj dhe ti plotsoj kushtet pr mbajte t arms, n pajtim me Ligji pr arm.

24 2009 . 26 - . 21

Neni 26 (1) Roja e gjuetis shrbimin e kryen me uniform dhe

i armatosur me arm prkatse. (2) Roja e gjuetis ka legjitimacion, q ia lshin

shfrytzuesi i egrsirs n vendin e gjuetis. (3) Koncesioneri i egrsirs n vendin e gjuetis sht i

detyruar t mbaj evidenc pr legjitimacionet e lshuara pr rojet e gjuetis dhe deri m 31 dhjetor n vitin n vijim ti dorzoj t dhna pr personat t cilt posedojn legjitimacion Ministris s Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s Ujrave.

(4) Nse gjat vitit ndodhin ndryshime n shrbimin e rojes s gjuetis, shfrytzuesi i egrsirs n vendin e gjuetis sht i detyruar q menjher ta informoj Ministrin e Buqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s Ujrave pr ndryshimet e ndodhura.

(5) Ministri i Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s Ujrave e prcakton ngjyrn dhe modelin e uniforms, prmbajtjen e formularit t legjitimacionit si dhe llojin e arms s rojes s gjuetis.

Neni 27

(1) Roja e gjuetis n kryerjen e puns s vet sht i autorizuar t:

1) vrtetoj identitetin e do personi i cili gjuan egrsir ose lviz n vendin e gjuetis me mjete gjuetie,

2) kryej kontroll t gjuetis dhe t dokumentacionit q e shoqron gjahun n vendin e gjuetis;

3) kryej kontrollin e t gjitha llojeve t automjeteve dhe ngarkesave n vendin e gjuetis me t cilat mund t transportohet ose bartet gjahu, gjegjsisht trofeu, si dhe n vendet ku mund t ruhet gjahu ose trofeu;

4) marr prkohsisht mjetet e prdorura ose t dedikuara pr gjah, egrsirn e gjuajtur ose pjest e saj, nse gjuetia ose lvizja n vendin e gjuetis sht kryer n kundrshtim me dispozitat e ktij ligji;

5) ndaloj shkatrrimin dhe prvetsimin e egrsirs dhe t vegjlve t saj si dhe shkatrrimin dhe prishjen e erdheve, foleve dhe vezve t saj, n kundrshtim me kt ligj;

6) ndaloj gjuajtjen e egrsirs n mnyr t palejuar dhe me mjete t palejuara;

7) paraqes egrsirn e smur ose t lnduar te koncesioneri i egrsirs n vendin e gjuetis dhe

8) njoftoj shfrytzuesin e egrsirs n vendin e gjuetis dhe shrbimin veterinar pr paraqitjen e smundjeve dhe mbytjen e egrsirs dhe kafshve t tjera, si dhe pr rrezikun e drejtprdrejt pr egrsirn nga paraqitja e fatkeqsive elementare (vrshime, bore madhe, zjarre dhe t njjta).

(2) Personat e ndodhur n vendin e gjuetis jan t detyruar q rojs t gjuetis ti mundsojn kryerjen e autorizimeve t veta dhe tia japin t dhnat e nevojshme.

IV. VENDET E GJUETIS

Neni 28

(1) Vendin e gjuetis e themelon Qeveria e Republiks s Maqedonis n pajtim me Planin hapsinor t Republiks s Maqedonis.

(2) Qeveria e Republiks s Maqedonis nga vendet e e zbatuara t gjuetis nga paragrafi (1) i ktij neni prcakton vende shtetrore t gjuetis.

(3) Me vendosjen e vendit t gjuetis prcaktohen kufijt, siprfaqja dhe qllimi i tij.

(4) N lidhje me llojin e egrsirs q jeton ose q mund t rritet, vendet e gjuetis mund t dedikohen pr rritjen e egrsirs s madha dhe/ose t imt, varsisht nga llojet kryesore t ekonomis s gjuetis.

Neni 29 Vendet shtetrore t gjuetis me propozimin e ministrit

t Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s Ujrave, Qeveria e Republiks s Maqedonis ua jep pr administrim personave juridik t cilt kryejn veprimtari me interes publik nga sfera e pylltaris, gjuetis ose mbrojtjes s mjedisit jetsor si dhe institucioneve pr qllime arsimore-shkencore.

Neni 30

Siprfaqja e vendit t zbatuar t gjuetis varsisht nga lloji i egrsirs q do t rritet nuk mund t jet;

- m e vogl se 1 000 ha, as m e madhe se 13 000 ha pr egrsira t imta, dhe

- m e vogl se 2 000 ha, as m e madhe se 25 000 ha pr egrsira t mdha.

Neni 31

(1) N siprfaqen e prgjithshme t vendeve t gjuetis n tr territorin e Republiks s Maqedonis, nuk jan t prfshira pjest e natyrs q jan shpallur t mbrojtura, n pajtim me Ligjin pr mbrojtjen e natyrs.

(2) Siprfaqja e gjuetis n vendet e gjuetis, paraqet pjes t vendeve t gjuetis, n t cilat ekzistojn kushte pr ekonomizim me egrsira edhe at: pyje, livadhe, kullota, kullosa, bjerina, kallamishte dhe moale.

(3) Siprfaqe q ssht pr gjueti n vendet e gjuetis paraqesin: vendbanimet, plantacionet shumvjeare me pem dhe vreshtat, siprfaqet pr prodhim intenziv bujqesor n qoft se jan t rrethuara me rrethoj, varrezat, rrugt publike, binart hekurudhor aeroportet, objektet ushtarake, toka e pandrtuar ndrtimore dhe siprfaqet ujore (akumulimet, peshkoret, lumejt dhe liqenet natyrore).

Neni 32

(1) Vendet e gjuetis mund t jen: t hapura dhe t rrethuara.

(2) Vend i hapur gjuetie sht vendi i gjuetis, n t cilin sht mundsuar lvizja e papengueshme e egrsirs nga njri vend i gjuetis n tjetrin.

(3) Vend i rrethuar gjuetie sht vendi i gjuetis q sht i rrethuar me pengesa natyrore (ujra t gjra rrjedhse, siprfaqe liqenore, kresht e lart malore) ose pengesa artificiale (rrethoja) t cilat e pengojn ose e zvoglojn mundsin q egrsira ta lshoj at siprfaqe.

Neni 33

(1) Koncesioneri i egrsirs n vendin e gjuetis, mund t rrethoj hapsir t veant jo m t madhe se 150 hektar pr rritjen, shumim, dhe mbrojtje t egrsirs (vende t shumimit) si dhe hapsir pr rritjen intenzive dhe gjujtje t egrsirs, madhsia e t cils nuk mund t jet m e vogl se 150 hektar.

(2) Pr rrethimin e hapsirs nga paragrafi (1) i ktij neni, plqimin e jep Ministria e Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s Ujrave.

(3) Personi fizik ose juridik, i cili nuk sht koncesioner i egrsirs n vendin e gjuetis, nuk ka t drejt t rrethoj hapsir t veant pr rritje, shumim dhe mbrojtje t egrsirs (vend-shumimi) si dhe hapsir pr rritje intenzive dhe gjuajtje t egrsirs.

V. KONCESIONI

Neni 34

(1) Egrsirn n vendin e gjuetis me leje pr shfrytzim (koncesion), ia jep Qeveria e Republiks s Maqedonis, personit juridik t huaj dhe t vendit, i cili i plotson kushtet e parapara me kt ligj dhe Ligjin pr koncension dhe lloje tjera t partneritetit privat publik.

. 22 - . 26 24 2009

(2) Personat juridik t huaj nga paragrafi (1) t ktij neni kan t drejt t marrin pjes n shpallje publike n qoft se kan t regjistruar filiale n Republikn e Maqedonis n pajtim me Ligjin pr shoqri tregtare.

(3) Egrsira n vendin e gjuetis, n pajtim me kt ligj, nuk mund t jepet n nnkoncesion.

(4) Egrsirat n vendin e gjuetisl jepen n koncension dhe at: egrsirat e imta pr koh prej 10 vjet, ndrsa egrsirat e mdha n koh prej 20 vjet.

(5) Koncensioneri i egrsirs n vendin e gjuetis pr t cilin ka fituar koncension sht i detyruar q egrsirn ta rris dhe ta mbroj n pajtim me dispozitat e ktij neni.

(6) Koncensionert e egrsirave n vendet e gjuetis mund t bashkohen n federat t gjuetis s Maqedonis dhe forma t tjera t bashkimit n pajtim me ligjin. Federata e gjuetis s Republiks s Maqedonis sht asociacion vullnetar nacional i gjuetarve n Republikn e Maqedonis.

Neni 35

(1) Koncesioner i egrsirs n vendin e gjuetis mund t jet personi juridik i cili plotson kushtet n vijim:

1) t jet i regjistruar pr kryerjen e veprimtaris pr gjueti;

2) t ket mundsi matriale-teknike pr kryerjen e veprimtaris s gjuetis;

3) t ofroj program pr mundsi zhvilluese t egrsirs s mbrojtur n vendin e gjahut; dhe

4) t ket t punsuar s paku nj person profesionist q e ka kryer arsimin e lart ose t mesmen nga drejtimi i pylltaris me provimin e dhn t lnds s gjuetis.

(2) Personi juridik obligohet t siguroj garanci bankare n lartsi t kompenzimit t parapar pr koncension t vrtetuar n bazn e veant t ekonomis s gjuetis pr vendin prkats t gjuetis.

Neni 36

(1) Dhnia e egrsirs n vendin e gjuetis me koncension kryhet me an t konkursit publik.

(2) Vendimin pr shpalljen e konkursit publik pr dhnien e egrsirs n vendin e gjuetis pr koncension e merr Kuvendi i Republiks s Maqedonis me propozim t ministrit t Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s Ujrave.

(3) Konkursi publik zgjat 30 dit nga dita e shpalljes. (4) N kushte t barabarta, prparsi ka personi juridik

i cili n tre vitet e fundit ka kryer veprimtari gjuetie.

Neni 37 (1) Si fillim i koncensionit konsiderohet dita e

prcaktuar n Vendimin e Qeveris s Republiks s Maqedonis pr dhnien e egrsirs n vendin e gjuetis me koncension.

(2) T drejtat dhe obligimet e ndrsjella, Qeveria e Republiks s Maqedonis dhe personat nga neni 34, paragrafi (1) i ktij ligji, t cilve egrsira n vendin e gjahut u jepet n koncension, rregullohen me kontrat pr koncension, n pajtueshmri me kt ligj dhe Ligjin pr koncensione dhe llojet tjera t partneritetit publik privat.

(3) N kontratn pr koncension t egrsirs n vendin e gjuetis rregullohen t drejtat, obligimet dhe prgjegjsit e Qeveris s Republiks s Maqedonis n vendin e gjuetis.

(4) Para nnshkrimit t kontrats pr koncension t egrsirs n vendin e gjuetis, e njjta i drgohet Avokatit Shtetror t Republiks s Maqedonis.

(5) Mbykqyrjen e zbatimit t marrveshjes pr koncencension t egrsirs n vendin e gjuetis e kryen Ministria e Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s Ujrave.

Neni 38 (1) Nse n konkursin e shpallur nuk paraqitet subjekt i

interesuar, egrsira n vendin e gjuetis jepet pr shfrytzim me an t ofertave.

(2) Nse shfrytzimi i egrsirs n vendin e gjuetis nuk arrihet me marrveshje as me an t ofertave, Qeveria e Republiks s Maqedonis prkohsisht do tia jap me koncension t dhunshm ndrmarjes publike nga sfera e pylltaris ose nga sfera e mbrojtjes t mjedisit jetsor.

(3) Nse egrsira n vendin e gjuetis jepet pr shfrytzim me koncension t dhunshm, pr mnyrn e sigurimit t mjeteve pr kryerjen e veprimtaris s gjuetis n vendin e gjuetis, personat nga paragrafi (2) i ktij neni lidhin marrveshje me Qeverin e Republiks s Maqedonis.

Neni 39

(1) Qeveria e Republiks s Maqedonis mund ta ndrpres kontratn pr koncensionin t egrsirs n vendin e gjuetis edhe para skadimit t afatit pr koncesion, nse koncesioneri:

1) nuk i zbaton dispozitat e ktij ligji; 2) nuk i plotson obligimet e verifikuara n

marrveshjen pr koncesion; 3) rrit, mbron, gjuan dhe shfrytzon egrsir n

kundrshtim me dispozitat e bazs s veant t ekonomis s gjuetis pr vendin prkats t gjuetis, dhe

4) nuk e zbaton programin pr mundsit e zhvillimit t egrsirs s mbrojtur n vendin e gjuetis.

(2) Nse ndrpritet marrveshja pr koncesion, Qeveria e Republiks s Maqedonis do t prcaktoj subjekt t cilit do tia jap egrsirn me koncesion t dhunshm, deri n astin e dhnies s koncesionit t egrsirs n pajtim me nenin 38 t ktij ligji.

(3) T drejtat dhe obligimet e Qeveris s Republiks s Maqedonis dhe subjektit, t cilit egrsira do ti jepet me koncesion t dhunshm, deri n momentin e dhnies pr shfrytzim t egrsirs n pajtim me nenin 38 t ktij ligji, do t prcaktohet me marrveshje.

Neni 40

(1) Pr shfrytzimin e egrsirs n vendin e gjuetis koncesioneri paguan kompenzim vjetor.

(2) Kompezimi nga paragrafi (1) i ktij neni verifikohet me lartsi prej 20% nga vlera e gjuajtjes s planifikuar vjetore e egrsirs n pajtim me bazn e veant t ekonomis s gjuetis, ndrsa paguhet deri m 30 qershor pr vitin rrjedhs, n llogari t Buxhetit t Republiks s Maqedonis.

(3) Vlern e egrsirs nga paragrafi (2) i ktij neni, sipas llojeve e prcakton Qeveria e Republiks s Maqedonis me propozim t ministrit t Buqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s Ujrave.

VI. BAZAT E EKONOMIS S GJUETIS

Neni 41

Rritja, mbrojtja, gjuajtja dhe shfrytzimi i egrsirs bhet sipas bazave t prgjithshme dhe t veanta t ekonomis s gjuetis.

Neni 42

(1) Baza e prgjithshme e ekonomis s gjuetis prputhet me Planin hapsinor t Republiks s Maqedonis, kurse e miraton Kuvendi i Republiks s Maqedonis.

(2) Vlefshmria e bazs s prgjithshme t ekonomis s gjuetis sht 20 vjet.

(3) Ministria e Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s Ujrave e prgatit bazn e prgjithshme t ekonomis s gjuetis dhe ia dorzon Qeveris s Republiks s Maqedonis pr miratim, kurse Qeveria e Republiks s Maqedonis ia dorzon Kuvendit t Republiks s Maqedonis pr miratim.

24 2009 . 26 - . 23

Neni 43 (1) Baza e prgjithshme e ekonomis s gjuetis nga

neni 42 paragrafi (1) i ktij ligji prpunohet n dy faza edhe at: projekt dhe propozim.

(2) Qeveria e Republiks s Maqedonis merr vendim pr vnien e projektit t bazs s prgjithshme t ekonomis s gjuetis n shikim publik, i cili shpallet n Gazetn zyrtare t Republiks s Maqedonis.

(3) Projekti i bazs s prgjithshme t ekonomis s gjuetis vihet n shikim publik s paku 60 dit nga dita e shpalljes s vendimit nga paragrafi (2) i ktij neni.

(4) Debatin profesional pr projektin e bazs s prgjithshme t ekonomis s gjuetis e organizon Ministria e Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s Ujrave.

(5) N baz t mendimeve t dhna nga debati profesional pr projektin e bazs s prgjithshme t ekonomis t gjuetis prgatitet propozim i bazs s prgjithshme t ekonomis s gjuetis i cili i dorzohet pr miratim Qeveris s Republiks s Maqedonis.

(6) Mjetet pr prpunimin dhe recensimin e bazs s prgjithshme t ekonomis s gjuetis sigurohen nga Buxheti i Republiks s Maqedonis.

Neni 44

(1) Baza e ekonomis s gjuetis mund t ndryshohet dhe plotsohet gjat zbatimit t saj n baz t njohurive shkencore-hulumtuese, kushteve natyrore t ndryshuara dhe nevojave dhe shkaqeve t tjera pr prparimin e bazs s prgjithshme t ekonomis s gjuetis.

(2) Ndryshimin dhe plotsimin e bazs s prgjithshme t ekonomis s gjuetis n pajtim n paragrafin (1) t ktij neni, e kryen Kuvendi i Republiks s Maqedonis me propozim t Qeveris s Republiks s Maqedonis.

Neni 45

(1) Bazat e veanta t ekonomis s gjuetis i miraton Ministria e Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s Ujrave pr do vend t gjuetis n veanti.

(2) Vlefshmria e bazave t veanta t ekonomis s gjuetis sht 10 vjet.

(3) Prpunimin e bazave t veanta t ekonomis s gjuetis mund ta kryej institucioni i cili ka t punsuar s paku pes inxhinier t pylltaris, t cilt kan s paku pes vjet prvoj pune n lmin e gjuetis.

(4) Ministri i Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s Ujrave pr s afrmi e prcakton prmbajtjen e bazave t veanta t ekonomis s gjuetis.

(5) Mjetet pr prpunimin dhe recensimin e bazave t veanta t ekonomis s gjahut jan n barr t koncesionerit t egrsirs n vendin e gjahut.

Neni 46

(1) Baza e prgjithshme e ekonomis s gjuetis miratohet pr gjith territorin e Republiks s Maqedonis dhe prmban t dhna pr: zhvillimin e gjuetis, gjendjen aktuale t gjuetis, vendet e prcaktuara pr gjueti, ekonomizuesit e deritanishm t vendeve t gjuetis, karakteristikat natyrore lidhur me ekzistencs dhe zhvillimit t egrsirs (orografike, gjeologjike, pedologjike, kushtet hidrografike, klimn, vegjetacionin, demografin dhe karakteristikat urbanistike), llojet e egrsirs dhe shtrirjen, rajonet me ekonomi gjuetie, gjendjen aktuale numerike, ruajtjen dhe mbrojtjen e egrsirs, mundsit pr formimin e vendeve shtetrore t gjuetis, rregullimin e vendeve t gjahut, masat mbrojtse, dmet nga egrsira dhe ndaj egrsirs, gjendjen shndetsore t egrsirs, rritjen dhe mbrojtjen e egrsirs, treguesit financiar-ekonomik, qllimet e ekonomizimit dhe kuadrot hulumtuese-shkencore t gjuetis.

(2) Baza e veant e ekonomis s gjuetis miratohet pr do vend t gjahut veas dhe prmban t dhna pr: kufijt, strukturn, dedikimin dhe qasjen n vendin e gjahut, kushtet natyrore, gjendjen numerike, objektet teknike t gjahut, rajonimin dhe bonitimin e vendit t gjuetis, analizn e gjendjes aktuale dhe krahasimin e gjendjes normale t egrsirs, periudhn kohore pr arritjen e numrit normal t gjendjes s egrsirs, shtimin e popullatave t egrsirs, masat rritse-mbrojtse, rregullimin e vendit t gjuetis, t hyrat dhe t dalurat.

Neni 47

Masat e verifikuara me bazn e veant t ekonomis s gjuetis pr vendin prkats pr gjueti jan t obliguara pr koncesionerin e egrsirs n vendin e gjuetis.

Neni 48

(1) Nse gjat vlefshmris s bazs s veant t ekonomis s gjuetis ndodhin ndryshime t caktuara, t cilat n mnyr t prhershme ose qensisht i kan ndryshuar faktort themelor dhe e pengojn zbatimin e tyre, koncesioneri i egrsirs n vendin e gjuetis sht i obliguar q me shkrim ta informoj ministrin e Bujqsis, Pylltaris, Ekonomis s Ujrave pr ndrprerjen e punve dhe t propozoj plotsimin dhe ndryshimin e saj.

(2) Ministria e Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s Ujrave sht e obliguar t kryej kontroll n vendin e ngjarjes dhe t konstatoj nse sht i nevojshm ndryshimi dhe plotsimi i bazs s veant t ekonomis s gjuetis.

(3) Ndryshimi dhe plotsimi i bazs s veant t ekonomis s gjuetis, kryhet me procedur t njjt si dhe miratimi i bazs s veant t ekonomis s gjuetis.

Neni 49

(1) Konsensioneri i egrsirs n vendin e gjuetis sht i obliguar t prgatis plan vjetor pr zbatimin e bazs s veant t ekonomis s gjuetis.

(2) Plani vjetor nga paragrafi (1) i ktij neni prgatitet m s voni deri 31 mars t vitit n vijim dhe i dorzohet pr mendimin Ministris s Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s Ujrave.

(3) Pa mendimin pozitiv t Ministris s Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s Ujrave pr planin vjetor nga paragrafi (2) i ktij neni koncensioneri i egrsirs n vendin e gjuetis nuk mund t shfrytzoj t drejtn e gjuajtjes s egrsirs n vendin e gjuetis.

(4) Ministria e Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s Ujrave n afat prej 30 ditsh nga dita e pranimit t planit vjetor pr zbatimin e bazs s veant t ekonomis s gjuetis, do ti jap mendim koncesionerit t egrsirs n vendin e gjuetis.

(5) Ministri i Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s Ujrave e prcakton prmbajtjen e planit vjetor pr zbatimin e bazs s veant t ekonomis s gjuetis.

Neni 50

Shfrytzuesit e egrsirs n vendet e jan t detyruar q punt e kryera n vendet e gjuetis pr vitin paraprak ti evidentojn n bazn e veant t ekonomis s gjuetis m s voni deri m 31 mars t vitit n vijim.

VII. GJUETIA DHE SHFRYTZIMI I EGRSIRS DHE

PJESVE T SAJ

Neni 51 Gjuetia dhe shfrytzimi i egrsirs dhe pjesve t saj n

vendin e gjuetis kryhet veas ose n grupe.

Neni 52 Me shfrytzimin e egrsirs dhe pjesve t saj,

nnkuptohet shfrytzimi i mishit, brinjve, brirve, gzofit dhe lkurs.

. 24 - . 26 24 2009

Neni 53 (1) Gjuetia dhe shfrytzimi i egrsirs dhe pjesve t

saj nuk sht e lidhur me vitin n vijim, por me vitin e gjuetis me kohzgjatje prej 1 prill n vitin kalendarik n vijim deri m 31 mars t vitit t ardhshm.

(2) T gjitha aktivitetet n vendet e gjuetis n lidhje me realizimin e gjuajtjes vjetore, numrimit t egrsirave, prgatitjen e dokumenteve t planeve dhe mbajtjen e evidencs jan t lidhura me vitin e gjuetis.

Neni 54

Ndalohet gjuetia e egrsirs: - n mnyr dhe me mjete me t cilat n mnyr masive

zhduket egrsira, - gjat nats, gjat kohs s vrshimeve, borrave t

mdha, fatkeqsive dhe zjarreve; - me kurthe, rrjeta, kafaze, kosha, gracka, kurthe t

gjalla dhe artificiale, prdorim i reflektorve, pasqyrave dhe mjete t tjera me t cilat mund t verbohet egrsira, magnetofona, kasetofon dhe gramafona, ngjitse, mjete mashtruese, tym dhe mjete t tjera kimike, me ushqim t helmuar;

- me pushk automatike dhe gjysmautomatike me m shum se dy plumba;me municion q ssht pr gjuajtje;

- me t gjitha llojet e armve t ftohta; - me helm; - shkelje t egrsirs me automjete; - gjuajtje e egrsirave me t gjitha llojet e barkave me

lvizje motorike; - me qen zagar dhe pr gjuajtje t cilt nuk jan t

regjistruar n organizatat kompetente kinologjike n vend ose jasht vendit,

- n grupe me qen, prve pr gjuajtje t derrit t egr dhe ujkut,

- 200 metra nga vendi i ushqimit dhe pirjes s ujit t kafshve,

- n brez prej 100 metrash nga skaji i vendbanimeve n pjest rrafshinore.

Neni 55

(1) Gjuetia, gjegjsisht gjuajtja e egrsirs bhet me pushk gjuetie me sam ose me karabin gjuetie.

(2) N prjashtim t paragrafit (1) t ktij neni koncesioneri mund t bj gjueti, gjegjsisht gjuajtje t egrsirs me hark dhe shigjet dhe t gjuaj shpezt grabitse me (gjueti me sokola), vetm me lejen paraprake t Ministris s Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s Ujrave.

(3) Gjuajtja e drerit t rndomt, drerit bri lopat, kaprollit, dhis s egr, deles s egr dhe ariut (n pajtim me nenin 16 pika 5) bhet vetm me karabin gjuetie.

Neni 56

(1) Pr gjueti mund t shfrytzohen qent pr gjuajtje t cilt jan t regjistruar n Organizatn kinologjike kompetente n vend ose jasht vendit.

(2) Koncesioneri i egrsirs n vendin e gjuetis n t cilin gjuhet egrsir dythundrake, duhet t posedoj qen pr gjuajtje-ndjeks gjaku.

Neni 57

(1) Egrsira mund t gjuhet me leje paraprake t dhn nga koncesioneri i egrsirs n vendin e gjuetis.

(2) Leja pr gjuajtje t egrsirave sht dokument i cili e prmban kohn e vlefshmris s tij, llojin dhe numrin e egrsirave t lejuara pr gjueti dhe detyrimet e gjuetarit pr kohn e gjuetis dhe pas kryerjes s gjuetis.

(3) Leja pr gjuajtjen e egrsirs vlen pr nj dit. (4) Leja pr gjuajtjen e egrsirs mund ti jepet personit

i cili ka t dhn provimin e gjuetis.

(5) Leja pr gjuajtjen e egrsirs mund ti jepet shtetasit t huaj nse posedon dokument adekuat pr gjueti, t lshuar nga organi prkats n shtetin e tij dhe ftes me shkrim t shkruar n gjuhn maqedonase dhe angleze nga koncesioneri ose organi shtetror.

(6) Koncesioneri i egrsirs n vendin e gjuetis sht i obliguar t mbaj evidenc pr lejet e dhna pr gjuajtjen e egrsirave.

(7) Ministri i Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s Ujrave e prcakton formn dhe prmbajtjen e formularit t lejes pr gjuajtje t egrsirs n vendin e gjuetis dhe mnyrn e mbajtjes s evidencs s lejeve t dhna pr gjuajtjen e egrsirs.

Neni 58

(1) Provimi pr gjueti nga neni 57, paragrafi (4) i ktij ligji jepet para komisionit profesional q e formon ministri i Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s Ujrave. Komisionin e prbjn pes antar nga t cilt njrin antar e propozon Federata e gjuetis s Maqedonis.

(2) Obligimet pr dhnien e provimit t gjuetis nga paragrafi (1) i ktij neni nuk ka t bj me persona me prgatitje profesioniste t lart ose t mesme nga dega e pylltaris me provim t dhn n lndn e gjuetis/ekonomin e gjuetis dhe doktorve t mjeksis s veterins me provim t dhn nga lnda e gjuetis/ekonomis s gjuetis.

(3) Shpenzimet e Komisionit profesional nga paragrafi (1) i ktij neni nuk jan barrn e kandidatit.

(4) Ministri i Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s Ujrave e prcakton prmbajtjen e programit pr dhnien e provimit t gjuetis dhe lartsin e shpenzimeve t Komisionit profesional pr dhnien e provimit t gjuetis.

Neni 59

U ndalohet gjuajtja e egrsirave personave n kohn e kryerjes s detyrs zyrtare, t autorizuar pr posedim dhe bartje t arms s zjarrit, t cilt jan t punsuar n Ministrin e Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s Ujrave, Ministrin e Punve t Brendshme, Ministrin e Mbrojtjes, Ministrin e Mjedisit Jetsor dhe Planifikimit Hapsinor dhe agjencive pr sigurimin e pronave dhe personave, rojtarve t gjuetis, rojtarve t pyllit dhe rojtarve t fushs.

Neni 60

(1) Trofet nga egrsira vlersohen dhe pr to jepet flet-trofe.

(2) Vlern e trofeve t egrsirave e kryen koncesioneri i egrsirave n vendin e gjuetis.

(3) Pr ekspozitat shtetrore ose ndrkombtare, vlersimin e trofeve e kryen Komisioni q e formon ministri i Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s Ujrave, nga vlersuesit e autorizuar t cilt e kan dhn provimin pr vlersimin e trofeve t egrsirs n pajtim me standardet ndrkombtare.

(4) Ndalohet bartja e trofeve t egrsirave nga vendi i gjuetis pa flet- trofe.

(5) Ministri i Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s Ujrave e prcakton formn dhe prmbajtjen e formularit pr flet-trofet.

Neni 61

(1) Pr t gjitha trofet e evidentuara koncesioneri i egrsirs n vendin e gjuetis sht i detyruar q deri n fund t 31 marsit ti paraqes ministrit t Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s Ujrave kopje t flet-trofeve, pr do trofe ve e ve.

(2) Ministri i Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s Ujrave e prcakton mnyrn e mbajtjes s evidencs s trofeve.

24 2009 . 26 - . 25

Neni 62 (1) Trofe kulmor i egrsirs konsiderohet trofeu me

numr m t madh t pikve t trofeut m t fuqishm t evidentuar (kampion) pr llojet e veanta t egrsirs n Republikn e Maqedonis.

(2) Trofet kulmor t egrsirave i blen Republika e Maqedonis nprmjet Ministris s Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s Ujrave.

(3) Trofet e blera kulmor t egrsirave, Republika e Maqedonis i ruan n Muzeun natyror-shkencor.

(4) Ndalohet bartja dhe tjetrsimi t trofeve kulmore t egrsirave nga Republika e Maqedonis.

(5) Me prjashtim t paragrafit (4) t ktij neni, Ministria e Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s Ujrave mund t lejoj tjetrsimin e trofeve kulmore n shtetet e huaja, nse t njjtat nuk i blen Republika e Maqedonis.

Neni 63

(1) Personat q kan gjuajtur egrsira, egrsirat dhe trofet e egrsirave jan t detyruar ti paraqesin te koncesioneri i egrsirs n vendin e gjuetis.

(2) Pr prvetsimin e egrsirs s gjuajtur-t vrar dhe pr trofet e egrsirs paguhet kompensim sipas lists s mimeve t prcaktuar nga koncisioneri i egrsirs n vendin e gjuetis.

Neni 64

(1) Egrsira e gjall, egrsira e vrar, pjest e egrsirs dhe trofeu i egrsirs mund t mbahen, t transportohen dhe t barten n vendin e gjuetis dhe jasht vendit t gjuetis vetm me vrtetim t prejardhjes s egrsirs, pjesve t egrsirs dhe trofeve t egrsirs.

(2) Vrtetimin pr prejardhjen e egrsirs, pjesve t egrsirs dhe trofeve t egrsirs nga paragrafi (1) i ktij neni e jep koncesioneri i egrsirs n vendin e gjuetis.

(3) Egrsira e gjall, egrsira e vrar dhe pjest e egrsirs mund t vihen n qarkullim vetm nse furnizohen me vrtetimin pr prejardhjen dhe vrtetimin e kontrollimit veterinar nga inspektori veterinar.

(4) Personat juridik, t cilt jan t regjistruar pr kryerjen e prpunimit dhe qarkullimit t egrsirs dhe pjesve t egrsirs jan t detyruar t mbajn evidenc pr pronarin dhe prejardhjen e egrsirs dhe pjesve t egrsirs dhe t njjtn tia dorzojn n fund t muajit n vijim pr muajin e kaluar Ministris s Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s Ujrave.

(5) Ministri i Bujqsis, Pylltaris dhe Ekonomis s Ujrave e prcakton formn dhe prmbajtjen e formularit t vrtetimit pr prejardhjen e egrsirs, pjesve t egrsirs dhe trofeve t egrsirs si dhe mnyrn e mbajtjes s evidencs pr pronarin dhe prejardhjen e egrsirs dhe pjesve t egrsirs.

Neni 65

Personat juridik dhe fizik t cilt kryejn qarkullimin ose prpunimin e egrsirs ose pjesve t tyre, jan t detyruar t posedojn vrtetim pr prejardhjen e egrsirs q e jep koncesioneri i egrsirs n vendin e gjuetis.

VIII. DMI NGA EGRSIRA DHE EGRSIRS

Neni 66

Dmi nga egrsira sht dm q egrsira mund ta bj mbi kulturat bujqsore, ujrat, kafsht, pyjet, egrsirat, njerzit dhe objektet.

Neni 67

(1) Koncesioneri i egrsirs n vendin e gjuetis ndrmerr masa pr parandalimin e dmeve nga egrsirat.

(2) Masat pr parandalimin e dmit nga egrsira jan: zvoglimi i gjendjes numerike t egrsirs deri n at numr i cili mund t rriten n vendin e gjuetis, sigurimi i ushqimit dhe ujit pr egrsirat n vendin e gjuetis, ruajtja

e egrsirs n vendin e gjuetis, dbimi i egrsirs nga vendet e rrezikuara dhe ujrat, prdorimi i mjeteve mekanike dhe kimike mbrojtse, mjetet friksuese, t dukshme dhe t zshme dhe t ngjashme.

Neni 68

N vendin e gjuetis n t cilin sht shpallur smundje ngjitse ose mund t pritet paraqitja e saj, koncesioneri i egrsirs n vendin e gjuetis sht i detyruar t ndrmarr masa pr zhdukjen dhe ndalimin e mtejm t smundjes ngjitse t egrsirs, n pajtim me dispozitat pr veterinari.

Neni 69

(1) Pr dmet q i shkakton egrsira nn mbrojtje pr t cilin verifikohet ndalimi i gjuetis, prgjegjs sht koncesioneri i egrsirs n vendin e gjuetis, prve n periudhn pr t ciln sht prcakt